The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

Micología Médica Ilustrada, 3ra Edición - Roberto Arenas-FREELIBROS.ORG

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by Marvin's Underground Latino USA, 2018-08-24 11:14:34

Micología Médica Ilustrada, 3ra Edición - Roberto Arenas-FREELIBROS.ORG

Micología Médica Ilustrada, 3ra Edición - Roberto Arenas-FREELIBROS.ORG

412 Índice crónico, 277
dermatofítico, 88
G glúteo infantil, 227
paracoccidioidal, 200
Gatos domésticos (Felis catus), 151 piógenos, 293, 294
Gelosa vertical de Emmons, 281 tricofítico, 4, 72
Género, Epidermophyton, 87 tuberculoides, 206
Griseofulvina, 364f, 367
Malassezia, 2, 95 Gruby, David, 2
dermitis, 97
globosa, 97c H
obtusa, 97c
restricta, 97c Halógenos (I, CI, Br), 360c
sloofiae, 97c Haloprogín, 361
sympodialis, 97c Heatley, técnica de, 53
Hepatosplenomegalia, 322
Microsporum, 86 Hepatotoxinas y alatoxinas, 266
audouinii, 86 Heterobasidiomycetes, 37c
langeroni y rivalieri, 86 Heterótrofos, hongos, 17c
cookei, 87 Hialohifomicosis, 351-357
ferrugineum, 87
fulvum, 87 adiaspiromicosis, 218
gallinae, 87 adiaconidios, 318, 319
gypseum, 87 Chrysosporium, 318
nanum, 87 E. crescens, 318
persicolor, 87 Emmonsia parvum, 318
praecox, 87
vanbreuseghemii, 87 deinición, 315-327
Beauveria sp., 315
Trichophyton, 83 Fusarium, 315
concentricum, 85 Paecilomyces sp., 315
mentagrophytes, 83 Scopulariopsis sp., 324
var. erinacei, 83
var. mentagrophytes, 83 geotricosis, 315
schoenleinni, 85 candidosis, 317
soudanense, 85 Geotrichum candidum, 316
tonsurans, 83 lengua negra vellosa, 317
var. sulfureum, 83 nistatina, 317
var. tonsurans, 83 yoduro de potasio, 317
verrucosum, 84
infección(es), Acremonium,
Trichosporon, asahii, 107 324, 325f
asteroides, 107
beigelii, 107 Cephalosporium, 322f
cutaneum, 107 Beauveria bassiana, 324
ovoides, 107 Fusarium, 323
inkin, 107
mucoides, 107 formas diseminadas, 323
F. moniliforme, 323
Geotrichum, 36c F. oxysporum, 323
Geotricosis 316. Véase también F. solani, 323
F. verticilloides, 323
Hialohifomicosis
Giemsa, solución, amortiguadora (buffer), 355 Onychochola canadiensis, 336
Gilchrist, enfermedad, 209 Paecilomyces, 324
Gliotoxina, 267
Glositis romboidal media, 223 lilacinus, 324
Gomori-Grocott, tinción, 184 varioti, 324
González Ochoa, Antonio, 5 Pythium insidiosum, 326
Gougerot, profesor, 4 animales, 326
Granos, blancos, 130, 131f
lesiones granulomatosas,
botriomicosis, 292 326
características, 139f
de Nocardia, 138f seres humanos, 318
negros, 130, 150f hifomicosis destruens, 326
por hongos, en México, 134 pitiosis insidiosi, 326
Granos (gránulos de azufre), 281
Granuloma, coccidiodal, 180. Véase también Rhodotorula, 316
Scopulariopsis, 324
Coccidioidomicosis
onicomicosis, 324
S. acremonium, 324

www.FreeLibros.com

S. brevicaulis, 324 Índice 413
S. brumptii, 324
Scytalidium hyalinum, 331 muerta, 22f
Hendersonula toruloidea, 331 pectinadas, 19
Natrassia mangiferae, 332 peridiales, 19
S. dimidiatum, 332 raqueta, 19, 19f
ungüento de Whitield, 332 Hifa-levadura, 221
Trichosporon sp. (tricosporiosis), 317 Hifomicosis destruens, 326
fungemia, 318 Hiperplasia seudoepiteliomatosa, 123
T. cutaneum, 318 Histoplasma capsulatum, 191
Trichosporon beigelii, 317 Histoplasmosis, 190-199
Peniciliosis, 321 africana, 191
afección de médula ósea, 322
anticuerpos, luorescentes, 322 Histoplasma duboisii var. duboissi, 191
monoclonales, 322 americana o capsulati, 190
exoantígeno por inmunodifusión, 322 clásica, 190
hepatosplenomegalia, 322 clasiicación, 193, 194c
linfadenopatía, 322
Penicillium marneffei, 336 benigna, 194
Pseudallescheriasis (allescheriosis, allescheriasis, infección pulmonar, aguda, 193

monosporiosis, petriellidosis, crónica, 193
seudoallescheriasis), 320 oportunista, 193
Allescheria boydii, 320 primoinfección asintomática, 193
Monosporium apiospermum, 320 complicaciones, 198
Petriellidium (Pseudallescheria) boydii, 320 cuadro clínico, 193-195
Sedosporium apiospermum, 320 chancro ulcerado indoloro, 193
Sedosporium (Monosporium) apiospermum, 320 eritema nudoso o polimorfo, 193
Seudallescheria sheari, 320 forma epidémica, lesiones cutáneas polimorfas, 194
Trichoderma viride, 335
Trichothecium, 336 neumonía atípica o miliar, 193
Verticillium, 336 datos, de laboratorio, 196
y feohifomicosis, 327
clasiicación, 328 ijación del complemento, 196
cuadro clínico, 329 histoplasmina, 196
Cladophialophora (Xylohypha) bantiana, 329 inmunodifusión, 196
datos, epidemiológicos, 330
histopatológicos, 329 en gel, 196
deinición, 315 polimorismo del DNA ampliicado al azar por
estudio micológico, 330
etiopatogenia, 327 reacción en cadena de la polimerasa, 197
Alternaria alternata, 327 pruebas, de aglutinación con látex, 197
infecciones corneales, 328
Aureobasidium pullulans, 328 inmunoserológicas, 196
Bipolaris spicifera, 328 Western blot, 197
Cladophialophora (Xylohypha) bantiana, 328 epidemiológicos, 191-193
Curvularia lunata, 328 inmunosuprimidos, 192
Exophiala pedrosoi, 328 histopatológicos, 196
E. spinifera, 328, 328f granuloma tuberculoides con necrosis, 196
E. jeanselmei, 328f deinición, 190
P. richardsiae, 327 histoplasmosis, americana o capsulati, 190
P. verrucosa, 327 africana o duboisii, 191
Phoma, 328 histoplasmosis capsulatum var. capsulatum, 191
Phialophora parasitica, 327 diagnóstico diferencial, 198
Ulocladium, 328 coccidioidomicosis, 198
Wangiella dermatitidis, 328 Leishmania, 198
casos cutáneos, 328 paracoccidioidomicosis, 198
tratamiento, 331 Toxoplasma gondii, 198
Hifa(s), 14c, 19, 37 tuberculosis pulmonar, 198
con tabiques, 37 diseminada, aguda, 193
cuerno o asta, 19 crónica, 193
espirales, 14c distribución geográica, 191f
estudio micológico, 195-196
colonias, blancas (tipos A, albino), 195
oscuro o marrón (tipo B, brown), 195
etiopatogenia, 192-193
Ajellomyces capsulata, 192
Emmonsiella capsulata, 192
Histoplasma farciminosum, 192
SIDA, 192
fases parasitarias y saprofítica, 193f

www.FreeLibros.com

414 Índice luconazol, 369, 372f
genaconazol, 377
Histoplasmosis (cont.) itraconazol (oriconazol), 374
inmunodifusión, 197f ketoconazol, 369
sinonimia, 190 miconazol, 369
enfermedad, cavernas, 190 saperconazol, 377
Darling, 190 sistémicos clásicos, estructura
valle de Ohio, 190
histoplasmosis clásica, 190 química, 364f
reticuloendoteliosis, 190 terconazol, 369c
sintomática pulmonar, 194f tioconazol, 369c
tratamiento, 198 tópicos clásicos, estructura química, 362f
anfotericina B, 198 triazoles, 374
ketoconazol, 198 Impregnación argéntica, 351
trimetoprim/sulfametoxazol, 198 Infección(es), Acremonium, 324, 325f

Hongo(s), 9, 10f, 11-14, 17-33 Cephalosporium, 322f
Achorion schoenleinii, 1 Beauveria bassiana, 324
Amanita, muscaria, 13 Blastoschizomyces capitatus, 111
phalloides, 13 Fusarium, 323
anamorfos, 35
Aspergillus, 1, 13 formas diseminadas, 323
características fundamentales, 17-18, 17c F. moniliforme, 323
eucariotes, 17c F. oxysporum, 323
heterótrofos, 17c F. solani, 323
pared de quitina, 17c F. verticilloides, 323
dimorfo(s), 17f
imperfecto, Coccidioides immitis, 206 micótica del oído, 123. Véase también
endógeno, 29 Otomicosis
exógenos, 15
fenómeno de pleomorismo, 23 Onychochola canadiensis, 336
ilamentosos, forma de levadura de, 23 Paecilomyces, 324
Fusarium, 26f
halomorfos, 34 lilacinus, 324
levaduriformes, 37 varioti, 324
macromiceto, envenenamiento por pulmonar, aguda, 192
ingestión, 13 crónica, 193
mitospóricos, 23 Pythium insidiosum, 326
mucedináceos, 22 animales, 326
necesidades isiológicas, 22-23
fermentación de azúcares, 23 lesiones granulomatosas, 326
necrotróicos, 15 seres humanos, 326
oportunistas, 18
Penicillium, camembertii, 12 hifomicosis destruens, 326
griseofulvum, 12 pitiosis insidiosi, 326
roquefortii, 12 Rhodotorula, 316
polimorfos, 19 Scopulariopsis, 324
reacciones inmunitarias, 15 onicomicosis, 324
reproducción, 23 S. acremonium, 324
por esporas, 23 S. brevicaulis, 324
asexuada (anamorfa), 25-27 S. brumptii, 324
sexuada (teleomorfa), 23-25 Scytalidium hyalinum, 331
Saccharomyces cerevisiae, 12 Hendersonula toruloidea, 331
superiores, 20 Natrassia mangiferae, 332
teleomorfos, 34 S. dimidiatum, 332
ungüento de Whitield, 332
Humus del suelo, producción, 12 sistémica, 333
Hyphomycetes (hifomicetos), 37 Trichosporon sp. (tricosporiosis), 316
fungemia, 318
I T. beigelii, 317
T. cutaneum, 318
Imidazoles (azoles), 368, 369c Infusión de agar cerebro-corazón y de
bifonazol, 369c
clotrimazol, 369c Brewer, 281
electrazol, 377 Inmunodifusión, 206, 206f

representación esquemática, 107
y ijación del complemento, 205
Inmunoelectroforesis, 272
Inmunoiltración, 272
Inmunoluorescencia indirecta, 272

www.FreeLibros.com

Inoculación, directa a córnea (queratitis), 267 Índice 415
experimenta, 50
del ratón, 50 Leucocitosis con eosinoilia, 186
intracerebral, 50 Leucoplasia, 235
intraperitoneal, 50 Levadura(s), 17, 18f, 22f
intratesticular, 50
intravenosa, 50 algoritmo para identiicación, 230f
supericial, 50 multigemante, 176f
intraperitoneal, 50 Linfadenopatía generalizada, 204
plantar de ratón, 50 Liquen simple, 90
traumática, lesiones de piel, 267 Líquidos, técnicas de aislamiento, 54
Lobo, Jorge, 5
Interferón gamma en queloides verdaderos, 177 enfermedad, 174
Intradermorreacciones, 51 Loboa loboi (Locazia loboi), 175
Lobomicosis, 174-178
J clasiicación, ganglionar, 176

Jod-Basedow, efecto, 159 gomosa, 176
iniltrante, 176
K queloidal, 176
verrugosa, 176
Ketoconazol, 103, 198, 207 complicaciones, carcinoma espinocelular, 177
Kimura, espátula, 120 cuadro clínico, 176
Kinyoun, método ZN modiicado, 44 formas, gomosas, 176
Kurung, medio, 349
iniltradas queloideas, 176
L ulceradas, 176
verrugosas, 176
L743872, 379c nódulos de aspecto queloideo, 176
Ly303366, 379c datos, de laboratorio, 177
Laboratorio, diagnóstico, 40-60 epidemiológicos, 174-175
histopatológicos, 177
auxonograma, 48 deinición, 174
biología molecular en micología micosis profunda de seres humanos y delines, 174
diagnóstico diferencial, 177
médica, 55-59 distribución de, en seres humanos y delines,
cultivo, azul de toluidina, 47
estudio con luz de Wood, 40 175, 175f
identiicación de hongos, 54 estudio micológico, 176
inoculación experimental, 50 etiopatogenia, 175
medidas de seguridad, 59
necesidades vitamínicas, 49 en seres humanos y delines, 175, 175f
obtención de muestras, 41 Glenosporella loboi, 175
otros tipos de microscopia, 55 Lacazia loboi (Loboa loboi), 175
preservación de cultivos, 54-55 pronóstico, 177
pruebas de sensibilidad a fármacos, 52 sinonimia, blastomicosis queloidea, 174
reacciones inmunológicas, 51 enfermedad de Jorge Lobo, 174
requisitos para una micología, 40 lacaziosis, 174
riesgo biológico, 59 tratamiento, 177
síntesis de ureasa, 50
técnicas y métodos, 40 M
Lacazia loboi (Loboa loboi), 175
Lactofenol, azul de algodón, 45 Madurella mycetomii, 4
de Amann, 45 Maduromicosis, 128. Véase también Micetoma
Latapí, Fernando, 5 Malassezia spp, 2, 95c
Lengua negra vellosa, 223
Leptotricosis, 278. Véase también Actinomicosis antiguos sinónimos, 95c,
Lesiones, en sacabocado en tibia, 184f ecología, 97
foliculares, 227 furfur, 97
en cabeza y cara, adictos a drogas, 227 género, 97c
oculares, 227 Pityrosporum, 2
blefaritis, 227 representación esquemática, 96f
conjuntivitis, 227 Mandíbula gibosa o leñosa, 278. Véase también
queratitis, 227
Actinomicosis
Mandioca o yuca, fermentación, 12
Mariat, François, 7
Mastigomicotina, 24, 24c
Material requerido para toma de muestras, 40
Matorrales, presencia de, “gobernadora”, 182

www.FreeLibros.com

416 Índice Fusarium, 130
Leptosphaeria senegalensis, 128
Medio de, Bennett, 347-348 M. grisea, 130
Lodder modiicado (auxonogramas), 48 Madurella mycetomatis, 130
Stewart, 281. Véase también Actinomicosis N. brasiliensis, 129
Pseudallescheria boydii, 130
Medios de cultivo, 343-350 Pyrenochaeta romeroi, 130
clásicos, 343 Streptomyces somaliensis, 130
de Sabouraud con antibióticos, 343, 345 histopatológicos, 143-144
glucosado de Sabouraud, 343 A. madurae, 144
otros, 344 A. pelletieri, 144
ácido oleico y vitamina A, 345 granos de Nocardia, 144
agar alpiste negro, 347 vermiformes, 144
agar Biggy, 346 S. somaliensis, 144
agar para clamidosporas, 344 deinición, 128
agar-dextrosa-urea, 346 diagnóstico diferencial, 145
agar-harina de maíz (corn meal), 344 bolas fúngicas, 146
arroz, 344 paramicetomas, 145
caldo de tioglicolato con soya [soja] seudomicetomas, 146
tripticasa, 349 dermatofíticos, 146
cereal, 344 distribución mundial, 128f
conservación, 344 en niños, 135f
Czapek, 345 estudio micológico, 135-143
dermatóitos (DTM, dermatophyte test Curvularia lunata, 141
medium), 345 Leptosphaeria, 141
extracto de malta o de cerveza, 345 Madurella mycetomatis, 139
gelosa de malta (agar extracto de malta), 346 Neotestudina (Zopia) rosatii, 141
hidrólisis de, la caseína, 348 Petriellidium (Pseudallescheria) boydii
la gelatina diluida, 348
tirosina, xantina o hipoxantina, 348 (Allescheria boydii), 141
infusión cerebro-corazón, 346 Pyrenochaeta romeroi, 141
Kurung, 349 Scedosporium (Monosporium) apiospermum, 141
Lactrimel o Lactrimel (de Borelli), 346 etiopatogenia, 130-132
líquido de Sabouraud, 344 N. asteroides, 130
Löwenstein-Jensen, 348 N. otitidis, 130
papa (patata)-zanahoria, 344 N. transvalensis, 130
papa (patata)-zanahoria-bilis de buey, 344 inguinal por Nocardia, 133f
para Malassezia (Pityrosporum), 345 Nocardia, 132f, 133
penetración de pelos in vitro, 346 inguinal, 133f
plátano (banana), B-M-80, Ditrani, 345 laterodorsal, 134f
Sabouraud con aceite de oliva, 345 mediodorsal, 133
Staib, 347 prevención, 147
transporte para hongos (medio de Stuarts), 347 pronóstico, 147
urea de Christensen, 349 minusvalidez, 147
sinonimia, 128
Meningitis, 186 maduromicosis, 128
Meningoencefalitis, 183 pie de madura, 128
Meningomielitis, 183 tratamiento, 146
Metabolismo del fósforo inorgánico, 364 amikacina, 146
Micelio, cenocítico, 22f amoxicilina con ácido clavulánico, 146
anfotericina B, 147
tabicado, 22f ciproloxacina, 146
Micetoma(s), 10, 15, 127-147 estreptomicina, 146
eumicetomas, 147
afección pulmonar en, laterodorsal, 134f luconazol, 147
características de los granos, 139c itraconazol, 147
clasiicación de agentes, 131f griseofulvina, 147
complicaciones, 146 ketoconazol, 147
con afección pulmonar, 134f miconazol, 147
cuadro clínico, 136c minociclina, 140
datos, característicos de algunos, 136c posaconazol, 147
sulfonamidas (diaminodifenilsulfona [DDS]), 125
de laboratorio, 144
epidemiológicos, 128-130

A. madurae, 128, 136
Acremonium sp. 130
Actinomadura, madurae, 129, 136

pelletieri, 128, 130, 136

www.FreeLibros.com

Índice 417

Micología médica, historia, 1-8 Mucormicosis, 247-257
Micosis, 15, 309 clasiicación, 249c
complicaciones, 255
C. immitis, 15 cuadro clínico, 252
Candida, 15 forma, cutánea, 253
Cryptococcus neoformans, 15 gastrointestinal o abdominal, 253
diagnóstico, 40 sinusitis, 253
histoplasma, 15 sistema nervioso central, 253
infrecuentes, 309-314 datos, de laboratorio, 255
por oportunistas, 217 parasinusitis, 255
sinusitis paranasal, 255
Aspergillus, 217 epidemiológicos, 248
Candida, 217 diabetes mellitus, 248
Cryptococcus neoformans, 217 leucemia, 248
Sporothrix schenckii, 149 quemaduras extensas, 248
Zygomycetes, 217 histopatológicos, 255
poco frecuentes, 309 trombosis capilar e hifas
hialohifomicosis y feohifomicosis, 309 fúngicas, 255
Pneumocystis carinii, 309 deinición, 247
Prototheca, 309 Absidia, 247
Rhinosporidium seeberi, 309 Mucor, 247
sistémica, 15, 16c Rhizopus, 247
isiopatogenia de una, 16c trombosis vascular, 247
por Paracoccidioides brasiliensis, 200 diagnóstico diferencial, 255
subcutáneas, 15c, 162 estudio micológico, 253-255
Cladophialophora, 162 ilamentos largos y anchos, 254
Fonseca, 162 etiopatogenia, 248
Phialophora, 162 A. corymbifera, 248
supericiales, 15c Absidia, 251
Micotoxicosis, 13 Apophysomyces elegans, 248, 252
Microsporum, 2, 80 C. bertholletiae, 248, 252
audouinii, 86 Mortierella wolii, 252
langeroni y rivalieri, 86 Mucor, 250
cookei, 87 R. miehei, 248
ferrugineum, 87 R. oryzaelarrhizus, 248
fulvum, 87 R. pusillus, 248
gallinae, 87 R. rhizopodoformis, 248
gypseum, 87 Rhizomucor spp., 252
nanum, 87 Rhizopus spp., 249
persicolor, 87 Saksenaea vasiformis, 249c, 252
praecox, 87 formas clínicas, 249c
vanbreuseghemii, 87 cutánea, 249c
Minociclina, 140 diseminada, 249c
Miringitis, granulosa, 124 gastrointestinal, 249c
tuberculosa, 125 pulmonar, 249c
Miringomicosis, 123. Véase también Otomicosis rinocerebral, 249c
Moniliasis, 218 prevención, 257
Mosaico fúngico o tricofítico, 45 control de diabetes, 257
Mucocele, 313 pronóstico, 257
Mucorales, características, especíicas, 247, 249c sinonimia, 247
hifomicosis destruens, 247
esporangio globoso, 251f saprolegniasis, 247
esporangióforo ramiicado, 251f tratamiento, 255-257
merosporangio, 251f anfotericina B, 257
sombrero chino, 251f desbridamiento, 255
más frecuentes, 257c ketoconazol, 257
microscópicas, 261f posaconazol o voriconazol, 257
clasiicación, 259c
Cunninghamellaceae, 249c Muguet, 218. Véase también Candidosis
Mortierellaceae, 249c Musgo esfagno (Sphagnuum moss),
Mucoraceae, 249c
Saksenaeaceae, 249c 150
Syncephalastraceae, 249c Mycobacterium tuberculosis, 9
Thamnidiaceae, 249

www.FreeLibros.com

418 Índice O

N Obtención de las muestras, 41-42
biopsia de tejidos u órganos, 43
N-acetilglucosamina, 287 cuerpos de Russel, 46
Necrosis caseosa, ibrosis con zonas, 205 diagnóstico de micosis, Actinomadura madurae, 44
Neonatal, pustulosis cefálica, 99 estudio anatomopatológico, 44
Neumocistosis, 338, 340 fenómeno de Splendore-Hoeppli, 44
Neumonía, alérgica, 10 heces, 43
Candida o Geotrichum, 43
asintomática, 16f método ZN modiicado Kinyoun, 44
Neutropénicos, meningitis aguda, 267 micosis subcutánea o sistémica, 43
Nitrato de plata metenamina (AgNO3), solución, 355 nódulo micótico, 44f
Nitrógeno, fuentes, 9 técnica de PAS, 43
Nocardia, 4, 44 tinción, de Ziehl-Neelsen, 44
hematoxilina y eosina, 43
asteroides, 287 escamas, 46
Nocardiosis, 10, 277, 284 biopsia de supericie, 41
caja de Petri, 41
clasiicación, 288 técnica del tapiz, 41
cutánea primaria, 288 examen directo, 45
diseminada, 288 con luorescencia, 41
pulmonar, 288 blanco de calcolúor, 46
dimetilsulfóxido, 45
complicaciones, 290 ijación de escamas, 46
cuadro clínico, 288 mosaico fúngico o tricofítico, 46
lactofenol, azul de algodón, 45
disnea, 288 de Amann, 45
neumonía aguda o crónica, 288 laurilsulfato de sodio, 45
tos seca, 288 solución, de Lugol, 45
traumatismo, 288 yodo yodurada, 45
datos, de laboratorio, 289-290 yoduro de potasio, 45
expectoración, 42
análisis de polimorismo del DNA exudados de mucosas, 42
ampliicado con cebadores arbitrarios, frotis, 43
289-290 heces, 43
pelos, 42
proteína especíica de 54 kDa, 289 pus y líquidos patológicos (LCR, líquido pleural, orina), 42
epidemiológicos, 286 sangre, 43
hemocultivo, 43
N. asteroides, 286 uñas, 41
N. brasiliensis, 287
N. farcinica, 287 Oculomicosis, 118-122
N. nova, 287 cuadro clínico, 120
N. otitidiscaviarum, 287 datos, de laboratorio, 121
N. transvalensis, 287 epidemiológicos, 118-119
transmisión de persona a persona, 286 queratoplastia, 121
histopatológicos, 289-290 histopatológicos, 121
deinición, 286 deinición, 118-119
N. brasiliensis, 286 Aspergillus fumigatus, 118
N. otitidis-caviarum (N. caviae), 286 Candida sp., 118
Nocardia asteroides, 286 Curvalaria, 118
diagnóstico diferencial, 290 Fusarium solani, 118
abscesos pulmonares bacterianos, 290 diagnóstico diferencial, 121
tuberculosis pulmonar, 290 estudio micológico, 120f, 120-121
estudio micológico, 288 Candida parapsilosis, 121
infusión de cerebro-corazón, 288 espátula de Kimura, 120
medio de Bennett, 288 Fusarium, 121
tinción de Ziehl-Neelsen, 288 Penicillium, 121
etiopatogenia, 287-288 etiopatogenia, 119
ácido meso-diaminopimélico, 287 Aspergillus fumigatus, 119
N-acetilglucosamina, 287 F. solani, 119
Pronóstico, 290
sinonimia, 286
seudotuberculosis, 286
tratamiento, 290
claritromicina, 290
sulfadiazina, 290
trimetoprim-sulfametoxazol, 290
Nódulo micótico, 44f
Núcleo diploide, 25f

www.FreeLibros.com

pronóstico, 122 Índice 419
sinonimia, 118
datos, de laboratorio, 205-206
queratitis micótica, 118 aglutinación e inmunoluorescencia indirecta, 206
queratomicosis, 118 contrainmunoelectroforesis, 206
úlcera corneal micótica, 118 inmunodifusión, 206, 206f
tratamiento, 122 y ijación del complemento, 206
enucleación, 122 inmunoelectroforesis, 206
miconazol, 122 inmunoelectrotransferencia (Western blot), 206
pimaricina, 122 inmunoensayo enzimático (ELISA), 206
queratoplastia penetrante, 122 paracoccidioidina, 206f
Oidium dermatitidis, 209 pruebas de precipitación, 205
Onicomicosis, 65 radiografía de tórax, 206
sin paroniquia en recién nacidos, 219
Osteólisis y geodos en rodilla y pie, 133f epidemiológicos, 201
Otitis, bacteriana, 125 frecuencia en Brasil, 201
externa, 123 “reservárea” de paracoccidioidomicosis, 201
micótica, 123. Véase también Otomicosis SIDA, 201
Otomicosis, 123-126
clasiicación, 124 histopatológicos, 204-205
complicaciones, 125 ibrosis con zonas de necrosis caseosa, 205
Corynebacterium, 125
Escherichia, 125 deinición, 200
Pseudomonas, 125 micosis sistémica por Paracoccidioides
cuadro clínico, 124 brasiliensis, 200
estudio otoscópico, 124
datos, de laboratorio, 125 diagnóstico diferencial, 206
epidemiológicos, 123 coccidioidomicosis, 206
histopatológicos, 124-125 enfermedad de Wegener, 206
deinición, 123 histoplasmosis, 206
Aspergillus, 123 tuberculosis colicuativa, 206

niger, 123 diseminada, 202
lavus, 123 estudio micológico, 204
diagnóstico diferencial, 125
dermatitis por contacto, 125 levadura de mayor tamaño, 204
furunculosis, 125 “rueda de timón”, 204f
impétigo, 125 etiopatogenia, 201-202
miringitis tuberculosa, 125 Paracoccidioides brasiliensis, 202
otitis bacteriana, 125 sinonimia, 200
estudio micológico, 124 blastomicosis, latinoamericana, 200
etiopatogenia, 123
sinonimia, 123 sudamericana, 200
infección micótica del oído, 123 enfermedad de Lutz-Splendore-Almeida. 200
miringomicosis, 123 granuloma paracoccidioidal, 200
otitis micótica, 123 tratamiento, 207
tratamiento, 125 anfotericina B, 207
agua de Alibour, 125 itraconazol, 207
nistatina, 125 ketoconazol, 207
vioformo, 125 terbinaina, 207
trimetoprim/sulfametoxazol, 207
P Parafoloidismo, 13
Paragón, múltiple, 352
Papilomatosis conluente y reticulada de Gougerot y reactivo, 355
Carteud, 100 Parasexualidad, 25
Parásitos, 15
Paracoccidioidina, 206f Paredes fúngicas, 22
Paracoccidioidomicosis, 15, 200-208 Paroniquia, 224c
Pediculosis, de la cabeza, 110
complicaciones, 206-207 del pubis, 301
enfermedad de Addison, 206 Pegamentos para sellar laminillas, 357
barniz de uñas, 357
cuadro clínico, 202-204 Dunoyer, 357
manifestaciones clínicas, iebre prolongada, 204 paraina, 357
linfadenopatía generalizada, 204 Pelo(s), axilares, 300
pérdida de peso, 204 tiñoso, 72
tipos de parasitación, 80f
Penicillium, camembertii, 12
griseofulvum, 12
roquefortii, 12

www.FreeLibros.com

420 Índice Pitiriasis versicolor, 95-105
clasiicación, 98
Picnidios, 20 cuadro clínico, 98-100
Pie de madura, 128. Véase también Micetoma dacriocistitis, 100
Piedra(s), 106-112 foliculitis, 99
infección sistémica, 100
alba, 106 onicomicosis, 99
blanca, 106 Papilomatosis conluente y reticulada de Gougerot
y Carteaud, 100
Brevibacterium, 107 pustulosis cefálica neonatal, 99
Trichosporon, 108f datos, de laboratorio, 102-103
complicaciones, 110 luz de Wood, 102
absceso cerebral, 110 epidemiológicos, 95-96
endocarditis, 110 histopatológicos, 102
sepsis, 110 deinición, 95
cuadro clínico, 108-109 Malassezia (Malassezia furfur), 95
piedra blanca, 108 Pityrosporum, 95
diagnóstico diferencial, 103
en pelos de piel cabelluda, 108 ecología de Malassezia, 97-98
piedra negra, 109 estudio micológico, 100-102
medio de Dixon, 102
tercio distal de los pelos de piel tinta Paker azul, 100f
cabelluda, 109 etiopatogenia, 96-97
M. sloofiae, 97c
datos, de laboratorio, 110 M. sympodialis, 97c
epidemiológicos, 106, 107 prevención, 104
diabetes, 106 pronóstico, 103
humedad, 106 rosada, 90
transmisión, brochas, 106 tratamiento, 103-104
cosméticos, 106 ciclopiroxolamina, 103
peines, 106 hiposulito de sodio, 103
histopatológicos, 110 itraconazol, 103
ketoconazol, 103
deinición, 106 ungüento de Whitield, 103
micosis benignas y supericiales, 106
Polímeros de manosa, 22
diagnóstico diferencial, 110 Polimorismo en la longitud de los fragmentos de
dermatitis seborreica, 110
foliculitis, 110 restricción, 56, 169, 234, 273
Pólipos nasales, 313
estudio micológico, 109 Poroconidios, 28
piedra, blanca, 109 Porosporas, 30
negra, 109 Poroconidios, 31
Posaconazol, 147
etiopatogenia, 107 Potasio, diuréticos ahorradores, 363
Filobasidiella, 107
Trichosporon, asahii, 107 intolerancia, 159
asteroides, 107 permanganato, 361
beigelii, 107 toxicidad, 159
cutaneum, 107 yoduro, 340
inkin, 107 Primoinfección asintomática, 193
mucoides, 91 Prototecosis, 338-341
ovoides, 107 clasiicación, 339

nigra, 106 bursitis, 339
nostras, 106 cutánea y subcutánea, 339
sinonimia, 106 generalizada (oportunista),

enfermedad de Beigel, 106 339
piedras, alba, 106 cuadro clínico, 339

nigra, 106 lesiones costrosas, 339
nostras, 106 ulceraciones, 339
tinea nodosa, 106 deinición, 338
tricosporia nodosa, 106 Prototheca, 338
pronóstico, 111
benigno, 111 wickerhamii, 338
representación esquemática, 107f zopii, 338
tratamiento, 110-111
derivados azólicos, 111
higiene adecuada, corte de pelo y

rasurado, 110
toques yodados, 110
Piel cabelluda, colonización, 71f
piedra negra, 109

www.FreeLibros.com

datos, de laboratorio, 340 Índice 421
epidemiológicos, 338
histopatológicos, 340 Queratomicosis, 113
Querión, 38c
diagnóstico diferencial, 340 Quimioorganótrofos, 17
estudio microbiológico, 339 Quitina, 17

CHROMagar Candida, 340 R
etiopatogenia, 338
Raulin, líquido, 356
Chlorella, 338 Reacciones alérgicas por hipersensibilidad, 266
Prototheca wickerhamii, 338 Reactivos y colorantes, 354-356
sinonimia, 338
algosis, 338 ácido peryódico, solución, 354
tratamiento, 340 agua sulfurosa, 354
extirpación quirúrgica, 340 Albert, reactivo, 354
luconazol, 340 aldehído-fucsina, solución, 354
5-luorocitosina, 540 amarillo de metanilo, solución, 354
itraconazol, 340 Andrade, indicador, 354
ketoconazol, 340 azul de metileno, 354
pentamidina, 340
yoduro de potasio, 340 triptano, 354
y neumocistosis, 340 Berthelot, solución oligodinámica, 354
Pneumocystis carinii, 340 Bouin, ijador, 354
trimetoprim-sulfametoxazol y pentamidina, 340 Coleman-Feulgen, reactivo, 354
Prototheca, ciclo in vivo, 339f cristal violeta, 355
Pruebas, de aglutinación con látex, 197 Dominici, solución, 355
inmunoserológicas, 196 eritrocina, solución, 355
precipitación, 186 fucsina fenicada, 355
séricas para búsqueda de anticuerpos, 272 Giemsa, solución, amortiguadora (buffer), 355
Pustulosis cefálica neonatal, 109 medios de protección contra los ácaros, 356

Q solución protectora de cultivos, 357
trampas, 357
Queilitis angular, 224c nitrato de plata metenamina (AgNO3),
Queratectomía parcial, 121. Véase también Oculomicosis
Queratitis micótica, 118, 119c, 122 solución, 355
Queratólisis plantar, 10 paragón, reactivo, 355
rojo, de metilo, 355
tropical, 303
Queratólisis punteada, 303-308 fenol, 355
rosa de Bengala, 355
clasiicación, 304, 305c pegamentos para sellar laminillas, 357
complicaciones, 307
cuadro clínico, 305 barniz de uñas, 357
datos, de laboratorio, 307 Dunoyer, pegamento, 357
paraina, 357
epidemiológicos, 304 Schiff, solución, 356
histopatológicos, 306 Wright, reactivo, 356
deinición, 303 solución amortiguadora (buffer), 353
Corynebacterium, 303 y fórmulas diversas, 351, 356
Dermatophilus congolensis, 303 azul de lactofenol, 356
Kytococcus (Micrococcus) sedentarius, 303 goma-cloral, 356
diagnóstico diferencial, 307 limpiadora de microscopio, solución, 356
estudio microbiológico, 307 Meyer, albúmina, 356
etiopatogenia, 304 Raulin, líquido, 356
Bacillus subtilis, 304 Remak, Robert, 1
pronóstico, 308 Reproducción asexuada, 24f, 25-27
sinonimia, 303 aleuriosporas, 32
queratólisis plantar tropical, 303 dermatóitos, 32
queratoma plantare sulcatum, 303 Sepedonium, 32
tratamiento, 307 Trichotecium, 32
antibióticos tópicos, 307 anelosporas, 31, 32f
crema de yodoclorhidroxiquinina, 307 Scopulariopsis, 32f
ungüento de Whitield, 307 artrosporas, 33
Queratoma plantare sulcatum, 303. Véase también Coccidioides, 33
Geotrichum, 33
Queratólisis punteada blastosporas, 30
Candida, 30f

www.FreeLibros.com

422 Índice datos, de laboratorio, 313
histopatológicos, 313
Reproducción asexuada (cont.)
Cladosporium, 30, 30f deinición, 310
gemación, 30f Rhinosporidium seeberi, 310

conidiogénesis, 27 diagnóstico diferencial, 313
blástica, 27f pólipos nasales, 313
enteroblástica, 27
holoblástica, 27 distribución mundial, 311f
células conidiógenas, 27 estudio micológico, 313
conidióforo, 27 etiopatogenia, 311-312
Cylindrosporium, 27
tálica, 27 Coccidiodaceae, 311
haloártrica, 29 estado tróico, 312f
Coccidioides, 29 Mesomycetozoa, 311
rexólisis, 29 pronóstico, 313
halotálica, 29 tratamiento, 313
Microsporum, 29 anfotericina B intralesional, 313
tálica-ártrica, 29 diaminodifenilsulfona, 313
extirpación quirúrgica o
endosporas, 27
ialosporas, 30, 31f electrodesecación, 313
Rizoides, 17f
Penicillum, 31f
Phialophora, 31f S
formas poco frecuentes, 17f
aleuriosporas, 30 Sabouraud, Raymond, 3
anelosporas, 30 Saccharomyces cerevisiae, 12
artrosporas, 30 San Joaquín, iebre del valle de, 180 Véase también
blastosporas, 30
ialosporas, 30 Coccidioidomicosis
porosporas, 31 Sapróitos o saprótrofos, 11
simpodulosporas, 30 Sch 56592, estructuras químicas, 376f
heterogámica, 24 Sedantes, 368
porosporas (poroconidios, dictiosporas), 31 Sepsis fúngica, 16
Alternaria, 32 Seudohifas, 18f
Ulocladium, 32 Seudomicetomas, 72
simpodulosporas, 28f, 30 Seudomicosis, 300
Beauveria, 30 Seudotuberculosis, 286. Véase también Nocardiosis
Dreschlera, 30 SIDA (síndrome de inmunodeiciencia adquirida),
Sporothrix, 30
Reproducción sexuada, 30, 30f, 31f, 32f 220, 221
asca madre, 25, 25f Signo del cascabel o de Monod, 272
ascogonio u órgano sexual, 25, 25f Síndrome, Cushing, 221c
hifas ascógenas, 25
peritecios y cleistotecios, 25, 25f histoplasmosis ocular presuntiva, 194
tricogino, 24, 25f inmunodeiciencia adquirida (SIDA), 221c
Reticuloendoteliosis, 190 ocular, 193
Rhizopus oligosporum, 12 Sinemas, 20
Rhodotorula, infecciones por, 316 Sólidos, técnicas de aislamiento, 54
Riesgo biológico, 59 Solución, de Lugol, 45
Rinoicomicosis, 257. Véase también yodo yodurada, 45
Splendore-Hoeppli, fenómeno, 44, 282
Entomoftoromicosis Sporothrix, 59
Rinosporidiosis, 44, 310-314 Streptomyces, 9
Sulfato de cobre, 361
ciclo de vida, 311 Sulfonamidas, 362
clasiicación, 312
T
diseminada, 312
mucocutánea (nasal y conjuntival), 312 Talo, disociado, 18f
complicaciones, 313 estructura, 17f, 20
hemorragia, 313 ilamentoso, 18f
perforación septal, 313 modiicación(es), 19, 19f
cuadro clínico, 312-313 microscópicas, 19f
coriza, 312 reproductor, 18f
defectos olfatorios, 312 vegetativo, 18, 18f
prurito, 312
Tapioca, producción, 12

www.FreeLibros.com

Taxonomía y clasiicación, 34-39 Índice 423
clasiicación general de los hongos, 35-37
imperfectos, Ascomycota, 37, 37c múltiple de Paragón, 352
Basidiomycota, 37, 37c Wright, 353
inferiores, 35 Ziehl BH, 353
Basidiomycotina, 37c Ziehl-Gram, 353
Endomycetes, 37 Ziehl-Neelsen, modiicado de Kinyoun, 353
Evascomycetes, 37 genéticas moleculares, 234-235
oosporas o cigosporas, 35 cariotipiicación electroforética, 234
Rhinosporidium seeberii, 35 “ingerprinting” de DNA, 234
Pneumocystis carinii, 35 polimorismo en la longitud de los fragmentos de
Trichomycetes, 35c
Zygomycotina, 35c restricción, 234
perfectos, Ascomycotina, 34c, 36 sondas de DNA especíicos, 234
Reino Fungae, 35 genéticas para identiicación de especies y
Ascomycota, 35
Basidiomycota, 35 géneros, 55
Chytridiomycota, 35 resiembra, 47
Deuteromicetos o Fungi imperfecti, 35 Heatley, 53
Myxomycota, 35 Terbinaina, 363f
Oomycota, 35 Tilapia, 150
Zygomycota, 35 Tinción, Gram, 352
superiores, 35 Papanicolaou, 213
Deuteromycota, 35 sistémica, hematoxilina y eosina, 43
controversias taxonómicas, 38-39 técnicas, 351-354
Reino de los hongos (Fungae), 34
Aspergillus spp., 34 Albert, 351
C. guilliermondii, 34 azul de metileno, 351
Candida pseudotropicalis, 34 blanco de calcolúor, 353
Graphium eumorphum, 34 Dominici, 355
holomorfos, 34 Giemsa, 351
Petriellidium boydii, 34 Gomori-Grocott (impregnación argéntica), 351
Scedosporium apiospermum, 34 Gram, 352
secuencia de DNA y RNA, 34 Gridley, 352
sinanamorfos, 34 Hematoxilina y eosina, 352
teleomorfos, 34 Hotchkiss-MacManus (tinción de ácido peryódico

Taxonómicas, controversias, 37-39 de Schiff [PAS]), 352
Allescheria boydii, 39 May Grünwald-Giemsa, 352
a Petriellidium boydii y Pseudallescheria múltiple de Paragón, 352
boydii, 39 Wright, 353
fusariosia debida a Fusarium, 38 Ziehl BH, 353
onicomicosis debida a Scopulariopsis, 39 Ziehl-Gram, 353
seudomicosis, 39 Ziehl-Neelsen, 353
Phytim insidiosum o Prototheca, 39
modiicado de Kinyoun, 353
Técnica(s), aislamiento, ambiente, 54 Ziehl-Gram, 44
líquidos, 54 Ziehl-Neelsen, 353
sólidos, 54 Tinea nodosa, 106. Véase también Piedras
Tinta Paker azul, 100f
anticuerpos luorescentes, 186 Tintura de, Castellani, 361
de tinción, 351-354 Milian, 361
Tiña. Véase Dermatoitosis
Albert, 354 cabeza, 72
azul de metileno, 354 cuerpo, 65
blanco de calcolúor, 353 ingle y pies, 65
Dominici, 355 Tiña negra, 113-117
Giemsa, 355 cuadro clínico, 114-115
Gomori-Grocott (impregnación argéntica), 351 datos, epidemiológicos, 113
Gram, 352
Gridley, 352 histopatológicos, 116
Hematoxilina y eosina, 352 deinición, 113
Hotchkiss-MacManus (tinción de ácido peryódico
Exophiala werneckii (Phaeoannellomyces
de Schiff [PAS]), 352 werneckii), 113
May Grünwald-Giemsa, 352
diagnóstico diferencial, 116
estudio micológico, 115

examen con, cinta adhesiva
transparente, 115

hidróxido de potasio, 115

www.FreeLibros.com

424 Índice Triconocardiosis, 300. Véase también
Tricomicosis axilar
Tiña negra (cont.)
etiopatogenia, 114 Tricosporia nodosa, 106. Véase también Piedras
Cladosporium, mansonii, 114 Tioglicolato de sodio, 281. Véase también Actinomicosis
werneckii, 114 Tuberculosis, pulmonar, 198
Hortaea werneckii, 114
sinonimia, 113 verrugosa, 170
tinea nigra, 113
tratamiento, 116 U
ciclopirox olamina al 1% en crema o gel, 116
imidazoles, 116 Úlcera(s), corneal, 118, 120, 120f
ketoconazol, 116 micótica, 118. Véase también Oculomicosis
tintura de yodo, 116
ungüento de Whitield, 116 por cuerpos extraños, 121
Ungüento de Whitield, 359
Tolciclato (N-dimetiltiocarbanilato), 362, 362f Urea, 359. Véase también Antimicóticos
Tolnaftato, 361, 362f
Torulosis, 239. Véase también Criptococosis de Christensen, 349
Trichophyton, 83 Uña negra y onicólisis por Candida, 227f

concentricum, 85 V
mentagrophytes, 83
Vacuolas, 319f
var. erinacei, 83 Vaginitis, 224c
var. mentagrophytes, 83
schoenleinni, 85 por tricomonas, 235
soudanense, 85 Valle de Ohio, enfermedad del, 190. Véase también
tonsurans, 83
var. sulfureum, 83 Histoplasmosis
var. tonsurans, 83 Valle de San Joaquín, iebre del, 180. Véase también
verrucosum, 84
Trichosporon, especie, 106, 107, 108 Coccidioidomicosis
asahii, 107 Verde brillante (tintura de Milian), 360c
asteroides, 107 Vesículas, 19
beigelii, 107 Vesiculopustular, 224c
cutaneum, 107 Voriconazol, estructuras químicas, 376f
ovoides, 107 Vioformo, 361
inkin, 107 Violeta de genciana, 360c, 361
mucoides, 107 Vulvovaginitis, 219
Tricofítico, granuloma, 71
Tricogino (hifa receptora femenina), 24 W
Tricomicosis axilar, 300-302
cuadro clínico, 300-301 Wegener, enfermedad, 206
pelos axilares, 300 Whitield, ungüento, 359, 360c
variedades cromáticas, 301 Wolff-Chaikoff, efecto, 159
Wood, estudio con luz, 40
lava, 301
nigra, 301 luorescencia con luz, 40c
rubra, 301 Woronin, corpúsculo, 22
datos, epidemiológicos, 300 Wright, tinción, 353
histopatológicos, 301
deinición, 300 Y
seudomicosis, 300
diagnóstico diferencial, 301 Yodo, 359
pediculosis del pubis, 301 de potasio, 45
piedras, 301 intolerancia, 159
estudio microbiológico, 301 tintura, 116
etiopatogenia, 300
Discomyces tenuis, 300 Yoduro de potasio, 260c, 362
Nocardia tenuis, 300
sinonimia, 300 Z
epidermoitosis axilar, 300
triconocardiosis, 300 Zigomicetos, infecciones, 39c
tratamiento, 301-302 Zigomicosis, 247-264
higiene adecuada, 301
jabón antiséptico, 301 deinición, 247
Zygomycetes (Phycomycetes), 247
Entomophthorales, 247
Mucorales, 247

diagnóstico diferencial, 263c

www.FreeLibros.com

Índice 425

entomoftoromicosis, 257 leucemia, 248
clasiicación, 259, 259c quemaduras extensas, 248
zigomicosis, rinofacial, 259c trasplantes, 248
subcutánea, 259, 259c traumatismos, 248
complicaciones, 262 datos histopatológicos, 255
cuadro clínico, 259 trombosis capilar e hifas fúngicas, 255
forma, rinofacial, 258 deinición, 247
subcutánea, 258 Absidia, 247
murciélagos, 260 Mucor, 247
reptiles, 260 Rhizopus, 247
datos de laboratorio, 262 trombosis vascular, 247
datos epidemiológicos, 258 diagnóstico diferencial, 263c
basidiobolomicosis, 258 estudio micológico, 253
conidiobolomicosis, 258 ilamentos largos y anchos, 254
datos histopatológicos, 262 etiopatogenia, 248
datos históricos, 258 A. corymbifera, 248
C. incongruus, 258 Absidia spp., 247
C. lamprauges, 258 Apophysomyces elegans, 249c, 252
Conidiobolus coronatus, 259 C. bertholletiae, 248
icomicosis por Entomophthora coronata, 258 Mortierella wolii, 252
deinición, 257 Mucor spp., 254
Conidiobolus coronatus, 257 R. miehei, 248
Basidiobolus haptosporus, 257 R. oryzaelarrhizus, 257
diagnóstico diferencial, 262 R. pusillus, 257
distribución geográica, 258f R. rhizopodoformis, 257
estudio micológico, 260 Rhizomucor spp., 257
etiopatogenia, 248 Rhizopus spp., 257
pronóstico, 257 Saksenaea vasiformis, 247
mortalidad, 262 formas clínicas, 249c
sinonimia, 257 cutánea, 249c
basidiobolomicosis, 257 diseminada, 249c
conidiobolomicosis, 257 gastrointestinal, 249c
rinoicomicosis, 257 pulmonar, 249c
tratamiento, 262 rinocerebral, 249c
anfotericina B, 262 prevención, 257
diaminodifenilsulfona (DDS), 262 control de diabetes, 257
luconazol, 262 pronóstico, 257
5-luorocitosina, 262 sinonimia, 247
itraconazol, 262 hifomicosis destruens, 247
ketoconazol, 262 saprolegniasis, 247
yoduro de potasio, 262 tratamiento, 255
anfotericina B, 257
mucormicosis, 247 desbridamiento, 255
clasiicación, 249c ketoconazol, 257
complicaciones, 255 posaconazol o voriconazol, 257
cuadro clínico, 252-253 sinonimia, 247
forma, cutánea, 253 icomicosis, 247
gastrointestinal o abdominal, 253 Zimograma y auxonograma, 48
sinusitis, 253 Zygomycetes (Phycomycetes), 35, 247
sistema nervioso central, 253 Entomophthorales, 247
datos de laboratorio, 255 Mucorales, 247
parasinusitis, 255 Zygomycotina, 35
sinusitis paranasal, 255 clasiicación, 35c
datos epidemiológicos, 248
cirrosis hepática, 248
diabetes mellitus, 248

www.FreeLibros.com


Click to View FlipBook Version