ขอ้ มลู บรรณานุกรม
โครงการเพม่ิ ประสิทธิภาพการบรหิ ารจัดการช้ันคณุ ภาพลมุ่ น้าํ
รายงานสรุปสาํ หรับผู้บรหิ าร
ผจู้ ดั ทํา กองบริหารจดั การทดี่ ิน
สาํ นักงานนโยบายและแผนทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
60/1 ซอยพบิ ลู วฒั นา 7 ถนนพระรามท่ี 6 พญาไท กรุงเทพฯ 10400
โทรศัพท์ 0 2265 6638 โทรสาร 0 2265 6638
ผ้ศู กึ ษา บริษทั เทสโก้ จํากดั
21/11-14 ซอยสุขุมวทิ 18 ถนนสุขุมวิท แขวงคลองเตย เขตคลองเตย กรุงเทพฯ 10110
โทรศัพท์ 0 2258 1340 โทรสาร 0 2258 1313
การอ้างอิง สํานักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม, 2561
โครงการเพิ่มประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจัดการชนั้ คุณภาพลมุ่ นาํ้
คําสบื คน้ โครงการเพม่ิ ประสทิ ธิภาพการบริหารจัดการช้ันคุณภาพลุม่ นา้ํ
(การประเมินสถานภาพลุ่มนา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
พิมพเ์ มอ่ื สงิ หาคม 2562
จํานวนพิมพ์ 50 เล่ม
จาํ นวนหน้า 252 หนา้
ผู้พมิ พ์ บริษทั เทสโก้ จํากดั
โทรศพั ท์ 0 2258 1320 โทรสาร 0 2258 1313
สงวนลขิ สทิ ธิ์ในประเทศไทย ตาม พ.ร.บ. ลขิ สิทธ์ิ พ.ศ. 2537
โดย สาํ นกั งานนโยบายและแผนทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ้ ม พ.ศ. 2558
รายงานสรปุ สาํ หรับผูบริหาร
โครงการเพม่ิ ประสิทธิภาพการบริหารจดั การชน้ั คณุ ภาพลุมน้ํา
(พน้ื ท่ลี ุมภาคตะวันตกและภาคกลาง)
สารบัญ หนา
1. ความนาํ 1
2. พนื้ ทีศ่ กึ ษา 1
3. สภาพทรพั ยากรธรรมชาติในพน้ื ที่ศึกษา 4
3.1 ลักษณะภมู ปิ ระเทศลุมนํ้าภาคตะวนั ตก และภาคกลาง 4
4. แนวทางการประเมนิ สถานภาพลุม นา้ํ 7
5. ตัวช้วี ัด และขอ มูลทใี่ ชในการประเมินสถานภาพลมุ น้ําทใ่ี ชใ นการประเมินสถานภาพลมุ นาํ้ 10
6. การจดั ประชุมรบั ฟงความคิดเหน็ ตอตวั ชว้ี ัดและแบบจาํ ลองทางคณติ ศาสตร 15
7. การตรวจสอบและสาํ รวจขอ มลู ในภาคสนาม 17
8. การคัดเลอื กพ้ืนท่นี ํารอ ง 23
9. การจัดประชุมวชิ าการ เพ่อื รับฟงความคิดเห็นตอผลการดาํ เนนิ งานการประเมนิ สถานภาพลุม นาํ้ 32
(ลุมนา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
10. การจัดทําโครงการนาํ รองในการอนุรกั ษแ ละฟน ฟลู ุม นํา้ ที่มคี วามจาํ เปนเรงดวน 35
11. มาตรการและแนวทางในการจดั การเพือ่ อนุรักษฟน ฟแู ละปองกนั พน้ื ท่ี 37
ตามผลการประเมนิ สถานภาพของพื้นทีล่ ุมนาํ้
12. แบบจําลองเพ่ือการประเมินสถานภาพลุม นาํ้ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง 59
12.1 คณุ ลกั ษณะและเคร่ืองหลกั ของแบบจาํ ลอง 59
12.2 การจดั การฝก อบรม 68
13. จัดทําแผนปฏบิ ตั กิ ารเพอื่ ฟน ฟู อนุรักษ และการใชประโยชน 68
จากทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ ม : ลุมนาํ้ ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ
13.1 การคัดเลอื กพ้นื ท่เี พอื่ จัดทําแผนปฏบิ ัติการเพือ่ ฟน ฟแู ละอนรุ ักษ 70
13.2 พ้ืนท่ีดําเนนิ การ 73
14. การจดั ทาํ แผนปฏบิ ัตกิ ารในพนื้ ทช่ี ้ันคณุ ภาพลุมน้าํ (ลมุ นาํ้ ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ) 75
14.1 สภาพปญ หาในพน้ื ท่ีลุมนํา้ ทไ่ี ดค ัดเลอื กในกรณศี ึกษา 76
14.2 ขัน้ ตอนการจดั ทาํ แผนปฏบิ ตั กิ ารระดบั ลมุ นาํ้ โดยอาํ เภอเปนฐาน 77
14.3 การวิเคราะหขอ มูล และแตงตัง้ ภาคสวนทเ่ี กยี่ วขอ ง เพ่อื รวมเปน คณะทาํ งาน 80
ในการจัดการแผนปฏบิ ตั ิการ
14.4 แผนปฏบิ ตั ิการระดบั ลุมนาํ้ โดยใชอาํ เภอเปนฐาน 85
14.5 การจดั ประชุมรบั ฟง ความคดิ เหน็ ตอแผนปฏบิ ตั ิการเพอ่ื ฟน ฟู อนุรักษ และใชป ระโยชน 104
จากทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอมในพืน้ ทชี่ น้ั คุณภาพลมุ น้ํา: ลุมน้าํ ศึกษา
ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ
15. ขอเสนอแนะตอแนวทางการเพ่ิมประสทิ ธิภาพการบริหารจัดการช้นั คุณภาพลุมนาํ้ 109
โครงการเพิ่มประสทิ ธิภาพการบรหิ ารจดั การชั้นคณุ ภาพลุมนํ้า i
รายงานสรุปสําหรบั ผูบริหาร
สารบญั ภาพ หนา
1 พนื้ ท่ลี ุมน้ํา70ภาคตะวันตกและภาคกลาง 3
2 แสดงสภาพภูมปิ ระเทศลุมนํา้ ภาคตะวันตก 4
3 แสดงสภาพภมู ปิ ระเทศลุม น้ําภาคกลาง 4
470 แสดงช้ันคณุ ภาพลุมนํ้า ลมุ นํา้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง 6
570 สภาพภูมิประเทศของพื้นทล่ี มุ นาํ้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง 8
70 ทจี่ ําแนกเปน ลมุ น้ําหลักและลุมน้าํ สาขา
670 แผนที่จาํ แนกลุมนํ้าหลักและลุมน้ําสาขาในพนื้ ที่ลมุ นํ้าภาคตะวันตกและภาคกลาง 9
770 สภาพพ้ืนท่ีการใชประโยชนท่ีดนิ ในพื้นที่ลมุ นาํ้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง 22
870 สรุปขั้นตอนการคัดเลือกสถานภาพลุมนํ้า สาํ หรบั กจิ กรรมนํารอ ง 24
970 แผนที่แสดงสถานภาพลมุ นาํ้ สาขาในพ้นื ทล่ี ุมนา้ํ ภาคตะวันตกและภาคกลาง 25
1070 แผนทีแ่ สดงผลการประเมนิ สถานภาพลุมน้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง 26
1170 แผนทีแ่ สดงผลการประเมินสถานภาพลมุ น้ําสาขาในพ้ืนที่ลุมนา้ํ แมกลอง 26
1270 แผนที่แสดงผลประเมินสถานภาพลุมนาํ้ สาขาในพื้นที่ลุมน้าํ เพชรบุรี 27
1370 แผนทีแ่ สดงผลการประเมนิ สถานภาพลมุ นาํ้ สาขาในพื้นที่ลุมนํา้ ทาจีน 27
1470 แผนทีแ่ สดงผลการประเมินสถานภาพลมุ น้ําสาขาในพื้นที่ลุมนํ้าสะแกกรงั 28
1570 แผนที่แสดงผลการประเมินสถานภาพลมุ นาํ้ สาขาในพ้ืนทล่ี ุมนา้ํ เจาพระยา 28
1670 สถานภาพลมุ นาํ้ ในเขตตาํ บลหนองกุม 30
1770 สถานภาพลมุ นาํ้ ในเขตตาํ บลหนองมะคาโมง 30
1870 สถานภาพลุมนาํ้ ในเขตตําบลหนองบัว 31
1970 สถานภาพลมุ น้าํ ในเขตตาํ บลทา แลง 31
2070 สถานภาพลุมน้ําในเขตตาํ บลแมเ ปน 32
2170 แสดงลาํ ดับขน้ั ตอนและวิธกี ารทาํ งานของแบบจาํ ลอง 59
2270 หนา จอหลักและปมุ เคร่ืองมือทใี่ ชใ นการวเิ คราะหส ถานภาพลุมนาํ้ 60
2370 การเลอื กขอมลู ลุมน้าํ 61
2470 ภาพหนา ตางแบบจําลองเพื่อประเมนิ สถานภาพลุม นํ้า (ลมุ นํา้ สะแกกรงั ) 61
2570 ภาพหนาตา งการกาํ หนดคาเพ่ือเตรียมตัวช้วี ดั (กาํ หนดขอบเขตพื้นท่ีศึกษา) 63
70 และแบบจาํ ลองคําสง่ั Model Builder เพื่อกาํ หนดขอบเขตพืน้ ท่ีศึกษา
2670 ภาพหนาตางการกาํ หนดคา คะแนนตวั ชีว้ ัด และแบบจาํ ลองคาํ สั่ง Model Builder 63
70 เพอ่ื กําหนดคา คะแนน
2770 ภาพหนาตา งการแกไขคา คะแนนตัวช้ีวดั และแบบจาํ ลองคําส่งั Model Builder 64
70 เพือ่ การแกไ ขคาคะแนนตวั ชี้วัด
ii
โครงการเพ่มิ ประสิทธภิ าพการบรหิ ารจดั การช้นั คณุ ภาพลมุ นา้ํ
รายงานสรุปสําหรับผูบริหาร
สารบญั ภาพ หนา
2870 ภาพหนา ตา งเตรียมตัวชี้วดั แบบจดุ ภาพ (raster) เพ่ือวิเคราะหส ถานภาพ 64
70 และคําสั่ง Model Builder การเตรียมตัวชวี้ ัดแบบจุดภาพ (raster) เพ่ือวเิ คราะหส ถานภาพ
2970 ภาพหนา ตางเพ่ือปรบั คา คะแนนตวั ชี้วดั แบบจุดภาพ (raster) และคาํ สัง่ Model Builder 65
70 เพ่อื ปรบั คาคะแนนตวั ชีว้ ดั แบบจุดภาพ (raster)
3070 ภาพหนา ตางเพื่อกาํ หนดตัวชี้วดั และคาถว งนาํ้ หนักเพ่อื วิเคราะหสถานภาพลุมนํ้า 65
70 และคาํ สงั่ Model Builder เพื่อกาํ หนดตัวชวี้ ดั และคา ถวงนํา้ หนกั เพื่อวิเคราะหสถานภาพลมุ นา้ํ
3170 ผลการประเมนิ สถานภาพแบบจุดภาพ (raster) 66
3270 ภาพหนาตางเพอื่ แปลงผลประเมนิ สถานภาพลมุ น้ําจาก raster เปน vector 66
70และคําสงั่ Model Builder เพ่อื แปลงผลประเมนิ สถานภาพลมุ น้ําจาก raster เปน vector
3370 ผลการประเมินสถานภาพแบบเชิงเสน (vector) พรอ มสดั สว นสถานภาพฯ 67
3470 ภาพหนาตางเพ่ือจาํ แนกผลการประเมนิ สถานภาพตามขอบเขตทีต่ องการ 67
70 และคาํ สั่ง Model Builder เพ่อื จําแนกผลการประเมินสถานภาพตามขอบเขตที่ตองการ
3570 แผนที่ขอบเขตลมุ นาํ้ หลัก ลมุ น้าํ สาขา พ้นื ที่ศกึ ษาลุมนํา้ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 69
3670 แผนท่ลี มุ นา้ํ ยอ ย 25 แหง ท่ีไดร บั การคัดเลือกในข้ันตอนแรก 71
3770 แผนทีล่ ุมนาํ้ ยอ ยทไี่ ดร ับการคัดเลือก 3 แหง 72
3870 ขอบเขตพน้ื ที่ศึกษาลมุ นาํ้ ยอยหวยนา้ํ กา่ํ 73
3970 ขอบเขตพืน้ ทศี่ ึกษาลุมน้ํายอยลาํ นํ้าเชญิ 73
4070 ขอบเขตพื้นทศ่ี กึ ษา ลุมนํา้ ยอยลาํ ปลายมาศ 74
โครงการเพ่มิ ประสิทธิภาพการบรหิ ารจดั การช้นั คณุ ภาพลุมนาํ้ iii
รายงานสรุปสําหรบั ผูบริหาร
สารบญั ตาราง หนา
170 แสดงพนื้ ท่ีจงั หวดั ในพน้ื ทลี่ ุมน้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง 2
270 พ้นื ท่ีลุม นาํ้ หลกั และพน้ื ท่ีชน้ั คุณภาพลมุ น้ํา ของพ้นื ท่ศี ึกษาโครงการ 5
370 ขอ มูลการจําแนกลุมน้ําหลักและลุมนาํ้ สาขา ในพืน้ ทีล่ ุมนาํ้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง 7
470 เปรยี บเทยี บตัวชว้ี ดั ท่ีนาํ มาใชในการประเมินสถานภาพลุมน้ํา 11
570 ตวั ชว้ี ัดท่เี สนอในเบือ้ งตน 13
670 ตวั อยา งการจดั ลาํ ดับความสําคญั ของปจจยั กลมุ การจัดการลุมน้ํา 15
770 การปรบั ลดตวั ชีว้ ดั ท่ีใชใ นการประเมินสถานภาพลมุ น้ําในแตล ะลุมน้าํ 18
870 ปรบั ปรงุ ตวั ชว้ี ดั และคาถว งนํ้าหนกั ลมุ นํา้ ภาคตะวนั และภาคกลาง 19
970 ผลการตรวจสอบการสํารวจภาคสนามพื้นท่ลี มุ น้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง 21
1070 สรุปผลการประเมนิ สถานภาพลมุ น้าํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง 23
1170 แสดงสถานภาพวกิ ฤต เสย่ี งภยั เตอื นภัยและสมดลุ ของลุมนา้ํ สาขา 23
1270 สรปุ ขอเสนอแนะตอผลการประเมินสถานภาพลุมนาํ้ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง 34
1370 มาตรการและแนวทางในการจดั การเพ่ืออนุรักษ ฟนฟู คมุ ครองและปองกนั พืน้ ที่
70 ตามผลการประเมนิ สถานภาพ 39
1470 เครอ่ื งมอื และคําอธบิ าย 62
1570 รายละเอียดลมุ นํ้ายอ ยทไ่ี ดร บั การคดั เลือกเปนพืน้ ทจ่ี ัดทําแผนปฏบิ ัตกิ าร 70
16 ขน้ั ตอนการดําเนนิ งานจัดทาํ แผนปฏิบัตกิ ารเพื่อฟน ฟู อนรุ ักษ และใชป ระโยชน 77
70 จากทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ มในพ้นื ท่ีลุม นํ้าระดับอําเภอ
1770 กลุม ภาคสวนสําคัญท่จี ะเขามามีบทบาทในการวางแผนหลกั 80
1870 รูปแบบองคการ 82
1970 ตวั ชวี้ ัดระดับของแผนปฏบิ ัติการระดบั ลุมนํา้ 87
20 แผนงาน และโครงการรองรับแผนปฏบิ ัตกิ ารระดับลมุ น้ํา 89
โครงการเพมิ่ ประสิทธิภาพการบรหิ ารจดั การช้นั คุณภาพลมุ นาํ้ iv
รายงานสรปุ สําหรบั ผบู ริหาร
โครงการเพิ่มประสิทธภิ าพการบรหิ ารจัดการช้นั คุณภาพลุมนาํ้
(พืน้ ทีล่ มุ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
1. ความนาํ
สํานักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม ไดจัดทําโครงการเพิ่มประสิทธิภาพ
การบริหารจัดการชั้นคุณภาพลุมนํ้า ซ่ึงเนนใหภาคสวนท่ีเกี่ยวของเขามามีสวนรวมในการดําเนินงาน
เพื่อขับเคลื่อนนโยบายการกําหนดช้ันคุณภาพลุมน้ํา ใหเปนไปตามหลักวิชาการและศักยภาพของพื้นท่ี
ตามมาตรการการใชที่ดินในแตละช้ันคุณภาพลุมนํ้า ที่คณะรัฐมนตรีไดมีมติเห็นชอบเปนกรอบแนวทางปฏิบัติไว
โดยเนนการดําเนินงานใน 2 กิจกรรมหลัก ไดแก 1) การประเมินสถานภาพลุมน้ําหลักและลุมน้ําสาขา
ซ่ึงประกอบดวยการจัดทําเกณฑ วิธีการและสรางชุดตัวช้ีวัดในการประเมินสถานภาพลุมนํ้า จัดทําขอเสนอแนะ
แนวทางแกไขปญ หาตา ง ๆ ท่เี กิดขนึ้ กับพื้นท่ลี มุ นาํ้ รวมทัง้ จัดทําโครงการนํารองในการอนุรักษและฟนฟูพื้นท่ี
ตนนํ้าลําธารเพ่ือใหเปนชุมชนและกิจกรรมตนแบบในการปฏิบัติจริง และ 2) เพ่ือจัดทําแผนปฏิบัติการ
เพือ่ ฟน ฟู อนรุ ักษ และใชประโยชนจากทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอมในพ้ืนท่ีช้ันคุณภาพลุมน้ํา ในพ้ืนที่
ลุมน้ําท่ีคัดเลือกจากผลการประเมินสถานภาพที่ผานมา สําหรับปงบประมาณ 2562 ขยายการดําเนินงาน
มายังพื้นท่ีลุมนํ้าภาคตะวันตกและภาคกลาง โดยมีเปาหมายของโครงการครอบคลุมพื้นที่ลุมนํ้าทั้งประเทศ
ทั้งน้ีการดําเนินงานของโครงการสนับสนุนแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับท่ี 12 (พ.ศ. 2560-
2565) ดา นสิง่ แวดลอม นโยบายของรัฐบาล (พลเอกประยุทธ จันทรโอชา) นโยบายและแผนการสงเสริมและรักษา
คุณภาพสิ่งแวดลอมแหงชาติ พ.ศ. 2560-2579 ยุทธศาสตร การอนุรักษ ฟนฟูและใชประโยชนจากฐาน
ทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพใหสมดุลและย่ังยืน ตามหลักนิเวศทางธรรมชาติ
แผนการปฏิรูปประเทศดานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม รวมทั้งสนับสนุนเปาหมายการอนุรักษและ
ฟนฟพู น้ื ท่ปี าไมข องประเทศ การคุม ครองถิ่นทีอ่ ยอู าศยั ชนิดพันธุ แหลง พันธุกรรม และความหลากหลายทาง
ชีวภาพ
2. พ้ืนท่ีศกึ ษา
พ้ืนที่ดําเนินการ ไดแก พื้นท่ีลุมน้ําหลัก 5 ลุมนํ้า ประกอบดวย ลุมน้ําแมกลอง ลุมนํ้าเพชรบุรี
ลุมน้ําทาจีน ลุมนํ้าสะแกกรัง และลุมน้ําเจาพระยา มีพ้ืนท่ีลุมน้ําท้ังส้ิน 75,254.88 ตารางกิโลเมตร หรือ
47,034,303.56 ไร ครอบคลุมพ้ืนที่ 25 จังหวัด โดยแบงพื้นท่ีตามจังหวัด ดังแสดงในตารางท่ี 1 70และภาพท่ี 170
ซึ่งไดคัดเลือกพื้นที่ลุมนํ้า 5 ลุมน้ําสาขา เปนกรณีศึกษา ไดแก ลุมนํ้าสาขาหวยตะเพิน ลุมนํ้าสาขาหวยกระเสียว
ลมุ นาํ้ สาขาแมน า้ํ เพชรบรุ ี ลมุ น้ําสาขาคลองโพธิ์ ลุมน้ําสาขาบึงบอระเพ็ด ซ่ึงไดจัดทํากิจกรรมนํารองในพื้นที่
ลุม นํา้ ยอยที่ไดคัดเลือกเปน กรณีศกึ ษา
โครงการเพมิ่ ประสิทธภิ าพการบรหิ ารจดั การพ้ืนทชี่ ั้นคณุ ภาพลมุ นาํ้ (ลุมนํา้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง) 1
รายงานสรุปสาํ หรบั ผูบริหาร
ตารางท่ี 1 แสดงพนื้ ทีจ่ ังหวัดในพ้ืนที่ลมุ นาํ้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง
จงั หวดั กาญจนบรุ ี จงั หวัด พ้นื ที่ (ตร.กม.) รอ ยละ
19,395.90 25.77
จงั หวัดกําแพงเพชร 1,142.26 1.52
3.33
จังหวัดชยั นาท 2,507.21 6.41
จังหวัดตาก 4,822.64 0.29
2.85
จังหวดั นครนายก 214.79 11.09
จงั หวัดนครปฐม 2,142.34 0.11
3.20
จงั หวดั นครสวรรค 8,344.89 0.21
จังหวัดประจวบคีรีขนั ธ 80.71 6.89
4.44
จงั หวดั พระนครศรีอยธุ ยา 2,408.95 0.55
จังหวดั พจิ ิตร 154.96 1.14
1.16
จงั หวัดราชบรุ ี 5,186.88
1.09
จงั หวัดลพบรุ ี 3,344.49 7.18
8.84
จังหวัดสมุทรสงคราม 416.10
1.26
จังหวดั สมทุ รสาคร 857.05 7.22
1.01
จงั หวัดสระบุรี 874.16
1.55
จังหวัดสงิ หบ ุรี 817.23 0.85
1.49
จงั หวดั สุพรรณบรุ ี 5,406.71
0.56
จังหวดั อุทัยธานี 6,649.00 100.00
จังหวัดอางทอง 950.50
จังหวัดเพชรบุรี 5,430.73
จังหวัดเพชรบรู ณ 761.62
จงั หวดั ปทมุ ธานี 1,169.45
จงั หวดั นนทบรุ ี 636.40
กรงุ เทพมหานคร 1,117.72
จังหวัดสมทุ รปราการ 422.18
รวม 75,254.88
ที่มา : การวเิ คราะหด วยระบบสารสนเทศภมู ิศาสตร, บรษิ ทั ท่ปี รกึ ษา (2562)
โครงการเพ่ิมประสิทธิภาพการบริหารจดั การพน้ื ทีช่ ้ันคณุ ภาพลุม นา้ํ (ลุม น้าํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 2
รายงานสรปุ สําหรบั ผูบรหิ าร
ภาพท่ี 1 พนื้ ท่ลี ุมนํ้า70ภาคตะวันตกและภาคกลาง 3
โครงการเพิ่มประสทิ ธิภาพการบรหิ ารจดั การพน้ื ท่ชี ั้นคุณภาพลุมนา้ํ (ลมุ น้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง)
3. 70สภาพทรัพยากรธรรมชาติในพ้นื ทศ่ี ึกษา
3.1 ลักษณะภูมปิ ระเทศลมุ นํา้ ภาคตะวันตก และภาคกลาง
ภาพท่ี 2 แสดงสภาพภูมปิ ระเทศลมุ นาํ้ ภาคตะวนั ตก
โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจดั การพืน้ ทชี่ ัน้ คณุ ภาพลุมนาํ้ (ลุมนํ้าภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
ภาพที่ 3 แสดงสภาพภูมปิ ระเทศลมุ น้าํ ภาคกลาง
4
ภายใตเปาหมายเชิงพื้นท่ีช้ันคุณภาพลุมนํ้าของการศึกษาโครงการ ประกอบดวย 5 ลุมนํ้าหลัก คือ
ลมุ นํา้ แมก ลอง มีพืน้ ทรี่ วม 30,180.71 ตารางกโิ ลเมตร ของพื้นท่ีลุมนํ้า ลุมน้ําเพชรบุรี มีพ้ืนท่ีรวม 6,260.17
ตารางกิโลเมตร ของพ้ืนที่ลุมน้ํา ลุมน้ําทาจีน มีพ้ืนที่รวม 13,491.63 ตารางกิโลเมตร ของพื้นที่ลุมน้ํา
ลุมนํ้าสะแกกรัง 5,055.88 ตารางกิโลเมตร ของพื้นที่ลุมนํ้า ลุมน้ําเจาพระยา มีพ้ืนที่รวม 20,266.49 ตาราง
กิโลเมตร ของพืน้ ทลี่ มุ นา้ํ รวมพ้นื ท่ที ั้งหมด 75,254.88 ตารางกโิ ลเมตร ดงั แสดงในภาพที่ 4 และตารางท่ี 2
ตารางท่ี 2 พื้นท่ีลุมนาํ้ หลักและพืน้ ทชี่ ั้นคุณภาพลุมนํา้ ของพน้ื ที่ศึกษาโครงการ
ชั้นคณุ ภาพ ลุมนํ้าแมกลอง ลมุ นาํ้ เพชรบุรี ลมุ นาํ้ ทาจีน ลมุ น้ําสะแกกรัง ลมุ นาํ้ เจา พระยา
ตร.กม. รอ ยละ
ลมุ น้ํา ตร.กม. รอ ยละ ตร.กม. รอ ยละ ตร.กม. รอยละ ตร.กม. รอ ยละ 193.04 0.95
1A 12,051.40 39.93 2,100.63 33.56 471.95 3.50 706.66 13.98 51.72 0.26
207.17 1.02
1B 75.08 0.25 12.09 0.19 2.00 0.01 4.16 0.08 254.93 1.26
417.42 2.06
2 4,009.11 13.28 470.94 7.52 316.97 2.35 317.79 6.29 19,142.20 94.45
3 3,856.42 12.78 499.71 7.98 322.04 2.39 250.08 4.95 20,266.48 100.00
4 4,510.32 14.94 1,100.53 17.58 1,042.24 7.73 576.53 11.40
5 4,918.36 16.30 2,033.04 32.48 11,332.40 84.00 3,200.67 63.31
E2C 17.68 0.06
EMS 30.32 0.10 4.36 0.07 4.00 0.03
ENA 5.20 0.02
W 706.79 2.34 38.86 0.62
รวม 30,180.68 100.00 6,260.16 100.00 13,491.60 100.00 5,055.88 100.00
ท่มี า : สํานักงานนโยบายและทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอม, วิเคราะหโ ดยบรษิ ทั ท่ีปรกึ ษา (2562)
โครงการเพ่ิมประสิทธิภาพการบริหารจดั การพนื้ ที่ช้ันคุณภาพลมุ นาํ้ (ลุม นํ้าภาคตะวันตกและภาคกลาง) 5
รายงานสรปุ สาํ หรบั ผูบรหิ าร
ภาพท่ี 4 แสดงช้นั คณุ ภาพลุมนาํ้ ลุมน้าํ ภาคตะวันตกและภาคกลาง 6
โครงการเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพการบริหารจดั การพืน้ ทีช่ ัน้ คุณภาพลมุ นาํ้ (ลุม นา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
รายงานสรุปสําหรบั ผูบรหิ าร
4. แนวทางการประเมินสถานภาพลมุ นาํ้
จากการวิเคราะหเบ้ืองตน พบวามีพื้นท่ีโดยรวมของพ้ืนที่ศึกษาครอบคลุม 5 ลุมน้ําหลัก
ประกอบดวย 22 ลุมนํ้าสาขา เปนพื้นที่รวมทั้งส้ิน 75,254.88 ตารางกิโลเมตร หรือ 47,034,303.56 ไร
ดังแสดงในตารางที่ 3 และภาพที่ 5 ถงึ ภาพที่ 6
ตารางที่ 3 ขอมูลการจาํ แนกลมุ น้ําหลักและลุมนํา้ สาขา ในพนื้ ท่ีลุม นา้ํ ภาคตะวันตกและภาคกลาง
ลุมนา้ํ หลัก ลมุ นาํ้ สาขา ตร.กม. ไร รอ ยละ รวม (ตร.กม)
แมกลอง แมนาํ้ แควใหญตอนบน 5,066.88 3,166,803.05 6.73 30,180.71
หวยแมล ะมุง 694.36 433,971.88 0.92
หวยแมจ ัน 700.66 437,914.81 0.93
หว ยขาแขง 2,361.50 1,475,938.71 3.14
แมนา้ํ แควใหญตอนลาง 4,024.80 2,515,499.86 5.35
หวยตะเพนิ 2,506.15 1,566,343.93 3.33
แมนาํ้ แควนอ ยตอนบน 4,115.56 2,572,222.47 5.47
หว ยปล อก 952.66 595,413.21 1.27
แมน้ําแควนอยตอนลาง 3,383.36 2,114,602.62 4.50
ลาํ ภาชี 2,574.74 1,609,209.38 3.42
ที่ราบแมน้ําแมกลอง 3,800.04 2,375,025.56 5.05
เพชรบรุ ี แมน ้าํ เพชรบรุ ีตอนบน 3,528.39 2,205,244.53 4.69 6,260.17
หวยแมประจันต 1,128.01 705,008.60 1.50
แมน าํ้ เพชรบรุ ีตอนลา ง 1,603.76 1,002,350.10 2.13
ทา จนี หว ยกระเสยี ว 1,929.85 1,206,157.37 2.56 13,491.63
ทีร่ าบแมนา้ํ ทาจนี 11,561.78 7,226,111.72 15.36
สะแกกรงั นาํ้ แมวงก 1,017.50 635,939.23 1.35 5,055.88
คลองโพธิ์ 1,181.63 738,515.98 1.57
หวยทับเสลา 742.12 463,825.50 0.99
แมน้ําสะแกกรังตอนลา ง 2,114.63 1,321,646.82 2.81
เจา พระยา บึงบอระเพ็ด 4,391.36 2,744,598.54 5.84 20,266.49
ทร่ี าบแมนาํ้ เจาพระยา 15,875.14 9,921,959.68 21.10
รวม 75,254.88 47,034,303.56 100.00 75,254.88
ทม่ี า : วิเคราะหด ว ยระบบสารสนเทศภมู ิศาสตร บรษิ ทั ฯ ที่ปรึกษา 2561
โครงการเพมิ่ ประสิทธิภาพการบรหิ ารจดั การพน้ื ทช่ี ั้นคณุ ภาพลุม นาํ้ (ลุมนา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 7
รายงานสรปุ สาํ หรบั ผูบรหิ าร
ภาพท่ี 5 สภาพภมู ปิ ระเทศของพนื้ ที่ลุมนา้ํ ภาคตะวันตกและภาคกลาง 8
ทจ่ี าํ แนกเปนลุม นา้ํ หลกั และลมุ นํา้ สาขา
โครงการเพมิ่ ประสิทธภิ าพการบรหิ ารจดั การพน้ื ท่ีชน้ั คุณภาพลุม นาํ้ (ลมุ นาํ้ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
รายงานสรปุ สาํ หรับผูบรหิ าร
ภาพที่ 6 แผนทจ่ี ําแนกลมุ นํ้าหลกั และลุมน้าํ สาขาในพืน้ ท่ีลุม น้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง
โครงการเพิ่มประสิทธภิ าพการบรหิ ารจดั การพนื้ ท่ชี ้นั คุณภาพลมุ นา้ํ (ลุมนํา้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง) 9
รายงานสรุปสําหรบั ผูบรหิ าร
5. ตัวช้ีวัด และขอมูลที่ใชในการประเมินสถานภาพลุมน้ําท่ีใชในการประเมินสถานภาพ
ลมุ นาํ้
การคัดเลอื กตวั ช้ีวัด
โดยการนําผลการศึกษาของโครงการประเมินสถานภาพลุมนํ้าโดยการมีสวนรวม: ลุมน้ําภาคเหนือ
ในป 2560 โครงการเพ่ิมประสิทธิภาพการบริหารจัดการช้ันคุณภาพลุมนํ้าป 2561 (ลุมน้ําภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือ) แผนแมบทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ํา 20 ป และการศึกษาวิจัยที่เกี่ยวของมา
ทบทวนตัวช้ีวัด รวมกับ การพิจารณาขอมูลพ้ืนฐานของลุมนํ้าภาคตะวันตกและภาคกลาง เพื่อใชในการ
นําเสนอในการประชุมรับฟงความคิดเห็นตอตัวชี้วัดในการประเมินสถานภาพลุมนํ้า โดยตัวช้ีวัดที่รวบรวม
แบง เปน 4 กลมุ ดังแสดงในตารางที่ 4 และตวั ชวี้ ดั ทีเ่ สนอในเบอื้ งตน ดังแสดงในตารางที่ 5 ไดแ ก
(1) โครงสรางลุมนํา้ ตัวช้ีวัดท่ีเก่ยี วขอ ง จาํ นวน 13 ตัวชี้วดั เลอื กมา 9 ตวั ชี้วัด
(2) หนา ที่ลุมนํา้ ตัวช้วี ดั ทเี่ กย่ี วของ จํานวน 6 ตวั ช้ีวัด เลอื กมา 4 ตวั ชีว้ ดั
(3) สงั คมเศรษฐกจิ และการใชป ระโยชนลมุ นา้ํ ตวั ชว้ี ดั ทีเ่ กี่ยวขอ ง จํานวน 11 ตวั ชีว้ ัด
เลือกมา 6 ตวั ช้วี ดั
(4) การจัดการลุม นํ้า ตัวชีว้ ดั ท่ีเก่ยี วขอ ง จํานวน 9 ตัวชวี้ ัด เลอื กมา 5 ตัวช้ีวดั
โครงการเพ่มิ ประสทิ ธภิ าพการบริหารจดั การพ้ืนที่ช้นั คุณภาพลุมนา้ํ (ลมุ นา้ํ ภาคตะวันตกและภาคกลาง) 10
ตารางที่ 4 เปรียบเทยี บตัวช้ีวดั ท
ปจ จยั ดา น ชือ่ ตัวชีว้ ัด
ท่ี
1 พืน้ ท่ปี าไมป กคลุมปจ จุบันในพ้ืนท่ีลุมน้ํา min 0
2 ดัชนพี ืชพรรณ NDVI
3 ความหนาแนน ของการระบายนํา้ หนาแน
4 พื้นท่เี สี่ยงภัยดินถลม เสย่ี งส
5 พน้ื ทเี สี่ยงภัยนาํ้ ทวม เส่ียงส
6 โครงสราง พน้ื ทเ่ี สี่ยงภัยแลง เสยี่ งส
7 ลมุ น้ํา ความลาดชัน มาก (ว
8 การชะลางพังทลายของดนิ มาก (ว
9 เน้อื ดิน หยาบ
10 พื้นท่ที ี่มีสภาพปาไมปกคลุมปจจุบันในพืน้ ท่ลี ุมน้ําชนั้ ที่ 1 และ 2 นอ ย (
11 ปรมิ าณน้ําฝนเฉลย่ี รายป 30 ป (มลิ ลเิ มตร/ป) มากหร
12 อุณหภูมพิ ้นื ผวิ ดิน (องศาเซลเซยี ส) มาก (ว
13 พน้ื ที่เส่ียงภยั แผนดนิ ไหว มาก (ว
1 ปริมาณนาํ้ ทาตอปรมิ าณนํา้ ฝน นอ ย (
2 คณุ ภาพนํ้าผิวดิน นอย (
3 หนาท่ลี ุมน้ํา ระยะเวลาการไหลของนาํ้ ไมสมํ่า
4 ศักยภาพการใหนํ้าของนํา้ ใตดิน นอ ย (
5 รอยละปรมิ าณนาํ้ ไหลในฤดนู ํ้าหลากตอนํา้ ไหลในชวงฤดูนาํ้ แลง มาก (ว
6 อัตราการซึมน้ําผานผิวดินของลุมน้ํา นอ ย (
โครงการเพ่มิ ประสิทธภิ าพการบรหิ ารจดั การพื้นทีช่ ั้นคณุ ภาพลมุ นาํ้ (ลมุ น้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง)
รายงานสรุปสาํ หรับผูบริหาร
ทน่ี าํ มาใชใ นการประเมนิ สถานภาพลุมนา้ํ
เกณฑเบอ้ื งตน ลมุ น้าํ ลุม นาํ้ ภาค แผนแมบ ท ลมุ น้ํา
ภาคเหนอื ตะวนั ออกเฉยี งเหนือ ทรัพยากรนํ้า ภาคตะวันตก
และภาคกลาง
0% (วิกฤต) - max 65% (สมดุล) 20 ป
ชว งคา -1(วกิ ฤต) ถึง +1(สมดุล)
นนนอย (วกิ ฤต) - หนาแนนมาก (สมดุล)
สงู (วกิ ฤต) - เสีย่ งต่ํา (สมดุล)
สงู (วกิ ฤต) - เส่ียงตาํ่ (สมดุล)
สูง (วิกฤต) - เส่ยี งต่าํ (สมดุล)
วกิ ฤต) - นอ ย (สมดุล)
วิกฤต) - นอ ย (สมดลุ )
บ (วกิ ฤต) – ละเอียด(สมดุล)
(วิกฤต) - มาก (สมดลุ )
รือนอยเกนิ ไป (วิกฤต) - พอดี (สมดลุ )
วิกฤต) - นอย (สมดลุ )
วิกฤต) - นอ ย (สมดุล)
(วกิ ฤต) - มาก (สมดลุ )
(วิกฤต) - มาก (สมดลุ )
าเสมอ (วกิ ฤต) - สม่ําเสมอ (สมดุล)
(วิกฤต) - มาก (สมดลุ )
วกิ ฤต) - นอย (สมดุล)
(วิกฤต) - มาก (สมดลุ )
11
ตารางท่ี 4 เปรียบเทียบตัวช้ีวัดทนี่ าํ
ปจ จยั ดา น ชอ่ื ตัวช้ีวัด
ที่
1 รอยละของพืน้ ที่ต้งั ถิน่ ฐานชมุ ชนในพน้ื ท่ีลุม นํ้าช้นั ที่ 1 และ 2 มาก (
มาก (
2 รอ ยละของพ้ืนทีป่ าอนรุ ักษท ม่ี กี ารเปลย่ี นแปลงการใชประโยชน เมอื ง+
มาก (
3 รอ ยละของการใชประโยชนท ดี่ นิ แตละประเภท นอ ย (
มาก (
4 สังคม การเปลยี่ นแปลงพนื้ ที่ปา ไม นอย (
5 เศรษฐกจิ รายไดเ ฉลย่ี ครัวเรือน นอย (
6 และการใช ความถใ่ี นการเผชิญภัยธรรมชาติ นอย (
7 ประโยชน การมีท่ดี นิ ทาํ กินในระดบั ครัวเรอื นในลมุ น้ํา มาก (
8 ท่ดี ิน ชุมชนที่มคี รัวเรือนในชุมชนทมี่ นี า้ํ ใชพ อเพียง มาก (
9 การมีสวนรวมของชมุ ชน
10 ชุมชนท่ีมีพ้ืนทีอ่ ยูใ นพ้ืนทปี่ าไม
11 พนื้ ทีเ่ กดิ ไฟปา
1 การประกาศเขตพน้ื ทอี่ นรุ กั ษท รัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ ม นอ ย (
ไมดี (ว
2 การจดั การและควบคมุ การใชประโยชนทดี่ ินเพอื่ คมุ ครองสง่ิ แวดลอ ม นอ ย (
นอ ย (
3 ระบบบาํ บดั น้าํ เสยี ไมเ หม
นอย (
4 การจัดการ ปาชุมชน นอ ย (
5 ลุมนํา้ เขตการใชประโยชนท ่ดี นิ ปา ไม na
6 พ้นื ที่อนุรักษต ามกฎหมายในพ้ืนที่ลุม นาํ้ ชนั้ ที่ 1 และ 2 นอ ย (
7 การมสี วนรว มของชมุ ชน (รายตําบล)
8 การสงวนและอนุรักษป า ไม พืชพรรณ และสัตวป า ตามกฎหมาย
9 การบริหารจัดการนํ้า
ทมี่ า : วเิ คราะหด วยระบบสารสนเทศภูมศิ าสตร, บรษิ ทั ท่ีปรึกษา 2562
โครงการเพ่ิมประสทิ ธิภาพการบรหิ ารจดั การพื้นทชี่ ้นั คุณภาพลุมนาํ้ (ลุมนา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
รายงานสรปุ สําหรบั ผูบรหิ าร
ามาใชใ นการประเมนิ สถานภาพลมุ นาํ้ (ตอ)
เกณฑเบอ้ื งตน ลุมน้าํ ลุมนํ้าภาค แผนแมบท ลมุ นาํ้
ภาคเหนือ ตะวันออกเฉียงเหนือ ทรพั ยากรน้ํา ภาคตะวันตก
และภาคกลาง
(วกิ ฤต) - นอย (สมดลุ ) 20 ป
(วิกฤต) - นอ ย (สมดลุ )
+อุตสาหกรรม (วกิ ฤต) พื้นทส่ี เี ขียว (สมดุล)
(วกิ ฤต) - นอย (สมดุล)
(วกิ ฤต) - มาก (สมดุล)
(วิกฤต) - นอย (สมดลุ )
(วกิ ฤต) - มาก (สมดลุ )
(วิกฤต) - มาก (สมดุล)
(วิกฤต) - มาก (สมดุล)
(วกิ ฤต) - นอ ย (สมดลุ )
(วิกฤต) - นอ ย (สมดลุ )
(วิกฤต) - มาก (สมดลุ )
วกิ ฤต) - ดี (สมดุล)
(วกิ ฤต) - มาก (สมดลุ )
(วกิ ฤต) - มาก (สมดุล)
มาะสม (วกิ ฤต) - เหมาะสม (สมดลุ )
(วกิ ฤต) - มาก (สมดลุ )
(วกิ ฤต) - มาก (สมดุล)
(วิกฤต) - มาก (สมดุล)
12
รายงานสรุปสําหรบั ผูบริหาร
ตัวชวี้ ัด ตารางที่ 5 ตัวชี้วดั ทเ่ี สนอในเบือ้ งตน
ดานโครงสรางลมุ นํ้า
1. พนื้ ท่ที ่ีมสี ภาพปา ไมปกคลุมปจจุบัน ความสาํ คญั ของตวั ชว้ี ดั ที่เกย่ี วขอ งกบั สถานภาพลุมนาํ้
ในพ้ืนท่ีลุมนํ้าแตละช้นั คุณภาพลมุ นํา้
2. ดชั นีพชื พรรณ พื้นท่ีลุมน้ําท้ังหมดโดยรวมควรมีปาปกคลุมไมนอยกวารอยละ 65 ตามหลักการจัดการ
3. ความหนาแนน ของการระบายนํา้ ลมุ นํ้า
(Drainage density; Dd) ดชั นพี ืชพรรณบง บอกถงึ ความอุดมสมบรู ณข องดิน นํ้า และความชุมช้ืนของดิน และพืชพรรณ
ทกี่ ั้นแรงกระแทกของเม็ดฝน (Raindrop impact) ทม่ี ตี อ ผวิ ดนิ ทําใหการสูญเสยี ดินลดลง
4. พื้นที่เส่ยี งภัยดินถลม เปนความสามารถในการระบายน้ําวามีปริมาณทางระบายน้ําเปนระยะทางเทาใดตอพื้นท่ี
5. พ้นื ท่เี ส่ียงภัยนา้ํ ทว ม ระบายนํ้า โดยท่ัวไปพื้นท่ีลุมนํ้าท่ีมีความยาวลําน้ํามากจะมีการระบายน้ําที่ดีกวาพ้ืนที่ ลุม
6. พน้ื ที่เสีย่ งภัยแลง น้ําที่มีการระบายนํ้าสั้น และลุมนํ้าที่ดีจะมีคา Dd > 3 แสดงศักยภาพการระบายน้ําดีมาก
7. ความลาดชนั (ภาควิชาอนรุ กั ษวิทยา, 2559)
8. การกดั เซาะ พื้นที่ตนน้ําลําธารที่เปนภูเขาสูงชันควรมีปาไมปกคลุมพื้นที่ เพ่ือลดความเส่ียงดินถลม
ดังนั้น ลมุ น้าํ ทด่ี ีควรมีพ้ืนทเี่ สีย่ งภัยดนิ ถลม นอ ย
9. เนอื้ ดนิ ลุมน้ําท่ีดี ดินตองมีอัตราการซึมนํ้าสูง น้ําไหลบาหนาดินมีนอยและมีนํ้าเก็บกักไวในดิน
ดานหนา ที่ลุมนํา้ จึงสามารถชวยลดอทุ กภัย และมีพ้นื ทเี่ สี่ยงภัยนํา้ ทวมนอย
1. รอยละนํ้าทา /น้าํ ฝน ลมุ นา้ํ ทดี่ ีมศี ักยภาพใหนํ้าทาสูง มีสัดสวนนํ้าทาฤดูแลงเพียงพอตอความตองการจะชวยลด
พน้ื ทเ่ี ส่ยี งภัยแลงลงได แตท ้ังน้ขี ้ึนกับปริมาณความตองการใชนาํ้ ของประชาชนดวย
2. คณุ ภาพน้าํ ผิวดิน ความลาดชนั เปน ปจ จยั ท่ีมีความสาํ คัญตอ การชะลางพงั ทลายของดิน
โดยเฉพาะในเขตท่ีราบภาคกลาง ไดแก บริเวณที่ราบลุมแมน้ําตอนกลางและตอนลาง
3. ระยะเวลาการไหลของน้ํา ทั้งหมด ซ่ึงประกอบดวยแมน้ําเจาพระยาและสาขาที่ไหลมาจากที่สูงโดยรอบแลวไหลลงสู
4. ศกั ยภาพการใหนํา้ ของน้าํ ใตด ิน อาวไทยท่ีอยูตอนใต ของภาค ท่ีราบภาคกลางในอดีตเคยอยูใตระดับน้ําทะเล ตอมา
ระดับน้าํ ทะเลลดตาํ่ ลง ประกอบกบั พืน้ ดินยกสูงขึ้น รวมท้ังการกระทําของแมนํ้าหลายสาย
ซง่ึ มที ง้ั การกดั เซาะ สึกกรอ นและทับถม พอก
เนื้อดนิ มีผลตอการอุม นา้ํ และการระบายน้ําของดิน
รอยละนํ้าทา/น้ําฝน สงผลตอศักยภาพการใหนํ้าทาของพ้ืนที่ลุมนํ้า ศักยภาพของพ้ืนที่
ลุมนํ้าทส่ี มบรู ณมีปาไมปกคลุมตามพื้นทภ่ี ูเขา จะมกี ารตอบสนองตอลักษณะทางอุทกวิทยา
คือ มีศักยภาพการใหนํ้าทาดี โดยคานํ้าทามากกวารอยละ 40 ของปริมาณนํ้าฝนท้ังหมด
(ภาควชิ าอนรุ กั ษวทิ ยา, 2559)
ดัชนีคุณภาพนํ้าท้ังทางกายภาพ เคมี และชีวภาพ เปนความเหมาะสมของนํ้าเพื่อใชใน
กิจกรรมเฉพาะของมนุษย โดยจะเปลี่ยนแปลงมากหรือนอยข้ึนอยูกับปจจัยของ
สภาพแวดลอม ไดแก สภาพภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ลักษณะทางธรณีวิทยา พืชพรรณ
รวมท้ังกิจกรรมของมนุษยและส่ิงมีชีวิตอื่น ๆ ทั้งน้ี คุณภาพนํ้าตองไมเกินเกณฑมาตรฐาน
คุณภาพน้าํ ผิวดินของกรมควบคมุ มลพษิ (2537) หากคุณภาพนํ้าเกิดการเปล่ียนแปลงไปหรือมี
คา เกนิ มาตรฐาน คณุ ภาพนาํ้ ผวิ ดินจะสง ผลตอส่งิ มีชวี ิตและระบบนิเวศของลุม น้าํ ได
ดัชนรี ะยะเวลาการไหลของนา้ํ ทา สงผลตอ ศกั ยภาพการใหนํ้าทาของพื้นท่ีลุมน้ํา โดยลุมนํ้าท่ีดี
ในลําธารสายหลักควรมีนํ้าไหลในลําธารสม่ําเสมอตลอดท้งั ป (ภาควชิ า อนรุ กั ษวิทยา, 2559)
น้ําใตด นิ เปน บริเวณทม่ี ีนํ้าบาดาลสะสมตัวอยูเปนปริมาณมาก ซ่ึงหากในพ้ืนที่ลุมนํ้ามีนํ้าใต
ดินท่ีมีศักยภาพดี สามารถนํามาใชได เปนการสะทอนถึงความมั่นคงของการใชนํ้าในพ้ืนที่
ลมุ นํา้
โครงการเพ่ิมประสทิ ธภิ าพการบริหารจดั การพน้ื ทช่ี ั้นคุณภาพลมุ นาํ้ (ลุมนา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 13
รายงานสรปุ สาํ หรบั ผูบริหาร
ตารางที่ 5 ตัวชว้ี ดั ทเี่ สนอในเบอ้ื งตน (ตอ )
ตัวช้ีวดั ความสําคญั ของตวั ชว้ี ดั ท่ีเกีย่ วขอ งกบั สถานภาพลุมนํา้
ดา นสังคม-เศรษฐกิจ และการใชป ระโยชนลมุ นาํ้
1. รอยละของพน้ื ทต่ี งั้ ถิ่นฐานชมุ ชน พนื้ ท่ลี มุ นาํ้ ชนั้ ท่ี 1 เปน พื้นทลี่ ุมนาํ้ ทค่ี วรสงวนไวเปน พ้นื ที่ตน นํ้าลาํ ธารโดยเฉพาะ เนื่องจากวา
ในพ้ืนท่ีลมุ น้ําชั้นที่ 1 และ 2 อาจมผี ลกระทบตอส่งิ แวดลอมจากการเปล่ียนแปลงการใชท่ีดินไดงายและรุนแรง การตั้งถิ่น
ฐานในพืน้ ทต่ี นน้าํ ลําธารอาจจะสงผลตอสถานภาพลุม นํา้
2. รอยละของพ้นื ทปี่ าอนรุ ักษที่มีการ พ้ืนที่ปาอนุรักษ เปนพ้ืนท่ีปาท่ีประกาศเปนพื้นท่ีคุมครองปาไม ทัศนียภาพตามกฎหมาย
เปลย่ี นแปลงการใชประโยชน (พ.ร.บ.อุทยานแหง ชาต,ิ พ.ร.บ.เขตรกั ษาพนั ธุส ตั วป า ) หามบคุ คลเขาไปใชประโยชนโดยไมได
รับอนุญาต โดยพื้นท่ีปาไมเปนแหลงตนน้ําลําธารท่ีสําคัญ หากมีการเปลี่ยนแปลงการใช
ประโยชนจะมผี ลกระทบตอ ระบบนเิ วศลมุ นาํ้
3. รอยละของการใชป ระโยชนทดี่ ิน แต การใชประโยชนที่ดินในพ้ืนที่ลุมน้ํา มีผลตอการทําหนาท่ีของลุมน้ําในดานตาง ๆ สงผลตอ
ละประเภท การเปลี่ยนแปลงสถานภาพลุม นํา้
4. การเปล่ียนแปลงพื้นทปี่ าไม การเปลี่ยนแปลงของพื้นที่ปาไมมผี ลตอ การทาํ หนาทีข่ องลมุ น้ําในดานตา ง ๆ สงผลตอการ
เปลย่ี นแปลงสถานภาพลุมนาํ้
5. รายไดเฉลยี่ ครัวเรอื น รายไดเ ฉลยี่ ครวั เรือนมีผลตอสถานภาพลมุ นํ้า โดยรายไดต่าํ มโี อกาสเกิดวิกฤตลมุ น้ําสงู กวา
รายไดส งู
6. ความถี่ในการเผชิญภยั ธรรมชาติ ความถ่ีในการเผชิญภัยธรรมชาติ บงชี้ถึงการเผชิญความเสี่ยงตอภัยธรรมชาติในรูปแบบตาง ๆ
เชน อุทกภยั ภัยแลง วาตภยั ดนิ โคลนถลม คลื่นความรอน ภัยหนาว หรือภัยธรรมชาติอื่นใด
ท่ีสงผลตอความเสียหายตอระบบนิเวศ เศรษฐกิจ สังคม และชีวิตทรัพยสิน ท่ีอาจสงผลตอ
ความเสี่ยงในการเผชิญกับภัยธรรมชาติ การวางระบบมาตรการตอการรับมือ ตนทุนทาง
เศรษฐศาสตร การเงิน การคลังที่ใชในการฟนฟูเยียวยา รวมถึงบงบอกถึงรูปแบบการใช
ประโยชนก ารใชทรพั ยากรในลมุ นาํ้
ดานการจัดการลุมนํา้
1. การประกาศเขตพ้ืนทอี่ นรุ กั ษ หากมกี ารประกาศเขตพ้นื ทอ่ี นรุ ักษ ครอบคลุมพ้ืนที่ปาปกคลุมที่เหลืออยูไดทั้งหมด ก็จะชวย
ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ ม ปองกันรกั ษาลุมนา้ํ ไวไ ดด ี
2. การจัดการและควบคมุ การใช หากมกี ารใชประโยชนที่ดินใหสอดคลองกับมาตรการการใชท่ีดินท่ีกําหนดไวตามชั้นคุณภาพ
ประโยชนท ีด่ นิ เพอ่ื คุมครอง ลุมนํา้ และตามกฎหมายตา ง ๆ ไดแลว ยอมสงผลดตี อสถานภาพลมุ นํ้า
ส่งิ แวดลอ ม
3. ระบบบําบัดนํ้าเสีย จาํ นวนของระบบบาํ บัดน้าํ เสียท่ีมีการติดต้ังสําหรับในเขตเทศบาลหรือชุมชน ซ่ึงสงผลตอการ
รวบรวมน้ําท้ิง การระบายนํ้าจากกิจกรรมตาง ๆ ในชุมชน และมีการควบคุมบําบัดน้ํา
เสยี กอ นระบายสแู หลง นํ้าสาธารณะและแหลง น้ําธรรมชาติ
4. ปา ชมุ ชน บรเิ วณทีม่ ีปาชุมชน สง ผลตอ ชวี ิตความเปน อยขู องประชากรลุม น้ํา และสงผลตอ การ
เปลยี่ นแปลงของระบบนิเวศลมุ นํา้
5. เขตการใชป ระโยชนท ่ีดนิ ปา ไม ควรมกี ารกาํ หนดเขตการใชท ่ีดินปา ไมใ หเหมาะสมกับสภาพพื้นท่ี
ท่ีมา : วเิ คราะหด วยระบบสารสนเทศภมู ิศาสตร, บรษิ ัทท่ปี รกึ ษา 2562
ตัวอยางการจดั ลําดับความสําคัญของปจจัยกลุมการจัดการลุมน้ํา พบวา กลุมท่ีมีความสําคัญมากที่สุด
คือ พ้ืนท่ีอนุรักษ โดยมีตัวช้ีวัดเขตรักษาพันธุสัตวปา มีคาถวงน้ําหนักรวมสูงท่ีสุด เทากับ 0.37 ตัวชี้วัด
ท่ีมีคาถวงน้ําหนักนอยที่สุด ไดแก ตัวชี้วัดรองไมมีพ้ืนที่บําบัดน้ําเสีย มีคาถวงนํ้าหนักรวมเทากับ 0.03
ดงั แสดงในตารางท่ี 6
โครงการเพ่ิมประสิทธิภาพการบรหิ ารจดั การพืน้ ท่ีชน้ั คณุ ภาพลมุ นา้ํ (ลุมนํ้าภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 14
รายงานสรุปสาํ หรบั ผูบรหิ าร
ตารางที่ 6 ตัวอยางการจัดลําดับความสาํ คญั ของปจ จัยกลุมการจดั การลุม น้ํา
กลมุ ลาํ ดบั กลุม ลําดับตวั ชวี้ ัด คา ถว งนํ้าหนกั กลมุ คา ถว งนํา้ หนัก คาถว งนาํ้ หนัก
ตัวช้วี ัด รวม
พื้นทีอ่ นุรักษ 1 0.61
0.61 0.37
- เขตรักษาพนั ธุสตั วป า 1 0.11 0.28 0.17
0.28 0.11 0.07
- อุทยานแหง ชาติ 2 1.00
0.75 0.08
- ไมมี 3 0.25 0.03
การบําบดั นาํ้ เสีย 3 0.75 0.21
0.25 0.07
- มี 1 3.00 1.00
- ไมมี 2
ปา ชมุ ชน 2
- มี 1
- ไมมี 2
รวม
ที่มา : วิเคราะหด ว ยระบบสารสนเทศภูมิศาสตร, บริษัททป่ี รึกษา 2562
6. การจดั ประชุมรบั ฟงความคิดเหน็ ตอ ตวั ช้ีวดั และแบบจําลองทางคณิตศาสตร
ไดจัดประชุมรับฟงความคิดเห็นตอตัวชี้วัดและแบบจําลองทางคณิตศาสตร ท่ีจะใชประเมินสถานภาพ
ลุมน้ํา จากภาคสวนที่เกี่ยวของในพ้ืนท่ีลุมน้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง 5 ลุมน้ํา โดยแยกจัดในทุกลุมนํ้าหลัก
ลมุ นํา้ ละ 100 คน ในระหวา งวนั ที่ 11-15 กมุ ภาพนั ธ 2562 รวมจํานวนท้งั สน้ิ 610 คน
การประชุมรบั ฟงความคิดเห็นตอ ตัวช้ีวดั และแบบจาํ ลองทางคณิตศาสตร
วนั /เวลา ลุม นํา้ หลกั สถานที่ จํานวน
ผเู ขา รวมประชมุ (คน)
วันท่ี 11 กุมภาพนั ธ 2562 เพชรบรุ ี ณ โรงแรมรอยัลไดมอนด อาํ เภอเมอื ง จังหวดั เพชรบรุ ี 112
วันท่ี 12 กมุ ภาพันธ 2562 แมกลอง ณ โรงแรม RS HOTEL อําเภอเมือง จังหวัดกาญจนบรุ ี 134
วันที่ 13 กมุ ภาพนั ธ 2562 ทา จนี ณ โรงแรมศรีอทู องแกรนด อําเภอเมือง จังหวัดสพุ รรณบรุ ี 98
วนั ท่ี 14 กุมภาพันธ 2562 สะแกกรงั ณ โรงแรมหวยขาแขงเชษฐศิลป อาํ เภอเมอื ง จังหวดั อทุ ยั ธานี 107
วันที่ 15 กุมภาพนั ธ 2562 เจา พระยา ณ โรงแรมกรุงศรีริเวอร อําเภอเมือง จงั หวัดพระนครศรอี ยุธยา 159
รวม 610
โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบรหิ ารจดั การพื้นที่ช้นั คุณภาพลมุ นา้ํ (ลุมนํ้าภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 15
รายงานสรปุ สําหรบั ผูบรหิ าร
ภาพการประชุมลมุ น้ําเพชรบรุ ี จงั หวดั เพชรบุรี
ภาพการประชมุ ลมุ นา้ํ แมกลอง จงั หวดั กาญจนบุรี
ภาพการประชมุ ลมุ นํ้าทา จีน จังหวัดสุพรรณบุรี 16
โครงการเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจดั การพ้ืนทชี่ ้นั คณุ ภาพลมุ นา้ํ (ลุมนํ้าภาคตะวันตกและภาคกลาง)
รายงานสรปุ สาํ หรับผูบริหาร
ภาพการประชุมลมุ น้าํ สะแกกรงั จงั หวัดอทุ ัยธานี
ภาพการประชุมลมุ นํา้ เจาพระยา จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา
ภาพการบรรยากาศการประชมุ ของแตล ะลมุ นา้ํ
7. การตรวจสอบและสาํ รวจขอ มลู ในภาคสนาม
จากเวทีรับฟงความคิดเห็น ในการคัดเลือกและใหคาถวงนํ้าหนักตัวชี้วัดรายลุมน้ําหลัก 5 ลุมน้ํา
ไดแก ลุมน้ําแมกลอง ลุมน้ําเพชรบุรี ลุมนํ้าทาจีน ลุมน้ําสะแกกรัง และลุมนํ้าเจาพระยา ตามลําดับ และมี
จํานวนตัวช้ีวัดท่ีไดจากการประชุม เทากับ 33, 37, 32, 35 และ 30 ตัวชี้วัด ตามลําดับ จากนั้นที่ปรึกษาจึง
เลือกใชขอมูลทุติยภูมิจากหนวยงานตาง ๆ และทําการตรวจสอบขอมูลใหมีความถูกตองกอนนําไปใช
ประเมินสถานภาพลมุ นาํ้ โดยการตรวจสอบท้ังแบบลงภาคสนามและแบบในหอ งปฏิบัตกิ าร
หลังจากปรับปรุงตัวชี้วัดตามขอมูลและความเหมาะสมแลว จึงปรับคาถวงนํ้าหนักรวมของทุก
ตัวช้ีวัดใหมีผลรวมเทากับ 1 โดยการเฉล่ียคาถวงนํ้าหนักของตัวชี้วัดท่ีปรับลดเพ่ิมในตัวช้ีวัดท่ีเหลือ ดังแสดงใน
ตารางที่ 7 และตารางที่ 8
โครงการเพม่ิ ประสิทธิภาพการบริหารจดั การพื้นท่ชี ั้นคณุ ภาพลมุ นา้ํ (ลุมนา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 17
รายงานสรปุ สาํ หรับผูบรหิ าร
ตารางท่ี 7 การปรบั ลดตวั ช้ีวัดทใ่ี ชใ นการประเมนิ สถานภาพลุมนํา้ ในแตละลมุ น้ํา
ลุม นาํ้ จํานวนตวั ท่ีชีว้ ดั ทไ่ี ดจากการรับฟง จาํ นวนตัวทช่ี ว้ี ัดคงเหลอื จากการวเิ คราะหและ
ความคิดเหน็ รวบรวม
ลุมน้ําแมก ลอง 33 30
ลุมนา้ํ เพชรบรุ ี 37 36
ลุมนํา้ ทาจนี 32 29
ลมุ น้าํ สะแกกรัง 35 31
ลุมน้ําเจา พระยา 30 23
การตรวจสอบการใชป ระโยชนท่ีดินในพื้นท่ีลุมน้าํ ภาคตะวันตกและภาคกลาง โดยสุมจํานวน 50 จุด
พบวา มีความถูกตอง 48 จุด (96%) และมีเพียง 2 จุด (4%) ท่ีไมถูกตอง เน่ืองจากขอมูลการใชประโยชน
ที่ดินที่ใชตรวจสอบประกอบการสํารวจพื้นที่จริงเปนขอมูลในป 2561- 2562 ของกรมพัฒนาท่ีดิน จึงทําให
บางพ้ืนท่ีมีการเปล่ียนแปลงการใชประโยชนที่ดินเปล่ียนไปจากเดิมบางเล็กนอย สรุปผลไดดังแสดงใน
ตารางที่ 8 และ ภาพท่ี 7
โครงการเพิม่ ประสิทธภิ าพการบริหารจดั การพ้นื ทีช่ ัน้ คณุ ภาพลมุ นาํ้ (ลมุ นํา้ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 18
ตารางที่ 8 ปรับปรุงตัวชี้วัด และคา ถวงน
กลุมตัวชี้วัด คาถวงนาํ้ หนกั กลุม ชอื่ ตัวชีว้ ดั แมก ลอง (MK) คา ถวง total ช่ือตัวช้ีวัดเพชรบุรี (PC) คา ถวง tota
โครงสราง นํ้าหนัก (36) นํา้ หนกั
CH TC MK SA PC (30)
0.235
0.328 0.365 0.370 0.362 0.388 1. พนื้ ท่ปี าไมป กคลมุ ปจ จุบนั ในพื้นที่ 0.087 1. พ้นื ท่ปี าไมปกคลุมปจจุบันในพ้ืนที่ 0.222 0.
ลมุ น้าํ 0.147 ลมุ นา้ํ
2. ดชั นพี ืชพรรณ 0.141 0.054 2. ดัชนพี ืชพรรณ 0.142 0.
3. ความหนาแนนของ 0.095 0.052 3. ความหนาแนนของ 0.110 0.
0.086 การระบายนา้ํ
การระบายนา้ํ 0.079
0.081
4. พ้นื ท่เี ส่ียงภยั น้ําทว ม 0.035 4. พ้นื ทีเ่ สย่ี งภัยนํา้ ทวม 0.080 0.
0.065 0.
5. พนื้ ทเี่ สี่ยงภยั แลง 0.032 5. พืน้ ที่เสยี่ งภัยแลง 0.081 0.
0.063 0.
6. พ้ืนท่เี สย่ี งภัยดินถลม 0.029 6. พื้นที่เสีย่ งภัยดินถลม
7. การชะลางพงั ทลายของดนิ 0.030 7. การชะลางพงั ทลายของดนิ
8. ความลาดชัน 0.073 0.027 8. ความลาดชนั 0.062 0.
9. เนื้อดนิ 0.063 0.023 9. เนอื้ ดนิ 0.046 0.
10. การเปล่ียนแปลงแนว 0.039 0.
0.036 0.
ชายฝง
0.033 0.
11. ลกั ษณะทางธรณีวิทยา
0.021 0.
12. พน้ื ท่ีทมี่ ีสภาพปาไม 0.334 0.
0.215 0.
ปกคลมุ ปจจบุ ันใน 0.189 0.
0.124 0.
พื้นทีล่ มุ น้ําช้นั ที่ 1,2
13. นํา้ ทะเลหนนุ
หนา ท่ลี มุ นา้ํ 0.257 0.194 0.216 0.201 0.203 1. ปริมาณนา้ํ ทา ตอ 0.345 0.075 1. ปริมาณน้ําทาตอ
ปรมิ าณนา้ํ ฝน ปริมาณนํ้าฝน
2. คณุ ภาพนํ้าผิวดิน 0.304 0.066 2. คณุ ภาพน้าํ ผวิ ดิน
3. ระยะเวลาการไหลของนํา้ 0.216 0.047 3. ระยะเวลาการไหลของนาํ้
4. ศกั ยภาพการใหนํา้ 0.135 0.029 4. ศกั ยภาพการใหนา้ํ
ของน้ําใตดนิ
ของนํ้าใตด ิน
5. โครงการพฒั นาแหลง นํา้ / 0.138 0.
แหลงนา้ํ กกั เกบ็ 0.222 0.
เศรษฐกิจ สงั คม การ 0.194 0.175 0.204 0.216 0.216 1. รอ ยละของพ้นื ที่ตง้ั ถ่นิ ฐาน 2 0.249 0.051 1. รอ ยละของพ้นื ท่ตี ง้ั ถ่นิ ฐาน 2 0.188 0.
ใชป ระโยชนท ด่ี นิ ชุมชนในพนื้ ทลี่ มุ น้ําช้ันที่1 และ ชุมชนในพน้ื ทล่ี ุมน้าํ ชั้นที่1 และ
0.157 0.
2. รอ ยละของพ้นื ท่ปี าอนุรกั ษทม่ี กี าร 0.196 0.040 2. รอยละของพืน้ ท่ปี า อนุรกั ษท ่มี ีการ 0.134 0.
เปลย่ี นแปลงการใชประโยชน 0.083 0.
เปล่ยี นแปลงการใชป ระโยชน
3. รอ ยละของการใชประโยชน 0.150 0.031 3. รอยละของการใชป ระโยชน
ที่ดินแตล ะประเภท
ท่ีดนิ ชมุ ชน และสิ่งกอ สราง
4. การเปลยี่ นแปลงพื้นที่ปาไม 0.125 0.026 4. การเปล่ยี นแปลงพื้นทีป่ าไม
5. ความถใี่ นการเผชญิ ภัย
ธรรมชาติ
โครงการเพิ่มประสทิ ธภิ าพการบริหารจดั การพื้นทชี่ นั้ คุณภาพลมุ นาํ้ (ลมุ น้ําภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
รายงานสรุปสาํ หรบั ผูบรหิ าร
น้ําหนกั ลมุ นาํ้ ภาคตะวนั และภาคกลาง
al ชอื่ ตัวชวี้ ัดทาจีน (TC) คาถว ง total ชอื่ ตัวช้ีวัดสะแกกรงั (SA) คา ถวง total ช่ือตัวชวี้ ดั เจาพระยา (CH) คาถวง total
(29) นา้ํ หนกั (31) น้าํ หนัก (23) นาํ้ หนกั 0.083
.086 1. พ้นื ทปี่ าไมปกคลมุ ปจ จุบันใน 0.222 0.081 1. พ้นื ท่ีปาไมปกคลุมปจ จุบนั ใน 0.331 0.120 1. พ้ืนท่ปี าไมปกคลุมปจ จุบันในพน้ื ท่ี 0.252
พื้นทล่ี มุ นํา้ พ้นื ที่ลุมนํา้ ลมุ นาํ้
0.174
.055 2. ดชั นพี ืชพรรณ 0.064
0.178
.043 3. ความหนาแนนของ 0.065 2. ความหนาแนน ของ 0.232 0.084
การระบายนา้ํ 0.192 การระบายน้าํ 0.159 0.058 2. พน้ื ทีเสี่ยงภัยนา้ํ ทวม
0.120 0.116 0.042 3. พ้นื ทเ่ี สีย่ งภยั แลง
.031 4. พ้ืนท่เี ส่ียงภัยน้ําทว ม 0.070 3. พ้ืนท่ีเสี่ยงภัยนา้ํ ทวม 0.341 0.112
4. การชะลา งพงั ทลายของดิน 0.233 0.076
.025 5. พื้นท่เี สยี่ งภัยแลง 0.044 4. พืน้ ท่เี สยี่ งภยั แลง
0.174 0.057
.031
.024
6. เข่อื นปองกันตลิ่งหรอื 0.114 0.042
ผนงั กั้นนาํ้
.024
.018
5. การเปล่ียนแปลงสภาพ 0.162 0.059
ภูมอิ ากาศ
.015
.014
.013
.008
.068 1. ปริมาณน้าํ ทาตอ 0.346 0.067 1. ปรมิ าณนํา้ ทา ตอ 0.295 0.059 1. ปริมาณน้าํ ทา ตอ 0.185 0.048
ปรมิ าณน้ําฝน ปรมิ าณนา้ํ ฝน ปริมาณน้ําฝน 0.131 0.034
0.143 0.037
.044 2. คุณภาพนํา้ ผิวดิน 0.277 0.054 2. คุณภาพน้ําผวิ ดิน 0.179 0.036 2. คุณภาพนาํ้ ผิวดนิ 0.088 0.023
.038 3. ระยะเวลาการไหลของนํา้ 0.221 0.043 3. ระยะเวลาการไหลของนาํ้ 0.217 0.044 3. ระยะเวลาการไหลของนาํ้ 0.163 0.042
0.136 0.035
.025 4. ศักยภาพการใหน า้ํ 0.156 0.030 4. ศกั ยภาพการใหน ํ้า 0.120 0.024 4. ศกั ยภาพการใหน ้ํา 0.154 0.040
ของนํา้ ใตด ิน ของนํ้าใตด ิน ของน้ําใตด ิน
5. ศกั ยภาพการกักเก็บนํา้
ไวใ ชในฤดแู ลง
6. สมดุลการใชน า้ํ
7. ประสทิ ธภิ าพใน
การระบายน้ํา
5. อตั ราการซมึ ผานนํ้าผาน 0.118 0.024
ผวิ ดนิ
6. คุณภาพนํา้ ใตดนิ 0.071 0.014
.028
.048 1. รอยละของพ้ืนทีต่ ัง้ ถน่ิ ฐานชมุ ชน 0.190 0.033 1. รอ ยละของพนื้ ทีต่ ้ังถนิ่ ฐานชมุ ชน 0.188 0.041 1. รอ ยละของพื้นทต่ี ง้ั ถ่ินฐาน 2 0.200 0.039
ในพืน้ ที่ลมุ น้ําช้นั ที่ 1 และ 2 ในพนื้ ทล่ี มุ น้ําช้ันที่ 1 และ 2 ชุมชนในพืน้ ที่ลมุ นํ้าชั้นที่1 และ
.041 2. รอ ยละของพื้นทีป่ า อนรุ กั ษทมี่ ี 0.162 0.035 2. รอยละของพน้ื ท่ีปา อนรุ ักษท ี่มกี าร 0.163 0.032
การเปล่ยี นแปลงการใชประโยชน เปลี่ยนแปลงการใชป ระโยชน
.034 2. รอ ยละของการใชป ระโยชน 0.164 0.029 3. รอ ยละของการใชป ระโยชน 0.117 0.025 3. รอยละของการใชป ระโยชน 0.149 0.029
ทีด่ นิ ชุมชน และส่ิงกอสราง ท่ีดนิ ชมุ ชน และสงิ่ กอ สรา ง ทีด่ นิ ชุมชน และสงิ่ กอสรา ง
.029 3. การเปลี่ยนแปลงพนื้ ทปี่ า ไม 0.150 0.026 4. การเปลยี่ นแปลงพื้นท่ปี าไม 0.113 0.024
.018 4. ความถ่ีในการเผชญิ ภัย 0.096 0.017 5. ความถใี่ นการเผชิญภยั 0.070 0.015 4. ความถ่ใี นการเผชิญภัย 0.155 0.030
ธรรมชาติ ธรรมชาติ ธรรมชาติ
19
ตารางที่ 8 ปรับปรุงตัวชี้วดั และคา ถวงน้าํ ห
กลุมตวั ชว้ี ัด คาถว งน้ําหนกั กลมุ ชือ่ ตวั ช้วี ดั แมก ลอง (MK) คา ถวง total ช่ือตัวชีว้ ัดเพชรบรุ ี (PC) คาถว ง tota
นํา้ หนัก 0.022 (36) นํ้าหนกั
CH TC MK SA PC (30)
0.107
5. แหลง กําเนิดขยะอันตราย
6. สง่ิ รกุ ลํา้ ลําน้าํ 0.074 0.015
7. ที่ตงั้ โรงงานอุตสาหกรรม 0.099 0.020
6. จาํ นวนประชากรท่ีมพี ้ืนท่ี 0.073 0.
อยใู นพื้นที่ปา ไม
7. รายไดเฉล่ียครวั เรือน 0.077 0.
8 พื้นที่เกดิ ไฟปา 0.066 0.
0.214 0.
การจัดการฯ 0.221 0.266 0.210 0.221 0.193 1. การประกาศเขตพนื้ ที่อนุรกั ษ 0.184 0.039 1. การประกาศเขตพ้นื ท่ีอนรุ ักษ
ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ ม ทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม 0.161 0.
2. การจัดการและควบคุมการ 2. การจัดการและควบคมุ การ 0.110 0.
0.096 0.
ใชป ระโยชนที่ดนิ เพ่ือ 0.160 0.034 ใชประโยชนท ดี่ ินเพือ่ 0.087 0.
0.068 0.
คมุ ครองสงิ่ แวดลอม คมุ ครองสง่ิ แวดลอม 0.064 0.
3. ระบบบาํ บัดนํ้าเสยี 0.113 0.024 3. ระบบบาํ บดั นํ้าเสยี
4. ปา ชมุ ชน 0.090 0.019 4. ปาชุมชน
5.เขตการใชประโยชนท ่ีดิน 0.093 0.020 5.เขตการใชประโยชนท ดี่ นิ
ปาไม
ปา ไม
6. การมีสว นรวม 0.067 0.014 6. การมสี ว นรวม
7. การจัดการขยะ 0.079 0.017 7. การจดั การขยะในลํานํา้
8. เขตผงั เมอื งรวมระดบั ลุม นาํ้ 8. การบรหิ ารจดั การนํา้ 0.085 0.
0.070 0.015 0.058 0.
9. จาํ นวนโครงการพฒั นา
แหลง น้าํ /ชลประทาน 0.066 0.014
9. การขุดลอกลําน้าํ
10. งบประมาณรัฐเพ่ือการ
ฟนฟทู รพั ยากรธรรมชาต(ิ1) 0.078 0.016
1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 10. การจดั การชายฝง 0.057 0.
4.000 1.000 4.000 1.
ที่มา : วเิ คราะหด วยระบบสารสนเทศภูมศิ าสตร, บรษิ ัททปี่ รกึ ษา 2562
โครงการเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจดั การพนื้ ท่ชี น้ั คณุ ภาพลุมนาํ้ (ลุมน้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง)
รายงานสรปุ สาํ หรบั ผูบรหิ าร
หนกั ลมุ นาํ้ ภาคตะวันและภาคกลาง (ตอ)
al ชอ่ื ตวั ชว้ี ัดทา จีน (TC) คา ถวง total ชื่อตัวชีว้ ดั สะแกกรัง (SA) คาถวง total ช่ือตวั ช้ีวัดเจา พระยา (CH) คาถวง total
(29) นาํ้ หนกั (31) น้ําหนกั (23) นํา้ หนัก
5. การรุกลํา้ ลําน้ํา 6. การมีสว นรวมของชุมชน 0.114 0.025 5. การมีสวนรวมของชมุ ชน 0.127 0.025
0.122 0.021 7. การรุกลาํ้ ลาํ นาํ้ 0.084 0.018 6. สิ่งรกุ ลํา้ ลาํ น้าํ 0.104 0.020
0.102 0.020
7. กิจกรรมการใชป ระโยชนใ น
ลํานํา้ (เชน การดดู ทราย) 0.248 0.055
0.227 0.050
6. จํานวนและความหนาแนน 0.104 0.018 0.212 0.047
ของโรงงานอตุ สาหกรรม 0.134 0.030
.016 0.179 0.040
7. ความถ่กี ารเกิดวกิ ฤต 0.093 0.016
คุณภาพน้ํา
8. ความหนาแนน ของ 0.081 0.014
ประชากรในพ้ืนทีล่ มุ น้ํา
.017 8. รายไดเฉลี่ยครวั เรอื น 0.076 0.016
0.076 0.016
9. การใชท ี่ดนิ ที่สง ผลตอ
การพังทลายดิน
.014
.041 1. การประกาศเขตพ้ืนทอี่ นรุ ักษ 0.178 0.047 1. การประกาศเขตพนื้ ทีอ่ นุรกั ษ 0.136 0.030 1. การประกาศเขตพ้ืนท่ีอนุรกั ษ
ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ ม ทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอม ทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอม
2. การจดั การและควบคุมการ 2. การจัดการและควบคมุ การ 2. การจดั การและควบคมุ การ
.031 ใชป ระโยชนทด่ี ินเพอ่ื 0.138 0.037 ใชป ระโยชนท ่ีดินเพอื่ 0.117 0.026 ใชป ระโยชนทด่ี ินเพ่ือ
คมุ ครองส่งิ แวดลอ ม คมุ ครองสง่ิ แวดลอม คมุ ครองสิง่ แวดลอม
.021 3. ระบบบําบดั นํา้ เสีย 0.099 0.026 3. ระบบบําบดั นาํ้ เสีย 0.114 0.025 3. ระบบบาํ บัดนาํ้ เสีย
.019 4. ปา ชมุ ชน 0.071 0.019 4. ปา ชมุ ชน 0.072 0.016 4. ปา ชุมชน
.017 5.เขตการใชป ระโยชนท ด่ี นิ 0.081 0.022 5.เขตการใชประโยชนทด่ี ิน 0.092 0.020
ปา ไม ปาไม
.013 6. การมสี ว นรวม 0.071 0.019
.012 7. การจดั การขยะและวัชพืช 0.097 0.026 6. การจัดการขยะในลาํ นํ้า 0.067 0.015
ในลํานา้ํ
8. การเพาะเลีย้ งสัตวน้ําใน 0.045 0.012
แหลง นํ้า
.016 9. การบริหารจดั การน้ํา 0.088 0.023 7. การบริหารจัดการนํ้า 0.087 0.019
10. เขตผงั เมอื งระดบั ลมุ นาํ้ 0.043 0.011 5. การสรา งจิตสาํ นึก
0.095 0.021
11. การสรา งจติ สาํ นึก 0.089 0.024
8. จาํ นวนโครงการพัฒนา
แหลง น้ํา/ชลประทาน
.011
9. การจัดการพนื้ ที่ลุม ต่าํ 0.084 0.019
/แกมลงิ
11.การจัดหาแหง นํา้ ใตด ิน 0.048 0.011
เพ่อื การเกษตร
12. สมดุลการใชนํา้ 0.088 0.019
.011
.000 4.000 1.000 4.000 1.000 4.000 1.000
20
รายงานสรุปสําหรับผูบรหิ าร
ตารางท่ี 9 ผลการตรวจสอบการสํารวจภาคสนามพน้ื ท่ลี มุ นาํ้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง
ลําดบั ลุม นํา้ ประเภท การ ความ ลาํ ดบั ลมุ นํา้ ประเภท การ ความ
ถูกตอง ถกู ตอง
การใชทดี่ นิ เปลยี่ นแปลง การใชทดี่ นิ เปล่ยี นแปลง
/
1 ลุมน้ําแมกลอง แหลง น้าํ แหลงน้าํ / 26 ลมุ นา้ํ ทา จนี เกษตรกรรม เกษตรกรรม /
/
2 ลมุ น้ําแมก ลอง ปา ไม ปา ไม / 27 ลมุ นาํ้ ทา จนี เกษตรกรรม เกษตรกรรม /
/
3 ลมุ นาํ้ แมก ลอง ปา ไม ปาไม / 28 ลมุ น้ําทาจนี เกษตรกรรม เกษตรกรรม /
/
4 ลุมนาํ้ แมก ลอง ปา ไม ปา ไม / 29 ลุมนํา้ ทา จนี เบด็ เตล็ด เบ็ดเตล็ด /
/
5 ลุมน้ําแมกลอง ปา ไม ปา ไม / 30 ลุมนาํ้ ทา จีน สิ่งกอ สราง สิง่ กอ สราง /
/
6 ลมุ น้ําแมกลอง ปาไม ปา ไม / 31 ลุม น้ําสะแกกรงั เกษตรกรรม เกษตรกรรม /
/
7 ลุมน้ําแมกลอง ปาไม เบ็ดเตล็ด X 32 ลุมน้ําสะแกกรงั เกษตรกรรม เกษตรกรรม /
/
8 ลุมน้าํ แมกลอง เกษตรกรรม เกษตรกรรม / 33 ลุมนาํ้ สะแกกรงั ปา ไม ปาไม /
X
9 ลมุ นํ้าแมกลอง เกษตรกรรม เกษตรกรรม / 34 ลุมนาํ้ สะแกกรงั เกษตรกรรม เกษตรกรรม /
/
10 ลมุ นาํ้ แมกลอง ส่งิ กอสรา ง ส่งิ กอ สรา ง / 35 ลมุ น้าํ สะแกกรงั เกษตรกรรม เกษตรกรรม /
/
11 ลมุ นํ้าเพชรบุรี เกษตรกรรม เกษตรกรรม / 36 ลมุ นา้ํ สะแกกรัง เกษตรกรรม เกษตรกรรม /
/
12 ลุม น้ําเพชรบุรี เกษตรกรรม เกษตรกรรม / 37 ลุมน้ําสะแกกรัง เกษตรกรรม เกษตรกรรม /
/
13 ลุมนาํ้ เพชรบรุ ี เกษตรกรรม เกษตรกรรม / 38 ลมุ น้ําสะแกกรงั ปาไม ปาไม
14 ลมุ น้ําเพชรบรุ ี ปาไม ปา ไม / 39 ลุมนํ้าสะแกกรงั ปาไม ปาไม
15 ลมุ น้ําเพชรบุรี ปาไม ปาไม / 40 ลมุ นํ้าสะแกกรงั ส่ิงกอ สราง สิง่ กอสรา ง
16 ลุมน้ําเพชรบรุ ี ปาไม ปา ไม / 41 ลมุ นํ้าเจาพระยา ส่ิงกอ สราง ส่งิ กอ สรา ง
17 ลุมนาํ้ เพชรบรุ ี ปาไม ปาไม / 42 ลุมน้ําเจา พระยา เบด็ เตล็ด เกษตรกรรม
18 ลุมน้ําเพชรบุรี ปาไม ปาไม / 43 ลุม นาํ้ เจาพระยา เกษตรกรรม เกษตรกรรม
19 ลมุ น้ําเพชรบุรี เบด็ เตล็ด เบด็ เตล็ด / 44 ลุมนาํ้ เจาพระยา เกษตรกรรม เกษตรกรรม
20 ลมุ น้ําเพชรบรุ ี ส่ิงกอสราง สิ่งกอสรา ง / 45 ลมุ นํ้าเจาพระยา เกษตรกรรม เกษตรกรรม
21 ลุมนํ้าทาจนี เบ็ดเตล็ด เบ็ดเตล็ด / 46 ลุมน้ําเจา พระยา เกษตรกรรม เกษตรกรรม
22 ลมุ น้ําทาจนี ปาไม ปา ไม / 47 ลมุ น้าํ เจาพระยา ปาไม ปาไม
23 ลมุ น้ําทาจนี เกษตรกรรม เกษตรกรรม / 48 ลมุ น้ําเจา พระยา เกษตรกรรม เกษตรกรรม
24 ลุมนาํ้ ทา จีน เกษตรกรรม เกษตรกรรม / 49 ลุมนาํ้ เจา พระยา เกษตรกรรม เกษตรกรรม
25 ลุมน้ําทาจีน เกษตรกรรม เกษตรกรรม / 50 ลมุ น้ําเจาพระยา สง่ิ กอ สรา ง ส่ิงกอ สราง
ทม่ี า : วเิ คราะหด วยระบบสารสนเทศภมู ิศาสตร, บริษทั ที่ปรึกษา 2562
สภาพพืน้ ท่ีการใชป ระโยชนท่ดี ินในพ้นื ทลี่ มุ นํ้าแมกลอง 21
สภาพพ้นื ท่ีการใชประโยชนทด่ี นิ ในพืน้ ท่ีลุมนํา้ เพชรบรุ ี
โครงการเพ่ิมประสิทธภิ าพการบรหิ ารจดั การพ้ืนที่ชน้ั คณุ ภาพลมุ นา้ํ (ลุมน้ําภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
รายงานสรปุ สาํ หรับผูบริหาร
สภาพพืน้ ท่ีการใชป ระโยชนทดี่ ินในพื้นท่ลี มุ นํ้าทา จีน
สภาพพน้ื ท่ีการใชป ระโยชนท่ีดินในพนื้ ท่ีลุม น้ําสะแกกรงั
สภาพพ้ืนที่การใชประโยชนท่ีดนิ ในพืน้ ที่ลุมนาํ้ เจา พระยา
ภาพที่ 7 สภาพพื้นท่ีการใชประโยชนที่ดนิ ในพ้ืนทีล่ ุมน้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง
ผลการประเมินสถานภาพลมุ นํ้าหลักและลมุ นํา้ สาขา
1) ผลการประเมนิ สถานภาพลมุ น้ําหลกั
โดยลุมนํ้าท่ีมีสัดสวนระดับสถานภาพวิกฤตมากท่ีสุดไปหานอยท่ีสุด ไดแก ลุมนํ้าสะแกกรัง
คิดเปนพ้ืนท่ี 971.75 ตารางกิโลเมตร หรือรอยละ 19.22 ลุมน้ําแมกลอง มีพื้นที่ 1,470.88 ตารางกิโลเมตร
หรอื รอ ยละ 4.88 ลุม นํ้าเจาพระยา มพี ้นื ท่ี 933.85 ตารางกิโลเมตร หรือรอยละ 4.61 ลุมน้ําเพชรบุรี มีพ้ืนที่
119.75 ตารางกิโลเมตร หรือรอยละ 1.91 และลุมน้ําทาจีน มีสัดสวนของระดับสถานภาพวิกฤตนอยท่ีสุด
โดยขนาดพื้นที่ 198.12 ตารางกิโลเมตร หรือรอยละ 1.47 แตละระดับสถานภาพรายลุมนํ้าสาขาน้ัน แสดงดัง
ตารางที่ 10 ตามลาํ ดับ
โครงการเพม่ิ ประสทิ ธิภาพการบริหารจดั การพ้ืนทชี่ ้นั คณุ ภาพลมุ นาํ้ (ลุมนํ้าภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 22
รายงานสรุปสําหรับผูบริหาร
ตารางท่ี 10 สรปุ ผลการประเมินสถานภาพลุมน้ําภาคตะวนั ตกและภาคกลาง
ลาํ ดับท่ี ลมุ นา้ํ วกิ ฤต ขนาดพืน้ ท่ี (ตร.กม.) รอ ยละของพ้ืนท่ีลุมนํา้ สมดุล
เสี่ยงภยั เตือนภัย สมดุล วกิ ฤต เส่ียงภัย เตือนภยั 1.04
2.40
01 แมก ลอง 1,470.88 8,967.93 19,416.75 315.17 4.88 29.72 64.36 3.45
4.96
02 เพชรบรุ ี 119.75 1,852.70 4,135.55 149.92 1.91 29.61 66.08 0.81
03 ทา จีน 198.12 5,259.68 7,566.69 464.89 1.47 38.99 56.09
04 สะแกกรัง 971.75 2,275.43 1,557.86 250.73 19.22 45.01 30.81
05 เจา พระยา 933.85 12,487.97 6,678.50 164.45 4.61 61.62 32.96
ทีม่ า : วิเคราะหด วยระบบสารสนเทศภูมิศาสตร, บริษัทท่ปี รึกษา 2562
สรุปสถานภาพลุมน้ําเบ้ืองตน พบวา ลมุ นํ้าแมก ลอง ลุมน้ําเพชรบรุ ี และลุมน้าํ ทาจนี มสี ถานภาพอยใู น
ระดับ เตือนภยั สวนลมุ น้ําสะแกกรัง และลุมน้ําเจา พระยา มีสถานภาพเดียวกัน คือ ระดับ เส่ียงภัย
8. การคัดเลือกพืน้ ท่ีนาํ รอง
โดยใชหลักเกณฑเบื้องตนคือ 1) เปนพื้นท่ีท่ีมีรอยละของสถานภาพลุมน้ํารายลุมน้ําสาขาสูงที่สุด
2) เปนตัวแทนลุมน้ําหลักอยางนอย 1 ลุมน้ํา 3) มีสถานภาพลุมนํ้าครบทุกสถานภาพ โดยกําหนดใหมี
สถานภาพวิกฤต 2 ลุมนํ้าสาขา และสถานภาพอื่น ๆ อีกสถานภาพละ 1 ลุมนํ้าสาขา รวม 5 ลุมนํ้าสาขา
ข้ันตอนการคดั เลือกสถานภาพแสดงในภาพท่ี 8
1) ผลการคัดเลอื กพ้ืนที่นาํ รอง
ผลการวิเคราะหขอมูลพบวา พื้นท่ีท่ีไดรับการคัดเลือกเพื่อจัดฝกอบรม หรือประชุม
เชิงปฏิบัติการไปถึงการจัดกิจกรรมท่ีเก่ียวของ ในการอนุรักษและฟนฟูพื้นที่ท่ีมีความจําเปนเรงดวนในการ
แกไขปญหา หรือพ้ืนที่ท่ีควรสงเสริมศักยภาพเพ่ือรักษาสมดุลของลุมน้ําใหย่ังยืน โดยคัดเลือกจากตําบล
ตามสภาวะระดับตาง ๆ (วิกฤต เตือนภัย เสี่ยงภัย และสมดุล) ไดพื้นท่ีตําบลตามเปาหมาย ดังแสดงใน
ตารางท่ี 11 และภาพที่ 9
ตารางท่ี 11 แสดงสถานภาพวกิ ฤต เสี่ยงภัย เตือนภัยและสมดลุ ของลุมนา้ํ สาขา
ลาํ ดบั ลุม น้าํ หลัก ลมุ นํ้าสาขา สถานภาพ พื้นที่ (ตร.กม.) รอ ยละของ
ลมุ นํา้ สาขา
1 ลมุ นา้ํ แมกลอง หวยตะเพนิ * วกิ ฤต 1,123.62
เตือนภัย 1,404.75 *44.83
2 แมนํ้าเพชรบรุ ี แมน ้าํ เพชรบุรตี อนลาง* วิกฤต
สมดลุ 156.94 *87.59
3 แมน ้ําทา จนี หว ยกระเสียว* เสยี่ งภยั 139.09
3,294.08 *8.13
4 แมน ้ําสะแกกรัง คลองโพธ์ิ*
*11.77
5 แมน ้ําเจาพระยา บึงบอระเพด็ *
*75.01
ท่มี า : วิเคราะหดวยระบบสารสนเทศภูมศิ าสตร, บริษทั ที่ปรกึ ษา 2562
โครงการเพม่ิ ประสิทธิภาพการบรหิ ารจดั การพืน้ ท่ีช้นั คณุ ภาพลุมนาํ้ (ลุมนา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 23
ผลการประเมนิ สถานภาพ จําแนกรายลมุ นํ้าสาขา (22 ลุมนํา้ ) รายงานสรปุ สําหรบั ผูบริหาร
ลมุ นาํ้ (5 ลมุ น้าํ ) คิดเปน รอ ยละ เรียงลาํ ดับสถานภาพตาม
รอยละ
นาํ รอ ง 1 (วิกฤต) สถานภาพวิกฤตสูงสดุ หรอื ลําดับ
นํารอง 2 (เสยี่ งภยั ) ถดั ไป (รอยละ)
นาํ รอ ง 3 (เตอื นภยั )
นํารอง 4 (สมดุล) สถานภาพเสี่ยงภยั สงู สุดหรือลาํ ดบั
นาํ รอง 5 (วกิ ฤต2) ถดั ไป (รอยละ)
ไมซํ้า ตรวจสอบความ สถานภาพเตอื นภยั สงู สดุ หรอื ลาํ ดบั
ซํ้าของลุมนํ้าหลกั ถดั ไป (รอยละ)
(5 ลมุ นาํ้ )
สถานภาพสมดลุ สูงสดุ หรอื ลาํ ดับ
ถดั ไป (รอ ยละ)
สถานภาพวิกฤตสงู สุดหรือลาํ ดับ
ถัดไป (รอยละ)
ซํ้า
ภาพท่ี 8 สรุปข้นั ตอนการคัดเลอื กสถานภาพลมุ นา้ํ สําหรับกิจกรรมนาํ รอ ง
จากการพิจารณากําหนดพน้ื ทน่ี ํารองโดยใชหลักเกณฑดงั กลาว ผลการวิเคราะหข อมูลพบวา พ้ืนที่ที่ไดรับ
การคัดเลือกจัดทําโครงการนํารอง ในการอนุรักษและฟนฟูพ้ืนที่ที่มีความจําเปนเรงดวนในการแกไขปญหา
หรือพ้นื ที่ทคี่ วรสงเสรมิ ศักยภาพเพอื่ รักษาสมดลุ ของลมุ น้ําใหย ั่งยนื ดงั แสดงในภาพที่ 10 ถึงภาพท่ี 15 ไดแ ก
1. สถานภาพลุมน้ําสภาวะวิกฤต ลุมน้ําภาคตะวันตก ลุมนํ้าแมกลอง ไดแก ลุมน้ําสาขาหวย
ตะเพิน ตาํ บลหนองกุม อาํ เภอบอพลอย จังหวดั กาญจนบรุ ี
2. สถานภาพลุมนํ้าสภาวะวิกฤต ลุมนํ้าทาจีน ไดแก ลุมน้ําสาขาหวยกระเสียว ตําบล
หนองมะคา โมง อําเภอดานชา ง จังหวัดสุพรรณบรุ ี
3. สถานภาพลุมน้ําสภาวะเสี่ยงภัย ลุมน้ําเจาพระยา ไดแก ลุมนํ้าสาขาบึงบอระเพ็ด
ตําบลหนองบัว อําเภอหนองบัว จงั หวดั นครสวรรค
4. สถานภาพลุมนํ้าสภาวะเตือนภัย ลุมนํ้าเพชรบุรี ไดแก ลุมนํ้าสาขาแมน้ําเพชรบุรีตอนลาง
ตาํ บลทาแลง อาํ เภอทายาง จงั หวดั เพชรบุรี
5. สถานภาพลุมน้ําสภาวะสมดุล ลุมน้ําสะแกกรัง ไดแก ลุมน้ําสาขาคลองโพธิ์ ตําบลแมเปน
อาํ เภอแมเ ปน จังหวัดนครสวรรค
โครงการเพม่ิ ประสิทธิภาพการบรหิ ารจดั การพนื้ ท่ชี ้นั คณุ ภาพลุมนาํ้ (ลุม น้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง) 24
รายงานสรุปสําหรบั ผูบริหาร
ภาพที่ 9 แผนทีแ่ สดงสถานภาพลมุ นํ้าสาขาในพน้ื ที่ลุมนํ้าภาคตะวนั ตกและภาคกลาง
โครงการเพิม่ ประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจดั การพืน้ ทีช่ ้นั คณุ ภาพลุมนา้ํ (ลุมน้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง) 25
ภาพที่ 10 แผนที่แสดงผลการประเมินสถานภาพลมุ นํ้าภาคตะวนั ตกและภาคกลาง
โครงการเพ่มิ ประสทิ ธิภาพการบรหิ ารจดั การพน้ื ที่ชั้นคณุ ภาพลุม นาํ้ (ลมุ น้ําภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
รายงานสรุปสําหรับผูบรหิ าร
ภาพที่ 11 แผนทแ่ี สดงผลการประเมินสถานภาพลมุ น้าํ สาขาในพนื้ ทีล่ มุ นา้ํ แมกลอง
26
ภาพท่ี 12 แผนท่แี สดงผลประเมินสถานภาพลุมนํ้าสาขาในพน้ื ทลี่ มุ น้ําเพชรบรุ ี
โครงการเพ่มิ ประสทิ ธิภาพการบริหารจดั การพน้ื ที่ชัน้ คณุ ภาพลมุ นาํ้ (ลุม นา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
รายงานสรปุ สําหรับผูบริหาร
ภาพที่ 13 แผนทีแ่ สดงผลการประเมนิ สถานภาพลมุ นาํ้ สาขาในพน้ื ท่ลี มุ น้ําทาจีน
27
ภาพท่ี 14 แผนทแี่ สดงผลการประเมนิ สถานภาพลมุ น้ําสาขาในพน้ื ท่ีลมุ นํ้าสะแกกรงั
โครงการเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจดั การพ้ืนทชี่ ัน้ คณุ ภาพลุมนา้ํ (ลุมนา้ํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
รายงานสรปุ สาํ หรบั ผูบริหาร
ภาพที่ 15 แผนท่แี สดงผลการประเมินสถานภาพลมุ น้ําสาขาในพนื้ ที่ลุม นาํ้ เจา พระยา
28
รายงานสรุปสาํ หรบั ผูบริหาร
1) ลมุ น้ําสาขาหวยตะเพนิ ลุมน้ําแมกลอง
มีรอยละของพ้ืนที่สถานภาพวิกฤตมากที่สุด มีพื้นท่ีเทากับ 1,123.62 ตารางกิโลเมตร คิดเปน
รอยละ 44.83 ดังแสดงในภาพที่ 16 ไดแก ตําบลหนองกุม อําเภอบอพลอย จังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งมีพ้ืนที่
สถานภาพวกิ ฤตในพื้นที่ตําบล 181.70 ตารางกิโลเมตร โดยไดกําหนดกิจกรรมนํารอง คือ กิจกรรมการปลูก
ตน ไมคลมุ ดินฟน ฟูระบบนเิ วศตนนา้ํ และการตรวจวัดคุณภาพนํ้า
2) ลมุ นํา้ สาขาหว ยกระเสียว
มีพื้นที่สถานภาพวิกฤตมากท่ีสุดเปนอันดับเจ็ด และมีพื้นที่สถานภาพวิกฤตเปนอันดับหน่ึงใน
ลุมน้ําทาจีน เทากับ 156.94 ตารางกิโลเมตร คิดเปนรอยละ 8.13 ดังแสดงในภาพท่ี 17 ไดแก ตําบลหนอง
มะคาโมง อําเภอดานชาง จังหวัดสุพรรณบุรี ซึ่งมีพื้นที่สถานภาพวิกฤตในพ้ืนที่ตําบล 99.05 ตารางกิโลเมตร
โดยไดจัดทํากิจกรรมนํารอง คือ กิจกรรมทําปุยหมักชีวภาพ การตรวจวัดคุณภาพน้ํา และกิจกรรมการปลูก
ตนไม
3) ลุมน้ําสาขาบึงบอระเพ็ด
มีพ้ืนที่สถานภาพเส่ียงภัยมากที่สุด มีพื้นท่ีเทากับ 3,294.08 ตารางกิโลเมตร คิดเปนรอยละ
75.01 ดังแสดงในภาพท่ี 18 ไดแก ตําบลหนองบัว อําเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค มีพ้ืนที่สถานภาพ
เส่ยี งภยั ในพน้ื ท่ีตําบล 154.45 ตารางกโิ ลเมตร โดยไดก าํ หนดกิจกรรม นํารอง คือ การสรางฝายชะลอนํา้
4) ลมุ น้ําสาขาแมน้ําเพชรบุรตี อนลา ง
มีพ้ืนที่สถานภาพเตือนภัยเปนอันดับท่ี 2 โดยลําดับที่ 1 คือ ลุมน้ําสาขาในลุมนํ้าแมกลอง
ซึ่งลุมนํ้าแมกลองถูกคัดเลือกใหเปนตัวแทนพื้นท่ีวิกฤตแลว ลุมนํ้าสาขาเพชรบุรี จึงไดรับเลือกเปนตัวแทน
สถานภาพเตือนภยั มีขนาดพ้ืนท่ีเทากับ 1,404.75 ตารางกิโลเมตร คิดเปนรอยละ 87.59 ดังแสดงในภาพที่
19 ไดแก ตําบลทาแลง อําเภอทายาง จังหวัดเพชรบุรี ซึ่งมีพ้ืนที่สถานภาพเตือนภัยในพ้ืนท่ีตําบล 37.05
ตารางกิโลเมตร โดยไดกําหนดกิจกรรมนํารอง คือ การสอนการใช GPS เพ่ือประยุกตใชแอปพลิเคช่ันบน
มือถอื และการตรวจวัดคณุ ภาพนํ้า
5) ลมุ นํ้าสาขาคลองโพธิ์
มีพ้นื ที่สถานภาพสมดลุ มากทสี่ ุด ลมุ นํา้ สาขาคลองโพธ์ิมพี ้นื ทีส่ ถานภาพสมดุลเปนอันดับหน่ึงใน
ลุมนาํ้ สะแกกรัง เทา กับ 139.09 ตารางกิโลเมตร คิดเปนรอยละ 11.77 ดังแสดงในภาพที่ 20 ตําบลแมเปน
อําเภอแมเปน จังหวัดนครสวรรค ซ่ึงมีพ้ืนท่ีสถานภาพสมดุลในพื้นที่ตําบลเทากับ 130.17 ตารางกิโลเมตร
โดยไดกําหนดกิจกรรมนํารอง คือ การสอนการใช GPS เพ่ือประยุกตใชแอปพลิเคช่ันบนมือถือ และการ
ตรวจวดั คุณภาพนาํ้
โครงการเพิ่มประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจดั การพนื้ ท่ีชน้ั คณุ ภาพลุม นาํ้ (ลุมน้าํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 29
รายงานสรปุ สาํ หรับผูบรหิ าร
สถานภาพวกิ ฤตในพื้นท่ีตาํ บล 99.05 ตารางกโิ ลเมตร
ขอบเขตตําบลหนองกมุ
วิกฤต (76.36)
เส่ยี งภยั (23.63)
เตอื นภัย (0.01)
สมดุล (0.00)
ภาพที่ 16 สถานภาพลุมนา้ํ ในเขตตาํ บลหนองกุม
สถานภาพวกิ ฤตในพนื้ ที่ ขอบเขตตาํ บลหนองมะคา โมง
ตาํ บล 99.05
ตารางกิโลเมตร วกิ ฤต (23.44)
เสยี่ งภัย (76.39)
เตือนภัย (0.17)
สมดลุ (0.00)
ภาพที่ 17 สถานภาพลุมนาํ้ ในเขตตําบลหนองมะคา โมง 30
โครงการเพิม่ ประสทิ ธิภาพการบรหิ ารจดั การพื้นที่ชัน้ คุณภาพลมุ นาํ้ (ลุมน้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง)
รายงานสรุปสาํ หรับผูบริหาร
มีพน้ื ทสี่ ถานภาพเสย่ี งภยั ในพื้นที่
ตาํ บล 154.45 ตารางกิโลเมตร
ขอบเขตตาํ บลหนองบัว
วิกฤต (17.42)
เส่ียงภัย (72.06)
เตอื นภยั (10.52)
สมดลุ (0.00)
ภาพที่ 18 สถานภาพลุมนา้ํ ในเขตตําบลหนองบวั
มพี ้นื ทส่ี ถานภาพเตอื นภยั ในพ้ืนที่
ตําบล 37.05 ตารางกโิ ลเมตร
ขอบเขตตาํ บลทาแลง
วิกฤต (0.00)
เสยี่ งภยั (14.04)
เตือนภยั (80.72)
สมดุล (5.24)
ภาพท่ี 19 สถานภาพลุมนํ้าในเขตตําบลทา แลง 31
โครงการเพิม่ ประสิทธิภาพการบริหารจดั การพ้ืนทชี่ ั้นคุณภาพลมุ นาํ้ (ลุมน้ําภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
รายงานสรุปสําหรบั ผูบรหิ าร
มพี ื้นทส่ี ถานภาพสมดลุ ในพน้ื ทีต่ ําบล
เทา กบั 130.17 ตารางกโิ ลเมตร
ขอบเขตตําบลแมเ ปน
วิกฤต (0.01)
เสย่ี งภัย (52.00)
เตือนภยั (9.67)
สมดลุ (38.31)
ภาพท่ี 20 สถานภาพลมุ น้าํ ในเขตตาํ บลแมเปน
9. การจัดประชุมวิชาการ เพ่ือรับฟงความคิดเห็นตอผลการดําเนินงานการประเมิน
สถานภาพลมุ นํ้า (ลมุ น้าํ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง)
การประชุมรับฟงความคิดเห็นตอผลการประเมินสถานภาพลุมน้ํา (ลุมน้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง)
จัดเมื่อวันพุธท่ี 24 กรกฎาคม 2562 ณ หองกัลปพฤกษ โรงแรมเวสเทิรนแกรนดโฮเท็ล อําเภอเมือง
จังหวัดราชบุรี โดย นายชยาวุธ จันทร ผูวาราชการจังหวัดราชบุรี เปนประธานเปดการประชุม นายพุฒิพงศ
สรุ พฤกษ รองเลขาธกิ ารสาํ นักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม เปนผูกลาวรายงาน
ความเปนมาของโครงการ ผเู ขา รว มประชมุ ท้งั ส้ิน 196 คน โดยสรปุ จํานวนผูเ ขา รว มประชมุ ฯ ดังนี้
จาํ นวนผูเ ขารวมการประชุมรบั ฟงความคิดเหน็ ตอตวั ช้ีวัดในการประเมนิ สถานภาพลมุ นาํ้
หนวยงาน จาํ นวนผเู ขา รวมประชุม (คน)
- หนว ยงานราชการระดบั จงั หวัด
93
- หนวยงานราชการระดับอําเภอ 5
- หนวยงานใน ทส. 15
- ผูส อ่ื ขา ว 2
- ผูน าํ ชุมชน/เครอื ขา ยลมุ นา้ํ /ประชาชน 81
รวม 196
- ผูแ ทนจากสํานักงานนโยบายและแผนทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ ม
15
- บรษิ ทั ที่ปรึกษา 12
รวมผูเขา รว มประชุมทงั้ หมด 223
โครงการเพิม่ ประสทิ ธิภาพการบรหิ ารจดั การพืน้ ทช่ี ั้นคณุ ภาพลมุ นา้ํ (ลมุ น้ําภาคตะวันตกและภาคกลาง) 32
รายงานสรปุ สาํ หรบั ผูบรหิ าร
โดยมภี าพบรรยากาศกิจกรรม ดังนี้
นายชยาวุธ จันทร นายพุฒพิ งศ สุรพฤกษ นายศริ ชิ ัย เรอื งฤทธ์ิ
ผวู า ราชการจงั หวัดราชบุรี รองเลขาธกิ ารสํานกั งานนโยบายและ ผอู ํานวยการกลมุ งานบริหารจดั การ
ประธานเปด การประชมุ แผนทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ ม
กลา วรายงานความเปน มาของโครงการ ช้นั คุณภาพลมุ น้าํ
สรุปและปด การประชุม
นําเสนอผลการศึกษาและตอบขอ ซกั ถามโครงการ
เปดเวทีรบั ฟงความคิดเหน็ และขอเสนอแนะ
บรรยากาศการประชมุ
กิจกรรมสรุปผลการประชุมรับฟง ความคดิ เห็นตอ ผลการประเมินสถานภาพลมุ นา้ํ
(ลมุ นํ้าภาคตะวันตกและภาคกลาง)
โครงการเพม่ิ ประสิทธภิ าพการบริหารจดั การพ้นื ที่ชน้ั คณุ ภาพลมุ นาํ้ (ลุม น้าํ ภาคตะวันตกและภาคกลาง) 33
รายงานสรปุ สําหรับผูบรหิ าร
ตารางท่ี 12 สรุปขอเสนอแนะตอ ผลการประเมนิ สถานภาพลมุ นํ้าภาคตะวนั ตกและภาคกลาง
ลาํ ดบั ขอ เสนอแนะ
1. จังหวัดเพชรบุรีมีปญหาดานส่ิงแวดลอมจากกิจกรรมของประชาชนในพ้ืนท่ี เชน การใชสารเคมีในภาคการเกษตร
ทง้ั ในพน้ื ท่ีตัง้ แตตนน้าํ กลางนํา้ ปลายน้าํ ตอ งมกี ารจดั การหรือควบคุมการใชสารเคมี การท้ิงสิ่งปฏิกูล ลงในแหลง
นาํ้ ธรรมชาติ นอกจากน้ีแนวทางในการอนุรักษฟนฟูพื้นท่ีลุมนํ้าตาง ๆ ก็ตองทําความเขาใจกับประชาชนในพ้ืนที่ที่
ใชป ระโยชนรวมกนั
2. พบวา ปญ หาที่เกิดในลํานา้ํ เกิดจากโรงงานปลอยนํ้าเสียและมีการปลอยขี้หมู ลงสูแมน้ําเจาพระยา แมน้ําบางประกง
สมุทรสงคราม และสมุทรสาคร กอใหเกิดน้ําเสีย สงผลทําใหพืชน้ํา ปลา หอย ไดรับผลกระทบตองหาแนวทางแกไข
ปญ หาที่เกิดขนึ้ อยางเรง ดว น
3. เห็นดวยกับการจัดตั้งคณะกรรมการลุมนํ้าระดับอําเภอ เนื่องจากการทํางานของคณะกรรมการลุมนํ้าท่ี ผานมา
คอ นขา งหนัก เมอื่ ดาํ เนินการจดั ต้งั ตองการใหมีการทาํ งานท่เี ปน ระบบ
4. พ้นื ที่ลมุ นํา้ เจา พระยาสว นใหญเ ปนพืน้ ทเ่ี สีย่ งภัยและเตือนภยั ไมถงึ ขั้นวกิ ฤต จากมาตรการท่แี กปญหามาตรการท่ี 5
และ 6 เปน สวนทดี่ แี ละมคี วามสาํ คัญอยางยง่ิ ในการท่จี ะพฒั นาลุม นา้ํ สามารถท่ีจะเขา ไปแกไ ขปญหา แตตอ งแยกให
เห็นวาสวนของอุตสาหกรรม บริโภค สวนไรนา เพราะบางสวนจะเปนพื้นท่ีน้ําทวมซํ้าซากกับไมทวม ในสวนของ
ขอมลู ท่ี 6 เรอ่ื งการปองกันเปน สิง่ ทคี่ วรสนับสนนุ หากสามารถดําเนนิ การ ไดจ ะสามารถแกไ ขพ้นื ทีส่ าํ คัญหลายๆ
5. ลุมน้ําทาจีนบริเวณพ้ืนท่ีท่ีอยูในระดับวิกฤต มีสาเหตุมาจากการเลี้ยงสัตวบริเวณตนน้ํา อีกท้ังมีการเลี้ยงปลาใน
เข่ือน จึงทําใหเกิดน้ําเนา และปลอยปลามาเปนปลาท่ีทําลายระบบนิเวศ ลุมนํ้าทาจีนเปนลุมนํ้าสําคัญลําดับท่ี 2
รองจากเจาพระยา แตเปน ลุมนาํ้ ทีม่ นี าํ้ เนา เสยี มากทสี่ ดุ ในประเทศ แหลงกําเนดิ มลพิษโดยเฉพาะในลุม น้าํ ทา จนี มา
จาก 1) ชุมชน 2) เกษตรกรรม 3) ประมง 4) อุตสาหกรรม โดยอุตสาหกรรมต้ังแตนครปฐมไปจนถึงสมุทรสาคร
สุพรรณบุรี โรงงานน้ําตาล โรงงานเอทานอล โดยเฉพาะท่ีดานชาง ตองการใหภาคสวนทบทวนและแกไขปญหาที่
เกดิ ขึ้นตอ ไป
6. การปลอยสารพิษลงในแหลงน้ํา กอใหเกิดนํ้าเนาเสีย มีสัญญาณเตือนเปนผลมาจากผักตบชวา การปลอยสารพิษ
จากโรงงานอุตสาหกรรมและภาคการเกษตรไดรับการรองเรียนทุกป สําหรับการประชุมในครั้งน้ี เปนส่ิงท่ีดีเปน
อยางย่งิ อยากใหมีการจดั ปละ 2 ครั้ง ควรเชิญหนวยงานหลายภาคสวน ไมวาจะเปนหนวยงานภาครัฐ ส่ือมวลชน
และควรแจงขา วสารใหประชาชนได รบั ทราบ
7. ลุมน้าํ เพชรบรุ ีดานบนจะปลกู พืชสวนไรสบั ปะรด ซ่ึงใชสารเคมีในการปลูก ที่ปนเปอนกับนํ้าอันตรายเปนอยางมาก
ชวงปลายนาํ้ มกี ลุม ของเกษตรอนิ ทรียชีวภาพบริเวณนีส้ ารเคมีนอ ยลง เพราะฉะนั้นในสว นของปลายน้าํ เสนอใหดูแล
เร่อื งของชายฝง ควรรณรงคใหชาวบานไดรบั รูค วามเขา ใจ ของทรัพยากรตา ง ๆ
8. จงั หวดั เพชรบรุ ดี ูแลตั้งแตตนน้ําจนถึงปลายน้ําสําเร็จสงผลใหจังหวัดเพชรบุรีเปนสัญญาณสีเขียวหรือสมดุล แตยัง
แกปญหา แปลงสับปะรดที่อยูขอบอางเก็บนํ้า บริเวณแกงกระจาน หวยประจัน ประชาชนในพ้ืนที่สวนใหญไมให
ความรวมมือ ตองขอความรวมงานจากหนวยงานราชการจัดระบบโซนน่ิงเรื่องของการใชสารเคมี ไมควรไปอยูใน
พนื้ ท่ตี นนํา้
9. ลมุ นํ้าแมก ลองมีปญ หาเรื่องสัตวเ ล้ียง มีการปลอ ยนาํ้ เสียลงลํานํ้า EM Ball ไมสามารถที่จะบาํ บัดน้ําเสยี
10. การบกุ รกุ แมน ้ําทาจีนเปน ของนายทนุ การสรา งรสี อรท เกดิ ขึน้ หนว ยงานที่รับผดิ ชอบควรดาํ เนนิ การ
โครงการเพ่มิ ประสทิ ธิภาพการบริหารจดั การพ้ืนที่ชนั้ คณุ ภาพลุมนาํ้ (ลุมนาํ้ ภาคตะวนั ตกและภาคกลาง) 34
รายงานสรปุ สาํ หรับผูบรหิ าร
10. การจดั ทําโครงการนาํ รองในการอนุรักษแ ละฟนฟูลมุ นา้ํ ทม่ี ีความจําเปน เรง ดว น
การประชุมเชงิ ปฏบิ ตั ิการ และดาํ เนินกิจกรรมนาํ รองในพนื้ ท่ี
เพ่ือสงเสริมกระบวนการมีสวนรวม ในการดําเนินกิจกรรมดานอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดลอม ซ่ึงเปนรูปแบบกิจกรรมที่สอดคลองกับบริบทของพื้นที่ และตรงตามความตองการของชุมชน
โดยไดดําเนินการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการ และกิจกรรมนํารอง 5 ลุมน้ําสาขา ซึ่งรายละเอียดของกิจกรรม
ประกอบดวย
การประชุมเชิงปฏบิ ัติการและกจิ กรรมนํารอ งในพ้นื ที่ลมุ นาํ้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง
วันทป่ี ระชมุ ลุม นํา้ หลัก ลมุ น้ําสาขา สถานที่จดั ประชมุ จาํ นวน กิจกรรม
25 กรกฎาคม แมกลอง หวยตะเพนิ อบต. หนองกุม 82 คน ชวงเชา
2562 อาํ เภอบอพลอย - การจัดอบรมเชิงปฏบิ ัตกิ าร
จงั หวดั กาญจนบุรี ชว งบาย
- กิจกรรมการปลกู ตน ไมค ลุมดินฟนฟูระบบ
ทต.ทาแลง นเิ วศตนนํา้ และตรวจวดั คณุ ภาพนาํ้
อําเภอทา ยาง - จดั ทาํ ทะเบียนเครอื ขา ย
26 กรกฎาคม เพชรบุรี แมน้ําเพชรบุรี จงั หวัดเพชรบรุ ี 82 คน ชวงเชา
2562 ตอนลาง 112 คน - การจดั อบรมเชิงปฏบิ ัติการ
67 คน ชว งบาย
31 กรกฎาคม สะแกกรัง คลองโพธ์ิ อบต.แมเ ปน 82 คน - การสอน GPS เพือ่ ประยกุ ตใ ชแ อปพลเิ คช่ัน
2562 อาํ เภอแมเ ปน 425 คน
จังหวัดนครสวรรค บนมอื ถอื และตรวจวัดคณุ ภาพน้ํา
จดั ทําทะเบยี นเครอื ขา ย
1 สิงหาคม 2562 เจาพระยา บึงบอระเพด็ อบต.หนองบัว ชวงเชา
อําเภอหนองบวั - การจดั อบรมเชิงปฏิบัตกิ าร
จงั หวดั นครสวรรค ชว งบา ย
- การสอน GPS เพื่อประยุกตใชแ อปพลเิ คช่ัน
2 สงิ หาคม 2562 ทาจนี หว ยกระเสยี ว อบต.หนอง
มะคาโมง บนมอื ถือและตรวจวัดคณุ ภาพน้ํา
จดั ทาํ ทะเบยี นเครือขาย
อําเภอดานชาง ชว งเชา
จงั หวัดสุพรรณบุรี - การจัดอบรมเชงิ ปฏิบัตกิ าร
ชว งบาย
รวม - การสรางฝายชะลอนํ้า
- กิจกรรมการปลูกตนไม
จัดทําทะเบียนเครือขาย
ชว งเชา
- การจดั อบรมเชิงปฏิบัตกิ าร
ชวงบา ย
- ทําปุย หมักชวี ภาพ และตรวจวดั คณุ ภาพนาํ้
- กิจกรรมการปลูกตนไม
จัดทาํ ทะเบยี นเครือขา ย
ทีม่ า : บริษทั ท่ปี รกึ ษา, 2562
โครงการเพิ่มประสทิ ธิภาพการบริหารจดั การพน้ื ท่ชี ้ันคณุ ภาพลมุ นา้ํ (ลมุ นาํ้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง) 35
รายงานสรปุ สาํ หรับผูบรหิ าร
ในการประชุมเชิงปฏิบัติการ ไดใหความรูเก่ียวกับความสําคัญและมาตรการการใชประโยชน
ที่ดิน การอนุรักษและฟนฟูพ้ืนที่ลุมนํ้า และการประเมินสถานภาพลุมน้ํา ซึ่งผูเขารวมประชุมตางมีความ
เขา ใจ และแลกเปล่ียนประสบการณใ นประเด็นปญ หาท่ีเก่ยี วขอ งกบั พ้ืนท่ลี มุ น้ํา
กจิ กรรมการประชมุ เชงิ ปฏิบัติการในพื้นทกี่ รณศี กึ ษา 5 พ้นื ท่ี
โครงการเพม่ิ ประสทิ ธิภาพการบริหารจดั การพนื้ ที่ชั้นคุณภาพลุมนาํ้ (ลมุ นาํ้ ภาคตะวันตกและภาคกลาง) 36