แผนวิทยาศาสตร์ ม.3 เทอม 2

ขน้ั สรุป

ข้ันท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมนิ ผล โดยการสงั เกตพฤตกิ รรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤติกรรมการทำงานกลุ่ม และจากการนำเสนอผลการปฏบิ ตั ิกจิ กรรมหนา้ ช้นั เรียน
2. ครตู รวจสอบความเข้าใจของนักเรยี นกอ่ นเขา้ สู่กิจกรรมการเรยี นการสอน จากกรอบ
Check for Understanding ในสมุดประจำตวั นักเรยี น
3. ครตู รวจสอบผลการทำใบงานท่ี 7.4 เรอื่ ง ทศั นอุปกรณ์
4. ครตู รวจแบบฝึกหดั เรื่อง ทัศนอุปกรณ์ จากแบบฝกึ หดั วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2
หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น
5. นกั เรียนและครูร่วมกนั สรุปเกีย่ วกับเรือ่ ง ทัศนอปุ กรณ์

7. การวดั และประเมินผล

รายการวดั วธิ ีการ เครอื่ งมือ เกณฑ์การประเมิน

7.1 ประเมินระหว่าง

การจัดกิจกรรม

การเรียนรู้

1) ทัศนอุปกรณ์ - ตรวจใบงานที่ 7.4 - ใบงานท่ี 7.4 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

- ตรวจสมุดประจำตัว - สมุดประจำตัว หรือ - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

หรือแบบฝึกหัด แบบฝกึ หัดวิทยาศาสตร์

วิทยาศาสตร์และ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 เลม่ 2

2) การนำเสนอ - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมนิ การ - ระดับคุณภาพ 2

ผลงาน/การปฏบิ ัติ ผลงาน/การปฏบิ ัติ นำเสนอผลงาน/การ ผ่านเกณฑ์

กิจกรรม กจิ กรรม ปฏบิ ตั กิ ิจกรรม

3) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤตกิ รรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดบั คุณภาพ 2

ทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบคุ คล ผา่ นเกณฑ์

4) พฤตกิ รรมการ - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดบั คุณภาพ 2

ทำงานกลุม่ การทำงานกล่มุ การทำงานกล่มุ ผา่ นเกณฑ์

รายการวดั วิธีการ เคร่ืองมือ เกณฑก์ ารประเมิน
5) คุณลกั ษณะ - สงั เกตความมีวนิ ัย - แบบประเมิน - ระดบั คณุ ภาพ 2
รับผิดชอบ ใฝ่เรยี นรู้ คณุ ลักษณะ ผา่ นเกณฑ์
อนั พงึ ประสงค์ และมุ่งมนั่ ในการ อนั พึงประสงค์
ทำงาน

8. ส่ือ/แหล่งการเรยี นรู้

8.1 สอ่ื การเรียนรู้
1) หนังสือเรยี นวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 7 แสงและการมองเหน็
2) แบบฝกึ หัดวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หนว่ ยการเรียนรูท้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น
3) ใบงานที่ 7.4 เร่อื ง ทัศนอุปกรณ์
4) PowerPoint เรือ่ ง ทัศนอุปกรณ์
5) สลากหมายเลข
6) สมดุ ประจำตัวนักเรียน

8.2 แหล่งการเรยี นรู้
1) ห้องสมดุ
2) อินเทอรเ์ น็ต

ใบงานท่ี 7.4

เรอ่ื ง ทัศนอปุ กรณ์

คำชี้แจง : ให้นักเรียนอธบิ ายหลักการทำงานของทศั นอปุ กรณ์ตอ่ ไปน้ี

ทัศนอปุ กรณ์ หลกั การทำงาน

แว่นขยาย ..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................

กล้องถ่ายรูป ..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................

กลอ้ งจลุ ทรรศน์ ..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................

กลอ้ งโทรทรรศน์ ..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................

ใบงานท่ี 7.4 เฉลย

เรือ่ ง ทศั นอุปกรณ์

คำชีแ้ จง : ใหน้ ักเรียนอธิบายหลกั การทำงานของทัศนอปุ กรณต์ ่อไปนี้

ทศั นอปุ กรณ์ หลักการทำงาน
แว่นขยาย
....แ...ว..่น..ข...ย..า..ย....ท..ำ..จ...า..ก..เ.ล...น..ส...์น..ูน...โ..ด..ย..อ...า..ศ..ัย...ห..ล...ัก..ก...า..ร..ว..่า...เ..ม..่ือ...ว..า..ง.ว..ั.ต..ถ..ุไ..ว..้ใ..ก..ล. ้
ก.ว..่า..จ...ดุ ..โ..ฟ..ก...ัส..ข..อ...ง..เ.ล..น...ส..์น...ูน....จ..ะ...ท..ำ..ใ..ห..้เ.ก...ิด..ภ...า..พ...เ.ส..ม...ือ..น...ห...ัว..ต..ั้ง..ข..น...า..ด..ใ..ห...ญ...่ก..ว..่.า
ว.ัต...ถ..ุ .ซ...่ึง.ส...า..ม..า..ร..ถ..ม...อ..ง..เ.ห...น็ ...ไ.ด..ด้...้ว..ย..ต...า..เ.ป..ล...่า..ย..อ้..น...ผ..่า..น...เ.ล..น...ส..์เ..ข..้า..ไ.ป....................

..............................................................................................................
..............................................................................................................

..............................................................................................................

กลอ้ งถา่ ยรปู ....เ..ม..่อื..แ...ส..ง..ส..ะ..ท...อ้..น...จ..า..ก...ว..ตั ..ถ..เุ..ด..ิน...ท..า..ง..เ.ป...็น...เ.ส..้น...ต..ร..ง..ผ..า่..น...เ.ล..น...ส..์..แ..ล..ะ...เ.ก..ดิ...เ.ป..็.น..
ภ..า..พ..บ...น...ฉ..า..ก..ร..อ...ง.ร..บั....ไ..ด..้แ...ก..่.ฟ...ิล...ม์ ...เ..พ..ื่อ...ใ.ห...้เ.ก...ดิ ..เ.ป...็น...ภ..า..พ...ท..ี่.ช..ดั ..เ..จ..น..บ...น...ฟ..ลิ...์ม..ไ..ด..้
จ.ึง..ม...ีก...า..ร..ต..ิด...ต..ั้ง..ไ..ด...อ..ะ...เ.ฟ...ร..ม...ป...ร..ับ...ใ.ห...้เ.ก...ิด..ร..ู.ร..ับ...แ..ส..ง..ข...น...า..ด..ต...่า..ง...ๆ....ร...ว..ม...ท..้ัง..ม...ี
ช.ตั...เ.ต..อ...ร..์ .ซ..ึง่..ท...ำ..ห...น..า้..ท...ี่ค..ว..บ...ค..ุม...เ.ว..ล..า..ใ..น...ก..า..ร..เ.ป...ิด..-..ป..ิด....เ.พ...ื่อ..ใ..ห...้ป..ร..ิม...า..ณ...แ..ส...ง.ต...ก..
ก.ร..ะ...ท..บ...ก..ับ...ฟ...ลิ ..ม์..ต...า..ม..ค...ว..า..ม..ต..้อ...ง..ก..า..ร............................................................

..............................................................................................................

กลอ้ งจลุ ทรรศน์ ....เ..ม..ื่อ...แ..ส..ง..ส...ะ..ท...้อ..น...อ..อ...ก..จ...า..ก..ว..ัต...ถ..ุท...ี่ต..้อ...ง..ก..า..ร..ส...่อ..ง..ด...ู .แ..ส...ง..จ..ะ..พ...ุ่ง..ผ..่.า..น..เ..ล..น...ส..์
ใก...ล..้ว..ัต...ถ..ุแ..ล...้ว..เ.ก..ิ.ด..เ.ป...็น..ภ...า..พ...จ..ร..ิง..ห...ัว..ก..ล...บั ..ใ..น..ก...ล..อ้...ง.จ...ลุ ..ท...ร..ร..ศ..น...์ .แ...ล..ะ..เ.ม...ื่อ..จ...ดั ..ใ.ห...้
ภ..า..พ...ท...ี่เ.ก..ิ.ด..น...ี้ ..อ..ย...ู่ใ.ก...ล..้ก...ว..่า..จ...ุด..โ..ฟ...ก..ั.ส..ข...อ..ง..เ..ล..น...ส..์ใ..ก...ล..้ต...า..ด..้.า..น...บ..น.....เ.ม..่ื.อ..แ...ส..ง..
ห..ัก..เ..ห..ผ...่า..น...เ.ล..น...ส..์ใ..ก..ล...้ต..า....จ..ะ...ท..ำ..ใ..ห...้เ.ก..ิด...เ.ป...็น...ภ...า..พ...เ.ส..ม...ือ..น...ห...ัว..ต...ั้ง..ข..น...า..ด..ใ..ห...ญ...่
ก.ว..่า..ว..ตั...ถ..ุ..ส..า..ม..า..ร..ถ..ม...อ..ง..เ.ห...็น...ไ.ด...ด้ ..้ว..ย..ต...า..เ.ป...ล..่า.................................................

..............................................................................................................

กล้องโทรทรรศน์ ....เ..ม..่ือ...แ...ส...ง..จ..า..ก...ว..ั.ต..ถ...ุ ..ซ..ึ่ง..อ...ย..ู่.ไ..ก..ล.....พ..ุ่.ง..ผ..่.า..น...เ.ล...น...ส..์ใ..ก...ล..้.ว..ัต...ถ..ุข...อ...ง..ก...ล..้อ...ง..
โ.ท..ร...ท..ร..ร...ศ..น...์ ..แ..ส..ง..จ...ะ..เ..ก..ิด...ก..า..ร...ห..ัก...เ.ห...ท...ำ..ใ..ห..้เ..ก..ิด...ภ...า..พ...จ..ร..ิง..ห...ัว..ก...ล..ับ...ข..ึ้.น..ท...ี่จ..ุ.ด..
โฟ...ก...ัส..ข...อ..ง..เ.ล...น...ส..์ใ.ก...ล..้ว..ั.ต..ถ..ุ.น..ั้น....แ...ล..ะ..เ..ม..่ือ...แ..ส...ง..พ..ุ่ง..ผ...่า..น...เ.ล..น...ส..์ใ..ก..ล...้ต..า..จ...ะ..ห...ัก..เ.ห...
แ.ล...้ว..ท..ำ..ใ..ห..้เ..ก..ดิ ..ภ...า..พ...เ.ส..ม...ือ..น...ข..น...า..ด..ใ.ห...ญ...่..ส..า..ม...า.ร..ถ...ม..อ...ง.เ..ห..็น...ไ..ด..ด้ ..้ว..ย...ต..า..เ.ป...ล..า่ ......

..............................................................................................................

..............................................................................................................

สลากหมายเลข 2 

1

34

5

9. ความเหน็ ของผ้บู ริหารสถานศกึ ษาหรือผทู้ ีไ่ ดร้ บั มอบหมาย

ข้อเสนอแนะ “……..
“…………………………………………
ลงชอ่ื
( .................................
................................ )
ตำแหนง่
.......

10. บันทกึ ผลหลังการสอน

 ดา้ นความรู้

 ด้านสมรรถนะสำคัญของผ้เู รยี น

 ด้านคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์

 ดา้ นความสามารถทางวทิ ยาศาสตร์

 ด้านอนื่ ๆ (พฤตกิ รรมเดน่ หรอื พฤตกิ รรมทีม่ ปี ัญหาของนกั เรียนเปน็ รายบุคคล (ถ้ามี))

 ปัญหา/อปุ สรรค

 แนวทางการแกไ้ ข

แผนการจดั การเรยี นรู้ ที่ 15

กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี รายวชิ าวทิ ยาศาสตร์ 6 (ว23102)

ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 3/1-8 ภาคเรียนที่ 2/2564

หน่วยการเรียนร้ทู ่ี 7 เรือ่ ง แสงและการมองเหน็ เวลา 17 ช่ัวโมง

เร่อื ง ตาและการมองเหน็ เวลา 2 ชัว่ โมง

ผู้สอน นางสาวรุจริ าวรรณ จนั สวา่ ง โรงเรียนบ้านแพงพทิ ยาคม

1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตัวชี้วัด

ว 2.3 ม.3/18 เขียนแผนภาพการเคล่อื นท่ีของแสง แสดงการเกิดภาพของทศั นอุปกรณ์และเลนส์ตา

2. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

1. อธิบายการมองเหน็ ของตามนษุ ยแ์ ละลกั ษณะของสายตาสนั้ และสายตายาวได้ (K)
2. สืบค้นขอ้ มูลเกยี่ วกบั การป้องกันอันตรายท่ีเกดิ กบั จอตาและการถนอมสายตาได้ถกู ตอ้ ง (P)
3. เหน็ ความสำคญั ของตาและการมองเห็น (A)

3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรู้ทอ้ งถิ่น
พิจารณาตามหลกั สตู รของสถานศึกษา
สาระการเรยี นรู้แกนกลาง

• ในการมองวัตถุ เลนส์ตาจะถูกปรับโฟกัส เพ่ือให้
เกิดภาพชัดที่จอตา ความบกพร่องทางสายตา เช่น
สายตาส้ัน และสายตายาว เป็นเพราะตำแหน่งที่
เกิดภาพไมไ่ ดอ้ ยู่ท่ีจอตาพอดี จึงต้องใช้เลนส์ในการ
แก้ไขเพื่อช่วยให้มองเห็นเหมือนคนสายตาปกติ
โดยคนสายส้ันใช้เลนส์เว้า ส่วนคนสายตายาวใช้
เลนส์นนู

4. สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด

การรับภาพของนัยน์ตามนุษย์ เกิดจากการสะท้อนของแสงจากวัตถุเข้าตา ทำให้เกิดภาพวัตถุบน
จอตา ข้อมูลของวัตถุท่ีมองเห็นจะถูกส่งข้ึนไปยังสมองตามเส้นประสาท ซึ่งสมองจะทำหน้าท่ีแปลข้อมูล
เหล่านน้ั ให้เป็นภาพของวัตถุ

5. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรยี นและคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

สมรรถนะสำคัญของผเู้ รียน คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์

1. ความสามารถในการสื่อสาร 1. มวี นิ ยั รับผดิ ชอบ

2. ความสามารถในการคิด 2. ใฝ่เรียนรู้

1) ทักษะการวัด 3. มงุ่ ม่นั ในการทำงาน

2) ทักษะการสงั เกต

3) ทักษะการนำความรูไ้ ปใช้

4) ทักษะลงความเห็นจากขอ้ มูล

3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

4. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

6. กิจกรรมการเรยี นรู้

 แนวคิด/รูปแบบการสอน/วธิ ีการสอน/เทคนคิ : สืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

ช่ัวโมงที่ 1

ข้นั นำ

ขนั้ ที่ 1 กระตนุ้ ความสนใจ (Engage)
1. นักเรียนตรวจสอบความเข้าใจของตนเองกอ่ นเขา้ สูก่ จิ กรรมการเรียนการสอน จากกรอบ
Check for Understanding ในหนงั สอื เรียนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2
หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 7 แสงและการมองเห็น โดยบนั ทึกลงในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
2. นักเรยี นจับคู่กบั เพือ่ นในช้ันเรยี นตามความสมัครใจ จากนั้นร่วมกันทำกิจกรรม Engaging Activity
จากหนงั สอื เรยี นวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หน่วยการเรยี นรู้ที่ 7 แสงและการ
มองเหน็ โดยสังเกตดวงตาของเพื่อนวา่ มลี กั ษณะอยา่ งไร
3. ครูต้งั ประเด็นคำถามกระตุ้นความสนใจนักเรยี น โดยใหน้ ักเรียนแต่ละคูร่ ว่ มกันอภิปรายแสดงความ
คิดเหน็ อย่างอิสระดงั นี้
• จากการสังเกตดวงตาของเพอ่ื น มีลกั ษณะเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
(แนวตอบ : พจิ ารณาจากคำตอบของนักเรียน โดยอย่ใู นดลุ พนิ จิ ของครผู ู้สอน เช่น ดวงตาของ
แตล่ ะคนมีลักษณะที่คล้ายคลงึ กัน คือ มีบรเิ วณที่เป็นสีดำหรือสนี ำ้ ตาลอยูบ่ รเิ วณก่งึ กลางของ
ดวงตา เป็นต้น)

• ดวงตามคี วามสำคญั อยา่ งไร
(แนวตอบ : ดวงตาเปน็ อวยั วะที่สำคัญทำหน้าท่ีในการรบั แสงแลว้ เปลยี่ นสัญญาณแสงใหเ้ ปน็
ภาพ หรอื ทำหนา้ ที่ในการมองเห็นนน้ั เอง)

• แสงมผี ลตอ่ การมองเหน็ อย่างไร
(แนวตอบ : แสงจะตกกระทบและสะท้อนจากวัตถตุ ่าง ๆ เข้าสูน่ ยั น์ตาของคน และแสงท่ตี ก
กระทบและสะท้อนน้นั จะทำใหม้ องเหน็ วัตถหุ รือภาพเปน็ สสี นั ต่าง ๆ ข้นึ อยกู่ ับแสงสขี องวัตถุ
น้ัน ๆ)

• สีของดวงตามผี ลต่อการมองเหน็ หรือไม่ อยา่ งไร
(แนวตอบ : ไมม่ ผี ลตอ่ การมองเห็น แตเ่ ป็นการแสดงออกถงึ ความแตกตา่ งทางพนั ธุกรรมของ
แตล่ ะบุคคลหรอื เชือ้ ชาติ เช่น คนไทยจะมีดวงตาสีดำหรอื สนี ้ำตาล คนยโุ รปจะมีดวงตาสฟี า้ )

ขนั้ สอน

ขน้ั ที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore)
1. ครูถามคำถาม Key Question จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2
หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 7 แสงและการมองเหน็ ว่า “การมองเห็นภาพตา่ ง ๆ เกิดขึ้นไดอ้ ยา่ งไร”
โดยให้นกั เรียนรว่ มกันอภิปรายแสดงความคดิ เห็นอย่างอิสระโดยครเู ขยี นคำตอบของนกั เรียนไว้
แล้วครจู ะมาตรวจสอบคำตอบหลงั เรียนเสร็จ
(แนวตอบ : เกิดขึ้นจากแสงตกกระทบส่งิ ตา่ ง ๆ แลว้ เกิดการสะทอ้ นเข้าสตู่ า ผ่านเขา้ มาในดวงตา)
2. นักเรียนแบ่งกลุม่ กลุ่มละ 4-5 คน ตามความสมคั รใจ จากน้นั รว่ มกนั ศึกษาค้นควา้ ขอ้ มูลเกีย่ วกบั
เรื่อง ส่วนประกอบของตา ลกั ษณะการมองเหน็ วตั ถขุ องคนสายตาปกติ คนสายส้นั คนสายตายาว
พร้อมวธิ ีการแก้ไข จากหนังสอื เรียนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หน่วยการเรียนรูท้ ่ี 7
แสงและการมองเห็น หรอื แหล่งการเรียนรู้ต่าง ๆ เชน่ อินเทอร์เนต็ ห้องสมดุ QR Code เร่ือง
แสงและการมองเหน็
3. นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มร่วมกันอภิปรายแสดงความคิดเหน็ เรอ่ื งทไ่ี ด้ศกึ ษา จากน้นั ครใู ห้สมาชกิ ภายใน
กลุ่มออกแบบวิธีการนำเสนอท่นี ่าสนใจลงในกระดาษฟลิปชาร์ท

ช่ัวโมงท่ี 2

ข้นั ท่ี 3 อธบิ ายความรู้ (Explain)
4. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอผลจากการศึกษาหน้าชั้นเรียน ในระหว่างทนี่ กั เรยี นนำเสนอ
ครคู อยใหข้ ้อเสนอแนะเพ่มิ เติม เพ่ือให้นักเรยี นมคี วามเข้าใจท่ีถกู ตอ้ ง
5. ครตู งั้ ประเด็นคำถามกระตุ้นความคิดนกั เรียน โดยใหน้ กั เรียนแตล่ ะกลุ่มร่วมกันอภิปรายแสดง
ความคดิ เหน็ เพอื่ หาคำตอบ ดังนี้
• เลนส์ตาเป็นเลนส์ชนิดใด และช่วยในการมองเห็นอยา่ งไร
(แนวตอบ : เลนสต์ าเปน็ เลนสน์ ูน ซึง่ มหี น้าที่รวมแสงท่ีสะท้อนจากวตั ถไุ ปตกทีจ่ อตา)
• นกั เรยี นสามารถมองเหน็ วัตถุไดอ้ ยา่ งชดั เจน ไม่ว่าวัตถจุ ะอยใู่ กล้หรือไกลไดอ้ ยา่ งไร
(แนวตอบ : เพราะดวงตาของเราสามารถปรบั ความโคง้ นูนของเลนส์ตาได้ ทำใหแ้ สงจากวัตถเุ กิด
การหักเหและตกบนจอตาทุกครัง้ ซง่ึ ปรับความโค้งของเลนสต์ านั้นเป็นผลมาจากการทำงานของ
กล้ามเนอ้ื ตาที่ยึดเลนส์เอาไว)้
6. นักเรยี นแตล่ ะคนศึกษาคน้ คว้าขอ้ มูลเพิม่ เติมเกีย่ วกับเรอ่ื ง เซลล์รบั แสง จากหนังสอื เรียน
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น หรือแหล่งการ
เรยี นรู้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เนต็
7. ครตู ้ังประเด็นคำถามกระตนุ้ ความคดิ นักเรยี น โดยให้นักเรียนแตล่ ะคนรว่ มกันอภปิ รายแสดงความ
คิดเหน็ เพือ่ หาคำตอบ ดงั นี้
• เซลลร์ ปู แทง่ และเซลล์รปู กรวยมีหนา้ ทแี่ ตกต่างกันหรอื ไม่ อย่างไร
(แนวตอบ : เซลล์รปู แทง่ และเซลลร์ ูปกรวยเป็นเซลลป์ ระสาททรี่ ับแสงบริเวณจอตา โดยเซลลร์ ปู
แท่งจะมคี วามไวต่อแสงมากกว่า แต่จะไม่สามารถจำแนกสีได้ ขณะท่เี ซลล์รูปกรวยซึง่ มคี วามไว
ต่อแสงนอ้ ย แตส่ ามารถจำแนกสขี องแสงได้)
• เซลล์รบั แสงชนดิ ใดมีบทบาทมากเมือ่ อยู่ในบรเิ วณที่มแี สงนอ้ ย
(แนวตอบ : เซลล์รูปแทง่ มคี วามไวต่อแสงมากกวา่ จึงช่วยในการมองเหน็ ในบริเวณท่ีมีแสงนอ้ ย
แต่ภาพที่เห็นมกั เปน็ สีขาวดำหรือไมส่ ามารถสงั เกตสขี องวัตถุได้ ทำใหใ้ นเวลากลางคนื เราจงึ ไม่
สามารถมองเห็นสขี องวตั ถไุ ด้ชัดเจน)

ขน้ั ท่ี 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate)
8. ครเู ปดิ โอกาสใหน้ ักเรียนซักถามเนื้อหาเกี่ยวกบั เรอ่ื ง ตาและการมองเหน็ และให้ความรูเ้ พิ่มเตมิ
จากคำถามของนักเรียน โดยครูใช้ PowerPoint เร่ือง ตาและการมองเหน็ ในการอธิบายเพ่ิมเติม
9. ครยู กประเด็นเกี่ยวกับการดำเนนิ ชีวิตในปัจจุบันที่มกี ารใชค้ อมพวิ เตอร์ในการทำงาน และการมอง
หนา้ จอโทรศัพท์เป็นเวลานาน ๆ จะมีผลต่อสขุ ภาพ เชน่ ปวดตา ปวดศรี ษะ รวมทงั้ มอี าการปวด
คอและปวดหลัง จากนั้นครมู อบหมายใหน้ ักเรยี นแตล่ ะคนเขียนวิธีการปอ้ งกันอนั ตรายทเี่ กิดกบั
จอตา และการถนอมสายตาจากการใชค้ อมพวิ เตอร์เปน็ เวลานาน โดยเขยี นลงในกระดาษ A4
พรอ้ มตกแต่งใหส้ วยงาม
10. นกั เรยี นแต่ละคนทำใบงานที่ 7.5 เรื่อง ตาและการมองเหน็
11. นกั เรียนแตล่ ะคนทำแบบฝกึ หดั เรื่อง ตาและการมองเห็น จากแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หน่วยการเรียนร้ทู ่ี 7 แสงและการมองเห็น เปน็ การบ้านส่งชว่ั โมงถัดไป

ขัน้ สรุป

ขน้ั ที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครปู ระเมนิ ผล โดยการสงั เกตพฤตกิ รรมการตอบคำถาม พฤตกิ รรมการทำงานรายบุคคล
พฤตกิ รรมการทำงานกลมุ่ และจากการนำเสนอผลการปฏิบตั ิกิจกรรมหนา้ ช้นั เรยี น
2. ครูตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียนก่อนเขา้ สู่กิจกรรมการเรยี นการสอน จากกรอบ
Check for Understanding ในสมุดประจำตวั นกั เรยี น
3. ครูตรวจสอบผลการทำใบงานท่ี 7.5 เรอ่ื ง ตาและการมองเห็น
4. ครตู รวจแบบฝกึ หดั เรือ่ ง ตาและการมองเห็น จากแบบฝกึ หัดวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ม.3 เลม่ 2 หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น
5. นักเรยี นและครรู ว่ มกนั สรุปเกยี่ วกับเร่ือง ตาและการมองเหน็

7. การวัดและประเมนิ ผล

รายการวัด วธิ กี าร เคร่อื งมือ เกณฑ์การประเมนิ

7.1 ประเมินระหวา่ ง

การจัดกิจกรรม

การเรยี นรู้

1) ตาและการมองเห็น - ตรวจใบงานที่ 7.5 - ใบงานท่ี 7.5 - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

- ตรวจสมุดประจำตวั - สมดุ ประจำตัว หรือ - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

หรอื แบบฝกึ หัด แบบฝกึ หัดวิทยาศาสตร์

วทิ ยาศาสตร์และ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 เลม่ 2

2) การนำเสนอ - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบประเมนิ การ - ระดับคณุ ภาพ 2

ผลงาน/การปฏบิ ัติ ผลงาน/การปฏบิ ัติ นำเสนอผลงาน/การ ผ่านเกณฑ์

กจิ กรรม กิจกรรม ปฏบิ ัตกิ ิจกรรม

3) พฤตกิ รรมการ - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดับคุณภาพ 2

ทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบคุ คล ผา่ นเกณฑ์

4) พฤติกรรมการ - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดบั คุณภาพ 2

ทำงานกลุ่ม การทำงานกลมุ่ การทำงานกล่มุ ผ่านเกณฑ์

5) คณุ ลักษณะ - สงั เกตความมวี นิ ัย - แบบประเมิน - ระดับคณุ ภาพ 2

อันพงึ ประสงค์ รับผิดชอบ ใฝ่เรียนรู้ คุณลกั ษณะ ผา่ นเกณฑ์

และมงุ่ มั่นในการ อนั พงึ ประสงค์

ทำงาน

8. สอื่ /แหล่งการเรยี นรู้

8.1 ส่ือการเรยี นรู้
1) หนังสือเรยี นวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 7 แสงและการมองเหน็
2) แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 7 แสงและการมองเหน็
3) ใบงานท่ี 7.5 เรือ่ ง ตาและการมองเห็น
4) PowerPoint เรือ่ ง ตาและการมองเห็น
5) QR Code เร่อื ง แสงและการมองเห็น
6) สมุดประจำตวั นักเรยี น

8.2 แหลง่ การเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) อนิ เทอรเ์ น็ต

ใบงานที่ 7.5

เรือ่ ง ตาและการมองเหน็

คำชแี้ จง : ให้นักเรยี นตอบคำถามตอ่ ไปน้ี

1. จงอธิบายลักษณะของคนสายตาสัน้ และวิธีการแก้ไข

...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................

2. จงอธบิ ายลกั ษณะของคนสายตายาว และวิธกี ารแก้ไข

...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................

3. ถา้ ยนื ในบรเิ วณแสงแดดจา้ มา่ นตาและรูม่านตาจะเปน็ อย่าง เพราะเหตใุ ดจึงเปน็ เช่นนนั้
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

4. ตน้ มสี ายตาปกติ ขณะทอ่ี ่านหนังสือ ต้นควรวางหนังสือใหห้ ่างจากนยั นต์ าอย่างน้อยเท่าใด จึงเหน็ หนงั สือได้
ชดั เจน
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

5. นกั เรียนจะมวี ธิ ถี นอมสายตาอย่างไร เพือ่ ให้นยั น์ตามสี ขุ ภาพท่ีดี ยกตวั อย่างอยา่ งน้อย 3 วธิ ี
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

ใบงานที่ 7.5 เฉลย

เร่อื ง ตาและการมองเหน็

คำช้ีแจง : ให้นกั เรยี นตอบคำถามต่อไปน้ี

1. จงอธบิ ายลกั ษณะของคนสายตาสั้น และวธิ กี ารแกไ้ ข
.........ค..น...ส..า..ย...ต..า..ส..นั้....ห...ม..า..ย...ถ..งึ...ต...า..ท..่ีเ..ม..ื่อ..แ...ส..ง..ม...า.จ...า..ก..ท...ี่ไ.ก...ล...เ..ม..ื่อ...ถ..ูก...
....ห..กั...เ.ห...แ..ล..้ว..ท...ำ..ใ.ห...้เ.ก...ดิ ..จ...ดุ ..ร..ว..ม...ภ..า..พ...อ..ย...ู่ข..้า..ง..ห...น..้า..ข...อ..ง..จ..อ...ต..า...ภ...า..พ...ท..ี่.
....ไ.ป...ต..ก...ท..ี่จ...อ..ต..า..จ...ะ..เ.ป...็น...ภ..า..พ...ไ..ม..่ช..ัด...เ.จ..น....ว..ิธ...กี ..า..ร..แ..ก...้ไ.ข...โ.ด...ย..ก..า..ร..ส...ว..ม...
....แ..ว..่น...ต...า..ท...ี่ท...ำ..ม...า..จ..า..ก...เ.ล...น...ส..์เ..ว..้า...เ..พ...ื่อ..ก...ร..ะ...จ..า..ย...แ..ส...ง..ใ..ห..้ไ..ป...ต...ก..ท...่ี .
....จ..อ..ต...า..พ..อ...ด..ี...............................................................................
...................................................................................................

2. จงอธิบายลกั ษณะของคนสายตายาว และวิธกี ารแก้ไข
.........ค..น...ส...า..ย..ต...า..ย..า..ว....ห..ม...า..ย..ถ...ึง...ต...า..ท..่ีเ..ม..ื่อ...แ..ส...ง..ม..า..จ...า..ก..ท...่ีไ..ก..ล....เ.ม...ื่อ...
....ถ..ูก...ห..ั.ก..เ..ห...แ..ล..้.ว..ท...ำ..ใ.ห...้เ..ก..ิด...จ..ุด...ร..ว..ม...ภ...า..พ...อ...ย..ู่ข...้า..ง..ห...ล..ัง..ข...อ...ง..จ..อ...ต..า...
....ภ..า..พ...ท...ี่ไ..ป...ต..ก...ท..่ีจ...อ..ต...า..จ..ะ...เ.ป...็น...ภ..า..พ...ไ..ม..่.ช..ัด....ต..้.อ..ง..ม...ีก..า..ร..เ..พ...่ิม..ก...ำ..ล..ัง...
....ข..อ...ง..แ..ก..้ว...ต..า..เ..พ..ื่อ...ใ..ห..้ม...อ..ง..เ..ห..็น...ภ...า..พ...ไ.ด...้ช..ัด...เ.จ...น....ว..ิธ..ีก...า..ร..แ..ก...้ไ.ข...โ.ด...ย...
....ก..า..ร..ส..ว...ม..แ..ว...่น..ต...า..ท..ี่ท...ำ..ม...า.จ...า..ก..เ.ล...น..ส...น์ ..ูน....เ..พ..ื่.อ..ร..ว..ม...แ..ส..ง..ใ..ห..้ไ..ป...ต..ก...ท..ี่.
....จ..อ..ต...า..พ..อ...ด..ี...............................................................................

3. ถา้ ยืนในบริเวณแสงแดดจา้ ม่านตาและรูมา่ นตาจะเปน็ อย่าง เพราะเหตใุ ดจงึ เป็นเช่นนนั้
........ม..า่..น...ต..า..จ..ะ..ข...ย..า..ย..ต...วั ...ท...ำ..ใ.ห...ร้ ..มู ..่า..น...ต..า..เ.ล...ก็ ..ล..ง....เ.พ...อ่ื ..ใ..ห..แ้...ส..ง..เ.ข..้า..ไ..ป..ใ..น..บ...ร..เิ.ว..ณ....ท..่ีพ...อ...เ.ห..ม...า..ะ......................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

4. ต้นมสี ายตาปกติ ขณะที่อ่านหนังสอื ต้นควรวางหนงั สือให้ห่างจากนยั นต์ าอยา่ งน้อยเทา่ ใด จึงเหน็ หนงั สอื ได้
ชดั เจน
........2..5....เ.ซ...น..ต...ิเ.ม..ต...ร...........................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

5. นกั เรยี นจะมวี ธิ ถี นอมสายตาอย่างไร เพือ่ ใหน้ ัยน์ตามสี ุขภาพท่ีดี ยกตวั อย่างอยา่ งน้อย 3 วิธี
........1..)...ไ..ม..ค่..ว..ร..อ...ย..ใู่..น..ท...่ที ..แี่...ส..ง..จ..า้..ม...า.ก...เ.ก..นิ...ไ..ป.........................................................................................................
........2..)...ไ.ม...ค่ ..ว..ร..เ..ข..้า..ไ.ป...ใ.น...บ...ร..ิเ.ว..ณ...ท...ีม่ ..ีแ...ส..ง..ไ.ฟ...ก...ร..ะ..พ...ร..บิ ..ต...ล..อ..ด...เ.ว..ล..า...........................................................................
........3..)...ไ.ม...่ค..ว..ร..อ...า่ ..น..ห...น..ัง..ส...อื ..ใ.น...ท...แี่ ..ส..ง..ไ..ฟ..ส...ล..ัว....ค..ว..ร..อ..่า..น...ห...น..ัง..ส..ือ...ท..่ที...่มี..ีแ...ส..ง..พ...อ..เ.ห...ม..า..ะ................................................

9. ความเหน็ ของผ้บู ริหารสถานศกึ ษาหรือผทู้ ีไ่ ดร้ บั มอบหมาย

ข้อเสนอแนะ “……..
“…………………………………………
ลงชอ่ื
( .................................
................................ )
ตำแหนง่
.......

10. บันทกึ ผลหลังการสอน

 ดา้ นความรู้

 ด้านสมรรถนะสำคัญของผ้เู รยี น

 ด้านคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์

 ดา้ นความสามารถทางวทิ ยาศาสตร์

 ด้านอนื่ ๆ (พฤตกิ รรมเดน่ หรอื พฤตกิ รรมทีม่ ปี ัญหาของนกั เรียนเปน็ รายบุคคล (ถ้ามี))

 ปัญหา/อปุ สรรค

 แนวทางการแกไ้ ข

แผนการจดั การเรยี นรู้ ท่ี 16

กลุม่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวชิ าวิทยาศาสตร์ 6 (ว23102)

ชนั้ มัธยมศึกษาปที ี่ 3/1-8 ภาคเรียนที่ 2/2564

หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 7 เร่ือง แสงและการมองเห็น เวลา 17 ชวั่ โมง

เรอื่ ง ความสวา่ งของแสง เวลา 2 ชว่ั โมง

ผูส้ อน นางสาวรุจิราวรรณ จันสวา่ ง โรงเรียนบา้ นแพงพิทยาคม

1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตัวชวี้ ดั

ว 2.3 ม.3/19 อธิบายผลของความสวา่ งทม่ี ีต่อดวงตาจากข้อมลู ทีไ่ ด้จากการสืบค้น
ว 2.3 ม.3/20 วัดความสวา่ งของแสงโดยใชอ้ ุปกรณ์วัดความสว่างของแสง
ว 2.3 ม.3/21 ตระหนักในคณุ ค่าของความรู้เรื่อง ความสวา่ งของแสงที่มีต่อดวงตา โดยวิเคราะห์

สถานการณป์ ัญหา และเสนอแนะการจดั ความสวา่ งใหเ้ หมาะสมในการทำกิจกรรมต่าง ๆ

2. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้

1. อธิบายผลของความสวา่ งทม่ี ีต่อดวงตาได้ (K)
2. เสนอแนะการจัดความสว่างให้เหมาะสมในการทำกจิ กรรมต่าง ๆ ได้ (P)
3. นำความรู้เกยี่ วกบั ความสว่างของแสงทีม่ ีต่อดวงตาไปประยกุ ตใ์ ช้ในชวี ติ ประจำวนั ได้ (A)

3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ทอ้ งถิน่
พิจารณาตามหลกั สูตรของสถานศึกษา
สาระการเรยี นรู้แกนกลาง

• ความสว่างของแสงมีผลต่อดวงตามนุษย์ การใช้
สายตาในสภาพแวดล้อมท่ีมีความสว่างไม่เหมาะสม
จะเป็นอันตรายต่อดวงตา เช่น การดูวัตถุในท่ีมี
ความสว่างมาก ห รือน้ อยเกิ น ไป ก ารจ้อ งดู
หน้าจอภาพเป็นเวลานาน ความสว่างบนพื้นที่รับ
แสงมีหน่วยเป็นลักซ์ ความรู้เก่ียวกับความสว่าง
สามารถนำมาใช้จัดความสว่างให้เหมาะสมกับการ
ทำกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การจัดความสว่างท่ี
เหมาะสมสำหรับการอา่ นหนงั สือ

4. สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด

ความสว่างของแสงไม่ว่ามีมากหรือน้อย ล้วนมีผลต่อกล้ามเนื้อท้ังสิ้น กล่าวคือ ถ้ามีแสงสว่างมาก
ม่านตาจะตอ้ งปรับความสว่างของแสงที่เข้ามาบนจอตาให้เล็กลง แต่ถ้ามีแสงน้อย ม่านตาจะเปิดกวา้ งมาก
เพ่ือให้แสงสว่างเข้ามาสู่นัยน์ตาอย่างเพียงพอ ดังนั้นในการปฏิบัติงาน หรือการทำงานประเภทต่าง ๆ
จึงจำเป็นต้องให้มีแสงสว่างในแต่ละหน่วยพื้นที่อย่างเพียงพอ ซ่ึงเราจะรู้ได้ก็โดยใช้เครื่องวัดแสงวัด
เครอื่ งมอื ทจี่ ะใช้วัดปรมิ าณแสงท่ีตกกระทบต่อหน่ึงหนว่ ยพื้นที่ เรยี กว่า ลักซ์มิเตอร์ (luxmeter)

5. สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รียนและคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

สมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์

1. ความสามารถในการส่อื สาร 1. มวี ินัย รบั ผิดชอบ

2. ความสามารถในการคดิ 2. ใฝเ่ รียนรู้

1) ทักษะการสังเกต 3. มงุ่ มนั่ ในการทำงาน

2) ทกั ษะการนำความรู้ไปใช้

3) ทกั ษะการลงความเห็นจากขอ้ มูล

4) ทกั ษะการตคี วามหมายขอ้ มูลและลงข้อสรปุ

3. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ติ

4. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

6. กจิ กรรมการเรยี นรู้

 แนวคดิ /รูปแบบการสอน/วธิ ีการสอน/เทคนคิ : แบบบรรยาย (Lecture Method)

ชั่วโมงที่ 1

ข้นั นำ

ขั้นเตรียมการบรรยาย
1. ครูทบทวนความร้เู ดิมของนักเรยี นเกย่ี วกบั เรื่อง ตาและการมองเหน็ โดยครูใช้คำถามตรวจสอบ
ความเข้าใจของนกั เรียน ดงั น้ี
• สว่ นประกอบของตามอี ะไรบ้าง
(แนวตอบ : จอตา กระจกตา รมู า่ นตา ม่านตา เลนส์ตา กล้ามเนื้อตา และเรตินา)
• ตาบอดสเี กดิ จากกอะไร
(แนวตอบ : เกิดจากความผดิ ปกติของเซลล์รับรกู้ ารเหน็ สี)

2. ครูเตรียมกลอ่ งหลอดไฟแบบไส้ และหลอดฟลอู อเรสเซนต์ มาใหน้ กั เรียนรว่ มกันพิจารณา
ข้อความทีป่ รากฏบนกล่อง ซง่ึ จะพบข้อความ เช่น 60 W 730 lm 220 V

3. ครตู ั้งประเด็นคำถามกระตนุ้ ความสนใจนกั เรยี นวา่ “ข้อความท่ปี รากฏบนกล่อง 60 W 730 lm
220 V หมายถึงอะไร” โดยให้นกั เรียนร่วมกันอภิปรายแสดงความคิดเห็นอยา่ งอิสระ
(แนวตอบ : 60 W หมายถึง กำลงั ไฟฟ้า 60 วตั ต์ 730 lm หมายถงึ พลงั งานแสง 730 ลเู มน
220 V หมายถงึ ความตา่ งศกั ย์ 220 โวลต์)

ขั้นสอน

ขนั้ การบรรยาย
1. ครูให้ความรนู้ ักเรยี นเก่ยี วกบั หลอดไฟแบบไส้ และหลอดฟลอู อเรสเซนต์ ในประเดน็ การใชพ้ ลังงาน
ไฟฟา้ และพลงั งานแสงที่ให้
2. ครูอธบิ ายใหน้ ักเรียนเข้าใจเก่ียวกับอัตราการใหพ้ ลังงานแสงของแหล่งกำเนิดแสง หรอื เรยี กอีก
อยา่ งหนง่ึ วา่ “ฟลกั ซส์ ่องสวา่ ง” จากนัน้ ครูใหน้ กั เรยี นแตล่ ะคนพิจารณาตารางค่าความสวา่ งที่
เหมาะสมสำหรบั สถานท่ตี า่ ง ๆ จากหนงั สือเรียนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2
หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 7 แสงและการมองเหน็ เพื่อให้นกั เรยี นเข้าใจถึงค่าความสวา่ งในพน้ื ท่ตี ่าง ๆ
และการเลอื กใช้หลอดไฟเพ่ือใหไ้ ดค้ วามสว่างทเ่ี หมาะสม และประหยัดพลังงาน
3. ครตู ง้ั ประเดน็ คำถามกระตุ้นความคดิ นกั เรยี น โดยให้นกั เรียนรว่ มกนั อภิปรายแสดงความคิดเห็น
เพื่อหาคำตอบ ดังน้ี
• ความสว่าง หมายถึงอะไร
(แนวตอบ : ความสว่าง หมายถึง แสงเป็นพลังงานหน่งึ ทีส่ ามารถทำให้พ้นื ที่ที่แสงตกกระทบ
สวา่ ง)
• ปรมิ าณพลงั งานแสงทเ่ี ปล่งออกจากแหลง่ กำเนดิ แสงใด ๆ ตอ่ หนึ่งหน่วยเวลา เรียกว่าอะไร
และมีหนว่ ยอยา่ งไร
(แนวตอบ : ปรมิ าณพลังงานแสงที่เปล่งออกจากแหลง่ กำเนิดแสงใด ๆ ตอ่ หนึง่ หน่วยเวลา
เรยี กว่า อตั ราการให้พลงั งานทแ่ี สง หรือฟลักซ์ส่องสว่าง มหี นว่ ยเป็น ลเู มน)
4. ครสู ่มุ นกั เรยี น 3 คน ยกตัวอยา่ งคา่ ความสวา่ งทเ่ี หมาะสมในการใชง้ านตามสถานทตี่ ่าง ๆ
มาคนละ 1 ตวั อย่าง
(แนวตอบ : 1) บา้ นในห้องนง่ั เลน่ ความสวา่ งทเี่ หมาะสม คอื 150-300 ลกั ซ์
2) โรงพยาบาล ในหอ้ งตรวจโรค ความสวา่ งท่เี หมาะสม คือ 200-750 ลกั ซ์
3) โรงเรยี นในหอ้ งสมดุ ความสว่างทเ่ี หมาะสม คือ 750-1,500 ลักซ์)

5. ครยู กประเดน็ เกี่ยวกับการดำเนินชีวิตในปจั จุบันที่มีการใช้คอมพิวเตอร์ ในการทำงาน และการมอง
หน้าจอโทรศพั ทเ์ ปน็ เวลานาน ๆ จะมีผลต่อสขุ ภาพ เชน่ ปวดตา ปวดศรี ษะ รวมทั้งมอี าการปวด
คอและปวดหลงั และยงั ทำให้เกิดความเครยี ดด้วย จากน้นั ครูให้นกั เรยี นแต่ละคนเขียนวิธกี าร
ถนอมสายตาลงในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น

6. นกั เรยี นแบ่งกลุ่ม กลมุ่ ละ 4-5 คน ตามความสมัครใจ จากน้ันรว่ มกันศกึ ษากรอบ Application
Activity ในหนังสอื เรยี นวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 7 แสงและ
การมองเห็น แล้วให้สมาชิกภายในกล่มุ สำรวจพืน้ ท่บี รเิ วณรอบบ้าน โรงเรียน และชุมชน ที่มีความ
สว่างไมเ่ หมาะสม จนอาจกอ่ ใหเ้ กดิ อนั ตรายหรอื เปน็ อุปสรรคต่อการดำเนนิ ชีวิตประจำวัน

7. นักเรยี นทำ Topic Questions เร่ือง ตาและการมองเห็น ลงในสมุดประจำตวั นักเรยี น จากนน้ั ครู
สมุ่ นกั เรียน 5 คน ออกมานำเสนอคำตอบของตนเองหน้าชนั้ เรยี น โดยให้เพ่อื นในชัน้ เรยี นรว่ มกนั
พจิ ารณาวา่ คำตอบถกู ตอ้ งหรือไม่ จากนัน้ ครูเฉลยคำตอบทถี่ ูกตอ้ งใหน้ ักเรียน

ช่ัวโมงท่ี 2

8. นักเรียนจับคูก่ ับเพ่อื นในชัน้ เรียน ตามความสมัครใจ จากน้นั ครแู จง้ จุดประสงค์ของกจิ กรรม
Fun Science Activity เรอื่ ง กลอ้ งจุลทรรศน์จากโทรศพั ท์มอื ถอื ให้นักเรียนทราบเพ่ือเปน็ แนว
ทางการปฏบิ ตั กิ ิจกรรมที่ถกู ต้อง

9. สมาชิกภายในกลุ่มจัดเตรยี มวสั ดุอุปกรณ์ที่ใชใ้ นการปฏิบตั ิกิจกรรม Fun Science Activity
เรอื่ ง กล้องจลุ ทรรศนจ์ ากโทรศัพทม์ อื ถือ จากหนังสือเรยี นวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3
เล่ม 2 หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี 7 แสงและการมองเหน็ จากนนั้ ร่วมกันปฏบิ ัตกิ จิ กรรม Fun Science
Activity เรื่อง กลอ้ งจุลทรรศน์จากโทรศัพท์มือถือ ตามข้ันตอน จากหนังสือเรียนวทิ ยาศาสตร์
และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น

10. นกั เรียนแตล่ ะคนศึกษาคน้ คว้าข้อมูลเพิม่ เติมเกีย่ วกบั เร่ือง วทิ ยาศาสตร์ในชวี ติ ประจำวนั
จากกรอบ Science in Real Life เรอื่ ง กล้องดจิ ิทลั ในหนังสอื เรียนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
ม.3 เลม่ 2 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น

ขัน้ สรุป

ข้นั สรปุ
1. ครเู ปดิ โอกาสใหน้ กั เรียนซักถามเนื้อหาเกี่ยวกับเรอื่ ง ความสว่างของแสง และให้ความรู้เพ่ิมเตมิ
จากคำถามของนกั เรยี น โดยครใู ช้ PowerPoint เร่ือง ความสวา่ งของแสง ในการอธบิ ายเพิม่ เตมิ
2. นกั เรยี นและครูรว่ มกันสรปุ เกี่ยวกับเร่ือง ความสวา่ งของแสง
3. นักเรียนตรวจสอบความเขา้ ใจของตนเองจากกรอบ Self Check เรื่อง แสงและการมองเหน็

จากหนงั สอื เรียนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 7 แสงและการ
มองเห็น โดยบนั ทึกลงในสมดุ ประจำตัวนกั เรียน
4. ครมู อบหมายใหน้ ักเรียนทำ Unit Question เรือ่ ง แสงและการมองเหน็ จากหนังสือเรียน
วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น โดยทำลงใน
สมดุ ประจำตัวนักเรียน เปน็ การบา้ นสง่ ในชว่ั โมงถดั ไป
5. นกั เรยี นแต่ละคนทำแบบฝกึ หัด เรอ่ื ง ความสว่างของแสง จากแบบฝึกหัดวทิ ยาศาสตรแ์ ละ
เทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น
6. นักเรยี นทำแบบทดสอบหลงั เรียนของหนว่ ยการเรยี นรูท้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น เพื่อเปน็ การวดั
ความร้หู ลังเรียนของนักเรียน
7. นักเรียนแตล่ ะคนนำความรทู้ ี่ไดจ้ ากการเรียนของหนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 7 แสงและการมองเห็น
มาเขยี นสรปุ เป็นแผนผังมโนทศั น์ ลงในกระดาษ A4 พรอ้ มตกแต่งใหส้ วยงาม

ขั้นประเมิน

ข้นั ประเมิน
1. ครูตรวจสอบผลการทำแบบทดสอบหลงั เรียนหน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 7 แสงและการมองเห็น
เพ่ือตรวจสอบความเขา้ ใจหลงั เรียนของนกั เรียน
2. ครูประเมนิ ผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤตกิ รรมการทำงานรายบุคคล
พฤติกรรมการทำงานกล่มุ และจากการนำเสนอผลการปฏบิ ัติกิจกรรมหน้าชน้ั เรียน
3. ครูตรวจ Topic Questions เร่ือง คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ในสมดุ ประจำตัวนักเรียน
4. ครูประเมนิ ผลการปฏิบตั กิ ิจกรรม Fun Science Activity เรื่อง กล้องจุลทรรศน์จากโทรศพั ทม์ อื ถือ
5. ครตู รวจแบบฝกึ หัด เร่ือง ความสว่างของแสง จากแบบฝึกหัดวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3
เลม่ 2 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 7 แสงและการมองเหน็
6. ครูตรวจสอบผลการตรวจสอบความเขา้ ใจของตนเองจากกรอบ Self Check เรื่อง แสงและการ
มองเห็น ในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
7. ครูตรวจแบบฝกึ หดั Unit Question เรอื่ ง แสงและการมองเหน็ ในสมดุ ประจำตวั นักเรียน
8. ครูวดั และประเมินผลจากชิน้ งาน/ผลงาน แผนผงั มโนทัศน์ เร่อื ง แสงและการมองเห็น

7. การวัดและประเมินผล

รายการวดั วธิ กี าร เคร่ืองมือ เกณฑก์ ารประเมนิ

7.1 ประเมินระหวา่ ง

การจดั กจิ กรรม

การเรียนรู้

1) ความสวา่ งของแสง - ตรวจสมุดประจำตัว - สมุดประจำตวั หรือ - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

หรอื แบบฝึกหดั แบบฝึกหัดวทิ ยาศาสตร์

วิทยาศาสตร์และ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 เลม่ 2

2) การนำเสนอ - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมนิ การ - ระดบั คุณภาพ 2

ผลงาน/การปฏบิ ัติ ผลงาน/การปฏิบัติ นำเสนอผลงาน/การ ผ่านเกณฑ์

กิจกรรม กจิ กรรม ปฏิบตั ิกิจกรรม

3) พฤตกิ รรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดับคณุ ภาพ 2

ทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์

4) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดับคณุ ภาพ 2

ทำงานกลุ่ม การทำงานกลมุ่ การทำงานกลมุ่ ผ่านเกณฑ์

5) คณุ ลกั ษณะ - สงั เกตความมีวนิ ัย - แบบประเมิน - ระดับคุณภาพ 2

อนั พงึ ประสงค์ รบั ผดิ ชอบ ใฝ่เรียนรู้ คณุ ลักษณะ ผา่ นเกณฑ์

และมุง่ มน่ั ในการ อันพงึ ประสงค์

ทำงาน

7.2 การประเมนิ หลังเรียน

- แบบทดสอบ - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบหลังเรยี น - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

หลงั เรียน หน่วยการ หลงั เรยี น หนว่ ยการ หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 7

เรยี นรู้ท่ี 7 แสงและ เรียนรูท้ ี่ 7 แสงและ แสงและการมองเหน็

การมองเห็น การมองเหน็

7.3 การประเมินชนิ้ งาน/

ภาระงาน (รวบยอด)

- แผนผงั มโนทัศน์ - ตรวจแผนผงั มโนทศั น์ - แบบประเมินชิ้นงาน/ - ระดบั คณุ ภาพ 2

เรื่อง แสงและการ เรื่อง แสงและการ ภาระงาน (รวบยอด) ผา่ นเกณฑ์

มองเหน็ มองเห็น

8. สอื่ /แหล่งการเรยี นรู้

8.1 ส่ือการเรียนรู้
1) หนงั สอื เรยี นวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 7 แสงและการมองเห็น
2) แบบฝึกหดั วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หน่วยการเรียนรูท้ ่ี 7 แสงและการมองเหน็
3) วสั ดุอุปกรณ์ท่ใี ช้ในการปฏิบัตกิ ิจกรรม Fun Science Activity เรื่อง กล้องจุลทรรศนจ์ าก
โทรศัพทม์ อื ถือ
4) PowerPoint เร่ือง ความสวา่ งของแสง
5) กลอ่ งหลอดไฟแบบไส้ และหลอดฟลอู อเรสเซนต์
6) สมดุ ประจำตวั นักเรยี น

8.2 แหลง่ การเรียนรู้
1) หอ้ งเรยี น

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)

แผนผังมโนทศั น์
เร่อื ง แสงและการมองเห็น

คำช้แี จง : ให้นักเรียนนำความรู้ทีไ่ ดจ้ ากการเรยี นของหน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 7 แสงและการมองเหน็ มาเขียนสรปุ
เปน็ แผนผังมโนทัศน์ ลงในกระดาษ A4 พรอ้ มตกแต่งให้สวยงาม

9. ความเหน็ ของผ้บู ริหารสถานศกึ ษาหรือผทู้ ีไ่ ดร้ บั มอบหมาย

ข้อเสนอแนะ “……..
“…………………………………………
ลงชอ่ื
( .................................
................................ )
ตำแหนง่
.......

10. บันทกึ ผลหลังการสอน

 ดา้ นความรู้

 ด้านสมรรถนะสำคัญของผ้เู รยี น

 ด้านคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์

 ดา้ นความสามารถทางวทิ ยาศาสตร์

 ด้านอนื่ ๆ (พฤตกิ รรมเดน่ หรอื พฤตกิ รรมทีม่ ปี ัญหาของนกั เรียนเปน็ รายบุคคล (ถ้ามี))

 ปัญหา/อปุ สรรค

 แนวทางการแกไ้ ข

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 8

ปฏสิ มั พันธ์ในระบบสุริยะและเทคโนโลยอี วกาศ

เวลา 16 ช่วั โมง

1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตัวช้วี ัด

ว 3.1 เข้าใจองค์ประกอบ ลักษณะ กระบวนการเกิด และวิวัฒนาการของเอกภพ กาแล็กซี ดาวฤกษ์ และ
ระบบสรุ ิยะ รวมท้ังปฏิสัมพนั ธ์ภายในระบบสรุ ิยะท่ีส่งผลต่อสิง่ มีชีวิต และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยี
อวกาศ
ว 3.1 ม.3/1 อธิบายการโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทิตยด์ ้วยแรงโน้มถว่ งจากสมการ
F = (Gm1m2)/r2
ว 3.1 ม.3/2 สรา้ งแบบจำลองทอี่ ธิบายการเกิดฤดู และการเคล่ือนที่ปรากฏของดวงอาทิตย์
ว 3.1 ม.3/3 สรา้ งแบบจำลองทอ่ี ธบิ ายการเกิดข้างขึ้น ข้างแรม การเปล่ยี นแปลงเวลาการขึน้ และตก
ของดวงจนั ทร์ และการเกิดน้ำข้นึ นำ้ ลง
ว 3.1 ม.3/4 อธบิ ายการใช้ประโยชน์ของเทคโนโลยีอวกาศ และยกตวั อย่างความก้าวหน้าของ
โครงการสำรวจอวกาศ จากขอ้ มลู ท่รี วบรวมได้

2. สาระการเรยี นรู้

2.1 สาระการเรยี นรู้แกนกลาง
1. ในระบบสุริยะมีดวงอาทิตย์เปน็ ศูนย์กลางโดยมดี าวเคราะหแ์ ละบริวาร ดาวเคราะห์แคระ ดาวเคราะห์
น้อย ดาวหาง และอนื่ ๆ เช่น วัตถุคอยเปอรโ์ คจรอยู่โดยรอบ ซง่ึ ดาวเคราะห์ และวัตถเุ หลา่ น้ีโคจรรอบ
ดวงอาทติ ย์ด้วยแรงโน้มถว่ ง แรงโน้มถว่ งเปน็ แรงดึงดูดระหว่างวัตถสุ องวัตถุ โดยเป็นสัดสว่ นกับผลคูณ
ของมวลทัง้ สอง และเปน็ สัดส่วนผกผันกำลงั สองของระยะทางระหว่างวัตถทุ ั้งสอง แสดงได้โดยสมการ
F = (Gm1m2)/r2 เม่ือ F แทนความโน้มถว่ งระหว่างมวลท้ังสอง G แทนค่านิจโน้มถ่วงสากล m1 แทน
มวลของวตั ถแุ รก m2 แทนมวลของวัตถุที่สอง และ r แทนระยะหา่ งระหวา่ งวัตถุทัง้ สอง
2. การทโ่ี ลกโคจรรอบดวงอาทิตย์ในลกั ษณะที่แกนโลกเอยี งกับแนวต้ังฉากของระนาบทางโคจร ทำใหส้ ว่ น
ต่าง ๆ บนโลกได้รบั ปรมิ าณแสงจากดวงอาทิตย์แตกต่างกันในรอบปี เกิดเป็นฤดูกลางวันกลางคืนยาว
ไมเ่ ท่ากัน และตำแหนง่ การขนึ้ และตกของดวงอาทติ ย์เปล่ยี นไปในรอบปี ซ่ึงสง่ ผลต่อการดำรงชีวติ
3. ดวงจันทร์โคจรรอบโลก โลกและดวงจันทรโ์ คจรรอบดวงอาทิตย์ ดวงจนั ทร์รบั แสงจากดวงอาทิตย์ครึ่ง
ดวงตลอดเวลา เมื่อดวงจันทร์โคจรรอบโลกได้หันส่วนสว่างมายังโลกแตกต่างกัน จึงทำให้คนบนโลก
สงั เกตสว่ นสวา่ งของดวงจันทร์แตกต่างไปในแต่ละวันเกิดเป็นข้างข้นึ ข้างแรม
4. ดวงจันทร์โคจรรอบโลกในทิศทางเดียวกันกับที่โลกหมุนรอบตัวเอง จึงทำให้เห็นดวงจันทร์ข้ึนช้าไป
ประมาณวนั ละ 50 นาที

5. แรงโน้มถ่วงท่ีดวงจันทร์ ดวงอาทิตย์กระทำต่อโลกทำให้เกิดปรากฏการณ์น้ำข้ึนน้ำลง ซึ่งส่งผลต่อ
สิ่งแวดล้อมและสิ่งมีชีวิตบนโลก วันท่ีน้ำมีระดับการขึ้นสูงสุดและลงต่ำสุดเรียก วันน้ำเกิด ส่วนวันท่ี
ระดับน้ำมกี ารขึ้นและลงน้อยเรียก วันน้ำตาย โดยวันนำ้ เกดิ น้ำตาย มคี วามสัมพันธ์กับขา้ งขึน้ ขา้ งแรม

6. เทคโนโลยอี วกาศไดม้ ีบทบาทต่อการดำรงชวี ิตของมนุษย์ในปจั จุบนั มากมาย มนษุ ย์ได้ใช้ประโยชน์จาก
เทคโนโลยีอวกาศ เช่น ระบบนำทางด้วยดาวเทียม (GNSS) การติดตามพายุ สถานการณ์ไฟป่า
ดาวเทียมชว่ ยภยั แลง้ การตรวจคราบน้ำมนั ในทะเล

7. โครงการสำรวจอวกาศต่าง ๆ ได้พัฒนาเพิ่มพูนความรู้ความเข้าใจตอ่ โลก ระบบสุริยะและเอกภพมาก
ขน้ึ เป็นลำดบั ตวั อยา่ งโครงการสำรวจอวกาศ เชน่ การสำรวจสิง่ มีชีวิตนอกโลก การสำรวจดาวเคราะห์
นอกระบบสุริยะ การสำรวจดาวอังคาร และบริวารอน่ื ของดวงอาทิตย์

2.2 สาระการเรยี นรทู้ ้องถิน่
(พจิ ารณาตามหลักสตู รสถานศกึ ษา)

3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด

ดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางของระบบสุริยะมีดาวเคราะห์ต่าง ๆ โคจรอยู่โดยรอบ ซึ่งดาวเคราะห์ที่เป็น
บริวาร ขนาดใหญ่ของดวงอาทิตย์มี 8 ดวง เรียงลำดับจากใกล้ไปไกล ได้แก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก ดาวอังคาร
ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน ซึ่งดาวเคราะห์และวัตถุเหล่าน้ีสามารถโคจรรอบดวง
อาทิตย์ดว้ ยไดด้ ้วยแรงดงึ ดดู ระหว่างวตั ถสุ องวัตถุซง่ึ เรียกว่า แรงโน้มถ่วง (gravitational force)

การท่โี ลกโคจรรอบดวงอาทิตยใ์ นลกั ษณะที่แกนโลกเอยี งทำมมุ ประมาณ 23.5 องศา กบั แนวต้ังฉากของ
ระนาบทางโคจร ทำให้ส่วนต่าง ๆ บนโลกไดร้ ับปริมาณแสงจากดวงอาทิตย์แตกต่างกันในรอบปีเกิดเป็นฤดูกาล
(seasons) โลกหมุนรอบตัวเอง 1 รอบ ใช้เวลา 24 ช่ัวโมง หรือ 1 วัน โดยหมุนจากทิ ศตะวันตกไปยังทิศ
ตะวันออก การหมุนรอบตัวเองของโลกทำให้เราสังเกตเห็นการเคลื่อนที่ปรากฏของดวงอาทิตย์จากทิศ
ตะวันออกไปยังทิศตะวันตก เรียกปรากฏการณ์ท่ีเกิดนี้ว่า การขึ้นและตกของดวงอาทิตย์ ซ่ึงสงั เกตเห็นได้จาก
บรเิ วณขอบฟ้า เรยี กบริเวณท่ีดวงอาทิตยข์ นึ้ จากขอบฟา้ ว่า ทิศตะวันออก และเรียกบรเิ วณท่ดี วงอาทิตย์ตกจาก
ขอบฟ้าว่า ทศิ ตะวันตก

ดวงจนั ทรม์ ีการหมุนรอบตวั เองและโคจรรอบโลก ซ่ึงดวงจันทร์รับแสงจากดวงอาทิตยค์ ร่งึ ดวงตลอดเวลา
ด้านสว่างได้รับแสงจากดวงอาทิตย์ แต่ด้านตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ถูกบังด้วยเงาของตัวเอง ดวงจันทร์มีการ
หมุนรอบตัวเองเท่ากบั คาบการโคจรรอบโลก ทำให้ดวงจันทรห์ ันด้านเดียวเข้าหาโลก เม่ือดวงจันทร์โคจรรอบ
โลกจะหันส่วนสว่างมายังโลกแตกต่างกัน ทำให้เราสังเกตเห็นส่วนสว่างของดวงจันทร์แตกต่างไปในแต่ละวัน
เกิดเป็นข้างข้ึนขา้ งแรม

ปรากฏการณ์นำ้ ข้ึนนำ้ ลง (tides) เปน็ ปรากฏการณท์ ี่เกีย่ วข้องกบั ดวงอาทติ ย์ ดวงจันทร์ และโลก ซ่งึ เป็น
ผลมาจากความต่างของแรงโน้มถ่วงที่ดวงอาทิตย์และดวงจันทรก์ ระทำต่อโลก แต่เน่ืองจากระยะห่างระหว่าง
ดวงอาทติ ยก์ ับโลกมากกว่าระยะหา่ งระหวา่ งโลกกบั ดวงจันทรม์ าก จงึ ทำให้ดวงจันทร์มีอิทธพิ ลตอ่ การเกิดนำ้ ขึ้น
น้ำลงมากกว่าดวงอาทิตย์

เทคโนโลยีอวกาศ คือ การนำความรู้ วิธกี ารต่าง ๆ ทางวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาใช้ให้เหมาะสมใน
การศึกษาทางดาราศาสตร์และอวกาศ ตลอดจนสามารถนำมาประยุกต์ใช้ให้สอดคล้องกับทรพั ยากรธรรมชาติ
และการดำรงชีวิตของมนุษย์ เช่น การนำเทคโนโลยีอวกาศมาใช้สำรวจและตรวจสอบสภาพอากาศของโลก
กลอ้ งโทรทรรศน์ เปน็ อุปกรณ์หนง่ึ ที่ใช้ในการสำรวจอวกาศ ชว่ ยทำใหส้ ามารถมองเห็นวัตถุในท้องฟ้าไดช้ ัดเจน
มากกว่าการมองด้วยตาเปล่า ซึ่งกล้องโทรทรรศน์ประกอบด้วย เลนส์นูนสองอันทำงานร่วมกัน เลนส์นูนท่ีอยู่
ดา้ นใกล้วตั ถทุ ำหน้าที่รวมแสง สว่ นเลนส์นนู ทอี่ ยใู่ กลต้ าทำหนา้ ที่เพมิ่ กำลงั ขยาย

ดาวเทียม คือส่ิงประดิษฐ์ท่ีมนุษย์สร้างข้ึนแล้วส่งข้ึนไปโคจรรอบโลก โดยอาศัยความเข้าใจเกี่ยวกับแรง
โน้มถ่วงของโลก ความเร็วในการโคจรและวงโคจรของดาวเทียม ทำให้ดาวเทียมสามารถโคจรรอบโลกได้
ซ่ึงดาวเทียมมีประโยชน์ต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ในหลาย ๆ ด้าน และเป็นยานพาหนะท่ีออกแบบขึ้นมา
เพ่ือใช้ในการบินไปในอวกาศ ยานอวกาศถูกนำมาใช้ประโยชน์หลากหลายด้านแล้วแต่วัตถุประสงค์ เช่น
การสอ่ื สารโทรคมนาคม การอตุ ุนิยมวิทยา การนำทาง การสำรวจดาวเคราะห์ และการสำรวจอวกาศ

นกั บินอวกาศ เปน็ บุคคลที่เดินทางไปกับยานอวกาศ ไมว่ ่าจะไปในฐานะใดหรือยานอวกาศแบบใด ท้ังที่
โคจรรอบโลกในระยะความสูงจากพ้ืนราว 80-100 กิโลเมตรขึ้นไป หรือท่ีเดินทางนอกวงโคจรของโลก การ
สำรวจอวกาศ เป็นการใช้วิทยาการด้านดาราศาสตรแ์ ละอวกาศเพ่ือสำรวจและศึกษาอวกาศ โครงการสำรวจ
อวกาศต่าง ๆ ได้พัฒนาเพม่ิ พูนความรู้ความเข้าใจตอ่ โลก ระบบสรุ ิยะและเอกภพมากขึ้นตามลำดับ การสำรวจ
อวกาศเรมิ่ ตน้ มาต้งั แต่สมยั โบราณ โดยเรม่ิ ตัง้ แตก่ ารสงั เกตด้วยตาเปลา่ จนมวี วิ ฒั นาการเทคโนโลยอี วกาศตา่ ง ๆ
มากมายในปัจจุบัน

4. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียนและคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์

สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน คุณลักษณะอนั พึงประสงค์

1. ความสามารถในการสือ่ สาร 1. มีวนิ ัย รบั ผดิ ชอบ

2. ความสามารถในการคดิ 2. ใฝ่เรียนรู้

1) ทักษะการสังเกต 3. มงุ่ ม่นั ในการทำงาน

2) ทกั ษะการทดลอง

3) ทักษะการวิเคราะห์

4) ทกั ษะการคำนวณ

5) ทกั ษะการสร้างแบบจำลอง

6) ทกั ษะการนำความรไู้ ปใช้

7) ทักษะการลงความเห็นจากข้อมูล

8) ทกั ษะการจดั กระทำและสอ่ื ความหมายขอ้ มูล

9) ทกั ษะการตคี วามหมายข้อมลู และลงข้อสรปุ

3. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ติ

4. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

5. ช้นิ งาน/ภาระงาน (รวบยอด)

- แผนผงั มโนทัศน์ เร่อื ง ปฏิสมั พันธ์ในระบบสุรยิ ะและเทคโนโลยีอวกาศ

6. การวดั และการประเมินผล

รายการวดั วธิ วี ดั เคร่ืองมือ เกณฑ์การประเมิน

6.1 การประเมินชิน้ งาน/

ภาระงาน (รวบยอด)

- แผนผงั มโนทศั น์ เร่ือง - ตรวจแผนผัง - แบบประเมนิ ชิ้นงาน/ - ระดบั คณุ ภาพ 2

ปฏิสมั พนั ธใ์ นระบบ มโนทศั น์ เรอ่ื ง ภาระงาน (รวบยอด) ผ่านเกณฑ์

สุริยะและเทคโนโลยี ปฏิสมั พันธ์ในระบบ

สุริยะและเทคโนโลยี

6.2 การประเมินก่อนเรียน

- แบบทดสอบ - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบกอ่ นเรยี น - ประเมนิ ตามสภาพจรงิ

กอ่ นเรยี น หน่วยการ กอ่ นเรยี น หน่วยการ หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 8

เรยี นรู้ท่ี 8 ปฏิสัมพันธ์ เรยี นรทู้ ี่ 8 ปฏสิ ัมพนั ธ์ในระบบ

ในระบบสุรยิ ะและ ปฏสิ ัมพนั ธใ์ นระบบ สรุ ยิ ะและเทคโนโลยี

เทคโนโลยอี วกาศ สุรยิ ะและเทคโนโลยี อวกาศ

อวกาศ

6.3 การประเมินระหวา่ ง

การจัดกิจกรรม

1) การโคจรของดาว - ตรวจใบงานที่ 8.1 - ใบงานที่ 8.1 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

เคราะห์รอบดวง - ตรวจสมุดประจำตัว - สมุดประจำตัว หรอื - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

อาทิตย์ หรือแบบฝึกหัด แบบฝึกหดั วทิ ยาศาสตร์

วทิ ยาศาสตรแ์ ละ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2

เลม่ 2

2) การเกดิ ฤดูกาลและ - ตรวจใบงานที่ 8.2 - ใบงานท่ี 8.2 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

การเคลื่อนท่ีปรากฏ - ตรวจสมุดประจำตัว - สมุดประจำตัว หรือ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

ของดวงอาทติ ย์ หรอื แบบฝึกหดั แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์

วิทยาศาสตร์และ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2

เลม่ 2

รายการวดั วิธวี ดั เครือ่ งมอื เกณฑ์การประเมิน

3) ผลบนั ทึกการปฏิบัติ - ตรวจสมุดประจำตัว - สมดุ ประจำตัว หรือ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

กิจกรรมแบบจำลอง หรือแบบฝึกหัด แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์

การโคจรของโลก วทิ ยาศาสตร์และ และเทคโนโลยี ม.3

รอบดวงอาทติ ย์ เทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2

เล่ม 2

4) การเกิดขา้ งข้ึน - ตรวจใบงานท่ี 8.3 - ใบงานท่ี 8.3 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

ข้างแรม - ตรวจสมุดประจำตัว - สมุดประจำตวั หรอื - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

หรอื แบบฝกึ หัด แบบฝึกหดั วทิ ยาศาสตร์

วิทยาศาสตรแ์ ละ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2

เล่ม 2

5) ผลบันทึกการปฏิบัติ - ตรวจสมุดประจำตวั - สมดุ ประจำตวั หรือ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
แบบฝกึ หดั วทิ ยาศาสตร์
กิจกรรมการขึ้นและ หรือแบบฝึกหัด และเทคโนโลยี ม.3
เลม่ 2
ตกของดวงจันทร์ วิทยาศาสตรแ์ ละ

เทคโนโลยี ม.3

เลม่ 2

6) การเกิดน้ำข้นึ นำ้ ลง - ตรวจใบงานที่ 8.4 - ใบงานท่ี 8.4 - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

- ตรวจสมุดประจำตัว - สมดุ ประจำตวั หรือ - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

หรือแบบฝกึ หดั แบบฝกึ หัดวทิ ยาศาสตร์

วิทยาศาสตร์และ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2

เล่ม 2

7) กล้องโทรทรรศน์ - ตรวจใบงานที่ 8.5 - ใบงานท่ี 8.5 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

- ตรวจใบงานท่ี 8.6 - ใบงานที่ 8.6 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

- ตรวจสมุดประจำตัว - สมดุ ประจำตัว หรอื - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

หรอื แบบฝึกหดั แบบฝกึ หัดวิทยาศาสตร์

วิทยาศาสตรแ์ ละ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2

เล่ม 2

รายการวัด วธิ วี ดั เครอ่ื งมือ เกณฑก์ ารประเมนิ

8) ดาวเทียมและยาน - ตรวจใบงานท่ี 8.7 - ใบงานที่ 8.7 - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

อวกาศ - ตรวจสมุดประจำตัว - สมุดประจำตัว หรือ - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

หรอื แบบฝกึ หดั แบบฝกึ หัดวิทยาศาสตร์

วทิ ยาศาสตรแ์ ละ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2

เลม่ 2

9) นกั บินอวกาศและ - ตรวจสมุดประจำตัว - สมุดประจำตัว หรือ - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

โครงการสำรวจ หรือแบบฝึกหัด แบบฝึกหดั วิทยาศาสตร์ - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

อวกาศ วทิ ยาศาสตร์และ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2

เล่ม 2

10) การนำเสนอผลงาน/ - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมินการ - ระดบั คุณภาพ 2

การปฏิบัตกิ ิจกรรม ผลงาน/การปฏบิ ัติ นำเสนอผลงาน/การ ผ่านเกณฑ์

กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรม

11) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดับคุณภาพ 2

ทำงานรายบุคคล การทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์

12) พฤตกิ รรมการ - สังเกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดับคุณภาพ 2

ทำงานกล่มุ การทำงานกลุ่ม การทำงานกล่มุ ผา่ นเกณฑ์

13) คุณลักษณะอันพึง - สังเกตความมวี ินยั - แบบประเมิน - ระดบั คุณภาพ 2

ประสงค์ รับผดิ ชอบ ใฝ่เรียนรู้ คุณลกั ษณะ ผา่ นเกณฑ์

และมงุ่ มั่นในการ อันพงึ ประสงค์

ทำงาน

6.4 การประเมนิ หลงั เรยี น

- แบบทดสอบหลังเรียน - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบหลงั เรยี น - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 8 หลังเรียน หนว่ ยการ หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 8

ปฏิสมั พนั ธ์ในระบบ เรยี นรู้ท่ี 8 ปฏสิ มั พนั ธใ์ นระบบ

สรุ ยิ ะและเทคโนโลยี ปฏสิ มั พนั ธ์ในระบบ สรุ ิยะและเทคโนโลยี

อวกาศ สุริยะและเทคโนโลยี อวกาศ

อวกาศ

7. กจิ กรรมการเรยี นรู้ เวลา 2 ชวั่ โมง
เวลา 3 ชั่วโมง
• แผนท่ี 1 : การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทิตย์ เวลา 3 ชั่วโมง
วธิ สี อนแบบสบื เสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model) เวลา 2 ชั่วโมง
เวลา 2 ชัว่ โมง
• แผนท่ี 2 : การเกิดฤดกู าลและการเคลอ่ื นทปี่ รากฏของดวงอาทติ ย์ เวลา 2 ชั่วโมง
วธิ สี อนแบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model) เวลา 2 ชวั่ โมง
(รวมเวลา 16 ชั่วโมง)
• แผนท่ี 3 : การเกิดข้างขน้ึ ขา้ งแรม
วธิ ีสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

• แผนท่ี 4 : การเกดิ นำ้ ขน้ึ น้ำลง
วธิ สี อนแบบสบื เสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

• แผนท่ี 5 : กลอ้ งโทรทรรศน์
วธิ ีสอนแบบสบื เสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

• แผนท่ี 6 : ดาวเทียมและยานอวกาศ
วิธีสอนแบบสบื เสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

• แผนที่ 7 : นกั บินอวกาศและโครงการสำรวจอวกาศ
วธิ สี อนแบบสบื เสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

8. สื่อ/แหล่งการเรยี นรู้

8.1 สอ่ื การเรยี นรู้
1) หนงั สือเรียนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 8 ปฏสิ ัมพันธ์ในระบบสุริยะ
และเทคโนโลยีอวกาศ
2) แบบฝึกหดั วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หน่วยการเรียนร้ทู ่ี 8 ปฏสิ มั พันธใ์ นระบบสุริยะ
และเทคโนโลยีอวกาศ
3) ใบงานที่ 8.1 เร่ือง การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทติ ย์
4) ใบงานที่ 8.2 เรอ่ื ง การเกิดฤดูกาล
5) ใบงานท่ี 8.3 เรอื่ ง การเกดิ ข้างขึ้นข้างแรม
6) ใบงานท่ี 8.4 เรอื่ ง การเกดิ น้ำข้ึนน้ำลง
7) ใบงานที่ 8.5 เรอ่ื ง หลกั การทำงานของกลอ้ งโทรทรรศน์
8) ใบงานที่ 8.6 เร่อื ง กล้องโทรทรรศน์
9) ใบงานท่ี 8.7 เรอ่ื ง ดาวเทียมและยานอวกาศ
10) ใบความรู้ เรอ่ื ง การเคลอ่ื นท่ีปรากฏของดวงอาทิตย์

11) วัสดุอุปกรณ์ที่ใชใ้ นการปฏบิ ัตกิ ิจกรรมแบบจำลองการโคจรของโลกรอบดวงอาทิตย์
12) วสั ดุอปุ กรณ์ทีใ่ ช้ในการปฏบิ ัติกจิ กรรมการขึ้นและตกของดวงจันทร์
13) วัสดุอปุ กรณท์ ใ่ี ช้ในการปฏบิ ตั ิกิจกรรม Fun Science Activity เรื่อง จรวดไมข้ ดี ไฟ
14) PowerPoint เรอื่ ง การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทิตย์
15) PowerPoint เรื่อง การเกิดฤดกู าล และการเคล่อื นทีป่ รากฏของดวงอาทติ ย์
16) PowerPoint เรื่อง การเกิดขา้ งข้นึ ข้างแรม
17) PowerPoint เรอื่ ง การเกดิ นำ้ ขึ้นนำ้ ลง
18) PowerPoint เรื่อง กลอ้ งโทรทรรศน์
19) PowerPoint เร่ือง ดาวเทียมและยานอวกาศ
20) PowerPoint เรื่อง นกั บินอวกาศและโครงการสำรวจอวกาศ
21) บัตรภาพ
22) สลากฤดูกาลต่าง ๆ
23) QR Code เรอ่ื ง การเกดิ ฤดกู าล
24) QR Code เรือ่ ง นำ้ ขึน้ นำ้ ลง
25) วดี ิทัศนเ์ ก่ยี วกบั การเกดิ ฤดกู าล

จาก https://www.youtube.com/watch?v=ENMnNK1FOAc
26) วดี ิทัศนเ์ ก่ียวกบั ภาวะน้ำขนึ้ นำ้ ลง

จาก https://www.youtube.com/watch?v=z5EbNQCoJ_A
27) วดี ิทัศนเ์ กีย่ วกบั ดาวเทียมและสถานีอวกาศ

จาก https://www.youtube.com/watch?v=jIg7MmNxujE
28) วีดิทัศน์เกย่ี วกับสงิ่ ท่ีนกั บินอวกาศต้องเผชญิ เวลาอยู่ในอวกาศ

จาก https://www.youtube.com/watch?v=A1iOhnsOpHw
29) วดี ทิ ัศน์สารคดีสัน้ Twig เรือ่ ง กล้องโทรทรรศน์

จาก https://www.twig-aksorn.com/film/telescopes-7780/
30) สมดุ ประจำตัวนักเรียน
8.2 แหล่งการเรยี นรู้

1) หอ้ งเรยี น
2) หอ้ งสมดุ
3) อนิ เทอรเ์ น็ต

แบบทดสอบก่อนเรยี น

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 8 ปฏิสัมพนั ธ์ในระบบสุริยะและเทคโนโลยอี วกาศ

คำชีแ้ จง : ให้นกั เรยี นเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว

1. ดาวเคราะหท์ ่ีอยู่ไกลดวงอาทติ ย์จะมอี ตั ราเรว็ ในการโคจร 4. การเคลื่อนทป่ี รากฏของดวงอาทิตยม์ ีผลใหเ้ กิดปรากฏการณ์ใด
เปน็ อยา่ งไร 1. ฤดกู าล
1. การโคจรชา้ กวา่ ดาวเคราะห์ทีอ่ ย่ใู กลด้ วงอาทติ ย์ 2. นำ้ ขึน้ น้ำลง
2. การโคจรเร็วกวา่ ดาวเคราะหท์ ี่อยใู่ กลด้ วงอาทิตย์ 3. กลางวันกลางคนื
3. การโคจรจะเทา่ กบั ดาวเคราะห์ทอ่ี ยูใ่ กล้ดวงอาทิตย์ 4. อณุ หภมู ิท่แี ตกตา่ งกนั บนโลก
4. การโคจรจะเทา่ กับการโคจรของดวงอาทิตยร์ อบตวั เอง
5. เพราะเหตุใดดวงจันทรใ์ นแต่ละคนื จึงมีลกั ษณะแตกตา่ งกนั
2. โลกและดาวเคราะหต์ ่างๆ สามารถโคจรรอบดวงอาทติ ย์ 1. ดวงจนั ทรไ์ ด้รับแสงจากดวงอาทิตยใ์ นแตล่ ะบรเิ วณแตกต่างกนั
ได้อยา่ งไร 2. เม่ือดวงจนั ทร์โคจรรอบโลกจะหันสว่ นสว่างมายังโลกแตกต่างกัน
1. โลกและดาวเคราะห์ต่าง ๆ มมี วลนอ้ ยกวา่ ดวงอาทติ ย์ 3. โลกหมุนรอบตวั เอง ซง่ึ จะหันหน้าเขา้ ดวงจันทร์ในทิศทางที่
จงึ โคจรรอบดวงอาทติ ย์ซึ่งมมี วลมากกว่า แตกตา่ งกัน
2. โลกและดาวเคราะห์ตา่ ง ๆ มพี ลังงานนอ้ ยกว่าดวง 4. โลกหมนุ รอบดวงอาทติ ย์และขณะเดียวกันดวงจนั ทร์ก็หมุนรอบ
อาทิตย์ จงึ โคจรรอบดวงอาทิตย์ซ่ึงมพี ลังงานมากกวา่ โลก ทำให้บางครงั้ ดวงจนั ทรไ์ ปบดบงั แสงจากดวงอาทิตย์ทีส่ ่อง
3. โลกและดาวเคราะห์ตา่ ง ๆ โคจรรอบดวงอาทิตย์ได้ มายังโลก
เนื่องจากแรงโนม้ ถว่ ง ซ่งึ เป็นแรงดึงดดู ระหว่างวัตถสุ อง
วัตถุ 6. เพราะเหตใุ ดเราจงึ เห็นดวงจันทร์ขึ้นชา้ ไปประมาณวันละ 50 นาที
4. โลกและดาวเคราะหต์ ่าง ๆ โคจรรอบดวงอาทติ ยไ์ ด้ 1. ดวงจนั ทรโ์ คจรรอบตวั เองดว้ ยอัตราเร็วช้ากว่าการโคจรรอบโลก
เนือ่ งจากดวงอาทิตย์มีอุณหภูมิสูงมากจงึ ดงึ ดูดดาว 2. ดวงจนั ทร์โคจรมาใกลด้ วงอาทิตย์ทำให้อัตราเรว็ ในการโคจรช้าลง
เคราะห์ตา่ ง ๆ เขา้ หา 3. ดวงจนั ทร์มมี วลมากกวา่ โลกจงึ ส่งผลใหก้ ารโคจรของดวงจันทร์
ช้ากว่าการโคจรรอบตัวเองของโลก
3. ขอ้ ใดกล่าวถูกต้องเก่ยี วกับการเกิดฤดกู าล 4. ดวงจันทร์โคจรรอบโลกในทศิ ทางเดยี วกันกบั ท่ีโลกหมนุ รอบ
1. ฤดกู าลเกิดขึ้นจากปรากฏการณ์ขึน้ และตกของดวง ตวั เอง และดวงจนั ทรใ์ ชเ้ วลาในการโคจรรอบโลกนานกว่าเวลา
อาทิตย์ ที่โลกหมุนรอบตวั เอง
2. ฤดูกาลเกิดข้ึนจากการโคจรในแนวเดียวกันของโลก
ดวงจนั ทร์ และดวงอาทิตย์ 7. ข้อใดกล่าวถูกต้องเกีย่ วกบั การเกิดน้ำขน้ึ น้ำลง
3. ฤดูกาลเกดิ ขน้ึ จากการโคจรของโลกรอบตวั เองซ่ึงมีคาบ 1. ปรากฏการณท์ ี่เกดิ จากแรงดึงดูดของดวงจนั ทร์
การโคจรเทา่ กบั การโคจรรอบดวงจนั ทร์ 2. ปรากฏการณ์ทเ่ี กย่ี วข้องกับดวงอาทิตย์ ดวงจนั ทร์ และโลก
4. ฤดูกาลเกิดขน้ึ จากการทโ่ี ลกหมนุ รอบตัวเองและใน 3. ปรากฏการณ์ทเ่ี ก่ยี วข้องกับแรงโนม้ ถ่วงของโลกและดวงอาทิตย์
ขณะเดยี วกนั โลกจะโคจรรอบดวงอาทิตย์ด้วย 4. ปรากฏการณ์ทีเ่ กิดจากอัตราเร็วที่แตกต่างกนั ระหว่างโลกและ
ดวงจันทร์

8. ข้อใดคือสว่ นประกอบสำคญั ของกระสวยอวกาศ
1. ถงั เช้ือเพลิง และจรวดอวกาศ
2. ถงั เชอื้ เพลิงภายใน และถงั เชื้อเพลงิ ภายนอก
3. ถังเชื้อเพลิงภายนอก จรวดเช้ือเพลงิ และกระสวย
อวกาศ
4. ถังเชอ้ื เพลิงภายใน ถงั เช้ือเพลิงภายนอก และยาน
ขนสง่ อวกาศ

9. นกั บินอวกาศที่โคจรอยบู่ นสถานีอวกาศรอบโลกของเรา
อยู่ในสภาพไรน้ ้ำหนัก มคี วามหมายวา่ อยา่ งไร
1. ไม่มีแรงดึงดดู ของโลกกระทำต่อนักบินอวกาศเลย
2. มแี รงดึงดูดของโลกกระทำต่อนกั บนิ อวกาศ แตไ่ ม่
สามารถชงั่ นำ้ หนักได้
3. สามารถชั่งน้ำหนกั ของนกั บินอวกาศได้ แต่น้อยกว่า
น้ำหนกั ขณะท่ีอย่บู นผวิ โลก
4. เป็นสภาพท่ีมีแรงดึงดดู ของโลกกระทำต่อนักบินอวกาศ
เท่ากับขณะอยูท่ ผ่ี วิ โลก แต่ไมส่ ามารถชั่งไดเ้ นือ่ งจาก
กำลงั เคลือ่ นท่ีรอบโลกด้วยอตั ราเรว็ สูงมาก ๆ

10. ดาวเทียมส่ือสารดวงแรกของประเทศไทยคือข้อใด
1. ดาวเทียมเอ็กโค
2. ดาวเทียมธีออส
3. ดาวเทียมไทยคม
4. ดาวเทียมสปุตนิก 1

เฉลย 1. 1 2. 3 3. 4 4. 3 5. 2 6. 4 7. 2 8. 3 9. 2 10. 3

แบบทดสอบหลังเรยี น

หน่วยการเรียนรู้ที่ 8 ปฏสิ ัมพนั ธใ์ นระบบสุรยิ ะและเทคโนโลยอี วกาศ

คำชแ้ี จง : ให้นกั เรยี นเลือกคำตอบท่ีถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว

1. โลกมีมวล 5.97 × 1024 กิโลกรัม ดวงจนั ทร์มมี วล 5. การส่งดาวเทยี มและยานอวกาศข้นึ ไปในอวกาศจะตอ้ งอาศัย
7.35 × 1022 และระยะห่างระหว่างจุดศนู ย์กลางของโลก พาหนะใด
และดวงจันทรเ์ ป็น 2.20 × 109 เมตร แรงโน้มถ่วงระหวา่ ง 1. จรวด
โลกกบั ดวงจันทรม์ ีคา่ เป็นเท่าใด 2. กระสวยอวกาศ
1. 58.75 × 1017 นวิ ตัน 3. ถงั เชอ้ื เพลิงภายใน
2. 60.51 × 1017 นวิ ตัน 4. ถงั เชื้อเพลิงภายนอก
3. 72.23 × 1018 นวิ ตัน
4. 75.50 × 1018 นวิ ตัน 6. ขอ้ ใดกล่าวถกู ตอ้ งเกี่ยวกับยานอวกาศและจรวด
1. จรวดเป็นอุปกรณ์ทีม่ ีราคาสงู และไมส่ ามารถนำกลบั มาใช้
2. เพราะเหตุใดดาวเคราะหต์ ่างๆ จงึ สามารถโคจรรอบดวง ใหมไ่ ด้
อาทติ ยไ์ ด้ 2. จรวดส่ือสาร มีหนา้ ท่เี ปน็ สถานรี บั สง่ คลน่ื วทิ ยุเพื่อการ
1. ดาวเคราะห์ต่าง ๆ สามารถโคจรรอบดวงอาทิตยไ์ ด้ โทรคมนาคม
เนื่องจากแรงโนม้ ถ่วง 3. ยานอวกาศถกู สร้างขึน้ มาโดยอาศยั หลกั การเกย่ี วกับแรง
2. ดาวเคราะห์ต่างๆ สามารถโคจรรอบดวงอาทิตยไ์ ด้ โนม้ ถว่ งของโลกและวงโคจรของดวงอาทิตย์
เนอ่ื งจากดาวเคราะหม์ มี วลน้อยจึงถูกดึงดูดเข้าหา 4. ยานอวกาศท่ถี กู สง่ ขน้ึ ไปโคจรรอบอวกาศเพื่อสำรวจ
ดวงอาทิตย์ อวกาศ ไดแ้ ก่ สปตุ นกิ 1 เอ็ดโค ซินคอม และเทลสตาร์
3. ดาวเคราะห์ตา่ ง ๆ สามารถโคจรรอบดวงอาทิตยไ์ ด้
เน่อื งจากดวงอาทิตยม์ ีพลังงานสูงจงึ ดงึ ดูดดาวเคราะห์ 7. ถา้ ต้องการทราบขอ้ มูลเก่ียวกับการเปลยี่ นแปลงของ
ต่าง ๆ ได้ ภมู ปิ ระเทศ ตอ้ งใช้ดาวเทยี มใดในการสำรวจ
4. ดาวเคราะหต์ า่ ง ๆ สามารถโคจรรอบดวงอาทิตย์ได้ 1. ดาวเทียมสอ่ื สาร
เนอ่ื งจากดวงอาทิตย์มีพลงั งานในตัวเอง แต่ดาว 2. ดาวเทียมพยากรณอ์ ากาศ
เคราะหต์ ่าง ๆ ไม่มพี ลงั งานในตัวเอง 3. ดาวเทียมสำรวจสมทุ รศาสตร์
4. ดาวเทียมสำรวจทรพั ยากรธรรมชาติ
3. ดวงจนั ทรโ์ คจรรอบโลกมผี ลทำให้เกดิ ปรากฏการณ์ใด
1. ฤดูกาล 8. ยานอวกาศท่ไี ม่มีมนษุ ย์ควบคมุ มีจุดเด่นอย่างไร
2. น้ำขน้ึ น้ำลง 1. มีอปุ กรณท์ ่ีทันสมัยและควบคมุ งา่ ย
3. กลางวนั กลางคืน 2. มีขนาดเลก็ และสามารถเดินทางระยะทางไกลได้
4. การเคลื่อนทีป่ รากฏของดวงอาทิตย์ 3. เดนิ ทางได้อยา่ งรวดเรว็ และสามารถเดนิ ทางไปในบรเิ วณที่
มีอณุ หภมู ิสงู มากได้
4. ปรากฏการณ์น้ำขึ้นนำ้ ลงเกิดจากอิทธพิ ลในข้อใด 4. ลงจอดยังจดุ หมายไดอ้ ย่างนิม่ นวล และข้อมูลทไี่ ดร้ ับจาก
1. แรงดงึ ดูดระหวา่ งดวงจันทร์ และโลก ระบบค่อนข้างถกู ต้องแม่นยำ
2. แรงดึงดดู ระหวา่ งโลก และดวงอาทติ ย์
3. แรงดงึ ดูดระหวา่ งดวงจนั ทร์ และดวงอาทิตย์
4. แรงดงึ ดดู ระหว่างโลก ดวงจนั ทร์ และดวงอาทิตย์

9. การใช้กลอ้ งโทรทรรศนต์ ิดตัง้ บนโลกเพอ่ื สอ่ งดดู าวบน
ท้องฟา้ จะรบั ไดเ้ พยี งคลืน่ ไมโครเวฟ และแสงสีทม่ี องเหน็
ไดเ้ ท่าน้ัน เพราะเหตใุ ด
1. รังสอี ืน่ ๆ จะสะท้อนกลบั หมด
2. รังสีอืน่ ๆ ถูกบรรยากาศของโลกดดู ไว้
3. กล้องโทรทรรศนม์ ีสมบัติไม่ดีพอทจ่ี ะรับคลนื่ อ่นื ๆ ได้
4. รังสีจากดวงดาวจะมีเพยี งคลนื่ ไมโครเวฟและแสงสี
เทา่ นนั้

10. เชื้อเพลงิ ท่ใี ชใ้ นการสง่ ยานอวกาศมากที่สุดคอื ขอ้ ใด
1. ออกซเิ จนเหลว และคาร์บอนเหลว
2. ไฮโดรเจนเหลว และไนโตรเจนเหลว
3. ไนโตรเจนเหลว และออกซิเจนเหลว
4. ไฮโดรเจนเหลว และออกซเิ จนเหลว

เฉลย 1. 2 2. 1 3. 2 4. 4 5. 1 6. 1 7. 4 8. 2 9. 2 10. 4

แบบประเมนิ ชิน้ งาน/ภาระงาน (รวบยอด)

แบบประเมนิ ผลงานแผนผงั มโนทัศน์

คำชแ้ี จง : ใหผ้ ู้สอนประเมนิ ผลงาน/ชิน้ งานของนักเรียนตามรายการท่กี ำหนด แล้วขดี ✓ลงในช่องที่ตรงกบั

ระดบั คะแนน

ลำดบั ที่ รายการประเมิน ระดบั คณุ ภาพ
4 3 21

1 ความสอดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคท์ กี่ ำหนด

2 ความถกู ต้องของเนอื้ หา

3 ความคดิ สร้างสรรค์

4 ความเปน็ ระเบียบ

รวม

ลงชือ่ ................................................... ผปู้ ระเมนิ
............../................./................

เกณฑ์ประเมินแผนผงั มโนทศั น์

ประเด็นท่ีประเมนิ 4 ระดับคะแนน 1
32

1. ผลงานตรงกับ ผลงานสอดคล้องกับ ผลงานสอดคล้องกับ ผลงานสอดคล้องกับ ผ ล งานไม่ส อดค ล้อ ง

จุดประสงคท์ กี่ ำหนด จุดประสงคท์ กุ ประเดน็ จุดประสงคเ์ ปน็ สว่ นใหญ่ จดุ ประสงคบ์ างประเด็น กบั จดุ ประสงค์

2. ผลงานมีความ เนื้อหาสาระของผลงาน เนื้อหาสาระของผลงาน เน้ือหาสาระของผลงาน เนื้อหาสาระของผลงาน

ถกู ต้องของเนอื้ หา ถกู ต้องครบถว้ น ถกู ตอ้ งเป็นส่วนใหญ่ ถกู ตอ้ งเป็นบางประเดน็ ไมถ่ กู ตอ้ งเปน็ ส่วนใหญ่

3. ผลงานมีความคิด ผ ล งานแส ดงออกถึง ผลงานมีแนวคิดแปลก ผลงานมีความน่าสนใจ ผลงานไม่แสดงแนวคิด

สรา้ งสรรค์ ค วามคิด ส ร้างส รรค์ ใหม่แต่ยังไม่เป็นระบบ แต่ยังไม่มีแนวคิดแปลก ใหม่

แ ป ล ก ให ม่ แ ล ะ เป็ น ใหม่
ระบบ

4. ผลงานมคี วามเป็น ผ ล ง า น มี ค ว า ม เป็ น ผลงานส่วนใหญ่มีความ ผ ล ง า น มี ค ว า ม เป็ น ผลงานส่วนใหญ่ไม่เป็น

ระเบียบ ระเบียบแสดงออกถึง เป็ น ระเบี ยบ แต่ ยังมี ระเบียบแตม่ ีขอ้ บกพรอ่ ง ร ะ เบี ย บ แ ล ะ มี ข้ อ

ความประณีต ข้อบกพร่องเลก็ นอ้ ย บางส่วน บกพรอ่ งมาก

เกณฑก์ ารตัดสนิ คุณภาพ

ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ

14-16 ดมี าก

11-13 ดี

8-10 พอใช้

ต่ำกว่า 7 ปรบั ปรงุ

แบบประเมินการปฏิบตั กิ ิจกรรม

คำชี้แจง : ใหผ้ ูส้ อนประเมินการปฏิบตั ิกิจกรรมของนักเรียนตามรายการที่กำหนด แลว้ ขดี ✓ ลงในชอ่ งทตี่ รงกับ
ระดบั คะแนน

ลำดับท่ี รายการประเมิน 4 ระดับคะแนน 1
32

1 การปฏบิ ัติการทำกิจกรรม
2 ความคลอ่ งแคลว่ ในขณะปฏิบัตกิ ิจกรรม
3 การบนั ทกึ สรปุ และนำเสนอผลการทำกจิ กรรม

รวม

ลงชือ่ ................................................... ผู้ประเมนิ
................./................../..................

เกณฑ์การประเมนิ การปฏบิ ัตกิ ิจกรรม

ประเด็นที่ประเมิน ระดบั คะแนน

1. การปฏิบัติ 432 1
กิจกรรม ต้องใหค้ วามช่วยเหลอื
ทำกิจกรรมตามขน้ั ตอน ทำกิจกรรมตามข้ันตอน ตอ้ งใหค้ วามช่วยเหลือ อยา่ งมากในการทำ
2. ความ และใช้อุปกรณ์ได้อยา่ ง และใช้อุปกรณไ์ ดอ้ ยา่ ง บา้ งในการทำกจิ กรรม กิจกรรม และการใช้
คล่องแคล่ว ถูกต้อง ถกู ตอ้ ง แต่อาจต้อง และการใชอ้ ปุ กรณ์ อปุ กรณ์
ในขณะปฏิบตั ิ ไดร้ บั คำแนะนำบา้ ง ทำกจิ กรรมเสร็จไม่
กิจกรรม มีความคล่องแคลว่ มคี วามคลอ่ งแคล่ว ขาดความคล่องแคลว่ ทนั เวลา และทำ
ในขณะทำกจิ กรรมโดย ในขณะทำกจิ กรรมแต่ ในขณะทำกจิ กรรมจึง อุปกรณเ์ สียหาย
3. การบันทึก สรุป ไมต่ ้องไดร้ ับคำชแ้ี นะ ตอ้ งได้รับคำแนะนำบ้าง ทำกจิ กรรมเสร็จไม่
และนำเสนอผล และทำกิจกรรมเสรจ็ และทำกิจกรรมเสร็จ ทนั เวลา ตอ้ งใหค้ วามช่วยเหลอื
การปฏบิ ตั ิ ทันเวลา ทันเวลา อย่างมากในการบนั ทกึ
กจิ กรรม สรปุ และนำเสนอผล
บนั ทกึ และสรุปผลการ บนั ทึกและสรุปผลการ ตอ้ งให้คำแนะนำในการ การทำกิจกรรม
ทำกิจกรรมได้ถูกตอ้ ง ทำกิจกรรมไดถ้ ูกตอ้ ง บนั ทึก สรปุ และ
รัดกมุ นำเสนอผลการ แตก่ ารนำเสนอผลการ นำเสนอผลการทำ
ทำกจิ กรรมเป็นข้นั ตอน ทำกจิ กรรมยังไมเ่ ปน็ กิจกรรม
ชดั เจน ข้นั ตอน

เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ

ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ

10-12 ดมี าก

7-9 ดี

4-6 พอใช้

0-3 ปรบั ปรุง

แบบประเมินการนำเสนอผลงาน

คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหวา่ งเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในชอ่ งที่

ตรงกับระดับคะแนน

ลำดบั ที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 1
32

1 ความถกู ต้องของเนอื้ หา  

2 ความคดิ สร้างสรรค์  

3 วิธกี ารนำเสนอผลงาน  

4 การนำไปใช้ประโยชน์  

5 การตรงตอ่ เวลา  

รวม

ลงชื่อ ................................................... ผปู้ ระเมนิ
............/................./...................

เกณฑ์การใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน
ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมินสมบูรณช์ ดั เจน ให้ 2 คะแนน
ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ เป็นส่วนใหญ่ ให้ 1 คะแนน
ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ บางส่วน

เกณฑก์ ารตดั สินคุณภาพ

ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ

14–15 ดีมาก

11–13 ดี

8–10 พอใช้

ต่ำกวา่ 8 ปรับปรุง

แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล

คำชแ้ี จง : ใหผ้ ู้สอนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรยี น แลว้ ขดี ✓ลงในชอ่ งท่ี

ตรงกบั ระดับคะแนน

ลำดบั ที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 1
32

1 การแสดงความคิดเห็น  

2 การยอมรบั ฟงั ความคดิ เหน็ ของผ้อู ่นื  

3 การทำงานตามหน้าท่ีท่ไี ดร้ ับมอบหมาย  

4 ความมนี ำ้ ใจ  

5 การตรงต่อเวลา  

รวม

เกณฑ์การให้คะแนน ลงช่ือ ................................................... ผูป้ ระเมนิ
ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมอยา่ งสม่ำเสมอ ............/.................../................
ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมบอ่ ยครง้ั
ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบางคร้งั ให้ 3 คะแนน
ให้ 2 คะแนน
ให้ 1 คะแนน

เกณฑก์ ารตัดสินคุณภาพ

ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ

14–15 ดีมาก

11–13 ดี

8–10 พอใช้

ตำ่ กว่า 8 ปรบั ปรุง

แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุม่

คำชแี้ จง : ใหผ้ ู้สอนสังเกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรยี น แล้วขีด ✓ลงในชอ่ งท่ี
ตรงกบั ระดับคะแนน

การทำงาน การมี
ตามท่ไี ด้รับ
ลำดบั ท่ี ชอ่ื –สกลุ การแสดง การยอมรับ มอบหมาย ความมนี ำ้ ใจ สว่ นร่วมใน รวม
ของนักเรียน ความคดิ เห็น ฟังคนอ่นื การปรับปรุง 15
คะแนน
ผลงานกล่มุ

321321321321321

เกณฑ์การให้คะแนน ลงช่อื ................................................... ผู้ประเมิน
ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤติกรรมอย่างสมำ่ เสมอ ............./.................../...............
ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมบอ่ ยครัง้
ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครง้ั ให้ 3 คะแนน
ให้ 2 คะแนน
ให้ 1 คะแนน

เกณฑ์การตดั สินคณุ ภาพ

ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ

14–15 ดมี าก

11–13 ดี

8–10 พอใช้

ต่ำกวา่ 8 ปรบั ปรงุ

แบบประเมนิ คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์

คำชแี้ จง : ใหผ้ ู้สอนสงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรยี นในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในช่องท่ี

ตรงกับระดับคะแนน

คุณลักษณะ รายการประเมนิ ระดับคะแนน
อนั พึงประสงคด์ ้าน 321

1. รกั ชาติ ศาสน์ 1.1 ยนื ตรงเคารพธงชาติ และรอ้ งเพลงชาตไิ ด้

กษตั รยิ ์ 1.2 เข้ารว่ มกจิ กรรมที่สรา้ งความสามคั คีปรองดอง และเปน็ ประโยชน์

ตอ่ โรงเรียน

1.3 เข้ารว่ มกจิ กรรมทางศาสนาทีต่ นนับถอื ปฏิบตั ติ ามหลกั ศาสนา

1.4 เขา้ ร่วมกิจกรรมทีเ่ กย่ี วกับสถาบันพระมหากษัตรยิ ต์ ามทโี่ รงเรียนจดั ขนึ้

2. ซื่อสตั ย์ สุจริต 2.1 ใหข้ อ้ มูลทถี่ ูกต้องและเปน็ จริง

2.2 ปฏิบตั ใิ นสง่ิ ท่ีถูกต้อง

3. มีวินยั รับผดิ ชอบ 3.1 ปฏบิ ัตติ ามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบ ขอ้ บงั คับของครอบครัว

มีความตรงตอ่ เวลาในการปฏบิ ตั กิ ิจกรรมตา่ ง ๆ ในชวี ิตประจำวนั

4. ใฝ่เรียนรู้ 4.1 รู้จักใช้เวลาวา่ งให้เปน็ ประโยชน์ และนำไปปฏิบัตไิ ด้

4.2 ร้จู ักจดั สรรเวลาให้เหมาะสม

4.3 เชือ่ ฟงั คำสงั่ สอนของบดิ า-มารดา โดยไม่โต้แยง้

4.4 ต้งั ใจเรียน

5. อยอู่ ย่างพอเพียง 5.1 ใชท้ รัพยส์ ินและสิง่ ของของโรงเรยี นอยา่ งประหยัด

5.2 ใชอ้ ุปกรณก์ ารเรยี นอย่างประหยดั และรคู้ ณุ ค่า

5.3 ใช้จ่ายอย่างประหยดั และมีการเกบ็ ออมเงนิ

6. ม่งุ ม่ันในการทำงาน 6.1 มีความตัง้ ใจและพยายามในการทำงานท่ีไดร้ ับมอบหมาย

6.2 มีความอดทนและไม่ทอ้ แท้ต่ออปุ สรรคเพือ่ ใหง้ านสำเร็จ

7. รักความเปน็ ไทย 7.1 มจี ติ สำนึกในการอนรุ ักษว์ ฒั นธรรมและภมู ิปญั ญาไทย

7.2 เห็นคุณค่าและปฏิบัตติ นตามวัฒนธรรมไทย

8. มจี ติ สาธารณะ 8.1 รูจ้ ักชว่ ยพ่อแม่ ผ้ปู กครอง และครทู ำงาน

8.2 รู้จกั การดูแลรักษาทรพั ยส์ มบัตแิ ละสงิ่ แวดล้อมของห้องเรยี นและโรงเรียน

ลงชื่อ .................................................. ผูป้ ระเมนิ
............/.................../................

เกณฑ์การใหค้ ะแนน เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ
พฤตกิ รรมทีป่ ฏบิ ตั ิชัดเจนและสม่ำเสมอ
พฤติกรรมที่ปฏิบตั ิชัดเจนและบอ่ ยคร้งั ให้ 3 คะแนน ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ
พฤติกรรมทีป่ ฏิบัตบิ างครง้ั ให้ 2 คะแนน
ให้ 1 คะแนน 51-60 ดีมาก

41-50 ดี

30-40 พอใช้

ต่ำกวา่ 30 ปรบั ปรุง

แผนการจดั การเรยี นรู้ ที่ 17

กลมุ่ สาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี รายวชิ าวิทยาศาสตร์ 6 (ว23102)

ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3/1-8 ภาคเรยี นท่ี 2/2564

หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 8 เร่อื ง ปฏสิ ัมพนั ธใ์ นระบบสรุ ิยะและเทคโนโลยอี วกาศ เวลา 16 ชว่ั โมง

เรอื่ ง การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทติ ย์ เวลา 2 ช่วั โมง

ผู้สอน นางสาวรุจิราวรรณ จันสว่าง โรงเรยี นบา้ นแพงพทิ ยาคม

1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตัวชว้ี ัด

ว 3.1 ม.3/1 อธบิ ายการโคจรของดาวเคราะหร์ อบดวงอาทิตย์ด้วยแรงโน้มถ่วงจากสมการ
F = (Gm1m2)/r2

2. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1. อธิบายการโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทิตย์ด้วยแรงโนม้ ถ่วงได้ (K)
2. คำนวณหาปรมิ าณท่เี ก่ยี วขอ้ งกบั แรงโน้มถว่ งของดาวเคราะห์ต่าง ๆ จากสมการกฎแรงโนม้ ถ่วงได้ (P)
3. มคี วามสนใจใฝ่รหู้ รืออยากรูอ้ ยากเหน็ และทำงานรว่ มกบั ผ้อู น่ื อย่างสร้างสรรค์ (A)

3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนร้ทู อ้ งถ่ิน
พิจารณาตามหลกั สตู รของสถานศึกษา
สาระการเรียนรแู้ กนกลาง

• ในระบบสุรยิ ะมีดวงอาทติ ย์เป็นศูนย์กลางโดยมีดาว
เคราะห์และบริวาร ดาวเคราะห์แคระ ดาวเคราะห์
น้อย ดาวหาง และอื่น ๆ เช่น วัตถุคอยเปอร์โคจร
อยู่โดยรอบ ซ่ึงดาวเคราะห์ และวัตถุเหล่าน้ีโคจร
รอบดวงอาทิตย์ด้วยแรงโน้มถ่วง แรงโน้มถ่วงเป็น
แรงดึงดูดระหว่างวัตถุสองวัตถุ โดยเป็นสัดส่วนกับ
ผลคูณของมวลท้ังสอง และเป็นสัดส่วนผกผันกับ
กำลงั สองของระยะทางระหวา่ งวัตถุท้งั สอง แสดงได้
โดยสมการ F = (Gm1m2)/r2 เม่ือ F แทนความ
โน้มถ่วงระหว่างมวลท้ังสอง G แทนค่านิจโน้มถ่วง
สากล m1 แทนมวลของวัตถุแรก m2 แทนมวลของ
วัตถทุ ่สี อง และ r แทนระยะหา่ งระหว่างวัตถทุ ้งั สอง

4. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด

ดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางของระบบสุริยะมีดาวเคราะห์ต่าง ๆ โคจรอยู่โดยรอบ ซ่ึงดาวเคราะห์ที่
เป็นบริวาร ขนาดใหญ่ของดวงอาทิตย์มี 8 ดวง เรียงลำดับจากใกล้ไปไกล ได้แก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก
ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน ซึ่งดาวเคราะห์และวัตถุเหล่านี้สามารถ
โคจรรอบดวงอาทิตย์ด้วยได้ด้วยแรงดึงดูดระหว่างวัตถุสองวัตถุซึ่งเรียกว่า แรงโน้มถ่วง (gravitational
force)

5. สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รียนและคุณลกั ษณะอันพึงประสงค์

สมรรถนะสำคญั ของผู้เรยี น คุณลักษณะอนั พงึ ประสงค์

1. ความสามารถในการสอ่ื สาร 1. มีวินัย รับผิดชอบ

2. ความสามารถในการคิด 2. ใฝ่เรียนรู้

1) ทกั ษะการคำนวณ 3. มงุ่ มั่นในการทำงาน

2) ทักษะการวเิ คราะห์

3) ทกั ษะการลงความเหน็ จากขอ้ มลู

3. ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวิต

4. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

6. กจิ กรรมการเรยี นรู้

 แนวคดิ /รปู แบบการสอน/วธิ ีการสอน/เทคนิค : สืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

ชัว่ โมงที่ 1

ขน้ั นำ

ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage)
1. ครูแจง้ จดุ ประสงค์การเรยี นรใู้ ห้นักเรยี นทราบ จากนั้นครูใหน้ ักเรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน
หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 8 ปฏสิ ัมพันธ์ในระบบสุริยะและเทคโนโลยีอวกาศ เพอ่ื วัดความรเู้ ดมิ ของ
นกั เรยี นเปน็ รายบคุ คลกอ่ นเข้าส่กู ิจกรรม
2. ครูเตรยี มบัตรภาพ เชน่ ดวงอาทิตย์ โลก ดวงจันทร์ โดยให้นักเรียนรว่ มกนั พจิ ารณาบัตรภาพทีค่ รู
เตรียมมาให้นกั เรียนดู จากนั้นครใู ช้คำถาม Big Question จากหนงั สอื เรยี นวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 8 ปฏิสัมพันธใ์ นระบบสุริยะและเทคโนโลยอี วกาศ

และร่วมกันอภปิ รายแสดงความคดิ เห็นอย่างอิสระว่า “ดวงอาทิตย์ โลก ดวงจันทร์ สัมพันธ์กัน
อย่างไร”
(แนวตอบ : ปรากฏการณ์น้ำข้นึ น้ำลง เป็นปรากฏการณท์ ี่เกี่ยวข้องกบั ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์
และโลก โดยเปน็ ผลมาจากความตา่ งของแรงโนม้ ถว่ งทดี่ วงอาทติ ยแ์ ละดวงจนั ทร์กระทำต่อโลก)
3. นกั เรยี นตรวจสอบความเข้าใจของตนเองก่อนเข้าสกู่ จิ กรรมการเรียนการสอน จากกรอบ
Check for Understanding ในหนงั สอื เรยี นวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2
หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 8 ปฏิสมั พันธ์ในระบบสุริยะและเทคโนโลยีอวกาศ โดยบันทึกลงใน
สมดุ ประจำตัวนักเรียน
4. นักเรยี นทำกจิ กรรม Engaging Activity จากหนังสือเรยี นวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2
หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 8 ปฏสิ มั พนั ธใ์ นระบบสรุ ยิ ะและเทคโนโลยีอวกาศ พจิ ารณาภาพปรากฏการณ์
ทางธรรมชาติ แลว้ ระบวุ า่ ภาพใดบา้ งที่เปน็ ปรากฏการณท์ ี่เกิดข้นึ จากการโคจรของโลกรอบดวง
อาทติ ยโ์ ดยบันทึกลงในสมุดประจำตวั นักเรียน

ขัน้ สอน

ขนั้ ท่ี 2 สำรวจค้นหา (Explore)
1. ครถู ามคำถาม Key Question จากหนังสอื เรียนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2
หนว่ ยการเรียนรูท้ ี่ 8 ปฏิสัมพนั ธ์ในระบบสุริยะและเทคโนโลยอี วกาศ ว่า “การหมุนรอบตวั เองของ
โลกส่งผลใหเ้ กดิ ปรากฏการณใ์ ดบ้าง” โดยใหน้ กั เรยี นร่วมกนั อภปิ รายแสดงความคิดเห็นอย่าง
อสิ ระโดยครเู ขียนคำตอบของนักเรียนไว้ แลว้ ครจู ะมาตรวจสอบคำตอบหลงั เรียนเสรจ็
(แนวตอบ : โลกหมนุ รอบตวั เองใช้เวลา 24 ชั่วโมง ซึ่งการหมุนรอบตวั เองของโลกนีม้ ีผลใหเ้ กิด
กลางวันกลางคนื เมอ่ื โลกหมุนรอบตัวเองด้านทห่ี ันเข้าหาดวงอาทติ ย์จะเกิดเปน็ ปรากฏการณ์
กลางวัน สว่ นด้านตรงขา้ มจะเกิดเปน็ ปรากฏการณก์ ลางคืน)
2. นักเรียนแตล่ ะคนศกึ ษาค้นควา้ ขอ้ มูลเก่ยี วกับเร่ือง การโคจรของดาวเคราะหร์ อบดวงอาทติ ย์
และตัวอย่างการคำนวณกฎแรงดงึ ดดู ระหวา่ งมวลหรอื กฎแรงโน้มถ่วงของนวิ ตัน จากตัวอย่าง
ท่ี 8.1-8.2 ในหนงั สอื เรียนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 8
ปฏิสมั พันธใ์ นระบบสรุ ยิ ะและเทคโนโลยีอวกาศ หรือแหลง่ การเรียนรตู้ า่ ง ๆ เชน่ อินเทอร์เน็ต
ครอู าจแนะนำให้นกั เรยี นทำตามขั้นตอนการแกโ้ จทย์ปัญหา ดังนี้
• ขัน้ ที่ 1 ทำความเขา้ ใจโจทย์ปัญหา
• ข้นั ท่ี 2 วางแผนการแก้โจทยป์ ัญหา เชน่ ส่งิ ทโี่ จทย์ตอ้ งการถามหา และจะหาส่ิงท่ีโจทยต์ อ้ งการ
ต้องทำอยา่ งไร
• ขัน้ ที่ 3 ดำเนนิ การแกโ้ จทย์ปัญหา
• ขัน้ ท่ี 4 ตรวจสอบคำตอบ

3. นกั เรยี นแต่ละคนเขยี นสรปุ ความร้ทู ่ไี ด้จากการศึกษาคน้ คว้าและจดบันทึก ขั้นตอนการคำนวณหา
ผลลพั ธล์ งในสมุดประจำตัวนักเรยี น

ช่วั โมงที่ 2

ขนั้ ที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain)
4. ครสู มุ่ นักเรยี น 5-6 คน ออกมานำเสนอผลจากการศกึ ษาหน้าช้นั เรยี น ในระหวา่ งท่ีนกั เรยี น
นำเสนอ ครคู อยให้ข้อเสนอแนะเพม่ิ เตมิ เพื่อใหน้ กั เรียนมคี วามเข้าใจถกู ตอ้ ง
5. ครูอธบิ ายเพิม่ เตมิ ให้นักเรียนเขา้ ใจเกีย่ วกับระบบสรุ ิยะว่า “ระบบสุรยิ ะเป็นระบบดาวท่ีมดี าวฤกษ์
(ดวงอาทิตย)์ เปน็ ศนู ย์กลางและมดี าวเคราะหเ์ ปน็ บรวิ ารโคจรอยู่โดยรอบ ซึ่งดาวเคราะหท์ เ่ี ป็น
บรวิ ารขนาดใหญ่ของดวงอาทิตยม์ ี 8 ดวง ไดแ้ ก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก ดาวองั คาร ดาวพฤหสั
ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน โดยครูอธบิ ายพรอ้ มภาพประกอบเพื่อให้นักเรียนเห็นลำดบั
จากใกล้ไปไกลของดาวเคราะหต์ ่าง ๆ ลกั ษณะของดาวเคราะห์ และลกั ษณะการโคจรของดาว
เคราะหต์ ่าง ๆ รอบดวงอาทติ ย์ ซึ่งนักเรยี นจะเห็นว่า ดาวเคราะหต์ ่าง ๆ จะโคจรรอบดวงอาทิตย์
เปน็ วงรี”
6. ครูอธิบายเพ่ิมเติมให้นกั เรียนเขา้ ใจว่า “การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทิตย์เกิดขึ้นเนื่องจาก
ดาวเคราะหแ์ ละดวงอาทิตย์มแี รงดึงดูดซึง่ กนั และกนั ซงึ่ เรียกแรงท่เี กิดขน้ึ นวี้ ่าแรงโนม้ ถ่วง ซง่ึ เปน็
แรงดึงดูดระหว่างมวลมวล m1 และ m2 ของดวงอาทิตย์กบั ดาวเคราะห์ จะแปรผนั ตรงกับผลคูณ
ของมวลท้งั สอง และแปรผกผนั กับกำลงั สองของระยะทางระหว่างวตั ถทุ ั้งสอง”
7. ครตู ้งั ประเดน็ คำถามกระตุ้นความคิดนกั เรยี น โดยให้นกั เรยี นแต่ละคนร่วมกนั อภปิ รายแสดง
ความคดิ เห็นเพื่อหาคำตอบ ดังนี้
• เมือ่ นกั บินอวกาศอยบู่ นอวกาศจะมีมวลและนำ้ หนักหรอื ไม่
(แนวตอบ : มีมวลแตไ่ มม่ ีนำ้ หนกั )
• เมอื่ นกั บินอวกาศอยบู่ นโลกจะมมี วลและนำ้ หนกั หรอื ไม่
(แนวตอบ : มีมวลและน้ำหนัก)
8. ครอู ธบิ ายเพิม่ เตมิ ให้นักเรยี นเข้าใจว่า “น้ำหนกั ของวัตถมุ ีค่าไมค่ งตัว ขึ้นกบั ระยะหา่ งจาก
ศูนยก์ ลางของโลก” จากนน้ั ครใู ห้นกั เรียนแต่ละคนศกึ ษาค้นควา้ ขอ้ มูลเพมิ่ เตมิ เกย่ี วกับค่าความเรง่
โนม้ ถ่วงของดาวต่าง ๆ โดยบนั ทกึ ลงในสมุดประจำตวั นกั เรยี น

ขน้ั ท่ี 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate)
9. ครูเปิดโอกาสใหน้ กั เรยี นซกั ถามเนื้อหาเกยี่ วกับเร่อื ง การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทติ ย์
และใหค้ วามร้เู พมิ่ เตมิ จากคำถามของนักเรียน โดยครใู ช้ PowerPoint เรอ่ื ง การโคจรของดาว
เคราะห์รอบดวงอาทติ ย์ ในการอธิบายเพ่ิมเติม
10. นกั เรยี นทำใบงานที่ 8.1 เร่อื ง การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทติ ย์ จากนั้นครสู ุ่ม
นักเรยี น 5 คน ออกมาเฉลยคำตอบของตนเองหน้าชัน้ เรียน โดยให้เพ่ือนในช้นั เรียนรว่ มกนั
พจิ ารณาว่าคำตอบถูกต้องหรือไม่ จากนัน้ ครเู ฉลยคำตอบทีถ่ ูกต้องให้นักเรยี น
11. ครมู อบหมายใหน้ กั เรยี นแตล่ ะคนทำแบบฝึกหัด เร่ือง การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทิตย์
จากแบบฝกึ หัดวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 8 ปฏิสัมพันธใ์ น
ระบบสรุ ยิ ะและเทคโนโลยีอวกาศ เปน็ การบา้ นส่งช่วั โมงถัดไป

ขัน้ สรุป

ขน้ั ที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูตรวจสอบผลการทำแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยการเรียนรูท้ ่ี 8 ปฏสิ ัมพันธใ์ นระบบสุริยะและ
เทคโนโลยอี วกาศ เพ่ือตรวจสอบความเขา้ ใจก่อนเรยี นของนักเรียน
2. ครปู ระเมนิ ผล โดยการสงั เกตพฤตกิ รรมการตอบคำถาม พฤตกิ รรมการทำงานรายบุคคล
พฤติกรรมการทำงานกลมุ่ และจากการนำเสนอผลการปฏิบตั ิกจิ กรรมหน้าชนั้ เรยี น
3. ครูตรวจสอบความเข้าใจของนกั เรียนกอ่ นเข้าสู่กจิ กรรมการเรยี นการสอน จากกรอบ
Check for Understanding ในสมดุ ประจำตัวนักเรยี น
4. ครตู รวจสอบผลการทำใบงานที่ 8.1 เรื่อง การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทิตย์
5. ครูตรวจแบบฝกึ หดั เรอื่ ง การโคจรของดาวเคราะหร์ อบดวงอาทติ ย์ จากแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 8 ปฏสิ ัมพนั ธใ์ นระบบสุรยิ ะและเทคโนโลยีอวกาศ
6. นักเรียนและครรู ว่ มกันสรปุ เกีย่ วกบั เรอ่ื ง การโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทิตย์

7. การวัดและประเมินผล

รายการวดั วิธีการ เครือ่ งมอื เกณฑก์ ารประเมิน

7.1 การประเมนิ ก่อนเรียน

- แบบทดสอบ - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบกอ่ นเรียน - ประเมนิ ตามสภาพจรงิ

กอ่ นเรียน หน่วยการ กอ่ นเรยี น หนว่ ยการ หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 8

เรยี นรู้ท่ี 8 เรียนรทู้ ี่ 8 ปฏิสมั พันธ์ในระบบ

ปฏิสัมพนั ธ์ในระบบ ปฏสิ มั พันธ์ในระบบ สรุ ิยะและเทคโนโลยี

สรุ ยิ ะและเทคโนโลยี สุริยะและเทคโนโลยี อวกาศ

อวกาศ อวกาศ

7.2 ประเมนิ ระหวา่ ง

การจัดกจิ กรรม

การเรยี นรู้

1) การโคจรของดาว - ตรวจใบงานที่ 8.1 - ใบงานที่ 8.1 - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์

เคราะห์รอบดวง - ตรวจสมุดประจำตวั - สมุดประจำตวั หรอื - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

อาทิตย์ หรอื แบบฝกึ หดั แบบฝึกหดั วิทยาศาสตร์

วิทยาศาสตร์และ และเทคโนโลยี ม.3

เทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2 เลม่ 2

2) การนำเสนอ - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบประเมินการ - ระดับคุณภาพ 2

ผลงาน/การปฏบิ ัติ ผลงาน/การปฏบิ ัติ นำเสนอผลงาน/การ ผา่ นเกณฑ์

กจิ กรรม กจิ กรรม ปฏบิ ัตกิ จิ กรรม

3) พฤตกิ รรมการ - สังเกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดับคุณภาพ 2

ทำงานรายบุคคล การทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบคุ คล ผา่ นเกณฑ์

4) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดับคณุ ภาพ 2

ทำงานกลมุ่ การทำงานกล่มุ การทำงานกลมุ่ ผา่ นเกณฑ์

5) คณุ ลักษณะ - สงั เกตความมวี ินยั - แบบประเมนิ - ระดับคุณภาพ 2

อันพงึ ประสงค์ รบั ผดิ ชอบ ใฝ่เรยี นรู้ คณุ ลกั ษณะ ผ่านเกณฑ์

และมุ่งม่นั ในการ อันพงึ ประสงค์

ทำงาน