แผนฟิสิกส์1

ความเห็นของหัวหนา้ กลุ่มสาระการเรยี นรู้/ผู้ที่ได้รบั มอบหมาย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอื่ ………………………………………………………….
(นางบัวแก้ว ศรีภธู ร)

ตำแหนง่ หัวหนา้ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
................/................./.................

ความเหน็ ของผ้บู ริหาร/ผูท้ ่ีไดร้ ับมอบหมาย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ………………………………………………………….
(........................................................)

ตำแหน่ง.............................................................
................/................./.................

บันทกึ ผลหลงั การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้
แผนการจัดการเรียนรทู้ ่.ี ..................
เรื่อง..............................................

1. ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
จำนวนนกั เรียน.........................คน
ดา้ นความรู้

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านทักษะกระบวนการ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านสมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ดา้ นคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านคณุ ลกั ษณะของผู้เรียนตามหลักสตู รมาตรฐานสากล

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปญั หา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางในการแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอื่ ………………………………………………………….
(........................................................)
................/................./.................

กจิ 2ก2ร.รม 3.3

การทดลองเร่ือง แรงเสยี ดทาน

จดุ ประสงค์

1. เพ่ือศึกษาขนาดและทศิ ทางของแรงเสยี ดทาน

2. เพือ่ ศกึ ษาความสัมพนั ธ์ระหว่างแรงเสียดทานและแรงแนวฉาก

เวลาท่ีใช้

50 นาที

วัสดุและอปุ กรณ์

1. รางไม้ 1 ชุด

2. แผน่ ไมส้ ่ีเหล่ยี มมีขอเก่ียว 1 แผน่

3. เครอื่ งชั่งสปริง 1 เครอื่ ง

4. ถุงทราย 4 ถงุ

5. เสน้ ด้ายยาว 30 เซนตเิ มตร 1 เส้น

วิธีทำกิจกรรม
ตอนท่ี 1 แรงเสยี ดทานสถติ และแรงเสียดทานจลน์
1. ใช้เครือ่ งชัง่ สปรงิ เกี่ยวกบั ขอเกยี่ วของแผ่นไม้ ซึง่ วางอยบู่ นรางไม้ และใช้ถุงทราย 1 ถงุ วางทบั แผน่ ไม้
2. ออกแรงน้อย ๆ แลว้ คอ่ ย ๆ เพม่ิ แรงดึง สังเกตแรงที่อ่านไดก้ อ่ นทีแ่ ผน่ ไม้จะเรม่ิ เคลอ่ื นท่ี
3. บันทึกแรงดึงที่ทำให้แผน่ ไม้เริ่มเคล่ือนที่ และแรงที่ทำให้แผ่นไม้เคลื่อนท่ีด้วยความเรว็ คงตัวอยา่ งละ

ประมาณ 5-7 ค่า แลว้ หาค่าเฉลี่ยในสองกรณี

ผลการทำกจิ กรรม
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คำถามท้ายกิจกรรม
ตอนท่ี 1
1. ขณะออกแรงดึงแผ่นไม้ มแี รงเสยี ดทานกระทำต่อแผน่ ไม้หรือไม่
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. เมื่อออกแรงดึงแผ่นไมแ้ ต่ละกรณี แรงลัพธ์ท่ีกระทำต่อแผน่ ไมม้ คี ่าเท่าใด อธบิ าย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. เม่ือออกแรงดงึ แผ่นไมแ้ ตล่ ะกรณี แรงเสยี ดทานมีขนาดเท่าใด และมที ศิ ทางอย่างไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. แรงเสยี ดทานในกรณใี ดมีค่ามากกวา่
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ตอนที่ 2 ความสัมพนั ธร์ ะหว่างแรงเสยี ดทานสถติ และแรงแนวฉาก
1. จดั รางไมใ้ ห้พนื้ รางอยู่ในแนวระดบั ใช้เคร่ืองชัง่ สปรงิ เก่ียวขอเกีย่ วของแผน่ ไมท้ ่ีมีถุงทรายวางทบั อยู่
1 ถงุ
2. ออกแรงดึงเคร่อื งชัง่ สปรงิ ให้ทศิ ทางของแรงดึงอยู่ในแนวระดบั เพิ่มแรงจนทำใหแ้ ผน่ ไม้และถุงทราย
เรม่ิ จะเคล่ือนท่ี บันทึกแรงดึงน้ี
3. ทำการทดลองซำ้ โดยเพ่มิ ถุงทรายวางทบั แผน่ ไมเ้ ปน็ 2, 3 และ 4 ถุง
4. เขยี นกราฟความสมั พนั ธร์ ะหว่างของแรงดงึ ท่ที ำให้แรงเคลอ่ื นที่ (F) กบั ขนาดน้ำหนักของถุงทราย
รวมกบั แผน่ ไม้ (W) หาความชนั ของเส้นกราฟ

ตอนท่ี 3 ความสัมพันธ์ระหว่างแรงเสยี ดทานจลนแ์ ละแรงแนวฉาก
1. ทำการทดลองเชน่ เดยี วกับตอนท่ี 2 แต่ออกแรงดงึ เครื่องชง่ั สปริงเพอื่ ดึงแผ่นไม้ที่มีถุงทรายวางทบั ให้
เคลื่อนท่ดี ว้ ยความเร็วคงตัว
2. บันทกึ ขนาดของแรงดงึ (F) และขนาดของน้ำหนกั ถุงทรายรวมกบั แผ่นไม้ (W)
3. เขยี นกราฟระหว่าง F กบั W หาความชนั ของเส้นกราฟ

ตารางบันทึกขนาดของแรงกับนำ้ หนกั ของแผ่นไม้และถุงทราย

นำ้ หนักแผ่นไมแ้ ละ ขนาดของแรงท่ใี ชด้ ึงแผ่นไม้ (N)
ถุงทราย (N)
จำนวนถุงทราย (ถงุ ) เร่มิ จะเคลอื่ นท่ี เคลื่อนดว้ ยความเร็วคง
ตัว

1

2

3

4

กราฟระหวา่ งขนาดของแรงกบั น้ำหนักของแผน่ ไม้และถุงทราย

คำนวณคา่ ความชนั ของกราฟระหวา่ งแรงดงึ กบั นำ้ หนักแผน่ ไมแ้ ละถงุ ทรายขณะพอดเี คลื่อนท่ี
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
คำนวณกราฟระหว่างแรงดึงกับน้ำหนกั แผน่ ไมแ้ ละถุงทรายขณะกำลังเคลื่อนทดี่ ้วยความเรว็ คงตัว
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

สรปุ ผลการทำกิจกรรม ตอนที่ 2 และ 3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คำถามท้ายกิจกรรม
ตอนท่ี 2
1. น้ำหนักของถงุ ทรายรวมกับแผน่ ไมม้ ีความสัมพนั ธ์กบั แรงแนวฉากท่ีกระทำต่อแผน่ ไม้อยา่ งไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ขนาดนำ้ หนักของถุงทรายรวมกบั แผน่ ไม้มคี วามสมั พันธ์กับแรงเสียดทานอยา่ งไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. กราฟท่ีได้จากกจิ กรรมมลี ักษณะอย่างไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. ความชนั ของกราฟคอื ค่าอะไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คำถามทา้ ยกิจกรรม
ตอนที่ 3
1. น้ำหนักของถุงทรายรวมกับแผน่ ไม้มีความสมั พนั ธ์กับแรงแนวฉากท่ีกระทำต่อแผน่ ไม้อยา่ งไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ขนาดนำ้ หนักของถงุ ทรายรวมกบั แผน่ ไม้มีความสมั พันธ์กบั แรงเสยี ดทานอยา่ งไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. กราฟท่ีได้จากกิจกรรมมีลักษณะอย่างไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. ความชันของกราฟคอื คา่ อะไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. ความชนั ของเสน้ กราฟจากกิจกรรมตอนท่ี 2 และ 3 เท่ากันหรอื ไม่ ถา้ ไมเ่ ท่ากนั กราฟใดมีความชันมากกวา่
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

กิจ2ก2ร.รม 3.3 เฉลย

การทดลองเรื่อง แรงเสยี ดทาน

จุดประสงค์

1. เพือ่ ศกึ ษาขนาดและทิศทางของแรงเสยี ดทาน

2. เพือ่ ศึกษาความสมั พนั ธ์ระหวา่ งแรงเสยี ดทานและแรงแนวฉาก

เวลาทใ่ี ช้

50 นาที

วัสดแุ ละอปุ กรณ์

1. รางไม้ 1 ชดุ

2. แผน่ ไม้สีเ่ หลย่ี มมีขอเกี่ยว 1 แผน่

3. เครื่องช่ังสปริง 1 เครือ่ ง

4. ถงุ ทราย 4 ถงุ

5. เส้นด้ายยาว 30 เซนติเมตร 1 เสน้

วธิ ีทำกิจกรรม
ตอนที่ 1 แรงเสียดทานสถติ และแรงเสียดทานจลน์
1. ใช้เครื่องชั่งสปรงิ เกยี่ วกบั ขอเกยี่ วของแผน่ ไม้ ซง่ึ วางอยู่บนรางไม้ และใช้ถงุ ทราย 1 ถุงวางทบั แผน่ ไม้
2. ออกแรงน้อย ๆ แลว้ ค่อย ๆ เพิ่มแรงดึง สังเกตแรงทีอ่ า่ นได้กอ่ นที่แผน่ ไม้จะเรมิ่ เคลื่อนท่ี
3. บันทึกแรงดึงที่ทำให้แผ่นไม้เริ่มเคล่ือนที่ และแรงที่ทำให้แผ่นไม้เคลื่อนที่ด้วยความเร็วคงตัวอยา่ งละ

ประมาณ 5-7 คา่ แล้วหาคา่ เฉลย่ี ในสองกรณี

ผลการทำกจิ กรรม
- เม่อื ออกแรงดงึ 0.5 N , 1.0 N ,และ 1.5 N แผ่นไมย้ งั ไม่เคล่อื นที่
- แผ่นไมจ้ ะเริ่มเคลื่อนท่ี เมื่อเพิ่มแรงดึงแผน่ ไมเ้ ป็น 2.9 N
- แผ่นไม้เคลอ่ื นท่ดี ้วยความเรว็ คงตัว เมอ่ื แรงที่ดึงแผน่ ไมม้ คี า่ ลดลงเหลอื 2.0 N

คำถามท้ายกจิ กรรม
ตอนท่ี 1
1. ขณะออกแรงดึงแผน่ ไม้ มีแรงเสยี ดทานกระทำต่อแผน่ ไม้หรือไม่
มี

2. เมอื่ ออกแรงดงึ แผ่นไม้แตล่ ะกรณี แรงลพั ธท์ ่ีกระทำต่อแผ่นไมม้ ีค่าเท่าใด อธบิ าย
แรงลพั ธ์มีคา่ เป็นศูนย์ เน่ืองจากวัตถคุ งสภาพการเคลื่อนทีเ่ ดมิ ของวัตถุ คือ หยุดน่งิ หรอื เคลื่อนที่ดว้ ยความเร็ว
คงตัว
3. เมอื่ ออกแรงดงึ แผน่ ไมแ้ ตล่ ะกรณี แรงเสียดทานมีขนาดเทา่ ใด และมที ิศทางอยา่ งไร
แรงเสียดทานมีขนาดเท่ากบั แรงทีใ่ ช้ดงึ แต่มีทิศทางตรงข้ามกัน

4. แรงเสยี ดทานในกรณใี ดมีค่ามากกวา่
แรงเสียดทานสถติ ขณะแผน่ ไมเ้ รม่ิ จะเคลื่อนที่ จะมีคา่ มากกว่ากรณีอน่ื ๆ

ตอนที่ 2 ความสัมพนั ธร์ ะหว่างแรงเสยี ดทานสถิตและแรงแนวฉาก
1. จดั รางไมใ้ ห้พน้ื รางอยู่ในแนวระดบั ใชเ้ ครอ่ื งชง่ั สปริงเกี่ยวขอเก่ยี วของแผ่นไม้ที่มถี งุ ทรายวางทบั อยู่

1 ถุง
2. ออกแรงดงึ เครื่องชั่งสปริงให้ทศิ ทางของแรงดงึ อย่ใู นแนวระดับ เพิ่มแรงจนทำใหแ้ ผ่นไมแ้ ละถุงทราย

เรม่ิ จะเคลื่อนท่ี บนั ทึกแรงดึงนี้
3. ทำการทดลองซ้ำโดยเพมิ่ ถุงทรายวางทับแผน่ ไม้เป็น 2, 3 และ 4 ถงุ
4. เขยี นกราฟความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งของแรงดงึ ที่ทำใหแ้ รงเคล่ือนท่ี (F) กับขนาดน้ำหนกั ของถุงทราย

รวมกบั แผน่ ไม้ (W) หาความชนั ของเส้นกราฟ

ตอนที่ 3 ความสัมพันธ์ระหว่างแรงเสียดทานจลน์และแรงแนวฉาก
1. ทำการทดลองเชน่ เดียวกบั ตอนที่ 2 แต่ออกแรงดึงเครื่องช่ังสปริงเพอ่ื ดงึ แผ่นไม้ทมี่ ีถุงทรายวางทับให้

เคล่ือนทด่ี ้วยความเรว็ คงตวั
2. บนั ทกึ ขนาดของแรงดึง (F) และขนาดของน้ำหนักถุงทรายรวมกับแผ่นไม้ (W)
3. เขยี นกราฟระหว่าง F กับ W หาความชนั ของเส้นกราฟ

ตารางบันทึกขนาดของแรงกับน้ำหนกั ของแผน่ ไมแ้ ละถงุ ทราย

น้ำหนกั แผ่นไมแ้ ละ ขนาดของแรงที่ใช้ดงึ แผ่นไม้ (N)
ถุงทราย (N)
จำนวนถุงทราย (ถุง) เริ่มจะเคลือ่ นท่ี เคลอื่ นด้วยความเร็วคง
ตวั

1 6.6 2.9 2.0

2 11.6 4.6 3.3

3 16.6 6.4 4.6

4 21.36 8.5 5.9

กราฟระหวา่ งขนาดของแรงกับนำ้ หนักของแผ่นไมแ้ ละถุงทราย

คำนวณคา่ ความชันของกราฟระหว่างแรงดึงกบั นำ้ หนกั แผ่นไม้และถุงทรายขณะพอดเี คล่ือนท่ี
6.0-3.0
ค่าความชนั = 315.0.0-7.5
= 7.5

= 0.4

คำนวณกราฟระหวา่ งแรงดึงกบั นำ้ หนักแผ่นไม้และถุงทรายขณะกำลงั เคลื่อนท่ีดว้ ยความเร็วคงตัว
5.6-2.8
คา่ ความชัน = 220.8.0-10.0
= 10.0

= 0.28

สรุปผลการทำกิจกรรม ตอนที่ 2 และ 3
จากผลการทดลองและการตอบถามในหนังสอื เรยี น ครแู ละนกั เรียนชว่ ยกนั อภิปรายจนได้ข้อ สรปุ ดงั นี้

1. ในแต่ละค่าของน้ำหนักแผน่ ไมร้ วมกับถุงทราย ขนาดของแรงที่ใช้ดึงแผ่นไม้ขณะแผ่นไม้เริ่มเคล่อื นท่ี
และเคลอื่ นท่ีด้วยความเร็วคงตัวตามลำดบั

2. เขียนกราฟระหว่างน้ำหนักแผ่นไม้รวมกับถุงทรายและแรงดึงทั้งสองค่า เป็นกราฟเส้นตรงที่ผ่านจุด
กำเนดิ แสดงวา่ แรงดงึ แปรผันตรงกบั นำ้ หนกั แผ่นไมร้ วมกับถงุ ทราย

3. กราฟระหว่างแรงดึงกับน้ำหนักแผ่นไม้รวมกับถุงทรายขณะแผ่นไม้เริ่มเคลื่อนที่มีความชันมากกว่า
ความชันของกราฟระหวา่ งแรงดึงกบั นำห้ นักแผ่นไมร้ วมกบั ถงุ ทรายขณะแผ่นไม้เคลอ่ื นที่ด้วยความเร็วคงตัว ซ่ึง
ความชนั นี้คือ อัตราสว่ นระหวา่ งแรงดึงกับนำ้ หนักแผ่นไม้รวมกับถุงทรายเรียกว่าสมั ประสิทธคิ์ วามเสียดทานระ
หวา่ ผวิ สัมผสั คหู่ น่ึง

คำถามทา้ ยกจิ กรรม
ตอนที่ 2
1. นำ้ หนักของถุงทรายรวมกับแผ่นไมม้ ีความสมั พนั ธก์ ับแรงแนวฉากที่กระทำต่อแผน่ ไม้อยา่ งไร
มขี นาดเท่ากัน แต่มที ศิ ทางตรงข้ามกนั

2. ขนาดน้ำหนักของถุงทรายรวมกบั แผน่ ไม้มคี วามสัมพนั ธ์กบั แรงเสยี ดทานอย่างไร
แปรผันตรงกนั

3. กราฟท่ีไดจ้ ากกิจกรรมมลี ักษณะอย่างไร
เป็นกราฟเส้นตรง มีทีค่ วามชันเป็นบวก

4. ความชันของกราฟคอื คา่ อะไร
สมั ประสิทธิ์ความเสยี ดทานสถิต

คำถามท้ายกิจกรรม
ตอนที่ 3
1. น้ำหนกั ของถุงทรายรวมกับแผน่ ไม้มีความสัมพันธก์ บั แรงแนวฉากท่ีกระทำต่อแผน่ ไม้อยา่ งไร
มีขนาดเท่ากัน แต่มีทศิ ทางตรงขา้ มกัน

2. ขนาดนำ้ หนักของถงุ ทรายรวมกับแผ่นไม้มีความสมั พนั ธ์กับแรงเสยี ดทานอย่างไร
แปรผนั ตรงกนั

3. กราฟท่ีได้จากกจิ กรรมมีลักษณะอย่างไร
เปน็ กราฟเส้นตรง มีที่ความชันเปน็ บวก

4. ความชนั ของกราฟคือคา่ อะไร
สัมประสิทธ์ิความเสยี ดทานจลน์

5. ความชนั ของเส้นกราฟจากกจิ กรรมตอนท่ี 2 และ 3 เทา่ กนั หรือไม่ ถา้ ไม่เท่ากันกราฟใดมีความชันมากกวา่
ไม่เทา่ กัน ความชันของกราฟจากกิจกรรมตอนที่ 2 (แรงเสียดทานสถิตสูงสุด) มีความชันมากกว่า

ใบงานที่ 3.3

เรื่อง แรงเสยี ดทาน

คำช้แี จง : คำนวณหาผลลัพธเ์ ก่ยี วกับแรงเสยี ดทาน
1. วตั ถุขนาด 5 กโิ ลกรมั วางนงิ่ อยู่บนพืน้ ทีม่ ีคา่ สมั ประสิทธค์ิ วามเสยี ดทานสถิตเท่ากับ 0.4 และคา่
สัมประสทิ ธ์ิความสยี ดทานจลน์เท่ากับ 0.1

ก) ตอ้ งออกแรงเทา่ ใดวัตถจุ ึงจะเรม่ิ ขยับ และออกแรงเทา่ ใดจงึ จะทำใหว้ ตั ถุเคล่ือนที่
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ข) จงหาความเร่งของวัตถุ เม่ือผลักวัตถดุ ว้ ยแรงขนาด 40 นวิ ตัน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. กลอ่ งมวล 4.0 กโิ ลกรมั ถูกดงึ ด้วยแรง 30.0 นวิ ตัน ซง่ึ เอียงทำมมุ 37 องศากับพนื้ ที่มีสมั ประสิทธิค์ วาม
เสยี ดทานจลน์เท่ากับ 0.3

ก) จงหาแรงเสียดทาและความเรง่ ของกล่อง
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ข) จงหาระยะทางที่กล่องเคลื่อนทีไ่ ด้ใน 10 วินาที
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบงานที่ 3.3 เฉลย

เรอ่ื ง แรงเสยี ดทาน

คำชแี้ จง : คำนวณหาผลลพั ธเ์ ก่ียวกบั แรงเสยี ดทาน
1. วัตถขุ นาด 5 กิโลกรมั วางน่ิงอย่บู นพน้ื ท่ีมีค่าสมั ประสิทธ์คิ วามเสียดทานสถติ เท่ากับ 0.4 และค่า
สัมประสทิ ธิค์ วามสยี ดทานจลน์เท่ากับ 0.1

ก) ตอ้ งออกแรงเทา่ ใดวตั ถุจงึ จะเร่ิมขยับ และออกแรงเทา่ ใดจงึ จะทำให้วัตถเุ คล่ือนที่
วธิ ที ำ แรงทีก่ ระทำต่อวตั ถแุ ล้วทำให้วตั ถเุ ร่มิ ขยบั จะต้องเท่ากบั แรงเสยี ดทานสถติ สงู สุด

F = fs,max
= μsN
= μsmg
= (0.4)(5)(9.8)
= 19.6 N

ตอบ ตอ้ งออกแรงเทา่ กบั 19.6 นวิ ตนั วัตถุจงึ จะเรมิ่ ขยบั และออกแรงมากกวา่ 19.6 นิวตนั จึงทำให้
วตั ถุเคล่อื นที่

ข) จงหาความเร่งของวตั ถุ เม่ือผลักวัตถดุ ้วยแรงขนาด 40 นิวตนั

วิธที ำ จากข้อ ก) จะไดว้ ่า แรงเสียดทานสถิตสงู สดุ fs,max เท่ากบั 19.6 นวิ ตนั ดงั นน้ั ถา้ ออกแรงผลักวตั ถุ
ด้วยแรง 40 นิวตนั วตั ถุจึงเคลื่อนที่ โดยจะมแี รงเสยี ดทานจลน์ต้านการเคล่อื นทีข่ องวัตถแุ ทน

จากสมการแรงเสียดทานจลน์ จากกฎข้อที่สองของนวิ ตัน จะไดว้ ่า

F = μkN ∑F = ma
= μkmg
= (0.1)(5)(9.8) F – fk = ma
40-49 = 5a

= 4.9 N a = 7 m/s2

ตอบ ความเรง่ ของวตั ถุเทา่ กับ 7 เมตรต่อวินาที2

2. กลอ่ งมวล 4.0 กิโลกรัม ถูกดงึ ด้วยแรง 30.0 นวิ ตนั ซงึ่ เอยี งทำมุม 37 องศากับพ้นื ทีม่ ีสมั ประสิทธค์ิ วาม

เสียดทานจลนเ์ ทา่ กบั 0.3

ก) จงหาแรงเสยี ดทาและความเรง่ ของกล่อง

วธิ ที ำ เขียนแรงที่กระทำตอ่ กลอ่ ง และแยกแรงองค์ประกอบ

ของแรงให้เขา้ สแู่ กนพกิ ัดฉากจะได้ ดังภาพ

กำหนดให้ทิศทางขวามคี า่ เปน็ บวก ส่วนทศิ ทางซา้ ย

มีคา่ เปน็ ลบ และทศิ ขึ้นมคี ่าเป็นบวก ส่วนทิศลงมคี ่าเป็นลบ

จากสมการแรงเสียดทานจลน์ จากกฎข้อท่ีสองของนิวตัน จะได้วา่

F = μkN ∑F = ma
= 0μ.3k (((m0.4g-)(F9s.i8n)3-(73o0).0)(35)) Fcos37o – fk = ma
= (30.0)( 54) – 6.4 =
4.0a
= 6.4 N a= 4.4 m/s2
ตอบ แรงเสียดทานมีค่าเทา่ กับ 6.4 นวิ ตนั และความเรง่ เท่ากบั 4.4 เมตรต่อวินาที2

ข) จงหาระยะทางทกี่ ล่องเคลื่อนท่ไี ด้ใน 10 วนิ าที

วิธที ำ จากสมการการเคล่ือนทแ่ี นวตรง u0t++121(24a.t42)(10)2

∆x =
=

= 2.2 x 102 m

ตอบ ระยะทางท่กี ล่องเคลื่อนท่ีได้เท่ากบั 2.2 x 102 เมตร

เกณฑ์การประเมินคุณลกั ษะอันพงึ ประสงค์

ตวั ช้วี ัด ผา่ น (1) ปฏบิ ตั ติ ามข้อ
1. มวี นิ ัย ปฏิบตั ิตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบของ ช้ันเรยี น ตรงต
2. ใฝ่เรยี นรู้ ชน้ั เรียน ตรงตอ่ เวลาในการปฏิบัติกิจกรรม ต่างๆ และรับ
ต่างๆ
3. มุ่งม่นั ในการทำงาน เขา้ เรยี นตรงเวลา ตั้งใจเรยี น เอาใจใส่ และ เข้าเรียนตรงเ
มคี วามเพยี รพยายามในการเรียนรู้ มีส่วน ความเพียรพย
รว่ มในการเรยี นรู้ และเขา้ ร่วมกจิ กรรมการ ในการเรยี นรู้
เรยี นร้ตู า่ งๆ บางครั้ง ต่างๆ ท้ังภาย
บ่อยครง้ั
ต้งั ใจและรบั ผิดชอบในการปฏิบตั ิหน้าทีท่ ่ี
ได้รบั มอบหมายให้สำเรจ็ ต้งั ใจและรับผ
ได้รบั มอบหม
ทำงานใหด้ ีข้ึน

เกณฑ์การประเมนิ ดีมาก
ช่วงคะแนน 7 – 9 ระดบั คณุ ภาพ 3 ดี
ชว่ งคะแนน 4 - 6 ระดบั คุณภาพ 2 พอใช้
ชว่ งคะแนน 3 ระดับคุณภาพ 1

เกณฑก์ ารผ่าน : นักเรียนไดร้ ะดับคุณภาพ 2 ขน้ึ ไป

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ดเี ย่ียม (3)
ดี (2)
ปฏิบตั ิตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบของช้นั
อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบของ เรียน ไมล่ ะเมิดสิทธขิ องผ้อู ื่น ตรงตอ่ เวลาในการ
ต่อเวลาในการปฏบิ ัติกจิ กรรม ปฏิบัตกิ จิ กรรมตา่ งๆ และรบั ผดิ ชอบในการทำงาน
บผิดชอบในการทำงาน
เวลา ตงั้ ใจเรยี น เอาใจใส่ และมี เข้าเรียนตรงเวลา ต้ังใจเรียน เอาใจใส่ และมีความ
ยายามในการเรียนรู้ มสี ่วนร่วม เพียรพยายามในการเรยี นรู้ มีสว่ นรว่ มในการ
และเข้ารว่ มกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรยี นรู้ และเขา้ รว่ มกิจกรรมการเรียนรู้ต่างๆ ทงั้
ยในและภายนอกโรงเรยี น ภายในและภายนอกโรงเรยี นเป็นประจำ และเป็น
แบบอย่างท่ดี ี
ผดิ ชอบในการปฏิบตั หิ นา้ ทที่ ่ี
มายให้สำเร็จ มีการปรบั ปรงุ การ ตั้งใจและรับผิดชอบในการปฏิบัติหนา้ ทท่ี ี่ไดร้ ับ
น มอบหมายให้สำเรจ็ มกี ารปรับปรุงและพฒั นาการ
ทำงานให้ดีข้นึ

แบบมาตรประมาณค่าเพ่อื ประเมินคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์
คำชี้แจง : ใหพ้ ิจารณาพฤติกรรมต่อไปน้ี แล้วใหร้ ะดับคะแนนที่ตรงกับการปฏบิ ัติของนกั เรยี นตามความเปน็
จริง

รายการประเมิน คะแนน
เฉลี่ย
เลขท่ี ชอ่ื -สกุล มีวินัย ใฝ่เรยี นรู้ มงุ่ ม่ันใน การแปลผล
การทำงาน

ลงช่อื .........................................................
(.............................................)
ผปู้ ระเมิน

เกณฑ์การวดั และประเมินผล
เกณฑ์การประเมินทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์

ตัวชี้วัด ผ่าน (1)
ทกั ษะการคำนวณ
คำนวณคา่ ท่ีต้องการโดยใชว้ ิธีการทางการ คำนวณค่าท
ทักษะการลงความเห็นจาก
ข้อมูล คำนวณ เช่น การหาค่าเฉลีย่ อตั ราสว่ น คำนวณ เช่น

ทกั ษะการตีความและลง ได้ถูกตอ้ งบางส่วน ถูกต้องส่วน
ข้อสรุป
ลงความเห็นโดยอาศยั หลักฐานทไ่ี ดจ้ าก ลงความเห็น

การสงั เกต หรอื ท่ีไดจ้ ากการทำกิจกรรม สงั เกต หรอื

บางส่วน

บันทกึ ข้อมลู โดยมีการใช้ตารางหือวิธีการ บนั ทึกข้อมลู

อนื่ ในการจดั ระเบียบข้อมลู บางส่วน และมี ในการจดั ระ

การระบุชนดิ หรือหนว่ ยของข้อมลู บางส่วน ระบุชนดิ หร

เกณฑก์ ารประเมนิ ดมี าก
ชว่ งคะแนน 7 – 9 ระดบั คุณภาพ 3 ดี
ช่วงคะแนน 4 - 6 ระดับคุณภาพ 2 พอใช้
ช่วงคะแนน 3 ระดบั คุณภาพ 1

เกณฑก์ ารผา่ น : นักเรยี นไดร้ ะดับคุณภาพ 2 ขนึ้ ไป

เกณฑ์การให้คะแนน ดเี ยยี่ ม (3)

ดี (2) คำนวณค่าท่ีตอ้ งการโดยใช้วิธีการทางการ
คำนวณ เชน่ การหาค่าเฉลยี่ อัตราส่วน ได้
ที่ตอ้ งการโดยใชว้ ธิ กี ารทางการ ถูกต้องครบถว้ น
น การหาค่าเฉล่ยี อตั ราสว่ น ได้
นใหญ่ ลงความเหน็ โดยอาศยั หลักฐานทีไ่ ด้จากการ
สังเกต หรือท่ีได้จากการทำกจิ กรรมครบถว้ น
นโดยอาศยั หลักฐานท่ไี ดจ้ ากการ
อที่ได้จากการทำกิจกรรมส่วนใหญ่

ลโดยมีการใช้ตารางหือวธิ ีการอน่ื บันทกึ ข้อมูลโดยมีการใช้ตารางหอื วิธีการอ่นื
ะเบียบข้อมลู ส่วนใหญ่ และมีการ ในการจดั ระเบียบข้อมูลครบถ้วน และมกี าร
รือหนว่ ยของข้อมูลสว่ นใหญ่ ระบชุ นิดหรือหน่วยของข้อมลู ครบถว้ น

ทม่ี า สสวท.

แบบมาตรประมาณคา่ เพอ่ื ประเมนิ ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์
คำชแ้ี จง : ให้พิจารณาพฤติกรรมตอ่ ไปนี้ แล้วให้ระดับคะแนนท่ีตรงกบั การปฏบิ ัติของนกั เรยี นตามความเป็น
จรงิ

รายการประเมิน

เลขที่ ชื่อ-สกุล ทักษะการ ีตความหมาย คะแนน การแปลผล
และลงข้อส ุรป เฉลี่ย

ทักษะการลงความเห็น
จากข้อมูล

ลงชื่อ.........................................................
(.............................................)
ผู้ประเมิน

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 18

รหสั วิชา ว30201 รายวิชา ฟสิ ิกส์ 1 กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 3 แรงและกฎการเคล่อื นที่ เรื่อง แรงดึงดดู ระหวา่ งมวล

ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เวลาเรยี น 3 ชว่ั โมง

ผูส้ อน นางสาวสเุ มธาวี ขันทอง

มาตรฐานการเรียนร/ู้ ตวั ชี้วัด/ผลการเรียนรู้

สาระฟิสิกส์ : 1. เขา้ ใจธรรมชาตทิ างฟิสิกส์ ปริมาณและกระบวนการวัด การเคลื่อนท่ีแนวตรง แรงและกฎการ
เคล่ือนทข่ี องนิวตนั กฎความโน้มถ่วงสากล แรงเสียดทานสมดลุ กลของวตั ถุ งานและกฎการอนุรกั ษ์พลังงานกล
โมเมนตัมและกฎการอนรุ กั ษโ์ มเมนตมั การเคลื่อนทีแ่ นวโค้ง รวมท้ังนำความรไู้ ปใช้ประโยชน์

ผลการเรยี นรู้

อธิบายกฎความโน้มถ่วงสากลและผลของสนามโน้มถ่วงที่ทำให้วัตถุมีน้ำหนัก รวมทั้งคำนวณ
ปริมาณต่าง ๆ ท่ีเก่ียวข้อง

จุดประสงค์การเรียนรู้
ด้านความรู้ (K)
- อธบิ ายกฎแรงดึงดูดระหวา่ งมวลของนวิ ตันได้
ดา้ นทกั ษะ/กระบวนการ (P)
- นกั เรยี นสามารถคำนวณสถานการณ์ทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกบั แรงดึงดูดระหว่างมวลและสนามโน้มถ่วง
และคำนวณหาความเร่งโนม้ ถ่วง ณ ตำแหน่งห่างจากผวิ โลกได้ถกู ตอ้ งได้
ด้านคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ (A)
- นกั เรยี นมีนักเรยี นมคี วามสนใจใฝเ่ รียนรตู้ ่อการเรียน

สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด

มวลมีแรงดึงดูดซึ่งกันและกันเสมอ เรียกว่า แรงดึงดูดระหว่างมวล โดยขนาดของแรงเป็นไปตามกฎ

ความโน้มถว่ งสากล (Newton’s law of universal gravitation) ดังสมการ
Gm1m2
FG= r2

สนามโน้มถ่วง (gravitational field) ของวัตถุใดทำให้เกิดแรงดึงดูดหรือแรงโน้มถ่วงของวัตถุนั้น

กระทำต่อวัตถุอื่นที่อยู่ ณ ตำแหน่งในสนามโน้มถ่วง เช่น ถ้าทราบสนามโน้มถ่วงของโลกที่ตำแหน่งใดจะ

สามารถหาแรงโนม้ ถว่ งที่กระทำต่อวตั ถุทตี่ ำแหน่งน้นั หรือน้ำหนักของวัตถุได้"

สาระการเรียนรู้
แรงดึงดูดระหวา่ งมวล

สมรรถนะสำคัญของผ้เู รียน
( ✓ ) ความสามารถในการส่ือสาร ( ✓ ) ความสามารถในการคิด ( ) ความสามารถในการแกป้ ัญหา
( ) ความสามารถในการใช้ทักษะชวี ติ ( ) ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์ ( ) มีวินยั ( ✓ ) ใฝเ่ รยี นรู้
( ) รกั ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ( ✓ ) ซือ่ สัตย์สจุ รติ ( ) รกั ความเปน็ ไทย ( ✓ ) มจี ิตสาธารณะ
( ) อยอู่ ยา่ งพอเพียง ( ✓ ) มงุ่ ม่ันในการทำงาน

คุณลกั ษณะของผเู้ รยี นตามหลกั สูตรมาตรฐานสากล

( ✓ ) เป็นเลิศวิชาการ ( ) สอ่ื สารสองภาษา ( ✓ ) ลำ้ หนา้ ทางความคิด

( ✓ ) ผลติ งานอย่างสรา้ งสรรค์ ( ) ร่วมกนั รับผิดชอบต่อสงั คมโลก

ชน้ิ งาน/ภาระงาน

1. แบบฝึกหดั คำถามตรวจสอบความเขา้ ใจ 3.5
2. ใบงานท่ี 3.4 เรอ่ื ง แรงดึงดดู ระหวา่ งมวล

กิจกรรมการเรยี นรู้

ขัน้ ที่ 1 ข้นั สรา้ งความสนใจ

1. ครูทบทวนความรเู้ ดมิ เกี่ยวกับเรือ่ งนำ้ หนกั W = mg

2. ครูถามนักเรียนวา่ ทำไมดวงจันทร์ ดาวเคราะห์อื่น ๆ และดวงอาทิตย์ จึงปรากฏให้คนบนโลกเหน็

ตลอดไป (แนวคำตอบ: การโคจรของดวงจนั ทร์รอบโลก เกิดจากแรงดึงดูดระหว่างมวลโลกและมวลดวงจันทร์

ทำหน้าที่เป็นแรงสู่ศูนย์กลาง ให้ดวงจันทร์สามารถโคจรรอบโลกเป็นวงกลมได้ โลกกับดวงอาทิตย์ก็เช่นกัน

ปรากฎการณ์นี้อธบิ ายได้ดว้ ยกฎแหง่ ความโนม้ ถ่วง (The law of gravity))

3. ครูปลอ่ ยยางลบ แล้วต้งั คำถามว่า ทำไมยางลบจึงตกลงสู่พืน้ แตถ่ ้าเราปล่อยในที่ห่างจากโลกมากๆ

ยางลบจะตกลงสู่พน้ื หรือไม่ เพราะเหตใุ ด (แนวคำตอบ: เปน็ ผลมาจากแรงโนม้ ถ่วงของโลกดึงดูดวตั ถ)ุ

ขน้ั ที่ 2 ขั้นสำรวจและคน้ หา

1. นักเรียนศึกษาเกี่ยวกับกฎความโน้มถ่วงสากลและยกตัวอย่างประกอบ เพื่อให้ทราบว่าแรงดึงดูด

ระหว่างมวลเปน็ แรงคูก่ ิรยิ า-ปฏิกริ ยิ า ซง่ึ มคี วามสมั พันธต์ ามสมการ
Gm1m2
FG= r2

2. นกั เรยี นศึกษาความหมายของสนามโนม้ ถว่ ง (g) และสมการ
FG
g= m

3. ครูตั้งคำถามเกี่ยวกับค่าสนามโน้มถ่วงในกรณีเมื่อวัตถุอยู่ที่ตำแหน่งใด ๆ ห่างจากผิวโลก ให้

นกั เรยี นอภิปรายรว่ มกนั

ขั้นที่ 3 ขน้ั อธิบายและลงขอ้ สรปุ

1. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายจนสรุปได้ว่า ค่าสนามโน้มถ่วงของโลกที่ตำแหน่งใดจะแปรผกผัน

กับกำลังสองของระยะทางทต่ี ำแหนง่ น้ันหา่ งจากศนู ยก์ ลางของโลก

2. ครูให้ความรู้เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างมวลและน้ำหนักของวัตถุ อภิปรายร่วมกันจนสรุปได้ว่า
นำ้ หนกั เปน็ แรงดึงดดู ของโลกทก่ี ระทำต่อวัตถุ เป็นไปตามความสมั พนั ธ์ W=mg

3. ครูตั้งคำถามเกี่ยวกับน้ำหนักของวัตถุ เมื่อวัตถุอยู่ที่ผิวโลกและห่างจากผิวโลกออกไป จากนั้นให้
นักเรียนอภิปรายรว่ มกัน จนสรปุ ไดว้ า่ นำ้ หนกั ของวตั ถจุ ะเปลยี่ นไปตามตำแหน่งทีห่ า่ งจากศูนยก์ ลางโลก

4. นกั เรยี นทำแบบฝึกหดั ตรวจสบความเข้าใจ 3.5 ในหนงั สือเรียนหน้า 169 สง่ ครทู ้ายช่ัวโมง
ขั้นที่ 4 ขนั้ ขยายความรู้
1. ครูขยายความร้เู พ่มิ เตมิ โดยการตง้ั คำถามนักเรียนว่า น้ำหนกั ของวตั ถกุ ้อนเดยี วกนั ทบ่ี รเิ วณขัว้ โลกและ
บรเิ วณเสน้ ศูนย์สูตร มคี ่าต่างกนั หรอื ไม่ เพราะเหตุใด (แนวคำตอบ: มคี า่ ตา่ งกัน เพราะที่บรเิ วณขัว้ โลกอยู่ห่างจาก
ศูนย์กลางโลกนอ้ ยกว่าบริเวณเส้นศูนยส์ ูตรเล็กน้อย ขนาดสนามโน้มถว่ งท่ีสองบรเิ วณดังกลา่ วจึงมีค่าต่างกัน ทำให้
น้ำหนกั ของวตั ถตุ ่างกันแตเ่ พยี งเล็กน้อยเท่าน้ัน)
2. ครูตัง้ คำถามเพื่อนำไปสู่การสืบค้นเกีย่ วกบั สนามโนม้ ถ่วงของดาวอ่นื ๆ และน้ำหนักของวัตถุบนดาวนั้น
ๆ จากนน้ั ครูให้นกั เรียนสบื คน้ และอภปิ รายร่วมกนั และนำเสนอผล
3. ครมู อบหมายให้นกั เรยี นทำใบงานที่ 3.4 เร่อื ง แรงดึงดดู ระหว่างมวล และส่งครูในช่วั โมงถัดไป
ขัน้ ที่ 5 ขน้ั ประเมนิ ผล
1. ครตู รวจสอบผลจากการทำทำแบบฝกึ หดั 3.5
2. ครูตรวจสอบผลการทำใบงานท่ี 3.4
3. ครปู ระเมินผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานของนักเรียน

สือ่ การเรยี นรู้/แหล่งเรียนรู้

1. หนังสือเรียนรายวิชาเพ่มิ เตมิ ฟสิ กิ ส์ ม.4 เลม่ 1 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)
2. ใบงานท่ี 3.4 เรอ่ื ง แรงดึงดดู ระหวา่ งมวล
3. Powerpoint

การวดั และประเมินผล เกณฑ์การประเมนิ
รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์
วิธีวัด เครอ่ื งมอื รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์

K - คำถามตรวจสอบความเข้าใจ ระดบั คุณภาพ 2
- อธบิ ายกฎแรงดงึ ดูดระหวา่ งมวล 3.4 ผ่านเกณฑ์
ของนวิ ตนั ได้

P ใบงานที่ 3.4 เรื่อง แรงเสียดทาน
- นกั เรยี นสามารถคำนวณ
สถานการณ์ทีเ่ ก่ียวข้องกบั แรง
ดึงดูดระหว่างมวลและสนามโน้ม
ถ่วง และคำนวณหาความเร่งโนม้
ถ่วง ณ ตำแหน่งห่างจากผิวโลกได้
ถูกต้องได้

A - แบบประเมินคุณลักษณะ
-นกั เรียนมีนกั เรียนมีความสนใจ อนั พึงประสงค์
ใฝเ่ รียนรู้ต่อการเรยี น

ความเห็นของหัวหนา้ กลุ่มสาระการเรยี นรู้/ผู้ที่ได้รบั มอบหมาย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอื่ ………………………………………………………….
(นางบัวแก้ว ศรีภธู ร)

ตำแหนง่ หัวหนา้ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
................/................./.................

ความเหน็ ของผ้บู ริหาร/ผูท้ ่ีไดร้ ับมอบหมาย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ………………………………………………………….
(........................................................)

ตำแหน่ง.............................................................
................/................./.................

บันทกึ ผลหลงั การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้
แผนการจัดการเรียนรทู้ ่.ี ..................
เรื่อง..............................................

1. ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
จำนวนนกั เรียน.........................คน
ดา้ นความรู้

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านทักษะกระบวนการ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านสมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ดา้ นคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านคณุ ลกั ษณะของผู้เรียนตามหลักสตู รมาตรฐานสากล

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปญั หา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางในการแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ่ื ………………………………………………………….
(........................................................)
................/................./.................

ใบงานท่ี 3.4

เรือ่ ง แรงดงึ ดดู ระหว่างมวล

คำชี้แจง : คำนวณหาผลลัพธ์เก่ียวกับแรงดึงดูดระหวา่ งมวล
1. ชายคนหนึ่งชั่งมวลบนโลกได้ 80 กิโลกรัม ถ้าชายคนนี้ขึ้นจรวดไปโคจรรอบโลกที่สูงจากผิวโลกเป็น
ระยะทางหนึง่ ในสี่ของรัศมโี ลก ชายคนนี้จะชง่ั มวลได้เท่าใด เม่ือกำหนดใหใ้ ช้ gโลก = 10 เมตรต่อวนิ าที2 ในการ
คำนวณและใช้เครอื่ งชงั่ เดียวกบั ทช่ี ัง่ บนโลก
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. เด็กชายเอชั่งน้ำหนักบนผิวโลกได้มวล 60 กิโลกรัม เมื่อเขาลงไปชั่งน้ำหนักในเหวลึกแห่งหนึ่ง จะชั่งได้มวล
58 กิโลกรัม จงหาความลึกของเหว เมื่อกำหนดให้รัศมีโลกเท่ากับ 6,400 กิโลเมตร โดยถือว่าโลกมีความ
หนาแน่นสมำ่ เสมอ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบงานที่ 3.4 เฉลย

เรอื่ ง แรงดงึ ดดู ระหวา่ งมวล

คำช้แี จง : คำนวณหาผลลพั ธ์เก่ียวกบั แรงดงึ ดูดระหว่างมวล

1. ชายคนหนึ่งชั่งมวลบนโลกได้ 80 กิโลกรัม ถ้าชายคนนี้ขึ้นจรวดไปโคจรรอบโลกที่สูงจากผิวโลกเป็น
ระยะทางหนง่ึ ในสี่ของรศั มีโลก ชายคนนี้จะชั่งมวลได้เท่าใด เมือ่ กำหนดใหใ้ ช้ gโลก = 10 เมตรต่อวนิ าที2 ในการ

คำนวณและใชเ้ คร่ืองชง่ั เดียวกบั ท่ชี ัง่ บนโลก

วธิ ที ำ คำนวณหาคา่ gจรวด จากสมการ
R2gโลก = r2gจรวด
= (45 R)2gจรวด
R2(10)

gจรวด = 6.4 m/s2

นำ้ หนกั ที่ชงั่ ได้บนจรวด = mgจรวด

= 80(6.4)

= 512 N
512
มวลทีช่ ่งั ไดบ้ นจรวด = 10 = 51.2 kg

ตอบ ชายคนน้ีจะชั่งมวลได้ 51.2 กโิ ลกรัม

2. เด็กชายเอชั่งนำ้ หนักบนผิวโลกได้มวล 60 กิโลกรัม เมื่อเขาลงไปชั่งน้ำหนักในเหวลึกแห่งหนึ่ง จะชั่งได้มวล

58 กิโลกรัม จงหาความลึกของเหว เมื่อกำหนดให้รัศมีโลกเท่ากับ 6,400 กิโลเมตร โดยถือว่าโลกมีความ

หนาแน่นสม่ำเสมอ

วิธีทำ จากสมการ
gผวิ โลก (Rr )2
gเหว = เหวลึก h = R–r
(Rr )2
m'gผวิ โลก = (Rr )2 = R - √6508R
6m0 'gเหว = 16.8 x 10-3 R
=
58

r = √5608R = (16.8 x 10-3)(6,400)

= 107.5 km

ตอบ ความลึกของเหวเท่ากับ 107.5 กิโลเมตร

เกณฑ์การประเมนิ คณุ ลกั ษะอนั พงึ ประสงค์

ตัวช้วี ัด ผา่ น (1) ปฏบิ ตั ิตามข้อ
1. มวี นิ ยั ปฏิบตั ติ ามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบของ ช้ันเรยี น ตรงต
2. ใฝ่เรยี นรู้ ช้ันเรยี น ตรงตอ่ เวลาในการปฏิบัติกิจกรรม ต่างๆ และรับ
ต่างๆ
3. มุ่งมั่นในการทำงาน เขา้ เรยี นตรงเวลา ตั้งใจเรียน เอาใจใส่ และ เข้าเรยี นตรงเ
มคี วามเพยี รพยายามในการเรียนรู้ มีส่วน ความเพียรพย
ร่วมในการเรียนรู้ และเข้าร่วมกจิ กรรมการ ในการเรียนรู้
เรียนร้ตู า่ งๆ บางครง้ั ต่างๆ ทงั้ ภาย
บ่อยครง้ั
ต้ังใจและรบั ผิดชอบในการปฏิบตั ิหน้าทีท่ ่ี
ไดร้ ับมอบหมายให้สำเรจ็ ต้งั ใจและรบั ผ
ได้รบั มอบหม
ทำงานใหด้ ีข้ึน

เกณฑ์การประเมิน ดีมาก
ช่วงคะแนน 7 – 9 ระดับคุณภาพ 3 ดี
ชว่ งคะแนน 4 - 6 ระดับคณุ ภาพ 2 พอใช้
ชว่ งคะแนน 3 ระดบั คุณภาพ 1

เกณฑก์ ารผ่าน : นักเรียนไดร้ ะดบั คุณภาพ 2 ขน้ึ ไป

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ดเี ย่ียม (3)
ดี (2)
ปฏิบตั ติ ามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบของช้นั
อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบของ เรียน ไม่ละเมิดสิทธขิ องผ้อู ื่น ตรงตอ่ เวลาในการ
ต่อเวลาในการปฏบิ ัติกจิ กรรม ปฏิบัตกิ ิจกรรมต่างๆ และรบั ผดิ ชอบในการทำงาน
บผิดชอบในการทำงาน
เวลา ตงั้ ใจเรยี น เอาใจใส่ และมี เข้าเรียนตรงเวลา ต้ังใจเรียน เอาใจใส่ และมีความ
ยายามในการเรียนรู้ มสี ่วนร่วม เพียรพยายามในการเรยี นรู้ มีสว่ นรว่ มในการ
และเข้ารว่ มกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรยี นรู้ และเขา้ รว่ มกิจกรรมการเรียนรู้ต่างๆ ทงั้
ยในและภายนอกโรงเรยี น ภายในและภายนอกโรงเรยี นเป็นประจำ และเป็น
แบบอยา่ งทีด่ ี
ผดิ ชอบในการปฏิบตั หิ นา้ ทีท่ ่ี
มายให้สำเร็จ มีการปรบั ปรงุ การ ตั้งใจและรบั ผิดชอบในการปฏิบัติหนา้ ทท่ี ี่ไดร้ ับ
น มอบหมายใหส้ ำเร็จ มกี ารปรับปรุงและพฒั นาการ
ทำงานให้ดีขน้ึ

แบบมาตรประมาณค่าเพ่อื ประเมินคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์
คำชี้แจง : ใหพ้ ิจารณาพฤติกรรมต่อไปน้ี แล้วใหร้ ะดับคะแนนที่ตรงกับการปฏบิ ัติของนกั เรยี นตามความเปน็
จริง

รายการประเมิน คะแนน
เฉลี่ย
เลขท่ี ชอ่ื -สกุล มีวินัย ใฝ่เรยี นรู้ มงุ่ ม่ันใน การแปลผล
การทำงาน

ลงช่อื .........................................................
(.............................................)
ผปู้ ระเมิน

เกณฑ์การวดั และประเมินผล
เกณฑ์การประเมินทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์

ตัวชี้วัด ผ่าน (1)
ทกั ษะการคำนวณ
คำนวณคา่ ท่ีต้องการโดยใชว้ ิธีการทางการ คำนวณค่าท
ทักษะการลงความเห็นจาก
ข้อมูล คำนวณ เช่น การหาค่าเฉลีย่ อตั ราสว่ น คำนวณ เช่น

ทกั ษะการตีความและลง ได้ถูกตอ้ งบางส่วน ถูกต้องส่วน
ข้อสรุป
ลงความเห็นโดยอาศยั หลักฐานทไ่ี ดจ้ าก ลงความเห็น

การสงั เกต หรอื ท่ีไดจ้ ากการทำกิจกรรม สงั เกต หรอื

บางส่วน

บันทกึ ข้อมลู โดยมีการใช้ตารางหือวิธีการ บนั ทึกข้อมลู

อนื่ ในการจดั ระเบียบข้อมลู บางส่วน และมี ในการจดั ระ

การระบุชนดิ หรือหนว่ ยของข้อมลู บางส่วน ระบุชนดิ หร

เกณฑก์ ารประเมนิ ดมี าก
ชว่ งคะแนน 7 – 9 ระดบั คุณภาพ 3 ดี
ช่วงคะแนน 4 - 6 ระดับคุณภาพ 2 พอใช้
ช่วงคะแนน 3 ระดบั คุณภาพ 1

เกณฑก์ ารผา่ น : นักเรยี นไดร้ ะดับคุณภาพ 2 ขนึ้ ไป

เกณฑ์การให้คะแนน ดเี ยยี่ ม (3)

ดี (2) คำนวณคา่ ท่ีตอ้ งการโดยใช้วิธีการทางการ
คำนวณ เชน่ การหาค่าเฉลยี่ อัตราส่วน ได้
ที่ตอ้ งการโดยใชว้ ธิ กี ารทางการ ถูกต้องครบถว้ น
น การหาค่าเฉล่ยี อตั ราสว่ น ได้
นใหญ่ ลงความเห็นโดยอาศยั หลักฐานทีไ่ ด้จากการ
สังเกต หรอื ท่ีได้จากการทำกจิ กรรมครบถว้ น
นโดยอาศยั หลักฐานท่ไี ดจ้ ากการ
อที่ได้จากการทำกิจกรรมส่วนใหญ่

ลโดยมีการใช้ตารางหือวธิ ีการอน่ื บันทกึ ข้อมูลโดยมีการใช้ตารางหอื วิธีการอ่นื
ะเบียบข้อมลู ส่วนใหญ่ และมีการ ในการจดั ระเบียบข้อมูลครบถ้วน และมกี าร
รือหนว่ ยของข้อมูลสว่ นใหญ่ ระบชุ นิดหรอื หน่วยของข้อมลู ครบถว้ น

ทม่ี า สสวท.

แบบมาตรประมาณคา่ เพอ่ื ประเมนิ ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์
คำชแ้ี จง : ให้พิจารณาพฤติกรรมตอ่ ไปนี้ แล้วให้ระดับคะแนนท่ีตรงกบั การปฏบิ ัติของนกั เรยี นตามความเป็น
จรงิ

รายการประเมิน

เลขที่ ชื่อ-สกุล ทักษะการ ีตความหมาย คะแนน การแปลผล
และลงข้อส ุรป เฉลี่ย

ทักษะการลงความเห็น
จากข้อมูล

ลงชื่อ.........................................................
(.............................................)
ผู้ประเมิน

แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 19

รหัสวิชา ว30201 รายวชิ า ฟิสกิ ส์ 1 กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 3 แรงและกฎการเคลอ่ื นที่ เร่อื ง การประยุกตใ์ ชก้ ฎการเคล่ือนที่

ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 4 เวลาเรยี น 3 ชัว่ โมง

ผู้สอน นางสาวสเุ มธาวี ขันทอง

มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด/ผลการเรยี นรู้

สาระฟิสกิ ส์ : 1. เข้าใจธรรมชาติทางฟิสกิ ส์ ปริมาณและกระบวนการวัด การเคลอื่ นที่แนวตรง แรงและกฎการ
เคล่อื นทข่ี องนิวตัน กฎความโนม้ ถ่วงสากล แรงเสียดทานสมดุลกลของวตั ถุ งานและกฎการอนุรกั ษ์พลังงานกล
โมเมนตัมและกฎการอนุรกั ษ์โมเมนตมั การเคล่อื นท่ีแนวโค้ง รวมทั้งนำความรู้ไปใชป้ ระโยชน์

ผลการเรียนรู้

เขียนแผนภาพของแรงที่กระทำต่อวัตถุอิสระ ทดลอง และอธิบายกฎการเคลื่อนที่ของนิวตันและ
การใช้กฎการเคลื่อนท่ีของนิวตันกับสภาพการเคล่ือนที่ของวัตถุ รวมท้ังคำนวณปริมาณต่าง ๆ ท่ีเกี่ยวข้อง

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
ดา้ นความรู้ (K)
- นักเรียนอธบิ ายกฎการเคลอ่ื นท่ขี องนวิ ตันท้ังสามข้อได้
ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
- นกั เรยี นสามารถคำนวณการเคลือ่ นท่ีของนวิ ตันท้งั สามข้อและคำนวณปริมาณท่เี กีย่ วข้องได้
ถกู ตอ้ ง
ด้านคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ (A)
- นักเรียนมีนักเรยี นมีความสนใจใฝเ่ รยี นรู้ต่อการเรยี น

สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด

กฎการเคลื่อนที่ เป็นกฎที่ใช้อธิบายเกี่ยวกับสภาพการเคลื่อนที่และการเปลี่ยนสภาพของวัตถุ
ประกอบดว้ ยกฎการเคลื่อนท่ขี องนวิ ตนั ท้งั สามขอ้

กฎขอ้ ที่ 1 วา่ ดว้ ย วัตถจุ ะรักษาสภาพอยู่นิง่ หรือสภาพเคลื่อนที่อยา่ งสม่ำเสมอ นอกจากจะมี
แรงลัพธ์ท่ีมคี ่าไม่เท่ากับศนู ย์ แสดงว่าวัตถุพยายามรกั ษาสภาพเดิมของวัตถุอยู่เสมอ ถ้าอยู่นิ่งก็จะอยูน่ ่ิงตลอด
ถา้ เคลอื่ นท่ีกจ็ ะเคลื่อนทด่ี ว้ ย ความเร็วคงที่ กฎขอ้ นจี้ ึงเรยี กวา่ " กฎความเฉ่ือย "

กฎข้อที่ 2 ว่าด้วย เมื่อมีแรงลัพธ์ที่มีค่าไม่เท่ากับศูนย์มากระทำต่อวัตถุ จะทำให้วัตถุเกิด
ความเร่งในทิศเดียวกับแรงลัพธ์ที่มากระทำและขนาดของความเร่งนี้จะแปรผันตรงกับขนาดของแรงลัพธ์ และ
แปรผกผนั กบั มวลของวตั ถุ

กฎขอ้ ท่ี 3 ว่าดว้ ย ทกุ แรงกริ ิยายอ่ มมแี รงปฏกิ ิรยิ าขนาดเท่ากนั กระทำในทิศตรงกนั ข้ามเสมอ
หรือแรงกระทำซง่ึ กนั และกันของวัตถุสองก้อนย่อมมขี นาดเท่ากันแต่มีทิศทางตรงกันขา้ ม

สาระการเรยี นรู้
กฎการเคล่ือนท่ขี องนิวตนั 3 ขอ้ และการเขยี น Free Body diagram

สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน
( ✓ ) ความสามารถในการส่ือสาร ( ✓ ) ความสามารถในการคิด ( ) ความสามารถในการแก้ปัญหา
( ) ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ติ ( ) ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ ( ) มวี ินัย ( ✓ ) ใฝเ่ รยี นรู้
( ) รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ( ✓ ) ซอ่ื สตั ย์สจุ รติ ( ) รักความเปน็ ไทย ( ✓ ) มจี ิตสาธารณะ
( ) อยอู่ ยา่ งพอเพียง ( ✓ ) มุง่ มนั่ ในการทำงาน

คุณลกั ษณะของผ้เู รยี นตามหลักสูตรมาตรฐานสากล

( ✓ ) เป็นเลิศวิชาการ ( ) ส่ือสารสองภาษา ( ✓ ) ล้ำหน้าทางความคิด

( ✓ ) ผลติ งานอยา่ งสร้างสรรค์ ( ) ร่วมกันรบั ผดิ ชอบต่อสังคมโลก

ชนิ้ งาน/ภาระงาน

1. แบบฝึกหัดคำถามตรวจสอบความเขา้ ใจ 3.6
2. ใบงานที่ 3.5 เร่ือง การประยกุ ต์ใช้กฎการเคล่ือนที่

กจิ กรรมการเรียนรู้
ขน้ั ท่ี 1 ข้นั สรา้ งความสนใจ
1. ครูทบทวนความรู้เกี่ยวข้องกับ แรงบางชนิดที่ควรรู้ การเขียนแผนภาพ วัตถุอิสระ การหาขนาด

และทิศทางของแรงลพั ธ์ แรงเสียดทาน และแรงโนม้ ถว่ ง
2. ครูทบทวนกฎการเคลื่อนที่ของนิวตันว่า กฎการเคลื่อนที่ เป็นกฎที่ใช้อธิบายเกี่ยวกับสภาพการ

เคลื่อนที่และการเปลี่ยนสภาพของวัตถุ ประกอบด้วยกฎการเคลื่อนที่ของนิวตันทั้งสามข้อ
กฎขอ้ ท่ี 1 วา่ ด้วย วัตถจุ ะรักษาสภาพอยูน่ ิ่งหรือสภาพเคล่ือนที่อย่างสมำ่ เสมอ นอกจากจะมี

แรงลัพธ์ท่ีมีค่าไม่เท่ากับศูนย์ แสดงว่าวัตถุพยายามรกั ษาสภาพเดมิ ของวัตถุอยู่เสมอ ถ้าอยู่นิ่งก็จะอยูน่ ิ่งตลอด
ถ้าเคลื่อนทกี่ ็จะเคลื่อนทดี่ ้วย ความเร็วคงท่ี กฎขอ้ นี้จึงเรียกว่า " กฎความเฉือ่ ย "

กฎข้อที่ 2 ว่าด้วย เมื่อมีแรงลัพธ์ที่มีค่าไม่เท่ากับศูนย์มากระทำต่อวัตถุ จะทำให้วัตถุเกิด
ความเร่งในทิศเดียวกับแรงลัพธ์ที่มากระทำและขนาดของความเร่งนี้จะแปรผันตรงกับขนาดของแรงลัพธ์ และ
แปรผกผันกับมวลของวตั ถุ

กฎขอ้ ท่ี 3 วา่ ด้วย ทกุ แรงกริ ยิ ายอ่ มมีแรงปฏิกิริยาขนาดเท่ากนั กระทำในทศิ ตรงกันข้ามเสมอ
หรอื แรงกระทำซ่ึงกันและกนั ของวัตถสุ องก้อนย่อมมีขนาดเทา่ กันแตม่ ที ิศทางตรงกันข้าม

ขัน้ ที่ 2 ขน้ั สำรวจและค้นหา
1. ครูใหน้ ักเรียนแบ่งกลุ่ม 6 กลมุ่ ให้แต่ละกลมุ่ ศึกษาตัวอยา่ ง 3.7-3.12 ในหนังสอื เรยี นหน้า 170-178
2. ใหแ้ ตล่ ะกลุ่มเลือกตวั อย่างท่ีศกึ ษานำมาเสนอหน้าช้นั เรยี น อภปิ รายรว่ มกนั กับเพอ่ื นในช้ัน

ขนั้ ท่ี 3 ขน้ั อธบิ ายและลงขอ้ สรปุ
1. ครูอธิบายตวั อย่าง 3.7 และ 3.8 ในหนังสอื เรยี นโดยใช้ความรเู้ กี่ยวกับการเขียนแผนภาพวตั ถุอสิ ระ
กฎการเคลื่อนท่ีของนวิ ตัน การแยกแรงองคป์ ระกอบ แรงแนวฉากและนำ้ หนักของวตั ถุ
2. ครูอธบิ ายตวั อยา่ ง 3.9 ในหนังสือเรียนโดยใช้ความร้เู กย่ี วกับการเขยี นแผนภาพวัตถุอิสระ กฎการ
เคลื่อนท่ีของนิวตัน การแยกแรงองค์ประกอบ แรงแนวฉาก นำ้ หนกั ของวตั ถุ และแรงเสยี ดทาน
3. ครูอธิบายตวั อยา่ ง 3.10 ในหนังสือเรยี นโดยใช้ความรู้เกย่ี วกบั การเขียนแผนภาพวัตถุอสิ ระ กฎการ
เคลอื่ นท่ขี องนวิ ตัน และแรงดึงเชือก
4. ครอู ธบิ ายตวั อยา่ ง 3.11 ในหนงั สือเรียนโดยใชค้ วามรู้เกี่ยวกับการเขียนแผนภาพวัตถุอิสระ กฎการ
เคลื่อนที่ของนิวตัน การแยกแรงองค์ประกอบ แรงแนวฉาก น้ำหนักของวัตถุ และแรงเสียดทาน
5. ครอู ธบิ ายตวั อย่าง 3.12 ในหนงั สอื เรยี นโดยใชค้ วามร้เู ก่ียวกบั การเขียนแผนภาพวัตถุอสิ ระ กฎการ
เคลื่อนที่ของนวิ ตัน การแยกแรงองค์ประกอบ แรงแนวฉาก น้ำหนกั ของวตั ถุ และแรงเสียดทาน
6. นกั เรียนทำแบบฝึกหดั ตรวจสบความเข้าใจ 3.6 ในหนงั สอื เรยี นหน้า 179 ส่งครทู ้ายช่วั โมง
ขั้นที่ 4 ข้ันขยายความรู้
1. ครใู หค้ วามร้เู พิม่ เตมิ เกยี่ วกบั การนำกฎของนิวตันไปใชใ้ นสถานการณต์ ่าง ๆ
3. ครูมอบหมายใหน้ กั เรียนทำใบงานท่ี 3.5 เรื่อง การประยกุ ต์ใช้กฎการเคลือ่ นท่ี และสง่ ครใู นชั่วโมงถดั ไป
ขน้ั ที่ 5 ขั้นประเมินผล
1. ครูตรวจสอบผลจากการทำทำแบบฝึกหดั 3.6
2. ครตู รวจสอบผลการทำใบงานท่ี 3.5
3. ครปู ระเมนิ ผล โดยการสงั เกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานของนักเรยี น

ส่อื การเรยี นรู้/แหล่งเรยี นรู้

1. หนังสอื เรยี นรายวชิ าเพ่ิมเติม ฟิสกิ ส์ ม.4 เลม่ 1 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560)
2. ใบงาน 3.5 เรือ่ ง การประยุกต์ใช้กฎการเคล่ือนท่ี
3. Powerpoint

การวัดและประเมนิ ผล เกณฑก์ ารประเมนิ
ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
วิธวี ดั เครื่องมอื
รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์
K - คำถามตรวจสอบความเข้าใจ
- นกั เรยี นอธิบายกฎการเคลอ่ื นที่ 3.5 ระดับคุณภาพ 2
ของนิวตันทั้งสามข้อได้ ผา่ นเกณฑ์

P ใบงานท่ี .5 เร่อื ง การประยุกตใ์ ช้
- นักเรียนสามารถคำนวณการ กฎการเคลื่อนที่
เคลื่อนที่ของนิวตันทั้งสามข้อและ
คำนวณปริมาณที่เกี่ยวข้องได้
ถกู ต้อง

A - แบบประเมินคุณลักษณะ
-นักเรยี นมีนกั เรียนมีความสนใจ อนั พึงประสงค์
ใฝ่เรียนรู้ต่อการเรียน

ความเห็นของหัวหนา้ กลุ่มสาระการเรยี นรู้/ผูท้ ไี่ ดร้ บั มอบหมาย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ่ื ………………………………………………………….
(นางบัวแกว้ ศรีภูธร)

ตำแหนง่ หวั หน้ากลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
................/................./.................

ความเหน็ ของผ้บู ริหาร/ผูท้ ี่ไดร้ ับมอบหมาย
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ………………………………………………………….
(........................................................)

ตำแหน่ง.............................................................
................/................./.................

บนั ทึกผลหลงั การจัดกิจกรรมการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนร้ทู ี่...................
เร่อื ง..............................................

1. ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
จำนวนนกั เรียน.........................คน
ดา้ นความรู้

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านทักษะกระบวนการ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านสมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ดา้ นคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านคณุ ลกั ษณะของผู้เรียนตามหลักสตู รมาตรฐานสากล

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปญั หา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางในการแกไ้ ข
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงช่ือ………………………………………………………….
(........................................................)
................/................./.................

ใบงานท่ี 3.5

เรอื่ ง การประยุกต์ใชก้ ฎการเคลื่อนที่

คำชีแ้ จง : คำนวณหาผลลัพธเ์ กี่ยวกับการประยกุ ต์ใช้กฎการเคลอ่ื นท่ขี องนิวตนั
1. นายเอหนัก 65 กิโลกรัม ยืนอยู่บนเครื่องชั่งน้ำหนักที่ตั้งอยู่ในลิฟต์ที่เคลื่อนที่ลงด้วยความเร่ง 2.8 เมตรต่อ
วนิ าที2 น้ำหนักของนายเอที่อา่ นไดจ้ ากเคร่ืองช่งั มคี า่ เทา่ ใด
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ลิฟต์ในตึกสูงแห่งหนึ่งมีความเรง่ และความหน่วง 2.0 เมตรต่อวินาที2 สามารถบรรทุกมวลได้ 800 กิโลกรมั
จงหาวา่ ถ้ามีนักเรยี นมวล 50 กโิ ลกรมั มาขน้ึ ลฟิ ตพ์ ร้อมกนั จะข้ึนไดม้ ากทีส่ ุดก่คี น โดลลิฟต์ไม่ส่งสัญญาณเตือน
การบรรทุกเกนิ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ออกแรงดงึ รถทดลองดว้ ยแรงขนาด 60 นวิ ตนั ดังภาพ

ก) จงหาความเรง่ ของรถทดลอง
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ข) จงหาแรงดงึ ในเส้นเชือก B
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ค) จงหาแรงดงึ ในเสน้ เชือก A
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. เครอื่ งชั่งมวล 1.0 กโิ ลกรมั ผูกตดิ กับกล่องสองใบที่มีมวล 3.0 กิโลกรัม และ 6.0 กโิ ลกรมั โดยมแี รง 50 นิว
ตนั ลากกล่องไปบนพื้นทม่ี สี ัมประสทิ ธิค์ วามเสียดทาน 0.4 ดงั ภาพ

ก) จงหาความเรง่ ของกล่อง
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ข) จงหาแรงดึงในเส้นเชือกท่เี ครือ่ งช่งั อ่านได้
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. กลอ่ งใบหนง่ึ มวล 5 กโิ ลกรัม ผูกกบั เชือกมวล 1 กโิ ลกรัม ถูกดึงขึน้ ดว้ ยแรง 80 นิวตัน
ก) จงหาความเร่งของกลอ่ ง

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ข) จงหาแรงดึงในเส้นเชือกตรงบรเิ วณกล่อง
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ค) จงหาแรงดึงในเส้นเชอื กที่จุดกึ่งกลางเชือก
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. กล่องมวล 2.0 กิโลกรัม วางทับบนกลอ่ งมวล 4.0 กิโลกรัม ที่วางอยู่บนพ้ืน เมื่อออกแรงผลักกล่องมวล 4.0
กิโลกรัม ด้วยแรง F พบว่ากล่องทั้งสองยังเคลื่อนที่ไปบนพ้นพร้อมกัน กำหนดให้ทุกผิวสัมผัสมีสัมประสิทธ์ิ
ความเสียดทานสถติ และจลนเ์ ท่ากบั 0.5 และ 0.3 ตามลำดบั

ก) จงหาความเร่งของกล่องทัง้ สองใบ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ข) จงหาแรง F ที่ใชผ้ ลัก
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. ออกแรงผลักกล่องมวล 5.0 กิโลกรัม ที่อยู่นิ่ง ให้เคลื่อนที่ขึ้นไปบนพื้นเอียงที่ทำมุม 30 องศากับแนวระดับ
ดังภาพ พบว่ากล่องเคลื่อนที่ขึ้นไปบนพื้นเอียงได้ระยะทาง 10 เมตรในเวลา 5 วินาที กำหนดให้พื้นเอียงมี
สัมประสทิ ธิ์ความเสยี ดทานเทา่ กับ 0.4

ก) จงหาความเร่งของกลอ่ ง
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ข) จงหาแรงที่ใชผ้ ลกั กลอ่ ง
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. มวลเท่ากันสามก้อนผูกกับเชือกคล้องผ่านรอกเบา ดังภาพ เมื่อทำให้มวลที่แขวนเลื่อนลงมาได้
80 เซนติเมตร ในเวลา 4.0 วินาที จงหาสัมประสิทธิ์ความเสียดทานระหว่างพื้นกับมวล เมื่อมวลแต่ละก้อนมี
มวล 2 กโิ ลกรมั

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. มวล 10 กิโลกรมั และ 2 กโิ ลกรัม แขวนกบั รอกชดุ ทตี่ รึงปลาย ดงั ภาพ จงหาขนาดความเรง่ ของมวลทง้ั สอง

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบงานที่ 3.5 เฉลย

เร่อื ง การประยกุ ตใ์ ช้กฎการเคลอื่ นท่ี

คำช้ีแจง : คำนวณหาผลลพั ธ์เกยี่ วกบั การประยกุ ตใ์ ช้กฎการเคลื่อนทขี่ องนิวตัน

1. นายเอหนัก 65 กิโลกรัม ยืนอยู่บนเครื่องชั่งน้ำหนักที่ตั้งอยูใ่ นลิฟต์ที่เคล่ือนที่ลงด้วยความเร่ง 2.8 เมตรต่อ

วนิ าที2 นำ้ หนักของนายเอท่ีอ่านได้จากเครอื่ งช่งั มีค่าเท่าใด

วธิ ที ำ เขียนแผนภาพวตั ถอุ ิสระของลิฟตท์ เี่ คลอ่ื นทีล่ งจะได้ ดงั ภาพ

∑ F = ma

mg – N = ma

N = m (g – a)

= (65)(9.8 – 2.8)

= 455 N

เครื่องชั่งนำ้ หนักแสดงผลในหนว่ ยกโิ ลกรัม (kg)
455
N = 9.8 = 46.4 kg

ตอบ น้ำหนักของนายเอทีอ่ า่ นได้จากเครื่องช่ังมีค่าเท่ากบั 46.4 กิโลกรมั

2. ลิฟต์ในตึกสูงแห่งหนึง่ มีความเร่งและความหน่วง 2.0 เมตรต่อวินาที2 สามารถบรรทุกมวลได้ 800 กิโลกรมั
จงหาว่าถ้ามีนกั เรียนมวล 50 กโิ ลกรัม มาข้ึนลิฟตพ์ รอ้ มกนั จะข้นึ ได้มากที่สุดก่ีคน โดลลฟิ ตไ์ มส่ ง่ สัญญาณเตือน
การบรรทกุ เกนิ
วธิ ีทำ ให้ x คอื จำนวนนักเรียนทข่ี ้นึ ลิฟต์ได้โดยท่ลี ิฟตไ์ มส่ ง่ สัญญาณเตือนการบรรทุกเกนิ

เขียนแผนภาพวตั ถุอสิ ระของลฟิ ตท์ เี่ คลื่อนที่ขึ้นจะได้ ดังภาพ

∑ F = ma
N - mg = ma
N = m(g + a)
mg = m(g + a)
800(9.8) = 50x(9.8 + 2)
7,840 = 590x
x = 13.3 คน
ตอบ ถา้ มนี ักเรียนมวล 50 กิโลกรมั มาขึน้ ลิฟต์พร้อมกนั จะขึน้ ไดม้ ากท่ีสุด 13 คน