แผนการสอนอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์

30 10. วงจรกรองแรงดัน ถ้ามีตัวเก็บประจุค่ามากๆ เอาต์พุตที่ได้จะเป็นอย่างไร ก. แรงดันเรียบมากขึ้น ข. แรงดันมีริปเปิลมากขึ้น ค. แรงดันสูงขึ้นตามค่าของตัวเก็บประจุ ง. แรงดันไม่เปลี่ยนแปลง เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน ข้อ1 ข้อ2 ข้อ 3 ข้อ 4 ข้อ 5 ข้อ 6 ข้อ 7 ข้อ 8 ข้อ 9 ข้อ 10 ก. ค. ค. ค. ข. ข. ข. ก. ค. ก. 15. แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการสอนที่ 2 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น วัตถุประสงค์ เพื่อ ประเมินความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น ข้อคำถาม คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุด 1. วงจรที่แปลงไฟกระแสสลับเป็นไฟตรง คือ ก. Rectifier ข. Clamping ค. Filter ง. Clipping 2. ค่าแรงดันไฟตรงที่ได้จากวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น คือข้อใด ก. Vrms/0.707 ข. VAC×√2 ค. 0.138 Vp ง. 0.636 Vp 3. ข้อเสียของวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่นคือข้อใด ก. หม้อแปลงที่จ่ายไฟสลับจะมีค่ากระแสไหลเป็นช่วงๆ ทำให้ประสิทธิภาพของหม้อแปลงต่ำลง ข. มีข้อจำกัดในเรื่องของการจ่ายกระแสไปยังโหลด ค. เอาต์พุตของวงจรมีริปเปิลต่ำ ง. แรงดันที่ได้มีค่าสูง 4. เพื่อทำให้แรงดันไฟตรงที่ได้จากวงจรเรียงกระแส มีค่าเรียบพอเพียงกับการนำไปใช้งานต้องใช้วงจรใดช่วย ก. วงจรเรียงกระแส ข. วงจรขลิบ ค. วงจรกรองกระแส ง. วงจรยกระดับ 5. วงจรกรองแรงดันโดยใช้ตัวเก็บประจุ ข้อใดกล่าวถูกต้องที่สุด ก. ค่าความจุของตัวเก็บประจุมากจะทำให้กรองแรงดันได้เรียบง่ายยิ่งขึ้น ข. ค่าความจุของตัวเก็บประจุมากจะทำให้กรองแรงดันเกิดริปเปิลมากขึ้น ค. ค่าความจุของตัวเก็บประจุน้อยจะทำให้กรองแรงดันได้เรียบยิ่งขึ้น ง. ค่าความจุของตัวเก็บประจุน้อยจะทำให้ได้แรงดันไฟลดลง 6. วงจรกรองแรงดัน นิยมใช้ตัวเก็บประจุชนิดใด ก. อิเล็กโทรไลติค ข. โพลีโฟรไพลีน ค. เซรามิค ง. โพลีสไตรีน

31 7. สัญญาณเข้าและสัญญาณออกของวงจรเร็กติไฟเออร์จะต่างเฟสกันกี่องศา ก. 90 องศา ข. 180 องศา ค. 270 องศา ง. 360 องศา 8. การต่อวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่นบวก สัญญาณออก VOut จะเป็นอย่างไร ก. จะได้สัญญาณเฉพาะช่วงบวก ข. จะได้สัญญาณเฉพาะช่วงลบ ค. จะได้สัญญาณทั้งช่วงบวกและช่วงลบ ง. ไม่มีข้อใดถูกต้อง 9. จากรูปเป็นการเรียงกระแสแบบใด 220 VAC + D RL ก. วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น ข. วงจรเรียงกระแสแบบคลื่นบวก ค. วงรเรียงกระแสแบบคลื่นลบ ง. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 10. วงจรกรองแรงดัน ถ้ามีตัวเก็บประจุค่ามากๆ เอาต์พุตที่ได้จะเป็นอย่างไร ก. แรงดันเรียบมากขึ้น ข. แรงดันมีริปเปิลมากขึ้น ค. แรงดันสูงขึ้นตามค่าของตัวเก็บประจุ ง. แรงดันไม่เปลี่ยนแปลง เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ข้อ1 ข้อ2 ข้อ 3 ข้อ 4 ข้อ 5 ข้อ 6 ข้อ 7 ข้อ 8 ข้อ 9 ข้อ 10 ก. ค. ค. ค. ข. ข. ข. ก. ค. ก.

32 16. ใบความรู้ที่ 2 หน่วยการสอนที่ 2 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น หัวข้อเรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น 2.1 ลักษณะวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น จะเป็นวงจรที่ทำหน้าที่ตัดเอาแรงดันไฟสลับที่ป้อนเข้ามา อาจเป็น ครึ่งบวกหรือครึ่งลบแล้วแต่การจัดวงจรไอโอด แรงดันที่ส่งออกเอาต์พุตจะเป็นช่วงๆ คือ ช่วงมีแรงดันและ ช่วงไม่มีแรงดันสลับกันไป 2.2 การทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น การเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น (Half Wave Rectifier) การทำงานเมื่อจ่ายแรงเคลื่อนไฟฟ้า กระแสสลับ 220 V เข้าทางขดปฐมภูมิ (Primary) ของหม้อแปลงไฟฟ้า จะเกิดการเหนี่ยวนำแรงดันไฟฟ้า มายังขดทุติยภูมิ (Secondary) การเหนี่ยวนำแรงดันไฟฟ้าของหม้อแปลง เฟสของสัญญาณเข้ากับเฟสของ สัญญาณออกจะต่างเฟสกันอยู่ 180° เมื่อขั้วบนของขดปฐมภูมิได้รับเฟสลบ ขั้วล่างเทียบได้เฟสบวก จะทำ ให้ขดทุติยภูมิขั้วบนเป็นเฟสบวก ขาแอโอด (A) ของไดโอดได้รับแรงดันซีกบวก ขาแคโถด (K) ได้รับ แรงดันซีกลบเป็นผลให้ไดโอดได้รับไบอัสตรงไดโอดนำกระแส มีกระแสไหลเข้าขาแอโอด ออกขาแคโถดผ่าน โหลด (Load) ครบวงจรที่ขั้วล่างของขดทุติยภูมิ มีแรงดันซีกบวกตกคร่อมที่โหลด 2.3 วงจรเรียงกระแสครึ่งคลื่น เป็นการจัดวงจรไดโอดให้นำกระแสเฉพาะซีกบวกของไฟสลับ ทำให้แรงดันที่ได้จากการเรียงกระแส ออกมาที่เอาต์พุตเพียงช่วงบวกของไฟสลับเท่านั้น แรงดันไฟตรงเฉลี่ยสามารถคำนวณหาได้จากสูตร VDC=0.318 Vp หรือ VDC=0.45 VAC แรงดันไฟตรงที่ได้จะยังไม่เรียบ มีลักษณะเป็นพัลส์ ที่เรียกว่าพัลส์ ดี.ซี (Pulse D.C.) 2.4 วงจรเรียบกระแสครึ่งคลื่นลบ เป็นการจัดวงจรไดโอดให้นำกระแสเฉพาะซีกลบของไฟสลับ ก็จะได้วงจรเรียกกระแสแบบครึ่งคลื่น ลบ เมื่อขั้วบนของขดทุติยภูมิได้รับเฟสลบ ขั้วล่างเทียบศักย์ได้เฟสบวก จะทำให้ไดโอดได้รับไบอัสตรง ไดโอดสามารถนำกระแสได้ กระแสจะไหลจากขั้วล่างของหม้อแปลงผ่านโหลดเข้าทางขาแอโนด ออกทาง แคโถดครบวงจรที่ขั้วบนของหม้อแปลง ลักษณะเช่นนี้จะทำให้ขั้วบนของโหลดมีศักย์เป็นลบ ขั้วล่างมีศักย์ เป็นบวก

33 17. ใบงานที่ 2 หน่วยการสอนที่ 2 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น หัวข้อเรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น จุดประสงค์ 1. ประกอบวงจรเพื่อศึกษาการทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น 2. เพื่อให้รู้จักวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่นบวกและครึ่งคลื่นลบ 3. เพื่อให้เข้าใจการวัดและทดสอบวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่นบวกและครึ่งคลื่นลบ 4. เขียนหลักการทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่นได้ 5. สามารถประกอบวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่นชนิดคลื่นบวกและครึ่งคลื่นลบได้ 6. สามารถวัดและทดสอบวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น โดยใช้มัลติมิเตอร์และออสซิลโลสโคปได้ 7. มีมนุษย์สัมพันธ์ ยอมรับความคิดเห็นของผู้อื่น ให้ความร่วมมือกับผู้อื่นเป็นอย่างดี เครื่องมือและอุปกรณ์ 1. ออสซิลโลสโคป 1 เครื่อง 2. ดิจิตอลมัลติมิเตอร์ 1 เครื่อง 3. ชุดฝึกวิชาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 1 ชุด ข้อควรระวัง 1. ในการใช้ออสซิลโลสโคปวัดรูปคลื่นของสัญญาณ ทุกครั้งให้ปรับตำแหน่ง Volt/div และ Time/div ของออสซิลโลสโคปให้อยู่ในตำแหน่งเดิมและปรับ Variable ให้อยู่ในตำแหน่ง Calibrate เสมอ 2. การใส่ตัวเก็บประจุเพื่อทำหน้าที่กรอง (Filter) ควรใส่ให้ถูกข้วเพราะอาจทำให้ตัวเก็บประจุระเบิด ได้ ข้อเสนอแนะ ในการวาดรูปคลื่นนั้น ให้วาดรูปคลื่น 1 ลูก ลงในช่อง 1 ช่อง โดยรูปคลื่นที่อยู่ในใบงานนี้จะมีช่วง ความถี่เดียวกันตลอด เมื่อปรับ Time/div จนเห็นรูปคลื่นชัดเจนแล้วจึงไม่จำเป็นต้องปรับ Time/div อีก การ อ่านค่าแรงดันที่เอาต์พุตจะได้ค่าที่ไม่แน่นอนเนื่องจากมีค่าริปเปิล ให้นักศึกษาหาค่าแรงดันเฉลี่ย ได้จากสูตร ค่าแรงดันเฉลี่ยของแรงดันเอาต์พุต (Vdc) = 0.318 Vp ลำดับขั้นการทดลอง 1. ประกอบวงจรตามรูปที่ 2.1 220 V 1N4007 RL 1K 9 0 V1 Vin รูปที่ 2.1 2. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันที่จุดต่างๆ VIN(VAC) = V V1(VDC) = V

34 3. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดแรงดันที่ VIN เปรียบเทียบกับ V1 โดยปรับสวิตซ์เลือกให้อยู่ในตำแหน่ง DC บันทึกภาพที่ได้ลงในรูปที่ 2.2 รูปที่ 2.2 4. ประกอบวงจรทดลองตามรูปที่ 2.3 220 V 1N4007 RL 1K 9 0 V1 Vin รูปที่ 2.3 5. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันที่จุดต่างๆ VIN(VAC) = V V1(VDC) = V 6. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดแรงดันที่ VIN เปรียบเทียบกับ V1 โดยปรับสวิตซ์เลือกให้อยู่ในตำแหน่ง DC บันทึกภาพที่ได้ลงในรูปที่ 2.4 VIN V1 0 0 VIN = Vp-p V1 = Vp-p

35 รูปที่ 2.4 7. ประกอบวงจรทดลองตามรูปที่ 2.5 220 V 1N4007 RL 1K 9 0 Vin V1 C1 4 7µF 8. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันที่จุด VIN(VAC) และ V1(VDC) อ่านค่าแรงดันจากมัลติมิเตอร์ บันทึกลงในใบ งาน VIN(VAC) = V (ตั้งมัลติมิเตอร์ย่านวัดแรงดันไฟสลับ) V1(VDC) = V (ตั้งมัลติมิเตอร์ย่านวัดแรงดันไฟตรง) 9. ออสซิลโลสโคปวัดแรงดันที่จุด VIN เปรียบเทียบกับจุด V1 โดยปรับสวิตช์เลือกให้อยู่ในตำแหน่ง DC สังเกตรูปสัญญาณพร้อมบันทึกภาพที่ได้ลงในรูปที่ 2.6 รูปที่ 2.6 VIN V1 0 0 VIN = Vp-p V1 = Vp-p VIN V1 0 0 VIN = Vp-p VP1 = Vp-p VP2 = Vp-p

36 หมายเหตุ VP1 วัดจากเส้น 0 ถึงยอดแรงดันสูงสุด VP2 วัดจากเส้น 0 ถึงยอดแรงดันต่ำสุด 10. เปลี่ยนค่า C = 47µF ในวงจรรูปที่ 2.5 ใหม่เป็น C = 100µF และ C = 10µF ตามลำดับ ใช้ ออสซิลโลสโคปวัดแรงดันที่ VIN เปรียบเทียบกับ V1 โดยปรับสวิตช์เลือกให้อยู่ในตำแหน่ง DC สังเกตรูปคลื่นที่ เปลี่ยนไป บันทึกค่าที่ได้ลงในรูปที่ 2.7 สรุปและวิจารณ์ผลการทดลอง ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. VIN 100µF 0 0 VIN = Vp-p 10µF 0 VP1 = Vp-p VP2 = Vp-p VP1 = Vp-p VP2 = Vp-p

37 18. แบบประเมินผล แบบประเมินผลการนำเสนอผลงาน ชื่อกลุ่ม……………………………………………ชั้น………………………ห้อง............................ รายชื่อสมาชิก 1……………………………………เลขที่……. 2……………………………………เลขที่……. 3……………………………………เลขที่……. 4……………………………………เลขที่……. ที่ รายการประเมิน คะแนน ข้อคิดเห็น 3 2 1 1 เนื้อหาสาระครอบคลุมชัดเจน (ความรู้เกี่ยวกับเนื้อหา ความถูกต้อง ปฏิภาณในการตอบ และการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า) 2 รูปแบบการนำเสนอ 3 การมีส่วนร่วมของสมาชิกในกลุ่ม 4 บุคลิกลักษณะ กิริยา ท่าทางในการพูด น้ำเสียง ซึ่งทำให้ผู้ฟังมีความ สนใจ รวม ผู้ประเมิน………………………………………………… เกณฑ์การให้คะแนน 1. เนื้อหาสาระครอบคลุมชัดเจนถูกต้อง 3 คะแนน = มีสาระสำคัญครบถ้วนถูกต้อง ตรงตามจุดประสงค์ 2 คะแนน = สาระสำคัญไม่ครบถ้วน แต่ตรงตามจุดประสงค์ 1 คะแนน = สาระสำคัญไม่ถูกต้อง ไม่ตรงตามจุดประสงค์ 2. รูปแบบการนำเสนอ 3 คะแนน = มีรูปแบบการนำเสนอที่เหมาะสม มีการใช้เทคนิคที่แปลกใหม่ ใช้สื่อและเทคโนโลยี ประกอบการ นำเสนอที่น่าสนใจ นำวัสดุในท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้อย่างคุ้มค่าและ ประหยัด 2 คะแนน = มีเทคนิคการนำเสนอที่แปลกใหม่ ใช้สื่อและเทคโนโลยีประกอบการนำเสนอที่น่าสนใจ แต่ขาดการประยุกต์ใช้ วัสดุในท้องถิ่น 1 คะแนน = เทคนิคการนำเสนอไม่เหมาะสม และไม่น่าสนใจ 3. การมีส่วนร่วมของสมาชิกในกลุ่ม 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนมีบทบาทและมีส่วนร่วมกิจกรรมกลุ่ม 2 คะแนน = สมาชิกส่วนใหญ่มีบทบาทและมีส่วนร่วมกิจกรรมกลุ่ม 1 คะแนน = สมาชิกส่วนน้อยมีบทบาทและมีส่วนร่วมกิจกรรมกลุ่ม 4. ความสนใจของผู้ฟัง 3 คะแนน = ผู้ฟังมากกว่าร้อยละ 90 สนใจ และให้ความร่วมมือ 2 คะแนน = ผู้ฟังร้อยละ 70-90 สนใจ และให้ความร่วมมือ 1 คะแนน = ผู้ฟังน้อยกว่าร้อยละ 70 สนใจ และให้ความร่วมมือ

38 แบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม ชื่อกลุ่ม……………………………………………ชั้น………………………ห้อง............................ รายชื่อสมาชิก 1……………………………………เลขที่……. 2……………………………………เลขที่……. 3……………………………………เลขที่……. 4……………………………………เลขที่……. ที่ รายการประเมิน คะแนน ข้อคิดเห็น 3 2 1 1 การกำหนดเป้าหมายร่วมกัน 2 การแบ่งหน้าที่รับผิดชอบและการเตรียมความ พร้อม 3 การปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย 4 การประเมินผลและปรับปรุงงาน รวม ผู้ประเมิน………………………………………………… วันที่…………เดือน……………………..พ.ศ…………... เกณฑ์การให้คะแนน 1. การกำหนดเป้าหมายร่วมกัน 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนมีส่วนร่วมในการกำหนดเป้าหมายการทำงานอย่างชัดเจน 2 คะแนน = สมาชิกส่วนใหญ่มีส่วนร่วมในการกำหนดเป้าหมายในการทำงาน 1 คะแนน = สมาชิกส่วนน้อยมีส่วนร่วมในการกำหนดเป้าหมายในการทำงาน 2. การหน้าที่รับผิดชอบและการเตรียมความพร้อม 3 คะแนน = กระจายงานได้ทั่วถึง และตรงตามความสามารถของสมาชิกทุกคน มีการจัดเตรียม สถานที่ สื่อ/อุปกรณ์ไว้อย่างพร้อมเพรียง 2 คะแนน = กระจายงานได้ทั่วถึง แต่ไม่ตรงตามความสามารถ และมีสื่อ/อุปกรณ์ไว้อย่างพร้อมเพรียง แต่ขาดการจัดเตรียมสถานที่ 1 คะแนน = กระจายงานไม่ทั่วถึงและมีสื่อ / อุปกรณ์ไม่เพียงพอ 3. การปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย 3 คะแนน = ทำงานได้สำเร็จตามเป้าหมาย และตามเวลาที่กำหนด 2 คะแนน = ทำงานได้สำเร็จตามเป้าหมาย แต่ช้ากว่าเวลาที่กำหนด 1 คะแนน = ทำงานไม่สำเร็จตามเป้าหมาย 4. การประเมินผลและปรับปรุงงาน 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนร่วมปรึกษาหารือ ติดตาม ตรวจสอบ และปรับปรุงงานเป็นระยะ 2 คะแนน = สมาชิกบางส่วนมีส่วนร่วมปรึกษาหารือ แต่ไม่ปรับปรุงงาน 1 คะแนน = สมาชิกบางส่วนมีส่วนร่วมไม่มีส่วนร่วมปรึกษาหารือ และปรับปรุงงาน

39 19. แบบฝึกหัด แบบฝึกหัดท้ายหน่วยที่ 2 วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น จงตอบคำถามต่อไปนี้ 1. จงบอกลักษณะวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่นตามความเข้าใจของนักเรียน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. จงอธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่นมาโดยละเอียด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. จงคำนวณหาแรงดันเอาต์พุตของวงจรต่อไปนี้ 220 V 1N4007 RL 1K 9 0 V1 Vin ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

40 20. บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้แบบมุ่งเน้นสมรรถนะอาชีพและบูรณาการตามหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 20.1 สรุปผลการจัดการเรียนรู้ รายการ ระดับการปฏิบัติ 5 4 3 2 1 ด้านการเตรียมการสอน 1.จัดหน่วยการเรียนรู้ได้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์การเรียนรู้ 2. กำหนดเกณฑ์การประเมินครอบคลุมทั้งด้านความรู้ ด้านทักษะ และด้านจิตพิสัย 3. เตรียมวัสดุ-อุปกรณ์ สื่อ นวัตกรรม กิจกรรมตามแผนการจัดการเรียนรู้ก่อนเข้า สอน ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 4. มีวิธีการนำเข้าสู่บทเรียนที่น่าสนใจ 5. มีกิจกรรมที่หลากหลาย เพื่อช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ ความเข้าใจ 6. จัดกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนค้นคว้าเพื่อหาคำตอบด้วยตนเอง 7. นักเรียนมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 8. จัดกิจกรรมที่เน้นกระบวนการคิด ( คิดวิเคราะห์ คิดสังเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ ) 9. กระตุ้นให้ผู้เรียนแสดงความคิดเห็นอย่างเสรี 10. จัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เชื่อมโยงกับชีวิตจริงโดยนำภูมิปัญญา/บูรณาการเข้ามา มีส่วนร่วม 11. จัดกิจกรรมโดยสอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม 12. มีการเสริมแรงเมื่อนักเรียนปฏิบัติ หรือตอบถูกต้อง 13. มอบหมายงานให้เหมาะสมตามศักยภาพของผู้เรียน 14. เอาใจใส่ดูแลผู้เรียน อย่างทั่วถึง 15. ใช้เวลาสอนเหมาะสมกับเวลาที่กำหนด ด้านสื่อ นวัตกรรม แหล่งการเรียนรู้ 16. ใช้สื่อที่เหมาะสมกับกิจกรรมและศักยภาพของผู้เรียน 17. ใช้สื่อ แหล่งการเรียนรู้อย่างหลากหลาย เช่น บุคคล สถานที่ ของจริง เอกสาร สื่ออิเล็กทรอนิกส์ และอินเทอร์เน็ต เป็นต้น 13. มอบหมายงานให้เหมาะสมตามศักยภาพของผู้เรียน 14. เอาใจใส่ดูแลผู้เรียน อย่างทั่วถึง 15. ใช้เวลาสอนเหมาะสมกับเวลาที่กำหนด ด้านการวัดและประเมินผล 18. ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการกำหนดเกณฑ์การวัดและประเมินผล 19. ประเมินผลอย่างหลากหลายและครบทั้งด้านความรู้ ทักษะ และจิตพิสัย 20. ครู ผู้เรียน ผู้ปกครอง หรือ ผู้ที่เกี่ยวข้องมีส่วนร่วม ในการประเมิน หมายเหตุ ระดับการปฏิบัติ 5 = ปฏิบัติดีเยี่ยม 4 = ปฏิบัติดี 3 = ปฏิบัติพอใช้2 = ควรปรับปรุง 1 = ไม่มีการปฏิบัติ รวม เฉลี่ย

41 20.2 ปัญหาที่พบ และแนวทางแก้ปัญหา ปัญหาที่พบ แนวทางแก้ปัญหา ด้านการเตรียมการสอน .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ด้านสื่อ นวัตกรรม แหล่งการเรียนรู้ .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ด้านการวัดประเมินผล .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ด้านอื่น ๆ (โปรดระบุเป็นข้อ ๆ) .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ลงชื่อ ........................................................................ ครูผู้สอน (นายปฏิพาน สีนาบุญ) ตำแหน่ง ครูพิเศษสอน ............../.................................../....................

42 21. บันทึกการนิเทศและติดตาม วัน-เดือน-ปี เวลา รายการนิเทศและติดตาม ชื่อ-สกุล ผู้นิเทศ ตำแหน่ง

43 แผนการจัดการเรียนรู้ แบบมุ่งเน้นสมรรถนะอาชีพ และบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง รหัสวิชา 20105-2005 วิชา อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และวงจร หน่วยที่ 3 ชื่อหน่วย วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น ชื่อเรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น จำนวน 5 ชั่วโมง 1. สาระสำคัญ วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น จะใช้ไดโอด 2 ตัวในการเรียงกระแสโดยใช้หม้อแปลงแบบมีแท็ปก ลางเป็นตัวแบ่งเฟสให้ไดโอด โดยไดโอดจะนำกระแสครั้งละตัวในแต่ละครึ่งของไฟสลับที่เข้ามา ทำให้ได้แรงดัน ที่เอาต์พุตตลอดช่วงของแรงดันไฟสลับที่เข้ามา วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นมีสองแบบ คือ แบบที่ใช้หม้อ แปลงมีแท็ปกลางร่วมกับไดโอด 2 ตัว และแบบที่มีไดโอดบริดจ์ 4 ตัวและหม้อแปลงไม่จำเป็นต้องมีแท็ปกลาง ก็ได้ แรงดันเอาต์พุตที่ได้จะสูงขึ้นกว่าแบบเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่นเป็นสองเท่า 2. สมรรถนะอาชีพประจำหน่วย ด้านความรู้ 1. บอกลักษณะวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ 2. อธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ 3. คำนวณหาแรงดันเอาต์พุตได้ ด้านทักษะและการประยุกต์ใช้ 1. ปฏิบัติตามใบงานที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 2. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดคลื่นสัญญาณของวงจรเรียงกระแสได้ 3. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันวงจรเรียงกระแสได้ ด้านคุณธรรม/ จริยธรรม/ และคุณลักษณะที่พึงประสงค์และบูรณาการตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียง 1. ใช้หม้อแปลงแบบต่าง ๆ ในวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้อย่างถูกต้องเหมาะสม 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 จุดประสงค์ทั่วไป 1. เพื่อให้มีความรู้เกี่ยวกับการอธิบายลักษณะวงจรเรียงการ เต็มคลื่นแบบใช้หม้อแปลงมีแท็ปกลาง 2. เพื่อให้มีทักษะในการผลิตวงจรกรองแบบตัวเก็บประจุ 3. เพื่อให้มีเจตคติที่ดีในติดตามการทำงานวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบใช้หม้อแปลงมีแท็ปกลาง 4. เพื่อใช้หม้อแปลงแบบต่างๆ ในวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้อย่างถูกต้องเหมาะสม

44 3.2 จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. อธิบายลักษณะวงจรเรียงการ เต็มคลื่นแบบใช้หม้อแปลงมีแท็ปกลางได้ 2. ผลิตวงจรกรองแบบตัวเก็บประจุได้ 3. ติดตามการทำงานวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบใช้หม้อแปลงมีแท็ปกลางได้ 4. เพื่อใช้หม้อแปลงแบบต่างๆ ในวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้อย่างถูกต้องเหมาะสม 4. เนื้อหาสาระการสอน/การเรียนรู้ 4.1 ด้านความรู้ 1. วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบใช้หม้อแปลงมีแทปกลาง 2. การทำงานวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบใช้แบบหม้อแปลงมีเทปกลาง 3. วงจรกรอบแบบใช้ตัวเก็บประจุ (Capacitor Filter) 4.2 ด้านทักษะหรือปฏิบัติ 1. การทดลองที่ 3 วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 2. แบบทดสอบบทที่ 2 4.3 ด้านคุณธรรม/จริยธรรม/จรรยาบรรณ/บูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง 1. ใช้หม้อแปลงแบบต่างๆ ในวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้อย่างถูกต้องเหมาะสม

45 5. กิจกรรมการเรียนการสอนหรือการเรียนรู้ ขั้นตอนการสอนหรือกิจกรรมครู ขั้นตอนการเรียนหรือกิจกรรมของผู้เรียน ขั้นเตรียม(จำนวน 15 นาที) 1. ผู้สอนจัดเตรียมเอกสาร พร้อมกับแนะนำ รายวิชา วิธีการให้คะแนนและวิธีการเรียนเรื่อง สารกึ่งตัวนำ 2. ผู้สอนแจ้งจุดประสงค์การเรียนของหน่วย เรียนที่ 3 และขอให้ผู้เรียนร่วมกันทำกิจกรรมการ เรียนการสอน ขั้นเตรียม(จำนวน 15 นาที) 1. ผู้เรียนเตรียมอุปกรณ์และ ฟังครูผู้สอน แนะนำรายวิชา วิธีการให้คะแนนและวิธีการเรียน เรื่อง สารกึ่งตัวนำ 2. ผู้เรียนทำความเข้าใจเกี่ยวกับจุดประสงค์ การเรียนของหน่วยเรียนที่ 3 และการให้ความ ร่วมมือในการทำกิจกรรม ขั้นการสอน(จำนวน 240 นาที) 1. ผู้สอนให้ผู้เรียนเปิด PowerPoint บทที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น และให้ ผู้เรียนศึกษาเอกสารประกอบการสอน วิชา อุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์และวงจร โดยให้ผู้เรียนเรียนรู้ด้วย ตนเอง และสามารถสอบถามข้อสงสัยระหว่างเรียน จากผู้สอน 2. ผู้สอนให้ผู้เรียนอธิบายสารกึ่งตัวนำศึกษา จาก PowerPoint 3. ผู้สอนให้ผู้เรียนปฏิบัติใบงานที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 4. ผู้สอนสังเกตการณ์ปฏิบัติใบงานที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น ขั้นการสอน(จำนวน 240 นาที) 1. ผู้เรียนเปิด PowerPoint บทที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น และผู้เรียนศึกษา เ อ ก ส า ร ป ร ะ ก อ บ ก า ร ส อ น ว ิ ช า อ ุ ป ก ร ณ์ อิเล็กทรอนิกส์และวงจร ผู้เรียนเรียนรู้ด้วยตนเอง และสามารถตอบข้อสงสัยระหว่างเรียนได้ 2. ผู้เรียนฟังอธิบายสารกึ่งตัวนำได้ศึกษาจาก PowerPoint 3. ผู้เรียนปฏิบัติใบงานที่ 3 เรื่อง วงจรเรียง กระแสแบบเต็มคลื่น 4. ผู้เรียนมีข้อสงสัยสามารถสอบถามข้อสงสัย ระหว่างเรียนจากผู้สอน ขั้นสรุป(จำนวน 45 นาที) 1. ผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันสรุปเนื้อหาที่ได้ เรียนให้มีความเข้าใจในทิศทางเดียวกัน 2. ผู้สอนให้ผู้เรียนทำแบบฝึกหัดหน่วยที่ 3 3. ผู้สอนให้ผู้เรียนศึกษาเพิ่มเติมนอกห้องเรียน ด้วย PowerPoint ที่จัดทำขึ้น ขั้นสรุป(จำนวน 45 นาที) 1. ผู้เรียนร่วมกันสรุปเนื้อหาที่ได้เรียนให้มี ความเข้าใจในทิศทางเดียวกัน 2. ผู้เรียนทำแบบฝึกหัดหน่วยที่ 3 3. ผู้เรียนศึกษาเพิ่มเติมนอกห้องเรียน ด้วย PowerPoint ที่จัดทำขึ้น

46 6. สื่อการเรียนการสอน/การเรียนรู้ 6.1 สื่อสิ่งพิมพ์ 1. เอกสารประกอบการสอนวิชา อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และวงจร (Entrepreneurship) 2. ใบความรู้ที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 3. การทดลองที่ 3 วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นขั้นประยุกต์ใช้ข้อ 1 4. แบบทดสอบบทที่ 3 สรุปและประเมินผล ข้อ 2 5. แบบประเมินผลงานตามใบงาน ใช้ประกอบการสอนขั้นประยุกต์ใช้ ข้อ 1 6. แบบประเมินพฤติกรรมการทำงาน ใช้ประกอบการสอนขั้นประยุกต์ใช้ขั้นสรุปและประเมินผล 6.2 สื่อโสตทัศน์ 1. Power Point เรื่องวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 6.3 สื่อของจริง 1. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 7. แหล่งการเรียนการสอน/การเรียนรู้ 7.1 ภายในสถานศึกษา 1. ห้องสมุดวิทยาลัยการอาชีพสว่างแดนดิน 2. ห้องอินเตอร์เน็ตวิทยาลัยการอาชีพสว่างแดนดิน 7.2 ภายนอกสถานศึกษา 1. ห้องสมุดเฉลิมพระเกียรติอำเภอสว่างแดนดิน 2. ห้องสมุดประชาชนเฉลิมราชกุมารีอำเภอสว่างแดนดิน 8. งานที่มอบหมาย 8.1 ก่อนเรียน 1. ผู้เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน 8.2 ขณะเรียน 1. ศึกษาเนื้อหา ในบทที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 2. รายงานผลหน้าชั้นเรียน 3. ปฏิบัติใบปฏิบัติงานที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 4. สรุปผลการทดลอง 8.3 หลังเรียน 1. ทำแบบฝึกหัดบทที่ 3

47 9. ผลงาน/ชิ้นงาน ที่เกิดจากการเรียนรู้ของผู้เรียน 1. แบบฝึกหัดบทที่ 3 ใบปฏิบัติงานที่ 3 2. ตรวจผลงาน 10. เอกสารอ้างอิง 1. อดุลย์ กัลยาแก้ว . อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และวงจร. : ศูนย์ส่งเสริมอาชีวะ (ศสอ) 11. การบูรณาการ/ความสัมพันธ์กับรายวิชาอื่น 1. บูรณาการกับวิชาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น 2. บูรณาการกับวิชาวงจรไฟฟ้าเบื้องต้น 12. หลักการประเมินผลการเรียน 12.1 ก่อนเรียน 1. ตรวจผลงานตามใบปฏิบัติงานที่ 3 2. สังเกตการปฏิบัติงาน 12.2 ขณะเรียน - 12.3 หลังเรียน 1. ตรวจแบบฝึกหัด บทที่ 3 2. ตรวจแบบแบบฝึกหัดผลการเรียนรู้ 13. รายละเอียดการประเมินผลการเรียน จุดประสงค์ข้อที่ 1 บอกลักษณะวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถบอกลักษณะวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : บอกลักษณะวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ได้คะแนน 1 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 2 อธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถอธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : อธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ ได้คะแนน 1 คะแนน

48 จุดประสงค์ข้อที่ 3 คำนวณหาแรงดันเอาต์พุตได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถคำนวณหาแรงดันเอาต์พุตได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : คำนวณหาแรงดันเอาต์พุตได้ได้คะแนน 1 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 4 ปฏิบัติตามใบงานที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถปฏิบัติตามใบงานที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : ปฏิบัติตามใบงานที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ได้คะแนน 1 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 5 ใช้ออสซิลโลสโคปวัดคลื่นสัญญาณของวงจรเรียงกระแสได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถใช้ออสซิลโลสโคปวัดคลื่นสัญญาณของวงจรเรียงกระแสได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : ใช้ออสซิลโลสโคปวัดคลื่นสัญญาณของวงจรเรียงกระแสได้ ได้คะแนน 0.5 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 5 ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันวงจรเรียงกระแสได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันวงจรเรียงกระแสได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันวงจรเรียงกระแสได้ ได้คะแนน 0.5 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 7 ใช้หม้อแปลงแบบต่าง ๆ ในวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้อย่างถูกต้องเหมาะสม 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถใช้หม้อแปลงแบบต่าง ๆ ในวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้อย่างถูกต้อง เหมาะสม 4. เกณฑ์การผ่าน : ใช้หม้อแปลงแบบต่าง ๆ ในวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้อย่างถูกต้องเหมาะสมได้ ได้ คะแนน 0.55 คะแนน 14. แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการสอนที่ 3 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น วัตถุประสงค์ เพื่อ ประเมินความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น ข้อคำถาม คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุด 1. วงจรที่แปลงไฟกระแสสลับเป็นไฟตรงคือ ก. วงจรเรียงกระแส ข. วงจรขลิบแรงดัน ค. วงจรกรองกระแส ง. วงจรยกระดับแรงดัน

49 จากรูปจงตอบคำถามข้อ 2-4 - + + - C D1 RL D2 2. จากรูปวงจร เรียกว่าวงจรอะไร ก. วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น ข. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น ค. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ ง. วงจรกรองกระแส 3. จากรูปวงจรเอาต์พุตที่ได้ จะเป็นอย่างไร ก. ข. ค. ง. 4.สัญญาณที่ได้ทางเอาต์พุตจะต่างเฟสกันกี่องศา ก. 90 องศา ข. 160 องศา ค. 180 องศา ง. 360 องศา 5. ค่าแรงดันไฟตรงที่ได้จะเป็นเท่าใด ก. 0.707 Vp ข. 2 Vp ค. 0.318 Vp ง. 0.636 Vp 6. ทำไมวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นจึงต้องใช้ไดโอด 2 ตัว ก. เพื่อให้ไดโอดสลับกันทำงาน ข. เพื่อรักษาระดับแรงดัน ค. เพื่อให้แรงดันสูงขึ้นเป็น 2 เท่า ง. เพื่อให้กรองกระแสให้เรียบ 7. วงจรกรองแรงดันทำหน้าที่อะไรในวงจร ก. เพื่อกรองแรงดันให้เรียบ ข. เพื่อจำกัดกระแส ค. เพื่อไม่ให้กระแสไหลมายังโหลดมากเกินไป ง. เพื่อลดแรงดันให้ต่ำลง 8. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นต่างจากแบบครึ่งคลื่นอย่างไร ก. วงจรใช้ไดโอดตัวเดียว ข. จ่ายแรงดันเอาต์พุตเป็นช่วงๆ ค. ประสิทธิภาพต่ำ ง. แรงดันเอาต์พุตจะสูงกว่า 2 เท่า 9. เพราะเหตุใดหม้อแปลงที่ใช้ในวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นจึงต้องมีแทปกลาง ก. เพราะทำให้แรงดันเพิ่มขึ้น ข. เพื่อทำให้กระแสเพิ่มขึ้น ค. เพื่อให้มีความทนทานมากขึ้น ง. เพื่อแยกเฟสแรงดันจ่ายให้ไดโอดทั้งซีกบวกและซีกลบ

50 10. ข้อดีของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นคือข้อใด ก. มีความราบเรียบของสัญญาณ ข. สามารถจ่ายแรงดันและกระแสให้กับวงจรได้สูง ค. ประสิทธิภาพสูง ง. ถูกทุกข้อ เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน ข้อ1 ข้อ2 ข้อ 3 ข้อ 4 ข้อ 5 ข้อ 6 ข้อ 7 ข้อ 8 ข้อ 9 ข้อ 10 ก. ข. ก. ค. ง. ก. ก. ง. ง. ง. 15. แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการสอนที่ 3 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น วัตถุประสงค์ เพื่อ ประเมินความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น ข้อคำถาม คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุด 1. วงจรที่แปลงไฟกระแสสลับเป็นไฟตรงคือ ก. วงจรเรียงกระแส ข. วงจรขลิบแรงดัน ค. วงจรกรองกระแส ง. วงจรยกระดับแรงดัน จากรูปจงตอบคำถามข้อ 2-4 - + + - C D1 RL D2 2. จากรูปวงจร เรียกว่าวงจรอะไร ก. วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น ข. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น ค. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ ง. วงจรกรองกระแส 3. จากรูปวงจรเอาต์พุตที่ได้ จะเป็นอย่างไร ก. ข. ค. ง. 4.สัญญาณที่ได้ทางเอาต์พุตจะต่างเฟสกันกี่องศา ก. 90 องศา ข. 160 องศา ค. 180 องศา ง. 360 องศา 5. ค่าแรงดันไฟตรงที่ได้จะเป็นเท่าใด ก. 0.707 Vp ข. 2 Vp ค. 0.318 Vp ง. 0.636 Vp

51 6. ทำไมวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นจึงต้องใช้ไดโอด 2 ตัว ก. เพื่อให้ไดโอดสลับกันทำงาน ข. เพื่อรักษาระดับแรงดัน ค. เพื่อให้แรงดันสูงขึ้นเป็น 2 เท่า ง. เพื่อให้กรองกระแสให้เรียบ 7. วงจรกรองแรงดันทำหน้าที่อะไรในวงจร ก. เพื่อกรองแรงดันให้เรียบ ข. เพื่อจำกัดกระแส ค. เพื่อไม่ให้กระแสไหลมายังโหลดมากเกินไป ง. เพื่อลดแรงดันให้ต่ำลง 8. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นต่างจากแบบครึ่งคลื่นอย่างไร ก. วงจรใช้ไดโอดตัวเดียว ข. จ่ายแรงดันเอาต์พุตเป็นช่วงๆ ค. ประสิทธิภาพต่ำ ง. แรงดันเอาต์พุตจะสูงกว่า 2 เท่า 9. เพราะเหตุใดหม้อแปลงที่ใช้ในวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นจึงต้องมีแทปกลาง ก. เพราะทำให้แรงดันเพิ่มขึ้น ข. เพื่อทำให้กระแสเพิ่มขึ้น ค. เพื่อให้มีความทนทานมากขึ้น ง. เพื่อแยกเฟสแรงดันจ่ายให้ไดโอดทั้งซีกบวกและซีกลบ 10. ข้อดีของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นคือข้อใด ก. มีความราบเรียบของสัญญาณ ข. สามารถจ่ายแรงดันและกระแสให้กับวงจรได้สูง ค. ประสิทธิภาพสูง ง. ถูกทุกข้อ เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ข้อ1 ข้อ2 ข้อ 3 ข้อ 4 ข้อ 5 ข้อ 6 ข้อ 7 ข้อ 8 ข้อ 9 ข้อ 10 ก. ข. ก. ค. ง. ก. ก. ง. ง. ง.

52 16. ใบความรู้ที่ 3 หน่วยการสอนที่ 3 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น หัวข้อเรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 3.1 วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบใช้หม้อแปลงมีแท็ปกลาง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่น จะสามารถเรียงดันไฟสลับให้ออกเอาต์พุตได้ทั้งช่วงบวกและช่วงลบของ แรงดันไฟสลับที่ป้อนเข้ามาที่อินพุตของวงจร โดยไม่มีส่วนใดของแรงดันไปสลับถูกตัดทิ้งไป ลักษณะของ วงจรจะใช้ไดโอด 2 ทำหน้าที่แปลงสัญญาณไฟสลับเป็นสัญญาณไฟตรงโดยมีหม้อแปลงไฟฟ้าแบบมีแท็ป กลาง ทำหน้าที่แบ่งเฟสให้เกิดการต่างเฟสกัน 180° ระหว่างสัญญาณจากส่วนบน และส่วนล่างของขดทุติย ภูมิของหม้อแปลง เพื่อให้ไดโอดทั้งสองตัวสลับกันทำงาน ดังนั้น วงจรจึงสามารถจ่ายแสงได้เรียบและสูงกว่า วงจรเรียบกระแสแบบครึ่งคลื่น 3.2 การทำงานวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบใช้แบบหม้อแปลงมีเทปกลาง เมื่อมีแรงดันไฟสลับ VIN ป้อนเข้าขดปฐมภูมิของหม้อแปลง จะเกิดแรงดันไฟสลับขึ้นที่ขั้วบนและขั้ว ล่างของขดทุติยภูมิ ที่แท็ปกลางของหม้อแปลงจะกำหนดให้มีแรงดัน 0 โวลต์ ดังนั้น แรงดันครึ่งหนึ่งจึงเกิด ที่แท็ปกลางกับขั้วด้านบนของหม้อแปลง และอีกครึ่งหนึ่งจะเกิดขึ้นที่แท็ปกลางกับขั้วด้านล่างของหม้อแปลง โดยแรงดันระหว่างขั้วด้านบนและขั้วล่างจะมีเฟสต่างกัน 180 องศา การทำงานของวงจรเมื่อขั้วบนของขด ทุติยภูมิมีค่าแรงดันเป็นบวก ขั้วล่างมีแรงดันเป็นลบไดโอด D1 จะได้รับไบอัสตรง นำกระแสมีกระแสไหล ผ่านไดโอด ผ่านโหลด RL ไปครบวงจรที่ขั้วแท็ป ทำให้เกิดแรงดันตกคร่อมที่โหลด RL เป็นคลื่นรูปไซน์ครึ่ง คลื่น 3.3 วงจรกรองแบบใช้ตัวเก็บประจุ (Capacitor Filter) แรงดันที่ได้จากวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น ยังมีระลอกคลื่นปนอยู่ปริมาณสูง ไม่เหมาะที่จะ นำไปใช้งาน จะต้องนำแรงดันนี้ผ่านวงจรกรอง ก่อนที่จะนำไปใช้งาน วงจรกรอบแบบที่ง่ายและนิยมใช้ที่สุด คือ วงจรกรองแบบใช้ตัวเก็บประจุ

53 17. ใบงานที่ 3 หน่วยการสอนที่ 3 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น หัวข้อเรื่อง วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น จุดประสงค์ 1. เพื่อให้เข้าใจหลักการทำงานของงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 2. เพื่อให้เข้าใจการประกอบวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 3. เพื่อให้เข้าใจหลักการวัดและทดสอบวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น 4. สามารถประกอบวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นได้ 5. สามารถวัดและทดสอบวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นโดยใช้มัลติมิเตอร์และออสซิลโลสโคป 6. มีความรับผิดชอบ ปฏิบัติงานถูกต้องตามขั้นตอน มีความเพียรพยายามในการเรียน เครื่องมือและอุปกรณ์ 1. ออสซิลโลสโคป 1 เครื่อง 2. ดิจิตอลมัลติมิเตอร์หรือแอนะล็อกมัลติมิเตอร์ 1 เครื่อง 3. ชุดฝึกวิชาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 1 ชุด ข้อควรระวัง 1. ในการใช้ออสซิลโลสโคปวัดรูปคลื่นของสัญญาณ ทุกครั้งให้ปรับตำแหน่ง Volt/div และ Time/div ของออสซิลโลสโคปต้องอยู่ในตำแหน่งเดิมปรับ Variable ให้อยู่ตำแหน่ง Calibrate เสมอ 2. การใส่ตัวเก็บประจุเพื่อทำหน้าที่กรอง (Filter) ควรใส่ให้ถูกข้วเพราะอาจทำให้ตัวเก็บประจุระเบิด ได้ 3. การวัดค่าแรงดันเอาต์พุต จะต้องต่อ RL ทุกครั้ง ข้อเสนอแนะ ในการวาดรูปคลื่นนั้น ให้วาดรูปคลื่น 1 ลูก ลงในช่อง 1 ช่อง โดยรูปคลื่นที่อยู่ในใบงานนี้จะมีช่วง ความถี่เดียวกันตลอด เมื่อปรับ Time/div จนเห็นรูปคลื่นชัดเจนแล้วจึงไม่จำเป็นต้องปรับ Time/div อีก การ อ่านค่าแรงดันที่เอาต์พุตจะได้ค่าที่ไม่แน่นอนเนื่องจากมีค่าริปเปิล ให้นักศึกษาหาค่าแรงดันเฉลี่ย ได้จากสูตร ค่าแรงดันเฉลี่ยของแรงดันเอาต์พุต = 0.636 Vp ลำดับขั้นการทดลอง 1. ประกอบวงจรตามรูปที่ 3.1 220 V RL 1K 1N4007 1N4007 I 1 V1 V2 V3 รูปที่ 3.1

54 2. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันและกระแสที่จุดต่างๆพร้อมบันทึกลงในใบงาน วัด V1(AC) ได้ = V วัด V2(AC) ได้ = V วัด V3(DC) ได้ = V วัด I1(DC) ได้ = mA 3. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดรูปคลื่น V1, V2 เปรียบเทียบกับ V3 โดยปรับสวิตช์ เลือกให้อยู่ในตำแหน่ง DC บันทึกผลที่ได้ลงในรูปที่ 3.2 0 0 0 V1 V2 V3 V1 = _____________Vp-p V2 = _____________Vp-p V3 = _____________Vp-p รูปที่ 3.2 4. ประกอบวงจรตามรูปที่ 3.3 220 V RL 1K 1N4007 1N4007 I 1 V1 V2 V3 รูปที่ 3.3 5. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันและกระแสที่จุดต่างๆพร้อมบันทึกลงในใบงาน วัด V1(AC) ได้ = V วัด V2(AC) ได้ = V วัด V3(DC) ได้ = V วัด I1(DC) ได้ = mA 6. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดรูปคลื่น V1, V2 เปรียบเทียบกับ V3 โดยปรับสวิตช์ เลือกให้อยู่ในตำแหน่ง DC บันทึกผลที่ได้ลงในรูปที่ 3.4

55 0 0 0 V1 V2 V3 V1 = _____________Vp-p V2 = _____________Vp-p V3 = _____________Vp-p รูปที่ 3.4 7. ประกอบวงจรตามรูปที่ 3.5 220 V RL 1K 1N4007 1N4007 I 1 V1 V2 V3 C1 47µ F รูปที่ 3.5 8. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันและกระแสที่จุดต่างๆพร้อมบันทึกลงในใบงาน วัด V1(AC) ได้ = V วัด V2(AC) ได้ = V วัด V3(DC) ได้ = V วัด I1(DC) ได้ = mA 9. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดรูปคลื่น V1, V2 เปรียบเทียบกับ V3 โดยปรับสวิตช์ เลือกให้อยู่ในตำแหน่ง DC บันทึกผลที่ได้ลงในรูปที่ 3.5

56 0 0 0 V1 V2 V3 V1 = _____________Vp-p V2= _____________Vp-p VP1= _____________Vp-p VP2= _____________Vp-p รูปที่ 3.6 10. ทำการเปลี่ยนค่า C1 ในรูปที่ 3.5 เป็น 100µF, 10µF โดยใช้ออสซิลโลสโคปวัดรูปคลื่น V1, V2 เปรียบเทียบกับ V3 โดยปรับสวิตช์เลือกให้อยู่ในตำแหน่ง DC สังเกตความเปลี่ยนแปลง บันทึกภาพที่ได้ลงใน รูปที่ 3.7 0 0 0 V1 V2 C=100µ F V1 = _____________Vp-p V2= _____________Vp-p VP1= _____________Vp-p VP2= _____________Vp-p VP1= _____________Vp-p VP2= _____________Vp-p 0 C=10µ F รูปที่ 3.7

57 หมายเหตุ VP1 วัดจากเส้น 0 ถึงยอดแรงดันสูงสุด VP2 วัดจากเส้น 0 ถึงยอดแรงดันต่ำสุด สรุปและวิจารณ์ผลการทดลอง ทุกๆขั้นตอน ............................................................................................................................. ................................................. ......................................................................................................................................... ..................................... .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ..............................................................................................................................................................................

58 18. แบบประเมินผล แบบประเมินผลการนำเสนอผลงาน ชื่อกลุ่ม……………………………………………ชั้น………………………ห้อง............................ รายชื่อสมาชิก 1……………………………………เลขที่……. 2……………………………………เลขที่……. 3……………………………………เลขที่……. 4……………………………………เลขที่……. ที่ รายการประเมิน คะแนน ข้อคิดเห็น 3 2 1 1 เนื้อหาสาระครอบคลุมชัดเจน (ความรู้เกี่ยวกับเนื้อหา ความถูกต้อง ปฏิภาณในการตอบ และการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า) 2 รูปแบบการนำเสนอ 3 การมีส่วนร่วมของสมาชิกในกลุ่ม 4 บุคลิกลักษณะ กิริยา ท่าทางในการพูด น้ำเสียง ซึ่งทำให้ผู้ฟังมีความ สนใจ รวม ผู้ประเมิน………………………………………………… เกณฑ์การให้คะแนน 1. เนื้อหาสาระครอบคลุมชัดเจนถูกต้อง 3 คะแนน = มีสาระสำคัญครบถ้วนถูกต้อง ตรงตามจุดประสงค์ 2 คะแนน = สาระสำคัญไม่ครบถ้วน แต่ตรงตามจุดประสงค์ 1 คะแนน = สาระสำคัญไม่ถูกต้อง ไม่ตรงตามจุดประสงค์ 2. รูปแบบการนำเสนอ 3 คะแนน = มีรูปแบบการนำเสนอที่เหมาะสม มีการใช้เทคนิคที่แปลกใหม่ ใช้สื่อและเทคโนโลยี ประกอบการ นำเสนอที่น่าสนใจ นำวัสดุในท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้อย่างคุ้มค่าและ ประหยัด 2 คะแนน = มีเทคนิคการนำเสนอที่แปลกใหม่ ใช้สื่อและเทคโนโลยีประกอบการนำเสนอที่น่าสนใจ แต่ขาดการประยุกต์ใช้ วัสดุในท้องถิ่น 1 คะแนน = เทคนิคการนำเสนอไม่เหมาะสม และไม่น่าสนใจ 3. การมีส่วนร่วมของสมาชิกในกลุ่ม 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนมีบทบาทและมีส่วนร่วมกิจกรรมกลุ่ม 2 คะแนน = สมาชิกส่วนใหญ่มีบทบาทและมีส่วนร่วมกิจกรรมกลุ่ม 1 คะแนน = สมาชิกส่วนน้อยมีบทบาทและมีส่วนร่วมกิจกรรมกลุ่ม 4. ความสนใจของผู้ฟัง 3 คะแนน = ผู้ฟังมากกว่าร้อยละ 90 สนใจ และให้ความร่วมมือ 2 คะแนน = ผู้ฟังร้อยละ 70-90 สนใจ และให้ความร่วมมือ 1 คะแนน = ผู้ฟังน้อยกว่าร้อยละ 70 สนใจ และให้ความร่วมมือ

59 แบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม ชื่อกลุ่ม……………………………………………ชั้น………………………ห้อง............................ รายชื่อสมาชิก 1……………………………………เลขที่……. 2……………………………………เลขที่……. 3……………………………………เลขที่……. 4……………………………………เลขที่……. ที่ รายการประเมิน คะแนน ข้อคิดเห็น 3 2 1 1 การกำหนดเป้าหมายร่วมกัน 2 การแบ่งหน้าที่รับผิดชอบและการเตรียมความ พร้อม 3 การปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย 4 การประเมินผลและปรับปรุงงาน รวม ผู้ประเมิน………………………………………………… วันที่…………เดือน……………………..พ.ศ…………... เกณฑ์การให้คะแนน 1. การกำหนดเป้าหมายร่วมกัน 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนมีส่วนร่วมในการกำหนดเป้าหมายการทำงานอย่างชัดเจน 2 คะแนน = สมาชิกส่วนใหญ่มีส่วนร่วมในการกำหนดเป้าหมายในการทำงาน 1 คะแนน = สมาชิกส่วนน้อยมีส่วนร่วมในการกำหนดเป้าหมายในการทำงาน 2. การหน้าที่รับผิดชอบและการเตรียมความพร้อม 3 คะแนน = กระจายงานได้ทั่วถึง และตรงตามความสามารถของสมาชิกทุกคน มีการจัดเตรียม สถานที่ สื่อ/อุปกรณ์ไว้อย่างพร้อมเพรียง 2 คะแนน = กระจายงานได้ทั่วถึง แต่ไม่ตรงตามความสามารถ และมีสื่อ/อุปกรณ์ไว้อย่างพร้อมเพรียง แต่ขาดการจัดเตรียมสถานที่ 1 คะแนน = กระจายงานไม่ทั่วถึงและมีสื่อ / อุปกรณ์ไม่เพียงพอ 3. การปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย 3 คะแนน = ทำงานได้สำเร็จตามเป้าหมาย และตามเวลาที่กำหนด 2 คะแนน = ทำงานได้สำเร็จตามเป้าหมาย แต่ช้ากว่าเวลาที่กำหนด 1 คะแนน = ทำงานไม่สำเร็จตามเป้าหมาย 4. การประเมินผลและปรับปรุงงาน 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนร่วมปรึกษาหารือ ติดตาม ตรวจสอบ และปรับปรุงงานเป็นระยะ 2 คะแนน = สมาชิกบางส่วนมีส่วนร่วมปรึกษาหารือ แต่ไม่ปรับปรุงงาน 1 คะแนน = สมาชิกบางส่วนมีส่วนร่วมไม่มีส่วนร่วมปรึกษาหารือ และปรับปรุงงาน

60 19. แบบฝึกหัด แบบฝึกหัดท้ายหน่วยที่ 3 วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น จงตอบคำถามต่อไปนี้ 1. จงบอกลักษณะวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นมาอย่างละเอียด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2. จงอธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น พร้อมวาดรูปประกอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. จงคำนวณหาแรงดันเอาต์พุตของวงจรต่อไปนี้ 220 V RL 1K 1N4007 1N4007 I 1 V1 V2 V3 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

61 20. บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้แบบมุ่งเน้นสมรรถนะอาชีพและบูรณาการตามหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 20.1 สรุปผลการจัดการเรียนรู้ รายการ ระดับการปฏิบัติ 5 4 3 2 1 ด้านการเตรียมการสอน 1.จัดหน่วยการเรียนรู้ได้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์การเรียนรู้ 2. กำหนดเกณฑ์การประเมินครอบคลุมทั้งด้านความรู้ ด้านทักษะ และด้านจิตพิสัย 3. เตรียมวัสดุ-อุปกรณ์ สื่อ นวัตกรรม กิจกรรมตามแผนการจัดการเรียนรู้ก่อนเข้า สอน ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 4. มีวิธีการนำเข้าสู่บทเรียนที่น่าสนใจ 5. มีกิจกรรมที่หลากหลาย เพื่อช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ ความเข้าใจ 6. จัดกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนค้นคว้าเพื่อหาคำตอบด้วยตนเอง 7. นักเรียนมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 8. จัดกิจกรรมที่เน้นกระบวนการคิด ( คิดวิเคราะห์ คิดสังเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ ) 9. กระตุ้นให้ผู้เรียนแสดงความคิดเห็นอย่างเสรี 10. จัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เชื่อมโยงกับชีวิตจริงโดยนำภูมิปัญญา/บูรณาการเข้ามา มีส่วนร่วม 11. จัดกิจกรรมโดยสอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม 12. มีการเสริมแรงเมื่อนักเรียนปฏิบัติ หรือตอบถูกต้อง 13. มอบหมายงานให้เหมาะสมตามศักยภาพของผู้เรียน 14. เอาใจใส่ดูแลผู้เรียน อย่างทั่วถึง 15. ใช้เวลาสอนเหมาะสมกับเวลาที่กำหนด ด้านสื่อ นวัตกรรม แหล่งการเรียนรู้ 16. ใช้สื่อที่เหมาะสมกับกิจกรรมและศักยภาพของผู้เรียน 17. ใช้สื่อ แหล่งการเรียนรู้อย่างหลากหลาย เช่น บุคคล สถานที่ ของจริง เอกสาร สื่ออิเล็กทรอนิกส์ และอินเทอร์เน็ต เป็นต้น 13. มอบหมายงานให้เหมาะสมตามศักยภาพของผู้เรียน 14. เอาใจใส่ดูแลผู้เรียน อย่างทั่วถึง 15. ใช้เวลาสอนเหมาะสมกับเวลาที่กำหนด ด้านการวัดและประเมินผล 18. ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการกำหนดเกณฑ์การวัดและประเมินผล 19. ประเมินผลอย่างหลากหลายและครบทั้งด้านความรู้ ทักษะ และจิตพิสัย 20. ครู ผู้เรียน ผู้ปกครอง หรือ ผู้ที่เกี่ยวข้องมีส่วนร่วม ในการประเมิน หมายเหตุ ระดับการปฏิบัติ 5 = ปฏิบัติดีเยี่ยม 4 = ปฏิบัติดี 3 = ปฏิบัติพอใช้2 = ควรปรับปรุง 1 = ไม่มีการปฏิบัติ รวม เฉลี่ย

62 20.2 ปัญหาที่พบ และแนวทางแก้ปัญหา ปัญหาที่พบ แนวทางแก้ปัญหา ด้านการเตรียมการสอน .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ด้านสื่อ นวัตกรรม แหล่งการเรียนรู้ .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ด้านการวัดประเมินผล .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ด้านอื่น ๆ (โปรดระบุเป็นข้อ ๆ) .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. ลงชื่อ ........................................................................ ครูผู้สอน (นายปฏิพาน สีนาบุญ) ตำแหน่ง ครูพิเศษสอน ............../.................................../....................

63 21. บันทึกการนิเทศและติดตาม วัน-เดือน-ปี เวลา รายการนิเทศและติดตาม ชื่อ-สกุล ผู้นิเทศ ตำแหน่ง

64 แผนการจัดการเรียนรู้ แบบมุ่งเน้นสมรรถนะอาชีพ และบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง รหัสวิชา 20105-2005 วิชา อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และวงจร หน่วยที่ 4 ชื่อหน่วย วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ ชื่อเรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ จำนวน 5 ชั่วโมง 1. สาระสำคัญ วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์เป็นวงจรที่แก้ไขจุดอ่อนของวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบใช้ หม้อแปลงที่มีเซนเตอร์แท็ปซึ่งมีราคาแพง ไดโอดจะนำกระแสครั้งละตัวทำให้ทำงานหนัก ส่วนวงจรเรียง กระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ ไม่จำเป็นต้องใช้หม้อแปลงเซ็นเตอร์แท็ปทำให้ประหยัดขึ้นและไดโอดจะนำกระแส ครั้งละ 2 ตัว ทำให้ไดโอดทนแรงดันสูงขึ้น เอาต์พุตของวงจร ตลอดจนรูปร่างจะมีลักษณะเหมือนกับวงจรเรียง กระแสเต็มคลื่นทุกอย่าง 2. สมรรถนะอาชีพประจำหน่วย ด้านความรู้ 1. บอกลักษณะวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ 2. อธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ 3. บอกรูปร่างแรงดันเอาต์พุตของวงจรได้ 4. คำนวณหาแรงดันสูงสุดด้านกลับได้ ด้านทักษะและการประยุกต์ใช้ 1. ปฏิบัติตามใบงานที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 2. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดคลื่นสัญญาณของวงจรเรียงกระแสได้ 3. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันวงจรเรียงกระแสได้ ด้านคุณธรรม/ จริยธรรม/ และคุณลักษณะที่พึงประสงค์และบูรณาการตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียง 1. เห็นความสำคัญของการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ในการปฏิบัติงานอย่างรู้คุณค่า 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 จุดประสงค์ทั่วไป 1. เพื่อให้มีความรู้เกี่ยวกับการบรรยายลักษณะวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 2. เพื่อให้มีความรู้เกี่ยวกับการสรุปการทำงานของวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 3. เพื่อให้มีทักษะในการสังเกตไดโอดบริดจ์แบบต่างๆ 4. เพื่อให้มีทักษะในการฝึกคำนวณหาแรงดันสูงสุดด้านกลับ 5. เพื่อให้มีเจตคติที่ดีในการยอมรับแรงดันเอาต์พุตของวงจรและแรงดันสูงสุดด้านกลับ 6. เพื่อคำนวณหาแรงดันสูงสุดด้านกลับได้อย่างถูกต้องเหมาะสม

65 3.2 จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. บรรยายลักษณะวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ 2. สรุปการทำงานของวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ 3. สังเกตไดโอดบริดจ์แบบต่างๆได้ 4. ฝึกคำนวณหาแรงดันสูงสุดด้านกลับได้ 5. ยอมรับแรงดันเอาต์พุตของวงจรและแรงดันสูงสุดด้านกลับได้ 6. คำนวณหาแรงดันสูงสุดด้านกลับได้อย่างถูกต้องเหมาะสม 4. เนื้อหาสาระการสอน/การเรียนรู้ 4.1 ด้านความรู้ 1. ลักษณะวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 2. การทำงานของวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 3. ไดโอดบริดจ์แบบต่างๆ 4. คำนวณหาแรงดันสูงสุดด้านกลับ 5. แรงดันเอาต์พุตของวงจรและแรงดันสูงสุดด้านกลับ 4.2 ด้านทักษะหรือปฏิบัติ 1. การทดลองที่ 4 วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 2. แบบทดสอบบทที่ 4 4.3 ด้านคุณธรรม/จริยธรรม/จรรยาบรรณ/บูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง 1. ค ำนวณหำแรงดันสูงสุดด้ำนกลับได้อย่ำงถูกต้องเหมำะสม

66 5. กิจกรรมการเรียนการสอนหรือการเรียนรู้ ขั้นตอนการสอนหรือกิจกรรมครู ขั้นตอนการเรียนหรือกิจกรรมของผู้เรียน ขั้นเตรียม(จำนวน 15 นาที) 1. ผู้สอนจัดเตรียมเอกสาร พร้อมกับแนะนำ รายวิชา วิธีการให้คะแนนและวิธีการเรียนเรื่อง สารกึ่งตัวนำ 2. ผู้สอนแจ้งจุดประสงค์การเรียนของหน่วย เรียนที่ 4 และขอให้ผู้เรียนร่วมกันทำกิจกรรมการ เรียนการสอน ขั้นเตรียม(จำนวน 15 นาที) 1. ผู้เรียนเตรียมอุปกรณ์และ ฟังครูผู้สอน แนะนำรายวิชา วิธีการให้คะแนนและวิธีการเรียน เรื่อง สารกึ่งตัวนำ 2. ผู้เรียนทำความเข้าใจเกี่ยวกับจุดประสงค์ การเรียนของหน่วยเรียนที่ 4 และการให้ความ ร่วมมือในการทำกิจกรรม ขั้นการสอน(จำนวน 240 นาที) 1. ผู้สอนให้ผู้เรียนเปิด PowerPoint บทที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ และ ให้ผู้เรียนศึกษาเอกสารประกอบการสอน วิชา อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และวงจร โดยให้ผู้เรียน เรียนรู้ด้วยตนเอง และสามารถสอบถามข้อสงสัย ระหว่างเรียนจากผู้สอน 2. ผู้สอนให้ผู้เรียนอธิบายสารกึ่งตัวนำศึกษา จาก PowerPoint 3. ผู้สอนให้ผู้เรียนปฏิบัติใบงานที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 4. ผู้สอนสังเกตการณ์ปฏิบัติใบงานที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ ขั้นการสอน(จำนวน 240 นาที) 1. ผู้เรียนเปิด PowerPoint บทที่ 3 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์และผู้เรียน ศึกษาเอกสารประกอบการสอน วิชา อุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์และวงจร ผู้เรียนเรียนรู้ด้วยตนเอง และสามารถตอบข้อสงสัยระหว่างเรียนได้ 2. ผู้เรียนฟังอธิบายสารกึ่งตัวนำได้ศึกษาจาก PowerPoint 3. ผู้เรียนปฏิบัติใบงานที่ 4 เรื่อง วงจรเรียง กระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 4. ผู้เรียนมีข้อสงสัยสามารถสอบถามข้อสงสัย ระหว่างเรียนจากผู้สอน ขั้นสรุป(จำนวน 45 นาที) 1. ผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันสรุปเนื้อหาที่ได้ เรียนให้มีความเข้าใจในทิศทางเดียวกัน 2. ผู้สอนให้ผู้เรียนทำแบบฝึกหัดหน่วยที่ 4 3. ผู้สอนให้ผู้เรียนศึกษาเพิ่มเติมนอกห้องเรียน ด้วย PowerPoint ที่จัดทำขึ้น ขั้นสรุป(จำนวน 45 นาที) 1. ผู้เรียนร่วมกันสรุปเนื้อหาที่ได้เรียนให้มี ความเข้าใจในทิศทางเดียวกัน 2. ผู้เรียนทำแบบฝึกหัดหน่วยที่ 4 3. ผู้เรียนศึกษาเพิ่มเติมนอกห้องเรียน ด้วย PowerPoint ที่จัดทำขึ้น

67 6. สื่อการเรียนการสอน/การเรียนรู้ 6.1 สื่อสิ่งพิมพ์ 1. เอกสารประกอบการสอนวิชา อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และวงจร (Entrepreneurship) 2. ใบความรู้ที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 3. การทดลองที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ขั้นประยุกต์ใช้ข้อ 1 4. แบบทดสอบบทที่ 4 สรุปและประเมินผล ข้อ 2 5. แบบประเมินผลงานตามใบงาน ใช้ประกอบการสอนขั้นประยุกต์ใช้ ข้อ 1 6. แบบประเมินพฤติกรรมการทำงาน ใช้ประกอบการสอนขั้นประยุกต์ใช้ขั้นสรุปและประเมินผล 6.2 สื่อโสตทัศน์ 1. Power Point เรื่องวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบริดจ์ 6.3 สื่อของจริง 1. วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 7. แหล่งการเรียนการสอน/การเรียนรู้ 7.1 ภายในสถานศึกษา 1. ห้องสมุดวิทยาลัยการอาชีพสว่างแดนดิน 2. ห้องอินเตอร์เน็ตวิทยาลัยการอาชีพสว่างแดนดิน 7.2 ภายนอกสถานศึกษา 1. ห้องสมุดเฉลิมพระเกียรติอำเภอสว่างแดนดิน 2. ห้องสมุดประชาชนเฉลิมราชกุมารีอำเภอสว่างแดนดิน 8. งานที่มอบหมาย 8.1 ก่อนเรียน 1. ผู้เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน 8.2 ขณะเรียน 1. ศึกษาเนื้อหา ในบทที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 2. รายงานผลหน้าชั้นเรียน 3. ปฏิบัติใบปฏิบัติงานที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 4. สรุปผลการทดลอง 8.3 หลังเรียน 1. ทำแบบฝึกหัดบทที่ 4

68 9. ผลงาน/ชิ้นงาน ที่เกิดจากการเรียนรู้ของผู้เรียน 1. แบบฝึกหัดบทที่ 4 ใบปฏิบัติงานที่ 4 2. ตรวจผลงาน 10. เอกสารอ้างอิง 1. อดุลย์ กัลยาแก้ว . อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และวงจร. : ศูนย์ส่งเสริมอาชีวะ (ศสอ) 11. การบูรณาการ/ความสัมพันธ์กับรายวิชาอื่น 1. บูรณาการกับวิชาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น 2. บูรณาการกับวิชาวงจรไฟฟ้าเบื้องต้น 12. หลักการประเมินผลการเรียน 12.1 ก่อนเรียน 1. ตรวจผลงานตามใบปฏิบัติงานที่ 4 2. สังเกตการปฏิบัติงาน 12.2 ขณะเรียน - 12.3 หลังเรียน 1. ตรวจแบบฝึกหัด บทที่ 4 2. ตรวจแบบแบบฝึกหัดผลการเรียนรู้ 13. รายละเอียดการประเมินผลการเรียน จุดประสงค์ข้อที่ 1 บอกลักษณะวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถบอกลักษณะวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : บอกลักษณะวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ได้คะแนน 0.5 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 2 อธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถอธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : อธิบายการทำงานของวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ ได้คะแนน 1 คะแนน

69 จุดประสงค์ข้อที่ 3 บอกรูปร่างแรงดันเอาต์พุตของวงจรได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถบอกรูปร่างแรงดันเอาต์พุตของวงจรได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : บอกรูปร่างแรงดันเอาต์พุตของวงจรได้ ได้คะแนน 0.5 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 4 คำนวณหาแรงดันสูงสุดด้านกลับได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถคำนวณหาแรงดันสูงสุดด้านกลับได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : คำนวณหาแรงดันสูงสุดด้านกลับได้ ได้คะแนน 1 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 5 ปฏิบัติตามใบงานที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถปฏิบัติตามใบงานที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 4. เกณฑ์การผ่าน : ปฏิบัติตามใบงานที่ 4 เรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ ได้คะแนน 1 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 6 ใช้ออสซิลโลสโคปวัดคลื่นสัญญาณของวงจรเรียงกระแสได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถใช้ออสซิลโลสโคปวัดคลื่นสัญญาณของวงจรเรียงกระแสได้ 4. เกณฑ์การผ่าน : ใช้ออสซิลโลสโคปวัดคลื่นสัญญาณของวงจรเรียงกระแสได้ ได้คะแนน 0.5 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 7 ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันวงจรเรียงกระแสได้ 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันวงจรเรียงกระแสได้ 4. เกณฑ์การผ่าน ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันวงจรเรียงกระแสได้ ได้คะแนน 0.5 คะแนน จุดประสงค์ข้อที่ 8 เห็นความสำคัญของการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ในการปฏิบัติงานอย่างรู้คุณค่า 1. วิธีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องการประเมิน : แบบทดสอบ 3. เกณฑ์การประเมิน : สามารถเห็นความสำคัญของการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ในการปฏิบัติงานอย่างรู้ คุณค่า 4. เกณฑ์การผ่าน : เห็นความสำคัญของการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ในการปฏิบัติงานอย่างรู้คุณค่าได้ ได้ คะแนน 0.55 คะแนน

70 14. แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการสอนที่ 4 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ วัตถุประสงค์ เพื่อ ประเมินความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ ข้อคำถาม คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุด 1. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์วงจรประกอบด้วยไดโอดกี่ตัว ก. 1 ตัว ข. 2 ตัว ค. 3 ตัว ง. 4 ตัว 2. วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ต่างจากวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นอย่างไร ก. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ สามารถใช้หม้อแปลงได้ทั้งแบบมีแท็ปกลางและไม่มีแท็ปกลาง ข. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ใช้ไดโอด 4 ตัว ค. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ ทำงานที่ความถี่สูง ง. ถูกทั้ง ก. และ ข. 3. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ใช้หม้อแปลงแบบมีแท็ปกลางเพื่ออะไร ก. เพื่อให้แรงดันเอาต์พุตที่สูงขึ้น ข. เพื่อให้แรงดันเอาต์พุต บวก กราวด์และลบ ค. เพื่อยกระดับแรงดัน ง. ถูกทั้ง ก. และ ข. 4. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นแบบบริดจ์ ดีกว่าวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นอย่างไร ก. สามารถทวีคูณแรงดันเป็น 2 เท่าได้ ข. สามารถใช้กับหม้อแปลงแบบมีแท็ปและแบบไม่มีแท็ป ค. สามารถจ่ายแรงดันได้ทั้งบวกและลบในวงจรเดียว ง. ถูกทุกข้อ 5. เอาต์พุตของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นแบบบริดจ์จะเหมือนกับเอาต์พุตของวงจรเรียงกระแสแบบใด ก. วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น ข. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น ค. วงจรเรียงกระแสไปหน้า ง. วงจรยกระดับแรงดัน 6. PIV มีความหมายว่าอย่างไร ก. แรงดันสูงด้านกลับ ข. แรงดันต่ำสุดด้านกลับ ค. แรงดันในช่วงบวก ง. แรงดันในช่วงลบ 7. จากวงจรทดลองที่ 4.8 แรงดัน V3 จะเป็นอย่างไร ก. จะเป็น 2 เท่าของ VIN ข. จะเป็น 2 เท่าของ V1 ค. จะเป็น 2 เท่าของ V2 ง. จะเป็นผลรวมของ V1 และ V2

71 8. จากรูปข้างล่าง เป็นสัญลักษณ์ของบริดจ์ชนิดใด AC AC AC ก. ไดโอดบริดจ์ 5 ขา ข. ไดโอดซิงเกิลบริดจ์ ค. ไดโอดบริดจ์ซิงเกิลเฟส ง. ไดโอดบริดจ์ 3 เฟส 9. อะไรเป็นข้อสังเกตวงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ ก. ขั้ว AC จะต่อเข้ากับขั้นแอโนดและแคโทดของไดโอด 2 ตัว ข. ขั้วบวกของบริดจ์จะต่อเข้ากับขั้วแอโนดของไดโอด 2 ตัว ค. ขั้วลบของบริดจ์จะต่อเข้ากับขั้วแคโทดของไดโอด 2 ตัว ง. ถูกทุกข้อ 10. จากรูปไดโอดคู่ใดจะทำงานพร้อมกัน D3 D1 D2 D4 RL ก. D1 และ D2 ข. D3 และ D4 ค. D2 และ D3 ง. D4 และ D1 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน ข้อ1 ข้อ2 ข้อ 3 ข้อ 4 ข้อ 5 ข้อ 6 ข้อ 7 ข้อ 8 ข้อ 9 ข้อ 10 ง. ง. ข. ง. ข. ก. -. ง. ง. ก. 15. แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการสอนที่ 4 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ วัตถุประสงค์ เพื่อ ประเมินความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ ข้อคำถาม คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุด 1. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์วงจรประกอบด้วยไดโอดกี่ตัว ก. 1 ตัว ข. 2 ตัว ค. 3 ตัว ง. 4 ตัว

72 2. วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ต่างจากวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นอย่างไร ก. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ สามารถใช้หม้อแปลงได้ทั้งแบบมีแท็ปกลางและไม่มีแท็ปกลาง ข. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ใช้ไดโอด 4 ตัว ค. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ ทำงานที่ความถี่สูง ง. ถูกทั้ง ก. และ ข. 3. วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ใช้หม้อแปลงแบบมีแท็ปกลางเพื่ออะไร ก. เพื่อให้แรงดันเอาต์พุตที่สูงขึ้น ข. เพื่อให้แรงดันเอาต์พุต บวก กราวด์และลบ ค. เพื่อยกระดับแรงดัน ง. ถูกทั้ง ก. และ ข. 4. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นแบบบริดจ์ ดีกว่าวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นอย่างไร ก. สามารถทวีคูณแรงดันเป็น 2 เท่าได้ ข. สามารถใช้กับหม้อแปลงแบบมีแท็ปและแบบไม่มีแท็ป ค. สามารถจ่ายแรงดันได้ทั้งบวกและลบในวงจรเดียว ง. ถูกทุกข้อ 5. เอาต์พุตของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นแบบบริดจ์จะเหมือนกับเอาต์พุตของวงจรเรียงกระแสแบบใด ก. วงจรเรียงกระแสแบบครึ่งคลื่น ข. วงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น ค. วงจรเรียงกระแสไปหน้า ง. วงจรยกระดับแรงดัน 6. PIV มีความหมายว่าอย่างไร ก. แรงดันสูงด้านกลับ ข. แรงดันต่ำสุดด้านกลับ ค. แรงดันในช่วงบวก ง. แรงดันในช่วงลบ 7. จากวงจรทดลองที่ 4.8 แรงดัน V3 จะเป็นอย่างไร ก. จะเป็น 2 เท่าของ VIN ข. จะเป็น 2 เท่าของ V1 ค. จะเป็น 2 เท่าของ V2 ง. จะเป็นผลรวมของ V1 และ V2 8. จากรูปข้างล่าง เป็นสัญลักษณ์ของบริดจ์ชนิดใด AC AC AC ก. ไดโอดบริดจ์ 5 ขา ข. ไดโอดซิงเกิลบริดจ์ ค. ไดโอดบริดจ์ซิงเกิลเฟส ง. ไดโอดบริดจ์ 3 เฟส 9. อะไรเป็นข้อสังเกตวงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ ก. ขั้ว AC จะต่อเข้ากับขั้นแอโนดและแคโทดของไดโอด 2 ตัว ข. ขั้วบวกของบริดจ์จะต่อเข้ากับขั้วแอโนดของไดโอด 2 ตัว ค. ขั้วลบของบริดจ์จะต่อเข้ากับขั้วแคโทดของไดโอด 2 ตัว ง. ถูกทุกข้อ

73 10. จากรูปไดโอดคู่ใดจะทำงานพร้อมกัน D3 D1 D2 D4 RL ก. D1 และ D2 ข. D3 และ D4 ค. D2 และ D3 ง. D4 และ D1 เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ข้อ1 ข้อ2 ข้อ 3 ข้อ 4 ข้อ 5 ข้อ 6 ข้อ 7 ข้อ 8 ข้อ 9 ข้อ 10 ง. ง. ข. ง. ข. ก. -. ง. ง. ก.

74 16. ใบความรู้ที่ 4 หน่วยการสอนที่ 4 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ หัวข้อเรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 4.1 วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์(Bridge Rectifier) วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์มีลักษณะเหมือนวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่น เพราะแรงดัน เอาต์พุตที่ได้เป็นแบบเต็มคลื่น ข้อแตกต่างระหว่างการเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์และแบบเต็มคลื่น ธรรมดา ต่างกันตรงการต่อวงจรไดโอด แบบเต็มคลื่นจะใช้ไดโอด 2 ตัว แบบบริดจ์จะใช้ไดโอด 4 ตัว และหม้อแปลงไฟฟ้าที่ใช้ก็แตกต่างกัน แบบเต็มคลื่นธรรมดาใช้หม้อแปลงมีแท็ปกลาง 4.2 การทำงานวงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ การทำงานของวงจร ไดโอดจะผลัดกันนำกระแสครั้งละสองตัว โดยเมื่อไซเคิลบวกของแรงดันไฟสลับ (Vin) ปรากฏที่ด้านบนของทุติยภูมิของหม้อแปลง และด้านล่างจะเป็นลบ จะทำให้ไดโอด D1 และ D2 ได้รับไปแอสตรง จะมีกระแสไหลผ่านไดโอด D1 ผ่านโหลด RL ผ่านไดโอด D2 ครบวงจรที่หม้อแปลง ด้านล่าง มีแรงดันตกคร่อมโหลด RL ด้านบนเป็นบวก ด้านล่างเป็นลบ ได้แรงดันไฟช่วงบวกออกทาง เอาต์พุต 4.3 แรงดันเอาต์พุตของวงจร วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นทั้งแบบมีแท็ปกลางและแบบบริดจ์จะให้แรงดันเอาต์พุดทุกๆ ครึ่งรอบ แรงดันไฟสลับที่เข้ามาทั้งซีกบวกและซีลบ ค่าเฉลี่ยของแรงดันเอาต์พุตจึงมีค่าเป็นสองเท่าของแรงดันไฟตรงที่ ได้จากวงจรเรียกกระแสแบบครึ่งคลื่น ค่าแรงดันเอาต์พุตมีค่าเป็น 0.636 เท่าของแรงดันไฟสูงสุด 4.5 แรงดันสูงสุดด้านกลับ (Peak inverse Voltage) วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์จะมีค่าแรงดันสูงสุด้านกลับ (PIV) น้อยกว่าวงจรเรียงกระแส เต็มคลื่นที่ใช้หม้อแปลงที่แท็ปครึ่งหนึ่ง 4.6ไดโอดบริดจ์แบบต่างๆ วงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์เป็นที่นิยมใช้กันมาก จึงมีการผลิตไดโอดแบบบริดจ์ขึ้นมาใช้งาน กลายเป็นไดโอดสำเร็จรูปโดยยังคงมีโครงสร้างเหมือนกับบริดจ์ที่ใช้ไดโอด 4 ตัว และถ้าเป็นวงจรที่ต้องเรียง กระแสไฟ 3 เฟสจะมีไดโอดเพิ่มขึ้นมาอีก 2 ตัว กลายเป็นไดโอดบริดจ์ 5 ขา แทนที่จะมีขาใช้งาน 4 ขาเหมือนกับไดโอดเฟสเดียว

75 17. ใบงานที่ 4 หน่วยการสอนที่ 4 ชื่อหน่วยการสอน วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ หัวข้อเรื่อง วงจรเรียงกระแสเต็มคลื่นแบบบริดจ์ จุดประสงค์ 1. เพื่อให้เข้าใจหลักการทำงานของวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นแบบบริดจ์ 2. เขียนวงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ ชนิดไฟร่วมลบ, ไฟร่วมบวก และวงจรเรียงกระแสแบบบริดจ์ ที่ ต้องการแหล่งจ่ายไฟ 2 ชนิด (บวก,กราวด์,ลบ) 3. สามารถต่อวงจรเรียงกระแสแบบเต็มคลื่นที่ใช้ไดโอด 4 ตัวต่อเป็นวงจรบริดจ์ได้ เครื่องมือและอุปกรณ์ 1. ออสซิลโลสโคป 1 เครื่อง 2. มัลติมิเตอร์ 1 เครื่อง 3. ชุดฝึกวิชาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 1 ชุด ลำดับดับขั้นการทดลอง 1. ตั้งโอห์มมิเตอร์ไปที่สเกล R x 1 จากนั้นทำการปรับ Zero Adjust ให้เข็มชี้ตำแหน่งศูนย์ 2. ทำการวัดค่าความต้านทานไดโอดแบบบริดจ์ ตามตารางที่ 4.1 แล้วบันทึกค่าที่ได้ลงในตาราง 4.1 ค่าความต้านทานไบอัสไปหน้า สเกล Rx1 ค่าความต้านทานไบอัสไปหน้า สเกล Rx10k สภาพ ขา(1-4) ขา(2-4) ขา(3-1) ขา(3-2) ขา(4-1) ขา(4-2) ขา(1-3) ขา(2-3) ดี/เสีย ตารางที่ 4.1 หมายเหตุขา (1-4) หมายความว่าเอาสายโอห์มมิเตอร์ที่มีศักย์ไฟบวกจับขา 1 ศักย์ไฟลบจับขา 4 3. ทำการวัดค่าความต้านทานไดโอดแบบบริดจ์ตามตารางที่ 4.2 แล้วบันทึกค่าที่ได้ลงในตารางที่ 4.2 ค่าความต้านทานไบอัสไปหน้า สเกล Rx1 ค่าความต้านทานไบอัสไปหน้า สเกล Rx10k สภาพ ขา(3-4) ขา(4-3) ขา(1-2) ขา(2-1) ดี/เสีย ตารางที่ 4.2

76 4. ประกอบวงจรทดลองตามรูปที่ 4.2 รูปที่ 4.2 5. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันและกระแสที่จุดต่างๆ พร้อมบันทึกลงในใบงาน วัด VIN (AC) ได้ = ................. V วัด V1 (DC) ได้ = ................. V วัด I1 (DC) ได้ = ................. mA 6. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดแรงดัน VIN เปรียบเทียบกับ V1 โดยปรับสวิตช์เลือกให้อยู่ที่ตำแหน่ง DC บันทึกภาพที่ได้ลงในรูปที่ 4.3 รูปที่ 4.3 7. ประกอบวงจรตามรูปที่ 4.4 รูปที่ 4.4

77 8. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันและกระแสที่จุดต่างๆ พร้อมบันทึกลงในใบงาน วัด VIN (AC) ได้ = ................. V วัด V1 (DC) ได้ = ................. V วัด I1 (DC) ได้ = ................. mA 9. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดแรงดัน VIN เปรียบเทียบกับ V1 โดยปรับสวิตช์เลือกให้อยู่ที่ตำแหน่ง DC บันทึกภาพที่ได้ลงในรูปที่ 4.5 รูปที่ 4.5 10. ประกอบวงจรตามรูปที่ 4.6 รูปที่ 4.6 11. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันและกระแสที่จุดต่างๆ พร้อมบันทึกลงในใบงาน วัด VIN (AC) ได้ = ................. V วัด V1 (DC) ได้ = ................. V วัด I1 (DC) ได้ = ................. mA 12. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดแรงดัน VIN เปรียบเทียบกับ V1 โดยปรับสวิตช์เลือกให้อยู่ที่ตำแหน่ง DC บันทึกภาพที่ได้ลงในรูปที่ 4.7

78 รูปที่ 4.7 13. ประกอบวงจรตามรูปที่ 4.8 รูปที่ 4.8 14. ใช้มัลติมิเตอร์วัดแรงดันและกระแสที่จุดต่างๆ พร้อมบันทึกลงในใบงาน วัด VIN (AC) ได้ = ................. V วัด V1 (DC) ได้ = ................. V วัด V2 (DC) ได้ = ................. V วัด V3 (DC) ได้ = ................. V 15. ใช้ออสซิลโลสโคปวัดรูปคลื่นที่VIN เปรียบเทียบกับ V1, V2 และ V3 โดยปรับสวิตช์เลือกให้อยู่ที่ ตำแหน่ง DC บันทึกภาพที่ได้ลงในรูปที่ 4.9

79 รูปที่ 4.9 สรุปและวิจารณ์ผลการทดลอง ทุกๆขั้นตอน ............................................................................................................................. ................................................. ......................................................................................................................................................................... ..... ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................................................ .................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................................