บันทึกค่ายเด็ก ตอน เรื่องเล่าจากห้วยม่วง

…°o¤¼¨­Š´Á…žÁ„¸É¥ª„´ž¦³ª˜´‡·ªµ¤ÁžÈ œ¤µÂ¨³Á¦°ºÉŠ¦µª ‡µn¥Á—„ È ‡–³Ã¦µ–‡—¸ ¨³ ¦ª¤š‡ªµ¤ª·µ„µ¦Ã¦µ–‡—¸ž¦³ª˜´«·µ­˜¦r š°oŠ™·Éœ«„¹¬µ µoœ®ªo¥¤ªnŠ˜®œ°Š®µoŠ°„»Œœ·µ¦µ¥–r‹„µ¯­œ·›»r ®œŠ´­°ºž¦³„° ǦŠ„µ¦‡µn¥Ã¦µ–‡—Á¸¡ºÉ°Á—„ È Â¨³»¤œ‡¦Š´Êš¸É ˜°œ¥µn¤„µ¯­œ·›»™r·Éœ£¼Åš„µoª˜°nއµn¥Á—„ Èݦµ–‡—¸ ‡–³„¦¦¤„µ¦œ„´«„¹¬µ‡–³Ã¦µ–‡—¸ ¤®µªš·¥µ¨¥´«¨·žµ„¦ªŠ´šµn¡¦³ ž¸„µ¦«„¹¬µ » .LG V & D P S 'LD U \$ 7 DOH IU R P + X D \ 0 X D Q J ‡ – ³ „ ¦ ¦ ¤ „ µ ¦ œ „ « ´ „ ¬ ¹ µ ‡ – ³ à  ¦ µ – ‡ — ¤ ¸ ® µ ª š ¥ · µ ¨ ¥ « ´ ¨ ž · µ „ ¦

ï Ć îìċÖÙ Š ć÷đé Ę Ö ˜°œÁ¦° º É ŠÁ¨µ n ‹µ„®ª o ¥¤ª n Š .LGV&DPS'LDU\ $7DOHIURP+XD\0XDQJ  œ š ´ „ ‡ ¹ µ ¥nÁ— „ È ˜ ° œÁ¦ ° Š ºÉÁ¨ µ ‹nµ „ ® ª ¥ o ¤ ª Šn à ‡ ¦ Š „ µ ¦ à  ¦ µ – ‡ —Á¡ ¸ °ÁºÉ— „ÁÈ Á¨ ³  ¤  œ ‡ ¦ Š š ´Ê  ¸É

ก บันทึกคายเด็ก ตอน เรื่องเลาจากหวยมวง Kids Camp Diary : A Tale from Huay Muang ขอมูลสังเขปเกี่ยวกับประวัติความเปนมาและเรื่องราว คายเด็ก คณะโบราณคดี และ รวมบทความวิชาการโบราณคดี-ประวัติศาสตร ทองถิ่นศึกษา บานหวยมวง ต.หนองหาง อ.กุฉินารายณ จ.กาฬสินธุ หนังสือประกอบ โครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน ครั้งที่ 24 ยามกาฬสินธุถิ่นผูไท กาวตอไปคายเด็กโบราณคดี คณะกรรมการนักศึกษาคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร วังทาพระ ปการศึกษา 2563 ภาณุพงศ ชลสวัสดิ์ บรรณาธิการ

ข ชื่อหนังสือภาษาไทย (Thai Title) : บันทึกคายเด็ก ตอน เรื่องเลาจากหวยมวง ชื่อหนังสือภาษาอังกฤษ (English Title) : Kids Camp Diary : A Tale from Huay Muang คำอธิบายหนังสือ (Description) : ขอมูลสังเขปเกี่ยวกับประวัติความเปนมาและเรื่องราวคายเด็ก คณะโบราณคดีและรวมบทความวิชาการ โบราณคดี-ประวัติศาสตรทองถิ่นศึกษา บานหวยมวง ตำบลหนองหาง อำเภอกุฉินารายณ จังหวัดกาฬสินธุหนังสือประกอบโครงการคาย โบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน ครั้งที่ 24 คณะกรรมการนักศึกษาคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ปการศึกษา 2563 This book contains brief information about the Volunteer Camp of Archaeology Student for Children and Community, Faculty of Archaeology, Silpakorn University. It also collects academic articles on Archaeology-History and local studies of Ban Huay Muang, Nong Hang Sub-district, Kuchinarai District, Kalasin. จัดพิมพโดย (Publisher) : โครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน ครั้งที่ 24, คณะกรรมการนักศึกษาคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัย ศิลปากร ปการศึกษา 2563, (24th Volunteer Camp of Archaeology Student for Children and Community, Student Body of Faculty of Archaeology, Silpakorn University. 2020.) ที่อยู (Address) : 31 ถนนหนาพระลาน แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 10200 31 Na Prha Lan Road, Phra Borom Maha Ratchawang, Phra Nakorn District, Bangkok, 10200, THAILAND ประธานโครงการ (President): จิรภัทร ภูกองไชย (Jirapat Phukongchai) | กณวรรธน ราษฎรนิยม (Kanawat Ratsadonniyom) บรรณาธิการ (Editor) : ภาณุพงศ ชลสวัสดิ์(Panupong Chonsawat) กองบรรณาธิการ (Duties of Editors) : อมลธิรา เหลาศักดิ์ศรี(Amontira Laosaksri), ผูชวยบรรณาธิการ ชิษณุชา หาญณรงค (Chisanucha Hannarong), พิสูจนอักษร | สายรุง แจงจิตร (Sairung Jangjit), พิสูจนอักษร ทานตะวัน เสาวคนธ(Thantawan Saowakhon), ออกแบบปก | พรหมพิริยะ พรหมเมศ (Brahmabiriya Brahmamesa), จัดรูปเลม ผูเขียน (Author) : ภาณุพงศ ชลสวัสดิ์(Panupong Chonsawat) | อมลธิรา เหลาศักดิ์ศรี(Amontira Laosaksri) สายรุง แจงจิตร (Sairung Jangjit) | พรหมพิริยะ พรหมเมศ (Brahmabiriya Brahmamesa) ชิษณุชา หาญณรงค(Chisanucha Hannarong) | ทานตะวัน เสาวคนธ(Thantawan Saowakhon) กฤษฎา นิลพัฒน(Kritsada Ninlapat) | รุงโรจน ภิรมยอนุกูล (Rungroj Piromanukul) จิรวัฒน ตั้งจิตรเจริญ (Jirawat Tangchitcharoen) | พนมกร นวเสลา (Panomkorn Nawasalao) ปกรณ ปุกหุต (Pakorn Pukkahuta) | รัฐศาสตร บาทชารี(Rattasat Bathcharee) ธนโชติ เกียรติณภัทร (Thanachot Keatnapat) | จิรวัฒน ทศศะ (Jirawat Thodsa) พระมหาวโรฒม ธัมมวโร (Phra Maha Warot Dhammavaro) | ธนภัทร ลิ้มหัสนัยกุล (Thanaphat Limhasanaikul) วิศวะ ชินโย (Witsawa Chinyo) | ธรรดร กุลเกลี้ยง (Thundorn Kulkliang) | นัฐวุฒิ สิงหกุล (Nattawut Singkul) ผูแปล (Thai-Englich Translator) : กัลยาพร สรางพรรณทอง (Kallayaphon Sangphantong) นิจจารีย ภูษิตวิจิตร (Nijjaree Phusitvijit) | นฤมล รักษาภักดี (Narumol Raksapakdee) ที่มาภาพประกอบ (Photographer) : ทีมงานโครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชนครั้งที่ 24, สมานมิตร สกุลชนะ LINE Group “หวยมวงอะเมซิ่ง”, Facebook Fanpage “ภูไทแลนดแดนหวยมวง” ที่ปรึกษา (Advisor) : อ.ธัญธีรา ยิ้มอำนวย (Tantera Yimamnuay) ภาควิชามานุษยวิทยา (Department of Anthropology), อ.พอพล สุกใส (Porpon Suksai) ภาควิชาภาษาตะวันออก (Department of Oriental Languages) คณะโบราณคดีมหาวิทยาลัยศิลปากร (Faculty of Archaeology, Silpakorn University) พิมพครั้งที่ (Edition) : 1 ปที่พิมพ(Year) : ตุลาคม 2564 (October, 2021) จำนวนที่พิมพ(Copies) : 110 เลม จำนวน (Page) : 344 หนา ลักษณะการพิมพ(Printing Category) : ดิจิตอล (Digital), หนาปก 4 สี, เนื้อใน กระดาษปอนด ภาพขาว-ดำ โรงพิมพ(Printing House) : บริษัท จรัลสนิทวงศการพิมพ จำกัด (fastbook), เขตบางแค กรุงเทพมหานคร ([email protected]) เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือ (ISBN : International Standard Book Number) : 978-974-641-790-7

ค

ง คำนิยม (อาจารยที่ที่ปรึกษา) ในคลาสเรียนตอนเย็น...ครั้งแรกของภาคการศึกษาตน ประจำป2562 นักศึกษาชายผมยาว คนหนึ่งเดินเขาหองเรียนมาพรอมกับนักศึกษาคนอื่น ๆ ไดแนะนำตัวเองวาอยูชั้นปที่ 4 ไมไดลงเรียน รายวิชานี้แตขอเขามานั่งเรียนกับนอง ๆ โดยที่ครูไดยินนอง ๆ กลุมหนึ่งเรียกวาพี่บีน ซึ่งพี่บีนไดรวม ถกเถียงในชั้นเรียนกับนอง ๆ และเขาชั้นเรียนอยางตอเนื่องแมวิชานี้จะเลิกเย็นใกลค่ำ วันหนึ่งพี่บีนพานองนักศึกษาชั้นปที่ 3 คือเกมมาพบครูพรอมบอกจุดประสงควาตองการทำ กิจกรรมคายเด็ก ในรูปแบบที่ตองมีการเก็บขอมูลภาคสนามเพื่อจัดทำเปนหนังสือมอบคืนสูชุมชน ซึ่งพี่ บีนเปนประธานคายและเกมเปนรองประธาน โดยขอใหครูเปนอาจารยที่ปรึกษาพรอมทั้งขอคำแนะนำ วาควรจะเลือกทำคายที่ไหนดี ขณะนั้นครูรูสึกยินดีมากและเริ่มสัมผัสไดถึงความมุงมั่นในการทำงานของ นักศึกษา พรอม ๆ กันนั้นคำแรกที่แทรกเขามาในความคิดและครูบอกพวกเราไปคือ “อีสาน” สำหรับครูแลว ทีมคายนักศึกษาที่เพิ่งเริ่มทำการเก็บขอมูลภาคสนามกับชุมชนเปนครั้งแรก สิ่งหนึ่งที่ครูคิดถึงในขณะนั้นคือ “ความประทับใจ” ที่นักศึกษาควรตองไดรับ แลวภาพตาง ๆ ของความ เปนชาวอีสานก็ฉายชัดอยูในความคิดคำนึง พี่บีนบอกวากาฬสินธุเปนพื้นที่หนี่งที่เกมเสนอเนื่องจากเปน บานเกิด ซึ่งมีความสะดวกในการสำรวจแตติดอยูที่ระยะทางไกล ตอนนั้นครูเห็นภาพกาฬสินธุอีกแลว นึกถึงหมูบานของชาวผูไทที่เคยมีโอกาสรวมในงานประเพณีบุญผะเหวด ขบวนแหกัณฑหลอน การโยน ขาวตมมัดใสพระที่กำลังเทศน การทำขวัญผูกขอมือที่บรรยากาศหอมลอมดวยความอบอุน และไดกินผัด กบแอบใสกัญชาที่ชาวบานปลูกไวทำใหหัวเราะกันไมหยุด (นานมาแลว) สำหรับครูไมมีความไกล แตที่ แนนอนนักศึกษาจะไดพบกับมิตรภาพที่ประทับใจพรอม ๆ กับวัฒนธรรมประเพณีที่มีคุณคา ที่วาคน อีสานใจดีนั้นเปนจริง ตอนนั้นครูเห็นเกมพยักหนาเบา ๆ ครูก็แอบเอาใจชวยใหไดขอสรุปที่สมใจ คืนวันที่ 6 ธันวาคม 2563 ครั้งแรกที่เดินทางเขาหมูบาน เพื่อเยี่ยมพวกเราซึ่งเดินทางมาถึง กอน สามทุมแลวสองขางทางมืดสนิทตลอดทางรูสึกยาวไกล ทำใหนึกเปรียบถึงการเดินทางบนถนน ลูกรังสีแดง ครั้งที่เคยเดินทางเขาบานผูไทที่มุกดาหารเมื่อยี่สิบกวาปมาแลว ถนนนี้อาจจะเปนรอยทาง แบบนั้น ครูเห็นพวกเราอยูในที่ปลอดภัย ขอขอบคุณอาจารยเดชา ศรีรักษา ผูอำนวยการโรงเรียนบาน หวยมวงที่ใหการดูแลชวยเหลือนักศึกษาในทุก ๆ ดาน ครูไดพบกับเกม ซึ่งวันนี้คือผูทำหนาที่ประธาน โครงการคายที่เขมแข็ง ในขณะที่พี่บีนคือที่ปรึกษาโครงการซึ่งยังคงทรงพลังในการขับเคลื่อนกิจกรรม รูสึกวากวาจะเดินทางมาถึงวันนี้เวลาชางยาวนานเหลือเกิน ที่พวกเราไมทอและไมยอมลมเลิกความตั้งใจ

จ ดึกแลวอากาศเย็นจัด กอลฟใสหมวกไหมพรมที่ซื้อจากตลาดนัดในหมูบานพรอมรอยยิ้มสดใสรวมถึง พวกเราทุกคนพรอมสูงาน แจงสวางวันรุงขึ้น สิ่งที่สะดุดตาอยางหนึ่งในบานหวยมวงคือ อุโบสถวัดโพธิ์ศรีแกว ซึ่งมองเห็น แตไกล ไดทราบตอมาวาสรางตามความฝนของนายเลง(เสียชีวิตแลว) ซึ่งเปนคนเพชรบุรีขับรถมาที่นี่ ตั้งแตสมัยยังหนุมเพื่อคนหาเมืองโบราณตามที่ฝนถึง มีการพบสิ่งของตาง ๆ ในบริเวณทุงนา พบ เครื่องประดับแหวน กำไล ลูกปด ขวาน หินกอน หรือใบเสมาโบราณ บางกอนเชื่อวามีลายแทงบอกที่ฝง พระพุทธรูป พบโครงกระดูกมนุษยโบราณมีสรอยลูกปดวางเรียงอยูและยังพบไหฝงศพเด็ก สิ่งเหลานี้ แสดงถึงการเคยมีอยูของชุมชนนับแตสมัยกอนประวัติศาสตรและกลายเปนตำนานความเชื่อศักดิ์สิทธิ์ เกี่ยวพันกับผูคนในปจจุบันที่มีความเชื่อถือ ขณะที่บางคนมีประสบการณเคยสัมผัสได เชาวันที่ 10 ธันวาคม 2563 คณะเด็กคายไดรับความกรุณาจากคณะผูใหญของชุมชน นับแต ผูใหญบาน, ผูชวยผูใหญบาน, ผูอำนวยการโรงเรียนบานหวยมวงและคณะอาจารยที่มารวม ครูไหม, แม อบต.พรทิวา พลกุล, ลุงชางทัย(อุทัย) พลกุล, ลุงสุข สมานมิตร สกุลชนะ รวมถึงผูใหญนับสิบทานที่ นำพาทำใหทริปการเดินทางเขาปาในเขตรักษาพันธุสัตวปาภูสีฐาน เต็มไปดวยความอุนใจ ความ สนุกสนาน โดยมีลุงสุขเปนผูนำทาง ทุกคนตื่นเตนที่จะทำตัวลีบเพื่อมุดถ้ำเซงเมง เพื่อดูภาพฝามือแดง สมัยกอนประวัติศาสตร, อางหินลับหรือหินลับพราที่ใหญที่สุดในโลกบนพื้นที่ 10 ไร, ถ้ำสหาย ลุงสุขชี้ให ดูตนคอยดานอยูตามหิน ซึ่งจะออกดอกชวงเดือนสามหรือมีนาคมเดือนเดียวเทานั้น ดอกจะเปนสีขาว เล็ก ๆ ทั่วทั้งตนสวยงามและมีกลิ่นหอมตอนกลางคืน วันนี้ไมเห็นนกตั๊ดแต (ภาษาผูไท) ซึ่งชาวหวยมวง ภูมิใจนำเสนอ ระหวางทางลุงชางทัยของแมอบต.พรทิวา คอยดูแลเสนทางไมใหมีกิ่งไมกีดขวางทางที่ ตองปนปาย และคอยสนับสนุนลำไมไผสำหรับคนที่ตองการไมค้ำยัน ขณะเดียวกันลุงยังตองเปนนักรอง จำเปนรองเพลงตอบโตกับครูไหม สรางเสียงหัวเราะระหวางเดินทางทามกลางแดดรอนจัดจา คณะพอแมบานหวยมวงไดเตรียมเลี้ยงอาหารกลางวันอยางเพียงพอสำหรับคณะเด็กคาย รวมทั้ง ครกสมตำบริการแกทุกคนแถมมีการกอไฟหลามขาวใหชิมกัน การเดินปาวันนี้ยังตองขอขอบคุณหัวหนา เขตรักษาพันธุสัตวปาภูสีฐานที่ทานมาทำงานแตเชาและกรุณาจัดเจาหนาที่บรรยายใหความรูกอนการ เดินทาง คณะคายเด็กทุกคนมีความประทับใจตอการตอนรับอยางจัดเต็มของพอ ๆ แม ๆ ชาวผูไท ทุกทาน รับรูถึงจิตใจที่มีแตความเมตตาอารีมองพวกเราดุจลูกหลาน สละเวลามาเยี่ยมเยียนลูกหลาน

ฉ ยามค่ำคืน ดูแลขาวปลาอาหาร ทำใหพบวาขาวบานหวยมวงอรอยและปลอดภัยในลำดับตนของประเทศ ไทยแทจริง ขอขอบพระคุณจากใจสำหรับการจัดบายศรีสูขวัญผูกขอมือรับขวัญลูกหลานทุกคน อีกทั้ง ชุดฟอนเซิ้งสงความสุขของชาวผูไท อันเปนประเพณีที่งดงามรวมถึงการใหความชวยเหลือในทุก ๆ ดาน นอกจากนี้ขอขอบคุณเหลาเด็กนอยนักเรียนที่นารักทุกคน (ทำใหครูไดรูจักกอยกะปอม) พวกนอง ๆ ชวยเหลือพี่ ๆ ไดเปนอยางมาก และตอไปพวกหนูคือผูสืบสานมรดกวัฒนธรรมผูไท ขณะเดียวกันพวก หนูชวยเติมเต็มทำใหคายเด็กมีชีวิตชีวาอยางแทจริง สำหรับนักศึกษาสมาชิกคายเด็กทุกคน ครูรับรูวากวาจะมาถึงวันนี้พวกเราตองผานปญหา อุปสรรคตาง ๆ แตเพราะความมุงมั่นอยางแนวแนเปนพลังบวกที่ทำใหกิจกรรมคายเด็ก กลายจากความ ฝนสูความเปนจริงขึ้นมาได และประสบความสำเร็จดวยความพรอมใจและรับผิดชอบในหนาที่ของพวก เราทุกคน ครูเห็นทีมมาสเตอรเชฟที่แข็งขันสามารถแกไขปญหามีอาหารใหทีมงานไดอิ่มอยางเอร็ดอรอย ทุกมื้อ แมไฟจะดับก็ไดรับประทานอยางแนนอน ขอบคุณพยาบาลสาม-สี่ที่หิ้วกระเปายาอันแสนหนัก ปายปนขึ้นเขาเพื่อดูแลเพื่อน ๆ อยางทั่วถึงในวันที่เหลาพอ ๆแม ๆ พาสำรวจเขตรักษาพันธุสัตวปา ภูสีฐาน ทีมงานปรับปรุงสถานที่ทาสีพื้นถนนหนาโรงเรียนอยางพิถีพิถันโดดเดนสวยงาม ทีมเก็บขอมูลที่ แสนขยันทำใหไดรูจักเรื่องราวของชาวผูไทอยางนาสนใจ (ขอขอบคุณผูใหขอมูลและพอ ๆ แม ๆ ที่ชวย ใหความรูเพิ่มเติม) และครูประทับใจฝมือวาดภาพโปสการดของพวกเรา โดยเฉพาะภาพสามสาวผูไท ครูไดนำภาพที่ไดรับมามอบใหแมอบต.พรทิวาเปนที่ระลึกคะ นอกจากนี้ระหวางทางยังขอขอบคุณ แผงไขไกสด ๆจากอำเภอชานุมาน, ผักสด ๆ จากสวนปานาบุญ ดอนตาล, แผงสมเขียวหวานในอำเภอ กุฉินารายณที่ใจดีใหยกลังมากอนทั้งที่ไมรูจักกัน สุดทายขอขอบคุณบุคคลในนาทีสำคัญที่ทำใหโครงการ คายครั้งนี้เปนความจริง เพื่อกลุมเด็กดีที่อยูในวัยแสวงหาประสบการณการเรียนรูและมีความตั้งใจจริง ขอขอบคุณอาจารยณัฐพล จันทรงาม รองคณบดีฝายกิจการนักศึกษา คณะโบราณคดี เปนอยางสูงมา ณ โอกาสนี้และทายสุดจริง ๆ ขอบคุณความเปนเด็กดีของพวกเราทุกคนที่สามารถอยูตามอัตภาพใน สภาพอากาศที่หนาวเหน็บยามค่ำคืน ทุกคนมีความรับผิดชอบตอหนาที่ ไมสรางภาระใหกันและกัน ทำทุกอยางดวยใจ สมแลวกับการเปนสมาชิกคายของพี่ประธานที่เขมแข็งทั้งสองคน อาจารย ธัญธีรา ยิ้มอำนวย ลักษมณาภา ( อ.ออย ) อาจารยที่ปรึกษาโครงการคายเด็ก คณะโบราณคดี 15 กันยายน 2564

ช คำนำ “คายอาสายังจำเปนอยูหรือไม” “ประเทศเรายังตองมีคายอาสาอยูอีกหรือ” “คายอาสา ไมไดแกปญหาที่ตนเหตุหรือเปลา” “คายอาสาเปนการโรแมนติกไซสหรือเปลา” คำถามเหลานี้มักจะขึ้น เมื่อจะจัดคายอาสาสักคายในชวงสมัยนี้ นั่นรวมถึงคายเด็กครั้งนี้ดวยเชนกัน คำตอบของคำถามมีตั้งแต การคุยในวงเหลา ไปจนถึงวงสนทนาวิชาการที่เปนกิจลักษณะ ชวงเวลาผานมาหลายทศวรรษการ ถกเถียงถึงความจำเปนอยูหรือไม สงผลใหคายอาสาลดความนิยมลง ชมรมในหลากมหาวิทยาลัยยังคง พยายามจัดใหมีอยูบาง หรือบางที่ก็เลิกจัดคายไป หลุดหายตามกาลเวลา แตละที่กลับทิ้งใหเศษซากเรื่อง เลารองรอยคราบคายอาสาเอาไวในชมรมของนักศึกษาตาง ๆ คายเด็กจากเดิมที่เปนคายอาสาจึง ปรับตัวมาตลอดสองเกือบจะสามทศวรรษ จากการอาสาไปสราง จนในปจจุบันที่เขาไปศึกษาจัดการ เรียนรูทางวัฒนธรรมเปนหลัก หนังสือเลมนี้เปนหนึ่งในสวนของผลผลิตจากการเรียนรูนั้น หนังสือบันทึกคายเด็กตอนเรื่องเลาจากหวยมวง เปนหนึ่งในผลผลิตทางวิชาการชิ้นหนึ่งของ คายในครั้งนี้ที่พอจะตกตะกอนจากเถาธุลีของเรื่องราวที่เกิดจากความกระหายอยากจัด และสานตอให เกิดโครงการที่ไมมีใครอยากใหจัดอีก หนังสือเลมนี้จะเกิดขึ้นไมไดเลยถาหากปราศจากแรงบันดาลใจใน ความรับผิดชอบที่นักศึกษาควรมีตอสังคม รวมถึงเปาหมายที่เปลี่ยนรูปแบบคายอาสาที่เดิมไปสราง อาคารสถานที่ เปนคายอาสาที่ไปสรางงานวิชาการขยายพรมแดนความรูเรื่องราวของคนตัวเล็กตัวนอย ผานหลายศาสตรทั้งการศึกษาดานวัฒนธรรม มานุษยวิทยา จารึก ประวัติศาสตรทองถิ่น รวมถึง โบราณคดี ทั้งนี้ระหวางทางการจัดทำนอกจากจะไดรับการเติมเต็มเนื้อหาเรื่องราวในพื้นที่บานหวยมวง จังหวัดกาฬสินธุ ยังไดรับการสรรคสรางเพิ่มเติมเนื้อหาทางวิชาการจากนักวิชาการหลายทานซึ่งเห็นได จากบทความตาง ๆ ภายในเลม รวมถึงการทำงานอยางหนักของฝายวิชาการคายเด็กที่มีกอลฟ (ภาณุพงศ ชลสวัสดิ์) รับอาสาเขามาเปนหัวหอกทำงานหนักของคายกลางคัน สรางใหหนังสือเลมนี้เปน จริงขึ้นมา กวาจะผานชวงเวลาที่เจอทั้งปญหาอุปสรรคอันยาวนาน ตองขอขอบคุณ โรงเรียนบาน หวยมวง เด็ก ๆ คุณครู ผูอาวุโส ชาวบานในพื้นที่ หนวยงานตาง ๆ ที่เขามาชวยเหลืออำนวยความ สะดวก ขอบคุณอาจารยที่ปรึกษา พี่ทีมงานปกอน ๆ ขอบคุณทีมงาน เกมส สาม แตงโม ขาวปาย ทราย ฟลม มาย โอปอล ไอเดีย ฟาง ไขมุก นิว บีม ทิว สี่ เบสท แบม หลี และลูกคายทุกคน รวมถึงผูคนอีก มากมายที่มีสวนรวมซึ่งอาจจะตกหลนไมไดกลาวถึงแตยังคงระลึกวาเปนสวนหนึ่งที่ทำใหโครงการและ หนังสือเลมนี้เกิดขึ้นมา

ซ หากมีความผิดพลาดประการใด ทั้งในสวนงานโครงการและงานจัดทำหนังสือเลมนี้ แม บรรณาธิการจะขอรับผิดแตเพียงผูเดียว แตสวนผิดหนึ่งนั้นเปนของขาพเจาโดยตรงเนื่องจากเปนผูดื้อรั้น อยากใหโครงการนี้เกิดขึ้น และอยากใหมีหนังสือวิชาการออกมา ขอใหสนุกตอการเสพเรื่องราววิชาการ ภายในเลม กณวรรธน ราษฎรนิยม (บีน) เชียงใหม 11 กันยายน 2564

ฌ คำนำ โครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน ครั้งที่ 24 จัดขึ้นที่บานหวยมวง ตำบลหนองหาง อำเภอกุฉินารายณ จังหวัดกาฬสินธุ หมูบานเล็ก ๆ แหงหนึ่งทางตะวันออกของจังหวัดกาฬสินธุ ยอนไป เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ.2562 สมาชิกคายกลุมหนึ่งไดมาเยือนโรงเรียนบานหวยมวงเปนครั้งแรก ทามกลางความมืดในชวงพระอาทิตยตกดินและลมเย็นในฤดูหนาว แตผอ. และคุณครูยังคงรอคอยพวก เราอยูพรอมทั้งตอนรับอยางอบอุน แตหลังจากสนทนาเกี่ยวกับโครงการที่จะจัดขึ้นไปอยางรีบเรง เวลาก็ ลวงเลยจนพวกเราตองแยกยาย จนกระทั่งวันตอมาพวกเราไดตัดสินใจมาที่โรงเรียนบานหวยมวงอีกครั้ง ครั้งนี้พวกเรามาตั้งแตชวงบายทำใหไดเห็นเด็กนักเรียนกำลังทำกิจกรรมในยามบายกอนเลิกเรียนพอดี ความนารักสดใสและความบริสุทธิ์ของเด็ก ๆ รวมถึงความอบอุนของคณะครูที่ตอนรับพวกเราอยางดี ทำใหพวกเราตัดสินใจกันไมยากเลยที่จะเลือกกลับมาที่บานหวยมวงอีกครั้งหนึ่ง ลวงเลยมาถึงเดือนธันวาคม ป 2563 หลังจากฝาฟนอุปสรรคที่เกิดจากโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา (COVID-19) ที่เกือบทำใหโครงการนี้ไมไดเกิดขึ้น สมาชิกคายทุกคนก็เดินทางมาถึงบานหวยมวงในที่สุด ตลอดหนึ่งสัปดาหที่ไดใชชีวิตอยูในหมูบานแหงนี้ เหตุการณหลายอยางไดเกิดขึ้นทั้งที่ถูกกำหนดไวแลว และที่เกิดขึ้นอยางไมไดตั้งใจ สมาชิกคายไดลงพื้นที่ในหมูบานเพื่อเก็บขอมูลชุมชนจากผูอาวุโส แต ระหวางทางที่เดินกลับมายังที่พัก ลุงปานาอาชาวบานหวยมวงก็ไดหยิบยื่นผักผลไมใหกับนักศึกษาที่มา เก็บขอมูล รวมถึงเด็ก ๆ จากโรงเรียนบานหวยมวงที่ไดเขามาเปนสวนสำคัญของการลงพื้นที่ชุมชนใน ครั้งนี้ นอง ๆ เปรียบเสมือนผูนำทางและผูเชื่อมตอระหวางนักศึกษาที่มาจากภายนอกกับผูอาวุโสที่พวก เขารูจักดีในชุมชน หรือแมกระทั่งการเดินทางไปศึกษาเขตรักษาพันธุสัตวปาภูสีฐานที่อยูติดกับหมูบาน สมาชิกคายไดรับการชวยเหลืออยางมากจากผูใหญในบานหวยมวง ทั้งการนำทาง ขาวปลาอาหาร และ กำลังใจที่ทำใหพวกเราเดินกันไปไดจนจบเสนทาง “บันทึกคายเด็ก ตอน เรื่องเลาจากหวยมวง” จึงเปนมากกวาบันทึกที่เก็บขอมูลทางวิชาการ หรือบันทึกเรื่องราวประจำวันของคายเด็กเทานั้น แตหนังสือเลมนี้เปนหลักฐานแสดงถึงความผูกพัน ระหวางนักศึกษาคณะโบราณคดีกับชาวบานหวยมวงที่ไดมาประสบพบเจอกันในชวงเวลาหนึ่งของชีวิต เรื่องราวที่เกิดขึ้นอาจไมไดถูกบันทึกไวในหนังสือเลมนี้ทั้งหมด เพราะความอบอุนที่พวกเราไดรับมี มากกวาจะอธิบายไดทั้งงหมดในหนังสือเลมเดียว

ญ ขอขอบคุณอาจารยธัญธีรา ยิ้มอำนวย คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร อาจารยที่ ปรึกษาโครงการฯ ผูรวมเดินทางและใหคำปรึกษาแกสมาชิกคายเสมอมา นายเดชา ศรีรักษา ผูอำนวยการโรงเรียนบานหวยมวง คณะครู และคณะกรรมการสถานศึกษาโรงเรียนบานหวยมวง ผูชวย เหลือ ผูบรรเทา ผูปลอบโยน และผูมีพระคุณตอพวกเราสมาชิกคายทุกคน ขอขอบคุณผูอาวุโสแหงบาน หวยมวงทุกทานที่มอบความรูและประสบการณอันล้ำคาใหพวกเราไดจดบันทึกเอาไว ขอขอบคุณ นักเรียนโรงเรียนบานหวยมวงทุกคนที่จะเปนกำลังหลักในการพัฒนาหมูบานแหงนี้ตอไป และสุดทายคือ สมาชิกคายเด็ก ครั้งที่ 24 ที่ทำใหเกิดกิจกรรมที่เปนประโยชนขึ้นมา รวมถึงไดมาสรางประสบการณและ ความทรงจำรวมกันในครั้งนี้ ผมในฐานะตัวแทนคายเด็ก ครั้งที่ 24 หวังวาบันทึกเลมนี้จะแทนความคิด ถึงและเปนบันทึกเรื่องราวที่ดีที่เกิดขึ้น ณ บานหวยมวง จิรภัทร ภูกองไชย (เกม) ประธานโครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน

ฎ จากใจประธานคายเด็ก 24 (จากสมุดคายเด็ก 24) คายเด็กสำหรับเรามันเพิ่งเริ่มตนขึ้นตอนเราอยูป 4 กอนหนานี้เรารูจักคายเด็กมาตั้งแตป 1 เราจำไดดีวาคายเด็กตอนนั้น ถูกจัดขึ้นที่จังหวัดตากและเราอยากไปคายเด็กมาก แตดวยวันที่จัด โครงการชนกับวันที่เราไปคายวิชาการโบราณคดี ครั้งที่ 4 (ลำพูน) และคายใตครั้งที่ 7 (สุราษฎรธานี) ทำใหเราพลาดโอกาสที่จะทำความรูจักคายเด็ก เวลาลวงเลยมาถึงตอนที่เราอยูป 2 ในตอนที่คายเด็ก กำลังจะกลับมาจัดอีกครั้ง เราเปนหนึ่งในทีมงานที่อยากจัดคายเด็กขึ้น แตคายเด็กกลับติดปญหาหลาย อยางจึงถูกพับเก็บไมไดจัดขึ้น ดวยความที่เราอยากใหคายเด็กกลับมาเดินตอไดอีกครั้ง จึงพยายามรวบรวมเพื่อน ๆ และ นอง ๆ กลับมาจัดคายในตอนที่เราอยูป 4 ใกลจะจบจากชีวิตมหาลัย เราปรับรูปรางหนาตาคายเด็ก จาก คายที่จะตองไปสรางอาคารสถานที่ เปลี่ยนเปนคายที่ไปสรางองคความรูในแนวทางมานุษยวิทยา วัฒนธรรม ซึ่งไดประโยชนทั้งผูจัดโครงการและชุมชน ซ้ำรายเหมือนโชคชะตาเลนตลก เดือนกอนที่เรา จะจัดคายเด็กที่รวมกันสรางฝาฟนปญหามากับทีมงาน ก็ตองถูกเลื่อนอยางไมมีกำหนด เพราะติดปญหา การระบาดของโควิด 19 แตดวยทีมงานทุกคนไมยอมแพและอยากทำตอคายเด็กครั้งที่ 24 จึงถูกจัดขึ้น ในปลายป 2563 จะเห็นวากวาจะกลับมาเปนคายเด็กอีกครั้ง ไมใชเรื่องงายเลย มันตองใชความอดทน ความพยายาม และเวลาที่ยาวนานกวาจะเปนรูปรางแบบในตอนนี้ คายเด็กจะไมเกิดขึ้นเลย หากขาดความรวมมือของหนวยงานตาง ๆ รวมถึงทีมงาน ตอง ขอขอบคุณอบต. ตำบลหนองหาง โรงเรียนบานหวยมวงที่ยอมใหเราใชสถานที่ ขอบคุณชุมชนและเด็ก ๆ บานหวยมวงที่เปนแหลงเรียนรูของนักศึกษาผูโงเขลาอยางเรา ขอบคุณอาจารยที่ปรึกษาโครงการทั้ง สองคนที่ชวยแกไขปญหาในเรื่องตาง ๆ ขอบคุณนอง ๆ ทีมงานทุกคนที่รวมทำคายมาตั้งแตแรก และ นองทีมงานที่ผานเขามาแมจะชวงเวลาสั้น ๆ ก็เปนสวนหนึ่งที่ทำใหคายเด็กเติบโตและเดินตอไปได เราหวังวาคายเด็กปนี้และปตอ ๆ ไปจะเปนเหมือนทอนสุดทายของชื่อตอนในครั้งนี้ “กาวตอไปคายเด็กโบราณคดี” กณวรรธน ราษฎรนิยม (พี่บีน) ที่ปรึกษา

ฏ จากใจประธานคายเด็ก 24 (จากสมุดคายเด็ก 24) คายเด็ก 24 ปนี้เราจัดกันที่โรงเรียนบานหวยมวง จ.กาฬสินธุ สถานที่ที่เหน็บหนาวแตเต็มไป ดวยความอบอุนของผูคน คายครั้งนี้ไดรับความชวยเหลืออยางมากมายจากคณะกรรมการสถานศึกษาโรงเรียนบาน หวยมวง องคการบริหารสวนตำบลหนองหาง และชาวชุมชนบานหวยมวงที่ดูแลพวกเราอยางดี รวมถึง เด็ก ๆ จากโรงเรียนบานหวยมวงที่นารักทุก ๆ คน ที่เปนพลังบวกใหกับพวกเราชาวคาย คายเด็ก ครั้งที่ 24 นี้จะเกิดขึ้นไมไดเลยถาขาดอาจารยที่ปรึกษา และทีมงานทุกคน ที่ชวยกัน สรางกิจกรรมการเรียนรูดี ๆ ใหเกิดประโยชนตอเด็กและชุมชนตามจุดประสงคของโครงการฯ ที่ตั้งไว ผมจึงขอขอบคุณทุกภาคสวนที่เกี่ยวของกับคายนี้จากใจจริง จากความตั้งใจแรกเพียงเล็กนอยที่อยากทำสิ่งดี ๆ รวมกับชุมชน แตคายนี้ไดสรางแรงบันดาล ใจอยางมหาศาลกวาที่ตั้งใจไวมาก น้ำใจและความชวยเหลือจากชุมชนทำใหเราเห็นวาพลังของชุมชนนั้น เปนสิ่งที่ยั่งยืน และจะเปนสิ่งที่ทำใหชุมชนเกิดความเขมแข็งตอไป จิรภัทร ภูกองไชย (เกม) ประธาน

ฐ

ฑ สารบัญ คำนิยม (อาจารยที่ปรึกษาโครงการ)………..……………………………………………………………………………ง คำนำ (ประธานคายเด็กคณะโบราณคดี ครั้งที่ 24)……………………..…………………………….…………….ช จากใจประธานคายเด็ก (จากสมุดคายเด็ก คณะโบราณคดี ครั้งที่24)……………………………………….ฎ บทนำ (บรรณาธิการ)…………………………………………………………………………………………………… ……1 บันทึกคายเด็ก ลำดับเวลาและสถานที่คายเด็ก คณะโบราณคดีตั้งแตอดีต-ปจจุบัน……………………ใ……………………4 บทเพลงคายเด็ก คณะโบราณคดี…………………………………………………………………ใ………………… ..…5 รายชื่อนักศึกษาคายเด็ก คณะโบราณคดีครั้งที่ 24……………………………………………ใ…………………11 หลักการและเหตุผล-วัตถุประสงคคายเด็ก คณะโบราณคดีครั้งที่ 24…………………….…………………16 บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง-บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง…………………………………19 เสวนาวิชาการจากการเก็บขอมูล 4 กลุม……………………………………………………………………………..43 บทความเดิม รายชื่อหมูบานผูไทในจังหวัดกาฬสินธุ…………………………………………………………………………………59 ประวัติความเปนมาของบานหวยมวง………………………………………………………………………………….63 ประเพณีการเหยา…………………………………………………………………………………………………………….69 พิธีมงคลสมรส (แตงงาน) ของชาวผูไทบานหวยมวง…………………………………………………………….73 คำเฆี่ยนเขย……………………………………………………………………………………………………………………. 79 คะลำ………..…………………………………………………………………………………………………………… ……83 บทความจากนักศึกษาฝายวิชาการ คายเด็ก คณะโบราณคดี บานหวยมวง มรดกจากผูไทที่ยังมีชีวิต Ban Huay Muang, the Heritage of Phu Tai ชิษณุชา หาญณรงค(Chisanucha Hannarong) ………………………..…………………………………………91 ธรรมเนียม “ฮีต 12” ของชาวผูไท “Heet 12,” Tradition of Phu Tai พรหมพิริยะ พรหมเมศ (Brahmabiriya Brahmamesa)…..……….…………………………………………….95

ฒ “ฟอน”... กลางแดนเซิ้ง “Fon Phu Tai,” the Unique Traditional Dance in Northeastern Thailand สายรุง แจงจิตร (Sairung Jangjit) ………………………………………………………………………………………99 วัฒนธรรมการแตงกายของชาวผูไทในบานหวยมวง จ.กาฬสินธุ Traditional Clothing of Phu Tai in Ban Huay Muang, Kalasin ทานตะวัน เสาวคนธ(Thantawan Saowakhon)………..………………………………………………………103 “ลือชาถ้ำฝามือแดง” ณ บานหวยมวง “Well-Known Red Palm Cave” at Ban Huay Muang อมลธิรา เหลาศักดิ์ศรี(Amontira Laosaksri)……………………………………………..……………………….109 ยุงขาวบานหวยมวง Barn of Ban Huay Muang ภาณุพงศ ชลสวัสดิ์(Panupong Chonsawat)…………………………………..………………………………..115 ถ้ำสหาย : บานหวยมวงกับคอมมิวนิสตและความรุนแรงในยุคสงครามเย็น Comrade Cave: Ban Huay Muang and Communist, and Violence during Cold War ภาณุพงศ ชลสวัสดิ์(Panupong Chonsawat)……………………………………….……………………………………..…117 บทความพิเศษ โบราณคดีบานหวยมวง อำเภอกุฉินารายณ จังหวัดกาฬสินธุ Archaeology of Ban Huay Muang, Kuchinarai District, Kalasin กฤษฎา นิลพัฒน(Kritsada Ninlapat)…………………………………………………..…………………………..133 ใบเสมาสลักภาพเลาเรื่องที่วัดโพธิ์ชัย บานหนองหาง อำเภอกุฉินารายณ จังหวัดกาฬสินธุ The Buddhist Boundary Markers Engraved with Picture Story at Wat Pho Chai, Ban Nong Hang, Kuchinarai District, Kalasin กฤษฎา นิลพัฒน(Kritsada Ninlapat)……..………………………………………………………………………..147 ขอสังเกตบางประการเกี่ยวกับจารึกที่พบในเขตอำเภอกุฉินารายณจังหวัดกาฬสินธุ Remarks on the Inscription Stone Found at Kuchinarai District, Kalasin รุงโรจน ภิรมยอนุกูล (Rungroj Piromanukul)…..………………………………………………………………..163

ณ เมืองแถน เดียนเบียนฟูและนานอยออยหนู ถิ่นผูไท Muong Thanh, Dien Bien Phu, and Na Noi Aoi Noo: the Home of Phu Tai จิรวัฒน ตั้งจิตรเจริญ (Jirawat Tangchitcharoen)………………………………….…………………………..177 เคลื่อนยาย ตั้งเมือง สงสวย ภาพสะทอนเมืองกุฉินารายณในสมัยรัชกาลที่3 Migration, Settlement, and Tribute: Reflection of the City of Kuchinarai during the Reign of King Rama III พนมกร นวเสลา (Panomkorn Nawasalao)….………………..…………………………………………………192 เครื่องยศของอาญาสี่ : หลักฐานความสัมพันธระหวางกรุงเทพฯกับเมืองกุฉินารายณ Royal Insignia of the Ayasee Group (Traditional Nobles) : the Evidence of a Relationship between Bangkok and Kuchinarai ปกรณ ปุกหุต และรัฐศาสตร บาทชารี(Pakorn Pukkahuta and Rattasat Bathcharee) ………207 ทำไม “ไทดำ”ตอง “รำพัน” Tai Dam Lam Phan : Why Does Tai Dam Lament ? ธนโชติ เกียรติณภัทร (Thanachot Keatnapat)…………………………………………………………………..221 สังเขปประวัติและลักษณะทางภาษาศาสตรของภาษาผูไท Brief History and Linguistics of Phu Tai Language จิรวัฒน ทศศะ (Jirawat Thodsa)….………………………………………………… ……………………..…… 233 พระพุทธศาสนากับชนชาวผูไท Buddhism and Phu Tai People พระมหาวโรตม ธัมมวโร (Phra Maha Warot Dhammavaro) …ใ……ใ……………………………..… 241 คติการบูชาพระพุทธบาทในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ The Footprint of Buddha Worshipping in Northeastern Thailand ธนภัทร ลิ้มหัสนัยกุล(Thanaphat Limhasanaikul)…………………………………………………ใ……….. 249 สิมวัดกลางโคกคอ อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ The Sim (Buddhist Chapel) of Wat Khlang Khok Kho, Yang Talat District, Kalasin วิศวะ ชินโย (Witsawa Chinyo) ……………………………………………………………………………….………261

ด ภาพเขียนสีภูพระบาท : รองรอยพัฒนาการอันซับซอนของวัฒนธรรมมนุษยในจังหวัดอุดรธานี Phu Phra Bat Prehistoric Paintings : Vestige of Complicated Development of Human Culture in Udon Thani ธรรดร กุลเกลี้ยง (Thundorn Kulkliang)…………………………………………………………………………..269 ทบทวนและวิพากษการศึกษาและแนวคิดเกี่ยวกับการศึกษาสังคมชาวไรชาวนาไทย Reviewing and Criticizing the Sociological Concepts of Thai Agriculturist นัฐวุฒิ สิงหกุล(Nattawut Singkul)………….…………………………………………………..…………………..287

ต

1 บทนำ (บรรณาธิการ) ผมในฐานะบรรณาธิการทำหนังสือเลมนี้ตองสารภาพตามตรงวา ผม “ดอง” การจัดทำหนังสือ เลมนี้เปนเวลานานมาก ผมคาดการณวางานชิ้นนี้ควรสิ้นสุดไปตั้งแตเดือนมีนาคม แต ณ เวลานี้กำลังอยู ในเดือนตุลาคมไปแลว และไมทราบเหมือนกันวาหนังสือเลมนี้จะสิ้นสุดในชวงเวลาใด เสมือนกับ สถานการณโรคโควิด 19 ที่กำลังแพรระบาดไปทั่วขณะเวลานี้ แตอยางไรก็ตาม ผมก็พยายามอยางเต็ม กำลังที่จะนำหนังสือเลมนี้ออกสูบรรณพิภพใหไดและผมตองขอโทษตอทุกคน ๆ ทุกฝาย ๆ ที่ทำให หนังสือเลมนี้ออกมา “ชาเกินกำหนด” สภาวะสถานการณโควิด ทำใหการพักผอนไมเต็มอิ่ม นำมาซึ่งการออนลาอยางหนักในการ ทำงาน จนงานทุกงานที่จะทำดู “เหนื่อย” ไปจนหมด การใชชีวิตอยูในหองสี่เหลี่ยมแคบ ๆ ภายใน กรุงเทพ มันแตกตางไปจากเดิมเหลือเกินที่ขณะใชชีวิตภาคสนามหรือออกคายที่บานหวยมวง กาฬสินธุ อยางนอยที่สุดผมก็จำอากาศฤดูหนาวของที่นั้นได และผมมีอิสระกับการชื่นชมสุนทรียภาพของ ธรรมชาติที่นั้นมากกวาตอนขณะทำหนังสือเลมนี้เสียอีก หนังสือเลมนี้เปนหนังสือมีวัตถุประสงคเพื่อประกอบโครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน ครั้งที่ 24 ตอน ยามกาฬสินธุถิ่นผูไท กาวตอไปคายเด็กโบราณคดี หรือคายเด็ก คณะโบราณคดี ซึ่งเปน กิจกรรมของนักศึกษาคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร และนาจะเปนคายที่มีประวัติความเปนมา และจัดตอเนื่องยาวนานที่สุดของกิจกรรมนักศึกษาคณะโบราณคดี (เมื่อเทียบกับคายอื่น ๆ ของ นักศึกษาคณะโบราณคดีจัด เห็นไดชัดเจนวาคายเด็กนี้จัดเปนครั้งที่ 24 กินระยะเวลาตอเนื่องมากวา 2 ทศวรรษ) และเปนคายที่สรางชื่อเสียงหรือการตั้งคำถามใหกับกิจกรรมของนักศึกษาคณะโบราณคดีมา ตลอดเวลาวา คายดังกลาวเปนคายที่ยังควรดำเนินกิจกรรมอยูหรือไม เหมาะสมกับสถานการณปจจุบัน หรือเปลา ซึ่งเปนคำถามที่เกิดขึ้นทั่วไปในโลกกิจกรรมของนักศึกษาในจำพวกของคายตระกูล “อาสา พัฒนาชนบท” ถึงแมคายเด็กจะไมไดใชชื่อดังกลาว แตปฏิเสธไมไดเชนกันวา คายเด็กมีรูปแบบที่ไม แตกตางไปจากคายในรูปแบบดังกลาว แตเดิมทีนั้น โครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน ไมมีธรรมเนียมการจัดทำหนังสือ ประกอบโครงการของคายอยางจริงจัง เพิ่งริเริ่มจัดทำครั้งแรกในปนี้ และตามความเห็นของผม นี่อาจจะ เปนปสุดทายก็ไดที่มีการทำหนังสือประกอบคาย เพราะการจะจัดทำ “หนังสือดี ๆ” ออกมาสักเลมหนึ่ง ไมใชเรื่องงายนัก ตองอาศัยแรงกายแรงใจของทีมงานในการจัดทำขึ้นมา และตองมี “ความพรอม” ใน ระดับหนึ่ง และมันไมใช “เรื่องงาย” ผมอาจจะยอมรับไดวาเราอาจจะลดเกรดคุณภาพหนังสือใหมัน หยาบกวานี้ก็ได แตผมไมคอยชอบใจเทาไหรนัก ทรัพยากรกระดาษไมควรเอาไปใชอยางไรประโยชน

2 และผมไมอยากเห็นหนังสือเลมนี้ถูกนำไปเอาทิ้งขึ้นหิ้ง อยูในซอกหลืบ หรือถูกฉีกเปนกระดาษใชงาน อยางอื่นไป หนังสือเลมนี้ เพื่อการใชประโยชนที่หลากหลาย เนื้อหาหลัก ๆ จะแบงออกเปน 2 สวน คือ 1. เนื้อหาในสวนของลำดับเวลา บันทึกความทรงจำ บทเพลง การทำงาน ภาพถาย ฯลฯของ โครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชนหรือคายเด็กอยางคราว ๆ ซึ่งเนื้อหาในสวนนี้จะทำ ใหทราบถึงประวัติความเปนมาของกิจกรรมคายเด็กและประวัติการทำกิจกรรมของนักศึกษา คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ซึ่งเปนคณะที่มีการเรียนการสอนถึงเรื่องราว โบราณคดี-ประวัติศาสตร (และอื่น ๆ ที่เกี่ยวของ) แตประวัติศาสตรของนักศึกษาคณะ โบราณคดีกลับมีขอมูลที่นอยนิด และเชิงหลักฐานทางลายลักษณก็มีนอยมาก เนื้อหาในสวนนี้ คงมีประโยชนตอผูที่จะทำการศึกษาประวัติศาสตรกิจกรรมนักศึกษาคณะโบราณคดีและ เอาไวเตือนความทรงจำและความรูสึกของผูที่ไดมา “เก็บความทรงจำ” จากบานหวยมวง กาฬสินธุไป 2. เนื้อหา “วิชาการ” ของพื้นที่ศึกษาที่ไดจากหมูบานหวยมวง ตำบลหนองหาง อำเภอ กุฉินารายณ จังหวัดกาฬสินธุ ซึ่งนักศึกษาที่ไดจัดทำกิจกรรมคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน ไดลงพื้นที่เก็บขอมูลของชุมชนดังกลาวและจัดทำหนังสือประวัติชุมชนออกมา ตามความ ตองการของชาวบานหวยมวงที่จะนำองคความรูเหลานี้เก็บไวเปนขอมูลชุมชน เพื่อนำไปใช ประโยชนตาง ๆ และครั้งนี้ไดขอความอนุเคราะหบทความจากนักวิชาการหลายคนซึ่งมี จำนวนมาก ทั้งในและนอกประวัติชาวคณะโบราณคดี มาเพิ่มเติมในเนื้อหาดังกลาวอีกดวย เพื่อเนื้อหาที่สมบูรณและมีประโยชนมากขึ้น เนื้อหาในสวนนี้คงจะมีประโยชนตอผูที่สนใจใน เรื่องวิชาการและคนในชุมชนบานหวยมวง กุฉินารายณ ผูไท กาฬสินธุ พุทธศาสนา โบราณคดี ประวัติศาสตรศิลปะ มานุษยวิทยา ประวัติศาสตรทองถิ่นหรือในประเด็นตาง ๆ ที่เกี่ยวของ หนังสือเลมนี้พิมพจำนวนจำกัด จากงบประมาณที่ไดรับและเงินสนับสนุนจากผูมีอุปการคุณทุกทาน ทำใหยอดการพิมพหนังสือเลมนี้อยูที่จำนวน 110 เลม โดยพิมพเปนเพียงกระดาษปอนดธรรมดา ๆ ภาพ ขาวดำเทานั้น ตองขออภัยรายละเอียดของภาพประกอบในบางจุดที่ทำใหความละเอียดนอยลง ผมขออนุญาตแตเพียงเทานี้ ไมอยากใหหนากระดาษถูกจัดขามไปอยางเปลาประโยชน ใน ยามสถานการณที่เต็มไปดวยโควิด19 หวังวาโลกหลังโควิดจะเต็มไปดวยความสดใสและงดงาม และหวัง วาวาหนังสือเลมนี้ จะมีประโยชนตอผูที่สนใจทุกทาน หากมีความผิดพลาดประการใด ตองขออภัยไว เปนอยางสูง และนอมรับผิดไวที่ผมแตเพียงผูเดียว ในนามบรรณาธิการที่จัดทำหนังสือเลมนี้ผูที่มีอำนาจ เหนือกวานักเขียนทุกคน แตใชสายตาไดอยางไมละเอียดทั่วถึง ภาณุพงศ ชลสวัสดิ์ บรรณาธิการ

3 บันทึกคายเด็ก ยามกาฬสินธุถิ่นผูไท กาวตอไปคายเด็กโบราณคดี

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 4 ลำดับเวลาคายเด็ก คณะโบราณคดี พ.ศ. ชื่อคาย จังหวัด 1 2537 ทอฝนบานปา อุทัยธานี 2 2538 ตามหาตะวัน อุทัยธานี 3 2539 สูฝนบานไร อุทัยธานี 4 2540 จุดไฟสรางฝน กำแพงเพชร 5 2541 ฝากตะวันฝากใจ เพชรบูรณ 6 2542 เสือไบไกลถิ่น สุพรรณบุรี 7 2543 ไปสุรินทรบินตามใจ สุรินทร 8 2544 ปนรักไปฝากทองทุง ชัยนาท 9 2545 ลาเมืองกรุงมุงสูบานปา กาญจนบุรี 10 2546 ลาแกวตาออกปาตามหาฝน อุทัยธานี 11 2547 ดวยมือของฉันสูฝนของเธอ กาญจนบุรี 12 2548 ครบโหลแลวนะเกลอ สนุกจริงเออ ชะเออนอนเปล ชะโอละเห นอนเปลหลับไป เพชรบูรณ 13 2549 เหนื่อยยากหนทางไกล ฉันจะไปพัฒนา เพชรบูรณ 14 2550 ลุยคาราโช นครราชสีมา 15 2551 โบราณ ณ กาญจน กาญจนบุรี 16 2552 วันวานบานวังตอ อุทัยธานี 17 2553 สถานีตอไปจอมบึง ราชบุรี 18 2554 กาลครั้งหนึ่งฉันบินได ลพบุรี 19 2555 สิบกาวเดินไปอีกไมไกลถึงเมืองจันท จันทบุรี 20 2556 ตอฝนครั้งที่ซาว ไปเจียงดาวกันเตอะเจา เชียงใหม

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 5 บทเพลงคายเด็ก คณะโบราณคดี (เรียบเรียงและปรังปรุงมาจากสมุดประจำตัวคายเด็ก คณะโบราณคดี ครั้งที่ 20) บันทึกไวไมใหสูญหาย (หลายเพลงทราบเนื้อรอง แตไมทราบทำนอง) เพลง “หัวลานรอนใจ” หนุมโบราณหัวลานเดินตามถนน คอนแคะคนบนตึกวาชางสบาย หนุมโบราณรักสาวคนไหน มีอันเปนไป เปนไปทุกที (มีอันช้ำใจ ช้ำใจทุกที) หนุมจิต’กำเขา เลอะสี ถาปตยมีไมทีหอยไว เดคก็หนุมเฟยวฟาวทันสมัย โบราณหนุมไทย หนาดำทั้งป สาวจิต’กำเขา เลอะแปง สาวแกมแดงถาปตยกินรี เดคนารักโมเดิรนดูดี ไมทันพนป ก็มีผัวหมด สาวโบราณเทใจใหใคร หัวลานรอนใจอยากถามสักที สาวโบราณทำใจใหปนป โอวาชาตินี้ ตองเอาผูชายทำเมีย (ซ้ำทั้งหมด) ...พี่อาด แตงเมื่อคายเด็กครั้งที่ 6... เพลง “หัวงู” บนหัวมีงูใหเจาเริ่มรูวาพี่เริ่มแก เปนงูแน ๆ ไมใชปลาไมใชตัวหนอน งูเฒาแอบแบวทำทานารักเชื่องนักบังอร มันเลนละครใหเจาตายใจไมอันตราย มันอยูใกล ๆ เลื้อยมาเลื้อยไปทำตัวแสนเชื่อง 21 2558 หมับเขาให แพ็คใจไปเลย เลย 22 2559 แพ็คใจใสเปา ไปคลองเสลากันมะ อุทัยธานี 23 2560 น้ำรอนปลาเปน วังน้ำเย็นชื่นใจ ตาก 24 2563 ยามกาฬสินธุถิ่นภูไท กาวตอไปคายเด็กโบราณคดี กาฬสินธุ

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 6 มันจะหาเรื่องเลื้อยไปใกลเจารูเขาก็สาย งูเฒาเจาเลหไมกลับบานเกาหัวงูเดียวดาย ขอเจารับไวงูเฒาเราใจเอาไปเลี้ยงดู ดู ซิดู ซิดู หัวงู รับไป เลี้ยงดู เลี้ยงดู เลี้ยงดู เลี้ยงดู หัวงู รู ไหนรู ไหนรู ของงู หัวงู หัวงู ลงรู ลงรู ลงรู หัวงู ...งูเฒากำพราแฟน 025... เพลง “หวง” กินขาวอิ่มไหม หลับสบายหรือเปลา หากตองตื่นตั้งแตเชา ใหรีบเขานอน ทำงานหนักไหม แบงใจพักผอน ปวดหัวหรือวาตัวรอน ดูแลตัวเองใหดี มีคนเขาหวง เธอจะรูหรือเปลา หรือไมรูไมชี้ หวงเธอ จนเผลอไปหลายที เก็บอาการไมคอยเปน …พี่สายกลาง… เพลง “คนนำทาง” บนเสนทางของความมืดมน เราคือคนนำทางกวางไกล บนถนนของสังคมที่เลวราย สรางสรรคสิ่งใดใหทางสวาง คือคนนำทางของเยาวชน สูจุดมุงหมายดวยใจศรัทธา กาลเวลาหมุนเวียนเปลี่ยนไป ความมืดมิดกลายเปนสวางไสว ทั่วฟาเมืองดวยใจศรัทธา พี่กานต…

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 7 เพลง “สูทางเสรี” เปรียบเธอดุจดั่งนกนอย โผผินบินลอยไป ทองนภากวางใหญ โบกบินลอยไปใฝฝนเรียนโลกา แสงแดดสายลมเมฆา ใตหลาลวนเปนเพื่อนฉัน หลอกลอกันดวงตะวัน ชีวิตสุขสันตทุกวันคืนชื่นใจ โผบินไปเรื่อยมา ออนลาพักกายกับฉัน มีหัวใจที่มั่นคงเหมือนตะวันสองแสง เปรียบเธอดุจนกเสรี มีชีวิตพเนจรไป นานแสนนานเทาไร ผูกพันสายใยรวมกายใจนิรันดร ...พี่กานต... เพลง “แหงไกล (ดั่งนกที่บินขามฟา)” แหงไกล ไกลแสนไกล ไมเกินหัวใจ คิดคำนึง ขามขอบฟา แหงนั้น นานเทานาน เก็บเอาหัวใจ รักดำรง ตราบจนสิ้นกาล ในคืนวันที่เหน็บหนาวราวราน ไมมีใครตองการ แตยังมีฉันคอย เปนกำลังใจ ใหเธอเดินกาวไป อยาลมลุกคลุกคลาน ตราบออนแรงสิ้นลม * ดวยใจอันทะนง ไมเดินหลงทาง แมเดียวดายในจุดหมายไกล ดั่งนกที่บินขามฟา ทะเลน้ำตา มายาตะวัน อยาหวั่นไหวตาม โบยบินไปดวยปกฝนเสรี ที่ไมเคยสิ้นแรง แหงศรัทธาหัวใจ ความเปนจริง คอยติดจำย้ำเตือน เกลื่อนรอยแผลระทม ยังซมซานเรื่อยไป (ซ้ำ *) จะทนจนถึงฝง ที่สุดฟาไกล ฝนยังคง ไดหยุดพักกาย สักวัน

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 8 เพลง “ขอเพียง” ขอเพียงสรางสรรคสิ่งที่หมาย ขอเพียงยังกระทำสิ่งที่ดี ขอเพียงยึดมั่นไมหางหาย ผอนคลายความเศราโศกใหโลกงาม (สรอย) เมื่อรวมกันใตฟาสีคราม อยูรวมกันในคืนดาวอันพรางพราย เห็นใจกันในคืนที่แสนนาน ขับขานวา “ฉันนั้นชวยเธอ” จะมีกี่คนที่สละตนเพื่อคนดวยกัน มารวมสรางความฝน ผานคืนและวัน ใหไกลแสนไกล ดวยรักชักนำ ผานความชอกช้ำลึกของหัวใจ จับมือรวมกันมั่นไว ดินแดนแสนไกล เราไปดวยกัน (จบ) เมื่อสานแสงทองสองขอบฟา ชีวิตยังเวียนมาไมเคยเปลี่ยน ขอเพียงตั้งใจไมทอถอย เฝาคอยความสำเร็จอยูทุกยาม (สรอย) ...พี่นัฐ พี่ตอง... (ยังไมมีชื่อเพลง) หากค่ำคืนนี้คุณยังไมนอน หากวาหมอนคุณยังไมหนุน หากวาใจคุณยังวาวุน อยากใหคุณลองฟงเพลงของผมไดไหม หากค่ำคืนนี้คุณยังขมตาไมลง ใหเพลงผมบรรเลงกลอมคุณ... ผอนคลาย ฝากเพลงนี้เปนเพลงสุดทาย กอนหลับใหลในราตรีกาล... เพลง “เพื่อน” เพื่อนเอย เพื่อนเปนอะไรหรือเปลา เงียบเหงา ไมพูดไมจาสักคำ เพื่อนเปนอะไรไป ใชคนไกล เพื่อนกัน พูดใหฟงไดไหม เพื่อนเอย เพื่อนกันฉันเปนหวง ไถถามเพื่อนกัน ฉันเธอเขาใจ ใชฉันอยากรู ฉันเพียงอยากให เพื่อนเองสบายใจเทานั้น เปลามาวุนวาย ใชมารบกวน ทบทวนดูดี ๆ ที่ทำเพื่อใคร เลาใหฉันฟง เผื่อเธอโลงใจ ไมตองกลัวอันใด ฉันจะชวยเธอ อยูกัน ทุกวันคุนเคยชิดใกล หวงใย ไวใจเพื่อนทุกเวลา สุขทุกขรวมกัน เมื่อคืนวันพัดพา เวลาไมทำใหเรานั้นหาง

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 9 เพลง “หนุมโบราณ” หนาไมตี๋ พี่มันก็คนบาน ๆ พูดก็ไมหวาน พี่มันไมมีชั้นเชิง ไมเกงเรื่องรักใหทักใหทายใหเริ่ม พี่ก็คนหนาเดิม ที่ใจตองเจียมประจำ ที่หนาคณะ พี่เจอกับเธอบอยบอย ไมมากไมนอย พี่ก็คอยแอบมองทุกวัน ไมเกงเรื่องรัก ยิ่งทักไมเปนยิ่งหวั่น ไมใชคนสำคัญ ที่เธอจะเดินจูงมือ เปนหนุมโบราณ นองหรือจะมาชายตา วาสนา พี่ไมใชคนถาปตย ไมใชเด็กเดค เกงเกกกันไปตาม ๆ พี่คนเซอซุมซาม นองหรือจะมาแลมอง ไมหลอไมรวย พี่ไมใชคนเพอรเฟค ไมใชสเปค พี่คงไมควรคูครอง โอแมดอกฟา ที่ใครบูชายกยอง พี่ก็คนสำรอง ที่คงไดเพียงมองเธอ เพลง “เพราะเธอปนใจหรือเปลา...มาสามขาที่ทำใหบัวช้ำน้ำขุน” ไมไดสุขสบาย (ปาดีดับ ปาดับ ปาดา) ไมไดนอนหองแอร (ปาดีดับ ปาดับ ปาดา) แตก็สุขใจจริงแท... เรารวมกันทำงาน ไมมีใครสำอาง (ปาดีดับ ปาดับ ปาดา) ไมมีใครอูงาน (ปาดีดับ ปาดับ ปาดา) ไมมีใครงอแงกลับบาน... สุขสันตฉันเธออยูคาย ตื่นเชามา (ชูวับ) หนาไมลาง (ชูวับ) ไมแปรงฟน (ชูวับ) ไมเปนไร เธอละแปรงไหม แตฉันนะ ไมแปรงแนนอน หิว ทำไมหิว ทองมันกิ่ว ตองกินขาวกอน อิ่มแลวกลับไปนอน อู...งาน งานที่เรารวมทำ (ปาดีดับ ปาดับ ปาดา) คำที่เธอไหววาน (ปาดีดับ ปาดับ ปาดา) ชวยกันไดทุกอยาง... ยกน้ำ ยกแกง ยกถวย จะใหยกไม ไปแบกปูน ไปเทถนน ไปปูสนาม ไปตักขาว ไปลางชาม ไปตบยุงใหเธอ * แคตบยุงจะพอหรือ มาตบมือกับฉันกอน ตบมือฉันกอนนอน... สักที (ซ้ำ*) ตบมือแลวเขานอน... ฝนดี

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 10 เพลง “The Last Night Song” ไมเคยคิดถึงเรื่องราวในวันนี้ ทั้งที่ความจริงตัวฉันนั้นรูดี วาตองมีวันที่เราตองลากัน ตามที่เคยไดพูดคุยในวันนั้น ตามที่เรานั้นเคยไดตกลงกัน เรื่องความสัมพันธ ระหวางเรา พรุงนี้เปนอยางไร ไมสนใจ แคอยากใชเวลาที่ยังเหลือ... The last night เปนคืนสุดทายที่ไดอยูดวยกัน เปนคืนสุดทายภายใตแสงของจันทร หากแมเราตองจบลงในเรื่องราวความสัมพันธ ในครั้งหนึ่ง เราเคยซาบซึ้งในเรื่องราวดวยกัน ยังคงคิดถึงอยูในทุกคืนวัน และฉันไมอยากปลอยสิ่งดี ๆ เหลานี้พลันจางหายไป... และหากแมเวลายังหมุนเปลี่ยน... ในทุกครั้งที่จันทราหมุนเวียน... ยังมีฉันที่จะคิดถึงแตเธอ... The last night เปนคืนสุดทายที่ไดอยูดวยกัน เปนคืนสุดทายภายใตแสงของจันทร หากแมเราตองจบลงในเรื่องราวความสัมพันธ แตครั้งหนึ่ง เราเคยซาบซึ้งในเรื่องราวดวยกัน ยังคงคิดถึงอยูในทุกคืนวัน และฉันจะไมปลอย ฉันจะไมปลอย The last night ใหคืนสุดทายนี้เปนเหมือนดั่งฝน อยากใหเรานั้นไดอยูเคียงขางกัน อยาใหมันตองจบลงเลยเรื่องราวความสัมพันธ ใหครั้งหนึ่ง บทเพลงซาบซึ้งนี้กองดังถึงจันทร ใหมันตราตรึง อยูในทุกคืนวัน วาฉันจะไมปลอยใหเรื่องราวความสัมพันธเราจบลง... ใหกองดังถึงจันทร อยูในทุกคืนวัน วาฉันจะไมปลอยใหเรื่องราวความสัมพันธเราจบลง... เพลง “สิงโตกับวัวสี่ตัว” วัวสี่ตัวเกรงกลัวในราชสีห ที่คอยตะปบชีวี ฆาวัวนี้ไปเปนอาหาร วัวสี่ตัว จึงรวมหัวกันเปนการ เราจะอยูรวมกัน หันหนาไปสี่ทิศ สิงโตจะโดดเขามา เราหันหนารวมกันขวิด เราระวังไดทุกทิศ รวมกันขวิดเมื่อสิงโตมา สิงโตก็เผนเขาใส หวังไดอาหารภักษา แตวัวหันหนามา พากันขวิดทุกทิศทุกทาง

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 11 สิงโตก็เจ็บเปน มันจึงเผนไมเปนหาง สี่วัวหัวเราะไปพลาง ตางเอยอางความเกงกลา เพราะฉันขวิดทายมัน เพราะฉันขวิดมันขางหนา เพราะฉันขวิดมันขางขวา มันเลิกราเพราะฉันขวิดมันขางซาย สี่วัวก็เริ่มวิวาท หมางบาดใครเกงกวาใคร ทะเลาะกันแตก แยกกันไป ตัวใครก็ตัวมัน ไมนานสี่วัวก็สิ้น เปนลาภลิ้นสิงโตทุกวัน เมื่อสิ้นความสมานฉันท วันทุกวันก็รอแคความตาม... ...พิเศษ (พี่ตาร) 000820... เพลง “ที่ฉันมา” ที่ฉันมา... เพราะอยากจะใชเวลากับเธอ อยากเดินทางไกล ๆ อยากจะไปเจอ ทองฟาที่เต็มดวยดาม เหตุที่ฉันมา... ไมใชวาใจที่เหงา ก็ใจรูดี สิบวันอาจไมยาว แตฉันจะจำตลอดไป ความทรงจำจะคงอยู อยูเต็มไปดวยเรื่องราว คิดนึกยอนวันเกา ๆ ที่ฉันและเธอเปนผูให รักนึกยอนในวันวาน อาจจะพอสอนใจ ที่ฉันมา เพราะหัวใจ ฉันคิดถึงคาย ...ของขวัญแดเธอคายเด็ก #20... ...พี่สายกลาง 344025...

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 12 รายชื่อนักศึกษาคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน ครั้งที่ 24 ลำดับ ชื่อ สกุล ชี้นป สาขาวิชา ตำแหนง 1. นายจิรภัทร ภูกองไชย 4 ประวัติศาสตรทองถิ่น ประธานโครงการ 2. นายกณวรรธน ราษฎรนิยม บัณฑิต ประวัติศาสตรทองถิ่น ที่ปรึกษาโครงการ 3. นางสาวอุบลวรรณ โสไกร 3 ประวัติศาสตรศิลปะ เลขานุการ 4. นางสาวปวีณา ชวงชู 3 มานุษยวิทยา เหรัญญิก 5. นางสาววชิราภรณ ไขชวย 3 ประวัติศาสตรทองถิ่น ประสานงาน 6. นางสาวนภาพร ฉิมพลี 2 ประวัติศาสตรศิลปะ ผูชวยประสานงาน 7. นางสาวชลธิชา จันสุข 2 ประวัติศาสตรทองถิ่น ผูชวยประสานงาน 8. นางสาวสิริรัตน ไชยะพันธุ 2 ประวัติศาสตรทองถิ่น ผูชวยประสานงาน 9. นายภาณุพงศ ชลสวัสดิ์ 3 ประวัติศาสตรศิลปะ วิชาการ 10. นางสาวอมลธิรา เหลาศักดิ์ศรี 3 โบราณคดี ผูชวยวิชาการ 11. นางสาวทานตะวัน เสาวคนธ 2 ภาษาฝรั่งเศส ผูชวยวิชาการ 12. นายพรหมพิริยะ พรหมเมศ 2 โบราณคดี ผูชวยวิชาการ 13. นางสาวสายรุง แจงจิตร 2 โบราณคดี ผูชวยวิชาการ 14. นางสาวชิษณุชา หาญณรงค 2 โบราณคดี ผูชวยวิชาการ 15. นางสาวอุบลศิริ โสไกร 3 ภาษาไทย พยาบาล 16. นายฐาปณพงษ พลทะศรี 2 ประวัติศาสตรทองถิ่น ผูชวยพยาบาล 17. นางสาวอรวี เกงกลา 2 ประวัติศาสตรทองถิ่น ผูชวยพยาบาล 18. นางสาวนิจจารีย ภูษิตวิจิตร 3 ภาษาอังกฤษ สวัสดิการ 19. นางสาวญาดาภา พฤกษาหอม 3 ภาษาอังกฤษ ผูชวยสวัสดิการ 20. นางสาวมณีรัตน ผานเมืองปาก 2 ประวัติศาสตรทองถิ่น ผูชวยสวัสดิการ 21. นางสาวรัศรินทร เฉลิมพรพัฒน 2 ภาษาไทย ผูชวยสวัสดิการ 22. นางสาวณัฐกาญ พัชรกิจไพบูลย 3 ภาษาไทย สถานที่ 23. นายพัทธพล พลมหาลาภ 3 ภาษาไทย ผูชวยสถานที่ 24. นางสาวดาวเหนือ จันทร 2 ภาษาฝรั่งเศส ผูชวยสถานที่ 25. นางสาวญานิกา อนุรักษ 2 โบราณคดี ผูชวยสถานที่ 26. นางสาววิไลลักษณ วงศตาผา 2 ภาษาฝรั่งเศส ผูชวยสถานที่ 27. นางสาวศุภสุตา ทะราช 2 ภาษาฝรั่งเศส ผูชวยสถานที่ 28. นางสาวนฤมล รักษาภักดี 3 ภาษาอังกฤษ ศิลปกรรม

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 13 29. นางสาวกัลยาพร สรางพรรณทอง 3 ภาษาอังกฤษ ผูชวยศิลปกรรม 30. นางสาวณิชากร เมี้ยนกลาง 2 โบราณคดี ผูชวยศิลปกรรม 31. นางสาวกรองทอง เพิ่มทองคำ 2 ประวัติศาสตรศิลปะ ผูชวยศิลปกรรม 32. นางสาวบุษบา บุญภาวนา 3 ภาษาอังกฤษ โสตทัศนา 33. นางสาวกังสดาล คำเหลือง 3 โบราณคดี ผูชวยโสตทัศนา 34. นางสาวญานิศา ขาวป 2 โบราณคดี ผูชวยโสตทัศนา 35. นางสาวสโรชา ธงไชย 3 โบราณคดี โภชนาการ 36. นายสุธี สุวรรณธา 3 โบราณคดี ผูชวยโภชนาการ 37. นายนิธิรุจน พงษกิจลักษณ 3 โบราณคดี ผูชวยโภชนาการ 38. นางสาวรุงไพลิน ธนูชัย 2 โบราณคดี ผูชวยโภชนาการ 39. นางสาวชิษณุชา ตะละภัฏ 2 มานุษยวิทยา ผูชวยโภชนาการ หมายเหตุ กลุมไมจัดเวร บีม (โภชนาการ) | เบสท(โภชนาการ) | ทิว (โภชนาการ) | ปอบป(โภชนาการ) มายด(โภชนาการ) | ไขมุก (สถานที่) | นิว (สถานที่, ป3) นิว (สถานที่, ป 2) | รวงขาว (สถานที่) | เนื้อทอง (สถานที่) | ลีย (สถานที่) ตารางเวรการปฏิบัติหนาที่คายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชน ครั้งที่ 24 วันที่ รายชื่อ 6 ธ.ค. 2563 หลี(วิชาการ) | ไอเดีย (ศิลปกรรม) | นิค (ประสานงาน), ตนตาล (วิชาการ) | ฝาย (วิชาการ) | เตย (สวัสดิการ) 7 ธ.ค. 2563 แตงโม (เหรัญญิก) | สี่ (พยาบาล) | โอปอล (สวัสดิการ) | ยูมิ(วิชาการ) | พอตเตอร(พยาบาล) | ลูกแกว (ศิลปกรรม) 8 ธ.ค. 2563 พี่เกม (ประธานโครงการ) | ฟาง (สวัสดิการ) | สาม (เลขานุการ), แพรว (ศิลปกรรม) | ฟาป(โสตทัศนา) 9 ธ.ค. 2563 พี่บีน (ที่ปรึกษา) | ฟลม(โสตทัศนา) | กอลฟ (วิชาการ) ไอซ(สวัสดิการ) | แบม (โสตทัศนากร) 10 ธ.ค. 2563 ขาวปาย (ประสานงาน) | ฝาย (ประสานงาน) | จาจุย (ประสานงาน), สอง (วิชาการ) | มายด(ศิลปกรรม) | กอย (พยาบาล) 11 ธ.ค. 2563 หลี(วิชาการ) | ไอเดีย (ศิลปกรรม) | นิค (ประสานงาน) ตนตาล (วิชาการ) | ฝาย (วิชาการ) | เตย (สวัสดิการ)

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 14

บันทึกความทรงจำคายเด็ก คณะโบราณคดี 15

โครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชนครั้งที่ 24 16 โครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชนครั้งที่ 24 (24th Volunteer Camp of Archaeology Student for Children and Community) ที่มาและความสำคัญ/หลักการและเหตุผล อำเภอกุฉินารายณ จังหวัดกาฬสินธุ เปนพื้นที่ที่มีประวัติศาสตรอยางยาวนาน อันแสดงใหเห็น ถึงความเจริญรุงเรืองทางวัฒนธรรมทั้งดานประวัติศาสตร โบราณคดี รวมถึงประเพณีตาง ๆ ดังจะเห็น ตัวอยางไดจาก แหลงภาพเขียนสีถ้ำเซงเมง และถ้ำลายมือ ในตำบลหนองหาง อำเภอกุฉินารายณ จังหวัดกาฬสินธุพบรอยประทับภาพมือคนและภาพสัญลักษณสมัยกอนประวัติศาสตร นอกจากนั้น ในตำบลหนองหางยังมีกลุมชาติพันธุที่สำคัญคือ ชาวผูไท หรือภูไท ซึ่งไดอพยพจากพื้นที่ทางตอนใตของ จีน เขามายังดินแดนภาคตะวันออกเฉียงเหนือของสยามในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 3 คราวสงครามกบฏเจาอนุวงศ ชาวผูไทบางสวนไดเขามาตั้งถิ่นฐานบริเวณเทือกเขาภูพาน แถบจังหวัดกาฬสินธุ มุกดาหาร สกลนคร และนครพนม เปนตน โรงเรียนบานหวยมวง ตั้งอยู หมูที่ 4 บานหวยมวง ตำบลหนองหาง อำเภอกุฉินารายณ จังหวัดกาฬสินธุ สภาพพื้นที่โดยทั่วไปเปนที่ราบลุมเชิงเขา อยูติดกับภูสีฐานซึ่งเปนภูเขาลูกหนึ่งทางทิศ ใตของเทือกเขาภูพาน ในอดีตผูคนทำมาหากินโดยพึ่งพาอาศัยพื้นที่ปาบริเวณเชิงภูสีฐานที่อุดมสมบูรณ ชาวบานสวนใหญมีฐานะยากจน ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ในปจจุบันเกิดการอพยพเขาไปทำงานใน ตัวเมืองของคนวัยทำงานในชวงวางเวนจากฤดูเก็บเกี่ยว ทำใหผูคนในชุมชนโดยสวนใหญเปนผูสูงอายุ และเด็ก สงผลใหวิถีชีวิตแบบการรวมกลุมเปนครอบครัวขนาดใหญคอย ๆ หายไปจากชุมชน ประกอบ กับโรงเรียนในชุมชนเปนโรงเรียนขนาดเล็ก เปดสอนในระดับชั้นอนุบาลจนถึงประถมศึกษาปที่ 6 แตมี ครูเพียงจำนวน 9 คน ซึ่งปญหาสำคัญของโรงเรียนคือการขาดแคลนบุคลากร เนื่องจากตองใชเงิน งบประมาณของโรงเรียนเพื่อจางครูอัตราจางเพิ่มเติม นอกจากนั้นทางโรงเรียนยังขาดแคลนสื่อ การเรียนรูที่จะสงเสริมเยาวชนในชุมชนดานการศึกษา รวมถึงเด็กในชุมชนยังขาดกิจกรรมการมีสวน รวมกับทองถิ่น ดวยเหตุนี้ คณะผูจัดทำโครงการจึงมีความประสงคจัดกิจกรรม โครงการคายโบราณคดีเพื่อ เด็กและชุมชน ครั้งที่ 24 เพื่อเก็บขอมูลทางวัฒนธรรมของชุมชน รวมถึงศึกษาเรียนรู และตีพิมพ เผยแพรขอมูลทางวัฒนธรรมของชุมชนกลับสูทองถิ่น ทั้งนี้ยังเสริมสรางกิจกรรมการเรียนรูรวมกับเด็ก และชุมชน เพื่อฝกใหเด็กในชุมชนมีองคความรูสามารถถายทอดใหผูที่เขามาศึกษาไดความรูและเขาใจ ชุมชนมากขึ้น และเพื่อเปนการสงเสริมองคความรู และการจัดการทรัพยากรทางวัฒนธรรมอยางยั่งยืน

โครงการคายโบราณคดีเพื่อเด็กและชุมชนครั้งที่ 24 17 วัตถุประสงค 1. เพื่อศึกษาเรียนรู เก็บขอมูลทางวัฒนธรรมของชุมชน และตีพิมพเผยแพรขอมูลทาง วัฒนธรรมของชุมชนกลับสูทองถิ่น 2. เพื่อบำเพ็ญประโยชนตอชุมชนดวยการบริการทรัพยากรทางการศึกษา เพื่อเปนแหลง เรียนรูเกี่ยวกับทองถิ่นใหกับเด็กและคนในชุมชน 3. เพื่อใหนักศึกษามีสวนรวมในการเรียนรูวิถีชีวิตชุมชน มีปฏิสัมพันธกับชุมชน เรียนรู วัฒนธรรมทองถิ่น และรวมกันสรางสรรคประโยชนแกสังคม ประเภทของกิจกรรม กิจกรรมที่สงเสริมคุณลักษณะบัณฑิตที่พึงประสงค ◻ กิจกรรมกีฬาหรือสงเสริมสุขภาพ ◻ กิจกรรมบำเพ็ญประโยชนหรือรักษาสิ่งแวดลอม กิจกรรมที่สงเสริมคุณธรรมและจริยธรรม ลักษณะรูปแบบกิจกรรม 1. กิจกรรมพัฒนาทักษะในดานการคิด-วิเคราะห เชื่อมโยงขอมูลที่ไดจากการลงพื้นที่เพื่อ ศึกษาเรียนรูวิถีชุมชน 2. ใหความชวยเหลือชุมชนในดานทรัพยากรทางการศึกษาของเด็ก และสถานที่ที่เปนแหลง เรียนรูวัฒนธรรมของชุมชน 3. กิจกรรมสรางปฏิสัมพันธระหวางนักศึกษาในคายกับเด็กและคนในชุมชน ผลที่คาดวาจะไดรับ/ตัวชี้วัด ผลลัพธ การประเมิน คาเปาหมาย จัดกิจกรรมใหความรูแกเด็ก ภายในโรงเรียน และบริจาคหนังสือ อุปกรณการเรียนแกเด็กในชุมชน แบบสอบถาม ระดับความพึงพอใจผูเขารวมโครงการ ตอภาพรวมและกิจกรรมในโครงการ ไมต่ำกวารอยละ 60 ดวยแบบประเมิน การปรับปรุงสถานที่ภายในและบริเวณ รอบขางโรงเรียน เชน ปรับปรุงหองน้ำ ปรับปรุงสนามฟุตบอล ตัดหญา เก็บขยะ แบบสอบถาม การสังเกตการณ 1. ระดับความพึงพอใจผูเขารวมโครงการ ตอภาพรวมของกิจกรรมในโครงการ ไมต่ำกวารอยละ 60 ดวยแบบประเมิน 2. สถานที่บริเวณภายในและรอบขางโรงเรียนถูก ปรับปรุงมีความเรียบรอยสวยงาม สามารถใชงานไดจริง จัดทำหนังสือรวบรวมขอมูล ประวัติศาสตร วัฒนธรรมของชุมชน ถอดแบบเรียน สามารถจัดทำหนังสือที่รวบรวมขอมูลประวัติศาสตร วัฒนธรรมของชุมชนเสร็จตามเปาหมาย

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 18

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 19 บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง บานหวยมวงเปนหมูบานผูไทเล็ก ๆ แหงหนึ่งที่รายลอมไปดวยภูเขา เมื่อถึงหนาหนาว อากาศก็หนาว เย็นจนใจสั่น แตทวาก็อบอุนไปดวยน้ำใจของพอ ๆ แม ๆ บานหวยมวงที่ยากจะลืมเลือนไปได (กอลฟ, วิชาการ) บานหวยมวงเปนชุมชนที่อบอุนมาก ๆ ชาวบานเเละเด็ก ๆ ในชุมชนยิ้มเเยม อัธยาศัยดี มีน้ำใจ ชอบที่ได ฟงเเละไดฝกพูดภาษาผูไท ชอบที่ไดสนุกไปกับเด็ก ๆ ชอบที่ไดกินขาวเหนียวเขาวงเเละผักผลไมสด ๆ จากสวน ไดประสบการณและความรูใหม ๆ เยอะมาก มีความสุขมากและถามีโอกาสอยากกลับมาที่นี่ อีก (ฝาย, วิชาการ) ความทรงจำที่ชอบมาก ๆ คือความเปนครอบครัวของชาวหวยมวงที่คอยดูแลและตอนรับพวกเราได อบอุนมาก ๆ และมีความเปนครอบครัวและเด็ก ๆ ที่นารักทุกคน ดีใจที่ไดไปสัมผัสกับชาวบานหวยมวง ทุก ๆ ทาน (กอย, พยาบาล) ความเปนกันเองอยางคนในครอบครัว ที่คอยหวยใยและคอยชวยเหลือพวกเราผูซึ่งเปนคนตางถิ่น คือสิ่ง หนึ่งที่ยากจะลืมเลือนไปได แมจบคายไปแลว แมเวลาลวงเลยผาน แตนึกถึงบานหวยมวงเมื่อใด ยังรูสึก ถึงความอบอุนที่พอ ๆ แม ๆ ทุกทานมอบใหตลอดระยะเวลาที่อยูที่นั่น นอง ๆ ที่โรงเรียนก็ใหความ รวมมือในทุก ๆ กิจกรรมเปนอยางดี ทั้งยังใหความชวยเหลือในการลงชุมชน แมจะมีเวลาอยูรวมกับ ชุมชนหวยมวงไมถึง 2 สัปดาห แตความประทับใจและความผูกพันธที่มีนั้น ลนหัวใจพวกเรา ยากที่จะ บรรยายหมด (ไขมุก, สถานที่) อีกหนึ่งความทรงจำดี ๆ ในปนี้ของเราขอยกใหบานหวยมวง หรือที่เราชอบเรียกวาหวยมวงซิตี้55 สิ่งที่ จะไมพูดถึงไมไดเลยก็คือความเปนกันเองของแม ๆ พอ ๆ ที่เราไดเจอ รวมถึงเหลาเด็กนอยในโรงเรียน เราสัมผัสไดถึงความเปนครอบครัวของที่นี่ มันอบอุนมาก ๆ ทุกคนใหการตอนรับกับเรา (มีตอ)

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 20

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 21 เหมือนลูกเหมือนหลานจริง ๆ ที่สำคัญขาวตมมัดอรอยมาก ๆ เรายังจำความรูสึกแรกที่ทานไดอยูเลย ติดใจมาก มันอรอยมากจริง ๆ กลับมาหาซื้อที่กรุงเทพก็อรอยไมเทา และกวยเตี๋ยวไกใสซอสพริกที่หา ทานในกรุงเทพไมได2 สิ่งนี้ทำใหเราคิดถึงบานหวยมวงมากขึ้นไปอีก ถามีโอกาสเราอยากกลับไปนะ กลับไปดูพื้นหนาสนามเด็กเลนที่เคยทาสีไววาจะเปนยังไงบาง เด็ก ๆ ที่เคยไปเลนดวยตอนนั้นจะโตแค ไหนแลว ขอบคุณสำหรับรอยยิ้มและการตอนรับอยางอบอุนของชาวบานในครั้งนี้ :-) (ลูกแกว, สินกำ) บานหวยมวงในชวงเวลาเกือบสิ้นป เปนชุมชนที่มีบรรยากาศดีมาก ๆ อากาศหนาวมากกกกก หนาวจน จะอาบน้ำยังตองคิดแลวคิดอีก ทุกอยางในชุมชนแหงนี้มันดีมาก ๆ ไมวาจะเปนผูคนในชุมชน ที่ใหความ ตอนรับพวกเราเปนอยางเปนมิตร หยิบยื่นน้ำใจใหในหลาย ๆ เรื่อง หรือนอง ๆ นักเรียน ร.ร. บานหวย มวงที่คอยมาชวนพี่ ๆ เลนสนุกกัน ทุกอยางที่เกิดขึ้น ณ บานหวยมวงถือเปนความทรงจำดีทั้งสิ้น (นิค, ประสานงาน) บานหวยมวงเปนหมูบานแรกเลยที่เราไดมาลงชุมชน สิ่งแรกที่เจอตอนมาถึงที่หมูบานก็คืออากาศหนาว มากกกกก ทำใหเราประทับใจในอากาศมาก ๆ อีกสิ่งที่ไมพูดถึงไมไดเลยคือพอ ๆ แม ๆ ตอนรับพวกเรา อยางดี ทางเราขาดเหลืออะไรก็หาทุกอยางใหตลอด ตอนลงชุมชนเราไปสัมภาษณพอแมก็ใหขอมูลแบบ ไมกั๊กและก็ใหของติดไมติดมือกลับมาตลอด เรารูสึกซาบซึ้งในน้ำใจที่ชาวบานใหมาก ๆ เด็ก ๆ ก็นารัก มาก ๆ พูดคุยเกง และสุดทายนี้ตองขอขอบพระคุณพอ ๆ แม ๆ ทุกคนมาก ๆ เลยคะ บานหวยมวงจะ เปนความทรงจำดี ๆ ของเราไปอีกนานเลย และก็หวังวาสักวันหนึ่งจะไดกลับไปเที่ยวอีกครั้ง (ลีย, สถานที่) หมูบานหวยมวงเปนหมูบานที่อบอุนมาก พอ ๆ แม ๆ ทุกคนนารักและใจดีมาก ๆ ไมวาจะขาดเหลือ อะไรก็หามาใหทุกอยางประหนึ่งเราเปนลูกหลานชาวบานหวยมวงจริง ๆ เด็กๆ และโรงเรียนบานหวย มวงก็นารัก ใหการตอนรับพวกเราอยางดี ตอนลงชุมชนเดินผานบานไหนก็มีทักทายแบบเปนกันเอง เสมอ พอ ๆ แม ๆ ที่ใหสัมภาษณก็ใจดีมั่กมาก ทำใหการไปหมูบานหวยมวงในครั้งนี้ถือเปนความทรงจำ ที่ดีสุด ๆ ยากที่จะลืมเลยคะ (เนื้อทอง, สถานที่)

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 22 บานหวยมวงถือเปนถิ่นคนผูไทกลุมหนึ่ง ที่มีความอนุรักษความเปนทองถิ่นเดิม ทั้งวิถีชีวิตที่เรียบงาย ไม ยึดติดกับความทันสมัยมากนัก ยังคงอาศัยธรรมชาติในการทำมาหากิน รวมไปถึงเอกลักษณของหมูบาน อยางขาวเหนียวเขาวง ที่ตางจากถิ่นอื่น ที่มีความนุมละมุนในปาก ทั้งน้ำใจของพอ ๆ เเม ๆ ที่มีตอ ลูกหลานจากตางถิ่น ที่คอยชวยเหลือทั้งการใหขอมูลในการสัมภาษณ การชวยเหลือ ทั้งอาหารการกิน เครื่องนุงหมที่พรอมตะเตรียมให เเละอากาศที่หนาวมาก ที่ไมเคยลืม เเละเหลานอง ๆ ที่คอยมาเลนเเละ มาชวยในการเก็บขอมูล ถือเปนความทรงจำที่ดีมากในการออกคายครั้งเเรก ตองขอบคุณผูใหญในบาน หวยมวง ทั้งเหลาเเม ๆ เเละพอ ๆ ที่คอยชวยเหลือ เเละขอบคุณพี่ ๆ เเละเพื่อนทุกคนที่ทำใหเราไดทำ ความรูจักกัน เเละไดเรียนรูประสบการณในการทำงานรวมกัน (เตย, สวัสดิการ) บานหวยมวงมีความทรงจำดี ๆ เยอะมากเลย ไมวาจะเปนความอบอุนที่ไดจากชาวบาน และเด็กที่อาศัย อยูในพื้นที่ นอกจากนั้นยังไดเห็นวิถีความเปนอยูที่ไมสามารถเห็นไดในกรุงเทพ และอีกอยางที่ประทับใจ มากคือบรรยากาศดีฟาโปรงที่เราไมมีสิทธิจะไดสัมผัสหาเราไมไดไปที่นี่ ตองขอบคุณชาวบานหวยมวง และพี่ ๆ เพื่อน ๆ ที่ทำใหมีเราไดความทรงจำที่ทรงคุณคานี้มา ขอบคุณคะ (ฝาย, ประสานงาน) หวยมวงที่เต็มไปดวยสีของธรรมชาติ และบรรยากาศที่ไมเคยพบ เต็มไปดวยสีของแดด ขาว สิ่งลํ้าคาที่ ไมเคยเจอ ผูคนในทองถิ่นที่มีเอกลักษณที่เปนสัญลักษณบงบอกถึงวิถีชีวิต รอยยิ้มที่สดใสของสิ่งมีชีวิตทำ ใหรูสึกมีความสุขที่ไดอาศัยพึ่งพิงใตหลังคาโรงเรียนหวยมวง สิ่งที่ทำใหบานหวยมวงนาอยูที่สุดสำหรับตัว เราเองคือ ชาวบานและพอ ๆ แม ๆ ที่นารัก คอยชวยเหลือ ดูแลเปนอยางดีมาก ๆ รูสึกขอบคุณมาก ๆ ที่นารักกันไดขนาดนี้ ทั้งเด็ก ๆ ตัวเล็ก ๆ รูสึกวา 6 วันผานไปไวเหมือนกันนะ ยังไมอยากกลับเลย ชอบ หลายอยางที่เปนหวยมวง ขอบคุณหวยมวงที่ทำใหไดเจออะไรหลายอยางที่ไมเคยไดเจอ ขอบคุณหวย มวงที่ทำใหไดทำอะไรหลายอยางที่ไมเคยไดทำ ขอบคุณหวยมวงที่ทำใหไดรูจักพอ ๆ แม ๆ พี่ ๆ เพื่อน ๆ ที่นารัก ขอบคุณหวยมวงที่ยังเปนหวยมวง ที่ทำใหเราไดรูจักและเรียนรู อาจจะเรียนรูแลวลงมือทำไดไม ดีมากนัก แตถือเปนประสบการณที่ดีจนลืมเธอไมลงเลยหวยมวง (ไอซ สวัสดิการ)

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 23

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 24 บานหวยมวงอบอุนมาก ทั้งพอ ๆ แม ๆ ที่คอยใหความชวยเหลืออยูตลอด ทุกคนอยูกันแบบครอบครัว เลยทำใหเรารูสึกแบบนั้นไปดวย ที่ไมพูดถึงไมไดเลยคือเด็ก ๆ ที่รร. นารักมากกกก เขามาชวยเหลือเรา ตลอดทั้งตอนที่เราขอใหชวยหรือไมไดขอ เด็ก ๆ ก็มีความกระตือรือรนเขามาชวย และในการลงชุมชน เองก็ทำใหเราไดรูจักบานหวยมวงมากขึ้น อีกอยางที่ประทับใจคือความคิดของชาวบานที่นั่น อาจจะ ไมใชทุกคน แตเปนทุกคนที่เราไดไปสัมภาษณ เขามีความคิดที่ดีมาก เรานั่งฟงไปก็รูสึกดีไปดวย นี่เปนสิ่ง ที่เราจะจำบานหวยมวงไดดี และคงไมลืม (นิว สถานที่) ในฐานะที่เปนฝายโสตของคายเด็กที่อาจจะทำหนาที่เพียงถายรูปและบันทึกความทรงจำ ไมไดทำหนาที่ เปนผูสัมภาษณหรือเก็บขอมูล แตเพียงแคบันทึกภาพและนั่งฟงก็รับรูไดถึงความอบอุนของชุมชนบาน หวยมวง ใหความรูความรูสึกถึงการไดกลับบานอีกครั้ง มันเปนความรูสึกที่อบอุน รอยยิ้มและเสียง หัวเราะที่ไดรับมานั้นเต็มไปดวยความจริงใจ นอกจากนั้นหองคาราโอเกะจากฝายครัวก็ทำใหเรารูสึก สนุกถึงแมวาจะเหนื่อยจากการทำงานในแตละวัน การเขาครัวเพื่อรวมวงประสานเสียงก็เหมือนจะผอน คลายความตึงเครียดและความเหนื่อยลาจากการทำงานได ฉะนั้น การมาคายเด็กในครั้งนี้จึงถือวาเปน การไดมาเรียนรูสิ่งใหม ๆ และเปนการหลบหนีจากความวุนวายในกรุงเทพเพื่อมาสูความอบอุนที่เรารูจัก กันในนาม "ชุมชนบานหวยมวง" (แบม, ฝายโสต) เยือนกาฬสินธุถิ่นดาว แดนไทย หวยมวงงามน้ำใจ เลิศล้ำ ภาษาพูดผูไท เอกลักษณ ฝามือแดงคูถ้ำ ปาไมสีฐาน งานจักสานเลิศล้ำ ฝมือ คหกรรมเลื่องลือ สูราน ไหมมัดหมี่ทอมือ ลายขิต ภูมิปญญาพื้นบาน ถิ่นทองไทเดิม ชาวผูไทแหงนี้ งามตา ใจซื่อดุจมารดา กอเกื้อ ถือจิตกรุณา เปนมิตร เรียกลูกดุจสายเชื้อ พี่นองเดียวกัน (สี่, พยาบาล) และ (นิว ป3, สถานที่)

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 25 บานหวยมวงในภาพจำของเราเปนชุมชนผูไทเล็ก ๆ ที่มีความรักความผูกพันกันอยางแนนแฟน มี วัฒนธรรมที่เปนเอกลักษณของชาติพันธุตัวเอง มองผิวเผิน ชุมชนนี้ก็เปนเพียงกลุมชนผูไทหนึ่ง มีการทอ ผา ปลูกขาว ประกอบประเพณีสิบสองเดือน พูดภาษาผูไท ไมไดมีอะไรโดดเดน แตเมื่อไดมีโอกาสมาอยู รวมกัน ถึงจะเปนระยะเวลาสั้น ๆ แตก็ทำใหเรารูวาที่นี่มีความพิเศษในแบบของตัวเองอยู วัฒนธรรม ของที่นี่ยังมีผูศรัทธา สืบทอดและปฏิบัติตอกันมา ไมเสื่อมคลายลงไป เพราะผูคนใหความสำคัญอยูเสมอ พวกเขาอัธยาศัยดีและมีน้ำใจมาก ใหความรวมมือกับเราในทุกเรื่อง ขาดเหลืออะไรก็เปนธุระจัดหามาให ตลอด ดูแลเราเหมือนกับเปนลูกหลานเขาจริง ๆ เราทั้งประทับใจและซาบซึ้งจนไมรูจะสามารถกลาว ขอบคุณทั้งหมดนั้นไดอยางไร เด็ก ๆ ในโรงเรียนก็นารัก หลายครั้งที่พวกเขามาชวยเทาที่จะทำได บาน หวยมวง สถานที่แหงนี้ไดใหอะไรกับเราหลายอยาง ภาพของวิถีชีวิตที่เรียบงาย ไมเรงรีบ บรรยากาศที่ เปนธรรมชาติ เงียบสงบ ความรักและความอบอุน คำอวยพรแหงสิริมงคล ทุกอยางจะอยูในความทรงจำ ของเราตลอดไป ไมลืมเลือน (ยูมิ, วิชาการ) สิ่งที่เราไดสัมผัสจากการไปคายเด็กที่บานหวยมวงคือ ความอบอุนของพอ ๆ แม ๆ ทุกคนและความ นารักของนอง ๆ โรงเรียนบานหวยมวง ที่งานของพวกเราดำเนินไปไดดวยดี สวนหนึ่งก็มาจากความ ชวยเหลือของพอ ๆ แม ๆ ที่หยิบยื่นใหกับพวกเรา ไมวาจะเปนขาวปลาอาหาร หรือแมแตการขับรถพา เราไปซื้อของที่จำเปนในคาย ขอบคุณพอ ๆ แม ๆ ที่คอยชวยเหลือพวกเราเสมอ ขอบคุณนอง ๆ ที่ มารวมทำกิจกรรมกับพวกเราคายเด็กและทำใหการเขาคายตลอด 6 วันกลายเปนความทรงจำดี ๆ ที่เรา จะไมมีวันลืม (โอปอล, สวัสดิการ) คิดถึงบานหวยมวงมากครับ ถามีโอกาสจะไปเยี่ยมเยียนอีกครั้งแนนอนครับ ขาวเหนียวก็อรอยที่สุด ที่ สำคัญรักและคิดถึงทุกคนมาก ๆ ครับ (เกม, ประธาน) ดี (บีน, ทีมบริหาร)

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 26 จากประสบการณที่ไดตอนไปบานหวยมวง เรามีความสุขทุก ๆ วันที่อยูที่นั่น เราสัมผัสไดถึงความนารัก และเอื้อเฟอของพอ ๆ แม ๆ ชาวหวยมวงที่มีตอนักเรียนนักศึกษาทุกคน เรารูสึกประทับใจทุกครั้งที่ได พูดคุยกับคนที่นั่น ทุกคนเอาใจใส และหวงใยความปลอดภัยของนักศึกษา ทุกคนดีใจและแบงปนน้ำใจ เล็ก ๆ นอย ๆ ใหพวกเราเสมอ สังเกตไดวาทุกครั้งที่นักศึกษาลงชุมชนจะมีขนม ผลไมตาง ๆ ติดไมติด มือกลับมาเสมอ เมื่ออากาศหนาวพอ ๆ แม ๆ ก็เตรียมผาหมมาให ทำใหทุกวันที่อยูบานหวยมวงเรารูสึก อยากเปนสวนหนึ่งของชุมชมนี้ ขอบคุณสมาชิกทุกคนที่ตั้งใจทำงานจนคายนี้สำเร็จลงดวยดี ขอบคุณ เพื่อน ๆ ที่ชักชวนเราเขามา เราจะเก็บความทรงจำนี้ไว (มายด, สินกำ) หวยมวงในความคิดเมื่อเห็นครั้งแรกกับหวยมวงที่ไดรูจักตลอดเวลาที่อยูคายสำหรับเราแลวแตกตางกัน มาก ครั้งแรกเรามองวาที่นี่เปนหมูบานเล็ก ๆ ที่ก็คงจะคลาย ๆ กับหมูบานอื่น ๆ แตเมื่อไดทำความรูจัก และศึกษาใหลึกลงไปในความเปน "หวยมวง" นั้น พบวาแทจริงแลวความเปน "ผูไท" ยังคงแทรกซึมอยูใน ทุกชวงเวลาของชีวิตผูคนที่นี่ ทำใหชุมชนแหงนี้เปนชุมชนเล็ก ๆ ที่เปยมไปดวยความอบอุน ความ ภาคภูมิใจในรากเหงาของตน แตก็เต็มไปดวยพลังที่จะพัฒนาชุมชนของตนใหดียิ่งขึ้น ความรักใครและ ความสามัคคีของคนในชุมชนซึ่งเปนจุดแข็งอยางหนึ่งของหวยมวงเปนอีกหนึ่งสิ่งที่ทำใหเราประทับใจ เปนอยางมาก เราจะประทับเอาไวในความทรงจำวา ครั้งหนึ่งเคยมาเยือนยัง "หวยมวง" แหงนี้ (สอง, วิชาการ) ประทับใจในการตอนรับของชาวบานหวยมวง ที่คอยดูแลพวกเราเหมือนลูกหลาน ยิ้มแยมแจมใส อัธยาศัยดีกันคนทุกคน รวมถึงเด็กที่นั่นก็นารักนาเอ็นดู สิ่งเหลานี้กลายเปนเสนหของชาวหวยมวงที่ใคร เห็นก็ตองหลงรัก ถามีโอกาสก็อยากกลับไปอีก ทุกอยางจะอยูในความทรงจำวาครั้งหนึ่งที่ไปประทับใจ มากแคไหน (พอต, พยาบาล) บานหวยมวงเปนสถานที่ที่หอมลอมดวยผูคนที่ใจดีพรอมใหความชวยเหลือทุกอยางจริง ๆ ผูเฒาผูแก ทานนารักและดูแลพวกเราเหมือนหลานเลยครับอบอุนมาก ๆ (ตนตาล, วิชาการ)

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 27

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 28 จากการทำคายเปนเวลาหลายวันทำใหเรารูวาเด็ก ๆ ในโรงเรียนและชาวบานนั้นนารักมาก ถึงแมวาเรา จะอยูแตในครัวและทำอาหาร แตเราก็สัมผัสไดจากเวลาที่เราวางออกมาเดินเลนตามที่ตาง ๆ ใน โรงเรียนหรือเวลาที่เราทำอาหารแลวมีเด็ก ๆ มีชาวบานเขามาชวยเขามาถามรูสึกไดถึงวาอบอุนและ ความนารักของทุกคน เราคิดวา เราทำหนาที่ครัวอยางเติมที่และเต็มใจที่สุดทุกอยางถือเปนความทรงจำ ขอบคุณคะ (ปอบป, ครัว) ประทับใจพื้นที่นี้ตั้งแตตอนไปเซอรเวยเลย เราเปนคนนึงที่มีประสบการณจากการลงพื้นที่มาประมาณ นึง และบอยครั้งมาก ๆ ที่ตองเจอกับความผิดหวัง แตบานหวยมวง ตางออกไป ชุมชนนี้ไมเพียงแตให ความรูหรือเอื้อเฟอสถานที่ในการทำกิจกรรมกับเราตลอดระยะเวลา 6 วัน 5 คืน ของการทำคาย แต สถานที่แหงนี้ยังใหความอบอุน มีความเปนกันเอง และมันทำใหเรารับรูไดถึงความจริงใจที่เขามีให ผาน การตอนรับ ผานการอำนวยความสะดวกในหลาย ๆ อยาง เปนชุมชนที่สรางไฟในการลงพื้นที่ใหเราอีก ครั้ง ซึ่งมันถือเปนเสนหของชุมชนนี้เลย มันทำใหเราเกิดความรูสึกที่อยากกลับไปอีกหลาย ๆ ครั้ง อยาก กลับไปมอบสิ่งดี ๆ ใหกับเด็ก ๆ ชาวบาน บุคลากรในชุมชนบานหวยมวง และเราจะจดจำความ ประทับใจที่เรามีตอชุมชนบานหวยมวงไววาเปน ชุมชนที่ดีที่สุดชุมชนนึงที่เราจะหวนนึกถึงอยูเสมอ (ขาวปาย, ประสานงาน) เราเปนคนเดินทางบอยและทุกครั้งจะมีกลองพรอมเลนสคูใจติดไปดวยเสมอ มีหลายทริปที่เราแทบไมได หยิบกลองออกมาจากกระเปาเลยเพราะเราไมไดรูสึกวาอยากถายหรือตองถาย แตที่นี่...ที่บานหวยมวง เราแทบไมไดละสายตาจากชองมองภาพเลย เราอยากเก็บภาพความรูสึกนั้น อยากเก็บภาพแววตาของ ชาวหวยมวงยามที่มองทีมงานคายเด็ก มองผูคนในชุมชนดวยกันเองหรือแมแตจังหวะที่ชาวหวยมวงหัน มามองเลนส แววตาที่อบอุนและจริงใจนั้นนาจดจำมาก นอง ๆ เด็ก ๆ ในชุมชนนารักมาก ขอบคุณคาย เด็กที่ทำใหเราไดไปบานหวยมวง นอกจากประสบการณแลวยังทำใหเราไดรูจักเพื่อน ๆ พี่ ๆ ทีมงานคาย ที่นารัก และมอบรอยยิ้มและเสียงหัวเราะใหกันเสมอ...เราสัญญากับเด็กในชุมชนบางคนไววาจะลางรูป สงไปให ถาไดรับแลวไมรูวานองและเพื่อนจะชอบไหม แตเผื่อวันนึงพี่ ๆ ทีมงานเดินทางไปที่บานหวย มวงอีก นองอาจจะจำกันได สุดทายนี้อยากขอบคุณพอที่นำทางและใหความรูเรื่องวิถีชีวิตระหวางเดิน ขึ้นภูสีฐานนะคะ, รักและคิดถึงความทรงจำที่บานหวยมวงเสมอ (ฟาป, ฝายโสตฯ)

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 29 การไปทำคายที่บานหวยมวงมอบความทรงจำที่ดีกับเรามากมาย ทั้งความอบอุนของชาวบาน ความ นารักของเด็ก ๆ และอากาศหนาว ๆ ที่ไมอยากอาบน้ำ นอกจากความสนุกแลวเรายังไดเขาไปทำความ รูจักกับวัฒนธรรมที่ตางออกไปของชาวผูไทในบานหวยมวง ทำใหเรารูสึกวาการมาคายครั้งนี้นา ประทับใจมากและเปนหนึ่งในคายที่เราประทับใจมากที่สุด (รวงขาว, สถานที่) หมูบานเล็ก ๆ ที่เต็มไปดวยความอบอุนของผูคน ถึงแมวาอากาศหนาวเย็นขนาดไหน ก็ไมสูอุนไอจาก น้ำใจของชาวบานหวยมวงเลย ความทรงจำมากมายถูกสรางขึ้นที่นี่ ผูคน รอยยิ้ม ความอบอุน และ สถานที่ ที่นึกถึงทีไรก็อยากจะกลับไปทุกที นับวาเปนความทรงจำที่ดีที่สุดในป 2563 ของเราเลยละ :) (ไอเดีย, สินกำ) แมวาเราจะอยูแตในครัวจนแทบไมไดออกไปไหนเลย แตเรายังพอไดออกไปซื้อของในหมูบานบาง แมจะ เปนเวลาสั้น ๆ เรารูสึกไดเลยวาชาวบานนารักและมีน้ำใจมาก ๆ คอยถามไถและคอยชวยเหลือตลอด ยิ่งตอนที่ไปที่ภูสีฐานยิ่งเห็นไดชัดเลย พวกเขาถามเราตลอดเลยวาไหวไหม ๆ พยายามชวย รูสึก ประทับใจและซาบซึ้งมาก ๆ และบรรยากาศที่บานหวยมวงอากาศและบรรยากาศดีสุด ๆ ตอนกลางคืน ก็เห็นดาวชัดมาก ๆ ถือวาเปนประสบการณและความทรงจำที่ดีครั้งหนึ่งในชีวิตเราเลย (บีม, ครัว) เปนที่ที่รายลอมไปดวยผูคนที่นารัก ผูคนในที่นี้ตางมองทุกคนเปนครอบครัว ซึ่งไมแคเพียงใชสรรพนาม แทนตัวเองวาแม แตยังมีการใหความรูเมื่อสอบถาม พาเดินเขา จัดการแสดงใหชม ทำพิธีบายศรี และนำ ของมาแจก ซึ่งเห็นไดวาชาวบานใจดีและเมตตาตอเรามาก เหมือนกับวาเราเปนคนในครอบครัวจริง ๆ ทำใหรูสึกอบอุนหัวใจเปนอยางมาก เพราะรูสึกไดอยูในบริเวณที่รายลอมไปดวยเครือญาติ จึงคิดวาบาน หวยมวงไมไดเปนแคชื่อสถานที่ แตเปนบานจริง ๆ ใหแกความรูสึกของผูคนที่ไดเขาไปสัมผัส (แพรว, สินกำ)

บันทึกความทรงจำถึงบานหวยมวง - บันทึกความทรงจำจากบานหวยมวง 30 เปนหมูบานเล็ก ๆ ที่นารัก และยังเต็มไปดวยผูคนที่นารัก ขอบคุณที่เอ็นดูพวกเราและดูแลพวกเราทุก คนเปนอยางดีตลอดที่อยูที่บานหวยมวงคะ ถามีโอกาสอยากกลับไปอีกคะ คิดถึงและรักทุกคนที่นั่น มาก ๆ เลย แมวาจะเปนชวงเวลาที่สั้น ๆ ที่ไดใชชีวิตอยูที่นั้น แตกลับใหความทรงจำดี ๆ และความ ผูกพันธที่ดีตอบานหวยมวงมาก ๆ เลยคะ ขอบคุณนะคะ (ฟาง, สวัสดิการ) ในฐานะฝายโสตฯ ที่ตองบันทึกภาพกิจกรรมภายในคาย เราไดเห็นวาในทุกกิจกรรม ทุกชวงเวลา มันมี เรื่องราวดี ๆ ซอนอยู เปนทั้งความอบอุน เปนรอยยิ้ม และเปนความทรงจำ เราดีใจมาก ที่ไดเปนคน บันทึกเรื่องราวเหลานั้นเก็บไวเปนภาพถาย และวิดีโอ ที่ไมวาจะกลับมาดูกี่ครั้ง ก็ยิ้มไดเสมอ และคาย เด็กครั้งนี้จะเปนความทรงจำดี ๆ อยางหนึ่งที่เราจะไมมีวันลืม :) (ฟลม, โสตฯ) นอกจากความรวมมือในการลงพื้นที่ตาง ๆ บานหวยมวงยังใหความอำนวยสะดวกในดานตาง ๆ ทั้งรถ ที่ พัก อุปกรณนูนนี่ หรือแมกระทั่งอาหาร เปนพื้นที่ที่เราลงชุมชนไปอยากกินอะไรก็ใหหมดเลย แถมยังให วัตถุดิบตาง ๆ มาทำอาหารในแตละมื้ออีก ประทับใจมาก ๆ เปนชุมชนที่ทำใหเรารูสึกอยากจะกลับมา อีกครั้ง เพราะถึงแมอากาศจะหนาวน้ำจะเย็นแคไหน แตความทรงจำดี ๆ ที่ชาวบานมอบใหเราทำใหเรา ลืมหนาวไปเลย (มายด, ครัว) ความทรงจำที่เราคงจะคิดถึงเสมอ คงเปนผอ. รร. บานหวยมวงที่ใจดีมาก ๆ สำหรับเรา อบอุนเหมือน ไดคุยกับพอเลย ขอบคุณน้ำใจจากทุกคนในชุมชนบานหวยมวงนะคะ ไดรับน้ำใจเยอะมาก จนรูสึก เหมือนเปนฝายที่รับมากเกินไป (สาม, เลขานุการ) สนุกดีคะ ดีใจที่ไดทำงานกับทุกคน อาจจะมีชวงเวลาในคายมีปญหาบาง แตดีใจที่ไดรูจักกับทุกคนคะ (เบส, ฝายครัว)