คู่มือครูรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เล่มที่ 1

คมู่ ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 3 | การวัดความยาว
ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

ครูควรสาธติ การวดั ทถ่ี ูกต้องเพื่อตรวจสอบอีกคร้งั ซึ่งกอ่ นการทำ�กจิ กรรม ครูควรสนทนา
กบั นกั เรียนเกย่ี วกับเครือ่ งมอื วดั ความยาวและความเหมาะสมในการเลือกเครอ่ื งมือวัดความยาว
กบั สิ่งทต่ี อ้ งการวัด ทง้ั นกี้ ารกำ�หนดสิ่งท่ีต้องการวัดครอู าจให้นักเรยี นเลอื กเองตามความเหมาะสม
กบั เครื่องมอื วัด

การตรวจสอบความเข้าใจ หนังสอื เรยี นรายวิชาพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 3 | การวดั ความยาว
4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียน
โดยใหน้ ักเรียนบอกความยาวของสิ่งตา่ ง ๆ ท่ีอยูใ่ นภาพ ตรวจสอบความเข้าใจ
ทีก่ �ำ หนดใหต้ ามหนังสือเรียนหน้า 156 เปน็ รายบคุ คล
ถ้าพบวา่ มีนกั เรยี นคนใดบอกความยาวของสิง่ ต่าง ๆ ไม่ได้ ไมพ้ ลอง
ใหน้ กั เรียนมาฝกึ วดั ความยาวหรอื ความสงู กับครู ไมก้ วาดดา้ มยาว
เปน็ รายบุคคล จากน้นั ครแู ละนกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบ
ความถูกตอ้ งและสรุปสิง่ ท่ีได้เรยี นร ู้ เขม็ ขดั

ไมถ้ พู น้ื

123456789 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 91 92 93 94 95 96 97 98 99 123456789 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 91 92 93 94 95 96 97 98 99

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
ซม. ซม.

10 30 50 900 200 30 4200 530 46200 57300 64800 7590 1ซ0862ม0.

บอกความยาวของสง่ิ ต่อไปนี้

1 เข็มขดั ยาว 1 เมตร 10 เซนติเมตร

2 ไม้ถพู ้ืน ยาว 1 เมตร 30 เซนตเิ มตร

3 ไมก้ วาดด้ามยาว ยาว 1 เมตร 90 เซนตเิ มตร

4 ไมพ้ ลอง ยาว 1 เมตร 50 เซนติเมตร

สิ่งทีไ่ ดเ้ รียนรู้ สง่ิ ทไ่ี ด้เรยี นรู้
การบอกความยาวหรอื ความสูงของส่ิงตา่ ง ๆ อาจบอกเปน็ เมตร
• การบอกความยาวหรอื ความสูงของส่ิงต่าง ๆ และเซนตเิ มตร
อาจบอกเปน็ เมตรและเซนตเิ มตร
จากนั้นให้นักเรียนท�ำ แบบฝกึ หดั 3.2 หนา้ 97 – 99 แบบฝกึ หัด 3.2

156 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

3.3 ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งเมตรกบั เซนติเมตร หนงั สือเรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
จุดประสงค์ บทที่ 3 | การวดั ความยาว

เปล่ียนหนว่ ยความยาวหรอื ความสูงโดยใช้ความสัมพันธ์ 3.3 ความสมั พันธร์ ะหวา่ งเมตรกับเซนตเิ มตร
ระหวา่ งเมตรกับเซนตเิ มตร
พัฒนาความรู้
สื่อการเรยี นรู้
ยีราฟสูง 4 ม. 1 เมตร เทา่ กบั 100 เซนตเิ มตร
−− บตั รภาพ ยีราฟสูงก่เี ซนติเมตร
−− บัตรความยาว ยีราฟสูง 4 เมตร จระเขย� าว 1 ม. 80 ซม.

100 + 100 + 100 + 100 = 400
ยรี าฟสูง 400 เซนตเิ มตร จระเขย้ าว 1 เมตร 80 เซนตเิ มตร
100 + 80 = 180

จระเขย้ าว 180 เซนติเมตร

แนวการจดั การเรียนรู้ ตอบคำาถาม
การพัฒนาความรู้ 1 รวั้ ยาว 5 เมตร ยาวเท่ากับกี่เซนตเิ มตร 500 เซนติเมตร
2 ตน้ หกู ระจงสูง 5 เมตร 70 เซนติเมตร สูงเท่ากบั กเี่ ซนตเิ มตร

570 เซนตเิ มตร

| 157สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

1. ครูติดบตั รภาพแสดงความยาวและความสูงของ

สตั ว์ตามหนังสอื เรยี นหน้า 157 ครูสนทนากับนักเรยี นเก่ียวกับภาพว่าเปน็ ภาพของสัตว์ชนดิ ใด

114 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 3 | การวดั ความยาว คูม่ ือครูรายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์
ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 2 เล่ม 1

และมีป้ายบอกความยาวหรอื ความสงู เทา่ ไร ครใู ชก้ ารถาม-ตอบเพอ่ื ใหน้ กั เรยี นบอกความยาวหรอื

ความสงู เช่น ยีราฟมีปา้ ยบอกความสูงเทา่ ไร นักเรียนตอบวา่ ยีราฟสูง 4 เมตร ครูถามตอ่ ไปว่า ยรี าฟ

สูงกี่เซนตเิ มตร โดยครแู นะน�ำ ว่า ตอ้ งใช้ความสัมพนั ธ์ 1 เมตร เท่ากับ 100 เซนตเิ มตร นักเรยี น

ตอบว่า ยีราฟสงู 100 + 100 + 100 + 100 = 400 เซนตเิ มตร ครูถามนักเรียนว่าจระเขย้ าว

เทา่ ไร นักเรียนตอบวา่ จระเขย้ าว 1 เมตร 80 เซนติเมตร ครูถามต่อไปวา่ จระเขย้ าวกเ่ี ซนตเิ มตร

นักเรยี นตอบวา่ จระเข้ยาว 100 + 80 = 180 เซนติเมตร ครใู หน้ ักเรียนสรปุ อกี คร้งั วา่ ความยาว

4 เมตร เทา่ กับ ความยาว 400 เซนตเิ มตร และความยาว 1 เมตร 80 เซนติเมตร เทา่ กบั ความยาว

180 เซนติเมตร ครูอาจเล่ารายละเอยี ดเกย่ี วกับยรี าฟ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Giraffa) เป็นสกลุ หนึ่งของ

สตั ว์เลี้ยงลูกด้วยนมในวงศ์ Giraffidae เปน็ สตั ว์เคย้ี วเอือ้ งมีลกั ษณะเด่น คอื เป็นสัตว์ทต่ี วั สูง ขายาว

ลำ�คอยาว มเี ขา 1 คู่ ตวั มีสเี หลอื งและสีน้�ำ ตาลเขม้ เปน็ ลาย มถี ่ินกำ�เนดิ ในทวปี แอฟริกา ตัวผู้

มีความสงู 4.8 ถึง 5.5 เมตร (16-18 ฟตุ ) และมีนำ้�หนักถึง 900 กิโลกรมั (2,000 ปอนด)์ ตวั เมีย

มีขนาดและความสงู น้อยกว่าเล็กนอ้ ย จดั เป็นสตั ว์บกทมี่ คี วามสูงทส่ี ุดในโลก เปน็ ตน้ จากนั้นครู

ใหน้ กั เรียนช่วยกันตอบค�ำ ถามในกรอบท้ายหน้า 157 ครูและนกั เรียนร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง

2. ครตู ิดบัตรภาพแม่ช้างกับลกู ช้างตามภาพใน

หนังสือเรียนหนา้ 158 ครสู นทนากบั นกั เรียนเกย่ี วกับช้าง หนังสอื เรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 3 | การวดั ความยาว

โดยใชก้ ารถาม-ตอบ เชน่ ในภาพเปน็ สตั ว์ชนิดใด แมช� า� งสงู 300 ซม.
มีป้ายบอกความสูงเทา่ ไร ครูถามนกั เรียนวา่ แม่ช้าง ลูกชา� งสงู 108 ซม.

สูงเทา่ ไร นกั เรยี นตอบวา่ แมช่ ้างสูง 300 เซนตเิ มตร แม่ช้างสงู 300 เซนติเมตร

ครถู ามตอ่ ไปว่า แมช่ ้างสงู กเี่ มตร โดยใช้ความสมั พันธ์ 100 เซนติเมตร เทา่ กับ 1 เมตร
300 เซนตเิ มตร เท่ากับ กีเ่ มตร

100 เซนติเมตร เท่ากบั 1 เมตร นกั เรียนตอบว่า 100 เซนติเมตร เท่ากบั 1 เมตร 200 เซนติเมตร เท่ากับ 2 เมตร
300 เซนตเิ มตร เท่ากบั 3 เมตร ดงั นน้ั แมช่ ้างสูง 3 เมตร

100 เซนตเิ มตร เทา่ กับ 1 เมตร 200 เซนตเิ มตร เทา่ กบั ลกู ชา้ งสงู 108 เซนตเิ มตร
2 เมตร 300 เซนตเิ มตร เทา่ กบั 3 เมตร ดงั นนั้ แมช่ ้างสูง
108 เซนตเิ มตร คอื 100 เซนติเมตร กับ 8 เซนติเมตร
100 เซนติเมตร กับ 8 เซนตเิ มตร เท่ากับ 1 เมตร 8 เซนตเิ มตร

3 เมตร ครแู นะน�ำ วา่ นกั เรยี นอาจเทยี บวา่ 100 เซนตเิ มตร ลกู ช้างสงู 1 เมตร 8 เซนตเิ มตร

เทา่ กับ 1 เมตร ดังน้ัน 300 เซนตเิ มตร เทา่ กบั 3 เมตร ตอบคำาถาม
ครถู ามนักเรียนว่า ลูกช้างสงู เทา่ ไร นกั เรียนตอบว่า
1 เสาโรงเลี้ยงชา้ งสูง 500 เซนตเิ มตร เท่ากับกเี่ มตร ก่เี ซนติเมตร 5 เมตร
2 ซุงยาว 220 เซนตเิ มตร เท่ากับกเ่ี มตร ก่ีเซนตเิ มตร 2 เมตร 20 เซนติเมตร

ลกู ชา้ งสูง 108 เซนติเมตร ครูถามตอ่ ว่า ลูกชา้ งสงู กี่เมตร 158 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

กบั กเ่ี ซนตเิ มตร นักเรียนตอบว่า 100 เซนตเิ มตร เทา่ กับ

1 เมตร ดงั นน้ั 108 เซนตเิ มตร เทา่ กบั 1 เมตร กบั 8 เซนตเิ มตร ครใู หน้ กั เรยี นสรปุ อกี ครง้ั วา่ ความสงู

300 เซนตเิ มตร เทา่ กับ ความสูง 3 เมตร และ ความสูง 108 เซนตเิ มตร เท่ากับ ความสูง 1 เมตร

8 เซนตเิ มตร จากนนั้ ครใู ห้นักเรียนช่วยกนั ตอบค�ำ ถามในกรอบท้ายหนา้ 158 ครูและนกั เรยี นร่วมกัน

ตรวจสอบความถูกตอ้ ง

| 115สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 3 | การวดั ความยาว
ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 2 เลม่ 1

3. ครูใหน้ ักเรียนทำ�กิจกรรมคขู่ องฉัน หนงั สือเรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 159 โดยแบง่ นกั เรยี นเปน็ กลมุ่ กลมุ่ ละ บทท่ี 3 | การวัดความยาว
เทา่ ๆ กนั แลว้ แจกบตั รความยาวใหน้ กั เรยี นกลมุ่ ละ 1 ชดุ
ใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั จบั คบู่ ตั รความยาวทแ่ี สดงความยาวเทา่ กนั กจิ กรรม ค่ขู องฉนั
เช่น บัตรความยาว 210 เซนตเิ มตร คกู่ ับ บตั รความยาว อปุ กรณ์ บัตรความยาว
2 เมตร 10 เซนตเิ มตร เป็นตน้ ครูอาจทำ�กจิ กรรมเสริม
เชน่ กจิ กรรมใจดวงเดยี วกนั ท�ำ บัตรภาพเปน็ รูปหัวใจ ตัวอยา่ งบัตรความยาว 1 ชดุ
ทแ่ี บง่ เปน็ สองสว่ นหรอื สามสว่ นกไ็ ด้ เขยี นความยาวทเ่ี ทา่ กนั
ในบัตรหวั ใจแตล่ ะสว่ น แล้วใหน้ กั เรยี นตามหาบัตรหวั ใจ 280 เซนตเิ มตร 2 เมตร 80 เซนตเิ มตร
ที่แสดงความยาวเทา่ กนั น�ำ มาประกอบกันเปน็ บัตร
รปู หวั ใจดวงเดียวกัน เม่อื นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ ทำ�กจิ กรรม 1 เมตร 5 เซนตเิ มตร 105 เซนติเมตร
ค่ขู องฉันครบแล้วให้ออกมานำ�เสนอหนา้ ชัน้ เรียน
โดยครูและเพื่อนในห้องช่วยกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง 150 เซนติเมตร 1 เมตร 50 เซนติเมตร

การตรวจสอบความเข้าใจ 3 เมตร 75 เซนติเมตร 375 เซนตเิ มตร

4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น 6 เมตร 99 เซนตเิ มตร 699 เซนตเิ มตร
โดยใหน้ ักเรียนบอกความยาวที่เท่ากับความยาว
ทก่ี �ำ หนดให้ตามหนงั สือเรียนหนา้ 160 เป็นรายบคุ คล วธิ จี ดั กจิ กรรม
ถ้าพบว่ามีนกั เรียนคนใดบอกความยาวทเ่ี ทา่ กบั ความยาว 1. ครูแบง่ นักเรียนเป็นกลุ่ม แจกบัตรความยาวให้กลุ่มละ 1 ชดุ
ทก่ี �ำ หนดใหไ้ มไ่ ด้ ครอู าจเพิ่มเตมิ ดว้ ยการกำ�หนดความยาว 2. ใหแ้ ตล่ ะกลมุ่ จบั คบู่ ตั รความยาวทแ่ี สดงความยาวเทา่ กนั กลมุ่ ไหนเสรจ็ กอ่ น
เป็นเมตรแล้วใหต้ อบความยาวเปน็ เซนติเมตร หรือ เป็นผชู้ นะ
อาจกำ�หนดเป็นเมตรและเซนตเิ มตรแลว้ ตอบความยาว 3. ครูและนักเรยี นร่วมกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง
เป็นเซนตเิ มตรกบั ครเู ปน็ รายบุคคล จากน้ันครูและ
นักเรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถูกตอ้ งและ | 159สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
สรปุ สิง่ ทีไ่ ดเ้ รียนรู ้
หนังสอื เรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทที่ 3 | การวดั ความยาว

ตรวจสอบความเข้าใจ

บอกความยาวท่เี ท่ากบั ความยาวทีก่ าำ หนดให้
1 540 เซนติเมตร เท่ากับกี่เมตร กเ่ี ซนติเมตร
2 325 เซนติเมตร เท่ากับก่ีเมตร กี่เซนตเิ มตร
3 5 เมตร 4 เซนตเิ มตร เทา่ กบั กี่เซนติเมตร
4 2 เมตร 50 เซนติเมตร เท่ากบั กเี่ ซนติเมตร
1. 5 เมตร 40 เซนติเมตร
2. 3 เมตร 25 เซนติเมตร
3. 504 เซนติเมตร
4. 250 เซนตเิ มตร

ส่งิ ทไ่ี ดเ้ รยี นรู้ แบบฝึกหัด 3.3
การบอกความยาวหรอื ความสูงของส่งิ ต่าง ๆ
อาจบอกเปน็ เมตร เซนตเิ มตร หรือเมตรและเซนติเมตร
โดยใช้ความสัมพันธ์ 1 เมตร เทา่ กับ 100 เซนตเิ มตร

160 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สงิ่ ทไ่ี ดเ้ รียนรู้

• การบอกความยาวหรอื ความสงู ของสง่ิ ตา่ ง ๆ อาจบอกเปน็ เมตร เซนตเิ มตร หรอื เมตรและเซนตเิ มตร
โดยใช้ความสมั พนั ธ์ 1 เมตร เท่ากับ 100 เซนติเมตร
จากน้ันใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 3.3 หน้า 100 – 102

116 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวัดความยาว คมู่ ือครรู ายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์
ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เล่ม 1

3.4 การคาดคะเนความยาวเปน็ เมตร หนังสอื เรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
จดุ ประสงค์ บทที่ 3 | การวัดความยาว

คาดคะเนความยาวของสง่ิ ต่าง ๆ ทกี่ �ำ หนดให้เป็นเมตร 3.4 การคาดคะเนความยาวเปน� เมตร

พัฒนาความรู้

ลองคาดคะเนว่ากระดานน่าจะยาวกีเ่ มตร

สื่อการเรียนรู้ น่าจะยาว 2 เมตร คะ่

−− เคร่ืองมือวัดความยาว เช่น ไม้เมตร สายวัดชนิดตลบั 10 20 30 40 50 60 70 80 90 1001 2 3 4 5 6 7 8 911 12 13 14 15 16 17 18 1921 22 23 24 25 26 27 28 29
(ชนิดผา้ )
−− แบบบนั ทึก 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49

51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69

71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89

91 92 93 94 95 96 97 98 99

ซม.

นา่ จะยาว 3 เมตร ครับ

0 80 20

แนวการจัดการเรยี นรู้ 123456789 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 91 92 93 94 95 96 97 98 99

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
ซม.

การพัฒนาความรู้ วดั จรงิ กระดานยาว 2 เมตร 80 เซนตเิ มตร
ความยาว 2 เมตร 80 เซนตเิ มตร ใกลเ้ คยี ง 3 เมตร
1. ครูสนทนากับนักเรยี นเกย่ี วกบั การคาดคะเน
| 161สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ความยาวเป็นเซนตเิ มตร โดยทบทวนความรวู้ ่า การคาด

คะเนความยาวเป็นเซนติเมตรน้ันตอ้ งเทยี บกบั ความยาว หนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.291 92 93 94 95 96 97 98 99 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
1 เซนตเิ มตร จากนน้ั ครถู ามนกั เรยี นวา่ ถา้ ตอ้ งการคาดคะเน บทท่ี 3 | การวดั ความยาว ซม.
ความยาวของกระดานเปน็ เมตร ต้องเทียบกบั ความยาว 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89
กี่เมตร นักเรียนอาจยงั ตอบไมไ่ ด้ ครสู าธติ การคาดคะเน คาดคะเนวา่ ประตูนา่ จะสงู กี่เมตร
11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49

123456789

น่าจะสูง 3 เมตร ค่ะ

นา่ จะสงู 2 เมตร คะ่

ความยาวของกระดาน ดงั น้ี ครูใหต้ วั แทนนกั เรยี นออกมา 60 70 80 90 100
ซม.
ยืนถือไมเ้ มตรวางทีข่ อบกระดานใหเ้ ห็นความยาว 1 เมตร 91 92 93 94 95 96 97 98 99

51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 10 20 30 40 50

ดงั รปู แรกในหนังสอื เรยี นหนา้ 161 ครใู หน้ กั เรยี น 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 0 20 20

11 12 13 14 15 16 17 18 19

123456789

0

คาดคะเนวา่ กระดานนนี้ า่ จะยาวก่ีเมตร เมอื่ นกั เรียนตอบ วัดจริงประตูสูง
2 เมตร 20 เซนติเมตร

ค�ำ ถามครูแล้ว ครใู ห้ตัวแทนนกั เรียนวัดความยาวของ

กระดาน พร้อมทั้งบอกความยาวจรงิ ของกระดานท่วี ดั ได้ ความสงู 2 เมตร 20 เซนติเมตร
ใกล้เคียง 2 เมตร

จากน้นั ครูถามตอ่ ไปวา่ ใครคาดคะเนได้ใกลเ้ คียงกับ

ความยาวจริงมากท่สี ดุ ถ้านักเรียนคาดคะเนว่า กระดาน 162 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
นา่ จะยาว 3 เมตร แตว่ ดั จริงได้ 2 เมตร 80 เซนติเมตร

แสดงว่า นกั เรียนคาดคะเนได้ใกลเ้ คยี งกับความยาวจรงิ หรือถ้าวดั จรงิ ได ้ 3 เมตร 10 เซนติเมตร

ก็แสดงวา่ นกั เรียนคาดคะเนไดใ้ กล้เคียงกบั ความยาวจริง ครูเน้นย้�ำ วา่ ความยาวจริงที่วัดได้อาจ

มากกวา่ หรอื นอ้ ยกวา่ ความยาวท่ีเราคาดคะเนไวก้ ็ได ้ จากน้นั ครใู หน้ ักเรียนคาดคะเนความยาวของ

ส่งิ ทีอ่ ยูร่ อบตวั เชน่ ความยาวของห้องเรียน ครูและนักเรยี นร่วมกนั วัดความยาวจริงของสงิ่ นน้ั

| 117สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ อื ครรู ายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 3 | การวัดความยาว
ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เล่ม 1

2. ครใู ห้นกั เรยี นคาดคะเนความสูงของประตหู ้องเรยี น โดยใหต้ วั แทนนักเรยี นนำ�ไมเ้ มตร

มาเทียบให้เป็นความสูง 1 เมตร ดังรูปแรกตามหนังสือเรียนหน้า 162 ครูถามนักเรียนว่า ประตู

น่าจะสูงกี่เมตร เมอื่ นกั เรยี นตอบคำ�ถามของครแู ลว้ ครูให้ตัวแทนนกั เรยี นวัดความสูงจริงของประตู

พรอ้ มทัง้ บอกความสูงจรงิ ของประตูทวี่ ัดได้ จากนนั้ ครถู ามตอ่ ไปวา่ ใครคาดคะเนได้ใกลเ้ คียงกับ

ความสงู จริงมากท่ีสดุ ถา้ นกั เรยี นคาดคะเนว่า ประตูนา่ จะยาว 2 เมตร แตว่ ดั จรงิ ได้ 2 เมตร

20 เซนติเมตร แสดงวา่ นกั เรียนคาดคะเนได้ใกล้เคียงกับความสงู จริง หรือถ้าวัดจรงิ ได้ 1 เมตร

90 เซนตเิ มตร กแ็ สดงวา่ นกั เรยี นคาดคะเนไดใ้ กลเ้ คยี งกบั ความสงู จรงิ ครเู นน้ ย�ำ้ วา่ ความสงู จรงิ ทว่ี ดั ได้

อาจมากกวา่ หรอื น้อยกว่าความสูงท่ีเราคาดคะเนไว้กไ็ ด้ หนงั สอื เรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
จากนนั้ ครใู หน้ กั เรียนคาดคะเนความสูงของสิ่งท่ีอยู่รอบตัว บทที่ 3 | การวัดความยาว
เช่น ความสงู ของช้ันวางหนังสอื ครแู ละนักเรยี นรว่ มกัน
วดั ความสงู จรงิ ของสิ่งนั้น กิจกรรม สนกุ กบั การคาดคะเน

3. ครใู ห้นักเรยี นท�ำ กิจกรรม สนุกกับการคาดคะเน อปุ กรณ์ 1 ชุดประกอบดว้ ย
ตามหนงั สือเรียนหน้า 163 โดยแบง่ นกั เรยี นเปน็ กลมุ่
กลมุ่ ละเท่า ๆ กัน แล้วแจกอปุ กรณก์ ลุ่มละ 1 ชดุ โดยครู 1. เครื่องมอื วดั ความยาว เช่น ไม้เมตร สายวัดชนิดตลับ (ชนิดผ้า)
กำ�หนดสิง่ ของท่ีตอ้ งการวัด 3 อย่าง จากนน้ั ให้นักเรยี น 2. แบบบนั ทึกกจิ กรรม
แตล่ ะกลมุ่ คาดคะเนความยาวหรือความสงู ของส่ิงต่าง ๆ
ทคี่ รกู �ำ หนดให้เปน็ เมตร แล้วบันทึกลงในใบบนั ทกึ กจิ กรรม วิธีจดั กจิ กรรม

1. ครแู บ่งนกั เรียนเป็นกลุ่ม แจกอุปกรณ์กลุ่มละ 1 ชุด

2. ใหน้ กั เรียนแต่ละกลุ่มชว่ ยกนั คาดคะเนความยาวหรือความสูง
ของส่งิ ตา่ ง ๆ เปน็ เมตร ตามท่ีครกู าำ หนด และบันทกึ ลงใน
แบบบนั ทึกกิจกรรม

3. ครูเลือกตัวแทนนกั เรยี นออกมาวดั ความยาวหรือความสงู ของสิง่ ตา่ ง ๆ
ตามท่คี รูกาำ หนด และบันทกึ ลงในแบบบันทกึ กิจกรรม

4. ครแู ละนกั เรียนร่วมกนั สนทนาว่าความยาวหรอื ความสงู ของสิง่ ตา่ ง ๆ
ทว่ี ัดจริงใกล้เคียงกี่เมตร

ตัวอยา่ งแบบบันทกึ กิจกรรม

สง่ิ ทคี่ รกู ำาหนด คาดคะเน วัดจรงิ

1................................ .................เมตร ...............เมตร.........เซนติเมตร

ครูให้นักเรียนสง่ ตัวแทนกลุ่มมาช่วยกันวัดความยาวหรือ 2................................ .................เมตร ...............เมตร.........เซนตเิ มตร
ความสงู จริงของสงิ่ ของ 3 อยา่ งนน้ั แล้วบันทึกลงในใบ 3................................ .................เมตร ...............เมตร.........เซนติเมตร
กิจกรรม ครอู าจถามคำ�ถามเพมิ่ เติมวา่ นักเรียนกลุ่มใด
| 163สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คาดคะเนความยาวหรอื ความสงู ไดใ้ กลเ้ คยี งกบั ความยาว

หรอื ความสงู จรงิ ทว่ี ดั ได้ แลว้ ใหก้ ลมุ่ นน้ั ออกมาน�ำ เสนอผลงาน หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
ครแู ละเพอ่ื นในหอ้ งเรยี นชว่ ยกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง บทที่ 3 | การวัดความยาว

การตรวจสอบความเขา้ ใจ ตรวจสอบความเขา้ ใจ

4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรียนโดยให้นักเรียน กจิ กรรม ตามหานกั คาดคะเน
คาดคะเนความยาวของสงิ่ ของ 1 อย่าง และความสงู อปุ กรณ์ ไมเ้ มตร
ของส่งิ ของ 1 อย่าง เขียนลงในสมุดเป็นรายบคุ คล ครแู ละ วธิ ีจัดกิจกรรม

1. ครกู าำ หนดสิง่ ท่จี ะใหน้ กั เรียนคาดคะเนความยาว 1 อยา่ ง และ
ความสงู 1 อย่าง

2. ใหน้ กั เรียนคาดคะเน แล้วบันทึกลงในสมดุ
3. ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันวัดความยาวและความสูงจริง แล้วสนทนาว่า

ความยาวหรอื ความสงู ของสง่ิ ต่าง ๆ ทวี่ ัดจริง ใกล้เคยี งก่ีเมตร

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 1ซ0ม0.1 2 3 4 5 6 7 8 911 12 13 14 15 16 17 18 1921 22 23 24 25 26 27 28 29

31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49

51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69

71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89

91 92 93 94 95 96 97 98 99

นักเรยี นรว่ มกนั วัดความยาวและความสงู จรงิ ของสิ่งน้นั

พร้อมทงั้ ให้นกั เรยี นแตล่ ะคนตรวจสอบว่า นักเรียน สิง่ ที่ได้เรียนรู้
คาดคะเนความยาวและความสงู ได้ใกลเ้ คียงกบั ความยาว
และความสงู จรงิ หรอื ไม่ จากน้ันครแู ละนักเรียนรว่ มกัน การคาดคะเนความยาวหรอื ความสงู เป็นเมตร เป็นการบอกความยาว
สรุปส่งิ ท่ีได้เรยี นรู้ หรือความสูงเปน็ เมตรให้ใกลเ้ คยี งกับความยาว
หรือความสงู จริง โดยไม่ใช้เคร่อื งมอื วัด

การคาดคะเนความยาวหรอื ความสูงเปน็ เมตรอาจเทยี บกบั

ความยาวหรือความสูง 1 เมตร แบบฝกึ หดั 3.4

164 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

118 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวัดความยาว คูม่ ือครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์
ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 2 เลม่ 1

ส่ิงทไ่ี ด้เรียนรู้

• การคาดคะเนความยาวหรอื ความสูงเปน็ เมตร เปน็ การบอกความยาวหรือความสูงเป็นเมตร
ใหใ้ กลเ้ คียงกับความยาวหรอื ความสงู จรงิ โดยไม่ใช้เครือ่ งมือวดั

• การคาดคะเนความยาวหรือความสงู เป็นเมตร อาจเทียบกับความยาวหรอื ความสงู 1 เมตร
จากนนั้ ให้นกั เรยี นทำ�แบบฝึกหดั 3.4 หน้า 103 – 104

3.5 การเปรยี บเทยี บความยาว (1) หนังสือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
จดุ ประสงค์ บทท่ี 3 | การวดั ความยาว

เปรยี บเทียบความยาวหรือความสูง 3.5 การเปรียบเทียบความยาว (1)

พัฒนาความรู้

สอ่ื การเรยี นรู้ ใบบวั สงู กว่าแกว้ ตาก่เี ซนติเมตร ใบบวั สงู 132 เซนติเมตร
แกว้ ตาสูง 120 เซนตเิ มตร
−− เครอื่ งมือวัดความยาว เช่น ไม้เมตร
สายวดั ชนดิ ตลับ ใบบวั สูงกว่าแกว้ ตา 132 − 120 = 12 เซนตเิ มตร
−− ธงราว

ขนุ สงู กวา่ ใบบัวกเ่ี ซนตเิ มตร

ขนุ สงู 141 เซนติเมตร

แนวการจดั การเรียนรู้ ขุนสงู กว่าใบบัว 141 − 132 = 9 เซนติเมตร
การพฒั นาความรู้

1. ครูสนทนากับนักเรียนเก่ียวกับความ กระดาษสายรุ้งสแี ดง กระดาษสายรงุ้ สีเขียว
สงู ของนักเรยี นแต่ละคน แล้วใหน้ ักเรียนบอก ยาว 372 เซนตเิ มตร ยาว 450 เซนติเมตร
ความสูงของตนเอง แลว้ ใช้การถาม-ตอบวา่
ใครสงู กว่า และใครเตยี้ กว่า จากนนั้ ครใู ชข้ ้อมูล กระดาษสายรงุ้ สีใดสัน้ กว่า
ในหนังสอื เรียนหนา้ 165 ถามนกั เรียนว่า และสน้ั กวา่ อยูก่ ่ีเซนติเมตร

กระดาษสายรุ้งสแี ดงสัน้ กวา่ 78 เซนติเมตร

| 165สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ใบบวั สงู กว่าแก้วตาเทา่ ไร หาค�ำ ตอบได้อย่างไร

นักเรียนตอบว่า ใบบัวสูงกวา่ แก้วตา 132 – 120 = 12 เซนติเมตร ครูถามต่อไปวา่ ขนุ สงู เท่าไร

และสูงกวา่ ใบบวั เท่าไร นักเรียนตอบวา่ ขุนสูง 141 เซนตเิ มตร และขุนสูงกวา่ ใบบัว 141 - 132 = 9

เซนติเมตร จากน้นั ครใู หน้ กั เรยี นช่วยกันเปรยี บเทยี บความยาวของกระดาษสายรุ้งสแี ดงและกระดาษ

สายรุ้งสเี ขียวในกรอบทา้ ยหนา้ 165 ว่ากระดาษสายร้งุ สีใดสน้ั กว่า และส้ันกว่ากนั เท่าไร (สเี ขยี ว

ส้ันกวา่ และ สนั้ กว่า 450 – 372 = 78 เซนติเมตร)

| 119สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ ือครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 3 | การวัดความยาว
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เลม่ 1
หนังสอื เรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2 2 เมตร 25 เซนติเมตร
2. ครยู กตัวอยา่ งการเปรยี บเทียบความยาวที่มี บทท่ี 3 | การวดั ความยาว 3 เมตร 15 เซนตเิ มตร
หนว่ ยเมตรตา่ งกันตามหนังสือเรียนหน้า 166 โดย 2 เมตร 70 เซนตเิ มตร
การเปรยี บความยาวของธงราวเสน้ ท่ี 1 กับเสน้ ที่ 2 เส้นท่ี 1
ครใู หน้ กั เรยี นบอกความยาวของธงราวเสน้ ท่ี 1 (ยาว 2 เมตร
25 เซนตเิ มตร) และธงราวเสน้ ท่ี 2 (ยาว 3 เมตร เสน้ ท่ี 2
15 เซนตเิ มตร) ให้นักเรียนสงั เกตความยาวท่ีเปน็ หน่วย
เมตรว่า ธงราวใดมีความยาวเป็นเมตรมากกวา่ ธงราวน้ัน เส้นที่ 3
จะมคี วามยาวมากกวา่ ดงั นน้ั ธงราวเสน้ ท่ี 2 ยาวกวา่ เสน้ ท่ี 1
แล้วครูถามนักเรียนวา่ ธงราวเส้นท่ี 2 กับ เสน้ ที่ 3 ธงราว ธงราวเสน้ ที่ 2 ยาวกว่าเสน้ ท่ี 1 3 เมตร 15 เซนติเมตร
เสน้ ใดสัน้ กวา่ (ธงราวเส้นท่ี 3 ส้นั กว่าธงราวเสน้ ท่ี 2) ยาวกวา่ 2 เมตร 25 เซนติเมตร
ครูให้นักเรียนพิจารณาความยาวของธงราวทง้ั 2 เสน้
จนไดข้ ้อสรปุ รว่ มกนั ว่า ธงราวใดมคี วามยาวเปน็ เมตร การเปรียบเทียบความยาวเปน็ เมตรและเซนตเิ มตร
นอ้ ยกว่า ธงราวนัน้ จะมีความยาวสนั้ กว่า ดงั นน้ั ธงราว ของสิ่งตา่ ง ๆ สองส่งิ สิ่งทมี่ ีความยาวเปน็ เมตรมากกวา่ จะยาวกวา่
เส้นท่ี 3 สนั้ กวา่ ธงราวเสน้ ที่ 2 จากนัน้ ครยู กตัวอย่าง
การเปรียบเทยี บความยาวทีม่ หี น่วยเมตรเท่ากนั ธงราวเสน้ ท่ี 3 ยาวกว่าเสน้ ที่ 1
โดยให้นักเรยี นพจิ ารณาวา่ ธงราวเสน้ ที่ 1 กบั ธงราวเส้น
ที่ 3 เส้นใดยาวกว่า เพราะเหตใุ ด โดยใหส้ ังเกตความยาว 2 เมตร 70 เซนติเมตร
เป็นเมตร ซึ่งความยาวเปน็ เมตรเท่ากนั แล้วใหส้ ังเกต ยาวกว่า 2 เมตร 25 เซนติเมตร
ความยาวเปน็ เซนตเิ มตร จะไดว้ า่ ความยาวเป็นเซนตเิ มตร
ของธงราวเสน้ ที่ 3 มากกว่า ดงั น้ัน ธงราวเสน้ ท่ี 3 ยาวกวา่ การเปรยี บเทยี บความยาวเปน็ เมตรและเซนตเิ มตรของสง่ิ ตา่ ง ๆ สองสง่ิ
ธงราวเสน้ ที่ 1 ครอู าจยกตวั อยา่ งการเปรียบเทียบใน ถา้ ความยาวเปน็ เมตรเทา่ กนั สง่ิ ทม่ี คี วามยาวเปน็ เซนตเิ มตรมากกวา่ จะยาวกวา่
ลักษณะเดยี วกันนเ้ี พมิ่ เตมิ อกี 2 – 3 ตัวอย่าง จากนัน้
ครใู ห้นกั เรยี นชว่ ยกนั ตอบค�ำ ถามข้อ 1 และ 2 ในกรอบ ตอบคาำ ถาม
ท้ายหน้า 166 ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันตรวจสอบ 1 เสาไฟฟา้ สูง 12 เมตร 50 เซนติเมตร ตึกสงู 15 เมตร 30 เซนตเิ มตร
ความถกู ต้อง
สิ่งใดสงู กวา่ ตึก
3. ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั ตอบค�ำ ถามตามหนงั สอื เรยี น
หนา้ 167 ซ่งึ เปน็ การเปรยี บเทียบความสงู ของอาคาร A 2 สะพานคอนกรีตยาว 6 เมตร 60 เซนติเมตร สะพานไม้ยาว
อาคาร B และอาคาร C และจากนัน้ ใหน้ กั เรยี นเปรยี บ
เทยี บระยะทางจากอาคาร A ไปอาคาร B ระยะทางจาก 6 เมตร 25 เซนติเมตร สะพานใดสั้นกวา่ สะพานไม้
อาคาร B ไปอาคาร C ระยะทางจากอาคาร A ไปอาคาร C
โดยใชห้ ลักการเปรยี บเทยี บตามขอ้ สรปุ ท่ีไดจ้ ากหนา้ 166 166 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถูกต้อง
หนงั สอื เรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท่ี 3 | การวัดความยาว

สงู 10 ม. 25 ซม.

ทยาางวเ ิด4นม.170 ซม. อาคาร B

สูง 8 ม. 50 ซม. ยาว 4 มท.า7ง0เดซินม2. สงู 8 ม. 5 ซม.

อาคาร A ยาว 6 ม. 50 ซม. อาคาร C
ทางเดนิ 3

ตอบคาำ ถาม

1 อาคาร A กบั อ า ค า ร B อ า ค า ร ใ ด ส งู ก ว ่า อาคาร B
2 อาคาร A กบั อ า ค า ร C อ า ค า ร ใ ด เต ยี้ ก ว า่ อาคาร C
3 อาคารใดสูงทสี่ ดุ อาคาร B
4 อาคารใดเตยี้ ที่สุด อาคาร C
5 อาคารใดบ้างท ี่ม คี ว า ม ส ูง น ้อ ย ก ว า่ อ า ค า ร B อาคาร A และ อาคาร C
6 ทางเดนิ 1 กับ ท า ง เ ด นิ 3 ท า ง เ ด นิ ใ ด ม ีค ว า ม ย า ว ม า ก ก ว ่า ทางเดิน 3
7 ทางเดินใดบ้าง ท ี่ม ีค ว า ม ย า ว เท า่ ก ัน ทางเดิน 1 และ ทางเดนิ 2

| 167สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

120 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 3 | การวดั ความยาว คมู่ อื ครูรายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์
ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 2 เลม่ 1
การตรวจสอบความเข้าใจ
หนงั สือเรยี นรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียน บทที่ 3 | การวดั ความยาว
โดยใหน้ กั เรยี นเปรียบเทยี บความยาวหรือความสงู
ของส่งิ ท่ีกำ�หนดให้ เปน็ รายบคุ คล ครแู ละนกั เรยี น ตรวจสอบความเข้าใจ
รว่ มกันตรวจสอบความถกู ต้อง และร่วมกนั สรุป
สง่ิ ท่ไี ดเ้ รยี นรู้ 1 สงิ่ ใดยาวกวา่

สง่ิ ทไี่ ดเ้ รยี นรู้ 1) เชือกเสน้ ที่ 1 ยาว 215 ซม. กับ เชอื กเส้นที่ 2 ยาว 205 ซม.
เชอื กเสน้ ท่ี 1 กับ รบิ บ้นิ สีฟา้ ยาว 3 ม. 40 ซม.
• การเปรียบเทยี บความยาวเป็นเมตรและเซนติเมตร
ของส่งิ ต่าง ๆ สองสง่ิ สิ่งท่มี ีความยาวเปน็ เมตรมากกว่า 2) รบิ บิน้ สีแดงยาว 3 ม. 25 ซม.
จะยาวกวา่ ถา้ ความยาวเป็นเมตรเท่ากนั ส่งิ ทม่ี ีความยาว ริบบ้นิ สฟี ้า
เปน็ เซนติเมตรมากกว่าจะยาวกวา่
จากนน้ั ให้นกั เรียนท�ำ แบบฝกึ หัด 3.5 2 ส่งิ ใดสงู กวา่
หนา้ 105 - 106
1) ตน้ หางนกยงู สงู 4 ม. 5 ซม. กบั ต้นปีบสูง 4 ม. 87 ซม.
3.6 การเปรยี บเทยี บความยาว (2) ตน้ ปบี กบั ชน้ั วางหนงั สอื สงู 1 ม. 80 ซม.
จดุ ประสงค์
2) ตเู้ กบ็ ของสงู 2 ม. 10 ซม.
เปรียบความยาวหรอื ความสงู ของสง่ิ ทกี่ ำ�หนดให้ ตู้เก็บของ

สิ่งทีไ่ ดเ้ รียนรู้

การเปรยี บเทยี บความยาวเป็นเมตรและเซนติเมตร

ของสิ่งต่าง ๆ สองสิง่ สิง่ ที่มคี วามยาวเปน็ เมตรมากกวา่ จะยาวกว่า

ถา้ ความยาวเปน็ เมตรเทา่ กัน สิ่งทม่ี ีความยาวเปน็ เซนตเิ มตร

มากกว่าจะยาวกวา่ แบบฝกึ หัด 3.5

168 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 3 | การวัดความยาว

3.6 การเปรยี บเทยี บความยาว (2)

พัฒนาความรู้

ชน้ั วางหนังสอื สงู 1 เมตร 20 เซนติเมตร

ผมสงู 132 เซนติเมตร

สื่อการเรียนรู้ 1 เมตร เทา่ กับ ต้นกลา้ กบั ชนั้ วางหนงั สือ อะไรสงู กวา่
100 เซนตเิ มตร
−− บัตรภาพ ชุดท่ี 1 บอกความยาว
−− บัตรภาพ ชุดท่ี 2 บอกความสูง ตน้ กลา้ สงู 132 เซนติเมตร
ชนั้ วางหนังสือสูง 1 เมตร 20 เซนตเิ มตร หรือ 120 เซนติเมตร
แนวการจัดการเรียนรู้ ดงั นนั้ ต้นกลา้ สงู กว่าช้ันวางหนงั สอื
การพัฒนาความรู้
ตน้ กลา้ สงู 132 เซนตเิ มตร หรือ 1 เมตร 32 เซนติเมตร 100 เซนตเิ มตร
1. ครูสนทนากบั นกั เรยี นเก่ยี วกับการเปรียบเทียบ ช้ันวางหนงั สือสงู 1 เมตร 20 เซนตเิ มตร เทา่ กับ 1 เมตร
ดงั นนั้ ต้นกล้าสูงกว่าชน้ั วางหนงั สือ

การเปรียบเทยี บความยาวต้องเปล่ียนหน่วยความยาวใหเ้ ปน็ หนว่ ย
เดียวกนั ก่อนโดยใช้ความสมั พันธ์ 1 เมตร เทา่ กบั 100 เซนติเมตร

| 169สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยเดียวกันโดยอาจเปรยี บเทยี บความสงู ของนักเรยี น 2 คน แลว้ น�ำ เข้าสู่

การเปรยี บเทยี บความยาวท่มี ีหน่วยต่างกนั ทีใ่ ชค้ วามสัมพนั ธ์ 1 เมตร เทา่ กบั 100 เซนตเิ มตร

จากนนั้ ครูยกตัวอยา่ งตามหนังสอื เรียนหน้า 169 ครถู ามนักเรยี นว่าต้นกล้าสูงเท่าไร ชั้นวางหนงั สือ

สงู เทา่ ไร ต้นกลา้ กบั ชน้ั วางหนงั สอื อะไรสูงกวา่ ซงึ่ ในการเปรยี บเทียบความสงู ของต้นกลา้

132 เซนตเิ มตร หรอื 1 เมตร 32 เซนตเิ มตร และความสงู ของชน้ั วางหนงั สอื 1 เมตร 20 เซนตเิ มตร

หรอื 120 เซนติเมตร อาจเปรียบเทียบในหนว่ ยเซนตเิ มตร หรอื เปรียบเทียบในหนว่ ยเมตรและ

เซนติเมตรกไ็ ด้ แต่ในการเปรียบเทยี บในหนว่ ยเมตรและเซนตเิ มตร จ�ำ นวนในเมตรเปน็ 1 เมตร

| 121สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครรู ายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 3 | การวดั ความยาว
ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 2 เลม่ 1

เท่ากัน จงึ ต้องเปรียบเทียบในหนว่ ยเซนติเมตร หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
ครูอาจยกตวั อยา่ งอื่นเพ่ิมเติมเช่น ประตหู อ้ งเรยี นสูง บทท่ี 3 | การวัดความยาว

220 เซนติเมตร ประตูห้องน�ำ้ สงู 2 เมตร 10 เซนตเิ มตร เชอื กฟางยาว 410 ซม.

นกั เรียนเปรียบเทียบประตทู ัง้ สองบาน จากน้นั ครแู ละ เชอื กไนล่อนยาว 3 ม. 75 ซม. ไหมพรมยาว 5 ม.

นักเรียนรว่ มกันสรุปว่า การเปรยี บเทียบความยาวท่ีมี เชือกไนลอ่ นกับเชือกฟาง สิ่งใดยาวกว่า

หน่วยตา่ งกนั ต้องเปลย่ี นหน่วยความยาวให้เป็น เชือกไนลอ่ นยาว 3 เมตร 75 เซนติเมตร หรอื 375 เซนตเิ มตร
หน่วยเดยี วกันกอ่ นแลว้ จึงนำ�มาเปรยี บเทียบกนั เชอื กฟางยาว 410 เซนติเมตร
ดังนั้น เชือกฟางยาวกวา่ เชือกไนลอ่ น

2. ครยู กตวั อย่างความยาวของเชือกชนดิ ตา่ ง ๆ เชือกไนล่อนยาว 3 เมตร 75 เซนตเิ มตร
ตามหนงั สือเรยี นหนา้ 170 แล้วใหน้ ักเรยี นช่วยกัน เชอื กฟางยาว 410 เซนตเิ มตร หรอื 4 ม. 10 เซนติเมตร
เปรยี บเทยี บความยาวโดยการเปลย่ี นหนว่ ยความยาว ดังนั้น เชอื กฟางยาวกว่าเชอื กไนล่อน
ของเชือกไนลอ่ น เชือกฟาง และไหมพรม ใหเ้ ปน็ หน่วย
ความยาวเดยี วกนั เชน่ เชอื กไนล่อนยาว 3 ม.75 ซม. หรือ ตอบคำาถาม
375 เซนตเิ มตร เชือกฟางยาว 410 เซนตเิ มตร หรอื 4 ม. 1 เชือกฟางกับไหมพรม สงิ่ ใดสนั้ ก ว า่ เชือกฟาง
2 ไหมพรมกับเชือกไนลอ่ น สงิ่ ใดย า ว ก ว ่า ไหมพรม
3 ส่งิ ใดยาวที่สดุ ยาวกีเ่ ซนติเมตร ไหมพรม ยาว 500 เซนติเมตร
4 สิ่งใดสั้นทส่ี ดุ ยาวกี่เซนตเิ มตร เชอื กไนลอ่ น ยาว 375 เซนตเิ มตร

170 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

10 ซม. ไหมพรมยาว 5 ม. หรือ 500 เซนติเมตร แล้ว หนงั สอื เรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
นกั เรยี นชว่ ยกนั ตอบค�ำ ถามขอ้ 1 - 4 ในกรอบทา้ ยหนา้ 170 บทที่ 3 | การวดั ความยาว

3. ครจู ัดกจิ กรรมสนุกกับการเปรียบเทยี บ โดย กิจกรรม สนุกกบั การเปรียบเทียบ
เตรยี มบตั รภาพ 2 ชุด ชุดที่ 1 บัตรภาพความยาว ชุดที่ 2 อปุ กรณ์ บัตรภาพ 2 ชุด ชดุ ท่ี 1 บอกความยาว ชดุ ท่ี 2 บอกความสงู

ตัวอยา่ งบตั รภาพ ชดุ ที่ 1

เชอื ก รบิ บน้ิ โซ�

บตั รภาพความสงู แล้วแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุม่ ตาม 2 ม. 20 ซม. 150 ซม. 250 ซม.
ความเหมาะสมกบั จ�ำ นวนนักเรียนในช้ันเรียน แนะนำ�
การทำ�งานร่วมกนั เปน็ ทมี ครูติดบัตรภาพชุดท่ี 1 ตวั อยา่ งบัตรภาพ ชุดท่ี 2
บนกระดาน ให้นกั เรียนแต่ละกล่มุ ระดมความคดิ ใน
การเปรียบเทยี บความยาวของสิ่งของในภาพ เสาธง หอนา�ิกา เสาไฟถนน

เชอื กยาว 2 ม. 20 ซม หรือ 220 ซม. 11 12 1
รบิ บนิ้ ยาว 1 ม. 50 ซม. หรอื 150 ซม. 10 2
โซ่ยาว 2 ม. 50 ซม. หรอื 250 ซม. 93
แล้วเรียงลำ�ดับความยาวของ โซ่ เชอื ก และ รบิ บิ้น พรอ้ ม 84

765

8 ม. 750 ซม. 6 ม. 50 ซม.

วิธีจดั กิจกรรม

1. ครูแบ่งนักเรยี นเป็นกลมุ่ ตดิ บัตรภาพชดุ ที่ 1 บนกระดาน ให้แตล่ ะกลมุ่
เขียนส่ิงทีย่ าวท่ีสุด ส่ิงท่ีสัน้ ท่ีสุด และเรียงลาำ ดบั สงิ่ ของตามความยาว
จากยาวทส่ี ดุ ไปสั้นทส่ี ดุ ครูและนักเรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถูกต้อง
ของแตล่ ะกลมุ่

2. ครตู ดิ บตั รภาพชดุ ท่ี 2 บนกระดาน ใหแ้ ตล่ ะกลมุ่ เขยี นสงิ่ ทสี่ งู ทส่ี ดุ
สง่ิ ทีเ่ ตยี้ ที่สุด และเรยี งลำาดบั สงิ่ ของตามความสงู จากสูงทีส่ ดุ ไปเตย้ี ทส่ี ดุ
ครแู ละนกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบความถกู ตอ้ งของแต่ละกลุม่

| 171สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ทง้ั ใหเ้ หตผุ ลประกอบการเปรยี บเทยี บ ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง จากนน้ั ครตู ดิ บตั ร

ภาพชดุ ท่ี 2 ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ ระดมความคดิ ในการเปรยี บเทยี บความสงู ของสง่ิ ของในภาพ

เสาธงสงู 8 ม. หรอื 800 ซม.

หอนาฬิกาสงู 750 ซม. หรอื 7 ม. 50 ซม.

เสาไฟถนนสูง 6 ม. 50 ซม. หรอื 650 ซม.

แล้วเรียงลำ�ดับความสูงของ เสาธง หอนาฬกิ า และ เสาไฟถนน พร้อมทง้ั ให้เหตผุ ลประกอบการ

เปรยี บเทยี บ ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันตรวจสอบความถูกต้อง

122 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวัดความยาว คูม่ ือครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เลม่ 1

การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนังสอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท่ี 3 | การวัดความยาว
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น
โดยให้นักเรยี นเปรียบเทียบความยาวหรอื ความสูง ตรวจสอบความเข้าใจ
ของสิ่งท่ีก�ำ หนดให้ตามหนงั สอื เรยี น หนา้ 172
เปน็ รายบคุ คล ครอู าจเสรมิ กจิ กรรมโดยก�ำ หนดสง่ิ ของมาให้ 1 สิง่ ใดยาวกวา่
เช่น เชือกสีฟา้ ยาว 2 ม. 20 ซม. ใหน้ กั เรียนบอกความยาว
ของเชือกสีแดงท่ยี าวน้อยกวา่ เชอื กสฟี ้า และให้บอก 1) ไม้ปัดหยากไยอ่ ันท่ี 1 กบั ไม้ปดั หยากไย่อนั ที่ 2
ความยาวของเชอื กสเี ขยี วที่ยาวมากกวา่ เชือกสฟี ้า ยาว 230 ซม. กบั ยาว 2 ม.
โดยให้นักเรยี นระบุความยาวเองครแู ละนกั เรยี นร่วมกนั ไมป้ ดั หยากไย่อันท่ี 1
ตรวจสอบความถกู ต้องและรว่ มกนั สรปุ สง่ิ ทไี่ ด้เรยี นรู้ กระดาษชำาระ B
2) กระดาษชาำ ระ A ยาว 5 ม. 50 ซม.
ยาว 5 ม. 5 ซม.

กระดาษช�ำ ระ B

2 ส่ิงใดสงู กวา่ กบั อาคารเรียนสูง 8 ม. 10 ซม.
กับ ประภาคารสูง 9 ม. 50 ซม.
1) เสาธงสูง 10 ม.
เสาธง

2) หอนาฬกิ าสงู 920 ซม.

สงิ่ ทไี่ ด้เรียนรู้

การเปรยี บเทียบความยาวทมี่ หี น่วยตา่ งกัน ต้องเปลี่ยนหนว่ ย
ให้เปน็ หนว่ ยเดียวกันกอ่ น แลว้ นาำ มาเปรยี บเทียบกนั

ส่ิงทไ่ี ดเ้ รียนรู้ แบบฝึกหดั 3.6

• การเปรยี บเทียบความยาวทม่ี หี นว่ ยตา่ งกนั 172 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ตอ้ งเปลย่ี นหน่วยใหเ้ ป็นหน่วยเดียวกนั ก่อน
แล้วน�ำ มาเปรยี บเทยี บกนั หนังสอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝึกหัด 3.6 บทที่ 3 | การวัดความยาว

3.7 การวดั และเปรยี บเทียบระยะทาง

พัฒนาความรู้

บา� นใบบวั

หน้า 107 – 108 205 ม. 192 ม. 425 ม.1112 1

220 ม. 10 2
93
โรงเรียน 84

765

หอนา�ิกา
380 ม.

510 ม.

3.7 การวดั และการเปรียบเทยี บระยะทาง ระยะห่างระหว่างบ้านใบบัว ตลาด
จุดประสงค์ กบั ตลาดเท่ากับ 425 เมตร
ใบบัวเดนิ ทางจากบา้ น
วดั และเปรียบเทยี บระยะทางระหวา่ งตำ�แหนง่ สองตำ�แหนง่ ไปตลาดเป็นระยะทาง
ทกี่ ำ�หนดให้ 192 + 380 = 572 เมตร

สอื่ การเรียนรู้ การวดั ระยะทางระหวา่ งตำาแหน่งสองตำาแหนง่ ทำาไดโ้ ดยวดั ความยาว
ตามเสน้ ทางทก่ี าำ หนดจากตาำ แหนง่ หนง่ึ ไปอกี ตาำ แหนง่ หนง่ึ
ถา้ เสน้ ทางเปน็ แนวเสน้ ตรงความยาวทวี่ ัดไดอ้ าจเรยี กว่า
ระยะหา่ งระหว่างตำาแหน่งสองตำาแหน่งนั้น

บอกระยะห่าง และระยะทางระหว่างตำาแหน่งสองตำาแหน่งตอ่ ไปนี้

1 บ้านใบบวั กบั โรงเรียน
2 โรงเรยี นกบั ตลาด
3 บา้ นใบบัวกบั หอนาฬกิ า

−− เครือ่ งมือวัดความยาว เชน่ ไมเ้ มตร สายวดั ชนิดตลบั | 173สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

−− เคร่ืองบนิ กระดาษ เฉลย

แนวการจัดการเรียนรู้ 1. ระยะห่างระหว่างบา้ นใบบัวกบั โรงเรยี น เทา่ กบั 205 เมตร
การพฒั นาความรู้ ระยะทางระหวา่ งบา้ นใบบัวกับโรงเรยี น เท่ากับ 412 เมตร

2. ระยะห่างระหวา่ งโรงเรยี นกบั ตลาด เทา่ กบั 510 เมตร
ระยะทางระหวา่ งโรงเรียนกับตลาด เท่ากบั 600 เมตร

3. ระยะห่างระหวา่ งบ้านใบบวั กบั หอนาฬิกา เท่ากับ 192 เมตร
ระยะทางระหว่างบ้านใบบัวกบั หอนาฬกิ า เท่ากบั 192 เมตร

1. ครสู นทนากับนักเรยี นเกีย่ วกับภาพในหนังสอื เรยี นหนา้ 173 ว่าเปน็ ภาพเกีย่ วกบั ระยะทาง

จากบ้านใบบัวไปยงั สถานท่ีตา่ ง ๆ เชน่ โรงเรยี น หอนาฬกิ า และตลาด ครูใช้การถาม-ตอบ เพ่ือให้

นักเรียนดูภาพแล้วตอบคำ�ถาม เชน่

| 123สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ อื ครูรายวชิ าพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 3 | การวัดความยาว
ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 2 เลม่ 1

ระยะทางจากบ้านใบบวั ถงึ หอนาฬกิ าเป็นเท่าไร (192 เมตร)

ระยะทางจากหอนาฬกิ าถงึ ตลาดเปน็ เทา่ ไร (380 เมตร)

ระยะทางจากหอนาฬิกาถงึ โรงเรยี นเป็นเท่าไร (220 เมตร)

ครูใหน้ กั เรยี นสงั เกตเสน้ ประสแี ดงในภาพว่ามลี ักษณะเปน็ เสน้ ตรงและมตี ัวเลขกำ�กับไว้นน้ั

เป็นการบอกระยะหา่ งระหว่างต�ำ แหนง่ สองต�ำ แหน่ง ครใู หน้ กั เรยี นบอกว่า ระยะทางกบั ระยะหา่ ง

เหมอื นหรอื ตา่ งกนั อย่างไร ครแู ละนกั เรียนร่วมกนั อภิปรายจนไดข้ ้อสรุปวา่ ระยะทางกับระยะหา่ ง

ตา่ งกนั แต่ถา้ เส้นทางเปน็ แนวเส้นตรง ระยะทางท่วี ัดได้อาจเรยี กวา่ ระยะหา่ งระหวา่ งต�ำ แหน่งสอง

ต�ำ แหน่งนั้น จากนั้นครใู ห้นกั เรียนดูภาพในหนังสือเรียนหนา้ 173 เพอื่ ตอบคำ�ถาม เชน่ บา้ นใบบวั

อยู่หา่ งจากตลาดเท่าไร (425 เมตร)

ระยะทางจากโรงเรียนไปตลาดโดยผ่านหอนาฬิกา

เปน็ เท่าไร (220 + 380 = 600 เมตร) หนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 3 | การวดั ความยาว

ระยะห่างระหวา่ งโรงเรยี นกับตลาด (510 เมตร) นักกีฬาสเี หลอื งกระโดดไกลได้ 1 เมตร 50 เซนตเิ มตร

ครใู หน้ ักเรยี นสรปุ เก่ยี วกบั ระยะทางกบั ระยะห่าง 1 ม. สีฟ�า 2 ม. 3 ม. 4 ม.
อีกครั้งว่าตา่ งกันอย่างไร (ระยะทางวดั ตามความยาว
สแี ดง 1 ม. 20 ซม.
95 ซม.
สีเขียว
1 ม. 25 ซม.

เสน้ ทางที่ก�ำ หนด ระยะหา่ งวัดจากจดุ หนงึ่ ไปยังอีกจดุ หนง่ึ

เปน็ เสน้ ตรง) ครอู าจถามนักเรยี นว่า ระยะจากบ้านใบบวั นักกฬี าสฟี า้ กระโดดไกลได้ 1 เมตร 20 เซนตเิ มตร
ถึง หอนาฬกิ า 192 ม. คือ ระยะทางหรือระยะห่าง นักกฬี าสีแดงกระโดดไกลได้ 95 เซนติเมตร
(ระยะทาง เพราะเปน็ เส้นทางทส่ี ามารถเดินไปหอนาฬกิ า
นักกฬี าสเี ขยี วกระโดดไกลได้ 1 เมตร 25 เซนติเมตร
นกั กีฬาสีเหลอื งกระโดดไกลได้ 1 เมตร 50 เซนตเิ มตร

ได้ และเปน็ ระยะห่าง เพราะเสน้ ทางจากบา้ นใบบวั ไป นักกฬี าสีใดกระโดดไกลไดร้ ะยะทางมากท่ีสุด

หอนาฬิกาเปน็ เส้นตรง) จากน้นั ครใู หน้ กั เรียนชว่ ยกัน นกั กีฬาสแี ดง กระโดดได้ระยะทางนอ้ ยกว่า 1 เมตร ซึง่ นกั กีฬา
ตอบคำ�ถาม ขอ้ 1 – 3 ในกรอบท้ายหน้า 173 สอี ่นื ๆ กระโดดไดร้ ะยะทางมากกวา่ 1 เมตร
ดงั นนั้ นักกีฬาสแี ดงกระโดดไดร้ ะยะทางน้อยทีส่ ดุ
พจิ ารณาระยะทาง 1 เมตร 20 เซนติเมตร 1 เมตร 25 เซนติเมตร
และ 1 เมตร 50 เซนติเมตร จะไดว้ ่าระยะทาง 1 เมตร 50 เซนตเิ มตร
ไกลที่สุด ดงั นน้ั นกั กีฬาสีเหลืองกระโดดได้ระยะทางมากที่สดุ

2. ครกู บั นกั เรยี นสนทนาเกย่ี วกบั ภาพการกระโดดไกล 174 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ของนกั กีฬาสีของโรงเรียนเพื่อน�ำ ระยะทางทีน่ กั กีฬา

สตี า่ ง ๆ กระโดดไดม้ าเปรยี บเทียบกัน เพอื่ จดั ลำ�ดับ

การแข่งขันโดยใชก้ ารถาม-ตอบ ดังนี้

นกั กีฬาสฟี า้ กระโดดได้ระยะทางเทา่ ไร (1 ม. 20 ซม.)

นกั กีฬาสีแดงกระโดดได้ระยะทางเทา่ ไร (95 ซม.)

นักกฬี าสีเขยี วกระโดดไดร้ ะยะทางเท่าไร (1 ม. 25 ซม.)

นกั กีฬาสีเหลืองกระโดดได้ระยะทางเทา่ ไร (1 ม. 50 ซม.)

จากน้ันครถู ามนักเรียนวา่ นกั กีฬาสีใดกระโดดไดร้ ะยะทางมากท่ีสุด แล้วให้เรยี งล�ำ ดบั ระยะ

ทางท่กี ระโดด จากนน้ั ให้นกั เรยี นบอกวา่ สีใดไดร้ บั รางวลั เหรยี ญทอง (นกั กฬี าสเี หลอื ง) เหรยี ญเงิน

(นกั กีฬาสเี ขียว) และเหรยี ญทองแดง (นักกฬี าสฟี ้า) ครูถามว่านักกฬี าสีใดกระโดดไดร้ ะยะทาง

นอ้ ยท่สี ดุ (นักกีฬาสีแดง)

124 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวัดความยาว คมู่ ือครูรายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เลม่ 1
3. ครจู ดั กิจกรรม เครื่องบนิ กระดาษ
ของกลุ่มใดพุง่ ไกลท่ีสุด ตามหนังสือเรยี น หนังสอื เรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
หน้า 175 โดยแบง่ นักเรียนเป็นกลมุ่ แล้วแจก บทที่ 3 | การวดั ความยาว
เครอ่ื งบินกระดาษใหก้ ลุ่มละ 1 ลำ� ครูบอกกติกา
และสาธิตวิธีการวดั ระยะทางจากจดุ ทป่ี ล่อย กิจกรรม เครือ่ งบนิ กระดาษของกล่มุ ใดพ่งุ ไกลทีส่ ุด
เครอ่ื งบนิ ถงึ จดุ ทเ่ี ครอ่ื งบนิ หยดุ นง่ิ แลว้ ใหต้ วั แทน อปุ กรณ์ 1. เคร่ืองมือวดั ความยาว เชน่ สายวดั ตัว สายวดั ชนดิ ตลับ
แต่ละกลมุ่ พงุ่ เครอ่ื งบนิ แข่งกันแล้วใหส้ มาชกิ
ในกลุม่ ชว่ ยกนั วัดระยะทางที่พุ่งไดแ้ ละจดบนั ทกึ 2. เคร่ืองบินกระดาษ
ระยะทางบนกระดาน จากน้นั นำ�ระยะทางของ วธิ จี ดั กจิ กรรม
แตล่ ะกลุ่มที่พงุ่ ได้มาเปรีบเทยี บกนั แล้วชว่ ยกัน
ตดั สินวา่ กลุ่มใดพงุ่ เครื่องบนิ ได้ระยะทาง 1. ครแู บง่ นกั เรียนเป็นกลุม่ แจกเคร่ืองบนิ กระดาษใหก้ ลุม่ ละ 1 ลำา
มากที่สุดจะเป็นกลุ่มทชี่ นะ ถ้ามเี วลาเพยี งพอ 2. ครเู ตรยี มสถานทีส่ ำาหรับแขง่ ขนั บอกกตกิ า และสาธิตวิธีการวัดระยะทาง
ครูอาจให้นกั เรยี นพบั เครือ่ งบินกระดาษเอง
จากจุดที่ปล่อยเคร่ืองบินถึงจุดท่เี คร่ืองบินหยุดนงิ่
การตรวจสอบความเข้าใจ 3. ให้ตัวแทนแต่ละกลมุ่ พุ่งเครอ่ื งบนิ วัดระยะทาง และจดบนั ทึกระยะทาง

4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรยี น บนกระดาน
โดยให้นกั เรยี นดภู าพในหนงั สอื เรยี นหน้า 176 4. ครใู หน้ ักเรียนดูระยะทางท่ีบันทกึ ไวบ้ นกระดานแลว้ ช่วยกนั ตัดสนิ วา่
แล้วตอบค�ำ ถามเกีย่ วกับระยะทางและระยะห่าง
เป็นรายบุคคล ครูและนกั เรียนรว่ มกนั กล่มุ ใดพุง่ เครอ่ื งบนิ ได้ไกลทส่ี ดุ เปน็ กลมุ่ ท่ีชนะ
ตรวจสอบความถกู ต้อง และร่วมกันสรุป
ส่งิ ทไ่ี ดเ้ รียนรู้ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97

ส่ิงทไ่ี ดเ้ รียนรู้ | 175สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

• การวดั ระยะทางระหว่างตำ�แหนง่ สอง หนังสอื เรยี นรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2 500 ม. สวนสาธารณะ
ตำ�แหน่ง ท�ำ ไดโ้ ดยวดั ความยาวตามเสน้ ทาง บทที่ 3 | การวดั ความยาว 450 ม.
ทกี่ �ำ หนดจากตำ�แหนง่ หนึ่งไปอีกต�ำ แหน่งหนึง่
ถ้าเส้นทางเปน็ แนวเสน้ ตรง ความยาวทีว่ ดั ได้ ตรวจสอบความเขา้ ใจ
อาจเรียกว่าระยะห่างระหวา่ งต�ำ แหน่งสอง
ตำ�แหน่งนั้น ตอบคาำ ถามตอ่ ไปน้ี
จากนน้ั ให้นกั เรยี นท�ำ แบบฝึกหัด 3.7
หนา้ 109 - 111 380 ม.

11 12 1
10 2
93
84

765

หอนา�กิ า

230 ม.

วัด 320 ม. ตลาด

1 ระยะหา่ งจากวัดกบั สวนสาธารณะเป็นก่ีเมตร 500 เมตร

2 ถา้ เดินจากวัดไปสวนสาธารณะโดยผา่ นตลาดจ ะ เ ด นิ เ ป น็ ร ะ ย ะ ท า ง เ ท า่ ไ ร 700 เมตร

3 ถา้ เดนิ จากวัดไปสวนสาธารณะโดยผา่ นหอนาฬ ิก า จ ะ เ ด ิน เป น็ ร ะ ย ะ ท า ง เ ท ่า ไ ร 610 เมตร

4 ระยะทางจากวดั ไปสวนสาธารณะโดยผ่านตลาด กบั ระยะทางจากวดั ไป

สวนสาธารณะโดยผา่ นหอนาฬิการะยะทางใดส้ันกวา่ ระยะทางจากวดั ไปสวนสาธารณะ
โดยผา่ นหอนาฬกิ า

สิ่งทไ่ี ดเ้ รยี นรู้

การวดั ระยะทางระหวา่ งตาำ แหนง่ สองตำาแหนง่ ทาำ ได้โดยวัดความยาว
ตามเสน้ ทางทีก่ ำาหนดจากตาำ แหน่งหนงึ่ ไปอีกตำาแหนง่ หนึง่
ถ้าเส้นทางเปน็ แนวเสน้ ตรง ความยาวท่วี ดั ไดอ้ าจเรียกว่า
ระยะหา่ งระหวา่ งตาำ แหนง่ สองตาำ แหนง่ นนั้

แบบฝกึ หัด 3.7

176 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 125สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 3 | การวดั ความยาว
ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เลม่ 1

3.8 การบวกและการลบเก่ยี วกับความยาว หนังสือเรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จุดประสงค์ บทท่ี 3 | การวัดความยาว

หาผลบวกและผลลบเก่ยี วกับความยาวทก่ี �ำ หนดให้ 3.8 การบวกและการลบเกย่ี วกับความยาว

พฒั นาความรู้

สอ่ื การเรียนรู้ กระดาษสายรุ้งสแี ดงยาว 3 เมตร 42 เซนติเมตร
กระดาษสายรุง้ สีเขียวยาว 4 เมตร 50 เซนตเิ มตร

แถบโจทยก์ ารบวกและการลบเกย่ี วกบั ความยาว กระดาษสายรงุ้ ทัง้ หมดยาวเท่าไร

แนวการจัดการเรยี นรู้ 3 เมตร รวมกบั 4 เมตร ได้ 7 เมตร
42 เซนตเิ มตร รวมกบั 50 เซนตเิ มตร
ได้ 92 เซนตเิ มตร
ดังนั้นกระดาษสายรุ้งทงั้ หมดยาว
7 เมตร 92 เซนติเมตร

การพัฒนาความรู้ เขยี นแสดงวธิ ีหาคาำ ตอบ ดังนี้

1. ครูทบทวนวิธีการบวกเกยี่ วกบั ความยาวที่มี วธิ ที ำา เมตร เซนติเมตร
หน่วยเดียวกัน เช่น 3 เมตร รวมกบั 5 เมตรเท่ากบั เท่าไร
(8 เมตร) 40 เซนตเิ มตร รวมกบั 25 เซนตเิ มตร เท่ากับ กระดาษสายรงุ้ สแี ดงยาว 3 42
กระดาษสายรุง้ สเี ขยี วยาว +

4 50

กระดาษสายรุง้ ทงั้ หมดยาว 7 92

ตอบ กระดาษสายรุ้งทั้งหมดยาว ๗ เมตร ๙๒ เซนตเิ มตร

| 177สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เทา่ ไร (65 เซนติเมตร) ครูสนทนากบั นกั เรียนเก่ยี วกบั

การบวกความยาวทม่ี หี นว่ ยตา่ งกนั ตามภาพในหนงั สอื เรยี น หนงั สือเรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
หนา้ 177 แลว้ ถามนกั เรียนวา่ กระดาษสายร้งุ สแี ดง บทที่ 3 | การวัดความยาว

22 เมตร 50 เซนตเิ มตร รวมกบั 12 เมตร 75 เซนติเมตร เทา่ กบั เท่าไร

ยาวเท่าไร (3 เมตร 42 เซนติเมตร) กระดาษสายรุ้งสีเขียว เขียนแสดงวิธีหาคาำ ตอบ ดังนี้
ยาวเทา่ ไร (4 เมตร 50 เซนติเมตร)
วธิ ที าำ เมตร เซนตเิ มตร
กระดาษสายรุ้งท้ังหมดยาวเทา่ ไร โดยครูใหน้ ักเรียน
นำ�ความยาวที่เปน็ หน่วยเดยี วกันมาบวกกนั ก่อน ซึง่ จะได้ 22 50 100 ซม. เทา่ กบั 1 ม.
3 เมตร รวมกับ 4 เมตร ได้ 7 เมตร และ 42 เซนติเมตร 12 +
รวมกบั 50 เซนติเมตร ได้ 92 เซนตเิ มตร ดงั นั้น กระดาษ 34
สายรงุ้ ท้งั หมดยาว 7 เมตร 92 เซนตเิ มตร จากนั้นครูสาธิต หรือ 35 75
การเขียนแสดงวิธีหาคำ�ตอบตามหนังสอื เรียนหนา้ 177 ตอบ ๓๕ เมตร ๒๕ เซนตเิ มตร 125

25

325 เซนตเิ มตร รวมกบั 6 เมตร 95 เซนตเิ มตร เท่ากับเท่าไร

325 ซม. เท่ากบั 3 ม. 25 ซม. และเขียนแสดงวธิ หี าคำาตอบ ดงั นี้

วธิ ที าำ เมตร เซนติเมตร

3 25 100 ซม. เท่ากบั 1 ม.
6 +
9
หรือ 10 95
ตอบ ๑๐ เมตร ๒๐ เซนตเิ มตร 120

20

ครอู าจท�ำ กิจกรรมเพ่มิ เตมิ โดยการนำ�เชอื กสแี ดง ยาว 1 ม. แสดงวธิ หี าคาำ ตอบ
15 ซม. เชือกสีฟา้ ยาว 2 ม. 25 ซม. มาวางตอ่ กนั แลว้ 1 2 เมตร 74 เซนติเมตร รวมกับ 4 เมตร 80 เซนติเมตร เทา่ กบั เท่าไร
ถามวา่ เชอื กทง้ั หมดยาวเทา่ ไร นกั เรยี นอาจหาค�ำ ตอบโดย 2 756 เซนติเมตร รวมกับ 6 เมตร 15 เซนตเิ มตร เทา่ กับเท่าไร
178 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เฉลย

การวัดความยาวของเชอื กสองเสน้ ว่ายาวเทา่ ไร หรอื นกั เรยี น 1. วิธีทำ� เมตร เซนตเิ มตร 2. วธิ ที ำ� เมตร เซนต5 1ิเ6มตร
อาจหาค�ำ ตอบโดยการนำ�ความยาวของเชือกแตล่ ะเส้น 2 7 4 7
มาบวกกนั
4 8 0 6 15

6 154 13 71

หรอื 7 54 ตอบ ๑๓ เมตร ๗๑ เซนตเิ มตร

ตอบ ๗ เมตร ๕๔ เซนติเมตร

2. ครูยกตัวอย่างการบวกเกี่ยวกับความยาวโดยการเขียนแสดงวธิ ีหาคำ�ตอบตามหนังสอื เรียน

หนา้ 178 ซงึ่ คล้ายกับการตัง้ บวก แตใ่ หเ้ ขียนหนว่ ยไวบ้ รรทดั บน แล้วน�ำ ความยาวทม่ี ีหน่วยเดยี วกนั

มาบวกกัน ถ้าผลรวมในหนว่ ยเซนติเมตรมากกวา่ 100 เซนติเมตรต้องทด 1 เมตรไปรวมกับผลบวก

ของความยาวในหนว่ ยเมตร เชน่ ตวั อยา่ งแรก 50 เซนตเิ มตร บวกกบั 75 เซนตเิ มตร ได้ 125 เซนตเิ มตร

126 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวัดความยาว คู่มอื ครรู ายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์
ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 2 เลม่ 1

ตอ้ งทด 100 เซนตเิ มตร หรอื 1 เมตร ไปรวมกบั ผลบวกทไ่ี ดใ้ นหนว่ ยเมตร ครอู าจใหน้ กั เรยี นฝกึ การบวก

เกย่ี วกบั ความยาวเพม่ิ เตมิ เมอ่ื ก�ำ หนดความยาวทม่ี หี นว่ ยตา่ งกนั เชน่ 475 เซนตเิ มตร รวมกบั 5 เมตร

85 เซนตเิ มตร เทา่ กบั เทา่ ไร โดยครถู ามนกั เรยี นวา่ 475 เซนตเิ มตร เทา่ กบั กเ่ี มตร กเ่ี ซนตเิ มตร

(4 ม. 75 ซม.) แลว้ ครใู หน้ กั เรยี นเขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบและตรวจสอบความถกู ตอ้ ง จากนน้ั ใหน้ กั เรยี น

ชว่ ยกนั แสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ ขอ้ 1 และ 2 ในกรอบทา้ ยหนา้ 178

3. ครยู กตวั อยา่ งการลบเกย่ี วกบั ความยาวโดยการ หนังสือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
เขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 179 บทที่ 3 | การวัดความยาว

5 เมตร มากกว่า 3 เมตร 70 เซนตเิ มตร อยูเ่ ท่าไร

ซง่ึ คลา้ ยกบั การตง้ั ลบ แต่ให้เขียนหนว่ ยไวบ้ รรทัดบน วธิ ีทำา เมตร เซนตเิ มตร
แล้วน�ำ ความยาวท่ีมหี น่วยเดียวกนั มาลบกนั ถา้ ตวั ตง้ั
ในหนว่ ยเซนตเิ มตรมคี า่ นอ้ ยกวา่ ตวั ลบ ใหก้ ระจายความยาว 4 100 1 ม. เทา่ กบั 100 ซม.
ดงั น้นั 5 ม. เท่ากับ 4 ม. 100 ซม.
5 0
−
3
70
1
30

ตอบ ๑ เมตร ๓๐ เซนติเมตร

ในหนว่ ยเมตรมา 1 เมตร หรอื 100 เซนตเิ มตร มารวมกบั 845 เซนตเิ มตร น้อยกว่า 10 เมตร 17 เซนติเมตร อยเู่ ท่าไร

ตวั ตง้ั ในหนว่ ยเซนตเิ มตร เชน่ ตวั อยา่ งแรก 0 เซนตเิ มตร วธิ ที ำา เมตร เซนติเมตร 1 ม. เทา่ กบั 100 ซม.
ลบดว้ ย 70 เซนตเิ มตร ตอ้ งกระจายจาก 5 เมตรมา 1 เมตร ดงั น้นั 10 ม. 17 ซม. เทา่ กบั
หรอื 100 เซนตเิ มตร ไปรวมกบั ตวั ตง้ั 0 เซนตเิ มตร ได้ 100 9 117
เซนตเิ มตร แลว้ น�ำ 100 เซนตเิ มตร ลบดว้ ย 70 เซนตเิ มตร 9 ม. 117 ซม.
ได้ 30 เซนตเิ มตร ส�ำ หรบั ความยาวในหนว่ ยเมตร 5 เมตร 10 17
กระจายไปแลว้ 1 เมตรเหลอื 4 เมตร น�ำ 4 เมตร ลบดว้ ย − 845 ซม.
8 เทา่ กบั 8 ม. 45 ซม.
45
1
72

ตอบ ๑ เมตร ๗๒ เซนติเมตร

แสดงวิธหี าคำาตอบ
1 4 เมตร 50 เซนติเมตร ตัดออก 175 เซนติเมตร เหลือเทา่ ไร
2 13 เมตร มากกว่า 2 เมตร 50 เซนติเมตร อยเู่ ท่าไร

| 179สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

3 เมตร ได้ 1 เมตร จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั แสดงวธิ ี เฉลย
หาค�ำ ตอบในกรอบทา้ ยหนา้ 179 ครอู าจใหน้ กั เรยี นฝกึ การลบเกย่ี วกบั
ความยาวเพม่ิ เตมิ เมอ่ื ก�ำ หนดความยาวทม่ี หี นว่ ยเดยี วกนั หรอื ทม่ี หี นว่ ยตา่ งกนั 1. วธิ ที �ำ เม 4ต3 ร เซนต5 15เิ 0ม0 ตร
มาใหน้ กั เรยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ เชน่ ก�ำ หนดโจทย์ 6 เมตร ยาวกวา่ 4 เมตร
25 เซนตเิ มตรอยเู่ ทา่ ไร ครอู าจถามค�ำ ถาม ดงั น้ ี
1 75
6 เมตร ยาวเท่ากับ 6 เมตร ก่ีเซนตเิ มตร (6 เมตร 0 เซนตเิ มตร)
2 7 5

ตอบ ๒ เมตร ๗๕ เซนติเมตร

2. วิธีท�ำ เม 11ต32ร เซน1ต0 00เิ มตร


2 50

10 50

ตอบ ๑๐ เมตร ๕๐ เซนตเิ มตร

6 เมตร 0 เซนติเมตร ยาวเทา่ กับ 5 เมตร ก่เี ซนติเมตร (5 เมตร 100 เซนติเมตร)

5 เมตร 100 เซนติเมตร ยาวกวา่ 4 เมตร 25 เซนตเิ มตร เท่าไร (1 เมตร 75 เซนตเิ มตร)

ประกอบการใช้ Bar Model

1 ม. 1 ม. 1 ม. 1 ม. 100 ซม. 1 ม.

}}

1 ม. 1 ม. 1 ม. 1 ม. 25 ซม. 75 ซม. 1 ม.

จากแถบกระดาษสี (Bar Model) 6 เมตร ยาวกว่า 4 เมตร 25 เซนติเมตร อยู่
1 เมตร 75 เซนตเิ มตร

ครคู วรดแู ลและช่วยเหลือนักเรียนที่ยังไม่เข้าใจและสะทอ้ นการเรียนรู้ของนักเรียนอย่างตอ่ เนอ่ื ง
อาจให้นักเรยี นมาฝกึ เพ่มิ เติมกบั ครูเปน็ รายบคุ คล จากนนั้ ใหน้ กั เรียนช่วยกนั แสดงวธิ หี าคำ�ตอบ
ข้อ 1 และ 2 ในกรอบท้ายหน้า 179

| 127สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 3 | การวัดความยาว
ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 2 เลม่ 1

การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนังสอื เรยี นรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 3 | การวัดความยาว
4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรยี น
ตรวจสอบความเขา้ ใจ

โดยให้นกั เรียนบวกและลบเกีย่ วกบั ความยาวตาม แสดงวิธหี าคำาตอบ
หนงั สอื เรยี นหน้า 180 แล้วเขียนแสดงวิธีหาค�ำ ตอบ
เป็นรายบคุ คล ครูและนกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบ 1 5 เมตร 10 เซนตเิ มตร รวมกบั 2 6 เมตร 5 เซนตเิ มตร มากกวา่
ความถูกต้อง ครูอาจเสรมิ กิจกรรมแข่งขนั การหาค�ำ ตอบ
ดว้ ยการกำ�หนดโจทยก์ ารบวกและการลบเกย่ี วกบั ความยาว 3 เมตร 90 เซนตเิ มตร เทา่ กบั เทา่ ไร 4 เมตร 20 เซนตเิ มตร อยเู่ ทา่ ไร

วธิ ที ำา เมตร เซนติเมตร วธิ ที าำ เมตร เซนติเมตร

5 10 5 105
3 +
8 65
90 −
หรอื 9 100
4 20
00 1 85

ตอบ ๙ เมตร ตอบ ๑ เมตร ๘๕ เซนตเิ มตร

มาใหน้ กั เรียนหาคำ�ตอบให้ไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว จากนัน้ ครูและ 3 4 เมตร 35 เซนตเิ มตร รวมกบั 15 เมตร 80 เซนตเิ มตร เท่ากบั เท่าไร
นกั เรียนรว่ มกนั สรปุ สง่ิ ทไี่ ดเ้ รยี นรู้ 4 53 เมตร 6 เซนตเิ มตร น้อยกว่า 72 เมตร อยเู่ ท่าไร

ส่ิงท่ไี ดเ้ รยี นรู้ สิง่ ท่ไี ดเ้ รียนรู้

• การหาผลบวกหรอื ผลลบเก่ียวกบั ความยาวเปน็ เมตร การหาผลบวกหรือผลลบเกย่ี วกับความยาวเปน็ เมตรและเซนติเมตร
และเซนตเิ มตรทำ�ได้โดยนำ�ความยาวที่เปน็ หนว่ ย ทาำ ได้โดยนาำ ความยาวทเี่ ปน็ หน่วยเดยี วกนั มาบวกหรือลบกัน
เดียวกนั มาบวกหรือลบกัน
จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 3.8 หนา้ 112 – 114 แบบฝึกหดั 3.8

3.9 โจทย์ปญั หาการบวกและโจทย์ปญั หาการลบ (1) 180 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
จุดประสงค์
เฉลย
แสดงวิธีหาค�ำ ตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและ
3. วิธที �ำ เมตร เซนติเมตร
4 3 5

15 8 0

19 115

หรือ 20 15

ตอบ ๒๐ เมตร ๑๕ เซนติเมตร

4. วิธีท�ำ เม 77ต21ร เซน1ต0 00ิเมตร


53 6

18 94

ตอบ ๑๘ เมตร ๙๔ เซนตเิ มตร

โจทย์ปญั หาการลบเก่ียวกบั ความยาวทมี่ ีหนว่ ย หนงั สอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
เปน็ เมตรและเซนติเมตร บทท่ี 3 | การวัดความยาว

3.9 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (1)

พัฒนาความรู้

ส่อื การเรยี นรู้ ม้านั่งตัวหนงึ่ ยาว 1 เมตร 30 เซนติเมตร มา้ น่ังอีกตวั หนึ่งยาว 1 เมตร
70 เซนตเิ มตร นาำ มาวางต่อกันจะยาวเท่าไร
แถบโจทย์ปญั หาการบวกและแถบโจทย์ปญั หาการลบ
ความยาวหรือความสูงท่มี ีหน่วยเป็นเมตรและเซนตเิ มตร โจทยถ์ าม นาำ มาวางตอ่ กันจะยาวเทา่ ไร
โจทย์บอก
มา้ นง่ั ตัวหนึ่งยาว 1 เมตร 30 เซนตเิ มตร
ม้านง่ั อีกตัวหนงึ่ ยาว 1 เมตร 70 เซนติเมตร

หาคาำ ตอบได้อยา่ งไร นาำ ความยาวมาบวกกัน

เขยี นแสดงวธิ หี าผลบวกไดด้ ังน้ี

แนวการจดั การเรียนรู้ วธิ ที าำ เมตร เซนตเิ มตร
การพัฒนาความรู้
มา้ นั่งตวั หนึ่งยาว 1 30
1. ครูติดแถบโจทยป์ ัญหาการบวกความยาวตาม +
ม้านง่ั อกี ตวั หนงึ่ ยาว 1
หนงั สือเรยี นหน้า 181 ครูใหน้ กั เรียนอา่ นโจทย์แลว้ รว่ มกัน 70
นาำ มาวางตอ่ กนั จะยาว 2 100 100 ซม. เท่ากบั 1 ม.
วิเคราะห์โจทย์ โดยถามนกั เรียนวา่ โจทยถ์ ามอะไร โจทย์
หรอื 3 0
บอกอะไร และหาค�ำ ตอบได้อยา่ งไร นกั เรียนฝกึ การ
ตอบ นำาม้านัง่ มาวางตอ่ กนั จะยาว ๓ เมตร

3 เมตร เปน็ คาำ ตอบท่ีสมเหตสุ ผลเพราะม้านงั่ แตล่ ะตัวยาวมากกว่า 1 เมตร
ดังนนั้ นาำ มาต่อกันตอ้ งยาวมากกวา่ 2 เมตร

| 181สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

วเิ คราะห์โจทย์ปญั หาการบวก แล้วตอบคำ�ถามจากโจทย์ “ม้าน่งั ตวั หน่ึงยาว 1 เมตร 30 เซนตเิ มตร

128 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวัดความยาว คมู่ ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 2 เล่ม 1

มา้ น่งั อกี ตัวหนง่ึ ยาว 1 เมตร 70 เซนตเิ มตร นำ�มาวางต่อกันจะยาวเทา่ ไร” ให้นักเรยี นคิดว่าความยาว

ทั้งหมดของม้านั่งสองตวั เป็นเท่าไร ครถู ามค�ำ ถามกระตนุ้ การคิดของนักเรยี น เชน่

−− ม้านั่งตัวแรกยาวเทา่ ไร (1 ม. 30 ซม.)

−− ม้านัง่ ตัวทสี่ องยาวเทา่ ไร (1 ม. 70 ซม.)

−− เมื่อนำ�ม้านง่ั มาวางตอ่ กันจะยาวมากขึ้นหรือนอ้ ยกว่าเดิม (ยาวมากกว่าเดมิ )

−− ความยาวของม้านั่งสองตวั เป็นเทา่ ไร (3 ม.)

−− หาค�ำ ตอบได้อย่างไร (นำ�ความยาวของม้าน่ังมาบวกกนั )

ครใู ห้นักเรยี นเขยี นแสดงวิธหี าค�ำ ตอบในสมุดแล้วสุ่มนกั เรียนออกมาเขียนแสดงวิธีหา

คำ�ตอบบนกระดาน ครูและเพื่อนในห้องร่วมกันตรวจสอบความถกู ตอ้ ง และหากมนี ักเรยี นคนใด

ที่คิดต่างจากเพื่อนท่อี อกมานำ�เสนอ ควรใหน้ ักเรียนได้อธบิ ายเหตุผล ครอู าจเตรียมภาพม้านั่ง

มาติดแสดงใหเ้ ห็นความยาวทเ่ี พิ่มข้ึนจริงเมอ่ื น�ำ มาต่อกัน และใหน้ กั เรียนสังเกตผลบวกของความยาว

ในหน่วยเซนตเิ มตรที่มีผลบวกเปน็ 100 เซนตเิ มตร ซึ่งมคี วามยาวเท่ากบั 1 เมตร นักเรยี นต้อง

นำ�ความยาว 1 เมตรน้ีไปรวมกบั ผลบวกของความยาวในหน่วยเมตร ตามหนงั สอื เรยี นหน้า 181

ครคู วรเน้นย้�ำ เรือ่ งการตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบท่ไี ดว้ า่ ม้าน่ังแตล่ ะตวั ยาวมากกวา่

1 เมตร เมอื่ น�ำ มาตอ่ กนั ต้องมีความยาวมากกว่า 2 เมตร

2. ครูตดิ แถบโจทยป์ ัญหาการลบความยาวตาม หนงั สือเรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 3 | การวัดความยาว

หนังสอื เรียนหนา้ 182 ครูใหน้ กั เรยี นอา่ นโจทย์แลว้ ร่วมกัน เชอื กสีแดงยาว 3 เมตร 5 เซนตเิ มตร เชือกสเี ขยี วยาว 2 เมตร 75 เซนติเมตร
เชอื กสเี ขยี วส้ันกวา่ เชอื กสแี ดงเทา่ ไร

วิเคราะหโ์ จทย์ โดยถามนกั เรยี นว่า โจทยถ์ ามอะไร โจทย์ถาม เชือกสีเขยี วส้ันกว่าเชอื กสีแดงเทา่ ไร
โจทย์บอกอะไร และหาค�ำ ตอบไดอ้ ย่างไร นกั เรยี น โจทย์บอก
ฝึกการวเิ คราะห์โจทยป์ ญั หาการลบ แลว้ ตอบคำ�ถาม เชือกสีแดงยาว 3 เมตร 5 เซนติเมตร เชือกสีเขียวยาว
จากโจทย์ “เชือกสีแดงยาว 3 เมตร 5 เซนตเิ มตร 2 เมตร 75 เซนติเมตร
เชอื กสเี ขยี วยาว 2 เมตร 75 เซนตเิ มตร เชอื กสเี ขยี วสน้ั กวา่
เชอื กสีแดงเท่าไร” หาคำาตอบไดอ้ ยา่ งไร

−− โจทยถ์ ามอะไร (เชอื กสเี ขยี วสน้ั กวา่ เชอื กสแี ดงเทา่ ไร) นาำ ความยาวมาลบกัน

เขยี นแสดงวธิ หี าผลลบได้ดังนี้

วิธีทาำ เมตร เซนติเมตร 1 ม. เท่ากบั 100 ซม.
ดังนน้ั 3 ม. 5 ซม. เทา่ กับ
เชอื กสีแดงยาว 2 105
เชือกสเี ขยี วยาว 2 ม. 105 ซม.
35
−

2 75

เชือกสเี ขยี วส้ันกว่าเชือกสแี ดง 0 30

ตอบ เชือกสเี ขียวสัน้ กวา่ เชอื กสีแดง ๓๐ เซนติเมตร

−− โจทยบ์ อกอะไร (เชอื กสแี ดงยาว 3 เมตร 5 เซนตเิ มตร 30 เซนติเมตร เป็นคาำ ตอบทถี่ ูกตอ้ ง เพราะ 2 เมตร 75 เซนติเมตร
รวมกับ 30 เซนติเมตร เท่ากับ 3 เมตร 5 เซนตเิ มตร

เชอื กสเี ขยี วยาว 2 เมตร 75 เซนตเิ มตร)

−− ได้ค�ำ ตอบเป็นเทา่ ไร (30 เซนติเมตร) 182 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ครูใหน้ กั เรียนเขียนแสดงวิธหี าค�ำ ตอบในสมุดแล้วสุ่ม

นกั เรยี นออกมาเขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบบนกระดาน ครแู ละเพอ่ื นในหอ้ งรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง

และหากมีนกั เรียนคนใดทค่ี ดิ ต่างจากเพอ่ื นทอ่ี อกมาน�ำ เสนอ ควรใหน้ ักเรยี นได้อธบิ ายเหตุผล

ครูอาจเตรียมภาพเชอื กสเี ขียวและเชอื กสีแดงมาเปรียบเทียบความยาวให้เหน็ จริง และใหน้ กั เรยี น

สังเกตวา่ ความยาวเชอื กในหนว่ ยเซนตเิ มตรตัวตั้งน้อยกว่าตัวลบ จึงต้องกระจาย 1 เมตร หรอื

100 เซนติเมตรจากความยาวเชอื กในหนว่ ยเมตรมารวมกับความยาวเชือกในหนว่ ยเซนตเิ มตร

| 129สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครูรายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 3 | การวดั ความยาว
ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1

ทเี่ ปน็ ตวั ตง้ั แล้วจึงนำ�มาลบกนั และความยาวเชือก หนังสือเรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
ในหน่วยเมตรเม่อื กระจายไปแล้วความยาวเชือกจะลดลง บทที่ 3 | การวัดความยาว
1 เมตรตามหนังสอื เรียนหนา้ 182 ครูควรเน้นย�ำ้ เรื่อง
การตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบทีไ่ ด้วา่ เม่ือนำ� แสดงวิธหี าคำาตอบ
30 เซนตเิ มตร รวมกับ 2 เมตร 75 เซนตเิ มตรจะเทา่ กบั
3 เมตร 5 เซตเิ มตร เสาธงสูง 8 เมตร อาคารเรยี นสงู 11 เมตร 30 เซนตเิ มตร
เสาธงเตี้ยกวา่ อาคารเรียนเทา่ ไร
3. ครูใหน้ กั เรียนช่วยกนั วเิ คราะหโ์ จทยป์ ญั หา
และแสดงวธิ ีหาคำ�ตอบตามหนังสือเรียนหน้า 183 วธิ ีทาำ เมตร เซนติเมตร
โดยครตู ดิ แถบโจทย์ปัญหาอาจมีรูปประกอบเพื่อให้
นักเรียนเห็นภาพชัดเจนย่ิงขน้ึ เช่น อาคารเรยี นสงู 11 30
เสาธงสูง −
เสาธงสงู 8 เมตร อาคารเรียนสูง 11 เมตร
80

เสาธงเตยี้ กว่าอาคารเรยี น 3 30

ตอบ เสาธงเตี้ยกวา่ อาคารเรยี น ๓ เมตร ๓๐ เซนติเมตร

1 ต้ใู บหน่งึ ยาว 2 เมตร 75 เซนติเมตร ตอู้ กี ใบหนง่ึ ยาว 80 เซนตเิ มตร
นำามาวางตอ่ กนั จะยาวเทา่ ไร

2

175 ม. 220 ม. 50 ซม.

แกว้ ตาเดนิ จากบา้ นแวะซอ้ื อาหารทร่ี ถขายอาหารแลว้ เดนิ ตอ่ ไปทโ่ี รงเรยี น
แกว้ ตาเดินเปน็ ระยะทางเทา่ ไร

3 ระยะทางจากเสาธงถงึ อาคารเรียน 25 เมตร 50 เซนตเิ มตร ระยะทาง
จากเสาธงถงึ โรงอาหาร 40 เมตร ระยะทางจากเสาธงถงึ โรงอาหารมากกวา่
ระยะทางจากเสาธงถงึ อาคารเรยี นอยเู่ ทา่ ไร

30 เซนตเิ มตร เสาธงเตย้ี กว่าอาคารเรียนเท่าไร | 183สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
โจทย์ถามอะไร โจทยบ์ อกอะไร และหาคำ�ตอบ
เฉลย
ได้อยา่ งไร ครใู หน้ ักเรยี นช่วยกนั หาคำ�ตอบ จะได้ค�ำ ตอบ
ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 183 จากนนั้ ครแู บง่ กลุ่มนกั เรยี น 1. วิธีทำ� เมตร เซนตเิ มตร 2. วธิ ีทำ� เมตร เซนตเิ มตร
กลุ่มละเทา่ ๆ กนั แล้วใหแ้ ตล่ ะกลุม่ ชว่ ยกนั วิเคราะห์
โจทยป์ ญั หาและแสดงวธิ ีหาค�ำ ตอบข้อ 1 - 3 กลมุ่ ละ ตใู้ บหน่งึ ยาว 2 8705+ แกว้ ตาจากบา้ นไปรถขายอาหาร 1 75 5 00+
1 ข้อ แล้วใหแ้ ต่ละกลมุ่ ออกมาน�ำ เสนอหน้าหอ้ งเรียน ตอู้ กี ใบยาว แก้วตาจากรถขายอาหารไปโรงเรยี น 2 20
ครูและเพ่อื นในหอ้ งช่วยกนั ตรวจสอบความถูกตอ้ ง
ตวู้ างตอ่ กันยาว 2 115 แก้วตาเดนิ เป็นระยะทางทง้ั หมด 3 95 50

หรือ 3 55 ตอบ นำ�ต้มู าวางต่อกันจะยาว ๓ เมตร ๕๕ เซนติเมตร

ตอบ นำ�ตมู้ าวางต่อกันจะยาว ๓ เมตร ๕๕ เซนตเิ มตร

3. วธิ ีท�ำ เมตร เซนติเมตร
39 100
ระยะทางจากเสาธงถงึ โรงอาหาร 40 0

ระยะทางจากเสาธงถึงอาคารเรยี น 25 50

รมะายกะกทวา่ารงจะยากะทเสาางธจงาถกงึ เโสรางธองาถหึงอาราคารเรยี น 14 50

ตอบ ระยะทางจากเสาธงถงึ โรงอาหารมากกวา่ ระยะทางจากเสาธงถงึ อาคารเรยี น ๑๘ เมตร ๕๐ เซนตเิ มตร

หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 3 | การวดั ความยาว

การตรวจสอบความเข้าใจ ตรวจสอบความเขา้ ใจ
แสดงวิธีหาคาำ ตอบ

4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียน

โดยใหน้ ักเรยี นวเิ คราะห์โจทยป์ ัญหาการบวกและ

โจทย์ปญั หาการลบแลว้ เขียนแสดงวิธีหาค�ำ ตอบของ 1 แม่ซื้อผา้ 10 เมตร ตัดไปทำาผา้ ม่าน 6 เมตร 50 เซนตเิ มตร
โจทย์ปญั หาตามหนงั สอื เรยี นหน้า 184 เปน็ รายบคุ คล แมเ่ หลอื ผ้าอยู่เทา่ ไร

ครูและนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง 2 สร้างรว้ั สนามเด็กเล่น วนั แรกสร้างได้ 17 เมตร 30 เซนติเมตร
ครอู าจเสรมิ กจิ กรรมแขง่ ขนั การหาค�ำ ตอบดว้ ยการก�ำ หนด วนั ที่สองสรา้ งได้อีก 14 เมตร 80 เซนติเมตร รวมสองวัน
สร้างรั้วสนามเด็กเลน่ ได้ยาวเทา่ ไร

โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบมาใหน้ กั เรยี น สง่ิ ท่ไี ดเ้ รียนรู้
หาค�ำ ตอบใหไ้ ดอ้ ยา่ งรวดเรว็ จากน้นั ครูและนักเรยี นรว่ มกัน
การแกโ้ จทยป์ ญั หาทาำ ไดโ้ ดย อา่ นทาำ ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา
หาคาำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคาำ ตอบ

สรปุ สิ่งท่ีได้เรยี นรู้ หากพบวา่ มีนกั เรียนวิเคราะห์ แบบฝกึ หดั 3.9
โจทยป์ ญั หาและแสดงวธิ ีหาคำ�ตอบไม่ถกู ตอ้
ครูควรสอนเพิ่มเตมิ เปน็ รายบุคคลหรือรายกลุ่ม 184 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

130 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย

1. วธิ ที �ำ เม1ต09ร เซน 1ต 00ิเ0มตร 2. วิธีทำ� เมตร เซนตเิ มตร
แม่ซ้อื ผา้ วันแรก 17 3 5

ตดั ผ้าไปท�ำ ม่าน 6 5 0 วนั ท่ีสอง 14 8 0

แมเ่ หลือผ้า 3 50 รวมสองวัน 31 110

ตอบ แมเ่ หลอื ผา้ อยู่ ๓ เมตร ๕๐ เซนตเิ มตร หรอื 32 10

ตอบ รวมสองวันสร้างร้ัวสนามเดก็ เล่น
ได้ยาว ๓๒ เมตร ๑๐ เซนติเมตร

บทท่ี 3 | การวดั ความยาว คมู่ อื ครรู ายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์
ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 2 เลม่ 1

สง่ิ ท่ไี ดเ้ รียนรู้

• การแกโ้ จทยป์ ัญหาทำ�ได้โดย อ่านทำ�ความเข้าใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา หาค�ำ ตอบ
และตรวจสอบความสมเหตุสมผล
จากนน้ั ใหน้ ักเรียนทำ�แบบฝึกหดั 3.9 หนา้ 115 – 117

3.10 โจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบ (2)

จุดประสงค์

แสดงวธิ ีหาค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หาการบวกและโจทย์ หนงั สือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
ปญั หาการลบเกีย่ วกบั ความยาวที่มหี นว่ ยเปน็ เมตรและ บทท่ี 3 | การวัดความยาว
เซนติเมตร
3.10 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (2)
สอื่ การเรยี นรู้
พฒั นาความรู้
แถบโจทยป์ ัญหาการบวกและโจทย์ปญั หาการลบความยาว
หรอื ความสงู ท่ีมหี นว่ ยเปน็ เมตรและเซนตเิ มตร หอกระโดดนาำ้ มกี ระดานสปรงิ 2 ระดบั ระดบั แรกสงู จากพน้ื 5 เมตร ระดบั ทส่ี อง
สงู กวา่ ระดับแรก 2 เมตร 50 เซนติเมตร กระดานสปรงิ ระดับทสี่ องสงู จากพ้ืน
เท่าไร

โจทยถ์ าม กระดานสปรงิ ระดบั ที่สองสูงจากพนื้ เท่าไร
โจทย์บอก
หอกระโดดน้าำ มีกระดานสปริง 2 ระดับ ระดับแรกสูงจากพน้ื
5 เมตร ระดับทส่ี องสูงกว่าระดบั แรก 2 เมตร 50 เซนตเิ มตร

2 ม. 50 ซม.

หาคำาตอบไดอ้ ยา่ งไร

5 ม.
นาำ ความสูงมาบวกกนั

แนวการจัดการเรียนรู้ วธิ ีทาำ เมตร เซนตเิ มตร
การพฒั นาความรู้
ระดับแรกสูงจากพน้ื 5 0
1. ครตู ิดแถบโจทยป์ ญั หาการบวกความสงู ตาม +
ระดับทส่ี องสงู กวา่ ระดบั แรก 2
50

ระดับท่สี องสงู จากพน้ื 7 50

ตอบ กระดานสปริงระดับทส่ี องสงู จากพื้น ๗ เมตร ๕๐ เซนตเิ มตร

หนงั สอื เรยี นหน้า 185 ครูใหน้ กั เรียนอ่านโจทยแ์ ลว้ ร่วมกนั | 185สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

วิเคราะหโ์ จทย์ ครอู าจใชค้ ำ�ถามกระตุน้ การคิด

โดยถามนักเรยี นว่า โจทยถ์ ามอะไร โจทยบ์ อกอะไร และหาคำ�ตอบได้อย่างไร ทง้ั น้คี รูอาจใช้

ภาพประกอบเพื่อให้นักเรียนเห็นภาพชัดเจนยิ่งข้นึ เช่น กระดานสปริง 2 ระดบั ระดับแรกสูงจากพ้นื

5 เมตร ถา้ ระดับทส่ี องสูงเทา่ กนั จะสงู จากพ้นื เทา่ ไร (5 เมตร) ครอู าจแสดงภาพการเล่ือนข้ึนหรอื

เลื่อนลงของกระดานสปรงิ ใหน้ ักเรยี นเขา้ ใจความหมายของการเท่ากัน มากกว่า หรือ น้อยกวา่

ในโจทยป์ ัญหาข้อนี้ตอ้ งเล่อื นกระดานสปรงิ ระดบั ที่สองให้สงู กวา่ ระดบั แรก นกั เรียนควรตอบค�ำ ถาม

ใหไ้ ด้วา่ จะหาค�ำ ตอบได้อยา่ งไร ครคู วรเปิดโอกาสให้นักเรียนอธบิ ายแนวคิดของตนเอง

2. ครตู ิดแถบโจทย์ปัญหาตามหนังสือเรียนหนา้ 186 แล้วให้นักเรยี นช่วยกนั วิเคราะห์

โจทยป์ ัญหา โดยครูอาจใช้ภาพอาคารเรยี นและเสาธงทเ่ี สาธงสูงกว่าและเตีย้ กวา่ อาคารเรยี น เพือ่ ให้

นักเรียนเลือกภาพทสี่ อดคลอ้ งกับโจทยป์ ญั หา จากน้ันใหน้ กั เรยี นวเิ คราะหว์ า่ จะหาคำ�ตอบได้อยา่ งไร

แล้วชว่ ยกันเขียนแสดงวิธหี าคำ�ตอบ ครคู วรเน้นย�้ำ เรอ่ื งการลบทม่ี กี ารกระจาย แลว้ ใหน้ กั เรียน

ช่วยกันวเิ คราะหแ์ ละหาค�ำ ตอบโจทย์ปญั หาข้อ 1 และ 2 ในกรอบทา้ ยหน้า 186 พรอ้ มท้ังตรวจสอบ

ความถูกตอ้ ง

| 131สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครูรายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 3 | การวดั ความยาว
ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 2 เลม่ 1

3. ครูติดแถบโจทย์ปญั หาแล้วให้นกั เรียนชว่ ยกัน หนังสือเรียนรายวิชาพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
วเิ คราะหโ์ จทย์ปญั หาตามหนงั สือเรยี นหน้า 187 บทที่ 3 | การวดั ความยาว
โดยครอู าจใชภ้ าพประกอบการวเิ คราะหโ์ จทย์ปัญหา
เพ่อื สรา้ งความเขา้ ใจ แล้วกระตุน้ การคดิ วเิ คราะห์เพิม่ เตมิ อาคารเรียนสงู 9 เมตร 20 เซนติเมตร เสาธงสงู นอ้ ยกวา่ อาคารเรียน
2 เมตร 75 เซนติเมตร เสาธงสูงเท่าไร

โจทย์ถาม เสาธงสงู เทา่ ไร
หนงั สือเรียโจนทรยาบ์ ยอวกชิ าพอืน้ าคฐาารนเร|ียนคสณูง 9ติ ศเมาตสรต2ร0์ ปเซ.2นตเิ มตร เสาธงสูงน้อยกวา่

บอทาทคาี่ 3รเร|ียนกา2รเวมัดตรค7ว5ามเซยนาตวเิ มตร
2 ม. 75 ซม.

ดว้ ยคำ�ถาม โจทยถ์ ามอะไร โจทยบ์ อกอะไร นกั เรียนจะ 9 ม. 20 ซม.

นำาความสูงมาลบกนั
หาค�ำ ตอบได้อยา่ งไรววในัันนทแโร่ีสจกอพทงพอ่ ยปอ่ ป์ ตูอัญอ้ิฐตงหปวั หูอาฐิขนเออ้ปนน็นทรอ้ี าำะทายจาะงทใเชดางนิแ้ เทไถดา่ บร้ ไะรยจะงึ ทจาะงได6้ระเมยตะรทา1ง0รวธิ วีทเซำามนอ1าคตา0รเิ เรมยีเนมตสูงรตร
เมตร เซนติเมตร 1 ม. เทา่ กบั 100 ซม.
ดังนน้ั 9 ม. 20 ซม. เทา่ กับ
8 120
8 ม. 120 ซม.
9 20
−
กระดาษสี (Bar Model) มาประกอบการอธิบาย เช่น เสาธงสงู นอ้ ยกวา่ อาคารเรยี น 2 75

วนั ที่สองพ่อต้องปูอิฐเป็นระยะทางเทา่ ไร เสาธงสงู 6 45
วนั แรกพอ่ ปอู ิฐไดร้ ะยะทาง 6 เมตร 10 เซนตเิ มตรโจทย์ถาม หนงั สอื เรียนรายตวอชิ บาบพทืน้ เสทฐาาี่ธ3นงส|งู| ก๖คาณเมริตตวรัดศ๔าคส๕วตาเซรม์นยปตา.ิเ2วมตร

ครตู ดิ แถบกระดาววษันนั สทแแีรสี่ โกสอจพงทด6พ่อยงป่อมบ์ รตอู.อะอ้ิฐ1กยตง0ปะวั ซหอูทมิฐนว1าเ.นัอ0ปงแนทน็เรซทรก่ีพนาำะพทตย่ออ่ าะิเปมปงทเตอููอดารงฐิิฐินเตตไทไดัวด้อ่าห้รงไ้ดะรกนงัยาอจนะรนงึ ททจี้ทาำาะาำ ทงไทดา6างร้ งเะเดเมยดนิ ตะนิ ใรทไหดา1้ไง้รด0ระร้ วยเะซมะยนทะ1ตาท01เิงแามสเดง6พงมตวร่อธิสรตวีหเูงาม1รมคเาำอตมตยต่าอ1ลรรบมื 70ต0รวเจซเสนอมตบเิคมตวตามรรสพมอ่เหสตูงสุกมวผา่ ลแขมอ่ง1ค5ำาตเอซบนติเมตร
วันแรก วันที่สอง แมส่ ูงเท่าไร แม่สงู 1 เมตร 55 เซนตเิ มตร

ระยะทางท้งั โหจทมยด์ถทามี่พ่อปวูอันิฐท1ไ่สี 0ดอ้มง1พ. 0อ่ ตเอ้ มงตปูอริฐคเปร็นเู รขะยี ยนะทางเทา่ ไร นำาระยะทางมาลบกัน2 ไม้ทอ่ นแรกยาว 300 เซนตเิ มตร ไมท้ ่อนแรกส้นั กว่าไม้ท่อนทส่ี อง
1 เมตร 21 เซนติเมตร ไม้ทอ่ นทีส่ องยาวเท่าไร

186 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ไมท้ ่อนทีส่ องยาว 4 เมตร 21 เซนติเมตร

รูปส่เี หลี่ยมตอ่ ออกโไจปท6วเยิธพมบ์ ีท.อื่อำา1กใต0หอ้ ซ้ไงกดมว1า.้รัน0ระแรเระยซกยนะพะตททอ่ ิเมาาปงตงูอรริฐว1ตตม0ัวอ้ หงเกนมาอตรนทรทำาาำ ทดทเางัม1างนงตเ09ดเร้ีดินินใเไหซดน้ไ1ร้ดต0ะร้ 00ิเยะม−ะย 1ตเท.ฉะ รลวพาทธิยอ่งทีาสำ�งูง6 รวเ1มดมมงัตน9.1รั้นเทม01.่าก10เมบั0ม0ต1. รเ0ซท0ม่า.กซบัม. เมตร เซนติเมตร
วนั แรวก ันแรกพ่อปอู ิฐตวันวัท่สี หอง นอนได้ 6 10 พอ่ สงู กวา่ แม ่ 1 1750−
นแำามร่สะูงย ะทางมาลบกัน
วนั ทส่ี1อ0งมพ.อ่ ตอ้ งปอู ฐิ เปน็ ระยะทาง 3 90 1 55
ตอบ แมส่ งู ๑ เมตร ๕๕ เซนติเมตร

จากรปู ครใู วหธิ น้ ีทตักำาอเบรียวนนั บท่สีออกงวพ่าอสต้อว่ งนปทูอิฐตี่ เอ่ปน็อรอะกยเไะมปทตานรง้ัน๓เซเนมตติเรมต๙ร๐2เ.ซ วนธิ ีทตำ�เิ มตร เมตร เซนติเมตร
เจปาน็กนระ้ันยคะรทใู หางน้ เทกั เ่ารไียรนแชล่วตวว้ นั้อยใแงหกกรันน้ากรพวักรอ่เิ ะเคปรยรยีอูะาทิฐนตะาแงวั หรสหอวแ์ ยนดม่าลองละนวืมไหติธดรหีา้วคจาส�ำคอต�ำบอคต1ว06บอ9ามบขสอมเงห11ต0ุส000ม−ผลข องไหไไคมมมราำ้ทท้้ทอื1ตด่่ออ่อ นนนมังอนแทแ9.บรร่สี้นัเกกทมอสย1.งา่ า้ันยก10วากบั0 ววม 0่า1.ไมเ0ซท้ท0ม่า่อ.กซนบัมท.่ีสอง 3 2010−

1 321
1 21
4

โจทยป์ ญั หาในกรอบท้าวยนั ทหส่ี นอา้ ง พ1อ่ 8ตอ้7ง ป พอู ฐิ รเปอ้ น็ มรทะย้ังะตทราวงจ3สอบ 90 ตอบ ไม้ท่อนทีส่ องยาว ๔ เมตร ๒๑ เซนติเมตร

ความถกู ต้อง ตอบ วนั ทแ่สี สอดงงพว่อธิ ตีหอ้ างคปาำ ูอตฐิอเบปน็ ระยะทาง ๓ เมตร ๙๐ เซนตเิ มตร

ทั้งนี้ครอู าจสร้างสถ1านแกมาม่ รีเณชือเ์ กปเส็นน้ เหรน่อื ึ่งงยราาวว30 เมตร ตัดไปทาำ ราวตากผา้ หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทที่ 3 | การวัดความยาว

แล้วเหลอื เชอื ก 15 เมตร 25 เซนตเิ มตร แม่ตัดเชอื กวนั แรกพอ่ ปอู ิฐตัวหนอนทำาทางเดนิ ได้ระยะทาง 6 เมตร 10 เซนติเมตร
วันทสี่ องพอ่ ตอ้ งปอู ฐิ เปน็ ระยะทางเท่าไร จึงจะไดร้ ะยะทางรวม 10 เมตร

เพม่ิ ความสนใจให้นกั เรียน เช่น การทำ�ความดีทำาราวอตยาา่ กลผมื ้าตยราววจเสทอา่บไครวามสมเหตสุ มผลของคาำ ตอบโจทยถ์ าม วนั ท่ีสองพ่อตอ้ งปอู ฐิ เปน็ ระยะทางเท่าไร
ของตน้ กลา้ แมข่ องตน้ กลา้ มีเชือกยาว 30 เมตร2 อุปกรณท์ ่ีใช้ต่อขาสูงเทา่ ไร ถ้าตัวตลกสูง 150 เซนติเมตรโจทยบ์ อก วนั แรกพ่อปอู ิฐตวั หนอนทาำ ทางเดินไดร้ ะยะทาง 6 เมตร

10 เซนติเมตร ต้องการทำาทางเดินให้ได้ระยะทางรวม 10 เมตร
(ครเู ขียนรูปจำ�ลองเชอื แกสบดนงวกิธรตีห่อะาขดคาำาาแตนลอว้)บตวั ตลกมคี วามสงู เซนติเมตร6 ม. 10 ซม.
3 เมตร 42
วันแรก วนั ทส่ี อง นำาระยะทางมาลบกัน

10 ม.

เฉลย 1 แม่มเี ชอื กเสน้ หนึ่งยาว 30 เมตร ตัดไปทำาราวตากผา้ วธิ ที ำา เมตร เซนติเมตร 1 ม. เท่ากบั 100 ซม.
ดงั นัน้ 10 ม. เท่ากับ
1. วิธที ำ� | 187สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศตาอ้ สงตกราร์แรละะยะเททคางโรนวมโลยี 9 100
แลว้ เหลอื เชือก 15 เมตร 25 เซนติเมตร แม่ตดั เชอื กเมตร เซนตเิ มตร 9 ม. 100 ซม.
10 0
วันแรกพ่อปอู ฐิ ตัวหนอนได้ −
6 10
แแเชมมือ่ต่ตกดััดเเเสชช2น้ อืือหกกนแทงึ่ลำ�ยอทร้วาาเุปำาวหว ตลรกือาากรเชวผณอื ต้ากยท์า าวก่ีใ ชผต้ ้าย่อาขวาเสท311ูง2า่0549เไ ท รา่ ไร ถ7 21 00550า้ -ตัวตลกสูง
วนั ทส่ี องพอ่ ตอ้ งปอู ฐิ เปน็ ระยะทาง 3 90
เมตร ๙๐ เซนติเมตร
ตอบ วนั ทส่ี องพอ่ ตอ้ งปอู ฐิ เปน็ ระยะทาง ๓
150
เซนติเมตร

ตอบ แม่ตดั เชือกตท�ำอ่ รขาวาตแากลผ้า้วยตาววั ๑ต๔ลเกมตมรีค๗ว๕าเซมนสตเิงู มต3ร เมตร 42 เซนติเมตร อยา่ ลืมตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคำาตอบ

แสดงวธิ ีหาคำาตอบ

2. วธิ ที �ำ เมตร เซนติเมตร 1 แม่มีเชือกเส้นหนึง่ ยาว 30 เมตร ตัดไปทาำ ราวตากผา้
ต่อขาแสดงตัวตลกมคี วามสูง 2 142
3 5402- | 187สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และแเทล้วคเหโนลือโลเชยอื ี ก 15 เมตร 25 เซนติเมตร แม่ตดั เชอื ก
92 ทำาราวตากผา้ ยาวเทา่ ไร

ถ้าตัวตลกสงู 1 1 ม. เทา่ กบั 100 ซม. 2 อุปกรณ์ทใ่ี ชต้ ่อขาสงู เท่าไร ถา้ ตวั ตลกสูง 150 เซนติเมตร
ดงั นัน้ 150 ซม. ตอ่ ขาแล้วตวั ตลกมีความสงู 3 เมตร 42 เซนตเิ มตร
อปุ กรณ์ทใี่ ช้ตอ่ ขาสงู 1
เท่ากับ 1 ม. 50 ซม. | 187สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ตอบ อปุ กรณท์ ีใ่ ช้ตอ่ ขาสงู ๑ เมตร ๙๒ เซนติเมตร

132 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 3 | การวดั ความยาว คู่มอื ครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์
ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เลม่ 1
ตน้ กลา้ ช่วยแมต่ ดั เชอื กทำ�ราวตากผ้า
แลว้ เหลอื เชือกยาว 15 เมตร 25 เซนติเมตร หนังสือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
(ครเู ขยี นรปู จ�ำ ลองเชือกบนกระดาน) บทท่ี 3 | การวัดความยาว
ให้นกั เรยี นช่วยกันหาค�ำ ตอบว่าต้นกล้าใชเ้ ชอื ก
ทำ�ราวตากผ้าเทา่ ไร (14 เมตร 75 เซนตเิ มตร) ตรวจสอบความเขา้ ใจ

การตรวจสอบความเข้าใจ แสดงวธิ ีหาคาำ ตอบ

4. ตรวจสอบความเข้าใจของนกั เรียน 1 รบิ บน้ิ สแี ดงยาว 4 เมตร 15 เซนตเิ มตร รบิ บน้ิ สแี ดงยาวนอ้ ยกวา่ รบิ บน้ิ
โดยให้นักเรียนวิเคราะหโ์ จทยป์ ญั หาการบวก สเี ขยี ว 1 เมตร 90 เซนตเิ มตร รบิ บน้ิ สเี ขยี วยาวเทา่ ไร
และโจทย์ปญั หาการลบ แลว้ เขยี นแสดงวธิ ีหา
คำ�ตอบของโจทย์ปญั หาตามหนังสอื เรยี นหนา้ ริบบนิ้ สีเขียวยาว 6 เมตร 5 เซนติเมตร
188 เป็นรายบุคคล ครแู ละนักเรียนรว่ มกัน
ตรวจสอบความถกู ต้อง ครอู าจเสรมิ กจิ กรรม 2 แกว้ ตามีเชือกฟางอยมู่ ้วนหนง่ึ หลังจากใช้ทำาพ่เู ชยี รก์ ีฬาไป 84 เมตร
แขง่ ขันการหาค�ำ ตอบด้วยการก�ำ หนดโจทย์ 70 เซนติเมตร ยงั เหลือเชือกฟางอยู่ 15 เมตร 30 เซนตเิ มตร
ปัญหาการบวกและโจทย์ปญั หาการลบมาให้ เดมิ เชือกฟางม้วนนยี้ าวเท่าไร
นักเรียนหาค�ำ ตอบให้ได้อยา่ งรวดเร็ว จากนัน้
ครูและนกั เรยี นร่วมกนั สรปุ ส่ิงท่ไี ด้เรยี นรู้ เดิมเชือกฟางม้วนน้ี
หากพบวา่ มีนกั เรยี นวเิ คราะหโ์ จทย์ปญั หาและ ยาว 100 เมตร
แสดงวิธหี าค�ำ ตอบไมถ่ กู ตอ้ ง ครคู วรสอน
เพม่ิ เตมิ เป็นรายบุคคลหรือรายกล่มุ สงิ่ ท่ไี ด้เรยี นรู้

สง่ิ ทไ่ี ด้เรยี นรู้ การแกโ้ จทยป์ ญั หาทาำ ไดโ้ ดย อา่ นทาำ ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา
หาคาำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคาำ ตอบ
• การแก้โจทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดย
อา่ นท�ำ ความเขา้ ใจปัญหา วางแผนแกป้ ญั หา แบบฝึกหัด 3.10
หาค�ำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผล
จากนนั้ ให้นักเรียนทำ�แบบฝกึ หัด 3.10 188 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
หนา้ 118 – 120
เฉลย

1. วิธที �ำ เมตร เซนติเมตร
9105+
ริบบิ้นสีแดงยาว 4
105
รบิ บน้ิ สีแดงยาวน้อยกว่ารบิ บิน้ สีเขยี ว 1 5

รบิ บน้ิ สเี ขยี วยาว 5

หรือ 6

ตอบ ริบบิ้นสีเขยี วยาว ๖ เมตร ๕ เซนติเมตร

2. วธิ ีทำ� เมตร เซนติเมตร
ใชเ้ ชือกฟางท�ำ พเู่ ชยี รก์ ฬี าไป 84 3700+
จงึ เหลอื เชือกฟางอยู ่ 15
เดิมเชือกฟางม้วนน้ยี าว 99 100
หรอื 100 0
ตอบ ริบบ้นิ สีเขยี วยาว ๑๐๐ เมตร

| 133สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 3 | การวดั ความยาว
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เล่ม 1

ร่วมคิดร่วมทำ� หนังสือเรียนรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
กิจกรรม สำ�รวจระยะทาง บทที่ 3 | การวัดความยาว

รว่ มคิดรว่ มทาำ

กจิ กรรม สำารวจระยะทาง

อุปกรณ์ อุปกรณ์ 1. อุปกรณส์ ำาหรับกำาหนดเส้นทาง เช่น กรวยจราจร ขวดนาำ้

1. อุปกรณ์ส�ำ หรับกำ�หนดเส้นทาง เช่น 2. เคร่อื งมือวดั ความยาว เช่น สายวดั ชนดิ ตลบั (ชนิดผา้ )
กรวยจราจร ขวดน�้ำ
2. เครอ่ื งมอื วดั ความยาว เชน่ 3. แบบบันทกึ กจิ กรรม
สายวัดชนิดตลบั
3. แบบบันทกึ กจิ กรรม วธิ ีจดั กิจกรรม

เตรียมสถานท่ี 1. ครูเตรียมสถานที่ โดยวางอปุ กรณ์สาำ หรบั กำาหนดเสน้ ทางพรอ้ มทง้ั

ควรเป็นพ้นื ท่โี ลง่ เพอื่ การวางอุปกรณ์ กำาหนดชื่อแต่ละตาำ แหนง่ เชน่ B
สำ�หรับกำ�หนดเส้นทาง อาจให้นกั เรียนช่วยกนั
ก�ำ หนดจดุ เริม่ ต้น จดุ หมาย และเสน้ ทางตาม A
จดุ ต่าง ๆ แล้วต้งั ชื่อจุดที่ผา่ นตาม
หนังสอื เรียนหนา้ 189 ครูอาจสร้างเป็น จุดเร่ิมต้น C

D

จุดหมาย

2. ครูแบ่งนักเรยี นเปน็ กลมุ่ แล้วแจกเครื่องมอื วัดความยาว
และแบบบนั ทกึ กจิ กรรม

3. ครูให้นกั เรียนแต่ละกลมุ่ สาำ รวจระยะทางจาก A ถึง D โดยผา่ น B หรอื
ผา่ น C เสน้ ทางใดมีระยะทางสน้ั กว่า และสั้นกว่าเท่าไร

4. ครใู ห้นักเรยี นแต่ละกล่มุ สรปุ วา่ ถ้าตอ้ งเดินทางจากจุดเรมิ่ ต้นไปยงั
จุดหมาย นกั เรยี นจะเลือกเส้นทางใด เพราะเหตใุ ด

ตัวอยา่ งแบบบันทกึ กจิ กรรม

จาก A ถงึ D โดยผา่ น B จาก A ถงึ D โดยผา่ น C

ระยะทางจาก A ถงึ B เทา่ กับ................... ระยะทางจาก A ถงึ C เท่ากบั ...................

ระยะทางจาก B ถงึ D เทา่ กบั ................... ระยะทางจาก C ถึง D เทา่ กบั ...................

ระยะทางจาก A ถงึ D เท่ากับ................... ระยะทางจาก A ถึง D เทา่ กับ...................

| 189สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สถานการณห์ รอื เหตุการณ์ทเ่ี กดิ ขน้ึ ในนิทาน

เช่น หนูนอ้ ยหมวกแดงตอ้ งการเดนิ ทางไปเยย่ี มคุณยาย เพือ่ เสริมสร้างจิตนาการนกั เรยี น โดยใช้

กรวยจราจรหรือขวดนำ้�เป็นจดุ ที่แสดงตำ�แหน่ง

วิธีด�ำ เนนิ กิจกรรม

1. ครแู บ่งนกั เรียนเปน็ กล่มุ ตามความเหมาะสม แลว้ แจกเคร่อื งมือวัดความยาวและแบบ
บนั ทึกกิจกรรม

3. ครูให้นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มส�ำ รวจระยะทาง เช่น จาก A ถงึ D โดยผา่ น B หรอื ผ่าน C
เสน้ ทางใดมีระยะทางส้ันกวา่ และสนั้ กว่าเท่าไร

4. ครูให้นักเรียนแต่ละกลมุ่ สรปุ วา่ ถ้าตอ้ งเดนิ ทางจากจดุ เริม่ ต้นไปยังจดุ หมาย นกั เรยี น
จะเลอื กเสน้ ทางใด เพราะเหตุใด

หมายเหต:ุ ครูอาจก�ำ หนดให้นกั เรียนส�ำ รวจระยะทางจาก A ถงึ D โดยผา่ น B และ C
หรอื โดยผ่าน C และ B เสน้ ทางใดมรี ะยะทางส้นั กวา่ และสั้นกวา่ เท่าไร ซ่ึงครตู อ้ งท�ำ แบบบันทกึ
กิจกรรมเพม่ิ เติม

จากน้ันใหน้ ักเรยี นทำ�แบบฝกึ หดั ทา้ ทาย หนา้ 121 – 122

134 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวดั ความยาว ค่มู ือครูรายวิชาพนื้ ฐานคณติ ศาสตร์
ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 2 เล่ม 1

ตัวอยา่ งแบบทดสอบทา้ ยบท

ตวั อยา่ งแบบทดสอบนี้ใชใ้ นการประเมินผลระหว่างเรียนเพ่ือพฒั นานักเรยี นหากมนี กั เรียน
คนใดที่ไม่สามารถท�ำ แบบทดสอบนีไ้ ดค้ รคู วรใหน้ กั เรียนคนนน้ั ฝกึ ทกั ษะมากขน้ึ โดยอาจใช้
แบบฝึกเสรมิ ในหนังสือเสรมิ เพม่ิ ปัญญาของสสวท.หรือแบบฝึกอ่นื ท่ีตามทเี่ ห็นสมควร ก่อนสอบ
ครอู าจทบทวนความรู้ให้กับนักเรยี นกอ่ น 20-30 นาที ซงึ่ แบบทดสอบท้ายบนนีม้ จี �ำ นวน 12 ขอ้
คะแนนเต็ม 20 คะแนน ใช้เวลาในการท�ำ แบบทดสอบ 30 นาที และวเิ คราะหเ์ ปน็ รายจดุ ประสงค์
ได้ดังน้ี

จุดประสงค์ ขอ้ ท่ี
1. วัดและบอกความยาวเป็นเมตรและเซนติเมตร 1-5
6-7
2. คาดคะเนความยาวเป็นเมตร 8 - 10
ตอนท่ี 4
3. เปรียบเทยี บความยาวโดยใช้ความสมั พนั ธ์ระหว่างเมตรและเซนตเิ มตร
4. แสดงวิธหี าคำ�ตอบของโจทยป์ ญั หาเก่ียวกับความยาวท่ีมหี นว่ ยเปน็ เมตร
และเซนติเมตร

ตวั อยา่ งแบบทดสอบทา้ ยบทท่ี 3
ตอนที่ 1 เตมิ คำ�ตอบ (ขอ้ ละ 1 คะแนน)
1. การวดั ความยาวของหอ้ งเรยี นควรใช.้ ...................................................................เปน็ เคร่อื งมือวัด
2. ใบบัวใชไ้ ม้เมตรวดั ความยาวของกระดานดำ�ต่อกัน 3 ครั้ง ครั้งท่ี 4 วดั ได้ 55 เซนตเิ มตร
ดังนัน้ กระดานด�ำ ยาว......................เมตร.......................เซนติเมตร
3. ต้นกลา้ วัดความยาวของดินสอดว้ ยไมบ้ รรทดั เรม่ิ ที่ 3 เซนติเมตรปลายอีกข้างอยทู่ ่ี 18 เซนตเิ มตร
ดังน้ัน ดินสอยาว............................เซนติเมตร
4. แกว้ ตาวดั ความยาวของห้องประชุมได้ 950 เซนติเมตร หรือ................เมตร................เซนติเมตร
5. ขนุ วัดความสงู ของประตหู อ้ งเรียนได้ 1 เมตร 80 เซนติเมตร หรอื ......................เซนติเมตร

| 135สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครูรายวิชาพนื้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 3 | การวัดความยาว
ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 2 เลม่ 1

ตอนท่ี 2 คาดคะเนความยาว หรอื ความสูงเปน็ เมตร (ข้อละ 1 คะแนน)
6. (ครูเตรยี มไม้กวาดดา้ มยาวใหน้ ักเรียนคาดคะเนความยาว)
คาดคะเนความยาวของไม้กวาดด้ามยาวได้...................เมตร
7. คาดคะเนความสูงจากพ้ืนห้องถงึ เพดานหอ้ งได.้ ................................เมตร
หมายเหต ุ ข้อ 6 และข้อ 7 ครอู าจก�ำ หนดอย่างอ่ืนใหน้ ักเรียนคาดคะเนความยาว และความสงู
ตามความเหมาะสม

ตอนท่ี 3 เติมค�ำ ว่า มากกวา่ น้อยกวา่ หรอื เทา่ กับ (ขอ้ ละ 1 คะแนน)
8. เชอื กสฟี ้ายาว 2 เมตร 50 เซนตเิ มตร และเชือกสีแดงยาว 500 เซนติเมตร
ดงั นัน้ เชือกสีฟ้ายาว.............................. เชอื กสแี ดง
9. ขนุ สงู 135 เซนติเมตร และชั้นวางหนงั สอื สงู 1 เมตร 45 เซนติเมตร
ดงั น้นั ชั้นวางหนงั สือสงู .............................. ขนุ
10. กระดานยาว 2 เมตร 85 เซนตเิ มตร และม้าน่ังยาว 285 เซนติเมตร
ดังนนั้ กระดานยาว ............................. มา้ นั่ง

ตอนที่ 4 แสดงวธิ ีหาคำ�ตอบ (ขอ้ ละ 5 คะแนน)
1. พ่อมเี ชอื กไนลอ่ นยาว 49 เมตร 12 เซนตเิ มตร ซอื้ มาเพม่ิ อกี 15 เมตร 98 เซนตเิ มตร
พ่อมเี ชือกไนลอ่ นทั้งหมดยาวเท่าไร
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

136 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวดั ความยาว คูม่ อื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์
ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 เลม่ 1

2. ระยะทางจากบา้ นนดิ ถงึ โรงเรียน 75 เมตร ระยะทางจากบ้านนดิ ถึงโรงเรยี นมากกว่าระยะทาง
จากบา้ นหน่อยถงึ โรงเรยี น 22 เมตร 50 เซนตเิ มตร ระยะทางจากบา้ นหน่อยถึงโรงเรียน
เป็นเทา่ ไร
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

เฉลยแบบทดสอบทา้ ยบทท่ี 3
ตอนที่ 1
1. สายวัดชนติ ตลับ หรือ ไม้เมตร 2. 3 เมตร 55 เซนตเิ มตร 3. 18 – 3 = 15
4. 9 เมตร 50 เซนตเิ มตร 5. 180 เซนติเมตร
ตอนที่ 2
คำ�ตอบขน้ึ อยูก่ ับครกู ำ�หนด
ตอนท่ี 3
8. นอ้ ยกวา่ 9. มากกวา่ 10. เทา่ กับ

| 137สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู ือครูรายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 3 | การวัดความยาว
ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 2 เลม่ 1

ตอนที่ 4 เมตร เซนตเิ มตร
1. วิธที ำ�

พอ่ มเี ชอื กไนล่อนยาว 49 12
+
ซื้อมาเพ่มิ อีก 15
98
พ่อมีเชือกไนลอ่ นท้ังหมด 64 110
10
หรือ 65

ตอบ พอ่ มีเชือกไนล่อนท้งั หมด ๖๕ เมตร ๑๐ เซนติเมตร

2. วิธที ำ� เมตร เซนติเมตร

ระยะทางจากบา้ นนดิ ถึงโรงเรียน 74 100 −

75 0

ซึ่งมากกวา่ ระยะทางจากบ้านหน่อยถงึ โรงเรยี น 22 50

ระยะทางจากบา้ นหนอ่ ยถงึ โรงเรยี น 52 50

ตอบ ระยะทางจากบ้านหนอ่ ยถึงโรงเรียน ๕๒ เมตร ๕๐ เซนตเิ มตร

138 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวัดน�้ำ หนัก ค่มู อื ครูรายวิชาพน้ื ฐานคณิตศาสตร์
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1

บทท่ี 4 การวดั นำ�้ หนกั

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้และสาระส�ำ คญั

จดุ ประสงค์การเรียนรู้ สาระสำ�คัญ

นกั เรียนสามารถ

• 1. วดั และบอกนำ�้ หนกั เป็นกโิ ลกรัมและกรมั การบอกน้�ำ หนกั ของสิง่ ตา่ ง ๆ อาจบอก
กิโลกรมั และขดี น�ำ้ หนัก เป็นกรมั เปน็ กโิ ลกรัมและขีด

(หวั ขอ้ 4.1 - 4.4) เปน็ กโิ ลกรัมและกรัม

• 2. เปรยี บเทียบน�ำ้ หนักโดยใชค้ วามสัมพนั ธ ์ ความสัมพันธ์ของหนว่ ยน�ำ้ หนัก
ระหว่างกิโลกรมั กบั กรมั กโิ ลกรมั กับขีด 1 กิโลกรมั เทา่ กับ 10 ขดี

(หวั ข้อ 4.5 - 4.7) 1 ขีด เทา่ กับ 100 กรมั

1 กิโลกรมั เทา่ กับ 1,000 กรมั

• การเปรียบเทยี บน้�ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั และกรัม
หรือกโิ ลกรมั และขดี สง่ิ ที่มนี �้ำ หนกั กโิ ลกรมั

มากกว่าจะหนักกว่า ถา้ น�ำ้ หนักเป็นกิโลกรัม

เท่ากัน ส่ิงที่มนี ้�ำ หนกั เปน็ กรมั หรอื เป็นขีด

มากกวา่ จะมีน้ำ�หนักมากกว่า

• การเปรยี บเทยี บนำ�้ หนกั ท่ีมีหน่วยต่างกนั ตอ้ ง
เปล่ียนหนว่ ยให้เปน็ หน่วยเดยี วกัน

• 3. แสดงวิธีหาคำ�ตอบของโจทย์ปัญหาเก่ยี วกับ การหาผลบวกหรือผลลบเก่ยี วกับน�ำ้ หนกั เปน็

น้ำ�หนกั ที่มีหน่วยเปน็ กโิ ลกรมั และกรัม กโิ ลกรมั และขดี หรือกโิ ลกรัมและกรมั ทำ�ได้

กิโลกรัมและขีด โดยน�ำ น้ำ�หนกั ทีเ่ ป็นหนว่ ยเดยี วกันมาบวก

(หัวข้อ 4.8 - 4.11) หรอื ลบกนั

• การแก้โจทย์ปัญหาท�ำ ได้โดย อ่านท�ำ ความ
เขา้ ใจปญั หา วางแผนแก้ปญั หา หาคำ�ตอบ

และตรวจสอบความสมเหตุสมผล

| 139สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 4 | การวดั น้ำ�หนัก
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เล่ม 1

การวเิ คราะหเ์ น้ือหากบั ทกั ษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์

หวั ขอ้ เนือ้ หา เวลา ทักษะและกระบวนการ
(ชว่ั โมง) ทางคณติ ศาสตร์

12345

เตรียมความพร้อม 1
4.1 การวดั น้ำ�หนักเปน็ กโิ ลกรมั และขดี 1
4.2 การวัดน�ำ้ หนักตวั 1
4.3 การวดั น�ำ้ หนกั เปน็ กรมั 1
4.4 การวัดน้�ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรัมและกรมั 1
4.5 ความสมั พันธข์ องหนว่ ยนำ้�หนัก 1
4.6 การเปรยี บเทียบน�ำ้ หนัก (1) 1
4.7 การเปรียบเทยี บน้�ำ หนกั (2) 1
4.8 การบวกและการลบเกีย่ วกบั น�้ำ หนัก (1) 2
4.9 การบวกและการลบเกยี่ วกบั น�ำ้ หนกั (2) 2
4.10 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (1) 2
4.11 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (2) 2
1
รว่ มคิดร่วมท�ำ

1  การแก้ปัญหา 2  การสื่อสารและการสื่อความหมายทางคณติ ศาสตร์
3  การเช่ือมโยง 4  การใหเ้ หตุผล 5  การคดิ สรา้ งสรรค์

คำ�ส�ำ คญั

การวัดน้ำ�หนกั การเปรียบเทียบน�้ำ หนกั กิโลกรมั ขีด กรัม กิโลกรัมและขีด กโิ ลกรัมและ
กรมั ความสมั พันธ์ของหนว่ ยน้�ำ หนัก

ความรู้หรือทกั ษะพนื้ ฐานของนกั เรียน

1. การบวกและการลบจำ�นวนนับ
2. การชั่งและบอกน�ำ้ หนกั เป็นกโิ ลกรมั เปน็ ขีด
3. การเปรยี บเทยี บน้�ำ หนักเป็นกิโลกรัม เป็นขีด
4. ความสัมพนั ธข์ องหน่วยน้ำ�หนกั ระหวา่ งกิโลกรมั กบั ขดี
5. การบวกและการลบจ�ำ นวนเก่ียวกับน้�ำ หนักที่มีหนว่ ยเป็นกิโลกรมั เปน็ ขีด
6. การแก้โจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปญั หาการลบเกย่ี วกับน้ำ�หนักทมี่ หี น่วยเป็นกิโลกรัม เป็นขดี

140 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวัดนำ�้ หนัก คมู่ ือครูรายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

ส่อื และแหลง่ เรยี นรู้

1. หนังสือเรยี น หน้า 190 - 237
2. แบบฝกึ หดั หนา้ 123 - 153
3. แบบบนั ทึกกิจกรรม ใบกิจกรรม บตั รภาพตา่ ง ๆ และอุปกรณต์ า่ ง ๆ ท่ีใช้ประกอบกจิ กรรม
ดงั น้ี

เครือ่ งช่ังสปริง ชนดิ 1 กโิ ลกรมั 3 กิโลกรมั

• นำ้�ตาลทรายบรรจุถงุ หนัก 1 กโิ ลกรัม มีป้ายบอกน้�ำ หนักก�ำ กบั
• ข้าวสาร ถ่ัวเขยี ว เกลอื และถวั่ แดงบรรจุถุงท่มี ปี ้ายชอื่ ก�ำ กบั
• ขา้ วสารบรรจุถุง 10 ถงุ หนักถงุ ละ 1 ขีด (100 กรมั )
• ข้าวสารบรรจุถุง 1 ถงุ หนกั 1 กิโลกรัม
•• เครอื่ งช่ังสำ�หรบั วัดน้�ำ หนักตัวแบบเข็ม และ เคร่ืองชงั่ ส�ำ หรบั วัดน้ำ�หนักตัวแบบใช ้

ตัวเลข

•• สิง่ ของทม่ี ีน้ำ�หนกั เปน็ กิโลกรัมและกรัม เช่น มะนาวบรรจถุ ุง กระเทียมบรรจถุ งุ
บัตรภาพแสดงการชงั่ น้ำ�หนักของส่ิงต่าง ๆ ที่มีหนว่ ยเปน็ กรมั เป็นขดี เปน็ กโิ ลกรัมและ
ขดี

• บตั รภาพแสดงการชง่ั น้ำ�หนักของสงิ่ ตา่ ง ๆ ทเ่ี ปน็ หนว่ ยเดยี วกัน เชน่

ปลาหนกั 3 กโิ ลกรัม 2 ขดี กุ้งหนกั 3 กิโลกรัม 4 ขีด ไก่หนัก 4 กโิ ลกรัม 2 ขดี

• บตั รภาพแสดงการชง่ั น้ำ�หนกั ของสง่ิ ต่าง ๆ ท่เี ปน็ หนว่ ยตา่ งกนั เชน่ พรกิ แห้งหนัก

200 กรมั หอมแดงหนกั 5 ขีด
บัตรภาพแสดงการชั่งนำ�้ หนักของสิ่งตา่ ง ๆ ท่มี หี น่วยเป็นกโิ ลกรมั และกรมั

• บตั รโจทยป์ ัญหาการบวกทีม่ ีหนว่ ยเป็นกิโลกรัมและขดี เปน็ กิโลกรมั และกรัม
•• ถงุ ทรายท่ีมีนำ้�หนักหลากหลาย โดยถุงทรายไมต่ ิดป้ายน้ำ�หนกั ก�ำ กับ เช่น 5 ขีด

8 ขีด 1 กิโลกรัม 1 ขดี 1 กิโลกรมั 2 ขดี 1 กโิ ลกรัม

•• บัตรกำ�หนดนำ้�หนัก เช่น 2 กิโลกรัม 3 ขีด 500 กรมั 8 ขดี
ใบกจิ กรรม แบบบนั ทกึ กจิ กรรม
4. สอ่ื เพ่ิมเตมิ (QR code) หนา้ 190 192 206 237
5. สื่อวดี ิทัศน์ (QR code)

• กโิ ลกรมั และขดี หน้า 194

เวลาท่ใี ช้จัดการเรยี นรู้ 18 ช่วั โมง

| 141สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครรู ายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 4 | การวัดนำ้�หนัก
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เล่ม 1

การจดั การเรียนรู้
การเตรียมความพรอ้ ม

บ ทท ี่ 4 การวดั น้ำาหนัก

เรยี นจบบทนี้แล้ว นกั เรียนสามารถ

วดั และบอกนำ้�หนักเปน็ กิโลกรัมและกรมั กิโลกรัมและขดี

เปรยี บเทยี บน้�ำ หนักโดยใช้คว�มสมั พันธ์ระหว�่ ง ILOG 0K ILOG 0 ILOG 0 ILOG 0 1
กิโลกรมั กบั กรมั กโิ ลกรมั กับขดี 5 K51 15 51 2
4 K24 24 24
K
3 3 3 3
แสดงวธิ หี �คำ�ตอบของโจทยป์ ัญห�เก่ียวกับน้ำ�หนัก
ทม่ี ีหนว่ ยเปน็ กิโลกรัมและกรมั กิโลกรัมและขดี
สอ่ื เพ่มิ เตมิ

ทเุ รยี นหนักกว่�หรอื เบ�กว่�แตงโมอยเู่ ท�่ ไร

1. ใชข้ อ้ มูลในหนังสือเรยี นหน้าเปดิ บท เพือ่ กระตุน้ ความสนใจเกย่ี วกบั การวดั น้�ำ หนักของ
สง่ิ ตา่ ง ๆ ท่มี ากกว่า 1 กิโลกรัม โดยใชค้ ำ�ถาม เช่น

นกั เรยี นเคยไปตลาดหรือหา้ งสรรพสนิ คา้ หรือไม่

• ในตลาดขายสินคา้ อะไรบา้ ง
• ในภาพแม่คา้ ขายอะไรบา้ ง
• แตงโมหนักเทา่ ไร
• ทุเรียนหนักเทา่ ไร
•• ทเุ รียนหนักกวา่ หรอื เบากวา่ แตงโม

และสนทนาเกย่ี วกบั การนำ�ความรเู้ รือ่ งการวดั น้ำ�หนกั ไปใช้ในการบอกน�ำ้ หนักของส่งิ ต่าง ๆ
เพ่ือน�ำ เขา้ สบู่ ทเรยี น

142 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 4 | การวดั นำ้�หนัก คูม่ อื ครรู ายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์
ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

2. ครจู ดั กจิ กรรม ชง่ั น�ำ้ หนกั ในการเตรยี มความพรอ้ ม หนังสอื เรียนรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
เพื่อตรวจสอบความรู้พน้ื ฐานของนกั เรยี นเรอ่ื ง การวัด บทท่ี 4 | การวดั นาำ้ หนกั

เตรยี มความพร้อม

นำ้�หนกั เป็นกโิ ลกรัม เป็นขดี การคาดคะเนนำ�้ หนัก กิจกรรม ชั่งนำ�้ หนกั
การเปรยี บเทียบ การบวกและการลบเกีย่ วกับนำ�้ หนัก
ตามหนังสอื เรียนหนา้ 192 โดยครจู ดั เตรยี มอุปกรณใ์ ห้ อปุ กรณ ์ 1. เคร่อื งชง่ั สปริง
เพยี งพอกับจำ�นวนนักเรียน ให้นกั เรียนทกุ คนไดย้ ก 2. น�ำ้ ต�ลทร�ยบรรจุถงุ หนัก 1 กโิ ลกรัม มปี �้ ยบอกน�ำ้ หนกั ก�ำ กับ
นำ้�ตาลทรายบรรจุถุงทม่ี นี �ำ้ หนกั 1 กิโลกรัม เพื่อรบั รู้ถึง 3. ข�้ วส�ร ถวั่ เขยี ว เกลอื และถว่ั แดงบรรจุถงุ อย�่ งละหน่ึงถงุ
น�้ำ หนัก 1 กโิ ลกรัม แลว้ คาดคะเนน้ำ�หนักของสง่ิ ของ มปี �้ ยชอื่ ก�ำ กบั 4. แบบบันทึกกจิ กรรม
ท่คี รกู ำ�หนดใหว้ ่าหนักกวา่ หรอื เบากวา่ 1 กิโลกรัม
พรอ้ มบันทึกในใบกิจกรรม หลงั จากนน้ั นำ�ขา้ วสารบรรจุถุง วธิ ีจดั กจิ กรรม
ถั่วเขียวบรรจุถงุ เกลือบรรจุถงุ และ ถ่ัวแดงบรรจถุ ุง
ไปชง่ั จริงเพ่ือตรวจสอบผลการคาดคะเนนำ้�หนัก 1. ครเู ตรียม ถว่ั เขยี ว ข้�วส�ร ถวั่ แดง และเกลือที่มนี ้ำ�หนกั 5 ขีด 8 ขดี 20 ขีด
แลว้ บนั ทกึ ในใบกจิ กรรมและเตมิ ค�ำ ตอบ ครอู าจจดั กจิ กรรม และ 15 ขดี ใสถ่ งุ กระด�ษทึบโดยทนี่ กั เรยี นไมท่ ร�บว�่ ถัว่ เขียว ข้�วส�ร
ถวั่ แดง และเกลือ แตล่ ะอย�่ งหนกั เท�่ ไร

2. ครูแบง่ นักเรียนเปน็ กลุ่ม กลมุ่ ละ 4 คน แจกแบบบันทกึ กจิ กรรมกลุ่มละ 1 ใบ

3. ใหน้ กั เรยี นในกลมุ่ ยกน�ำ้ ต�ลทร�ยบรรจถุ งุ ทลี ะคน เพอ่ื รบั รถู้ งึ น�ำ้ หนกั 1 กโิ ลกรมั
แลว้ เลอื กสง่ิ ของต�มขอ้ 1 เพอ่ื เปรยี บเทยี บน�ำ้ หนกั ว�่ หนกั กว�่ หรอื เบ�กว�่
1 กโิ ลกรมั บนั ทกึ ในแบบบนั ทกึ กจิ กรรม โดยแตล่ ะคนในกลมุ่ ตอ้ งเลอื กอปุ กรณ์
ไมซ่ �ำ้ กนั

4. นำ�ส่งิ ของทเี่ ลอื กไปชั่งน้ำ�หนัก แล้วบนั ทกึ ในแบบบันทกึ กจิ กรรม

แบบบนั ทึกกิจกรรม
ขดี ✓ ใน และเติมคำาตอบ

รายการ หนักกว่าหรือเบากว่า 1 กก. นาำ้ หนกั ท่ีชง่ั ได้

ข�้ วส�ร หนักกว�่ เบ�กว่� ...........................
ถ่ัวเขยี ว หนักกว่� เบ�กว่� ...........................
เกลอื หนกั กว่� เบ�กว่� ...........................
ถัว่ แดง ...........................
หนักกว่� เบ�กว่�

1. ส่ิงของที่มีน�ำ้ หนักม�กทส่ี ดุ คอื .......................................................................................
2. สิ่งของท่มี ีนำ้�หนกั นอ้ ยท่สี ดุ คอื .......................................................................................
3. ถว่ั เขยี ว หนกั กว�่ เบ�กว�่ เกลอื อยู ่ .............................

192 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เพมิ่ เตมิ โดยใชบ้ ัตรภาพแสดงการช่งั น้ำ�หนักของสิ่งต่าง ๆ

ที่มหี น่วยเป็นขีด เพือ่ ทบทวนความรเู้ ร่อื งการชง่ั น�ำ้ หนกั และการบอกน้�ำ หนัก

4.1 การวดั น้�ำ หนักเปน็ กโิ ลกรัมและขดี หนังสอื เรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
จุดประสงค์ บทท่ี 4 | การวัดน้ำาหนัก

บอกน�้ำ หนักของสิง่ ต่าง ๆ เปน็ กิโลกรัมและขีด 4.1 การวัดนาำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรัมและขีด

ส่ือการเรียนรู้ พฒั นาความรู้

−− บัตรภาพแสดงการชง่ั นำ้�หนกั สง่ิ ของต่าง ๆ กจิ กรรม บอกน้ำ�หนกั เปน็ กิโลกรมั และขดี
−− เครอ่ื งชงั่ สปริง
−− ขา้ วสาร 10 ถงุ หนักถุงละ 1 ขดี อุปกรณ ์ 1. เครือ่ งชงั่ สปรงิ
−− ข้าวสาร 1 ถงุ หนกั 1 กโิ ลกรมั 2. ข�้ วส�รบรรจถุ งุ 10 ถงุ หนกั ถงุ ละ 1 ขดี และ 1 ถงุ หนกั 1 กโิ ลกรมั

แนวการจดั การเรียนรู้ วธิ จี ดั กิจกรรม
การพฒั นาความรู้
1. ครูเตรียมเครื่องชัง่ สปริง ให้นกั เรียนสงั เกตว�่ ก่อนชงั่ เขม็ ชน้ี ้ำ�หนัก
ตอ้ งชที้ ตี่ วั เลข 0
2. ครชู งั่ ข�้ วส�รพร้อมกบั ให้นักเรยี นบอกนำ�้ หนกั ท่ชี งั่ ได้ เรม่ิ จ�ก 1 ถงุ
(หนัก 1 ขีด) แล้วเพมิ่ ทลี ะหนง่ึ ถงุ จนครบ 5 ถุง

ขา� วสาร ข�าวสาร ขา� วสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ขา� วสาร ขา� วสาร ข�าวสาร
ขา� วสาร ขา� วสาร ข�าวสาร ขา� วสาร ขา� วสาร ขา� วสาร

KILOG 0 OG 0 OG 0 OG 0 OG 0
KIL33 3 3 3
KIL
KIL2222 2
KIL

1 1 1 1 1

1 ขดี 2 ขีด 3 ขีด 4 ขดี 5 ขดี

5 ขดี หรอื คร่งึ กิโลกรมั

3. ครูแนะนำ�น�ำ้ หนัก 5 ขดี พูดอกี อย่�งหน่งึ ว�่ น�้ำ หนักคร่ึงกโิ ลกรัม
จ�กนน้ั ครชู ง่ั ข�้ วส�รเพม่ิ ทลี ะหนง่ึ ถงุ พรอ้ มกบั ใหน้ กั เรยี นบอกน�ำ้ หนกั ทช่ี ง่ั ได้
ไปจนครบ 10 ถุง ครแู นะนำ�น�ำ้ หนัก 10 ขีด เท่�กบั น้ำ�หนัก 1 กโิ ลกรัม
ครเู ปลยี่ นถงุ ข้�วส�ร 10 ถุง เปน็ ถุงข้�วส�ร 1 กโิ ลกรมั

เร�บอกจำ�นวนได้ดว้ ยก�รนบั

| 193สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

1. ครูจัดกจิ กรรม บอกน�ำ้ หนกั เป็นกโิ ลกรมั และขีด ตามหนงั สอื เรียนหนา้ 193 – 194

โดยครูเตรยี มอุปกรณใ์ ห้พรอ้ มแลว้ แนะน�ำ การใชเ้ ครือ่ งชงั่ สปรงิ ในการชงั่ นำ้�หนกั ครูควรเน้นยำ้�วา่

ก่อนการชงั่ นำ้�หนกั ส่งิ ของตา่ ง ๆ ควรสังเกต เข็มช้ีน�้ำ หนักตอ้ งช้ีทต่ี วั เลข 0 ก่อนช่ังทกุ ครัง้

ครูชั่งข้าวสารทีละถงุ แล้วใหน้ กั เรยี นบอกน้ำ�หนักทช่ี งั่ ได้ จนครบ 5 ถุง ซึ่งเขม็ ช้ีนำ้�หนักจะช้ี

ทตี่ ัวเลข 5 นักเรยี นอา่ นน้ำ�หนกั 5 ขดี ครูแนะนำ�วา่ น�ำ้ หนกั 5 ขีด เทา่ กับนำ�้ หนักคร่งึ กโิ ลกรัม

| 143สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครูรายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 4 | การวัดน�้ำ หนกั
ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 2 เลม่ 1
หนงั สือเรียนร�ยวิช�พ้ืนฐ�น | คณิตศ�สตร์ ป.2
จากนน้ั ครูช่งั ข้าวสารเพมิ่ ทลี ะถุงแลว้ ให้นกั เรยี น บทท ี่ 4 | การวัดนาำ้ หนัก
บอกน้ำ�หนักท่ีช่ังได้ จนครบ 10 ถุง ซ่งึ เข็มจะชี้
ที่ตัวเลข 1 ครูแนะนำ�วา่ น�ำ้ หนกั 10 ขดี 4. ครูชงั่ ข้�วส�รเพ่มิ ทลี ะ 1 ถงุ (หนกั 1 ขีด) และให้นกั เรยี นบอกนำ�้ หนกั
เทา่ กับน�ำ้ หนัก 1 กโิ ลกรัม จากนั้นเปล่ยี นถุง ไปจนครบ 5 ถุง
ข้าวสาร 10 ถงุ เป็นถุงข้าวสาร 1 กโิ ลกรมั 1 ถุง
และครูนำ�ถงุ ขา้ วสารท่ีหนกั 1 ขีด ชง่ั เพมิ่ ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสขา�าวรสารข�าวสาร
ทลี ะ 1 ถุง และให้นกั เรียนอา่ นน�ำ้ หนักเป็น ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสารข�าวสาขร �าวสาร ข�าวสารข�าวสาขร �าวสาร ข�าวสารข�าวสาขร �าวสาร
กโิ ลกรมั และขีด จนครบ 5 ถงุ ครูแนะน�ำ ว่า
1 กโิ ลกรัม 5 ขดี เรยี กอกี อยา่ งหน่งึ ว่า OG 0KIL KIL1 OG 0 1 OG 0 1 OG 0 1 OG 0 1
1 กโิ ลกรมั ครึ่ง แลว้ ครชู ่งั ข้าวสารเพม่ิ ทีละถงุ 3 KIL KIL3 3 3 3
ให้นักเรียนบอกนำ�้ หนกั ท่ชี ง่ั ได้เปน็ กิโลกรัม KIL KIL
และขดี จนครบ 10 ถุง ซง่ึ เข็มจะช้ีทต่ี ัวเลข 2 2 KIL KIL222 2
ครแู นะนำ�วา่ 1 กิโลกรัม 10 ขีด เทา่ กับ KIL KIL
นำ�้ หนกั 2 กิโลกรัม หรอื น้�ำ หนกั 20 ขีด 1 กโิ ลกรัม 1 กโิ ลกรมั 1 กโิ ลกรัม 1 กโิ ลกรมั 1 กิโลกรัม
เท่ากับ น�้ำ หนกั 2 กิโลกรมั 3 ขดี
1 ขีด 2 ขดี 4 ขดี 5 ขีด
2. ครูให้นักเรียนช่วยกันบอกน�้ำ หนกั
เป็นกโิ ลกรัมและขีด ตามหนงั สือเรยี น 1 กิโลกรมั 5 ขีด หรือ 1 กิโลกรัมครึ่ง
หนา้ 195 ครอู าจน�ำ ของจริงมาให้นักเรยี นช่ัง
และบอกนำ�้ หนกั เพื่อฝึกใหน้ กั เรยี นอ่านนำ�้ หนกั 5. ครูแนะนำ�น�ำ้ หนกั 1 กโิ ลกรัม 5 ขดี พดู อกี อย่�งหน่ึงว�่ 1 กิโลกรมั ครง่ึ
เปน็ กโิ ลกรัมและขีด หรืออาจนำ�บัตรภาพการ ครชู ่ังข�้ วส�รเพ่มิ ทีละ 1 ถงุ (หนัก 1 ขดี ) และใหน้ กั เรียนบอกน�ำ้ หนัก
ชั่งสง่ิ ตา่ ง ๆ มาใหน้ ักเรยี นอ่านน�้ำ หนัก ไปจนครบ 10 ถุง
เพ่ือฝกึ เพิม่ เติม หากนักเรยี นอ่านนำ้�หนกั
ของสงิ่ ต่าง ๆ เป็นกิโลกรมั และขดี ไมถ่ ูกต้อง ข�าวสขา�าวรสารข�าวสาร ข�าวสขา�าวรสารข�าวสาร ข�าวสขา�าวรสารข�าวสาร ข�าวสขา�าวรสารข�าวสาร ข�าวสขา�าวรสารข�าวสาร
ครคู วรแกไ้ ขทนั ที ข�าวสารข�าวสาขร �าวสาร ข�าวสารข�าวสาขร �าวสาร ข�าวสารข�าวสาขร �าวสาร ข�าวสารข�าวสาขร �าวสาร ข�าวสารข�าวสาขร �าวสาร

144 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี OG 0 1 OG 0 1 OG 0 1 OG 0 1 OG 0 1
3 3 3 3 3

2 2 2 2 2

1 กโิ ลกรมั 1 กโิ ลกรัม 1 กโิ ลกรมั 1 กิโลกรัม 2 กโิ ลกรมั
8 ขีด 9 ขดี
6 ขดี 7 ขดี

กิโลกรัมและขีด

194 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

1 กก. 6 ขดี 1 กก. 7 ขดี 1 กก. 8 ขดี 1 กก. 9 ขีด 2 กก.

หนงั สอื เรียนร�ยวิช�พนื้ ฐ�น | คณติ ศ�สตร ์ ป.2
บทท่ ี 4 | การวดั น้าำ หนัก

อา่ นนาำ้ หนักของสิ่งของเป็นกิโลกรัมและขีด

OG 0K K KIL1 OG 0 1
3 K K KIL3

2 2

กงุ้ หนัก 2 กโิ ลกรัม 5 ขีด แตงโมหนัก 2 กิโลกรัม 7 ขดี
หรอื 2 กโิ ลกรัมคร่ึง

ILOG 0 1 ILOG 0 1
5 2 5 2
4 4

3 3

ทุเรยี นหนัก 3 กิโลกรัม 2 ขดี ฟกั ทองหนกั 4 กิโลกรัม 5 ขีด

ILOG 0 1 ILOG 0 1
5 2 5 2
4 4

3 3

สับปะรดหนกั 2 กิโลกรัม 9 ขีด มะละกอหนกั 1 กโิ ลกรัม 7 ขดี

| 195สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 4 | การวัดนำ้�หนัก คู่มือครรู ายวชิ าพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์
ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 2 เล่ม 1

การตรวจสอบความเข้าใจ หนงั สือเรียนรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท่ี 4 | การวัดนำา้ หนัก
3. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียน
โดยให้นกั เรียนอ่านนำ�้ หนักของสงิ่ ต่าง ๆ ตามหนงั สอื เรยี น ตรวจสอบความเขา้ ใจ
หนา้ 196 ซง่ึ จะกำ�หนดภาพการช่งั สิง่ ของมาให้ อา่ นนาำ้ หนักของสง่ิ ของเปน็ กิโลกรัมและขดี
จากนั้นครแู ละนักเรียนรว่ มกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง
และสรปุ ส่งิ ที่ได้เรยี นรู้ หากนกั เรียนอ่านน้�ำ หนกั KK ILOG 0 1 ปูหนกั 1 กโิ ลกรมั 2 ขีด
ของสง่ิ ต่าง ๆ เป็นกิโลกรัมและขดี ไม่ถูกตอ้ ง ครคู วรแกไ้ ข 5 2
โดยใหน้ กั เรียนฝึกชงั่ น�ำ้ หนกั ของสง่ิ ของที่เป็นของจริง 4
แลว้ บอกนำ้�หนกั เป็นรายบคุ คล
3
สง่ิ ทไ่ี ดเ้ รียนรู้
ILOG 0 1 มะม่วงหนกั 3 กิโลกรมั 5 ขีด
• การบอกน�ำ้ หนักของสงิ่ ต่าง ๆ ทีม่ ากกว่า 1 กโิ ลกรัม 5 2
อาจบอกน�้ำ หนกั เป็นกโิ ลกรัมและขีด 4
จากน้นั ใหน้ ักเรยี นท�ำ แบบฝึกหดั 4.1 หนา้ 123 - 125
3

K ILOG 0 สม้ หนกั 2 กโิ ลกรมั 7 ขีด
5
4 1
2
3

ส่ิงที่ไดเ้ รียนรู้

ก�รบอกนำ�้ หนักของส่งิ ต่�ง ๆ ทมี่ �กกว่� 1 กโิ ลกรัม
อ�จบอกนำ้�หนักเป็นกโิ ลกรัมและขีด

แบบฝกึ หัด 4.1

196 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

4.2 การวดั น�ำ้ หนกั ตัว 4.2 การวดั นำ้าหนกั ตัว หนังสือเรยี นร�ยวชิ �พืน้ ฐ�น | คณติ ศ�สตร ์ ป.2
จุดประสงค์ บทที ่ 4 | การวัดน้าำ หนัก
พฒั นาความรู้
บอกน้ำ�หนักตวั เป็นกโิ ลกรัมและขดี เครื่องชง่ั สำาหรับวัดน้ำาหนักตวั แบบใช้ตัวเลข

ส่อื การเรียนรู้ แบบมีเขม็

−− เคร่ืองชง่ั สำ�หรบั วดั น�ำ้ หนักตวั แบบมเี ข็ม
−− เครอื่ งชัง่ สำ�หรบั วดั น�้ำ หนักตัวแบบใชต้ วั เลข

แนวการจดั การเรยี นรู้

การพัฒนาความรู้

1. ครูสนทนากบั นกั เรียนเกย่ี วกับการชั่งน้�ำ หนักตัว

วา่ ใชเ้ คร่ืองช่ังชนดิ ใดได้บ้าง เชน่ เคร่อื งช่ังแบบมีเข็ม | 197สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เครอื่ งชั่งแบบใชต้ วั เลข จากน้ันครแู นะน�ำ เคร่อื งชงั่ ทงั้

สองแบบ และแนะน�ำ เครือ่ งชนดิ ตา่ ง ๆ ตามหนังสือเรยี นหนา้ 197 ครอู าจใช้การถาม-ตอบ

เกย่ี วกับการวดั น้�ำ หนักตัวของนักเรียน เช่น นกั เรยี นหนักเท่าไร รไู้ ด้อย่างไร

| 145สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครรู ายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 4 | การวดั น้ำ�หนัก
ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 2 เลม่ 1
หนังสือเรียนรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
2. ครจู ดั กจิ กรรม ใครหนกั เทา่ ไร บทท่ี 4 | การวัดน้ำาหนัก
ตามหนงั สือเรียนหน้า 198 โดยครจู ัดเตรียม
เครอ่ื งชง่ั น�ำ้ หนกั ตวั แบบมเี ขม็ และแบบใชต้ วั เลข กิจกรรม ใครหนักเท่�ไร
และเนน้ ย�้ำ ว่าใหน้ กั เรยี นสังเกตหน้าปดั เครื่องชัง่ อปุ กรณ์ 1. เครื่องชง่ั นำ�้ หนักตัวแบบมีเข็ม
ก่อนชง่ั ทกุ คร้งั ว่า เครื่องชงั่ นำ�้ หนักตวั แบบมเี ขม็ 2. เครื่องช่งั น้ำ�หนักตวั แบบใชต้ วั เลข
เข็มต้องช้ที ี่ตัวเลข 0 เครอ่ื งชั่งน�้ำ หนักตัวแบบ วธิ ีจัดกจิ กรรม
ใช้ตัวเลข หนา้ ปดั ตอ้ งข้นึ ตวั เลข 0.0 (บางรุ่น
อาจไมป่ รากฎตัวเลข จนกว่าจะขน้ึ ชง่ั น�ำ้ หนัก) 1. ครเู ตรยี มเครือ่ งชั่งน�้ำ หนักตัวแบบมเี ข็มและแบบใช้ตัวเลข
แล้วให้นกั เรยี นทกุ คนชงั่ น้ำ�หนักตัวและ 2. ครูแนะนำ�ขอ้ ปฏิบัติในก�รวัดน�้ำ หนักตัว และสมุ่ นกั เรียน 1 คน
อา่ นนำ้�หนกั ของตนเอง ครูแนะน�ำ วา่ ออกม�วดั น้�ำ หนกั ตัวดว้ ยเคร่อื งชงั่ น�ำ้ หนกั ตวั แบบมีเขม็ และแนะน�ำ
ในการอา่ นน�ำ้ หนกั จากเครอ่ื งชง่ั น�ำ้ หนกั ตวั ก�รอ่�นน้ำ�หนักตวั จ�กเครื่องชั่งน้�ำ หนกั ตวั แบบมีเข็ม
แบบใชต้ วั เลขใหอ้ า่ นดังนี้ หนา้ ปดั เครอื่ งชั่ง 3. ใหน้ ักเรยี นวัดนำ�้ หนักตัวของตนเองด้วยเครอื่ งชง่ั นำ�้ หนกั ตัวแบบมเี ขม็
ขนึ้ ตวั เลข 49.5 อา่ นวา่ สี่สิบเกา้ จุดห้า และบอกนำ้�หนกั ของตนเอง
และใหบ้ อกน้ำ�หนักวา่ 49 กโิ ลกรมั 5 ขดี 4. ครูแนะนำ�เคร่อื งชั่งนำ�้ หนักตวั แบบใชต้ วั เลขและก�รอ�่ นนำ�้ หนกั

3. ครูให้นกั เรยี นชว่ ยกันบอกนำ�้ หนัก เช่น จ�กภ�พ 49.5 อ�่ นว่� สสี่ บิ เก้าจุดห้า
โดยใช้ภาพในหนังสือเรยี นหน้า 199 เพื่อฝกึ หม�ยถงึ 49 กโิ ลกรัม 5 ขีด
ใหน้ ักเรียนอา่ นน้�ำ หนกั จากเครื่องชัง่ แบบมเี ข็ม
และแบบใช้ตวั เลข ครอู าจนำ�บัตรภาพการชง่ั 5. ใหน้ ักเรียนวดั นำ�้ หนักตัวของตนเองด้วยเคร่อื งชงั่ น�้ำ หนกั ตัวแบบใชต้ ัวเลข
นำ�้ หนักตัวจากเครอื่ งชงั่ แบบมเี ขม็ และ และบอกน�้ำ หนกั ของตนเอง
แบบใชต้ ัวเลขมาใหน้ กั เรยี นอา่ นน้�ำ หนัก 6. ครใู หน้ กั เรยี นสังเกตผลก�รวัดน้�ำ หนกั ตวั ดว้ ยเครอ่ื งชงั่ ทงั้ 2 แบบว่�
เพอื่ ฝกึ เพ่ิมเตมิ หากนักเรียนอ่านน�้ำ หนกั ตัว เหมือนกนั หรือแตกต่�งกนั อย่�งไร เพร�ะเหตใุ ด
ไมถ่ กู ต้องครคู วรแกไ้ ขทนั ท ี โดยครเู น้นย้�ำ ว่า 198 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
การบอกน้�ำ หนักจากเครื่องชั่งแบบใชต้ ัวเลข
ตวั เลขท่อี ยู่หนา้ จดุ จะบอกน�้ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรัม หนงั สอื เรียนร�ยวชิ �พืน้ ฐ�น | คณิตศ�สตร์ ป.2
ตัวเลขทอ่ี ย่หู ลังจุดจะบอกน�้ำ หนกั เปน็ ขดี เชน่ บทที ่ 4 | การวดั น้ำาหนัก
15.3 บอกนำ้�หนักว่า 15 กโิ ลกรมั 3 ขดี
อา่ นนาำ้ หนักจากเคร่ืองชัง่ นาำ้ หนกั ตวั

3332
33
19 32
21 40 30
21
36 20 น�้ำ หนกั 32 กโิ ลกรมั
36 19
19 20
4040 30
30
นำ�้ หนัก 20 กิโลกรมั
36
36 31

40
30

น�้ำ หนัก 22 กิโลกรมั 4 ขีด น้ำ�หนัก 33 กโิ ลกรมั 9 ขีด

| 199สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

146 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวดั น�้ำ หนัก คู่มือครูรายวิชาพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์
ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1

การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนังสือเรียนร�ยวชิ �พน้ื ฐ�น | คณติ ศ�สตร์ ป.2
บทที่ 4 | การวัดนำา้ หนัก
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรยี น
โดยใหน้ กั เรียนอ่านนำ�้ หนกั ตวั จากเครือ่ งชง่ั แบบมีเขม็ ตรวจสอบความเขา้ ใจ
และ เคร่อื งช่งั แบบใชต้ ัวเลขในแต่ละภาพตาม อ่านนา้ำ หนกั จากเคร่อื งชงั่ นา้ำ หนกั ตวั
หนงั สือเรยี นหนา้ 200 จากนั้นครแู ละนกั เรียนร่วมกนั
ตรวจสอบความถูกต้องและสรปุ ส่ิงทไี่ ด้เรยี นรู้ 28
หากนกั เรียนอา่ นนำ�้ หนกั ตัวไมถ่ ูกตอ้ ง ครูควรแกไ้ ข
โดยการให้นกั เรียนฝึกชั่งน�ำ้ หนักตัวของตนเองและ 29
เพื่อนในห้องแล้วบอกน�ำ้ หนักเปน็ รายบคุ คล 29
จากนั้นรว่ มกันสรปุ ส่ิงทีไ่ ดเ้ รียนรู้ 36
36 27

40
30
19 28
40 30

28นำ�้ หนัก 80 3นำ้�หนกั
กิโลกรัม กโิ ลกรมั ขีด

สิ่งที่ได้เรียนรู้
เคร่อื งชัง่ ส�ำ หรับวัดน�ำ้ หนักตัวมที ้ังแบบมีเข็มและแบบใช้ตวั เลข

สง่ิ ทีไ่ ดเ้ รยี นรู้ แบบฝกึ หัด 4.2

• เครอื่ งชงั่ ส�ำ หรับวดั นำ้�หนักตวั มีท้งั แบบมีเขม็ 200 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
และแบบใชต้ ัวเลข
จากนัน้ ให้นักเรียนทำ�แบบฝกึ หดั 4.2 หน้า 126 - 127

4.3 การวัดน�ำ้ หนักเป็นกรัม หนงั สือเรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
จดุ ประสงค์ บทที่ 4 | การวดั น้ำาหนัก

บอกนำ�้ หนักของสง่ิ ตา่ ง ๆ เป็นกรัม 4.3 การวดั นาำ้ หนักเป็นกรมั

สอื่ การเรยี นรู้ พัฒนาความรู้

−− เครอ่ื งชง่ั สปรงิ ชนดิ 1 กโิ ลกรมั และชนดิ 3 กโิ ลกรมั กิจกรรม หนึ่งกโิ ลกรมั เท่�กับกกี่ รมั 900 1kg 100
−− ข้าวสารบรรจถุ ุง 10 ถุง ถงุ ละ 100 กรัม อุปกรณ์ 1. เครอ่ื งชง่ั สปรงิ ชนิด 3 กโิ ลกรมั 800 200
−− บตั รภาพการชัง่ สง่ิ ของ 2. เครื่องชงั่ สปรงิ ชนิด 1 กิโลกรมั ดงั รปู
700 300
แนวการจดั การเรียนรู้
การพัฒนาความรู้ 600 400
500

3. ข้�วส�รบรรจุถุง 10 ถงุ หนกั ถุงละ 100 กรมั

วิธีจดั กจิ กรรม

1. ครเู ตรียมเครื่องช่งั สปริงชนดิ 3 กิโลกรมั และชนิด 1 กิโลกรมั

2. ครูช่งั ข�้ วส�ร 1 ถุง โดยใช้เครื่องสปริงชนิด 3 กิโลกรมั ใหน้ กั เรียน
อ่�นน�้ำ หนักจ�กเครอ่ื งช่งั และบอกน�ำ้ หนักเป็นขดี (ข้�วส�รหนัก 1 ขีด)

3. ครแู นะนำ�และส�ธิตก�รใชเ้ ครื่องชง่ั สปริงชนดิ 1 กโิ ลกรมั โดยนำ�
ถุงข�้ วส�รที่ชง่ั ในขอ้ 2 ม�ว�งบนเคร่อื งชงั่ สปรงิ ชนิด 1 กโิ ลกรัม
ใหน้ กั เรียนสงั เกตเข็มของเครอื่ งชงั่ ว่�เขม็ จะเคลื่อนจ�กตวั เลข 0 ไปท่ี
ตวั เลข 100 ครแู นะน�ำ ก�รอ�่ นน�ำ้ หนกั ทมี่ หี นว่ ยเปน็ กรมั (ข�้ วส�รหนกั
100 กรมั ) และบอกนกั เรยี นว�่ ข�้ วส�รหนกั 1 ขดี เท�่ กบั ข�้ วส�รหนกั
100 กรมั

4. ครใู ห้นกั เรยี นน�ำ ถุงข้�วส�รท่ีมีน้�ำ หนกั 100 กรมั จ�ำ นวน 1 ถงุ ว�งเพิ่ม
ลงบนเครื่องชั่งชนิด 3 กโิ ลกรัม พรอ้ มกบั อ�่ นนำ้�หนักเป็นกรัม จ�กนน้ั
ครูให้นกั เรยี นว�งถงุ ข�้ วส�รเพิ่มทีละถงุ และอ�่ นน้ำ�หนักเปน็ กรัม
ไปเรอ่ื ย ๆ จนครบ 10 ถงุ

1. ครูสนทนากบั นกั เรยี นเกีย่ วกับการชงั่ นำ้�หนกั | 201สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เป็นขดี ว่าอา่ นนำ้�หนักเปน็ ขดี จากเครอ่ื งช่ังไดอ้ ย่างไร

จากนน้ั ครูจัดกิจกรรม หนึ่งกโิ ลกรัมเท่ากับก่กี รัม ตามหนังสือเรียนหนา้ 201 - 202 โดยครู

เตรยี มอปุ กรณ์ให้พร้อมก่อนจัดกิจกรรม และครคู วรเนน้ ยำ�้ ว่า กอ่ นชงั่ น�้ำ หนักส่ิงของต่าง ๆ

ควรสงั เกต เข็มชี้นำ้�หนักต้องช้ีท่ตี วั เลข 0 ทุกครง้ั จากนน้ั ครชู งั่ ขา้ วสารบรรจถุ งุ (หนกั 1 ขดี ) 1 ถงุ

ลงบนเครอื่ งชง่ั สปริงชนิด 3 กโิ ลกรัมและให้นักเรยี นอ่านนำ้�หนกั เป็นขดี

| 147สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครูรายวิชาพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 4 | การวดั นำ�้ หนกั
ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 2 เล่ม 1
หนงั สอื เรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จากน้ันครูน�ำ ขา้ วสารบรรจถุ ุง ถงุ เดมิ บทที่ 4 | การวัดนำา้ หนกั
ไปชัง่ บนเคร่อื งชง่ั สปรงิ ชนดิ 1 กโิ ลกรมั
ซง่ึ เขม็ จะช้ีไปทตี่ ัวเลข 100 ครูแนะนำ� ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสาร ข�าวสารข�าขวส�าวารสาขร�าวขส�าาวขรส�าาวรสาร
การอา่ นนำ้�หนกั ว่า ข้าวสารหนัก 100 กรมั ข�าวสารข�าวสาร ข�าวสขา�ราวสาร
ครูใหน้ กั เรียนสงั เกตว่า ขา้ วสาร 1 ขีด หนัก
เท่ากบั ข้าวสาร 100 กรมั ครูใหน้ กั เรียนวางถงุ OG 0KIL1 OG 0 1 OG 0 1 OG 0 1
ข้าวสารเพ่มิ ทลี ะถงุ และอ่านน้ำ�หนกั เป็นขดี และ 3 3 3 3
อ่านนำ�้ หนกั เป็นกรัม ไปเรื่อย ๆ จนครบ 10 ถงุ KIL KIL
เชน่ 2 2 2 2
ข้าวสาร 1 ขีด หนกั เทา่ กบั ข้าวสาร 100 กรัม KIL
ขา้ วสาร 2 ขีด หนกั เท่ากบั ขา้ วสาร 200 กรมั 1 ขดี 2 ขดี 3 ขีด KIL 10 ขีด
ขา้ วสาร 3 ขีด หนักเท่ากบั ขา้ วสาร 300 กรัม หรือ 100 กรมั หรอื 200 กรมั หรือ 300 กรมั หรอื 1,000 กรมั
หรือ 1 กิโลกรัม
ขา้ วสาร 10 ขดี หนกั เทา่ กบั ขา้ วสาร 1,000 กรมั
ซ่งึ บนเครือ่ งชง่ั สปรงิ ชนิด 1 กโิ ลกรมั จะชีท้ ี่ 5. ครใู ห้นักเรยี นสรุปรว่ มกนั ว่�
ตัวเลข 1 ครแู ละนกั เรยี นร่วมกนั สรุปวา่
น�ำ้ หนัก 1 กโิ ลกรมั เทา่ กับ น้�ำ หนกั 10 ขดี นำ�้ หนกั 1 กิโลกรมั เท่�กับ น้ำ�หนัก 10 ขีด
น�้ำ หนัก 1 ขดี เท่ากบั น�้ำ หนัก 100 กรมั น้ำ�หนกั 1 ขีด เท่�กับ น้�ำ หนัก 100 กรัม
น้ำ�หนัก 1 กิโลกรมั เท่ากบั นำ�้ หนกั 1,000 กรัม นำ�้ หนัก 1 กโิ ลกรัม เท�่ กับ นำ�้ หนกั 1,000 กรมั

ครใู ชก้ ารถาม-ตอบ เพือ่ ใหน้ กั เรียนสรปุ น้ำ�หนกั คร่งึ ขีด คอื นำ�้ หนกั 50 กรัม
ใหไ้ ด้ว่า นำ้�หนกั ครึ่งขดี คอื น้�ำ หนัก 50 กรมั
เช่น ครูชัง่ นำ้�หนกั ข้าวสาร 1 ถงุ ใหน้ กั เรียน OG 0 1
อา่ นน�ำ้ หนักได้ 100 กรัม ครูถามนกั เรียนวา่ 3
ถ้าเทข้าวสารออกให้เหลอื ครงึ่ ถงุ แล้วนำ�มาช่งั
จะไดน้ �้ำ หนักเท่าไร (50 กรัม) 2

2. ครูใหน้ ักเรยี นช่วยกันอ่านนำ้�หนกั ของ ชมพหู่ นัก 3 ขดี คร่งึ หรอื 350 กรมั
ส่งิ ของเปน็ กรมั โดยใชภ้ าพในหนงั สอื เรียนหนา้
203 เพ่อื ฝกึ ให้นักเรียนอา่ นน�้ำ หนักเปน็ กรัมและ 202 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ครูอาจนำ�บตั รภาพการช่งั ส่งิ ของต่าง ๆ มาให้
นักเรยี นอา่ นน�้ำ หนกั เพอ่ื ฝกึ เพมิ่ เติม หนังสอื เรยี นร�ยวิช�พืน้ ฐ�น | คณติ ศ�สตร์ ป.2
บทที ่ 4 | การวดั นาำ้ หนัก

อา่ นนาำ้ หนักของสิ่งของเป็นกรมั

งาขาว

KIL KIL OG 0 1 KIL KIL OG 0 1
3 3

2 2

ง�ข�วหนกั 100 กรมั หอมแดงหนัก 400 กรมั

แปง� สาลี

OG 0 1 OG 0 1
3 3

2 2

กระเทียมหนัก 900 กรัม แป้งส�ลหี นกั 800 กรัม

แป�งมัน งาดำ

KIL OG 0 KIL OG 0
3 3
1 1
2 2

แปง้ มันหนัก 600 กรมั ง�ด�ำ หนกั 550 กรมั

| 203สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

148 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวัดนำ้�หนัก คู่มอื ครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณิตศาสตร์
ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

การตรวจสอบความเข้าใจ หนงั สือเรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทที่ 4 | การวดั นา้ำ หนกั
3. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียน
โดยใหน้ ักเรยี นอา่ นนำ้�หนักของส่งิ ตา่ ง ๆ เปน็ กรมั ตรวจสอบความเข้าใจ
ในแตล่ ะภาพทีก่ �ำ หนดมาใหต้ ามหนังสอื เรยี นหน้า 204 อา่ นน้ำาหนกั ของสงิ่ ของเป็นกรมั
จากนน้ั ครแู ละนักเรียนร่วมกันตรวจสอบความถกู ต้อง
และสรปุ สิง่ ทไี่ ด้เรียนรู้ หากนกั เรยี นอา่ นน�ำ้ หนัก KIL KIL OG 0 1 ตน้ หอมหนกั 700 กรัม
ของส่ิงตา่ ง ๆ เปน็ กรมั ไมถ่ ูกตอ้ ง ครูควรแก้ไข 3
โดยการใหน้ กั เรยี นฝกึ ชง่ั น�ำ้ หนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ ทเ่ี ปน็ ของจรงิ
แล้วอ่านน�้ำ หนกั เปน็ รายบคุ คล 2

ส่งิ ท่ีได้เรยี นรู้ OG 0 1 ผักชีหนกั 300 กรัม
3
• การบอกน�ำ้ หนกั ของส่งิ ต่าง ๆ อาจบอกเปน็ กรัม
น้ำ�หนัก 1 ขีด เทา่ กบั น้�ำ หนัก 100 กรมั 2
น�ำ้ หนัก 1 กโิ ลกรมั เทา่ กับ นำ้�หนกั 1,000 กรัม
จากนั้นให้นักเรียนทำ�แบบฝึกหัด 4.3 หนา้ 128 - 130 KIL OG 0 ผักก�ดข�วหนกั 950 กรมั
3
1
2

ส่ิงท่ไี ด้เรียนรู้ แบบฝึกหดั 4.3
ก�รบอกน�ำ้ หนกั ของสง่ิ ต่�ง ๆ อ�จบอกเปน็ กรมั
น�้ำ หนกั 1 ขดี เท�่ กับ นำ�้ หนกั 100 กรมั
น�ำ้ หนัก 1 กโิ ลกรัม เท�่ กบั น้ำ�หนกั 1,000 กรมั

204 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

4.4 การวัดน�้ำ หนักเป็นกโิ ลกรัมและกรมั หนังสอื เรยี นร�ยวิช�พืน้ ฐ�น | คณิตศ�สตร์ ป.2
จดุ ประสงค์ บทท่ี 4 | การวดั น้ำาหนัก

บอกนำ้�หนักของส่ิงตา่ ง ๆ เปน็ กโิ ลกรัมและกรัม 4.4 การวดั นำ้าหนกั เปน็ กิโลกรัมและกรัม

สอ่ื การเรยี นรู้ พัฒนาความรู้

−− บัตรภาพแสดงการชงั่ น้�ำ หนักของส่ิงตา่ ง ๆ ฟกั ทองหนักเท่�ไร ฟักทองหนกั 2 กโิ ลกรัม 4 ขดี
−− เครอ่ื งช่ังสปรงิ
−− สง่ิ ของทม่ี นี �ำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั และกรมั จ�ำ นวน 3 สง่ิ 4 ขีด เท�่ กับ 400 กรัม KIL OG 0 1
ดังน้นั ฟกั ทองหนัก 2 กโิ ลกรมั 400 กรมั KIL3

2

ส้มโอหนักเท่�ไร ส้มโอหนกั 1 กโิ ลกรัม 5 ขีด

OG 0 1
3
สม้ โอหนกั 1 กิโลกรมั ครงึ่
2

สม้ โอหนกั 1 กโิ ลกรัม 500 กรมั

งาดำ ง�ด�ำ หนัก 1 กโิ ลกรมั 250 กรัม
2 ขดี คร่งึ เท�่ กบั 250 กรัม
แนวการจดั การเรียนรู้ KIL OG 0
การพัฒนาความรู้ 3
1
2

1. ครสู นทนากับนกั เรียนเกย่ี วกับการชง่ั น้ำ�หนกั | 205สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เปน็ กิโลกรัมและขดี และการชง่ั น้ำ�หนักเป็นกรมั จากทไ่ี ด้

เรยี นผ่านมาแลว้ ในช่ัวโมงกอ่ นหน้านี ้ จากนน้ั ครูใช้การถามตอบเพื่อให้นักเรียนเชอื่ มโยงความรู้

1 ขีด เทา่ กบั กก่ี รัม (100 กรัม) 1 กโิ ลกรมั เท่ากบั ก่ีขีด (10 ขีด) 1 กิโลกรัม เทา่ กบั กีก่ รมั

(1,000 กรมั ) เช่น

| 149สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 4 | การวดั นำ�้ หนกั
ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 2 เล่ม 1
หนังสอื เรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
มะมว่ งหนัก 1 กโิ ลกรัม 2 ขีด จะเท่ากบั บทท่ี 4 | การวดั นา้ำ หนัก
มะมว่ งหนัก 1 กิโลกรมั กี่กรัม (1 กิโลกรมั
200 กรมั ) กจิ กรรม บอกน�้ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรัมและกรมั

จากนนั้ ใช้หนังสือเรยี นหน้า 205 อปุ กรณ ์ 1. เคร่อื งชัง่ สปรงิ
เพือ่ สนทนาเกย่ี วกับการบอกน�้ำ หนกั เป็น 2. สิง่ ของที่มีน�ำ้ หนกั เปน็ กิโลกรมั และกรมั
กโิ ลกรัมและกรัม ครใู ชก้ ารถาม-ตอบเก่ียวกับ 3. แบบบันทกึ กจิ กรรม
น้ำ�หนกั ที่เปน็ ครง่ึ ขีด เช่น
วธิ ีจดั กจิ กรรม
ส้มหนกั 1 ขีดคร่งึ จะเทา่ กบั ส้มหนัก
กี่กรัม (150 กรมั ) 1. ครูแบ่งนกั เรียนเปน็ กลมุ่ แจกแบบบันทกึ กิจกรรมและสิง่ ของทีจ่ ะช่งั
กลมุ่ ละ 3 อย่�ง
กระท้อนหนกั 3 ขดี คร่งึ จะเทา่ กับ
กระทอ้ นหนักกี่กรัม (350 กรัม) 2. ครูใหน้ กั เรียนแตล่ ะกลุ่มชง่ั สง่ิ ของต�มท่ีกำ�หนดแลว้ บนั ทกึ นำ้�หนกั ที่ช่ังได้
ในแบบบนั ทึกกิจกรรม
2. ครูจดั กิจกรรม บอกน�้ำ หนกั เปน็
กโิ ลกรมั และกรัม ตามหนงั สือเรียนหนา้ 206 3. ตวั แทนกล่มุ ออกม�นำ�เสนอผลก�รช่งั ครูและเพอ่ื นชว่ ยกันตรวจสอบ
โดยครจู ัดเตรยี มเครื่องช่ังสปริงและสิง่ ของทม่ี ี คว�มถกู ต้อง
น้�ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรัมและกรัม 3 สิง่ ตามความ
เหมาะสม เชน่ มะนาวบรรจถุ งุ กระเทียมบรรจุถุง ตัวอย่างแบบบนั ทึกกจิ กรรม
ซง่ึ ครตู ้องทดลองชงั่ ก่อนเพื่อให้สิง่ ของเหลา่ นั้นมี
น้�ำ หนักตามต้องการ คือ มีนำ�้ หนกั เป็นกโิ ลกรัม ลำาดับที่ สิง่ ของ น้าำ หนกั ที่ชัง่ ได้
และกรัม เช่น มะนาวหนัก 1 กโิ ลกรัม 200 กรมั
ครูใหน้ ักเรยี นแต่ละกลุ่มชง่ั ส่งิ ของแล้วบนั ทกึ ผล 1 .................................... .............. กิโลกรัม .............. กรัม
การช่งั ลงในแบบบนั ทกึ กจิ กรรม แลว้ นำ�เสนอ 2 .................................... .............. กโิ ลกรัม .............. กรมั
หน้าชั้นเรียน 3 .................................... .............. กโิ ลกรัม .............. กรมั

ครคู วรเนน้ ย�ำ้ วา่ กอ่ นชง่ั ควรสังเกต 206 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
เข็มชีน้ ้�ำ หนกั ต้องชที้ ีต่ วั เลข 0 ทกุ ครัง้
หนังสือเรียนร�ยวิช�พื้นฐ�น | คณิตศ�สตร์ ป.2
3. ครูให้นักเรียนอ่านน้ำ�หนกั เป็น บทท ี่ 4 | การวัดนำ้าหนกั
กิโลกรัมและกรัมโดยใช้ภาพในหนังสอื เรยี น
หน้า 207 เพื่อฝึกให้นกั เรียนอ่านนำ�้ หนัก อา่ นน้ำาหนักของส่ิงของเป็นกโิ ลกรัมและกรมั
เป็นกิโลกรมั และกรัม ครอู าจนำ�บตั รภาพ
การชัง่ ส่งิ ต่าง ๆ มาใหน้ ักเรียนอา่ นน้ำ�หนกั OG 0KIL KIL KIL1 OG 0 1
เพ่อื ฝกึ เพม่ิ เตมิ 3 KIL KIL KIL3

2 2

แตงโมหนัก 2 กิโลกรมั 200 กรัม ทุเรียนหนกั 2 กิโลกรัม 250 กรมั

OG 0 1 OG 0 1
3 3

2 2

สบั ปะรดหนกั 1 กโิ ลกรมั 500 กรมั สม้ หนกั 2 กโิ ลกรมั 400 กรัม

ข�าว
เหนียว

OG 0 1 OG 0 1
3 3

2 2

ข�้ วเหนยี วหนกั 2 กโิ ลกรมั 400 กรมั ถว่ั เหลอื งหนกั 1 กโิ ลกรมั 100 กรมั

| 207สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

150 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวัดน้ำ�หนกั คูม่ ือครรู ายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์
ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เล่ม 1

การตรวจสอบความเข้าใจ หนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทที่ 4 | การวัดน้าำ หนัก
4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียน
โดยใหน้ กั เรยี นอ่านน�ำ้ หนกั ของส่ิงตา่ ง ๆ ในหนังสือเรยี น ตรวจสอบความเข้าใจ
หน้า 208 จากนนั้ ครแู ละนกั เรียนรว่ มกันตรวจสอบ อ่านนำา้ หนักของสงิ่ ของเปน็ กโิ ลกรมั และกรมั
ความถูกต้องและสรุปส่ิงท่ไี ด้เรยี นรู้ หากนกั เรียน
อา่ นน้ำ�หนกั ของส่งิ ต่าง ๆ เปน็ กิโลกรมั และกรัมไมถ่ กู ตอ้ ง KK ILOG 0 1 มันส�ำ ปะหลงั หนกั 4 กโิ ลกรัม 500 กรัม
ครูควรแกไ้ ขโดยการใหน้ กั เรยี นฝึกช่งั น�้ำ หนักของสิ่งต่าง ๆ 5 2 มะละกอหนัก 1 กโิ ลกรมั 700 กรัม
ท่เี ปน็ ของจรงิ แล้วอา่ นนำ้�หนกั เปน็ รายบคุ คล 4

สิ่งที่ได้เรยี นรู้ 3

• การบอกน�ำ้ หนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ อาจบอกเปน็ กโิ ลกรมั และกรมั ILOG 0 1
จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 4.4 หนา้ 131 - 133 5 2
4

3

K ILOG 0 แคร์รอตหนัก 1 กโิ ลกรมั 350 กรัม
5
4 1
2
3

ส่งิ ท่ีได้เรยี นรู้
ก�รบอกน้ำ�หนกั ของสงิ่ ต�่ ง ๆ อ�จบอกเป็นกิโลกรัมและกรมั

แบบฝึกหดั 4.4

208 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

4.5 ความสมั พันธ์ของหนว่ ยน้�ำ หนกั
จุดประสงค์

บอกนำ้�หนักของส่ิงต่าง ๆ โดยใช้ความสัมพนั ธ์ของหนว่ ยน้�ำ หนกั

สื่อการเรียนรู้ หนงั สือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 4 | การวัดนำา้ หนัก
บัตรภาพแสดงนำ้�หนกั ของสิง่ ตา่ ง ๆ
4.5 ความสัมพันธ์ของหนว่ ยนาำ้ หนกั

พัฒนาความรู้

ตน้ หอมหนกั กก่ี รมั

แนวการจดั การเรียนรู้ ตน้ หอมหนัก 8 ขดี 1 ขีด เท�่ กบั 100 กรัม
การพฒั นาความรู้ 8 ขดี เท�่ กบั 800 กรมั

ดงั นั้น ต้นหอมหนกั 800 กรัม

1. ครูสนทนากับนักเรยี นเกีย่ วกับความสมั พนั ธข์ อง ผกั ชหี นกั กี่ขดี

หนว่ ยน้�ำ หนกั เชน่ ผกั ชีหนัก 600 กรมั 100 กรัม เท่�กับ 1 ขีด
1 ขดี เท่ากับ 100 กรมั 600 กรมั เท�่ กับ 6 ขีด
10 ขดี เท่ากับ 1 กิโลกรัม
1,000 กรมั เทา่ กบั 1 กิโลกรัม ดังนน้ั ผักชีหนัก 6 ขดี
ครตู ิดบัตรภาพแสดงน้�ำ หนกั ของตน้ หอม 8 ขดี
ตอบคำาถาม

1 คะน�้ หนัก 7 ขีด เท�่ กับ คะน้�หนักก่กี รมั 700 กรัม
2 แตงกว�หนัก 10 ขีด เท่�กับ แตงกว�หนกั กก่ี รัม 1,000 กรัม
3 ผกั ก�ดข�วหนกั 500 กรัม เท่�กบั ผกั ก�ดข�วหนกั ก่ีขดี 5 ขีด
4 มะระหนกั 900 กรัม เท่�กบั มะระหนกั กขี่ ดี 9 ขีด

| 209สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

แลว้ ใช้ค�ำ ถามว่า ต้นหอมหนักกีก่ รมั โดยใหน้ กั เรยี นใช้

ความสมั พนั ธข์ องหนว่ ยน�ำ้ หนกั 1 ขดี เทา่ กบั 100 กรมั นกั เรยี นควรตอบไดว้ า่ ตน้ หอมหนกั 800 กรมั

จากนัน้ ครูถามวา่ ผกั ชีหนัก 600 กรมั เท่ากบั ผกั ชหี นักก่ีขดี นกั เรยี นควรตอบไดว้ า่ ผกั ชหี นกั 6 ขีด

ครูอาจถามค�ำ ถามอ่นื เพ่ิมเตมิ เกี่ยวกบั การเปล่ียนหน่วยนำ้�หนักท่ีมีหนว่ ยเปน็ ขดี ใหเ้ ปน็ กรมั หรอื

การเปล่ียนหนว่ ยน้ำ�หนักท่มี ีหนว่ ยเปน็ กรัมใหเ้ ปน็ ขีด เชน่

| 151สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครูรายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 4 | การวัดน�้ำ หนัก
ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 2 เลม่ 1
หนงั สอื เรยี นร�ยวิช�พน้ื ฐ�น | คณิตศ�สตร ์ ป.2
−− กงุ้ หนกั 2 ขีด เท่ากับกุง้ หนักกีก่ รัม (200 กรัม) บทที่ 4 | การวดั นาำ้ หนัก
−− ผกั บุง้ หนกั 400 กรมั เท่ากบั ผกั บุ้งหนกั กี่ขีด (4 ขดี )
และใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั ตอบคำ�ถาม ข้อ 1 – 4 ปหู นกั กข่ี ีด
ในกรอบท้ายหน้า 209
ปูหนัก 2 กโิ ลกรัม 3 ขีด
2. ครตู ดิ บตั รภาพแสดงนำ�้ หนกั ของปูหนัก
2 กโิ ลกรัม 3 ขดี แลว้ ใชค้ ำ�ถามว่า ปูหนักก่ีขีด โดย 1 กิโลกรมั เท่�กับ 10 ขีด 2 กิโลกรัม 3 ขดี เท่�กับ
ใหน้ กั เรยี นใชค้ วามสมั พันธ์ 1 กโิ ลกรัม เท่ากบั 10 ขดี 2 กโิ ลกรมั เท่�กบั 20 ขีด 20 + 3 = 23 ขีด
นกั เรียนควรตอบไดว้ า่ ปหู นกั 23 ขดี จากนนั้ ครถู ามวา่ 2 กโิ ลกรัม 3 ขดี เท�่ กับ 23 ขีด
กงุ้ หนัก 13 ขีด เท่ากับกงุ้ หนักก่ีกโิ ลกรมั ก่ีขีด นักเรียน
ควรตอบได้วา่ กุ้งหนัก 1 กิโลกรัม 3 ขีด ครูอาจถาม ดงั นั้น ปูหนัก 23 ขดี
ค�ำ ถามอืน่ เพ่มิ เติมเกย่ี วกับการเปลีย่ นหน่วยน�้ำ หนัก
ที่มหี น่วยเป็นกโิ ลกรมั และขดี ให้เปน็ ขดี หรือ การเปลย่ี น กุ้งหนกั กี่กโิ ลกรมั กขี่ ดี
หน่วยน้ำ�หนักท่มี ีหน่วยเปน็ ขดี ใหเ้ ป็นกิโลกรมั และขีด เชน่
−− ปลาหนัก 24 ขดี เท่ากับปลาหนักกกี่ โิ ลกรมั ก่ขี ีด ก้งุ หนัก 13 ขดี
(2 กโิ ลกรมั 4 ขดี )
−− หมกึ หนกั 7 กิโลกรมั 1 ขีด เทา่ กบั หมึกหนักกขี่ ีด 10 ขดี เท่�กับ 1 กโิ ลกรมั 13 คือ 10 กบั 3
(71 ขีด) 13 ขดี เท�่ กบั 1 กโิ ลกรัม 3 ขีด
และใหน้ กั เรียนช่วยกันตอบค�ำ ถาม ข้อ 1 – 4 ในกรอบทา้ ย
หนา้ 210 ดังน้นั กุ้งหนัก 1 กโิ ลกรมั 3 ขดี

3. ครตู ดิ บตั รภาพสม้ โอหนกั 2 กโิ ลกรมั 400 กรัม ตอบคาำ ถาม
ครูถามวา่ ส้มโอหนกั กข่ี ีด โดยใช้ความสัมพันธ์ 1 หอยแครงหนัก 5 กโิ ลกรัม เท�่ กบั หอยแครงหนกั กขี่ ีด 50 ขดี
2 หมกึ หนกั 2 กโิ ลกรัม 8 ขดี เท่�กบั หมึกหนกั ก่ีขีด 28 ขีด
1 ขดี เทา่ กบั 100 กรมั 3 ปล�หนกั 25 ขีด เท�่ กบั ปล�หนกั ก่ีกโิ ลกรัม ก่ีขีด 2 กิโลกรัม 5 ขดี
10 ขีด เทา่ กับ 1 กิโลกรัม 4 แมงด�ทะเลหนัก 42 ขีด เท�่ กับ แมงด�ทะเลหนักก่กี ิโลกรมั กี่ขดี
1,000 กรัม เทา่ กับ 1 กโิ ลกรมั 4 กิโลกรมั 2 ขีด
นกั เรยี นอาจเปลย่ี น 400 กรมั เป็น 4 ขีดกอ่ น จากนัน้
จึงเปล่ียน 2 กิโลกรมั เป็น 20 ขีด 210 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ดงั น้ัน ส้มโอหนัก 2 กิโลกรมั 400 กรมั เท่ากบั ส้มโอหนัก
20 + 4 = 24 ขีด ซง่ึ ครอู าจใช้แผนภาพแสดงแนวคดิ ดังนี้ หนังสือเรียนร�ยวิช�พน้ื ฐ�น | คณติ ศ�สตร์ ป.2
บทท่ ี 4 | การวดั น้าำ หนัก

สม้ โอหนักกข่ี ีด

สม้ โอหนัก 2 กโิ ลกรมั 400 กรัม

1 กิโลกรัม เท่�กบั 10 ขดี 2 กโิ ลกรมั เท่�กับ 20 ขดี
100 กรัม เท่�กบั 1 ขีด 400 กรัม เท�่ กับ 4 ขดี

จะได ้ 2 กโิ ลกรมั 400 กรัม เท่�กบั 20 + 4 = 24 ขีด

ดังนนั้ สม้ โอหนกั 24 ขีด

ทุเรยี นหนกั กี่กโิ ลกรัม กีก่ รัม

ทุเรียนหนกั 37 ขีด

10 ขดี เท่�กับ 1 กิโลกรัม 1 ขดี เท�่ กับ 100 กรัม
30 ขดี เท�่ กับ 3 กิโลกรมั 7 ขดี เท�่ กบั 700 กรมั
37 ขีด เท�่ กบั 3 กโิ ลกรัม 7 ขดี

จะได ้ 37 ขดี เท่�กับ 3 กโิ ลกรมั 700 กรัม

ดังน้ัน ทุเรียนหนกั 3 กิโลกรัม 700 กรมั

ตอบคาำ ถาม 4 กิโลกรัม 900 กรมั

1 มังคดุ หนกั 49 ขดี เท่�กบั มังคดุ หนักกก่ี โิ ลกรมั ก่ีกรมั

2 เง�ะหนกั 7 กโิ ลกรมั 600 กรมั เท�่ กับ เง�ะหนกั ก่ขี ดี 76 ขดี

| 211สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

152 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวัดน�ำ้ หนกั ค่มู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

2 กิโลกรัม 400 กรัม

20 ขีด 4 ขดี

ครตู ิดบัตรภาพทเุ รียนหนกั 37 ขีด ครูถามวา่ ทเุ รยี นหนักกก่ี ิโลกรมั กกี่ รมั นกั เร4 ียนควรตอบ

ไดว้ ่า ทุเรยี นหนัก 3 กิโลกรมั 700 กรัม นกั เรียนอาจเปล่ียน 37 ขดี เปน็ 3 กโิ ลกรัม 7 ขีดก่อน

จากนั้นจงึ เปลี่ยน 7 ขดี เป็น 700 กรมั ดงั นัน้ ทเุ รยี นหนัก 3 กโิ ลกรมั 700 กรัม ซึ่งค1 รูอาจใช้

แผนภาพแสดงแนวคดิ ดงั น้ี หนงั สือเรียนร�ยวชิ �พนื้ ฐ�น | คณติ ศ�สตร ์ ป.2
37 ขดี บทท่ ี 4 | การวัดนาำ้ หนัก

30 ขีด 7 ขดี ตรวจสอบความเขา้ ใจ
ตอบคาำ ถาม

1

หอมหวั ใหญห่ นกั 1,000 กรัม เท่�กับหอมหัวใหญห่ นักก่ขี ีด 10 ขีด

3 กโิ ลกรัม 700 กรัม 2

ครูอาจถามค�ำ ถามอน่ื เพิ่มเตมิ เก่ยี วกบั การเปลยี่ น กระเทียมหนกั 24 ขีด เท�่ กับกระเทยี มหนกั กี่กโิ ลกรมั กีข่ ีด
หนว่ ยนำ้�หนกั ทม่ี หี น่วยเปน็ กโิ ลกรัมและกรมั ใหเ้ ปน็ ขดี หรอื
การเปล่ยี นหนว่ ยน�ำ้ หนักขีดให้เป็นกโิ ลกรมั และกรมั เชน่ 2 กโิ ลกรัม 4 ขดี
−− ขนนุ หนกั 31 ขีด เท่ากับขนนุ หนักกีก่ ิโลกรมั ก่กี รมั
(3 กิโลกรัม 100 กรมั ) 3
−− ส้มหนกั 1 กโิ ลกรัม 900 กรัม เทา่ กบั สม้ หนักก่ีขดี
(19 ขดี ) กุ้งหนกั 5 กโิ ลกรัม 500 กรมั เท�่ กบั กงุ้ หนกั ก่ีขีด 55 ขดี

สง่ิ ท่ีไดเ้ รยี นรู้

ก�รบอกน้ำ�หนกั ของสิง่ ต่�ง ๆ อ�จบอกเปน็ กิโลกรัม กรมั ขีด
กโิ ลกรัมและกรมั หรอื กโิ ลกรมั และขดี โดยใช้คว�มสัมพันธ์

1 กิโลกรัม เท่�กบั 10 ขีด
1 ขีด เท�่ กบั 100 กรมั

และ 1 กิโลกรมั เท�่ กบั 1,000 กรมั แบบฝกึ หดั 4.5

212 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

และให้นักเรียนชว่ ยกันตอบค�ำ ถาม ข้อ 1 – 2 ในกรอบทา้ ยหนา้ 211

การตรวจสอบความเขา้ ใจ

4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น โดยใหน้ กั เรยี นตอบค�ำ ถามทเ่ี กย่ี วกบั น�ำ้ หนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ
ในหนังสอื เรยี นหนา้ 212 ซึง่ ต้องเปล่ยี นหน่วยนำ้�หนกั โดยใช้ความสมั พันธข์ องหน่วยน้ำ�หนัก จากน้ัน
ครูและนักเรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ งและสรปุ สงิ่ ทไ่ี ดเ้ รียนรู้ หากมนี ักเรียนตอบค�ำ ถามไม่ได้
ครคู วรแกไ้ ขโดยการให้นักเรยี นฝกึ เปล่ยี นหนว่ ยน้�ำ หนักของสงิ่ ต่าง ๆ เป็นรายบุคคล

สิ่งทไี่ ดเ้ รียนรู้

• การบอกนำ้�หนกั ของส่ิงต่าง ๆ อาจบอกเปน็ กิโลกรมั กรมั ขีด กโิ ลกรัมและกรมั หรือ
กิโลกรมั และขีด โดยใชค้ วามสัมพันธ์ 1 กโิ ลกรมั เทา่ กบั 10 ขีด 1 ขีด เท่ากับ 100 กรมั
และ 1 กโิ ลกรัม เทา่ กบั 1,000 กรัม
จากนน้ั ใหน้ ักเรยี นท�ำ แบบฝึกหัด 4.5 หน้า 134 -136

| 153สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครูรายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 4 | การวัดน้ำ�หนกั
ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

4.6 การเปรยี บเทยี บนำ�้ หนัก (1) หนังสือเรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จุดประสงค์ บทที่ 4 | การวัดนำ้าหนัก

เปรยี บเทยี บนำ�้ หนักของสง่ิ ตา่ ง ๆ 4.6 การเปรียบเทียบน้ำาหนกั (1)

พฒั นาความรู้

สื่อการเรยี นรู้ ILOG 0K ILOG 0 ILOG 0 ILOG 0
5 K55 5
−− บตั รภาพแสดงการชง่ั น�้ำ หนักขอสง่ิ ตา่ ง ๆ 4 K444
เช่น ปลาหนัก 3 กิโลกรัม 2 ขดี กงุ้ หนกั K
3 กโิ ลกรัม 4 ขีด 3 3 3 3
−− บตั รภาพแสดงน�้ำ หนกั ของส่งิ ต่าง ๆ 1 1 1 1
2 2 2 2

เปรยี บเทียบนำ�้ หนักของเหด็ ฟ�งกบั ผักบุง้ 3 กก. ม�กกว่� 1 กก.

นำ�้ หนักเป็นกิโลกรัมของสิง่ ใดม�กกว่�สิ่งนัน้ หนกั กว�่

เห็ดฟ�งหนกั 1 กโิ ลกรัม 5 ขีด ผักบุ้งหนกั 3 กิโลกรัม 4 ขีด
ผกั บ้งุ หนกั กว่�เหด็ ฟ�ง หรอื เห็ดฟ�งเบ�กว�่ ผักบุง้

แนวการจดั การเรียนรู้ เปรยี บเทยี บนำ�้ หนักของคะน�้ กบั กะหล่ำ�ปลี
การพัฒนาความรู้
ถ�้ นำ้�หนกั เปน็ กิโลกรัมเท่�กัน ใหเ้ ปรียบเทียบน้�ำ หนักเป็นขดี หรือกรมั
1. ครูตดิ บตั รภาพแสดงการชั่งนำ้�หนัก
1 กโิ ลกรัม เท�่ กัน
แต ่ 500 กรัม นอ้ ยกว่� 800 กรัม

ของเห็ดฟาง ผักบุง้ คะน้า และกะหลำ่�ปลี คะน้�หนัก 1 กโิ ลกรมั 500 กรัม กะหล่ำ�ปลหี นกั 1 กิโลกรมั 800 กรมั
ตามหนังสือเรยี นหนา้ 213 ครใู หน้ กั เรยี น คะน้�เบ�กว่�กะหล่ำ�ปล ี หรอื กะหล่ำ�ปลหี นกั กว�่ คะน�้
เปรยี บเทยี บนำ้�หนักของเหด็ ฟางกับผกั บุ้ง
| 213สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

โดยดจู ากเขม็ ชน้ี ้ำ�หนกั ทเ่ี ครื่องช่งั นกั เรียนควร

ตอบไดว้ า่ ผกั บุ้งหนกั กว่าเหด็ ฟาง โดยพจิ ารณาจากเข็มชีน้ ้ำ�หนกั ที่เปน็ กโิ ลกรมั ของเครอ่ื งชง่ั ผักบุง้

ชี้ที่ระหวา่ งตัวเลข 3 กับตวั เลข 4 แตเ่ ข็มช้นี �ำ้ หนักทีเ่ ปน็ กโิ ลกรัมของเครอื่ งชงั่ เหด็ ฟางช้ที ร่ี ะหว่าง

ตวั เลข 1 กบั ตัวเลข 2 ดงั นน้ั ผกั บุง้ หนกั กวา่ เห็ดฟาง หรอื เห็ดฟางเบากว่าผกั บงุ้ ครูใหน้ กั เรยี น

สังเกตว่า การเปรียบเทยี บน้ำ�หนักของสิง่ ต่าง ๆ ท่ีมีนำ�้ หนักเป็นกโิ ลกรัมตา่ งกนั ส่ิงใดมีน�ำ้ หนักเป็น

กโิ ลกรัมมากกว่าสิ่งนั้นจะหนกั กว่า จากนั้นครูให้นักเรียนเปรยี บเทียบน้ำ�หนกั ของคะนา้ กับกะหล่ำ�ปลี

โดยดูจากเขม็ ช้ีน�้ำ หนักทเี่ ครือ่ งชัง่ นกั เรยี นควรตอบไดว้ ่า คะน้าเบากว่ากะหล�ำ่ ปล ี โดยพจิ ารณาจาก

เข็มชน้ี �้ำ หนกั ทเี่ ปน็ กิโลกรมั ของเคร่ืองช่ังคะน้าและกะหลำ�่ ปลี ซงึ่ เขม็ ชีน้ �ำ้ หนกั ช้ที ี่ระหว่างตวั เลข

1 กับตวั เลข 2 เหมือนกัน จึงตอ้ งดูวา่ เขม็ ชน้ี ้ำ�หนักช้ีตรงทขี่ ดี ใด เขม็ ชน้ี ำ้�หนกั ของเครอ่ื งชั่งคะนา้

ช้ีท่ีขดี ท่ี 5 นบั ถัดจากตัวเลขแสดง 1 กโิ ลกรมั เขม็ ช้นี �้ำ หนักของเครอื่ งชงั่ กะหล่�ำ ปลีชที้ ่ีขีดท่ี 8

นบั ถัดจากตัวเลขแสดง 1 กโิ ลกรัม ดงั นนั้ คะน้าเบากว่ากะหลำ่�ปลี หรือกะหล่�ำ ปลีหนักกว่าคะน้า

ครูให้นกั เรียนสงั เกตว่า การเปรยี บเทยี บน�้ำ หนกั ของส่ิงตา่ ง ๆ ท่มี ีนำ้�หนักเปน็ กโิ ลกรมั เท่ากนั

ใหเ้ ปรยี บเทยี บน้ำ�หนกั ท่ีเป็นขีดหรือกรัม สิ่งใดมีน�ำ้ หนกั เป็นขีดหรือกรมั มากกวา่ สง่ิ นัน้ จะหนกั กว่า

154 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวัดน้�ำ หนกั คู่มือครูรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์
ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เล่ม 1

หนังสือเรียนร�ยวิช�พื้นฐ�น | คณิตศ�สตร์ ป.2 หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทที ่ 4 | การวัดนำา้ หนกั บทท่ี 4 | การวดั นาำ้ หนัก

เปรยี บเทยี บนา้ำ หนัก เปรยี บเทียบนำ้าหนกั

2 กโิ ลกรมั 6 ขดี กบั 2 กโิ ลกรมั 5 ขดี

2 กิโลกรมั เท่�กนั แต ่ 6 ขดี ม�กกว�่ 5 ขีด
ดงั นน้ั 2 กิโลกรัม 6 ขีด ม�กกว�่ 2 กิโลกรมั 5 ขีด
หรือ 2 กโิ ลกรัม 5 ขดี นอ้ ยกว�่ 2 กโิ ลกรมั 6 ขดี

2 กโิ ลกรัม 300 กรมั กับ 1 กิโลกรัม 500 กรัม

แตงโมหนัก 2 กิโลกรมั 300 กรัม ส้มโอหนัก 1 กิโลกรมั 500 กรัม 1 3 กโิ ลกรมั 2 ขีด กับ 5 กิโลกรัม 1 ขีด

2 กิโลกรมั ม�กกว�่ 1 กิโลกรัม 3 กโิ ลกรัม 2 ขีด นอ้ ยกวา่ 5 กิโลกรมั 1 ขีด หรือ 5 กิโลกรมั 1 ขดี มากกวา่ 3 กโิ ลกรมั 2 ขีด
ดงั น้นั แตงโมหนักกว�่ สม้ โอ หรอื ส้มโอเบ�กว่�แตงโม
2 4 กิโลกรมั 900 กรัม กับ 4 กโิ ลกรมั 300 กรัม
2 กโิ ลกรัม 4 ขดี กบั 2 กโิ ลกรัม 5 ขดี
4 กโิ ลกรัม 900 กรมั มากกว่า 4 กโิ ลกรัม 300 กรัม หรือ 4 กิโลกรัม 300 กรมั น้อยกวา่ 4 กิโลกรมั 900 กรัม
ไก่หนกั 2 กโิ ลกรัม 4 ขดี ปล�ทูหนกั 2 กโิ ลกรมั 5 ขดี
2 กิโลกรมั เท�่ กนั แต่ 4 ขีด น้อยกว่� 5 ขีด 3 6 กโิ ลกรมั 8 ขีด กับ 6 กิโลกรัม 7 ขดี
ดงั น้นั ไกเ่ บ�กว่�ปล�ทู หรอื ปล�ทูหนักกว่�ไก่
6 กโิ ลกรัม 8 ขีด มากกวา่ 6 กิโลกรัม 7 ขดี หรอื 6 กโิ ลกรมั 7 ขดี น้อยกว่า 6 กิโลกรมั 8 ขีด
214 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
4 7 กิโลกรมั 600 กรัม กับ 9 กิโลกรัม 400 กรัม

7 กโิ ลกรัม 600 กรมั นอ้ ยกว่า 9 กโิ ลกรมั 400 กรมั หรอื 9 กโิ ลกรัม 400 กรัม มากกว่า 7 กิโลกรัม 600 กรมั

5 2 กิโลกรัม 5 ขีด กบั 2 กโิ ลกรมั ครึ่ง

2 กิโลกรัม 5 ขีด เท่ากับ 2 กโิ ลกรมั ครงึ่

| 215สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

2. ครตู ดิ บตั รภาพแสดงน�ำ้ หนกั ของแตงโม 2 กโิ ลกรมั 300 กรมั กบั สม้ โอ 1 กโิ ลกรมั 500 กรมั
ครูใหน้ กั เรยี นเปรยี บเทยี บน้ำ�หนกั ของแตงโมและส้มโอ โดยพิจารณาหน่วยน้�ำ หนักท่ีเป็นกิโลกรัมกอ่ น
นกั เรียนควรตอบไดว้ า่ แตงโมหนักกว่าส้มโอ หรอื ส้มโอเบากวา่ แตงโม เพราะน�้ำ หนกั ที่แสดงนำ้�หนัก
เป็นกโิ ลกรัมของแตงโมมากกวา่ ส้มโอ จากน้นั ครูติดบตั รภาพแสดงน�้ำ หนกั ของไก่ 2 กิโลกรมั 4 ขีด
กับ ปลาทู 2 กโิ ลกรัม 5 ขดี ครใู หน้ ักเรยี นเปรยี บเทียบน้�ำ หนกั ของไก่และปลาทู โดยพิจารณา
หนว่ ยนำ�้ หนักที่เปน็ กิโลกรมั ก่อน นักเรียนควรสังเกตไดว้ ่า น�ำ้ หนักของไกแ่ ละปลาททู ่เี ปน็ กิโลกรัม
หนกั 2 กโิ ลกรมั เท่ากนั จึงตอ้ งพจิ ารณาน้ำ�หนกั ทเี่ ปน็ ขดี ซ่ึง 4 ขดี น้อยกวา่ 5 ขดี
ดังน้ัน ไก่เบากวา่ ปลาทู หรอื ปลาทูหนกั กวา่ ไก่

3. ครใู หน้ กั เรยี นฝกึ เปรียบเทยี บน้�ำ หนัก โดยพิจารณาจากหน่วยน้�ำ หนกั ที่เป็นกโิ ลกรัมกอ่ น
แล้วจึงเปรยี บเทียบน้ำ�หนักทเ่ี ป็นขีด หรือกรมั เชน่ 2 กโิ ลกรัม 6 ขีด กับ 2 กโิ ลกรมั 5 ขดี
จากนัน้ ให้นักเรียนช่วยกันเปรียบเทียบน้ำ�หนักตามหนังสือเรียนหน้า 215 ครูและนกั เรียนร่วมกัน
ตรวจสอบความถูกต้อง

| 155สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครูรายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 4 | การวัดน�ำ้ หนัก
ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 2 เลม่ 1

การตรวจสอบความเข้าใจ หนังสอื เรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 4 | การวดั น้ำาหนัก
4. ตรวจสอบความเข้าใจของนกั เรยี น
โดยให้นกั เรยี นเปรยี บเทียบสงิ่ ของวา่ สิ่งใดหนกั กวา่ ตรวจสอบความเข้าใจ
และสง่ิ ใดเบากวา่ เปน็ รายบคุ คล ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 216 1 ส่งิ ใดหนักกว่า
จากนัน้ ครแู ละนักเรียนรว่ มกนั ตรวจสอบความถูกตอ้ ง
และสรุปสิง่ ทไี่ ดเ้ รยี นรู้ หากมนี กั เรยี นตอบคำ�ถามไมไ่ ด้ 1) หอมหวั ใหญ่หนกั 1 กิโลกรัม 6 ขดี กับ ฟกั ทองหนัก 1 กโิ ลกรัม 5 ขีด
ครูควรแก้ไขโดยการใหน้ กั เรียนฝกึ เปรียบเทยี บน้ำ�หนกั
ของสงิ่ ตา่ ง ๆ กับครูเป็นรายบุคคล หอมใหญ่

ส่งิ ทีไ่ ดเ้ รยี นรู้ 2) แตงโมหนัก 1 กิโลกรัม 7 ขดี กบั ทเุ รยี นหนกั 3 กโิ ลกรัม 2 ขีด

• การเปรยี บเทยี บน้�ำ หนกั เป็นกิโลกรมั และกรัม หรอื ทุเรยี น
กโิ ลกรัมและขีดของสง่ิ ตา่ ง ๆ สองสิง่ ส่งิ ทีม่ ีน้�ำ หนัก
เปน็ กิโลกรมั มากกวา่ จะหนักกวา่ ถา้ น้ำ�หนักเปน็ กิโลกรัม 2 สงิ่ ใดเบากว่า
เทา่ กนั สิ่งทีม่ นี ำ้�หนักเป็นกรมั หรอื เป็นขีดมากกว่าจะ
หนักกว่า 1) ส้มหนกั 2 กิโลกรมั 500 กรัม กับ มงั คุดหนัก 2 กิโลกรมั 600 กรมั
จากนน้ั ให้นกั เรยี นทำ�แบบฝึกหดั 4.6 หน้า 137 - 138
ส้ม

2) หอมแดงหนัก 1 กโิ ลกรัม 800 กรมั กบั กระเทยี มหนกั 2 กโิ ลกรัมครง่ึ

หอมแดง

สง่ิ ท่ีไดเ้ รยี นรู้

ก�รเปรยี บเทยี บน�ำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั และกรมั หรอื กโิ ลกรมั และขดี

ของสิง่ ต่�ง ๆ สองสิ่ง สิง่ ทม่ี ีนำ้�หนักเป็นกิโลกรัมม�กกว่�

จะหนกั กว�่ ถ�้ น้ำ�หนกั เป็นกโิ ลกรมั เท่�กัน ส่งิ ทีม่ ีน้ำ�หนกั เป็นกรัม

หรอื เป็นขีดม�กกว่�จะหนักกว่� แบบฝึกหดั 4.6

216 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

4.7 การเปรยี บเทียบน�ำ้ หนกั (2) หนงั สอื เรยี นร�ยวิช�พืน้ ฐ�น | คณิตศ�สตร ์ ป.2
จุดประสงค์ บทท่ี 4 | การวัดน้ำาหนกั

เปรียบเทยี บนำ้�หนักโดยใช้ความสมั พนั ธ์ระหวา่ ง 4.7 การเปรยี บเทียบนำา้ หนกั (2)

พัฒนาความรู้

กิโลกรัม กรัม และขีด

พริกแห้งหนกั 200 กรมั หอมแดงหนัก 5 ขดี

อะไรหนกั กว่�

สอื่ การเรยี นรู้ 1 ขดี เท�่ กบั 100 กรมั

บัตรภาพแสดงน�ำ้ หนักของสิ่งตา่ ง ๆ พรกิ แหง้ หนกั 200 กรัม หรอื 2 ขดี หอมแดงหนกั 5 ขดี หรอื 500 กรัม

แนวการจัดการเรียนรู้ หอมแดงหนัก 5 ขดี หรอื พริกแหง้ หนกั 200 กรัม
การพฒั นาความรู้
ดังนัน้ หอมแดง หนกั กว่� พรกิ แหง้ ดงั นนั้ หอมแดง หนกั กว�่ พริกแห้ง
1. ครตู ดิ บัตรภาพแสดงน้ำ�หนักของพรกิ แห้ง
ก�รเปรยี บเทยี บน�ำ้ หนกั เปน็ กรมั กบั น�ำ้ หนกั เปน็ ขดี ตอ้ งเปลย่ี นน�ำ้ หนกั เปน็ หนว่ ยเดยี วกนั กอ่ น
โดยใช้คว�มสมั พันธ์ 1 ขีด เท�่ กับ 100 กรัม

หนกั กวา่ เบากว่า หรือ หนักเท่ากบั

มะละกอ 900 กรมั เบากว่า นอ้ ยหน�่ 10 ขดี
วุ้นเสน้ 50 กรมั
ข�้ วส�ร 5 ขดี หนักกวา่

200 กรัม และหอมแดง 5 ขีด ครูถามวา่ อะไรหนกั กว่า | 217สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
โดยใหน้ ักเรียนใช้ความสมั พนั ธข์ องหน่วยนำ้�หนกั

100 กรัม เทา่ กับ 1 ขดี การเปลีย่ นหน่วยนำ้�หนกั อาจเปลี่ยนหนว่ ยน้ำ�หนกั กรมั ให้เป็นขีด

หรอื เปล่ยี นหน่วยน�้ำ หนกั ขดี ใหเ้ ปน็ กรมั ตามหนงั สือเรียนหนา้ 217 ครูอาจยกตัวอย่างเพ่มิ เติม เชน่

ทุเรียนหนกั 35 ขีด กับฝรง่ั หนกั 220 กรมั สง่ิ ใดหนักกว่า (ทเุ รยี นหนกั กวา่ ) ครใู ห้นกั เรียน

156 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวัดนำ�้ หนกั คูม่ ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เลม่ 1

รว่ มกนั สรปุ ว่าในการเปรียบเทียบน้�ำ หนกั ท่มี หี น่วยต่างกนั หนงั สือเรียนร�ยวชิ �พืน้ ฐ�น | คณิตศ�สตร์ ป.2
ตอ้ งเปล่ียนหนว่ ยนำ�้ หนักให้เป็นหน่วยเดียวกันกอ่ น บทท่ ี 4 | การวัดนำ้าหนัก

แลว้ จึงนำ�มาเปรยี บเทียบกัน จากนัน้ ให้นักเรียน ปหู นกั 2 กิโลกรมั 3 ขีด ก้งุ หนัก 13 ขดี
ชว่ ยกันเปรยี บเทียบน�้ำ หนกั ในกรอบท้ายหน้า 217
อะไรเบ�กว�่
2. ครตู ดิ บตั รภาพแสดงนำ้�หนักของปู
1 กโิ ลกรมั เท�่ กบั 10 ขดี

หนัก 2 กิโลกรมั 3 ขดี และกงุ้ หนกั หนัก 13 ขีด ครูถามว่า ปูหนัก 2 กโิ ลกรัม 3 ขีด หรอื 23 ขดี กงุ้ หนัก 13 ขีด หรอื 1 กโิ ลกรัม 3 ขดี
อะไรเบากวา่ โดยใหน้ ักเรียนใชค้ วามสมั พนั ธ์ของ
หน่วยนำ�้ หนัก 1 กิโลกรัม เทา่ กับ 10 ขดี การเปลย่ี น กงุ้ หนัก 13 ขดี หรอื ปูหนัก 2 กิโลกรมั 3 ขีด

ดังน้นั ก้งุ เบ�กว่� ปู ดงั น้นั กงุ้ เบ�กว�่ ปู

ก�รเปรียบเทียบน้ำ�หนกั เป็นกโิ ลกรมั และขีด กับ น�ำ้ หนักเปน็ ขีด ตอ้ งเปลยี่ นนำ�้ หนัก
ใหเ้ ป็นหนว่ ยเดยี วกันกอ่ น โดยใช้คว�มสมั พนั ธ ์ 1 กโิ ลกรัม เท่�กบั 10 ขดี

หน่วยน้�ำ หนักอาจเปล่ียนหนว่ ยน้�ำ หนักกิโลกรมั และขีด

ใหเ้ ปน็ ขดี หรอื เปลย่ี นหนว่ ยน�ำ้ หนกั ขดี ใหเ้ ปน็ กโิ ลกรมั และขดี หนักกว่า เบากว่า หรือ หนกั เท่ากับ
ตามหนงั สือเรียนหน้า 218 ครอู าจยกตวั อย่างเพ่มิ เตมิ เช่น
ปลาหนกั 42 ขดี กบั ไกห่ นกั 3 กโิ ลกรมั 8 ขดี สง่ิ ใดหนกั กวา่ หอมแดง 13 ขีด เบากว่า กระเทยี ม 1 กโิ ลกรมั 5 ขดี
(ปลาหนักกว่า) ครใู ห้นกั เรยี นร่วมกันสรุปวา่ ในการ
ฟกั ทอง 4 กิโลกรัม 2 ขีด หนักกวา่ ฟักเขยี ว 34 ขีด

218 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เปรยี บเทยี บน�ำ้ หนกั ทม่ี หี นว่ ยตา่ งกนั ตอ้ งเปลย่ี นหนว่ ยน�ำ้ หนกั หนังสือเรียนรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
ให้เป็นหน่วยเดียวกันก่อนแลว้ จึงนำ�มาเปรียบเทียบกนั บทที่ 4 | การวดั นำ้าหนัก

จากนัน้ ให้นักเรียนช่วยกนั เปรียบเทียบน้ำ�หนกั ปล�หนัก 3 กิโลกรมั 200 กรัม หมึกหนกั 25 ขดี
ในกรอบทา้ ยหน้า 218 อะไรหนักกว�่

3. ครูติดบตั รภาพแสดงน้ำ�หนักของปลาหนัก 100 กรมั เท�่ กบั 1 ขดี
3 กิโลกรัม 200 กรัม และหมึกหนกั 25 ขดี ครถู ามว่า
อะไรหนักกว่า โดยใหน้ ักเรียนใช้ความสัมพนั ธ์ของ ปล�หนัก 3 กโิ ลกรมั 200 กรมั หมกึ หนกั 25 ขีด หรอื 2 กิโลกรัม 5 ขดี
หนว่ ยน�ำ้ หนัก 100 กรมั เทา่ กับ 1 ขีด การเปลีย่ น ปล�หนกั 3 กิโลกรัม 200 กรัม
หรอื 3 กิโลกรมั 2 ขีด หรือ 32 ขีด หรือ หรือ 3 กิโลกรมั 2 ขีด
หมกึ หนัก 25 ขดี ดังน้นั ปล� หนักกว�่ หมกึ

ดังนัน้ ปล� หนักกว�่ หมกึ

ก�รเปรียบเทียบน้ำ�หนักเป็นกิโลกรัมและกรมั กับ นำ�้ หนกั เป็นขีด
ตอ้ งเปลีย่ นหน่วยนำ้�หนักใหเ้ ปน็ หน่วยเดยี วกนั ก่อน
โดยใช้คว�มสัมพนั ธ ์ 1 กิโลกรมั เท่�กับ 10 ขีด และ 1 ขีด เท�่ กับ 100 กรมั

หน่วยน้�ำ หนักอาจเปล่ยี นหนว่ ยนำ�้ หนกั กโิ ลกรมั และกรมั

ให้เปน็ ขดี หรือเปลยี่ นหนว่ ยนำ�้ หนักขีดใหเ้ ป็นกิโลกรัม หนกั กว่า เบากวา่ หรือ หนกั เท่ากับ
และกรมั หรือเปลี่ยนหน่วยน้�ำ หนกั ขีดใหเ้ ปน็ กโิ ลกรมั
และขดี ตามหนังสือเรียนหนา้ 218 ครอู าจยกตัวอยา่ ง พรกิ ไทย 15 ขดี หนักกวา่ กระเทยี ม 1 กโิ ลกรมั 100 กรมั
เพิม่ เตมิ เช่น ฟักทองหนกั 670 กรมั กับฟกั เขยี วหนัก
ผักก�ด 2 กิโลกรัม 300 กรัม หนักเทา่ กับ ผักโขม 23 ขีด

| 219สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

1 กโิ ลกรมั 2 ขดี สิ่งใดเบากว่า (ฟักทองเบากวา่ )

ครูให้นักเรยี นรว่ มกนั สรปุ ว่าในการเปรียบเทยี บน้ำ�หนกั ท่มี ีหนว่ ยต่างกนั ตอ้ งเปลี่ยนหนว่ ยน�ำ้ หนัก

ให้เป็นหน่วยเดยี วกันก่อนแลว้ จึงนำ�มาเปรยี บเทยี บกัน จากนัน้ ใหน้ ักเรียนช่วยกนั เปรียบเทยี บ

น�ำ้ หนักในกรอบท้ายหน้า 219

| 157สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครูรายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 4 | การวัดนำ�้ หนกั
ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1

การตรวจสอบความเข้าใจ หนงั สือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท่ี 4 | การวดั น้ำาหนกั
4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียน
โดยใหน้ ักเรียนเปรยี บเทียบส่ิงของว่าส่งิ ใดหนกั กว่า ตรวจสอบความเข้าใจ
และสง่ิ ใดเบากวา่ เปน็ รายบคุ คล ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 220 1 สิง่ ใดหนกั กวา่
จากน้นั ครูและนักเรยี นร่วมกันตรวจสอบความถกู ตอ้ ง
และสรุปสง่ิ ทไี่ ด้เรยี นรู้ หากมีนักเรยี นตอบคำ�ถามไม่ได้ แป�งสาลี
ครคู วรแก้ไขโดยการใหน้ ักเรียนฝกึ เปรยี บเทียบน�้ำ หนัก
ของสิง่ ตา่ ง ๆ กับครูเปน็ รายบุคคล ขา้ วสาร กบั ข้�วส�รหนกั 4 กโิ ลกรมั 3 ขีด

สิ่งทไี่ ดเ้ รยี นรู้ แป้งส�ลหี นัก 2 กโิ ลกรมั 400 กรัม

• การเปรยี บเทียบนำ้�หนกั ท่ีมีหน่วยตา่ งกันต้องเปลย่ี น 2 สง่ิ ใดเบากวา่
หนว่ ยใหเ้ ปน็ หนว่ ยเดยี วกนั กอ่ นแลว้ น�ำ มาเปรยี บเทยี บกนั
จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 4.7 หนา้ 139 -140 คะนา้ กบั คะน้�หนกั 3 กโิ ลกรมั 200 กรมั

ถ่วั ฝกั ย�วหนกั 3 กิโลกรมั 4 ขีด

สงิ่ ทไ่ี ดเ้ รยี นรู้

ก�รเปรียบเทยี บน้ำ�หนักที่มีหน่วยต่�งกันตอ้ งเปล่ยี นหนว่ ย
ให้เปน็ หนว่ ยเดยี วกันกอ่ นแล้วนำ�ม�เปรยี บเทียบกัน

แบบฝึกหดั 4.7

220 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

4.8 การบวกและการลบเกี่ยวกบั น�ำ้ หนกั (1) หนงั สือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
จุดประสงค์ บทท่ี 4 | การวัดนำา้ หนัก

4.8 การบวกและการลบเกีย่ วกบั นำา้ หนัก (1)

พฒั นาความรู้

บวกและลบเกี่ยวกับน้�ำ หนกั มะมว่ งหนัก 1 กิโลกรัม 5 ขีด
มะละกอหนัก 1 กิโลกรัม 2 ขีด

มะม่วงกับมะละกอหนักรวมกนั เปน็ ก่กี ิโลกรัม กข่ี ดี

ส่อื การเรียนรู้ 1 กิโลกรัม รวมกบั 1 กโิ ลกรมั ได ้ 2 กโิ ลกรัม
5 ขีด รวมกบั 2 ขีด ได้ 7 ขีด
บัตรโจทย์ 1 กโิ ลกรมั 5 ขีด รวมกับ 1 กโิ ลกรมั 2 ขีด ได้ 2 กโิ ลกรมั 7 ขดี
ดงั นน้ั มะม่วงกับมะละกอหนกั รวมกันเป็น 2 กิโลกรมั 7 ขดี

เขียนแสดงวธิ ีห�คำ�ตอบ ดังน้ี

วธิ ที ำา กโิ ลกรมั ขดี

แนวการจดั การเรียนรู้ มะมว่ งหนัก 1 5
การพฒั นาความรู้ +
มะละกอหนัก 1
2

หนกั รวมกัน 2 7

ตอบ มะมว่ งกบั มะละกอหนกั รวมกนั เปน็ ๒ กโิ ลกรมั ๗ ขดี

1. ครตู ิดบัตรโจทย์ มะมว่ งหนกั 1 กโิ ลกรมั 5 ขดี เขยี นแสดงวธิ ีหาคาำ ตอบ
มะละกอหนัก 1 กิโลกรัม 2 ขดี แลว้ ถามว่า มะมว่ งกับ 1 4 กิโลกรมั 7 ขดี กับ 5 กโิ ลกรัม 2 ขีด รวมเป็นก่ีกิโลกรมั ก่ีขีด
มะละกอหนักรวมกนั เปน็ กี่กิโลกรัม กี่ขดี ครูใหน้ กั เรยี น 2 6 กิโลกรมั 4 ขดี กับ 5 ขดี รวมเป็นกีก่ โิ ลกรมั กขี่ ีด
น�ำ น้ำ�หนกั ทีเ่ ป็นหนว่ ยเดยี วกันมาบวกกนั จะได้ 1 กิโลกรมั
รวมกบั 1 กโิ ลกรัม ได้ 2 กโิ ลกรัม และ 5 ขีด รวมกบั 2 ขดี | 221สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ได้ 7 ขดี ดังนนั้ มะมว่ งกับมะละกอหนกั รวมกันเปน็
2 กโิ ลกรมั 7 ขีด จากน้ันครูแนะน�ำ การเขยี นแสดง เฉลย

1. วิธีท�ำ 2. วธิ ีท�ำ

กิโลกรมั ขีด กโิ ลกรัม ขีด

4 72 + 6 54 +
5

9 9 6 9

ตอบ ๙ กิโลกรัม ๙ ขดี ตอบ ๖ กโิ ลกรัม ๙ ขดี

วธิ ีหาค�ำ ตอบ โดยเขยี นหนว่ ยน้ำ�หนักไวก้ ่อน แล้วเขียนตัวเลขแสดงจ�ำ นวนน้ำ�หนกั ของมะมว่ งและ

มะละกอให้ตรงกับหนว่ ยน้�ำ หนักแต่ละหนว่ ย แล้วจงึ น�ำ จำ�นวนในหนว่ ยนำ้�หนักเดยี วกันมาบวกกัน

จากนน้ั ครูใหน้ ักเรียนช่วยกันเขยี นแสดงวิธหี าค�ำ ตอบ ข้อ 1 และ 2 ในกรอบทา้ ยหนา้ 221

158 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวดั น้�ำ หนกั คมู่ ือครูรายวิชาพน้ื ฐานคณิตศาสตร์
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1

2. ครูติดบัตรโจทย์ 7 กโิ ลกรมั 8 ขีด รวมกบั 2 กโิ ลกรมั 4 ขีด เทา่ กบั เทา่ ไร

ครสู ่มุ นักเรียนออกมาเขียนแสดงวิธีหาค�ำ ตอบท่หี นา้ ช้ันเรยี นโดยมีครูและเพือ่ นในหอ้ งเรียนชว่ ยกัน

ตรวจสอบความถูกต้อง ดงั นี้

กิโลกรัม ขดี หนงั สอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 4 | การวัดนำา้ หนัก
7 8 +
2 4 7 กโิ ลกรัม 8 ขดี รวมกับ 2 กโิ ลกรัม 4 ขีด เท�่ กับเท�่ ไร

เขยี นแสดงวิธหี �ค�ำ ตอบ ดงั นี้

วิธที ำา กโิ ลกรัม ขดี

9 12 7 8
+
2
4
หรือ 10 2 9 12 10 ขีด เท่�กับ 1 กิโลกรัม

หรือ 10 2

ครใู หน้ กั เรียนสงั เกตวา่ ผลบวกทไ่ี ดใ้ นหนว่ ยขีด ตอบ ๑๐ กิโลกรมั ๒ ขีด

มากกว่า 10 ตอ้ งทด 1 สิบ หรือ 1 กิโลกรมั ไปรวมกับ 2 กโิ ลกรมั 3 ขีด รวมกับ 18 ขีด เท�่ กบั เท�่ ไร

18 ขดี เท่�กบั 1 กโิ ลกรัม 8 ขีด เขียนแสดงวิธหี �ค�ำ ตอบ ดงั นี้

ผลบวกในหนว่ ยกิโลกรัม เพราะ 10 ขีด เทา่ กับ 1 กิโลกรมั วิธีทาำ กโิ ลกรัม ขีด

ตามหนังสือเรยี นหนา้ 222 ครยู กตวั อย่างเพ่มิ เติมเก่ยี วกับ 2 3 10 ขีด เท่�กับ 1 กิโลกรมั
1 +
การบวกน้�ำ หนักท่มี ีหนว่ ยตา่ งกัน ต้องเปล่ยี นหนว่ ยใหเ้ ป็น หรือ 3
ตอบ ๔ กโิ ลกรัม ๑ ขีด 4 8
11

1

หน่วยเดยี วกันก่อนแล้วจึงน�ำ มาบวกกัน เชน่ เขียนแสดงวิธหี าคาำ ตอบ
1 15 กิโลกรัม 9 ขดี รวมกบั 7 กโิ ลกรัม 4 ขีด เท่�กับเท�่ ไร
2 กิโลกรัม 3 ขดี รวมกับ 18 ขีด เทา่ กบั เทา่ ไร 2 23 กโิ ลกรัม 5 ขีด รวมกับ 15 ขดี เท�่ กบั เท่�ไร

222 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ครแู นะนำ�ว่า อาจเปล่ยี น 18 ขีด เป็น 1 กิโลกรัม เฉลย

8 ขดี ก่อนแลว้ จึงนำ�มาบวกกัน ดงั นี้ 1. วธิ ที �ำ 2. วิธีทำ�

กโิ ลกรัม ขดี กโิ ลกรมั ขดี กโิ ลกรัม ขดี

2 3 15 94 + 23 155 + 10 ขีด = 1 กก.
1 8 7 20 ขีด = 2 กก.

+ 22 13 23 20

หรือ 23 3 หรือ 25 0

3 11 ตอบ ๒๓ กิโลกรมั ๓ ขีด ตอบ ๒๕ กโิ ลกรมั

หรือ 4 1

หรอื อาจไมเ่ ปล่ยี น 18 ขดี เปน็ 1 กิโลกรมั 8 ขดี กไ็ ด้

ดังน้ี

กโิ ลกรมั ขดี

2 3 +
18

2 21

หรอื 4 1

ซง่ึ ผลบวกท่ีได้ในหน่วยขดี มากกว่า 10 ตอ้ งทด 2 สบิ หรอื 2 กโิ ลกรมั ไปรวมกบั ผลบวกใน

หนว่ ยกิโลกรัม เพราะ 20 ขดี เท่ากบั 2 กโิ ลกรัม จากน้ันครใู ห้นักเรียนชว่ ยกนั เขยี นแสดงวิธีหา

คำ�ตอบ ข้อ 1 และ 2 ในกรอบท้ายหนา้ 222

| 159สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 4 | การวัดน้�ำ หนกั
ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 2 เลม่ 1

3. ครูตดิ บัตรโจทย์ 1 กิโลกรมั 6 ขดี นอ้ ยกว่า หนังสือเรียนรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 4 | การวดั น้ำาหนกั
2 กโิ ลกรมั 4 ขดี อยเู่ ทา่ ไร ครแู นะน�ำ การเขยี นแสดงวธิ ที �ำ
1 กโิ ลกรัม 6 ขดี น้อยกว�่ 2 กโิ ลกรัม 4 ขีด อยู่เท่�ไร
ดงั น้ี กิโลกรัม
21 เขยี นแสดงวิธหี �คำ�ตอบ ดงั น้ี
1
ขีด วิธีทำา กโิ ลกรัม ขีด

144 1 14 1 กโิ ลกรัม เท่�กับ 10 ขดี
6 2 4
− 2 กิโลกรัม 4 ขดี จงึ เท่�กับ 1 กโิ ลกรัม 14 ขดี

− 16

0 8

ตอบ ๘ ขดี

0 8 4 กิโลกรัม 2 ขีด ม�กกว�่ 9 ขดี อยเู่ ท่�ไร

เขยี นแสดงวธิ ีห�คำ�ตอบ ดงั น้ี

ครใู หน้ ักเรยี นสงั เกตวา่ ในหนว่ ยขีดตวั ต้ังน้อยกว่า วิธีทาำ กโิ ลกรมั ขีด
ตัวลบ ต้องกระจายจาก 2 กโิ ลกรมั มา 1 กิโลกรัม
หรือ 10 ขีด ไปรวมกับ 4 ขีด ได้ 14 ขดี แลว้ จึงนำ�มาลบ 3 12 1 กิโลกรมั เท่�กบั 10 ขดี
กับ 6 ขดี เป็น 8 ขดี 2 กิโลกรมั เม่ือกระจายไปแลว้ 2
1 กโิ ลกรมั เหลือ 1 กิโลกรมั ลบด้วย 1 กิโลกรัม 4 − 4 กิโลกรมั 2 ขีด จงึ เท�่ กบั 3 กิโลกรมั 12 ขีด
เปน็ 0 กิโลกรัม ดงั นนั้ 1 กโิ ลกรมั 6 ขีด น้อยกว่า 2
กโิ ลกรมั 4 ขีด อยู ่ 8 ขดี ครูยกตวั อยา่ งเพมิ่ เติมเกย่ี วกับ 9
การลบนำ้�หนกั ทีม่ ีหนว่ ยตา่ งกนั ตามตัวอย่างกรอบท่สี องใน
หนังสือเรียนหน้า 223 จากนัน้ ครใู ห้นักเรยี นช่วยกนั เขียน 3 3
แสดงวิธีหาคำ�ตอบขอ้ 1 และ 2 ในกรอบท้ายหน้า 223
ตอบ ๓ กโิ ลกรัม ๓ ขีด

เขยี นแสดงวิธีหาคาำ ตอบ
1 3 กโิ ลกรัม 6 ขีด น้อยกว่� 5 กโิ ลกรัม 4 ขดี อยเู่ ท�่ ไร
2 8 กิโลกรัม 5 ขดี ม�กกว่� 27 ขีด อยู่เท�่ ไร

| 223สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เฉลย

1. วธิ ีท�ำ กิโลกรมั ขีด 2 . วิธีท ำ� ก ิโล8ก7 รมั ขดี
2 7515 −
45 1464 −
3

1 8 5 8 10 ขีดเท่ากับ 1 กก.
ดงั นัน้ 20 ขีด
ตอบ ๑ กิโลกรมั ๘ ขดี ตอบ ๕ กโิ ลกรัม ๘ ขีด เท่ากบั 2 กก.

หนังสอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 4 | การวัดน้าำ หนัก

การตรวจสอบความเข้าใจ ตรวจสอบความเขา้ ใจ 2 34 กโิ ลกรัม 3 ขดี ม�กกว่�
5 กโิ ลกรมั 8 ขีด อย่เู ท�่ ไร
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรียน เขียนแสดงวธิ หี าคาำ ตอบ
โดยให้นักเรยี นเขยี นแสดงวิธหี าค�ำ ตอบเป็นรายบคุ คล
ตามหนงั สอื เรยี นหน้า 224 จากนนั้ ครแู ละนักเรียน 1 5 กโิ ลกรัม 4 ขีด รวมกบั
รว่ มกันตรวจสอบความถูกต้องและสรุปส่งิ ท่ไี ด้เรยี นรู้ 6 กโิ ลกรัม 7 ขดี เท่�กบั เท�่ ไร
หากมนี ักเรียนเขียนแสดงวธิ ีหาคำ�ตอบไม่ได้ ครูควรแกไ้ ข
โดยการให้นกั เรยี นฝึกเขยี นแสดงวิธหี าคำ�ตอบกบั ครู วิธีทำา กิโลกรัม ขีด วิธที าำ กโิ ลกรัม ขีด
เปน็ รายบคุ คล
5 4 3334 133
6 + 5 −

7 8

11 11 28 5
หรอื 12 1 ตอบ ๒๘ กิโลกรัม ๕ ขีด

ตอบ ๑๒ กิโลกรัม ๑ ขีด

3 12 กิโลกรมั 2 ขีด รวมกับ 27 กิโลกรมั 8 ขีด เท่�กบั เท�่ ไร
4 24 กโิ ลกรัม 4 ขีด ม�กกว�่ 17 กโิ ลกรัม 5 ขดี อยู่เท่�ไร

สิ่งที่ไดเ้ รยี นรู้

ก�รห�ผลบวกหรอื ผลลบเกยี่ วกบั น�้ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั และขดี
ท�ำ ได้โดยน�ำ น้ำ�หนักทีเ่ ป็นหนว่ ยเดียวกันม�บวกหรือลบกนั

สิง่ ที่ไดเ้ รียนรู้ แบบฝกึ หดั 4.8

• การหาผลบวกหรอื ผลลบเกี่ยวกับน�ำ้ หนักเป็นกิโลกรัม 224 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
และขีดทำ�ได้โดยนำ�น้�ำ หนกั ทีเ่ ป็นหนว่ ยเดยี วกนั มาบวก
หรอื ลบกัน เฉลย
จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 4.8 หนา้ 141 - 143
3. วธิ ีท�ำ 4. วธิ ีท�ำ

กิโลกรัม ขดี ก2ิโ32ล4ก รัม 14ข4ีด

12 82 + 17 5 −
27

39 10 6 9

หรือ 40 0 ตอบ ๖ กโิ ลกรัม ๙ ขดี

ตอบ ๔๐ กโิ ลกรัม

160 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 1,000 คมู่ อื ครรู ายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 2 เล่ม 1

4.9 การบวกและการลบเกี่ยวกับน้�ำ หนัก (2) หนังสอื เรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จดุ ประสงค์ บทที่ 4 | การวดั น้าำ หนกั

บวกและลบเกย่ี วกับนำ�้ หนัก 4.9 การบวกและการลบเก่ยี วกับนำา้ หนัก (2)

สอ่ื การเรียนรู้ พัฒนาความรู้

บัตรโจทย์ ปูหนัก 3 กิโลกรมั 200 กรัม และ หมึกหนกั 650 กรมั
ปกู บั หมึกหนักรวมกนั เป็นก่กี ิโลกรมั ก่กี รัม

เขียนแสดงวธิ หี �ค�ำ ตอบ ดงั นี้

วธิ ีทำา กโิ ลกรัม กรัม

แนวการจดั การเรียนรู้ ปหู นัก 3 200
การพัฒนาความรู้ หมกึ หนัก +

1. ครูตดิ บัตรโจทย์ ปูหนัก 3 กโิ ลกรัม 200 กรมั 650

และหมกึ หนกั 650 กรมั แล้วถามนกั เรียนว่า ปกู ับหมกึ หนัก หนักรวมกัน 3 850

รวมกันเปน็ ก่กี ิโลกรมั กีก่ รมั ครูให้นกั เรยี นน�ำ น�้ำ หนกั ทเ่ี ปน็ ตอบ ปูกบั หมกึ หนักรวมกนั เปน็ ๓ กโิ ลกรัม ๘๕๐ กรมั

เขียนแสดงวธิ ีหาคำาตอบ
1 4 กโิ ลกรมั 150 กรมั รวมกบั 3 กโิ ลกรมั 250 กรมั เปน็ กก่ี โิ ลกรมั กก่ี รมั
2 700 กรมั รวมกับ 1 กโิ ลกรัม 300 กรมั เป็นกกี่ โิ ลกรัม ก่กี รัม

| 225สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยเดยี วกันมาบวกกัน จะได้ 200 กรัม รวมกับ 650 เฉลย
กรมั เป็น 850 กรัม ดงั นนั้ ปูกบั หมกึ หนักรวมกนั เป็น 3
กิโลกรัม 850 กรัม จากนั้นครูแนะนำ�การเขยี นแสดงวธิ หี า 1. วิธที �ำ 2. วิธีท�ำ
คำ�ตอบ โดยเขียนหนว่ ยนำ้�หนกั ไวก้ อ่ น แล้วเขียนตวั เลข
แสดงน�ำ้ หนักของปูและหมกึ ใหต้ รงกับหน่วยน�้ำ หนัก กโิ ลกรมั กรมั กโิ ลกรมั กรมั

4 215500 + 370000 +
3 1

7 400 1 1000

ตอบ ๗ กโิ ลกรมั ๔๐๐ กรัม 2 0 1 กก. เทา่ กบั
ตอบ ๒ กโิ ลกรัม
1,000 กรมั

แต่ละหนว่ ย แลว้ จึงน�ำ จ�ำ นวนในหน่วยนำ�้ หนกั เดียวกนั มา หนงั สือเรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 4 | การวดั น้ำาหนัก

บวกกัน ครูแนะน�ำ การเขียนแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ ดังนี้ 15 กิโลกรมั รวมกับ 5 กโิ ลกรัม 850 กรัม เท�่ กับเท่�ไร
เขียนแสดงวิธหี �คำ�ตอบ ดังนี้

วิธีทาำ กิโลกรมั กรัม

กิโลกรัม กรัม 15 0
ปหู นกั 3 200 + 5 +
หมกึ หนัก 650
ตอบ ๒๐ กโิ ลกรัม ๘๕๐ กรมั 20 850
850

2 กโิ ลกรมั 350 กรมั รวมกับ 2 กโิ ลกรัม 650 กรมั เท่�กับเท่�ไร

หนักรวมกัน 3 850 วิธีทาำ เขยี นแสดงวธิ ีห�ค�ำ ตอบ ดังนี้
กิโลกรมั กรัม

2. ครูยกตวั อยา่ งการบวกเกี่ยวกับนำ้�หนักทีเ่ ป็น 2 350
หน่วยกิโลกรัมและกรมั ตามหนงั สือเรียนหน้า 226 ครูควร 2 +
เนน้ ยำ้�เรอ่ื งการบวกท่ีผลบวกในหนว่ ยกรมั เปน็ 1,000 4
หรือ 5 650
ตอบ ๕ กิโลกรัม 1000 1,000 กรมั เท�่ กับ 1 กก.

0

เขยี นแสดงวธิ หี าคาำ ตอบ
7 กโิ ลกรมั 50 กรมั รวมกับ 950 กรัม เท�่ กบั เท�่ ไร

ต้องทด 1,000 กรัม หรือ 1 กิโลกรัมไปรวมกบั ผลบวก 226 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ในหน่วยกโิ ลกรมั ครใู หน้ ักเรยี นชว่ ยกันเขยี นแสดง เฉลย
วิธหี าค�ำ ตอบในกรอบทา้ ยหน้า 225 - 226
วิธที �ำ

กิโลกรมั กรัม

7 50 +
950

7 1000 1,000 กรมั
หรอื 8 0

ตอบ ๘ กโิ ลกรัม เท่ากับ 1 กก.

| 161สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 4 | การวดั น้�ำ หนกั
ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1

3. ครตู ดิ บตั รโจทย์ 2 กโิ ลกรมั 500 กรมั นอ้ ยกวา่ หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
4 กโิ ลกรัม 750 กรัม อยู่เทา่ ไร ครใู หน้ กั เรียนนำ�น้ำ�หนกั บทที่ 4 | การวดั น้ำาหนกั
ทเ่ี ปน็ หนว่ ยเดยี วกนั มาลบกนั ครแู นะน�ำ การเขยี นแสดงวธิ ที �ำ
ดงั น้ี กโิ ลกรัม กรมั 2 กโิ ลกรมั 500 กรัม น้อยกว�่ 4 กโิ ลกรมั 750 กรัม อย่เู ท�่ ไร

4 750 – เขียนแสดงวธิ ีห�คำ�ตอบ ดงั นี้
2 500
2 250 วธิ ีทาำ กิโลกรมั กรมั
ครูตดิ บัตรโจทย์ 3 กโิ ลกรัม มากกว่า 600 กรมั
อยูเ่ ท่าไร 4 750
ครใู หน้ กั เรยี นสงั เกตวา่ 3 กโิ ลกรมั เมอ่ื เขยี นแสดงวธิ ที �ำ −
เราจะเขียน 3 ในหน่วยกโิ ลกรมั และเขียน 0 ในหนว่ ยกรมั
ดว้ ย ในการลบตอ้ งกระจาย 3 กโิ ลกรมั มา 1 กโิ ลกรมั หรอื 2 500
1,000 กรมั แลว้ นำ�มาลบกับ 600 กรมั เหลือ 400 กรมั 2 250
สำ�หรบั 3 กโิ ลกรมั เมอื่ กระจายไปแลว้ 1 กิโลกรมั เหลือ ตอบ ๒ กิโลกรมั ๒๕๐ กรมั
2 กโิ ลกรมั ลบดว้ ย 0 กโิ ลกรมั เหลอื 2 กโิ ลกรมั ดงั นน้ั 3 กโิ ลกรมั
มากกวา่ 600 กรมั อยู่ 2 กโิ ลกรมั 400 กรมั เขยี นแสดงวธิ ี 3 กโิ ลกรัม ม�กกว�่ 600 กรมั อยู่เท่�ไร
หาค�ำ ตอบ ตามตวั อยา่ งกรอบทส่ี องในหนงั สอื เรยี นหนา้ 227 เขยี นแสดงวธิ ีห�ค�ำ ตอบ ดงั น้ี
จากนน้ั ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั เขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ
ในกรอบท้ายหนา้ 227 วิธที ำา กิโลกรัม กรมั 1 กโิ ลกรัม เท�่ กับ 1,000 กรัม
3 กโิ ลกรมั จงึ เท่�กับ 2 กิโลกรัม 1,000 กรัม
การตรวจสอบความเข้าใจ 2 1,000

4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรยี นโดยใหน้ กั เรียน 3 0
เขยี นแสดงวิธหี าคำ�ตอบเปน็ รายบุคคล ตามหนงั สอื เรยี น −
หน้า 228 จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกนั ตรวจสอบ
ความถกู ตอ้ งและสรุปสิ่งท่ีได้เรียนรู้ หากมนี ักเรียนเขียน 600
แสดงวิธีหาคำ�ตอบไม่ได้ ครูควรแก้ไขโดยการใหน้ ักเรียน
ฝึกเขียนแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบกับครูเปน็ รายบุคคล 2 400

ตอบ ๒ กโิ ลกรัม ๔๐๐ กรัม

เขยี นแสดงวธิ หี าคำาตอบ
8 กิโลกรัม ม�กกว�่ 2 กโิ ลกรมั ครงึ่ อยเู่ ท่�ไร

| 227สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เฉลย

วิธีทำ�

กิโ7ล8ก รมั 1,0ก0ร0ัม0

2 500 −

5 500

ตอบ ๕ กโิ ลกรัม ๕๐๐ กรมั

หนงั สือเรียนรายวิชาพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 4 | การวัดนาำ้ หนัก

ตรวจสอบความเขา้ ใจ

เขยี นแสดงวธิ หี าคำาตอบ

1 50 กิโลกรมั 150 กรมั รวมกบั 2 100 กโิ ลกรัม ม�กกว่� 25 กโิ ลกรัม
9 กโิ ลกรัม 850 กรัม เท�่ กับเท�่ ไร 50 กรัม อยู่เท�่ ไร

วธิ ที ำา กโิ ลกรัม กรมั วธิ ที ำา กิโลกรมั กรมั
99 1,000

50 150 100 0
+ 25 −

9 850 50
59 1000
74 950

หรือ 60 0 ตอบ ๗๔ กิโลกรัม ๙๕๐ กรัม

ตอบ ๖๐ กโิ ลกรัม

3 4 กิโลกรมั 800 กรัม รวมกับ 6 กโิ ลกรมั 200 กรมั เท�่ กบั เท�่ ไร
4 1 กิโลกรมั 100 กรมั น้อยกว่� 3 กิโลกรัม อยเู่ ท่�ไร

ส่งิ ทีไ่ ดเ้ รยี นรู้

ก�รห�ผลบวกหรอื ผลลบเกย่ี วกบั น�ำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั และกรมั
ท�ำ ได้โดยน�ำ น้ำ�หนกั ที่เปน็ หน่วยเดียวกันม�บวกหรือลบกนั

ส่ิงทไี่ ดเ้ รยี นรู้ แบบฝกึ หัด 4.9

• การหาผลบวกหรอื ผลลบเกี่ยวกบั น้�ำ หนักเป็นกิโลกรมั 228 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
และกรมั ท�ำ ได้โดยน�ำ น�ำ้ หนักท่ีเปน็ หนว่ ยเดียวกัน
มาบวกหรือลบกัน เฉลย
จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 4.9 หนา้ 144 - 146
3. วธิ ที ำ� 4. วธิ ที ำ�

กโิ ลกรัม กรัม กิโ2ล3ก รัม1 ,0ก0ร00มั

4 280000 + 1 100 −
6

10 1000 1 900

หรือ 11 0 ตอบ ๑ กโิ ลกรมั ๙๐๐ กรัม

ตอบ ๑๑ กิโลกรมั

162 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 4 | การวดั นำ�้ หนัก คู่มอื ครรู ายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เลม่ 1

4.10 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (1)

จดุ ประสงค์

แสดงวิธหี าคำ�ตอบของโจทยป์ ัญหาการบวกและโจทย์ หนังสอื เรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 4 | การวัดน้ำาหนกั

ปัญหาการลบเก่ยี วกบั นำ้�หนัก 4.10 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (1)

พัฒนาความรู้

สอ่ื การเรยี นรู้ ใบบัวมีมะเขือ 5 กโิ ลกรมั 5 ขดี เก็บจ�กสวนได้อีก 1 กิโลกรมั 4 ขดี
ใบบัวมมี ะเขอื ทง้ั หมดก่ีกโิ ลกรมั ก่ขี ดี

บัตรโจทย์ปัญหาการบวกและบัตรโจทย์ปัญหาการลบ โจทยถ์ าม ใบบวั มมี ะเขอื ทั้งหมดก่ีกิโลกรัม ก่ขี ดี

แนวการจัดการเรียนรู้ โจทย์บอก ใบบัวมีมะเขอื 5 กโิ ลกรมั 5 ขดี เกบ็ จ�กสวนไดอ้ กี
1 กโิ ลกรมั 4 ขดี

ห�ค�ำ ตอบไดอ้ ย�่ งไร น�ำ น้ำ�หนกั ม�บวกกัน

เขียนแสดงวิธีห�ผลบวกไดด้ ังน้ี

การพัฒนาความรู้ วธิ ที ำา กิโลกรมั ขีด

1. ครตู ดิ บัตรโจทย์ปัญหา ใบบัวมีมะเขือ 5 กิโลกรมั ใบบัวมีมะเขอื 5 5
5 ขีด เกบ็ จากสวนไดอ้ กี 1 กิโลกรมั 4 ขีด ใบบัวมมี ะเขือ +
ทง้ั หมดกก่ี โิ ลกรมั กข่ี ดี ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั วเิ คราะหโ์ จทยว์ า่ เก็บจ�กสวนได้อกี 1
โจทย์ถามอะไร โจทย์บอกอะไร นักเรียนควรบอกไดว้ ่า 4

ใบบวั มีมะเขือท้ังหมด 6 9

ตอบ ใบบวั มมี ะเขอื ทัง้ หมด ๖ กโิ ลกรัม ๙ ขดี

6 กิโลกรัม 9 ขดี เป็นค�ำ ตอบทส่ี มเหตสุ ผล เพร�ะใบบวั มีมะเขือ
อยู่แลว้ ม�กกว่� 5 กิโลกรัม เก็บไดอ้ กี ม�กกว่� 1 กโิ ลกรมั
ดังนั้น ใบบัวมีมะเขือรวมกนั ม�กกว่� 6 กโิ ลกรมั

| 229สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สิง่ ท่โี จทย์ถามคือ ใบบัวมมี ะเขอื ท้งั หมดกกี่ ิโลกรมั กข่ี ีด

ส่ิงที่โจทยบ์ อกคอื ใบบัวมีมะเขือ 5 กโิ ลกรมั 5 ขดี เก็บจากสวนไดอ้ ีก 1 กโิ ลกรัม 4 ขดี ครูถามวา่

หาคำ�ตอบไดอ้ ย่างไร นักเรยี นควรตอบได้ว่าน�ำ น�้ำ หนกั มาบวกกัน ครแู นะนำ�การเขียน

แสดงวิธีหาคำ�ตอบ ดังน ี้ กโิ ลกรมั ขดี

ใบบวั มมี ะเขือหนกั 5 45 +
เกบ็ จากสวนได้อีก 1

ใบบัวมมี ะเขอื ท้ังหมด 6 9

ดงั นั้น ใบบวั มมี ะเขือทั้งหมด 6 กโิ ลกรัม 9 ขดี
ครูเน้นย้ำ�การตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำ�ตอบวา่ 5 กิโลกรมั 5 ขีดมากกวา่ 5 กโิ ลกรัม
เมอื่ รวมกับ 1 กิโลกรมั ผลบวกจะมากกวา่ 6 กิโลกรัม ครูอาจยกตัวอย่างเพิ่มเตมิ ดังนี้
ในถงุ มีสม้ 2 กโิ ลกรัม 6 ขีด ขุนหยบิ สม้ ใส่ถงุ เพม่ิ อีก 8 ขีด มสี ม้ ในถุงก่ีกิโลกรัม ก่ขี ดี

วิธีทำ� กิโลกรัม ขีด
ในถงุ มสี ม้ 2 6 +
หยิบสม้ ใสถ่ งุ เพิม่ อกี 8
มสี ม้ ในถงุ 2 14
หรือ 3 4

ครแู นะนำ�เพ่มิ เตมิ วา่ ผลบวกทไ่ี ด้ในหน่วยขดี มากกว่า 10 ต้องทด 1 สิบ หรือ 1 กโิ ลกรัม
ไปรวมกับผลบวกในหน่วยกิโลกรัม เพราะ 10 ขดี เทา่ กับ 1 กิโลกรัม

| 163สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี