คู่มือครูรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เล่มที่ 1

คู่มอื ครูรายวชิ าพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไม่เกิน 1,000
ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 2 เล่ม 1

2.9 การหาผลลบโดยแผ่นตารางรอ้ ย แผ่นตารางสบิ และแผ่นตารางหนว่ ย

จุดประสงค์

หาผลลบทตี่ ัวตง้ั ไมเ่ กิน 1,000 โดยใชแ้ ผน่ หนังสือเรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร ์ ป.2
ตารางร้อย แผน่ ตารางสิบ แผน่ ตารางหน่วย บทท่ ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกิน 1,000

2.9 การหาผลลบโดยใช้แผน่ ตารางร้อย
แผน่ ตารางสิบ แผน่ ตารางหน่วย

สื่อการเรยี นรู้ พฒั นาความรู้

−− แผ่นตารางร้อย แผน่ ตารางสิบ กิจกรรม หาผลลบ
แผน่ ตารางหนว่ ย อปุ กรณ์ แผ่นตารางร้อย แผ่นตารางสบิ และแผน่ ตารางหนว่ ย
−− บัตรโจทย์ วธิ ีจัดกจิ กรรม

1. ครแู บ่งนักเรียนเป็นกลมุ่ และแจกอปุ กรณ ์
2. ครสู าธิตการหาผลลบของ 219 กับ 118 โดยใช้แผน่ ตารางรอ้ ย
แผ่นตารางสิบ และแผ่นตารางหน่วย ดงั น้ี

แนวการจดั การเรยี นรู้

การพัฒนาความรู้

1. ครูให้นักเรยี นทำ�กิจกรรมหาผลลบ ดงั นัน้ 219 – 118 = 101 ลบโดยใช้สื่อ
ตามหนงั สือเรียนหนา้ 93 โดยแบ่งนักเรียน ให้นกั เรยี นสังเกตว่า 101 + 118 = 219
เปน็ กลุม่ และแจกอุปกรณ์กลุม่ ละ 1 ชดุ
3. ครกู าำ หนดจาำ นวน ครง้ั ละสองจาำ นวน ใหน้ กั เรยี นหาผลลบ (ไมม่ กี ารกระจาย)
ครูติดบัตรโจทย์ 219 − 118 = แล้ว เชน่ 314 กบั 212 โดยใชแ้ ผน่ ตารางรอ้ ย แผน่ ตารางสบิ และแผน่ ตารางหนว่ ย
พร้อมท้งั ให้นักเรยี นสงั เกตวา่ ผลลบบวกตวั ลบเท่ากบั ตัวต้ัง

4. ครูและนกั เรียนช่วยกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง

ถามนักเรียนวา่ จะหาค�ำ ตอบได้อย่างไร ครสู าธิต | 93สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
การหาผลลบโดยใช้แผ่นตารางร้อย แผน่ ตาราง

สบิ และแผน่ ตารางหน่วยในการหาคำ�ตอบ ดงั น้ี

ครูแสดงจำ�นวน 219 ด้วยแผน่ ตารางรอ้ ย แผ่นตารางสิบ และแผ่นตารางหนว่ ย ครถู ามนักเรียนวา่

−− 219 ลบด้วย 118 หมายความว่าอย่างไร

−− 219 เอาออก 118 จะเหลอื เทา่ ไร มีวธิ หี าคำ�ตอบได้อย่างไร

นักเรียนตอบว่า ตอ้ งน�ำ แผน่ ตารางร้อย แผน่ ตารางสบิ และแผ่นตารางหนว่ ย ทแ่ี สดงจ�ำ นวน

118 ออกไปจากแผ่นตารางร้อย แผน่ ตารางสบิ และแผ่นตารางหน่วย ทแี่ สดงจำ�นวน 219

แลว้ ผลลบนบั ไดจ้ ากแผ่นตารางที่เหลือ จากนัน้ ครถู ามนกั เรยี นวา่ ต้องน�ำ แผน่ ตารางรอ้ ย

แผน่ ตารางสิบ และแผน่ ตารางหนว่ ย ออกไปอยา่ งละกแ่ี ผน่ ครูแสดงการลบโดยการเอา

แผ่นตารางร้อยออก 1 แผ่น แผ่นตารางสบิ ออก 1 แผน่ และแผน่ ตารางหนว่ ยออก 8 แผ่น ผลลบคอื

แผน่ ตารางร้อย แผน่ ตารางสิบ และแผน่ ตารางหน่วย ท่ีเหลอื อยู่ ครูใหน้ ักเรยี นนบั แผ่นตารางรอ้ ย

แผน่ ตารางสิบ และแผ่นตารางหน่วยทีเ่ หลือ จะได้ แผน่ ตารางร้อย 1 แผ่น แผ่นตารางสบิ 0 แผ่น

และแผน่ ตารางหนว่ ย 1 แผ่น ซ่ึงแสดงจ�ำ นวน 101 ดงั นน้ั 219 − 118 = 101 ครูใหน้ กั เรียน

ตรวจสอบว่า 101 + 118 = 219 หรอื ไมค่ รกู ำ�หนดจ�ำ นวนคร้งั ละ 2 จำ�นวน เชน่ 314 กบั 212

ให้นกั เรียนหาผลลบโดยไมม่ ีการกระจาย และให้สังเกตวา่ ผลลบบวกกบั ตัวลบเท่ากับตัวต้งั

64 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไม่เกิน 1,000 คูม่ อื ครรู ายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์
ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 2 เล่ม 1

2. ครตู ดิ บตั รโจทย์ 350 − 237 = ซ่ึงเปน็ การลบทมี่ กี ารกระจาย ครูสาธิตการลบ

โดยใช้แผน่ ตารางร้อย แผน่ ตารางสบิ และแผ่นตารางหน่วย ดังน้ี ครแู สดงจำ�นวน 350

ด้วยแผ่นตารางรอ้ ย 3 แผ่น แผน่ ตารางสบิ 5 แผ่น

ครูถามนกั เรียนว่า

−− 350 ลบดว้ ย 237 หมายความวา่ อยา่ งไร

−− 350 เอาออก 237 จะเหลือเทา่ ไร มวี ิธหี าค�ำ ตอบได้อย่างไร

นกั เรยี นตอบว่า ตอ้ งนำ�แผ่นตารางรอ้ ย แผน่ ตารางสิบ และแผน่ ตารางหน่วย ท่แี สดงจ�ำ นวน

237 ออกไปจากแผน่ ตารางร้อย แผน่ ตารางสบิ และแผ่นตารางหน่วย ทแี่ สดงจ�ำ นวน 350 แลว้

ผลลบนบั ไดจ้ ากแผ่นตารางทีเ่ หลือ จากน้ันครูถามนักเรียนว่า ต้องน�ำ แผ่นตารางรอ้ ย แผ่นตารางสบิ

และแผ่นตารางหนว่ ย ออกไปอย่างละกี่แผ่น

ครแู สดงการลบโดยการเอาแผน่ ตารางร้อย หนังสอื เรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
ออก 2 แผ่น แผน่ ตารางสิบออก 3 แผ่น บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกิน 1,000
และแผน่ ตารางหนว่ ยออก 7 แผ่น แตเ่ น่ืองจาก
แผ่นตารางหนว่ ยทแี่ สดงจำ�นวน 350 มี 0 แผน่ หาผลลบ

350 – 237 = กระจายแผน่ ตารางสบิ 1 แผ่น เป็นแผ่นตารางหนว่ ย 10 แผ่น

จงึ ต้องกระจายแผน่ ตารางสบิ มา 1 แผน่

ไดแ้ ผ่นตารางหน่วย 10 แผ่นกอ่ น แล้วจึงเอา ดงั นนั้ 350 – 237 = 113 สังเกต 113 + 237 = 350
แผน่ ตารางหนว่ ยออก 7 แผ่น ผลลบคอื ผลลบบวกตัวลบเทา่ กับตัวตั้ง

แผ่นตารางร้อย แผ่นตารางสิบ และ หาผลลบ กระจายแผ่นตารางร้อย 1 แผ่น
แผ่นตารางหนว่ ยทเี่ หลอื อยู่ ครใู หน้ กั เรียนนบั 1 418 – 172 = เป็นแผ่นตารางสบิ 10 แผน่

แผน่ ตารางรอ้ ย แผน่ ตารางสิบ และ

แผ่นตารางหนว่ ยทเี่ หลอื จะได้ แผน่ ตารางร้อย ดังนั้น 418 – 172 = 246 กระจายแผน่ ตารางสิบ 1 แผน่
1 แผ่น แผน่ ตารางสบิ 1 แผ่น และ 2 351 – 244 = เปน็ แผ่นตารางหนว่ ย 10 แผ่น

แผ่นตารางหน่วย 3 แผ่น ซง่ึ แสดงจ�ำ นวน 113

ดงั นน้ั 350 − 237 = 113 ครใู ห้นกั เรยี น ดงั น้ัน 351 – 244 = 107

ตรวจสอบว่า 113 + 237 = 350 หรอื ไม่ 94 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ครูให้นักเรียนช่วยกนั หาผลลบโดยใช้

แผ่นตารางร้อย แผน่ ตารางสิบ และ

แผน่ ตารางหน่วยในกรอบท้ายหนา้ 94 และตรวจสอบว่า ผลลบบวกกับตัวลบเทา่ กับตัวต้งั หรือไม ่

จากนั้นครูและนกั เรียนรว่ มกนั ตรวจสอบความถูกต้อง

| 65สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครูรายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เลม่ 1
หนงั สอื เรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
3. ใช้วิธีจดั กิจกรรมเหมือนหนา้ 94 บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกนิ 1,000
แตเ่ นน้ ใหน้ กั เรยี นกระจายแผ่นตารางร้อย
1 แผน่ เป็นแผน่ ตารางสบิ 10 แผ่น หาผลลบ
ครูใหน้ ักเรียนช่วยกันหาผลลบโดยใช้
แผน่ ตารางรอ้ ย แผ่นตารางสบิ และ กระจายแผ่นตารางร้อย 1 แผ่น เปน็ แผ่นตารางสบิ 10 แผน่
แผ่นตารางหนว่ ยในกรอบท้ายหน้า 95
และตรวจสอบวา่ ผลลบบวกกับตวั ลบ 310 – 190 =
เท่ากับตัวตงั้ หรือไม่ จากน้ันครแู ละนักเรียน
รว่ มกันตรวจสอบความถกู ต้อง ดงั น้ัน 310 – 190 = 120 สงั เกต 120 + 190 = 310
ผลลบบวกตวั ลบเท่ากับตัวต้งั
ตรวจสอบความเขา้ ใจ
หาผลลบ กระจายแผ่นตารางร้อย 1 แผน่
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรยี น 1 327 – 254 = เปน็ แผ่นตารางสบิ 10 แผ่น
โดยให้นักเรียนแสดงการหาผลลบของจ�ำ นวน
สองจ�ำ นวนโดยใช้แผ่นตารางร้อย แผ่นตารางสิบ ดงั นนั้ 327 – 254 = 73 กระจายแผ่นตารางรอ้ ย 1 แผน่
และแผน่ ตารางหนว่ ยเปน็ รายบคุ คลตาม 2 423 – 167 = เป็นแผน่ ตารางสิบ 10 แผ่น
หนงั สอื เรียนหน้า 96 ถ้าพบว่ามนี กั เรียน
ยังหาผลลบไม่ถกู ตอ้ ง ครูให้นกั เรียน และกระจายแผ่นตารางสิบ 1 แผ่น
มาฝกึ เพม่ิ เตมิ กับครูเป็นรายบุคคล จากนัน้ ครู เป็นแผน่ ตารางหนว่ ย 10 แผน่
และนักเรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ต้อง
และสรุปส่งิ ที่ไดเ้ รียนรู้ ดังน้นั 423 – 167 = 256

ส่ิงทไี่ ดเ้ รยี นรู้ | 95สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

• การลบจ�ำ นวนสองจำ�นวนอาจหาผลลบ หนงั สอื เรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
โดยใช้แผ่นตารางร้อย แผ่นตารางสบิ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กนิ 1,000
และแผน่ ตารางหน่วย
ตรวจสอบความเขา้ ใจ
• ผลลบบวกตัวลบเท่ากับตวั ตง้ั
จากนัน้ ใหน้ กั เรียนท�ำ แบบฝึกหัด 2.9 หาผลลบ
หน้า 59 − 60 1 216 – 113 = 103

66 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2 341 – 228 = 113

3 425 – 372 = 53

สิ่งท่ไี ดเ้ รียนรู้

การลบจาำ นวนสองจาำ นวนอาจหาผลลบโดยใชแ้ ผน่ ตารางรอ้ ย
แผ่นตารางสิบ และแผ่นตารางหน่วย

ผลลบบวกตวั ลบเทา่ กบั ตวั ตั้ง

แบบฝกึ หัด 2.9

96 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 1,000 คูม่ ือครรู ายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์
ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 2 เลม่ 1

2.10 การหาผลลบโดยการตง้ั ลบไมม่ กี ารกระจาย หนงั สือเรียนรายวิชาพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จุดประสงค์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกิน 1,000

หาผลลบโดยการตัง้ ลบไม่มกี ารกระจายทต่ี ัวตงั้ 2.10 การหาผลลบโดยการต้ังลบไมม่ ีการกระจาย
ไมเ่ กิน 1,000
พฒั นาความรู้
สอ่ื การเรยี นรู้
ตน้ กล้ามเี งิน 198 บาท ซ้อื ลกู ชิน้ 75 บาท
บัตรตวั เลขและบัตรคำ�
ตน้ กลา้ เหลือเงินกบี่ าท เขียนเลขโดดในหลักเดียวกันใหต้ รงกนั
แล้วจึงนาำ จาำ นวนในหลักเดยี วกนั มาลบกัน
198 – 75 =
ข้ันที ่ 2 ลบในหลกั สิบ
ข้ันท ี่ 1 ลบในหลกั หนว่ ย 9 สบิ ลบดว้ ย 7 สบิ ได้ 2 สิบ
8 หนว่ ย ลบดว้ ย 5 หนว่ ย ได ้ 3 หนว่ ย หลกั ร้อย หลกั สิบ หลกั หนว่ ย
หลกั ร้อย หลกั สิบ หลกั หนว่ ย
1 9 8 1 9 8
7 –
–
7 5 5
3
2 3

แนวการจดั การเรียนรู้ เขียนแสดงวธิ หี าผลลบ ดงั น้ี ขน้ั ท่ี 3 ลบในหลักรอ้ ย
การพัฒนาความรู้ 1 9 8– 1 ร้อย ลบดว้ ย 0 รอ้ ย ได้ 1 ร้อย
7 5 ห ลักรอ้ ย หลักสบิ หลักหนว่ ย
1. ครนู ำ�เขา้ ส่บู ทเรียนโดยการสนทนากับนักเรียน 1 2 3
1 9 8
วา่ ต้นกลา้ มีเงิน 198 บาท ซอ้ื ลูกชิ้น 75 บาท ต้นกล้า ดังนน้ั 198 – 75 = 123 7 –
1 2
5
3

ตน้ กลา้ เหลือเงิน 123 บาท สังเกต 123 + 75 = 198
ผลลบบวกตัวลบเท่ากบั ตัวตงั้

| 97สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เหลอื เงนิ ก่บี าท ซึง่ เป็นสถานการณท์ ี่ต้องใชก้ ารลบ

ครถู ามนกั เรียนวา่ จะหาคำ�ตอบได้อย่างไร นักเรยี นตอบว่า

น�ำ 198 ลบด้วย 75 ครถู ามวา่ จะหาผลลบได้อยา่ งไรบ้าง นกั เรียนอาจตอบว่าหาผลลบโดยใช้

แผน่ ตารางร้อย แผ่นตารางสบิ และแผน่ ตารางหนว่ ย ครถู ามนักเรียนวา่ จะมวี ธิ อี ่ืนในการหาผลลบ

ไดอ้ ีกหรือไม่ นักเรยี นอาจตอบว่าหาผลลบโดยการตงั้ ลบครถู ามนักเรยี นวา่ การหาผลลบโดยการ

ตง้ั ลบจะมีวิธีการตงั้ ลบอย่างไร นักเรยี นตอบว่าเขียนเลขโดดในหลกั เดยี วกันให้ตรงกัน แล้วน�ำ

จำ�นวนในหลกั เดยี วกันมาลบกัน ครูติดบตั รค�ำ หลักรอ้ ย หลักสิบ หลกั หนว่ ย และบัตรตัวเลข

198 และ 75 บนกระดาน โดยให้เลขโดดท่อี ยู่ในหลักเดียวกนั ตรงกัน ครูสาธติ การลบโดยการตงั้ ลบ

ทีละขั้นตอน ดังตัวอย่างในหนังสือเรยี นหนา้ 97 หนังสอื เรียนรายวิชาพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จะได้ 198 − 75 = 123 ดงั นนั้ ต้นกล้าเหลือเงิน บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกนิ 1,000

123 บาท หาผลลบ เขยี นเลขโดดในหลกั เดยี วกนั ใหต้ รงกนั
2. ครูยกตัวอย่างจำ�นวนสามหลกั ลบด้วยจำ�นวน 597 – 216 = แล้วจงึ นำาจาำ นวนในหลักเดยี วกันมาลบกนั

สามหลักทไี่ มม่ ที ด เช่น 597 − 216 = ครสู าธติ ขน้ั ท ่ี 1 ลบในหลักหน่วย ขั้นท่ี 2 ลบในหลักสิบ
การหาผลลบโดยการตง้ั ลบทลี ะข้ันตอน ตามหนงั สือเรยี น 7 หน่วย ลบด้วย 6 หนว่ ย ได้ 1 หน่วย 9 สบิ ลบดว้ ย 1 สบิ ได้ 8 สิบ
หนา้ 98 โดยเนน้ ย�้ำ ว่า การเขยี นตวั เลขในการตงั้ ลบ
ห ลักรอ้ ย หลักสิบ หลกั หนว่ ย หลักรอ้ ย หลักสิบ หลักหน่วย

5 9 7 5 9 7
2 1 – 2 1 –
8
6 6
1 1

ต้องเขียนเลขโดดที่อย่ใู นหลกั เดียวกันใหต้ รงกนั เขยี นแสดงวิธหี าผลลบ ดงั นี้ ขน้ั ที่ 3 ลบในหลักรอ้ ย
แลว้ นำ�จำ�นวนในหลกั เดยี วกันมาลบกนั 5 9 7– 5 รอ้ ย ลบดว้ ย 2 รอ้ ย ได ้ 3 รอ้ ย
2 1 6
3 8 1 หลักรอ้ ย หลักสบิ หลกั หน่วย

5 9 7
2 1 –
3 8
6
1

ดังนั้น 597 – 216 = 381

สังเกต 381 + 216 = 597
ผลลบบวกตวั ลบเท่ากบั ตวั ตง้ั

98 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 67สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครรู ายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกิน 1,000
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เลม่ 1

3. ครยู กตัวอยา่ ง 497 − 23 = ดังนี ้ หนงั สือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
เขียนเลขโดดในหลักเดียวกันให้ตรงกนั บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกนิ 1,000

ขัน้ ท่ี 1 ลบในหลักหน่วย 7 หนว่ ยลบด้วย 3 หน่วย หาผลลบ
ได้ 4 หนว่ ย
497 – 23 = 9 86 – 452 =
ขั้นท่ี 2 ลบในหลักสบิ 9 สิบลบดว้ ย 2 สิบ
วธิ ีทำา 9 7 วิธีทาำ 8 6
4 – 9 –

2 3 4 5 2
4 4
4 7 5 3

ตอบ ๔๗๔ ตอบ ๕๓๔

ได้ 7 สิบ 1 469 – 58 = 6 2 5 97 – 286 = 7
ขนั้ ที่ 3 ลบในหลกั รอ้ ย 4 รอ้ ยลบด้วย 0 รอ้ ย วิธที ำา – วธิ ที ำา 6 –
1
ได้ 4 รอ้ ย 4 6 8 5 9
ดงั นน้ั 497 − 23 = 474 จากนั้นครยู กตวั อย่าง 5 1 2 8
4 1 3 1
ที่ 2 986 − 452 = ใหน้ ักเรียนช่วยกันแสดงวิธี ตอบ ๔๑๑ 9 ตอบ ๓๑๑
หาผลลบโดยการตงั้ ลบ ทำ�นองเดียวกบั ตวั อยา่ งที่ 1 –
โดยบอกข้นั ตอนการหาผลลบทลี ะขั้นตอน แล้วครู 3 129 – 5 = 4 6 74 – 324 = 4
วธิ ีทำา 5 4 –
4 วธิ ที าำ 0
1 2
6 7
1 2
ตอบ ๑๒๔ 3 2

3 5
ตอบ ๓๕๐

| 99สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ใหน้ กั เรยี นหาผลลลบ ข้อ 1 - 4 ทีละข้อ ตามหนังสือเรียน

หนา้ 99 ครูแสดงวธิ คี ิดท่ถี กู ต้องทีละขอ้ เพือ่ ตรวจสอบ

ความถกู ตอ้ ง ครแู ละนกั เรยี นร่วมกันสรุปข้นั ตอนการหาผลลบโดยการตง้ั ลบ

การตรวจสอบความเข้าใจ

4. ตรวจสอบความเข้าใจของนกั เรียน โดยให้นักเรยี นแสดงการหาผลลบโดยการต้งั ลบ

เป็นรายบุคคล ตามหนังสือเรียนหนา้ 100 ถ้าพบวา่ มีนกั เรียนยังหาผลลบไม่ถกู ต้อง

ครใู ห้นกั เรยี นมาฝกึ เพ่ิมเติมกบั ครเู ปน็ รายบคุ คล จากนน้ั ครแู ละนกั เรียนร่วมกันตรวจสอบ

ความถูกต้องและสรปุ สง่ิ ที่ได้เรยี นรู้

หนังสือเรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกิน 1,000

สิง่ ที่ได้เรียนรู้ ตรวจสอบความเข้าใจ
แสดงวิธหี าผลลบ
• การหาผลลบโดยการตงั้ ลบ ตอ้ งเขียนเลขโดด
ในหลกั เดียวกันให้ตรงกนั แล้วจึงน�ำ จำ�นวน 1 475 – 214 = 5 – 2 693 – 421 = 3
ทอี่ ยู่ในหลักเดยี วกันมาลบกัน 4 1 –
จากนั้นใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝึกหัด 2.10 วธิ ที าำ 1 วธิ ีทำา 2

4 7 6 9
2 1 4 2
2 6 2 7

ตอบ ๒๖๑ ตอบ ๒๗๒

หนา้ 61 − 63

สิ่งที่ได้เรยี นรู้

การหาผลลบโดยการต้ังลบ ต้องเขียนเลขโดดในหลักเดียวกันให้ตรงกัน
แลว้ จงึ นาำ จาำ นวนทีอ่ ยใู่ นหลักเดียวกันมาลบกัน

แบบฝึกหดั 2.10

100 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

68 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไม่เกิน 1,000 คู่มือครรู ายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เล่ม 1

2.11 การหาผลลบโดยการต้งั ลบมกี ารกระจาย (1)

จุดประสงค์

หาผลลบโดยการตง้ั ลบมกี ารกระจายหนง่ึ หลัก หนังสือเรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
ท่ตี วั ต้ังไมเ่ กิน 1,000 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกนิ 1,000

2.11 การหาผลลบโดยการตง้ั ลบมีการกระจาย (1)

สื่อการเรียนรู้ พัฒนาความรู้

−− แผ่นตารางรอ้ ย แผ่นตารางสบิ และ มนี ักเรียนชั้นประถมศึกษาปีท ี่ 2 ทัง้ หมด 325 คน เป็นนักเรียนชาย 119 คน
แผ่นตารางหนว่ ย
−− บตั รตัวเลขและบัตรคำ� เปน็ นักเรยี นหญิงก่คี น

แนวการจัดการเรียนรู้ 325 – 119 =
การพฒั นาความรู้
ขั้นที่ 1 ลบในหลกั หนว่ ย หลักสิบ 2 สบิ กระจายไป 1 สิบ เหลอื 1 สิบ
1. ครสู นทนาเกี่ยวกับสถานการณ์ ใน ตัวตงั้ นอ้ ยกวา่ ตวั ลบ จึงต้องกระจาย หลกั หน่วย 5 หนว่ ย กบั ท่กี ระจายมา 1 สิบ
หนงั สือเรียนหนา้ 101 เขยี นประโยคสัญลักษณ์ จากหลกั สบิ ไปหลักหนว่ ย หรือ 10 หน่วย รวมเป็น 15 หนว่ ย
แลว้ ทบทวนการหาผลลบโดยใชแ้ ผ่นตารางรอ้ ย
แผน่ ตารางสิบ และแผน่ ตารางหน่วย เช่น หลักรอ้ ย หลกั สบิ หลักหนว่ ย
325 − 119 = ให้นกั เรียนหาผลลบ 3
โดยใชแ้ ผ่นตารางร้อย แผ่นตารางสิบ และ 1 1 15

2 5
–
1
9

6

ข้ันท ี่ 2 ลบในหลักสิบ ขั้นที่ 3 ลบในหลักร้อย
1 สิบ ลบด้วย 1 สิบ ได้ 0 สิบ 3 ร้อย ลบดว้ ย 1 ร้อย ได้ 2 ร้อย

ห ลักร้อย หลกั สบิ หลักหน่วย หลกั รอ้ ย หลกั สิบ หลักหน่วย
3 21 155 3
1 – 1 1 15
1 9
2 5
–
1
9

0 6 2 0 6

ดังนน้ั 325 – 119 = 206 เป็นนกั เรยี นหญงิ 206 คน

สงั เกต 206 + 119 = 325
ผลลบบวกตัวลบเทา่ กับตวั ต้งั

| 101สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

แผน่ ตารางหน่วย ครสู าธิตการหาผลลบ

โดยการตง้ั ลบทม่ี กี ารกระจาย ซง่ึ ในตวั อยา่ งนจ้ี ะเปน็ การกระจายจากหลกั สบิ ไปหลกั หนว่ ย ครตู ดิ บตั รค�ำ

หลักร้อย หลกั สบิ หลักหนว่ ย และ บัตรตวั เลข 325 และ 119 บนกระดาน โดยให้เลขโดดทอ่ี ยู่ใน

หลักเดยี วกันตรงกัน ครูสาธิตการลบโดยการต้ังลบทีละขน้ั ตอน ขัน้ ท่ี 1 ลบในหลกั หน่วย 5 หนว่ ย

ลบดว้ ย 9 หน่วย ตวั ต้งั นอ้ ยกกว่าตัวลบ เม่ือเทียบกบั วธิ ีการหาผลลบโดยใชแ้ ผ่นตาราง “เมอ่ื แผน่

ตารางหนว่ ยของตวั ต้งั น้อยกว่าตัวลบ จึงตอ้ งกระจายแผ่นตารางสิบมา 1 แผน่ ไดแ้ ผน่ ตารางหนว่ ย

10 หนว่ ย รวมกับแผ่นตารางหนว่ ยทีม่ ีอยเู่ ดมิ 5 หน่วย เป็น 15 หน่วย แลว้ จงึ เอาออกไป 9 หน่วย

ไดผ้ ลลบเป็น 6 หนว่ ย” ดังนัน้ การลบในหลักหน่วย 15 − 9 ได้ 6 หน่วย ข้ันท่ี 2 ลบในหลักสบิ

2 สบิ ท่ีเป็นตัวตงั้ กระจายไปแล้ว 1 สิบ เหลือ 1 สบิ ลบดว้ ย 1 สิบทเ่ี ป็นตวั ลบ ได้ 0 สิบ ขัน้ ท่ี 3

ลบในหลกั รอ้ ย 3 ร้อย ลบด้วย 1 รอ้ ย ได้ 2 ร้อย ดังตัวอยา่ งในหนงั สอื เรียนหนา้ 101 จะได ้

325 − 119 = 206 ดังนนั้ เป็นนักเรยี นหญิง 206 คน ครูใหน้ ักเรยี นสงั เกตวา่ ผลลบบวกตัวลบ

เทา่ กบั ตวั ต้ัง ดังนนั้ 206 + 119 = 325 ครูเน้นยำ�้ ว่า การหาผลลบโดยการตงั้ ลบ เขยี นเลขโดด

ในหลักเดยี วกันให้ตรงกัน แล้วน�ำ จำ�นวนในแต่ละหลกั มาลบกัน โดยเร่ิมจากหลักหน่วย หลักสิบ

และหลักร้อย ตามลำ�ดับ ถา้ เลขโดดในหลักหนว่ ยของตัวตง้ั มคี ่าน้อยกวา่ เลขโดดในหลักหนว่ ย

ของตัวลบ ตอ้ งกระจายจำ�นวนจากหลักสิบไปหลกั หนว่ ย

| 69สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ ือครูรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไม่เกนิ 1,000
ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

หนงั สอื เรียนรายวิชาพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2 หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กนิ 1,000 บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กิน 1,000

หาผลลบ หาผลลบ

หลกั ร้อย 2 รอ้ ย กระจายไป 1 ร้อย เหลือ 1 ร้อย 437 – 92 = 290 – 152 =
หลักสบิ 6 สบิ กบั ที่กระจายมา 1 ร้อย หรอื 10 สบิ รวมเป็น 16 สิบ

264 – 191 = วิธที ำา 3 13 วิธที ำา 8 10

4 3 7 2 9 0
– –
ข้ันท่ี 1 ลบในหลักหนว่ ย ขัน้ ท่ี 2 ลบในหลักสิบ 9 1 5
4 หนว่ ย ลบดว้ ย 1 หน่วย ได้ 3 หน่วย ตัวต้ังนอ้ ยกว่าตวั ลบ จึงตอ้ งกระจาย 2 2
จากหลกั ร้อยไปหลกั สิบ 3 4 5 1 3 8

ห ลักรอ้ ย หลกั สิบ หลักหน่วย ตอบ ๓๔๕ ตอบ ๑๓๘

2 6 4 หลักรอ้ ย หลกั สิบ หลกั หนว่ ย
1 9 – 4
1 16 –
1 1
2 6
3 1 263 – 207 = 56 2 600 – 320 = 280
1 9 3 706 – 215 = 491 4 547 – 286 = 261
5 129 – 89 = 40 6 2 16 – 176 = 40
7 3 7 809 – 113 = 696 8 6 97 – 689 = 8

เขียนแสดงวธิ หี าผลลบ ดังน้ี ขน้ั ท ่ี 3 ลบในหลกั รอ้ ย
1 16 1 รอ้ ย ลบด้วย 1 ร้อย ได้ 0 ร้อย
2 6 4–
1 9 1 หลักร้อย หลกั สิบ หลกั หนว่ ย
7 3 4
1 16 –
ดังนนั้ 264 – 191 = 73 1
2 6
102 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
1 9

0 7 3

สงั เกต 73 + 191 = 264
ผลลบบวกตวั ลบเทา่ กับตัวตั้ง

| 103สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

2. ครยู กตัวอยา่ ง 264 − 191 = ครูสาธติ การหาผลลบโดยการตั้งลบท่มี กี ารกระจาย
จากหลกั ร้อยไปหลกั สิบ ข้ันท่ี 1 ลบในหลกั หน่วย 4 หน่วย ลบด้วย 1 หน่วย ได้ 3 หนว่ ย
ข้ันที่ 2 ลบในหลักสิบ 6 สบิ ลบดว้ ย 9 สบิ ตวั ต้ังนอ้ ยกวา่ ตวั ลบ จงึ ต้องกระจาย 1 ร้อยจากหลักร้อย
มา 10 สบิ รวมกบั ตวั ตง้ั 6 สบิ ได้ 16 สบิ ลบดว้ ย 9 สบิ ได้ 7 สบิ ขน้ั ท่ี 3 ลบในหลกั รอ้ ย ตวั ตง้ั 2 รอ้ ย
กระจายไปแล้ว 1 ร้อย เหลือ 1 ร้อย ลบดว้ ย 1 รอ้ ย ได้ 0 รอ้ ย ดังนน้ั 264 − 191 = 73
ครูใหน้ กั เรยี นสงั เกตวา่ 73 + 191 = 264 ดงั น้ัน ผลลบบวกตวั ลบเท่ากบั ตวั ต้ัง ครเู นน้ ย้�ำ วา่
การหาผลลบโดยการตงั้ ลบ เขยี นเลขโดดในหลักเดยี วกันใหต้ รงกัน แลว้ นำ�จำ�นวนในแตล่ ะหลกั
มาลบกัน โดยเร่ิมจากหลักหน่วย หลกั สบิ และหลกั ร้อย ตามล�ำ ดับ ถ้าเลขโดดในหลักสบิ
ของตวั ตง้ั มคี ่านอ้ ยกว่าเลขโดดในหลกั สิบของตวั ลบ ต้องกระจายจำ�นวนจากหลักร้อยไปหลักสิบ

3. ครยู กตวั อยา่ ง 437 − 92 = หาผลลบโดยการตง้ั ลบทลี ะขน้ั ตอน ดงั น้ี ลบในหลกั หนว่ ย
7 หน่วย ลบด้วย 2 หน่วย ได้ 5 หน่วย ลบในหลักสบิ ตัวตงั้ นอ้ ยกวา่ ตัวลบ จงึ กระจายจากหลักรอ้ ย
มาหลกั สบิ ได้ 13 สบิ ลบดว้ ย 9 สบิ ได้ 4 สบิ ลบในหลกั รอ้ ย 4 รอ้ ย กระจายไปแลว้ 1 รอ้ ย เหลอื 3 รอ้ ย
ลบด้วย 0 ร้อย ได้ 3 ร้อย ดงั น้ัน 437 − 92 = 345 จากนน้ั ครูยกตวั อยา่ งที่ 2 290 − 152 =
ให้นักเรียนช่วยกนั แสดงวิธีการหาผลลบโดยการต้งั ลบทำ�นองเดียวกบั ตวั อยา่ งที่ 1 โดยบอกขัน้ ตอน
การหาผลลบทีละขน้ั ตอน แลว้ ครูให้นกั เรียนหาคำ�ตอบขอ้ 1 − 8 ทีละขอ้ ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 103
ครแู สดงวธิ คี ิดทีถ่ ูกตอ้ งทีละขอ้ เพื่อตรวจสอบความถูกตอ้ ง ครแู ละนักเรียนร่วมกนั สรุปขั้นตอน

70 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 1,000 คมู่ อื ครูรายวิชาพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 2 เล่ม 1

การหาผลลบโดยการตั้งลบวา่ การหาผลลบโดยการตั้งลบ สามารถท�ำ ไดโ้ ดย เขียนเลขโดด
ในหลกั เดยี วกนั ใหต้ รงกัน แล้วน�ำ จ�ำ นวนในแตล่ ะหลกั มาลบกัน โดยเรม่ิ จากหลกั หนว่ ย หลกั สิบ
และหลกั รอ้ ยตามลำ�ดับ ถ้าเลขโดดในหลกั หน่วยของตวั ต้งั มคี า่ นอ้ ยกว่าเลขโดดในหลกั หน่วย
ของตัวลบ ต้องกระจายจ�ำ นวนจากหลกั สบิ ไปหลกั หน่วย ถา้ เลขโดดในหลักสิบของตวั ตัง้
มคี ่านอ้ ยกวา่ เลขโดดในหลักสิบของตัวลบ ต้องกระจายจำ�นวนจากหลกั รอ้ ยไปหลักสบิ

การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนังสอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2 2 5 70 – 425 = 145
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กนิ 1,000 4 662 – 343 = 319
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรียน
โดยให้นักเรียนแสดงการหาผลลบโดยการตั้งลบ ตรวจสอบความเข้าใจ
เป็นรายบุคคล ตามหนังสอื เรียนหนา้ 104
ถา้ พบว่ามีนักเรยี นยงั หาผลลบไมถ่ กู ตอ้ ง หาผลลบ
ครใู ห้นักเรียนมาฝกึ เพ่มิ เตมิ กบั ครูเปน็ รายบคุ คล 1 554 – 260 = 294
จากนนั้ ครูและนกั เรียนรว่ มกนั ตรวจสอบ
ความถูกตอ้ งและสรุปส่งิ ทไ่ี ดเ้ รียนร ู้ 3 304 – 124 = 180

ส่ิงท่ไี ดเ้ รยี นรู้ ส่ิงท่ไี ด้เรยี นรู้

• การหาผลลบของจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนโดยการ การหาผลลบของจาำ นวนสองจาำ นวนโดยการตั้งลบ ตอ้ งเขียนเลขโดด
ตงั้ ลบ ต้องเขียนเลขโดดในหลักเดียวกนั ในหลักเดียวกนั ให้ตรงกนั แล้วจึงนำาจาำ นวนท่อี ยใู่ นหลักเดียวกันมาลบกนั
ให้ตรงกัน แลว้ จงึ น�ำ จ�ำ นวนทอ่ี ยู่ โดยเริ่มจากหลักหนว่ ย หลกั สบิ และหลกั รอ้ ย ตามลำาดบั
ในหลักเดยี วกนั มาลบกัน โดยเรมิ่ จาก
หลกั หนว่ ย หลกั สิบ และหลกั รอ้ ย ตามล�ำ ดับ ถ้าเลขโดดในหลักหน่วยของตัวตั้งมีค่าน้อยกว่าเลขโดดในหลักหน่วย
−− ถ้าเลขโดดในหลักหนว่ ยของตวั ตง้ั มีค่า ของตัวลบ ตอ้ งกระจายจาำ นวนจากหลักสบิ ไปหลกั หน่วย

ถา้ เลขโดดในหลักสบิ ของตัวต้งั มีคา่ น้อยกวา่ เลขโดดในหลักสิบ
ของตวั ลบต้องกระจายจำานวนจากหลกั รอ้ ยไปหลักสิบ

นอ้ ยกวา่ เลขโดดในหลักหน่วยของตัวลบ ต้อง แบบฝกึ หัด 2.11
กระจายจ�ำ นวนจากหลกั สบิ ไปหลกั หนว่ ย
104 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

−− ถา้ เลขโดดในหลักสบิ ของตัวตั้งมีคา่

น้อยกวา่ เลขโดดในหลกั สิบของตวั ลบตอ้ งกระจายจ�ำ นวนจากหลักร้อยไปหลกั สบิ

จากนั้นใหน้ กั เรียนทำ�แบบฝึกหดั 2.11 หนา้ 64 − 66

| 71สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ ือครูรายวิชาพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไม่เกิน 1,000
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เล่ม 1

2.12 การหาผลลบโดยการตง้ั ลบมีการกระจาย (2)
จดุ ประสงค์

หาผลลบโดยการตง้ั ลบมีการกระจายมากกว่าหนึ่งหลักทตี่ ัวต้งั ไมเ่ กนิ 1,000

สื่อการเรยี นรู้ หนังสอื เรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กิน 1,000
บตั รตัวเลขและบตั รคำ�
2.12 การหาผลลบโดยการต้ังลบมีการกระจาย (2)

พฒั นาความรู้

ซอื้ ขา้ วสาร 430 บาท อาหารกระป๋อง 291 บาท

แนวการจดั การเรยี นรู้ 430 – 291 = ซ้ือขา้ วสารมากกวา่ อาหารกระป๋องกบี่ าท
การพฒั นาความรู้
ข้นั ท ่ี 1 ลบในหลักหนว่ ย ขัน้ ท ี่ 2 ลบในหลกั สิบ
1. ครทู บทวนการหาผลลบโดยการตั้งลบ ตัวตัง้ นอ้ ยกวา่ ตวั ลบ จงึ ต้องกระจาย
มกี ารกระจายหน่ึงหลัก โดยให้นักเรยี นบอก จากหลกั สิบไปหลักหนว่ ย ตัวต้งั 2 สิบนอ้ ยกวา่ ตวั ลบ 9 สบิ
ขั้นตอนการหาผลลบ เขียนเลขโดด ห ลักร้อย หลกั สิบ หลกั หนว่ ย
ในหลักเดยี วกนั ให้ตรงกัน แล้วน�ำ จำ�นวน จงึ ต้องกระจายจากหลักร้อยไป
ในแตล่ ะหลกั มาลบกัน โดยเร่มิ จากหลกั หน่วย 2 10
หลักสบิ และหลกั รอ้ ยตามล�ำ ดับ ถา้ เลขโดด หลกั สิบ ได ้ 12 สิบ
ในหลกั หนว่ ยของตวั ตง้ั มคี า่ น้อยกว่าเลขโดด 4 3 0
ในหลักหน่วยของตวั ลบต้องกระจายจำ�นวน – หลักรอ้ ย หลักสิบ หลกั หนว่ ย
จากหลกั สบิ ไปหลกั หนว่ ย ถา้ เลขโดดในหลกั สบิ
ของตัวตั้งมีค่านอ้ ยกวา่ เลขโดดในหลกั สิบ 2 9 1 3 2 12 10
9
4 3 0
เขยี นแสด3งวธิ 2ีห1า2ผ1ล0ลบ ดังนี้ 9 –
4 3 0– 2
2 9 1 1
1 3 9
3 9
ดงั นน้ั 430 – 291 = 139
ขนั้ ท ่ี 3 ลบในหลกั รอ้ ย
สังเกต 139 + 291 = 430 3 ร้อย ลบดว้ ย 2 รอ้ ย ได ้ 1 ร้อย
ผลลบบวกตวั ลบเทา่ กับตัวตัง้
หลกั รอ้ ย หลักสบิ หลักหน่วย
43 32 12 100
9 –
2 1

1 3 9

ซ้อื ขา้ วสารมากกว่าอาหารกระปอ๋ ง 139 บาท
| 105สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ของตัวลบต้องกระจายจ�ำ นวนจากหลกั ร้อยไปหลักสบิ

ครสู นทนาเกย่ี วกบั สถานการณใ์ นหนงั สอื เรยี นหนา้ 105 เพอ่ื ใหน้ กั เรยี นหาผลลบ ควรใหน้ กั เรยี น

ลองหาผลลบดว้ ยตวั เองกอ่ น จากนน้ั ครสู าธติ การหาผลลบโดยการตง้ั ลบทม่ี กี ารกระจายมากกวา่

หนง่ึ หลกั เชน่ 430 − 291 = ใหน้ กั เรยี นหาผลลบโดยการตง้ั ลบ ครถู ามนกั เรยี นวา่ การหาผลลบ

โดยการตง้ั ลบตอ้ งท�ำ อยา่ งไร นกั เรยี นตอบวา่ เขยี นเลขโดดในหลกั เดยี วกนั ใหต้ รงกนั แลว้ น�ำ จ�ำ นวน

ในหลกั เดยี วกนั มาลบกนั ครถู ามนกั เรยี นวา่ เรม่ิ หาผลลบจากหลกั ใดกอ่ น นกั เรยี นตอบวา่

เรม่ิ ลบจากหลกั หนว่ ย หลกั สบิ และหลกั รอ้ ยตามล�ำ ดบั ครคู วรใหน้ กั เรยี นเปน็ ผบู้ อกขน้ั ตอน

ในการหาผลลบทลี ะขน้ั ครสู าธติ การหาผลลบโดยการตง้ั ลบทม่ี กี ารกระจายจากหลกั สบิ ไปหลกั หนว่ ย

และจากหลกั รอ้ ยไปหลกั สบิ ครตู ดิ บตั รค�ำ หลกั รอ้ ย หลกั สบิ หลกั หนว่ ย และบตั รตวั เลข 430 และ 291

บนกระดาน โดยใหเ้ ลขโดดทอ่ี ยใู่ นหลกั เดยี วกนั ตรงกนั ครสู าธติ การลบโดยการตง้ั ลบทลี ะขน้ั ตอน

ขน้ั ท่ี 1 ลบในหลกั หนว่ ย ตวั ตง้ั นอ้ ยกวา่ ตวั ลบ ตอ้ งกระจายจากหลกั สบิ มา 1 สบิ เปน็ 10 หนว่ ย

ลบดว้ ย 1 หนว่ ย ได ้ 9 หนว่ ย ขน้ั ท่ี 2 ลบในหลกั สบิ ตวั ตง้ั นอ้ ยกวา่ ตวั ลบตอ้ งกระจายจากหลกั รอ้ ย

มา 10 สบิ เปน็ 12 สบิ ลบดว้ ย 9 สบิ ได้ 3 สบิ ขน้ั ท่ี 3 ลบในหลกั รอ้ ย 4 รอ้ ย กระจายไปแลว้

1 รอ้ ย เหลอื 3 รอ้ ย ลบดว้ ย 2 รอ้ ย ได้ 1 รอ้ ย ดงั ตวั อยา่ งในหนงั สอื เรยี นหนา้ 105

72 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000 คมู่ ือครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 2 เล่ม 1

ดังนัน้ 430 − 291 = 139 ครูใหน้ ักเรียนสงั เกตว่า 139 + 291 = 430
ดังนั้น ผลลบบวกตวั ลบเทา่ กับตัวต้ัง

หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2 หนงั สือเรยี นรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กนิ 1,000 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกนิ 1,000

หาผลลบ หลักร้อย 5 ร้อย กระจายไป 1 รอ้ ย เหลือ 4 รอ้ ย หาผลลบ
506 – 149 = หลักสบิ 0 สิบ กบั ท่ีกระจายมา 1 รอ้ ย หรอื 10 สบิ
รวมเปน็ 10 สบิ และกระจายไป 1 สบิ เหลือ 9 สิบ 724 – 136 = 501 – 245 =
หลักหน่วย 6 หน่วย กบั ท่ีกระจายมา 1 สบิ หรอื 10 หน่วย
รวมเปน็ 16 หน่วย วิธีทำา 6 1 11 14 วิธที าำ 4 10 9 11
7 5
2 4 0 1 เฉลย
– –
ขั้นท ่ี 2 ลบในหลักสบิ 1 3 2 4 1. 545
9 สบิ ลบด้วย 4 สิบ ได ้ 5 สิบ 6 5 2. 288
ข้ันท ี่ 1 ลบในหลกั หนว่ ย 5 8 8 2 5 6 3. 599
ตวั ต้ังน้อยกว่าตัวลบจึงตอ้ งกระจาย 4. 387
จากหลักสบิ ไปหลกั หน่วย แตเ่ ลขโดด หลกั ร้อย หลักสบิ หลักหน่วย ตอบ ๕๘๘ ตอบ ๒๕๖ 5. 89
ในหลกั สิบเปน็ 0 จึงต้องกระจายจาก 6. 566
หลกั ร้อยไปหลกั สบิ และจากหลกั สบิ 4 10 9 16 7. 287
ไปหลักหน่วย 8. 599
5 0 6
4 –
1
9

หลกั ร้อย หลักสิบ หลักหนว่ ย 5 7 1 603 – 58 = 2 435 – 147 =

4 10 9 16 ขน้ั ท่ ี 3 ลบในหลกั รอ้ ย 3 888 – 289 = 4 1,000 – 613 =
4 ร้อย ลบด้วย 1 ร้อย ได้ 3 ร้อย
5 0 6
4 –
1
9

7 หลกั รอ้ ย หลกั สิบ หลกั หน่วย
54 100 9 166
เขียนแสดงวิธีหาผลลบ ดงั นี้ 4 – 5 234 – 145 = 6 765 – 199 =
4 10 9 16 1 9
5 0 6–
1 4 9 3 5 7
3 5 7

ดงั นัน้ 5ด0ัง6น ัน้– 1 54096 =– 134597 = 357 7 423 – 136 = 8 8 50 – 251 =

หาผลลบ 2 1,000 – 468 = 532
1 100 – 57 = 43

106 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 107สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

2. ครยู กตวั อยา่ งการหาผลลบของจ�ำ นวนสองจ�ำ นวน เชน่ 506 − 149 = ซง่ึ ในตวั อยา่ งนี้
ต้องมีการกระจายจากหลักสิบไปหลกั หนว่ ย และกระจายจากหลกั รอ้ ยไปหลักสิบ แต่เนอื่ งจากเลขโดด
ในหลกั สบิ เปน็ 0 จงึ ตอ้ งกระจายจากหลกั รอ้ ยไปหลกั สบิ กอ่ น แลว้ จงึ กระจายจากหลกั สบิ ไปหลกั หนว่ ย
ดังนี ้

หลักร้อย 5 ร้อย กระจายไปหลักสิบ 1 รอ้ ย เหลอื 4 รอ้ ย
หลกั สบิ 0 สิบ กบั ที่กระจายมา 1 รอ้ ย หรอื 10 สบิ รวมเปน็ 10 สบิ และกระจายไป
หลกั หน่วย 1 สบิ เหลอื 9 สิบ
หลกั หนว่ ย 6 หนว่ ยกบั ทก่ี ระจายมา 1 สบิ หรอื 10 หนว่ ย รวมเปน็ 16 หนว่ ย แลว้ น�ำ จ�ำ นวน
ในหลักเดยี วกันมาลบกนั จะได้ 506 − 149 = 357 ตามหนงั สือเรยี นหน้า 106 จากนัน้
ครูให้นกั เรียนช่วยกันหาผลลบในกรอบทา้ ยหน้า 106
3. ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั หาผลลบโดยการต้งั ลบจากตวั อยา่ ง 724 − 136 =
ในหนงั สือเรียนหนา้ 107 โดยครูใชก้ ารถาม-ตอบในการหาผลลบในแตล่ ะหลกั เช่น
4 หนว่ ย ลบด้วย 6 หนว่ ย ได้กห่ี นว่ ย ตอ้ งกระจายจากหลกั สิบมาเทา่ ไร เป็นเทา่ ไร
2 สิบ กระจายไปแลว้ 1 สิบ เหลือเท่าไร ต้องกระจายจากหลักร้อยมาเทา่ ไร เป็นเท่าไร
7 ร้อย กระจายไปแลว้ 1 ร้อย เหลอื เทา่ ไร ลบด้วย 1 ร้อย ไดเ้ ท่าไร และคำ�ตอบเปน็ เท่าไร
ใหน้ ักเรียนหาคำ�ตอบในขอ้ 1 − 8 ทีละขอ้ แลว้ ครูแสดงวธิ ีคิดที่ถกู ต้องทีละข้อเพอ่ื ตรวจสอบ
ความถูกต้อง ครคู วรให้นกั เรยี นสงั เกต ผลลบบวกตัวลบเทา่ กบั ตัวตงั้ และเนน้ ย�ำ้ การลบทีก่ ระจาย
จากหลักพันในข้อ 4

| 73สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู อื ครูรายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 1,000
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 2 เลม่ 1

ครแู ละนักเรียนร่วมกันสรปุ ข้ันตอนการหาผลลบโดยการตงั้ ลบ ครเู น้นย้ำ�วา่ การหาผลลบ
ของจำ�นวนสองจ�ำ นวนโดยการต้ังลบ ต้องเขียนเลขโดดในหลกั เดยี วกนั ให้ตรงกัน น�ำ จำ�นวน
ทอ่ี ยู่ในหลักเดียวกันมาลบกนั โดยเริ่มจากหลักหนว่ ย หลกั สิบ และหลักร้อยตามลำ�ดบั
ถ้าหลักใดตัวตั้งน้อยกวา่ ตัวลบ ตอ้ งกระจายจำ�นวนจากหลกั ถดั ไปทางซา้ ย

การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนังสอื เรยี นรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2 2 9 00 – 346 = 554
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกนิ 1,000 4 666 – 598 = 68
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียน
โดยให้นกั เรียนแสดงการหาผลลบโดยการตง้ั ลบ ตรวจสอบความเข้าใจ
เป็นรายบคุ คล ตามหนังสอื เรียนหน้า 108
ถา้ พบวา่ มนี ักเรียนยงั หาผลลบไม่ถกู ตอ้ ง แสดงวิธีหาผลลบ
ครใู หน้ ักเรยี นมาฝกึ เพ่มิ เติมกบั ครเู ป็นรายบุคคล
จากนั้นครแู ละนกั เรียนร่วมกนั ตรวจสอบ 1 8 14 – 275 = 539
ความถกู ต้องและสรปุ ส่ิงท่ีไดเ้ รียนร้ ู
3 912 – 313 = 599

สง่ิ ทไ่ี ดเ้ รยี นรู้ สง่ิ ท่ีไดเ้ รยี นรู้

• การหาผลลบของจำ�นวนสองจ�ำ นวนโดยการ การหาผลลบของจำานวนสองจำานวนโดยการตั้งลบ ต้องเขียนเลขโดด
ต้งั ลบ ต้องเขยี นเลขโดดในหลกั เดยี วกนั ในหลักเดียวกนั ใหต้ รงกัน แลว้ จึงนำาจำานวนที่อย่ใู นหลักเดยี วกนั
ใหต้ รงกนั แลว้ จงึ น�ำ จ�ำ นวนที่อยู่ใน มาลบกัน ถ้าหลักใดตัวตัง้ น้อยกวา่ ตัวลบ ต้องกระจายจำานวน
หลักเดียวกนั มาลบกัน ถ้าหลกั ใดตัวตัง้ จากหลกั ถัดไปทางซา้ ย
น้อยกวา่ ตวั ลบ ตอ้ งกระจายจ�ำ นวนจาก
หลักถดั ไปทางซา้ ย แบบฝึกหดั 2.12
จากนัน้ ให้นักเรยี นทำ�แบบฝึกหัด 2.12
หนา้ 67 − 69 108 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

74 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 1,000 ค่มู ือครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณิตศาสตร์
ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

2.13 การลบจ�ำ นวนสามจ�ำ นวนโดยการตั้งลบ
จดุ ประสงค์

หาผลลบของจำ�นวนสามจ�ำ นวนโดยการตั้งลบทต่ี ัวต้ังไม่เกนิ 1,000

สอ่ื การเรียนรู้ หนงั สือเรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กิน 1,000
บัตรตัวเลข
2.13 การหาผลลบของจาำ นวนสามจาำ นวน

พฒั นาความรู้

การหาผลลบของจาำ นวนสามจาำ นวนโดยการตง้ั ลบมขี น้ั ตอน ดงั น้ี

แนวการจดั การเรียนรู้ 875 – 550 – 300 = ข้นั ท ่ี 2
การพัฒนาความรู้ นำาผลลบ 325 ลบดว้ ย 300
ขัน้ ท ี่ 1
1. ครูทบทวนการหาผลลบของจำ�นวนสองจ�ำ นวน 875 ลบดว้ ย 550 3 2 5
โดยใช้การถาม−ตอบ ว่าการหาผลลบโดยการต้งั ลบ 3 –
มีขั้นตอนอย่างไร นกั เรียนตอบว่า การหาผลลบของจำ�นวน 8 7 5 0
สองจำ�นวนโดยการตั้งลบ ตอ้ งเขยี นเลขโดดในหลกั – 0 0
เดยี วกันใหต้ รงกัน แลว้ จึงน�ำ จ�ำ นวนท่ีอยูใ่ นหลักเดยี วกนั 2 5
มาลบกนั ถา้ หลักใดตัวต้ังนอ้ ยกวา่ ตวั ลบต้องกระจาย 5 5 0
จ�ำ นวนจากหลกั ถดั ไปทางซา้ ย 3 2 5

875 – 550 – 300 = 25

เขยี นแสดงวิธีหาผลลบดังน้ี
วธิ ที าำ 8 7 5
–
5 5 0
3 2 5
–
3 0 0
0 2 5

ตอบ ๒๕

| 109สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ครูยกสถานการณท์ ่ีสอดคลอ้ งกบั ประโยคสญั ลักษณใ์ นหนงั สือเรียนหนา้หน ังสอื 1เรยี นร0ายวชิ 9าพ้นื ฐาน|คณิตศาสตร์ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กนิ 1,000

เพือ่ ความเข้าใจยง่ิ ข้นึ เช่น 2.13 การหาผลลบของจำานวนสามจาำ นวน

−− แมม่ เี งิน 875 บาท ใหพ้ ่อ 550 บาท และใหพ้ ี่ 300 บาท แมจ่ ะเหลอื เงินกบ่ี าทหนงั สือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน|คณิตศาสตร์ป.2
บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไม่เกนิ 1,000
พัฒนาความรู้

ใหน้2.1ัก3เรกยี ารนหราผว่ ลมลกบันขอเงขจยี าำ นนวเนปสน็ามปจำารนะวโนยคสญั ลักษณ์ 875 − 550 − 300 = การหาผลลบของจาำ นวนสามจาำ นวนโดยการตง้ั ลบมขี น้ั ตอน ดงั น้ี
ครูถามน ักเพรัฒยี นานคววามา่ รมู้ ีข้ันตอนในการหาผลลบอย่างไร 8น75ัก – เ55ร0 ยี – 3น00ต =อบวา่ หาผลลบทลี ะสองจ�ำ นวน
ขน้ั ท ี่ 1 ข้ันที ่ 2
875 ลบด้วย 550 นาำ ผลลบ 325 ลบดว้ ย 300
โดยการตงั้ ลบ ครูสาธิตการหาผลลบของจำ�นวนสามจ�ำ นวน โดยการต้งั ลบ ทีละสองจำ�นวนการหาผลลบของจาำ นวนสามจาำ นวนโดยการตง้ั ลบมขี น้ั ตอน ดงั น้ี

ดังน้ี 875 – 550 – 300 = ข้นั ที ่ 2 8 7 5 3 2 5
นาำ ผลลบ 325 ลบด้วย 300 – 3 –
ขน้ั ที ่ 1 0
875 ลบดว้ ย 550 5 5 0 0 0
3 2 5 2 5

8 7 5 3 2 5 875 – 550 – 300 = 25
– 3 –

5 5 0 0 0

3 2 5 0 2 5 เขยี นแสดงวิธหี าผลลบดังน้ี

875 – 550 – 300 = 25 วธิ ที ำา 8 7 5
–
จะได้ 875 − 550 − 300 = 25เขยี นแสดงวธิ หี าผลลบดังนี้
หรือนักเรยี นสาม วาิธทีรำาถ58เ ขยี น57 แส05ด – งวิธกี ารหาผลลบไดด้ งั น้ี 5 5 0
3 2 5
3 2 5
– –
3 0 0
3 0 0 0 2 5
0 2 5
ตอบ ๒๕

จากนนั้ ครูใหน้ กั เตรอบยี ๒น๕ หาผลลบของ 875 − 300 − 550 = ครใู ห้นักเรยี นสังเกตวา่| 109สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

การหาผลลบของ 875 − 550 − 300 = จะลบด้วย 550 หรือ จะลบดว้ ย 300 ก่อน| 109สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ได้ผลลบเทา่ กัน

| 75สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ อื ครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 2 เลม่ 1

2. ครูสาธติ การหาผลลบของจำ�นวน หนงั สือเรยี นรายวิชาพ�นื ฐาน | คณิตศาสตร� ป.2
สามจำ�นวนโดยการตั้งลบ เชน่ บทท�ี 2 | การบวกและการลบจาำนวนนับไมเ� กนิ 1,000

683 − 83 − 449 = ครูถามนกั เรยี นว่า

โจทย์ขอ้ น้จี ะลบ 683 ด้วยจ�ำ นวนใดกอ่ น

นักเรยี นอาจตอบวา่ ลบดว้ ย 83 กอ่ น า
ครูให้นกั เรียนหาผลลบโดยการตัง้ ลบ ดังน ้ี

683 ลบด้วย 83 ได้ 600 แลว้ น�ำ 600

ลบดว้ ย 449 จะเหน็ ว่า เป็นการลบทีม่ ี

การกระจายจากหลักรอ้ ยไปหลกั สบิ และ

กระจายจากหลกั สิบไปหลักหนว่ ย

ไดผ้ ลลบเปน็ 151 า

หรอื นกั เรียนอาจตอบวา่ นำ� 683 ลบด้วย

449 กอ่ น ดังนี้ 683 ลบด้วย 449 ได้ 234

จากนน้ั นำ� 234 ลบด้วย 83 ได้ 151

ดังนั้น 683 − 83 − 449 = 151 110 |
ครูให้นกั เรียนพจิ ารณาวา่ การหาผลลบ

683 − 83 − 449 เราควรน�ำ 83 ไปลบ 683 กอ่ น

หรอื นำ� 449 ไปลบ 683 กอ่ น เพราะเหตุใด

จากน้ันใหน้ กั เรยี นหาผลลบของ 416 − 125 − 102 = ครถู ามนักเรยี นวา่ โจทย์ข้อนี้

จะลบ 416 ดว้ ยจำ�นวนใดกอ่ น นักเรยี นตอบวา่ ลบด้วยจ�ำ นวนใดก่อนกไ็ ด้ ครูใหน้ กั เรยี นหาผลลบ

โดยการตัง้ ลบ ซ่ึง 416 ลบดว้ ย 125 เป็นการลบท่มี ีการกระจายจากหลักร้อยไปหลักสบิ ไดผ้ ลลบ

เป็น 291 จากนน้ั น�ำ 291 ลบด้วย 102เปน็ การลบที่มีกระจายจากหลักสิบไปหลักหนว่ ย

ได้ผลลบเปน็ 189

หรอื นกั เรียนอาจน�ำ 416 ลบด้วย 102 ก่อน ดงั นี้ 416 ลบดว้ ย 102 ได้ 314

จากนั้นน�ำ 314 ลบด้วย 125 ไดผ้ ลลบเปน็ 189

ดังน้นั 416 − 125 − 102 = 189

76 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 1,000 คู่มอื ครูรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์
ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1
3. ครูใหน้ ักเรยี นชว่ ยกนั หาผลลบ
ในขอ้ 1 − 2 ตามหนงั สอื เรียนหนา้ 111 หนังสอื เรียนรายวิชาพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
โดยครใู ช้การถาม−ตอบ ทีละข้นั ตอน บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกนิ 1,000
จนได้คำ�ตอบ และไดข้ อ้ สรุปว่า การหาผลลบ
ของจ�ำ นวนสามจำ�นวนโดยการตั้งลบ สามารถ หาผลลบ
หาค�ำ ตอบโดยใช้วิธเี ดยี วกับการหาผลลบ
ของจ�ำ นวนสองจำ�นวน แตต่ อ้ งหาผลลบทีละ 1 940 – 95 – 46 = 2 674 – 349 – 250 =
สองจำ�นวน นำ�ผลลบของสองจำ�นวน
มาเปน็ ตวั ตั้งแล้วลบกบั จ�ำ นวนทส่ี าม 8 3 13 10 วธิ ีทาำ 6 6 14
ซึ่งสามารถลบดว้ ยจำ�นวนใดกอ่ นก็ได้
วิธีทาำ 9 4 0 7 4
ใหน้ กั เรยี นหาค�ำ ตอบในขอ้ 3 − 8 ทลี ะขอ้ 9 – –
แล้วครแู สดงวธิ คี ิดทถ่ี กู ต้องทลี ะขอ้ 3 4
เพ่ือตรวจสอบความถูกต้อง 8 43 1 3 5 9
32 122
การตรวจสอบความเข้าใจ 8 4 15 5
2 5
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรียน 5 0 –
โดยให้นกั เรียนแสดงการหาผลลบ โดยการ
ตง้ั ลบเปน็ รายบุคคล ตามหนังสอื เรยี นหน้า 112 6 –
ถ้าพบวา่ มนี กั เรยี นยงั หาผลลบไม่ถูกตอ้ ง
ครูใหน้ กั เรยี นมาฝึกเพมิ่ เติมกบั ครูเป็นรายบุคคล 7 9 9 7 5
จากน้นั ครแู ละนักเรียนรว่ มกันตรวจสอบ
ความถูกต้องและสรุปสิ่งทไี่ ดเ้ รยี นร ู้ ตอบ ๗๙๙ ตอบ ๗๕

ส่งิ ท่ไี ดเ้ รยี นรู้ 3 5 67 – 234 – 129 = 204 4 700 – 176 – 295 = 229

• การหาผลลบของจำ�นวนสามจำ�นวนโดย 5 8 80 – 85 – 480 = 315 6 1,000 – 376 – 215 = 409
การตั้งลบ ให้นำ�จ�ำ นวนสองจำ�นวนมาลบกัน
ก่อนแลว้ น�ำ ผลลบไปลบกับจำ�นวนทเ่ี หลือ 7 3 92 – 109 – 77 = 206 8 414 – 61 – 221 = 132
จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 2.13
หนา้ 70 − 72 | 111สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนงั สอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2 2 4 71 – 206 – 259 = 6
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กนิ 1,000

ตรวจสอบความเข้าใจ

หาผลลบ

1 659 – 93 – 159 = 407

3 843 – 374 – 460 = 9 4 4 44 – 155 – 289 = 0

สิง่ ที่ไดเ้ รียนรู้

การหาผลลบของจำานวนสามจำานวนโดยการต้ังลบ ให้นำาจาำ นวนสอง
จำานวนมาลบกนั กอ่ นแลว้ นำาผลลบไปลบกบั จำานวนทเี่ หลอื

แบบฝกึ หดั 2.13

112 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 77สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 1,000
ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 2 เล่ม 1

2.14 ความสมั พันธ์ของการบวกและการลบ หนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
จุดประสงค์ บทท ่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000

เขียนความสัมพนั ธข์ องการบวกและการลบ 2.14 ความสมั พันธ์ของการบวกและการลบ

สอ่ื การเรียนรู้ พฒั นาความรู้

บตั รตวั เลขและบตั รเครื่องหมาย ผ้าเช็ดหนา้ สีฟา้ 100 ผืน
ผ้าเชด็ หนา้ สีชมพ ู 150 ผืน

สฟี า� สีชมพู

มีผา้ เชด็ หนา้ ทั้งหมด 100 + 150 = 250 ผืน

แนวการจดั การเรยี นรู้ มผี า้ เช็ดทง้ั หมด 250 ผืน เปน็ ผา้ เชด็ หนา้ สีฟา้ 100 ผนื
การพัฒนาความรู้ เป็นผา้ เช็ดหนา้ สีชมพ ู 250 – 100 = 150 ผนื

มผี า้ เช็ดทงั้ หมด 250 ผนื เปน็ ผา้ เชด็ หนา้ สชี มพ ู 150 ผนื
เป็นผา้ เชด็ หน้าสฟี า้ 250 – 150 = 100 ผืน

1. ครูสนทนาเกยี่ วกบั สถานการณใ์ นหนังสือเรยี น สงั เกต ความสมั พันธข์ องการบวกและการลบ
หน้า 113 โดยใช้บตั รตวั เลขและบัตรเครือ่ งหมาย 100 + 150 = 250

250 – 100 = 150
250 – 150 = 100

แสดงประโยคสญั ลกั ษณ์การบวก 100 + 150 = 250 | 113สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ครถู ามนักเรยี นวา่ จากความสัมพนั ธข์ องการบวก

และการลบทน่ี กั เรียนเคยได้เรยี นมาสามารถเขียนเป็นประโยคสญั ลกั ษณก์ ารลบได้อยา่ งไร

นักเรียนตอบวา่ สามารถเขียนได้เป็น 250 − 100 = 150

และ 250 − 150 = 100

ให้นกั เรียนสงั เกตความสมั พันธ์ของการบวกและการลบว่า จ�ำ นวนสองจำ�นวนบวกกนั

ผลบวกทไี่ ด้ลบด้วยจำ�นวนใดจ�ำ นวนหน่งึ หนงั สือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
ในสองจ�ำ นวนนั้น ผลลบคอื จ�ำ นวน บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กนิ 1,000

อกี จำ�นวนหน่งึ มีนักเรยี นชนั้ ป.2 อยใู่ นหอ้ งประชมุ 180 คน อยู่นอกหอ้ งประชุม 50 คน
นักเรยี นช้ัน ป.2 มีทัง้ หมด 180 + 50 = 230 คน

2. ครยู กตัวอยา่ งสถานการณแ์ รก นักเรียนชนั้ ป.2 มีทั้งหมด 230 คน อย่นู อกหอ้ งประชุม 50 คน
ตามหนงั สอื เรยี นหน้า 114 แล้วถามนกั เรียนว่า อยู่ในหอ้ งประชุม 230 – 50 = 180 คน
เขียนเปน็ ประโยคสัญลกั ษณ์การบวกไดอ้ ย่างไร
และจากประโยคสัญลักษณก์ ารบวกเม่อื ใช้ นกั เรยี นชนั้ ป.2 มีท้ังหมด 230 คน อยใู่ นห้องประชุม 180 คน
ความสัมพนั ธข์ องการบวกและการลบ อย่นู อกห้องประชุม 230 – 180 = 50 คน
สามารถเขยี นเป็นประโยคสัญลกั ษณก์ ารลบ
ได้อย่างไร ครูเนน้ ยำ�้ ให้นักเรียนสงั เกต สังเกต ความสมั พนั ธ์ของการบวกและการลบ
ความสัมพันธข์ องการบวกและการลบว่า 180 + 50 = 230
จ�ำ นวนสองจ�ำ นวนบวกกนั ผลบวกที่ได้ลบด้วย
จำ�นวนใดจำ�นวนหน่ึงในสองจ�ำ นวนนน้ั 230 – 50 = 180
ผลลบคอื จำ�นวนอกี จำ�นวนหนึ่ง 230 – 180 = 50

จาำ นวนสองจำานวนบวกกนั ผลบวกที่ไดล้ บดว้ ยจำานวนใดจาำ นวนหนึ่ง
ในสองจำานวนน้นั ผลลบคือจำานวนอีกจาำ นวนหนึง่

114 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

78 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000 คมู่ อื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์
ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 2 เลม่ 1
3. ครูใชบ้ ัตรตัวเลขและบัตรเครื่องหมาย
แสดงตัวอยา่ งในหนงั สือเรยี นหน้า 115 หนงั สือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
โดยกำ�หนดประโยคสัญลกั ษณ์การบวกมาให้ บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000
แลว้ ใหน้ กั เรยี นใชบ้ ตั รตวั เลขและบตั รเครอ่ื งหมาย
มาติดบนกระดาน เพอ่ื แสดงประโยคสัญลกั ษณ์ จาำ นวนสองจาำ นวนบวกกนั ผลบวกที่ได้ลบด้วยจำานวนใดจำานวนหนงึ่
การลบ จากน้ันครูให้นักเรยี นช่วยกนั เตมิ ตัวเลข ในสองจาำ นวนนั้น ผลลบคอื จำานวนอกี จาำ นวนหนง่ึ
แสดงจำ�นวนในประโยคสัญลักษณก์ ารบวก
และประโยคสญั ลักษณ์การลบ โดยใช้ เช่น 246 + 154 = 400
ความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ ขอ้ 1 − 6
ตามหนงั สอื เรยี นหน้า 115 ครูและนักเรียน จะได้ 400 – 246 = 154
ร่วมกันตรวจสอบความถกู ต้อง และ 400 – 154 = 246

การตรวจสอบความเข้าใจ เตมิ ตวั เลขแสดงจำานวน 2 125 + 130 = 255
1 413 + 237 = 650
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียน 255 – 125 = 130
โดยให้นกั เรียนเตมิ ตวั เลขแสดงจ�ำ นวน 650 – 237 = 413 255 – 130 = 125
ในประโยคสญั ลกั ษณก์ ารบวก และ 650 – 413 = 237
ประโยคสญั ลักษณก์ ารลบ โดยใช้ความสมั พนั ธ์
ของการบวกและการลบเป็นรายบุคคล 3 564 + 265 = 829 4 297 + 601 = 898
ตามหนังสอื เรยี นหนา้ 116 ถา้ พบว่า 829 – 564 = 265 898 – 297 = 601
มีนกั เรยี นยงั เติมตัวเลขไม่ถกู ต้อง ครใู ห้นักเรียน
มาฝึกเพ่ิมเติมกับครูเปน็ รายบุคคล จากนนั้ 829 – 265 = 564 898 – 601 = 297
ครูและนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถูกต้อง
และสรปุ สง่ิ ทีไ่ ด้เรยี นร ู้ 5 540 + 360 = 900 6 271 + 197 = 468
900 – 360 = 540 468 – 197 = 271
สงิ่ ที่ได้เรียนรู้ 900 – 540 = 360
468 – 271 = 197
• จำ�นวนสองจำ�นวนบวกกัน ผลบวกที่ได้
ลบดว้ ยจ�ำ นวนใดจ�ำ นวนหนง่ึ ในสองจ�ำ นวนนน้ั | 115สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ผลลบคอื จำ�นวนอีกจ�ำ นวนหนึง่
จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 2.14 หนังสือเรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
หนา้ 73 − 74 บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกนิ 1,000

ตรวจสอบความเข้าใจ

เตมิ ตวั เลขแสดงจาำ นวน

1 520 + 180 = 700 2 348 + 156 = 504
504 – 348 = 156
700 – 520 = 180
700 – 180 = 520 504 – 156 = 348

3 784 + 216 = 1,000 4 395 + 416 = 811
1,000 – 784 = 216 811 – 395 = 416
1,000 – 216 = 784
811 – 416 = 395

ส่ิงทไี่ ดเ้ รียนรู้

จาำ นวนสองจาำ นวนบวกกัน ผลบวกที่ได้ลบด้วยจาำ นวนใดจาำ นวนหน่งึ
ในสองจาำ นวนนน้ั ผลลบคือจาำ นวนอีกจาำ นวนหน่งึ

แบบฝึกหดั 2.14

116 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 79สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครูรายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไม่เกิน 1,000
ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

2.15 การหาค่าของตวั ไม่ทราบคา่ ในประโยคสัญลกั ษณก์ ารบวกและ
ประโยคสญั ลกั ษณ์การลบ
จุดประสงค์

หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณก์ ารบวกและประโยคสญั ลกั ษณ์การลบ

สอ่ื การเรยี นรู้ หนงั สอื เรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กิน 1,000
−− บตั รตัวเลข บัตรเคร่ืองหมาย
−− บัตรรูปสีเ่ หลย่ี ม (ตัวไมท่ ราบค่า) 2.15 การหาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ในประโยคสญั ลกั ษณ์
บตั รประโยคสญั ลักษณ์ การบวก และประโยคสญั ลกั ษณก์ ารลบ

แนวการจัดการเรยี นรู้ พฒั นาความรู้ แกว้ ตามีหนังสืออยู่บนชนั้ วางหนงั สอื 18 เลม่
การพฒั นาความรู้ ใบบัวนาำ มาเพิ่มอีกรวมเป็น 27 เล่ม

1. ครตู ดิ บตั รตวั เลข และบตั รเครอ่ื งหมาย ใบบัวนาำ หนงั สือมาเพม่ิ อีกกีเ่ ลม่
เป็นประโยคสญั ลักษณ์การบวกและ
ประโยคสัญลักษณก์ ารลบแสดงความสัมพันธ์ 18 + = 27
ของการบวกและการลบเพอื่ ทบทวนความรู้ เชน่
ใชค้ วามสัมพนั ธข์ องการบวกและการลบ
300 + 500 = 800
จะได้ 27 – 18 =

27 – 18 = 9

ดังนนั้ 18 + 9 = 27

800 − 300 = 500 ตอบ ใบบัวนำาหนังสือมาเพิ่มอีก ๙ เลม่

800 − 500 = 300 เป็นตวั ไม่ทราบคา่ ในประโยคสญั ลกั ษณ์

ครสู นทนาเกีย่ วกบั สถานการณใ์ นหนังสอื หาค่าของตัวไม่ทราบคา่ ในประโยคสญั ลกั ษณ์

เรยี นหน้า 117 และเขียนประโยคสัญลกั ษณท์ มี่ ี 1 760 + 240 = 1,000 2 498 + 202 = 700

ตวั ไม่ทราบค่า ดังน้ี | 117สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

−− แก้วตามีหนงั สือ 18 เลม่ ครูติดบตั ร

ตวั เลข 18

−− ใบบวั น�ำ มาเพม่ิ อกี เลม่ ครตู ดิ บตั รเครอ่ื งหมายบวก และบตั รรปู สเ่ี หลย่ี ม(ตวั ไมท่ ราบคา่ )

−− รวมเป็น 27 เลม่ ครูตดิ บตั รเคร่อื งหมายเทา่ กบั และบัตรตัวเลข 27 จะได้

ประโยคสัญลกั ษณ์การบวก 18 + = 27 ครใู ห้นักเรียนใช้ความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ

เขยี นเป็นประโยคสัญลกั ษณ์การลบ เพ่ือหาคำ�ตอบ จะได ้ 27 − 18 = ครถู ามนักเรยี นว่า

ไดผ้ ลลบเป็นเทา่ ไร นกั เรียนตอบวา่ 27 − 18 = 9 ดงั นัน้ 18 + 9 = 27

80 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 1,000 ค่มู อื ครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์
ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 2 เล่ม 1

2. ครตู ิดบตั รประโยคสญั ลักษณ์ทมี่ ีตัวไมท่ ราบคา่ แลว้ สาธติ การหาค่าของตัวไม่ทราบคา่
โดยใช้ความสมั พนั ธ์ของการบวกและการลบตามหนังสอื เรียนหนา้ 118 โดยใชก้ ารถาม−ตอบ เช่น
ตัวอย่างที่ 1 − 100 = 500 ครูถามนักเรียนวา่ จ�ำ นวนใดลบดว้ ย 100 แล้วได้เทา่ กับ 500
หาจำ�นวนน้ันได้อย่างไร นักเรียนตอบว่า ใช้ความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ จะได้
500 + 100 = 600 ดังนน้ั จำ�นวนนน้ั คือ 600 ตรวจสอบคำ�ตอบได้โดย น�ำ 600 ลบด้วย 100
ไดผ้ ลลบเป็น 500 ตามทีโ่ จทย์ก�ำ หนด ดังนั้น 600 เป็นค�ำ ตอบทถี่ กู ตอ้ ง จากนน้ั ครยู กตัวอยา่ ง
356 − = 251 ครถู ามนกั เรยี นวา่ 356 ลบดว้ ยจ�ำ นวนใด แลว้ ไดเ้ ทา่ กบั 251 หาจ�ำ นวนนน้ั ไดอ้ ยา่ งไร
นกั เรยี นตอบวา่ ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ จะได้ 356 − 251 = 105 ดงั นน้ั จ�ำ นวนนน้ั คอื
105 ตรวจสอบคำ�ตอบไดโ้ ดย นำ� 356 ลบดว้ ย 105 ได้ผลลบเป็น 251 ตามที่โจทยก์ �ำ หนด ดงั น้ัน
105 เปน็ ค�ำ ตอบทถ่ี กู ตอ้ ง ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั หาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ขอ้ 1 และ 2 ในกรอบทา้ ยหนา้ 118

หนังสอื เรียนรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2 หนงั สือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กิน 1,000 บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกนิ 1,000

หาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ในประโยคสัญลกั ษณ์ หาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ในประโยคสญั ลักษณ์

400 + = 650 ใชค้ วามสัมพันธข์ องการบวกและการลบ
คำาตอบคอื 250 650 – 400 = 250

– 100 = 500

ใช้ความสมั พันธ์ของการบวกและการลบ

จะได ้ 500 + 100 = คำาตอบคอื 600
500 + 100 = 600

ดังนัน้ 600 – 100 = 500 1 180 + 288 = 468
2 810 – 260 = 550
356 – = 251 3 255 – 125 = 130
4 663 – 237 = 426
ใชค้ วามสมั พันธ์ของการบวกและการลบ 5 307 + 693 = 1,000
6 659 – 539 = 120
จะได ้ 356 – 251 = คาำ ตอบคอื 105
356 – 251 = 105 | 119สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ดังนนั้ 356 – 105 = 251

หาคา่ ของตวั ไมท่ ราบค่าในประโยคสญั ลักษณ์

1 1,000 – 420 = 580 2 614 – 355 = 259

118 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

3. ครใู ห้นักเรียนชว่ ยกนั หาคา่ ของตวั ไม่ทราบค่าในประโยคสญั ลักษณก์ ารบวกและ
ประโยคสัญลกั ษณ์การลบ โดยยกตัวอยา่ ง 400 + = 650 ถามนกั เรียนวา่ 400 บวกกับจ�ำ นวนใด
แลว้ ได้เท่ากับ 650 หาจ�ำ นวนนน้ั ได้อย่างไร นกั เรียนตอบว่า ใชค้ วามสมั พนั ธ์ของการบวกและการลบ
จะได้ 650 − 400 = 250 ดงั นน้ั จ�ำ นวนนน้ั คอื 250 ตรวจสอบค�ำ ตอบไดโ้ ดย น�ำ 400 บวกกบั 250
ไดผ้ ลบวกเป็น 650 ตามทโ่ี จทย์ก�ำ หนด ดงั นนั้ 250 เปน็ คำ�ตอบที่ถกู ตอ้ ง ครใู หน้ ักเรียนชว่ ยกันท�ำ
ข้อ 1 − 6 ตามหนังสอื เรียนหนา้ 119 ครแู ละนักเรยี นร่วมกนั ตรวจสอบความถกู ต้อง

| 81สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ ือครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 1,000
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เลม่ 1
หนงั สือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
การตรวจสอบความเขา้ ใจ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กิน 1,000

4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียน ตรวจสอบความเขา้ ใจ
โดยใหน้ กั เรยี นแสดงการหาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่
ในประโยคสัญลักษณก์ ารบวกและการลบ หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสญั ลักษณ์
เป็นรายบคุ คล ตามหนังสอื เรยี นหน้า 120
ถ้าพบว่ามีนักเรยี นยงั หาคา่ ของตัวไม่ทราบค่า 1 – 172 = 360
ไม่ถูกต้อง ครใู ห้นกั เรยี นมาฝึกเพมิ่ เติมกบั ครู ใช้ความสัมพนั ธ์ของการบวกและการลบ
เปน็ รายบคุ คล จากนนั้ ครแู ละนักเรยี นร่วมกนั
ตรวจสอบความถกู ตอ้ งและสรปุ สงิ่ ทีไ่ ด้เรียนรู ้ จะได ้ 360 + 172 =

สงิ่ ทไี่ ดเ้ รยี นรู้ คาำ ตอบคือ 532 360 + 172 = 532
ดงั น้นั 5 3 2 – 172 = 360
• สามารถใชค้ วามสมั พนั ธ์ของการบวก
และการลบในการหาค่าของตัวไมท่ ราบค่า 2 543 + = 900
ในประโยคสญั ลกั ษณ์การบวกและ ใชค้ วามสัมพันธข์ องการบวกและการลบ
ประโยคสัญลักษณ์การลบ
จากนนั้ ให้นกั เรียนท�ำ แบบฝึกหดั 2.15 จะได้ 900 – 543 =
หน้า 75 − 77
900 – 543 = 357

คาำ ตอบคือ 357 ดังน้ัน 543 + 3 5 7 = 900

ส่ิงทไ่ี ด้เรียนรู้

สามารถใชค้ วามสัมพันธ์ของการบวกและการลบ

ในการหาคา่ ของตัวไมท่ ราบค่าในประโยคสัญลักษณก์ ารบวก

และประโยคสญั ลกั ษณ์การลบ แบบฝึกหัด 2.15

120 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

82 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 1,000 ค่มู อื ครูรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1

2.16 โจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบ (1)

จดุ ประสงค์ หนังสือเรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กิน 1,000
แก้โจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปญั หาการลบ
2.16 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (1)

สอ่ื การเรยี นรู้ พฒั นาความรู้

บัตรภาพ บัตรโจทย์ปัญหา บตั รโจทย์ถาม โจทย์ปญั หา พ่อค้ามปี ลาหางนกยูง 278 ตวั ซือ้ มาเพม่ิ อีก 322 ตัว
บตั รโจทย์บอก บัตรประโยคสัญลักษณ์ พ่อคา้ มีปลาหางนกยูงทัง้ หมดกีต่ ัว

แนวการจัดการเรียนรู้ โจทยถ์ าม พ่อค้ามีปลาหางนกยูงทงั้ หมดกี่ตัว
การพฒั นาความรู้ โจทย์บอก พอ่ ค้ามีปลาหางนกยูง 278 ตัว ซอื้ มาเพิ่มอกี 322 ตวั

1. ครตู ดิ บตั รโจทยป์ ญั หาตามหนงั สอื เรยี น หาคำาตอบได้อย่างไร
หนา้ 121 ใหน้ กั เรยี นอา่ นโจทยป์ ญั หา
พรอ้ มกนั แลว้ ครทู �ำ กจิ กรรมดงั น้ี มอี ย ู่ 278 เพิม่ อกี 322 จาำ นวนท้งั หมดหาไดจ้ าก 278 บวก 322

−− ครูติดบัตรโจทยถ์ ามและถามวา่ ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 278 + 322 =
โจทยถ์ ามอะไร
278 + 322 = 600
−− ครตู ดิ บัตรโจทยบ์ อกและถามวา่
โจทย์บอกอะไร ตอบ พอ่ ค้ามีปลาหางนกยูงทงั้ หมด ๖๐๐ ตัว

−− แลว้ จะหาคำ�ตอบไดอ้ ยา่ งไร 278 มากกว่า 200 และ 322 มากกวา่ 300
ครูติดบัตรภาพปลาหางนกยูง 2 ภาพ 200 + 300 = 500
แลว้ เขียนจ�ำ นวนกำ�กบั ไว้ ใชค้ ำ�พูดที่สื่อให้เหน็ วา่ 278 + 322 มากกว่า 500
ซ้อื มาเพ่ิม เป็นการนำ�จ�ำ นวนปลาทง้ั หมด ดงั นัน้ 600 เป็นคาำ ตอบที่สมเหตสุ มผล เพราะมากกว่า 500
มารวมกนั ต้องหาค�ำ ตอบด้วยการบวก
ครเู ขียนประโยคสัญลกั ษณแ์ ละให้นักเรยี น หรือ 278 น้อยกวา่ 300 และ 322 นอ้ ยกวา่ 400
หาค�ำ ตอบ จะได้ 278 + 322 = 600 ดังนนั้ 300 + 400 = 700
พ่อคา้ มีปลาหางนกยงู ทง้ั หมด 600 ตัว 278 + 322 นอ้ ยกวา่ 700
ครตู รวจสอบความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบ ดงั นนั้ 600 เปน็ คาำ ตอบทีส่ มเหตุสมผล เพราะน้อยกว่า 700
ตามหนังสอื เรียนหนา้ 121
2. ครูติดบัตรโจทยป์ ญั หาตามหนังสอื เรยี น | 121สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
หนา้ 122 แลว้ จดั กจิ กรรมท�ำ นองเดยี วกบั ขอ้ 1
ให้ครูใช้คำ�พูดท่ีสื่อใหเ้ หน็ วา่ ขายไป บรจิ าคไป หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
คอื การหักออก ซงึ่ ตอ้ งใชก้ ารลบในการหาค�ำ ตอบ บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกนิ 1,000
แลว้ ให้นักเรียนตรวจคำ�ตอบโดยการน�ำ ผลลบ
บวกกับตวั ลบจะได้เทา่ กบั ตัวตง้ั ลงุ เลย้ี งไก ่ 854 ตัว ขายไป 526 ตัว ลุงเหลือไกก่ ต่ี ัว
โจทยถ์ าม ลงุ เหลอื ไก่ก่ีตวั

โจทยบ์ อก ลงุ เลี้ยงไก ่ 854 ตัว ขายไป 526 ตัว

หาคาำ ตอบไดอ้ ย่างไร

มอี ยู่ 854 ขายไป 526 จาำ นวนท่เี หลือหาไดจ้ าก 854 ลบด้วย 526
ประโยคสญั ลกั ษณ์ 854 – 526 =

854 – 526 = 328
ตอบ ลุงเหลอื ไก่ ๓๒๘ ตวั

328 เป็นคาำ ตอบทีถ่ ูกต้อง เพราะ 328 + 526 = 854

ครมู หี นงั สอื นทิ าน 362 เลม่ บรจิ าคไป 250 เลม่ ครเู หลอื หนงั สอื นทิ านกเ่ี ลม่
โจทย์ถาม ครูเหลือหนงั สือนิทานก่ีเลม่

โจทย์บอก ครมู ีหนังสือนทิ าน 362 เล่ม บรจิ าคไป 250 เล่ม
ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 362 – 250 =
362 – 250 = 112
ตอบ ครเู หลือหนังสือนิทาน ๑๑๒ เล่ม
112 เป็นคาำ ตอบท่ถี กู ตอ้ ง เพราะ 112 + 250 = 362

122 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 83สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ ือครูรายวชิ าพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 1,000
ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1
หนังสอื เรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
3. ครูยกตวั อย่างโจทยป์ ัญหา บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกนิ 1,000
ในหนงั สือเรียนหนา้ 123 และใชก้ ารถาม−ตอบ
เพ่อื แสดงวธิ ีหาคำ�ตอบ ดงั น้ี เขียนประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละหาคำาตอบ

−− โจทยถ์ ามอะไร แกว้ ตามเี งนิ 245 บาท พอ่ ใหเ้ พม่ิ อกี 100 บาท แกว้ ตามเี งนิ ทง้ั หมดกบ่ี าท
−− โจทยบ์ อกอะไร โจทย์ถาม แก้วตามเี งนิ ทง้ั หมดกบี่ าท
−− เขียนประโยคสัญลกั ษณ์ได้อย่างไร
−− หาคำ�ตอบไดอ้ ย่างไร โจทยบ์ อก แก้วตามีเงิน 245 บาท พ่อใหเ้ พมิ่ อีก 100 บาท
แลว้ ใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั เขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์ 245 + 100 =
และหาค�ำ ตอบในขอ้ 1 และ 2 ตามหนงั สอื เรยี น 245 + 100 = 345
หนา้ 123 โดยครคู อยชแ้ี นะและตรวจสอบ ตอบ แก้วตามีเงินท้งั หมด ๓๔๕ บาท
ความถกู ตอ้ งของค�ำ ตอบ ครเู นน้ ย�ำ้ วา่
ควรตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบดว้ ย 1 โรงเรยี นมีจานอยใู่ นต้ ู 745 ใบ นำาออกมาใช้ 480 ใบ เหลอื จานในตูก้ ีใ่ บ
โจทยถ์ าม เหลือจานในตู้กใ่ี บ
การตรวจสอบความเขา้ ใจ โจทยบ์ อก โรงเรยี นมีจานอยู่ในตู้ 745 ใบ นาำ ออกมาใช ้ 480 ใบ

4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น ประโยคสัญลักษณ ์ 745 – 480 =
โดยใหน้ กั เรยี นเขยี นประโยคสัญลกั ษณ์และ 745 – 480 = 265
หาคำ�ตอบของโจทย์ปญั หาเปน็ รายบคุ คล ตอบ เหลอื จานในตู้ ๒๖๕ ใบ
ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 124 ถ้าพบว่ามนี กั เรียน
ยังเขียนประโยคสัญลักษณ์และหาค�ำ ตอบ 2 แมซ่ อ้ื ผลไม้ 265 บาท ซอ้ื เนือ้ ไก ่ 132 บาท แมจ่ า่ ยเงนิ ทั้งหมดก่บี าท
ของโจทยป์ ญั หาไมถ่ กู ตอ้ ง ครูให้นกั เรยี น โจทยถ์ าม แมจ่ ่ายเงนิ ท้งั หมดก่ีบาท
มาฝกึ เพิ่มเตมิ กบั ครูเป็นรายบุคคล จากนนั้ โจทยบ์ อก แมซ่ ้ือผลไม ้ 265 บาท ซื้อเนื้อไก ่ 132 บาท
ครูและนกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบความถกู ตอ้ ง
และสรปุ ส่งิ ท่ไี ด้เรียนร ู้ ประโยคสัญลักษณ ์ 265 + 132 =
265 + 132 = 397
สง่ิ ท่ไี ดเ้ รยี นรู้ ตอบ แมจ่ า่ ยเงินทงั้ หมด ๓๙๗ บาท
ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคำาตอบด้วย
• การแกโ้ จทย์ปัญหาทำ�ได้โดย
อ่านท�ำ ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา | 123สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
หาค�ำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผล
ของคำ�ตอบ หนังสอื เรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จากนน้ั ให้นักเรียนท�ำ แบบฝึกหดั 2.16 บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กิน 1,000
หน้า 78 − 80
ตรวจสอบความเขา้ ใจ

เขียนประโยคสญั ลกั ษณ์และหาคำาตอบ

1 แม่ค้าขายดอกกุหลาบได ้ 125 ดอก ขายดอกบวั ได้ 108 ดอก
แมค่ า้ ขายดอกกหุ ลาบและดอกบัวไดท้ ัง้ หมดกด่ี อก

ประโยคสัญลกั ษณ ์ 125 + 108 =
125 + 108 = 233
ตอบ แมค่ ้าขายดอกกหุ ลาบและดอกบวั ได้ทง้ั หมด ๒๓๓ ดอก

2 ตน้ กลา้ ออมเงนิ ได ้ 736 บาท นำาไปซอ้ื หนังสือ 231 บาท
ตน้ กลา้ เหลอื เงนิ กบ่ี าท

ประโยคสญั ลกั ษณ์ 736 – 231 =
736 – 231 = 505
ตอบ ต้นกลา้ เหลอื เงิน ๕๐๕ บาท

สงิ่ ทีไ่ ดเ้ รียนรู้

การแกโ้ จทย์ปัญหาทำาไดโ้ ดย อา่ นทำาความเข้าใจปญั หา วางแผนแกป้ ัญหา
หาคาำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคำาตอบ

แบบฝกึ หัด 2.16

124 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

84 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไม่เกิน 1,000 คมู่ ือครรู ายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์
ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 เลม่ 1

2.17 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ัญหาการลบ (2) หนังสือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จุดประสงค์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กนิ 1,000

แกโ้ จทยป์ ญั หาการบวกและโจทย์ปญั หาการลบ

สอื่ การเรยี นรู้ 2.17 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (2)

−− บตั รภาพ พฒั นาความรู้
−− แถบกระดาษสีท่ีมีความยาวแตกตา่ งกัน
แม่เพาะต้นดาวเรอื งไวข้ าย 345 ตน้ ตน้ ทานตะวัน 136 ต้น
แมเ่ พาะตน้ ดาวเรืองมากกวา่ ต้นทานตะวันกี่ตน้

โจทย์ถาม แม่เพาะตน้ ดาวเรืองมากกว่าตน้ ทานตะวนั กต่ี น้
โจทย์บอก แมเ่ พาะตน้ ดาวเรืองไว้ขาย 345 ตน้ ตน้ ทานตะวัน 136 ตน้

แนวการจดั การเรยี นรู้ หาคาำ ตอบได้อย่างไร ตน้ ดาวเรอื ง 345
การพัฒนาความรู้ ต้นทานตะวนั 136 ตน้ ดาวเรือง

มากกวา่ ตน้ ทานตะวัน

1. ครูใหน้ กั เรียนอ่านโจทย์ปญั หา ต้นดาวเรอื งมากกวา่ ต้นทานตะวัน หาได้จาก 345 ลบดว้ ย 136
ในหนังสอื เรยี นหนา้ 125 แล้วถามนกั เรียนดังน้ี
ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 345 – 136 =
−− โจทย์ถามอะไร 345 – 136 = 209

ตอบ แม่เพาะตน้ ดาวเรอื งมากกว่าตน้ ทานตะวัน ๒๐๙ ตน้

−− โจทย์บอกอะไร 209 เปน็ คำาตอบทีถ่ กู ต้อง เพราะ 209 + 136 = 345

−− จะหาคำ�ตอบไดอ้ ย่างไร เขยี นประโยคสัญลักษณ์และหาคำาตอบ
ครูติดบตั รภาพดอกดาวเรอื งและ
เม่ือวานแกว้ ตาอา่ นหนังสอื ได้ 112 หนา้ วนั นอ้ี า่ นได ้ 120 หนา้
วันนีแ้ ก้วตาอ่านหนงั สอื ได้มากกว่าเมอื่ วานกี่หน้า

แถบกระดาษสีแสดงจ�ำ นวนของตน้ ดาวเรือง | 125สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เขียนตัวเลขแสดงจ�ำ นวนกำ�กบั ไว้ เฉลย

ครูตดิ บตั รภาพดอกทานตะวนั และแถบกระดาษ ประโยคสัญลกั ษณ์ 120 – 112 =
สี 120 – 112 = 8
ตอบ วันนแี้ ก้วตาอ่านหนงั สือได้มากกว่าเมื่อวาน ๘ หน้า

แสดงจ�ำ นวนของตน้ ทานตะวัน เขยี นตวั เลข

แสดงจำ�นวนกำ�กบั ไว้ ครูใหน้ กั เรยี นเปรยี บเทียบ

แถบกระดาษสวี า่ แถบกระดาษสีของต้นอะไรยาวกว่า นักเรียนตอบวา่ แถบกระดาษสีของ

ตน้ ดาวเรอื งยาวกวา่ ครอู ธบิ ายวา่ แถบกระดาษสขี องตน้ ดาวเรอื งยาวกวา่ แสดงวา่ จ�ำ นวนตน้ ดาวเรอื ง

มากกวา่ จ�ำ นวนต้นทานตะวนั ครถู ามวา่ ตน้ ดาวเรืองมากกวา่ ต้นทานตะวันอยเู่ ท่าไร และหาคำ�ตอบ

ไดอ้ ย่างไร นกั เรียนตอบวา่ หาคำ�ตอบไดจ้ าก นำ�จำ�นวนต้นดาวเรืองลบดว้ ยจำ�นวนต้นทานตะวัน

ครูใหน้ กั เรยี นเขยี นประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละหาค�ำ ตอบ พรอ้ มตรวจสอบความสมเหตสุ มผล

ของคำ�ตอบ

จากนนั้ ครใู หน้ ักเรยี นช่วยกนั เขยี นประโยคสัญลกั ษณแ์ ละหาคำ�ตอบของโจทย์ปญั หา

ในกรอบท้ายหนา้ 125

| 85สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คูม่ ือครูรายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกนิ 1,000
ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เลม่ 1

2. ครใู ห้นกั เรียนอ่านโจทย์ปัญหา หนงั สือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
ในหนงั สือเรียนหน้า 126 แล้วถามนกั เรยี นดงั น้ี บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไมเ่ กิน 1,000

−− โจทย์ถามอะไร ร้านคา้ มีไข่เป็ด 118 ฟอง มีไข่ไกม่ ากกว่าไขเ่ ป็ด 225 ฟอง รา้ นค้ามไี ข่ไก่
−− โจทย์บอกอะไร ท้ังหมดกฟ่ี อง
−− จะหาคำ�ตอบไดอ้ ย่างไร
ครูตดิ แถบกระดาษสีแสดงจ�ำ นวนไข่เป็ด โจทยถ์ าม รา้ นค้ามีไข่ไก่ทง้ั หมดก่ีฟอง
และเขียนตัวเลขแสดงจ�ำ นวนก�ำ กับไว้ โจทย์บอก ร้านคา้ มีไขเ่ ปด็ 118 ฟอง มีไข่ไก่มากกว่าไข่เปด็ 225 ฟอง
ครถู ามนักเรยี นวา่ จากทโี่ จทย์ก�ำ หนดให้ ไข่เป็ด
หรอื ไข่ไกม่ ีจำ�นวนมากกว่า นักเรียนตอบวา่ หาคำาตอบได้อย่างไร
ไก่ไขม่ ากกวา่ ไข่เป็ด
ครถู ามนักเรยี นว่า ต้องตดิ แถบกระดาษสี ไข่เปด็ 118 ไขไ่ ก่มากกวา่ ไขเ่ ปด็
แสดงจำ�นวนไข่ไกย่ าวกวา่ หรือสัน้ กวา่ ไขเ่ ป็ด ไข่ไก่ 118 225
เพราะเหตใุ ด นักเรยี นตอบว่า ตอ้ งติดแถบ
กระดาษสแี สดงจำ�นวนไขไ่ ก่ยาวกวา่ เพราะ จาำ นวนไข่ไก่ทงั้ หมด หาไดจ้ าก 118 บวก 225
มีจำ�นวนไขไ่ ก่มากกวา่ ไขเ่ ป็ด
ครูตดิ แถบกระดาษสแี สดงจำ�นวนไข่ไก่ ประโยคสัญลักษณ ์ 118 + 225 =
118 + 225 = 343
หนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
ตอบ ร้านค้ามไี ข่ไก่ทง้ั หมด ๓๔๓ ฟอง
ครถู ามนกั เรียนว่า จากทโ่ี จทย์กำ�หนดให้บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 1,000 118 มากกวา่ 100 และ 225 มากกวา่ 200
รไ้าขนค่ไ้ากม่มีไขาเ่ ปก็ด ก11ว8า่ ฟไอขง ่เมปีไขด็ ไ่ กเ่มทากา่ กไว่ารไข่เปด็ 225 ฟอง รา้ นค้ามไี ขไ่ ก่ 100 + 200 = 300
ทั้งหมดก่ีฟอนง ักเรยี นตอบว่า 225 ฟอง ครูเขียนจ�ำ นวน 118 + 225 มากกว่า 300
โโทจจททไ่ี ยยข์ถ์บไ่ าอกมก ่มารรกา้้านนกคคา้้าวมมา่ไีีไขขไไ่่เขปก่ทด็ ่เ ง้ั ป1ห1มด็ 8ด จกฟี่ฟอำ�องน งมวีไขน่ไก่ม2าก2กว5า่ ไขฟ่เปอด็ 2ง25 ฟอง ดงั น้ัน 343 เปน็ คำาตอบที่สมเหตสุ มผล เพราะมากกว่า 300

ลงในแถบกระดาษสแี สดงจ�ำ นวนไข่ไก่ ดงั น้ี เขยี นประโยคสัญลกั ษณ์และหาคาำ ตอบ
หาคาำ ตอบไดอ้ ยา่ งไร เมอ่ื วานแก้วตาอา่ นหนงั สอื ได้ 130 หนา้ วันน้ีอา่ นไดม้ ากกวา่ เม่ือวาน
70 หนา้ วนั น้แี ก้วตาอา่ นหนงั สือไดก้ ่หี น้า

126 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เฉลย

ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 130 + 70 =
130 + 70 = 200
ตอบ วันนแ้ี กว้ ตาอา่ นหนังสอื ได ้ ๒๐๐ หน้า

ไข่เปด็ 118 ไข่ไกม่ ากกว่าไขเ่ ปด็
ไข่ไก่ 118 225

จาำ นวนไข่ไกท่ ั้งหมด หาไดจ้ าก 118 บวก 225

ประโยคสัญคลรักูถษณา ์ม1น18กั +เ ร2ยี25น =วา่ หาจ�ำ นวนไข่ไกท่ ้งั หมดได้อย่างไร นกั เรียนตอบวา่ น�ำ 118 บวกกบั 225
คร ูให้น1ัก18เ ร+ ีย 2น25เ ข =ีย 3น43ประโยคสัญลักษณ์และหาคำ�ตอบ พร้อมตรวจสอบความสมเหตสุ มผล

ตขออบ ง ครา้ �ำนคต้ามอีไบขไ่ กท่จัง้ าหกมดน ๓น้ั ๔๓ค รฟอใู งห้นักเรียนช่วยกันเขียนประโยคสญั ลักษณแ์ ละหาคำ�ตอบของโจทย์ปญั หา
ในกรอบทา้ ย1ห18น มา้ าก ก1ว่า2 1600 และ 225 มากกว่า 200

100 + 200 = 300
118 + 225 มากกว่า 300
ดังนั้น 343 เปน็ คำาตอบท่สี มเหตสุ มผล เพราะมากกวา่ 300

เขียนประโยคสัญลกั ษณแ์ ละหาคำาตอบ
เมอื่ วานแก้วตาอ่านหนังสือได ้ 130 หน้า วนั นอ้ี ่านได้มากกวา่ เมอื่ วาน
70 หนา้ วนั นี้แก้วตาอ่านหนังสือได้กี่หนา้

86 |126 | สถาบ ันส่งเ สรสิมกถารสาอบนวิทันยาสศา่งสตเรส์แลระเิมทคกโนาโลรยี สอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไม่เกนิ 1,000 คมู่ อื ครูรายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์
ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ 2 เลม่ 1

3. ครูให้นกั เรยี นอา่ นโจทยป์ ัญหา หนงั สอื เรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
ในหนังสือเรียนหนา้ 127 แล้วถามนกั เรียนดงั น้ี บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกิน 1,000

−− โจทย์ถามอะไร ขนุ มยี างรดั 757 เสน้ ขนุ มยี างรดั มากกวา่ ตน้ กลา้ 94 เสน้ ตน้ กลา้ มยี างรดั กเ่ี สน้
−− โจทยบ์ อกอะไร
−− จะหาคำ�ตอบได้อยา่ งไร โจทย์ถาม ต้นกล้ามยี างรดั กี่เสน้
ครูตดิ แถบกระดาษสแี สดงจำ�นวน โจทย์บอก ขนุ มยี างรัด 757 เสน้ ขุนมยี างรัดมากกว่าตน้ กลา้ 94 เส้น
ยางรัดของขนุ และเขยี นตัวเลขแสดงจำ�นวน
ก�ำ กบั ไว ้ ครถู ามนกั เรยี นวา่ จากทโ่ี จทยก์ �ำ หนดให้ หาคำาตอบไดอ้ ยา่ งไร
ขนุ กบั ตน้ กลา้ ใครมยี างรดั มากกวา่ นกั เรยี นตอบวา่
ขนุ ครถู ามวา่ ขนุ กบั ตน้ กลา้ ใครมยี างรดั นอ้ ยกวา่ ขุนมยี างรดั มากกว่าต้นกลา้ 94 เส้น หรอื ต้นกล้ามียางรัดน้อยกวา่ ขุน 94 เส้น
นกั เรียนตอบว่า ตน้ กล้า ครถู ามนักเรียนว่า
ตอ้ งติดแถบกระดาษสีแสดงจำ�นวนยางรัด ขุน 757
ของตน้ กลา้ สน้ั กว่าหรอื ยาวกว่าของขุน ตน้ กล้า ต้นกลา้ มยี างรัด
เพราะเหตใุ ด นักเรียนตอบว่า ต้องติดแถบ
กระดาษสแี สดงจ�ำ นวนยางรัดของต้นกล้าสนั้ กว่า น้อยกวา่ ขนุ 94 เสน้
ของขนุ เพราะต้นกลา้ มีจ�ำ นวนยางรัดน้อยกว่า
ของขุน ครูตดิ แถบกระดาษสแี สดงจ�ำ นวน จำานวนยางรดั ของตน้ กล้าหาได้จาก 757 ลบด้วย 94
ยางรดั ของตน้ กลา้ ครถู ามนกั เรยี นวา่ จากทโ่ี จทย์
ก�ำ หนดให้ ขนุ มยี างรดั มากกวา่ ตน้ กลา้ หรอื ตน้ กล้าหนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2 ประโยคสัญลักษณ ์ 757 – 94 =
757 – 94 = 663
บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกิน 1,000
ตอบ ต้นกลา้ มยี างรัด ๖๖๓ เสน้
มียางรัดนอ้ ยกวา่ ขนุ เท่าไร นักเรียนตอบว่า 94 ขนุ มยี างรดั 757 เสน้ ขนุ มยี างรดั มากกวา่ ตน้ กลา้ 94 เสน้ ตน้ กลา้ มยี างรดั กเ่ี สน้ เสน้
ครเู ขยี โจนทยจถ์ าม�ำ นตว้นนกล้าทมียี่ตางรน้ ดั กกเี่ ส้นลา้ มียางรดั นอ้ ยกวา่ ขุน 94 เส้น 663 เป็นคาำ ตอบที่ถูกตอ้ ง เพราะ 663 + 94 = 757
ลงในแถบกระดาษสี ดังน้ี โจทยบ์ อก ขนุ มียางรัด 757 เสน้ ขนุ มยี างรดั มากกว่าต้นกลา้ 94 เส้น
เขยี นประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละหาคำาตอบ
หาคำาตอบได้อยา่ งไร สปั ดาห์แรกชาวสวนปลูกมะพรา้ ว 324 ต้น สปั ดาห์แรกปลูกได้มากกว่า
สัปดาหท์ สี่ อง 118 ต้น สปั ดาห์ท่ีสองชาวสวนปลูกมะพร้าวได้กีต่ น้

| 127สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เฉลย

ประโยคสญั ลักษณ ์ 324 – 118 =
324 – 118 = 206
ตอบ สัปดาห์ทส่ี องชาวสวนปลกู มะพร้าวได้ ๒๐๖ ตน้

ขุนมยี างรัดมากกวา่ ต้นกล้า 94 เส้น หรอื ตน้ กล้ามยี างรดั นอ้ ยกวา่ ขุน 94 เสน้

ขุน 757
ต้นกลา้ ต้นกลา้ มยี างรัด

น้อยกวา่ ขุน 94 เส้น

จาำ นวนยางรัดของตน้ กล้าหาไดจ้ าก 757 ลบดว้ ย 94

ปรคะโรยคถู สญั าลมกั ษนณ ์ ัก75เ7ร –ีย 94น =ว่า หาจ�ำ นวนยางรดั ของต้นกล้าได้อยา่ งไร นกั เรยี นตอบว่า 757 ลบดว้ ย 94

ครใู ห ้น กั เรยี น เข7ีย57น – ป94 ร =ะ 6โ6ย3 คสัญลกั ษณแ์ ละหาคำ�ตอบ พร้อมตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบ
ตอบ ตน้ กล้ามยี างรัด ๖๖๓ เส้น

จากนัน้ ครใู หน้ ักเรียนชว่ ยกนั เขยี นประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละหาค�ำ ตอบของโจทย์ปัญหาในกรอบท้าย

หน้า 127 663 เป็นคำาตอบที่ถูกตอ้ ง เพราะ 663 + 94 = 757

เขียนประโยคสัญลกั ษณ์และหาคำาตอบ

สปั ดาห์แรกชาวสวนปลกู มะพรา้ ว 324 ต้น สปั ดาห์แรกปลกู ไดม้ ากกวา่
สปั ดาหท์ ่สี อง 118 ตน้ สัปดาหท์ ส่ี องชาวสวนปลกู มะพร้าวไดก้ ่ีตน้

| 127สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 87สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู อื ครรู ายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 1,000
ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 2 เล่ม 1
หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
การตรวจสอบความเขา้ ใจ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกนิ 1,000

4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียน ตรวจสอบความเข้าใจ
โดยใหน้ กั เรยี นเขยี นประโยคสัญลักษณ์
และหาค�ำ ตอบของโจทยป์ ัญหาเป็นรายบุคคล เขียนประโยคสัญลกั ษณแ์ ละหาคำาตอบ
ตามหนงั สอื เรยี นหน้า 128 ถา้ พบวา่
มนี ักเรียนยงั เขียนประโยคสัญลักษณแ์ ละ 1 คณุ ยายหอ่ ขนมใสไ่ สไ้ ด ้ 240 หอ่ คณุ แมห่ อ่ ไดม้ ากกวา่ คณุ ยาย 132 หอ่
หาคำ�ตอบของโจทยป์ ญั หาไม่ถูกตอ้ ง คณุ แม่ห่อขนมใส่ไสไ้ ดก้ ่ีหอ่
ครูให้นกั เรยี นมาฝกึ เพ่ิมเตมิ กบั ครเู ป็นรายบคุ คล
จากน้นั ครูและนักเรียนรว่ มกนั ตรวจสอบ ประโยคสัญลกั ษณ์ 240 + 132 =
ความถูกตอ้ งและสรปุ สิง่ ทไ่ี ดเ้ รยี นรู้ 240 + 132 = 372
ตอบ คุณแม่หอ่ ขนมใส่ไส้ได้ ๓๗๒ ห่อ
สิ่งที่ได้เรียนรู้
2 มนี กั ทอ่ งเทย่ี วหญงิ มากกวา่ ชาย 78 คน ถา้ มนี กั ทอ่ งเทย่ี วหญงิ 369 คน
• การแก้โจทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดย มีนกั ท่องเทย่ี วชายกีค่ น
อ่านทำ�ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแก้ปัญหา
หาคำ�ตอบ และตรวจสอบความสมเหตุสมผล ประโยคสญั ลกั ษณ์ 369 – 78 =
ของคำ�ตอบ 369 – 78 = 291
จากน้นั ใหน้ ักเรยี นท�ำ แบบฝึกหัด 2.17 ตอบ มนี ักทอ่ งเทยี่ วชาย ๒๙๑ คน
หน้า 81 − 83
ส่ิงท่ีไดเ้ รยี นรู้

การแกโ้ จทยป์ ญั หาทาำ ไดโ้ ดย อา่ นทาำ ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา
หาคาำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคาำ ตอบ

แบบฝกึ หดั 2.17

128 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

88 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กิน 1,000 คู่มอื ครูรายวชิ าพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์
ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เล่ม 1

2.18 โจทยป์ ัญหาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (3)
จดุ ประสงค์

แกโ้ จทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปญั หาการลบ

หนงั สือเรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000

ส่ือการเรียนรู้ 2.18 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (3)

แถบกระดาษสี พฒั นาความรู้

แนวการจัดการเรียนรู้ รา้ นขายเครอ่ื งเขยี นมีสเี ทยี น 150 กลอ่ ง สไี ม้ 120 กลอ่ ง รา้ นขายเครื่องเขียน
การพฒั นาความรู้ มีสีไมน้ อ้ ยกว่าสเี ทยี นกก่ี ลอ่ ง

1. ครูใหน้ กั เรียนอา่ นโจทยป์ ญั หา โจทยถ์ าม รา้ นขายเคร่ืองเขียนมสี ไี มน้ อ้ ยกวา่ สีเทียนก่กี ล่อง
ในหนังสือเรียนหนา้ 129 แล้วถามนกั เรยี นดงั นี้ โจทย์บอก ร้านขายเครอื่ งเขยี นมสี ีเทยี น 150 กลอ่ ง สีไม้ 120 กลอ่ ง

−− โจทยถ์ ามอะไร หาคาำ ตอบไดอ้ ยา่ งไร สีเทียน 150
−− โจทย์บอกอะไร สไี ม้ 120
−− จะหาค�ำ ตอบไดอ้ ย่างไร สีไมน้ ้อยกวา่ สีเทียน
ครตู ดิ แถบกระดาษสแี สดงจ�ำ นวนสีเทยี น
เขียนตัวเลขแสดงจำ�นวนกำ�กับไว้ สไี ม้น้อยกว่าสีเทยี น หาได้จาก 150 ลบด้วย 120
ครูติดแถบกระดาษสแี สดงจ�ำ นวนสีไม้ ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 150 – 120 =
เขียนตวั เลขแสดงจำ�นวนกำ�กับไว้ 150 – 120 = 30
ครูให้นักเรียนเปรยี บเทยี บแถบกระดาษสี ตอบ ร้านขายเคร่ืองเขียนมสี ีไม้น้อยกวา่ สีเทยี น ๓๐ กลอ่ ง
ว่าแถบกระดาษสีของสชี นดิ ใดสั้นกว่า
นักเรียนตอบว่าแถบกระดาษสีของสีไม้สัน้ กวา่ 30 เปน็ คาำ ตอบทีถ่ กู ต้อง เพราะ 30 + 120 = 150

เขียนประโยคสญั ลักษณแ์ ละหาคำาตอบ
แกว้ ตามเี หรียญหนงึ่ บาท 453 เหรยี ญ มเี หรยี ญหา้ บาท 246 เหรียญ
แกว้ ตามีเหรียญหา้ บาทนอ้ ยกว่าเหรยี ญหนงึ่ บาทกีเ่ หรยี ญ

| 129สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เฉลย
ประโยคสญั ลักษณ์ 453 – 246 =
453 – 246 = 207
ตอบ แกว้ ตามเี หรยี ญหา้ บาทน้อยกว่าเหรียญบาท ๒๐๗ เหรียญ

ครอู ธิบายว่า แถบกระดาษสีของสีไมส้ ้ันกวา่ แสดงว่าจ�ำ นวนของสไี ม้น้อยกวา่ จ�ำ นวนของสีเทียน

ครูถามวา่ สีไม้นอ้ ยกวา่ สเี ทยี นอยเู่ ทา่ ไร และหาคำ�ตอบได้อยา่ งไร นกั เรียนตอบว่า หาค�ำ ตอบ

ได้จาก น�ำ จ�ำ นวนสเี ทยี นลบด้วยจ�ำ นวนสไี ม้ ครูให้นักเรยี นเขียนประโยคสญั ลักษณ์และหาคำ�ตอบ

พร้อมตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบ

จากนน้ั ครใู ห้นกั เรยี นช่วยกันเขียนประโยคสญั ลักษณแ์ ละหาค�ำ ตอบของโจทย์ในกรอบท้าย

หนา้ 129

| 89สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครูรายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไม่เกนิ 1,000
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เลม่ 1

2. ครใู ห้นักเรยี นอา่ นโจทย์ปัญหาในหนงั สือเรยี นหนา้ 130 แลว้ ถามนักเรียนดังนี้

−− โจทย์ถามอะไร

−− โจทย์บอกอะไร หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
−− จะหาค�ำ ตอบไดอ้ ยา่ งไร บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กนิ 1,000
ครตู ดิ แถบกระดาษสแี สดงจำ�นวนแพะ
และเขียนตวั เลขแสดงจำ�นวนก�ำ กับไว ้ ฟาร์มแหง่ หนึ่งมีแพะ 580 ตัว มวี วั นอ้ ยกว่าแพะ 190 ตวั ฟาร์มแหง่ นม้ี วี ัวกต่ี ัว
ครูถามนกั เรยี นวา่ จากทโี่ จทย์ก�ำ หนดให้
โจทย์ถาม ฟารม์ แหง่ นมี้ วี วั ก่ีตัว
โจทยบ์ อก ฟารม์ แห่งหนึง่ มแี พะ 580 ตัว มวี ัวน้อยกวา่ แพะ 190 ตวั

หาคำาตอบได้อยา่ งไร

แพะหรอื ววั มจี ำ�นวนนอ้ กวา่ นักเรยี นตอบวา่ วัว แพะ 580
ครูถามนักเรยี นวา่ ตดิ แถบกระดาษสี ววั ววั นอ้ ยกว่าแพะ 190 ตัว

แสดงจ�ำ นวนววั สัน้ กวา่ หรอื ยาวกวา่ แพะ จาำ นวนวัวหาไดจ้ าก 580 ลบด้วย 190
เพราะเหตุใด นกั เรียนตอบว่า ตอ้ งติดแถบ
กระดาษสแี สดงจ�ำ นวนววั ส้นั กวา่ แพะ เพราะมี ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 580 – 190 =
580 – 190 = 390

จำ�นวนววั นอ้ ยกวา่ แพะ ครูตดิ แถบกระดาษสีหนงั สือเรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2 ตอบ ฟารม์ แห่งนมี้ ีวัว ๓๙๐ ตัว

บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกนิ 1,000 390 เป็นคำาตอบทถี่ กู ตอ้ ง เพราะ 390 + 190 = 580

แสดงจำ�นวนวัว ครถู ามนักเรยี นวา่ จากทโ่ี จทย์ เขียนประโยคสัญลักษณ์และหาคาำ ตอบ
กฟ�ำ าหร์มนแหดง่ หในห่งึ ม้แี วพะวั 5น80อ้ ตยวั กมวี วัวนา่ ้อแยกพวา่ แะพเะท 1า่90ไ ตรัว ฟนาักร์มเแรหง่ ียนมี้นวี วั กตี่ วั สวนสัตว์มีนก 101 ตวั มีเต่าน้อยกว่านก 44 ตัว สวนสัตวม์ เี ตา่ กี่ตวั
ตโอจทบยถ์วาา่ ม 19ฟา0ร์มแตหวัง่ น้มี คีวัวรกเู่ีตขวั ยี นจ�ำ นวนทว่ี วั นอ้ ยกวา่ แพะ
1โ9จท0ยบ์ ตอกัว ลฟางรใม์ แนหแ่งหถนง่ึ บมีแกพะร 5ะ8ด0 ตาวั ษ มวี สัวนแี ้อยสกดว่างแพจะ�ำ 1น90ว ตนวั ดงั น้ี 130 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หาคำาตอบได้อย่างไร

แพะ 580 เฉลย
ววั วัวน้อยกว่าแพะ 190 ตัว
ประโยคสญั ลักษณ์ 101 – 44 =
101 – 44 = 57
ตอบ สวนสัตวม์ เี ตา่ ๕๗ ตวั

จาำ นวนววั หาไดจ้ าก 580 ลบด้วย 190

ครถู ามนักเรยี นว่า หาจ�ำ นวนวัวได้อย่างไร นักเรยี นตอบว่า น�ำ 580 ลบด้วย 190
คป รรูใะโหยค้นสัญักลเัก ร ษยี ณน์ 55เ88ข00 ีย–– 11น9900ป ==ร ะ39โ0ยคสญั ลกั ษณแ์ ละหาค�ำ ตอบ พร้อมตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบ

ตอบ ฟาจร์มาแกหง่ นน้มี ัน้ วี ัวค ๓๙ร๐ูใ หตวั น้ กั เรียนช่วยกนั เขยี นประโยคสัญลักษณ์ และหาคำ�ตอบของโจทย์ปัญหา

ในกรอบท้ายหนา้ 130

390 เปน็ คำาตอบท่ีถูกตอ้ ง เพราะ 390 + 190 = 580

เขียนประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละหาคาำ ตอบ
สวนสัตว์มีนก 101 ตวั มเี ต่านอ้ ยกวา่ นก 44 ตวั สวนสตั ว์มเี ต่ากตี่ ัว

130 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

90 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกนิ 1,000 คูม่ ือครูรายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เลม่ 1

3. ครใู หน้ กั เรยี นอา่ นโจทยป์ ญั หาในหนงั สอื เรยี นหนา้ 131 แลว้ ถามนกั เรียนดงั นี้

−− โจทยถ์ ามอะไร

−− โจทยบ์ อกอะไร หนังสือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
−− จะหาค�ำ ตอบไดอ้ ยา่ งไร บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกิน 1,000
ครตู ดิ แถบกระดาษสีแสดงจำ�นวนตน้ เงาะ
และเขียนตวั เลขแสดงจ�ำ นวนก�ำ กับไว้ ชาวสวนปลกู เงาะ 450 ต้น ปลูกเงาะน้อยกวา่ ทเุ รียน 124 ตน้ ชาวสวน
ครถู ามนกั เรยี นวา่ จากท่ีโจทยก์ ำ�หนดให้ ปลูกทเุ รียนกต่ี ้น

โจทยถ์ าม ชาวสวนปลกู ทุเรยี นกต่ี น้
โจทยบ์ อก ชาวสวนปลกู เงาะ 450 ตน้ ปลูกเงาะน้อยกวา่ ทเุ รยี น 124 ต้น

หาคาำ ตอบได้อยา่ งไร

ต้นเงาะกับตน้ ทุเรยี น ตน้ อะไร มีจำ�นวนนอ้ ยกวา่ ปลูกเงาะน้อยกวา่ ทุเรียน 124 ตน้ หรือ ปลกู ทุเรียนมากกวา่ เงาะ 124 ตน้

นกั เรียนตอบวา่ ต้นเงาะ ครูถามวา่ เงาะ 450 ทเุ รยี นมากกว่าเงาะ
ตน้ เงาะกบั ตน้ ทเุ รยี น ตน้ อะไรมจี �ำ นวนมากกว่า ทุเรยี น 450 124
นักเรยี นตอบว่า ต้นทุเรยี น ครถู ามนกั เรียนวา่
ต้องตดิ แถบกระดาษสแี สดงจ�ำ นวนตน้ ทุเรียน จำานวนทุเรยี นทป่ี ลูก หาไดจ้ าก 450 บวก 124
ยาวกวา่ หรือสน้ั กวา่ ตน้ เงาะ เพราะเหตใุ ด
นกั เรียนตอบวา่ ตดิ แถบกระดาษสีแสดงจำ�นวน ประโยคสญั ลกั ษณ์ 450 + 124 =
ตน้ ทเุ รียนยาวกวา่ เพราะวา่ มจี �ำ นวนต้นทุเรยี น
มากกวา่ ตน้ เงาะ ครูติดแถบกระดาษสี 450 + 124 = 574
แสดงจ�ำ นวน ตน้ ทุเรียน ครถู ามนักเรยี นวา่
ตอบ ชาวสวนปลกู ทุเรียน ๕๗๔ ตน้
450 น้อยกว่า 500 และ 124 น้อยกวา่ 200
500 + 200 = 700
450 + 124 น้อยกว่า 700
ดังนนั้ 574 เป็นคำาตอบท่ีสมเหตสุ มผล เพราะนอ้ ยกวา่ 700

เขียนประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละหาคำาตอบ
โรงเรยี นแหง่ หนึ่งมนี ักเรยี นชายนอ้ ยกว่านกั เรียนหญงิ 115 คน
ถ้ามนี กั เรยี นชาย 374 คน มนี ักเรยี นหญิงก่คี น

| 131สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

จากทโ่ี จทย์กำ�หนดให้ ต้นเงาะนอ้ ยกวา่ ตน้ ทเุ รียนหนังสอื เรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2 เฉลย
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กิน 1,000
ประโยคสัญลกั ษณ์ 374 + 115 =
หรือต้นทเุ รยี นมากกวา่ ตน้ เงาะเท่าไร ชาวสวนปลกู เงาะ 450 ตน้ ปลูกเงาะนอ้ ยกวา่ ทเุ รยี น 124 ต้น ชาวสวน 374 + 115 = 489
นัก เรปียลกู นทเุ รตียนอก่ีตบ้น วา่ 124 ต้น ครูเขยี นจำ�นวนต้นทเุ รยี น ตอบ มีนกั เรียนหญงิ ๔๘๙ คน

โจทยถ์ าม ชาวสวนปลูกทุเรยี นก่ตี ้น

มากกวา่ ตน้ เงาะ 124 ต้น ลงในแถบกระดาษสี โจทย์บอก ชาวสวนปลูกเงาะ 450 ต้น ปลูกเงาะนอ้ ยกว่าทุเรียน 124 ตน้ ดังน้ี

หาคำาตอบไดอ้ ย่างไร

ปลูกเงาะนอ้ ยกว่าทุเรยี น 124 ตน้ หรือ ปลูกทเุ รยี นมากกวา่ เงาะ 124 ต้น

เงาะ 450 ทุเรียนมากกวา่ เงาะ
ทุเรียน 450 124

จาำ นวนทเุ รยี นท่ปี ลกู หาได้จาก 450 บวก 124

ประคโยครสูถัญลาักษมณน ์ 4กั50เ +ร 1ีย24น =วา่ หาจ�ำ นวนต้นทุเรยี นได้อย่างไร นักเรยี นตอบวา่ นำ� 450 บวกกบั 124
ครูใ หต อ้นบ กั ชเาวรสียวน ปนลกูชท4ุเ่วร5ยี0ยน + ๕ก 1๗2ัน๔4 ต เ=น้ ข 5ีย74นประโยคสัญลักษณ์และหาค�ำ ตอบ พร้อมตรวจสอบความสมเหตุสมผล

ของค�ำ ตอบ 450 นอ้ ยกวา่ 500 และ 124 นอ้ ยกว่า 200
500 + 200 = 700

จากนัน้ คด4ัง5รน0ัน้ ูใ+ 5 ห17244้น เ ปน็นอ้ักคยกำาเตวอ่าร บ7ียท0่ีส0มนเหตเุสขมผยีล เพนราปะนอ้ รยกะว่าโ 7ย00คสัญลกั ษณแ์ ละหาคำ�ตอบของโจทยป์ ัญหาในกรอบท้าย

หน้า 131 เขยี นประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละหาคำาตอบ
โรงเรียนแห่งหนึ่งมีนกั เรียนชายนอ้ ยกว่านักเรียนหญิง 115 คน
ถา้ มีนกั เรยี นชาย 374 คน มนี กั เรยี นหญิงก่คี น

| 131สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 91สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 1,000
ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 2 เลม่ 1

การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกิน 1,000
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น
โดยใหน้ กั เรยี นเขยี นประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละ ตรวจสอบความเขา้ ใจ
หาค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หาเปน็ รายบคุ คล
ตามหนงั สอื เรยี นหน้า 132 ถ้าพบว่า เขยี นประโยคสัญลกั ษณแ์ ละหาคำาตอบ
มีนกั เรียนยังเขียนประโยคสญั ลกั ษณแ์ ละ
หาค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หาไม่ถูกต้อง 1 ลงุ เลย้ี งปลานลิ 100 ตวั เลย้ี งปลาทบั ทมิ นอ้ ยกวา่ ปลานลิ 75 ตวั
ครใู หน้ ักเรียนมาฝกึ เพิ่มเติมกบั ครเู ป็นรายบุคคล ลุงเลีย้ งปลาทบั ทิมกี่ตัว
จากน้ันครูและนกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบ
ความถกู ตอ้ งและสรปุ ส่ิงทไี่ ด้เรียนรู ้ ประโยคสญั ลักษณ์ 100 − 75 =
100 − 75 = 25
สง่ิ ที่ไดเ้ รยี นรู้ ตอบ ลุงเลยี้ งปลาทบั ทิม ๒๕ ตวั

• การแก้โจทยป์ ัญหาท�ำ ได้โดย 2 แกว้ ตามลี ูกปดั 200 เมด็ แกว้ ตามลี กู ปัดน้อยกวา่ ใบบวั 60 เม็ด
อ่านท�ำ ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแก้ปัญหา ใบบัวมีลกู ปัดก่เี ม็ด
หาค�ำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตุสมผล
ของค�ำ ตอบ ประโยคสญั ลักษณ์ 200 + 60 =
จากนน้ั ให้นกั เรียนทำ�แบบฝกึ หัด 2.18 200 + 60 = 260
หนา้ 84 − 86 ตอบ ใบบวั มีลูกปดั ๒๖๐ เมด็

สง่ิ ทไ่ี ดเ้ รียนรู้

การแกโ้ จทยป์ ญั หาทาำ ไดโ้ ดย อา่ นทาำ ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา
หาคาำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคาำ ตอบ

แบบฝึกหดั 2.18

132 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

92 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000 คู่มอื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เลม่ 1

2.19 โจทย์ปญั หาการบวกและโจทย์ปญั หาการลบ (4)
จดุ ประสงค์

แก้โจทย์ปัญหาการบวกและโจทยป์ ัญหาการลบ

ส่ือการเรียนรู้ หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไม่เกิน 1,000
บัตรตวั เลขและบตั รเครอ่ื งหมาย
2.19 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (4)
แนวการจัดการเรยี นรู้
การพฒั นาความรู้ พฒั นาความรู้

1. ครใู ห้นักเรียนอ่านโจทย์ปญั หา ร้านขายไก่ทอด ทอดนอ่ งไก่ไปแลว้ 147 ชนิ้ ตอ้ งทอดนอ่ งไก่เพ่มิ อีกกช่ี ้นิ
ในหนังสือเรยี นหนา้ 133 แล้วถามดงั นี้ จงึ จะได้นอ่ งไกท่ อด 250 ชน้ิ

−− โจทยถ์ ามอะไร โจทย์ถาม ต้องทอดน่องไก่เพิ่มอีกกช่ี ิ้น
−− โจทยบ์ อกอะไร โจทย์บอก ร้านขายไก่ทอด ทอดนอ่ งไก่ไปแล้ว 147 ชิ้น ตอ้ งทอดใหไ้ ด ้ 250 ชนิ้
ครูถามนกั เรยี นว่า ทอดน่องไกไ่ ปแลว้
147 ชิน้ ทอดเพ่ิมอีกเทา่ ไร จึงจะไดน้ ่องไกท่ อด 147 บวกจำานวนใดได้ 250 = 250
250 ช้ิน หรอื 147 บวกกับจำ�นวนใด ประโยคสญั ลกั ษณ์ 147 +
แล้วได้ 250 เขยี นเป็นประโยคสัญลกั ษณ์
ไดอ้ ย่างไร นักเรียนตอบว่า 147 + = 250 147 + = 250
ครถู ามนกั เรยี นว่า จากประโยคสญั ลกั ษณน์ ี้
หาคำ�ตอบไดอ้ ย่างไร นกั เรยี นตอบวา่ ใช้ความสมั พนั ธ์ของการบวกและการลบ
ใชค้ วามสัมพันธ์ของการบวกและการลบ จะได้
250 − 147 = 103 ครใู ห้นักเรยี นตรวจสอบ จะได ้ 250 – 147 =
ค�ำ ตอบว่า 147 + 103 = 250 จรงิ หรือไม่
นกั เรียนตรวจสอบค�ำ ตอบแลว้ ถกู ต้อง จะได้ 103 250 – 147 = 103
เป็นค�ำ ตอบทีถ่ กู ต้อง ดังน้ัน ทอดนอ่ งไกเ่ พม่ิ อีก
103 ชน้ิ จากนน้ั ครูใหน้ ักเรยี นช่วยกันเขยี น ดงั นัน้ 147 + 103 = 250
ประโยคสญั ลกั ษณ์และหาคำ�ตอบของโจทย์ปัญหา
ในกรอบทา้ ยหนา้ 133 ตอบ ร้านขายไกท่ อดต้องทอดน่องไก่เพ่ิมอีก ๑๐๓ ชิ้น

เขียนประโยคสัญลกั ษณแ์ ละหาคาำ ตอบ

แม่ทาำ ขนมถ้วยฟู 294 ชิน้ ปา้ ทำามาเพ่ิมอีก ทำาใหม้ ขี นมถว้ ยฟทู ั้งหมด
400 ช้ิน ปา้ ทาำ ขนมถ้วยฟูมาเพิม่ อีกกี่ชน้ิ

| 133สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 93สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู อื ครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไม่เกนิ 1,000
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1
หนังสือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
2. ครใู หน้ กั เรยี นอ่านโจทยป์ ัญหา บทที่ 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กิน 1,000
ในหนังสือเรียนหน้า 134 แล้วถามดังน้ี
แม่มีเงินอย ู่ 700 บาท ซ้อื ของไปแล้วเหลือเงิน 420 บาท แมซ่ อื้ ของไปกีบ่ าท
−− โจทย์ถามอะไร
−− โจทยบ์ อกอะไร โจทย์ถาม แม่ซ้อื ของไปกบี่ าท
ครถู ามนกั เรยี นวา่ มเี งนิ อย ู่ 700 บาท โจทยบ์ อก แมม่ เี งินอยู ่ 700 บาท ซ้ือของไปแล้วเหลอื เงิน 420 บาท
ซอ้ื ของไปเทา่ ไร แลว้ เหลอื เงนิ 420 บาท
หรอื 700 ลบดว้ ยจ�ำ นวนใดแลว้ ได้ 42 หาคาำ ตอบไดอ้ ย่างไร
เขยี นเปน็ ประโยคสญั ลกั ษณไ์ ดอ้ ยา่ งไร
นกั เรยี นตอบวา่ 700− = 420 มีอยู ่ 700 ลบอะไรแลว้ เหลอื 420
ครถู ามนกั เรยี นวา่ จากประโยคสญั ลกั ษณน์ ้ี
หาค�ำ ตอบไดอ้ ยา่ งไร นกั เรยี นตอบวา่ ประโยคสัญลักษณ ์ 700 – = 420
ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ
จะได้ 700 − 420 = 280 ครใู หน้ กั เรยี น ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ
ตรวจสอบค�ำ ตอบวา่ 700 − 280 = 420
จรงิ หรอื ไม ่ นกั เรยี นตรวจสอบค�ำ ตอบแลว้ ถกู ตอ้ ง จะได ้ 700 – 420 =
จะได้ 280 เปน็ ค�ำ ตอบทถ่ี กู ตอ้ ง ดงั นน้ั ซอ้ื ของไป
280 บาท 700 – 420 = 280
จากน้ันครใู หน้ ักเรียนชว่ ยกันเขียน
ประโยคสญั ลกั ษณ์และหาคำ�ตอบ ดงั นั้น 700 – 280 = 420
ของโจทยป์ ญั หาขอ้ 1 และ 2 ในกรอบท้าย
หนา้ 134 ตอบ แม่ซ้อื ของไป ๒๘๐ บาท

เขยี นประโยคสญั ลักษณ์และหาคาำ ตอบ

1 ขุนมีเงนิ 800 บาท นาำ ไปซอื้ ของเล่นแล้วเหลอื เงิน 480 บาท
ขุนซ้ือของเลน่ กบ่ี าท
2 ถงั ไม้ใบหนงึ่ มีข้าวสารเต็มถงั ชัง่ นำ้าหนักได ้ 542 กโิ ลกรัม
ถ้าถังไมใ้ บนห้ี นกั 31 กโิ ลกรัม ขา้ วสารในถงั นห้ี นกั กี่กโิ ลกรัม

134 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เฉลย

1. ประโยคสญั ลักษณ์ 800 − = 480 หรือ 800 – 480 =
ใช้ความสมั พันธ์ของการบวกและการลบ
จะได ้ 800 − 480 =
800 − 480 = 320
ดังนัน้ 800 − 320 = 480
ตอบ ขนุ ซ้อื ของเลน่ ๓๒๐ บาท

2. ประโยคสัญลักษณ ์ + 31 = 542 หรือ 542 − 31 =
ใชค้ วามสัมพนั ธ์ของการบวกและการลบ
จะได ้ 542 − 31 =
542 − 31 = 511
ดังนั้น 511 + 31 = 542
ตอบ ขา้ วสารในถังนี้หนกั ๕๑๑ กโิ ลกรมั

94 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 1,000 คูม่ ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 2 เลม่ 1
3. ครใู ห้นักเรยี นอา่ นโจทยป์ ัญหา
ในหนังสือเรียนหนา้ 135 แลว้ ถามดังนี้ หนังสอื เรียนรายวิชาพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 1,000
−− โจทย์ถามอะไร
−− โจทยบ์ อกอะไร แมค่ า้ มไี ขท่ ง้ั หมดกฟ่ี อง ถา้ ใชท้ าำ ขนมไปแลว้ 345 ฟอง ยงั มไี ขเ่ หลอื อย ู่ 75 ฟอง
ครถู ามนกั เรียนวา่ มไี ขท่ ้ังหมดเทา่ ไร
ท�ำ ขนมไปแลว้ 345 ฟอง เหลือไข่ 75 ฟอง โจทย์ถาม แม่ค้ามีไข่ทง้ั หมดกฟี่ อง
หรอื จำ�นวนใดลบด้วย 345 แล้วได้ 75 โจทยบ์ อก ใชท้ าำ ขนมไปแล้ว 345 ฟอง ยังมไี ขเ่ หลอื อยู่ 75 ฟอง
เขียนเป็นประโยคสญั ลกั ษณ์ได้อย่างไร
นกั เรยี นตอบว่า − 345 = 75 หาคำาตอบได้อย่างไร
ครถู ามนักเรยี นว่า จากประโยคสัญลกั ษณน์ ้ี
หาคำ�ตอบได้อยา่ งไร นักเรียนตอบวา่ จาำ นวนใดลบดว้ ย 345 เทา่ กบั 75
ใช้ความสมั พนั ธ์ของการบวกและการลบ ประโยคสญั ลกั ษณ ์ – 345 = 75
จะได ้ 75 + 345 = 420 ครใู หน้ ักเรยี น ใชค้ วามสัมพนั ธ์ของการบวกและการลบ
ตรวจสอบคำ�ตอบวา่ 420 − 345 = 75 จะได้ 75 + 345 =
จรงิ หรือไม ่ นักเรียนตรวจสอบค�ำ ตอบ 75 + 345 = 420
แลว้ ถกู ตอ้ ง จะได้ 420 เปน็ คำ�ตอบท่ีถกู ตอ้ ง ดงั น้นั 420 – 345 = 75
ดังนั้น มีไขท่ ัง้ หมด 420 ฟอง
จากน้นั ครูให้นักเรยี นชว่ ยกนั เขียน ตอบ แมค่ า้ มไี ข่ท้งั หมด ๔๒๐ ฟอง
ประโยคสญั ลักษณ์และหาค�ำ ตอบของ
โจทยป์ ัญหาในกรอบทา้ ยหนา้ 135 เขยี นประโยคสัญลกั ษณแ์ ละหาคาำ ตอบ
1 เดิมรา้ นคา้ มีตกุ๊ ตากต่ี วั ถา้ ซอ้ื มาเพ่มิ อกี 84 ตวั ทาำ ให้ร้านค้ามตี ุ๊กตา
ทง้ั หมด 560 ตัว
2 ระยะทางจากบา้ นแกว้ ตาไปถึงบ้านคณุ ยายกีก่ โิ ลเมตร ถา้ คุณพอ่ ขับรถ
มาแล้ว 145 กโิ ลเมตร และยงั เหลอื ระยะทางอีก 76 กโิ ลเมตร

| 135สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เฉลย
1. ประโยคสัญลกั ษณ ์ + 84 = 560 หรือ 560 – 84 =
ใช้ความสัมพนั ธ์ของการบวกและการลบ
จะได้ 560 − 84 =
560 − 84 = 476
ดังน้นั 476 + 84 = 560
ตอบ เดมิ รา้ นค้ามตี ๊กุ ตา ๔๗๖ ตวั

2. ประโยคสญั ลกั ษณ ์ − 145 = 76 หรอื 145 + 76 =
ใชค้ วามสัมพันธข์ องการบวกและการลบ
จะได ้ 76 + 145 =
76 + 145 = 221
ดังน้นั 211 − 145 = 76
ตอบ ระยะทางจากบ้านแกว้ ตาไปถึงบา้ นคุณยาย ๒๒๑ กิโลเมตร

| 95สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไม่เกนิ 1,000
ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เล่ม 1

การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนังสอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไม่เกนิ 1,000
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรยี น
โดยให้นักเรียนเขียนประโยคสญั ลกั ษณ์ ตรวจสอบความเข้าใจ
และหาคำ�ตอบของโจทยป์ ัญหาเปน็ รายบคุ คล
ตามหนังสือเรียนหน้า 136 ถ้าพบวา่ เขยี นประโยคสญั ลักษณ์และหาคาำ ตอบ
มนี ักเรยี นยงั เขียนประโยคสญั ลักษณ์และ
หาคำ�ตอบของโจทยป์ ญั หาไมถ่ กู ตอ้ ง 1 พตี่ ูนตอ้ งการวิ่งใหไ้ ด้ระยะทาง 375 กิโลเมตร วง่ิ ไปแล้วสองวนั
ครูใหน้ ักเรยี นมาฝกึ เพม่ิ เตมิ กบั ครูเปน็ รายบคุ คล
จากน้ันครูและนักเรียนร่วมกันตรวจสอบ ยังเหลือระยะทางทตี่ ้องว่ิงอกี 255 กโิ ลเมตร พีต่ นู ว่งิ ไปแลว้ สองวัน
ความถูกต้องและสรปุ ส่งิ ที่ได้เรยี นร ู้
เป็นระยะทางกกี่ ิโลเมตร ประโยคสญั ลกั ษณ์ 375 − = 255 หรอื 375 − 255 =
ใช้ความสมั พนั ธ์ของการบวกและการลบ
จะได ้ 375 − 255 =
375 − 255 = 120
ดงั นั้น 375 − 120 = 255
ตอบ พ่ตี นู วิง่ ไปแลว้ สองวันเป็นระยะทาง ๑๒๐ กิโลเมตร

2 ครมู ีดินสออยู ่ 146 แทง่ ครูต้องรับบริจาคดนิ สอเพ่มิ อกี กแี่ ท่ง

จงึ จะได้ดนิ สอไปบรจิ าคท้งั หมด 250 แท่ง
ประโยคสญั ลกั ษณ์ 146 + = 250 หรือ 250 − 146 =
ใช้ความสมั พันธข์ องการบวกและการลบ
จะได ้ 250 − 146 =
250 − 146 = 104
ดังนั้น 146 + 104 = 560
ตอบ ครูต้องรับบริจาคดินสอเพ่ิมอกี ๑๐๔ แทง่

สิง่ ท่ีได้เรียนรู้ สิ่งท่ไี ด้เรียนรู้

• การแก้โจทย์ปญั หาท�ำ ไดโ้ ดย การแกโ้ จทยป์ ญั หาทาำ ไดโ้ ดย อา่ นทาำ ความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา
อา่ นท�ำ ความเข้าใจปญั หา วางแผนแก้ปัญหา หาคาำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคาำ ตอบ
หาคำ�ตอบ และตรวจสอบความสมเหตุสมผล
ของค�ำ ตอบ แบบฝกึ หดั 2.19

136 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

จากนนั้ ให้นกั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หัด 2.19 หนา้ 87 − 88

96 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กิน 1,000 คมู่ ือครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เลม่ 1

2.20 การสร้างโจทยป์ ญั หาการบวกและโจทย์ปญั หาการลบจากภาพ
จดุ ประสงค์

สรา้ งโจทย์ปัญหาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบจากภาพ

ส่อื การเรียนรู้ หนงั สือเรยี นรายวิชาพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร ์ ป.2
บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000
บตั รภาพ บัตรโจทย ์ บตั รโจทย์ถาม บตั รโจทยบ์ อก
บตั รประโยคสัญลักษณ์ 2.20 การสรา้ งโจทย์ปญั หาการบวก
และโจทยป์ ญั หาการลบจากภาพ
แนวการจดั การเรียนรู้
พัฒนาความรู้ จากภาพช่วยกันสร้างโจทย์ปัญหาและ
เขยี นประโยคสญั ลักษณ์
โจทย์ปัญหาต้องมสี ่วนทโี่ จทย์ถาม
และสว่ นทีโ่ จทยบ์ อก

การพัฒนาความรู้ มมี ะม่วงดบิ 50 ผล มะม่วงสุก 20 ผล มมี ะม่วงทงั้ หมดก่ผี ล
โจทย์ถาม มีมะมว่ งทั้งหมดกี่ผล
1. ครทู บทวนเรอ่ื งการแกโ้ จทยป์ ญั หาวา่ ถา้ ตอ้ งการ โจทย์บอก มมี ะม่วงดบิ 50 ผล มะมว่ งสุก 20 ผล
แกโ้ จทยป์ ญั หาตอ้ งรอู้ ะไรบา้ ง นกั เรยี นตอบวา่ โจทยถ์ ามอะไร ประโยคสัญลักษณ์ 50 + 20 =
โจทย์บอกอะไร ครูถามนักเรยี นตอ่ ว่า แล้วถา้ ตอ้ งการ
สรา้ งโจทย์ปัญหา ในโจทยป์ ญั หาท่ีสรา้ งต้องมีสว่ นใดบา้ ง มแี อปเปลิ เขยี ว 64 แพ็ก แอปเปลิ แดง 56 แพ็ก มแี อปเปิลเขยี ว
มากกว่าแอปเปิลแดงกีแ่ พ็ก
โจทยถ์ าม มแี อปเปิลเขียวมากกว่าแอปเปิลแดงก่ีแพ็ก
โจทยบ์ อก มแี อปเปลิ เขยี ว 64 แพ็ก แอปเปิลแดง 56 แพก็
ประโยคสัญลักษณ์ 64 – 56 =

นกั เรียนตอบวา่ โจทยป์ ัญหาทสี่ รา้ งตอ้ งมสี ว่ นที่โจทย์ถาม โจทย์ปัญหาทส่ี รา้ งมคี วามเป็นไปไดห้ รือไม่ และคาำ ตอบเป็นเท่าไร

และส่วนที่โจทย์บอก | 137สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ครตู ิดบัตรภาพร้านขายผลไมต้ ามหนังสอื เรยี นหน้า

137 แลว้ สนทนาเกยี่ วกับภาพ เชน่

ในภาพมผี ลไม้อะไรบา้ ง ครูให้นักเรยี นช่วยกนั สร้างโจทย์ปญั หาการบวกและโจทยป์ ัญหาการลบ

เก่ียวกบั ผลไมใ้ นภาพ ครอู าจยกตวั อยา่ งโจทยป์ ญั หาทส่ี รา้ งไวแ้ ลว้ ตามหนงั สอื เรยี นหน้า 137

จากนน้ั ใชก้ ารถาม-ตอบ เพอ่ื ใหน้ กั เรยี นบอกสว่ นทโ่ี จทยถ์ าม หนงั สอื เรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2 เงาะ 3 กโิ ลกรมั 100 บาท
สว่ นทโ่ี จทยบ์ อก และประโยคสญั ลกั ษณ ์ ซง่ึ ครคู วรเนน้ ย�ำ้ วา่ บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกิน 1,000
โจทยป์ ญั หาทส่ี รา้ งมคี วามเปน็ ไปได้หรอื ไม่ และคำ�ตอบ
มังคดุ 3 กิโลกรัม 200 บาท

เปน็ เท่าไร

2. ครตู ดิ บตั รภาพมงั คดุ และเงาะพรอ้ มปา้ ยบอกราคา จากภาพช่วยกันสร้างโจทยป์ ัญหาและ
บนกระดาน แลว้ สนทนาเกี่ยวกบั ภาพ เชน่ ในภาพมีผลไม้ เขียนประโยคสัญลักษณ์
อะไรบา้ ง และราคาเทา่ ไร ครูใหน้ ักเรียนชว่ ยกันสรา้ ง
แมซ่ ้ือมังคุด 3 กิโลกรมั และเงาะ 3 กโิ ลกรมั แมต่ อ้ งจา่ ยเงินเทา่ ไร
ประโยคสญั ลักษณ ์ 200 + 100 =

โจทยป์ ัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบเกี่ยวกบั ซอ้ื มงั คุด 3 กิโลกรมั จ่ายเงนิ มากกวา่ ซื้อเงาะ 3 กโิ ลกรัม อยู่ก่บี าท
ผลไมใ้ นภาพ ครูอาจยกตวั อยา่ งโจทยป์ ญั หาทส่ี ร้างไวแ้ ล้ว ประโยคสัญลักษณ์ 200 – 100 =
ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 138 จากนน้ั ใช้การถาม-ตอบ
ซื้อเงาะ 3 กิโลกรัม จ่ายเงินน้อยกว่าซ้ือมงั คุด 3 กโิ ลกรัม อยูก่ ่บี าท
ประโยคสัญลกั ษณ ์ 200 – 100 =

เพ่ือใหน้ ักเรียนบอกส่วนที่โจทย์ถาม ส่วนทีโ่ จทย์บอก โจทย์ปญั หาท่สี รา้ งมคี วามเปน็ ไปไดห้ รอื ไม่ และคาำ ตอบเปน็ เทา่ ไร
และประโยคสัญลักษณ ์ ซ่ึงครคู วรเน้นย้ำ�วา่ โจทยป์ ัญหา 138 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ท่ีสร้างมคี วามเปน็ ไปไดห้ รอื ไม่ และค�ำ ตอบเป็นเทา่ ไร

| 97สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกิน 1,000
ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 เลม่ 1
หนงั สือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
3. ครใู หน้ ักเรยี นท�ำ กจิ กรรม บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกนิ 1,000
สร้างโจทยป์ ญั หาอยา่ งไรดี ดังน้ี
กิจกรรม สร้างโจทย์ปญั หาอย่างไรดี
−− แบง่ นกั เรยี นเปน็ กลมุ่ กลมุ่ ละเทา่ ๆ กนั อุปกรณ์ บัตรภาพ เชน่
−− แจกบัตรภาพกลุ่มละ 2 บัตร แล้วให้
นักเรยี นสรา้ งโจทย์ปัญหาการบวกและ ตัวอย่างบัตรภาพ
โจทยป์ ญั หาการลบเกย่ี วกบั ภาพอยา่ งละ 1 โจทย์
จากนัน้ ใหน้ กั เรยี นส่งตัวแทนออกมานำ�เสนอ วธิ จี ัดกจิ กรรม
ซงึ่ ในการน�ำ เสนอให้นกั เรียนอธิบายเกี่ยวกบั 1. ครแู บ่งนักเรยี นเป็นกลมุ่
โจทย์ปัญหาท่สี รา้ ง ส่วนทโี่ จทยบ์ อก ส่วนที่
โจทยถ์ าม และประโยคสญั ลกั ษณ์ พรอ้ มหาค�ำ ตอบ 2. ครูแจกบตั รภาพให้กลุ่มละ 2 ภาพ ใหน้ กั เรียนแต่ละกลมุ่
ใหเ้ พือ่ นในห้องช่วยกันตรวจสอบว่าโจทยป์ ญั หา สรา้ งโจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ัญหาการลบอย่างละ 1 โจทย์
ทีส่ ร้างมคี วามเป็นไปได้หรอื ไม่ และค�ำ ตอบ 3. ครใู หแ้ ตล่ ะกลมุ่ สง่ ตวั แทนมานำาเสนอ และให้เพอ่ื นต่างกลมุ่ พจิ ารณาว่า
ถกู ตอ้ งหรอื ไม่ หากเวลาในการน�ำ เสนอไมเ่ พยี งพอ โจทยป์ ญั หาทส่ี ร้างมีความเปน็ ไปไดห้ รือไม ่ และคาำ ตอบเป็นเทา่ ไร
ครอู าจใหน้ กั เรยี นสง่ เปน็ ใบงานเพอ่ื ใหค้ รตู รวจสอบ
ความถูกต้องและให้ข้อเสนอแนะเพมิ่ เติม | 139สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนงั สือเรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร ์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกิน 1,000
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรยี น
โดยใหน้ กั เรียนสร้างโจทย์ปญั หาการบวกและ ตรวจสอบความเขา้ ใจ
โจทย์ปัญหาการลบจากภาพ เป็นรายบุคคล
ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 140 ถา้ พบว่ามนี ักเรียน สรา้ งโจทยป์ ญั หาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบจากภาพ
ยังสรา้ งโจทย์ปญั หาไม่ถูกตอ้ ง ครูให้นักเรยี น พรอ้ มท้งั เขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์
มาฝกึ เพม่ิ เตมิ กบั ครเู ปน็ รายบคุ คล จากนน้ั ครแู ละ
นกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ งและสรปุ คะน�า ผกั กาดขาว กะหลำ่ ปลี
สง่ิ ทไ่ี ดเ้ รยี นร้ ู
1 โจทย์ปัญหาการบวก
สิ่งที่ไดเ้ รียนรู้ ใบบัวปลกู คะนา้ 40 ต้น ปลกู ผักกาดขาว 20 ตน้ ใบบวั ปลูกคะน้า
และผกั กาดขาวทั้งหมดกตี่ ้น
• การสรา้ งโจทยป์ ญั หา ตอ้ งมที ง้ั สว่ นทโ่ี จทยบ์ อก ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 40 + 20 =
และสว่ นท่ีโจทย์ถาม นอกจากน้ีโจทย์ปญั หา *ค�ำ ตอบมหี ลากหลายขน้ึ อยู่กับดุลยพินิจของครู
ท่สี ร้างตอ้ งมีความเปน็ ไปได้
จากน้นั ใหน้ กั เรยี นทำ�แบบฝกึ หัด 2.20 2 โจทยป์ ญั หาการลบ
หน้า 89 − 90 ครูทบั ทมิ ปลกู คะน้า 40 ตน้ ปลูกกะหล�่ำ ปลีนอ้ ยกวา่ คะน้า 10 ต้น
ครทู ับทิมปลูกกะหลำ่�ปลกี ีต่ ้น
ประโยคสัญลักษณ ์ 40 – 10 =
*ค�ำ ตอบมหี ลากหลายขน้ึ อยูก่ บั ดลุ ยพนิ ิจของครู

สง่ิ ท่ีได้เรยี นรู้

การสรา้ งโจทยป์ ญั หา ตอ้ งมที ง้ั สว่ นทโี่ จทยบ์ อกและสว่ นทโ่ี จทยถ์ าม
นอกจากน้ีโจทยป์ ญั หาท่ีสรา้ งตอ้ งมคี วามเป็นไปได ้

แบบฝึกหดั 2.20

140 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

98 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 1,000 คู่มอื ครูรายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์
ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

2.21 การสรา้ งโจทยป์ ัญหาการบวกและโจทยป์ ัญหาการลบจากประโยคสญั ลกั ษณ์
จุดประสงค์

สร้างโจทยป์ ญั หาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบ

จากประโยคสญั ลกั ษณ์

ส่ือการเรียนรู้ หนังสอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท ี่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000
−− บัตรภาพ บัตรโจทย ์ บัตรประโยคสญั ลกั ษณ์
2.21 การสรา้ งโจทยป์ ัญหาการบวก
แนวการจัดการเรยี นรู้ และโจทยป์ ญั หาการลบจากประโยคสัญลกั ษณ ์
การพฒั นาความรู้
พัฒนาความรู้
1. ครทู บทวนวา่ ในโจทย์ปญั หาท่ีสรา้ งต้องมี
สว่ นใดบ้าง นักเรยี นตอบวา่ โจทยป์ ัญหาต้องมสี ่วนท่ี ดอกดาวเรอื ง ดอกกุหลาบ ดอกชบา
โจทย์ถาม และส่วนทโ่ี จทยบ์ อก ครูติดบตั รภาพ ดอกทานตะวนั
รา้ นขายดอกไม้ ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 141 และ ตดิ บตั ร
ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 126 + 52 = ให้นกั เรียนช่วยกัน ชว่ ยกนั สร้างโจทย์ปญั หาจากประโยคสัญลักษณ์
สรา้ งโจทย์ปัญหาจากประโยคสัญลักษณ์ เช่น ขุนมี 126 + 52 =
ดอกกหุ ลาบสแี ดง 126 ดอก ดอกกุหลาบสีขาว 52 ดอก
ขุนมดี อกกหุ ลาบสแี ดงและสขี าวกด่ี อก โจทยป์ ญั หามีสว่ นท่โี จทยถ์ ามและสว่ นทีโ่ จทยบ์ อก

จากนั้นครใู ชก้ ารถาม-ตอบ เพ่ือใหน้ กั เรยี น มดี อกกหุ ลาบสแี ดง 126 ดอก สขี าว 52 ดอก
บอกสว่ นทโี่ จทย์ถาม ส่วนทีโ่ จทยบ์ อก ซ่ึงครคู วรเน้นย้ำ�วา่ มีดอกกหุ ลาบสแี ดงและสีขาวกี่ดอก
โจทย์ปญั หาท่สี รา้ งมคี วามเป็นไปได้หรอื ไม่ และคำ�ตอบ
เป็นเทา่ ไร มดี อกกหุ ลาบสีแดง 126 ดอก ดอกกหุ ลาบสเี หลือง
มากกวา่ สแี ดง 52 ดอก มีดอกกุหลาบสีเหลืองกีด่ อก
2. ครูตดิ บัตรภาพปลาทอง ปลาหางนกยูง และ
ปลาเทวดา บนกระดาน แล้วสนทนาเกย่ี วกับภาพ เช่น มีดอกกุหลาบสีแดง 126 ดอก ดอกกหุ ลาบสแี ดง
ในภาพมปี ลาอะไรบ้าง ครูให้นกั เรียนช่วยกนั สร้างโจทย์ น้อยกว่าสชี มพู 52 ดอก มีดอกกหุ ลาบสีชมพูกด่ี อก
ปัญหาจากประโยคสญั ลักษณ์ 190 − 80 =
ครอู าจยกตวั อยา่ งโจทยป์ ญั หาทส่ี รา้ งไวแ้ ลว้ ตามหนงั สอื เรยี น โจทย์ปัญหาท่ีสร้างมคี วามเปน็ ไปได้หรอื ไม ่ และคำาตอบเป็นเทา่ ไร
หน้า 142 จากน้นั ใชก้ ารถาม-ตอบ เพอื่ ให้นกั เรยี นบอก
สว่ นทโ่ี จทย์ถามและสว่ นทโี่ จทยบ์ อก ซ่ึงครูควรเน้นยำ้�วา่ | 141สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
โจทย์ปัญหาท่ีสร้างมคี วามเปน็ ไปได้หรือไม่ และค�ำ ตอบ
เป็นเทา่ ไร หนังสือเรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนบั ไม่เกนิ 1,000

ปลาทอง ปลาหางนกยงู ปลาเทวดา

ช่วยกันสร้างโจทย์ปญั หาจากประโยคสัญลักษณ์
190 – 80 =

มปี ลาทอง 190 ตัว ตกั ขายไป 80 ตวั
เหลอื ปลาทองกต่ี ัว

มปี ลาหางนกยูง 190 ตวั ปลาทอง 80 ตัว
มีปลาทองน้อยกวา่ ปลาหางนกยงู กี่ตัว

มีปลาหางนกยูงและปลาเทวดา 190 ตัว
เป็นปลาหางนกยูง 80 ตวั เป็นปลาเทวดาก่ตี ัว

โจทยป์ ัญหาทส่ี รา้ งมีความเปน็ ไปไดห้ รอื ไม ่ และคาำ ตอบเป็นเทา่ ไร

142 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 99สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครรู ายวิชาพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1
หนงั สือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
3. ครแู บง่ นักเรยี นเปน็ กลุม่ กลุ่มละเท่า ๆ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนบั ไม่เกิน 1,000
กัน แลว้ แจกบตั รประโยคสัญลกั ษณ์ตามหนงั สือ
เรียนหนา้ 143 กลุ่มละ 1 ขอ้ ครคู วรแจกบตั ร สร้างโจทย์ปัญหาจากประโยคสัญลักษณ์
ประโยคสญั ลกั ษณ์การบวกอีกกลุ่มละ 1 ข้อ 1 500 – 460 =
ซงึ่ แตล่ ะกลุม่ จะไดร้ ับบตั รประโยคสัญลกั ษณ์
การบวก 1 ข้อ และบตั รประโยคสัญลักษณ์ พอ่ ของแกว้ ตามเี งิน 500 บาท
การลบ 1 ข้อ เมอื่ แตล่ ะกลุม่ สรา้ งโจทย์ปัญหา ซอื้ กระเปา๋ นักเรยี นใหแ้ ก้วตา 460 บาท
เสร็จแล้ว ให้สง่ ตวั แทนออกมาน�ำ เสนอ ซง่ึ ใน พอ่ ของแก้วตาเหลอื เงนิ กบี่ าท
การน�ำ เสนอใหน้ กั เรยี นอธบิ ายเกย่ี วกบั โจทยป์ ญั หา *ค�ำ ตอบมีหลากหลายขน้ึ อยู่กบั ดุลยพนิ ิจของครู
ทส่ี ร้าง สว่ นท่โี จทย์บอก ส่วนทโ่ี จทยถ์ าม และ
ประโยคสัญลักษณ์ พร้อมหาค�ำ ตอบ ให้เพอ่ื น 2 350 – 230 =
ในหอ้ งชว่ ยกันตรวจสอบวา่ โจทย์ปญั หาทส่ี รา้ ง
มคี วามเปน็ ไปไดห้ รอื ไม่ และค�ำ ตอบถกู ตอ้ งหรอื ไม ่ แม่คา้ มดี อกบวั 350 ดอก
หากเวลาในการน�ำ เสนอไมเ่ พยี งพอ ครอู าจ ขายไป 230 ดอก แมค่ า้ เหลือดอกบวั ก่ีดอก
ให้นักเรียนสง่ เป็นใบงานเพือ่ ให้ครูตรวจสอบ *คำ�ตอบมหี ลากหลายขนึ้ อยกู่ ับดลุ ยพนิ จิ ของครู
ความถูกต้องและให้ข้อเสนอแนะเพมิ่ เติม
| 143สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
การตรวจสอบความเข้าใจ
หนงั สือเรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียน บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำานวนนับไมเ่ กิน 1,000
โดยใหน้ ักเรียนสรา้ งโจทย์ปัญหาการบวก
และโจทยป์ ญั หาการลบเปน็ รายบคุ คล ตรวจสอบความเขา้ ใจ
ตามหนังสือเรียนหนา้ 144 ถา้ พบวา่ มนี กั เรยี น
ยงั สรา้ งโจทยป์ ญั หาไมถ่ กู ต้อง ครใู หน้ ักเรยี น สรา้ งโจทยป์ ญั หาจากประโยคสัญลักษณ์
มาฝกึ เพมิ่ เตมิ กบั ครเู ปน็ รายบุคคล จากนัน้ 1 240 + 380 =
ครูและนกั เรียนร่วมกันตรวจสอบความถกู ตอ้ ง
และสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ ในงานแข่งขันกีฬาสีโรงเรยี นแหง่ หนง่ึ มีนกั กีฬาชาย 380 คน
มนี ักกฬี าหญิงมากกว่านักกีฬาชา 240 คน มนี ักกีฬาหญงิ กค่ี น
สง่ิ ทีไ่ ด้เรียนรู้ *ค�ำ ตอบมีหลากหลายข้นึ อยู่กับดลุ ยพินิจของครู

• การสร้างโจทยป์ ัญหา ตอ้ งมที ้งั ส่วนที่ 2 400 – 135 =
โจทยบ์ อกและสว่ นทโ่ี จทย์ถาม นอกจากน้ี
โจทยป์ ัญหาท่สี ร้างตอ้ งมีความเปน็ ไปได้ หนังสอื เลม่ หน่ึงมีทง้ั หมด 400 หนา้
จากนนั้ ใหน้ ักเรียนท�ำ แบบฝึกหดั 2.21 แกว้ ตาอา่ นไปแลว้ 135 หนา้ เหลือหนังสือทีย่ ังไม่ไดอ้ ่านกห่ี นา้
หน้า 91 − 92 *ค�ำ ตอบมหี ลากหลายข้นึ อยู่กบั ดลุ ยพนิ ิจของครู

100 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ส่งิ ท่ีไดเ้ รยี นรู้

การสรา้ งโจทยป์ ญั หา ตอ้ งมที ง้ั สว่ นทโี่ จทยบ์ อกและสว่ นทโี่ จทยถ์ าม
นอกจากนโี้ จทยป์ ญั หาท่สี ร้างตอ้ งมคี วามเปน็ ไปได้

แบบฝกึ หัด 2.21
144 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000 คมู่ อื ครูรายวิชาพ้ืนฐานคณิตศาสตร์
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เลม่ 1

ร่วมคดิ ร่วมทำ� หนงั สอื เรียนรายวิชาพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
กิจกรรม กลมุ่ ของฉันอยู่ไหน บทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กนิ 1,000

อุปกรณ์ 1 ชุดประกอบดว้ ย ร่วมคิดร่วมทาำ

1. บัตรโจทยป์ ญั หา 5 บตั ร กิจกรรม กลมุ่ ของฉันอยไู่ หน
2. บัตรประโยคสญั ลกั ษณ์ 10 บัตร อุปกรณ์ 1 ชุดประกอบดว้ ย บตั รโจทย์ปญั หา 5 บตั ร บตั รประโยคสัญลกั ษณ ์
3. บตั รค�ำ ตอบ 10 บตั ร 10 บัตร และบตั รคาำ ตอบ 10 บัตร (บตั รโจทย์ปัญหา 1 บัตร
จะมบี ัตรประโยคสญั ลักษณ ์ 2 บัตร และบัตรคาำ ตอบ 2 บัตร)
เตรยี มสถานท่ี
ตวั อย่างบัตร
จัดโต๊ะเปน็ กลุ่มหรือใช้ห้องโลง่ ในการ
จัดกจิ กรรม พ�อเล้ยี งปลา 150 ตวั ซ้ือมาเพม่ิ อีก 70 ตัว พอ� มีปลาท้ังหมดกตี่ วั

วธิ ีด�ำ เนินกิจกรรม 150 + 70 = 150 − 70 =

1. แบง่ นกั เรยี นเปน็ กลมุ่ กลมุ่ ละเทา่ ๆ กนั พ�อมปี ลาทั้งหมด 220 ตัว พ�อมีปลาท้งั หมด 80 ตัว
หนังสือเรยี นรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
วธิ จี ัดกจิ กรรม
แลว้ แจกอปุ กรณ์ให้นักเรียนกลุ่มละ 1 ชุดบทที่ 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กิน 1,000 1. ครูแบ่งนักเรียนเป็นกลุม่ และแจกอปุ กรณ์กลุ่มละ 1 ชุด
2. ครร่วมูใหคิดน้ ร่วักมเทรำายี นจัดกล่มุ บตั รโจทย์ปัญหา 2. ให้นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ ช่วยกนั จดั กลุม่ ของบัตรโจทยป์ ัญหา
บัตรประโยคสัญลักษณ์ และบตั รคำาตอบท่ีสอดคลอ้ งกนั
กจิ กรรม กล่มุ ของฉนั อยู่ไหน 3. ให้นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ ออกมานาำ เสนอ

บตั รปอรปุ ะกรโณย์ ค1 สชุดญัประลกอักบดษว้ ยณ บตั แ์ รโลจทะยป์ บญั ัตหาร 5ค บัต�ำ รต บอตั รบปรทะโย่ี คสญั ลักษณ์ ตัวอยา่ งโจทย์ปญั หา
สอดคล้องกนั เช่น 10 บัตร และบัตรคาำ ตอบ 10 บัตร (บตั รโจทยป์ ัญหา 1 บตั ร
แม่ค้ามีมะพร้าว 282 ผล ขายไป 148 ผล แม่คา้ เหลอื มะพร้าวกี่ผล
จะมีบตั รประโยคสญั ลกั ษณ ์ 2 บตั ร และบตั รคำาตอบ 2 บัตร) รถบงั คบั ราคา 425 บาท รถบังคับราคามากกวา่ ห่นุ ยนต์ 100 บาท หนุ่ ยนต์ราคากี่บาท
ตัวอย่างบัตร พ่มี ลี ูกแก้ว 178 ลูก พ่มี ีลูกแก้วน้อยกว่านอ้ ง 30 ลกู นอ้ งมีลกู แกว้ กล่ี ูก
แม่ค้าขายเสอื้ 220 ตัว ขายกางเกงไดน้ ้อยกว่าเส้ือ 40 ตัว ขายกางเกงได้กตี่ ัว
พ�อเล้ยี งปลา 150 ตวั ซอ้ื มาเพ่มิ อีก 70 ตัว พอ� มีปลาทัง้ หมดก่ตี วั ป้ามกี ล้วย 274 ผล ปิ้งขายไปแล้วยังเหลืออีก 19 ผล ป้าขายกลว้ ยป้ิงไปแล้วก่ผี ล
แกว้ ตามีแสตมป ์ 92 ดวง ใบบวั มแี สตมปม์ ากกวา่ แก้วตา 45 ดวง ใบบวั มีแสตมป์กี่ดวง
ขนุ มนี มรสหวานมากกวา่ นมรสจดื 160 กลอ่ ง ถา้ ขนุ มนี มรสจดื 480 กลอ่ ง
ขนุ มนี มรสหวานกก่ี ลอ่ ง

| 145สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

150 + 70 = 150 − 70 =

พอ� มปี ลาท้งั หมด 220 ตัว พ�อมีปลาท้ังหมด 80 ตวั

วิธีจัดกจิ กรรม

3. ค1. รคใูรแูหบง่้นนกั ักเรเียรนเียป็นนกลแ่มุ ตแล่ละแะจกกอุปลกรุม่ ณอก์ ลอุ่มลกะ 1ม ชาุด น�ำ เสนอโจทยป์ ญั หา ส่วนทีโ่ จทยถ์ าม ส่วนทโ่ี จทย์บอก

2. ใหน้ ักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันจัดกล่มุ ของบัตรโจทยป์ ัญหา

ประโย คสัญ บลัตรักปษระโณยคส์ ญั แลลักษะณค์ แลำ�ะตบัตอรคบำาตอบท่สี อดคลอ้ งกัน
3. ให้นกั เรียนแต่ละกลมุ่ ออกมานาำ เสนอ
4. ถา้ เวลาไม่เพยี ตงวั อพย่าองโจคทยร์ปัญอู หาา จแจกบัตรโจทย์ปญั หาใหน้ ้อยลงตามความเหมาะสม
แมค่ ้ามีมะพรา้ ว 282 ผล ขายไป 148 ผล แม่คา้ เหลอื มะพร้าวกีผ่ ล
จากนนั้ ครใู ห้นกั เรยี นท�ำ แบบฝกึ ท้าทาย หน้า 93รถบังคบั ราคา 425 บาท รถบงั คบั ราคามากกวา่ หนุ่ ยนต์ 100 บาท หุน่ ยนตร์ าคากบี่ าท
พีม่ ีลูกแกว้ 178 ลูก พม่ี ีลกู แก้วนอ้ ยกว่านอ้ ง 30 ลูก น้องมลี กู แก้วกีล่ กู

แม่คา้ ขายเสอื้ 220 ตวั ขายกางเกงไดน้ อ้ ยกวา่ เสือ้ 40 ตวั ขายกางเกงไดก้ ี่ตัว

ปา้ มีกล้วย 274 ผล ปง้ิ ขายไปแล้วยังเหลืออีก 19 ผล ปา้ ขายกลว้ ยปง้ิ ไปแลว้ กี่ผล

แกว้ ตามีแสตมป ์ 92 ดวง ใบบวั มแี สตมปม์ ากกว่าแกว้ ตา 45 ดวง ใบบวั มีแสตมปก์ ด่ี วง

ขนุ มนี มรสหวานมากกวา่ นมรสจดื 160 กลอ่ ง ถา้ ขนุ มนี มรสจดื 480 กลอ่ ง
ขนุ มนี มรสหวานกก่ี ลอ่ ง

| 145สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

| 101สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คมู่ อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 1,000
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 2 เล่ม 1

ตัวอย่างแบบทดสอบท้ายบท

ตวั อย่างแบบทดสอบน้ใี ช้ในการประเมินผลระหว่างเรียนเพือ่ พัฒนานกั เรยี นหากมีนกั เรยี น
คนใดทไ่ี มส่ ามารถท�ำ แบบทดสอบนไี้ ด้ ครูควรใหน้ กั เรียนคนนั้นฝึกทักษะมากข้ึนโดยอาจใช้
แบบฝกึ เสรมิ ในหนงั สือเสรมิ เพมิ่ ปญั ญาของสสวท.หรอื แบบฝกึ อ่ืนตามที่เห็นสมควร ก่อนสอบครอู าจ
ทบทวนความรใู้ หก้ บั นกั เรยี นกอ่ น 20-30 นาที ซง่ึ แบบทดสอบทา้ ยบทนม้ี จี �ำ นวน 12 ขอ้ คะแนนเตม็
12 คะแนน ใชเ้ วลาในการท�ำ แบบทดสอบ 20 นาที และวิเคราะหเ์ ปน็ รายจุดประสงค์ไดด้ ังน้ี

จดุ ประสงค์ ข้อท่ี
ตอนท่ี 1 ขอ้ 1,2
1. หาผลบวกในประโยคสญั ลักษณ์แสดงการบวกของจำ�นวนนับ
ไม่เกิน 1,000

2. หาผลลบในประโยคสญั ลกั ษณ์แสดงการลบของจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000 ตอนท่ี 1 ขอ้ 3

3. หาค่าของตัวไม่ทราบคา่ ในประโยคสญั ลกั ษณแ์ สดงการบวก และ ตอนท่ี 1 ขอ้ 4,5
ประโยคสญั ลักษณ์แสดงการลบของจำ�นวนนบั ไม่เกิน 1,000

4. แสดงวธิ หี าค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หาการบวก และโจทยป์ ญั หาการลบ ตอนท่ี 2

5. สร้างโจทย์ปญั หาการบวก และโจทย์ปญั หาการลบ ตอนที่ 3

ตัวอย่างแบบทดสอบทา้ ยบทท่ี 2
ตอนท่ี 1 เตมิ ค�ำ ตอบ
1. 356 + 109 = …………………….........
2. 124 + 130 + 246 = …………………
3. 999 − 145 − 390 = …………………
4. ………………… − 253 = 185
5. 190 – …………………. = 80

102 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 2 | การบวกและการลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 1,000 คมู่ ือครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

ตอนที่ 2 เขียนประโยคสัญลักษณ์และหาคำ�ตอบ
1. แมซ่ ้ือจานกระดาษมา 400 ใบ นำ�มาใช้ 235 ใบ แม่เหลือจานกระดาษก่ใี บ
ประโยคสญั ลักษณ.์ ............................................................................................
ตอบ..................................................................................................................

2. วนั แรกพ่อเกบ็ มะพรา้ วได้ 128 ผล วนั ตอ่ มาเกบ็ ได้อีก 108 ผล รวมสองวนั พอ่ เกบ็
มะพรา้ วไดก้ ีผ่ ล
ประโยคสัญลกั ษณ.์ ............................................................................................
ตอบ..................................................................................................................

3. แกว้ ตาออมเงนิ ได้ 345 บาท แก้วตาออมเงินได้มากกวา่ ใบบวั 215 บาท ใบบวั ออมเงนิ ไดก้ ีบ่ าท
ประโยคสัญลักษณ์.............................................................................................
ตอบ..................................................................................................................

4. หอ้ งสมุดมีหนงั สือคณติ ศาสตรน์ อ้ ยกว่าหนังสอื วิทยาศาสตร์ 78 เล่ม ถ้ามหี นังสือคณิตศาสตร์
300 เลม่ ห้องสมุดจะมหี นงั สือวทิ ยาศาสตร์กเ่ี ล่ม
ประโยคสญั ลักษณ.์ ............................................................................................
ตอบ..................................................................................................................

5. วันน้ีร้านสหกรณข์ ายปากกาได้ 324 ดา้ ม เหลือปากกา 174 ด้าม เดมิ สหกรณม์ ปี ากกาก่ีด้าม
ประโยคสัญลกั ษณ์.............................................................................................
ตอบ..................................................................................................................

| 103สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู ือครรู �ยวชิ �พืน้ ฐ�นคณิตศ�สตร์ บทท่ี 2 | การบวกและการลบจาำ นวนนับไมเ่ กนิ 1,000
ชั้นประถมศกึ ษ�ปีท่ ี 2 เลม่ 1

ตอนท่ี 3 สร้�งโจทย์ปญั ห�ก�รบวกและโจทยป์ ญั ห�ก�รลบ

1. โจทยป์ ญั ห�ก�รบวก
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
2. โจทยป์ ัญห�ก�รลบ
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................

เฉลยแบบทดสอบท้ายบทท่ี 2

ตอนที่ 1

1. 465 2. 500 3. 464 4. 438 5. 110

ตอนที่ 2

1. ประโยคสัญลักษณ์ 400 − 235 = ตอบ แมเ่ หลือจ�นกระด�ษ 165 ใบ

2. ประโยคสัญลักษณ ์ 128 + 108 = ตอบ รวมสองวนั พอ่ เก็บมะพร�้ วได้ 236 ผล

3. ประโยคสญั ลักษณ์ 345 − 215 = ตอบ ใบบวั ออมเงนิ ได้ 130 บ�ท

4. ประโยคสญั ลกั ษณ ์ 300 + 78 = ตอบ หอ้ งสมดุ จะมีหนังสือวิทย�ศ�สตร ์ 378 เล่ม

5. ประโยคสญั ลกั ษณ ์ − 324 = 174 ตอบ เดิมสหกรณ์มปี �กก� 498 ด้�ม (นักเรยี นอ�จ

เขยี นประสญั ลักษณเ์ ป็น 324 + 174 =

ตอนที่ 3

1. (ตวั อย�่ ง) วันแรกแมค่ �้ ข�ยลูกชุบได้ 410 ลกู วนั ทส่ี องข�ยได้ม�กกว่�วันแรก 102 ลกู วนั ท่ีสอง

แม่ค้�ข�ยลกู ชบุ ไดก้ ลี่ ูก

2. (ตวั อย่�ง) มีลกู ชบุ ท่ีป้ันเปน็ รูปพรกิ 341 ลูก ลกู ชุบท่ีปน้ั เป็นรูปมังคดุ 293 ลกู มลี กู ชุบทีป่ ั้นเปน็

รูปพรกิ ม�กกว�่ ลกู ชบุ ที่ปนั้ เป็นรปู มังคุดกี่ลกู

104 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวัดความยาว คูม่ ือครรู ายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เล่ม 1

บทท่ี 3 การวดั ความยาว

จุดประสงคก์ ารเรียนร้แู ละสาระส�ำ คญั

จุดประสงค์การเรยี นรู้ สาระสำ�คญั

นกั เรยี นสามารถ • การวัดความยาวหรือความสูงของส่ิงต่าง ๆ
1. วัดและบอกความยาวเป็นเมตรและ เปน็ เซนตเิ มตร อาจวางเครื่องมอื วัดเร่มิ ท่ี 0
เซนตเิ มตร หรอื ไม่เร่มิ ที่ 0 ก็ได้
(หัวขอ้ 3.1, 3.2, 3.3)
• การวดั ระยะทางระหวา่ งต�ำ แหนง่ สองต�ำ แหนง่
2. คาดคะเนความยาวเป็นเมตร ท�ำ ได้โดยวดั ความยาวตามเส้นทางท่ีก�ำ หนด
(หัวข้อ 3.4) จากต�ำ แหน่งหน่งึ ไปอกี ต�ำ แหน่งหน่ึง
ถ้าเสน้ ทางเปน็ แนวเสน้ ตรง ความยาวที่วัดได้
อาจเรียกวา่ ระยะหา่ งระหวา่ งต�ำ แหนง่ สอง
ต�ำ แหนง่ นั้น

• การบอกความยาวหรอื ความสูงของส่ิงต่าง ๆ
อาจบอกเปน็ เมตร เปน็ เซนติเมตร หรอื
เป็นเมตรและเซนติเมตร

• 1 เมตร เทา่ กับ 100 เซนติเมตร
• การคาดคะเนความยาวหรอื ความสงู เปน็ เมตร

เป็นการบอกความยาวหรอื ความสูงเป็นเมตร
ให้ใกล้เคยี งกบั ความยาวหรอื ความสูงจรงิ
อาจเทียบกบั ความยาวหรือความสูง 1 เมตร
โดยไมใ่ ช้เครอื่ งมือวัด

| 105สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครูรายวิชาพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 3 | การวัดความยาว
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1

จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ สาระสำ�คญั
นกั เรียนสามารถ
3. เปรยี บเทียบความยาวโดยใชค้ วามสัมพันธ์ • การเปรยี บเทยี บความยาวเป็นเมตรและ
ระหวา่ งเมตรและเซนตเิ มตร เซนตเิ มตรของสง่ิ ตา่ ง ๆ สองสง่ิ สง่ิ ทม่ี คี วามยาว
(หวั ข้อ 3.5, 3.6, 3.7) เปน็ เมตรมากกว่าจะยาวกวา่ ถ้าความยาว
เปน็ เมตรเทา่ กนั สง่ิ ทมี่ คี วามยาวเปน็
4. แสดงวธิ หี าคำ�ตอบของโจทย์ปัญหาเก่ยี วกบั เซนติเมตรมากกวา่ จะยาวกว่า
ความยาวทมี่ หี น่วยเปน็ เมตรและเซนติเมตร
(หวั ข้อ 3.8, 3.9, 3.10) • การเปรยี บเทียบความยาวท่ีมีหนว่ ยตา่ งกัน
ตอ้ งเปลยี่ นหนว่ ยให้เปน็ หนว่ ยเดียวกนั กอ่ น
แลว้ น�ำ มาเปรยี บเทยี บกนั

• การหาผลบวกหรือผลลบเกย่ี วกับความยาว
เปน็ เมตรและเซนตเิ มตร ท�ำ ไดโ้ ดยน�ำ ความยาว
ทเ่ี ปน็ หนว่ ยเดียวกนั มาบวกหรอื ลบกนั

• การแก้โจทย์ปัญหาท�ำ ได้โดย
อา่ นทำ�ความเข้าใจปญั หา วางแผนแกป้ ญั หา
หาคำ�ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผล
ของคำ�ตอบ

106 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวัดความยาว คู่มือครรู ายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์
ช้ันประถมศึกษาปีที่ 2 เล่ม 1

การวเิ คราะห์เน้อื หากบั ทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์

หวั ขอ้ เน้ือหา เวลา ทักษะและกระบวนการ
(ชั่วโมง) ทางคณติ ศาสตร์

12345

เตรียมความพร้อม 1

3.1 การแก้ปญั หาการวดั ความยาวเป็นเซนติเมตร 1

3.2 การวัดความยาวเปน็ เมตรและเซนติเมตร 1

3.3 ความสัมพนั ธ์ระหวา่ งเมตรกบั เซนตเิ มตร 1

3.4 การคาดคะเนความยาวเปน็ เมตร 1

3.5 การเปรียบเทียบความยาว (1) 1

3.6 การเปรียบเทยี บความยาว (2) 1

3.7 การวดั และเปรยี บเทียบระยะทาง 1

3.8 การบวกและการลบเกยี่ วกบั ความยาว 2
2
3.9 โจทยป์ ญั หาการบวกและโจทยป์ ัญหา 2
การลบ (1) 1

3.10 โจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปญั หา
การลบ (2)

ร่วมคิดรว่ มท�ำ

1  การแกป้ ัญหา 2  การสือ่ สารและการสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์
3  การเชอ่ื มโยง 4  การใหเ้ หตผุ ล 5  การคดิ สรา้ งสรรค์

| 107สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

ค่มู ือครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 3 | การวดั ความยาว
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ 1

ค�ำ ส�ำ คัญ

เคร่ืองมอื วดั ความยาว การวัดความยาวเป็นเมตรและเซนติเมตร การคาดคะเนความยาว
เปน็ เมตร ระยะทาง ระยะห่าง หน่วยการวัดความยาว

ความรหู้ รือทกั ษะพ้ืนฐานของนกั เรียน

1. การสงั เกต
2. การวเิ คราะห์
3. การบวกจ�ำ นวนนบั
4. การลบจำ�นวนนบั
5. การใชเ้ ครอื่ งมอื วัด เชน่ ไม้บรรทดั ไม้เมตร ตลับเมตร สายวัด
6. การวดั และบอกความยาวเปน็ เมตร
7. การวดั และบอกความยาวเปน็ เซนติเมตร
8. การเปรียบเทยี บความยาวเปน็ เมตร
9. การเปรียบเทยี บความยาวเปน็ เซนติเมตร

สื่อและแหลง่ เรยี นรู้

1. หนงั สือเรยี น หน้า 146 - 189
2. แบบฝึกหัด หนา้ 94 - 122
3. แบบบันทึกกิจกรรม ใบกจิ กรรม บตั รภาพต่าง ๆ และอุปกรณ์ ตา่ ง ๆ ทีใ่ ชป้ ระกอบ
กจิ กรรม ดงั นี้

• เครือ่ งมือวดั ความยาว เช่น ไมเ้ มตร ไมบ้ รรทดั สายวดั ชนดิ ตลับ (ชนดิ ผ้า) และ

เครอ่ื งมือวดั ทไี่ มส่ ามารถเร่มิ วดั ทต่ี ัวเลข 0
เชอื กที่มีความยาวเปน็ เมตร เชอื กทีม่ ีความยาวเปน็ เซนติเมตร เชือกสแี ดง เชอื กสฟี า้

• บตั รภาพแสดงการวดั ความยาวหรอื ความสูงท่ีไม่ได้เรม่ิ ทีต่ วั เลข 0
• สอ่ื ของจรงิ เชน่ โตะ๊ ครู โตะ๊ นกั เรยี น รบิ บน้ิ ดนิ สอ ยางลบ หนงั สอื ธงราว เครอ่ื งบนิ กระดาษ
• บัตรภาพ 2 ชดุ ชดุ ที่ 1 บอกความยาว ชดุ ที่ 2 บอกความสงู
• แถบโจทยก์ ารบวก แถบโจทยก์ ารลบ แถบโจทยป์ ญั หาการบวก แถบโจทยป์ ญั หาการลบ
• อุปกรณ์ส�ำ หรับกำ�หนดเสน้ ทาง เช่น กรวยจราจร ขวดน�้ำ
•• ใบกจิ กรรม แบบบันทึกกจิ กรรม

4. สื่อเพ่มิ เติม หน้า 148 155 159 163 171 และ 189 (Download ได้จาก QR code
หน้า 146)

เวลาท่ีใชจ้ ัดการเรียนรู้ 16 ช่วั โมง
108 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 3 | การวดั ความยาว คมู่ ือครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์
ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 2 เลม่ 1
การจัดการเรียนรู ้
การเตรียมความพร้อม

บทที่ 3 การวดั ความยาว

เรยี นจบบทน้แี ลว้ นกั เรียนสามารถ

วัดและบอกความยาวเปน็ เมตรและเซนตเิ มตร นักกฬี าสีเหลืองกระโดดไกลได้ 1 เมตร 50 เซนติเมตร

คาดคะเนความยาวเป็นเมตร 1 ม. สฟี า� 1 ม. สีฟา� 2 ม. 2 ม. 3 ม. 3 ม. 4 ม. 4 ม.

สื่อเพิ่มเตมิ เปรียบเทียบความยาวโดยใช้ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งเมตร สีแดง 1 ม. 20 ซสมีแ.ดง 1 ม. 20 ซม. นักกฬี าสใี ดกระโดดได้ไกลทสี่ ุด
และเซนติเมตร 95 ซม. สีเ9ข5ียวซม.
สีเขยี ว
แสดงวธิ หี าคำาตอบของโจทย์ปัญหาเกี่ยวกบั ความยาว
ที่มหี นว่ ยเปน็ เมตรและเซนตเิ มตร

1 ม. 25 ซม. 1 ม. 25 ซม.

1. ครูใชห้ นา้ เปิดบทสนทนาเกี่ยวกับการแข่งขนั กระโดดไกลของนักกรฑี าประเภทลาน ครูอาจ
ใหค้ วามรเู้ พ่มิ เตมิ ว่า กระโดดไกลเปน็ กรฑี าประเภทลานทใี่ ช้การวิ่งเพื่อกระโดดโดยกระโดดออกจาก
จุดกระโดดไปให้ไกลท่ีสุด ครูใชก้ ารถาม-ตอบกระตุ้นความสนใจของนกั เรยี น เชน่

−− ในภาพมีกรีฑาประเภทลานอะไรบ้าง (กระโดดไกล กระโดดสูง)
−− เคยแข่งกระโดดสงู หรอื ไม่
−− รู้ไดอ้ ยา่ งไรว่าใครกระโดดสงู ที่สดุ
−− เคยแขง่ กระโดดไกลหรอื ไม่
−− ร้ไู ดอ้ ย่างไรวา่ ใครกระโดดไกลท่สี ดุ
−− วดั ระยะทางการกระโดดไกลได้อยา่ งไร
โดยทบี่ างคำ�ถามนกั เรียนอาจตอบได้ แตบ่ างค�ำ ถามครอู าจเลอื กเพ่อื ถามนำ�เขา้ สบู่ ทเรยี นว่า
จะหาคำ�ตอบได้ตอ้ งใช้ความรูท้ ี่จะเรยี นในบทน้ี จากน้นั ครูท�ำ กิจกรรมเตรยี มความพรอ้ ม

| 109สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มอื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 3 | การวัดความยาว
ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เลม่ 1
หนงั สอื เรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
2. ครูและนกั เรยี นใชห้ นังสอื เรยี นหน้า 148 บทที่ 3 | การวัดความยาว
ให้นักเรยี นท�ำ กิจกรรมรว่ มด้วยช่วยกันวัดความยาวเชือก
ในการเตรยี มความพร้อม เพอ่ื ตรวจสอบความรู้พน้ื ฐาน เตรยี มความพร้อม
ของนกั เรียนในการใช้เคร่อื งมือวดั ความยาว เช่น ไม้เมตร
ไมบ้ รรทดั ในการวดั ความยาวของเชอื กทีม่ คี วามยาวเปน็ กจิ กรรม ร่วมดว้ ยชว่ ยกันวดั ความยาวเชือก
เมตร ความยาวเปน็ เซนตเิ มตร เมือ่ นกั เรยี นวัดความยาว อุปกรณ์ 1 ชดุ ประกอบดว้ ย
ของเชอื กและจดบันทึกในใบกิจกรรมแล้วใหเ้ ปรยี บเทียบ
ความยาวของเชอื กที่มหี นว่ ยเดยี วกนั ตามทค่ี รูกำ�หนด เชน่ 1. เครื่องมอื วัดความยาว เช่น ไมเ้ มตร ไมบ้ รรทัด
เชือกสีแดง ยาวกว่าหรือสั้นกวา่ เชือกสีน�ำ้ เงิน และยาวกว่า 2. เชอื กที่มคี วามยาวเปน็ เมตร 2 เสน้ เช่น 1 เมตร 3 เมตร
หรือส้นั กว่าอยเู่ ทา่ ไร เพ่อื นกั เรียนจะได้ทบทวนความรเู้ กย่ี ว
กับการวดั ความยาวเป็นเมตร เปน็ เซนติเมตร และเชือกท่มี ีความยาวเปน็ เซนติเมตร 2 เสน้ เชน่ 30 ซม. 85 ซม.
และเปรยี บเทยี บความยาวเป็นเมตร เป็นเซนตเิ มตร 3. แบบบนั ทึกกิจกรรม
วธิ ีจัดกจิ กรรม
ครูอาจทำ�กิจกรรมเพิม่ เติมโดยการใชภ้ าพส่งิ ของ 1. ครแู บง่ นกั เรียนเปน็ กล่มุ แนะนาำ เครือ่ งมือวดั ความยาว และแจกอปุ กรณ์
ทีอ่ ย่รู อบตวั เช่น โตะ๊ นกั เรียน โตะ๊ คร ู ตู้หนังสอื ทก่ี �ำ หนด
ความยาวให้ แล้วใหน้ กั เรียนฝกึ การเปรียบเทียบความยาว กลุ่มละ 1 ชดุ ให้นกั เรยี นวดั ความยาวของเชอื กเปน็ เมตร 2 เสน้
และวัดความยาวของเชือกเป็นเซนตเิ มตร 2 เส้น
3.1 การแกป้ ญั หาการวดั ความยาวเปน็ เซนตเิ มตร 2. ให้แตล่ ะกล่มุ ชว่ ยกันวัดความยาวของเชือก บนั ทึกความยาวลงใน
จุดประสงค์ แบบบนั ทกึ กจิ กรรม และเปรียบเทียบความยาวท่ีวัดได้
3. ครแู ละนกั เรียนร่วมกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง
วัดและบอกความยาวหรือความสูงของสิ่งท่ีก�ำ หนดให้
เปน็ เซนตเิ มตร ตัวอย่างแบบบันทกึ กิจกรรม

สือ่ การเรยี นรู้ เชือกเสน้ ที่ ความยาว เปรียบเทียบ (ยาวกว่า / ส้นั กว่า)
1 .............. เมตร เส้นที่ 1 ........... เส้นท่ี 2 อยู่ ........... เมตร
−− บตั รภาพแสดงการวดั ความยาวหรอื ความสูง 2 .............. เมตร
ในสถานการณ์ตา่ ง ๆ 3 ................ ซม. เส้นที่ 3 ........... เสน้ ที่ 4 อยู่ ........... ซม.
−− ไมบ้ รรทัด ไม้เมตร 4 ................ ซม.
−− สิ่งทต่ี ้องการวดั เช่น ดินสอ ไมก้ วาด ขวดน�ำ้
148 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนงั สอื เรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
บทท่ี 3 | การวดั ความยาว

3.1 การแกป้ ญั หาการวดั ความยาวเปน� เซนตเิ มตร

พฒั นาความรู้

วัดความยาวของดินสอไดอ้ ยา่ งไร

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ไมบ้ รรทัด ต้องนบั จาำ นวนชอ่ ง
มองไม่เห็นตวั เลข 0

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ความยาวของดนิ สอเท่ากบั 8 ชอ่ ง
ดังนนั้ ดินสอยาว 8 เซนตเิ มตร หรือ 8 ซม.

สังเกต ปลายดินสอขา้ งหนึ่งตรงกับตวั เลข 3
และอีกข้างหน่งึ ตรงกบั ตวั เลข 11
ดงั นนั้ หาความยาวของดนิ สอได้จาก 11 – 3 = 8 เซนติเมตร

ไมก้ วาดยาวกีเ่ ซนติเมตร 0 10 0 90

123456789 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 91 92 93 94 95 96 97 98 99

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
ซม.

80 เซนตเิ มตร

| 149สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

แนวการจดั การเรียนรู้
การพัฒนาความรู้

1. ครูทบทวนการวดั ความยาวของดินสอเปน็ เซนติเมตรโดยใช้ไมบ้ รรทดั โดยให้ตัวแทน
นักเรียนออกมาแสดงการวดั ความยาวของดนิ สอหนา้ ช้นั นกั เรียนแสดงการวัดความยาวของดินสอ
โดยเรม่ิ ต้นวดั จาก 0 ครูถามนกั เรยี นวา่ ดินสอยาวกเ่ี ซนติเมตร นักเรยี นตอบว่า ดินสอยาว
8 เซนติเมตร ครูถามนกั เรียนต่อวา่ ถ้าวดั ความยาวของดนิ สอโดยใช้ไมบ้ รรทัดทเ่ี ริ่มตน้ วดั จาก

110 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทท่ี 3 | การวดั ความยาว ค่มู ือครูรายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์
ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 2 เลม่ 1

3 เซนตเิ มตร ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 149 จะวดั ความยาว หนังสอื เรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
ของดนิ สอไดเ้ ทา่ ไร นกั เรยี นตอบวา่ 8 เซนตเิ มตร ครสู าธติ บทท่ี 3 | การวัดความยาว
การวดั ความยาวของดนิ สอทเ่ี รม่ิ ตน้ วดั จาก 3 เซนตเิ มตร
โดยใหป้ ลายดนิ สอขา้ งหนง่ึ ตรงกบั ตวั เลข 3 แลว้ ครใู หน้ กั เรยี น ชว่ ยกนั บอกความสงู ซ20ม0.
ดวู า่ ปลายอกี ขา้ งหนง่ึ ตรงกบั ตวั เลขอะไร นกั เรยี นตอบวา่ ของพ่อ พี่ และน้อง 190
ตรงกบั ตวั เลข 11 ครถู ามตอ่ ไปวา่ ดนิ สอยาว 8 เซนตเิ มตร 180
แตป่ ลายอกี ขา้ งของดนิ สอตรงกบั ตวั เลข 11 เราจะมวี ธิ บี อก 170
ความยาวของดนิ สอทว่ี ดั ไดอ้ ยา่ งไร นกั เรยี นตอบวา่ นบั ชอ่ ง 160
150
140
130
120
110
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10

ทแ่ี สดงความยาว 1 เซนตเิ มตร จากตวั เลข 3 ไปถงึ ตวั เลข 11 พ่อสูง 170 ซม.
ได้ 8 ชอ่ ง ดงั นน้ั ดนิ สอยาว 8 เซนตเิ มตร ครแู นะน�ำ วา่ อาจ พ่ีสงู 160 − 40 = 120 ซม.

นอ้ งสูง 150 − 80 = 70 ซม.

ใชว้ ธิ ลี บ โดยน�ำ ตวั เลขแสดงจ�ำ นวนทอ่ี ยปู่ ลายอกี ขา้ งหนง่ึ ลบ ตอบคำาถาม
ดว้ ยตวั เลขแสดงจ�ำ นวนทเ่ี รม่ิ ตน้ วดั จะได้ 11 − 3 = 8 ถา้ เพ่ิมกลอ่ งทีพ่ ีย่ นื อกี 1 กลอ่ ง หัวของพ่ีอยูท่ ี่ระดับกี่เซนตเิ มตร
ดงั นน้ั ดนิ สอยาว 8 เซนตเิ มตร ครใู หน้ กั เรยี นลองวดั
150 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 200 เซนตเิ มตร

ความยาวของดนิ สอแทง่ เดมิ โดยใหเ้ รม่ิ วดั จากตวั เลขอน่ื หนงั สอื เรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
เชน่ ตวั เลข 5 แลว้ ดวู า่ จดุ ปลายอกี ขา้ งหนง่ึ ของดนิ สอตรงกบั บทที่ 3 | การวัดความยาว
ตวั เลขอะไรแลว้ ใหน้ กั เรยี นลองน�ำ มาลบกนั จะไดผ้ ลลบ
บอกความสงู หรือความยาวของสงิ่ ตอ่ ไปน้ี

ขวดนา้ำ สูงกเี่ ซนตเิ มตร กล่องนมสงู ก่เี ซนตเิ มตร

เทา่ กบั 8 หรอื ไม ่ จากนน้ั ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั บอก 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
ความยาวของไมก้ วาดในกรอบทา้ ยหนา้ 149 ครแู ละ

นกั เรยี นชว่ ยกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง

2. ครตู ดิ ภาพการวดั ความสงู ของพอ่ พ่ี และนอ้ ง

ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 150 บนกระดาน ครสู นทนากบั 0 20 20 ไม้พายยาวก่เี ซนติเมตร
นกั เรยี นเกย่ี วกบั ภาพวา่ มอี ะไรในภาพบา้ ง เชน่ เปน็ ภาพ
ของใครบา้ ง คนในภาพก�ำ ลงั ท�ำ อะไร มอี ะไรอยใู่ นภาพบา้ ง 0 100 2800 เซนติเมตร
จากนน้ั ครใู หน้ กั เรยี นบอกความสงู ของพอ่ โดยใหส้ งั เกตวา่
พอ่ ยนื อยทู่ พ่ี น้ื และมเี ครอ่ื งมอื วดั ความสงู เรม่ิ ตน้ ทต่ี วั เลข 0 123456789 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 91 92 93 94 95 96 97 98 99
ครถู ามนกั เรยี นวา่ พอ่ สงู เทา่ ไร นกั เรยี นตอบวา่ พอ่ สงู 170
20 30 40 50 60 70 80 90 100
ซม.

0 10 20 ไมค้ ฑายาวกเี่ ซนติเมตร

90 เซนตเิ มตร
0 100 20

123456789 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 91 92 93 94 95 96 97 98 99

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
ซม.

| 151สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เซนตเิ มตร ครถู ามตอ่ ไปวา่ พส่ี งู เทา่ ไร โดยครใู หส้ งั เกตวา่ พ่ี

ยนื อยทู่ จ่ี ดุ ใด และใหน้ �ำ ความรเู้ รอ่ื งการวดั ความยาวทไ่ี มไ่ ดเ้ รม่ิ วดั ทต่ี วั เลข 0 มาใชป้ ระกอบ

ในการวดั ความสงู ของพ่ี นกั เรยี นอาจหาค�ำ ตอบโดยการน�ำ ตวั เลขแสดงจ�ำ นวนทอ่ี ยรู่ ะดบั ศรี ษะ

ลบดว้ ยตวั เลขแสดงจ�ำ นวนทอ่ี ยู่ ณ จดุ ทย่ี นื จะได้ 160 − 40 = 120 ดงั นน้ั พส่ี งู 120 เซนตเิ มตร

ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั หาความสงู ของนอ้ ง โดยใชว้ ธิ กี ารลบ จะได้ 150 − 80 = 70

ดังน้นั น้องสูง 70 เซนตเิ มตร จากนน้ั ครูใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั ตอบคำ�ถามในกรอบทา้ ยหนา้ 150

ครแู ละนกั เรยี นช่วยกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง

| 111สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   

คู่มือครรู ายวชิ าพนื้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 3 | การวัดความยาว
ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 2 เล่ม 1

3. ครูให้นักเรยี นชว่ ยกนั บอกความยาวหรอื ความสงู ของสง่ิ ตา่ ง ๆ ทีก่ �ำ หนดให้ในหนังสอื เรยี น

หน้า 151 โดยใชค้ วามรูเ้ รื่องการวัดความยาวหรอื ความสูงทจี่ ุดเร่มิ วัดไมอ่ ยูท่ ี่ตวั เลข 0 ครูและ

นักเรียนรว่ มกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง



การตรวจสอบความเข้าใจ

4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียน หนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2 1 นกกระจอกเทศส งู ก ีเ่ ซ น ต ิเ ม ต ร 165 เซนตเิ มตร
โดยใหน้ ักเรียนบอกความสูงของสัตวต์ า่ ง ๆ ที่อย่ใู นภาพ บทท่ี 3 | การวัดความยาว 2 ไกส่ งู กีเ่ ซนตเิ มตร 60 เซนตเิ มตร
ทีก่ ำ�หนดใหต้ ามหนังสือเรยี นหน้า 152 โดยครู 3 นกยงู สงู ก่เี ซนตเิ ม ต ร 70 เซนตเิ มตร
อาจถามนกั เรยี นก่อนวา่ สัตว์แตล่ ะชนดิ ยนื อยู่ท่จี ุดใด ตรวจสอบความเข้าใจ 4 นกฮกู สูงกีเ่ ซนตเิ ม ต ร 20 เซนติเมตร
เพ่อื ใหน้ กั เรียนสงั เกตจดุ ที่เรมิ่ วดั ความสูง แลว้ ใหน้ ักเรยี น
บอกความสูงของสตั ว์ต่าง ๆ เปน็ รายบุคคล ครอู าจ ตอบคาำ ถาม
เสนอแนะเพม่ิ เติมในการบอกความสูงของนกกระจอกเทศ
ซึง่ มีระดบั ความสงู ที่หัวตรงกับขีดท่ีตอ้ งนบั ต่อจาก ซ18ม0.
160 เซนตเิ มตรไปอีก จากนัน้ ครแู ละนักเรยี นรว่ มกัน 170
ตรวจสอบความถกู ตอ้ งและสรปุ สิ่งที่ได้เรยี นร ู้ 160
150
140
130
120
110
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0

สงิ่ ทไี่ ด้เรียนรู้

สิ่งที่ไดเ้ รยี นรู้ การวดั ความยาวหรอื ความสูงของส่ิงต่าง ๆ เป็นเซนตเิ มตร แบบฝึกหัด 3.1
อาจวางเครอ่ื งมือวัดเรมิ่ ท่ี 0 หรือไมเ่ ริม่ ที่ 0 กไ็ ด้
• การวดั ความยาวหรอื ความสงู ของสง่ิ ตา่ ง ๆ เปน็ เซนตเิ มตร
อาจวางเครอ่ื งมอื วดั เรม่ิ ท่ี 0 หรอื ไมเ่ รม่ิ ท่ี 0 กไ็ ด้ 152 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

จากนน้ั ให้นกั เรยี นทำ�แบบฝกึ หดั 3.1 หนา้ 94 − 96

3.2 การวดั ความยาวเปน็ เมตรและเซนติเมตร หนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
จุดประสงค์ บทที่ 3 | การวดั ความยาว

วดั และบอกความยาวของสง่ิ ทก่ี �ำ หนดใหเ้ ปน็ เมตรและเซนตเิ มตร 3.2 การวดั ความยาวเปน� เมตรและเซนติเมตร

ส่อื การเรยี นรู้ พฒั นาความรู้

−− บตั รภาพแสดงการวดั ความยาวหรอื ความสงู กระดานดาำ ยาวเท่าไร
ในสถานการณต์ า่ ง ๆ
−− ไมเ้ มตร สายวัดชนิดตลับ (ชนิดผ้า) 0 80 20
−− สิง่ ทตี่ ้องการวัด เชน่ ดินสอ ไมก้ วาด ขวดน�ำ้
123456789 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 91 92 93 94 95 96 97 98 99 123456789 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 91 92 93 94 95 96 97 98 99 123456789 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 91 92 93 94 95 96 97 98 99

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
ซม. ซม. ซม.

100 + 100 + 80 = 280 เซนตเิ มตร

100 เซนติเมตร 200 เซนติเมตร
เป็น 1 เมตร กบั 80 เซนติเมตร

2 เมตร กบั 80 เซนติเมตร
กระดานดาำ ยาว 280 เซนตเิ มตร
หรอื 2 เมตร 80 เซนติเมตร

| 153สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

112 |    สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 3 | การวดั ความยาว ค่มู ือครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์
ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 2 เล่ม 1

แนวการจัดการเรียนรู้ หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.2
การพัฒนาความรู้ บทที่ 3 | การวดั ความยาว

91 92 93 94 95 96 97 98 99 60 70 80 90 100ซม. ซม.

1. ครูใหต้ ัวแทนนักเรียนนำ�ไมเ้ มตรออกมาวดั 900 20 30 40 50 60 70 80 90 1ซ0ม0.51 52 53 54 55 56 57 58 59 61 62 63 64 65 66 67 68 69 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89

ความยาวของกระดานท่หี นา้ ห้องเรยี น โดยครูแนะนำ�การ 500 20 30 40 50 60 70 80 90 1ซ0ม0.11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 46 47 48 4910 20 30 40 50

วัดความยาวของกระดานไปทลี ะเมตร และใหเ้ พื่อนในห้อง 123456789 60 70 80 90 100

150 20 30 40 50 60 70 80 90 1ซ0ม0.91 92 93 94 95 96 97 98 99

71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89

61 62 63 64 65 66 67 68 69

ชว่ ยกนั บนั ทกึ ความยาว เชน่ ตวั แทนนกั เรยี นวดั ได้ 1 เมตร 51 52 53 54 55 56 57 58 59 10 20 30 40 50

41 42 43 44 45 46 47 48 49

21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37 38 39

แลว้ ขีดรอยขดี ไว้ แล้ววัดต่อจากรอยขดี เป็น 2 เมตร 11 12 13 14 15 16 17 18 19

123456789 ส่ิงของเหล่าน้ีสูงเท่าไร

ขดี รอยขดี ไว้ แล้ววัดต่อจากรอยขดี อกี จนกระทั่งสว่ น ตู้เส้ือผ้าสูง 1 เมตร 90 เซนตเิ มตร

ทไ่ี มไ่ ดว้ ัดความยาว ยาวไม่ถึง 1 เมตร ครูถามนักเรยี นว่า พดั ลมสงู 1 เมตร 15 เซนตเิ มตร
ขอบกระดานอีกขา้ งพอดี 1 เมตรหรือไม่ ถา้ ไมพ่ อดี ตเู้ ยน็ สงู 1 เมตร 50 เซนตเิ มตร

ขอบกระดานตรงกับตัวเลขใด ครูบอกความยาวของ

กระดานทวี่ ดั ไดเ้ ปน็ เมตรและเซนตเิ มตร จากนน้ั 154 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ครูให้นักเรยี นดภู าพทอี่ ยู่ในหนังสอื เรยี นหนา้ 153

แล้วให้นักเรียนบอกความยาวของกระดานวา่ ยาวเทา่ ไร หนงั สอื เรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.2
นกั เรียนอาจตอบไดต้ ามหนังสอื เรยี นหนา้ 153 เช่น บทที่ 3 | การวัดความยาว
กระดานยาว 280 เซนตเิ มตร หรอื 2 เมตร 80 เซนตเิ มตร
ซง่ึ ครคู วรจะเนน้ ย�ำ้ วา่ จากความสมั พนั ธ์ 1 เมตร เทา่ กบั กิจกรรม สนุกกบั การวดั
100 เซนตเิ มตร ดงั นน้ั ความยาว 280 เซนตเิ มตร เท่ากับ
ความยาว 2 เมตร 80 เซนตเิ มตร ครูอาจใหน้ กั เรยี น อุปกรณ์ 1 ชดุ ประกอบดว้ ย

1. เครอ่ื งมือวัดความยาว เชน่ ไมเ้ มตร สายวัดชนดิ ตลับ (ชนดิ ผ้า)
2. แบบบันทึกกิจกรรม

วิธีจัดกจิ กรรม

1. ครูแบ่งนักเรียนเปน็ กลุ่ม แจกอุปกรณ์กล่มุ ละ 1 ชดุ

2. ให้นักเรียนแต่ละกล่มุ ช่วยกันวัดความยาวหรือความสงู ของสิ่งตา่ ง ๆ
ตามทคี่ รูกาำ หนด (สิง่ ของทจี่ ะวดั ความยาวใหม้ หี นว่ ยเมตรและเซนตเิ มตร)
และบนั ทึกลงในแบบบันทกึ กิจกรรม

3. นกั เรียนนาำ เสนอผลการวดั และครตู รวจสอบความถูกตอ้ ง

ลองวดั ความยาวของโตะ๊ ครู หรอื โต๊ะนักเรยี น ตวั อยา่ งแบบบันทกึ กจิ กรรม
ท่ีอย่ใู นห้องเรยี นเพอื่ ให้นักเรยี นมที ักษะการวัดมากขนึ้
สงิ่ ที่วดั ความยาวท่ีวัดได้
2. ครตู ดิ บตั รภาพการวดั ความสูงตามหนงั สือเรียน
1.................................... .................... เมตร ....................... เซนตเิ มตร

หน้า 154 แล้วให้นกั เรียนบอกความสงู ของตเู้ ส้ือผ้า พดั ลม 2..................................... .................... เมตร ....................... เซนตเิ มตร

และตเู้ ย็น เช่น นักเรียนอาจตอบว่า ต้เู ส้อื ผ้าสูง 1 เมตร 90

เซนติเมตร หรือตูเ้ สอื้ ผ้าสูง 190 เซนติเมตร ถ้านกั เรยี น | 155สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บอกความสูงของสงิ่ ต่าง ๆ เพยี งอยา่ งเดียว เช่น ตอบเปน็

เซนตเิ มตรอยา่ งเดยี ว หรอื ตอบเปน็ เมตรและเซนตเิ มตรอยา่ งเดยี ว ครคู วรกระตนุ้ ใหน้ กั เรยี นบอกความสงู

ของสง่ิ ตา่ ง ๆ ทง้ั 2 ลกั ษณะ ครใู หน้ กั เรยี นตอบความสงู ของพดั ลมและตเู้ ยน็ ในลกั ษณะเดยี วกนั น้ี

3. ครใู หน้ กั เรยี นท�ำ กจิ กรรมสนกุ กบั การวดั ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 155 โดยแบง่ นกั เรยี นเปน็ กลมุ่

กลมุ่ ละเทา่ ๆ กนั และแจกอปุ กรณก์ ลมุ่ ละ 1 ชดุ แลว้ ใหน้ กั เรยี นวดั ความยาวหรอื ความสงู ของสง่ิ ตา่ ง ๆ

ทค่ี รกู �ำ หนด เชน่ ความสงู ประตหู อ้ งเรยี น ความยาวของหอ้ งเรยี น ความยาวของโตะ๊ ครู เปน็ ตน้

แลว้ บนั ทกึ สง่ิ ทว่ี ดั และผลการวดั ลงในแบบบนั ทกึ กจิ กรรม จากนน้ั ใหแ้ ตล่ ะกลมุ่ ออกมาน�ำ เสนอ โดยครู

และเพอ่ื นในหอ้ งเรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง ถา้ มกี ลมุ่ ใดวดั สง่ิ เดยี วกนั แตผ่ ลการวดั ไดไ้ มเ่ ทา่ กนั

| 113สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี