การปฏิบัติการแก้ไขสถานการณ์อันเนื่องมาจาก คชรน.

การปฏิบตั ิการแก้ไขสถานการณ์
อนั เนอื่ งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สีและนิวเคลียร์

ผชู้ ว่ ยเหลอื ควรควบคมุ เครอื่ งสะพายหลงั กอ่ นการถอดหนา้ กากออกกำ� ลงั พล
ควรหลับตาและกลั้นหายใจ จากน้ันถอดหน้ากากออกและปล่อยทิ้งไว้ใน
ขณะทกี่ า้ วขา้ มแนวควบคมุ การเปอ้ื นพษิ และเขา้ สเู่ ขตปลอดภยั ผชู้ ว่ ยเหลอื
น�ำหน้ากากใส่ลงในถุงพลาสติกหนาและน�ำออกไปใหห้ า่ ง

การอาบนาํ้ และแต่งตวั อีกครั้ง
(Shower and Redress)

ง-๒๘ หากจ�ำเป็น ก�ำลังพลควรอาบนํ้าและแต่งตัวก่อนการ
ประเมินผลทางการแพทย์หลงั จากได้เขา้ ไปอยูใ่ นเขตอนั ตราย

การประเมนิ ผลทางการแพทย์
(Medical Evaluation)

ง-๒๙ หลังจากที่ผู้ตอบสนองเหตุได้เข้าไปในเขตอันตรายแล้ว
ก�ำลังพลเหล่าน้ันต้องเข้ารับการประเมินผลทางการแพทย์ เพื่อช่วยในการ
ค้นหาประเดน็ เกี่ยวกับสุขภาพที่อาจเกิดขึน้ ในระหวา่ งทีเ่ ข้า ปฏบิ ัติการ

ง-๓๐ กระบวนการทำ� ลายลา้ งพษิ และการเฝา้ ตรวจหามลี กั ษณะ
จ�ำเพาะส�ำหรับในแต่ละอุบัติการณ์/เหตุการณ์ เทคนิคการท�ำลายล้างพิษ
อาจใชเ้ ทคนิคดา้ นกายภาพและ/หรือดา้ นเคมี วธิ กี ารท�ำลายล้างพษิ ทเี่ ลอื ก
มาใช้ควรปรับเปลี่ยนให้เข้ากับลักษณะของอันตราย, ผู้ตอบสนองเหตุ,
ต�ำแหน่งที่ตั้ง และยุทโธปกรณ์ที่มีอยู่ ไม่ส�ำคัญว่าจะใช้วิธีการใด ๆ แต่
หวังผลลัพธ์คือการก�ำจัดหรือลดการเปื้อนพิษลงมาอยู่ในระดับท่ีมี
ความปลอดภัย ในขณะที่กักอันตรายไว้ให้อยู่แต่ในเฉพาะเขตอันตรายและ
ช่องเสน้ ทางการทำ� ลายลา้ งพษิ

337

การปฏิบตั ิการแก้ไขสถานการณ์
อันเนื่องมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลียร์

การทำ� ลายลา้ งพิษผปู้ ว่ ยจ�ำนวนมาก
(Mass Casualty Decontamination)

ง-๓๑ การท�ำลายล้างพิษผู้ป่วยจ�ำนวนมาก หมายถึงการท�ำให้
เป็นกลางหรือขจัดสาร คชรน. จากผู้ป่วยจ�ำนวนมากที่เปื้อนพิษ อีกท้ัง
ยังเป็นการลดความเส่ียงต่อสุขภาพให้เหลือน้อยท่ีสุด และเอื้ออ�ำนวยต่อ
การรักษาท่ีจะตามมาในภายหลงั

การจดั ตงั้ สถานทท่ี �ำลายลา้ งพษิ (Site Setup)
ง-๓๒ ก�ำลังทหารท่ีรับผิดชอบในการท�ำลายล้างพิษผู้ป่วยจ�ำนวน

มากอาจให้การสนับสนุนโดยฝ่ายพลเรือนมีบทบาทน�ำ ในการปฏิบัติใน
ชอ่ งเสน้ ทางการทำ� ลายลา้ งพษิ ผปู้ ว่ ยทเ่ี ดนิ ไดแ้ ละผปู้ ว่ ยทเี่ ดนิ ไมไ่ ด้ ในทางกลบั
กันผู้ตอบสนองเหตุฝ่ายทหารที่ด�ำเนินการท�ำลายล้างพิษผู้ป่วยจ�ำนวนมาก
อาจรับผิดชอบในการจัดต้ังสถานท่ีท�ำลายล้างพิษผู้ป่วยจ�ำนวนมาก
อกี นยั หนงึ่ คอื การควบคมุ บงั คบั บญั ชาหนว่ ยทหารยงั มผี ลบงั คบั อยใู่ นบรเิ วณนน้ั

ง-๓๓ ด้วยภาวะผู้น�ำทางทหารได้มีการประสานอย่างเป็นทางการ
ด้วยความเหมาะสม (เป็นส่วนหนึ่งของการส�ำรวจสถานท่ี) เพื่อเลือกสถานที่
ท่อี ยู่เหนือลมและบนเนนิ สงู จากแหลง่ เปื้อนพิษ สถานที่นั้นควรมีการสง่ นาํ้ ได้
อย่างเพยี งพอ มกี ารระบายนาํ้ ไดด้ ี และยานพาหนะเข้าถึงไดโ้ ดยสะดวก

ง-๓๔ การวางแผนเป็นส่ิงท่ีช่วยตกลงใจถึงบริเวณที่จะจัดตั้ง
สถานีเพ่ือสนับสนุนการท�ำลายล้างพิษผู้ป่วยท่ีเดินได้และผู้ป่วยบนเปลหาม
ผนู้ �ำชดุ ปฏบิ ัตกิ ารท�ำลายลา้ งพษิ วางผังสถานทีพ่ ร้อมกบั .-

l ทบทวนผงั ของเขตอนั ตราย เขตเฝา้ ระวงั และเขตปลอดภยั
l ก�ำหนดจุดทางเข้าและทางออก

338

การปฏิบตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอื่ งมาจากเคมี ชีวะ รงั สีและนวิ เคลียร์

l ก�ำหนดแนวควบคมุ หยดเหลวและควบคมุ ไอ
l กำ� หนดขนั้ ตอนการควบคมุ นาํ้ ทเ่ี กดิ จากการทำ� ลายลา้ งพษิ
l ตรวจสอบถึงความจ�ำเปน็ ในการป้องกัน เท่าท่ีจำ� เปน็

การปฏิบัติการ (Operations)
ง-๓๕ ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารจดั ตง้ั สถานทที่ ำ� ลายลา้ งพษิ ผปู้ ว่ ยจำ� นวนมาก

ทรัพยากรได้ถูกก�ำหนดไว้เพื่อให้การปฏิบัติงานแต่ละส่วนบรรลุผลส�ำเร็จ
(แต่ละสถานี) ส�ำหรับการปฏิบัติการท�ำลายล้างพิษผู้ป่วยจ�ำนวนมาก
ชุดควบคุมบังคับบัญชาคอยให้ค�ำแนะน�ำในบริเวณสถานที่ท�ำลายล้างพิษ
ผปู้ ว่ ยจำ� นวนมาก ชดุ ควบคมุ บงั คบั บญั ชาดำ� รงการตดิ ตอ่ สอื่ สารกบั กำ� ลงั พล
ทป่ี ฏบิ ตั กิ ารในเขตปลอดภยั เขตเฝา้ ระวงั และในเขตอนั ตราย ชดุ ควบคมุ บงั คบั
บญั ชาจดั ลำ� ดบั ความเรง่ ดว่ นและจดั หาทรพั ยากรเพมิ่ เตมิ (ตามความจำ� เปน็ )
ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั ดิ งั ทแ่ี สดงไวใ้ นดา้ นลา่ งสามารถนำ� มาประยกุ ตใ์ ชเ้ มอ่ื ทราบ
ประเภทของอนั ตราย ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั สิ ามารถปรบั เปลย่ี นไดห้ ากไดท้ ราบ
ถงึ ประเภทของอนั ตราย (ตวั อยา่ งเชน่ วตั ถทุ ที่ ำ� ปฏกิ ริ ยิ าในลกั ษณะกดั กรอ่ น
เมื่อสัมผัสกับน้ํา, ระยะเวลาที่เกิดอันตรายต่อผิวหนังซึ่งเป็นการเปื้อนพิษ
ที่เส้ือผ้าก่อนที่จะถูกถอดออกก่อนเพ่ือช�ำระร่างกาย หรือความต้องการ
ในการทำ� ลายลา้ งพษิ สารชวี ะหรอื สารรงั สี แตกตา่ งจากการเปอ้ื นพษิ สารเคมี
หรือวัตถุอุตสาหกรรมอันตราย) นอกจากนั้น อาจจ�ำเป็นต้องพิจารณาถึง
การปรบั เปลย่ี นการกำ� หนดตำ� แหนง่ ชอ่ งเสน้ ทางการทำ� ลายลา้ งพษิ สำ� หรบั
การปฏิบัติการเม่ือเกิดเหตุการณ์ในสภาพอากาศหนาว (รายละเอียดเพิ่ม
เติมเก่ียวกับขั้นตอนการปฏิบัติในการท�ำลายล้างพิษ ศึกษาได้จากคู่มือ

339

การปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนื่องมาจากเคมี ชีวะ รงั สีและนิวเคลียร์

FM 4-02.7/MCRP 4-11.1F/NTTP 4-02.7/AFTTP 3-42.3; ค่มู ือ Emer-
gency Response Guidebook; และคู่มอื FM 3-11.5/MCWP 3-37.3/
NTTP 3-11.26/AFTTP(I) 3-2.60) ในรปู ง-๓ แสดงตวั อยา่ งการปฏบิ ตั กิ าร
ทำ� ลายล้างพษิ ผูป้ ว่ ยจ�ำนวนมาก

หมายเหต:ุ จำ�นวนสถานีและกำ�ลงั พลที่จำ�เปน็ ตอ่ การทำ�ลายลา้ งพิษผ้ปู ่วยเป็นจำ�นวน
มาก จะขนึ้ อยูก่ บั ปัจจยั ต่าง ๆ เชน่ จำ�นวนและประเภทของผู้ทีไ่ ด้รับบาดเจบ็ , สารที่
นำ�มาใช้ และสภาพอากาศ อาจไมจ่ ำ�เป็นต้องจัดตงั้ ครบทุกสถานตี ามทไ่ี ดอ้ ธิบายไว้ใน
หัวขอ้ น้ี

พ้ืนทเ่ี ปือ้ นพิษ กระบวนการท�ำลายลา้ งพิษฉกุ เฉิน/ท�ำลายล้างพษิ ตนเอง พื้นที่รักษาพยาบาล
ทศิ ทางการ พ้นื ทีท่ �ำลายล้างพิษ
เคลอ่ื นที่
กากของเสียที่ ห่อของใชส้ ่วนตัวใส่ถุงพลาสตกิ หนา ตำ� รวจ
เป้ือนพิษ
จุดรวบรวม ท�ำลายล้างพิษตนเอง ถอดเสือ้ ผา้ และของใช้สว่ นตวั ขจัดส่งิ ปนเป้อื น/ จดุ เฝา้ ตรวจหาการ พ้นื ทีส่ วมใส่
ผู้ป่วย/บันทกึ เข้า ฉุกเฉนิ (มบี าดแผล/ อาบนำ�้ เปอ้ื นพิษ เส้ือผ้า
แผลไหม้ และชโลม
เขตอันตราย ให้เปียกน�้ำ)* ถา้ การท�ำลายล้างพษิ ไมส่ มบรู ณ์ จุดเคลื่อนย้ายผู้ปว่ ย

การทำ� ลายล้างพษิ ผ้ปู ่วยทเ่ี ดนิ ได้ เคลื่อนยา้ ยผู้ปว่ ย
การท�ำลายล้างพษิ ผปู้ ว่ ยทเ่ี ดนิ ไม่ได้

ทำ� ลายลา้ งพษิ ตนเอง ถ้าการท�ำลายลา้ งพิษไมส่ มบูรณ์ พืน้ ท่รี ักษาพยาบาล
ฉกุ เฉนิ (มบี าดแผล/ ห่อของใช้ส่วนตวั ใสถ่ งุ พลาสตกิ หนา ทป่ี ลอดภัย
แผลไหม้ และชโลม
ตำ� รวจ
ใหเ้ ปียกน้�ำ)*

ใหก้ ารรักษาฉกุ เฉนิ (หากจำ� เปน็ )

ทศิ ทางลม

* ชโลมศีรษะและเสอ้ื ผา้ ให้เปียกน้�ำก่อนถอดเส้ือผา้ ออก ในเหตกุ ารณท์ เี่ กยี่ วข้องกับสารชวี ะและสารรงั สี

เขตเฝา้ ระวัง เขตปลอดภัย

รูปที่ ง-๓ การปฏบิ ตั ิการทำ� ลายล้างพษิ ผปู้ ว่ ยจำ� นวนมาก

340

การปฏิบัตกิ ารแก้ไขสถานการณ์
อันเนอื่ งมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนิวเคลียร์

จุดรวบรวมผ้ปู ว่ ย (Casualty Collection Point)
ง-๓๖ งานที่จุดน้ีหมายถึงการรวบรวมผู้ป่วย บันทึกเข้าและ

เตรียมการเพ่ือคัดแยกผู้ป่วย อาจจ�ำเป็นต้องใช้มาตรการควบคุมฝูงชน
เพ่ือจัดการผู้ประสบภัยท่ีอาจเป็นฝ่ายตรงข้าม ท่ีสถานีน้ีด�ำเนินการรับผู้ป่วย
ให้ผ่านไปอย่างรวดเร็วและเจ้าหน้าที่สายแพทย์เป็นผู้จัดล�ำดับความเร่งด่วน
ผปู้ ว่ ยทเี่ ดนิ ไดจ้ ะถกู คดั แยกออกจากผปู้ ว่ ยทเี่ ดนิ ไมไ่ ด้ ผปู้ ว่ ยทเ่ี ดนิ ไดใ้ หต้ รงไป
ยังสถานีคัดแยกผู้ป่วย ส�ำหรับผู้ป่วยที่เดินไม่ได้จะถูกเคลื่อนย้ายไปยังสถานี
คดั แยกผปู้ ว่ ยโดยใชพ้ ลเปล ท่สี ถานนี ใ้ี ช้กำ� ลังพลอย่างนอ้ ย ๒ นาย

หมายเหต:ุ ในขณะทก่ี ำ�ลงั เคลื่อนย้ายผปู้ ่วย ตอ้ งใชก้ ำ�ลงั พลในจำ�นวนท่เี หมาะสม
เพ่ือป้องกนั ไมใ่ ห้ไดร้ ับบาดเจบ็ เพมิ่

ง-๓๗ งานอ่ืน ๆ ท่ีต้องปฏิบัติให้ส�ำเร็จท่ีสถานีน้ี มีดังน้ี
l คัดแยกผู้ป่วย งานที่สถานีนี้จ�ำเป็นต้องด�ำเนินการโดย
บคุ ลากรทางการแพทย์ ผปู้ ว่ ยไดร้ บั การคดั แยกและถกู กำ� หนดความเรง่ ดว่ น
ในการรกั ษา ซง่ึ ดำ� เนนิ งานโดยเจา้ หนา้ ทที่ างการแพทยท์ ไี่ ดร้ บั มอบหมายให้
ประจำ� อยู่สถานรี วบรวมผ้ปู ว่ ย
l พน้ื ทใี่ หก้ ารรกั ษาทางการแพทยฉ์ กุ เฉนิ (เชน่ การหา้ มเลอื ด)
ต้องมผี ู้ใหก้ ารรกั ษาทางการแพทยอ์ ยา่ งน้อย ๑ คน อย่ปู ระจำ� การท่สี ถานีน้ี
l ผู้ป่วยท่ีถูกบันทึกเข้า (เขตเฝ้าระวัง) ผู้ดูแลการท�ำลาย
ลา้ งพษิ ผปู้ ว่ ยจำ� นวนมาก บนั ทกึ จำ� นวนผปู้ ว่ ยทเ่ี ขา้ มา รวมทง้ั บนั ทกึ รายการ
ส่ิงของท่ีมีค่าและส่ิงของอื่น ๆ ท่ีไม่ต้องด�ำเนินการท�ำลายล้างพิษ ผู้ดูแล
ก�ำหนดหมายเลขให้แก่ผู้ป่วย รวมทั้งเตรียมการบันทึกการด�ำเนินกรรมวิธี
ผู้ป่วยในแต่ละรายและบันทึกรายการทรัพย์สินของผู้ป่วย รวมท้ังสภาพ
ทางด้านการแพทย์ซึ่งมักด�ำเนินงานโดยเจ้าหน้าท่ีที่ท�ำหน้าท่ีคัดแยกผู้ป่วย

341

การปฏิบัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอื่ งมาจากเคมี ชีวะ รังสีและนิวเคลียร์

บนั ทกึ เกย่ี วกบั การใหก้ ารรกั ษาอยา่ งเปน็ ทางการซง่ึ ควรไดร้ บั การเกบ็ รกั ษา
ไว้ท่ีสถานีนตี้ ้องการเจา้ หน้าที่ปฏิบัตงิ าน จ�ำนวน ๑ คน

l พื้นท่ีจัดการกากของเสียท่ีเปื้อนพิษ ควรมีการจัดตั้ง
สถานท่กี กั เกบ็ กากของเสียอันตราย ด�ำเนินงานโดยเจา้ หนา้ ทส่ี ง่ ก�ำลงั บ�ำรุง
เพ่ือรับและจัดการกากของเสียที่เปื้อนพิษ ผู้ดูแลสถานีน้ีน�ำเอาภาชนะ
ส�ำหรับใส่กากของเสียท่ีเปื้อนพิษไว้ตามช่องเส้นทางการท�ำลายล้างพิษ
จดั เตรยี ม และทำ� เครอ่ื งหมายสำ� หรบั เปน็ จดุ รวบรวมกากของเสยี ใหช้ ดั เจน
ป้องกันผิวดินด้วยการปูด้วยผ้าใบกันนํ้า ระวังป้องกันวัสดุท่ีเปื้อนพิษด้วย
ถุงพลาสติกหนา ๆ และควบคุมการหยดของน้ําท่ีเปื้อนพิษจากเสื้อผ้า
ที่ผา่ นการทำ� ลายล้างพิษแล้ว

l การรับของใช้ส่วนตัว สถานีแรกเข้าด�ำเนินการรับและ
จัดท�ำบัญชีของใช้ส่วนตัว และตรวจสอบความเร่งด่วนในการท�ำลายล้าง
พิษของใช้เหล่าน้ี ท่ีสำ� หรบั ทำ� ลายล้างพิษของใชส้ ว่ นตัวและอปุ กรณต์ า่ ง ๆ
ควรจัดตั้งในบริเวณใกล้เคียงกับช่องเส้นทางการท�ำลายล้างพิษผู้ป่วย
การทำ� ลายลา้ งพษิ สง่ิ ของเหลา่ นซี้ งึ่ อาจเปน็ สง่ิ ของทไี่ ดร้ บั มาหรอื เปน็ สง่ิ ของ
ทจ่ี บั ถอื ในการดำ� เนนิ กรรมวธิ ที ำ� ลายลา้ งพษิ สถานนี ใี้ ชผ้ ดู้ แู ล จำ� นวน ๑ คน
ในการสนบั สนนุ การปฏบิ ตั กิ ารครง้ั น้ี ของใชส้ ว่ นตวั ทร่ี บั มาจากถงุ ของแตล่ ะ
คนถูกช�ำระล้างดว้ ยสารละลายทท่ี ำ� ใหเ้ ปน็ กลาง (neutralizing solution)
ผู้ดูแลสถานีควรปล่อยให้สารละลายท�ำหน้าที่ท�ำลายล้างพิษให้นาน
พอจนกว่าความเปื้อนพิษจะหมดไป จากน้ันก็ส่งส่ิงของนั้นไปตรวจหา
ความเปอ้ื นพษิ ตอ่ ไป ผปู้ ฏบิ ตั งิ านในสถานนี ตี้ รวจสอบความสมบรู ณข์ องการ
ท�ำลายลา้ งพษิ กอ่ นส่งคืนให้แกผ่ ปู้ ว่ ย

หมายเหต:ุ ใหช้ โลมผมและเสือ้ ผ้าใหเ้ ปียกนา้ํ ก่อนเรมิ่ การถอดเส้ือผา้ ในระหวา่ งทเี่ กิด
เหตุการณ์ดา้ นชวี ะและรังสี

342

การปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อันเน่อื งมาจากเคมี ชีวะ รังสแี ละนวิ เคลียร์

ขน้ั ตอนการท�ำลายลา้ งพิษผู้ปว่ ยจ�ำนวนมาก
(Mass Casualty Decontamination Procedures)

ง-๓๘ การปฏิบัติการท�ำลายล้างพิษในเขตเฝ้าระวังได้แบ่ง
การปฏบิ ตั อิ อกเปน็ ขน้ั ๆ ตามลำ� ดบั โดยทวั่ ไปแลว้ มกั เกย่ี วขอ้ งกบั การถอด
เส้ือผ้าและการอาบนํ้าและการขจัดสิ่งเปื้อนพิษท้ังหมดออกจากตัวผู้ป่วย
ส�ำหรับข้ันตอนการปฏบิ ตั ิ มดี งั น้ี

l การท�ำลายล้างพิษฉุกเฉิน ขั้นตอนการท�ำลายล้างพิษ
ฉกุ เฉิน (มแี ผลเปิด, แผลไฟไหม,้ ภาวะหมดสตจิ ากการสูญเสียของเหลวใน
รา่ งกาย) ซงึ่ ดำ� เนนิ การโดยเจา้ หนา้ ทที่ างดา้ นการแพทย์ กอ่ นทผ่ี ปู้ ว่ ยจะเขา้
ด�ำเนนิ กรรมวิธีตามช่องเสน้ ทางการท�ำลายล้างพษิ ผปู้ ่วยจ�ำนวนมาก

l การทำ� ลายล้างพิษผู้ป่วยทเ่ี ดินได้
 การถอดเสื้อผ้าและของใช้ส่วนตัว ผู้ปฏิบัติงาน
ประจ�ำสถานีรับผู้ป่วยและให้ค�ำแนะน�ำในการถอดเสื้อผ้า ผู้ป่วยบางรายอาจ
ต้องการความช่วยเหลือในการถอดเสื้อผ้า ผู้ปฏิบัติงานประจ�ำสถานีควรมี
อุปกรณ์ท่ีใช้ตัด (กรรไกร, มีดนิรภัย) เพ่ือช่วยในการถอดเส้ือผ้า ผ้าพันแผล
ท่ีรัดตงึ และเฝอื กไมต่ อ้ งถอดออก ใหต้ ดั เสือ้ ผ้ารอบ ๆ บรเิ วณผา้ พนั แผลและ
โดยรอบเฝือก หากมีวัสดุอย่างอื่นที่อยู่ใต้ผ้าพันแผลและเฝือกให้ปล่อยทิ้งไว้
อยา่ งน้ัน ตอ้ งใชก้ �ำลงั พล ๑ คน ปฏบิ ตั ิงานประจ�ำสถานถี อดเส้ือผา้
 การขจัดส่ิงเปื้อนพิษและการอาบนํ้า ผู้ปฏิบัติงาน
ประจ�ำสถานีรับผู้ป่วยและน�ำไปสู่บริเวณอาบน้ํา ผู้ปฏิบัติงานประจ�ำสถานี
แนะน�ำขั้นตอนการอาบน้ําเพื่อความมั่นใจอีกครั้ง ผู้ป่วยเข้าไปยังต�ำแหน่ง
กึ่งกลางที่มีน้ําไหลออกจากหัวฉีดฝักบัว โดยยกแขนและมือขึ้นเพ่ือให้น้ําไหล
ผา่ นใหท้ ว่ั ทงั้ รา่ งกายตราบเทา่ ทเ่ี งอ่ื นไขทางการแพทยเ์ ออื้ อำ� นวย ถา้ มฟี องนา้ํ ถู
ตวั ใหผ้ ปู้ ว่ ยถผู วิ หนงั ดว้ ยฟองนา้ํ ตงั้ แตศ่ รี ษะจรดปลายเทา้ ถา้ ผปู้ ว่ ยไมส่ ามารถ

343

การปฏิบตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอื่ งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สแี ละนิวเคลยี ร์

ฉดี ชำ� ระแขนและมอื ได้ ผดู้ แู ลประจำ� สถานคี วรใชค้ วามพยายามเพอื่ ใหม้ นั่ ใจวา่
น้ําสามารถฉีดครอบคลุมไปถึงแขนและมือ ผู้ดูแลประจ�ำสถานีเปิดน้ําและ
ปรบั หวั ฉดี ในแนวตงั้ ขนึ้ ใหฉ้ ดี ไดถ้ งึ ศรี ษะ ปรบั แนวฉดี นา้ํ ดา้ นขา้ งใหส้ ามารถฉดี
เขา้ ถงึ จดุ ซอ่ นเรน้ ของรา่ งกาย และมน่ั ใจวา่ บรเิ วณปดิ ผา้ พนั แผล/เฝอื กถกู โกรก
ดว้ ยนา้ํ อยา่ งทว่ั ถงึ ผดู้ แู ลประจำ� สถานปี ดิ การไหลของนาํ้ เมอ่ื มนั่ ใจวา่ ผปู้ ว่ ยได้
ชำ� ระรา่ งกายแลว้ อยา่ งทวั่ ถงึ และแนะนำ� ใหผ้ ปู้ ว่ ยเคลอ่ื นยา้ ยไปยงั สถานถี ดั ไป
ต้องใชก้ ำ� ลงั พลปฏิบตั งิ านประจำ� สถานีช�ำระรา่ งกาย ๑ คน

 จุดเฝ้าตรวจหาการเปื้อนพิษ ผู้ป่วยต้องได้รับการ
ตรวจสอบหาความสมบรู ณ์ของการทำ� ลายล้างพิษ และไดบ้ นั ทกึ สถานภาพ
การท�ำลายล้างพิษในบัตรท่ีใช้แสดงการผ่านการท�ำลายล้างพิษมาแล้ว
ตอ้ งใช้กำ� ลังพลปฏิบัตปิ ระจำ� สถานีเฝ้าตรวจ ๑ คน

l การท�ำลายลา้ งพษิ ผ้ปู ว่ ยทีเ่ ดนิ ไมไ่ ด้
 การถอดเส้ือผ้าและของใช้ส่วนตัว ผู้ปฏิบัติงาน
ประจ�ำสถานีรับผู้ป่วยซึ่งนอนอยู่บนเปลใช้อุปกรณ์ส�ำหรับตัด ผู้ปฏิบัติงาน
ประจ�ำสถานีตัดเสื้อผ้าผู้ป่วยออก ต้องใช้เจ้าหน้าที่ ๑ คน คอยพยุงผู้ป่วย
ทน่ี อนอยบู่ นเปล ผปู้ ฏบิ ตั งิ านประจำ� สถานอี าจรอ้ งขอใหช้ ว่ ยเหลอื ในการยก
ตัวผู้ป่วย โดยใช้ก�ำลังพล ๔ คน เพ่ือยกเปลผู้ป่วยและเคล่ือนย้ายผู้ป่วย
ไปยังเปลที่สะอาดชุดเคล่ือนย้ายผู้ป่วยจะพาผู้ป่วยไปยังสถานีถอดเส้ือผ้า
เปลผู้ป่วยถูกน�ำไปวางบนรางลกู กลิ้งโดยเอาศีรษะเขา้ ก่อน และเคลือ่ นย้าย
ผปู้ ว่ ยบนลูกกล้ิงใหผ้ ่านการฉีดช�ำระด้วยนํา้

หมายเหตุ: เจ้าหน้าทส่ี ายแพทยเ์ ฝ้าตรวจผูป้ ่วยในทกุ ขัน้ ตอนของการทำ�ลายล้างพิษ –
โดยเฝา้ ดอู าการบ่งช้ีถึงภาวะที่รา่ งกายมีอณุ หภมู ิตา่ํ เกินไป, การจัดการกบั ผา้ พันแผล
และเฝอื ก และใหก้ ารรกั ษาทางการแพทย์ ตามความจำ�เปน็

344

การปฏบิ ัตกิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอื่ งมาจากเคมี ชีวะ รังสแี ละนวิ เคลียร์

 การขจดั สงิ่ เปอ้ื นพษิ และการอาบนา้ํ ชดุ ปฏบิ ตั กิ าร
สนับสนุนการช�ำระร่างกายของผู้ป่วยด้วยน้ําจากฝักบัวและหัวฉีดฝอยน้ํา
ด้านข้าง ผู้ป่วยถูกเคล่ือนย้ายบนลูกกล้ิงอย่างช้า ๆ ผ่านนํ้าที่ไหลออกจาก
ฝักบัวให้นานพอที่จะขจัดสิ่งเปื้อนพิษออกไปได้ทั้งหมด สถานีนี้ต้องการ
ผู้ดูแลสนบั สนนุ การปฏิบัติ จ�ำนวน ๒ คน

 จุดเฝา้ ตรวจหาการเป้ือนพษิ ทส่ี ถานนี ผ้ี ้ปู ว่ ยได้รบั
การเฝา้ ตรวจเพอื่ ตรวจสอบความสมบรู ณข์ องการทำ� ลายลา้ งพษิ และบนั ทกึ
สถานภาพการทำ� ลายลา้ งพษิ ในบตั รทไี่ ดแ้ สดงถงึ การผา่ นการทำ� ลายลา้ งพษิ
ต้องใชก้ �ำลังพลปฏบิ ัติประจำ� สถานเี ฝ้าตรวจ จำ� นวน ๓ คน

l พน้ื ทส่ี วมใสเ่ สอ้ื ผา้ หลงั ผา่ นการทำ� ลายลา้ งพษิ ผปู้ ว่ ย
จ�ำนวนมาก (เขตปลอดภัย) ผู้ป่วยได้รับการปิดคลุม (เส้ือคลุมทางการ
แพทย,์ ผ้าปทู นี่ อน, เส้ือกนั ฝน และผ้าคลมุ ใช้คร้ังเดียว) กอ่ นถกู ส่งต่อไปยัง
การประเมนิ ผลทางการแพทยแ์ ละพืน้ ทรี่ กั ษาพยาบาลในพน้ื ท่ปี ลอดภยั

l การประเมนิ ผลทางการแพทยห์ ลงั ผา่ นการทำ� ลายลา้ ง
พษิ ผู้ปว่ ยจ�ำนวนมาก (เขตปลอดภัย)

 การคดั แยกผปู้ ว่ ยหลงั ผา่ นการทำ� ลายลา้ งพษิ ผปู้ ว่ ย
จ�ำนวนมาก ที่สถานีน้ี ผู้ป่วยจะได้รับการประเมินผลอย่างละเอียดโดย
เจา้ หนา้ ทท่ี างการแพทยท์ เ่ี ปน็ กำ� ลงั สว่ นเพมิ่ เตมิ โดยไมม่ ขี อ้ จำ� กดั ในการปฏบิ ตั ิ
การจากการใช้ยทุ ธภัณฑป์ ้องกนั ตน

 การรกั ษาพยาบาลฉกุ เฉนิ หลงั ผา่ นการทำ� ลายลา้ ง
พิษผู้ป่วยจ�ำนวนมาก การปฏิบัติการที่สถานีน้ี ท�ำให้เกิดการแทรกแซง
ทางการแพทย์โดยไมม่ ขี อ้ จำ� กัดจากการใช้ยุทธภัณฑ์ปอ้ งกันตน

345

การปฏบิ ัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนือ่ งมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนวิ เคลยี ร์

 การเคลื่อนย้ายผู้ป่วย มีการชุมนุมผู้ป่วยท่ีสถานี
น้ีและการเคล่ือนย้ายผู้ป่วย หรือได้รับการเคลื่อนย้ายไปยังสถานรักษา
พยาบาลทใ่ี หก้ ารสนบั สนนุ หากมเี จา้ หนา้ ทท่ี างการแพทยพ์ รอ้ ม ผปู้ ว่ ยกจ็ ะ
ไดร้ บั การเฝา้ ตรวจในระหวา่ งกระบวนการเคลอ่ื นยา้ ย เพอ่ื ใหม้ น่ั ใจวา่ สขุ ภาพ
ของผปู้ ่วยยังคงทรงสภาพเปน็ ปกติ

การสนับสนุนบริการสุขภาพ (Health Service Support)
ง-๓๙ การสนับสนุนบริการสุขภาพในขั้นการปฏิบัติการฟื้นฟู

ไมไ่ ดจ้ ำ� กัดแตเ่ ฉพาะในเรื่องทไ่ี ด้อธิบายไว้ในตารางที่ ง-๑

การสง่ กำ� ลังบำ� รงุ (Logistics)
ง-๔๐ การสง่ กำ� ลงั บำ� รงุ เปน็ งานทชี่ ว่ ยฟน้ื ฟกู ำ� ลงั ของหนว่ ย ซงึ่ ได้

ใชท้ รพั ยากรที่มีค่าของหนว่ ยจนหมดส้ินไป ในระหว่างการดำ� เนนิ การแก้ไข
สถานการณอ์ นั เนอื่ งมาจาก คชรน. ในระหวา่ งการปฏบิ ตั กิ ารฟน้ื ฟหู นว่ ยมกั
ใชก้ ารปฏบิ ตั กิ ารดา้ นการสง่ กำ� ลงั บำ� รงุ เพอื่ เตรยี มความพรอ้ มสำ� หรบั ภารกจิ
ครัง้ ใหมใ่ นอนาคต

ง-๔๑ การปฏิบัติการฟื้นฟูด้านการส่งก�ำลังบ�ำรุงภายหลังการ
ปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอ่ื งมาจาก คชรน. มกั เกย่ี วขอ้ งกบั การฟน้ื ฟู
การฟื้นสภาพ การประกอบก�ำลังขึ้นใหม่ และการด�ำรงสภาพการปฏิบัติ
การของหนว่ ยใหด้ ำ� เนนิ ไปอยา่ งตอ่ เนอื่ ง เพอ่ื การเตรยี มความพรอ้ มสำ� หรบั
ภารกจิ ครงั้ ใหม่ พนั ธกจิ การฟนื้ ฟทู วั่ ไป อาจได้แก่

346

การปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอื่ งมาจากเคมี ชวี ะ รังสีและนิวเคลยี ร์

l การซอ่ มบำ� รงุ ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั ตนและการสง่ กำ� ลงั เพม่ิ เตมิ
l การทำ� ลายลา้ งพษิ ยทุ โธปกรณ์ การซอ่ มบำ� รงุ การปรบั
เทียบเครือ่ งมือวัด และการส่งก�ำลังเพิม่ เตมิ สำ� หรบั สิ่งอุปกรณส์ ิ้นเปลอื ง
l คัดกรองทางดา้ นแพทยห์ ลงั จากเกดิ เหตกุ ารณ์

การปฏบิ ัติการเปล่ยี นผ่าน (Transition Operations)
ง-๔๒ หนว่ ยทหารทท่ี ำ� หนา้ ทตี่ อบสนองเหตกุ ารณไ์ ดเ้ ปลยี่ นผา่ น

เพอ่ื กลบั เข้าสทู่ ่ีตั้งปกติ หลังจากที่เชือ่ วา่ ภารกิจหรอื เจ้าหนา้ ที่ฝา่ ยพลเรอื น
ไมต่ อ้ งการความชว่ ยเหลือจากกำ� ลงั ทหารอกี ตอ่ ไป เม่ือไดร้ บั การแจ้งเตือน
และไดร้ บั อนุมัตจิ าก บก.หน่วยเหนือ ก็เรมิ่ การปฏบิ ัตกิ ารเปล่ียนผา่ นได้
ตารางที่ ง-๑ รายการตรวจสอบการสนับสนนุ บริการสุขภาพส�ำหรับการ
ปฏิบัตกิ ารฟ้ืนฟู

การคดั แยกผู้ป่วย
 ใช้ระดบั เคร่ืองแตง่ กายยุทธภณั ฑ์ปอ้ งกนั ตน/ยุทธภัณฑ์ป้องกนั ประจำ�กาย

อย่างเหมาะสม
 แนะนำ�ผูป้ ว่ ยใหไ้ ปยงั จดุ ท่ีให้การรกั ษาทางการแพทยฉ์ ุกเฉนิ หรือชอ่ งเสน้

ทางการทำ�ลายล้างพิษผปู้ ว่ ย ซึง่ เป็นไปตามสภาพการคัดแยกผ้ปู ว่ ยตาม
ลกั ษณะการบง่ ชีท้ างการแพทย์
 ใหก้ ารสนับสนนุ การคดั แยกผปู้ ่วยในบริเวณพื้นทพ่ี ักรอในเขตปลอดภัย
 จัดประเภทผู้ปว่ ยตามขน้ั ตอนการคัดแยกผูป้ ่วยทเี่ หมาะสม ตามสถานภาพ
บง่ ช้ที างการแพทย์
 จดั การสนับสนุนการคดั แยกผ้ปู ว่ ยทจี่ ดุ รวบรวมผู้ปว่ ย

347

การปฏิบัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชีวะ รงั สีและนวิ เคลยี ร์

การรักษาทางการแพทยฉ์ ุกเฉิน
 คาดหวงั วา่ มกี ารใชร้ ะดบั ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั ตน/ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั ประจำ�กายทเ่ี หมาะสม
 จดั ใหม้ ขี น้ั ตอนการรกั ษาทางการแพทยฉ์ กุ เฉนิ ทจ่ี ดุ รวบรวมผปู้ ว่ ยในเขตเฝา้ ระวงั
 จัดใหม้ ขี น้ั ตอนการรกั ษาทางการแพทย์ฉุกเฉินทพ่ี ้นื ทพี่ ักรอในบรเิ วณเขต

ปลอดภยั ตามความจำ�เป็น
การทำ�ลายล้างพษิ ผูป้ ่วย

 จัดใหม้ ีการรกั ษาทางการแพทย์ฉุกเฉินและใหค้ ำ�แนะนำ�ดา้ นการแพทย์ใน
ขน้ั ตอนการทำ�ลายล้างพษิ ผ้ปู ่วย

 จัดการ/ทำ�ลายลา้ งพิษบริเวณเฝือก/ผ้าพันแผลกดรดั ในบริเวณพื้นที่ทำ�ลาย
ล้างพษิ ผ้ปู ว่ ย (ดูรายละเอยี ดในคมู่ อื FM 4-02.7/MCRP 4-11.1F/NTTP
4-02.7/AFTTP 3-42.3)
การส่งกลับสายแพทย์

 จัดให้มีการเคลื่อนย้ายหรือสง่ ผ้ปู ่วยไปยังทรี่ ักษาพยาบาลภายใต้ขีดความ
สามารถของหนว่ ย

 จัดให้มกี ารรักษาทางการแพทย์ฉกุ เฉินเพิ่มเตมิ ในระหวา่ งเสน้ ทาง สำ�หรับชุด
ปฏบิ ตั กิ ารตอบสนองประจำ�ทอ้ งถ่ินทที่ ำ�หนา้ ทเี่ คล่ือนยา้ ยผ้ปู ว่ ย

 ประสานการเคล่ือนยา้ ยผูป้ ว่ ย
 กำ�หนดเสน้ ทางการเคลอื่ นยา้ ยผู้ปว่ ยทางภาคพืน้ ดนิ
 ตรวจสอบพื้นทีพ่ ักรอสำ�หรับการเคล่ือนย้ายผปู้ ่วย และแผนการทำ�ลายล้าง

พษิ รถพยาบาล
 ประสานกับผูป้ ระสานงาน กห. ประจำ�ศนู ย์ประสานงานแห่งชาติเพอื่ หา

สถานที่เคล่อื นยา้ ยผปู้ ่วยท่เี หมาะสม

348

การปฏิบัติการแก้ไขสถานการณ์
อนั เนื่องมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนวิ เคลยี ร์

ตารางที่ ง-๑ รายการตรวจสอบการสนับสนนุ บริการสขุ ภาพส�ำหรับการ
ปฏิบตั ิการฟ้ืนฟู (ต่อ)

การรบั เขา้ พกั รักษาในโรงพยาบาล
 กำ�หนดพื้นทท่ี ำ�ลายลา้ งพษิ ผปู้ ว่ ยและพน้ื ทร่ี บั ผปู้ ว่ ย ในบรเิ วณใกลเ้ คียงกับ

โรงพยาบาล
 รบั ผทู้ ่ีได้บาดเจบ็ จากสถานทเ่ี กิดเหตุ
 จัดใหม้ ีการคัดแยกผ้ปู ว่ ยในพนื้ ท่รี บั ผู้ปว่ ย ประเมินผปู้ ่วยเพ่อื กำ�หนด

สถานภาพการทำ�ลายล้างพษิ
 จัดให้มกี ารบรกิ ารทางการแพทยฉ์ กุ เฉินในบรเิ วณรับผู้ปว่ ย ตามความจำ�เป็น
 ดำ�เนินการตามข้นั ตอนการทำ�ลายล้างพิษผปู้ ่วย ตามความจำ�เป็น
 รับผู้ปว่ ยเขา้ รักษาที่ใหบ้ ริการทางการแพทย์ฉุกเฉนิ จดั ใหม้ กี ารบริการ

ทางการแพทย์ฉกุ เฉนิ ตามความจำ�เป็น
 รับผู้ปว่ ยเขา้ รักษาในพ้ืนทที่ ใี่ หบ้ รกิ ารทางการแพทย์ ตามลักษณะอาการบง่ ชี้

ทางการแพทย์
 อนุญาตให้ผ้ปู ่วยกลบั บ้านในรายทีไ่ มม่ ีความจำ�เปน็ ตอ้ งเข้าพกั รกั ษาใน

โรงพยาบาล
 ประสานกับศูนยป์ ระสานงานแหง่ ชาติ เพือ่ หาโรงพยาบาลทร่ี ับผู้ปว่ ยเขา้ พกั

รกั ษาในโรงพยาบาล

349

การปฏิบตั ิการแก้ไขสถานการณ์
อนั เน่ืองมาจากเคมี ชีวะ รังสแี ละนิวเคลียร์

ตารางที่ ง-๑ รายการตรวจสอบการสนบั สนุนบรกิ ารสุขภาพสำ� หรับการ
ปฏิบตั กิ ารฟื้นฟู (ต่อ)

การบริการทางการแพทยเ์ พิม่ เติม
 จัดให้มกี ารบรกิ ารทางการแพทย์เพิ่มเติมให้แกท่ ีร่ ักษาพยาบาลแรกรบั ผปู้ ่วย
 จดั ให้มกี ารบริการเพ่มิ เตมิ ในบริเวณรบั ผูป้ ่วยของท่รี กั ษาพยาบาล และจดั ให้มี

พืน้ ที่ทำ�ลายลา้ งพิษ
 จัดใหม้ ีการบรกิ ารเพิม่ เตมิ ในบริเวณบรกิ ารทางการแพทย์ฉกุ เฉนิ ของที่รักษา

พยาบาล
 จดั ใหม้ กี ารบรกิ ารเพ่ิมเติมในบรเิ วณท่ีใหก้ ารบรกิ ารทางการแพทย์
 ประสานกับเจ้าหน้าที่ทไี่ มใ่ ช่สายแพทยส์ ำ�หรบั การเพ่มิ เตมิ กำ�ลังเพอ่ื ใหค้ วาม

ช่วยเหลอื ในการปฏิบตั งิ าน เชน่ การยกเปลผูป้ ่วย
อธิบายศพั ท์
DOD Department of Defense (กระทรวงกลาโหม, กห.)
EMT emergency medical treatment (การบรกิ ารทางการแพทยฉ์ กุ เฉนิ )
IPE individual protective equipment (ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั ประจำ�กาย)
MTF medical treatment facility (ท่ีรักษาพยาบาล)
PPE personal protective equipment (ยทุ ธภณั ฑป์ ้องกนั ตน)

350

การปฏบิ ัตกิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เน่ืองมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลียร์

ตารางที่ ง-๒ รายงานการตรวจสอบยทุ ธภัณฑป์ อ้ งกันตน

รายการยุทธภัณฑ์ ขั้นตอนการปฏิบัตเิ พ่ือการฟน้ื ฟู
ป้องกันตน

เครื่องแตง่ กาย กลับเอาด้านในของชุดเครื่องแต่งกายป้องกันที่ไม่เปื้อนพิษออก
ป้องกัน ระดบั A น�ำไปแขวนไว้บนตะขอส�ำหรับแขวนบนราวแขวน หรือในโรงเก็บ
ส�ำหรบั การทำ� ความสะอาด

ใชน้ าํ้ ยาฆา่ เชอ้ื โรค ๑ ออนซ์ ผสมกบั นาํ้ ยาฟอกขาวเหลว ๒๔ ออนซ์
เติมนํ้าให้ได้ขนาด ๑ แกลลอน ท�ำความสะอาดท้ังด้านนอกและ
ด้านในชุดเครื่องแต่งกายป้องกัน ปล่อยทิ้งไว้นานประมาณ ๑๐
นาที

ล้างด้วยนํ้าสะอาดให้ทั่วทั้งชุด และผึ่งลมให้แห้ง กลับเอาด้าน
นอกออก

ท�ำความสะอาดดา้ นนอก (หากจ�ำเปน็ ) ด้วยฟองนา้ํ และผ่งึ ให้แห้ง
ตรวจชดุ เครอื่ งแตง่ กายปอ้ งกนั อยา่ งละเอยี ด เพอ่ื ดวู า่ ยงั สามารถนำ�

ไปใชง้ านตอ่ ไปไดห้ รอื ไม่ หรอื ตรวจหาการชำ� รดุ เสยี หาย (แตล่ ะคน
ตอ้ งดำ� เนนิ การบนั ทกึ การตรวจสอบ และบนั ทกึ ผลลงในสมดุ บนั ทกึ
การตรวจสอบเคร่อื งแต่งกายป้องกัน)
พับให้ถกู วิธีและนำ� ไปใสถ่ ุงส�ำหรับจัดเก็บท่ีก�ำหนดไว้
ใช้แปรงขนแข็ง ๆ ปัดถุงจัดเก็บแต่ละถุงเพื่อปัดฝุ่นที่สะสมอยู่บน
ถุงจดั เก็บ

รองเทา้ ป้องกนั น�ำเอารองเท้าป้องกันไปแช่ในนํ้าสบู่อุ่น ๆ นานประมาณ
๑๐ นาที แลว้ ลา้ งด้วยนาํ้ อนุ่ ใหท้ ั่วทงั้ รองเท้า

ขจดั เศษดนิ ทต่ี ดิ ตามรองเทา้ ดว้ ยแปรงขนนมุ่ ตามความจำ� เปน็
ผงึ่ ลมให้แห้ง หงายรองเท้าขน้ึ -ลง จนรองเทา้ แห้งสนทิ

ถงุ มือปอ้ งกัน น�ำเอาถุงมือป้องกันไปแช่ในนํ้าสบู่อุ่น ๆ นานประมาณ ๑๐ นาที
แลว้ ล้างด้วยน้าํ อุน่ ใหท้ วั่ ทั้งถุงมอื

ผงึ่ ลมให้แห้ง กลับเอาด้านใน-ดา้ นนอกออก จนถุงมอื แห้งสนิท

351

การปฏิบตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนือ่ งมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลียร์

ตารางที่ ง-๒ รายงานการตรวจสอบยทุ ธภัณฑ์ป้องกันตน (ตอ่ )

รายการยทุ ธภัณฑ์ ขนั้ ตอนการปฏิบตั เิ พอ่ื การฟ้นื ฟู
ป้องกันตน

ระบบถังอากาศ เชด็ บรเิ วณภายนอกดว้ ยผา้ เปยี กและผงึ่ ลมใหแ้ หง้ (ระบบถงั อากาศ
อดั ช่วยหายใจ อัดช่วยหายใจทุกแบบ จะประกอบด้วยถังอากาศอัดบรรจุอากาศ
หายใจ, สายรัดและโครงสะพายหลัง เพื่อพยุงอุปกรณ์นี้เข้ากับ
รา่ งกายของผสู้ วมใส่ และสว่ นหนา้ กากหายใจ โดยทสี่ ว่ นนอี้ าจเปน็
โครงพลาสตกิ แข็ง ชน้ิ ส่วนทงั้ หมดนจี้ ะไดก้ ล่าวถึงในหัวขอ้ ถดั ไป)

ถังอากาศอดั ตรวจดูถังอากาศอัดช่วยหายใจด้วยสายตาก่อนน�ำไปใช้งาน เพื่อ
บรรจอุ ากาศ หารอยผุและรอยกัดกร่อน (ตามด) ของชิ้นส่วนโลหะ หรือวัสดุท่ี
ส�ำหรับหายใจ ใชห้ อ่ หุ้ม

ถอดถังอากาศอัดออก ไม่น�ำไปใช้งานหากพบว่ามีการช�ำรุด หรือ
เป็นถังอากาศอดั เปล่า

เช็ดท�ำความสะอาดให้ปราศจากฝุ่น ซ่ึงอาจสะสมข้ึนในระหว่าง
การน�ำไปใชง้ าน

ตรวจสอบวันท่ีทดสอบหารอยรว่ั ด้วยนา้ํ (hydrostatic test)

สายรดั ถังอากาศ ตรวจดูสายรัดแต่ละเส้นและโครงสะพายหลังด้วยสายตา เพ่ือหา
อัดชว่ ยหายใจ รอยฉีกขาด/การหลุดลุ่ยของสายรัด, ชิ้นส่วนยางท่ีก�ำหนดอายุ,
และโครงสะพาย การท�ำงานของเข็มขัดรัดและความช�ำรุดเสียหายใด ๆ ที่อาจขึ้น
หลงั กบั สายรัดและโครงสะพายหลงั

ถอดสายรัดและโครงสะพายหลังที่ชำ� รดุ เพอื่ สง่ ซ่อม
เชด็ ถเู อาฝนุ่ ทเ่ี กาะอยตู่ ามชน้ิ สว่ นหรอื สว่ นประกอบออกดว้ ยมอื

ชน้ิ สว่ นหน้ากาก ถอดชุดควบคุมการหายใจออกจากส่วนหน้ากาก (จ�ำเป็นมาก
ของระบบถัง สำ� หรบั ชนิ้ สว่ นหนา้ กากของระบบถงั อากาศอดั ชว่ ยหายใจทกุ แบบ)
อากาศอัด
ชว่ ยหายใจ ท�ำความสะอาดชิ้นส่วนหน้ากากด้วยการแช่ในนํ้าสบู่อุ่น ๆ นาน
ประมาณ ๑๐ นาที จากนน้ั ล้างดว้ ยน้าํ สะอาด

ล้างด้วยนํ้าดื่ม โดยฉีดเป็นฝอยจากขวดน้ําดื่ม หรือปล่อยนํ้าไหล
ผา่ นอย่างช้า ๆ

352

การปฏิบัตกิ ารแก้ไขสถานการณ์
อนั เน่อื งมาจากเคมี ชวี ะ รังสีและนวิ เคลียร์

ตารางท่ี ง-๒ รายงานการตรวจสอบยุทธภณั ฑป์ ้องกนั ตน (ต่อ)

รายการยุทธภณั ฑ์ ขนั้ ตอนการปฏิบัตเิ พอื่ การฟ้นื ฟู
ปอ้ งกนั ตน

เตรียมนํ้ายาฆ่าเชื้อโรคเพื่อฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ (ใช้นํ้ายาฟอกขาว
ประมาณ ๒ ช้อนโต๊ะตอ่ นาํ้ ๑ แกลลอน หรือจะใช้นา้ํ ยาฆา่ เชื้อโรค
ที่มีขายกันท่ัวไป หรือใช้แผ่นน้ํายาฆ่าเช้ือ (ท่ีมีส่วนผสมของไอโซ
โพรพลิ แอลกอฮอล์ ความเข้มข้น ๗๐%)
สะบัดเอานํ้าที่ติดค้างออกจากหน้ากาก หากมีเวลา ให้แขวนผึ่ง
ลมไว้จนกว่าจะแห้ง (ถ้าไม่มีเวลา ให้ใช้ท�ำให้แห้งด้วยผ้าพันแผล
ท่ีสะอาดและปราศจากส�ำลี หรือใช้อุปกรณ์เป่าผมด้วยลมเบา ๆ
หรือใชอ้ ากาศหายใจเป่าใหแ้ ห้งโดยใชแ้ รงดันประมาณ ๓๐ ปอนด์
ตอ่ ตารางนวิ้ หรอื แรงดนั น้อยกวา่ น้ี
ต่อหน้ากากเข้ากับอุปกรณ์ควบคุมการหายใจหลังจากที่หน้ากาก
แหง้ แล้ว
ส่งช้ินส่วนหน้ากากที่ช�ำรุดไปยังส่วนท่ีมีหน้าท่ีในการซ่อมบ�ำรุง
หน้ากาก

เครอื่ งกรอง ถอดเปลีย่ นเคร่ืองกรองอากาศหรือกล่องใสเ่ ครือ่ งกรอง
อากาศ อากาศ เครือ่ งกรองอากาศและกล่องใส่เครอื่ งกรองอากาศ
ให้บริสทุ ธ์ิ ต้องไมน่ ำ� ไปล้างนํ้า
ท้งิ เครอื่ งกรองอากาศทีอ่ ดุ ตนั หรือกลอ่ งใส่เครื่องอากาศท่ีได้
ใช้งานมาแลว้
ถอดวาล์วและช้ินส่วนอื่น ๆ ทนี่ �ำกลับมาใช้ได้
ช�ำระล้างหนา้ กากและส่วนประกอบอืน่ ๆ ดว้ ยนํา้ ยาฟอก
ขาวออ่ น ๆ กับน้าํ อุน่ (อย่าใช้สารละลายอนิ ทรีย์ อาจใช้
แปรงขนนมุ่ ขจดั หรือปัดเศษดนิ เศษหนิ ออก)
ลา้ งช้ินส่วนเครื่องช่วยหายใจและสว่ นประกอบดว้ ยนํ้าอนุ่ ท่ี
สะอาด

353

การปฏิบัติการแก้ไขสถานการณ์
อันเน่ืองมาจากเคมี ชีวะ รังสีและนิวเคลียร์

ตารางที่ ง-๒ รายงานการตรวจสอบยุทธภณั ฑ์ป้องกันตน (ตอ่ )

รายการยุทธภัณฑ์ ขั้นตอนการปฏบิ ตั เิ พ่อื การฟ้นื ฟู
ป้องกนั ตน
เตรยี มน้ํายาฆา่ เชอื้ โรคเพอ่ื ฆา่ เช้ือจุลินทรีย์ (ใชน้ ํ้า
ยาฟอกขาวประมาณ ๒ ช้อนโตะ๊ ต่อนา้ํ ๑ แกลลอน
หรอื ใชน้ ํา้ ยาฆา่ เช้ือโรคทม่ี ขี ายกันทั่วไป หรือใช้
แผน่ นา้ํ ยาฆา่ เชอ้ื (ทมี่ ีส่วนผสมของไอโซโพรพิล
แอลกอฮอล์ ความเข้มขน้ ๗๐%)

แชช่ ิน้ สว่ นหนา้ กากและส่วนประกอบในนํา้ ยาฆ่าเชอื้
นานประมาณ ๒ นาที แล้วล้างด้วยนํา้ อุ่นทส่ี ะอาด
และผ่งึ ลมใหแ้ หง้ โดยทิ้งไว้ทั้งคืน

ประกอบเคร่อื งชว่ ยหายใจและสว่ นประกอบกลบั
เขา้ ไปใหม่หลงั จากท่ีแห้งสนิท

 เกบ็ หน้ากากและกล่องบรรจุเครอื่ งกรองอากาศใน
ภาชนะทีป่ ิดสนิทมดิ ชดิ เมอื่ ไมไ่ ดใ้ ช้ จัดเกบ็ ในสภาพ
แวดล้อมทสี่ ะอาด, แหง้ , อุณหภูมิปกติ และปราศจาก
การเปื้อนพษิ (มคี วามสำ�คญั อย่างย่ิง ท่ตี อ้ งจดั เกบ็
กลอ่ งเคร่อื งกรองอากาศและไอไว้ในภาชนะปดิ สนทิ
ในระบบสญุ ญากาศ เพ่ือวา่ เคร่อื งกรองอากาศจะไม่
ดูดซับเอาอากาศจากสภาพแวดล้อมในบริเวณจัดเก็บ
ซ่งึ ทำ�ใหอ้ ายุการใช้งานของแผน่ กรองอากาศส้นั ลง
หากเป็นเครอื่ งกรองอนภุ าคและฝุ่น กค็ วรได้รบั การ
ปอ้ งกันฝุ่นและสิ่งสกปรก เครื่องกรองอากาศแตล่ ะ
ช้นิ ควรได้รับการตรวจสอบตามวงรอบก่อนการนำ�ไป
ใชง้ านแตล่ ะครั้ง และใหท้ งิ้ ไปหากพบวา่ ไม่สามารถ
นำ�ไปใช้งานไดอ้ ีกต่อไป เชน่ ผา่ นการสมั ผัสกบั การ
เปอ้ื นพษิ จากหยดเหลวของสารเคม)ี

354

การปฏิบตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอื่ งมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

ตารางท่ี ง-๒ รายงานการตรวจสอบยุทธภัณฑป์ ้องกันตน (ตอ่ )

รายการยุทธภณั ฑป์ อ้ งกนั ขัน้ ตอนการปฏิบตั เิ พอ่ื การฟื้นฟู
ตน

เสอื้ กก๊ั ให้ความเยน็  ตรวจสอบเส้อื ก๊ักให้ความเย็นด้วยสายตา เพ่อื หารอย
ชำ�รดุ และดคู วามสะอาด
 ซกั และซ่อมแซมหากเป้ือนดนิ หรือหากชำ�รดุ

แผ่นสอดให้ความเย็น  ตรวจแผ่นสอดใหค้ วามเยน็ ดว้ ยสายตา หารอยฉกี
ในเสอื้ กัก๊ ขาด, รอยรวั่ หรือรอยชำ�รุด
 ถอดแผน่ สอดให้ความเย็นทิง้ หากพบว่าชำ�รดุ
 การซ่อมบำ�รุงทำ�ไดอ้ ยา่ งจำ�กดั ทำ�ไดเ้ พยี งลา้ งเบา ๆ
ไมใ่ ห้เกดิ ความเสยี หายด้วยน้าํ อุ่น, นํา้ สบู่ แล้วล้าง
ออก และนำ�ไปแช่ในตู้เยน็ สำ�หรบั การใชใ้ นอนาคต

-----------------------------

355