การปฏิบัติการแก้ไขสถานการณ์อันเนื่องมาจาก คชรน.

การปฏิบัตกิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนื่องมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนิวเคลียร์

เขตอนั ตราย เขตเฝ้าระวัง เขตเฝ้าระวัง ควบคุมบังคบั บัญชา
พนื้ ท่เี ป้อื นพษิ พื้นท่ที ำ� ลายล้างพษิ คัดแยกผูป้ ่วย, รกั ษา และบญั ชาการเหตุการณ์ โรงพยาบาล
ทีเ่ กิดเหตุ
พน้ื ทพ่ี ักรอ

เผคย้ปูล้าว่ื่อยยน ทแขาพนงกทสา่งยร์

สถานี ICP
1 – จุดรวบรวมผู้ป่วย/เข้าสูร่ ะบบ
2 – ทำ� ลายล้างพิษตนเอง/ฉุกเฉิน พน้ื ที่พกั รอ ทศิ ทางลม
3 – ถอดเส้อื ผา้ /ของใช้ส่วนตวั
4 – ก�ำจัดสิ่งปนเป้อื น/อาบน�้ำ
5 – จุดเฝา้ ตรวจ
6 – พื้นท่ีสวมใสเ่ ส้ือผา้ ชุดใหม่
7 – ประเมนิ ทางการแพทย์/พนื้ ท่ีรกั ษาทปี่ ลอดภัย

เขตอันตราย เขตเฝา้ ระวัง เขตเฝ้าระวัง

อธิบายศพั ท์
CCP Casualty Collection Point (จุดรวบรวมผู้ป่วย)
EOC Emergency Operations Center (ศนู ย์ปฏบิ ตั กิ ารสถานการณ์ฉุกเฉิน)
ICP Incident Command Post (ท่ีบญั ชาการเหตุการณ์)
Ambulatory casualty decontamination (การทำ� ลายล้างพิษผปู้ ่วยท่ีเดนิ ได้)
Nonambulatory casualty decontamination (การท�ำลายล้างพษิ ผูป้ ว่ ยท่เี ดนิ ไมไ่ ด)้

รปู ท่ี ๕-๕ ตัวอย่างผงั การท�ำลายล้างพิษผู้ปว่ ย

การปฏบิ ัติการฟื้นฟูการสนบั สนนุ บรกิ ารสขุ ภาพ
(Health Service Support Recovery Operation)

๕-๕๓ การปฏิบัติการฟื้นฟูสนับสนุนการบริการสุขภาพเป็นการ
ปฏิบัติท่ีด�ำเนินการอย่างต่อเน่ือง ในระหว่างการตอบสนองขั้นปฏิบัติการ
ในขณะที่ปฏิบัติการฟื้นฟู หน่วย/เจ้าหน้าที่สนับสนุนบริการสุขภาพเร่ิมลด
บทบาทในการปฏบิ ตั กิ ารลง และเรม่ิ สง่ มอบความรบั ผดิ ชอบคนื ไปใหเ้ จา้ หนา้ ที่
ตอบสนองทางการแพทยข์ องทอ้ งถน่ิ , ระดบั รฐั , ระดบั ชาติ หรอื ชาตเิ จา้ บา้ น

137

การปฏบิ ัตกิ ารแก้ไขสถานการณ์
อนั เนอื่ งมาจากเคมี ชีวะ รังสแี ละนิวเคลียร์

การคัดแยกผปู้ ว่ ย (Triage)
๕-๕๔ การคัดแยกผู้ป่วยเป็นขั้นตอนการประเมินผู้ป่วยส�ำหรับ

จดั ประเภทเพอื่ การรกั ษาทางการแพทย์ ซงึ่ เปน็ การจดั ระเบยี บผปู้ ว่ ยใหเ้ ขา้ รบั
การรกั ษา เจา้ หนา้ ท่สี นับสนุนการบรกิ ารสุขภาพ คดั แยกผู้ปว่ ยตรงบริเวณ
แรกรับเพ่ือการรักษา/การท�ำลายล้างพิษ เพื่อตรวจสอบดูว่าผู้ป่วยจ�ำเป็น
ต้องรบั การทำ� ลายล้างพษิ กอ่ นการรักษา หรือผู้ป่วยไดร้ ับบาดเจ็บที่คุกคาม
ตอ่ ชวี ติ ซงึ่ จำ� เปน็ ตอ้ งดำ� เนนิ กรรมวธิ ชี ว่ ยชวี ติ เปน็ การเรง่ ดว่ น ความสามารถ
ในการคัดแยกผู้ป่วยและให้การรักษาผู้ประสบภัยก่อนได้รับการท�ำลาย
ลา้ งพษิ อาจเปน็ ไปอยา่ งจำ� กดั เนอื่ งจากเจา้ หนา้ ทท่ี ใี่ หก้ ารรกั ษาทางการแพทย์
ต้องสวมใส่ชุดเครื่องแต่งกายป้องกัน การรักษาพยาบาลก่อนได้รับการ
ท�ำลายล้างพิษจึงเป็นเพียงมาตรการเพื่อรักษาชีวิตและท�ำให้ผู้ป่วย
ทรงสภาพเท่าน้ัน

สถานที่แรกรับผูป้ ว่ ยและการทำ� ลายลา้ งพิษ
(Receiving and Decontamination)

๕-๕๕ สถานที่แรกรับผู้ป่วยและการท�ำลายล้างพิษควรจัดต้ังใกล้
บรเิ วณทรี่ กั ษาพยาบาลทใี่ หก้ ารสนบั สนนุ เพอื่ ใหม้ น่ั ใจวา่ ผปู้ ว่ ยทผี่ า่ นเขา้ ไป
ในทรี่ กั ษาพยาบาลไดร้ บั การทำ� ลายลา้ งพษิ แลว้ ทกุ คน ผปู้ ว่ ยบางคนอาจเดนิ
ไปยังที่รักษาพยาบาลด้วยตนเอง แต่ก็ต้องผ่านช่องเส้นการท�ำลายล้างพิษ
ผู้ป่วยจ�ำนวนมาก ผู้ป่วยคนอื่นๆ อาจยังมีการเปื้อนพิษอยู่หรือกลับมา
เปื้อนพิษซ้�ำได้อีกคร้ังหนึ่งในระหว่างการเคล่ือนย้ายผู้ป่วย/กระบวนการ
ขนสง่ กำ� ลงั พลทส่ี นบั สนนุ การทำ� ลายลา้ งพษิ และเจา้ หนา้ ทส่ี ายแพทยจ์ งึ ตอ้ ง
อยู่ประจ�ำสถานีน้ี (ดูคู่มือ FM 4-02.7/MCRP 4-11.1F/NTTP 4-02.7/

138

การปฏบิ ตั ิการแก้ไขสถานการณ์
อันเนื่องมาจากเคมี ชีวะ รังสีและนวิ เคลยี ร์

AFTTP 3-42.3 ส�ำหรบั ยุทธวิธี, เทคนคิ และระเบยี บปฏบิ ตั ิการจัดตั้งสถานี
แรกรบั และทำ� ลายลา้ งพษิ ผปู้ ว่ ยในบรเิ วณทรี่ กั ษาพยาบาล) (สำ� หรบั รายละเอยี ด
เพม่ิ เติมอย่ใู น ผนวก ง)

การรกั ษาพยาบาลผปู้ ว่ ย (Casualty Treatment)
๕-๕๖ การรักษาพยาบาลขั้นต้นท่ีด�ำเนินการโดยผู้ตอบสนอง

เหตุรายแรก (นักผจญเพลิง, เจ้าหน้าท่ีบริการทางการแพทย์ฉุกเฉิน) หรือ
โดยชดุ แพทยท์ ใ่ี หก้ ารรกั ษา (การคดั แยกผปู้ ว่ ย, การรกั ษาทางการแพทยฉ์ กุ เฉนิ ,
การท�ำลายล้างพิษผู้ป่วย และเจ้าหน้าท่ีเคลื่อนย้ายผู้ป่วย) ระดับของการ
รักษาขึ้นอยู่กับประเภทของการเปื้อนพิษ, หน่วยท�ำลายล้างพิษที่มีอยู่,
จ�ำนวนผู้ป่วย, ประเภทสิ่งอุปกรณ์ทางการแพทย์ท่ีมีอยู่, จ�ำนวนเจ้าหน้าที่
ท่ีให้การรักษา, ยุทธภัณฑ์ป้องกันตนส�ำหรับเจ้าหน้าท่ีที่ให้การรักษา และ
สถานที่ที่ได้รับแบ่งมอบให้เป็นที่รักษา ผู้ตอบสนองเหตุรีบด�ำเนินการย้าย
ผู้ป่วยออกจากพ้ืนที่เปื้อนพิษให้เร็วที่สุดแล้วด�ำเนินการท�ำลายล้างพิษ
รวมทงั้ ใหย้ ารกั ษาตามสภาพทเี่ ปน็ อยู่ และดำ� เนนิ การตามขนั้ ตอนการรกั ษา
ทางการแพทยใ์ นกรณีฉุกเฉินโดยเร็ว

การเคลือ่ นย้ายผปู้ ่วย (Medical Evacuation)
๕-๕๗ ผู้ตอบสนองเหตุต้องรีบเคล่ือนย้ายผู้ป่วยออกจากพื้นที่

เปื้อนพิษโดยเร็วเพ่ือลดอันตรายจากสาร คชรน. อย่างไรก็ตาม รูปแบบ
เคล่ือนย้ายอาจมีความจ�ำเป็นอย่างมาก ในระหว่างการตอบสนองเหตุการณ์
อนั เนอื่ งมาจาก คชรน. จากผลทเ่ี กดิ ขน้ึ เจา้ หนา้ ทท่ี างการแพทยอ์ าจตอ้ งคำ� นงึ
ถึงรูปแบบการขนส่งท่ีไม่ปกติ โดยเฉพาะอย่างย่ิงเม่ือเก่ียวข้องผู้ป่วยที่ไม่ได้

139

การปฏบิ ัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอ่ื งมาจากเคมี ชีวะ รังสีและนวิ เคลยี ร์

รับการป้องกันมาเลย การใช้ยานพาหนะ (รถรับส่งนักเรียน, รถบรรทุก
พื้นเรียบ, รถบรรทุกขนาดเบา [pickup]) อาจมีความจ�ำเป็น เพ่ือให้
การเคลอื่ นยา้ ยผปู้ ว่ ยไปยงั พน้ื ทที่ ำ� ลายลา้ งพษิ และใหก้ ารรกั ษาเปน็ ไปอยา่ งมี
ประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม การดูแลรักษาต้องได้รับการฝึกควบคุม
การแพรก่ ระจายของการเป้อื นพิษ (สำ� หรบั ขอ้ มูลเพ่ิมเตมิ ศกึ ษาได้จากคูม่ ือ
ATP 4-25.13, ATP 4-02.2 และ FM 4-02.7/MCRP 4-11.1F/NTTP
4-02.7/AFTTP 3-42.3)

การพกั รักษาในโรงพยาบาล (Hospitalization)
๕-๕๘ การพักรักษาในโรงพยาบาลอาจด�ำเนินการโดยสถาบัน

การรักษาพยาบาลของเหล่าทัพ (การด�ำเนินการของกรมแพทย์ทหารบก
และศูนย์การแพทย์กองทัพบก; โรงพยาบาลของกองทัพอากาศ; คลินิก,
สถานพยาบาล, โรงพยาบาลของกองทัพเรือ) หน่วยรักษาทางการแพทย์
ระดบั ยทุ ธการ (หนว่ ยแพทยท์ สี่ ามารถสง่ เขา้ ประจำ� การ) หรอื สถานพยาบาล
ในท้องถ่ิน, สถานพยาบาลระดับรัฐ, สถานพยาบาลระดับชาติ หรือ
สถานพยาบาลของชาติเจ้าบ้าน ข้อพิจารณาในการวางแผนมีลักษณะ
จ�ำเพาะส�ำหรับการรักษาในโรงพยาบาลในระหว่างการแก้ไขสถานการณ์
อันเน่ืองมาจาก คชรน. ไดแ้ ก่

ขดี ความสามารถในการทำ� ลายลา้ งพษิ , สง่ิ อปุ กรณแ์ ละยทุ โธปกรณ์
พิเศษ และขีดความสามารถในการร้องขอรับการสนับสนุนทางการแพทย์
กลับไปยังผู้เชี่ยวชาญหรือหน่วยงานระดับชาติ โดยไม่ต้องค�ำนึงประเภท
ท่ีรักษาพยาบาลท่ีให้การสนับสนุน โดยเจ้าหน้าท่ีให้การสนับสนุนบริการ
สุขภาพควรจดั ให้มี

140

การปฏิบัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนื่องมาจากเคมี ชวี ะ รงั สีและนวิ เคลียร์

l สถานทแี่ รกรบั ผปู้ ว่ ย ซงึ่ อยใู่ กลเ้ คยี งกบั ทร่ี กั ษาพยาบาล
และพ้นื ทีค่ ดั แยกผูป้ ่วย รวมทง้ั การทำ� ลายล้างพิษ

l การรักษาความปลอดภัยที่รักษาพยาบาล เพ่ือป้องกัน
บุคคลที่เปื้อนพิษผ่านเข้าไปในที่รักษาพยาบาลโดยท่ียังไม่ผ่านการท�ำลาย
ลา้ งพิษ

l สิ่งอุปกรณ์และยุทโธปกรณ์ส�ำหรับการจัดการและดูแล
ผปู้ ่วยอันเน่อื งมาจาก คชรน.

ระบบการแพทย์เพ่อื ภยั พบิ ัตแิ ห่งชาติ
(National Disaster Medical System)

๕-๕๙ สถานพยาบาลสงั กดั กระทรวงกลาโหมหลายแหง่ ถกู กำ� หนด
ใหเ้ ปน็ ศนู ยป์ ระสานงานระดบั ชาตเิ พอื่ สนบั สนนุ ระบบการแพทยร์ บั ภยั พบิ ตั ิ
ระดบั ชาติ และตอ้ งพฒั นาบนั ทกึ ความเขา้ ใจ (MOU) กบั “ระบบการแพทย์
เพ่ือภัยพิบัติแห่งชาติ” เมื่อเกิดเหตุการณ์เก่ียวกับภัยพิบัติระดับชาติ (เช่น
เหตกุ ารณด์ า้ น คชรน.) ศนู ยป์ ระสานงานแหง่ ชาตเิ ปน็ ผปู้ ระสานกบั เจา้ หนา้ ที่
ในระดับท้องถิ่น, ระดับรัฐ, ระดับชาติ และกับเจ้าหน้าที่ประจ�ำระบบ
การแพทย์เพื่อภัยพิบัติแห่งชาติ เพ่ือการจัดการผู้ประสบภัยจากภัยพิบัติ,
การประสานงาน รวมไปถงึ การเคลอ่ื นยา้ ยผปู้ ว่ ยและการทำ� หนา้ ทด่ี แู ลผปู้ ว่ ย
อยา่ งดที ่ีสดุ (ดูคำ� ส่งั กห ท่ี 6000.12E และ ค�ำแนะนำ� ส�ำหรบั ศนู ยป์ ระสาน
งานแห่งชาติ (Federal Coordinating Center Guide) ส�ำหรับหน้าที่
ความรบั ผดิ ชอบของศนู ยป์ ระสานงานแหง่ ชาตแิ ละสถานพยาบาลสงั กดั กระทรวง
กลาโหม เพ่ือการวางแผน, การฝกึ และการปฏิบัติการตามแผนของทอ้ งถิน่
ส�ำหรับการรับและดูแลผู้ป่วยอย่างดีที่สุด ในกรณีที่ผู้ป่วยถูกส่งไปยังพื้นที่
ในระบบการแพทย์เพ่ือภยั พบิ ัตแิ หง่ ชาต)ิ

141

การปฏิบัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลียร์

การปฏิบตั ิการฟื้นฟกู ารสง่ กำ� ลังบำ� รุง
(Logistic Recovery Operations)

๕-๖๐ การวางแผนส่งก�ำลังบ�ำรุงควรค�ำนึงการปฏิบัติเพื่อกลับคืน
สู่สภาวะปกติ และเพ่ือการฟื้นฟูจากการแก้ไขสถานการณ์อันเน่ืองมาจาก
คชรน. (การปฏิบัติการฟื้นฟูได้อธิบายไว้ใน ผนวก ง) การปฏิบัติเพื่อกลับ
คืนสู่สภาวะปกติเพ่ิมเติมอาจจ�ำเป็นต้องท�ำความสะอาดในพ้ืนที่ท่ีเกิดเหตุ
และการสนับสนุนในระหว่างข้ันตอนการแก้ไขสถานการณ์อันเนื่องมาจาก
คชรน. อาจต้องการรายละเอียดเก่ียวกับความช่วยเหลือท่ีมาจากหน่วย
ตอบสนองเหตรุ ะดบั ชาตอิ น่ื ๆ (เชน่ สำ� นกั งานพทิ กั ษส์ งิ่ แวดลอ้ ม [EPA]) หรอื
จากชาตเิ จ้าบ้าน

๕-๖๑ การฟื้นคืนสภาพสถานที่ท่ีมีการแก้ไขสถานการณ์อันเนื่อง
มาจาก คชรน. เป็นภาระในด้านการส่งก�ำลังบ�ำรุงของหน่วยตอบสนอง
เหตกุ ารณใ์ นทกุ ระดบั การฟ้นื ฟูสถานทอี่ าจต้องใช้เวลาและทรพั ยากรเปน็
จ�ำนวนมากจนกว่าจะกลบั มาใชส้ ถานทน่ี ั้นได้อกี ครั้งหนึ่ง ตัวอยา่ งเช่น อาจ
ต้องใช้เวลามากในการปฏิบัติเพื่อแก้ไขสถานการณ์อันเน่ืองมาจาก คชรน.
เพื่อท�ำความสะอาดอาคาร Hart Senate และอาคารที่ท�ำการไปรษณีย์
Brentwood Mail หลังจากที่มีการปล่อยกระจายเช้ือแอนแทรกซ์
การท�ำความสะอาดอาจใช้เวลานานนับเดือน อีกท้ังมีการใช้เทคนิคและ
การสนบั สนนุ การส่งกำ� ลงั บำ� รงุ อกี มาก ทรพั ยากรทางทหารอาจจำ� เปน็ ตอ้ ง
ให้การสนับสนุนการปฏิบัติการฟื้นฟู (เช่น การท�ำลายล้างพิษข้ันละเอียด
สมบูรณ,์ ท�ำลายลา้ งพิษอาคารสถานที่ และการท�ำลายล้างพษิ ภมู ปิ ระเทศ)

๕-๖๒ การท�ำลายล้างพิษศพที่เปื้อนพิษเพ่ือสนับสนุนกิจการ
ฌาปนกจิ อาจมคี วามจ�ำเป็น (ดูค�ำแนะน�ำเพมิ่ เติมในคู่มือ JP 4-06)

142

การปฏิบตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอื่ งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สีและนิวเคลียร์

๕-๖๓ ในขณะท่ีการปฏิบัติการฟื้นฟูได้พัฒนาต่อเนื่องไป หน่วย
ปฏบิ ตั กิ ารตอบสนองการแกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอื่ งมาจาก คชรน. ควรคาดการณ์
ไปข้างหน้าและเตรียมการถอนก�ำลัง ตลอดจนรายการสิ่งอุปกรณ์
ส�ำรองทีไ่ ดร้ บั การแจกจา่ ย รวมไปถึงรายการดงั ตอ่ ไปนี้

l ยุทโธปกรณ์หรือสิ่งอุปกรณ์ส�ำหรับตรวจพิสูจน์ทราบ
ซ่ึงท้งิ ไวใ้ นที่เกดิ เหตุ เนอ่ื งจากการเป้ือนพิษ

l ยืนยันการปรบั แผนการพกพาสิ่งอปุ กรณ์/ยุทโธปกรณ์
l ตรวจสอบยนื ยนั สถานภาพความตอ้ งการสง่ิ อปุ กรณแ์ ละ
ตำ� บลทต่ี อ้ งการใหจ้ ัดส่ง
l ตรวจสอบสถานภาพรายการยุทโธปกรณ์ทร่ี อการซ่อม
l ปรับข้อมูลการใชท้ รัพยากรใหเ้ ปน็ ปจั จุบนั

การปฏิบัตกิ ารเปล่ยี นผา่ น (Transition Operations)
๕-๖๔ การเปลย่ี นผา่ นเกย่ี วขอ้ งกบั การโอนหนา้ ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบ

ไปให้หน่วยงานอื่น ๆ การยุติภารกิจหรือการเปล่ียนผ่านเกิดขึ้นเมื่อ
ภารกิจเสร็จส้ิน หรือเมื่อได้รับค�ำส่ังจากประธานาธิบดีหรือรัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงกลาโหม

๕-๖๕ ลักษณะการผละออกจากการปฏิบัติการของกระทรวง
กลาโหม เม่ือหน่วยงานท่ีได้รับมอบหน้าท่ีไม่มีความจ�ำเป็นต้องขอรับ
การสนับสนุนจากกระทรวงกลาโหมอีกต่อไป ซึ่งเป็นกรณีท่ัวไป เม่ือ
อันตรายฉับพลันที่เกิดจากเหตุการณ์ด้าน คชรน. ได้ถูกขจัดไปแล้ว
ขีดความสามารถในการช่วยชีวิตถูกเข้ามาแทนที่และการบริการท่ีส�ำคัญ
ได้กลับคืนมา โดยท่ัวไปหน่วยภายใต้กระทรวงกลาโหมมักไม่ต้องอยู่เพื่อ
ปฏิบัตกิ ารฟ้ืนฟใู นบริเวณท่เี กดิ เหตุ

143

การปฏิบัติการแก้ไขสถานการณ์
อนั เนือ่ งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

๕-๖๖ ถ้ากองก�ำลังภายใต้กระทรวงกลาโหมมีการถ่ายโอนหน้าท่ี
ระหวา่ งหนว่ ยในกระทรวงกลาโหม ความตอ้ งการในการเปลย่ี นผา่ นระหวา่ ง
หน่วยในกระทรวงกลาโหมต้องปฏิบัติตามระเบียบปฏิบัติมาตรฐานการ
สง่ มอบหนา้ ทที่ างทหาร หากการเปลย่ี นผา่ นเกย่ี วขอ้ งกบั การโอนหนา้ ทหี่ รอื
พ้ืนท่ีจากกองก�ำลังทหารให้แก่หน่วยงานพลเรือน หรือองค์กรท้องถ่ินหรือ
องค์กรของชาติเจ้าบ้าน การเปล่ียนผ่านน้ันควรค�ำนึงถึงระเบียบปฏิบัติใน
การด�ำเนินการและข้อตกลงท่ีมีอยู่ของผู้บัญชาการเหตุการณ์ ปัจจัยส�ำคัญ
คอื การสง่ มอบสมดุ บนั ทกึ (ปมู ) ทไี่ ดบ้ นั ทกึ ไวใ้ นระหวา่ งการปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ข
สถานการณ์ สมดุ บนั ทกึ จะใหร้ ายละเอยี ดเกยี่ วกบั ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารทรี่ บั ผดิ ชอบ
โดยมีรูปภาพประกอบเหตุการณ์และการปฏิบัติที่เกิดขึ้น บัญชีรายช่ือ
เจ้าหนา้ ท่อี ืน่ ๆ รวมทง้ั เจ้าหนา้ ที่เขา้ ตอบสนองเหตุการณ์ทีไ่ ด้รบั ผลกระทบ
ควรส่งมอบไปกบั สมุดบนั ทึกตามทเี่ หน็ สมควร

๕-๖๗ แผนการเปลย่ี นผา่ นชว่ ยใหเ้ จา้ หนา้ ทค่ี น้ หาประโยชนท์ เี่ กดิ ขนึ้
ซึ่งสัมพันธ์กับภาพสุดท้ายและผลลัพธ์สุดท้ายที่ต้องการ มีความส�ำคัญ
อยา่ งยงิ่ ทต่ี อ้ งหากลมุ่ หรอื หนว่ ยงานทย่ี อมรบั ในบทบาทและความรบั ผดิ ชอบ
จากผู้บัญชาการกองก�ำลังเฉพาะกิจร่วม แผนการเปล่ียนผ่านยังช่วยใน
การค้นหาหน่วยงาน, ระเบียบปฏิบัติและข้อเสนอแนะรวมทั้งข้อพิจารณา
ทม่ี กี ารสง่ มอบ เมอ่ื มกี ารปฏบิ ตั ติ ามแผนการเปลย่ี นผา่ น กลมุ่ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั
การเปลี่ยนผ่านควรได้มีการถกแถลงถึงเกณฑ์ข้อก�ำหนดส�ำหรับการปฏิบัติ
การเปล่ียนผ่าน แผนดังกล่าวไม่ควรปกปิด, ต้องชัดเจน และกระชับได้
ใจความ–ใชค้ �ำ, คำ� ยอ่ ท่เี ข้าใจตรงกันในทุกลุ่ม

144

การปฏิบัติการแก้ไขสถานการณ์
อนั เน่อื งมาจากเคมี ชีวะ รงั สีและนิวเคลยี ร์

๕-๖๘ การเปลีย่ นผ่านอาจส�ำเร็จลงได้ โดยการสง่ มอบหน้าที่และ
พื้นท่ีพิเศษในบริเวณที่เกิดเหตุ กระบวนการเปลี่ยนผ่านเป็นการขับเคลื่อน
จากเหตุการณ์ที่ไม่ได้ยึดโยงกับตารางปฏิทิน การส่งมอบหน้าที่และพ้ืนท่ี
รับผิดชอบก็ต่อเม่ือมีหน่วยท่ีมีขีดความสามารถใกล้เคียงกันมารับมอบหรือ
ไม่มีความจ�ำเป็นอีกต่อไป ระเบียบปฏิบัติในการส่งมอบยุทโธปกรณ์และ
สิ่งอุปกรณ์ระหว่างหน่วยภายใต้กระทรวงกลาโหมกับหน่วยงานพลเรือน
หรอื ไปยงั หนว่ ยงานทอ้ งถน่ิ หรอื องคก์ ารของชาตเิ จา้ บา้ น – ตอ้ งกำ� หนดขนึ้
ใหเ้ ปน็ ไปตามระเบยี บและคำ� แนะน�ำตามท่ีไดส้ ง่ั การไว้แล้ว

๕-๖๙ ผู้วางแผนควรค้นหาหวั ข้อปจั จยั เปลี่ยนผา่ นทสี่ ำ� คญั ภายใน
ขอบเขตอ�ำนาจของหน่วย ซึ่งอาจรวมไปถึงการส่งกำ� ลังบ�ำรุง, การบริการ
ทางการแพทย์, การสื่อสาร, การรักษาความปลอดภัย และการบริการ
ทางเทคนิค ผู้วางแผนควรพัฒนาหัวข้อเกณฑ์ข้อก�ำหนดการเปลี่ยนผ่าน
เพอื่ ใหก้ ารตรวจสอบไดด้ ำ� เนนิ การตอ่ ไป ตวั บง่ ชที้ เี่ ลอื กไวอ้ ยา่ งดชี ว่ ยใหม้ น่ั ใจ
ถงึ วธิ กี ารทเ่ี หมาะสม และไดน้ ำ� มาใชเ้ ปน็ มาตรการขบั เคลอื่ นในระหวา่ งการ
เปลีย่ นผา่ น

การปฏิบตั ิการถอนก�ำลงั (Redeployment Operations)
๕-๗๐ การถอนก�ำลังเริ่มขึ้นอย่างเร็วท่ีสุดเท่าจะท�ำได้เมื่อบรรลุ

ผลส�ำเร็จตามเป้าหมาย หรือความจ�ำเป็นในการใช้ก�ำลังทหารลดลง
การวางแผนและการปฏบิ ตั กิ ารถอนกำ� ลงั ใหเ้ ปน็ ไปตามแนวปฏบิ ตั แิ ละระเบยี บ
ปฏิบัติปกติทางทหาร ข้อพิจารณาท่ีควรเอาใจใส่คือข้อก�ำหนดในการ
ตรวจพิสูจน์ทราบด้านกายภาพส�ำหรับความปลอดภัยของทรัพยากรที่
จะเคลอ่ื นยา้ ยออกจากบรเิ วณทเี่ กดิ เหตุ และควรกกั เกบ็ , ควบคมุ และ/หรอื
ปลอ่ ยทิง้ ไว้ ความปลอดภยั ของศพก็เปน็ สง่ิ ท่ตี ้องใหค้ วามสำ� คัญอย่างยิง่

145

การปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สีและนิวเคลยี ร์

๕-๗๑ ในระหว่างการถอนก�ำลังต้องมีการทบทวนหลังการปฏิบัติ
เพอ่ื ชว่ ยในการประเมนิ ผลการปฏบิ ตั ภิ ารกจิ และการปฏบิ ตั งิ าน การทบทวน
หลังการปฏิบัตคิ วรกล่าวถงึ หัวขอ้ ต่อไปน้ี

l ภารกจิ เดมิ คอื อะไร แถลงภารกจิ วา่ ไวอ้ ยา่ งไร และมกี าร
แบง่ ระดับการบังคับบญั ชาไวอ้ ยา่ งไร

l ควรต้องมีอะไร (ภารกจิ หรอื แผน)
l มีอะไรท่เี กิดจรงิ (อธิบายรายละเอียดของเหตุวิกฤต)
l เหตกุ ารณเ์ กดิ ขนึ้ ไดอ้ ยา่ งไร (เรอ่ื งจรงิ ทส่ี ำ� คญั อนั นำ� ไปสู่
เหตุวกิ ฤต)
l ทำ� ไมถึงเกดิ เหตุวิกฤต (ขอ้ วนิ ิจฉยั ถึงสาเหตุ)
l จะพัฒนาการปฏิบัติอย่างไรเมื่อเกิดเหตุในอนาคต
(กำ� หนดหนทางปฏิบัติอ่ืนๆ)
๕-๗๒ ในระหวา่ งการตอบสนองเหตกุ ารณ์ ขอ้ มูลทรี่ บั เขา้ มาและ
ขอ้ มูลส่งออกไป (ค�ำถามและการตอบค�ำถาม) ควรถูกบันทกึ และจดั เก็บไว้
เพื่อให้ก�ำลังพลสามารถน�ำกลับมาทบทวนข้อมูล และในเวลาต่อมาจะได้
เช่ือม่ันว่าได้ดำ� เนนิ การไปอยา่ งถูกตอ้ งครบถ้วนสมบูรณ์
๕-๗๓ หลังจากการปฏิบัติภารกิจตอบสนองเหตุการณ์ หน่วย
ปฏิบัติการตอบสนองควรบันทึกเป็นเอกสารเพื่อการเรียนรู้, ค้นหาหนทาง
ปฏิบัติท่ีตามมาหลังจากการปฏิบัติการ และจัดส่งส�ำเนาการทบทวนหลัง
การปฏบิ ตั เิ พอื่ รายงานหนว่ ยเหนอื ตามสายการบงั คบั บญั ชา เนอ้ื หาทส่ี ำ� คญั
ในเอกสารควรกล่าวถึงก�ำลังพลและสิ่งอุปกรณ์ส้ินเปลืองหรือค่าใช้จ่าย,
บันทึกรายการเหตุการณ์และข้อมูลทางการแพทย์ของก�ำลังพลท่ีเข้าร่วม
ตอบสนองเหตกุ ารณ์

146

การปฏบิ ัตกิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอ่ื งมาจากเคมี ชีวะ รังสีและนิวเคลียร์

๕-๗๔ กำ� หนดใหม้ กี ารเกบ็ รวบรวมบทเรยี นทใี่ ช้ในการปฏบิ ัตงิ าน
ภายในของเหล่าทัพ หรอื ตามสายการบังคับบญั ชาทกี่ ำ� หนด ซ่ึงเป็นไปตาม
ระเบียบปฏิบัติของแตล่ ะเหลา่ ทพั หรือสายการบงั คบั บัญชา

๕-๗๕ บันทึกเหตุการณ์ท่ีเกิดข้ึนในห้วงหลังจากเกิดเหตุฉุกเฉิน
การปฏบิ ตั ทิ เี่ กดิ ขนึ้ ในระหวา่ งทไี่ ดร้ บั การแจง้ เหต,ุ การตอบสนอง และการปฏบิ ตั ิ
ในขั้นการฟื้นฟู จะมีความส�ำคัญส�ำหรับตอบค�ำถามที่อาจถูกถามเกี่ยวกับ
งบประมาณประจำ� ปหี รอื การบรหิ ารทรพั ยากร, การเฝา้ ระวงั ทางการแพทย,์
การรกั ษาทางการแพทย์ และเกี่ยวกบั กจิ การศพ

๕-๗๖ การเก็บรักษาบันทึกข้อมูลท่ีมีความถูกต้อง ยังเอื้อให้มี
การเฝ้าติดตามปัญหาสุขภาพของก�ำลังพลชุดตอบสนองเหตุของกระทรวง
กลาโหมในระยะยาว ซ่ึงอาจเก่ียวข้องกับเหตุการณ์ท่ีเกิดข้ึน ควรค�ำนึงถึง
ข้อพิจารณาด้านการสนับสนุนบริการสุขภาพในระหว่างการปฏิบัติการ
ถอนกำ� ลงั ตอ่ ไปนี้

l ม่ันใจว่าได้ซักถามอย่างละเอียดเกี่ยวกับสุขภาพ และ
ความเสี่ยงจากโรคติดต่อกับ ก�ำลังพลหลังจากถูกส่งเข้าประจ�ำการ ซ่ึง
ดำ� เนินการกบั ก�ำลังพลท่ีถกู สง่ กลบั หรือกลบั จากการเขา้ ประจ�ำการ

l ดำ� เนนิ การเฝ้าระวังทางการแพทย์ในระยะยาว เพื่อตรวจ
หาเช้ือโรคแฝง เน่ืองจากการสัมผัสกับภัยคุกคามจากส่ิงแวดล้อมท่ีมีผลต่อ
สขุ ภาพแบบเฉยี บพลัน, แบบเรื้อรงั และอยใู่ นระยะแฝง

l ใชข้ อ้ มลู จากการเฝา้ ระวงั ดา้ นสขุ ภาพบนั ทกึ เปน็ เอกสาร
เก่ียวกับการเกิดโรค หรือเกิดผลอันตรายต่อสุขภาพจากการสัมผัสกับสาร
อันตราย, ด�ำเนินการสอบสวนการเกิดโรคระบาด, ตรวจสอบยุทธศาสตร์

147

การปฏบิ ตั ิการแก้ไขสถานการณ์
อนั เนือ่ งมาจากเคมี ชวี ะ รังสีและนวิ เคลยี ร์

การป้องกันและมาตรการตอบโต้ที่ก�ำหนดขึ้นมาใหม่ ส�ำหรับการส่งก�ำลัง
เขา้ ประจำ� การในปจั จบุ นั และในอนาคต และพฒั นาการของเชอื้ ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ
ความเสี่ยงในการเกิดโรคตดิ ตอ่

l ก�ำหนดข้อแนะน�ำในการจัดเก็บข้อมูลในการปฏิบัติการ
เพอ่ื สอบสวนเกยี่ วกบั คำ� ถาม-คำ� ตอบทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั สขุ ภาพจากการสง่ กำ� ลงั
เขา้ ประจำ� การ

l จัดให้มีการประเมินผลด้านสุขภาพแบบเผชิญหน้ากับ
ผผู้ า่ นการฝกึ ในการดแู ลสขุ ภาพ สำ� หรบั การถอนกำ� ลงั พลออกจากการประจำ� การ
ซ่ึงต้องกรอกข้อมูลลงในแบบพิมพ์ กห ๒๗๙๖ (DD Form 2796)
(การประเมินผลด้านสุขภาพภายหลังจากการส่งก�ำลังเข้าประจ�ำการ)
กำ� หนดตารางการสง่ ตอ่ เขา้ ทำ� การรกั ษาและการทนั ตกรรม รวมทงั้ การเยย่ี มเยอื น
เพ่อื ตดิ ตามเกีย่ วกบั ขอ้ กังวลหรอื ภาวะแทรกซ้อนต่อสขุ ภาพ

l ม่ันใจว่าก�ำลังพลกองหนุนได้รับการดูแลด้านสุขภาพ
และการทันตกรรม และการประเมินด้านความสามารถตามค�ำส่ัง กห
ที่ ๑๒๔๑.๐๑ (DODD 1241.01) กอ่ นทก่ี ำ� ลงั พลกองหนนุ ผนู้ นั้ จะพน้ ประจำ� การ
จากกองทัพ การช่วยดูแลทางการแพทย์และการทันตกรรมผนวกกับการ
ตดิ ตามดา้ นสขุ ภาพทจี่ ำ� เปน็ หลงั จากพน้ ประจำ� การจากกองทพั หากกำ� ลงั พล
ผูน้ ้ันไม่อยปู่ ระจำ� การในกองทพั อกี ตอ่ ไป

148

การปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชวี ะ รังสีและนิวเคลียร์

ผนวก ก
ยุทธวิธี เทคนิค และระเบียบปฏบิ ัติเพ่อื การจัดทำ� แผน

แผนการตอบสนองเหตุของหน่วยเพ่ือการแก้ไขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจาก คชรน. เปน็ คำ� แนะนำ� ของผบู้ งั คบั บญั ชาใหห้ นว่ ยปฏบิ ตั ติ าม
ในระหว่างการปฏิบัติการตอบสนองเหตุเพ่ือแก้ไขสถานการณ์ และในการ
ปฏบิ ตั ิการฟ้ืนฟู

การพฒั นาแผน (Plan Development)
ก-๑ ในแต่ละเหล่าทัพได้ใช้กระบวนการท�ำนองเดียวกันในการ

พฒั นาแผน ตารางท่ี ก-๑ เป็นตัวอยา่ งรายการตรวจสอบในระหว่างด�ำเนิน
การจัดทำ� แผนเพอื่ แกไ้ ขสถานการณ์อันเนอื่ งมาจาก คชรน.

ตารางที่ ก-๑ ตัวอยา่ งรายการตรวจสอบเพ่อื พฒั นาแผน

รับภารกจิ
ด�ำเนินการวเิ คราะห์ภารกจิ
วิเคราะห์คำ� สง่ั จากหน่วยเหนอื
ดำ� เนินการประเมินภัยคกุ คาม
ดำ� เนนิ การประเมนิ สภาพแวดลอ้ มการปฏิบัตกิ าร
ตรวจสอบกิจหรืองานท่ีมีลักษณะจ�ำเพาะ, งานท่ีมีลักษณะเป็นนัยส�ำคัญ,
งานที่ส�ำคญั ย่งิ (วิเคราะหภ์ ารกิจ-ไปส-ู่ งาน)
ดำ� เนนิ การประเมินขีดความสามารถ
ดำ� เนนิ การวิเคราะห์ความลอ่ แหลม
ตรวจสอบข้อจำ� กดั
คน้ หาความจรงิ และตั้งสมมตฐิ าน
ดำ� เนนิ การประเมนิ ความเสยี่ ง

149

การปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนื่องมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลียร์

 จดั ทำ�แผน ตรวจสอบความตอ้ งการขา่ วสำ�คญั ยง่ิ ของผบู้ งั คบั บญั ชาในขน้ั ตน้
 ตรวจสอบความตอ้ งการในการสำ�รวจสถานที/่ ดำ�เนนิ การสำ�รวจ
(การลาดตระเวน)
 เขียนภารกิจแถลงใหม่
 ดำ�เนนิ การแถลงผลการวิเคราะห์ภารกจิ
 ขออนุมัตภิ ารกิจแถลงใหม่
 พัฒนาเจตนารมณ์ของผู้บงั คับบัญชาในขน้ั ตน้
 แจกจ่ายคำ�แนะนำ�ของผบู้ ังคบั บญั ชา
 ดำ�เนินการพฒั นาหนทางปฏบิ ตั ิ
 ดำ�เนนิ การวเิ คราะห์หนทางปฏิบตั ิ
 รบั ทราบการอนมุ ัตหิ นทางปฏิบตั ิ
 จดั ทำ�แผน

ก-๒ การพฒั นาแผนการตอบสนองเหตทุ ส่ี มบรู ณ,์ มกี ารบรู ณาการ
และสามารถปฏิบัติได้ เป็นความรับผิดชอบของผู้บังคับบัญชา จุดส�ำคัญ
ท่ีต้องพิจารณาในระหว่างการพัฒนาแผนตอบสนองเหตุการณ์เพื่อแก้ไข
สถานการณ์อันเนือ่ งมาจาก คชรน. ไดค้ รอบคลุมไปถงึ ประเดน็ ต่อไปนี้

l จดั เตรยี มคำ� แถลงภารกจิ ดว้ ยขอ้ ความทส่ี นั้ กระชบั และชดั เจน
l ถ่ายทอดเจตนารมณข์ องผูบ้ ังคับบัญชา
l มงุ่ เนน้ ไปทกี่ ารปฏบิ ัตขิ องหนว่ ยรอง
l จดั เตรยี มกจิ หรอื งาน,การปฏบิ ตั ,ิ ขอ้ จำ� กดั และคำ� แนะนำ�
ในการประสาน
l จัดเตรียมอนผุ นวก/ผนวก (หากจ�ำเป็น) ประกอบคำ� ส่ัง
เพื่อขยายความเพิม่ เตมิ ซง่ึ ไม่ไดก้ ล่าวไวใ้ นตอนต้น
l เห็นชอบให้ผู้บังคับบัญชาหน่วยรองจัดเตรียมแผนให้
การสนับสนุน
l อยา่ ยบั ยง้ั ความคิดริเริ่ม
150

การปฏิบัตกิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอื่ งมาจากเคมี ชวี ะ รังสีและนิวเคลียร์

ก-๓ รปู แบบของแผนตอบสนองเหตขุ องหน่วยเป็นไปตามรปู แบบ
มาตรฐานของแผนยุทธการ และรูปแบบค�ำสั่งมี ๕ ย่อหน้า กระน้ันก็ยัง
สามารถปรบั เปลยี่ นใหต้ รงกบั ความตอ้ งการทมี่ ลี กั ษณะจำ� เพาะ สำ� หรบั การ
ปฏิบตั ิการแก้ไขสถานการณอ์ ันเนอื่ งมาจาก คชรน. ขนั้ ตอนพื้นฐานส�ำหรับ
การพฒั นาแผนตอบสนองเหตขุ องหนว่ ย มีดังนี้

l รวบรวมและแปลผลขอ้ มลู ทีไ่ ด้มา
l จัดท�ำบทสรุปและแผนข้ันต้น บทสรุปของแผนท�ำให้
ผู้อ่านเข้าใจถึงใจความส�ำคัญเกี่ยวกับขอบเขตและจุดมุ่งหมายของแผน
ส�ำหรับแผนข้ันต้นได้กล่าวถึงการปฏิบัติขั้นพ้ืนฐาน โดยมีส่วนขยายความ
(อนผุ นวก/ภาคผนวก) ซ่งึ แผนดังกล่าวควรจดั ทำ� ก่อนแผนที่จะเป็นเอกสาร
ที่สมบูรณ์ แผนข้ันต้นมีรูปแบบเป็นไปตามรูปแบบของค�ำสั่ง ประกอบ
ด้วย ๕ หัวข้อ โดยได้ให้รายละเอียดเกย่ี วกับ สถานการณ์, แผนการปฏิบตั ,ิ
เจตนารมณ์ของผู้บังคับบัญชา, แนวความคิดในการปฏิบัติ, กิจ (งาน),
คำ� แนะนำ� ในการประสาน, แนวความคดิ ในดา้ นธรุ การและการสง่ กำ� ลงั บำ� รงุ
และแนวความคิดในการควบคุมบงั คบั บัญชา
l ก�ำหนดแผนการปฏิบัติ ตรวจสอบและมอบความ
รับผิดชอบ ส�ำหรับการพัฒนา อนุผนวกและผนวก และมอบหมายกิจ
โดยเวน้ วนั ท่เี อาไว้ก่อนเพ่ือให้เสร็จสมบรู ณ์ อนุผนวกใหร้ ายละเอียดที่ไม่ได้
บรรจุรวมอยู่ในแผนขั้นต้น โดยที่อนุผนวกมักเขียนเพ่ือความชัดเจน
และท�ำให้แผนข้ันต้นมีประโยชน์มากยิ่งขึ้น อนุผนวกอาจกล่าวถึงการจัด
เฉพาะกิจ, การสง่ กำ� ลังบำ� รุง, การขา่ วกรอง, ก�ำลงั พล, การปฏิบัตกิ าร และ
ความหลากหลายในเรื่องจ�ำเพาะในการแก้ไขสถานการณ์อันเนื่องมาจาก
คชรน. ทั้งหมดท่ีกล่าวมาเป็นเพียงแค่ความต้องการแต่ก็เป็นสิ่งที่จ�ำเป็นใน
แต่ละอนุผนวกยังสัมพันธ์กับลักษณะของการปฏิบัติการแก้ไขสถานการณ์
อนั เนอื่ งมาจาก คชรน. (เช่น การทำ� ลายลา้ งพษิ ผปู้ ว่ ยจำ� นวนมาก)

151

การปฏบิ ตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชวี ะ รังสีและนิวเคลยี ร์

l พฒั นาการประสานและทบทวนแผน ในแตล่ ะเหลา่ ทพั มี
คมู่ อื แนะนำ� ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั การวางแผน, การจดั หนว่ ย, และการประสานของ
ฝ่ายอำ� นวยการโดยอสิ ระ (คมู่ อื ADRP 5-0, NWP 5-01, AFMAN 10-401,
and MCWP 5-1)

l แผนขน้ั สดุ ทา้ ยและเสนอใหผ้ บู้ งั คบั บญั ชาพจิ ารณาและ
อนมุ ัติ แผนขั้นสดุ ทา้ ยควรจะ.-

 มคี วามสอดคลอ้ งกบั ภารกจิ การจดั /ทตี่ งั้ หนว่ ยทหาร
และความรับผิดชอบ

 ม่งุ ให้เปน็ ไปตามแนวทางด้านยุทธวธิ ี
 มรี ายละเอยี ดมากพอสำ� หรบั การปฏบิ ตั ทิ เ่ี ปน็ การเฉพาะ
 เขา้ ใจง่าย
 ปฏบิ ตั ไิ ด้อย่างรวดเรว็ และเด็ดขาด หากจ�ำเป็น
ก-๔ หลังจากการอนุมัติของผู้บังคับบัญชาแล้ว แผนตอบสนอง
เหตุเพอ่ื แก้ไขสถานการณ์อนั เนอ่ื งมาจาก คชรน. ของหน่วยก็จะกลายเปน็
“ค�ำสั่งยุทธการ”

การจดั ทำ�แผนปฏบิ ัติการของหนว่ ย (Unit Operation Planning)
ก-๕ จากแผนยุทธการท�ำให้เกิดความเข้าใจในสถานการณ์,

เจตนารมณ์ของผบู้ ังคับบัญชา, แนวความคดิ ในการปฏบิ ัติ และกิจเฉพาะท่ี
ได้มอบให้หนว่ ยรองทกุ หน่วย

ก-๖ ในรูปที่ ก-๑ แสดงรูปแบบตัวอย่างแผนยุทธการของหน่วย
เพ่ือแก้ไขสถานการณ์อันเนื่องมาจาก คชรน. ดังที่กล่าวมาแล้วในข้างต้น
หน่วยมีความยืดหยุ่นในการปรับเปลี่ยนแผนให้เหมาะกับความต้องการ
เป็นการเฉพาะได้

152

การปฏิบตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเน่อื งมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนวิ เคลยี ร์

(การกำ�หนดชน้ั ความลบั )
ชดุ ท.่ี .....ของ......ชดุ
หน้า......ของ......หน้า
หน่วยท่ีออกคำ�ส่งั
หมู่ วัน เวลา
ทห่ี นังสือ
แผนยทุ ธการ .................. (ชอ่ื รหสั )
อ้างถงึ : แผนท่,ี ผงั , แผ่นบรวิ าร, และเอกสารท่ีเก่ยี วขอ้ ง
เขตเวลาที่ใชท้ ั่วทั้งคำ�สง่ั นี้ ..................
การจดั เฉพาะกิจ
๑. สถานการณ์
ก. เหตกุ ารณก์ ารแกไ้ ขสถานการณ์
(๑) บรเิ วณ (พิกัด)
(๒) ช่ือ
(๓) รายละเอียดโดยยอ่
(๔) ข้อมลู เก่ยี วกับผู้ประสบภัย
(ก) สง่ิ บ่งช้,ี ลักษณะอาการ และประวัติ
(ข) จำ�นวนผปู้ ระสบภยั (ตาย, บาดเจบ็ และมโี อกาสไดร้ บั ผลกระทบ)
(ค) บริเวณทเ่ี กิดการบาดเจ็บ
(ง) การทำ�ลายลา้ งพษิ ฉกุ เฉนิ (เมอ่ื ไร, ทไ่ี หน และวธิ กี ารทำ�ลายลา้ ง
พษิ ทีม่ กี ารยนื ยัน) หรือการทำ�ลายลา้ งพษิ ผปู้ ่วยจำ�นวนมาก (เม่ือไร, ทไ่ี หน)
ข. สภาพแวดล้อม
(๑) สภาพอากาศ
(ก) ในปัจจุบนั (อกี ๑๒ ชม. ขา้ งหนา้ )
• อุณหภูมิ

(การกำ�หนดช้นั ความลบั )
รูปที่ ก-๑ ตวั อยา่ งรปู แบบแผนยทุ ธการ เพ่อื แก้ไขสถานการณอ์ ันเน่อื งมาจาก คชรน.

153

การปฏบิ ตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอ่ื งมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนิวเคลียร์

(การกำ�หนดช้นั ความลบั )
• ความชืน้ /หยาดนา้ํ ฟ้า
• ความกดอากาศ
• ความเร็วลม
• ทศิ ทางลม (จากทิศ)
• ปริมาณเมฆปกคลุมท้องฟา้
• ข้อมูลแสงที่เกี่ยวข้อง (ห้วงเวลาตอนกลางวัน, เวลา
ดวงอาทติ ยข์ น้ึ ,ดวงจนั ทรข์ น้ึ ,ดวงจนั ทรต์ ก,ดวงจนั ทรเ์ สย้ี ว
และเปอร์เซ็นต์ของแสงในเวลากลางคนื )
(ข) ผลกระทบจากสภาพอากาศปจั จบุ นั ตอ่ กำ�ลงั พล, ยทุ โธปกรณ,์
บรเิ วณเกดิ เหตุ และสถานทท่ี เ่ี กดิ เหตุ
(ค) การพยากรณอ์ ากาศ (ใน ๑๒ ถึง ๒๔ ชม. ขา้ งหน้า)
• การพยากรณ์ทว่ั ไป
• อุณหภูมิสงู /ต่ํา
• แนวโน้มความกดอากาศ
• ขอ้ มูลแสงทเ่ี กย่ี วขอ้ ง (หว้ งเวลาตอนกลางวัน, เวลาดวง
อาทิตยข์ ้ึน, ดวงจันทร์ขึ้น, ดวงจนั ทรต์ ก, ดวงจนั ทรเ์ ส้ยี ว
และเปอรเ์ ซน็ ตข์ องแสงในเวลากลางคืน)
(ง) การพยากรณ์อากาศ (ใน ๒๔ ถงึ ๔๘ ชม. ขา้ งหนา้ )
• การพยากรณ์ทั่วไป
• อุณหภมู ิสงู /ตาํ่
• แนวโน้มความกดอากาศ
• ข้อมลู แสงที่เกี่ยวข้อง (หว้ งเวลาตอนกลางวัน, เวลาดวง
อาทติ ย์ข้นึ , ดวงจนั ทร์ขนึ้ , ดวงจนั ทรต์ ก, ดวงจนั ทร์เสย้ี ว
และเปอรเ์ ซ็นต์ของแสงในเวลากลางคืน)

(การกำ�หนดชนั้ ความลับ)
รปู ท่ี ก-๑ ตวั อยา่ งรปู แบบแผนยุทธการ เพ่ือแกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอ่ื งมาจาก คชรน. (ต่อ)

154

การปฏิบตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอื่ งมาจากเคมี ชีวะ รังสแี ละนิวเคลียร์

(การกำ� หนดช้นั ความลบั )
(จ) ผลกระทบจากสภาพอากาศใน ๑๒ ถึง ๔๘ ชม. ขา้ งหนา้
ตอ่ กำ� ลงั พล, ยทุ โธปกรณ,์ บรเิ วณเกดิ เหตุ และสถานทท่ี เี่ กดิ เหตุ
(๒) บริเวณและสถานท่เี กิดเหตุ เพื่อแก้ไขสถานการณ์
(ก) บรเิ วณท่ีเกิดเหตุ
• สภาพภูมิประเทศ
• จำ� นวนประชาชน
• ถนนที่สามารถเข้าถึงได้
• ความแออัดของพ้ืนทแ่ี ละสง่ิ กดี ขวาง
(ข) การพรรณนารายละเอยี ดสถานทเี่ กดิ เหตุ เพอื่ แกไ้ ขสถานการณ์
(ค) ผบ.เหตุการณ์ ก�ำหนดพื้นทที่ อี่ ยูห่ ่างออกมา
(ง) พื้นท่ีโดยรอบทสี่ �ำคัญ ซง่ึ อาจไดร้ บั ผลกระทบจากอนั ตราย
ค. ภัยคุกคาม การประเมนิ ภัยคุกคามรวมถึงการปฏิบตั ทิ เ่ี กดิ ขนึ้ ในสถานที่
ที่เกิดเหต,ุ โอกาสหรอื ความเป็นไปไดส้ ำ� หรบั หนทางปฏิบตั ใิ นอนาคตที่ส่งผลเลวรา้ ย,
ความเปน็ ไปไดท้ เ่ี กดิ เหตกุ ารณก์ อ่ การรา้ ยหลายเหตกุ ารณท์ เ่ี กดิ ขนึ้ พรอ้ มกนั และโอกาส
ทจี่ ะมกี ารใชว้ ตั ถรุ ะเบดิ แบบแสวงเครอ่ื ง หรอื กลไกปลอ่ ยกระจายสารเคมี ทมี่ เี ปา้ หมาย
ที่เจาะจงไปยังขีดความสามารถของผู้ตอบสนองเหตุ หากไม่ได้จัดเตรียมอนุผนวก
ข่าวกรองแยกออกต่างหาก ขา่ วกรองในขณะน้ันควรกลา่ วถึงหวั ขอ้ ตอ่ ไปน้ี
(๑) การพสิ จู นท์ ราบผกู้ อ่ การรา้ ย, อดุ มการณ์ หรอื เปา้ หมาย (หากทราบ)
(๒) การพิสจู นท์ ราบสาร คชรน. ในเบ้อื งตน้
(ก) สารทที่ ราบ
(ข) สารท่ีอาจเป็นไปได้
(ค) วิธีการปลอ่ ยกระจาย
(ง) การกระจายของกลุ่มไอ (แบบจ�ำลองอนั ตราย)

(การกำ�หนดชัน้ ความลบั )
รปู ท่ี ก-๑ ตัวอยา่ งรปู แบบแผนยทุ ธการ เพื่อแกไ้ ขสถานการณ์อนั เน่ืองมาจาก คชรน. (ตอ่ )

155

การปฏิบัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเน่อื งมาจากเคมี ชีวะ รังสแี ละนวิ เคลยี ร์

(การกำ�หนดชั้นความลับ)

(๓) กลไกขั้นทตุ ิยภูมิหรืออนั ตรายเพม่ิ เตมิ
ง. หนว่ ยระดบั สงู /หนว่ ยใหก้ ารสนบั สนนุ (ชอื่ ผปู้ ระสานงานและหมายเลข
โทรศพั ท)์ แผนควรรวมไปถงึ ภารกจิ , เจตนารมณข์ องผบู้ งั คบั บญั ชา และแนวความคดิ
ในการปฏิบัติ ส�ำหรับ บก.หน่วยเหนือ ๑ ระดับ และเหนือขึ้นไป ๒ ระดับ (หากมี)
หวั ข้อย่อยระบถุ งึ ชุดปฏบิ ตั ิทหารเพ่ิมเตมิ เพอ่ื การตอบสนองเหตุ ซึ่งส่งเขา้ ประจำ� การ
ในสถานที่เกิดเหตุ ค�ำสั่งเป็นส่วนๆ สามารถน�ำมาใช้เพ่ือปรับข้อมูลให้เป็นปัจจุบัน
ตามพฒั นาการของสถานการณ์ การปฏิบตั ขิ องหน่วยทเี่ ปน็ ลักษณะส�ำคญั ของหนว่ ย
ตอบสนองเหตุ หากทราบ, ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับระบบบัญชาการเหตุการณ์ในพื้นท่ี
ปฏิบัตกิ าร ซึง่ อาจรวมไปถงึ
(๑) ภารกิจของผ้บู ังคบั บัญชาหน่วยเหนือ
(๒) เจตนารมณ์ของผ้บู ังคบั บัญชาหน่วยเหนอื
(๓) นายทหารประสานงานของกระทรวงกลาโหม
(๔) ทรัพยากรอ่นื ๆ ของกองก�ำลังเฉพาะกจิ
(๕) ผู้ประสานงานประจ�ำทตี่ งั้ หนว่ ยทหารทีใ่ ห้การสนับสนนุ
(๖) สำ� นกั งานลดภยั คกุ คามของกระทรวงกลาโหม
(๗) ผูเ้ ชีย่ วชาญเฉพาะทางของกระทรวงกลาโหม
(ก) ด้านเคมี
(ข) ดา้ นชวี ะ
(ค) ดา้ นรงั สี
(ง) ดา้ นนวิ เคลียร์
(จ) แบบจำ� ลองความเปน็ อันตราย

(การก�ำหนดชั้นความลบั )

รูปที่ ก-๑ ตัวอย่างรูปแบบแผนยทุ ธการ เพือ่ แกไ้ ขสถานการณ์อันเนือ่ งมาจาก คชรน. (ต่อ)

156

การปฏิบตั ิการแก้ไขสถานการณ์
อันเน่ืองมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลยี ร์

(การก�ำหนดชน้ั ความลับ)
จ. การบญั ชาการเหตกุ ารณ์ (ชอ่ื ผปู้ ระสานงาน, หนว่ ยงาน, หมายเลขโทรศพั ท์
หรอื ความถวี่ ทิ ย)ุ
(๑) การบัญชาการเด่ยี วหรือการบญั ชาการรวม
(๒) ผูบ้ ญั ชาการเหตกุ ารณ์
(๓) นายทหารด้านความปลอดภัย
(๔) นายทหารสารสนเทศ
(๕) นายทหารติดต่อ
(๖) สว่ นแผน
(๗) สว่ นปฏิบัติการ
(๘) สว่ นสง่ กำ� ลงั บำ� รุง
(๙) สว่ นการเงนิ /ธุรการ
ฉ. หนว่ ยทพ่ี รอ้ มเขา้ แกไ้ ขสถานการณ์ (สว่ นแยก, สว่ นสมทบ) อยา่ ใหข้ อ้ มลู ซาํ้
หากมีข้อมูลนอี้ ย่แู ล้วในรายการ การจัดเฉพาะกิจ หรืออนผุ นวก ก (การจัดเฉพาะกจิ )
ใส่ข้อมูลท้ังหมดในรายการการจัดเฉพาะกิจหรือในอนุผนวก ก พร้อมกับให้ดูใน
การจดั เฉพาะกจิ หรอื ดทู ่ี อนผุ นวก ก อยา่ งไรกต็ าม หากไมม่ ขี อ้ มลู ในการจดั เฉพาะกจิ
ใหจ้ ดั ท�ำรายการสว่ นแยกและสว่ นสมทบส่งให้ บก. ทอี่ อกคำ� สงั่ ระบุถึงส่วนแยกและ
สว่ นสมทบทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพ ถา้ แตกตา่ งจากคำ� สงั่ ยทุ ธการหรอื แผนยทุ ธการทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ
(๑) ชุดปฏิบัตกิ ารจัดการวัตถุอนั ตราย (HAZMAT)
(๒) ชุดปฏิบตั ิการทำ� ลายล้างพิษ
(๓) ชดุ ปฏบิ ัติการการบรกิ ารแพทยฉ์ ุกเฉนิ
(๔) ชุดปฏิบตั ิการการบริการดบั เพลิง
(๕) เจา้ หนา้ ทบี่ งั คบั ใชก้ ฎหมาย/เจา้ หนา้ ทรี่ กั ษาความปลอดภยั ของทอ้ งถนิ่
(๖) ชดุ ปฏิบัตกิ ารเก็บกู้และท�ำลายวตั ถุระเบิดของทอ้ งถิน่
(๗) ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารเกบ็ กแู้ ละทำ� ลายวตั ถรุ ะเบดิ ระดบั ชาติ หรอื ของกองทพั

(การกำ�หนดชั้นความลบั )
รปู ที่ ก-๑ ตวั อยา่ งรปู แบบแผนยุทธการ เพ่ือแก้ไขสถานการณ์อันเนอื่ งมาจาก คชรน. (ต่อ)

157

การปฏบิ ตั ิการแก้ไขสถานการณ์
อนั เน่ืองมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

(การกำ�หนดชั้นความลับ)
(๘) โรงพยาบาล
(๙) องคก์ รหรอื หนว่ ยงานของรฐั (เชน่ ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารสนบั สนนุ พลเรอื น
ตอบโตอ้ าวุธทีม่ ีอำ� นาจทำ� ลายสูง)
(๑๐) หน่วยงาน/องคก์ รระดับชาติ
(๑๑) องค์กรอาสาสมคั รเอกชน
(๑๒) อื่นๆ
๒. ภารกิจ กล่าวถึงภารกิจท่ีได้แปรเปล่ียนไปในกระบวนการจัดท�ำแผน ไม่มี
หัวข้อย่อยในค�ำแถลงภารกิจ ซึ่งครอบคลุมไปถึงหัวข้อภารกิจในค�ำสั่งด้วย ค�ำแถลง
ภารกจิ ควรสนั้ กระชบั และมงุ่ เนน้ ไปทคี่ วามพยายามของหนว่ ยตอบสนองเหตุ ตวั อยา่ งเชน่
โดยค�ำส่ังของ ......................ให้ หน่วยตอบสนองเหตุเพื่อการแก้ไขสถานการณ์
อันเนื่องมาจาก คชรน. เขา้ ประจ�ำการไม่ช้าไปกวา่ เวลา .............. ณ ต�ำแหน่ง (พกิ ัด)
............. เพอื่ ประเมนิ โอกาสเกดิ อนั ตราย, ใหข้ อ้ เสนอแนะแก่ ผบ.เหตกุ ารณ์ ในการแกไ้ ข
สถานการณ์ท่ีอาจเก่ียวข้องกับ คชรน. รวมท้ังเอ้ือต่อการเคลื่อนย้ายก�ำลังทหารและ
หน่วยงานของรัฐเพิ่มเติม เพ่ือช่วยในการแก้ไขสถานการณ์ ท้ังน้ีเป็นการป้องกัน
การสูญเสียชีวิต, การบาดเจ็บของประชาชน และความเสียหายต่อทรัพย์สิน
๓. แนวความคิดในการปฏิบตั ิ
ก. เจตนารมณ์ของผู้บังคับบัญชา กล่าวถึงเจตนารมณ์ของผู้บังคับบัญชา
ที่ได้แปรเปลี่ยนไปในระหว่างการจัดท�ำแผน อธิบายถึงมุมมองของผู้บังคับบัญชาใน
การปฏิบัติการ, อธิบายถึงวัตถุประสงค์, ผลลัพธ์สุดท้ายที่ต้องการ และแสดงให้เห็น
วิธกี ารปฏบิ ัตกิ าร ทเี่ อือ้ ตอ่ การปฏบิ ัตกิ ารในอนาคต
(๑) กจิ เฉพาะ (งาน) ทส่ี �ำคัญ (เปา้ หมายของ ผบ.เหตุการณ)์
(๒) ผลลัพธ์สดุ ท้ายที่ตอ้ งการ

(การก�ำหนดชัน้ ความลับ)
รูปท่ี ก-๑ ตวั อย่างรูปแบบแผนยทุ ธการ เพอ่ื แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนือ่ งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

158

การปฏิบตั ิการแก้ไขสถานการณ์
อันเนอื่ งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สีและนวิ เคลยี ร์

(การกำ� หนดช้ันความลับ)
ข. แนวความคิดในการปฏิบัติ (ทั่วไป) แนวความคิดในการปฏิบัติอาจ
มีหัวข้อเดียว แต่อาจแบ่งเป็น ๒ หัวข้อย่อย หรือมากกว่าก็ได้ หากมีข้อความยาว
มากเกินไป แนวความคิดในการปฏิบัติอาจแยกออกเป็นอนุผนวกก็ได้ แนวความคิด
ในการปฏิบัติอยู่บนพ้ืนฐานของค�ำแถลงถึงหนทางปฏิบัติ จากกระบวนการ
แสวงขอ้ ตกลงใจ อยา่ งนอ้ ยทส่ี ดุ กเ็ ปน็ การใหข้ อ้ มลู รายละเอยี ดอยา่ งเพยี งพอ เพอ่ื ใหม้ น่ั ใจ
วา่ เจตนารมณแ์ ละวตั ถปุ ระสงคข์ องผบู้ งั คบั บญั ชาเกดิ ความเขา้ ใจทต่ี รงกนั นอกจากนนั้
ยังควรก�ำหนดล�ำดับความเร่งด่วนของการสนับสนุน และกิจเฉพาะท่ีได้มอบให้แก่
หนว่ ยตอบสนองเหตุ แนวความคดิ ...
• การใช้หนว่ ยตอบสนองเหตุ
• ระบถุ งึ การแจกจ่ายส่ิงอุปกรณป์ ้องกัน และการน�ำไปใช้งาน
• การบูรณาการร่วมกันกับหน่วยหลักๆ ภายในระบบตอบสนอง
เหตุการณ์ ซ่ึงรวมไปถึงหน่วยก�ำลังรบและหน่วยกองหนุน ซ่ึงอาจเก่ียวข้องกับ
การบรรเทาสถานการณ์
• ลกั ษณะการปฏบิ ตั กิ ารอน่ื ๆ ทผี่ บู้ งั คบั บญั ชาพจิ ารณาความเหมาะสมแลว้
เพ่ือให้แนวความคิดชัดเจนขึ้น และให้ม่ันใจว่าความพยายามมีเอกภาพ หากข้อความ
เกยี่ วกบั การบรู ณาการและการประสานงานยาวเกนิ ไป อาจนำ� ไปกลา่ วไวใ้ น อนผุ นวก
ไดต้ ามความเหมาะสม
เมอื่ การปฏบิ ตั กิ ารเกย่ี วขอ้ งกบั ขน้ั การปฏบิ ตั ิ มากกวา่ ๒ ขนั้ ทมี่ คี วามแตกตา่ ง
กันอย่างชัดเจน การจัดเตรียมแนวความคิดในการปฏิบัติ อาจแบ่งเป็นหัวข้อย่อย
เพอ่ื อธบิ ายรายละเอยี ดในแตล่ ะขน้ั การปฏบิ ตั ิ การกำ� หนดขน้ั การปฏบิ ตั ใิ หก้ ำ� หนดเปน็
“ข้ัน” ตามด้วยตัวเลขโรมัน เชน่ “ขนั้ I”
หมายเหตุ ขน้ึ อยกู่ บั การพจิ ารณาความเหมาะสมของผบู้ งั คบั บญั ชา, ระดบั การบงั คบั บญั ชา
และความยุ่งยากซับซ้อนในการปฏิบัติการ หัวข้อย่อยต่อไปนี้เป็นตัวอย่างท่ี
อาจจำ� เปน็ ตอ่ แนวความคดิ ในการปฏบิ ัติ
ค. การลาดตระเวนและการเฝา้ ตรวจ หวั ขอ้ นคี้ วรเปน็ แผนการลาดตระเวน
และเฝา้ ตรวจทมี่ ลี กั ษณะจำ� เพาะ และอธบิ ายถงึ ความเชอ่ื มโยงกบั แนวความคดิ ในการ
ปฏบิ ตั ิข้ันพื้นฐาน

(การกำ�หนดชนั้ ความลบั )
รูปที่ ก-๑ ตวั อยา่ งรปู แบบแผนยทุ ธการ เพื่อแก้ไขสถานการณ์อนั เนอื่ งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

159

การปฏิบตั กิ ารแก้ไขสถานการณ์
อันเนื่องมาจากเคมี ชวี ะ รังสีและนวิ เคลียร์

(การกำ�หนดชัน้ ความลบั )
ง. การปฏบิ ตั กิ ารรกั ษาความปลอดภยั ในแผนควรระบถุ งึ ความตอ้ งการใน
การรักษาความปลอดภยั สถานท่เี กิดเหตุ
จ. ขอ้ พิจารณาในด้านสิ่งแวดลอ้ ม ควรระบถุ งึ สถานท่เี กดิ เหตุท่ีไมส่ ามารถ
น�ำไปพิจารณา เปน็ สภาพภมู ปิ ระเทศท่มี ลี ักษณะจ�ำเพาะ (ประชาชนในทอ้ งถิ่น, ฐาน
ผลิตดา้ นอตุ สาหกรรม, องค์ประกอบของดิน)
ฉ. คำ� แนะนำ� ในการประสาน จดั ทำ� รายการเฉพาะคำ� แนะนำ� ทใี่ ชใ้ นการประสาน
ตงั้ แต่ ๒ หนว่ ย ขนึ้ ไป และทไ่ี มไ่ ดก้ ำ� หนดไวใ้ น รปจ. ของหนว่ ย โดยทหี่ วั ขอ้ นจ้ี ะปรากฏ
ในหวั ขอ้ ยอ่ ยสดุ ทา้ ยในหวั ขอ้ ที่ ๓ สำ� หรบั คำ� แนะนำ� ทยี่ งุ่ ยากซบั ซอ้ น ควรกำ� หนดไวใ้ น
อนผุ นวก ขอ้ มลู ตอ่ ไปนค้ี วรกำ� หนดไวใ้ นคำ� แนะนำ� ในการประสาน
• เวลาหรือเงื่อนไขทีแ่ ผนหรือค�ำสั่งมีผลบงั คบั ใช้
• ความตอ้ งการขา่ วสารสำ� คญั ยง่ิ สำ� หรบั ผบู้ งั คบั บญั ชา จดั ทำ� รายการ
ความตอ้ งการขา่ วกรองตามลำ� ดบั ความเรง่ ดว่ น, ขอ้ มลู ในสว่ นกำ� ลงั ฝา่ ยเราทสี่ ำ� คญั ยงิ่ ,
ความตอ้ งการขอ้ มลู ของกำ� ลงั ฝา่ ยเรา, มาตรการควบคมุ ลดความเสย่ี ง
(๑) ขัน้ I, การสง่ ก�ำลงั เข้าประจำ� การในข้ันต้น – การปฏิบตั กิ ารของ
หน่วยด�ำเนินตอ่ เนอ่ื งไปเมอ่ื ไดร้ บั การแจง้ เตอื น
(ก) บันทึกการระดมสรรพกำ� ลงั
(ข) รายงานสถานภาพกำ� ลงั รบ/การส่งกำ� ลงั บ�ำรุงประจำ� วัน
(๒) ขั้น II, การสง่ ก�ำลงั เขา้ ประจ�ำการ – เริม่ ดว้ ยการรบั ภารกิจ และ
จบลงด้วยการมาถงึ ท่ีรวมพลในสถานทีเ่ กดิ เหตุ
(ก) ปฏิบัติตามระเบียบปฏิบัติเม่ือได้รับการแจ้งเตือน/การเข้าท่ี
รวมพล
(ข) ส่งหน่วยตอบสนองเหตุเข้าประจ�ำการ
(ค) ออกค�ำสง่ั เตรียม (ค�ำสง่ั เตือน)/ค�ำสัง่ ยทุ ธการ
(ง) ปฏิบตั ิการระวงั ปอ้ งกนั
(๓) ขั้น III, การปฏิบัติการตอบสนอง – เร่ิมด้วยการเข้าท่ีรวมพล
จบลงดว้ ยการปฏิบัติกิจส�ำเรจ็ ตามที่ได้รับมอบหมายจากผ้บู ญั ชาการเหตุการณ์

(การกำ� หนดชน้ั ความลับ)
รปู ท่ี ก-๑ ตัวอย่างรูปแบบแผนยุทธการ เพอื่ แกไ้ ขสถานการณ์อนั เน่อื งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

160

การปฏบิ ตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชีวะ รงั สีและนวิ เคลยี ร์

(การก�ำหนดช้ันความลบั )
(ก) ดำ� เนนิ การประสานงาน/ส่งส่วนลว่ งหน้า
(ข) ด�ำเนินการปฏิบตั กิ ารท�ำลายลา้ งพิษให้แกห่ นว่ ย
(ค) จัดตั้งและด�ำรงการปฏิบัตงิ านของศูนย์ปฏิบตั ิการ
(ง) จดั ต้ังและดำ� รงการปฏิบัตกิ ารติดต่อสอ่ื สาร
(จ) จดั ใหม้ กี ารปฏิบัติการสนบั สนุนการส่งกำ� ลงั บำ� รุง
(ฉ) ด�ำเนินการปฏบิ ตั กิ ารสนับสนุนด้านธรุ การ
(ช) ดำ� เนินการปฏบิ ัติการสนบั สนุนการบรกิ ารสขุ ภาพ
(ซ) ดำ� เนินการปฏบิ ัติการส�ำรวจด้าน คชรน.
(ณ) ด�ำเนินการปฏบิ ัตกิ ารส�ำรวจดา้ นรงั สี
(ญ) ดำ� เนนิ การประเมินผล
(๔) ขน้ั IV, เรม่ิ ตน้ ดว้ ยการปฏบิ ตั กิ จิ เสรจ็ สนิ้ ตามทผ่ี บู้ ญั ชาการเหตกุ ารณ์
มอบหมาย และจบลงดว้ ยการเคลื่อนกลับสทู่ ีต่ ้งั หน่วย
(๕) ขนั้ V, เรมิ่ ตน้ ดว้ ยการกลบั สทู่ ตี่ ง้ั หนว่ ย และจบลงเมอื่ ยทุ โธปกรณ์
ทอี่ ่อนไหวไดถ้ กู จัดเก็บเขา้ คลังและมีการระวงั ปอ้ งกันเรยี บร้อยแล้ว
ช. ภารกจิ ของหนว่ ยรอง (การประกอบก�ำลงั และที่ตัง้ หน่วย)
(๑) ก�ำลงั สว่ นลว่ งหนา้
(๒) ชุดจู่โจมระลอกแรก
(๓) ชดุ จโู่ จมระลอกที่สอง
(๔) การบงั คบั บัญชา
(๕) การตดิ ตอ่
(๖) ผูส้ ร้างแบบจ�ำลอง
(๗) ศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ าร
(๘) การส่งก�ำลังบำ� รุง
(๙) การสอื่ สาร
(๑๐) การรักษาทางการแพทย์

(การกำ�หนดชั้นความลบั )
รปู ท่ี ก-๑ ตวั อย่างรูปแบบแผนยุทธการ เพื่อแกไ้ ขสถานการณ์อันเนอ่ื งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

161

การปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอ่ื งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

(การกำ�หนดช้ันความลับ)
(๑๑) ชุดเขา้ เขตอนั ตรายเปน็ ชดุ แรก
(ก) ส�ำรวจ
(ข) เป็นชดุ สนับสนุนส�ำรอง
(ค) ช่องเส้นทางการท�ำลายลา้ งพษิ
(๑๒) ชดุ เขา้ เขตอนั ตรายเป็นชุดที่สอง
(ก) สำ� รวจ
(ข) เป็นชุดสนบั สนุนสำ� รอง
(ค) ช่องเส้นทางการทำ� ลายลา้ งพิษ
ซ. เจ้าหนา้ ท่ีท่มี คี วามสำ� คัญ (ชือ่ และสถานที่ทอี่ ย่)ู
(๑) ผ้บู ังคับบัญชา
(๒) นายทหารติดต่อ
(๓) สว่ นปฏิบตั ิการ
(๔) ส่วนส�ำรวจ
(๕) สว่ นทำ� ลายลา้ งพิษตามขน้ั ตอนทางเทคนคิ
ซ. ก�ำลังพลท่ีไม่มีคุณสมบัติทางการแพทย์ (ก�ำลังพลท่ีถูกระบุว่ามีความ
เสย่ี งส�ำหรับการถอดเคร่อื งแต่งกาย)
ญ. ค�ำแนะน�ำที่มีรายละเอียดเพิ่มเติม [เช่น การรักษาความปลอดภัย,
กฎการปะทะ (กฎการใช้กำ� ลัง)]
ฎ. เส้นทางเขา้ สสู่ ถานที่เกดิ เหตุ
(๑) เส้นทางหลกั
(ก) เสน้ ทาง
(ข) จุดตรวจ
(ค) จดุ รวมก�ำลงั
(ง) พนื้ ทพี่ กั รอในเขตหนา้

(การกำ� หนดชั้นความลบั )
รูปที่ ก-๑ ตัวอยา่ งรปู แบบแผนยทุ ธการ เพ่ือแกไ้ ขสถานการณ์อนั เนอ่ื งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

162

การปฏบิ ัตกิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนือ่ งมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนิวเคลยี ร์

(การก�ำหนดชนั้ ความลับ)
(๒) เส้นทางส�ำรอง
(ก) เกณฑ์การใชง้ าน
(ข) เส้นทาง
(ค) จุดตรวจ
(ง) จุดรวมก�ำลงั
(จ) พ้นื ทีพ่ กั รอในเขตหนา้
(๓) การปฏิบตั ิเมื่อตอ้ งหยุดเพ่ือปะทะในระหวา่ งการเคล่ือนที่
(๔) การปฏบิ ัติเม่ือเกิดการสญู เสยี ในระหวา่ งการเคลอื่ นที่
(๕) การปฏิบัติเมือ่ ขาดการติดตอ่ สอื่ สารในระหว่างการเคล่ือนท่ี
ฏ. พน้ื ทพี่ ักรอในเขตหน้า
(๑) ประมาณเวลาในการเคล่ือนทมี่ าถึงพ้นื ท่พี ักรอในเขตหนา้
(ก) ก�ำลังส่วนล่วงหนา้
(ข) ชดุ จู่โจมระลอกแรก
(ค) ชดุ จูโ่ จมระลอกที่สอง
(๒) การปฏิบัติของก�ำลังส่วนใหญใ่ นพ้ืนท่พี กั รอ
ฐ. การปฏบิ ตั ิ ณ สถานทีเ่ กดิ เหตุ
(๑) ประมาณเวลาในการมาถึงสถานทเ่ี กิดเหตุ
(ก) ก�ำลังส่วนล่วงหนา้
(ข) ชุดจู่โจมระลอกแรก
(ค) ชดุ จู่โจมระลอกทส่ี อง
(๒) กำ� หนดสถานทท่ี เี่ ป็นจุดประสาน
(๓) เตรยี มแผนสำ� รองหากสถานทน่ี น้ั เกดิ การเปอ้ื นพษิ (หาสถานทสี่ ำ� รอง)
(๔) การตดิ ตอ่ กบั ผบู้ ญั ชาการเหตกุ ารณแ์ ละการเขา้ ครอบครองสถานท่ี
(๕) จัดลำ� ดบั ความเรง่ ด่วนของกิจเฉพาะ
(๖) ก�ำหนดผงั เวลาในเบ้อื งต้น

(การกำ�หนดชั้นความลบั )
รปู ที่ ก-๑ ตัวอยา่ งรปู แบบแผนยุทธการ เพือ่ แก้ไขสถานการณ์อนั เนอื่ งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

163

การปฏิบัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

(การกำ�หนดช้ันความลับ)
(๗) เตรียมแผนการเก็บตัวอยา่ ง
(๘) จัดล�ำดบั ความเร่งด่วนในการท�ำลายล้างพษิ
(๙) แผนถอนตัวกรณีเร่งดว่ น
ฑ. คำ� แนะน�ำในการประสาน
(๑) การแตง่ กาย
(ก) เครือ่ งแบบทั่วไป – ก�ำลงั พลทกุ คน
(ข) เครอ่ื งแบบในพนื้ ทปี่ ลอดภยั – ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารและชดุ ปฏบิ ตั กิ าร
ทำ� ลายลา้ งพษิ
(ค) เครอ่ื งแบบในพน้ื ทีป่ ลอดภยั – กำ� ลังพลส่วนอ่นื ๆ
(ง) ในช่องเส้นท�ำลายล้างพิษ ยุทธภัณฑ์ป้องกันตน/ยุทธภัณฑ์
ปอ้ งกนั ประจ�ำกาย
(จ) ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารสำ� รวจ ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั ตน/ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั
ประจำ� กาย
(ฉ) ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารสนบั สนนุ ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั ตน/ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั
ประจำ� กาย
(๒) ก�ำหนดตารางเวลาในเบอื้ งต้น – เวลาท่เี คลอื่ นทอี่ อก
(๓) การซักซอ้ มการปฏิบัติ
(๔) การตรวจดูความเรียบร้อย
(๕) ความตอ้ งการขา่ วกรองตามล�ำดบั ความเร่งดว่ น
๔. การชว่ ยรบ กล่าวถงึ การชว่ ยรบภายในขอบเขตดังตอ่ ไปน้ีตามความจำ� เปน็
เพ่อื ใหเ้ ขา้ ใจถงึ แนวความคิดในการชว่ ยรบ อาจอ้างองิ ไวใ้ นอนุผนวกตามตอ้ งการ
• หวั ขอ้ ย่อยอาจมดี ังนี้

(การก�ำหนดชั้นความลับ)
รปู ที่ ก-๑ ตัวอยา่ งรูปแบบแผนยทุ ธการ เพอ่ื แก้ไขสถานการณ์อนั เนื่องมาจาก คชรน. (ต่อ)

164

การปฏบิ ตั กิ ารแก้ไขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชวี ะ รังสีและนิวเคลยี ร์

(การก�ำหนดชน้ั ความลบั )
แนวความคดิ ในการสนบั สนนุ การชว่ ยรบ (ระบถุ งึ แนวความคดิ ในการสง่ กำ� ลงั บำ� รงุ
ซงึ่ เป็นการแสดงใหเ้ หน็ ถงึ วิธกี ารสนับสนุนการสง่ กำ� ลังบำ� รุงใหแ้ ก่กำ� ลงั พล)
• ส่ิงอปุ กรณ์และบริการ
• การสง่ กลบั สายแพทย์และการสง่ เขา้ รับรกั ษาในโรงพยาบาล
• การสนบั สนนุ กำ� ลงั พล
ก. กลา่ วท่วั ไป
(๑) รปจ. ด้านการส่งก�ำลังบ�ำรุง มีประสิทธิผลต่อการปฏิบัติการได้
โดยตอ่ เนอ่ื ง
(๒) สว่ นส่งก�ำลังบำ� รุงอย่รู ่วมศูนยป์ ฏิบตั กิ ารทางยทุ ธวิธี
(๓) ยทุ โธปกรณท์ ่ีเสียหายต้องรีบรายงานทนั ที
(๔) ท่ีรักษาทางการแพทย์อยู่ในบริเวณถอดเครื่องแต่งกายจาก
การส�ำรวจ และการฟ้ืนฟสู ขุ ภาพ/พ้นื ทเี่ ฝ้าระวัง
ข. สิง่ อุปกรณ์และการบริการ
(๑) การสง่ ก�ำลัง
(ก) สป.๑ หน่วยถูกส่งเข้าประจ�ำการใน ๗๒ ชม. โดยมีอาหาร
พรอ้ มบรโิ ภค (MRE)
(ข) สป.๓ รายการ สป.๓ มกี ารจัดหาในทอ้ งถ่ิน โดยใช้บัตรเตมิ
นา้ํ มนั ส�ำหรบั ยานพาหนะที่ใช้งานธรุ การทวั่ ไป
(ค) สป.๒ และ สป.หลกั สำ� เรจ็ รปู สว่ นสง่ กำ� ลงั บำ� รงุ วางกำ� ลงั เขา้
ประจำ� การใน ๗๒ ชม. แรก ดว้ ยอตั รามลู ฐาน กองบญั ชาการสนบั สนนุ การชว่ ยรบ จะจดั
สง่ บรรจหุ บี หอ่ สป. แบบผลกั ดนั ใน น+๘ ชม., น+๒๔ ชม., น+๔๘ ชม. และ น+๗๒ ชม.
(ง) สป. สายแพทย์ ฝา่ ยแพทยว์ างกำ� ลงั ดว้ ยอตั รามลู ฐานใน ๗๒ ชม.
รายการ สป. ฉุกเฉินจะจดั หาในท้องถิ่น เตรียม สป.สายแพทย์เพอ่ื ป้องกันเคมี – ชีวะ
เพ่ิมเติมใหม้ ากข้นึ ประสานกับท้องถิน่ เพอ่ื นำ� สป. สำ� รองสงครามมาใชก้ ่อน
(จ) ช้ินส่วนซ่อมและชุดอะไหล่ รอ้ งขอรับการสนับสนุนผ่านการ
สนับสนุนตามพนั ธสัญญากบั ทอ้ งถ่ิน

(การกำ�หนดช้นั ความลับ)
รูปท่ี ก-๑ ตัวอยา่ งรูปแบบแผนยทุ ธการ เพอื่ แก้ไขสถานการณ์อนั เนอื่ งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

165

การปฏบิ ัตกิ ารแก้ไขสถานการณ์
อันเนอื่ งมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

(การกำ�หนดชน้ั ความลบั )
(ฉ) วิธีการแจกจ่าย
• แผนการจา่ ยเสบยี ง: ส. สง่ กำ� ลงั ของหนว่ ยแจกจา่ ย MRE
วนั ละ ๓ มอ้ื หนว่ ยอาจวา่ จา้ งผปู้ ระกอบการจดั เตรยี มอาหารกไ็ ด้
• สป.สายแพทย์: ส.ส่งก�ำลังของหน่วย แจกจ่าย สป. ให้
แกฝ่ า่ ยแพทย์ แมว้ า่ จะมสี ว่ นสง่ กำ� ลงั ของหนว่ ย, ฝา่ ยแพทยเ์ องกส็ ามารถเพมิ่ เตมิ กำ� ลงั
สป.เพอื่ ชว่ ยชวี ติ กำ� ลงั รบ หรอื สป.สำ� หรบั การรกั ษาในกรณฉี กุ เฉนิ ไดต้ ามความจำ� เปน็
• ชน้ิ สว่ นซอ่ ม: ส.สง่ กำ� ลงั ของหนว่ ย เปน็ ผแู้ จกจา่ ยชน้ิ สว่ นซอ่ ม
(๒) การขนสง่ : ดูแผนการเคลอื่ นย้ายของหนว่ ย
(๓) การบรกิ าร
(๔) การซอ่ มบำ� รงุ ผใู้ ชง้ านตอ้ งดำ� เนนิ การกอ่ น, ระหวา่ ง และหลงั การ
ตรวจสอบและการบริการทางการปรนนิบัติบ�ำรุงอย่างสม่�ำเสมอ หากพบข้อผิดปกติ
ตอ้ งแจ้งให้ ส.สง่ กำ� ลงั ทราบ เพือ่ ประสานการสนับสนุนการซอ่ มบ�ำรุงอยา่ งเหมาะสม
ค. การสง่ กลับสายแพทย์ (วิธกี ารและล�ำดับความเร่งดว่ น)
ง. ฝ่ายก�ำลงั พล (วธิ ีการปดิ ล้อมพน้ื ทป่ี ฏบิ ัตกิ ารของหน่วย, การจดั การจดุ
ทางเข้าและจดุ ทางออก, และพื้นทท่ี ก่ี ำ� หนดให้เป็นทรี่ กั ษาพยาบาล)
จ. สป. เบด็ เตล็ดอน่ื ๆ
(๑) ยทุ โธปกรณ์พิเศษ
(๒) ยุทโธปกรณ์ทเี่ ปอ้ื นพษิ อธิบายวิธกี ารจัดการยุทโธปกรณเ์ หล่านี้
๕. การบังคับบญั ชาและการส่ือสาร
ก. การบงั คบั บญั ชา กลา่ วถงึ พกิ ดั ของแผนทท่ี เ่ี ปน็ ศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ ารของหนว่ ย
และท่ีบัญชาการของระบบบัญชาการเหตุการณ์ ระบุถึงสายการบังคับบัญชา
ทไ่ี มไ่ ด้กล่าวถึงไว้ใน รปจ. ของหนว่ ย
(๑) ให้พกิ ัดที่ตั้งของศนู ยป์ ฏบิ ตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์ฉกุ เฉนิ
(๒) ใหห้ มายเลขโทรศพั ทข์ องศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณฉ์ กุ เฉนิ
(๓) ระบตุ �ำแหนง่ ทีอ่ ย่ขู อง ผบ. ในแตล่ ะขั้น

(การก�ำหนดชัน้ ความลบั )
รูปท่ี ก-๑ ตวั อยา่ งรปู แบบแผนยุทธการ เพื่อแก้ไขสถานการณ์อันเน่ืองมาจาก คชรน. (ตอ่ )

166

การปฏบิ ัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนือ่ งมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนิวเคลยี ร์

(การกำ� หนดชนั้ ความลบั )
• ขนั้ I, บก.หนว่ ย
• ขนั้ II, พน้ื ทถี่ กแถลง/รถบญั ชาการ
• ขั้น III, ที่บัญชาการเหตุการณ์/ศูนย์ปฏิบัติการทางยุทธวิธี
ของหนว่ ย
• ขนั้ IV, รถบญั ชาการ/บก.หนว่ ย
• ขน้ั V, บก.หนว่ ย
(๔) ระบุถึงการบังคับบัญชาท่ีสืบต่อเน่ืองกันมา: ผู้บัญชาการ,
รองผบู้ ญั ชาการ, นายทหารยุทธการ ตามด้วยวันท่รี ับต�ำแหนง่
ข. การสอ่ื สาร จดั ทำ� รายการการสอื่ สารทไ่ี มไ่ ดก้ ำ� หนดเปน็ การเฉพาะใน รปจ.
ของหน่วยระบุถึงค�ำแนะน�ำการปฏิบัติการสื่อสารเป็นการเฉพาะ ระบุถึงค�ำแนะน�ำ
การปฏบิ ตั กิ ารสอื่ สารทม่ี ผี ลบงั คบั ใช้ รายงานทจ่ี ำ� เปน็ และรปู แบบรายงาน,เวลาทตี่ อ้ ง
สง่ รายงาน ระบถุ งึ การจดั การความถว่ี ทิ ยทุ ม่ี ลี กั ษณะจำ� เพาะในพนื้ ทปี่ ฏบิ ตั กิ าร
(๑) แผนการสอื่ สาร
(๒) วธิ กี ารสอ่ื สาร (ตามล�ำดบั ความเร่งดว่ น)
(ก) ทางเสยี ง
(ข) ดว้ ยข้อมลู
(๓) ทศั นสญั ญาณ (แขนและมอื )
(๔) ทัศนสัญญาณ (เสยี งสัญญาณ)
(๕) รหสั ค�ำพดู
(๖) ความทา้ ทาย/รหสั ผา่ น ระบบความทา้ ทาย/รหสั ผา่ นจะไดร้ บั การแถลง
อย่างย่อๆ จากการแถลงของชุดปฏิบัติการส�ำรวจในข้ันต้น และปรับให้เป็นปัจจุบันได้
ตามความจำ� เปน็
(๗) การจดจ�ำสัญญาณการส่ือสาร จดจ�ำสัญญาณการสื่อสารหลัก
ในเวลากลางวันและในเวลากลางคืน ได้แก่ ความถี่วิทยุสื่อสาร การจดจ�ำสัญญาณ
ส่ือสารในเวลากลางคืน ได้แก่ การใช้ไฟฉายทางทหารท่ีได้รับแจกพร้อมกับเลนส์
สีแดง (กะพริบเปิดและปิดสามครั้ง) ส�ำหรับการจดจ�ำสัญญาณในเวลาวัน ได้แก่
การจดจ�ำเป็นบุคคล และ/หรือการใช้บัตรประจ�ำตัว

(การกำ�หนดชน้ั ความลบั )
รปู ที่ ก-๑ ตวั อยา่ งรปู แบบแผนยทุ ธการ เพื่อแก้ไขสถานการณอ์ นั เนื่องมาจาก คชรน. (ต่อ)

167

การปฏิบัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนอื่ งมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนวิ เคลยี ร์

(การกำ�หนดชัน้ ความลบั )
(๘) ค�ำแนะน�ำพิเศษ ใช้ค�ำพูดเข้ารหัสท่ีก�ำหนดโดยผู้บังคับบัญชา
หรอื ผรู้ บั มอบอำ� นาจ การใชร้ ะบบความทา้ ทาย/รหสั ผา่ น กก็ ำ� หนดโดยผบู้ งั คบั บญั ชา
หรือผู้รับมอบอ�ำนาจ การเปลี่ยนความถ่ีหรือการจัดวางโครงข่ายวิทยุต้อง
ได้รับอนุมัติจากชุดปฏิบัติการสื่อสารผ่านทางผู้บังคับบัญชาที่ก�ำหนดหรือผู้รับ
มอบอ�ำนาจ
(๙) ก�ำหนดตารางเวลาในการตรวจสอบ
๖. กลา่ วสรปุ ในเรื่องความปลอดภัย
ก. สภาพอากาศ
(๑) อุณหภูมิในปัจจุบัน
(๒) อันตรายจากสภาพอากาศหนาว – อากาศร้อน การสูญเสีย
น้ําของร่างกาย (อัตราการดื่มน้ํา)
ข. การยกของ
(๑) ใช้หลายคนยกของ เม่ือต้องยกขนวัตถุที่หนักและ/หรือวัตถุท่ีมี
รูปร่างไม่แน่นอน
(๒) ใชเ้ ทคนคิ การยกขนทเ่ี หมาะสม ใหใ้ ชก้ ำ� ลงั ขาอยา่ ใชก้ ำ� ลงั จากหลงั
(๓) ใช้ค�ำแนะน�ำในการท�ำให้อันตรายอยู่ในระดับปลอดภัยเมื่อต้อง
เคลื่อนย้ายวัตถุขนาดใหญ่หรือมีนํ้าหนักมาก
ค. การส่ือสาร
(๑) หลีกเลี่ยงการใช้สายอากาศท่ีใช้ในสนามรบ ในพ้ืนที่ลักษณะน้ี
มักมีความไวและมีอันตรายจากคล่ืนความถ่ีวิทยุ
(๒) หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสายไฟฟ้า, สายไฟเส้นลวด และแท่ง
สายดิน (ground rod)
(๓) ปฏิบัติตามระเบียบปฏิบัติท่ีเหมาะสม และสวมใส่เคร่ืองแต่งกาย
ตามความจ�ำเป็น (ถุงมือ, แว่นครอบนัยน์ตา, หมวกกันกระแทก และรองเท้า
นิรภัย) ส�ำหรับการติดตั้งและถอดเก็บสายอากาศ

(การก�ำหนดชั้นความลับ)
รูปที่ ก-๑ ตัวอย่างรูปแบบแผนยทุ ธการ เพอ่ื แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เน่อื งมาจาก คชรน. (ต่อ)

168

การปฏบิ ตั กิ ารแก้ไขสถานการณ์
อนั เนื่องมาจากเคมี ชีวะ รังสีและนวิ เคลยี ร์

(การก�ำหนดชั้นความลับ)
ง. การใช้ยานพาหนะ
(๑) ใช้เข็มขัดนิรภัย (เป็นภาคบังคับ)
(๒) เปิดไฟหน้าเมื่อมีการใช้รถ
(๓) ใช้คนโบกให้สัญญาณในขณะเข้าจอด, ในขณะถอยหลัง และใน
ขณะเคล่ือนที่ผ่านฝูงชนเป็นจ�ำนวนมาก (เป็นหน้าที่ของผู้ช่วยพลขับ)
(๔) สังเกตป้ายจ�ำกัดความเร็วและป้ายสัญญาณจราจร
จ. การปฏิบัติการของหน่วย
(๑) ตระหนักรู้สถานการณ์ท่ีมีอันตราย (พิสูจน์ทราบ, การบรรเทา
ผลกระทบ, การแจ้งเตือน และการก�ำกับดูแล)
(๒) ตระหนักรู้ถึงอันตรายท่ีน่าตกใจ พยายามหลีกเล่ียงหากท�ำได้
(๓) ปฏิบัติตามระเบียบปฏิบัติท่ีเหมาะสม ส�ำหรับการใช้ยุทโธปกรณ์
ดว้ ยความปลอดภยั
(๔) ใช้ระบบเพื่อนคู่ (buddy team) ตลอดเวลา
(๕) สวมใส่ยุทธภัณฑ์ป้องกันตน/ยุทธภัณฑ์ป้องกันประจ�ำกายอย่าง
เหมาะสม
(๖) บริโภคอาหาร, ด่ืมน้ํา และพักในสถานท่ีท่ีจัดไว้ให้
ฉ. กล่าวสรุป
(๑) ความปลอดภัยเป็นความรับผิดชอบของทุกๆ คน
(๒) หยุดการกระท�ำที่ไม่มีความปลอดภัย
(๓) ระงับการปฏิบัติหรือมีสภาพและได้รับการแจ้งเตือนจากผู้ก�ำกับ
ดูแล ซึ่งอาจไม่มีความปลอดภัย
(๔) ปฏิบัติตามนโยบาย, ระเบียบปฏิบัติ, ค�ำสั่ง และมาตรฐานการ
ปฏิบัติ
(๕) ให้ใช้สามัญส�ำนึกตลอดเวลา

(การก�ำหนดชั้นความลับ)
รูปที่ ก-๑ ตวั อยา่ งรูปแบบแผนยุทธการ เพือ่ แกไ้ ขสถานการณ์อนั เนื่องมาจาก คชรน. (ตอ่ )

169

การปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เน่ืองมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลยี ร์

รปู แบบของค�ำ ส่งั ยทุ ธการ (Operation Order Format)
ก-๗ ในรปู ท่ี ก-๒ แสดงถงึ ตวั อยา่ งคำ� สง่ั ยทุ ธการของหนว่ ยปฏบิ ตั ิ

การตอบสนองเหตุ เพอื่ แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอ่ื งมาจาก คชรน. สำ� หรบั คำ� สง่ั
ยทุ ธการอนื่ ๆ ทไ่ี ดร้ บั มา อาจมรี ะดบั ความละเอยี ดของขอ้ มลู แตกตา่ งไปจากนี้
ทง้ั น้ีขน้ึ อยูก่ บั เวลาและขอ้ มูลทีม่ ีอยู่

(การกำ� หนดชนั้ ความลบั )
ชดุ ท.ี่ .....ของ......ชุด
หนา้ ......ของ......หน้า
หน่วยท่ีออกค�ำสั่ง
หมู่ วัน เวลา
ทห่ี นังสอื
แผนยทุ ธการ/คำ� สั่งยุทธการ [001-07] (BIG WASH)
อา้ งถึง: ค่มู อื ราชการสนาม อนุกรม FM 3-11
เขตเวลาทใ่ี ชโ้ ดยตลอดทวั่ ทงั้ แผนยทุ ธการ/คำ� สงั่ ยทุ ธการ: เวลามาตรฐานกรนี นชิ (ZULU)
การจัดเฉพาะกจิ กองบัญชาการเตรยี มความพรอ้ มประจ�ำภมู ภิ าค ท่ี ๑๐๐๗
กองรอ้ ยวทิ ยาศาสตร์ (ทำ� ลายลา้ งพษิ ) ท่ี ๑๔๔๘
กองรอ้ ยวทิ ยาศาสตร์ (ลว.) ที่ ๒๓๓๒
โรงพยาบาลสนาม ท่ี ๔๐๗๗
๑. สถานการณ์
ก. เหตกุ ารณ์ ฝา่ ยตรงขา้ มระดบั สากลไดส้ รา้ งกลไกการปลอ่ ยกระจายสาร
๖ ชดุ และได้ปลอ่ ยกระจายไอของสาร ซาริน (GB) เขา้ ไปในระบบระบายอากาศของ
อาคารพาณชิ ยข์ นาดใหญใ่ นเมอื งเบอรม์ งิ แฮม รฐั อลาบามา นอกจากนนั้ ยงั มกี ลมุ่ ไอของ
สารดงั กลา่ วเลด็ ลอดออกมาทางปลอ่ งระบายอากาศบนหลงั คา ทำ� ใหเ้ กดิ ผลอนั ตรายใน
ทศิ ทางใตล้ ม สารซารนิ เปน็ สารเคมที ใ่ี ชใ้ นสงครามเคมที มี่ นษุ ยส์ งั เคราะหข์ น้ึ และจดั เปน็

(การกำ�หนดช้ันความลับ)
รปู ที่ ก-๒ ตวั อยา่ งรปู แบบค�ำสงั่ ยทุ ธการของหนว่ ย เพอื่ แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอ่ื งมาจาก คชรน.

170

การปฏบิ ตั กิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนื่องมาจากเคมี ชีวะ รงั สีและนวิ เคลยี ร์

(การกำ�หนดช้ันความลับ)
สารประสาท สารประสาทเป็นสารท่ีมีอันตรายและออกฤทธิ์เร็วมากท่ีสุด ในบรรดา
สารเคมที างทหารทีร่ ูจ้ กั กนั ดี สารซารนิ เป็นของเหลวใส, ไม่มีสี, ไม่มรี ส หากบริสุทธิ์
จะไมม่ กี ลน่ิ อยา่ งไรกต็ าม ซารนิ สามารถระเหยเปน็ ไอและแพรก่ ระจายไปในสง่ิ แวดลอ้ มได้
ข. ข้อมูลท่ีได้จากผู้ประสบภัย สารซารินได้สังหารผู้คนในอาคารไปแล้ว
ประมาณ ๙๕ เปอรเ์ ซน็ ต์ ทง้ั ยังได้สังหารและท�ำใหผ้ ตู้ อบสนองเหตุได้รับบาดเจบ็ เปน็
จ�ำนวนมาก เจ้าหน้าที่ท่ีได้รับบาดเจ็บแสดงอาการหลายลักษณะ อาทิ รูม่านตาหด
(รูม่านตาด�ำหดเล็กลง), ปวดศีรษะ, นํ้ามูกไหลไม่หยุด, นํ้าลายหล่ังออกมามาก,
แน่นหน้าอก, คลื่นไส้, อาเจียน, เวียนศีรษะ, กระวนกระวาย, กล้ามเนื้อกระตุก,
ไร้สมรรถภาพ, เปน็ ตะคริวในช่องท้อง, ท้องเสยี และปสั สาวะและอจุ จาระราดไม่รู้ตวั
ค. สภาพแวดลอ้ ม
(๑) สภาพภมู ิประเทศ สภาพแวดลอ้ มในเขตเมอื ง
(๒) สภาพอากาศ (ใน ๑๒ ชม. ขา้ งหน้า)
• อณุ หภมู ิ ๖๕ องศา ฟาเรนไฮต์ (ประมาณ ๑๘ องศาเซลเซยี ส)
• ความชน้ื สมั พทั ธ์/หยาดนํา้ ฟ้า ๖๔% / ๑๐%
• ความกดอากาศ ๒๙.๘๒ นว้ิ และเพ่ิมสงู ขนึ้
• ความเร็วลม ๑๑ ไมล/์ ชม.
• ทิศทางลมจากทิศตะวันตกเฉยี งใต้
• ปริมาณบนทอ้ งฟา้ ประมาณ ๒๕%
• ขอ้ มลู ทเ่ี กย่ี วกบั แสงสวา่ ง ดวงอาทติ ยข์ นึ้ ในเวลา ๐๖๕๒ และ
ดวงอาทิตย์ตกในเวลา ๑๖๕๓
(๓) ขอ้ พจิ ารณาถงึ ประชาชนในพนื้ ท่ี ผเู้ สยี ชวี ติ และไดร้ บั บาดเจบ็ สาหสั มกั เกดิ
จากลม้ ลงและถกู รถทบั ในระหวา่ งการเกดิ ภาวะตนื่ ตระหนกในทอ้ งถนน มคี วามสญู เสยี
โดยตรงอนั เนอื่ งมาจากการโจมตเี พยี งเลก็ นอ้ ย ยกเวน้ ภายในอาคารและอาคารประกอบ
ทม่ี กี ารปนเปอ้ื นของไอสารเคมบี รเิ วณผวิ พน้ื ในระดบั สงู มอี าคารและอาคารประกอบ

(การกำ�หนดชนั้ ความลบั )
รปู ที่ ก-๒ ตวั อยา่ งรปู แบบค�ำสง่ั ยทุ ธการของหนว่ ย เพอ่ื แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอื่ งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

171

การปฏบิ ัติการแก้ไขสถานการณ์
อันเนือ่ งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สีและนิวเคลยี ร์

(การกำ�หนดชัน้ ความลับ)
๓ หลงั ตอ้ งปดิ ลงเนอ่ื งจากมาตรการทำ� ลายลา้ งพษิ และ/หรอื มผี ลกระทบดา้ นจติ วทิ ยา
ทว่ี ติ กถงึ การใชง้ านในอนาคต อยา่ งไรกต็ าม การทำ� ลายลา้ งพษิ โดยใชก้ ารพน่ อากาศและ
ใชน้ า้ํ ในบรเิ วณสงิ่ ปลกู สรา้ งขา้ งเคยี งอยา่ งเพยี งพอ ความตอ้ งการในการตดิ ตอ่ ทม่ี อี ยา่ ง
มากมายอาจเป็นอุปสรรคต่อการสื่อสาร (ทั้งโทรศัพท์พ้ืนฐานและโทรศัพท์เคลื่อนท่ี)
ในทอ้ งถน่ิ บรเิ วณนนั้ มปี ระชาชนสขุ ภาพดจี ำ� นวนมาก แตร่ สู้ กึ วติ กกงั วลจนเปน็ ปญั หา
ลน้ ระบบการรกั ษาทางการแพทย์ ในสถานการณม์ กี ารสญู เสยี นกั ผจญเพลงิ ไป ๓ ราย
และเจ้าหน้าที่บริการแพทย์ฉุกเฉินไป ๓ ราย ซึ่งส่งผลกระทบต่อสถานะความพร้อม
สำ� หรบั เหตกุ ารณอ์ น่ื ๆ ในอนาคตอนั ใกล้
(๔) ภยั คกุ คาม มกี ารเปอ้ื นพษิ สารซารนิ ทเี่ ปน็ ไอและหยดเหลวใน ๓ อาคาร
และมอี นั ตรายใตล้ มจากไอสารซารนิ ซงึ่ เคลอ่ื นทไี่ ปในทศิ ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ระยะทาง
ประมาณ ๑,๒๐๐ เมตร จากจุดเกิดเหตุ ส�ำหรับอุปกรณ์เคร่ืองกระจายสารอันที่
สองยงั ไมไ่ ดต้ รวจพิสจู นท์ ราบ และฝ่ายตรงขา้ มระดับสากลก็ยังไม่มกี ารตรวจสอบ
ง. หน่วยงานรับการสนับสนุน หน่วยงานรับการสนับสนุนเป็นหน่วย
ตอบสนองเหตุฉุกเฉินในระดับท้องถ่ินและเมือง (หน่วยผจญเพลิง, หน่วยบังคับใช้
กฎหมาย, หนว่ ยบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ และสำ� นกั งานจดั การเหตฉุ กุ เฉนิ )
จ. การบัญชาการเหตุการณ์
(๑) เหตุการณ์ที่เกิดข้ึนถูกบริหารจัดการด้วยระบบบัญชาการเดียว
หน่วยทหารที่ให้การสนับสนุนยังคงอยู่ภายใต้การควบคุมบังคับบัญชาของกระทรวง
กลาโหม
(๒) ผู้บัญชาการเหตุการณ์ คือหัวหน้าสถานีดับเพลิงของเทศบาล
เมอื งเบอรม์ งิ แฮม หนว่ ยทหารทใ่ี หก้ ารสนบั สนนุ ควรเขา้ ไปรายงานตวั ณ ทบี่ ญั ชาการ
เหตกุ ารณ์ เม่อื เคล่ือนที่ไปถงึ พ้ืนท่ที ่ีเกดิ เหตุเพ่ือรับฟังคำ� แนะนำ� เพม่ิ เตมิ
ฉ. หน่วยตอบสนองเหตุ ส�ำหรับชุดปฏิบัติการที่พร้อมในการตอบสนอง
เหตุที่อาจได้รับการร้องขอการสนับสนุน ให้ประสานข้อมูลกับที่บัญชาการเหตุการณ์
โดยชดุ ปฏบิ ตั กิ ารตอ่ ไปนพ้ี รอ้ มใหก้ ารชว่ ยเหลอื ในการปฏบิ ตั กิ ารตอบสนองเหตฉุ กุ เฉนิ

(การก�ำหนดช้นั ความลบั )
รปู ท่ี ก-๒ ตวั อยา่ งรปู แบบค�ำสง่ั ยทุ ธการของหนว่ ย เพอ่ื แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอ่ื งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

172

การปฏบิ ัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนื่องมาจากเคมี ชวี ะ รงั สีและนิวเคลยี ร์

(การกำ�หนดช้ันความลับ)
(๑) การจัดการวัตถุอันตราย ชุดปฏิบัติการจัดการวัตถุอันตรายใน
ระดบั ท้องถนิ่ และเมือง
(๒) การท�ำลายล้างพิษ ชุดปฏิบัติการจัดการวัตถุอันตรายในระดับ
ท้องถ่ินและเมือง และหน่วยทหาร, กองร้อยวิทยาศาสตร์ (ท�ำลายล้างพิษ) ท่ีให้การ
สนบั สนุน
(๓) การบริการการแพทย์ฉุกเฉิน หน่วยบริการการแพทย์ฉุกเฉินใน
ระดบั ท้องถิ่นและเมอื ง
(๔) การบรกิ ารดบั เพลิง สถานดี บั เพลิงในระดับท้องถน่ิ และเมือง
(๕) การบงั คบั ใชก้ ฎหมาย หนว่ ยบงั คบั กฎหมายในระดบั ทอ้ งถนิ่ , เมอื ง
และระดบั รฐั
(๖) โรงพยาบาล โรงพยาบาลของทอ้ งถ่ินและเมือง
(๗) หนว่ ยงานระดับรฐั ส�ำนักงานจัดการเหตุฉุกเฉนิ
(๘) หน่วยงานระดับชาติ ส�ำนักงานจัดการเหตุฉุกเฉินแห่งชาติ,
กระทรวงความม่ันคงภายใน และกระทรวงกลาโหม
(๙) องค์กรอาสาสมัครเอกชน กาชาด
ช. สมมติฐาน ในแต่ละอาคารสันนิษฐานว่ามีเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานอยู่
ประมาณ ๒,๐๐๐ คน และภายนอกอาคารยังมีประชาชนอาศยั อยูโ่ ดยรอบอยา่ งหนา
แนน่ ประมาณ ๓,๙๐๐ คนตอ่ ตารางไมล์ อาจมคี วามจำ� เปน็ ตอ้ งอพยพและ/หรอื มที ี่
หลบภยั สำ� หรบั ประชาชน ผคู้ นอกี นบั หมนื่ คนจำ� เปน็ ตอ้ งไดร้ บั การตรวจสอบการเปอ้ื น
พษิ และการทำ� ลายลา้ งพษิ ในขณะทไ่ี ดร้ บั อนญุ าตใหอ้ อกจากอาคาร ประชาชนอกี นบั
ร้อยอาจจ�ำเป็นต้องส่งเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล สิ่งใดๆ ก็ตามที่ได้สัมผัสกับไอ
สารเคมีในระดับความเข้มสูง ๆ จ�ำเป็นต้องได้รับการท�ำลายล้างพิษ รวมทั้งศพผู้เสีย
ชีวิต อย่างไรก็ตาม ส่ิงอุปกรณ์บางประเภทไม่สามารถท�ำลายล้างพิษได้ หรือมีความ
ยุ่งยากในการท�ำลายล้างพิษ แม้ว่าสิ่งปลูกสร้างและทรัพย์สินบางประเภทจะได้รับ
การท�ำลายล้างพิษไปแล้ว แต่อาจส่งผลกระทบทางด้านจิตวิทยาในการใช้งานต่อไป
ในอนาคต

(การกำ�หนดช้ันความลบั )
รปู ท่ี ก-๒ ตวั อยา่ งรปู แบบค�ำสงั่ ยทุ ธการของหนว่ ย เพอ่ื แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอ่ื งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

173

การปฏบิ ัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนิวเคลียร์

(การกำ�หนดชั้นความลบั )
๒. ภารกิจ กองบัญชาการเตรียมความพร้อมประจ�ำภูมิภาค ท่ี ๑๐๐๗
ส่งหน่วยทหารวิทยาศาสตร์ (ท�ำลายล้างพิษ) เข้าประจ�ำการ เพื่อให้การสนับสนุน
เหตุฉุกเฉินและการปฏิบัติการท�ำลายล้างพิษผู้ป่วยจ�ำนวนมาก และทุกหน่วยภายใต้
กองบัญชาการเตรียมความพร้อมประจ�ำภูมิภาค ที่ ๑๐๐๗ จะให้การสนับสนุน
การบัญชาการเหตุการณ์ หน่วยท�ำลายล้างพิษให้ข้อเสนอแนะแก่ ผบ.เหตุการณ์
ถึงลักษณะการปฏิบัติการท�ำลายล้างพิษทุกกรณี เพื่อช่วยเหลือในการเคลื่อนย้าย
ผู้ป่วยจากสารเคมีไปยังหน่วยบริการ/ที่รักษาพยาบาลการแพทย์ฉุกเฉิน หน่วย
ท�ำลายล้างพิษยังให้ข้อเสนอแนะแก่ ผบ.เหตุการณ์ เกี่ยวกับการปิดล้อมสิ่งปลูกสร้าง
ท่ีเปื้อนพิษ และ/หรือลักษณะการท�ำลายล้างพิษ เม่ือได้เคล่ือนย้ายผู้ป่วยออกไป
หมดแล้ว กองบัญชาการเตรียมความพร้อมประจ�ำภูมิภาค ที่ ๑๐๐๗ ยังส่งหน่วย
ลาดตระเวนเคมเี ขา้ ประจำ� การ เพอ่ื ชว่ ยเหลอื ในการคดั กรองผปู้ ว่ ยในบรเิ วณทเ่ี กดิ เหตุ
หน่วยลาดตระเวนเคมียังให้ข้อเสนอแนะแก่ ผบ.เหตุการณ์ ถึงลักษณะการ
คดั กรองผปู้ ว่ ยทกุ กรณี กองบญั ชาการเตรยี มความพรอ้ มประจำ� ภมู ภิ าค ท่ี ๑๐๐๗ ไปสง่
ยังหน่วยโรงพยาบาลสนามเข้าประจ�ำพื้นที่ พร้อมด้วยเครื่องมือและอุปกรณ์ทาง
ด้านคลินิกรักษา เพ่ือช่วยรักษาทางการแพทย์ให้แก่ผู้ป่วยจากสารเคมีในบริเวณ
ท่ีเกิดเหตุ หน่วยสนับสนุนบริการสุขภาพ ให้ข้อเสนอแนะแก่ ผบ.เหตุการณ์เก่ียวกับ
ลักษณะการรักษาผู้ป่วยทุกกรณี ทุกหน่วยภายใต้กองบัญชาการเตรียม
ความพรอ้ มประจำ� ภมู ภิ าค ที่ ๑๐๐๗ เตรยี มพรอ้ มเพอ่ื ถอนกำ� ลงั และเรมิ่ ปฏบิ ตั กิ ารฟน้ื ฟู
เมอ่ื ไดร้ บั แจง้ วา่ ไมม่ คี วามจำ� เปน็ ตอ้ งขอรบั การสนบั สนนุ อกี ตอ่ ไป และ บก.หนว่ ยเหนอื
อนุมัติให้ถอนก�ำลังได้
๓. การปฏิบัติ เจตนารมณ์ของ ผบ. เตรียมหน่วยสนับสนุนให้พร้อมส�ำหรับ
การส่งเข้าประจ�ำการยังสถานท่ีเกิดเหตุ; ส่งหน่วยให้การสนับสนุนเข้าประจ�ำการ;
ด�ำเนินการท�ำลายล้างพิษ, การเคลื่อนย้ายผู้ป่วย และปฏิบัติการสนับสนุนการรักษา
ทางการแพทย์; เตรียมการถอนก�ำลัง, ถอนหน่วยให้การสนับสนุน และด�ำเนินการ
ปฏบิ ัติการฟืน้ ฟูโดยไมม่ ีเหตุการณเ์ กดิ ขึน้ มาอีก

(การก�ำหนดชั้นความลับ)
รปู ท่ี ก-๒ ตวั อยา่ งรปู แบบค�ำสงั่ ยทุ ธการของหนว่ ย เพอื่ แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอื่ งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

174

การปฏิบตั กิ ารแก้ไขสถานการณ์
อนั เน่ืองมาจากเคมี ชวี ะ รงั สแี ละนวิ เคลยี ร์

(การกำ�หนดชน้ั ความลบั )
ก. แนวความคดิ ในการปฏบิ ัติ
(๑) กจิ สำ� คญั การปฏบิ ตั กิ ารทำ� ลายลา้ งพษิ ผปู้ ว่ ยเปน็ จำ� นวนมาก, การ
ปฏิบัตกิ ารเคลือ่ นย้ายผปู้ ่วย และการปฏิบัติการรักษาผ้ปู ว่ ย
(๒) ผลลพั ธส์ ดุ ทา้ ยทต่ี อ้ งการ ผปู้ ว่ ยและผทู้ ไี่ มใ่ ชผ่ ตู้ อบสนองเหตทุ กุ คน
ตอ้ งถกู อพยพออกจากสถานทเี่ กดิ เหตุ ในขณะเดยี วกนั กม็ กี ารควบคมุ การแพรก่ ระจาย
การเปอ้ื นพิษ มกี ารใหก้ ารรกั ษาทางการแพทยแ์ ก่ผปู้ ว่ ยโดยไมม่ ีเหตกุ ารณเ์ กดิ ข้นึ
(๓) แนวความคดิ ในการปฏิบัติ (โดยทัว่ ไป)
ก. ขั้น I, ก่อนส่งก�ำลังเข้าประจ�ำการ ด�ำเนินการตรวจสภาพ
ความพร้อมรบ, ซักซ้อมการปฏิบัติ และด�ำเนินการแถลงด้านความปลอดภัย,
ส่งก�ำลังส่วนล่วงหน้าเข้าประจ�ำการ และติดตั้งระบบการติดต่อและการส่ือสารกับ
ผบ.เหตุการณ์
ข. ขน้ั II, สง่ กำ� ลงั เขา้ ประจำ� การ, สง่ กำ� ลงั เขา้ ประจำ� การในพนื้ ท่ี
เกิดเหตุ และไปรายงานตัว ณ ที่ตง้ั ทบ่ี ญั ชาการเหตุการณ์ในทอ้ งถน่ิ
ค. ขน้ั III, ใหค้ วามชว่ ยเหลอื ในการดำ� เนนิ การปฏบิ ตั กิ ารทำ� ลาย
ลา้ งพษิ ผปู้ ่วยจำ� นวนมาก, ปฏบิ ตั กิ ารเคล่อื นย้ายผปู้ ว่ ย, ปฏิบตั ิการใหก้ ารรกั ษาผู้ปว่ ย
และใหข้ อ้ เสนอแนะแก่ ผบ.เหตกุ ารณ์ ถงึ ลกั ษณะภารกจิ ใหก้ ารสนบั สนนุ ทกุ กรณี ตาม
ความจำ� เป็น
ง. ขนั้ IV, การปฏบิ ตั กิ ารไดโ้ ดยตอ่ เนอ่ื ง, กำ� หนดและปฏบิ ตั กิ าร
เพื่อดำ� รงสภาพ ตามความจ�ำเป็น
จ. ขนั้ V, การถอนก�ำลงั ดำ� เนินการปฏบิ ัตกิ ารถอนกำ� ลังเมอื่ สงั่
ฉ. ขน้ั VI, การฟน้ื ฟู สำ� นกึ รบั ผดิ ชอบยทุ โธปกรณท์ อ่ี อ่ นไหวดว้ ย
การเอาใจใส่เต็ม ๑๐๐ เปอรเ์ ซน็ ต์, ด�ำเนนิ การตรวจสอบและปรนนบิ ตั บิ ำ� รุงรายการ
ยทุ โธปกรณ์ท้งั หมดทน่ี ำ� เขา้ ประจำ� การ และน�ำกลับมาซอ่ มหรือซอ่ มเปล่ยี น
ข. ค�ำแนะน�ำในการประสาน
(๑) วนั ทมี่ ผี ลบงั คับใช้ คำ� ส่ังน้มี ีผลบังคบั ใช้ในวนั ทไ่ี ดร้ ับค�ำสัง่

(การกำ�หนดช้ันความลบั )
รปู ที่ ก-๒ ตวั อยา่ งรปู แบบค�ำสง่ั ยทุ ธการของหนว่ ย เพอ่ื แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอื่ งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

175

การปฏบิ ตั กิ ารแก้ไขสถานการณ์
อนั เน่ืองมาจากเคมี ชวี ะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

(การกำ�หนดช้นั ความลบั )
(๒) เครอื่ งแตง่ กาย/ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั ตน/ยทุ ธภณั ฑป์ อ้ งกนั ประจำ� กาย
อาจจ�ำเป็นต้องใช้เครื่องแต่งกายชุดออกก�ำลังกาย/ยุทธภัณฑ์ป้องกันตน/ยุทธภัณฑ์
ปอ้ งกนั ประจำ� กาย ไปจนถงึ เครือ่ งแตง่ กายปอ้ งกัน ระดับ A
(๓) มาตรการควบคุมการลดความเสยี่ ง จำ�เป็นตอ้ งมกี ารดำ�รงการ
คดั กรองก่อนให้การรกั ษาทางการแพทย,์ ตรวจสอบการขาดนํา้ , ยุทธภณั ฑป์ อ้ งกัน
ตน/ยุทธภณั ฑ์ปอ้ งกันประจำ�กาย และวงรอบการทำ�งาน-การพกั อยา่ งต่อเนอ่ื ง
(๔) เคร่งครัดในเรื่องตารางเวลา ส่วนล่วงหน้าต้องเคลื่อนที่ออก
ภายใน ๒ ชม. หลงั จากได้รบั คำ�สัง่ และตามด้วยสว่ นสนบั สนุนทม่ี คี วามพร้อมที่จะ
เคลอ่ื นทอี่ อกภายใน ๖ ชม. หลังจากไดร้ ับคำ�สัง่ น้ี
(๕) ข้อพจิ ารณาเกีย่ วกบั สภาพแวดล้อม มีอนั ตรายจากสารประสาท
ซารนิ และควบคุมการเคลอื่ นยา้ ยผปู้ ่วยออกจากสถานที่เกิดเหตุ
(๖) การซักซ้อมการปฏิบัติ/การตรวจสอบ การบัญชาการหน่วย
ใหก้ ารสนบั สนนุ เพอ่ื ใหม้ น่ั ใจวา่ มรี ายการตรวจสอบ-ตรวจความพรอ้ มรบ (PCC/PCI)
และอนุญาตใหม้ ีการซกั ซอ้ มการปฏิบตั กิ ่อนถูกสง่ เขา้ ประจำ�การ
(๗) การแถลงดา้ นความปลอดภยั มีการแถลงดา้ นความปลอดภยั
ทกุ ประเด็นก่อนท่ีทุกส่วนจะเข้าสถานทีเ่ กดิ เหตุ
(๘) ทรัพยากรของพลเรือน ระบุถึงอำ�นาจและสิทธิทางกฎหมาย
ของพลเรือนต่อการครอบครองทรัพยากรต่างๆ
๔. การช่วยรบ
ก. ยทุ โธปกรณ์ หนว่ ยใหก้ ารสนบั สนนุ ถกู สง่ เขา้ ประจำ�การอยา่ งนอ้ ย ๗๒ ชม.
พึ่งตนเองด้วย สป. ตามอัตรามูลฐาน สำ�หรับ สป.๕ (กระสุน) จะแจกจ่ายตาม
กฎการปะทะทก่ี ำ�หนดขน้ึ
ข. การบริการ การบริการทจ่ี ำ�เปน็ เพ่อื ให้การปฏบิ ตั กิ ารดำ�เนนิ ไปอย่าง
ตอ่ เนอ่ื ง หลงั จากผา่ น ๗๒ ไปแล้ว จะไดร้ บั การประสานตามความจำ�เป็น ณ บรเิ วณ
สถานท่ีเกิดเหตุ

(การกำ�หนดชัน้ ความลบั )
รปู ที่ ก-๒ ตวั อยา่ งรปู แบบค�ำสงั่ ยทุ ธการของหนว่ ย เพอื่ แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอื่ งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

176

การปฏิบัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนื่องมาจากเคมี ชีวะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

(การกำ�หนดชั้นความลบั )
ค. การสนับสนุนบริการสุขภาพ การสนับสนุนทางการแพทย์แก่ก�ำลังพล
ของกองบัญชาการที่ ๑๐๐๗ เปน็ เร่อื งการดำ� เนินการภายในกองบญั ชาการ ซงึ่ จะส่ง
หน่วยแพทยเ์ ขา้ ประจำ� การในโรงพยาบาลสนาม
ง. การก�ำลังพล ความต้องการการจัดการก�ำลังพลจะประสานผ่าน
นายทหารก�ำลงั พลของหนว่ ย ตามความจำ� เปน็
๕. การบงั คับบัญชาและการสือ่ สาร
ก. การบังคับบัญชา ผบ.เหตุการณ์ มีหน้าท่ีบัญชาการเหตุการณ์
นายทหารที่มีอาวุโสสูงสุดในบริเวณที่เกิดเหตุจะท�ำหน้าท่ีก�ำกับดูแลทุกหน่วย
ภายใต้สังกัดกระทรวงกลาโหม เพ่ือให้การสนับสนุนการบัญชาการเหตุการณ์
นายทหารตดิ ตอ่ เปน็ ผู้ท�ำหน้าท่ีประสานการปฏิบตั ิการสนบั สนนุ ระหวา่ งที่บัญชาการ
เหตกุ ารณ์กับหน่วยทหารท่ใี หก้ ารสนบั สนนุ ทกุ หนว่ ย
ข. การสื่อสาร
(๑) ภายใน ค�ำแนะน�ำการปฏิบัติการส่ือสาร (นปส.) ฉบับปัจจุบัน
มีผลบังคับใช้
(๒) ภายนอก ไดร้ บั อนมุ ตั ใิ หต้ ดิ ตอ่ ประสานงานโดยตรงกบั ผบ.เหตกุ ารณ์
(๓) แบบฟอร์ม แบบฟอร์มส�ำหรับการปฏิบัติการในระหว่างการ
ตอบสนองเหตกุ ารณ์ ควรใชแ้ บบฟอรม์ ทงี่ า่ ยทก่ี ำ� หนดไวใ้ นระบบจดั การเหตกุ ารณแ์ หง่ ชาติ
(ลงชื่อ)
(ชื่อ – สกุล)
ผบ.หน่วย....................
การแจกจ่าย

รับรองถูกต้อง
ยศ. ชื่อ – สกุล
ตำ�แหน่ง.........

ผนวก

ตอบรับ (การกำ�หนดชน้ั ความลบั )

รปู ที่ ก-๒ ตวั อยา่ งรปู แบบค�ำสงั่ ยทุ ธการของหนว่ ย เพอื่ แกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอ่ื งมาจาก คชรน. (ตอ่ )

177

การปฏิบัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเน่อื งมาจากเคมี ชวี ะ รังสีและนิวเคลยี ร์

หนว่ ยต่างๆ ภายใตก้ ระทรวงกลาโหม
(Department of Defense Assets)

ก-๘ หวั ขอ้ ตอ่ ไปนเี้ ปน็ การกลา่ วถงึ หนว่ ย/ทรพั ยส์ มบตั ทิ างทหาร
ท่ีมีขีดความสามารถเพื่อปฏิบัติงานสนับสนุนเหตุการณ์การแก้ไขสถานการณ์
อันเนือ่ งมาจาก คชรน.

กองทัพอากาศสหรัฐอเมริกา (United State Air Force)
ก-๙ หน่วยของกองทัพอากาศเพ่ือปฏิบัติการแก้ไขสถานการณ์

อันเน่ืองมาจาก คชรน. ประกอบด้วยชุดประเมินทางด้านรังสี, ชุดป้องกัน
โรคระบาดในเขตยทุ ธบรเิ วณ, ชดุ เกบ็ กแู้ ละทำ� ลายวตั ถรุ ะเบดิ และหนว่ ยอน่ื ๆ
ท่ดี ำ� เนนิ การปฏิบตั กิ ารแก้ไขสถานการณอ์ นั เน่ืองมาจาก คชรน.

ชดุ ปฏบิ ัตกิ ารประเมนิ ผลทางดา้ นรงั สี
(Radiation Assessment Team)

ก-๑๐ ชุดปฏิบัติการประเมินผลทางด้านรังสี เป็นชุดปฏิบัติการ
ตอบสนองเหตุในระดับสากล, ชุดปฏิบัติการเป็นหน่วยท่ีมีความช�ำนาญ
เฉพาะทางซ่ึงให้การสนับสนุนทางด้านฟิสิกส์สุขภาพและทางด้านรังสี
ในการตอบสนองเหตุการณ์และอุบัติการณ์ท่ีเก่ียวข้องกับรังสี ชุดปฏิบัติการ
นี้ยังให้การสนับสนุนในการตรวจวิเคราะห์รังสีในสนาม เพื่อสนับสนุน
เจ้าหนา้ ท่ีทางการแพทยท์ ่ีบรรจุมอบประจ�ำยุทธบริเวณ โดยมหี น้าท่ีตรวจวดั ,
วิเคราะห์, และแปลผลจากตัวอย่างในสิ่งแวดล้อมและจากผู้ปฏิบัติงาน
เพอ่ื หาสว่ นประกอบของสารรงั สี นอกจากนนั้ ยงั ใหค้ ำ� แนะนำ� ระดบั ผเู้ ชยี่ วชาญ
เกยี่ วกบั ประเภท และระดบั ความเปน็ อนั ตรายจากรงั สขี องกำ� ลงั พลทถ่ี กู สง่ เขา้
ประจำ� การก�ำลังเผชิญอยู่
178

การปฏบิ ตั กิ ารแก้ไขสถานการณ์
อันเน่อื งมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลียร์

ก-๑๑ ชุดปฏิบัติการประเมินผลทางด้านรังสี ด�ำเนินการวิเคราะห์
สำ� หรบั การวเิ คราะหด์ า้ นรงั สจี ากตวั อยา่ งทไ่ี ดจ้ ากสงิ่ แวดลอ้ ม (จากการเชด็ ถ,ู
ตัวอย่างดิน, น้ํา, อากาศ, สิ่งท่ีบริโภค) และตัวอย่างที่ได้จากผู้ปฏิบัติงาน
(ทั่วทั้งร่างกาย, ลมหายใจ, ปัสสาวะ, อุจจาระ) ผลการวิเคราะห์ต้องได้รับ
การแปลผล เพื่อหาผลกระทบต่อกองก�ำลังพลท่ีส่งเข้าประจ�ำการและ
ก�ำลังพลท่ีไม่เป็นทหาร ข้อมูลเหล่าน้ีมีการรวบรวมส�ำหรับน�ำไปใช้โดย
เจ้าหน้าท่ีทางการแพทย์ เพ่ือหลีกเลี่ยง, ลด และประเมินผลจากการได้รับ
ปริมาณรังสี รวมไปถึงความเสี่ยงในการสื่อสาร และก�ำหนดความต้องการ
เพม่ิ เตมิ สำ� หรบั การแกไ้ ขสถานการณอ์ นั เนอื่ งมาจาก คชรน. ทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ
ชุดปฏิบัติการดแู ลการระบาดวิทยาในยทุ ธบรเิ วณ
(Theater Epidemiology Team)

ก-๑๒ ชุดปฏิบัติการดูแลการระบาดวิทยาในยุทธบริเวณเป็น
ชุดประเมินผลด้านปัจจัยสิ่งแวดล้อมและจากปัจจัยการท�ำงาน รวมท้ัง
การประมาณการความเสี่ยงจากโรคติดต่อและการเกิดโรค รวมไปถึง
การเจ็บป่วยท่ีไม่ได้เกิดจากการรบแต่จากทุกๆ สาเหตุ ชุดปฏิบัติการน้ี
ยังให้ข้อเสนอแนะในการเข้าแทรกแซงเพื่อให้ลดความด้อยประสิทธิภาพ
ในการปฏิบัติภารกิจของเจ้าหน้าท่ีให้มีน้อยที่สุด งานลักษณะน้ีส�ำเร็จ
ลงได้ถือเป็นส่วนหนึ่งของการประเมินสถานท่ีหรือยุทธบริเวณในข้ันต้นและ
ในระหว่างการปฏิบัติการท่ีด�ำเนินไป ทั้งยังเป็นการประเมินภัยคุกคามต่อ
สุขภาพจากเชอ้ื โรคและจากสง่ิ แวดล้อม

179

การปฏบิ ัตกิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เน่ืองมาจากเคมี ชวี ะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

ก-๑๓ ชุดปฏิบัติการดูแลการระบาดวิทยาในยุทธบริเวณเป็นชุด
ปฏิบัติการขนาดเล็ก มีความคล่องตัว ประกอบด้วยก�ำลังพลที่มีองค์ความรู้
หลายแขนง และมียุทโธปกรณ์ส�ำหรับเก็บตัวอย่างจากการท�ำงานและ
จากสิ่งแวดล้อมอย่างจ�ำกัด มีขีดความสามารถในด้านระบบประมวลผล
ในระดับทันสมัยและหิ้วตดิ ตัวไปไดแ้ ละใช้เทคโนโลยดี า้ นการสือ่ สาร ซ่ึงท�ำให้
สามารถรวบรวมขอ้ มลู ไดท้ ว่ั ทงั้ ยทุ ธบรเิ วณและการตดิ ตอ่ ประสานงานกบั กอง
กำ� ลังร่วมเฉพาะกิจได้โดยสะดวก

ชุดปฏบิ ตั กิ ารเก็บกแู้ ละท�ำ ลายวตั ถรุ ะเบิด
(Explosive Ordnance Disposal)

ก-๑๔ ชุดปฏิบัติการเก็บกู้และท�ำลายวัตถุระเบิด มีหน้าท่ีก�ำหนด
ตำ� แหนง่ , พสิ ูจนท์ ราบ, ปลดชนวนอาวุธ, ท�ำให้มีสภาพเป็นกลาง, เกบ็ กู้ และ
ท�ำลายวัตถุระเบิดอันตราย; นอกจากนั้นก็ยังมีขีดความสามารถเก่ียวกับ
วัตถุระเบิดเคมี, ชีวะ, เพลิง และระเบิดนิวเคลียร์ รวมทั้งวัตถุระเบิด
แสวงเครื่องของกลุ่มอาชญากรและจากพวกก่อการร้าย ชุดปฏิบัติการเก็บกู้
และทำ� ลายวตั ถรุ ะเบิดสามารถเข้าวางก�ำลังไดท้ ่ัวประเทศภายใน ๒๔ ชม.

หนว่ ยบรหิ ารจัดการอื่นๆ ของกองทพั อากาศ
(Other United States Air Force Management Assets)

ก-๑๕ กองทัพอากาศยังคงด�ำรงหน่วยประเภทระบุด้วยรหัสที่มี
ขดี ความสามารถในการสนบั สนนุ การแกไ้ ขสถานการณ์ และมขี ดี ความสามารถใน
การตอบสนองเหตุด้าน คชรน. เป็นการเฉพาะ หน่วยประเภทระบุด้วยรหัส
ลกั ษณะนีม้ ีความพร้อมสำ� หรับการตอบสนองเหตุเพือ่ แก้ไขสถานการณ์ ซ่ึงได้
รบั มอบกจิ เฉพาะจากผมู้ อี ำ� นาจในระดบั ทต่ี งั้ หนว่ ยขน้ึ ไปจนถงึ ระดบั ผบู้ ญั ชาการ

180

การปฏบิ ัติการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เน่ืองมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลียร์

กองบญั ชาการรบ, ทหารชา่ งอากาศยทุ ธโยธา (civil engineer) ทำ� หนา้ ทเี่ ปน็
ผู้เชี่ยวชาญด้าน คชรน. ส�ำหรับเหล่าทัพอากาศ ซึ่งให้การสนับสนุน
รวมไปถึงการให้ค�ำแนะน�ำทางเทคนิค และการจัดการชุดปฏิบัติการ
ตอบสนองในการด�ำเนินการวางแผนเพ่ือตรวจหาสาร คชรน.,
การก�ำหนดโครงข่ายการตรวจหาภัยคุกคาม และการปฏิบัติเชิงรุก
และเชิงรับในการตรวจหา คชรน. ด้วยวิธีการก�ำหนดเครื่องมือ
และเครือข่ายส�ำหรับการตรวจหา ความพร้อมของช่างอากาศ
ยุทธโยธาจะก�ำหนดขอบเขตร่องรอยการเปื้อนพิษในขั้นต้น รวมไปถึง
การประกาศพ้ืนที่ควบคุมการเปื้อนพิษและพ้ืนที่ท่ีไม่เปื้อนพิษ รวมท้ัง
การก�ำหนดเขตอันตรายในข้ันต้น นอกจากนั้น ความพร้อมของช่างอากาศ
ยุทธโยธา คือการด�ำเนินการตรวจพิสูจน์ทราบ คชรน. ในข้ันต้น ซึ่งเป็น
สว่ นหนงึ่ ของการรเิ รม่ิ ในการตรวจหาและดำ� เนนิ การวางแผน, การเกบ็ ตวั อยา่ ง
และการวิเคราะห์เพื่อพิสูจน์ทราบวัตถุ คชรน. ในการสนับสนุนการประเมิน
ความเสี่ยงต่อการปฏิบัติการ ความเช่ียวชาญเหล่าน้ี คือการรวบรวมข้อมูล
ทเ่ี นน้ ไปทอ่ี นั ตรายจาก คชรน. และกำ� หนดภาพปฏบิ ตั กิ ารทวั่ ไป ในขณะเดยี วกนั
กเ็ ป็นการอา่ นคา่ จากการเฝา้ ตรวจโดยเน้นไปทอ่ี นั ตรายจาก คชรน. จากการ
เฝ้าตรวจด้านเคมีท้ังในเชิงรุกและเชิงรับ เพ่ือก�ำหนดร่องรอยของอันตราย
รวมทั้งด�ำเนินการเฝ้าตรวจหาอันตรายในพื้นที่ควบคุมการเปื้อนพิษ และ
สถานีควบคุมการเปื้อนพิษ ช่างอากาศยุทธโยธายังให้ค�ำแนะน�ำให้แก่
ชดุ ปฏิบัตกิ ารท�ำลายลา้ งพษิ ในการทำ� ลายลา้ งพิษ คชรน. หลงั การโจมตี และ
สนบั สนนุ การปฏบิ ตั กิ ารทำ� ลายลา้ งพษิ ใหแ้ กช่ ดุ ปฏบิ ตั กิ ารจดั การวตั ถอุ นั ตราย
ความพร้อมของช่างอากาศยุทธโยธายังสนับสนุนทหารช่างสุขาภิบาล
สิ่งแวดล้อม (bioenvironmental engineer) ในการเก็บตัวอย่างจาก
สถานท่ีเกิดเหตุ ซ่ึงรวมไปถึงการบรรจุหีบห่อ, การถนอมตัวอย่าง และ

181

การปฏบิ ัตกิ ารแก้ไขสถานการณ์
อนั เนอ่ื งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สแี ละนวิ เคลียร์

การขนส่ง นอกจากน้ันยังสนับสนุน ช่างอากาศยุทธโยธาในการพัฒนา
การเก็บรวบรวมและแผนการก�ำจัดกากของเสียอันตราย ซึ่งเป็นความ
รับผิดชอบของแผนกสงครามเคมี ยิ่งไปกว่าน้ันเจ้าหน้าท่ีทางเทคนิคของช่าง
อากาศยุทธโยธาท่ีมีความพร้อมและเป็นมืออาชีพยังให้ข้อเสนอแนะแก่
ผู้บังคับบัญชาเพื่อตกลงใจเลือกใช้ระดับ ลภ. รวมไปถึง แผนและการปฏิบัติ
เพื่อสร้างแบบจ�ำลองการเกิดอันตราย, การก�ำหนดผังสถานการณ์ และ
การรายงาน อีกท้ังยังต้องก�ำหนดเครือข่ายการรายงานและการเตือนภัย
ด้าน คชรน. ผู้เช่ียวชาญท่ีมีความช�ำนาญในเรื่องนี้ยังมีหน้าท่ีก�ำหนด
การปิดก้ันเขตและก�ำหนดผังพ้ืนท่ีอันตราย, การก�ำหนดเส้นทางที่ปลอดภัย
ส�ำหรับผู้ตอบสนองเหตุ, เขตที่เร่ิมปฏิบัติเพื่อการป้องกัน และก�ำหนด
สถานภาพของเขตท่ีอนุญาตให้ถอดเคร่ืองแต่งกายป้องกัน รวมทั้งการสั่งการ
ให้ลาดตระเวน คชรน. ในขณะที่มีการประสานกับชุดทหารช่างสุขาภิบาล
สง่ิ แวดลอ้ ม เพอื่ กำ� หนดพน้ื ทอ่ี นั ตรายใตล้ มและการจดั ทำ� แผนการเคลอ่ื นยา้ ย

หน่วยประเภทรหัส 4F9DA, ชุดปฏิบตั กิ ารป้องกัน 1200 เพื่อจัดการเหตุ
ฉกุ เฉินดา้ นเคมี ชวี ะ รงั สีและนวิ เคลยี ร์ (Unit Type Code 4F9DA,
Emergency Manangement Chemical, Biological, Radiological,
and Nuclear Defense 1200 Team)

ก-๑๖ หน่วยประเภทรหัส 4F9DA, ชุดปฏิบัติการป้องกัน 1200
เพ่ือจัดการเหตุฉุกเฉินด้าน คชรน. ให้การตอบสนองเหตุการณ์ภัยคุกคามต่อ
รา่ งกายในลกั ษณะเตม็ ยา่ นความขดั แยง้ ไดอ้ ยา่ งจำ� กดั ซง่ึ ผนวกเอาศนู ยค์ วบคมุ
คชรน. เขา้ กบั การปฏบิ ตั ิ เพอ่ื สนบั สนนุ การแกไ้ ขสถานการณต์ ลอดเตม็ หว้ งของ
การปฏิบัติการทางทหาร ไปจนถึงการเกิดสงครามขนาดใหญ่ รวมท้ังการ
ตอบสนองเหตกุ ารณข์ นาดใหญแ่ ละการเกดิ ภยั พบิ ตั ทิ างธรรมชาติ ขดี ความสามารถ
182

การปฏิบัตกิ ารแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เนือ่ งมาจากเคมี ชวี ะ รังสแี ละนิวเคลียร์

และหน่วยได้รวมไว้อยู่ในการประเมินความเสี่ยง/ความล่อแหลมใน
ขนั้ ตน้ และการวเิ คราะหภ์ ยั คกุ คาม; ทงั้ ยงั รวมไปถงึ การวางแผน, การตรวจหา,
การตรวจพิสูจน์ทราบ, การรายงานและการเตือนภัย; การปฏิบัติการท�ำลาย
ล้างพิษบางส่วนและการท�ำลายล้างพิษแบบแสวงเครื่อง; ยุทโธปกรณ์ท่ีใช้ใน
การตอบสนองภยั พบิ ตั ;ิ ขอ้ มลู เชงิ เทคนคิ ; ขดี ความสามารถดา้ นการเคลอ่ื นถา่ ย
ยุทโธปกรณแ์ บบเลื่อนเข้า-เล่ือนออก; และแท่นรองยทุ โธปกรณ์ส�ำหรับรถยก

หน่วยประเภทรหสั 4F9DB, ชดุ ปฏบิ ตั กิ ารปอ้ งกัน 600 เพอ่ื จดั การเหตุ
ฉุกเฉินด้านเคมี ชวี ะ รังสแี ละนวิ เคลียร์ (Unit Type Code 4F9DA,
Emergency Manangement Chemical, Biological, Radiological,
and Nuclear Defense 600 Team)

ก-๑๗ หน่วยประเภทรหัส 4F9DB, ชุดปฏิบัติการป้องกัน 600
เพ่ือจัดการเหตุฉุกเฉินด้าน คชรน. ให้การตอบสนองเหตุการณ์ภัยคุกคามใน
ลักษณะเต็มย่านความขัดแย้งได้น้อยที่สุด ซึ่งผนวกเอาศูนย์ควบคุม คชรน.
เข้ากับการปฏิบัติเพ่ือสนับสนุนการป้องกันอาวุธท่ีมีอ�ำนาจท�ำลายสูง (ต้ังแต่
การปฏบิ ตั กิ ารทางทหารไปจนถงึ การเกดิ สงครามขนาดใหญ)่ รวมทง้ั การตอบ
สนองเหตกุ ารณข์ นาดใหญแ่ ละการเกดิ ภยั พบิ ตั ทิ างธรรมชาติ ขดี ความสามารถ
และหน่วยได้รวมอยู่ในการประเมินความเสี่ยง/ความล่อแหลมในข้ันต้นและ
การวเิ คราะหภ์ ยั คกุ คาม; อกี ทงั้ ยงั รวมถงึ การวางแผน, การตรวจหา, การตรวจ
พสิ จู นท์ ราบ, การรายงานและการเตอื นภยั ; การปฏบิ ตั กิ ารทำ� ลายลา้ งพษิ บางสว่ น
และการท�ำลายล้างพิษแบบแสวงเคร่ือง; ยุทโธปกรณ์ที่ใช้ในการตอบสนอง
ภยั พบิ ัต;ิ ข้อมลู เชิงเทคนคิ ; ขีดความสามารถดา้ นการเคล่ือนถา่ ยยุทโธปกรณ์
แบบเล่ือนเข้า-เลอ่ื นออก; และแทน่ รองยุทโธปกรณ์สำ� หรบั รถยก

183

การปฏบิ ตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์
อนั เน่อื งมาจากเคมี ชวี ะ รงั สีและนวิ เคลยี ร์

ผู้ตอบสนองเหตรุ ายแรก (First Responders)
ก-๑๘ ตามคำ� นยิ ามของระบบจดั การเหตกุ ารณข์ องกองทพั อากาศ

ผู้ตอบสนองเหตุรายแรกเป็นก�ำลังพลในชุดปฏิบัติการตอบสนองภัยพิบัติ
ซ่ึงถูกส่งเข้าประจ�ำการทันทีท่ีเกิดสถานการณ์ภัยพิบัติ เพ่ือให้การควบคุม
บังคับบัญชาในข้ันต้น, ช่วยชีวิต รวมทั้งการยับยั้งและควบคุมอันตราย
นกั ผจญเพลงิ , เจา้ หนา้ ทบ่ี งั คบั ใชก้ ฎหมาย, เจา้ หนา้ ทรี่ กั ษาความปลอดภยั และ
เจ้าหน้าที่บริการการแพทย์ฉุกเฉินท่ีสำ� คัญ ซึ่งให้การตอบสนองเหตุการณ์ต่อ
เหตกุ ารณใ์ หญๆ่ , ภยั พบิ ตั ทิ างธรรมชาติ และเหตุการณ์ดา้ น คชรน. ในข้ันตน้
และเร่ิมด�ำเนินการทันที โดยท่ีผู้ตอบสนองเหตุรายแรกทุกคนคือผู้ตอบสนอง
เหตฉุ กุ เฉนิ แตผ่ ตู้ อบสนองเหตฉุ กุ เฉนิ ทกุ คนอาจไมใ่ ชผ่ ตู้ อบสนองเหตรุ ายแรก

ผ้ตู อบสนองเหตุฉกุ เฉนิ (Emergency Responders)
ก-๑๙ ตามคำ� นยิ ามของระบบจดั การเหตกุ ารณข์ องกองทพั อากาศ

ผู้ตอบสนองเหตุฉุกเฉินเป็นก�ำลังพลในชุดปฏิบัติการตอบสนองภัยพิบัติที่
ถูกส่งเข้าประจ�ำการตามหลังผู้ตอบสนองเหตุรายแรก เพื่อขยายขอบเขตการ
ควบคุมบังคับบัญชาและให้การสนับสนุนเพ่ิมเติม ผู้ตอบสนองเหตุฉุกเฉิน
จะตามมาทีหลัง ซึ่งอาจเป็นนักผจญเพลิง, เจ้าหน้าที่บังคับใช้กฎหมาย,
เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย, เจ้าหน้าที่การแพทย์ท่ีเชี่ยวชาญทางเทคนิค,
เจ้าหน้าที่จัดการและปฏิบัติการเหตุฉุกเฉิน (ช่างอากาศยุทธโยธาที่ช�ำนาญ
การ), เจา้ หนา้ ที่เก็บกู้และทำ� ลายวัตถรุ ะเบดิ แพทย์, พยาบาล, และผใู้ ห้การ
รักษาทางการแพทย์ ณ สถานพยาบาล, เจ้าหน้าที่สาธารณสุข, ทหารช่าง
สุขาภิบาลส่ิงแวดล้อม, เจา้ หน้าทก่ี จิ การศพ และกำ� ลังพลของชดุ ปฏบิ ตั กิ ารท่ี
มีความเช่ียวชาญเฉพาะทาง

184

การปฏบิ ตั ิการแกไ้ ขสถานการณ์
อันเนื่องมาจากเคมี ชีวะ รังสแี ละนวิ เคลยี ร์

ส่วนบญั ชาการ, กองบัญชาการรบทางอากาศ
(Headquarters, Air Combat Command)

ก-๒๐ ส่วนบัญชาการ กองบัญชาการรบทางอากาศ ด�ำรงไว้
ซึ่งทรัพยากรเพื่อให้ม่ันใจว่ากองบัญชาการรบทางอากาศตอบสนองต่อ
กองก�ำลังเฉพาะกิจ (นอกเหนือจากหน่วยรบขีปนาวุธโจมตีข้ามทวีป)
ซง่ึ มยี ทุ โธปกรณแ์ ละไดร้ บั การฝกึ สำ� หรบั การตอบสนองเหตกุ ารณแ์ ละอบุ ตั เิ หตุ
ท่ีเกี่ยวข้องกับรังสีที่เกิดขึ้นในประเทศ รวมทั้งเขตปกครองตนเองเปอร์โตริโก
และหมู่เกาะเวอรจ์ ิน
สว่ นบญั ชาการ, กองบญั ชาการเคล่อื นท่ที างอากาศ
(Headquarters, Air Mobility Command)

ก-๒๑ ส่วนบัญชาการ กองบัญชาการเคล่ือนที่ทางอากาศ ให้
การสนบั สนนุ การขนถ่ายทางอากาศ, การเติมน้ํามันกลางอากาศ และปฏิบัติ
การสนับสนุนการเคลื่อนที่ทางอากาศภายใต้สภาพแวดล้อมที่มีภัยคุกคาม
ดา้ น คชรน. นอกจากนนั้ กองบญั ชาการเคลอ่ื นทท่ี างอากาศยงั ใหก้ ารสนบั สนนุ
ในลักษณะการส�ำรวจทางอากาศ ส�ำหรับการตรวจการณ์เหนือพื้นที่ที่ได้รับ
ผลกระทบจากเหตุการณ์ด้านนิวเคลยี ร์โดยกระทรวงพลังงาน กองบญั ชาการ
เคล่ือนท่ีอากาศยังมีบทบาทหลักในฐานะผู้น�ำเพ่ือด�ำเนินการท�ำลายล้างพิษ
อากาศยานขนาดใหญ่ และจัดการตู้สินค้าท่ีเปื้อนพิษ รวมทั้งสนับสนุน
ทรัพยากรสำ� หรับการเคลื่อนยา้ ยทางอากาศส�ำหรบั ผู้ปว่ ยจาก คชรน.

185

การปฏบิ ัติการแก้ไขสถานการณ์
อันเนือ่ งมาจากเคมี ชีวะ รงั สีและนวิ เคลยี ร์

ส่วนบัญชาการ, กองบัญชาการกองก�ำ ลังห้วงอวกาศ
(Headquarters, Air Force Space Command)

ก-๒๒ ส่วนบัญชาการ กองบัญชาการกองก�ำลังห้วงอวกาศ มีการ
ด�ำรงไว้, มียุทโธปกรณ์ และมีการฝึกส�ำหรับเป็นกองก�ำลังเพ่ือตอบสนอง
เหตกุ ารณก์ ารยงิ ขปี นาวธุ ขา้ มทวปี ทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั รงั สี หรอื การเกดิ อบุ ตั เิ หตกุ บั
ระบบขปี นาวธุ ขา้ มทวปี ของกองทพั อากาศเอง กองบญั ชาการกองกำ� ลงั อวกาศ
ยงั ใหก้ ารสนบั สนนุ กองกำ� ลงั เฉพาะกจิ เพอ่ื ตอบสนองเหตกุ ารณท์ เ่ี กยี่ วขอ้ งกบั
ขปี นาวุธขา้ มทวปี รวมทง้ั ทรพั ยากรอน่ื ๆ ที่มคี วามพรอ้ ม

ส่วนบญั ชาการ, กองกำ�ลังทหารอากาศประจ�ำ ภาคพืน้ ยุโรป
(Headquarters, United States Air Forces in Europe)

ก-๒๓ ส่วนบัญชาการ กองก�ำลังทหารอากาศประจ�ำภาคพื้นยุโรป
มีการด�ำรงไว้, มียุทโธปกรณ์ และมีการฝึกส�ำหรับเป็นกองก�ำลังเฉพาะกิจ
ตอบสนองเหตกุ ารณห์ รอื การเกดิ อบุ ตั เิ หตทุ เ่ี กยี่ วขอ้ งกบั รงั สภี ายในพน้ื ทรี่ บั ผดิ ชอบ
ของกองกำ� ลังท่ปี ระจ�ำการในภาคพื้นยุโรป

กองก�ำ ลังรกั ษาความมั่นคงภายในสว่ นทีเ่ ปน็ ทหารอากาศ
(Air Nation Guard)

ก-๒๔ กองก�ำลังรักษาความมั่นคงภายในส่วนที่เป็นทหารอากาศ
เป็นหน่วยที่อยู่ภายใต้กองก�ำลังเฉพาะกิจ-ท�ำหน้าที่สนับสนุนพลเรือน,
จดั ทำ� แผน และผนวกรวมเขา้ กบั การสนบั สนนุ ของกระทรวงกลาโหม ทก่ี ำ� หนด
ให้เป็นองค์กรหลักในการปฏิบัติการจัดการปัญหาจากเหตุการณ์ด้าน คชรน.
ผา่ นนายทหารประสานงานทใี่ หก้ ารสนบั สนนุ กองบญั ชาการหนว่ ยกำ� ลงั รบของ
กระทรวงกลาโหม กองก�ำลังเฉพาะกิจสนับสนุนพลเรือนที่เป็นทหารอากาศ

186