การพัฒนาคู่มือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคุณภาพภายใน ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกัลยาณมิตร

239

คมู่ ือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

7. โน จฎั ฐาเน นิโยชะเย แปลวา่ ไม่ชักนำในอฐาน คอื เป็นลักษณะของผูท้ ่ีไม่แนะนำชักชวนให้
เข้าไปเกี่ยวข้องกับอบายมุขต่าง ๆ หรือไม่ชักชวน หรือชี้นำให้ทำในเรื่องที่ไม่เป็นประโยชน์ พร้อมทั้ง
แนะนำในทางท่ดี ี ช้ีใหเ้ ห็นคณุ คา่ เหน็ ประโยชน์ หรอื โทษของสิ่งนั้น ๆ ได้

จะเห็นได้ว่า กัลยาณมิตรธรรม 7 ประการนี้ มุ่งเน้นความปลอดโปร่งโล่งใจ ไม่บีบคั้น เน้น
ความมีน้ำใจช่วยเหลือเกื้อกูล สร้างความเข้าใจให้กระจ่างแจ้ง แนะแนวทางที่ถูกต้องด้วยการยอมรับ
นบั ถอื ซ่งึ กนั และกัน

ความเชื่อในหลักการของกัลยาณมิตร เริ่มต้นที่ “ศรัทธา” แสดงความเอาใจใส่ เพื่อสร้าง
ความไว้วางใจสรา้ งความเชื่อมั่นในทางเสรมิ แรงกัน กลั ยาณมิตรตอ้ งให้ใจ ร่วมใจ ตงั้ ใจ เปดิ ใจ คอื ต้องสร้าง
จิตอาสา มีความวิริยะอุตสาหะ บากบั่น พยายาม และเปิดใจ คือ ให้โรงเรียนประเมินตนเอง ทบทวนดูตนเอง
การประเมินตนเองเพื่อพัฒนามิใช่พิพากษา ซึ่งมีทฤษฎีที่พยายามสร้างแรงจูงใจให้สมาชิกกลุ่มสามารถ
ทำงานรว่ มกนั ได้ดี มผี ู้เสนอทฤษฎีทนี่ ่าสนใจ ดังน้ี (ชตุ ิกาญจน์ เบญจพรวฒั นา, 2547 : 23 - 24)

1. ทฤษฎีการทำงานร่วมกัน ได้รับกาพัฒนาขึ้นมาโดย George Homans ทฤษฎีนี้อธิบาย
เป็นหลักสำคัญว่า การทำงานร่วมกันเป็นกลุ่มประกอบด้วยองค์ประกอบพื้นฐานที่สำคัญ 3 อย่าง คือ
1. กจิ กรรม 2. การทำงานร่วมกัน และ 3. ความรสู้ ึก องคป์ ระกอบท้ังสามน้ีจะเก่ียวกันโดยตรง กล่าวคือ
ถ้าบุคคลยิ่งมีส่วนร่วมในกิจกรรมมากเท่าไร การทำงานร่วมกันและความรู้ของพวกเขาจะมีมากขึ้นด้วย
บคุ คลต่าง ๆ ภายในกลุ่มเกี่ยวพนั กบั บุคคลอื่นไม่เพียงแต่อยู่ใกล้ชิดกันเท่านน้ั พวกเขาต้องทำการตัดสินใจ
ติดต่อสื่อสาร ประสานงาน และประสบความสำเร็จในเป้าหมายอีกด้วยสมาชิกในกลุ่มหรือในองค์กร
ทเ่ี กี่ยวกันกบั ลักษณะดังกล่าว มีแนวโนม้ จะรวมกันเข้าเป็นกลุม่ ทมี่ ีพลังสงู มาก

2. ทฤษฎีตาข่ายการปฏบิ ัติงาน ของ Grid of work Theory ผพู้ ัฒนาทฤษฎนี ้ี คือ Blake and
Mouton แห่งมหาวิทยาลัยเทก็ ซัส ทฤษฎนี ี้เชื่อวา่ คนต้องการจะทำงานให้ได้ผล ตอ้ งการมสี ่วนร่วมในงาน
ทเ่ี ขารับผดิ ชอบ และตอ้ งการทำงานแบบการเขา้ มามีสว่ นรว่ มด้วยการสรา้ งบรรยากาศขององคก์ ารที่จะช่วย
ให้สนับสนนุ ความคิดสร้างสรรค์ และเปิดโอกาสใหแ้ สดงความคิดเห็นในการทำงานอย่างจริงจัง

หลักการนิเทศของกัลยาณมิตร ความมุ่งมั่นในการบริหารจัดการด้านวิชาการในการปฏิรูปการเรยี นรู้
นั้น ทุกคนทุกฝ่าย นับเป็นองค์ประกอบสำคัญ การเป็นเพื่อนร่วมทางที่จะเดินไปดว้ ยกัน อย่างไว้ใจ และเช่ือ
ว่าจะชี้แนะช่วยเหลือซึ่งกัน และกันได้ให้ก้าวไปในทางที่ถูกต้องด้วยน้ำใจมิใช่อำนาจ คือ หนทางแห่ง
กลั ยาณมิตร นักวิชาการได้กล่าวเก่ยี วกบั การนิเทศที่คำนงึ ถงึ ฐานวัฒนธรรมไทย อยา่ งน่าสนใจดงั น้ี

1. ความเป็นกลั ยาณมิตร เป็นกญุ แจทองทีจ่ ะไข หรอื เปดิ ประตูไปสู่ความเป็นมิตรไมตรี
2. ความออ่ นน้อมถ่อมตนยงั เป็นคุณสมบตั ิท่ีคนไทยทุกคนยอมรับและประสงค์ท่จี ะให้มี
3. ความจรงิ ใจ เปน็ เครอื่ งหลอ่ เล้ียงสัมพันธภาพระหวา่ งบคุ คลให้เป็นไปอย่างยนื ยาว
4. ความมีน้ำใจ เปน็ หยดน้ำทิพยท์ ่ีทำให้ผ้เู กี่ยวข้องมีจิตใจชุ่มชืน่ เบิกบานสราญใจ
5. การใชค้ ำพูดท่สี ภุ าพ จรงิ ใจสม่ำเสมอเป็นเคร่ืองสง่ เสริมใหเ้ กิดความรสู้ กึ ที่ดีต่อกันและกนั

กลุ่มนิเทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพน้ื ทีก่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเกต็

240

คมู่ ือการนิเทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

กลา่ วโดยสรุป จากแนวคิด ทฤษฎี และหลักการนิเทศแบบกัลยาณมิตรดังกล่าวข้างต้น การเป็น
กัลยาณมิตร นอกจากการเป็นบุคคลที่มีหลักกัลยาณมิตรธรรมทั้ง 7 ประการแล้วนั้น ยังเป็นผู้ให้คำแนะนำ
ชักจูง สั่งสอนสิ่งที่ดีงามถูกต้อง สนับสนุนให้กำลังใจ และเป็นแบบอย่างที่ดีในการคิด และการแก้ปัญหา
คนรอบขา้ งอยากเขา้ ใกล้ อยากขอคำแนะนำปรึกษา มกี ารเสริมสรา้ งในส่งิ ที่ดี ๆ และหลีกเลยี่ งในความประพฤติ
หรือพฤติกรรมที่ไม่ดี เป็นคนที่ไว้วางใจได้ น่าเชื่อถือ และเป็นที่พึงได้ รวมทั้งการแสดงออกอย่างน่ายกย่อง
น่าเอาอยา่ งชวนใหป้ ฏบิ ตั ติ าม

กระบวนการนเิ ทศแบบกัลยาณมติ ร
การนิเทศแบบกัลยาณมิตร เป็นกระบวนการให้ความรู้ และการแก้ปัญหา โดยถือหลักการ

ร่วมคิดร่วมทำ และร่วมใจกันปฏิบัติงานเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ มิใช่การให้ความรู้ในแนวดิ่ง คือ
จากผู้ที่มีความรู้มากกว่าไปสู่ผู้ที่มีความรู้น้อยกว่าเพียงอย่างเดียว แต่เป็นกระบวนการแนวราบที่ทุกฝ่าย
ยอมรับนับถอื ในความเด่น และความด้อยของกันและกัน มาร่วมคิด แลกเปล่ียนประสบการณ์ เรียนรู้
ซ่ึงกันและกัน นำไปสู่การพัฒนาคุณภาพของผู้เรียน เน้นกระบวนการสำคัญ 5 ประการมีดังนี้
(สุมน อมรววิ ฒั น์, 2547, 7 - 10)

1. กัลยาณมิตรนิเทศเน้นการนิเทศคนไม่ใช่นิเทศกระดาษ ดังนั้นการนิเทศครูในโรงเรียน
เป็นการนิเทศคนไม่ใชก่ ารนเิ ทศกระดาษและอุปกรณ์ เพราะฉะนั้นการนิเทศแบบกัลยาณมติ รจะเกดิ ข้ึนไมไ่ ด้
ถ้าศกึ ษานิเทศกไ์ ม่สนใจครู สนใจนกั เรยี น หรือหาวธิ ใี นการจัดเพ่อื ใหศ้ กึ ษานเิ ทศก์พบกับครู คุยกับครู
ในลักษณะท่ีไม่เป็นทางการและเป็นทางการ

2. กัลยาณมิตรนิเทศเน้นกระบวนการ “ให้ใจ” และ “ร่วมใจ” หน้าที่ของศึกษานิเทศก์ คือ
ทำอย่างไรจะให้ครูมีใจ เพราะฉะนั้นสิ่งแรก คือ ทำอย่างไรจึงจะได้ครูในโรงเรียนทำงานสำเร็จ ซึ่งเป็น
ความสำเร็จจากการร่วมใจของทุกคน

3. กัลยาณมิตรเริ่มต้นที่ “ศรัทธา” แสดงความเอาใจ สร้างความไว้วางใจ สร้างความเชื่อมั่น
ในทางเสริมแรงกัน

4. กระบวนการกัลยาณมิตรนิเทศเน้นการสร้างสังคมการเรียนรใู้ ห้ความรู้ ความสะดวกในการ
คน้ หาความร้ขู า่ วสารจากแหล่งต่าง ๆ

5. กระบวนการกัลยาณมติ รนเิ ทศมาจากฐานปญั ญาธรรม ฐานเมตตาธรรม และฐานความเป็นจริง
ในชวี ติ ถา้ ขาดฐานหนงึ่ ฐานใดไปกัลยาณมิตรย่อมไมเ่ กิด

รปู แบบกัลยาณมติ ร (สุมน อมรววิ ฒั น,์ 2547 : 11 - 14)
1. ให้ใจ การปฐมนิเทศสร้างความเขา้ ใจร่วมกนั
2. ร่วมใจ การรว่ มคดิ ร่วมทำงาน แลกเปล่ียนเรยี นรู้ซึ่งกนั และกัน
3. ต้งั ใจ เป็นการร่วมกันสรา้ งสรรค์คุณภาพในการทำงาน

กลมุ่ นเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การศกึ ษา สำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาภเู ก็ต

241

คูม่ ือการนิเทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

3.1 มุ่งม่ันสูเ่ ป้าหมายร่วมกนั
3.2 ชว่ ยกันแก้ปญั หา
3.3 ถอื ว่าผลงาน คือ คุณภาพของผูเ้ รยี น
4. เปดิ ใจ เปน็ การวดั และประเมินตนเอง ประเมินผลงาน
4.1 ประเมินผลการพัฒนาการอย่างเท่ยี งตรง
4.2 ปราศจากอคติ
และรูปแบบการนิเทศภายในแบบกัลยาณมิตร เป็นการชี้แนะและช่วยเหลือด้านการเรียน
การสอนในกลุ่มเพื่อนครดู ้วยกนั มหี ลักการนเิ ทศที่เน้นประเด็นสำคัญ 4 ประการ คอื
1. การสรา้ งศรัทธา เพอ่ื ใหเ้ พื่อนครูยอมรบั และเกิดความสนใจใฝร่ ทู้ ่ีจะปรับปรงุ การสอน
2. การสาธิตรูปแบบการสอน เพื่อแสดงให้ประจักษ์ว่า การสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญน้ัน
ไดท้ ำจริง และสามารถนำรูปแบบไประยุกต์ใช้ในชัน้ เรียนได้
3. การร่วมคิดแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ครูต่างมีประสบการณ์ในการสอนแตกต่างกัน สมควรที่จะได้
พบปะกนั อย่างสม่ำเสมอ รว่ มคดิ แก้ปัญหาและแลกเปล่ียนซ่ึงกันและกัน
4. การติดตามประเมินผลตลอดกระบวนการ ครูบันทึกนิเทศอย่างสม่ำเสมอ สังเกตและรับฟัง
ขอ้ มลู ปอ้ นกลับ ศกึ ษาปัญหาและแนวทางแก้ไข เพ่ือสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ข้ึนใหมแ่ ละต่อเนื่องสืบไป
สรุปโดยภาพรวม การนิเทศสามารถบูรณาการได้หลากหลายวิธี ดังนั้น การดำเนินการนิเทศ
ควรเลอื กวิธีการที่เหมาะสมทส่ี ุดท่ีสอดคล้องกับปัญหา บรบิ ท ความจำเปน็ สถานการณ์ และความพร้อม
ของโรงเรียน เพราะการนิเทศภายในโรงเรียนที่มีประสทิ ธิภาพ เป็นส่วนหนึ่งทีช่ ่วยพัฒนาการปฏิบตั งิ าน
ของครู และการจัดการศึกษาของโรงเรียนให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะกระบวนการนิเทศ
แบบกัลยาณมิตร ที่เริ่มต้นด้วยความศรัทธาระหว่างผู้นิเทศ และผู้รับการนิเทศ ด้วยการให้ใจ ร่วมใจ
ตั้งใจ และเปิดใจ ผสมผสานกับการใช้เทคนิคกระบวนการนิเทศแบบต่าง ๆ ด้วยกระบวนการ 3 ขั้นตอน
4 ขั้นงาน เด่นด้วย 4 จ. ที่ร่วมคิดร่วมทำ ร่วมใจกันปฏิบัติงาน ทั้งแลกเปลี่ยนประสบการณ์ เรียนรู้
ซ่งึ กันและกนั เน้นการสร้างสังคมการเรียนร้ใู ห้ความรู้ ซึ่งเป็นรูปแบบที่เหมาะสมเป็นอย่างย่ิง ที่นำไปสู่
การปฏบิ ตั ิใหป้ ระสบผลสำเร็จ สง่ ผลให้การนิเทศภายในโรงเรยี นได้อย่างมีคุณภาพ โดยสรุปได้ดังแผนภาพ
ต่อไปน้ี

กลุ่มนิเทศ ติดตามและประเมินผลการจดั การศกึ ษา สำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

242

คู่มือการนิเทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

เทคนิคการนเิ ทศ องคป์ ระกอบ กระบวนการการนิเทศ
ของการนิเทศ แบบกัลยาณมติ ร
การเยี่ยมชัน้ เรียน แบบกลั ยาณมิตร
การให้คำปรกึ ษา กระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร 3 ข้นั ตอน 4 ข้ัน
การสนทนาทางวชิ าการ ใหใ้ จ งาน เด่นด้วย 4 จ. สู่การปฏิบัติอย่างเหมาะสม ทั้ง
การศกึ ษาดงู าน รว่ มใจ คุณภาพผู้เรียน คุณภาพการบริหาร คุณภาพการ
การศึกษาเอกสารทางวชิ าการ ต้ังใจ จัดการเรียนการสอนของครู สู่คุณภาพการนิเทศ
การสาธติ การสอน เปิดใจ ภายในโรงเรยี น ดงั น้ี
การนิเทศแบบคลินิก ขน้ั ตอนท่ี 1 คอื ข้นั กอ่ นดำเนินการนเิ ทศ
การประชมุ กอ่ นเปิดภาคเรยี น
การสังเกตการสอนในชนั้ เรียน มี 2 ขั้นงาน คือ
การประชมุ สมั มนา ขนั้ งานที่ 1 คดิ งาน
เทคนคิ การทบทวนผลการปฏบิ ตั ิงาน ข้ันงานที่ 2 ทำงาน
การศึกษาชนั้ เรยี น ขัน้ ตอนที่ 2 คือ ขั้นดำเนนิ การนิเทศ
การประชุมนิเทศ มี 1 ขั้นงาน คือ
การนิเทศแบบช้แี นะ ข้นั งานท่ี 3 ตดิ ตามงาน
การนิเทศแบบพ่เี ล้ยี งและให้คำปรกึ ษา เด่นดว้ ย 4 จ.
การนิเทศแบบพฒั นาการ คือ 1. ใหใ้ จ : สรา้ งความเปน็ มติ ร
การนิเทศแบบสรา้ งชุมชนแห่งการเรยี นรู้ การปฐมนิเทศสรา้ งความขา้ ใจรว่ มกัน และสร้าง
ทางวิชาชพี ความตระหนกั
การนิเทศบนพนื้ ฐานการวจิ ยั 2. ร่วมใจ : ร่วมคดิ วางแผน
การร่วมคิด ร่วมทำงาน แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกัน
และกนั
3. ตง้ั ใจ : กระบวนการเน้น
เป็นการร่วมกันสร้างสรรค์คุณภาพในการทำงาน
จนมคี ุณภาพสกู่ ารนำไปใช้
4. เปิดใจ : นิเทศศรทั ธา
ประเมินความสำเรจ็
ขั้นตอนท่ี 3 คอื ข้ันหลังดำเนนิ การนเิ ทศ
มี 1 ขน้ั งาน
ขั้นงานที่ 4 สรปุ งาน

คุณภาพการนิเทศภายในโรงเรียน
3 มาตรฐาน14 ประเดน็ พิจารณาปฐมวัย 21 ประเดน็ พิจารณาขน้ั พื้นฐาน

แผนภาพที่ 2.1 แสดงความสัมพันธ์ระหว่างเทคนิคการนเิ ทศแบบต่าง ๆ กบั กระบวนการนเิ ทศ
แบบกัลยาณมิตรด้วยกระบวนการ 3 ขั้นตอน 4 ขั้นงาน เด่นด้วย 4 จ. สคู่ ุณภาพ
การนิเทศภายในโรงเรียน

กลุ่มนเิ ทศ ติดตามและประเมินผลการจดั การศึกษา สำนักงานเขตพนื้ ที่การศกึ ษาประถมศึกษาภูเก็ต

243

คู่มอื การนเิ ทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

การประกนั คณุ ภาพการศึกษา

พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 ได้
กำหนดให้การจัดระบบ โครงสร้าง กระบวนการจัดการศึกษาต้องยึดหลักที่สำคัญประการหนึ่ง คือ มีการ
กำหนดมาตรฐานการศึกษา และจัดระบบประกันคุณภาพการศึกษาทุกระดับและประเภทการศึกษา และ
กำหนดให้กระทรวงมีอำนาจหน้าที่กำกับดูแลการศึกษาทุกระดับ และทุกประเภท กำหนดนโยบาย แผน
และมาตรฐานการศึกษา ดังนน้ั มาตรฐานตา่ ง ๆ เช่น คุณลักษณะของผู้เรียน หลักสูตร กระบวนการจัดการ
เรียนการสอน เมื่อมีการกระจายอำนาจในการบริหาร และจัดการศึกษาทั้งในระดับภูมิภาคและระดับ
สถานศึกษา จึงมีความจำเป็นที่ต้องกำหนดมาตรฐานและคุณภาพการศึกษาเพื่อให้เกิดการพัฒนาใน
ภาพรวม

สำหรับการประกันคุณภาพการศึกษานั้น ถือเป็นหลักการสำคัญประการหนึ่งของการกระจาย
อำนาจทางการศึกษา พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ.
2545 มาตราที่ 47 ได้กำหนดให้มีระบบประกันคุณภาพการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพและมาตรฐาน
การศึกษาทุกระดับ ประกอบด้วย ระบบประกันคุณภาพภายใน และระบบการประกันคุณภาพภายนอก
ตามกฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 (สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน,
2561 : 56) และกระทรวงศกึ ษาธกิ ารมีการประกาศให้ใช้มาตรฐานการศึกษาระดบั ปฐมวัย ระดบั การศึกษา
ข้ันพื้นฐาน และระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐานศูนย์การศึกษาพิเศษ พ.ศ. 2561 ลงวนั ที่ 6 สิงหาคม 2561 ซ่ึง
จะทำให้เกิดความมั่นใจแก่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายว่าการจัดการศึกษาของสถานศึกษามีคุณภาพ
ได้มาตรฐาน และคงรักษาไว้ซ่งึ มาตรฐานจากการดำเนนิ งานประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา

ความหมายของการประกนั คุณภาพการศึกษา
คณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา (2562 : 130) กล่าวว่า การประกันคุณภาพการศึกษา

หมายถงึ การประเมินผล การติดตามตรวจสอบ การทบทวน การปรับปรุง และพัฒนาคุณภาพการศึกษา
และกระบวนการที่เกี่ยวข้องของสถานศึกษาหรือผู้จัดการศึกษาจากภายใน โดยบุคคลของสถานศึกษา
หรือโดยหน่วยงานต้นสังกัดที่มีหน้าที่กำกับดูแลสถานศึกษาหรือหน่วยงานนั้น โดยสถาบันการศึกษา
ต้องจัดให้มีการประเมินผลสัมฤทธ์ิทางการศึกษาของผู้เรียนเพ่ือให้ได้คุณภาพการศึกษาตามเกณฑ์
คุณลักษณะ และสมรรถนะตามช่วงวัย เพื่อให้สามารถรับรู้ และปรับปรุงคุณภาพตลอดระยะเวลา
การศึกษา

สำนกั งานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พื้นฐาน (2561: 83) กลา่ วว่า การประกันคุณภาพการศึกษา
หมายถึง การประเมินผล และการติดตามตรวจสอบ คุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา ของ
สถานศึกษาแต่ละระดับและประเภทการศึกษา โดยมีกลไกในการควบคุม ตรวจสอบระบบการบริหาร
คุณภาพการศึกษา โดยมีกลไกในการควบคุม ตรวจสอบระบบการบริหารคุณภาพการศึกษาที่สถานศึกษา

กล่มุ นเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจดั การศกึ ษา สำนกั งานเขตพนื้ ท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

244

ค่มู ือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

จดั ข้ึน เพือ่ ใหเ้ กิดการพฒั นาและสรา้ งความเชือ่ มั่น ใหแ้ กผ่ ูม้ ีสว่ นเกีย่ วขอ้ งและสารธารณชนว่าสถานศึกษานนั้
สามารถจัดการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพ ตามมาตรฐานการศึกษา และบรรลุเป้าประสงค์ของหน่วยงาน
ตน้ สงั กดั หรือหน่วยงานที่กำกับดแู ล

กล่าวโดยสรปุ การประกนั คุณภาพการศึกษา หมายถงึ การประเมินผล และการตดิ ตามตรวจสอบ
คุณภาพการศกึ ษาของสถานศึกษาอยา่ งมีระบบตามแบบแผนการสร้างความมั่นใจแก่ พ่อแม่ ผู้ปกครอง ว่า
สถานศึกษาทำงานอย่างเต็มที่ เต็มกำลังความสามารถให้เป็นไปตามมาตรฐาน เพื่อให้ได้ผลผลิต คือ
นักเรียน มีคุณภาพได้มาตรฐานตามเกณฑ์ และมีคุณลักษณะที่พึงประสงค์เป็นที่ยอมรับ ประกอบด้วย
กระบวนการที่สัมพันธ์กัน 3 ประการ ได้แก่ 1. การพัฒนาคุณภาพ 2.การติดตามตรวจคุณภาพ และ
3. การประเมนิ และรบั รองคณุ ภาพ

ความสำคัญและความจำเปน็ ในการกำหนดมาตรฐานการศึกษา
มาตรฐานการศึกษาเป็นข้อกำหนดเกี่ยวกับคุณลักษณะ และคุณภาพที่พึงประสงค์ที่ต้องการ

ให้เกิดขึ้นในสถานศึกษาทุกแห่ง มาตรฐานถูกกำหนดขึ้นเพื่อใช้เป็นหลักเทียบเคียงสำหรับการส่งเสริม
และกำกับดูแล การตรวจสอบ การประเมินผลและการประกันคุณภาพการศึกษา เปน็ มาตรฐานที่มุ่งเน้น
การพัฒนาคุณภาพการศึกษาโดยองค์รวมการกำหนดให้มีมาตรฐานการศึกษาทำให้เกิดโอกาสที่เท่าเทียม
กันในการพัฒนาคุณภาพเพราะสถานศึกษาทุกแห่งรู้ว่าเป้าหมายการพัฒนาที่แท้จริงอยู่ที่ใด การกำหนด
ให้มีมาตรฐานการศึกษา จึงเป็นการให้ความสำคัญกับการจัดการศึกษา 2 ประการ ได้แก่ 1) สถานศึกษา
ทุกแห่งมีเกณฑ์เปรียบเทียบกับมาตรฐานซึ่งเป็นมาตรฐานเดียวกัน 2) มาตรฐานทำให้สถานศึกษาเข้าใจ
ชัดเจนว่าจะพัฒนาคุณภาพการศึกษาไปในทิศทางใด นอกจากนี้ การกำหนดมาตรฐานยังเป็นการกำหนด
ความคาดหวังทชี่ ัดเจนให้กับครู ผู้บรหิ าร พอ่ แม่ ผูป้ กครอง ชมุ ชนและหน่วยงานต่าง ๆ ท่ีมีส่วนเกี่ยวข้อง
ในการจัดการศกึ ษา ซง่ึ เป็นแนวทางหน่งึ ในการร่วมมือ รวมพลงั เพ่ือให้เกดิ คณุ ภาพการศกึ ษาตามเป้าหมาย
ที่กำหนด มาตรฐานการศึกษาจึงเป็นจุดเร่ิมตน้ ของการพัฒนาทุนมนุษย์และเป็นเป้าหมายสำคัญที่สุดที่ผู้มี
สว่ นเก่ียวข้องทกุ ฝ่าย ทกุ คนตอ้ งรับรแู ละปฏิบตั ิงานในหนา้ ทท่ี ี่รับผิดชอบใหบ้ รรลุถงึ เปา้ หมายตามมาตรฐาน
การศึกษาท่ีกำหนดและร่วมรับผดิ ชอบต่อผลการจัดการศึกษาที่เกิดข้ึน

มาตรฐานการศึกษามีประโยชน์ต่อบุคคลท่เี ก่ยี วข้อง ดังนี้
1. ผเู้ รยี น ทำใหเ้ กดิ การปรบั ปรุง และพัฒนาตนเองตามความคาดหวงั ของสงั คมและประเทศชาติ
ว่าต้องการคนที่มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์อย่างไร จะทำอย่างไรจึงจะเป็นผู้มีคุณสมบัติตามที่มาตรฐาน
การศกึ ษากำหนด
2. ครู ใช้มาตรฐานเป็นกรอบแนวทางในการออกแบบการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
และเป็นแนวทางในการพฒั นาตนเองตามคณุ ลักษณะและคณุ สมบตั ิตามมาตรฐานทก่ี ำหนด เพอื่ ใหผ้ เู้ รยี น มี
คุณภาพตามทีม่ าตรฐานกำหนดไว้

กลุ่มนิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจดั การศกึ ษา สำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเก็ต

245

คู่มอื การนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

3. ท้องถิ่นและสถานศึกษา ใช้มาตรฐานเป็นแนวทางร่วมมือกันในการจัดการศึกษาให้บรรลุ
เปา้ หมายตามทต่ี ั้งไว้

4. พ่อแม่ผู้ปกครอง ประชาชนและผู้นำชุมชน ใช้มาตรฐานเป็นเครื่องมือสื่อสารให้ประชาชน
ได้รบั ทราบกระบวนการจัดการศึกษาการจัดการเรยี นการสอนท่ีจะทำให้คนไทยในท้องถน่ิ เขา้ ใจและเข้ามา
มสี ่วนรว่ ม เพื่อให้การจัดการศึกษาชว่ ยยกระดับคุณภาพผู้เรียนให้ไดต้ ามมาตรฐานท่ีกำหนด

5. ประเทศชาติ ใช้มาตรฐานเป็นเครื่องมือท่ีทำให้ทุกองค์กรประกอบของระบบการศึกษา
ขับเคลื่อนไปพร้อม ๆ กนั สเู่ ปา้ หมายเดยี วกัน และทำใหเ้ กิดภาพการจดั การศึกษาท่มี ีความหมาย

แนวคดิ ในการกำหนดมาตรฐานการศึกษาข้ันพนื้ ฐาน
สถานศึกษาที่จัดการศึกษาได้อย่างมีประสิทธิภาพมีสิ่งสำคัญที่บ่งบอกได้อย่างชัดเจน หลาย

ประการ ได้แก่ มีการกำหนดภารกิจของสถานศึกษาที่ชัดเจน มีการกำกับติดตามงานสม่ำเสมอ
ความสมั พันธ์ระหว่างสถานศึกษา บา้ น และชุมชนมีความใกล้ชิด และไว้วางในกัน มีการต้ังความคาดหวัง
ของผลสำเร็จไว้สูง มีความเป็นผู้นำด้านการจัดการเรียนรู้อย่างมืออาชีพ ทั้งครูและผู้บริหาร มีการสร้าง
โอกาสในการเรียนรู้ และให้เวลาผู้เรียนในการทำงานกลุ่มมากขึ้น จัดสิ่งแวดล้อมที่จำเป็นอย่างมีระเบียบ
สะอาด และปลอดภัย มีการจัดหลักสูตรที่ชัดเจนสอดคล้องกับเป้าหมาย ใช้กลวิธีในการประเมิน
ที่หลากหลาย จัดการเรียนการสอนที่กระตุ้นให้ผู้เรียนมีความสนใจ กระตือรือร้นในการที่จะเรียนรู้
จัดบรรยากาศที่ส่งเสริมความเป็นเลิศทางวิชาการ ขจัดสิ่งที่เป็นอุปสรรค สำหรับความสัมพันธ์กับผู้ปกครอง
และชมุ ชน พัฒนางานอยบู่ นพ้ืนฐานของการวจิ ัย ใชแ้ หลง่ เรียนรู้ที่มีอยู่อย่างเต็มที่และวางแผนงานอย่างมี
ประสิทธิภาพ จากแนวคิดในการจัดการศึกษา และพัฒนาคุณภาพการศึกษาดังกล่าว ประกอบกับแนวคิด
ในการพัฒนามาตรฐานการศึกษาข้ันพื้นฐานว่าต้องเป็นมาตรฐานที่ปฏิบตั ิง่าย ประเมินได้จริง กระชับและ
จำนวนน้อย แต่สามารถสะท้อนคุณภาพการศึกษาได้จริง ข้อมูลที่ได้เกิดประโยชน์ในการพัฒนาการศึกษา
ทุกระดับ ตั้งแต่ระดับสถานศึกษา ระดับเขตพื้นที่การศึกษา ระดับหน่วยงานต้นสังกัดและระดับชาติ
ดังนั้นการกำหนดมาตรฐานจึงเน้นที่คุณภาพของผู้เรียน คุณภาพของกระบวนการบริหารและการจัดการ
และคุณภาพของกระบวนการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยมีแนวคิดในการกำหนด
มาตรฐานในด้านตา่ ง ๆ ดงั นี้

แนวคดิ ในการกำหนดมาตรฐานด้านคุณภาพของผู้เรียน
คุณภาพผู้เรียนที่สังคมต้องการ ได้ระบุไว้อย่างชัดเจนในพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.

2542 และทแี่ ก้ไขเพิม่ เติม (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 6 ท่ีวา่ “การจดั การศกึ ษาตอ้ งเปน็ ไปเพอ่ื พฒั นาคน
ไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งร่างกาย จิตใจ (หมายถึง สุขกาย สุขใจ) สติปัญญา ความรู้ (หมายถึง เป็น
คนเกง่ ) และคุณธรรมมีจริยธรรมและวฒั นธรรมในการดำรงชีวิตสามารถอยู่รว่ มกับผู้อ่ืนได้อย่างมีความสุข

กล่มุ นิเทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาภเู กต็

246

คู่มือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

(หมายถึง เป็นคนดีของคนรอบข้างและสังคม)” และในมาตรา 7 ที่ว่า “ในกระบวนการเรียนรู้ต้องมุ่ง
ปลกู ฝงั จติ สำนึกที่ถูกต้องเกี่ยวกับการเมือง การปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรง
เปน็ ประมุข รู้จกั รักษาและส่งเสริม สทิ ธิ หน้าที่ เสรภี าพ เคารพกฎหมายความเสมอภาคและศักด์ิศรีความ
เป็นมนุษย์ มีความภูมิใจในความเป็นไทย รู้จักรักษาผลประโยชน์ส่วนรวมและของประเทศชาติ รวมท้ัง
ส่งเสริมศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมของชาติ การกีฬา ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภูมิปัญญาไทย และความรู้อันเป็น
สากล ตลอดจนอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม มีความสามารถในการประกอบอาชีพ รู้จัก
พึ่งตนเอง มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ใฝ่รู้และเรียนรู้ ด้วยตนเองอย่างต่อเนื่อง” นอกจากนี้เพื่อให้ก้าวทัน
กระแสการเปลี่ยนแปลงในยุคของการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552 - 2561) ได้ประกาศ
วิสัยทัศน์เกี่ยวกับคนไทยยุคใหม่ว่า คนไทยยุคใหม่ต้องได้เรียนรู้ตลอดชีวิต มีสติรู้ทัน มีปัญญา รู้คิด มี
สมรรถนะและมคี ุณธรรม รับผิดชอบต่อครอบครัว ประเทศชาติ และเป็นพลเมืองท่ดี ีของโลก ซึ่งสอดรับกับ
จุดม่งุ หมายของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 ท่ีไดม้ งุ่ พัฒนาผเู้ รียนให้เป็นคน
ดี มีปัญญา มีความสุข มีศักยภาพในการศึกษาต่อและประกอบอาชีพ ดังนั้น ในการกำหนดมาตรฐาน
การศึกษาระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ด้านคุณภาพของผู้เรียน จึงมุ่งเน้นที่การพัฒนาผู้เรียนให้เป็นมนุษย์ท่ี
สมบรู ณ์ โดยไดก้ ำหนดมาตรฐานการศึกษาย่อย จำนวน 2 ดา้ น ไดแ้ ก่ 1) ดา้ นผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และ
2) ด้านคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน ด้านผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน มุ่งเน้นคุณภาพมาตรฐานขั้นตน้
ในระดบั “ปานกลาง” ทก่ี ารมคี วามสามารถในการอ่าน การเขียน การสอื่ สารและการคิดคำนวณ รวมท้ัง การ
มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตามหลักสูตรสถานศึกษา ส่วนคุณภาพมาตรฐานขั้นสูง ได้แก่ ระดับ “ดี” “ดี
เลิศ” และ “ยอดเยี่ยม” จะมุ่งเน้นไปที่คุณภาพมาตรฐาน ในระดับที่แตกต่างกันในเรื่อง การมี
ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ คิดอย่างมีวิจารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดและการแก้ปัญหา
การมีความสามารถในการสร้างนวัตกรรม การมีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการ
สือ่ สาร และการมีความรู้ ทกั ษะพ้นื ฐานและเจตคติท่ดี ีต่องานอาชีพ สำหรบั ด้านคณุ ลักษณะทพ่ี ึงประสงค์
ของผเู้ รียน มุง่ เน้นคุณภาพมาตรฐานขน้ั พนื้ ฐานในระดับ “ปานกลาง” ท่ีการมคี ุณลักษณะและค่านิยม
ที่ดีตามที่สถานศึกษากำหนด และการมีสุขภาวะทางร่างกายและจิตสังคม ส่วนคุณภาพมาตรฐานขั้น
สูง ไดแ้ ก่ ระดบั “ด”ี “ดีเลิศ” และ “ยอดเย่ียม” จะมุง่ เนน้ ไปท่คี ุณภาพมาตรฐานในระดบั ท่ีแตกต่าง
กันในเรื่อง ความภูมิใจในท้องถิ่นและความเป็นไทย รวมทั้งการยอมรับ ที่จะอยู่ร่วมกันบนความ
แตกต่างและหลากหลาย

แนวคิดในการกำหนดมาตรฐานดา้ นกระบวนการบรหิ ารและการจัดการ
การจัดการศึกษาของสถานศึกษามีองค์ประกอบที่สำคัญ 4 ด้าน ได้แก่ ด้านการบริหารคุณภาพ

ของสถานศึกษา ด้านการบริหารหลักสูตรและงานวิชาการของสถานศึกษา ดา้ นการพัฒนาครูและบุคลากร
และด้านการจัดสภาพแวดล้อมและการบริการ

กลมุ่ นเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพ้นื ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเก็ต

247

ค่มู อื การนเิ ทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

ด้านการบริหารคุณภาพของสถานศึกษา เน้นที่การบริหารจัดการคุณภาพโดยรวม โดยให้
ความสำคัญกับการกำหนดเป้าหมายวิสัยทัศน์และพันธกิจของสถานศึกษา รวมทั้งระบบบริหารจัดการ
คุณภาพของสถานศึกษาทม่ี ีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

ด้านการบริหารหลักสูตรและงานวิชาการของสถานศึกษา หลักสูตรสถานศึกษาจะเป็นตัวสะท้อน
คุณภาพของผู้สำเร็จการศึกษาได้เป็นอย่างดี มีหลักสูตรสถานศึกษาจะมีการกำหนดจุดมุ่งหมาย แนวทาง
วิธีการและเนื้อหาสาระที่เรียน ตลอดจนวิธีการวัดและประเมินผลการเรียนการสอนใสถานศึกษา ซึ่งจะ
สะท้อนว่าผู้เรียนมีความรู้ความสามารถ เจตคติ และพฤติกรรมตามมาตรฐานการศึกษาที่สถานศึกษา
กำหนดไว้หรือไม่ หลักสูตรที่ดีควรคำนึงถึงบริบทของผู้เรียน ท้องถิ่นและชุมชนมีการบูรณาการสาระการ
เรียนรู้ หรือจัดทำรายวิชาเพิ่มเติมทส่ี อดคล้องกับความถนัด ความสามารถและความสนใจของผู้เรียน และ
จัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนที่ส่งเสริมศักยภาพของผู้เรียนตามขีดความสามารถทำให้ผู้เรียนความสมบูรณ์
และสมดุลทง้ั ทางร่างกาย สังคม อารมณ์ จติ ใจและสตปิ ญั ญา

ด้านการพัฒนาครูและบุคลากร ครูและบุคลากรเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้การจัดการศึกษาเกิด
คุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาที่กำหนดการพัฒนาครูและบุคลากร เน้นไปที่ความเชี่ยวชาญทางวิชาชีพ
ซึ่งต้องมีการพัฒนาที่ตรงตามความต้องการจำเป็นอย่างต่อเนื่อง ทั้งในส่วนของบุคคลและการแลกเปลี่ยน
เรยี นร้ใู นรปู แบบของการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวชิ าชีพ

ด้านการจัดสภาพแวดล้อมและการบริการ สภาพแวดล้อมและการบริการที่ดีเป็นปัจจัยสำคัญ
ต่อการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา สถานศึกษาที่มีห้องเรียน ห้องปฏิบัติการ อาคารเรียนที่มั่นคง
สะอาด มีแหล่งเรยี นรู้ที่เพียงพอ มกี ารจัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคมท่เี อื้อต่อการจัดการเรียนรู้
ตลอดจนมีการจัดระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ เพอื่ สนบั สนนุ การบรหิ ารจัดการและการจัดการเรียนรทู้ ่ีมี
คุณภาพ ทำใหผ้ ู้เรียนดำเนนิ ชีวิตอยู่ในสถานศึกษาไดอ้ ย่างมีความสขุ ปลอดภยั มคี ุณภาพชวี ิตท่ีดี ทั้งน้ี
ความสำเร็จในการเรียนของผู้เรียนด้วยมาตรฐานด้านกระบวนการบริหารและการจัดการ มุ่งเน้นคุณภาพ
มาตรฐานขั้นต้น ในระดับ “ปานกลาง” ที่เป้าหมายวิสัยทัศน์และพันธกิจที่สถานศึกษากำหนดและระบบ
บรหิ ารจดั การคุณภาพสถานศึกษา ส่วนคุณภาพมาตรฐานข้นั สูง ไดแ้ ก่ระดบั “ด”ี “ดีเลิศ” และ “ยอดเยี่ยม”
จะมุ่งเน้นไปที่คุณภาพมาตรฐานในระดับที่แตกต่างกันในเรื่องการดำเนนิ การพัฒนาวชิ าการ การพัฒนาครู
และบุคลากร การจัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคม รวมทั้งการจัดระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ
ของสถานศึกษา

แนวคิดในการกำหนดมาตรฐานด้านกระบวนการจดั การเรียนการสอนท่เี น้นผเู้ รียนเป็นสำคัญ
การจัดการเรียนการสอนเป็นกลไกสำคัญในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนซึ่งจะบ่งบอกถึงคุณภาพ

การจัดการศึกษา ในปัจจุบันการจัดการเรียนการสอนที่ยอมรับกันว่าส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้
อยา่ งแท้จริง เป็นการจัดการเรียนการสอนท่ีเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ซึ่งเนน้ ที่การปฏิบัติ (Active Learning)

กล่มุ นิเทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศกึ ษา สำนกั งานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเก็ต

248

คู่มือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

เพื่อให้ผู้เรียนเรียนรู้ผ่านกระบวนการคิด และการปฏิบัติที่นำไปสู่การเรียนรู้ที่ลึกซึ้งและคงทน มาตรฐาน
ด้านการจัดการเรียนการสอนทเ่ี นน้ ผู้เรียนเปน็ สำคัญ มุ่งเน้นคุณภาพมาตรฐานขนั้ ต้น ในระดับ “ปานกลาง”
ที่การจัดการเรียนรู้ผ่านกระบวนการคิด และปฏิบัติจริง รวมทั้งความสามารถในการนำไปประยุกต์ใช้
ในชวี ิต การใช้สื่อ เทคโนโลยีสารสนเทศ และแหล่งเรียนรู้ที่เอื้อต่อการเรียนรู้ ตลอดจนการตรวจสอบ และ
ประเมินผู้เรียนอย่างเป็นระบบและการนำผลมาพัฒนาผู้เรียน ส่วนคุณภาพมาตรฐานขั้นสูง ได้แก่ ระดับ
“ดี” “ดเี ลศิ ” และ “ยอดเยีย่ ม” จะมุ่งเน้นไปที่คุณภาพมาตรฐานในระดับท่ีแตกต่างกันในเรื่อง การบริหาร
จัดการชั้นเรียนเชิงบวก รวมทั้งการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และให้ข้อมูลสะท้อนกลับเพื่อพัฒนาและปรับปรุง
การจัดการเรียนรู้

มาตรฐานการศึกษาของชาติ
กระทรวงศึกษาธิการโดยสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษาได้จัดทำ มาตรฐานการศึกษา

ของชาติ พ.ศ. 2561 แทนฉบับเดิม ปี พ.ศ. 2547 มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้สถานศึกษาทุกแห่งยึดเป็นแนวทาง
สำหรับการพฒั นาผเู้ รียนไปส่ผู ลลัพธท์ ีพ่ งึ ประสงคข์ องการศกึ ษา และใหห้ นว่ ยงานตน้ สังกดั ใช้เป็นเป้าหมาย
ในการจัดการศึกษา โดยการกำหนดผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ของผู้เรียนที่เหมาะสมตามช่วงวัยในแต่ละ
ระดับและประเภทการศึกษา และใช้เป็นเป้าหมายในการสนับสนุนสถานศึกษาให้สามารถดำเนิน
กิจการต่าง ๆ ได้อย่างสะดวกเพื่อให้เกิดผลลัพธ์ดังกล่าว และยังมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ทุกหน่วยงาน
ทีเ่ ก่ียวขอ้ งในการจัดการศกึ ษาใชเ้ ปน็ แนวทางในการส่งเสริมกำกับดแู ล การตรวจสอบ การประเมินผล
และการประกันคุณภาพการศึกษา มาตรฐานดังกล่าวน้ีจะอยู่ในรูปของผลลัพธ์ท่ีพึงประสงค์ของการศึกษา
(Desired Outcomes of Education : DOE Thailand) หมายถึง คุณลักษณะของคนไทย 4.0 ที่ตอบสนอง
วิสัยทัศน์การพัฒนาสู่ความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน โดยคนไทย 4.0 ที่ตอบสนองวิสัยทัศน์การพัฒนา
สู่ความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน โดยคนไทย 4.0 จะต้องธำรงความเป็นไทย และแข่งขันได้ในเวทีโลก และ
เปน็ บุคคลทมี่ คี ุณลกั ษณะ 3 ด้าน ดงั น้ี

1. ผู้เรียนรู้ คือ เป็นผู้มีความเพียร ใฝ่เรียนรู้ และมีทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิตเพื่อกา้ วทัน
โลกยุคดจิ ิทัล และโลกในอนาคต และมีสมรรถนะ (Competency) ท่เี กดิ จากความรู้ ความรอบรู้ด้าน
ตา่ ง ๆ มสี ุนทรียะ รักษ์และประยุกต์ใชภ้ มู ิปัญญาไทย มีทกั ษะชีวิต เพื่อสร้างงานหรือสัมมาชีพ บนพ้ืนฐาน
ของความพอเพยี ง ความม่ันคงในชวี ติ และคุณภาพชีวติ ทดี่ ี ต่อตนเอง ครอบครัว และสงั คม

2. ผู้ร่วมสร้างสรรค์นวัตกรรม เป็นผู้มีทักษะทางปัญญาทักษะศตวรรษที่ 21 ความฉลาดดิจิทัล
(Digital Intelligence) ทักษะการคิดสร้างสรรค์ ทักษะข้ามวัฒนธรรม สมรรถนะการบูรณาการข้ามศาสตร์
และมีคณุ ลักษณะของความเป็นผปู้ ระกอบการ เพอื่ ร่วมสรา้ งสรรคแ์ ละพัฒนานวตั กรรมทางเทคโนโลยี หรือ
สงั คม เพิม่ โอกาสและมูลคา่ ให้กับตนเองและสงั คม

กลุ่มนิเทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจดั การศึกษา สำนักงานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเกต็

249

คู่มือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

3. พลเมืองที่เข้มแข็ง เป็นผู้มีความรักชาติ รักท้องถิ่น รู้ถูกผิด มีจิตสำนึก เป็นพลเมืองไทย
และพลโลก มีจิตอาสา มีอุดมการณ์ และมีส่วนร่วมในการพัฒนาชาติบนหลักการประชาธิปไตย ความยุติธรรม
ความเท่าเทียม เสมอภาค เพื่อการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน และการอยู่ร่วมกัน
ในสงั คมไทยและประชาคมโลกอยา่ งสันติ

สถานศึกษา และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการจัดการศึกษาสามารถใช้ผลลัพธ์ที่พึงประสงค์
ของการศึกษา เป็นแนวทางในการจัดการศึกษาและมาตรฐานการศึกษาขั้นตำ่ ทจี่ ำเปน็ ของแตล่ ะระดับ และ
ประเภทการศึกษา เพื่อให้เกิดคุณลักษณะที่พึงประสงค์ขึ้นกับผู้เรียนทั้งในระหว่างทีก่ ำลังศึกษา และ
เพื่อวางรากฐานให้ผู้เรียนระหว่างที่กำลังศึกษาให้เกิดคุณลักษณะที่พึงประสงค์หลังจากสำเร็จ
การศึกษา เป้าหมายสำคัญประการหนึ่งของมาตรฐานการศึกษาของชาติ คือ การให้อิสระสถานศึกษา
ในการจัดการศกึ ษาใหส้ อดรบั กบั กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561

สรุปโดยรวมการประกันคุณภาพการศึกษา เป็นขั้นตอนการประเมนิ ผลและการตดิ ตามตรวจสอบ
คุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาแต่ละระดับและประเภทการศึกษา โดยมีกลไกในการ
ควบคุมตรวจ สอบระบบการบริหารคุณภาพการศึกษาที่สถานศึกษาจดั ขึน้ เพ่อื ใหเ้ กิดการพัฒนา และ
สร้างความเชื่อมั่นให้แก่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องและสาธารณชนว่า สถานศึกษานั้นสามารถจัดการศึกษา
ได้อย่างมีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา และบรรลุเป้าประสงค์ของหน่วยงานต้นสังกัด หรือ
หน่วยงานท่ีกำกับดูแล การประกันคุณภาพการศึกษาช่วยสร้างความมั่นใจในเรื่องประสิทธิภาพ และ
คุณภาพการดำเนินงานของสถานศึกษา และทำให้ผู้เรียนมีคุณภาพ หรือคุณลักษณะที่พึงประสงค์
ตามมาตรฐานการศกึ ษาทไ่ี ด้กำหนดไว้ ดังนน้ั เมอ่ื มีระบบประกนั คุณภาพแล้ว สถานศึกษาตา่ งต้องเร่ง
พัฒนาการบริหารจัดการ การเรียนการสอน เพื่อให้เกิดคุณภาพการศึกษา ผู้รับบริการทางการศึกษา
ทั้งผู้รับบริการโดยตรง ได้แก่ ผู้เรียนและผู้ปกครอง และผู้รับบริการทางอ้อม ได้แก่ สถานประกอบการ
ประชาชนทว่ั ไป และสังคมโดยรวมจะไดร้ บั ผลประโยชน์สงู สุดจากการพัฒนาคุณภาพทางการศึกษา

การประกนั คณุ ภาพการศกึ ษาภายใน
ตามมาตราที่ 48 แห่งพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม

(ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 กำหนดให้หน่วยงานต้นสังกัดและสถานศึกษาจดั ใหม้ รี ะบบการประกนั คุณภาพ
ภายในสถานศึกษาและให้ถือว่าการประกันคุณภาพภายในเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการบริหาร
การศึกษาที่ต้องดำเนินการอย่างต่อเน่ือง โดยมกี ารจัดทำรายงานประจำปีเสนอต่อหน่วยงานต้นสังกัด
หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และเปิดเผยต่อสาธารณชน เพื่อนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพและมาตรฐาน
การศึกษา และเพ่ือรองรบั การประกนั คุณภาพภายนอก

กลุม่ นิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจดั การศกึ ษา สำนกั งานเขตพน้ื ที่การศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

250

คมู่ อื การนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

หลักการสำคัญของการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษามี 3 ประการ คอื
1. มีจุดมุ่งหมายในการให้สถานศึกษาร่วมกันพัฒนา ปรับปรุงคุณภาพให้เป็นไปตามมาตรฐาน
การศกึ ษา โดยเปา้ หมายสำคญั อยู่ทก่ี ารพัฒนาคุณภาพให้เกิดข้นึ กับผู้เรียน
2. การที่จะดำเนินการให้บรรลเุ ปา้ หมายตามจดุ มงุ่ หมายการประกนั คุณภาพภายใน ต้องทำให้การ
ประกันคุณภาพการศึกษาเปน็ สว่ นหนง่ึ ของกระบวนการบรหิ ารจดั การและการทำงานของบุคลากร ทุกคน
ในสถานศึกษา ไม่ใช่เป็นกระบวนการที่แยกส่วนมาจากการดำเนินงานตามปกติของสถานศึกษา โดย
สถานศกึ ษาจะต้องวางแผนพัฒนาและแผนปฏบิ ตั กิ ารที่มีเป้าหมายชัดเจน ทำตามแผนตรวจสอบประเมนิ ผล
และพัฒนาปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง เป็นระบบที่มีความโปร่งใสและมีจิตสำนึกในการพัฒนาคุณภาพการ
ทำงาน
3. การประกันคุณภาพเปน็ หน้าท่ีของบุคลากรทกุ คนในสถานศึกษา ไมว่ ่าจะเปน็ ผู้บรหิ าร ครู
อาจารย์ และบุคลากรอื่น ๆ ในสถานศึกษา โดยในการดำเนินงานจะต้องให้ผู้เกี่ยวข้อง เช่น ผู้เรียน
ชุมชน เขตพื้นที่การศึกษา หรือหน่วยงานที่กำกับดูแล เข้ามามีส่วนร่วมในการกำหนดเป้าหมาย
วางแผน ติดตามประเมินผลพัฒนาปรับปรงุ ช่วยกันคิด ช่วยกันทำ ช่วยกันผลักดนั ให้สถานศกึ ษามีคณุ ภาพ
เพื่อให้ผู้เรียนได้รับการศึกษาที่ดีมีคุณภาพ เป็นไปตามความต้องการของผู้ปกครอง สังคม และ
ประเทศชาติ
ในปี พ.ศ. 2561 กระทรวงศกึ ษาธิการได้ออกกฎกระทรวง การประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561
ได้กำหนดให้สถานศึกษาแต่ละแห่งจัดให้มีระบบการประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดย
กำหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาให้เป็นไปตามมาตรฐานการศึกษาแต่ละระดับ และประเภท
การศึกษาที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการประกาศกำหนด พร้อมทั้งจัดทำแผนพัฒนาการจัด
การศึกษาของสถานศึกษาท่ีมุง่ คุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาและดำเนินการตามแผนที่กำหนดไว้ จัดให้มี
การประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ติดตามผลการดำเนินการเพื่อพัฒนา
สถานศึกษาให้มีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา และจัดส่งรายงานผลการประเมินตนเองให้แก่หน่วยงาน
ต้นสงั กดั หรือหน่วยงานทีก่ ำกบั ดแู ลสถานศกึ ษาเป็นประจำทกุ ปี นอกจากน้ี กระทรวงศึกษาธิการยงั ได้ออก
ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ให้ใช้มาตรฐานการศึกษา ระดับปฐมวัย ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ
ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานศูนย์การศึกษาพิเศษ เพื่อให้ใช้กับสถานศึกษาระดับปฐมวัย ระดับการศึกษา
ขั้นพื้นฐาน และระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานศูนย์การศึกษาพิเศษ ประกาศดังกล่าวจะเป็นหลักในการ
เทียบเคียงสำหรับสถานศึกษา หน่วยงานต้นสังกัด และสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาและมัธยมศึกษา
เพ่อื พฒั นา ส่งเสรมิ สนับสนุน กำกับดูแล และติดตามตรวจสอบคุณภาพการศึกษาตามระบบการประกัน
คุณภาพภายใน โดยจำแนกไดด้ ังน้ี

กลมุ่ นิเทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจดั การศกึ ษา สำนักงานเขตพืน้ ทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษาภเู กต็

251

คมู่ ือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

1. มาตรฐานการศกึ ษาระดบั ปฐมวัย มีดงั น้ี
มาตรฐานที่ 1 คุณภาพของเดก็ รายละเอยี ดทส่ี ำคัญ ดงั นี้
1.1 มพี ัฒนาการด้านร่างกาย แข็งแรง มีสขุ นิสัยท่ีดี และดูแลความปลอดภยั ของตนเองได้
เดก็ มนี ำ้ หนัก สว่ นสงู ตามเกณฑม์ าตรฐาน เคลื่อนไหวร่างกายคล่องแคลว่ ทรงตัวไดด้ ี

ใชม้ ือและตาประสานสัมพันธไ์ ด้ดี ดูแล รักษาสขุ ภาพอนามัยสว่ นตนและปฏบิ ัติจนเปน็ นิสัย ปฏิบัติตน
ตามข้อตกลงเกี่ยวกับความปลอดภัย หลีกเลี่ยงสภาวะที่เสี่ยงต่อโรค สิ่งเสพติด และระวังภัยจากบุคคล
สง่ิ แวดล้อม และสถานการณ์ท่เี สย่ี งอันตราย

1.2 มพี ัฒนาการดา้ นอารมณ์ จิตใจ ควบคุมและแสดงออกทางอารมณ์ได้
เด็กรา่ เรงิ แจม่ ใส แสดงอารมณค์ วามรูส้ ึกได้เหมาะสม รู้จักยบั ย้ังชั่งใจ อดทนในการรอคอย

ยอมรับ และพอใจในความสามารถและผลงานของตนเองและผู้อืน่ มีจิตสำนึกและคา่ นิยมที่ดี มีความมั่นใจ
กล้าพูด กล้าแสดงออก ช่วยเหลือแบ่งปัน เคารพสิทธิ รู้หน้าที่รบั ผิดชอบอดทนอดกลั้น ซื่อสัตย์สุจรติ
มคี ุณธรรม จริยธรรมตามทส่ี ถานศึกษากำหนด ช่นื ชมและมีความสุขกับศิลปะ ดนตรี และการเคล่ือนไหว

1.3 มีพัฒนาการด้านสงั คม ชว่ ยเหลอื ตนเอง และเปน็ สมาชิกท่ดี ีของสงั คม
เดก็ ชว่ ยเหลือตนเองในการปฏบิ ัติกจิ วัตรประจำวนั มีวินยั ในตนเอง ประหยดั และพอเพียง

มสี ว่ นรว่ มดแู ลรกั ษาสง่ิ แวดลอ้ มในและนอกห้องเรียน มีมารยาทตามวัฒนธรรมไทย เช่น การไหว้ การ
ยิ้ม ทักทาย และมีสัมมาคารวะกับผู้ใหญ่ เป็นต้น ยอมรับหรือเคารพความแตกต่างระหว่างบุคคล เช่น
ความคิด พฤติกรรม พื้นฐานครอบครัว เชื้อชาติ ศาสนา วัฒนธรรม เป็นต้น เล่นและทำงานร่วมกับผู้อื่นได้
แกไ้ ขข้อขดั แย้ง โดยปราศจากการใชค้ วามรุนแรง

1.4 มพี ัฒนาการด้านสติปญั ญา ส่อื สารได้ มีทกั ษะการคิดพ้ืนฐาน และแสวงหาความร้ไู ด้
เดก็ สนทนาโตต้ อบและเลา่ เรื่องใหผ้ ู้อน่ื เขา้ ใจ ตงั้ คำถามในสงิ่ ทต่ี นเองสนใจหรือสงสัย

และพยายามค้นหาคำตอบ อ่านนิทานและเล่าเรื่องที่ตนเองอ่านได้เหมาะสมกับวัย มีความสามารถ
ในการคิดรวบยอด การคิดเชิงเหตุผลทางคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ การคิดตามความคิด และ
จินตนาการ เช่น งานศิลปะ การเคลื่อนไหวท่าทาง การเล่นอิสระ เป็นต้น และใช้สื่อเทคโนโลยี เช่น
แว่นขยาย แม่เหลก็ กลอ้ งดิจิตอล เป็นต้น เป็นเครอื่ งมือในการเรยี นรแู้ ละแสวงหาความรไู้ ด้

กลุ่มนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจดั การศกึ ษา สำนกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

252

คู่มือการนิเทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

การให้ระดบั คุณภาพ

ระดบั คุณภาพ ประเดน็ พจิ ารณา

กำลังพฒั นา  มีพัฒนาการดา้ นรา่ งกาย อารมณ์ จติ ใจ สงั คมและสติปัญญา ยังไม่บรรลุตามเปา้ หมาย

ทีส่ ถานศกึ ษากำหนด

ปานกลาง  มพี ัฒนาการดา้ นรา่ งกาย อารมณ์ จติ ใจ สังคมและสติปัญญา ยังไม่บรรลตุ ามเปา้ หมาย

ท่ีสถานศึกษากำหนด

 มกี ารจัดประสบการณ์การเรยี นรูต้ ามหลักสูตรและมแี ผนงาน/โครงการ/กจิ กรรมเสริม

ในการพฒั นาเดก็ ท่ยี งั ไมบ่ รรลุตามเปา้ หมายทีส่ ถานศึกษากำหนด

ดี  มพี ัฒนาการด้านรา่ งกาย อารมณ์ จิตใจ สงั คม และสตปิ ญั ญาบรรลตุ ามเปา้ หมาย

ทีส่ ถานศกึ ษากำหนด

ดีเลิศ มพี ัฒนาการดา้ นรา่ งกาย อารมณ์ จิตใจ สงั คม และสตปิ ญั ญา บรรลุตามเป้าหมาย

ทสี่ ถานศึกษากำหนด

มีการจัดประสบการณก์ ารเรยี นรู้ตามหลักสตู รและมแี ผนงาน/โครงการ/กจิ กรรมเสริม

ในการพฒั นาเดก็ อยา่ งเปน็ ระบบและต่อเนอ่ื ง

ยอดเยี่ยม มีพัฒนาการด้านรา่ งกาย อารมณ์ จติ ใจ สังคมและสติปญั ญาบรรลตุ ามเปา้ หมายที่

สถานศึกษากำหนด มคี วามพรอ้ มในการศกึ ษาระดับประถมศกึ ษา

มกี ารจัดประสบการณก์ ารเรียนร้ตู ามหลกั สตู รและมีแผนงาน/โครงการ/กจิ กรรมเสรมิ

ในการพัฒนาเดก็ อย่างเป็นระบบและตอ่ เน่ือง

มสี ว่ นรว่ มของพ่อแม่ครอบครวั ชมุ ชน และทุกฝ่ายทเี่ กี่ยวข้องในการส่งเสรมิ พัฒนาการของ

เด็ก

มาตรฐานที่ 2 กระบวนการบริหารและการจัดการ
สถานศึกษาดำเนินการบริหารและจัดการสถานศึกษาที่ครอบคลุมด้านวิชาการ ด้านครู และ
บุคลากรด้านข้อมูลสารสนเทศ ด้านสภาพแวดล้อมและสื่อเพื่อการเรียนรู้ และด้านระบบประกันคุณภาพ
ภายใน โดยเปิดโอกาสให้ผู้เก่ียวข้องทกุ ฝา่ ยมีสว่ นรว่ มในการจัดการศึกษามีการกำกับตดิ ตามการดำเนินงาน
อย่างเปน็ ระบบและตอ่ เนือ่ ง เพ่ือสรา้ งความมน่ั ใจต่อคุณภาพการจดั การศึกษาของสถานศกึ ษา

2.1 มหี ลักสูตรครอบคลมุ พัฒนาการทงั้ 4 ดา้ น สอดคลอ้ งกับบริบทของท้องถ่นิ
สถานศึกษามีหลักสูตรสถานศึกษาที่ยืดหยุ่น และสอดคล้องกับหลักสูตรการศึกษา

ปฐมวัย โดยสถานศึกษาออกแบบการจัดประสบการณ์ที่เตรียมความพร้อมและไม่เร่งรัดวิชาการ เน้นการ
เรียนรู้ผ่านการเล่นและการลงมือปฏิบตั ิ ตอบสนองความต้องการและความแตกต่างของเด็กปกติ และ
กลุ่มเป้าหมายเฉพาะ และสอดคลอ้ งกบั วิถีชวี ติ ของครอบครวั ชุมชนและทอ้ งถ่ิน

กลมุ่ นเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเกต็

253

คมู่ ือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

2.2 จดั ครใู ห้เพยี งพอกบั ชนั้ เรยี น
สถานศึกษาจัดครูใหเ้ หมาะสมกับภารกิจการเรยี นการสอนหรือจัดครทู ี่จบการศึกษา

ปฐมวัยหรอื ผา่ นการอบรมการศึกษาปฐมวยั อยา่ งพอเพยี งกบั ช้ันเรียน
2.3 ส่งเสรมิ ให้ครมู ีความเช่ียวชาญด้านการจัดประสบการณ์
พัฒนาครูและบุคลากรให้มีความรู้ความสามารถในการวิเคราะห์และออกแบบหลักสูตร

สถานศึกษา มีทักษะในการจัดประสบการณ์และการประเมินพัฒนาการเด็ก ใช้ประสบการณ์สำคัญในการ
ออกแบบการจัดกิจกรรม มีการสังเกตและประเมินพัฒนาการเด็กเป็นรายบุคคล มีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับเด็ก
และครอบครวั

2.4 จัดสภาพแวดล้อมและสอื่ เพอ่ื การเรยี นรู้ อย่างปลอดภัยและเพยี งพอ
สถานศึกษาจัดสภาพแวดล้อมภายในและภายนอกห้องเรียนที่คำนึงถึงความปลอดภัย

ส่งเสรมิ ให้เกดิ การเรียนรูเ้ ป็นรายบุคคลและกลุ่ม เลน่ แบบรว่ มมอื รว่ มใจ มีมุมประสบการณ์หลากหลาย
มสี ่ือการเรียนรู้ เช่น ของเล่น หนงั สือนทิ าน สื่อจากธรรมชาติ สอื่ สำหรับเด็กมดุ ลอด ปนี ป่าย สอื่ เทคโนโลยี
สื่อเพ่ือการสบื เสาะหาความรู้

2.5 ให้บริการสื่อเทคโนโลยีสารสนเทศและสื่อการเรียนรู้เพื่อสนับสนุนการจัดประสบการณ์
สถานศึกษาอำนวยความสะดวก และให้บริการสื่อเทคโนโลยีสารสนเทศวัสดุ และอุปกรณ์ เพื่อสนับสนุน
การจัดประสบการณแ์ ละพฒั นาครู

2.6 มีระบบบริหารคณุ ภาพท่ีเปดิ โอกาสให้ผู้เก่ียวขอ้ งทุกฝา่ ยมีสว่ นร่วม
สถานศึกษากำหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ที่สอดคล้องกับมาตรฐาน

การศึกษาปฐมวัย และอัตลักษณ์ที่สถานศึกษากำหนด จัดทำแผนพัฒนาการศึกษาของสถานศึกษา
ที่สอดรับกับมาตรฐานท่สี ถานศึกษากำหนดและดำเนนิ การตามแผน มีการประเมนิ ผล และตรวจสอบ
คุณภาพภายในสถานศึกษา ติดตามผลการดำเนินงาน และจัดทำรายงานผลการประเมินตนเองประจำปี
นำผลการประเมินไปปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา โดยผู้ปกครองและผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย
มสี ว่ นร่วมและจดั ส่งรายงานผลการประเมนิ ตนเองใหห้ นว่ ยงานต้นสงั กัด

กลมุ่ นิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจัดการศกึ ษา สำนกั งานเขตพน้ื ที่การศกึ ษาประถมศึกษาภูเก็ต

254

คูม่ อื การนเิ ทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

การใหร้ ะดับคณุ ภาพ

ระดบั คุณภาพ ประเดน็ พิจารณา

กำลังพฒั นา  มีหลกั สูตรสถานศึกษาที่ไมย่ ืดหยนุ่ ไม่สอดคล้องกับหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย

และบรบิ ทของทอ้ งถิน่

 มีระบบบรหิ ารคณุ ภาพ แตไ่ มส่ ง่ ผลตอ่ การพัฒนาคณุ ภาพเด็กปฐมวยั

ปานกลาง  มหี ลักสูตรสถานศกึ ษาที่ยดื หยนุ่ สอดคลอ้ งกับหลกั สูตรการศกึ ษาปฐมวยั และบริบท

ของทอ้ งถนิ่

 มรี ะบบบรหิ ารคุณภาพ แต่ไมส่ ง่ ผลต่อการพัฒนาคณุ ภาพเดก็ ปฐมวยั

ดี  มีหลกั สตู รสถานศกึ ษาทยี่ ดื หยุน่ สอดคล้องกับหลกั สตู รการศกึ ษาปฐมวยั และบริบท

ของท้องถ่นิ

 จัดครใู หเ้ พยี งพอและเหมาะสมกับช้ันเรียน

 มกี ารสง่ เสริมใหค้ รูมคี วามเชีย่ วชาญดา้ นการจดั ประสบการณ์ที่สง่ ผลต่อคณุ ภาพเด็ก

เปน็ รายบุคคล

 จัดสภาพแวดลอ้ มอย่างปลอดภัย และมีส่ือเพอ่ื การเรียนร้อู ยา่ งพอเพยี งและหลากหลาย

 ใหบ้ ริการส่ือเทคโนโลยีสารสนเทศและส่อื การเรียนรู้เพ่ือสนับสนนุ การจัดประสบการณ์

เหมาะสมกับบริบทของสถานศึกษา

 มรี ะบบบรหิ ารจดั การคณุ ภาพของสถานศึกษาทส่ี ่งผลต่อคุณภาพตามมาตรฐาน

ของสถานศึกษาและเปดิ โอกาสให้ผเู้ กย่ี วข้องทุกฝ่ายมสี ่วนรว่ ม

ดเี ลศิ  มกี ารประเมินและพัฒนาหลักสูตรสถานศกึ ษาให้สอดคล้องกบั หลักสูตรการศึกษา

ปฐมวยั และบริบทของท้องถนิ่

 จัดครูให้เพยี งพอและเหมาะสมกับช้นั เรยี น

 มกี ารส่งเสรมิ ใหค้ รูมคี วามเชีย่ วชาญดา้ นการจัดประสบการณท์ ่ีส่งผลต่อคณุ ภาพเด็ก

เปน็ รายบคุ คล ตรงความต้องการของครแู ละสถานศกึ ษา

 จัดสภาพแวดล้อมอยา่ งปลอดภัย และมีสอ่ื เพือ่ การเรยี นรู้อยา่ งพอเพยี งและหลากหลาย

 ใหบ้ รกิ ารสื่อเทคโนโลยสี ารสนเทและส่ือการเรียนรู้เพอื่ สนบั สนนุ การจดั ประสบการณ์

เหมาะสมกบั บริบทของสถานศกึ ษา

 มีระบบบรหิ ารจดั การคุณภาพของสถานศึกษาการชแ้ี นะระหวา่ งการปฏบิ ัติ

การปฏบิ ตั งิ าน ท่สี ง่ ผลตอ่ คุณภาพมาตรฐานของสถานศกึ ษา บรู ณาการการปฏบิ ตั ิงาน

และเปดิ โอกาสให้ผเู้ กี่ยวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วม

กล่มุ นิเทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพ้ืนที่การศกึ ษาประถมศึกษาภเู กต็

255

ค่มู ือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

ระดับคณุ ภาพ ประเด็นพิจารณา
ยอดเยี่ยม  มีการประเมนิ และพฒั นาหลกั สตู รสถานศกึ ษาให้สอดคลอ้ งกบหลกั สูตรการศกึ ษา

ปฐมวัยและบรบิ ทของท้องถ่ิน
 จัดครใู ห้เพียงพอและเหมาะสมกบั ชั้นเรียน
 มีการส่งเสรมิ ให้ครมู ีความเชี่ยวชาญดา้ นการจดั ประสบการณท์ ี่ส่งผลตอ่ คุณภาพเดก็ เปน็

รายบคุ คล ตรงความต้องการของครแู ละสถานศึกษา และจดั ให้มชี มุ ชรการเรียนรู้
วิชาชพี จดั สภาพแวดล้อมอย่างปลอดภัย และมีส่อื เพอื่ การเรยี นรอู้ ย่างเพียงพอ
และหลากหลาย
 ใหบ้ ริการส่ือเทคโนโลยสี ารสนเทศและสอ่ื การเรยี นร้เู พ่อื สนับสนนุ การจัดประสบการณ์
เหมาะสมกบั บริบทของสถานศึกษา
 มรี ะบบบรหิ ารจัดการคณุ ภาพของสถานศึกษาที่เหมาะสมและตอ่ เน่ืองมีการชแี้ นะ
ระหว่างการปฏบิ ัติงานส่งผลคุณภาพตามมาตรฐานของสถานศึกษา บรู ณาการการ
ปฏบิ ตั ิงานและเปดิ โอกาสให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีสว่ นรว่ มจนเป็นแบบอยา่ งทดี่ ีและไดร้ ับ
การยอมรบั จากชมุ ชนและหน่วยงานที่เก่ียวข้อง

มาตรฐานท่ี 3 การจดั ประสบการณ์ทเี่ นน้ เดก็ เป็นสำคัญ
ครูจัดประสบการณ์ให้เด็กมีพัฒนาการทุกด้านอย่างสมดุลเต็มศักยภาพ รู้จักเด็กเป็นรายบุคคล
และสรา้ งโอกาสใหเ้ ด็กทกุ คนไดร้ บั ประสบการณ์ตรง เลน่ และลงมอื กระทำผ่านประสาทสัมผสั จัดบรรยากาศ
ที่เอื้อต่อการเรียนรู้ ใช้สื่อและเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับวัย มีการติดตามและประเมินผลพัฒนาการเด็ก
อย่างเปน็ ระบบ

3.1 จดั ประสบการณ์ทส่ี ่งเสริมให้เดก็ มีพฒั นาการทุกดา้ นอยา่ งสมดุลเตม็ ศักยภาพ
ครูวิเคราะห์ข้อมูลเด็กเป็นรายบุคคล จัดทำแผนการจัดประสบการณ์ จากการวิเคราะห์

มาตรฐานคุณลักษณะท่พี ึงประสงค์ในหลักสูตรสถานศึกษา โดยมกี จิ กรรมทส่ี ่งเสรมิ พัฒนาการเดก็ ครบทุกด้าน
ทงั้ ดา้ นรา่ งกาย ดา้ นอารมณ์ จิตใจ ด้านสงั คม และด้านสติปัญญา ไมม่ ุ่งเนน้ การพัฒนาดา้ นใดดา้ นหน่ึงเพียง
ด้านเดียว

3.2 สร้างโอกาสใหเ้ ด็กได้รับประสบการณต์ รง เล่นและปฏิบัติอย่างมีความสขุ
ครูจัดประสบการณ์ที่เชื่อมโยงกับประสบการณ์เดิมให้เด็กมีโอกาสเลือกทำกิจกรรม

อย่างอิสระ ตามความต้องการ ความสนใจ ความสามารถ ตอบสนองตอ่ วธิ ีการเรียนรู้ของเดก็ เป็นรายบุคคล
หลากหลายรูปแบบจากแหลง่ เรียนรู้ที่หลากหลาย เด็กไดเ้ ลือกเลน่ เรยี นรู้ ลงมือ กระทำ และสร้างองค์ความรู้
ดว้ ยตนเอง

3.3 จดั บรรยากาศท่ีเอ้ือตอ่ การเรยี นรู้ ใชส้ ่อื และเทคโนโลยีทเ่ี หมาะสมกบั วยั
ครูจัดห้องเรียนให้สะอาด อากาศถ่ายเท ปลอดภัย มีพื้นที่แสดงผลงานเดก็ พื้นที่สำหรบั

มุมประสบการณ์และการจัดกิจกรรมเด็กมีส่วนร่วมในการจัดสภาพแวดล้อมในห้องเรียน เช่น ป้ายนิเทศ

กล่มุ นเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจัดการศึกษา สำนกั งานเขตพนื้ ทีก่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภเู กต็

256

คู่มือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

การดูแลต้นไม้ ครูใช้สื่อและเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับช่วงอายุ ระยะความสนใจ และวิถีการเรียนรู้ของเดก็
เช่น กล้องดิจติ อล คอมพิวเตอร์ สำหรบั การเรียนรกู้ ลมุ่ ย่อย สื่อของเล่นทก่ี ระตุ้นใหค้ ิดและหาคำตอบ เปน็ ต้น

3.4 ประเมินพัฒนาการเด็กตามสภาพจริง และนำผลการประเมินพัฒนาการเด็กไปปรับปรุง
การจัดประสบการณแ์ ละพฒั นาเดก็

ครูประเมินพัฒนาการเด็กจากกิจกรรมและกิจวัตรประจำวันด้วยเครื่องมือและวิธีการ
ทห่ี ลากหลาย ไมใ่ ชแ้ บบทดสอบวเิ คราะห์ผลการประเมินพัฒนาการเด็กโดยผปู้ กครองและผู้เกย่ี วข้องมีส่วนร่วม
และนำผลการประเมินทไ่ี ด้ไปพัฒนาคณุ ภาพเด็กและแลกเปลยี่ นเรียนรูก้ ารจัดประสบการณท์ ี่มปี ระสทิ ธิภาพ

การให้ระดบั คณุ ภาพ

ระดบั คณุ ภาพ ประเด็นพิจารณา

กำลงั พฒั นา  จดั ประสบการณ์ทสี่ ง่ เสริมใหเ้ ด็กมพี ฒั นาการดา้ นรา่ งกาย อารมณ์ จิตใจ สงั คม และ

สตปิ ัญญา ไม่สมดลุ

 ไม่สร้างโอกาสใหเ้ ด็กได้รบั ประสบการณ์ตรง เล่นและปฏิบัติกจิ กรรมอย่างอสิ ระตาม

ความต้องการ ความสนใจและความสามารถของเดก็

ปานกลาง  จัดประสบการณท์ ่ีส่งเสรมิ ใหเ้ ดก็ มีพัฒนาการด้านรา่ งกาย อารมณ์ จติ ใจ สงั คม และ

สตปิ ญั ญาอยา่ งสมดุล

 สร้างโอกาสใหเ้ ด็กได้รับประสบการณ์ตรง เล่น และปฏบิ ตั กิ จิ กรรมอยา่ งอสิ ระตามความ

ต้องการ ความสนใจ และความสามารถของเดก็

ดี  จัดประสบการณท์ ี่สง่ เสริมให้เดก็ มพี ัฒนาการดา้ นรา่ งกาย อารมณ์ จติ ใจ สงั คม และ

สตปิ ัญญา อย่างสมดุล เตม็ ศักยภาพของเดก็ เป็นรายบคุ คล

 สร้างโอกาสให้เดก็ ไดร้ บั ประสบการณต์ รง เล่นและปฏิบตั กิ จิ กรรม เรยี นรลู้ งมือทำและ

สรา้ งองคค์ วามรดู้ ว้ ยตนเองอย่างมคี วามสขุ

 จัดบรรยากาศและสภาพแวดล้อมในห้องเรียนทเ่ี ออื้ ตอ่ การเรยี นรู้ ใช้ส่ือและเทคโนโลยี

ที่เหมาะสมกบั วยั

 ครูประเมนิ พฒั นาการเดก็ ตามสภาพจริงดว้ ยวธิ ีการท่หี ลากหลาย โดยผูป้ กครองและ

ผเู้ กย่ี วขอ้ งมีสว่ นร่วมนำผลการประเมินท่ไี ด้ไปปรบั ปรุงการจดั ประสบการณ์และ

พฒั นาเดก็

กลมุ่ นเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพ้ืนที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาภเู ก็ต

257

คูม่ อื การนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

ระดบั คณุ ภาพ ประเดน็ พจิ ารณา
ดีเลศิ  จัดประสบการณ์ส่งเสริมให้เด็กมพี ฒั นาการดา้ นรา่ งกาย อารมณ์ จติ ใจ สังคม และ

ยอดเย่ยี ม สติปญั ญา อยา่ งสมดุลเตม็ ศักยภาพโดยความรว่ มมือของพอ่ แม่ และครอบครวั ชมุ ชน
และผเู้ กยี่ วข้อง
 สร้างโอกาสให้เดก็ ไดร้ บั ประสบการณต์ รง เลน่ และปฏบิ ตั ิกจิ กรรม เรยี นรลู้ งมอื ทำ และ
สรา้ งองคค์ วามรู้ดว้ ยตนเองอยา่ งมคี วามสขุ
 จัดบรรยากาศและสภาพแวดล้อมในห้องเรียนทีเ่ อ้ือตอ่ การเรียนรโู้ ดยเด็กมสี ว่ นร่วม
ใชส้ ่อื และเทคโนโลยที เี่ หมาะสมกบั วยั
 ครปู ระเมนิ พัฒนาการเดก็ ตามสภาพจริงด้วยวิธกี ารที่หลากหลาย โดยผ้ปู กครองและ
ผเู้ กย่ี วขอ้ งมีส่วนรว่ มนำผลการประเมินทไี่ ดไ้ ปปรับปรุงการจัดประสบการณ์และ
พฒั นาเด็ก
 จัดประสบการณ์ท่ีสง่ เสริมให้เด็กมีพฒั นาการด้านร่างกาย อารมณ์ จติ ใจ สงั คม และ
สติปัญญาอยา่ งสมดลุ เต็มศกั ยภาพโดยความรว่ มมือของพอ่ แมแ่ ละครอบครวั ชมุ ชนและ
ผู้เกีย่ วขอ้ ง และเปน็ แบบอยา่ งทด่ี ี
 สรา้ งโอกาสให้เด็กรับประสบการณต์ รง เลน่ และปฏิบัตกิ ิจกรรม เรยี นร้ลู งมือทำ
และสร้างองคค์ วามรดู้ ้วยตนเองอย่างมีความสขุ
 จัดบรรยากาศและสภาพแวดลอ้ มในหอ้ งเรียนท่ีเอ้ือต่อการเรยี นรโู้ ดยเดก็ มีส่วนรว่ ม
ใชส้ อ่ื และเทคโนโลยที เี่ หมาะสมกับวยั
 ครปู ระเมนิ พฒั นาการเดก็ ตามสภาพจรงิ ดว้ ยวธิ กี ารทีห่ ลากหลาย โดยผู้ปกครองและ
ผู้เก่ยี วข้องมสี ่วนร่วมนำผลการประเมนิ ทไ่ี ดไ้ ปปรบั ปรุงการจดั ประสบการณแ์ ละ
พัฒนาเดก็

2. มาตรฐานการศึกษาระดบั การศกึ ษาข้ันพ้นื ฐาน มดี งั น้ี
มาตรฐานที่ 1 คุณภาพของผู้เรยี น
ผลการเรียนรทู้ เี่ ปน็ คุณภาพของผู้เรียนทั้งดา้ นผลสัมฤทธิ์ทางวิชาการ ประกอบดว้ ย ความสามารถ
ในการอา่ น การเขียน การสอื่ สาร การคดิ คำนวณ การคดิ ประเภทต่าง ๆ การสร้างนวัตกรรม การใช้เทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตามหลักสูตร การมีความรู้ ทักษะพื้นฐาน และ
เจตคติที่ดีต่อวิชาชีพ และด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่เป็นค่านิยมที่ดีตามท่ีสถานศึกษากำหนด
ความภูมิใจในท้องถิ่นและความเป็นไทย การยอมรับที่จะอยู่ร่วมกันบนความแตกต่าง และหลากหลาย
รวมทั้งสขุ ภาวะทางรา่ งกาย และจติ สงั คม
1.1 ผลสัมฤทธิ์ทางวชิ าการของผู้เรยี น

1) มคี วามสามารถในการอา่ น การเขียน การสอื่ สาร และการคดิ คำนวณ
ผู้เรียนมีทักษะในการอ่าน การเขียน การสื่อสาร และการคิดคำนวณตามเกณฑ์

ทสี่ ถานศกึ ษากำหนดในแต่ละระดบั ช้ัน

กลุ่มนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การศกึ ษา สำนกั งานเขตพ้นื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเก็ต

258

คู่มอื การนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

2) มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ คิดอย่างมีวิจารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยน
ความคิดเห็น และแกป้ ญั หา

ผู้เรียนมคี วามสามารถในการคิดจำแนกแยกแยะใคร่ครวญไตรต่ รอง พิจารณาอยา่ งรอบคอบ
โดยใช้เหตผุ ลประกอบการตัดสนิ ใจ มีการอภิปรายแลกเปลีย่ นความคดิ เห็น และแกป้ ญั หาอย่างมเี หตผุ ล

3) มีความสามารถในการสรา้ งนวตั กรรม
ผู้เรยี นมีความสามารถในการรวบรวมความรู้ได้ทง้ั ด้วยตวั เองและการทำงานเป็นทีม

เชื่อมโยงองค์ความรู้ และประสบการณ์มาใช้ในการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ อาจเป็นแนวความคิด โครงการ
โครงงาน ชน้ิ งาน ผลผลติ

4) ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการสือ่ สาร
ผู้เรียนมีความสามารถในใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เพื่อการพัฒนา

ตนเองและสงั คมในด้านการเรียนรู้ การส่อื สาร การทำงานอยา่ งสร้างสรรค์ และมีคุณธรรม
5) มผี ลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนตามหลกั สตู รสถานศกึ ษา
ผู้เรยี นบรรลแุ ละมีความก้าวหน้าในการเรยี นรู้ตามหลักสูตรสถานศึกษาจากพื้นฐาน

เดิมในด้านความรู้ ความเข้าใจ ทักษะกระบวนการต่าง ๆ รวมทั้งมีความก้าวหน้าในผลการทดสอบ
ระดับชาตหิ รือผลการทดสอบอ่นื ๆ

6) มคี วามรู้ ทักษะพื้นฐาน และเจตคติทด่ี ีต่องานอาชีพ
ผู้เรียนมีความรู้ ทักษะพื้นฐานในการจัดการ เจตคติที่ดีพร้อมที่จะศึกษาต่อในระดับ

ขั้นทสี่ งู ขึ้น การทำงานหรอื งานอาชีพ
1.2 คุณลกั ษณะทพ่ี ึงประสงค์ของผเู้ รียน
1) มีคุณลักษณะและคา่ นยิ มทดี่ ตี ามท่ีสถานศึกษากำหนด
ผู้เรียนมีพฤติกรรมเป็นผู้ที่มีคุณธรรม จริยธรรมเคารพในกฎกติกา มีค่านิยมและ

จิตสำนึกตามทส่ี ถานศกึ ษากำหนด โดยไม่ขัดกบั กฎหมายและวฒั นธรรมอันดขี องสังคม
2) มคี วามภมู ใิ จในทอ้ งถน่ิ และความเป็นไทย
ผูเ้ รียนมีความภมู ใิ จในท้องถ่ิน เหน็ คุณค่าของความเป็นไทย มสี ว่ นร่วมในการอนุรักษ์

วัฒนธรรมและประเพณีไทยรวมทั้งภูมปิ ัญญาไทย
3) ยอมรับที่จะอยรู่ ่วมกนั บนความแตกตา่ งและหลากหลาย
ผู้เรียนยอมรับและอยู่ร่วมกันบนความแตกต่างระหว่างบุคคลในด้าน เพศ วัย เชื้อชาติ

ศาสนา ภาษาวัฒนธรรม ประเพณี
4) มีสขุ ภาวะทางรา่ งกาย และจติ สังคม
ผเู้ รยี นมีการรกั ษาสุขภาพกาย สุขภาพจติ อารมณแ์ ละสังคม และแสดงออกอย่างเหมาะสม

ในแตล่ ะชว่ งวยั สามารถอย่รู ่วมกบั คนอื่นอยา่ งมีคุณภาพ เขา้ ใจผ้อู น่ื ไม่มีความขดั แย้งกบั ผอู้ นื่

กลุ่มนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจัดการศกึ ษา สำนกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภเู กต็

259

คู่มอื การนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

การให้ระดบั คณุ ภาพ

ระดบั คุณภาพ ประเด็นพิจารณา

กำลังพฒั นา 1.1 ผลสมั ฤทธิท์ างวิชาการของผเู้ รยี น

 ผเู้ รยี นมีความสามารถในการอา่ น การเขียน การสอ่ื สาร และการคิดคำนวณ

ตำ่ กวา่ เปา้ หมายที่สถานศึกษากำหนด

 ผู้เรียนมผี ลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นตามหลักสูตรสถานศกึ ษาตำ่ กวา่ เป้าหมาย

ทส่ี ถานศกึ ษากำหนด

1.2 คณุ ลักษณะท่พี ึงประสงค์ของผเู้ รียน

 ผ้เู รียนมคี ณุ ลกั ษณะและค่านยิ มทดี่ ีต่ำกว่าเป้าหมายทส่ี ถานศึกษากำหนด

 ผู้เรียนมีสุขภาวะทางร่างกายและจติ สังคมต่ำกวา่ เป้าหมายท่ีสถานศึกษากำหนด

ปานกลาง 1.1 ผลสมั ฤทธิ์ทางวชิ าการของผเู้ รยี น

 ผเู้ รยี นมีความสามารถในการอา่ น การเขียน การสอ่ื สาร และการคดิ คำนวณ

เป็นไปตามเป้าหมายทีส่ ถานศึกษากำหนด

 ผู้เรียนมผี ลสัมฤทธทิ์ างการเรยี นตามหลักสตู รสถานศกึ ษาเป็นไปตามเป้าหมาย

ท่ีสถานศึกษากำหนด

1.2 คณุ ลกั ษณะที่พึงประสงคข์ องผเู้ รยี น

 ผเู้ รียนมคี ุณลกั ษณะและคา่ นยิ มท่ีดเี ป็นไปตามเปา้ หมายท่สี ถานศกึ ษากำหนด

 ผเู้ รียนมสี ขุ ภาวะทางรา่ งกายและจติ สงั คมเป็นไปตามเปา้ หมายท่ีสถานศึกษา

กำหนด

ดี 1.1 ผลสมั ฤทธิ์ทางวิชาการของผูเ้ รียน

 ผู้เรยี นมคี วามสามารถในการอา่ น การเขียน การส่อื สาร และการคดิ คำนวณ เปน็ ไป

ตามเป้าหมายทส่ี ถานศกึ ษากำหนด

 ผู้เรยี นมผี ลสัมฤทธท์ิ างการเรยี นตามหลกั สตู รสถานศกึ ษาเป็นไปตามเปา้ หมาย

ที่สถานศึกษากำหนด

 ผู้เรยี นมีความสามารถในการคิดวเิ คราะห์ คิดอยา่ งมวี ิจารณญาณ อภิปราย

แลกเปลยี่ น ความคิดเหน็ และแก้ปญั หาได้

 ผเู้ รียนมีความรู้ และทกั ษะพนื้ ฐานในการสร้างนวตั กรรม

 ผูเ้ รยี นมีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สารเพ่ือพฒั นา

ตนเองได้อยา่ งเหมาะสมปลอดภัย

 ผูเ้ รียนมผี ลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นตามหลกั สูตรสถานศกึ ษาเป็นไปตามเป้าหมาย

ที่สถานศึกษากำหนความรู้ ทกั ษะพ้ืนฐาน และเจตคตทิ ี่ดตี ่องานอาชีพ

1.2 คณุ ลกั ษณะท่พี งึ ประสงค์ของผู้เรยี น

 ผูเ้ รียนมคี ณุ ลักษณะและค่านยิ มที่ดเี ป็นไปตามเป้าหมายทส่ี ถานศกึ ษากำหนด

กลมุ่ นเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจดั การศึกษา สำนักงานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาภเู กต็

260

คู่มือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

ระดบั คุณภาพ ประเด็นพจิ ารณา
ดีเลิศ 1.1 ผลสมั ฤทธท์ิ างวิชาการของผูเ้ รยี น

ระดบั คุณภาพ  ผเู้ รียนมคี วามสามารถในการอา่ น การเขยี น การสื่อสาร และการคิดคำนวณ สูงกว่า
ยอดเยี่ยม เป้าหมายทสี่ ถานศกึ ษากำหนด

 ผู้เรียนมีผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียนตามหลกั สูตรสถานศึกษาสูงกว่าเป้าหมาย
ทสี่ ถานศกึ ษากำหนด

 ผู้เรียนมีความสามารถในการคดิ วเิ คราะห์ คิดอยา่ งมีวิจารณญาณ อภปิ ราย
แลกเปล่ยี น ความคิดเห็น โดยใช้เหตผุ ลประกอบการตดั สินใจ และแกป้ ัญหาได้

 ผเู้ รียนมคี วามรู้ และทกั ษะพ้นื ฐานในการสร้างนวตั กรรม
 ผเู้ รียนมคี วามสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สารเพ่อื พัฒนา

ตนเองได้ และสงั คมในดา้ นการเรยี นรู้ การส่อื สาร การทำงาน
 ผเู้ รยี นมคี วามรู้ ทกั ษะพน้ื ฐาน และเจตคตทิ ่ีดีพร้อมที่จะศกึ ษาตอ่ ในระดบั ช้นั

ทส่ี งู ขนึ้ และการทำงาน หรืองานอาชพี
1.2 คุณลักษณะทพ่ี งึ ประสงค์ของผู้เรียน

 ผู้เรยี นมคี ณุ ลักษณะและคา่ นิยมทดี่ สี ูงกว่าเป้าหมายท่ีสถานศกึ ษากำหนด
ประเด็นพจิ ารณา

1.1 ผลสมั ฤทธท์ิ างวิชาการของผู้เรยี น
 ผเู้ รียนมีความสามารถในการอา่ น การเขยี น การส่ือสาร และการคดิ คำนวณ สูงกว่า
เป้าหมายท่สี ถานศึกษากำหนด
 ผู้เรียนมีผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียนตามหลักสตู รสถานศกึ ษาสงู กวา่ เปา้ หมาย
ทส่ี ถานศกึ ษากำหนด
 ผู้เรยี นมีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ คดิ อยา่ งมวี จิ ารณญาณ อภปิ ราย
แลกเปลีย่ นความคิดเหน็ โดยใช้เหตุผลประกอบการตัดสนิ ใจ และแก้ปญั หาได้
 ผู้เรยี นมคี วามสามารถในการสร้างนวัตกรรม มกี ารนำไปใชแ้ ละเผยแพร่

1.2 คุณลกั ษณะท่พี งึ ประสงคข์ องผูเ้ รียน
 ผู้เรียนมคี วามสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเพ่ือพัฒนา
ตนเอง และสังคมในดา้ นการเรียนรู้ การสอ่ื สาร การทำงาน อย่างสร้างสรรค์ และ
มีคุณธรรม
 ผ้เู รยี นมคี วามรู้ ทกั ษะพ้ืนฐาน และเจตคตทิ ด่ี ีพร้อมทจี่ ะศึกษาตอ่ ในระดบั ขั้น
ท่สี งู ขน้ึ และการทำงานหรอื อาชีพ
 ผ้เู รียนมีคณุ ลกั ษณะและคา่ นิยมทด่ี สี ูงกว่าเป้าหมายทส่ี ถานศกึ ษากำหนดเป็น
แบบอย่างได้

กลุ่มนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การศึกษา สำนักงานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเก็ต

261

คมู่ ือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

ระดับคณุ ภาพ ประเดน็ พิจารณา
 ผู้เรียนมคี วามภมู ิใจในท้องถนิ่ เหน็ คุณค่าของความเป็นไทย มสี ่วนรว่ มในการ

อนรุ กั ษ์วฒั นธรรม ประเพณแี ละภมู ปิ ัญญาไทย
 ผเู้ รยี นสามารถอยรู่ ่วมกนั บนความแตกต่างและหลากหลาย
 ผูเ้ รยี นมสี ุขภาวะทางรา่ งกาย และจติ สังคมสงู กวา่ เปา้ หมายทสี่ ถานศกึ ษากำหนด

มาตรฐานที่ 2 กระบวนการบริหารและการจัดการ
เปน็ การจัดระบบบรหิ ารจดั การคุณภาพของสถานศกึ ษา มีการกำหนดเป้าหมายวสิ ยั ทัศน์และ
พันธกิจอย่างชัดเจน สามารถดำเนินงานพัฒนาวิชาการที่เน้นคุณภาพผู้เรียนรอบด้านตามหลักสูตร
สถานศึกษาในทุกกลุ่มเป้าหมาย จดั ทำแผนพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา ดำเนินการพัฒนาครูและ
บุคลากรให้มีความเชีย่ วชาญทางวิชาชีพ และจัดระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ เพ่ือสนับสนุนการบริหาร
จัดการและการเรียนรู้รวมท้งั จัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคมทเี่ อ้ือต่อการจัดการเรยี นรู้
2.1 มีเปา้ หมาย วิสยั ทัศน์ และพนั ธกจิ ทสี่ ถานศกึ ษากำหนดชัดเจน

สถานศกึ ษากำหนดเปา้ หมาย วิสยั ทัศน์ และพันธกิจไว้อย่างชัดเจน สอดคล้องกับบริบท
ของสถานศึกษา ความต้องการของชุมชน ท้องถิ่น วัตถุประสงค์ของแผนการศึกษาแห่งชาติ นโยบาย
ของรฐั บาลและของตน้ สงั กดั รวมทง้ั ทันต่อการเปลยี่ นแปลงของสังคม

2.2 มีระบบบรหิ ารจดั การคุณภาพของสถานศกึ ษา
สถานศึกษาสามารถบริหารจัดการคุณภาพชองสถานศึกษาอย่างเป็นระบบ ทั้งในส่วนการ

วางแผนพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา การนำแผนไปปฏิบัติเพื่อพัฒนาคุณภาพมีการติดตามตรวจสอบ
ประเมินผลและประเมินผล และปรับปรุงพัฒนางานอย่างต่อเนื่อง มีการบริหารอัตรากำลัง ทรัพยากร
ทางการศึกษา และระบบดูแลชว่ ยเหลอื นักเรียน มรี ะบบการนเิ ทศภายใน การนำขอ้ มลู มาใชใ้ นการพฒั นา
บุคลากรและผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วมการวางแผน ปรับปรุง และพัฒนาและร่วมรับผิดชอบต่อผล
การจดั การศกึ ษา

2.3 ดำเนินงานพัฒนาวิชาการที่เน้นคุณภาพผู้เรียนรอบด้านตามหลักสูตรสถานศึกษา และ
ทุกกลุ่มเปา้ หมาย

สถานศึกษาบริหารจัดการเกี่ยวกับงานวิชาการ ทั้งด้านการพัฒนาหลักสูตร กิจกรรมเสริม
หลักสูตรท่ีเน้นคณุ ภาพผเู้ รยี นรอบด้านเชือ่ มโยงวถิ ีชีวติ จริง และครอบคลมุ ทุกกลมุ่ เป้าหมาย หมายรวมถึง
การจัดการเรยี นการสอนของกลุ่มท่ีเรียนแบบควบรวมหรอื กลุ่มท่เี รียนรว่ มด้วย

2.4 พฒั นาครูและบุคลากรให้มคี วามเช่ียวชาญทางวชิ าชีพ
สถานศกึ ษาสง่ เสรมิ สนบั สนุน พัฒนาครู บุคลากร ใหม้ คี วามเช่ยี วชาญทางวชิ าชีพ และ

จัดให้มชี มุ ชนการเรียนรทู้ างวชิ าชพี มาใชใ้ นการพัฒนางานและการเรียนร้ขู องผูเ้ รียน

กลุ่มนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจดั การศึกษา สำนักงานเขตพ้นื ทีก่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเก็ต

262

คูม่ อื การนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

2.5 จัดสภาพแวดล้อมทางกายภายและสงั คมทเ่ี ออื้ ต่อการจดั การเรียนรู้
สถานศึกษาจัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพทั้งภายในและภายนอกห้องเรียน และ

สภาพแวดล้อมทางสงั คม ทเี่ ออ้ื ต่อการจดั การเรยี นรู้ และมคี วามปลอดภยั
2.6 จัดระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่ือสนบั สนนุ การบริหารจัดการและการจดั การเรียนรู้
สถานศึกษาจัดระบบการจัดหา การพัฒนาและการบริการเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อใช้

ในการบริหารจดั การและการจดั การเรียนรู้ทเ่ี หมาะสมกับสภาพของสถานศึกษา

การให้ระดบั คณุ ภาพ

ระดับคณุ ภาพ ประเด็นพจิ ารณา

กำลงั พฒั นา  เปา้ หมายวิสยั ทศั นแ์ ละพันธกจิ ทส่ี ถานศกึ ษากำหนดไม่ชดั เจน

 มีระบบบรหิ ารจัดการคณุ ภาพของสถานศกึ ษาแต่ไม่สง่ ผลต่อคณุ ภาพตามมาตรฐาน

การศกึ ษาของสถานศกึ ษา

ปานกลาง  เป้าหมายวสิ ยั ทัศนแ์ ละพันธกจิ ที่สถานศกึ ษากำหนดชดั เจนเปน็ ไปได้ในการปฏิบัติ

 มรี ะบบบรหิ ารจดั การคุณภาพของสถานศกึ ษาแตไ่ ม่ส่งผลตอ่ คุณภาพตามมาตรฐาน

การศกึ ษาของสถานศึกษา

ดี  เปา้ หมายวิสัยทศั นแ์ ละพันธกจิ ที่สถานศึกษากำหนดชัดเจนสอดคลอ้ งกับบริบทของ

สถานศกึ ษา เปน็ ไปไดใ้ นการปฏบิ ัติ

 มรี ะบบบรหิ ารจัดการคณุ ภาพของสถานศกึ ษาที่ชดั เจนส่งผลตอ่ คณุ ภาพตามมาตรฐาน

การศกึ ษาของสถานศึกษา

 ดำเนนิ งานพัฒนาวชิ าการทเี่ นน้ คุณภาพผูเ้ รยี นรอบด้านตามหลักสตู รสถานศกึ ษา

และทกุ กล่มุ เป้าหมาย

 พัฒนาคณุ ภาพครแู ละบคุ ลากรใหม้ คี วามเช่ียวชาญทางวิชาชพี

 จัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสงั คมทเี่ อื้อตอ่ การจัดการเรียนร้อู ยา่ งมีคณุ ภาพ

 มรี ะบบบริหารจัดการคณุ ภาพของสถานศึกษาทีช่ ดั เจนสง่ ผลต่อคณุ ภาพตามมาตรฐาน

การศกึ ษาของสถานศึกษา

กลุ่มนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจัดการศกึ ษา สำนักงานเขตพนื้ ที่การศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

263

คูม่ อื การนิเทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

ระดับคณุ ภาพ ประเด็นพจิ ารณา
ดเี ลิศ  มเี ปา้ หมายวสิ ยั ทัศน์และพนั ธกิจท่ีสถานศึกษากำหนดชดั เจน สอดคลอ้ งกับบรบิ ทของ

ยอดเยีย่ ม สถานศึกษา ความต้องการ ชุมชน นโยบายรัฐบาล แผนการศกึ ษาแหง่ ชาติ เป็นไปไดใ้ น
การปฏบิ ัติ
 มรี ะบบบรหิ ารจัดการคณุ ภาพของสถานศกึ ษาท่ีชดั เจน มปี ระสิทธิภาพ ส่งผลต่อ
คณุ ภาพตามมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา โดยความร่วมมอื ของผเู้ กี่ยวขอ้ ง
ทุกฝา่ ย
 ดำเนนิ งานพฒั นาวชิ าการทีเ่ น้นคุณภาพผเู้ รียนรอบด้านตามหลกั สตู รสถานศึกษา และ
ทุกกลุ่มเป้าหมาย เช่ือมโยงกบั ชวี ติ จริง
 พฒั นาคณุ ภาพครูและบคุ ลากรให้มคี วามเชย่ี วชาญทางวชิ าชีพ ตรงตามความตอ้ งการ
ของครู และสถานศกึ ษา
 จดั สภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคมทีเ่ อือ้ ตอ่ การจัดการเรยี นรอู้ ยา่ งมีคณุ ภาพ และ
มคี วามปลอดภัย
 จดั ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือสนับสนุนการบริหารจดั การและการจดั การเรียนรู้ที่
เหมาะสมกับสภาพของสถานศกึ ษา
 มเี ปา้ หมายวิสยั ทศั น์และพนั ธกจิ ท่ีสถานศกึ ษากำหนดชัดเจน สอดคลอ้ งกับบริบทของ
สถานศกึ ษา ความต้องการ ชมุ ชน นโยบายรฐั บาล แผนการศกึ ษาแห่งชาติ เปน็ ไปไดใ้ น
การปฏิบตั ิ ทนั ต่อการเปลีย่ นแปลง
 มีระบบบรหิ ารจดั การคุณภาพของสถานศึกษาทช่ี ัดเจน มปี ระสทิ ธิภาพ ส่งผลต่อ
คุณภาพตามมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศกึ ษา โดยความร่วมมือของผเู้ กย่ี วข้อง
ทุกฝ่าย มีการนำข้อมลู มาใช้ในการปรบั ปรุงพัฒนางานอยา่ งตอ่ เนอ่ื งและ
เป็นแบบอย่างได้
 ดำเนินงานพัฒนาวชิ าการท่เี น้นคณุ ภาพผู้เรยี นรอบด้านตามหลักสูตรสถานศกึ ษา
และทุกกลุ่มเป้าหมาย เช่อื มโยงกับชีวติ จรงิ และเปน็ แบบอยา่ งได้
 พัฒนาคุณภาพครูและบคุ ลากรให้มีความเชีย่ วชาญทางวชิ าชพี ตรงตามความตอ้ งการ
ของครู และสถานศกึ ษา และจดั ใหม้ ชี มุ ชนการเรยี นรู้ทางวิชาชพี เพ่อื พฒั นางาน
 จัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคมท่ีเออื้ ต่อการจดั การเรียนรอู้ ย่างมีคณุ ภาพ
และมีความปลอดภัย
 จัดระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือสนบั สนุนการบรหิ ารจัดการและการจดั การเรียนรทู้ ่ี
เหมาะสมกับสภาพของสถานศกึ ษา

กลมุ่ นเิ ทศ ติดตามและประเมินผลการจดั การศกึ ษา สำนักงานเขตพ้นื ทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษาภูเก็ต

264

คมู่ อื การนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

มาตรฐานที่ 3 กระบวนการจัดการเรียนการสอนทเี่ น้นผ้เู รยี นเปน็ สำคัญ
เป็นกระบวนการจัดการเรียนการสอนตามมาตรฐานและตัวชี้วัดของหลักสูตรสถานศึกษา
สร้างโอกาสให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการเรียนรู้ผา่ นกระบวนการคิดและปฏิบัตจิ ริง มีการบริหารจัดการ
ชั้นเรียนเชิงบวกสร้างปฏิสัมพันธ์ที่ดี ครูรู้จักผู้เรียนเป็นรายบุคคล ดำเนินการตรวจสอบและประเมิน
ผู้เรียนอย่างเป็นระบบและนำผลมาพัฒนาผู้เรียน รวมทั้งร่วมกันแลกเปลี่ยนเรียนรู้และนำผลที่ได้มา
ใหข้ อ้ มูลป้อนกลับ เพอ่ื พัฒนาและปรับปรงุ การจัดการเรียนรู้
3.1 จัดการเรียนรู้ผ่านกระบวนการคิดและปฏิบัติจริง และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการ
ดำเนนิ ชวี ิต

จัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัดของหลักสูตรสถานศึกษาที่เน้น
ใหผ้ เู้ รียนได้เรียนรโู้ ดยผ่านกระบวนการคิด และปฏบิ ตั ิจรงิ มแี ผนการจดั การเรยี นรูท้ สี่ ามารถนำไปจัด
กิจกรรมได้จริงมีรูปแบบการจดั การเรียนรเู้ ฉพาะสำหรับผทู้ ่ีมคี วามจำเป็น และต้องการความชว่ ยเหลือ
พิเศษ ผู้เรียนได้รับการฝึกทักษะแสดงออก แสดงความคิดเห็น สรุปองค์ความรู้ นำเสนอผลงาน และ
สามารถนำไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ิตได้

3.2 ใชส้ อื่ เทคโนโลยีสารสนเทศ และแหล่งเรยี นรทู้ ีเ่ ออ้ื ต่อการเรียนรู้
มีการใช้สื่อ เทคโนโลยีสารสนเทศ และแหล่งเรียนรู้รวมทั้งภูมปิ ัญญาทอ้ งถิ่นมาใช้ในการ

จดั การเรียนรู้ โดยสรา้ งโอกาสให้ผเู้ รียนได้แสวงหาความรู้ดว้ ยตนเองจากส่อื ท่ีหลากหลาย
3.3 มีการบรหิ ารจดั การชนั้ เรยี นเชิงบวก
ครูผูส้ อนมกี ารบรหิ ารจัดการช้นั เรียน โดยเน้นการมีปฏิสมั พันธ์เชงิ บวก ใหเ้ ด็กรกั ครู ครูรกั เด็ก

และเด็กรกั เดก็ เดก็ รกั ท่ีจะเรียนรู้ สามารถเรยี นรรู้ ่วมกันอยา่ งมีความสขุ
3.4 ตรวจสอบและประเมินผู้เรยี นอยา่ งเปน็ ระบบ และนำผลมาพัฒนาผเู้ รยี น
มีการตรวจสอบและประเมินคุณภาพการจัดการเรียนรู้อย่างเปน็ ระบบ มีขั้นตอนโดยใช้

เครื่องมือและวิธีการวัดและประเมินผลที่เหมาะสมกับเป้าหมายในการจัดการเรียนรู้ และให้ข้อมูล
ยอ้ นกลับแกผ่ ู้เรียนเพือ่ นำไปใชพ้ ฒั นาการเรียนรู้

3.5 มกี ารแลกเปล่ยี นเรียนร้แู ละใหข้ ้อมูลป้อนกลบั เพ่ือปรบั ปรุงและพัฒนาการจัดการเรยี นรู้
ครูและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องร่วมกันแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์รวมทั้งให้ข้อมูล

ปอ้ นกลบั เพ่ือนำไปใชใ้ นการปรบั ปรุงและพัฒนาการจัดการเรยี นรู้

กลุ่มนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การศกึ ษา สำนกั งานเขตพนื้ ท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาภเู ก็ต

265

ค่มู ือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมิตร

การให้ระดับคณุ ภาพ

ระดบั คณุ ภาพ ประเด็นพจิ ารณา

กำลังพัฒนา  จัดการเรยี นรู้ทไ่ี มเ่ ปดิ โอกาสใหผ้ ู้เรยี นไดใ้ ช้กระบวนการคิดและปฏบิ ตั ิจริง

 ใชส้ ่อื เทคโนโลยีสารสนเทศ และแหลง่ เรยี นรทู้ ่ไี มเ่ อ้อื ต่อการเรยี นรู้

 ตรวจสอบและประเมินผู้เรยี นอย่างไม่เปน็ ระบบ

ปานกลาง  จดั การเรียนรผู้ า่ นกระบวนการคิดและปฏบิ ตั จิ รงิ ตามมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชวี้ ัดของ

หลกั สูตรสถานศกึ ษา และสามารถนำไปประยกุ ตใ์ ช้ในการดำเนินชีวิต

 ใช้สื่อ เทคโนโลยีสารสนเทศ และแหล่งเรียนรู้ที่เอือ้ ต่อการเรยี นรู้

 ตรวจสอบและประเมินผู้เรยี นอยา่ งเป็นระบบ และนำผลมาพัฒนาผเู้ รียน

ดี  จดั การเรยี นรู้ผา่ นกระบวนการคิดและปฏบิ ตั จิ ริง ตามมาตรฐานการเรยี นรู้ ตวั ชีว้ ัดของ

หลกั สูตรสถานศึกษา และสามารถนำไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นการดำเนนิ ชวี ติ

 ใช้สือ่ เทคโนโลยสี ารสนเทศ และแหลง่ เรียนรทู้ ีเ่ อื้อต่อการเรียนรู้

 ตรวจสอบและประเมนิ ผ้เู รยี นอยา่ งเปน็ ระบบ และนำผลมาพฒั นาผู้เรยี น

 มีการบรหิ ารจดั การชั้นเรยี นเชิงบวก

 มีการแลกเปลี่ยนเรยี นรแู้ ละใหข้ อ้ มลู สะท้อนกลับเพ่ือพัฒนาและปรบั ปรุงการจดั การ

เรยี นรู้

ดเี ลิศ  จัดการเรยี นรผู้ ่านกระบวนการคดิ และปฏิบัตจิ รงิ ตามมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวช้วี ดั ของ

หลกั สูตรสถานศึกษา มแี ผนการจดั การเรยี นรู้ทีส่ ามารถนำไปจดั กจิ กรรมไดจ้ รงิ และ

สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตได้

 ใช้สอื่ เทคโนโลยสี ารสนเทศ และแหล่งเรยี นรู้ รวมทงั้ ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถนิ่ ท่เี ออ้ื ตอ่

การเรยี นรู้

 ตรวจสอบและประเมนิ ผู้เรียนอยา่ งเป็นระบบ มีข้ันตอนโดยใช้เคร่อื งมือและวิธกี ารวดั

และประเมนิ ผลทีเ่ หมาะสมกบั เปา้ หมายในการจดั การเรียนรู้ ให้ขอ้ มูลย้อนกลับแก่

ผู้เรียน และนำผลมาพัฒนาผ้เู รยี น

 มีการบริหารจดั การชน้ั เรยี นเชงิ บวก เด็กรกั ทจ่ี ะเรยี นร้แู ละเรยี นรูร้ ่วมกนั

อยา่ งมคี วามสุข

 มีชุมชนแห่งการเรียนรทู้ างวชิ าชีพระหว่างครูเพือ่ พัฒนาและปรบั ปรุงการจดั การเรยี นรู้

กลมุ่ นิเทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภเู ก็ต

266

คู่มือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

ระดบั คณุ ภาพ ประเด็นพจิ ารณา
ยอดเย่ียม  จัดการเรียนร้ผู ่านกระบวนการคดิ และปฏิบตั จิ ริงตามมาตรฐานการเรยี นรู้ ตวั ช้ีวัดของ

หลกั สูตรสถานศกึ ษา มีแผนการจัดการเรียนร้ทู ่สี ามารถนำไปจดั กิจกรรมได้จริง และ
สามารถนำไปประยุกตใ์ ช้ในชวี ิตได้ มีนวัตกรรมในการจดั การเรียนรแู้ ละมีการเผยแพร่
 ใชส้ อื่ เทคโนโลยสี ารสนเทศ และแหล่งเรยี นรู้ รวมทัง้ ภูมิปญั ญาทอ้ งถิน่ ท่เี อ้อื ตอ่ การ
เรียนรโู้ ดยสร้างโอกาสใหผ้ เู้ รยี นได้แสวงหาความรูด้ ้วยตนเอง
 ตรวจสอบและประเมินผู้เรียนอย่างเป็นระบบ มขี ั้นตอนโดยใช้เคร่ืองมือและวธิ ีการวัด
และประเมนิ ผลที่เหมาะสมกับเปา้ หมายในการจัดการเรียนรู้ ใหข้ อ้ มลู ยอ้ นกลบั
แก่ผเู้ รียนและนำผลมาพฒั นาผเู้ รียน
 มกี ารบริหารจัดการชัน้ เรียนเชงิ บวก เดก็ รักท่ีจะเรยี นรูแ้ ละเรยี นรู้รว่ มกนั อย่างมี
ความสขุ
 มีชมุ ชนแหง่ การเรียนร้ทู างวชิ าชีพระหว่างครแู ละผู้ที่เก่ยี วข้องมกี ารแลกเปลี่ยนเรยี นรู้
และใหข้ ้อมูลสะทอ้ นกลบั เพอื่ พัฒนาและปรบั ปรงุ การจดั การเรียนรู้

การกำหนดค่าเปา้ หมายมาตรฐานการศกึ ษาแตล่ ะปกี ารศึกษา
เพ่อื ใหก้ ารพัฒนาคุณภาพการศึกษามีทิศทางที่เหมาะสม เป็นบรรทดั ฐานเดียวกัน การกำหนด ค่า

เปา้ หมายมีความจำเป็นย่งิ หลักการกำหนดค่าเปา้ หมาย มหี ลกั การ ดงั น้ี
1. สะทอ้ นผลคุณภาพการศึกษา จากการสรุปรายงานตนเอง SAR ปกี ารศกึ ษาท่ผี า่ นมา
2. ใชฐ้ านระดับค่าเฉลีย่ หรือร้อยละแต่ละประเด็นเป็นสารสนเทศเรม่ิ ต้น
3. ประชุมวางแผนระดับสถานศึกษา เพื่อกำหนดค่าเป้าหมาย แต่ละประเด็นโดยใช้หลักการ

เท่ากับ หรอื สงู กวา่ คา่ เป้าหมายเดิม หรือ ผลระดบั คุณภาพปีการศึกษาทผ่ี า่ นมา
4. ประกาศค่าเปา้ หมายท้ัง 2 ระดบั ระดับการศึกษาปฐมวัย และระดับการศึกษาข้ันพืน้ ฐาน
5. จัดทำกจิ กรรม/โครงการ เปน็ แผนปฏิบัติการประจำปีการศึกษา และแผนใช้จ่ายงบประมาณ
6. สร้างความตระหนักครู บุคลากรทกุ ฝ่าย รบั รู้ รับทราบ เพือ่ เปน็ ค่าเป้าหมายพฒั นา
7. กำหนดกระบวนการนิเทศ กำกับ ติดตาม ด้วยนวัตกรรม “การนิเทศภายในสถานศึกษา

แบบกัลยาณมิตร” กำหนดปฏิทนิ การดำเนินการ และสรปุ ผลดำเนนิ การ
สรุปผลการนิเทศภายในโรงเรียนด้วยกิจกรรมที่วางแผนพัฒนาอย่างเป็นระบบ ซึ่งมีคุณภาพ

ตามกรอบงานประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา โดยภาพรวมทั้ง 3 มาตรฐาน ทั้งระดับการศึกษาปฐมวัย
และระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ระบบการนิเทศภายในแบบกัลยาณมิตร ก่อให้เกิดความร่วมมือตามการ
วางแผนขับเคลื่อนคุณภาพภายในระบบประกันคุณภาพการศึกษา โดยเฉพาะหากขับเคลื่อน ตาม
กระบวนการนิเทศแบบกัลยาณมิตร จะส่งผลให้บุคลากรที่ได้รับการนิเทศ ใช้กิจกรรม ให้ใจ ร่วมใจ ตั้งใจ
และเปิดใจ ร่วมมือโดยมธี งชัยความสำคัญเป็นเปา้ หมาย นั่นคือค่าเป้าหมาย 14 และ 21 ประเด็นพิจารณา

กลุ่มนเิ ทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศกึ ษา สำนักงานเขตพนื้ ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาภเู กต็

267

คมู่ ือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

ต้นปีการศกึ ษา และขับเคล่ือนตามปฏิทิน การวางแผนการนเิ ทศภายในโรงเรยี น ตามระบบประกบั คุณภาพ
ภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร ดงั กลา่ ว

กลุ่มนเิ ทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศกึ ษา สำนักงานเขตพื้นที่การศกึ ษาประถมศึกษาภเู ก็ต

268

คูม่ อื การนเิ ทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมิตร

บทท่ี 3

แนวทางการดำเนนิ งานการนเิ ทศภายในสถานศึกษา

การนิเทศภายในโรงเรียน จะสำเร็จได้นั้นเกิดจากความพยายามของผู้บริหาร และความร่วมมือของ
คณะครูในโรงเรียน เพื่อพฒั นาการศึกษาใหน้ ักเรียนมคี ุณภาพ บรรลุผลตามหลักสูตรสถานศึกษาแต่ในการ
ดำเนินการนิเทศภายในโรงเรียนที่ดีนั้น โรงเรียนจะต้องมีแผนการนิเทศภายในโรงเรียนเป็นแม่บท ในการ
ดำเนนิ งาน ซึ่งแผนในการนิเทศภายในนน้ั จะต้องมเี อกสารครบถว้ น เชน่ ปฏทิ ิน การนิเทศ กิจกรรมการนิเทศ
แบบบันทึกการนิเทศต่าง ๆ หากโรงเรียนขาดแผนนิเทศภายในย่อมปฏิบัติการนิเทศภายในโรงเรียน
แบบไรทิศทางที่เหมาะสม โรงเรียนจะต้องดำเนินการปฏิบัติการจัดทำแผนนิเทศภายในโรงเรียน บุคลากร
ทุกคนในโรงเรียนจะต้องร่วมมือกันการดำเนินงานตลอดแนว และตลอดปีการศึกษาขึ้นอยู่กับบริบท ของ
โรงเรียนเป็นหลัก ดังนั้นเพื่อให้การดำเนินงานการนิเทศภายในโรงเรียนได้อย่างเป็นระบบ การเลือกวิธีที่
เหมาะสม คุ้มค่ากับการลงทุนการศึกษา ที่มีการกำหนดค่าเป้าหมาย มีแผนปฏิบัติการประจำปี แผนใช้จ่าย
งบประมาณทม่ี ีการมุง่ ประเด็นไปที่การรบั รองคุณภาพขององค์กร ไดแ้ ก่ ผู้บรหิ าร ครู และบุคลากรทางการศึกษา
ท่ีรว่ มกนั บริหารจดั การศึกษา ระดับการศึกษาปฐมวยั และการศึกษาขัน้ พื้นฐาน ทีม่ ีคณุ ภาพเด็ก หรือผู้เรียน
คณุ ภาพการบรหิ ารและการจดั การ คุณภาพการจัดกจิ กรรมกาเรียนการสอนของครู ท้งั 3 มาตรฐานเปน็ เป้าหมาย
ผ่านกระบวนการกำกับ ติดตาม ประเมินผล และนิเทศการศึกษา คือ ใช้รูปแบบกระบวนการนิเทศ
แบบกัลยาณมิตร 3 ขั้นตอน 4 ขั้นงาน เด่นด้วย 4 จ. สำหรับ การดำเนินงานการนิเทศภายในโรงเรียนของ
โรงเรยี นในสงั กัดสำนกั งานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเก็ต

1. กระบวนการการนิเทศแบบกัลยาณมติ ร

กระบวนการนิเทศแบบกัลยาณมิตร 3 ขน้ั ตอน 4 ขน้ั งาน เดน่ ดว้ ย 4 จ. สู่ส่งผลให้เกิดคุณภาพผู้เรียน
คณุ ภาพการบริหารและการจัดการ คณุ ภาพการจดั การเรียนการสอนของครู ด้วยกระบวนนิเทศภายในโรงเรียน
ดงั นี้

ข้ันตอนที่ 1 คือ ขั้นก่อนดำเนินการนิเทศ มี 2 ขั้นงาน คือ
ข้ันงานท่ี 1 คิดงาน
ข้ันงานที่ 2 ทำงาน

ข้ันตอนที่ 2 คือ ขั้นดำเนินการนิเทศ มี 1 ข้ันงาน
ขั้นงานท่ี 3 ติดตามงาน เด่นด้วย 4 จ. คือ
1. ให้ใจ 2. ร่วมใจ 3. ตั้งใจ 4. เปิดใจ

ข้ันตอนที่ 3 คือ ข้ันหลังดำเนินการนิเทศ มี 1 ข้ันงาน
ขั้นงานที่ 4 สรุปงาน

กลุ่มนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การศึกษา สำนกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษาประถมศึกษาภเู ก็ต

269

คมู่ อื การนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมิตร

กรอบแนวคิดกระบวนการนิเทศภายในโรงเรียนแบบกัลยาณมิตร 3 ข้ันตอน 4 ขัน้ งาน
เด่นด้วย 4 จ. สามารถสรปุ เป็นแผนภาพ ดังนี้

แผนภาพ 3.1 แสดงกระบวนการนเิ ทศภายในโรงเรียนแบบกลั ยาณมิตร (3 ขน้ั ตอน 4 ขน้ั งาน
เดน่ ด้วย 4 จ.) สำนกั งานเขตพนื้ ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาภเู ก็ต ปี 2562

กล่มุ นเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจดั การศึกษา สำนักงานเขตพืน้ ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาภเู กต็

270

คมู่ ือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

2. กระบวนการดำเนินการนเิ ทศภายในของโรงเรียน

แนวทางการดำเนินการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา
ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกัลยาณมิตร 3 ขั้นตอน 4 ขั้นงาน เด่นด้วย 4 จ. โรงเรียนในสังกัด
สำนกั งานเขตพนื้ ทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาภูเก็ต มีขนั้ ตอน ดงั น้ี

ขั้นตอนที่ 1 กอ่ นดำเนนิ การนิเทศภายในโรงเรยี น
ขั้นงานที่ 1 คิดงาน เป็นขั้นตอนพื้นฐานที่ถือว่าสำคัญที่สุด ก่อนโรงเรียนจะดำเนินการ

นิเทศภายในโรงเรียน โรงเรียนต้องทบทวนผลการประเมินคุณภาพภายในปีการศึกษาที่ผ่านมา นำผล
การประเมินภายใน ทง้ั ระดบั ปฐมวยั มี 3 มาตรฐาน 14 ประเดน็ พิจารณา และ ระดบั การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน
มี 3 มาตรฐาน 21 ประเด็นพิจารณา ซึ่งเป็นข้อมูลที่ได้จากการดำเนินงานของปีการศึกษาปีที่ผ่านมา
ดำเนินการวิเคราะห์จดุ เด่น จดุ ด้อย แลว้ วเิ คราะหจ์ ดุ เด่น จุดดอ้ ย การดำเนินงาน ดังน้ี

กจิ กรรมที่ 1
ทบทวนผลการประเมนิ คุณภาพการศกึ ษาภายในโรงเรียนปที ่ีผา่ นมา
ช่ือโรงเรียน ........................................... สังกดั สำนักงานเขตพ้ืนทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

คำชี้แจง โปรดกรอกผลการประเมินภายใน ปีการศกึ ษาที่ผ่านมาลงในตารางใหค้ รบถว้ น
บันทึกผลการประเมินคุณภาพการศกึ ษาภายในโรงเรียน ของระดับการศกึ ษาปฐมวัย

มาตรฐาน/ประเด็นพจิ ารณาการศกึ ษาระดบั ปฐมวยั ผลการประเมนิ (x̅) ระดบั คุณภาพ*

มาตรฐานที่ 1 คุณภาพของเด็ก
1.1 มีพฒั นาการด้านรา่ งกาย แขง็ แรง มสี ุขนสิ ยั ทีด่ ี

และดแู ลความปลอดภยั ของตนเองได้
1.2 มีพัฒนาการด้านอารมณ์ จติ ใจ ควบคุม และ

แสดงออกทางอารมณ์ได้
1.3 มีพฒั นาการด้านสงั คม ช่วยเหลือตนเอง และเป็น

สมาชกิ ที่ดขี องสงั คม
1.4 มพี ฒั นาการด้านสตปิ ญั ญา สอ่ื สารได้ มีทักษะ

การคดิ พ้ืนฐาน และแสวงหาความรู้ได้

กลุ่มนิเทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศกึ ษา สำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาภเู ก็ต

271

ค่มู ือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

มาตรฐาน/ประเดน็ พจิ ารณาการศึกษาระดับปฐมวัย ผลการประเมนิ (x̅) ระดับคุณภาพ*
มาตรฐานที่ 2 กระบวนการบริหารและการจัดการ
2.1 มีหลักสตู รครอบคลุมพฒั นาการทงั้ 4 ดา้ น

สอดคล้องกับบริบทของท้องถน่ิ
2.2 จัดครใู หเ้ พยี งพอกับชัน้ เรียน
2.3 สง่ เสรมิ ให้ครมู ีความเช่ยี วชาญด้านการจดั

ประสบการณ์
2.4 จดั สภาพแวดลอ้ มและสื่อเพ่ือการเรยี นรู้

อย่างปลอดภยั และเพยี งพอ
2.5 ใหบ้ รกิ ารส่อื เทคโนโลยีสารสนเทศและส่ือ

การเรยี นรเู้ พือ่ สนบั สนุนการจัดการประสบการณ์
2.6 มรี ะบบบรหิ ารคณุ ภาพทีเ่ ปิดโอกาส

ใหผ้ ้เู กยี่ วขอ้ งทุกฝ่ายมีสว่ นร่วม
มาตรฐานท่ี 3 การจัดประสบการณท์ ่เี น้นเดก็ เป็นสำคัญ
3.1 จัดประสบการณท์ สี่ ่งเสรมิ ใหเ้ ดก็ มีพฒั นาการ

ทกุ ดา้ นอยา่ งสมดลุ เตม็ ศกั ยภาพ
3.2 สรา้ งโอกาสใหเ้ ดก็ ได้รับประสบการณ์ตรง

เลน่ และปฏิบัตอิ ย่างมคี วามสขุ
3.3 จัดบรรยากาศที่เอื้อตอ่ การเรยี นรู้ ใชส้ อ่ื และ

เทคโนโลยที ีเ่ หมาะสมกับวยั
3.4 ประเมินพัฒนาการเด็กตามสภาพจริงและนำ

ผลการประเมนิ พฒั นาการเด็กไปปรับปรงุ
การจัดประสบการณ์และพฒั นาเด็ก

กลุ่มนิเทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเกต็

272

คู่มอื การนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

บันทกึ ผลการประเมินคณุ ภาพการศึกษาภายในโรงเรียน ของระดับการศึกษาขนั้ พนื้ ฐาน
มาตรฐาน/ประเด็นพจิ ารณาการศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน ผลการประเมิน (x̅) ระดบั คณุ ภาพ*

มาตรฐานท่ี 1 คณุ ภาพของผูเ้ รียน
1.1 ผลสมั ฤทธิ์ทางวิชาการของผูเ้ รียน
1.1.1 มีความสามารถในการอา่ น การเขยี น การสื่อสาร

และการคดิ คำนวณ
1.1.2 มคี วามสามารถในการคิดวิเคราะห์คิดอย่างมี

วิจารณญาณ อภิปรายแลกเปลย่ี นความคิดเห็น
และแกป้ ญั หา
1.1.3 มคี วามสามารถในการสรา้ งนวัตกรรม
1.1.4 มีความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ
และการสื่อสาร
1.15 มผี ลสมั ฤทธทิ์ างการเรียนตามหลกั สูตร
สถานศกึ ษา
1.1.6 มีความรู้ ทักษะพ้ืนฐาน และเจตคติที่ดตี ่อ
งานอาชพี
1.2 คุณลกั ษณะที่พึงประสงค์ของผเู้ รียน
1.2.1 การมีคุณลักษณะและค่านิยมทดี่ ีตามท่ี
สถานศกึ ษากำหนด
1.2.2 ความภูมใิ จในท้องถนิ่ และความเปน็ ไทย
1.2.3 การยอมรบั ท่ีจะอยรู่ ว่ มกนั บนความแตกต่าง
และหลากหลาย
1.2.4 สขุ ภาวะทางร่างกาย และจติ สงั คม
มาตรฐานที่ 2 กระบวนการบริหารและการจดั การ
2.1 มีเป้าหมายวิสัยทศั น์และพนั ธกจิ ที่สถานศึกษา
กำหนดชดั เจน
2.2 มีระบบบรหิ ารจดั การคุณภาพของสถานศกึ ษา
2.3 ดำเนนิ งานพฒั นาวิชาการท่ีเนน้ คณุ ภาพผู้เรียน
รอบดา้ นตามหลกั สูตรสถานศึกษาและทุก
กล่มุ เปา้ หมาย

กลุม่ นิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจัดการศกึ ษา สำนกั งานเขตพน้ื ทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษาภเู ก็ต

273

ค่มู ือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

มาตรฐาน/ประเดน็ พิจารณาการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน ผลการประเมนิ (x̅) ระดบั คุณภาพ*
2.4 พัฒนาครูและบคุ ลากรใหม้ คี วามเชยี่ วชาญทาง

วิชาชพี
2.5 จัดสภาพแวดลอ้ มทางกายภาพและสงั คมท่ีเอ้อื

ต่อการจดั การเรยี นรู้อยา่ งมคี ณุ ภาพ
2.6 จดั ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือสนบั สนุน

การบริหารจัดการและการจดั การเรยี นรู้
มาตรฐานท่ี 3 กระบวนการจัดการเรยี นการสอนทเ่ี นน้ ผเู้ รียนเป็นสำคญั
3.1 จดั การเรียนรู้ผ่านกระบวนการคดิ และปฏิบตั ิ

จรงิ และสามารถนำไปใชป้ ระยุกตใ์ ชใ้ นชวี ิตได้
3.2 ใชส้ ่ือ เทคโนโลยสี ารสนเทศ และแหล่งเรยี นรู้

ทเ่ี อ้อื ต่อการเรียนรู้
3.3 มีการบริหารจดั การชน้ั เรียนเชิงบวก
3.4 ตรวจสอบและประเมินผ้เู รียนอยา่ งเปน็ ระบบ

และนำผลมาพัฒนาผเู้ รียน
3.5 มีการแลกเปลีย่ นเรียนรู้และใหข้ ้อมลู สะท้อน

กลับเพอื่ พฒั นาและปรับปรุงการจัดการเรยี นรู้

* ระดับคุณภาพ 5 ยอดเย่ียม 4 ดเี ลศ 3 ดี 2พอใช้ 1 กำลังพัฒนา

กลุ่มนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจดั การศกึ ษา สำนักงานเขตพื้นทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

274

คู่มือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

กจิ กรรมท่ี 2
การวิเคราะหจ์ ดุ เดน่ จดุ ควรพฒั นา จากผลการประเมินภายในโรงเรียนปที ผ่ี ่านมา
ชื่อโรงเรยี น ............................................สังกัดสำนกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาภูเก็ต

คำช้ีแจง โปรดวิเคราะหจ์ ุดเด่น จดุ ควรพัฒนา จากผลการประเมนิ ผลในโรงเรียนปที ่ีผ่าน กรณี
กจิ กรรม หรอื โครงการที่นำมาจัดทำแผนพัฒนามจี ดุ เด่น จดุ ควรพฒั นาอยา่ งไรบ้าง

บนั ทึกผลการวิเคราะหจ์ ุดเด่น จุดควรพัฒนา ระดับการศึกษาปฐมวัย

มาตรฐาน/ประเดน็ พิจารณา จดุ เดน่ จดุ ควรพฒั นา
มาตรฐานที่ 1 คณุ ภาพของเด็ก
1.1 มพี ัฒนาการดา้ นร่างกาย แข็งแรง มีสุขนสิ ยั ทด่ี ี

และดูแลความปลอดภยั ของตนเองได้
1.2 มพี ฒั นาการดา้ นอารมณ์ จิตใจ ควบคุม

และแสดงออกทางอารมณไ์ ด้
1.3 มีพฒั นาการด้านสงั คมชว่ ยเหลอื ตนเอง และเป็น

สมาชกิ ที่ดีของสงั คม
1.4 มพี ฒั นาการด้านสติปญั ญาสื่อสารได้ มีทกั ษะ

การคิดพนื้ ฐานและแสวงหาความรู้ได้
มาตรฐานท่ี 2 กระบวนการบริหารและการจดั การ
2.1 มีหลกั สูตรครอบคลุมพฒั นาการทัง้ 4 ด้าน

สอดคลอ้ งกบั บรบิ ทของท้องถ่นิ
2.2 จัดครใู หเ้ พยี งพอกับช้นั เรยี น
2.3 สง่ เสรมิ ให้ครมู คี วามเชยี่ วชาญด้านการจัด

ประสบการณ์
2.4 จดั สภาพแวดลอ้ มและสอ่ื เพือ่ การเรยี นรู้

อยา่ งปลอดภัยและเพียงพอ
2.5 ใหบ้ รกิ ารสื่อเทคโนโลยีสารสนเทศและสื่อ

การเรียนรเู้ พ่ือสนบั สนนุ การจดั การประสบการณ์
2.6 มีระบบบรหิ ารคณุ ภาพทเ่ี ปดิ โอกาส

ใหผ้ เู้ ก่ียวขอ้ งทุกฝ่ายมีสว่ นรว่ ม

กลุ่มนเิ ทศ ติดตามและประเมินผลการจดั การศกึ ษา สำนักงานเขตพนื้ ท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาภเู ก็ต

275

คู่มอื การนเิ ทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

มาตรฐาน/ประเดน็ พจิ ารณา จดุ เด่น จดุ ควรพัฒนา
มาตรฐานที่ 3 การจัดประสบการณ์ทเี่ น้นเดก็ เปน็ สำคญั
3.1 จัดประสบการณท์ ี่สง่ เสรมิ ให้เดก็ มพี ฒั นาการ

ทกุ ด้านอยา่ งสมดลุ เต็มศกั ยภาพ
3.2 สรา้ งโอกาสใหเ้ ด็กไดร้ ับประสบการณต์ รง

เลน่ และปฏิบัติอย่างมีความสขุ
3.3 จดั บรรยากาศทเ่ี อื้อตอ่ การเรยี นรู้ ใช้สื่อและ

เทคโนโลยที ี่เหมาะสมกบั วยั
3.4 ประเมนิ พัฒนาการเดก็ ตามสภาพจรงิ และนำ

ผลการประเมนิ พัฒนาการเดก็ ไปปรบั ปรุง
การจดั ประสบการณ์และพัฒนาเดก็

กลมุ่ นิเทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

276

คู่มือการนเิ ทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

บนั ทึกผลการวเิ คราะหจ์ ุดเด่น จุดควรพัฒนา ระดบั การศึกษาข้ันพื้นฐาน

มาตรฐาน/ประเดน็ พจิ ารณา จดุ เด่น จดุ ควรพฒั นา
มาตรฐานท่ี 1 คณุ ภาพของผูเ้ รยี น
1.1 ผลสัมฤทธ์ิทางวิชาการของผูเ้ รียน
1.1.1 มคี วามสามารถในการอา่ น การเขียน การส่ือสาร

และการคิดคำนวณ
1.1.2 มคี วามสามารถในการคดิ วิเคราะห์คดิ อย่างมี

วจิ ารณญาณ อภปิ รายแลกเปลี่ยนความคดิ เหน็
และแกป้ ัญหา
1.1.3 มีความสามารถในการสรา้ งนวัตกรรม
1.1.4 มีความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ
และการสอ่ื สาร
1.15 มีผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียนตามหลักสูตร
สถานศึกษา
1.1.6 มีความรู้ ทักษะพื้นฐาน และเจตคติที่ดีตอ่
งานอาชีพ
1.2 คณุ ลักษณะท่พี ึงประสงคข์ องผเู้ รยี น
1.2.1 การมคี ุณลักษณะและคา่ นยิ มทดี่ ีตามที่
สถานศกึ ษากำหนด
1.2.2 ความภมู ิใจในท้องถน่ิ และความเป็นไทย
1.2.3 การยอมรบั ท่จี ะอยรู่ ว่ มกนั บนความแตกต่าง
และหลากหลาย
1.2.4 สขุ ภาวะทางรา่ งกาย และจติ สังคม
มาตรฐานที่ 2 กระบวนการบรหิ ารและการจัดการ
2.1 มีเป้าหมายวิสยั ทศั น์และพนั ธกจิ ท่สี ถานศกึ ษา
กำหนดชดั เจน
2.2 มีระบบบริหารจัดการคุณภาพของสถานศกึ ษา
2.3 ดำเนนิ งานพัฒนาวชิ าการท่เี นน้ คณุ ภาพผูเ้ รยี น
รอบดา้ นตามหลกั สตู รสถานศึกษา และทุก
กลมุ่ เปา้ หมาย

กลุ่มนิเทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การศึกษา สำนกั งานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเก็ต

277

คมู่ อื การนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

มาตรฐาน/ประเดน็ พจิ ารณา จดุ เดน่ จุดควรพัฒนา

2.4 พฒั นาครแู ละบคุ ลากรให้มีความเชย่ี วชาญทาง

วชิ าชีพ

2.5 จดั สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพและสังคมท่ีเออื้

ตอ่ การจดั การเรยี นรู้อย่างมคี ุณภาพ

2.6 จัดระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อสนับสนนุ

การบริหารจัดการและการจดั การเรียนรู้

มาตรฐานที่ 3 กระบวนการจดั การเรยี นการสอนท่ีเนน้ ผูเ้ รยี นเป็นสำคญั

3.1 จัดการเรยี นรูผ้ า่ นกระบวนการคิดและปฏบิ ตั ิ

จริง และสามารถนำไปใช้ประยุกต์ใชใ้ นชวี ิตได้

3.2 ใช้สอ่ื เทคโนโลยีสารสนเทศ และแหลง่ เรียนรู้

ที่เอื้อต่อการเรียนรู้

3.3 มกี ารบริหารจัดการชัน้ เรียนเชงิ บวก

3.4 ตรวจสอบและประเมนิ ผเู้ รียนอยา่ งเป็นระบบ

และนำผลมาพฒั นาผู้เรยี น

3.5 มกี ารแลกเปลีย่ นเรยี นรู้และใหข้ ้อมูลสะทอ้ น

กลับเพ่อื พัฒนาผู้เรียน

กลุ่มนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจัดการศกึ ษา สำนักงานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาภเู ก็ต

278

คูม่ ือการนิเทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมิตร

ขั้นงานที่ 2 ทำงาน เป็นขั้นที่โรงเรียนต้องร่วมกันกำหนดค่าเป้าหมาย โดยการประชุม
วางแผนนำผลการประเมินภายในของปีการศึกษาที่ผ่านมา มาศึกษาเพื่อวิเคราะห์ความต้องการ และ
ประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาระบบการนิเทศภายในโรงเรียน หาจุดเด่น จุดด้อย จุดพัฒนา
กำหนดค่าเป้าหมาย กำหนดกิจกรรม/โครงการ ปฏทิ นิ วางแผนจัดทำแผนปฏิบัติการประจำปี เพื่อพัฒนา
ให้เป็นไปตามค่าเป้าหมายที่กำหนด โดยใช้หลักการท่ีมีค่าเป้าหมายท่ีกำหนดขึ้นเท่ากับ หรือสูงกว่าผล
การประเมินตนเองของปีการศึกษาที่ผ่านมา หรือกำหนดค่าเป้าหมายขึ้นมาใหม่ โดยโรงเรียนกรอก
รายละเอียดลงในแบบบันทึกการประเมินภายใน ปีการศึกษา 2561 ตามกิจกรรมที่ 1 และ แบบบันทึก
การกำหนดตั้งค่าเป้าหมายก่อนดำเนินการนิเทศ ปีการศึกษา 2562 ตามกิจกรรมที่ 3 มีรายละเอียด
ดังต่อไปนี้

กจิ กรรมที่ 3
การกำหนดคา่ เป้าหมาย การประเมินภายในของโรงเรียน ปกี ารศกึ ษา 2562
ชอื่ โรงเรียน ........................................................ สงั กดั สำนกั งานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาภเู ก็ต

คำช้แี จง โปรดกรอกข้อมลู ท่เี ปน็ ผลการประเมนิ คุณภาพภายในของสถานศึกษา ปี 2561 (คา่ เป้าหมายเดมิ )
และประชมุ วางแผนเพ่ือกำหนดค่าเป้าหมายใหม่ สำหรบั ปกี ารศึกษา 2562 (มีคา่ เทา่ เดิม หรือ
สงู กวา่ เดมิ ) แต่ละประเด็นพิจารณา ทัง้ 2 ระดบั การศึกษา

บนั ทึกการกำหนดค่าเปา้ หมาย การประกนั คุณภาพภายใน ระดับการศึกษาปฐมวัย ปกี ารศกึ ษา 2562

มาตรฐานท่ี ประเด็นพจิ ารณา ค่าเปา้ หมายเดิม ค่าเปา้ หมายใหม่ ระดับ
(x̅/%) (x̅/%) คุณภาพ
1 คณุ ภาพ 1.1 มพี ฒั นาการด้านร่างกาย
ของเดก็ แขง็ แรง มีสุขนสิ ยั ท่ีดี และ
ดแู ลความปลอดภยั
ของตนเองได้

1.2 มีพัฒนาการดา้ นอารมณ์ จิตใจ
ควบคุม และแสดงออก
ทางอารมณ์ได้

1.3 มีพัฒนาการดา้ นสังคม
ชว่ ยเหลือตนเอง และ
เปน็ สมาชกิ ที่ดีของสังคม

กลมุ่ นิเทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพื้นทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภเู กต็

279

คมู่ อื การนิเทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

มาตรฐานท่ี ประเดน็ พจิ ารณา ค่าเปา้ หมายเดมิ คา่ เปา้ หมายใหม่ ระดับ
(x̅/%) (x̅/%) คุณภาพ
2 กระบวนการ 1.4 มีพัฒนาการด้านสตปิ ญั ญา
บริหาร และ สอ่ื สารได้ มีทักษะการคิด
การจดั การ พน้ื ฐาน และแสวงหาความรไู้ ด้

3 การจัด 2.1 มหี ลักสตู รครอบคลมุ พฒั นา
ประสบการณ์ การทงั้ 4 ด้านสอดคลอ้ งกับ
ที่เน้นเดก็ บรบิ ทของทอ้ งถิ่น
เปน็ สำคัญ
2.2 จัดครใู หเ้ พยี งพอกับช้ันเรยี น

2.3 ส่งเสริมใหค้ รมู ีความ
เช่ยี วชาญด้านการจดั
ประสบการณ์

2.4 จัดสภาพแวดล้อม และสื่อ
เพ่อื การเรยี นรูอ้ ย่าง
ปลอดภัยและเพยี งพอ

2.5 ใหบ้ รกิ ารสอื่ เทคโนโลยี
สารสนเทศ และส่ือการเรียนรู้
เพอ่ื สนบั สนนุ การจดั
ประสบการณ์

2.6 มรี ะบบบรหิ ารคณุ ภาพทเ่ี ปดิ
โอกาสใหผ้ ู้เกย่ี วข้องทกุ ฝ่าย
มีส่วนร่วม

3.1 จัดประสบการณ์ทสี่ ่งเสรมิ ให้
เดก็ มีพฒั นาการทุกดา้ น
อย่างสมดลุ เต็มศักยภาพ

3.2 สรา้ งโอกาสใหเ้ ดก็ ไดร้ บั
ประสบการณ์ตรงเล่น และ
ปฏบิ ัตอิ ยา่ งมีความสขุ

3.3 จดั บรรยากาศที่เอ้อื ตอ่ การ
เรียนรูใ้ ช้สอ่ื และเทคโนโลยี
ทเ่ี หมาะสมกับวยั

กลุ่มนิเทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศกึ ษา สำนักงานเขตพืน้ ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาภูเก็ต

280

คู่มอื การนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมิตร

มาตรฐานที่ ประเดน็ พิจารณา ค่าเปา้ หมายเดิม คา่ เปา้ หมายใหม่ ระดบั
คุณภาพ
(x̅/%) (x̅/%)

3 การจดั 3.4 ประเมินพัฒนาการเด็กตาม

ประสบการณ์ สภาพจริงและนำผลการ

ทเี่ นน้ เด็ก ประเมนิ พัฒนาการเดก็ ไป

เปน็ สำคัญ ปรับปรุงการจัดประสบการณ์

(ต่อ) และพัฒนาเด็ก

บนั ทกึ การกำหนดคา่ เป้าหมาย การประกนั คณุ ภาพภายใน ระดบั การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ปีการศึกษา 2562

มาตรฐานท่ี ประเดน็ พิจารณา ค่าเปา้ หมายเดมิ ค่าเปา้ หมายใหม่ ระดับ
(x̅/%) (x̅/%) คุณภาพ
1. คณุ ภาพ
ของผู้เรียน 1.1 ผลสมั ฤทธิ์ทางวชิ าการของผ้เู รยี น

1.1.1 มคี วามสามารถในการอา่ น

การเขยี น การสอ่ื สาร และ

การคิดคำนวณ

1.1.2 มีความสามารถในการคิด

วเิ คราะห์ คดิ อย่างมี

วจิ ารณญาณ อภปิ ราย

แลกเปลีย่ นความคิดเห็น

และแก้ปญั หา

1.1.3 มคี วามสามารถในการ

สร้างนวตั กรรม

1.1.4 มคี วามสามารถในการใช้

เทคโนโลยสี ารสนเทศ และ

การสอ่ื สาร

1.1.5 มีผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน

ตามหลักสูตรสถานศกึ ษา

1.1.6 มีความรู้ ทกั ษะพื้นฐาน

และเจตคติท่ีดตี ่องาน

อาชพี

กลมุ่ นิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจดั การศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

281

ค่มู อื การนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

มาตรฐานที่ ประเดน็ พจิ ารณา ค่าเป้าหมายเดิม คา่ เป้าหมายใหม่ ระดับ
(x̅/%) (x̅/%) คุณภาพ
2. กระบวนการ
บริหาร และ 1.2 คณุ ลกั ษณะทพี่ งึ ประสงคข์ องผู้เรียน
การจดั การ
1.2.1 การมีคณุ ลักษณะและ

ค่านิยมท่ีดตี ามท่ี สถาน

ศึกษากำหนด

1.2.2 ความภมู ใิ จในท้องถิน่ และ

ความเปน็ ไทย

1.2.3 การยอมรบั ทจ่ี ะอยู่ร่วมกนั

บนความแตกตา่ ง และ

หลากหลาย

1.2.4 สขุ ภาวะทางร่างกาย และ

จติ สังคม

2.1 มีเป้าหมายวสิ ัยทัศน์และ

พันธกจิ ทีส่ ถานศึกษากำหนด

ชดั เจน

2.2 มรี ะบบบริหารจัดการ

คุณภาพของสถานศกึ ษา

2.3 ดำเนินงานพฒั นาวชิ าการ

ทเ่ี นน้ คุณภาพผูเ้ รียนรอบดา้ น

ตามหลักสูตรสถานศกึ ษา

และทุกกลมุ่ เปา้ หมาย

2.4 พฒั นาครแู ละบคุ ลากรใหม้ ี

ความเชีย่ วชาญทางวชิ าชีพ

2.5 จดั สภาพแวดลอ้ มทางกาย

ภาพและสงั คมท่เี อ้ือต่อการ

จัดการเรียนรอู้ ย่างมคี ณุ ภาพ

2.6 จดั ระบบเทคโนโลยี

สารสนเทศเพอ่ื สนบั สนุนการ

บรหิ ารจัดการ และการจัด

การเรียนรู้

กล่มุ นเิ ทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

282

คมู่ ือการนิเทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

มาตรฐานที่ ประเด็นพิจารณา ค่าเปา้ หมายเดิม คา่ เปา้ หมายใหม่ ระดบั
(x̅/%) (x̅ /%) คุณภาพ

3. กระบวนการ 3.1 จัดการเรยี นรผู้ า่ น

จัดการเรยี น กระบวนการ คดิ และปฏิบตั ิ

การสอนที่ จริง และสามารถ นำไปใช้

เนน้ ผู้เรียน ประยุกตใ์ ช้ในชีวิตได้

เป็นสำคัญ 3.2 ใช้สือ่ เทคโนโลยีสารสนเทศ

และแหล่งเรยี นรูท้ ี่เออ้ื ตอ่

การเรียนรู้

3.3 มีการบรหิ ารจดั การชน้ั เรียน

เชิงบวก

3.4 ตรวจสอบและประเมิน

ผูเ้ รียนอยา่ งเปน็ ระบบ และ

นำผลมาพฒั นาผเู้ รียน

3.5 มีการแลกเปล่ียนเรียนรู้และให้

ข้อมลู สะท้อนกลบั เพื่อพฒั นา

ผูเ้ รียน

กล่มุ นเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจดั การศกึ ษา สำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาภูเก็ต

283

คมู่ ือการนิเทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศกึ ษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

กิจกรรมท่ี 4
การวางแผนจดั ทำโครงการ/กิจกรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพการศกึ ษา

ตามระบบประกันคณุ ภาพการศกึ ษา ปีการศึกษา 2562
ชือ่ โรงเรียน ........................................................... สงั กดั สำนกั งานเขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาภเู ก็ต

คำชแ้ี จง โปรดกรอกรายละเอียดของการดำเนินโครงการ/กิจกรรม ปีการศึกษา 2562
บนั ทึกการดำเนนิ โครงการ/กจิ กรรม เพือ่ พัฒนาคุณภาพการศกึ ษา ตามระบบการประกนั คณุ ภาพการศึกษา
ปีการศึกษา 2562 (เป็น Holistic เชิงระบบ)

ระดบั การศกึ ษาปฐมวัย ประเดน็ พจิ ารณา โครงการ/กิจกรรม
มาตรฐานที่ 1 1.1 มีพฒั นาการดา้ นรา่ งกาย
คุณภาพของเดก็
แข็งแรง มีสุขนิสยั ทีด่ ี และ
มาตรฐานที่ 2 ดแู ลความปลอดภัย
กระบวนการบรหิ าร ของตนเองได้
1.2 มพี ฒั นาการดา้ นอารมณ์ จิตใจ
และการจดั การ ควบคุม และแสดงออก
ทางอารมณ์ได้
1.3 มีพฒั นาการด้านสังคม
ช่วยเหลอื ตนเอง และ
เป็นสมาชิกท่ดี ีของสงั คม
1.4 มีพัฒนาการด้านสติปญั ญา
สือ่ สารได้ มีทกั ษะการคิด
พื้นฐาน และแสวงหาความรไู้ ด้
2.1 มีหลักสตู รครอบคลุมพัฒนา
การทง้ั 4 ด้านสอดคลอ้ งกบั
บรบิ ทของท้องถ่นิ

กลมุ่ นิเทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การศึกษา สำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาภูเกต็

284

ค่มู ือการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมิตร

ระดบั การศกึ ษาปฐมวัย ประเดน็ พิจารณา โครงการ/กิจกรรม
มาตรฐานท่ี 2 2.2 จัดครูใหเ้ พยี งพอกบั ชั้นเรยี น
2.3 สง่ เสริมให้ครมู ีความ
กระบวนการบรหิ าร
และการจดั การ (ตอ่ ) เช่ียวชาญด้านการจดั
ประสบการณ์
มาตรฐานท่ี 3 2.4 จัดสภาพแวดล้อม และสือ่
การจัดประสบการณ์ เพ่อื การเรยี นรู้อย่าง
ท่ีเนน้ เดก็ เป็นสำคัญ ปลอดภยั และเพยี งพอ
2.5 ให้บรกิ ารสือ่ เทคโนโลยี
สารสนเทศ และส่ือการเรียนรู้
เพื่อสนบั สนุนการจัด
ประสบการณ์
2.6 มรี ะบบบรหิ ารคณุ ภาพท่เี ปดิ
โอกาสใหผ้ ู้เก่ยี วขอ้ งทกุ ฝา่ ย
มีสว่ นรว่ ม
3.1 จัดประสบการณท์ ่ีสง่ เสริมให้
เดก็ มีพฒั นาการทกุ ดา้ น
อย่างสมดลุ เต็มศักยภาพ
3.2 สร้างโอกาสใหเ้ ด็กได้รบั
ประสบการณต์ รงเล่น และ
ปฏิบัติอย่างมีความสุข
3.3 จัดบรรยากาศท่เี ออ้ื ต่อการ
เรยี นรู้ใช้ส่ือและเทคโนโลยี
ที่เหมาะสมกับวัย
3.4 ประเมนิ พัฒนาการเดก็ ตาม
สภาพจรงิ และนำผลการ
ประเมินพฒั นาการเดก็ ไป
ปรับปรุงการจัดประสบการณ์
และพฒั นาเด็ก

กลมุ่ นิเทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจัดการศกึ ษา สำนกั งานเขตพื้นท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเกต็

285

ค่มู ือการนิเทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกันคุณภาพภายในสถานศกึ ษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

บันทกึ การดำเนินโครงการ/กจิ กรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพการศกึ ษา ตามระบบการประกนั คณุ ภาพการศกึ ษา
ปกี ารศกึ ษา 2562

ระดับการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน ประเดน็ พิจารณา โครงการ/กจิ กรรม

มาตรฐานที่ 1 1.1.1 มีความสามารถในการอา่ น

คณุ ภาพของผเู้ รียน การเขยี น การส่อื สาร และ

1.1 ผลสัมฤทธ์ิทางวชิ าการ การคิดคำนวณ

ของผ้เู รยี น 1.1.2 มีความสามารถในการคดิ

วิเคราะห์ คิดอย่างมี

วจิ ารณญาณ อภิปราย

แลกเปลยี่ นความคดิ เหน็

และแก้ปญั หา

1.1.3 มีความสามารถในการ

สร้างนวตั กรรม

1.1.4 มคี วามสามารถในการใช้

เทคโนโลยสี ารสนเทศ และ

การสื่อสาร

1.1.5 มผี ลสมั ฤทธทิ์ างการเรียน

ตามหลักสตู รสถานศกึ ษา

1.1.6 มคี วามรู้ ทักษะพื้นฐาน

และเจตคติท่ีดีต่องาน

อาชีพ

1.2 คณุ ลักษณะทพี่ ึง 1.2.1 การมคี ุณลกั ษณะและ

ประสงค์ของผู้เรียน คา่ นยิ มท่ีดตี ามที่ สถาน

ศึกษากำหนด

1.2.2 ความภูมิใจในทอ้ งถิน่ และ

ความเปน็ ไทย

1.2.3 การยอมรับทจ่ี ะอย่รู ว่ มกนั

บนความแตกตา่ ง และ

หลากหลาย

1.2.4 สขุ ภาวะทางรา่ งกาย และ

จติ สังคม

กลมุ่ นเิ ทศ ติดตามและประเมินผลการจดั การศกึ ษา สำนกั งานเขตพ้ืนทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเกต็

286

คมู่ อื การนเิ ทศภายในสถานศึกษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนิเทศแบบกลั ยาณมติ ร

ระดับการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน ประเด็นพิจารณา โครงการ/กิจกรรม
มาตรฐานที่ 2 2.1 มีเป้าหมายวสิ ยั ทศั นแ์ ละ

กระบวนการบรหิ าร พนั ธกจิ ที่สถานศึกษากำหนด
และการจดั การ ชัดเจน
2.2 มีระบบบริหารจัดการ
มาตรฐานท่ี 3 คุณภาพของสถานศกึ ษา
กระบวนการ 2.3 ดำเนินงานพฒั นาวชิ าการ
จดั การเรียนการสอน ท่ีเนน้ คุณภาพผู้เรียนรอบดา้ น
ทีเ่ นน้ ผู้เรยี นเป็นสำคัญ ตามหลกั สตู รสถานศึกษา
และทุกกล่มุ เปา้ หมาย
2.4 พฒั นาครแู ละบคุ ลากรใหม้ ี
ความเชี่ยวชาญทางวชิ าชพี
2.5 จัดสภาพแวดล้อมทางกาย
ภาพและสงั คมทเ่ี ออื้ ต่อการ
จัดการเรียนรอู้ ย่างมคี ณุ ภาพ
2.6 จัดระบบเทคโนโลยี
สารสนเทศเพ่อื สนบั สนุนการ
บรหิ ารจดั การ และการจดั
การเรยี นรู้
3.1 จดั การเรียนรู้ผ่าน
กระบวนการ คิดและปฏบิ ตั ิ
จริง และสามารถ นำไปใช้
ประยุกตใ์ ช้ในชีวิตได้
3.2 ใช้สอ่ื เทคโนโลยสี ารสนเทศ
และแหลง่ เรยี นรทู้ ่ีเอ้ือตอ่
การเรยี นรู้
3.3 มกี ารบรหิ ารจดั การช้นั เรียน
เชงิ บวก

กลมุ่ นเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพนื้ ทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษาภูเก็ต

287

ค่มู อื การนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศึกษา ด้วยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

ระดับการศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน ประเดน็ พิจารณา โครงการ/กิจกรรม
มาตรฐานท่ี 3 3.4 ตรวจสอบและประเมิน
กระบวนการ
ผู้เรยี นอย่างเปน็ ระบบ และ
จดั การเรยี นการสอน นำผลมาพฒั นาผ้เู รยี น
ทเ่ี น้นผ้เู รียนเป็นสำคัญ 3.5 มกี ารแลกเปลี่ยนเรียนรู้และให้
ขอ้ มลู สะท้อนกลบั เพ่ือพัฒนา
(ตอ่ ) ผเู้ รยี น

กลุม่ นเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจดั การศึกษา สำนักงานเขตพ้ืนทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาภเู กต็

288

คมู่ อื การนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายในสถานศึกษา ดว้ ยกระบวนการนเิ ทศแบบกลั ยาณมติ ร

กจิ กรรมที่ 5
การจดั ทำโครงการนเิ ทศ เพือ่ กำกบั ติดตาม ประเมินผลและนเิ ทศ ระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา
คำช้ีแจง ให้โรงเรียนจดั ดท้วำยโกครระงกบาวรนนกิเาทรศนภเิ ทายศใแนบโรบงกเรัลียยนาณระมบิตบรงปานกี ปารรศะกกึ ษนั คาุณ25ภ6า2พภายในสถานศึกษา

ชอ่ื โรงเรียน ........................................................... สังกัดสำนกั งานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศึกษาภูเก็ต
คำช้แี จง ให้โรงเรยี นจดั ทำโครงการนเิ ทศภายใน ตามระบบประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา

โดยใช้กระบวนการนิเทศแบบกัลยาณมิตร (เขียนองค์ประกอบของโครงการให้ชัดเจนสมบูรณ์ ก่อนเปิด
ภาคเรียน ปกี ารศึกษา 2562) ในภาคผนวก

กลมุ่ นิเทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การศกึ ษา สำนักงานเขตพน้ื ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาภูเก็ต