สารบัณฑิต

พระพุทธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  129 

คำ�อุปมาทแ่ี หลมคม

ปลาแม้จะอยู่ในทะเลเนื้อของปลาก็ไม่เค็มฉันใด พระ
อรหันต์ทั้งหลายแม้ท่านจะอยู่ในโลกนี้ แต่โลกธรรมก็หาได้
เข้าไปทำ�ลายจิตใจของทา่ นไดไ้ ม่

สมเดจ็ พระพุทธปาพจนบดี เจา้ อาวาสวัดราชบพิธ
๏ ๏ ๏

รอดตายเพราะอานิสงสช์ ่วยปู

พระภิกษุรูปหน่ึงอยู่วัดดุสิตาราม บางย่ีขัน ธนบุรี บ่าย
วันหนึ่งขณะที่ท่านนั่งรถแท็กซี่ไปสถานีขนส่งสายเหนือ เพื่อ
โดยสารไปนครราชสีมา ท่านเห็นปูนาตัวใหญ่ยืนชูก้ามอยู่
กลางถนน ท่านกลัวมันจะถูกรถทับตายจึงให้คนขับรถหยุดรถ 
แล้วท่านก็ลงไปต้อนปูตัวน้ัน ต้องเสียเวลาอยู่นานกว่าจะต้อน
มันลงคูนาํ้ ได้

เมื่อไปถึงสถานีขนส่งสายเหนือ รถเที่ยวสุดท้ายท่ีจะไป
นครราชสมี าเพง่ิ จะออกไป ทา่ นจงึ ตอ้ งไปรถสายอดุ ร-หนองคาย 
เพื่อไปลงทีป่ ากทางเขา้ นครราชสีมา แลว้ ต่อรถอีกทอดหนง่ึ

130  เกบ็ เลก็ ผสมน้อย

เม่ือรถที่ท่านโดยสารมาวิ่งมาไม่นาน ก็เห็นรถโดยสาร
คันหน่ึงควำ่�อยู่ข้างทางมีคนตายและบาดเจ็บหลายคน รถคัน
ท่ีเกิดอุบัติเหตนุ น้ั กค็ อื รถทีท่ ่านมาไม่ทันน่นั เอง

จากกฎแห่งกรรม โดย ท.เลียงพบิ ลู ย์
๏ ๏ ๏

วาทะสมเดจ็ โต

เช้าวันหนึ่งสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี) ท่าน
มานั่งรอเรือจ้างเพื่อจะไปงานของคหบดีท่านหน่ึง ขณะนั้น
ก็มีพ่อค้าบรรทุกสายบัวมาเต็มลำ� พายเรือผ่านมาถึงหน้าวัด
ระฆังพอดี ท่านจึงได้ร้องทักออกไปว่า “พายเถิดน่ะพ่อพาย 
ตะวันจะสาย ตลาดจะวาย สายบัวจะเนา่ ”

๏ ๏ ๏

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  131 

อ่านใหถ้ กู

คำ�ว่า พยาธิ เม่ือหมายถึงเจ็บไข้ให้อ่านว่า พะ-ยา-ทิ ถ้า
หมายถงึ เชือ้ โรค ให้อา่ นว่า พะ-ยาด

คำ�ว่า สมาธิ อ่านว่า สะ-มา-ทิ ครั้นเป็นขัดสมาธิ (ท่า
นง่ั ) ต้องอา่ นว่า สะ-หมาด

คำ�ว่า จักรพรรดิ อ่านว่า จัก-กะ-พัด ถ้าใส่การันต์ตัว
ท้ายเป็นจกั รพรรดิ ์ ตอ้ งอา่ นวา่  จกั -กะ-พัน

คำ�ว่า เกียรติ อ่านว่า เกียด พอเป็นรามเกียรติ์ ต้องอ่าน 
ราม-มะ-เกยี น

คำ�ว่า นิติ อ่านว่า นิ-ติ หรือนิด ก็ได้เม่ืออยู่หน้าคำ� เช่น 
นิติกรรม ต้องอ่านว่า นิ-ติ ถ้าอยู่ท้ายคำ� อ่านว่า นิด เช่น 
พระนิพนธ์ของกรมพระยาเดชาดิศร ชื่อ โลกนิติคำ�โคลง
อ่านว่า โลก-กะ-นดิ

จากหนงั สือพมิ พไ์ ทยรัฐ
๏ ๏ ๏

132  เกบ็ เลก็ ผสมนอ้ ย

กำ�เนดิ ทแ่ี ปลก

นกยางมที อ้ งไดเ้ พราะไดย้ นิ ฟา้ รอ้ ง ปลากดั ใสไ่ วค้ นละโหล
เพียงมองหน้ากนั กม็ ลี กู ได้

๏ ๏ ๏

ภาษาพาฉงน

มีคนจูงลิงไปตามถนน ชายคนหน่ึงเห็นเข้าก็ถามว่า 
“ลุงจะจูงลิงไปไหน”

เจา้ ของก็ตอบวา่  “จะเอาลิงไปรกั ษา”
ชายผู้นั้นย้อนถามไปด้วยความสงสัยว่า “มันเป็นโรค
อะไรจงึ ต้องรกั ษา”
เจา้ ของก็ตอบอย่างฉุนๆ ว่า “ลิงมนั ก็เปน็ ลิงนะ่ ซ”ี
ชายผู้นั้นหาว่าเจ้าของลิงพูดเล่นลิ้น เกือบจะวางมวยกัน
อยแู่ ลว้  บังเอญิ มคี นเขา้ มาชีแ้ จงวา่  นเ่ี ป็นเรอ่ื งเขา้ ใจผิด

พระพุทธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  133 

คำ�ว่ารักษานั้นทางใต้เขาหมายความว่าเล้ียง ที่ว่าจะเอา
ลิงไปรักษาก็คือเอาลิงไปเลี้ยงนั่นเอง ไม่ใช่รักษาโรคภัยไข้เจ็บ
อะไรดอก เรื่องก็จบลงด้วยสนั ตวิ ิธี

ชายคนหนึ่งขึ้นไปภาคอีสาน พักอยู่กับญาติของเพื่อน 
ถึงเวลาจะถ่ายก็ถามหาห้องส้วม เจ้าของก็ช้ีไปท่ีห้องๆ หนึ่ง 
ชายคนนั้นก็เข้าไป แต่ต้องกลับออกมาย้อนถามว่า “ฉัน
ตอ้ งการไปสว้ มไมใ่ ชไ่ ปนอน”

เจ้าของก็ตอบว่า “นั่นแหละห้องส้วม เพราะบ้านนี้เมืองน้ี
ส้วมกค็ ือหอ้ งนอนนน่ั เอง”

๏ ๏ ๏

ประวัตเิ จ้ากรมเปอ๋

ร้านขายยาซ่ึงต้ังอยู่ ณ ริมประตูวัดจักรวรรดิราชาวาส 
(วัดสามปล้ืม) ทางด้านทิศใต้มีชื่อว่า “ร้านเจ้ากรมเป๋อ” เป็น
รา้ นขายยาทม่ี ชี อ่ื เสยี งโดง่ ดงั ในทางซอ่ื สตั ยส์ จุ รติ ตอ่ ลกู คา้ มาก

134  เกบ็ เลก็ ผสมน้อย

ขา้ พเจา้ มคี วามสนใจอยากทราบประวตั  ิ จงึ มอบใหพ้ ระครู
วินัยธรวิเชียร วชิรธมฺโม เจ้าคณะ ๑๐ แห่งวัดประยุรวงศาวาส 
ไปสมั ภาษณ์ได้ใจความวา่

ในสมยั ทพ่ี ระพฒุ าจารย ์ (มา) เปน็ เจา้ อาวาสวดั จกั รวรรด-ิ
ราชาวาส ทา่ นไดแ้ ตง่ ตง้ั ผจู้ ดั การผลประโยชนข์ องวดั หลายท่าน
เรียกว่า “เจา้ กรม”

ต่อมานายเป๋อซ่ึงเป็นชาวสวนอยู่ ณ กรุงเทพมหานคร 
ได้มาเป็นคนรับใช้ท่าน และก็ได้รับตำ�แหน่งเป็นผู้จัดการผล
ประโยชนข์ องวดั  เปน็ ทร่ี จู้ กั กนั ตง้ั แตส่ มยั รชั กาลท ่ี ๕ วา่  “เจา้ กรม
เปอ๋ ”

ท่านเจ้าคุณพระพุฒาจารย์ (มา) ท่านมีความเชี่ยวชาญ
เกี่ยวกับยาสมุนไพร แผนโบราณ จึงได้ถ่ายทอดความรู้น้ันให้
แก่กรมเป๋อพร้อมทั้งอนุญาตให้ต้ังร้านขายยาอยู่ที่ตึกแถวหน้า
วัดติดกับประตูวัดด้านทิศตะวันตกตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๓๙ โดยใช้
ชอ่ื ว่า “ร้านเจ้ากรมเปอ๋ ”

เจ้ากรมเป๋อมีบุตร ๒ คน คือนายติ่งและนางสาล่ี 
ปัจจุบันนายถวัลย์ สุวรรณเตมีย์ ผู้เป็นเหลนได้ดำ�เนินกิจการ
รา้ นนสี้ บื มา

ทายาทของเจา้ กรมเปอ๋ ทม่ี ชี อ่ื เสยี งมากคอื  ศาสตราจารย์
แพทย์หญิงคุณหญิงสลาด ทัพวงศ์ วิสัญญีแพทย์ โรงพยาบาล

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  135 

ศิริราช ซึ่งเป็นผู้ริเร่ิมในการหาทุนในการสร้างอาคาร ๗๒ ปี 
โรงพยาบาลศิริราช ด้วยวิธีการเอากระปุกออมสินไปต้ังไว้ท่ี
ธนาคารกรุงเทพ เพื่อให้ลูกค้าธนาคารมีส่วนร่วมในการสร้าง
อาคาร ๗๒ ปี และกลายเป็นท่ีนิยมกันในการระดมทุนของ
องค์กรการกศุ ลทว่ั ไปในปัจจบุ นั

ท่านผู้นี้เป็นหลานท่านเจ้ากรมเป๋อ หลังจากเกษียณอายุ
ราชการแล้วก็ได้มาอยู่ช่วยกิจการร้านเจ้ากรมเป๋อในปัจจุบันน้ี 
บัดนที้ า่ นผู้นีม้ อี ายุได ้ ๘๑ ป ี (พ.ศ.๒๕๔๔)

ท่านเจ้ากรมเป๋อเสียชีวิตด้วยโรคชราในปี พ.ศ. ๒๔๘๗ 
รวมอายุได้ ๘๔ ปี กุลทายาทได้บรรจุอัฐิของท่านไว้ท่ีศาลา
บำ�เพ็ญกุศล ณ บริเวณมณฑปพระพุทธบาทวัดจักรวรรดิราชา
วาส

ข้าพเจ้าผู้เขียนขอสดุดีแด่ร้านเจ้ากรมเป๋อน้ีว่า “ซื่อสัตย์
สจุ รติ คอื นมิ ิตแห่งความเจริญ”

๏ ๏ ๏

136  เกบ็ เลก็ ผสมนอ้ ย

ออ่ นน้อมถ่อมตน
คือมนต์อนั ศักดิ์สทิ ธิ์

จากบทความตอนหน่งึ ของพันเอกทองคำ� ศรีโยธิน อดีต
อนุศาสนาจารย์กองทัพบก ซึ่งทางรายการสยามานุสติ โดย
กองอนุศาสนาจารย์ กรมยุทธศึกษาทหารบก ได้นำ�มาออก
อากาศ ขา้ พเจา้ ฟงั แลว้ รสู้ กึ ชอบใจ จงึ ไดข้ ออนญุ าตจากเจา้ ของ
บทความ ซ่ึงท่านก็ได้จัดส่งบทความน้ันมาให้ จึงขอถือโอกาส
อนุโมทนาพันเอกชอบ อินทฤทธิ์ และพันเอกทองคำ� ศรีโยธิน 
ไว ้ ณ ที่น้ดี ้วย

บทความน้ันมีใจความตอนหนึ่งว่า เล่าปี่เป็นประมุขของ
ก๊กก๊กหนึ่งในสามก๊ก ฝีมือรบก็ปานกลาง คร้ังหลังสุดยังไปรบ
แพ้กังต๋ังมาแล้วด้วย ว่าถึงมันสมองก็ไม่ได้คร่ึงของขงเบ้ง ข้อ
ที่น่าคิดก็คือทำ�ไมเล่าป่ีจึงไปมัดเอาขงเบ้งผู้หย่ังรู้ดินฟ้ามหา
สมทุ รมากรำ�ศึกจนตายในสนามรบได้ เพราะธรรมดาคนฉลาด
จึงจะใช้คนโงไ่ ด้

คนฉลาดกว่าสัตว์จึงใช้ควายไถนาและใช้ช้างลากซุงได้ 
แต่เลา่ ป่ฉี ลาดนอ้ ยกว่าขงเบง้ เหตุไฉนจึงใชข้ งเบง้ ได้ คณุ สมบัติ
พิเศษในตัวเล่าปี่ก็คือผู้พนมมือแก่ชนท้ังสิบทิศ ซึ่งได้แก่ความ
อ่อนน้อมอ่อนโยนนั่นเอง เล่าป่ีใช้เชือกพิเศษเส้นนี้แหละมัดใจ 
จูงมือขงเบ้งลงมาจากภเู ขาไดแ้ ละใชจ้ นตาย

พระพุทธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  137 

เล่าปี่อุตส่าห์พยายามถึง ๓ คร้ัง ๓ หน ไปหาขงเบ้งครั้ง
หลังสุดจึงพบ แต่ถึงพบขงเบ้งก็ไม่รับแขก แกล้งนอนหลับเสีย
เล่าปี่ก็มิได้รบกวนให้ระคายเคืองแม้แต่น้อย ค่อยๆ นำ�ตัวเอง
ไปยืนอยู่ปลายเท้าของขงเบ้ง ชาวบ้านนอกซ่ึงมีอายุอ่อนกว่า
ตนถึง ๒๐ ปี สำ�รวมกิริยาด้วยลักษณาการแห่งศิษย์พึงกระทำ�
แกอ่ าจารย์ และยนื รอแบบส�ำ รวมตง้ั แต่เช้าถึงเย็น

พอขงเบ้งตื่นขึ้น เล่าปี่ก็กราบไหว้อ้อนวอนให้ขงเบ้งไป
อยู่กับตัว ด้วยลักษณาการอันหมดความถือยศถือศักดิ์และ
หมดอายถึงกับครา่ํ ครวญ

ในท่ีสุดขงเบ้งก็ยอมรับและปลอบโยนเล่าป่ีว่า “อย่า
ร้องไห้วิตกไปเลย ข้าพเจ้าจะไปทำ�ราชการด้วยกับท่าน ถึง
แม้นว่าข้าพเจ้าจะเป็นประการใดก็ดี” แล้วหันไปส่งั น้องชายว่า
“เล่าปี่อุตส่าห์มาหาตั้ง ๓ ครั้ง จะตัดประโยชน์เสียก็เอ็นดู จำ�
จะไปด้วยกบั เล่าป”่ี

เล่าปี่เป็นยอดของก๊กหนึ่ง เพราะคุณวิเศษคืออัธยาศัย
ออ่ นนอ้ มออ่ นโยนดว้ ยประการฉะนี้

ทีนี้วกกลับมาเมืองไทยของเรา พระปิยมหาราชก็ทรงใช้
พระอัธยาศัยอ่อนน้อมยึดเหน่ยี วพระทัยของพระองค์เจ้ามนุษย
นาคมานพ พระเจ้าน้องยาเธอ ซึ่งมีพระชนมพรรษาเพียง ๒๐ 
พระพรรษา ทรงผนวชใหม่ยังไม่ถึงเดือน ให้คิดตัดสินพระทัย
ไมส่ กึ  ยอมมอบกายถวายชีวติ ได้ทันที

138  เก็บเลก็ ผสมนอ้ ย

ต่อมาได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรม
พระยาวชิรญาณวโรรส สมเด็จพระสังฆราชเจ้าพระองค์หน่ึง
ตามพระราชปณธิ าน

สมเดจ็ พระมหาสมณเจา้ พระองคน์ น้ั  ทรงเลา่ รายละเอยี ด
ไว้ว่า “ถึงหน้าพรรษา ล้นเกล้าฯ เสด็จถวายพุ่มที่วัดน้ี เคย
เสด็จทรงประเคนพุ่มพระเจ้าน้องยาเธอผู้ทรงผนวชใหม่ถึง
ต�ำ หนกั เป็นการทรงเยือนดว้ ย เสด็จถงึ กฏุ เิ รา ทรงประเคนพุ่ม

เราเห็นทรงกราบด้วยเคารพอย่างเป็นพระ แปลกจาก
พระอาการทท่ี รงแสดงแกพ่ ระองคอ์ น่ื  เพยี งทรงประคองอญั ชลี
เรานึกสลดใจว่า โดยฐานะเป็นพระเจ้าแผ่นดิน ท่านก็เป็น
เจ้าของเราโดยฐานเป็นผู้แนะราชการพระราชทานมา ท่านก็
เป็นครูของเรา เห็นท่านทรงกราบแม้จะนึกว่าท่านทรงแสดง
ความเคารพแก่ธงชัยของพระอรหันต์ต่างหาก ก็ยังวางใจ
ไม่ลง ไม่ปรารถนาจะให้เสียความวางพระราชหฤทัยของท่าน 
ไม่ปรารถนาจะให้ท่านทอดพระเนตรเราผู้ท่ีท่านกราบแล้ว
กลับถือเพศเป็นคฤหัสถ์อีกตรงกับคำ�ท่ีเขาพูดกันว่ากลัวจัญไร
กนิ  เราตกลงใจวา่ จะไม่สกึ ในเวลานั้นหาได้พูดไม”่

เหลา่ จอ้ื ศาสดาแหงศาสนาเตา๋ กลา่ วยกยอ่ งความออ่ นนอ้ ม
อ่อนโยนไว้เป็นที่ประทับใจอย่างย่ิงว่า “เมื่อคนเกิดนั้นเขาอ่อน
และไม่แข็งแรง แต่เม่ือตายเขาแข็งกระด้าง เมื่อสัตว์และพืช

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  139 

ยังมีชีวิตก็อ่อนและดัดได้ แต่เม่ือตายแล้วก็เปราะและแห้ง 
เพราะฉะน้ัน ความแข็งแรงและแข็งกระด้าง จึงเป็นพวกพ้อง
ของความตาย ความอ่อนและความสุภาพจึงเป็นพวกของ
ความเปน็ ”

๏ ๏ ๏

โตโจคือใคร

เมื่อบารมีของโตโจ นายพลนายกรัฐมนตรีญ่ีปุ่นสมัย
สงครามโลกคร้ังที่ ๒ แผ่มาถึงไทย ทางมหาวิทยาลัยและ
โรงเรียนต่างๆ ต้องให้ยกชั้นสอบได้กันหมด จนเรียกกัน
ติดปากว่ารนุ่ โตโจ

โตโจ พาทหารญ่ีปุ่นสู่สงครามด้วยความม่ันใจ ผลก็คือ
ญี่ปุ่นโดนถล่มด้วยระเบิดปรมาณู ลูกแรกหล่นลงท่ีเมืองฮิโรชิมา 
เมื่อวันท่ี ๖ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๘๘ คนตายไปในครั้งน้ัน 
๘๐,๐๐๐ คน ไมน่ บั ทบ่ี าดเจบ็ และลม้ ตายในวนั ตอ่ มาอกี เปน็ แสน

ผลสุดท้ายนายพลโตโจกถ็ ูกแขวนคอ
๏ ๏ ๏

140  เก็บเลก็ ผสมนอ้ ย

เหตุท่ีคนไม่เขา้ วัด

๑. ตดั ห่วงไมข่ าด
๒. ฉลาดกว่าพระเทศน์
๓. เป็นเหตุด้วยสังขาร
๔. เกีย่ วทางด้านศาสนา
๕. ไม่เหน็ คณุ ค่าของการเข้าวดั

๏ ๏ ๏

ปรศิ นาพาฉงน

ยามเช้าเจ้าสี่ขา คลานไปมาร้องไห้แง เที่ยงวันกลับ
ผันแปร เป็นสองขาน่าแปลกใจ สายัณห์ตะวันเย็น กลับกลาย
เป็นสามขาได ้ น่ีคือสตั วอ์ ะไร แมน้ เห็นชอบ โปรดตอบเอย

ตอบ ยามเชา้ เปน็ ชวี ติ ตอนเปน็ เดก็ เลก็  คลานส่ขี ารอ้ งไห้
แงๆ เทย่ี งวนั เปน็ ชวี ติ ตอนโตแลว้ กเ็ ดนิ สองขา ยามสายณั ห์เย็น 
เปน็ ชวี ติ ตอนชราตอ้ งถือไมเ้ ทา้

๏ ๏ ๏

พระพุทธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  141 

เด็กซือ่

เด็กหญิงคนหนึ่งเก็บกระเป๋าสตางค์เงินได้ ในกระเป๋า
มีเงินสองหม่ืนบาท เธอรีบส่งเจ้าของตามนามบัตร เจ้าของ
เป็นข้าราชการผู้ใหญ่ฐานะดี ถามช่ือท่ีอยู่เด็กไม่ยอมบอก
ไม่ยอมรบั รางวัล

ต่อมาข้าราชการผู้น้ันสืบจนรู้ว่าท่ีอยู่ปรากฏแม่เธอ
ขายขนมจากอยู่ปากน้ํา เลยขออุปถัมภ์เล้ียงดูให้เล่าเรียนจน
ส�ำ เร็จการศึกษาช้ันสูงมีงานทำ�เป็นหลักเป็นฐาน มีคนสัมภาษณ์
วา่  “ท�ำ ไมไมเ่ อาเงนิ จ�ำ นวนมากอยา่ งนั้น”

เธอตอบว่า “แม่เคยสอนหนูว่า ให้เห็นเงินคนอื่นเหมือน
เศษกระดาษ”

๏ ๏ ๏

142  เก็บเลก็ ผสมนอ้ ย

อกี าเผาบา้ นนายปลง่ั

ท่านผู้อ่านคงจะสงสัยว่าเป็นนกเป็นกาจะไปเผาบ้านเผา
เรือนเขาได้อย่างไร เพื่อแก้ความสงสัยโปรดอ่านต่อไป นาย
ปล่ัง บ้านอยู่สมุทรปราการ มีอาชีพเล้ียงเป็ดเล้ียงไก่ขาย ศัตรู
ของนายปล่ังคืออีกา มักจะมาขโมยลูกเป็ดลูกไก่ของแกไปกิน
อยู่เสมอ

นายปล่ังแกโกรธมาก คอยดักจับอีกาอยู่เป็นเวลานาน 
จนวันหน่ึงแกจับอีกาได้ตัวหนึ่ง เพ่ือให้สมกับความแค้นแก
จึงเอาน้ํามันก๊าดราดบนตัวอีกาจนโชก แล้วเอาไฟจุดแล้วก็
ปลอ่ ยไป

ไฟลุกท่วมตัวอีกามันจึงบินเข้าไปซุกอยู่ในหลังคาจาก
บ้านของนายปลัง่ นน่ั เอง ไฟได้เผาผลานบ้านของนายปลง่ั วอด
ไปทงั้ หลัง ตกลงบา้ นก็ไหม้ อีกาก็มว้ ยไปดว้ ยกัน

เรือ่ งนี้ก็จบลงตรงกับคำ�โบราณว่า “อยัมทันตา” น่นั เอง 
๏ ๏ ๏

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  143 

สภุ าษิตจีน

๑. การกนิ อ่ิมเกินไป
๒. การดังเกนิ ไป
๓. การมีเมียสวยเกินไป
ลว้ นเปน็ อนั ตรายท้งั ส้ิน

จากเปลวสีเงิน หนังสือพิมพไ์ ทยรัฐ
๏ ๏ ๏

โลภมากลาภหาย

พระอินทร์เห็นสองตายายยากจนมากใคร่จะสงเคราะห์
จึงเสด็จลงมาจากดาวดึงส์ แล้วจึงแจ้งให้สองตายายทราบ
ว่า “จะบันดาลนํ้าในบ่อหน้าบ้านของตายายให้เป็นสุรา จะได้
ตักขาย ต่อไปจะได้รํ่ารวย” หลังจากนั้นมาฐานะของตากับ
ยายก็ร่าํ รวยเพราะขายนํา้ สรุ าในบ่อนน้ั

วนั หนง่ึ พระอนิ ทรเ์ สดจ็ ลงมาทดลองสองตายายวา่  เวลาน้ี
ตายายรํ่ารวยแล้วพอใจหรือยัง สองตายายพากันตอบว่า “ก็ดี

144  เก็บเล็กผสมนอ้ ย

อยู่หรอกแต่ขาดอยู่ว่าไม่มีส่าให้หมูกิน” (ส่าคือกากของเช้ือ
ที่ทำ�เหลา้ )

พระอินทร์กริ้วมากจึงรับส่ังว่า “มนุษย์น้ีช่างโลภหนอ 
น้ําในบ่อเป็นสุรายังพูดกับเราว่าไม่มีส่าให้หมูกิน ครั้นแล้ว
พระอินทร์กเ็ นรมิตใหน้ ํ้าในบ่อกลับเป็นนา้ํ ธรรมดาตามเดิม

๏ ๏ ๏

ท�ำ คุณบูชาโทษ

ชาวนาเห็นงูเห่าขดตัวอยู่ด้วยความหนาว จึงเข้าไปอุ้ม
มากอดด้วยความสงสาร งูได้ไออุ่นก็เกิดกำ�ลัง เลื้อยออกมา
กดั ชาวนาตาย

น่ีคือท�ำ บุญบชู าโทษ
๏ ๏ ๏

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  145 

โปรดสัตว์ได้บาป

สัญชีพมานพ เข้าไปในป่าพบเสือนอนตายอยู่ ใคร่จะ
ทดลองวิชาเขาจึงร่ายมนต์จนเสือฟื้นขึ้นมา เสือกำ�ลังหิวจึง
กระโจนเข้าขยํ้าสัญชีพมานพ เขาก็เลยต้องกลายเป็นอาหาร
ของเสือตวั น้นั เอง

น่ีคือโปรดสัตวไ์ ดบ้ าป
๏ ๏ ๏

คุณนายถวายขา้ วพระพทุ ธ

คุณพระสารคามนิคมเขต ท่านเล่ือมใสศรัทธาต่อ
พระพุทธศาสนามาก ท่านสวดมนต์เป็นประจำ� และถวายข้าว
พระพุทธทุกเชา้

วันหน่ึงจะต้องไปราชการต่างจังหวัดจึงส่ังให้คุณนาย
จัดถวายข้าวพระแทน พอถึงเวลาคุณนายก็นำ�อาหารมาท่ี
พระพุทธรูปคุณนายจำ�คาถาถวายข้าวพระไม่ได้ จึงถวายเป็น

146  เก็บเล็กผสมนอ้ ย

คำ�ไทยว่า “พระพุทธเจ้าขา อาราธนาฉันเถิด ตามมีตามเกิด 
วนั นค้ี ณุ พระไมอ่ ยเู่ จ้าค่ะ”

นบั ว่าสำ�เรจ็ ประโยชนเ์ หมอื นกัน
๏ ๏ ๏

เก็บตก

พุทธศักราช ๒๔๑๙ วางศิลาฤกษ์พระท่ีน่ังจักรีมหา
ปราสาท

๏ ๏ ๏

กรกี อรี รัสปตู ิน มหาเถรอุบาทว์

หญิงทั้งหลายในนครเซนต์ปีเตอร์เบิร์ก เม่ือผ่านพิธี
อันลามกของเขาแล้ว ก็พากันติดใจหลงใหลคลั่งไคล้ในตัวเขา
ไปตามๆ กัน และเขายังมีอิทธิพลในราชสำ�นัก และกิจการ

พระพุทธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  147 

บ้านเมืองอีกด้วยเพราะได้รับการสนับสนุนจากพระนางอเล็ก-
ซานดรา ทย่ี อมทอดตวั เปน็ สาวกของเขาอยา่ งหลงใหล

เหตุนี้เองในปี ค.ศ. ๑๙๑๖ บรรดากลุ่มชายชั้นสูงมอง
เห็นภัยพิบัติของรัสปูติน ที่จะสร้างความหายนะให้แก่รัสเซีย 
และเสวยสุขเสพสมกับลูกเมียของใครต่อใครเปรอะไปหมด 
จึงได้เริ่มวางแผนสังหารเขาเสีย โดยได้เชิญไปกินเล้ียงแล้ว
วางยาพิษแตไ่ ม่ตาย

แม้กระท่งั ใช้ปืนยิงและทุบตีรัสปูตินผ้แู ข็งแกร่งผิดมนุษย์
ก็ยังไม่ตายอีก ผลสุดท้ายจับเขามัดมือมัดเท้าโยนลงไปใน
แม่นํ้าเนว่า ซึ่งนํ้าเป็นนํ้าแข็ง ที่นั่นเองรัสปูตินนักบวชลามก
กจ็ บชวี ติ ลงดว้ ยการจมนํ้าตาย

รสั ปตู นิ เกดิ มาโดยมีพรสวรรค์เพราะมีอวยั วะเพศใหญโ่ ต
ผิดมนุษย์มะนาทั้งน้ีโดยการเปิดเผยจากมาเรียลูกสาวของเขา
เอง

จากหนงั สอื พิมพไ์ ทยรัฐ ๒๕ ตลุ าคม ๒๕๒๕
๏ ๏ ๏

148  เก็บเล็กผสมนอ้ ย

กรรมตามสนอง

ชายผู้หน่ึงตีงูเหลือมแล้วโยนไปกลางถนนให้รถทับจน
ร่างแหลกเหลว ต่อมาชายผู้น้ีขับรถมอเตอร์ไซถูกรถสิบล้อ
เฉ่ียวตกจากรถลงมาสลบและถูกรถ ๑๐ ล้อคันนั้นถอยมาทับ
รา่ งชายผ้นู ้ันจนรา่ งแหลกเหลว อย่างน้ลี ะคือกรรมตามสนอง

เด็กชายสน่ันอยู่ชลบุรี ชอบเล่นกัดปลากัด คร้ังหน่ึงเขา
จับปลาให้กัดกัน ตัวหน่ึงถูกกัดถึงกับตาทะลักออกมา ต่อมา
เขาเข้ามาอยู่ท่ีวดั เทพศิรนิ ทราวาส กรงุ เทพฯ

คร้ังหน่ึงทางวัดมีการสอบบาลี เขาทำ�หน้าท่ีเลี้ยงนํ้าดื่ม
เขาเปิดนํ้าขวดนํ้ามะเน็ตที่มีลูกแก้ว ขวดเกิดระเบิด เศษแก้ว
ช้ินหนึ่งกระเด็นมาโดนตาเขาแตก เขาพยายามรักษาอยู่นาน
ก็ไม่หายสุดทา้ ยเขากเ็ ลยกลายเป็นคนตาบอด

คนไหนทีช่ อบกัดปลาโปรดจ�ำ เร่ืองนไี้ ว้
๏ ๏ ๏

พระพุทธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  149 

คาถาปลกู ไม้มีผลดก

โอมสิหิงสร้อย มีลูกห้าร้อยห้อยระย้า เก็บมาห้าร้อย
ตะกรา้ ยงั อยู่อีกหา้ ร้อยเล่มเกวียน โอมสะโหมติด

พระครูโฆสิตสุตคณุ  (หลวงพอ่ กอน) 
วัดบางแคใหญ่ อ�ำ เภออมั พวา จังหวัดสมุทรสงคราม

๏ ๏ ๏

กวนอูเทพเจ้าแห่งความซื่อสัตย์

กวนอู วีรบุรุษลือชื่อในประวัติศาสตร์จีน สมัยสามก๊ก 
เกิดในมณฑลซานตง (วัวถัง) อีกตำ�นานหนึ่งบอกว่าเกิดใน
เมืองโกเนี้ย มณฑลซานสี (ซัวโซ) กวนอูนั้นช่ือเดิมว่าเซียงเซง 
(เซียงแซ) เป็นผู้มีสติปัญญา และใจกล้าหาญมาแต่น้อย ทั้งมี
ก�ำ ลังมาก

วันหน่ึงบิดาลงโทษเพราะความซน ขังไว้ในห้องหลัง
บ้าน ตกกลางคืนกวนอูเปิดหน้าต่างหนีไปได้ ไปพบหญิงสาว
กับชายชราร้องไห้คร่ําครวญอยู่ก็เข้าไปถามถึงเหตุ ชายชรา

150  เก็บเลก็ ผสมน้อย

กล่าวว่า “หญิงสาวคนน้ีเป็นลูกสาวของตน มีชายผู้มีชื่อเสียง
มาสู่ขอแล้ว แต่ลุงนายอำ�เภอมาเห็นบุตรสาว เกิดชอบใจ 
ต้องการจะเอาไปเป็นภรรยา ตนได้ไปอ้อนวอนขอความกรุณา
ต่อนายอำ�เภอ ก็ถูกด่าว่า จึงไม่ทราบว่าจะทำ�ประการใด 
นอกจากร้องไหด้ ว้ ยความแค้นใจ

กวนอูได้ฟังดังนั้นก็โกรธจึงไปฆ่านายอำ�เภอ และลุง
ของนายอำ�เภอตายท้ัง ๒ คนจากน่ันก็หลบหนีไปทางด่าน
ท่องกวน เจ้าพนักงานก็ออกประกาศดักจับอยู่ทางด่าน เมื่อ
ไม่ทราบว่าจะหนีไปทางไหนพ้น ขณะที่หนีไปตามทางด่าน 
ได้ลงไปล้างหน้าที่ลำ�ธาร มองดูหน้าตนเองในนํ้า ก็ประหลาด
ใจ เพราะใบหน้าเปล่ียนแปลงไป คือมีสีแดงเข็ม แปลกจน
ใครจำ�ไมไ่ ด้

คร้ันผ่านด่านเจ้าพนักงานถามชื่อเสียง ก็บอกว่าชื่อกวน
(ด่าน) เจ้าพนักงานจึงปล่อยให้ไป เหตุนี้กวนอูจึงได้ช่ือว่า
“กวนอู” เป็นมงคลนาม ต่อมาได้พบกับเล่าปี่และเตียวหุย
เม่ือ พ.ศ. ๗๒๗ แล้วสาบานเป็นพ่ีน้องกันที่ในสวนตับกอ (ใน
สามก๊ก ฉบับภาษาไทย แปลว่าสวนดอกย่ีโถ) ว่าจะซื่อสัตย์
ต่อกันจนวันตาย และจะสู้รบกับศัตรูเพื่อกอบกู้ราชบัลลังก์
ของราชวงศ์ฮน่ั  ซ่งึ เล่าปีเ่ ป็นเช้อื พระวงศ์อย่ดู ้วยคนหนึ่ง

พระพุทธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  151 

กวนอูมีฝีมือรบเก่งกล้า และมีความซ่ือสัตย์อย่าง
อุกฤษฎ์ ต่อมาเล่าปี่ซ่ึงถือว่าเป็นพ่ี โจโฉเคยจับกวนอูไปได้
แต่เกลี่ยกล่อมให้กวนอูอยู่ด้วยเท่าไรก็ไม่สำ�เร็จ เมื่อได้โอกาส
กวนอูก็หนีกลับไปอยู่กับเล่าปีอีก ความกล้าหาญและความ
ซื่อสัตย์ มีใจเด็ดเด่ียวของกวนอู มีกล่าวอยู่ในเรื่องสามก๊ก
ซ่ึงแปลเป็นภาษาไทยแล้ว เป็นที่รู้จักดีในหมู่คนไทยสมัยก่อน 
ซ่ึงเคยอ่าน เคยฟังหรือเคยดูง้ิวในเร่ืองนี้ ว่ากวนอูหน้าแดงมี
หนวดยาวดำ�

ภายหลังกวนอูถูกซุนกวนจับตัวได้และถูกสำ�เร็จโทษเมื่อ 
พ.ศ. ๗๖๐ เมื่อกวนอูตายแล้ว ช่ือเสียงเกียรติคุณของกวนอูว่า
เป็นวีรบุรุษผยู้ ่งิ ใหญใ่ นสงคราม ยงั เป็นที่เล่อื งลือนับถอื กนั โดย
ท่วั ไปในหมู่ชาวจีนสืบมา

เมื่อราวศตวรรษที่ ๑๘ ทางราชการยกย่องให้เป็นกง 
อันเป็นตำ�แหน่งช้ันสูงของขุนนางจีน และเรียกชื่อว่ากวนกง 
ต่อมา พ.ศ. ๑๖๗๑ ทางราชการเลื่อนข้ึนเป็น อ๋อง หรือ เจ้า 
แล้วเลื่อนเป็นเจ้าเทพารักษ์ เรียกว่ากวนต๋ี หรือเจ้ากวนอู เมื่อ 
พ.ศ. ๒๑๓๗ เจา้ กวนอู บางทีก็เรยี ก ยู่ตี ่ คือเจ้าแห่งสงคราม

๏ ๏ ๏

152  เก็บเล็กผสมนอ้ ย

ศราทธพรตเกดิ ข้นึ เม่ือไร

เน่ืองจากคราวท่ีพระนางสุนันทากุมารี (พระนางเรือล่ม) 
ส้ินพระชนม์จึงทำ�ให้สมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงรัชกาลที่ ๕ 
ทรงพระวิปโยคอย่างใหญ่หลวง

วันหน่ึงจึงเสด็จไปปรึกษาขอความดำ�ริจากสมเด็จพระ
มหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิโรญาณวโรรส ว่า จะทรงบำ�เพ็ญ
กศุ ลพเิ ศษอะไรดเี พ่ือจะอุทศิ ใหแ้ กพ่ ระนาง

สมเด็จฯ ทรงถวายความเห็นว่าควรประกอบพิธีพรต 
(คือพิธีทำ�บุญให้แก่ญาติผู้ล่วงลับไปแล้ว) แล้วสมเด็จฯ ได้
ทรงแต่งคาถาถวาย ท่ีบาลีข้ึนต้นว่า ภาสิตา โข เตน ภควตา 
ฯลฯ อโมฆํ ชีวิตํ ยถาติ ดงั นั้นแล

๏ ๏ ๏

พระพุทธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  153 

พสกนกิ ร

หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ประจำ�วันเสาร์ที่ ๑๕ เมษายน 
พ.ศ. ๒๕๓๘ ขน้ึ หนา้  ๑ ลงวา่  “พสกนกิ รปลาบปลม้ื พระสขุ ภาพ 
ในหลวง” จึงเกิดความสงสัยว่า พสกนิกร มีความหมายว่า 
คนท่ีอยู่ในประเทศ ไม่ว่าจะเป็นพลเมืองของประเทศใด 
ท้งั หมดรวมเรียกว่าพสกนิกรท้งั ส้ิน

๏ ๏ ๏

ทม่ี าของชื่อ คึกฤทธ์Žิ

เร่ืองน้ีเจ้าของช่ือได้เล่าไว้เองว่า เม่ือปี พ.ศ. ๒๔๕๔ 
สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถราชชนนี พระพันปี
หลวงได้เสด็จประพาสพิษณุโลก หม่อมแดงจึงได้พาบุตรขึ้น
เฝ้าถวายตัวและขอพระราชทานนาม

ในขณะนั้นที่กำ�ลังเฝ้าอยู่ ทารกได้ร้องจ้าขึ้นและดิ้น
อาละวาดวุ่นวายมาก สมเด็จพระพันปีจึงมีพระราชเสาวนีย์
วา่  “อ้ายน่ฤี ทธ์มิ ากนัก ให้มนั ชอื่ คึกฤทธเิ์ ถอะ”

๏ ๏ ๏

154  เกบ็ เล็กผสมนอ้ ย

เร่อื งของสงิ โต

ในขณะท่พี ระเจ้าแผ่นดินจีนองค์หน่งึ พระนามว่าพระเจ้า
เฮียนล่องซุน ประทับอยู่ท่ามกลางหมู่อำ�มาตย์ข้าราชการ ก็มี
สัตว์ประหลาดคล้ายสุนัขจู ขนปุกปุยตัวใหญ่ ลอยลงมาจาก
อากาศตรงมาสู่ที่ประทับของพระองค์ มาคำ�นับพระองค์ 
๓ คร้ัง แล้วลอยหายไปในอากาศ จึงพากันเรียกสัตว์ที่มาให้
พรนนั้ วา่  “สงิ โต” 

ต่อมาจึงถือเป็นประเพณีโดยทำ�เป็นรูปสิงโตไปเต้นตาม
บ้าน ผู้หลักผู้ใหญ่เป็นการให้พร แล้วได้รับการตอบแทนด้วย
เงนิ หรือธนบตั ร บรรจุในกระดาษแดง

๏ ๏ ๏

พระปฏิมายังราคิน

วัดพระมหาธาตุฯ จังหวัดนครศรีธรรมราช ได้พระพุทธ-
รูปปางห้ามแก่นจันทร์ จากวัดร้าง ลักษณะงดงามมาก มีคน
บชู ามากมาย ตง้ั ช่อื ทา่ นวา่  “พระบรมราชา”

พระพุทธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  155 

ต่อมามีคนลือกันว่าท่านชอบแต่งตัวเป็นคนไปขโมยของ
ชาวบ้าน คร้ังหลังสุดขนาดแอบย่องไปเข้าหาสาวชาวบ้าน
ชาวบ้านต่ืนขึ้น ว่ิงตามถึงพระอุโบสถ เปิดประตูเข้าไปเจอ
พระบาทของพระบรมราชามีคราบดินเป้ือนอยู่ ต่างก็โกรธ
แค้น ถึงกับเอาโซ่เส้นใหญ่ ล่ามข้อพระบาทไว้กับฐาน ร้อนถึง
ท่านเทศาฯ พระยาศรีธรรมศุภราช (เจริญ จารุจินดา) ต้อง
ส่ังให้ถอดโซ่ออก แล้วนิมนต์ท่านไปที่วิหารอีกแห่งหน่ึง เร่ือง
กเ็ ลยยุติลง

๏ ๏ ๏

ผพี ่งุ ไต้

ขณะท่ีเราแหงนหน้ามองท้องฟ้าบางคืน จะเห็นลำ�แสง
ยาววิ่งโค้งผ่านหายวับไปในท้องฟ้าเราต่างเรียกว่าดาวตก 
หรือผีพุ่งใต้ ซ่ึงความจริงคือดาวเคราะห์น้อย ท่ีบังเอิญหลุด
เข้ามาในช้ันบรรยากาศของโลกด้วยความเร็ว เมื่อเสียดสีกับ
ชัน้ บรรยากาศของโลกจึงเกิดลกุ เป็นไฟ

๏ ๏ ๏

156  เก็บเล็กผสมนอ้ ย

ใกลเ้ กลือกินด่าง

ด่างคือน้ําข้ีเถ้า ที่เกรอะหรือหมักไว้ มีรสกร่อย สำ�หรับ
ทำ�ยาและกัดสิ่งของ หมายความว่า อยู่ใกล้ของดีแต่ไม่เอา
ของดี ไปเอาของที่ไม่ดี มีอย่างท่ีไหน ต้องการรสเค็มอะไร
จะดไี ปกว่า เกลอื เลา่  แตก่ ลับมองข้ามไปเอาดา่ งมาแทน

เป็นชาวพุทธมีพระพุทธศาสนาเป็นหลักยึดอันประเสริฐ 
แต่ไม่สนใจ ไปหลงถือศาสนาอน่ื  หรือทางทรงเจ้าเข้าผี

๏ ๏ ๏

เสกน้ําให้เดือดได้

สามเณรเข้าไปหาพระอาจารย์ ขอคาถาสำ�หรับเสกน้ํา
ให้เดือด อาจารย์ให้สามเณรนั่งขัดสมาธิ แล้วนำ�น้ําใส่ขันต้ัง
ไว้ขา้ งหนา้ ให้สามเณรหลับตา ๑ ชั่วโมง ใหภ้ าวนา พุทโธๆๆ

เวลาล่วงไปจวนช่ัวโมงอาจารย์จึงนำ�นํ้าเดือดมาเปลี่ยน 
พอสามเณรลืมตาเห็นนํ้าเดือดก็ดีใจ ม่ันใจว่าคาถาขลัง ตั้งแต่
น้นั มากเ็ สกนํ้าให้เดือดได ้ ดังน้ันทา่ นจงึ กล่าววา่  “ส�ำ คญั ทจี่ ิต”

๏ ๏ ๏

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  157 

ปฏิรูปเทศ

ต้นไม้ใหญ่ เช่น ต้นสัก ตันตะเคียน ถ้าเอามาปลูกใน
กระถางมันก็โตไม่ได้ฉันใด คนท่ีแม้มีแววดี ถ้าไปอยู่ในถ่ินท่ี
มใิ ชป่ ฏริ ูปเทศก็เจรญิ ไมไ่ ด้ฉนั น้นั

๏ ๏ ๏

เจดียท์ ี่สูงที่สุดในโลก

ของดีของเมืองไทย ท่เี ป็นท่สี ุดของโลกก็มีอย่หู ลายอย่าง
ซ่ึงรวมท้ังพระปฐมเจดีย์ ที่นครปฐมด้วย กล่าวคือพระปฐม-
เจดีย์เป็นเจดีย์ท่ีสูงท่ีสุดในโลก คือ สูงถึง ๑๑๕ เมตร ส่วน
เจดยี ช์ เวดากองของพมา่ นน้ั มีความสงู ถงึ  ๙๙.๓ เมตร

จากหนงั สอื พมิ พเ์ ดลนิ ิวส์
๏ ๏ ๏

158  เก็บเลก็ ผสมน้อย

กรวดนํ้า

การอุทิศส่วนกุศลท่ีแท้จริง เขาอุทิศกันด้วยใจ ไม่ต้อง
ใช้น้ํา แต่พระเจ้าพิมพิสาร ท่านเริ่มใช้นํ้าขึ้นก่อน เพราะท่าน
เคยชินประเพณีพราหมณ์มาก่อน พราหมณ์เขาต้องหล่ังนํ้า
แสดงการให้

เม่ือพระเจ้าพิมพิสารท่านกรวดน้ําอุทิศให้ญาติท่ีเป็น
เปรต เป็นคร้ังแรกในแวดวงพระพุทธศาสนา พระพุทธเจ้า
ไม่ทรงห้าม เพราะเป็นประเพณีนิยม การกรวดน้ําจึงตกทอด
มาถึงเรา เป็นอันว่ามีน้ําก็ใช้นํ้า ไม่มีน้ําก็ไม่ต้องใช้ อน่ึงคำ�ว่า
“กรวด” เป็นภาษาเขมร แปลว่า “รนิ ”

จากหนงั สอื อนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ
พระราชสารโสภณ วดั ตนั ตยิ าภิรม
๏ ๏ ๏

พระพุทธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  159 

สมเด็จฯ ทรงไกเซอร์

พระพุทธเจ้าหลวง รัชกาลที่ ๕ เสด็จยุโรป เข้าเฝ้า
พระเจ้าไกเซอร์ๆ ทรงทอดพระเนตรเห็นที่กระเป๋าเรืองแสง
ขึ้น ปรากฏว่าในกระเป๋านั้นมีพระสมเด็จพระพุฒาจารย์โต
(โต พรฺ หมฺ รสํ ี)

ต้ังแต่น้ันมา พระเจ้าไกเซอร์ก็ทรงนับถือพระพุทธ-
ศาสนาดว้ ย เลยเรยี กวา่  “สมเด็จไกเซอร”์

๏ ๏ ๏

พระปางคนั ธารราษฎร์

พระพุทธรูปแบบหนึ่ง สำ�หรับประดิษฐานไว้ในพิธีขอฝน 
และแรกนาเป็นต้น ประวัติย่อมีอยู่ว่า คร้ังหนึ่งเกิดฝนแล้ง น้ํา
แห้งปลาตาย

พระพุทธเจ้าทรงพระมหากรุณาบันดาลให้ฝนตก ต่อมา
เกิดพระปางน้ีข้ึน ลักษณะประทับยืน พระหัตถ์ขวายกข้ึน
ในลักษณะกวักเรยี กฝน พระหัตถซ์ ้ายแบพระหตั ถร์ ับฝน

๏ ๏ ๏

160  เกบ็ เลก็ ผสมนอ้ ย

ทำ�บญุ ละลายบาป

การทำ�บุญแบบนี้ ดุจเอาเกลือใส่ขัน แล้วเอาน้ําใส่ผสม
ลงไปมากๆ ความเคม็ กค็ อ่ ยๆ ลดลงๆ

๏ ๏ ๏

ฟงั ไม่ไดศ้ พั ทจ์ บั ไปกระเดยี ด

ยายมไี ปหาหมอเพราะปวดศรี ษะ และปวดเมอ่ื ยไปทง้ั ตวั  
หมอให้ยาเมด็ มากนิ หลงั อาหารทกุ ๆ วนั  วันร่งุ ขึ้นยายมเี อายา
ไปกินหลังวหิ าร

หลานถามว่า “ทำ�ไมยายต้องไปกินยาท่ีหลังวิหารด้วย
เล่า”

ยายบอกวา่  “หมอเขาสัง่ ”
หลานบอกยายว่า “หลงั อาหาร ไม่ใช ่ หลงั วหิ าร”

๏ ๏ ๏

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  161 

เบิกพระเนตร

ในขณะท่ีประกอบพิธีเบิกพระเนตร ท่านกำ�หนดให้ใช้
คาถาในธมั มจกั กปั ปวตั ตนสตู ร ตอนทว่ี า่  “จกขฺ ํุ  อทุ ปาท ิ ญาณํ 
อุทปาท ิ ปญญฺ า อทุ ปาท ิ วชิ ฺชา อุทปาทิ อาโลโก อุทปาท”ิ

โดยใช้สำ�ลีชุบน้ําสะอาด หรือนํ้ามนต์ เช็ดพระเนตร
ท้ัง ๒ คลา้ ยช�ำ ระล้างธลุ ีทีเ่ ป้อื นพระเนตร

บางท่านว่า ถ้าไม่เบิกเนตร จะเป็นพระพุทธรูปที่ไม่
สมบูรณ์ เหมอื นกบั ว่าไมม่ ีนยั นต์ า หรือขาดดวงตา ไม่ลืมตา

พระสรภาณกวี
๏ ๏ ๏

ยศชา้ งขุนนางพระ

เราจะยกย่องช้างให้สูงขนาดไหน เอาบรรดาศักด์ิไปหุ้ม
ห่อมันอย่างไร เอาเหรียญตราไปประดับไปตกแต่งเพียงไหน 
ชา้ งมนั ก็ไม่รู้สึกอะไร

ดุจเดียวกับผทู้ ่เี ป็นพระจรงิ ๆ เชน่ พระอรยิ สาวกท้งั หลาย 
แม้จะได้รับแต่งต้ังเป็นขุนนางทรงสมณศักดิ์กี่ชั้น ท่านก็ไม่รู้
สึกยนิ ดยี นิ รา้ ยอะไร

๏ ๏ ๏

162  เก็บเล็กผสมน้อย

จดุ ประทดั

สาเหตุท่ีจุดประทัดน้ันมีเร่ืองเล่า เมื่อหลายพันปีมาแล้ว 
จีนคนหน่ึงชื่อ ตงโซ่ว ป่วยเป็นไข้จับสั่น ญาติเข้าใจว่าถูกผี
เข้า จึงไปหาหมอผีมาปัดรังควาน โดยให้ชาวบ้านหาไม้ไผ่
มากองไว้แล้วเผาให้ไหม้เสียงดังโป้งป้าง บังเอิญอาการป่วย
หาย

ต่อมาใครป่วยก็ทำ�พิธีน้ี คร้ังกาลต่อมามีผู้เห็นว่า ถ้าทำ�
พิธีนี้ต่อไป ไม้ไผ่คงหมดประเทศแน่ มีผู้มีความคิดหลักแหลม 
ได้คิดทำ�ประทดั ขน้ึ แทนสบื มา

๏ ๏ ๏

คนอาภัพ

หนี้สินรงุ รงั  นายชงั  เมยี ช่วั  อยบู่ ้านหลงั คาร่วั  ขโี้ รค
๏ ๏ ๏

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  163 

ไมม้ งคล ๙ อยา่ ง

๑. พยุง  ๒. ชัยพฤกษ์ ๓. สกั ทอง
๔. ทองหลาง  ๕. สสี ุก ๖. กนั เกรา
๗. ทรงบาดาล  ๘. ราชพฤกษ์ ๙. ขนุน

๏ ๏ ๏

ความฝันบอกเหตุ

ท่านประธานาธิบดี ลินคอล์น เล่าให้ผู้ใกล้ชิดฟังก่อนถูก
ลอบสังหารว่า ท่านได้ฝันเห็นศพของคนๆ หน่ึง นอนอยู่บน
แท่นในหอ้ ง ทางด้านตะวันออกของท�ำ เนียบขาว

ท่านถามทหารยามรักษาการณ์ท่ียืนเฝ้าอยู่ ณ ท่ีน้ันว่า
 “เป็นศพใคร”

ทหารตอบวา่  “ศพทา่ นประธานาธิบดี”
ต่อมาไม่กีว่ นั  ทา่ นประธานาธิบดี กถ็ ูกลอบสังหาร

๏ ๏ ๏

164  เก็บเลก็ ผสมน้อย

พระเทวทัต

ท่านได้แยกสงฆ์พวกวัชชีบุตรผู้บวชใหม่ จำ�นวน ๕๐๐ 
รูป ไปอยู่คยาสีสะประเทศ พักอยู่ท่ีวิหารซ่ึงพระเจ้าอชาตศัตรู
สร้างถวาย แล้วสถาปนาตวั เองเป็นพระพทุ ธเจ้า

๏ ๏ ๏

โทษถือฤกษ์ยาม

ชายผู้หนึ่ง ทางบริษัทนัดให้เข้ามาทำ�งาน ๒ โมงเช้า 
เขาจึงไปหาหมอดูฤกษย์ ามวา่  “จะออกจากบ้านเวลาไหนด”ี

หมอดบู อกวา่  "ต ี ๓ จงึ จะด"ี
เขาตื่นแต่ดึก แล้วเดินเตร่ไปเตร่มาก็ยังไม่สว่าง จึงนั่ง
หลับท่ีม้าน่ังโคนต้นไม้ เลยถูกผู้ร้ายจ้ีและถูกทำ�ร้ายจนต้อง
เข้าโรงพยาบาลทางบรษิ ทั เลยนำ�คนอนื่ เข้ามาท�ำ แทน

๏ ๏ ๏

พระพุทธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  165 

นางแรมใจรา้ ย

นางแรมวางแผนฆ่าแมว เพราะมันกินปลาดุกย่างท่ีเก็บ
ไว้ในตู้แทนท่ีจะโกรธตนเองที่ประมาท ปิดตู้ไม่เรียบร้อย กลับ
ไปโทษแมว แกจบั แมวโยนเข้าไปในฝูงสนุ ัข

แมวตกใจกระโดดขึ้นไปเกาะบนตัวนางแรม ตะกุยข้ึน
ไปบนศีรษะ เล็บมันเจาะเข้าตาทั้ง ๒ ข้าง พอดี เลือดไหล
โทรม แกเลยตาบอดท้ัง ๒ ข้าง เข้าหลักท่ีว่า ทุกขโต ทุกข-
ฐานงั  ใหท้ กุ ข์แก่ทา่ น ทกุ ข์น้ันถงึ ตวั

๏ ๏ ๏

แปลใหถ้ ูก

ทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ ที่ถูกต้องแปลว่า ธรรมเป็นเหตุ
ใหส้ �ำ เรจ็ ประโยชน์ในปัจจบุ นั

๏ ๏ ๏

166  เก็บเลก็ ผสมน้อย

ผสู้ รา้ งวัดละครท�ำ

สมัยรัชกาลที่ ๑ มีละครโรงหน่ึง มีนายบุญยังเป็น
หัวหน้าคณะ มีช่ือเสียงโด่งดังมากนัยว่าสุนทรภู่ยังเคยสมัคร
เป็นศิษย์ นายบุญยัง ร่ํารวยมาก เมื่อถึงวัยชราได้สร้างวัดไว้
วัดหน่งึ ช่ือ วดั ละครทำ� อยู่ทางถนนพรานนก

๏ ๏ ๏

ธรรมวิจยั

โยนิโส วิจิเน ธมฺมํ เร่ืองธรรมต้องพิจารณาให้ดี เหมือน
ตักข้าวเข้าปาก ถ้าจับไม่ถูกที่มันก็ยุ่ง อย่างจะจับช้อนส้อม
ตอ้ งจบั สองมอื  ขืนจับมือเดียวเด๋ียวอดกนิ

แต่ถ้าโต๊ะจีนใช้ตะเกียบ ต้องจับมือเดียว ใครขืนจับสอง
มอื ก็อดกนิ  ไมเ่ ชื่อลองทำ�ดกู ็ได้

พ.อ.ปน่ิ  มทุ ุกนั ต์

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  167 

เดรัชฉานวิชาเป็นไฉน

คำ�ว่าเดรัชฉานวิชา หมายถึง วิชาที่ขวางต่อการบรรลุ
มรรคผล หรือวิชาท่ีไม่นำ�ไปสู่การบรรลุมรรคผล มิได้หมายถึง
วชิ าเลวทรามหรือเดรัชฉานวิชา อยา่ งทีค่ นส่วนมาเข้าใจกนั

๏ ๏ ๏

ความศักดิ์สิทธ์ิของพระภูมิ

ท่านผู้หนึ่งไปซื้อท่ีว่างเปล่าจะปลูกบ้าน แต่ปรากฏว่ามี
ศาลพระภูมิเก่าๆ อยู่หลังหน่ึง จึงไปเรียนปรึกษาพระอาจารย์
ว่า “จะจัดการอยา่ งไรดี”

พระอาจารย์ตอบว่า “รื้อทิ้งไปเลย เยี่ยวรดเสียอีกก็ยัง
ได”้

ท่านผู้น้ันก็ทำ�ตาม แต่พอปลูกบ้านเสร็จอยู่ไม่ทันไร ไฟ
ไหมบ้ า้ น คลอกตายไปหลายคน

๏ ๏ ๏

168  เกบ็ เลก็ ผสมนอ้ ย

พ่อพิมพไ์ มด่ ี

เด็กกลุ่มหน่ึง ทางปักษ์ใต้ พากันไปลักแมว เอามาผ่า
ท้อง ได้ความว่า เด็กเหล่านั้นเคยเห็นพ่อกับพวกไปลักวัวชาว
บา้ นเอามาฆา่ ผ่าท้อง เลยทำ�ตามอยา่ งบ้าง

ม.ล.ปิน่  มาลากลุ
๏ ๏ ๏

ความหมายของบลั ลงั ก์

๑. พระแทน่ ท่ปี ระทบั ของพระราชาภายใตพ้ ระเศวตฉตั ร
๒. การน่ังค้บู ลั ลังก์ (นั่งขัดสมาธ)ิ
๓. ท่นี ง่ั ของผพู้ ิพากษาพิจารณาคดีความ

๏ ๏ ๏

พระพุทธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  169 

เอาชนะความไมด่ ดี ้วยความดี

สามีเป็นนักเลง กินเหล้าเมายา เล้ียงนกเขา ขอบเท่ียว 
ภรรยาก็ไม่ว่า ถึงเวลาก็หาอาหารให้รับประทาน กลับมาก็
ดึกดื่น ก็ไม่ว่าอะไร ไปต่อนก ภรรยากเ็ อาอาหารไปสง่

วันหน่ึงสามีไปต่อนก ภรรยาก็นำ�อาหารไปส่งตามเคย
สามไี ด้สติ ปล่อยนก ทบุ กรงนกท้ิง เลิกกินเหลา้  เลกิ เป็นนักเลง

พระโสภณคณาภรณ์
๏ ๏ ๏

ซอื้ ทใ่ี หศ้ พ

เจ้าหน้าท่ีนำ�ศพโยมท่านสมภารไปบรรจุในสุสาน จึง
บอกให้สมภารซ้ือที่ ท่านสมภารบอกว่า “ฉันเป็นเจ้าของวัด
เจา้ ของที่ จะตอ้ งซื้อทำ�ไม”

ตกกลางคืน โยมมาเฝ้าเข้าฝันบอกว่า “ไม่มีที่อยู่” ท่าน
สมภารเลยต้องยอมซื้อทใี่ หโ้ ยม

๏ ๏ ๏

170  เก็บเลก็ ผสมนอ้ ย

แพะรับบาป

ศาสนาพราหมณ์ ฆ่าแพะแทนคน เพ่ือให้เทพเจ้า
โปรดปราน จะได้ประทานส่ิงท่ีต้องการให้สมปรารถนา เดิมที
ฆ่าคน ภายหลังใช้แพะแทน แพะจึงรบั บาปอย่างน้ี

๏ ๏ ๏

สวยดว้ ยขันติ

ทุกคร้ังท่ีเราเห็นหรือกราบไหว้พระพุทธรูป อย่าลืม
ระลึกว่าอนุสาวรีย์นี้แหละ คือพระผู้เป็นยอดแห่งความอดทน 
เราจะต้อง โอปนยิโก คือน้อมนำ�เอาพระคุณความดีที่มีอยู่ใน
พระองค์มาประพฤตปิ ฏบิ ตั ิ

สวมใสไ่ วใ้ นตวั เอง คอื ปรบั ปรงุ แกไ้ ขนสิ ยั ตวั องใหเ้ ขม้ แขง็
อดทนต่อการศึกษา การประกอบกิจ เล้ียงชีพ การฝึกซ้อม
จิตใจให้เยือกเย็น เพราะการปฏิบัติตนเช่นนี้ จะเป็นวิถีทาง
แห่งความสวสั ดี

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  171 

ขันติแปลว่า ความอดทน เป็นธรรมที่มีอานุภาพ
มากมายนัก ชาวโลกที่ประสบความสวัสดีมีชัยล้วนต้องอาศัย
ธรรมข้อน้ี ส่วนผู้ไม่ประพฤติธรรมข้อนี้ ก็รังแต่จะตกตํ่า ก้าว
ลงสคู่ วามพนิ าศอย่างไมต่ อ้ งสงสยั

๏ ๏ ๏

อานสิ งสย์ กชอ่ ฟา้ โบสถ์

ยายคนหนึ่งหลังงอมาก วันหนึ่งไปงานยกช่อฟ้า ยาย
คนนี้ก็เข้าไปดึงเชือกกับเขา พอช่อฟ้าถึงยอดโบสถ์ กระดูก
หลังของยายคนนั้นก็ล่ันดังกร๊อบ เลยหลังหายงอ เดินตัวตรง
น่าอศั จรรย์

๏ ๏ ๏

172  เกบ็ เลก็ ผสมน้อย

ทุกข์เพราะตามใจตัวเอง

ถ้าจะพิจารณาถึงความทุกข์ยากลำ�บากในโลก ท่ีมวล
มนุษย์ประสบพบพานอยู่ ทุกยุคทุกสมัยล้วนเกิดจากการ
ตามใจตัวเอง ยอมตนให้ตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของกิเลสความ
ช่ัวร้าย ซึ่งมาในรูปแบบต่างๆ ท่ีเรียกว่าผีบ้าง ปีศาจบ้าง 
พญามารบา้ ง จะมาในรูปแบบไหน ก็ชอื่ ว่าความชัว่ รา้ ยทง้ั ส้นิ

ผู้ที่ปล่อยตัวให้ตกอยู่ในอำ�นาจของความชั่ว เพราะขาด
ความอดทน ไม่มีขันติเป็นรากฐานรองรับ ชะตาชีวิตจึงอาภัพ
ตลอดกาล แต่ในทางตรงข้าม ผู้ใดอยู่ในธรรมข้อน้ีแล้ว 
รบั รองว่า ต้องเจริญแนน่ นอน

คนยากจนจะตั้งหลักได้ คนมีฐานะดีอยู่แล้วจะไม่ล่มจม 
เรื่องวิวาทบาดหมางเข่นฆ่าอาฆาตไม่มีโอกาสเกิดข้ึนเลย 
บ้านเมืองจะร่มเย็นเป็นสุขย่ิงกว่า ผู้ที่มั่นในคุณธรรมข้อนี้ ยัง
ผลให้เข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ ท้ังเป็นรากฐานให้ถึงพระนิพพาน
อีกดว้ ย

๏ ๏ ๏

พระพทุ ธวรญาณ (มงคล วโิ รจโน)  173 

บุพกรรมพระเจา้ พมิ พสิ าร

สาเหตุท่ีพระเจ้าพิมพิสารถูกเฉือนพระบาท เพราะชาติ
ก่อนสวมรองเท้าเดินบนลานเจดีย์ บางแห่งว่าชาติก่อนเป็น
หวั หนา้ ละครลงิ  เอามดี โกนกรดี เทา้ ลงิ ทไ่ี มเ่ ตน้ ใหค้ นดตู ามค�ำ สง่ั

๏ ๏ ๏

ขันตกิ ับการศกึ ษา

การศึกษาหาความรู้นั้น ก็เพ่ือความเจริญแห่งชีวิตแต่
การศึกษาทุกชนิด ย่อมต้องผ่านอุปสรรคต่างๆ บางคนต้อง
เดินทางไปเรียนไกล ยานพาหนะไมส่ ะดวก

บางคราวฝนตก บางคราวหนาว บ้างคราวร้อน และ
ต้องประสบกับความเม่ือยปวด หิวกระหาย ความเจ็บไข้ และ
ครํ่าเคร่งดูตำ�รับตำ�รา อุปสรรคต่างๆ เหล่านี้ ล้วนต้องอาศัย
ความอดทนท้งั สน้ิ

อดทนตอ่ ส่ิงย่วั ยวนกวนใจ อนั เป็นทางกอ่ ใหเ้ กิดการเสีย
สุขภาพ เช่น บุหร่ี สุรา เมรัย ฝิ่น เฮโรอีน มวย ม้า การพนัน 

174  เกบ็ เลก็ ผสมน้อย

ตลอดจนการเที่ยวเตร่จนเป็นนิสัย อบายมุขเหล่าน้ีแหละ 
ทำ�ใหเ้ สียการเรยี น เสยี ทรัพยส์ นิ สมบตั ิ และเสยี คนในที่สุด

อนึ่งการริรักในวัยเรียน ก็นับว่าเป็นมารอย่างร้ายกาจ 
โดยเฉพาะผู้ท่ีอยู่ในวัยนี้ ควรระวังให้จงหนัก จงอย่าชิงสุก
ก่อนห่าม จงยับยั้งช่ังใจนึกถึงอนาคต จงอดเปรียวไว้กินหวาน 
ดังโบราณท่านวา่

จงอดเปรียวไวก้ ินหวานในวนั หนา้
จงนุ่งผ้าในวนั นีย้ ังมีหวัง
ไดห้ ่มแพรในวนั หน้าว่าใหฟ้ งั
จะถึงฝัง่ ก็ต้องวา่ ยใหเ้ ต็มแรง
ยอดนักรบก็คือผู้ชนะตนเอง คือไม่ปล่อยให้ตกไปเป็น
ทาสของความช่ัวร้าย ในเมื่อนักศึกษาใช้ความอดทนเข้า
ประกอบเช่นน้ีแล้ว จะทำ�การศึกษาวิชาการทุกชนิด ย่อม
สำ�เร็จไดด้ ังใจหวัง

๏ ๏ ๏

พระพุทธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  175 

แซนวชิ

แซนวิช ได้ช่ือมาจากลอร์ดแซนวิช นักการพนันผู้โด่งดัง 
แห่งศตวรรษที่ ๑๘ ผู้ไม่ยอมลุกจากโต๊ะพนันมากินข้าวเลยส่ัง
ขนมปังกับเน้ือวัวมารองท้องแทน ต้ังแต่น้ันแซนวิชได้กลาย
มาเป็นอาหารทีป่ อ๊ บปลู ่า และแพร่หลายท่ีสุด

จากหนังสือพิมพเ์ ดลินิวส ์ ๓ กรกฎาคม ๒๕๑๓
๏ ๏ ๏

ซอื้ ยากระทบหัวลา้ น

ที่ตลาดบ้านแพนอยุธยา คุณลุงตุ้มแกมาซื้อยาท่ีตลาด
บ้านแพน เจ้าของร้านก็ทักทายปราศรัย “เชิญคุณลุงเข้าไป
ในร้านซคี รบั  ต้องการยาอะไรเชญิ ดา้ นในร้านเลย”

เท่านั้นเองคุณลุงตุ้มหน้าแดงไม่พูดจา หันหลังเดินกลับ
ไปทันที เจ้าของร้านสงสัยแก ตอนหลังก็เดาออกว่า คำ�พูด
ของเรามนั กระทบเอาศรี ษะลา้ นแกน่ันเอง

๏ ๏ ๏

176  เกบ็ เล็กผสมน้อย

เขา้ ใจผิด

เรื่องตอนที่พระเจ้าสุปปพุทธะเสวยนํ้าจัณฑ์ มีผู้อธิบาย
ผิด คือเข้าใจวา่ นํา้ คนั้ จากลกู จัน แตท่ ีถ่ ูกหมายถึงเหล้า

๏ ๏ ๏

ลอดชอ่ งสงิ คโปร์

แรกเริ่มเดิมทีเขาขายอยู่ท่ีหน้าโรงหนังสิงคโปร์ใน
ประเทศไทยนเี่ อง ตอ่ มามีคนเข้าใจผิดนึกวา่ มาจากสงิ คโปร์

๏ ๏ ๏

คนธรรมดา

โลกยกย่องสมเด็จฯ กรมพระยาดำ�รงราชานุภาพ ว่า 
เป็นนักปราชญ์ พระองค์เคยตรัสกับพระธิดาว่า “พ่อไม่ใช่

พระพุทธวรญาณ (มงคล วิโรจโน)  177 

เทวดาพ่อก็เป็นคนธรรมดานี่แหละ แต่พ่อรักเรียนรักรู้ และ
พยายามอา่ นหนงั สอื อย่เู สมอเทา่ น้ัน”

๏ ๏ ๏

วธิ ีเขียน

การเขียนที่ดีให้ใช้คำ�สั้นๆ เขียนส้ันๆ แต่ได้ใจความ 
พูดยาวเขียนยาว มักลานตา ขบลำ�บาก เหมือนเค้ียวผักบุ้ง
ทั้งยอดท่ียาวไมส่ ะดวก ถ้าม้วนให้กลมๆ กเ็ ค้ยี วไดส้ ะดวก 

พ.อ.ปิ่น มุทกุ ันต์
๏ ๏ ๏

ขงเบ้ง

เป็นนักปราชญ์ที่ถือตัวมากอยู่ท่ีภูเขาโงลังก๋ัง ในสมัย
ท่ีจีนแตกเป็นสามก๊กผู้มีวาสนาแย่งอำ�นาจชิงกันเป็นใหญ่ 

178  เกบ็ เล็กผสมนอ้ ย

แต่ละก๊กก็พยายามที่จะรวบรวมคนดีมีฝีมือ มีสติปัญญาไว้
เป็นพรรคพวก

ขงเบ้งได้รับการติดต่อจากผู้มีอำ�นาจหลายคนแต่ไม่มี
ใครสมหวัง แต่แล้วอยู่ต่อมาปรากฏว่า ขงเบ้งต้องออกจาก
บ้านเดินตามหลังเล่าป่ีมาร่วมวางแผนทำ�สงครามให้เล่าปี่
จนตลอดชีวติ

แม้เล่าป่ีจะหนีตายออกไปก่อน ขงเบ้งก็ยังไม่ยอมทอด
ทิ้งบุตรของเล่าปี่ ท่ีเป็นดังน้ีน่าสงสัยว่า เล่าปี่มีดีอะไรหรือ
จึงจึงสามรถเอาชนะจิตใจของขงเบ้งได้ ส่ิงที่เล่าปี่สามารถ
เอาชนะใจของขงเบ้งได้น้ัน ไม่ใช่เล่ห์กระเท่ห์อันลึกซ้ึง หรือ
เวทย์มนต์คาถา หรือกำ�ลังภายในท้ังส้ิน แต่น่ันคือ “มือสิบ
นิ้ว” เลา่ ป่ปี ระคองประนมดว้ ยความรู้สกึ ซือ่ สัตยส์ ุจรติ นเ่ี อง

เล่าป่ไี ด้ช่อื เป็นผ้ยู ่งิ ใหญ่ ท่มี ีมารยาทงามท่สี ุด อ่อนน้อม
ถ่อมตนท่สี ุด จนได้ช่อื ว่า ผ้พู นมมือท้งั สิบทิศ จนเรียกว่า เล่าป่ี
สร้างชีวิตสร้างอำ�นาจวาสนา บารมีสำ�เร็จ ด้วยการประนมมือ
สิบนว้ิ ก็ไม่ผิด การออ่ นนอ้ มถอ่ มตนเป็นมนตอ์ ันศกั ดส์ิ ิทธิ์

ขงเบ้งผู้หยั่งรู้ดินฟ้ามหาสมุทรท่ีต้องสยบต่อเล่าป่ีก็
เพราะมนต์อันน้ีแหละ โบราณจึงว่า “ให้อ่อนน้อมเหมือนเล่าปี่ 
ซื่อสัตย์เหมือนกวนอู รอบรู้เหมือนขงเบ้ง เก่งเหมือนไกรทอง 
คล่องแคลว่ เหมอื นอิเหนา

๏ ๏ ๏