หนังสือรางวัลการวิจัยแห่งชาติ2565

2565

รางวัลนักวิจัยดีเด่นแหง่ ชาติ
รางวลั ผลงานวจิ ยั
รางวลั วิทยานิพนธ์

รางวลั การวจิ ัยแห่งชาติ
ประจำ�ปี 2565

รางวัลนกั วจิ ัยดีเด่นแหง่ ชาติ
รางวัลผลงานวจิ ยั
รางวลั วิทยานิพนธ์

สำ�นกั งานการวิจัยแห่งชาติ (วช.)

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND



คำ�นำ�

การให้รางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ รางวัลผลงานวิจัย และรางวัล
วิทยานิพนธ์ เป็นนโยบายและกิจกรรมที่ส�ำคัญอย่างหนึ่งของส�ำนักงาน
การวิจัยแห่งชาติ (วช.) ในอันท่ีจะส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนางานวิจัย
และเชิดชเู กียรตขิ องนกั วิจัยไทย ทง้ั ด้านวิทยาศาสตร์และสังคมศาสตร์

รางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ได้จัดให้มีขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2528
เพอื่ เชดิ ชเู กยี รตนิ กั วจิ ยั ไทยทมี่ ผี ลงานดเี ดน่ และไดอ้ ทุ ศิ ตนในการดำ� เนนิ การวจิ ยั
อย่างต่อเน่ือง โดยนักวิจัยจะต้องมีผลงานวิจัยดีเด่นที่แสดงถึงความคิดริเร่ิม
และเปน็ ผลงานวจิ ัยที่ท�ำสะสมกนั มาเป็นเวลาตั้งแต่ 5 ปขี นึ้ ไป อกี ทงั้ นักวิจยั
ต้องเป็นผู้ท่ีมีจริยธรรมของนักวิจัยจนเป็นที่ยอมรับและยกย่องในวงวิชาการ
น้ัน ๆ เพื่อจะได้เป็นแบบอย่างที่ดี แก่นักวิจัยไทยในอันท่ีจะทุ่มเทก�ำลังใจ
และสติปัญญาในการสร้างสรรค์ผลงานดีเด่นมีคุณประโยชน์แก่ประเทศชาติ
จนถึงปี 2565 มนี กั วิจยั ซึ่งไดร้ บั การประกาศเกยี รติคุณเป็นนักวจิ ยั ดเี ดน่ แหง่
ชาตไิ ปแล้ว รวม 258 ราย

รางวลั ผลงานวจิ ยั ได้จดั ใหม้ ีขน้ึ ต้ังแตป่ ี พ.ศ. 2518 เพอื่ สง่ เสรมิ และ
ใหก้ ำ� ลงั ใจแกน่ กั วจิ ยั ทไี่ ดส้ รา้ งสรรคผ์ ลงานทม่ี คี ณุ ภาพดเี ยยี่ มในสาขาวชิ าการ
นั้น ๆ อันเปน็ ประโยชนแ์ กป่ ระเทศชาติ จนถึงปี 2565 มีผลงานวิจยั ซ่ึงได้รบั
รางวลั ผลงานวจิ ยั รวม 695 ผลงาน

รางวัลวิทยานิพนธ์ จัดให้มีขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2542 เพื่อส่งเสริม
สนับสนุน และให้ก�ำลังใจ แก่นักวิจัยระดับปริญญาเอกที่ส�ำเร็จการศึกษา
โดยทำ� วจิ ัยทม่ี ีคุณภาพดเี ยีย่ มในสาขาวชิ าการนัน้ ๆ เป็นวทิ ยานิพนธ์อันเป็น
ประโยชนต์ ่อวงวชิ าการอย่างกว้างขวาง จนถึงปี 2565 มีวทิ ยานพิ นธซ์ งึ่ ได้รบั
รางวลั วิทยานิพนธ์ รวม 722 เรอ่ื ง

ส�ำหรับปี พ.ศ. 2565 น้ี ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติได้พิจารณา
ตัดสินให้รางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติแก่นักวิจัย จ�ำนวน 10 ราย รางวัล
ผลงานวิจัย จ�ำนวน 49 ผลงาน ประกอบด้วย รางวัลระดับดีเด่น จ�ำนวน
1 ผลงาน รางวัลระดับดีมาก จ�ำนวน 10 ผลงาน และรางวัลระดับดี
จำ� นวน 38 ผลงาน และรางวลั วิทยานพิ นธ์ จำ� นวน 43 ผลงาน ประกอบด้วย
รางวลั ระดบั ดีเด่น จำ� นวน 3 เรือ่ ง รางวัลระดับดมี าก จำ� นวน 8 เรือ่ ง และ
รางวัลระดบั ดี จำ� นวน 32 เร่อื ง ซึ่งรายละเอียดเก่ียวกบั นักวจิ ยั ผลงานวิจยั
และวทิ ยานพิ นธ์ ทีไ่ ด้รับรางวัลการวิจัยแหง่ ชาติ ส�ำนกั งานการวิจัยแห่งชาติ
(วช.) ได้รวบรวมไว้ในหนังสือรางวัลการวิจัยแห่งชาติ ประจ�ำปีงบประมาณ
2564 เลม่ นีแ้ ล้ว และหวังว่าจะเป็นประโยชนแ์ ก่ผ้สู นใจทั่วไป

สำ�นกั งานการวจิ ยั แหง่ ชาติ

สารบญั 22
contents 26
31
รางวัลนักวจิ ัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565 35
ประกาศสำ�นักงานการวิจยั แหง่ ชาติ 39
เร่อื ง รางวัลการวิจัยแหง่ ชาติ : รางวัลนกั วจิ ยั ดเี ด่นแหง่ ชาติ 43
ประจำ�ปีงบประมาณ 2565 46
49
• ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.เดวดิ จอหน์ รูฟโฟโล 53
• ดร.อดิสร เตอื นตรานนท์ 57
• ศาสตราจารย์ ดร.อรัญ อนิ เจรญิ ศักดิ์ 76
• ศาสตราจารย์ สตั วแพทย์หญิง ดร.ร่งุ ทิพย์ ชวนช่ืน 80
• รองศาสตราจารยไ์ ตรรตั น์ จารุทัศน์ 84
• ศาสตราจารยณ์ รงค์ ใจหาญ
• ศาสตราจารย์ ดร.บรรเจิด สงิ คะเนติ
• ศาสตราจารย์ ดร.รุธริ ์ พนมยงค์
• รองศาสตราจารย์ ดร.วธนน์ วริ ิยสทิ ธาวฒั น์
• ศาสตราจารยก์ ิตตคิ ุณ ดร.ไพฑูรย์ สนิ ลารตั น์

รางวัลผลงานวิจยั ประจำ�ปีงบประมาณ 2565
ประกาศสำ�นกั งานการวิจัยแหง่ ชาติ
เรอ่ื ง รางวลั การวิจัยแห่งชาติ : รางวลั ผลงานวจิ ัย
ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

รางวลั ระดบั ดีเดน่
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “Microbial source tracking: เทคโนโลยเี พอื่ การตดิ ตามแหลง่
ปนเปอ้ื นจากน้�ำเสียสู่การบรหิ ารจัดการแหล่งนำ้� อยา่ งยงั่ ยนื ”
(Microbial Source Tracking: Technology for Identifying Fecal Pollution
Sources for Sustainable Water Resource Management)
โดย ดร.ขวญั รวี สิริกาญจน และคณะ
รางวัลระดบั ดมี าก
• ผลงานวิจัยเรอ่ื ง “กระบวนการผลติ โซล่าเซลล์ชนิดเพอร์รอฟสไกตแ์ บบหลายชน้ั
ทีละช้ันท่ีควบคุมได้เป็นครั้งแรกของโลกที่มีประสิทธิภาพและความทนทาน
ความชื้นสงู ”
(Layer-by-layer Spray Coating of a Stacked Perovskite Absorber for
Perovskite Sola rcells with Better Performance and Stability Under
a Humid Environment)
โดย ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.พงศกร กาญจนบุษย์ และคณะ
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “พยาธสิ รรี วทิ ยาทางประสาทของการเรยี นรแู้ ละความจำ� ในภาวะ
อว้ นจากระดบั เซลล์ถึงผปู้ ่วย”
(Neuropathophysiology of cognition in obesity: From cells to bedside)
โดย ศาสตราจารย์ (เชยี่ วชาญพเิ ศษ) ดร.ทนั ตแพทยห์ ญงิ สริ พิ ร ฉตั รทพิ ากร และคณะ

• ผลงานวิจัยเรื่อง “การก�ำจัดโรคไข้มาลาเรียให้หมดไปตามนโยบายกระทรวง 88
สาธารณสุขแหง่ ประเทศไทย” 92
96
(Elimination of Plasmodium Falciparum in Thailand)
โดย ศาสตราจารย์ ดร.มัลลิกา อ่ิมวงศ์ 100
• ผลงานวิจัยเรื่อง “พอลิเมอร์เมมเบรนและเมมเบรนเมทริกผสมส�ำหรับแยกน�้ำ 104
จากสารละลายอะซิโอโทรปิก”
(Water-selective Polymeric and Mixed - matrix Membranes for a 108
Separation of Azeotropic Mixtures) 113
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.สิทธิพงษ์ อำ� นวยพานิชย์ 119
• ผลงานวิจัยเร่ือง “การบูรณาการองค์ความรู้จากการวิจัยเช้ือฟลาโวแบคทีเรียม
คอลัมแนร์ สู่นวัตกรรมนาโนวัคซีนเกาะติดเย่ือเมือกเพื่อป้องกันโรคคอลัมนาริส
ในปลานำ�้ จดื อย่างยัง่ ยืน”
(Integration of Knowledge from Research on Flavobacterium
Columnare to Innovation of Mucosal Adhesive Nanovaccine for
Sustainable Prevention of Columnaris in Freshwater Fish)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.นายสัตวแพทย์ชาญณรงค์ รอดคำ� และคณะ
• ผลงานวจิ ยั เรอื่ ง “เปปไทดต์ า้ นจลุ ชพี จากกงุ้ Anti-lipopolysaccharide factor:
กลไกการออกฤทธิแ์ ละประสทิ ธภิ าพในป้องกันโรคติดเชือ้ ในกุ้ง”
(Shrimp Antimicrobial Peptide Anti - lipopolysaccharide factor:
Mechanism of Action and Efficiency in Shrimp Disease Control)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.กลุ ยา สมบูรณ์วิวัฒน์ และคณะ
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “การพฒั นาเซลลอ์ เิ ลก็ โตรไลซสิ แบบออกไซดข์ องแขง็ ชนดิ ตวั นำ�
ออกซิเจนไอออนและใช้โฟมของโลหะเป็นตัวรองรับเพื่อใช้ในการผลิตกรีน
ไฮโดรเจนจากไอนำ้� ”
(Development on Metal-foam-Supported Oxygen-ion Conducting
Solid Oxide Electrolysis Cell for Green Hydrogen Production from
Steam)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.ภทั รพร คิม
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “ชาดกนอกนบิ าตในลา้ นนา : การศกึ ษาทางประวตั ศิ าสตรศ์ ลิ ปะ”
(Jataka Outside Nibat in Lanna : A Study in Art History)
โดย ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.ชาญคณิต อาวรณ์
• ผลงานวิจัยเรื่อง “ปัญหาเขตอ�ำนาจศาลในคดีพิพาทเก่ียวกับการใช้อ�ำนาจหรือ
การดำ� เนินการทางปกครองในเรอื่ งสทิ ธใิ นทดี่ ิน”
(Conflicts of Jurisdiction over Disputes on Activities of Administrative
Agency relating to Land Title)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.กติ ตศิ ักดิ์ ปรกติ
และ รองศาสตราจารย์ ดร.สมเกยี รติ วรปญั ญาอนนั ต์
• ผลงานวิจัยเร่ือง “การสร้างความเข้าใจในคุณลักษณะ พฤติกรรม และทัศนคติ
ในอนาคตของชาวดจิ ิทัลไทย”
(Understanding Thai Digital Natives’ Characteristics, Behaviors, and
Their Views of the Future)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.จลุ นี เทียนไทย และคณะ

รางวัลระดบั ดี 124
• ผลงานวิจัยเรอื่ ง “อนภุ าคแม่เหล็กนาโนและแบคทีเรยี เซลลูโลสนาโนคอมโพสติ 129
สำ� หรบั การประยุกตใ์ ช้งานในหลากหลายด้าน” 134
(Magnetic Nanoparticles and Bacterial Cellulose Nanocomposites for 138
Various Applications)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.สุปรีดิ์ พินิจสุนทร และคณะ 142
• ผลงานวจิ ยั เรอื่ ง “นอกเหนอื จากทฤษฎแี รงโนม้ ถว่ งของไอนส์ ไตน์ ความเกยี่ วพนั 146
เชิงจกั รวาลวิทยาและฟสิ กิ สด์ าราศาสตร์จากการปรับแตง่ แรงโน้มถ่วง”
(Beyond Einstein Theory of Gravity: Cosmological and Astrophysical 149
Implications from Modified Gravity) 153
โดย ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.ดริศ สามารถ และคณะ
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การพัฒนาและปรับปรุงสมบัติของอนุภาคแม่เหล็กนาโนและ
อนุภาคกราฟีนออกไซด์ เพือ่ การใช้งานทางด้านส่งิ แวดลอ้ มและการแพทย”์
(Development and Property Enhancement of Magnetic Nanoparticles
and Graphene Oxide for Environmental and Medical Applications)
โดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.จริยา แกว้ เสนห่ า และคณะ
• ผลงานวิจัยเร่ือง “ความผันแปรของลมมรสุมฤดูร้อนในทวีปเอเชียสมัยโฮโลซีน:
การศึกษาเพื่อสังเคราะห์ข้อมูลท่ีบันทึกในหินงอกและวงปีไม้จากประเทศไทย
และจนี ”
(Asian Summer Monsoon Variability During the Holocene: A Synthesis
Study on Stalagmites and Tree Rings from Thailand and China)
โดย ผูช้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.โชตกิ า เมืองสง และคณะ
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “แกว้ หนา้ ทพี่ เิ ศษสำ� หรบั ใชก้ กั เกบ็ พลงั งานสะอาดแหง่ อนาคต”
(Advanced Functional Glasses for Future Clean and Green Energy
Storage Application)
โดย ดร.พนิ จิ กจิ ขุนทด และ ดร.วิภาดา เสนานนท์
• ผลงานวิจัยเรื่อง “สายพันธุ์เซลล์ต้นก�ำเนิดตัวอ่อนมนุษย์จากตัวอ่อนท่ีผ่านการ
แชแ่ ขง็ 18 ปี (จากตวั ออ่ นเดก็ หลอดแกว้ สสู่ ายพนั ธเ์ุ ซลลต์ น้ กำ� เนดิ ตวั ออ่ นมนษุ ย)์ ”
(The First Human Embryonic Stem cell Line Derived from 18 - year
Cryopreservation Embryos (From the in Vitro Produced Embryos to
Human Embryonic Stem cell Line)
โดย ศาสตราจารย์ นายแพทยก์ ำ� ธร พฤกษานานนท์ และคณะ
• ผลงานวิจัยเร่ือง “การกระตุ้นกระบวนการสร้างเซลล์เมกะคาริโอไซท์และเกล็ด
เลอื ดจากเซลลต์ น้ กำ� เนดิ เมด็ โลหติ โดยการยบั ยง้ั กระบวนการโอ-กลคุ แนกซลิ เลชนั ”
(Metabolic sensor O – GlcNAcylation Regulates Megakaryopoiesis and
thrombopoiesis through c - Myc Stabilization and Integrin Perturbation)
โดย ดร.เภสชั กรหญงิ สดุ จติ ล้วนพชิ ญพ์ งศ์ และคณะ
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การวิจัยและพัฒนาพลาสติกชีวภาพสมบัติเฉพาะฐาน
พอลิแลคติกแอซิดและกระบวนการรีไซเคิลทางเคมีสู่การพัฒนาอย่างย่ังยืน
ตามหลกั การเศรษฐกจิ หมนุ เวียน (BCG)”
(Development of Polylactic Acid-based Functional Bioplastics and
Their Chemical Recycling Process for Bio-Circular and Green economy
(BCG) and Sustainable Development)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.ปกรณ์ โอภาประกาสติ และคณะ

• ผลงานวจิ ยั เรอื่ ง “การพฒั นาวสั ดสุ ง่ิ ทออเิ ลก็ ทรอนกิ สจ์ ากผา้ ใยธรรมชาตขิ องไทย 158
เพื่อใชใ้ นอุปกรณ์เกบ็ เกยี่ วพลังงานชนดิ ไตรโบอิเล็กทริกส์นาโนเจเนอเรเตอร”์ 162
166
(Development of Thai Natural Textiles based Triboelectric
Nanogenerator for Energy Harvesting) 170

โดย ผ้ชู ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.สมพิศ วนั วงษ์ และ นายวีรเดช แสงขันธ์ 174
• ผลงานวจิ ยั เรอื่ ง “อนภุ าคนาโนพอลเิ มอรห์ อ่ หมุ้ สารประกอบเอซา - บอดปิ ส้ี ำ� หรบั 178
ใชเ้ ป็นระบบน�ำสง่ สำ� หรับการรักษามะเร็งแบบใชแ้ สงกระตุน้ ” 184
(Aza - BODIPY Encapsulated Polymeric Nanoparticles As an Effective 187
Nanodelivery System for Photodynamic Cancer Treatment)
โดย ดร.กนั ตพฒั น์ จนั ทรแ์ สนภกั ด์ิ และผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.อญั ญานี คำ� แกว้
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การสังเคราะห์วัสดุคาร์บอนท่ีมีรูพรุนในระดับนาโนท่ีถูกเจือ
ด้วยธาตุไนโตรเจนและมีโลหะ Co หรือ Ni เป็นองค์ประกอบ เพื่อใช้เป็นขั้ว
เคาน์เตอรอ์ ิเลก็ โทรดในเซลล์แสงอาทิตยช์ นดิ สยี อ้ มไวแสง”
(Economical Nanocomposites of Cobalt or Nickel Species and
Polyaniline - Derived N - Doped Mesoporous Carbons for Dye-
Sensitized Solar Cells as Counter Electrodes)
โดย ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.ปณิทตั หาสนิ
และ รองศาสตราจารย์ ดร.วิทยา อมรกิจบำ� รุง
• ผลงานวิจัยเร่ือง “การควบคุมพฤติกรรมการเปล่ียนสีของพอลิไดอะเซทติลีน
แอสเซมบล:ี อทิ ธพิ ลของการจดั เรยี งตวั สายโซ่ สารเตมิ แตง่ แอลกอฮอล์ พอลเิ มอร์
และ ตัวทำ� ละลาย”
(Control Over Color-transition Behaviors of Polydiacetylene
Assemblies: Influences of Chain Organization, Alcoholic and Polymeric
Additives, and Solvents)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.รักชาติ ไตรผล และคณะ
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “ฤทธท์ิ างชวี ภาพและบทบาทในระดบั โมเลกลุ ของสารออกฤทธ์ิ
ในผลติ ภณั ฑผ์ ้ึง”
(Bioactivities and Molecular Roles of Active Compounds in Bee Products)
โดย ศาสตราจารย์ ดร.จันทรเ์ พญ็ จนั ทร์เจา้
• ผลงานวจิ ัยเร่ือง “การศึกษาวิจยั มะม่วงให้ไดค้ ณุ ภาพมาตรฐานส่งออก”
(The Research on Quality Standard of Mango Export)
โดย ผ้ชู ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.พรี ะศกั ด์ิ ฉายประสาท และคณะ
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การใช้กลยุทธ์ด้านเทคโนโลยีชีวภาพในการเพิ่มประสิทธิภาพ
การผลติ ไบโอไฮโดรเจน”
(Biotechnological Strategies for Improving Biohydrogen Production)
โดย ศาสตราจารย์ ดร.อรัญ อินเจรญิ ศักดิ์ และคณะ
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การประยุกต์ใช้ระบบระบายน้�ำแนวด่ิงส�ำหรับถมบ่อโคลน
ในเหมืองแม่เมาะ”
(Application of Vertical Drains for Reclamation of a Slurry Pond in
Mae Moh Mine)
โดย ศาสตราจารย์ ดร.สขุ สันต์ิ หอพิบลู สุข และคณะ

• ผลงานวิจัยเรื่อง “ศึกษาและพัฒนาเหล็กกล้า Dual Phase ชนิดรีดเย็นที่ผลิต 194
โดยกรรมวิธีการอบความร้อน” 198

(Development of Cold-rolled Dual - phase Steel Produced by 203
Annealing Process) 207
211
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.วิทูร อทุ ัยแสงสุข 214
และ รองศาสตราจารย์ ดร.สรุ ศักด์ิ สุรนันทชัย
• ผลงานวจิ ยั เรอื่ ง “การศกึ ษาเปรยี บเทยี บสถาปตั ยกรรมยคุ สมยั ใหมร่ ะหวา่ งญปี่ นุ่ 219
กบั สยามตงั้ แตก่ ลางศตวรรษที่19ถงึ สน้ิ สดุ สงครามโลกครง้ั ที่2(ค.ศ.1850–1945/
พ.ศ. 2390 - 2488)”
(A Comparative Study of Architecture of the Modern Period
between Japan and Siam from the Mid - 19th Century to the End of
World War II (A.D.1850 - 1945 / B.E. 2390 - 2488))
โดย ศาสตราจารยส์ มชาติ จงึ สริ อิ ารักษ์
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การพัฒนาแผนที่นูนต�่ำเพื่อน�ำทางคนตาบอดในศูนย์ส่งเสริม
และพัฒนาคุณภาพชวี ติ คนพิการภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ”
(Development of Bas-relief Map to Guide the Blind at Center of Quality
of Life Improvement for Disabled in the North - eastern Part of Thailand)
โดย ผชู้ ว่ ยศาสตราจารยน์ ธิ วิ ดี ทองปอ้ ง และ ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.สญั ชยั สนั ตเิ วส
• ผลงานวจิ ยั เรอื่ ง “การแสดงบทประพนั ธเ์ พลงสำ� หรบั เดยี่ วเปยี โนจากวรรณคดไี ทย”
(Music Composition and Performance Project: Ballades from Thai
Literature for Piano Solo)
โดย ผ้ชู ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.รามสูร สตี ลายนั
• ผลงานวิจัยเร่ือง “สภาพปัญหาและลู่ทางสนับสนุนสิทธิในการรวมกลุ่มบนโลก
ไซเบอร์เพอ่ื แสดงออกในประเดน็ ฐานทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ้ ม”
(The Problems and Prospects on Supporting the Right to Association in
Cyberspace for Expression in the Issues of Natural Resource and
Environment)
โดย ผ้ชู ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.ทศพล ทรรศนกลุ พันธ์
• ผลงานวิจัยเรื่อง “โครงการพัฒนากฎหมายเพ่ือคุ้มครองสวัสดิภาพสตรีและ
ครอบครวั : ทบทวนกฎหมายวา่ ด้วยการปอ้ งกนั และปราบปรามการค้าประเวณี
(ระยะท่ี 1 และ 2)”
(Legal Development for the Protection of the Welfare of Women
and Family: Review of Laws on the Prevention and Suppression of
Prostitution (Phases 1 and 2))
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.มาตาลักษณ์ เสรเมธากลุ และคณะ
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “การพฒั นาประสทิ ธภิ าพทางการคลงั ทยี่ งั่ ยนื สำ� หรบั ระบบหลกั
ประกนั สขุ ภาพ และแบบจ�ำลองการจดั สรรทรพั ยากรก�ำลงั คนดา้ นสุขภาพ”
(Questing for Sustainable Fiscal Space of Universal Health Coverage
and Simulation of Health Worker Network Redistribution)
โดย ดร.ทปี กร จิรฐ์ ติ ิกลุ ชัย

• ผลงานวิจัยเรื่อง “คลองในฐานะเส้นทางคมนาคมกับการพัฒนาเศรษฐกิจ: 224
หลกั ฐานจากคลองกบั สวนในกรงุ เทพฯ ช่วงคริสตศ์ ตวรรษที่ 19” 228
233
(Canals and Orchards: The Impact of Transport Network Access on 238
Agricultural Productivity in 19th - Century Bangkok) 243
247
โดย ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.ธนั ยพร จนั ทร์กระจา่ ง
และ ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.เจสสกิ า แมรี่ เวชบรรยงรตั น์ 252
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “สอ่ งผา่ นเพดานแกว้ : ผบู้ รหิ ารหญงิ กบั ความไมเ่ ทา่ เทยี มทางเพศ” 255
(Shining Through the Glass Ceiling: Female Managers and Gender
Inequality)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.เนตรนภา ยาบุชติ ะ
• ผลงานวิจยั เรื่อง “การเสริมสรา้ งทนุ ทางสงั คมเพื่อการพัฒนาเมอื งอย่างยงั่ ยืน”
(An Enhancing of Social Capital for Sustainable Urban Development)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.ภาวณิ ี เอย่ี มตระกลู
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “การบรโิ ภคละครไทยผา่ นเวบ็ ไซตใ์ นกลมุ่ ประเทศอาเซยี นและจนี :
กรณศี ึกษาประเทศเวยี ดนาม ฟิลปิ ปนิ ส์ อนิ โดนีเซยี และจนี ”
(Consumption of Thai Television Dramas Through Websites in ASEAN
and China: Case Studies of Vietnam, the Philippines, Indonesia and China)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.อมั พร จิรฐั ติกร
• ผลงานวจิ ยั เรอื่ ง “ครรภข์ องชาต:ิ การสรา้ งวนิ ยั การเจรญิ พนั ธแ์ุ ละประวตั ศิ าสตร์
ว่าดว้ ยรัฐกับเพศวถิ ีของผหู้ ญงิ ในไทย”
(Wombs of the Nation: Disciplining Reproduction and the History of
State and Women’s Sexuality in Thailand)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.ปน่ิ แก้ว เหลอื งอร่ามศรี
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “โครงการศกึ ษาศกั ยภาพชมุ ชนดา้ นสมารท์ เทคโนโลยกี ารทอ่ งเทยี่ ว
เพื่อประเมินและพัฒนาศักยภาพชุมชนด้านดิจิทัลที่จ�ำเป็น ส�ำหรับการจัดท�ำ
ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย การจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนภายในท้องถ่ิน
ตามนโยบายรฐั บาล 4.0 ในเขตพื้นทีร่ ะเบียงเศรษฐกจิ ตะวนั ออก
(The Potential Community Assessment of Smart Tourism Technology
and Developing Required Digitalization for Policy Suggestions of
Community area-based Tourism toward 4.0 Governmental Policy in
Eastern Economic Corridor (EEC))
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.พัทรยี า หลกั เพ็ชร
• ผลงานวจิ ยั เรอื่ ง “โครงการการพฒั นาวธิ กี ารระบเุ อกลกั ษณเ์ ฉพาะตวั ของกระบอื ปลกั
ด้วยเทคโนโลยีไบโอเมตริก”
(Development of Swamp Buffalo Identification Method Using
Biometric Feature)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.วรพันธ์ คสู่ กลุ นริ ันดร์ และคณะ
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การวิจัยเชิงปฏิบัติการอย่างมีส่วนร่วมเพ่ือสุขภาวะที่ดี
ของเกษตรกร จากการใช้สารเคมีในสวนส้ม: กรณีศึกษา ต�ำบลแม่สิน
อำ� เภอศรีสชั นาลัย จงั หวัดสุโขทยั ”
(An Action Research in Participatory for well-being with the Use of
Chemical Orange Agricultural Use: A Case Study in the Measin
Subdistrict, Srisatchanalai District, Sukhothai Province, Thailand)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.พนิดา จงสขุ สมสกลุ

• ผลงานวิจัยเรื่อง “การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลของผู้สูงอายุ และข้อเสนอเพื่อการ 260
เสริมสรา้ งภาวะพฤฒิพลังของผูส้ งู อายุไทย” 265
270
(Digital Technology Utilization of Elderly and Framework for Promoting 274
Thai Active and Productive Aging) 279
286
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.พนม คลีฉ่ ายา
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การศึกษาการเปล่ียนแปลงการใช้ท่ีดินและมลพิษทางอากาศ 290
ในจังหวัดน่าน”
(A Study of Land uses Change and Air Pollution in Nan Province)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.ดรุณวรรณ กำ� ธรเกยี รติ และคณะ
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การชี้แนะผ่านส่ือเพ่ือผลักดันนโยบายสาธารณะเชิงสุขภาพ
ในประเทศไทย”
(Media Advocacy for Advancing Public Health Policy in Thailand)
โดย ผ้ชู ่วยศาสตราจารย์ ดร.ณฐั วภิ า สนิ สุวรรณ
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “การพฒั นาเครอื่ งมอื ประเมนิ และยทุ ธศาสตรเ์ สรมิ สรา้ งผลลพั ธ์
การเรียนรู้ สำ� หรบั นักศึกษาระดับปรญิ ญาตรี สาขาวชิ าวิศวกรรมศาสตร”์
(Development of an Instrument for the Assessment and Strategies
for Enhancing Learning Outcomes of Undergraduate Engineering
Students)
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.บรุ ทนิ ขำ� ภริ ฐั และ รองศาสตราจารย์ ดร.ภทั ราวดี มากมี
• ผลงานวิจัยเรื่อง “การวิจัยและพัฒนาโปรแกรมการเสริมสร้างทักษะด้านการ
ให้การปรึกษา ส�ำหรับครูประจำ� ช้ันระดับประถมศึกษา เขตพ้ืนท่ีภาคเหนือของ
ประเทศไทย”
(Research and Development of the Counseling Skills Strengthening
Program for Elementary School Teachers, Northern Thailand)
โดย ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.วีรวรรณ วงศป์ ิน่ เพช็ ร์ และคณะ
• ผลงานวิจัยเร่ือง “การพัฒนาหุ่นยนต์แบบมีปฏิสัมพันธ์ตามแนวคิดเกมเป็นฐาน
ร่วมกับโมบายแอปพลิเคชัน เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดและความยึดม่ันผูกพัน
ในการเรียนรูส้ �ำหรบั ผู้เรยี นในระดับประถมศกึ ษา”
(A Development of Interactive Robot Based on Game-Based Learning
and Use of Mobile Application to Enhance Thinking Skills and Learning
Engagement of Elementary School Students)
โดย ศาสตราจารย์ ดร.เนาวนติ ย์ สงคราม
และ ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.เกริก ภิรมย์โสภา
• ผลงานวจิ ยั เรอ่ื ง “การยกระดบั ผลการปฏบิ ตั งิ านและการทำ� งานแบบมคี วามหมาย
ของครูระดับมธั ยมศกึ ษาด้วยโปรแกรมการปั้นสรรงาน”
(Development of a Job Crafting Program to Enhance the Performance
and Meaningful Work for the High School Teachers)
โดย ดร.ชยั ยุทธ กลบี บวั และ นางสาวปาริฉตั ร ปติ สิ ุทธิ

รางวลั วิทยานพิ นธ์ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 305
ประกาศสำ�นกั งานการวจิ ัยแหง่ ชาติ 309
เร่อื ง รางวลั การวจิ ัยแห่งชาติ : รางวลั วทิ ยานพิ นธ์ 313
ประจำ�ปงี บประมาณ 2565
317
รางวลั ระดับดเี ดน่ 321
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “ผลของการออกก�ำลังกายตามความต้องการและการปรับ 325
การท�ำงานของระบบโมโนเอมีนในการป้องกันระบบประสาทของหนูเพศผู้
ท่ถี ูกกระตุ้นใหเ้ กิดความเครยี ด” 329
(Neuroprotective Effects of Voluntary Exercise and Monoaminergic
Modulators on Stressed Male Rats)
โดย ดร.ศราวธุ ลาภมณยี ์
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “การประดิษฐ์อนุภาค อสมมาตรนาโนยานูซ และอนุภาค
นาโนแซทเทลิ ไลต์ เพือ่ นำ� สง่ สารชวี โมเลกุล และรักษาโรคมะเร็ง”
(NanoJanus and Nanosatellite Assembly for Biomolecular Delivery
and Cancer Therapeutics)
โดย ดร.กนกวรรณ ศันสนะพงษ์ปรชี า
• วทิ ยานพิ นธ์ เรอ่ื ง “มหาปราตหิ ารยสตู รในคัมภรี ต์ ้นฉบับจากกิลกติ : ฉบับช�ำระ
เชงิ วพิ ากษ์ การแปลและการวิเคราะหต์ วั บท”
(The Mahapratiharyasutra in the Gilgit Manuscripts: A Critical Edition,
Translation and Textual Analysis)
โดย ดร.ณชั พล ศริ ิสวัสด์ิ
รางวลั ระดับดีมาก
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “อุปกรณ์ก�ำเนิดสัญญาณเทระเฮิรตซ์และพลาสโมนิกส์
โดยเทคโนโลยีกราฟนี บนเกรตติ้งระดบั นาโน”
(Graphene on Nanoscale Gratings for THz Electron-beam Radiation
and Plasmonics)
โดย ดร.ขวญั ชยั ตนั ติวณิชพันธุ์
• วทิ ยานพิ นธ์ เรอื่ ง “การตัดตอ่ พนั ธุกรรมแบคทีเรียโปรไบโอติกส์เพอื่ สร้างโปรตีน
เส้นใยลกู ผสมเพ่ือใช้เปน็ แพลตฟอรม์ ส�ำหรับการวินิจฉยั และรกั ษาโรคในล�ำไส้”
(Engineered Curli-Expressing Probiotic Bacteria as a Platform for
Therapeutics and Diagnostics)
โดย ดร.พเิ ชฐ ประเวศโชตินันท์
• วิทยานิพนธ์ เรื่อง “ผลของตัวยับยั้งการฟิชชันและตัวกระตุ้นการฟิวชันของ
ไมโทคอนเดรียต่อการท�ำงานของหัวใจในหนูปกติและหนูอ้วนที่เกิดภาวะ
กลา้ มเนือ้ หัวใจขาดเลือดแลว้ มเี ลอื ดกลบั มาเลย้ี งใหม่”
(The Effects of Mitochondrial Fission Inhibitor and Mitochondrial
Fusion Promoter on Cardiac Function in Lean and Obese Rats with
Cardiac Ischemia-Reperfusion Injury)
โดย ดร.ชโยดม มณีโชติ
• วิทยานิพนธ์ เรือ่ ง “สารเคมอี นิ ทรยี ท์ ค่ี วบคมุ ไดด้ ว้ ยแสงเพือ่ ใช้ในการจับโปรตนี
สองชนิดภายในเซลล์สิ่งมีชวี ิต”
(Optochemical Tools for Protein Dimerization in Living Cells)
โดย ดร.ชณทั อ้นบางเขน

• วิทยานิพนธ์ เรื่อง “การพัฒนาวัคซีนอนุภาคนาโนแบบเกาะติดเย่ือเมือก 333
เพอ่ื ป้องกนั โรคคอลมั นารสิ ในปลาทบั ทิม” 337
341
(Development of Mucoadhesive Nanovaccine Against Columnaris 345
Disease in Red Tilapia (Oreochromis sp.))
349
โดย สัตวแพทยห์ ญิง ดร.สริ ิกร กิติโยดม 352
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “การศึกษาผลกระทบของการเติมโลหะหายากที่มีต่อ
คุณลักษณะของพลาสมา่ ในกระบวนการเชอื่ มอารก์ โลหะแกส๊ คลมุ ” 358
(Influence of Rear Earth Metal on Plasma Characteristics in Gas Metal
Arc Welding Process)
โดย ดร.ฐิตนิ นั ท์ มที อง
• วทิ ยานพิ นธ์ เรือ่ ง “จิตรกรรมในหนังสอื บดุ : ภาพสะทอ้ นความคิด สงั คม และ
ภมู ิปัญญาช่าง ชว่ งพทุ ธศตวรรษที่ 25”
(Paintings on the Manuscripts in Southern Thailand and Its Reflection
of People, Society and Artisans during the 20th Century AD)
โดย ดร.จุฑารัตน์ จิตโสภา
• วทิ ยานพิ นธ์ เรื่อง “ขอ้ เสนอทางกฎหมายเพื่อรองรับการท�ำข้อตกลงเชิงอนรุ ักษ์
ในประเทศไทย : การศึกษากฎหมายเปรยี บเทียบ”
(A Legal Proposal for the Creation of Conservation Agreements in
Thailand: A Comparative Study)
โดย ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.สรุ ศักด์ิ บุญเรือง
รางวลั ระดบั ดี
• วทิ ยานพิ นธ์ เรอื่ ง “การพฒั นาระบบไฮบรดิ เชงิ ควอนตมั โดยใชส้ นามความเครยี ด
เชอื่ มตอ่ ระบบเรโซเนเตอรเ์ ชงิ กลในเพชรผลกึ เดย่ี ว และระบบควิ บติ ไนโตรเจนแว
แคนซีเซ็นเตอร”์
(Strain-coupled Hybrid Devices Based on Single-crystal Diamond
Mechanical Resonators and Nitrogen-vacancy Center Qubits)
โดย ดร.ปรตี ิ โอวาทชัยพงศ์
• วทิ ยานพิ นธ์ เรอื่ ง “คณุ ลักษณะของการตอบสนองเชงิ ความร้อนในกระบวนการ
รกั ษาดว้ ยไมโครเวฟโดยใชท้ อ่ นำ� คลน่ื ในเนอ้ื เยอื่ ตบั : โมเดลไบโอฮตี ทม่ี เี สน้ เลอื ด
ใหญ่ฝังอยู่ & โมเดลตบั ที่พจิ ารณาเปน็ วัสดุพรนุ ”
(The Characteristics of Thermal Respond during Microwave Ablation
Process using Slot Antenna in Liver Tissue: Bioheat Model Embedded
with Large Blood Vessels & Porous Liver Model)
โดย ดร.วฒุ พิ งษ์ ปรีชาพลกลุ
• วิทยานิพนธ์ เรื่อง “ดวงจันทร์นอกระบบสุริยะสู่โครงสร้างกาแล็กซี การศึกษา
ดว้ ยความแมน่ ยำ� สูงดว้ ยเทคนคิ ไมโครเลนส์และการผ่านหนา้ ”
(Exomoons to Galactic Structure: High Precision Studies with the
Microlensing and Transit Methods)
โดย ดร.ศภุ ชัย อาวิพนั ธุ์

• วิทยานิพนธ์ เรื่อง “การประดิษฐ์ การศึกษาลักษณะเฉพาะและการตอบสนอง 362
ทางแม่เหล็กของวัสดไุ ฮบริดเส้นใยจากแบคทเี รยี ” 366

(Fabrication, Characterization and Properties of Magneto-responsive 370
Hybrid Materials Based on Bacterial Cellulose) 374
378
โดย ดร.นิภาพร ศรีพลาย
• วทิ ยานิพนธ์ เรอ่ื ง “การผลติ แอนตบิ อดีจ๋ิวซง่ึ โมเลกลุ ถูกสงั เคราะหใ์ หเ้ หมือนกบั 382
โมเลกลุ แอนตบิ อดขี องมนษุ ยแ์ ละแอนตบิ อดสี ายเดย่ี วของมนษุ ยท์ สี่ ามารถลบลา้ ง 386
หนา้ ทขี่ องโปรตนี เอนเอส 4 บี และเอนเอส 5 เอ ของไวรสั ตับอักเสบซี” 390
(Production of Cell Penetrable Humanized-Nanobodies and Human
Single Chain Antibodies that Neutralize Hepatitis C Virus NS4B and
NS5A Functions)
โดย ดร.กิตติรฐั กลับอำ� ไพ
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “ความแตกต่างระหว่างเพศในการควบคุมการท�ำงานของ
เนอ้ื เย่อื ไขมัน”
(Sex Differences in the Control of Adipose Tissue Function)
โดย ดร.นายแพทย์ กษดิ ์ิภคั ไกแ่ ก้ว
• วทิ ยานพิ นธ์ เรอื่ ง “การคน้ พบรเี ซปเตอรข์ องไขห้ วดั ใหญค่ า้ งคาวโดยใชเ้ ทคโนโลยี
CRISPR-Cas9 Screening : ทา้ ทายกลไกการติดเชอ้ื ไขห้ วัดใหญท่ ว่ั ไป”
(CRISPR-Cas9 Screening Uncovers Bat Influenza A Virus Receptor:
Challenging the Influenza Dogma)
โดย ดร.ทพิ ยร์ ำ� ไพ ธรรมมงกุฎ
• วทิ ยานิพนธ์ เรอื่ ง “การออกแบบเชงิ โครงสรา้ งและการปรบั ปรุงคณุ สมบัตฟิ ิลม์
บางของวัสดรุ พู รุนโครงผลกึ ผสมโลหะและสารอินทรยี ์ จากการสร้างองค์ความรู้
พ้ืนฐานเชิงลกึ สกู่ ารพัฒนาเพ่ือการประยกุ ต์ใชป้ ระโยชนจ์ รงิ ”
(Structural Design and Modification of Surface Anchored Metal-Organic
Frameworks: From Fundamental Study towards Applications)
โดย ดร.สุทธพิ งษ์ วรรณไพบลู ย์
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “การออกแบบโครงสร้างโลหะที่มีรูพรุนส�ำหรับประยุกต์ใช้
ทางเคมีไฟฟา้ ”
(Design of Porous Material for Electrochemical Applications)
โดย ดร.สรรเพชญ อัศวภาณุมาศ
• วทิ ยานพิ นธ์ เรอ่ื ง “การพฒั นาเซนเซอรท์ างเคมไี ฟฟา้ รว่ มกบั การใชว้ สั ดคุ ารบ์ อน
รูปแบบตา่ ง ๆ”
(The Development of Electrochemical Sensors Based on the Use of
Different Forms of Carbon Materials)
โดย ดร.กอบัว ไชยศวิ ามงคล
• วิทยานิพนธ์ เรื่อง “การศึกษาลักษณะพันธุกรรมและการพัฒนาวัคซีนต่อ
เชื้อไวรสั พอรซ์ ายน์เดลตา้ โคโรนา่ ”
(Genetic Characterization and Vaccine Development Against Porcine
Deltacoronavirus)
โดย ดร.เกพลี แสง-ชูโต

• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “การขจัดไฮโดรเจนซัลไฟด์โดยไนเทรตรีดิวซ์ซิงและซัลไฟด์ 394
ออกซไิ ดซิงแบคทีเรยี ในถังปฏิกรณช์ ีวภาพไรอ้ อกซิเจน” 398
402
(Hydrogen Sulfide Removal by Nitrate Reducing and Sulfide Oxidizing
Bacteria in Anoxic Bioreactors) 406
410
โดย ดร.วรรณพร วัฒน์สนุ ธร 414
• วทิ ยานพิ นธ์ เรอ่ื ง “การจำ� ลองแบบสมรรถนะเชอ้ื เพลงิ ของเชอื้ เพลงิ ออกไซดผ์ สม
ที่มคี า่ เบิร์นอัปสงู สำ� หรบั Hard Spectrum LWRs” 418
(Fuel Performance Modeling of High Burnup Mixed Oxide Fuel for Hard 422
Spectrum LWRs)
โดย ดร.ญาณนิ สุขใจ
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “การศึกษาผลของสนามแม่เหล็กท่ีมีต่อปฏิกิริยาการเติม
กา๊ ซไฮโดรเจนของกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดโ์ ดยใชต้ วั เรง่ ปฏกิ ริ ยิ าเหลก็ และทองแดง
บนตัวรองรับซลิ ิกาเมโซพอรช์ นิด MCM-41”
(Effect of the External Magnetic Field on Carbon Dioxide Hydrogenation
Over Iron and Copper Loaded on MCM-41 Mesoporous Silica Catalysts)
โดย ดร.ศริ ภัสสร เกยี รติพ่ึงพร
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “สภาวะน่าสบายของผู้สูงอายุไทยส�ำหรับศูนย์ผู้สูงอายุแบบ
ปรับอากาศ”
(Thermal Comfort of the Thai Elderly for the Air-Conditioned Space
of Adult Day Care Center)
โดย ผ้ชู ่วยศาสตราจารย์ ดร.ชอ่ เพชร พานระลึก
• วิทยานิพนธ์ เรอื่ ง “การสร้างสรรคเ์ พลงกลองอาเซยี น”
(A Composition of Glong Asean)
โดย ผชู้ ่วยศาสตราจารย์ ดร.รังสรรค์ บวั ทอง
• วิทยานิพนธ์ เรอ่ื ง “วัฒนธรรมทางกฎหมาย หลักความชอบดว้ ยกฎหมาย และ
การพจิ ารณาฐานความชอบดว้ ยกฎหมายของการกระทำ� ทางปกครองในประเทศ
อังกฤษและออสเตรเลีย”
(Legal Culture, Legality and the Determination of the Grounds of
Judicial Review of Administrative Action in England and Australia)
โดย ดร.วรพล มาลสุขมุ
• วทิ ยานพิ นธ์ เรอ่ื ง “ชนชนั้ นำ� ระบอบทหาร และการกำ� หนดนโยบายตา่ งประเทศ
ของไทย”
(Domestic Elites, Military Regimes, and Thai Foreign Policy - Making)
โดย ดร.ณัฐพร สทิ ธแิ พทย์
• วิทยานิพนธ์ เรอื่ ง “ความขัดแย้งในการใชท้ รัพยากรประมง : กรณีศึกษาวถิ กี าร
ดำ� รงอยู่กับความขดั แย้งของชาวประมงชายฝง่ั ”
(Conflicts Over Fishery Resources: Case Study of Coastal Fisherman’s
Livelihood and Conflicts)
โดย ดร.พัชราภา ตนั ตราจนิ

• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “การคา้ ระหว่างประเทศ การเจรญิ เตบิ โตทางเศรษฐกิจ และ 426
ความเท่าเทยี ม : 4 บทความ” 430
434
(Trade, Growth, and Equity: Four Essays) 437
โดย ดร.วรรณพงษ์ ดรุ งคเวโรจน์ 443
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “ผลกระทบของการลงทุนในเด็กปฐมวัยต่อพัฒนาการของ 447
เด็กปฐมวัยในชนบทไทย” 451
(Impacts of Early Childhood Investment on Child Development: 455
An Evidence from Rural Thailand)
โดย ดร.วษิ ุวรรต ชูจนั ทร์
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “งานศึกษาเกี่ยวกับการเป็นผู้ประกอบการและการพัฒนา
เศรษฐกจิ : กรณศี กึ ษาของไทย”
(Essays on Entrepreneurship and Economic Development: Evidence
from Thailand)
โดย ดร.กิตติพงษ์ เรือนทพิ ย์
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “ขแมร์ที่แลเห็น : การอพยพย้ายถิ่นฐานและการด้นสด
ขององคค์ วามรูท้ างโหราศาสตรแ์ ละเทคนคิ การพยากรณใ์ นกรงุ พนมเปญ”
(Khmer Ways of Seeing: Migration and Divinatory Improvisation in
Phnom Penh)
โดย ดร.ปณุ ณฑรยี ์ เจยี วิริยบญุ ญา
• วิทยานพิ นธ์ เรอื่ ง “ปฏิบัติการในชมุ ชนชายแดนรัฐจัดตงั้ บนพื้นทีช่ ายแดนไทย-
กมั พชู า”
(Practices in a State-Established Border Community in a Thai-
Cambodian Border Area)
โดย ดร.จตุพร ดอนโสม
• วิทยานิพนธ์ เรื่อง “การพัฒนาแบบจ�ำลองการประเมินเทคโนโลยีการเดินทาง
อจั ฉรยิ ะ”
(The Development of an Intelligent Travel Technology Assessment
Model (ITTAM))
โดย ดร.นภดล เผา่ เสถยี รพันธ์
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “การออกแบบและพัฒนากระบวนทัศน์ด้านการรักษาความ
ปลอดภยั ทกี่ ำ� หนดโดยซอฟตแ์ วรส์ นบั สนุนเทคโนโลยีเอ็นเอฟวีและเอสดีเอน็ ”
(Moving Towards Software-Defined Security in the Era of NFV and SDN)
โดย ดร.มลธดิ า ภทั รนนั ทกุล
• วิทยานิพนธ์ เรื่อง “การวิเคราะห์ใบหน้าด้วยการเรียนรู้เชิงลึกและคุณสมบัติ
เชิงพน้ื ทจ่ี ากจดุ สังเกตบนใบหนา้ ”
(Facial Analysis with Deep Learning and Auxiliary Spatial Features
from Facial Landmarks)
โดย ดร.กฤตภาส สงศรอี นิ ทร์

• วทิ ยานพิ นธ์ เรอื่ ง “การเรยี นรจู้ ากขอ้ มลู ทไี่ มส่ มดลุ : การสมุ่ ตวั อยา่ งโดยพจิ ารณา 459
จากการทบั ซอ้ นของกลุ่มส�ำหรับการจ�ำแนกข้อมลู ท่ไี ม่สมดลุ ” 463
467
(Learning from Class-Imbalanced Data: Overlap-Driven Resampling 471
for Imbalanced Data Classification) 475

โดย ดร.ภัทรมน วุฒพิ ทิ ยามงคล 481
• วิทยานิพนธ์ เรื่อง “การพัฒนารูปแบบจ�ำลองการวิเคราะห์ข้อมูลส�ำหรับการ
บริหารจัดการงานโครงการซอฟตแ์ วร์”
(Developing Analytics Models for Software Project Management)
โดย ดร.มรกต เชดิ เกียรตกิ ุล
• วทิ ยานพิ นธ์ เรอื่ ง “การสรา้ งแบบจำ� ลองการระบาดแมลงศตั รขู า้ วในประเทศไทย
โดยใช้การรวมกันของข้อมูลดาวเทียมหลายช่วงเวลาและเทคนิควิธีการเรียนรู้
ของเครือ่ ง”
(Modeling Rice Pest Occurrence in Thailand Using a Combination of
Satellite Time Series and Machine Learning)
โดย ดร.สุกจิ สกาวแสง
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “การแทรกกิจกรรมทางกายระหว่างการนั่งเนือยนิ่งต่อเนื่อง
เป็นระยะเวลานานและการตอบสนองของเมตาบอลิซึมหลังอาหารในผู้ชาย
เชอื้ ชาติจีนท่ีมีภาวะอ้วนลงพงุ ”
(Interrupting Prolonged Sitting and Postprandial Metabolic Responses
in Young Chinese Men with Central Obesity)
โดย ดร.วริศ วงศ์พิพิธ
• วิทยานิพนธ์ เร่ือง “สภาพแวดลอ้ มการเรียนรูแ้ บบดม่ื ด่�ำเสมือนจรงิ ด้วยการเล่า
เรือ่ งดจิ ทิ ลั เพอ่ื ส่งเสริมการเรยี นร้เู ชงิ ลกึ ของนักศกึ ษาระดบั ปรญิ ญาตร”ี
(Virtual Immersive Learning Environment Based on Digital Storytelling
to Enhance Deeper Learning for Undergraduate Students)
โดย ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.ธาดา จันตะคุณ

ภาคผนวก

นกั วิจัยดเี ดน่ แหง่ ชาติ
ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

นกั วิจยั ดเี ด่นแหง่ ชาติ
ประจำ�ปงี บประมาณ 2565

ศาสตราจารยพ์ ิเศษ
ดร.เดวิด จอห์น รูฟโฟโล

ดร.อดสิ ร เตอื นตรานนท์
ศาสตราจารย์
ดร.อรัญ อนิ เจริญศกั ด์ิ

ศาสตราจารย์ สัตวแพทย์หญงิ
ดร.รุ่งทพิ ย์ ชวนชนื่
รองศาสตราจารย์
ไตรรตั น์ จารุทศั น์

ศาสตราจารย์
ณรงค์ ใจหาญ
ศาสตราจารย์
ดร.บรรเจดิ สงิ คะเนติ
ศาสตราจารย์
ดร.รุธิร์ พนมยงค์
รองศาสตราจารย์
ดร.วธนน์ วิริยสิทธาวัฒน์
ศาสตราจารย์กิตติคณุ
ดร.ไพฑูรย์ สินลารัตน์

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ประกาศสานกั งานการวจิ ัยแห่งชาติ
เรอ่ื ง รางวัลการวจิ ยั แห่งชาติ : รางวลั นกั วิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจาปีงบประมาณ ๒๕๖๕

----------------------------------------------------------
ตามที่ สานักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ได้ประกาศเชิญชวนให้องค์กร และหน่วยงานต่าง ๆ
เสนอชื่อบุคคล ซึ่งเป็นนักวิจัยท่ีได้อุทิศตนเพ่ืองานวิจัยอย่างต่อเน่ืองในเร่ืองใดเรื่องหน่ึง หรือหลายเร่ือง
ในกลุ่มวิชาการ หรือสหวิทยาการ มีจริยธรรมของนักวิจัยครบถ้วน สมบูรณ์ มีผลงานเป็นท่ีประจักษ์จนเป็น
ท่ียอมรับและยกย่องในวงวิชาการนั้น ๆ สมควรเป็นแบบอย่างแก่นักวิจัยอื่น เพื่อขอรบั รางวัลการวิจัยแห่งชาติ :
รางวลั นักวจิ ัยดเี ดน่ แห่งชาติ ประจาปีงบประมาณ ๒๕๖๕ น้นั
ในการนี้ วช. ได้พิจารณานกั วิจัยท่ีได้รับการเสนอชือ่ เพ่ือขอรับรางวัลฯ เสร็จสิน้ เรียบรอ้ ยแล้ว
และอนุมัติให้รางวัลการวิจัยแหง่ ชาติ : รางวัลนักวจิ ัยดีเด่นแห่งชาติ ประจาปีงบประมาณ ๒๕๖๕ โดยเห็นควร
ยกย่องเชิดชูเกียรตินักวิจัยและประกาศเกียรติคุณเป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ จานวน ๑๐ ท่าน ใน ๗ สาขา
วิชาการ ดังน้ี
๑. ศาสตราจารย์พเิ ศษ ดร.เดวิด จอหน์ รฟู โฟโล

แห่ง คณะวทิ ยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหดิ ล
(สาขาวิทยาศาสตร์กายภาพและคณติ ศาสตร์)
๒. ดร.อดสิ ร เตอื นตรานนท์
แห่ง ศูนย์เทคโนโลยีเพอ่ื ความมน่ั คงและการประยุกตเ์ ชิงพาณิชย์

สานกั งานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยแี หง่ ชาติ
(สาขาวทิ ยาศาสตรก์ ายภาพและคณติ ศาสตร์)
๓. ศาสตราจารย์ ดร.อรัญ อินเจรญิ ศักดิ์
แหง่ คณะวทิ ยาศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย
(สาขาเกษตรศาสตรแ์ ละชีววิทยา)
๔. ศาสตราจารย์ สตั วแพทย์หญงิ ดร.รุง่ ทพิ ย์ ชวนชน่ื
แห่ง คณะสตั วแพทยศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย
(สาขาเกษตรศาสตร์และชีววทิ ยา)
๕. รองศาสตราจารยไ์ ตรรัตน์ จารทุ ัศน์
แห่ง คณะสถาปตั ยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั
(สาขาปรชั ญา)

/๖. ศาสตราจารย.์ ..

20 รางวัลการวจิ ยั แห่งชาติ : รางวัลนักวิจยั ดีเดน่ แหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565

-๒- สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

๖. ศาสตราจารยณ์ รงค์ ใจหาญ
แหง่ คณะนติ ิศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์
(สาขานติ ิศาสตร์)

๗. ศาสตราจารย์ ดร.บรรเจิด สิงคะเนติ
แห่ง คณะนิตศิ าสตร์ สถาบนั บัณฑิตพัฒนบรหิ ารศาสตร์
(สาขานิตศิ าสตร์)

๘. ศาสตราจารย์ ดร.รธุ ิร์ พนมยงค์
แหง่ คณะพาณิชยศาสตรแ์ ละการบญั ชี มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์
(สาขาเศรษฐศาสตร์)

๙. รองศาสตราจารย์ ดร.วธนน์ วริ ิยสิทธาวฒั น์
แห่ง คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย
(สาขาเทคโนโลยีสารสนเทศและนเิ ทศศาสตร์)

๑๐. ศาสตราจารย์กติ ตคิ ณุ ดร.ไพฑรู ย์ สนิ ลารัตน์
แหง่ วิทยาลยั ครุศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรุ กจิ บัณฑิตย์
(สาขาการศกึ ษา)

ทั้งน้ี นักวิจัยท่ีได้รับการประกาศเกียรติคุณเป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ จะได้รับเหรียญนักวิจัย
ดีเด่นแห่งชาติ พร้อมประกาศนียบัตรเชิดชูเกียรติคุณ และเงนิ รางวัลในแตล่ ะสาขาวิชาการ ๆ ละ ๕๐๐,๐๐๐ บาท

ประกาศ ณ วนั ท่ี ๒๓ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔

(นางสาววภิ ารตั น์ ดีอ่อง)
ผอู้ านวยการสานักงานการวจิ ัยแห่งชาติ

รางวลั การวจิ ัยแหง่ ชาติ : รางวลั นกั วจิ ยั ดเี ดน่ แห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565 21

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ เกียรติคณุ ประกาศ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ราง ัวลการ ิวจัยแห่งชา ิต : รางวัลนัก ิวจัยดีเ ่ดนแห่งชาติ ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.เดวดิ จอหน์ รฟู โฟโล
ประจำ�ปีงบประมาณ 2565
นกั วิจยั ดีเดน่ แหง่ ชาติ
สาขาวิทยาศาสตร์กายภาพและคณติ ศาสตร์
ส�ำนักงานการวจิ ัยแห่งชาติ (วช.) ไดพ้ จิ ารณาเห็นวา่ “ศาสตราจารย์พเิ ศษ ดร.เดวิด จอห์น
รูฟโฟโล” แห่ง คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เป็นนักวิจัยที่ได้อุทิศตนให้กับงานวิจัย
ด้านทฤษฎีและการสร้าง ระบบจ�ำลองทางคณิตศาสตร์เก่ียวกับ “สภาพอวกาศ” อย่างยาวนาน
โดยไดผ้ ลติ ผลงานวจิ ยั ทเ่ี กย่ี วกบั การขนสง่ อนภุ าคพลงั งานสงู จากดวงอาทติ ยถ์ งึ โลก วเิ คราะหอ์ นภุ าคจาก
พายสุ รุ ยิ ะ การเปลยี่ นแปลงสนามแมเ่ หลก็ ของดวงอาทติ ยแ์ ละโลก ซง่ึ ผลงานของ ศาสตราจารยพ์ เิ ศษ
ดร.เดวดิ จอหน์ รฟู โฟโล ไดร้ บั การตพี มิ พแ์ ละเปน็ ทยี่ อมรบั ในระดบั สากลเปน็ จำ� นวนมาก และไดส้ รา้ ง
นกั วิจัยรุ่นใหมท่ ีท่ �ำงานทางด้านสภาพอวกาศอยา่ งตอ่ เน่ืองยาวนาน นอกจากนี้ ศาสตราจารย์พเิ ศษ
ดร.เดวดิ จอหน์ รฟู โฟโล ยงั เปน็ แรงขบั เคลอ่ื น ทสี่ ำ� คญั ในโครงการดา้ นสภาพอวกาศรว่ มกบั นานาชาติ
เชน่ โครงการ Latitude Survey รว่ มกบั Polar Reserach Institute of China สาธารณรฐั ประชาชนจนี
และ University of Delaware ประเทศสหรัฐอเมริกา รวมท้ังการพัฒนา Payload ในโครงการ
ภาคีความรว่ มมือด้านอวกาศของประเทศไทย (TSC) อีกด้วย
วช. จึงมีมติให้ประกาศเกียรติคุณ ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.เดวิด จอห์น รูฟโฟโล เป็น
นกั วิจัยดเี ดน่ แหง่ ชาติ ประจำ� ปีงบประมาณ 2565 สาขาวิทยาศาสตร์กายภาพและคณิตศาสตร์

22 รางวลั การวิจยั แห่งชาติ : รางวัลนกั วจิ ัยดีเด่นแหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ศาสตราจารย์พเิ ศษ ดร.เดวิด จอห์น รฟู โฟโล

1. ประวตั ิส่วนตัว 3. ประวัติการทำ�งาน
ชือ่ : นายเดวดิ จอหน์ รฟู โฟโล ตำ�แหนง่ ในปัจจบุ นั
ตำ�แหน่งทางวิชาการ : ศาสตราจารย์พเิ ศษ พ.ศ. 2562 กรรมการสภามหาวทิ ยาลยั มหิดล
วนั เดือน ปีเกดิ : 12 มีนาคม 2511 จากคณาจารยป์ ระจ�ำ
อาชพี : อาจารย์ ภาควชิ าฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์
หน่วยงานทส่ี ังกัด : มหาวทิ ยาลัยมหดิ ล จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั
สถานทตี่ ิดตอ่ : ภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ พ.ศ. 2561 กรรมการประจ�ำคณะวิทยาศาสตร์
มหาวทิ ยาลัยมหดิ ล มหาวทิ ยาลัยมหดิ ล
โทรศัพท์ (ทท่ี ำ�งาน) : 0 2201 5756 ประเภทคณาจารยป์ ระจำ�
โทรศัพท์ (มอื ถอื ) : 08 1403 8113 พ.ศ. 2547 ศาสตราจารยพ์ ิเศษ ภาควชิ าฟิสกิ ส์
โทรสาร : 0 2201 5762 คณะวิทยาศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหดิ ล
E-Mail : [email protected] ตำ�แหนง่ ในอดีต
พ.ศ. 2546 รองศาสตราจารย์พิเศษ
2. ประวตั ิการศกึ ษา ภาควชิ าฟิสิกส์ คณะวทิ ยาศาสตร์
ปี พ.ศ. ทจี่ บ วฒุ กิ ารศกึ ษา/สถานศกึ ษา/ประเทศ มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล
พ.ศ. 2528 B.S. (physics, summa cum laude), พ.ศ. 2540 รองศาสตราจารยพ์ เิ ศษ
U. of Cincinnati, USA ภาควิชาฟสิ กิ ส์ คณะวิทยาศาสตร์
พ.ศ. 2528 B.A. (mathematics, summa cum จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั
laude), U. of Cincinnati, USA พ.ศ. 2534 อาจารย์พเิ ศษ
พ.ศ. 2534 Ph.D. (physics), U. of Chicago, ภาควชิ าฟสิ ิกส์ คณะวทิ ยาศาสตร์
USA จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั

4. เครื่องราชอสิ ริยาภรณ์
-

5. ผลงานวิจยั โดยสรุป

งานวิจัยที่ท�ำร่วมกับนิสิต นักศึกษา นักวิจัยหลัง
ปริญญาเอก และผู้ร่วมงานหลายคน ตั้งแต่ปี 2534 โดย
สว่ นใหญเ่ กยี่ วกับอนภุ าคพลงั งานสูงจากอวกาศ ซ่งึ เรยี กว่า
“รังสีคอสมิก” มีอนุภาครังสีคอสมิกชนิดหนึ่งที่ปลดปล่อย
จากการระเบิดเป็นคร้ังคราวที่ผิวดวงอาทิตย์ ซ่ึงเรียกว่า
พายุสุริยะ โดยส่งผลกระทบทาง “สภาพอวกาศ” ต่อโลก
เช่น คุกคามต่อสุขภาพของนักบินอวกาศ หรือแม้แต่
ผูโ้ ดยสารเครือ่ งบินบรเิ วณขว้ั โลก เคยท�ำลายดาวเทียมและ
ยานอวกาศ หรือท�ำให้หม้อแปลงพังและไฟฟ้าดับบนโลก
ส�ำหรับปรากฏการณเ์ หลา่ น้ี ยังขาดความเขา้ ใจพ้นื ฐานทาง

รางวลั การวิจยั แห่งชาติ : รางวลั นกั วิจยั ดีเด่นแห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565 23

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

สิรินธร เพ่ือบ่งบอกลักษณะการให้สัญญาณพร้อมกันและ
ทดสอบอุปกรณ์ส�ำหรับดาวเทียม การวิเคราะห์ข้อมูล
รังสีคอสมิกพลังงานสูงจากทิศทางต่าง ๆ ด้วยข้อมูลจาก
LHAASO การจำ� ลองด้วยคอมพิวเตอร์ของการเสียพลังงาน
ของความปั่นป่วนในพลาสมาในอวกาศ และการเคลื่อนท่ี
ของอนภุ าคจากดวงอาทติ ย์ สู่โลก

7. ผลงานวจิ ัยในอนาคต

วิทยาศาสตร์ ซึ่งจะเข้าใจได้สมบูรณ์ต่อเมื่อวัดรังสีคอสมิก เราก�ำลังจะออกแบบและสร้างเคร่ืองวัดรังสีคอสมิก
อยา่ งตอ่ เนอื่ ง ทงั้ จากพนื้ โลกและจากอวกาศ และตอ้ งศกึ ษา ขนาดเล็ก เพ่ือติดตามผลกระทบของพายุสุริยะต่อ
ลกั ษณะความปน่ั ปว่ นของสนามแมเ่ หลก็ ในอวกาศ ซงึ่ กำ� หนด กมั มันตรงั สีรอบโลก สำ� หรบั ดาวเทียมวจิ ัยดวงแรกของไทย
การเคลอ่ื นทขี่ องอนภุ าครงั สคี อสมกิ เราจงึ ไดศ้ กึ ษาปรากฏการณ์ (Thai Space Consortium 1 หรือ TSC-1) ซึง่ วางแผนว่า
เหล่านี้ด้วยการสร้างสถานีตรวจวัดนิวตรอนสิรินธร ที่ยอด จะโคจรข้ามข้ัวโลก ในระยะต่อไป ประเทศไทยมีแผนท่ีจะ
ดอยอินทนนท์ การวัดรังสีคอสมิกจากทวีปแอนตาร์กติกา พัฒนายานอวกาศท่ีจะโคจรรอบดวงจันทร์ (ยาน TSC-2)
การวิเคราะห์ข้อมูลจากยานอวกาศ และการคิดทฤษฎีและ ภายใน 7 ปขี า้ งหนา้ จงึ ตง้ั ใจทจ่ี ะพฒั นาเครอื่ งวดั รงั สคี อสมกิ
การจ�ำลองด้วยคอมพวิ เตอร์ (รูปที่ 1) ส�ำหรบั ยานนดี้ ้วย

6. ผลงานวจิ ยั ทก่ี ำ�ลงั อยใู่ นระหวา่ งดำ�เนนิ การ เราจะต่อยอดจากผลงานท่ีผ่านมา โดยวิเคราะห์
ทีมเราก�ำลังด�ำเนินงานวิจัยทางฟิสิกส์อวกาศ เช่น ข้อมูลจากยาน Parker Solar Probe (PSP) ขององค์กร
NASA เพม่ิ เตมิ ขณะยานนผ้ี า่ นยง่ิ ใกลก้ บั ดวงอาทติ ย์ พรอ้ ม
การพัฒนาเคร่ืองวัดอนุภาคพลังงานสูงส�ำหรับดาวเทียม กบั ขอ้ มูลจากยานอวกาศอนื่ ๆ
TSC-1 การวิเคราะห์ข้อมูลความปั่นป่วนในลมสุริยะใกล้
ดวงอาทติ ย์ จากยานอวกาศ PSP และในลมสรุ ยิ ะใกลโ้ ลก นอกจากการดูแลและวิเคราะห์ข้อมูลจากสถานี
จากยาน MMS การวเิ คราะหจ์ ำ� นวนรงั สคี อสมกิ จากทศิ ทาง ตรวจวัดนวิ ตรอนสริ ินธร ณ ยอดดอยอนิ ทนนท์ เราไดน้ �ำทีม
ตา่ ง ๆ ในอวกาศดว้ ยขอ้ มลู จากสถานตี รวจวดั นวิ ตรอนสริ นิ ธร นกั วจิ ยั จากสป่ี ระเทศ (ไทย ญป่ี นุ่ เกาหลใี ต้ และออสเตรเลยี )
การวเิ คราะหพ์ ลงั งานรงั สคี อสมกิ ดว้ ยขอ้ มลู จากสถานตี รวจ โดยไดร้ บั การสนบั สนนุ ระยะ 10 ปจี าก Australian Antarctic
วัดนิวตรอนและมิวออนต่าง ๆ การเตรียมเครื่องตรวจวัด Division (AAD) เพ่ือดูแลและปรับปรุงเคร่ืองตรวจวัด
นิวตรอนเพ่ือไปเกาะฮาวายและเตรียมลงเรือในอนาคต นิวตรอนและอนุภาคมิวออน ณ Mawson Station ทวีป
การใช้หัววัดอนุภาคมีประจุร่วมกับสถานีตรวจวัดนิวตรอน แอนตาร์กติกา ซึ่งเป็นการ “ส่งออก” เทคนิคที่เราพัฒนา
ในไทยไปสตู่ า่ งประเทศ

เราได้รับเชิญให้ร่วมในโครงการ LHAASO ซึ่งมี
เครอ่ื งวดั รงั สคี อสมกิ ยกั ษใ์ หญ่ขนาด~1ตร.กม.ในประเทศจนี
โดยวิเคราะห์ขอ้ มลู เพอ่ื ศึกษารงั สีคอสมกิ จากทศิ ทางต่าง

24 รางวลั การวจิ ัยแห่งชาติ : รางวลั นกั วิจัยดเี ด่นแห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

8. ผลงานวจิ ัยเด่น สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

• การพัฒนาแบบจ�ำลอง Monte Carlo ส�ำหรับ
ปฏิกิริยานิวเคลียร์ของรังสีคอสมิกในบรรยากาศโลก และ
การวัดอนุภาคทุติยภูมิในเคร่ืองตรวจวัดนิวตรอน ซ่ึง
สอดคล้องมากกับผลการวดั ทีด่ อยอนิ ทนนท์

• จากวิเคราะห์ข้อมูลของยานอวกาศ Parker
Solar Probe ของ NASA ซ่ึงเป็นยานแรกท่ีผ่านใกล้
ดวงอาทติ ย์ เราไดเ้ สนอทมี่ าของพลงั งานความปน่ั ปว่ นอนั สงู
ในลมสุริยะ เน่ืองจากความไม่เสถียรท่ีเกิดจากความเฉือน
ระหวา่ งเชือกฟลกั ซต์ า่ ง ๆ ในลมสุริยะ ซง่ึ ไดร้ บั ความสนใจ
และ “แข่งขัน” อยูก่ บั ทฤษฎีอืน่ (รปู ท่ี 4)

• การพัฒนาสมการ และวิธีการแก้สมการด้วย 9. การนำ�ผลงานวจิ ยั ไปใชป้ ระโยชนใ์ นมติ ติ า่ ง ๆ
คอมพิวเตอร์ เพ่ืออธิบายการเคลื่อนท่ีของอนุภาคพลังงาน  เชงิ ชุมชน/สงั คม
สูงจากดวงอาทิตย์มาถึงโลก  เชงิ วชิ าการ
การพัฒนาความสามารถด้านวิจัยฟิสิกส์อวกาศ
• การคิดและพัฒนาวิธีวิเคราะห์ข้อมูลอนุภาค
พลังงานสูงจากพายุสุริยะ จนสามารถหาอัตราต่อเวลาท่ี ส�ำหรับนักวิจัยรุ่นใหม่ นักศึกษาระดับปริญญาตรี-โท-เอก
อนุภาคถกู เร่งโดยพายสุ ุริยะได้ และนักเรียน โดยให้มีสวนร่วมในการแกปญหาทางวิจัย
การให้ความรู้กับประชาชนด้านดาราศาสตร์และอวกาศ
• การศกึ ษาผลกระทบของคลนื่ กระแทกตอ่ อนภุ าค การท�ำโครงการวัดรังสีคอสมิก จนสามารถเฝ้าสถานการณ
รงั สคี อสมกิ ซงึ่ สามารถใชใ้ นการพยากรณล์ ว่ งหนา้ กอ่ นคลนื่ สภาพอวกาศไดต้ ลอดเวลา และการสรา้ งผลงานทถี่ กู อา้ งองิ
กระแทกจากพายุสุริยะจะกระทบกบั โลก อย่างกวา้ งขวางในเชงิ วชิ าการ

• การอธบิ าย “dropouts” ในอนุภาคพลงั งานสูง 10. ขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบายทเี่ สนอแนะ
จากดวงอาทติ ย์ ในรปู ของโครงสรา้ งความปน่ั ปว่ นทมี่ ี wave ใหแ้ กร่ ฐั บาล/กระทรวงตา่ ง ๆ และภาคเอกชน
vectors ตั้งฉากกับสนามแม่เหล็กเฉลย่ี เพอื่ นำ�ไปใชว้ างนโยบายพฒั นา หรอื แกป้ ญั หา

• การคิดข้อสมมติฐาน random ballistic มีข้อเสนอส�ำหรับการพิจารณาอนุมัติทุนวิจัย ว่าไม่
decorrelation ส�ำหรับการค�ำนวณสัมประสิทธ์ิการฟุ้ง ควรเน้นแผนท่ีน�ำทาง (roadmap) มากจนเกินไป เพราะ
ของเส้นสนามแม่เหล็กและอนุภาคพลังงานสูงในสนาม แผนใด ๆ มกั จะรา่ งตามความถนดั ของผรู้ า่ ง แตถ่ า้ ใหโ้ อกาส
แม่เหล็กปั่นป่วน กับผู้ขอทนุ ท่เี สนอความคดิ ใหม่ แบบ bottom-up อาจจะ
ได้ความคิดนอกกรอบที่มีประโยชน์มหาศาล งานวิจัยท่ีนํา
• เป็นแกนน�ำในการจัดตั้งสถานีตรวจวัดนิวตรอน ทางโดยความใฝรู (curiosity-driven research) เปนวิธี
สิรินธร ณ ยอดดอยอินทนนท์ เพื่อวัดรังสีคอสมิกอย่าง ทด่ี ที สี่ ดุ ทจ่ี ะพฒั นาความสามารถในการคดิ ทางวทิ ยาศาสตร์
ตอ่ เนอ่ื ง โดยเปน็ สถานปี ระเภทนท้ี วี่ ดั รงั สคี อสมกิ ทมี่ พี ลงั งาน
สูงสุดของโลก

• การคิดวิธีวิเคราะห์ฮิสโตแกรมของช่วงเวลา
ระหวา่ งการวดั นวิ ตรอนในเครอื่ งตรวจวดั นวิ ตรอน โดยลบผล
จาก chance coincidences จนให้ขอ้ มูลเกย่ี วกบั พลงั งาน
ของรงั สคี อสมกิ ซง่ึ นบั เปน็ ครงั้ แรกทวี่ ดั ไดใ้ นสถานตี รวจวดั
นวิ ตรอนทั่วโลก

รางวัลการวิจัยแหง่ ชาติ : รางวัลนักวิจยั ดีเดน่ แหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 25

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ เกยี รติคณุ ประกาศ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ราง ัวลการ ิวจัยแห่งชา ิต : รางวัลนัก ิวจัยดีเ ่ดนแห่งชาติ ดร.อดิสร เตอื นตรานนท์
ประจำ�ปีงบประมาณ 2565
นกั วจิ ยั ดเี ดน่ แหง่ ชาติ
สาขาวิทยาศาสตรก์ ายภาพและคณิตศาสตร์
ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ได้พิจารณาเห็นว่า “ดร.อดิสร เตือนตรานนท์” แห่ง
ส�ำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ เป็นนักวิจัยที่ได้อุทิศตนให้กับงานวิจัยมา
อย่างต่อเน่ือง เป็นระยะเวลายาวนานกว่า 20 ปี มีผลงานวิจัยท่ีได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสาร
วชิ าการระดบั สงู และไดร้ บั การอา้ งองิ อกี เปน็ จำ� นวนมาก ดร.อดสิ ร เตอื นตรานนท์ เปน็ ผบู้ กุ เบกิ งานวจิ ยั
หลายด้าน ได้แก่ ด้านไมโครและนาโนเซนเซอร์ ด้านระบบของไหลจุลภาคและห้องปฏิบัติการบน
ชิพ (chip) ด้านเทคโนโลยีการพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์ และเป็นผู้บุกเบิกงานและก่อตั้งศูนย์นวัตกรรม
ดา้ นการพมิ พอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ ละอเิ ลก็ ทรอนกิ สอ์ นิ ทรยี ์ และกอ่ ตง้ั หอ้ งปฏบิ ตั กิ ารวจิ ยั ดา้ นวสั ดแุ กรฟนี
ซงึ่ เปน็ หอ้ งปฏบิ ตั กิ ารแหง่ แรกในประเทศไทย ทสี่ ามารถสงั เคราะหแ์ ละ จดสทิ ธบิ ตั รดา้ นการสงั เคราะห์
แกรฟีนท้ังในและต่างประเทศ สามารถยกระดับงานวิจัยด้านแกรฟีนและวัสดุศาสตร์ของประเทศ
นอกจากนี้ยังต้ังศูนย์เทคโนโลยีเพื่อความมั่นคงของประเทศและการประยุกต์เชิงพาณิชย์ (NSD)
เพ่ือขับเคลอ่ื นดา้ นความม่นั คง การปอ้ งกนั ประเทศ และประโยชน์ของพลเรอื น
วช. จึงมีมติให้ประกาศเกียรติคุณ ดร.อดิสร เตือนตรานนท์ เป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ
ประจำ� ปงี บประมาณ 2565 สาขาวทิ ยาศาสตร์กายภาพและคณิตศาสตร์

26 รางวลั การวจิ ัยแหง่ ชาติ : รางวัลนกั วจิ ัยดีเดน่ แห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ดร.อดิสร เตือนตรานนท์

1. ประวัติส่วนตัว 3. ประวตั กิ ารทำ�งาน
ช่ือ : นายอดิสร เตือนตรานนท์
ตำ�แหนง่ ทางวิชาการ : นกั วิจยั อาวุโส ระดบั นักวิจยั ตำ�แหน่งในปัจจบุ นั
ระดับ ๔ สวทช. เทยี บเท่าระดับศาสตราจารย์
วนั เดอื น ปเี กิด : 5 มีนาคม 2517 พ.ศ. 2561 รองผ้อู �ำนวยการศนู ยฯ์ ศูนยเ์ ทคโนโลยีเพอื่
อาชีพ : นกั วจิ ัย ความมั่นคงของประเทศและการประยกุ ต์
หน่วยงานท่ีสังกัด : ฝ่ายวิจัยแกรฟีนและนวัตกรรม เชงิ พาณิชยส์ �ำนักงานพฒั นาวิทยาศาสตร์
การพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์ (GPERD) ศูนย์เทคโนโลยีเพ่ือ และเทคโนโลยีแหง่ ชาติ
ความม่ันคงของประเทศและการประยุกต์เชิงพาณิชย์ พ.ศ. 2561 ผอู้ ำ� นวยการหนว่ ยวจิ ยั /นกั วจิ ยั อาวโุ ส ระดบั 4
ส�ำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ สวทช. เทียบเท่าระดับศาสตราจารย์
(สวทช.) พ.ศ. 2552 อาจารย์พเิ ศษประจ�ำ (Visiting Professor)
สถานทต่ี ดิ ต่อ : เลขท่ี 111 อุทยานวิทยาศาสตร์ International School of Engineering (ISE)
ประเทศไทย ต.คลองหนึ่ง อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี คณะวิศวกรรมศาสตร์
12120 จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย
โทรศัพท์ (ทท่ี ำ�งาน) : 0 2564 6900 ต่อ 2111 พ.ศ. 2559 อาจารย์พเิ ศษประจำ� ภาควชิ าฟิสิกส์
โทรศัพท์ (มือถอื ) : 08 2024 8088 สำ� นกั วทิ ยาศาสตร์
โทรสาร : 0 2564 6756 มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยสี รุ นารี
E-Mail : [email protected]
ตำ�แหนง่ ในอดีต
2. ประวตั กิ ารศึกษา
ปี พ.ศ. ทจ่ี บ วฒุ กิ ารศกึ ษา/สถานศกึ ษา/ประเทศ พ.ศ. 2559 - ผอู้ ำ� นวยการหนว่ ยวจิ ยั ศนู ยน์ วตั กรรมการพมิ พ์
พ.ศ. 2538 วศิ วกรรมไฟฟา้ (เกยี รตินิยม) 2561 อเิ ลก็ ทรอนิกสแ์ ละอเิ ลก็ ทรอนกิ สอ์ ินทรีย์,
สาขาวศิ วกรรมระบบควบคมุ ศนู ยเ์ ทคโนโลยอี เิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ ละคอมพวิ เตอร์
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้า แหง่ ชาติ(NECTEC)สวทช.กระทรวงวทิ ยาศาสตร์
เจา้ คณุ ทหารลาดกระบงั (ระดบั ปรญิ ญาตร)ี และเทคโนโลยี
พ.ศ. 2541 Electrical Engineering University พ.ศ. 2557 - ทป่ี รึกษาสถาบันวิทยาศาสตร์
of Colorado at Boulder, USA 2561 และเทคโนโลยชี น้ั สงู สำ� นกั งานคณะกรรมการ
(ระดับปรญิ ญาโท) นโยบายวทิ ยาศาสตรเ์ ทคโนโลยีและ
พ.ศ. 2544 Electrical Engineering University นวัตกรรมแหง่ ชาติ (สวทน.)
of Colorado at Boulder, USA พ.ศ. 2556 - คณะทป่ี รกึ ษาผชู้ ว่ ยรฐั มนตรวี า่ การกระทรวง
(ระดับปริญญาเอก) 2557 ศกึ ษาธกิ าร อนกุ รรมการดา้ นการบรู ณาการ
เทคโนโลยสี ถาบันเทคโนโลยีสารสนเทศ
ด้านการศึกษากระทรวงศึกษาธิการ
พ.ศ. 2554 - อาจารยพ์ ิเศษและผรู้ า่ งหลกั สูตร
2556 Nanomaterial มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์
พ.ศ. 2551 - นกั วจิ ัย 3/นกั วจิ ยั อาวุโส สวทช./
2559 นักวจิ ัย 2 สวทช./ผู้อ�ำนวยการหนว่ ยวิจยั /
จดั ต้งั ศนู ยน์ วตั กรรมการพมิ พอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส์
และอเิ ลก็ ทรอนกิ สอ์ นิ ทรยี ์
(Thai Organic and Printed Electronics
Innovation Center)

รางวลั การวจิ ยั แห่งชาติ : รางวัลนักวิจยั ดเี ดน่ แหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 27

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

พ.ศ. 2547 - นกั วิจยั 2/หวั หนา้ หอ้ งปฏบิ ัตกิ ารวิจัย 6. ผลงานวจิ ยั ทกี่ ำ�ลงั อยใู่ นระหวา่ งดำ�เนนิ การ
2550 Nanoelectronicsand MEMS เนคเทค ปจั จบุ นั ดร.อดสิ รฯ และทมี วจิ ยั ยงั คงดำ� เนนิ งานวจิ ยั
พ.ศ. 2545 - คอลมั นิสต์และนักเขยี นประจ�ำคอลัมน์
2564 เทคโนโลยปี รทิ รรศน์ Eureka ทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั นาโนเทคโนโลยที ง้ั วสั ดนุ าโน (Nanomaterials)
หนงั สอื พมิ พก์ รงุ เทพธรุ กจิ และกระบวนการสร้างระดับนาโน (Nanofabrication)
พ.ศ. 2545 - อาจารยพ์ เิ ศษรบั เชญิ School of Advanced โดยในงานวิจัยท่ีเก่ียวข้องกับวัสดุนาโนน้ัน จะเน้นวัสดุ
2549 Technology (SAT), Asian Institute of นาโนในจ�ำพวกคาร์บอน (Nano Carbon) ได้แก่ แกรฟีน
Technology (AIT) (Graphene) ท่อคาร์บอนนาโน (Carbon Nanotube)
มหาวิทยาลยั ศรีนครินทรวโิ รฒ และวสั ดุ 2 มิติ (2 Dimensional Materials) ชนิดตา่ ง ๆ
มหาวิทยาลยั สงขลานครนิ ทร์ ไดแ้ ก่ Phosphorene, MXene เปน็ ตน้ และเพื่อตอบโจทย์
พ.ศ. 2544 - นกั วจิ ยั 1 สวทช. จดั ตงั้ หอ้ งปฏบิ ตั กิ ารระบบ งานวิจัยเพ่ือส่งเสริมเศรษฐกิจ BCG (Bio-Circular-Green
2546 เครื่องกลไฟฟา้ จลุ ภาค (Micro-Electro- Economy) จึงเน้นการสังเคราะห์จากวัสดุเหลือทิ้งจาก
Mechanical System หรอื MEMS) ภาคการเกษตร เช่น กากกาแฟ กะลามะพร้าว กะลาปาลม์
แหง่ แรกของประเทศไทยที่ เนคเทค สวทช. ใยสับปะรด ชานอ้อย เศษไม่ไผ่ ฯลฯ น�ำมาสังเคราะห์
เปน็ วสั ดนุ าโนคารบ์ อนทมี่ รี พู รนุ สงู (Nano Porous Carbon)
4. เครื่องราชอสิ รยิ าภรณ์ โ ด ย ใ ช ้ ก า ร เ ผ า ท่ี อุ ณ ห ภู มิ สู ง แ ล ะ ค า ร ์ บ อ น ไ น เ ซ ช่ั น
- (Carbonization) และกระตุ้นดว้ ยดา่ งหรอื Activation ได้
ผงคาร์บอนนาโนคุณภาพสูงเหมาะส�ำหรับการใช้งานเป็น
5. ผลงานวจิ ยั โดยสรปุ ส่วนผสมในการผลิตเป็นวัสดุเพื่อท�ำขั้วไฟฟ้าในแบตเตอร่ี
การใชเ้ ทคโนโลยดี า้ นวสั ดแุ กรฟนี (Graphene) รว่ มกบั และตัวเก็บประจุย่ิงยวด เป็นการเพิ่มมูลค่าของวัสดุเหลือ
เทคโนโลยกี ารพมิ พอ์ เิ ลก็ ทรอนิกส์ (printed electronics) ทิ้งให้มมี ลู คา่ เพ่มิ มากกว่า 100 เท่าตัว
ซ่ึงมีการประยุกต์ใช้การพัฒนาอุปกรณ์ต่าง ๆ โดยมี
ผลงานวิจยั ทโ่ี ดดเดน่ ไดแ้ ก่ เทคโนโลยแี กรฟีน (Graphene งานวิจัยที่เก่ียวข้องกับการลดปัญหามลพิษใน
Technology) และวัสดนุ าโนคาร์บอน เทคโนโลยีเซนเซอร์ ส่ิงแวดล้อมได้แก่ ปัญหาการปนเปื้อนไมโครพลาสติกใน
เพื่อการประยุกต์ใชด้ ้านการเกษตร อาหาร การแพทย์ และ แหล่งน้�ำ การพัฒนากรรมวิธตี รวจวดั ไมโครพลาสตกิ โดยใช้
สิ่งแวดล้อม เทคโนโลยีอุปกรณ์กักเก็บพลังงาน (Energy ระบบของไหลตอ่ เนอื่ งทส่ี ามารถโหลดสารตวั อยา่ งปรมิ าณมาก
Storage Technologies) ด้วยนาโนเทคโนโลยี ผลงาน เพื่อเพิ่มการดักจับไมโครพลาสติกให้ได้มากที่สุด และ
ประดิษฐ์คิดค้น “หมึกน�ำไฟฟ้าแกรฟีน” (Graphene ยงั ไดพ้ ฒั นาอปุ กรณเ์ ซนเซอรต์ รวจวัดมลพิษทางอากาศจาก
Conductive Ink) และผลงานวิจัยห้องปฏิบัติการระบบ ปญั หาฝนุ่ พษิ PM2.5 โดยเปน็ อปุ กรณต์ ดิ ตวั ขนาดเลก็ สวมใส่
ของไหลจลุ ภาคบนชปิ ทม่ี วี สั ดนุ าโนประกอบรวมสำ� หรบั การ หรือพกพาได้ ท่ีใช้ในการตรวจวัดค่าฝุ่นละอองในอากาศ
วเิ คราะห์ทางเคมีอย่างรวดเร็ว (Lab-on-a-chip) รวมไปถงึ คา่ ดชั นคี ณุ ภาพอากาศ หรอื AQI เรยี กชอื่ วา่ MyAir
เพื่อให้เกิดการน�ำไปใช้งานท่ีง่าย และสะดวกในการพก
ตดิ ตัวด้วย โดยตัวอปุ กรณท์ เ่ี ลก็ และสามารถนำ� ไปประยกุ ต์
ใช้งานเป็นเครื่องประดับได้ด้วย โดยอุปกรณ์จะออกแบบ

28 รางวัลการวิจัยแหง่ ชาติ : รางวัลนกั วิจยั ดเี ดน่ แห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ใหป้ ระหยดั พลังงาน ทำ� งานผา่ น Bluetooth Low energy อยู่ในช่วง 200-250 Wh/kg และมีจ�ำนวนรอบการใช้งาน
เหมาะกบั การใชง้ านแบบการสวมใส่ โดยอปุ กรณน์ ใี้ ชส้ ำ� หรบั (cycle ability) มากกว่า 2000 โดยมีค่าความจุคิดเป็น
การเฝา้ ระวงั คา่ ฝนุ่ ละอองทม่ี อี ยใู่ นอากาศโดยใชง้ านรว่ มกบั ร้อยละ 80 ของความจุต้ังต้น ซ่ึงสามารถแข่งขันได้กับ
Mobile Application เพ่ือใช้ในการแจ้งเตือนในกรณี แบตเตอร่ีลิเธียมไอออนบางชนิด โดยสามารถน�ำเซลล์
คา่ ฝนุ่ ละอองสงู กวา่ ปกตจิ ะมีMobileApplicationเพอ่ื แนะนำ� แบตเตอรี่สังกะสีไอออนดังกล่าวมาประยุกต์ใช้งาน
ให้สวมใส่หน้ากากอนามัย นอกจากนี้อุปกรณ์ดังกล่าว เป็นระบบกักเก็บพลังงานในแหล่งส�ำรองไฟฟ้าท่ีใช้กับ
ยงั สามารถแสดงขอ้ มลู ของคา่ AQI ทจี่ ะชว่ ยใหท้ ราบถงึ ความ พลังงานหมุนเวียน เช่น เซลล์แสงอาทิตย์ หรือกังหันลม
อันตรายของอากาศท่ีอย่รู อบ ๆ ตวั ของผใู้ ช้งานไดอ้ ีกด้วย และในระบบกริดไฟฟา้ อัจฉรยิ ะ

7. ผลงานวจิ ัยในอนาคต นอกจากน้ี ดร.อดิสร เตือนตรานนท์ และทีมวิจัย
จากความเชยี่ วชาญตอ่ ยอดสกู่ ารพฒั นาในดา้ นระบบ ไดพ้ ฒั นากระบวนการเตรยี มวสั ดแุ กรฟนี ดว้ ยการโดปไนโตรเจน
กกั เกบ็ พลงั งานแหง่ อนาคต ปจั จบุ นั ดร.อดสิ ร เตอื นตรานนท์ ลงบนแกรฟีน (N-doped graphene) ท�ำให้วัสดุแกรฟีน
หวั หนา้ กลมุ่ วจิ ยั แกรฟนี และนวตั กรรมการพมิ พอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ท่ีเตรียมได้มีสมบัติด้านการน�ำไฟฟ้าท่ีดีและมีพื้นที่ผิวท่ีสูง
ภายใตก้ ารดำ� เนนิ งานของศนู ยเ์ ทคโนโลยเี พอ่ื ความมน่ั คงของ จึงท�ำให้มีความเหมาะสมที่จะน�ำมาประยุกต์ใช้เป็นวัสดุ
ประเทศ และการประยกุ ตเ์ ชิงพาณชิ ย์ สวทช. ได้ด�ำเนนิ งาน ในการเตรียมขั้วอิเล็กโทรดส�ำหรับตัวเก็บประจุย่ิงยวด
วจิ ยั ดา้ นการพฒั นาอปุ กรณก์ กั เกบ็ พลงั งาน (Energy storage นอกจากนี้ทีมวิจัยยังได้ท�ำการพัฒนาระบบอิเล็กโทรไลต์
devices) มาอย่างต่อเนื่องในช่วง 5 ปีที่ผา่ นมา โดยมีงาน ฐานอินทรีย์ (organic electrolyte) ที่เหมาะสมส�ำหรับ
วจิ ัยดา้ นอปุ กรณ์กักเกบ็ พลังงานทีส่ ำ� คัญอยา่ ง ตัวเก็บประจุ การเตรียมตัวเก็บประจุยิ่งยวดโดยสามารถพัฒนาให้
ยิ่งยวด (Supercapacitor) แบตเตอร่ีลิเทียมซัลเฟอร์ ตัวเก็บประจุย่ิงยวดมีค่าความหนาแน่นพลังงาน (Energy
(Lithium-sulfur battery) และแบตเตอรี่สังกะสีไอออน density) และความหนาแนน่ กำ� ลงั งาน (power density)
(Zinc-ion battery) ซึ่งกลุ่มวิจัยได้ประยุกต์ใช้เทคโนโลยี สงู กว่าตวั เก็บประจยุ ิ่งยวดทีม่ ีอยูใ่ นทอ้ งตลาด
ด้านวสั ดแุ กรฟนี ร่วมกับเทคโนโลยีการพิมพ์อเิ ล็กทรอนกิ ส์
(printed electronics) ทีท่ างกลุม่ มคี วามเชยี่ วชาญในการ 8. ผลงานวจิ ยั เด่น
พฒั นางานดา้ นดงั กล่าวจนประสบผลสำ� เรจ็ เปน็ อย่างดี 8.1 เทคโนโลยีแกรฟนี (Graphene Technology)
ในอนาคต ดร.อดิสรฯ และทีมวิจัย ก�ำลังวิจัยและ และวัสดนุ าโนคาร์บอน
พัฒนาแบตเตอรี่ทุติยภูมิชนิดใหม่มาทดแทนที่ให้ ค่าความ 8.2 เทคโนโลยีเซนเซอร์เพ่ือการประยุกต์ใช้ด้าน
จุไฟฟ้าสูง และราคาถูกลง เช่น แบตเตอรี่โซเดียมไอออน การเกษตร อาหาร การแพทย์ และส่ิงแวดล้อม
แบตเตอร่ีแมกนีเซียมไอออน แบตเตอรี่อะลูมิเนียมไอออน 8.3 เทคโนโลยีอุปกรณ์กักเก็บพลังงาน (Energy
และแบตเตอรี่สังกะสีไอออน โดยแบตเตอร่ีสังกะสีไอออน Storage Technologies) ดว้ ยนาโนเทคโนโลยี
น้ันใช้ข้ัวไฟฟ้าลบเป็นสังกะสี ซึ่งสังกะสีมีปริมาณมากใน
ธรรมชาติและไม่ท�ำปฏิกิริยารุนแรงกับน�้ำและออกซิเจน
ท�ำให้แบตเตอรี่สังกะสีไอออนมีต้นทุนต�่ำ ปลอดภัย และ
เปน็ มติ รตอ่ สงิ่ แวดลอ้ มเพราะสามารถใชน้ ำ�้ เปน็ องคป์ ระกอบ
ในอิเล็กโทรไลต์ได้ อีกท้ังสังกะสีสามารถจ่ายอิเล็กตรอนได้
สองตวั ค่าศักย์ไฟฟา้ สมดลุ ตำ�่ ซง่ึ สง่ ผลใหส้ งั กะสมี สี มบัตทิ ี่
ดสี ำ� หรับใชเ้ ปน็ ข้ัวไฟฟ้าลบในแบตเตอรที่ ตุ ิยภูมิ นอกจากนี้
ดร.อดิสรฯ และทีมวิจัยได้น�ำเทคโนโลยีแกรฟีนท่ีฝ่ายวิจัย
แกรฟนี และนวตั กรรมการพมิ พอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส์ สวทช. มคี วาม
เช่ียวชาญเข้ามาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพจนสามารถพัฒนา
ได้แบตเตอร่ีสังกะสีไอออนท่ีมีค่าความจุต่อน้�ำหนักสูง
อยู่ในช่วง 180-210 mAh/g มีค่าความหนาแน่นพลังงาน

รางวัลการวิจัยแหง่ ชาติ : รางวัลนกั วจิ ยั ดีเด่นแห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565 29

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

10. ขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบายทเ่ี สนอแนะ
ใหแ้ กร่ ฐั บาล/กระทรวงตา่ ง ๆ และภาคเอกชน
เพอื่ นำ�ไปใชว้ างนโยบายพฒั นา หรอื แกป้ ญั หา

การสนับสนุนทุนวิจัยเพื่อต่อยอดเทคโนโลยีเพ่ือการ
ขยายผลสู่เชิงพาณิชย์ การสร้างเครือข่ายความร่วมมือด้าน
งานวิจัยและภาคอุตสาหกรรม ตลอดจนการพัฒนาด้าน
กำ� ลงั คนผเู้ ชยี่ วชาญทเี่ ปน็ กำ� ลงั สำ� คญั ในการสรา้ งนวตั กรรม
และเทคโนโลยี

8.4 “หมึกน�ำไฟฟ้าแกรฟีน” (Graphene
Conductive Ink) ได้รับรางวัลสภาวิจัยแห่งชาติ ผลงาน
สิ่งประดิษฐ์คิดค้น ระดับดีเด่น (รางวัลสูงสุด) ประจ�ำปี
พ.ศ. 2559 จากสำ� นักงานคณะกรรมการวิจยั แหง่ ชาติ (วช.)

8.5 ห้องปฏิบัติการระบบของไหลจุลภาคบนชิปท่ี
มีวัสดุนาโนประกอบรวมส�ำหรับการวิเคราะห์ทางเคมีอย่าง
รวดเร็ว (Lab-on-a-chip) ได้รับรางวัลสภาวิจัยแห่งชาติ
ผลงานวิจัย ระดับดีเด่น (รางวลั สงู สดุ ประจำ� ปี พ.ศ. 2560
จากส�ำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) และ ได้รับ
รางวัล TRF-OHEC-Scopus Researcher Award ประจำ� ปี
พ.ศ. 2558 จากสำ� นกั งานกองทนุ สนับสนุนการวจิ ยั (สกว.)

9. การนำ�ผลงานวจิ ยั ไปใชป้ ระโยชนใ์ นมติ ติ า่ ง ๆ
 เชงิ ชมุ ชน/สงั คม
 เชิงพาณชิ ย์
 เชิงวชิ าการ
ในด้านเชิงชุมชนและสังคมมีวิจัยและพัฒนาการใช้

เทคโนโลยแี กรฟนี (Graphene Technology) และวสั ดนุ าโน
คาร์บอนเพ่ือสร้างมูลค่าของวัสดุเหลือท้ิงทางการเกษตร
ส่งเสริมการสร้างมูลค่าเพ่ิมจากวัสดุเหลือทิ้งของเกษตรกร
และชมุ ชน สรา้ งองคค์ วามรทู้ เ่ี กดิ จากการวจิ ยั ทเ่ี ปน็ ทย่ี อมรบั
ในการตีพิมพ์ผลงานในระดับนานาชาติ จัดท�ำต้นแบบงาน
วจิ ยั และจดสทิ ธบิ ตั ร ถา่ ยทอดเทคโนโลยหี มกึ นำ� ไฟฟา้ ใหก้ บั
บริษทั เฮเดล เทคโนโลยีส์ (ประเทศไทย) ที่สามารถขยาย
ผลงานของเทคโนโลยสี ู่ภาคอุตสาหกรรมในระดับโลก

30 รางวัลการวจิ ยั แห่งชาติ : รางวลั นกั วจิ ยั ดเี ด่นแหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565

เกียรติคุณประกาศ สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ศาสตราจารย์ ดร.อรัญ อินเจรญิ ศักด์ิ รางวัลการวิจยั แหง่ ชาติ : รางวลั นกั วิจยั ดเี ดน่ แหง่ ชาติ
ประจำ�ปงี บประมาณ 2565
นักวจิ ยั ดีเดน่ แหง่ ชาติ
สาขาเกษตรศาสตร์และชวี วทิ ยา

สำ� นกั งานการวจิ ยั แหง่ ชาติ (วช.) ไดพ้ จิ ารณาเหน็ วา่ “ศาสตราจารย์ ดร.อรญั อนิ เจรญิ ศกั ด”ิ์
แหง่ คณะวทิ ยาศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั เปน็ นกั วจิ ยั ทไี่ ดอ้ ทุ ศิ ตนเพอื่ งานวจิ ยั อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง
โดยศกึ ษากลไกการทนเคม็ ของแบคทเี รยี Aphanothece halophytica ซงึ่ สามารถนำ� มาใชป้ ระโยชน์
ในการบ�ำบัดน�้ำเสียจากสิ่งแวดล้อมท่ีมีการปนเปื้อนของโลหะหนัก และได้มีการขยายผลการศึกษา
เก่ียวกับการทนความเค็มโดยมุ่งเน้นการเปลี่ยนแปลงของสารประกอบไนโตรเจนท่ีส�ำคัญ คือ
พอลเิ อมนี ท�ำใหท้ ราบบทบาทหนา้ ทใี่ นการตอบสนองต่อความเครียดจากสงิ่ แวดลอ้ มตา่ ง ๆ โดยใช้
ไซยาโนแบคทีเรีย งานวิจัยน้ีก่อให้เกิดองค์ความรู้ท้ังทางชีวเคมี สรีรวิทยา และเทคโนโลยีชีวภาพ
เปน็ ผลงานท่มี ปี ระโยชนอ์ ยา่ งมากทางดา้ นวชิ าการ

วช. จงึ มีมติใหป้ ระกาศเกียรตคิ ุณ ศาสตราจารย์ ดร.อรญั อนิ เจริญศักดิ์ เป็นนกั วจิ ัยดเี ด่น
แหง่ ชาติ ประจ�ำปีงบประมาณ 2565 สาขาเกษตรศาสตรแ์ ละชีววทิ ยา

รางวลั การวิจยั แหง่ ชาติ : รางวัลนักวิจัยดีเด่นแหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 31

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ศาสตราจารย์ ดร.อรญั อินเจรญิ ศักด์ิ

1. ประวตั สิ ่วนตวั 3. ประวัติการทำ�งาน
ชือ่ : นายอรัญ อนิ เจริญศักดิ์ ตำ�แหนง่ ในปัจจุบัน
ตำ�แหนง่ ทางวิชาการ : ศาสตราจารย์ ระดบั 11 พ.ศ. 2562 ศาสตราจารยว์ ิจยั ภาคี
วัน เดอื น ปีเกิด : 20 กรกฎาคม 2496 สมาชิกส�ำนักวิทยาศาสตร์
อาชพี : พนักงานมหาวิทยาลยั (Competitive Track) ราชบัณฑิตยสภา
หน่วยงานทสี่ งั กดั : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. 2562 บรรณาธกิ ารวารสาร ScienceAsia
สถานทต่ี ดิ ต่อ : เลขท่ี 160/26 ซอยศรีบ�ำเพ็ญ พ.ศ. 2561 ศาสตราจารย์วจิ ัย
ถนนพระราม 4 แขวงช่องนนทรี เขตยานนาวา ภาควชิ าชวี เคมี
กรุงเทพฯ 10120 คณะวิทยาศาสตร์
โทรศัพท์ (ทท่ี ำ�งาน) : 0 2218 5422 จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย
โทรศพั ท์ (มอื ถือ) : 08 1207 6025 ตำ�แหน่งในอดีต
โทรสาร : 0 2218 5418 พ.ศ. 2547 - หวั หนา้ ภาควชิ าชีวเคมีคณะวทิ ยาศาสตร์
E-Mail : [email protected] 2551 จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั

2. ประวตั ิการศึกษา 4. เคร่อื งราชอิสริยาภรณ์
ปี พ.ศ. ทจี่ บ วฒุ กิ ารศกึ ษา/สถานศกึ ษา/ประเทศ ปี พ.ศ. เครือ่ งราชอิสรยิ าภรณ์
พ.ศ. 2519 B.Sc. (Biochemistry) Victoria พ.ศ. 2524 จตั รุ ถาภรณ์ชา้ งเผือก (จ.ช.)
University of Wellington, พ.ศ. 2530 ตรติ าภรณม์ งกฎุ ไทย (ต.ม.)
New Zealand พ.ศ. 2534 ทวีติยาภรณ์มงกฎุ ไทย (ท.ม.)
พ.ศ. 2522 วท. ม. (ชีวเคมี) มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2538 ทวตี ยิ าภรณช์ า้ งเผอื ก (ท.ช.)
พ.ศ. 2529 Ph.D. (Agricultural Science) พ.ศ. 2541 ประถมาภรณม์ งกุฎไทย (ป.ม.)
Nagoya University, Japan พ.ศ. 2544 เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
พ.ศ. 2544 ประถมาภรณ์ชา้ งเผอื ก (ป.ช.)
พ.ศ. 2549 มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
พ.ศ. 2554 มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)

5. ผลงานวจิ ยั โดยสรปุ
ผลงานวจิ ัยท่สี �ำคญั ท่ีเกิดขึ้นในช่วงกวา่ 30 ปี ท่ีผา่ น
มาโดยสรุปกค็ ือ
งานวิจัยเก่ียวกับการทนความเค็มและความเครียด
ออสโมติกในไซยาโนแบคทีเรีย การสะสมสาร osmolyte
ที่มีชื่อว่าไกลซีนบีเทน ช่วยให้เซลล์ทนความเค็ม กลไกที่มี
ความสำ� คญั ตอ่ การปรบั ตวั ในสภาวะทมี่ คี วามเคม็ สงู คอื การ
ก�ำจัด Na+ ออกจากเซลล์โดยการทำ� งานของโปรตีน Na+/
H+ antiporter นอกจากนนั้ ยังได้ทำ� การศกึ ษากระบวนการ
ขนส่งของสารที่ส�ำคัญบางชนิด เช่น ไนเตรท โคลีน และ

32 รางวัลการวิจัยแหง่ ชาติ : รางวัลนกั วจิ ยั ดีเด่นแห่งชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ไกลซีนบีเทน ซึ่งพบว่าการขนส่งโคลีนและไกลซีนบีเทน สารป้องกันรังสี UV มากข้ึน ได้รับรางวัลผลงานวิจัยจาก
เข้าเซลล์ช่วยให้เซลล์สามารถทนความเค็ม ได้รับรางวัล ส�ำนกั งานการวิจัยแห่งชาติ 1 คร้งั
ผลงานวิจัยจากส�ำนกั งานการวิจยั แห่งชาติ 2 ครง้ั 6. ผลงานวจิ ยั ทก่ี ำ�ลงั อยใู่ นระหวา่ งดำ�เนนิ การ

ใช้ไซยาโนแบคทเี รีย/สาหร่ายเป็น Biomass ในการ
เพมิ่ การผลติ Biodiesel และ Bioethanol ใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพ
มากขึ้นกว่าเดิมโดยใช้เทคนิคพันธุวิศวกรรมปรับแต่งวิถี
เมแทบอลิซึมภายในเซลล์

7. ผลงานวิจยั ในอนาคต

กลไกการทนเค็มในไซยาโนแบคทเี รยี แสวงหาสาหร่ายชนิดใหม่ในประเทศเพื่อการผลิต
งานวิจัยที่เกี่ยวกับการรับส่งสัญญาณตอบสนองต่อ Biohydrogen รวมทงั้ การนำ� nanomaterials มาประยกุ ต์
ฟอสเฟต ท�ำให้คน้ พบโปรตีนตัวสำ� คัญในการรบั ส่งสัญญาณ ใช้เพ่ือเพ่ิมผลผลิต ในระดับอุตสาหกรรม จะท�ำการ
ในภาวะขาดฟอสเฟตคือ SphS เมื่อท�ำการตัดส่วนกรด พฒั นาการผลติ Biohydrogen Biodiesel และ Bioethanol
อะมโิ นบางสว่ นของโปรตนี SphS ออกไปจะทำ� ใหก้ ารรบั สง่ โดยใช้ Biorefinery approach
สัญญาณท่ีตอบสนองต่อการขาดฟอสเฟตสูญเสียไป ได้รับ
รางวัลผลงานวิจยั จากส�ำนกั งานการวจิ ัยแห่งชาติ 1 ครงั้ การใชส้ าหร่ายจุลภาคผลิตไฮโดรเจน
งานวิจัยเก่ียวกับผลิตภัณฑ์ชีวภาพ เช่น พอลิเอมีน เพอ่ื เป็นเชอ้ื เพลิงในเซลลเ์ ช้อื เพลงิ
และสารประกอบไนโตรเจนอนื่ ๆ กลมุ่ วจิ ยั ของ ศาสตราจารย์
ดร.อรัญ เป็นเพียงกลุ่มเดียวในประเทศไทยที่ศึกษาวิจัยเม 8. ผลงานวิจัยเด่น
แทบอลิซึมของพอลิเอมีนในไซยาโนแบคทีเรียโดยเน้นที่ 1) งานวิจัยเก่ียวกับผลิตภัณฑ์ชีวภาพ เช่น
การสงั เคราะห์ การนำ� เขา้ รวมทั้งกลไกในการตอบสนองตอ่ พอลิเอมีนและสารประกอบไนโตรเจนอ่ืน ๆ ในไซยาโน
ความเครยี ดจากสง่ิ แวดลอ้ ม ลา่ สดุ ไดศ้ กึ ษาเพม่ิ เตมิ เกย่ี วกบั แบคทีเรียโดยเน้นที่การสังเคราะห์ การน�ำเข้า รวมทั้ง
สภาวะการผลิตพลาสติกชีวภาพอย่างมีประสิทธิภาพในไซ กลไกในการตอบสนองต่อความเครียดเน่ืองจากความเค็ม
ยาโนแบคทเี รยี สารประกอบไนโตรเจนทศ่ี กึ ษาเพมิ่ เตมิ คอื GABA Glutamic
งานวจิ ยั เกยี่ วกบั การผลติ พลงั งานทดแทน งานวจิ ยั น้ี acid และ Glycine ลา่ สดุ ได้ศึกษาเพิม่ เตมิ เก่ียวกบั การผลิต
ไดเ้ รม่ิ ทำ� เมอื่ ประมาณ 10 กวา่ ปที ผี่ า่ นมา โดยเรม่ิ ศกึ ษาไบโอ พลาสติกชีวภาพชนิด Polyhydroxybutyrate มีผลงาน
ไฮโดรเจน ไดท้ ำ� การศกึ ษาในไซยาโนแบคทเี รยี และสาหรา่ ย ตีพิมพ์ทัง้ หมด มากกว่า 25 เรอ่ื ง รวมทั้งบทความในตำ� รา
สีเขียว พบว่าสาหร่ายสีเขียว Tetraspora sp. มีศักยภาพ ตา่ งประเทศ 1 บท
ในการผลติ ไฮโดรเจนไดด้ ีที่สุด ในระยะ 7 ปที ผ่ี ่านมาไดเ้ ริ่ม 2) งานวิจัยเกี่ยวกับการผลิตพลังงานทดแทน โดย
ศกึ ษาการผลติ ไบโอดเี ซล และไบโอเอทานอล งานวจิ ยั เกยี่ ว เรม่ิ ศกึ ษาไบโอไฮโดรเจน ไดท้ ำ� การศกึ ษาในไซยาโนแบคทเี รยี
กบั พลงั งานทดแทน ทผ่ี ลติ โดยไซยาโนแบคทเี รยี และสาหรา่ ย หลายชนิด รวมท้ังสาหร่ายสีเขียว พบว่าสาหร่ายสีเขียว
ไดร้ บั รางวลั ผลงานวจิ ยั จากสำ� นกั งานการวจิ ยั แหง่ ชาติ 3 ครง้ั
งานวิจัยเก่ียวกับการสังเคราะห์สารป้องกันรังสี UV
ศึกษาศักยภาพในการสังเคราะห์สารป้องกันรังสี UV ใน
จุลสาหร่ายที่แยกได้จากแหล่งธรรมชาติในประเทศไทยซ่ึง
มีสภาพอากาศร้อนและได้รับแสงอาทิตย์ท่ีมีความเข้มสูง
เกือบตลอดทั้งปี สภาวะดังกล่าวช่วยให้มีการสังเคราะห์

รางวัลการวิจยั แหง่ ชาติ : รางวลั นักวิจยั ดีเด่นแห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565 33

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

Tetraspora sp. มีศักยภาพในการผลิตไฮโดรเจนได้ดีที่สุด 10. ขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบายทเ่ี สนอแนะ
ปจั จบุ นั มผี ลงานวจิ ยั ทไี่ ดร้ บั การตพี มิ พแ์ ลว้ มากกวา่ 15 เรอื่ ง ใหแ้ กร่ ฐั บาล/กระทรวงตา่ ง ๆ และภาคเอกชน
รวมถึงบทความ Review 3 เรื่อง ในระยะ 7 ปีทผ่ี า่ นมาได้ เพอ่ื นำ�ไปใชว้ างนโยบายพฒั นา หรอื แกป้ ญั หา
เรมิ่ ศกึ ษาการผลติ ไบโอดเี ซล และไบโอเอทานอล ซง่ึ สามารถ
ผลิตผลงานตพี มิ พ์ได้มากกวา่ 15 เรื่อง รวมถึงบทความ Re- นักวิจัยมีส่วนส�ำคัญในการพัฒนาประเทศ การเพิ่ม
view 1 เรือ่ ง และบทความในต�ำราตา่ งประเทศ 3 บท จำ� นวนนกั วจิ ยั ทมี่ คี ณุ ภาพจงึ เปน็ พนั ธกจิ ทส่ี ำ� คญั ของรฐั บาล
การสร้างนวัตกรรมท่ีเป็นประโยชน์และมีความย่ังยืนจะ
3) งานวิจัยเก่ียวกับการสังเคราะห์สารป้องกันรังสี เกิดขึ้นได้ ต้องมีงานวิจัยพื้นฐานท่ีดีรองรับ ท้ังนี้เพ่ือให้เกิด
UV งานวจิ ัยส่วนนีไ้ ดเ้ ร่มิ ท�ำเม่อื 8 ปที ผ่ี ่านมา โดยมงุ่ ศกึ ษา ความยั่งยืนและสามารถพัฒนาต่อยอดได้ ประเทศไทยมี
ศกั ยภาพในการสงั เคราะหส์ ารปอ้ งกนั รงั สี UV ในจลุ สาหรา่ ย ความจ�ำเป็นในการพัฒนาก�ำลังคนทางด้านวิทยาศาสตร์
ที่แยกได้จากแหล่งธรรมชาติในประเทศไทยซึ่งมีสภาพ และเทคโนโลยีให้ทัดเทียมประเทศเพ่ือนบ้านท่ีพัฒนาแล้ว
อากาศรอ้ นและไดร้ บั แสงอาทติ ยท์ มี่ คี วามเขม้ สงู เกอื บตลอด เชน่ สิงคโปร์ กำ� ลังคนทางด้านนีจ้ ะมสี ว่ นส�ำคัญในการชว่ ย
ทง้ั ปี โดยจะนำ� ไปใชป้ ระโยชนเ์ กย่ี วกบั ผลติ ภณั ฑเ์ วชสำ� อางค์ พัฒนาประเทศ ซง่ึ จะช่วยยกระดบั ประเทศไทยจาก Upper
ในการปอ้ งกนั รงั สี UV จากแสงอาทติ ย์ ปจั จบุ นั ผลงานไดร้ บั Middle Income Country ณ ปัจจุบนั ไปสู่ High Income
การตีพมิ พ์แลว้ 10 เรอื่ ง รวมถงึ บทความ Review 1 เรอื่ ง Country ภายใน 10 ปขี ้างหน้า
และมีบทความในตำ� ราต่างประเทศที่ตีพิมพ์แลว้ 4 บท

ตวั อยา่ งผลงานเดน่ ซึง่ ได้รับการตพี มิ พแ์ ล้ว 2 เรื่อง
1. Overexpression of a Na+/H+ antiporter
confers salt tolerance on a freshwater
cyanobacterium, making it capable of growth in
sea water (2002) Proceedings of the National
Academy of Sciences of the United States of
America 99: 4109-4114. [IF 11.205; Citation > 162]
2. The cyanotoxin-microcystins: current
overview (2014) Reviews in Environmental Science
and Bio/Technology 13: 215-249 [IF 8.044; Citation
> 230]

9. การนำ�ผลงานวจิ ยั ไปใชป้ ระโยชนใ์ นมติ ติ า่ ง ๆ
สรา้ งองคค์ วามรู้หลายด้าน ทัง้ ทางชีวเคมี สรรี วทิ ยา

และเทคโนโลยีชีวภาพในไซยาโนแบคทีเรียให้แก่วงการวิจัย
โดยรวม ผลงานวิจัยหลายชิ้นได้รับการอ้างอิงจ�ำนวนมาก
ซึ่งเป็นประโยชน์ในการพัฒนาความรู้ให้เกิดขึ้นในระดับ
สากลอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งการน�ำองค์ความรู้จากการวิจัย
มาบูรณาการในด้านการเรียนการสอนด้วย ประโยชน์ท่ี
ส�ำคญั อีกประการหน่ึงก็คือ ผลงานวิจยั ทเี่ กดิ ขึ้นนำ� ไปสกู่ าร
ผลติ บณั ฑติ ในระดบั ปรญิ ญาโทและปรญิ ญาเอกมากกวา่ 30
คน ซึ่งเป็นการสร้างนักวิจัยที่มีคุณภาพให้แก่ประเทศไทย
ท้ายสุดนี้คาดว่าภายในอนาคตไม่นานนัก จะเกิดการผลิต
ไฮโดรเจน ไบโอเอทานอล ไบโอดีเซล และพลาสตกิ ชีวภาพ
ในระดบั ขยายสว่ นทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพสงู โดยไซยาโนแบคทเี รยี
และ/หรอื สาหรา่ ย เพอื่ เปน็ ประโยชนใ์ นการประยกุ ตใ์ ชด้ า้ น
อตุ สาหกรรมของประเทศชาตติ อ่ ไป

34 รางวลั การวจิ ยั แหง่ ชาติ : รางวลั นกั วจิ ยั ดีเดน่ แห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

เกียรติคุณประกาศ สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ศาสตราจารย์ สตั วแพทยห์ ญงิ ดร.รงุ่ ทพิ ย์ ชวนชน่ื รางวัลการวิจยั แหง่ ชาติ : รางวลั นกั วิจยั ดเี ดน่ แหง่ ชาติ
ประจำ�ปงี บประมาณ 2565
นกั วจิ ยั ดีเด่นแห่งชาติ
สาขาเกษตรศาสตร์และชวี วทิ ยา

ส�ำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ได้พิจารณาเห็นว่า “ศาสตราจารย์ สัตวแพทย์หญิง
ดร.รุ่งทิพย์ ชวนชื่น” แห่ง คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นนักวิจัยท่ีได้
อุทิศตนเพ่ืองานวิจัยอย่างต่อเน่ือง โดยศึกษาวิจัยเก่ียวกับปัญหาด้านเชื้อด้ือยาซ่ึงเป็นปัญหาส�ำคัญ
ดา้ นสาธารณสขุ ทงั้ ในระดบั ชาตแิ ละนานาชาติ ทส่ี รา้ งความเสยี หายตอ่ วงการแพทย์ วงการสตั วแพทย์
และเศรษฐกจิ ในวงกวา้ ง ทงั้ นไี้ ดด้ ำ� เนินการวางแผนและจัดล�ำดับความส�ำคัญของการดำ� เนนิ การวจิ ยั
อย่างครบวงจรภายใต้แนวทาง “สุขภาพหน่ึงเดียว” มีการศึกษาวิจัยเชิงลึกที่เก่ียวข้องกับเช้ือดื้อยา
ที่เชื่อมโยงกับสุขภาพคน สัตว์ และสิ่งแวดล้อม น�ำไปสู่การสร้างองค์ความรู้ใหม่ท่ีสามารถน�ำไป
ประยกุ ต์ใชใ้ นการแกป้ ัญหาดงั กลา่ วได้อย่างมปี ระสทิ ธิภาพ

วช. จึงมีมติให้ประกาศเกียรติคุณ ศาสตราจารย์ สัตวแพทย์หญิง ดร.รุ่งทิพย์ ชวนชื่น
เปน็ นักวจิ ัยดเี ด่นแห่งชาติ ประจ�ำปงี บประมาณ 2565 สาขาเกษตรศาสตร์และชวี วิทยา

รางวลั การวจิ ยั แหง่ ชาติ : รางวัลนกั วิจัยดเี ด่นแหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 35

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ศาสตราจารย์ สตั วแพทยห์ ญงิ ดร.รงุ่ ทพิ ย์ ชวนชนื่

1. ประวัตสิ ว่ นตวั 3. ประวัตกิ ารทำ�งาน
ชือ่ : นางสาวรุ่งทิพย์ ชวนชนื่ • หวั หนา้ ภาควชิ าสัตวแพทยสาธารณสขุ
ตำ�แหน่งทางวชิ าการ : ศาสตราจารย์ A-2 • ผ้อู �ำนวยการศูนย์ตดิ ตามการด้ือยาของเชื้อโรคอาหาร
วัน เดือน ปเี กดิ : 11 กรกฎาคม 2512 เป็นพิษ (ภายใตค้ วามร่วมมอื กับองคก์ ารอนามัยโลก)
อาชพี : พนักงานมหาวิทยาลยั • หวั หน้าหน่วยปฏบิ ตั ิการความปลอดภัยอาหารทาง
หนว่ ยงานที่สังกดั : จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย จลุ ชวี วิทยาและการดอื้ ยา
สถานทีต่ ดิ ตอ่ : คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ • ผอู้ ำ� นวยการ Global Foodborne Infections Network:
มหาวทิ ยาลยั เขตปทุมวัน กรงุ เทพฯ 10330 South-East Asia and Western Pacific Region
โทรศัพท์ (ทท่ี ำ�งาน) : 0 2218 9577 • ผอู้ ำ� นวยการ FAO Antimicrobial Resistance
โทรศัพท์ (มอื ถือ) : 08 7971 0448 Reference Center
โทรสาร : 0 2218 9577
E-Mail : [email protected] 4. เคร่อื งราชอิสริยาภรณ์

2. ประวัติการศึกษา ปี พ.ศ. เคร่ืองราชอสิ ริยาภรณ์
ปี พ.ศ. ทจี่ บ วฒุ กิ ารศกึ ษา/สถานศกึ ษา/ประเทศ
พ.ศ. 2536 สพบ. จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย พ.ศ. 2541 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)
ประเทศไทย พ.ศ. 2543 ตริตาภรณช์ า้ งเผือก (ต.ช.)
พ.ศ. 2542 MS Colorado State University, USA พ.ศ. 2549 ทวีติยาภรณม์ งกฎุ ไทย (ท.ม.)
พ.ศ. 2547 PhD Colorado State University, USA พ.ศ. 2553 ทวตี ยิ าภรณ์ช้างเผอื ก (ท.ช.)
พ.ศ. 2555 ประถมาภรณม์ งกฎุ ไทย (ป.ม.)

5. ผลงานวิจัยโดยสรปุ
ผลงานวิจยั ของ ศ. สพ.ญ. ดร.รุ่งทพิ ย์ ชวนช่ืน ใน
สาขาสตั วแพทยสาธารณสขุ เปน็ ผลงานดา้ นเชอื้ ดอ้ื ยาภายใต้
แนวคิด “สุขภาพหน่ึงเดียว” (One Health concept)
เน้นการศึกษาสถานการณ์และข้อมูลเชิงลึกในระดับ
พันธุกรรมท่ีรวมถึงกลไกการด้ือยา การถ่ายทอดยีนด้ือยา
การคดั เลอื กรว่ ม การดอ้ื ขา้ มและการตรวจวนิ จิ ฉยั เชอ้ื ดอ้ื ยา
โดยมีเป้าหมายหลักเพื่อหาค�ำตอบส�ำหรับการควบคุม
ป้องกันและแก้ปัญหา “เชื้อดื้อยา” ของประเทศไทย
และประเทศอ่ืน ๆ ในเอเชียให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
และมีเหตุผลทางวิทยาศาสตร์รองรับ โครงการวิจัยได้เริ่ม
จากประเทศไทยขยายไปยังภูมิภาคอาเซียน เอเชียใต้และ
เอเชียแปซฟิ กิ ผลงานวิจยั 4 กลมุ่ ประกอบดว้ ย
กลมุ่ ท่ี 1 การตรวจตดิ ตามและเฝา้ ระวงั ระบาดวทิ ยา
โมเลกุลและพันธุกรรมของเชื้อดื้อยาภายใต้แนวคิดสุขภาพ
หนึ่งเดียว เพ่ือให้ทราบแหล่งท่ีมาและขนาดของปัญหา
ทง้ั ในประเทศไทยและประเทศเพือ่ นบา้ น

36 รางวลั การวจิ ยั แห่งชาติ : รางวลั นกั วจิ ัยดีเดน่ แห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

กลุ่มท่ี 2 การวินิจฉัยและการรักษาโรคติดเชื้อ 3) การประเมินความเสี่ยงการรับสัมผัสแบคทีเรีย
ดอื้ ยา เพอ่ื พฒั นาเทคนคิ ในการวนิ จิ ฉยั เชอื้ ดอื้ ยาแบบรวดเรว็ ดื้อยา จากการบริโภคเน้อื สด (สวก.)
และเป้าหมายในการผลติ ยาตา้ นจลุ ชีพชนิดใหม่
4) Antimicrobial Resistance Comprehensive
กลุ่มที่ 3 การควบคุมและป้องกันการเกิดและแพร่ Etiology Study (ACES) Project (Welcome Trust,
กระจายเชือ้ ดอ้ื ยาในภาคปศสุ ตั วแ์ ละสัตวเ์ ลี้ยง Hongkong University)

กล่มุ ท่ี 4 ปจั จัยอนื่ ๆ ที่ไมใ่ ชย่ าตา้ นจุลชพี ทต่ี อ่ การ 5) ลกั ษณะจโี นมของการดอื้ ยาในแบคทเี รยี ทม่ี คี วาม
เกิดและแพรก่ ระจายเช้ือด้ือยา ส�ำคญั ทางสตั วแพทยสาธารณสขุ (สกว.)

6) องค์ประกอบของเช้ือดื้อยาและพลวัตของยีน
ดอื้ ยาในฝนุ่ ละอองในอากาศและดนิ จากฟารม์ ปศสุ ตั ว์ (ววน.
จุฬาฯ)

6. ผลงานวจิ ยั ทกี่ ำ�ลงั อยใู่ นระหวา่ งดำ�เนนิ การ 7. ผลงานวจิ ยั ในอนาคต
1) การพัฒนาการตรวจติดตามและเฝ้าระวังเชื้อ
ดื้อยาด้วยเทคนิคทางอณูชีววิทยา next generation
sequencing
2) งานวิจัยเพ่ือค้นหายาต้านจุลชีพท่ีใช้รักษาการ
ติดเชื้อที่เกิดจากเชื้อด้ือยา ได้แก่ การวิจัยโมเลกุล Efflux
pump inhibitors จากสมุนไพรไทย ส�ำหรับใช้ร่วมกับ
ยาต้านจุลชีพที่เช้ือดื้อยาแล้ว เพ่ือให้ยาต้านจุลชีพกลับมา
มีประสิทธภิ าพอกี คร้ัง
3) การพัฒนาชุดทดสอบส�ำหรับตรวจหาการดื้อยา
ในแบคทีเรยี ก่อโรคแบบรวดเรว็
4) การพัฒนาทางเลือกอื่น ๆ ท่ีไม่ใช่ยาต้านจุลชีพ
(alternatives to antibiotics) สำ� หรบั ปศสุ ตั ว์
5) งานวจิ ยั เชงิ ลกึ เพอื่ ตอบคำ� ถามเกยี่ วกบั เชอ้ื ดอื้ ยา
ที่ยังไม่สามารถหาค�ำตอบได้ เช่น การคงอยู่ของเชื้อด้ือยา
หลังยกเลิกการใช้ยาต้านจุลชีพ การพบยีนด้ือยาบางชนิด
ได้มากในประเทศไทย การดอ้ื ขา้ มระหว่างยาฆ่าเช้อื และยา
ต้านจุลชีพ เปน็ ตน้
6) การวจิ ยั เพอ่ื ตดิ ตามประสทิ ธภิ าพของการควบคมุ
และป้องกันเชื้อด้ือยาของประเทศไทยและประเทศใน
ภูมภิ าคอาเซียน

1) การใช้พันธุศาสตร์ระดับโมเลกุลเพื่อตอบค�ำถาม 8. ผลงานวิจัยเดน่
เก่ียวกับการคงอยู่และการแพร่กระจายของการดื้อยาใน 1) การเฝ้าระวังเช้ือด้ือยาในเชิงสุขภาพหนึ่งเดียว
แบคทีเรียที่แยกได้จากสัตว์เล้ียงเพอื่ การบรโิ ภค (สกว) ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เร่ิมต้ังแต่ปี 2548
ครอบคลุมเปน็ การเฝ้าระวังเชื้อดือ้ ยาในระดับ phenotype
2) การตรวจวิเคราะห์สถานการณ์การปนเปื้อนเช้ือ และ genotype ในแบคทีเรียท่ีส�ำคัญด้านสัตวแพทย์
ดอ้ื ยาตา้ นจุลชีพในอาหาร (สวก. และ อย.) สาธารณสขุ ทง้ั ในประเทศไทยและในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออก
เฉียงใต้ แสดงความเช่ือมโยงทางพันธุกรรมชองเช้ือด้ือยา
การเกิดการแพร่กระจายและการคงอยู่ของเชื้อดื้อยา

รางวลั การวจิ ยั แห่งชาติ : รางวัลนกั วจิ ยั ดีเดน่ แห่งชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 37

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

เป็นผลมาจากการคัดเลือกร่วมและการด้ือข้ามจากการ • พัฒนา “Regional AMR Surveillance
ใช้ยาต้านจุลชีพและสารอื่น ๆ ท่ีไม่ใช่ยาต้านจุลชีพด้วย Guideline#1: Monitoring AMR in microorganism from
ได้น�ำไปประกอบการพัฒนาร่างแนวทางการเฝ้าระวังเชื้อ healthy food animals and their products”
ด้ือยาในแบคทีเรียที่แยกจากสัตว์ที่เล้ียงเพ่ือการบริโภค
และผลิตภัณฑ์ c และได้รับรางวัลผลงานวิจัยระดับดี • การประเมินระบบการเฝ้าระวังเช้ือด้ือยา
สาขาเกษตรศาสตร์และชีววิทยา ส�ำนักงานคณะกรรมการ แหง่ ชาตแิ ละระบบห้องปฏบิ ัติการเช้อื ดื้อยา
วิจัยแหง่ ชาติ ปี พ.ศ. 2562
4) Genetic materials และ genetic tools ใช้ใน
2) การดื้อยาหลายชนิดพร้อมกันในแบคทีเรียท่ีมี การตอ่ ยอดงานวจิ ัยเช้ือดอ้ื ยาเชงิ ลึก
ความส�ำคญั ทางสัตวแพทยสาธารณสขุ ศกึ ษากลไกดื้อยา
หลายชนิดพร้อมกันในแบคทีเรียท่ีมีความส�ำคัญด้าน 5) สร้างเครือข่ายการวิจัยในระดับชาติและ
สัตวแพทยสาธารณสุข พบว่าการใช้สารต้านจุลชีพเพียง นานาชาติ
ชนิดเดียวอาจคัดเลือกทั้งยีนดื้อยาหลายชนิดและปัจจัย
ก่อความรุนแรงของโรคพร้อมกันท�ำให้เช้ือมีความรุนแรง 10. ขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบายทเี่ สนอแนะ
มากข้ึน ได้รับรางวัล TRF-CHE-SCOPUS Researcher ใหแ้ กร่ ฐั บาล/กระทรวงตา่ ง ๆ และภาคเอกชน
Award, Life Sciences สาขา Life Sciences & เพอ่ื นำ�ไปใชว้ างนโยบายพฒั นา หรอื แกป้ ญั หา
Agricultural Sciences จาก สกว. ร่วมกับ สกอ. และ
SCOPUS ปี พ.ศ. 2554 • จัดท�ำระบบหรืองานวิจัยเพ่ือประเมินผลส�ำเร็จ
9. การนำ�ผลงานวจิ ยั ไปใชป้ ระโยชนใ์ นมติ ติ า่ ง ๆ ของแผนการการควบคุมและป้องกนั เชื้อด้อื ยาแหง่ ชาติ

• ส่งเสริมการแก้ไขปัญหาเชื้อด้ือยาตามหลักการ
สขุ ภาพหนง่ึ เดียว

• ส่งเสริมการใช้ยาต้านจุลชีพอย่างสมเหตุสมผล
และระบบความปลอดภัยทางชีวภาพในฟาร์มปศุสัตว์
อย่างจริงจงั

เชิงชุมชน/สังคม
เสริมสร้างความรู้และความเข้าใจด้านเชื้อดื้อยาและ
การใช้ยาต้านจุลชีพอย่างเหมาะสมแก่เยาวชน ประชาชน
ทว่ั ไป เจา้ ของสตั วเ์ ลยี้ ง ผปู้ ระกอบการเลยี้ งสตั วแ์ ละบคุ ลากร
ภาครัฐและเอกชน
เชงิ วิชาการ
1) ประกอบการแก้ไขปัญหาเช้ือดื้อยาของประเทศ
โดยร่วมมือกับกรมปศุสัตว์และหน่วยงานอื่น ๆ เช่น
การก�ำหนดมาตรการการใช้ยาต้านจลุ ชพี ในสัตว์ การจดั ทำ�
แผนการเฝา้ ระวงั การดอ้ื ยาตา้ นจลุ ชพี ภายใตแ้ นวคดิ สขุ ภาพ
หนงึ่ เดียว
2) สนับสนุนแผนยุทธศาสตร์การจัดการการดื้อยา
ต้านจลุ ชีพประเทศไทย ยุทธศาสตรท์ ี่ 1, 2 และ 5
3) การแก้ปัญหาเชื้อดื้อยาในเอเชีย โดยร่วมมือกับ
องคก์ ารอาหารและการเกษตรแหง่ สหประชาชาติ

38 รางวัลการวิจยั แหง่ ชาติ : รางวลั นกั วจิ ยั ดีเดน่ แหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565

เกียรติคุณประกาศ สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

รองศาสตราจารยไ์ ตรรตั น์ จารทุ ศั น์ รางวัลการวิจยั แหง่ ชาติ : รางวลั นกั วิจยั ดเี ดน่ แหง่ ชาติ
ประจำ�ปงี บประมาณ 2565
นกั วจิ ัยดีเด่นแห่งชาติ
สาขาปรัชญา

ส�ำนกั งานการวจิ ัยแห่งชาติ (วช.) ได้พจิ ารณาเหน็ ว่า “รองศาสตราจารยไ์ ตรรัตน์ จารทุ ัศน์”
แหง่ คณะสถาปตั ยกรรมศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั เปน็ ผอู้ ทุ ศิ ตนในการทำ� งานวจิ ยั สะสมใน
สาขาปรัชญาอย่างต่อเน่ืองยาวนาน มคี วามคิดริเร่ิม และปฏิบตั ติ นเปน็ แบบอยา่ งของนกั วิชาการทด่ี ี
และสมำ่� เสมอ งานวจิ ยั ทผ่ี า่ นมาสะทอ้ นถงึ ความเปน็ สหสาขาขององคค์ วามรดู้ า้ น Universal Design
โดยใช้เครื่องมือวิจัยท้ังที่เป็นเชิงปริมาณ เชิงคุณภาพ รวมไปถึงงานออกแบบ ประสบการณ์วิจัยท่ี
ผ่านมาจึงเน้นการท�ำงานข้ามศาสตร์ ก่อให้เกิดข้อค้นพบท่ีเหมาะสมและสามารถน�ำมาใช้ประโยชน์
กับประเทศได้ นอกจากนั้น ยังเป็นผู้บุกเบิกองค์ความรู้ในการศึกษาวิจัย ออกแบบ และน�ำผลงาน
ไปก่อสร้างอาคารท่พี กั ผู้สงู อายุเปน็ ประโยชน์ในการสร้างคุณภาพชีวิตของผูส้ งู อายุ อีกท้งั ในปจั จบุ นั
ประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงวัย (Aging Society) อย่างเต็มท่ีแล้ว ดังน้ัน จึงนับว่าเป็นผู้พัฒนาองค์
ความรใู้ หมใ่ หก้ บั สงั คมไทยอยา่ งตอ่ เนอื่ ง และสามารถนำ� องคค์ วามรจู้ ากการวจิ ยั มาใชป้ ระโยชนไ์ ดจ้ รงิ

วช. จงึ มีมตใิ หป้ ระกาศเกียรติคุณ รองศาสตราจารย์ไตรรตั น์ จารทุ ศั น์ เป็นนักวจิ ยั ดีเด่น
แหง่ ชาติ ประจ�ำปงี บประมาณ 2565 สาขาปรชั ญา

รางวัลการวิจัยแห่งชาติ : รางวลั นักวิจยั ดเี ด่นแห่งชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 39

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

รองศาสตราจารย์ ไตรรตั น์ จารทุ ศั น์

1. ประวัติสว่ นตัว 3. ประวัตกิ ารทำ�งาน
ชือ่ : นายไตรรัตน์ จารทุ ศั น์ ตำ�แหนง่ ในปจั จุบนั
ตำ�แหน่งทางวชิ าการ : รองศาสตราจารย์ • หัวหนา้ ภาควชิ าเคหการ คณะสถาปตั ยกรรมศาสตร์
วัน เดอื น ปีเกิด : 13 พฤษภาคม พ.ศ. 2505 จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย
อาชีพ : พนักงานมหาวิทยาลยั • หัวหนา้ ศูนยเ์ ชีย่ วชาญเฉพาะทางการออกแบบ
หน่วยงานที่สังกัด : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ เพอื่ ทกุ คน (Universal design Excellent center)
จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย
สถานท่ตี ิดต่อ : คณะสถาปตั ยกรรมศาสตร์ ตำ�แหน่งในอดีต
จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั • ผู้ชว่ ยอธกิ ารบดี จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย
โทรศพั ท์ (ทท่ี ำ�งาน) : 0 2218 4354-5 (ด้านการจัดการทรัพยส์ ิน)
โทรศพั ท์ (มอื ถือ) : 08 4351 4595
โทรสาร : 0 2218 4355 4. เคร่ืองราชอิสริยาภรณ์
E-Mail : [email protected] ปี พ.ศ. เครอื่ งราชอิสรยิ าภรณ์
พ.ศ. 2546 ทวตี ยิ าภรณ์มงกฎุ ไทย (ท.ม.)
2. ประวตั ิการศกึ ษา พ.ศ. 2549 ทวตี ยิ าภรณ์ช้างเผือก (ท.ช.)
ปี พ.ศ. ทจ่ี บ วฒุ กิ ารศกึ ษา/สถานศกึ ษา/ประเทศ พ.ศ. 2552 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
พ.ศ. 2528 ปรญิ ญาตรี สถาปัตยกรรมศาสตร์ พ.ศ. 2555 ประถมาภรณช์ า้ งเผอื ก (ป.ช.)
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. 2563 มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม)
พ.ศ. 2531 บรหิ ารธุรกจิ การจัดการงานก่อสรา้ ง
มหาวิทยาลัยสุโขทยั ธรรมาธริ าช 5. ผลงานวิจัยโดยสรปุ
พ.ศ. 2535 ปริญญาโท เคหพัฒนศาสตร์ ตลอดระยะเวลา 20 ปี ได้ท�ำวิจัยที่เกี่ยวข้องกับ
สถาปตั ยกรรมศาสตร์ สภาพแวดล้อมของผู้สูงอายุและคนพิการ โดยใช้หลักการ
จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย ออกแบบเพอ่ื ทกุ คน (Universal Design) จำ� นวน 17 โครงการ
แบง่ เปน็
วิจยั ข้ันพน้ื ฐาน เช่น
• มาตรฐานขั้นต่�ำส�ำหรับท่ีพักอาศัยและสภาพ
แวดลอ้ มของผู้สูงอายุ
• การพัฒนาต้นแบบสภาพแวดล้อมทางกายภาพ
และสงิ่ อำ� นวยความสะดวกสำ� หรบั ผสู้ งู อายขุ องสถานบรกิ าร
สาธารณสขุ
• ตน้ แบบสขุ าสาธารณะสำ� หรบั ผสู้ งู อายุ และผพู้ กิ าร
• การศึกษาข้อมูลด้านสภาพสังคม เศรษฐกิจและ
ทศั นคติของผสู้ ูงอายุในเมืองเพือ่ การพัฒนาท่ีอยอู่ าศัย
วจิ ยั ประยกุ ต์
• การปรับส่ิงอ�ำนวยความสะดวกของเมืองพัทยา
เพ่ือรองรบั ผู้สูงอายแุ ละคนพกิ าร

40 รางวลั การวิจัยแหง่ ชาติ : รางวัลนกั วจิ ัยดีเด่นแหง่ ชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

• การส�ำรวจและจัดท�ำแผนที่ท่องเท่ียวส�ำหรับคน ตา่ งประเทศ จนสามารถทำ� เปน็ คมู่ อื ปฏบิ ตั วิ ชิ าชพี สำ� หรบั การ
พกิ ารและผู้สงู อายุ ออกแบบเพอื่ ทกุ คน (Universal Design Code of Practice
ของสมาคมสถาปนกิ สยามฯ) และไดน้ ำ� องคค์ วามรดู้ งั กลา่ วมา
• แผนงานการพัฒนาต้นแบบสภาพแวดล้อมท่ี วจิ ยั และทดลองใชก้ บั กลมุ่ ผสู้ งู อายแุ ละคนพกิ ารกลมุ่ ตา่ ง ๆ
เหมาะสมกับการใชช้ ีวิตของผ้สู ูงอายอุ ย่างมคี ณุ ภาพ ทงั้ ประเทศ

• โครงการการออกแบบชมุ ชนนา่ อยผู่ สู้ งู วยั สำ� หรบั • ได้น�ำองค์ความรู้ดังกล่าวมาใช้กับงานออกแบบ-
ผู้สูงอายุในชนบทและการปรับปรุงและพัฒนาต้นแบบที่อยู่ ก่อสร้างจริง ๆ ซ่ึงมีผลงานท้ังอาคารภาครัฐและเอกชน
อาศยั ท่ปี ลอดภัยส�ำหรับผูส้ งู อายุในชนบท ซ่ึงส่วนหนึ่งของงานเป็นงานบริการวิชาการส�ำหรับกลุ่ม
ผดู้ ้อยโอกาสในสังคม เชน่ ผูส้ งู อายุในชมุ ชนแออัด คนพกิ าร
• การสร้างชุมชนแห่งการอยู่รวมกันและเข้าถึงได้ ที่ยากจนสามารถน�ำความรู้ด้านน้ีลงไปแก้ปัญหาสภาพ
ในอาเซียน : ชมุ ชนต้นแบบเกาะเกร็ด จงั หวดั นนทบุรี แวดล้อม ลดความเหล่ือมล�้ำในสังคม และได้มีการติดตาม
ประเมินผลงานออกแบบน้ัน ๆ น�ำมาวิเคราะห์-สังเคราะห์
• การส่งเสริมและพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อคน กบั องค์ความรเู้ ดิม เพอ่ื พฒั นางานวิจยั ในเร่ืองน้ตี อ่ ๆ ไป
ทงั้ มวล (Tourism For All)
6. ผลงานวจิ ยั ทกี่ ำ�ลงั อยใู่ นระหวา่ งดำ�เนนิ การ
• การพฒั นาเมอื งนา่ อยสู่ ำ� หรบั ผสู้ งู อายุ กรณศี กึ ษา 6.1 ชดุ โครงการวิจยั แผนงานวิจัยรูปแบบท่อี ยู่อาศัย
ชมุ ชนคลองพลบั พลา เขตวงั ทองหลาง กทม. ภายใตแ้ ผนงาน
การเตรียมการรองรับสังคมสูงวัยภายใต้บริบทกระบวนการ ท่ีเหมาะสมกับผู้สูงอายุไทยเพ่ือส่งเสริมสุขภาพกาย-ใจ
เปลย่ี นแปลงเปน็ เมือง ภายใต้แนวคิดชุมชนท่ีเป็นมิตรกับผู้สูงอายุ (งานวิจัยองค์
ความรู้ใหม่ สหสาขาวชิ า (Multidisciplinary))
วจิ ัยองคค์ วามรูใ้ หม่
• สภาพการอยู่อาศยั ของผสู้ ูงอายุ 3 ช่วงวยั วยั ตน้
วัยกลาง และวัยปลาย ทุนวิจัยจาก โครงการส่งเสริมการ
ทำ� งานวจิ ยั เชิงลึกในสาขาวิชาทมี่ ีศักยภาพสงู
• การศึกษาและพัฒนานโยบาย เคร่ืองมือ และ
ต้นแบบที่อยูอ่ าศัยสำ� หรับผู้สูงอายุและผูท้ พุ พลภาพ
• การศึกษาพฤติกรรมการอยู่อาศัยของผู้สูงอายุท่ี
มีอายุยืนของประเทศ
• โครงการการพฒั นากลไกสง่ เสรมิ นวตั กรรมสภาพ
แวดล้อมสงั คมผู้สงู วัย
สรปุ ผลงานวิจัย
• สภาพแวดล้อมทางกายภาพเป็นปัจจัยส�ำคัญท่ีมี
ผลกบั สภาพความเปน็ อยแู่ ละคณุ ภาพชวี ติ ของผสู้ งู อายแุ ละ
คนพกิ าร
• ลักษณะการอยู่อาศัยของผู้สูงอายุยังมีความ
ตอ้ งการในการอยอู่ าศยั ในถนิ่ เดมิ (Aging in place) ซึ่งตอ้ ง
ปรบั สภาพแวดลอ้ มเดมิ ใหม้ คี วามปลอดภยั และความสะดวก
สบายเพมิ่ ขนึ้ โดยการตดิ ตง้ั ราวจบั บรเิ วณหอ้ งนำ้� เตยี งนอน
บันได ทางเดนิ ภายในบ้าน
• สภาพแวดล้อมทางสังคม เช่น การอยู่อาศัยใน
หมู่เครือญาติ ท�ำให้เกิดการพ่ึงพาอาศัยกันในชุมชน ซ่ึง
เปน็ ลกั ษณะเดน่ ของสงั คมไทย ยงั คงมอี ยใู่ นพน้ื ทช่ี นบทและ
ชานเมอื งทเ่ี ปน็ ชมุ ชนดง้ั เดมิ สว่ นชมุ ชนเมอื งซงึ่ มภี าวะบบี คนั้
ทางเศรษฐกจิ และขาดความสมั พนั ธล์ กั ษณะเครอื ญาติ ทำ� ให้
ผสู้ ูงอายุในชุมชนเมืองมปี ัญหาทซี่ บั ซ้อนขนึ้
• จากงานวิจัยดังกล่าวรวมถึงการศึกษาค้นคว้า
แนวคิดทฤษฎีท่ีเกี่ยวข้องจากมาตรฐานเร่ืองเดียวกันใน

รางวลั การวิจยั แหง่ ชาติ : รางวัลนักวิจัยดีเด่นแหง่ ชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565 41

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

7. ผลงานวิจัยในอนาคต  เชงิ วชิ าการ
• โครงการวิจัยพัฒนาระบบต้นแบบรองรับสังคม ได้แนวคิดการออกแบบเพ่ือทุกคน (Universal
สูงวัยในบริบทของชุมชนเมือง ภาคใต้และภาคตะวันออก Design) ทเี่ หมาะสมกบั ผู้สูงอายุไทย
(เปน็ การขยายผลและสรา้ งเครอื ข่ายไปยงั ภมู ภิ าค) เน้นงาน
วจิ ยั ทีเ่ ปน็ ชดุ โครงการ บรู ณาการสหสาขาวชิ า และกระจาย
ในหลายพืน้ ที่

8. ผลงานวิจยั เดน่

• มาตรฐานขั้นต�่ำส�ำหรับที่พักอาศัย และสภาพ ภาพตัวอย่างการปรับปรงุ ห้องน�้ำ และบรเิ วณทางเดนิ
แวดลอ้ มของผู้สูงอายุ
10. ขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบายทเ่ี สนอแนะ
• โครงการการออกแบบชมุ ชนนา่ อยผู่ สู้ งู วยั สำ� หรบั ใหแ้ กร่ ฐั บาล/กระทรวงตา่ ง ๆ และภาคเอกชน
ผู้สูงอายุในชนบทและการปรับปรุงและพัฒนาต้นแบบท่ีอยู่ เพอ่ื นำ�ไปใชว้ างนโยบายพฒั นา หรอื แกป้ ญั หา
อาศัยทีป่ ลอดภยั สำ� หรับผูส้ ูงอายุในชนบท
• รณรงค์/ส่งเสริม การสูงวัยในถิ่นเดิม (Aging
• การพัฒนาเมืองน่าอยู่เพ่ือผู้สูงอายุ กรณีศึกษา in Place) ทั้งในระดับการอยู่อาศัยในบ้านหลังเดิม และ
ชมุ ชนในเขตวงั ทองหลาง พระนคร ภาษเี จรญิ ดนิ แดง ภายใต้ ในชมุ ชน เครอื ญาตเิ ดมิ โดยกระทรวงพฒั นาสงั คมฯ รว่ มมอื
แผนงาน โครงการบรู ณาการสหศาสตรเ์ พอื่ รองรบั สงั คมสงู วยั กับกระทรวงมหาดไทย กระจายอ�ำนาจให้องค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่นสามารถด�ำเนินการปรับสภาพแวดล้อมที่
9. การนำ�ผลงานวจิ ยั ไปใชป้ ระโยชนใ์ นมติ ติ า่ ง ๆ ปลอดภัยสำ� หรับผสู้ งู อาย-ุ คนพกิ ารในพ้ืนทีไ่ ด้
 เชงิ ชุมชน/สงั คม และเชิงพื้นที่
มีแนวคิดและพื้นท่ีต้นแบบชุมชนที่เป็นมิตรกับ • กระทรวงพัฒนาสังคมฯ ร่วมมือกับกระทรวง
สาธารณสขุ พฒั นาระบบการดแู ลทบ่ี า้ นในชมุ ชน (Home &
ผสู้ ูงอายสุ ามารถนำ� ไปขยายผลได้ Community Healthcare) ดูแลทั้งสุขภาพอนามัย
 เชงิ พาณิชย์ ชีวติ ความเป็นอย่แู ละสภาพแวดล้อม
ผู้ประกอบการสามารถน�ำแนวคิด Universal
• ส่งเสริมให้เอกชนผลิตส่ิงอ�ำนวยความสะดวก
Design ไปปรบั ใชก้ บั สนิ คา้ บรกิ าร และโครงการเพอื่ พฒั นา ส�ำหรับผู้สูงอายุและคนพิการ โดยใช้มาตรการการส่งเสริม
ใหเ้ หมาะสมกบั วถิ ีชีวิตของผสู้ ูงอายุ และคนพกิ ารไทย การลงทนุ การลดภาษี

• ส่งเสริมให้ครอบครัวที่มีผู้สูงอายุและคนพิการ
สามารถจัดซ้ือและติดต้ังสิ่งอ�ำนวยความสะดวกส�ำหรับ
ผูส้ ูงอายุและคนพิการ นำ� มาหักคา่ ใชจ้ า่ ยลดภาษไี ด้

• ส่งเสริมให้เอกชนพัฒนาโครงการที่อยู่อาศัย
ทเี่ หมาะสมกบั ผสู้ งู อายุ สำ� หรบั กลมุ่ ผสู้ งู อายทุ ม่ี คี วามตอ้ งการ
เฉพาะ หรือกลุม่ ท่มี คี วามจ�ำเป็น เชน่ คนโสด คนไม่มบี ตุ ร

42 รางวลั การวจิ ัยแห่งชาติ : รางวลั นักวิจัยดีเด่นแหง่ ชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

เกียรติคุณประกาศ สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ศาสตราจารยณ์ รงค์ ใจหาญ รางวัลการวิจยั แหง่ ชาติ : รางวลั นกั วิจยั ดเี ดน่ แหง่ ชาติ
ประจำ�ปงี บประมาณ 2565
นกั วิจัยดีเด่นแห่งชาติ
สาขานติ ิศาสตร์

ส�ำนกั งานการวิจัยแหง่ ชาติ (วช.) ไดพ้ จิ ารณาเหน็ ว่า “ศาสตราจารยณ์ รงค์ ใจหาญ” แหง่
คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นนักวิจัยที่ได้อุทิศตนเพ่ืองานวิจัยอย่างต่อเนื่อง
สรา้ งงานวจิ ยั ทมี่ คี ณุ ภาพ ระเบยี บวธิ วี จิ ยั และการนำ� เสนอทช่ี ดั เจน มผี ลงานเปน็ ทป่ี ระจกั ษ์ ซงึ่ ผลทไ่ี ด้
จากการวิจัยมีประโยชน์เชิงวิชาการ น�ำไปสู่การพัฒนากฎหมาย และเสนอเป็นร่างกฎหมาย เช่น
กฎหมายคุ้มครองพยาน กฎหมายช่วยเหลือประชาชนทางกฎหมาย กฎหมายคุ้มครองผู้เสียหาย
ในคดอี าญา การปรบั ปรงุ ประมวลกฎหมายอาญาเกยี่ วกบั การกำ� หนดโทษเพม่ิ ขนึ้ จากมาตรา 18 และ
เป็นโทษที่ไม่ใช่โทษจ�ำคุก กฎหมายป้องกันและปราบปรามการทรมานและบังคับให้บุคคลสูญหาย
สาบสญู รวมถงึ กฎหมายดา้ นสงิ่ แวดลอ้ มไดแ้ ก่กฎหมายทรพั ยากรนำ�้ กฎหมายคมุ้ ครองความหลากหลาย
ทางชวี ภาพ กฎหมายสง่ เสรมิ และรกั ษาคณุ ภาพสง่ิ แวดลอ้ ม งานวจิ ยั ทด่ี ำ� เนนิ การเปน็ งานทส่ี อดคลอ้ ง
กับแผนพัฒนาของกระทรวงยุติธรรม กระทรวงการพัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์ และ
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม ซึง่ ได้รับการผลักดนั ให้นำ� ไปพัฒนาเป็นกฎหมายต่อไป

วช. จงึ มมี ติให้ประกาศเกยี รตคิ ณุ ศาสตราจารย์ณรงค์ ใจหาญ เปน็ นกั วิจยั ดีเด่นแห่งชาติ
ประจ�ำปงี บประมาณ 2565 สาขานิติศาสตร์

รางวัลการวจิ ัยแหง่ ชาติ : รางวลั นกั วจิ ัยดเี ดน่ แหง่ ชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565 43

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ศาสตราจารยณ์ รงค์ ใจหาญ

1. ประวตั ิสว่ นตัว 3. ประวัตกิ ารทำ�งาน
ชอื่ : นายณรงค์ ใจหาญ ตำ�แหนง่ ในปจั จบุ ัน
ตำ�แหนง่ ทางวชิ าการ : ศาสตราจารย์ • ศาสตราจารยป์ ระจำ� คณะนติ ิศาสตร์
วัน เดือน ปเี กิด : 26 สงิ หาคม 2500 มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์
อาชพี : อาจารย์ • ผู้อ�ำนวยการโครงการหลักสตู รปรัชญาดุษฎีบัณฑิต
หนว่ ยงานทส่ี งั กดั : คณะนติ ศิ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ สาขาวชิ าการบรหิ ารกระบวนการยุติธรรม
สถานทต่ี ดิ ต่อ : เลขที่ 2 ทา่ พระจันทร์ เขตพระนคร คณะนติ ศิ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์
กรงุ เทพฯ 10200 • กรรมการร่างกฎหมาย คณะ 5
โทรศพั ท์ (ทท่ี ำ�งาน) : 0 2613 2939 ส�ำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา
โทรศัพท์ (มือถือ) : 09 5365 0104 ตำ�แหน่งในอดตี
โทรสาร : 0 2224 1384 • คณบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์
E-Mail : [email protected], • รองอธกิ ารบดฝี า่ ยศนู ยล์ �ำปาง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
[email protected] • รองคณบดฝี า่ ยวจิ ยั คณะนติ ศิ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์
• รองคณบดีฝา่ ยบรหิ าร คณะนติ ิศาสตร์
2. ประวัตกิ ารศกึ ษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ปี พ.ศ. ทจ่ี บ วฒุ กิ ารศกึ ษา/สถานศกึ ษา/ประเทศ • ผูอ้ ำ� นวยการศนู ยน์ ิติศาสตร์
พ.ศ. 2521 นิตศิ าสตรบณั ฑติ
มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ประเทศไทย 4. เครอ่ื งราชอสิ รยิ าภรณ์
พ.ศ. 2521 เนตบิ ณั ฑิตไทย สำ� นักอบรมศกึ ษา
กฎหมายแหง่ เนตบิ ณั ฑติ ยสภา ประเทศไทย ปี พ.ศ. เครอื่ งราชอิสรยิ าภรณ์
พ.ศ. 2526 นิตศิ าสตรมหาบัณฑิต (กฎหมายอาญา)
มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ พ.ศ. 2527 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)
ประเทศไทย พ.ศ. 2531 ตริตาภรณช์ า้ งเผือก (ต.ช.)
พ.ศ. 2532 Master of Law in LAW, พ.ศ. 2534 ทวตี ยิ าภรณ์มงกฎุ ไทย (ท.ม.)
ECONOMY and Society, พ.ศ. 2538 ทวีติยาภรณ์ชา้ งเผือก (ท.ช.)
University of Kent at Canterbury, พ.ศ. 2541 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
England พ.ศ. 2544 ประถมาภรณ์ชา้ งเผือก (ป.ช.)
พ.ศ. 2547 เหรียญจกั รพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
พ.ศ. 2549 มหาวชิรมงกฎุ (ม.ว.ม.)
พ.ศ. 2560 มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)

5. ผลงานวจิ ัยโดยสรปุ
ผลงานวิจัยท้ังสามเร่ืองเป็นงานวิจัยทางนิติศาสตร์
ด้านกระบวนการยุติธรรมทางอาญา โดยน�ำเสนอแนวคิด
บทวิเคราะห์และรูปแบบในการน�ำกระบวนการยุติธรรม
เชิงสมานฉันท์มาใช้กับคดีเยาวชนและครอบครัว และคดี
อาญา และเสนอแกไ้ ขกฎหมายทเ่ี กยี่ วขอ้ ง สว่ น “โครงการ :
พัฒนากลไกและข้อเสนอด้านการช่วยเหลือประชาชนทาง
กฎหมายเพอ่ื รองรบั การเขา้ สปู่ ระชาคมอาเซยี น” เปน็ งานท่ี

44 รางวลั การวจิ ัยแห่งชาติ : รางวัลนกั วิจัยดเี ดน่ แห่งชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

นำ� เสนอกฎหมายและการบรหิ ารการชว่ ยเหลอื ทางกฎหมาย 8. ผลงานวิจัยเดน่
ในประเทศอาเซยี นและเสนอใหม้ คี วามรว่ มมอื ในการทำ� งาน 1. วิจัยเรื่อง “กระบวนการสร้างความยุติธรรมเชิง
ในระหว่างประเทศอาเซียนเพื่อรองรับการเปิดเสรีอาเซียน สมานฉนั ท์ในศาลยุติธรรม”
และงานวิจัยเรื่อง “โครงการขับเคลื่อนแผนบูรณาการเพ่ือ 2. วจิ ยั เรื่อง “โครงการ : พฒั นากลไกและข้อเสนอ
ช่วยเหลือเหยื่ออาชญากรรมของประเทศไทยสู่อาเซียน ดา้ นการชว่ ยเหลอื ประชาชนทางกฎหมายเพอื่ รองรบั การเขา้
(ระยะท่ี 1)” น�ำเสนอแนวคิดและมาตรฐานสากลรวมถึง สปู่ ระชาคมอาเซยี น”
กฎหมายต่างประเทศท่ีให้การคุ้มครองช่วยเหลือผู้เสียหาย 3. วิจัยเร่ือง “โครงการขับเคล่ือนแผนบูรณาการ
ในคดีอาญา รวมถึงน�ำเสนอร่างกฎหมายเพ่ือคุ้มครอง เพื่อช่วยเหลือเหย่ืออาชญากรรมของประเทศไทยสู่อาเซียน
ช่วยเหลือผเู้ สียหายดังกล่าว (ระยะที่ 1)”

9. การนำ�ผลงานวจิ ยั ไปใชป้ ระโยชนใ์ นมติ ติ า่ ง ๆ

6. ผลงานวจิ ยั ทกี่ ำ�ลงั อยใู่ นระหวา่ งดำ�เนนิ การ  เชิงวิชาการ
• ประเมินผลสัมฤทธิ์ทางกฎหมายของพระราช เป็นงานวิจัยทางนิติศาสตร์ ที่น�ำเสนอแนวคิดทาง
วิชาการในกระบวนการสร้างความยุติธรรมเชิงสมานฉันท์
บัญญัติคุ้มครองผู้ถูกกระท�ำด้วยความรุนแรงในครอบครัว ในคดีอาญา การพัฒนาความช่วยเหลือทางกฎหมายแก่
พ.ศ. 2550 ประชาคมอาเซียน และการคุ้มครองผู้เสียหายในคดีอาญา
เพื่อให้ได้รับการคุ้มครองเยียวยาความเสียหายท่ีได้รับจาก
• การศึกษาความเหมาะสมในการตรากฎหมาย การกระท�ำความผิด ซึ่งแนวคิดดังกล่าวเป็นหลักสากล
รองรบั กลไกการขบั เคลอ่ื นสิทธมิ นุษยชน ระยะที่ 2 และน�ำเสนอแนวทางปรับปรุงกฎหมายไทยเพ่ือพัฒนา
หลักเกณฑ์ วิธีการให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากลและ
ปรบิ ทของสังคมไทย

7. ผลงานวิจยั ในอนาคต 10. ขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบายทเี่ สนอแนะ
• ประเมินผลสัมฤทธ์ิทางกฎหมายของพระราช ใหแ้ กร่ ฐั บาล/กระทรวงตา่ ง ๆ และภาคเอกชน
บัญญัติป้องกันและปราบปรามการค้าประเวณี พ.ศ. เพอื่ นำ�ไปใชว้ างนโยบายพฒั นา หรอื แกป้ ญั หา
2539
• เสนอแนะแนวทางให้ส�ำนักงานศาลยุติธรรม
ในการนำ� หลกั เกณฑข์ องกระบวนการยตุ ธิ รรมเชงิ สมานฉนั ท์
มาพัฒนาใช้ในคดีเยาวชนและครอบครัว และคดีอาญา
เพ่ือก่อให้เกิดความเป็นธรรมและมีเปิดให้คู่กรณีและสังคม
มสี ่วนแกไ้ ขปัญหาและลดอาชญากรรม

• เสนอแนะให้กระทรวงยุติธรรมพัฒนาระบบ
การให้ความช่วยเหลือทางกฎหมายและร่วมมือกับประเทศ
อาเซยี นในการชว่ ยเหลอื ทางกฎหมายและเสนอรา่ งกฎหมาย
คมุ้ ครองผเู้ สยี หายในคดอี าญา ซง่ึ จะสอดคลอ้ งกบั แผนปฏริ ปู
ประเทศดา้ นกฎหมาย

รางวลั การวจิ ัยแหง่ ชาติ : รางวัลนักวิจัยดีเดน่ แหง่ ชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565 45

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ เกียรติคุณประกาศ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ราง ัวลการ ิวจัยแห่งชา ิต : รางวัลนัก ิวจัยดีเ ่ดนแห่งชาติ ศาสตราจารย์ ดร.บรรเจดิ สิงคะเนติ
ประจำ�ปีงบประมาณ 2565
นักวจิ ัยดีเด่นแหง่ ชาติ
สาขานติ ศิ าสตร์

สำ� นักงานการวจิ ัยแห่งชาติ (วช.) ได้พิจารณาเห็นวา่ “ศาสตราจารย์ ดร.บรรเจดิ สงิ คะเนติ”
แหง่ คณะนติ ิศาสตร์ สถาบันบณั ฑิตพฒั นบรหิ ารศาสตร์ เปน็ นักวจิ ัยทไ่ี ดอ้ ุทศิ ตนเพื่องานวิจัยอยา่ ง
ต่อเนื่อง สร้างงานวิจัยท่ีมีคุณภาพ ระเบียบวิธีวิจัยและการน�ำเสนอที่ชัดเจน และเป็นแบบอย่าง
ในการท�ำงานวิจัยเพื่อสังคม ซึ่งเรียกร้องความเข้าใจปัญหาสังคม และการประยุกต์กฎหมาย
ให้สอดคล้องกับสภาพสังคม งานวิจัยก่อให้เกิดองค์ความรู้ทางสาขานิติศาสตร์ กฎหมายมหาชน
รัฐธรรมนูญ และได้น�ำองค์ความรู้มาบูรณาการ เพื่อน�ำเสนอข้อเสนอทางนโยบาย และกฎหมาย
ที่เก่ียวข้อง ซ่ึงนับเป็นประโยชน์ในทางวิชาการแล้ว งานวิจัย ยังมีส่วนส�ำคัญในการเสนอแนะ
แนวทางการแก้ไขปัญหาของสังคม และผลักดนั ไปสกู่ ารปรบั ปรุงกฎหมาย และแนวคดิ ทางกฎหมาย
ให้เข้ากับสภาพความเปล่ียนแปลงของโลกปัจจุบัน โดยเฉพาะการเปลี่ยนแปลง ทางเทคโนโลยี
และการเปลยี่ นแปลงยคุ ของสทิ ธแิ ละเสรภี าพ เพอ่ื ใหก้ ารบรหิ ารราชการแผน่ ดนิ เปน็ ไป อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ
และตอบสนองความต้องการของประชาชน

วช. จึงมมี ตใิ หป้ ระกาศเกยี รตคิ ณุ ศาสตราจารย์ ดร.บรรเจดิ สิงคะเนติ เปน็ นักวจิ ยั ดเี ด่น
แหง่ ชาติ ประจ�ำปีงบประมาณ 2565 สาขานิตศิ าสตร์

46 รางวัลการวจิ ัยแห่งชาติ : รางวัลนักวจิ ยั ดีเด่นแหง่ ชาติ ประจำ�ปีงบประมาณ 2565

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ศาสตราจารย์ ดร.บรรเจดิ สงิ คะเนติ

1. ประวตั ิสว่ นตัว 3. ประวัติการทำ�งาน
ชื่อ : นายบรรเจิด สิงคะเนติ ตำ�แหน่งในปัจจุบนั
ตำ�แหนง่ ทางวิชาการ : ศาสตราจารย์ (ขั้นสูง) ผอู้ ำ� นวยการหลกั สตู รนติ ศิ าสตรดษุ ฎบี ณั ฑติ คณะนติ ศิ าสตร์
วนั เดือน ปีเกิด : 11 กมุ ภาพันธ์ 2507 สถาบนั บณั ฑติ พัฒนบรหิ ารศาสตร์
อาชีพ : นกั วจิ ัย ตำ�แหน่งในอดตี
หนว่ ยงานทส่ี งั กดั : สถาบนั บณั ฑติ พฒั นบรหิ ารศาสตร์ • คณบดคี ณะนติ ศิ าสตร์ สถาบนั บณั ฑติ พฒั นบรหิ ารศาสตร์
สถานที่ติดต่อ : คณะนิติศาสตร์ สถาบันบัณฑิต • กรรมการปฏริ ปู กฎหมาย
พัฒนบรหิ ารศาสตร์ เลขที่ 148 ถนนเสรีไทย เขตบางกะปิ • กรรมการขา้ ราชการพลเรอื นในสถาบนั อดุ มศกึ ษา
กรุงเทพฯ 10240 • กรรมการสภามหาวทยิ าลยั ศลิ ปากร
โทรศพั ท์ (ทที่ ำ�งาน) : 0 2727 3709
โทรศพั ท์ (มือถอื ) : 08 1444 2703 4. เคร่ืองราชอสิ ริยาภรณ์
โทรสาร : 0 2727 3771 ปี พ.ศ. เครื่องราชอสิ รยิ าภรณ์
E-Mail : [email protected] พ.ศ. 2550 ประถมาภรณม์ งกฎุ ไทย (ป.ม.)
พ.ศ. 2557 ประถมาภรณ์ชา้ งเผือก (ป.ช.)
2. ประวตั กิ ารศกึ ษา พ.ศ. 2558 จตตุ ถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)
ปี พ.ศ. ทจี่ บ วฒุ กิ ารศกึ ษา/สถานศกึ ษา/ประเทศ
พ.ศ. 2527 นติ ศิ าสตรบณั ฑติ มหาวทิ ยาลยั รามคำ� แหง 5. ผลงานวิจยั โดยสรปุ
พ.ศ. 2529 เนตบิ ัณฑติ ไทย สำ� นักอบรมกฎหมายฯ 1. ระบบกฎหมายไทยจำ� เปน็ ตอ้ งมมี าตรการในการ
พ.ศ. 2535 นิติศาสตรมหาบัณฑิต จ�ำกัดการเข้าถึงเคร่ืองดม่ื แอลกอฮอล์
มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ 2. การคุ้มครองสิทธิโดยองค์กรตุลาการจะต้อง
พ.ศ. 2538 Magister Legum, Ruhr-Universitaet เปน็ การคุ้มครองโดยปราศจากช่องวา่ ง
Bochum, Germay 3. เพ่ือเป็นการสนับสนุนการใช้พลังงานทดแทน
พ.ศ. 2541 Doktor der Rechte, Ruhr-Universitaet จ�ำเป็นต้องมีกฎหมายส่งเสริมการผลิตและการใช้พลังงาน
Bochum, Germay ทดแทน
4. องค์กรพิทักษ์ระบบคุณธรรมของไทยควรได้
รับการพัฒนาให้เป็นองค์กรส�ำหรับข้าราชการพลเรือน
ทัว่ ไป และควรพัฒนาให้มีองคก์ รพิทกั ษร์ ะบบคณุ ธรรมของ
ขา้ ราชการส่วนท้องถิ่นด้วย
5. ศาลรัฐธรรมนูญมีบทบาทส�ำคัญในการปกป้อง
หลักความเป็นกฎหมายสูงสุดของรัฐธรรมนูญและการ
คมุ้ ครองสทิ ธขิ องประชาชน

รางวลั การวิจยั แหง่ ชาติ : รางวลั นักวิจยั ดเี ด่นแห่งชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 47

สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

6. ผลงานวจิ ยั ทก่ี ำ�ลงั อยใู่ นระหวา่ งดำ�เนนิ การ 8. ผลงานวิจยั เด่น
1. โครงการศึกษา “ศาลรัฐธรรมนูญในรัฐเสรี 1. โครงการศึกษาวิจัยเรื่องกฎหมายท่ีเก่ียวกับการ
ควบคมุ เครอื่ งดม่ื แอลกอฮอล์ เสนอสำ� นกั ควบคมุ โรคไมต่ ดิ ตอ่
ประชาธิปไตยในศตวรรษที่ 21” เสนอต่อส�ำนักงานศาล กรมควบคมุ โรค, 2547
รัฐธรรมนูญ 2. โครงการศึกษาและพัฒนากฎหมายเพ่ือการ
พฒั นาการผลติ และการใชพ้ ลงั งานทดแทน เสนอกรมพฒั นา
2. โครงการวิจัยเร่ือง “ผลผูกพันของค�ำตัดสินของ พลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน กระทรวงพลังงาน,
ศาลรัฐธรรมนญู ” เสนอต่อสำ� นกั งานศาลรัฐธรรมนญู 2556
3. โครงการประเมินองค์กรพิทักษ์ระบบคุณธรรม
ในราชการพลเรือนสามัญ เสนอส�ำนักงานคณะกรรมการ
ขา้ ราชการพลเรอื น, 2562

7. ผลงานวจิ ยั ในอนาคต 9. การนำ�ผลงานวจิ ยั ไปใชป้ ระโยชนใ์ นมติ ติ า่ ง ๆ
1. การปรับเปล่ียนกฎหมายและแนวคิดทาง  เชงิ ชุมชน/สงั คม
กฎหมายกบั การเปลย่ี นแปลงทางเทคโนโลยี  เชิงวชิ าการ
2. การปฏิรูปการบริหารราชการแผ่นดิน : ศึกษา 1. น�ำไปใช้ในการยกร่างกฎหมาย 2 ฉบับ คือ
กรณขี องราชการสว่ นภมู ภิ าค
พ.ร.บ.ควบคมุ เครอื่ งดมื่ แอลกอฮอลฯ์ และรา่ ง พ.ร.บ.วา่ ดว้ ย
พลงั งานทดแทน

2. น�ำไปใช้เป็นแนวทางในการปฏิรูประบบราชการ
ในการพฒั นาองค์กรพิทักษ์ระบบคุณธรรมของไทย

3. นำ� ไปใชใ้ นการประกอบการพจิ ารณาวนิ จิ ฉยั ของ
ศาลรฐั ธรรมนญู ในคดตี ่าง ๆ

10. ขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบายทเ่ี สนอแนะ
ใหแ้ กร่ ฐั บาล/กระทรวงตา่ ง ๆ และภาคเอกชน
เพอื่ นำ�ไปใชว้ างนโยบายพฒั นา หรอื แกป้ ญั หา

1. ควรเร่งรัดให้มีการตรากฎหมายว่าด้วยพลังงาน
ทดแทนเพ่อื พฒั นาสังคมทเ่ี ป็นมติ รกับส่งิ แวดล้อม

2. การคุ้มครองข้าราชการควรพัฒนาให้มีองค์กร
พิทกั ษ์ระบบคณุ ธรรมออกเป็น 2 องค์กร คือ

2.1 คณะกรรมการพิทักษ์ระบบคุณธรรมกลาง
สำ� หรับข้าราชการพลเรอื นทงั้ หมด

2.2 คณะกรรมการพิทักษ์ระบบคุณธรรมของ
ข้าราชการส่วนท้องถิ่น

48 รางวัลการวจิ ยั แห่งชาติ : รางวลั นักวจิ ยั ดีเดน่ แหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565

เกยี รติคณุ ประกาศ สำ�นักงานการวิจัยแห่งชาติ

NATIONAL RESEARCH COUNCIL OF THAILAND

ศาสตราจารย์ ดร.รธุ ริ ์ พนมยงค์ รางวัลการวิจยั แหง่ ชาติ : รางวลั นกั วิจยั ดเี ดน่ แหง่ ชาติ
ประจำ�ปงี บประมาณ 2565
นักวิจัยดีเดน่ แหง่ ชาติ
สาขาเศรษฐศาสตร์

ส�ำนักงานการวจิ ยั แห่งชาติ (วช.) ไดพ้ ิจารณาเหน็ วา่ “ศาสตราจารย์ ดร.รุธิร์ พนมยงค”์ แหง่
คณะพาณชิ ยศาสตรแ์ ละการบัญชี มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ มีคณุ สมบัตคิ รบถว้ นตามหลกั เกณฑ์
การพิจารณา เพื่อได้รับการประกาศเกียรติคุณเป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ โดยได้ท�ำงานวิจัยมาอย่าง
ต่อเนื่องต้ังแต่ปี พ.ศ. 2543 ถึงปัจจุบัน โดยผลงานวิจัยนั้นครอบคลุมท้ังในระดับมหภาคระหว่าง
ประเทศ ระดบั จลุ ภาค ภายในประเทศ และองคก์ รทไ่ี มแ่ สวงหากำ� ไร ผลงานวจิ ยั ถกู นำ� ไปใชป้ ระโยชน์
ด้านการก�ำหนดนโยบายและสามารถน�ำไปใช้ประโยชน์ได้จริงอย่างเป็นรูปธรรม ผลงานวิจัยได้รับ
การตีพิมพ์ในวารสาร และหนังสือ และผลงานยังได้ถูกน�ำไปอ้างอิง (Citation) ท้ังในประเทศ
และต่างประเทศอย่างกว้างขวาง นอกจากน้ียังมีความมุ่งมั่นที่จะท�ำงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับ
การอ�ำนวยความสะดวกทางการค้า การพัฒนานโยบายด้านโลจิสติกส์ระดับประเทศ การประเมิน
ประสิทธิภาพห่วงโซ่อุปทาน และการจัดการโลจิสติกส์เพ่ือมนุษยธรรมอย่างต่อเนื่อง ซึ่งนับเป็น
ประโยชนต์ อ่ ผกู้ ำ� หนดนโยบาย ผนู้ ำ� ไปปฏบิ ตั ิ และภาควชิ าการ สามารถนำ� ไปใชป้ ระโยชนส์ งู สดุ ตอ่ ไป

วช. จึงมีมติให้ประกาศเกียรติคุณ ศาสตราจารย์ ดร.รุธิร์ พนมยงค์ เป็นนักวิจัยดีเด่น
แห่งชาติ ประจ�ำปงี บประมาณ 2565 สาขาเศรษฐศาสตร์

รางวัลการวจิ ัยแห่งชาติ : รางวลั นักวจิ ยั ดีเดน่ แหง่ ชาติ ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 49