แผนวิทยาศาสตร์โลกและอวกาศ ม.6 รวมทุกแผน

6. กจิ กรรมการเรียนรู้

 แนวคิด/รปู แบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนคิ : แบบเน้นมโนทัศน์ (Concept Based Teaching)

ชัว่ โมงท่ี 1

ขัน้ นำ

ขั้นการใชค้ วามรู้เดิมเช่ือมโยงความรู้ใหม่ (Prior Knowledge)
1. ครูทบทวนความรเู้ ดมิ ของนักเรยี นเก่ียวกับปจั จยั ทม่ี ีผลตอ่ การหมนุ เวียนของอากาศ โดยครูใช้
คำถามวา่ “ปัจจัยใดบ้างท่ีมีผลตอ่ การหมุนเวียนของอากาศ”
(แนวตอบ : การหมนุ รอบตัวเองของโลก ลักษณะพ้ืนผิวโลก ปรมิ าณรังสีจากดวงอาทติ ย์ อณุ หภูมิ
ความกดอากาศ)
2. ครเู ตรียมบัตรภาพการไหลเวียนของนำ้ ทะเลมาใหน้ กั เรียนดู จากน้ันครูตงั้ ประเดน็ คำถามกระตนุ้
ความคดิ นักเรยี น โดยใหน้ กั เรียนแต่ละคนร่วมกันอภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ อยา่ งอิสระโดยไม่มี
การเฉลยว่าถกู หรือผดิ ดังน้ี
• การหมุนเวยี นของอากาศมผี ลต่อการไหลเวยี นของกระแสน้ำในมหาสมุทรหรือไม่ อย่างไร
• ปจั จัยท่มี ีผลต่อการหมุนเวียนของอากาศ มผี ลต่อการหมุนเวยี นของนำ้ ในมหาสมทุ รหรือไม่
อยา่ งไร

ขน้ั สอน

ข้นั รู้ (Knowledge)
1. นักเรียนแบง่ กลมุ่ กล่มุ ละ 6 คน ตามความสมคั รใจ จากน้นั ครแู จ้งจุดประสงคข์ องกิจกรรม
การเกิดน้ำผดุ ใหน้ ักเรียนทราบเพื่อเป็นแนวทางการปฏบิ ตั ิกจิ กรรมที่ถูกต้อง
2. นกั เรยี นแต่ละกลุ่มร่วมกนั ศึกษากิจกรรม การเกิดนำ้ ผุด จากใบกิจกรรม เรอื่ ง การเกิดน้ำผุด
โดยครใู ช้รูปแบบการเรยี นรแู้ บบรว่ มมือมาจัดกระบวนการเรียนรู้ โดยกำหนดใหส้ มาชกิ แต่ละคน
ภายในกลุ่มมบี ทบาทหนา้ ที่ของตนเอง ดงั น้ี
• สมาชิกคนท่ี 1-2 ทำหน้าท่ีเตรียมวัสดุอปุ กรณ์ทใ่ี ชใ้ นการปฏิบัติกจิ กรรมการเกิดน้ำผดุ
• สมาชิกคนที่ 3-4 ทำหน้าที่อา่ นวิธปี ฏบิ ตั ิกจิ กรรม และนำมาอธบิ ายให้สมาชกิ ในกล่มุ ฟงั
• สมาชกิ คนที่ 5-6 ทำหนา้ ท่ีบันทกึ ผลการปฏบิ ัติกจิ กรรมลงในใบกจิ กรรม
(หมายเหตุ : ครเู ริ่มประเมนิ นักเรยี น โดยใช้แบบประเมินการปฏบิ ัตกิ ิจกรรม)

3. นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มร่วมกนั ปฏบิ ตั ิกิจกรรมตามขนั้ ตอน จากใบกิจกรรม เร่อื ง การเกิดน้ำผุด
4. นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มร่วมกันแลกเปลีย่ นความรู้และวเิ คราะหผ์ ลการปฏิบัตกิ จิ กรรม แล้วอภปิ รายผล

ร่วมกัน
5. นักเรยี นแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอผลการปฏบิ ตั ิกิจกรรมหน้าชน้ั เรยี น ในระหว่างท่ีนักเรยี น

นำเสนอ ครคู อยใหข้ ้อเสนอแนะเพิ่มเติม เพอ่ื ให้นักเรยี นมีความเข้าใจที่ถกู ต้อง
(หมายเหตุ : ครูเรม่ิ ประเมินนักเรียน โดยใชแ้ บบประเมินการนำเสนอผลงาน)
6. นักเรยี นแตล่ ะกลุม่ รว่ มกันตอบคำถามท้ายกิจกรรม การเกิดนำ้ ผุด โดยให้นักเรียนแต่ละกลุ่ม
ร่วมกนั อภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ เพือ่ หาคำตอบ จากนัน้ ครสู ุ่มนกั เรยี น 2-3 กลมุ่ ออกมานำเสนอ
คำตอบของกลมุ่ ตนเองหนา้ ชน้ั เรียน
7. เมื่อนกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มนำเสนอคำตอบของกลุ่มตนเองเรียบรอ้ ยแล้ว นกั เรียนและครูร่วมกัน
อภปิ รายผลท้ายกจิ กรรม การเกดิ นำ้ ผดุ และเฉลยคำถามท้ายกิจกรรม ดังนี้
• เมอ่ื เปา่ ลมผา่ นผิวน้ำ สีผสมอาหารมกี ารเคลือ่ นที่อย่างไร

(แนวตอบ : เคล่ือนทจี่ ากด้านล่างข้นึ สดู่ า้ นบน ในทศิ ต้ังฉากกับทศิ ทางลม)
• หากไมเ่ ป่าลมผา่ นผวิ น้ำ สผี สมอาหารจะมีการเคลื่อนที่หรือไม่ อย่างไร

(แนวตอบ : จะไมเ่ คลอ่ื นท่ขี ้นึ มาสูด่ า้ นบน เพราะสารละลายสีผสมอาหารในการทดลองน้มี ี
อุณหภมู ิตำ่ ซง่ึ อาจมกี ารเคลอ่ื นท่อี ยู่บริเวณดา้ นลา่ งเล็กน้อย)

ชว่ั โมงที่ 2-3

ข้นั เข้าใจ (Understanding)
8. นักเรียนแบง่ กล่มุ กลุ่มละ 4-5 คน ตามความสมัครใจ จากนั้นให้นักเรียนแตล่ ะกลมุ่ ร่วมกนั ศกึ ษา
คน้ ควา้ ข้อมูลเกีย่ วกับการหมนุ เวียนของน้ำผวิ หน้าในมหาสมุทร และผลทเ่ี กดิ จากการหมุนเวียน
ของอากาศและนำ้ ผวิ หนา้ ในมหาสมุทร จากหนงั สือเรยี นรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6 หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 3 ลมฟ้าอากาศและ
ภูมิอากาศ หรือแหล่งการเรียนรตู้ า่ ง ๆ เช่น อนิ เทอรเ์ น็ต หอ้ งสมุด
9. นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มร่วมกันอภิปรายเร่ืองท่ีไดศ้ กึ ษา จากนนั้ ให้นักเรียนแต่ละคนเขยี นสรปุ ความรู้
ท่ีได้จากการศกึ ษาค้นควา้ ลงในสมุดประจำตัวนักเรียน
10. ครูสุม่ นักเรียนออกมานำเสนอผลการศกึ ษาหน้าชน้ั เรยี น โดยครูสุ่มออกมาเพยี ง 3 กลมุ่ ซง่ึ ครูเปน็
คนเลอื กว่าจะให้นักเรียนกลุ่มไหนนำเสนอเรือ่ งอะไร ตามหวั ข้อเร่อื งดังตอ่ ไปนี้
• กลมุ่ ท่ี 1 เร่ือง กระแสนำ้ อุ่น กระแสน้ำเยน็
• กลมุ่ ที่ 2 เรอื่ ง การเกิดนำ้ ผุด นำ้ จม
• กล่มุ ที่ 3 เร่ือง ปรากฏการณ์เอลนีโญ-ลานญี า

11. ในระหว่างทีน่ ักเรียนนำเสนอ ครูคอยให้ขอ้ เสนอแนะเพ่มิ เติม เพือ่ ให้นกั เรียนมีความเข้าใจที่
ถกู ต้อง
(หมายเหตุ : ครเู รม่ิ ประเมนิ นักเรียน โดยใช้แบบประเมินการนำเสนอผลงาน)

12. ครูตงั้ ประเด็นคำถามเพือ่ ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียน โดยให้นกั เรยี นแต่ละคนร่วมกัน
อภิปรายแสดงความคดิ เห็นเพ่อื หาคำตอบ ดังน้ี
• น้ำในมหาสมทุ รเกิดการหมุนเวยี นอยา่ งไร
(แนวตอบ : เกิดจากการถ่ายเทความรอ้ นที่ไดร้ ับจากดวงอาทติ ย์ และความหนาแนน่ ของนำ้
ทะเลทีต่ ่างกนั )
• ปจั จยั ใดบา้ งท่สี ่งผลต่อการหมนุ เวยี นของกระแสนำ้
(แนวตอบ : รูปร่างของทวปี รูปร่างของมหาสมทุ ร ความเรว็ ลมในแตล่ ะบริเวณ)
• นำ้ ผุดและนำ้ จมเกดิ ข้ึนได้อย่างไร
(แนวตอบ : นำ้ ผุดเกิดจากลมทีพ่ ดั ขนานกบั ชายฝ่ัง สว่ นนำ้ จมเกิดจากการจมตัวของน้ำช้นั ลา่ ง)
• ปรากฏการณ์เอลนโี ญแตกตา่ งจากปรากฏการณ์ลานีญาอย่างไร
(แนวตอบ : ปรากฏการณ์เอลนีโญเกิดจากอุณหภูมิพื้นผิวของมหาสมุทรแปซิฟิกด้านตะวันออก
แถบเส้นศูนย์สูตร มีอุณหภูมิสูงข้ึน ทำให้สภาพภูมิอากาศแปรผันไปจากปกติ คือบริเวณท่ีเคยมี
ฝนตกชกุ จะแหง้ แล้ง และบริเวณท่ีแห้งแลง้ จะมีฝนตกชุก สว่ นปรากฏการณก์ ารณ์ลานญี าจะตรง
ข้ามกัน)
• การไหลเวียนกระแสนำ้ ในมหาสมุทรเกิดจากสาเหตุอะไรบ้าง
(แนวตอบ : เกิดจากความแตกต่างของระดับน้ำทะเล ความหนาแน่นและอุณหภูมิที่แตกต่างกัน
ของน้ำทะเลในแต่ละแห่ง การลดระดับน้ำทะเลจากปรากฏการณ์น้ำข้ึนน้ำลง และผลของ
แรงสน่ั สะเทอื น เนื่องจากเกิดแผ่นดินไหวหรอื ภูเขาไฟระเบดิ ใต้ทะเล)

13. นักเรยี นแต่ละคนยกตัวอย่างข้อดี ขอ้ เสียของปรากฏการณ์เอลนิโญ และตอบคำถามทา้ ทายการคิด
ข้ันสูง จากหนงั สอื เรียนรายวชิ าพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี วทิ ยาศาสตร์โลกและอวกาศ
หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 3 ลมฟ้าอากาศและภูมอิ ากาศ ลงในสมดุ ประจำตวั นักเรยี น

ข้นั ลงมือทำ (Doing)
14. นักเรยี นแตล่ ะคนทำ Topic Questions เรอื่ ง ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ ลงในสมุดประจำตัว
นกั เรยี น
15. นกั เรยี นแต่ละคนทำแบบฝกึ หดั เรื่อง การหมนุ เวียนของนำ้ ผิวหน้าในมหาสมทุ ร จากแบบฝกึ หัด
รายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6 หน่วยการ
เรยี นรู้ที่ 3 ลมฟ้าอากาศและภมู อิ ากาศ

ข้นั สรปุ

ขน้ั สรุป
1. ครูเปดิ โอกาสให้นักเรียนซักถามเนื้อหาเกยี่ วกบั การหมุนเวยี นของนำ้ ผวิ หน้าในมหาสมุทร
และให้ความรู้เพมิ่ เติมจากคำถามของนักเรยี น โดยครูใช้ PowerPoint เรอ่ื ง การหมนุ เวยี น
ของนำ้ ผิวหนา้ ในมหาสมุทร ในการอธบิ ายเพิ่มเตมิ
2. นกั เรยี นและครูรว่ มกันสรุปเกีย่ วกบั การหมุนเวียนของน้ำผวิ หน้าในมหาสมุทร ซ่ึงควรไดข้ ้อสรปุ
ร่วมกนั วา่ “การหมนุ เวียนของกระแสน้ำผิวหนา้ ในมหาสมุทรได้รบั อิทธิพลจากการหมุนเวยี นของ
อากาศ ซง่ึ กระแสนำ้ ผิวหนา้ ในมหาสมุทรมีทั้งกระแสน้ำอนุ่ และกระแสนำ้ เย็น ซง่ึ กระแสน้ำอ่นุ
ไหลผ่านอากาศจะอนุ่ ความช้ืนสงู สว่ นกระแสน้ำเย็นไหลผ่านอากาศจะแหง้ ความช้นื ต่ำ
ปรากฏการณ์เอลนโี ญ และลานญี า เกิดจากการหมนุ เวยี นอากาศและผวิ หน้ามหาสมุทร
เปลยี่ นแปลง”

ขน้ั ประเมนิ

ขนั้ ประเมนิ
1. ครูประเมนิ ผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤติกรรมการทำงานกลมุ่ และจากการนำเสนอผลการปฏบิ ตั ิกิจกรรมหนา้ ช้ันเรียน
2. ครูตรวจใบกจิ กรรม เรื่อง การเกิดนำ้ ผุด
3. ครตู รวจ Topic Questions เรอื่ ง ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ ในสมุดประจำตวั นกั เรียน
4. ครตู รวจแบบฝึกหดั เร่อื ง การหมุนเวียนของนำ้ ผิวหน้าในมหาสมุทร จากแบบฝึกหดั รายวิชา
พ้ืนฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์โลกและอวกาศ ม.6 หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี 3
ลมฟา้ อากาศและภมู ิอากาศ

7. การวัดและประเมนิ ผล

รายการวัด วธิ กี าร เคร่ืองมอื เกณฑก์ ารประเมิน

7.1 ประเมนิ ระหว่าง - สมดุ ประจำตัว หรือ - ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์
แบบฝึกหัด
การจดั กิจกรรม - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
- ใบกิจกรรม - ระดบั คณุ ภาพ 2
การเรยี นรู้ - แบบประเมนิ การปฏบิ ัติ ผ่านเกณฑ์
กจิ กรรม - ระดับคุณภาพ 2
1) การหมนุ เวยี นของ - ตรวจสมุดประจำตัว - แบบประเมนิ การ ผ่านเกณฑ์
นำเสนอผลงาน
นำ้ ผิวหนา้ ใน หรอื แบบฝึกหดั - ระดับคุณภาพ 2
- แบบสงั เกตพฤตกิ รรม ผ่านเกณฑ์
มหาสมุทร การทำงานรายบุคคล
- แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดบั คุณภาพ 2
2) ผลบันทกึ การ - ตรวจใบกจิ กรรม การทำงานกลุ่ม ผา่ นเกณฑ์
- แบบประเมิน - ระดบั คุณภาพ 2
ปฏบิ ัตกิ จิ กรรม - ประเมินการปฏบิ ตั ิ คุณลกั ษณะ ผ่านเกณฑ์
อนั พงึ ประสงค์
การเกิดนำ้ ผดุ กิจกรรม

3) การนำเสนอ - ประเมินการนำเสนอ

ผลงาน/ผลการ ผลงาน/ผลการปฏิบตั ิ

ปฏิบัติกจิ กรรม กจิ กรรม

4) พฤตกิ รรมการ - สงั เกตพฤติกรรม

ทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล

5) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤติกรรม

ทำงานกลุม่ การทำงานกลุ่ม

6) คณุ ลกั ษณะ - สังเกตความมวี ินัย

อันพงึ ประสงค์ รบั ผดิ ชอบ ใฝ่เรียนรู้

และมุ่งมนั่ ในการ

ทำงาน

8. ส่ือ/แหลง่ การเรยี นรู้

8.1 สอ่ื การเรียนรู้
1) หนังสือเรียนรายวชิ าพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6
หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 3 ลมฟ้าอากาศและภมู อิ ากาศ
2) แบบฝึกหดั รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6
หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 3 ลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศ
3) ใบกิจกรรม เรือ่ ง การเกดิ นำ้ ผดุ
4) วสั ดุอุปกรณท์ ีใ่ ชใ้ นการปฏบิ ัตกิ ิจกรรมการเกิดน้ำผุด
5) PowerPoint เร่ือง การหมุนเวียนของน้ำผวิ หนา้ ในมหาสมุทร
6) บัตรภาพ

7) สมดุ ประจำตัวนักเรยี น
8.2 แหล่งการเรยี นรู้

1) หอ้ งเรยี น
2) หอ้ งสมุด
3) อนิ เทอรเ์ น็ต

ใบกิจกรรม

เรือ่ ง การเกดิ นำ้ ผดุ

จุดประสงค์
ทดลอง สังเกต อภปิ ราย และอธิบายเกย่ี วกบั การเคล่ือนตัวของนำ้ ในการเกดิ นำ้ ผดุ

วสั ดอุ ุปกรณ์
1. น้ำ
2. กล่องพลาสติก
3. หลอดหยด
4. สารละละลายสีผสมอาหารที่แชเ่ ย็น
5. หลอดพลาสติกชนดิ งอ

-
วธิ ีปฏิบตั ิ
1. ใสน่ ้ำลงในกลอ่ งพลาสติก แล้วหยดสารละลายสผี สมอาหารท่ีแช่เย็นลงไปบรเิ วณกน้ กล่องด้านใด
ด้านหนึ่ง
2. ใชห้ ลอดพลาสติกชนดิ งอเป่าลมผา่ นผิวนำ้ ขนานกับขอบกล่องพลาสติกด้านท่ีหยดสีผสมอาหาร
สงั เกตการเคล่อื นทข่ี องสผี สมอาหาร

บันทึกผลการทดลอง
............................................................................................................................. .........................................
.......................................................................................... ............................................................................
............................................................................................................................. .........................................

คำถามทา้ ยกจิ กรรม
1. เม่ือเป่าลมผ่านผิวน้ำ สผี สมอาหารมีการเคล่ือนที่อย่างไร

............................................................................................................................. .........................................
.......................................................................................... ............................................................................

2. หากไมเ่ ป่าลมผ่านผวิ นำ้ สีผสมอาหารจะมีการเคล่อื นท่ีหรือไม่ อยา่ งไร
.............................................................................................................. ........................................................
............................................................................................................................. .........................................

ใบกจิ กรรม เฉลย

เร่อื ง การเกดิ น้ำผุด

จุดประสงค์
ทดลอง สงั เกต อภปิ ราย และอธบิ ายเกย่ี วกบั การเคลื่อนตวั ของน้ำในการเกดิ น้ำผดุ

วัสดอุ ุปกรณ์
1. นำ้
2. กลอ่ งพลาสติก
3. หลอดหยด
4. สารละละลายสีผสมอาหารท่แี ชเ่ ย็น
5. หลอดพลาสตกิ ชนดิ งอ

-
วธิ ีปฏบิ ตั ิ
1. ใส่นำ้ ลงในกล่องพลาสติก แล้วหยดสารละลายสผี สมอาหารทแี่ ชเ่ ย็นลงไปบริเวณก้นกล่องดา้ นใด
ดา้ นหนงึ่
2. ใชห้ ลอดพลาสตกิ ชนดิ งอเปา่ ลมผ่านผวิ น้ำขนานกบั ขอบกล่องพลาสติกดา้ นทหี่ ยดสีผสมอาหาร
สังเกตการเคล่ือนทขี่ องสผี สมอาหาร

บันทกึ ผลการทดลอง
......เ.ม...อ่ื..เ..ป..่า..ล..ม...ผ..่า..น...ผ..วิ..น...ำ้...ส...ผี ..ส..ม...อ..า..ห...า..ร..ม..ีก...า..ร..เ.ค..ล...ื่อ..น...ท..่ีจ...า..ก..ด..า้..น...ล..่า..ง..ข..อ...ง..ก..ล..อ่...ง..พ..ล...า.ส...ต..ิก..ข...ึ้น..ส...ูด่ ..า้..น...บ..น...บ...ร..ิเ.ว..ณ......
...ผ..วิ ..น...้ำ................................................................................ ............................................................................
............................................................................................................................. .........................................

คำถามท้ายกิจกรรม
1. เมือ่ เปา่ ลมผา่ นผวิ น้ำ สีผสมอาหารมีการเคลื่อนท่ีอย่างไร

..........เ..ค..ล..อื่...น..ท...จี่..า..ก...ด..้า..น...ล..า่ ..ง..ข..้นึ...ส..ู่ด..้า..น...บ...น....ใ.น...ท..ศิ...ต..้งั..ฉ..า..ก...ก..ับ...ท..ศิ...ท..า..ง..ล...ม..............................................................
.......................................................................................... ............................................................................

2. หากไมเ่ ป่าลมผ่านผวิ นำ้ สีผสมอาหารจะมกี ารเคล่ือนที่หรือไม่ อย่างไร
..........จ...ะ..ไ.ม...่เ.ค...ล..่ือ...น..ท...ี่ข..ึ้น...ม...า..ส..ู่ด..้.า..น..บ...น....เ.พ...ร..า..ะ...ส..า..ร..ล..ะ...ล..า..ย...ส..ีผ..ส...ม..อ...า..ห...า..ร..ใ.น..ก...า..ร..ท...ด..ล...อ..ง..น..้ีม...ีอ..ุ.ณ...ห...ภ..ูม...ิต..่ำ....ซ...่ึง..อ..า..จ.
..........ม...กี ..า..ร..เ.ค...ล..ือ่..น...ท...ี่อ..ย..่บู...ร..เิ.ว..ณ....ด..า้..น...ล..่า..ง..เ.ล...็ก..น...อ้ ..ย.............................................................................................

บตั รภาพ



9. ความเหน็ ของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผทู้ ีไ่ ดร้ บั มอบหมาย

ข้อเสนอแนะ “……..
“…………………………………………
ลงชอ่ื
( .................................
................................ )
ตำแหนง่
.......

10. บันทกึ ผลหลงั การสอน

 ดา้ นความรู้

 ด้านสมรรถนะสำคัญของผ้เู รียน

 ด้านคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

 ดา้ นความสามารถทางวทิ ยาศาสตร์

 ด้านอนื่ ๆ (พฤติกรรมเด่น หรือพฤตกิ รรมท่มี ปี ญั หาของนกั เรียนเปน็ รายบคุ คล (ถ้ามี))

 ปัญหา/อปุ สรรค

 แนวทางการแกไ้ ข

แผนการจัดการเรยี นรู้ ท่ี 20

กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี รายวชิ าวิทยาศาสตร์โลกและอวกาศ (ว33101)

ช้ันมธั ยมศึกษาปที ี่ 6/1-4 ภาคเรยี นท่ี 1/2564

หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี 3 เรื่อง ลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศ เวลา 16 ช่วั โมง

เรือ่ ง การเปลีย่ นแปลงภูมอิ ากาศ เวลา 3 ช่ัวโมง

ผูส้ อน นางสาวรจุ ิราวรรณ จันสวา่ ง โรงเรียนบ้านแพงพทิ ยาคม

วันท่.ี ......................เดือน..........................................ป.ี ...............................

1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตัวชว้ี ัด

ว 3.2 ม.6/13 อธิบายปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศของโลก พร้อมทั้งนำเสนอแนว
ปฏิบัติเพื่อลดกจิ กรรมของมนุษย์ ทีส่ ่งผลต่อการเปล่ยี นแปลงภูมอิ ากาศโลก

2. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้

1. อธิบายปจั จัยทีม่ ผี ลตอ่ การเปล่ียนแปลงภมู อิ ากาศโลกได้ (K)
2. นำเสนอแนวปฏิบัตเิ พ่อื ลดกิจกรรมของมนุษยท์ ีส่ ง่ ผลตอ่ การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกได้ (P)
3. มคี วามใฝเ่ รยี นรูแ้ ละมีความมุ่งม่นั ในการทำงาน (A)

3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนรทู้ อ้ งถนิ่
พิจารณาตามหลกั สตู รของสถานศึกษา
สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง

• โลกได้รับพลังงานจากดวงอาทิตย์ โดยปริมาณ
พลังงานเฉล่ียท่ีโลกได้รบั เท่ากับพลังงานเฉล่ียที่โลก
ปลดปล่อยกลับสู่อวกาศ ทำให้เกิดสมดุลพลังงาน
ของโลก ส่งผลให้อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกในแต่ละปี
ค่อน ข้างคงท่ี และมีลักษ ณ ะภู มิ อากาศที่ ไม่
เปล่ียนแปลง หากสมดุลพลังงานของโลกเกิดการ
เปลี่ยนแปลงไปจะทำให้อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกและ
ภูมิอากาศเกิดการเปล่ียนแปลงได้ เน่ืองจากปัจจัย
หลายประการท้ังปัจจัยท่ีเกิดข้ึนตามธรรมชาติและ
การกระทำของมนุษย์ เช่น แก๊สเรือนกระจก
ลักษณะผวิ โลก และละอองลอย

• มนุษย์มีส่วนช่วยในการชะลอการเปลี่ยนแปลง
ภมู ิอากาศโลกได้โดยการลดกิจกรรมที่ทำให้เกิดการ
เปล่ียนแปลงสมดุลพลังงาน เช่น ลดการปลดปล่อย
แกส๊ เรือนกระจกและละอองลอย

4. สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด

อุณหภูมิของอากาศที่เพ่ิมสูงข้ึนนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งการเปล่ียนแปลงสภาพ
ภูมิอากาศเป็นปัญหาด้านส่ิงแวดล้อมในปัจจุบัน เช่น เกิดภาวะเรือนกระจก ภัยธรรมชาติ ภาวะโลกร้อน
ความหลากหลายทางชีวภาพลดลง ซึ่งกระบวนการทางธรรมชาติและกิจกรรมของมนุษย์ส่งผลต่อการ
เปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก ได้แก่ วัฏจักรมิลานโควิช การเคลื่อนที่ของแผ่นธรณี การระเบิดของภูเขาไฟ
การเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบของบรรยากาศ การเปล่ียนแปลงลักษณะของพ้ืนผิวโลก ปริมาณละอองลอย
ในชั้นบรรยากาศ และปริมาณแกส๊ เรอื นกระจก

5. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียนและคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

สมรรถนะสำคัญของผ้เู รยี น คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์

1. ความสามารถในการส่ือสาร 1. มีวินยั รบั ผดิ ชอบ

2. ความสามารถในการคดิ 2. ใฝ่เรียนรู้

1) ทกั ษะการการสอ่ื สาร 3. มงุ่ มนั่ ในการทำงาน

2) ทกั ษะการวิเคราะห์

3) ทักษะการนำความรู้ไปใช้

3. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

6. กิจกรรมการเรยี นรู้

 แนวคดิ /รปู แบบการสอน/วธิ ีการสอน/เทคนิค : สบื เสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

ช่ัวโมงที่ 1

ขน้ั นำ

ขั้นที่ 1 กระต้นุ ความสนใจ (Engage)
1. ครูสนทนากับนักเรียนเกีย่ วกับการเปลย่ี นแปลงของสภาพอากาศของโลกในปัจจบุ นั วา่
“การเปล่ียนแปลงของสภาพอากาศของโลกในปจั จบุ ันมหี ลายสาเหตุ เชน่ ภาวะโลกร้อนใน

ปจั จุบนั ทำให้สภาพภูมิอากาศของโลกเกดิ การเปลีย่ นแปลง โดยปจั จัยทสี่ ง่ ผลให้เกดิ การ
เปลยี่ นแปลงน้ีมาจากธรรมชาติ และจากการกระทำของมนุษย์”
2. จากนัน้ ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุ้นความสนใจนักเรยี น โดยใหน้ ักเรยี นแต่ละคนร่วมกนั อภปิ ราย
แสดงความคดิ เหน็ โดยไมม่ กี ารเฉลยว่าถูกหรอื ผดิ ดงั น้ี
• เมือ่ กล่าวถึงคำว่า “ภูมิอากาศ” นกั เรียนคิดวา่ มีความหมายวา่ อยา่ งไร

(แนวตอบ : ลักษณะภูมิอากาศของพืน้ ท่ีแต่ละบรเิ วณ)
• หากมีการเปล่ียนแปลงภูมิอากาศในบริเวณใดบริเวณหนึ่งจะเกิดผลต่อส่ิงมีชีวิตและส่ิงแวดล้อม

บรเิ วณนั้นหรอื ไม่ อยา่ งไร
(แนวตอบ : เกดิ ผลต่อสง่ิ มชี วี ิตและสิ่งแวดลอ้ มบริเวณนนั้ เชน่ สิ่งมชี ีวติ อาจตอ้ งมีการปรับตัว
เพือ่ อย่รู อด อาจต้องมีการอพยพ ส่งิ แวดลอ้ มเปลี่ยนแปลงไปเนอ่ื งจากสิง่ มชี ีวติ บรเิ วณ
เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมหรือจำนวน เป็นตน้ )
3. ครูถามคำถาม Key Question จากหนังสือเรียนรายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 3 ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ
เพ่อื นำเขา้ สูก่ ารเรียนการสอน

ขัน้ สอน

ขัน้ ที่ 2 สำรวจคน้ หา (Explore)
1. นกั เรียนแบง่ กลมุ่ ออกเปน็ 7 กลุ่ม กลุม่ ละเท่า ๆ กนั ตามความสมคั รใจ จากนน้ั ใหน้ ักเรียนแตล่ ะ
กล่มุ ส่งตวั แทนออกมาจับสลากเรื่องที่ศึกษา โดยครเู ตรียมสลากหมายเลขไวห้ น้าชัน้ เรียน
ซง่ึ หมายเลขจะระบเุ ร่ืองท่ีให้นกั เรยี นศกึ ษา ดงั น้ี
• หมายเลข 1 ศกึ ษาวฏั จกั รมิลานโควชิ
• หมายเลข 2 ศกึ ษาการเคลอ่ื นท่ีของแผน่ ธรณี
• หมายเลข 3 ศกึ ษาการระเบิดของภูเขาไฟ
• หมายเลข 4 ศกึ ษาการเปล่ียนแปลงองคป์ ระกอบของบรรยากาศ
• หมายเลข 5 ศึกษาการเปล่ยี นแปลงลักษณะพน้ื ผิวโลก
• หมายเลข 6 ศกึ ษาปริมาณละอองลอยในชั้นบรรยากาศ
• หมายเลข 7 ศกึ ษาปรมิ าณแก๊สเรือนกระจก
2. นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มรว่ มกันศึกษาค้นคว้าข้อมลู ทกี่ ลมุ่ ตนเองจับสลากได้ จากหนังสือเรียนรายวชิ า
พ้ืนฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์โลกและอวกาศ ม.6 หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 3
ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ หรอื แหลง่ การเรยี นร้ตู า่ ง ๆ เช่น อนิ เทอรเ์ นต็
3. จากนนั้ ครมู อบหมายให้นักเรยี นแต่ละกล่มุ สร้างส่ือการเรียนในหัวข้อทจ่ี บั สลากได้ โดยจดั ทำเป็น
คลปิ วิดโี อ ซงึ่ ใหส้ มาชิกภายในกล่มุ ร่วมกนั คิดสรา้ งสรรคก์ ารนำเสนอเนือ้ หาในคลิปวดิ ีโอไดอ้ ย่าง

อสิ ระ เชน่ จดั ทำเปน็ รูปแบบข่าวสมั ภาษณ์ผเู้ ชย่ี วชาญ ทำการทดลอง เป็นตน้ โดยครูกำหนดให้
คลปิ วิดีโอมีความยาวไมเ่ กนิ 5-6 นาที

ชว่ั โมงท่ี 2-3

ขั้นท่ี 3 อธิบายความรู้ (Explain)
4. นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มนำเสนอคลปิ วดิ ีโอ โดยใหน้ ักเรยี นแต่ละกลมุ่ โพสต์คลิปวิดีโอลงใน Facebook
ซ่ึงสรา้ งขึน้ มาเฉพาะนกั เรยี นในชั้นเรียน จากนน้ั ให้นกั เรียนแตล่ ะคนดูคลิปวิดีโอของแตล่ ะกลุ่ม
แล้วลงคะแนนให้คลปิ วดิ โี อท่ตี นเองชืน่ ชอบ โดยใหน้ ักเรียน 1 คน สามารถกดไลคไ์ ดเ้ พียง 1 คลิป
วิดโี อเทา่ น้นั (ครูอาจมอบรางวัลให้สำหรับกลมุ่ ที่นำเสนอคลิปวิดีโอไดน้ ่าสนใจ และมยี อดไลค์มาก
ท่ีสุด)
5. ครตู ั้งประเดน็ คำถามกระตนุ้ ความคดิ นกั เรียน โดยให้นกั เรียนแตล่ ะกลุ่มร่วมกนั อภิปรายแสดง
ความคดิ เห็นเพอื่ หาคำตอบ ดงั น้ี
• การเปลย่ี นแปลงภมู อิ ากาศของโลกสง่ ผลต่อส่ิงมีชีวิตและสิ่งแวดลอ้ มหรอื ไม่ อยา่ งไร
(แนวตอบ : การเปลี่ยนแปลงภูมอิ ากาศโลกสง่ ผลตอ่ สงิ่ มชี ีวิตและส่ิงแวดลอ้ ม เช่น ภาวะเรอื น-
กระจก ภัยธรรมชาติ ภาวะโลกร้อน ความหลากหลายทางชีวภาพลดลง ปญั หาดา้ นสขุ ภาพของ
มนษุ ย์)
• มนุษย์มสี ว่ นทำให้ภมู ิอากาศของโลกเปลยี่ นแปลงหรือไม่ อยา่ งไร
(แนวตอบ : กจิ กรรมบางอย่างของมนษุ ย์ส่งผลต่อการเปลย่ี นแปลงภูมอิ ากาศโลก เช่น การใช้
สารเคมี การปลอ่ ยควนั เสยี จากยานพาหนะหรอื โรงงานอุตสาหกรรม การเผาขยะ เปน็ ตน้
โดยกจิ กรรมต่าง ๆ นที้ ำให้เกิดแกส๊ และฝ่นุ ละอองในอากาศ ซง่ึ สง่ ผลตอ่ การสะท้อนและดูดกลนื
ของรังสีจากดวงอาทิตย์ ทำให้อุณหภูมิของโลกเปลี่ยนแปลง)
• ปจั จัยท่ีทำใหภ้ ูมอิ ากาศเปลีย่ นแปลงมีอะไรบ้าง
(แนวตอบ : พลังงานจากดวงอาทิตย์ วงโคจรของโลก กระแสน้ำในมหาสมุทร การเปล่ียนแปลง
ของเปลอื กโลก การระเบิดของภเู ขาไฟ)

ขั้นที่ 4 ขยายความเขา้ ใจ (Elaborate)
6. ครเู ปิดโอกาสให้นักเรียนซักถามเน้ือหาเกย่ี วกับการเปล่ยี นแปลงภูมิอากาศ และใหค้ วามรู้เพ่ิมเตมิ
จากคำถามของนักเรียน โดยครใู ช้ PowerPoint เร่ือง การเปลย่ี นแปลงภูมิอากาศ ในการอธบิ าย
เพิม่ เติม
7. นักเรียนแตล่ ะคนศึกษาค้นคว้าข้อมูลเกีย่ วกับผลกระทบจากการเปลยี่ นแปลงภูมิอากาศของโลก
จากหนงั สอื เรียนรายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์โลกและอวกาศ ม.6
หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 3 ลมฟา้ อากาศและภมู อิ ากาศ จากน้ันทำใบงานที่ 3.3 เรือ่ ง ชะลอการ
เปลีย่ นแปลงภมู อิ ากาศโลก

8. นกั เรียนแตล่ ะคนทำ Topic Questions เร่ือง การเปลี่ยนแปลงภูมอิ ากาศ ลงในสมดุ ประจำตัว
นักเรียน

9. ครูมอบหมายให้นกั เรยี นทำแบบฝกึ หัด เร่ือง การเปลย่ี นแปลงภมู ิอากาศ จากแบบฝกึ หดั รายวชิ า
พ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์โลกและอวกาศ ม.6 หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 3
ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ เป็นการบ้านส่งช่ัวโมงถัดไป

ขั้นสรุป

ข้นั ที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูประเมนิ ผล โดยการสังเกตพฤติกรรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤติกรรมการทำงานกลุ่ม และจากการนำเสนอผลการปฏบิ ตั ิกิจกรรมหนา้ ช้นั เรยี น
2. ครตู รวจสอบผลการทำใบงานท่ี 3.3 เรอ่ื ง ชะลอการเปล่ียนแปลงภมู อิ ากาศโลก
3. ครูตรวจ Topic Questions เรือ่ ง การเปลี่ยนแปลงภูมอิ ากาศ ในสมดุ ประจำตวั นกั เรยี น
4. ครูตรวจแบบฝึกหัด เรื่อง การเปลีย่ นแปลงภูมอิ ากาศ จากแบบฝกึ หดั รายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร์
และเทคโนโลยี วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 3 ลมฟา้ อากาศและภมู ิอากาศ
5. นกั เรยี นและครูรว่ มกันสรุปเกยี่ วกับการเปลยี่ นแปลงภูมิอากาศโลก ซงึ่ ควรไดข้ ้อสรุปร่วมกันว่า
“สภาพภมู อิ ากาศมกี ารเปลีย่ นแปลงของอากาศท่ีผดิ ปกติไปจากเดิม ทำให้เกดิ ความแปรปรวนของ
อากาศ เกดิ ภัยพิบัตทิ างธรรมชาติตา่ ง ๆ ซึ่งปัจจยั ที่สง่ ผลต่อการเปลีย่ นแปลงภมู ิอากาศของโลก
มดี ังนี้
• วัฏจกั รมลิ านโควิช รูปร่างวงโคจรของโลก มมุ เอยี งของแกนโลก และการหมนุ ควงของแกน
โลก ทำให้บรเิ วณต่าง ๆ บนผิวโลกได้รบั รังสจี ากดวงอาทิตย์แตกตา่ งกัน ส่งผลให้ภมู อิ ากาศ
แตกต่างกัน
• การเคล่ือนท่ขี องแผ่นธรณี พ้นื ผวิ โลกแต่ละบรเิ วณมคี วามสามารถในการสะท้อนรงั สีจาก
ดวงอาทิตย์ต่างกนั การวางตวั ของแผ่นเปลือกโลกในอตีดกบั ในปัจจุบันมลี ักษณะต่างกนั
ทำใหภ้ มู อิ ากาศของโลกในอดีตแตกต่างจากในปัจจุบัน
• การระเบิดของภูเขาไฟ เม่ือภเู ขาไฟระเบิดจะมีเถา้ ภูเขาไฟและแก๊สต่างๆออกมาปรมิ าณมาก
ซง่ึ แก๊สตา่ ง ๆ เหล่านีส้ ะท้อนรงั สคี วามรอ้ นให้กลับมาสู่ผวิ โลก จึงทำใหอ้ ุณหภมู อิ ากาศสงู ข้นึ
• การเปล่ียนแปลงองคป์ ระกอบของบรรยากาศ ในช่วงแรกท่โี ลกกำเนดิ ข้นึ มากบั ช่วงเวลา
ปัจจบุ ัน บรรยากาศมีองค์ประกอบแตกต่างกัน ซง่ึ ทำใหม้ ลี ักษณะภมู ิอากาศแตกต่างกัน

• การเปลย่ี นแปลงลักษณะของพน้ื ผวิ โลก พน้ื ผิวโลกท่ีมลี ักษณะต่างกนั จะสะท้อนและดูดกลืน
รังสีจากดวงอาทิตยไ์ ด้ต่างกนั ดังนัน้ หากพน้ื ผวิ โลกมกี ารเปล่ียนแปลงไปจะส่งผลต่อสภาพ
ภูมอิ ากาศดว้ ย

• ปรมิ าณละลองลอยในช้นั บรรยากาศ ละอองลอยเป็นฝนุ่ ละอองที่ฟงุ้ กระจายในอากาศ
บรเิ วณท่ีมฝี ุ่นละอองปกคลุมหนาแนน่ จะไดร้ บั รงั สจี ากดวงอาทติ ย์น้อย ทำให้บริเวณนน้ั มี
อณุ หภูมิต่ำ แตห่ ากในบรรยากาศมีฝนุ่ ละอองมากเกนิ ไปอาจสง่ ผลเสยี ต่อสขุ ภาพได้

• ปริมาณแกส๊ เรือนกระจก แก๊สเรือนกระจกมีสมบัตดิ ดู กลืนรังสอี ินฟาเรดทีถ่ ูกปลดปลอ่ ยออก
จากพืน้ ผิวโลกไดด้ ี ทำให้บรรยากาศโลกมีอณุ หภมู ิสูงขึ้น”

7. การวดั และประเมินผล

รายการวดั วธิ กี าร เครือ่ งมือ เกณฑก์ ารประเมนิ

7.1 ประเมินระหว่าง - ใบงานท่ี 3.3 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
- สมดุ ประจำตัว หรือ - รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์
การจดั กิจกรรม แบบฝึกหัด
- แบบประเมนิ การ - ระดบั คณุ ภาพ 2
การเรียนรู้ นำเสนอผลงาน ผา่ นเกณฑ์

1) การเปลีย่ นแปลง - ตรวจใบงานที่ 3.3 - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดับคุณภาพ 2
การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์
ภูมอิ ากาศ - ตรวจสมุดประจำตัว - แบบสังเกตพฤติกรรม
การทำงานกลุ่ม - ระดบั คณุ ภาพ 2
หรือแบบฝึกหัด - แบบประเมนิ ผ่านเกณฑ์
คุณลกั ษณะ - ระดบั คุณภาพ 2
2) การนำเสนอ - ประเมินการนำเสนอ อนั พงึ ประสงค์ ผ่านเกณฑ์

ผลงาน/ผลการ ผลงาน/ผลการปฏิบัติ

ปฏิบตั ิกจิ กรรม กจิ กรรม

3) พฤติกรรมการ - สงั เกตพฤติกรรม

ทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล

4) พฤตกิ รรมการ - สงั เกตพฤติกรรม

ทำงานกลุ่ม การทำงานกลุ่ม

5) คุณลกั ษณะ - สังเกตความมวี นิ ยั

อนั พงึ ประสงค์ รบั ผิดชอบ ใฝเ่ รียนรู้

และมงุ่ มนั่ ในการ

ทำงาน

8. สอ่ื /แหลง่ การเรียนรู้

8.1 สื่อการเรียนรู้
1) หนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6
หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 3 ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ
2) แบบฝึกหดั รายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6
หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 3 ลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศ
3) ใบงานที่ 3.3 เรื่อง ชะลอการเปลีย่ นแปลงภูมอิ ากาศโลก
4) PowerPoint เรอ่ื ง การเปล่ยี นแปลงภูมอิ ากาศ
5) สลากหมายเลข
6) สมุดประจำตัวนักเรยี น

8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) อินเทอร์เนต็

ใบงานท่ี 3.3

เรอ่ื ง ชะลอการเปลย่ี นแปลงภมู ิอากาศโลก

คำช้แี จง : ให้นกั เรียนเสนอแนะแนวทางปฏิบัติในการช่วยชะลอการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกในระดบั ตา่ ง ๆ

ชะลอการเปล่ียนแปลงภมู ิอากาศโลก

ตนเอง

ชมุ ชน

ประเทศ

ใบงานที่ 3.3 เฉลย

เรือ่ ง ชะลอการเปล่ยี นแปลงภูมอิ ากาศโลก

คำช้แี จง : ใหน้ กั เรยี นเสนอแนะแนวทางปฏบิ ัติในการชว่ ยชะลอการเปล่ียนแปลงภูมิอากาศโลกในระดับต่าง ๆ

ชะลอการเปลีย่ นแปลงภมู ิอากาศโลก

ตนเอง
• ลดการใชเ้ ชื้อเพลงิ ทก่ี ่อให้เกิดแกส๊ เรือนกระจก

• • ใช้บรกิ ารรถสาธารณะ
• • กำจดั ขยะโดยวธิ อี นื่ แทนการเผา

•

ชมุ ชน
• ใหค้ วามร้คู นในชมุ ชน
• สร้างจิตสำนกึ ใหแ้ กค่ นในชมุ ชุน
• รณรงค์ใหล้ ดกจิ กรรมทก่ี ่อให้เกิดแกส๊ เรือนกระจก

•

ประเทศ
• สร้างจติ สำนึกให้แกค่ นในประเทศ
• รณรงค์ให้ลดกจิ กรรมที่ก่อใหเ้ กดิ แกส๊ เรอื นกระจก
••ออกกฎหมายเกีย่ วกบั การใชส้ ารทก่ี ่อให้เกดิ แก๊สเรือนกระจก

•

(ข้อมูลท่ีใหเ้ ป็นตวั อยา่ งแนวตอบ ขึ้นอยู่กับดุลยพนิ จิ ของครูผสู้ อน โดยความถูกต้องและความเหมาะสม
ของข้อมูล)

สลากหมายเลข 2 
4
1 6
3
5
7

9. ความเหน็ ของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผทู้ ีไ่ ดร้ บั มอบหมาย

ข้อเสนอแนะ “……..
“…………………………………………
ลงชอ่ื
( .................................
................................ )
ตำแหนง่
.......

10. บันทกึ ผลหลงั การสอน

 ดา้ นความรู้

 ด้านสมรรถนะสำคัญของผ้เู รียน

 ด้านคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

 ดา้ นความสามารถทางวทิ ยาศาสตร์

 ด้านอนื่ ๆ (พฤติกรรมเด่น หรือพฤตกิ รรมท่มี ปี ญั หาของนกั เรียนเปน็ รายบคุ คล (ถ้ามี))

 ปัญหา/อปุ สรรค

 แนวทางการแกไ้ ข

แผนการจดั การเรยี นรู้ ที่ 21

กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี รายวิชาวิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ (ว33101)

ช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 6/1-4 ภาคเรยี นที่ 1/2564

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 3 เรอื่ ง ลมฟ้าอากาศและภมู อิ ากาศ เวลา 16 ช่ัวโมง

เรอ่ื ง ขอ้ มลู และสารสนเทศทางอตุ นุ ยิ มวิทยา เวลา 4 ช่ัวโมง

ผู้สอน นางสาวรุจริ าวรรณ จนั สว่าง โรงเรยี นบ้านแพงพิทยาคม

วันท.่ี ......................เดอื น..........................................ปี................................

1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตวั ชวี้ ดั

ว 3.2 ม.6/14 แปลความหมายสัญลักษณ์ลมฟ้าอากาศที่สำคัญจากแผนที่อากาศ และนำข้อมูล
สารสนเทศต่าง ๆ มาวางแผนการดำเนินชีวติ ให้สอดคล้องกบั สภาพลมฟา้ อากาศ

2. จุดประสงค์การเรียนรู้

1. อธบิ ายความหมายของการพยากรณ์อากาศและการตรวจอากาศได้ (K)
2. แปลความหมายสัญลกั ษณ์ลมฟ้าอากาศทส่ี ำคัญจากแผนท่ีอากาศได้ (K)
3. สบื ค้นขอ้ มูลเกยี่ วกับขอ้ มลู และสารสนเทศทางอุตุนยิ มวิทยาได้ (P)
4. นำข้อมูลสารสนเทศตา่ ง ๆ มาวางแผนการดำเนินชีวติ ให้สอดคล้องกับสภาพลมฟา้ อากาศได้ (A)

3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรทู้ อ้ งถ่ิน
พิจารณาตามหลักสูตรของสถานศึกษา
สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง

• แผนท่ีอากาศผิวพ้ืนแสดงข้อมูลการตรวจอากาศใน
รูปแบบสัญลักษณ์หรือตัวเลข เช่น บริเวณความกด
อากาศสูง หย่อมความกดอากาศต่ำ พายุหมุนเขต
ร้อน ร่องความกดอากาศต่ำ การแปลความหมาย
สัญลักษณ์ลมฟ้าอากาศ ทำให้ทราบลักษณะลมฟ้า
อากาศ ณ บริเวณหน่ึง

• การแปลความหมายสัญลักษณ์ที่ปรากฏบนแผนท่ี
อากาศ ร่วมกับข้อมูลสารสนเทศต่าง ๆ เช่น
โปรแกรมประยุกต์เก่ียวกับการพยากรณ์อากาศ
เรดาร์ตรวจอากาศ ภาพถ่ายดาวเทียม สามารถ

นำมาวางแผนการดำเนินชีวิตให้สอดคล้องกับ
สภาพลมฟ้าอากาศ เช่น การเลือกช่วงเวลาในการ
เพาะปลูกให้สอดคล้องกับฤดูกาล การเตรียมพร้อม
รบั มือสภาพอากาศแปรปรวน

4. สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด

การพยากรณ์อากาศจะต้องอาศัยข้อมูลและสารสนเทศทางอุตุนิยมวิทยา ซึ่งข้อมูลสภาพลมฟ้า
อ าก า ศ ท่ี ได้ จ า ก ก า ร ต ร ว จ อ า ก า ศ จ ะ ถู ก น ำม า แ ป ล ค ว าม ห ม า ย แ ล ะ แ ส ด งใน รู ป ข อ ง ส าร ส น เท ศ ท า ง
อุตุนิยมวิทยา เช่น แผนที่อากาศผิวพื้น ภาพเรดาร์ตรวจอากาศ ภาพถ่ายดาวเทียม ซึ่งแผนที่อากาศผิวพ้ืน
แสดงข้อมูลการตรวจอากาศในรูปแบบของตัวเลข รหัส หรือสัญลักษณ์มาตรฐานทางอุตุนิยมวิทยา เช่น
ความกดอากาศ อุณหภูมอิ ากาศ ลักษณะอากาศ คา่ เปลยี่ นแปลงความกดอากาศ

5. สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รียนและคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์

สมรรถนะสำคัญของผเู้ รยี น คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์

1. ความสามารถในการส่อื สาร 1. มวี ินัย รับผดิ ชอบ

2. ความสามารถในการคดิ 2. ใฝ่เรยี นรู้

1) ทักษะการสงั เกต 3. มุ่งมัน่ ในการทำงาน

2) ทักษะการสอ่ื สาร

3) ทักษะการนำความรู้ไปใช้

4) ทักษะการตีความหมายขอ้ มูลและลงข้อสรุป

3. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

6. กิจกรรมการเรียนรู้

 แนวคดิ /รปู แบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนคิ : สบื เสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

ชั่วโมงท่ี 1

ข้ันนำ

ขัน้ ที่ 1 กระต้นุ ความสนใจ (Engage)
1. นักเรียนนำโทรศัพท์มือถอื เปดิ เว็บไซตข์ องกรมอุตนุ ยิ มวทิ ยา จาก www.tmd.go.th เพอ่ื ดรู ายงาน
การพยากรณ์อากาศจังหวดั ตนเองในชว่ งเวลาใกลเ้ คียงกบั ทีเ่ รียนอยู่ แล้วเปรยี บเทียบลกั ษณะ

อากาศท่ีนกั เรยี นสังเกตไดใ้ กล้เคยี งกับทีก่ รมอุตุนิยมวิทยาพยากรณ์ไว้หรอื ไม่ อยา่ งไร โดยบนั ทกึ
ลงในสมุดประจำตัวนักเรียน
2. ครตู ง้ั ประเด็นคำถามกระตุ้นความคิดนกั เรียนเพ่อื นำเขา้ สูก่ ารเรยี น โดยใหน้ ักเรยี นแต่ละคนรว่ มกัน
อภิปรายแสดงความคดิ เหน็ โดยไมม่ ีการเฉลยว่าถูกหรอื ผิด ดงั นี้
• ลกั ษณะลมฟ้าอากาศท่เี กิดขึน้ ในแต่ละวนั มผี ลตอ่ การดำรงชีวติ หรอื การประกอบอาชีพของ

มนุษยห์ รอื ไม่ อยา่ งไร
• การพยากรณอ์ ากาศบอกข้อมูลลักษณะอากาศอยา่ งไรบา้ ง
3. ครถู ามคำถาม Key Question จากหนงั สือเรียนรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
วทิ ยาศาสตร์โลกและอวกาศ ม.6 หน่วยการเรยี นรู้ที่ 3 ลมฟา้ อากาศและภมู ิอากาศ
โดยใหน้ กั เรียนแตล่ ะคนร่วมกันอภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ เพ่อื หาคำตอบ

ขัน้ สอน

ขัน้ ที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore)
1. นักเรยี นแบ่งกลมุ่ กลมุ่ ละ 4 คน ตามความสมคั รใจ จากน้นั ใหน้ ักเรียนแตล่ ะกลมุ่ รว่ มกนั ศกึ ษา
คน้ ควา้ ข้อมลู เก่ยี วกับการตรวจอากาศ จากหนังสือเรียนรายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์
และเทคโนโลยี วทิ ยาศาสตร์โลกและอวกาศ ม.6 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 3 ลมฟา้ อากาศและภูมิอากาศ
หรือแหล่งการเรียนรตู้ า่ ง ๆ เช่น อนิ เทอรเ์ นต็ โดยใหส้ มาชิกภายในกลุ่มแบ่งหน้าท่ีกันศึกษา
คนละ 1 เร่ือง ซ่ึงมีหวั ข้อ ดังน้ี
• คนท่ี 1 ศกึ ษาการตรวจอากาศผวิ พ้นื
• คนที่ 2 ศึกษาการตรวจอากาศชัน้ บน
• คนที่ 3 ศึกษาการตรวจอากาศดว้ ยเรดาร์
• คนที่ 4 ศกึ ษาการตรวจอากาศดว้ ยดาวเทียม
2. สมาชิกภายในกลุ่มนำเร่ืองทตี่ นเองศกึ ษามาอธบิ ายให้เพื่อนในกลุม่ ฟัง จากนัน้ ร่วมกันสรุปข้อมลู
ทีไ่ ดล้ งในสมุดประจำตัวนักเรียน
(หมายเหตุ : ครูเริ่มประเมนิ นักเรียน โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกล่มุ )
3. ครูต้ังประเดน็ คำถามเกีย่ วกบั การตรวจอากาศ โดยครูเขียนให้นกั เรียนดูบนกระดาน จากนนั้ ให้
นักเรียนหาคำตอบแล้วบนั ทึกลงในสมุดประจำตวั นักเรยี น ดังน้ี
• การตรวจอากาศคืออะไร
• การพยาการณ์อากาศคืออะไร
• การตรวจอากาศมีกีว่ ธิ ี อะไรบ้าง
• ขอ้ มลู ใดบ้างท่ีไดจ้ ากการตรวจอากาศ
• ขอ้ มลู ท่ีได้จากการตรวจอากาศนำไปใช้ประโยชนอ์ ยา่ งไร

• เพราะเหตุใดบอลลูนตรวจอากาศจึงมีหลายสี
• ปจั จุบันประเทศไทยมสี ถานเี รดาร์ตรวจอากาศกีส่ ถานี และสงั กดั หนว่ ยงานใดบา้ ง
• ดาวเทียมอุตนุ ยิ มวิทยาสว่ นมากใช้ตรวจอากาศเพอื่ เกบ็ ข้อมูลใด
4. นกั เรียนแตล่ ะกลุ่มรว่ มกนั แข่งขนั ตอบคำถามท่ีครูเขียนไว้บนกระดาน โดยครูอาจเตรยี มลกู อม
ขนม หรืออุปกรณ์เครื่องเขยี นไวเ้ ป็นรางวัลสำหรบั กลมุ่ ท่ตี อบได้ถูกตอ้ ง จากนัน้ ครเู ฉลยคำตอบ
ทีถ่ ูกต้องใหน้ ักเรยี น ดงั นี้
• การตรวจอากาศคืออะไร

(แนวตอบ : การตรวจวดั และจดบนั ทึกข้อมูลอุณหภูมิอากาศ ความกดอากาศ ความชืน้ ของ
อากาศ ความเร็วและทศิ ทางลม ปริมาณฝน ปริมาณเมฆ หรอื ขอ้ มูลอนื่ ๆ ที่มปี ระโยชน์ใน
การพยากรณ์อากาศ)
• การพยาการณ์อากาศคืออะไร
(แนวตอบ : การคาดการณ์สภาวะของลมฟา้ อากาศ รวมทั้งปรากฏการณ์ทางธรรมชาติท่ีจะ
เกิดขึ้นในอนาคต)
• การตรวจอากาศมีกวี่ ธิ ี อะไรบ้าง
(แนวตอบ : การตรวจอากาศแบง่ ออกเปน็ 4 วิธี ไดแ้ ก่ การตรวจอากาศผวิ พ้ืน การตรวจอากาศ
ชนั้ บน การตรวจอากาศด้วยเรดาร์ และการตรวจอากาศดว้ ยดาวเทียม)
• ข้อมลู ใดบา้ งท่ีไดจ้ ากการตรวจอากาศ
(แนวตอบ : การตรวจอากาศจะได้ขอ้ มลู ท่ีมปี ระโยชนใ์ นการพยากรณ์อากาศ เชน่ อุณหภูมิ
อากาศ ความกดอากาศ ความช้นื ของอากาศ ความเร็วและทิศทางลม ปริมาณฝน ปรมิ าณเมฆ
ลกั ษณะคลนื่ ทะเล หรอื ข้อมูลอืน่ ๆ)
• ข้อมลู ที่ได้จากการตรวจอากาศนำไปใช้ประโยชนอ์ ยา่ งไร
(แนวตอบ : ข้อมลู ท่ีได้จากการตรวจอากาศจะถูกนำไปใชใ้ นการในการพยากรณ์อากาศ และทำ
แผนทอี่ ากาศ)
• เพราะเหตุใดบอลลูนตรวจอากาศจงึ มีหลายสี
(แนวตอบ : บอลลูนตรวจอากาศมีหลายสีเพื่อให้สามารถเลือกใช้ไดต้ ามสภาพอากาศ ได้แก่
สขี าวใชเ้ มอื่ ท้องฟ้าโปรง่ สีเหลือง สีส้ม สีแดงใช้เมื่อทอ้ งฟา้ มีเมฆกระจายทวั่ ไป สว่ นสีดำหรอื
สีน้ำเงินใชเ้ มื่อท้องฟา้ มเี มฆมาก)
• ปจั จบุ นั ประเทศไทยมสี ถานเี รดาร์ตรวจอากาศกสี่ ถานี และสังกัดหน่วยงานใดบา้ ง
(แนวตอบ : ปัจจบุ นั ประเทศไทยมสี ถานีเรดารต์ รวจอากาศ 32 สถานี ซ่งึ สังกดั กรมอุตนุ ิยมวทิ ยา
สังกดั กรุงเทพมหานคร และสังกัดกรมฝนหลวงและการบินเกษตร)
• ดาวเทยี มอตุ ุนยิ มวิทยาส่วนมากใช้ตรวจอากาศเพื่อเก็บข้อมูลใด
(แนวตอบ : การก่อตวั เคล่ือนตวั และสลายตวั ของเมฆจากพายหุ มนุ )

ชวั่ โมงท่ี 2

5. ครูเตรยี มแผนทอี่ ากาศ มาให้นกั เรียนร่วมกันพจิ ารณา หรือครอู าจใหน้ ักเรียนดูจากเว็บไซต์ของ
กรมอุตุนยิ มวิทยา จาก www.tmd.go.th จากนน้ั ครตู งั้ ประเด็นคำถามกระตุ้นความสนใจนักเรียน
ว่า “ในแผนทีอ่ ากาศผิวพ้นื มีข้อมลู อะไรบ้าง” โดยใหน้ ักเรียนแตล่ ะคนร่วมกันอภิปรายแสดงความ
คิดเห็นอยา่ งอสิ ระโดยไม่มีการเฉลยว่าถูกหรอื ผดิ

6. นักเรยี นจับค่กู ับเพ่อื นในชัน้ เรียน ตามความสมคั รใจ จากนน้ั ให้นักเรยี นแต่ละคูร่ ว่ มกันศกึ ษา
ค้นควา้ ข้อมลู เกี่ยวกบั สญั ลกั ษณท์ พ่ี บทวั่ ไปในแผนทีอ่ ากาศผิวพ้นื ภาพเรดารต์ รวจอากาศ
และภาพถา่ ยดาวเทยี ม จากหนังสอื เรียนรายวชิ าพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์
โลกและอวกาศ ม.6 หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 3 ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ

7. ครูเตรยี มภาพสญั ลักษณ์ต่าง ๆ บนแผนที่อากาศ มาให้นักเรียนดู โดยให้นกั เรียนแตล่ ะคนร่วมกัน
กำหนดสญั ลกั ษณแ์ สดงลกั ษณะสภาพอากาศ และแปลความหมายจากสญั ลักษณ์ เช่น

มเี มฆเกิน 8 ส่วน อณุ หภูมิ 34 oC มีฝนเลก็ น้อย บรเิ วณแนวปะทะอากาศอนุ่

บริเวณความกดอากาศสูง บริเวณแนวปะทะอากาศเยน็

8. ครตู งั้ ประเด็นคำถามเพิ่มเติมเกย่ี วกับขอ้ มูลที่ใชใ้ นการพยากรณ์อากาศว่า “นอกจากแผนที่อากาศ
การพยากรณ์อากาศจำเปน็ ต้องใชข้ ้อมลู ใดอีกบ้าง” โดยให้นกั เรียนรว่ มกนั อภปิ รายแสดงความ
คิดเหน็ เพ่ือหาคำตอบ
(แนวตอบ : ภาพเรดารต์ รวจอากาศ ภาพถา่ ยดาวเทียม)

ชว่ั โมงท่ี 3

9. นกั เรยี นแบง่ กลุ่ม กลุม่ ละ 6 คน ตามความสมัครใจ จากน้นั ครูแจ้งจุดประสงคข์ องกจิ กรรม
แปลความหมายสัญลกั ษณล์ มฟ้าอากาศจากแผนทีอ่ ากาศผิวพืน้ ให้นกั เรยี นทราบเพ่ือเป็นแนวทาง
ปฏิบตั ิกิจกรรมที่ถกู ต้อง

10. นักเรียนแต่ละกลมุ่ ร่วมกันศกึ ษากจิ กรรม แปลความหมายสัญลักษณ์ลมฟา้ อากาศจากแผนที่
อากาศผิวพน้ื จากหนงั สือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิทยาศาสตรโ์ ลก
และอวกาศ ม.6 หนว่ ยการเรียนรูท้ ี่ 3 ลมฟา้ อากาศและภมู ิอากาศ โดยครูใช้รูปแบบการเรียนรู้
แบบรว่ มมอื มาจดั กระบวนการเรยี นรู้ โดยกำหนดใหส้ มาชิกแตล่ ะคนภายในกลมุ่ มีบทบาทหน้าที่
ของตนเอง ดงั นี้
• สมาชกิ คนท่ี 1-2 ทำหน้าท่ีเตรียมวสั ดุอุปกรณท์ ่ใี ช้ในการปฏบิ ตั กิ ิจกรรมแปลความหมาย
สัญลกั ษณ์ลมฟ้าอากาศจากแผนท่ีอากาศผิวพ้ืน
• สมาชกิ คนท่ี 3-4 ทำหนา้ ท่ีอ่านวิธปี ฏบิ ตั กิ ิจกรรม และนำมาอธบิ ายให้สมาชิกในกลุ่มฟงั
• สมาชกิ คนที่ 5-6 ทำหน้าที่บันทึกผลการปฏิบตั กิ ิจกรรมลงในสมดุ ประจำตัวนกั เรยี น
(หมายเหตุ : ครเู ร่ิมประเมินนักเรยี น โดยใช้แบบประเมินการปฏบิ ัตกิ จิ กรรม)

11. นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ รว่ มกันปฏบิ ัติกิจกรรมตามขั้นตอน จากหนงั สอื เรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน
วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วทิ ยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 3 ลมฟ้าอากาศ
และภมู ิอากาศ

12. นกั เรียนแต่ละกลุม่ ร่วมกันแลกเปลี่ยนความรแู้ ละวิเคราะหผ์ ลการปฏบิ ตั กิ จิ กรรม แล้วอภปิ รายผล
ร่วมกัน

ช่วั โมงท่ี 4

ข้นั ท่ี 3 อธิบายความรู้ (Explain)
13. นกั เรียนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอผลการปฏบิ ตั ิกิจกรรมหน้าชน้ั เรียน ในระหวา่ งท่ีนักเรียน
นำเสนอ ครคู อยให้ข้อเสนอแนะเพ่ิมเติม เพื่อให้นักเรียนมีความเข้าใจที่ถูกต้อง
(หมายเหตุ : ครเู รมิ่ ประเมนิ นกั เรยี น โดยใชแ้ บบประเมนิ การนำเสนอผลงาน)
14. นกั เรยี นแต่ละกลุ่มร่วมกนั ตอบคำถามท้ายกิจกรรม แปลความหมายสัญลักษณล์ มฟ้าอากาศ
จากแผนทอ่ี ากาศผิวพ้นื โดยใหน้ ักเรยี นแตล่ ะกลมุ่ ร่วมกนั อภปิ รายแสดงความคิดเห็นเพือ่ หา
คำตอบ จากน้ันครสู ุ่มนกั เรียน 2-3 กลุ่ม ออกมานำเสนอคำตอบของกลุ่มตนเองหนา้ ชนั้ เรียน
15. เมื่อนกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ นำเสนอคำตอบของกลุ่มตนเองเรียบรอ้ ยแล้ว นักเรียนและครรู ว่ มกนั
อภปิ รายผลทา้ ยกิจกรรม แปลความหมายสัญลกั ษณล์ มฟา้ อากาศจากแผนที่อากาศผวิ พื้น
และเฉลยคำถามท้ายกจิ กรรม
16. ครอู ธิบายเพิ่มเตมิ ใหน้ กั เรียนเขา้ ใจวา่ “สัญลกั ษณบ์ นแผนท่ีอากาศมีความหมายทแ่ี ตกตา่ งกัน

ดังนนั้ จึงต้องมกี ารแปลความหมายขอ้ มลู สภาพอากาศ เพื่อนำข้อมูลที่ไดไ้ ปวางแผนในการดำเนนิ
ชีวติ ประจำวนั ”

ขนั้ ที่ 4 ขยายความเขา้ ใจ (Elaborate)
17. ครูเปดิ โอกาสใหน้ ักเรียนซักถามเนื้อหาเก่ียวกบั ข้อมูลและสารสนเทศทางอตุ ุนิยมวิทยา
และใหค้ วามรเู้ พมิ่ เติมจากคำถามของนักเรยี น โดยครูใช้ PowerPoint เรื่อง ขอ้ มูลและ
สารสนเทศทางอุตุนยิ มวิทยา ในการอธิบายเพมิ่ เติม
18. นักเรยี นทำใบงานที่ 3.4 เร่อื ง การใช้ประโยชน์จากการพยากรณอ์ ากาศ โดยศกึ ษาคน้ ควา้
ข้อมูลเพ่มิ เติม จากหนงั สือเรียนรายวชิ าพ้ืนฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วทิ ยาศาสตร์โลก
และอวกาศ ม.6 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 ลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศ หรือแหล่งการเรยี นรู้ต่าง ๆ
เชน่ อนิ เทอรเ์ น็ต
19. นกั เรยี นทำ Topic Questions เร่ือง ข้อมลู และสารสนเทศทางอตุ ุนยิ มวทิ ยา ลงในสมดุ ประจำตวั
นักเรยี น จากนั้นให้นกั เรยี นแตล่ ะคนตรวจสอบความเขา้ ใจของตนเองจากกรอบ Self Check
เรื่อง ลมฟ้าอากาศและภูมอิ ากาศ โดยบนั ทึกลงในสมุดประจำตวั นักเรยี น
20. นกั เรยี นทำแบบฝึกหดั เร่อื ง ข้อมูลและสารสนเทศทางอตุ ุนิยมวทิ ยา จากแบบฝกึ หัดรายวิชา
พ้ืนฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์โลกและอวกาศ ม.6 หน่วยการเรยี นรู้ที่ 3
ลมฟา้ อากาศและภูมิอากาศ
21. ครูมอบหมายใหน้ ักเรียนแตล่ ะคนทำ Unit Questions เร่ือง ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ
จากหนงั สือเรียนรายวชิ าพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี วทิ ยาศาสตร์โลกและอวกาศ ม.6
หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 3 ลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศ ลงในสมุดประจำตัวนักเรียน เป็นการบา้ นสง่
ชั่วโมงถดั ไป
22. นักเรยี นทำแบบทดสอบหลังเรียนของหนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 3 ลมฟ้าอากาศและภมู อิ ากาศ เพ่ือเป็น
การวัดความรหู้ ลงั เรยี นของนักเรยี น
23. นกั เรยี นแบง่ กลุม่ กลุ่มละ 4-5 คน ตามความสมัครใจ จากนั้นครมู อบหมายให้นกั เรยี นแต่ละกลมุ่
ออกแบบ และสร้างแบบจำลองแสดงความสัมพันธ์ระหวา่ งความแตกตา่ งของความกดอากาศกับ
ทศิ ทางและอตั ราเร็วของลม ทำเป็นการบา้ น แลว้ นำเสนอผลงานในชั่วโมงถัดไป

ขั้นสรุป

ข้นั ที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครตู รวจสอบผลการทำแบบทดสอบหลังเรยี นหนว่ ยการเรียนรู้ที่ 3 ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ
เพือ่ ตรวจสอบความเขา้ ใจหลังเรยี นของนักเรียน
2. ครูประเมินผล โดยการสงั เกตพฤตกิ รรมการตอบคำถาม พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
พฤติกรรมการทำงานกลมุ่ และจากการนำเสนอผลการปฏิบัติกจิ กรรมหนา้ ช้นั เรยี น
3. ครตู รวจสอบผลการปฏบิ ัติกจิ กรรม แปลความหมายสญั ลกั ษณล์ มฟ้าอากาศจากแผนท่ีอากาศผวิ พ้ืน
4. ครตู รวจสอบผลการทำใบงานที่ 3.4 เรือ่ ง การใชป้ ระโยชนจ์ ากการพยากรณ์อากาศ
5. ครูตรวจ Topic Questions เรอื่ ง ข้อมูลและสารสนเทศทางอตุ นุ ิยมวทิ ยา ในสมดุ ประจำตวั
นกั เรียน
6. ครตู รวจแบบฝึกหดั เร่ือง ขอ้ มลู และสารสนเทศทางอุตุนยิ มวิทยา จากแบบฝึกหดั รายวชิ าพ้นื ฐาน
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วทิ ยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 3 ลมฟ้าอากาศ
และภูมิอากาศ
7. ครูตรวจสอบผลการตรวจสอบความเขา้ ใจของตนเองจากกรอบ Self Check เรอ่ื ง ลมฟ้าอากาศ
และภูมอิ ากาศ ในสมุดประจำตัวนกั เรยี น
8. ครตู รวจแบบฝึกหัด Unit Questions เรือ่ ง ลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ ในสมดุ ประจำตวั นกั เรยี น
9. ครูวดั และประเมนิ ผลจากช้ินงานส่งิ ประดษิ ฐ์แบบจำลองความกดอากาศกบั ทศิ ทางและอตั ราเร็ว
ของลม เปน็ การบ้าน และนำมาส่งชว่ั โมงถดั ไป
10. นกั เรียนและครูร่วมกันสรุปเกย่ี วกบั ข้อมลู และสารสนเทศทางอตุ ุนิยมวิทยา ซ่ึงควรได้ขอ้ สรุป
ร่วมกันว่า “การพยากรณ์อากาศเปน็ ปรากฏการณท์ างธรรมชาตทิ ่ีจะเกิดขนึ้ ในชว่ งเวลาใดเวลา
หนง่ึ ในอนาคต การพยากรณ์อากาศตอ้ งอาศัยความรเู้ กย่ี วกบั กระบวนการและปรากฏการณท์ ่ี
เกิดข้นึ ในบรรยากาศ และข้อมลู สภาวะอากาศในปัจจบุ นั เพ่อื นำมาวิเคราะหก์ ารเปล่ียนแปลงของ
สภาวะอากาศท่จี ะเกดิ ข้นึ ในอนาคต ข้อมูลท่ีได้จะถกู นำมาแปลความหมายและแสดงในรูปของ
สารสนเทศทางอุตุนิยมวิทยา เชน่ แผนที่อากาศ ภาพเรดาร์ตรวจอากาศ ภาพถา่ ยดาวเทียม”

7. การวดั และประเมินผล

รายการวดั วิธกี าร เคร่อื งมือ เกณฑ์การประเมนิ

7.1 ประเมนิ ระหวา่ ง - ใบงานท่ี 3.4 - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์
- สมุดประจำตวั หรอื - รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์
การจดั กิจกรรม แบบฝกึ หดั - ระดับคุณภาพ 2
- แบบประเมนิ การปฏบิ ตั ิ ผา่ นเกณฑ์
การเรียนรู้ กจิ กรรม
- ระดบั คุณภาพ 2
1) ขอ้ มลู และ - ตรวจใบงานท่ี 3.4 - แบบประเมินการ ผา่ นเกณฑ์
นำเสนอผลงาน - ระดบั คุณภาพ 2
สารสนเทศทาง - ตรวจสมดุ ประจำตวั ผา่ นเกณฑ์
- แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดบั คุณภาพ 2
อุตุนยิ มวทิ ยา หรือแบบฝกึ หัด การทำงานรายบุคคล ผ่านเกณฑ์
- แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดบั คุณภาพ 2
2) ผลบันทึกการ - ประเมนิ การปฏิบัติ การทำงานกลุ่ม ผ่านเกณฑ์
- แบบประเมิน
ปฏบิ ัติกจิ กรรม กจิ กรรม คณุ ลกั ษณะ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
อันพึงประสงค์
แปลความหมาย
- แบบทดสอบหลงั เรยี น
สญั ลักษณ์ลมฟ้า หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 3
ลมฟ้าอากาศและ
อากาศจากแผนท่ี ภมู อิ ากาศ

อากาศผิวพ้ืน

3) การนำเสนอ - ประเมินการนำเสนอ

ผลงาน/ผลการ ผลงาน/ผลการปฏบิ ตั ิ

ปฏิบัติกิจกรรม กจิ กรรม

4) พฤตกิ รรมการ - สงั เกตพฤติกรรม

ทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล

5) พฤติกรรมการ - สังเกตพฤติกรรม

ทำงานกลุ่ม การทำงานกลุ่ม

6) คณุ ลกั ษณะ - สงั เกตความมวี นิ ยั

อนั พงึ ประสงค์ รับผิดชอบ ใฝ่เรียนรู้

และมงุ่ มั่นในการ

ทำงาน

7.2 การประเมินหลังเรียน

- แบบทดสอบ - ตรวจแบบทดสอบ

หลงั เรียน หน่วยการ หลังเรยี น หน่วยการ

เรียนรู้ท่ี 3 ลมฟ้า เรยี นรู้ที่ 3 ลมฟ้า

อากาศและภมู ิอากาศ อากาศและภมู ิอากาศ

รายการวัด วิธกี าร เคร่ืองมอื เกณฑ์การประเมิน

7.3 การประเมนิ ช้ินงาน/ - แบบประเมนิ ชนิ้ งาน/ - ระดับคุณภาพ 2
ภาระงาน (รวบยอด) ผา่ นเกณฑ์
ภาระงาน (รวบยอด)

- ช้ินงานแบบจำลอง - ตรวจชิน้ งาน

ความกดอากาศกับ แบบจำลองความกด

ทศิ ทางและอัตราเร็ว อากาศกับทิศทางและ

ของลม อัตราเร็วของลม

8. สื่อ/แหลง่ การเรียนรู้

8.1 สอื่ การเรยี นรู้
1) หนังสอื เรยี นรายวิชาพน้ื ฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6
หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 3 ลมฟ้าอากาศและภูมอิ ากาศ
2) แบบฝกึ หัดรายวชิ าพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วทิ ยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ม.6
หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 3 ลมฟ้าอากาศและภมู อิ ากาศ
3) ใบงานท่ี 3.4 เร่ือง การใช้ประโยชน์จากการพยากรณอ์ ากาศ
4) วสั ดอุ ุปกรณ์ที่ใช้ในการปฏบิ ัตกิ จิ กรรมแปลความหมายสัญลักษณ์ลมฟ้าอากาศจากแผนทอ่ี ากาศ
ผวิ พ้นื
5) PowerPoint เรอ่ื ง ข้อมลู และสารสนเทศทางอุตนุ ิยมวิทยา
6) แผนทีอ่ ากาศ
7) ภาพสัญลักษณ์ต่าง ๆ บนแผนทอี่ ากาศ
8) สมุดประจำตัวนักเรียน

8.2 แหล่งการเรยี นรู้
1) หอ้ งเรียน
2) อนิ เทอรเ์ น็ต

ใบงานท่ี 3.4

เร่อื ง การใช้ประโยชนจ์ ากการพยากรณอ์ ากาศ

คำชีแ้ จง : ให้นักเรียนบอกประโยชนใ์ นดา้ นต่าง ๆ จากการพยากรณอ์ ากาศ

การดำเนินชวี ิตประจำวันของนกั เรียน การเกษตรกรรมและการประมง
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................

การคมนาคม ภยั พิบตั ิ
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................

ใบงานที่ 3.4 เฉลย

เร่ือง การใช้ประโยชน์จากการพยากรณ์อากาศ

คำชแ้ี จง : ใหน้ ักเรยี นบอกประโยชนใ์ นด้านต่าง ๆ จากการพยากรณ์อากาศ

การดำเนินชวี ิตประจำวนั ของนักเรียน การเกษตรกรรมและการประมง
......•....ว..า..ง..แ..ผ...น..ก..า..ร..เ..ด..ิน...ท..า..ง..ไ..ป..โ..ร..ง..เ.ร..ยี ..น..................... ......•...ว..า..ง..แ..ผ...น..ก...า..ร..ป..ล...กู ..พ...ืช.......................................
......•....ว..า..ง..แ..ผ...น..ก..า..ร..เ..ด..นิ ...ท..า..ง..ท...่อ..ง..เ.ท...ยี่ ..ว....................... ......•...ว..า..ง..แ..ผ...น..ก...า..ร..เ.ก..บ็...เ.ก...ี่ย..ว..ผ..ล...ผ..ล...ิต.........................
......•....ก..า..ร..เ..ต..ร..ยี..ม...ร..ม่ ..เ..พ..่ือ...ป..อ้...ง..ก..นั...แ..ด..ด...ห..ร..อื...ฝ..น............ ......•...ก...า..ร..เ.ก..็บ...ส..ำ..ร..อ...ง.น...้ำ..ไ..ว..ใ้ .ช..้ใ..น...ก..า..ร..เ.ก...ษ..ต...ร..............
......•....ก..า..ร..ใ..ส..เ่.ส...้ือ..ผ..้า..เ..บ..า..ส...บ..า..ย...ใ.น...ว..นั ..อ...า..ก..า..ศ..ร..้.อ..น........ ......•...ว..า..ง..แ..ผ...น..ก...า..ร..เ.ด..ิน...เ.ร..ือ........................................

.............................................................................. ..............................................................................

.............................................................................. ..............................................................................

การคมนาคม ภยั พบิ ัติ
......•....ว..า..ง..แ..ผ...น..ก..า..ร..เ..ด..ิน...ท..า..ง..เ.พ...ื่อ...ห..ล...ีก..เ.ล...ย่ี ..ง................ ......•...ว..า..ง..แ..ผ...น..เ..พ..่อื...เ.ต..ร..ีย...ม..ร..บั...ม..ือ...ก..บั...ภ..ัย...พ...บิ ..ตั...ิ ...........
..........ก...า..ร..จ..ร..า..จ..ร..ท...ต่ี ..ิด...ข..ัด......................................... ......•...ส...ำ..ร..อ..ง..ป..ร..มิ...า..ณ...น...ำ้ ..ไ.ว..้ใ..ช..เ้.ม...ื่อ..เ..ก..ิด...ภ..ัย..แ...ล..ง้............
......•....ว..า..ง..แ..ผ...น..ก..า..ร..ข...น..ส...ง่ ..ท..า..ง..เ.ร..อื...แ..ล..ะ...ท..า..ง..อ..า..ก...า..ศ.....
.............................................................................. ..............................................................................
..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

(ขอ้ มูลทใี่ หเ้ ปน็ ตัวอย่างแนวตอบ ขนึ้ อยู่กับดลุ ยพินิจของครูผู้สอน โดยความถูกต้องและความเหมาะสม
ของข้อมูล)

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)

เรือ่ ง แบบจำลองความกดอากาศกบั ทิศทางและอัตราเรว็ ของลม

คำชี้แจง : นกั เรยี นแบ่งกลมุ่ กล่มุ ละ 4-5 คน ใหน้ กั เรียนออกแบบ และสร้างแบบจำลองแสดงความสมั พนั ธ์
ระหว่างความแตกต่างของความกดอากาศกับทิศทางและอัตราเร็วของลม โดยบันทึกการดำเนนิ งาน
ลงในกระดาษ A4 และนำเสนอผลงาน

ตวั อยา่ งแผนทอ่ี ากาศ

ท่มี า : https://www.tmd.go.th/programs//uploads/maps/2019-08-15_TopChart_01.jpg

ภาพสัญลักษณต์ ่าง ๆ บนแผนท่อี ากาศ

มเี มฆเกิน 8 ส่วน อณุ หภมู ิ 34 oC มีฝนเลก็ นอ้ ย บรเิ วณแนวปะทะอากาศอ่นุ

บรเิ วณความกดอากาศสูง บรเิ วณแนวปะทะอากาศเยน็

9. ความเหน็ ของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผทู้ ีไ่ ดร้ บั มอบหมาย

ข้อเสนอแนะ “……..
“…………………………………………
ลงชอ่ื
( .................................
................................ )
ตำแหนง่
.......

10. บันทกึ ผลหลงั การสอน

 ดา้ นความรู้

 ด้านสมรรถนะสำคัญของผ้เู รียน

 ด้านคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

 ดา้ นความสามารถทางวทิ ยาศาสตร์

 ด้านอนื่ ๆ (พฤติกรรมเด่น หรือพฤตกิ รรมท่มี ปี ญั หาของนกั เรียนเปน็ รายบคุ คล (ถ้ามี))

 ปัญหา/อปุ สรรค

 แนวทางการแกไ้ ข

แผนการจัดการเรยี นรู้
วิทยาศาสตรโ์ ลกและอวกาศ ว31101
ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 6