ก หน้า หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 กฎหมายแพ่งและกฎหมายอาญา 1 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ 6 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 กฎหมายอาญา 28 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 สิทธิมนุษยชน 46 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 ความหมายและความำคัญของสิทธิมนุษยชน 51 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 การมีส่วนร่วมในการปกป้องคุ้มครองผู้อื่นตามหลักมนุษยชน 59 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 องค์กรด้านสิทธิมนุษยชน 74 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 วัฒนธรรมไทยและวัฒนธรรมสากล 88 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย 93 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 วัฒนธรรมสากล 100 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 สังคมไทย 115 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 ลักษณะของสังคมไทยและปัจจัยที่ก่อให้เกิดความขัดแย้ง จนเกิดปัญหาสังคมและแนวทางแก้ไข 120 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 แนวทางความร่วมมือและปัจจัยที่ส่งเสริม การดำรงชีวิตให้มีความสุข 127 หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 การเมืองการปกครองในปัจจุบัน 149 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 รูปแบบการปกครองในปัจจุบันและการเปรียบเทียบ การปกครองของไทย 155 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันกับการเลือกตั้ง 169 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 ปัญหาที่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประชาธิปไตยของไทย 182 หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 กลไกราคาในระบบเศรษฐกิจ 198 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 ตลาดในระบบเศรษฐกิจ 203 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 กลไกราคา 214 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 การกำหนดราคาในระบบเศรษฐกิจ 222 หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 เศรษฐกิจพอเพียงกับการพัฒนาประเทศ 237 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 ปัญหาท้องถิ่นของไทย แนวทางการแก้ปัญหา และแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง 242 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ความสัมพันธ์ของแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงกับระบบสหกรณ์ 254 สารบัญ
1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 กฎหมายแพ่งและกฎหมายอาญา 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงามและธำรงรักษาประเพณีและ วัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข ม. 3/1 อธิบายความแตกต่างของการกระทำความผิดระหว่างคดีอาญาและคดีแพ่ง 2. สาระการเรียนรู้ 2.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง 1) ลักษณะการกระทำความผิดทางอาญาและโทษ 2) ลักษณะการกระทำความผิดทางแพ่งและความรับผิดชอบทางแพ่ง 3) ตัวอย่างการกระทำความผิดทางอาญา เช่น ความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ 4) ตัวอย่างการกระทำความผิดทางแพ่ง เช่น การทำผิดสัญญา การละเมิด 2.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น (พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา) 3. มโนทัศน์สำคัญ (Key Concept) การกระทำความผิดทางอาญาและทางแพ่งมีความแตกต่างกันในลักษณะของการกระทำความผิดและ บทลงโทษ 4. คำถามหลัก (Big Question) กฎหมายแพ่งและกฎหมายอาญามีความแตกต่างกันอย่างไร 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการคิด - ทักษะการเปรียบเทียบ 2. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน 6. ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) ตารางเปรียบเทียบความแตกต่างของการกระทำความผิดระหว่างคดีแพ่งกับคดีอาญา เวลา 4 ชั่วโมง
2 7. การวัดและการประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) - ประเมินการเขียน ตารางเปรียบเทียบ ความแตกต่างของ การกระทำความผิด ระหว่างคดีแพ่งกับ คดีอาญา - แบบประเมินการเขียน ตารางเปรียบเทียบความ แตกต่างของการกระทำ ความผิดระหว่างคดีแพ่ง กับคดีอาญา - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 7.2 การวัดและประเมินผล ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง กฎหมายแพ่งและ กฎหมายอาญา - ตรวจแบบทดสอบ ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 7.3 การวัดและประเมินผล ระหว่างการจัดกิจกรรม 1) กฎหมายแพ่ง และพาณิชย์ - ตรวจใบงานที่ 1.1 - ตรวจใบงานที่ 1.2 - ตรวจใบงานที่ 1.3 - ตรวจใบงานที่ 1.4 - ใบงานที่ 1.1 - ใบงานที่ 1.2 - ใบงานที่ 1.3 - ใบงานที่ 1.4 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) กฎหมายอาญา - ตรวจใบงานที่ 1.5 - ใบงานที่ 1.5 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 3) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมิน ผลการนำเสนอผลงาน - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 5) พฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 6) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 7.4 การวัดและประเมินผล หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง กฎหมายแพ่งและ กฎหมายอาญา - ตรวจแบบทดสอบ หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
3 8. กิจกรรมการเรียนรู้ นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง กฎหมายแพ่งและกฎหมายอาญา 9. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 9.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 2) แบบฝึกสมรรถนะและการคิด หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม ม.3 3) แบบวัดและบันทึกผลการเรียนรู้หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม ม.3 4) หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม (1) เฉลียว ฤกษ์รุจิพิมล. 2543. การจัดระเบียบสังคม”ในสังคมวิทยา. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. (2) นันทวัฒน์ บรมานันท์. ม.ป.ป. กฎหมายปกครอง. กรุงเทพมหานคร : วิญญูชน. 5) ตัวอย่างข่าว 6) บัตรภาพ 7) ใบงานที่ 1.1 เรื่อง ซื้อขาย 8) ใบงานที่ 1.2 เรื่อง กู้ยืมเงิน 9) ใบงานที่ 1.3 เรื่อง เช่าทรัพย์ 10) ใบงานที่ 1.4 เรื่อง เช่าซื้อ 11) ใบงานที่ 1.5 เรื่อง การกระทำความผิดทางอาญา 9.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องสมุด 2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ - https://web.krisdika.go.th - https://news.mthai.com - https://www.thairath.co.th - https://www.khaosod.co.th
4 แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่1 คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. การกระทำในข้อใดจัดเป็นการกระทำความผิดทางแพ่ง ก. โต้งลักรถจักรยานยนต์ของต่อ แล้วนำไปทิ้งน้ำ ข. ชาติเสพยาบ้า แล้วไม่ยอมทำงานให้แก่นายจ้าง ค. แก้วเช่าบ้านของก้านแล้วค้างค่าเช่าเป็นเวลานานถึง 2 ปี ง. สวยตบหน้าสาว เพราะสาวไปมีความสัมพันธ์ฉันชู้สาว กับสามีของเธอ 2. สัญญาซื้อขายในข้อใดที่ต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียน ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ก. รถยนต์ ข. ห้องแถว ค. แหวนเพชร ง. โทรศัพท์เคลื่อนที่ 3. เก๋กู้ยืมเงินก้อนเป็นจำนวนเงิน 5,000 บาท เป็นเวลา 2 ปี โดยเขียนในสัญญาว่า ชำระดอกเบี้ยตามกฎหมาย เมื่อครบ กำหนดตามสัญญา เก๋ต้องชำระดอกเบี้ยให้ก้อนเป็น จำนวนเงินเท่าไร ก. 700 บาท ข. 740 บาท ค. 750 บาท ง. 1,500 บาท 4. เดี่ยว ติ๊ก และแตน ร่วมกันต่อยตั้ม เพื่อแย่งโทรศัพท์ เคลื่อนที่ แล้วพากันหลบหนีไป เดี่ยว ติ๊ก และแตนมีความผิด ฐานใด ก. ลักทรัพย์ ข. ชิงทรัพย์ ค. ปล้นทรัพย์ ง. วิ่งราวทรัพย์ 5. บุคคลในข้อใดไม่จัดอยู่ในกระบวนการยุติธรรมทางแพ่ง ก. ตำรวจ ข. คู่ความ ค. ทนายความ ง. ผู้พิพากษา 6. โต้งแอบหยิบรองเท้าคู่ใหม่ของเต้ยที่วางไว้หน้าห้องสมุดไป แล้วเอารองเท้าคู่เก่าของตนเองมาวางไว้แทน โต้งมีความผิด ฐานใด ก. ลักทรัพย์ ข. ชิงทรัพย์ ค. วิ่งราวทรัพย์ ง. ยักยอกทรัพย์ 7. นิภาทำสัญญาเช่าห้องแถวของกล้าหาญ 1 ห้อง เป็นเวลา 3 ปี โดยทำสัญญาเช่ากันเอง มีนวลและฟ้าเป็นพยาน แต่เมื่อเวลาผ่านไป 2 ปี นิภาไม่ชำระค่าเช่าห้องให้กล้าหาญ อีกเลย กล้าหาญสามารถบอกเลิกสัญญาได้หรือไม่ ก. ไม่ได้ เพราะเช่าไม่ครบ 3 ปี ข. ได้ เพราะนิภาผิดสัญญาเช่า ค. ได้ เพราะไม่ได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ง. ได้ เพราะเป็นสิทธิของกล้าหาญ ซึ่งเป็นเจ้าของทรัพย์ 8. ข้อใดต่อไปนี้เกี่ยวข้องกับกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ก. ลักทรัพย์ ข. นิติกรรม ค. ประหารชีวิต ง. ไม่สามารถยอมความได้ 9. การซื้อขายในข้อใดไม่สามารถกระทำได้ตามกฎหมายแพ่ง และพาณิชย์ ก. นิดซื้อที่ดินในเขตป่าสงวน ข. ชายซื้อรถยนต์ยุโรปป้ายแดง ค. ดาวขายแหวนเพชรให้เพื่อนสนิท ง. น้ำซื้อบ้านพร้อมที่ดินต่อจากพี่ชาย 10. การกระทำในข้อใดผิดหลักเกณฑ์การกู้ยืมเงินกันตาม กฎหมาย ก. เพ็ญผ่อนชำระหนี้เงินกู้ครบแล้วจึงขอหลักฐาน การกู้ยืมเงินคืน ข. เอกกู้ยืมเงินแดงจำนวน 1,000 บาท โดยที่ไม่ได้ทำ หนังสือสัญญากันไว้ ค. จิ๊บชำระหนี้เงินกู้บางส่วนจึงลงชื่อในหนังสือสัญญา พร้อมบอกจำนวนเงินที่ชำระ ง. ก้อยให้พิมกู้เงิน 50,000 บาท โดยคิดดอกเบี้ยร้อยละ 20 ต่อปี และมีการทำหนังสือสัญญากัน 11. ทรัพย์สินในข้อใดถือเป็นอสังหาริมทรัพย์ ก. รถยนต์ ข. คอนโดมิเนียม ค. ทองคำแท่ง ง. เครื่องคอมพิวเตอร์ 12. หญิงตกลงขายรถยนต์ให้บอยในราคา 400,000 บาท โดยทั้ง สองให้สัญญาปากเปล่า ต่อมาหญิงเปลี่ยนใจไม่ยอมขายรถ บอยสามารถฟ้องร้องต่อศาลได้หรือไม่ เพราะเหตุใด ก. ได้ เพราะหญิงผิดสัญญา ข. ได้ เพราะเป็นความผิดทางแพ่ง ค. ไม่ได้ เพราะไม่ได้ทำสัญญาซื้อขายกันไว้ ง. ไม่ได้ เพราะราคาซื้อขายต่ำกว่าที่กฎหมายกำหนด 13. การเช่าทรัพย์สินในข้อใดต้องมีการทำหลักฐานเป็นหนังสือ ลงลายมือชื่อผู้ต้องรับผิด ก. รถจักรยาน ข. ที่นาปลูกข้าว ค. เครื่องคอมพิวเตอร์ ง. ช้างสำหรับเป็นพาหนะ 14. การทำหลักฐานในการกู้ยืมก่อให้เกิดผลดีอย่างไร ก. ช่วยให้การกู้ยืมเงินสะดวกรวดเร็ว ข. ช่วยให้ฟ้องร้องบังคับคดีกันได้หากมีการบิดพลิ้ว ค. เป็นหลักฐานที่สามารถนำไปแสดงหักลดหย่อนภาษีได้ ง. เป็นหลักประกันว่าผู้ให้กู้จะได้รับเงินคืนครบถ้วน อย่างแน่นอน
5 15. ข้อใดเรียงลำดับโทษทางอาญาจากหนักไปเบาได้ถูกต้อง ก. ประหารชีวิต จำคุก กักขัง ปรับ ริบทรัพย์สิน ข. ประหารชีวิต กักขัง จำคุก ปรับ ริบทรัพย์สิน ค. ประหารชีวิต จำคุก กักขัง ริบทรัพย์สิน ปรับ ง. ประหารชีวิต กักขัง จำคุก ริบทรัพย์สิน ปรับ 16. นายยศยิงปืนเข้าไปในรถโดยสารประจำทาง กระสุนปืนไปถูก นางน้อยถึงแก่ความตาย นายยศมีความผิดฐานใด ก. ฆ่าคนตายโดยเจตนา ข. ฆ่าคนตายโดยประมาท ค. ฆ่าคนตายโดยไม่เจตนา ง. ฆ่าคนตายโดยไตร่ตรองไว้ก่อน 17. สันต์เช่าซื้อรถจักรยานยนต์จากร้านนายชัยเป็นเงิน 5,000 บาท โดยทำสัญญาชำระ 10 งวด งวดละ 500 บาท แต่สันต์ชำระเงินไปเพียง 8 งวด ไม่ชำระงวดที่ 9 และ 10 นายชัยจึงบอกเลิกสัญญา และริบเงินที่ชำระมาแล้วทั้งหมด การกระทำของนายชัยสามารถทำได้หรือไม่ เพราะเหตุใด ก. ได้ เพราะสันต์ผิดสัญญาเช่าซื้อโดยผิดนัดไม่ชำระเงิน 2 งวดติดกัน ข. ได้ เพราะรถจักรยานยนต์ของนายชัยเป็นร้านที่ถูกต้อง ตามกฎหมาย ค. ไม่ได้ เพราะเงินของนายสันต์ที่ส่งไปให้นายชัยจำนวน 8 งวดนั้น ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของนายสันต์ ง. ไม่ได้ เพราะได้ทำสัญญาเช่าซื้อถูกต้องแล้ว นายชัย ต้องรอให้นายสันต์ชำระเงินงวดที่ 9 และ 10 ก่อน 18. ข้อใดต่อไปนี้คือลักษณะที่สำคัญของกฎหมายอาญา ก. เป็นกฎหมายที่ไม่มีบทกำหนดโทษ ข. เป็นกฎหมายที่กำหนดความผิดไว้โดยชัดแจ้ง ค. เป็นกฎหมายที่กำหนด ให้ความผิดมีผลย้อนหลังได้ ง. เป็นกฎหมายที่คุ้มครองสิทธิและหน้าที่ของบุคคล โดยทั่วไป 19. ข้อใดเป็นลักษณะของการกระทำผิดโดยประมาท ก. ชายเอาไม้ตีหัวเพื่อนเพราะโมโห ข. วินแอบขโมยรถจักรยานที่จอดไว้ไปขี่เล่น ค. อ๊อดขับรถด้วยความคึกคะนองจึงชนคนที่กำลังข้ามถนน ง. แดงมีอาชีพขายแผ่นดีวีดีภาพยนตร์เถื่อน เพราะรายได้ดี 20. นกโกรธนิดที่ไม่ยอมให้ยืมเงิน จึงเอายาพิษใส่ในน้ำให้นิดดื่ม กรณีนี้นกจะมีความผิดฐานใด ก. ความผิดฐานเจตนาฆ่า ข. ความผิดฐานพยายามฆ่า ค. ความผิดฐานประมาทฆ่า ง. ความผิดฐานประสงค์ในการฆ่า เฉลย 1. ค 2. ข 3. ข 4. ค 5. ก 6. ก 7. ค 8. ข 9. ก 10. ง 11. ข 12. ค 13. ข 14. ข 15. ก 16. ก 17. ก 18. ข 19. ค 20. ข
6 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด 1.1 ตัวชี้วัด ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีมีค่านิยมที่ดีงาม และ ธำรง รักษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและ สังคมโลก อย่างสันติสุข ม.3/1 อธิบายความแตกต่างของการกระทำความผิดระหว่างคดีอาญาและคดีแพ่ง 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายลักษณะการกระทำความผิดทางแพ่งและความรับผิดชอบทางแพ่งได้ (K) 2. อธิบายการทำสัญญาซื้อขาย กู้ยืมเงิน เช่าทรัพย์สิน เช่าซื้อที่ถูกต้องได้(K) 3. จำแนกลักษณะการกระทำความผิดทางแพ่งและความรับผิดชอบทางแพ่งที่พบในชีวิตประจำวันได้(P) 4. เห็นคุณค่าของการปฏิบัติตนตามกฎหมายแพ่งและพาณิชย์เพิ่มมากขึ้น (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น สาระการเรียนรู้จากสื่อ 1) ลักษณะการกระทำความผิด ทาง ทางอาญาและโทษ 2) ลักษณะการกระทำความผิด ทางแพ่งและความรับผิดชอบ ทางแพ่ง 3) ตัวอย่างการกระทำความผิด ทางอาญา เช่น ความผิด เกี่ยวกับทรัพย์ 4) ตัวอย่างการกระทำความผิด ท างแ พ่ ง เช่ น ก ารท ำผิ ด สัญญา การละเมิด (พิจารณาตามหลักสูตร สถานศึกษา) - กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ • ซื้อขาย • กู้ยืม • เช่าทรัพย์ • เช่าซื้อ 4. มโนทัศน์สำคัญ (Key Concept) - การกระทำความผิดทางแพ่งเป็นการฝ่าฝืนหรือละเมิดต่อบทบัญญัติของกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ซึ่ง จะมี เวลา 2 ชั่วโมง
7 ขั้นนำ ขั้นสอน ลักษณะเกี่ยวกับเรื่อง บุคคลและนิติกรรม รวมถึงการละเมิด 5. คำถามหลัก (Big Question) - การกระทำความผิดทางแพ่งมีลักษณะอย่างไร 6. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการคิด - ทักษะการเปรียบเทียบ 2. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน 7. กิจกรรมการเรียนรู้ วิธีสอนโดยการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ : เทคนิคคู่คิดสี่สหาย 1. ครูแจ้งให้นักเรียนทราบถึงวิธีสอนโดยการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ : เทคนิคคู่คิดสี่สหาย ชื่อเรื่องที่ จะเรียนรู้ จุดประสงค์การเรียนรู้ และผลการเรียนรู้ 2. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง กฎหมายแพ่งและกฎหมายอาญา 3. ครูถามคำถามเพื่อกระตุ้นความสนใจของนักเรียน และให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายข้อคำถามดังกล่าว เช่น - กฎหมายมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตประจำวันของคนในสังคมอย่างไร (แนวตอบ กฎหมายถือเป็นบรรทัดฐานทางสังคมอย่างหนึ่ง ที่กำหนดขึ้นมาเพื่อใช้เป็นระเบียบทาง สังคม ทำให้คนในสังคมอยู่ร่วมกันอย่างสงบเรียบร้อย) 1. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับความแตกต่างของคดีแพ่งและคดีอาญา แล้วใช้คำถามให้นักเรียนได้ วิเคราะห์ร่วมกัน เช่น - คดีแพ่งและพาณิชย์ และคดีอาญา มีลักษณะที่แตกต่างกันอย่างไร (แนวตอบ คดีแพ่ง คือ คดีที่เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล หรือเอกชนกับเอกชน ส่วน คดีอาญาจะเป็น คดีที่เกี่ยวกับความผิดต่าง ๆ และกำหนดโทษสำหรับผู้กระทำผิดนั้นไว้ และจะเป็นคดีที่เกี่ยวกับ ชั่วโมงที่ 1
8 ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับประชาชน กล่าวคือ แม้เจ้าทุกข์ไม่เอาความ แต่รัฐมีหน้าที่ดำเนินการให้ คดี ถึงที่สุด) 2. ครูแบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน คละกันตามความ สามารถ คือ เก่ง ปานกลางค่อนข้างเก่ง ปานกลาง ค่อนข้างอ่อน และอ่อน โดยให้สมาชิกแต่ละคนเลือกหมายเลขประจำตัว ตั้งแต่หมายเลข 1-4 3. สมาชิกแต่ละหมายเลขแยกย้ายไปรวมกลุ่มใหม่ และร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง ลักษณะการกระทำ ความผิด ทางแพ่งและความรับผิดชอบทางแพ่ง จากหนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 หรือจากแหล่งการเรียนรู้ อื่น ๆ เช่น หนังสือในห้องสมุด เว็บไซต์ทางอินเทอร์เน็ต หมายเลขละ 1 เรื่อง ดังนี้ • หมายเลข 1 ศึกษาความรู้เรื่อง ซื้อขาย • หมายเลข 2 ศึกษาความรู้เรื่อง กู้ยืมเงิน • หมายเลข 3 ศึกษาความรู้เรื่อง เช่าทรัพย์ • หมายเลข 4 ศึกษาความรู้เรื่อง เช่าซื้อ 4. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการศึกษา โดยเริ่มจากกลุ่ม : ซื้อขาย จากนั้นครูตั้งคำถามให้ นักเรียน ร่วมกันตอบ เช่น 1) การซื้อขายสามารถกระทำได้กับทรัพย์สินทุกชนิดใช่หรือไม่ (แนวตอบ การซื้อขายไม่สามารถทำได้กับทรัพย์สินทุกชนิด มีทรัพย์สินที่ซื้อขายไม่ได้ เช่น สาธารณ สมบัติ ทรัพย์สินที่ผิดกฎหมาย) 2) ทำไมเมื่อมีการซื้อขายทรัพย์สินบางประเภท ต้องมีการทำสัญญาตามแบบที่กฎหมายกำหนด (แนวตอบ เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมแก่ผู้ซื้อและผู้ขาย และเพื่อใช้เป็นหลักฐานในการดำเนินการตาม กระบวนการทางกฎหมาย) 5. ครูนำตัวอย่างสัญญาซื้อขายมาให้นักเรียนร่วมกันศึกษา และอภิปรายความรู้เชื่อมโยงกับตัวอย่างการ ทำ สัญญาซื้อขาย และหน้าที่ความรับผิดชอบของผู้ขาย จากหนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 หรือจาก แหล่งการเรียนรู้อื่น ๆ เช่น หนังสือในห้องสมุด เว็บไซต์ในอินเทอร์เน็ต โดยครูแนะนำเพิ่มเติม 6. ครูให้นักเรียนกลุ่มที่ทำการศึกษา : กู้ยืม นำเสนอผลการศึกษา จากนั้นครูตั้งคำถามให้นักเรียนร่วมกัน ตอบ เช่น 1) ทำไมเมื่อมีการกู้ยืมเงินจึงต้องทำนิติกรรม ชั่วโมงที่ 2
9 (แนวตอบ เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมทั้งฝ่ายเจ้าหนี้และลูกหนี้ และเพื่อสามารถฟ้องร้องและให้ กฎหมาย คุ้มครองได้) 2) ทำไมกฎหมายจึงต้องกำหนดอัตราดอกเบี้ยในการกู้ยืมเงินไว้ไม่เกินร้อยละ 15 ต่อปี (แนวตอบ เพื่อป้องกันการเอารัดเอาเปรียบจากเจ้าหนี้) 7. ครูให้นักเรียนกลุ่มที่ทำการศึกษา : เช่าทรัพย์ นำเสนอผลการศึกษา จากนั้นครูตั้งคำถามให้นักเรียน ร่วมกันตอบ เช่น - การเช่าสังหาริมทรัพย์และอสังหาริมทรัพย์มีความแตกต่างกันอย่างไร (แนวตอบ การเช่าสังหาริมทรัพย์ ไม่จำเป็นต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือ แม้จะเป็นการเช่า สังหาริมทรัพย์ชนิด พิเศษ เช่น เรือกำปั่น เรือกลไฟ แต่การเช่าอสังหาริมทรัพย์ จะต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือลงลายมือ ชื่อ ผู้รับผิดชอบ และถ้าเป็นการเช่าอสังหาริมทรัพย์ที่มีระยะเวลาเกินกว่าสามปีขึ้นไป หรือตลอดอายุของ ผู้เช่า จะต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ มิฉะนั้นจะฟ้องร้องให้บังคับคดีได้เพียง สามปี) 8. ครูให้นักเรียนกลุ่มที่ทำการศึกษา : เช่าซื้อ นำเสนอผลการศึกษา จากนั้นครูตั้งคำถามให้นักเรียน ร่วมกันตอบ เช่น - การเช่าทรัพย์และการเช่าซื้อมีความแตกต่างกันอย่างไร (แนวตอบ สัญญาเช่าทรัพย์ เป็นการใช้ทรัพย์สินของผู้อื่นชั่วคราว โดยทรัพย์สินไม่ตกเป็นของผู้เช่า เจ้าของทรัพย์ยังมีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์นั้นอยู่ และการเช่าอสังหาริมทรัพย์ตั้งแต่ 3 ปีขึ้นไปต้องทำ หนังสือ สัญญา ส่วนสัญญาเช่าซื้อ เป็นการเช่าส่วนหนึ่ง และทรัพย์นั้นจะตกเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้เช่าภายหลัง โดยที่ กรรมสิทธิ์ยังเป็นของผู้ให้เช่าซื้ออยู่ หากผู้เช่าซื้อยังผ่อนชำระเงินไม่ครบตามจำนวน และการเช่าซื้อ ต้องทำ เป็นสัญญาเสมอ) 9. ครูให้นักเรียนแต่ละหมายเลขกลับไปที่กลุ่มเดิมและจับสลากเพื่อเลือกทำใบงาน ดังนี้ • ใบงานที่ 1.1 เรื่อง ซื้อขาย • ใบงานที่ 1.2 เรื่อง กู้ยืมเงิน • ใบงานที่ 1.3 เรื่อง เช่าทรัพย์ • ใบงานที่ 1.4 เรื่อง เช่าซื้อ 10. นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันตรวจสอบความถูกต้องของใบงาน 11. ครูให้อาสาสมัครนักเรียน 2-3 กลุ่ม นำเสนอผลงานในใบงานหน้าชั้นเรียน และให้กลุ่มอื่นที่มีผลงานที่ แตกต่างกันได้นำเสนอเพิ่มเติม 12. ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมที่เกี่ยวกับกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ในแบบฝึกสมรรถนะฯ หน้าที่พลเมืองฯ ม.3 เพื่อเป็นการบ้านส่งครูในชั่วโมงถัดไป
10 ขั้นประเมิน ขั้นสรุป - ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เกี่ยวกับกฎหมายแพ่งและพาณิชย์หรือใช้ PPT สรุปสาระสำคัญของ เนื้อหา ตลอดจนความสำคัญของกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน 1. ครูประเมินผลจากการตอบคำถาม การร่วมกันทำงาน และการนำเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน 2. ครูตรวจสอบผลจากการทำใบงาน และแบบฝึกสมรรถนะฯ หน้าที่พลเมืองฯ ม.3 8. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 8.1 การวัดและประเมินผล ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง กฎหมายแพ่งและ กฎหมายอาญา - ตรวจแบบทดสอบ ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 8.2 การวัดและประเมินผล ระหว่างการจัดกิจกรรม การเรียนรู้ 1) อธิบายลักษณะการกระทำ ความผิดทางแพ่ง ความรับผิดชอบทางแพ่ง การทำสัญญาซื้อขาย กู้ยืมเงิน เช่าทรัพย์สิน เช่าซื้อที่ถูกต้อง และ จำแนกลักษณะการกระทำ ความผิดทางแพ่งและความ รับผิดชอบทางแพ่งที่พบใน ชีวิตประจำวันได้ - ตรวจใบงานที่ 1.1 - ตรวจใบงานที่ 1.2 - ตรวจใบงานที่ 1.3 - ตรวจใบงานที่ 1.4 - ใบงานที่ 1.1 - ใบงานที่ 1.2 - ใบงานที่ 1.3 - ใบงานที่ 1.4 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 3) พฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 5) คุณลักษณะ - สังเกตความมีวินัย - แบบประเมินคุณลักษณะ - ระดับคุณภาพ 2
11 อันพึงประสงค์ ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการทำงาน อันพึงประสงค์ ผ่านเกณฑ์ 9. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 9.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 2) แบบฝึกสมรรถนะฯ หน้าที่พลเมืองฯ ม.3 3) หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม (1) เฉลียว ฤกษ์รุจิพิมล. 2543. การจัดระเบียบสังคม”ในสังคมวิทยา. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. (2) นันทวัฒน์ บรมานันท์. ม.ป.ป. กฎหมายปกครอง. กรุงเทพมหานคร : วิญญูชน. 4) ใบงานที่ 1.1 เรื่อง ซื้อขาย 5) ใบงานที่ 1.2 เรื่อง กู้ยืมเงิน 6) ใบงานที่ 1.3 เรื่อง เช่าทรัพย์ 7) ใบงานที่ 1.4 เรื่อง เช่าซื้อ 9.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องสมุด 2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ - https://web.krisdika.go.th - https://news.mthai.com - https://www.thairath.co.th - https://www.khaosod.co.th
12 ใบงานที่ 1.1 เรื่อง ซื้อขาย ตอนที่ 1 คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ 1. ซื้อขาย หมายความว่าอย่างไร 2. ทรัพย์สินที่ซื้อขายกันได้ ได้แก่ทรัพย์สินประเภทใด จงยกตัวอย่าง 3. ทรัพย์สินที่ซื้อขายกันไม่ได้ ได้แก่อะไรบ้าง
13 ตอนที่ 2 คำชี้แจง : ให้นักเรียนอ่านกรณีตัวอย่างแล้วตอบคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 นายน้อมนำที่ดินพร้อมบ้านเสนอขายให้แก่นายชอบเป็นจำนวนเงิน 500,000 บาท นายชอบชำระเงินให้แก่นายน้อม ส่วนหนึ่งเป็นจำนวนเงิน 100,000 บาท ทั้งสองคนนัดกันไปจดทะเบียนซื้อขายต่อเจ้าพนักงานที่ดิน เมื่อถึงกำหนดวันนัด นายน้อมไม่ไปจดทะเบียนต่อเจ้าพนักงานที่ดิน นายน้อมผิดสัญญาซื้อขายอย่างไร อธิบายเหตุผล เมื่อนายน้อมผิดสัญญา นายชอบควรปฏิบัติอย่างไร กรณีตัวอย่างที่ 2 นางสาวหวานตกลงขายแหวนเพชรให้แก่นางสาวพลอย เป็นเงิน 50,000 บาท ทั้งสองทำสัญญาจะซื้อขายไว้ และลง ลายมือชื่อทั้งสองฝ่าย โดยกำหนดวันส่งแหวนเพชร เมื่อถึงกำหนดนัดนางสาวหวานไม่ยอมขายแหวนเพชรให้นางสาวพลอย โดยอ้างว่ามีผู้ให้ราคาแหวนเพชรสูงกว่านางสาวพลอย นางสาวพลอยสามารถฟ้องนางสาวหวานให้จ่ายค่าเสียหายให้แก่นางสาวพลอยได้หรือไม่ กรณีตัวอย่างที่ 3 สายทองซื้อวิทยุจากร้านโชคชัย เมื่อสายทองกลับถึงบ้านเปิดวิทยุฟัง ปรากฏว่าเสียงวิทยุดังไม่สม่ำเสมอ ระบบเสียง ไม่ชัด สายทองจึงนำวิทยุไปขอเปลี่ยนเครื่องใหม่ ร้านโชคชัยต้องรับผิดชอบวิทยุที่ชำรุดบกพร่องหรือไม่
14 ใบงานที่ 1.1 เฉลย เรื่อง ซื้อขาย ตอนที่ 1 คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ 1. ซื้อขาย หมายความว่าอย่างไร สัญญาซึ่งบุคคลฝ่ายหนึ่งเรียกว่า ผู้ขาย โอนกรรมสิทธิ์ทรัพย์สินให้แก่บุคคลอีกฝ่ายหนึ่ง เรียกว่า ผู้ซื้อ โดยผู้ซื้อได้ให้ราคาทรัพย์สินนั้นเป็นเงินแก่ผู้ขายเพื่อเป็นการตอบแทน 2. ทรัพย์สินที่ซื้อขายกันได้ ได้แก่ทรัพย์สินประเภทใด จงยกตัวอย่าง อสังหาริมทรัพย์ เช่น ที่ดิน บ้านเรือน ไม้ยืนต้น สิทธิจำนองที่ดิน สังหาริมทรัพย์ เช่น ช้าง ม้า วัว ควาย โต๊ะ เก้าอี้ สิทธิจำนำ 3. ทรัพย์สินที่ซื้อขายกันไม่ได้ ได้แก่อะไรบ้าง 1) สาธารณสมบัติของแผ่นดิน เช่น ที่ชายตลิ่ง ทางน้ำ ป่าสงวน 2) สิทธิซึ่งกฎหมายห้ามโอน เช่น สิทธิที่จะได้รับมรดกของเจ้าของมรดกที่ยังมีชีวิตอยู่ สิทธิที่จะได้รับการอุปการะ เลี้ยงดู 3) ทรัพย์สินซึ่งกฎหมายห้ามมีไว้ในความครอบครอง เช่น อาวุธปืน ฝิ่น เฮโรอีน กัญชา 4) ที่วัดและที่ธรณีสงฆ์ 5) สิทธิที่จะได้รับบำเหน็จ บำนาญจากทางราชการ 6) ทรัพย์สินที่ได้มาโดยข้อกำหนดห้ามโอน (ตัวอย่าง)
15 ตอนที่ 2 คำชี้แจง : ให้นักเรียนอ่านกรณีตัวอย่างแล้วตอบคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 นายน้อมนำที่ดินพร้อมบ้านเสนอขายให้แก่นายชอบเป็นจำนวนเงิน 500,000 บาท นายชอบชำระเงินให้แก่นายน้อม ส่วนหนึ่งเป็นจำนวนเงิน 100,000 บาท ทั้งสองคนนัดกันไปจดทะเบียนซื้อขายต่อเจ้าพนักงานที่ดิน เมื่อถึงกำหนดวันนัด นายน้อมไม่ไปจดทะเบียนต่อเจ้าพนักงานที่ดิน นายน้อมผิดสัญญาซื้อขายอย่างไร อธิบายเหตุผล นายน้อมผิดสัญญาซื้อขาย เพราะนายชอบซึ่งเป็นผู้ซื้อได้ปฏิบัติตามกฎหมายเกี่ยวกับการซื้อขาย โดยชำระหนี้ บางส่วนไว้แล้ว เมื่อนายน้อมผิดสัญญา นายชอบควรปฏิบัติอย่างไร ฟ้องนายน้อมต่อศาล เพื่อให้พิจารณาพิพากษาให้นายน้อมไปจดทะเบียนซื้อขายที่ดินต่อเจ้าพนักงานที่ดิน กรณีตัวอย่างที่ 2 นางสาวหวานตกลงขายแหวนเพชรให้แก่นางสาวพลอย เป็นเงิน 50,000 บาท ทั้งสองทำสัญญาจะซื้อขายไว้ และลง ลายมือชื่อทั้งสองฝ่าย โดยกำหนดวันส่งแหวนเพชร เมื่อถึงกำหนดนัดนางสาวหวานไม่ยอมขายแหวนเพชรให้นางสาวพลอย โดยอ้างว่ามีผู้ให้ราคาแหวนเพชรสูงกว่านางสาวพลอย นางสาวพลอยสามารถฟ้องนางสาวหวานให้จ่ายค่าเสียหายให้แก่นางสาวพลอยได้หรือไม่ ได้ เพราะนางสาวหวานได้ทำสัญญาการซื้อขายเป็นหนังสือลงลายมือชื่อไว้ กรณีตัวอย่างที่ 3 สายทองซื้อวิทยุจากร้านโชคชัย เมื่อสายทองกลับถึงบ้านเปิดวิทยุฟัง ปรากฏว่าเสียงวิทยุดังไม่สม่ำเสมอ ระบบเสียง ไม่ชัด สายทองจึงนำวิทยุไปขอเปลี่ยนเครื่องใหม่ ร้านโชคชัยต้องรับผิดชอบวิทยุที่ชำรุดบกพร่องหรือไม่ ร้านโชคชัยต้องรับผิดชอบที่สินค้าชำรุดบกพร่อง
16 ใบงานที่ 1.2 เรื่อง กู้ยืมเงิน คำชี้แจง : ให้นักเรียนอ่านกรณีศึกษา แล้วตอบคำถามคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 ก้องภพ กู้ยืมเงินของแก้วตาเป็นจำนวนเงิน 2,500 บาท โดยกำหนดว่าจะชำระคืนภายในเวลา 6 เดือน เมื่อใกล้ถึง วันครบกำหนด ก้องภพเขียนจดหมายมาบอกแก้วตาว่า เงินที่ขอยืมไปนั้นจะขอเลื่อนกำหนดใช้คืนอีก 2 เดือน พร้อม ลงลายมือชื่อในจดหมาย แต่เมื่อครบกำหนดเวลาก้องภพก็ไม่ยอมชำระเงิน โดยอ้างว่าไม่ได้ทำหนังสือสัญญากู้ยืมเงิน เป็นหลักฐาน แก้วตาไม่มีหลักฐานไปฟ้องร้องบังคับคดีได้ แก้วตาจะฟ้องร้องบังคับคดีก้องภพต่อศาลได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล กรณีตัวอย่างที่ 2 นายต่วนกู้ยืมเงินนางแพงเป็นเงิน 5,000 บาท แต่นายต่วนไม่สามารถลงลายมือชื่อผู้กู้ยืมเงินได้ จึงพิมพ์ลายนิ้วมือ ในหนังสือสัญญากู้ยืมเงินเป็นหลักฐาน โดยมีภรรยาของนายต่วนเป็นพยานลงลายมือชื่อรับรองลายพิมพ์นิ้วมือของนายต่วน ต่อมาเมื่อครบกำหนดสัญญานายต่วนไม่ยอมชำระเงินกู้ให้แก่นางแพง นางแพงจะนำหลักฐานการกู้ยืมเงินไปใช้ในการฟ้องร้องบังคับคดีได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล
17 กรณีตัวอย่างที่ 3 นายพงศ์กู้ยืมเงินนางสาวรัตน์ เป็นจำนวนเงิน 10,000 บาท เป็นเวลา 1 ปี เมื่อครบกำหนดสัญญานายพงศ์ได้นำเงิน ไปคืนนางสาวรัตน์เพียง 5,000 บาท นายพงศ์จะขอสัญญากู้ยืมเงินที่ทำไว้กับนางสาวรัตน์กลับคืนไป ถ้านักเรียนเป็นนางสาวรัตน์ ควรปฏิบัติตนอย่างไรจึงจะถูกต้องตามกฎหมาย กรณีตัวอย่างที่ 4 นางสาวหวานกู้ยืมเงินนายหยุด เป็นจำนวนเงิน 20,000 บาท กำหนดเวลา 1 ปี โดยทำหนังสือสัญญาลงลายมือชื่อผู้กู้ยืม และผู้ให้กู้ยืมถูกต้อง และเขียนอัตราดอกเบี้ยในสัญญาว่าให้ดอกเบี้ยตามกฎหมาย นายหยุดมีสิทธิเรียกดอกเบี้ยจากนางสาวหวานเป็นจำนวนเงินเท่าไร
18 ใบงานที่ 1.2 เฉลย เรื่อง กู้ยืมเงิน คำชี้แจง : ให้นักเรียนอ่านกรณีศึกษา แล้วตอบคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 ก้องภพ กู้ยืมเงินของแก้วตาเป็นจำนวนเงิน 2,500 บาท โดยกำหนดว่าจะชำระคืนภายในเวลา 6 เดือน เมื่อใกล้ถึง วันครบกำหนด ก้องภพเขียนจดหมายมาบอกแก้วตาว่า เงินที่ขอยืมไปนั้นจะขอเลื่อนกำหนดใช้คืนอีก 2 เดือน พร้อม ลงลายมือชื่อในจดหมาย แต่เมื่อครบกำหนดเวลาก้องภพก็ไม่ยอมชำระเงิน โดยอ้างว่าไม่ได้ทำหนังสือสัญญากู้ยืมเงิน เป็นหลักฐาน แก้วตาไม่มีหลักฐานไปฟ้องร้องบังคับคดีได้ แก้วตาจะฟ้องร้องบังคับคดีก้องภพต่อศาลได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล ได้ เพราะการกู้ยืมเงินเกินกว่า 2,000 บาท และมีหลักฐานการกู้ยืมเงินเป็นหนังสือแล้ว คือ จดหมายพร้อมมีการ ลงลายมือชื่อผู้กู้ยืมเงิน กรณีตัวอย่างที่ 2 นายต่วนกู้ยืมเงินนางแพงเป็นเงิน 5,000 บาท แต่นายต่วนไม่สามารถลงลายมือชื่อผู้กู้ยืมเงินได้ จึงพิมพ์ลายนิ้วมือ ในหนังสือสัญญากู้ยืมเงินเป็นหลักฐาน โดยมีภรรยาของนายต่วนเป็นพยานลงลายมือชื่อรับรองลายพิมพ์นิ้วมือของนาย ต่วน ต่อมาเมื่อครบกำหนดสัญญานายต่วนไม่ยอมชำระเงินกู้ให้แก่นางแพง นางแพงจะนำหลักฐานการกู้ยืมเงินไปใช้ในการฟ้องร้องบังคับคดีได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล ไม่ได้ เพราะหลักฐานการกู้ยืมเงินไม่สมบูรณ์ เนื่องจากพยานลงลายมือชื่อรับรองลายพิมพ์นิ้วมือผู้กู้ยืมมีเพียงคน เดียว ซึ่งตามกฎหมายจะต้องมีพยานรับรองลายพิมพ์นิ้วมือผู้กู้ยืมอย่างน้อย 2 คน
19 กรณีตัวอย่างที่ 3 นายพงศ์กู้ยืมเงินนางสาวรัตน์ เป็นจำนวนเงิน 10,000 บาท เป็นเวลา 1 ปี เมื่อครบกำหนดสัญญานายพงศ์ได้นำเงิน ไปคืนนางสาวรัตน์เพียง 5,000 บาท นายพงศ์จะขอสัญญากู้ยืมเงินที่ทำไว้กับนางสาวรัตน์กลับคืนไป ถ้านักเรียนเป็นนางสาวรัตน์ ควรปฏิบัติตนอย่างไรจึงจะถูกต้องตามกฎหมาย ยังไม่ให้หลักฐานการกู้ยืมเงินคืนไปแต่จะบันทึกเป็นหลักฐานในหนังสือสัญญากู้ยืมเงินที่ได้ทำไว้นั้น ว่าได้รับการ ชำระเงินคืนเป็นจำนวนเงิน 5,000 บาท พร้อมลงลายมือชื่อนางสาวรัตน์และลงวันเดือนปีกำกับด้วย กรณีตัวอย่างที่ 4 นางสาวหวานกู้ยืมเงินนายหยุด เป็นจำนวนเงิน 20,000 บาท กำหนดเวลา 1 ปี โดยทำหนังสือสัญญาลงลายมือชื่อผู้กู้ยืม และผู้ให้กู้ยืมถูกต้อง และเขียนอัตราดอกเบี้ยในสัญญาว่าให้ดอกเบี้ยตามกฎหมาย นายหยุดมีสิทธิเรียกดอกเบี้ยจากนางสาวหวานเป็นจำนวนเงินเท่าไร 1,500 บาท
20 ใบงานที่ 1.3 เรื่อง เช่าทรัพย์ คำชี้แจง : ให้นักเรียนอ่านกรณีศึกษา แล้วตอบคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 นายน้อยเช่ารถจักรยานยนต์ของนายมากเป็นเวลา 1 เดือน แต่ไม่ได้ทำหนังสือสัญญาเป็นลายลักษณ์อักษร เมื่อครบ กำหนด 1 เดือน นายน้อยมอบรถจักรยานยนต์ส่งคืนให้แก่นายมาก แต่ไม่ยอมชำระค่าเช่ารถจักรยานยนต์ โดยอ้างว่า ไม่ได้ทำสัญญาเช่าทรัพย์สิน การกระทำของนายน้อยจัดว่าเป็นการทำผิดสัญญาเช่าทรัพย์สินหรือไม่ อธิบายเหตุผล นายน้อยต้องชำระค่าเช่าให้แก่นายมากหรือไม่ อธิบายเหตุผล กรณีตัวอย่างที่ 2 นายฤทธิ์เช่าบ้านของนายเดช เป็นเวลา 5 ปี โดยทำสัญญาเช่าเป็นหนังสือลงลายมือชื่อทั้งสองคนและเก็บหนังสือ สัญญา กันไว้ทั้งสองฝ่าย เมื่อเวลาผ่านไป 2 ปี นายเดชบอกเลิกสัญญา นายฤทธิ์บอกนายเดชว่านายเดชผิดสัญญาเขาจะ ฟ้องร้องบังคับคดีต่อศาล นายฤทธิ์สามารถฟ้องร้องบังคับคดีให้นายเดชรับผิดชอบได้หรือไม่
21 กรณีตัวอย่างที่ 3 นางสาวสายใจเช่าแพของนายโชค เป็นเวลา 1 เดือน เมื่อครบกำหนดเวลา นางสาวสายใจได้คืนแพให้แก่นายโชค แต่ไม่ชำระเงินค่าเช่าให้แก่นายโชค โดยอ้างว่าไม่มีสัญญาการเช่า นางสาวสายใจจะต้องรับผิดชอบชำระค่าเช่าให้นายโชคหรือไม่ อธิบายเหตุผล กรณีตัวอย่างที่ 4 นายราชเช่ารถยนต์ของนายเดี่ยวเพื่อใช้บรรทุกสินค้าไปขายเป็นเวลา 1 เดือน เมื่อนายราชขับรถยนต์ออกไปเป็น ระยะทาง 1 กิโลเมตร เครื่องยนต์ของรถยนต์เกิดขัดข้องต้องตามช่างซ่อมมาซ่อมรถยนต์จึงสามารถขับไปได้ ดังนั้น นายราชจึงบอกเลิกสัญญา แต่นายเดี่ยวไม่ยอมโดยอ้างว่าต้องเป็นไปตามสัญญา นายราชสามารถบอกเลิกสัญญาเช่ารถยนต์ของนายเดี่ยวได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล
22 ใบงานที่ 1.3 เฉลย เรื่อง เช่าทรัพย์ คำชี้แจง : ให้นักเรียนอ่านกรณีศึกษา แล้วตอบคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 นายน้อยเช่ารถจักรยานยนต์ของนายมากเป็นเวลา 1 เดือน แต่ไม่ได้ทำหนังสือสัญญาเป็นลายลักษณ์อักษร เมื่อครบ กำหนด 1 เดือน นายน้อยมอบรถจักรยานยนต์ส่งคืนให้แก่นายมาก แต่ไม่ยอมชำระค่าเช่ารถจักรยานยนต์ โดยอ้างว่า ไม่ได้ทำสัญญาเช่าทรัพย์สิน การกระทำของนายน้อยจัดว่าเป็นการทำผิดสัญญาเช่าทรัพย์สินหรือไม่ อธิบายเหตุผล ผิดสัญญาเช่าทรัพย์สิน เพราะการเช่าสังหาริมทรัพย์ไม่จำเป็นต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือ นายน้อยต้องชำระค่าเช่าให้แก่นายมากหรือไม่ อธิบายเหตุผล นายน้อยต้องชำระเงินค่าเช่าให้แก่นายมาก เพราะเป็นไปตามกฎหมายในเรื่องเช่าทรัพย์สิน กรณีตัวอย่างที่ 2 นายฤทธิ์เช่าบ้านของนายเดช เป็นเวลา 5 ปี โดยทำสัญญาเช่าเป็นหนังสือลงลายมือชื่อทั้งสองคนและเก็บหนังสือสัญญา กันไว้ทั้งสองฝ่าย เมื่อเวลาผ่านไป 2 ปี นายเดชบอกเลิกสัญญา นายฤทธิ์บอกนายเดชว่านายเดชผิดสัญญาเขาจะฟ้องร้อง บังคับคดีต่อศาล นายฤทธิ์สามารถฟ้องร้องบังคับคดีให้นายเดชรับผิดชอบได้หรือไม่ นายฤทธิ์สามารถฟ้องร้องบังคับคดีนายเดชได้เพียง 3 ปี เพราะการเช่าอสังหาริมทรัพย์ที่มีระยะเวลาเกินกว่า 3 ปี ขึ้นไป จะต้องทำหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ มิฉะนั้นจะฟ้องร้องให้บังคับคดีได้เพียง 3 ปี
23 กรณีตัวอย่างที่ 3 นางสาวสายใจเช่าแพของนายโชค เป็นเวลา 1 เดือน เมื่อครบกำหนดเวลา นางสาวสายใจได้คืนแพให้แก่นายโชค แต่ไม่ชำระเงินค่าเช่าให้แก่นายโชค โดยอ้างว่าไม่มีสัญญาการเช่า นางสาวสายใจจะต้องรับผิดชอบชำระค่าเช่าให้นายโชคหรือไม่ อธิบายเหตุผล นางสาวสายใจต้องรับผิดชอบชำระค่าเช่าให้นายโชค เพราะการเช่าอสังหาริมทรัพย์ชนิดพิเศษ ไม่ต้องมีหลักฐาน การเช่าเป็นหนังสือ กรณีตัวอย่างที่ 4 นายราชเช่ารถยนต์ของนายเดี่ยวเพื่อใช้บรรทุกสินค้าไปขายเป็นเวลา 1 เดือน เมื่อนายราชขับรถยนต์ออกไปเป็น ระยะทาง 1 กิโลเมตร เครื่องยนต์ของรถยนต์เกิดขัดข้องต้องตามช่างซ่อมมาซ่อมรถยนต์จึงสามารถขับไปได้ ดังนั้น นายราชจึงบอกเลิกสัญญา แต่นายเดี่ยวไม่ยอมโดยอ้างว่าต้องเป็นไปตามสัญญา นายราชสามารถบอกเลิกสัญญาเช่ารถยนต์ของนายเดี่ยวได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล ได้ เพราะนายราชส่งมอบทรัพย์สิน คือ รถยนต์ในสภาพที่ไม่เหมาะแก่การใช้ประโยชน์
24 ใบงานที่ 1.4 เรื่อง เช่าซื้อ คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ 1. เช่าซื้อ หมายความว่าอย่างไร 2. ประเด็นสำคัญของการเช่าซื้อ คืออะไร 3. สัญญาเช่าซื้อมีความแตกต่าง จากสัญญาซื้อขายเงินผ่อน ในเรื่องกรรมสิทธิ์อย่างไร เ
25 ตอนที่ 2 คำชี้แจง ให้นักเรียนอ่านกรณีตัวอย่างแล้วตอบคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 นายทิวานำบ้านพร้อมที่ดิน 1 แปลง ให้นางสาวราตรีเช่าซื้อในราคา 1,000,000 บาท โดยมีสัญญาเช่าซื้อกำหนดว่า นางสาวราตรีต้องชำระเงินให้แก่นายทิวาจำนวน 10 งวด งวดละ 100,000 บาท แล้วนายทิวาจึงจะไปจดทะเบียนโอนบ้าน พร้อมที่ดินให้นางสาวราตรี แต่เมื่อนางสาวราตรีชำระเงินครบ 10 งวด ตามสัญญา นายทิวาไม่ไปจดทะเบียนโอนบ้านพร้อม ที่ดินให้ นางสาวราตรีมีสิทธิ์ฟ้องศาลให้นายทิวาไปจดทะเบียนโอนบ้านและที่ดินให้ตนได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล กรณีตัวอย่างที่ 2 นายโชดกเช่าซื้อรถจักรยานยนต์จากนายก้องเกียรติ เป็นเงิน 50,000 บาท โดยทั้งสองทำสัญญาเช่าซื้อเป็นหลักฐาน และกำหนดการชำระเงิน งวดละ 5,000 บาท จำนวน 10 งวด นายโชดกชำระเงินให้แก่นายก้องเกียรติ2 งวด ติดต่อกัน แล้วไม่สามารถชำระเงินในงวดต่อไปให้แก่นายก้องเกียรติได้ นายก้องเกียรติสามารถบอกเลิกสัญญานายโชดกได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล
26 ใบงานที่ 1.4 เฉลย เรื่อง เช่าซื้อ คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ 1. เช่าซื้อ หมายความว่าอย่างไร สัญญาซึ่งเจ้าของเอาทรัพย์สินออกให้เช่าและให้คำมั่นว่าจะ ขายทรัพย์สินนั้นหรือว่าจะให้ทรัพย์สินนั้นตกเป็นสิทธิ์แก่ผู้เช่า โดยเงื่อนไขที่ผู้เช่าต้องให้เงินเป็นจำนวนเท่านั้นเท่านี้คราว 2. ประเด็นสำคัญของการเช่าซื้อ ต้องทำเป็นหนังสือ คู่สัญญาจะต้องลงลายมือชื่อในสัญญา คืออะไร ทั้งสองฝ่าย แต่กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินยังเป็นของผู้ให้เช่าอยู่ 3. สัญญาเช่าซื้อมีความแตกต่าง สัญญาเช่าซื้อกรรมสิทธิ์ของทรัพย์สินยังอยู่กับผู้ให้เช่า จากสัญญาซื้อขายเงินผ่อน ผู้เช่าซื้อมีสิทธิ์ครอบครองในระหว่างการเช่าเท่านั้นส่วนสัญญา ในเรื่องกรรมสิทธิ์อย่างไร ซื้อขายเงินผ่อน กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินโอนไปอยู่กับผู้ซื้อทันที เมื่อตกลงกัน
27 ตอนที่ 2 คำชี้แจง ให้นักเรียนอ่านกรณีตัวอย่างแล้วตอบคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 นายทิวานำบ้านพร้อมที่ดิน 1 แปลง ให้นางสาวราตรีเช่าซื้อในราคา 1,000,000 บาท โดยมีสัญญาเช่าซื้อกำหนดว่า นางสาวราตรีต้องชำระเงินให้แก่นายทิวาจำนวน 10 งวด งวดละ 100,000 บาท แล้วนายทิวาจึงจะไปจดทะเบียนโอนบ้าน พร้อมที่ดินให้นางสาวราตรี แต่เมื่อนางสาวราตรีชำระเงินครบ 10 งวด ตามสัญญา นายทิวาไม่ไปจดทะเบียนโอนบ้านพร้อม ที่ดินให้ นางสาวราตรีมีสิทธิ์ฟ้องศาลให้นายทิวาไปจดทะเบียนโอนบ้านและที่ดินให้ตนได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล ได้ เพราะนางสาวราตรีได้ทำสัญญาเช่าซื้อเป็นหนังสือเป็นหลักฐาน และนายทิวาผิดสัญญาเช่าซื้อ กรณีตัวอย่างที่ 2 นายโชดกเช่าซื้อรถจักรยานยนต์จากนายก้องเกียรติ เป็นเงิน 50,000 บาท โดยทั้งสองทำสัญญาเช่าซื้อเป็นหลักฐาน และกำหนดการชำระเงิน งวดละ 5,000 บาท จำนวน 10 งวด นายโชดกชำระเงินให้แก่นายก้องเกียรติ2 งวด ติดต่อกัน แล้วไม่สามารถชำระเงินในงวดต่อไปให้แก่นายก้องเกียรติได้ นายก้องเกียรติสามารถบอกเลิกสัญญานายโชดกได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล ได้ เพราะนายโชดกผิดเงื่อนไขการชำระเงินตามสัญญาเช่าซื้อ และมีสิทธิริบเงินจำนวน 10,000 บาท ที่นายโชดกชำระไป 2 งวดได้ และสามารถเรียกรถจักรยานยนต์กลับคืนได้
28 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 กฎหมายอาญา 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด 1.1 ตัวชี้วัด ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีมีค่านิยมที่ดีงาม และ ธำรง รักษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและ สังคมโลก อย่างสันติสุข ม.3/1 อธิบายความแตกต่างของการกระทำความผิดระหว่างคดีอาญาและคดีแพ่ง 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายลักษณะการกระทำความผิดทางอาญาและบทลงโทษได้ (K) 2. เปรียบเทียบความแตกต่างของการกระทำความผิดทางอาญาและความผิดทางแพ่งได้(P) 3. เปรียบเทียบความแตกต่างของกระบวนการยุติธรรมทางอาญาและทางแพ่งได้(P) 4. เห็นคุณค่าของการศึกษาและปฏิบัติตนตามกฎหมายอาญาในชีวิตประจำวันเพิ่มมากขึ้น (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น สาระการเรียนรู้จากสื่อ 1) ลักษณะการกระทำความผิดทาง ทางอาญาและโทษ 2) ลักษณะการกระทำความผิด ทางแพ่งและความรับผิดชอบ ทางแพ่ง 3) ตัวอย่างการกระทำความผิด ทางอาญา เช่น ความผิด เกี่ยวกับทรัพย์ 4) ตัวอย่างการกระทำความผิด ทางแพ่ง เช่น การทำผิดสัญญา การละเมิด (พิจารณาตามหลักสูตร สถานศึกษา) - กฎหมายอาญา • ลักษณะการกระทำความผิด ทางอาญาและโทษทางอาญา • กระบวนการยุติธรรมทางอาญา • ความแตกต่างของการกระทำ ความผิดทางแพ่งและทางอาญา หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 กฎหมายแพ่งและกฎหมายอาญา เวลา 2 ชั่วโมง
29 ขั้นสอน ขั้นนำ 4. มโนทัศน์สำคัญ (Key Concept) - การกระทำความผิดทางอาญาจะมีบทลงโทษตามกฎหมายอาญา ซึ่งโทษจะมีหนักเบาแตกต่างกันตาม ลักษณะ ของการกระทำความผิด 5. คำถามหลัก (Big Question) - การกระทำความผิดทางอาญามีลักษณะอย่างไร 6. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการคิด - ทักษะการเปรียบเทียบ 2. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน 7. กิจกรรมการเรียนรู้ วิธีสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูแจ้งให้นักเรียนทราบถึงวิธีสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) ชื่อเรื่องที่ จะเรียนรู้จุดประสงค์การเรียนรู้ และผลการเรียนรู้ 2. ครูนำภาพการกระทำความผิดทางอาญามาให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายว่า การกระทำผิดตามภาพมีผลกระทบต่อใครบ้าง สร้างปัญหาให้สังคมและประเทศชาติอย่างไร 3. ครูอาจสรุปให้เห็นว่า การกระทำผิดทางอาญา นอกจากจะมีผลต่อผู้ถูกกระทำแล้ว ยังมี ผลกระทบ ที่เสียหายต่อสังคมอีกด้วย ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับกฎหมายอาญา จากหนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม. 3 หรือจากแหล่งการเรียนรู้อื่น ๆ เช่น หนังสือในห้องสมุด เว็บไซต์ในอินเทอร์เน็ต ชั่วโมงที่ 1
30 ขั้นสรุป ขั้นประเมิน 2. ครูแนะนำแหล่งข้อมูลสารสนเทศที่น่าเชื่อถือให้กับนักเรียนเพิ่มเติม ขั้นที่3 อธิบายความรู้ (Explain) 1. สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มนำข้อมูลที่ตนได้จากการรวบรวม มาอธิบายแลกเปลี่ยนความรู้ ระหว่างกัน 2. จากนั้นสมาชิกในกลุ่มช่วยกันคัดเลือกข้อมูลที่นำเสนอเพื่อให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้อง 3. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนนำเสนอข้อมูลหน้าชั้นเรียนตามประเด็นที่ศึกษา อภิปราย และ ตอบ คำถามร่วมกัน 4. ครูและนักเรียนอภิปรายร่วมกันเกี่ยวกับกฎหมายอาญา และสุ่มตัวแทนนักเรียนเพื่อตอบคำถาม เช่น 1) องค์ประกอบของการกระทำความผิดฐานฆ่าคนตายโดยเจตนา ได้แก่สิ่งใด (แนวตอบ มีการกระทำคือ การฆ่า มีผู้ถูกกระทำคือผู้ถูกฆ่าเป็นผู้อื่น และมีเจตนา) 2) องค์ประกอบของการกระทำความผิดฐานฆ่าคนตายโดยไม่เจตนา ได้แก่สิ่งใด (แนวตอบ มีการทำร้ายผู้อื่น เป็นเหตุให้ผู้ถูกทำร้ายถึงแก่ความตาย และมีเจตนาทำร้ายแต่ไม่มี เจตนาฆ่า) ขั้นที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Expand) 1. ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 1.5 เรื่อง การกระทำความผิดทางอาญา โดยครูแนะนำเพิ่มเติม 2. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกสมรรถนะฯ หน้าที่พลเมืองฯ ม.3 เกี่ยวกับเรื่อง กฎหมายอาญา เพื่อ เป็น การบ้านส่งครูในชั่วโมงถัดไป ขั้นที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูและนักเรียนร่วมกันตรวจสอบผลจากการตอบคำถาม การทำใบงาน และการทำแบบฝึก สมรรถนะฯ หน้าที่พลเมืองฯ ม.3 2. ครูมอบหมายให้นักเรียนทำชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) ตารางเปรียบเทียบความแตกต่างของ การ กระทำความผิดระหว่างคดีแพ่งกับคดีอาญา 3. ให้นักเรียนทำแบบวัดฯ หน้าที่พลเมืองฯ ม.3 เรื่อง กฎหมายแพ่งและกฎหมายอาญา เพื่อทดสอบความรู้ที่ได้ศึกษามา ชั่วโมงที่ 2
31 ประเมินท้ายหน่วย การประเมินผลท้ายหน่วยการเรียนรู้ที่ 1 กฎหมายแพ่งและกฎหมายอาญา 1. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง กฎหมายแพ่งและกฎหมายอาญา 2. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคำถาม การร่วมกันทำงาน และการนำเสนอผลงานหน้าชั้น เรียน 3. ครูตรวจสอบผลจากการทำใบงาน แบบฝึกฯ และแบบวัดฯ หน้าที่พลเมืองฯ ม.3 8. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 8.1 การวัดและประเมินผล ระหว่างการจัดกิจกรรม การเรียนรู้ 1) อธิบายลักษณะการ กระทำความผิดทาง อาญาและบทลงโทษ เปรียบเทียบความ แตกต่างของการกระทำ ความผิดทางอาญาและ ความผิดทางแพ่งได้ รวมถึงเปรียบเทียบความ แตกต่างของกระบวนการ ยุติธรรมทางอาญาและ ทางแพ่งได้ - ตรวจใบงานที่ 1.5 - ใบงานที่ 1.5 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 3) พฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 5) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่นใน การทำงาน - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8.2 การวัดและประเมินผล หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 - ตรวจแบบทดสอบ หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
32 9. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 9.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 2) แบบฝึกสมรรถนะฯ หน้าที่พลเมืองฯ ม.3 3) แบบวัดฯ หน้าที่พลเมืองฯ ม.3 4) หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม (1) เฉลียว ฤกษ์รุจิพิมล. 2543. การจัดระเบียบสังคม”ในสังคมวิทยา. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. (2) นันทวัฒน์ บรมานันท์. ม.ป.ป. กฎหมายปกครอง. กรุงเทพมหานคร : วิญญูชน. 5) ใบงานที่ 1.5 เรื่อง การกระทำความผิดทางอาญา 9.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องสมุด 2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ - https://web.krisdika.go.th - https://news.mthai.com - https://www.thairath.co.th - https://www.khaosod.co.th เรื่อง กฎหมายแพ่งและ กฎหมายอาญา
33 ใบงานที่ 1.5 เรื่อง การกระทำความผิดทางอาญา คำชี้แจง : ให้นักเรียนอ่านกรณีตัวอย่างแล้วตอบคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 นายหมึกทะเลาะกับนางปลา ถึงขั้นทำร้ายร่างกายกัน นางปลาสู้นายหมึกไม่ได้จึงใช้มีดปลายแหลมแทงนายหมึก จำนวน 8 ครั้ง นายหมึกถึงแก่ความตายทันที นางปลามีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร กรณีตัวอย่างที่ 2 นายก้อนต่อว่านายเกิดที่มาจีบคนรักของนายก้อน นายเกิดพูดจาย้อนนายก้อนทำให้นายก้อนชกนายเกิด ทำให้นาย เกิดล้มลงและพลาดตกบันไดศีรษะฟาดพื้นถึงแก่ความตาย นายก้อนมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร กรณีตัวอย่างที่ 3 นางสาวทับทิมยืนอยู่หน้าบ้าน ถูกนายต้านกระชากโทรศัพท์มือถือของนางสาวทับทิมไป แล้วขี่รถจักรยานยนต์หนีไป แต่ตำรวจสามารถจับนายต้านได้ทันที นายต้านมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร กรณีตัวอย่างที่ 4 นายหมื่นยิงปืนเข้าไปในฝูงชนที่กำลังยืนชุมนุมกันอยู่ ทำให้ลูกกระสุนปืนไปถูกเด็กชายน้อยถึงแก่ความตาย การกระทำของนายหมื่นมีความผิดฐานใด
34 กรณีตัวอย่างที่ 5 นายแก้วใช้มีดจี้นางเก๋ ให้ส่งกระเป๋าถือมาให้ตน และขู่ว่าถ้าไม่ส่งมาจะใช้มีดแทงนางเก๋ นางเก๋ตกใจกลัวจึงส่งกระเป๋าเงิน ให้นายแก้ว นายแก้วมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร กรณีตัวอย่างที่ 6 นายเม่น นายหมอก นายเมฆ ช่วยกันเตะและต่อยนายศรัณย์ แย่งเอาสายสร้อยคอทองคำของนายศรัณย์ แล้วพากัน หลบหนี นายเม่น นายหมอก และนายเมฆมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร กรณีตัวอย่างที่ 7 นางสาวดวงดาวไม่พอใจที่นางสาวทอฝันไปแย่งคนรักของเธอ ดังนั้นนางสาวดวงดาวจึงใช้น้ำกรดสาดใบหน้าของ นางสาวทอฝัน ทำให้นางสาวทอฝันต้องเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลนานถึง 30 วัน นางสาวดวงดาวมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร กรณีตัวอย่างที่ 8 เด็กชายจอมทะเลาะกับเด็กชายโต้ง เด็กชายจอมเถียงสู้เด็กชายโต้งไม่ได้ เด็กชายจอมจึงผลักเด็กชายโต้ง ล้มศีรษะกระแทกพื้นบวมเป่งต้องรักษาตัวในโรงพยาบาล 11 วัน จึงหาย เด็กชายจอมมีความผิดฐานใด
35 เฉลย ใบงานที่ 1.5 เรื่อง การกระทำความผิดทางอาญา คำชี้แจง : ให้นักเรียนอ่านกรณีตัวอย่างแล้วตอบคำถาม กรณีตัวอย่างที่ 1 นายหมึกทะเลาะกับนางปลา ถึงขั้นทำร้ายร่างกายกัน นางปลาสู้นายหมึกไม่ได้จึงใช้มีดปลายแหลมแทงนายหมึก จำนวน 8 ครั้ง นายหมึกถึงแก่ความตายทันที นางปลามีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร นางปลามีความผิดฐานเจตนาฆ่านายหมึก เข้าองค์ประกอบ คือ นางปลารู้สำนึกในการเคลื่อนไหวร่างกายและ ประสงค์ ต่อผลที่เกิดตามที่คิดไว้และเล็งเห็นผลของการกระทำนั้น คือ การแทงนายหมึกถึง 8 ครั้ง ย่อมเล็งเห็นผลว่านายหมึก ต้องถึงแก่ความตาย กรณีตัวอย่างที่ 2 นายก้อนต่อว่านายเกิดที่มาจีบคนรักของนายก้อน นายเกิดพูดจาย้อนนายก้อนทำให้นายก้อนชกนายเกิด ทำให้นาย เกิดล้มลงและพลาดตกบันไดศีรษะฟาดพื้นถึงแก่ความตาย นายก้อนมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร นายก้อนมีความผิดฐานฆ่าคนตายโดยไม่เจตนา เข้าองค์ประกอบความผิด คือ เป็นการกระทำโดยรู้สึกนึกแต่ ผู้กระทำ ไม่ประสงค์ต่อผลหรือไม่อาจเล็งเห็นผลของการกระทำว่าจะเกิดขึ้น กรณีตัวอย่างที่ 3 นางสาวทับทิมยืนอยู่หน้าบ้าน ถูกนายต้านกระชากโทรศัพท์มือถือของนางสาวทับทิมไป แล้วขี่รถจักรยานยนต์หนีไป แต่ตำรวจสามารถจับนายต้านได้ทันที นายต้านมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร นายต้านมีความผิดฐานวิ่งราวทรัพย์ เข้าองค์ประกอบความผิด คือ เป็นการลักทรัพย์โดยฉกฉวยเอาซึ่งหน้า
36 กรณีตัวอย่างที่ 4 นายหมื่นยิงปืนเข้าไปในฝูงชนที่กำลังยืนชุมนุมกันอยู่ ทำให้ลูกกระสุนปืนไปถูกเด็กชายน้อยถึงแก่ความตาย การกระทำของนายหมื่นมีความผิดฐานใด นายหมื่นมีความผิดฐานฆ่าคนตายโดยเจตนา กรณีตัวอย่างที่ 5 นายแก้วใช้มีดจี้นางเก๋ ให้ส่งกระเป๋าถือมาให้ตน และขู่ว่าถ้าไม่ส่งมาจะใช้มีดแทงนางเก๋ นางเก๋ตกใจกลัวจึงส่งกระเป๋าเงิน ให้นายแก้ว นายแก้วมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร นายแก้วมีความผิดฐานชิงทรัพย์ เข้าองค์ประกอบความผิด คือ เป็นการลักขโมยของผู้อื่น โดยขู่ว่าจะใช้อาวุธทำ ร้าย เจ้าของทรัพย์เพื่อให้ยื่นทรัพย์ให้ กรณีตัวอย่างที่ 6 นายเม่น นายหมอก นายเมฆ ช่วยกันเตะและต่อยนายศรัณย์ แย่งเอาสายสร้อยคอทองคำของนายศรัณย์ แล้วพากัน หลบหนี นายเม่น นายหมอก และนายเมฆมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร นายเม่น นายหมอก และนายเมฆมีความผิดฐานปล้นทรัพย์ เข้าองค์ประกอบความผิด คือ ทั้งสามคนร่วมมือกัน กระทำ ความผิดด้วยการชิงทรัพย์ของผู้อื่น กรณีตัวอย่างที่ 7 นางสาวดวงดาวไม่พอใจที่นางสาวทอฝันไปแย่งคนรักของเธอ ดังนั้นนางสาวดวงดาวจึงใช้น้ำกรดสาดใบหน้าของ นางสาวทอฝัน ทำให้นางสาวทอฝันต้องเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลนานถึง 30 วัน นางสาวดวงดาวมีความผิดฐานใด และสอดคล้องกับองค์ประกอบความผิดอย่างไร นางสาวดวงดาวมีความผิดฐานทำร้ายร่างกายผู้อื่นจนเป็นเหตุให้ได้รับอันตรายสาหัส เข้าองค์ประกอบความผิด คือ ป่วยเจ็บ ด้วยอาการทุกขเวทนาเกินกว่า 20 วัน
37 กรณีตัวอย่างที่ 8 เด็กชายจอมทะเลาะกับเด็กชายโต้ง เด็กชายจอมเถียงสู้เด็กชายโต้งไม่ได้ เด็กชายจอมจึงผลักเด็กชายโต้ง ล้มศีรษะกระแทกพื้นบวมเป่งต้องรักษาตัวในโรงพยาบาล 11 วัน จึงหาย เด็กชายจอมมีความผิดฐานใด เด็กชายจอมมีความผิดฐานทำร้ายร่างกายผู้อื่น ได้รับอันตรายไม่สาหัส
38 แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่1 คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ข้อใดต่อไปนี้เกี่ยวข้องกับกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ก. ลักทรัพย์ ข. นิติกรรม ค. ประหารชีวิต ง. ไม่สามารถยอมความ 2. ข้อใดต่อไปนี้คือลักษณะที่สำคัญของกฎหมายอาญา ก. เป็นกฎหมายที่ไม่มีบทกำหนดโทษ ข. เป็นกฎหมายที่กำหนดความผิดไว้โดยชัดแจ้ง ค. เป็นกฎหมายที่กำหนด ให้ความผิดมีผลย้อนหลัง ง. เป็นกฎหมายที่คุ้มครองสิทธิและหน้าที่ของบุคคล โดยทั่วไป 3. เดี่ยว ติ๊ก และแตน ร่วมกันต่อยตั้ม เพื่อแย่งโทรศัพท์ เคลื่อนที่ แล้วพากันหลบหนีไป เดี่ยว ติ๊ก และแตนมีความผิด ฐานใด ก. ลักทรัพย์ ข. ชิงทรัพย์ ค. ปล้นทรัพย์ ง. วิ่งราวทรัพย์ 4. การเช่าทรัพย์สินในข้อใดต้องมีการทำหลักฐานเป็นหนังสือ ลงลายมือชื่อผู้ต้องรับผิด ก. รถจักรยาน ข. ที่นาปลูกข้าว ค. เครื่องคอมพิวเตอร์ ง. ช้างเพื่อเป็นพาหนะ 5. สันต์เช่าซื้อรถจักรยานยนต์จากร้านนายชัยเป็นเงิน 5,000 บาท โดยทำสัญญาชำระ 10 งวด แต่สันต์ไม่ชำระงวด ที่ 9 และ 10 นายชัยจึงบอกเลิกสัญญา และริบเงินที่ชำระ มาแล้วทั้งหมด การกระทำของนายชัยสามารถทำได้หรือไม่ เพราะเหตุใด ก. ได้ เพราะสันต์ผิดสัญญาเช่าซื้อโดยผิดนัด ไม่ชำระเงิน 2 งวดติดกัน ข. ได้ เพราะรถจักรยานยนต์ของนายชัยเป็นร้านที่ ถูกต้องตามกฎหมาย ค. ไม่ได้ เพราะเงินของนายสันต์ที่ส่งไปให้นายชัย จำนวน 8 งวดนั้น ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของนายสันต์ ง. ไม่ได้ เพราะได้ทำสัญญาเช่าซื้อถูกต้องแล้ว นายชัยต้องรอให้นายสันต์ชำระเงินงวดที่ 9 และ 6. หญิงตกลงขายรถยนต์ให้บอยในราคา 400,000 บาท โดยทั้งสองให้สัญญาปากเปล่า ต่อมาหญิงเปลี่ยนใจไม่ ยอมขายรถ บอยสามารถฟ้องร้องต่อศาลได้หรือไม่ เพราะเหตุใด ก. ได้ เพราะหญิงผิดสัญญา ข. ได้ เพราะเป็นความผิดทางแพ่ง ค. ไม่ได้ เพราะไม่ได้ทำสัญญาซื้อขายกันไว้ ง. ไม่ได้ เพราะราคาซื้อขายต่ำกว่าที่กฎหมาย กำหนด 7. การซื้อขายในข้อใดไม่สามารถกระทำได้ตาม กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ก. นิดซื้อที่ดินในเขตป่าสงวน ข. ชายซื้อรถยนต์ยุโรปป้ายแดง ค. ดาวขายแหวนเพชรให้เพื่อนสนิท ง. น้ำซื้อบ้านพร้อมที่ดินต่อจากพี่ชาย 8. นกโกรธนิดที่ไม่ยอมให้ยืมเงิน จึงเอายาพิษใส่ในน้ำให้นิดดื่ม กรณีนี้นกจะมีความผิดฐานใด ก. ความผิดฐานเจตนาฆ่า ข. ความผิดฐานพยายามฆ่า ค. ความผิดฐานประมาทฆ่า ง. ความผิดฐานประสงค์ในการฆ่า 9. การกระทำในข้อใดจัดเป็นการกระทำความผิด ทางแพ่ง ก. โต้งลักรถจักรยานยนต์ของต่อ แล้วนำไปทิ้งน้ำ ข. ชาติเสพยาบ้า แล้วไม่ยอมทำงานให้แก่นายจ้าง ค. แก้วเช่าบ้านของก้านแล้วค้างค่าเช่าเป็นเวลานาน ถึง 2 ปี ง. สวยตบหน้าสาว เพราะสาวไปมีความสัมพันธ์ ฉันชู้สาวกับสามีของเธอ 10. บุคคลในข้อใดไม่จัดอยู่ในกระบวนการยุติธรรม ทางแพ่ง ก. ตำรวจ ข. คู่ความ ค. ทนายความ ง. ผู้พิพากษา 11. นิภาทำสัญญาเช่าห้องแถวของกล้าหาญ 1 ห้อง เป็นเวลา 3 ปี โดยทำสัญญาเช่ากันเอง มีนวลและฟ้าเป็น พยาน แต่เมื่อเวลาผ่านไป 2 ปี นิภาไม่ชำระ ค่าเช่าห้องให้กล้าหาญอีกเลย กล้าหาญสามารถ บอกเลิกสัญญาได้หรือไม่ ก. ไม่ได้ เพราะเช่าไม่ครบ 3 ปี
39 ข. ได้ เพราะนิภาผิดสัญญาเช่า ค. ได้ เพราะไม่ได้จดทะเบียนต่อเจ้าหน้าที่ ง. ได้ เพราะเป็นสิทธิในฐานะเจ้าของทรัพย์ 12. ข้อใดเป็นลักษณะของการกระทำผิดโดยประมาท ก. ชายเอาไม้ตีหัวเพื่อนเพราะโมโห ข. วินแอบขโมยรถจักรยานที่จอดไว้ไปขี่เล่น ค. อ๊อดขับรถด้วยความคึกคะนองจึงชนคนที่กำลัง ข้ามถนน ง. แดงมีอาชีพขายแผ่นดีวีดีภาพยนตร์เถื่อน เพราะรายได้ดี 13. สัญญาซื้อขายในข้อใดที่ต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียน ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ก. รถยนต์ ข. ห้องแถว ค. แหวนเพชร ง. โทรศัพท์เคลื่อนที่ 14. โต้งแอบหยิบรองเท้าคู่ใหม่ของเต้ย แล้วเอารองเท้าคู่เก่าของ ตนเองมาวางไว้แทน โต้งมีความผิดฐานใด ก. ลักทรัพย์ ข. ชิงทรัพย์ ค. วิ่งราวทรัพย์ ง. ยักยอกทรัพย์ 15. เก๋กู้ยืมเงินก้อนเป็นจำนวนเงิน 5,000 บาท เป็นเวลา 2 ปี โดยเขียนในสัญญาว่า ชำระดอกเบี้ยตามกฎหมาย เมื่อครบ กำหนด เก๋ต้องชำระดอกเบี้ยเท่าไร ก. 700 บาท ข. 740 บาท ค. 750 บาท ง. 1,500 บาท 16. การกระทำในข้อใดผิดหลักเกณฑ์การกู้ยืมเงินกันตาม กฎหมาย ก. เพ็ญผ่อนชำระหนี้เงินกู้ครบแล้วจึงขอหลักฐาน การกู้ยืมเงินคืน ข. เอกกู้ยืมเงินแดงจำนวน 1,000 บาท โดยที่ไม่ได้ ทำหนังสือสัญญากันไว้ ค. จิ๊บชำระหนี้เงินกู้บางส่วนจึงลงชื่อในหนังสือ สัญญา พร้อมบอกจำนวนเงินที่ชำระ ง. ก้อยให้พิมกู้เงิน 50,000 บาท โดยคิดดอกเบี้ย ร้อยละ 20 ต่อปี และมีการทำหนังสือสัญญากัน 17. การทำหลักฐานในการกู้ยืมก่อให้เกิดผลดีอย่างไร ก. ช่วยให้การกู้ยืมเงินสะดวกรวดเร็ว ข. ช่วยให้ฟ้องร้องบังคับคดีกันได้หากมีการบิดพลิ้ว ค. เป็นหลักฐานที่สามารถนำไปแสดงหักลดหย่อน ภาษีได้ ง. เป็นหลักประกันว่าผู้ให้กู้จะได้รับเงินคืนครบถ้วน อย่างแน่นอน 18. นายยศยิงปืนเข้าไปในรถโดยสารประจำทาง กระสุนปืนไปถูก นางน้อยถึงแก่ความตาย นายยศมีความผิดฐานใด ก. ฆ่าคนตายโดยเจตนา ข. ฆ่าคนตายโดยประมาท ค. ฆ่าคนตายโดยไม่เจตนา ง. ฆ่าคนตายโดยไตร่ตรองไว้ก่อน 19. ทรัพย์สินในข้อใดถือเป็นอสังหาริมทรัพย์ ก. รถยนต์ ข. คอนโดมิเนียม ค. ทองคำแท่ง ง. เครื่องคอมพิวเตอร์ 20. ข้อใดเรียงลำดับโทษทางอาญาจากหนักไปเบาได้ถูกต้อง ก. ประหารชีวิต จำคุก กักขัง ปรับ ริบทรัพย์สิน ข. ประหารชีวิต กักขัง จำคุก ปรับ ริบทรัพย์สิน ค. ประหารชีวิต จำคุก กักขัง ริบทรัพย์สิน ปรับ ง. ประหารชีวิต กักขัง จำคุก ริบทรัพย์สิน ปรับ เฉลย 1. ค. 2. ง. 3. ข. 4. ข. 5. ง. 6. ค. 7. ก. 8. ค. 9. ง. 10. ง. 11. ก. 12. ค. 13. ก. 14. ข. 15. ก. 16. ข. 17. ข. 18. ก. 19. ค. 20. ค.
40 ชิ้นงาน/ภาระงานรวบยอด กิจกรรม ตารางเปรียบเทียบความแตกต่างของการกระทำความผิดระหว่างคดีแพ่งกับคดีอาญา คำชี้แจง : ครูมอบหมายให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทำตารางเปรียบเทียบความแตกต่างของการกระทำความผิดระหว่าง คดีแพ่งกับคดีอาญา แล้วนำส่งครู โดยให้ครอบคลุมประเด็นตามที่กำหนด แบบประเมินตารางเปรียบเทียบความแตกต่างของการกระทำความผิดระหว่างคดีแพ่งกับคดีอาญา รายการประเมิน คำอธิบายระดับคุณภาพ / ระดับคะแนน ดีมาก (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรุง (1) 1. การเปรียบเทียบ การกระทำ ความผิดทางแพ่ง และการกระทำ ความผิดทาง อาญา อธิบายและเปรียบเทียบ การกระทำความผิดทาง แพ่งและการกระทำ ความผิดทางอาญาได้ ถูกต้อง ครบถ้วน ชัดเจน อธิบายและเปรียบเทียบ การกระทำความผิดทาง แพ่งและการกระทำ ความผิดทางอาญาได้ ถูกต้องเป็นส่วนใหญ่ อธิบายและเปรียบเทียบ การกระทำความผิดทาง แพ่งและการกระทำ ความผิดทางอาญาได้ ถูกต้องเป็นส่วนน้อย อธิบายและเปรียบเทียบ การกระทำความผิดทาง แพ่งและการกระทำ ความผิดทางอาญา ไม่ถูกต้อง 2. การเปรียบเทียบ โทษของการรับผิด ทางแพ่งและการ กระทำความผิด ทางอาญา อธิบายและเปรียบเทียบ โทษของการรับผิดทาง แพ่งและการกระทำ ความผิดทางอาญาได้ ถูกต้อง ครบถ้วน ชัดเจน อธิบายและเปรียบเทียบ โทษของการรับผิดทาง แพ่งและการกระทำ ความผิดทางอาญาได้ ถูกต้องเป็นส่วนใหญ่ อธิบายและเปรียบเทียบ โทษของการรับผิดทาง แพ่งและการกระทำ ความผิดทางอาญาได้ ถูกต้องเป็นส่วนน้อย อธิบายและเปรียบเทียบ โทษของการรับผิดทาง แพ่งและการกระทำ ความผิดทางอาญาไม่ ถูกต้อง 3. การเปรียบเทียบ กระบวนการ ยุติธรรมทางแพ่ง และทางอาญา อธิบายและเปรียบเทียบ ความแตกต่างและความ คล้ายคลึงของ กระบวนการยุติธรรม ทางแพ่งและทางอาญา ได้ถูกต้อง ครบถ้วน ชัดเจน อธิบายและเปรียบเทียบ ความแตกต่างและความ คล้ายคลึงของ กระบวนการยุติธรรม ทางแพ่งและทางอาญา ได้ถูกต้องเป็นส่วนใหญ่ อธิบายและเปรียบเทียบ ความแตกต่างและความ คล้ายคลึงของ กระบวนการยุติธรรม ทางแพ่งและทางอาญา ได้ถูกต้องเป็นส่วนน้อย อธิบายและเปรียบเทียบ ความแตกต่างและความ คล้ายคลึงของ กระบวนการยุติธรรม ทางแพ่งและทางอาญา ได้ถูกต้องเป็นส่วนน้อย และไม่ชัดเจน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน 11 - 12 9 - 10 6 - 8 ต่ำกว่า 6 ระดับคุณภาพ ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง
41 แบบประเมินการนำเสนอผลงาน คำชี้แจง : ให้ผู้สอนประเมินผลการนำเสนอผลงานของนักเรียนตามรายการ แล้วขีด ✓ลงในช่องที่ ตรงกับระดับคะแนน ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............/................./................ เกณฑ์การให้คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินสมบูรณ์ชัดเจน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินเป็นส่วนใหญ่ ให้ 2 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินบางส่วน ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 12-15 ดี 8-11 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง ลำดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1 ความถูกต้องของเนื้อหา 2 การลำดับขั้นตอนของเรื่อง 3 วิธีการนำเสนอผลงานอย่างสร้างสรรค์ 4 การใช้เทคโนโลยีในการนำเสนอ 5 การมีส่วนร่วมของสมาชิกในกลุ่ม รวม
42 แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในช่องที่ ตรงกับระดับคะแนน ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............../.................../.............. เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 12-15 ดี 8-11 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง ลำดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น 3 การทำงานตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย 4 ความมีน้ำใจ 5 การตรงต่อเวลา รวม
43 แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในช่องที่ ตรงกับระดับคะแนน ลำดับที่ ชื่อ–สกุล ของนักเรียน การแสดง ความ คิดเห็น การยอมรับ ฟังคนอื่น การทำงาน ตามที่ได้รับ มอบหมาย ความมี น้ำใจ การมี ส่วนร่วมใน การ ปรับปรุง ผลงานกลุ่ม รวม 15 คะแนน 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............../.................../............... เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 12-15 ดี 8-11 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง
44 แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในช่องที่ ตรงกับระดับคะแนน คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ด้าน รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 1.1 ยืนตรงเคารพธงชาติ และร้องเพลงชาติ 1.2 เข้าร่วมกิจกรรมที่สร้างความสามัคคี ปรองดอง และเป็นประโยชน์ ต่อโรงเรียน 1.3 เข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนาที่ตนนับถือ ปฏิบัติตามหลักศาสนา 1.4 เข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ตามที่โรงเรียนจัดขึ้น 2. ซื่อสัตย์ สุจริต 2.1 ให้ข้อมูลที่ถูกต้อง และเป็นจริง 2.2 ปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้อง 3. มีวินัย รับผิดชอบ 3.1 ปฏิบัติตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบ ข้อบังคับ 3.2 มีความตรงต่อเวลาในการปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน 4. ใฝ่เรียนรู้ 4.1 รู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ และนำไปปฏิบัติได้ 4.2 ศึกษาค้นคว้าความรู้จากสื่อและเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างสม่ำเสมอ 5. อยู่อย่างพอเพียง 5.1 ใช้ทรัพย์สินและสิ่งของของตนเองและส่วนรวมอย่างประหยัด 5.2 ใช้อุปกรณ์การเรียนอย่างประหยัดและรู้คุณค่า 5.3 ใช้จ่ายอย่างประหยัดและมีการเก็บออมเงิน 6. มุ่งมั่นในการทำงาน 6.1 มีความตั้งใจและพยายามในการทำงานที่ได้รับมอบหมาย 6.2 มีความอดทนและไม่ท้อแท้ต่ออุปสรรคเพื่อให้งานสำเร็จ 7. รักความเป็นไทย 7.1 มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย 7.2 เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนตามวัฒนธรรมไทย 8. มีจิตสาธารณะ 8.1 อาสาทำงาน ช่วยคิด ช่วยทำกิจกรรมเพื่อส่วนรวม 8.2 เข้าร่วมกิจกรรม เพื่อสังคมและสาธารณประโยชน์ ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............../.................../................ เกณฑ์การให้คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง ให้ 1 คะแนน
45 10. ความเห็นของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย ข้อเสนอแนะ ลงชื่อ ................................. ( ................................ ) ตำแหน่ง ....... 11. บันทึกผลหลังการสอน ด้านความรู้ ด้านสมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้านความสามารถทางภูมิศาสตร์ ด้านอื่น ๆ (พฤติกรรมเด่น หรือพฤติกรรมที่มีปัญหาของนักเรียนเป็นรายบุคคล (ถ้ามี)) ปัญหา/อุปสรรค แนวทางการแก้ไข
46 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 สิทธิมนุษยชน 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงามและธำรงรักษาประเพณีและ วัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข ม. 3/2 มีส่วนร่วมในการปกป้องคุ้มครองผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน 2. สาระการเรียนรู้ 2.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง 1) ความหมายและความสำคัญของสิทธิมนุษยชน 2) การมีส่วนร่วมคุ้มครองสิทธิมนุษยชนตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยตามวาระและโอกาส ที่เหมาะสม 2.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น (พิจารณาเพิ่มเติมตามหลักสูตรสถานศึกษา) 3. มโนทัศน์สำคัญ (Key Concept) สิทธิมนุษยชนมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ ดังนั้นทุกคนจึงต้องมีส่วนร่วมในการคุ้มครองผู้อื่น ตามหลักสิทธิมนุษยชน โดยเป็นไปตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยตามวาระและโอกาสที่ เหมาะสม 4. คำถามหลัก (Big Question) สิทธิมนุษยชนมีความสำคัญต่อการอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างไร 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการคิด - ทักษะการเปรียบเทียบ 2. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน 6. ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) รายงานเรื่อง การมีส่วนร่วมในการปกป้องคุ้มครองผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน 7. การวัดและการประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) - ประเมินการเขียน รายงานเรื่อง การมี - แบบประเมินการเขียน รายงานเรื่อง การมี - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ เวลา 4 ชั่วโมง
47 ส่วนร่วมในการปกป้อง คุ้มครองผู้อื่นตามหลัก สิทธิมนุษยชน ส่วนร่วมในการปกป้อง คุ้มครองผู้อื่นตามหลัก สิทธิมนุษยชน 7.2 การวัดและประเมินผล ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง สิทธิมนุษยชน - ตรวจแบบทดสอบ ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 7.3 การวัดและประเมินผล ระหว่างการจัดกิจกรรม 1) ความหมายและ ความสำคัญของสิทธิ มนุษยขน - ตรวจใบงานที่ 2.1 - ใบงานที่ 2.1 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) การมีส่วนร่วมในการ ปกป้องคุ้มครองผู้อื่น ตามหลักสิทธิมนุษยชน - ตรวจใบงานที่ 2.2 - ตรวจใบงานที่ 2.3 - ใบงานที่ 2.2 - ใบงานที่ 2.3 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 3) องค์กรด้าน สิทธิมนุษยชน - ตรวจใบงานที่ 2.4 - ใบงานที่ 2.4 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 4) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมิน ผลการนำเสนอผลงาน - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 5) พฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 6) พฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 7) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.4 การวัดและประเมินผล หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง สิทธิมนุษยชน - ตรวจแบบทดสอบ หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 8. กิจกรรมการเรียนรู้ นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง สิทธิมนุษยชน
48 9. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 9.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 2) แบบฝึกสมรรถนะและการคิด หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม ม.3 3) แบบวัดและบันทึกผลการเรียนรู้หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม ม.3 4) หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม (1) เฉลียว ฤกษ์รุจิพิมล. 2543. การจัดระเบียบสังคม”ในสังคมวิทยา. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. (2) ดำรง ฐานดี. 2544. มนุษยวิทยาเบื้องต้น. กรุงเทพมหานคร : โอเดียนสโตร์. 5) ตัวอย่างข่าว 6) บัตรภาพ 7) ใบงานที่ 2.1 เรื่อง ความหมายและความสำคัญของสิทธิมนุษยชน 8) ใบงานที่ 2.2 เรื่อง การร่วมมือกันปกป้องสิทธิมนุษยชน 9) ใบงานที่ 2.3 เรื่อง การมีส่วนร่วมในการปกป้องคุ้มครองผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน 10) ใบงานที่ 2.4 เรื่อง องค์กรด้านสิทธิมนุษยชน 9.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องสมุด 2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ - https://www.nhrc.or.th - https://www.unicef.org - https://www.thairath.co.th - https://www.khaosod.co.th