แผนการจัดการเรียนรู้ ส32101

158

12. กิจกรรมเสนอแนะ/ภาระงาน
ครูให้นักเรยี นร่วมกันสรุปความรู้แต่ละหมายเลขลงในกระดาษ A3 เปน็ ผงั มโนทศั น์ พร้อมส่งตัวแทน

นำเสนอหน้าชนั้ เรยี น
13. การบรู ณาการกับกลมุ่ สาระอน่ื

- ภาษาไทย : การสนทนา การนำเสนอ
- วิทยาศาสตร์ : การสืบคน้ ข้อมลู ผา่ นทางอนิ เทอรเ์ นต็

14. แบบบันทึกผลหลงั การจัดการเรียนรู้
1. ด้านความรู้ (K)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. ด้านทกั ษะ/กระบวนการ (P)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. ดา้ นคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ (A)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ลงชื่อ……………………………………………….
(นางสาวทอฟา้ ประสานทอง)
ตำแหนง่ ครผู ชู้ ว่ ย

159

แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 9

รายวิชาสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม (ภูมิศาสตร์) รหสั วชิ า ส32101 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2

ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 5 เร่ือง การเปลี่ยนแปลงทางอุทกภาค เวลา 1 ช่ัวโมง

ครูผู้สอน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

1. สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด
สภาพทางภมู ศิ าสตรเ์ ปน็ ปัจจัยทีก่ ำหนดรปู แบบวิถขี องมนุษยใ์ นแต่ละพื้นที่ เมื่อเกดิ การเปลยี่ นแปลง

ท้งั จากกระบวนการธรรมชาติ หรือจากการกระทำของมนษุ ย์เปล่ียนแปลงไปด้วย ส่ิงจำเปน็ ต้องศึกษาเก่ียวกับ
การเปล่ยี นแปลงทางกายภาพเพอ่ื ปรับวิถกี ารดำเนนิ ชวี ติ ให้สอดคล้องกบั สภาวะในขณะนัน้ ได้
2. มาตรฐานการเรียนรู้/ตวั ชวี้ ัด

มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน
ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์
ตลอดจนใชภ้ ูมสิ ารสนเทศอยา่ งมีประสิทธิภาพตวั ช้ีวัด
ตัวชี้วดั ส. 5.1 ม.4-6/1 วิเคราะหก์ ารเปลย่ี นแปลงทางกายภาพของพืน้ ท่ีในประเทศไทยและภูมิภาค
ตา่ ง ๆ ของโลก ซง่ึ ไดร้ ับอทิ ธิพลจากปัจจัยทางภูมิศาสตร์
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
3.1 อธิบายวัฏจักรของน้ำ และวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพด้านอุทกภาค ซึ่งได้รับอิทธิพลจาก
ปจั จยั ทางภมู ิศาสตร์ (K)
3.2 เลือกใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพด้านอุทกภาค ในการได้รับ
อิทธพิ ลจากปัจจัยทางภมู ิศาสตร์ (P)
3.3 สนใจศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพด้านอุทกภาค ในการได้รับอิทธิพลจากปัจจัยทางภูมิศาสตร์
เพ่ิมมากขน้ึ (A)
4. ความรู้ (K)
อุทกภาค และการเปลีย่ นแปลงทางอุทกภาค
5. ทกั ษะ/กระบวนการ (P)
5.1 การแปลความข้อมลู ทางภูมิศาสตร์
5.2 การใชเ้ ทคโนโลยี
5.3 การใชเ้ ทคนิคและเครื่องมอื ทางภมู ศิ าสตร์

160

6. คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ (A)
ใฝเ่ รียนรู้
ตัวชี้วัดที่ 4.2 แสวงหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียนด้วยการ

เลือกใชส้ ่ืออย่างเหมาะสม บันทึกความรู้ วเิ คราะห์ สรุปเปน็ องคค์ วามรู้ สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวนั ได้
7. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน (KPAC)

ความสามารถในการคิด
ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
8. ค่านยิ ม 12 ประการ
ใฝ่หาความรู้ หมนั่ ศึกษาเลา่ เรยี นทงั้ ทางตรง และทางออ้ ม
9. กจิ กรรมการเรียนรู้
การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้ตามรูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ (5E)
ขน้ั ที่ 1 สร้างความสนใจ (Engagement)
1. ครูแจ้งวัตถุประสงคใ์ ห้นกั เรยี นทราบ
2. ครูให้นักเรียนใช้สมาร์ทโฟนค้นคว้าข่าวที่เกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องของน้ำ เช่น
ภัยพิบัติน้ำทว่ ม หรืออื่น ๆ ทั่วทุกภูมิภาค มาคนละ 1 ข่าว จากนั้นให้นักเรียนศึกษารายละเอียดของขา่ ว ตาม
ประเด็นดังนี้ คือ ชื่อข่าว วันที่ค้นพบ แหล่งอ้างอิง/ที่มาของข่าว รายละเอียดของข่าวเบื้องต้น (ตัวชี้วัดที่ 4
ผูเ้ รียนไดร้ ับการกระตนุ้ และเกิดแรงจูงใจในการเรยี นรู้ (ขอ้ ที่ 1))
3. ครูสุ่มนักเรียน 2-3 คนให้ออกมานำเสนอผลการค้นคว้าหน้าชั้นเรียน จากนั้นครูเชื่อมโยงเนื้อหา
บทเรยี นเรือ่ งอทุ กภาค
4. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับความหมายและลักษณะของอุทกภาค โดยใช้สื่อ PowerPoint เรื่อง
อุทกภาคประกอบการสอน จากนั้นครูตั้งประเด็นในปรากฏการณ์ทางอุทกภาคในส่วนของวัฏจักรทางอุทก
วทิ ยา พรอ้ มดูแผนผงั แสดงวัฏจกั รของอุทกวทิ ยา และร่วมกนั วิเคราะห์ โดยการใช้คำถามกระตุ้นความคดิ ดงั นี้
- ปัจจัยที่ทำให้เกิดการไหลเวียนของกระแสน้ำในมหาสมุทรคืออะไร (แนวคำตอบ ความแตกต่าง
ของระดับนำ้ อณุ หภูมิ และความหนาแนน่ ของน้ำ รวมถึงลมประจำฤดูและลมประจำถิน่ นอกจากนี้ยังเกิดจาก
การลดและเพิ่มของระดับน้ำจากปรากฏการณ์นำ้ ขึ้น-น้ำลง แผน่ ดนิ ไหวหรอื ภเู ขาไฟปะทุ เป็นต้น) (ตัวช้ีวัดที่ 1
ผูเ้ รียนสามารถเข้าถึงสิง่ ที่เรียนและเขา้ ใจบทเรียน (ข้อที่ 3))
ข้ันที่ 2 สำรวจและคน้ หา (Exploration)
5. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม สืบค้นเกี่ยวกับอุทกภาคจากหนังสือเรียน ภูมิศาสตร์ ม.4-6 หรือจากแหล่ง
เรียนรู้อน่ื ๆ ประกอบการใชเ้ ครอื่ งมอื ทางภูมิศาสตร์ เชน่ แผนทแี่ สดงน้ำผิวดินที่สำคญั ของโลกประเดน็ ต่อไปนี้
- วฏั จกั รของน้ำ
- ระบบน้ำจดื
- ระบบน้ำเคม็

161

โดยแต่ละกลุ่มสรุปองค์ความรู้เป็นผังมโนทัศน์ของกลุ่ม พร้อมส่งตัวแทนนำเสนอหน้าชั้นเรียน

(ตัวช้วี ดั ท่ี 3 ผู้เรยี นไดส้ รา้ งความรเู้ อง หรือสร้างประสบการณใ์ หม่จากการเรียนรู้ (ข้อที่ 3))

ขั้นท่ี 3 อธบิ ายและลงข้อสรุป (Explanation)

6. ครูให้แต่ละกลุ่มออกมานำเสนอผลงานผังมโนทัศน์ โดยการผลัดเปลี่ยนการนำเสนอแต่ละประเด็น

และร่วมกันอภิปราย เสนอแนะข้อมูลซึ่งกันและกัน โดยครูทำหน้าที่คอยแนะนำเพิ่มเติมความรู้ให้กับผู้เรียน

(ตวั ช้วี ัดท่ี 4 ผู้เรียนไดร้ ับการกระตนุ้ และเกดิ แรงจูงใจในการเรยี นรู้ (ข้อท่ี 3))

ขัน้ ท่ี 4 ขยายความรู้ (Elaboration)

7. ครูขยายองค์ความรู้โดยการใช้คำถาม โดยการให้นักเรยี นดูแผนที่แสดงน้ำผิวดินท่ีสำคญั ของของโลก

ให้นกั เรียนได้ใช้ทกั ษะทางภูมศิ าสตรใ์ นการอ่านและแปลความแผนท่ี เชน่

- ทวีปใดมีโอกาสเสีย่ งตอ่ การเกดิ ภาวะขาดแคลนน้ำจดื มากท่ีสุด เพราะเหตุใด

- หากไม่มีแม่นำ้ แอมะซอนจะสง่ ผลกระทบต่อหลายประเทศในอเมริกาใต้ อยา่ งไร

- หากไมม่ ีแมน่ ำ้ เจา้ พระยาจะสง่ ผลกระทบต่อภาคกลางของไทยอยา่ งไร

- แหลง่ น้ำจืดมปี ระโยชน์ต่อการดำเนนิ ชีวิตของนักเรียน หรือมนษุ ยชาติอยา่ งไร (ตัวชว้ี ดั ท่ี 5 ผู้เรียน

ได้รบั การพัฒนาทักษะความเชยี่ วชาญจากการเรียนรู้ (ข้อที่ 2))

ข้ันท่ี 5 ประเมิน (Evaluation)

8. ครูประเมินผลโดยสังเกตการตอบคำถาม การแสดงความคิดเห็น การร่วมกันทำกิจกรรม และการ

นำเสนอผลงาน (ตวั ชวี้ ัดที่ 6 ผ้เู รียนได้รับขอ้ มลู สะท้อนกลบั เพ่อื ปรับปรงุ การเรยี นรู้)

9. ครูตรวจสอบผลจากการทำผังมโนทศั น์

10. สอ่ื การเรยี นรู/้ แหลง่ เรยี นรู้

10.1 สือ่ ประกอบการสอน PowerPoint เร่อื งการเปล่ียนแปลงทางกายภาพของโลก

10.2 หนงั สือเรยี น ภูมิศาสตร์ ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4-6

10.3 สื่อเว็บไซต์ อนิ เทอร์เน็ต

11. การวัดผลและประเมนิ ผล

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ เครอ่ื งมอื วัด เกณฑ์การวดั และ

ประเมินผล

1 อธบิ ายวฏั จกั รของน้ำ และวิเคราะห์การ แบบทดสอบหลงั เรยี นหน่วยที่ 2 ร้อยละ 60 ข้ึนไป

เปลยี่ นแปลงทางกายภาพด้านอุทกภาค ซงึ่ ผา่ นเกณฑ์

ได้รบั อิทธพิ ลจากปัจจยั ทางภูมศิ าสตร์ (K)

2 เลอื กใช้เครื่องมือทางภมู ิศาสตร์ในการศึกษา ระดับพอใช้
การเปล่ยี นแปลงทางกายภาพดา้ นอุทกภาค แบบประเมินผงั มโนทัศนร์ ายกลุม่ ผา่ นเกณฑ์
ในการไดร้ ับอทิ ธิพลจากปจั จยั ทางภมู ศิ าสตร์
(P)

162

จุดประสงค์การเรียนรู้ เคร่อื งมอื วัด เกณฑก์ ารวัดและ
ประเมนิ ผล
3 สนใจศึกษาการเปลย่ี นแปลงทางกายภาพ แบบประเมนิ คณุ ลักษณะอันพึง
ด้านอทุ กภาค ในการไดร้ ับอทิ ธิพลจากปจั จัย ประสงค์ ระดบั คุณภาพ
ทางภูมศิ าสตรเ์ พิ่มมากขึน้ (A) พอใช้ ผา่ นเกณฑ์

12. กิจกรรมเสนอแนะ/ภาระงาน
ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม สืบค้นเกี่ยวกับอุทกภาคจากหนังสือเรียน ภูมิศาสตร์ ม.4-6 หรือจากแหล่ง

เรียนรู้อื่น ๆ ประกอบการใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ เช่น แผนที่แสดงน้ำผิวดินที่สำคัญของโลก ในประเด็น
ต่อไปนี้

- วัฏจกั รของน้ำ
- ระบบน้ำจดื
- ระบบนำ้ เค็ม
โดยแตล่ ะกลุ่มสรุปองคค์ วามร้เู ปน็ ผังมโนทศั น์ของกลมุ่ พรอ้ มส่งตัวแทนนำเสนอหน้าช้นั เรียน
13. การบรู ณาการกับกลมุ่ สาระอ่ืน
- ภาษาไทย : การสนทนา การนำเสนอ
- วทิ ยาศาสตร์ : การสืบค้นข้อมูลผ่านทางอนิ เทอรเ์ น็ต
14. แบบบนั ทกึ ผลหลังการจัดการเรยี นรู้
1. ดา้ นความรู้ (K)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. ด้านคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ (A)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ลงชือ่ ……………………………………………….
(นางสาวทอฟา้ ประสานทอง)

163

ตำแหนง่ ครูผชู้ ่วย

แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 10

รายวิชาสังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม (ภมู ิศาสตร์) รหัสวชิ า ส32101 หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 2

ชน้ั มัธยมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางชีวภาค เวลา 1 ชัว่ โมง

ครผู สู้ อน นางสาวทอฟา้ ประสานทอง กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

1. สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด
สภาพทางภูมศิ าสตร์เป็นปัจจัยทีก่ ำหนดรูปแบบวถิ ีของมนษุ ย์ในแตล่ ะพน้ื ท่ี เมื่อเกิดการเปลย่ี นแปลง

ทงั้ จากกระบวนการธรรมชาติ หรอื จากการกระทำของมนษุ ยเ์ ปลี่ยนแปลงไปด้วย สิง่ จำเปน็ ต้องศึกษาเก่ียวกับ
การเปลีย่ นแปลงทางกายภาพเพ่อื ปรับวิถีการดำเนินชวี ิตให้สอดคล้องกับสภาวะในขณะน้นั ได้
2. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตวั ชี้วดั

มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน
ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์
ตลอดจนใชภ้ ูมิสารสนเทศอย่างมปี ระสทิ ธภิ าพตัวชว้ี ดั
ตัวชีว้ ดั ส. 5.1 ม.4-6/1 วเิ คราะหก์ ารเปลยี่ นแปลงทางกายภาพของพืน้ ท่ีในประเทศไทยและภูมิภาค
ต่าง ๆ ของโลก ซ่งึ ไดร้ บั อิทธพิ ลจากปจั จยั ทางภูมิศาสตร์
3. จดุ ประสงค์การเรียนรู้
3.1 อธิบายระบบนิเวศและลักษณะการเปล่ยี นแปลงทางชีวภาคของแตล่ ะพนื้ ที่ (K)
3.2 เลือกใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพด้านชีวภาค ในการได้รับ
อิทธิพลจากปจั จัยทางภมู ิศาสตร์ (P)
3.3 สนใจศกึ ษาการเปล่ียนแปลงทางกายภาพดา้ นชีวภาค ในการไดร้ บั อทิ ธพิ ลจากปัจจัยทางภมู ิศาสตร์เพ่ิม
มากข้ึน (A)
4. ความรู้ (K)
ระบบชวี นเิ วศ และความหลากหลายทางชวี ภาค
5. ทักษะ/กระบวนการ (P)
5.1 การแปลความขอ้ มลู ทางภูมศิ าสตร์

164

5.2 การใชเ้ ทคโนโลยี
5.3 การใชเ้ ทคนิคและเครือ่ งมือทางภมู ศิ าสตร์

6. คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ (A)
ใฝ่เรียนรู้
ตัวชี้วัดที่ 4.2 แสวงหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียนด้วยการ

เลอื กใช้ส่ืออย่างเหมาะสม บันทกึ ความรู้ วิเคราะห์ สรปุ เปน็ องค์ความรู้ สามารถนำไปใชใ้ นชวี ิตประจำวันได้
7. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน (KPAC)

ความสามารถในการคิด
ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
8. คา่ นิยม 12 ประการ
ใฝ่หาความรู้ หมน่ั ศึกษาเลา่ เรยี นทัง้ ทางตรง และทางออ้ ม
9. กจิ กรรมการเรยี นรู้
การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการสอนแบบสบื เสาะหาความรู้ (5E)
ขนั้ ที่ 1 สร้างความสนใจ (Engagement)
1. ครูแจง้ วัตถปุ ระสงค์ใหน้ กั เรยี นทราบ
2. ครูให้นักเรียนดูภาพจากสไลด์ PowerPoint จากนั้นให้นักเรียนสังเกตภาพว่า แต่ละภาพมีลักษณะ
ภูมิอากาศแบบใด พร้อมเปรียบเทียบความแตกตา่ งของสภาพอากาศ ลักษณะพืชพรรณ ป่าไม้ สัตว์ (ตัวชี้วดั ที่
2 ผูเ้ รียนสามารถเชอ่ื มโยงความรู้หรือประสบการณเ์ ดิมกับการเรยี นรใู้ หม่ (ข้อที่ 1))

ทุนดรา ทะเลทราย

ข้ันท่ี 2 สำรวจและคน้ หา (Exploration)
3. ครูให้นักเรียนศึกษาระบบนิเวศ และความหลากหลายทางชีวภาพ จากหนังสือเรียน ภูมิศาสตร์

ม.4-6 หน้า 60-65 จากนั้นให้นักเรียนจับคู่ ร่วมกันอ่านแผนที่แสดงเขตชีวนิเวศของโลก แล้วเลือกศึกษา
เขตชีวนิเวศ 1 เขต ที่นักเรียนสนใจ (แต่มีข้อแม้ว่าไม่ให้ซ้ำกันเกิน 2 คู่) วิเคราะห์ลักษณะเฉพาะของลักษณะ

165

พืชพรรณ ป่าไม้ สัตว์ สรุปสาระสำคัญในรูปแบบแผนผังความคิด (ตัวชี้วัดที่ 3 ผู้เรียนได้สร้างความรู้เอง หรือ
สรา้ งประสบการณ์ใหมจ่ ากการเรยี นรู้ (ข้อท่ี 3))

ขน้ั ที่ 3 อธบิ ายและลงข้อสรปุ (Explanation)

4. ครสู อบถามนกั เรยี นแต่ละคู่ว่าคู่ไหนเลือกเขตชีวนิเวศของโลกเขตใดบ้าง จากนนั้ ครูสุ่มตวั แทนออกมา

นำเสนอเขตชีวนิเวศให้ครบทั้ง 9 เขต โดยครูคอยดูแล ให้คำแนะนำในเรื่องการค้นคว้า การลงข้อสรุป การให้

ข้อมลู เพิ่มเตมิ แกผ่ เู้ รียน (ตวั ช้ีวดั ที่ 4 ผู้เรียนได้รับการกระตนุ้ และเกิดแรงจูงใจในการเรยี นรู้ (ขอ้ ท่ี 3))

ขน้ั ที่ 4 ขยายความรู้ (Elaboration)

5. ครูขยายความรู้โดยการใช้ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่อาจเกิดขึ้นกับผู้เรียนหรือเกิดขึ้นในโลก เช่น

ภัยแล้ง ไฟป่า พายุ น้ำท่วม แล้วสอบถามว่า การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศส่งผลกระทบต่อระบบชีวนิเวศ

ของโลกอย่างไร (ตัวช้ีวดั ท่ี 4 ผ้เู รียนได้รบั การกระต้นุ และเกิดแรงจูงใจในการเรียนรู้ (ขอ้ ท่ี 1))

ขั้นที่ 5 ประเมิน (Evaluation)

6. ครูประเมินผลโดยสังเกตการตอบคำถาม การแสดงความคิดเห็น การร่วมกันทำกิจกรรม และการ

นำเสนอผลงาน (ตวั ช้วี ดั ท่ี 6 ผูเ้ รียนได้รบั ข้อมลู สะท้อนกลบั เพ่ือปรับปรงุ การเรยี นรู้)

7. ครตู รวจสอบผลจากการทำแผนผังความคิด

10. ส่อื การเรยี นร/ู้ แหลง่ เรยี นรู้

10.1 ส่อื ประกอบการสอน PowerPoint เร่ืองการเปล่ียนแปลงทางกายภาพของโลก

10.2 หนังสือเรยี น ภูมศิ าสตร์ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 4-6

10.3 สอ่ื เวบ็ ไซต์ อินเทอร์เน็ต

11. การวดั ผลและประเมินผล

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เครื่องมือวัด เกณฑ์การวดั และ

ประเมนิ ผล

1 อธบิ ายระบบนเิ วศและลกั ษณะการ แบบทดสอบหลังเรียนหน่วยที่ 2 ร้อยละ 60 ขน้ึ ไป

เปลี่ยนแปลงทางชวี ภาคของแต่ละพืน้ ท่ี (K) ผา่ นเกณฑ์

2 เลือกใช้เคร่ืองมือทางภมู ศิ าสตรใ์ นการศึกษา แบบประเมินแผนผงั ความคิด ระดบั พอใช้
การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพดา้ นชีวภาค ใน (Mind Mapping) รายกล่มุ ผ่านเกณฑ์
การได้รบั อทิ ธพิ ลจากปจั จยั ทางภมู ศิ าสตร์ (P)

3 สนใจศกึ ษาการเปล่ียนแปลงทางกายภาพ แบบประเมินคณุ ลักษณะอันพึง ระดบั คุณภาพ พอใช้
ดา้ นชีวภาค ในการได้รบั อทิ ธิพลจากปัจจยั ประสงค์ ผา่ นเกณฑ์
ทางภมู ศิ าสตร์เพิ่มมากข้ึน (A)

166

12. กิจกรรมเสนอแนะ/ภาระงาน
ครนู กั เรยี นจบั คู่ รว่ มกันอ่านแผนทแ่ี สดงเขตชวี นเิ วศของโลก แลว้ เลอื กศึกษาเขตชวี นิเวศ 1 เขต ท่ี

นักเรยี นสนใจ (แตม่ ีข้อแมว้ ่าไมใ่ ห้ซ้ำกนั เกนิ 2 คู)่ วิเคราะห์ลักษณะเฉพาะของลกั ษณะพืชพรรณ ป่าไม้ สัตว์
สรุปสาระสำคัญในรูปแบบแผนผังความคิด
13. การบรู ณาการกับกลุม่ สาระอ่นื

- ภาษาไทย : การสนทนา การนำเสนอ
- วทิ ยาศาสตร์ : การสบื คน้ ข้อมูลผ่านทางอินเทอรเ์ น็ต

14. แบบบันทกึ ผลหลงั การจัดการเรียนรู้
1. ด้านความรู้ (K)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. ด้านทกั ษะ/กระบวนการ (P)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. ด้านคุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ (A)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ลงชอ่ื ……………………………………………….
(นางสาวทอฟ้า ประสานทอง)

167
ตำแหนง่ ครผู ูช้ ่วย

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 11

รายวชิ าสงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม (ภูมิศาสตร์) รหสั วชิ า ส32101 หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 2

ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 5 เรอื่ งการเปล่ียนแปลงทางกายภาพท่ีสง่ ผลต่อภูมิประเทศ ภมู ิอากาศ ทรพั ยากรธรรมชาติ

เวลา 1 ชว่ั โมง

ครูผู้สอน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

1. สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด
สภาพทางภมู ศิ าสตร์เป็นปัจจัยท่ีกำหนดรปู แบบวถิ ีของมนุษยใ์ นแต่ละพื้นที่ เมือ่ เกิดการเปล่ียนแปลง

ท้ังจากกระบวนการธรรมชาติ หรือจากการกระทำของมนุษย์เปลี่ยนแปลงไปดว้ ย สิ่งจำเปน็ ต้องศึกษาเกี่ยวกับ
การเปล่ยี นแปลงทางกายภาพเพ่ือปรับวิถีการดำเนนิ ชีวติ ให้สอดคล้องกับสภาวะในขณะนัน้ ได้
2. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตัวชว้ี ดั

มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน
ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์
ตลอดจนใชภ้ มู สิ ารสนเทศอย่างมปี ระสิทธภิ าพตวั ช้ีวัด
ตัวชวี้ ดั ส. 5.1 ม.4-6/1 วเิ คราะห์การเปล่ียนแปลงทางกายภาพของพื้นที่ในประเทศไทยและภูมิภาค
ต่าง ๆ ของโลก ซึ่งได้รับอิทธพิ ลจากปจั จยั ทางภูมิศาสตร์
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
3.1 อธบิ ายการเปลยี่ นแปลงทางกายภาพทีส่ ่งผลตอ่ ภมู ปิ ระเทศ ภมู อิ ากาศ และทรพั ยากรธรรมชาติ (K)
3.2 เลือกใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่ส่งผลต่อภูมิประเทศ
ภูมอิ ากาศ และทรัพยากรธรรมชาติ (P)
3.3 สนใจศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่ส่งผลต่อภูมิประเทศ ภูมิอากาศ และทรัพยากรธรรมชาติ
(A)
4. ความรู้ (K)
การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่ส่งผลต่อภูมปิ ระเทศ ภูมอิ ากาศ และทรพั ยากรธรรมชาติ

168

5. ทักษะ/กระบวนการ (P)
5.1 การแปลความข้อมลู ทางภูมศิ าสตร์
5.2 การใช้เทคโนโลยี
5.3 การใช้เทคนิคและเคร่ืองมือทางภมู ศิ าสตร์

6. คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ (A)
ใฝเ่ รียนรู้
ตัวชี้วัดที่ 4.2 แสวงหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียนด้วยการ

เลือกใช้ส่ืออยา่ งเหมาะสม บันทึกความรู้ วเิ คราะห์ สรุปเป็นองค์ความรู้ สามารถนำไปใช้ในชีวติ ประจำวันได้
7. สมรรถนะสำคัญของผ้เู รียน (KPAC)

ความสามารถในการคิด
ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
8. ค่านิยม 12 ประการ
ใฝ่หาความรู้ หม่ันศึกษาเลา่ เรยี นท้ังทางตรง และทางออ้ ม
9. กจิ กรรมการเรยี นรู้
การจดั กิจกรรมการเรียนรู้ตามรปู แบบการสอนแบบสบื เสาะหาความรู้ (5E)
ขนั้ ท่ี 1 สรา้ งความสนใจ (Engagement)
1. ครแู จง้ วัตถุประสงค์ให้นักเรียนทราบ
2. ครูให้นกั เรียนดูภาพตวั อย่างการเปลีย่ นแปลงทางกายภาพท่สี ง่ ผลตอ่ ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ และ

ทรพั ยากรธรรมชาติ ดงั ภาพ

169

จากนั้นสุ่มนักเรยี นเพื่อตอบคำถามว่าแต่ละภาพเป็นการเปลี่ยนแปลงในลักษณะใด และมีสาเหตุมา
จากสิ่งใด (ตัวช้วี ดั ท่ี 4 ผ้เู รียนได้รับการกระตนุ้ และเกิดแรงจูงใจในการเรียนรู้ (ข้อที่ 1))

ขน้ั ท่ี 2 สำรวจและค้นหา (Exploration)
3. ครูให้นักเรยี นแบง่ กลุ่ม 3 กลุ่ม ตามประเดน็ หัวขอ้ ดงั ตอ่ ไปนี้
- กลมุ่ ท่ี 1 การเปลยี่ นแปลงทางกายภาพท่สี ่งผลตอ่ ภูมปิ ระเทศ
- กลมุ่ ที่ 2 การเปลยี่ นแปลงทางกายภาพทส่ี ่งผลต่อภูมอิ ากาศ
- กลุ่มท่ี 3 การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพทสี่ ง่ ผลตอ่ ทรพั ยากรธรรมชาติ
แต่ละกลุ่มใช้สมาร์ตโฟนสืบค้นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามที่กลุ่มตนได้รับมอบหมาย โดยมี

ข้อกำหนดว่าลักษณะการสืบค้นข้อมูลควรใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่เหมาะสม มีตัวอย่างการเปลี่ยนแปลง
ทางกายภาพ และการสรุปผลข้อมูลการค้นคว้า ให้จัดทำเป็นแผนผังความคิดรวบยอด พร้อมส่งตัวแทน
นำเสนอหน้าชั้นเรียน (ตัวชี้วดั ที่ 3 ผู้เรียนไดส้ ร้างความรูเ้ อง หรือสร้างประสบการณ์ใหมจ่ ากการเรียนรู้ (ข้อที่
1, 2, 3))

ขน้ั ที่ 3 อธบิ ายและลงขอ้ สรุป (Explanation)
4. ครสู ุ่มกล่มุ นำเสนอผลงาน โดยท่ีกลุ่มอน่ื ๆ ร่วมกันรับฟงั และใหข้ ้อคำถามแก่กลุ่มที่นำเสนอ เพ่ือให้

เกิดการพูดคยุ อภปิ รายซง่ึ กนั และกัน โดยครทู ำหน้าที่คอยดูแลช่วยเหลอื เสนอแนะขอ้ มลู เพม่ิ เติม
ขน้ั ที่ 4 ขยายความรู้ (Elaboration)
5. ครูขยายความรู้โดยกำหนดให้ ในประเทศไทยการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่ส่งผลต่อภูมิประเทศ

ภูมิอากาศ และทรัพยากรธรรมชาติ มีลักษณะหรือรายละเอียดอย่างไรบ้าง โดยให้แต่ละกลุ่มไดร้ ะดมความคิด
สืบค้นข้อมลู อกี ครั้ง แตใ่ ห้เจาะจงในพื้นท่ขี องประเทศไทย

6. นกั เรียนทำแบบทดสอบหลังเรียนแบบออนไลน์ (Quizizz) หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 2
การเปลยี่ นแปลงทางกายภาพของโลก จำนวน 20 ข้อ

ข้ันที่ 5 ประเมนิ (Evaluation)
7. ครูประเมินผลโดยสังเกตการตอบคำถาม การแสดงความคิดเห็น การร่วมกันทำกิจกรรม และการ

นำเสนอผลงาน (ตวั ชว้ี ดั ที่ 6 ผเู้ รยี นไดร้ บั ข้อมูลสะทอ้ นกลบั เพอ่ื ปรับปรุงการเรยี นรู้)
8. ครตู รวจสอบผลจากการทำแผนผังความคิด

10. ส่ือการเรยี นร้/ู แหลง่ เรยี นรู้
10.1 สอื่ ประกอบการสอน PowerPoint เร่ืองการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก
10.2 หนังสือเรียน ภูมศิ าสตร์ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 4-6
10.3 ส่อื เวบ็ ไซต์ อนิ เทอรเ์ นต็

170

11. การวดั ผลและประเมนิ ผล เครอ่ื งมอื วัด เกณฑ์การวัดและ
จดุ ประสงค์การเรียนรู้ ประเมนิ ผล

1 อธิบายการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่ แบบทดสอบหลังเรยี นหนว่ ยที่ 2 ร้อยละ 60 ขึน้ ไป
ผา่ นเกณฑ์
ส่งผลตอ่ ภมู ิประเทศ ภมู ิอากาศ และ
ระดับพอใช้
ทรพั ยากรธรรมชาติ (K) ผ่านเกณฑ์

2 เลอื กใช้เครื่องมือทางภมู ศิ าสตร์ศึกษาการ แบบประเมนิ แผนผังความคิด ระดับคุณภาพ พอใช้
เปลย่ี นแปลงทางกายภาพที่ส่งผลต่อภูมิ (Mind Mapping) รายกลมุ่ ผ่านเกณฑ์
ประเทศ ภมู ิอากาศ และทรัพยากรธรรมชาติ

3 สนใจศกึ ษาการเปล่ยี นแปลงทางกายภาพที่ แบบประเมนิ คณุ ลักษณะอนั พึง
สง่ ผลต่อภมู ิประเทศ ภมู อิ ากาศ และ ประสงค์
ทรพั ยากรธรรมชาติ (A)

12. กิจกรรมเสนอแนะ/ภาระงาน
ครใู หน้ ักเรียนแบ่งกลมุ่ 3 กลุม่ ตามประเด็นหัวข้อดังตอ่ ไปนี้
- กลมุ่ ท่ี 1 การเปล่ยี นแปลงทางกายภาพท่สี ง่ ผลตอ่ ภมู ปิ ระเทศ
- กลุ่มที่ 2 การเปลยี่ นแปลงทางกายภาพทสี่ ่งผลตอ่ ภมู อิ ากาศ
- กลมุ่ ท่ี 3 การเปล่ยี นแปลงทางกายภาพทีส่ ่งผลตอ่ ทรพั ยากรธรรมชาติ
แต่ละกลุ่มใช้สมาร์ตโฟนสืบค้นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามที่กลุ่มตนได้รับมอบหมาย โดยมี

ข้อกำหนดว่าลักษณะการสืบค้นข้อมูลควรใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่เหมาะสม มีตัวอย่างการเปลี่ยนแปลง
ทางกายภาพ และการสรุปผลข้อมูลการค้นคว้า ให้จัดทำเป็นแผนผังความคิดรวบยอด พร้อมส่งตัวแทน
นำเสนอหน้าชนั้ เรียน
13. การบูรณาการกับกลุ่มสาระอื่น

- ภาษาไทย : การสนทนา การนำเสนอ
- วทิ ยาศาสตร์ : การสบื คน้ ข้อมูลผา่ นทางอินเทอรเ์ นต็

171

14. แบบบันทกึ ผลหลงั การจัดการเรยี นรู้
1. ดา้ นความรู้ (K)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. ดา้ นทักษะ/กระบวนการ (P)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. ด้านคุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ (A)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ลงชื่อ……………………………………………….
(นางสาวทอฟ้า ประสานทอง)
ตำแหน่ง ครูผชู้ ่วย

172

ภาคผนวก

173

QR-Code สื่อการสอน PowerPoint
หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพของโลก

ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 5

174

แบบทดสอบก่อน-หลังเรยี นออนไลน์โดยใช้ Quizizz
หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 การเปล่ยี นแปลงทางกายภาพของโลก

ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5

175

แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการเข้าร่วมกจิ กรรมในช้ันเรยี น

แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 5 เรอ่ื ง ธรณภี าค

คำช้ีแจง : สงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนรายบุคคลโดยทำเครื่องหมาย ✓ลงในช่องวา่ งท่ีตรงกับความเป็นจริง

รายการประเมนิ รายการประเมิน

เลข ี่ท
รวม (เฉลี่ย)
ผ่าน
ไม่ ่ผาน
เลข ี่ท
รวม (เฉล่ีย)
ผ่าน
ไม่ ่ผาน
ความสนใจ การตอบ ความสนใจ การตอบ
ในบทเรยี น คำถาม ในบทเรยี น คำถาม

43214321 4 43214 3 21 4
1 22
2 23
3 24
4 25
5 26
6 27
7 28
8 29

9 176
10
11 30
12 31
13 32
14 33
15 34
16 35
17 36
18 37
19 38
20 39
21 40
41
เกณฑก์ ารประเมนิ 42

เกณฑ์การใหค้ ะแนน ลงชื่อ .................................................. ผู้ประเมนิ
(………………………………………………………….)
4 หมายถงึ ดีมาก
3 หมายถงึ ดี เกณฑ์การตดั สินคุณภาพ
2 หมายถงึ พอใช้
1 หมายถึง ปรับปรงุ ระดบั คุณภาพ ต้ังแต่ 2 ขึ้นไป
ผ่านเกณฑ์
เกณฑ์การประเมินดา้ นพฤติกรรม

พฤติกรรม 4 ระดบั คะแนน 1
32

177

ความสนใจ ต้ังใจเรยี นไมห่ ยอก ตัง้ ใจเรยี นแต่ ไม่ค่อยต้ังใจเรยี นคุย ไม่ตง้ั ใจเรียนเลย
ในบทเรียน ล้อและไม่คยุ กัน อาจจะหยอกล้อ กนั คอ่ นข้างเสยี งดัง ไมน่ ำอุปกรณ์มา
นำอุปกรณม์ าเรยี น และคยุ กันบางคร้ัง นำอปุ กรณม์ าเรยี น เรยี นเลย
ครบ นำอปุ กรณม์ า ไมค่ รบ (ขาดหลาย
เรยี นเกอื บครบ อยา่ ง)
ขาดเลก็ น้อย

การตอบคำถาม มคี วามมน่ั ใจ กลา้ มคี วามมัน่ ใจ กลา้ ไมค่ ่อยมีความม่นั ใจ ขาดความมัน่ ใจ
ตอบ และตอบ ตอบ แต่อาจจะ ในการตอบคำถาม ในการตอบ
คำถามได้ถูกต้อง ตอบไม่ตรงกบั ตอบไม่ตรงกับ คำถามและตอบ
ประเด็นคำถาม ประเด็นคำถามเปน็ คำถามไมต่ รง
บา้ งเล็กนอ้ ย ส่วนใหญ่ ตามประเดน็
คำถามเลย

แบบประเมนิ พฤติกรรมการทำงานกลมุ่
แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 6 เรือ่ ง การเปล่ียนแปลงทางธรณภี าค

กลมุ่ ท…ี่ ……….ช่ือกลุ่ม……………………………………………………………………………………………………
สมาชกิ กลุ่ม

1. ชอ่ื -สกลุ …………………………………………………………………… เลขท่ี …………
2. ชอื่ -สกุล…………………………………………………………………… เลขท่ี …………
3. ชอื่ -สกลุ …………………………………………………………………… เลขที่ …………
4. ชอ่ื -สกุล…………………………………………………………………… เลขท่ี …………
5. ช่อื -สกุล…………………………………………………………………… เลขท่ี …………
6. ชือ่ -สกลุ …………………………………………………………………… เลขท่ี …………

ระดบั ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 5/…………

คำช้ีแจง ใหท้ ำเครื่องหมาย ในชอ่ งทต่ี รงกบั ความเปน็ จรงิ

178

คณุ ภาพที่ปฏบิ ัติ ไมป่ ฏบิ ตั ิ

ที่ รายการพฤตกิ รรม ดี ปานกลาง พอใช้ ปรบั ปรุง

1 มกี ารปรึกษาและวางแผนรว่ มกนั ก่อนทำงาน 3 2 10
2 มีการแบง่ หน้าทอี่ ย่างเหมาะสมและสมาชิกทำตาม

หน้าท่ที ุกคน
3 มีการปฏิบตั ิงานตามขั้นตอน
4 มกี ารใหค้ วามช่วยเหลอื กัน
5 ผลงานเป็นไปตามวตั ถปุ ระสงคท์ ก่ี ำหนด
6 ผลงานเสรจ็ ทนั ตามกำหนดเวลา
7 ผลงานแสดงถงึ การนำความร้ทไี่ ดม้ าประยุกต์ใช้
8 ผลงานมคี วามคดิ ริเร่ิมสร้างสรรค์
9 สามารถช่วยเหลือใหค้ ำแนะนำกลุ่มอน่ื ๆ ได้
10 การจดั วัสดุ อุปกรณ์ เรยี บร้อยหลงั การปฏิบตั กิ จิ กรรม

ลงชอ่ื …………………………………………………………………ผู้ประเมนิ
(………………………………………………………………)
…………/…………………./……………

เกณฑก์ ารให้คะแนน

พฤติกรรมหรอื ผลงานทีช่ ัดเจนอยู่ในเกณฑ์ ดี ระดับ 3 คะแนน

พฤติกรรมหรือผลงานเทยี บเท่าคนทวั่ ไปอยใู่ นเกณฑ์ ปานกลาง ระดับ 2 คะแนน

พฤติกรรมหรือผลงานต่ำกว่าคนทั่วไปอยใู่ นเกณฑ์ พอใช้ ระดบั 1 คะแนน

เกณฑ์การตัดสินคณุ ภาพ

ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ

21 – 30 ดี

11 – 20 พอใช้

0 – 10 ปรบั ปรุง

179

แบบประเมินใบงาน

แผนการจดั การเรยี นร้ทู ่ี 7 เรอื่ ง บรรยากาศภาค

คำช้แี จง ให้ทำเครื่องหมาย ในชอ่ งทตี่ รงกับความเป็นจรงิ

ที่ ชื่อ - สกลุ ความถูกต้อง การลำดับ การใชภ้ าษา ความ ความคดิ รวม
เนือ้ หา เรียบร้อย สรา้ งสรรค์ 20

43214321432143214321

1

2

3

4

5

6

7

8 180
9
10 ลงชื่อ……………………………………………………ผปู้ ระเมิน
11 (………………………………………………………………)
12 ……………/…………………./………………..
13
14 ระดบั คุณภาพ
15 ดมี าก
16 ดี
17 พอใช้
18 ปรบั ปรงุ
19
20
21
22

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
4 คะแนน หมายถงึ ดีมาก
3 คะแนน หมายถึง ดี
2 คะแนน หมายถงึ ปานกลาง
1 คะแนน หมายถึง ปรบั ปรงุ

เกณฑก์ ารตดั สนิ คุณภาพ
ชว่ งคะแนน
16 – 20
11 – 15
5 – 10
0-5

181

แบบประเมนิ ผังมโนทศั น์รายกลุ่ม
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 8 เร่ือง การเปล่ียนแปลงทางบรรยากาศภาค
กลุม่ ท…่ี ………….ชือ่ กลุ่ม……………………………………………………………………………………………….

สมาชิกกลมุ่
1. ชื่อ-สกลุ …………………………………………………………………… เลขที่ …………
2. ช่อื -สกุล…………………………………………………………………… เลขที่ …………
3. ชอ่ื -สกุล…………………………………………………………………… เลขท่ี …………
4. ชอ่ื -สกลุ …………………………………………………………………… เลขที่ …………
5. ชื่อ-สกุล…………………………………………………………………… เลขที่ …………
6. ชอื่ -สกุล…………………………………………………………………… เลขที่ …………

ระดับชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 5/…………

คำชีแ้ จง ใหท้ ำเคร่ืองหมาย ในชอ่ งท่ตี รงกบั ความเปน็ จริง 182

ท่ี รายการประเมนิ ผลการประเมนิ
1234 5
1 ผังมโนทศั นม์ ีความเหมาะสมกบั เนอ้ื หา
2 ความสวยงามประณีตของผังมโนทศั น์
3 รายละเอยี ดหวั ข้อ/ประเดน็ ครบถ้วน
4 เนอ้ื หาสาระถกู ต้องเหมาะสม
5 การสะกดคำ การใช้ภาษาถูกตอ้ ง
6 กองค์ประกอบของผังมโนทัศน์ครบถ้วนตามท่ีกำหนด
7 การนเสนอข้อมลู ง่ายและนา่ สนใจ
8 ขอ้ มูลท่ีนำเสนอชดั เจนถูกต้อง

รวมคะแนน

ลงชอ่ื …………………………………………………………………ผูป้ ระเมิน
(………………………………………………………………)
…………/…………………./……………

เกณฑ์การให้คะแนน ระดบั คณุ ภาพ
5 คะแนน หมายถึง ดีเยี่ยม ดมี าก
4 คะแนน หมายถงึ ดีมาก ดี
3 คะแนน หมายถงึ ดี พอใช้
2 คะแนน หมายถึง ปานกลาง
1 คะแนน หมายถงึ ปรบั ปรงุ

เกณฑ์การตัดสินคณุ ภาพ
ชว่ งคะแนน
33 – 40
25 – 32
17 – 24

183
0 - 8 ปรบั ปรงุ

แบบประเมนิ ผังมโนทศั นร์ ายกลุ่ม
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 9 เรอ่ื ง การเปล่ียนแปลงทางอุทกภาค
กลุม่ ท…่ี ………….ช่ือกล่มุ ……………………………………………………………………………………………….

สมาชกิ กลุม่
1. ช่ือ-สกลุ …………………………………………………………………… เลขท่ี …………
2. ช่อื -สกลุ …………………………………………………………………… เลขท่ี …………
3. ชือ่ -สกุล…………………………………………………………………… เลขที่ …………
4. ชอ่ื -สกุล…………………………………………………………………… เลขที่ …………
5. ชอ่ื -สกลุ …………………………………………………………………… เลขที่ …………
6. ชื่อ-สกุล…………………………………………………………………… เลขท่ี …………

ระดบั ช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ 5/…………

คำชี้แจง ใหท้ ำเคร่ืองหมาย ในช่องทต่ี รงกบั ความเปน็ จริง 184

ท่ี รายการประเมิน ผลการประเมนิ
1234 5
1 ผงั มโนทศั น์มีความเหมาะสมกับเน้ือหา
2 ความสวยงามประณตี ของผงั มโนทศั น์
3 รายละเอยี ดหวั ข้อ/ประเดน็ ครบถว้ น
4 เนื้อหาสาระถูกต้องเหมาะสม
5 การสะกดคำ การใชภ้ าษาถูกตอ้ ง
6 กองค์ประกอบของผังมโนทศั นค์ รบถว้ นตามท่ีกำหนด
7 การนเสนอข้อมูลง่ายและนา่ สนใจ
8 ขอ้ มูลที่นำเสนอชัดเจนถูกต้อง

รวมคะแนน

ลงชอ่ื …………………………………………………………………ผปู้ ระเมนิ
(………………………………………………………………)
…………/…………………./……………

เกณฑ์การให้คะแนน ระดับคณุ ภาพ
5 คะแนน หมายถงึ ดีเย่ยี ม ดมี าก
4 คะแนน หมายถึง ดีมาก ดี
3 คะแนน หมายถึง ดี
2 คะแนน หมายถงึ ปานกลาง
1 คะแนน หมายถึง ปรับปรุง

เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ
ช่วงคะแนน
33 – 40
25 – 32

185

17 – 24 พอใช้
0-8 ปรบั ปรงุ

แบบประเมินแผนผังความคิด (Mind Mapping) รายกลุ่ม
แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 10 เรือ่ ง การเปล่ียนแปลงทางชีวภาค

กลุม่ ท…ี่ ………….ช่อื กลุม่ ……………………………………………………………………………………………….
สมาชกิ กลมุ่

1. ชื่อ-สกุล…………………………………………………………………… เลขท่ี …………
2. ชอ่ื -สกุล…………………………………………………………………… เลขที่ …………
3. ชื่อ-สกุล…………………………………………………………………… เลขท่ี …………
4. ชือ่ -สกุล…………………………………………………………………… เลขท่ี …………
5. ชื่อ-สกุล…………………………………………………………………… เลขที่ …………
6. ชือ่ -สกลุ …………………………………………………………………… เลขท่ี …………

ระดบั ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 5/………… 186

คำชี้แจง ให้ทำเครื่องหมาย ในช่องทต่ี รงกับความเปน็ จรงิ ผลการประเมนิ
1 234
ที่ รายการประเมิน

1 สรุปความคิดรวบยอดไดถ้ ูกต้อง ครบถว้ น ตรงประเดน็
2 เชื่อมโยงความคิดรวบยอดหลักและความคดิ รวบยอดย่อย ได้ถกู ต้อง

ตามลำดับข้ันความสัมพนั ธ์
3 มคี วามคดิ สร้างสรรค์ในการเขียนผงั ความคิด
4 สวยงาม สะอาด ประณตี
5 ตรงต่อเวลา

รวมคะแนน

ลงชือ่ …………………………………………………………………ผู้ประเมิน
(………………………………………………………………)
…………/…………………./……………

เกณฑ์การใหค้ ะแนน ระดบั คณุ ภาพ
4 คะแนน หมายถงึ ดีมาก ดมี าก
3 คะแนน หมายถึง ดี ดี
2 คะแนน หมายถงึ ปานกลาง พอใช้
1 คะแนน หมายถงึ ปรับปรุง

เกณฑก์ ารตดั สนิ คุณภาพ
ชว่ งคะแนน
16 – 20
11 – 15
5 – 10

187
0 - 5 ปรับปรงุ

แบบประเมนิ แผนผังความคิด (Mind Mapping) รายกลุ่ม
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 11

เรอื่ ง การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพทีส่ ่งผลต่อภมู ิประเทศ ภูมิอากาศ ทรพั ยากรธรรมชาติ
กลมุ่ ท…่ี ………….ชอ่ื กลุม่ ……………………………………………………………………………………………….

สมาชกิ กลุม่
1. ชอ่ื -สกลุ …………………………………………………………………… เลขท่ี …………
2. ชือ่ -สกลุ …………………………………………………………………… เลขที่ …………
3. ชอ่ื -สกลุ …………………………………………………………………… เลขที่ …………
4. ช่ือ-สกลุ …………………………………………………………………… เลขท่ี …………
5. ชื่อ-สกุล…………………………………………………………………… เลขที่ …………
6. ชอ่ื -สกลุ …………………………………………………………………… เลขท่ี …………

188

ระดบั ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 5/………… ผลการประเมนิ
1 234
คำชี้แจง ให้ทำเครื่องหมาย ในช่องทต่ี รงกับความเปน็ จรงิ

ที่ รายการประเมิน

1 สรุปความคิดรวบยอดไดถ้ ูกต้อง ครบถว้ น ตรงประเดน็
2 เชื่อมโยงความคิดรวบยอดหลักและความคดิ รวบยอดย่อย ได้ถกู ต้อง

ตามลำดับข้ันความสัมพนั ธ์
3 มคี วามคดิ สร้างสรรค์ในการเขียนผงั ความคิด
4 สวยงาม สะอาด ประณตี
5 ตรงต่อเวลา

รวมคะแนน

ลงชือ่ …………………………………………………………………ผู้ประเมิน
(………………………………………………………………)
…………/…………………./……………

เกณฑ์การใหค้ ะแนน ระดบั คณุ ภาพ
4 คะแนน หมายถงึ ดีมาก ดมี าก
3 คะแนน หมายถึง ดี ดี
2 คะแนน หมายถงึ ปานกลาง พอใช้
1 คะแนน หมายถงึ ปรบั ปรุง

เกณฑก์ ารตดั สนิ คุณภาพ
ชว่ งคะแนน
16 – 20
11 – 15
5 – 10

189
0 - 5 ปรับปรุง

แบบสรุปผลการประเมินคณุ ลกั ษณะที่พึงประสงค์
นักเรียนชนั้ มัธยมศกึ ษาปีที่ ....... ภาคเรยี นที่ ......... ปีการศกึ ษา ..............

คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์และตวั ช้ีวัด

ท่ี ช่ือ - สกลุ ใฝเ่ รียนรู้

4.2.1 4.2.2 4.2.3 รวม

321032103210 9

1

2

3

190

4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21

ลงชอื่ .................................................. ผู้ประเมนิ

(………………………………………………………….)

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน

การให้และกรอกคะแนนคุณลักษณะอันพงึ ประสงค์ของแตล่ ะข้อตามตัวชี้วัด ใหก้ รอกเป็นตัวเลข

ระดบั 0, 1, 2 และ 3 ซง่ึ ตัวเลขมีความหมาย ดังน้ี

ระดบั คุณภาพ 3 หมายถงึ ระดับดีเยีย่ ม

ระดับคุณภาพ 2 หมายถงึ ระดบั ดี

ระดบั คุณภาพ 1 หมายถงึ ระดับผ่าน

ระดับคุณภาพ 0 หมายถึง ระดับไม่ผา่ น

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน (ระดับคณุ ภาพ)

7 – 9 คะแนน อยู่ในเกณฑ์ ระดบั ดี

3 – 6 คะแนน อย่ใู นเกณฑ์ ระดบั พอใช้

ตำ่ กว่า 3 คะแนน อยใู่ นเกณฑ์ ระดบั ปรบั ปรุง

191

การประเมินผลคุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์

ใฝเ่ รียนรู้

ตัวชี้วัดที่ 4.2 แสวงหา ความรู้จากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ทั้ง

ภายในและภายนอกโรงเรียนด้วยการเลือกใช้สื่ออย่างเหมาะสม บันทึกความรู้ วิเคราะห์ สรุปเป็นองค์ความรู้

สามารถนำไปใชใ้ นชีวติ ประจำวนั ได้

พฤติกรรมบ่งช้ี ไมผ่ า่ น (0) ผา่ น (1) ดี (2) ดีเยี่ยม (3)

4.2.1 ศึกษาคน้ คว้าหา ไมศ่ กึ ษาคน้ ควา้ ศึกษาค้นควา้ หา ศกึ ษาค้นควา้ ศกึ ษาค้นควา้

ความร้จู ากหนงั สือ หาความรู้ ความรจู้ ากหนังสอื หาความรู้จากหนงั สอื หาความรู้จากหนงั สอื
เอกสาร ส่ิงพมิ พ์ สื่อ เอกสาร สิง่ พิมพ์สอื่ เอกสาร ส่งิ พมิ พส์ ่ือ เอกสาร ส่ิงพิมพ์ส่ือ
เทคโนโลยีต่าง ๆ แหล่ง เทคโนโลยี เทคโนโลยแี ละ เทคโนโลยแี ละสารสนเทศ
เรียนรู้ทง้ั ภายในและ แหล่งเรยี นรู้ทั้ง สารสนเทศ แหลง่ เรยี นรู้ท้ังภายในและ
ภายนอกโรงเรียน และ ภายในและภายนอก แหล่งเรียนรทู้ ภ้ั ายใน ภายนอกโรงเรียน
เลือกใชส้ อ่ื ได้อย่าง โรงเรียน เลือกใช้สื่อ และภายนอกโรงเรียน เลือกใช้สอื่ ได้อยา่ งเหมาะสม
เหมาะสม

4.2.2 บนั ทึกความรู้ ไดอ้ ย่างเหมาะสม และเลือกใช้สอ่ื ไดอ้ ยา่ ง มีการบนั ทึกความรูว้ เิ คราะห์
วเิ คราะห์ ตรวจสอบจาก มีการบันทกึ ความรู้
สิ่งท่ีเรยี นรสู้ รปุ เปน็ องค์ เหมาะสม มีการบันทกึ ขอ้ มูล
ความรู้
4.2.3 แลกเปล่ยี นเรียนรู้ ความรู้ วิเคราะหข์ ้อมลู สรปุ เป็นองค์ความรูแ้ ลกเปลย่ี น
ด้วยวิธีการตา่ ง ๆ เพ่อื
นำไปใชใ้ นชวี ิตประจำวนั สรุปเปน็ องคค์ วามรู้ เรยี นรู้

แลกเปลย่ี นเรยี นรู้ ด้วยวธิ กี ารท่ีหลากหลายและ

กับผูอ้ ืน่ ได้ และ เผยแพร่แกบ่ คุ คลทวั่ ไปนำไปใช้

นำไปใชใ้ นชวี ิต ในชีวิตประจำวนั ได้

ประจำวนั ได้

รายวชิ า สังคมศกึ ษา แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 12 หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 3

ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 5 เรื่อง ปัจจยั ท่ีมีอทิ ธิพลตอ่ การกระจายของประชากร จำนวน 1 ชั่วโมง

ครผู สู้ อน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด
ประชากรเป็นกลมุ่ ของสิ่งมชี ีวติ ท่อี าศยั อยูใ่ นบรเิ วณเดียวกันในชว่ งเวลาหน่ึง ซึง่ ในแต่ละบรเิ วณ จะมี

จำนวนของประชากรแตกต่างกัน และการกระจายของประชากรแต่ละพื้นที่จะถูกกำหนดโดยสภาพแวดล้อม
ทางภมู ศิ าสตร์และสังคม

192

1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตวั ช้ีวัด
มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ

สรา้ งสรรคว์ ิถีการดำเนนิ ชีวิต มจี ิตสำนกึ และมีส่วนร่วมในการจัดการทรพั ยากร และส่ิงแวดลอ้ มเพื่อการพัฒนา
ที่ย่ังยืน

ตวั ชีว้ ัด ส 5.2 ม.4-6/1 วเิ คราะห์ปฏสิ มั พนั ธ์ระหว่างส่ิงแวดล้อมทางกายภาพกับกจิ กรรมของมนษุ ย์
2. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้

2.1 อธิบายความหมายของประชากร การกระจาย และความหนาแน่นของประชากร (K)
2.2 วเิ คราะห์ปจั จัยทม่ี ีผลต่อการกระจาย และความหนาแน่นของประชากร (P)
2.3 เหน็ ความสำคญั ในการศึกษาเกยี่ วกับปจั จัยทม่ี ผี ลตอ่ การกระจายของประชากร (A)
3. ความรู้ (K)

3.1 ความหมายของประชากร การกระจาย และความหนาแน่นของประชากร
3.2 ปัจจัยท่ีมีผลต่อการกระจาย และความหนาแน่นของประชากร
4. ทกั ษะ/กระบวนการ (P)
4.1 ทักษะเฉพาะวชิ า

การวิเคราะห์ขอ้ มูล
5. คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ (A)

มุ่งม่นั ในการทำงาน
ตัวชี้วัดที่ 6.2 ทำงานด้วยความเพียรพยายามและอดทนเพ่อื ให้งานสำเรจ็ ตามเป้าหมาย
6. สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รียน
6.1 ความสามารถในการคิด
6.2 ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

7. ค่านิยม 12 ประการ
ใฝห่ าความรู้ หมัน่ ศึกษาเล่าเรียนท้งั ทางตรงและทางอ้อม

8. กจิ กรรมการเรียนรู้
8.1 ขนั้ นำเข้าสบู่ ทเรียน
1. ครแู จง้ วตั ถุประสงค์ใหน้ กั เรยี นทราบ
2. นกั เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เร่อื ง สง่ิ แวดล้อมทางกายภาพกบั ประชากร

และการต้ังถน่ิ ฐาน
3. ครใู หน้ ักเรียนดูภาพเก่ยี วกับการตงั้ ถิน่ ฐานของมนุษย์ ดงั ภาพตวั อย่าง

193

ภาพท่ี 1 ภาพที่ 2

ภาพท่ี 3 ภาพท่ี 4

4. จากภาพ นักเรียนร่วมกันแสดงความคดิ เห็นว่า “ถ้านักเรียนอยากตั้งถิ่นฐานบ้านเรือน นักเรียนจะ
เลือกภาพใด เพราะอะไร”

(แนวคำตอบ เลือกภาพที่ 1 เพราะ การตั้งถิ่นฐานบริเวณใกล้แหล่งน้ำ จะต้องอุดมสมบูรณ์ทั้ง
ทรพั ยากรธรรมชาติ พืชพรรณอาหาร)

5. นักเรียนร่วมกันสรุปความคิดเห็นทั้งหมด ว่านักเรียนในชั้นเรียนเลือกภาพใดบ้าง เรียงลำดับ 1-4
จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันสรุปเหตุผลของแต่ละคนในการเลือกการตั้งถิ่นฐาน และครูอธิบายเพิ่มเติม
ความหมายของประชากร กระจาย และความหนาแน่นของประชากร จากนนั้ เช่ือมโยงเนือ้ หาเข้าสู่บทเรยี น

8.2 ข้นั กจิ กรรมการเรียนรู้
6. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการกระจายของประชากร จาก

หนังสือเรียนและแหล่งการเรียนรู้อื่น ๆ เพิ่มเติม โดยบันทึกคำตอบของนักเรียนเป็นแผนภาพความคิด
บนกระดาน ดงั ตัวอยา่ ง

มีแหล่งอาหารและทรพั ยากร ภมู ิประเทศที่เอ้ือ ความเจริญก้าวหน้า
ธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ ต่อการดารงชีวติ ทางเศรษฐกิจ

ดา้ น ปัจปจัจกัยจำยัทรทก่ีม่ทีรีผะำใจลหำต้ยเก่อิดการ ด้านสังคม การเมืองการปกครอง
ด้าภนมู กิศาายสภตารพ์ กระขอจงาปยรตะชัวำปกรรโะลชกากร ที่มีความม่ันคง
และมีเสถียรภาพ

194

ภาพ

ภาพแสดงปัจจยั ท่ีมผี ลต่อการกระจายตวั ของประชากร
7. นักเรยี นปฏบิ ัติกิจกรรมใบงานท่ี 3.1 เรือ่ ง การกระจายของประชากรโลก โดยนกั เรยี นศึกษาและ
ยกตวั อยา่ งแผนท่แี สดงลกั ษณะทางกายภาพในประเทศต่าง ๆ ทีส่ นใจ มา 1 ประเทศ แล้วตอบคำถาม ดังนี้

- แผนที่แสดงลกั ษณะทางกายภาพของประเทศใด
- ประเทศดังกลา่ วตั้งอยู่ในทวีปใด
- ลกั ษณะทางกายภาพของประเทศเป็นอย่างไร
8. นักเรียนร่วมกนั วิเคราะห์ โดยการแปลความข้อมูลจากแผนทีแ่ สดงการกระจายและความหนาแน่น
ของประชากรโลก ดังนี้

แผนทแ่ี สดงการกระจายและความหนาแน่นของประชากรโลก
จากนั้นนักเรยี นร่วมกันแสดงความคิดเห็น แล้วสรปุ เปน็ ความคดิ รวบยอด โดยใชค้ ำถาม ดงั น้ี
- จากแผนทที่ วีปใดทมี่ ีจำนวนประชากรและความหนาแน่นมากที่สุดในโลก และเน่อื งจากปัจจัยใด
(แนวคำตอบ เอเชยี เนอ่ื งจาก มีพ้ืนทรี่ าบลมุ่ แมน่ ำ้ และที่ราบชายฝงั่ อดุ มสมบรู ณ์เหมาะแกก่ ารเพาะปลูก)
- จากแผนทท่ี วีปใดที่มีจำนวนประชากรและความหนาแน่นนอ้ ยท่ีสดุ ในโลก และเนอื่ งจากปจั จยั ใด
(แนวคำตอบ ทวปี ออสเตรเลยี เน่อื งจาก มพี ้ืนทส่ี ว่ นใหญ่เปน็ ทะเลทรายท่แี ห้งแลง้ )
- เพราะเหตุใด การกระจายของประชากรและความหนาแน่นของแต่ละทวปี จึงมีความแตกต่างกัน
(แนวคำตอบ เพราะบริเวณที่มีประชากรหนาแน่น ส่วนใหญ่มีภูมิประเทศเป็นที่ราบ ที่ลุ่ม ที่ราบชายฝั่ง มี
ทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ มีอุณหภูมิและปริมาณฝนที่เหมาะสม และยังมีเส้นทางคมนาคมขนส่งท่ี

195

สะดวกและเปน็ ศูนย์กลางทางเศรษฐกิจ สว่ นบรเิ วณที่มปี ระชากรเบาบาง โดยท่วั ไปจะเปน็ เขตท่ีมีปจั จยั ต่าง ๆ

ไมเ่ อ้อื หรือเหมาะสมตอ่ การตั้งถิน่ ฐาน เชน่ แหง้ แล้ง อากาศหนาวจัด เป็นทะเลทราย)

8.2 ขั้นสรุป

9. นักเรยี นร่วมกนั สรปุ ส่งิ ท่ีเข้าใจเปน็ ความรรู้ ว่ มกนั ดังน้ี

ประชากรเป็นกลุ่มของสง่ิ มชี วี ติ ท่ีอาศยั อยใู่ นบริเวณเดียวกนั ในช่วงเวลาหน่ึง ซงึ่ ในแต่ละบริเวณจะมี

จำนวนของประชากรแตกต่างกัน และการกระจายของแต่ละพื้นที่จะถูกกำหนดโดยสภาพแวดล้อมทาง

ภมู ศิ าสตรแ์ ละสังคม

9. ส่ือการเรยี นรู้

9.1 หนังสอื เรียน ภูมิศาสตร์ ม.4-6

9.2 สอื่ ประกอบการสอน PowerPoint เร่ืองสงิ่ แวดลอ้ มทางกายภาพกบั ประชากรและการตง้ั ถน่ิ ฐาน

9.3 ใบงานท่ี 3.1 เรอื่ ง การกระจายของประชากรโลก

10. การวัดและประเมนิ ผล

ส่งิ ท่จี ะวัด วธิ กี ารวัด เครือ่ งมือวัด เกณฑ์การประเมิน

1. อธิบายความหมายของ ทดสอบ แบบทดสอบก่อน-หลงั เรยี น รอ้ ยละ 80 ขน้ึ ไป

ประชากร การกระจาย และ หน่วยที่ 3 ผ่านเกณฑ์

ความหนาแนน่ ของประชากร

(K)

2. วเิ คราะหป์ จั จัยที่มผี ลตอ่ การ ประเมนิ ใบงาน แบบประเมินใบงาน ระดับคุณภาพ 3

กระจาย และความหนาแน่น ผ่านเกณฑ์

ของประชากร (P)

3. เห็นความสำคญั ในการศกึ ษา สังเกตพฤตกิ รรม แบบประเมนิ คณุ ลักษณะ ระดับคุณภาพ

เก่ยี วกับปัจจัยท่ีมีผลต่อการ อันพงึ ประสงค์ พอใช้ ผา่ นเกณฑ์

กระจายของประชากร (A)

11. กจิ กรรมสนอแนะ/ภาระงาน

ใบงานท่ี 3.1 เรอื่ ง การกระจายของประชากรโลก

12. ความสัมพนั ธ์กับกลุ่มสาระการเรยี นรอู้ ืน่
12.1 ภาษาไทย: การพูดสนทนา การพดู แสดงความคดิ เห็น การพดู นำเสนอ
12.2 วทิ ยาศาสตร์: การวิเคราะหข์ ้อมูล

13. แหล่งเรียนรู้
อินเทอร์เน็ต เวบ็ ไซตต์ ่าง ๆ

14. บันทึกผลหลังการสอน
14.1 ดา้ นความรู้ (K)

196

............................................................................................................................. ...........................................
....................................................................................... .................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.3 ดา้ นคุณลักษณะองั พึงประสงค์ (A)
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................................................. ...........
....................................................................................................................... .................................................

ลงช่ือ............................................. ครูผู้สอน
(...............................................................)
.........../............................./................

รายวชิ า สังคมศกึ ษา แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 13 หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 3

ชนั้ มธั ยมศึกษาปีท่ี 5 เรื่อง การกระจายของประชากรทวปี เอเชีย แอฟริกา ยโุ รป จำนวน 1 ช่ัวโมง

ครูผ้สู อน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กลุม่ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม

197

สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
ทวีปเอเชียเป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก และมีจำนวนประชากรมากที่สุดในโลก ส่วนทวีป

แอฟริกาเป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 2 รองจากทวีปเอเชีย และมีประชากรมากเป็นอันดับ 2 ของ
โลก เพราะมีสภาพแวดล้อมทางภูมิศาสตร์ที่เอื้อต่อการตั้งถิ่นฐานและการดำเนินชีวิต และทวีปยุโรปมี
ประชากรมากเป็นอันดับ 3 ของโลก รองจากทวีปเอเชียและทวีปแอฟริกา เป็นแหล่งอารยธรรมที่สำคัญ คือ
อารยธรรมกรีก และอารยธรรมโรมนั เป็นทวปี ที่มีลักษณะทางกายภาพทเี่ หมาะสม ต่อการต้งั ถิน่ ฐาน อีกท้ังยัง
มที รพั ยากรทีส่ ำคญั เช่น เหล็ก ถา่ นหิน ซ่ึงมีความสำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกจิ
1. มาตรฐานการเรยี นรู/้ ตวั ชีว้ ดั

มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ
สรา้ งสรรค์วิถกี ารดำเนนิ ชวี ิต มจี ิตสำนกึ และมสี ว่ นรว่ มในการจัดการทรัพยากร และสิ่งแวดลอ้ มเพื่อการพัฒนา
ทย่ี ัง่ ยืน

ตวั ชี้วัด ส 5.2 ม.4-6/1 วเิ คราะหป์ ฏิสมั พนั ธ์ระหวา่ งสิ่งแวดลอ้ มทางกายภาพกับกจิ กรรมของมนุษย์
2. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

2.1 อธิบายการกระจายของประชากรในทวปี เอเชยี แอฟรกิ า และยุโรป (K)
2.2 วเิ คราะหป์ จั จยั ท่ีทำใหเ้ กิดการกระจายของประชากรในทวปี เอเชีย แอฟรกิ า และยุโรป (P)
2.3 เห็นความสำคัญในการศึกษาเก่ียวกับการกระจายของประชากรในทวปี เอเชยี แอฟริกา และยุโรป (A)
3. ความรู้ (K)

3.1 กระจายของประชากรในทวีปเอเชีย
3.2 กระจายของประชากรในทวปี แอฟริกา
3.3 กระจายของประชากรในทวีปยโุ รป
4. ทักษะ/กระบวนการ (P)
4.1 ทักษะเฉพาะวชิ า

ทักษะทางภมู ิศาสตร์ ด้านการวิเคราะห์ข้อมูล ดา้ นการรวบรวมข้อมลู และการสรุปเพื่อตอบคำถาม
5. คณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์ (A)

ม่งุ มั่นในการทำงาน
ตวั ชวี้ ัดท่ี 6.2 ทำงานดว้ ยความเพียรพยายามและอดทนเพ่ือให้งานสำเร็จตามเป้าหมาย
6. สมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น
6.1 ความสามารถในการคิด
6.2 ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
7. ค่านยิ ม 12 ประการ
ใฝ่หาความรู้ หม่ันศึกษาเล่าเรียนทัง้ ทางตรงและทางอ้อม
8. กจิ กรรมการเรียนรู้
8.1 ขัน้ นำเข้าสบู่ ทเรยี น

198
1. ครแู จง้ วัตถปุ ระสงค์ให้นักเรยี นทราบ
2. ครนู ำภาพแผนทีโ่ ลกแสดงการกระจายและความหนาแน่นของประชากรโลก จากสื่อประกอบการ
สอน PowerPoint เรื่อง สิ่งแวดล้อมทางกายภาพกบั ประชากรและการตั้งถ่ินฐาน ดงั ภาพ

ภาพแผนที่โลกแสดงการกระจายและความหนาแน่นของประชากรโลก
3. นกั เรียนสังเกตลูกโลกและแผนภมู ปิ ระชากรโลก จากนัน้ รว่ มกันสนทนา แลว้ ตอบคำถาม ดงั นี้

- โลกของเราแบ่งออกเป็นกี่ทวีป อะไรบ้าง (แนวคำตอบ แบ่งออกเป็น 6 ทวีป คือ ทวีปเอเชีย
ทวีปแอฟรกิ า ทวีปยโุ รป ทวปี อเมริกาเหนือ ทวีปอเมริกาใต้ ทวปี ออสเตรเลีย และโอเชยี เนยี )

- นกั เรยี นอาศัยอย่ใู นทวปี อะไร (แนวคำตอบ ทวปี เอเชีย)
- จากแผนภูมิประชากรโลกทวีปใดมีประชากรมากที่สุด และทวีปใดมีประชากรน้อยที่สุด (แนว
คำตอบ ทวีปเอเชยี มีประชากรมากทสี่ ุดในโลก และทวปี ออสเตรเลยี และโอเชียเนียมีประชากรนอ้ ยท่ีสดุ ในโลก
จากนั้นนักเรยี นและครูร่วมกันสรุปความหมายของประชากรโลกว่า คอื กล่มุ สง่ิ มีชีวิตที่เป็นส่ิงมีชีวิต
ชนิดเดียวกันอาศัยอยู่ในบริเวณเดียวกันในช่วงเวลาหนึ่ง ซึ่งในแต่ละพื้นที่จะมีความหนาแน่นของประชากร
แตกตา่ งกันไปตามปัจจยั ทีเ่ ออ้ื ต่อการดำรงชีวติ ของมนุษย์
4. นกั เรยี นสงั เกตลูกโลกและแผนทก่ี ารกระจายและความหนาแน่นของประชากรในทวีปเอเชีย
แอฟริกา และทวปี ยโุ รป จากนนั้ ร่วมกันสนทนา แล้วตอบคำถาม ดังนี้

199
แผนทกี่ ารกระจายและความหนาแน่นของประชากรในทวีปเอเชีย
แผนท่ีการกระจายและความหนาแน่นของประชากรในทวีปอฟริกา

200

แผนทีก่ ารกระจายและความหนาแนน่ ของประชากรในทวีปยุโรป
- จากแผนที่แสดงการกระจายความหนาแน่นของประชากรทั้ง 3 ทวีป ให้นักเรียนเรียงลำดับ
ประชากรทวปี ใดมคี วามหนาแนน่ มากกว่า (แนวคำตอบ ทวปี เอเชยี ทวปี แอฟรกิ า และทวปี ยโุ รปตามลำดบั )
- เพราะเหตุใดการกระจายของประชากรทั้ง 3 ทวีปจึงแตกต่างกัน ทั้งที่มีความอุดมสมบูรณ์ใน
ทรัพยากรธรรมชาติเหมือนกัน (แนวคำตอบ เพราะขนาดของพื้นที่ของทวีปแอฟริกามีพื้นที่มากเป็นอันดับ 2
รองจาก ทวีปเอเชีย และมีขนาดพื้นที่ใหญ่กว่าทวีปยุโรปถึง 3 เท่า ทำให้การกระจายของประชากรจึงมี
มากกวา่ ทวปี ยโุ รป)
8.2 ขัน้ กิจกรรมการเรียนรู้
5. นกั เรยี นแบง่ กลุ่มออกเป็น 3 กลุ่ม ศกึ ษาและรวบรวมข้อมูลเกีย่ วกับการกระจายของประชากรของ
ทวีป ดงั นี้ของทวีป
กลมุ่ ท่ี 1 ทวปี เอเชยี
กลุ่มที่ 2 แอฟรกิ า
กลุ่มที่ 3 ทวีปยโุ รป
แล้วร่วมกนั รวบรวม วิเคราะห์ และนำเสนอข้อมลู ในประเดน็ สำคญั โดยใช้แผนทป่ี ระกอบ
- ปจั จัยในการตงั้ ถิน่ ฐาน
- การกระจายตัวประชากรเบาบาง และหนาแน่น
โดยส่งตวั แทนกลมุ่ นำเสนอขอ้ มูลหนา้ ช้นั เรียน ตามตัวอยา่ ง

201

ประชากรเบาบาง - ด้านตะวันออกของประเทศจนี เป็นทร่ี าบอดุ มสมบูรณเ์ หมาะแก่การเพาะปลูก
ประชากรหนาแน่น - เปน็ เขตอตุ สาหกรรมและพาณิชยกรรมทีส่ ำคัญของโลก
- เปน็ เมืองท่าและเปน็ ศนู ย์กลางทางเศรษฐกจิ ทสี่ ำคัญ
- เขตทรี่ าบต่ำภาคเหนือ เขตนม้ี ลี กั ษณะเปน็ ทร่ี าบขนาดใหญ่ระหว่างแม่น้ำอ็อบ
กับแม่น้ำเยนีเซย์เรยี กอีกชอ่ื หน่ึงวา่ ท่รี าบไซบเี รียตะวันตก มีลำนำ้ สาขาซ่ึงเกดิ
จากการละลายของนำ้ แข็งและหิมะท่ปี กคลุมบรเิ วณดังกล่าว ในช่วงฤดหู นาว
ของทกุ ปี ลำน้ำน้จี ะแขง็ ตัวเป็นน้ำแขง็ การสัญจรทางน้ำหรือการคมนาคมทาง
นำ้ จงึ ไมส่ ะดวก ลำนำ้ และพน้ื ที่ใช้ประโยชน์ไดน้ ้อยมาก ดังน้ัน บริเวณนจี้ ึงเป็น
บริเวณท่ีมปี ระชากรอาศัยอยเู่ บาบางมาก
เขตทีร่ าบลุม่ เเมน่ ำ้ ทวปี เอเชียมีที่ราบลุ่มแม่น้ำหลายสาย ซง่ึ แม่น้ำบางสาย เชน่
แมน่ ้ำหวางเหอ (แมน่ ้ำเหลือง) แม่น้ำคงคา แม่น้ำสนิ ธุ และแมน่ ำ้ ไทกริส-
ยูเฟรทสี เคยเป็นแหลง่ อารยธรรมโบราณ ปัจจุบัน แมน่ ้ำเหล่านเ้ี ป็นทต่ี ัง้ ถิ่นฐาน
ทส่ี ำคัญและเป็นเมืองใหญ่ ดินบรเิ วณนีค้ ่อนขา้ งอดุ มสมบรู ณ์ เนือ่ งจากมตี ะกอน
ท่แี มน่ ำ้ พัดพาไปทบั ถมจงึ เป็นดนิ ที่เหมาะแก่การเพาะปลูก จงึ มปี ระชากรอาศัย
อยู่อย่างหนาแน่น แม่น้ำท่สี ำคญั ของทวีปเอเชีย ไดแ้ ก่
แมน่ ำ้ สายสำคัญของเอเชยี ตะวันออก ได้แก่ แม่น้ำหวางเหอ แม่น้ำแยงซี และ
แม่น้ำจอื (ซีเจียง) ในประเทศจีน
แม่นำ้ สายสำคญั ของเอเชียตะวันออกเฉยี งใต้ ไดแ้ ก่ แมน่ ำ้ แดงในประเทศ
เวียดนาม แม่น้ำเจา้ พระยาในประเทศไทย แม่นำ้ อริ วดใี นประเทศพม่า เปน็ ต้น
แมน่ ้ำสายสำคัญของเอเชยี ใต้ ไดแ้ ก่ แมน่ ำ้ คงคาในประเทศอินเดีย แม่นำ้ สนิ ธุใน
ประเทศปากสี ถาน แม่น้ำพรหมบตุ รในประเทศบงั กลาเทศ เป็นต้น
แม่นำ้ สายสำคญั ของเอเชยี ตะวันตกเฉียงใต้ ไดแ้ ก่ แม่น้ำไทกริส-ยเู ฟรทีสใน
ประเทศอิรัก

ฟ

- ทรัพยากรธรรมชาตมิ ีความอุดมสมบรู ณ์
- ความอดุ มสมบูรณข์ องแหลง่ นำ้ และดนิ ทีเ่ หมาะแก่การเพาะปลกู
- บางพ้นื ที่อยู่ในเขตอากาศอบอนุ่ เปน็ ทงุ่ หญ้า เหมาะแกก่ ารเลย้ี งสตั ว์
- อากาศไม่ร้อนจดั

202

ประชากรเบาบาง - เขตทะเลทรายสะฮารา
ประชากรหนาแน่น - ทะเลทรายคาลาฮารี
- ลมุ่ แมน่ ำ้ ไนล์
- บริเวณท่รี าบลมุ่ แม่นำ้ ไนเจอร์และชายฝ่ังอ่าวกนิ ี

ประชากรเบาบาง - เปน็ แหลง่ เศรษฐกจิ และการคา้
ประชากรหนาแนน่ - ความอดุ มสมบรู ณ์ของแหล่งน้ำและดนิ ท่เี หมาะแก่การเพาะปลกู
- มีทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญ เช่น เหล็ก ถ่านหิน เหมาะแก่การพัฒนา
เศรษฐกจิ
- สภาพภูมิอากาศอบอุน่
- บริเวณคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย
- ทางเหนือของรสั เซยี
- บริเวณภูเขาสงู ทีม่ รี ะดับสูงมากแถบเทือกเขาแอลป์
- ภาคเหนอื ของอิตาลีเนเธอร์แลนด์ เบลเยียม
- ภาคกลางของเยอรมนี
- ภาคเหนอื ของฝรัง่ เศส
- ภาคกลางและภาคใต้ของสหราชอาณาจักร

8.2 ขั้นสรปุ
6. นักเรยี นร่วมกันสรปุ ส่งิ ท่ีเขา้ ใจเป็นความรู้รว่ มกัน ดงั นี้
ทวีปเอเชียเป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 1 ของโลก รวมทั้งมีการกระจายตัวและความ

หนาแน่นของประชากรมากทส่ี ดุ ในโลก
ทวีปแอฟริกาเป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 2 รองจากทวีปเอเชีย และมีประชากรมากเปน็

อันดบั 2 ของโลก เพราะมสี ภาพแวดล้อมทางภูมศิ าสตร์ท่เี อ้อื ต่อการตงั้ ถ่นิ ฐานและการดำเนนิ ชีวติ
ทวีปยุโรปมีประชากรมากเป็นอันดับ 3 ของโลก รองจากทวีปเอเชียและทวีปแอฟริกา เป็นแหล่ ง

อารยธรรมที่สำคัญ คือ อารยธรรมกรีก และอารยธรรมโรมัน เป็นทวีปที่มีลักษณะทางกายภาพที่เหมาะสมต่อ
การตงั้ ถน่ิ ฐาน อกี ทั้งยังมที รพั ยากรท่ีสำคญั เชน่ เหลก็ ถ่านหิน ซ่ึงมีความสำคญั ตอ่ การพฒั นาเศรษฐกิจ
9. สอื่ การเรยี นรู้

9.1 หนงั สอื เรียน ภมู ิศาสตร์ ม.4-6
9.2 ส่ือประกอบการสอน PowerPoint เรือ่ งสงิ่ แวดลอ้ มทางกายภาพกับประชากรและการตัง้ ถิ่นฐาน

203

10. การวดั และประเมินผล วธิ ีการวัด เคร่อื งมือวัด เกณฑ์การ
สง่ิ ทจี่ ะวัด ประเมิน
แบบทดสอบกอ่ น-หลัง รอ้ ยละ 80 ข้นึ ไป
1. อธิบายการกระจายของประชากร ทดสอบ เรียนหนว่ ยท่ี 3 ผ่านเกณฑ์
ในทวปี เอเชีย แอฟรกิ า และยุโรป
(K) แบบประเมินการ ระดับคุณภาพ
2. วิเคราะห์ปจั จยั ทีท่ ำให้เกิดการ สงั เกตพฤตกิ รรม ทำงานกลุ่ม พอใช้ ผ่านเกณฑ์
กระจายของประชากรในทวีปเอเชยี การทำงานกลมุ่
แอฟริกา และยโุ รป (P) แบบประเมิน ระดับคุณภาพ
3. เห็นความสำคัญในการศกึ ษา สังเกตพฤติกรรม คุณลกั ษณะอันพงึ พอใช้ ผ่านเกณฑ์
เกย่ี วกับการกระจายของประชากรใน ประสงค์
ทวปี เอเชยี แอฟริกา และยุโรป (A)

11. กิจกรรมสนอแนะ/ภาระงาน
นักเรยี นแบง่ กลุ่มออกเป็น 3 กล่มุ ศึกษาและรวบรวมขอ้ มูลเก่ียวกบั การกระจายของประชากรของ

ทวีปเอเชีย แอฟริกา และยโุ รป แล้วร่วมกันรวบรวม วเิ คราะห์ และนำเสนอข้อมูลในประเดน็ สำคัญ โดยใช้
แผนทีป่ ระกอบการอภปิ ราย จากนั้นสรุปขอ้ มูลลงในสมดุ
12. ความสมั พนั ธก์ บั กลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น

12.1 ภาษาไทย: การพดู สนทนา การพูดแสดงความคิดเหน็ การพูดนำเสนอ
12.2 วทิ ยาศาสตร์: การวเิ คราะหข์ ้อมูล
13. แหล่งเรยี นรู้

อนิ เทอรเ์ นต็ เว็บไซต์ต่าง ๆ

204

14. บันทกึ ผลหลังการสอน
14.1 ด้านความรู้ (K)
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
14.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.3 ด้านคุณลักษณะองั พึงประสงค์ (A)
............................................................................................................................. ...........................................
....................................................................................... .................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................

ลงช่ือ............................................. ครผู ้สู อน
(...............................................................)
.........../............................./................

205

รายวชิ า สังคมศกึ ษา แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 14 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 3

ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 5 เรือ่ ง การกระจายของประชากรในทวปี อเมรกิ าเหนือ จำนวน 1 ช่ัวโมง

ทวปี อเมรกิ าใต้ และทวปี ออสเตรเลยี

ครูผสู้ อน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กลมุ่ สาระการเรยี นรูส้ งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด
การกระจายของประชากรในทวีปต่าง ๆ ของโลก พบว่าปัจจัยทางภูมิศาสตร์มีส่วนสำคัญอย่างมาก

ต่อความหนาแน่นหรือเบาบางของประชากร โดยพื้นที่ที่มีปัจจัยเหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ เช่น มี
ความอดุ มสมบรู ณ์ด้านทรัพยากรธรรมชาติ สภาพภมู อิ ากาศทเ่ี หมาะสม ส่งผลต่อความหนาแน่นของประชากร
และทำให้บริเวณดังกล่าวมีความเจริญทางเศรษฐกิจ และขยายเมืองให้มีความเจริญเติบโตมากขึ้น ส่วนในเขต
ภูมปิ ระเทศทุรกันดารพบความหนาแน่นของประชากรน้อย และดว้ ยสภาพภูมิศาสตร์ที่ไมเ่ อื้อต่อการดำรงชีวิต
สง่ ผลให้เปน็ อุปสรรคตอ่ การพัฒนาพืน้ ท่ีและคณุ ภาพชีวติ ของประชากร
เป็นอยา่ งมาก
1. มาตรฐานการเรียนร้/ู ตวั ชว้ี ดั

มาตรฐาน ส 5.2 เขา้ ใจปฏสิ มั พันธ์ระหว่างมนุษย์กบั สิ่งแวดลอ้ มทางกายภาพทกี่ ่อใหเ้ กิดการสรา้ งสรรคว์ ิถี
การดำเนนิ ชีวติ มีจิตสำนกึ และมสี ว่ นรว่ มในการจัดการทรัพยากร และส่งิ แวดล้อมเพอื่ การพัฒนาท่ีย่ังยนื ล

ตัวชว้ี ดั ส 5.2 ม.4-6/1 วิเคราะห์ปฏิสัมพันธ์ระหว่างส่ิงแวดลอ้ มทางกายภาพกับกิจกรรมของมนุษย์
2. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

2.1 อธบิ ายการกระจายของประชากรในทวปี อเมริกาเหนือ อเมรกิ าใต้ และทวีปออสเตรเลีย (K)
2.2 วิเคราะห์ปัจจัยท่ีทำให้เกิดการกระจายของประชากรในทวีปอเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ และทวีป
ออสเตรเลยี (P)
2.3 เห็นความสำคัญในการศึกษาเกี่ยวกับการกระจายของประชากรในทวีปอเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ และ
ทวปี ออสเตรเลยี (A)
3. ความรู้ (K)
3.1 กระจายของประชากรในทวีปอเมริกาเหนอื
3.2 กระจายของประชากรในทวปี อเมริกาใต้
3.3 กระจายของประชากรในทวปี ออสเตรเลยี
4. ทกั ษะ/กระบวนการ (P)
4.1 ทักษะเฉพาะวิชา

206
ทกั ษะทางภูมิศาสตร์ ด้านการวเิ คราะห์ข้อมูล ด้านการรวบรวมข้อมลู และการสรุปเพือ่ ตอบคำถาม
5. คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ (A)
มุ่งมน่ั ในการทำงาน
ตวั ชีว้ ัดที่ 6.2 ทำงานด้วยความเพียรพยายามและอดทนเพื่อให้งานสำเร็จตามเป้าหมาย
6. สมรรถนะสำคัญของผเู้ รียน
6.1 ความสามารถในการคิด
6.2 ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
7. คา่ นิยม 12 ประการ
ใฝ่หาความรู้ หมน่ั ศึกษาเล่าเรียนท้ังทางตรงและทางอ้อม
8. กิจกรรมการเรียนรู้
8.1 ขั้นนำเข้าสบู่ ทเรยี น
1. ครูแจง้ วัตถุประสงคใ์ ห้นกั เรยี นทราบ
2. นกั เรียนแผนที่โลก จากน้ันรว่ มกนั สนทนา แลว้ ตอบคำถาม ดังน้ี

3. นกั เรียนสังเกตเสน้ ศูนย์สูตร แบ่งซีกโลกเหนือ และซีกโลกใต้ แลว้ ชว่ ยกันตอบคำถามต่อไปน้ี
- ซีกโลกเหนือมีทวีปอะไรบ้าง (แนวคำตอบ ทวีปยุโรปทั้งทวีป ยกเว้นดินแดนโพ้นทะเลที่อยู่ซีก

โลกใต้ ทวีปอเมริกาเหนือ อเมริกากลางทั้งทวีป ภูมิภาคแคริบเบียน ยกเว้นดินแดนโพ้นทะเลบางแห่ง พื้นท่ี
เกือบทั้งหมดของทวีปเอเชีย ยกเว้นติมอร์ตะวันออกที่ซีกโลกใต้ อินโดนีเซียและมัลดฟี ส์บางส่วนทีม่ ีพื้นที่คาบ
เกี่ยวกับเส้นศูนย์สูตร พื้นที่ราวสองในสามของทวีปแอฟริกา ตั้งแต่บริเวณจะงอยแอฟรกิ าขึ้นไป พื้นที่ราวหน่ึง
ในสบิ ของทวีปอเมรกิ าใต้ ตัง้ แตบ่ ริเวณทศิ เหนือของปากที่ราบลมุ่ นำ้ แอมะซอนขนึ้ ไป)

207

- ซีกโลกใต้มีทวีปอะไรบ้าง (แนวคำตอบ แอนตาร์กติกา ออสเตรเลีย ประมาณ 9/10 ของทวีป
อเมริกาใต้ 1/3 ทางใต้ของทวีปแอฟริกา และหลายหมู่เกาะทางใต้นอกฝั่งแผ่นดินใหญ่ทวีปเอเชีย และ 4
มหาสมทุ ร คือ อนิ เดยี แอตแลนติกใต้ แปซฟิ กิ ใต้ และโอเชียเนียส่วนมาก)

- นักเรียนคิดวา่ ทวปี ใดมลี กั ษณะเปน็ หมเู่ กาะ (แนวคำตอบ ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชยี เนยี )
4. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการกระจายของประชากรในทวีปอเมริกาเหนือ
ทวีปอเมรกิ าใต้ และทวปี ออสเตรเลียและโอเชียเนีย จากหนงั สอื เรยี นและแหล่งการเรยี นรู้อนื่ ๆ เพมิ่ เตมิ
8.2 ข้ันกิจกรรมการเรยี นรู้
5. นักเรียนแบง่ กลมุ่ ออกเป็น 3 กลุ่ม ร่วมกันศึกษาเก่ียวกับการกระจายของประชากร ดงั น้ี

กลมุ่ ที่ 1 ทวีปอเมริกาเหนือ
กลุม่ ท่ี 2 ทวปี อเมริกาใต้
กลุ่มท่ี 3 ทวีปออสเตรเลีย
แล้วร่วมกนั วิเคราะหแ์ ละอภิปรายในประเด็นสำคัญ ดงั นี้
- ลกั ษณะทางกายภาพของทวปี
- ปัจจัยทีท่ ำใหเ้ กิดการตงั้ ถิ่นฐานของประชากร
สรุปความรูเ้ ป็นแผนผังความคิด ลักษณะทางกายภาพ และปจั จยั ที่ทำให้เกิดการต้ังถนิ่ ฐานของ
ประชากรของทวีป ลงกระดาษกระดาษชาร์ท พรอ้ มส่งตวั แทนนำเสนอ โดยแต่ละกลุ่มใช้แผนที่ประกอบการ
อภิปราย ดังภาพตวั อย่าง