353
รายการประเมนิ 4 ระดบั คุณภาพ 1
ภยั พิบัตธิ รรมชาติ ภัยพบิ ัตธิ รรมชาติ
•การใช้เทคนคิ และเครือ่ งมอื เกิดขึน้ บนโลก 32 เกดิ ข้นึ บนโลก
ทางภมู ศิ าสตร์ ได้ถกู ตอ้ งตรงตาม ได้ตามคำแนะนำ
• การคิดเชงิ พน้ื ที่ ขอ้ มลู ภัยพบิ ตั ธิ รรมชาติ เกิดขนึ้ บนโลกได้
• การคดิ แบบองคร์ วม เกิดข้นึ บนโลก บ้าง ของครู
ไดถ้ ูกต้องเพียง
บางสว่ น
แบบสังเกตพฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรมในชั้นเรยี น
แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 26 เรือ่ ง ผู้ประกาศขา่ วพยากรณ์อากาศภัยพิบัติ
คำชแ้ี จง : สงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนรายบุคคลโดยทำเครือ่ งหมาย ✓ลงในช่องวา่ งท่ีตรงกับความเปน็ จริง
รายการประเมนิ รายการประเมนิ
เลขท่ี
รวม (เฉ ี่ลย)
ผ่าน
ไม่ ่ผาน
เลข ี่ท
รวม (เฉ ่ีลย)
ผ่าน
ไม่ ่ผาน
ความสนใจ การตอบ ความสนใจ การตอบ
ในบทเรยี น คำถาม ในบทเรียน คำถาม
43214321 4 43214 3 21 4
1 22
2 23
3 24
4 25
5 26
6 27
7 28
8 29
9 30
10 31
11 32
12 33
13 34
14 35
15 36
16 37
354
17 38
18 39
19 40
20 41
21 42
เกณฑก์ ารประเมนิ ลงชื่อ .................................................. ผู้ประเมนิ
(………………………………………………………….)
เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
เกณฑก์ ารตดั สินคณุ ภาพ
4 หมายถึง ดีมาก
3 หมายถงึ ดี ระดบั คุณภาพ ตัง้ แต่ 3 ขนึ้ ไป
2 หมายถึง พอใช้ ผ่านเกณฑ์
1 หมายถึง ปรับปรุง
เกณฑก์ ารประเมนิ ดา้ นพฤติกรรม
พฤตกิ รรม 4 ระดบั คะแนน 1
32
ความสนใจ ตัง้ ใจเรยี นไมห่ ยอก ตงั้ ใจเรียนแต่ ไมค่ ่อยตั้งใจเรยี นคยุ ไมต่ ัง้ ใจเรยี นเลย
ในบทเรยี น ล้อและไม่คุยกนั อาจจะหยอกล้อ กันคอ่ นขา้ งเสยี งดัง ไม่นำอปุ กรณ์มา
นำอปุ กรณม์ าเรยี น และคุยกันบางครั้ง นำอปุ กรณม์ าเรยี น เรยี นเลย
ครบ นำอปุ กรณ์มา ไมค่ รบ (ขาดหลาย
เรียนเกอื บครบ อยา่ ง)
ขาดเล็กน้อย
355
การตอบคำถาม มีความมน่ั ใจ กล้า มคี วามม่ันใจ กล้า ไมค่ ่อยมีความม่นั ใจ ขาดความมัน่ ใจ
ตอบ และตอบ ตอบ แต่อาจจะ ในการตอบคำถาม ในการตอบ
คำถามได้ถูกต้อง ตอบไม่ตรงกบั ตอบไมต่ รงกับ คำถามและตอบ
ประเดน็ คำถาม ประเด็นคำถามเป็น คำถามไม่ตรง
บ้างเล็กนอ้ ย สว่ นใหญ่ ตามประเด็น
คำถามเลย
แบบประเมินการนำเสนอผลงานกล่มุ (การแสดงบทบาทสมมติ)
แผนการจดั การเรยี นรู้ 27 เร่อื ง ผปู้ ระกาศข่าวภัยพบิ ตั ทิ างธรณภี าค 1
หนว่ ยการเรียนรูท้ ี่ 5 ภยั พบิ ตั ิทางธรรมชาติ ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ 5
รายวชิ า สังคมศกึ ษา รหัสวชิ า ส32101 กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม
กล่มุ ท.ี่ ................เรื่อง............................................................................................................................
รายวิชา............................................รหัสวิชา............................ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี................................
คำชี้แจง: ให้ผู้ประเมินกาเคร่ืองหมาย ลงในช่องระดบั คะแนนให้ตรงกบั ความเป็นจริงมากที่สุด
ขอ้ ท่ี รายการประเมิน ระดับคะแนน รวม
123
1 ความเหมาะสมของบทบาทการนำเสนอ
2 ความถูกตอ้ งข้อมลู สาระ ความรู้
3 สว่ นประกอบอื่นๆและความคิดรเิ ร่มิ สร้างสรรค์
คะแนนรวม
ต้องได้คะแนนรวมตั้งแต่ 6 ขึ้นไป จงึ จะถือวา่ ผ่านเกณฑ์
ลงชอื่ .......................................ครผู ูส้ อน
356
(...................................................)
เกณฑ์การประเมิน เกณฑ์การใหค้ ะแนน/ระดบั คณุ ภาพ
ประเด็นการประเมิน 321
1 ความเหมาะสมของ แสดงบทบาท แสดงบทบาทเหมาะสม แสดงบทบาทเหมาะสม
บทบาทการนำเสนอ
เหมาะสม เสียงดังฟัง เสยี งดงั ปานกลาง ลลี า เสยี งเบา ลีลาประกอบ
2 ความถกู ต้องข้อมูล
สาระความรู้ ชดั ลีลาประกอบดมี าก ประกอบดี ค่อนข้างนอ้ ย
3. ส่วนประกอบอ่นื ๆ
และความคิดริเร่มิ เนอื้ หาสาระถูกต้อง เน้อื หาสาระถกู ต้องเปน็ เนือ้ หาสาระถกู ต้องเป็น
สร้างสรรค์
ครบถ้วน สว่ นมาก ส่วนนอ้ ย
มกี ารนำอุปกรณม์ า มกี ารนำอปุ กรณ์มา มกี ารนำอปุ กรณม์ า
ประกอบการนำเสนอ ประกอบการนำเสนอดี ประกอบการนำเสนอ
ดีมาก คอ่ นข้างน้อย
แบบประเมนิ การนำเสนอผลงานกลุ่ม (การแสดงบทบาทสมมติ)
แผนการจดั การเรยี นรู้ 28 เร่อื ง ผปู้ ระกาศข่าวภยั พิบตั ทิ างธรณภี าค 2
หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 ภัยพบิ ตั ิทางธรรมชาติ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี 5
รายวชิ า สังคมศกึ ษา รหสั วชิ า ส32101 กล่มุ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
กลมุ่ ท.่ี ................เรอ่ื ง............................................................................................................................
รายวิชา............................................รหสั วชิ า............................ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี................................
คำช้แี จง: ให้ผู้ประเมินกาเคร่ืองหมาย ลงในช่องระดบั คะแนนใหต้ รงกบั ความเปน็ จรงิ มากทีส่ ุด
ขอ้ ที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน รวม
123
1 ความเหมาะสมของบทบาทการนำเสนอ
2 ความถกู ตอ้ งขอ้ มลู สาระ ความรู้
3 สว่ นประกอบอนื่ ๆและความคิดรเิ ร่มิ สรา้ งสรรค์
คะแนนรวม
ตอ้ งไดค้ ะแนนรวมตง้ั แต่ 6 ข้ึนไป จึงจะถือวา่ ผา่ นเกณฑ์
357
ลงช่ือ.......................................ครผู สู้ อน
(...................................................)
เกณฑ์การประเมนิ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน/ระดับคณุ ภาพ
ประเดน็ การประเมิน 321
1 ความเหมาะสมของ แสดงบทบาท แสดงบทบาทเหมาะสม แสดงบทบาทเหมาะสม
บทบาทการนำเสนอ
เหมาะสม เสียงดังฟงั เสียงดงั ปานกลาง ลลี า เสยี งเบา ลีลาประกอบ
2 ความถูกตอ้ งข้อมลู
สาระความรู้ ชดั ลลี าประกอบดีมาก ประกอบดี คอ่ นข้างน้อย
3. สว่ นประกอบอนื่ ๆ
และความคดิ ริเริม่ เน้อื หาสาระถูกต้อง เน้ือหาสาระถกู ต้องเปน็ เน้ือหาสาระถกู ต้องเปน็
สรา้ งสรรค์
ครบถ้วน ส่วนมาก ส่วนนอ้ ย
มีการนำอปุ กรณม์ า มีการนำอปุ กรณ์มา มีการนำอุปกรณม์ า
ประกอบการนำเสนอ ประกอบการนำเสนอดี ประกอบการนำเสนอ
ดีมาก คอ่ นข้างน้อย
แบบประเมนิ การนำเสนอผลงานกลมุ่ (การแสดงบทบาทสมมติ)
แผนการจัดการเรยี นรู้ 29 เรื่อง ผปู้ ระกาศข่าวภัยพิบัติทางบรรยากาศภาค
หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 5 ภยั พิบัติทางธรรมชาติ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 5
รายวิชา สังคมศึกษา รหัสวชิ า ส32101 กล่มุ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
กล่มุ ท.่ี ................เร่อื ง............................................................................................................................
รายวชิ า............................................รหสั วิชา............................ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี................................
คำชแ้ี จง: ให้ผู้ประเมนิ กาเคร่ืองหมาย ลงในช่องระดบั คะแนนให้ตรงกบั ความเปน็ จริงมากท่ีสดุ
ข้อท่ี รายการประเมนิ ระดบั คะแนน รวม
123
1 ความเหมาะสมของบทบาทการนำเสนอ
2 ความถกู ต้องขอ้ มูล สาระ ความรู้
3 ส่วนประกอบอ่ืนๆและความคิดรเิ ร่ิมสรา้ งสรรค์
คะแนนรวม
ตอ้ งไดค้ ะแนนรวมต้ังแต่ 6 ข้ึนไป จงึ จะถือวา่ ผา่ นเกณฑ์
358
ลงช่อื .......................................ครผู ูส้ อน
(...................................................)
เกณฑ์การประเมิน เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน/ระดบั คุณภาพ
ประเดน็ การประเมนิ 321
1 ความเหมาะสมของ แสดงบทบาท แสดงบทบาทเหมาะสม แสดงบทบาทเหมาะสม
บทบาทการนำเสนอ
เหมาะสม เสยี งดงั ฟัง เสียงดงั ปานกลาง ลลี า เสยี งเบา ลลี าประกอบ
2 ความถูกตอ้ งขอ้ มูล
สาระความรู้ ชดั ลลี าประกอบดมี าก ประกอบดี คอ่ นข้างน้อย
3. สว่ นประกอบอ่นื ๆ
และความคิดริเรม่ิ เนื้อหาสาระถูกต้อง เน้อื หาสาระถกู ต้องเป็น เนื้อหาสาระถกู ต้องเป็น
สร้างสรรค์
ครบถ้วน สว่ นมาก ส่วนน้อย
มีการนำอุปกรณ์มา มกี ารนำอปุ กรณ์มา มีการนำอปุ กรณ์มา
ประกอบการนำเสนอ ประกอบการนำเสนอดี ประกอบการนำเสนอ
ดมี าก คอ่ นข้างน้อย
แบบประเมนิ การนำเสนอผลงานกลุ่ม (การแสดงบทบาทสมมติ)
แผนการจัดการเรียนรู้ 30 เรอ่ื ง ผู้ประกาศข่าวอุทกภาคและชีวภาค
หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 5 ภยั พิบัติทางธรรมชาติ ช้นั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 5
รายวชิ า สงั คมศึกษา รหัสวิชา ส32101 กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
กล่มุ ท.่ี ................เรอื่ ง............................................................................................................................
รายวิชา............................................รหัสวิชา............................ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี................................
คำชีแ้ จง: ให้ผู้ประเมนิ กาเคร่ืองหมาย ลงในช่องระดบั คะแนนให้ตรงกับความเปน็ จรงิ มากทสี่ ุด
ข้อท่ี รายการประเมิน ระดับคะแนน รวม
123
1 ความเหมาะสมของบทบาทการนำเสนอ
2 ความถกู ต้องข้อมลู สาระ ความรู้
3 ส่วนประกอบอนื่ ๆและความคิดริเร่มิ สร้างสรรค์
คะแนนรวม
359
ตอ้ งได้คะแนนรวมต้งั แต่ 6 ข้ึนไป จงึ จะถือวา่ ผ่านเกณฑ์
ลงช่อื .......................................ครผู ู้สอน
(...................................................)
เกณฑ์การประเมนิ เกณฑ์การให้คะแนน/ระดับคุณภาพ
ประเดน็ การประเมนิ 321
1 ความเหมาะสมของ แสดงบทบาท แสดงบทบาทเหมาะสม แสดงบทบาทเหมาะสม
บทบาทการนำเสนอ
เหมาะสม เสยี งดังฟงั เสียงดงั ปานกลาง ลลี า เสียงเบา ลีลาประกอบ
2 ความถกู ต้องขอ้ มลู
สาระความรู้ ชดั ลีลาประกอบดมี าก ประกอบดี คอ่ นข้างน้อย
3. สว่ นประกอบอน่ื ๆ
และความคิดรเิ ร่ิม เน้อื หาสาระถูกต้อง เน้ือหาสาระถูกต้องเป็น เนอ้ื หาสาระถูกต้องเปน็
สร้างสรรค์
ครบถว้ น ส่วนมาก ส่วนน้อย
มกี ารนำอปุ กรณม์ า มกี ารนำอปุ กรณ์มา มกี ารนำอปุ กรณม์ า
ประกอบการนำเสนอ ประกอบการนำเสนอดี ประกอบการนำเสนอ
ดีมาก คอ่ นข้างน้อย
แบบสรุปผลการประเมนิ คณุ ลกั ษณะที่พึงประสงค์
หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 5 เรือ่ งภัยพิบตั ิทางธรรมชาติ
นักเรยี นชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรียนที่ 1 ปกี ารศกึ ษา 2565
คำชีแ้ จง: ให้เตมิ เครื่องหมาย ลงในชอ่ งระดับคะแนนตามความเห็น
คุณลักษณะอันพึงประสงคแ์ ละตัวช้ีวัด
ท่ี ชือ่ - สกลุ มุง่ ม่ันในการทำงาน
6.2.1 6.2.2 6.2.3 รวม
321032103210 9
1
2
3
4
5
6
7
360
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงคแ์ ละตัวช้ีวัด
ท่ี ชื่อ - สกลุ ม่งุ มน่ั ในการทำงาน
6.2.1 6.2.2 6.2.3 รวม
321032103210 9
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
361
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
ลงชอ่ื .................................................. ผู้ประเมนิ
(………………………………………………………….)
เกณฑ์การให้คะแนน
การใหแ้ ละกรอกคะแนนคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์ของแต่ละข้อตามตัวช้วี ดั ให้กรอกเป็นตวั เลข
ระดบั 0, 1, 2 และ 3 ซง่ึ ตวั เลขมีความหมาย ดงั น้ี
ระดบั คุณภาพ 3 หมายถงึ ระดับดเี ยย่ี ม
ระดบั คุณภาพ 2 หมายถงึ ระดับดี
ระดับคุณภาพ 1 หมายถึง ระดบั ผา่ น
ระดบั คุณภาพ 0 หมายถงึ ระดบั ไม่ผ่าน
เกณฑ์การใหค้ ะแนน (ระดบั คณุ ภาพ)
7 – 9 คะแนน อยู่ในเกณฑ์ ระดับ ดี
3 – 6 คะแนน อยู่ในเกณฑ์ ระดบั พอใช้
ตำ่ กว่า 3 คะแนน อยใู่ นเกณฑ์ ระดบั ปรบั ปรงุ
การประเมนิ ผลคุณลักษณะอันพงึ ประสงค์
มุ่งม่ันในการทำงาน
ตัวชวี้ ัดที่ 6.2 ทำงานด้วยความเพียรพยายามและอดทนเพ่ือใหง้ านสำเร็จตามเปา้ หมาย
พฤตกิ รรมบ่งชี้ ไมผ่ ่าน (0) ผา่ น (1) ดี (2) ดีเยี่ยม (3)
362
6.2.1 ทมุ่ เททำงาน ไม่ขยนั อดทน ทำงานด้วยความ ทำงานดว้ ยความ ทำงานดว้ ยความขยนั
อดทนไมย่ ่อทอ้ ต่อปัญหา ในการทำงาน ขยัน อดทน ไมย่ ่อ ขยนั อดทน ไม่ยอ่ อดทน ไมย่ ่อท้อต่อปญั หา
และอุปสรรคในการ ท้อต่อปญั หาใน ทอ้ ต่อปญั หา พยายามแกป้ ญั หา
ทำงาน การทำงาน พยายามแก้ปญั หา อปุ สรรคในการทำงาน ให้
6.2.2 พยายามแกป้ ญั หา พยายามใหง้ าน อุปสรรคในการ งานสำเร็จตามเปา้ หมาย
และอปุ สรรคในการ สำเรจ็ ตาม ทำงาน ใหง้ านสำเรจ็ กอ่ นเวลาทกี่ ำหนด ชน่ื ชม
ทำงานใหส้ ำเรจ็ เปา้ หมาย ชนื่ ชม ตามเปา้ หมาย ผลงานด้วยความ
6.2.3 ช่ืนชมผลงานด้วย ผลงานด้วยความ ภายในเวลาที่ ภาคภมู ใิ จ
ความภาคภมู ใิ จ ภาคภูมใิ จ กำหนด ชื่นชม
ผลงานด้วยความ
ภาคภูมิใจ
363
รายวิชา สังคมศกึ ษา แผนการจดั การเรียนร้ทู ี่ 31 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 5
ชน้ั มธั ยมศึกษาปีที่ 5 เรอ่ื ง ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม จำนวน 1 ชั่วโมง
ครูผสู้ อน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด
การเปลี่ยนแปลงของทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อมส่วนใหญม่ ีสาเหตุมาจากมนุษย์ และผลของ
การเปลี่ยนแปลงนั้นก็ส่งผลกระทบกลับมาสู่มนุษย์ ดังนั้น มนุษย์จึงควรใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างถูกต้อง
เหมาะสม และเกิดประโยชน์สูงสุด โดยคำนึงถึงความสมดุลของธรรมชาติ เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อม
ตามมา
1. มาตรฐานการเรยี นรู/้ ตัวช้วี ดั
มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ
สรา้ งสรรคว์ ถิ ีการดำเนินชวี ิต มีจิตสำนึกและมีสว่ นรว่ มในการจัดการทรพั ยากร และสงิ่ แวดลอ้ มเพ่ือการพัฒนา
ท่ยี ัง่ ยนื
ตัวชวี้ ดั ส 5.2 ม.4-6/2 วิเคราะห์สถานการณ์ สาเหตุ และผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงด้าน
ทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อมของประเทศไทยและภมู ภิ าคตา่ ง ๆ ของโลก
2. จดุ ประสงค์การเรียนรู้
2.1 อธบิ ายความหมายและความสำคัญของทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม (K)
2.2 วเิ คราะหก์ ารเปล่ียนแปลงของทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ้ ม (P)
2.3 ตระหนกั ถึงความสำคญั ของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (A)
3. ความรู้ (K)
ความหมายและความสำคญั ของทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม
4. ทักษะ/กระบวนการ (P)
4.1 ทักษะเฉพาะวิชา
ทกั ษะทางภมู ิศาสตร์ ด้านการวเิ คราะห์ขอ้ มลู ดา้ นการรวบรวมข้อมลู และการสรปุ เพ่ือตอบคำถาม
5. คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ (A)
มุ่งม่นั ในการทำงาน
ตวั ชว้ี ดั ที่ 6.2 ทำงานดว้ ยความเพียรพยายามและอดทนเพื่อให้งานสำเรจ็ ตามเป้าหมาย
6. สมรรถนะสำคัญของผเู้ รยี น
6.1 ความสามารถในการคิด
6.2 ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
364
7. ค่านิยม 12 ประการ
ใฝห่ าความรู้ หมั่นศึกษาเลา่ เรียนทง้ั ทางตรงและทางอ้อม
8. กจิ กรรมการเรยี นรู้
8.1 ข้นั นำเข้าส่บู ทเรียน
1. ครแู จ้งวตั ถุประสงค์ให้นกั เรียนทราบ
2. นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 6 เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
กบั การพัฒนาทีย่ ัง่ ยนื
3. นักเรียนร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับความหมายและความสำคัญของทรัพยากรธรรมชาติ และ
สิ่งแวดล้อม โดยครูนำเสนอสไลด์ PowerPoint เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมกับการพัฒนา
ทย่ี ่ังยืน จากน้ันนกั เรยี นแสดงความคดิ เห็นตามคำถามในสไลด์นำเสนอ ดงั กล่าว
โดยตอบคำถาม ดงั นี้
• ทรัพยากรธรรมชาติได้แก่อะไรบ้าง
(ตวั อย่างคำตอบ ดิน น้ำ ป่าไม้ พชื พรรณ แรธ่ าต)ุ
- ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมตามความเข้าใจของนักเรียนคืออะไร (แนวคำตอบ
ทรัพยากรธรรมชาติ หมายถงึ สง่ิ ทเ่ี กิดขนึ้ เองตามธรรมชาติและมีอยู่ในธรรมชาติ สงิ่ แวดลอ้ ม หมายถึง สิ่งต่าง
ๆ ทั้งที่มีชวี ิตและไม่มีชวี ติ ทอี่ ยู่รอบตัวมนุษย์มีปฏิสัมพันธต์ อ่ การดำเนินชวี ติ ของมนษุ ย์และสรรพส่ิง)
- ทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมมีความสำคัญอย่างไร (แนวคำตอบ เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้
มนษุ ย์สามารถดำเนนิ ชวี ติ อยไู่ ด้)
- นกั เรียนใชป้ ระโยชนจ์ ากทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อมอย่างไรบา้ ง (แนวคำตอบ ใชใ้ นการ
ดำเนินชวี ติ ประจำวัน เชน่ นำทรพั ยากรธรรมชาตมิ าสร้างทีอ่ ยู่อาศยั )
365
- นักเรียนคิดว่าทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อมมีโอกาสหมดไปหรือไม่ อย่างไร (แนวคำตอบ
มีโอกาสที่จะหมดไปถ้ามนุษย์รู้จักแต่นำมาใช้ไม่รู้จักรักษา ในอนาคตข้างหน้ามนุษย์ก็จะไม่เหลือ
ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ้ มที่เปน็ ปัจจยั สำคญั ในการดำเนินชวี ิต)
4. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับเรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จากหนังสือ
เรียนภูมศิ าสตร์ ม.4-6 และแหล่งการเรยี นรูอ้ ืน่ ๆ เพ่ิมเติม
8.2 ขั้นกจิ กรรมการเรยี นรู้
5. นักเรยี นร่วมสืบคน้ เกยี่ วกบั ความหมาย และความสำคัญของทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม
จากนนั้ ให้ทุกคนสรุปข้อมลู บนกระดานหน้าชน้ั เรยี น ดงั ตัวอยา่ ง
สง่ิ ทไี่ ดมา าก รรม าติ ึ่งมีประโย นตอความเปนอยขู องมนุ ยโดยเฉพาะเปนป ัยสีท่ ่มี ีความ าเปนในการ
ดารง วี ติ ทม่ี นุ ยสามาร เสาะแสวงหามาใ
ส่งิ ตาง ทเี่ กิดข้นึ เองตาม รรม าติ และมนุ ยสามาร นามาใ ประโย นได เ น ดิน นา้ อากาศ ปา
ไม ทงุ ห า แร าตุ ล
สิ่งทรัพยที่เกิดเองตาม รรม าติ ากกระบวนการตาง ทางฟสิกสหรอื เคมี และสง่ิ เหลานนั้ กอใหเกดิ
ประโย นตอมนุ ยหรอื มนุ ยนาไปใ ประโย นไดนักอนรุ กั วิทยาแบงทรพั ยากร รรม าติ
สง่ิ ตาง (สง่ิ แวดลอม) ท่เี กดิ ข้ึนเองตาม รรม าติ และมนุ ยสามาร นามาใ ประโย นได เ น บรรยากาศ
ดิน น้า ปาไม ทงุ ห า สตั วปา แร าตุ พลงั งาน และกาลงั แรงงานมนุ ย
ความหมายของทรพั ยากรธรรมชาติ
เปนแหล่งทีม่ าของ ำญ
วตั ุดบิ และ ลติ ล
เปนที่รองรับกิ กรรมต่าง
ของมนุ ย์ และ ่วยเกอื้ กูล
ให้ วี ติ ดำรงอย่ไู ด้
เปนแหล่งรองรับของเสยี ใหค้ วามรน่ื รมย์แก่ ติ ใ
และของ เหลือเศ าก ของมนุ ย์ เ น่ ทิวทศั น์
ขบวนการ ลิตและการ ภูมิประเทศ ความงาม
บริโภค ของ รรม าติ
ความสำคัญของทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ้ ม
366
6. นักเรยี นคิดประเมินเพื่อเพ่ิมคณุ ค่า แล้วสรปุ เปน็ ความคิดรวบยอด โดยตอบคำถาม ดังนี้
- นักเรียนจะใช้ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างไรให้เกิดความยั่งยืน (แนวคำตอบ
นำมาใชแ้ ลว้ ตอ้ งรู้จกั รักษาและอนรุ ักษ์ และที่สำคญั ตอ้ งรจู้ ักวางแผนให้รอบคอบ คำนึงถึงผลเสยี และประโยชน์
ทจ่ี ะเกดิ ข้ึนตา่ งกนั มากน้อยเพยี งใด และตอ้ งรจู้ ักใชใ้ ห้คมุ้ ค่า)
8.3 ข้ันสรปุ
7. นกั เรียนสรุปส่งิ ท่ีเข้าใจเปน็ ความรู้รว่ มกนั ดังนี้
การเปลี่ยนแปลงของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมส่วนใหญ่มีสาเหตุมาจากมนุษย์ และผล
ของการเปลี่ยนแปลงนั้นกส็ ่งผลกระทบกลบั มาสู่มนษุ ย์ ดังนั้น มนุษย์จึงควรใชท้ รัพยากรธรรมชาติอย่างถูกต้อง
เหมาะสม และเกิดประโยชน์สูงสุด โดยคำนึงถึงความสมดุลของธรรมชาติ เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อม
ตามมา
9. สอื่ การเรยี นรู้
9.1 หนังสือเรยี น ภมู ิศาสตร์ ม.4-6
9.2 สือ่ ประกอบการสอน PowerPoint เรอ่ื งทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมกับการพฒั นาที่ยัง่ ยนื
10. การวัดและประเมินผล
สิ่งท่จี ะวดั วิธีการวัด เครอ่ื งมือวดั เกณฑ์การ
ประเมิน
1. อธบิ ายความหมายและความสำคัญ ทดสอบ แบบทดสอบกอ่ น- ร้อยละ 80 ขึน้ ไป
ของทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม หลงั เรยี นหน่วยที่ 6 ผา่ นเกณฑ์
(K)
2. วเิ คราะห์การเปล่ียนแปลงของ สังเกตพฤตกิ รรม แบบประเมินการเข้า ระดับคุณภาพ 3
ทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อม (P) รว่ มชัน้ เรียน ผ่านเกณฑ์
3. ตระหนักถงึ ความสำคัญของ สงั เกตพฤติกรรม แบบประเมิน ระดับคุณภาพ
พอใช้ ผา่ นเกณฑ์
ทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม (A) คณุ ลกั ษณะอันพึง
ประสงค์
11. กจิ กรรมสนอแนะ/ภาระงาน
นักเรยี นรว่ มสืบคน้ เกีย่ วกับความหมาย และความสำคญั ของทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อม
จากนัน้ ให้ทุกคนสรุปข้อมลู บนกระดานหนา้ ช้นั เรียน
12. ความสัมพันธ์กบั กลุ่มสาระการเรยี นรอู้ นื่
12.1 ภาษาไทย: การพูดสนทนา การพูดแสดงความคดิ เหน็ การพดู นำเสนอ
12.2 วทิ ยาศาสตร์: การวเิ คราะหข์ ้อมูล
13. แหล่งเรียนรู้
อินเทอรเ์ น็ต เวบ็ ไซต์ต่าง ๆ
367
14. บนั ทึกผลหลังการสอน
14.1 ด้านความรู้ (K)
............................................................................................................................. ...........................................
....................................................................................... .................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.3 ด้านคุณลักษณะองั พึงประสงค์ (A)
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................................................. ...........
....................................................................................................................... ................................................
ลงชอ่ื ............................................. ครูผูส้ อน
(...............................................................)
368
รายวิชา สังคมศกึ ษา แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 32 หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 5
ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 5 เร่ืองสถานการณ์การเปลย่ี นแปลง จำนวน 1 ช่ัวโมง
ของทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม
ครผู สู้ อน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กลุม่ สาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
มนุษย์นำทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ประโยชน์ในการดำรงชีวิตและเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเกิดการเปลี่ยนแปลง ผลของการเปลี่ยนแปลงมีทั้งผลดีและผลเสีย ดังนั้น
มนษุ ย์ควรใช้ทรพั ยากรธรรมชาติอยา่ งถูกต้องและเหมาะสม จึงจะทำใหท้ รพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อมอยู่
ในภาวะท่สี มดุล และไม่ก่อให้เกดิ ปญั หาส่งิ แวดลอ้ มตามมา
1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตวั ชว้ี ดั
มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ
สร้างสรรคว์ ถิ กี ารดำเนินชวี ติ มีจิตสำนึกและมีส่วนรว่ มในการจัดการทรัพยากร และส่ิงแวดลอ้ มเพ่ือการพัฒนา
ทีย่ ั่งยนื
ตัวชีว้ ดั ส 5.2 ม.4-6/2 วิเคราะห์สถานการณ์ สาเหตุ และผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงด้าน
ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อมของประเทศไทยและภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก
2. จุดประสงค์การเรียนรู้
2.1 อธบิ ายสถานการณ์การเปลยี่ นแปลงของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มในปจั จุบนั (K)
2.2 วิเคราะห์สถานการณ์การเปลย่ี นแปลงของทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ้ ม และแนวทางการจดั การ
หรือแกไ้ ขการเปล่ยี นแปลงของทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม (P)
2.3 เห็นความสำคญั ของการอนรุ กั ษ์ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อมใหเ้ กดิ ความยัง่ ยืน (A)
3. ความรู้ (K)
สถานการณ์การเปล่ยี นแปลงของทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ้ ม
4. ทกั ษะ/กระบวนการ (P)
4.1 ทักษะเฉพาะวิชา
ทกั ษะทางภมู ิศาสตร์ ดา้ นการวิเคราะห์ขอ้ มูล ดา้ นการรวบรวมขอ้ มลู และการสรปุ เพื่อตอบคำถาม
5. คณุ ลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
มงุ่ ม่นั ในการทำงาน
ตัวชวี้ ัดที่ 6.2 ทำงานดว้ ยความเพยี รพยายามและอดทนเพือ่ ให้งานสำเรจ็ ตามเป้าหมาย
369
6. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรยี น
6.1 ความสามารถในการคิด
6.2 ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
7. ค่านิยม 12 ประการ
ใฝ่หาความรู้ หม่ันศึกษาเล่าเรียนท้งั ทางตรงและทางอ้อม
8. กิจกรรมการเรยี นรู้
8.1 ข้นั นำเขา้ สบู่ ทเรยี น
1. ครแู จง้ วัตถุประสงค์ใหน้ กั เรยี นทราบ
2. นักเรียนดูวีดิทัศน์ “เพ็ญโฉม แซ่ตั้ง สถานการณ์ปัญหา ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมปี
2564 เปน็ อยา่ งไร และแนวโน้มปี 65” แล้วนักเรยี นรว่ มกนั ตอบคำถามต่อไปนี้
- จากการรับชมวีดิทัศน์ มีสถานการณ์ความเปลี่ยนแปลงของทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมใดบ้างที่
ส่งผลต่อโลกในปัจจุบัน (แนวคำตอบ สภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง การสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ
วิกฤตการณ์ทรัพยากรน้ำ ทรัพยากรดิน ทรัพยากรแร่และพลังงาน ทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า ขยะและวัตถุ
อันตราย เปน็ ต้น)
- ปัจจัยพื้นฐานใดบ้างที่ก่อให้เกิดวิกฤตการณ์ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของโลก
(แนวคำตอบ การเพิ่มจำนวนของประชากรโลก การขยายตัวทางเศรษฐกิจและความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี
ประชากรขาดความรู้ ประชากรไม่มีความรู้ในเรื่องการใช้และการรักษาทรัพยากรธรรมชาติให้คงอยู่ไว้ ภัย
ธรรมชาติ การเปลยี่ นแปลงของเปลอื กโลกส่งผลกระทบต่อทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม)
3. นักเรยี นศึกษาและรวบรวมขอ้ มูลเกี่ยวกับเรอื่ ง สถานการณก์ ารเปลย่ี นแปลงทรพั ยากรแร่และ
พลังงาน จากหนังสือเรยี นภมู ิศาสตร์ ม.4-6 และแหลง่ การเรียนรอู้ น่ื ๆ เพิม่ เตมิ
370
8.2 ขนั้ กิจกรรมการเรยี นรู้
4. นกั เรยี นปฏิบัติกจิ กรรม “สถานการณ์การเปลีย่ นแปลงทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อม” โดยมี
รายละเอียดกิจกรรม ดังน้ี
ใหนกั เรียนแบงกลุม ออกเปน กลมุ ตามหวั ขอส านการ ดงั นี้
กลุมท่ี การเปลย่ี นแปลงสภาพภูมิอากาศ
กลุมที่ วิก ตการ เกยี่ วกบั ทรัพยากรดิน
กลุมท่ี วิก ตการ เกย่ี วกับทรัพยากรน้า
กลุมท่ี วิก ตการ เกยี่ วกับทรพั ยากรปาไมและสตั วปา
กลมุ ที่ วกิ ตการ เกีย่ วกับทรัพยากรแรและพลงั งาน
กลมุ ที่ วิก ตการ เก่ยี วกบั ขยะและของเสียอันตราย
กลุมท่ี การสู เสียความหลากหลายทาง ีวภาพ
- นักเรียนแบ่งกลุม่ เรยี บร้อยแล้ว ใหต้ วั แทนกลมุ่ ออกมาจับฉลากหวั ข้อสถานการณ์ จากน้ันแตล่ ะ
กลุ่มร่วมกนั ศึกษาค้นควา้ ข้อมูลตามสถานการณท์ ่ีกล่มุ ตนได้รับ โดยบนั ทกึ ผลการคน้ คว้าลงในกระดาษชารท์
เปน็ รปู แบบ แผนผงั ความคิด พรอ้ มสง่ ตวั แทนนำเสนอหน้าชั้นเรยี น ดงั ตวั อย่าง
ึ
ส านการ วกิ ตการ เกีย่ วกบั ทรพั ยากรดนิ
สาเหตขุ องวิก ตการ เกยี่ วกับทรพั ยากรดนิ
ลกระทบ ากวิก ตการ เกย่ี วกับทรพั ยากรดนิ
แนวทางแกไขวกิ ตการ เกยี่ วกบั ทรัพยากรดิน
รายละเอียดการศึกษาคน้ คว้าเก่ยี วกบั สถานการณ์การเปลย่ี นแปลงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม
371
ตัวอย่างสาเหตทุ ่ีทำให้ดินเกดิ ความเสอ่ื มคุณภาพ
ปญั หาโครงสรา้ ง เมอื่ ดนิ ถกู ใชม้ ายาวนานจาเป็นต้องมกี าร
ข งดนิ ไถพรวนระดบั ลกึ เพ่ือเป็นการทาลาย
ช้ันดินดานในดินให้นา้ หนักดนิ ซมึ ซาบลง
ดินได้ตลอดทกุ ช้ันดนิ เป็นการลดการไหล
บ่าลดการชะลา้ งทาลายโครงสร้างของดนิ
แนวทางการปอ้ งกนั ปญั หาดนิ ขาด การลดปริมาณการใช้ปุ๋ยเคมี
และการจดั การปญั หา ธาตอุ าหาร และหันมาใชป้ ยุ๋ อินทรีย์ทางธรรมชาติ
การเสอ่ื มคณุ ภาพของ ไถกลบซากพืชโดยไมเ่ ผาทาลายเพ่ิม
ปญั หาดนิ ขาด ปริมาณไนโตรเจนโดยการปลูกพชื ตระกูล
ทรพั ยากรดนิ อนิ ทรยี วตั ถุ ถ่ัวเพิ่มฟอสฟอรัส
ควรปลกู พชื หมนุ เวียนประจาปี
และปลกู พชื หลากหลายชนดิ อย่างผสม
ผสาน ลดการปลกู พืชเชิงเดย่ี ว
เพ่ือเพิ่มความช้ืนให้กบั ดนิ ใหพ้ ืชคลุมดนิ
และจุลนิ ทรีย์ในดนิ ทางานได้อย่างมี
ประสิทธิภาพ
บรหิ ารจดั การการใช้ โดยลดการปลูกพชื เชิงเดย่ี วหันมาทา
ทดี่ นิ อยา่ งเปน็ ระบบ การเกษตรแบบผสมผสานลดการใชป้ ุ๋ย
เคมีบริหารจัดการนา้ ให้เพยี งพอและทว่ั ถึง
เพราะความชื้นในดนิ มีผลต่อการ
พัฒนาการใช้ประโยชนจ์ ากธาตุอาหาร
และพัฒนาจุลชพี ในดนิ
ตัวอยา่ งแนวทางการป้องกันและการจัดการปญั หาการเสื่อมคณุ ภาพของทรพั ยากรดนิ
372
5. ครสู ุ่มลำดบั การนำเสนอ จากนนั้ ในทุกคร้ังทีแ่ ต่ละกลมุ่ นำเสนอเสรจ็ ทุกคนรว่ มกันอภิปรายสรปุ
เนอ้ื หาการนำเสนอ โดยครทู ำหนา้ ท่ตี รวจสอบความถูกต้อง และคอยให้ความรเู้ พิม่ เติม
8.3 ขนั้ สรุป
6. นักเรียนสรปุ ส่ิงที่เข้าใจเป็นความรรู้ ่วมกนั ดงั นี้
ทรัพยากรธรรมและสิ่งแวดล้อมล้วนมีความสำคัญต่อมนุษย์และสิ่งมีชีวิตทุกชนิด โดยเฉพาะการใช้
ประโยชน์ของมนุษย์ มนุษย์เป็นทั้งผู้จัดสรร สร้างสรรค์สิ่งแวดล้อม และอีกทางก็เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้
ทรัพยากรมีความเสื่อมโทรมย์ ดังนั้น มนุษย์ควรเลือกใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
เหมาะสมกบั กิจกรรมที่ทำใหเ้ กิดประโยชน์สูงสุดและคุ้มคา่ และอนุรักษ์ทรพั ยากรใหย้ ่ังยืนตอ่ ไป
9. ส่อื การเรียนรู้
9.1 หนงั สอื เรยี น ภมู ศิ าสตร์ ม.4-6
9.2 ส่ือประกอบการสอน PowerPoint เร่ืองทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ้ มกบั การพัฒนาทยี่ ่ังยนื
10. การวัดและประเมินผล
สงิ่ ทจ่ี ะวัด วิธกี ารวัด เครือ่ งมือวัด เกณฑ์การ
ประเมิน
1. อธบิ ายสถานการณ์การเปลย่ี นแปลง ทดสอบ แบบทดสอบกอ่ น-หลงั รอ้ ยละ 80 ข้ึนไป
ของทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม เรียนหน่วยท่ี 6 ผ่านเกณฑ์
ในปัจจบุ นั (K)
2. วิเคราะหส์ ถานการณก์ าร การนำเสนอ แบบประเมินการ
เปลยี่ นแปลงของทรพั ยากรธรรมชาติ นำเสนอผลงาน ระดบั คุณภาพ 3
และส่งิ แวดล้อม และแนวทางการจัดการ ผา่ นเกณฑ์
หรอื แก้ไขการเปลยี่ นแปลงของ
ทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม (P)
3. เห็นความสำคญั ของการอนรุ ักษ์ สงั เกต แบบประเมนิ ระดับคุณภาพ
ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมให้ พฤติกรรม คุณลกั ษณะอนั พึง พอใช้ ผ่านเกณฑ์
เกิดความย่ังยืน (A) ประสงค์
11. กจิ กรรมสนอแนะ/ภาระงาน
นักเรียนปฏิบัตกิ จิ กรรม “สถานการณก์ ารเปลย่ี นแปลงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม”
12. ความสมั พนั ธ์กบั กลุ่มสาระการเรียนรอู้ ื่น
12.1 ภาษาไทย: การพูดสนทนา การพูดแสดงความคดิ เหน็ การพดู นำเสนอ
12.2 วทิ ยาศาสตร์: การวเิ คราะห์ข้อมลู
13. แหล่งเรยี นรู้
อนิ เทอร์เน็ต เวบ็ ไซต์ต่าง ๆ
373
14. บันทึกผลหลังการสอน
14.1 ดา้ นความรู้ (K)
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.2 ด้านทกั ษะ/กระบวนการ (P)
............................................................................................................................. ...........................................
.................................................................................................................................................... ....................
.............................................................................................................. ..........................................................
14.3 ดา้ นคุณลักษณะอังพึงประสงค์ (A)
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................. ...........................................
.......................................................................................................................................................................
ลงชือ่ ............................................. ครูผูส้ อน
(...............................................................)
374
รายวิชา สังคมศึกษา แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 33 หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 6
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 5 เรือ่ งมาตรการป้องกนั และแก้ไขปญั หา จำนวน 1 ชั่วโมง
ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม
ครผู ู้สอน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กลุ่มสาระการเรียนร้สู งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม
สาระสำคัญ/ความคดิ รวบยอด
ปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เปน็ ปรากฏการณ์ท่กี อ่ ให้เกดิ ความเสียหายตา่ ง ๆ ตามมา
อย่างมากมาย มีผลต่อความเป็นอยู่ของมนุษย์และสิ่งมีชีวิตบนโลก ดังนั้น ทุกประเทศทั่วโลกต้องสร้างความ
ตระหนักร่วมกัน โดยมีการกำหนดมาตรการต่าง ๆ ที่เป็นการป้องกันและแก้ไขฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและ
ส่งิ แวดล้อมอยา่ งยัง่ ยืนตอ่ ไป
1. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ชีว้ ดั
มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ
สร้างสรรคว์ ถิ กี ารดำเนินชวี ิต มีจิตสำนึกและมสี ว่ นรว่ มในการจัดการทรพั ยากร และสิง่ แวดล้อมเพ่ือการพัฒนา
ทย่ี ่งั ยืน
ตวั ช้ีวดั ส 5.2 ม.4-6/2 วิเคราะห์สถานการณ์ สาเหตุ และผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงด้าน
ทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ มของประเทศไทยและภูมิภาคตา่ ง ๆ ของโลก
2. จุดประสงค์การเรยี นรู้
2.1 ระบมุ าตรการปอ้ งกันเกย่ี วกบั สถานการณก์ ารเปล่ียนแปลงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม (K)
2.2 วิเคราะหแ์ นวทางการป้องกันและแก้ไขปญั หาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อม (P)
2.3 เห็นความสำคญั ในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ มใหเ้ กดิ ความยัง่ ยืน (A)
3. ความรู้ (K)
มาตรการป้องกันและแกไ้ ขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ้ ม
4. ทกั ษะ/กระบวนการ (P)
4.1 ทกั ษะเฉพาะวิชา
ทกั ษะทางภมู ิศาสตร์ ดา้ นการวเิ คราะหข์ อ้ มลู ด้านการรวบรวมข้อมูล และการสรุปเพอ่ื ตอบคำถาม
5. คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ (A)
มุ่งมั่นในการทำงาน
ตวั ชว้ี ดั ท่ี 6.2 ทำงานดว้ ยความเพยี รพยายามและอดทนเพอ่ื ให้งานสำเร็จตามเป้าหมาย
6. สมรรถนะสำคัญของผเู้ รยี น
6.1 ความสามารถในการคิด
6.2 ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
375
7. คา่ นิยม 12 ประการ
ใฝห่ าความรู้ หมัน่ ศึกษาเลา่ เรียนทงั้ ทางตรงและทางอ้อม
8. กจิ กรรมการเรยี นรู้
8.1 ขัน้ นำเขา้ สบู่ ทเรยี น
1. ครแู จง้ วัตถปุ ระสงคใ์ ห้นกั เรียนทราบ
2. นักเรียนร่วมรับชมวีดิทัศน์ “"อเล็กซ์ เรนเดลล์" กับเรื่องราวของสิ่งแวดล้อมที่อยากบอก” จาก
https://www.youtube.com/watch?v=IwqCQqO-zgE จากน้นั ร่วมกนั ตอบคำถาม ดงั นี้
- จากวีดิทัศน์ข้างต้น แนวคิดของอเล็กซ์ เรนเดลล์ ให้ข้อคิดเกี่ยวกับการอนุรักษ์อย่างไรบ้าง
(แนวคำตอบ การอนุรักษ์เป็นสิ่งที่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมถูก
ทำลายไปอย่างมาก และที่สำคัญยังเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะโลกร้อน ที่ส่งผลกระทบในหลายประเทศทั่ว
โลก)
- นักเรียนมีแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างไรบ้าง (แนวคำตอบ
ช่วยกันจัดกิจกรรมปลูกป่าในวันสิ่งแวดล้อมหรือวันสำคัญต่าง ๆ และสร้างความตระหนักให้ทุกคนเห็น
ความสำคัญของการใสใ่ จสิง่ แวดล้อม)
- จากสถานการณก์ ารเปล่ยี นแปลงของทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมท่ีเกดิ ขึ้น นักเรียนคิดว่า
ประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก ควรมีแนวทางการป้องกันและแก้ปัญหาร่วมกันอย่างไร (แนวคำตอบ ประเทศต่าง ๆ
ทั่วโลก ควรมีการกำหนดมาตรการป้องกัน แก้ไข และประสานความร่วมมือในการอนุรักษ์และฟื้นฟู
ทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อมของโลกใหเ้ กดิ ความย่งั ยืน)
376
8.2 ข้ันกจิ กรรมการเรยี นรู้
3. นักเรียนร่วมกันแสดงความคดิ เห็นเกี่ยวกับมาตรการป้องกนั และแกไ้ ขปญั หาทรัพยากรธรรมชาติ
และสง่ิ แวดล้อมของโลก โดยตอบคำถาม ดังน้ี
- แนวทางการป้องกันแก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมแบ่งออกเป็นกี่ขั้นตอน
อะไรบ้าง และแต่ละขั้นตอนมีความสำคญั อยา่ งไร
การปกปองคมุ ครองทรพั ยากรและส่ิงแวดลอมทส่ี ามาร
เกดิ ขนึ้ ใหมเองได ่ึง ะ วยใหมที รัพยากรนน้ั ไวใ อยางยงั่ ยืน
รวม งึ การปองกนั ทรพั ยากรและส่งิ แวดลอมทีม่ แี นวโนม ะ
เพิม่ ขึ้นอยางรวดเรวใหอยูในระดับทเ่ี หมาะสม
การแกไขเปนการดาเนนิ การแกไขหรอื อมแ มทรพั ยากร
รรม าตแิ ละส่งิ แวดลอมทลี่ ดลงหรอื เส่อื มสลาย
ญ
ฟ ฟ การฟนฟเู ปนการดาเนนิ การแกไขหรือ อมแ มทรัพยากรท่ี
ลดลงหรอื เสื่อมโทรม ใหสามาร ฟนคนื กลับสสู ภาพเดิมได
โดยการปดกนั้ ไมใหมกี ารรบกวนระบบสง่ิ แวดลอมเพ่อื ใหมี
เวลาในการฟนตวั
การใ ทรัพยากร รรม าติและส่งิ แวดลอมดวยความฉลาด
และใ อยางเหมาะสม เพ่อื ใหเกดิ ประโย นมากที่สุด
โดยหลีกเล่ียงใหเกดิ ลเสียตอส่งิ แวดลอมนอยทีส่ ดุ
การใ อยางยง่ั ยนื โดยไมมากไมนอย นเกินไป
การเกบกกั ทรัพยากรทม่ี แี นวโนมขาดแคลนในบาง วงเวลา
การรัก า การฟนฟูทรัพยากร รรม าติทเ่ี สอ่ื มโทรม
ใหสามาร ฟนคืนกลับสสู ภาพเดิมได
การสงวนทรพั ยากร รรม าติและสิง่ แวดลอมไวไมใหมี
การนามาใ งาน
แนวทางการป้องกนั แก้ไขปญั หาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม
377
- ยกตวั อยา่ งมาตรการป้องกนั และแก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อมของโลกและ
ของไทย
สรางหลักประกันใหมนี ้าใ การบริหาร ัดการน้าและการสขุ าภิบาล
อยางยงั่ ยนื สาหรับทกุ คน เพือ่ ใหประ ากรทกุ คนเขา งึ น้าด่ืม
ทีป่ ลอดภยั
สรางหลกั ประกันใหทุกคนเขา งึ พลงั งานสมัยใหมในราคาที่สามาร
้ือหาได เ ื่อ ือได และย่งั ยนื
ดาเนินการอยางเรงดวนเพ่ือตอสูกับการเปลยี่ นแปลงสภาพ
ญ ภูมอิ ากาศและ ลกระทบท่ีเกดิ ขึน้ โดยเสริมสรางภูมิตานทาน
และขดี ความสามาร ในการปรบั ตัวตออนั ตรายและภัยพบิ ัติ
ทาง รรม าติ
อนุรัก และใ ประโย น ากมหาสมุทร ทะเล และทรัพยากรทาง
ทะเลอยางย่ังยืน โดยบรหิ าร ดั การการปกปองระบบนิเวศทาง
ทะเลและ าย ง ลดและแกป หา ลกระทบของการเปนกรดใน
มหาสมทุ ร
ปกปองฟนฟู และสนบั สนุนการใ ระบบนเิ วศบนบกอยางยง่ั ยืน
ัดการปาไมอยางยง่ั ยืน ตอสูการกลายสภาพเปนทะเลทราย
หยุดการเส่อื มโทรมของดนิ และฟนฟสู ภาพใหกลับมาใหม และ
หยุดการสู เสยี ความหลากหลายทาง ีวภาพ
มาตรการป้องกนั และแกไ้ ขปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อมโดยองคก์ ารสหประชาชาติ
378
- มาตรการปอ้ งกันและแก้ไขปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อมในประเทศไทย
เพอื่ อนรุ ัก ทรัพยากร รรม าติและส่ิงแวดลอม
และสราง ิตสานึกทดี่ ีตอคุ คาของทรพั ยากร
รรม าตแิ ละสิง่ แวดลอมใหคงอยูใน
สภาพเดมิ ไมเกดิ ความเสือ่ มโทรม
เพื่อปองกันการแสวงหา ลประโย นของ
นายทุนบางกลุมทแ่ี สวงหา ลประโย น
สวนตนมากกวาประโย นสวนรวม
สนบั สนุนการศึก าดานการอนุรกั
ทรัพยากร รรม าติและส่ิงแวดลอมที่ กู ตอง
ญ ึ เพื่อตระหนกั งึ ความสาคั ความ าเปน และ
หวงแหนในทรพั ยากร รรม าตแิ ละสง่ิ แวดลอม
เพื่อเปนหลกั การใหหนวยงานและเ าหนาท่ขี อง
รั ทีเ่ ก่ียวของยึด ือและนาไปป บิ ตั ิ
ึ คนหาวิ กี ารและพั นาเทคโนโลยี เพอื่ นามาใ
ในการ ดั การทรพั ยากร รรม าตแิ ละ
สิ่งแวดลอมใหเกดิ ประโย นสงู สุด
มาตรการป้องกนั และแกไ้ ขปัญหาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย
8.3 ขนั้ สรุป
4. นักเรียนแบ่งกลุ่มศึกษาและยกตัวอย่างความร่วมมือระหว่างประเทศในการกำหนดมาตรการ
ปอ้ งกันและแก้ไขปญั หาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดล้อม แลว้ ตอบคำถามลงในแบบบันทึก ดังตวั อย่าง
ึ
1. การกำหนดมาตรการปอ้ งกนั และแก้ไขปั หาทรพั ยากร รรม าติและสงิ่ แวดลอ้ มเปนความรว่ มมอื
ระหว่างประเทศใด..................................................................................................................................................
(เปนความร่วมมอื ของสหภาพนานา าติ ง่ึ มีภาคีท้ังหมด 130 ประเทศ ึ่งรวมประเทศไทยดว้ ย)
2. ความร่วมมือในการอนุรัก ์ทรพั ยากร รรม าตแิ ละสิ่งแวดล้อมเกีย่ วกบั เรอ่ื งใด.................................
(อนุสั าว่าด้วยการคา้ ระหว่างประเทศ ง่ึ นิดสัตวป์ ่าและพื ปา่ ทใี่ กล้สู พัน ุ์ หรือทร่ี ู้ ักกันใน ่ือ
ญญ ซ )
3. เป้าหมายหรือ ดุ ประสงค์ของความร่วมมอื มีใ ความสำคั อยา่ งไร......................................................
(การอนรุ กั ท์ รัพยากรสตั วป์ ่าและพื ทใี่ กล้ ะสู พัน ์ุหรือ ูกคุกคามทำให้ปริมา ลดลง นเปนเหตุ
ให้สู พนั ์ุ)
4. แนวทางความรว่ มมือเปนอยา่ งไร..................................................................................................................
(กระทำโดยการสร้างเครือข่ายทั่วโลกในการควบคุมการค้าระหว่างประเทศทั้งสัตว์ป่า พื ป่า และ
ลิตภั ฑ์ อนุสั าไ เตสไมค่ วบคุมการคา้ ภายในประเทศสำหรบั นิดพัน ทุ์ ้อง ่นิ )
379
5. นักเรียนสรปุ ส่งิ ท่เี ข้าใจเปน็ ความรูร้ ่วมกนั ดงั นี้
ปญั หาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม เปน็ ปรากฏการณ์ทีก่ ่อให้เกดิ ความเสียหายตา่ ง ๆ ตามมา
อย่างมากมาย มีผลต่อความเป็นอยู่ของมนุษย์และสิ่งมีชีวิตบนโลก ดังนั้น ทุกประเทศทั่วโลกต้องสร้างความ
ตระหนักร่วมกัน โดยมีการกำหนดมาตรการต่าง ๆ ที่เป็นการป้องกันและแก้ไขฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและ
สิง่ แวดลอ้ มอย่างยงั่ ยนื ตอ่ ไป
9. สอ่ื การเรยี นรู้
9.1 หนงั สอื เรยี น ภมู ศิ าสตร์ ม.4-6
9.2 สอ่ื ประกอบการสอน PowerPoint เร่อื งทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อมกบั การพัฒนาทย่ี ง่ั ยนื
9.3 วีดิทัศน์ “"อเล็กซ์ เรนเดลล์" กบั เร่ืองราวของสิ่งแวดล้อมที่อยากบอก” จาก
https://www.youtube.com/watch?v=IwqCQqO-zgE
10. การวดั และประเมินผล
ส่งิ ทจี่ ะวัด วธิ กี ารวัด เครือ่ งมือวัด เกณฑ์การ
ประเมนิ
1. ระบุมาตรการป้องกันเก่ยี วกับ ทดสอบ แบบทดสอบก่อน-หลงั ร้อยละ 80 ขึ้นไป
เรยี นหนว่ ยที่ 6 ผ่านเกณฑ์
สถานการณ์การเปล่ยี นแปลง
ทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม (K)
2. วเิ คราะห์แนวทางการปอ้ งกันและ สังเกต แบบสงั เกตพฤติกรรม ระดับคุณภาพ 3
แกไ้ ขปญั หาทรัพยากรธรรมชาติและ พฤติกรรม การเข้าร่วมกิจกรรมใน ผา่ นเกณฑ์
สง่ิ แวดล้อม (P) ชั้นเรียน
3. เหน็ ความสำคัญในการอนรุ ักษ์ สงั เกต แบบประเมิน ระดบั คุณภาพ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มให้ พฤติกรรม คณุ ลกั ษณะอนั พึง พอใช้ ผ่านเกณฑ์
เกิดความย่งั ยืน (A) ประสงค์
11. กจิ กรรมสนอแนะ/ภาระงาน
นกั เรียนแบง่ กลุ่มศึกษาและยกตวั อย่างความร่วมมือระหว่างประเทศในการกำหนดมาตรการปอ้ งกัน
และแก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม
12. ความสัมพันธ์กบั กลุ่มสาระการเรยี นรู้อ่ืน
12.1 ภาษาไทย: การพูดสนทนา การพดู แสดงความคิดเหน็ การพดู นำเสนอ
12.2 วิทยาศาสตร์: การวิเคราะห์ข้อมูล
13. แหล่งเรียนรู้
อนิ เทอร์เน็ต เวบ็ ไซตต์ ่าง ๆ
380
14. บนั ทึกผลหลังการสอน
14.1 ด้านความรู้ (K)
............................................................................................................................. ...........................................
....................................................................................... .................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.3 ด้านคุณลักษณะองั พึงประสงค์ (A)
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................................................. ...........
....................................................................................................................... ................................................
ลงชอ่ื ............................................. ครูผูส้ อน
(...............................................................)
381
รายวิชา สังคมศึกษา แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 34 หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ 6
ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 5 เร่อื งมาตรการป้องกนั และแกไ้ ขปญั หา จำนวน 1 ช่ัวโมง
ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม
ครูผสู้ อน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กลุ่มสาระการเรยี นร้สู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด
ปัจจบุ นั ทกุ ประเทศให้ความสำคญั ต่อการแก้ปัญหาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อมตามแนวทาง
การพัฒนาที่ยั่งยืน โดยมีเป้าหมายเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้น ทุกประเทศได้มีการจัดทำ
ข้อตกลงระหว่างประเทศ เพื่อร่วมกันอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่มีอยู่ไม่ให้เสื่อมโทรมหรือ
สูญหายไป
1. มาตรฐานการเรยี นร้/ู ตวั ชว้ี ดั
มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ
สร้างสรรค์วถิ ีการดำเนินชวี ิต มจี ิตสำนกึ และมีสว่ นร่วมในการจัดการทรพั ยากร และสงิ่ แวดลอ้ มเพื่อการพัฒนา
ทีย่ ั่งยนื
ตวั ชี้วัด ส 5.2 ม.4-6/2 วิเคราะห์สถานการณ์ สาเหตุ และผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงด้าน
ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ มของประเทศไทยและภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก
2. จดุ ประสงค์การเรียนรู้
2.1 อธบิ ายเก่ียวกบั องค์กรในการจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม (K)
2.2 วิเคราะหก์ ารใช้กฎหมายในการจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม (P)
2.3 เหน็ ความสำคญั ในการประสานความร่วมมือด้านทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดล้อมขององค์กรต่าง ๆ
3. ความรู้ (K)
3.1 องค์กรในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
3.2 กฎหมายเก่ียวกบั การจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม
4. ทกั ษะ/กระบวนการ (P)
4.1 ทกั ษะเฉพาะวิชา
ทกั ษะทางภมู ิศาสตร์ ด้านการวิเคราะห์ข้อมลู ดา้ นการรวบรวมขอ้ มูล และการสรปุ เพ่ือตอบคำถาม
5. คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ (A)
ม่งุ มน่ั ในการทำงาน
ตวั ชวี้ ดั ท่ี 6.2 ทำงานดว้ ยความเพยี รพยายามและอดทนเพอ่ื ให้งานสำเรจ็ ตามเป้าหมาย
382
6. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน
6.1 ความสามารถในการคิด
6.2 ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
7. ค่านิยม 12 ประการ
ใฝห่ าความรู้ หม่ันศึกษาเล่าเรียนทัง้ ทางตรงและทางอ้อม
8. กิจกรรมการเรยี นรู้
8.1 ข้นั นำเข้าสู่บทเรยี น
1. ครูแจ้งวัตถปุ ระสงค์ใหน้ กั เรยี นทราบ
2. นักเรียนรับชมวีดิทัศน์สารคดี “สืบ นาคะเสถียร: บุรุษนักอนุรักษ์แห่งผืนป่า” จาก
https://www.youtube.com/watch?v=jEN-L_Vo4uU จากนน้ั ร่วมกันอภปิ รายความรู้ ดงั นี้
- จากการรับชมเร่อื งราวของคณุ สบื นาคะเสถยี ร คือใคร (แนวคำตอบ นกั อนุรักษ์ไทย ผูท้ ่ีรักปา่
ไมแ้ ละธรรมชาตดิ ว้ ยกาย วาจา และใจ ทำหนา้ ทห่ี วั หน้าเขตรกั ษาพันธุ์สตั ว์ป่าห้วยขาแข้ง จังหวัดอทุ ัยธานี)
- คุณสืบ นาคะเสถียร มีบทบาทอย่างไรบ้างต่อการอนุรักษ์ป่าไม้และสัตว์ป่า (แนวคำตอบ เป็นผู้
ปลูกจิตสำนึกของคนในสังคมให้ตื่นขึ้น ให้รับทราบความเป็นไปของสถานการณ์ป่าไม้ และ สัตว์ป่าเมืองไทย
เพราะหลังการเสียชีวิตของคุณสืบ นาคะเสถียร ทำให้เกิดมูลนิธิสืบ นาคะเสถียรขึ้น เพื่อเพื่อสืบสาน
เจตนารมณ์ของคุณสืบ นาคะเสถียร ที่ต้องการรักษาป่าใหญ่ที่มีสัตว์ป่าและความหลากหลายทางชีวภาพ
ทีส่ มบูรณ์ที่สดุ ของประเทศไทย)
3. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับเรื่อง องค์กรในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดลอ้ ม และกฎหมายเกย่ี วกบั การจดั การทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมของประเทศไทย จากหนังสือ
เรยี นภูมิศาสตร์ ม.4-6 และแหลง่ การเรยี นรู้อ่นื ๆ เพม่ิ เติม
8.2 ขั้นกิจกรรมการเรยี นรู้
4. นักเรยี นรว่ มกันแสดงความคดิ เห็นเกยี่ วกับองคก์ รในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ้ ม
และกฎหมายเกยี่ วกบั การจัดการทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม โดยตอบคำถาม ดังน้ี
383
- องค์กรในการจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อมในประเทศไทยมีองค์กรอะไรบ้าง และ
แตล่ ะองคก์ รมบี ทบาทหนา้ ท่ีอย่างไร
- กฎหมายเก่ยี วกบั การจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ มของประเทศไทยทส่ี ำคัญ
มอี ะไรบ้าง
โดยบันทึกคำตอบของนักเรียนเป็นแผนภาพความคิดบนกระดาน ดงั ตัวอย่าง
กระทรวงทรพั ยากร รรม าติและส่ิงแวดลอม มอี านา หนาที่
เกย่ี วกับการสงวนอนุรัก ฟนฟูทรพั ยากร รรม าติและ
ส่งิ แวดลอม และ ดั การใ ประโย น ากทรัพยากร รรม าติ
อยางยง่ั ยนื
กระทรวงเก ตรและสหกร มีอานา หนาทเี่ ก่ยี วกับเก ตรกรรม
การ ัดหาแหลงนา้ และพั นาระบบ ลประทาน สงเสริมและ
พั นาเก ตรกร สงเสรมิ และพั นาระบบสหกร ตลอดท้งั
กระบวนการ ลิตและสินคาเก ตรกรรม
กระทรวงอตุ สาหกรรม มหี นาท่ีเกี่ยวกับการสงเสรมิ และพั นา
อุตสาหกรรมการพั นา ปู ระกอบการ และรา การอ่ืนตามที่
ก หมายกาหนด
มูลนิ คิ ุมครองสตั วปาและพรร พื แหงประเทศไทยใน
พระบรมรา ินูป ัมภ เพื่อ วยเหลือสตั วปาและฟนฟสู ภาพปา
รรม าติ
มูลนิ ิสบื นาคะเส ยี ร เพ่อื สงเสรมิ การอนรุ กั และปกปองปา
สตั วปา และแหลง รรม าตขิ องประเทศไทย เพือ่ ความย่ังยนื
ของ รรม าติ
มลู นิ สิ าบันส่งิ แวดลอมไทย เพือ่ กาหนดนโยบายส่งิ แวดลอม
ในระยะยาว สงเสรมิ การเดินทางท่ีลดการใ นา้ มนั เ ื้อเพลิง
เพม่ิ พื้นทสี่ ีเขียวและการอนุรกั น้า
องค์กรในการจดั การทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ มในประเทศไทย
384
ญญ . . 2535
เปนการดาเนินการปรับองคกรใหมีเอกภาพ มกี ารกาหนดนโยบาย แ นการสงเสริมและรัก า
คุ ภาพสง่ิ แวดลอม การควบคุมมลพิ การ ดั การดานสงิ่ แวดลอมออกสู ังหวัดและทอง นิ่
ญญ . . 2504
เปนการ ดั การควบคมุ และดูแลรัก าอทุ ยานแหง าติเปนการเฉพาะหามมิใหมกี ารกระทาใด
ทเี่ ปน ลกระทบใหอทุ ยานแหง าติ ูกทาลายหรอื เปลีย่ นแปลงไป
ญญ . . 2535
มุงคุมครองสตั วปาและ ิ่นทอ่ี ยูอาศัยของสัตวปา โดยการกาหนดประเภทสัตวปาสงวนและ
สตั วปาคุมครองโดยหามลาหรือพยายามลา หามมีไวในครอบครอง
ญญ . . 2535
ใ ควบคมุ และกากับดแู ลการต้งั และประกอบกิ การโรงงานใหเหมาะสม เพื่อประโย นในทาง
เศร กิ และการอนุรกั สงิ่ แวดลอม หรอื อันตรายท่ีอา ะเกิดแกประ า นหรือ
สิ่งแวดลอม
เปนการรกั าความสะอาด หามท้งิ สิง่ ป กิ ูลหรือขยะมลู อยในท่ีหาม ในนา้ รวม งึ ทะเล
เปนก หมายเพ่อื การอนุรกั สิ่งแวดลอม
กฎหมายเก่ยี วกับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อมของประเทศไทย
5. นักเรียนศึกษาเกี่ยวกับการประสานความร่วมมือขององค์กรในประเทศหรือระหว่างประเทศ ด้าน
การป้องกันและแก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยบันทึกคำตอบลงในใบงานท่ี 6.1 เรื่อง
ความรว่ มมือดา้ นทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม ดงั ตวั อย่าง
385
386
8.3 ขน้ั สรปุ
6. นักเรียนตรวจสอบความถูกตอ้ งเรยี บร้อยของผลงาน หากพบขอ้ ผดิ พลาดควรปรบั ปรุงแกไ้ ขให้
ถกู ต้อง
7. นกั เรียนสรุปสิง่ ท่เี ขา้ ใจเป็นความรรู้ ่วมกัน ดังน้ี
ปัจจุบันทุกประเทศให้ความสำคัญต่อการแก้ปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมตามแนว
ทางการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยมีเป้าหมายเพ่ือให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้น ทุกประเทศได้มีการ
จัดทำข้อตกลงระหวา่ งประเทศ เพือ่ ร่วมกันอนรุ ักษท์ รัพยากรธรรมชาติ และส่ิงแวดลอ้ มท่ีมีอยู่ไม่ให้เสื่อมโทรม
หรือสญู หายไป
9. สอ่ื การเรยี นรู้
9.1 หนงั สือเรยี น ภูมิศาสตร์ ม.4-6
9.2 สื่อประกอบการสอน PowerPoint เรอ่ื งทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ มกบั การพัฒนาท่ยี ่ังยนื
9.3 วีดทิ ัศน์ “สืบ นาคะเสถียร: บรุ ษุ นกั อนุรกั ษ์แห่งผนื ปา่ ” จาก
https://www.youtube.com/watch?v=jEN-L_Vo4uU
10. การวัดและประเมินผล
ส่ิงทีจ่ ะวัด วธิ กี ารวดั เครือ่ งมอื วดั เกณฑก์ าร
ประเมนิ
1. อธิบายเก่ียวกับองค์กรในการจดั การ ทดสอบ แบบทดสอบก่อน-หลงั รอ้ ยละ 80 ขึน้ ไป
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (K) เรยี นหน่วยที่ 6 ผา่ นเกณฑ์
2. วเิ คราะหก์ ารใชก้ ฎหมายในการ การทำใบงาน แบบประเมนิ ใบงาน ระดบั คุณภาพ 3
จดั การทรพั ยากรธรรมชาติและ ผ่านเกณฑ์
สง่ิ แวดล้อม (P)
3. เหน็ ความสำคญั ในการประสานความ สังเกต แบบประเมนิ ระดบั คุณภาพ
ร่วมมือด้านทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ พฤติกรรม คุณลกั ษณะอันพึง พอใช้ ผา่ นเกณฑ์
สิง่ แวดล้อมขององค์กรต่าง ๆ ประสงค์
11. กจิ กรรมสนอแนะ/ภาระงาน
นักเรียนศึกษาเกี่ยวกับการประสานความร่วมมือขององค์กรในประเทศหรือระหว่างประเทศ ด้าน
การป้องกันและแก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยบันทึกคำตอบลงในใบงานที่ 6.1 เรื่อง
ความรว่ มมือดา้ นทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ้ ม
12. ความสมั พนั ธ์กับกลุ่มสาระการเรยี นรูอ้ น่ื
12.1 ภาษาไทย: การพูดสนทนา การพดู แสดงความคิดเหน็ การพูดนำเสนอ
12.2 วิทยาศาสตร์: การวิเคราะห์ข้อมูล
13. แหล่งเรียนรู้
อนิ เทอรเ์ น็ต เว็บไซต์ต่าง ๆ
387
14. บนั ทึกผลหลังการสอน
14.1 ด้านความรู้ (K)
............................................................................................................................. ...........................................
....................................................................................... .................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.3 ด้านคุณลักษณะองั พึงประสงค์ (A)
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................................................. ...........
....................................................................................................................... ................................................
ลงชอ่ื ............................................. ครูผูส้ อน
(...............................................................)
388
รายวิชา สังคมศึกษา แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 35 หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 6
ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 5 เรือ่ งการจัดการทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม จำนวน 1 ช่ัวโมง
ครูผู้สอน นางสาวทอฟา้ ประสานทอง กลุ่มสาระการเรยี นรูส้ ังคมศึกษา ศาสนาและ
วฒั นธรรม
สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
การจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม เปน็ การนำทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ใหเ้ กดิ ประโยชน์
มากท่สี ดุ ทัง้ ด้านปรมิ าณและคณุ ภาพ
1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตวั ชว้ี ัด
มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ
สรา้ งสรรคว์ ถิ กี ารดำเนินชวี ิต มีจิตสำนึกและมีส่วนร่วมในการจัดการทรพั ยากร และส่ิงแวดล้อมเพื่อการพัฒนา
ทยี่ งั่ ยนื
ตวั ชว้ี ดั ส 5.2 ม.4-6/4 วิเคราะห์แนวทางและมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและ
ส่งิ แวดลอ้ มเพอื่ การพฒั นาท่ยี ัง่ ยืน
2. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
2.1 อธบิ ายความสำคัญของการจดั การทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ้ มอยา่ งยั่งยืน (K)
2.2 วเิ คราะหแ์ นวทางการจัดการทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ้ มในภมู ภิ าคตา่ ง ๆ ของโลก และ
นำเสนอการมีสว่ นรว่ มในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ ม (P)
2.3 เหน็ ความสำคญั ในการมีส่วนรว่ มในการจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม (A)
3. ความรู้ (K)
การจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม
4. ทักษะ/กระบวนการ (P)
4.1 ทกั ษะเฉพาะวชิ า
ทักษะทางภมู ศิ าสตร์ ด้านการวิเคราะหข์ ้อมลู ดา้ นการรวบรวมข้อมูล และการสรุปเพอื่ ตอบคำถาม
5. คณุ ลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
ม่งุ มัน่ ในการทำงาน
ตัวชว้ี ัดท่ี 6.2 ทำงานดว้ ยความเพยี รพยายามและอดทนเพือ่ ให้งานสำเรจ็ ตามเป้าหมาย
6. สมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น
6.1 ความสามารถในการคิด
6.2 ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
7. คา่ นยิ ม 12 ประการ
389
ใฝห่ าความรู้ หม่นั ศึกษาเล่าเรียนทัง้ ทางตรงและทางอ้อม
8. กจิ กรรมการเรียนรู้
8.1 ข้นั นำเข้าสบู่ ทเรียน
1. ครูแจง้ วัตถุประสงคใ์ หน้ ักเรยี นทราบ
2. นักเรียนเล่าประสบการณ์เก่ียวกับ “การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติอย่างฉลาด ประหยัด
และเหมาะสม” จากนนั้ รว่ มกนั สนทนา แล้วตอบคำถาม ดงั นี้
- เมื่อปฏิบัติแล้วนักเรียนรู้สึกอย่างไร (แนวคำตอบ รู้สึกดีที่ได้เพิ่มอากาศบริสุทธิ์ เพิ่มความอุดม
สมบรู ณใ์ ห้กบั โลก)
- นักเรียนจะช่วยสร้างความตระหนักในการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้
เกิดขึ้นในสังคมอย่างไร (แนวคำตอบ มีการรณรงค์ ประชาสัมพันธ์ในวันสำคัญทางสิ่งแวดล้อม มีการจัด
กิจกรรมคืนป่าใหก้ ับโลก โดยรว่ มกันปลูกต้นไม้ รกั ษาความสะอาด ลดการปลอ่ ยแกส๊ คาร์บอนไดออกไซด์ หรือ
จัดนิทรรศการเกยี่ วกบั การจดั การทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อม เชญิ ชวนใหท้ กุ คนเข้ามามีส่วนรว่ ม)
3. นักเรยี นศกึ ษาและรวบรวมข้อมูลเก่ียวกบั เร่ือง การจดั การทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจาก
หนังสอื เรียนและแหล่งการเรยี นรอู้ น่ื ๆ เพ่มิ เตมิ
8.2 ขั้นกจิ กรรมการเรียนรู้
4. นักเรียนยกตัวอย่างเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมใ น
ชุมชนของตน แล้ววิเคราะห์ผลดที ่ีเกดิ ข้ึนต่อชมุ ชนและตอ่ โลก โดยใชแ้ ผนภาพความคดิ ดงั ตวั อย่าง
การมสี ว่ นรว่ มในการจดั การทรพั ยากรธรรมชาติ ตอ่ ชมุ ชน
และสงิ่ แวดลอ้ มในชมุ ชน ผลดี ชมุ ชนเกดิ ความเป็นระเบียบเรยี บรอ้ ย
คนในชุมชนมีระเบียบวินยั
การนาถงุ ผ้ามาใช้แทนถงุ พลาสติก ตอ่ โลก
เวลาไปซ้ือสินค้า ลดจานวนขยะทีก่ อ่ ให้เกดิ มลพษิ
ผลดี ต่อสิ่งแวดลอ้ ม เช่น กลิ่นเหมน็
การมีส่วนรว่ มในการจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อมในชมุ ชน
390
5. นักเรียนร่วมกนั แสดงความคดิ เห็นเกีย่ วกับการจดั การทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมโดย
ตอบคำถาม ดังน้ี
- แนวทางการจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อมมีแนวทางการปฏิบตั ิอย่างไร
- แนวทางการจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดล้อมในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลกเปน็ อย่างไร
แนวทางการจดั การทรพั ย การสารวจ เปน็ การคน้ หาแหล่งทรัพยากรธรรมชาติที่ตอ้ งการนามา
ากรธรรมชาติ ใช้ประโยชน์เพม่ิ เติม เชน่ แหล่งแร่ แหล่งน้า แหล่งพลังงาน
และสง่ิ แวดลอ้ ม การปอ้ งกนั และ เป็นการปอ้ งกันและรักษาไมใ่ ห้ทรัพยากรธรรมชาตมิ สี ภาพเสื่อม
ปรบั ปรงุ คณุ ภาพ โทรม เปน็ พษิ เสียหาย หรือถูกทาลาย
ทรพั ยากรธรรมชาติ รวมถึงการฟนื้ ฟูทรัพยากรธรรมชาตทิ ่ีไดร้ ับความเสียหายหรือ
เสื่อมโทรม
การลดอตั รา ให้กลับคืนสู่สภาพเดมิ
การสญู เสยี เปน็ การใชป้ ระโยชนจ์ ากทรัพยากรธรรมชาตอิ ย่างเต็มที่
ท้ังปริมาณและคุณภาพให้มปี ระสิทธภิ าพสูงสุด
การนาทรพั ยากร และมไี ว้ใชน้ านที่สุด
มาใชท้ ดแทนกนั เปน็ การนาทรัพยากรธรรมชาตทิ ่ีมอี ยู่เปน็ จานวนมากหรือ
ท่ีเกิดใหมโ่ ดยใช้ระยะเวลาไมน่ านมาใช้ประโยชนแ์ ทนทรัพยากรท่ี
การใชท้ รพั ยากร หายากหรือกาลังขาดแคลน และใชร้ ะยะเวลาในการเกิดยาวนาน
ธรรมชาติ
ทมี่ คี ณุ ภาพ เชน่ การทาเฟอร์นิเจอร์จากยางพาราและไมไ้ ผ่ เนื่องจากไมส้ ัก
รองลงมา มจี านวนลดลง
เป็นการประหยัดทรัพยากรธรรมชาติและลดมลพษิ ทาง
การนากลบั มาใช้ ส่ิงแวดล้อมเนื่องจากส่ิงของบางชนดิ สามารถนากลับมา
ประโยชนอ์ กี ใชใ้ หมไ่ ด้
แนวทางการจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม
391
8.3 ข้ันสรุป
5. นกั เรยี นรว่ มกันสรปุ สิง่ ทเี่ ข้าใจเป็นความรรู้ ่วมกัน ดังน้ี
การจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม เป็นการนำทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ให้เกดิ ประโยชน์
สูงสุด ท้ังในด้านปริมาณและคุณภาพ โดยใหเ้ กดิ ผลกระทบน้อยที่สุด และใหม้ ที รัพยากร ธรรมชาติใช้ตลอดไป
ดังนั้น การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน จึงต้องมีหลักการหรือแนวทางการจัดการให้
สอดคล้องกบั ลักษณะพนื้ ทแ่ี ละสภาพแวดลอ้ ม
9. สอ่ื การเรยี นรู้
9.1 หนงั สอื เรยี น ภูมศิ าสตร์ ม.4-6
9.2 สอ่ื ประกอบการสอน PowerPoint เรอื่ งทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ มกับการพฒั นาทีย่ ง่ั ยืน
10. การวดั และประเมินผล
สง่ิ ทีจ่ ะวัด วธิ กี ารวดั เครือ่ งมือวดั เกณฑก์ าร
ประเมนิ
1. อธบิ ายความสำคัญของการจัดการ ทดสอบ แบบทดสอบกอ่ น-หลัง รอ้ ยละ 80 ขึน้ ไป
ทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ้ ม เรยี นหน่วยที่ 6 ผา่ นเกณฑ์
อย่างยง่ั ยนื (K)
2.วเิ คราะห์แนวทางการจดั การ สงั เกต แบบประเมนิ พฤตกิ รรม
ทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมใน พฤติกรรม การเขา้ ร่วมชนั้ เรียน ระดับคุณภาพ 3
ภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก และนำเสนอการ ผ่านเกณฑ์
มสี ่วนรว่ มในการจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม (P)
3. เหน็ ความสำคัญในการมีสว่ นรว่ มใน สังเกต แบบประเมนิ ระดับคุณภาพ
การจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ พฤติกรรม คณุ ลักษณะอันพึง พอใช้ ผ่านเกณฑ์
สิ่งแวดล้อม (A) ประสงค์
11. กิจกรรมสนอแนะ/ภาระงาน
นักเรียนยกตัวอย่างเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมใน
ชมุ ชนของตน แล้ววิเคราะห์ผลดที ีเ่ กิดขึ้นตอ่ ชุมชนและตอ่ โลก โดยใช้แผนภาพความคิดลงในสมดุ
12. ความสมั พนั ธ์กบั กลุ่มสาระการเรยี นรอู้ ่ืน
12.1 ภาษาไทย: การพูดสนทนา การพูดแสดงความคิดเห็น การพูดนำเสนอ
12.2 วทิ ยาศาสตร์: การวเิ คราะหข์ ้อมูล
13. แหล่งเรียนรู้
อินเทอรเ์ นต็ เว็บไซตต์ ่าง ๆ
392
14. บนั ทึกผลหลังการสอน
14.1 ดา้ นความรู้ (K)
............................................................................................................................. ...........................................
....................................................................................... .................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.3 ดา้ นคณุ ลักษณะอังพึงประสงค์ (A)
............................................................................................................................. ...........................................
....................................................................................... .................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................
ลงชื่อ............................................. ครผู ู้สอน
(...............................................................)
393
รายวชิ า สังคมศึกษา แผนการจดั การเรยี นร้ทู ่ี 36 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 6
ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 เรื่องการประสานความร่วมมือระหว่างประเทศดา้ นการ จำนวน 1 ชั่วโมง
จัดการทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม
ครูผู้สอน นางสาวทอฟ้า ประสานทอง กล่มุ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด
ปัจจุบันทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมมีความเสื่อมโทรมมาก หลายประเทศทั่วโลกจึงทำ
ข้อตกลงระหว่างประเทศ เพื่อช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมโดยการลงนามรับรองการเข้า
เป็นภาคหี รือสมาชิกของอนสุ ญั ญา
1. มาตรฐานการเรียนร/ู้ ตัวช้วี ดั
มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ
สรา้ งสรรค์วถิ กี ารดำเนนิ ชีวิต มจี ติ สำนกึ และมีส่วนรว่ มในการจัดการทรัพยากร และสง่ิ แวดลอ้ มเพื่อการพัฒนา
ท่ยี ่งั ยืน
ตวั ชว้ี ดั ส 5.2 ม.4-6/2 วิเคราะห์สถานการณ์ สาเหตุ และผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงด้าน
ทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมของประเทศไทยและภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก
2. จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
2.1 อธบิ ายเก่ียวกบั องค์กรในการประสานความร่วมมือระหว่างประเทศด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
และส่ิงแวดล้อม (K)
2.2 วเิ คราะห์เกี่ยวกับการประสานความรว่ มมือ โดยการทำอนสุ ัญญาวา่ ด้วยการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
และสง่ิ แวดล้อม (P)
2.3 เหน็ ความสำคัญในการประสานความร่วมมอื ดา้ นทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม (A)
3. ความรู้ (K)
การประสานความรว่ มมือระหว่างประเทศดา้ นการจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดล้อม
4. ทกั ษะ/กระบวนการ (P)
4.1 ทักษะเฉพาะวิชา
ทักษะทางภูมิศาสตร์ ด้านการวเิ คราะหข์ ้อมลู ดา้ นการรวบรวมข้อมลู และการสรปุ เพื่อตอบคำถาม
5. คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ (A)
มงุ่ ม่นั ในการทำงาน
ตวั ชี้วดั ท่ี 6.2 ทำงานดว้ ยความเพียรพยายามและอดทนเพือ่ ให้งานสำเรจ็ ตามเป้าหมาย
394
6. สมรรถนะสำคัญของผเู้ รียน
6.1 ความสามารถในการคิด
6.2 ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
7. ค่านิยม 12 ประการ
ใฝห่ าความรู้ หมั่นศึกษาเลา่ เรียนทง้ั ทางตรงและทางอ้อม
8. กจิ กรรมการเรียนรู้
8.1 ขน้ั นำเขา้ สู่บทเรียน
1. ครูแจ้งวัตถปุ ระสงคใ์ ห้นักเรยี นทราบ
2. นกั เรยี นอา่ นบทความ “โลกรอ้ น...แตใ่ จคนรอ้ นกว่า (Global Warming)”
https://www.happyhomeclinic.com/Download/article/etc01-global-warming.pdf โดยใช้สมา
รทโฟน สแกน QR-code แล้วร่วมกนั ตอบคำถาม ดงั ตอ่ ไปน้ี
SCAN ME
จากนัน้ ร่วมกันสนทนา แลว้ ตอบคำถาม ดงั นี้
- จากบทความ ประเด็นสำคัญของบทความนี้คืออะไร (แนวคำตอบ มนุษย์เราสามารถปรบั ตวั
ตามสภาพอากาศไดก้ ็จริง แต่ในทา้ ยทส่ี ดุ มนษุ ย์ต้องร้จู กั การแกไ้ ขปัญหา โดยเฉพาะในเรอื่ งการลดโลกร้อน)
- จากข้อความที่ว่า “การเด็ดดอกไม้เพียงดอกเดียว ย่อมสะเทือนถึงดวงดาวได้ฉันใด การทำ
หนา้ ท่ขี องตนเองให้ดีท่สี ุด ยอ่ มรักษาสภาวะโลกร้อนได้ฉนั นนั้ ” หมายถึงอะไร (แนวคำตอบ การรักษาหรือลด
โลกร้อนนน้ั ไม่สามารภเพยี งแค่คน ๆ เดยี ว แต่ต้องเกดิ จากคนทุกคนที่ต้องชว่ ยกนั รักษา คนละไม้คนละมือถึง
จะแก้ไขปญั หานั้นได)้
8.2 ขน้ั กจิ กรรมการเรยี นรู้
4. นักเรียนศกึ ษาขอ้ มลู ในหัวขอ้ การประสานความร่วมมือระหว่างประเทศด้านการจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ ม จากหนงั สือเรียนภมู ศิ าสตร์ ม.4-6 โดยตอบคำถาม ดังน้ี
395
- การจดั การทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมมีการประสานความรว่ มมอื ระหว่างประเทศ
อยา่ งไร (แนวคำตอบ การทำข้อตกลงระหวา่ งประเทศ โดยมีการลงนามรับรองการเขา้ เป็นภาคีหรอื สมาชิก
ของอนุสัญญาต่าง ๆ รว่ มกัน)
- อนุสญั ญาดา้ นการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมทส่ี ำคัญมีอะไรบ้าง และมี
วัตถปุ ระสงค์เพ่อื อะไร โดยบันทึกคำตอบของนักเรยี นเปน็ แผนภาพความคิดบนกระดาน ดงั ตัวอยา่ ง
อนุรัก และยบั ย้งั การสู หายของพน้ื ที่ ุมนา้ โดยสนับสนุนใหมกี าร
ใ ประโย นอยาง า ฉลาด เน่ือง ากพนื้ ท่ี มุ น้าเปนระบบนเิ วศที่มี
บทบาทสาคั ตอสงิ่ มี วี ิต วั น รรม สงั คม และประเพ ี
เปนความรวมมอื กนั 21 ญญ ซ อนรุ กั ความหลากหลาย
ระหวางประเทศท่ี ญญ ญญ ญญ ทาง วี ภาพ ใ ประโย น
พั นาแลวและประเทศ ากองคประกอบของ
กาลงั พั นา ในการ ญญ ซ ความหลากหลายทาง
พทิ ัก สิง่ แวดลอมโลก ีวภาพอยางย่งั ยืน และ
โดยใหความสาคั ในเร่อื ง เพอ่ื แบงปน ลประโย นที่
การข ัดความยาก น ได ากการใ ทรพั ยากร
การเปลีย่ นแปลงรปู แบบ พนั กุ รรมอยางเทาเทยี ม
การบรโิ ภคและการ ลิต และยุติ รรม
ทไ่ี มย่งั ยืน ตลอด น
คุมครองและ ัดการ
ทรัพยากร รรม าติ
เพือ่ การพั นาทย่ี งั่ ยืน
คุมครองและอนรุ ัก มรดกทาง อนรุ กั ทรัพยากรสัตวปา
วั น รรมและทาง รรม าติท่ี และพื ปา นดิ ท่ีใกลสู พนั
ทรงคุ คาโดดเดนของโลก ท้ัง หรอื ูกคุกคาม อนั เน่อื งมา าก
ากมนุ ยสรางข้ึนและ าก การคาระหวางประเทศ
รรม าติ โดยการสรางเครอื ขายท่วั โลก
เพอื่ ควบคุมการคาระหวางประเทศ
ท้งั สัตวปา พื ปา และ ลติ ภั ฑ
อนุสญั ญาด้านการจดั การทรพั ยากรธรรมชาติ
396
ญญ เพอ่ื รัก าระดับความเขมขนของปรมิ า
แกสเรอื นกระ กใน นั้ บรรยากาศใหอยูใน
ระดบั ทป่ี ลอดภยั
ญญ เพือ่ ปองกัน ัน้ บรรยากาศไมให ูกทาลาย
และรวมกันแกป หาสง่ิ แวดลอมทีเ่ กิด าก
องโหวของ ั้นโอโ น
ญญ ญญ ซ เพื่อควบคมุ การนาเขาและการสงออก
การนา านกากของเสียอันตรายขาม
แดนใหมีความปลอดภัยไมเกิด ลกระทบ
ตอสง่ิ แวดลอม
เพอ่ื สงเสรมิ ความรบั ิด อบและความ
รวมมอื ระหวางประเทศในเรื่องการคา
ญญ สนิ คาท่เี ปนสารเคมอี ันตรายที่ ะเกิด
อนั ตรายตอมนุ ยและส่งิ แวดลอม
เพ่ือคุมครองสุขภาพอนามัยของมนุ ย
และสิ่งแวดลอม โดยการลดหรือเลกิ
ญญ การ ลิต การใ การปลอยสารมลพิ
ทต่ี กคางยาวนาน
อนสุ ญั ญาดา้ นการจัดการสงิ่ แวดลอ้ ม
5. นกั เรียนศึกษาเกย่ี วกับอนุสัญญาว่าดว้ ยการจดั การทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมที่ประเทศ
ไทยเข้าร่วมเปน็ สมาชกิ โดยสรปุ ประเด็นสำคัญลงในสมดุ บันทกึ ดังนี้
- อนสุ ญั ญาวา่ ดว้ ยเร่อื งอะไร
- สาเหตทุ ี่ประเทศไทยเข้ารว่ มเปน็ สมาชิก
- บทบาทของประเทศไทยจากการเข้ารว่ มเป็นสมาชิก
- ประโยชน์ทป่ี ระเทศไทยไดร้ ับจากการเขา้ ร่วมเป็นสมาชิก
6. นักเรยี นตรวจสอบความถูกต้องเรียบร้อยของผลงาน หากพบขอ้ ผิดพลาดควรปรบั ปรุงแก้ไขให้
ถูกต้อง
397
8.3 ขั้นสรปุ
7. นักเรยี นรว่ มกนั สรุปสิง่ ทเ่ี ข้าใจเปน็ ความรรู้ ่วมกนั ดังน้ี
ปัจจุบันทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมมีความเสื่อมโทรมมาก หลายประเทศทั่วโลกจึงทำ
ข้อตกลงระหว่างประเทศ เพื่อช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยการลงนามรับรองการเข้า
เป็นภาคีหรือสมาชิกของอนุสัญญา
8. นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรยี นหน่วยการเรียนรู้ท่ี 6 ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมกับการ
พฒั นาท่ยี ่ังยนื
9. ส่อื การเรยี นรู้
9.1 หนงั สือเรยี น ภูมศิ าสตร์ ม.4-6
9.2 สอื่ ประกอบการสอน PowerPoint เรอ่ื งทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มกบั การพัฒนาทย่ี ง่ั ยืน
9.3 เวบ็ ไซต์ “โลกรอ้ น...แต่ใจคนร้อนกว่า (Global Warming)” จาก
https://www.happyhomeclinic.com/Download/article/etc01-global-warming.pdf
10. การวัดและประเมนิ ผล
สง่ิ ทจี่ ะวดั วิธีการวัด เครอื่ งมือวัด เกณฑ์การ
ประเมิน
1. อธบิ ายเกี่ยวกับองค์กรในการ ทดสอบ แบบทดสอบก่อน-หลงั
ประสานความรว่ มมือระหว่างประเทศ เรยี นหน่วยที่ 6 รอ้ ยละ 80 ขนึ้ ไป
ด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและ ผา่ นเกณฑ์
สิ่งแวดลอ้ ม (K)
2. วเิ คราะห์เกย่ี วกับการประสานความ สังเกต แบบประเมนิ พฤติกรรม
ร่วมมอื โดยการทำอนสุ ญั ญาวา่ ดว้ ยการ พฤติกรรม การเขา้ ร่วมชน้ั เรยี น ระดบั คุณภาพ 3
จัดการทรัพยากรธรรมชาติและ ผา่ นเกณฑ์
ส่ิงแวดลอ้ ม (P)
3, เหน็ ความสำคญั ในการประสานความ สงั เกต แบบประเมนิ ระดบั คุณภาพ
ร่วมมือด้านทรัพยากรธรรมชาติและ พฤติกรรม คณุ ลักษณะอนั พงึ พอใช้ ผา่ นเกณฑ์
สง่ิ แวดลอ้ ม (A) ประสงค์
11. กิจกรรมสนอแนะ/ภาระงาน
นักเรยี นศกึ ษาเก่ยี วกับอนุสญั ญาว่าดว้ ยการจดั การทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ มท่ีประเทศ
ไทยเขา้ รว่ มเปน็ สมาชกิ โดยสรุปประเดน็ สำคญั ลงในสมดุ บันทกึ ดงั นี้
- อนสุ ญั ญาว่าดว้ ยเรือ่ งอะไร
- สาเหตุท่ปี ระเทศไทยเข้าร่วมเปน็ สมาชิก
- บทบาทของประเทศไทยจากการเข้ารว่ มเป็นสมาชิก
- ประโยชน์ที่ประเทศไทยได้รับจากการเขา้ รว่ มเปน็ สมาชกิ
398
12. ความสมั พันธก์ ับกลุ่มสาระการเรียนรู้อืน่
12.1 ภาษาไทย: การพูดสนทนา การพดู แสดงความคิดเหน็ การพดู นำเสนอ
12.2 วทิ ยาศาสตร์: การวิเคราะหข์ ้อมูล
13. แหล่งเรียนรู้
อนิ เทอรเ์ นต็ เว็บไซต์ต่าง ๆ
14. บนั ทกึ ผลหลังการสอน
14.1 ด้านความรู้ (K)
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
14.2 ดา้ นทกั ษะ/กระบวนการ (P)
............................................................................................................................. ...........................................
.................................................................................................................................................... ....................
.............................................................................................................. ..........................................................
14.3 ดา้ นคณุ ลักษณะอังพึงประสงค์ (A)
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................. ...........................................
.......................................................................................................................................................................
ลงช่อื ............................................. ครผู ู้สอน
(...............................................................)
399
ภาคผนวก
400
QR-Code สือ่ การสอน PowerPoint
รายวชิ า สังคมศกึ ษา กลุ่มสาระการเรยี นร้สู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 6 ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดล้อมกบั การพัฒนาท่ีย่ังยืน
ชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 5
401
แบบทดสอบก่อนเรยี น-หลงั เรยี น
รายวิชา สังคมศกึ ษา รหัสวิชา ส32101 ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 5
หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 6 ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมกับการพัฒนาทย่ี ่ังยนื จำนวน 10 ข้อ
......................................................................................................................................................
คำชแี้ จง: ให้นกั เรยี นเลอื กคำตอบท่ีถกู ต้องทสี่ ุดเพยี งคำตอบเดียว
1. องคก์ รพัฒนาเอกชนด้านส่ิงแวดลอ้ มในข้อใดที่ 4. สถานการณ์การเปลย่ี นแปลงด้านทรพั ยากร
กอ่ ตง้ั ขน้ึ เพื่อส่งเสรมิ และสนับสนุนประชาชนท่อี ยู่ ธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ มเร่ืองใดท่ีจัดวา่ เป็นปัญหา
ในบริเวณใกลเ้ คียงไดต้ ระหนักถึงความสำคญั ของ ระดบั โลกของประเทศไทย
การอนรุ ักษป์ ่าไมแ้ ละสตั ว์ปา่ ก. วิกฤตการณเ์ ก่ยี วกบั น้ำ
ก. มูลนิธโิ ลกสเี ขยี ว ข. วิกฤตการณ์เกย่ี วกบั อาหาร
ข. มูลนิธิสบื นาคะเสถยี ร ค. วิกฤตการณเ์ กย่ี วกับแร่และพลังงาน
ค. สมาคม THINK EARTH ง. วิกฤตการณ์เก่ยี วกบั ขยะและของเสยี อันตราย
ง. กรีนพีซ (Greenpeace) 5. ขอ้ ใดให้ความหมายของการพัฒนาอย่างย่งั ยนื
2. อนุสัญญาไซเตส มีความสำคัญอย่างไร ไดค้ รบถ้วนชัดเจน ถูกตอ้ งมากทีส่ ดุ
ก. อนรุ กั ษ์พ้นื ท่ชี มุ่ น้ำทว่ั โลก ก. การพฒั นาที่มุง่ เน้นการลงทนุ สูง ได้ผลกำไรสงู สุด
ข. การควบคุมความเข้มขน้ ของแกส๊ เรือนกระจก ข. การพัฒนาทีใ่ ห้ความสำคัญกบั ความเจรญิ ดา้ นจิตใจ
ค. ควบคมุ การค้าสัตว์ป่าและพชื ป่าทใ่ี กลส้ ูญพนั ธ์ุ ค. การพัฒนาที่คำนงึ ถึงความตอ้ งการพนื้ ฐานของ
ง. คมุ้ ครองสุขภาพอนามยั ของมนุษยแ์ ละ ประชากร
สง่ิ แวดลอ้ มจากของเสยี อันตราย ง. การพัฒนาเพ่ือสรา้ งความเจริญก้าวหนา้ ให้
3. ปรากฏการณใ์ ดท่ชี ี้ให้เหน็ อยา่ งชัดเจนว่าเกิดการ ทดั เทียมกับชาติตะวนั ตก
เปล่ยี นแปลงสภาพภมู อิ ากาศบนโลก 6. องคก์ รท่ีเข้ามามบี ทบาทในการเคลอ่ื นไหว
ก. การเห็นแสงเหนือบรเิ วณขว้ั โลก คัดค้านการสรา้ งโรงไฟฟา้ ถา่ นหนิ ท่ี อ.บอ่ นอก
ข. ระดับนำ้ ทะเลขยายตัวและเพิ่มสูงขน้ึ จ.ประจวบคีรขี ันธ์ คอื ข้อใด
ค. โลกหมุนรอบดวงอาทิตยใ์ ช้เวลานานขน้ึ ก. ยูเนสโก
ง. การเกดิ ฝนกรดกระจายไปทัว่ ภมู ิภาคของโลก ข. กรนี พีซ
ค. มลู นิธิสบื นาคะเสถยี ร
ง. มูลนิธิคุ้มครองสัตวป์ า่
402
7. ประเทศไทยต้องดำเนินการในฐานะสมาชกิ ตาม
อนุสญั ญาสหประชาชาตวิ า่ ด้วยการเปลี่ยนแปลง
สภาพภูมอิ ากาศในเร่ืองใด
ก. ควบคมุ บรรยากาศภายในประเทศตามเกณฑ์
ข. ควบคมุ การเกิดแกส๊ เรือนกระจก
ภายในประเทศ
ค. บรหิ ารการผลติ ดา้ นอตุ สาหกรรมท่ไี ม่
ก่อใหเ้ กดิ ขยะ
ง. สง่ เสรมิ ความหลากหลายทางระบบนิเวศตาม
กฎหมาย
8. กฎหมายระหวา่ งประเทศว่าด้วยการควบคมุ การ
เคลอ่ื นย้ายข้ามแดนของของเสียอนั ตรายและการ
กำจัด คอื อนสุ ญั ญาฉบับใด
ก. อนุสัญญาบาเซิล
ข. อนุสญั ญาไซเตส
ค. อนสุ ัญญาแรมซาร์
ง. อนสุ ัญญาเวยี นนา
9. ขอ้ ใดเป็นแนวทางการจดั การทรัพยากรธรรมชาติ
และส่ิงแวดลอ้ มทมี่ บี ัญญตั ิในรฐั ธรรมนญู แห่ง
ราชอาณาจกั รไทยพทุ ธศักราช 2560
ก. ต้องคำนึงถงึ การใช้งบประมาณ
ข. ตอ้ งบริหารจดั การโดยคนจากส่วนกลาง
ค. ต้องไดร้ ับความเห็นชอบจากการปกครอง
ทอ้ งถิ่น
ง. ต้องมีการศกึ ษาและประเมนิ ผลตอ่ ส่งิ แวดลอ้ ม
ในชุมชน
10. ขอ้ ใดเปน็ แนวทางการจดั การทรัพยากรธรรมชาติ
และส่งิ แวดล้อมที่ต้องคำนึงถงึ เปน็ อันดับแรก
ก. การลงทนุ ของภาครัฐและเอกชน
ข. การส่งเสรมิ คณุ ภาพชวี ติ ของประชาชน
ค. การใชเ้ ทคโนโลยีระดบั สูงในการจัดการ
ง. การใชเ้ ทคโนโลยรี ะดบั สงู ในการจัดการ