วินัย

(๓)
คือ ภายในวันท่ี ๒ กรกฎาคม ๒๕๕๘ กรณีจึงถือวาผูฟองคดีไดดําเนินการแกไขความเดือดรอน
หรือเสียหายตามขั้นตอนหรือวิธีการท่ีกฎหมายกําหนดตามมาตรา ๔๒ วรรคสอง แหง พ.ร.บ.
จัดต้ังศาลปกครองฯ แลว และสามารถใชสิทธิฟองคดีตอศาลปกครองเพื่อขอใหศาลมีคําพิพากษา
หรือคําส่ังลงวันที่ ๖ มีนาคม ๒๕๕๘ ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการไดนับแตวันถัดจาก
วันครบกาํ หนดเวลาดงั กลาว ศาลปกครองจงึ มีอาํ นาจรบั คาํ ฟองนไ้ี วพ จิ ารณาได

เม่ือขอเท็จจริงปรากฏวา ขณะผูฟองคดีดํารงตําแหนงผูชวยผูอํานวยการโรงเรียน
เมืองโพธ์ิชัย ผูอํานวยการโรงเรียนเมืองโพธ์ิชัยไดมีคําส่ังลงวันที่ ๖ มกราคม ๒๕๔๒ แตงต้ังผูฟอง
คดเี ปน กรรมการเก็บรักษาเงินและเบิกจายเงินนอกงบประมาณ และตอมา ผูอํานวยการโรงเรียน
เมืองโพธ์ิชัยยังไดมีคําสั่งลงวันท่ี ๒๕ มีนาคม ๒๕๔๒ มอบหมายใหผูฟองคดีทําหนาที่ผูชวย
ผอู ํานวยการฝา ยธุรการและการเงิน มหี นา ทรี่ ับผดิ ชอบการลงบัญชแี ละทะเบียนคุมเงินทุกประเภท
ตลอดจนควบคุม ตรวจสอบรายการใชงบประมาณของโรงเรียน รวมท้ังปฏิบัติหนาที่หัวหนางาน
พัสดุของโรงเรียน จากนั้น บริษัท ซ. ไดมีหนังสือลงวันท่ี ๑ มิถุนายน ๒๕๔๓ และวันที่ ๑
มิถนุ ายน ๒๕๔๔ มอบเงนิ สมทบทุนการศึกษาประจําปการศึกษา ๒๕๔๓ และปการศึกษา ๒๕๔๔
เปนเงินปละ ๒,๐๐๐ บาท ใหแกโรงเรียนเมืองโพธิ์ชัย ซึ่งผูฟองคดีไดลงลายมือช่ือเปนผูรับเงิน
จํานวนดังกลาวไวเปนหลักฐานในหนังสือของบริษัท ซ. เมื่อวันที่ ๑๖ มิถุนายน ๒๕๔๓ และวันท่ี
๑๓ กนั ยายน ๒๕๔๔ ตามลาํ ดับ โดยทีเ่ งินสมทบทนุ การศึกษาทบี่ ริษัท ซ. มอบใหแกโรงเรียนเมือง
โพธิ์ชัย จึงมีลักษณะเปนเงินบํารุงการศึกษาตามขอ ๔ (๑) ของระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ
วาดวยเงินบํารุงการศึกษา พ.ศ. ๒๕๓๔ และผูฟองคดีมีหนาท่ีปฏิบัติเก่ียวกับการรับเงิน โดยออก
ใบเสรจ็ รับเงินใหแกผูชําระเงินทุกครั้งท่ีมีการรับเงิน พรอมทั้งตองบันทึกเงินท่ีไดรับในบัญชีเงินสด
หรือบัญชีเงินฝาก แลวแตกรณี ภายในวันที่ไดรับเงินน้ัน ตามนัยขอ ๕ วรรคหน่ึง ของระเบียบ
ดังกลาวประกอบขอ ๑๖ และขอ ๑๘ วรรคหน่ึง ของระเบียบการเก็บรักษาเงินและการนําเงินสง
คลังของสวนราชการ พ.ศ. ๒๕๒๐ อยางไรก็ตาม แมผูฟองคดีไมไดออกใบเสร็จรับเงินใหแกบริษัท ซ.
ไมไ ดล งรับในบญั ชีคมุ เงนิ นอกงบประมาณของโรงเรยี นเมืองโพธช์ิ ยั และไมไดนําเงินทั้งหมดท่ีรับไว
สงเขาเปนรายไดของโรงเรียนเมืองโพธิ์ชัย แตโดยที่พยานบุคคลลวนใหถอยคําสอดคลองกันวา
โรงเรียนเมืองโพธิ์ชัยไดดาํ เนนิ โครงการโรงเรียนสง เสริมสุขภาพ โดยกอสรางที่ลางมือและแปรงฟน
สําหรับนักเรียน อีกท้ัง ยังสอดคลองและรับกับภาพถายท่ีลางมือและแปรงฟนสําหรับนักเรียน
ที่ผูฟองคดีอางสงเปนพยานประกอบคําชี้แจงแกขอกลาวหาตอผูรองสอด กรณีจึงรับฟงไดวา
มีการกอสรางท่ีลางมือและแปรงฟนสําหรับนักเรียนจริง ซ่ึงแมวาจะไมมีพยานหลักฐานยืนยัน
ขอเท็จจริงไดวาผูฟองคดีนําเงินสมทบทุนการศึกษาที่ไดรับจากบริษัท ซ. จํานวน ๔,๐๐๐ บาท
ดังกลาว มาใชในการกอสรางท่ีลางมือและแปรงฟนสําหรับนักเรียน เน่ืองจากผูฟองคดีมิไดลงรับเงิน
ดังกลาวในบัญชีรับ - จายเงินของโรงเรียนเมืองโพธิ์ชัย แตเม่ือพิจารณาถอยคําของพยานบุคคล
ในชั้นไตสวนขอเท็จจริงของผูรองสอดซ่ึงสอดคลองกับการใหถอยคําในช้ันพิจารณาคดีของ
ศาลจังหวัดรอยเอ็ด คดีหมายเลขดําที่ ๔๙๔๙/๒๕๕๗ แลว เช่ือไดวา ผูฟองคดีไดมอบหมายให
นาย ช. และนาย ข. นกั การภารโรง เปน ผูกอสรา งที่ลางมือและแปรงฟนสําหรับนักเรียน โดยใหนาย ช.

แนวคาํ วนิ ิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔)
เปนผูส่ังซื้อและจายเงินคาวัสดุกอสรางใหแกรานเมืองโพธ์ิชัยวัสดุเปนเงินจํานวน ๔,๐๐๐ บาท
อันเปนจํานวนเงินเทากับเงินสมทบทุนการศึกษาที่ไดรับจากบริษัทฯ จึงเชื่อวา ผูฟองคดีไดนําเงิน
สมทบทุนการศึกษาท่ีไดรับจากบริษัทฯ จํานวน ๔,๐๐๐ บาท ดังกลาว มาใชในการกอสรางที่ลางมือ
และแปรงฟนสําหรับนักเรียนโรงเรียนเมืองโพธิ์ชัย อีกทั้งขอเท็จจริงยังปรากฏวา สํานักงาน
การตรวจเงินแผนดินภูมิภาคที่ ๗ (จังหวัดขอนแกน) ไดตรวจพบพฤติกรรมของผูฟองคดีกรณีรับเงิน
สวัสดิการและทุนการศึกษาที่บริษัทฯ มอบใหแกโรงเรียนเมืองโพธิ์ชัยแลว แตไมนําเงินดังกลาว
สงเปนรายไดของโรงเรียนเมืองโพธิ์ชัยเพียงแคป พ.ศ. ๒๕๔๓ – พ.ศ. ๒๕๔๔ โดยเอกสาร
ในสํานวนคดีน้ีไมปรากฏขอเท็จจริงวาหลังจากนั้นผูฟองคดีไดมีพฤติกรรมอ่ืนหรือไดปฏิบัติ
ไมถูกตองตามระเบียบเก่ียวกับการเงินอ่ืนแตอยางใด ประกอบกับไมปรากฏขอเท็จจริงอ่ืนใด
ในสํานวนการไตสวนของผูรองสอดวา ผูฟองคดีมีสวนไดเสียหรือมีเจตนาใหตนเองหรือผูอ่ืนไดรับเงิน
หรือประโยชนอื่นใดที่มิควรไดจากการกระทําดังกลาว อันจะเปนการทุจริตตอหนาท่ีราชการ
กรณีจึงไมอาจรับฟงไดวาการกระทําของผูฟองคดีเปนการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีราชการ
โดยมิชอบเพ่ือใหตนเองหรือผูอ่ืนไดประโยชนที่มิควรได อันเปนการทุจริตตอหนาท่ีราชการ
ตามมาตรา ๘๒ วรรคสาม แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ ประกอบกับ
มาตรา ๔ แหง พ.ร.บ. ระเบยี บขาราชการครู พ.ศ. ๒๕๒๓

สวนความผิดทางวินัยฐานอ่ืนที่ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ใชเปนเหตุผลในการลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการ ไดแก ฐานปฏิบัติหนาที่ราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย
ระเบียบของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรี หรือนโยบายของรัฐบาล อันเปนเหตุใหเสียหายแก
ราชการอยางรายแรง และฐานกระทําการอ่ืนใดอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรง นั้น
เมื่อไดวินิจฉัยแลววา การพิจารณาโทษทางวินัยที่จะถือวารายงาน เอกสาร และความเห็นของ
ผูรองสอด เปนสํานวนการสอบสวนทางวินัยของคณะกรรมการสอบสวนวินัยตามกฎหมายวาดวย
ระเบียบขาราชการพลเรือน ตามมาตรา ๙๒ วรรคหน่ึง แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและ
ปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ตองเปนกรณีท่ีผูรองสอดไตสวนขอเท็จจริงและชี้มูลความผิด
แกเ จาหนาท่ีของรัฐ ในกรณีท่ีเจาหนาท่ีของรัฐกระทําความผิดฐานทุจริตตอหนาที่ ดังนั้น มติของ
ผูรองสอดท่ีชี้มูลความผิดทางวินัยแกผูฟองคดีในความผิดฐานอื่น จึงไมผูกพันผูถูกฟองคดีที่ ๑
ซ่ึงเปนผูบังคับบัญชาของผูฟองคดี และผูถูกฟองคดีที่ ๑ จะถือเอารายงานการไตสวนขอเท็จจริง
และความเห็นของผูรองสอดมาเปนสํานวนการสอบสวนทางวินัยของคณะกรรมการสอบสวนวินัย
ตามกฎหมายวาดวยระเบียบขาราชการพลเรือนตามมาตรา ๙๒ วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติ
ประกอบรัฐธรรมนูญดังกลาวไมได ดังนั้น ผูถูกฟองคดีที่ ๑ จึงมีหนาท่ีตองดําเนินการทางวินัยแก
ผูฟองคดีโดยแตงตั้งคณะกรรมการสอบสวนวินัยผูฟองคดีตามท่ีถูกกลาวหาในความผิดฐาน
กระทําการอันไดชื่อวาเปนผูประพฤติช่ัวอยางรายแรง โดยปฏิบัติตามหลักเกณฑ วิธีการ และ
เงื่อนไขเกยี่ วกับการสอบสวนพิจารณา เพื่อใหผูฟองคดีซ่ึงเปนผูถูกกลาวหาไดรับทราบขอกลาวหา
และมีโอกาสชี้แจงและนําสืบแกขอกลาวหาตามข้ันตอนและวิธีการที่กําหนดไวในกฎหมายวาดวย
ระเบียบขาราชการพลเรือน เมื่อขอเท็จจริงปรากฏวา ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ไมไดดําเนินการ

แนวคาํ วนิ จิ ฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๕)
ตามขั้นตอน วิธีการ และกระบวนการสอบสวนวินัยตามกฎหมายดังกลาว แตกลับนํารายงาน
เอกสาร และความเห็นของผูรองสอด มาพิจารณาแลวมีคําส่ังลงวันท่ี ๖ มีนาคม ๒๕๕๘ ลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการ ตามฐานความผิดดังกลาว กรณีจึงเปนเหตุใหคําส่ังดังกลาวไมชอบ
ดวยกฎหมาย เนื่องจากเปนการกระทําโดยไมถูกตองตามรูปแบบ ขั้นตอนหรือวิธีการอันเปน
สาระสําคัญที่กําหนดไวสําหรับการกระทําน้ัน อีกทั้ง เม่ือไดวินิจฉัยขางตนแลววา ผูฟองคดีมิได
มีพฤติการณกระทําการทุจริตตอหนาที่ราชการเพ่ือใหตนเองหรือผูอ่ืนไดประโยชนท่ีมิควรได
แตการท่ีผูฟองคดีไดรับมอบเงินสมทบทุนการศึกษาจากบริษัท ซ. แลว แตกลับไมออกใบเสร็จรับเงิน
ใหแกบริษทั ซ. ไมล งรับในบัญชคี ุมเงินนอกงบประมาณของโรงเรียนเมืองโพธิ์ชัย และไมนําเงินท้ังหมด
ที่รับไวสงเขาเปนรายไดของโรงเรียนเมืองโพธ์ิชัย ตามระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ วาดวย
เงินบํารุงการศึกษา พ.ศ. ๒๕๓๔ และระเบียบการเก็บรักษาเงินและการนําเงินสงคลังของสวนราชการ
พ.ศ. ๒๕๒๐ อกี ทัง้ ไมป รากฏวาผูฟองคดีไดดําเนินโครงการโรงเรียนสงเสริมสุขภาพ โดยกอสราง
ที่ลางมือและแปรงฟนสาํ หรับนกั เรียนโดยปฏบิ ัติตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการพัสดุ
พ.ศ. ๒๕๓๕ การกระทาํ ของผฟู อ งคดีดงั กลาวจงึ เปนการจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมายหรือระเบียบ
ของทางราชการ ซึง่ แมวา จะเปนการนําเงินไปใชผิดวัตถุประสงคของบริษัท ซ. ซ่ึงเปนผูบริจาคเงิน
ดังกลาว แตที่ลางมือและแปรงฟนสําหรับนักเรียนก็เปนทรัพยสินของโรงเรียนและเปนประโยชน
แกนกั เรียนทุกคนในโรงเรียนเมืองโพธ์ิชัย ประกอบกับเงินจํานวน ๔,๐๐๐ บาท เปนจํานวนเงินไมมาก
การกระทาํ ดังกลาวจึงมไิ ดเปนเหตใุ หเกดิ ความเสยี หายแกร าชการอยางรา ยแรง ประกอบกับขอเท็จจริง
ไมป รากฏวา ผูฟอ งคดมี ีเจตนากระทาํ การอื่นใดท่จี ะนํามาซึ่งความเส่ือมเสียช่ือเสียงและเกียรติศักด์ิ
ของตําแหนงหนาท่ีราชการ กรณีนี้จึงเห็นวา การกระทําของผูฟองคดีเปนความผิดวินัยฐาน
ไมปฏิบัติหนาที่ราชการใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบียบของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรี และ
นโยบายของรัฐบาลโดยไมใหเสียหายแกราชการ อันเปนความผิดวินัยไมรายแรง ตามมาตรา ๘๕
วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ ประกอบกับมาตรา ๔ แหง พ.ร.บ.
ระเบียบขาราชการครู พ.ศ. ๒๕๒๓ ซ่ึงผูถูกฟองคดีที่ ๑ ในฐานะผูบังคับบัญชามีอํานาจออกคําส่ัง
ลงโทษทางวินยั แกผ ูฟองคดีไดเพียงโทษภาคทัณฑ ตัดเงินเดือน หรือลดข้ันเงินเดือน ตามมาตรา ๑๐๐
วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ ดังน้ัน
คาํ ส่ังลงวันท่ี ๖ มีนาคม ๒๕๕๘ ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ จึงเปนคําส่ังที่ไมชอบดวยกฎหมาย
ทศ่ี าลปกครองช้ันตน พพิ ากษาเพกิ ถอนคําสั่งของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ตามคําสั่งลงวันท่ี ๖ มีนาคม ๒๕๕๘
ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ โดยใหมีผลยอนหลังไปนับแตวันที่มีคําสั่งดังกลาว นั้น
ศาลปกครองสงู สุดเหน็ พอ งดว ย

พิพากษายืน

แนวคําวินจิ ฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๖)

กรณีเปนคดที ่อี ยใู นอาํ นาจพิจารณาพพิ ากษาของศาลปกครอง
คาํ พิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ ฟ.๓๐/๒๕๖๓

ผูฟองคดีฟองวา ผูฟองคดีเปนขาราชการบํานาญ ไดรับความเดือดรอนหรือ
เสียหายจากการท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๑ (กระทรวงมหาดไทย) โดยปลัดกระทรวงมหาดไทย ไดมีคําส่ัง
ลงวันที่ ๔ มีนาคม ๒๕๕๓ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ โดยใหมีผลตั้งแตวันท่ี ๓๐
กันยายน ๒๕๕๐ ซ่ึงเปนวันส้ินปงบประมาณท่ีผูฟองคดีมีอายุครบหกสิบปบริบูรณเปนตนไป
เนือ่ งจากเมือ่ ครงั้ ผฟู องคดีดาํ รงตําแหนง รองผูวา ราชการจังหวัดสรุ าษฎรธ านี ไดร บั มอบอํานาจจาก
ผูวาราชการจังหวัดสุราษฎรธานีใหมีอํานาจในการส่ังการ การอนุญาต การอนุมัติ และกํากับดูแล
การปฏิบัติราชการของสวนราชการตางๆ ของโรงพยาบาลทุกแหงในจังหวัดสุราษฎรธานี ลงวันที่
๒๑ ตุลาคม ๒๕๔๒ และใหมีอํานาจอนุมัติในการส่ังซ้ือหรือส่ังจาง และดําเนินการตามระเบียบ
สํานกั นายกรัฐมนตรี วาดวยการพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ไดดําเนินการประกวดราคาจางปรับปรุงระบบ
จายกระแสไฟฟาแรงตํ่า จํานวน ๔ เฟส ของโรงพยาบาลสุราษฎรธานีตามประกาศจังหวัดสุราษฎรธานี
เร่ือง ประกวดราคาจางปรับปรุงระบบจายกระแสไฟฟาแรงต่ํา ลงวันท่ี ๔ สิงหาคม ๒๕๔๓ และ
อนุมัติจา งผูชนะการประกวดราคาตามผลการประกวดราคาดังกลาว ซึ่งมีผลใหตอมา ผูถูกฟองคดีที่ ๓
(คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ) ไดรับคํารองเรียนกลาวหาวาผูฟองคดี
กับพวกละเวนไมดําเนินการยกเลิกการประกวดราคาจางในการประกวดราคาคร้ังดังกลาว
เพราะเหตุท่ีมีการลักซองเสนอราคาและเอกสารท่ีเกี่ยวของในการเสนอราคาของบริษัท อ.
ซึ่งเปนผูซ้ือเอกสารประกวดราคา เปนเหตุใหบริษัทดังกลาวไมไดเขายื่นซองเสนอราคา
โดยมีพฤติการณชวยเหลือหรือเอื้อประโยชนผูเสนอราคาบางรายทําใหมีผูเสนอราคาถูกตอง
ตามรายละเอียดและเง่ือนไขเพียงรายเดียว ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ พิจารณาแลวมีมติเห็นชอบตาม
ความเห็นของคณะอนุกรรมการไตสวนวาการกระทําของผูฟองคดีเปนความผิดวินัยอยางรายแรง
จึงสงรายงานและเอกสาร พรอมท้ังความเห็นดังกลาวไปยังปลัดกระทรวงมหาดไทย หลังจากนั้น
ปลดั กระทรวงมหาดไทยไดสง เร่ืองใหผ ูถูกฟองคดีที่ ๒ (อ.ก.พ. กระทรวงมหาดไทย) ซ่ึงผูถูกฟองคดีท่ี ๒
พิจารณาแลวมีมติใหไลผูฟองคดีออกจากราชการผูถูกฟองคดีที่ ๑ จึงมีคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการดังกลาว ผูฟองคดีไมเห็นพองดวย จึงอุทธรณคําส่ังดังกลาว แตผูถูกฟองคดีท่ี ๔
(คณะกรรมการพิทักษระบบคุณธรรม) ไดมีคําวินิจฉัยใหยกอุทธรณ ผูฟองคดีจึงนําคดีมาฟอง
ขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําส่ังเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ท่ีวาการกระทําของผูฟองคดี
เปนความผิดวินัยอยางรายแรง เพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ที่ใหไลผูฟองคดีออกจากราชการ
เพิกถอนคาํ สั่งของผูถูกฟอ งคดที ี่ ๑ ทีล่ งโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการตามคําส่ังกระทรวงมหาดไทย
ลงวันที่ ๔ มีนาคม ๒๕๕๓ เพิกถอนคําวินิจฉัยของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ที่ใหยกอุทธรณของผูฟองคดี
และพิพากษาวาการกระทําของผูฟองคดีกับพวกไมเปนความผิดตามกฎหมาย และไมกอใหเกิด

แนวคําวินิจฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๗)
ความเสียหายแกผูใด รวมทั้งใหผูถูกฟองคดีที่ ๑ มีคําสั่งใหผูฟองคดีไดกลับเขารับราชการเชนเดิม
โดยใหไดร บั บาํ เหนจ็ บาํ นาญตามปกติโดยไมมีความผิดใดๆ

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา ขอกลาวหาที่อยูในอํานาจไตสวนและวินิจฉัยช้ีมูล
ความผิดทางวินัยของผถู ูกฟอ งคดที ี่ ๓ นนั้ คงมแี ตเ ฉพาะท่เี ปน กรณีกลา วหาวาการกระทําความผิด
ฐานทุจริตตอหนาที่ กระทําความผิดตอตําแหนงหนาท่ีราชการหรือกระทําความผิดตอตําแหนงหนาที่
ในการยุติธรรมเทาน้ัน การชี้มูลของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ดังกลาว จึงไมมีผลผูกพันผูถูกฟองคดีท่ี ๑
ท่ี ๒ และท่ี ๔ ที่จะตองส่ังลงโทษผูฟองคดีไปตามการช้ีมูลน้ัน โดยไมตองสอบสวนและพิจารณา
โทษทางวินัยในขอหาดังกลาว อีกท้ังมติของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ท่ีชี้มูลความผิดทางวินัยของผูฟองคดี
แลวสงใหผูมีอํานาจพิจารณาลงโทษตอไปตามมาตรา ๙๒ วรรคหน่ึง แหง พ.ร.ป. วาดวย
การปอ งกนั และปราบปรามการทจุ รติ พ.ศ.๒๕๔๒ นั้น ก็มิใชเปนการวินิจฉัยชี้ขาดตามนัยมาตรา ๒๒๓
วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ อันจะทําใหคดีนี้ไมอยู
ในอํานาจการพิจารณาพิพากษาของศาลปกครองแตอยางใด เนื่องจากไมใชเปนการใชอํานาจ
โดยตรงตามรัฐธรรมนูญตามมาตรา ๒๕๐ (๓) ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐
ซ่ึงใชบังคับอยูในขณะนั้นศาลปกครองจึงมีอํานาจพิจารณาคดีน้ีได ตามมาตรา ๒๒๓ วรรคหน่ึง
ของรัฐธรรมนูญดังกลาว ประกอบกับมาตรา ๙ วรรคหน่ึง แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ
แมผูฟองคดีจะทราบวามีเหตุโจรกรรมลักซองเสนอราคาของบริษัท อ. แตเหตุดังกลาวเกิดขึ้น
ที่โรงแรม ว. ซ่ึงอยูหางจากสถานที่รับซองเสนอราคา และเปนเหตุท่ีเกิดข้ึนกอนเวลาเสนอราคา
มิไดเกิดข้ึนในบริเวณสถานที่รับซองเสนอราคา และในระหวางการรับซองเสนอราคา การท่ี
ซองเสนอราคาไดถูกลักไปในขณะที่อยูในความครอบครองของนาย ค. ยอมเปนหนาท่ีของนาย ค.
ที่จะตองดูแลรักษาทรัพยสินของตนเยี่ยงวิญูชนทั่วไปมิใหทรัพยสินของตนสูญหายหรือถูกลักไป
กรณีดังกลาวจึงมิใชกรณีท่ีอยูในความรับผิดชอบของผูฟองคดีในฐานะหัวหนาสวนราชการ
ผูมีอํานาจอนุมัติสั่งซื้อสั่งจางพัสดุ หรือเจาหนาท่ีของผูฟองคดีท่ีเปนกรรมการรับซองเสนอราคา
อีกทั้งรายงานการไตสวนขอเท็จจริงและการรวบรวมพยานหลักฐานของผูถูกฟองคดีที่ ๓
ก็ไมปรากฏหลักฐานวาผูฟองคดีมีสวนรูเห็นหรือเกี่ยวของกับการลักซองประมูลของบริษัท อ.
หรือผูฟองคดีไดรับผลประโยชน หรือมีสวนไดเสียอยางใดจากการท่ีบริษัท อ. ไมสามารถย่ืนซอง
ประมูลไดแตอยางใด แมในการประกวดราคาโครงการน้ีมีผูยื่นซองเสนอราคา จํานวน ๒ ราย คือ
บริษัท อ. และบริษัท ซ. โดยมีเพียงบริษัท ซ. ท่ีเสนอราคาถูกตองตามเง่ือนไขเพียงรายเดียว และ
เสนอราคาเกินราคากลางไมเกินรอยละ ๑๐ ซึ่งกรณีปกติคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา
ควรที่จะตองเสนอความเห็นตอหัวหนาสวนราชการใหยกเลิกการประกวดราคาในคร้ังนั้น
แตหากคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาเห็นวามีเหตุผลสมควรท่ีจะดําเนินการ
โดยไมตองยกเลิกการประกวดราคา ก็สามารถกระทําได โดยระบุเหตุผลความจําเปนท่ีจะตอง
ดําเนินการประกวดราคาตอไป ตามขอ ๕๑ ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการพัสดุ
พ.ศ. ๒๕๓๕ เม่ือผลการประกวดราคาปรากฏวามีผเู สนอราคาถูกตองตามเงื่อนไขเพยี งรายเดียวคือ
บริษัท ซ. โดยบริษัทดังกลาวเสนอราคาเปนเงินทั้งสิ้น ๒๕,๙๙๐,๙๔๔.๒๘ บาท คณะกรรมการ

แนวคําวินิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๘)
พิจารณาผลการประกวดราคาตอรองราคาแลวบริษัทลดราคาใหเหลือ ๒๕,๘๐๐,๐๐๐ บาท
เปน ราคาไมเ กนิ วงเงนิ งบประมาณทตี่ งั้ ไว การดําเนินการดังกลาวจึงเปนการดําเนินการตามขอ ๔๓ (๑)
ของระเบียบดังกลาว เมื่อคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคามีความเห็นเสนอผูฟองคดี
ใหจัดจางบริษัท ซ. เขาทําสัญญารับจางปรับปรุงระบบจายกระแสไฟฟาแรงตํ่า จํานวน ๔ เฟส
ของโรงพยาบาลสุราษฎรธานี เปนเงินจํานวน ๒๕,๘๐๐,๐๐๐ บาท แลว ผูฟองคดีในฐานะ
ผูมีอํานาจอนุมัติในการสั่งซ้ือ ส่ังจาง ยอมมีอํานาจใชดุลพินิจพิจารณาวาจะสมควรดําเนินการ
จัดจางตอไปหรือสมควรจะยกเลิกการจัดจางครั้งนั้น ซึ่งเม่ือเหตุการณลักซองเอกสารประกวดราคา
ดังกลาวนั้น เกิดข้ึนนอกพื้นที่ประกวดราคา อีกท้ังยังไมมีขอเท็จจริงใหพิจารณาไดวาเหตุการณ
ดังกลา วเกดิ ข้ึนเพราะเหตุใดและเกิดข้ึนไดอยางไร เก่ียวของกับการกีดกัน กลั่นแกลงมิใหมีการย่ืน
ซองเสนอราคาครงั้ น้นั หรือไม อยางไร หากตองยกเลิกการประกวดราคาโครงการดังกลาวจะทําให
การจัดทําบริการสาธารณะตองหยุดชะงักลง และอาจเกิดความเสียหายตอบริการสาธารณะ
ทางการแพทยอยางรายแรงได ประกอบกับในขณะนั้นเปนชวงใกลจะส้ินปงบประมาณ ๒๕๔๓
หากตองมีการยกเลิกการประกวดราคาเพ่ือดําเนินการใหม ยอมเล็งเห็นไดอยางชัดเจนวา
จะไมส ามารถดําเนนิ การจัดจางไดภายในสิ้นปงบประมาณดังกลาว ซึ่งจะทําใหงบประมาณที่ไดรับ
จัดสรรในปงบประมาณ ๒๕๔๓ ตกไป อันจะกอใหเกิดความเสียหายตอการใหบริการ
รักษาพยาบาลของโรงพยาบาลสุราษฎรธานี ซึ่งจะสงผลใหผูปวยและประชาชนผูเขารับบริการ
ดานการรักษาพยาบาลในโรงพยาบาลดังกลาวไดรับความเสียหายไปดวย ดังนั้น กรณีท่ีผูฟองคดี
ใชดุลพินิจไมส่ังการใหยกเลิกการประกวดราคาคร้ังดังกลาว จึงเปนการส่ังการโดยมีเหตุผล
อันสมควรตามขอ ๕๑ ของระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ดังน้ัน
เมื่อไมมีขอเท็จจริงหรือพยานหลักฐานอ่ืนใดที่จะแสดงใหรับฟงไดวาผูฟองคดีมีพฤติการณกระทํา
การอันมลี ักษณะเปน การขัดขวางการเสนอราคาอยา งเปน ธรรม และไดดําเนินการจัดจางบริษัท ซ.
โดยไมสจุ ริต หรอื โดยไมมเี หตุผลอันสมควร การดําเนินการของผูฟองคดี ในกรณีนี้จึงเปนไปตามท่ี
ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ แลว การกระทําของผูฟองคดี
จึงมิไดเปน การปฏิบตั หิ รอื ละเวนการปฏบิ ัตหิ นาทีร่ าชการโดยมิชอบ เพื่อใหบริษัท ซ. ไดประโยชน
ที่มิควรไดในการเขาทําสัญญาจางกับหนวยงานของรัฐ อันจะเปนการทุจริตตอหนาท่ีราชการ
และเปนความผิดวินัยอยางรายแรง ตามมาตรา ๘๒ วรรคสาม แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน
พ.ศ. ๒๕๓๕ และเม่ือไดวินิจฉัยแลววาผูฟองคดีกระทําโดยชอบดวยระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี
ดังกลาวแลว การกระทําของผูฟองคดีจึงไมเปนการผิดวินัยตามมาตรา ๘๕ วรรคสอง และ
มาตรา ๙๕ แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ ประกอบกับขอ ๑๐
ของระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ตามท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๓ มีมติชี้มูล
ความผิด การที่ผูถูกฟองท่ี ๑ มีคําสั่งลงโทษทางวินัยอยางรายแรง ตามการชี้มูลความผิดของ
ผูถูกฟองคดีที่ ๓ และตอมาเม่ือผูฟองคดีอุทธรณคําส่ังไลออกดังกลาว และผูถูกฟองคดีท่ี ๔
ยกอทุ ธรณข องผฟู องคดนี ัน้ จงึ เปนการไมชอบดว ยกฎหมาย

แนวคําวนิ จิ ฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๙)
พิพากษาใหเพิกถอนคาํ ส่ังลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ตามคําส่ังผูถูกฟองคดีท่ี ๑
ลงวันที่ ๔ มีนาคม ๒๕๕๓ และเพิกถอนคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ลงวันท่ี
๑ สิงหาคม ๒๕๕๔ ท่ีใหยกอุทธรณของผูฟองคดี โดยใหมีผลยอนหลังไปตั้งแตวันที่คําส่ังและ
คําวินิจฉัยอุทธรณดังกลาวมีผลบังคับเปนตนไป คําขออ่ืนนอกจากน้ีใหยก โดยมีขอสังเกต
ในการปฏิบัติตามคําพิพากษาน้ีวา เมื่อศาลเพิกถอนคําสั่ง และคําวินิจฉัยดังกลาวยอนหลังแลว
ยอมมีผลเสมือนวาผูฟองคดีมิไดเคยถูกไลออกจากจากราชการเลย ดังน้ัน ผูถูกฟองคดีท่ี ๑
จึงตองคืนสิทธิประโยชนอันพึงมีพึงไดใหแกผูฟองคดีในฐานะท่ีเปนขาราชการซึ่งออกจากราชการ
โดยการเกษยี ณอายุราชการตามกฎหมาย

กรณีเปนคดีพิพาทตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑)

คาํ สัง่ ศาลปกครองสูงสดุ ที่ คบ. ๒/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา เดิมผูฟองคดีเปนขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา

ไดรับความเดือดรอนหรือเสียหายจากการท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๑ (เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษา
ข้ันพ้ืนฐาน) มีคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ กรณีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติ
ชี้มูลความผิดวินัยอยางรายแรง โดยอางวาเม่ือครั้งผูฟองคดีดํารงตําแหนงผูอํานวยการโรงเรียน
ลําทะเมนไชยพิทยาคม มีอํานาจหนาท่ีพิจารณากําหนดจํานวนและอัตราตําแหนงและ
เกล่ียอัตรากําลัง พิจารณาใหความเห็นชอบการบรรจุและแตงตั้งขาราชการครูและบุคลากร
ทางการศึกษา และดําเนินการสอบแขงขันเพื่อบรรจุและแตงต้ังบุคคลเขารับราชการเปน
ขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา สังกัดสํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษานครราชสีมา เขต ๗
และไดรับแตงตั้งใหเปนกรรมการจัดทําขอสอบในการสอบคัดเลือกพนักงานราชการหรือครูอัตราจาง
เพือ่ บรรจแุ ละแตง ตงั้ เขา รับราชการเปนขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาตําแหนงครูผูชวย
ไดอาศัยโอกาสท่ีมีตําแหนงหนาที่ดังกลาวเรียกรับเงินจากผูสมัครสอบ เพ่ือชวยเหลือให
สอบคัดเลือกไดและไดรับการบรรจุและแตงตั้งเปนครูผูชวยดังกลาว ผูฟองคดีจึงมีหนังสือลงวันที่
๕ ตุลาคม ๒๕๖๐ อุทธรณคําส่ังดังกลาวตอผูถูกฟองคดีที่ ๒ (คณะกรรมการขาราชการครูและ
บุคลากรทางการศึกษา) โดยผูถูกฟองคดีท่ี ๒ มีมติยกอุทธรณของผูฟองคดี ผูฟองคดีจึงนําคดี
มาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําส่ังเพิกถอนคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ และ
มติของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ท่ียกอุทธรณของผูฟองคดี โดยศาลปกครองช้ันตนมีคําสั่งไมรับคําฟอง
ขอหาที่ขอใหเ พกิ ถอนคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการไวพิจารณา ผูฟองคดีอุทธรณคําส่ัง
ดังกลาว เห็นวา กรณีเปนคดีพิพาทเก่ียวกับการที่เจาหนาที่ของรัฐกระทําการโดยไมชอบดวยกฎหมาย
ไมวาจะเปน การออกกฎ คําสั่งหรือการกระทําอื่นใด ซ่ึงอยูในอํานาจของศาลปกครองที่จะพิจารณา
พิพากษาหรือมีคําสั่งได ตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑) แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ
เมื่อขอเท็จจริงปรากฏตามคําฟองวา ผูฟองคดีรับทราบคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ
เม่ือวันท่ี ๗ กันยายน ๒๕๖๐ และมีหนังสือลงวันท่ี ๕ ตุลาคม ๒๕๖๐ อุทธรณคําส่ังดังกลาว

แนวคําวนิ ิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๐)
ตอผูถูกฟองคดีที่ ๒ ซึ่งไมปรากฏวาผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ไดรับหนังสืออุทธรณของผูฟองคดีเม่ือใด
แตอยา งเรว็ ที่สุดทผี่ ูถูกฟอ งคดที ี่ ๒ จะไดรบั หนังสืออทุ ธรณของผูฟองคดี คือ ในวันท่ี ๕ ตุลาคม ๒๕๖๐
ผูถูกฟองคดีท่ี ๒ จึงตองพิจารณาอุทธรณของผูฟองคดีใหแลวเสร็จภายในกําหนดระยะเวลาเกาสิบวัน
นับแตวันที่ไดรับหนังสืออุทธรณของผูฟองคดี ตามมาตรา ๑๒๒ แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการครู
และบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ คือ ภายในวันที่ ๓ มกราคม ๒๕๖๑ แตผูถูกฟองคดีท่ี ๒
มิไดพิจารณาอุทธรณของผูฟองคดีใหแลวเสร็จภายในกําหนดเวลาดังกลาว กรณีจึงตองถือวา
วันถัดจากวันที่ครบกําหนดเกาสิบวัน คือ วันท่ี ๔ มกราคม ๒๕๖๑ เปนวันท่ีผูฟองคดีรูหรือควรรูถึง
เหตุแหงการฟอ งคดแี ละเปน วนั เริม่ ตนท่ผี ูฟองคดีมีสิทธิฟองขอใหเพิกถอนคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการ ผูฟองคดีจึงตองย่ืนฟองคดีตอศาลปกครองช้ันตน เพื่อขอใหเพิกถอนคําส่ัง
ดังกลาวภายในเกาสิบวันนบั แตว นั ที่ ๔ มกราคม ๒๕๖๑ กลาวคือ ภายในวันที่ ๓ เมษายน ๒๕๖๑
การท่ผี ฟู องคดนี ําคดีมาฟอ งตอศาลปกครองชั้นตน ขอใหเ พกิ ถอนคําสัง่ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจาก
ราชการ เม่ือวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๖๒ จึงเปนการย่นื ฟองคดีเม่ือพนกําหนดระยะเวลาการฟองคดี
ตามมาตรา ๔๙ แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ ศาลจึงไมอาจรับคําฟองขอหาท่ีฟองขอให
เพิกถอนคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการไวพิจารณาได แตอยางไรก็ตาม กอนที่ศาลจะ
พิจารณาถึงความชอบดวยกฎหมายของคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ตามขอหา
ท่ศี าลปกครองชนั้ ตนรบั ไวพิจารณาไดน้ัน ศาลยอมจะตองพิจารณาถึงความชอบดวยกฎหมายของ
คําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการเสียกอน หากมีความไมชอบดวยกฎหมายของคําส่ัง
ทางปกครองดังกลาวในข้ันตอนใด ยอมปรากฏชัดแจงในคําพิพากษา อีกท้ัง การฟองคดีในขอหาน้ี
ไมใชการฟองคดีท่ีเกี่ยวกับการคุมครองประโยชนสาธารณะหรือสถานะของบุคคลท่ีจะย่ืนฟองคดี
เมอ่ื ใดก็ได และไมใชก รณเี ปนการยื่นฟองท่ีเปนประโยชนแกสวนรวมหรือมีเหตุจําเปนอื่นที่ศาลจะ
รับคดีน้ีไวพิจารณาไดตามมาตรา ๕๒ แหงพระราชบัญญัติเดียวกัน นอกจากน้ี แมตามมาตรา ๑๒๒
แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ จะมิไดบัญญัติไว
โดยชัดแจงวาใหผูไดรับคําส่ังทางปกครองที่ถูกกระทบสิทธิตองนําคดีมาฟองขอใหเพิกถอนคําส่ัง
ทางปกครองเมื่อใด ในกรณีท่ีผูมีอํานาจพิจารณาอุทธรณไมพิจารณาอุทธรณใหแลวเสร็จภายใน
กําหนดระยะเวลาก็ตาม แตระยะเวลาการฟองคดีขอใหศาลเพิกถอนคําส่ังหรือการกระทํา
ทางปกครองทไี่ มช อบดวยกฎหมายไดถกู บญั ญตั ไิ วในมาตรา ๔๙ แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ
และพระราชบัญญัติฉบับนี้ไดประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันท่ี ๑๐ ตุลาคม ๒๕๔๒ จึงถือวา
ผฟู อ งคดีหรือประชาชนท่ัวไปทราบถึงความมีอยขู องกฎหมายนี้ ดงั นน้ั จงึ ไมจ ําตอ งระบุระยะเวลา
การฟองคดีไวใน พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ แตอยางใด
อีกทั้ง กรณีมิไดมีบทบัญญัติของกฎหมายกําหนดใหผูออกคําสั่งทางปกครองจะตองระบุวิธีการ
และระยะเวลาสาํ หรบั ย่ืนคําฟองไวในคําส่ังทางปกครองดังกลาวแตอยางใด ที่ศาลปกครองช้ันตน
มีคาํ ส่ังไมรับคําฟองขอหาท่ีฟองขอใหเพิกถอนคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการไวพิจารณา นั้น
ศาลปกครองสูงสดุ เห็นพอ งดว ย

จงึ มีคําส่งั ยืนตามคําสั่งของศาลปกครองช้นั ตน

แนวคําวนิ ิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๑)

คําสงั่ ศาลปกครองสงู สดุ ที่ คบ.๘๑/๒๕๖๓
ผฟู อ งคดีฟองวา ผฟู องคดไี ดรบั ความเดือดรอนเสียหายจากการท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๔

(ผูบังคับการตํารวจตระเวนชายแดนภาค ๑) มีคําส่ังลงวันท่ี ๒๕ ธันวาคม ๒๕๕๗ และคําส่ัง
ลงวันท่ี ๒๖ ธันวาคม ๒๕๕๗ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ อันมีมูลเหตุมาจากการที่ผูฟองคดี
ถูกกลาวหาวาเปนผูกระทําความผิดอาญา จํานวน ๒ คดี ซ่ึงปรากฏวา คดีแรก ศาลมีคําพิพากษา
ยกฟองโจทก สวนคดีที่สอง ศาลพิพากษาใหผูฟองคดีเปนผูบริสุทธิ์ ดังน้ัน การลงโทษทางวินัย
ผูฟองคดีจึงเปนการลงโทษทางวินัยท่ีไมชอบดวยกฎหมาย ตอมา เมื่อวันที่ ๑๙ กันยายน ๒๕๖๐
ผูฟองคดีไดย่ืนคําขอกลับเขารับราชการตํารวจ ปรากฏวา ผูถูกฟองคดีท่ี ๔ มีคําสั่งลงวันท่ี ๒๗
กันยายน ๒๕๖๐ ใหผูฟองคดีกลับเขารับราชการในตําแหนง ชั้นยศ อัตราเงินเดือน และสถานที่
ปฏิบัติราชการเดิมได แสดงใหเห็นวาผูฟองคดีมิไดเปนผูขาดคุณสมบัติท่ีจะกลับเขารับราชการ
แตตอมาผูถูกฟองคดีที่ ๓ (ผูบัญชาการกองบัญชาการตํารวจตระเวนชายแดน) กลับมีคําส่ังไมให
ผูฟองคดีกลับเขารับราชการตํารวจตามหนังสือลงวันท่ี ๒๖ ธันวาคม ๒๕๖๐ โดยเห็นวาเปนผูขอ
กลับเขารับราชการตํารวจท่ีขาดคุณสมบัติตามระเบียบที่เกี่ยวของ ผูฟองคดีจึงนําคดีมาฟองขอใหศาล
มีคําพิพากษาหรือคําสั่งเพิกถอนคําส่ังของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ตามหนังสือลงวันที่ ๒๖ ธันวาคม ๒๕๖๐
คําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๒ (คณะอนุกรรมการ ก.ตร. เกี่ยวกับการอุทธรณ) คําส่ังของ
ผูถูกฟองคดีท่ี ๔ ลงวันที่ ๒๕ ธันวาคม ๒๕๕๗ และคําสั่งลงวันท่ี ๒๖ ธันวาคม ๒๕๕๗ ท่ีลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการ และใหมีคําสั่งใหผูฟองคดีกลับเขารับราชการตํารวจ โดยรับเงินเดือน
และเงินประจําตําแหนงเหตุพิเศษ (ต.ป.ป.) เชนเดิม เห็นวา คดีนี้เปนคดีพิพาทเกี่ยวกับการท่ี
เจาหนาที่ของรัฐกระทําการโดยไมชอบดวยกฎหมายไมวาจะเปนการออกกฎ คําส่ังหรือการกระทํา
อื่นใด อันอยูในอํานาจของศาลปกครองท่ีจะพิจารณาพิพากษาหรือมีคําสั่งไดตามนัยมาตรา ๙
วรรคหนึ่ง (๑) แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ เมื่อคําส่ังของผูถูกฟองคดีที่ ๓ และที่ ๔ และมติ
ของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ดังกลาว มีผลทําใหผูฟองคดีพนจากการเปนขาราชการตํารวจ และไมไดรับ
การบรรจุกลับเขารับราชการ ผูฟองคดีจึงเปนผูไดรับความเดือดรอนหรือเสียหาย หรืออาจจะ
เดือดรอนหรือเสียหายโดยมิอาจหลีกเลี่ยงไดอันเนื่องจากการกระทําของผูถูกฟองคดีดังกลาว
และคําขอใหศ าลมีคําพิพากษาหรอื คาํ สง่ั เพิกถอนคําสั่งและมตพิ พิ าท ศาลมอี าํ นาจกําหนดคําบังคับ
ใหไดตามมาตรา ๗๒ ผูฟองคดีจึงเปนผูมีสิทธิฟองคดีนี้ตอศาลปกครองตามมาตรา ๔๒ วรรคหน่ึง
แหงพระราชบัญญัติเดียวกัน ซ่ึงกรณีท่ีขอใหศาลเพิกถอนคําส่ังของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ที่ลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการ และมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ที่ไมรับพิจารณาอุทธรณของผูฟองคดี นั้น
แมขอเท็จจริงจะรับฟงตามคําฟองไดวา ผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ไมรับพิจารณาอุทธรณของผูฟองคดี
เนื่องจากเปนการยื่นอุทธรณเกินกําหนดระยะเวลาก็ตาม แตผูฟองคดีไมเห็นดวยกับมติดังกลาว
จึงนําคดีมาฟองขอใหเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ท่ีไมรับพิจารณาอุทธรณของผูฟองคดี
และโดยท่มี ตขิ องผูถกู ฟองคดที ี่ ๒ ดงั กลา ว เปนการกระทําในรปู ของคณะกรรมการท่ีไมมีกฎหมาย
กําหนดขั้นตอนหรือวิธีการสําหรับการแกไขความเดือดรอนหรือเสียหายในเรื่องน้ีไว ผูฟองคดี

แนวคําวนิ จิ ฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๒)
จึงสามารถนําเร่ืองดังกลาวมาฟองตอศาลปกครองไดทันที เมื่อปรากฏวาผูฟองคดีไดรับแจง
ผลการพิจารณาอุทธรณของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ เม่ือวันที่ ๒๙ ตุลาคม ๒๕๖๑ การที่ผูฟองคดีนําคดี
มาฟองตอศาลเมื่อวันท่ี ๒๑ ธันวาคม ๒๕๖๑ จึงเปนการยื่นฟองภายในเกาสิบวันนับแตวันที่รู
หรือควรรูถึงเหตุแหงการฟองคดีตามมาตรา ๔๙ แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ สวนผูฟองคดี
จะย่ืนคําอุทธรณเม่ือพนกําหนดระยะเวลาตามมติของผูถูกฟองคดีที่ ๒ หรือไม เปนเร่ืองท่ี
ศาลปกครองช้ันตนจะตองพิจารณาวินิจฉัยในเน้ือหาแหงคดีวาผูถูกฟองคดีที่ ๒ ไมรับคําอุทธรณ
ของผูฟองคดีไวพิจารณาชอบดวยกฎหมายหรือไม อันเปนเง่ือนไขการฟองคดีท่ีศาลปกครองช้ันตน
จะตองพิจารณาตอ ไปวา ผูฟองคดีไดดําเนินการตามขั้นตอนและวิธีการสําหรับการแกไขความเดือดรอน
หรือเสียหายตามมาตรา ๔๒ วรรคสอง แหงพระราชบัญญัติดังกลาว ในสวนที่ขอใหศาลเพิกถอน
คําส่ังของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ ที่ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ซ่ึงหากศาลพิจารณาแลวเห็นวา
มติของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ท่ีไมรับพิจารณาอุทธรณของผูฟองคดีชอบดวยกฎหมายแลวก็ไมจําตอง
พิจารณาในสวนที่ขอใหศาลเพิกถอนคําส่ังของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ อีกตอไป แตหากศาลเห็นวามติ
ของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ไมชอบดวยกฎหมาย ศาลก็ชอบที่จะตองพิจารณาในสวนท่ีขอใหศาลเพิกถอน
คําส่ังของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ ดังกลาว ดังนั้น คําฟองของผูฟองคดีในสวนท่ีขอใหศาลเพิกถอน
คําส่ังของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ และมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๒
ทีไ่ มร ับพิจารณาอุทธรณข องผูฟองคดี จึงเปนคําฟองที่ศาลรับไวเพื่อดําเนินกระบวนพิจารณาตอไปได
ท่ีศาลปกครองช้ันตนไมรับคําฟองในสวนนี้ไวพิจารณา ศาลปกครองสูงสุดไมเห็นพองดวย สวนกรณี
ที่ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ มีคําสั่งลงวันที่ ๒๖ ธันวาคม ๒๕๖๐ ไมบรรจุผูฟองคดีกลับเขารับราชการ นั้น
เปนการใชอํานาจตามกฎหมายของเจาหนาที่ท่ีมีผลกระทบตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาท่ี
ของผูฟองคดี อันเปนคําสั่งทางปกครองตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง
พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงเปนกรณีที่มีกฎหมายกําหนดขั้นตอนหรือวิธีการสําหรับการแกไขความเดือดรอน
หรือเสียหายที่ผูฟองคดีไดรับจากคําส่ังของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ท่ีเปนเหตุแหงการฟองคดีไวโดยเฉพาะ
ผูฟองคดีจึงตองดําเนินการตามขั้นตอนและวิธีการดังกลาวกอนนําคดีมาฟองตามนัยมาตรา ๔๒
วรรคสอง แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ โดยการยื่นอุทธรณตอผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ในฐานะเจาหนาที่
ผูทําคําส่ังทางปกครองตามนัยมาตรา ๔๔ วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง
พ.ศ. ๒๕๓๙ เม่ือขอเท็จจริงปรากฏวา หลังจากผูถูกฟองคดีที่ ๓ ไดมีคําสั่งลงวันท่ี ๒๖ ธันวาคม ๒๕๖๐
ไมบรรจุผูฟองคดีกลับเขารับราชการแลว ผูฟองคดีไดมีหนังสือลงวันที่ ๒๑ มีนาคม ๒๕๖๑ อุทธรณ
คําสั่งดังกลาวตอผูถูกฟองคดีที่ ๒ โดยไมไดย่ืนตอผูถูกฟองคดีที่ ๓ ซ่ึงเปนเจาหนาท่ีผูทําคําส่ัง
ทางปกครอง ประกอบกับผูถูกฟองคดีที่ ๒ ก็มิไดมีอํานาจหนาท่ีในการพิจารณาอุทธรณคําสั่งดังกลาว
แทนผูถูกฟองคดีท่ี ๓ หรือที่ ๑ แตอยางใด กรณีจึงถือไมไดวาผูฟองคดีไดดําเนินการตามขั้นตอน
และวธิ ีการสําหรบั การแกไขความเดือดรอ นหรอื เสียหายตามท่กี ฎหมายกาํ หนดตามมาตรา ๔๒ วรรคสอง
แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ ผูฟองคดีจึงไมอาจนําคําฟองในสวนน้ีมาฟองตอศาลปกครองได
ที่ศาลปกครองชั้นตนไมรับคําฟองในกรณีนี้ไวพิจารณา ศาลปกครองสูงสุดเห็นพองดวยในผล

แนวคาํ วนิ ิจฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๓)
ท่ีศาลปกครองชั้นตนมีคําส่ังไมรับคําฟองน้ีไวพิจารณาและใหจําหนายคดีออกจากสารบบความ นั้น
ศาลปกครองสูงสดุ เหน็ พอ งดวยบางสว น

จงึ มคี ําสงั่ กลับ เปนใหศาลปกครองช้ันตนดําเนินกระบวนพิจารณาในสวนที่ผูฟองคดี
ขอใหศาลเพิกถอนคําส่ังของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ และเพิกถอน
มติของผถู กู ฟองคดที ี่ ๒ ท่ไี มร บั พิจารณาอุทธรณของผฟู องคดีตามเงอื่ นไขการฟอ งคดี และหากคําฟอง
ดงั กลาวเปน ไปตามเง่อื นไขการฟองคดี กใ็ หร บั คําฟองในสว นนไ้ี วพิจารณาพิพากษาคดีตอไป

คําส่งั ศาลปกครองสงู สดุ ท่ี คบ. ๑๖๗/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ (ผูวาราชการจังหวัดลําปาง) ออกคําสั่งลงวันท่ี

๑๘ พฤษภาคม ๒๕๖๑ ลงโทษภาคทัณฑผ ูฟ องคดีโดยไมม อี าํ นาจ เนื่องจากผฟู องคดบี รรจุเขารบั ราชการ
ครั้งแรกท่ีกระทรวงยุติธรรม ตอมา ไดโอนไปรับราชการในสังกัดผูถูกฟองคดีที่ ๔ (สํานักงาน
ศาลยุติธรรม) แตภายหลังผูถูกฟองคดีท่ี ๒ (เลขาธิการสํานักงานศาลยุติธรรม) ไดมีคําส่ังใหผูฟองคดี
โอนไปรับราชการที่กระทรวงมหาดไทยโดยไมชอบดวยกฎหมาย ผูฟองคดียังคงสถานะเปนขาราชการ
สังกัดผูถูกฟองคดีท่ี ๔ อยูตามเดิม จึงเปนการออกคําสั่งโดยไมชอบดวยกฎหมาย ขอใหศาล
มีคําพิพากษาหรือคําส่ังเพิกถอนคําส่ังของผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ลงวันท่ี ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๖๑
ทลี่ งโทษภาคทัณฑผฟู องคดี สง ตวั ผฟู องคดีกลับไปรับราชการในสังกัดผูถูกฟองคดีท่ี ๔ ซึ่งเปนตนสังกัด
โดยชอบดวยกฎหมายของผูฟองคดี และใหผูถูกฟองคดีท่ี ๓ (จังหวัดลําปาง) และที่ ๔ ชดใชคาเสียหาย
ใหแกผูฟองคดีเปนเงิน จํานวน ๑๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบ้ียรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงิน
จํานวนดังกลาว นับต้ังแตวันท่ี ๒๑ พฤษภาคม ๒๕๖๑ จนกวาผูฟองคดีจะไดกลับไปปฏิบัติราชการ
สงั กดั ผถู ูกฟอ งคดที ่ี ๔

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา คดีนี้เปนคดีพิพาทเกี่ยวกับการท่ีเจาหนาท่ีของรัฐ
กระทําการโดยไมชอบดวยกฎหมายและการกระทําละเมิดของเจาหนาที่ของรัฐอันเกิดจาก
การใชอํานาจตามกฎหมาย ตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑) และ (๓) แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ
เม่ือพิจารณา พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๑๑๔ วรรคหนึ่ง และวรรคสอง
และมาตรา ๑๑๘ ประกอบ กฎ ก.พ.ค. วาดวยการอุทธรณและการพิจารณาวินิจฉัยอุทธรณ
พ.ศ. ๒๕๕๑ ขอ ๙๑ แลว จะเห็นไดวา เปนกรณีท่ีมีกฎหมายกําหนดขั้นตอนหรือวิธีการสําหรับ
การแกไขความเดือดรอนหรือเสียหายไวโดยเฉพาะ การฟองคดีปกครองในเร่ืองน้ีจะกระทําได
ตอเมื่อมีการดําเนินการตามขั้นตอนและวิธีการดังกลาว และไดมีการสั่งการตามกฎหมายหรือ
มิไดมีการส่ังการภายในเวลาอันสมควรหรือภายในเวลาที่กําหนด ดังนั้น ก.พ.ค. ซ่ึงเปนองคกร
วินิจฉัยอุทธรณจึงตองดําเนินการพิจารณาวินิจฉัยอุทธรณของผูฟองคดีใหแลวเสร็จภายใน
หน่ึงรอยย่ีสิบวันนับแตวันท่ีไดรับอุทธรณ ถามีเหตุขัดของไมอาจพิจารณาใหแลวเสร็จได
ใหขยายระยะเวลาพิจารณาไดอีกไมเกินสองครั้ง โดยแตละคร้ังจะตองไมเกินหกสิบวัน
และใหบันทึกเหตุขัดของใหปรากฏไวดวย ตามมาตรา ๑๑๔ แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน
พ.ศ. ๒๕๕๑ ประกอบกับขอ ๙๑ ของกฎ ก.พ.ค. วาดวยการอุทธรณและการพิจารณาวินิจฉัยอุทธรณ

แนวคาํ วนิ จิ ฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๔)
พ.ศ. ๒๕๕๑ โดยที่บทบัญญัติดังกลาว มิไดกําหนดใหตองมีหนังสือแจงเหตุขัดของท่ีตองขยายระยะเวลา
พิจารณาอุทธรณใหผูอุทธรณทราบ ในกรณีเชนน้ีถาผูอุทธรณไมไดรับแจงผลการพิจารณาอุทธรณ
หรือไมไดรับแจงเหตุขัดของท่ีตองขยายระยะเวลาพิจารณาอุทธรณ ผูอุทธรณยอมคาดหมายไดวา
มีการขยายระยะเวลาพิจารณาอุทธรณออกไปตามระยะเวลาที่กฎหมายใหอํานาจไว กลาวคือ
๒๔๐ วนั นับแตว นั ท่ไี ดรับอุทธรณ จึงตองถือวาวันที่ครบกําหนดสองรอยสี่สิบวันดังกลาวเปนวันท่ี
ผูฟองคดีไดดําเนินการแกไขความเดือดรอนหรือเสียหายครบตามขั้นตอนหรือวิธีการท่ีกฎหมาย
กําหนดไวแลว และสามารถใชสิทธิฟองคดีไดตามมาตรา ๔๒ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. จัดตั้ง
ศาลปกครองฯ โดยใหถือวาวันถัดจากวันครบกําหนดดังกลาว คือ วันที่สองรอยสี่สิบเอ็ดเปนวันท่ี
ผูฟองคดีรูหรือควรรูถึงเหตุแหงการฟองคดีและเปนวันแรกท่ีเริ่มใชสิทธิฟองคดีไดตามมาตรา ๔๙
แหง พระราชบญั ญตั ดิ ังกลาว เม่ือผูถูกฟองคดีท่ี ๑ มีคําสั่งลงวันท่ี ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๖๑ ลงโทษ
ภาคทัณฑผูฟองคดี และผูฟองคดีไดยื่นอุทธรณคําส่ังดังกลาว เม่ือวันท่ี ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๖๑
ก.พ.ค. จึงตองพิจารณาวินิจฉัยอุทธรณใหแลวเสร็จภายในระยะเวลาสองรอยส่ีสิบวันนับแต
วนั ท่ไี ดร บั อุทธรณ เมื่อผูฟองคดีนําคดีมาฟองตอศาลปกครองชั้นตนโดยสงทางไปรษณียลงทะเบียน
เม่ือวันท่ี ๑๐ สิงหาคม ๒๕๖๑ โดยที่ผูฟองคดียังมิไดรับแจงผลการพิจารณาอุทธรณจาก ก.พ.ค.
และยังอยูภายในระยะเวลาพิจารณาอุทธรณของ ก.พ.ค. กรณีจึงถือไดวาผูฟองคดียังไมได
ดําเนินการตามข้ันตอนหรือวิธีการสําหรับการแกไขความเดือดรอนหรือเสียหายตามท่ีกฎหมาย
กําหนดไวกอนการฟองคดีตามมาตรา ๔๒ วรรคสอง แหงพระราชบัญญัติเดียวกัน ศาลจึงไมอาจ
รับคําฟองของผูฟองคดีไวพิจารณาได สําหรับกรณีที่ผูฟองคดีฟองผูถูกฟองคดีที่ ๒ และท่ี ๕
โดยมีคําขอใหสงตัวผูฟองคดีกลับไปราชการในสังกัดผูถูกฟองคดีที่ ๔ และใหผูถูกฟองคดีท่ี ๓
และท่ี ๔ ชดใชคาเสียหาย นั้น เมื่อผูถูกฟองคดีที่ ๒ และที่ ๕ (คณะกรรมการขาราชการศาลยุติธรรม)
มิไดกระทําการใดๆ ท่ีเปนการกระทบตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาท่ีของผูฟองคดีที่จะทําให
ผูฟองคดีไดรับความเดือดรอนหรือเสียหาย หรืออาจจะเดือดรอนหรือเสียหายโดยมิอาจหลีกเลี่ยงได
อันเน่ืองมาจากคําสั่งลงโทษภาคทัณฑดังกลาว อีกท้ัง กรณีท่ีผูฟองคดีกลาวอางวาผูฟองคดียังคง
มีสถานะเปนขาราชการสังกัดผูถูกฟองคดีที่ ๔ ก็มิใชประเด็นอันเปนขอพิพาทในคดีน้ี ผูฟองคดี
จึงไมมีสิทธฟิ อ งผูถ กู ฟอ งคดที ี่ ๒ และที่ ๕ ตอศาลได ตามมาตรา ๔๒ วรรคหนึง่ แหง พ.ร.บ. จัดตั้ง
ศาลปกครองฯ เมอื่ ผฟู องคดไี มม ีสิทธฟิ อ งผูถูกฟอ งคดที ่ี ๒ และที่ ๕ จึงไมอาจฟองผูถูกฟองคดีท่ี ๔
ใหรับผดิ ในผลแหง ละเมิดท่จี ะตองชดใชคา สนิ ไหมทดแทนแกผ ฟู อ งคดีไดเ ชนกัน ที่ศาลปกครองชั้นตน
มีคาํ ส่งั ไมร ับคําฟองและคําฟองเพิ่มเติมคดีนี้ไวพิจารณา และใหจําหนายคดีออกจากสารบบความ น้ัน
ศาลปกครองสูงสุดเหน็ พองดว ย

จงึ มคี ําส่งั ยืนตามคําส่ังของศาลปกครองชนั้ ตน

คาํ ส่งั ศาลปกครองสูงสุดท่ี คผ.๕๘/๒๕๖๓
ผฟู อ งคดฟี องวา ในขณะท่ผี ฟู องคดรี บั ราชการตาํ แหนงหัวหนาสํานักปลัดเทศบาล

เมืองลาดสวาย ผูถูกฟองคดี (นายกเทศมนตรีเมืองลาดสวาย) ปลัดเทศบาล และผูอํานวยการกองคลัง

แนวคําวนิ ิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๕)
ของเทศบาลเมอื งลาดสวาย ไดร ว มกันอนมุ ตั ิเบกิ จา ยเงินงบประมาณรายจา ยจํานวน ๔,๕๐๐,๐๐๐ บาท
ใหกับมหาวิทยาลัยปทุมธานีเปนคาจางจัดการฝกอบรมและดูงานท่ีประเทศสเปนและประเทศโปรตุเกส
ในระหวางวนั ที่ ๒๓ มิถุนายน ๒๕๕๗ ถงึ วนั ที่ ๒ กรกฎาคม ๒๕๕๗ แตปรากฏวาผูถูกฟองคดีไดสั่ง
ระงับโครงการฝกอบรมและดูงานตางประเทศดังกลาว โดยอางวาสํานักงานการตรวจเงินแผนดิน
ไดทักทวง และไดทําหนังสือเพ่ือขอเงินคืนจากมหาวิทยาลัยปทุมธานี แตมหาวิทยาลัยปทุมธานี
ไมไดคืนเงินจํานวนดังกลาว ตอมา ผูถูกฟองคดีไดมีคําสั่งลงวันท่ี ๒๙ มกราคม ๒๕๖๑ เรื่อง
แตงต้ังคณะกรรมการสอบขอเท็จจริง กรณี การฝกอบรมและศึกษาดูงาน โครงการ “การพัฒนา
องคความรู กฎหมาย การเมือง การปกครองทองถ่ิน” ณ ราชอาณาจักรสเปนและสาธารณรัฐ
โปรตุเกส โดยไดแตงต้ังนาง จ. ซึ่งเปนผูใตบังคับบัญชาของผูถูกฟองคดี เปนประธานกรรมการ
สอบสวนขอเท็จจริงโดยไมชอบดวยกฎหมาย จึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําส่ัง
เพิกถอนคาํ สงั่ ดงั กลา ว

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา คดีน้ีเปนคดีพิพาทเกี่ยวกับการที่เจาหนาที่ของรัฐ
กระทําการโดยไมชอบดวยกฎหมาย ตามมาตรา ๙ วรรคหน่ึง (๑) แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ
การท่ผี ูถ กู ฟอ งคดมี คี ําสง่ั แตง ต้งั คณะกรรมการสอบขอ เท็จจรงิ กอใหเ กิดหนาทีแ่ กผ ไู ดร ับการแตงตั้ง
เปนคณะกรรมการสอบขอเท็จจริงในการตรวจสอบขอเท็จจริงและรวบรวมพยานหลักฐานทั้งปวง
ท่ีเก่ียวของ ตลอดจนใหโอกาสแกเจาหนาที่ท่ีเก่ียวของหรือผูเสียหายไดช้ีแจงขอเท็จจริง และ
รายงานผลการสอบสวนเพ่ือใหผูมีอํานาจหนาที่พิจารณาตอไป กรณีจึงเห็นไดวา คําส่ังแตงต้ัง
คณะกรรมการสอบขอเท็จจริงดังกลาว ตลอดจนกระบวนการตางๆ ที่เกี่ยวเนื่อง จึงเปนเพียง
การดําเนินการภายในของเจาหนาท่ีเพ่ือเตรียมการจัดใหมีคําสั่งทางปกครองตอไป อันเปนเพียง
การพิจารณาทางปกครองเทานั้น มิใชคําสั่งทางปกครองอันจะมีผลกระทบตอสถานภาพของสิทธิ
หรือหนาที่ของผูฟองคดี ตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙
ผูฟองคดีจึงมิใชผูไดรับความเดือดรอนหรือเสียหาย หรืออาจจะเดือดรอนหรือเสียหายโดยมิอาจ
หลกี เลย่ี งได ผูฟองคดีจึงไมอยูในฐานะเปนผูมีสิทธิฟองคดีตอศาลเพ่ือขอใหเพิกถอนคําส่ังดังกลาว
ตามมาตรา ๔๒ วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ ท่ีศาลปกครองช้ันตนมีคําส่ังไมรับ
คาํ ฟองไวพิจารณา และใหจาํ หนา ยคดอี อกจากสารบบความ นนั้ ศาลปกครองสงู สุดเหน็ พอ งดวย

จงึ มีคาํ สัง่ ยืนตามคําสั่งของศาลปกครองช้นั ตน

คาํ พิพากษาศาลปกครองสงู สุดที่ ฟ.๒๖/๒๕๖๓ (ประชมุ ใหญ)
ผูฟองคดีฟองวา เม่ือคร้ังท่ีผูฟองคดีดํารงตําแหนงเจาหนาท่ีบริหารงานที่ดิน ๗

สํานักงานทด่ี นิ อาํ เภอบางสะพาน จังหวัดประจวบครี ีขนั ธ ผูถูกฟอ งคดที ี่ ๓ (คณะกรรมการปองกัน
และปราบปรามการทุจริตแหงชาติ (คณะกรรมการ ป.ป.ช.)) ไดมีคําสั่งแตงตั้งคณะอนุกรรมการ
ไตสวน กลาวหาผูฟองคดีกับพวกและเจาหนาท่ีท่ีเก่ียวของในการรังวัดรวมแปลงโฉนดที่ดินและ
น.ส. ๓ ก. วากระทําความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ีหรือกระทําความผิดตอตําแหนงหนาที่ราชการ
ไดรวมกันกระทําการโดยทุจริตทําการรังวัดรวมแปลงโฉนดท่ีดินและ น.ส. ๓ ก. ใหกับบริษัท ย.

แนวคําวินิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๖)
รุกล้ําแนวเขตท่ีสาธารณประโยชนบริเวณที่หาดทรายชายทะเล ตําบลธงชัย อําเภอบางสะพาน
จังหวัดประจวบคีรีขันธ เปนเหตุใหเกิดความเสียหายแกทางราชการ ตอมา ผูถูกฟองคดีที่ ๓
ไดมีมติเปนเอกฉันท เห็นชอบตามความเห็นของคณะอนุกรรมการไตสวน โดยเห็นวาการกระทํา
ของผูฟองคดีและพวกมีมูลเปนความผิดทางวินัยอยางรายแรง จึงไดสงรายงาน เอกสาร และ
ความเหน็ ไปยังผบู ังคับบญั ชาเพ่อื พิจารณาโทษทางวินัยกับผูฟองคดีและพวก จากนั้น ผูถูกฟองคดี
ท่ี ๑ (อธิบดีกรมท่ีดิน) ไดมีคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ผูฟองคดีจึงมีหนังสืออุทธรณ
คําสั่งดังกลาว แตผูถูกฟองคดีท่ี ๒ (คณะกรรมการพิทักษระบบคุณธรรม (ก.พ.ค.)) ไดมีคําวินิจฉัย
ใหยกอุทธรณ ผูฟองคดีจึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําสั่งเพิกถอนคําสั่งของ
ผถู ูกฟอ งคดีท่ี ๑ ท่ลี งโทษไลผ ฟู อ งคดอี อกจากราชการ ตามมตขิ องผถู ูกฟอ งคดีที่ ๓ ใหผูถูกฟองคดี
ท่ี ๑ มีคาํ ส่ังใหผ ูฟ องคดีกลับเขารบั ราชการและมีสทิ ธิไดร บั เงินบําเหนจ็ บาํ นาญตอไป และเพิกถอน
คาํ วินิจฉยั อทุ ธรณข องผูถกู ฟอ งคดที ่ี ๒ ทใ่ี หย กอทุ ธรณข องผฟู อ งคดี

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา ศาลปกครองสูงสุดโดยมติท่ีประชุมใหญพิเคราะห
รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐ มาตรา ๓๐๑ วรรคหนึ่ง (๓) และ พ.ร.ป.
วาดว ยการปองกันและปราบปรามการทจุ รติ พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๑๙ (๓) มาตรา ๘๘ มาตรา ๙๑
และมาตรา ๙๒ วรรคหน่ึง แลวเห็นวา ขอกลาวหาที่อยูในอํานาจไตสวนและพิจารณาของ
ผูถูกฟองคดีที่ ๓ หมายถึงเฉพาะขอกลาวหาท่ีเกี่ยวกับการกระทําความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ี
กระทําความผิดตอตําแหนงหนาที่ราชการ หรือกระทําความผิดตอตําแหนงหนาที่ในการยุติธรรม
เทานั้น และโดยท่ีประมวลกฎหมายอาญาไดบัญญัติถึงองคประกอบและโทษเก่ียวกับความผิดตอ
ตําแหนงหนาท่ีราชการไวในภาค ๒ ลักษณะ ๒ หมวด ๒ มาตรา ๑๔๗ ถึงมาตรา ๑๖๖ และ
ไดบ ัญญัตถิ ึงองคป ระกอบและโทษเก่ียวกับความผดิ ตอตําแหนงหนาที่ในการยุติธรรมไวในลักษณะ ๓
หมวด ๒ มาตรา ๒๐๐ ถึงมาตรา ๒๐๕ ดังน้ัน ความผิดตอตําแหนงหนาที่ราชการและความผิด
ตอตําแหนงหนาท่ีในการยุติธรรมจึงเปนมูลความผิดทางอาญา สวนความผิดฐานทุจริตตอหนาที่
ถือเปนมูลความผิดทางวินัย นอกจากสามกรณีดังกลาวแลว ผูถูกฟองคดีที่ ๓ ไมมีอํานาจ
ในการไตสวนขอเท็จจริง ผูถูกฟองคดีที่ ๓ คงมีอํานาจหนาท่ีในการไตสวนขอเท็จจริงและชี้มูล
ความผิดทางวินัยผูฟองคดีเฉพาะความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ีราชการเทานั้น ดังน้ัน เมื่อคดีนี้
ขอเท็จจริงปรากฏวา ผูถูกฟองคดีที่ ๓ ไดไตสวนขอเท็จจริงและชี้มูลความผิดทางวินัยผูฟองคดีใน
ความผดิ ฐานอื่นนอกจากความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ีราชการดวย จึงเปนการกระทําท่ีไมมีอํานาจ
ตามกฎหมาย มตขิ องผูถูกฟอ งคดีที่ ๓ ท่ีชี้มูลความผิดวินัยผูฟองคดีในความผิดฐานอื่นจึงไมผูกพัน
ผูถูกฟองคดีที่ ๑ ซึ่งเปนผูบังคับบัญชา และผูถูกฟองคดีที่ ๑ จะถือเอารายงานการไตสวน
ขอเท็จจริงและความเห็นของผูถูกฟองคดีที่ ๓ มาเปนสํานวนการสอบสวนทางวินัยของ
คณะกรรมการสอบสวนวินัยตามกฎหมายวาดวยระเบียบขาราชการพลเรือนตามมาตรา ๙๒
วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ไมได
ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ จึงตองแตงต้ังคณะกรรมการสอบสวนทางวินัยผูฟองคดี เพื่อใหผูฟองคดี
ไดรับทราบขอกลาวหาและไดมีโอกาสช้ีแจงและนําสืบแกขอกลาวหาตามมาตรา ๑๐๒ วรรคสอง

แนวคาํ วินจิ ฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๗)
แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ ประกอบกฎ ก.พ. ฉบับท่ี ๑๘
(พ.ศ. ๒๕๔๐) ออกตามความใน พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ วาดวย
การสอบสวนพิจารณา ซ่ึงใชบังคับในขณะเกิดเหตุ เม่ือผูถูกฟองคดีท่ี ๑ มีคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการ ในความผิดวินัยฐานปฏิบัติหนาที่ราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย
ระเบียบของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรี หรือนโยบายของรัฐบาล อันเปนเหตุใหเสียหาย
แกราชการอยางรายแรง และฐานรายงานเท็จตอผูบังคับบัญชา อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการ
อยางรายแรง โดยมิไดมีการแตงตั้งคณะกรรมการข้ึนทําการสอบสวนผูฟองคดีและมิไดแจง
ขอกลาวหาดังกลาวแกผูฟองคดี เพื่อใหผูฟองคดีไดมีโอกาสโตแยงช้ีแจงแสดงพยานหลักฐานและ
นําสืบแกข อ กลา วหา คาํ สัง่ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการตามฐานความผิดดังกลาวจึงไมชอบ
ดวยกฎหมาย และคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ที่ใหยกอุทธรณของผูฟองคดีตามฐาน
ความผิดดังกลาวจึงไมชอบดวยกฎหมายเชนกัน ทั้งน้ี ในการตรวจสอบความชอบดวยกฎหมาย
ของคําสั่งลงโทษทางวินัย ซึ่งเปนคําสั่งทางปกครอง นอกจากตองพิจารณารูปแบบ ขั้นตอน และ
วิธีการอันเปนสาระสําคัญตามท่ีกฎหมายบัญญัติในการออกคําส่ังทางปกครอง ตลอดจนเนื้อหา
ของคําสั่งทางปกครองวาเจาหนาที่ใชดุลพินิจภายในขอบเขตแหงเจตนารมณของกฎหมาย
ท่ีใหอํานาจออกคําส่ังทางปกครองหรือไมแลว ยังตองพิจารณาถึงอํานาจหนาท่ีของเจาหนาท่ี
ผูออกคําสั่งรวมถึงอํานาจหนาที่ของเจาหนาที่ที่เกี่ยวของในทุกกระบวนการกอนออกคําสั่งดวย
ดังน้ัน อํานาจหนาท่ีของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ในการไตสวนขอเท็จจริงและช้ีมูลความผิดทางวินัย
จึงเปนขอกฎหมายอันเกี่ยวดวยความสงบเรียบรอยของประชาชนที่ศาลสามารถยกข้ึนวินิจฉัยเอง
ไดแมคูกรณีจะมิไดกลาวอาง ทั้งน้ี ตามขอ ๙๒ แหงระเบียบของที่ประชุมใหญฯ วาดวย
วธิ พี จิ ารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓

เมอ่ื ไดว ินจิ ฉยั วา ผฟู อ งคดีมีเจตนารังวดั รวมหนงั สือรับรองการทําประโยชน (น.ส. ๓ ก.)
โดยมิไดป ฏบิ ตั ิตามระเบยี บและแนวปฏิบัติของกรมทดี่ ิน ตลอดจนหลักวิชาการรังวัดและทําแผนที่
ทําใหบริษัท ย. จํากัด ไดเนื้อที่ดินเพิ่มข้ึนทางดานทิศตะวันออกของ น.ส. ๓ ก. ทั้งสองแปลง
ซง่ึ เปนชายฝง ทะเลอนั เปน สาธารณสมบตั ิของแผนดิน ทําใหรัฐไดรับความเสียหาย การกระทําของ
ผูฟองคดีจึงเปนการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีราชการโดยมิชอบ เพ่ือใหตนเองหรือผูอื่น
ไดประโยชนท่ีมิควรได เปนการทุจริตตอหนาท่ีราชการ และเปนความผิดวินัยอยางรายแรง
ตามมาตรา ๘๒ วรรคสาม แหง พ.ร.บ. ระเบยี บขา ราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ การท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๑
พจิ ารณาแลวเหน็ สมควรลงโทษไลผฟู องคดีออกจากราชการ จงึ เปน การใชดุลพินิจในการสั่งลงโทษ
ผฟู องคดเี ปนไปตามมาตรา ๑๐๔ แหงพระราชบญั ญัติดังกลาว ประกอบมาตรา ๑๓๓ แหง พ.ร.บ.
ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ คําสั่งของผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจาก
ราชการ เฉพาะสวนที่ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการในความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ีราชการ
จึงเปนการใชดุลพินิจโดยชอบแลว คําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการในสวนนี้จึงชอบดวย
กฎหมาย คาํ วินจิ ฉัยอทุ ธรณของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ท่ีใหยกอุทธรณของผูฟองคดีเฉพาะสวนที่ลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการในความผิดฐานทุจริตตอหนาที่ราชการ จึงชอบดวยกฎหมายเชนกัน

แนวคําวนิ ิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๘)
ดังน้ัน แมผูถูกฟองคดีที่ ๑ จะมีคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ในฐานปฏิบัติหนาที่
ราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรี หรือนโยบาย
ของรัฐบาล อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง และฐานรายงานเท็จตอผูบังคับบัญชา
อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรงตามมาตรา ๘๕ วรรคสอง และมาตรา ๙๐ วรรคสอง
แหงระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ โดยมิไดใหผูฟองคดีไดรับทราบขอกลาวหาและ
ไดมีโอกาสชี้แจงและนําสืบแกขอกลาวหาตามข้ันตอนและวิธีการที่กําหนดไวในมาตรา ๑๐๒
วรรคสอง แหงพระราชบัญญัติเดียวกัน ประกอบกฎ ก.พ. ฉบับท่ี ๑๘ (พ.ศ. ๒๕๔๐)
ออกตามความใน พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ วาดวยการสอบสวนพิจารณา
ซงึ่ ไมชอบดวยกฎหมายก็ตาม แตไมท ําใหผลของคําส่ังของผถู ูกฟองคดีท่ี ๑ ที่ส่ังลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการ และคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ท่ีใหยกอุทธรณของผูฟองคดี
ในความผิดฐานทุจริตตอหนาที่ราชการ ซึ่งเปนคําส่ังที่ชอบดวยกฎหมายเปล่ียนแปลงไป ประกอบกับ
ผูฟองคดีมิไดโตแยงในประเด็นดังกลาว อีกทั้งโทษไลออกจากราชการเปนโทษสูงสุดของโทษ
ทางวินัย ศาลจึงไมจําตองพิพากษาใหเพิกถอนคําส่ังในสวนอื่นท่ีไมชอบดวยกฎหมายของ
ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ และที่ ๒ อีก สําหรับกรณีท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๓ อางวาผูฟองคดีไมมีสิทธิฟอง
ขอใหศาลปกครองสูงสุดเพิกถอนคําส่ังของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ซ่ึงส่ังลงโทษผูฟองคดีตามมติของ
ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ นั้น เห็นวา คําฟองของผูฟองคดีจึงเปนคดีพิพาทเกี่ยวกับการที่เจาหนาท่ีของรัฐ
กระทําการโดยไมชอบดวยกฎหมายในการออกคําสั่งตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑) แหง พ.ร.บ.
จัดต้ังศาลปกครองฯ และอยูในอํานาจพิจารณาพิพากษาของศาลปกครองสูงสุด ตามมาตรา ๑๑ (๓)
แหงพระราชบัญญัติดังกลาว สวนการท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ทําการไตสวนขอเท็จจริงและมีมติวา
การกระทําของผูฟองคดีมีมูลความผิดวินัย และสงเรื่องใหผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ซึ่งเปนผูบังคับบัญชา
ของผูฟ องคดเี พ่อื พิจารณาโทษทางวนิ ยั ตามฐานความผิดทผ่ี ูถกู ฟอ งคดีที่ ๓ มีมติ น้นั เปนการใชอ ํานาจ
ตาม พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ซ่ึงเปนกฎหมายในระดับ
พระราชบัญญัติ และเปนการใชอํานาจทางปกครอง ดังน้ัน แมผูถูกฟองคดีที่ ๓ จะเปนองคกร
ตามรัฐธรรมนูญ แตการใชอํานาจดังกลาวมิใชการใชอํานาจโดยตรงตามรัฐธรรมนูญแตอยางใด
สําหรับคําวนิ ิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ ท่ี ๒/๒๕๔๖ ลงวันท่ี ๖ กมุ ภาพันธ ๒๕๔๖ ที่วาเมื่อผูถูกฟองคดีท่ี ๓
ไดไตสวนและวินิจฉัยวาเจาหนาที่ของรัฐกระทําความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ีจึงเปนอันยุติ
องคกรที่มีอํานาจพิจารณาอุทธรณจึงไมอาจพิจารณาเปลี่ยนแปลงฐานความผิดทางวินัยตามท่ี
ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ วินิจฉัยยุติแลว ใหเปนประการอื่นไดอีก น้ัน กรณีดังกลาวเปนการวินิจฉัยปญหา
ระหวางอาํ นาจของผถู ูกฟองคดที ่ี ๓ กับผูมีอํานาจพิจารณาอุทธรณการลงโทษทางวินัยในคดีนี้ คือ
ผูถูกฟองคดีที่ ๒ แตไมมีผลผูกพันศาลซ่ึงเปนองคกรท่ีใชอํานาจตุลาการที่มีอิสระในการพิจารณาอรรถคดี
และสามารถตรวจสอบและแสวงหาขอเท็จจริงไดตามความเหมาะสม ในการน้ีศาลปกครองจะรับฟง
พยานบุคคล พยานเอกสาร พยานผูเชี่ยวชาญ หรือพยานหลักฐานอ่ืน นอกเหนือจากพยานหลักฐาน
ของคูกรณีไดตามที่เห็นสมควร ตามบทบัญญัติมาตรา ๑๙๗ ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช ๒๕๕๐ ประกอบกับมาตรา ๕๕ วรรคสาม แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ ดังนั้น

แนวคําวินิจฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๑๙)
ศาลปกครองยอมมีอํานาจดุลพินิจอยางอิสระที่จะพิจารณาพิพากษาคดีน้ีไดตามรูปคดี โดยไมจําตอง
ยึดถือพยานหลกั ฐานจากสํานวนคดขี องผถู กู ฟองคดีท่ี ๓ แตอ ยางใด

พพิ ากษายกฟอง

คาํ พพิ ากษาศาลปกครองสูงสดุ ท่ี ฟบ.๑/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา เดิมผูฟองคดีรับราชการในตําแหนงปลัดอําเภอ (เจาพนักงาน

ปกครองชํานาญการ) ฝายทะเบียนและบัตร ท่ีทําการปกครองอําเภอแกงคอย จังหวัดสระบุรี
สังกัดผูถูกฟองคดีท่ี ๒ (กรมการปกครอง) กระทรวงมหาดไทย ไดสมัครและผานการคัดเลือก
เขารับการศึกษาอบรมหลักสูตรนายอําเภอ รุนท่ี ๖๘ ตามประกาศกรมการปกครอง ลงวันท่ี
๒๓ เมษายน ๒๕๕๒ เรื่อง ผลการคัดเลือกขาราชการเพื่อเขาศึกษาอบรมหลักสูตรนายอําเภอ
ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๒ ผูฟองคดีไดเขาศึกษาอบรมจนจบหลักสูตรดังกลาว ในระหวาง
การอบรม ไดมีผูรองเรียนตอผูถูกฟองคดีที่ ๕ (คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริต
แหงชาติ) กลาวหาผูบริหารของผูถูกฟองคดีที่ ๒ วามีพฤติการณเรียกรับเงินจากขาราชการ
เพื่อชวยเหลือใหไดรับคัดเลือกเขาศึกษาอบรมหลักสูตรนายอําเภอ ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๒
ซึ่งผูถูกฟองคดีท่ี ๕ ไดดําเนินการไตสวนกรณีดังกลาว และมีขาวแพรไปถึงคณะกรรมาธิการ
ปองกนั และปราบปรามการทุจรติ ประพฤติมิชอบ สภาผูแทนราษฎร ซง่ึ นาย ว. ขณะดํารงตําแหนง
ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ (อธิบดีกรมการปกครอง) และนาย ฒ. ผูอํานวยการกองการเจาหนาที่ ไดเขา
ชี้แจงตอคณะกรรมาธิการฯ ในวันที่ ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๕๒ โดยคณะกรรมาธิการฯ ไดมีมติให
ผูถูกฟองคดีท่ี ๒ สงเอกสารขอมูลรายละเอียดคะแนนสอบท่ีประกาศไปแลวท้ังหมด นาย ว. และ
นาย ฒ. เกรงวา จะมกี ารตรวจกระดาษคําตอบในรายท่ีตนไดใหความชวยเหลือ จึงไดตรวจคําตอบ
ของผูไดรับการชวยเหลือวาเขียนขอความคําตอบสมควรกับคะแนนท่ีไดหรือไม หากรายใดได
คะแนนไมสมควร ก็จะนํากระดาษคําตอบเปลาเน้ือในท้ังขอสอบภาควิชาความรูความสามารถ
ทั่วไป (ปกสีเหลือง) และภาควิชาความรูความสามารถเฉพาะตําแหนง (ปกสีชมพู) ใหนาย ค.
เลขานุการของนาย ว. ซ่ึงเปนประธานรุนที่ ๖๘ ไปติดตอตัวแทนรุนทั้ง ๓ รุนใหมาพบนาย ฒ.
ท่ีกรมการปกครองในวันที่ ๓๐ หรือวันท่ี ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๕๒ เพื่อนํากระดาษคําตอบเปลา
พรอมตัวอยางคําตอบ ๓ – ๔ ตัวอยาง ไปใหบุคคลท่ีชวยเหลือไวเพ่ือเขียนคําตอบใหม จากนั้น
ตัวแทนรุนไดนํากระดาษคําตอบเปลาไปใหผูเขาสอบที่มีรายช่ือรวม ๑๔๒ คน ดําเนินการเขียน
ขอความดังกลาว แลวนําไปมอบใหนาย ฒ. ดําเนินการปลอมเอกสารกระดาษคําตอบโดยวิธีแกะ
เนื้อกระดาษคําตอบสีขาวท่ีอยูดานในของชุดเดิมออก และนํากระดาษคําตอบที่ทําขึ้นใหม
สวมรวมเขากับปกสมุดคําตอบเดิมโดยกระดาษคําตอบของผูฟองคดีทั้งสีเหลืองและสีชมพูพบ
รองรอยการแกไ ข ซ่ึงผฟู อ งคดีใหการรบั วา ตนไดเ ขยี นกระดาษคาํ ตอบดวยลายมือเขยี นของตนเอง
ตอมา ผูถูกฟองคดีที่ ๕ ในการประชุมเมื่อวันที่ ๒๔ ธันวาคม ๒๕๕๖ ไดมีมติช้ีมูลความผิดวา
ผูฟองคดีมีมูลความผิดวินัยอยางรายแรงฐานประพฤติชั่วอยางรายแรงตาม พ.ร.บ. ระเบียบ
ขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๘๕ (๔) และไดสงรายงาน และความเห็นใหผูถูกฟองคดี

แนวคําวนิ ิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๐)
ที่ ๑ พิจารณาลงโทษทางวินัยกับผูฟองคดี แลวเสนอใหผูถูกฟองคดีท่ี ๓ (คณะอนุกรรมการ
ขาราชการพลเรือน กระทรวงมหาดไทย) ในการประชุมเม่ือวันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๗
พิจารณาแลวมีมติใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ผูถูกฟองคดีท่ี ๑จึงมีคําสั่งลงวันท่ี
๙ มิถุนายน ๒๕๕๗ ไลผูฟองคดีออกจากราชการ ผูฟองคดีไดรับคําสั่งดังกลาวเมื่อวันที่
๑๖ มิถุนายน ๒๕๕๗ จึงอุทธรณตอผูถูกฟองคดีท่ี ๔ (คณะกรรมการพิทักษระบบคุณธรรม)
ซ่ึงไดพิจารณาในการประชุมเม่ือวันท่ี ๘ ธันวาคม ๒๕๕๘ แลว เห็นวา การกระทําของผูฟองคดี
เปนเพียงผูมีสวนรวมในการกระทําความผิดเก่ียวกับการทุจริตการสอบคัดเลือกลักษณะมีการชวย
ผูลงมือกระทําผิดหลังจากไดลงมือกระทําความผิดแลว จึงไมถือวาเปนความผิดรวมกับผูกระทํา
ความผดิ อุทธรณข องผูฟองคดีฟงขึ้นบางสวน จึงใหลดโทษเปนปลดออกจากราชการ ผูถูกฟองคดีที่ ๑
จึงมีคําส่ังลงวันท่ี ๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ยกเลิกคําส่ังลงวันท่ี ๙ มิถุนายน ๒๕๕๗ และใหลดโทษ
จากไลออก เปนปลดออกจากราชการ ตั้งแตวันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๕๗ ผูฟองคดีเห็นวา การที่
ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ มีคําสั่งไลผูฟองคดีออกจากราชการ และตอมาไดมีคําสั่งลดโทษเปนปลด
ผูฟอ งคดีออกจากราชการตามคาํ วินิจฉัยของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ไมชอบดวยกฎหมาย และมีผลทําให
คําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ไมชอบดวยกฎหมายดวย จึงนําคดีมาฟองขอใหศาล
มีคําพิพากษาหรือคําส่ังเพิกถอนคําสั่งลงวันท่ี ๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ท่ีปลดผูฟองคดี
ออกจากราชการ เพกิ ถอนมตขิ องผูถูกฟองคดีที่ ๓ ในการประชุมเมื่อวันท่ี ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๗
ทม่ี มี ติลงโทษไลผฟู อ งคดีออกจากราชการ เพิกถอนคําวินิจฉัยอุทธรณ ลงวันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๘
และมติของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ในการประชุมเม่ือวันท่ี ๘ ธันวาคม ๒๕๕๘ ท่ีใหลงโทษปลดผูฟองคดี
ออกจากราชการ เพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๕ ในการประชุมเมื่อวันท่ี ๒๔ ธันวาคม ๒๕๕๖
ท่ีมีมติชี้มูลความผิดวินัยอยางรายแรงฐานประพฤติช่ัวอยางรายแรง และใหผูถูกฟองคดีที่ ๒
มีคําส่ังรับผูฟองคดีกลับเขารับราชการที่กรมการปกครองในตําแหนงเดิม และเบิกจายเงินเดือน
คาตอบแทน โบนัส และสิทธิประโยชนอื่นคืนใหแกผูฟองคดีจนครบจํานวน และขอใหศาลมีคําส่ัง
ทุเลาการบังคับตามคําสั่งลงวันที่ ๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ไวเปนการชั่วคราวจนกวาคดีจะถึงท่ีสุด
เห็นวา อํานาจหนาท่ีของผูถูกฟองคดีที่ ๕ ในการช้ีมูลความผิดทางวินัย เปนกรณีที่กําหนดไว
ในกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต การใชอํานาจของ
ผูถูกฟองคดีที่ ๕ ตามมาตรา ๒๕๐ วรรคหน่ึง (๓) ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย
พุทธศกั ราช ๒๕๕๐ และชี้มูลความผิดทางวินัย เปนการใชอํานาจที่บัญญัติไวในกฎหมายประกอบ
รฐั ธรรมนูญดังกลาว มิใชการใชอํานาจโดยตรงตามรัฐธรรมนูญแตอยางใด การท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๕
ไตสวนและมีมติชี้มูลความผิดผูฟองคดีวาเปนความผิดวินัย จึงเปนเพียงการไตสวนและ
ชี้มูลความผิดทางวินัยที่จะตองมีการพิจารณาสั่งลงโทษทางวินัยตอไปโดยผูบังคับบัญชาซ่ึงเปน
การใชอํานาจทางปกครอง มิใชเปนการวินิจฉัยชี้ขาดขององคกรตามรัฐธรรมนูญ ซึ่งเปนการใชอํานาจ
โดยตรงตามรัฐธรรมนูญขององคกรตามรัฐธรรมนูญน้ัน อันจะเปนขอยกเวนตามมาตรา ๒๒๓
วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ เมื่อคดีน้ีผูฟองคดีฟอง
โตแยงความชอบดวยกฎหมายของคําสั่งลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการตามฐานความผิด

แนวคาํ วินิจฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๑)
ที่ผูถูกฟองคดีที่ ๕ ช้ีมูล และโตแยงคําวินิจฉัยอุทธรณ ซ่ึงคําส่ังลงโทษวินัยอยางรายแรงและ
คําวินิจฉัยอุทธรณ เปนการใชอํานาจตามกฎหมายที่มีผลเปนการสรางนิติสัมพันธข้ึนระหวาง
บุคคลหรือมีผลกระทําตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาที่ของผูฟองคดี จึงเปนคําส่ังทางปกครอง
ตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ และผูฟองคดีมีคําขอให
ศาลมีคําพิพากษาเพิกถอนคําสั่งท้ังสองดังกลาว จึงเปนคดีพิพาทเกี่ยวกับการท่ีหนวยงาน
ทางปกครองหรือเจาหนาท่ีของรัฐออกคําส่ังโดยไมชอบดวยกฎหมายตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑)
แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ และเปนคดีที่มีกฎหมายกําหนดใหอยูในอํานาจศาลปกครองสูงสุด
ตามมาตรา ๑๑ (๓) แหงพระราชบัญญัติดังกลาว ประกอบกับมาตรา ๑๑๖ วรรคสอง แหง พ.ร.บ.
ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ ศาลปกครองสูงสุดจึงมีอํานาจพิจารณาพิพากษาคดีน้ีได
โดยท่ีขอกลาวหาที่อยูในอํานาจไตสวนและพิจารณาของผูถูกฟองคดีที่ ๕ หมายถึงเฉพาะ
ขอกลาวหาท่ีเก่ียวกับการกระทําความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ี กระทําความผิดตอตําแหนงหนาที่
ราชการหรอื กระทําความผดิ ตอ ตาํ แหนง หนา ท่ีในการยุตธิ รรมเทานั้น ซ่ึงเปนมูลความผิดทางอาญา
สวนความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ีถือเปนมูลความผิดทางวินัยแมวาในระหวางการพิจารณาของ
ผูถูกฟองคดีที่ ๕ จะไดมีการแกไขอํานาจหนาที่ของผูถูกฟองคดีที่ ๕ ตามมาตรา ๑๙ (๔)
แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ โดยมีการประกาศใช
พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๕๔ ซึ่งมีผลใชบังคับ
ตั้งแตวันที่ ๑๙ เมษายน ๒๕๕๔ แตบทบัญญัติเก่ียวกับอํานาจหนาที่ของผูถูกฟองคดีที่ ๕
เปนกฎหมายในสวนสารบัญญัติ การพิจารณาขอบเขตอํานาจหนาที่ของผูถูกฟองคดีที่ ๕
วามีอยูแคไหน เพียงใด นั้น จึงตองเปนไปตามบทบัญญัติของกฎหมายที่ใชบังคับอยูในขณะท่ีมี
การกลาวหาและต้ังอนุกรรมการไตสวนผูฟองคดีตาม พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปราม
การทุจริตพ.ศ. ๒๕๔๒ ดังนั้น การท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๕ ช้ีมูลความผิดทางวินัยผูฟองคดีในความผิด
ฐานกระทําการอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรงตามมาตรา ๘๕ (๔) แหง พ.ร.บ.
ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ จึงไมผูกพันผูถูกฟองคดีที่ ๑ ซ่ึงเปนผูบังคับบัญชาของ
ผูฟองคดี ท่ีจะตองถือเอารายงานการไตสวนขอเท็จจริงและความเห็นของผูถูกฟองคดีที่ ๕
มาเปนสํานวนการสอบสวนทางวินัยของคณะกรรมการสอบสวนวินัยตามมาตรา ๙๒ วรรคหน่ึง
แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ อยางไรก็ตาม การที่
ผูถูกฟองคดีท่ี ๕ ไดมีหนังสือสงรายงานการไตสวนขอเท็จจริงพรอมเอกสารประกอบเพ่ือให
ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ พิจารณาโทษทางวินัยกับผูฟองคดีฐานกระทําการอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติช่ัว
อยางรายแรง จึงถือไดวาเปนกรณีที่มีการกลาวหาตอผูบังคับบัญชาโดยมีหลักฐานตามสมควรวา
ผูฟองคดีซ่ึงเปนขาราชการพลเรือนไดกระทําผิดวินัยอยางรายแรง ซ่ึงตามมาตรา ๙๐ วรรคหน่ึง
แหง พ.ร.บ. ระเบยี บขา ราชการพลเรอื น พ.ศ. ๒๕๕๑ หมวด ๗ การดําเนินการทางวินัย บัญญัติวา
เมื่อมีการกลาวหาหรือมีกรณีเปนที่สงสัยวาขาราชการพลเรือนสามัญผูใดกระทําผิดวินัย
ใหผูบังคับบัญชามีหนาท่ีตองรายงานใหผูบังคับบัญชาซึ่งมีอํานาจสั่งบรรจุตามมาตรา ๕๗
ทราบโดยเร็ว และใหผูบังคับบัญชาซึ่งมีอํานาจบรรจุตามมาตรา ๕๗ ดําเนินการตาม

แนวคาํ วินิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๒)
พระราชบัญญัตินี้โดยเร็วดวยความยุติธรรมและปราศจากอคติ ผูถูกฟองคดีที่ ๑ จึงมีหนาท่ี
ตองดําเนินการทางวินัยกับผูฟองคดีโดยแตงตั้งคณะกรรมการสอบสวนวินัยผูฟองคดีตามท่ี
ถูกกลาวหาในความผิดฐานกระทําการอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติช่ัวอยางรายแรง โดยปฏิบัติ
ตามหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไขเก่ียวกับการสอบสวนพิจารณาเพ่ือใหผูฟองคดีซ่ึงเปน
ผูถูกกลาวหาไดรับทราบขอกลาวหาและไดมีโอกาสช้ีแจงและนําสืบแกขอกลาวหาตามข้ันตอน
และวิธีการท่ีกําหนดไวใน พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ ประกอบกับกฎ ก.พ.
ฉบับที่ ๑๘ (พ.ศ. ๒๕๔๐) ออกตามความใน พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕
วาดวยการสอบสวนพิจารณา เม่ือปรากฏขอเท็จจริงวา ผูถูกฟองคดีที่ ๑ ไมไดดําเนินการ
ตามขั้นตอน วิธีการและกระบวนการสอบสวนวินัยตามพระราชบัญญัติดังกลาว แตกลับอาศัย
รายงาน เอกสาร และความเห็นของผูถูกฟองคดีท่ี ๕ แลวพิจารณามีคําสั่งลงวันท่ี ๙ มิถุนายน
๒๕๕๗ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการตามฐานความผิดที่ผูถูกฟองคดีท่ี ๕ ชี้มูลความผิด
การที่ผูถูกฟองคดีท่ี ๔ มีคําวินิจฉัยอุทธรณ ลงวันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๘ และตอมา ผูถูกฟองคดีที่ ๑
ไดมีคําสั่งลงวันที่ ๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ลดโทษผูฟองคดีจากไลออก เปนปลดออกจากราชการ
ต้ังแตวันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๕๗ เปนตนไป จึงเปนการกระทําโดยไมชอบดวยกฎหมายเชนกัน
เนื่องจากเปนการกระทําโดยไมถูกตองตามรูปแบบ ขั้นตอนหรือวิธีการอันเปนสาระสําคัญ
ทีก่ าํ หนดไวส ําหรับการกระทาํ นนั้

พิพากษาเพิกถอนคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ ลงวันท่ี ๓๐ ธันวาคม
๒๕๕๘ และคาํ ส่งั ของผูถกู ฟองคดที ่ี ๑ ลงวนั ที่ ๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ทีล่ ดโทษผูฟองคดีจากไลออก
เปนปลดออกจากราชการ โดยใหมีผลยอนหลังไปถึงวันท่ีคําสั่งดังกลาวใชบังคับ คําขออื่น
นอกจากนี้ ใหย ก โดยมีขอ สงั เกตเกี่ยวกับแนวทางหรือวิธีการดําเนินการใหเปนไปตามคําพิพากษา
ใหผูมีอํานาจตามกฎหมายดําเนินการคืนสิทธิประโยชนตามกฎหมายใหแกผูฟองคดีในระหวาง
ท่ีถูกปลดออกจากราชการ ท้ังน้ี ไมตัดสิทธิผูถูกฟองคดีที่ ๑ หรือผูมีอํานาจบรรจุแตงตั้ง
ท่ีจะดําเนินการสอบสวนและพิจารณามีคําส่ังใหมใหถูกตองตามกฎหมายตอไป และเมื่อมี
คําพิพากษาแลว กรณีจึงไมจําตองพิจารณาคําขอทุเลาการบังคับตามคําสั่งทางปกครองของ
ผฟู องคดอี ีก

คาํ พิพากษาศาลปกครองสงู สุดที่ ฟบ.๑๕/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา ผูฟองคดีเปนอดีตขาราชการพลเรือน เมื่อคร้ังดํารงตําแหนง

ปลัดอําเภอ (เจาพนักงานปกครองชํานาญการ) ฝายบริหารงานการปกครอง ท่ีทําการปกครอง
อาํ เภอบําเหนจ็ ณรงค จังหวัดชยั ภมู ิ สอบผานการคัดเลือกเพ่ือเขาศึกษาอบรมหลักสูตรนายอําเภอ
ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๒ และไดเ ขารบั การศกึ ษาอบรมจนจบหลักสูตร แตปรากฏวา ในระหวาง
นั้นไดมีผูรองเรียนตอผูถูกฟองคดีท่ี ๕ (คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ)
วา ผูบริหารของผูถูกฟองคดีที่ ๒ (กรมการปกครอง) มีพฤติกรรมเรียกรับเงินเพื่อชวยเหลือใหเปน
ผูไดรับการคดั เลอื กเขา รบั การศกึ ษาอบรมหลักสูตรดังกลาว ผูถูกฟองคดีท่ี ๕ ไดไตสวนขอเท็จจริง

แนวคาํ วินิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๓)
แลว รับฟงไดวาผูฟองคดีมีสวนรวมกระทําความผิด ผูถูกฟองคดีท่ี ๕ จึงมีมติชี้มูลวา ผูฟองคดี
มีมูลความผิดทางวินัยอยางรายแรง ฐานเปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรงตามมาตรา ๘๕ (๔)
แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ และสงรายงาน เอกสาร ความเห็นไปยัง
ผูถูกฟองคดีที่ ๑ (อธิบดีกรมการปกครอง) เพ่ือพิจารณาลงโทษทางวินัยผูฟองคดี ตอมา
ผูถ ูกฟองคดที ่ี ๓ (คณะอนกุ รรมการขาราชการพลเรือน กระทรวงมหาดไทย) ไดม ีมติในการประชุม
เมื่อวันท่ี ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๗ ใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการตามฐานความผิดท่ี
ผูถกู ฟองคดีที่ ๕ มมี ติ ผถู ูกฟอ งคดที ี่ ๑ จึงมีคําสัง่ ลงวันท่ี ๙ มถิ ุนายน ๒๕๕๗ ไลผูฟองคดีออกจาก
ราชการตามมติของผูถูกฟองคดีที่ ๕ ดังกลาว โดยใหมีผลต้ังแตวันที่มีคําส่ัง ผูฟองคดีไดมีหนังสือ
ลงวันที่ ๑๕ กรกฎาคม ๒๕๕๗ อุทธรณคําสั่งดังกลาว ผูถูกฟองคดีท่ี ๔ (คณะกรรมการพิทักษ
ระบบคุณธรรม) ไดพิจารณาในการประชุมเม่ือวันที่ ๘ ธันวาคม ๒๕๕๘ แลว เห็นวา ผูฟองคดี
เปนเพียงผูมีสวนสนับสนุนในการกระทําผิดเกี่ยวกับการทุจริตสอบคัดเลือกขาราชการ
เพ่ือเขาศึกษาอบรมหลักสูตรนายอําเภอ ประจําปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๒ ในลักษณะชวยเหลือ
ผูลงมือกระทําผิดหลังจากไดลงมือกระทําผิดแลว จึงไมถือวาเปนความผิดรวมกับผูกระทําผิด
ไมสมควรกําหนดโทษในระดับเดียวกับผูกระทําผิด อุทธรณของผูฟองคดีฟงข้ึนบางสวน จึงมีมติ
ใหลดโทษผูฟองคดีจากไลออกจากราชการ เปนปลดออกจากราชการตามคําวินิจฉัย ลงวันท่ี
๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๘ จากนั้น ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ไดมีคําส่ังลงวันท่ี ๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ลดโทษ
ผฟู องคดีตามมตขิ องผูถูกฟอ งคดีท่ี ๔ จากไลออกจากราชการ เปนปลดออกจากราชการ ผูฟองคดี
เห็นวา กระบวนการไตสวนขอเท็จจริงและการพิจารณาวินิจฉัยของผูถูกฟองคดีที่ ๕ เพ่ือมีมติ
ช้ีมูลความผิดของผูฟองคดีเปนการกระทําที่ไมชอบดวยกฎหมาย ไมมีผลผูกพันผูถูกฟองคดีท่ี ๑
ท่ีจะถือเอารายงานการไตสวนขอเท็จจริงและความเห็นของผูถูกฟองคดีท่ี ๕ มาเปนสํานวน
การสอบสวนทางวินัยของคณะกรรมการสอบสวนวินัย การท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๓ นําผลการดําเนินการ
ดังกลาว มามีมติลงโทษทางวินัยอยางรายแรงแกผูฟองคดีโดยมิไดตั้งคณะกรรมการสอบสวนวินัย
เปนมติท่ีไมชอบดวยกฎหมายทําใหคําส่ังของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีออกจาก
ราชการและคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ไมชอบดวยกฎหมาย จึงนําคดีมาฟองขอให
ศาลมีคําพิพากษาหรือคําสั่งเพิกถอนคําสั่งของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ลงวันท่ี ๒๑ มกราคม ๒๕๕๙
ท่ีลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการ เพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ในการประชุมเมื่อวันท่ี
๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๗ ที่ใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ คําวินิจฉัยอุทธรณของ
ผูถกู ฟอ งคดที ่ี ๔ ลงวันที่ ๓๐ ธนั วาคม ๒๕๕๘ และมติของผถู ูกฟอ งคดที ่ี ๔ ในการประชุมเม่ือวันที่
๘ ธันวาคม ๒๕๕๘ ท่ีมีคําวินิจฉัยอุทธรณและมีมติใหลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการ
เพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๕ ในการประชุมเมื่อวันท่ี ๒๔ ธันวาคม ๒๕๕๖ ที่มีมติช้ีมูลวา
ผูฟองคดีมีมูลความผิดวินัยอยางรายแรง ฐานเปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรงตามมาตรา ๘๕ (๔)
แหง พ.ร.บ. ระเบียบขา ราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ และใหผูถูกฟองคดีท่ี ๒ มีคําสั่งรับผูฟองคดี
กลับเขารบั ราชการในตาํ แหนง เดมิ พรอ มเบกิ จา ยเงนิ เดอื น คาตอบแทน โบนัส และสิทธิประโยชน
อ่ืนคืนใหแกผูฟองคดีจนครบจํานวน เห็นวา เมื่อคดีนี้ผูฟองคดีฟองโตแยงความชอบดวยกฎหมาย

แนวคาํ วินจิ ฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๔)
ของคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ และคําสั่งลงโทษปลดออกจากราชการ อันเปนคําสั่ง
ท่ีออกตามคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ ซ่ึงมีลักษณะเปนการใชอํานาจตามกฎหมาย
ของเจาหนาท่ีท่ีมีผลเปนการสรางนิติสัมพันธข้ึนระหวางบุคคลหรือมีผลกระทบตอสถานภาพ
ของสิทธิหรือหนาท่ีของผูฟองคดี จึงเปนคําสั่งทางปกครองตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติ
ราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ และผูฟองคดีมีคําขอใหศาลมีคําพิพากษาเพิกถอนคําส่ังทั้งสอง
ดังกลาว จึงเปนคดีพิพาทเกี่ยวกับการที่เจาหนาท่ีของรัฐออกคําสั่งโดยไมชอบดวยกฎหมาย
ตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑) แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ และเปนคดีที่มีกฎหมายบัญญัติ
ใหอยูในอํานาจศาลปกครองสูงสุดตามมาตรา ๑๑ (๓) แหงพระราชบัญญัติดังกลาว ประกอบกับ
มาตรา ๑๑๖ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ ศาลปกครองสูงสุด
จงึ มีอํานาจพจิ ารณาพิพากษาคดนี ้ไี ด

เม่ือฐานอํานาจท่ีนําไปสูการไตสวนและช้ีมูลความผิดของผูถูกฟองคดีที่ ๕ มาจาก
พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ การที่ผูถูกฟองคดีท่ี ๕
ไตสวนและมีมติช้ีมูลความผิดผูฟองคดีวาเปนความผิดวินัย จึงเปนเพียงการไตสวนและ
ชมี้ ลู ความผดิ ทางวินัยทจ่ี ะตองมีการพิจารณาสัง่ ลงโทษทางวินัยตอไปโดยผูบังคับบัญชาซึ่งเปนการ
ใชอํานาจทางปกครอง มิใชเปนการวินิจฉัยช้ีขาดขององคกรตามรัฐธรรมนูญซึ่งเปนการใชอํานาจ
โดยตรงตามรัฐธรรมนูญ ในอันจะเปนขอยกเวนตามมาตรา ๒๒๓ วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญ
แหง ราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๐

เมื่อรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ และ พ.ร.ป. วาดวย
การปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ท่ีใชบังคับในขณะเกิดขอพิพาท บัญญัติวา
ผูถูกฟองคดีท่ี ๕ มีอํานาจไตสวนและพิจารณาขอกลาวหาที่เกี่ยวกับการกระทําความผิดวินัยฐาน
ทุจรติ ตอ หนาที่ กระทําความผิดตอตําแหนงหนาที่ราชการ หรือกระทําความผิดตอตําแหนงหนาท่ี
ในการยุติธรรมเทา นน้ั และโดยทป่ี ระมวลกฎหมายอาญาไดบ ัญญัติถึงองคประกอบและโทษเก่ียวกับ
ความผิดตอตําแหนงหนาที่ราชการไวในภาค ๒ ลักษณะ ๒ หมวด ๒ มาตรา ๑๔๗ ถึงมาตรา ๑๖๖
และไดบัญญัติถึงองคประกอบและโทษเกี่ยวกับความผิดตอตําแหนงหนาที่ในการยุติธรรมไว
ในลักษณะ ๓ หมวด ๒ มาตรา ๒๐๐ ถึงมาตรา ๒๐๕ ความผิดตอตําแหนงหนาท่ีราชการและ
ความผิดตอตําแหนงหนาที่ในการยุติธรรม จึงเปนมูลความผิดทางอาญา สวนความผิดฐานทุจริต
ตอหนาที่ถือเปนมูลความผิดทางวินัย ดังนั้น หากการไตสวนขอเท็จจริงและชี้มูลความผิดทางวินัย
ของผูถูกฟองคดีที่ ๕ ปรากฏวา เจาหนาท่ีของรัฐผูถูกรองเรียนไดกระทําความผิดวินัยฐานอ่ืน
อันมิใชความผิดฐานทจุ ริตตอ หนา ท่ี เชน ในคดีนที้ ่ีผูถ ูกฟองคดีที่ ๕ ชี้มูลวา ผูฟองคดีกระทําผิดวินัย
อยางรายแรง ฐานกระทําการอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรงตามมาตรา ๘๕ (๔)
แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ กรณีดังกลาวจึงไมตองดวยบทบัญญัติ
มาตรา ๙๒ แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ที่ผูถูกฟองคดีที่ ๑
จะตองถือเอารายงานการไตสวนขอเท็จจริงและความเห็นของผูถูกฟองคดีที่ ๕ เปนสํานวนการ
สอบสวนทางวนิ ยั ตาม พ.ร.บ. ระเบยี บขา ราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ แลวพิจารณาโทษทางวินัย

แนวคาํ วินิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๕)
ตามฐานความผิดท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๕ มีมติโดยไมตองตั้งคณะกรรมการสอบสวนทางวินัยอีกได
อยางไรก็ตาม เมื่อผูถูกฟองคดีที่ ๕ ไดสงรายงานการไตสวนขอเท็จจริงและความเห็นเพ่ือให
ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ พิจารณาโทษทางวินัยแกผูฟองคดีฐานกระทําการอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติชั่ว
อยางรายแรง จึงถือไดวาเปนกรณีท่ีมีการกลาวหาตอผูบังคับบัญชาโดยมีหลักฐานตามสมควรวา
ผูฟองคดีเปนขาราชการพลเรือนสามัญไดกระทําผิดวินัยอยางรายแรง ซ่ึงตามมาตรา ๙๐ วรรคหน่ึง
แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ บัญญัติวา เม่ือมีการกลาวหาหรือมีกรณี
เปนท่ีสงสัยวาขาราชการพลเรือนสามัญผูใดกระทําผิดวินัย ใหผูบังคับบัญชามีหนาท่ีตองรายงาน
ใหผูบังคับบัญชาซ่ึงมีอํานาจส่ังบรรจุตามมาตรา ๕๗ ทราบโดยเร็ว และใหผูบังคับบัญชา
ซึ่งมีอํานาจส่ังบรรจุตามมาตรา ๕๗ ดําเนินการตามพระราชบัญญัติน้ีโดยเร็วดวยความยุติธรรม
และโดยปราศจากอคติ ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ จึงมีหนาที่ตองดําเนินการทางวินัยกับผูฟองคดี
ท่เี ปน ผใู ตบงั คับบัญชาของตน โดยแตงต้งั คณะกรรมการสอบสวนวนิ ัยตามท่ีถูกกลาวหาในความผิด
ฐานกระทําการอันไดช ่ือวาเปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรงตามขั้นตอนของกฎหมายแลวออกคําส่ัง
ลงโทษตามฐานความผิดท่ีไดดําเนินการสอบสวนใหมตอไป เมื่อปรากฏขอเท็จจริงวา ผูถูกฟองคดีที่ ๑
ไมไดดําเนินการตามข้ันตอน วิธีการและกระบวนการสอบสวนวินัยตามพระราชบัญญัติดังกลาว
แตกลับอาศัยรายงาน เอกสาร และความเห็นของผูถูกฟองคดีท่ี ๕ แลวพิจารณามีคําสั่งลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการ ตามฐานความผิดท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๕ ช้ีมูลความผิดจึงเปนคําส่ัง
ท่ีไมชอบดวยกฎหมาย เน่ืองจากเปนการกระทําโดยไมถูกตองตามรูปแบบขั้นตอนหรือวิธีการ
อันเปนสาระสําคัญที่กําหนดไวสําหรับการกระทํานั้น การที่ผูถูกฟองคดีท่ี ๔ มีคําวินิจฉัยอุทธรณ
ลงวันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๘ ท่ีใหลดโทษผูฟองคดี และตอมา ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ไดมีคําส่ังลงวันที่
๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ลดโทษผูฟองคดีจากไลออกจากราชการ เปนปลดออกจากราชการ
จงึ เปนคาํ สง่ั ทไี่ มช อบดว ยกฎหมายเชน กัน

พิพากษาเพิกถอนคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ลงวันที่ ๓๐ ธันวาคม
๒๕๕๘ เฉพาะในสวนที่วินิจฉัยอุทธรณคําส่ังลงโทษผูฟองคดี และคําสั่งลงวันที่ ๒๑ มกราคม
๒๕๕๙ ทปี่ ลดผูฟองคดีออกจากราชการต้ังแตวันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๕๗ ทั้งนี้ โดยใหมีผลยอนหลัง
ตั้งแตวันที่มีคําสั่งและคําวินิจฉัยอุทธรณดังกลาว โดยมีขอสังเกตเก่ียวกับแนวทางหรือวิธีการ
ดําเนินการใหเปนไปตามคําพิพากษาวา ใหผูมีอํานาจตามกฎหมายดําเนินการคืนสิทธิประโยชน
ที่พึงไดรับตามกฎหมายและระเบียบท่ีเก่ียวของใหแกผูฟองคดี เสมือนวาผูฟองคดีไมเคย
ถูกปลดออกจากราชการ

คําพิพากษาศาลปกครองสงู สดุ ท่ี ฟบ.๑๖/๒๕๖๓
ผฟู อ งคดีฟองวา ผูฟองคดีรับราชการตําแหนงเจาพนักงานปาไมอาวุโส สํานักงาน

ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอมจังหวัดชลบุรี ไดรับความเดือดรอนหรือเสียหายจากการที่
ผูถูกฟองคดีที่ ๓ (คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ) ไดมีมติเม่ือวันที่
๒ ตุลาคม ๒๕๕๕ แกไขเพิ่มเติมในการประชุมเม่ือวันท่ี ๙ ตุลาคม ๒๕๕๕ ช้ีมูลความผิดผูฟองคดี

แนวคําวินจิ ฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๖)
ฐานปฏิบัติหนาท่ีราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบของทางราชการ
มติคณะรัฐมนตรี หรือนโยบายของรัฐบาล อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง
ตามมาตรา ๘๕ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ และมีหนังสือ
ลงวันท่ี ๓๑ ตุลาคม ๒๕๕๕ สงความเห็นไปยังผูบังคับบัญชาตามมาตรา ๙๒ แหง พ.ร.ป. วาดวย
การปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ตอมา อ.ก.พ. สํานักงานปลัดกระทรวง
ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม ไดมีมติเม่ือวันท่ี ๕ สิงหาคม ๒๕๕๗ ใหลงโทษปลดผูฟองคดี
ออกจากราชการ ผูถูกฟองคดีที่ ๒ (ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม) จึงมีคําส่ัง
ลงวันท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๗ ลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการ ต้ังแตวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๕๗
ผูฟองคดีไดมีหนังสือลงวันท่ี ๑๔ ตุลาคม ๒๕๕๗ อุทธรณคําส่ังดังกลาว แตผูถูกฟองคดีท่ี ๑
(คณะกรรมการพิทักษระบบคุณธรรม) ไดมีคําวินิจฉัยลงวันท่ี ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใหยกอุทธรณของผูฟองคดี ผูฟองคดีไดรับแจงคําวินิจฉัยเม่ือวันที่ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๕๘ และ
ไมเห็นดวยเนื่องจากผูฟองคดีไมไดกระทําความผิดตามที่ถูกกลาวหา จึงนําคดีมาฟองขอใหศาล
มีคําพิพากษาหรือคําสั่งเพิกถอนคําวินิจฉัยของผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ลงวันที่ ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
และมติของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ในการประชุมเมื่อวันที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๕๕ แกไขเพ่ิมเติม
ในการประชุมเม่ือวันท่ี ๙ ตุลาคม ๒๕๕๕ และเพิกถอนคําส่ังของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ลงวันท่ี
๑ ตุลาคม ๒๕๕๗ ที่ลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการ โดยใหมีผลยอนหลังไปถึงวันท่ี
ออกคําสั่งและดําเนินการใหผูฟองคดีกลับสูตําแหนงเดิม เห็นวา เม่ือพิจารณาจากบทบัญญัติ
ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๒๕๐ วรรคหนึ่ง (๓)
มาตรา ๒๒๓ วรรคหน่ึง วรรคสอง และ พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต
พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๑๙ (๓) มาตรา ๘๘ มาตรา ๙๑ (๑) และ (๒) และมาตรา ๙๒ วรรคหน่ึง
แลวจะเห็นไดวา ในกรณีท่ีรัฐธรรมนูญประสงคจะใหการวินิจฉัยช้ีขาดขององคกรอิสระใด
เปนการใชอํานาจโดยตรงตามรัฐธรรมนูญน้ัน รัฐธรรมนูญจะตองกําหนดบทบัญญัติใหอํานาจ
ดังกลาวไวอยางชัดเจน และเม่ือพิจารณาบทบัญญัติมาตรา ๒๕๐ วรรคหน่ึง (๓) ของรัฐธรรมนูญ
ดังกลาว ไมไดบัญญัติใหอํานาจผูถูกฟองคดีที่ ๓ ช้ีมูลความผิดทางวินัยไว และบทบัญญัติมาตราอ่ืนๆ
ในรัฐธรรมนูญ ก็ไมมีมาตราใดท่ีใหอํานาจผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ในการช้ีมูลความผิดทางวินัย
เชนเดียวกัน เม่ือฐานอํานาจที่นําไปสูการไตสวนและชี้มูลความผิดของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ มาจาก
พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ การท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๓
ไตสวนและมีมติชี้มูลความผิดผูฟองคดีวาเปนความผิดวินัย จึงเปนเพียงการไตสวนและ
ช้ีมูลความผิดทางวินัยท่ีจะตองมีการพิจารณาสั่งลงโทษทางวินัยตอไปโดยผูบังคับบัญชาซึ่งเปน
การใชอํานาจทางปกครอง มิใชเปนการวินิจฉัยช้ีขาดขององคกรตามรัฐธรรมนูญซึ่งเปนการใชอํานาจ
โดยตรงตามรัฐธรรมนูญขององคกรตามรัฐธรรมนูญ ในอันท่ีจะเปนขอยกเวนอํานาจพิจารณา
พิพากษาของศาลปกครองตามมาตรา ๒๒๓ วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช ๒๕๕๐ เมื่อคดีนี้ผูฟองคดีฟองโตแยงความชอบดวยกฎหมายของคําส่ังลงโทษ
ปลดออกจากราชการ ซ่ึงมีลักษณะเปนการใชอํานาจตามกฎหมายของเจาหนาท่ีท่ีมีผล

แนวคาํ วินจิ ฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๗)
เปนการสรางนิติสัมพันธขึ้นระหวางบุคคลหรือมีผลกระทบตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาที่
ของผูฟองคดี จึงเปนคําสั่งทางปกครองตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง
พ.ศ. ๒๕๓๙ และคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีท่ี ๑ โดยผูฟองคดีมีคําขอใหศาลมีคําพิพากษา
เพิกถอนคาํ ส่งั ท้ังสองดงั กลา ว จงึ เปนคดีพพิ าทเกีย่ วกบั การท่เี จา หนาทขี่ องรัฐออกคําสั่งโดยไมชอบ
ดวยกฎหมายตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑) แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ และเปนคดี
ที่มกี ฎหมายกําหนดใหอ ยูใ นอํานาจศาลปกครองสงู สุดตามมาตรา ๑๑ (๓) แหง พระราชบัญญัติดังกลาว
ประกอบกับมาตรา ๑๑๖ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑
ศาลปกครองสูงสุดจึงมีอํานาจพิจารณาพิพากษาคดีนี้ได เม่ือผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ไดมีคําสั่งลงวันที่
๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๑ แตงตั้งพนักงานไตสวนขอเท็จจริงผูบังคับบัญชาของผูฟองคดี และ
จากการไตสวนปรากฏวา ผูฟองคดีมีสวนเก่ียวของในการกระทําความผิดดวย ผูถูกฟองคดีที่ ๓
ในการประชุมเม่ือวันที่ ๑๕ กันยายน ๒๕๕๒ มีมติรับเรื่องไวพิจารณาและมอบหมายใหพนักงาน
ไตสวนชุดเดิมไตสวนขอเท็จจริงผูฟองคดีและเจาหนาที่ท่ีถูกกลาวหา ซ่ึงสํานักงาน ป.ป.ช.
ไดมีหนังสือลงวันท่ี ๑๖ ตุลาคม ๒๕๕๒ แจงคําส่ังแตงต้ังพนักงานไตสวนและแจงขอกลาวหา
ใหผูฟองคดีทราบ ดังน้ัน การชี้มูลความผิดของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ตองบังคับตามมาตรา ๑๙ (๓)
แหง พ.ร.ป. วาดว ยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งเปนกฎหมายท่ีใชบังคับ
อยูในขณะท่ีมีการกลาวหาและต้ังอนุกรรมการไตสวนผูฟองคดี เม่ือขอเท็จจริงปรากฏวา
ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ในการประชุมเมื่อวันที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๕๕ แกไขเพ่ิมเติมในการประชุมเมื่อวันที่
๙ ตุลาคม ๒๕๕๕ ชี้มูลความผิดผูฟองคดีวา มีความผิดวินัยอยางรายแรง ฐานไมปฏิบัติหนาที่
ราชการใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบียบของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรี หรือนโยบาย
ของรัฐบาล อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง ตามมาตรา ๘๕ วรรคสอง แหง
พ.ร.บ. ระเบยี บขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ ซ่ึงเปนความผิดฐานอ่ืนท่ีมิใชฐานทุจริตตอหนาท่ี
กรณีดังกลาวจึงไมผูกพันผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ที่จะตองถือเอารายงานการไตสวนขอเท็จจริงและ
ความเห็นของผูถูกฟองคดีที่ ๓ เปนสํานวนการสอบสวนทางวินัยแลวพิจารณาโทษทางวินัย
ตามฐานความผิดที่ผูถูกฟองคดีที่ ๓ ชี้มูลโดยไมตองแตงต้ังคณะกรรมการสอบสวนทางวินัยได
ตามมาตรา ๙๒ แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒
อยางไรก็ตาม เม่ือผูถูกฟองคดีที่ ๓ ไดสงรายงานการไตสวนขอเท็จจริงและความเห็นเพ่ือให
ผถู กู ฟอ งคดที ่ี ๒ พิจารณาโทษทางวินัยแกผูฟองคดี ฐานไมปฏิบัติหนาท่ีราชการใหเปนไปตามกฎหมาย
ระเบียบของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรี หรือนโยบายของรัฐบาล อันเปนเหตุใหเสียหาย
แกราชการอยางรายแรง ตามมาตรา ๘๕ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน
พ.ศ. ๒๕๓๕ จึงถือไดวาเปนกรณีที่มีการกลาวหาตอผูบังคับบัญชาโดยมีหลักฐานตามสมควรวา
ผูฟองคดีซึ่งเปนขาราชการพลเรือนสามัญไดกระทําผิดวินัยอยางรายแรง ซึ่งเปนหนาที่ของ
ผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ที่จะตองแตงตั้งคณะกรรมการสอบสวนวินัยตามฐานความผิดดังกลาว
ตามขัน้ ตอนของกฎหมาย แลวออกคําส่ังลงโทษทางวินัยตามฐานความผิดท่ีไดดําเนินการสอบสวนใหม
ตอไป เม่ือปรากฏขอเท็จจริงวา ผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ไมไดดําเนินการตามขั้นตอนวิธีการ

แนวคาํ วนิ จิ ฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๘)
และกระบวนการสอบสวนวินัยตาม พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ และกฎ
ระเบียบท่ีเกี่ยวของ แตกลับอาศัยรายงาน เอกสารและความเห็นของผูถูกฟองคดีที่ ๓
แลวพิจารณามีคําส่ังลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการตามฐานความผิดท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๓ ชี้มูล
จึงเปนคําส่ังทางปกครองท่ีไมชอบดวยกฎหมาย เนื่องจากเปนการกระทําโดยไมถูกตอง
ตามรูปแบบ ข้ันตอนหรือวิธีการอันเปนสาระสําคัญที่กําหนดไวสําหรับการกระทําน้ัน และ
เมื่อผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ไดพิจารณาอุทธรณของผูฟองคดีและมีคําวินิจฉัยยกอุทธรณโดยอาศัย
ขอเท็จจริงอยางเดียวกัน คําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ลงวันท่ี ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
จึงไมช อบดวยกฎหมายเชนกัน สาํ หรับคาํ ขอของผฟู อ งคดที ีข่ อใหศ าลเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๓
ในการประชุมเมื่อวันท่ี ๒ ตุลาคม ๒๕๕๕ แกไขเพ่ิมเติมในการประชุมเม่ือวันท่ี ๙ ตุลาคม ๒๕๕๕ น้ัน
เมื่อไดวินิจฉัยแลววา คําส่ังลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการเปนคําส่ังทางปกครอง มติของ
ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ เปนข้ันตอนการดําเนินการหรือเตรียมการเพื่อจัดใหมีคําสั่งดังกลาว จึงเปนเพียง
การพิจารณาทางปกครองตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙
ท่ีมีผลทางกฎหมายระหวางผูถูกฟองคดีท่ี ๓ กับผูถูกฟองคดีที่ ๒ ตามมาตรา ๙๒ วรรคหนึ่ง
แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ไมใชคําสั่งทางปกครอง
ตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ศาลไมอาจมีคําพิพากษา
เพิกถอนตามคําขอของผูฟองคดี ผูฟองคดีจึงไมมีสิทธิฟองโดยมีคําขอใหศาลพิพากษาเพิกถอน
มติของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ตามมาตรา ๔๒ วรรคหน่ึง แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ สําหรับ
ขอ โตแ ยง อ่นื ไมจาํ ตองวนิ ิจฉยั เนอื่ งจากไมท าํ ใหผลของคดีเปล่ียนแปลงไป

พิพากษาเพกิ ถอนคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ลงวันท่ี ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
และคําสั่งของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ตามคําส่ังลงวันท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๗ ที่ลงโทษปลดผูฟองคดี
ออกจากราชการ โดยใหมีผลยอนหลังตั้งแตวันที่มีคําวินิจฉัยอุทธรณและคําส่ังดังกลาว คําขออื่น
นอกจากนี้ ใหยก โดยมีขอสังเกตเก่ียวกับแนวทางหรือวิธีการดําเนินการใหเปนไปตามคําพิพากษาวา
ใหผูมีอํานาจตามกฎหมายดําเนินการคืนสิทธิประโยชนท่ีผูฟองคดีพึงไดรับตามกฎหมาย
และระเบียบที่เก่ยี วของแกผูฟองคดี เสมือนวา ไมเ คยถูกปลดออกจากราชการ

คาํ พิพากษาศาลปกครองสูงสดุ ที่ ฟบ.๑๘/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา เดิมผูฟองคดีรับราชการในตําแหนงปลัดอําเภอ (เจาพนักงานปกครอง

ชํานาญการ) ฝายความมั่นคง ท่ีทําการปกครองอําเภอเมืองสระบุรี จังหวัดสระบุรี สังกัดผูถูกฟองคดีที่ ๒
(กรมการปกครอง) กระทรวงมหาดไทย ผานการคัดเลือกและเขารับการศึกษาอบรมหลักสูตร
นายอําเภอ รุนท่ี ๖๙ แตในระหวางการอบรมมีผูรองเรียนตอผูถูกฟองคดีที่ ๕ (คณะกรรมการปองกัน
และปราบปรามการทจุ ริตแหง ชาต)ิ กลาวหาวา ผบู รหิ ารของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ มีพฤติการณเรียกรับเงิน
จากขาราชการเพ่ือชว ยเหลอื ใหไ ดรบั คดั เลือกเขา ศึกษาอบรมหลักสูตรดังกลาว ซึ่งผูถูกฟองคดีที่ ๕
ไดดําเนินการไตสวนและมีมติชี้มูลความผิดวา ผูฟองคดีมีมูลความผิดวินัยอยางรายแรง
ฐานประพฤติชั่วอยางรายแรง ตามมาตรา ๘๕ (๔) แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑

แนวคาํ วินิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๒๙)
และไดสงรายงานและความเห็นใหผูถูกฟองคดีท่ี ๑ (อธิบดีกรมการปกครอง) พิจารณาลงโทษทางวินัย
ผูฟองคดี แลวเสนอใหผูถูกฟองคดีท่ี ๓ (คณะอนุกรรมการขาราชการพลเรือน กระทรวงมหาดไทย)
ในการประชมุ เม่อื วันท่ี ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๗ พจิ ารณาแลวมมี ตใิ หลงโทษไลผ ฟู องคดอี อกจากราชการ
ผูถูกฟองคดีที่ ๑ จึงมีคําสั่งลงวันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๕๗ ไลผูฟองคดีออกจากราชการ ผูฟองคดี
จึงอุทธรณคําสั่งดังกลาว ผูถูกฟองคดีท่ี ๔ (คณะกรรมการพิทักษระบบคุณธรรม) ไดพิจารณา
ในการประชุมเมื่อวันท่ี ๘ ธันวาคม ๒๕๕๘ แลวเห็นวา การกระทําของผูฟองคดีเปนเพียงผูมีสวนรวม
ในการกระทําความผิดเกี่ยวกับการทุจริตการสอบคัดเลือกลักษณะมีการชวยผูลงมือกระทําผิด
หลังจากไดลงมือกระทําความผิดแลว จึงไมถือวาเปนความผิดรวมกับผูกระทําความผิด จึงใหลดโทษ
เปนปลดออกจากราชการ ผถู กู ฟอ งคดีท่ี ๑ จึงมีคาํ สั่งลงวันท่ี ๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ยกเลิกคําส่ังลงวันท่ี
๙ มิถุนายน ๒๕๕๗ และใหลดโทษจากไลออกเปน ปลดออกจากราชการ ต้ังแตว ันท่ี ๙ มถิ นุ ายน ๒๕๕๗
ผฟู องคดีเห็นวา ผูถูกฟองคดีท่ี ๕ ไมมีอํานาจไตสวนและช้ีมูลความผิดวินัยฐานกระทําการอันไดช่ือวา
เปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรงตามมาตรา ๘๕ (๔) แหงพระราชบัญญัติดังกลาว ผูถูกฟองคดีที่ ๑
จึงไมสามารถถือเอารายงานการไตสวนและความเห็นของผูถูกฟองคดีที่ ๕ มาเปนสํานวนการสอบสวน
ทางวินัยตามมาตรา ๙๒ วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒
ท่ีสิ้นผลไปแลวตามประกาศคณะรักษาความสงบแหงชาติ เม่ือวันท่ี ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๕๗
แตต องแตงต้ังคณะกรรมการสอบสวนวินยั ผูฟองคดตี ามข้ันตอนและวิธีการท่ีกําหนดในมาตรา ๙๓
วรรคหนง่ึ แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ ประกอบกับกฎ ก.พ. ฉบับท่ี ๑๘
(พ.ศ. ๒๕๔๐) ออกตามความใน พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ วาดวย
การสอบสวนพิจารณา การที่ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ มีคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ
ในฐานความผิดตามมติช้มี ูลความผิดของผูถกู ฟองคดีท่ี ๕ โดยไมไดแตงต้ังคณะกรรมการสอบสวนวินัย
ผูฟองคดี จึงไมชอบดวยกฎหมาย และมีผลทําใหคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๔
ไมชอบดวยกฎหมายเชนกัน จึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําสั่งเพิกถอนคําส่ังลงวันที่
๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ทีป่ ลดผูฟองคดีออกจากราชการ มติของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ในการประชุมเม่ือวันท่ี
๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๗ ท่ีมีมติลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ คําวินิจฉัยอุทธรณ ลงวันที่
๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๘ และมติของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ในการประชุมเม่ือวันที่ ๘ ธันวาคม ๒๕๕๘
ท่ีใหลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการ และมติของผูถูกฟองคดีที่ ๕ ในการประชุมเมื่อวันที่
๒๔ ธันวาคม ๒๕๕๖ ท่ีมีมติชี้มูลความผิดวินัยอยางรายแรงฐานประพฤติชั่วอยางรายแรงตาม พ.ร.บ.
ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๘๕ (๔) พรอมทั้งใหผูถูกฟองคดีที่ ๒ มีคําส่ังรับ
ผฟู องคดีกลบั เขารับราชการทีก่ รมการปกครองในตําแหนงเดมิ และเบิกจา ยเงนิ เดอื น คาตอบแทน โบนัส
และสิทธิประโยชนอ่ืนคืนใหแกผูฟองคดีจนครบจํานวน เห็นวา เม่ือพิจารณาจากบทบัญญัติของ
รฐั ธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๒๕๐ วรรคหนึ่ง (๓) มาตรา ๒๒๓
วรรคหนง่ึ และวรรคสอง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๑๙ (๓)
มาตรา ๘๘ มาตรา ๙๑ มาตรา ๙๒ วรรคหนึ่ง และมาตรา ๙๖ แลว จะเห็นไดวา ในกรณีท่ีรัฐธรรมนูญ
ประสงคจะใหการวินิจฉัยชี้ขาดขององคกรอิสระใดเปนการใชอํานาจโดยตรงตามรัฐธรรมนูญน้ัน

แนวคําวนิ ิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๐)
รัฐธรรมนญู จะตอ งกําหนดบทบญั ญตั ใิ หอํานาจดังกลาวไวอ ยางชัดเจน และเมือ่ พิจารณาบทบัญญัติ
มาตรา ๒๕๐ วรรคหนึ่ง (๓) แลว ไมไดบทบัญญัติใหอํานาจผูถูกฟองคดีที่ ๕ ในการชี้มูลความผิด
ทางวินยั ไว แตอ ํานาจหนา ท่ีของผถู กู ฟองคดที ่ี ๕ ในการชมี้ ลู ความผดิ ทางวินยั เปนกรณีที่กําหนดไว
ในกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต กรณีจึงเห็นไดวา
การใชอํานาจของผถู ูกฟองคดีที่ ๕ ในการชี้มูลความผิดทางวินัย เปนการใชอํานาจตามท่ีบัญญัติไว
ในกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกนั และปราบปรามการทุจริต มิใชการใชอ าํ นาจโดยตรง
ตามรัฐธรรมนูญแตอยางใด การท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๕ ไตสวนและมีมติช้ีมูลความผิดผูฟองคดีวา
เปนความผิดวินัย จึงเปนเพียงการไตสวนและช้ีมูลความผิดทางวินัยท่ีจะตองมีการพิจารณาสั่งลงโทษ
ทางวินยั ตอไปโดยผบู งั คับบญั ชาซึง่ เปน การใชอ ํานาจทางปกครอง มิใชเ ปนการวินจิ ฉัยช้ีขาดขององคกร
ตามรัฐธรรมนูญซ่ึงเปนการใชอํานาจโดยตรงตามรัฐธรรมนูญขององคกรตามรัฐธรรมนูญน้ัน
อันจะเปน ขอ ยกเวน ตามมาตรา ๒๒๓ วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐
คดีนี้ผูฟองคดีฟองโตแยงความชอบดวยกฎหมายของคําสั่งลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการ
ตามฐานความผิดที่ผูถูกฟองคดีท่ี ๕ ชี้มูล และโตแยงคําวินิจฉัยอุทธรณ ซึ่งคําส่ังลงโทษวินัยอยางรายแรง
และคําวินิจฉัยอุทธรณเปนคําส่ังทางปกครองตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง
พ.ศ. ๒๕๓๙ และผูฟองคดีมีคําขอใหศาลมีคําพิพากษาเพิกถอนคําสั่งทั้งสองดังกลาว จึงเปนคดีพิพาท
เกี่ยวกับการที่หนวยงานทางปกครองหรือเจาหนาท่ีของรัฐออกคําส่ังโดยไมชอบดวยกฎหมาย
ตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑) แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ และเปนคดีที่มีกฎหมายกําหนดใหอยู
ในอาํ นาจศาลปกครองสงู สุดตามมาตรา ๑๑ (๓) แหง พระราชบัญญตั ิดังกลา ว ประกอบกับมาตรา ๑๑๖
วรรคสอง แหง พ.ร.บ. ระเบยี บขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ ศาลปกครองสูงสดุ จึงมีอํานาจพิจารณา
พพิ ากษาคดนี ีไ้ ด และเมอ่ื พจิ ารณาบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐
มาตรา ๒๕๐ วรรคหนึ่ง (๓) และ พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒
มาตรา ๑๙ (๓) มาตรา ๙๑ (๑) และมาตรา ๙๒ วรรคหนึ่ง แลว จะเห็นไดวา ขอกลาวหาที่อยูในอํานาจ
ไตสวนและพจิ ารณาของผถู กู ฟอ งคดีที่ ๕ หมายถึงเฉพาะขอกลาวหาทเี่ กยี่ วกับการกระทําความผิด
ฐานทุจริตตอหนา ที่ กระทําความผดิ ตอตําแหนงหนาท่ีราชการ หรือกระทําความผิดตอตําแหนงหนาที่
ในการยุติธรรมเทานั้น และโดยที่ประมวลกฎหมายอาญาไดบัญญัติถึงองคประกอบและโทษเก่ียวกับ
ความผิดตอ ตําแหนงหนา ทร่ี าชการไวในภาค ๒ ลักษณะ ๒ หมวด ๒ มาตรา ๑๔๗ ถึงมาตรา ๑๖๖
และไดบัญญัติถึงองคประกอบและโทษเก่ียวกับความผิดตอตําแหนงหนาท่ีในการยุติธรรม
ไวในลักษณะ ๓ หมวด ๒ มาตรา ๒๐๐ ถึงมาตรา ๒๐๕ ความผิดตอตําแหนงหนาท่ีราชการ
และความผิดตอตําแหนงหนาที่ในการยุติธรรม จึงเปนมูลความผิดทางอาญา สวนความผิดฐานทุจริต
ตอ หนาทีถ่ อื เปน มูลความผิดทางวนิ ัย ดังนน้ั การทผี่ ูถ ูกฟองคดีท่ี ๕ ช้ีมูลความผิดทางวินัยผูฟองคดี
ในความผิดฐานกระทําการอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติช่ัวอยางรายแรงตามมาตรา ๘๕ (๔) แหง พ.ร.บ.
ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ จึงไมผูกพันผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ซ่ึงเปนผูบังคับบัญชาของผูฟองคดี
ท่ีจะตองถือเอารายงานการไตสวนขอเท็จจริงและความเห็นของผูถูกฟองคดีที่ ๕ มาเปนสํานวน
การสอบสวนทางวินัยของคณะกรรมการสอบสวนวินัยตามมาตรา ๙๒ วรรคหน่ึง แหง พ.ร.ป.

แนวคําวนิ จิ ฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๑)
วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ อยางไรก็ตาม การท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๕
ไดมีหนังสือสงรายงานการไตสวนขอเท็จจริงพรอมเอกสารประกอบเพื่อใหผูถูกฟองคดีที่ ๑
พิจารณาโทษทางวินัยกับผูฟองคดีฐานกระทําการอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรง
จึงถือไดวาเปนกรณีที่มีการกลาวหาตอผูบังคับบัญชาโดยมีหลักฐานตามสมควรวาผูฟองคดีซ่ึงเปน
ขาราชการพลเรือนไดกระทําผิดวินัยอยางรายแรง ซึ่งตามมาตรา ๙๐ วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.บ.
ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๕๑ บัญญัติใหผูถูกฟองคดีที่ ๑ มีหนาที่ตองดําเนินการ
ทางวนิ ัยกับผฟู องคดโี ดยแตง ตัง้ คณะกรรมการสอบสวนวินัยผูฟองคดีตามที่ถูกกลาวหาในความผิด
ฐานกระทําการอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติช่ัวอยางรายแรง โดยปฏิบัติตามหลักเกณฑ วิธีการ
และเง่ือนไขเก่ียวกับการสอบสวนพิจารณาเพ่ือใหผูฟองคดีซึ่งเปนผูถูกกลาวหาไดรับทราบขอกลาวหา
และไดมีโอกาสช้ีแจงและนําสืบแกขอกลาวหาตามข้ันตอนและวิธีการที่กําหนดไวในพระราชบัญญัติ
ดังกลาว ประกอบกับกฎ ก.พ. ฉบับที่ ๑๘ (พ.ศ. ๒๕๔๐) ออกตามความใน พ.ร.บ. ระเบียบ
ขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ วาดวยการสอบสวนพิจารณา เมื่อปรากฏขอเท็จจริงวา
ผถู ูกฟองคดีที่ ๑ ไมไดด าํ เนินการตามขนั้ ตอน วธิ ีการ และกระบวนการสอบสวนวนิ ยั ตามพระราชบัญญัติ
ดังกลาว แตกลับอาศัยรายงาน เอกสาร และความเห็นของผูถูกฟองคดีที่ ๕ แลวพิจารณามีคําส่ัง
ลงวันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๕๗ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการตามฐานความผิดท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๕
ช้ีมูลความผิด ซ่ึงเปนคําส่ังท่ีไมชอบดวยกฎหมายการท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๔ มีคําวินิจฉัยอุทธรณลงวันท่ี
๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๘ ท่ีใหลดโทษผูฟองคดี และตอมาผูถูกฟองคดีที่ ๑ ไดมีคําสั่งลงวันที่
๒๑ มกราคม ๒๕๕๙ ลดโทษผูฟองคดีจากไลออกเปนปลดออกจากราชการ จึงเปนคําส่ังท่ีไมชอบดวย
กฎหมายเชนกัน เนื่องจากเปนการกระทําโดยไมถูกตองตามรูปแบบ ข้ันตอน หรือวิธีการอันเปน
สาระสาํ คญั ที่กาํ หนดไวส ําหรับการกระทาํ นั้น

พิพากษาเพิกถอนคําวินิจฉัยอุทธรณของผูถูกฟองคดีที่ ๔ ลงวันท่ี ๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๘
เฉพาะสวนทใี่ หลดโทษผฟู อ งคดี และคาํ ส่ังของผูถกู ฟอ งคดที ี่ ๑ ตามคําส่ังลงวนั ที่ ๒๑ มกราคม ๒๕๕๙
ที่ลดโทษผูฟองคดีจากไลออกเปนปลดออกจากราชการ โดยใหมีผลยอนหลังไปถึงวันที่มีคําสั่งดังกลาว
คาํ ขออืน่ นอกจากน้ีใหย ก โดยมีขอสังเกตเกยี่ วกบั แนวทางหรือวิธีการดําเนนิ การใหเปนไปตามคําพิพากษา
ใหผูมีอํานาจตามกฎหมายดําเนินการคืนสิทธิประโยชนตามกฎหมายใหแกผูฟองคดีในระหวาง
ที่ถูกปลดออกจากราชการ ท้ังนี้ ไมตัดสิทธิผูถูกฟองคดีท่ี ๑ หรือผูมีอํานาจบรรจุแตงตั้ง
ท่ีจะดําเนินการสอบสวนและพิจารณามีคําส่ังใหมใหถูกตองตามกฎหมายตอไป และเมื่อ
มีคําพิพากษาแลว กรณีจึงไมจําตองพิจารณาคําขอทุเลาการบังคับตามคําส่ังทางปกครองของ
ผูฟอ งคดีอกี

คาํ พิพากษาศาลปกครองสูงสดุ ท่ี อบ.๒๒/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา ผูฟองคดีเปนพนักงานเทศบาล ตําแหนงวิศวกรโยธา ๗ ว สังกัด

กองชาง เทศบาลเมืองราชบุรี ไดรับความเดือดรอนหรือเสียหายจากการที่ผูถูกฟองคดีท่ี ๒
(นายกเทศมนตรีเมืองราชบุรี) มีคําสั่งยกเลิกคําส่ังลงโทษลดขั้นเงินเดือนผูฟองคดีจํานวน ๑ ข้ัน

แนวคําวินจิ ฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๒)
และมีคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ตามมติของผูถูกฟองคดีที่ ๑ (คณะกรรมการ
พนักงานเทศบาลจังหวัดราชบุรี) เนื่องจากกรณีผูฟองคดีถูกกลาวหาวา เม่ือครั้งผูฟองคดีไดรับ
แตงตั้งเปนกรรมการจัดซื้อท่ีดินเพ่ือใชเปนท่ีกําจัดขยะมูลฝอยและส่ิงปฏิกูลโดยวิธีพิเศษ
รวมกับพวกอีก ๖ คน รวมกันจัดซื้อที่ดินแพงกวาความเปนจริงและเกิดความเสียหายแก
ทางราชการ มีมูลความผิดทางวินัยอยางรายแรง ฐานทุจริตตอหนาที่ราชการ ฐานปฏิบัติหนาที่
ราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย อันเปนเหตุใหเสียหายแกทางราชการอยางรายแรง
และฐานเปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรง ผูฟองคดีมีหนังสืออุทธรณคําส่ังดังกลาว แตผูถูกฟองคดีที่ ๑
มีมติใหยกอุทธรณ ผูฟองคดีเห็นวา การที่ผูถูกฟองคดีที่ ๑ มีมติใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจาก
ราชการโดยอาศัยเพียงสํานวนการไตสวนขอเท็จจริงของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ (คณะกรรมการปองกัน
และปราบปรามการทุจริตแหงชาติ) เปนผลใหผูถูกฟองคดีที่ ๒ ออกคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการตามมติดังกลาว ไมชอบดวยกฎหมายและเปนการใชดุลพินิจโดยมิชอบ จึงนําคดี
มาฟองขอใหศาลมีคําพพิ ากษาหรือคาํ สง่ั เพกิ ถอนมตขิ องผูถกู ฟอ งคดีท่ี ๑ ทเี่ หน็ ชอบตามความเห็น
และการช้ีมูลความผิดทางวินัยของผูถูกฟองคดีที่ ๓ และใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ
เพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ที่ใหยกอุทธรณของผูฟองคดี และเพิกถอนคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการ เห็นวา การท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ไตสวนขอเท็จจริงและมีมติชี้มูลความผิดของ
ผูฟองคดีวาเปนความผิดวินัย เปนเพียงการดําเนินการแสวงหาขอเท็จจริงและรวบรวม
พยานหลักฐานเพื่อท่ีจะทราบขอเท็จจริงหรือมูลความผิด และเปนการชี้มูลความผิดทางวินัย
ท่ีจะตองมีการพิจารณาสั่งลงโทษทางวินัยตอไปโดยผูบังคับบัญชา จึงเปนการใชอํานาจ
ทางปกครอง มิใชเปนการวินิจฉัยช้ีขาดขององคกรตามรัฐธรรมนูญซ่ึงเปนการใชอํานาจโดยตรง
ตามรัฐธรรมนูญขององคกรตามรัฐธรรมนูญน้ัน อันจะเปนขอยกเวนอํานาจของศาลปกครอง
ในการพิจารณาพิพากษาคดีตามมาตรา ๒๒๓ วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช ๒๕๕๐ และเมื่อคดีนี้ ผูฟองคดีฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําส่ังเพิกถอน
คําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ และคําวินิจฉัยที่ใหยกอุทธรณของผูฟองคดี กรณีจึงเปน
คดีพิพาทเก่ียวกับการที่เจาหนาท่ีของรัฐออกคําส่ังโดยไมชอบดวยกฎหมาย ซึ่งอยูในอํานาจ
พิจารณาพพิ ากษาของศาลปกครองตามมาตรา ๙ วรรคหน่ึง (๑) แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ
ศาลปกครองจึงมีอํานาจรับคําฟองของผูฟองคดีไวพิจารณาได โดยผูฟองคดีในฐานะ
คณะกรรมการจดั ซอ้ื ที่ดินโดยวิธีพิเศษมีหนาท่ีตองจัดซื้อที่ดินใหเปนไปตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย
วาดวยการพัสดุของหนวยการบริหารราชการสวนทองถ่ิน พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ ๕๐ วรรคหนึ่ง (๖)
ซึ่งคณะกรรมการจัดซื้อท่ีดินโดยวิธีพิเศษมีหนาท่ีตองเชิญเจาของท่ีดินโดยตรงทุกรายใหมาเสนอ
ราคา เพื่อคณะกรรมการจัดซื้อที่ดินโดยวิธีพิเศษจะไดทราบราคาที่ดินจากเจาของที่ดินแตละราย
และตอรองราคา แตปรากฏวาคณะกรรมการจัดซื้อท่ีดินโดยวิธีพิเศษไดดําเนินการจัดซ้ือที่ดิน
โดยใหมีผูยื่นเสนอราคาเพียง ๑ ราย คือ นาง ล. เสนอขายท่ีดินจํานวน ๗ แปลง โดยนาง ล.
เปนผูรับมอบอํานาจจากเจาของท่ีดินรายอื่นอีก ๖ แปลง ซึ่งตามรายงานการไตสวนขอเท็จจริง
ของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ปรากฏวา การมอบอํานาจใหแกนาง ล. เกิดจากการดําเนินการของนาย พ.

แนวคําวินจิ ฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๓)
โดยเจาของท่ีดินรายอื่นๆ ไมทราบวาพวกตนไดมอบอํานาจใหนาง ล. เปนตัวแทนในการยื่นเสนอ
ราคาท่ีดินแกเทศบาลเมืองราชบุรี และคณะกรรมการจัดซื้อท่ีดินโดยวิธีพิเศษไดทําการ
ตอรองราคาที่ดินกับนาง ล. กอนที่จะมีการมอบอํานาจใหนาง ล. เปนตัวแทนย่ืนเสนอราคา และ
มกี ารทาํ หนังสือมอบอาํ นาจยอนหลัง จึงฟงไดวา คณะกรรมการจัดซื้อท่ีดินโดยวิธีพิเศษไมไดเชิญ
เจาของที่ดินทุกรายมาเสนอราคาขายที่ดินโดยตรง แตไดดําเนินการจัดซื้อที่ดินผานการเสนอขาย
ของนาง ล. โดยมิไดตรวจสอบราคาขายท่ีดินจากเจาของท่ีดินแตละรายโดยตรง อันเปนการไมปฏิบัติ
ตามระเบียบดังกลาว ขอ ๕๐ วรรคหนึ่ง (๖) อีกทั้ง คณะกรรมการจัดซ้ือท่ีดินโดยวิธีพิเศษ
ยอมทราบดีวา สํานักงานท่ีดินจังหวัดราชบุรี สาขาจอมบงึ ไดประเมนิ ราคาท่ีดินท่ีเสนอขายไวประมาณ
ไรล ะ ๓๐,๐๐๐ บาท ถึง ๘๐,๐๐๐ บาท และการซือ้ ขายท่ีดินขา งเคียงคร้ังหลังสุด ซ้ือขายกันเพียง
ไรละประมาณ ๓๐,๐๐๐ บาท เทานั้น แตคณะกรรมการจัดซื้อที่ดินโดยวิธีพิเศษกลับเสนอให
เทศบาลเมืองราชบุรีซื้อท่ีดินดังกลาวในราคาไรละประมาณ ๑๕๐,๐๐๐ บาท ท้ังท่ีปลัดเทศบาล
เมอื งราชบุรไี ดทักทวงแลว วาราคาท่ดี นิ ทีค่ ณะกรรมการจัดซื้อที่ดินโดยวิธีพิเศษเสนอเพื่ออนุมัติน้ัน
มีราคาสูงกวาราคาประเมินของสํานักงานท่ีดินจังหวัดราชบุรี สาขาจอมบึง ประกอบกับเจาของที่ดิน
ท่ีขายท่ีดินใหแกเทศบาลเมืองราชบุรีก็ไดใหถอยคําตอคณะอนุกรรมการไตสวนของผูถูกฟองคดีท่ี ๓
สอดคลองกันวา ภายหลังจากทําการโอนที่ดินใหแกเทศบาลเมืองราชบุรีแลว มิไดมีการจายเงินใหกับ
ผูขายในราคาไรละ ๑๕๐,๐๐๐ บาท ตามท่ีทําสัญญาซ้ือขาย แตมีการจายเงินใหกับผูขายเพียงไรละ
๔๐,๐๐๐ บาท ถึง ๔๕,๐๐๐ บาท เทานั้น กรณีจึงเห็นไดวา การจัดซ้ือท่ีดินที่พิพาทในคดีนี้
เปนการจัดซ้ือในราคาที่สูงกวาราคาท่ีเจาของที่ดินขายจริง เปนเหตุใหเทศบาลเมืองราชบุรี
ไดรับความเสียหาย เนื่องจากตองซ้ือที่ดินในราคาท่ีสูงเกินจริง โดยมีผูไดรับผลประโยชนจากเงิน
สวนตางจากการขายท่ีดินดังกลาว ซึ่งเปนการแสวงหาประโยชนโดยมิชอบดวยกฎหมายสําหรับตนเอง
หรือผูอ่ืน ถือไดวาเปนการทุจริตในการจัดซื้อที่ดินดังกลาว แมวาความเห็นของผูฟองคดีในฐานะ
คณะกรรมการจัดซ้ือที่ดินโดยวิธีพิเศษท่ีไดเสนอใหมีการจัดซ้ือท่ีดินในราคาดังกลาว จะเปนเพียง
สว นประกอบหน่ึงในการตัดสนิ ใจของหวั หนาสวนราชการหรือผูมีอํานาจส่ังซื้อ โดยมิไดมีผลผูกพัน
ใหตองอนุมัติใหจัดซื้อตามท่ีเสนอก็ตาม แตพฤติการณของผูฟองคดีที่ละเวนการปฏิบัติหนาท่ี
ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการพัสดุของหนวยการบริหารราชการสวนทองถิ่น พ.ศ. ๒๕๓๕
ขอ ๕๐ วรรคหน่ึง (๖) ถอื เปนการดําเนินการจดั ซ้ือในลักษณะที่เอื้อใหมีการจัดซ้ือที่ดินในราคาสูงเกินจริง
ยอ มฟง ไดว า ผฟู อ งคดมี ีสวนรเู ห็นหรอื มสี ว นรวมในการทจุ รติ จดั ซอ้ื ทีด่ ินเพื่อใหเ ปนทกี่ าํ จดั ขยะมูลฝอย
และสิ่งปฏิกูลในราคาท่ีสูงกวาราคาที่เจาของท่ีดินขายจริง โดยมีการแบงหนาท่ีกันทําตามข้ันตอน
ท่ีแตละคนไดรับมอบหมาย เปนเหตุใหเทศบาลเมืองราชบุรีไดรับความเสียหาย การกระทําของ
ผูฟองคดีจึงเปนความผิดทางวินัยอยางรายแรง ฐานทุจริตตอหนาท่ีราชการ และเปนความผิด
ฐานปฏิบัติหนาท่ีราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรี
หรือนโยบายของรัฐบาล อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง รวมทั้งยังถือวาเปนความผิด
ฐานประพฤติชั่วอยา งรายแรง ตามขอ ๓ ขอ ๖ และขอ ๑๙ ของประกาศคณะกรรมการพนักงานเทศบาล
จงั หวัดราชบรุ ี เรื่อง หลักเกณฑและเง่ือนไขในการสอบสวน การลงโทษทางวินัย การใหออกจากราชการ

แนวคําวินิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๔)
การอุทธรณ และการรอ งทุกข ลงวนั ท่ี ๑๗ มกราคม ๒๕๔๕ ดังน้ัน การท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๒ มีคําส่ังลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการ และใหยกเลิกคําสั่งลงโทษลดขั้นเงินเดือนผูฟองคดี ๑ ข้ัน จึงเปนคําส่ัง
ที่ชอบดวยกฎหมายแลว และเม่ือขอเท็จจริงปรากฏวา ผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ไดพิจารณาอุทธรณของ
ผูฟองคดีโดยอาศัยขอเท็จจริงและขอกฎหมายอยางเดียวกัน แลวมีมติยกอุทธรณของผูฟองคดี
มตขิ องผถู กู ฟองคดที ี่ ๑ ดังกลาวจงึ ชอบดวยกฎหมายเชนเดียวกัน ที่ศาลปกครองชั้นตนพิพากษา
เพิกถอนคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ และเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ท่ียกอุทธรณ
ของผูฟองคดี โดยใหมีผลยอนหลังไปตั้งแตวันท่ีคําส่ังน้ันมีผล คําขออ่ืนนอกจากนี้ใหยก น้ัน
ศาลปกครองสงู สุดไมเห็นพอ งดวย

พพิ ากษากลับเปนใหยกฟอ ง

คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดท่ี อบ. ๗๘/๒๕๖๓ อางแลวในประเด็น เร่ือง เขตอํานาจศาล
หนา ๑

คําพิพากษาศาลปกครองสูงสดุ ท่ี อบ.๒๐๓/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา ขณะผูฟองคดีดํารงตําแหนงอธิบดีกรมสรรพากร (นักบริหาร

ระดับ ๑๐) ผูถูกฟองคดี (ปลัดกระทรวงการคลัง) ไดมีคําส่ังลงวันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๑
ลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการ เน่ืองจากผูรอง (คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการ
ทุจริตแหงชาติ) ไดช้ีมูลความผิดวา เม่ือคร้ังผูฟองคดีดํารงตําแหนงรองอธิบดีกรมสรรพากร
รักษาการในตําแหนงที่ปรึกษาดานประสิทธิภาพ ปฏิบัติราชการแทนอธิบดีกรมสรรพากร นาย ว.
ดํารงตําแหนงผูอํานวยการสํานักกฎหมาย นางสาว ส. ดํารงตําแหนงนิติกร ๙ ชช. นางสาว ม.
ดํารงตําแหนงนิติกร ๘ ว และนางสาว ก. ดํารงตําแหนงนิติกร ๗ ว สังกัดสํานักกฎหมาย
ไดรวมกันพิจารณากรณีการรับโอนหุนบริษัท ช. ของนาย บ. จากนางสาว ด. ผูถือหุนแทน
คุณหญิง พ. เม่ือวันที่ ๗ พฤศจิกายน ๒๕๔๐ จํานวน ๔.๕ ลานหุน มูลคา ๗๓๘ ลานบาท
โดยพิจารณาวาเปนการไดรับจากการอุปการะโดยหนาท่ีธรรมจรรยา และจากการใหโดยเสนหา
เนื่องในพิธีหรือตามโอกาสแหงขนบธรรมเนียมประเพณี ไดรับยกเวนไมตองเสียภาษีเงินได
ตามมาตรา ๔๒ (๑๐) แหงประมวลรัษฎากร ซึ่งเปน การกระทําที่ไมชอบดวยกฎหมาย มีมูลความผิด
ทางวินัยอยางรายแรง ฐานปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีราชการโดยมิชอบเพ่ือใหตนเอง
หรือผูอื่นไดประโยชนที่มิควรได เปนการทุจริตตอหนาที่ราชการ ฐานปฏิบัติหนาที่ราชการโดยจงใจ
ไมปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบของทางราชการ อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง
และฐานกระทําการอ่ืนใดอันไดชื่อวาเปนผูประพฤติช่ัวอยางรายแรงตามมาตรา ๘๒ วรรคสาม
มาตรา ๘๕ วรรคสอง และมาตรา ๙๘ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน
พ.ศ. ๒๕๓๕ และกระทําความผิดทางอาญา ฐานเปนเจาพนักงานมีหนาที่เรียกเก็บหรือตรวจสอบ
ภาษีอากร กระทําการหรือไมกระทําการอยางใด เพ่ือใหผูมีหนาท่ีเสียภาษีอากรมิตองเสีย และ
ฐานเปนเจาพนักงานปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีโดยมิชอบ เพ่ือใหเกิดความเสียหายแก

แนวคําวินิจฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๕)
ผูหน่ึงผูใด หรือปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่โดยทุจริต ตามมาตรา ๑๕๔ และมาตรา ๑๕๗
แหงประมวลกฎหมายอาญา จากน้ันไดสงเรื่องใหผูบังคับบัญชาและอัยการสูงสุดเพ่ือพิจารณา
ลงโทษทางวนิ ัยและดําเนนิ คดอี าญาตามฐานความผิดดงั กลาว ซงึ่ อ.ก.พ. กระทรวงการคลงั ในการประชุม
เมือ่ วันท่ี ๒๕ ธันวาคม ๒๕๔๙ ไดพจิ ารณาขอเท็จจริงตามทผี่ ูรอ งไดช้มี ูลความผิดวินัยอยางรายแรง
แลวมีมติใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ตอมา ผูถูกฟองคดีไดมีคําสั่งลงวันท่ี ๒๙ ธันวาคม
๒๕๔๙ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ผูฟองคดีไดอุทธรณคําสั่งดังกลาวตอเลขาธิการ ก.พ.
ตอมา สํานักงาน ก.พ. ไดมีหนังสือลงวันท่ี ๔ เมษายน ๒๕๕๑ แจงผลการพิจารณาอุทธรณ
ใหผูฟองคดีทราบวา ผูฟองคดีใชดุลพินิจพิจารณาตามอํานาจหนาที่ที่ไดรับมอบหมายจาก
ผูบังคับบัญชาโดยสุจริตและชอบดวยกฎหมายและขอเท็จจริงเทาที่ปรากฏตามสํานวนการไตสวน
ของผูรอง ไมไดความชัดเจนพอท่ีจะรับฟงวา ผูฟองคดีกระทําผิดวินัยอยางตามที่ถูกลงโทษ
อุทธรณของผูฟองคดีรับฟงได แตโดยที่ศาลรัฐธรรมนูญไดมีคําวินิจฉัยวา องคกรที่มีอํานาจ
พิจารณาอุทธรณจะพิจารณาเปลี่ยนแปลงฐานความผิดทางวินัยตามที่ผูรองวินิจฉัยแลวไมได
กรณีจึงมีเหตุอันควรลดโทษจากไลออกจากราชการเปนปลดออกจากราชการ ก.พ. ตอมา
นายกรัฐมนตรีไดพิจารณาแลวและมีคําสั่งใหดําเนินการตามมติของ ก.พ. ผูถูกฟองคดีจึงมีคําสั่ง
ลงวันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๑ ลดโทษผฟู อ งคดีจากไลออกจากราชการเปนปลดออกจากราชการ
ผูฟองคดีเห็นวา ผูฟองคดีมิไดกระทําความผิดตามท่ีผูรองไดชี้มูล และการดําเนินการของผูรอง
ไมถ ูกตองตามกฎหมายและเลือกปฏิบัติ จึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําส่ังเพิกถอน
การชี้มูลความผิดของผูรองที่ช้ีมูลวาผูฟองคดีกระทําผิดวินัยอยางรายแรงเพิกถอนมติ อ.ก.พ.
กระทรวงการคลัง ในการประชุมเม่ือวันที่ ๒๕ ธันวาคม ๒๕๔๙ ท่ีใหลงโทษผูฟองคดีเพิกถอนคําสั่ง
ผูถูกฟองคดีลงวันท่ี ๒๙ ธันวาคม ๒๕๔๙ ที่ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการเพิกถอนมติ ก.พ.
ท่ีมีผลการพิจารณาอุทธรณใหลดโทษผูฟองคดีเปนปลดออกจากราชการ เพิกถอนคําสั่งผูถูกฟองคดี
ตามคําส่ังลงวันท่ี ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๑ ที่ลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการ และมีคําสั่งให
ผฟู อ งคดกี ลบั เขา รบั ราชการในตําแหนงเดิม นับแตว ันท่ี ๒๙ ธนั วาคม ๒๕๔๙ เปน ตนไป

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา คดีมีประเด็นตองวินิจฉัยสองประเด็น ดังน้ี
ประเด็นท่ีหนึ่ง ศาลปกครองสูงสุดมีอํานาจพิจารณาพิพากษาคดีน้ีหรือไม น้ัน เมื่อพิจารณา
มาตรา ๒๒๓ วรรคหน่ึงและวรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐
ประกอบมาตรา ๑๙ (๓) มาตรา ๘๘ มาตรา ๙๑ (๑) มาตรา ๙๒ วรรคหนึ่ง และมาตรา ๙๖
แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ แลว จะเห็นไดวา
ในกรณีที่รัฐธรรมนูญประสงคจะใหการวินิจฉัยชี้ขาดขององคกรอิสระใดเปนการใชอํานาจโดยตรง
ตามรัฐธรรมนูญน้ัน รัฐธรรมนูญจะตองกําหนดบทบัญญัติใหอํานาจดังกลาวไวอยางชัดเจน
และเม่ือพิจารณาบทบัญญัติมาตรา ๒๕๐ วรรคหน่ึง (๓) ของรัฐธรรมนูญดังกลาว ที่บัญญัติให
ผูรองมีอํานาจหนาที่ในการไตสวนและวินิจฉัยวาเจาหนาท่ีของรัฐตั้งแตผูบริหารระดับสูง
หรือขาราชการซ่ึงดํารงตําแหนงตั้งแตผูอํานวยการกองหรือเทียบเทาข้ึนไปร่ํารวยผิดปกติ
กระทําความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ี หรือกระทําความผิดตอตําแหนงหนาท่ีราชการ หรือ

แนวคําวินิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๖)
ความผิดตอตําแหนงหนาท่ีในการยุติธรรม รวมทั้งดําเนินการกับเจาหนาท่ีของรัฐหรือขาราชการ
ในระดับต่ํากวาท่ีรวมกระทําความผิดกับผูดํารงตําแหนงดังกลาวหรือกับผูดํารงตําแหนง
ทางการเมือง หรือท่ีกระทําความผิดในลักษณะท่ีผูรองเห็นสมควรดําเนินการดวย ทั้งน้ี
ตาม พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริตแลว จะเห็นไดวา ไมมีบทบัญญัติใด
ใหอํานาจแกผูรองในการชี้มูลความผิดทางวินัยไวโดยตรง ประกอบกับเม่ือไดพิจารณาบทบัญญัติ
มาตราอ่ืนๆ ในรัฐธรรมนูญ ก็ไมปรากฏวา มีมาตราใดที่ใหอํานาจแกผูรองในการช้ีมูลความผิด
ทางวินัยดังกลาวเชนเดียวกัน แตอํานาจหนาที่ของผูรองในการช้ีมูลความผิดทางวินัยเปนกรณี
ที่กําหนดไวในกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต
ดังน้ัน การใชอํานาจในการไตสวนและช้ีมูลความผิดของผูรองเปนการใชอํานาจตาม พ.ร.ป.
วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ การที่ผูรองไตสวนและมีมติชี้มูล
ความผิดผูฟองคดีวาเปนความผิดวินัย จึงเปนเพียงการไตสวนและชี้มูลความผิดทางวินัย
ที่จะตองมีการพิจารณาส่ังลงโทษทางวินัยตอไปโดยผูบังคับบัญชาเปนการใชอํานาจทางปกครอง
มิใชเปนการวินิจฉัยช้ีขาดซึ่งเปนการใชอํานาจโดยตรงตามรัฐธรรมนูญขององคกรตามรัฐธรรมนูญ
ในอันจะเปนขอยกเวนตามมาตรา ๒๒๓ วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช ๒๕๕๐ เม่ือคดีนี้ผูฟองคดีฟองโตแยงความชอบดวยกฎหมายของคําส่ังลงโทษ
ปลดผูฟองคดีออกจากราชการท่ีออกตามคําวินิจฉัยอุทธรณของ ก.พ. ซ่ึงมีลักษณะเปนคําสั่ง
ทางปกครองตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ และผูฟองคดี
มีคาํ ขอใหศ าลมีคาํ พิพากษาเพกิ ถอนคาํ ส่งั ดงั กลาว จึงเปนคดีพิพาทเก่ียวกับการที่เจาหนาที่ของรัฐ
ออกคาํ สั่งโดยไมชอบดวยกฎหมายตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑) แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ
ศาลปกครองจงึ มอี ํานาจพจิ ารณาพิพากษาคดีนไ้ี ด

ประเด็นทีส่ อง คําสั่งของผูถูกฟองคดีลงวันท่ี ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๑ เฉพาะสวนท่ี
ลดโทษผูฟองคดีจากไลอ อกเปน โทษปลดออกจากราชการเปน คําส่งั ทช่ี อบดวยกฎหมายหรือไม นั้น
เม่ือพิจารณา มาตรา ๑๙ (๓) มาตรา ๙๑ และมาตรา ๙๒ วรรคหน่ึง แหง พ.ร.ป. วาดวย
การปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งมีผลใชบังคับในขณะที่มีการรองเรียน
กลาวหาและไตสวนขอเท็จจริงในกรณีน้ีแลวจะเห็นไดวา ขอกลาวหาวาเจาหนาท่ีของรัฐกระทํา
ความผิดที่อยูในอํานาจการไตสวนและวินิจฉัยของผูรอง หมายถึงเฉพาะขอกลาวหาที่เก่ียวกับ
การกระทําความผิดฐานทุจริตตอหนาที่ กระทําความผิดตอตําแหนงหนาท่ีราชการ หรือกระทํา
ความผิดตอตําแหนงหนาท่ีในการยุติธรรมเทาน้ัน และโดยท่ีประมวลกฎหมายอาญาไดบัญญัติ
ถึงองคประกอบและโทษเก่ียวกับความผิดตอตําแหนงหนาที่ราชการไวใน ภาค ๒ ลักษณะ ๒
หมวด ๒ มาตรา ๑๔๗ ถึงมาตรา ๑๖๖ และไดบัญญัติถึงองคประกอบและโทษเกี่ยวกับความผิด
ตอตาํ แหนงหนาทใ่ี นการยุตธิ รรมไวใ นลกั ษณะ ๓ หมวด ๒ มาตรา ๒๐๐ ถงึ มาตรา ๒๐๕ ความผิด
ตอตําแหนงหนาที่ราชการและความผิดตอตําแหนงหนาท่ีในการยุติธรรม จึงเปนมูลความผิด
ทางอาญา สวนความผิดฐานทุจริตตอหนาท่ีถือเปนมูลความผิดทางวินัย นอกจากสามกรณีดังกลาวแลว
ผรู อ งไมมีอํานาจช้ีมูลความผิด การท่ีผูรองช้ีมูลความผิดทางวินัยในความผิดฐานอ่ืนนอกเหนือจากฐาน

แนวคาํ วินิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๗)
ทุจริตตอหนาที่ จึงไมผูกพันผูบังคับบัญชาหรือผูมีอํานาจแตงตั้งถอดถอนผูถูกกลาวหาที่จะตอง
ถือเอารายงานการไตสวนขอเท็จจริงและความเห็นของผูรองมาเปนสํานวนการสอบสวนทางวินัย
ของคณะกรรมการสอบสวนวินัยตามมาตรา ๙๒ วรรคหน่ึง แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกัน
และปราบปรามการทุจรติ พ.ศ. ๒๕๔๒ แตเปนอํานาจหนาท่ีของผูถูกฟองคดีซ่ึงเปนผูบังคับบัญชา
ผูมีอํานาจบรรจุแตงตั้งผูฟองคดีตามมาตรา ๕๒ (๒) แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน
พ.ศ. ๒๕๓๕ ท่ีจะตองดําเนินการทางวินัยกับผูฟองคดีซ่ึงเปนผูใตบังคับบัญชาของตน โดยแตงต้ัง
คณะกรรมการสอบสวนวินัยตามท่ีถูกกลาวหาในความผิดฐานปฏิบัติหนาท่ีราชการโดยจงใจ
ไมป ฏิบัตติ ามกฎหมายและระเบียบของทางราชการ อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง
และฐานกระทําการอันไดช่ือวาเปนผูประพฤติชั่วอยางรายแรงตามมาตรา ๘๕ วรรคสอง
และมาตรา ๙๘ วรรคสอง แหงพระราชบัญญัติดังกลาว ตามข้ันตอนของกฎหมายแลวออก
คําส่ังลงโทษตามฐานความผิดท่ีไดดําเนินการสอบสวนใหมตอไป เม่ือพิจารณาการแบงสวน
ราชการตาม มาตรา ๔ และมาตรา ๕ และมาตรา ๖ แหง พ.ร.ฎ. แบงสวนราชการกรมสรรพากร
กระทรวงการคลัง พ.ศ. ๒๕๔๐ แลวเห็นวา สํานักกฎหมายไมไดเปนหนวยงานท่ีมีอํานาจหนาที่
ในการตรวจสอบและเรียกเก็บภาษีอากร แตมีหนาที่ ในการใหคําปรึกษาและแนะนําเก่ียวกับ
การวินิจฉัย ตีความกฎหมาย ประกาศ คําสั่ง และระเบียบปฏิบัติตางๆ ที่เกี่ยวกับภาษีอากร
ตามมาตรา ๖ (๖) (จ) แหงพระราชกฤษฎีกาดังกลาว โดยการใหความเห็นหรือตีความกฎหมาย
สํานักกฎหมายจําตองพิจารณาโดยรับฟงขอเท็จจริงตามประเด็นที่หารือ ซึ่งความเห็นในทางกฎหมาย
อาจแตกตางกันได ข้ึนอยูกับความรู ประสบการณ และความเช่ียวชาญในขอกฎหมายที่เก่ียวของ
กับประเด็นท่ีหารือ การท่ีจะพิจารณาวาการใหความเห็นในลักษณะใดเปนการกระทําท่ีไมชอบ
ดวยกฎหมายและเปนการกระทําผิดวินัยฐานใดหรือไม จึงตองพิจารณาเจตนาและพฤติการณ
ในขณะที่ผูนั้นมีความเห็นในเร่ืองท่ีหารือ ซ่ึงกรณีที่นาย บ. ไดรับโอนหุนบริษัท ช. จํานวน
๔,๕๐๐,๐๐๐ หุน มูลคา ๗๓๘,๐๐๐,๐๐๐ บาท จากนางสาว ด. ผูมีช่ือถือหุนแทนพันตํารวจโท ท.
และหรือคุณหญิง พ. สํานักตรวจสอบภาษีไดพิจารณาหลักฐานและการไตสวนขอเท็จจริง
แลวเห็นวา การท่ีคุณหญิง พ. ยกหุนใหนาย บ. เปนการยกหุนใหโดยเสนหา การท่ีมูลคาของหุน
มีมลู คาสูงถึง ๗๓๘,๐๐๐,๐๐๐ บาท ก็อยใู นฐานะและวิสัยทีผ่ ใู หก ระทําไดเนื่องจากผูใหมีทรัพยสิน
มากกวา ๒๐,๐๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท และเปนการใหบุคคลในครอบครัวเนื่องในโอกาสท่ีนาย บ.
แตงงานมีครอบครัวและมีบุตร จึงมีความเห็นวา เปนกรณีการรับหุนจากการใหโดยเสนหา
เนื่องในพิธีหรือตามโอกาสแหงขนบธรรมเนียมประเพณี ถือเปนเงินไดที่ไดรับการยกเวนภาษีเงินได
ตามมาตรา ๔๒ (๑๐) แหงประมวลรัษฎากร แตเนื่องจากประเด็นดังกลาวเปนปญหาขอกฎหมาย
จึงเห็นควรใหสํานักกฎหมายรวมพิจารณาใหความเห็นดวย ผูอํานวยการสํานักตรวจสอบภาษี
จึงมีหนังสือถึงผูอํานวยการสํานักกฎหมาย ขอหารือการเสียภาษีเงินไดบุคคลธรรมดากรณี
การรับโอนหุนของนาย บ. ซึ่งนางสาว ก. ขณะดํารงตําแหนงนิติกร ๖ กลุมกฎหมาย ๖
ไดรับมอบหมายใหเปนผูพิจารณาและทําความเห็นตามประเด็นที่หารือ มีความเห็นวา
การรับโอนหุนดังกลาวเปนการไดรับทรัพยหรือประโยชนอยางอ่ืนท่ีไดรับซ่ึงอาจคิดคํานวณ

แนวคําวินิจฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๘)
เปนเงินได ถือเปนเงินไดพึงประเมินตามมาตรา ๓๙ แหงประมวลรัษฎากร การท่ีคุณหญิง พ.
ซ่ึงมีทรัพยสินมากกวา ๒๐,๐๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ยกหุนใหเปนของขวัญแกนาย บ. พี่ชายบุญธรรม
ซ่ึงเปน บคุ คลในครอบครัวและเปนบุคคลทใ่ี หความชวยเหลือเกื้อกูลกันมาโดยตลอด และในโอกาส
ท่ีนาย บ. แตงงานมีครอบครัวและมีบุตร โดยมิไดมีขอผูกพันหรือมีสัญญาท่ีนาย บ. จะตอง
กระทําสิ่งใดเปนการตอบแทน จึงเปนท้ังเงินไดที่ไดรับจากการอุปการะในหนาท่ีธรรมจรรยา
และจากการใหโดยเสนหาเน่ืองในพิธีหรือตามโอกาสแหงขนบธรรมเนียมประเพณี ซึ่งนางสาว ม.
นิติกร ๘ ว หัวหนากลุมงานกฎหมาย ๖ นางสาว ส. นิติกร ๙ ชช. ดานกฎหมายภาษีสรรพากร
และผูอํานวยการสํานักกฎหมายไดพิจารณาขอเท็จจริง ขอกฎหมาย รวมทั้งแนวความเห็นของ
กรมสรรพากรและคําพิพากษาศาลฎีกาท่ีนางสาว ก. อางอิงแลวเห็นดวยกับความเห็นดังกลาว
โดยนาย ช. รองอธิบดีกรมสรรพากรในขณะนั้นไดมีการตั้งขอสังเกตไวดวย กรณีจึงเห็นไดวา
การรับโอนหุนของนาย บ. สํานักตรวจสอบภาษีไดดําเนินการตรวจสอบและมีความเห็นอยูกอนแลว
ผูฟองคดีไมไดเปนผูรับผิดชอบการตอบขอหารือดังกลาวมาต้ังแตตน โดยที่ผูฟองคดีไมได
จบการศึกษาทางดานกฎหมายและเรื่องดังกลาวเปนเรื่องท่ีอยูในความสนใจของประชาชน
กอนพิจารณาผูฟองคดีจึงไดเชิญนางสาว ม. มาอธิบายรายละเอียด รวมทั้งเรื่องท่ีนาย ช.
ไดตง้ั ขอสังเกตไว ผูฟองคดีไดพิจารณาขอเทจ็ จริง ขอกฎหมาย โดยพิจารณาจากประมวลรัษฎากร
ระเบียบและแนวปฏิบัติราชการของกรมสรรพากร ตลอดจนเทียบเคียงแนวคําพิพากษาฎีกา
ในคดีภาษีอากรแลว จึงเห็นชอบตามที่สํานักกฎหมายเสนอมา จากนั้นจึงมีคําสั่งใหแจง
สํานักตรวจสอบภาษีทราบ แมความเห็นดังกลาวจะไมตรงกับความเห็นของผูรอง แตก็เปนเพียง
การใหความเห็นในทางกฎหมาย เมื่อไมปรากฏขอเท็จจริงวาการใหความเห็นในกรณีนี้ ผูฟองคดี
มีเจตนาเพ่ือใหตนเองหรือผูอ่ืนไดประโยชนที่มิควรไดจึงไมอาจถือไดวาเปนการปฏิบัติหนาที่
ราชการโดยมิชอบ และตอมา นางสาว จ. ผูอํานวยการสํานักกฎหมายคนตอมา ไดมีหนังสือ
แจงความเห็นดังกลาวใหนาง บ. ผูอํานวยการสํานักตรวจสอบภาษีคนตอมาพิจารณาแลวมี
คําส่ังใหยุติการตรวจสอบขอมูลรายนาย บ. และมีหนังสือเสนออธิบดีกรมสรรพากรทราบ
โดยที่อธิบดีกรมสรรพากรมิไดมีคําสั่งใหสงเร่ืองดังกลาวใหคณะกรรมการวินิจฉัยภาษีอากร
พิจารณาตามมาตรา ๑๓ สัตต (๓) แหงประมวลรัษฎากรแตอยางใด สวนการที่นาย บ.
ไดดําเนินการรับโอนหุนจากคุณหญิง พ. และหรือพันตํารวจโท ท. ผานระบบซ้ือขายใน
ตลาดหลักทรัพยอันจะเปนการโอนหลักทรัพยโดยอําพรางเพ่ือหลีกเล่ียงการเสียภาษีเงินได
ซึ่งบุคคลดังกลาวจะตองรับผิดตามกฎหมายท่ีเก่ียวของตามความเห็นของผูรองหรือไม น้ัน
ก็เปนเร่ืองท่ีจะตองแยกพิจารณาภาระภาษีท่ีผูมีเงินไดพึงประเมินจะตองเสียภาษีเงินได
ตามประมวลรัษฎากร อีกท้ัง ไมปรากฏพยานหลักฐานใดในสํานวนคดีนี้ที่พิสูจนไดวา ผูฟองคดี
ไดรับประโยชนที่มิควรไดจากการปฏิบัติหนาท่ีดังกลาว หรือปฏิบัติหนาที่ราชการโดยจงใจ
ไมปฏิบัติตามกฎหมายและระเบียบของทางราชการ อันเปนเหตุใหกรมสรรพากรไดรับ
ความเสียหาย กรณีจึงไมอาจรับฟงไดวาพฤติการณของผูฟองคดีเปนการกระทําผิดวินัย
อยางรายแรง ฐานปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่ราชการโดยมิชอบเพื่อใหตนเองหรือผูอื่น

แนวคาํ วนิ จิ ฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๓๙)
ไดป ระโยชนที่มิควรไดอันเปนการทุจริตตอหนาที่ราชการ ฐานปฏิบัติหนาท่ีราชการโดยจงใจไมปฏิบัติ
ตามกฎหมายและระเบียบของทางราชการ อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง และ
ฐานกระทําการอันไดชื่อวาเปนผูประพฤติช่ัวอยางรายแรงตามมาตรา ๘๒ วรรคสาม มาตรา ๘๕
วรรคสอง และมาตรา ๙๘ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕
ตามที่ผูรองช้ีมูลความผิด การที่ผูถูกฟองคดีมีคําสั่งลงวันท่ี ๒๙ ธันวาคม ๒๕๔๙ ลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการ และตอมาไดมีคําส่ังลงวันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๑ ลดโทษผูฟองคดีจากไลออก
จากราชการเปนปลดออกจากราชการตามมติคณะกรรมการขาราชการพลเรือน (ก.พ.)
จึงเปนคําสั่งที่ไมชอบดวยกฎหมาย ที่ศาลปกครองชั้นตนพิพากษาเพิกถอนคําสั่งลงวันที่
๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๑ ในสวนท่ีลงโทษปลดผูฟองคดีออกจากราชการ โดยใหมีผลยอนหลังไป
ตั้งแตวันที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๕๔๙ ซ่ึงเปนวันท่ีคําส่ังดังกลาวมีผลบังคับ สวนคําขออื่นนอกจากน้ี
ใหยก และมีขอสังเกตเกี่ยวกับแนวทางหรือวิธีการดําเนินการใหเปนไปตามคําพิพากษาตามมาตรา ๖๙
วรรคหน่ึง (๘) แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ โดยใหผูถูกฟองคดีดําเนินการคืนสิทธิประโยชนตางๆ
ทผ่ี ูฟองคดีพงึ ไดร บั หากมไิ ดถ ูกลงโทษทางวินยั ตามคําส่ังดังกลาวใหแกผูฟองคดีตามหลักเกณฑละเงื่อนไข
ที่กฎหมายกําหนด ทั้งนี้ ภายในสามสิบวันนับแตวันท่ีคําพิพากษาถึงที่สุด นั้น ศาลปกครองสูงสุด
เห็นพองดวย

พพิ ากษายืน

กรณีเปน คดพี พิ าทตามมาตรา ๙ วรรคหน่งึ (๒)

คาํ สง่ั ศาลปกครองสูงสุดที่ คบ.๔๓/๒๕๖๓
ผฟู องคดีฟองวา ผูฟองคดีไดตกลงขายรถยนตใหแกนาย ม. แตนาย ม. ไมไดชําระเงิน

ใหค รบถวนภายในกําหนด จงึ ไดมกี ารตกลงกนั ใหนํารถยนตค นั ดงั กลาวไปเก็บไวท ่ีสถานีตาํ รวจภูธร
เมืองนครสวรรค โดยมีพันตํารวจโท ช. ปฏิบัติหนาที่พนักงานสอบสวน แตเม่ือนาย ม.
ไดไปตรวจดูปรากฏวารถยนตถูกนําไปเก็บไวท่ีอูชาง ด. โดยเคร่ืองยนตและเกียรไดหายไป
จนเหลือแตโครงรถ ผูฟองคดีเห็นวา พันตํารวจโท ช. กระทําการโดยไมชอบดวยกฎหมาย
นํารถยนตของผูฟองคดีไปขายใหแกชาง ด. แตกลับไมมีความผิดทางวินัยหรือไดรับการลงโทษ
ทางวินัย จึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําสั่งใหผูถูกฟองคดี (ผูกํากับการ
สถานีตํารวจภูธรเมืองนครสวรรค) ดําเนินการทางวินัยกับพันตํารวจโท ช. พนักงานสอบสวน
สถานีตํารวจภูธรเมืองนครสวรรค เห็นวา คดีนี้เปนคดีพิพาทเกี่ยวกับการท่ีเจาหนาท่ีของรัฐ
ละเลยตอหนาที่ตามท่ีกฎหมายกําหนดใหตองปฏิบัติหรือปฏิบัติหนาที่ดังกลาวลาชาเกินสมควร
ที่อยูในอํานาจของศาลปกครองท่ีจะพิจารณาพิพากษาหรือมีคําส่ังไดตามนัยมาตรา ๙ วรรคหน่ึง
(๒) แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ อยางไรก็ตาม การท่ีผูบังคับบัญชาจะพิจารณาลงโทษ
ทางวินยั บคุ คลหน่งึ บุคคลใดกจ็ ะตอ งมเี หตตุ ามที่กฎหมายบญั ญัติไว และการจะดําเนนิ การทางวินัย
ตอผูใตบังคับบัญชาท่ีถูกกลาวหาหรือไม เพียงใด เปนอํานาจของผูบังคับบัญชาโดยเฉพาะ

แนวคําวินิจฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๐)
ที่พิจารณาดําเนินการตามควรแกกรณี ศาลปกครองไมอาจกาวลวงเขาไปออกคําบังคับใหผูถูกฟองคดี
มีคําส่ังดําเนินการทางวินัยแกบุคคลดังกลาวตามคําขอของผูฟองคดีได ท้ังการขอใหผูถูกฟองคดี
มีคําส่ังดําเนินการทางวินัยแกบุคคลดังกลาวก็มิไดเปนการแกไขหรือบรรเทาความเดือดรอน
หรือความเสียหายของผูฟองคดีในกรณีพิพาทดังกลาว คําขอของผูฟองคดีตามคําฟองนี้ จึงเปน
คําขอท่ีศาลไมมีอํานาจกําหนดคําบังคับใหไดตามนัยมาตรา ๗๒ วรรคหน่ึง (๒) แหง
พระราชบัญญัติดังกลาว ผูฟองคดีจึงไมมีสิทธิฟองคดีนี้ได ตามมาตรา ๔๒ วรรคหนึ่ง แหง
พระราชบัญญัติเดียวกัน ที่ศาลปกครองชั้นตนมีคําสั่งไมรับคําฟองของผูฟองคดีไวพิจารณาและ
ใหจําหนายคดอี อกจากสารบบความ นัน้ ศาลปกครองสูงสดุ เหน็ พอ งดวย

จึงมีคําสง่ั ยืนตามคําสง่ั ของศาลปกครองช้นั ตน

คําส่งั ศาลปกครองสูงสดุ ที่ คบ.๑๐๙/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา ผูถูกฟองคดี (ผูบัญชาการตํารวจภูธรภาค ๒) ไดมีคําสั่งลงวันที่

๙ เมษายน ๒๕๕๖ แตงต้ังคณะกรรมการสอบสวนผูฟองคดีกรณีถูกกลาวหาวากระทําผิดวินัย
อยางรายแรง และมีคําสั่งลงวันที่ ๙ เมษายน ๒๕๕๖ ใหผูฟองคดีออกจากราชการไวกอน
เพื่อรอผลการสอบสวนพิจารณาทางวินัย แตผูถูกฟองคดีไมไดดําเนินการพิจารณาและส่ังการใหแลวเสร็จ
ภายในระยะเวลาตามที่กําหนดไวในมาตรา ๘๗ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. ตํารวจแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๗
จนกระทั่งผูถูกฟองคดีไดมีคําส่ังลงวันท่ี ๒๕ กุมภาพันธ ๒๕๕๘ ใหผูฟองคดีกลับคืนสูสถานะเดิมกอน
และใหกลับเขารับราชการในตําแหนง ผูบังคับหมู ฝายอํานวยการ ๒ กองบังคับการอํานวยการ
ตาํ รวจภูธรภาค ๒ รบั อตั ราเงนิ เดอื น ป.๒ ขั้น ๒๗.๖ (๒๐,๖๔๐ บาท) และใหถือวาไมเปนผูที่อยูระหวาง
ถูกสอบสวน นับแตวันที่ ๔ มกราคม ๒๕๕๘ เปนตนไป จนกวาการพิจารณาส่ังการจะเสร็จสิ้น
และมีคาํ ส่ัง แตผ ูถ ูกฟองคดีก็ยังคงไมดาํ เนนิ การพิจารณาส่ังการใหแลวเสร็จแตอยางใด ทําใหผูฟองคดี
ไดรับความเสียหาย เสียเวลา และเสียโอกาสท่ีจะไดรับสิทธิประโยชนอื่นๆ จึงนําคดีมาฟอง
ขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําส่ังใหผูถูกฟองคดีดําเนินการสอบสวนและพิจารณาผลทางวินัย
ของผูฟองคดีโดยเร็ว

ศาลปกครองสงู สดุ วนิ ิจฉยั วา คดีนีเ้ ปนคดีพิพาทเกี่ยวกับการที่หนวยงานทางปกครอง
หรอื เจาหนา ทขี่ องรฐั ละเลยตอหนา ที่ตามที่กฎหมายกาํ หนดใหตองปฏบิ ัติหรอื ปฏิบัตหิ นาท่ีดังกลาว
ลาชาเกินสมควร ตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๒) แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ ซ่ึงในการแกไข
หรือบรรเทาความเดือดรอนหรือความเสียหายโดยสั่งใหผูถูกฟองคดีดําเนินการสอบสวน
และพิจารณาผลทางวินัยแกผูฟองคดีโดยเร็วนั้น ศาลจําตองมีคําบังคับตามมาตรา ๗๒ วรรคหน่ึง (๒)
แหงพระราชบัญญัติดังกลาว แตเม่ือในระหวางการพิจารณาคดี ขอเท็จจริงปรากฏตามคําช้ีแจง
ของผูฟองคดี ลงวันท่ี ๑๑ ตุลาคม ๒๕๖๑ และตามคําใหการของผูถูกฟองคดีวา ผูถูกฟองคดี
ไดพิจารณากรณีผฟู อ งคดถี ูกกลาวหาวากระทําผิดวินัยอยางรายแรงตามคําสั่งลงวันท่ี ๙ เมษายน ๒๕๕๖
เสร็จส้ินแลว โดยพยานหลักฐานรับฟงไมไดวาผูฟองคดีกระทําผิดตามท่ีถูกกลาวหา จึงใหยุติเรื่อง
ตามคําสั่งลงวันท่ี ๒๖ กันยายน ๒๕๖๑ ซ่ึงผูถูกฟองคดีไดสงสําเนาคําสั่งดังกลาวพรอมสํานวน

แนวคาํ วินิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๑)
การสอบสวนทางวนิ ยั และเอกสารท่ีเกีย่ วขอ งเสนอใหผูบญั ชาการตํารวจแหง ชาตเิ พ่ือทราบ และผูฟองคดี
ไดรับทราบคําส่ังดังกลาวแลวเมื่อวันที่ ๕ ตุลาคม ๒๕๖๑ กรณีจึงถือไดวา เหตุแหงการฟองคดี
กรณผี ูถกู ฟอ งคดีไมดําเนินการสอบสวนและพิจารณาผลทางวินัยแกผูฟองคดีโดยเร็วไดเสร็จส้ินลง
อันสงผลใหความเดือดรอนหรือเสียหายของผูฟองคดีในกรณีดังกลาวหมดสิ้นไป ดังนั้น
ศาลปกครองจึงไมมีกรณที ่ีจะตอ งออกคําบังคับส่ังใหผูถูกฟองคดีดําเนินการสอบสวนและพิจารณา
ผลทางวินยั แกผฟู อ งคดโี ดยเร็วอีก ตามนัยมาตรา ๗๒ วรรคหนึ่ง (๒) แหงพระราชบัญญัติเดียวกัน
ทีศ่ าลปกครองชัน้ ตนมีคาํ สงั่ จําหนา ยคดีออกจากสารบบความ ศาลปกครองสงู สดุ เหน็ พอ งดว ย

จงึ มีคาํ สัง่ ยนื ตามคาํ สั่งของศาลปกครองช้ันตน
กรณีเปน คดพี พิ าทตามมาตรา ๙ วรรคหนง่ึ (๓)
คําส่ังศาลปกครองสูงสุดที่ คบ.๑๖๗/๒๕๖๓ อางแลวในประเด็น เร่ือง เขตอํานาจศาล

หนา ๑๓
คดีทก่ี ฎหมายกาํ หนดใหอ ยใู นอาํ นาจของศาลปกครองสงู สดุ
คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ ฟ.๒๖/๒๕๖๓ (ป.) อางแลวในประเด็น เร่ือง เขตอํานาจศาล

หนา ๑๕
คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดท่ี ฟบ.๑/๒๕๖๓ อางแลวในประเด็น เรื่อง เขตอํานาจศาล

หนา ๑๘
คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ ฟบ.๑๕/๒๕๖๓ อางแลวในประเด็น เร่ือง เขตอํานาจศาล

หนา ๒๒
คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดท่ี ฟบ.๑๖/๒๕๖๓ อางแลวในประเด็น เร่ือง เขตอํานาจศาล

หนา ๒๕
คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดท่ี ฟบ.๑๘/๒๕๖๓ อางแลวในประเด็น เร่ือง เขตอํานาจศาล

หนา ๒๘
เงือ่ นไขการฟองคดี
ความเปนผูเดือดรอนเสียหาย

แนวคําวินิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๒)

คําสั่งศาลปกครองสูงสุดที่ คบ.๘๑/๒๕๖๓ อางแลวในประเด็น เรื่อง เขตอํานาจศาล
หนา ๑๑

คําส่งั ศาลปกครองสูงสุดท่ี คบ. ๙๖/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา ผูฟองคดีเปนพนักงานสวนตําบล ตําแหนงปลัดองคการบริหาร

สวนตําบล สงั กัดองคการบรหิ ารสวนตําบลชํา ไดรับความเดือดรอนเสียหายจากการท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๑
(นายกองคการบริหารสวนตําบลชํา) มีคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ตามมติของ
ผูถูกฟองคดีท่ี ๒ (คณะกรรมการพนักงานสวนตําบลจังหวัดศรีสะเกษ) กรณีสืบเนื่องมาจากการท่ี
ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ (คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ) ช้ีมูลความผิดผูฟองคดีวา
เม่ือคร้ังผูฟองคดีดํารงตําแหนงปลัดองคการบริหารสวนตําบลสวนกลวย ในฐานะกรรมการ
ตรวจการจาง ไดทําการตรวจรับและเบิกจายเงินโครงการกอสรางระบบประปาบาดาลขนาดกลาง
บานมะลิวัลย หมูที่ ๙ โดยไมถูกตองตามรูปแบบรายการ และเบิกจายเงินซ้ืออุปกรณประปา
โดยมิไดมีการจัดซื้อจริง จึงมีมูลความผิดวินัยรายแรง ฐานปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่
โดยไมชอบ เพ่ือใหผูอ่ืนไดประโยชนที่มิควรได เปนการทุจริตตอหนาท่ีราชการ ปฏิบัติหนาท่ี
ราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง และ
กระทาํ การอนั ไดชอ่ื วา เปน ผปู ระพฤติชวั่ อยางรายแรง ผฟู อ งคดเี หน็ วาคําสั่งและมติดังกลาวไมชอบ
ดวยกฎหมาย จึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําสั่งเพิกถอนคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการ และมติไลผูฟองคดีออกจากราชการ ศาลปกครองช้ันตนมีคําส่ังไมรับคําฟองใน
สว นทข่ี อใหเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ที่มีมติไลผูฟองคดีออกจากราชการและในสวนที่ฟอง
ผูถ กู ฟองคดีที่ ๒ ไวพ จิ ารณา ผูฟอ งคดยี ืน่ คาํ รองอทุ ธรณค ําสั่งดงั กลาว

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา เม่ือมติของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ที่ไลผูฟองคดีออกจาก
ราชการมีผลผูกพันใหผูถูกฟองคดีที่ ๑ สั่งหรือปฏิบัติใหเปนไปตามนั้น ตามขอ ๘๕ วรรคหน่ึง
ของประกาศคณะกรรมการพนักงานสวนตําบลจังหวัดศรีสะเกษ เร่ือง หลักเกณฑและเงื่อนไข
ในการสอบสวน การลงโทษทางวินัย พ.ศ. ๒๕๕๘ ลงวันท่ี ๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๘ ซึ่งเปนเร่ือง
ภายในระหวางผูถูกฟองคดีท่ี ๒ กับท่ี ๑ โดยเปนขั้นตอนในการเตรียมการท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๑
จะมีคําส่ังลงโทษทางวินยั แกผูฟองคดีในภายหลังตอไป มติของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ดังกลาวจึงยังมิได
มีผลทางกฎหมายไปกระทบกระเทือนตอสิทธิหรือหนาท่ีของผูฟองคดี หรือกอความเดือดรอน
หรือเสียหาย หรืออาจจะเดือดรอนหรือเสียหายโดยตรงแกผูฟองคดี มติดังกลาวจึงยังมิใชคําสั่ง
ทางปกครองที่มีผลกระทบตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาท่ีของผูฟองคดีตามมาตรา ๕ แหง
พ.ร.บ. วธิ ีปฏบิ ัตริ าชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ดังน้ัน ผูฟองคดีจึงมิใชผูไดรับความเดือดรอน
หรือเสียหาย หรืออาจจะเดือดรอนหรือเสียหายโดยมิอาจหลีกเลี่ยงไดอันเน่ืองจากมติดังกลาว
ท่ีจะมีสิทธิฟองขอใหเพิกถอนมติดังกลาวตอศาลปกครอง ตามมาตรา ๔๒ วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.บ.

แนวคาํ วินิจฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๓)
จัดตั้งศาลปกครองฯ ท่ีศาลปกครองช้ันตนมีคําส่ังไมรับคําฟองของผูฟองคดีในขอหานี้และ
ในสวนทีฟ่ องผูถูกฟองคดที ี่ ๒ ไวพ จิ ารณา นน้ั ศาลปกครองสูงสดุ เห็นพอ งดวย
จึงมีคําสั่งยนื ตามคําสง่ั ของศาลปกครองช้ันตน
คําสงั่ ศาลปกครองสูงสดุ ท่ี คบ.๙๗/๒๕๖๓

ผฟู องคดีฟอ งวา เม่อื ครงั้ ทผี่ ูฟองคดีดาํ รงตําแหนง ปลัดองคการบรหิ ารสวนตาํ บลยะรม
และปฏิบัติหนาที่นายกองคการบริหารสวนตําบลยะรม ผูถูกฟองคดี (คณะกรรมการปองกันและ
ปราบปรามการทุจริตแหงชาติ) ไดรับการรองเรียนอีกทางหน่ึงวาผูฟองคดีกับพวกกระทําความผิด
ฐานทจุ ริตตอ หนา ทหี่ รอื กระทําความผิดตอหนาที่ราชการ กรณีจัดโครงการฝกอบรม สัมมนา และ
ศึกษาดูงานเพ่อื พัฒนาศกั ยภาพบุคลากร ผูนาํ ชุมชน และสตรีตาํ บลยะรม ประจําปงบประมาณ ๒๕๕๗
ทจี่ งั หวดั สตลู แตกลับนาํ ผเู ขา รวมโครงการไปเทีย่ วท่เี กาะลังกาวี ประเทศมาเลเซีย และทําเอกสาร
เท็จจายเงินงบประมาณ ผูถูกฟองคดีไดไตสวนและมีมติช้ีมูลวาการกระทําของผูฟองคดีมีมูลความผิดวินัย
อยางรายแรง ฐานทุจริตตอหนาท่ีราชการ ฐานปฏิบัติหนาท่ีราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย
ระเบียบของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรี หรือนโยบายของรัฐบาล อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการ
อยางรายแรง และประพฤติช่ัวอยางรายแรง และมีมูลความผิดอาญาตามประมวลกฎหมายอาญา
มาตรา ๑๕๑ มาตรา ๑๕๗ และมาตรา ๑๖๒ (๑) (๔) จึงใหสงรายงานเอกสารและความเห็น
ใหผูบังคับบัญชาพิจารณาโทษทางวินัยแกผูฟองคดี ผูฟองคดีไดมีหนังสือขอความเปนธรรม
พรอมยื่นพยานหลักฐานใหผูถูกฟองคดีพิจารณาทบทวนมติช้ีมูลดังกลาว ผูถูกฟองคดีไดมีหนังสือ
ลงวันที่ ๑ เมษายน ๒๕๖๒ ถึงนายกองคการบริหารสวนตําบลยะรม แจงวา ผูถูกฟองคดีพิจารณา
แลวเห็นวา พยานหลักฐานท่ีสงมาดังกลาวไมใชพยานหลักฐานใหมและยืนยันมติช้ีมูลความผิด
ผูฟองคดีขางตน ตอมา คณะกรรมการพนักงานสวนจังหวัดยะลา ในการประชุมเมื่อวันที่
๒๔ เมษายน ๒๕๖๒ มมี ติใหลงโทษไลผ ูฟองคดีออกจากราชการ นายกองคการบริหารสวนตําบลยะรม
จึงไดมีคําสั่งลงวันท่ี ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการตามฐานความผิด
ที่ผูถูกฟองคดีช้ีมูลความผิด ผูฟองคดีเห็นวา การไตสวนและชี้มูลความผิดของผูถูกฟองคดีไมตรง
กับขอเท็จจริงในพฤติการณแหงการกระทําของผูฟองคดี ผูฟองคดีไมประสงคจะอุทธรณคําส่ัง
ลงวันท่ี ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ เน่ืองจากคําสั่งดังกลาว
ออกตามมติชี้มูลของผูถูกฟองคดี ขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําส่ังเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดี
ท่ชี ้ีมูลความผิดทางวนิ ัยและความผิดทางอาญาแกผูฟอ งคดี

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา มติของผูถูกฟองคดีท่ีช้ีมูลความผิดทางวินัยและ
ความผิดทางอาญาแกผูฟองคดีมีผลผูกพันผูบังคับบัญชาหรือผูมีอํานาจแตงตั้งถอดถอน
ผูถกู กลา วหา (นายกองคก ารบรหิ ารสวนตําบลยะรม) ใหตอ งปฏิบัติตามไมอาจใชดุลพินิจเปนอยางอื่นได
ตามนัยมาตรา ๙๒ วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.ป. วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒
และเปนเรือ่ งภายในระหวางผูถกู ฟองคดกี บั นายกองคการบริหารสวนตําบลยะรม โดยเปนขั้นตอน

แนวคําวนิ ิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๔)
ในการเตรียมการท่ีนายกองคการบริหารสวนตําบลยะรมจะมีคําส่ังลงโทษทางวินัยอยางรายแรง
แกผูฟองคดีในภายหลังตอไป ซึ่งผูฟองคดียอมมีสิทธิท่ีจะฟองเพิกถอนคําสั่งนายกองคการบริหาร
สวนตําบลยะรมที่มีคําส่ังลงโทษทางวินัยผูฟองคดี ดังนั้น มติของผูถูกฟองคดีดังกลาวขางตน
แมจะเปน การใชอ ํานาจตามกฎหมายของผูถูกฟองคดี แตยังมิไดมีผลทางกฎหมายไปกระทบกระเทือน
ตอสิทธิหรือหนาท่ีของผูฟองคดีหรือกอความเดือดรอนหรือเสียหาย หรืออาจจะเดือดรอนหรือ
เสียหายโดยตรงแกผูฟองคดีดังเชนคําสั่งลงโทษทางวินัยแตอยางใด มติของผูถูกฟองคดีดังกลาว
จึงยังมิใชคําส่ังทางปกครองที่มีผลกระทบตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาที่ของผูฟองคดี
ตามนยั มาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ผูฟองคดีจึงมิใชผูไดรับ
ความเดอื ดรอนหรอื เสียหาย หรืออาจจะเดือดรอนหรือเสียหายโดยมิอาจหลีกเล่ียงไดอันเน่ืองจาก
มติของผถู กู ฟองคดีดงั กลาว ทจ่ี ะมีสทิ ธฟิ องขอใหเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีดังกลาวตอศาลปกครอง
ตามนัยมาตรา ๔๒ วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.บ. จัดต้ังศาลปกครองฯ ที่ศาลปกครองช้ันตนมีคําส่ัง
ไมรับคําฟอ งไวพจิ ารณาและใหจําหนายคดอี อกจากสารบบความ นนั้ ศาลปกครองสูงสดุ เห็นพองดว ย
จงึ มีคาํ สั่งยนื ตามคําสง่ั ของศาลปกครองช้ันตน

คําสั่งศาลปกครองสงู สุดท่ี คบ.๑๑๒/๒๕๖๓
ผูฟองคดีทั้งสองฟองวา เมือ่ ครัง้ ท่ีผูฟองคดีท้ังสองรับราชการตํารวจถูกกลาวหาวา

กระทําผิดวินัยอยางรายแรง กรณีตองหาคดีอาญาฐานรวมกันฆาผูอ่ืนโดยเจตนาและไตรตรองไวกอน
และพกพาอาวุธปนติดตัวไปในเมือง หมูบานหรือทางสาธารณะโดยไมไดรับอนุญาต ผูถูกฟองคดีท่ี ๓
(ผูบ งั คบั การตาํ รวจภธู รจงั หวดั เชยี งใหม) ไดม คี าํ สั่งลงวนั ท่ี ๒๙ มนี าคม ๒๕๕๙ ใหผูฟองคดีทั้งสอง
ออกจากราชการไวกอนต้ังแตวันที่ ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ เปนตนไป ในวันท่ี ๑๒ มกราคม ๒๕๖๐
พนักงานอัยการมีความเห็นสั่งฟองผูฟองคดีท้ังสองตอศาลจังหวัดฝาง ตอมาวันที่ ๑๑ ตุลาคม ๒๕๖๐
ศาลจังหวัดฝางไดพิพากษายกฟองและศาลอุทธรณภาค ๕ ไดมีคําพิพากษายืน ในระหวาง
การดําเนินคดีอาญาน้ัน ไดมีการดําเนินการทางวินัยกับผูฟองคดีทั้งสองโดยคณะกรรมการพิจารณา
กลั่นกรองการพิจารณาสั่งลงโทษ ไดมีมติใหไลผูฟองคดีท้ังสองออกจากราชการ ต้ังแตวันที่
๒๙ มนี าคม ๒๕๕๙ ซ่งึ เปน วันท่ีใหออกจากราชการไวกอนเปนตนไป ตามความเห็นของคณะกรรมการ
สอบสวนวา พฤติการณของผูฟอ งคดีท้ังสองถือไดว ากระทาํ การอนั ไดชื่อวาเปนผูประพฤติช่ัวอยางรายแรง
ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ จึงไดมีคําสั่งลงวันท่ี ๑๘ มกราคม ๒๕๖๑ ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีท้ังสองออกจากราชการ
และหนงั สือลงวันท่ี ๓๐ มกราคม ๒๕๖๑ เพื่อแจง คาํ สงั่ ดังกลาวใหผูฟองคดีท้ังสองทราบ ผูฟองคดีท้ังสอง
จึงอุทธรณคําสั่งดังกลาว ตอมาอนุกรรมการ ก.ตร. เก่ียวกับการอุทธรณทําการแทนผูถูกฟองคดีท่ี ๒
(คณะกรรมการขาราชการตํารวจ) ไดดําเนินการพิจารณาอุทธรณในการประชุมเมื่อวันที่
๑๗ มกราคม ๒๕๖๒ โดยมีมติใหยกอุทธรณ ผูฟองคดีท้ังสองไดรับแจงมติดังกลาวตามหนังสือ
ลงวันที่ ๒๑ กุมภาพันธ ๒๕๖๒ แตไมเห็นดวย จึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําส่ัง
เพิกถอนคําส่ังลงวันท่ี ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ ท่ีใหผูฟองคดีท้ังสองออกจากราชการไวกอน เพิกถอน
คําสั่งลงวันที่ ๑๘ มกราคม ๒๕๖๑ ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีทั้งสองออกจากราชการ เพิกถอนมติของ

แนวคาํ วินิจฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๕)
ผถู ูกฟองคดที ี่ ๒ โดยอนกุ รรมการ ก.ตร. เกีย่ วกับการอุทธรณในการประชุมเม่ือวันที่ ๑๗ มกราคม ๒๕๖๒
ท่ีใหยกอุทธรณของผูฟองคดีทั้งสอง และใหผูฟองคดีท้ังสองกลับเขารับราชการตํารวจและ
คืนเงินเดือน บําเหน็จ บํานาญ สวัสดิการอื่นใดอันเปนความเสียหายเนื่องจากการออกคําสั่ง
โดยมชิ อบดว ยกฎหมายใหแ กผฟู องคดที งั้ สอง

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา ผูฟองคดีท้ังสองเคยนําประเด็นพิพาทเดียวกันกับ
คดีน้ีมาฟองตอศาลปกครองช้ันตน ขอใหยกเลิกคําส่ังลงวันท่ี ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ และคําส่ัง
ลงวันท่ี ๑๘ มกราคม ๒๕๖๑ ซ่ึงศาลปกครองชั้นตนมีคําส่ังไมรับคําฟองไวพิจารณาและใหจําหนายคดี
ออกจากสารบบความ และศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา วันท่ีผูฟองคดีทั้งสองย่ืนฟองคดีตอศาลปกครองชั้นตน
ยังไมครบกําหนดเวลาที่ ก.ตร. จะตองพิจารณาอุทธรณของผูฟองคดีท้ังสองใหแลวเสร็จ จึงถือวา
ผูฟองคดีท้ังสองยังไมไดดําเนินการตามข้ันตอนหรือวิธีการสําหรับแกไขความเดือดรอนหรือเสียหาย
กอนนําคดีมาฟองตอศาลตามมาตรา ๔๒ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ ศาลปกครองสูงสุด
จึงไดมีคําสั่งยืนตามคําสั่งของศาลปกครองชั้นตน ตอมาผูฟองคดีทั้งสองจึงไดนําคดีมาฟอง
ตอศาลปกครองช้ันตน อีกคร้ัง เปนคดีนี้โดยศาลปกครองชั้นตนไดมีคําสั่งไมรับคําฟองตามคําขอทาย
คําฟอ งที่ขอใหเพกิ ถอนคาํ สั่งลงวันท่ี ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ ที่ใหผูฟองคดีทั้งสองออกจากราชการไวกอน
ตั้งแตวันที่ ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ เปนตนไป และท่ีขอใหผูฟองคดีท้ังสองกลับเขารับราชการตํารวจ
และคืนเงินเดือน บําเหน็จ บํานาญและสวัสดิการอ่ืนใดอันเปนความเสียหายเน่ืองจากการออกคําส่ัง
โดยไมชอบดวยกฎหมายใหแกผูฟองคดีท้ังสอง และในสวนที่ฟองผูถูกฟองคดีท่ี ๑ และในสวนที่ฟอง
ผูถูกฟองคดีที่ ๑ (สํานักงานตํารวจแหงชาติ) ไวพิจารณา ผูฟองคดีท้ังสองจึงไดอุทธรณเปนคดีนี้
เพ่ือขอใหศาลปกครองสูงสุดมีคําส่ังใหรับคําฟองของผูฟองคดีทั้งสองในสวนดังกลาวไวพิจารณา
โดยท่ีคดีน้ีและคดีกอนน้ัน มีประเด็นพิพาทแหงคดีอยางเดียวกัน อีกท้ังคําขอหลักเพ่ือใหศาล
ออกคําบังคบั กเ็ ปน เปนคาํ ขอเดียวกนั แมจะมกี ารเปลยี่ นตวั ผถู กู ฟอ งคดีบางรายและเพิ่มเติมคําขอทาย
คําฟองบางขอใหแตกตางไปจากคดีกอนบาง โดยในคดีกอน ผูฟองคดีทั้งสองอุทธรณเฉพาะประเด็น
ทีเ่ กี่ยวกบั คาํ สง่ั ลงวันที่ ๑๘ มกราคม ๒๕๖๑ ทล่ี งโทษไลออกจากราชการ เทา น้ัน ซงึ่ ศาลปกครองสูงสุด
ไดพิจารณาไดพิจารณาแลวเห็นวา การที่ผูฟองคดีท้ังสองไดมีหนังสือลงวันที่ ๗ มีนาคม ๒๕๖๑
ถึงผูบัญชาการตํารวจแหงชาติถือไดวาไดยื่นอุทธรณผานผูบังคับบัญชาแลว แตยังไมครบกําหนดเวลา
ทผ่ี ูถ กู ฟอ งคดที ่ี ๒ จะตอ งพจิ ารณาอุทธรณของผูฟองคดีท้ังสองใหแลวเสร็จ กรณีจึงถือวาผูฟองคดีท้ังสอง
ยังไมไดดําเนินการตามขั้นตอนหรือวิธีการสําหรับแกไขความเดือดรอนหรือเสียหายกอนนําคดีมาฟอง
ตอศาลตามมาตรา ๔๒ วรรคสอง แหง พ.ร.บ. จดั ตัง้ ศาลปกครองฯ ดังน้ัน ในประเด็นท่ีฟองขอให
เพกิ ถอนคําสัง่ ลงวนั ท่ี ๑๘ มกราคม ๒๕๖๑ นั้น ยอมไมเปนการตัดสิทธิผูฟองคดีท้ังสองท่ีจะนําคดี
มาฟองใหมภ ายในระยะเวลาการฟอ งคดี หากปรากฏวา ในเวลาตอ มาผฟู องคดที ั้งสองไดดําเนินการ
ตามขั้นตอนหรือวิธีการตามท่ีกฎหมายกําหนดไวแลว เม่ือผูฟองคดีท้ังสองไดนําคดีมาฟองใหม
เพอื่ ขอใหศาลพพิ ากษาเพิกถอนคําสัง่ ลงวันที่ ๑๘ มกราคม ๒๕๖๑ ภายหลังจากท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๒
พิจารณาอุทธรณแลวเสร็จ กรณีดังกลาวยอมไมถือวาเปนฟองซ้ําตามขอ ๙๗ แหงระเบียบของ
ท่ีประชุมใหญฯ วาดวยวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓ แตอยางไรก็ตาม ในประเด็นที่

แนวคําวนิ จิ ฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๖)
ผูฟองคดีท้ังสองฟองขอใหเพิกถอนคําสั่งลงวันที่ ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ ที่ใหผูฟองคดีทั้งสอง
ออกจากราชการไวกอน น้ัน เม่ือศาลปกครองชั้นตนไดมีคําสั่งไมรับคําฟองไวพิจารณาและ
ผูฟองคดีทั้งสองไมไดย่ืนอุทธรณในประเด็นดังกลาว ตอมาศาลปกครองสูงสุดไดมีคําส่ังยืน
ตามคาํ สง่ั ของศาลปกครองชั้นตน จึงถือวาคดีถึงที่สุดแลวตามมาตรา ๗๓ วรรคสี่ แหงพระราชบัญญัติ
ดังกลาว ดังน้ัน การที่ผูฟองคดีทั้งสองไดนําคดีนี้มาฟอง โดยมีการกระทําอันเปนเหตุแหงการฟองคดี
และคําขอเชนเดียวกันกับคดีกอนที่ศาลปกครองสูงสุดไดมีคําส่ังชี้ขาดคดีถึงท่ีสุดแลว มาร้ือรอง
เปนคดีอีกในประเด็นท่ีไดมีการวินิจฉัยโดยอาศัยเหตุอยางเดียวกัน จึงเปนกรณีท่ีคูกรณีเดียวกัน
ยื่นฟองกันอีกในประเด็นที่ศาลไดมีคําสั่งช้ีขาดถึงท่ีสุดแลวโดยอาศัยเหตุอยางเดียวกัน แมจะมีการเปล่ียน
ผูถกู ฟอ งคดบี างรายและเพ่ิมเตมิ คาํ ขอทายคําฟองบางขอใหแ ตกตา งไปจากคดกี อนก็ตาม แตประเด็นหลัก
ที่พิพาทเปนเร่ืองเดียวกัน อันเปนการฟองซํ้าตามขอ ๙๗ แหงระเบียบดังกลาว สําหรับประเด็น
คําขอตามคําขอทายฟองที่ขอใหผูฟองคดีทั้งสองกลับเขารับราชการตํารวจและคืนเงินเดือน
บําเหน็จ บํานาญและสวัสดิการอ่ืนใดอันเปนความเสียหายเนื่องจากการออกคําสั่งโดยไมชอบ
ดวยกฎหมายใหแกผูฟองคดีทั้งสอง และในสวนท่ีฟองผูถูกฟองคดีท่ี ๑ นั้น เห็นวา หากคดีนี้ศาล
มีคาํ พพิ ากษาใหเพิกถอนคําสง่ั ลงโทษไลผูฟ องคดีทั้งสองออกจากราชการ เปนกรณีท่ีกฎหมายและ
หลักเกณฑที่เก่ียวของท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๓ มีหนาท่ีจะตองดําเนินการอยูแลวจึงเปนกรณีท่ีการแกไข
หรือบรรเทาความเดอื ดรอ นหรือความเสียหายดงั กลา วศาลไมจาํ ตองกาํ หนดคาํ บังคับใหตามมาตรา ๗๒
วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติเดียวกัน ผูฟองคดีจึงไมมีสิทธิฟองคดีตอศาลปกครองตามมาตรา ๔๒
วรรคหน่ึงแหงพระราชบัญญัติขางตน และเม่ือผูถูกฟองคดีที่ ๑ เปนเพียงเปนหนวยงานตนสังกัด
ของผูฟ อ งคดีทง้ั สอง แมจ ะมหี นา ทีค่ วบคมุ และกํากบั การปฏบิ ัตงิ านของขาราชการตาํ รวจ แตก็ไมป รากฏ
ขอเท็จจริงวาผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ไดกระทําการอยางใดๆ อันเปนเหตุใหผูฟองคดีท้ังสองไดรับความเดือดรอน
หรอื เสียหาย ในอนั ที่จะตองรับผดิ ตอผูฟองคดที ้ังสอง ผฟู องคดีท้ังสองจึงไมเปนผูไดรับความเดือดรอน
หรือเสยี หายท่ีจะมสี ทิ ธิฟอ งคดีตอ ผถู ูกฟอ งคดที ่ี ๑ ตามมาตรา ๔๒ วรรคหน่ึง แหงพระราชบัญญัติ
ดังกลาว ที่ศาลปกครองชั้นตนมีคําสั่งไมรับคําฟองตามคําขอทายคําฟองท่ีขอใหเพิกถอนคําส่ัง
ลงวนั ที่ ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ ท่ีใหผูฟองคดีท้ังสองออกจากราชการไวกอน ต้ังแตวันท่ี ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙
เปนตนไป และคําขอทายคําฟองที่ขอใหผูฟองคดีท้ังสองกลับเขารับราชการตํารวจและคืนเงินเดือน
บําเหน็จ บํานาญและสวัสดิการอื่นใดอันเปนความเสียหายเน่ืองจากการออกคําส่ังโดยไมชอบ
ดวยกฎหมายใหแกผูฟองคดีทั้งสอง และในสวนท่ีฟองผูถูกฟองคดีที่ ๑ และในสวนที่ฟอง
ผูถ ูกฟอ งคดที ่ี ๑ ไวพจิ ารณา น้ัน ศาลปกครองสูงสดุ เห็นพอ งดว ย

จึงมีคาํ สั่งยืน

คําสั่งศาลปกครองสงู สดุ ที่ คบ.๑๑๓/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา ผูฟองคดีเปนพนักงานสวนตําบล ตําแหนงรองปลัดองคการบริหาร

สวนตําบล สังกัดองคการบริหารสวนตําบลเวียงเหนือ อําเภอกันทรลักษ จังหวัดศรีสะเกษ ไดรับ
ความเสียหายจากการที่ผูถูกฟองคดีที่ ๑ (นายกองคการบริหารสวนตําบลเวียงเหนือ) มีคําสั่งลงวันท่ี

แนวคําวนิ จิ ฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๗)
๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ต้ังแตวันท่ี ๑ สิงหาคม ๒๕๖๒ ตามมติ
ของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ (คณะกรรมการพนักงานสวนตําบลจังหวัดศรีสะเกษ) ในการประชุมเม่ือวันท่ี ๒๘
พฤษภาคม ๒๕๖๒ โดยมีมูลกรณีสืบเนื่องมาจากผูถูกฟองคดีที่ ๓ (คณะกรรมการปองกันและ
ปราบปรามการทุจริตแหงชาติ) ช้ีมูลความผิดวา ผูฟองคดีทุจริตตอหนาที่ราชการ ปฏิบัติหนาท่ี
ราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย กฎ ระเบียบของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรีหรือนโยบาย
ของรัฐบาล อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง และกระทําการอันไดชื่อวาเปน
ผูประพฤติชั่วอยางรายแรงตามขอ ๓ ขอ ๖ และขอ ๑๙ ของประกาศคณะกรรมการพนักงาน
สวนตําบลจังหวัดศรีสะเกษ เรื่อง หลักเกณฑและเงื่อนไขในการสอบสวน การลงโทษทางวินัย
การใหออกจากราชการ การอุทธรณ และการรองทุกข ลงวันที่ ๘ มีนาคม ๒๕๔๕ ผูฟองคดีเห็นวา
คาํ สงั่ ลงโทษไลผฟู อ งคดอี อกจากราชการไมชอบดวยกฎหมาย จึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษา
หรือคําสั่งใหเพิกถอนคําสั่งองคการบริหารสวนตําบลเวียงเหนือ ลงวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒
ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ และเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ในการประชุมเม่ือวันที่
๒๘ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ที่มมี ตใิ หลงโทษไลผูฟองคดอี อกจากราชการ

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา คดีน้ีผูฟองคดีฟองคดีตอศาลรวม ๒ ขอหา ดังนี้
ขอหาที่หน่ึง ฟองวา การท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๑ มีคําส่ังลงวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒ ลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการ เปนการกระทําท่ีไมชอบดวยกฎหมาย ขอใหเพิกถอนคําส่ังดังกลาว และขอหาท่ีสอง
ฟองวา การท่ผี ูถ กู ฟอ งคดีท่ี ๒ มีมติในการประชมุ เมือ่ วันที่ ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ใหลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการ เปนการกระทําท่ีไมชอบดวยกฎหมาย ขอใหเพิกถอนมติดังกลาว น้ัน โดยใน
ขอหาท่ีสองน้ี แมในการดําเนินการทางวินัยแกขาราชการในองคการบริหารสวนตําบล จะกําหนดให
ผูถูกฟองคดีท่ี ๒ มีสวนในการพิจารณาใหความเห็นชอบในการลงโทษทางวินัยกอนท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๑
ซ่ึงเปนผูมีอํานาจในการออกคําส่ังจะออกคําสั่งลงโทษทางวินัยก็ตาม แตก็มิไดใหผูถูกฟองคดีท่ี ๒
มีอํานาจในการสั่งการแตอยางใด ดังน้ัน มติของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ในการประชุมเมื่อวันท่ี ๒๘
พฤษภาคม ๒๕๖๒ ที่ใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ จึงเปนเพียงการกระทําภายในหนวยงาน
กอนจะมีคําส่ังทางปกครอง ซึ่งเปนเพียงขั้นตอนในการเตรียมการ และดําเนินการของเจาหนาที่
เพ่ือจัดใหมีคําส่ังทางปกครอง ถือเปนการพิจารณาทางปกครองตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติ
ราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ลําพังมติของผูถูกฟองคดีที่ ๒ หากจะมีผลกอนิติสัมพันธก็เปน
ความสัมพันธภายในระหวางผูถูกฟองคดีท่ี ๒ กับผูถูกฟองคดีท่ี ๑ เทาน้ัน หามีผลทางกฎหมาย
ออกสภู ายนอกไปกระทบกระเทือนตอสิทธิหรือหนา ทข่ี องผูฟ องคดี หรือกอความเดอื ดรอ นหรอื เสยี หาย
หรืออาจจะกอความเดือดรอนหรือเสียหายโดยตรงแกผูฟองคดีแตอยางใดไม คงมีแตเฉพาะคําส่ัง
ของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ตามคําส่ังลงวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒ ท่ีลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ
เทานั้นที่มผี ลทางกฎหมายกระทบกระเทือนตอสิทธิหรือหนาท่ีของผูฟองคดี ผูฟองคดีจึงไมมีสิทธิฟอง
ขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําส่ังใหเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ในการประชุมเม่ือวันท่ี ๒๘
พฤษภาคม ๒๕๖๒ ที่ใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ตามมาตรา ๔๒ วรรคหนึ่ง แหง พ.ร.บ.
จัดต้ังศาลปกครองฯ ที่ศาลปกครองช้ันตนมีคําสั่งไมรับคําฟองของผูฟองคดีขอหาที่สองและ

แนวคําวินิจฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๘)
ในสวนที่ฟองผูถูกฟองคดีที่ ๒ ไวพิจารณา คงใหรับเฉพาะคําฟองขอหาที่หนึ่งไวพิจารณา น้ัน
ศาลปกครองสงู สุดเห็นพองดวย

จึงมคี ําส่ังยืนตามคาํ สั่งของศาลปกครองชน้ั ตน

คาํ สง่ั ศาลปกครองสงู สดุ ท่ี คบ.๑๑๙/๒๕๖๓
ผฟู อ งคดฟี อ งวา มลู คดสี บื เน่ืองจากการท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๓ (คณะกรรมการปองกัน

และปราบปรามการทุจริตแหงชาติ) ไดรับเรื่องกลาวหานาย ช. เม่ือคร้ังดํารงตําแหนงนายก
องคการบริหารสวนตําบลทาขอนยาง กับพวกรวม ๑๑ คน วากระทําความผิดฐานทุจริตตอหนาที่
หรือกระทําความผิดตอตําแหนงหนาท่ีราชการ กรณีการจัดซ้ือรถยนตบรรทุกขยะมูลฝอย
ผถู ูกฟอ งคดีที่ ๓ มอบหมายใหองคคณะพนักงานไตสวนดําเนินการไตสวนขอเท็จจริง และไดพิจารณา
สํานวนการไตสวนขอเท็จจริงเรื่องดังกลาว และมีมติวา การกระทําของผูฟองคดีขณะดํารงตําแหนง
ปลัดองคการบริหารสวนตําบลทาขอนยางมีมูลความผิดวินัยอยางรายแรง ฐานปฏิบัติหรือละเวน
การปฏิบัติหนาที่ราชการโดยมิชอบเพื่อใหตนเองหรือผูอ่ืนไดประโยชนที่มิควรได เปนการทุจริต
ตอหนาที่ราชการ ฐานปฏิบัติหนาท่ีราชการโดยจงใจไมปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบของทางราชการ
มตคิ ณะรัฐมนตรีหรอื นโยบายของรฐั บาล อันเปนเหตุใหเสียหายแกราชการอยางรายแรง และฐาน
ประพฤตชิ ว่ั อยางรายแรงตามประกาศคณะกรรมการพนักงานสวนตําบลจังหวัดมหาสารคาม เรื่อง
หลักเกณฑและเง่ือนไขในการสอบสวน การลงโทษทางวินัย การใหออกจากราชการ การอุทธรณ
และการรองทุกข ลงวันท่ี ๑๓ ธันวาคม ๒๕๔๔ ขอ ๓ วรรคสาม ขอ ๖ วรรคสอง และขอ ๑๙
วรรคสอง และมีมูลความผิดทางอาญา จากน้ันผูถูกฟองคดีที่ ๓ มีหนังสือสงสําเนารายงานการไตสวน
ขอเทจ็ จริงพรอ มเอกสารประกอบและมติดังกลาวไปยังผูถูกฟองคดีที่ ๑ (นายกเทศมนตรีตําบลทาขอนยาง)
เพอื่ พิจารณาลงโทษทางวินยั แกผ ูฟ องคดี ตอมา ผถู กู ฟอ งคดีท่ี ๒ (คณะกรรมการพนักงานเทศบาล
จังหวัดมหาสารคาม) มีมติในการประชุมเม่ือวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ ๒๕๖๒ เห็นชอบใหลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการและผูถูกฟองคดีที่ ๑ มีคําสั่งลงวันท่ี ๒๙ เมษายน ๒๕๖๒ ลงโทษ
ไลผ ฟู องคดอี อกจากราชการ ผฟู อ งคดเี หน็ วา คําสง่ั และมตขิ องผูถกู ฟองคดีทง้ั สามไมช อบดวยกฎหมาย
จึงนาํ คดีมาฟองขอใหศ าลมีคําพิพากษาหรือคําสั่งเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ที่ช้ีมูลความผิด
ทางวนิ ัยอยางรายแรงแกผูฟองคดี ตามหนังสือลงวันท่ี ๙ ตุลาคม ๒๕๖๑ เพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๒
ในการประชุมเม่อื วนั ท่ี ๒๖ กุมภาพันธ ๒๕๖๒ ที่พิจารณาเห็นชอบใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ
และเพกิ ถอนคาํ สง่ั ของผถู ูกฟองคดที ่ี ๑ ตามคําสง่ั ลงวันที่ ๒๙ เมษายน ๒๕๖๒

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา แมผูถูกฟองคดีที่ ๒ มีอํานาจโดยตรงในการกําหนด
หลักเกณฑและเงื่อนไขในการคัดเลือก การบรรจุและแตงต้ังพนักงานเทศบาลของแตละเทศบาล
ที่อยูในเขตจังหวัดของตน รวมทั้งใหความเห็นชอบในการออกคําสั่งแตงต้ังและการใหพนักงานเทศบาล
พนจากตาํ แหนง ของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ตามมาตรา ๑๕ วรรคหน่ึง ประกอบมาตรา ๒๕ แหง พ.ร.บ.
ระเบียบบริหารงานบุคคลสวนทอ งถน่ิ พ.ศ. ๒๕๔๒ โดยเมอ่ื ผถู ูกฟองคดีที่ ๒ มีมติกรณีพนักงานเทศบาล
ผูใดกระทําผิดวินัยอยางรายแรง สมควรลงโทษปลดออกหรือไลออกจากราชการเปนประการใด

แนวคาํ วนิ จิ ฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๔๙)
ใหผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ส่ังหรือปฏิบัติไปตามนั้น ท้ังนี้ ตามขอ ๘๕ วรรคหนึ่ง ของประกาศคณะกรรมการ
พนกั งานเทศบาลจงั หวัดมหาสารคาม เรอ่ื ง หลกั เกณฑแ ละเง่อื นไขเก่ียวกับวินัยและการรักษาวินัย
และการดําเนินการทางวินัย พ.ศ. ๒๕๔๙ ลงวันที่ ๒๙ มกราคม ๒๕๕๙ ก็ตาม แตเมื่อตามนัย
ของบทบัญญัติดังกลาว กําหนดใหผูถูกฟองคดีที่ ๑ เปนผูมีอํานาจออกคําส่ังลงโทษทางวินัยผูฟองคดี
โดยไดรับความเห็นชอบจากผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ซึ่งมติของผูถูกฟองคดีที่ ๒ ท่ีเห็นชอบใหลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการมิไดมีผลเปนการสรางนิติสัมพันธขึ้นระหวางบุคคลในอันท่ีจะกอ
เปลี่ยนแปลง โอน สงวน ระงับ หรือมีผลกระทบตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาท่ีของผูฟองคดี
ไมวาจะเปนการถาวร หรือเปนการช่ัวคราว การกระทําของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ จึงไมใชคําสั่งทางปกครอง
หากแตเปนเพียงการพิจารณาทางปกครองตามนัยมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง
พ.ศ. ๒๕๓๙ หาไดมีผลทางกฎหมายออกไปกระทบกระเทือนตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาท่ี
ของผูฟองคดี อันจะทําใหผูฟองคดีไดรับความเดือดรอนหรือเสียหาย หรืออาจจะเดือดรอน
หรอื เสยี หายโดยมอิ าจหลกี เล่ยี งไดที่สามารถนําคดมี าฟองตอศาลปกครองไดตามมาตรา ๔๒ วรรคหนึ่ง
แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ การที่ศาลปกครองชั้นตนมีคําสั่งไมรับคําฟองในขอหาท่ีฟองวา
ผูถูกฟองคดีท่ี ๒ มีมติในการประชุมเมื่อวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ ๒๕๖๒ เห็นชอบใหลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการ โดยไมชอบดวยกฎหมาย และขอใหศาลเพิกถอนมติดังกลาวไวพิจารณา
ศาลปกครองสงู สดุ เห็นพองดวย

จึงมคี ําสง่ั ยนื ตามคาํ สง่ั ของศาลปกครองชน้ั ตน

คําส่ังศาลปกครองสูงสุดที่ คบ.๑๒๔/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา ผูฟองคดีรับราชการเปนพนักงานสวนตําบล ตําแหนงปลัดองคการ

บริหารสวนตําบล สังกัดองคการบริหารสวนตําบลยางสีสุราช อําเภอยางสีสุราช จังหวัดมหาสารคาม
ไดรับความเดือดรอนหรือเสียหายจากการที่ผูถูกฟองคดีที่ ๒ (นายกองคการบริหารสวนตําบล
ยางสีสุราช) มีคําสั่งลงวันท่ี ๓๑ สิงหาคม ๒๕๖๑ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ ตามมติของ
ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ (คณะกรรมการพนักงานสวนตําบลจังหวัดมหาสารคาม) ในการประชุมเมื่อวันท่ี ๓๑
กรกฎาคม ๒๕๖๑ และมติชี้มูลความผิดของผูถูกฟองคดีที่ ๔ (คณะกรรมการปองกันและปราบปราม
การทุจริตแหงชาติ) ในการประชุมเม่ือวันที่ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๖๐ เมื่อวันที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๐
เมื่อวันท่ี ๑๓ มีนาคม ๒๕๖๑ สืบเน่ืองมาจากมีผูรองเรียนตอผูถูกฟองคดีท่ี ๔ วามีการทุจริต
ในการดําเนินการสอบแขงขันเพื่อบรรจุแตงตั้งบุคคลเปนพนักงานสวนตําบลขององคการบริหาร
สวนตําบล ประจําป พ.ศ. ๒๕๕๗ ในพ้ืนที่จังหวัดมหาสารคาม ผูฟองคดีเห็นวาคําสั่งและมติดังกลาว
ไมชอบดวยกฎหมาย ผูถูกฟองคดีที่ ๑ (องคการบริหารสวนตําบลยางสีสุราช) ในฐานะหนวยงาน
ตนสังกัดของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ตองรับผิดชดใชคาเสียหายใหแกผูฟองคดีตามมาตรา ๘ ประกอบ
มาตรา ๑๐ แหง พ.ร.บ. ความรับผิดทางละเมิดของเจาหนาที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงนําคดีมาฟองขอใหศาล
มีคําพิพากษาหรือคําสั่งใหเพิกถอนคําส่ังของผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ลงวันท่ี ๓๑ สิงหาคม ๒๕๖๑ ที่ลงโทษ
ไลผูฟองคดีออกจากราชการ เพิกถอนรายงานการประชุมและมติของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ในการประชุม

แนวคาํ วินิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๕๐)
เม่ือวันท่ี ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ใหผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ชําระเงินเดือน เงินประจําตําแหนง
เงินเพ่ิมประจําตําแหนง คาเชาบาน นับถัดจากวันที่มีคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ
ถึงวันฟองคดี รวมเปนเงินจํานวน ๑๕๔,๑๑๒ บาท และเงินเดือนเดือนละ ๕๓,๗๖๐ บาท
พรอมดอกเบ้ียในอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป นับถัดจากวันฟองคดีเปนตนไปจนกวาจะมีคําส่ังให
ผูฟองคดีกลับเขารับราชการ และใหผูถูกฟองคดีที่ ๑ สั่งเล่ือนเงินเดือนใหแกผูฟองคดีทุกรอบ
ท่ีมีการเลื่อนเงินเดือนประจําป นับจากวันที่มีคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการจนถึง
วันที่มีคําสั่งใหผูฟองคดีกลับเขารับราชการ (รอบวันท่ี ๑ เมษายน และวันที่ ๑ ตุลาคม ของทุกป)
รวมท้ังเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ ในการประชุมเม่ือวันที่ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๖๐ เม่ือวันที่ ๒๓
พฤศจิกายน ๒๕๖๐ และเมื่อวันท่ี ๑๓ มนี าคม ๒๕๖๑

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา แมการที่ผูถูกฟองคดีที่ ๒ มีคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการซ่ึงเปนการใหพนจากตําแหนงจะตองไดรับความเห็นชอบจากผูถูกฟองคดีที่ ๓ กอน
ตามมาตรา ๑๕ ประกอบมาตรา ๒๕ วรรคเจ็ด แหง พ.ร.บ. ระเบียบบริหารงานบุคคลสวนทองถิ่น
พ.ศ. ๒๕๔๒ แตมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ในการประชุมเมื่อวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ท่ีเห็นชอบ
ใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ เปนเพียงการเตรียมการและการดําเนินการของเจาหนาท่ี
เพื่อจัดใหมีคําสั่งลงโทษทางวินัยแกผูฟองคดีซ่ึงเปนคําสั่งทางปกครอง อันเปนการพิจารณา
ทางปกครองตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ หากจะมีผล
ก็มีผลผูกพันเฉพาะผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ท่ีจะตองปฏิบัติตามเทานั้น มติของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ดังกลาว
ยังมิไดมีผลกระทบตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาที่ของผูฟองคดีแตอยางใด และแมวา
ทายที่สุดผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ไดมีคําสั่งลงวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๖๑ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ
โดยอาศัยมติเห็นชอบของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ดังกลาวก็ตาม ความเดือดรอนหรือเสียหายของผูฟองคดี
ก็เกิดจากคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการอันเปนผลสุดทายของการพิจารณาทางปกครอง
มิไดเกิดจากมติของผูถูกฟองคดีที่ ๓ ผูฟองคดีจึงมิใชผูมีสิทธิฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาเพิกถอน
มตขิ องผูถูกฟองคดีที่ ๓ ในการประชมุ เมอื่ วันท่ี ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ท่ีเห็นชอบใหล งโทษไลผ ฟู องคดี
ออกจากราชการ ตามมาตรา ๔๒ วรรคหน่ึง แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ ท่ีศาลปกครองชั้นตน
มีคําส่ังไมรับคําฟองในขอหาท่ีฟองวา ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ มีมติในการประชุมเมื่อวันท่ี ๓๑ กรกฎาคม
๒๕๖๑ เห็นชอบใหล งโทษไลผ ูฟอ งคดีออกจากราชการ โดยไมช อบดว ยกฎหมาย และขอใหศ าลเพิกถอน
มตดิ ังกลาวไวพ จิ ารณา น้นั ศาลปกครองสูงสุดเหน็ พอ งดว ย

จึงมีคําสัง่ ยนื ตามคาํ สง่ั ของศาลปกครองชัน้ ตน

คําสัง่ ศาลปกครองสูงสดุ ที่ คบ.๑๕๑/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟองวา ผูฟองคดีรับราชการเปนพนักงานสวนตําบล ตําแหนงรองปลัด

องคการบริหารสวนตําบล สังกัดองคการบริหารสวนตําบลยางสีสุราช อําเภอยางสีสุราช
จังหวัดมหาสารคาม ไดรับความเดือดรอนหรือเสียหายจากการท่ีผูถูกฟองคดีที่ ๒ (นายกองคการ
บรหิ ารสวนตาํ บลยางสสี ุราช) มีคาํ สง่ั ลงวันท่ี ๓๑ สิงหาคม ๒๕๖๑ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ

แนวคําวนิ จิ ฉยั ศาลปกครองสงู สดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓

(๕๑)
ตามมติผูถูกฟองคดีที่ ๓ (คณะกรรมการพนักงานสวนตําบลจังหวัดมหาสารคาม) ในการประชุม
เม่ือวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑ และมติช้ีมูลความผิดของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ (คณะกรรมการปองกัน
และปราบปรามการทุจริตแหงชาติ) ในการประชุมเมื่อวันท่ี ๑๗ ตุลาคม ๒๕๖๐ เมื่อวันท่ี ๒๓
พฤศจิกายน ๒๕๖๐ และเมื่อวันที่ ๑๓ มีนาคม ๒๕๖๑ มูลกรณีสืบเนื่องมาจากมีผูกลาวหารองเรียน
ตอผูถูกฟองคดีที่ ๔ วามีการทุจริตในการดําเนินการสอบแขงขันเพื่อบรรจุและแตงต้ังบุคคลเปน
พนักงานสวนตําบลขององคการบริหารสวนตําบลประจําป พ.ศ. ๒๕๕๗ ในพ้ืนที่จังหวัดมหาสารคาม
ผฟู องคดีเหน็ วา คาํ สง่ั และมติดังกลาวไมชอบดวยกฎหมาย ทําใหผูฟองคดีไดรับความเสียหายตอง
ออกจากการรับราชการและไมไดรับเงินเดือนๆ ละ ๓๐,๗๙๐ บาท เงินประจําตําแหนงเดือนละ
๓,๕๐๐ บาท นบั ถัดจากวันทีม่ คี ําสง่ั ลงโทษไลผ ูฟองคดอี อกจากราชการเปนตนไป อันเปนการทําละเมิด
ตอผูฟองคดี จึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาหรือคําสั่งเพิกถอนคําสั่งองคการบริหาร
สวนตําบลยางสีสุราช ลงวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๖๑ ที่ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ
เพิกถอนรายงานการประชุมและมติของผถู กู ฟองคดีที่ ๓ ในการประชุมเม่ือวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑
ใหผูถูกฟองคดีที่ ๑ โดยผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ชําระเงินเดือนๆ ละ ๓๐,๗๙๐ บาท เงินประจําตําแหนง
เดือนละ ๓,๕๐๐ บาท รวมเปนเงินเดือนละ ๓๔,๒๙๐ บาท นับถัดจากวันที่มีคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการถงึ วันฟอ งคดี รวมเปนเงนิ จาํ นวน ๙๘,๒๙๘ บาท และชําระเงินเดือนๆ ละ ๓๐,๗๙๐ บาท
เงินประจําตําแหนงเดือนละ ๓,๕๐๐ บาท รวมเปนเงินเดือนละ ๓๔,๒๙๐ บาท พรอมดอกเบ้ีย
ในอัตรารอ ยละ ๗.๕ ตอป นบั ถัดจากวนั ฟอ งคดีเปนตนไปจนกวา จะมคี าํ สัง่ ใหผ ฟู อ งคดีกลับเขารับราชการ
ใหผ ถู กู ฟองคดที ี่ ๑ สั่งเลอ่ื นเงนิ เดอื นใหแกผ ูฟองคดที ุกรอบท่ีมีการเล่ือนเงินเดือนประจําป นับถัดจาก
วันที่มีคําส่ังลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการจนถึงวันที่มีคําส่ังใหผูฟองคดีกลับเขารับราชการ
(รอบวนั ที่ ๑ เมษายน และวันท่ี ๑ ตุลาคม ของทุกป) เพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๔ ในการประชุม
เม่ือวันที่ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๖๐ เม่ือวันที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๐ เม่ือวันท่ี ๑๓ มีนาคม ๒๕๖๑
ศาลปกครองชั้นตนมีคําส่ังไมรับคําฟองในขอหาท่ีฟองวา ผูถูกฟองคดีที่ ๓ มีมติเมื่อวันท่ี
๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑ เห็นชอบใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ โดยไมชอบดวยกฎหมาย
และขอใหศาลเพิกถอนมติดังกลาวไวพิจารณา ผูฟองคดีอุทธรณคําสั่งไมรับคําฟองบางขอหา
ไวพจิ ารณา

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา แมการท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๒ มีคําสั่งลงโทษไลผูฟองคดี
ออกจากราชการซ่ึงเปนการใหพนจากตําแหนงจะตองไดรับความเห็นชอบจากผูถูกฟองคดีท่ี ๓
กอ นตามมาตรา ๑๕ ประกอบมาตรา ๒๕ วรรคเจ็ด แหง พ.ร.บ. ระเบียบบริหารงานบุคคลสวนทองถ่ิน
พ.ศ. ๒๕๔๒ แตมติของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ในการประชุมเมื่อวันท่ี ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ที่เห็นชอบ
ใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ เปนเพียงการเตรียมการและการดําเนินการของเจาหนาที่
เพอื่ จัดใหมีคําสั่งลงโทษทางวินยั แกผฟู อ งคดซี ่งึ เปน คาํ สงั่ ทางปกครอง อนั เปนการพิจารณาทางปกครอง
ตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ หากจะมีผลก็มีผลผูกพัน
เฉพาะผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ที่จะตองปฏิบัติตามเทาน้ัน มติของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ ดังกลาว ยังมิไดมี
ผลกระทบตอสถานภาพของสิทธิหรือหนาที่ของผูฟองคดีแตอยางใด และแมวาตอมาผูถูกฟองคดีท่ี ๒

แนวคําวนิ จิ ฉัยศาลปกครองสงู สดุ ฉบบั Day to Day ป ๒๕๖๓

(๕๒)
ไดมีคําสั่งลงวันท่ี ๓๑ สิงหาคม ๒๕๖๑ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการโดยอาศัยมติของ
ผูถูกฟองคดีที่ ๓ ดังกลาวก็ตาม ความเดือดรอนหรือเสียหายของผูฟองคดีก็เกิดจากคําส่ัง
ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการอันเปนผลสุดทายของการพิจารณาทางปกครอง อุทธรณของ
ผูฟองคดีที่วา มติของผูถูกฟองคดีท่ี ๓ เปนคําสั่งทางปกครองที่มีผลกระทบตอสิทธิของผูฟองคดี
จึงไมอาจรับฟงได ผูฟองคดีจึงมิใชผูมีสิทธิฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาเพิกถอนมติของผูถูกฟองคดีที่ ๓
ในการประชุมเม่ือวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ท่ีเห็นชอบใหลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ
ตามมาตรา ๔๒ วรรคหนง่ึ แหง พ.ร.บ. จัดตั้งศาลปกครองฯ การท่ีศาลปกครองช้ันตนมีคําส่ังไมรับคําฟอง
ในขอหาที่ฟองวา ผูถูกฟองคดีท่ี ๓ มีมติในการประชุมเมื่อวันท่ี ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑ เห็นชอบให
ลงโทษไลผูฟองคดีออกจากราชการ โดยไมชอบดวยกฎหมาย และขอใหศาลเพิกถอนมติดังกลาว
ไวพ จิ ารณา นนั้ ศาลปกครองสงู สดุ เหน็ พอ งดวย

จงึ มคี าํ ส่ังยืนตามคําสง่ั ของศาลปกครองช้นั ตน

คาํ ส่งั ศาลปกครองสูงสดุ ที่ คบ. ๑๖๓/๒๕๖๓
ผูฟองคดีฟอ งวา ผูฟ องคดไี ดรบั ความเดือดรอ นหรือเสียหายจากการท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๒

(ศึกษาธิการจังหวัดสุโขทัย) ไดมีคําสั่งลงวันท่ี ๑๘ มกราคม ๒๕๖๒ ลงโทษไลผูฟองคดีออกจาก
ราชการ เน่ืองจากผูถูกฟองคดีที่ ๘ (คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ)
ไดชี้มูลวาผูฟองคดีไดกระทําความผิดวินัยอยางรายแรง ผูฟองคดีเห็นวาคําสั่งดังกลาวไมชอบ
ดวยกฎหมาย จึงนําคดีมาฟองขอใหศาลมีคําพิพากษาเพิกถอนคําสั่งดังกลาว หรือหากศาลเห็นวา
ผูฟองคดีมีความผิดวินัยฐานทุจริตตอหนาท่ีราชการตามท่ีผูถูกฟองคดีท่ี ๘ ช้ีมูล ก็ขอให
ศาลพิพากษาลดโทษจากไลออกจากราชการเปนปลดออกจากราชการ และหากศาลไดเพิกถอนคําส่ัง
ของผูถูกฟองคดีที่ ๒ โดยใหมีผลยอนหลังไปถึงวันท่ีผูฟองคดีถูกไลออกจากราชการ หรือศาล
ลดโทษจากไลออกเปนปลดออกก็ใหผูถูกฟองคดีท่ี ๑ ถึงที่ ๗ (คณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัด
สโุ ขทัย ที่ ๑ คณะกรรมการขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ที่ ๓ สํานักงานศึกษาธิการ
จังหวัดสุโขทัย ท่ี ๔ สํานักงานคณะกรรมการขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ที่ ๕
สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ท่ี ๖ กรมบัญชีกลาง ที่ ๗) รวมกันหรือแทนกันชดใช
คาเสียหายซ่ึงเปนเงินบํานาญท่ีผูฟองคดีควรไดรับระหวางการพิจารณาคดีประมาณ ๔๐ เดือน
เปนเงนิ เดอื นละ ๕๑,๓๕๕.๗๓ บาท รวมเปน เงนิ ทัง้ สนิ้ ๒,๐๕๔,๒๒๙ บาท

ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยวา แมมติของผูถูกฟองคดีที่ ๑ ท่ีไลผูฟองคดี
ออกจากราชการจะมีผลผูกพันใหผูถูกฟองคดีท่ี ๒ ตองออกคําส่ังไลผูฟองคดีออกจากราชการก็ตาม
แตความเดือดรอนหรือเสียหายที่ผูฟองคดีไดรับเปนผลโดยตรงจากคําส่ังของผูถูกฟองคดีที่ ๒
ดังน้ัน จึงไมมีเหตุผลหรือความจําเปนที่ศาลจะตองรับคําฟองในสวนท่ีฟองผูถูกฟองคดีที่ ๑
ไวพิจารณา นอกจากน้ี ผูฟองคดีไดมีคําขอเพ่ิมเติมมาในอุทธรณโดยขอใหศาลเพิกถอนมติของ
ผูถูกฟองคดีที่ ๑ ท่ีไลผูฟองคดีออกจากราชการ คําขอน้ีเปนขอเท็จจริงท่ีมิไดยกขึ้นวากันมาแลว
โดยชอบในศาลปกครองชั้นตน และก็มิใชเปนปญหาอันเกี่ยวดวยความสงบเรียบรอยของประชาชน

แนวคาํ วินิจฉัยศาลปกครองสูงสดุ ฉบับ Day to Day ป ๒๕๖๓