หลายชีวิต

คกฤทธ ปราโมช

ไปนอกห้อง บรรยากาศที่นนช่างเย็นชืคปราศจากช้วิกเล็ยท
กรใ:ไร

ถวิลพยายามพูคราชาก*พทํกบท่านชายเล็กอย่างชก
ห้อยชศกำ แค่กวามพยายามเช่นนํนและภาษาใหม่ที่ใช้พกก่น
นนเองทำให้ถวลกลายเบนกนอน ม่ ใช่ถวิลคนเก่าที่ท่านชาย
ว’กและปรารถนาจะทะนุถนอม ท่านชาเแล็กไค้พงถวิลพกแห้ว
ก็หมคหห้ง เพราะถวิลปฏิเสธห้อผูกพนใก ^ ที่เกยมี เมื่อ

ท่านชายเล็กห้างถึงกวามเห้าใจที่เกยมีมาห้วยกนแก่ก่อน

ก็กอบว่ากวามเห้าใจน1นเถึกจากมูลเานที่ผิก เพราะขณะน,น
มีไค้รุ้ว่าท่านชายเล็กเบนเห้า ถวิลมี ไค้รบการอบร
เบนเมียเห้าเกรงว่าจะปฎิบํกิ.กนไม่ถูก

“ถึงฉินจะเบนเจ่าฉินก็อยู่กินอย่างคนธรรมกา ไม่ไ
รารวยอย่างกนอื่นเขา” ท่านชายเล็กว’บสํงเพื่อให้ถวิลเห็นใจ
แก่ถวิลก็กอบว่า

“ห้)อย่างนนก็จะย็งลำบากไปใหญ่ ห้าชาวห้านเขารู้
หม่อมฉินเบ็นทม่อมของผึาพระบาท แก่แห้วก็กงอยู่อย่างเก่า
ไม่มีอะไรค้ขน เขาก็จะพาก*นห้วเราะเยาะไค้”

ตงแต่นน*เา ท่านชายเล็กก็รู้สึกว่าช้วิกน1นเที่ยวแห้
หมกกวามหมาย กวามสุขในช้วิฅน1นเกยมารออยู่เพียงแค่จะ
เอื่อมมีอออกไปหยิบก็จะไอ้ แค่แห้วอุปสรรกอ'นเกิมน1นก็มา
พรากเอากวามสุขนน'ใป ไม่มีว’นจะมาถึงไอ้อึก ชาอ้กำเนก

*๕๐ พลายชวต

คนสงผคคน แค่ปราศจากอุปกรณไค ท1!)ะรกบาค 3 |มผค
แผกนนไว้ กลายเบนบคาวิรำยทึคอยหลอกหลอน กรงVIนง

เคยทำ,โหหมอมแม่ฅองทุ,กขทรมานวิ'Vเถ'วคาย กรงนกกลบ

มาอีกและควิะเอิบ,Iคกว่าเกำ น่ากลากว่าเก่า
ท่านชาขเล็กไม่ไปมาหาสู่กบบ้านถว้สอีกด่อไป แบ้แค่

จะเค่นไปกระทรวงก็^ทางอึ๋นที่ไม่ท่องผ่านท่องถว้ลอยู่

หนึ่ง ‘อุ ท่านชายเล็กกไค่แค่ไปทางานนกวกก^^^า^ รงเ^า

ไปท่างานอีก แค่อุปสรรคกคาบค่คเท่าบาล็งเบนเงาฅามฅว

ที่สำกญ ไนที่ท่างานอยู่นนท่านชายเล็กบหนาาาราชการเที
เสมียนซึ่งนับว่าเบนผู้นอย ในบรรคาข้าราชกา

กรมกองเคียวกน แฅ่^านนครของทานชายเล็กน,นกลับสู

กว่าบรรคาเสบยน^นกงานควยกน และลุงกวาผบงคบบญช I

ในกรมกองนน การคีคค่อทั้งหลายจึงเบ็่นไปอย่างประ

ประเดิค ท่านชายเล็ก'*ะหาเพื่อนสนิทในหม่เสมียนพนักงา

ควยกนแมแคอนเคยวกหาไ11 เก ผายผูบงคบบเ^ชานน เมอ

ร้ว่าท่าน,ชายเล็กเบนเข้า'ก็ปล่อ'ยให้'ทำง''น'ใป,กาบเงื่อง ไ

คุแลส่งเสียหรีอเรียกไปใช้สอย ส่วนความสบพันธ์ทางส่วนคั

น,นเล่า ท่านชายเล็กก็ไม่บีทางเข้าไปสนิทสนบแสคงคัธยาค

ไมตรีคับผู้พังคับพัญชา บางคางเมื่อผู้พังคบพัญชาบ

คัวที่พัาน จะเบึ๋นงานงื่นเวิงหรีองานทพบุวพการ

ก็ตาม เสมียนพนักงานก็1*ะไบ่ช่วยงาน หรีอใปประจบ

คกฤทธ บ่ราโมช

แรงหากวามคีท่าควให้นายรก แก่ท่านชายเลิกกํไม่เกยใปกบ

เขาสกกรงเคียว ท1งนึ่ระเรี่ยกว่าข้ดคิยมานะก็มีใช่ แก่เห็นจุ:

เบนเพราะท่านชายเลิกเข้าพระข้ยคีว่า ถึงระไปก็คงระไร้

ประโยชน์ เพราะเมื่อไปถึงกิจะถูกเชิญให้ไปนํงในที่ข

เกียรคิกลายเบนเข้านายเสต๊จ และเสมียนพน*กงานร่นเคียว
กนทไปช่วยงานนนเองระข้องมาฅง๎ นาข้อน นาชา หมากพล

บุหรี่ ท่าให้ลำบากไรและประกกประเค้กยงขนไปอึก ผลของ

สงค่างทุเหล่านึ่ก็กือ ท่านชายเลิกถูกปล่อยปละละเลยไว้แก่

ผู้เคียวในจำนวนกนเบนข้นมาก นานเข้าก็ระกลายเบนบุกกล

ท้ถูกลืมถึงแม้ว่าระเห็นหนำกนอยู่ทุกวนก็ไม่มีใกรเอาใรใส่ ไ

มีใกรสนใจ ทุกกนมองคูท่านชายเลิกแล’'วก็เห็นเช่นเคียวข้บ

เกรี่องประกอบลำนกงานชนหนึ่งเช่นโคิะเข้าอื่หรี่อแพ้มเก่า

เมื่อกนอื่นที่เข้าท่างานพรอมกนไค้เลื่อนชํน เลื่อนเงินเคีอน

ข้าวหนำออกไปไกล ท่านชายเลิกก็กงเบืนท่านชายเลิก ท่า

งานหนำที่เก่า เงินเต๊อนสูงกว่าเก่าไม่กีมากนอย

ท่านชา(แลก รมอยู่ในระหว่างโต๊ะเก่า ทุ กระคาษ

เก่า ทุ ขวกหมึกที่นึ่าหมึกแหงไปนานแลวและปากกาที่สนิ

รนใช้การไม่ ไค้อยู่สิบกว่าบ กนที่เกยเห็นข้นอยู่นนก็รุกหนำ

ไปในต๊าแหน่งและฐานะ:ชนเกีอบหมด ข้งกงเหลือแก่ท่าน

ชายเล็กนํง์อยู่ ณ ที่เก่าไม่มึใกรมารบกวน เวลาสิบกว่าบี่

คูนานหนกหนา กามความร้สึกของท่านชายเลิกนนกเหมึอน

๑ ๕ หลายชวด

ราว ^ กึ๋งศควรร,& และพอทาVเชา111ลอปลงคค ทาพระทย
เสียแล่'วว่าชาอินั้ที่ง-ชาติข:ไม่มืวนกระเกองชนหร่

บุญสมก็ลมเจ็บแตะถึงแก่ก';5รมลง ทงท่านชายเลกไว้ ใหเบ
ทายาท'1นทร*พย่สมบ*ติบางอย่างท่มอยู่บ่'1ง Iนบรรกาท

สมบ่ติไม่มากมายน*-กทีท่านชายเล็กไค้รน,ากลุ'3^สมนน ม
นาอยู่แปลงหนึ่ง เนํ้อที่ยี่สิบกว่าไร่ อยู่ทตำบลบ
แขวงอำเภอเจ้าเข็ก จงหวคสุพรรณบุรี ทคินรายนลุง
ซอไว้แค่ยังเบนหนุ่ม เมื่อซอแล้วก็ฝากกนรู้จกไห้คอ
ไว้ ท่านชายเล็กก็ไม่เกยทรงทราบมาก่อนว่าลุงมุญสมม
มาทราบเอาเมื่อลุงบุญสมคายแล้า แล:ที่นาน,นคกเบนกรรม
สิทข ที่นานนกลายเบนกวามผนของท่านชายเล็ก เบนอิก
โลกหนึ่ง อีกชากหนึ่งภพหนึ่ง ท่านชายเล็กอาจไปเร

ชึวิฅที่ปราศจากอุปสรรกปราศจากเงามึคแห้งชาค้กำเนิอ ชิว้
ที่แจ่มใสมื่กนเกี่ยวช’องคํว่ยมากมายหสายกน กนเหล่านนก
จะอีบ่างชว์บ่างก็ยังอีกว่าทขะไม่ม ไกรเลย ยงคกว่าา
คนเอียวในโลก เหมือนกบชองปร:หลาคอย่างหนึ่งที่
เกี่ยวของควย วนหนึ่ง ท่านชายเล็กหายไปจากกรม แล
ไม่กล้บ'โปอีกเลย ท่านชายเล็ก''โปแล้วคงเคึอนก็ยงไม่มืไก
ล้งเกกไม่มืใครรู้ เพรา:กนที่ถูกลืมเสียแค่ยังเบืนๆ
จะอย่ข:ไปก็ไม่มืใครรู้เท่าล้น

คกฤทธ ปราโมช ©*®

อึกสิบกว่าบ ค่อมา ถ้าหากใครจะไปถามถึงผู้ใหญ่
เล็กที่บางโคนค ทุกคนก็จะฅํองคอบไค้ทนที่ว่า ผู้ใหญ่เล็ก
เบนผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ ๑๑ ชาวบ้านเรียกกนว่าบ้านออ อยู
ค่าบลบางโกนกน*นเอง คนที่อยู่มาแค่ก่อนจะให้ความรู้เพม
เคิมไค้ว่า ผู้ใหญ่เล็กเบี่นคนค่างถ็น ไค้ร่บมรดกเบนทนาจาก
ญาค้ผู้กาย ก็มากรอบกรองที่นานน ณ บานออภายในเวลา
ไม่ก็เคึยิน นายเล็กผู้มาใหม่ ก็เบนที่รกใคร่ของชาวบ้านท
บ้านอ้อและในละแวกใกล้เกียงน*นโดยท'วไป นายเล็กเบนกน
มือ*'ธยาศ่ยและความขย่นหม่นเพียร นอกจากจะทำงานการชอง
กนจนลามารถกงกำไค้ และบุกเบิกที่นาออกไปเพมเกิมแล*’ว
นายเล็กยิงกอยช่วยเหถึอเที่อนบ้านอยู่เสมอ ไม่เค
วไง่เกียจที่'จะช่วยเที่อนมนะย์ด่วยก*นใครมืทุกข์หรีอมืบ้ญ
หานายเล็กจะ'ไค้การอ้อ์นบิม่เบนอ้นกีอย่างเบนกนเอง เหมือน
กบทุกคนเบนญาค้ ไม่มืความทุกข์ใดท้นายเล็กจะไม่เห็นใ
และไม่มืบ้ญทาใดที่จะใหญ่โดกว่างขวางเกินไป จนนายเล็
ไม่สามารถช่วยเหลือไค้ นายเล็กมือะไรบางอย่างในกำ ซึ่ง
ทำให้ชาวบ้านทุกคนเอารพเลื่อมใส เมื่อค่าแหน่งมรรคนายก
ที่ว'คน'น'ว่างลง' ชาวบ้านก็พว่อมใจกนมอบให้นายเล็กเบน
มรรคนายก และก่อมาเมื่อผู้ใหญ่บ้านคนเก่ากายลง ชาวบ้
ก็พร*อม'ใจกนเลือกนายเล็กขั้นเบนผู้ใหญ่เล็ก และเมื่อนาย
เล็กรบเบน ทุกคนก็ถอนหายใจโล่งอก ผู้ใหญ่เล็กเบนคนไม่

9*4 หลายชวต

ยีลูกเมีย อยู่แห่กนเยียวในบ้าน ไยีข่าวว่ายีเยีกกำพรา

ผู้ใหญ่เล็กก็เอามาเลยงเบ็่นลูก จนยีลูกบุญธรรมอยู่ทลายกน

เมื่อยีผู้ถามผู้ใหญ่เล็กถึงเรื่องกรอบกรำ ผู้ใหญ่เล็กกีมก

หำเราะแล่’วกอบว่า
“ฉันไม่ยีกยีหรอกกรอบกรำ เพราะฉันยีอยู่แล่ว ยี

กว่าของกนอนเสียอีก กนก่งบ้านบ้ธนึ่แหละเบนกรอบ

ของฉัน” จะกอง
กนทึ่ใยียินผู้ใหญ่เล็กพูกอย่างน็

ทุกกนว่าผู้ใหญ่เล็กพูดคำยนาเสียงแจ่มใสเบ็นกำวาน

กํบว่ากำพูดทุกกำน,น กลนกรองออกมาจากหำใจที

กำยกวามสุขกวามพอใจ
แห่วนหนึ่ง ผู้ช่วยบ่ล*,กกระทรวงท่านมาครวจวาชการ

ที่จำหว่ก์ แลวก็แ,วะมาเยิยมที่อำเภอ นายอำเภอก็บอกกล่าว

ให้กำนนผ้ใหญ่บ้านทุกกน ไปกอยเข่าแถวว*บท่านผ

.111 1,31 .^33 3 "33 .กระทรวงจากถนนหนาอาเภอไปจนถงทานา ผูไหญเล่กกเบน

ผู้ใหญ่บ้านกนหนึ่งที่ไปก่งแถวกอยร'บก'’บเขาคำย
ว''นนนเบนว*’นที่อากากร้อนอบบ้าวเบนพิเศษ แห่ถึ

กระน,นทุกกนที่อำเภอก็แห่งเครื่องแบบก'’นอย่างทะม*’คทะแมง

กำฉันผู้ใหญ่บ้านที่ไปเข่าแถวกอยรบท่านผู้ใ

กรุงนึ่น ยีเหงึ๋อเม็กโบงๆ จ'’บอยู่คามหฉัาผากทุกกน ใ

สุคเสียงหวูคเรื่อก็คำขํ้นฅามล็านา กรมการอำเภอวงก*

คกฤทธ ปราโมช

พล่านอยู่กร่หนงเรือกลไฟลำใหญ่ก็มาจอกที่ค้นท่าหนำอำ

11222 21 211 1.111บุร"ุษราง[หญแกงเกรอง.แบบกรวจกา.รกน.ห4 นง กาวขนจาก

เรืออย่างสง่าภากภูมิ จบมือกบนายอำเภอเหมือนก*บ่ว่ายินค้
อย่างเหลืออ้นทีไค้พบอ้น พอแลเห็นหนำผู้ช่วยปลกกระทรวง

กรง๎เค้ยว ผู้ใหญ่เล็กก็สะคุ้งคำลอย ไจหววเหมึอนกบ'จะ
เบนลมลไเลงกลางแคค เพราะผู้'ช่วยปล่ค้กระทรวงนน ผู้ใหญ่

เล็กจำไค้ค้ว่าช่อนายเสริม กวํงหนึ่งเกยเบนเสมิยนนํงท่างาน

อยู่โค้ะคิก ๆ กนทกรม
ท่านผู้ช่วยปอ้กกระทรวงเกินม่านแถวกำนํนผู้ใหญ่

บ่านใกล้เช่ามาเรื่อยๆ ผ่ายผู้ใหญ่เล็กก็ยืนเทงึ๋อกาฬแคกร

ลงในกอเส็อคำเผาะ ๆ จนไค้ยิน ผู้ช่วยปอ้คกระทรวงพุกกบ

กำนํนกนโนนบ่างผู้ใหญ่บ่านกนนึ่บ่างคำยเสียงอนคำม

เหมิอนกบผู้ใหญ่พุกกบเค้ก เสียงหำเราะเอกอ้ากช่คจำหวะ

เบ่นระยะๆใกล้เช่ามาทุกที ในทีสุคกลุ่มขำราชการอ้นมิ

ผ้ช่วยปล่คกระทรวงนำหนำ ก็เกินมาถึงคำผู้ใหญ่เล็ก และ

ท่าท่าเหมือนจะผ่านไปโคยไม่มิใครสนใจ แก่แลำผู้ใหญ่เล็ก

ก็รู้สึกกำเหมือนอ้บถูกสายพาฟาค เมื่อไค้ยืนเสียงหนึ่งพุคข

คำ ๆ เก็อบจะเบื่นกะโกนว่า

“ผ่)พระบาท! เสค้จมาอยู่ทื่นึ่ก่งแก่เมื่อไร? แหม

กระหม่อมไม่ไค้เผ่ามาค,งยี่สิบกว่าบ ทรงจำกระหม่อมไค้หรือ

ไม่กระหม่อมชึ๋อเสริม เคยท่างานอยู่อ้บผ่าพระบาท”

๑๕๖ หลายชวต
เท่าน\แเอง ท่านซายเลกกกลบส่สภาพเคมเหมอนเมอ

ก่อนที่จะหนึจากกรุงมาอยู่ชนบท ผู้ใหญ่เล็กคายลง'!ป
ก’,วยกำพคเพื่ยงไม่กี่กำ และท่านชายเลกกกลบพ่นคนชพ
มาใหม่ คาหลายว*,อยค่ที่ข้องมองท่านชายเลกเบนสายเค
เสียงหลายร่อยเสียงที่ซุบซิบก่นนนเบนประจกษทยานใท้งุ้ว่า
ซิวิคของท่านชายเล็กที่จะมีอยู่ก่อไปในแควนเจาเช็คน
ว*าเหว่ จะท่องไม่เบนกนเองกบใคงไค้อีกก่อไป หม่อมเจาช
เล็ก'จะอยู่ก่อ’ไปที่แคว'เนนั้นก็'จะคุไว้'สางะและ’ไ

ท่านชายเล็กขายที่ขายบ้าน แท่,วรืบลงเรือมาบ้
ในเวลาคากึน เพื่อจ*บเรือเมล์มากรุงเทพ ๆ ท่านชายเล
ประท',บเมียคเสียคมากไเคนที่ไม่ง้ข้ก เบั้องหน*,าขอ
มีเงามีคของความเบนเจ*,าบกบ*,งธยู่ มีคยงกว่าพายุฝนที
กระหนาลงมา..

หระสห ท่านชายเล็ก นอนอยู่ข้างคลงอย่างไม่

เหสียวแล ไม่มีสนมกรมว*,ง ไม่มีรื่]กลองเครื่องประโคม
พระคพ ลงที่เบนอุปสรรคมาคลอคซิวิคที่ย่งเบน ๆ น,น มี
คิกกามมาอำนวยประโยชนเบนเกี่ยงคิยคเมีอคาย เสียงใคร
พุคขนว่า

“กาแก่กนนบ้าจะมาจากค่างกี่น ถามโกงกึไม่





สมขหนง ผี/?ปีจะ'!ปถานถงเจ้าผล

พระเอก ในละแวกลาดปลาดกเลยผักไพ่อออ

ไปใคร ๆ ก็จะต้องรู้จัก เพราะนใข่เจ้าผลก็

ดอกหรอทครั้งหก็งเคยเบนพระเอกก็เกลอขอ

ทำให้ฅนทลาดปลาดุกไดัพลอยบขอนบน้าไป

ตานผัน
ผลเก่ดเนอน้าสบกว่าบนาแลว แลล

ตงแต่จัาความไห้นา ผลก็รต้วว่าขอบแลดง

ตวให้ปรากฏแก่คนอน เวลาผลจะทำอะไร
ต้ามคนคอยดูคอยสนใจ ผลก็มักจะทำไห้ด

9๖0 หลายชว่ต

กว่าเวลาที่อยู่กนเยียวไม่มี1ไกวกอยคู และควยเหกุน ผล''1ง

เบนกนชอบคบกน และอย่ในหมูกนบากงแกยง1ล,1 ๆ

เพวาะฝงกนนน กูเหมอนจะเบนเกว®งปา*'กอบไห^"'^

เบนกัวของกัวเอง ลาปวากจากฝุงกนนนเสยแลากาาอา*^

ทุกอย่างก็กุเหมึอนจะขากกวาบหบาย

ผลเบนลุกกนทนง'ในจำนวนหลาขกนของพอแบบบ

อาชึพทำนา ลงแบวาพอแบของผลาI“'ใบาาว,ายนกกพอบหาง
ทำมาหาเลยงลุกทุกกนไห้ โคยบีเงอนไขว่าเบอลุกทุกกน1กบไ,
ขนพอจะใชกาวไค ลกแกละกนกจะกองชวยกนหานาหาอ
ช่วยกันทำกีจกาวอน,''] ทเกียวกบกาวหาบาหาเลยงขาา นะนน

ผลจึงจำไห้ว่ากงแก่กวว็งไก้ว่ายนํ้าเบ็น พ่อแม่กีกำหนกหน

ให้เลั้ยงกวายในเวลาหน้าแลงแลาพอก็งหน้าน้า กวายข

แล'ว เจำผลกีมีหน้าที่ก,องพายเาอออกเหยวเกยวหญำบ
กวายกีน เจ้าผลมันมีนิส*ยชอบวองว่าหำเพลง แล

แสกงควก่งที่ไห้กล่าวบาแลว เพล'3ฉ่อย เพลงเวึอ เพลง
ยี่เกที่ชาวน้านเขาวองกันเล่น พอมันจำไห้มันก็เอา

กวายพงที่กลางทุ่ง แก่เมื่อว่องไปกักเท่าไว กวายม
สนใจกงกีนหญ้าหวึออาบน้าไปกาบเวื่อง ผลมันก็กองหา

กนพงจากที่อึ่นกึอเกึกเลยงกวายก,ว่ยกัน เวลากอนกลางวน
ปล่อยกวายออกทุ่งแกัวเกึกเลั้ยงกกายสองสา13กนก็''1"ก

คกฤทธ ปราโมช ๑๖๑

นงเลนนงทุยกน,1ค้ร่มกอไผ่บนเนน เวลานนเบนเวลาที่เรำผล
เค้รองรำทำเพลงให้เพยิน ทุ พงคามประสาเคก

คามปรกฅแม่เราผลลงเรือไปผํกไห่เคอนหนึ่รก็ครงหนึ่
หรือสองกรง เพอเอาปลาที่รบไค้ข71ส่กระช~งไว้น,นไปขาย
เพราะไครากาค้กว่าขายทหนาบาน และเพื่อซอของบางอย่าง
ทฅองการ เพราะถูกกวาทระซอรากทเขาพายเรือมาขาย และ
มของให้เลึอกมากกว่า แม่แกเกยเอาเรำผลค้คเรือไปคํวยกรง
หนงหรือสองกรง แลวเรำผลก็กอยประจุบประแรงให้แม่พา
ไปควยอกทุกกรงไป เพราะที่ผ''กไห่นนม่'นไค้พบโลกใหม่ที่ม''น
สนใจ โลกใหม่ทม*'นก’'องการก,'วยกวามปรารถนาอ''นรอนแ■งง
ทุ่งนาอ*'นกวางขวางของลากปลากุกมองกุลกลกกา หตํง์กา

^1.ฟ้!,1..".! บุ?จ่-..1บานทเผลขนมาประปรายคามขอบพา มใกมกวามหมาย

สำหรบเจ่าผลแม้แก่น''อย ถึงแม้'ว่ามนจะเถึกที่นน และ
ฅงแก่ลึมกามองคุโลก ก็เห็นแก่ภุม้ประเทกและบรรยากาก

เช่นนน ผลมนกไม่เกยนึกว่าลากปลากกเบึนของม''น หรีอค’'ว

มนเบนของลากปลาคุก ครงก*'นข’'ามผลกลบรู้สึกค*'วอขู่เสมอว่า
ในโลกนึย*งมึที่ยิน ชิ'วิกอึ๋น ที่เรียกรองม''นอขู่เบนน้คย่ โลก
น,นชิ'วิคน,นเค็มไปกวยฝูงกน เค็มไปก’'วยแสงไฟเสึยงกนกรี
และเสียงกนหวเราะ กวามว่างเปล่าของท่องทุ่ง เสึยงกบ
เชิยกที่ร่องในเวลากากึน เสียงลมพก และเสียงน,าที่ไหลอขู่
รอบบ่าน มิไค้มึอำนาจผูกมกจิกใจของผลแก่อย่างใกเลย แก่

6๖เ. หลายชวต

ที่อำเภอผกไห่น่น ผลมน'ให้เห็นประกทิจะกาวออก'ไปค
มไ;ปรารถนา เพราะท้น'นเบนกลาก มีผ้คนจอแจ มีแสงไฟ
สว่าง มีเสียงหำเราะ มีเสียงเพลง มีเรือเมล์ขนล่องสบสน
ไม่มึว่าง เรือเมล์เหล่านบรรทุกคนบรรทุกสไ)ภาวะอ
เกินทางกิกห่อระหว่างจงหวักห่าง ทุ และผลกร้ว่าเรือเ
เหล่าน้ มาจากโลกภายนอกที่กว้างใหญ่ไพกาล โ
ที่ผลจะกัองกัาวออกไปสู่กักวันหนงเมอมีโอกาส

สี๋งทึ๋กำทนค ซ็ว้กชองเจ้าผลนนก็กึอเหทุกา
ขนในวันหนึ๋ง ขณะที่กามแม่ไปธุระที่กลากผํกไห่
เขามึยี่เกที่ฅลาก แสกงโกยคณะยี่เกมีชึ่อจากอยุธยา เส
โจษจ'นกไเที่กลากเรืองยี่เกก่งแห่กลางวัน เสียงเลึ๋องถึอกั
ยี่เกโรงน้กีนกกิหนา ไกรไม่ไค้กุก็เท่ากับว่าเสียเท
ยี่เกเขาจะมาเล่นที่กลากเที่ยงสามก็นโครา",อจะมีเวลากุไก้
จะไกิกุเสียไห้ถึงใจ แม่เจาผลเบนคนที่รู้จกคนที่กลากมา
เพราะเกยไปมาค้าขายอยู่เสมอ ฉะนนเมึ๋อพบกนว้จ่กห่
ก็ห่างพกเรืองยี่เกอยู่เซ็งแช่ และทุกคนก็ชวน
คยี่เก แก่แม่แกก็แบ่งกับแบ่งสีบอกว่า

“ฉนไม่ไค้มากนเกิยว เอาเจาผลมนมากำย ยี่เกเลิก
แล’ว่กิกกนลำบาก กองอุ้มมนลงเรือกกับบ่านเพราะม
หล‘บ”

เสียงโกรพกขนว่า

คกฤทธ ปราโมช 0๖01

จะเบนอะไรไป เก็กมนหลบแล่'วม่นจะไอ้ไม่กวนเรา
ขากลบกเอามนใส่เรอกลบไป ไม่เห็นจะ!ลำบากทีกรงไหน”

เหนว่าแม่นงอยุกวยกวามล,'งเล ผลมนก็เกลื่อนก่ว่
เขา'ชิดแล่เว่พุกว่า

แม่อยู่กุยเกเถิก อย่าเพงกล่'บบ่'านเลย ฉ่นย*'งไม่เกย
กุสกที อยากกุกะเขาเหมือนก*'น”

แก่แม่ก็นงไม่กอบว่ากระไร กงขายของซอของก่อไป

เบนปรกที วนนนแม่อยู่ที่กลากท,งว่น ส่วนเจ้าผลก็ไม่ไอ้ไป

ไหนไกล วงไปมาอยุข้าง "I ก''วแม่ เพราะโจมนน,นเบนห่วง

ภาวนาขอ'ไห้แม่อย่าเพีงกล''บบ่าน แก่ให้อยุ่กุยี่เกก''นก่อน

เยึนลงเทีมที่แล่ว่ใจผลม'นก็พะว,'าพะว''งกล''วจะผิกหว''ง ผิ!ๆปลา

ที่แม่เอามาขายก็ขายหมกไปนานแล่'ว ข้าวของสงไกที่แม่บอก
ว่ากองซํอก็ซอไปหมกแล่'ว เวลาก็โพล้เพล้ลงทุกที ผลมน
ก็ไอ้แก่จบกากุแม่ว่าจะทำอย่างไรก่อไป ในที่สุกแม่ก็เรึยกมน

เข้าไปใกล้แล่'วถามว่า

“เก็งอยากกุยี่เกไม่ใช่หรึอผล?”
กวามอยากของผลเกินกว่าที่จะคอบแม่เบึนกำพุกไอ้

ผลไอ้แก่พยกหนา แก่แม่กเข้'าใจ แม่ห'ว่เราะแล่'รพุคก่อ'ไป'ว่า

“ข้าก็อยากกุอยู่เหมือนกน ไหน ทุ ก็มาก,'นแก่นแล่'ว
อยู่กุก*'วยกนสองกนแม่คูก กลบไปบ่'านพ่อเก็งเขากุ เก็งช่วย

*๖๔ หลายชวต

แก่แทนขาบางกแลวกVI แลวแมกIกบขาวขยิง^^

กระจากเอาใปฝากใว้กบกนร้จ,กไนท'ลาค แมบอกกบผลว |ฃ^

วนอย่ พอจะหาอะไรกนกนก่อนไค และหลงวิากกนขนมจุน

ก่นคนละชาม ซงผลกลืนไม่ลงคอ1พราะกวา^ฅนเคน แมก

พาเจำผลเสยสคางกผ่านเขา'ไป,นงในโ,รง,คทมุงควย^ ^

ม้ายาว ๆ ท้งไว้กับพ็นกินให้กนไค้นงคุ ขณะนนมังหวคาน

กนกย'งมีหว็อมแหริมสองสามกน และ:คะเที่ยงกขงมิไคจุก

ก'!บทุกกวง แค่พอไค้ย่างเท้าเขาไปไนโรงยเก กสินไอแส*
บรรยากาศท,วไปโนนนกบอก1ห้'•จาผลไค้รู5*กคร'คน1าวา น
กึอโลก นื่กิอขีวิกที่มันปรารถนาและเผาคอยมานาน มนนง

อย่ข้างแม่ กาน,นเบิกกว้างข้องมองไปข้างหนากร

เล่น เมื่อไค้เวลาฉากเก่าๆ ร์งขากแล*วขากอีกผึนหนงนขว

อยู่ มึกะเที่ยงนามันจุกอยู่สองควง ภาพบนฉากนนเบนรู

ปราสาทราชวัง เขียนมัวยผี่มึอหยาบ ๆ แค่สำหรบเจาผล

ฉากน,นคุเหมือนจะเบึนส'ญญกักขน้ของขีว้ก เบนจุกมุ
แห่งชีริกที่มันกระหายมานานโกย'ไม่รุมัร

ผลวับแม่น,งกอยอยู่นาน กนกค่อย ๆ ทยอยกั

เวึ่อย ๆ เสียงท้กกัน เสียงห'วเราะก่อกระซิกวังอยู
จะมองไปทางไหนที่ เห็นแค่ หน้าคนที่ รื่น เริงมี ค

เพราะกนเหล่านนว่างจากการงานคื่ครื่าเครึยค!'1านาน และม
หน้ามาหาความสุขสำราญข'วครู่ พร*อมที่'จะเที่บเอา

คกฤทธ ปราโมช ,8V

สำราญทืพีงจะหาไค้น,นให้มากท้สุกเทำที่จะมากไห้ เพียงแท่
โค้เหนกนคูทอยุรอบกำผลกีรู้สึกกื่นกาที่นใจ แก่ไหนแก่ไร
มา ผลไม่เกยรู้สึกว่ามีกวามสมพํนธใกล้ชิกก,บกนถึงเพียงนึ่
ผลเกยเหนแค่กนทีอยู่กบบาน หรือระหว่างทำงานหรึอกำล'ง
เค้นทางไปมากาขาย กนเหล่าน,นม่น่เห็นเบนของธรรมคา
ไม่เกยสนใจ ไม่เกยรู้สึกสนิทสนม ไม่เกยนึกริก แก่คนทื่มา
รวมกนเพีอคูมหรสพน้ เบ็1นหม่กนที่มีอารมณ์อีกอย่างหน
ร์งผลเกยเห็นเบนกร*งํ้แรก ผลเพีงจะรู้กร,งํ้นึ่เองว่า เพีอน
มนุษยี ในอารมณ์เช่นนึ่นนน่าริกเพียงใก น่ากบกำสมากม
และสนิทสนมคำยเพียงใก ผลรู้สึกกำว่าเบนส่วนหนึ่งของกน
หม่น,น มีกวามสมพีน่ธํ ใกล้ชิคแนบแน่นยากที่จะกํค์ให้ขาก

กนคูเกือบจะเค็มโรงแลำ เสึยงกนอือขนพกหนึ่ง ผล
ชะเง้อกอมองออกไปช่างหน่า ยงไม่มีอะไรเค้กขน เบนแก่
เพียงกาแก่โกโรโกโสกนหนึ่ง เอาฅะเกียงมาแขวนเพีมเค็ม
อีกสองควง และไขกะเกียงที่แขวนอยู่เค็มนนให้สว่างขน ทำ
ให้ที่ยกพนชึ่งเกรืยมใว้เล่นยีเกน,นสว่างไสวอยู่ท
โรง ผลส*งเกกคูว่ามีกวามเกลื่อนไหวบางอย่างกรงช่าง ๆโรง
เยองไปช่างหนา เมอมองคูค้เห็นกนสองสามกนทยอยกนออก
มาจากกำนหล'ง และค่อย ๆ เค้นอย่างไม่สนใจไปย'งเกวื่อง
บี่พาทยีที่วางไว้ บางกนกืผอมแน่ง่ลำษณะบอกช'กว่าเบน

ชยา บางกนกีแก่หง่อมจนแทบจะเค้นไม่ไหว กนเหล่านน

.๖๖ หลายชวต

บางกนกำ(๖ง่จุกบุหรี่สูบ บางกนกำลงจมพน แสคงใVIหน

ว่าเพงอมขำวมาใหม่ ๆ พอบี่พาทย์เขำน้งในทีกงบแลว

กนคุทีอังอยู่เมึ๋อกี่กุเหมึอนจะเงียบ1ลง ทุกคนฅ่างIพ่งไ

หนา{ไวย^วใ^หใ^ ผชา?ไกนาานงอฃุกบ'5*นาคาางหนงทฅ^

ไว้หน์าเพึ๋อน หยบไมนาคชนIกา"ไบ่กลกวะน!ค11! 1

เหมึอนกํบจะทกลองให้เสียงแก่กนขางหลง เสยงกนกะนพน

กนกลอง ซึ่งก็'าล้ง์เอาขำ,วเบยกขยำกับขเถ้าปะหนากล

กะโพนอยู่น,นลองเสียงเบา ๆ ทำให้บงรยากากภายในใงงยี่
กรมชนก'าาเกา เสยงจอแจนนกยงสงบลงออ บพาทยเรม

ทำเพลง'โหม'โรงเรืมควยเพลงสาธุ'กาง เสียงคะโพนเท่งแงก
และเสียงกลองกุมแงกกูเหมึอนจ:ะทำ'ให้ห*,'ว่ใจของ'ผลเกนขาม

จ้ง่หวะไป และจากนนไปปงะสาททุกส่วนของเจ้าผลก็กุ

เหมึอนจะเกลือนไหวไปกามจังหว211เละลีลาของ1หลง ไม่ที
จิกใจเหลือทีจะคืกเงื่องอน

เมึ๋อผลมนมาคิกคุทีหล้ง์เม่อทลายบก่อมา ยี่เกกึนจัน

น,นจะไคืคืหนกหนาอย่างกำกนเล่าลี0ก็หาไม่ แก่คืนจ
' มันยงไม่รู้ว่า อย่างไหนคือย่างไหนเลวมันรู้แก่ว่าภาพทีปงากฏ

แก่คามัน หลงจากยี่เกลงโวงแลวนน เบนภาพทีทำให้ใ
เกนแรง ทำให้เคืคอารมณ์ค่าง ๆ ยี่งกว่าทีเกยประสบ

ภาพใค้แสงสว่างของโกมไม่กี่ควง ชึวิกอันบงงเจิกกระกาวกา
ค่อย ทุ กลื่กลายออกก่อหน้าผล ซึ่วิกอันเกี่ยวแก่ท้าวพ

คกฤทธ ปราโมช 6๖ฟ่

มหากษกรึยแ.ก่งกายคำยอ-าภรณ์บ้นเพรื่กแVเร็ว ฉากเก่า "I

ขางหลงโรงผนเคยวนน ประเที่ยวก็เบนปราสาทราชว*ง

อน'โอฬาร แลวกเปลยนไปเบนบาคงทรโทร ทามแค่มนท์

ของเรองจะสะกคใจุของผลไหเห}เไปคๅ}1) เรื่องราวที่เกิคขน

บนไมกระคานเพยงไม่กแผ่นน}เ มืความสำกญครื่งใจุเบ้าผล

ยงกวานิยายชวิกของกนจุรึง "I ทงโลก เพราะเรองหรึอเหคุ

การณ์ทิกวรจุะกินเวลานาน ก็ถูกร่นเข่ามาให้อยู่ ในระ!)ะเวล

อนใกล้ ระยะทางม์รุ้บ้กก็รอยก็พ้นโยชนิ จุากปราสาทร

ออกสุ่บา จากบึาสู่บ้านเมืองที่นทุอีกมืรุก็สิบเมือง ร:!

เหลานน ถูกยนย่อเขามา จุนสามารถเกินไค้ถึงอย่างสบา!)(VI

เพึยงสามสี่รอบเวทีและเพียงสนเสียงเพลงเชิค กวามรู้สึก
ทุกอย่าง ไม่วาจะเบนความรกกวามโกรธกวามแก*นใจุเสียใจุ

หรอกใจุ ลวนแลวแคมถอยกำเนอเพลงเสียงคนครึ คลอค

จุนท่าทางมาประกอบปรุงแก่ง ให้เกิคมืรกมืเฉิคฉายเห็นไค

ถนคบ้กเจนมีงกว่าอารมณ์ของกนจุรึง ทุ ที่ผลเกยรึจุก แก:

ผลมนก็เบคหำใจออกกบ้างรบเอาสึงเหล่ๅนั้ ให้แทรก

เบ้าไปในบ้าใจอย่างคุกคม เหมือนกบว่ามีใกรมาเทนาลงบน
พ้นทรายที่แหงแลง

เป็าตล นงหำเรื่อกลบบาน มืแม่พายเรื่ออย่บ้างบ้าย

คำยกวามสุขความอมใจ อย่างที่ไม่เกยร้บ้กมาแค่ก่อน มนนง

มองไปเบองหนำในกวามมืคของทองนา คำยสายฅาที่เบน

๑๖๘ หลายชวด

ประกายและ'1นความมืดน*VIคามนก็,ยงมองเห็นสีสนทีสลบกน
เสึยงกนกวีและเสียงรํองย*'งกคอยู่ในนู ส็งทีทำไหผลอมเอา-)ใจ
เบนหน''กหนาก็คือ กวามสมพ''นธอนใกล้ข์คขวาะย*'1วลาหน'3
ก*บเพื่อนมนษยเบนจำนวาแม'าโ1 ชงเฅหวเวาะกายกน 1
เศร่าใจดวะกน ไค้สนุกค่วยกน กายก่อกายนง์ชิคกน
ใจน1นรวมกนอย่ทีจุคเค้ยวกน คอทองเรองของยเกทแสดงอย
ก่อหน้า

เมื่อผลมาถึงน้าน แม่เอาเรึอผูกไว้คี่หวน้นไค พ่อ
สกมาเบคประคุขับ ผลเค้นขนน้านครงเขัาไปนอนโค
"พ.ครี'าว•่".า"กรจ'ะไร.ะ.เสยง”พ”อ'.ถ1า'ม,วา

“แม่อีหนูไปไหนมา!นคึก น้

ไอ้ผลมันอยากคูยี่เกฉ''นกเลยพามนไปคุ แม่ก

ซ''คมาย*'งผล

''แกละก็เบนเสียอย่างน” เสียงพ่อบ่นพีมพ่า

มันย''งเล็ก แกพาไปคุพวกเคนก็นรำกิน เคี่ยวมันใ

ทำมาหากินก็จะส่าบากเปล่า ๆ

เสียงพ่อกบแม่ โค้คอบกันก่อ'ไปเบา ๆ แก่ผลมันไ
ขนเพราะมันหลบไปเสียแล้ว โหยมึกวามสุขใจเบนคนครึ
กล่อม พ่อหารุ้ไม่ว่า ใจเจ,'าผลนน แคกเกินทื่จะประส
ไค้เสียแล,'ว

กกฤทธ ปราโมช ©^๙

กงแท่นนมาผดก็เปลี่ยนไปเบนกนล:กน ผลรู้แด*ว่ว่า

ชีวิกซองกนจะกองกำเน้นไปทางใก กวามล*งเลใจนํนหมกสน

ไปเบนปลิกทง ผลจะท่อ์งเบนท*’าวพระยามหากษ่ฅจีย์ในว'นิ

หนึ่ง จะท่องออกเจียนศิลปศาสฅจีกบพระฤๅษี เสจีจแลํว์ก็จะ

ไค้ลาพระอาจาวยกลบบ่านกล*บเมึอง ระหว่างกลบก็จะพบนาง

กลางบ่าช่างสวยงามอะไรเช่นนํน ผลจะกองชมโฉมนางให้กน

นบร้อยน*บ่พ'นิเกลิบเคลี่ม'โปกาม ม*นิจะท่องเก็ยวนางให้กนฮา

กง’ไปกกสามกุ้งนา รกใคร่ไค้เสึยกนแลว นางทีกึจะท่!องมึย่กษี

หรอโจรมาแย่ง จะเบนไวมึ ผลม'นิจะสู้อย่างไม่คิกชวิก ส้จน

สุกเพลงเชิกเบนกายก็ให้ม'นิรู้ก'นิไป เมึยใกร ๆ ก็ท่องรก

ชาคิชายไหนจะไปยอมกนไค้ง่าย ๆ แลวบางท้ท่อไปก็อาจท่อง

พล'กพรากกบนาง กอนนึ่ผลม'นิจะโศกจนกนใจอ่อนจะกอง ม'นิจ
รองไห้ออกมาก*ง ๆ แม้กนใจแข็งก็จะเบึอนหนำหนี

ท่องมุมานะออกกามนางเมื่อเกลี่อนกลายวายโศกแลว จะไป

พบเมื่อไรเบนอย่างไรท่อไป ก็สกแล*ว์แท่จะไปคิกเอาในวน
รุ่งข็น

การเลี่ยงกวาย หาปลา ช่วยพ่อแม่ทำนา หรือไล่นก

ไล่กาไม่ให้มากินขำวในนา กลายเบ็นของไร้สาระ ผลม'นิผึน

ใจทำไปว'นิหนึ่ง ๆ เพื่อมิให้ท่อ่งถูกกุว่า แท่กลอกเวลาน

เผากอยแท่ โอกาส โอกาสซึ่งมนร้แน่ว่าจะกองมาถึงไม่ว*นิใก

ก็ว'นิหนึ่ง และระหว่างนนเจ*าผลก็กระทำการหลายอย่าง

*๗0 หลายชวด

ชึ๋งล้ากนอื่นเห็นจะกองเห็นว่าแปลกประหลาก เวลาม

กนเคึยวในบ้าน ผลบ้ก,}ะแอบผกหนำทาแบ้ง แล

ส่องกระจกกุหนำกำเอง พยายามแก่งแคมให้เห็นงามโกยเอ

กำนธุปชุบนาทาปาก เอากินหมอเข์ยนกวแก,มใฝน่งกุหนา

ของกำเอง ลองยมกุบ้าง ลองกิสีหนำโกรธกุบ้าง แล้

รึบล้างเพราะกล้วกนอื่นจะเห็น แก่ผลก็เชึ๋อใจว่าหนำกาขอ

ตนนน ล้าหากว่าผกและกบแก่งแล้วก็สวยงามไม่แพ้

เวลาที่เจ้าผลออกไปหาปลาหรึอเกี่ยวหญำกลางทุ่งคนเก

เบนเวลาที่ม*นสบาย'ใจที่สุค เพราะที่กลางทุ่งนํ

ท่าทางต่าง 'า ที่ไกิเห็นมาและยำจำไกิ และไค้ร่องเพลง

ที่ยำจำไค้กระท่อนกระแท่นนํนจนสุกเสียง ไม่ม้ ใกวมารบกวน

ว่ากล่าวแก่อย่างใก

เวลาล่วงเลยไปเรื่อย ‘ๆ จากเกิอนกลายเบ้นบ้ บ้หนึ่ง
ก็แล้วสองบ้สามย้สืบ้ก็แลำ เจำผลก็ยำกงอยู่ที่

ขยายไปไหน แก่ผลมนก็ไม่ทุกข์ เพราะมันแน่ใจใน

ชะกาของกนเองเสียยงกว่าอะไรที่ง๎หมก พ่อแม่ของผล

พยายามผกปรื่อมันให้ท่าไร่ไถนาจะไค้เบ้นที่พึ่งแก่กำก่อไป
หาไค้รุ้ไม่ว่าเจ้าผลมันกิกไปอย่างอื่น แก่ถึงแม้

นน จะก่าหนกการไว้ล่วงหนำไค้หลายอย่างก็ฅามบุญวาสนา

หรื่อเวรกรรมของกนเรานน เบ้นสีงที่จะบ้องกันขั

คกฤทธ ป:!โมช

หรึอเปลยนแปลงกนไม่ไค้ เมื่อเจ่าผลอายุไค้สิบหกกว่า "I
โอกาสพื่มนรอกอยอยู่อย่างใจเย็นนนกึมาถึง

ทขานทิดเปลี่ยน กนม่อนระกนแถวนน เขาระบวช

ลุกชายและระม่การฉลองนากเบนงานไหญ่ เขาให้ไปหายี่เก

กม่ร์อมาจากสุพรรณ หวโผและพระเอกเบนกน ๆ เดึยวกน

กึอนายทบทม ร์งใกร ๆ ก็รู้จ่กเพราะชื่อเสียงเขาก่งมารนถึง

ผกไห่ และกลอกมากามทุ่งรนถึงลาคชะโค ลากปลากุกและ

ลากนาเก็ม ยี่เกที่มาเล่นในงานนนจะมาเล่นอยู่ถึงสามว*น

เพราะท้กเปลี่ยนแกม่ลุกชายกนเกึยว เลี่ยงมารนไค้บวช

ไค้เวึเยน รึงระฉลองให้สมกบกวามบี่กิยินค้ เร่าผลรู้ร่

บ่านทิกเปลี่ยนกึ และเบ็นเพื่อนชอบพอก'บเร่านากที่

เมื่อถึงว'นเรื่มลงม่อเฅรื่ยมงาน เร่าผลกไปช่วยเขาที่น่นกลอก

เวลา พ่อแม่ก็มิไค้ว่ากระไร เพราะเบนของธรรมกาของกน

รู้รกชอบพอก*น เมื่อมิธุระหรึอการงานก็ก*อง'ช่วยเหสีอก*น

ไปกามเรื่อง ช่วยกำยทร่พ่ยีไม่ไค้ก็กองช่วยควยแวง

กร,งํ้นั้เร่าผลไค้ม่โอกาสเห็นชื่วิกเบั้องหล'งโรงย
ชกเจน เพราะผลมนเข่ารบอาสากอยกุแลเลี่ยงกุพวกยี่เกพื่

มาเล่น กอยยกสำรบกบข่าวไปเลี่ยงเขาถึงหล'งโรง กอย

หานาหาเหลำให้พวกยี่เกถึนเมื่อเขาก*องการและระหว่างพื่ย
เล่น เร่าผลก็น่งอยู่หลํงโรง เผ้าส่งเกกกวามเกลี่อนไ

^๒ หลายชวด

กนเหล่านVเทุกอิริยาบถ มนพอ'ใรเมอเหน'วาคนเหลานน

ชีริคอย่ค่างหากเบนอีกโลกหนงรากชาวบาน®ว'1บค'1 คงใ'1',
ยี่เกข์นทีไหน พิภพใหม่กเกิดชนทนน ชริกในโลกโหมมพง

กวามสุขและกวามทุกข์ มิทํง๎กวามรกกวามสามคคื และค

อิรนาริษยาแก่งแย่งแช่',ดทะเลาะะวิวาท ชว้คซงมิ เกเ

ใหม่ท้วยแสงอาทิคยี่และเสียงไก่ชนนกร,ด้ง เพราะเวลากลาง

ว*โ-แบนเวลาหล*บนอน แก่เรมว่นใหม่ควยแสงโคมแล”

เสียงบี่พาทย์ลาดฅะโพน กนทุกกนเริมชริคควยการผกแบง

แค่งหนำเขียนกวแก่งกายควยสีนกนาค แลวกนงกอยส

แห่งชีริคอยู่หล*งโรงคามทีได้กำหนคกนไว้ ไม่มิยุ่งยาก ไม
บญหาอะไรระท้องขบดิก เท้าผลม่นคุมิใรทได้เขำใกล้ชีว

และพอถึงว*นทีสามม่นก็ร้ท้วว่า เบนสวนหนึงของชีริคน

ไม่สามารถระแยกออกได้
เมึ๋อยี่เกเลิกในคืนว*นสุคท้าย พวกยีเกกิริบเก็บขำวข

แค่กลางคึก เพราะพี่ท',บทิมท้วนายโรงแกบอกว่า ได้รบเ
ว่าระไปเล่นทีอยุธยาในคืนวนรุ่งข์น เมึ๋อเก็บขำ'
ค่างกนค่างก็ลงเริอทีเคริยมไว้ แสะริบจาพายเพี่อระเด

ไปให้ถึงท้นเวลา ลากชะโคผ่านไปในเงามิด ท้กไห่

เมอใกล้รุ่ง รนรุ่งสว่างแดดออกเค็มลำนาแท้ว บ

หลบอยู่ในเริอได้พลิกกายเผยอคาชนคุ รึงเห็นเท้าผล

ท้ายเริอและเกิดเอะอะท้นขน

คกฤทธ ปราโมช ©ณ์สา

เแอ็งชออะไร ะภ,กกไหน ?” นายทบทิมเบืนผู้ถาม
ขนก่อน เมึ๋อมีกนบอกให้รุ้ว่ามีเคึกหนุ่มแปลกหนำคามมา
ไนเชื่อ

“ฉินชื่อผล มาจากลาคปลาคุก” เจ่าผลคอบแล่ว
กึพุคค่ธไปว่า “ฉินเกยยกข้าวมาให้ทินทุกมีอ และกอยรบ
อยู่หล้งโรงที่ล้านมีงาน พี่จำฉินไม่ ใค้หรึอ ขํ’

“จริงสิ” นายทบทิมนึกออก “แล้วเอ็งจะไปไหน ไ”

“ฉินจะขอคคคามไปก’บพี่ ฉินอยากห่คเบนยี่เก พี่เลึยง
ฉินไว้ล้กกนเถอะ จงใช้สอยอย่างไรฉินไม่ว่าที่ง์นํน”

“เบนยี่เกม',นไม่ใขํง่าย ๆ ม*น่คํองมึหน่วยมีก่าน”

นายท*,บทิมพุค “เอ็งจะเบนไค้หชื่อไม่ไค้ข้าก็ย*งไม่รุ้ แ

พ่อแม่เอ็งมีหชื่อเปล่า ล้าหากว่ามี เขาว้หชื่อเปล่

คามข้ามา ไ”

“พ่อแม่ฉินล้งอยู่ที่งน่นแหละ” เจ่าผลบอก
“เมึ๋อฉินมาฉินกไม่ไค้บอกใอร เหินพี่ลงเรึอฉินก็โดคกามม

เฉยๆฉินเองก็ไม่รุ้ล้ว เหินจะเบนเพราะ'ใจฉินร!กทางนั้จริงๆ”

“อ็อ เ” นายทบทิมออกอุทานเบา ๆ “เอ็งนื่เหมึอน

ข้าเมื่อเกึก ๆ ข้าก็หนีกามเขาไปควยใจรกอย่างนีเหมีอนล้

ชว่แก่'ว่าคอนน,นข้าไม่มีพ่อมีแม่ ล้าพ่อแม่เอ็งเขามาด

เอ็งจะว่าอย่างไร ข้’

ฝ๙ หลายชวด

“ถึงจะมากามฉไ;ก็คงไม่กลับ แห่พ่อแม่ฉินIขา

ก,ง์หลายกน บางทีเขาจะไม่กามกระมง ลั
นายทไ)ทิมหำเราะแด*,วทุกว่า
“เจไนิ!พกจาฉากฉานชอบกล” แลวนายทบทิมกเอยง

กอกรูปร่างหนำกา1.จ่าผลอย่างพินิจพิเคราะห์ เหม
หยิบเอากำเจ่าผลขนพลิกกรวจกุ แลำกขงกวเจ'เผสอยู่ไนไ,

อย่างลับคนซอผำซอปลา ในพิสุกนายทไ)ทิมทุกขนว่า
“หนำการูปร่างเอ็งก็พอจะไปกไ)เขาไค้-ขาก็

ลุก บางทีเอ็งจะพอไปลับเขาไหวกวะทัง จะกลับ

ไม่ทไแสึยแลำ เอ็งอยากไปคำยลันก็ไป แก่ลัาพ่อแม

มากามขำก็ไม่รู้กำย เองว่าลันเอาเองกแลวลัน’
เจ่าผลที ใจโล่งใจแทบจะลงกราบนายทไ)ทิม ลัาทากว

นายทับทีมมิไค้พลิกกำหนหนำไปหลับก่อไปเม่อทุกเสร็จ

กงํ้แก่น1นมา เจไผลก็ทีกกามยี่เกคณะนายทับทิมไป

ทุกแห่ง ขนเหนํอล่องใค้ เล่นในวัก เล่นกามงานวก

กลางทุ่ง บางคร็งม,นก็ไค้ประสบทับความรู่เมเพึอ
มไ;มิไค้เกยพบเหึนมาแก่ก่อน ทุกคนคจะมิเงนทองใช้

อย่างเหลึอเพิอ มิเงินซอแหวนซอสายสรอยทองห่าใส่กนวง

โก ๆ และเสนโก ๆ แก่บางกรํง๎เจไผลก็ประสบความอักล

ขากแคลนอย่างกากไม่ถึง ชไวสารแทบไม่มิจะกรอกหมไ)หุง

เลํ้ยงลัน สายสรอยแหวนหวึอแม้แก่ผไนุ่งลุกเหวี่ยงจากกำ

คกฤทธ ปราโมช ©๗๕

เขาโรงรบจานาโ^ย'รวหเรว บางทกหองมีการน่หก่ร์แล็หลอห

หนออกจากจิกแห่กลางหก เพราะไม่สามารถหาเงินมาให้

ห่าเช่าวิกเขาไห้ หงทไห้หกลงก่นไว้

ผลเรมชีวิต'ใหม่ หวยกาวรบใช้ช่วยเหลึอเขาหล',งโรง

ช่วยยกของบาง ช่วยหุงขาวห่มแกง และพอไห้เวลากึหึกลอง

เรยกควใหมากินขาวพร*'อมกนบ่าง หรอมีฉะน,นกิกอยวง

ซอขนมซอเหลาซอบุหรี หามแห่ผุ้ใหญ่เขาจะใช้ เวลายี่เก

ลงโรงเจาผลกนงอยู่หลงโรง กอยจบหากการแสหงของหนอน

หูเท่าไรกึไม่มีเบึ๋อ และจกจำเอาไว้ไห้ท่ง์บพร่องและท่าท
เวลานายท*'บทิมนายโรงออกแสหง ผลม*'นกิสนใจเบนพิเกษน*ง
หูมิไห้วางหา มนร่อ์งคามนายโรงไปเบา‘กในกอ และนายโรง
จะวางท่าทางหน่วยก่านอย่างไรมนกิกอยทำกาม เมึ๋อ'ให้ยิน
เสียงอามาจากกนหูทุกกร,งํ๊ห''วใจผลมนกิเกนแรงไปกามเหมึอน
กบว่าเสียงนน เบนเสียงที่ค่อนรบการแสหงของมนเองอย่าง
ชึ๋นชม ไม่นานนกผลกิทุ่มเทร่างกายและจิตใจ ให้เข่ากลมกลึน

กบชจิกใหม่อย่างสนิทสนมราวกบว่ามนเกิกมาในโรงยี่เก จะ
หลบจะนอนมนกินึกถึงคุณกรู ซงเบนที่เการพของยี่

จะเทินผ่านหนาฤๅษึห'วกรุม่น่กิก่มกว ทุกกรง์ที่จะไปแตะก*'อง
มนกิยกมีอไหว้ เย็นลงม*นกิจุคธุปเทียนบุชาอยู่เบนน
กนกรึบื่พาทย็ที่ไห้ย็นน่น มีไห้ทำให้ใจคอเบิกบานแ

เทิยวเหมีอนแห่ก่อน แห่กลายเบ็นของสำก*ญ่เบนของจำเบน

®ฟ่๖ หลายชวต

แห่งชีว่ค เสยงกลองเสยงคะโพนเบนจงหาะและลลาแหงชวฅ
ท1งมวล เปรืยบเหมียินการเคนของหวใจ ซงคราบใคทยง

ค่งระทึกอย่ร่างกายก็ย่งคำเน้นไปไค้เบนปรกคํ เพลงทุก

มีกวามหมายสะเทึอน,ใจสะเทึอนอารมณ บางเพลงกเบนของ
สง'ของศกคสิทธ เช่น สาธุกาว โกมเวยน หรอคระนมค

ไค้ย่นเขาก็ขนลุกเกรยวไปทงคว มอทงสองยกขนพนมไหา

เองโคยสมองไม่ค่องสง อาชีพยเกหรืออาชพเคนกนรากน

อย่างที่พ่อเคยว่าน,น มีไช่ของคาคอยหรือเพยงลนุกศะนอง

ในใจของผล แค่เบนของสูงของศกคลทชิของลำคญ ควรแก

การเทอคทุนรกษาคำรงเอาโวค่ายชีว่ค เพราะIนโรงยเกนน

ม่ทุก ทุ อย่างที่โลกภายนอกมี และมีของคนใคยจำ

คงแค่ศาสนา ศลธรรม การปกครอง คลอคจนประเพณึ

และกวามรู้สึกม"กใหญ่ใผลุง อารมณรก อารมณโกรธ และ
กวามเคยคแคนพยาบาท แค่ของเหล่านึ่คเหมีอนจะร"คค

มาจากโลกภายนอกจนเขมขน มีรสชาค้แคกค่างไปจากโลก
ภายนอกเบนหน"กหนา ยากที่คนไม่เคยอยู่ในโรงยี่เกจะรู้จ"กไค้

โนหมกนที่อย่ควยกนในโรงนน ทเจาผลมนสนใจมาก

มีอยู่สามกน คนแรกกอนายทบทึมนายโรง ซึ่งเมื่อผลมนเขา

ฝากคำอยู่ควย มนก็คองเหนลำกญอย่างไม่มีบญหา คนที่ส

กอคาปลอคกนระนาคเอก ที่ผลม"นสนใจค่อคาปลอคก็เพราะ

คาปลอคมีลุกสาวอยู่กนหนึ่งซึ่งค้คคามแกใปทุกทึศ

คกฤทธ ปราโมช

คาปลอกชอน'ไงเพญ IบนIคกสาวหนาซออายุอ่อนกๅาเVIผล

สกสองสามบ 1บนคนทเจาผลสนใจเบนกนทสาม แล^เพๅ[าะ
นางเพญนเองเบนเหทุ เจาผลมนจึงกองสนใจุอ่ออๅปลออ
ชงเบน{เคาไปอวย

นายทบทิมเบนกนสูบผื่น โอยอ่างว่า^นทำให้เกิอ

สทิบญญา และทำให้รุปร่างผวพวว(แงอ,5ๅมเหมา.;สมแล่ฎๅ^พ

นายโรงยเก ส่วนอาปลออเบนคนกินเหล้าโอยอ่างว่า ล้าไม่
กนเหลาแลวกแกว่งไม้ว?นๅอไม่ ไ^ๆ หวึอถึงจุ?ทิว?นาอ'ไหว

เนอเพลงทองขนนน กแหงแลงจุอชอไม่นุ่มนวลส?บ่อส?บง

เทาทกววจะเบน เจาผลมนกเข้ๅว่บหนำที่ปฎิบ่ค้ทํง็นๅยทํบเทํ

และคาปลออในเวองเหล่าน ส่าหรบนายทํบทิมน,นผลมึหนำที่

จุอคะเกิยงองกลอง'ไนคอนบ่าย แล้ว่กึเอาผื่นมากลึงลนอ?เที่ยง

ไปจนสุกไค้ท จึงใส่ลงในบ่,องท้นายทไ)ทิมถือนอนกอยอย่

ปฏิบออยู่เช่นนน จนนายทบทิมเวมจุ?พอ นายทไ]ทิมทิม'ก
จะนอนกาปรึอบอกเกล็อค่าง ๆในการแสคงยี่เกใน้พ้ง บอก

กาถาอาคมทางเมคกาให้เจำผลท่องจุ้าไว้ หวึอมิฉะนนทิเล่า

เรองชึวิอเก่า "I ที่ม่านมาแล้วในโวงยืเก กาวปฎิบ่ค้นายทไ)ทิม
ทุกกรงทำให้ผลไค้กวามรุ้เพมเทิมในเรื่องทิม*นสนใจุ ส่วน
อาปลอกนน เจาผลปฏิบอโกยวิธีวิงซ้อเหล้ามาให้แกกิน ใน
คอนบ่ายก่อนกินขาว บางท้ก็น่งพ้งแกกุยอวยเรื่องเฑึยวเมื่อ

ทินเหลำ เรื่องนนทิกึอเรื่องชึวิอของแก เมื่อเบนระนาคเอก

• ฟ่๘ หลายชวต

อลุ่ในวงของพระนาพระยาที่อรุรเทท ๆ 1วองทแก'ไอกบแ

นางเพึญ แล้ว้ถูกแม่นางเพึญห*กทถ้รทบอ''1'1อุ้ชายอนท

ลกสาวที่ที่ถ้วยถ้นอนเที่ยวไว้ ให้แกเลยร และอวย

นกาปลออจึรมิไอ้ที่ลุกที่เบยอีก แอ่ทอบนา'รเทญ'อุหรออุเVIร

เที่ยวพเนจรเล่นบื่พาทย์ไป จนไนทสุกกบาที่ออลุทอณรุ

ของนายท*ปทึม ชื่งกาปลออมกจะพุอกึรอย่''รเท11111-1ยา

“ไอ้พวกยี่เกบ*านบอก
กนอื่น ‘รุในกณะยเกนน กหมุนเวยนเปลยบทบ''อบ

อข่เวี่อย‘รุ บางทึกนเกา‘รุ กหายหน*าไปมอบทบาไทบบ''แทนท
แล*วก็ที่เรึ๋องที่จะอ*อรเปลยบอ*บไปออ ชรผลมบก1ทบเบบชอ'
ธวรมอา มิไค้สนใจเท่าไรนก แก่วันทบึ๋งหลร,'1อเ,''ท1'ใบ
กนหนึ๋งทึเล่นเบนอวรอร‘รุกหายทบาไป นายทบทม

ขนว่า

“ผล กึนนเอ็งจะลองออกโรรอุไอ้ทรึอยร ก่

เจ้าผลแทบจะล้มลงที่รยึน อวยกวามอนเอนท

กอบนายท*บทึมอวยเลยรลบอ*'อุออ•'ออ'1''
“ก็ — — - ก็แล้วแก่พื่-ถ้าพี่ท*บท้มว่าฉ*นอ

ฉํนก็ออกไค้เหที่อบกับ”
กาปลออชื่งนอนเอกเขนกพี่รอลุ่อ็พุอลออขบว

“เอ้ย 1 มึงอย่าท่าเหนึยมไปหน่อยเลยวะไอ้ผล
กอยมองเอ็งมานานแลว กาอย่างอุกูออก ที่งนี่แ

หน่วยถ้านว่าจะอกว่าอบทล''ยอบ

คกฤทธ ปราโมช ๑ฟ่อี

ผลหนเปยมกบกาปลอหอยๅงชอบใ^ เสยงนายทับทีม
พุ?!ชนว่า

เอาละ กึนนิเอ็งออกเบนก*วเสนาก่บกน0นเขา ไ)]

ยากอะไรหรอก เม่กองร้อง กนอนเขาทำย*งไงเอ็งก็ทํๅกา))เขา
ไปกอนกแลวกน ถาเองทำก ๆ วนหลงขารรให้เล่าแบ)เทั)อึ๋าเ
แล่วระสอนบท'ให้”

วนนนทะงวนเข่าผลมนรู้สึกเหอ็อนว่าก*'วมนส0ยอยู่ใน

อากาศจะมองคุสงใกกกรนรม{(ไปสึน 3านะม*น์เปลี่ยนไปเบน

กวออกโรงแล่ว มนรู้สึกทันทีว่ามนมีสึทธึ้ภายในโลกเบั้องหล่

โรงยเกน้มากกว่าแก่ก่อน ถึงแม้ว่าจะได้บทเบนก''วไม่สำก''ญ

ในเบองแรก ผลมนกมีได้ย่อทอเสยกำส*'งใจุ เพรารม*นิร้ว่า

เวลาของมนยงมีอีกมาก กึนวนน*นม*น่ผํก์หน*ๅแก่งก*'วอย่าง

ประณกบรรรง กวยกวามชำนิชำนาญว่องไวราวกบว่าม'นเกย

ออกโรงมาแลวอย่างชำชอง พอบื่พาทย์โหมโรงขั้นเพลง

สาธุการ ผลมนก็จุกธุปเทียนบชากรุทัวยหำใจุที่มีส))ๅธ

แน่วแน่ กาปลอดเอาเหล่าล,างหน*'าฅรโพนแล’'วส่งเข่ามาให้ก็น

รอกหนง นายทบทีมเรึยกกวมนเขาไปกุกเช่าพนมมีอกรงหนำ

ว่ากาถาร่ายมนกอะไรพึมพำ แล่ว่ก็เบึาลงที่กลางกระห

ของผลสามกรงทุกๆกร,ง์ผลรู้สึกเย็นวาบก,ง์แก่กลางกรรหม่อม

ไปกลอกทันหลง ขนลุกเกรึยวดำยแรงกรุ และกล่ามเนั้อ

0๘0 หลายชวด

ทุกส่วนเคนระริก แลวนายทับทิมก็เสกบมากให้ม1•แกย

อิกกำหนึ่ง เบนทันเสร็จพิธี พว้อ์มทจะออกโรงไค้

อินน*'นผลทันมิ'ใก็แสองบทบา!เก©ะเร:ม"!ก เพราะไมม

บทที่จะแสคง ไค้แค่เบนเสนากอยเผาแส'*•เก็นฅามนาย^วง
ให้เข้าทับวังหวะเพลงเชิค กอยยนกุ และส่งเสยงเ

นายโรงเข้เรบปะคาบกบชาก็กกววาย แคทุกกรงหมนเบสยก

ไปทางกนค หำใจทันก็ล่าพอาออก คามิรูจกกรอยก็

ทับอย่ที่เวทอย่างสนไจ แลทุหวกนเบนสสอนไบ่^น^อ่

อิริยาบถของกนที่อยู่บนเวที่ใค้แสงไพิ ถกทิคคามอยคว

สายคาเหลานน ผลรูกวามนมิไคแสกงอยแคบนเกบ แก

แสคงอยู่1ในหัวใจ'ในกวามรู้สึกข'อง1กนหสายข้อ1ยกนพมาร่ว
เบนหำใจเคยวกน เบนความรูสกเคยวกน มนรูวาวนหนง

ทันจะ'ใช้อำนาจทันเก็คจาก3านะเช่นนึ่ บังทับใจกนท
ละพันให้หำเราะ ให้รองไห้ ไค้คามแค่ใจทันจะจ!อบ

ของทันจะทัองมาถึงทักวันบนา

ต*,งแต่วํนนํ้น*•า เทัาผลก็ออกโรงเร็ธย ๆทุ

แรกนายทํบทิมกกอยบอกบพใบมนบองชำไกรอง เมอสงเวลา
ทันเร็มจากคำเสนาขั้นมาเบนพัวรองๆในเวลาไม่ชาพัก

ทับทิมทักจะทัคบทให้ทันไค้เบนน้องนายใรงพัาง

นายโรงบ้าง ซื่งผลทันก็แสคงอย่างเก็ม่ผื่มึอ พัวยกวามร

และพัวยกวามระทักระวัง1มิให้ออกนอก'บบบ'รึ'อ1,กอ1ะเชํน

คกฤทธ ปราโมช 8๘8

ทนายทบทิมสอนให้มนรองเบนบททิน ๆ ทิม'นจำ’ใอ้ทิอยู่แล้ว
เช่นบทเกยวผ้หญงว่า

“ระคุช่างหนำเหมือนทาสุวรรณ ระแลช่างหล4'งราว
ห้ว่ญ-แม่เอํยชะโลมไล้ ทินกรก-นิยม โอ้แม่ห่ม
สีไพร-’’

ผลมนรึงรองบทเหล่านํ ไอ้ โทยรวคเร็วกล่องแกล่วมืไอ้

ทิกช่ก ทำให้นายทบทิมมองคุมนอย่างพอไร และฅาปลอก

ชอบใรหำเราะเห็นเหงอก ทิวะนากรบกำยกลเม็กเก็กพราย

เบนพิเศษ และเร้าผลมนก็ไอ้ศึกษามาเงึยบ"! พอทิระร้รก

ใช้ถ่อยกำกำยสำเนียงภาษาอํนพีเศษของยี่เก เช่น สุวรรณ

ก็ระกองว่องว่า สุว้ลล ออกเสียงกำ ล ให้หนัก ๆ หรือหิวญ

ก็ระกองว่องห้ว่ล์ล ก่งนเบนกน รนก่อมานายทบทิมก็ไว้

วางใร เพียงแก่บอกเรื่องกำหนคให้เร่าผลเล่นเบนกำอะไร

แลำก็ปล่อยให้เร่าผลใช้ทำทาง และทิกกนบทว่องเอาเอง

ไม่กอยกวบกุมเหมือนแก่ก่อน

ในระยะสี่นัาบก่อมา ผลก็เรื่มระเบนกำของกำเอง
ยงขั้น ในขนแรกกาวแสกงยี่เกของผลเบนไปกามกรอบทิร่า
ของกนอึ่นมา หรือกนอึ่นกำหนกวางไว้ให้ แก่เมื่ออยู่นาน
ไปผลก็เรืมมืวํธืของกนขั้นมาเอง และเรื่มมืชื่อเบนของกำ
มืกนร้ร่,กว่าเบนเร่าผล มืใช่สกแก่ว่าเบนยี่เกกำหนึ๋งในกณะ

.๘1. หลาเ)ช้วต

ยี่เกของนา?เท่บทิม และไม่ว่าจะไปเล่นหไหม กมกจะมอนมา

กอยอเจ่าผลเบ่นทิเอษ
ธววมชาทิวางกฎเกเแอัไว้ว่า ในบววกาออ'3หนาว'3น

กันอยู่เบื่นฝูง จะอัองมิอัวหนื่งเบนนายปุ'3เอนอ่โบ
เบี่นจ่าฝงนั้นจะองอยู่ในฐานะเช่นนน'โอ้ กก่อเนอยง
มาแทนที่ กักว์กัวอื่นที่จะมาแกนหไอ้ก็อือออ'3อ'3'ก'1,1อุ11ก
แข็งแวงกว่า มึกำกังกวามสามา'3ถย3กว่า ซึ่งจะเขานาก่ออุ้
จนจ่าฝงก''วเทิมนั้นอัองพ่ายแอ้ไป ในกวกัทินนุบยว
กันมาอยู่เบ็่นหมู่เบึนคณะ และอยู่กัวยกันกัวยกฎเก

มนุษย่ก็อาจห*นเขาหากฎ®ววนชาอ้'กว่านานโอย่โนโก'3

กัาจะว่าไปกามจวิง เจ่าผลมันก็อืกถึงบุญคุณน

ทบทิมที่ขนม*นมา และส่งสอนให้วิชาอวามวู้เก็อบอ

มนมึอยู่'ในกัว แก่โกยอวามปวาวถนาทิจะเบนอั'3ของอั'3เอ
และกวามก'องกาวที่'ชะแออ31อ'3'น1นั้โ'ห้ปวากป็ เจ่าผลมั
จะแสกงแข่งกับนายอับทิมกายในโว-31อืย''‘กัน โกยมิไอ
เวลาที่ออกแสกงฉากเอ้ยวกัน ถ้านายอับทิมว*องลากนเกวิง

เจ่าผลม่นก็มักจะกอบอ'3ยเพลงอืนอมิอำนอ'3อุง่โบ่
ถ้านายทับทิมวองอองไม้ ผลมนก็มกจะออกขนมากลางอัน'โ
ปล่อยให้นายทบทิมลงท่อนจบ เพวาะมันวู้ว่าสำนวนยี่
ไปกินใจกนกูเอากวงกอนดงให้นื่เพาทย่ร*บ มันก็แย่งเอ

นั้นไปกินเสึย และขอสำอัญที่สุกนั้นก็อือ ในวะหว่

คกฤทย ปราโมช 8๘0,

หับทิมรองหรือรำ เจาผลก็ม''กจะห*'นมาเล่นก*'บกนคู กึงเอา

กวามสนใจทงหมกมาอยู่ทกวมน ทำให้ก*วนายโรงกึอนาย

ทบทิมนนเบนกวประกอบไป การกระทำร]องเจ*าผลเช่นน

ม็ผิสนบสนุนอยู่สองกน กึอกาปลอกและนางเพ็ญ

เจาผลมนมองนางเพ็ญมาแก่เบนเห็กรุ่นสาว พอนาง

เพ็ญโกเบ็นสาวขนมา และเจ่าผลเบนหนุ่มว*'ยฉกรรจุ ม*'นกื

แสกงกิริยาอาการให้นางเพ็ญรู้ว่าม''นรก นางเพ็ญก็มิไกึ

รงเก็ยจที่จุะผุกสม*'กรรกใกร่ก''บมน เพราะผลมนกำล*'งหนุ่ม

หนากากกึกว่ากนธรรมกา และมึท่าว่าว''นหนึ่งจุะเบนนายโรง

ยีเกรุ่งเรืองก่อไป ผา.*เกาปลอกนนชอบผลมากกว่านายหับทิม
เพราะผลมนร*'กลูกสาวแกม'น์ก็ยอมลงให้แก จุะว่าอะไรผลก็
เชื่อพ็ง ผิกกบนายหับทิม ร์งเห็นว่าหัวเองเบ็!นนายโรง

ก1ว๎โผ จึงไว้ท่าเบ็นนายของกาปลอกอีกชนหนึ่ง

ในชนแรก ผลมนก็เพ็ยงแก่ก,ง็ใจเล่นจะเอาเก่นเอากึ

เพื่อจะอวกนางเพ็ญที่มนรก และกาปลอกก็เพ็ยงแก่สนบ

สนุนอย่างแข็งแรงหัวยเสียงระนากที่แกกึ ไม่ว่าเจ่าผลจะรอง

จะรำอย่างไร กาปลอกก็ปล่อยกลเม็กจนเก็มผมึอทุกที่ไป ผิก

กบกนอึ๋นร์งแกทำเพลงให้อย่างเสียไม่ไค้ หัวยกวามเบน

หนุ่ม หัวยรูปสมม่กที่กึกอยู่หับหัว หัวยสกึบญญาหน่วยหัาน

ที่ม''นก,งใจผึกฝน และหัวยเสียงบี่พาทย่ร์งตาปลอกทำให้ค*'

ไพเราะเบนพิเศษ ผลหันกึกลายเบนหัวเห่น'ในกณะ ท่งํ้ที

6๘๔ หลายชวต

นายทับทีมกังเบนนายโรงอยู่ และท่อมาการสนบสนุนชกง
ปลอกและนางเพ็ญก็กลายเบนการหนุนก'1รยุครยกํ'1ยุ!ค พก
คาปลอกไค้กนเหลัาเข้าไปแกัวสองแทัรแคก็มกจะ:ยุ!ก'ง่

“ผล! เอึงก็ย*งหนุ่มย'งแน่น ผื่ไม้ลายมึอเองก็ไม่คอ
กว่าไกร 1อีง,9ะทนเบี่นมึอสองเขาไปถึงไหน ?

และนางเพ็ญก็จะหนุนพ่อท่อไปว่า
“น่นน่ะซื อย่างพ็ผลนึ่ฉ*นเหินว่าถาไค้เบนนายโ
กนจะคิกก่นรุงรงทึเกึยร อย่างฉํนนึ่อยู่กับยเกมาแค่
หลงพ็ผลเลย เสึยกายที่เขาไม่ยอมให้พ็ผลออกเบนน
1ขวาะเขาอยากจะเบนเสียเอง ความจริงฉ้น่ว่าพ็ทับที
พ็ผลไม่โก้เลยแพ้กันไกล’’
ทํงสองกนช่วยกันหนุนเข้าผลอยู่เรื่อย ๆ และก้
ยุยงที่เข้าหูอยู่ทีละเล็กละน่อยทุกข้น เข้าผลกึ
สองลึมบุญคุณนี่นายทบทีมเกยมึท่อคน และเริมกกการที
หกโค่นนายทับทีมลงให้ไค้ พอเหินเข้าผลกลอยคาม
ปลอกกึเปลื่ยนวธึจากหนุนเข้าผล เบนการช่วยโค่นนายทับที
ลง เข้าผลเริมเล่นห*,กลำนายทับทีมกลางโรง โกยไม่เกรงใจ
ขณะที่นายทับทีมออกเบืนค'วนายโรง กำลังรองกำลังรำอ
บทโศกบทวก เข้าผลก็มกจะเล่นกลกให้กนอาเสึยบ’าง หร
มิฉะนนกึยึนอยู่ทางหนึ่ง แค่ห*นมาพกักพเยิกบุ้ย
ชกชงให้เหินนายทบทีมเบนกวกลกไป บางทีนายทับทีมก

คิกฤทธ ปราโมช *1๘,*

วองใช้บทอยู่กามเรอง เจาผลก็รองสออขนมา และเปลี่ยน
เ•แอกวามไปเลี่ยอีกเรื่องหนึ๋ง ทำ'ให้นายทบทิมค*องเก*อ่ไป
บ่อย ๆ เบนก่นว่า นายท*บทิมเบนก่ว่นาย'โรง อีเก่าผลเบน
พระรองเบ่นกวนอง นายก่บทิมจะใช้บทร*องกามก่องเรื่อง
ขณะที่เกินบ่าคามหานางขนว่า

“น*อ์งเอยนํองแก่ว เราเกินบ่ามาแก่วนานหน*ก์หน
แก่จากบ่านเอีองมารึก็ก่านาน มิไค้ประสบพบพานก่ลยา
พี่กิกถึงบิกุเรกและพระมารกา ป๋านฉะนํ้จะเกิอกวอนละห*อ่ย
หา จำเราจะกก่บคืนพระนกร ไปเผาพระบิกรและก็มารกา..”

นายทบทิมทำท่าว่าจะร่องก่อไปอีก ก่งมิไค้ทอกเลี่ยง
ให้บ่พาทย่รบ แก่ผลก่นก็จะลอกขนมาก่นที่ว่า

“ไอ้ก่อกระน,นการกระน้มนก็คือยู่หรอก แก่ก่ารถ
ใครจะออกเล่าพระพี่ยา * นองน้จนเค็มทิจนก่องเบ่นหน—
นาชา’

และกาปลอกก็จะกระนากรบอย่างพอใจและภูมิใจ ท่าม
กลางเลี่ยงอาก็กก่องของกนก ทำให้เก่าผลไค้กะแนนและนาย
ทบทิมเลี่ยเหลี่ยมดง'1ปถน*คIจ

ยงกว่าน,น กาปลอกก่งเก่าช่วยก่กโก่นนายทบ

อย่างออกหน*าออกกาก่ว่ยการค็ระนากของแก บางที่แกก็รบ
บทที่นายทบทิมรอง แก่ทำเลี่ยงให้เพี่ยนไปเลี่ยจนกุเหอีอ

ก่บว่านายทบทิมเกี๋ยวนเลี่ยงกกรอง'ไม่เก่าบ่พา'ทย่ บ

•๘๖ หลายชวด

ปลอกก็ทำเผลอไม่ร*บบทว่องนายท*,บทิม ซึ่งรบลงแลวให้ทน

ท่วงทึ ทำให้นายท'บทิมค*,องเก’,อกลางโรง หรือม์ฉะนนก็ทอง

ท่นท่อ’ใปอย่างละลาละล*ก็ใม่สละสลวยเท่า'ในทอนทน และ

บางที่ขณะที่นายท*,บทิมว่,องย*,งไม่รบ เที่ยงแท่หยุกกล
กาปลอกก็ร*,บขั้นมาเฉย ๆ ทำให้นายท*บทํมไม่สามารถระรอง

กามที่ได้อึกไว้รนรบ

การท่อว่าท่อขานทะเลาะวิวาทระหว่างนายท*บทิม ผาย

หนึ่งก'บเร้าผลและกาปลอกอึกผึายหนึ่งนนอึอยู่เรื่อย ‘ๅ

บ่อยกร1งํ้ยี่งขั้น ว*นหนึ่งเมื่อยี่เกลาโรงแล้,ว นายท

อ*กเลึอกออกมากวยกวามแก’,นใร และหล*,งรากท่อว่าท่อขาน
การลำเลิกบุญกุณ การใช้ถ้อยกำท้ท่างผายท่างก,งํ้ใรระให
แทงใรอึกผายหนึ่งร์งอึอยู่กลอกกึน นายท',บทํมก็แยกทางไ
ในกอนเช่ากร่อึยี่เกกามไปถ้วยเที่ยงสองกน ท่ว์ยี่เกส่วน
และบี่พาทยี่ท,ง็วงนนสม'กรระอยู่ก',บเร้าผล ยกให้ม*,นเบนกวํ้โผ

และเบื่นนายโรงแทนนายท*,บทิมท่อไป
ว'นน,นเบนว',นหนึ่งที่เร้าผลรุ้สึกว่า อึกวามสุขที่

ช้วิก ม*นได้ถ้าวมาถึงรุทที่ม*,นปรารถนามากลอกช้วิก
กณะนายผล” หรือ “นนแน่ ! ลิเกกณะนายผล” เบนถ้อยกำ

ที่พงเพราะหุและ รบใรอึร้วาย ไม่ว่ามนระทำอะไร ในว

ถ้อยกำเหล่าน1นก็ถ้งก’องอยู่ในหวใรไม่อึขาก เร้าผลม

กบพวกพองว่าระหยุทเล่นสกสองสามวนเที่อหาเกรื่องให

กกฤทธ ปราโมช ๏๘^

เพราะเกรึ๋องชุกเกมนายทบทิมขนเอาไปจุนสน ซึ่งทุกคน

กกกลง แก่เพราะในระยะที่แล้วมายี่เกกำล้งกึ ทุกกนจึ

มึเงินทองเหลึออยู่ก*บล้ว พอจะใช้สอยไปไค้อีกพ''กใหญ่ และ

ในกนวนนนเองหลงจากทไค้เลยงเหล้าฉลองช*ยชน::ก*นอย่าง

โชกชุ่ม กาปลอกก็พุกขนอย่างเมา "I ฅอนที่ผลล้นสุกจะไป

นอนว่า

“อีเพ็ญ ! มึงจะมาล้วน'งทำอะไรอยู่ ไปกุที่หลบที่นอน
ให้พี่ผลเขา แล้วก็ไม่ล้องกลบมา มึงกอยปรนนบ'คเขาอยู่

ใกล้ๆนนแหละ กึก"เกึ่น")พี่ผลมึอะไรเขาจะไค้เรียกใช้”

เมื่อผลม*นล้บกะเอียงและเข้ามุ้งนอน ร่างกายล้น

อบอุ่นของนางเพ็ญก็มานอนอย่ล้าง ๆ ล้วยกวามเกึมใจุ

’ “เน.ร.ะ'ซ"ะฐสบ่กวา■ บ.ี^ตส3มา ค1วง"กาว"ป,ร1'ะ.จ:ุXาช.พ.ข,อ1ง.เ■จะ, า

ผลไกึขั้นสงโก่งถึงที่สุก ไม่มึใกรเรียกล้นว่าไอ้ผลหรีอเล

หรีอแม้แก่ผลเฉย ๆ อีกก่อไป ทุกกนจุะล้องเรียกว่าพี่ผล

หรีอนายผล ที่แก่หน่อยกึกยี่เกก็จุะเรียกว่าพ่อผล เพราะ

หล้งจุากที่แยกทางเกึนก*บนายทบทิมแล้วไค้ไม่นาน ผล

มึซึ่อเบนนายโรงเอกสามารถเรียกล้องคนกุไค้กวาวละมาก ๆ

ไม่ว่าจุะไปเล่นที่ไหน และในระยะเวลาก่อมา “ยี่เกนายผ

และ “นายผลพระเอก” ก็เบ็นร์อที่เรียกล้นกึกปากอยู่ใน

หลายล้งหวก ก,งแก่ล้งทล้คประจวบขั้นมาถึงเพชรบุรี ร

นกรไชยศรี สุพรรณ อ่างทอง อยุธยา ซ์อเสึยงของเล้าผล

๑๘๘ หลายชวต

น,นก็แพร่หลาย'ใป เล่นทไหนก็มีกนกุพนน ยงกลบไปเลน

แถวผกไห่ลาคชะโกและลากปลาคุก กนก็ยงแห่มากุกนแพ

หมกกำบล เพราะทุกกนร้ว่าเจาผลเบนกนละ1แชกนน แก

ไปไก้อึมีชื่อจึงพลอยภมิใจในกวามสำเาจของ1'1น ชงเจาผล

ม่นก็มิไค้ปฏิเสธ และทุกกร*ง็ทใปเล่นแถวมัาน หรึอใกล้

ผลก็แสกงอย่างเก็มผีไม้ลายมีอ กนทีเกยกเจาผลเล่นยเก

บางกนยิงเล่าก*นอย่ว่า สมยเมอเจาผลมขอยายแก่บางกน
น'งกอย่มีอหนึ่งกำล'งโบกพก อกมีอหนงกำล่งบอนพลูเขาปาก
พอเจ้าผลออกโรงมาพอกี มีอทีถือพกนนกกางอย่ พรอ
กบมีอที่ถือพลูใส่ปากนน ก็หยุกนึ่งอยู่กำยอาการเกร

เข้าผลจะเข้าโรงไปจึงจะพ*ก่ก่อและเกยวหมากก่อ ยายแก่อึก
กนหนึ่งมากุยี่เกทุกกึน และมาแก่ห*ว่กา พอมา
กะแกงบนมัายาวหล*บอย่างสบาย สงเกก ทุ ทมากวยให้กอย
ปลุกชนกเฉพาะกอนเจาผลออกโรง

แก่กนที่ทีกเจ้าผลนิยมเข้าผลมิไห้มีแก่กนแก่ แม้ก
ว*ย่อี่น ทง็ผู้หญิงผู้ชายและเกึกก็พาก้นนิยมเข้าผลไปกาม ทุ ก้น
ท*งนึ่เพราะเข้าผลเล่นยี่เกแบบของกำเอง เล่นกำ
ขอให้ไต้เล่นไม่มีกวามปชาาลนาอย่างอื่น และขอ

มาปรากฎตำก่อหน้ากนกุที่มนข้กอึงกว่าอะไาพํงสน กว
กวามนิยมที่มันมีก่อกนกุน1น กุเหมีอนจะเร็ยกร’องให
นิยมม*นรกมนเบี่นการกอบแพน เข้าผลมันก็เล่นกบก

คกฤทธ ป:าโมช ©๘สิ่

เรื่อย"เทำให้กนดุรู้สึกเหมึอนก*บว่ามิไค้มาน'งดุอยู่ด่างหากแท่

มิส่วนเกี่ยวข้องใกล้ชิดกบเหดุการณ์ที่เกิดขนในโรงยี่เกนน

ดลอด ผลม,นเบนกนชอบรู้ชอบเห็น บ่านไหนท่าบลไหนมิ

ล*กษณะพิเศษหรื่อเหดุการณ์พิเศษอย่างไว มนก็เอาเข้ามา

ข้องแทรกเขาไปในเรื่องจนได้ เช่นระหว่างบ่านลาดชะโดและ

ลาดปลาดุก มิกวามรู้สึกอยู่ในกนท'ว "เไปบ้งสองท่าบลว่า

กนลาดชะโดน,นภูมิงานกว่า มิอํน์,จะกินกว่า กวามรู้สึกเช่นน
ก็รู้กํนอยู่ท,5งสองละแวกบ้าน แท่มิไค้มิใกรพุดออกมาให้ไค้

จ*-บใจกน จนจะพุดกนได้ทิดปากท่อไป จนเจาผลมนไปเล่น

ยี่เกที่บ้านเทิมมนจึงข้องออกมาว่า

“แม่ลาดชะโดเขากนมิ บ่านเขามุงส*งกะสึอยู่กึงกง

ไอบ้านฉันบ่นกนยาก มุงแท่จากแกมซ',ง’’

เจ่าผลขุดเอาห*ว่ใจกนบ้งลาดปลาดุกออกมา:อง พอ

ข้องจบ เสียงอาก็ฅกบ้องทุ่งอยางทีมนเกยดงใจไว้กางพนงา''

มนจะบ้องได้ยิน เกล็ดของเจ่าผลมิ ได้อยู่ที่กาถาอากมทาง

เมกกาใค ๆ แท่อยู่ที่บ้อยกำง่าย ๆ สองสามกำทีกินใจกน สึก

นนเองเบนบ้นเหดุให้กนเกิดเมกก'าบ้นทวไป เมอมิขอกวาม

ใดจะบ้องพรรณนาผลก็ไม่ยอมพารณน'าอย่าง1ยิกยาว แท่หยิบ

เอาของธรามดาทว'ใปที่,ชาวบ้านรู้’จ่อม'าเบ็่นอุทาหรณ์ ให้

ใจกวามหมาย'ได้อย่างแ'ร่มแข้ง กร,งหนื่ง'ในเรื่องที่เล่นเจ่

บ่นเบนพาะเอกที่,ไค้เสียอยู่ก*'มนางเอก'เบ้ยงอึ’นเทียว พอร

๑๕0 หลายชวด

ขนก็มีเหดุจำเบื่นที่จะกองจากไปแด่เช้ากร่ ถึงบทก่อน

จากกนน1น หากเบื่นกนอื่นกึจะกองกรํ่ากรวญสะอึกสะอนอย
นาน แด่ผลมินํก็ไม่ทำ เพราะม*นรู้ว่าถ้าท่าเช่นนนกน

เบื่อ ไม่เกิดกวามกินใจเท่าไร เบื่อเล่นไปถึงกอนท

ก*บนางเอกกึนหนึ่ง กร1นถึงเวลาใกล้รุ่งม*นก็ช้องขนดวยถอย

กำเพียงไม่อื่กำ แด่ไล้ผลถึงใจกนกูเบื่นหน'กหนา บทรอง
นํน็มึกวามแด่เพียงว่า

“ไก่เกํยจงอย่าเพีงช้น โล้ว่าดวงกะวนจงอย่
ให้พี่ไล้กอดเน้อนม ให้เก็มอม....ช้กคืน”

ถ้าใกรที่กิดดูถ้อยกำเหล่าน้ก็จะเห็นไล้ว่า เช

เอกน1น ม*นรกนางเอกของม'นถ้กเพียงใด เพี่อกวามช

ม*นจึงช้องวิงวอนขอสงที่เบื่นไปไม่ไล้ เช่นขอไก่

เพราะอยากจะก่อกึน ๆ เดียวที่จะมือย่ ถ้วยกนนํนให้นานออ

ไปอึก

บางที่บทช้องของผลกิเบื่นไปในทำนองเสึยดสืถากถาง

บุกกล หรึอเหดุการณ์ที่ม'นรู้ว่ากนดูไม่ชอบ เบื่อกราว

เล่นที่ปากท่อ เช้าผลส*งเกกเห็นที่หนำโรงยี่เกมืช

ช้านหน้ง เช้าของช้านชื่อแม่กิมเหรึยญ เวลากาก่อนยี่เก

ช้านนนก็จุดไฟสว่าง แม่ กิมเหรืเยญ สาวแก่ซื่งเ

ช้านก็ผกหนำนวลมาน'ง้อยู่กลางแสงไฟ เหมือนกบที่เกยท่

เบื่อถ้งสาว ๆ หลายสิบบื่มาแล้ว แก่แม่กิมเหรึยญเบื่นกนบื

คกฤทธ ป}วโมช ®ซึ่.

ปงถึอกวว่า}ารวย ไม่ถูกชะกาก‘'บชาวบ,'ๅนที่มากูยี่เกโกยท'ว

ไป เพราะก่างพากนหมนไส้ โกยเฉพาะเรึ๋องที่ผํดหนํๅนวล

อย่ทงทมีอายุมากแลว ผลม*'นไปเล่นที่นนไม่ที่ว่นม*'นก็เกาใจ

ชาวบานทเบนกนกูของมนออก กี่นหนึ่งพอออกโรงม*'นก็

ร้องขนว่า

“โอ้เร้าผลมาแลว.... แม่กิมเหรียญนองแกวทำไม'ไม่กึ
ก่ว แมนขึนรอช*กิชำ ประเกี่ยวใบหนำนองจะมว....”

เสียงกนอารบบทร้'องล่น ๆ ของมนกงขั้นกิกก‘องไปถึง

หนำโรง เสียงกนถามก*,น และเสียงกนบอกกนก่อๆไป
เพราะถ่อยกำที่ถูกใจถึงใจเช่นนน พงหนเกี่ยวใกร *1 กิจำไก้
อึกส*ก์กร่ กลอนของเร้าผลก็ออกไปถึงนอกโรง และเสียงอา
ก่งก่อ ๆ ก่นไปจนถึงทำยกลาก กนที่ห*'วเราะไม่ออกก็มีแก่
คุณนายกิมเหรึยญ

เร้าผลร่งเรองมีชื่อมีหนำมาสีบกว่าบ นางเพ็ญผู้เบน

เมียก็ธย่ เกี่ยงช่างกลอกมา จนกาปลอดผู้เบนพ่อกานนกา
ผลมนเบนกนไม่มีอบายมุข ไม่กี่ก'*ฝ่นกินเหล่าเที่ยวผู้หญิง
หรึอเล่นการพนน เพราะการเล่นยี่เกแก่เพ็ยงอย่างเกี่ยวก็ทำ

ให้ม*'นไกี่รบกวามพอใจอย่างสูงสุด ไม่กองการสีงใดอึก

เงินทองที่หามาได้มนก็มอบให้แก่นางเพ็ญ ซึ่งในักนึ่ก็ม
มากจะร่วม ๆ เข่ากลางกนเข*-าไปแล่'ว

หลายชวต

จะIบนเพราะกฎธร'!มชาลิ วาดวยกวามคำรงอยุชอร

สํดว่ที่แขึงแรงทสด หรอจะเบน!.พราะกร'I!!1เววยอมด'

สนองผิที่ไค้ประกอบกรรมกกามแคํ พอผลมนเรมชะม

มากขึนหน้าดาไม่สดชนเหมอนเมอก่อน และสุมเสยงกไม ไอ

เบนกังวานเหมือนเมี่อก่อน การกระทำบางอยางทมน1อย

กระทำแก่นายท’บทํม ก็มาเลิดขนแก่ดวมนเอง

เด็กหนุ่มกนหนึ่งเบืนชา'รกรุงเทพ ๆ หน้าก

รปร่างกลํองแกลงชอลมยา ได้เขามาฝากดวเลนยเกในอ11เ*'

ของมน และเนื่องกัวยถมยาเกยเล่นยี่เกมาแล้,ว

รบเอาไว้ พอเช่าถมยามาอยุ่กัวยเพ็ยงเดึอนเอ1ะ1 ผลก็ร

ผิดไปเสยแลว แด่ผลก็ไม่สามารถแก้ไขอะไรไลิ เพราะยาย

เพ็ญผ้เบ็นเมียถูกเช่าถมยาเข่าประชบเสึยหสรข่,กมน

และเช่าผลก็อย่ใด้อานาชเมีย
ดง็แด่น,1นมาเหดุการณ์1ด่าง ๆ เกี่ยวก’,บกาวน้ก

เพ็อแก่งแย่งแช่งลิก็เลิดชั้นใหม่ ผลมันก็,พยายามส
ว่าส้ไม่ไหว ถึงแม้ว่าสลิบญญากวามมีไหวพริบของมันชะย

อยู่ แด่กวามหนุ่มแน่นและรูปสมบ*ลิของมันก็สุ้ของถ

อย่ น'นเอง นอกชากน,น์ถมยายังมีกวามปราดเปริยวเบน

พิเศษ และม้ชึ๋อว่าเบืนยี่เกบางกอก กันเบ็นกะแนนที่

ได้เปริยบเช่าผลอย่ดลอดเวลา เช่าผลมันท้องอดทน

เลิอน การกวะทำทุกอย่างล่อเชดนาให้มันเห็นอย่โกัง ๆ

คกฤทธ ปราโมช .*0,

วนหนงเมอผลมนร้แน่ว่า ถมยาล่วงเกินไปแล่ว่แม้แท่เมีย

ของมน เล่าผลมนกิเรียกประชุมกนท่ว่โรง แล่ว์กิประกาก

ถอนอวยกสิทธึ้อ่าง ๆให้แก่ยายเพ็ญจนสน พรอมกบแนะนำ

ให้ควยว่า ท่อไปนึ่กวนายโรงกิควรจะกกแก่เจ,'ๅถมยา มิโล่

ใครอื่น

ผลมนคลานกลบเล่าบ่านมนที่ลากปลาคุก เหมึอนกบ

สอวทคองบาคเจ็บสาห'ส พ่อกายไปนานแล่'วเหลึอแท่แม่ที่

แก่ชราและนอง ๆ ที่เทิบโอเบนผู้ใหญ่กนแล่ว่ทุกคน แม่และ

นอง ๆ อูเหมีอนจะเล่าใจมนอื่โคยใม่กองถามไถ่ และที่บ่าน

นนผลมนกชุ่มอยู่เรียบ "I มาหลายบี่ เหมึอนก'บจะหยก

รกษาแผลบางอย่างที่มนเบนอยู่ลึก'โนหวใร ระหว่างนนช

เสิยงนายผลพระเอกกิซาลงไปไม่มีใครพุกถึง มียี่เกคณะอื่น

และพระเอกกนอื่นเล่ามาแทนที่

เจาผล ซึ่งบกน้เอ็ก "I เรียกว่า กาผล หรีอ ลุงผล

นอนพ็งวิทยุของเล่าพนนองชายอยู่ อื่นหนึ่งนอนพ็งอยู่

อวยความไม่สนใจเท่าไรนก แท่แลวล่อความกอนหนึ่งจาก

วิทยุ กกองท่าให้มนลุกขนน่ง้พ็งและขนลุกเกรียวไปท1ง็กว

เสยงใครกนหนงกำลงพุกฉากฉานออกมาจากวิทยุว่า ร'^บาล

จะล่งเสรีมกาวเล่นนาฏกนกรีหรีอสิเก จะมีการประกวคสิเก
ทางวิทยุ หากคณะใคเล่นไก้อื่ กิจะไอ้ร'บถวยทองของท่าน

นายกร,’เบนครึเบนรางว่ต เลึอกรอนๆแล่นซู่ไปทวสรรพางก

8^ หลายชวต

กายของผล จริง!ยี่เกทางวิทยุ จะแก่เฒ่ากักเท่า
เห็น'หนำคาท่าทาง กงพึงแท่เยี่ยงพึงแท่การม ผลมน
ว่าแท่เพึยงเท่านี่ก็จะไม่มีไกรสุมนไค้ ยี่เกทางวิทย
วิทยุ 1 ช่างฉลากเยี่ยนี่กระไร ! เบนคายม'นกกองเขาประกว
กับเขาบ้างให้จงไค้ กราวนี่เยี่ยงเจ่าผลจะกงไปทงแผ
บอกทุกกนให้รู้ว่า เจ่าผลพระเอกนั้นยังอย่ ยงมี

ผลมนลงเรึอเล็กจากยัานมาบ้านแพน เมอรุ่งขนอึก
วนหนี่ง คนที่น*มายัวยในเรึอไม่รู้ว่ายันจะไปไหน แม้
นองลุกหลานทางบ้านม*น์ก็มีไค้บอก ผลยันค้องการทจะไ
ทุกกนรู้เบนกรํงํ้แรกว่า เจ่าผลพระเอกกลบมาอีกห
ค้วยเยี่ยงของยันซึ่งจะกองออกมาทางวิทยุค้งล่นไปเจีกก

เมื่อเรึอเมล็ที่แล่นจากบ้านแพน จะมากรุงเทพ ๆ นั้น

ล่มลง ผลยันกำล่งน,งนึกบทรองยี่เกอย่ในใจ จ์ฅ่ไจ

แจ่มใสปราศจากกังวล และรื่นเริงเหมีอนกับเมื่อกร,งํ
ยังเบนเค้กหนุ่ม หนีจากบ้านมากับพวกยี่เก แท่ร่
ผลนั้น แก่เกินไปที่จะว่ายนั้าโค้กลื่นลมนั้

ชาวบ้านมีอายุกนหนี่ง เห็นศพเจ่าผลนอนอย่ร

ในคอนเขา ก็รำพึงขนเบา ๆ ว่า

‘‘เอ๊ะ 1 ก็นี่ยันเจ่าผลพระเอกนี่หว่า ยันเก
กนสนุก กนหำเราะ ไม่เกยเห็นยันก่อกรรมทำเวรท

ทำไมมาคายอย่างนี่ไค้บ้‘ •-

-

!VV

ตงแต่ ละม่อนจำความได้ จนเคม
ไนล/มา คไวเ1คอวจม'อัๅมคขฎ^07วนนมนาคๅ
เบนอยางไร รแต่ว่าแม่ของคนนั้น ข')คมค
และบานทอยมาแต่เค?ๅจน์ไคนั้ม\ๅด้คม9งแ9ว
ไนลองขน ในคลาคอาเนอIคนานั้II0^ 2/77
ลนุลนารคาของลขมอมขาบขฎ^Iคม *7 นั้อย *7
อยู่ททอ*แถวขั้นล่า, ขั้นนมขั้นใช้ฒนท8ยู่
ทอนนอน ทอกจากรไอโกจากกา}}เๆ8},8ง8ๅ
ทท้อ*แถวขั้นล่างแอ้ว นา*อนุ8ก็อัง)!}ๅ8ใช้,
จากคาIVวนาอกนาง ถ*จนโล่นากนักก็อัง88
ก็ททอใช้ระหว่า*ออ*กนแล่อก

หลายชวด

๑6๘

ละม่อมวู้ค้วว่าผิคกับคนอนมาค็งแค่รู้คว™ ^ แ
ท้าใหละม่อมผิดกับเคํกผู้หญิงคนอึ๋นทืวุ่นวาวควา

ท้กึอนางลมุลผู้เบนมารคา ละม่อ^ม่เคเยจำไค้ว่ามีก'วาห

วะหว่างลุกกบแน่ วะหว่างคนก*'บมา™ห“อ'งกน ™ะม่อม
จาไค้และวู้?;กอยุ่เสมอผิคึอ แม่หวึอความเบนแม่ชอ
ชงํฟวขบ10มีอนนา-หน''กอ'นมห้มาค้กคอยู่บนค้ว
บนหำใจของละม่อมม'^อค

เม่อละม่อมยังเค้ก ๆ นางลมุลผู้เบนแน่}^^พ
เสมอว่า บํคาของคัวเบนขุนนาง น่บว'วคา1คักคเบนถึ

หลวง และเคยวบวาชกาวเบนถึงนา11อํ'1เภธ เออเบืนบุกอส

ค้มีหน้ามีฅา มีกนเคาวพนบถึ® แด่คุณหลวงมากายลงเส1

เมธละม่อมแวกเอิก ค้งให้ลุกเมียค้อยู่ช้างหค้งก

นางลมลคัธงกลบมาออู่คัาน1อินค้อ่า๓อเตนา อาก่อ่ก่าเร‘า

นาค้คุณหลวง'ซอใว้,ให้ และอาค้ยค้าชองชำเถ

พอเบนเกวึ๋องยังชึพ เวาก็ไม่ค้องค้งไกวอินนางล
“ถึงเวพะจน

ยักจะพุกกบลุกสาวอยู่เสมอ “ค้าคุสเหสวง.คุณพ่
ละม่อมยังอยู่ เวาก็กงจะไม่เบนออ่างน แด่แน่อิค้

ละมอมพ่ง จะไค้วู้ค้วไว้ว่า ละม่อมเบืนลุกผู้กมีสกุส ไม่1หมี0น
คับเค้กไพว่ ๆ ค้วงอยู่กามอลาเค ละม่อมกไ'งวกษาค้วออ
กบหาเล่นกบมนเบืนอนขาก เพวาะเวาเบนลุกผู้อิ กง