หลักสูตรโรงเรียนเทวาบดินทรศิวารมย์ ฉบับสมบูรณ์

๙๕

คำอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน

รหสั วชิ า ส ๑๕๑๐๑ สังคมศกึ ษา กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ ๕ เวลา ๘๐ ชวั่ โมง

ศาสนา ศลี ธรรม จรยิ ธรรม

ศึกษาวเิ คราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ พุทธประวัตติ ั้งแต่เสด็จกรุง
กบิลพัสดุ์จนถึงพุทธกิจสำคัญ หรือประวัติศาสดาที่ตนนับถือ องค์ประกอบ และความสำคัญของพระไตรปิฎก
หรือคัมภีร์ของศาสนาที่ตนนบั ถือ ประโยชน์ที่ได้รับจากการเข้าร่วมกจิ กรรมของพิธีกรรมทางศาสนาปฏิบัตติ น
ตามหลักธรรมของศาสนาทีต่ นนับถือ เพือ่ การพัฒนาตนเองและสิง่ แวดล้อม จดั พธิ ีกรรมตามศาสนาท่ีตนนับถือ
อย่างเรียบง่าย มีประโยชน์ และปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรมและวันสำคัญทางศาสนาตามที่กำหนด แสดง
ความเคารพพระรัตนตรัย และปฏิบัติตามไตรสกิ ขาและหลกั ธรรมโอวาท ๓ ในพระพุทธศาสนาหรอื หลักธรรม
ของศาสนาท่ีตนนับถือตาม มีมรรยาทของความเปน็ ศาสนิกชนท่ีเห็นคณุ ค่าและประพฤตติ นตามแบบอย่างการ
ดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาก ชาดก /เรื่องเล่าและศาสนิกชนตัวอย่าง สวดมนต์แผ่เมตตา มีสติที่เป็น
พื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนาหรอื การพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนา

หนา้ ท่ีพลเมือง วฒั นธรรม และการดำเนนิ ชีวิตในสังคม

ศึกษาวิเคราะห์ ยกตัวอย่างบทบาท สิทธิเสรีภาพ และหน้าที่ในฐานะพลเมืองดี โครงสร้างอำนาจ
หน้าที่และความสำคัญของการปกครองส่วนท้องถิ่นและระบุบทบาทหน้าที่ และวิธีการเข้าดำรงตำแหน่งของ
ผู้บริหารท้องถิ่น วิเคราะห์ประโยชน์ที่ชุมชน จะได้รับจากองค์ปกครองส่วนท้องถิ่น ปฏิบัติตนตามสถานภาพ
บทบาท สิทธิเสรีภาพ และหน้าที่ในฐานะพลเมืองดี เสนอวิธีการปกป้องคุ้มครองตนเองหรือผู้อื่นจากการ
ละเมดิ สิทธเิ ด็ก มีส่วนร่วมในการอนรุ กั ษแ์ ละเผยแพร่ภมู ิปัญญาท้องถน่ิ ของชมุ ชน เห็นคุณค่าวัฒนธรรมไทยท่ีมี
ผลต่อการดำเนนิ ชวี ติ ในสังคมไทย

เศรษฐศาสตร์

ศึกษาปัจจัยการผลิตสินค้าและบริการ หลักการสำคัญและประโยชน์ของสหกรณ์ อธิบายบทบาท
หน้าที่เบื้องต้นของธนาคาร จำแนกผลดีและผลเสียของการกู้ยืมประยุกต์ใช้แนวคิดของปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพยี งในการทำกิจกรรมตา่ ง ๆ ในครอบครวั โรงเรียน และชุมชน

ภมู ิศาสตร์

สบื คน้ และอธิบายขอ้ มูลลกั ษณะทางกายภาพในภมู ภิ าคของตนด้วยแผนทแ่ี ละรปู ถา่ ย และลักษณะ
ทางกายภาพทสี่ ่งผลต่อแหล่งทรัพยากรและสถานทีส่ ำคญั ในภูมิภาคของตน วิเคราะหส์ ่ิงแวดล้อมทางกายภาพ
ที่มีอิทธิพลต่อลักษณะการตั้งถิ่นฐานและการย้ายถิ่นของประซากรในภูมิภาคของตน อิทธิพลของสิ่งแวดล้อม
ทางธรรมชาติที่ก่อให้เกิดวิถีการดำเนินชีวิตในภูมิภาคของตน เสนอตัวอย่างที่สะท้อนให้เห็นผลจากการรักษา

๙๖

และทำลายส่ิงแวดล้อม และเสนอแนวทางในการจดั การส่ิงแวดล้อมในภูมภิ าคของตน เพอ่ื ให้เกดิ ความรู้ ความ
เขา้ ใจ สามารถนำไปปฏิบตั ิในการดำเนนิ ชีวิต มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม มคี ณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ
ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ สามารถดำเนินชีวิตอย่างสันติสุขใน
สังคมไทย และสงั คมโลก สามารถนำความรไู้ ปใช้ให้เกิดประโยชนโ์ ดยใชห้ ลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงและ
สามารถนำไปประยกุ ตใ์ ชก้ บั ชีวิตประจำวนั ได้อยา่ งถกู ต้องเหมาะสม
รหสั ตวั ชวี้ ดั
ส ๑.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕, ป.๕/๖, ป.๕/๗
ส ๑.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓
ส ๒.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔
ส ๒.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓
ส ๓.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓
ส ๓.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒
ส ๕.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒
ส ๕.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓
รวมท้ังหมด ๒๗ ตัวชี้วัด

๙๗

คำอธิบายรายวชิ าพนื้ ฐาน

รหสั วิชา ส ๑๖๑๐๑ สังคมศกึ ษา กล่มุ สาระการเรยี นรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๖ เวลา ๘๐ ชัว่ โมง

ศาสนา ศลี ธรรม จรยิ ธรรม

ศึกษาวิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนา หรือความสำคัญของศาสนาที่ตนนับถือพุทธ
ประวัติตั้งแต่ปลงอายุสังขารจนถึงสังเวชนียสถาน หรือประวัติศาสดาที่ตนนับถือ หลักธรรมสำคัญของ
พระพุทธศาสนาศาสนาอื่น ๆ ลักษณะสำคัญและประโยชน์ของการเข้าร่วมในศาสนพิธี และพืธีกรรมของ
ศาสนาอื่น ๆ ความรู้เกี่ยวกับสถานที่ต่าง ๆ ในศาสนสถานที่ตนนับถือแสดงตนเป็นพุทธมามกะ หรือแสดงตน
เป็นศาสนิกชนของศาสนาที่ตนนับถือ มีมรรยาทของความเป็นศาสนิกชนที่ดี ประพฤติตนตามแบบอย่างการ
ดำเนินชวี ิตและข้อคดิ จากประวัติสาวก ชาดก / เรือ่ งเลา่ และศาสนกิ ชนตวั อย่าง ปฏบิ ตั ิตนตอ่ ศาสนสถานและ
เข้าร่วมใน ศาสนพิธิ์ได้อย่างเหมาะสม สวดมนต์แผ่เมตตา และบริหารจิตเจริญปัญญา มีสติที่เป็นพื้นฐานของ
สมาธิในพระพุทธศาสนา หรือการพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือ เห็นคุณค่า เห็นความสำคัญ
และเคารพพระรัตนตรัย ปฏิบัติตามไตรสิกขาและหลักธรรมโอวาท๓ ในพระพุทธศาสนา หรือหลักธรรมของ
ศาสนาที่ตนนับถือ เพื่อแก้ปัญหาอบายมุขและสิ่งเสพติด และชื่นชมการทำความดีของบุคคลในประเทศตาม
หลักศาสนา พร้อมทั้งบอกแนวปฏิบตั ิในการดำเนินชีวิต

หน้าท่พี ลเมอื ง วัฒนธรรม และการดำเนนิ ชีวติ ในสังคม

ศึกษาวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมตามกาลเวลา คุณค่าทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน
ระหว่างกลุ่มคนในสังคมไทย เปรียบเทียบบทบาท หน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและรัฐบาล บทบาท
ความสำคัญในการใช้สิทธิออกเสียงเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตยปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับ
ชวี ิตประจำวนั ของครอบครวั และชมุ ชน ติดตามข้อมูลข่าวสารเหตุการณ์ตา่ ง ๆ ในชีวิตประจำวนั เลอื กรับและ
ใช้ข้อมูลข่าวสารในการเรียนรูไ้ ด้เหมาะสมมีส่วนร่วมในกจิ กรรมต่าง ๆ ที่ส่งเสริมประชาธิปไตยในท้องถ่ินและ
ประเทศ รวมถึงการแสดงออกทางมารยาทไทยได้อย่างเหมาะสมถูกกาลเทศะและธำรงรักษาวัฒนธรรมอัน ดี
งาม

เศรษฐศาสตร์

ศึกษาบทบาทของผู้ผลิตและผู้บริโภค ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ผลิตผู้บริโภค ธนาคาร และรัฐบาล
วิธีการ ประโยชนข์ องการใชท้ รัพยากรอยา่ งยง่ั ยืน และ การรวมกลมุ่ ทางเศรษฐกจิ ภายในทอ้ งถ่นิ

๙๘

ภมู ิศาสตร์

สืบค้นและอธิบายข้อมูลลักษณะทางกายภาพของประเทศไทย ด้วยแผนที่รูปถ่ายทางอากาศ และ
ภาพจากดาวเทียม ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับภัยพิบัติในประเทศไทยเพื่อเตรียมพร้อม
รับมือภัยพิบัติ วิเคราะห์ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อมทางกายภาพกับลักษณะกิจกรรมทางเศรษฐกิจและ
สังคมในประเทศไทย การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของประเทศไทยในอดีตกับปัจจุบัน และผลที่เกิดขึ้นจาก
การเปลี่ยนแปลงและนำเสนอตัวอย่างที่สะท้อนให้เห็นผลจากการรักษาและทำลายทรัพยากรและสิง่ แวดล้อม
และเสนอแนวทางในการจดั การที่ยั่งยืนในประเทศไทย เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏบิ ัติใน
การดำเนนิ ชวี ติ มีคุณธรรม จรยิ ธรรม มคี ณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ในด้านรกั ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสตั ย์ มีวินัย
ใฝ่เรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ สามารถดำเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทย และสังคมโลก
สามารถนำความรูไ้ ปใชใ้ หเ้ กิดประโยชนโ์ ดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งและสามารถนำไปประยุกต์ใช้
กับชีวติ ประจำวนั ไดอ้ ยา่ งถูกต้องเหมาะสม

รหสั ตวั ชว้ี ดั

ส ๑.๑ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓, ป.๖/๔, ป.๖/๕, ป.๖/๖, ป.๖/๗, ป.๖/๘, ป.๖/๙

ส ๑.๒ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓, ป.๖/๔

ส ๒.๑ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓, ป.๖/๔, ป.๖/๕

ส ๒.๒ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓

ส ๓.๑ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓

ส ๓.๒ ป.๖/๑, ป.๖/๒

ส ๕.๑ ป.๖/๑, ป.๖/๒

ส ๕.๒ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓

รวมท้ังหมด ๓๑ ตัวชีว้ ัด

๙๙

คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน

รหสั วชิ า ส ๑๑๑๐๒ ประวตั ศิ าสตร์ กลุม่ สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ ๑ เวลา ๔๐ ชั่วโมง

ศึกษาวัน เดือน ปี และการนับช่วงเวลาตามปฏิทินที่ใช้ในชีวิตประจำวัน เหตุการณ์ใน
ชีวิตประจำวัน ตามวันเวลาที่เกิดขึ้น ประวัติความเป็นมาของตนเองและครอบครัวโดยสอบถามผู้เกี่ยวข้อง
ความเปล่ียนแปลงของสภาพแวดล้อม ส่ิงของ เคร่ืองใช้ หรือการดำเนินชีวิตของตนเองกบั สมยั ของพ่อแม่ปู่ย่า
ตายาย เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในอดีต ที่มีผลกระทบต่อตนเองในปัจจุบัน ศึกษาความหมายแลความสำคัญของ
สัญลักษณ์ของชาติไทย สถานที่สำคัญซึ่งเป็นแหล่งวัฒนธรรมในชุมชนปฏิบัติตนต่อสัญลักษณ์สำคัญของชาติ
ไทย รกั และภาคภมู ิใจในสิง่ ตา่ ง ๆ ของตนในทอ้ งถิ่น รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ซื่อสัตยส์ จุ ริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่
อย่างพอเพยี ง มงุ่ ม่นั การทำงาน รักความเป็นไทย มจี ิตสาธารณะ

รหัสตวั ช้วี ัด

ส ๔.๑ ป.๑/๑, ป.๑/๒, ป.๑/๓

ส ๔.๒ ป.๑/๑, ป.๑/๒

ส ๔.๓ ป.๑/๑, ป.๑/๒, ป.๑/๓

รวมทั้งหมด ๘ ตวั ขว้ี ัด

๑๐๐

คำอธิบายรายวชิ าพนื้ ฐาน

รหสั วชิ า ส ๑๒๑๐๒ ประวัตศิ าสตร์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๒ เวลา ๔๐ ชวั่ โมง

ศึกษาถึงเวลาที่แสดงเหตุการณ์ในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในครอบครัวหรือ
ในชีวิตของตนเองโดยใช้หลักฐานทีเ่ ก่ียวข้อง การเปลี่ยนแปลงในวถิ ีชีวติ ประจำวันของคนในชุมชนของตนจาก
อดีตถึงปัจจุบัน ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงที่มีต่อวิถีชีวิตของคนในชุมน บุคคลที่ทำประโยชน์ต่อท้องถิ่น
หรือประเทศชาติ วัฒนธรรม ประเพณีของตนและชุมชน และภมู ปิ ัญญาไทยทภ่ี าคภูมิใจและควรอนรุ ักษ์ไว้ รัก
ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิต
สาธารณะ

รหสั ตัวขี้วัด

ส ๔.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒

ส ๔.๒ ป.๒/๑, ป.๒/๒

ส ๔.๓ ป.๒/๑, ป.๒/๒

รวมท้งั หมด ๖ ตวั ชีว้ ดั

๑๐๑

คำอธิบายรายวิชาพ้ืนฐาน

รหสั วชิ า ส ๑๓๑๐๒ ประวตั ศิ าสตร์ กล่มุ สาระการเรียนรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ เวลา ๔๐ ชวั่ โมง

ศึกษาถึงปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของชมุ ชน ศักราชที่สำคัญตามปฏิทินท่ี
ใช้ในชีวิตประจำวัน เหตุการณ์สำคัญของโรงเรียนและชุมชนโดยระบุหลักฐานและแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
ลักษณะที่สำคัญของขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมของชุมชน ความเหมือนและความต่างทาง
วัฒนธรรมของชุมชนตนเองกับชุมชนอื่น ๆ ศึกษาพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์
ไทยที่เป็นผู้สถาปนาอาณาจักรไทยถึงรัชกาลปัจจุบัน และวีรกรรมของบรรพบุรุษไทยที่มีส่วนปกป้อง
ประเทศชาติ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งม่ันการทำงาน รัก
ความเป็นไทย มีจติ สาธารณะ

รหัสตวั ขวี้ ดั

ส ๔.๑ ป.๓/๑, ป.๓/๒

ส ๔.๒ ป.๓/๑, ป.๓/๒, ป.๓/๓

ส ๔.๓ ป.๓/๑, ป.๓/๒, ป.๓/๓

รวมท้งั หมด ๘ ตัวชีว้ ัด

๑๐๒

คำอธบิ ายรายวชิ าพื้นฐาน

รหสั วิชา ส ๑๔๑๐๒ ประวตั ิศาสตร์ กลมุ่ สาระการเรยี นรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี ๔ เวลา ๔๐ ชว่ั โมง

ศึกษายุคสมัยในการศึกษาประวัติของมนุษยชาติและการตั้งหลักแหล่ง การพัฒนาการของมนุษย์
ยคุ ก่อนประวัตศิ าสตรแ์ ละยุคประวตั ิศาสตรโ์ ดยสงั เขป ยกตวั อยา่ งหลักฐานทางประวัตศิ าสตรท์ ่ีพบในท้องถ่ินท่ี
แสดงพัฒนาการของมนุษยชาติ แยกแยะประเภทหลักฐานที่ใช้ในการศึกษาความเป็นมาของท้องถิ่นนับ
ชว่ งเวลาเป็นทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ อธบิ ายพัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัยโดยสงั เขป บอกประวัติ
และผลงานของบุคคลและภูมิปัญญาไทยที่สำคัญสมัยสุโขทัย ภาคภูมิใจในภูมิปัญญาไทย และควรค่าแก่การ
อนุรักษ์รกั ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซอื่ สตั ย์สุจรติ มีวนิ ยั ใฝ่เรียนรู้ อยอู่ ย่างพอเพียง มงุ่ มั่นการทำงาน รักความเป็น
ไทย มีจิตสาธารณะ

รหสั ตวั ชี้วดั

ส ๔.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓

ส ๔.๒ ป.๔/๑, ป. ๔/๒

ส ๔.๒ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป. ๔/๓

รวมทง้ั หมด ๘ ตวั ช้วี ดั

๑๐๓

คำอธิบายรายวิชาพนื้ ฐาน

รหสั วิชา ส ๑๕๑๐๒ ประวตั ิศาสตร์ กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม
ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ ๕ เวลา ๔๐ ชัว่ โมง

ศกึ ษาสบื ค้นความเป็นมาของท้องถิ่นโดยใชห้ ลักฐานท่หี ลากหลาย รวบรวมข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆเพื่อ
ตอบคำถามทางประวัตศิ าสตร์อยา่ งมีเหตผุ ล อธิบายความแตกต่างระหว่างความจรงิ กบั ข้อเทจ็ จริงเกย่ี วกับและ
ปัจจุบันที่เป็นแบบอย่างในการดำเนินชีวิตศึกษาอิทธิพลของอารยธรรมอินเดียและจีนที่มีต่อไทย และเอเชีย
ตะวนั ออกเฉยี งใต้อิทธิพลของวฒั นธรรมต่างชาตทิ ่ีมีต่อสังคมไทยปจั จุบัน พฒั นาการของอาณาจักรอยุธยาและ
ธนบุรี ปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจและการปกครองของอาณาจักรอยุธยา ประวัติและ
ผลงานของบคุ คลภูมปิ ัญญาไทยทสี่ ำคัญสมัยอยุธยาและธนบุรที ีน่ า่ ภาคภูมิใจควรค่าแก่การอนรุ ักษ์ไว้

รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ซือ่ สตั ย์สุจรติ มวี ินัย ใฝเ่ รียนรู้ อยอู่ ยา่ งพอเพียง ม่งุ ม่นั การทำงานรักความเป็น
ไทย มีจติ สาธารณะ

รหสั ตัวชี้วัด

ส ๔.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓

ส ๔.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒

ส ๔.๓ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔

รวมทัง้ หมด ๙ ตวั ช้ีวัด

๑๐๔

คำอธิบายรายวิชาพนื้ ฐาน

รหัสวิชา ส ๑๖๑๐๒ ประวตั ิศาสตร์ กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๖ เวลา ๔๐ ชั่วโมง

ศึกษาวิเคราะห์ความสำคัญของวิธีการทางประวัติศาสตร์ในการศึกษาเรื่องราวทางประ วัติศาสตร์
อย่างง่าย ๆ สภาพสังคม เศรษฐกิจและการเมืองของประเทศเพื่อนบ้านในปัจจุบัน ความสัมพันธ์ของกลุ่ม
อาเซียน พัฒนาการของไทยสมัยรัตนโกสินทร์ และปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจและการ
ปกครองของไทยสมัยรัตนโกสินทร์นำเสนอข้อมูลจากหลักฐานที่หลากหลาย ในการทำความเข้าใจเรื่องราว
สำคญั ในอดตี ยกตัวอย่างผลงานของบุคคลสำคญั ด้านต่าง ๆ และภูมิปญั ญาไทยทส่ี ำคัญสมัยรัตนโกสินทร์ท่ีน่า
ภาคภูมใิ จ และควรคา่ แก่การอนรุ ักษ์ไว้รักชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ ซ่ือสตั ย์สุจริต มวี ินยั ใฝเ่ รียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง
มงุ่ มั่นการทำงาน

รกั ความเปน็ ไทย มีจติ สาธารณะ

รหัสตัวขี้วดั

ส ๔.๑ ป.๖/๑, ป.๖/๒

ส ๔.๒ ป.๖/๑, ป.๖/๒

ส ๔.๓ ป.๖/๑, ป.๖/๔

รวมท้งั หมด ๖ ตวั ช้วี ัด

๑๐๕

คำอธิบายรายวชิ าเพิ่มเติม

รหัสวิชา ส ๑๑๒๐๑ หน้าท่ีพลเมือง กลุม่ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ช้ันประถมศึกษาปที ่ี ๑ จำนวน ๔๐ ช่วั โมง

มีความรู้ ความเข้าใจ หลักการ แนวคิด แนวปฏิบัติที่ถูกต้องเหมาะสม เห็นคุณค่า ของการแสดง
ความเคารพ การรบั ประทานอาหาร การทกั ทายด้วยวาจาและย้ิม คุณธรรม ความกตญั ญู ความซอื่ สัตย์ สุจริต
ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเองเป็นผู้มีมารยาทไทย ใน
เรื่อง การแสดงความเคารพ การรับประทานอาหาร การทักทายด้วยวาจาและยิ้ม แสดงออกถึงความกตัญญู
กตเวทีต่อพ่อแม่ และญาติผู้ใหญ่ เห็นความสำคัญของภาษาไทยปฏิบตั ิตนเป็นผู้มวี นิ ัยในตนเอง ในเรื่อง ความ
ซื่อสัตย์ สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำ
ตนเอง เข้าร่วมกิจกรรมเกี่ยวกับชาติ ศาสนา และสถาบันพระมหากษัตริย์ ปฏิบัติตนนตามพระบรมราโชวาท
ในเรื่อง การออม และการประหยัด หลักการทรงงาน ในเรื่อง การประหยัด ความเรียบงา่ ย ได้ประโยชน์สูงสุด
ความซื่อสัตย์ สุจริตและจริงใจต่อกัน และหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง
ในเรื่องความซื่อสัตย์ สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ต้ังใจปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจาก
การกระทำของตนเอง ปฏิบัติตนตามข้อตกลง กติกา และหน้าที่ท่ีต้องปฏิบัติในห้องเรียน ในเรื่อง การรักษา
ความสะอาดการรักษาของใช้ร่วมกัน และการส่งงาน ปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ในฐานะสมาชิกที่ดีของ
ครอบครัว และห้องเรียน ในเร่อื ง การเชือ่ ฟังคำส่งั สอนของพ่อแม่ ญาติผู้ใหญ่ และครู ปฏิบัตติ นเป็นผู้มีวินัยใน
ตนเอง ในเรือ่ งความซอื่ สตั ย์ สุจรติ ขยนั หมั่นเพียร อดทน ใฝห่ าความรู้ ตั้งใจปฏิบตั หิ น้าท่ี และยอมรบั ผลที่เกิด
จากการกระทำของตนเอง ยอมรับความเหมือนและความแตกตา่ งของตนเองและผู้อ่นื ในเร่ือง เชอ้ื ชาติ ภาษา
เพศ สุขภาพความพิการ ความสามารถ ถิ่นกำเนิด ฯลฯ ยกตัวอย่างความขัดแย้งในห้องเรียน ในกรณีความ
คิดเหน็ ไมต่ รงกันการละเมิดสิทธขิ องผู้อ่ืน และเสนอวธิ กี ารแก้ปัญหาโดยสนั ติวธิ ี ปฏิบัติตนเป็นผู้มวี นิ ยั ในตนเอง
ในเรื่องความซื่อสัตย์ สุจริต อดทน และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง โดยใช้กระบวนการคิด
กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และกระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้
ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไว้ซึ่งความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นใน
ศาสนา เทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ดำเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตย อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติ สามารถ
จดั การความขดั แย้งดว้ ยสันตวิ ิธี และมีวนิ ัยในตนเอง

ผลการเรยี นรู้

๑. ปฏบิ ตั ิตนเป็นผมู้ มี ารยาทไทย

๒. แสดงออกถึงความกตญั ญู กตเวทีตอ่ บคุ คลในครอบครัว

๓. เหน็ ความสำคัญของภาษาไทย

๔.เขา้ ร่วมกิจกรรมเกีย่ วกับชาติ ศาสนา และสถาบันพระมหากษตั รยิ ์

๑๐๖

๕. ปฏบิ ตั ติ นตามพระบรมราโชวาท หลักการทรงงาน และหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
๖. ปฏิบตั ติ นตามข้อตกลง กตกิ า และหนา้ ที่ท่ีต้องปฏบิ ัติในห้องเรยี น
๗. ปฏิบตั ติ นตามบทบาทหนา้ ท่ใี นฐานสมาชกิ ทด่ี ขี องครอบครวั และห้องเรียน
๘. ยอมรบั ความเหมอื นและความแตกตา่ งของตนเองและผอู้ ่นื
๙. ยกตวั อยา่ งความขัดแยง้ ในหอ้ งเรียนและเสนอวิธีการแก้ปัญหาโดยสนั ตวิ ิธี
๑๐. ปฏิบตั ิตนเปน็ ผู้มีวินัยในตนเอง
รวมทั้งหมด ๑๐ ผลการเรยี นรู้

๑๐๗

คำอธบิ ายรายวิชาเพิ่มเตมิ

รหสั วชิ า ส ๑๒๒๐๑ หน้าทีพ่ ลเมอื ง กลุม่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ ๒ จำนวน ๔๐ ชว่ั โมง

มคี วามรู้ ความเข้าใจ หลักการ แนวคิด แนวปฏบิ ตั ิทถ่ี ูกตอ้ งเหมาะสม เหน็ คณุ คา่ ของมารยาทการ
พูด การใช้ถ้อยคำที่เหมาะสม กริยาที่สุภาพ การแสดงความเคารพ ความกตัญญู ความซื่อสัตย์ สุจริต
ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ การเลือกใช้ผ้าไทย หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผู้มี
มารยาทไทย ในเร่ืองการพดู ดว้ ยถ้อยคำไพเราะ และการมีกรยิ าสุภาพอ่อนน้อมแสดงออกถึงความความกตัญญู
ที่มีต่อบุคคลในโรงเรียน เห็นประโยชน์ของการแต่งกายด้วยผ้าไทย ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่อง
ความซอ่ื สัตย์ สุจรติ ขยันหมน่ั เพยี ร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบตั หิ น้าทแี่ ละยอมรับผลทเี่ กิดจากการกระทำ
ของตนเอง เข้ารว่ มกจิ กรรมเก่ียวกบั ชาติ ศาสนา และสถาบันพระมหากษตั รยิ ์ ปฏบิ ัติตนตามพระบรมราโชวาท
ในเรื่อง การพึ่งตนเองและรู้จัก สามัคคี และหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง ปฏบิ ัตติ นเปน็ ผมู้ ีวินัยในตนเอง
ในเรื่องความซื่อสัตย์ สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งในปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจาก
การกระทำของตนเอง ปฏบิ ัติตนตาม ระเบียบ และหนา้ ท่ีทต่ี อ้ งปฏบิ ัตใิ นโรงเรยี น ในเร่ืองการแตง่ กาย การเข้า
แถวการดูแล พื้นที่ที่ได้รับมอบหมาย ปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ในฐานะสมาชิกที่ดีของห้องเรียนและ
โรงเรียนในเร่อื งการเปน็ ผนู้ ำและการเปน็ สมาชกิ ทีด่ ี หน้าท่แี ละความรบั ผิดชอบ ปฏบิ ัตติ นเปน็ ผมู้ วี ินยั ในตนเอง
ในเรื่องความซื่อสัตย์ สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจาก
กระทำของตนเอง ยอมรับความเหมือนและความแตกต่างของตนเองและผู้อื่น ในเรื่อง เชื้อชาติ ภาษา เพศ
สขุ ภาพความพกิ าร ความสามารถ ถนิ่ กำเนิด ฯลฯ ยกตวั อย่างความขัดแย้งในโรงเรียน ในกรณีหนา้ ท่แี ละความ
รับผิดชอบและการใช้ของรว่ มกัน และเสนอวธิ กี ารแก้ปัญหาโดยสันติวิธี ปฏบิ ัตติ นเป็นผู้มวี นิ ัยในตนเองในเรื่อง
ความซื่อสัตย์ สุจริต อดทน และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง โดยใช้กระบวนการคิด
กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และกระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้
ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไว้ซึ่งความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นใน
ศาสนา เทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ดำเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตย อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติ สามารถ
จัดการความขดั แยง้ ด้วยสนั ตวิ ธิ ี และมีวนิ ัยในตนเอง

ผลการเรยี นรู้

๑. ปฏบิ ัติตนเป็นผมู้ ีมารยาทไทย

๒. แสดงออกถงึ ความกตญั ญู กตเวทีต่อบคุ คลในโรงเรยี น

๓. เห็นประโยชน์ของการแตง่ กายด้วยผา้ ไทย

๔.เขา้ ร่วมกจิ กรรมเกยี่ วกับชาติ ศาสนา และสถาบนั พระมหากษตั รยิ ์

๑๐๘

๕. ปฏิบตั ติ นตามพระบรมราโชวาท หลกั การทรงงาน และหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
๖. ปฏบิ ตั ติ นตามกฎ ระเบยี บ และหน้าท่ี ทต่ี ้องปฏบิ ัติในโรงเรยี น
๗. ปฏิบตั ติ นตามบทบาทหน้าทใ่ี นฐานสมาชิกที่ดีของห้องเรยี นและโรงเรยี น
๘. ยอมรับความเหมือนและความแตกตา่ งของตนเองและผู้อื่น
๙. ยกตัวอยา่ งความขัดแย้งในโรงเรียนและเสนอวธิ ีการแก้ปัญหาโดยสนั ตวิ ิธี
๑๐. ปฏิบัตติ นเปน็ ผู้มวี นิ ัยในตนเอง
รวมท้งั หมด ๑๐ ผลการเรียนรู้

๑๐๙

คำอธิบายรายวชิ าเพ่ิมเตมิ

รหัสวิชา ส ๑๓๒๐๑ หนา้ ทีพ่ ลเมือง กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ จำนวน ๔o ชว่ั โมง

มีความรู้ ความเข้าใจ หลักการ แนวคิด แนวปฏิบัติที่ถูกต้องเหมาะสม เกี่ยวกับมารยาทไทยการ
ต้อนรับ การรู้จักกาลเทศะ ความกตัญญู ภูมิปัญญาท้องถิ่น ความมีวินัย ความซื่อสัตย์สุจริตขยันหมั่นเพียร
อดทนปฏิบัตติ นเป็นผู้มมี ารยาทไทย ในเร่ืองการต้อนรบั ผู้มาเยือน และการปฏบิ ัติตนตามกาลเทศะ แสดงออก
ถึงความกตัญญูกตเวทตี ่อบคุ คลในชุมชน เห็นคุณคา่ ของภูมิปัญญาท้องถิ่นในเร่ืองต่าง ๆ ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัย
ในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง
เข้าร่วมกิจกรรมเกี่ยวกับชาติ ศาสนา และสถาบันพระมหากษัตริย์ ปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาทในเรื่อง
ความซื่อสัตย์และความเสียสละ หลักการทรงงาน ในเรื่องการมีส่วนร่วมและความเพียร และหลักปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หา
ความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง ปฏิบัติตนตามข้อตกลง กติกา กฎ
ระเบียบ และหน้าที่ที่ต้องปฏิบัติในห้องเรียนและโรงเรียน ในเรื่องการใช้และการดูแลรักษาสิ่งของ เครื่องใช้
และสถานที่ของส่วนรวม ปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ในฐานะสมาชิกที่ดีของห้องเรียนและโรงเรียน ในเรื่อง
การใช้สิทธิและหน้าที่ และการใช้เสรีภาพอย่างรับผิดชอบ มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ของห้องเรียนและ
โรงเรียน ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริตขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจ
ปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง ยอมรับความเหมือนและความแตกต่างระหว่าง
บุคคล ในเรื่องเชื้อชาติ ภาษา เพศ สุขภาพ ความพิการ ความสามารถ ถิ่นกำเนิด สถานะของบุคคล ฯลฯ อยู่
ร่วมกับผู้อืน่ อย่างสันติและพึ่งพาซึง่ กันและกัน ด้วยการไม่รงั แก ไม่ทำร้าย ไม่ล้อเลียน ช่วยเหลือซึง่ กันและกัน
และแบ่งปัน ยกตัวอย่างความขัดแย้งในชุมชน ในกรณีการใช้สาธารณสมบัติและการรักษาสิ่งแวดล้อม และ
เสนอวิธีการปัญหาโดยสันติวิธี ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินยั ในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต อดทน และยอมรับ
ผลท่ีเกิดจากการกระทำของตนเอง โดยใชก้ ระบวนการคิด กระบวนการกลมุ่ กระบวนการปฏบิ ตั ิ กระบวนการ
เผชิญสถานการณ์ และกระบวนการแก้ปัญหา เพอื่ ให้ผเู้ รยี นมลี กั ษณะท่ีดีของคนไทย ภาคภูมใิ จและรักษาไว้ซึ่ง
ความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา เทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ดำเนินชีวิตตามวิถี
ประชาธปิ ไตย อย่รู ่วมกับผอู้ ่นื อย่างสนั ติ สามารถจัดการความขัดแยง้ ดว้ ยสันติวิธี และมีวนิ ัยในตนเอง

ผลการเรียนรู้

๑. ปฏบิ ัตติ นเปน็ ผู้มีมารยาทไทย

๒. แสดงออกถงึ ความกตญั ญกู ตเวทีตอ่ บคุ คลในชมุ ชน

๓. เหน็ คุณคา่ ของภมู ิปัญญาท้องถน่ิ

๔. เข้าร่วมกจิ กรรมเกยี่ วกบั ชาติ ศาสนา และสถาบนั พระมหากษัตริย์

๑๑๐

๕. ปฏบิ ัติตนตามพระบรมราโชวาท หลกั การทรงงาน และหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
๖. ปฏบิ ัติตนตามข้อตกลง กตกิ า กฎ ระเบยี บ และหนา้ ที่ที่ตอ้ งปฏบิ ัตใิ นห้องเรียนและโรงเรียน
๗. ปฏบิ ัตติ นตามบทบาทหน้าทแี่ ละมีส่วนรว่ มในกจิ กรรมตา่ ง ( ของห้องเรยี นและโรงเรยี น )
๘. ยอมรบั และอยรู่ ว่ มกบั ผอู้ น่ื อยา่ งสันติ
๙. ยกตวั อยา่ งความขดั แยง้ ในชุมชนและเสนอวิธีการแกป้ ญั หาโดยสันติวิธี
๑๐. ปฏบิ ัติตนเปน็ ผมู้ ีวนิ ัยในตนเอง
รวมทง้ั หมด ๑๐ ผลการเรียนรู้

๑๑๑

คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเตมิ

รหัสวิชา ส ๑๔๒๐๑ หน้าทพ่ี ลเมือง กลุ่มสาระการเรียนรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๔ จำนวน ๔๐ ชั่วโมง

มีความรู้ ความเข้าใจ หลักการ แนวคิด แนวปฏิบัติที่ถูกต้องเหมาะสม เกี่ยวกับมารยาทไทยการ
ต้อนรับ การแนะนำตนเอง ความกตัญญู ประเพณีของท้องถิ่น ความมีวินัย ความซื่อสัตย์สุจริตขยันหมั่นเพียร
อดทน เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนเป็นผู้มีมารยาทไทยในพิธีการต่าง ๆ ในเรื่องการกล่าวคำต้อนรับ การแนะนำ
ตัวเองและแนะนำสถานที่ แสดงออกถึงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้ทำประโยชน์ในสังคม มีส่วนร่วมใน
ขนบธรรมเนียมประเพณีไทยในท้องถิ่น ปฏิบัตินเป็นผู้มีวนิ ัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต อดทน และ
ยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง เห็นความสำคัญและแสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา
และเทิดทูนสถาบนั พระมหากษัตริย์ในเร่ืองการใช้สินค้าไทย ดูแลรักษาโบราณสถาน โบราณวตั ถุและสาธารณ
สมบัติ ปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดีปฏิบัติตนตามพระราชจริยวัตรและพระจริยวัตร ปฏิบัติตนตามพระบรม
ราโชวาท ในเรื่องการมีวินัยและการข่มใจ หลักการทรงงาน ในเรื่องประโยชน์ส่วนรวมและพออยู่พอกิน และ
หลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผูม้ ีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซือ่ สัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร
อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง มีส่วนร่วมในการสร้าง
และปฏบิ ตั ิตามขอ้ ตกลง กติกาของหอ้ งเรยี น ในเรอ่ื งการรักษาความ สะอาดการรกั ษาของใช้รว่ มกันและการส่ง
งาน โดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วมในการสร้างข้อตกลง กติกาด้วยหลักเหตุผลและยึดถือประโยชน์ส่วนรวม
ปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ของการเป็นสมาชิกที่ดีของครอบครัวและห้องเรียน ในเรื่องการเป็นผู้นำและการ
เป็นสมาชิกที่ดี การมีเหตุผล ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น และการปฏิบัติตามเสียงข้างมากและยอมรับ
เสยี งข้างนอ้ ย มสี ่วนร่วมและรบั ผิดชอบในการตดั สนิ ใจในกิจกรรมของครอบครวั และห้องเรียน ปฏิบัตินเป็นผู้มี
วินัยในตนเอง ในเรอ่ื งความซอ่ื สัตยส์ จุ ริต ขยันหมั่นเพียร อดทนใฝ่หาความรู้ ตง้ั ใจปฏบิ ัติหน้าที่ และยอมรับผล
ที่เกิดจากการกระทำของตนเอง ยอมรับความเหมือนและความแตกต่างระหว่างบุคคล ในเรื่องเชื้อชาติ ภาษา
เพศ สขุ ภาพ ความพิการ ความสามารถ ถิน่ กำเนดิ สถานะของบุคคล ฯลฯ อยูร่ ว่ มกบั ผู้อนื่ อย่างสนั ติและพ่ึงพา
ซึ่งกันและกันในเรื่องการไม่รังแก ไม่ทำร้าย ไม่ล้อเลียน ช่วยเหลือซึ่งกันและกันและแบ่งปัน วิเคราะห์ปัญหา
ความขัดแย้งในท้องถิ่น ในกรณีการใช้สาธารณสมบัติและการรักษาสิ่งแวดล้อม และเสนอแนวทางการ
แก้ปัญหาโดยสันติวิธีปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต อดทน และยอมรับผลที่เกิด
จากการกระทำของตนเอง โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญ
สถานการณ์ และกระบวนการแก้ปญั หา เพ่ือให้ผูเ้ รยี นมลี ักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภมู ิใจและรกั ษาไว้ซึ่งความ
เป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา เทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ดำเนินชีวิตตามวิถี
ประชาธปิ ไตย อยรู่ ว่ มกบั ผูอ้ ื่นอย่างสันติ สามารถจัดการความขดั แยง้ ดว้ ยสันติวธิ ี และมีวินยั ในตนเอง

๑๑๒

ผลการเรียนรู้
๑. เหน็ คณุ ค่าและปฏิบัติตนเปน็ ผมู้ มี ารยาทไทย
๒. แสดงออกถงึ ความกตัญญกู ตเวทตี ่อผู้ทำประโยชนใ์ นสงั คม
๓. มสี ่วนรว่ มในขนบธรรมเนียมประเพณไี ทย
๔. เหน็ ความสำคัญและแสดงออกถึงความรกั ชาติ ยึดมนั่ ในศาสนา และเทดิ ทูนสถาบันพระมหากษัตรยิ ์
๕. ปฏบิ ตั ิตนตามพระบรมราโชวาท หลักการทรงงาน และหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง
๖. มีสว่ นรว่ มในการสรา้ งและปฏิบัตติ ามข้อตกลง กติกาของหอ้ งเรียน
๗. ปฏบิ ตั ิตนตามบทบาทหนา้ ท่ี มสี ว่ นรว่ มและรับผดิ ชอบในการตัดสินใจในกจิ กรรมของครอบครัว
๘. ยอมรบั และอยรู่ ่วมกบั ผ้อู ืน่ อย่างสนั ติ และพง่ึ พาซงึ่ กนั และกนั
๙. วิเคราะห์ปัญหาความขดั แย้งในทอ้ งถิน่ และเสนอแนวทางการแกป้ ัญหาโดยสนั ติวธิ ี
๑๐. ปฏบิ ัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง
รวมทง้ั หมด ๑๐ ผลการเรียนรู้

๑๑๓

คำอธิบายรายวชิ าเพ่ิมเตมิ

รหัสวิชา ส ๑๕๒๐๑ หนา้ ที่พลเมอื ง กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๕ จำนวน ๔๐ ชัว่ โมง

มีความรู้ ความเข้าใจ หลักการ แนวคิด แนวปฏิบัติที่ถูกต้องเหมาะสม เกี่ยวกับมารยาทในการ
สนทนา การรู้จักกาลเทศะ ความกตัญญู การบำรุงรกั ษาทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม ศิลปะวัฒนธรรมไทยความ
มีวินัย ความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนเป็นผู้มีมารยาทไทยในการสนทนา
การปฏิบัติตนตามกาลเทศะ และการต้อนรับผู้มาเยือน รู้คุณค่า ใช้อย่างประหยัด คุ้มค่าและบำรุงรักษา
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีส่วนร่วมในศิลปวัฒนธรรมไทยปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่อง
ความซื่อสัตยส์ จุ ริต ตง้ั ใจปฏบิ ตั หิ น้าท่ีและยอมรบั ผลท่ีเกิดจากการกระทำของตนเอง เหน็ คุณคา่ และแสดงออก
ถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา และเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ด้วยการใช้สินค้าไทย ดูแลรักษา
โบราณสถาน โบราณวัตถุและสาธารณสมบัติ ปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดีปฏิบัติตนตามพระราชจริยวัตรและ
พระจริยวตั ร ปฏิบัตติ นตามพระบรมราโขวาท ในเรื่องความเอื้อเนื้อเผื่อแผแ่ ละความสามัคคี หลักการทรงงาน
ในเร่ืองการทำตามลำดับขน้ั และทำงานอย่างมคี วามสุข และหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบตั ิตนเปน็ ผู้
มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซ่ือสัตย์สุจรติ ขยันหมั่นเพียร อดทนใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าท่ี และยอมรับ
ผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง มีส่วนร่วมในการสร้างและปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบของโรงเรียน ในการ
รักษาความสะอาด การรักษาของใช้ร่วมกันและการดแู ลพ้ืนทีท่ ี่ได้รับมอบหมาย โดยใช้กระบวนการมีส่วนรว่ ม
ในการสรา้ งกฎระเบยี บด้วยหลักเหตุผลและยึดถือประโยชน์สว่ นรวม ปฏบิ ัติตนตามบทบาทหน้าที่ของการเป็น
สมาชิกที่ดีของห้องเรียนและโรงเรียน ในเรื่องการยึดถือหลักความจริง ความดีงาม ความถูกต้องและหลัก
เหตุผล การยึดถือประโยชน์ของส่วนรวมเป็นสำคัญ การยึดหลักความเสมอภาคและความยุติธรรม มีส่วนร่วม
และรับผิดชอบในการตัดสินใจในกิจกรรมของห้องเรียนและโรงเรียน ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่อง
ความซือ่ สัตย์สุจริตขยันหมั่นเพยี ร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตงั้ ใจปฏบิ ัติหน้าท่ี และยอมรบั ผลที่เกิดจากการกระทำ
ของตนเอง ยอมรับความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรมในท้องถิ่น ในเรื่องวิถีชีวิต วัฒนธรรม ศาสนาและ
ส่ิงแวดล้อม อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติและพึ่งพากัน ด้วยการเคารพซึ่งกันและกัน ไม่แสดงกิริยา วาจาดูหมิ่น
ผู้อื่น ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน และแบ่งปัน วิเคราะห์ปัญหาความขัดแย้งในภูมิภาคของตนเอง ในเรื่องการ
จัดการทรัพยากร และการขัดแย้งทางความคิด และเสนอแนวทางการแก้ปัญหาโดยสันติวิธี ปฏิบัติตนเป็นผู้มี
วินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ความอดทน และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง โดยใช้
กระบวนการคิด กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และกระบวนการ
แก้ปัญหา เพ่ือใหผ้ ู้เรียนมลี กั ษณะทด่ี ีของคนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไว้ซงึ่ ความเปน็ ไทย แสดงออกถึงความรัก
ชาติ ยึดมั่นในศาสนา เทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ดำเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตย อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่าง
สันติ สามารถจัดการความขัดแยง้ ด้วยสนั ติวิธี และมวี ินัยในตนเอง

๑๑๔

ผลการเรยี นรู้
๑. เหน็ คณุ ค่าและปฏิบัตติ นเป็นผมู้ มี ารยาทไทย
๒. ร้คู ณุ คา่ และบำรุงรกั ษาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม
๓. มีสว่ นร่วมในศิลปะวัฒนธรรมไทย
๔. เห็นคณุ ค่าและแสดงออกถงึ ความรักชาติ ยึดม่นั ในศาสนา และเทิดทูนสถาบนั พระมหากษตั ริย์
๕. ปฏบิ ัตติ นตามพระบรมราโชวาท หลกั การทรงงาน และหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
๖. มีส่วนร่วมในการสรา้ งและปฏบิ ัติตามกฎ ระเบียบของโรงเรียน
๗. ปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ มสี ่วนรว่ มและรับผดิ ชอบในการตัดสินใจในกิจกรรมของห้องเรยี นและโรงเรียน
๘. ยอมรับความหลากหลายทางสังคม วัฒนธรรมในท้องถิ่น และอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติ และพึ่งพาซึ่งกัน
และกัน
๙. วิเคราะหป์ ญั หาความขดั แยง้ ในภูมิภาคของตนเองและเสนอแนวทางการแก้ปัญหาโดยสนั ตวิ ิธี
๑๐. ปฏิบตั ิตนเป็นผ้มู วี นิ ยั ในตนเอง
รวมท้ังหมด ๑๐ ผลการเรียนรู้

๑๑๕

คำอธบิ ายรายวิชาเพ่ิมเตมิ

รหัสวิชา ส ๑๖๒๐๑ หน้าทีพ่ ลเมือง กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖ จำนวน ๔๐ ชั่วโมง

มีความรู้ ความเข้าใจ หลักการ แนวคิด แนวปฏิบัติที่ถูกต้องเหมาะสม เกี่ยวกับมารยาการแสดง
ความเคารพ การสนทนา การรู้จักกาลเทศะ ความกตัญญู การบำรุงรักษาทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม
ศิลปวัฒนธรรมไทย ความมีวินัย ความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ปฏิบัติตนและชักชวนผู้อื่นให้มี
มารยาทไทย ในเรอ่ื งการแสดงความเคารพ การสนทนา การปฏบิ ตั ติ นตามกาลเทศะ และการต้อนรับผู้มาเยือน
มีส่วนร่วมและซักชวนผู้อื่นให้อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีส่วนร่วมในขนบธรรมเนียม
ประเพณี ศิลปวัฒนธรรม และภูมิปัญญาไทย ปฏิบัติตนเป็นผู้มวี นิ ัยในตนเอง ในเรื่องความซ่ือสัตยส์ ุจริต ตั้งใจ
ปฏิบัติหนา้ ท่ี และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง เห็นคุณค่าและแนะนำผู้อื่นให้แสดงออกถึงความ
รักชาติ ยึดมั่นในศาสนา และเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ด้วยการใช้สินค้าไทย ดูแลรักษาโบราณสถาน
โบราณวัตถุและสาธารณสมบัติ ปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี ปฏิบัติตนตามพระราชจริยวัตรและพระจริยวัตร
ปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาท ในเรื่องความใฝ่รู้ ความกตัญญู หลักการทรงงาน ในเรื่ององค์รวมและทำให้
ง่าย และหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต
ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง ปฏิบัติ
ตนและแนะนำผู้อื่นให้ปฏิบัติตามข้อตกลง กติกา กฎ ระเบียบของห้องเรียนและโรงเรียนในการใช้และดูแล
รักษาสิ่งของ เครื่องใช้ วัสดุอุปกรณ์ และสถานที่ของส่วนรวม เห็นคุณค่าและปฏิบตั ิตนตามบทบาทหน้าที่ของ
การเปน็ สมาชิกท่ีดขี องห้องเรยี นและโรงเรียน ด้วยการเปน็ ผนู้ ำและการเปน็ สมาชิกทด่ี ีการยึดถือประโยชน์ของ
ส่วนรวมเป็นสำคัญ การใช้สิทธิและหน้าที่ การใช้เสรีภาพอย่างรับผิดชอบ มีส่วนร่วมและรับผิดชอบในการ
ตัดสินใจในกิจกรรมของห้องเรียนและโรงเรียน ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต
ขยันหม่ันเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ต้ังใจปฏบิ ตั หิ น้าท่ี และยอมรบั ผลทีเ่ กิดจากการกระทำของตนเอง ยอมรับ
ความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรมในประเทศไทย ในเรื่องวิถีชีวิต วัฒนธรรม ศาสนาและสิ่งแวดล้อม อยู่
ร่วมกับผอู้ ืน่ อยา่ งสันติและพึ่งพากนั ในเร่ืองการเคารพซึ่งกันและกัน ไมแ่ สดงกิรยิ า วาจาดหู มิน่ ผู้อื่น ช่วยเหลือ
ซึ่งกันและกัน และแบ่งปัน วิเคราะห์ปัญหาความขัดแย้งในประเทศไทย ในเรื่องการการละเมิดสิทธิ การรักษา
สิ่งแวดล้อม และเสนอแนวทางการแก้ปัญหาโดยสันตวิ ิธี ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์
สุจริต อดทน และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการกลุ่ม
กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และกระบวนการแกป้ ญั หา เพ่ือใหผ้ เู้ รยี นมีลกั ษณะที่ดีของ
คนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไว้ซึ่งความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา เทิดทูนสถาบัน
พระมหากษัตริย์ ดำเนินชีวติ ตามวถิ ีประชาธิปไตย อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติ สามารถจัดการความขัดแยง้ ด้วย
สันตวิ ธิ ี และมีวินัยในตนเอง

๑๑๖

ผลการเรยี นรู้
๑. ปฏบิ ัตติ นและชกั ชวนผู้อน่ื ให้มีมารยาทไทย
๒. มีส่วนรว่ มและชักชวนผู้อนื่ ใหอ้ นรุ ักษ์ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดล้อม
๓. มีสว่ นรว่ มในขนบธรรมเนยี มประเพณี ศิลปวฒั นธรรม และภูมปิ ญั ญาไทย
๔. เห็นคุณค่าและแนะนำผู้อื่นให้แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา และเทิดทู นสถาบัน
พระมหากษตั ริย์
๕. ปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาท หลักการทรงงาน และหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
๖. ปฏบิ ัติตนและแนะนำผอู้ ื่นใหป้ ฏบิ ตั ติ ามขอ้ ตกลง กตกิ า กฎ ระเบยี บของห้องเรียนและโรงเรียน
๗. เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ มีส่วนร่วมและรับผิดชอบในการตัดสินใจในกิจกรรมของ
หอ้ งเรียนและโรงเรียน
๘. ยอมรับความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรมในประเทศไทย และอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติ และพึ่งพาซ่ึง
กันและกัน
๙. วิเคราะห์ปญั หาความขดั แยง้ ในประเทศไทยและเสนอแนวทางการแกป้ ัญหาโดยสนั ตวิ ธิ ี
๑๐ . ปฏิบัติตนเป็นผู้มวี นิ ัยในตนเอง
รวมทงั้ หมด ๑๐ ผลการเรียนรู้

๑๑๗

คำอธิบายรายวิชาพน้ื ฐาน

รหัสวชิ า ส ๒๑๑๐๑ สงั คมศึกษา ๑ กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ ๑ ภาคเรยี นที่ ๑ เวลา ๖๐ ชัว่ โมง จำนวน ๑.๕ หน่วยกิต

ศึกษาค้นคว้ามูลเหตุ การเกิดศาสนา ความจำเป็นที่ต้องนับถือศาสนาและประโยชน์ของศาสนา
ศึกษา วิเคราะหป์ ระวัติความเป็นมาเกี่ยวกับพุทธประวตั ิ หลักธรรมของพุทธศาสนาและศาสนาอื่น ๆ ที่สำคญั
ประเทศไทย พิธีกรรมทางศาสนา ชีวิตและผลงานของพุทธสาวก บุคคลที่เป็นแบบอย่างทางศีลธรรม
ความหมายและประโยชน์ของสมาธิ พร้อมแนวปฏิบัติ ศึกษาวิเคราะห์สถานภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพและ
หน้าที่ของสมาชิกในครอบครัว และชุมชนในสังคมประชาธิปไตย ระบบการเมือง การปกครองต่าง ๆ ใน
ปัจจุบัน และระบบการบริหารราชการแผ่นดินไทย ความเป็นมาของรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน โดยใช้
กระบวนการสร้างความคิดรวบยอด กระบวนการทำงาน กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการสืบค้น
กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม และกระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้เห็นคุณค่าและความสำคัญของ
ศาสนา เกดิ ความศรัทธา สำนึกในความเป็นไทย เห็น ความสำคญั ของการบริหารจติ ตระหนักถึงคุณค่าในการ
เป็นพลเมืองดี ทำประโยชน์แก่สังคมและประเทศชาติ สถานภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพและหน้าที่ในฐานะ
พลเมอื งดขี องสังคมและประเทศ

รหัสตวั ชี้วัด

ส ๑.๑ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓ , ม.๑/๔ , ม.๑/๕ , ม.๑/๖ , ม.๑/๗ , ม.๑/๘ , ม.๑/๙,

ม.๑/๑๐ , ม.๑/๑๑

ส ๑.๒ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓ , ม.๑/๔ , ม.๑/๕

ส ๒.๑ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓ , ม.๑/๔

ส ๒.๒ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓

รวม ๒๓ ตัวชี้วัด

๑๑๘

คำอธิบายรายวิชาพ้ืนฐาน

รหสั วชิ า ส ๒๑๑๐๒ ประวัติศาสตร์ ๑ กล่มุ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี ๑ ภาคเรยี นท่ี ๑ เวลา ๒๐ ชั่วโมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกิต

ศึกษาวิเคราะห์เปรียบเทียบความสำคัญของเวลาและช่วงเวลาสำคัญ การศึกษาประวัติศาสตร์
ความสัมพันธ์และความสำคัญของอดีตทีม่ ีต่อปัจจุบันและอนาคต ตัวอย่างการใช้เวลา ช่วงเวลา และยุคสมัยท่ี
ปรากฎในเอกสารประวัติศาสตร์ไทย วิธีการเปรียบเทียบศักราชต่างๆ ตัวอย่างการใช้ศักราชต่างๆโดยใช้
กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการกลุ่ม การฝึกปฏิบัติ การคิดรวบยอด การสืบค้นทางเทคโนโลยีสมัย
เพื่อให้เข้าใจในหลักการของการเปรียบศักราช การนับเวลา และทันโลกทันเหตุการณ์ในสมัยสังคมปัจจุบัน
พร้อมท้ังนำความรทู้ ่ีได้พัฒนาตนเองและมีความรักชาติไทย ความสามคั คีในหมคู่ ณะ

รหัสตวั ชี้วัด

ส ๔.๑ ม.๑/๑ , ม.๑/๒

รวม ๒ ตัวชว้ี ัด

๑๑๙

คำอธบิ ายรายวชิ าพน้ื ฐาน

รหสั วิชา ส ๒๑๑๐๓ สังคมศกึ ษา ๒ กล่มุ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๑ ภาคเรยี นที่ ๒ เวลา ๖๐ชั่วโมง จำนวน ๑.๕ หนว่ ยกิต

ศกึ ษาความหมาย ความสำคญั ของเศรษฐศาสตรเ์ กีย่ วกบั การผลติ การบรโิ ภคและการใชท้ รัพยากร
ให้เกิดความคุ้มค่า ศึกษาบทบาทหน้าที่ของผู้บริโภค เศรษฐกิจพอเพียง กลไกราคาตลาด วิเคราะห์บทบาท
หนา้ ที่และความแตกต่างของสถาบันการเงิน ศึกษาการใชเ้ ครื่องมอื ทางภมู ิศาสตร์ วิเคราะหผ์ ลกระทบจากการ
เปล่ียนแปลงทางธรรมชาตขิ องทวีปเอเชีย ออสเตรเลียและโอเชยี เนีย รวมทง้ั ความร่วมมือของประเทศต่างๆ ท่ี
มีผลต่อสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ ศึกษาที่ตั้งและกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคม รวมทั้งปัจจัยทาง
กายภาพทางสงั คมทีม่ ีต่อการเคล่ือนไหวของความคดิ เทคโนโลยี สินค้าและประชากรในเอเชียออสเตรเลียและ
โอเชียเนีย โดยใช้กระบวนการสร้างความคิดรวบยอด กระบวนการทำงาน กระบวนการคิดวิเคราะห์
กระบวนการสืบค้น กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม และกระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้มีวิจารณญาณ
เกี่ยวกับการตัดสินใจเลือกใช้ทรัพยากรเพื่อการผลิต มีความคิดรวบยอด เกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ของผู้บริโภค
ระบบธนาคารและสถาบันการเงิน เพื่อตระหนักถึงความสำคัญของลักษณะกายภาพที่มีต่อระบบการดำเนิน
ชีวิตของมนุษย์ มีวิจารณญาณในการใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ปรับเปลี่ยนค่านิยมและวิถีชีวิตเพื่ออนุรักษ์
สงิ่ แวดลอ้ ม

รหสั ตัวชว้ี ัด

ส ๓.๑ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓

ส ๓.๒ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓ , ม.๑/๔

ส ๕.๑ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓

ส ๕.๒ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓ , ม.๑/๔

รวม ๑๔ ตวั ช้ีวดั

๑๒๐

คำอธิบายรายวิชาพนื้ ฐาน

รหสั วชิ า ส ๒๑๑๐๔ ประวัติศาสตร์ ๒ กล่มุ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๑ ภาคเรยี นท่ี ๒ เวลา ๒๐ ช่วั โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกิต

ศึกษาวิเคราะห์เปรียบเทียบความหมาย ความสำคัญของประวัติศาสตร์ และวิธีการทาง
ประวัติศาสตร์ที่มีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกัน ตัวอย่างหลักฐานในการศึกษาประวัติศาสตร์ไทยสมัยสุโขทัยนำ
วิธกี ารทางประวัติศาสตร์ไปใช้ศึกษาเร่ืองราวของประวัตศิ าสตร์ไทยท่ีมีอยู่ในท้องถิ่นตนเองสมัยใดก็ได้และเหตุ
สำคัญในสมัยสุโขทัย โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการกลุ่ม การฝึกปฏิบัติ การคิดรวบยอด การ
สืบคน้ ทางเทคโนโลยีสมยั ใหม่ เพื่อใหร้ ู้และเข้าใจเกย่ี วกับหลักฐานทางประวตั ิศาสตร์ วิธีการทางประวัติศาสตร์
และสามารถนำไปศึกษาข้อมูลทางประวัติศาสตร์ได้ พร้อมทั้งนำไปแก้ไขปัญหาในชีวิตประจำวันได้ มีความรัก
ความเป็นไทยในชนชาตไิ ทยของตนเอง และมีความคิดสรา้ งสรรค์

รหัสตัวชวี้ ดั

ส ๔.๑ ม.๑/๓

รวม ๑ ตัวชีว้ ดั

๑๒๑

คำอธบิ ายรายวชิ าเพิ่มเตมิ

รหัสวิชา ส ๒๑๒๔๑ หนา้ ทพ่ี ลเมือง ๑ กลมุ่ สาระการเรียนร้สู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี ๑ ภาคเรยี นท่ี ๑ เวลา ๒๐ ชว่ั โมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกติ

แสดงออก แนะนำผู้อื่นและยกย่องบุคคลที่มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และความเสียสละต่อสังคม
ปฏิบัตินเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมและสนับสนุนให้ผู้อ่ืน
แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนาและเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่าง
ประยุกต์และเผยแพร่พระบรมราโชวาทในเรื่องการมีระเบียบวินัย ความสามัคคี หลักการทรงงานในเรื่อง
ระเบิดออกจากข้างใน ไม่ติดตำรา บริการที่จุดเดยี ว ใช้อธรรมปราบอธรรมและหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ตั้งใจปฏิบัติ
หน้าที่ ยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง โดยใช้กระบวนการกลุ่ม กระบวนการคิดวิเคราะห์ การ
ปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ เพื่อให้ผู้เรียนมี
ลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจในความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติยึดมั่นในศาสนาและเทิดทูน
สถาบนั พระมหากษัตรยิ ์ เปน็ พลเมืองดใี นระบอบประชาธปิ ไตยอนั มีพระมหากษัตริยท์ รงเปน็ ประมุข มีส่วนรว่ ม
ทางการเมือง การปกครอง มีวิจารณญาณในการเลือกตั้ง และการวิพากษ์นโยบายสาธารณะ อยู่ร่วมกับผู้อื่น
อยา่ งสันติ จัดการความขดั แยง้ ดว้ ยวธิ ีสันตแิ ละมีวนิ ยั ในตนเอง

ผลการเรียนรู้

๑. แสดงออก แนะนำผอู้ ่ืน และยกย่องบคุ คลทม่ี ีความเอ้อื เฟ้ือเผื่อแผแ่ ละเสยี สละ

๒. เป็นแบบอยา่ งมสี ่วนร่วมในการจัดกจิ กรรมและสนับสนนุ ใหผ้ ู้อื่นแสดงออกถึงความรักชาติ ยึดม่ันในศาสนา
และเทิดทูนสถาบนั พระมหากษตั ริย์

๓. เปน็ แบบอย่างประยุกต์ใช้พระบรมราโชวาท หลักการทรงงานและหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง

๔. ปฏบิ ัตติ นเป็นผู้มีวินัยในตนเอง

รวม ๔ ผลการเรยี นรู้

๑๒๒

คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม

รหสั วิชา ส ๒๑๒๔๒ หน้าที่พลเมอื ง ๒ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี ๑ ภาคเรยี นท่ี ๒ เวลา ๒๐ ช่ัวโมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกติ

ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างและส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้อื่นเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไ ตยในเรื่อง
การเป็นผู้นำและสมาชิกท่ดี ี การใช้สทิ ธิและหน้าที่ การใช้เสรภี าพอย่างรับผิดชอบ ความกล้าหาญทางจรยิ ธรรม
การเสนอแนวทางการแก้ปัญหาสังคมต่อสาธารณะ การตดิ ตามและประเมนิ ข่าวสารทางการเมืองและการรู้เท่า
ทันสื่อ การมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางการเมือง ประยุกต์ใช้กระบวนการประชาธิปไตยในการวิพากษ์ประเด็น
นโยบายสาธารณะที่คนสนใจ มีส่วนร่วมและตัดสินใจเลือกตั้งอย่างมีวิจารณญาณ รู้ทันข่าวสารและรู้ทันส่ือ
คาดการณ์เหตุการณ์ล่วงหน้าบนพื้นฐานของข้อมูล ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต
ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง มีส่วน
ร่วมในการแก้ปัญหาเม่ือเกิดความขัดแย้งโดยสนั ติวิธีด้วยการเจรจาไกล่เกลี่ยการเจรจาตอ่ รอง การระงับความ
ขดั แยง้ และสรา้ งเครอื ขา่ ยป้องกันปญั หาความขดั แย้ง ปฏบิ ตั ิตนเป็นผ้มู ีวนิ ัยในตนเองในเร่ืองความซือ่ สตั ย์สุจริต
อดทน และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง โดยใช้กระบวนการกลุม่ กระบวนการคดิ วิเคราะห์ การ
ปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการสืบเสาะหาความรู้เพื่อให้ผู้เรียนมี
ลักษณะท่ดี ีของคนไทยภาคภมู ิใจในความเปน็ ไทย แสดงออกถึงความรักชาติยึดม่ันในศาสนาและเทิดทูสถาบัน
พระมหากษัตริย์ เป็นพลเมืองดีในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข มีส่วนร่วม
ทางการเมืองการปกครอง มีวิจารณญาณในการเลือกตั้ง และการวิพากษ์นโยบายสาธารณะ อยู่ร่วมกับผู้อื่น
อย่างสันตจิ ัดการความขัดแยง้ ด้วยวิธีสันติและมีวนิ ยั ในตนเอง

ผลการเรยี นรู้

๑. เป็นแบบอยา่ งและส่งเสริมสนบั สนุนใหผ้ อู้ ื่นเป็นพลเมอื งดีตามวิถปี ระชาธิปไตย

๒. ประยกุ ต์ใช้กระบวนการประชาธปิ ไตยในการวิพากษป์ ระเด็นนโยบายสาธารณะท่ตี นเองสนใจ

๓. มีสว่ นรว่ มและตัดสนิ ใจเลอื กตงั้ อย่างมวี จิ ารณญาณ

๔. รทู้ ันขา่ วสารและรู้ทนั ส่ือ

๕. คาดการณ์เหตุการณล์ ่วงหนา้ บนพนื้ ฐานของขอ้ มลู

๖. มีส่วนร่วมในการแก้ปญั หาเมื่อเกดิ ความขดั แยง้ โดยสันตวิ ิธีและสร้างเครือขา่ ยการป้องกัน

ปัญหาความขัดแย้ง

๗. ปฏบิ ัติตนเป็นผมู้ วี ินยั ในตนเอง

รวม ๗ ผลการเรียนรู้

๑๒๓

คำอธบิ ายรายวิชาเพิ่มเติม

รหัสวิชา ส ๒๑๒๐๑ รเู้ ร่ืองเมืองระยอง ๑ กลุ่มสาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม

ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี ๑ ภาคเรยี นท่ี ๑ เวลา ๒๐ ชัว่ โมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกติ

ศึกษาและวิเคราะห์ประวตั ิความเปน็ มาของจังหวัดระยอง สภาพทางภมู ิศาสตร์ ลักษณะภูมอิ ากาศ
ทรัพยากรธรรมชาติ สภาพเศรษฐกิจสังคมและวัฒนธรรมท้องถิ่นภูมิปัญญาท้องถิ่น การประกอบอาชีพบุคคล
สำคัญและแหล่งทอ่ งเทยี่ วท่สี ำคญั ของจังหวัดระยอง

โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ การสื่อสารกระบวนการสืบค้นข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ การ
จัดการเรียนรู้โดยการทำโครงงานกระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติกระบวนการทางประวัติศาสตร์
กระบวนการเผชญิ สถานการณ์และการแก้ปัญหาการใชท้ ักษะชีวิต เพ่อื ใหเ้ กิดความรู้ความเขา้ ใจในวิวัฒนาการ
และการเปลี่ยนแปลงในด้านต่าง ๆ รวมถึงการมีส่วนร่วมในการเชิญชวนให้นักท่องเทีย่ วหันมาสนใจท่องเที่ยว
ในจังหวัดระยองมากย่งิ ขึ้น เพื่อเป็นการสรา้ งรายไดใ้ หก้ ับประชาชนในจงั หวดั ระยองได้

ผลการเรยี นรู้

๑. สามารถอา่ นเพื่อการศึกษาค้นคว้าเพ่ิมพนู ความรปู้ ระสบการณ์และการประยุกต์ใช้ในชีวติ ประจำวัน

๒. สามารถแกไ้ ขปัญหาต่าง ๆ ทเี่ กิดขนึ้ ในสถานการณจ์ รงิ ได้

๓. สามารถวิเคราะหส์ ิ่งทีผ่ ู้เขยี นต้องการสื่อสารกบั ผู้อา่ น

๔. สามารถวิพากษ์ให้ข้อเสนอแนะในแง่มมุ ต่างๆ

๕. สามารถประเมินความน่าเชอื่ ถือคุณค่าแนวคิดที่ได้จากสิง่ ที่อา่ นอยา่ งหลากหลาย

รวมทง้ั หมด ๕ ผลการเรียนรู้

๑๒๔

คำอธิบายรายวชิ าเพิ่มเตมิ

รหสั วิชา ส ๒๑๒๐๒ ร้เู ร่อื งเมอื งระยอง ๒ กล่มุ สาระการเรียนรู้ สังคมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม

ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ ๑ ภาคเรียนที่ ๒ เวลา ๒๐ ช่ัวโมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกติ

ศึกษาและวิเคราะห์คุณค่าความสำคัญของวัฒนธรรมท้องถิ่น รวมถึงภูมิปัญญาท้องถ่ิน
ขนบธรรมเนียมประเพณีทรัพยากรธรรมชาติโบราณสถาน และแหล่งท่องเที่ยวในจังหวัดระยอง รวมถึงการ
ปลูกฝังให้มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์ และหวงแหนวัฒนธรรมท้องถิ่น และภูมิปัญญาท้องถิ่นรวมท้ัง
สภาพแวดล้อมในด้านต่าง ๆ ให้คงอยู่กับชาวระยองตลอดไป และเพื่อดำรงไว้ให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาเรียนรู้กัน
ต่อไป

โดยใช้กระบวนการทำโครงงานเป็นกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางประวัติศาสตร์
กระบวนการเผชญิ สถานการณ์ และเหน็ คณุ ค่าของมรดกทางวฒั นธรรมท้องถ่ินในจังหวัดระยอง และมีส่วนร่วม
ในการอนุรักษ์ และหวงแหนศิลปะ และวัฒนธรรมท้องถิ่นโบราณสถานภูมิปัญญาท้องถิ่นทรัพยากรธรรมชาติ
ขนบธรรมเนียมประเพณี และเปน็ การปลูกฝังจิตสำนึกในการอนุรักษ์วฒั นธรรมท้องถิ่น และภูมิปัญญาท้องถ่ิน
ของจังหวัดระยอง เพ่ือใหค้ นรุ่นหลังได้เรียนร้แู ละเขา้ ใจในสภาพสังคมการดำเนนิ ชีวิตของชาวจังหวดั ระยองสืบ
ต่อไป

ผลการเรยี นรู้

๑. สามารถอ่านเพอ่ื การศกึ ษาคน้ ควา้ เพ่ิมเตมิ ความรไู้ ด้

๒. สามารถวิเคราะห์ความสำคัญของหวั ข้อตา่ ง ๆ ได้

๓. สามารถจบั ประเด็นสำคญั ล้าดับเหตกุ ารณจ์ ากการอ่านสอ่ื ทม่ี ีความซับซ้อน

๔. สามารถเขียนแสดงความคดิ เหน็ โตแ้ ย้งสรปุ โดยมขี ้อมลู อธิบายสนบั สนนุ อย่างเพียงพอและสมเหตุสมผล

รวมท้งั หมด ๔ ผลการเรยี นรู้

๑๒๕

คำอธบิ ายรายวชิ าพ้ืนฐาน

รหสั วิชา ส ๒๒๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ๓ กลุม่ สาระการเรยี นรูส้ งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี ๒ ภาคเรยี นที่ ๑ เวลา ๖๐ ชว่ั โมง จำนวน ๑.๕ หนว่ ยกติ

ศกึ ษาคน้ คว้าการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้าน ความสำคญั ของพระพุทธศาสนา
วิเคราะห์ความเป็นมาเกี่ยวกับพุทธประวัติ ประวัติพุทธสาวก พุทธสาวิกา และชาดก โครงสร้างและ
สาระสังเขปของพระไตรปิฏก วันสำคัญต่างๆ ทางพุทธศาสนา หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา และพุทธศาสน
สภุ าษติ พิธีกรรมทางศาสนา การบรหิ ารจิตและการเจริญปัญญาดว้ ยอานาปานสติ หน้าที่และมารยาทชาวพุทธ
ศึกษาวิเคราะห์สถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ และหน้าที่ในฐานะพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย ศึกษา
บทบาทความสำคัญ และความสัมพันธ์ของสถาบันทางสังคม กระบวนการในการตรากฎหมาย ข่าวสารทาง
การเมืองการปกครองที่มีผลกระทบต่อสังคมไทยในปัจจุบัน โดยใช้กระบวนการฝึกปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม
กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการสืบค้น กระบวนการเปรียบเทียบ กระบวนการพัฒนาคุณภาพชีวิต
กระบวนการขัดเกลาทางสังคม กระบวนการประชาธิปไตย กระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ เพื่อให้เห็น
คุณค่าและความสำคัญของศาสนา เกิดความศรัทธา สำนึกในความเป็นไทย เห็นคุณค่าของการบริหารจิต
ตระหนกั ถึงคุณค่าในการเป็นพลเองดี ทำประโยชน์แก่สงั คมและประเทศชาติ สถานภาพบทบาท สิทธิเสรีภาพ
และหนา้ ท่ใี นฐานะพลเมอื งดีของสังคมและประเทศ

รหสั ตัวช้วี ัด

ส ๑.๑ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓ , ม.๒/๔ , ม.๒/๕ , ม.๒/๖ , ม.๒/๗ , ม.๒/๘ , ม.๒/๙,

ม.๒/๑๐, ม.๒/๑๑

ส ๑.๒ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓ , ม.๒/๔ , ม.๒/๕

ส ๒.๑ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓ , ม.๒/๔

ส ๒.๒ ม.๒/๑ , ม.๒/๒

รวม ๒๒ ตวั ช้วี ดั

๑๒๖

คำอธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน

รหสั วิชา ส ๒๒๑๐๒ ประวตั ิศาสตร์ ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี ๒ ภาคเรยี นท่ี ๑ เวลา ๒๐ ช่ัวโมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกติ

ศึกษาวิเคราะห์ สืบค้น วิธีการประเมินความน่าเช่ือถือของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ตัวอย่าง
ประเมินความน่าเชื่อถือของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ไทย ที่อยู่ในท้องถิ่นของตนเอง ตัวอย่างการวิเคราะห์
ข้อมูลจากเอกสารต่างๆ ในสมัยอยุธยาและธนบุรี การแยกแยะระหว่างข้อมลู กบั ความคิดเห็นรวมทัง้ ความจรงิ
กบั ขอ้ เท็จจริงจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ตัวอย่างการตีความข้อมลู จากหลกั ฐานที่แสดงเหตุการณ์สำคัญ
ในสมัยอยุธยาและธนบุรี ความสำคัญของการวิเคราะห์ข้อมูลและการตีความทางประวัติศาสตร์ ที่ตั้งและ
สถานที่ทางภูมิศาสตร์ของภูมิภาคต่างๆ ในทวีปเอเชีย ที่มีผลต่อพัฒนาการโดยสังเขป พัฒนาการทาง
ประวัติศาสตร์ สังคม เศรษฐกิจ การเมืองของภูมิภาคเอเชีย ที่ตั้งและความสำคัญของแหล่งอารยธรรม
ตะวันออก และแหล่งมรดกโลกในประเทศต่างๆ อิทธิพลของอารยธรรมโบราณทีม่ ีต่อภูมภิ าคเอเชียในปัจจบุ ัน
โดยใช้กระบวนการวิเคราะห์สืบค้น กระบวนการกลุ่ม กระบวนการแก้ปัญหา และกระบวนการคิดด้วยวิธีการ
ทางประวัติศาสตร์ เพอื่ ให้เขา้ ใจเร่ืองราวทางประวตั ิศาสตรเ์ อเชีย จำเป็นต้องอาศยั หลักฐานทางประวัติศาสตร์
เท่าท่มี ีอยู่ และตกทอดมาถึงปจั จุบัน ในการศึกษาความเป็นมาของประวตั ิศาสตรเ์ อเชยี เพ่ือให้เกิดความเข้าใจ
ในการพัฒนาการ ความเป็นมาของชนชาติต่างๆ ในเอเชียได้อย่างถูกต้องตามความเป็นจริง และแหล่งอารย
ธรรมสำคัญของภมู ิภาคเอเชยี ล้วนกำเนิดมาจากบริเวณลุ่มแม่น้ำ อารยธรรมเหล่านี้ล้วนเกิดมาจากการคิดค้น
สร้างสรรคผ์ ลงานอันทรงคณุ คา่ ซงึ่ ถือเปน็ แบบอยา่ งให้แก่ผลงานรุ่นหลังในปจั จบุ นั

รหัสตวั ช้ีวดั

ส ๔.๑ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓

ส ๔.๒ ม.๒/๑ , ม.๒/๒

รวม ๕ ตัวช้ีวัด

๑๒๗

คำอธบิ ายรายวชิ าพืน้ ฐาน

รหัสวิชา ส ๒๒๑๐๓ สงั คมศกึ ษา ๔ กลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชัน้ มธั ยมศึกษาปีที่ ๒ ภาคเรยี นที่ ๒ เวลา ๖๐ ช่ัวโมง จำนวน ๑.๕ หน่วยกิต

ศึกษาศกึ ษาความหมาย ความสำคัญของการลงทนุ และการออม ปจั จยั การผลิตสินค้า และบริการ
การพัฒนาการผลิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง การคุ้มครองผู้บริโภค ระบบเศรษฐกิจแบบต่าง ๆ การ
แข่งขันทางการค้า ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ศึกษาเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลกั ษณะทางกายภาพ
และสังคมของทวีปยุโรป และแอฟริกา วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและ สังคมของ
ทวีปยุโรป และแอฟริกา วิเคราะหเ์ หตุและผลกระทบท่ีประเทศไทยได้รับจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อม
ในทวีปยุโรปและแอฟริกา โดยใช้กระบวนการฝึกปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม กระบวนการคิดวิเคราะห์
กระบวนการสบื ค้นกระบวนการเปรียบเทียบ กระบวนการพัฒนาคณุ ภาพชีวิต กระบวนการขัดเกลาทางสังคม
กระบวนการประชาธิปไตย กระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ เพื่อให้มีวิจารณญาณเกี่ยวกับการตัดสินใจ
ลงทุน และการออม มีความคิดรวบยอดเกี่ยวกับบทบาทหน้าท่ีและการคุ้มครองผู้บริโภค เพื่อตระหนักถึง
ความสำคัญของลักษณะทางกายภาพ ท่ีมตี ่อระบบการดำเนินชวี ิตของมนุษย์ มวี จิ ารณญาณในการใช้เครื่องมือ
ทางภูมิศาสตร์ ปรับเปลี่ยนค่านิยมและวิถีชีวิต เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติในทวีปยุโรป
และแอฟริกา

รหสั ตวั ชว้ี ัด

ส ๓.๑ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓ , ม.๒/๔

ส ๓.๒ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓ , ม.๒/๔

ส ๕.๑ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓

ส ๕.๒ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓ , ม.๒/๔

รวม ๑๔ ตวั ช้วี ัด

๑๒๘

คำอธิบายรายวชิ าพนื้ ฐาน

รหสั วิชา ส ๒๒๑๐๔ ประวตั ิศาสตร์ ๔ กลุ่มสาระการเรียนรสู้ งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒ ภาคเรยี นที่ ๒ เวลา ๒๐ ชว่ั โมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกิต

ศึกษา วเิ คราะห์ สืบคน้ การสถาปนาอาณาจักรอยุธยา ปัจจัยท่ีสง่ ผลต่อความเจรญิ รุ่งเรอื งของ
อาณาจักรอยธุ ยา พัฒนาการของอาณาจักรอยธุ ยาในด้านการเมอื งการปกครอง สังคม เศรษฐกิจ และ
ความสมั พันธร์ ะหว่างประเทศ การเสียกรงุ ศรีอยธุ ยาคร้ังท่ี 1 และการกเู้ อกราช ภมู ิปัญญา และวฒั นธรรมไทย
สมัยอยธุ ยา การเสยี กรุงศรีอยุธยาครั้งท่ี 2 การกู้เอกราชและสถาปนาอาณาจักรธนบรุ ี ภูมิปญั ญาและ
วัฒนธรรมสมยั ธนบรุ ี วรี กรรมและผลงานของบุคคลสำคัญของไทยที่มสี ว่ นสรา้ งสรรคช์ าติไทย โดยใช้
กระบวนการวเิ คราะห์ สืบคน้ กระบวนการกลมุ่ กระบวนการแกป้ ัญหา ความสามคั คี ความเอ้ือเฟื้อเผื่อแผ่
เพอ่ื ให้เกิดความเขา้ ใจและตระหนักในความเพียรพยายามของบรรพบุรุษ ในการทำนบุ ำรุง และพัฒนาชาติ
เหน็ ความจำเป็นท่จี ะตอ้ งรว่ มมือกันรักชาติและมรดกของชาติ ปฏิบัตติ ามบทบาทหน้าที่ของพลเมืองในสงั คม
ประชาธิปไตย และยดึ ม่นั ในหลกั ธรรมของศาสนา

รหัสตวั ชี้วดั

ส ๔.๓ ม.๒/๑ , ม.๒/๒ , ม.๒/๓

รวม ๓ ตัวชวี้ ัด

๑๒๙

คำอธบิ ายรายวชิ าเพ่ิมเตมิ

รหัสวชิ า ส ๒๒๒๔๓ หน้าที่พลเมอื ง ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี ๒ ภาคเรยี นที่ ๑ เวลา ๒๐ ชว่ั โมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกติ

ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างและส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้อื่นเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตยในเรื่อง
การเปน็ ผู้นำและสมาชิกทีด่ ี การใชส้ ทิ ธแิ ละหน้าท่ี การใชเ้ สรีภาพอย่างรับผดิ ชอบ ความกลา้ หาญทางจรยิ ธรรม
การเสนอแนวทางการแก้ปัญหาสังคมต่อสาธารณะ การติดตามและประเมินขา่ วสารทางการเมืองและการรู้เท่า
ทันสื่อ การมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางการเมือง ประยุกต์ใช้กระบวนการประชาธิปไตยในการวิพากษ์ประเด็น
นโยบายสาธารณะที่คนสนใจ มีส่วนร่วมและตัดสินใจเลือกตั้งอย่างมีวิจารณญาณ รู้ทันข่าวสารและรู้ทันสื่อ
คาดกรณ์เหตุการณ์ล่วงหน้าบนพื้นฐานของข้อมูล ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต
ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง มีส่วน
ร่วมในการแก้ปัญหาเมื่อเกิดความขัดแย้งโดยสนั ตวิ ิธีด้วยการเจรจาไกลเ่ กลี่ยการเจรจาตอ่ รอง การระงับความ
ขดั แย้งและสรา้ งเครอื ขา่ ยปอ้ งกนั ปัญหาความขัดแย้ง ปฏบิ ัตติ นเปน็ ผู้มวี ินัยในตนเองในเรื่องความซอ่ื สตั ย์สุจริต
อดทน และยอมรับผลท่ีเกิดจากการกระทำของตนเอง โดยใช้กระบวนการกลุ่ม กระบวนการคดิ วิเคราะห์ การ
ปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ เพื่อให้ผู้เรียนมี
ลักษณะที่ดีของคนไทยภาคภูมิใจในความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติยึดมั่นในศาสนาและเทิดทูน
สถาบันพระมหากษัตริย์ เป็นพลเมืองดีในระบอบประชาธปิ ไตยอนั มีพระมหากษัตรยิ ท์ รงเปน็ ประมุข มีสว่ นร่วม
ทางการเมืองการปกครอง มีวิจารณญาณในการเลือกตั้ง และการวิพากษ์นโยบายสาธารณะ อยู่ร่วมกับผู้อ่ืน
อยา่ งสนั ตจิ ัดการความขดั แย้งด้วยวธิ สี ันตแิ ละมวี นิ ัยในตนเอง

ผลการเรยี นรู้

๑. เป็นแบบอยา่ งและส่งเสรมิ สนบั สนนุ ให้ผู้อ่นื เปน็ พลเมืองดีตามวิถปี ระชาธปิ ไตย

๒. ประยุกตใ์ ช้กระบวนการประชาธิปไตยในกรวพิ ากษ์ประเด็นนโยบายสาธารณะทตี่ นเองสนใจ

๓. มีสว่ นรว่ มและตัดสนิ ใจเลือกต้ังอย่างมวี จิ ารณญาณ

๔. รทู้ ันข่าวสารและร้ทู นั ส่ือ

๕. คาดการณ์เหตกุ ารณล์ ่วงหน้าบนพนื้ ฐานของขอ้ มูล

๖. มีสว่ นร่วมในการแก้ปญั หาเมื่อเกดิ ความขัดแยง้ โดยสนั ติวิธแี ละสรา้ งเครือข่ายการปอ้ งกัน

ปัญหาความขดั แยง้

๗. ปฏิบัติตนเปน็ ผมู้ ีวินยั ในตนเอง

รวม ๗ ผลการเรยี นรู้

๑๓๐

คำอธบิ ายรายวิชาเพ่ิมเตมิ

รหัสวิชา ส ๒๒๒๔๔ หน้าท่พี ลเมอื ง ๔ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ ๒ ภาคเรยี นท่ี ๒ เวลา ๒๐ ช่วั โมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต

แสดงออกแนะนำผู้อ่ืนและยกย่องบุคคลที่มีความเอ้ือเฟื้อเผ่ือแผ่และความเสียสละต่อสังคมปฏิบัติ
ตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมและสนับสนุนให้ผูอ้ ื่นแสดงออก
ถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนาและเทิดทุนสถาบันพระมหากษัตริย์ ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างประยุกต์และ
เผยแพร่พระบรมราโชวาทในเรอ่ื งการมีระเบียบวนิ ยั ความสามคั คี หลักการทรงงานในเรอ่ื งระเบิดออกจากข้าง
ใน ไม่ติดตำรา บริการที่จุดเดียว ใช้อธรรมปราบอธรรมและหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผู้มี
วนิ ยั ในตนเองในเรือ่ งความซ่อื สัตยส์ ุจรติ ขยันหม่ันเพยี รอดทน ใฝห่ าความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ ยอมรับผลท่ีเกิด
จากการกระทำของตนเอง โดยใช้กระบวนการกลุ่ม กระบวนการคิดวิเคราะห์ การปฏิบัติ กระบวนการเผชิญ
สถานการณ์กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ เพื่อให้ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย
ภาคภูมิใจในความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติยึดม่ันในศาสนาและเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ เป็น
พลเมืองดีในระบอบประชาธปิ ไตยอันมีพระมหากษัตรยิ ์ทรงเปน็ ประมขุ มีส่วนร่วมทางการเมืองการปกครองมี
วิจารณญาณในการเลือกตั้ง และการวิพากษ์นโยบายสาธารณะ อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติจัดการความขัดแย้ง
ดว้ ยวิธีสนั ตแิ ละมวี นิ ยั ในตนเอง

ผลการเรียนรู้

๑. แสดงออก แนะนำผู้อน่ื และยกยอ่ งบุคคลทีม่ คี วามเอ้ือเฟื้อเผ่ือแผ่และเสียสละ

๒. เป็นแบบอยา่ งมสี ว่ นร่วมในการจดั กิจกรรมและสนับสนุนให้ผอู้ น่ื แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา
และเทิดทนู สถาบนั พระมหากษัตริย์

๓. เป็นแบบอยา่ งประยุกต์ใช้พระบรมราโชวาทหลกั การทรงงานและหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง

๔. ปฏิบัติตนเปน็ ผู้มวี ินยั ในตนเอง

รวมทั้งหมด ๔ ผลการเรยี นรู้

๑๓๑

คำอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน

รหัสวิชา ส ๒๓๑๐๑ สงั คมศึกษา ๕ กล่มุ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๓ ภาคเรยี นที่ ๑ เวลา ๖๐ ช่วั โมง จำนวน ๑.๕ หน่วยกิต

ศึกษาการเผยแผ่พระพุทธศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศต่างๆทั่วโลก ความสำคัญของ
พระพุทธศาสนาในฐานะที่ช่วยสร้างสรรค์อารยธรรมและความสงบสุขแก่โลก พระพุทธศาสนากับปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียงและการพัฒนาอย่างยั่งยืน พุทธประวัติจากพระพุทธรูปปางต่าง ๆ ประวัติสาวก ชาดก ศา
สนิกชนตวั อย่าง สังฆคณุ และข้อธรรมสำคัญในกรอบอรยิ สัจ 4 การปฏิบัตติ นตามหลักธรรม การพัฒนาจิตด้วย
วิธีคิดแบบโยนิโสมนสิการวิธีคิดแบบสบื สาวเหตุปัจจยั สวดมนต์ แผ่เมตตา วิธีการบริหารจิตและเจริญปัญญา
ด้วยอานาปานสติ ความแตกต่างและยอมรับวิถีการดำเนินชีวิตของศาสนิกชนในศาสนาอ่ืนๆ หน้าที่และ
บทบาทของชาวพุทธที่ดี การปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรมและวันสำคัญทางศาสนา การแสดงตนเป็นพุทธ
มามกะและการธำรงรักษาพระพุทธศาสนา ความแตกต่างของคดีอาญาและคดีแพ่ง การมีส่วนร่วมในการ
ปกป้องคุ้มครองผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน การอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยและเลือกรับวัฒนธรรมสากลที่
เหมาะสม ปจั จัยท่ีกอ่ ใหเ้ กิดปญั หาความขัดแยง้ การเสนอแนวคดิ ในการลดความขัดแย้งและ

การดำรงชวี ติ อยา่ งมีความสขุ ในประเทศและสังคมโลก ระบอบการปกครองแบบต่าง ๆ ทีใ่ ช้ในปัจจุบนั ระบอบ
การปกครองของไทยกับประเทศอื่น ๆ ที่มีการปกครองระบอบประชาธิปไตย รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันใน
มาตราต่าง ๆทเี่ กี่ยวข้องกับการเลอื กตั้ง การมสี ่วนรว่ มและการตรวจสอบการใชอ้ ำนาจรฐั

โดยใช้กระบวนการกลุ่ม กระบวนการฝึกปฏิบัติ กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการขัดเกลาทางสังคม
กระบวนการประชาธิปไตย และกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ เพื่อให้รู้จักเหตุผล มีคุณธรรมจริยธรรม
และมีความเป็นประชาธิปไตยตลอดจนนำแนวคิดไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันให้เกิดประโยชน์ต่อตนเองและ
สังคม

เพื่อให้ตระหนักและเห็นคุณค่าของศาสนาที่ตนนับถือ การปฏิบัติตนตามหลักธรรม หน้าที่และ
บทบาทของชาวพทุ ธทดี่ ี และดำรงไวซ้ งึ่ การปกครองระบอบประชาธปิ ไตย เพอื่ การอยูร่ ว่ มกันอยา่ งสนั ตสิ ุข

รหัสตัวชว้ี ดั

ส ๑.๑ ม.๓/๒ , ม.๓/๔ , ม.๓/๕ , ม.๓/๖ , ม. ๓/๗ , ม.๓/๘

ส ๑.๒ ม.๓/๑ , ม.๓/๒ , ม.๓/๓ , ม.๓/๕

ส ๒.๑ ม.๓/๑ , ม.๓/๒ , ม.๓/๓ , ม.๓/๔, ม.๓/๕

ส ๒.๒ ม.๓/๑ , ม.๓/๒ , ม.๓/๓ , ม.๓/๔

รวมท้ังหมด ๑๙ ตวั ชวี้ ดั

๑๓๒

คำอธิบายรายวิชาพนื้ ฐาน

รหสั วชิ า ส๒๓๑๐๒ ประวัติศาสตร์ ๕ กล่มุ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี ๓ ภาคเรยี นท่ี ๑ เวลา ๒๐ ช่วั โมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต

ศึกษาวิเคราะห์ สืบค้น เกี่ยวกับขั้นตอนวิธีการทางประวัติศาสตร์ เหตุการณ์สำคัญในสมัย
รัตนโกสินทร์ โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ ในการศึกษาเรื่องราวต่างๆ ที่ตั้ง และสภาพทางภูมิศาสตร์ของ
ภูมิภาคโลก (ยกเว้นเอเชีย) ที่มีผลต่อการพัฒนาโดยสังเขป พัฒนาการทางประวัติศาสตร์สังคมเศรษฐกิจ
การเมอื งของภูมภิ าคโลก อิทธิพลของอารยธรรมตะวันตก ที่มผี ลต่อการพัฒนาและการเปลยี่ นแปลงของสังคม
โลก ความร่วมมือและความขดั แยง้ ในคริสต์ศตวรรษท่ี ๒๐ เชน่ สงครามโลกครง้ั ที่ ๑ และสงครามโลกครั้งที่ ๒
สงครามเย็น องคก์ ารความร่วมมือระหวา่ งประเทศ

โดยใช้กระบวนการแกป้ ัญหา กระบวนการกลุม่ กระบวนการทำงาน กระบวนการสืบคน้ วธิ ีการทาง
ประวัติศาสตร์ กระบวนการสืบค้นทางเทคโนโลยีสมัยใหม่ กระบวนการคิดวิเคราะห์เพื่อให้ตระหนักถึง
ความสำคัญของวิธีการทางประวัติศาสตร์ เหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์การเมืองภูมิภาคโลก รวมทั้งความ
ขัดแยง้ และความร่วมมอื ระหวา่ งประเทศ

รหัสตัวชว้ี ดั

ส ๔.๑ ม.๓/๑ , ม.๓/๒

ส ๔.๒ ม.๓/๑ , ม.๓/๒

รวมทง้ั หมด ๔ ตวั ชวี้ ัด

๑๓๓

คำอธบิ ายรายวชิ าพ้ืนฐาน

รหัสวชิ า ส ๒๓๑๐๓ สงั คมศึกษา ๖ กลมุ่ สาระการเรียนร้สู ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชัน้ มธั ยมศึกษาปีท่ี ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ เวลา ๖๐ ชว่ั โมง จำนวน ๑.๕ หน่วยกติ

ศกึ ษาความหมายและความสำคัญของเศรษฐศาสตร์ ค่านยิ ม พฤติกรรมการบริโภคของคนในสังคม
ซึ่งส่งผลเศรษฐกิจของชุมชนและประเทศ ความเป็นมาหลักการและความสำคัญของปรัช ญาของเศรษฐกิจ
พอเพียง ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดอุปสงค์ อุปทาน จุดดุลยภาพ ภาวะเงินเฟ้อ เงินฝืดการแก้ปัญหาเงิน
เฟ้อ เงินฝืดโดยใช้นโยบายการเงิน การคลัง การว่างงาน ภาษี สหกรณ์ และการรวมกลุ่มทางเศษฐกิจ ศึกษา
ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาเหนือ และทวีปอเมริกาใต้ สภาพการเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อมทาง
ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมทางสังคม การเกดิ สิ่งแวดลอ้ มใหม่ทางสังคมท่ีเกิดจากการเปล่ียนแปลงทางธรรมชาติ
และสังคม พร้อมทั้งเสนอแนวคิดอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและทวี ป
อเมริกาใต้ ผลกระทบที่มีต่อประเทศไทย โดยใช้ข้อมูลเชิงภูมิศาสตร์จากเทคโนโลยีสมัยใหม่ แปลความหมาย
เชิงภมู ิศาสตรข์ องวปี อเมรกิ าเหนือและทวปี อเมรกิ าใต้

โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม
กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา กระบวนการกลุ่ม และกระบวนการนำข้อมูลไปใช้ในการ
แก้ปัญหาอย่างมีกระบวนการ เพื่อให้ตระหนักและเห็นความสำคัญของความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ ความ
จำเป็นของการร่วมมอื กันทางเศรษฐกิจในสงั คมโลก การบริหารจดั การทรัพยากรในการผลิตและการบริโภคที่มี
อยู่จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่าตามหลักเศษฐกิจพอเพียง ตลอดจนสามารถนำเครื่องมือทาง
ภูมิศาสตร์ไปปรับใชเ้ พ่ือการดำรงชีวติ อยา่ งมีดุลยภาพ

รหัสตัวชี้วัด

ส ๓.๑ ม.๓/๑ , ม.๓/๒ , ม.๓/๓

ส ๓.๒ ม.๓/๑ , ม.๓/๒ , ม.๓/๓ , ม.๓/๔, ม.๓/๕, ม.๓/๖

ส ๕.๑ ม.๓/๑ , ม.๓/๒

ส ๕.๒ ม.๓/๑ , ม.๓/๒ , ม.๓/๓ , ม.๓/๔, ม.๓/๕, ม.๓/๖

รวมทั้งหมด ๑๗ ตวั ช้ีวดั

๑๓๔

คำอธิบายรายวิชาพ้นื ฐาน

รหัสวิชา ส ๒๓๑๐๔ ประวตั ิศาสตร์ ๖ กล่มุ สาระการเรียนรูส้ งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีที่ ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ เวลา ๒๐ ชัว่ โมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกิต

ศึกษาวิเคราะห์ สบื ค้นเก่ยี วกับความเป็นมาของชนชาติไทย การสถาปนากรุงเทพมหานครเป็นราช
ธานี ปัจจัยที่ส่งผลต่อความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรืองของไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ บทบาทของ
พระมหากษัตริยไ์ ทยในราชวงศ์จกั รี ความเจริญและความมั่นคงของชาติ พัฒนาการของไทยสมัยรตั นโกสินทร์
ทางด้านการเมือง การปกครองสังคม เศรษฐกิจ และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศตามช่วงสมัยต่างๆ
เหตุการณ์สำคัญ สมัยรัตนโกสินทร์ที่มีผลต่อการพัฒนาชาติไทย ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยในสมัย
รัตนโกสินทร์ที่มีผลต่อการพัฒนาชาติไทยจนถึงปัจจุบัน บทบาทของไทยตั้งแต่การเปลี่ยนแปลงการปกครอง
จนถึงปัจจุบันในสังคมโลก โดยใช้กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการกลุ่ม กระบวนการทำงาน กระบวนการ
สืบค้นกระบวนการคิดวิเคราะห์กระบวนการฝึกปฏิบัติ เพื่อให้มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ มีเหตุผล รัก
ประเทศชาติ รู้เท่าทันเหตุการณ์ ภูมิใจในความเป็นไทย ตระหนักถึงความสำคัญของวัฒนธรรม อนุรักษ์
วฒั นธรรมไทย

รหสั ตวั ชว้ี ดั

ส ๔.๓ ม.๓/๑ , ม.๓/๒ , ม.๓/๓ , ม.๓/๔

รวมทั้งหมด ๔ ตวั ชวี้ ดั

๑๓๕

คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเตมิ

รหสั วชิ า ส ๒๓๒๔๕ หน้าทพ่ี ลเมือง ๕ กลุม่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี ๓ ภาคเรยี นท่ี ๑ เวลา ๒๐ ช่วั โมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกติ

ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างและส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้อื่นเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตยในเรื่อง
การเป็นผูน้ ำและสมาชิกทด่ี ี การใช้สทิ ธแิ ละหนา้ ที่ การใชเ้ สรภี าพอยา่ งรับผิดชอบ ความกลา้ หาญทางจริยธรรม
การเสนอแนวทางการแก้ปัญหาสังคมต่อสาธารณะ การตดิ ตามและประเมินข่าวสารทางการเมืองและการรู้เท่า
ทันสื่อ การมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางการเมือง ประยุกต์ใช้กระบวนการประชาธิปไตยในการวิพากษ์ประเด็น
นโยบายสาธารณะที่ตนสนใจ มีส่วนร่วมและตัดสินใจเลือกตั้งอย่างมีวิจารณญาณ รู้ทันข่าวสารและรู้ทันส่ือ
คาดการณ์เหตุการณ์ล่วงหน้าบนพื้นฐานของข้อมูล ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต
ขยันหมั่นเพียรอดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง ยอมรับ
ในอัตลักษณ์และเคารพความหลากหลายในสังคมพหุวัฒนธรรม เห็นคุณค่าของการอยู่ร่วมกันอย่างสันติและ
พึ่งพาซึ่งกันและกันด้วยการเคารพซึ่งกันและกัน ไม่แสดงกิริยาและวาจาดูหมิ่นผู้อื่น ช่วยเหลือซึ่งและกัน
แบ่งปัน ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความอดทนใฝ่หาความรู้และยอมรับผล ที่เกิดจากการกระทำ
ของตนเอง โดยใช้กระบวนการกลุ่ม กระบวนการคิดวิเคราะห์ กาปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์
กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ตระหนัก เห็นคุณค่า และภาคภูมิใจในความเป็นไทย
แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนาและเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ เป็นพลเมืองดีในระบอบ
ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตรยิ ์ ทรงเป็นประมุข มีส่วนรว่ มทางการเมืองการปกครองมีวจิ ารณญาณในการ
เลือกตั้ง และการวิพากษ์นโยบายสาธารณะอยู่ร่วมกับผูอ้ ื่นอย่างสนั ติจัดการความขัดแยง้ ด้วยวธิ ีสันติและมีวินัย
ในตนเอง

ผลการเรยี นรู้

๑. เป็นแบบอย่างและสง่ เสริมสนับสนุนใหผ้ อู้ ืน่ เปน็ พลเมืองดตี ามวิถีประชาธปิ ไตย

๒. ประยุกต์ใชก้ ระบวนการประชาธิปไตยในการวิพากษ์ประเดน็ นโยบายสาธารณะท่ตี นเองสนใจ

๓. มีส่วนรว่ มและตัดสินใจเลือกตัง้ อย่างมีวจิ ารณญาณ

๔. รู้ทันข่าวสารและรู้ทนั ส่ือ

๕. คาดการณ์เหตุการณ์ล่วงหนา้ บนพ้ืนฐานของขอ้ มลู

๖. ยอมรับในอตั ลักษณแ์ ละเคารพความหลากหลายในสงั คมพหวุ ฒั นธรรม

๗. เห็นคุณค่าของการอยรู่ ว่ มกนั อยา่ งสนั ติสขุ และพึ่งพาซงึ่ กันและกันและปฏิบตั ติ นเป็นผู้มวี ินัยในตนเอง

รวมทงั้ หมด ๗ ผลการเรียนรู้

๑๓๖

คำอธบิ ายรายวชิ าเพิ่มเตมิ

รหัสวิชา ส ๒๓๒๔๖ หนา้ ทพ่ี ลเมือง ๖ กล่มุ สาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ เวลา ๒๐ ชวั่ โมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต

ศึกษาการมีส่วนร่วมและแนะนำผู้อื่นให้อนุรักษ์และเผยแพร่มารยาทไทยสู่สาธารณะในเรื่องก าร
แสดงความเคารพ การสนทนา การแต่งกาย การมีสัมมาคารวะ อนุรักษ์สืบสาน เผยแพร่ขนบธรรมเนียม
ประเพณศี ิลปะวัฒนธรรมและภูมปิ ญั ญาไทย ปฏิบตั ิตนเปน็ ผมู้ ีวนิ ัยในตนเองเร่ืองความอดทน รู้จักใฝ่หาความรู้
และต้งั ใจปฏิบัตหิ น้าที่ ปฏบิ ตั ติ นเปน็ แบบอยา่ ง มีส่วนรว่ มในการจดั กิจกรรมและสนับสนนุ ให้ผูอ้ ื่นแสดงออกถึง
ความรักชาติยึดมั่นในศาสนาและเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ เผยแพร่พระบรมราโชวาทในเรื่องการมี
ระเบยี บวินัย ความสามัคคี หลักการทรงงานในเรอ่ื งระเบิดจากข้างใน ไมต่ ิดตำรา บริการรวมทจ่ี ุดเดียว อธรรม
ปราบอธรรมและหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โดยใช้กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการ
เผชิญสถานการณ์ กระบวนการแก้ปญั หากระบวนการสบื เสาะหาความรู้ เพื่อให้ผูเ้ รียนมลี ักษณะทด่ี ขี องคนไทย
ภาคภูมิใจในความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติยึดมั่นในศาสนาและเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์เปน็
พลเมืองดีในระบอบประชาธปิ ไตยอันมีพระมหากษัตรยิ ท์ รงเปน็ ประมขุ มีส่วนร่วมทางการเมืองการปกครองมี
วิจารณญาณในการเลือกตั้ง และการวิพากษ์นโยบายสาธารณะอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติจัดการความขัดแย้ง
ด้วยวิธีสันติและมวี นิ ยั ในตนเอง

ผลการเรียนรู้

๑. มสี ว่ นรว่ มและแนะนำผอู้ น่ื ให้อนรุ กั ษแ์ ละเผยแพรม่ ารยาทไทยสู่สาธารณะ

๒. เหน็ คุณคา่ อนุรักษ์สืบสานประยุกตแ์ ละเผยแพรข่ นบธรรมเนียมประเพณีศิลปวฒั นธรรมและภมู ิปญั ญาไทย

๓. เปน็ แบบอย่างมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมและสนับสนนุ ให้ผู้อ่ืนแสดงออกถึงความรักชาติ ยึดม่ันในศาสนา
และเทดิ ทนู สถาบนั พระมหากษัตรยิ ์

๔. เปน็ แบบอยา่ งประยกุ ต์และเผยแพรพ่ ระบรมราโชวาทหลักการทรงงานและหลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง

๕. ปฏบิ ตั ติ นเป็นผูม้ วี ินัยในตนเอง

รวมทั้งหมด ๕ ผลการเรยี นรู้

๑๓๗

คำอธิบายรายวิชา
กลมุ่ สาระการเรียนรู้สขุ ศกึ ษาและ

พลศกึ ษา

๑๓๘

คำอธิบายรายวิชาพ้ืนฐาน

รหสั วชิ า พ ๑๑๑๐๑ สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ ขุ ศึกษาและพลศกึ ษา

ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๑ เวลา ๔๐ ชั่วโมง

ศึกษาการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์ ลักษณะและหน้าที่ของอวัยวะภายนอก วิธีดูแล
รักษาอวัยวะภายนอก เข้าใจและเห็นคุณค่าตนเอง ครอบครัว เพศศึกษา และมีทักษะในการดำเนินชีวิต ระบุ
สมาชิกในครอบครัว อธิบายถึงความรักความผูกพันของสมาชิกที่มตี ่อกัน บอกสิ่งที่ชื่นชอบ และภาคภูมิใจ ใน
ตนเอง บอกลักษณะความแตกต่างระหว่างเพศชายและเพศหญิง การสร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพและ การ
ป้องกันโรค เห็นคุณค่าและมีทักษะในการสร้างเสริมสุขภาพ การดำรงสุขภาพ การป้องกันโรค และการสร้าง
เสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ ปฏิบัติตนตามหลักสุขบัญญัติแห่งชาตติ ามคำแนะนำ บอกอาการเจ็บป่วยที่ เกิด
ขึ้นกับตนเอง ปฏิบัติตนตามคำแนะนำเมื่อมีอาการเจ็บป่วย อธิบายถึงวิธีป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง
พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุ การใช้ยา สารเสพติดและความรุนแรง โดยระบุสิ่งที่ทำให้เกิดอันตรายท่ี
บ้าน โรงเรียน และการป้องกัน บอกสาเหตุและการป้องกันอันตรายทีเ่ กดิ จากการเลน่ แสดงคำพูดหรือท่าทาง
ขอความชว่ ยเหลือจากผอู้ ่นื เมอ่ื เกิดเหตุร้ายทบี่ า้ นและโรงเรียน

ฝึกการเคลอ่ื นไหวร่างกายขณะอยกู่ ับที่ เคล่ือนทแี่ ละใช้อปุ กรณ์ประกอบ เล่นเกมเบ็ดเตลด็ และเข้า
ร่วมกิจกรรมทางกายที่ใช้การเคลื่อนไหวตามธรรมชาติ การเคลื่อนไหว การออกกำลังกาย การเล่นเกม กีฬา
ไทย และกีฬาสากล ปฏิบัติตนตามกฎ กติกา ข้อตกลงในการเล่นเกมตามคำแนะนำ อย่างสนุกสนานรักการ
ออกกำลังกาย การเลน่ เกม และการเล่นกฬี า ปฏิบัตเิ ป็นประจำอยา่ งสม่ำเสมอ มวี ินยั เคารพสิทธิ กฎ กตกิ า มี
นำ้ ใจนักกีฬา มีจิตวญิ ญาณในการแข่งขัน และช่ืนชม ในสุนทรยี ภาพ ของการกีฬา

รหัสตวั ชว้ี ัด

พ ๑.๑ ป.๑/๑, ป.๑/๒

พ ๒.๑ ป.๑/๑, ป.๑/๒ , ป.๑/๓

พ ๓.๑ ป.๑/๑, ป.๑/๑๒

พ ๓.๒ ป.๑/๑, ป.๑/๒

พ ๔.๑ ป.๑/๑, ป.๑/๒, ป.๑/๓

พ ๕.๑ ป.๑/๑, ป.๑/๒, ป.๑/๓

รวมท้งั หมด ๑๕ ตัวช้ีวดั

๑๓๙

คำอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน

รหัสวิชา พ ๑๒๑๐๑ สุขศึกษาและพลศึกษา กลมุ่ สาระการเรยี นร้สู ขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา

ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๒ เวลา ๔๐ ชั่วโมง

ศึกษาธรรมชาติของการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์อธิบายลักษณะ และหน้าที่ของ
อวัยวะ ภายใน อธบิ ายวิธดี ูแลรักษาอวัยวะภายใน อธิบายธรรมชาติของชวี ิตมนุษย์ เข้าใจและเห็นคุณคา่ ตนเอง
ครอบครัว เพศศึกษา และมีทักษะในการดำเนินชีวิต ระบุบทบาทหน้าที่ของตนเองและสมาชิกในครอบครัว
บอกความสำคัญของเพื่อน ระบุพฤติกรรมที่เหมาะสมกับเพศ อธิบายความภาคภูมิใจในความเป็นเพศหญิง
หรือเพศชาย เหน็ คุณค่าและมีทักษะในการสร้างเสริมสุขภาพ การดดำรงสขุ ภาพ การปอ้ งกนั โรคและการสร้าง
เสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ บอกลักษณะของการมีสุขภาพดี เลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ ระบุของใช้และ
ของเล่นที่มีผลเสียต่อสุขภาพ อธิบายอาการและวิธีป้องกันการเจ็บป่วย การบาดเจ็บที่อาจเกิดขึ้น ปฏิบัติตาม
คำแนะนำเม่ือมีอาการเจ็บป่วยและบาดเจ็บ ป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ
อุบัติเหตุการใช้ยา สารเสพติด และความรุนแรง ปฏิบัติตนในการป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นทางน้ำ และ
ทางบก บอกชื่อยาสามัญประจำบ้านและใช้ยาตามคำแนะนำ ระบุโทษของสารเสพติด สารอันตรายใกล้ตัว
และวิธีการป้องกัน ปฏิบัติตนตามสัญลักษณ์และป้ายเตือนของสิ่งของหรือสถานที่ที่เป็นอันตราย อธิบาย
สาเหตอุ นั ตราย วิธปี อ้ งกนั อัคคภี ัยและแสดงการหนีไฟ

ฝึกควบคุมการเคลื่อนไหวร่างกายขณะอยู่กับที่ เคลื่อนที่ และใช้อุปกรณ์ประกอบ เล่มเกม
เบ็ดเตลด็ และเขา้ ร่วมกิจกรรมทางกายที่วธิ ีเล่น อาศัยการเคลื่อนไหวเบ้ืองต้น ทง้ั แบบอยู่กบั ท่ี เคลอ่ื นท่แี ละ ใช้
อุปกรณ์ประกอบรักการออกกำลังกาย การเล่นเกม และการเล่นกีฬา ปฏิบัติเป็นประจำอย่างสมำ่ เสมอ มีวินัย
เคารพสิทธกิ ฎ กตกิ า มีน้ำใจนักกีฬา มจี ิตวญิ ญาณในการแข่งขัน และชืน่ ชมในสนุ ทรียภาพ ของการกีฬา ออก
กำลังกาย และเล่นเกม โดยปฏิบตั ติ ามกฎ กตกิ าและข้อตกลงในการเล่นเกมเป็นกลุ่ม ไดอ้ ยา่ งสนุกสนาน

รหสั ตัวช้วี ดั

พ ๑.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒, ป.๒/๓

พ ๓.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒

พ ๒.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒, ป.๒/๓, ป.๒/๔

พ ๓.๒ ป.๒/๑ ,ป.๒/๒

พ ๔.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒, ป.๒/๓, ป.๒/๔, ป.๒/๕

พ ๕.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒, ป.๒/๓, ป.๒/๔, ป.๒/๕

รวมท้งั หมด ๒๑ ตวั ชวี้ ดั

๑๔๐

คำอธบิ ายรายวิชาพ้นื ฐาน

รหัสวิชา พ ๑๓๑๐๑ สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ขุ ศกึ ษาและพลศึกษา

ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ ๓ เวลา ๔๐ ชัว่ โมง

ศึกษาลกั ษณะและการเจริญเติบโตของร่างกายมนษุ ย์ เปรยี บเทยี บการเจริญเติบโตของตนเอง กับ
เกณฑ์มาตรฐาน ระบปุ ัจจยั ที่มีผลต่อการเจริญเติบโต เขา้ ใจและเห็นคุณค่าตนเอง ครอบครวั เพศศึกษา และมี
ทักษะในการด าเนินชีวิต อธิบายความสำคัญ และความแตกต่างของครอบครัวที่มีต่อตนเอง อธิบายวิธี สร้าง
สัมพันธภาพในครอบครัวและกลุ่มเพื่อน บอกวิธีหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่นำไปสู่การล่วงละเมิดทางเพศ เห็น
คุณค่าและมีทักษะในการสรา้ งเสริมสุขภาพ การดำรงสุขภาพ การป้องกันโรค และการสร้างเสริม สมรรถภาพ
เพื่อสุขภาพ อธิบายการติดต่อและวิธีการป้องกันการแพร่กระจายของโรค จำแนกอาหารหลัก ๕ หมู่ เลือกกิน
อาหารที่หลากหลายครบ ๕ หมู่ ในสัดส่วนที่เหมาะสม แสดงการแปรงฟันให้สะอาดอย่างถูกวิธี สร้างเสริม
สมรรถภาพทางกายได้ตามคำแนะนำ ป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุ
การใช้ยา สารเสพติด และความรุนแรง ปฏิบัติตนเพื่อความปลอดภัยจากอุบัติเหตุในบ้าน โรงเรียน และการ
เดินทาง แสดงวิธีขอความช่วยเหลือจากบุคคลและแหล่งต่าง ๆ เมื่อเกิดเหตุร้าย หรืออุบัติเหตุ แสดง วิธีปฐม
พยาบาล เมอ่ื บาดเจ็บจากการเล่น

ฝึกควบคุมการเคลื่อนไหวร่างกายขณะอยู่กับที่ เคลื่อนที่และใช้อุปกรณ์ประกอบอย่างมีทิศทาง
เคลื่อนไหวร่างกายที่ใช้ทักษะการเคลื่อนไหวแบบบังคับทิศทางในการเล่นเกมเบ็ดเตล็ด รักการออกกำลังกาย
การเล่นเกม และการเล่นกีฬา โดยปฏิบัติเป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ มีวินัย เคารพสิทธิกฎ กติกา มีน้ำใจ
นักกีฬา มีจิตวิญญาณในการแข่งขัน และชื่นชมในสุนทรียภาพ ของการกีฬา เลือกออกกำลังกาย การละเล่น
พื้นเมือง และเล่นเกม ท่ีเหมาะสมกับจุดเด่น จุดด้อย และ ข้อจำกัดของตนเอง ปฏิบัติตามกฎ กติกาและ
ขอ้ ตกลงของการออกกำลงั กาย และการเล่นเกม

รหัสตวั ช้ีวัด

พ ๑.๑ ป.๓/๑, ป.๓/๒, ป.๓/๓

พ ๒.๑ ป.๓/๑,ป.๓/๒, ป.๓/๓

พ ๓.๑ ป.๓/๑, ป.๓/๒ พ๓.๒ ป.๓/๑, ป.๓/๒

พ ๔.๑ ป.๓/๑, ป.๓/๒, ป.๓/๓, ป.๓/๔, ป.๓/๕

พ ๕.๑ ป.๓/๑, ป.๓/๒, ป.๓/๓

รวมทัง้ หมด ๑๘ ตัวช้ีวัด

๑๔๑

คำอธบิ ายรายวชิ าพน้ื ฐาน

รหัสวชิ า พ ๑๔๑๐๑ สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา กล่มุ สาระการเรียนรู้สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา

ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๔ เวลา ๘๐ ช่ัวโมง

ศึกษาการเจริญเติบโตและพัฒนาการของร่างกายและจิตใจตามวัย อธิบายความสำคัญของ
กล้ามเนื้อกระดูกและข้อท่ีมีผลต่อสุขภาพ การเจริญเติบโตและพัฒนาการ อธิบายวิธีดูแลกล้ามเนื้อ กระดูก
และข้อ ให้ทำงานอย่างมีประสทิ ธิภาพ เข้าใจและเห็นคุณคา่ ตนเอง ครอบครัว เพศศึกษา และมีทักษะใน การ
ดำเนินชวี ิต อธิบายคุณลักษณะของความเปน็ เพือ่ นและสมาชิกที่ดขี องครอบครัว แสดงพฤติกรรมที่ เหมาะสม
กับเพศของตนตามวัฒนธรรมไทย ยกตัวอย่างวิธีการปฏิเสธการกระทำทีเ่ ป็นอันตรายและไม่เหมาะสมในเรือ่ ง
เพศ เห็นคุณค่าและมีทักษะในการสร้าง-เสริมสุขภาพ การดำรงสุขภาพ การป้องกันโรค และการสร้างเสริม
สมรรถภาพเพื่อสุขภาพ อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อมกับสุขภาพ สภาวะ อารมณ์ ความรู้สึกท่มี ีผล
ต่อสุขภาพ วิเคราะห์ข้อมูลบนฉลากอาหารและผลิตภัณฑส์ ขุ ภาพ เพื่อการเลือก บริโภค ทดสอบและปรับปรงุ
สมรรถภาพทางกายตามผลการตรวจสอบสมรรถภาพทางกาย ป้องกันและ หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรม
เสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุ การใช้ยา สารเสพติด และความรุนแรง อธิบาย ความสำคัญของการใช้ยาและใช้ยา
อย่างถูกวิธี แสดงวิธีปฐมพยาบาลเมื่อได้รับอันตรายจากการใช้ยาผิด สารเคมีแมลงสัตว์กัดต่อย และการ
บาดเจ็บจากการเล่นกีฬา วิเคราะห์ผลเสียของการสูบบุหรี่และการดื่มสุรา ที่มีต่อสุขภาพและการป้องกัน ฝึก
ควบคุมตนเองเมื่อใช้ทักษะการเคลื่อนไหวในลักษณะผสมผสานได้ทั้งแบบอยู่กับที่ เคลื่อนที่ และ ใช้อุปกรณ์
ประกอบ ฝกึ กายบริหารท่ามือเปล่าประกอบจังหวะ เล่นเกมเลียนแบบและกิจกรรมแบบผลัด เลน่ กีฬาพืน้ ฐาน
ได้อย่างน้อย ๑ ชนิด รักการออกกำลังกาย การเล่นเกม และการเล่นกีฬา ปฏิบัติเป็นประจำอยา่ งสม่ำเสมอ มี
วินยั เคารพสิทธิกฎ กติกา มีน้ำใจนักกีฬา มจี ิตวญิ ญาณในการแข่งขัน และชื่นชมในสุนทรียภาพ ของการกีฬา
ออกกำลังกาย เล่นเกม และกีฬาที่ตนเองชอบและมีความสามารถในการวิเคราะห์ผลพัฒนาการ ของตนเอง
ตามตวั อย่างและแบบปฏบิ ตั ขิ องผู้อ่นื ปฏบิ ตั ติ ามกฎ กตกิ าการเลน่ กีฬาพื้นฐาน ตามชนดิ กฬี าที่เลน่

รหสั ตัวชว้ี ัด

พ ๑.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓

พ ๒.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓

พ ๓.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓, ป.๔/๔

พ ๓.๒ ป.๔/๑, ป.๔/๒

พ ๔.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓, ป.๔/๔

พ ๕.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓

รวมท้งั หมด ๑๙ ตวั ช้วี ัด

๑๔๒

คำอธบิ ายรายวชิ า

รหสั วชิ า พ ๑๕๑๐๑ สขุ ศึกษาและพลศึกษา กลมุ่ สาระการเรียนร้สู ุขศกึ ษาและพลศกึ ษา

ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๕ เวลา ๘๐ ชัว่ โมง

ศึกษาความสำคัญของระบบย่อยอาหาร และระบบขับถ่ายที่มีผลต่อสุขภาพ การเจริญเติบโตและ
พัฒนาการ อธิบายวิธีดูแลระบบย่อยอาหารและระบบขับถ่ายให้ทำงานตามปกติ เข้าใจและเห็นคุณค่าตนเอง
ครอบครัว เพศศึกษา และมีทักษะในการดำเนินชีวิต อธิบายการเปลี่ยนแปลง ทางเพศและปฏิบัติตนได้
เหมาะสม อธิบายความสำคญั ของการมคี รอบครวั ที่อบอนุ่ ตามวัฒนธรรมไทย ระบพุ ฤตกิ รรมท่ีพงึ ประสงค์ และ
ไม่พึงประสงค์ในการแกไ้ ขปัญหาความขัดแย้งในครอบครัวและกลุม่ เพ่ือน เห็นคุณค่าและมีทกั ษะใน การสร้าง
เสริมสุขภาพ การดำรงสุขภาพ การป้องกันโรค และการสร้างเสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ แสดงพฤติกรรมท่ี
เห็นความสำคัญของการปฏิบัติตนตามสุขบัญญัติแห่งชาติ ค้นหาข้อมูลข่าวสารเพื่อใช้สร้างเสริม สุขภาพ
วิเคราะห์สื่อโฆษณาในการตัดสินใจเลือกซื้ออาหารและผลิตภัณฑ์สุขภาพอย่างมีเหตุผลปฏิบัติตนใน การ
ป้องกันโรคท่ีพบบ่อยในชีวิตประจำวัน ทดสอบและปรับปรุงสมรรถภาพทางกายตามผลการทดสอบ
สมรรถภาพทางกาย ป้องกันและหลีกเลีย่ งปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุ การใช้ยา สารเสพ
ติด และความรุนแรง วิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการใช้สารเสพติด วิเคราะห์ผลกระทบของการใช้ ยาและ
สารเสพติด ที่มีผลต่อร่างกาย จิตใจ อารมณ์สังคม และสติปัญญา ปฏิบัติตนเพื่อความปลอดภัยจาก การใช้ยา
และหลกี เลีย่ งสารเสพตดิ วเิ คราะห์อิทธิพลของสื่อที่มีต่อพฤติกรรมสุขภาพ ปฏบิ ตั ิตนเพอ่ื ปอ้ งกัน อันตรายจาก
การเล่นกีฬา

ฝึกจัดรูปแบบการเคลื่อนไหวแบบผสมผสาน และควบคุมตนเองเมื่อใช้ทักษะการเคลื่อนไหวตาม
แบบ ทก่ี ำหนด เลม่ เกมนำไปสูก่ ฬี าที่เลือกและกจิ กรรมการเคลื่อนไหวแบบผลดั ควบคุมการเคลื่อนไหวในเรื่อง
การรับแรง การใช้แรงและความสมดุล แสดงทักษะกลไกในการปฏิบัติกิจกรรมทางกายและเล่นกีฬา เล่นกีฬา
ไทย และกีฬาสากลประเภทบุคคลและประเภททีมได้อย่างละ ๑ ชนิด อธิบายหลักการ และเข้าร่วมกิจกรรม
นันทนาการ อย่างน้อย ๑ กิจกรรม ออกกำลังกายอย่างมีรูปแบบ เล่นเกมที่ใช้ทักษะการคิดและตัดสินใจ เล่น
กีฬาที่ตนเองชอบอย่างสม่ำเสมอ โดยสร้างทางเลือกในวิธีปฏิบัติของตนเองอย่างหลากหลายและมีน้ำใจ
นักกีฬา ปฏิบัติตามกฎกติกา การเล่นเกมกีฬาไทย และกีฬาสากล ตามชนิดกีฬาที่เล่น ปฏิบัติตนตามสทิ ธิของ
ตนเองไม่ละเมิดสิทธิผู้อื่นและยอมรับในความแตกต่างระหว่างบุคคลในการเล่นเกม และกีฬาไทย กีฬาสากล
รักการออกกำลังกาย การเล่นเกม และการเล่นกีฬา ปฏิบัติเป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ มีวินัย เคารพสิทธิกฎ
กตกิ า มนี ำ้ ใจนกั กีฬา มจี ติ วิญญาณในการแขง่ ขนั และชื่นชมใน สนุ ทรียภาพของการกีฬา

๑๔๓

รหัสตวั ชว้ี ัด
พ ๑.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒
พ ๒.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓
พ ๓.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕, ป.๕/๖
พ ๓.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔
พ ๔.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕,
พ ๕.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕
รวมทงั้ หมด ๒๕ ตวั ชวี้ ัด

๑๔๔

คำอธบิ ายรายวชิ าพืน้ ฐาน

รหสั วชิ า พ ๑๖๑๐๑ สขุ ศึกษาและพลศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ุขศกึ ษาและพลศกึ ษา

ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ ๖ เวลา ๘๐ ชวั่ โมง

ศึกษาและอธิบายความสำคัญของระบบสืบพันธุ์ระบบไหลเวียนโลหิตและระบบหายใจ ที่มีผลต่อ
สุขภาพ การเจริญเติบโตและพัฒนาการ อธิบายวิธีการดูแลรักษาระบบสืบพันธุ์ ระบบไหลเวียนโลหิตและ
ระบบหายใจให้ทำงานตามปกติ เข้าใจและเห็นคุณค่าตนเอง ครอบครัว เพศศึกษา และมีทักษะในการดำเนิน
ชีวิต อธิบายความสำคัญของการสร้างและรักษาสัมพันธภาพกับผู้อื่น วิเคราะห์พฤติกรรมเสี่ยงที่อาจนำไปสู่
การมีเพศสัมพันธ์การติดเชื้อเอดส์และการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร เห็นคุณค่าและมีทักษะในการสร้างเสริม
สุขภาพ การดำรงสุขภาพ การป้องกันโรค และการสร้างเสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ แสดงพฤติกรรมใน การ
ป้องกันและแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อสุขภาพ วิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดจากการระบาดของโรคและ
เสนอแนวทางการป้องกันโรคตดิ ต่อสำคัญท่ีพบในประเทศไทย แสดงพฤติกรรมท่ีบ่งบอกถึงความรับผิดชอบต่อ
สุขภาพของส่วนรวม สร้างเสริมและปรับปรุงสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพอย่างต่อเนื่อง ป้องกันและ
หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุการใช้ยา สารเสพติด และความรุนแรง วิเคราะห์
ผลกระทบจากความรุนแรงของภัยธรรมชาติที่มีต่อร่างกาย จิตใจ และสังคม ระบุวิธีปฏิบัติตนเพื่อความ
ปลอดภัยจากธรรมชาติ วิเคราะห์สาเหตขุ องการตดิ สารเสพตดิ และชกั ชวนให้ผอู้ ืน่ หลีกเลีย่ งสารเสพตดิ

ฝึกทักษะการเคลื่อนไหวรว่ มกับผู้อ่ืนในลกั ษณะแบบผลัดและแบบผสมผสานไดต้ าม ลำดับทั้งแบบ
อยู่กับที่ เคลื่อนที่ และใช้อุปกรณ์ประกอบ และการเคลื่อนไหวประกอบเพลง จำแนกหลักการเคลื่อนไหวใ น
เรื่องการรับแรง การใช้แรง และความสมดุลในการเคลื่อนไหวร่างกายในการเล่นเกม เล่นกีฬา และนำผลมา
ปรับปรงุ เพมิ่ พูนวิธีปฏิบตั ิของตนและผูอ้ นื่ เลน่ กีฬาไทย กีฬาสากลประเภทบุคคลและประเภททมี ได้อยา่ งละ ๑
ชนิด ใช้ทักษะกลไก เพื่อปรับปรุงเพิ่มพูนความสามารถของตนและผู้อื่นในการเล่นกีฬา ร่วมกิจกรรม
นันทนาการอย่างน้อย ๑ กิจกรรม แล้วนำความรูแ้ ละหลักการท่ีได้ไปใช้เป็นฐานการศึกษาหาความรู้เร่ืองอื่น ๆ
เล่นเกมที่ใช้ทักษะการวางแผนและสามารถเพิ่มพูนทักษะการออกกำลังกาย และเคลื่อนไหวอย่างเป็นระบบ
เล่นกีฬาที่ตนเองชื่นชอบ และสามารถประเมินทักษะการเล่นของตนเป็นประจำ จำแนกกลวิธีการรุก การ
ป้องกันและนำไปใช้ในการเล่นกีฬา อธิบายประโยชน์และหลักการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพ สมรรถภาพทาง
กาย และการสรา้ งเสริมบคุ ลกิ ภาพ รกั การออกกำลงั กาย การเล่นเกม และการเลน่ กฬี า ปฏบิ ัติเปน็ ประจำอยา่ ง
สม่ำเสมอ มีวินัย เคารพสิทธิกฎ กติกา มีน้ำใจนักกีฬา มีจิตวิญญาณในการแข่งขัน และชื่นชม ในสุนทรียภาพ
ของการกีฬาปฏิบตั ติ ามกฎ กตกิ า ตามชนดิ กีฬาทีเ่ ลน่ โดยคำนึงถงึ ความปลอดภยั ของตนเองและผอู้ ่ืน เล่นเกม
และกฬี า ด้วยความสามัคคแี ละมีน้ำใจนักกีฬา