Caz acpaptar

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

201

Атырау облысы СЫБЫЗҒЫ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: қурай ағашы, лак
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, құрастыру
Историко- Өлшемі: ұзындығы 70 см, ені 1,5 см, 1,7 см
краеведческий Қолданылуы: Оңтүстік Қазақстан, Алматы қаласы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 20049

области Шебер Нұрахмед Жорабековтің сыбызғы саз аспабы таза қурайдан жасалған. Басқа сыбызғылардан
Atyrau Local ерекшелігі барлық әуездері келтіріліп, жеті дыбыс шығаратын тесіктер ойып жасалынған.

History ФЛЕЙТА
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: бурьян, лак
Yerel Tarih Техника: обстругивание, строгание, сборка
Размер: длина 70 см, ширина 1,5 см, 1,7 см
Müzesi Применение: Южный Казахстан, город Алматы
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИКМАО ОФ 20049

方志博物馆 Музыкальный инструмент мастера Нурахмеда Жорабекова изготовлен из чистого бурьяна. Отличается
от других флейт тем, что издает звуки посредством семи звуковых отверстий.
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
FLUTE
Period: ХХІ century
Material: weeds, lacquer
Technique: trimming, planing, assembling
Size: length 70 cm, width 1.5 cm, 1.7 cm
Application: South Kazakhstan, Almaty
Record: ALHM CE 20049

The musical instrument flute of master Nurakhmed Zhorabekov is made of pure weeds. It differs from other
flutes in that it emits all the melodies, thanks to seven tone holes.

FLÜT
Dönem: ХХІ. yüzyıl
Malzeme: yabani otlar, vernik
Teknikler: planya, montaj
Boyut: uzunluk – 70 cm, genişlik – 1,5 cm, 1,7 cm
Uygulama: Güney Kazakistan, Almatı şehri
Kayıt işareti: ABYTM AF 20049

Usta Nurakhmed Zhorabekov’un flütü saf otlardan yapılmıştır.Yedi ses deliği sayesinde tüm melodileri yayması
bakımından diğer flütlerden farklıdır.

长笛
时期：二十一世纪
材质：杂草，清漆
工艺：刨平 、刨削、 组装
尺寸：长度 70 厘米，宽度 1,5 厘米, 1,7 厘米
使用在：哈萨克斯坦南部，阿拉木图
登记符号：IKMAO OF 20049
努拉迈德·佐拉贝科娃大师的乐器长笛用纯杂草制成。它与其他长笛的不同之处在于，由于七个音
孔，它散发出所有旋律。

202

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

203

Атырау облысы ЖЕТІГЕН
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, металл, сүйек, тері
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, құрастыру, тазалау
Историко- Өлшемі: ұзындығы 1,12 см, ені 30 см, биіктігі 7 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 20521

области Халықаралық және Республикалық қолөнершілер байқауының жеңімпазы, шебер Қайрат
Atyrau Local Шапабаевтың жасаған жетіген саз аспабы.

History ЖЕТЫГЕН
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: дерево, металл, кость, кожа
Yerel Tarih Техника: обстругивание, строгание, сборка, чистка
Размер: длина 1,12 см, ширина 30 см, высота 7 см
Müzesi Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИКМАО ОФ 20521

方志博物馆 Музыкальный инструмент жетыген, созданный победителем международного и республиканского
конкурса ремесленников мастером Кайратом Шапабаевым.
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
ZHETYGEN
Period: ХХІ century
Material: wood, metal, bone, leather
Technique: trimming, planing, assembling, cleaning
Size: length 1.12 cm, width 30 cm, height 7 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: ALHM CE 20521

Musical instrument zhetygen, made by the master, winner of the international and republican competition of
craftsmen Kairat Shapabayev.

JETİGEN
Dönem: ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, metal, kemik, deri
Teknikler: planya, montaj, temizlik
Boyut: uzunluk – 1,12 cm, genişlik – 30 cm, yükseklik – 7 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABYTM AF 20521

Jetigen - uluslararası ve cumhuriyetçi zanaatkarlar yarışmasının birincisi Kairat Shapabayev usta tarafından
yaratılan müzik aleti.

杰提根
时期：二十世纪
材质：木材，金属，骨头、皮革
工艺：刨平 、刨削、 装配、剥皮
尺寸：长度 1,12 厘米，宽度 30 厘米, 高度 7 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IKMAO OF 20521
国际和国家工匠比赛的获胜者凯拉特·沙巴巴耶夫乐器大师创造的杰提根。

204

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

205

Атырау облысы ҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХ ғасыр
Материалы: ағаш, ішек, лак
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, құрастыру, ойма
Историко- Өлшемі: ұзындығы 66 см, ені 14,5 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 20864

области ҚР Мәдениет қайраткері, халықаралық және республикалық сайыстардың лауреаты, қобызшы
Atyrau Local Жанар Ермағамбетованың прима қобызы.

History КОБЫЗ
Museum Период: ХХ век
Atyrau bölgesi Материал: дерево, струна, лак
Yerel Tarih Техника: обстругивание, строгание, сборка, вырез
Размер: длина 66 см, ширина 14,5 см
Müzesi Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИКМАО ОФ 20864

方志博物馆 Прима-кобыз деятеля культуры РК, лауреата международных и республиканских конкурсов
кобызиста Жанар Ермагамбетовой
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
KOBYZ
Period: ХХ century
Material: wood, string, lacquer
Technique: trimming, planing, assembling, cutting
Size: length 66 cm, width 14.5 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: ALHM CE 20864

Prima kobyz of the cultural figure of the Republic of Kazakhstan, laureate of international and republican
art competitions, kobyzist Zhanar Yermagambetova.

KOBYZ
Dönem:ХХ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, dizi, vernik
Teknikler: planya, montaj, yaka
Boyut: uzunluk – 66 cm, genişlik – 14,5 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABYTM AF 20864

Kazakistan Cumhuriyeti kültür figürü, uluslararası ve cumhuriyetçi sanat yarışmalarının ödülü, kobyzcı
Zhanar Ermagambetova’nın Prima kobyz’i.

科比兹
时期：二十世纪
材质：木材，琴弦、清漆
工艺：刨平 、刨削、 装配、切口
尺寸：长度 66 厘米，宽度 14,5 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IKMAO OF 20864
哈萨克斯坦共和国文化人物，国际和共和艺术比赛的获奖者扎纳尔·埃尔马甘贝托娃的第一音科比
兹。

206

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

207

Атырау облысы ДАУЫЛПАЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, тері
музейі Техникасы: сүргілеу, құрастыру
Историко- Өлшемі: биіктігі 39 см, шеңбері 29 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21023

области Республикалық қолөнершілер байқауының жеңімпазы, шебер Нұрсұлтан Қалиевтің жасаған үрмелі
Atyrau Local дауылпаз саз аспабы.

History ДАУЫЛПАЗ
Museum Период:ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: дерево, кожа
Yerel Tarih Техника: строгание, сборка
Размер: высота 39 см, окружность 29 см
Müzesi Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21023

方志博物馆 Духовой музыкальный инструмент дауылпаз, изготовленный победителем республиканского конкурса
ремесленников мастером Нурсултаном Калиевым.
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
DAUYLPAZ
Period: ХХІ century
Material: wood, leather
Technique: planing, assembling
Size: height 39 cm, circumference 29 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: ALHM CE 21023

Wind musical instrument dauylpaz, made by the master, the winner of the republican competition of craftsmen,
Nursultan Kaliyev.

DAVULPAZ
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, deri
Teknikler: planya, montaj
Boyut: yükseklik – 39 cm, çevre – 29 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABYTM AF 21023

Cumhuriyetçi ustalar yarışmasının galibi Nursultan Kaliev tarafından yapılan rüzgarlı müzik aleti davulpaz.

达乌勒帕兹
时期：二十一世纪
材质：木材，皮革
工艺：刨削、 组装
尺寸：高度 39 厘米，周长 29 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IKMAO OF 21023
国家手工业者的获胜者努尔苏丹·卡列夫大师制造的达乌勒帕兹风乐器。

208

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

209

Атырау облысы ДАБЫЛ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, тері
музейі Техникасы: тазалау
Историко- Өлшемі: шеңбері 49 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21024

области Шебер Нұрсұлтан Қалиевтің тұтас қара ағаштан жасаған дабыл ұрмалы саз аспабы. Ағашты шең
Atyrau Local берлендіре иіп, қосылған тұсы бекітіліп, желімделіп, шегемен шегеленіп, жан-жағы ешкі терісімен
қапталған.
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih

Müzesi
阿特劳州历史与地

方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 ДАБЫЛ
Период: ХХІ век
Материал: дерево, кожа
Техника: чистка
Размер: окружность 49 см
Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21024

Ударный музыкальный инструмент дабыл мастера Нурсултана Калиева изготовлен из цельного
черного дерева. Для егоизготовления древесину дерева сгибают в круг, соединение крепят, клеят,
прибивают гвоздями, все стороны изделия покрывают козьей шкурой.

DABYL
Period: ХХІ century
Material: wood, leather
Technique: cleaning
Size: circumference 49 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: ALHM CE 21024

The percussive musical instrument dabyl of master Nursultan Kaliyev is made of solid black wood. The wood is
bent into a circle, the joint is fastened, glued, nailed, and all sides are covered with goatskin.

DAVUL
Dönem: ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, deri
Teknikler: temizlik
Boyut: çevre – 49 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABYTM AF 21024

Vurmalı müzik aleti usta Nursultan Kaliev’in davulu sert abanozdan yapılmıştır. Ağaç bir daire şeklinde bükülmüş,
eklem tutturulmuş, yapıştırılmış, çivilenmiş, her taraf keçi derisi ile kaplanmıştır.

达比勒
时期：二十一世纪
材质：木材，皮革
工艺：剥皮
尺寸：周长 49 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IKMAO OF 21024
努尔苏丹·卡列夫大师制造的打击乐器达比勒用坚固的乌木制成。 将树弯曲成一个圆形，将关节连
接，粘贴，钉牢，所有侧面均覆盖山羊皮。

210

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

211

Атырау облысы АСАТАЯҚ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, металл
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, өрнектеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 50 см, ені 22 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21025

области Шебер Нұрсұлтан Қалиевтің тұтас ағаштан арнайы қалыпта жасаған асатаяқ саз аспабы. Күрек пішінді
Atyrau Local асатаяқтың бас жағына түрлі темір сақиналардан сылдырмақтар тағылып, өрнектермен әшекейленген.

History АСАТАЯК
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: дерево, металл
Yerel Tarih Техника: обстругивание, строгание, тиснение
Размер: длина 50 см, ширина 22 см
Müzesi Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21025

方志博物馆 Музыкальный инструмент асатаяк мастера Нурсултана Калиева изготовлен из цельного куска дерева
по специально разработанному образцу. В верхней части асатаяк имеет форму лопаты, к которой
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 подвешены погремушки из различных металлических колец, и украшена узорами.

ASATAYAK
Period: ХХІ century
Material: wood, metal
Technique: trimming, planing, embossing
Size: length 50 cm, width 22 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: ALHM CE 21025

Musical instrument asatayak of master Nursultan Kaliyev is made of solid wood according to a specially
designed sample. Rattles made of various metal rings and decorated with patterns are suspended in the upper
part of the shovel-shaped asatayak.

ASATAYAK
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, metal
Teknikler: planya, kabartma
Boyut: uzunluk – 50 cm, genişlik – 22 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABYTM AF 21025

Müzik aleti asatayak usta Nursultan Kaliev tarafından, özel olarak tasarlanmış bir örneğe göre masif ahşaptan
yapılmıştır. Kürek şeklindeki asatayakların tepesinde çeşitli metal halkalardan yapılmış ve desenlerle süslenmiş
çıngıraklar vardır.

阿萨塔亚克
时期：二十一世纪
材质：木材，金属
工艺：刨平 、刨削压花纹
尺寸：长度 50 厘米，宽度 22 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IKMAO OF 21025
由努尔苏丹·卡列夫大 师制作的乐器阿萨塔亚克，是根据特殊设计的模范用实木制成的。 在铁锹形
阿萨塔亚克的顶部，有各种金属环制成的拨浪鼓，并装饰有图案。

212

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

213

Атырау облысы ТҰЯҚТАС
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: сүйек, металл, тері
музейі Техникасы: тазалау, жапсыру
Историко- Өлшемі: ұзындығы 12,2 см, ені 7,7 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21026

области Шебер Нұрсұлтан Қалиев тұяқтас саз аспабын жас тайдың тұяғынан жасаған. Сырты ешкі
Atyrau Local терісімен қапталып, беті мельхиор металынан жасалған ою-өрнекпен әшекейленген. Екі тұяқ бір-
біріне тоқылған өрімбау арқылы жалғанған.
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih

Müzesi
阿特劳州历史与地

方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 ТУЯКТАС
Период: ХХІ век
Материал: кость, металл, кожа
Техника: чистка, приклеивание
Размер: длина 12,2 см, ширина 7,7 см
Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21026

Мастер Нурсултан Калиев изготовил музыкальный инструмент туяктас из копыта молодого стригуна.
Снаружи туяктас покрыт козьей кожей, его поверхность украшена орнаментом из мельхиора.
Два копыта соединены друг с другом с помощью плетеного шнура.

TUYAKTAS
Period: ХХІ century
Material: bone, metal, leather
Technique: cleaning, gluing
Size: length 12.2 cm, width 7.7 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: ALHM CE 21026

Master Nursultan Kaliyev made a musical instrument tuyaktas from the hoof of a young horse. The outside
is covered with goat skin, the surface is decorated with an ornament made of nickel silver. The two hooves are
connected to each other by a braided cord.

TUYAKTAS
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: kemik, metal, deri
Teknikler: temizlik, yapıştırma
Boyut: uzunluk – 12,2 cm, genişlik – 7,7 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABYTM AF 21026

Nursultan Kaliev, genç bir kürkün toynağından bir müzik aleti tuyaktası yaptı. Dış yüzü keçi postu, yüzey ise
küpronikel süslemelidir. İki toynak örgülü bir kordon ile birbirine bağlanır.

图雅克塔斯
时期：二十一世纪
材质：骨头、金属，皮革
工艺：剥皮, 胶粘、
尺寸：长度 12,2 厘米，宽度 7,7 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IKMAO OF 21026
努尔苏丹·卡列夫大用小羊毛皮的蹄制成了乐器图雅克塔斯 。 外部覆盖有山羊皮，表面装饰有白铜
装饰。 这两个蹄用编织线相互连接。

214

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

215

Атырау облысы ҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, тері, жылқы қылы, металл
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, жапсыру, тазалау, өрнектеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 70 см, ені 19 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21373

области Шебер Нұрсұлтан Қалиев жасаған екі шекті ысқышпен ойналатын қыл қобыз саз аспабы. Аспап
Atyrau Local ақ терек ағашынан ойып жасаған. Сиыр терісімен және жылқы қылымен қапталып, беті мельхиор
металымен сәнделген.
History
Museum КОБЫЗ
Atyrau bölgesi Период: ХХІ век
Yerel Tarih Материал: дерево, кожа, лошадиная грива, металл
Техника: обстругивание, строгание, приклеивание, чистка, тиснение
Müzesi Размер: длина 70 см, ширина 19 см
阿特劳州历史与地 Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21373
方志博物馆
Музыкальный двухструнный смычковый инструмент кыл-кобыз, изготовленный мастером
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 Нурсултаном Калиевым, вырезан из белого тополя. Обтянут кожей коровы и украшен конской
гривой, поверхность декорирована мельхиором.

KOBYZ
Period: ХХІ century
Material: wood, leather, horse mane, metal
Technique: trimming, planing, gluing, cleaning, embossing
Size: length 70 cm, width 19 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: ALHM CE 21373

Musical two-stringed bowed instrument kyl kobyz, made by master Nursultan Kaliyev. The instrument
is carved from white poplar. It is covered with cow leather and horse mane, the surface is decorated with
nickel silver.

KOBYZ
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, deri, at yelesi, metal
Teknikler: planya, yapıştırma, temizlik, kabartma
Boyut: uzunluk – 70 cm, genişlik – 19 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABYTM AF 21373

Nursultan Kaliev tarafından yapılan müzikal iki telli yaylı çalgı kıl kobyz. Alet, beyaz kavaktan oyulmuştur. İnek
derisi ve at yelesi ile kaplanmış yüzey bakır nikel ile süslenmiştir.

科比兹
时期：二十一世纪
材质：木材，皮革, 马鬃，金属
工艺：刨平 、刨削、 胶粘、 剥皮压花纹
尺寸：长度 70 厘米，宽度19 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IKMAO OF 21373
由努尔苏丹·卡列夫大师制作的音乐两弦弓弦乐器克勒科比兹。 该乐器是由白杨雕刻而成。 表面覆
盖着牛皮和马鬃，表面用白铜装饰。

216

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

217

Атырау облысы СЫБЫЗҒЫ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, лак
музейі Техникасы: жону, сүргілеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 60 см, шеңбері 2 см, 1,2 см
краеведческий Қолданылуы: Оңтүстік Қазақстан, Алматы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21918

области Композитор, орындаушы, фольклор зерттеушісі Еділ Құсайыновтың сыбызғы саз аспабы. қоңыр түсті
Atyrau Local ағаштан жасалған сыбызғының бойында дыбыс шығаратын төрт тесік ойып жасалған.

History ФЛЕЙТА
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: дерево, лак
Yerel Tarih Техника: обстругивание, строгание
Размер: длина 60 см, окружность 2 см, 1,2 см
Müzesi Применение: Южный Казахстан, Алматы
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21918

方志博物馆 Флейта исследователя фольклора, композитора, исполнителя Едиля Кусаинова. По длине флейты,
сделанной из дерева коричневого цвета, вырезаны четыре отверстия.
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
FLUTE
Period: ХХІ century
Material: wood, lacquer
Technique: trimming, planing
Size: length 60 cm, circumference 2 cm, 1.2 cm
Application: South Kazakhstan, Almaty
Record: ALHM CE 21918

Flute of the folklore researcher, composer, and performer Yedil Kussainov. Four holes are cut along the length
of the flute made of brown wood.

FLÜT
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, vernik
Teknikler: planya,
Boyut: uzunluk – 60 cm, çevre – 2 cm, 1,2 cm
Uygulama: Güney Kazakistan, Almatı
Kayıt işareti: ABYTM AF 21918

Folklor araştırmacısı, besteci, icracı Edil Kusainov’un flütü. Flüt boyunca kahverengi ahşaptan dört delik açılır.

长笛 沿着棕色木头制成的长笛的长度切出四个
时期：二十一世纪
材质：木材，清漆
工艺：刨平 、刨削
尺寸：长度 60 厘米，周长2 厘米, 1,2 厘米
使用在：哈萨克斯坦南部，阿拉木图
登记符号：IKMAO OF 21918
民俗研究者，作曲家，演奏者埃迪尔·库赛诺娃的长笛。
孔。

218

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

219

Атырау облысы САЗСЫРНАЙ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: саз
музейі Техникасы: қалыптау
Историко- Өлшемі: ұзындығы 11,5 см, шеңбері 18,3 см
краеведческий Қолданылуы: Оңтүстік Қазақстан, Алматы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21919

области Композитор, орындаушы, фольклор зерттеушісі Еділ Құсайыновтың сазсырнай саз аспабы. Ашық қоңыр
Atyrau Local түсті саздан жасалған.

History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih

Müzesi
阿特劳州历史与地

方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 САЗСЫРНАЙ исследователя фольклора
Период: ХХІ век
Материал: глина
Техника: моделирование
Размер: длина 11,5 см, окружность 18,3 см
Применение: Южный Казахстан, Алматы
Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21919

Музыкальный инструмент сазсырнай композитора, исполнителя,
Едиля Кусаинова. Изготовлен из глины светло-коричневого цвета.

SAZSYRNAY
Period: ХХІ century
Material: clay
Technique: modeling
Size: length 11.5 cm, circumference 18.3 cm
Application: South Kazakhstan, Almaty
Record: ALHM CE 21919

Musical instrument - sazsyrnay of composer, performer, folklore researcher Yedil Kussainov. It is made of light
brown clay.

SAZSIRNAY
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: kil
Teknikler: modelleme
Boyut: uzunluk – 11,5 cm, çevre – 18,3 cm
Uygulama: Güney Kazakistan, Almatı
Kayıt işareti: ABYTM AF 21919

Besteci, icracı, folklor araştırmacısı Edil Kusainov’un müzik aleti - sazsyrnay. Açık kahverengi kilden yapılmıştır.

萨兹尔奈
时期：二十一世纪
材质：粘土
工艺：制作模型
尺寸：长度 11,5 厘米，周长 18,3 厘米
使用在：哈萨克斯坦南部，阿拉木图
登记符号：IKMAO OF 21919
作曲家，演奏者，民俗学研究者埃迪尔·库赛诺夫的乐器萨兹尔奈。 由浅棕色粘土制成。

220

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

221

Атырау облысы ШАҢҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: темір
музейі Техникасы: қалыптау, ию
Историко- Өлшемі: ұзындығы 6,3 см, ені 3,2 см
краеведческий Қолданылуы: Оңтүстік Қазақстан, Алматы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21920

области Композитор, орындаушы, фольклор зерттеушісі Еділ Құсайыновтың шаңқобыз саз аспабы темірден
Atyrau Local жасалған.

History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih

Müzesi
阿特劳州历史与地

方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 ШАНКОБЫЗ композитора, исполнителя, исследователя фольклора
Период: ХХІ век
Материал: железо
Техника: моделирование
Размер: длина 6,3 см, ширина 3,2 см
Применение: Южный Казахстан, Алматы
Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21920

Музыкальный инструмент шанкобыз
Едиля Кусаинова изготовлен из железа.

SHANKOBYZ
Period: ХХІ century
Material: iron
Technique: modeling
Size: length 6.3 cm, width 3.2 cm
Application: South Kazakhstan, Almaty
Record: ALHM CE 21920

Musical instrument shankobyz of composer, performer, and folklore researcherYedil Kussainov is made of iron.

ŞANKOBYZ
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: demir
Teknikler: modelleme,
Boyut: uzunluk – 6,3 cm, genişlik – 3,2 cm
Uygulama: Güney Kazakistan, Almatı
Kayıt işareti: ABYTM AF 21920

Besteci, icracı, folklor araştırmacısı Edil Kusainov’un şankobyz müzik aleti, demirden yapılmış.

昌科比兹
时期：二十一世纪
材质：铁
工艺：制作模型
尺寸：长度 6,3 厘米，宽度 3,2 厘米
使用在：哈萨克斯坦南部，阿拉木图
登记符号：IKMAO OF 21920
作曲家，演奏者，民俗学研究者埃迪尔·库赛诺夫的昌科比兹，用铁制成。

222

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

223

Атырау облысы ШАҢҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, ішек, лак, желім
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, құрастыру, өрнектеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 15,5 см, ені 2 см
краеведческий Қолданылуы: Оңтүстік Қазақстан, Алматы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21921

области Композитор, орындаушы, фольклор зерттеушісі Еділ Құсайыновтың ағаш шаңқобызы. Ортасынан
Atyrau Local кесілген ағаш ұшының екі жағы тесіліп, жіптен бау тағылған.

History ШАНКОБЫЗ
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: дерево, струна, лак, клей
Yerel Tarih Техника: обстругивание, строгание, сборка, тиснение
Размер: длина 15,5 см, ширина 2 см
Müzesi Применение: Южный Казахстан, Алматы
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21921

方志博物馆 Шанкобыз композитора, исполнителя, исследователя фольклора Едиля Кусаинова

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 SHANKOBYZ
Period: ХХІ century
Material: wood, string, lacquer, glue
Technique: trimming, planing, assembling, embossing
Size: length 15.5 cm, width 2 cm
Application: South Kazakhstan, Almaty
Record: ALHM CE 21921

Shankobyz of composer, performer, and folklore researcher Yedil Kussainov.

ŞANKOBYZ
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, dizi, vernik, yapıştırıcı
Teknikler: planya, montaj, kabartma
Boyut: uzunluk – 15,5 cm, genişlik – 2 cm
Uygulama: Güney Kazakistan, Almatı
Kayıt işareti: ABYTM AF 21921

Besteci, icracı, folklor araştırmacısı Edil Kusainov’un şankobyz’ı.

昌科比兹
时期：二十一世纪
材质：木材，琴弦，清漆，胶水
工艺：刨平 、刨削、 组装压花纹
尺寸：长度 15,5 厘米，宽度 2 厘米
使用在：哈萨克斯坦南部，阿拉木图
登记符号：IKMAO OF 21921
作曲家，演奏者，民俗学研究者埃迪尔·库赛诺夫的昌科比兹。

224

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

225

Атырау облысы СЫРНАЙ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: қамыс, жіп
музейі Техникасы: тазалау, өрнектеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 14,5 см, шеңбері 0,8 см
краеведческий Қолданылуы: Оңтүстік Қазақстан, Алматы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21922

области Композитор, орындаушы, фольклор зерттеушісі Еділ Құсайыновтың қамыс сырнайы. Аспап қатты
Atyrau Local қамыстан жасалған. Ортасында 1,2 см көлемінде төрт тесік ойылып, қара жіппен бекітілген.

History СЫРНАЙ
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: тростник, веревка
Yerel Tarih Техника: чистка, тиснение
Размер: длина 14,5 см, окружность 0,8 см
Müzesi Применение: Южный Казахстан, Алматы
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21922

方志博物馆 Сырнай из тростника принадлежал композитору, исполнителю, исследователю фольклора
Едилю Кусаинову. Инструмент изготовлен из твердого тростника. В центре вырезаны четыре отверстия
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 размером 1,2 см.

SYRNAY
Period: ХХІ century
Material: reed, rope
Technique: cleaning, embossing
Size: length 14.5 cm, circumference 0.8 cm
Application: South Kazakhstan, Almaty
Record: ALHM CE 21922

The syrnay made of reeds belonged to composer, performer, and folklore researcher Yedil Kussainov. The
instrument is made of solid reed. There are four 1.2 holes in the center.

SIRNAY
Dönem: ХХІ. yüzyıl
Malzeme: baston, yip
Teknikler: temizlik, kabartma
Boyut: uzunluk – 14,5 cm, çevre – 0,8 cm
Uygulama: Güney Kazakistan, Almatı
Kayıt işareti: ABYTM AF 21922

Kamış sırnay, besteci, icracı, folklor araştırmacısı Edil Kusainov’a aitti. Alet, sağlam bastondan yapılmıştır.
Oratsında 1,2 boyutlu dört delik açılır.

斯尔奈
时期：二十一世纪
材质：芦苇，绳
工艺：剥皮压花纹
尺寸：长度 14,5 厘米，周长 0,8 厘米
使用在：哈萨克斯坦南部，阿拉木图
登记符号：IKMAO OF 21922
用芦苇做的斯尔奈属于作曲家，演奏者和民俗研究者埃迪尔·库赛诺夫。该乐器用实心芦苇制成。
在中心切出四个尺寸为1.2的孔。

226

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

227

Атырау облысы СЫРНАЙ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: қауырсын, жіп
музейі Техникасы: тазалау
Историко- Өлшемі: ұзындығы 9 см, шеңбері 0,5 см
краеведческий Қолданылуы: Оңтүстік Қазақстан, Алматы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21923

области Композитор, орындаушы, фольклор зерттеушісі Еділ Құсайыновтың қауырсыннан жасалған сырнайы.
Atyrau Local Шетіне екі тесік ойылып жасалған.

History СЫРНАЙ
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: перо, нить
Yerel Tarih Техника: чистка
Размер: длина 9 см, окружность 0,5 см
Müzesi Применение: Южный Казахстан, Алматы
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21923

方志博物馆 Сырнай из пера принадлежал композитору, исполнителю, исследователю фольклора Едилю Кусаинову.
По краям вырезаны два отверстия.
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
SYRNAY
Period: ХХІ century
Material: feather, thread
Technique: cleaning
Size: length 9 cm, circumference 0.5 cm
Application: South Kazakhstan, Almaty
Record: ALHM CE 21923

The syrnay made of feather belonged to composer, performer, and folklore researcher Yedil Kussainov. Two
holes are cut at the edges.

SIRNAY
Dönem: ХХІ. yüzyıl
Malzeme: kuş tüyü, iplik
Teknikler: temizlik
Boyut: uzunluk – 9 cm, çevre – 0,5 cm
Uygulama: Güney Kazakistan, Almatı
Kayıt işareti: ABYTM AF 21923

Sırnai besteci, icracı, folklor araştırmacısı Edil Kusainov’a aitti. Kenarlar boyunca iki delik açılmıştır.

斯尔奈
时期：二十一世纪
材质：羽毛，线
工艺：剥皮
尺寸：长度 9 厘米，周长 0,5 厘米
使用在：哈萨克斯坦南部，阿拉木图
登记符号：IKMAO OF 21923
用羽毛做的斯尔奈属于作曲家，演奏者和民俗研究者埃迪尔·库赛诺夫。侧面有两个孔。

228

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

229

Атырау облысы СЫБЫЗҒЫ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХ ғасыр
Материалы: ағаш, жіп, малдың ішегі
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, орау
Историко- Өлшемі: ұзындығы 64 см, екі басының диаметрі 1,7 см, 2,2 см.
краеведческий Қолданылуы: Шығыс Қазақстан, Семей
музей Атырауской Есептік белгісі: АОТӨМ НҚ 21979

области Көне үрмелі сыбызғы аспабын 1934 жылы қазақтың мемлекеттік академиялық халық аспаптар оркестрі
Atyrau Local пайдаланған. Орташа ойылған екі ағаш бір-біріне желімделіп, бір жақ шетіне тесік ойылып жасалған.
Басынан төменге дейін жіңішке жіпті айналдыра орап, шетіне малдың ішегін ораған.
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih

Müzesi
阿特劳州历史与地

方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 ФЛЕЙТА
Период: ХХ век
Материал: дерево, нить, кишки животного
Техника: обстругивание, строгание, обивка
Размер: длина 64 см, диаметр с обеих сторон 1,7 см, 2,2 см.
Применение: Восточный Казахстан, Семей
Учетная отметка: ИКМАО ОФ 21979

На этой старинной флейте в 1934 году играли в Казахском государственном академическом оркестре
народных инструментов. Два вырезанных из дерева куска склеены друг с другом. Отверстие сделано с
одной стороны. Флейта обернута тонкой нитью, а по краям обклеена кишками животного.

FLUTE
Period: ХХ century
Material: wood, thread, animal guts
Technique: trimming, planing, upholstering
Size: length 64 cm, diameter on both sides 1.7 cm, 2.2 cm.
Application: East Kazakhstan, Semey
Record: ALHM CE 21979

The old flute was played in the Kazakh State Academic Orchestra of Folk Instruments in 1934. Two carved
trees are glued together.The hole is made on one side. It is wrapped with a thin thread, and along the edges with
animal guts.

FLÜT
Dönem:ХХ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, iplik, hayvan bağırsakları
Teknikler: planya, döşeme
Boyut: uzunluk – 64 cm, iki tarafının diametri 1,7 cm, 2,2 cm.
Uygulama: Doğa Kazakistan, Semey
Kayıt işareti: ABYTM AF 21979

Antik flüt, 1934 yılında Kazak Devlet Akademik Halk Çalgıları Orkestrasında çalındı. Oyulmuş iki ağaç birbirine
yapıştırılmıştır. Delik tek taraflı yapılır. İnce bir iplikle ve kenarları boyunca hayvan bağırsaklarıyla sarılır.

长笛
时期：二十世纪
材质：木材，线，动物肠
工艺：刨平 、刨削、 包上
尺寸：长度 64 厘米，两边直径 1,7 厘米, 2,2 厘米.
应用：哈萨克斯坦东部，塞米伊市
登记符号：IKMAO OF 21979
用古老的长笛于1934年在哈萨克斯坦民族乐器学术管弦乐队中演奏。两棵雕刻的树彼此粘在一起。
在一侧制作一个孔。 它用细线和动物肠两边包上的。

230

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

231

Атырау облысы ҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, ішек, лак, желім
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, құрастыру
Историко- Өлшемі: ұзындығы 71 см, ені 19,3 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОҚАМ НҚ 4805

области 2018 жылы Республикалық қолөнершілер байқауының жеңімпазы, шебер Нұрсұлтан Қалиевтің жасаған
Atyrau Local қобыз саз аспабы.

History КОБЫЗ
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: дерево, струна, лак, клей
Yerel Tarih Техника: обстругивание, строгание, сборка
Размер: длина 71 см, ширина 19,3 см
Müzesi Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: КРМАО ОФ 4805

方志博物馆 Музыкальный инструмент кобыз изготовлен, победителем республиканского конкурса ремесленников
мастером Нурсултаном Калиевым в 2018 году.
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
KOBYZ
Period: ХХІ century
Material: wood, string, lacquer, glue
Technique: trimming, planing, assembling
Size: length 71 cm, width 19.3 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: KDMAR CE 4805

Musical instrument kobyz, made by master, winner of the republican competition of craftsmen, Nursultan
Kaliнev in 2018.

KOBYZ
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, dizi, vernik, yapıştırıcı
Teknikler: planya, montaj
Boyut: uzunluk – 71 cm, genişlik – 19,3 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABKİM AF 4805

Cumhuriyetçi ustalar yarışmasının galibi Nursultan Kaliyev’in ustası tarafından yapılan bir müzik aleti kobyz.

科比兹
时期：二十一世纪
材质：木材，琴弦，清漆，胶水
工艺：刨平 、刨削、 组装
尺寸：长度 71 厘米，宽度 19,3 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：KRMAO OF 4805
2018年国家工匠竞赛的获胜者努尔苏丹卡列夫 大师制作的乐器是科比兹。

232

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

233

Атырау облысы ҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХ ғасыр
Материалы: ағаш, ішек, лак, желім
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, өрнектеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 62 см, ені 8 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОИАМ НҚ 1788

области Прима қобызды Индер аудандық өнер мектебі 2003 жылы музейге сыйға тартқан.
Atyrau Local
КОБЫЗ
History Период: ХХ век
Museum Материал: дерево, струна, лак, клей
Atyrau bölgesi Техника: обстругивание, строгание, тиснение
Yerel Tarih Размер: длина 62 см, ширина 8 см
Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
Müzesi Учетная отметка: ИРМАО ОФ 1788
阿特劳州历史与地
Прима-кобыз был подарен музею Индерской районной школой искусств в 2003 году.
方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 KOBYZ
Period: ХХ century
Material: wood, string, lacquer, glue
Technique: trimming, planing, embossing
Size: length 62 cm, width 8 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: IDMAR CE 1788

Prima kobyz was donated to the Museum by the Inder district school of art in 2003.

KOBYZ
Dönem:ХХ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, dizi, vernik, yapıştırıcı
Teknikler: planya, строгание, kabartma
Boyut: uzunluk – 62 cm, genişlik – 8 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABİİM AF 1788

Prima kobyz, 2003 yılında Inder İlçe Sanat Okulu tarafından müzeye bağışlandı.

科比兹
时期：二十一世纪
材质：木材，琴弦，清漆，胶水
工艺：刨平 、刨削压花纹
尺寸：长度 62 厘米，宽度 8 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IRMAO OF 1788
2003 年因德尔区艺术学院赠送的第一音科比兹。

234

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

235

Атырау облысы ҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХ ғасыр
Материалы: ағаш, ішек, лак, желім
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, құрастыру, жапсыру, ойма
Историко- Өлшемі: ұзындығы 62 см, ені 8 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОИАМ НҚ 1789

области Прима қобызды Индер аудандық өнер мектебі 2003 жылы музей қорына сыйға берген.
Atyrau Local
КОБЫЗ
History Период: ХХ век
Museum Материал: дерево, струна, лак, клей
Atyrau bölgesi Техника: обстругивание, строгание, сборка, приклеивание, вырез
Yerel Tarih Размер: длина 62 см, ширина 8 см
Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
Müzesi Учетная отметка: ИРМАО ОФ 1789
阿特劳州历史与地
Прима-кобыз был подарен фонду музея Индерской районной школой искусств в 2003 году.
方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 KOBYZ
Period: ХХ century
Material: wood, string, lacquer, glue
Technique: trimming, planing, assembling, gluing, cutting
Size: length 62 cm, width 8 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: IDMAR CE 1789

Prima kobyz was donated to the Museum by the Inder district school of art in 2003.

KOBYZ
Dönem: ХХ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, dizi, vernik, yapıştırıcı
Teknikler: planya, montaj, yapıştırma, yaka
Boyut: uzunluk – 62 cm, genişlik – 8 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABİİM AF 1789

Prima kobyz, 2003 yılında Inder İlçe Sanat Okulu tarafından müzeye bağışlandı.

科比兹
时期：二十一世纪
材质：木材，琴弦，清漆，胶水
工艺：刮削，刨光，组装，胶合, 切口
尺寸：长度 62 厘米，宽度 8 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IRMAO OF 1789
2003年因德尔区艺术学院赠送的第一音科比兹。

236

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

237

Атырау облысы ДАУЫЛПАЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, металл, тері, лак, желім
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, жапсыру, өрнектеу
Историко- Өлшемі: биіктігі 32 см, диаметрі 24,5 х 24,5 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОИАМ НҚ 2628

области Ұрып ойналатын көне музыкалық аспап тұтас ағаштан ойып жасалған. Бет шанағы терімен қапталып,
Atyrau Local жапырақ, гүл тәрізді жапсырмалармен әшекейленген.

History ДАУЫЛПАЗ
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: дерево, металл, кожа, лак, клей
Yerel Tarih Техника: обстругивание, строгание, приклеивание, тиснение
Размер: высота 32 см, диаметр 24,5 х 24,5 см
Müzesi Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИРМАО ОФ 2628

方志博物馆 Древний музыкальный ударный инструмент изготовлен из цельного куска дерева. Поверхность деки
покрыта кожей, украшена листовидными, и цветочными накладками.
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
DAUYLPAZ
Period: ХХІ century
Material: wood, metal, leather, lacquer, glue
Technique: trimming, planing, gluing, embossing
Size: height 32 cm, diameter 24.5 x 24.5 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: IDMAR CE 2628

An ancient musical percussion instrument made of solid wood. The surface of the string-plate is covered with
leather, decorated with leaf-shaped, floral overlays.

DAVULPAZ
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, metal, deri, vernik, yapıştırıcı
Teknikler: planya, yapıştırma, kabartma
Boyut: yükseklik – 32 cm, diametr – 24,5 х 24,5 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABİİM AF 2628

Bu eski müzikal vurmalı çalgı, masif ahşaptan yapılmıştır. Ses tablasının yüzeyi deri ile kaplanmış, yaprak
şeklinde çiçek kaplamalarıyla süslenmiştir.

达乌勒帕兹
时期：二十一世纪
材质：木材，金属，皮革, 漆，胶水
工艺：刨平 、刨削、 胶粘、压花纹
尺寸：高度 32 厘米，直径 24,5 х 24,5 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IRMAO OF 2628
这种古老的敲打乐器是用实木制成的。 音板的表面覆盖有皮革，并饰有叶子形的花卉覆盖层。

238

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

239

Атырау облысы ҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХІ ғасыр
Материалы: ағаш, сым, лак, желім
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, жапсыру, өрнектеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 97 см, ені 35 см
краеведческий Қолданылуы: Оңтүстік Қазақстан, Алматы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОИАМ НҚ 4486

области Айтыскер ақын Саадат Нұрмановқа «Ұлттық Қазақстан» телеарнасының сыйға берген шаң қобыз макеті.
Atyrau Local Аспап сары түсті ағаштан жасалып, әшекей тастармен көмкерілген.

History КОБЫЗ
Museum Период: ХХІ век
Atyrau bölgesi Материал: дерево, провод, лак, клей
Yerel Tarih Техника: обстругивание, строгание, приклеивание, тиснение
Размер: длина 97 см, ширина 35 см
Müzesi Применение: Южный Казахстан, Алматы
阿特劳州历史与地 Учетная отметка: ИРМАО ОФ 4486

方志博物馆 макет кобыза был подарен акыну, айтыскеру Саадату Нурманову от имени телеканала «Национальный
Казахстан».
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
KOBYZ
Period: ХХІ century
Material: wood, wire, lacquer, glue
Technique: trimming, planing, gluing, embossing
Size: length 97 cm, width 35 cm
Application: South Kazakhstan, Almaty
Record: IDMAR CE 4486

Aitysker akyn Saadat Nurmanov was presented with a model of shan kobyz on behalf of the national Kazakhstan
TV channel.

KOBYZ
Dönem:ХХІ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, tel, vernik, yapıştırıcı
Teknikler: planya, yapıştırma, kabartma
Boyut: uzunluk – 97 cm, genişlik – 35 cm
Uygulama: Güney Kazakistan, Almatı
Kayıt işareti: ABİİM AF 4486

Kazakistan Ulusal TV kanalı adınan akyn-aytisker Saadat Nurmanov’a şan kobyz modeli sunuldu.

科比兹
时期：二十一世纪
材质：木材，线， 漆，胶水
工艺：刨平 、刨削、 胶粘、压花纹
尺寸：长度 97 厘米，宽度35 厘米
使用在：哈萨克斯坦南部，阿拉木图
登记符号：IRMAO OF 4486
代表“全国哈萨克斯坦” 电视频道给艾特斯阿肯萨达特·努尔马诺夫赠送了昌科比兹。

240

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

241

Атырау облысы ҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХ ғасыр
Материалы: ағаш, ішек, лак, желім
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, құрастыру, жапсыру, өрнектеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 60 см, ені 16 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОИАМ НҚ 5013

области Жерлес күйші, сазгер Самат Мәдиевтің екі ішекті ысқышпен ойналатын прима қобызы.
Atyrau Local
КОБЫЗ
History Период: ХХ век
Museum Материал: дерево, струна, лак, клей
Atyrau bölgesi Техника: обстругивание, строгание, сборка, приклеивание, тиснение
Yerel Tarih Размер: длина 60 см, ширина 16 см
Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
Müzesi Учетная отметка: ИРМАО ОФ 5013
阿特劳州历史与地
Двухструнный прима-кобыз со смычком принадлежал кюйши, композитору Самату Мадиеву.
方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 KOBYZ
Period: ХХ century
Material: wood, string, lacquer, glue
Technique: trimming, planing, assembling, gluing, embossing
Size: length 60 cm, width 16 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: IDMAR CE 5013

The two-stringed prima kobyz with a bow belonged to kyuishi, composer Samat Madiyev.

KOBYZ
Dönem: ХХ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, dizi, vernik, yapıştırıcı
Teknikler: planya, montaj, yapıştırma, kabartma
Boyut: uzunluk – 60 cm, genişlik – 16 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABİİM AF 5013

Yaylı iki telli prima kobyz, besteci, küyşi Samat Madiev’e aitti.

科比兹
时期：二十世纪
材质：木材，琴弦，清漆，胶水
工艺：刮削，刨光，组装，胶合压花纹
尺寸：长度 60 厘米，宽度 16 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IRMAO OF 5013
带有弓子的两弦第一音科比兹属于奎师，作曲家萨马特·马迪耶夫。

242

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

243

Атырау облысы ШЕРТЕР
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХ ғасыр
Материалы: ағаш, ішек, лак, желім
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, құрастыру, жапсыру, өрнектеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 71 см, ені 25 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОИАМ НҚ 5014

области Жерлес күйші, сазгер Самат Мәдиевтің саусақпен шертіп ойнайтын шертпелі шертер саз аспабы.
Atyrau Local
ШЕРТЕР
History Период: ХХ век
Museum Материал: дерево, струна, лак, клей
Atyrau bölgesi Техника: обстругивание, строгание, сборка, приклеивание, тиснение
Yerel Tarih Размер: длина 71 см, ширина 25 см
Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
Müzesi Учетная отметка: ИРМАО ОФ 5014
阿特劳州历史与地
Щипковый музыкальный инструмент шертер принадлежал кюйши, композитору Самату Мадиеву.
方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 SHERTER
Period: ХХ century
Material: wood, string, lacquer, glue
Technique: trimming, planing, assembling, gluing, embossing
Size: length 71 cm, width 25 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: IDMAR CE 5014

Stringed musical instrument sherter belonged to kyuishi, composer Samat Madiyev.

ŞERTER
Dönem: ХХ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, dizi, vernik, yapıştırıcı
Teknikler: planya, montaj, yapıştırma, kabartma
Boyut: uzunluk – 71 cm, genişlik – 25 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABİİM AF 5014

Müzik aleti şerter, besteci, küyşi Samat Madiev’e aitti.

舍尔特尔
时期：二十世纪
材质：木材，琴弦，清漆，胶水
工艺：刮削，刨光，组装，胶合压花纹
尺寸：长度 71 厘米，宽度 25 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：IRMAO OF 5014
弹拨乐器舍尔特尔属于奎师，作曲家萨马特·马迪耶夫。

244

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

245

Атырау облысы ҚОБЫЗ
тарихи-өлкетану Мерзімделуі: ХХ ғасыр
Материалы: ағаш, ішек, лак, желім
музейі Техникасы: жону, сүргілеу, құрастыру, жапсыру, өрнектеу
Историко- Өлшемі: ұзындығы 62 см, ені 29 см
краеведческий Қолданылуы: Батыс Қазақстан, Атырау облысы
музей Атырауской Есептік белгісі: АОХЕМ НҚ 199

области Қобыз аспабын ауыл тұрғындары музей қорына сыйға берген.
Atyrau Local
КОБЫЗ
History Период: ХХ век
Museum Материал: дерево, струна, лак, клей
Atyrau bölgesi Техника: обстругивание, строгание, сборка, приклеивание, тиснение
Yerel Tarih Размер: длина 62 см, ширина 29 см
Применение: Западный Казахстан, Атырауская область
Müzesi Учетная отметка: МХЕАО ОФ 199
阿特劳州历史与地
Инструмент кобыз был подарен музею сельчанами.
方志博物馆

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 KOBYZ
Period: ХХ century
Material: wood, string, lacquer, glue
Technique: trimming, planing, assembling, gluing, embossing
Size: length 62 cm, width 29 cm
Application: Western Kazakhstan, Atyrau region
Record: MKEAR CE 199

The kobyz was donated by the villagers to the Museum’s Fund.

KOBYZ
Dönem: ХХ. yüzyıl
Malzeme: ahşap, dizi, vernik, yapıştırıcı
Teknikler: planya, montaj, yapıştırma, kabartma
Boyut: uzunluk – 62 cm, genişlik – 29 cm
Uygulama: Batı Kazakistan, Atyrau bölgesi
Kayıt işareti: ABKHEM AF 199

Kobyz enstrümanı köylüler tarafından müze fonuna bağışlandı.

科比兹
时期：二十世纪
材质：木材，琴弦，清漆，胶水
工艺：刮削，刨光，组装，胶合压花纹
尺寸：长度 62 厘米，宽度 29 厘米
使用在：哈萨克斯坦西部, 阿特劳州
登记符号：МХЕАО OF 199
该乐器有村民赠送给博物馆基金。

246

САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
тарихи-өлкетану
музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской
области
Atyrau Local
History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih
Müzesi
阿特劳州历史与地
方志博物馆

247

Атырау облысы САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏
тарихи-өлкетану

музейі
Историко-
краеведческий
музей Атырауской

области
Atyrau Local

History
Museum
Atyrau bölgesi
Yerel Tarih

Müzesi
阿特劳州历史与地

方志博物馆

248

М ӘЛЕМ ХАЛЫҚТАРЫНЫҢ САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏Атырау облысы
САЗ АСПАПТАР КОЛЛЕКЦИЯСЫ тарихи-өлкетану
узыка әлемі – адамзат мәдениетінің байлығы ішіндегі мұхиттай шексіз, ғажайып дүние. музейі
Историко-
Қаншама ғасырлар бойы жинақталған әлемдік музыка қорына әр халық, әрбір ұлт өзіне тән өрнекпен, краеведческий
ұшы-қиыры жоқ өлшеусіз үлес қосып келеді. Музыка мәдениетінің өткеніне ой жүгіртіп, сан алуан музей Атырауской
тарихи деректерге жүгінсек, жалпы, халық өнерінің қоры шексіз де, музыкалық аспаптардың түрлері области
сансыз көп болғаны анық. Atyrau Local
History
Әр халықтың музыкалық аспаптарының өзіндік ерекшеліктері болады. Сондай-ақ өзара Museum
этникалық, тарихи-мәдени байланысы бар бірнеше халықтарға ортақ әрі олардың «ұлттық аспабы» Atyrau bölgesi
болып саналатын музыкалық аспаптар да бар. Yerel Tarih
Müzesi
Кез келген ұлт пен ұлыста «музыка өнері» тарих бойына дамып, жетіліп отырды. Әлем 阿特劳州历史与地
халықтарының музыкалық аспаптары – ғасырлар бойы ұрпақтан-ұрпаққа мирас болып келе жатқан 方志博物馆
мәдени мұра. Көшпенді өмір кешкен бабаларымыздың музыкалық аспаптарының өзіне тән үні,
орындаушылық дәстүрі қалыптасты. Белгілі этнограф, ғалым Биқұмар Кәмалашұлы: «Дүниежүзілік 249
дәстүрлі музыка аспаптарының тарихына үңілсек, көбі азиялық көшпелілер тарихына байланысты
болып шығады» деген. Ақиқатында, әлемдік өркениетке өз үлесін қосқан көшпенділер сонау ерте
заманнан-ақ музыкалық аспаптарды пайдаланып келген. Олар жаугершілік заманда елге хабар
бергенде, аңға шыққанда аңды үркіткенде, діни жоралғылық салттарында, ән-күйшілік өнерінде
музыкалық аспаптарды қолданған. 

Дыбыс шығару ерекшеліктеріне қарай музыкалық аспаптар негізінен үрлемелі (флейта, кларнет,
саксофон, гобой, труба, валторна, сурнай, лимба, шоор, қурай, сыбызғы, т.б), шекті ысқылы (виола,
скрипка, альт,   виолончель,   контрабас, гиджак, икили,  қылқобыз, т.б) және   шертпелі (арфа,
лютня,  гитара,  балалайка,  жетіген, дутар, рубаб, чанг,  домбыра, т.б.), соқпалы (барабан, литавра,
ксилофон, челеста, нагора, дойра, дауылпаз, дабыл, т.б.) болып бірнеше топқа бөлінеді.

Музыка жанрларының дамуына қарай кейбір музыкалық аспаптар халық арасына кең тараған,
олар өзгермей қазіргі заманға жеткен, ал бірқатары біртіндеп жойылып, олардың орнына жаңа
музыкалық аспаптар пайда болған. Осы кездегі симфониялық оркестрде қолданып жүрген скрипка,
флейта, гобой, кларнет, литавра, арфа, фортепьяно, т.б. ертеден келе жатқан аспаптар қатарына
жатады. Атырау облысы тарихи-өлкетану музейінің қорында әлем халықтарының музыкалық
аспаптары да жинақталған. Олардың қатарында әлем халықтарының саз аспаптары (балалайка,
гармонь, дудка, аккардеон, пианино, мандолин, скрипка, гитара, қарақалпақтың дутар, алақамбар
домбыралары, югославияның двожничі (босниялық), монғолияның моринхуры, австрияның
маультроммель шаңқобызы, грузиннің ұрмалы доли барабаны, өзбектің рубабы, дағыстанның
пандур) коллекциялары бар. 1968 жылы Гурьев мәдениет үйі жанынан құрылған «Жайық қызы»
ән-би ансамбліне Югославияға барған гастрольдік сапарда сыйға тартқан музыкалық аспаптарды
1971 жылы сол кездегі облыстық Мәдениет басқармасының орынбасары Рамазан Нұрғалиев музей
қорына тапсырған.

Музей қорындағы Югославиялық музыкалық аспаптар деген атпен енген жәдігерлер
бертін келе музей қызметкерлерінің ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижесінде «двожнич» және
«морин хуур» екені анықталды. Энциклопедиялық анықтамалық деректерде сыбызғы (двожнич)
музыкалық аспабы қоңыр ағаштан жасалған, сыбызғы тәріздес, үстінде үш және төрт тесігі бар екі
түтіктен тұрады. Әуені құлаққа жағымды, ертегі әуенін еске салады. Ол туралы «Большая музыкальная
энциклопедия от А до Я» деп аталатын еңбекте былай деп жазылған: Двожнич – (немесе босниялық
флейта) екі түтіктен тұратын флейта тәрізді үрмелі аспап. Югославияда пайда болған. Сыртқы
формасы кішкентай, классикалық флейта сияқты. Двожничтің бірнеше түрі бар: Босния түтікше
құралында ұзындығы үштен екісіне қосылады, біреуінде үш тесік, екіншісінде төртеу. Түтікшеде
ойнағанда оны аузының бір жағына қойып, орындаушы сол қолында тұрған аспапта даусының қатты
шығуын және ауаның көбірек баруын қамтамасыз етуі қажет.

Моринхур – монғол халқының ішекті-ыспалы көне екі ішекті музыкалық аспабы. Бұл атау
монғолдың морин – жылқы, хур – ішек, дауыс деген сөздерінен тұрады. Моринхур аспабының басы
дәстүрлі түрде жылқы басы тәрізді ағаштан ойылып, шанағының беті терімен қапталып, ысқышы
мен ішегі жылқының қылынан жасалған. Ішекті-ыспалы музыкалық аспап Моңғолия мен Қытайдың
солтүстік аймағына, Ресейдің Бурят, Калмыкия, Иркутск, Забайкалье өлкелерінің халқына кеңінен
тараған. Қарақалпақ музыкалық аспабы – дутар Орталық Азия халықтарының (өзбек, түрікмен, тәжік,
ұйғыр) шертіп, қағып ойнайтын екі ішекті музыкалық аспабы.

Дутар екі түрлі әдіспен – тұтас ағаштан ойылып және құрылып жасалған. Соңғысын өзбектер
«қабырға дутар» деп атайды. Дутардың мойыны ұзын болады. Сондықтан оның дыбыстық қатары
ауқымды, себебі олар хроматикалық жүйемен орналасқан. Дутар сол қол саусақтарымен перне басып,

Атырау облысы ал оң қолмен қағып немесе саусақтармен шертіп тартылады. А.Вамбери өзбек, түрікмен арасындағы
тарихи-өлкетану қос ішекті музыкалық аспап – дутарды таратушылардың даңқы бүкіл Түркістанға белгілі екенін жазады.
Славян халқының музыкалық саз аспабы мандолина – шертіп ойнайтын ішекті музыкалық кішкентай
музейі көлемдегі музыкалық аспап.  ХVІ–ХVІІ ғасырларда Италияда  пайда болған. Мойны қысқа, шанағы
Историко- жалпақ не болмаса жұмыр  етіп жасалатын екі түрі бар. Мандолинаның 8 ішегі екі-екіден жұпталып
краеведческий 4 ішектен тұрады. Әр жұп ішек бір дыбысқа (унисон) келтіріп бұралады. Құлақ күйі скрипка аспабындай
музей Атырауской квинта бұрауына түседі. Сондықтан Мандолина ноталары скрипка кілтінде жазылады. Бұл аспаптың
үні құлаққа анық, жағымды естіледі. Саусаққа плектр киіп не медиаторды қысып ұстап шертіп
области ойнайды. Пианино – италиян тілінен аударғанда «кішкентай фортепиано» деген мағынаны білдіреді.
Atyrau Local Қазақ музыкатануында бейресми түрде – «күйсандық» деп те аталады.

History Пианино ең алғаш Еуропада пайда болды. Бұл Еуропа мәдениеті тарихындағы үлкен
Museum жаңалықтардың бірі еді. Бұл аспап бүкіл батыс өркениетінің музыкалық мәдениетін өзгертіп, оның
Atyrau bölgesi бағытын жаңа арнаға бұрды. Оны 1800 жылы американдық Дж.Хокинс ойлап жасаған. Ал пианиноның
Yerel Tarih қазіргі заманғы түрі ХІХ ғасырдың ортасында жасалынған.

Müzesi Пианино рояльға қарағанда жинақы, сандық сияқты. Жіңішке, жуан шектері қақпағы жабық
阿特劳州历史与地 сандықтың ішінде керіліп, дауысы біркелкі ұяң естіледі. Пианино үй жағдайында ойнауға ыңғайлы.
Концерттерде «соло» ойнауға дыбысы қаттырақ, клавиатуралық диапазоны пианиноға қарағанда
方志博物馆 кеңірек рояль пайдаланылады. Дегенмен ойнау техникасы екеуінде де бірдей. Бұл аспап жарыққа
шығысымен-ақ бүкіл музыкалық топтар мен ансамбльдердің репертуарларында күрт өзгеріс пайда
САЗ АСПАПТАР * МУЗЫКАЛЬНЫЕ * MUSICAL * MÜZİK * 乐器的收藏 болды. Осы арқылы Бетховен, Шопен сынды композиторлар ұлы классикалық шығармалардың
бетін ашып, жұртқа паш етті. Фортепианоның өмірге келуі жалпы мәдениет пен өнер саласында
төңкеріс жасайтындай күшпен теңелді. Аккордеон – үрмелі тілді клавишті музыкалық аспабы, қол
гармоникасы. Француздың accordeon, немістің akkordion сөзінен шыққан. 1829 жылы Германияда
пайда болған. Австрия шебері Кирилл Демиан балалары Гвидо мен Карломмен ойлап шығарған. Сол
жақ клавиатурасында аккордтық аккомпаненттің дайын жүйесі бар. Қазіргі түймелі аккардеон (баян)
халық тұрмысында, өнер мамандардары мен көркемөнерпаздар арасында кең пайдаланылады.

ХІХ ғасырда аккардеон Клингенталда (Саксония) көптеп шығарылды. Ресейде күні бүгінге дейін
неміс аккардеонын кездестіруге болады.

Аккардеон бүгінгі таңда металл тілшелері дыбыс шығаратын жіңішке табақшалардан әуе ағыны
әсерінен тербеліп шығаратын музыкалық аспап. Орындаушы сол қолмен бақылайды. Сондай-ақ
оңмен ойнатылған әуенді сүйемелдеу үшін бас және аккорд батырмаларын басады. Оң қол үшін
фортепьяноның перне тақтасы бар үлкен гармоника. Пішіні баян тәрізді.

Балалайка – орыстың  үш ішекті музыкалық аспабы. Алғашқыда екі ішекті болған. Жеке
орындауда да, басқа аспаптармен қосылып, әнді, биді сүйемелдеуге де пайдаланылған. Ресейлік ескі
ойын атауының нәтижесімен аспап – «брунькой», «балабайкой», «балалайкой» деген атауы азиялық
«домрадан» шыққан. Кейбір ғалымдар татарлардың «балалар» деген сөзінен шыққан деп болжайды.

Балалайка ХVІІІ ғасырдың басынан белгілі. Балалайканың дыбысы қатты, бірақ жұмсақ естіледі.
Жалпы ұзындығы 600–700 мм. Балалайка үш струнадан және үш бөліктен тұрады. Балалайка жеке
концерт, ансамбль және оркестрлік құрал ретінде қолданылады. Бұл Ресей халқының музыкалық
символы. Балалайканың дыбысы өте сирек, бірақ жұмсақ естіледі.

М КОЛЛЕКЦИЯ МУЗЫКАЛЬНЫХ ИНСТРУМЕНТОВ
НАРОДОВ МИРА
ир музыки – это безграничный, удивительный мир человеческой культуры. Каждый

народ вносит в музыкальный фонд мира свой вклад, накопленный на протяжении многих веков.
Если вспомнить прошлое музыкальной культуры и обратить внимание на разнообразные
исторические факты, то в целом фонд народного искусства неизмеримо богато представлен многими
видами музыкальных инструментов.

каждый этнос вносит в создаваемые им музыкальные инструменты свои особенности.
Кроме того существуют музыкальные инструменты, которые имеют взаимную этническую, историко-
культурную связь и являются национальными инструментами.

У всех народов испокон веков музыкальное искусство постоянно развивалось и
совершенствовалось. У наших степных предков сложилась своя песенная традиция, форма

250 мелодии, исполнительская особенность игры на музыкальных инструментах. Известный этнограф,