รวมไฟล์หลักสูตรมต้น

47

สาระท่ี 2 หนา ทพ่ี ลเมอื ง วัฒนธรรม และการดําเนนิ ชวี ิตในสังคม
มาตรฐาน ส 2.2 เขา ใจระบบการเมอื งการปกครองในสงั คมปจ จบุ นั ยดึ มัน่ ศรทั ธาและธาํ รงรกั ษาไวซ ่งึ การ

ปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอันมพี ระมหากษตั ริยทรงเปนประมขุ

ชั้น ตวั ชี้วดั สาระการเรยี นรูแ กนกลาง
ม.3 1. อธบิ ายระบอบการปกครองแบบ - ระบอบการปกครอง แบบตา งๆ ท่ใี ชใ นยคุ
ตางๆ ที่ใชในยคุ ปจจบุ นั ปจ จุบัน เชน การปกครองแบบ
- เผด็จการ การปกครองแบบประชาธิปไตย
ชน้ั ตวั ช้วี ัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง
- เกณฑก ารตัดสนิ ใจ
2. วเิ คราะห เปรียบเทยี บระบอบการ ความแตกตา ง ความคลายคลงึ ของการ
ปกครองของไทยกบั ประเทศอืน่ ๆ ทม่ี ี ปกครองของไทย กบั ประเทศอนื่ ๆ ทมี่ ี
การปกครองระบอบประชาธปิ ไตย การปกครองระบอบประชาธปิ ไตย
3. วเิ คราะหร ฐั ธรรมนญู ฉบบั ปจ จุบนั ใน - บทบัญญตั ขิ องรัฐธรรมนญู ในมาตราตา งๆ ท่ี
มาตราตา งๆ ท่เี ก่ียวของกับการเลอื กตัง้ เกีย่ วของกบั การเลือกตั้ง การมีสว นรวม
การมีสว นรวม และการตรวจสอบการ และการตรวจสอบการใชอ ํานาจรัฐ
ใชอ ํานาจรฐั - อาํ นาจหนาทข่ี องรัฐบาล
- บทบาทสําคญั ของรัฐบาลในการบริหาร
ราชการแผนดนิ
- ความจาํ เปนในการมรี ัฐบาลตามระบอบ
ประชาธิปไตย
4. วิเคราะหป ระเด็น ปญหาท่ีเปน - ประเดน็ ปญ หาและผลกระทบทเี่ ปนอุปสรรค
อปุ สรรคตอ การพฒั นาประชาธิปไตย ตอ การพฒั นาประชาธิปไตยของประเทศไทย
ของประเทศไทยและเสนอแนว - แนวทางการแกไขปญ หา
ทางแกไข

48

สาระท่ี 3 เศรษฐศาสตร
มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบรหิ ารจดั การทรพั ยากรในการผลติ และการบรโิ ภค การใช
ทรัพยากร ทม่ี อี ยจู าํ กัดไดอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพและคมุ คา รวมท้ังเขา ใจหลกั การ
ของเศรษฐกจิ พอเพียง เพอื่ การดาํ รงชีวติ อยา งมดี ุลยภาพ
ชั้น ตัวชว้ี ัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง
ม.3 1. อธิบายกลไกราคาในระบบเศรษฐกจิ - ความหมายและประเภทของตลาด
- ความหมายและตวั อยา งของอปุ สงคแ ละ
อปุ ทาน
- ความหมายและความสาํ คัญของกลไกราคา
และการกาํ หนดราคาในระบบเศรษฐกจิ
- หลักการปรับและเปลี่ยนแปลงราคาสินคา
และบรกิ าร
2. มสี วนรว มในการแกไ ขปญหาและ - สํารวจสภาพปจ จุบันปญหาทองถิ่นทัง้
พัฒนาทองถิ่นตามปรัชญาของ ทางดา นสงั คม เศรษฐกจิ และสงิ่ แวดลอ ม
- วิเคราะหป ญ หาของทอ งถน่ิ โดยใชป รชั ญา
เศรษฐกจิ พอเพียง ของเศรษฐกิจพอเพยี ง

- แนวทางการแกไขและพฒั นาทอ งถิ่นตาม
ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
3. วเิ คราะหความสัมพันธระหวา ง - แนวคดิ ของเศรษฐกิจพอเพยี งกบั การพัฒนา
แนวคดิ เศรษฐกจิ พอเพียงกบั ระบบ ในระดบั ตาง ๆ
สหกรณ - หลักการสาํ คัญของระบบสหกรณ

- ความสัมพนั ธระหวางแนวคดิ เศรษฐกพิ อเพียง
กบั หลกั การและระบบของสหกรณเพอื่
ประยกุ ตใ ชในการพฒั นาเศรษฐกจิ ชมุ ชน

49

สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร
มาตรฐาน ส 3.2 เขา ใจระบบและสถาบนั ทางเศรษฐกิจตาง ๆ ความสัมพันธท างเศรษฐกจิ และความจาํ เปน

ของการรว มมือกันทางเศรษฐกิจในสงั คมโลก

ชนั้ ตัวช้วี ัด สาระการเรยี นรูแกนกลาง
ม.3 1. อธบิ ายบทบาทหนา ทข่ี องรัฐบาลใน - บทบาทหนาทีข่ องรัฐบาลในการพฒั นา
ระบบเศรษฐกจิ ประเทศในดา นตา ง ๆ
- บทบาทและกิจกรรมทางเศรษฐกจิ ของ
รฐั บาล เชนการผลิตสนิ คา และบรกิ าร
สาธารณะทเ่ี อกชนไมดาํ เนนิ การ เชนไฟฟา
ถนน โรงเรียน
- บทบาทการเกบ็ ภาษีเพอื่ พัฒนาประเทศ ของ
รฐั ในระดับตา ง ๆ
– บทบาทการแทรกแซงราคาและ การ
ควบคุมราคาเพอื่ การแจกจายและ การ
จดั สรรในทางเศรษฐกิจ
- บทบาทอ่นื ของรฐั บาลในระบบเศรษฐกจิ ใน
สงั คมไทย
2. แสดงความคิดเห็นตอ นโยบาย และ นโยบาย และกิจกรรมทางเศรษฐกิจของรฐั บาล
กิจกรรมทาง เศรษฐกิจของรัฐบาลท่มี ี
ตอบคุ คล กลุม คน และประเทศชาติ
3. อภปิ รายบทบาทความสาํ คัญของ - บทบาทความสาํ คญั ของการรวมกลุมทาง
การรวมกลุมทางเศรษฐกจิ ระหวา ง เศรษฐกิจระหวา งประเทศ
ประเทศ - ลกั ษณะของการรวมกลุม ทางเศรษฐกจิ
- กลมุ ทางเศรษฐกจิ ในภมู ภิ าคตางๆ
4. อภปิ รายผลกระทบท่เี กดิ จากภาวะ - ผลกระทบท่ีเกิดจากภาวะเงินเฟอ เงนิ ฝด
เงนิ เฟอ เงนิ ฝด ความหมายสาเหตแุ ละแนวทางแกไ ขภาวะเงนิ
เฟอ เงินฝด
5. วิเคราะหผลเสียจากการวา งงาน - สภาพและสาเหตุปญ หาการวางงาน
และแนวทางแกปญ หา - ผลกระทบจากปญ หาการวา งงาน
- แนวทางการแกไ ขปญหาการวา งงาน
ชน้ั ตวั ชว้ี ัด สาระการเรยี นรูแกนกลาง
6. วิเคราะหสาเหตุและวิธีการกดี กนั - การคา และการลงทุนระหวา งประเทศ
ทางการคา ในการคา ระหวางประเทศ - สาเหตุและวิธกี ารกดี กนั ทางการคาในการคา
ระหวา งประเทศ

50

สาระท่ี 4 ประวัตศิ าสตร
มาตรฐาน ส 4.1 เขา ใจความหมาย ความสาํ คญั ของเวลา และยคุ สมยั ทางประวตั ิศาสตร สามารถใชวธิ กี าร

ทางประวตั ศิ าสตรมาวเิ คราะหเหตุการณต า ง ๆ อยา งเปน ระบบ

ชนั้ ตวั ชว้ี ัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง
ม.3 1. วิเคราะหเ รื่องราวเหตกุ ารณสาํ คัญ - ข้นั ตอนของวิธีการทางประวตั ศิ าสตรสาํ หรับ
ทางประวตั ศิ าสตรไ ดอ ยา งมีเหตุผลตาม การศกึ ษาเหตุการณทางประวตั ศิ าสตรท ่ีเกดิ ขึน้
วิธกี ารทางประวัตศิ าสตร ในทอ งถิน่ ตนเอง
2. ใชวธิ กี ารทางประวตั ศิ าสตรใ น - วิเคราะหเ หตุการณสาํ คัญในสมยั
การศกึ ษาเร่ืองราวตาง ๆ ทต่ี นสนใจ รตั นโกสินทร โดยใชวธิ กี ารทางประวัติศาสตร
- นําวิธกี ารทางประวตั ศิ าสตรม าใชใ น
การศกึ ษาเรอ่ื งราวท่เี กยี่ วขอ งกับตนเอง
ครอบครัว และทองถิน่ ของตน

สาระที่ 4 ประวตั ศิ าสตร
มาตรฐาน ส 4.2 เขา ใจพฒั นาการของมนุษยชาตจิ ากอดตี จนถงึ ปจจุบัน ในดานความสัมพนั ธและ
การเปลยี่ นแปลงของเหตกุ ารณอ ยา งตอเน่ือง ตระหนกั ถึงความสาํ คัญและ
ชน้ั ตวั ช้ีวัด สาระการเรยี นรูแกนกลาง
ม.3 1. อธิบายพัฒนาการทางสังคม - ทตี่ ้ังและสภาพทางภมู ศิ าสตรของภูมิภาค
เศรษฐกจิ และการเมืองของภมู ภิ าค ตางๆของโลก (ยกเวนเอเชยี ) ท่ีมีผลตอ
ตา งๆ ในโลกโดยสงั เขป พัฒนาการโดยสังเขป
2. วเิ คราะหผ ลของการเปลย่ี นแปลงท่ี - พัฒนาการทางสังคม เศรษฐกจิ และการเมือง
นาํ ไปสคู วามรว มมือ และความขดั แยง ของภมู ภิ าคตา งๆของโลก (ยกเวนเอเชยี )
ในคริสตศตวรรษท่ี 20 ตลอดจนความ โดยสงั เขป
พยายามในการขจดั ปญหาความขัดแยง - อิทธพิ ลของอารยธรรมตะวันตกท่มี ผี ลตอ
พฒั นาการและการเปล่ียนแปลงของสงั คมโลก
- ความรว มมอื และความขัดแยงใน
คริสตศ ตวรรษท่ี 20 เชน สงครามโลกครัง้ ที่ 1
ครั้งท่ี 2 สงครามเยน็ องคการความรว มมอื
ระหวา งประเทศ

51

สาระท่ี 4 ประวตั ศิ าสตร
มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาตไิ ทย วัฒนธรรม ภมู ิปญ ญาไทย มคี วามรกั ความภูมใิ จและธาํ รง

ความเปน ไทย

ชน้ั ตัวชีว้ ัด สาระการเรยี นรูแกนกลาง
ม.3 1. วิเคราะหพ ฒั นาการของไทย - การสถาปนากรงุ เทพมหานครเปน ราชธานี
สมยั รตั นโกสนิ ทรในดา นตางๆ ของไทย
2. วเิ คราะหปจ จยั ที่สงผลตอ ความ - ปจ จัยที่สงผลตอ ความม่นั คงและความ
มัน่ คงและความเจริญรงุ เรอื งของไทยใน เจริญรุงเรืองของไทยในสมัยรัตนโกสินทร
สมยั รัตนโกสนิ ทร - บทบาทของพระมหากษัตรยิ ไทยในราชวงศ
3.วเิ คราะหภมู ปิ ญญาและวฒั นธรรม จักรใี นการสรา งสรรคค วามเจริญและความ
ไทยสมัยรัตนโกสินทร และอิทธิพลตอ ม่ันคงของชาติ
การพัฒนาชาติไทย
4.วิเคราะหบ ทบาทของไทยในสมยั - พฒั นาการของไทยในสมัยรัตนโกสนิ ทร
ประชาธปิ ไตย ทางดานการเมือง การปกครอง สังคม
เศรษฐกิจ และความสัมพันธร ะหวา งประเทศ
ตามชว งสมยั ตา งๆ
- เหตุการณส ําคญั สมัยรตั นโกสินทรที่มี
ผลตอการพัฒนาชาตไิ ทย เชน การทํา
สนธิสญั ญาเบาวร ิงในสมยั รชั กาลที่ 4 การ
ปฏิรูปประเทศในสมยั รัชกาลที่ 5 การเขา รวม
สงครามโลกคร้ังที่ 1 และครั้งที่ 2 โดยวเิ คราะห
สาเหตุปจจยั และผลของเหตกุ ารณตา ง ๆ
- ภมู ิปญ ญาและวฒั นธรรมไทยในสมยั
รัตนโกสนิ ทร
- บทบาทของไทยต้ังแตเ ปล่ียนแปลง
การปกครองจนถึงปจ จุบันในสังคมโลก

52

สาระที่ 5 ภมู ิศาสตร
มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกั ษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพนั ธของสรรพสิง่ ซง่ึ มีผลตอ กัน ใช

แผนที่และเคร่ืองมือทางภมู ศิ าสตรใ นการคนหา วเิ คราะห และ สรุปขอ มูลตามกระบวนการทาง

ภูมศิ าสตรต ลอดจนใชภ มู สิ ารสนเทศอยางมีประสิทธิภาพ

ชัน้ ตัวช้วี ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง
ม.3 1. วเิ คราะหลักษณะทางกายภาพของ -ลกั ษณะทางกายภาพของทวปี อเมริกาเหนอื
ทวีปอเมรกิ าเหนือและทวีปอเมรกิ าใต และทวีปอเมรกิ าใต
โดยเลือกใชแ ผนทเี่ ฉพาะเรือ่ งและ -การเลือกใชแผนทเ่ี ฉพาะเรื่องและเครื่องมือ
เคร่อื งมือทางภูมศิ าสตรส ืบคนขอมูล ทางภมู ิศาสตรสืบคน ขอ มูล
2.วิเคราะหส าเหตกุ ารเกดิ ภยั พบิ ตั ขิ อง -ภยั พิบตั ิของทวปี อเมริกาเหนอื และอเมริกาใต
ทวปี อเมริกาเหนือ และอเมรกิ าใต

สาระที่ 5 ภมู ศิ าสตร
มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฏสิ ัมพนั ธร ะหวางมนษุ ยกบั สภาพแวดลอมทางกายภาพที่กอใหเ กดิ
การสรางสรรคว ฒั นธรรม วิถีการดําเนนิ ชีวติ มจี ิตสํานึกและมสี ว นรว มในการอนุรกั ษทรพั ยากร และ
ส่งิ แวดลอ ม เพ่อื การพฒั นาที่ยง่ั ยืน
ช้นั ตัวช้ีวดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง
ม.3 1. สาํ รวจและระบทุ าํ เลทตี่ ั้งของ ทําเลท่ีตงั้ ของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ และสงั คม
กจิ กรรมทางเศรษฐกิจและสงั คมใน ในอเมรกิ าเหนือและทวีปอเมริกาใต
อเมริกาเหนือและทวีปอเมริกาใต
2. วิเคราะหปจ จัยทางกายภาพและ การเปล่ยี นแปลงโครงสรา งทางประชากร
ปจจยั ทางสงั คมที่มีผลตอ ทําเลทีต่ งั้ ของ สิง่ แวดลอ ม เศรษฐกจิ สงั คมและวฒั นธรรม
กิจกรรมทางเศรษฐกจิ ของสงั คมในทวปี ทวีปอเมรกิ าเหนอื และอเมรกิ าใต
อเมริกาเหนือ และทวปี อเมริกาใต

53

ช้ัน ตัวช้ีวดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง
3. สบื คน อภปิ รายประเด็นปญ หาจาก ประเดน็ ปญ หาจากปฏิสัมพนั ธระหวา ง
ปฏิสมั พันธร ะหวางสภาพแวดลอมทาง สภาพแวดลอมทางกายภาพกับมนษุ ยที่เกิดขึ้น
กายภาพกบั มนุษยท ีเ่ กิดข้นึ ในทวปี ในทวปี อเมริกาเหนือและทวีปอเมรกิ าใต
อเมริกาเหนอื และทวปี อเมรกิ าใต
4. วเิ คราะหแ นวทางการจัดการภัยพิบตั ิ แนวทางการจัดการภัยพบิ ัติและการจดั การ
และการจดั การทรพั ยากรและ ทรัพยากรและส่งิ แวดลอ มในทวีปอเมริกาเหนอื
สงิ่ แวดลอมในทวีปอเมรกิ าเหนือและ และทวปี อเมรกิ าใตอยา งยั่งยืน
ทวีปอเมรกิ าใตอยางยัง่ ยนื
5. ระบคุ วามรว มมือระหวางประเทศท่ีมี -เปาหมายการพัฒนาท่ียง่ั ยนื ของโลก
ผลตอ การจัดการทรพั ยากรและ -ความรว มมอื ระหวา งประเทศที่มผี ลตอ การ
สง่ิ แวดลอ ม จัดการทรัพยากรและส่งิ แวดลอม

54

คาํ อธิบายรายวชิ า
ส23101 สังคมพนื้ ฐาน 5 (พระพุทธศาสนา,หนาทีพ่ ลเมอื ง )
รายวิชาพ้นื ฐาน กลมุ สาระสงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ชน้ั มธั ยมศึกษาปท ่ี 3 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 60 ช่ัวโมง จาํ นวน 1.5 หนวยกติ

ศึกษา วิเคราะห การเผยแผพระพุทธศาสนาสูประเทศตางๆ ท่ัวโลก ความสําคัญของพระพุทธศาสนาใน
ฐานะ ที่ชวยสรางสรรคอารยธรรมและความสงบสุขแกโลก ความสําคัญของพระพุทธศาสนากับปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียงและการพัฒนาอยางยั่งยืน พุทธประวัติจากพระพุทธรูปปางตางๆ การประพฤติตนตาม
แบบอยา งการดําเนินชีวิตและขอคิดจากประวัติพุทธสาวก พุทธสาวิกา (พระอัญญาโกณฑัญญะ พระนางมหาป
ชาบดีโคตมีเถรี พระเขมาเถรี พระเจา ปเสนทิโกศล) ชาดก (นันทิวิสาลชาดก สุวัณณหังสชาดก) ศาสนิกชน
ตัวอยาง (หมอมเจาหญิงพูนพิศมัยดิศกุล ศาสตราจารยสัญญา ธรรมศักดิ์อธิบายสังฆคุณและขอธรรมสําคัญใน
กรอบอริยสัจ 4 ในเร่ืองทุกข (ธรรมท่ีควรรู) ประกอบดวยขันธ 5 (ไตรลักษณ) สมุทัย (ธรรมที่ควรละ)
ประกอบดวย หลักกรรม (วัฏฏะ 3) ปปญจธรรม 3 (ตัณหา, มานะ, ทิฏฐิ) นิโรธ (ธรรมท่ีควรรู) ประกอบดวย
อัตถะ 3 มรรค (ธรรมที่ควรเจริญ) ประกอบดวย มรรคมีองค 8 ปญญา 3 สัปปุริสธรรม 7 บุญกิริยาวัตถุ 3
อบุ าสกธรรม 1 มงคล 38 (มีศลิ ปวิทยา พบสมณะ ฟงธรรมตามกาล สนทนาธรรมตามกาล) พุทธศาสน-สภุ าษิต
ในเร่ือง อตตฺ า หเวชิตเํ สยฺโย, ธมฺมจารี สขุ ํ เสติ, ปมาโท มจฺจโุ น ปทํ, สสุ ฺสูสํลภเต ปญ
เร่ืองนารูจากพระไตรปฎก : พุทธปณิธาน 4 ในมหาปรินิพพานสูตร การปฏิบัติตนตามหลักธรรมในการพัฒนา
ตน เพื่อเตรียมความพรอมสําหรับการทาํ งานและการมีครอบครัว การพัฒนาจิต เพื่อการเรียนรูและดาํ เนินชีวิต
ดว ยวิธคี ดิ แบบโยนโิ สมนสกิ าร (วิธีคดิ แบบอริยสัจ วธิ ีคิดแบบสืบสาวเหตุปจจัย สวดมนตแ ปล แผเมตตา บริหาร
จติ และเจรญิ ปญ ญาดวยอานาปานสติ) หนาที่และบทบาทของสาวกและการปฏบิ ัติตนตอสาวกไดถ ูกตอง ปฏบิ ัติ
ตนอยางเหมาะสมตอบุคคลตางๆ ตามหลักศาสนา ตามหนาที่ของศาสนิกชนท่ีดี ศาสนพิธี พิธีกรรม ประวัติวัน
สําคัญทางพระพุทธศาสนา การแสดงตนเปน พุทธมามกะ การเสนอแนวทางในการธํารงรักษาศาสนาที่ตนนับ
ถอื การยอมรับความแตกตางและวิถีการดําเนินชีวิตของศาสนิกชนในศาสนาอื่นศึกษา วิเคราะหความแตกตาง
ของการกระทําความผิดระหวางคดีอาญาและคดีแพง การมีสวนรวมในการปกปองคุมครองผูอ่ืนตามหลักสิทธิ
มนุษยชน การอนุรักษวัฒนธรรมไทยและเลือกรับวัฒนธรรมสากลที่เหมาะสม ปจจัยที่กอใหเกิดปญหาความ
ขัดแยงในประเทศ และการเสนอแนวคิดในการลดความขัดแยง การดํารงชีวิตอยางมีความสุขในประเทศและ
สังคมโลก ระบอบการปกครองตางๆ ท่ีใชในปจจุบัน เปรียบเทียบระบอบการปกครองของไทยกับประเทศอื่นๆ
ท่ีมีการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย รฐั ธรรมนูญฉบบั ปจจุบนั ในมาตราตา งๆ ทเี่ กี่ยวขอ งกับการเลือกต้ัง การมี
สว นรวมและการตรวจสอบการใชอํานาจรัฐ ปญหาท่ีเปนอุปสรรคตอการพัฒนาประชาธิปไตยของประเทศไทย
และแนวทางแกไข

โดยใชกระบวนการคิด กระบวนการสืบคนขอมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ
กระบวนการเผชิญสถานการณและแกปญหา กระบวนการกลุม เพื่อใหเกิดความรูความเขาใจ สามารถนําไป
ปฏิบัติในการดําเนินชวี ิต นาํ ไปพัฒนาและแกปญ หาของชุมชนและสังคม มีคุณลักษณะอันพึงประสงคในดานรัก
ชาติ ศาสน กษัตรยิ  ซ่ือสตั ยสจุ รติ มวี นิ ัย ใฝเรียนรู อยอู ยา งพอเพียง มุงมน่ั ในการทํางาน รักความเปนไทย มจี ิต
สาธารณะ สมารถดาํ เนินชีวติ อยูรว มกนั ไดอยา งสนั ตสิ ขุ

เพ่อื ใหเ กิดความรูความเขาใจและเห็นคณุ คาของการปฏิบตั ติ นในกรอบของกฎหมายอันจะเปนผลทํา
ใหก ารดํารงชวี ิตอยูรวมกนั ในสังคมไดอยา งมีความสุข

55

รหสั ตวั ช้ีวัด ส 1.1 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5
ม.3/6 ม.3/7 ม.3/8 ม.3/9 ม.3/10
ส 1.2 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5
ม.3/6 ม.3/7
ส 2.1 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5
ส 2.2 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4
รวม 26 ตัวช้ีวดั

56

คาํ อธบิ ายรายวชิ า
ส23102 ประวัตศิ าสตร 5
รายวชิ า ประวัติศาสตร กลุม สาระการเรียนรู สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ชนั้ มัธยมศึกษาปที่ 3 ภาคเรยี นที่ 1 เวลา 20 ชัว่ โมง/ป จํานวน 0.5 หนวยกติ

การสืบคน วิเคราะห และการปฏิบัติการ เกี่ยวกับเรื่องราวท่ีเกี่ยวของกับตนเอง ครอบครัว
เหตุการณทางประวัติศาสตรในทองถ่ินของตนตามข้ันตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร เรื่องราวเหตุการณ
สาํ คัญในสมยั รัตนโกสินทรโดยใชวิธีการทางประวตั ิศาสตร การสถาปนากรุงเทพมหานครเปนราชธานขี องไทย
ปจจัยท่ีสงผลตอความม่ันคงและความเจริญรุงเรืองของไทยสมัยรัตนโกสินทร วิเคราะหบทบาทของ
พระมหากษัตริยไทยในราชวงศจักรีในการสรางสรรคความเจริญและความมั่นคงของชาติพัฒนาการของไทยใน
สมัยรตั นโกสินทร ทางดานการเมือง การปกครอง สังคม เศรษฐกิจ และความสัมพันธระหวางประเทศตาม
ชว งสมยั ตางๆ วเิ คราะหส าเหตุปจจัยและผลของเหตุการณสําคัญในสมัยรตั นโกสนิ ทรที่มีผลตอ การพัฒนาชาติ
ไทย ภูมิปญ ญาไทย และวฒั นธรรมไทยในสมยั รตั นโกสนิ ทร

โดยใชกระบวนการคิด วิเคราะห สืบคนขอมูล และจัดการความรู มีการปฏิบัติการแกปญหา
กระบวนการเผชญิ สถานการณ และ กระบวนการกลมุ

เพื่อใหเกิดความซาบซ้งึ ในวิวฒั นาการของทองถน่ิ ประเทศชาติในดานตา งๆ รกั และผูกพนั กบั ทอ งถิ่น
และประเทศชาติ มีความภมู ิใจในความเปนไทย ช่ืนชมในความสามารถและความเสียสละของบรรพบุรุษที่นํา
ประเทศไปสคู วามเจรญิ รุงเรอื งทัดเทียมอารยประเทศ และรกั ษาประเทศชาตไิ วเ ปน มรดกตกทอดจนถึงปจจุบัน
เหน็ ความสําคญั ทีจ่ ะตอ งรว มมือกนั สง เสรมิ และพฒั นาชาตไิ ปสูความเจรญิ รงุ เรือง

ตัวชี้วดั ส 4.1 ม.3/1-2, ส 4.3 ม.3/1-3 รวม 5 ตัวชว้ี ดั

57

รายวชิ าพ้นื ฐาน คําอธิบายรายวชิ า
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที่ 3 ส23104 สังคมพนื้ ฐาน 6 (เศรษฐศาสตร,ภูมศิ าสตร)

กลมุ สาระสงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรียน 60 ชวั่ โมง จํานวน 1.5 หนว ยกติ

ศกึ ษาวิเคราะหกลไกราคาในระบบเศรษฐกิจบทบาทหนาที่ของรัฐบาลในระบบเศรษฐกิจ นโยบายและ
กจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ของรัฐท่ีมีตอบุคคล กลมุ คนและประเทศชาติ ความสาํ คญั ของการรวมกลุมทางเศรษฐกิจ
ระหวางประเทศ ผลกระทบที่เกิดจากภาวะเงินเฟอ เงินฝด ผลเสียจากการวางงานและแนวทางการแกปญหา
สาเหตุและวิธีการกีดกันทางการคาในการคาระหวางประเทศ การมีสวนรวมในการแกไขปญหาและพัฒนา
ทองถ่ินตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงความสัมพันธระหวางแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงกับระบบสหกรณใช
เครื่องมือทางภูมิศาสตรในการรวบรวมใชเครื่องมือทางภูมิศาสตรในการรวบรวบวิเคราะหและนําเสนอขอมูล
เก่ียวกับลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใตวิเคราะหความสัมพันธระหวาง
ลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใตการกอเกิดสิ่งแวดลอมใหมทางสังคมอัน
เปนผลจากการเปล่ียนแปลงทางธรรมชาติและสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใตระบุแนวทางการ
อนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใตสํารวจและอภิปรายประเด็น
ปญหาเก่ียวกับส่ิงแวดลอมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใตวิเคราะหสาเหตุและผลกระทบตอการ
เปล่ียนแปลงของสงิ่ แวดลอมในทวีปอเมรกิ าเหนอื และอเมรกิ าใตทส่ี ง ผลตอประเทศไทย

โดยใชวิธีการสํารวจ วิเคราะห สืบคนขอมูล อธิบาย อภิปราย เช่ือมโยง กระบวนการกลุม การฝก
ปฏิบตั ิ และสรางความคิดรวบยอด

เพื่อใหเกิดความรูความเขาใจในความสัมพันธของสรรพส่ิงซึ่งมีผลตอกัน ปฏิสัมพันธระหวางมนุษยกับ
สิ่งแวดลอมทางกายภาพที่กอใหเกิดการสรางสรรควิถีการดําเนินชีวิต มีจิตสํานึกและมีสวนรวมในการจัดการ
ทรพั ยากร และสิง่ แวดลอ มเพอ่ื การพฒั นาท่ียง่ั ยนื

รหสั ตัวชว้ี ัด ส 3.1 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3
ส 3.2 ม.3/1ม.3/2ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5 ม.3/6
ส 5.1 ม.3/1 ม.3/2
ส 5.2 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4ม.3/5

รวม 16 ตัวชว้ี ัด

58

คําอธิบายรายวิชา
ส23105 ประวัตศิ าสตร 6
รายวชิ า ประวัตศิ าสตร กลมุ สาระการเรียนรู สงั คมศกึ ษาศาสนาและวัฒนธรรม
ชั้นมัธยมศกึ ษาปที่ 3 ภาคเรียนท่ี 2 เวลา 20 ช่ัวโมง/ป จํานวน 0.5 หนวยกิต

การสืบคน วิเคราะห และการปฏิบัติการ เกี่ยวกับเร่ืองราวที่เกี่ยวของกับตนเอง ครอบครัว
เหตุการณทางประวัติศาสตรในทองถิ่นของตนตามขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร เร่ืองราวเหตุการณ
สาํ คัญในสมัยรัตนโกสินทรโดยใชว ิธีการทางประวตั ิศาสตร การสถาปนากรุงเทพมหานครเปนราชธานีของไทย
ปจจัยที่สงผลตอความมั่นคงและความเจริญรุงเรืองของไทยสมัยรัตนโกสินทร วิเคราะหบทบาทของ
พระมหากษัตริยไทยในราชวงศจ ักรีในการสรางสรรคความเจริญและความมั่นคงของชาติพัฒนาการของไทยใน
สมัยรตั นโกสินทร ทางดานการเมือง การปกครอง สังคม เศรษฐกิจ และความสัมพันธระหวา งประเทศตาม
ชว งสมยั ตางๆ วิเคราะหสาเหตุปจจัยและผลของเหตุการณสําคัญในสมยั รัตนโกสินทรท ี่มีผลตอการพัฒนาชาติ
ไทย ภูมิปญญาไทย และวัฒนธรรมไทยในสมัยรตั นโกสนิ ทร

โดยใชกระบวนการคิด วิเคราะห สืบคนขอมูล และจัดการความรู มีการปฏิบัติการแกปญหา
กระบวนการเผชญิ สถานการณ และ กระบวนการกลมุ

เพ่ือใหเกิดความซาบซึ้งในวิวัฒนาการของทองถ่ิน ประเทศชาติในดานตางๆ รักและผูกพันกับ
ทองถ่ินและประเทศชาติ มีความภูมิใจในความเปนไทย ชื่นชมในความสามารถ และความเสียสละของบรรพ
บุรุษท่ีนําประเทศไปสูความเจริญรุงเรืองทัดเทียมอารยประเทศ และรักษาประเทศชาติไวเปนมรดกตกทอด
จนถงึ ปจ จุบนั เห็นความสําคญั ที่จะตองรว มมอื กนั สง เสริมและพัฒนาชาติไปสคู วามเจรญิ รุงเรอื ง

ตวั ชีว้ ัด ส 4.2 ม.3/1-2, ส 4.3 ม.3/4 รวม 3 ตัวชีว้ ดั

59

คาํ อธบิ ายรายวชิ า

รายวชิ าเพม่ิ เติม ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนตน

60

รายวิชาเพิ่มเติม คาํ อธิบายรายวิชา
ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 ส20231 หนาทพี่ ลเมอื ง 1
กลุมสาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม
เวลา 20 ชวั่ โมง จํานวน 0.5 หนวยกติ 1

มีสวนรวมในการอนรุ กั ษม ารยาทไทยในการแสดงความเคารพ การสนทนา การแตง กาย การมีสมั มา
คารวะแสดงออกถึงความเอื้อเฟอเผอื่ แผแ ละเสยี สละตอ สังคม เห็นคณุ คา และอนุรกั ษข นบธรรมเนียมประเพณี
ศลิ ปวัฒนธรรมและภมู ปิ ญญาไทย ปฏิบัตติ นเปนผูมวี นิ ยั ในตนเองในเรอื่ งความซอ่ื สตั ยสุจรติ ขยนั หมน่ั เพยี ร
อดทนใฝห าความรู ต้งั ใจปฏิบตั หิ นาที่และยอมรับผลทเี่ กดิ จากการกระทาํ ของตนเอง

ปฏบิ ตั ติ นเปน แบบอยางของความรักชาติ ยืดมั่นในศาสนา และเทดิ ทนู สถาบันพระมหากษตั รยิ 
ประยุกตและเผยแพรพ ระบรมราโชวาท ในเรื่องมเี หตุผล รอบคอบ หลกั การทรงงาน ในเรือ่ งการใชธ รรมชาติ
ชวยธรรมชาติการปลูกปา ในใจคน และหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบตั ติ นเปน ผูมีวนิ ัยในตนเอง ใน
เรือ่ งความซ่อื สตั ยสจุ รติ ขยนั หมัน่ เพยี ร อดทน ใฝห าความรู และตั้งใจปฏบิ ตั หิ นา ท่ี

โดยใชกระบวนการกลมุ กระบวนการคิด กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชญิ สถานการณ
กระบวนการแกปญ หา กระบวนการสืบเสาะหาความรู กระบวนการสรางความตระหนกั กระบวนการสรา ง
คานยิ มและกระบวนการสรา งเจตคติ

เพอ่ื ใหผ เู รียนมีลักษณะทีด่ ขี องคนไทย ภาคภมู ใิ จในความเปน ไทย แสดงออกถงึ ความรกั ชาติ ยึดมน่ั ใน
ศาสนา และเทดิ ทนู สถาบันพระมหากษตั ริย และมีวินยั ในตนเอง
ผลการเรียนรู

ขอ ที่ 1. มสี ว นรว มในการอนุรกั ษมารยาทไทย
ขอที่ 2. แสดงออกถงึ ความเอ้ือเฟอ เผือ่ แผ และเสียสละตอ สังคม
ขอ ที่ 3. เห็นคณุ คา และอนุรกั ษข นบธรรมเนียม ประเพณี ศิลปวัฒนธรรม และภูมิปญญาไทย
ขอ ท่ี 4. เปน แบบอยางของความรกั ชาติ ยดึ มน่ั ในศาสนา และเทิดทนู สถาบนั พระมหากษตั รยิ 
ขอ ท่ี 5. ประยุกตและเผยแพรพระบรมราโชวาท หลกั การทรงงาน และหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพยี ง
ขอ ที่ 10. ปฏบิ ัตติ นเปน ผมู วี ินัยในตนเอง

รวม 6 ผลการเรียนรู

61

รายวชิ าเพิม่ เตมิ คาํ อธบิ ายรายวชิ า
ช้นั มัธยมศึกษาปท ี่ 1 ภาคเรยี นท่ี 2 ส20232 หนา ทพ่ี ลเมือง 2
กลุม สาระการเรยี นรูส งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

เวลา 20 ชั่วโมง จํานวน 0.5 หนวยกติ

ปฏบิ ัติตนเปน พลเมืองดีตามวถิ ีประชาธิปไตย ในการมีสว นรว มในกิจกรรมตา งๆ ของสังคม การ
ตัดสนิ ใจโดยใชเ หตุผล มสี วนรว มและรับผิดชอบในการตดั สินใจในกจิ กรรมของหองเรียนและโรงเรียน
ตรวจสอบขอ มูลเพ่ือใชประกอบการตัดสนิ ใจในกจิ กรรมตา งๆ ปฏบิ ัติตนเปน ผูม ีวนิ ัยในตนเอง ในเรอื่ งความ
ซ่อื สัตยส ุจรติ ขยนั หมน่ั เพยี ร อดทน ใฝหาความรู ต้ังใจปฏบิ ตั ิหนา ที่ และยอมรับผลทีเ่ กดิ จากการกระทาํ ของ
ตนเอง

ยอมรับความหลากหลายทางสงั คมวฒั นธรรมในภมู ภิ าคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต ในเร่ืองวถิ ีชีวติ
วฒั นธรรม ศาสนา ส่ิงแวดลอ ม อยรู ว มกันอยา งสนั ติและพึง่ พาซึ่งกนั และกันในสงั คมพหวุ ฒั นธรรม ดว ยการ
เคารพซงึ่ กนั และกันไมแสดงกิริยาและวาจาดูหมน่ิ ผอู ืน่ ชวยเหลอื ซ่งึ กนั และกนั แบงปน มสี วนรว มในการ
แกป ญ หาความขดั แยงโดยสนั ตวิ ธิ ีในเรื่องการทะเลาะวิวาท ความคดิ เห็นไมตรงกันดว ยการเจรจาไกลเ กล่ยี การ
เจรจาตอ รอง การระงับความขดั แยง ปฏบิ ัตติ นเปน ผูม ีวนิ ัยในตนเอง ในเรื่องความซือ่ สตั ยสุจริต ขยันหม่ันเพียร

อดทน ใฝห าความรู ต้ังใจปฏบิ ตั ิหนาท่ี และยอมรบั ผลท่ีเกิดจากการกระทําของตนเอง

โดยใชก ระบวนการกลมุ กระบวนการคดิ กระบวนการปฏบิ ัติ กระบวนการเผชญิ สถานการณ
กระบวนการแกป ญ หา กระบวนการสืบเสาะหาความรู กระบวนการสรางความตระหนกั กระบวนการสรา ง
คา นิยม และกระบวนการสรางเจตคติ

เพื่อใหผ เู รยี น เปน พลเมืองดีในระบอบประชาธปิ ไตยอันมพี ระมหากษตั รยิ ทรงเปน ประมุข มสี ว นรวม

ทางการเมืองการปกครอง อยูรวมกับผูอ ่นื อยางสันติ จัดการความขดั แยง ดว ยสนั ติวธิ ี และมีวนิ ยั ในตนเอง

ผลการเรียนรู
ขอ ท่ี 6. ปฏิบตั ติ นเปนพลเมืองดีตามวิถีประชาธปิ ไตย
ขอท่ี 7. มสี วนรวมและรบั ผิดชอบในการตดั สินใจ ตรวจสอบขอมูลเพือ่ ใชป ระกอบการตดั สินใจใน

กิจกรรมตา งๆ
ขอท่ี 8. ยอมรบั ความหลากหลายทางสงั คม วฒั นธรรมไทยภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉยี งใตแ ละอยู

รวมกันอยางสันติและพึ่งพาซ่งึ กันและกัน
ขอ ท่ี 9. มสี วนรวมในการแกป ญ หาความขดั แยงโดยสนั ติวธิ ี
ขอท่ี 10. ปฏบิ ัตติ นเปนผมู วี นิ ัยในตนเอง

รวม 5 ผลการเรยี นรู

62

รายวิชาเพิม่ เตมิ คาํ อธบิ ายรายวิชา
ช้ันมัธยมศกึ ษาปท ่ี 2 ส20233 หนาท่ีพลเมอื ง 3
กลุมสาระการเรยี นรูส ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ภาคเรยี นท่ี 1 รวม 20 ชัว่ โมง จาํ นวน 0.5 หนว ยกติ

มีสว นรว มและแนะนําผอู ื่นใหอ นุรักษมารยาทไทย ในการแสดงความเคารพ การสนทนา การแตง กาย
การมีสมั มาคารวะ แสดงออกและแนะนาํ ผูอื่นใหมคี วามเออ้ื เฟอเผ่อื แผแ ละเสียสละตอ สังคม เหน็ คุณคา อนุรกั ษ
และสบื สานขนมธรรมเนียม ประเพณี ศิลปวฒั นธรรมและภูมิปญญาไทย ปฏิบตั ติ นเปนผูม วี ินัยในตนเอง
ในเรอื่ งความซอื่ สัตยส จุ รติ ขยันหมน่ั เพียร อดทน ต้ังใจปฏิบัติหนาท่ี และยอมรับผลทีเ่ กดิ จากการกระทาํ ของ
ตนเอง

ปฏิบตั ิตนเปนแบบอยา งและแนะนําผอู นื่ ใหมกี ารปฏิบัตติ นท่ีแสดงออกถงึ ความรกั ชาติ ยดึ มนั่ ในศาสนา
และเทิดทูนสถาบนั พระมหากษตั รยิ  ประยกุ ต และเผยแพรพระบรมราโชวาท ในเรอื่ งการมสี ติ ความขยัน
อดทน หลกั การทรงงาน ในเรื่องภมู ิสังคม ขาดทุนคือกาํ ไร และหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏบิ ตั ิตน
เปน ผมู ีวนิ ัยในตนเอง ในเรือ่ งความซ่อื สตั ยส ุจรติ ขยนั หม่นั เพยี ร อดทน ใฝห าความรู และตัง้ ใจปฏบิ ัตหิ นาท่ี

โดยใชกระบวนการกลมุ กระบวนการคิด กระบวนการปฏบิ ตั ิ กระบวนการเผชิญสถานการณ
กระบวนการแกปญ หา กระบวนการสบื เสาะหาความรู กระบวนการสรางความตระหนกั กระบวนการสรา ง
คา นยิ ม และกระบวนการสรางเจตคติ

เพอื่ ใหผูเรยี นมลี กั ษณะทีด่ ีของคนไทย ภาคภมู ิใจในความเปนไทย แสดงออกถึงความรกั ชาติ ยึดมน่ั ใน
ศาสนา และเทิดทูนสถาบนั พระมหากษัตรยิ  และมวี นิ ัยในตนเอง
ผลการเรียนรู

ขอ ท่ี 1. มีสวนรว มและแนะนําผอู น่ื ใหอ นรุ ักษมารยาทไทย
ขอ ท่ี 2. แสดงออกและแนะนําผอู ื่นใหมีความเอื้อเฟอ เผ่อื แผแ ละเสยี สละตอสังคม
ขอท่ี 3. เห็นคุณคา อนุรกั ษ และสบื สานขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปวฒั นธรรมและ

ภมู ิปญญาไทย
ขอที่ 5. เปน แบบอยา งและแนะนําผูอ ืน่ ใหม คี วามรักชาติ ยดึ มั่นในศาสนา และเทดิ ทนู

สถาบนั พระมหากษัตริย
ขอ ท่ี 6. ประยกุ ตและเผยแพรพระบรมราโชวาท หลกั การทรงงาน และหลกั ปรัชญา

ของเศรษฐกิจพอเพยี ง
ขอท่ี 10. ปฏบิ ตั ิตนเปนผูม ีวินยั ในตนเอง

รวม 6 ผลการเรยี นรู

63

คาํ อธบิ ายรายวิชา
รหัสวิชา ส20234 หนาทีพ่ ลเมอื ง 4
รายวชิ าเพิ่มเตมิ กลุมสาระการเรยี นรูสงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ช้นั มธั ยมศึกษาปท่ี 2 ภาคเรียนท่ี 2 เวลา 20 ช่ัวโมง จํานวน 0.5 หนวยกติ

ปฏบิ ัติตนเปนพลเมืองดีตามวถิ ีประชาธิปไตย ในเรอ่ื งการติดตามขาวสารบา นเมอื ง ความกลาหาญทาง
จริยธรรม การเปน ผูนาํ และการเปนสมาชกิ ท่ดี ี มสี ว นรวมและรับผดิ ชอบในการตดั สนิ ใจตอ กจิ กรรมของ
หองเรยี นและโรงเรยี น ตรวจสอบขอ มลู เพอื่ ใชประกอบการตดั สินใจในกิจกรรมตางๆ และรทู นั ขา วสารปฏิบตั ิ
เปนผูมีวนิ ยั ในตนเอง ในเรอ่ื งความซ่ือสตั ยสจุ ริต อดทน ตั้งใจปฏบิ ัตหิ นาที่ ใฝหาความรู และยอมรบั ผลทเี่ กดิ
จากการกระทําของตนเอง

เหน็ คณุ คาของการอยรู ว มกนั ในภมู ภิ าคเอเชียอยา งสันตแิ ละพ่งึ พาอาศยั ซง่ึ กันและกันโดยคาํ นงึ ถงึ ความ
หลากหลายทางสังคม วฒั นธรรมในภูมิภาคเอเชีย ในเรือ่ งวิถีชีวติ วฒั นธรรม ศาสนา สง่ิ แวดลอ ม การอยรู ว มกนั
ในสงั คมพหุวัฒนธรรมและการพ่งึ พาซ่งึ กนั และกนั ในเรือ่ งการเคารพซง่ึ กันและกนั ไมแสดงกริ ิยาและวาจาดู
หม่ินผอู ื่น ชวยเหลอื ซงึ่ กนั และกนั แบง ปน มสี วนรวมและเสนอแนวทางการแกป ญ หาความขดั แยงโดยสันติวธิ ี
เกย่ี วกับการละเมดิ สิทธิ การใชข องสว นรวม ดว ยการเจรจาไกลเกลย่ี การเจรจาตอ รอง การระงบั ความขดั แยง
ปฏบิ ัตติ นเปน ผมู ีวินัยในตนเอง ในเรอ่ื งความซ่ือสตั ยสุจรติ อดทน ใฝหาความรู ตั้งใจปฏิบัตหิ นาทย่ี อมรับผลท่ี
เกดิ จากการกระทาํ ของตนเอง

โดยใชกระบวนการกลมุ กระบวนการคดิ กระบวนการปฏิบตั ิ กระบวนการเผชิญสถานการณ
กระบวนการแกป ญ หา กระบวนการสบื เสาะหาความรู กระบวนการสรา งความตระหนกั กระบวนการสรา ง
คานยิ ม และกระบวนการสรา งเจตคติ

เพ่อื ใหผ ูเรียนเปนพลเมอื งดใี นระบอบประชาธปิ ไตยอนั มีพระมหากษตั ริยท รงเปนประมุข มสี ว นรว ม
ทางการเมอื งการปกครอง อยูรวมกับผูอ ่นื อยางสนั ติ จัดการความขดั แยงดว ยสนั ตวิ ิธี และมวี ินัยในตนเอง
ผลการเรียนรู

ขอท่ี 6. ปฏิบตั ิตนเปน พลเมอื งดตี ามวถิ ปี ระชาธปิ ไตย
ขอท่ี 7. มีสว นรว มและรบั ผิดชอบในการตดั สนิ ใจ ตรวจสอบขอ มลู เพ่ือใชป ระกอบการตดั สนิ ใจ

ในกจิ กรรมตา งๆและรูทนั ขาวสาร
ขอ ที่ 8. เห็นคณุ คา ของการอยูรว มกนั ในภูมภิ าคเอเชยี อยา งสนั ติ และพ่ึงพาซ่งึ กันและกนั
ขอ ท่ี 9. มสี วนรวมและเสนอแนวทางการแกปญ หาความขัดแยง โดยสันตวิ ิธี
ขอ ที่ 10. ปฏิบัตติ นเปนผมู ีวินัยในตนเอง

รวม 5 ผลการเรียนรู

64

คาํ อธบิ ายรายวชิ า
รหัสวิชา ส 20235 รายวชิ าหนา ทีพ่ ลเมือง 5
รายวิชาเพ่ิมเตมิ กลมุ สาระการเรยี นรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ชน้ั มัธยมศกึ ษาปท่ี 3 ภาคเรียนท่ี 1 เวลา 20 ชัว่ โมง จํานวน 0.5 หนว ยกติ

มีสวนรว ม แนะนําผูอื่นใหอ นุรักษแ ละยกยอ งผูม มี ารยาทไทย ในเรอ่ื งการแสดงความเคารพ การ
สนทนา การแตง กาย การมีสมั มาคารวะ แสดงออก แนะนาํ ผูอนื่ และมสี วนรวมในกจิ กรรมเกย่ี วกับความ
เอื้อเฟอ เผื่อแผ และเสยี สละตอ สังคม เหน็ คณุ คา อนรุ กั ษ สืบสาน และประยุกตขนบธรรมเนยี ม ประเพณี
ศิลปวฒั นธรรมและภูมิปญญาไทย

ปฏิบตั ิตนเปนแบบอยาง และมีสว นรวมในการจดั กิจกรรมท่แี สดงออกถงึ ความรกั ชาติ ยดึ ม่นั ในศาสนา
และเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตรยิ  ประยุกตและเผยแพรพระบรมราโชวาทในเร่อื งการเสียสละ ความซอ่ื สตั ย
หลักการทรงงาน ในเรอื่ งศึกษาขอ มลู อยางเปน ระบบ แกปญหาทจ่ี ดุ เล็ก ปฏิบัตติ นเปน ผมู ีวนิ ยั ในตนเอง ใน
เร่ืองความซื่อสัตยสุจริต ขยนั หมน่ั เพยี ร อดทน ใฝหาความรแู ละตัง้ ใจปฏบิ ตั ิหนา ท่ี

โดยใชกระบวนการกลมุ กระบวนการคดิ กระบวนการปฏบิ ัติ กระบวนการเผชญิ สถานการณ
กระบวนการแกป ญหา กระบวนการสบื เสาะหาความรู กระบวนการสรางความตระหนกั กระบวนการสรา ง
คานยิ ม และกระบวนการสรา งเจตคติ

เพื่อใหผูเ รยี นมลี ักษณะทด่ี ีของคนไทย ภาคภูมใิ จในความเปน ไทย แสดงออกถงึ ความรกั ชาติ ยดึ มน่ั ใน
ศาสนา และเทดิ ทนู สถาบันพระมหากษตั ริย และมวี ินยั ในตนเอง
ผลการเรียนรู

ขอ ท่ี 1. มสี วนรว ม แนะนาํ ผอู ืน่ ใหอ นุรักษ และยกยองผมู ีมารยาทไทย
ขอท่ี 2. แสดงออก แนะนาํ ผอู นื่ และมีสว นรวมในกจิ กรรมเก่ยี วกับความเออื้ เฟอเผ่ือแผ

และเสียสละ
ขอท่ี 3. เหน็ คุณคา อนุรกั ษ สืบสาน และประยุกตข นบธรรมเนยี ม ประเพณี ศลิ ปวัฒนธรรม

และภูมิปญญาไทย
ขอ ที่ 4. เปนแบบอยา งและมีสวนรว มในการจัดกจิ กรรมทแ่ี สดงออกถงึ ความรักชาติ ยึดมั่น

ในศาสนาและเทดิ ทูนสถาบันพระมหากษัตริย
ขอที่ 5. ประยุกตแ ละเผยแพรพ ระบรมราโชวาท หลักการทรงงาน และหลักปรัชญาของ

เศรษฐกจิ พอเพยี ง
ขอ ที่ 10. ปฏบิ ัตติ นเปนผมู วี นิ ยั ในตนเอง

รวม 6 ผลการเรียนรู

65

รายวิชาเพมิ่ เติม ภาคเรียนที่ 2 คาํ อธบิ ายรายวชิ า
ชน้ั มัธยมศึกษาปท่ี 3 ส20236 หนา ที่พลเมือง6
กลุม สาระการเรยี นรูสังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม

เวลา 20 ชั่วโมง จาํ นวน 0.5 หนว ยกติ

ปฏิบตั ติ นเปน พลเมืองดีตามวิถปี ระชาธิปไตยในเร่ืองการใชสทิ ธแิ ละหนา ทีก่ ารใชเ สรีภาพอยาง
รับผดิ ชอบการมสี ว นรว มในกจิ กรรมการเลือกตั้งมสี วนรวมและรบั ผิดชอบในการตดั สินใจตอ กจิ กรรมของ
หอ งเรียนและโรงเรียนตรวจสอบขอมลู ตรวจสอบการทาํ หนาท่ีของบุคคลเพอ่ื ใชประกอบการตดั สนิ ใจปฏิบัตติ น
เปนผูมวี นิ ยั ในตนเอง ในเรื่องความซ่ือสัตยสุจริต ขยันหมัน่ เพียร ใฝห าความรู ตงั้ ใจปฏิบตั ิหนา ที่และยอมรบั ผล
ทเ่ี กดิ จากการกระทาํ ของตนเอง

เห็นคณุ คา ของการอยรู ว มกนั ในภูมิภาคเอเชียอยา งสนั ตแิ ละพึ่งพาซงึ่ กนั และกนั ทามกลางความ
หลากหลายทางสงั คมวฒั นธรรมในภมู ิภาคตา งๆของโลก ในเรอื่ งวิถชี วี ติ วฒั นธรรม ศาสนา สง่ิ แวดลอม การอยู
รว มกันในสังคมพหุวฒั นธรรมและพ่ึงพาซึ่งกนั และกัน ในเรื่องการเคารพซึง่ กนั และกัน ไมแสดงกิรยิ าและวาจาดู
หม่ินผอู ื่น ชวยเหลือซง่ึ กนั และกัน แบงปน มีสว นรวมและเสนอแนวทางการปอ งกนั ปญหาความขัดแยง ในเร่อื ง
ทัศนคติ ความคิด ความเชื่อ ชูสาว ปฏบิ ัตติ นเปน ผมู ีวินยั ในตนเอง ในเรื่องความซ่อื สตั ยส ุจริต อดทน ใฝหาความรู

ต้ังใจปฏบิ ตั ิหนาที่ และยอมรบั ผลท่ีเกิดจากการกระทําของตนเอง

โดยใชกระบวนการกลมุ กระบวนการคดิ กระบวนการปฏิบัติกระบวนการเผชิญสถานการณก ระบวนการ
แกป ญ หากระบวนการสบื เสาะหาความรกู ระบวนการสรา งความตระหนักกระบวนการสรา งคา นยิ มและ
กระบวนการสรา งเจตคติ

เพือ่ ใหผูเ รียนมลี ักษณะเปน พลเมอื งดใี นระบอบประชาธิปไตยอันมพี ระมหากษัตรยิ ทรงเปน ประมุขมสี ว น

รว มทางการเมืองการปกครองอยูร วมกับผูอ ื่นอยางสันตจิ ัดการความขดั แยงดวยสนั ติวธิ ีและมวี นิ ัยในตนเอง

ผลการเรียนรู

ขอ ที่ 6. ปฏบิ ัตติ นเปนพลเมืองดีตามวิถีประชาธปิ ไตย
ขอ ที่ 7. มีสวนรว มและรบั ผิดชอบในการตดั สนิ ใจตรวจสอบขอ มูลตรวจสอบการทาํ หนา ที่

ของบุคคลเพื่อใชประกอบการตดั สินใจ
ขอท่ี 8. เหน็ คณุ คาของการอยรู ว มกันในภมู ภิ าคตา งๆของโลกอยางสนั ตแิ ละพ่ึงพาซง่ึ

กันและกนั
ขอท่ี 9. มีสว นรวมและเสนอแนวทางการปอ งกันปญ หาความขัดแยง
ขอ ท่ี 10. ปฏิบตั ติ นเปนผูม วี นิ ัยในตนเอง

รวม 5 ผลการเรยี นรู

66

โครงสรา งรายวชิ า
สังคมศกึ ษาพ้นื ฐาน

ส21101 สงั คมศกึ ษาพ้นื ฐาน1 67
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที่ 1 ภาคเรยี นท่ี 1
โครงสรา งรายวิชา
กลมุ สาระการเรยี นรู สงั คมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม
เวลา 60 ชวั่ โมง จาํ นวน 1.5 หนว ยกติ

หนว ย ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการ สาระสําคญั เวลา นา้ํ หนัก
ที่ เรยี นรู/ตัวชี้วดั (ชั่วโมง) คะแนน

1 ประวัตแิ ละความสําคญั ส 1.1 ม.1/1 พระพทุ ธศาสนาไดเผยแผเขา สูประเทศ 3 3
ของพระพทุ ธศาสนา ม.1/2 ไทยทําใหพระพทุ ธศาสนา
เปน ศาสนาประจาํ ชาตไิ ทย
เปน สถาบนั หลกั ของสังคมไทย และ
มีผลตอ สภาพแวดลอมในสงั คมไทย
รวมท้ังการพฒั นาตน และครอบครวั

2 พทุ ธประวัติ พระสาวก ส 1.1 ม.1/3 การศกึ ษาพทุ ธประวตั ติ งั้ แตป ระสูติ จนถึง 3 3
ศาสนกิ ชนตัวอยา งและ ม.1/4 บาํ เพ็ญทุกกรกริ ิยา ประวตั สิ าวก ชาดก
ชาดก เรือ่ งเลา ศาสนกิ ชนตวั อยา ง
ยอ มทําใหไดขอคดิ สาํ คัญเก่ยี วกับ
การประพฤตติ นและคุณธรรมอันเปน
แบบอยา งของทา น ซ่ึงทุกคนควร
นําไปปฏิบตั ิในการดาํ เนนิ ชวี ิต

3 หลกั ธรรมทาง ส 1.1 ม.1/5 ขอธรรมสาํ คญั ในกรอบอรยิ สัจ 4 6 5
พระพทุ ธศาสนา เปน หลกั สาํ คญั ในการดาํ เนินชีวิตที่นาํ
ไปสูความพน ทกุ ข หรือหมดปญหา
ซง่ึ ชาวพุทธทุกคนควรมีจติ สาํ นึกใน
พุทธคุณ และปฏบิ ัตติ นตามหลกั ธรรม
ทางพระพทุ ธศาสนาในการพฒั นา
แกปญ หาของตนเองและครอบครัว

4 พทุ ธศาสนสุภาษติ ส 1.1 ม.1/5 พุทธศาสนสุภาษติ เปนขอธรรมสาํ คัญที่ 2 3
มีขอคดิ เตอื นใจบคุ คลใหนาํ ไปเปน หลกั
ในการปฏบิ ตั ติ นในการดาํ เนินชีวติ อยาง
เหมาะสม

68

หนว ย ช่ือหนวยการเรยี นรู มาตรฐานการ สาระสําคญั เวลา น้ําหนัก
ท่ี เรยี นรู/ตัวชี้วัด (ชวั่ โมง) คะแนน

5 หนา ทช่ี าวพทุ ธและ ส 1.2 ม.1/1 ชาวพทุ ธทกุ คนควรบาํ เพญ็ ประโยชน 5 5
มารยาทชาวพทุ ธ ม.1/2 ตอ ศาสนสถานของพระพุทธศาสนา
ม.1/3 ปฏิบัตติ นตอ สาวกของพระพุทธ-ศาสนา
และบคุ คลตา งๆ ตามหลกั
พระพทุ ธศาสนาอยางเหมาะสม โดย
ยึดถอื พระจริยวัตรของพระสงฆสาวกเปน
แบบอยา ง

6 วันสําคญั ทาง ส 1.2 ม.1/4 วันสาํ คัญทางพระพทุ ธศาสนา มคี วาม 3 3
พระพทุ ธศาสนาและศา ม.1/5 สาํ คญั ตอศาสนิกชนทุกคน ซึ่งชาวพุทธ
สนพธิ ี จะตอ งกลาวคาํ อาราธนาตางๆ เขารว ม
พิธีกรรม และปฏบิ ัติตนในศาสนพิธี และ
7 การบรหิ ารจิตและ พิธกี รรมของพระพุทธศาสนาไดอ ยาง
การเจรญิ ปญ ญา ถกู ตอ ง

8 ศาสนสมั พนั ธ ส 1.1 ม.1/6 การสวดมนต แผเมตตา บรหิ ารจิต และ 3 4
ม.1/7 เจรญิ ปญ ญาดวยอานาปานสติ และการ
คิดแบบคณุ คา แท- คุณคา เทียม และวิธีคดิ
แบบคณุ -โทษ และทางออกน้นั เปน สว น
สําคัญของการพฒั นาจติ เพอื่ การดาํ เนนิ
ชีวติ อยา งถูกตอ ง

ส 1.1 ม.1/8 การปฏบิ ตั ิตนตามหลักธรรมทางศาสนาที่ 3 4
ม.1/9 ตนนบั ถอื ในการดํารงชวี ติ แบบพอเพยี ง
ม.1/10 ดูแลรักษาส่ิงแวดลอม และปฏบิ ัติตน
ม.1/11 ตอ ศาสนิกชนอ่ืนได
อยางเหมาะสม การเรยี นรศู าสนาอื่นๆ
และการกระทาํ ของบุคคลทเ่ี ปน
แบบอยางดา นศาสนสัมพนั ธ ยอ มสงผล
ตอการอยูรว มกันไดอ ยา งสันตสิ ุข

69

หนวย ช่ือหนว ยการเรียนรู มาตรฐานการ สาระสําคัญ เวลา น้าํ หนกั
ท่ี เรยี นร/ู ตวั ชี้วดั (ชั่วโมง) คะแนน

9 บทบาทและหนาท่ขี อง ส 2.1 ม.1/2 เยาวชนที่ดตี อ งรูจกั เคารพสทิ ธขิ อง 64
เยาวชนท่ีมตี อ สงั คมและ ม.1/4 ตนเองและผูอืน่ ทําประโยชนตอ สังคม
ประเทศชาติ และประเทศชาติ ซ่ึงจะสง ผลตอการ
อยรู ว มกนั อยา งสงบสขุ

10 รฐั ธรรมนญู กบั การเมอื ง ส 2.2 ม.1/1 รัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทย 6 6
การปกครองของไทย ม.1/2 มีบทบัญญตั ิสาํ คัญเก่ียวกับหลกั การ
ม.1/3 เจตนารมณ โครงสรา ง สาระสาํ คัญและ
การใชอํานาจอธปิ ไตย ชาวไทย
ทกุ คนตองปฏบิ ตั ติ นตามบทบัญญัติของ
รฐั ธรรมนูญ

11 กฎหมายคุมครอง ส 2.1 ม.1/1 กฎหมายคุมครองสทิ ธิของบคุ คลมี 7 6
สทิ ธิของบุคคล บทบัญญัตสิ ําคญั ท่ีทําใหบ ุคคลเคารพ
สิทธขิ องตนเองและผูอ น่ื ปฏิบัติตอกนั
อยา งเหมาะสม สง ผลดีตอ การพัฒนา
คณุ ภาพชวี ติ

12 วัฒนธรรมไทยและ ส 2.1 ม.1/3 วฒั นธรรมเปน ส่ิงทม่ี ีคุณคา การศกึ ษา 7 4
วัฒนธรรมของประเทศ วเิ คราะหวฒั นธรรมไทยและวัฒนธรรม
ในภูมิภาคเอเชยี ของประเทศในภมู ภิ าคเอเชยี ยอ ม
ตะวนั ออกเฉยี งใต ทําใหเขาใจแนวทางการสรา งความ
สมั พนั ธท่ดี ตี อกนั

รวมระหวางภาคเรยี น 54 50

กลางภาคเรียน 3 20

ปลายภาคเรียน 3 30

รวมภาคเรียนที่ 1 60 100

70

ส21104 สงั คมศกึ ษาพนื้ ฐาน2 โครงสรางรายวิชา
ชัน้ มัธยมศึกษาปท ่ี 1 ภาคเรียนท่ี 2 กลุม สาระการเรยี นรู สังคมศกึ ษาศาสนาและวัฒนธรรม
เวลา 60 ช่วั โมง จํานวน 1.5 หนวยกติ

หนวย ชอ่ื หนวยการเรียนรู มาตรฐานการ สาระสําคญั เวลา น้ําหนัก
ที่ เรยี นร/ู ตวั ช้วี ัด (ช่ัวโมง) คะแนน

1 เศรษฐศาสตร ส 3.1 ม.1/1 เศรษฐศาสตรมีความสาํ คัญตอการดาํ เนิน 5 5
เบอ้ื งตน ชีวติ ของมนษุ ย การศึกษา
และทําความเขา ใจทรพั ยากรมจี าํ กดั
ความตองการมีไมจาํ กัด ความขาดแคลน
การเลือก และคา เสยี โอกาส
มผี ลตอการตดั สินใจเลือกใชทรพั ยากรท่ี
มอี ยอู ยางคุมคา

2 พฤติกรรมการบรโิ ภค ส 3.1 ม.1/2 คา นิยมและพฤตกิ รรมการบริโภคของ 6 7
ส 3.2 ม.1/3 คนในสงั คม มีความสัมพนั ธก บั อปุ สงค
และอุปทาน มผี ลตอเศรษฐกจิ ของชุมชน
ม.1/4 และประเทศ ในปจจุบนั มกี ฎหมาย
ทรัพยสินทางปญ ญา
ซงึ่ มีผลดตี อ ผบู ริโภค

3 สถาบนั การเงนิ ส 3.2 ม.1/1 สถาบันการเงินแตละประเภทยอมมี 67
4 เศรษฐกจิ ประเทศไทย บทบาท หนา ท่แี ตกตา งกนั และมี
5 เศรษฐกจิ พอเพียง ความสําคัญตอ เศรษฐกจิ ของประเทศ

ส 3.2 ม.1/2 การพฒั นาเศรษฐกจิ ของประเทศไทย มี 5 5
ทง้ั การพง่ึ พาอาศยั กันและการแขงขนั
กนั

ส 3.1 ม.1/3 ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี งมหี ลกั การท่ี 5 6
สาํ คญั ท่ีทําใหผปู ฏบิ ัติสามารถ
ดํารงชวี ิตอยา งมีดุลยภาพ สง ผลตอ การ
พฒั นาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ
อยางย่งั ยืน

71

หนวย ช่ือหนวยการเรยี นรู มาตรฐานการ สาระสาํ คญั เวลา น้ําหนัก
ท่ี เรียนร/ู ตัวช้วี ัด (ช่วั โมง) คะแนน

6 เครอ่ื งมอื ทางภมู ศิ าสตร ส 5.1 ม.1/2 เครือ่ งมอื ทางภมู ิศาสตร เปนเครื่องมอื 5 4
และเวลาโลก สําคัญในการศกึ ษาขอ มลู ลกั ษณะทาง
กายภาพและสังคมของประเทศไทยและ
ทวีปเอเชยี ออสเตรเลยี และโอเชียเนยี
โดยใชเสนแบงเวลาเปรยี บเทียบเวลาของ
ประเทศไทยกบั ประเทศในทวปี ตางๆ

7 ทวปี เอเชีย ส 5.1 ม.1/1 การสบื คนขอ มูลลักษณะทางกายภาพ 7 5
ส 5.2 ม.1/1 และสังคมของทวปี เอเชยี โดยใช

ม.1/2 เครื่องมอื ทางภมู ศิ าสตรย อมไดร ับความรู
พ้นื ฐานเกย่ี วกับทาํ เลทีต่ ง้ั กจิ กรรมทาง
เศรษฐกจิ และสังคม ปจ จัยทางกายภาพ
และสังคมท่ีมผี ลตอการเล่ือนไหล
ของความคิด เทคโนโลยี สินคา และ
ประชากร ผลกระทบจากการ
เปลยี่ นแปลงทางธรรมชาติ ซง่ึ ประเทศ
ตางๆ ตอ งรว มมือกนั

8 ทวปี ออสเตรเลยี และโอ ส 5.1 ม.1/1 การสบื คนขอมูลลกั ษณะทางกายภาพ 7 5
เชยี เนยี ส 5.2 ม.1/1 และสังคมของทวีปออสเตรเลียและโอเชยี
ม.1/2 เนีย โดยใชเครอื่ งมอื ทางภูมิศาสตรยอม
ไดความรพู น้ื ฐานเกีย่ วกบั ทําเลที่ต้งั
กิจกรรมทางเศรษฐกจิ และสงั คม ปจ จยั
ทางกายภาพและสงั คมทม่ี ีผลตอ
การเลอ่ื นไหลของความคดิ เทคโนโลยี
สนิ คา และประชากร ผลกระทบจากการ
เปลยี่ นแปลงทางธรรมชาติ ซ่ึงประเทศ
ตา งๆ ตอ งรว มมือกัน

9 ภัยพิบัตทิ างธรรมชาติ ส 5.1 ม.1/3 ภยั ธรรมชาตใิ นทวีปเอเชยี ออสเตรเลยี 4 3
ในทวีปเอเชยี ทวปี ส 5.2 ม.1/4 และโอเชยี เนียตา งกม็ ีสาเหตขุ องการเกดิ
ออสเตรเลียและโอเชยี ภัยดงั กลา ว สงผลกระทบตอการดําเนิน
เนีย ชีวิตของมนษุ ย จงึ ควรรวมมือกัน

ปอ งกนั และระวงั ภยั ธรรมชาติ 72
43
10 ปญ หาทรพั ยากร ส 5.2 ม.1/3 การเพ่ิมข้ึนอยา งรวดเรว็ ของจํานวน
ธรรมชาติและ ม.1/4 ประชากรและความเจิรญทางดาน 54 50
สิง่ แวดลอ มในทวปี อตุ สาหกรรม ทาํ ใหความตองการใช 3 20
เอเชีย ทวปี ออสเตรเลยี ทรัพยากรธรรมชาติมมี ากข้นึ กอใหเกดิ 3 30
และโอเชยี เนีย ความเสือ่ มโทรมและขาดแคลน 60 100
ทรพั ยากรธรรมชาติ จงึ ไดม กี ารกําหนด
กฎระเบียบ และสรา งวินยั ในการใช
ทรัพยากรอยา งประหยดั และเกิด
ประโยชนส งู สดุ

รวมระหวา งภาคเรียน

กลางภาคเรียน

ปลายภาคเรียน

รวมภาคเรียนที่ 2

73

ส21102 ประวัติศาสตร 1 โครงสรา งรายวิชา
ช้ันมธั ยมศกึ ษาปท ี่ 1 ภาคเรียนที่ 1 กลุมสาระการเรยี นรู สงั คมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม

เวลา 20 ชั่วโมง จาํ นวน 0.5 หนว ยกติ

ลําดับ ช่อื หนวยการ มาตรฐานการ เวลา นํ้าหนัก
ท่ี เรยี น เรยี นรู / สาระสําคัญ (ชวั่ โมง) คะแนน
1 เวลา และการ ตวั ชว้ี ดั
แบง ยคุ สมัยทาง ส 4.1 เวลา ชวงเวลา และการเทียบศกั ราช 6 20
ประวัตศิ าสตร ม.1/1 ตามระบบตางๆ มคี วามสาํ คญั ตอ 6 15
2 วธิ กี ารทาง ม.1/2 การศกึ ษาประวตั ศิ าสตร ทาํ ใหเหน็ 6 15
ประวัตศิ าสตร ความสมั พันธและความสาํ คญั ของอดตี
ท่มี ตี อปจ จุบนั และอนาคต 18 50
3 สมยั กอนสุโขทยั ส 4.1 การนาํ วิธกี ารทางประวตั ศิ าสตร มาใช 1 20
ในดินแดนไทย ม.1/3 ในการศกึ ษาประวตั ศิ าสตรท อ งถ่นิ 1 30
และประวัตศิ าสตรสุโขทยั จะทาํ ใหได 20 100
ขอ มลู
ทน่ี า เช่ือถอื
ส 4.3 การศกึ ษาเร่อื งราวสมัยกอ น
ม.1/1 ประวตั ศิ าสตรใ นดนิ แดนไทย รฐั
โบราณ รฐั ไทยในดนิ แดนไทย โดยใช
วิธกี ารทางประวัตศิ าสตร จะทาํ ให
ทราบเรอ่ื งราว
ทีถ่ กู ตอง สอดคลอ งกับความเปน จริง
รวมระหวา งภาค
กลางภาค
ปลายภาค
รวม

74

ส21105 ประวัติศาสตร 2 โครงสรางรายวิชา
ชน้ั มธั ยมศึกษาปท่ี 1 ภาคเรียนท่ี 2 กลมุ สาระการเรยี นรู สงั คมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม

เวลา 20 ช่ัวโมง จํานวน 0.5 หนวยกติ

ลําดับ ชอื่ หนวยการ มาตรฐานการ สาระสําคัญ เวลา นาํ้ หนัก
ท่ี เรียน เรียนรู / (ชั่วโมง) คะแนน
ตวั ชีว้ ดั
4 พัฒนาการของ ส 4.3 อาณาจกั รสุโขทัยมพี ฒั นาการในดา น 6 20
อาณาจกั ร ม.1/2 การเมือง การปกครอง เศรษฐกจิ
สโุ ขทยั ม.1/3 สงั คม และความสัมพนั ธร ะหวา ง 6 15
ประเทศ สง ผลตอภมู ปิ ญญาไทยสมยั 6 15
สโุ ขทัยและสงั คมไทยปจ จุบัน
5 พฒั นาการของ ส 4.2 ทีต่ ง้ั และสภาพทางภูมิศาสตร มีผลตอ 18 50
ภมู ิภาคเอเชยี ม.1/1 พัฒนาการทางดานสงั คม เศรษฐกจิ 1 20
ตะวนั ออก และ การเมือง ของประเทศตางๆ ใน 1 30
เฉียงใต ภมู ิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต 20 100
6 แหลงอารยธรรม ส 4.2 แหลง อารยธรรมในภมู ิภาคเอเชยี
ในภมู ภิ าคเอเชยี ม.1/2 ตะวันออกเฉียงใต มีอทิ ธพิ ลตอ
ตะวนั ออกเฉียง พฒั นาการของ
ใต ภูมิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต และ
สงั คมไทยปจจุบัน
รวมระหวา งภาค
กลางภาค
ปลายภาค
รวม

75

โครงสรางรายวชิ า
ส 22101 สังคมพืน้ ฐาน 3 (พระพุทธ, หนา ท่)ี
รายวชิ าพน้ื ฐาน กลุม สาระสงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 2 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรียน 60 ช่วั โมง จํานวน 1.5 หนว ยกติ

หนวย ช่ือหนว ยการ ตัวช้ีวดั สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา น้าํ หนกั
ที่ เรียนรู ช้ันป (ช่ัวโมง) (คะแนน)
1 ป ร ะ วั ติ แ ล ะ ส 1.1 พระพุทธศาสนาไดส อนหลกั ธรรม เพ่อื พัฒนา 5 5
ความสําคัญของ ม.2/1 ตนตั้งแตระดับพ้ืนฐานจนถึงข้ันสูงสุด และเนนวาเม่ือ
พระพุทธศาสนา ม.2/2 พัฒนาตนไดสมบูรณแลว ใหบําเพ็ญประโยชนแกผูอ่ืน
ม.2/3 หรือสังคมในวงกวางเปนการตอบแทนบาง ดวย
ม.2/4 อุ ด ม ก า ร ณ น้ี บ ร ร ด า พุ ท ธ ส า ว ก ผู สื บ ท อ ด
พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น าทุ ก ยุ ค ทุ ก ส มั ย จึ งได เผ ย แ ผ
พระพุทธศาสนาไปยังภมู ิภาคตางๆ ของโลก เพื่อสรา ง
ความเขาใจอันดีและเพื่อสันติสุขของมวลมนุษยชาติ
ดินแดนแหงหน่ึงท่ีไดรับพระพุทธศาสนาเขามาเปน
ศาสนาสําคัญของชาติ คือ ประเทศไทยและประเทศ
เพ่ือนบาน การศึกษาประวัติ และความสําคัญของ
พระพุทธศาสนาในประเทศเพื่อนบาน ยอมทําให
พุทธศาสนิกชนไดมีความตระหนักถึงบทบาทและ
ความสาํ คัญของพระพุทธศาสนามากขึ้น
2 พทุ ธประวัติ พระ ส 1.1 พระพุทธเจา เปนบุคคลที่เพียบพรอมดวย 5 10
สาวก ศาสนิกชน ม.2/5 ความดีงามหลายประการ พระองคทรงบําเพ็ญพุทธ
ตั ว อ ย า ง แ ล ะ ม.2/6 จริยาตลอดพระชนมชีพของพระองค ทั้งน้ีมิใชเปนไป
ชาดก เพ่ือประโยชนแกเหลาพระประยูรญาติ และบานเมือง
ของพระองคเทานั้น หากทรงบําเพ็ญเพื่อประโยชน
เกื้อกูลแกชาวโลกและเพื่อความสุขแกสรรพสัตว
ท้ังหลายอยางแทจริง การศึกษาพุทธประวัติ ประวัติ
พุทธสาวก พุทธสาวิกา และชาวพุทธตัวอยาง
ตลอดจนชาดกตางๆ นอกจากสะทอนใหเหน็ ถึงคุณคา
คําสอนของพระพุทธศาสนา อันเปนประโยชนในการ
เผยแผพระพุทธศาสนาแลว ยังสามารถนําจริยาวัตร
ของพระศาสดา และพระสาวกเหลาน้ี มาเปนแนวทาง
ในการปฏิบัติ เพ่ือใหสามารถดํารงชีวิตอยูในสังคมได
อยา งมคี วามสขุ อีกดวย

76

หนว ย ชอื่ หนวยการ ตัวช้ีวดั สาระสําคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา นํ้าหนกั
ที่ เรยี นรู ช้ันป (ชัว่ โมง) (คะแนน)
3 หลักธรรมท าง ส 1.1 หลักธรรมคําสอนเปนสิ่งสําคัญของแตละ 10 15
พุทธศาสนา ม.2/8 ศาสนา หรืออาจกลาวไดวาหากปราศจากหลักธรรม
คําสอนแลว ก็เปรียบเสมือนกับไมมีศาสนา สําหรับ
หลักธรรมคําสอนของพระพุทธศาสนามีอยูแลว พระ
พุทธองคเปนเพียงผูทรงคนพบและนํามาเผยแผแก
มวลมนุษย เพ่ือใหเกิดความสงบสุขข้ึนในโลก เมื่อ
พระพุทธเจาจวนเสด็จดับขันปรินิพพาน พระองคได
ตรัสแกพระอานนทวา “ธรรมวินัยใดท่ีเราตถาคต
แสดงแลวบญั ญัติแลวแกเธอท้ังหลาย ธรรมวินัยน้นั จัก
เปนศาสดาของเธอทั้งหลาย เม่ือเราตถาคตลวงลับไป
แลว” หมายความวา พระธรรมเปนตัวแทนของพระ
เจา ดั งน้ั น ก ารศึ ก ษ าห ลั ก ธรรม คํ าส อ น ข อ ง
พระพทุ ธเจา จงึ ถือเปนสิง่ สําคัญสําหรับพุทธศาสนิกชน
ทุกคน เพ่ือจะไดนําหลักธรรมคําสอนดังกลาวมาเปน
แนวทางในการประพฤติปฏิบัติในการดําเนินชีวิตได
อยางถกู ตอ ง
4 พ ร ะ ไต ร ป ฎ ก ส 1.1 พระไตรปฎกเปนคัมภีรที่บรรจุหลักธรรมคํา 4 5
และพุทธศาสน ม.2/7 สอนของพระพุทธเจา ซึ่งแตเดิมมีการถายทอดตอๆ
สุภาษติ ม.2/8 กันมาดวยการทองจํา ภายหลังจึงไดมีการจารึกเปน
ลายลักษณอักษร พระไตรปฎกจึงมีสวนสําคัญในการ
สืบทอดพระพุทธศาสนา ดังน้ันพุทธศาสนิกชนที่ดีจึง
ควรศึกษาพระไตรปฎกเพื่อใหมีความรู ความเขาใจใน
หลักธรรมคําสอนของพระพุทธศาสนาไดดีย่ิงขึ้น
นอกจากน้ี การศึกษาพุทธศาสนสุภาษิตจะชวยให
เขาใจหลักธรรมตางๆ ไดอยางถูกตอง และสามารถ
เลือกสรรคไ ปใชเ ปนแนวทางในการดาํ เนินชีวิตไดอ ยา ง
เหมาะสมอกี ดว ย
5 หนาท่ีชาวพุทธ ส 1.2 ในประเทศไทยหรือสังคมไทยท่ีมีจํานวน 4 5
และมารยาทชาว ม.2/1 ประชากรประมาณ 65 ลานคน ในจํานวนนี้มากกวา
พทุ ธ ม.2/2 รอยละ 95 นับถือพระพุทธศาสนาเปนท่ียึดเหน่ียว
จิตใจ ทั้งน้ี พระพุทธศาสนาไดเขามาผสมผสาน
กลมกลืนกับวิถีชีวิตความเปนอยูของคนไทย จนไม
สามารถแยกออกจากกันได หรืออาจกลาวไดวา

77

หนวย ชอ่ื หนวยการ ตวั ชี้วดั สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด เวลา นํ้าหนัก
ที่ เรยี นรู ชั้นป (ชั่วโมง) (คะแนน)
การประพฤติปฏิบัติตนของพุทธศาสนิกชนยอมสงผล
กระทบตอพระพุทธศาสนาไมวาจะเปนทางตรงหรือ
ทางออม ดังนั้นพุทธศาสนิกชนที่ดีจงึ มีหนาที่ท่ีจะทํานุ
บํารุงพระพุทธศาสนาใหเจริญม่ันคงสืบไป โดย
การศึกษาหาความรู ปฏิบัติตามหลักธรรมคาํ สอนและ
ประกอบพิธีกรรมตางๆ ใหถูกตองตามพุทธบัญญัติ
ทั้งน้ีเพื่อเปนการเผยแผพระพุทธศาสนาและปกปอง
พระพทุ ธศาสนาในอกี ทางหนงึ่
6 วัน สํ า คั ญ ท า ง ส 1.2 ศาสนพิ ธีหรือพิ ธีกรรมทางศาสนาเป น 4 10
พระพุทธศาสนา ม.2/3 ระเบียบแบบแผนทางศาสนาท่ีกําหนดข้ึนเพ่ือให
และศาสนพธิ ี ม.2/4 พุทธศาสนิกชนไดยึดถือปฏิบัติเปนแบบอยางเดียวกัน
ม.2/5 และถือเปนสวนประกอบที่สําคัญประการหนึ่งของ
พ ระพุ ท ธศาสนา นอกจากน้ี ศาสนพิ ธียังชวย
แ ส ด งอ อ ก ถึ งเอ ก ลั ก ษ ณ ข อ ง ช า ติ แ ล ะ ส ร า งค ว า ม
สามัคคีใหเกิดขึ้นในหมูคณ ะ สําหรับชาติไทยมี
เอกลักษณการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาเปนของ
ตนเอง และไดกําหนดใหมีวันสําคัญ ตางๆ ที่มี
ความสัมพันธเกี่ยวเน่ืองกับพระพุทธศาสนามากมาย
อาทิ วันมาฆบูชา วนั วสิ าขบูชา วันอาสาฬหบูชา ฯลฯ
ดังน้ัน พุทธศาสนิกชนที่ดีจึงควรศึกษาความเปนมา
ของวันสําคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธีตางๆ
เพอ่ื ใหสามารถปฏิบตั ิตนไดอยางถูกตอ งเหมาะสม
7 การบ ริหารจิต ส1.1 การบริหารจิต คือ การฝกฝนอบรมจิตใจใหดี 4 5
แล ะก ารเจ ริญ ม.2/9 งาม นุมนวล มีความหนักแนน มั่นคง แข็งแรง ผอน
ปญญา ม. คลาย และสงบสุข สวนการเจริญปญ ญานั้น คือการฝก
2/10 ใหรูจักคิด อยางที่เรียกกันวา “คิดเปนแกปญหาเปน”
นนั่ เอง ถา กลา วในทางพระพุทธศาสนา การบริหารจิต
คือ สมถภาวนา (ฝก จิตใหเปนสมาธิ) การเจรญิ ปญญา
คือ วปิ สสนาภาวนา (ฝก ใหเกิดปญญา) คนที่ไดรับการ
ฝกฝนอบรมท้ังดานสมถะและวิปสสนา จะเปนคนท่ีมี
สุขภาพจิตดี การฝกจิตใหเปนสมาธิมีหลายวิธี หน่ึงใน
หลายวิธีนั้น คือ การกําหนดลมหายใจเขาออก ซ่ึง
เรียกวา “อานาปานสต”ิ เมอ่ื จิตเปนสมาธิแลวจะเปน

78

หนว ย ชอื่ หนวยการ ตวั ชวี้ ดั สาระสําคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา น้ําหนัก
ที่ เรียนรู ช้ันป (ช่ัวโมง) (คะแนน)
บันไดกาวไปสูปญญา คือ จะอาน จะฟง หรือศึกษา
เลาเรียนเรื่องใด จะคิดตริตรองสิ่งใด จะกระทําหรือ
ฝกปรือในเร่ืองใดก็จะเกิดความรูความเขาใจ และ
ความชํานาญไดไ มย าก
8 ก ารป ฏิ บั ติ ต น ส 1.1 หลักธรรมถือเปนหัวใจสําคัญสําหรับทุก 4 5
ตามหลักธรรม ม. ศาสนา พระพุทธศาสนาก็เชนเดียวกับศาสนาอ่ืนท่ีมี
ท า ง 2/11 พระธรรมคําสอนของพระพุทธเจาเปนหัวใจสําคัญตอ
พระพทุ ธศาสนา พุทธศาสนิกชน หลักธรรมตางๆ ไดกอเกิดประโยชน
ตอการจรรโลงสังคมใหสงบสุขภายใตกระแสความ
เปล่ียนแปลงของโลก โดยเฉพาะหลักธรรมการอยู
รวมกันอยางสันติสุข ดวยเหตุนี้หลักธรรมของ
พระพุทธศาสนาจึงเปนหลักธรรมท่ีดีงาม มีความเปน
เหตุเปนผล และสามารถพิสูจนไดดวยการปฏิบัติ
พทุ ธศาสนกิ ชนท่ีดจี งึ ควรศกึ ษาและปฏบิ ัตติ นตามหลกั
คําสอน อันจะนําไปสูการปฏิบัติตนในทางที่ถูกท่ีควร
ซึ่งจะกอ ประโยชนตอตนเองและสังคมไดใ นอนาคต
9 พลเมืองดีตามวิถี ส 2.1 การอยูรวมกันในสังคมประชาธิปไตยสมาชิก 4 5
ประชาธปิ ไตย ม.2/2 ทุกคนจะตองรูจักบทบาทหนาที่ของตนในฐานะ
พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย คือ ตองเปนบุคคลที่มี
คุณธรรม และจริยธรรมเปนหลักในการดําเนินชีวิต
รูจักการทํางานรวมกัน มีสวนรวมรับผิดชอบใน
กิ จ ก ร ร ม ท า งสั งค ม เค า ร พ ก ติ ก า ข อ งสั งค ม
ประชาธิปไตยดวยการเขาไปมสี วนรวมในกิจกรรมทาง
การเมือง เศรษฐกิจ และสังคมของประเทศดวยความ
รับผิดชอบและมีจิตสํานึกท่ีดี ซ่ึงถาทุกคนตระหนักถึง
ค ว า ม สํ า คั ญ แ ล ะ ป ฏิ บั ติ ต น เป น พ ล เมื อ ง ดี ต า ม วิ ถี
ประชาธิปไตยได ยอมสงผลตอการพัฒนาประเทศให
เจริญกาวหนา และจะชวยใหการอยูรวมกันในสังคม
ดําเนินไปไดอยางสงบสุข รวมท้ังจรรโลงใหการ
ปกครองระบอบประชาธิปไตยมีความม่นั คง

79

หนว ย ชอื่ หนวยการ ตวั ช้วี ดั สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา นํ้าหนกั
ท่ี เรยี นรู ชัน้ ป (ชว่ั โมง) (คะแนน)
10 กฎหมายกับการ ส 2.1 เมื่อคนหมูมากมาอยูรวมกันเปนสังคมจําเปน 4 15
ดํ า เ นิ น ม.2/1 ท่ีจะตองมี กฎ ระเบียบ ขอบังคับ ใหคนในสังคม
ชวี ติ ประจาํ วัน ส 2.2 ปฏิบัติตาม เพื่อสรางความสงบสุขใหเกิดขึ้นกับสังคม
ม.2/1 ซ่ึงกฎ ระเบี ยบ และขอ บั งคั บ ดั งก ลาว ก็ คื อ
“กฎหมาย” กฎหมายท่ีสําคัญของประเทศไทยน้ันมี
อยูมากมาย ซึ่งในที่นี้จะกลาวถึงกฎหมายสําคัญท่ี
เก่ียวของกับตนเอง และครอบครัว ไดแก กฎหมาย
เกี่ยวกับความสามารถของผูเยาว กฎหมายบัตร
ป ระจํ าตั วป ระช าช น ก ฎ ห ม าย แ พ งเก่ี ย วกั บ
ครอบครัว เชน การหมั้น การสมรส การรับรองบุตร
การรับบุตรบุญธรรม และกฎหมายท่ีเก่ียวกับชุมชน
และประเทศ ไดแก กฎหมายเกี่ยวกับภาษีอากร
กฎหมายแรงงาน กฎหมายปกครอง กฎหมายเก่ียวกับ
การอนุรักษธ รรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอม
11 เหตุการณ และ ส 2.2 นับต้ังแตการเปลี่ยนแปลงระบอบการ 4 5
การเปล่ียนแปลง ม.2/2 ปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชยมาเปน
สําคัญของระบบ ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปน
การปกครองของ ประมุข ใน พ.ศ. 2475 การเมืองการปกครองของ
ไทย ไทยดูแนวโนมมีเสถียรภาพมากขึ้นแตยังไมมั่นคงมาก
นัก เพราะยังมีความขัดแยงในทางการเมืองกันอยู อัน
นําไปสูการปฏิวัติรัฐประหารแทรกเขามาดวย แทบจะ
ไมแตกตางจากอดีตท่ีผานมา ซ่ึงการศึกษาเร่ืองราว
ตางๆ ของประเทศไทย ตั้งแตหลังอพ.ศ. 2475 ถึง
ปจจุบันยอมจะมีสวนชวยทําใหเกิดความเขาใจในการ
พัฒนาทางการเมืองการปกครองของไทยไดชัดเจน
มากย่ิงข้นึ
12 ส ถ า บั น ท า ง ส 2.1 คนเราไมอาจดํารงชีวิตอยูไดดวยตนเองเพียง 4 5
สังคม ม.2/3 ลําพัง จําเปนตองอาศัยอยูรวมกับผูอื่นเปนสังคม และ
มคี วามสัมพันธตอ กันภายใตกฎระเบียบของสังคมและ
วัฒนธรรมเดียวกัน ดังน้ัน สังคมจึงถือกําเนิดขึ้นมา
จ า ก ก า ร ที่ ค น ม า อ า ศั ย อ ยู ร ว ม กั น แ ล ะ ส ร า ง
ความสัมพันธขึ้นระหวางกัน ซ่ึงความสัมพันธของคน
ในสังคมจะเชื่อมโยงกันไปมาเสมอื นเปนแบบแผนที่

80

หนว ย ชื่อหนว ยการ ตัวช้วี ดั สาระสําคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา นา้ํ หนัก
ท่ี เรยี นรู ชนั้ ป (ชว่ั โมง) (คะแนน)
มั่นคง หากจัดแบงความสัมพันธดังกลาวออกเปน
เรื่องๆ เราจะเห็นกลุมความสัมพันธท่ีมีลักษณะ
คลายคลึงกัน เชน ความสัมพันธท่ีเกี่ยวของกับ
ครอบครัว การศึกษา ศาสนา เศรษฐกิจ การเมืองการ
ปกครอง นันทนาการ และส่ือสารมวลชน ซ่ึงเราจะ
เรียกกลมุ ความสมั พนั ธเหลา นี้วา “สถาบันทางสังคม”
13 วัฒนธรรมของ ส 2.1 เม่อื ผคู นมาอาศยั อยูรวมกันเปนสงั คม สมาชิก 4 10
ไ ท ย แ ล ะ ม.2/4 ทุกคนในสังคมตางรวมกันสรางสรรควัฒนธรรมขึ้น
วั ฒ น ธ ร ร ม ข อ ง เพ่ื อตอบสนองการดํารงชีวิตอยูในสังคมนั้ นๆ
ป ระ เท ศ ใน วฒั นธรรมจึงกลายเปนสิ่งสําคัญย่ิงตอมนุษยต้ังแตเกิด
ภมู ภิ าคเอเชีย จนตาย และเปนแบบแผนการดําเนินชีวิตท่ีแตละชน
ชาติไดสรางสรรคข้ึน ประเทศไทยและประเทศใน
ภูมิภาคเอเชีย ลวนมีประเพณีและวัฒนธรรมของ
ตนเอง ซ่ึงประเพณีและวัฒนธรรมเหลานี้ มีท้ังที่
คลายคลึงและแตกตางกันออกไป อันเปนผลมาจาก
ปจจัยตางๆ ซึ่งกอใหเกิดเปนวัฒนธรรมเฉพาะของแต
ละชนชาติขึ้น ดวยเหตุนี้ เราจึงควรเรียนรูวัฒนธรรม
ในสังคมของตนเองและสังคมของประเทศในภูมิภาค
เอเชีย เพ่ือประโยชนในการนําวัฒนธรรมไปเสริมสราง
ความเขาใจอนั ดรี ะหวางกันได
รวมระหวา งภาค 56 50
กลางภาค 2 20
ปลายภาค 2 30
รวม 64 100

81

โครงสรางรายวิชา
ส 22104 สังคมพ้ืนฐาน 4 (เศรษฐศาสตร, ภมู ิศาสตร)
รายวิชาพื้นฐาน กลุม สาระสังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปท่ี 2 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลาเรยี น 60 ชว่ั โมง จาํ นวน 1.5 หนวยกติ

หนวย ชือ่ หนว ย ตัวชีว้ ดั สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา น้าํ หนัก
ท่ี การเรยี นรู ชนั้ ป (ชว่ั โมง) (คะแนน)
1 ก า ร อ อ ม ส 3.1 โดยท่ัวไปบุคคลตางๆ ในระบบเศรษฐกิจเมื่อ 4 10
แ ล ะ ก า ร ม.2/1 ประกอบอาชีพหารายไดก็มักจะแบงรายไดออกเปน 2
ลงทนุ สวน รายไดสวนหน่ึงจะนําไปใชจายใชสอยเพื่อการ
บริโภคในชีวิตประจําวัน และรายไดอีกสวนหนึ่งก็จะ
เก็บออมเพื่อใชจายในอนาคตการเก็บออมในสมัย
โบ ร า ณ อ า จ เก็ บ ไว ใน บ า น เรื อ น ซึ่ งไม ได ก อ ให เกิ ด
ผลประโยชนงอกเงยขึ้น แตในปจจุบันนิยมนําเงินออม
ไปฝากไวกับธนาคารพาณิชยหรือสถาบันการเงินอ่ืนๆ
นําเงินไปซ้ือพันธบัตรรัฐบาล ซื้อหุนของธุรกิจตางๆ
หรือซ้ือหลักทรัพยอื่นๆ เพ่ือหวังผลตอบแทนใน
รปู แบบของ ดอกเบยี้ เงินปนผล และกําไร สําหรับเงิน
ออมดังกลาวสถาบันการเงินตางๆ ก็จะนําไปลงทุน
แสวงผลประโยชน ขยายธุรกิจการคา และรัฐบาลก็จะ
นําไปใชจายเพื่อการพัฒนาประเทศ เงินออมของ
บุคคลในระบบเศรษฐกิจก็จะถูกนําไปใชเพื่อการลงทุน
ใหเ กดิ ประโยชนตอเศรษฐกจิ ตอไป
2 ก า ร ผ ลิ ต ส 3.1 การผลิตเปนการนําทรัพยากรท่ีมีอยูอยาง 4 10
สินคาและ ม.2/2 จํากัดมาสรางสรรคเปนสินคาและบริการเพ่ื อ
บรกิ าร ตอบสนองความตองการอันไมส้ินสุดของมนุษย แต
เนื่องจากการมีอยูอยางจํากัดของทรัพยากรจึงทําให
ตองมีการวางแผนในการใชปจจัยการผลิต เพ่ือใหได
ผลผ ลิ ต ท่ี มี คุ ณ ภ าพ แล ะใช ท รัพ ย าก รให เกิ ด
ประสิทธิภาพสูงสุดในการผลิตสินคาและบริการ ใน
ระบบเศรษฐกิจแบบเสรีนิยม กําไรเปนแรงกระตุน
สําคัญของธุรกิจท่ีกระตุนใหผูผลิตทําการผลิตสินคา
และบริการ อยางมีประสิทธิภาพ การผลิตสินคาของ
ไท ย ใน ป จ จุ บั น มี ก า ร แ ข ง ขั น สู ง ทั้ ง ผู ผ ลิ ต
ภายในประเทศและตางประเทศ

82

หนว ย ช่ือหนว ย ตวั ชวี้ ดั สาระสาํ คัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา นา้ํ หนัก
ที่ การเรียนรู ชัน้ ป (ช่วั โมง) (คะแนน)
สงผลใหมีสินคาหลากหลาย ประชาชนมีโอกาสเลือก
บริโภคสินคาตามความพึงพอใจ ในขณะเดียวกันทําให
ผูผลิตตองมีการพัฒนาตามติดอยูตลอดเวลา มีการนํา
เทคโนโลยีเขามาใชในการผลิตเพ่ือใหไดสินคาที่มี
คณุ ภาพ
3 เศรษ ฐกิจ ส 3.1 เศรษฐกิจพอเพียงเปนปรัชญาท่ีมีเปาหมาย 4 10
พอเพียงกับ ม.2/3 หลัก เพื่อใหคนไทยสามารถพ่ึงพาตนเองไดในระดับ
ก า ร ผ ลิ ต ตางๆ อยางเปนข้ันตอน ลดความเส่ียงเกี่ยวกับความ
สินคาและ ผันแปรของธรรมชาติ หรือการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น
บรกิ าร ในสังคม โดยอาศัยความพอประมาณและมีเหตุผล
การสรางภูมิคุมกันท่ีดี มีความรู และมีคุณธรรม จาก
หลักการดังกลาวทําใหในทองถ่ินตางๆ ซึ่งมีการผลิต
สินคาและบริการอยางหลากหลาย และแตกตางกันไป
ตามปจจัยการผลิต ไดนอมนําปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียงมาประยุกตใชในการผลิต ซึ่งมีทั้งการผลิตใน
ครัวเรือน การรวมกลุมในรูปแบบตางๆ และการ
ประกอบธุรกิจขนาดกลางและขนาดยอมเพ่ือใหมีการ
นําทรัพยากรมีอยูในทองถ่ินมาบริหารจัดการใหมี
ประสิทธิภาพในการผลิตสินคาและบริการ เพื่อ
ตอบสนองความตองการพ้ืนฐานและสรางความมั่นคง
ทางเศรษฐกิจใหกบั คนในชุมชน
4 การ ส 3.1 ในการเลือกซ้ือสินคาและบริการที่มีอยู 4 10
คุมครอง ม.2/4 มากมายในปจจุบัน ผูบริโภคจะตองมีความรู ความ
ผบู ริโภค เขาใจ และตัดสินใจเลือกซื้อสินคาและบริการอยาง
ชาญฉลาด ซ่ึงในปจจุบนั ธุรกิจมกี ารแขงขันกันสูงทําให
ผูผลิต ผูขายบางรายพยายามหาชองทางขายสินคา
และบริการท่ีไมไดมาตรฐาน มีการโฆษณาชวนเชื่อ
โดยไมคํานึงถึงความปลอดภัยและสวัสดิภาพของ
ผบู รโิ ภค ดังนนั้ รฐั บาลถึงเขา มามบี ทบาทสําคัญในการ
ควบคุมตรวจสอบคณุ ภาพสินคา เพ่ือใหผ ูบริโภคมีสิทธิ
ไดรับความคุมครองตามกฎหมาย แตทั้งน้ีผูบริโภคเอง
กจ็ ะตองตระหนักและรกั ษาในสิทธิผูบ ริโภคของตนเอง
ดว ย เพื่อจะไดเ ปนผูบรโิ ภคทีช่ าญฉลาด

83

หนว ย ชือ่ หนว ย ตวั ชี้วดั สาระสาํ คัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา นํ้าหนัก
ที่ การเรียนรู ช้ันป (ชวั่ โมง) (คะแนน)
5 ระบบ ส 3.2 การดาํ เนินกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ของประเทศ 4 10
เศรษฐกจิ ม.2/1 ตางๆ มีความแตกตางกันไปตามระบบเศรษฐกิจ ซ่ึง
การพง่ึ พา ม.2/2 โดยท่ัวไปจะแบงเปนระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม
การแขง ขนั ม.2/3 ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม และระบบเศรษฐกิจ
ทาง ม.2/4 แบบผสม ท้ังน้ีประเทศตางๆ ไดเลือกใชระบบ
เศรษฐกิจ เศรษฐกิจใหเหมาะสมกับสภาพเศรษฐกิจและสังคม
ในทวีป ของประเทศตน และในปจจุบันประเทศตางๆ ใน
เอเชีย เอเชียไดมีการติดตอคาขายกันมากขึ้นนําไปสูการเปด
เสรีทางการคา ดังนั้นเศรษฐกิจของประเทศตางๆ จึง
ตองมีการพ่ึงพาและมีการแขงขันกับประเทศตางๆ
มากขน้ึ
6 เครอ่ื งมือ ส 5.1 การศึกษาวิชาภูมิศาสตรเปนการศึกษา 4 10
ทาง ม.2/1 เกี่ยวกับสภาพแวดลอมทางกายภาพ ลักษณะทาง
ภูมศิ าสตร ประชากร ทางสังคมและวัฒนธรรม ทางเศรษฐกิจ
การปฏิสัมพันธระหวางมนุษยกับส่ิงแวดลอมในทวีป
ตางๆ ของโลก จึงจําเปนตองใชเครื่องมือทางดาน
ภูมิศาสตร เพื่อการรวบรวม วิเคราะห ตลอดจน
สามารถทจ่ี ะนําเสนอขอ มูลได เคร่อื งมอื ทางภูมิศาสตร
ก็ยิ่งมีความสําคัญและจําเปนมาก เครื่องมือทาง
ภูมิศาสตรมหี ลายชนิด หลายประเภท ซ่ึงแตล ะอยา งมี
ขอดีและขอจํากัดแตกตางกันไป ดังนั้น การศึกษา
เรียนรูลักษณะของเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร ชวยทําให
ส า ม า ร ถ เลื อ ก ใ ช ข อ มู ล ไ ด อ ย า ง ถู ก ต อ ง เห ม า ะ ส ม
สอดคลอ งกบั ความตอ งการและมีประสทิ ธิภาพ
7 ภูมิศาสตร ส 5.1 ยุโรปเปนทวีปที่มีความสําคัญมาต้ังแตสมัย 18 20
ทวีปยโุ รป ม.2/1 โบราณ เปน ศูนยก ลางความเจรญิ ทั้งทางดานเศรษฐกิจ
ม.2/2 การเมือง สังคม วัฒนธรรม เทคโนโลยี ติดตอกันมา
ม.2/3 โดยตลอด และถึงแมจะเปนทวีปที่มีขนาดเล็กแตก็มี
ส 5.2 ประเทศท่ีพัฒนาแลวถึง 45 ประเทศ ปจจุบันทวีป
ม.2/1 ยุโรปยังคงมีบทบาทและความสําคัญอยางมากในทุกๆ
ม.2/2 ดา น เพราะเปนทวปี ที่มปี ระชากรมาก ผูค นสวนใหญมี
ม.2/3 คุณภาพชีวิตสูงและมีฐานะทางเศรษฐกิจดี ดังน้ัน
ม.2/4 การศกึ ษาลักษณะทางกายภาพและสงั คมของทวปี

84

หนวย ชอื่ หนวย ตวั ชวี้ ดั สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด เวลา นาํ้ หนัก
ท่ี การเรียนรู ชนั้ ป (ชัว่ โมง) (คะแนน)
ยุโรป ตลอดจนเรียนรูถึงการเปลี่ยนแปลงในดานตางๆ
ในทวีปยุโรปจะชวยทําใหมีความรคู วามเขาใจเร่ืองราว
ของทวีปยุโรปไดดีข้ึน รวมท้ังเปนพ้ืนฐานชวยทําให
สามารถวิเคราะหผ ลกระทบตอ ประเทศไทยไดด ว ย
8 ภมู ิศาสตร ส 5.1 แอฟริกาเปนทวีปท่ีมีพื้นที่ใหญเปนอันดับ 2 18 20
ทวีป ม.2/1 รองจากทวีปเอเชีย เปนทวีปที่ไดรับการบุกเบิกนอย
แอฟรกิ า ม.2/2 รวมทั้งสภาพภูมิประเทศท่ีหลายบริเวณมีความแหง
ม.2/3 แลง ทุรกันดาร ประชากรมีความหลากหลายทางเช้ือ
ส 5.2 ชาติ และยังคงมีวัฒนธรรมชนเผาแบบดั้งเดิมมาก
ม.2/1 ประชากรไดรบั การศึกษานอย สวนใหญม ีฐานะยากจน
ม.2/2 ขาดเงินทุ นและเท คโนโลยี แม วาเป นท วีปท่ี มี
ม.2/3 ทรัพยากรธรรมชาติบางอยางอุดมสมบูรณ หลาย
ม.2/4 ประเทศมีปญหาเร่ืองความไมสงบภายใน การพัฒนา
ความเจริญในดานตางๆ โดยภาพรวมทําไดย ากลาํ บาก
รวมระหวา งภาค 56 50
กลางภาค 2 20
ปลายภาค 2 30
รวม 60 100

85

โครงสรา งรายวิชา
ส22102 ประวัตศิ าสตร 3 กลมุ สาระการเรยี นรูสังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที่ 2 ภาคเรียนท่ี 1 เวลา 20 ชั่วโมง จํานวน 0.5 หนวยกิต

หนวยที่ ช่อื หนว ย ตวั ช้ีวัดชนั้ ป สาระสาํ คัญความคิดรวบยอด เวลา น้ําหนัก
1 การเรียนรู ส 4.1 ม.2/1 (ชว่ั โมง) (คะแนน)
ความสําคัญ
2 ของหลักฐาน ม.2/2 หลักฐานทางประวตั ิศาสตรทผี่ า นการ 5 15
ทาง ม.2/3 วิเคราะหด ว ยวธิ ีการทาง
3 ประวัติศาสตร ประวัตศิ าสตร 20
พัฒนาการ จะทาํ ใหผลการศึกษามคี วามถกู ตอ ง
ของ และนา เช่ือถอื 15
อาณาจกั ร
อยธุ ยา ส 4.3 ม.2/1 พัฒนาการของอาณาจักรอยธุ ยามี 8 50
ม.2/2 ปจจัยสําคัญทีส่ งผลตอความ 20
พฒั นาการ ม.2/3 เจริญรุงเรืองของอาณาจกั ร ภมู ิ 30
ของ ปญ ญาและวัฒนธรรมของสมยั อยธุ ยา 100
อาณาจกั ร ยงั มีอทิ ธิพลตอการพฒั นา
ธนบรุ ี ชาติไทยในยุคตอมา

ส 4.3 ม.2/1 พฒั นาการของอาณาจกั รธนบุรีมี 5
ม.2/3 ปจจยั สาํ คัญทีส่ งผลตอ ความ
เจริญรุง เรอื งของอาณาจกั ร ภูมิ
ปญ ญาและวฒั นธรรมของสมัยธนบรุ ี
ยังมีอทิ ธพิ ลตอการพฒั นา
ชาตไิ ทยในยคุ ตอมา

รวมระหวา งภาคเรยี น 18

กลางภาคเรียน 1

ปลายภาคเรียน 1

รวมภาคเรยี นที่ 1 20

86

โครงสรางรายวชิ า
ส22102 ประวตั ิศาสตร 4 กลมุ สาระการเรยี นรูสังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที่ 2 ภาคเรียนท่ี 2 เวลา 20 ชัว่ โมง จํานวน 0.5 หนว ยกติ

หนว ยที่ ช่อื หนวย ตัวช้วี ดั ชน้ั ป สาระสาํ คญั ความคิดรวบยอด เวลา น้าํ หนัก
1 การเรยี นรู ส 4.3 ม.2/3 (ช่ัวโมง) (คะแนน)
ประวัตแิ ละ
2 ผลงานของ ประวัติและผลงานของ 6 20
3 บุคคลสําคญั พระมหากษตั ริย
ในการ ขุนนาง ในสมัยอยธุ ยาและสมยั ธนบรุ ี 15
สรา งสรรค ทท่ี ําคุณประโยชนใ หแกช าติบา นเมอื ง
ชาติไทย ในดา นตา งๆ ดวยความเสยี สละ กลา 15
หาญ อดทน และความเขมแขง็ เปน 50
แบบอยา ง 20
ใหอนุชนรนุ หลงั ไดน ําไปประพฤติ 30
ปฏบิ ัติ 100

ทต่ี ัง้ และสภาพ ส 4.2 ม.2/1 ท่ีตง้ั และสภาพภมู ศิ าสตรที่ 6
ภมู ศิ าสตร ท่ีมี หลากหลายของทวปี เอเชีย มอี ทิ ธพิ ล
ผลตอ ตอพฒั นาการทางสงั คม เศรษฐกจิ
พัฒนาการของ และการเมือง ตลอดจนพฒั นาการ
ทวปี เอเชีย ทางประวัตศิ าสตรข องภมู ภิ าคตางๆ
ในทวีปเอเชยี

แหลง อารย ส 4.2 ม.2/2 แหลงอารยธรรมตะวนั ออกและ
ธรรมในทวปี มรดกโลกของประเทศตา งๆ ใน
เอเชีย ภูมภิ าคเอเชีย ลว นมีความสาํ คญั ทาง 6
ประวัติศาสตร แสดงถึงความ
เจริญรงุ เรอื งเมือ่ ครั้งอดตี ซึง่ มี
อิทธพิ ลตอภมู ภิ าคเอเชียในปจจบุ ัน

รวมระหวางภาคเรียน 18

กลางภาคเรยี น 1

ปลายภาคเรยี น 1

รวมภาคเรียนท่ี 2 20

87

ส23101 สงั คมศึกษาพ้นื ฐาน 5 โครงสรางรายวชิ า
ชั้นมธั ยมศึกษาปท ี่ 3 ภาคเรยี นที่ 1
กลมุ สาระการเรยี นรู สังคมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม
เวลา 60 ชั่วโมง จํานวน 1.5 หนว ยกติ

หนว ย ช่อื หนวยการเรียนรู มาตรฐานการ สาระสําคญั เวลา น้าํ หนกั
ที่ เรยี นร/ู ตัวชีว้ ดั (ช่วั โมง) คะแนน
พระพทุ ธศาสนาไดเผยแผเขา สปู ระเทศตา งๆ
ทวั่ โลก สงผลใหมกี ารนับถือพระพทุ ธศาสนา
1 ประวัติและความสาํ คญั ส 1.1ม. 3/1 อยา งกวา งขวางในหลายประเทศโดยเฉพาะ 4 3
ของพระพทุ ธศาสนา ม. 3/2 ดนิ แดนในภมู ิภาคเอเชีย พระพทุ ธศาสนามี

ความสาํ คัญในการสรา งสรรคอารยธรรมและ
ความสงบสขุ แกชาวโลก
การศกึ ษาพทุ ธประวตั ิ ประวัตสิ าวก ชาดก
พทุ ธประวตั ิ พระสาวก ส 1.1 ม. 3/4 เรื่องเลา และศาสนิกชนตัวอยา งยอมทําให
2 ศาสนกิ ชนตวั อยา ง และ ม. 3/5 ไดขอ คดิ และแบบอยางการดาํ เนินชีวิตไป 4 3
ชาดก เปน แนวทางในการปฏิบัติตนอยาง
เหมาะสม
ขอธรรมสาํ คญั ในกรอบอรยิ สจั 4 เปนหลัก
คําสอนของพระพทุ ธศาสนา ซึ่งทําใหผ ู
ส 1.1 ม. 3/6 ปฏิบตั ิไดน ําไปใช เพือ่ การพฒั นาตน
3 หลกั ธรรมทาง ม. 3/7 เตรียมพรอมสําหรับการทํางานและมี 10 5
พระพทุ ธศาสนา ครอบครวั โดยมพี ระสงฆเ ปนผทู ่มี ี

ความสําคัญในการเผยแผห ลกั ธรรมทาง
พระพทุ ธศาสนา
หลกั ธรรมคาํ สอนของพระพทุ ธศาสนาไดถูก
รวบรวมไวในพระไตรปฎก ซ่งึ จัดเปน หมวด
พระไตรปฎกและ ส 1.1 ม. 3/6 พระวินัยปฎ ก พระสตุ ตนั ตปฎก และพระ-
4 พุทธศาสนสุภาษิต อภิธรรมปฎ ก ในพระไตรปฎ กมีพทุ ธศาสน- 4 3

สุภาษติ ซงึ่ มีขอ คดิ เตอื นสติใหบ คุ คลดําเนนิ
ชวี ติ ไปในทางทดี่ ีงาม
ส 1.2 ม. 3/1 ชาวพทุ ธทกุ คนพงึ ปฏบิ ัติตนอยา งเหมาะสม
ม. 3/2 ตอ สาวก และบคุ คลตางๆ ตามมารยาทชาว
5 หนา ท่ีชาวพทุ ธ ม. 3/3 พทุ ธ ปฏบิ ตั หิ นาทข่ี องศาสนกิ ชนทดี่ ี แสดง 4 3
และมารยาทชาวพทุ ธ ม. 3/6 ตนเปนพทุ ธมามกะ เสนอแนวทางในการ

ม. 3/7 ธาํ รงรกั ษาพระพทุ ธศาสนา
6 วนั สําคัญทาง ส 1.2 ม. 3/4 การปฏบิ ัตติ นในศาสนพธิ ี พธิ ีกรรม อยา ง 4 4

88

พระพทุ ธศาสนา ม. 3/5 ถูกตองเปนการแสดงความเคารพในหลักคาํ
และศาสนพิธี สอนและธาํ รงรกั ษาไวซ ่งึ ศาสนาทนี่ บั ถือ
การบริหารจิตและการเจริญปญญาดวยอา
ส 1.1 ม. 3/8 นาปานสติ การนําวธิ คี ดิ แบบโยนิโสมนสกิ าร
7 การบรหิ ารจติ และการ ม.3/9 แบบอริยสัจ และวิธีคิดแบบสืบสาวเหตุ 4 3
เจรญิ ปญญา ปจจัย มีผลตอการพัฒนาจิตเพื่อการเรียนรู 3
3
และการดาํ เนนิ ชีวิตอยา งมสี ติ 4
พระพทุ ธศาสนามีหลักธรรมซึ่งสอดคลองการ 4
พระพทุ ธศาสนากบั การ ส 1.1 ม. 3/3 พฒั นาท่ยี ง่ั ยนื เปน หลักสําคญั ของ
8 แกป ญหาและ แนวความคิดของเศรษฐกจิ พอเพียง สง ผลตอ 3 4
การพัฒนา 4
การดําเนินชีวิตของมนษุ ยอ ยางมคี ณุ ภาพ 4
การยอมรับในความแตกตางทางความเชื่อ
ศาสนากับการอยูรว มกัน ส 1.1 และหลักธรรมของศาสนาอนื่ ยอ มทําใหเกดิ
9 ในประเทศไทย ม.3/10 การยอมรบั ในวถิ กี ารดําเนนิ ชวี ิตที่แตกตาง 3

กันของศาสนิกชน
การกระทาํ ความผดิ ทางอาญาและทางแพง
10 กฎหมายแพงและอาญา ส 2.1 ม. 3/1 มคี วามแตกตางกนั ในลกั ษณะของการกระทาํ 4

ความผดิ และบทลงโทษ
สิทธิมนษุ ยชนมีความสาํ คัญตอการ
ดํารงชีวติ ของมนุษย ดังนัน้ ทุกคนจงึ ตองมี
สว นรว มในการคุม ครองผอู ื่นตามหลกั สิทธิ
11 สิทธมิ นษุ ยชน ส 2.1 ม. 3/2 มนุษยชน โดยเปนไปตามบทบญั ญัตขิ อง 4

รัฐธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทยตามวาระ
และโอกาสท่ีเหมาะสม
วฒั นธรรมมคี วามสาํ คัญตอวิถีการดําเนนิ
วฒั นธรรมไทยและ ส 2.1 ม. 3/3 ชวี ติ ของมนษุ ย ดังนั้นทุกคนจึงตอ งรว มมือ
12 วัฒนธรรมสากล กนั อนรุ ักษวัฒนธรรมไทยและ เลอื กรบั 4

วัฒนธรรมสากลอยา งเหมาะสม
การขัดแยง ในประเทศสง ผลกระทบตอความ
ส 2.1 ม. 3/4 มั่นคงและการพฒั นาประเทศ ซงึ่ ทุกคนควร
13 สังคมไทย ม. 3/5 ใหความรว มมอื กนั หาแนวทางเพื่อลดความ 4

ขดั แยง
การปกครองระบอบเผด็จการ และระบอบ
14 การเมอื งการปกครองใน ส 2.2 ม. 3/1 ประชาธิปไตยเปนระบอบการปกครองทใี่ ช 4
ยุคปจ จุบนั ม. 3/2 อยใู นยุคปจ จุบัน ประเทศไทยมกี าร
ม. 3/3 ปกครองระบอบประชาธปิ ไตยทม่ี ีความ
ม. 3/4 คลา ยคลึงและแตกตา งกบั ประเทศอืน่ โดยมี

รัฐธรรมนูญเปนกฎหมายสูงสุดในการ

89

ปกครองประเทศ มีบทบัญญัติเกย่ี วกบั การ 54 50
เลือกต้ัง การมสี วนรว ม การตรวจสอบการ 3 20
ใชอ ํานาจรฐั เปนไปตามรฐั ธรรมนูญ ปจ จุบัน 3 30
มปี ญหาทีเ่ ปน อุปสรรคตอ การพฒั นา 60 100
ประชาธิปไตยของประเทศไทยจึงตอ ง
รวมกนั เสนอแนวทางแกไ ข
รวมระหวางภาคเรยี น
กลางภาคเรียน
ปลายภาคเรยี น
รวมภาคเรียนที่ 1

ส23105 ประวัตศิ าสตร 5 90
ช้นั มัธยมศกึ ษาปที่ 3 ภาคเรียนที่ 1
โครงสรางรายวิชา
กลมุ สาระการเรยี นรู สังคมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม
เวลา 20 ชว่ั โมง จํานวน 0.5 หนวยกติ

ลําดบั ชื่อหนวยการเรยี นรู มาตรฐานการ สาระสาํ คญั เวลา นา้ํ หนัก
ท่ี เรียนรู / (ช่ัวโมง) คะแนน
ตวั ชว้ี ัด
1 วธิ ีการทางประวัต-ิ ส 4.1 ม. 3/1 การนําวิธกี ารทางประวตั ศิ าสตรมาใชใ นการ 3 10
ศาสตรในการศึกษา ม. 3/2 ศกึ ษาเหตุการณส ําคัญทางประวตั ิศาสตร
เร่อื งราวทางประวตั -ิ อยางมีเหตผุ ลจะทําใหเหตุการณน้นั ๆ มีความ 10
ศาสตร นาเชื่อถอื
2 พัฒนาการทาง ส 4.3 ม. 3/1 พฒั นาการของไทยสมยั รตั นโกสนิ ทร 5 10
ประวตั -ิ ศาสตรไทย ม. 3/2 ตอนตน
สมัยรัตนโกสินทร ในดานตา งๆ นั้น มีปจ จยั สาํ คญั ทสี่ งผลตอ 20
ตอนตน ความมน่ั คงและความเจรญิ รุง เรืองของไทย
ทาํ ใหราชธานมี คี วามมนั่ คงและเจริญรุงเรอื ง 50
และสง ผลความม่นั คงและความ 20
เจรญิ รุงเรือง 30
มาจนถึงปจ จุบนั 100
3 พฒั นาการทาง ส 4.3 ม. 3/1 พฒั นาการของไทยในสมยั ปรบั ปรงุ และ 5
ประวัต-ิ ศาสตรไ ทย ม. 3/2 ปฏริ ปู ประเทศในดา นตา งๆ ทาํ ใหร าชธานีมี
สมัยปรับปรุงและ ม. 3/4 ความม่นั คงและเจริญรงุ เรอื ง และสง ผล
ปฏริ ปู ประเทศ ความม่นั คงและความเจริญรุงเรืองมาจนถงึ
ปจจบุ ัน
4 พัฒนาการทาง ส 4.3 ม. 3/1 พฒั นาการของไทยในสมยั ประชาธปิ ไตย 5
ประวตั ิศาสตรไทย ม. 3/2 ในดานตา งๆ ทาํ ใหร าชธานมี ีความม่ันคง
สมยั ประชาธปิ ไตย และเจริญรงุ เรอื ง และสง ผลตอ ความมนั่ คง
และ
ความเจริญรงุ เรอื งมาจนถงึ ปจจบุ ัน
รวมระหวา งภาค 18

กลางภาค 1

ปลายภาค 1

รวม 20

ส23104 สงั คมศกึ ษาพนื้ ฐาน 6 91
ชั้นมัธยมศกึ ษาปท ่ี 3 ภาคเรียนท่ี 2
โครงสรางรายวชิ า
กลมุ สาระการเรยี นรู สังคมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม
เวลา 60 ช่ัวโมง จํานวน 1.5 หนวยกิต

หนว ย ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการ สาระสําคญั เวลา น้าํ หนกั
ที่ เรียนรู/ตัวช้ีวัด (ชัว่ โมง) คะแนน
กลไกราคาเปนเคร่อื งมอื ในระบบเศรษฐกจิ
กลไกราคาในระบบ ส 3.1 ม.3/1 แบบเสรีนิยม ซึ่งการเปล่ยี นแปลงในระดับ
1 เศรษฐกิจ ราคาสนิ คา เกดิ จากแรงผลักดนั ของอปุ สงค 3 4

และอปุ ทาน
ปจ จุบนั มีปญ หาทองถิ่นทง้ั ทางดา นสงั คม
เศรษฐกิจและส่ิงแวดลอม ซง่ึ ทุกคนควรมี
2 เศรษฐกิจพอเพียงกับการ ส 3.1 ม.3/2 สวนรวมในการแกไขปญหาและพัฒนา 5 4
พัฒนาประเทศ ม.3/3 ทองถิ่นตามปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง

ซงึ่ ระบบสหกรณมีแนวคิดท่ีสมั พนั ธก ับ
ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
รฐั บาลมีบทบาทหนา ที่สาํ คัญในการ
ส 3.2 ม.3/1 กําหนดนโยบายและกิจกรรมทาง
ม.3/2 เศรษฐกจิ ท่ีมตี อบุคคล กลุม คน และ
3 บทบาทของรฐั บาล ใน ม.3/4 ประเทศชาติ ปจจบุ นั มีปญ หาสําคญั ท่ี 4 4
การพัฒนาประเทศ ม.3/5 สงผลทําใหเ กิดภาวะเงินเฟอ เงนิ ฝด และ

วา งงาน สงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจิ
และการพัฒนาประเทศ
การกดี กันทางการคาในการคา ระหวา ง
การคา และการลงทุน ส 3.2 ม.3/6 ประเทศ มีสาเหตแุ ละมาตรการหลายดา น
4 ระหวางประเทศ ซึง่ สงผลตอผบู ริโภค ผูผลิตในประเทศและ 4 4

รัฐบาล
การรวมกลมุ ทาง ส 3.2 ม.3/3 กลมุ เศรษฐกจิ ระหวา งประเทศมี
5 เศรษฐกิจระหวา ง วัตถปุ ระสงคแ ละนโยบายสาํ คัญแตกตา ง 4 4
ประเทศ กันออกไป ซึ่งมคี วามสาํ คัญตอการคา โลก
การใชเคร่อื งมอื ทางภูมศิ าสตรใ นการรวบรว
วเิ คราะหและนาํ เสนอขอ มลู เกย่ี วกับลักษณะ
ทางกายภาพและสงั คมของทวปี อเมริกา
6 เครื่องมือทางภมู ิศาสตร ส 5.1 ม.3/1 เหนือและอเมรกิ าใตน ้นั จะตอ งรจู กั เลือกใชใ 5 4

เหมาะสมกบั ลักษณะขอ มลู และสามารถใช
เครือ่ งมอื ทางภูมิศาสตรห ลากหลายผสมกัน

92

7 ลกั ษณะทางกายภาพ ส 5.1 ม.3/1 ทาํ เลทต่ี ั้ง ลกั ษณะภูมิประเทศของทวีป 9 6
และเศรษฐกจิ ของทวีป ม.3/2 อเมรกิ าเหนอื มีความสัมพนั ธก ับภูมอิ ากาศ
ส 5.2 ม.3/1 พืชพรรณธรรมชาติ และมผี ลตอ เศรษฐกจิ 7
อเมริกาเหนือ ม.3/2 ของทวีปอเมรกิ าเหนือ
7
การเปลย่ี นแปลงของประชากร
สภาพแวดลอม สังคม และวฒั นธรรม มี 6
ส 5.1 ม.3/1 ผลตอปญหาสิง่ แวดลอมของทวปี อเมริกา
8 มนษุ ยก บั สิ่งแวดลอ มใน ส 5.2 ม.3/1 เหนือ และสงผลกระทบตอมนษุ ยท ัว่ โลก 9 50
ทวปี อเมริกาเหนือ ม.3/3 ม.3/4 ดังน้ันจงึ ตอ งรว มมือกนั อนรุ ักษ 20
30
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมท้ังใน 100
ระดบั ประเทศและในภาคเอกชน
สภาพแวดลอ มทาง ทาํ เลท่ตี ้งั ลกั ษณะทางกายภาพ สงผลตอ
9 กายภาพ ประชากร ส 5.1 ม.3/1 ลักษณะทางสังคม และการเปลีย่ นแปลง 10
เศรษฐกิจ สังคม และ ม.3/2 ของประชากร วัฒนธรรม และเศรษฐกิจ
วฒั นธรรมของทวปี ของทวีปอเมริกาใต
ส 5.2 ม.3/1

อเมรกิ าใต การเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติและทาง

สงั คมกอใหเ กิดส่ิงแวดลอ มใหมขนึ้ ในทวีป
อเมรกิ าใต สง ผลกระทบตอสงิ่ แวดลอม
10 มนษุ ยก ับส่ิงแวดลอ มใน ส 5.2 ม.3/1 และทรัพยากร ธรรมชาติ การดําเนินชีวติ 7
ทวีปอเมรกิ าใต ม.3/2ม.3/3 ของประชากรในทวปี รวมถึงประเทศไทย
จงึ ตองรว มมือเพอ่ื หาแนวทางปอ งกนั
ม.3/4

แกไ ขและอนุรักษท รพั ยากร ธรรมชาติ
และสง่ิ แวดลอม

รวมระหวางภาคเรยี น 54

กลางภาคเรยี น 3

ปลายภาคเรียน 3

รวมภาคเรียนท่ี 2 60

ส23105 ประวัติศาสตร 6 93
ชนั้ มธั ยมศึกษาปท ่ี 3 ภาคเรยี นที่ 2
โครงสรา งรายวิชา
กลมุ สาระการเรยี นรู สงั คมศึกษาศาสนาและวฒั นธรรม
เวลา 20 ชวั่ โมง จาํ นวน 0.5 หนว ยกติ

ลาํ ดบั ช่ือหนวยการเรียนรู มาตรฐานการ สาระสําคัญ เวลา นา้ํ หนกั
ท่ี เรยี นรู / (ชั่วโมง) คะแนน
ตวั ชวี้ ดั
1 การสรา งสรรคภูม-ิ ส 4.3 ม. 3/3 ภมู ปิ ญญาและวัฒนธรรมไทยสมัย 4 10
ปญญาและ รตั นโกสินทรมอี ิทธพิ ลตอ การพัฒนาชาติ
วฒั นธรรมไทยสมัย ไทย ทําใหค นไทยเกิดความภาคภูมใิ จ เห็น
รตั นโกสนิ ทร คณุ คา และชวยกันอนรุ ักษไ ว

2 ภมู ภิ าคของโลกกับ ส 4.2 ปจ จยั ทางภูมศิ าสตรม อี ทิ ธิพลตอพฒั นาการ 8 10
พัฒนาการทาง ทางสังคม เศรษฐกจิ และการเมอื งของ
ประวัติศาสตร ภูมิภาคตางๆ ของโลก นอกจากนั้นอทิ ธิพล 6 10
ของอารยธรรมตะวนั ตกยงั มผี ลสาํ คญั ตอ
พฒั นาการทางประวตั ศิ าสตร 18 50
3 ความขดั แยงและ ส 4.2 โลกในศตวรรษที่ 20 มนษุ ยมีชีวติ ความ 1 20
ความรว มมอื ของโลก เปนอยู 1 30
ในครสิ ตศตวรรษท่ี ที่ดขี ึน้ แตกม็ ีความขัดแยง กนั มากขึ้น ทาํ ให 1 100
20 ถึงปจจบุ ัน มนุษยหาหนทางรว มมอื ขจัดความขัดแยง
โดยการจัดต้งั องคก รความรว มมอื ตา งๆ ขึน้
เพ่ือใหมนษุ ยท กุ คนบนโลกอยรู วมกนั ได
อยางสงบสุข
รวมระหวา งภาค

กลางภาค

ปลายภาค
รวม

94

โครงสรา งรายวชิ า
เพิ่มเติม หนา ที่พลเมอื ง

95

โครงสรา งรายวชิ า ภาคเรียนที่ 1
รหสั วชิ า ส20231 รายวิชาหนา ที่พลเมอื ง 1 จํานวน 0.5 หนวยกิต
ระดบั ชนั้ มธั ยมศึกษาปท ี่ 1 เวลา 20 ชว่ั โมง

หนวย ช่อื หนวยการ ผลการ สาระสําคญั / ความคิดรวบยอด เวลา น้าํ หนกั
ท่ี เรยี นรู เรยี นรู (ชัว่ โมง) คะแนน
1 อนรุ กั ษมารยาท ขอที่ 1,2,10 มารยาทไทยเปน การแสดงออกถึงความเปน 4 20
ไทย ไทย อาทกิ ารแสดงความเคารพ การสนทนา
การแตง กายและการมีสมั มาคารวะ คนไทย
ควรมีสว นรวมในการอนรุ ักษม ารยาทไทย
รวมทงั้ มคี วามเออ้ื เฟอและเสยี สละตอ สงั คม มี
ความซอ่ื สัตยส จุ ริต ขยันหมัน่ เพยี รอดทน
ใฝห าความรู ต้งั ใจปฏิบัตหิ นา ทแี่ ละยอมรับผล
ทเี่ กดิ จากการกระทาํ ของตนเอง
2 ใสใจใน ขอ ที่ 3,10 ขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปวัฒนธรรมและ 4 20
วัฒนธรรม ภูมิปญญาไทยเปน ลกั ษณะที่แสดงถึงความ
เจรญิ งอกงามและเปนเอกลักษณข องชาติไทย
คนไทยควรตระหนักถึงคณุ คา อนรุ กั ษใหค ง
อยูค ูไ ทยตลอดไป
3 ยดึ ม่นั ใน ขอที่ 4,10 ชาติ ศาสน กษตั ริย เปน สถาบันหลักของไทย 6 30
สถาบนั ชาติ คนไทยทกุ คนตองปฏิบัติตนเปน แบบอยา งท่ี
ศาสน กษตั ริย แสดงออกถึงความรกั ชาติ ยึดม่ันในศาสนา
และเทิดทูนสถาบันพระมหากษตั รยิ  ตัง้ ใจ
ปฏบิ ัติดวยความขยันหมน่ั เพียร
4 ยดึ หลกั ปรชั ญา ขอที่ 5,10 พระบรมราโชวาทและหลกั การทรงงานเปน 5 20
ของเศรษฐกจิ แนวทางสําคญั ในการดาํ เนินชวี ิตของคนไทย
พอเพยี ง จึงควรนอมนาํ มาปฏิบตั ิใหเ ปนแบบอยา ง
ประยกุ ตแ ละเผยแพรพ ระบรมราโชวาทใน
เร่ืองการมีเหตผุ ล รอบคอบ หลักการทรงงาน
และหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง ปฏบิ ตั ิตน
ดวยความซ่ือสตั ยส ุจรติ ขยนั หมน่ั เพยี ร
รวมเวลาเรยี น/คะแนนระหวา งภาค 19 90
ปลายภาค(ทดสอบคณุ ลกั ษณะ) 1 10

รวม 20 100

96

รหสั วชิ า ส20232 โครงสรา งรายวชิ า ภาคเรียนท่ี 2
ระดบั ชน้ั มัธยมศึกษาปท ี่ 1 รายวชิ าหนาท่พี ลเมือง 2 จาํ นวน 0.5 หนว ยกิต

เวลา 20 ชัว่ โมง

หนวย ชื่อหนว ยการ ผลการ สาระสาํ คญั / ความคิดรวบยอด เวลา น้ําหนกั
ที่ เรียนรู เรยี นรู (ชั่วโมง) คะแนน
1 พลเมอื งดีตามวิถี ขอท่ี 6,10 พลเมืองดีตามวิถปี ระชาธปิ ไตย ตอ งมี 5 25
ประชาธิปไตย สว นรว มในกจิ กรรมตา งๆ ของสงั คม
ตดั สินใจโดยใชเ หตุผล มคี วามซื่อสตั ย
สจุ รติ ขยนั หมั่นเพียรอดทน ใฝห าความรู
ตั้งใจปฏบิ ัตหิ นา ท่ีและยอมรับผลที่เกดิ
จากการกระทาํ ของตนเอง
2 ใสใจการมีสว นรว ม ขอที่ 7,10 มสี ว นรวมและรบั ผดิ ชอบในการตดั สินใจ 4 20
ในกิจกรรมของหองเรียนและโรงเรียน
โดยมี การตรวจสอบขอมูลและรูท นั
ขา วสารมีความซอ่ื สตั ยสจุ ริต
ขยันหมัน่ เพียรอดทน ใฝห าความรู ต้ังใจ
ปฏิบตั หิ นา ท่แี ละยอมรับผลทีเ่ กิดจากการ
กระทาํ ของตนเอง
3 อยรู วมกันตามวถิ ี ขอที่ 8,10 การอยรู ว มกันอยา งสันตใิ นสังคมพหุ 5 20
อาเซียน วัฒนธรรมและการพ่งึ พาซ่งึ กนั และกัน
ความในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉยี งใต
จะตอ งยอมรับความหลากหลายทางสังคม
วัฒนธรรม ในเรื่องวถิ ีชวี ติ วัฒนธรรม
ศาสนา สง่ิ แวดลอม ไมด หู มิ่นผูอ่นื เคารพ
แบงปนและชวยเหลอื ซ่งึ กันและกันมี
ความซ่ือสัตยส จุ ริต ขยันหม่นั เพียรอดทน
ใฝหาความรู ตั้งใจปฏิบัตหิ นาท่แี ละ
ยอมรับผลทเี่ กดิ จากการกระทําของ
ตนเอง
4 เรยี นรูความขดั แยง ขอ ท่ี 9,10 การแกป ญหาความขดั แยง ทั้งการ 5 25
ทะเลาะวิวาท หรอื ความคิดเห็นไมต รงกนั
ตองแกโดยสันตวิ ธิ ี ดวยการไกลเ กลย่ี การ
เจรจาตอ รอง การระงบั ความขัดแยง มี
ความอดทนและยอมรับผลท่เี กิดจากการ
กระทาํ ของตนเอง