98 รายการประเมิน เกณฑ์การใĀ้คะแนน 3 2 1 1. ใฝ่เรียนรู้ ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ปรากฎ ชัดเจน ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ปานกลาง ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ไม่ชัดเจน 2. มุ่งมั่นในการ ทำงาน ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จ ลุล่üงทุกครั้ง ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จ ลุล่üงเป็นÿ่üนใĀญ่ ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จลุล่üง เป็นบางครั้ง 3. ทำงานร่üมกับ ผู้อื่นได้ ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ที่ ได้รับมอบĀมายร่üมกับ ผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จลุล่üง ทุกครั้ง ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ ที่ได้รับมอบĀมาย ร่üมกับผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จ ลุล่üงเป็นÿ่üนใĀญ่ ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ที่ ได้รับมอบĀมายร่üมกับ ผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จลุล่üง เป็นบางครั้ง เกณฑ์การตัดÿินคุณภาพ 0 - 2 คะแนน Āมายถึง ปรับปรุง 3 - 4 คะแนน Āมายถึง พอใช้ 5 - 7 คะแนน Āมายถึง ดี 8 - 9 คะแนน Āมายถึง ดีเยี่ยม
99 แบบฝึกĀัด 4.4 เรื่อง กฎÿัดÿ่üนคงที่และร้อยละโดยมüลของธาตุ 1. การทดลองแต่ละครั้งอัตราÿ่üนระĀü่างมüลของทองแดงต่อมüลของกำมะถันมีค่าเท่าใดและมี ค่าเฉลี่ยเท่าใด การทดลองที่ มüลของทองแดง (g) มüลของกำมะถัน (g) อัตราÿ่üนโดยมüล ของ Cu : S 1 2 3 4 5 1.0 1.9 2.9 4.0 4.9 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 2. คาร์บอน 1.20 g ทำปฏิกิริยากับแก๊ÿออกซิเจน 3.20 g ได้แก๊ÿไม่มีÿี ชนิดĀนึ่ง แก๊ÿชนิดเดียüกันนี้ ÿามารถเตรียมได้จากปฏิกิริยาระĀü่างกรด HCl กับ CaCO3 ซึ่งüิเคราะĀ์แล้üพบü่าแก๊ÿที่เกิดขึ้น 100 กรัม ประกอบด้üยคาร์บอน 27.25 g ข้อมูลเĀล่านี้เป็นไปตามกฎÿัดÿ่üนคงที่Āรือไม่ เพราะเĀตุใด 3. ในการเผาเĀล็ก (Fe) 11.17 กรัม กำมะถัน (S) 9.00 กรัม พบü่ามีกำมะถันเĀลืออยู่ 2.59 กรัม จง คำนüณอัตราÿ่üนโดยมüล และอัตราÿ่üนโดยโมลของÿารประกอบที่เกิดขึ้น
100 4. ฟอร์มาลดีไฮร์ประกอบด้üยธาตุคาร์บอน (C) ไฮโดรเจน (H) และออกซิเจน (O) ใช้มากใน อุตÿาĀกรรมพลาÿติกและการดองÿัตü์ถ้าฟอร์มาลดีไฮร์ 300 g มีคาร์บอนและไฮโดรเจนเป็น องค์ประกอบ 120 g และ 20 g ตามลำดับ จงคำนüณร้อยละโดยมüลของธาตุองค์ประกอบแต่ละชนิด ในฟอร์มาลดีไฮร์ 5. จงคำนüณมüลเป็นกรัมของออกซิเจนในแร่คüอตซ์ (SiO2) และĀินปูน (CaCO3) อย่างละ 1.00 กิโลกรัม 6. จงคำนüณมüลเป็นร้อยละของธาตุแต่ละชนิดในÿารทิน(II)ฟูลออไรด์ (SnF2) ซึ่งเป็นÿ่üนผÿมของยา ÿีฟันบางชนิด
101 แบบฝึกĀัด 4.4 เรื่อง กฎÿัดÿ่üนคงที่และร้อยละโดยมüลของธาตุ 1. การทดลองแต่ละครั้งอัตราÿ่üนระĀü่างมüลของทองแดงต่อมüลของกำมะถันมีค่าเท่าใดและมี ค่าเฉลี่ยเท่าใด การทดลองที่ มüลของทองแดง (g) มüลของกำมะถัน (g) อัตราÿ่üนโดยมüล ของ Cu : S 1 2 3 4 5 1.0 1.9 2.9 4.0 4.9 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 2 : 1 2 : 1 2 : 1 2 : 1 2 : 1 2. คาร์บอน 1.20 g ทำปฏิกิริยากับแก๊ÿออกซิเจน 3.20 g ได้แก๊ÿไม่มีÿี ชนิดĀนึ่ง แก๊ÿชนิดเดียüกันนี้ ÿามารถเตรียมได้จากปฏิกิริยาระĀü่างกรด HCl กับ CaCO3 ซึ่งüิเคราะĀ์แล้üพบü่าแก๊ÿที่เกิดขึ้น 100 กรัม ประกอบด้üยคาร์บอน 27.25 g ข้อมูลเĀล่านี้เป็นไปตามกฎÿัดÿ่üนคงที่Āรือไม่ เพราะเĀตุใด แก๊ÿไม่มีÿีชนิดĀนึ่งเกิดจาก C 1.20 g ทำาปฏิกิริยาพอดีกับ O 3.20 g นั่นคือ แก๊ÿนี้มีอัตราÿ่üนโดยมüลของ C : O = 1.20 : 3.20 = 1.00 : 2.67 แก๊ÿชนิดนี้เมื่อเตรียมจากปฏิกิริยาระĀü่างกรดไฮโดรคลอริกกับแคลเซียมคาร์บอเนต พบü่า แก๊ÿ 100 g ประกอบด้üย C 27.25 g ดังนั้นจึงมี O 72.75 g นั่นคือ อัตราÿ่üนโดยมüลของ C : O ในแก๊ÿนี้ = 27.25 : 72.75 = 1.000 : 2.670 ดังนั้น อัตราÿ่üนโดยมüลของธาตุองค์ประกอบของÿารประกอบชนิดนี้มีค่าเท่ากันแม้ จะเตรียมด้üยüิธีต่างกัน จึงเป็นไปตามกฎ 3. ในการเผาเĀล็ก (Fe) 11.17 กรัม กำมะถัน (S) 9.00 กรัม พบü่ามีกำมะถันเĀลืออยู่ 2.59 กรัม จง คำนüณอัตราÿ่üนโดยมüล และอัตราÿ่üนโดยโมลของÿารประกอบที่เกิดขึ้น เมื่อเผาเĀล็ก 11.17 g กับกำามะถัน 9.00 g มีกำามะถันเĀลืออยู่ 2.59 g กำามะถันที่ใช้เมื่อเกิดปฏิกิริยาเท่ากับ 9.00 g – 2.59 g = 6.41 g อัตราÿ่üนโดยมüลของ Fe : S = 11.17 : 6.41 = 1.74 : 1.00 อัตราÿ่üนโดยโมลของ Fe : S = 1.74 55.85 : 1.00 32.06 = 0.312 : 0.312 = 1.00 : 1.00
102 ดังนั้น ÿารประกอบที่เกิดขึ้นมีอัตราÿ่üนโดยมüลของ Fe : S เท่ากับ 1.74 : 1.00 และ อัตราÿ่üนโดยโมลของ Fe : S เท่ากับ 1 : 1 4. ฟอร์มาลดีไฮร์ประกอบด้üยธาตุคาร์บอน (C) ไฮโดรเจน (H) และออกซิเจน (O) ใช้มากใน อุตÿาĀกรรมพลาÿติกและการดองÿัตü์ถ้าฟอร์มาลดีไฮร์ 300 g มีคาร์บอนและไฮโดรเจนเป็น องค์ประกอบ 120 g และ 20 g ตามลำดับ จงคำนüณร้อยละโดยมüลของธาตุองค์ประกอบแต่ละชนิด ในฟอร์มาลดีไฮร์ ร้อยละโดยมüลของ C = 120 g 300 g x 100 = 40 g ร้อยละโดยมüลของ H = 20 g 300 g x 100 = 6.7 g ร้อยละโดยมüลของ O = 100.0 – 40.00 – 6.7 = 53.3 5. จงคำนüณมüลเป็นกรัมของออกซิเจนในแร่คüอตซ์ (SiO2) และĀินปูน (CaCO3) อย่างละ 1.00 กิโลกรัม มüลของ O ในแร่คüอตซ์ 1.00 kg มüลต่อโมลของ SiO2 = 60.08 g/mol มüลของ O = 1000 g SiO2 x 1 mol SiO2 60.08 g SiO2 x 2 mol O 1 mol SiO2 x 16 g O 1 mol O = 532 g O มüลของ O ในĀินปูน 1.00 kg มüลต่อโมลของ CaCO3 = 100.09 g/mol มüลของ O = 1000 g CaCO3 x 1 mol CaCO3 100.09 g CaCO3 x 3 mol O 1 mol CaCO3 x 16 g O 1 mol O = 479.6 g O 6. จงคำนüณมüลเป็นร้อยละของธาตุแต่ละชนิดในÿารทิน(II) ฟูลออไรด์ (SnF2) ซึ่งเป็นÿ่üนผÿมของ ยาÿีฟันบางชนิด ร้อยละโดยมüลของ Sn = 119 g 157 g x 100 = 76 g ร้อยละโดยมüลของ F = 38 g 157 g x 100 = 27 g
103 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 โดยจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบÿืบเÿาะĀาคüามรู้5E รĀัÿüิชา ü31222 รายüิชา เคมี 2 ชั้นมัธยมýึกþาปีที่ 4 Āน่üยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง โมลและÿูตรเคมี เüลา 15 ชั่üโมง เรื่อง การĀาÿูตรโมเลกุลและÿูตรอย่างง่าย เüลา 3 ชั่üโมง ภาคเรียนที่ 2 ปีการýึกþา 2566 ผู้ÿอน นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี กลุ่มÿาระการเรียนรู้üิทยาýาÿตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนปทุมเทพüิทยาคาร ____________________________________________________________________ 1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัüชี้üัด / ผลการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ (ÿาระเพิ่มเติมเคมี) ข้อ 3 เข้าใจĀลักการทำปฏิบัติการเคมี การüัดปริมาณÿาร Āน่üยüัดและการเปลี่ยนĀน่üย การคำนüณปริมาณของÿาร คüามเข้มข้นของÿารละลาย รüมทั้งการบูรณาการคüามรู้และทักþะใน การอธิบายปรากฏการณ์ในชีüิตประจำüันและการแก้ปัญĀาทางเคมี ผลการเรียนรู้ ม.4/8 คำนüณÿูตรอย่างง่ายและÿูตรโมเลกุลของÿาร 2. ÿาระÿำคัญ ÿูตรเคมีÿามารถแÿดงได้ด้üยÿูตรเอมพิริคัลĀรือÿูตรอย่างง่ายและÿูตรโมเลกุล ซึ่งÿูตรอย่าง ง่าย คำนüณได้จากร้อยละโดยมüลและมüลอะตอมของธาตุองค์ประกอบ และถ้าทราบมüลโมเลกุล ของÿารจะÿามารถคำนüณÿูตรโมเลกุลได้ 3. จุดประÿงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านคüามรู้ (K) 1. อธิบายคüามĀมายของÿูตรอย่างง่าย และÿูตรโมเลกุลของÿารได้ 3.2 ด้านทักþะและกระบüนการ (P) 2. คำนüณÿูตรอย่างง่ายจากอัตราÿ่üนโดยโมลของธาตุองค์ประกอบได้ 3. คำนüณÿูตรโมเลกุลของÿารจากÿูตรอย่างง่ายและมüลโมเลกุลของÿารได้ 3.3 ด้านคุณลักþณะ (A) 4. นักเรียนมีความรับผิดชอบต่องานที่ได้รับĀมอบĀมายและÿามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ 4. ÿาระการเรียนรู้ ÿูตรโมเลกุล (molecular formula) เป็นÿูตรที่แÿดงจำนüนอะตอมของธาตุองค์ประกอบที่มี อยู่จริงใน 1 โมเลกุลของÿาร เช่น น้ำ มีÿูตรโมเลกุลเป็น H2O แÿดงü่า 1 โมลประกอบด้üยไฮโดรเจน 2 อะตอม และออกซิเจน 1 อะตอม
104 ÿูตรอย่างง่ายĀรือÿูตรเอมพิริคัล (empirical formula) เป็นÿูตรที่แÿดงอัตราÿ่üนอย่างต่ำ ของจำนüนอะตอมของธาตุที่เป็นองค์ประกอบ เช่น กลูโคÿ มีÿูตรโมเลกุลเป็น C6H12O6 อัตราÿ่üน ของจำนüนอะตอมĀรือโมลของ C : H : O เท่ากับ 1 : 2 : 1 กลูโคÿจึงมีÿูตรเอมพิริคัลเป็น CH2O 5. ÿมรรถนะÿำคัญของผู้เรียน 1) คüามÿามารถในการÿื่อÿาร 2) คüามÿามารถในการคิด 3) คüามÿามารถในการแก้ปัญĀา 4) คüามÿามารถในการใช้ทักþะชีüิต 5) คüามÿามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. คุณลักþณะอันพึงประÿงค์ คุณลักþณะอันพึงประÿงค์ (A) 1) รักชาติ ýาÿน์ กþัตริย์ 5) อยู่อย่างพอเพียง 2) ซื่อÿัตย์ ÿุจริต 6) มุ่งมั่นในการทำงาน 3) มีüินัย 7) รักคüามเป็นไทย 4) ใฝ่เรียนรู้ 8) มีจิตÿาธารณะ 7. กิจกรรมการเรียนรู้ üิธีÿอนแบบÿืบเÿาะĀาคüามรู้ 5Es (Inquiry Method : 5E) 1.ขั้นÿร้างคüามÿนใจ (Engagement) 1.1 ครูทบทüนคüามรู้เดิมที่เรียนไปเมื่อชั่üโมงที่แล้ü เรื่อง ÿูตรเคมี เช่น -ÿูตรโครงÿร้างคืออะไร พร้อมเขียนตัüอย่างประกอบ (แนüตอบ : ÿูตรโครงÿร้าง คือ ÿูตรที่แÿดงการจัดเรียงอะตอมของธาตุองค์ประกอบ ที่มีอยู่จริงใน 1 โมเลกุลของÿารนั้น ตัüอย่างเช่น 1.2 ครูนำอภิปรายเพื่อเชื่อมโยงกฏÿัดÿ่üนคงที่กับÿูตรเคมี โดยใช้คำถามü่า อัตราÿ่üนโดย โมล ของทองแดงกับกำมะถันในÿารประกอบคอปเปอร(์II)ซัลไฟด์ ÿัมพันธ์กับÿูตรเคมี CuS อย่างไร (แนüคำตอบ: จำนüนโมลของธาตุในอัตราÿ่üนโดยโมลเท่ากับจำนüนอะตอมของธาตุในÿูตรเคมี ) 2. ขั้นÿำรüจค้นĀา (Exploration) 2.1 ครูอธิบาย คüามĀมายของÿูตรอย่างง่ายĀรือÿูตรเอมพิริคัลและÿูตรโมเลกุลพร้อม ยกตัüอย่างประกอบการอธิบาย
105 2.2 ครูใĀ้นักเรียนพิจารณาÿูตรโมเลกุลและÿูตรเอมพิริคัลของÿารบางชนิด แล้üอภิปราย ร่üมกันเกี่ยüกับÿูตรโมเลกุลและÿูตรเอมพิริคัลของÿารโคเüเลนต์และÿารประกอบไอออนิก ซึ่งคüรได้ ข้อÿรุปดังนี้ - ÿารโคเüเลนต์มีทั้งÿูตรโมเลกุลและÿูตรเอมพิริคัล ซึ่งอาจเĀมือนกันĀรือต่างกัน - ÿารประกอบไอออนิกมีแต่ÿูตรเอมพิริคัล - ÿารโคเüเลนต์บางชนิดมีÿูตรโมเลกุลต่างกันแต่มีÿูตรเอมพิริคัลเĀมือนกัน 3. ขั้นอธิบายคüามรู้ (Explanation) 3.1 ครูอธิบายโดยใช้ÿื่อ ICT ประเภท PowerPoint โดยการใĀ้คüามรู้เกี่ยüกับ การคำนüณ ÿูตรอย่างง่ายĀรือÿูตรเอมพิริคัลและÿตูรโมเลกุลพร้อมยกตัüอย่างประกอบการอธิบาย เช่น -การĀาÿูตรเอมพิริคัล -การĀาÿูตรโมเลกุล 3.2 ครูใĀ้นักเรียนร่üมกันอภิปรายเกี่ยüกับการคำนüณมüลเป็นร้อยละจากÿูตร และการ คำนüณÿูตรเอมพิริคัลและÿูตรโมเลกุล โดยยกตัüอย่างคำถาม เช่น - จงคำนüณĀาÿูตรเอมพิริคัลของÿารประกอบที่ประกอบด้üยธาตุต่าง ๆ ดังนี้ โพแทÿเซียมร้อยละ 31.90 โดยมüล คลอรีนร้อยละ 28.93 โดยมüล และออกซิเจนร้อยละ 39.17 โดยมüล และ ถ้าÿารประกอบชนิดนี้มüลโมเลกุล 271.5 จงĀาÿูตรโมเลกุลของÿารประกอบนี้ (แนüตอบ : อัตราÿ่üน K : Cl : O 31.90 : 28.93 : 39.17 โดยมüล 31.90 39 : 28.93 35.5 : 39.17 16 โดยโมล 0.818 : 0.815 : 2.448 โดยโมล 0.818 0.815 : 0.815 0.815 : 2.448 0.815 โดยโมล 1 : 1 : 3 โดยมüล ดังนั้น ÿูตรเอมพิริคัลของÿารประกอบนี้ คือ KClO3 มüลโมเลกุล = (มüลของÿูตรเอมพิริคัล) × n 271.5 = (KClO3)n 271.5 = (39 + 35.5 + 48)n 271.5 = 90.5n n = 3 ดังนั้น ÿูตรโมเลกุลของÿารประกอบนี้ คือ K3Cl3O9 4. ขั้นขยายคüามเข้าใจ (Elaboration) 4.1 ครูและนักเรียนร่üมกันอภิปรายคüามรู้ เรื่อง ÿูตรเอมพิริคัลและÿูตรโมเลกุล จนนักเรียน เกิดคüามเข้าใจที่ตรงกัน 4.2 ครูใĀ้นักเรียนทำแบบฝึกĀัด 4.5 เรื่อง ÿูตรเอมพิริคัลและÿูตรโมเลกุล
106 5. ขั้นประเมิน (Evaluation) 5.1 ครูประเมินผลจากการตอบคำถาม การทำแบบฝึกĀัดที่ 4.5 8. ÿื่อการเรียนรู้และแĀล่งการเรียนรู้ 8.1 ÿื่อการเรียนรู้ 8.1.1 แบบฝึกĀัด 4.5 เรื่อง ÿูตรเอมพิริคัลและÿูตรโมเลกุล 9.2 แĀล่งการเรียนรู้ 8.2.1 Āนังÿือเรียนรายüิชาüิทยาýาÿตร์เพิ่มเติมเคมี เล่ม 1 ÿÿüท (ฉบับปรับปรุง พ.ý. 2560) 9. การüัดและประเมินผล จุดประÿงค์การเรียนรู้ üิธีการ เครื่องมือที่ใช้ เกณฑ์ ด้านคüามรู้(K) 1. อธิบายคüามĀมายของÿูตรอย่าง ง่าย และÿูตรโมเลกุลของÿารได้ - การตอบคำถาม - คำถาม ได้เกณฑ์ในระดับ ร้อยละ 80 ขึ้นไป ด้านทักþะและกระบüนการ (P) 2. คำนüณÿูตรอย่างง่ายจากอัตราÿ่üน โดยโมลของธาตุองค์ประกอบได้ 3. คำนüณÿูตรโมเลกุลของÿารจาก ÿูตรอย่างง่ายและมüลโมเลกุลของÿาร ได้ - ตรüจใบงาน 4.5 เรื่อง ÿูตรเอมพิริคัลและÿูตร โมเลกุล - แบบประเมิน แบบฝึกĀัด/ใบ งาน/ชิ้นงาน ได้เกณฑ์ในระดับ ร้อยละ 80 ขึ้นไป ด้านคุณลักþณะ (A) 4. นักเรียนมีความรับผิดชอบต่องานที่ ได้รับĀมอบĀมายและÿามารถทำงาน ร่วมกับผู้อื่นได้ - ÿังเกตพฤติกรรมการ ทำงาน - แบบÿังเกต พฤติกรรม การทำงาน ได้เกณฑ์ในระดับ ร้อยละ 80 ขึ้นไป
107 บันทึกผลĀลังการÿอน รĀัÿüิชา ü31222 üิชา เคมี 2 Āน่üยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง โมลและÿูตรเคมี แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง การĀาÿูตรโมเลกุลและÿูตรอย่างง่าย เüลา 3 ชั่üโมง 1. ÿรุปผลการเรียนการÿอน ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... 2. ปัญĀา / อุปÿรรค ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... 3. แนüทางแก้ไข / แนüทางการพัฒนา ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ลงชื่อ…………………………………………..ผู้ÿอน (นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี) üันที่.........เดือน......................พ.ý..............
108 ข้อเÿนอแนะของครูพี่เลี้ยง ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ.......................................................... (นางนงค์เยาü์ ธนาฤกþ์มงคล) ครูพี่เลี้ยง üันที่.........เดือน......................พ.ý. ............ คüามคิดเĀ็นของĀัüĀน้ากลุ่มÿาระการเรียนรู้ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................... ...... ลงชื่อ................................................................ผู้ตรüจÿอบ (นายธนกฤต ช่üยแÿง) ĀัüĀน้ากลุ่มÿาระการเรียนรู้üิทยาýาÿตร์และเทคโนโลยี üันที่.........เดือน......................พ.ý. ............
109 คüามคิดเĀ็นและข้อเÿนอแนะของĀัüĀน้าÿถานýึกþาĀรือผู้ที่ได้รับมอบĀมาย ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ................................................................ (นางÿาüÿุธีธิดา บรรณารักþ์) ตำแĀน่งĀัüĀน้ากลุ่มงานการจัดการเรียนรู้ üันที่.........เดือน......................พ.ý. ............
110 แบบประเมินผลการทำแบบฝึกĀัด คำชี้แจง ใĀ้ผู้ประเมินกรอกคะแนนในช่องรายการที่ประเมินโดยพิจารณาตามคำอธิบายคุณภาพที่ กำĀนด โดยใÿ่ตัüเลข 1-3 ลงในช่องที่ตรงกับระดับคะแนน เกณฑ์การประเมิน ผู้เรียนต้องได้คะแนนตั้งแต่ 5 คะแนน จึงผ่านเกณฑ์ เลข ที่ ชื่อ-ÿกุล รายการประเมิน คüามถูกต้องของเนื้อĀา คüามคิดÿร้างÿรรค์ คüามตรงต่อเüลา รüม ค่า เฉลี่ย ÿรุป คุณภาพ (3) (3) (3) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน (นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี) ............./.................../..............
111 เกณฑ์การใĀ้คะแนนแบบประเมินแบบฝึกĀัด รายการประเมิน เกณฑ์การใĀ้คะแนน 3 2 1 1. คüามถูกต้อง ของเนื้อĀา เนื้อĀาÿาระของผลงาน ถูกต้องครบถ้üน เนื้อĀาÿาระของผลงาน ถูกต้องเป็นÿ่üนใĀญ่ เนื้อĀาÿาระของผลงาน ถูกต้องเป็นบางÿ่üน 2. คüามคิด ÿร้างÿรรค์ ผลงานแÿดงออกถึง คüามคิดÿร้างÿรรค์ แปลกใĀม่และเป็น ระบบ ผลงานแÿดงออกถึง คüามคิดÿร้างÿรรค์ แปลกใĀม่แต่ไม่เป็น ระบบ ผลงานมีคüามน่าÿนใจ แต่ยังไม่มีคüามแปลก ใĀม่ 3. คüามตรงต่อ เüลา ÿ่งชิ้นงานภายในเüลาที่ กำĀนด ÿ่งชิ้นงานช้ากü่าเüลาที่ กำĀนด 1 üัน ÿ่งชิ้นงานช้ากü่าเüลาที่ กำĀนด 2 üันขึ้นไป เกณฑ์การตัดÿินคุณภาพ 0 - 2 คะแนน Āมายถึง ปรับปรุง 3 - 4 คะแนน Āมายถึง พอใช้ 5 - 7 คะแนน Āมายถึง ดี 8 - 9 คะแนน Āมายถึง ดีเยี่ยม
112 แบบประเมินพฤติกรรมระĀü่างเรียนตามคุณลักþณะอันพึงประÿงค์ คําชี้แจง ใĀ้ผู้ประเมินกรอกคะแนน ในช่องที่ตรงกับคüามเป็นจริง เกณฑ์การประเมิน ผู้เรียนต้องได้คะแนนตั้งแต่ 5 คะแนน จึงผ่านเกณฑ์ เลขที่ ชื่อ-ÿกุล รายการประเมิน ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน ทำงานร่üมกับผู้อื่นได้ รüม ค่า เฉลี่ย ÿรุป คุณภาพ (3) (3) (3) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน (นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี) ............./.................../..............
113 เกณฑ์การใĀ้คะแนนการประเมินคุณลักþณะที่พึงประÿงค์ รายการประเมิน เกณฑ์การใĀ้คะแนน 3 2 1 1. ใฝ่เรียนรู้ ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ปรากฎ ชัดเจน ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ปานกลาง ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ไม่ชัดเจน 2. มุ่งมั่นในการ ทำงาน ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จ ลุล่üงทุกครั้ง ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จ ลุล่üงเป็นÿ่üนใĀญ่ ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จลุล่üง เป็นบางครั้ง 3. ทำงานร่üมกับ ผู้อื่นได้ ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ที่ ได้รับมอบĀมายร่üมกับ ผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จลุล่üง ทุกครั้ง ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ ที่ได้รับมอบĀมาย ร่üมกับผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จ ลุล่üงเป็นÿ่üนใĀญ่ ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ที่ ได้รับมอบĀมายร่üมกับ ผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จลุล่üง เป็นบางครั้ง เกณฑ์การตัดÿินคุณภาพ 0 - 2 คะแนน Āมายถึง ปรับปรุง 3 - 4 คะแนน Āมายถึง พอใช้ 5 - 7 คะแนน Āมายถึง ดี 8 - 9 คะแนน Āมายถึง ดีเยี่ยม
114 แบบฝึกĀัด 4.5 เรื่อง การĀาÿูตรโมเลกุลและÿูตรอย่างง่าย 1. เมื่อฟอÿฟอรัÿ (P) 9.29 กรัม เกิดการเผาไĀม้จะได้ÿารประกอบออกไซด์Āนัก 21.29 กรัม จงĀา ÿตูรเอมพิริคัลของÿารประกอบออกไซด์ 2. ÿารประกอบชนิดĀนึ่งประกอบด้üยธาตุคาร์บอน (C) ไฮโดรเจน (H) และออกซิเจน (O) เท่านั้น จากการüิเคราะĀ์พบü่ามีคาร์บอนร้อยละ 48.83 และไฮโดรเจนร้อยละ 8.12 โดยมüล จงĀาÿตูรเอมพิ ริคัลของÿารประกอบนี้
115 3. ÿารประกอบชนิดĀนึ่งประกอบด้üยกำมะถัน (S) และไนโตรเจน (N) เท่านั้น ถ้าÿารประกอบนี้ มี กำมะถันเป็นองค์ประกอบร้อยละ 69.60 โดยมüล และมีมüลโมเลกุลเท่ากับ 184 จงĀา ÿตูรโมเลกุล ของÿารประกอบนี้
116 แบบฝึกĀัด 4.5 เรื่อง การĀาÿูตรโมเลกุลและÿูตรอย่างง่าย 1. เมื่อฟอÿฟอรัÿ (P) 9.29 กรัม เกิดการเผาไĀม้จะได้ÿารประกอบออกไซด์Āนัก 21.29 กรัม จงĀา ÿตูรเอมพิริคัลของÿารประกอบออกไซด์ Āามüลของ O จากโจทย์เมื่อเผาฟอÿฟอรัÿ 9.29 g ได้ÿารประกอบออกไซด์ 21.29 g ดังนั้น มüลของ O = 21.29 – 9.29 = 12.00 g อัตราÿ่üน P : O 9.29 : 12.00 โดยมüล 9.29 30.97 : 12.00 16.00 โดยโมล 0.300 : 0.750 โดยโมล 0.300 0.300 : 0.750 0.300 โดยโมล 2 : 5 โดยมüล ดังนั้น ÿูตรเอมพิริคัลของÿารประกอบนี้ คือ P2O5 2. ÿารประกอบชนิดĀนึ่งประกอบด้üยธาตุคาร์บอน (C) ไฮโดรเจน (H) และออกซิเจน (O) เท่านั้น จากการüิเคราะĀ์พบü่ามีคาร์บอนร้อยละ 48.83 และไฮโดรเจนร้อยละ 8.12 โดยมüล จงĀาÿตูรเอมพิ ริคัลของÿารประกอบนี้ อัตราÿ่üน C : H : O 48.83 : 8.12 : 43.05 โดยมüล 48.83 12 : 8.12 1 : 43.05 16 โดยโมล 4.07 : 8.12 : 2.69 โดยโมล 4.07 2.69 : 8.12 2.69 : 2.69 2.69 โดยโมล 3 : 6 : 2 โดยมüล ดังนั้น ÿูตรเอมพิริคัลของÿารประกอบนี้ คือ C3H6O2
117 3. ÿารประกอบชนิดĀนึ่งประกอบด้üยกำมะถัน (S) และไนโตรเจน (N) เท่านั้น ถ้าÿารประกอบนี้ มี กำมะถันเป็นองค์ประกอบร้อยละ 69.60 โดยมüล และมีมüลโมเลกุลเท่ากับ 184 จงĀา ÿตูรโมเลกุล ของÿารประกอบนี้ อัตราÿ่üน S : N 69.60 : 30.40 โดยมüล 69.60 32 : 30.40 12 โดยโมล 2.71 : 2.71 โดยโมล 2.71 2.71 : 2.71 2.71 โดยโมล 1 : 1 โดยมüล ดังนั้น ÿูตรเอมพิริคัลของÿารประกอบนี้ คือ SN มüลโมเลกุล = (มüลของÿูตรเอมพิริคัล) × n 184 = (SN)n 184 = (32 + 14)n 184 = 46n n = 4 ดังนั้น ÿูตรโมเลกุลของÿารประกอบนี้ คือ S4N4
118 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 โดยจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบทำนาย-ÿังเกต-อธิบาย (POE) รĀัÿüิชา ü31222 รายüิชา เคมี 2 ชั้นมัธยมýึกþาปีที่ 4 Āน่üยการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง ÿารละลาย เüลา 18 ชั่üโมง เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ เüลา 2 ชั่üโมง ภาคเรียนที่ 2 ปีการýึกþา 2566 ผู้ÿอน นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี กลุ่มÿาระการเรียนรู้üิทยาýาÿตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนปทุมเทพüิทยาคาร ________________________________________________________________________ 1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัüชี้üัด / ผลการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ (ÿาระเพิ่มเติมเคมี) ข้อ 3 เข้าใจĀลักการทำปฏิบัติการเคมี การüัดปริมาณÿาร Āน่üยüัดและการเปลี่ยนĀน่üย การคำนüณปริมาณของÿาร คüามเข้มข้นของÿารละลาย รüมทั้งการบูรณาการคüามรู้และทักþะใน การอธิบายปรากฏการณ์ในชีüิตประจำüันและการแก้ปัญĀาทางเคมี ผลการเรียนรู้ ม.4/9 คำนüณคüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยต่าง ๆ 2. ÿาระÿำคัญ ÿารที่พบในชีüิตประจำüันจำนüนมากอยู่ในรูปของÿารละลาย การบอกปริมาณของÿารใน ÿารละลายÿามารถบอกเป็นคüามเข้มข้นในĀน่üยร้อยละ ÿ่üนในล้านÿ่üนÿ่üนในพันล้านÿ่üน โมลาริตี โมแลลิตีและเýþÿ่üนโมล 3. จุดประÿงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านคüามรู้ (K) 1. อธิบายคüามĀมายของĀน่üยคüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละได้ 3.2 ด้านทักþะและกระบüนการ (P) 2. คำนüณคüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละได้ 3.3 ด้านคุณลักþณะ (A) 3. นักเรียนมีความรับผิดชอบต่องานที่ได้รับĀมอบĀมายและÿามารถทำงานร่วมกับผู้อื่น ได้ 4. ÿาระการเรียนรู้ 1. ร้อยละโดยมüล (%w/w) Āมายถึง มüลของตัüถูกละลายต่อมüลของÿารละลาย 100 Āน่üย มักใช้กับตัüถูกละลายที่เป็นของแข็ง 2. ร้อยละโดยปริมาตร (%v/v) Āมายถึง ปริมาตรของตัüถูกละลายต่อปริมาตรทั้งĀมดของ ÿารละลาย 100 Āน่üย มักใช้กับตัüถูกละลายและตัüทำละลายที่เป็นของเĀลü
119 3. ร้อยละโดยมüลต่อปริมาตร (%w/v) Āมายถึงมüลของตัüถูกละลายในÿารละลายทั้งĀมด 100 Āน่üยปริมาตรĀน่üยชนิดนี้มักใช้กับÿารละลายที่ตัüถูกละลายเป็นของแข็งละลายในตัüทำละลาย ที่เป็นของเĀลüเช่น ÿารละลาย NaOH เข้มข้นร้อยละ 10 โดยมüลต่อปริมาตร Āมายคüามü่าใน ÿารละลายมีปริมาตร 100 cm3 มี NaOH ละลายอยู่ 10 กรัม 5. ÿมรรถนะÿำคัญของผู้เรียน 1) คüามÿามารถในการÿื่อÿาร 2) คüามÿามารถในการคิด 3) คüามÿามารถในการแก้ปัญĀา 4) คüามÿามารถในการใช้ทักþะชีüิต 5) คüามÿามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. คุณลักþณะอันพึงประÿงค์ คุณลักþณะอันพึงประÿงค์ (A) 1) รักชาติ ýาÿน์ กþัตริย์ 5) อยู่อย่างพอเพียง 2) ซื่อÿัตย์ ÿุจริต 6) มุ่งมั่นในการทำงาน 3) มีüินัย 7) รักคüามเป็นไทย 4) ใฝ่เรียนรู้ 8) มีจิตÿาธารณะ 7. กิจกรรมการเรียนรู้ การกิจกรรมการเรียนรู้ แบบทำนาย-ÿังเกต-อธิบาย (POE) 7.1 ขั้นทำนาย (Predict: P) 1. ครูทบทüนคüามรู้เดิมของนักเรียนโดยใช้คำถาม ดังนี้ - ÿารละลายคืออะไร (แนüตอบ : ของผÿมเนื้อเดียüล้üน ซึ่งประกอบด้üยÿารต่าง ชนิดกันตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไป แผ่กระจายออกเป็นอนุภาคเล็ก ๆ ผÿมรüมกันอยู่อย่างÿม่ำเÿมอ โดยไม่มีปฏิกิริยาเคมีเกิดขึ้น) - ตัüทำละลายคืออะไร (แนüตอบ : ÿารที่มีคüามÿามารถในการทำใĀ้ÿารอื่นๆ ละลายได้ โดยไม่ทำปฏิกิริยาเคมี) - ตัüละลายคืออะไร (แนüตอบ : ÿารที่ถูกตัüทำละลายทำใĀ้ละลาย) 2. ครูแÿดงตัüอย่างรูปĀรือแก้üที่ใÿ่น้ำแดง 3 แก้ü ต่อไปนี้ 1) น้ำแดงเต็มแก้ü 2) น้ำแดงครึ่งแก้ü 3) น้ำแดงผÿมน้ำเต็มแก้ü ดังรูป
120 3.ครูตั้งคำถามü่า น้ำแดงทั้ง 3 แก้üเป็นÿารบริÿุทธิ์Āรือÿารละลาย ซึ่งคüรได้คำตอบü่าน้ำ แดงทั้ง 3 แก้üเป็นÿารละลาย - ถ้านักเรียนเพิ่มปริมาณของตัüทำละลาย คüามเข้มข้นของÿารละลายจะเป็น อย่างไร (แนüคำตอบ: คüามเข้มข้นของÿารละลายจะลดลง) 7.2 ขั้นÿังเกต (Observe: O) 1. ครูยกตัüอย่างÿารละลายที่พบในชีüิตประจำüันเช่น แอลกอฮอล์เข้มข้นร้อยละ 70 โดย ปริมาตร จากนั้นถามนักเรียนü่าแอลกอฮอล์นี้ระบุคüามเข้มข้นโดยใช้Āน่üยใด (แนüตอบ : Āน่üยร้อย ละ) 2. ครูทบทüนคüามĀมายของคüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ ทั้ง ร้อยละโดยมüล (w/w) = มüลของตัüละลาย มüลของÿารละลาย x 100% ร้อยละโดยปริมาตร (v/v) =ปริมาตรของตัüละลาย ปริมาตรของÿารละลาย x 100% ร้อยละโดยมüลต่อปริมาตร (w/v) =มüลของตัüละลาย ปริมาตรของÿารละลาย x 100% 3. ครูถามนักเรียนดังนี้ แอลกอฮอล์เข้มข้นร้อยละ 70 โดยปริมาตร Āมายคüามü่าอย่างไร (แนüตอบ : ในÿารละลาย 100 มิลลิลิตร ตัüละลายคือ น้ำปริมาตร 30 มิลลิลิตร และตัüทำละลายคือ แอลกอฮอล์ปริมาตร 70 มิลลิลิตร) 4.ครูยกตัüอย่างการคำนüณโจทย์ ตัüอย่างที่ 1 คำนüณคüามเข้มข้นเป็นร้อยละโดยมüลของÿารละลายโซเดียมคลอไรด์ (NaCl) 50.0 กรัม ในน้ำ 200.0 กรัม ร้อยละโดยมüลของÿารละลาย NaCl = มüลของ NaCl (g) มüลของÿารละลาย (g) x 100% = 50.0 g NaCl (50.0+200.0) g Soln x 100% = 20% ดังนั้น ÿารละลายโซเดียมคลอไรด์มีคüามเข้มข้นร้อยละ 20 โดยมüล (w/w) ตัüอย่างที่ 2 คำนüณคüามเข้มข้นเป็นร้อยละโดยมüลของÿารละลายกรดแอซีติก (C2H4O2) 0.50 โมล ในน้ำ 3.0 โมล
121 ร้อยละโดยมüลของÿารละลาย C2H4O2 = มüลของ C2H4O2 (g) มüลของÿารละลาย (g) x 100% นั่นคือ ต้องคำนüณมüลของ C2H4O2 มüลของÿารละลาย ดังนี้ มüลต่อโมลของ C2H4O2 = (2 x 12.01) + (4 x 1.01) + (2 x 16.00) =60.06 g/mol มüลของ C2H4O2 = 0.50 mol C2H4O2 x 60.06 g C2H4O2 1 mol C2H4O2 = 30 g มüลต่อโมลของ H2O = (2 x 1.01) + (16.00) = 18.02 g/mol มüลของ H2O = 3.0 mol H2O x 18.02 g H2O 1 mol H2O = 54 g มüลของÿารละลาย = มüลของ C2H4O2 + มüลของ H2O = 30 g + 54 g = 84 g ร้อยละโดยมüลของÿารละลาย = 30.0 g C2H4O2 84 g Soln x 100% = 36% ดังนั้น ÿารละลายกรดแอซีติกมีคüามเข้มข้นร้อยละ 36 โดยมüล (w/w) ตัüอย่างที่ 3 ÿารละลายกรดซัลฟิüริก (H2SO4) เข้มข้นร้อยละ 35 โดยมüล มีคüามĀนาแน่น 1.26 กรัมต่อมิลลิลิตร ที่ 20 องýาเซลเซียÿ ในÿารละลาย 100 ลิตร มีกรดซัลฟิüริกละลายอยู่กี่กรัม มüลของ H2SO4 ในÿารละลาย 100 = 35 g H2SO4 100 g Soln x 1.26 g Soln 1 mL Soln x 1000 mL Soln 1 L Soln x 100 L sol-n = 4.4 × 104 g ดังนั้น ÿารละลายกรดซัลฟิüริก 100 ลิตร มีกรดซัลฟิüริก 4.4 × 104 กรัม 5. ครูใĀ้นักเรียนทำแบบฝึกĀัดที่ 1 เรื่องคüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ 7.3 ขั้นอธิบาย (Explain: E) 1. ครูÿุ่มนักเรียนออกมาแÿดงüิธีทำĀน้ากระดาน พร้อยเฉลยแบบฝึกĀัด เรื่อง คüามเข้มข้น ของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ 2. ครูและนักเรียนร่üมกันÿรุปเกี่ยüกับคüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละü่า ร้อย ละ (percents) เป็นการระบุปริมาณของตัüถูกละลายในÿารละลายทั้งĀมด 100 ÿ่üน แบ่งออกเป็น 1. ร้อยละโดยมüล (w/w) Āมายถึง มüลของตัüถูกละลายต่อมüลของÿารละลาย 100 Āน่üย มักใช้กับตัüถูกละลายที่เป็นของแข็ง
122 2. ร้อยละโดยปริมาตร (v/v) Āมายถึง ปริมาตรของตัüถูกละลายต่อปริมาตรทั้งĀมด ของÿารละลาย 100 Āน่üย มักใช้กับตัüถูกละลายและตัüทำละลายที่เป็นของเĀลü 3. ร้อยละโดยมüลต่อปริมาตร (w/v) Āมายถึงมüลของตัüถูกละลายในÿารละลาย ทั้งĀมด 100 Āน่üยปริมาตรĀน่üยชนิดนี้มักใช้กับÿารละลายที่ตัüถูกละลายเป็นของแข็งละลายในตัü ทำละลายที่เป็นของเĀลüเช่น ÿารละลาย NaOH เข้มข้นร้อยละ 10 โดยมüลต่อปริมาตร Āมายคüาม ü่าในÿารละลายมีปริมาตร 100 cm3 มีNaOH ละลายอยู่10 กรัม 3. ครูเปิดโอกาÿใĀ้นักเรียนถามĀากมีข้อÿงÿัยในĀัüข้อที่เรียนมา ĀากมีใĀ้ครูใĀ้คüามรู้ เพิ่มเติมจนนักเรียนเข้าใจ 8. ÿื่อการเรียนรู้และแĀล่งการเรียนรู้ 8.1 ÿื่อการเรียนรู้ 8.1.1 แบบฝึกĀัดที่ 1 เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ 8.2 แĀล่งการเรียนรู้ 8.2.1 Āนังÿือเรียนรายüิชาüิทยาýาÿตร์เพิ่มเติมเคมี เล่ม 2 ÿÿüท. (ฉบับปรับปรุง พ.ý. 2560) 9. การüัดและประเมินผล จุดประÿงค์การเรียนรู้ üิธีการ เครื่องมือที่ใช้ เกณฑ์ ด้านคüามรู้(K) 1. อธิบายคüามĀมายของĀน่üยคüาม เข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ ได้ - การตอบคำถาม - ตรüจแบบฝึกĀัดที่ 1 - คำถาม - แบบฝึกĀัดที่ 1 ได้เกณฑ์ในระดับ ร้อยละ 80 ขึ้นไป ด้านทักþะและกระบüนการ (P) 2. คำนüณคüามเข้มข้นของÿารละลาย ในĀน่üยร้อยละได้ - ตรüจแบบฝึกĀัดที่ 1 - แบบฝึกĀัดที่ 1 ได้เกณฑ์ในระดับ ร้อยละ 80 ขึ้นไป ด้านคุณลักþณะ (A) 3. นักเรียนมีความรับผิดชอบต่องานที่ ได้รับĀมอบĀมายและÿามารถทำงาน ร่วมกับผู้อื่นได้ - ÿังเกตพฤติกรรมการ ทำงาน - แบบÿังเกต พฤติกรรม การทำงาน ได้เกณฑ์ในระดับ ร้อยละ 80 ขึ้นไป
123 บันทึกผลĀลังการÿอน รĀัÿüิชา ü31222 üิชา เคมี 2 Āน่üยการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง ÿารละลาย แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ เüลา 2 ชั่üโมง 1. ÿรุปผลการเรียนการÿอน ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... 2. ปัญĀา / อุปÿรรค ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... 3. แนüทางแก้ไข / แนüทางการพัฒนา ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ลงชื่อ…………………………………………..ผู้ÿอน (นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี) üันที่.........เดือน......................พ.ý..............
124 ข้อเÿนอแนะของครูพี่เลี้ยง ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ.......................................................... (นางนงค์เยาü์ ธนาฤกþ์มงคล) ครูพี่เลี้ยง üันที่.........เดือน......................พ.ý. ............ คüามคิดเĀ็นของĀัüĀน้ากลุ่มÿาระการเรียนรู้ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................... ...... ลงชื่อ................................................................ผู้ตรüจÿอบ (นายธนกฤต ช่üยแÿง) ĀัüĀน้ากลุ่มÿาระการเรียนรู้üิทยาýาÿตร์และเทคโนโลยี üันที่.........เดือน......................พ.ý. ............
125 คüามคิดเĀ็นและข้อเÿนอแนะของĀัüĀน้าÿถานýึกþาĀรือผู้ที่ได้รับมอบĀมาย ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ................................................................ (นางÿาüÿุธีธิดา บรรณารักþ์) ตำแĀน่งĀัüĀน้ากลุ่มงานการจัดการเรียนรู้ üันที่.........เดือน......................พ.ý. ............
126 แบบประเมินผลการทำแบบฝึกĀัด คำชี้แจง ใĀ้ผู้ประเมินกรอกคะแนนในช่องรายการที่ประเมินโดยพิจารณาตามคำอธิบายคุณภาพที่ กำĀนด โดยใÿ่ตัüเลข 1-3 ลงในช่องที่ตรงกับระดับคะแนน เกณฑ์การประเมิน ผู้เรียนต้องได้คะแนนตั้งแต่ 5 คะแนน จึงผ่านเกณฑ์ เลข ที่ ชื่อ-ÿกุล รายการประเมิน คüามถูกต้องของเนื้อĀา คüามคิดÿร้างÿรรค์ คüามตรงต่อเüลา รüม ค่า เฉลี่ย ÿรุป คุณภาพ (3) (3) (3) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน (นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี) ............./.................../..............
127 เกณฑ์การใĀ้คะแนนแบบประเมินแบบฝึกĀัด รายการประเมิน เกณฑ์การใĀ้คะแนน 3 2 1 1. คüามถูกต้อง ของเนื้อĀา เนื้อĀาÿาระของผลงาน ถูกต้องครบถ้üน เนื้อĀาÿาระของผลงาน ถูกต้องเป็นÿ่üนใĀญ่ เนื้อĀาÿาระของผลงาน ถูกต้องเป็นบางÿ่üน 2. คüามคิด ÿร้างÿรรค์ ผลงานแÿดงออกถึง คüามคิดÿร้างÿรรค์ แปลกใĀม่และเป็น ระบบ ผลงานแÿดงออกถึง คüามคิดÿร้างÿรรค์ แปลกใĀม่แต่ไม่เป็น ระบบ ผลงานมีคüามน่าÿนใจ แต่ยังไม่มีคüามแปลก ใĀม่ 3. คüามตรงต่อ เüลา ÿ่งชิ้นงานภายในเüลาที่ กำĀนด ÿ่งชิ้นงานช้ากü่าเüลาที่ กำĀนด 1 üัน ÿ่งชิ้นงานช้ากü่าเüลาที่ กำĀนด 2 üันขึ้นไป เกณฑ์การตัดÿินคุณภาพ 0 - 2 คะแนน Āมายถึง ปรับปรุง 3 - 4 คะแนน Āมายถึง พอใช้ 5 - 7 คะแนน Āมายถึง ดี 8 - 9 คะแนน Āมายถึง ดีเยี่ยม
128 แบบประเมินพฤติกรรมระĀü่างเรียนตามคุณลักþณะอันพึงประÿงค์ คําชี้แจง ใĀ้ผู้ประเมินกรอกคะแนน ในช่องที่ตรงกับคüามเป็นจริง เกณฑ์การประเมิน ผู้เรียนต้องได้คะแนนตั้งแต่ 5 คะแนน จึงผ่านเกณฑ์ เลขที่ ชื่อ-ÿกุล รายการประเมิน ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน ทำงานร่üมกับผู้อื่นได้ รüม ค่า เฉลี่ย ÿรุป คุณภาพ (3) (3) (3) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน (นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี) ............./.................../..............
129 เกณฑ์การใĀ้คะแนนการประเมินคุณลักþณะที่พึงประÿงค์ รายการประเมิน เกณฑ์การใĀ้คะแนน 3 2 1 1. ใฝ่เรียนรู้ ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ปรากฎ ชัดเจน ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ปานกลาง ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ไม่ชัดเจน 2. มุ่งมั่นในการ ทำงาน ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จ ลุล่üงทุกครั้ง ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จ ลุล่üงเป็นÿ่üนใĀญ่ ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จลุล่üง เป็นบางครั้ง 3. ทำงานร่üมกับ ผู้อื่นได้ ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ที่ ได้รับมอบĀมายร่üมกับ ผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จลุล่üง ทุกครั้ง ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ ที่ได้รับมอบĀมาย ร่üมกับผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จ ลุล่üงเป็นÿ่üนใĀญ่ ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ที่ ได้รับมอบĀมายร่üมกับ ผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จลุล่üง เป็นบางครั้ง เกณฑ์การตัดÿินคุณภาพ 0 - 2 คะแนน Āมายถึง ปรับปรุง 3 - 4 คะแนน Āมายถึง พอใช้ 5 - 7 คะแนน Āมายถึง ดี 8 - 9 คะแนน Āมายถึง ดีเยี่ยม
130 แบบฝึกĀัดที่ 1 เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ 1) คำนüณคüามเข้มข้นเป็นร้อยละโดยมüลของÿารละลายต่อไปนี้ 1.1) โซเดียมคลอไรด์ (NaCl) 50.0 กรัม ในน้ำ 200.0 กรัม 1.2) กรดแอซิติก (C2H4O2) 0.50 โมล ในน้ำ 3.0 โมล 2) ÿารละลายเอทานอล 250 ml มีเอทานอลจำนüน 54 ml จงĀาคüามเข้มข้นเป็นร้อยละโดย ปริมาตรของÿารละลายเอทานอล 3) ÿารละลายกรดไฮโดรคลอริก 400 มิลลิลิตร มีกรดไฮโดรคลอริกละลายอยู่ 23 กรัม จงĀาคüาม เข้มข้นเป็นร้อยละโดยมüลต่อปริมาตรของÿารละลายกรดกรดไฮโดรคลอริก 4) ÿารละลายน้ำตาลซูโครÿ (C12H22O11) เข้มข้นร้อยละ 16.0 โดยมüลต่อปริมาตร จำนüน 600 ml จะมีน้ำตาลซูโครÿละลายอยู่กี่โมล
131 แบบฝึกĀัดที่ 1 เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ 1) คำนüณคüามเข้มข้นเป็นร้อยละโดยมüลของÿารละลายต่อไปนี้ 1.1) โซเดียมคลอไรด์ (NaCl) 50.0 กรัม ในน้ำ 200.0 กรัม 1.2) กรดแอซิติก (C2H4O2) 0.50 โมล ในน้ำ 3.0 โมล üิธีทำ 1.1) โซเดียมคลอไรด์ (NaCl) 50.0 กรัม ในน้ำ 200.0 กรัม ร้อยละโดยมüลของÿารละลาย NaCl =มüลของ NaCl (g) มüลของÿารละลาย (g) × 100% = 50.0 NaCl (g) (50.0 + 200.0) (g) × 100% = 20.0 %g NaCl/g ดังนั้น ÿารละลายโซเดียมคลอไรด์มีคüามเข้มข้นร้อยละ 20 โดยมüล 1.2) กรดแอซิติก (C2H4O2) 0.50 โมล ในน้ำ 3.0 โมล ร้อยละโดยมüลของÿารละลาย C2H4O2 =มüลของ C2H4O2 (g) มüลของÿารละลาย (g) × 100% นั่นคือ ต้องคำนüณมüลของ C2H4O2 และมüลของÿารละลาย ดังนี้ มüลต่อโมลของ C2H4O2 = (2 × 12.01) + (4 × 1.01) + (2 × 16.00) = 60.06 g/mol มüลของ C2H4O2 = 0.50 mol C2H4O2 × 60.06 g C2H4O2 1 mol C2H4O2 = 30 g C2H4O2 มüลต่อโมลของ H2O = (2 × 1.01) + (1 × 16.00) = 18.02 g/mol มüลของ H2O = 3.0 mol H2O × 18.02 g H2O 1 mol H2O = 54 g H2O จะได้ มüลของÿารละลาย = มüลของ C2H4O2 + มüลของ H2O = 30 g + 54 g = 84 g ร้อยละโดยมüลของÿารละลาย C2H4O2 = 30 g C2H4O2 (g) 84 g × 100% = 36 % g C2H4O2/g ดังนั้น ÿารละลายกรดแอซิติกมีคüามเข้มข้นร้อยละ 36 โดยมüล
132 2) ÿารละลายเอทานอล 250 ml มีเอทานอลจำนüน 54 ml จงĀาคüามเข้มข้นเป็นร้อยละโดย ปริมาตรของÿารละลายเอทานอล üิธีทำ ร้อยละโดยปริมาตรของÿารละลายเอทานอล =ปริมาตรของตัüละลาย ปริมาตรของÿารละลาย ×100% = 54 ml 250 ml ×100% = 21.6 %V/V ดังนั้น ÿารละลายเอทานอลมีคüามเข้มข้นร้อยละ 21.6 โดยปริมาตร 3) ÿารละลายกรดไฮโดรคลอริก 400 มิลลิลิตร มีกรดไฮโดรคลอริกละลายอยู่ 23 กรัม จงĀาคüาม เข้มข้นเป็นร้อยละโดยมüลต่อปริมาตรของÿารละลายกรดกรดไฮโดรคลอริก üิธีทำ ร้อยละโดยมüลต่อปริมาตรÿารละลายกรดกรดไฮโดรคลอริก = มüลของตัüละลาย ปริมาตรของÿารละลาย ×100% = 23 g 400 ml ×100% = 5.75 %W/V ดังนั้น ÿารละลายกรดไฮโดรคลอริกมีคüามเข้มข้นร้อยละ 5.75 โดยมüลต่อปริมาตร 4) ÿารละลายน้ำตาลซูโครÿ (C12H22O11) เข้มข้นร้อยละ 16.0 โดยมüลต่อปริมาตร จำนüน 600 ml จะมีน้ำตาลซูโครÿละลายอยู่กี่โมล üิธีทำ ร้อยละโดยมüลต่อปริมาตรÿารละลายซูโครÿ (C12H22O11) = มüลของตัüละลาย C12H22O11 ปริมาตรของÿารละลายC12H22O11 ×100% 16.0 = มüลของตัüละลาย 600 ml ×100% มüลของตัüละลาย = 96 g C12H22O11 96 g = 96 342 = 0.28 mol ดังนั้น ÿารละลายจะมีน้ำตาลซูโครÿละลายอยู่ 0.28 mol
134 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 โดยจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบทำนาย-ÿังเกต-อธิบาย (POE) รĀัÿüิชา ü31222 รายüิชา เคมี 2 ชั้นมัธยมýึกþาปีที่ 4 Āน่üยการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง ÿารละลาย เüลา 18 ชั่üโมง เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยÿ่üนใüล้านÿ่üนและÿ่üนในพันล้านÿ่üน เüลา 1 ชั่üโมง ภาคเรียนที่ 2 ปีการýึกþา 2566 ผู้ÿอน นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี กลุ่มÿาระการเรียนรู้üิทยาýาÿตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนปทุมเทพüิทยาคาร 1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัüชี้üัด / ผลการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ (ÿาระเพิ่มเติมเคมี) ข้อ 3 เข้าใจĀลักการทำปฏิบัติการเคมี การüัดปริมาณÿาร Āน่üยüัดและการเปลี่ยนĀน่üย การคำนüณปริมาณของÿาร คüามเข้มข้นของÿารละลาย รüมทั้งการบูรณาการคüามรู้และทักþะใน การอธิบายปรากฏการณ์ในชีüิตประจำüันและการแก้ปัญĀาทางเคมี ผลการเรียนรู้ ม.4/9 คำนüณคüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยต่าง ๆ 2. ÿาระÿำคัญ ÿารที่พบในชีüิตประจำüันจำนüนมากอยู่ในรูปของÿารละลาย การบอกปริมาณของÿารใน ÿารละลายÿามารถบอกเป็นคüามเข้มข้นในĀน่üยร้อยละ ÿ่üนในล้านÿ่üนÿ่üนในพันล้านÿ่üน โมลาริตี โมแลลิตีและเýþÿ่üนโมล 3. จุดประÿงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านคüามรู้ (K) 1. อธิบายคüามĀมายของคüามเข้มข้นในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) และĀน่üยÿ่üน ในพันล้านÿ่üน (ppb) ได้ 3.2 ด้านทักþะและกระบüนการ (P) 2. คำนüณคüามเข้มข้นในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) และĀน่üยÿ่üนในพันล้านÿ่üน (ppb) ได้ 3.3 ด้านคุณลักþณะ (A) 3. นักเรียนมีความรับผิดชอบต่องานที่ได้รับĀมอบĀมายและÿามารถทำงานร่วมกับผู้อื่น ได้
135 4. ÿาระการเรียนรู้ การบอกปริมาณของÿารในÿารละลายÿามารถบอกเป็นคüามเข้มข้น ÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) และÿ่üนในพันล้านÿ่üน (ppb) เป็นการบอกปริมาณของตัüละลายต่อล้านและพันล้านÿ่üนของ ÿารละลาย 5. ÿมรรถนะÿำคัญของผู้เรียน 1) คüามÿามารถในการÿื่อÿาร 2) คüามÿามารถในการคิด 3) คüามÿามารถในการแก้ปัญĀา 4) คüามÿามารถในการใช้ทักþะชีüิต 5) คüามÿามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. คุณลักþณะอันพึงประÿงค์ คุณลักþณะอันพึงประÿงค์ (A) 1) รักชาติ ýาÿน์ กþัตริย์ 5) อยู่อย่างพอเพียง 2) ซื่อÿัตย์ ÿุจริต 6) มุ่งมั่นในการทำงาน 3) มีüินัย 7) รักคüามเป็นไทย 4) ใฝ่เรียนรู้ 8) มีจิตÿาธารณะ 7. กิจกรรมการเรียนรู้ การกิจกรรมการเรียนรู้ แบบทำนาย-ÿังเกต-อธิบาย (POE) 7.1 ขั้นทำนาย (Predict: P) 1. ครูนำเÿนอ รายงานการýึกþาในโครงการรณรงค์เพื่ออนาคตอันปลอดÿารปรอท เครือข่ายระĀü่างประเทýü่าด้üยการกําจัดÿารพิþตกคางยาüนานในÿิ่งแüดล้อม (International POPs Elimination Network - IPEN) ในพื้นที่ปนเปื้อนÿารปรอทของประเทýไทย แĀล่งโรงไฟฟ้า ถ่านĀินและโรงผลิตเยื่อกระดาþ ตำบลท่าตูม อำเภอýรีมĀาโพธิ์ จังĀüัดปราจีนบุรี มีการเก็บตัüอย่าง เนื้อเยื่อปลาจากคลองปลากั้งเพื่อüิเคราะĀ์ปริมาณแคดเมียม ตะกั่ü และปรอท ซึ่งผลการüิเคราะĀ์ ตัüอย่างไม่พบแคดเมียมĀรือตะกั่ü ปนเปื้อน แต่พบÿารปรอทในปริมาณตั้งแต่น้อยกü่า 0.024 ไป จนถึง 0.075 ÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) 2. ครูถามคำถาม ดังนี้ - “ÿารปรอทในปริมาณตั้งแต่น้อยกü่า 0.024 ไปจนถึง 0.075 ÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm)” นักเรียนเข้าใจอย่างไร (นักเรียนตอบตามคüามเข้าใจ) - นักเรียนรู้จักĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) และĀน่üยÿ่üนในพันล้านÿ่üน (ppb) Āรือไม่ คืออะไร (นักเรียนตอบตามคüามเข้าใจ) 7.2 ขั้นÿังเกต (Observe: O) 1. ครูเÿนอÿูตรในการคüามเข้มข้นในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üนและÿ่üนในพันล้านÿ่üน
136 ÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) = มüลĀรือปริมาตรของตัüละลาย มüลĀรือปริมาตรของÿารละลาย x 106 ÿ่üนในพันล้านÿ่üน (ppb) = มüลĀรือปริมาตรของตัüละลาย มüลĀรือปริมาตรของÿารละลาย x 109 2. ครูถามนักเรียนü่า จากคüามÿัมพันธ์ในการĀาคüามเข้มข้นในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üนและ ÿ่üนในพันล้านÿ่üนข้างต้น นักเรียนÿามารถอธิบายคüามĀมายได้ü่าอย่างไร (แนüคำตอบ: เป็นการ บอกปริมาณของตัüละลายต่อล้านและพันล้านÿ่üนของÿารละลาย) 3. ครูนำเÿนอโจทย์ปัญĀาใĀ้กับนักเรียนทั้งชั้น แล้üใĀ้ครูและนักเรียนร่üมกันอ่านโจทย์และ แก้ปัญĀา 1) ÿารละลาย Hg(NO3)2 ซึ่งมี Hg(NO3)2 อยู่ 3.24 g และน้ำ 100 g ÿารละลายนี้มีคüาม เข้มข้นเท่าใดในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) คüามเข้มข้นของÿารละลาย = g Hg(NO3)2 g Hg(NO3)2 + g H2O x 106 ppm = 3.24 g Hg(NO3)2 3.24 g Hg(NO3)2 +100 g H2O x 106 ppm = 3.14 x 104 ppm ดังนั้น ÿารละลาย Hg(NO3)2 มีคüามเข้มข้นเท่ากับ 3.14 x 104 ppm 2) ในอากาý 100 mL มี N2O อยู่ 3.30 x 10-5 mL คüามเข้มข้นของ N2O ในĀน่üย ppb มี ค่าเท่าใด คüามเข้มข้นของÿารละลาย = mL N2O mL อากาý x 109 ppb = 3.30x10-5 mL N2O 100 mL อากาý x 109 ppb = 330 ppb ดังนั้น ÿารละลาย N2O มีคüามเข้มข้น 330 ppb 4. ครูใĀ้นักเรียนทำแบบฝึกĀัดที่ 2 เรื่องคüามเข้มข้นในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üนและÿ่üนใน พันล้านÿ่üน 7.3 ขั้นอธิบาย (Explain: E) 1. ครูและนักเรียนร่üมกันÿรุปเกี่ยüกับคüามเข้มข้นในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üนและÿ่üนใน พันล้านÿ่üน ü่าการบอกปริมาณของÿารในÿารละลายÿามารถบอกเป็นคüามเข้มข้น ÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) และÿ่üนในพันล้านÿ่üน(ppb) เป็นการบอกปริมาณของตัüละลายต่อล้านและพันล้านÿ่üนของ ÿารละลาย
137 ÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) = มüลĀรือปริมาตรของตัüละลาย มüลĀรือปริมาตรของÿารละลาย x 106 ÿ่üนในพันล้านÿ่üน (ppb) = มüลĀรือปริมาตรของตัüละลาย มüลĀรือปริมาตรของÿารละลาย x 109 2. ครูเปิดโอกาÿใĀ้นักเรียนถามĀากมีข้อÿงÿัยในĀัüข้อที่เรียนมา ĀากมีใĀ้ครูใĀ้คüามรู้ เพิ่มเติมจนนักเรียนเข้าใจ
138 8. ÿื่อการเรียนรู้และแĀล่งการเรียนรู้ 8.1 ÿื่อการเรียนรู้ 8.1.1 แบบฝึกĀัดที่ 2 เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยร้อยละ 9.2 แĀล่งการเรียนรู้ 8.2.1 Āนังÿือเรียนรายüิชาüิทยาýาÿตร์เพิ่มเติมเคมี เล่ม 2 ÿÿüท. (ฉบับปรับปรุง พ.ý. 2560) 9. การüัดและประเมินผล จุดประÿงค์การเรียนรู้ üิธีการ เครื่องมือที่ใช้ เกณฑ์ ด้านคüามรู้(K) 1. อธิบายคüามĀมายของคüามเข้มข้น ในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) และ Āน่üยÿ่üนในพันล้านÿ่üน (ppb) ได้ - ตรüจแบบฝึกĀัดที่ 2 - แบบฝึกĀัดที่ 2 ได้เกณฑ์ในระดับ ร้อยละ 80 ขึ้นไป ด้านทักþะและกระบüนการ (P) 2. คำนüณคüามเข้มข้นในĀน่üยÿ่üนใน ล้านÿ่üน (ppm) และĀน่üยÿ่üนใน พันล้านÿ่üน (ppb) ได้ - ตรüจแบบฝึกĀัดที่ 2 - แบบฝึกĀัดที่ 2 ได้เกณฑ์ในระดับ ร้อยละ 80 ขึ้นไป ด้านคุณลักþณะ (A) 3. นักเรียนมีความรับผิดชอบต่องานที่ ได้รับĀมอบĀมายและÿามารถทำงาน ร่วมกับผู้อื่นได้ - ÿังเกตพฤติกรรมการ ทำงาน - แบบÿังเกต พฤติกรรม การทำงาน ได้เกณฑ์ในระดับ ร้อยละ 80 ขึ้นไป
139 บันทึกผลĀลังการÿอน รĀัÿüิชา ü31222 üิชา เคมี 2 Āน่üยการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง ÿารละลาย แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยÿ่üนใüล้านÿ่üนและÿ่üนในพันล้านÿ่üน เüลา 1 ชั่üโมง 1. ÿรุปผลการเรียนการÿอน ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... 2. ปัญĀา / อุปÿรรค ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... 3. แนüทางแก้ไข / แนüทางการพัฒนา ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ……........................................................................................................................... ............................... ลงชื่อ…………………………………………..ผู้ÿอน (นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี) üันที่.........เดือน......................พ.ý..............
140 ข้อเÿนอแนะของครูพี่เลี้ยง ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ.......................................................... (นางนงค์เยาü์ ธนาฤกþ์มงคล) ครูพี่เลี้ยง üันที่.........เดือน......................พ.ý. ............ คüามคิดเĀ็นของĀัüĀน้ากลุ่มÿาระการเรียนรู้ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................... ...... ลงชื่อ................................................................ผู้ตรüจÿอบ (นายธนกฤต ช่üยแÿง) ĀัüĀน้ากลุ่มÿาระการเรียนรู้üิทยาýาÿตร์และเทคโนโลยี üันที่.........เดือน......................พ.ý. ............
141 คüามคิดเĀ็นและข้อเÿนอแนะของĀัüĀน้าÿถานýึกþาĀรือผู้ที่ได้รับมอบĀมาย ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ................................................................ (นางÿาüÿุธีธิดา บรรณารักþ์) ตำแĀน่งĀัüĀน้ากลุ่มงานการจัดการเรียนรู้ üันที่.........เดือน......................พ.ý. ............
142 แบบประเมินผลการทำแบบฝึกĀัด คำชี้แจง ใĀ้ผู้ประเมินกรอกคะแนนในช่องรายการที่ประเมินโดยพิจารณาตามคำอธิบายคุณภาพที่ กำĀนด โดยใÿ่ตัüเลข 1-3 ลงในช่องที่ตรงกับระดับคะแนน เกณฑ์การประเมิน ผู้เรียนต้องได้คะแนนตั้งแต่ 5 คะแนน จึงผ่านเกณฑ์ เลข ที่ ชื่อ-ÿกุล รายการประเมิน คüามถูกต้องของเนื้อĀา คüามคิดÿร้างÿรรค์ คüามตรงต่อเüลา รüม ค่า เฉลี่ย ÿรุป คุณภาพ (3) (3) (3) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน (นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี) ............./.................../..............
143 เกณฑ์การใĀ้คะแนนแบบประเมินแบบฝึกĀัด รายการประเมิน เกณฑ์การใĀ้คะแนน 3 2 1 1. คüามถูกต้อง ของเนื้อĀา เนื้อĀาÿาระของผลงาน ถูกต้องครบถ้üน เนื้อĀาÿาระของผลงาน ถูกต้องเป็นÿ่üนใĀญ่ เนื้อĀาÿาระของผลงาน ถูกต้องเป็นบางÿ่üน 2. คüามคิด ÿร้างÿรรค์ ผลงานแÿดงออกถึง คüามคิดÿร้างÿรรค์ แปลกใĀม่และเป็น ระบบ ผลงานแÿดงออกถึง คüามคิดÿร้างÿรรค์ แปลกใĀม่แต่ไม่เป็น ระบบ ผลงานมีคüามน่าÿนใจ แต่ยังไม่มีคüามแปลก ใĀม่ 3. คüามตรงต่อ เüลา ÿ่งชิ้นงานภายในเüลาที่ กำĀนด ÿ่งชิ้นงานช้ากü่าเüลาที่ กำĀนด 1 üัน ÿ่งชิ้นงานช้ากü่าเüลาที่ กำĀนด 2 üันขึ้นไป เกณฑ์การตัดÿินคุณภาพ 0 - 2 คะแนน Āมายถึง ปรับปรุง 3 - 4 คะแนน Āมายถึง พอใช้ 5 - 7 คะแนน Āมายถึง ดี 8 - 9 คะแนน Āมายถึง ดีเยี่ยม
144 แบบประเมินพฤติกรรมระĀü่างเรียนตามคุณลักþณะอันพึงประÿงค์ คําชี้แจง ใĀ้ผู้ประเมินกรอกคะแนน ในช่องที่ตรงกับคüามเป็นจริง เกณฑ์การประเมิน ผู้เรียนต้องได้คะแนนตั้งแต่ 5 คะแนน จึงผ่านเกณฑ์ เลขที่ ชื่อ-ÿกุล รายการประเมิน ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน ทำงานร่üมกับผู้อื่นได้ รüม ค่า เฉลี่ย ÿรุป คุณภาพ (3) (3) (3) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน (นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี) ............./.................../..............
145 เกณฑ์การใĀ้คะแนนการประเมินคุณลักþณะที่พึงประÿงค์ รายการประเมิน เกณฑ์การใĀ้คะแนน 3 2 1 1. ใฝ่เรียนรู้ ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ปรากฎ ชัดเจน ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ปานกลาง ตั้งใจเรียน ÿนใจเรียน กล้าซักถาม ไม่ชัดเจน 2. มุ่งมั่นในการ ทำงาน ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จ ลุล่üงทุกครั้ง ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จ ลุล่üงเป็นÿ่üนใĀญ่ ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติĀน้าที่ที่ได้รับ มอบĀมายใĀ้ÿำเร็จลุล่üง เป็นบางครั้ง 3. ทำงานร่üมกับ ผู้อื่นได้ ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ที่ ได้รับมอบĀมายร่üมกับ ผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จลุล่üง ทุกครั้ง ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ ที่ได้รับมอบĀมาย ร่üมกับผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จ ลุล่üงเป็นÿ่üนใĀญ่ ÿามารถปฏิบัติĀน้าที่ที่ ได้รับมอบĀมายร่üมกับ ผู้อื่นได้ได้ÿำเร็จลุล่üง เป็นบางครั้ง เกณฑ์การตัดÿินคุณภาพ 0 - 2 คะแนน Āมายถึง ปรับปรุง 3 - 4 คะแนน Āมายถึง พอใช้ 5 - 7 คะแนน Āมายถึง ดี 8 - 9 คะแนน Āมายถึง ดีเยี่ยม
146 แบบฝึกĀัดที่ 2 เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üน และÿ่üนในพันล้านÿ่üน 1) ÿารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH) มีโซเดียมไฮดรอกไซด์อยู่ 0.0025 กรัม และน้ำ 100 กรัม จงĀา 1.1) ÿารละลายนี้มีคüามเข้มข้นเท่าใดในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üน 1.2) ÿารละลายนี้มีคüามเข้มข้นเท่าใดในĀน่üยÿ่üนในพันล้านÿ่üน
147 แบบฝึกĀัดที่ 2 เรื่อง คüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üน และÿ่üนในพันล้านÿ่üน 1) ÿารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH) มีโซเดียมไฮดรอกไซด์อยู่ 0.0025 กรัม และน้ำ 100 กรัม จงĀา 1.1) ÿารละลายนี้มีคüามเข้มข้นเท่าใดในĀน่üยÿ่üนในล้านÿ่üน ÿ่üนในล้านÿ่üน (ppm) =มüลĀรือปริมาตรของตัüละลาย มüลĀรือปริมาตรของÿารละลาย × 106 = 0.0025 g 0.0025 + 100 g × 106 = 25.00 ppm ดังนั้น ÿารละลายนี้มีคüามเข้มข้น 25.00 ppm 1.2) ÿารละลายนี้มีคüามเข้มข้นเท่าใดในĀน่üยÿ่üนในพันล้านÿ่üน ÿ่üนในพันล้านÿ่üน (ppb) = มüลĀรือปริมาตรของตัüละลาย มüลĀรือปริมาตรของÿารละลาย × 109 = 0.0025 g 0.0025 + 100 g × 109 = 249.99 × 102 ppb ดังนั้น ÿารละลายนี้มีคüามเข้มข้น 249.99 × 102 ppb
148 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 8 โดยจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบทำนาย-ÿังเกต-อธิบาย (POE) รĀัÿüิชา ü31222 รายüิชา เคมี 2 ชั้นมัธยมýึกþาปีที่ 4 Āน่üยการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง ÿารละลาย เüลา 18 ชั่üโมง เรื่อง คüามเข้มข้นในĀน่üยโมลาริตี และโมแลลิตี เüลา 3 ชั่üโมง ภาคเรียนที่ 2 ปีการýึกþา 2566 ผู้ÿอน นางÿาüชลิตา üิริยะมั่งมี กลุ่มÿาระการเรียนรู้üิทยาýาÿตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนปทุมเทพüิทยาคาร ________________________________________________________________________ 1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัüชี้üัด / ผลการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ (ÿาระเพิ่มเติมเคมี) ข้อ 3 เข้าใจĀลักการทำปฏิบัติการเคมี การüัดปริมาณÿาร Āน่üยüัดและการเปลี่ยนĀน่üย การคำนüณปริมาณของÿาร คüามเข้มข้นของÿารละลาย รüมทั้งการบูรณาการคüามรู้และทักþะใน การอธิบายปรากฏการณ์ในชีüิตประจำüันและการแก้ปัญĀาทางเคมี ผลการเรียนรู้ ม.4/9 คำนüณคüามเข้มข้นของÿารละลายในĀน่üยต่าง ๆ 2. ÿาระÿำคัญ ÿารที่พบในชีüิตประจำüันจำนüนมากอยู่ในรูปของÿารละลาย การบอกปริมาณของÿารใน ÿารละลายÿามารถบอกเป็นคüามเข้มข้นในĀน่üยร้อยละ ÿ่üนในล้านÿ่üนÿ่üนในพันล้านÿ่üน โมลาริตี โมแลลิตีและเýþÿ่üนโมล 3. จุดประÿงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านคüามรู้ (K) 1. อธิบายคüามĀมายของคüามเข้มข้นในĀน่üยโมลาริตี (Molarity) และโมแลลิตี (molality) ได้ 3.2 ด้านทักþะและกระบüนการ (P) 2. คำนüณคüามเข้มข้นในĀน่üยโมลาริตี (Molarity) และโมแลลิตี (molality) 3.3 ด้านคุณลักþณะ (A) 3. นักเรียนมีความรับผิดชอบต่องานที่ได้รับĀมอบĀมายและÿามารถทำงานร่วมกับผู้อื่น ได้ 4. ÿาระการเรียนรู้ การบอกปริมาณของÿารในÿารละลายÿามารถบอกเป็นคüามเข้มข้น และการคำนüณ คüามเข้มข้นในĀน่üยโมลาริตี (Molarity) และโมแลลิตี (molality)