FONETIK DAN FONOLOGI

FONETIK
DAN

FONOLOGI

BMMB3183
DIKENDALIKAN OLEH :
DR HISAMUDDIN BIN ABDUL GHANI

AHLI
KUMPULAN

NURAYIN NABILA NUR FATIN NABILA NUR ADELYN SOFIA ALYSHA IZLYN
BINTI AZMAN BINTI ZAHARI BINTI MOHD YAZID BINTI AZNAN

PENGENA LAN FONETIK DAN FO
NOLOGI

DDEEFFIINNIISSII DDEEFFIINNIISSII
FFOONNEETTIIKK FFOONNOOLLOOGGII

Fonetik ialah ilmu bahasa yang berkait Fonologi adalah satu cabang ilmu bahasa bagi mengkaji
dengan penyebutan kata dan lambang bunyi bahasa yang bermakna itu digunakan secara
yang menunjukkan sebutannya. sistematik untuk membentuk kata atau ujaran.

Fonetik mengkaji bunyi-bunyi bahasa Merujuk kepada cabang ilmu linguistik yang meneliti,
yang dituturkan oleh manusia. merumuskan, menghuraikan dan menjelaskan sistem
bunyi bahasa yang berasaskan fungsinya dalam sesuatu
Tertumpu kepada 'fon' atau bunyi- bahasa.
bunyi bahasa dan bagaimana bunyi-
bunyi itu dihasilkan, didengar dan Ia berkait dengan senarai bunyi bahasa dan ciri-ciri
ditafsirkan. bunyi serta peraturan khusus yang menjelaskan cara
bunyi-bunyi tersebut berhubung antara satu sama lain.

JENIS FONETIK

A. B. C.

FONETIK FONETIK FONETIK
ARTIKULASI AKUSTIK AUDITORI

FONETIK ARTIKULASI

definisi

1. dikenali sebagai fonetik pertuturan atau sebutan
2. kajian dari segi gerakan alat-alat yang menghasilkan

bunyi
3. mengkaji bagaimana bunyi-bunyi bahasa itu dihasilkan

atau dikeluarkan oleh alat artikulasi
4. menerangkan kedudukan alat artikulasi dan cara ianya

berfungsi sewaktu menghasilkan bunyi bahasa
5. penting bagi ahli bahasa, peneliti bahasa atau pelajar

kerana ianya memberikan kepandaian berucap kepada
seseorang

ALAT ARTIKULASI

alat yang terlibat
dengan sistem
pernafasan, iaitu
yang berkaitan
dengan sistem udara
yang keluar masuk
ke paru-paru

alat yang terlibat secara
langsung dengan proses

pengeluaran bunyi
bahasa misalnya
bahagian-bahagian lidah

FONETIK AKUSTIK

Definisi Fonetik
Akustik

MERUPAKAN SUATU GELOMBANG BUNYI GETARAN, AMPLITUD
BIDANG KAJIAN YANG BAHASA TERHASIL DAN KEAMATAN YANG
APABILA SSESEORANG TERHASIL DARIPADA
MENGKAJI DAN MENUTURKAN SESUATU
MENGANALISIS CIRI- BUNYI BAHASA
KERANA BUNYI MERUPAKAN ELEMEN
CIRI FIZIKAL DIPINDAHKAN DARIPADA PENTING YANG DIAMBIL
GELOMBANG BUNYI PENUTUR KE PENDENGAR KIRA SEMASA KAJIAN
MELALUI PERGERAKAN
BAHASA. DAN GETARAN DALAM DIJALANKAN

UDARA.

FONETIK AKUSTIK

FONETIK FONETIK AUDITORI
ARTIKULASI

FONETIK AUDITORI

DEFINISI FONETIK AUDITORI

CABANG FONETIK YANG PROSES YANG TERJADI
MENGKAJI PENDENGARAN KEPADA SESEORANG YANG
TERHADAP BUNYI-BUNYI YANG
DIHASILKAN SUPAYA DAPAT MENERIMA BUNYI DAN
DITERJEMAHKAN KE DALAM BAGAIMANA TELINGA DAN
LAMBANG-LAMBANG YANG OTAK BERTINDAK TERHADAP
GELOMBANG BUNYI ITU
TEPAT.

BAHAGIAN-BAHAGIAN TELINGA

Bahagian
Luar

Bahagian
Dalam

Bahagian Tengah

BAHAGIAN LUAR

PINNA (Daun telinga)



terbentuk oleh susunan tulang
rawan dengan bentuk khas.
memusatkan gelombang suara yang
diterima dan menyalurkannya ke
dalam liang telinga

BAHAGIAN TENGAH

Gegendang Telinga
menangkap gelombang suara dan
mengubahnya menjadi getaran.

Ossicles
memperkuatkan gelombang bunyi.

Tiub Eustachian
menyamakan tekanan udara kedua-dua
belah gegendang telinga

BAHAGIAN DALAM

Koklea Saraf
Auditori
mengubah
getaran suara menghantar
menjadi impuls impuls dari
saraf koklea ke otak

SEKIAN, TERIMA
KASIH

BMMB3183
Fonetik dan Fonologi

PENGENALAN FONETIK
DAN FONOLOGI

DIBENTANGKAN OLEH
NURUL ZARITH NATASHA BINTI ZAMRI

SITI NUR AYUNI BINTI KHASIM
AUFA FASIHA BINTI FAZLI
NAJWA SYIFA BINTI NAZRIE

Alat-alat artikulasi :
Paru-paru
Pita suara
Epiglotis
Rongga mulut
Rongga hidung
Bibir
Gigi
Lelangit

PARU-PARU

Sistem pernafasan & penting
dalam organ pertuturan
Paru-paru berfungsi untuk
mengepam udara keluar bagi
menghasilkan bunyi
Kualiti bunyi suara yang
dihasilkan dipengaruhi oleh
kawalan pernafasan.

PITA SUARA

Terdiri daripada 2 keping tisu
nipis
Suara akan dihasilkan apabila
pita suara ini tertutup yang
menyebabkan pita suara
bergetar.
Kelangsingan bunyi akan
berubah mengikut keadaan
pita suara

EPIGLOTIS

Epiglotis ialah tisu Bahagian ini tidak
yang terletak di mempunyai fungsi
belakang lidah dan di dalam menghasilkan
depan pintu masuk ke bunyi serta hanya
memberikan laluan
larinks. kepada udara untuk
melalui larinks dan
semua sistem pernafasan

yang lain.

RONGGA MULUT
Rongga mulut iaitu kedua belah bibir (atas dan
bawah) berperanan untuk membentuk bunyi
vokal.
Jika bentuk mulut membundar maka akan
menghasilkan bunyi vokal bundar atau bulat.
Bahkan apabila bentuk mulut tidar bundar dan
melebar, maka akan dihasilkan bunyi vokal yang
tidak bundar.
Secara umumnya, sesebuah bunyi yang dihasilkan
di rongga mulut dikenali sebagai oral, iaitu
sebagai lawan bunyi nasal yang dihasilkan dari
rongga hidung.

RONGGA bermula dari bahagian belakang anak tekak
HIDUNG hinggalah ke hidung

Fungsi:
menghasilkan bunyi bahasa (bunyi
nasal) dengan cara menutup rapat arus
udara dirongga mulut dan
menyalurkan keluar melalui rongga
hidung.

Merupakan bahagian luar rongga mulut BIBIR

Fungsi:
Menyekat perjalanan udara

Terdiri daripada otot-otot yang kenyal yang boleh dihampar dan
dibundarkan

CONTOH

iu m

[ i ] hampar
[ u ] bundar
[ m ] udara disekat di hujung bibir

GIGI Mempunyai fungsi tersendiri dalam
penghasilan bunyi-bunyi bahasa (tidaklah

begitu aktif).
Bahagian ini tidak boleh digerak-gerakkan

Fungsi: Menahan udara daripada terus
keluar dengan bebas dari rongga mulut.
Dalam penyebutan bunyi-bunyi [e], [ĵ] dan
[ð] gigi turut sama berperanan sebagai

daerah penyebutan.

LELANGIT Lelangit keras terletak di Lelangit lembut pula
antara gusi dan lelangit terletak ke dalam sedikit,
Lelangit Lelangit lembut.Lelangit keras ini
lembut keras juga berfungsi sebagai iaitu selepas lelangit
daerah artikulasi dalam keras dan sebelum anak
Tonsil Uvula
pengeluaran bunyi- tekak.Lelangit lembut
bunyi. boleh diturunkan dan

Apabila diturunkan, dinaikkan.
rongga mulut akan Apabila lelangit lembut
tertutup dan udara akan diturunkan, bunyi yang
keluar melalui rongga
hidung. Alat ini penting keluar adalah bunyi
untuk menentukan sama sengau dan jikalau
dinaikkan, bunyi yang
ada bunyi yang akan keluar bukanlah
dikeluarkan itu sengau
bunyi sengau.
atau tidak.

Sekian
Terima kasih!

FoFnooMlnoeegtliiakByduaahnasa

BMMB 3818

Ahli
Kumpulan

Qistina Najwa Fatehah Aina

Fonem Vokal

Vokal ialah bunyi bersuara yang tatkala dihasilkan , udara dari paru-paru keluar
berterusan melalui rongga tekak dan rongga mulut tanpa sebarang gangguan
atau sekatan.
Ciri-ciri bunyi vokal:
i. Mempunyai kelantangan.
ii. Mempunyai kepanjangan.
Terdapat lima huruf vokal iaitu huruf a, e, i, o dan u.
Huruf e‟ digunakan untuk melambangkan dua fonem, iaitu:
a) fonem e pepet yang ditulis secara fonetik /ә /
b) fonem e taling yang ditulis secara fonetik /e/
Terdapat 6 vokal yang standard digunakan iaitu:
-a/ , /e/ , /i/ , /o/ , /u/ , dan /ә/

Bunyi-Bunyi Vokal

Vokal dalam bahasa
Melayu terdiri

daripada enam jenis,
iaitu vokal depan [i],
[e], [a], vokal tengah

[ә] serta vokal
belakang seperti [u]

dan [o].

Vokal
Depan

Vokal Depan Sempit

. Cara membunyikannya:
* Keadaan bibir hampar.

* Depan lidah din-aikkan setinggi yang mungkin ke arah gusi.
* Anak tekak da-n lelangit lembut dinaikkan bagi menutup

rongga hidung supaya udaratidak keluar melalui rongga

hidung.

* Pita suara dirapatkankan supaya udara dari paru-paru

keluar dengan menggetarkan pita suara ke rongga mulut.

Vokal Depan Separuh Sempit

Cara membunyikannya:
*Ke. adaan bibir hampar.

* Depan lidah dinaikk-an setinggi yang mungkin ke arah gigi
gusi.
-
* Anak tekak dan lelangit lembut dinaikkan bagi menutup

rongga hidung supaya udaratidak keluar melalui rongga

hidung. Udara dari paru-paru keluar ke rongga hidung.

* Pita suara digerakkan

Vokal Depan Luas

Cara membunyikannya:
* Ke. adaan bibir hampar.
* Anak *teDkeapkadnalnidalehla--dnitguitrulenmkabnutsedrinenaidkakahnmbuanggi mkinenutup
rongga hidung supaya udaratidak keluar melalui rongga

hidung.
* Udara dari paru-paru ke luar ke rongga mulut.

* Pita suara digetarkan.

Vokal
Tengah

Vokal Depan Luas

Cara membunyikannya:

* Keadaan bibir. antara hampar dengan bundar
* Tengah lidah dinaikkan ke arah lelangit keras tetapi tidak
tekaksdaamnplaeila--mngeint yleemntbuuht
* Anak lelangitkeras. menutup
dinaikkan bagi

rongga hidung supaya udaratidak keluar melalui rongga

hidung.

* Udara dari paru-paru ke luar ke rongga mulut

* Pita suara digetarkan.

Vokal
Belakang

Vokal Belakang Sempit

Cara membunyikannya:
* K. eadaan bibir bundar.
* Belakang lidah dinaikkan setinggi mungkin ke arah lelangit
* lAenmabkuttetkeatkadpai tnidlea--lkansagmit lpeamimbuetndyeinnatiukkhalnelbaanggiitmleemnubutut.p
rongga hidung supaya udaratidak keluar melalui rongga

hidung.
* Udara dari paru-paru ke luar ke rongga mulut.

* Pita suara digetarkan.

Vokal Belakang Separuh Sempit

Cara membunyikannya:
* K.eadaan bibir bundar.
* Belakang lidah dinaikkan separuh tinggi ke arah lelangit
* lAenmabkuttetkeatkadpai tnidlealka-- nsagmit lpeamimbuetndyeinnatiukkhalnelbaanggiitmleemnubutut.p
rongga hidung supaya udaratidak keluar melalui rongga

hidung.
* Udara dari paru-paru ke luar ke rongga mulut.

* Pita suara digetarkan.

Vokal Belakang Separuh Luas
atau Lapang

Cara membunyikannya:
-Ke. adaan bibir bundar.
-Belakang lidah dinaikkan separuh rendah.
-roAnngagkatehkidaukndgansulepla--aynagiut dleamrabtuidtadkinkaeilkukaarnmbealgailumi reonnugtguap

hidung.
-Udara dari paru-paru ke luar ke rongga mulut.

-Pita suara digetarkan.

Fonem Konsonan

Konsonan ialah bunyi bahasa selain daripada bunyi vokal.
Bunyi konsonan dihasilkan dengan menyekat arus pernafasan
menggunakan organ-organ pertuturan.
Konsonan terhasil apabila terdapat gangguan atau halangan
oleh alat artikulasi terhadap udara dari peparu.
Jenis-jenis konsonan:
i. Konsonan bersuara - konsonan yang terhasil apabila
tekanan udara yang keluar dari peparu menggetarkan pita
suara contohnya [b], [d] dan [g].
ii. Konsonan tidak bersuara -konsonan yang terhasil apabila
udara dari peparu tidak menggetarkan pita suara seperti
[p],[t] dan [k].
Terdapat 21 huruf yang mewakili konsonan, iaitu B, C, D, F, G, H, J,
K, L, M, N, P, Q, R, S, T, V, W, X, Y, dan Z.

.

Konsonan
Letupan

a) Konsonan letupan dua bibir tidak bersuara [p] dan
konsonan letupan dua bibir bersuara[b]. Cara
membunyikannya

Bunyi konsonan [p] Bunyi konsonan [b]

Dua bibir dirapatkan untuk membuat Cara membunyikan sama
sekatan penuh pada arus udara dari paru- sepertimembunyikan konsonan [p]
paru ke rongga mulut. yang berbeza ialah:
Lelangit lembut dinaikkan ke belakang atau
ke dinding rongga tekak untuk membuat Pita suara dirapatkan.
sekatan udara dari paru-paru kerongga Arus udara dari paru-paru keluar
hidung. melalui rongga mulut dengan
Pita suara direnggangkan. mengetarkan pita suara.
Udara dari paru-paru keluar ke rongga Bunyi yang dihasilkan ialah
mulut tanpa menggetarkan pita suara. letupan duabibir bersuara [b]
Sekatan pada dua bibir dilepaskan serta-
merta.
Bunyi yang dihasilkan ialah letupan dua
bibir tidak bersuara [p].

b) Konsonan letupan gusi tidak bersuara [t] dan konsonan
letupan gusi bersuara [d]
Cara membunyikannya:

Bunyi konsonan [i) Bunyi konsonan [d]

Hujung lidah dinaikkan rapat ke gusi untuk Cara membunyikan konsonan
membuat sekatan penuh pada arus udara. samaseperti membunyikan konsonan
Lelangit lembut dan anak tekak dinaikkan [t] yangberbeza ialah:
ke belakang atau ke dinding rongga tekak
untuk menutup arus udara ke rongga Pita suara dirapatkan. Arus udara
hidung. dari paru-paru keluar melalui
Pita suara direnggangkan . rongga mulut dengan
Arus udara dari paru-paru keluar melalui menggetarkan pita suara.
rongga mulut tanpa menggetarkan pita Bunyi yang dihasilkan ialah letusan
suara. gusi bersuara [d].
Sekatan yang dibuat oleh hujung lidah dan
gusi dilepaskan serta-merta.
Bunyi yang dihasilkan ialah letupan gusi
tidak bersuara [t].

c) Konsonan letupan lelangit lembut tidak bersuara [k] dan
konsonan letupan langit lembut bersuara [g].
Cara membunyikannya:

Bunyi konsonan [k] Bunyi konsonan [g]

Belakang lidah dirapatkan ke lelangit Cara membunyikan konsonan sama
lembut untuk membuat sekatan sepertimembunyikan konsonan [k]
penuhpada arus udara. yang berbeza ialah:
Lelangit lembut dan anak tekak dirapatkan
ke rongga tekak bagi menyekat arus udara Pita suara dirapatkan .
dari paru-paru ke rongga hidung. Arus udara dari paru-paru yang
Pita suara di renggangkan. keluar melalui rongga mulut
Arus udara keluar dari paru-paru mengetarkan pita suara.
melauirongga mulut tanpa menggetarkan Bunyi yang dihasilkan ialah
pitasuara. letupan lelangit lembut bersuara
Sekatan udara yang dibuat oleh belakang [g].
lidah dilepaskan serta merta.
Bunyi yang dihasilkan ialah letupan lelangit
lembut tidak bersuara [k].

Konsonan
Getaran

Konsonan getaran ialah bunyi konsonan yang
dihasilkan dengan getaran di antara

artikulator dan daerah artikulasi. Gugus
huruf rr, dalam Bahasa Sepanyol Baku,
seperti perkataan perro, merupakan getaran
gusi, sementara gugus yang sama dalam
pertuturan bahasa Perancis di Paris,

merupakan getaran uvular.