การเพิ่มผลผลิตด้วยระบบอัตโนมัติแบบลีน (LEAN Automation) Part 1

86

แผนภมู วิ เิ คราะหการทาํ งานระหวา งพนัก

พนักงาน เครือ่ งจักร 10
20
1. ถอดชิ้นงาน 10 กาํ ลังถอดชิน้ งาน
2. ตะไบชนิ้ งาน 20 วา ง 15
8
3. วัดขนาดของชิ้นงาน 15 วา ง 15
4. ใสลงถัง 8 วาง
5. หยิบชน้ิ งานใสเ คร่อื ง 15 กําลังถกู ใสช น้ิ งาน

6. รองานกลงึ 40 กลึงช้นิ งาน 40

Source: ตวั อยา งท่ี 9.2 จากหนงั สอื Industrial Work Study หนา 148 ผเู ขียน รศ. รชั ตวรรณ กาญจนปญญาคม

กงานกบั เครื่องจักร (Man-Machine Chart)

แนวคดิ ในการปรับปรงุ มีทางเลอื กดงั นี้
1.ลดชว งเวลาของการวา งงานลง
2.เพมิ่ ผลผลิตโดยการเพิ่มจาํ นวนคนหรือจาํ นวนเครอ่ื งจกั ร
3.ลดรอบเวลาในการทํางานตอชนิ้

87

แผนภมู ิวเิ คราะหการทํางานระหวา งพนกั

กอนการปรบั ปรุง

พนกั งาน เครอ่ื งจักร

1. ถอดชน้ิ งาน 10 กาํ ลังถอดชน้ิ งาน 10
2. ตะไบชิ้นงาน 20 วาง 20

3. วัดขนาดของช้นิ งาน 15 วา ง 15
4. ใสล งถงั 8 วา ง 8
15
5. หยบิ ชิ้นงานใสเ ครอ่ื ง 15 กาํ ลงั ถูกใสช น้ิ งาน

6. รองานกลงึ 40 กลงึ ชิ้นงาน 40

Source: ตัวอยางท่ี 9.2 จากหนงั สอื Industrial Work Study หนา 148 ผเู ขียน รศ. รชั ตว รรณ กาญจนปญ ญาคม

กงานกบั เครอื่ งจกั ร (Man-Machine Chart)

หลงั การปรับปรุง

88

แผนภมู ิวิเคราะหก ารทาํ งานระหวา งพนัก

คาํ นวนหา % การทํางานของพนักงานและเครือ่ งจกั ร

หลงั การปรับปรงุ

กงานกับเครือ่ งจกั ร (Man-Machine Chart)

สูตร % การทาํ งานของเครือ่ งจักร = เวลาท่ีมกี ารทาํ งานของเคร่อื งจกั ร × 100
รอบเวลาในการทาํ งาน

ตารางสรปุ สัดสว นการทาํ งาน พนักงาน เครื่องจกั ร
62.96 %
เวลาวา ง 37.04 % 89
เวลาทาํ งาน
เวลาทั้งหมด
% เวลาทํางาน

กอนการปรบั ปรุง

% เวลาทํางาน

Standardized work combination table

Man1 ข้นั ตอน 1 10
ข้นั ตอน 5+6 15 40
ขน้ั ตอน 2 20
ขน้ั ตอน 3 15
ขน้ั ตอน 4 8

Source: https://www.lean.org/common/display/?o=2188

Cycle time=68 sec

90

ถา เวลา M/C เปลย่ี นจาก 40 เปน 48

 เครือ่ งรอคนไดแ ตจะไมอ ยากใหค นรอเครื่อง

หลังการปรบั ปรุง

8 พนักงาน เคร่อื งจกั ร

1. ถอดชนิ้ งาน 10 กาํ ลังถอดชิน้ งาน 10

2. หยบิ ชน้ิ งานใสเครื่อง 15 กาํ ลงั ถูกใสชิ้นงาน 15

3. ตะไบชน้ิ งาน 20 กลึงชน้ิ งาน 48

4. วัดขนาดของชน้ิ งาน 15

5. ใสล งถัง 8

วา ง 5
เขียน yamazumi chart ยังไง
รอm/c[5]
TT=60 5[8]
Sec 4[15]

3[20]

2[15] 91
1[10]
Man 1

สมมตมิ เี ครื่องจักร 2 เครื่องทาํ งานตอ

Standardized work combination table

Man1 ขน้ั ตอน 1 10
Man2 ข้นั ตอน 5+6 15 48
ขน้ั ตอน 2 20
ข้นั ตอน 3 15
ข้นั ตอน 4 8
ขน้ั ตอน 1 10
ข้นั ตอน 5+6 15 40
ขน้ั ตอน 2 20
ข้นั ตอน 3 15
ขน้ั ตอน 4 8

Source: https://www.lean.org/common/display/?o=2188

อกนั โดยเคร่อื งใชเ วลามากเปน เครอื่ งแรก

Cycle time=73 sec

MC ใชเ วลาเยอะ คน
รอเคร่อื ง

MC ใชเวลานอย เครือ่ งรอคน
และทาํ เสรจ็ เร็วเลยรอ man1

Cycle time=68 sec

Takt time=73 sec 92

ECRS+5W1H

 E = Eliminate หมายถึง การตัดขั้นตอนการทาํ งานที่ไมจ ํา
 C = Combine หมายถึง การรวมขนั้ ตอนการทํางานเขาดว

ทาํ 5 ข้นั ตอนกร็ วมบางข้นั ตอนเขาดว ยกนั ทาํ ใหข ้ันตอนท
 R = Rearrange หมายถึง การจดั ลาํ ดับงานใหมใ หเ หมาะส

กระบวนการผลิต หากทาํ การสลบั ขน้ั ตอนที่ 2 กบั 3 โดยท
ตอ งรอ เปนตน
 S = Simplify หมายถงึ ปรบั ปรงุ วธิ กี ารทาํ งาน หรือสรา งอ
ทํางานทซ่ี บั ซอ นจะทาํ ใหใ ชเ วลานานและผิดพลาดไดง า ย
สะดวกและแมน ยําขนึ้

Source: https://greedisgoods.com/ecrs-คือ/
https://www.logisticafe.com/2009/11/ecrs-คอื อะไร/
http://www.thailandindustry.com/onlinemag/view2.php?id=1421&section=4&issues=81

าเปน ในกระบวนการออกไป เพ่อื ลดระยะเวลาการดําเนนิ งานใหส นั้ ลง
วยกัน เพื่อประหยัดเวลาหรอื แรงงานในการทาํ งาน เชน จากเดมิ เคย
ทต่ี อ งทําลดลงจากเดมิ
สม เพ่อื ลดการเคลอ่ื นทที่ ี่ไมจ าํ เปน หรอื การรอคอย เชนใน
ทาํ ข้นั ตอนที่ 3 กอน 2 จะทาํ ใหร ะยะทางการเคลื่อนที่ลดลง หรอื ไม
อุปกรณชวยใหทํางานไดง า ยข้นึ เพ่ือใหง านเสร็จเร็วขน้ึ เพราะการ
เชน การออกแบบจ๊กิ (Jig) หรือฟกเจอร (Fixture) เพือ่ ชวยใหท ํางาน

93

Elimi

Source: https://www.youtube.com/watch?v=NrmMk1Myrxc
: Leanovative Thinking By Sensei Lek & Sensei Pae

inate

กาํ จดั กระบวนการบางอยางออกเพือ่ ลดเวลา
กระบวนการอะไรบางที่กาํ จดั ออก?

มุมลกู คา?
มุมรานคา ?

Com

: Leanovative Thinking By Sensei Lek & Sensei Pae

mbine

Combine กระบวนการ
อะไรใหทาํ ไปพรอ มๆกนั ?

Rearra

Leanovative Thinking By Sensei Lek & Sensei Pae

ange

 ทาํ ใหการลากถงั แกสทําไดส ะดวกข้นึ Simp



Source: https://izimage.com/en/3-ways-your-organization-can-undertake-a-5s-audit/

plify

 ทํา 5ส เพอ่ื ใหห าและหยิบชน้ิ งานไดงา ยขนึ้

/ 97

Simp

Leanovative Thinking By Sensei Lek & Sensei Pae

plify

ทําใหร ตู ําแหนง ที่เซน็ ไดง า ยและลดขอ ผิดพลาดจากการเซน็

ECRS+5W1H (ตอ )

 หลกั การ ECRS โดยการตง้ั คาํ ถาม

Source: http://www.thailandindustry.com/onlinemag/view2.php?id=1421&section=4&issues=81

99

มมุ มองการวิเคราะห

 ลด Idle time

 ลาํ ดับความคิด

1. ตอนนี้เครือ่ งจกั รวา งเพราะรองานชิน้ ถัดไป
2. ทําใหง านไหลเขา เครื่องตอเนือ่ งไดไ หม
3. ทําโดยสลับข้ันตอนการหยบิ ช้นิ งานใสเ ครื่องมาทาํ กอ นไดไ

 ลด Processing time

 ลาํ ดับความคดิ [สมมติ พจิ ารณาข้นั ตอนการถอดชนิ้ งาน

1. การถอดชิ้นงานทาํ ไมตองทาํ ดวยวธิ นี ี้ ทาํ ใหงายกวา นไี้ ดไ ห
2. แตกข้นั ตอนการถอดชนิ้ งานออกมาเพ่อื วเิ คราะหวาจะทําใ
3. ระหวา งถอดสามารถใสช ้ินงานอืน่ ไปพรอ มกันไดไหม [Com

ไหม

น]

หม จะไดใ ชเ วลานอยลง
ใหง า ยกวาน้ไี ดอยา งไร [Simplify]
mbine]

100

Flow Process Charts (แผนภมู กิ ระ

 เปน แผนภมู ิทใี่ ชวเิ คราะหข นั้ ตอนการไหล (Flow) ของวัตถุดิบ
พนกั งาน อปุ กรณ ท่เี คล่ือนทไ่ี ปในกระบวนการพรอ มกจิ กรรม
เกดิ ข้นึ โดยแสดงเปน สญั ลกั ษณแ ละคําบรรยาย (เลอื กอยางใด

 ไมควรวิเคราะหแ ผนภูมิการไหลของช้นิ สว นปะปนกบั แผนภมู ิก
ของพนักงาน เพราะพนกั งานและช้นิ สว นอาจไมเคลอ่ื นท่ไี ปพร

- การเกบ็ วัสดชุ ั่วคราวระหวางปฏบิ ัตงิ
- การรอคอยเพ่อื ใหงานกระบวนการถ
- การเกบ็ ชน้ิ สว นถาวร ถาจะเคล่อื นยา ยตอ งมีคาํ ส่ัง
- การเก็บชนิ้ สว นทีร่ อเปน เวลานานมาก

Source: Industrial Work Study ผเู ขียน รศ. รัชตวรรณ กาญจนปญ ญาคม
: https://www.iok2u.com/index.php/article/logistics-supply-chain/782-erp-3-flow-process-chart

ะบวนการไหล)

บ ช้ินสว น
มตางๆ ที่
ดอยา งหน่งึ )
การเคลอื่ น
รอ มกนั

งาน
ถัดไปเรม่ิ ทําได
ง

102

แผนภมู วิ เิ คราะหก ระบวนการทาํ งาน คน วัสดุ เครอ่ื งจักร
แผนภมู ิหมายเลข..........แผนท.ี่ .........ใน.........แผน ..........
ช่ือโรงงาน สรปุ ผล
กรรมวธิ ี
สญั ลกั ษณ

วิธีปจ จบุ นั วธิ ีทเี่ สนอ การปฏิบัติ
การเคลอ่ื นยา ย
ตาํ แหนง ทต่ี งั้ .................................. การรอคอย
การตรวจสอบ
ผบู นั ทกึ ...................วันท.่ี ............... การเกบ็ รกั ษา

ผอู นมุ ตั ิ...................วันท่ี................ ระยะทาง

เวลา（นาท）ี

รายการ จาํ นวน ระยะทาง

*จํานวนคอื จํานวนชนิ้ งานทท่ี าํ ในกิจกรรมนัน้ เชน กจิ กรรมเสริ ฟ อาหาร โดยเขน็ รถมาทลี ะ

ปจ จุบัน เสนอ ลดลง

เวลา（นาท）ี สญั ลกั ษณ หมายเหตุ

103

ะ 10 จาก จาํ นวนจะเทากบั 10

ภาพรถของเลน

ภาพชิ้นสว นประกอบทง้ั หมด

104

แผนภาพงานมาตรฐานของกระบวนการประ

ะกอบรถของเลน

ภาพรถของเลน

105

แผนภูมกิ ระบวนการไหลของพนกั งานคน

แผนภมู วิ เิ คราะหก ระบวนการทาํ งาน คน วสั ดุ เครือ่ งจักร

แผนภมู หิ มายเลข..........แผนท.ี่ .........ใน.........แผน .......... สรปุ ผล
สญั ลกั ษณ
ช่ือโรงงาน ปจจุบัน เสนอ ลดลง

กรรมวธิ ี การปฏิบตั ิ

การเคลื่อนยา ย

การรอคอย

วิธีปจจุบนั วธิ ีท่ีเสนอ การตรวจสอบ

ตําแหนง ทต่ี ง้ั .................................. การเกบ็ รกั ษา

ผูบนั ทึก...................วันท.ี่ ............... ระยะทาง

ผอู นมุ ตั ิ...................วนั ท่ี................ เวลา（นาท）ี

รายการ จาํ นวน ระยะทาง เวลา（นาท）ี สญั ลักษณ หมายเหตุ

1.พนกั งานเดินไปหยิบวัตถุดิบท่ี warehouse และนําวตั ถดุ บิ 1 1 เมตร 10 วนิ าที
กลับมาทสี่ ถานีท่ี 1 1 0 20 วนิ าที
2.พนกั งานประกอบตวั ฐานของรถ 1 10 วนิ าที
3.พนักงานนาํ ตัวฐานไปสงที่สถานท่ี 2 และเดินกลบั สถานท่ี 1 2 เมตร

นท่ี 1 เวลาท่ไี ดเปน cycle time

106

แผนภมู กิ ระบวนการไหลของพนักงานคน

แผนภูมวิ เิ คราะหก ระบวนการทาํ งาน คน วัสดุ เครอ่ื งจกั ร

แผนภูมหิ มายเลข..........แผน ท.่ี .........ใน.........แผน.......... สรุปผล
สญั ลักษณ
ชื่อโรงงาน ปจจบุ ัน เสนอ ลดลง

กรรมวธิ ี การปฏิบัติ

การเคลือ่ นยาย

การรอคอย

วธิ ปี จ จบุ นั วธิ ที เ่ี สนอ การตรวจสอบ

ตําแหนง ทต่ี ้ัง.................................. การเกบ็ รกั ษา

ผูบนั ทึก...................วันท.่ี ............... ระยะทาง

ผูอนุมัติ...................วนั ท่ี................ เวลา（นาท）ี

รายการ จาํ นวน ระยะทาง เวลา（นาท）ี สญั ลักษณ หมายเหตุ

1.ประกอบตวั ฐาน เขา กบั ตวั ถัง 1 0 12 วินาที
2.ประกอบสว นทา ยเขากบั ตัวฐาน 1 0 10 วินาที
3.ประกอบชิน้ สว น ดานหนาเขาดว ยกัน 1 0 3 วินาที
4.ประกอบชิ้นสว น ดา นหนาเขากบั ตัวรถ 1 0 15 วนิ าที
5.พนักงานนาํ ตวั รถไปสงทีส่ ถานที่ 3 และเดินกลับสถานที่ 2 1 2 เมตร 10 วินาที

นท่ี 2 เวลาท่ไี ดเปน cycle time

107

แผนภมู ิกระบวนการไหลของพนกั งานคน

แผนภูมวิ เิ คราะหก ระบวนการทาํ งาน คน วัสดุ เครอื่ งจกั ร

แผนภูมหิ มายเลข..........แผนท.่ี .........ใน.........แผน.......... สรุปผล
สญั ลักษณ
ช่อื โรงงาน ปจจุบนั เสนอ ลดลง

กรรมวธิ ี การปฏิบัติ

การเคลอื่ นยา ย

การรอคอย

วิธีปจจุบนั วธิ ที ่เี สนอ การตรวจสอบ

ตําแหนงทต่ี ง้ั .................................. การเกบ็ รกั ษา

ผูบนั ทกึ ...................วันท.่ี ............... ระยะทาง

ผอู นุมตั ิ...................วนั ที่................ เวลา（นาท）ี

รายการ จาํ นวน ระยะทาง เวลา（นาท）ี สญั ลักษณ หมายเหตุ

1.พลิกดานขาง ประกอบลอ1 ลอ 1 0 12 วินาที
2.ประกอบลอ 1 ลอ 1 0 10 วนิ าที
3.พลกิ ดานขาง ประกอบลอ1 ลอ 1 0 12 วนิ าที
4.ประกอบลอ 1 ลอ 1 0 10 วินาที
5. พนกั งานนาํ ตัวรถไปสง ทSี่ hipping Area และเดินกลับ 1 1 เมตร 10 วินาที
สถานท่ี 3

นท่ี 3 เวลาท่ไี ดเปน cycle time

108

จงเขยี นแผนภมู กิ ระบวนการไหลของวสั ด

แผนภมู ิวเิ คราะหก ระบวนการทาํ งาน คน วัสดุ เครอื่ งจกั ร

แผนภมู หิ มายเลข..........แผน ท.ี่ .........ใน.........แผน.......... สรุปผล

ชอื่ โรงงาน สญั ลกั ษณ ปจ จบุ นั เสนอ ลดลง

กรรมวธิ ี การปฏบิ ตั ิ

การเคล่อื นยา ย

การรอคอย

วิธปี จ จุบนั วธิ ีท่ีเสนอ การตรวจสอบ

ตาํ แหนง ทต่ี ง้ั .................................. การเกบ็ รกั ษา

ผบู นั ทกึ ...................วันท.่ี ............... ระยะทาง

ผูอ นุมัติ...................วนั ท่ี................ เวลา（นาท）ี

รายการ จาํ นวน ระยะทาง เวลา（นาท）ี สญั ลักษณ หมายเหตุ

1.วตั ถุดบิ ที่warehouse ถูกนําไปที่ สถานท่1ี 1 1 เมตร 5 วนิ าที
2.ประกอบตวั ฐานของรถ 1 0 20 วินาที
3.ตัวฐาน ทสี่ ถานท่ี1 ถกู นําไปที่ สถานท่ี2 1 5 วินาที
4.ตวั ฐานรอการประกอบ 1 1 เมตร 35 วนิ าที
5.ประกอบตัวฐาน เขากับตัวถงั 1 0 12 วินาที
6.ประกอบสว นทายเขา กบั ตวั ฐาน 1 0 10 วินาที
7.ประกอบช้ินสว น ดา นหนาเขาดวยกนั 1 0 3 วนิ าที
8.ประกอบช้นิ สว น ดา นหนาเขากับตวั รถ 1 0 15 วินาที
9.ตวั รถ ทส่ี ถานท2่ี ถูกนาํ ไปท่ี สถานที่3 1 0 5 วินาที
10.พลิกดา นขาง ประกอบลอ1 ลอ 1 12 วินาที
11.ประกอบลอ 1 ลอ 1 1 เมตร 10 วินาที
12.พลกิ ดา นขา ง ประกอบลอ 1 ลอ 1 0 12 วนิ าที
13.ประกอบลอ 1 ลอ 1 0 10 วนิ าที
14.ตัวรถ ท่ีสถานท3่ี ถูกนาํ ไปท่ี Shipping Area 1 0 5 วนิ าที
15.เก็บไวท่ี Shipping Area 1 0
0
1 เมตร
0

ดุ (Flow Process Charts) เวลาทีไ่ ดเปน lead time

109

ตัวอยา งการใชง าน(จดั ทําโดย เกียรตพิ

https://www.iok2u.com/index.php/article/log

 กอนปรบั ปรุง

พงษ อุดมธนะธีระ)

gistics-supply-chain/782-erp-3-flow-process-chart

110

ตัวอยา งการใชง าน(จดั ทําโดย เกียรตพิ

https://www.iok2u.com/index.php/article/log

 หลงั ปรบั ปรุง

พงษ อุดมธนะธีระ)

gistics-supply-chain/782-erp-3-flow-process-chart

111

ตวั อยางการใชง าน(จดั ทําโดย เกยี รตพิ

https://www.iok2u.com/index.php/article/log

 เปรียบเทยี บกอ น-หลงั ปรบั ปรงุ