6.3.2 แนวคิดและเคร่ืองมือในการลงทุนที่คํานึงถึงความย่ังยืน
ดัชนีราคาหุนตามเกณฑ ESG/Sustainability: DJSI World
ผูลงทุนและผูบริหารกองทุนรวม ที่ใชแนวทางการลงทุนอยางย่ังยืน อาจเสาะหาหลักทรัพยและบริหาร
กลุมหลักทรัพย โดยพิจารณาผลการดําเนินงานดาน ESG ของบรรดาบริษัทผูออกหลักทรัพย แลววัดผล
การดําเนินงานของกลุมหลักทรัพย (portfolio) ท่ีลงทุน เทียบกับผลการดําเนินงานของดัชนีราคาหุนที่
ประกอบดวยหุนของบริษัทตางๆ ท่ีดําเนินงานอยางย่ังยืน เชน ดัชนีราคาหุน Dow Jones Sustainability
World Index: (DJSI World) ทั้งนี้ DJSI นับเปนดัชนีราคาหุนดัชนีแรก ท่ีสามารถใชเปนเกณฑเทียบ
(benchmark) ผลการดําเนินงานของกลุมหลักทรัพยหรือกองทุนรวม ที่มีนโยบายลงทุนโดยคัดสรรหุนและ
บริหารกลุมหลักทรัพยตามแนวทาง ESG
DJSI World เริ่มพัฒนาขึ้นครั้งแรกเม่ือป ค.ศ. 1999 โดยความรวมมือระหวาง S&P Dow Jones
Indices กับ RobecoSAM ท้ังน้ี บริษัทตางๆ ท่ีถูกคัดเลือกเขาเปนสวนหนึ่งของดัชนี เปนบริษัทท่ีผานการ
ประเมินจากเกณฑทางดานเศรษฐกิจ สภาวะแวดลอม และสังคม รวมทั้งเกณฑเก่ียวกับความย่ังยืนเฉพาะ
อุตสาหกรรม
ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทยกับการสงเสริมแนวคิดการลงทุนอยางยั่งยืน
แนวคิดการลงทุนอยางยั่งยืน มีพัฒนาการอยางตอเน่ือง และไดรับความสนใจอยางกวางขวางใน
กลุมผูลงทุนท่ัวโลก โครงการจัดทํารายชื่อบริษัทจดทะเบียนท่ีมีการดําเนินธุรกิจอยางยั่งยืน จึงไดรับ
การพัฒนาข้ึน ท้ังนี้ ในป พ.ศ. 2558 ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย รวมกับ สํานักงานคณะกรรมการ
ก.ล.ต. สมาคมบริษัทจัดการลงทุน สมาคมบริษัทจดทะเบียนไทย สมาคมบริษัทหลักทรัพยไทย สมาคม
สงเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย และมูลนิธิเพ่ือคนไทย จัดทํารายชื่อบริษัทจดทะเบียนที่มีการดําเนินธุรกิจ
อยางยั่งยืน โดยคัดเลือกบริษัทจดทะเบียนท่ีผานเกณฑการประเมินตามตัวชี้วัดดานเศรษฐกิจ สังคม และ
สิ่งแวดลอม เพื่อเปนเคร่ืองมือในการลงทุนสําหรับผูลงทุนที่ตองการลงทุนในหลักทรัพยที่มีคุณภาพและมี
การดําเนินธุรกิจโดยคํานึงถึงความย่ังยืน ตลอดจนผูลงทุนที่ตองการลงทุนในหลักทรัพยที่สามารถสราง
ผลกระทบในเชิงบวกตอสังคมและสิ่งแวดลอม ท้ังน้ี ตลาดหลักทรัพยฯ จะมีการประกาศรายช่ือหุนยั่งยืน
Thailand Sustainability Investment เปนประจําทุกป
ข้ันตอนการพิจารณารายชื่อหุนยั่งยืน Thailand Sustainability Investment มีดังนี้5
1. คัดกรองคุณสมบัติเบ้ืองตน คัดเลือกจากบริษัทจดทะเบียนที่มีคุณสมบัติ ดังตอไปนี้
• ไมเปนบริษัทที่เขาขายอาจถูกเพิกถอนหลักทรัพย
5 ท่ีมา: http://www.set.or.th/sustainable_dev/th/sr/sri/files/SustainabilityAssessment_manual_v2.pdf
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 239
การวิเคราะหบริษัท
• ไมเปนบริษัทท่ีจดทะเบียนในปลาสุดและปที่พิจารณาใหรางวัล ยกเวนบริษัทจดทะเบียน
ท่ีมีการปรับโครงสรางการถือหุนโดยตั้งบริษัทซึ่งประกอบธุรกิจโดยการถือหุน (Holding
Company) และไมมีการเปล่ียนแปลงโครงสรางทางธุรกิจอยางมีนัยสาคัญ
• ไมเปนบริษัทที่ตลาดหลักทรัพยฯ พิจารณาแลวเห็นวายังมีคุณสมบัติครบถวนในการเปน
บริษัทจดทะเบียนในปลาสุดและปที่พิจารณาใหรางวัล สําหรับกรณีการเขาจดทะเบียนกับ
ตลาดหลักทรัพยฯ โดยออม (Backdoor Listing) ท่ีเขาขายตองย่ืนคําขอใหพิจารณารับ
หลักทรัพยใหม
• ไมเปนบริษัทที่อยูระหวางการขอเพิกถอนหลักทรัพยโดยสมัครใจ
• ไมเปนบริษัทท่ีมีการกระจายการถือหุน โดยมีจํานวนผูถือหุนรายยอยนอยกวา 150 ราย
หรือถือหุนรวมกันต่ํากวา 15% ของทุนชําระแลว
• ไมเปนบริษัทที่รายงานผูสอบบัญชีเปนแบบไมแสดงความเห็น หรือผูสอบบัญชีเห็นวา
งบการเงินไมถูกตอง หรือสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. สั่งใหแกไขงบการเงินในสาระสําคัญ
หรือเปนบริษัทท่ีถูกหยุดพักการซื้อขายหลักทรัพยเนื่องจากนําสงงบการเงินลาชากวาท่ี
กําหนดในปลาสุดและปที่พิจารณารางวัล
2. ประเมินจากขอมูลที่บริษัทจดทะเบียนตอบตามแบบประเมินที่กําหนด ท้ังน้ี แบบประเมินความ
ย่ังยืนประกอบดวยชุดคําถามใน 3 มิติ ไดแก มิติเศรษฐกิจ มิติสังคม และมิติสิ่งแวดลอม รวม 18 หมวด
ในแตละหมวดมีหลักการพื้นฐาน ดังนี้
• หมวดท่ี 1 บรรษัทภิบาล
บริษัทควรมีการกํากับดูแลกิจการที่ดี ทั้งในระดับนโยบายและกระบวนการดําเนินงาน รวมถึง
มีการเปดเผยขอมูลสูสาธารณะ เพ่ือใหการบริหารงานของบริษัทเปนไปอยางมีประสิทธิภาพและมีความ
โปรงใส ซ่ึงจะสรางความเชื่อมั่น ใหแก ผูถือหุน ผูลงทุน และผูมีสวนไดเสียของบริษัท ตลอดจนเปนการสราง
ความเขมแข็งและสงเสริมการเติบโตอยางตอเน่ืองและยั่งยืนของบริษัท
• หมวดท่ี 2 การบริหารความเส่ียงและภาวะวิกฤติ
บริษัทควรมีนโยบาย กรอบการบริหารความเส่ียง และแนวทางการบริหารความเส่ียงที่ชัดเจน
โดยมีหนวยงานทําหนาท่ีกําหนดนโยบายการบริหารความเส่ียง และมีการดําเนินงานเชื่อมโยงกันระหวาง
หนวยงานตางๆ ท่ีเกี่ยวของกับการบริหารความเสี่ยง รวมถึงมีการวิเคราะหความเส่ียงและมีการบริหาร
ความเสี่ยงอยางเปนระบบ นอกจากนี้ บริษัทควรมีการเปดเผยขอมูลใหผูมีสวนไดเสียรับทราบ และ
สนับสนุนใหกรรมการ ผูบริหาร และพนักงานของบริษัทตระหนักถึงความสําคัญของการบริหารความเส่ียง
อยางตอเนื่อง
240 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
• หมวดท่ี 3 จรรยาบรรณธุรกิจ (Code of Conduct) และการตอตานการทุจริต
บริษัทควรกําหนดจรรยาบรรณธุรกิจใหครอบคลุมประเด็นดานความย่ังยืนท่ีสําคัญ และใหความ
สําคัญกับการตอตานการทุจริตและคอรรัปชั่น โดยมีกระบวนการติดตามเพื่อใหผูมีสวนเก่ียวของปฏิบัติตาม
จรรยาบรรณธุรกิจ มีการเปดชองทางใหสามารถแจงเบาะแสกรณีมีการฝาฝนจรรยาบรรณทางธุกิจและ
การทุจริต รวมทั้งใหความรูแกพนักงานใหเห็นถึงความสําคัญของจรรยาบรรณธุรกิจและการตอตานการทุจริต
และคอรรัปช่ัน นอกจากน้ี บริษัทอาจพิจารณาเขารวมภาคีเครือขายเพื่อการตอตานการทุจริตและคอรรัปชั่น
• หมวดท่ี 4 การบริหารจัดการความสัมพันธกับลูกคา
บริษัทควรมีการประเมินความพึงพอใจของลูกคา เพื่อนําขอมูลที่ไดรับจากลูกคามาพัฒนาปรับปรุง
สินคาและบริการหรือกระบวนการดําเนินธุรกิจใหสอดคลองกับความตองการของลูกคา ซึ่งจะทําใหบริษัท
สามารถรักษาและขยายฐานลูกคาไดในระยะยาว
• หมวดที่ 5 การบริหารจัดการหวงโซอุปทาน
บริษัทควรบริหารจัดการหวงโซอุปทานอยางมีประสิทธิภาพ โดยมีกระบวนการวิเคราะห
ความเสี่ยงในหวงโซอุปทาน รวมถึงดําเนินการปองกันและลดความเส่ียงดังกลาวอยางครอบคลุม และมีการ
เปดเผยขอมูลในการบริหารความเสี่ยงในหวงโซอุปทานตอผูมีสวนไดเสีย นอกจากนี้ บริษัทควรสงเสริมและ
พัฒนาคูคาใหมีการดําเนินธุรกิจอยางยั่งยืนเชนเดียวกับบริษัทเพ่ือการเติบโตรวมกันในระยะยาว
• หมวดท่ี 6 การดําเนินการดานภาษี
บริษัทควรมีนโยบายและการวางแผนดานภาษีอยางเปนระบบ มีการจายภาษีอยางถูกตอง
ตามกฎหมาย และเปดเผยขอมูลดานภาษีใหผูมีสวนไดเสียรับทราบ
• หมวดท่ี 7 นวัตกรรมทางธุรกิจและสังคม
บริษัทควรใหความสําคัญกับการสรางนวัตกรรมทางธุรกิจและสังคม เพ่ือเพ่ิมประสิทธิภาพ
และสรางมูลคาเพ่ิมใหแกบริษัทและผูมีสวนไดเสีย ตลอดจนชวยสรางคุณคาตอสังคมและส่ิงแวดลอม โดยมี
การกําหนดนโยบายและมีกระบวนการสงเสริมการพัฒนานวัตกรรมทางธุรกิจและสังคม มีการวัดประโยชน
ที่เกิดข้ึนจากนวัตกรรมดังกลาวท้ังในเชิงมูลคาทางธุรกิจและคุณคาทางสังคมและสิ่งแวดลอม รวมถึง
เปรียบเทียบผลกอน - หลังการนํานวัตกรรมที่พัฒนาข้ึนไปใช และมีการเปดเผยนวัตกรรมทางธุรกิจและสังคม
ท่ีพัฒนาข้ึนเพ่ือใหผูอ่ืนไดปฏิบัติตอไป
• หมวดที่ 8 การเปดเผยขอมูลดานส่ิงแวดลอม
บรษิ ทั ควรเปด เผยขอ มลู และเปา หมายเชงิ ปรมิ าณดา นสง่ิ แวดลอ มใหผ มู สี ว นไดส ว นเสยี ไดร บั ทราบ
เพ่ือสรางความโปรงใส และสรางความเชื่อมั่นจากผูมีสวนไดเสีย
• หมวดที่ 9 การจัดการสิ่งแวดลอม
บริษัทควรใหความสําคัญกับการจัดการและดูแลสิ่งแวดลอม โดยมีนโยบายและกระบวนการจัดการ
ส่ิงแวดลอมท่ีเปนระบบ มีหนวยงานรับผิดชอบชัดเจน ตลอดจนมีการสนับสนุนใหพนักงานมีสวนรวมในการ
จัดการสิ่งแวดลอมดวย
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 241
การวิเคราะหบริษัท
• หมวดที่ 10 การใชทรัพยากรอยางมีประสิทธิภาพ
บริษัทควรใชทรัพยากรอยางมีประสิทธิภาพและรูคุณคา โดยมีการกําหนดเปาหมายเพ่ือลดการ
ใชทรัพยากรอยางจริงจัง รวมถึงติดตามผลการดําเนินงานเปรียบเทียบกับเปาหมายที่กําหนดไว
• หมวดท่ี 11 ความหลากหลายทางชีวภาพ
บริษัทควรตระหนักวาสภาพแวดลอมทางธรรมชาติอาจไดรับผลกระทบจากการดําเนินธุรกิจ
ขององคกรท้ังโดยทางตรงและทางออม บริษัทจึงควรดําเนินการเพื่อฟนฟูสภาพแวดลอม ไมวาจะเปนการ
ดําเนินการเองหรือผานเครือขายความรวมมือตางๆ ตลอดจนชวยฟนฟูสภาพแวดลอมผานสินคาและบริการ
ของบริษัท และเผยแพรความรูเกี่ยวกับการอนุรักษและฟนฟูสภาพแวดลอมแกผูมีสวนไดเสีย
• หมวดท่ี 12 การเปดเผยขอมูลดานสังคม
บริษัทควรเปดเผยขอมูลและเปาหมายเชิงปริมาณดานสังคมใหผูมีสวนไดสวนเสียไดรับทราบ
เพ่ือสรางความโปรงใส และสรางความเช่ือม่ันจากผูมีสวนไดเสีย
• หมวดท่ี 13 การปฏิบัติตอแรงงานอยางเปนธรรมและสิทธิมนุษยชน
บริษัทควรปฏิบัติตอแรงงานอยางเปนธรรมและเทาเทียม โดยคํานึงถึงประเด็นดานสิทธิมนุษยชน
ตลอดจนมีการติดตามผลการดําเนินงานใหเปนไปตามนโยบายดานการปฏิบัติตอแรงงานอยางเครงครัด
นอกจากนี้ ควรสนับสนุนใหคูคาใหมีการปฏิบัติตอแรงงานอยางเปนธรรมดวยเชนกัน
• หมวดที่ 14 การพัฒนาศักยภาพแกพนักงาน
บริษัทควรมีเปาหมายและการดําเนินงานเพ่ือพัฒนาศักยภาพและสงเสริมพนักงานใหมีความรู
ความสามารถและมีทักษะท่ีเก่ียวของกับการทํางาน ซ่ึงจะชวยสงเสริมใหพนักงานมีความกาวหนาในอาชีพ
เพื่อประโยชนรวมกันของบริษัทและพนักงาน
• หมวดท่ี 15 การดูแลพนักงาน
บริษัทควรใหความสําคัญกับการดูแลพนักงานและผูบริหารอยางเปนธรรม โดยใหผลตอบแทน
ตามผลงานที่พนักงานและผูบริหารปฏิบัติไดจริง โดยจัดใหมีระบบการประเมินผลงานที่โปรงใส มีหลักเกณฑ
ชัดเจน รวมทั้งมีการนําผลการประเมินมาใชพัฒนาและปรับปรุงประสิทธิภาพในการดําเนินงานของผูบริหาร
และพนักงาน นอกจากนี้ บริษัทควรมีการวัดความพึงพอใจของพนักงานและแจงผลใหพนักงานทราบ
พรอมทั้งนําขอมูลจากการประเมินความพึงพอใจมาปรับปรุงแลพัฒนาการดูแลพนักงานตอไป
• หมวดที่ 16 สุขภาวะและความปลอดภัยในสภาพแวดลอมการทํางาน
บริษัทควรใสใจดูแลใหสภาพแวดลอมในการทํางานของพนักงานมีความเหมาะสม และมีความ
ปลอดภัยในสถานที่ทํางาน เพื่อสุขภาวะของพนักงาน และปองกันการบาดเจ็บ เจ็บปวย หรือเสียชีวิต
รวมท้ังควรรณรงคใหความรูแกพนักงานเก่ียวกับการรับมือกับความเสี่ยงจากสภาพแวดลอมในการทํางาน
242 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
• หมวดที่ 17 การมีสวนรวมกับชุมชน
บริษัทควรแสดงความรับผิดชอบตอชุมชนที่เกี่ยวของและสังคมโดยรวม โดยสํารวจผลกระทบที่
อาจเกิดข้ึน อันเน่ืองมาจากการดําเนินงานของบริษัท มีการแกไขปรับปรุง ลดความเสียหายหรือดูแลชุมชน
อยางตอเน่ือง รวมถึงมุงเนนการพัฒนาศักยภาพชุมชนใหพึ่งพาตนเองไดอยางยั่งยืน โดยเปดโอกาสใหชุมชน
ไดเขามามีสวนรวมในการสรางสรรคกิจกรรมท่ีเปนประโยชนตอชุมชนและสังคมอยางแทจริง ตลอดจนมีการ
วัดผลและติดตามผลการพัฒนาชุมชนอยางตอเน่ือง
• หมวดท่ี 18 การมีสวนรวมของผูมีสวนไดเสีย
บริษัทควรใหความสาคัญกับการสรางการมีสวนรวมของผูมีสวนไดเสีย โดยกําหนดเปนนโยบาย
ขององคกร มีกระบวนการปฏิบัติเพื่อสรางการมีสวนรวมกับผูมีสวนไดเสียกลุมตางๆ รวมถึงมีการติดตาม
และรายงานผลการมีสวนรวมใหคณะกรรมการบริษัทรับทราบ นอกจากน้ี บริษัทควรสงเสริมใหผูนําบริษัท
ผูบริหาร และพนักงาน มีบทบาทในการขับเคล่ือนการดําเนินงานดานความย่ังยืนขององคกร
3. การคัดเลือกรายช่ือ การจัดทํารายช่ือ Thailand Sustainability Investment คัดเลือกจากบริษัท
จดทะเบียนท่ีมีคุณสมบัติ ดังตอไปน้ี
3.1 มีคะแนนจากการตอบแบบประเมินความยั่งยืนอยางนอยก่ึงหน่ึงของคะแนนเต็มในแตละมิติ
(มิติเศรษฐกิจ มิติสังคม และมิติสิ่งแวดลอม)
3.2 ไมเปนบริษัทท่ีมีขอรองเรียนในเร่ืองท่ีเกี่ยวของกับการกํากับดูแลกิจการ หรือดําเนินการ
อันกอใหเกิดผลกระทบดานสังคม ส่ิงแวดลอม ซึ่งไดรับการตัดสินความผิดจากหนวยงานท่ีเกี่ยวของแลว
3.3 คณะทํางานเพื่อการลงทุนอยางย่ังยืนพิจารณาประเด็นอื่นประกอบการคัดเลือกผูท่ีมีความ
เหมาะสมท่ีสุดในการจัดทํารายชื่อ Thailand Sustainability Investment
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 243
การวิเคราะหบริษัท
บทสรุป
การวิเคราะหบริษัท (company analysis) ถือเปนสวนหนึ่งของการวิเคราะหหลักทรัพยดวยปจจัย
พ้ืนฐาน (fundamental analysis) ซึ่งมีวัตถุประสงคหลักเพ่ือคนหาหลักทรัพยท่ีมีปจจัยพื้นฐานดีและมี
ราคาที่เหมาะสม สําหรับการเขาลงทุน ในการวิเคราะหดวยปจจัยพ้ืนฐาน ผูลงทุนควรพิจารณาขอมูลที่ได
จากการวิเคราะหบริษัท ควบคูไปกับขอมูลท่ีไดจากการวิเคราะหเศรษฐกิจ (economic analysis) และ
การวิเคราะหอุตสาหกรรม (industry analysis)
การวิเคราะหบริษัทสามารถแบงออกไดเปน 2 รูปแบบใหญ ไดแก
1. การวิเคราะหเชิงคุณภาพ ซึ่งเปนการวิเคราะหขอมูลและปจจัยที่เกี่ยวของกับบริษัท ไดแก
ลักษณะการดําเนินธุรกิจ รูปแบบของผลิตภัณฑและบริการ กลยุทธและนโยบายธุรกิจ ทีมผูบริหาร การกํากับ
ดูแลกิจการ ฯลฯ โดยในการวิเคราะหบริษัทในเชิงคุณภาพ ผูวิเคราะหสามารถใชตัวแบบการวิเคราะหที่นิยม
ใชกันอยางกวางขวางในแวดวงธุรกิจ เชน การทํา SWOT Analysis และการวิเคราะหกลยุทธทางธุรกิจ
2. การวิเคราะหงบการเงิน ซึ่งเปนการวิเคราะหและประเมินผลการดําเนินงาน ฐานะการเงิน และ
กระแสเงินสดของบริษัทผูออกหลักทรัพย โดยใชขอมูลจากงบการเงินท่ีสําคัญ ไดแก งบกําไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ
งบแสดงฐานะการเงิน งบกระแสเงินสด งบแสดงการเปลี่ยนแปลงในสวนของเจาของ รายงานของผูสอบบัญชี
รับอนุญาต รวมถึงหมายเหตุประกอบงบการเงินแลว ผูลงทุนสามารถใชเคร่ืองมือในการวิเคราะหงบการเงิน
ท่ีสําคัญ ไดแก การวิเคราะห common size การวิเคราะหแนวโนม รวมถึงอัตราสวนทางการเงินประเภท
ตางๆ เพ่ือประเมินผลการดําเนินงานและฐานะทางการเงินของบริษัทผูออกหลักทรัพย
ในการวิเคราะหบริษัทไมวาจะเปนการวิเคราะหในเชิงคุณภาพหรือการวิเคราะหงบการเงิน ผูลงทุน
สามารถรวบรวมขอมูลท่ีจําเปนและสําคัญสําหรับการพิจารณา จากแหลงตางๆ ที่นาเช่ือถือหลายแหลง
ซ่ึงรวมถึง หนังสือชี้ชวน แบบแสดงรายการขอมูลประจําป รายงานประจําป บทวิเคราะหหลักทรัพย
รายงานการจัดอันดับความนาเช่ือถือ รายงานทางการเงิน รวมถึงคําอธิบายและการวิเคราะหของฝายบริหาร
(MD&A) อยางไรก็ตาม ในการใชขอมูลเหลาน้ี ผูใชขอมูลควรพิจารณาความนาเชื่อถือและความเหมาะสม
ของขอมูลประกอบไปดวย
อน่ึง ในปจจุบัน ผูลงทุนท่ัวโลกตางตระหนักถึงความสําคัญของการที่บริษัทดําเนินงานตามแนวทาง
ความย่ังยืน ผูลงทุนจึงบูรณาการปจจัยการจัดการดานสิ่งแวดลอม (environment) ดานสังคม (social)
และบรรษัทภิบาล (governance) ของบริษัทผูออกหลักทรัพย เขาในกระบวนการคัดสรรหลักทรัพยและ
บริหารกลุมหลักทรัพย
244 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
ความรูพ้ืนฐานเก่ียวกับการเงินและการลงทุน
การวิเคราะหหลักทรัพย
07 โดยใชปจจัยทางเทคนิค
ตามที่ไดกลาวในบทท่ี 2 วา การวิเคราะหหลักทรัพยมี 2 แนวคิดหลัก คือ การวิเคราะหหลักทรัพย
โดยใชปจจัยพื้นฐาน (fundamental analysis) และการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค (technical
analysis) ทั้งนี้ เน้ือหาในสองบทที่ผานมา มุงเนนในเร่ืองการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยพ้ืนฐาน
ไดแก การวิเคราะหเศรษฐกิจ การวิเคราะหอุตสาหกรรม (เนื้อหาในบทท่ี 5) และการวิเคราะหบริษัท
(เนื้อหาในบทที่ 6) สําหรับเน้ือหาในบทนี้ เปนอีกแนวคิดหน่ึงในการวิเคราะหหลักทรัพย ไดแก การวิเคราะห
หลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค รายละเอียดของเนื้อหาในบทน้ี ครอบคลุมถึง ความหมายและความสําคัญ
ของการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค ลักษณะของขอมูลที่นํามาวิเคราะหทางเทคนิค รูปแบบ
การเปล่ียนแปลงของราคาหลักทรัพย และตัวอยางการประยุกตแนวรับและแนวตานเพ่ือการตัดสินใจลงทุน
7.1 แนวคิดพ้ืนฐานของการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยพื้นฐาน และการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
ตางเปนการวิเคราะหเพื่อเสาะหาหลักทรัพยที่มีราคาตลาดผิดไปจากราคาหรือมูลคาท่ีควรจะเปน (mispriced
securities) โดยคาดวา หากหลักทรัพยท่ีมีราคาตลาดตํ่ากวาท่ีควรจะเปน ในท่ีสุดราคาจะปรับตัวสูงข้ึน
หากหลักทรัพยท่ีมีราคาตลาดสูงกวาที่ควรจะเปน ในท่ีสุดราคาจะปรับตัวต่ําลง นั่นคือ ทั้งแนวคิดการวิเคราะห
หลักทรัพยโดยใชปจจัยพื้นฐาน และการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค ตางก็อยูบนความเช่ือ
ที่วา ตลาดทุนหรือตลาดหลักทรัพยยังไมมีประสิทธิภาพในเชิงขอมูลขาวสาร ดังน้ัน ผูลงทุนท่ีซ้ือขาย
หลักทรัพยโดยใชแนวคิดของการวิเคราะหหลักทรัพยดังกลาว จึงสามารถทําผลตอบแทนสวนที่เกินจาก
ปกติได (มี abnormal return) จากการท่ีราคาตลาดของหลักทรัพยผิดหรือแตกตางไปจากราคาหรือมูลคา
ท่ีควรจะเปน
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 247
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
7.1.1 ความหมายและความสําคัญของการวิเคราะหหลักทรัพยทางเทคนิค
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค (technical analysis) มีจุดมุงหมายเชนเดียวกับ
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยพ้ืนฐาน คือวิเคราะหขอมูลท่ีเกี่ยวกับหลักทรัพย เพื่อตัดสินใจซื้อหรือ
ขายหลักทรัพย หากแตขอมูลที่ใชและวิธีวิเคราะหขอมูลเพ่ือใหไดมาซึ่งการตัดสินใจดังกลาว มีแนวคิดรากฐาน
ท่ีแตกตางไปจากการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยพื้นฐาน โดยการวิเคราะหทางเทคนิคจะพิจารณาวา
ในเมื่ออุปสงค (demand) และอุปทาน (supply) ในหลักทรัพยเปนตัวกําหนดราคาหลักทรัพย อีกทั้ง
การเปลี่ยนแปลงในอุปสงคและอุปทานในหลักทรัพยเปนสาเหตุใหเกิดการเปล่ียนแปลงในราคาหลักทรัพย
ดังน้ัน ตามแนวคิดการวิเคราะหทางเทคนิคจึงเชื่อวา การวิเคราะหและพยากรณราคาหลักทรัพย ไมจําเปน
ตองวิเคราะหปจจัยตางๆ ที่เปนพื้นฐานกําหนดราคาหุน (เชน เศรษฐกิจ อุตสาหกรรม บริษัท) แตแนวคิด
การวิเคราะหทางเทคนิคเช่ือวา ควรมุงตรงไปที่การวิเคราะหรูปแบบของราคาและปริมาณการซื้อขาย
โดยเชื่อวาสามารถพยากรณราคาหลักทรัพยไดจากรูปแบบราคาและปริมาณการซ้ือขายในอดีต โดยอาศัย
แผนภูมิราคาและเครื่องมือทางเทคนิคอื่นๆ รูปที่ 7-1 แสดงขอสรุปของแนวคิดการวิเคราะหหลักทรัพย
โดยใชปจจัยทางเทคนิค
รูปที่ 7-1 แนวคิดการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
6'A )9&I B ) D .6%6' "&6 ' Ĝ'6 6
1< . Ĝ ¶·¿³À¶ B)4 E ę
6 ' = B '6 6B)4
1< 6 ÅÇÂÂ¾Ë 'è%6 6' ;1J 6&D 1 9
A ğ .6A/ D< /Aę 8 6' C &16,&5 B $=%'8 6 6
A )I9& B ) D '6 6 B)4A 'ë1I %1; 6 A 8 1 ;I G
1< . Ĝ ¶·¿³À¶
B)41 < 6 ÅǾË
A ğ 5+ 7/ '6 6
248 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค พัฒนาเกณฑการซื้อขายหลักทรัพย (trading rules)
จากรูปแบบของราคาหลักทรัพย (price pattern) และปริมาณการซื้อขายหลักทรัพย โดยคาดการณ
การเปล่ียนแปลงแนวโนม (trend) ของราคาหลักทรัพย กลาวคือ
• ถาคาดวาราคาหลักทรัพยจะเปล่ียนแปลงไปในทิศทางท่ีสูงขึ้น แนวคิดการวิเคราะหทางเทคนิค
บงวาควรตัดสินใจซ้ือหลักทรัพยน้ัน
• ถาคาดวาราคาหลักทรัพยจะเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางท่ีตํ่าลง แนวคิดการวิเคราะหทางเทคนิค
บงวาไมควรซ้ือหลักทรัพยน้ัน ถาถือหลักทรัพยน้ันอยูควรตัดสินใจขาย
• ถาคาดวาราคาหลักทรัพยจะไมเปล่ียนแปลง แนวคิดการวิเคราะหทางเทคนิคบงวา ควรรอ
สัญญาณการเปล่ียนแปลงแนวโนม
การวิเคราะหทางเทคนิคเปนการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชขอมูลการซ้ือขายในอดีต เปนตัว
กําหนดมูลคาหรือราคาในอนาคตของหลักทรัพย เพราะเช่ือในหลักการ “ประวัติศาสตรยอมซํ้ารอยเดิม”
กลาวคือ ขอมูลการซื้อขายหลักทรัพย ไมวาจะอยูในชวงตลาดขาขึ้นหรือขาลง จะบรรจุ “อารมณ” ของ
ตลาดหลักทรัพย อันเปนผลทางจิตวิทยาของผูมีสวนรวมในตลาดหลักทรัพย เชน ความกลาหรือความกลัว
ปะปนอยู และสะทอนไปท่ีราคาและปริมาณการซื้อขายหลักทรัพย เมื่อเกิดปรากฏการณทํานองเดียวกันอีก
แนวโนมราคาและรูปแบบของราคา นาจะปรากฏซํ้าคลายที่เคยเกิด ดวยเหตุน้ี แนวคิดการวิเคราะหทาง
เทคนิคจึงเชื่อวา รูปแบบของราคาและปริมาณการซื้อขายหลักทรัพยที่เกิดขึ้นในอดีต สามารถนํามา
พยากรณราคาหลักทรัพยได หากตลาดหลักทรัพยยังมีปฏิกิริยาตอบสนองตอเหตุการณท่ีเกิดขึ้นในปจจุบัน
หรืออนาคตไมแตกตางจากในอดีตที่ผานมา
ขอสมมติฐานในการวิเคราะหหลักทรัพยทางเทคนิค
1. ราคาตลาดของหลักทรัพยเปนผลสะทอนมาจากอุปสงค (demand) และอุปทาน (supply) ใน
หลักทรัพย
2. มีปจจัยตางๆ มากมายท่ีเปนตัวกําหนดอุปสงคและอุปทานในหลักทรัพย ท้ังปจจัยที่มีเหตุผล
(เชน ขอมูลทางเศรษฐกิจ ผลการดําเนินงานของบริษัท) รวมท้ังปจจัยท่ีไมมีเหตุผล (เชน
การตื่นกลัวโดยไมมีสาเหตุ การเดา)
3. ราคาของหลกั ทรพั ยจ ะเคลอื่ นไหวในลกั ษณะเปน แนวโนม และมคี วามตอ เนอ่ื งจนกวา จะมสี ญั ญาณ
แสดงลักษณะการเปล่ียนแปลงแนวโนมใหมเกิดขึ้น
4. การเปล่ียนแปลงในอุปสงคและอุปทานในหลักทรัพย จะทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงในแนวโนม
อันนําไปสูสัญญาณซ้ือหรือสัญญาณขาย โดยรูปแบบของราคาหลักทรัพยที่เคยเกิดขึ้นในอดีต
อาจเกิดซ้ําอีกได
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 249
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
ประโยชนของการวิเคราะหทางเทคนิค
1. มีความยืดหยุนในการใชสูง ไมจํากัดเฉพาะตลาดหุนเทาน้ัน สามารถใชไดทั้งตลาดเงินระหวาง
ประเทศ ตลาดอนุพันธ อัตราดอกเบ้ีย ทองคํา ฯลฯ รวมท้ังยังสามารถปรับใชใหเหมาะสมกับ
ระยะเวลาท้ังระยะส้ันและระยะยาวได
2. การวิเคราะหทางเทคนิคน้ัน จะมุงหาผลสุทธิของสาเหตุมากกวาท่ีจะลงไปเจาะลึกถึงตัวสาเหตุ
เอง เม่ือเทียบกับการวิเคราะหปจจัยพ้ืนฐานท่ีตองใชระยะเวลาคอนขางมากในการคนหาสาเหตุ
เหลานั้น ซึ่งอาจจะไมทันการในบางโอกาส
3. การปรับตัวของราคาบางครั้ง เกิดขึ้นกอนที่นักวิเคราะหปจจัยพ้ืนฐานจะคนพบสาเหตุท่ีแทจริง
ซึ่งกวาท่ีนักวิเคราะหปจจัยพื้นฐานจะเขาไปรับทราบถึงสาเหตุท่ีแทจริง ราคาอาจจะถูกกระทบ
ดวยปจจัยอ่ืนตอเนื่องไปอีกแลวได ดังน้ัน ในบางคร้ังการรอเพื่อทราบสาเหตุท่ีแทจริง อาจจะ
ทําใหเสียเปรียบ/เสียโอกาสในเชิงการแขงขันกับผูลงทุนรายอื่น
ขอควรพิจารณาเก่ียวกับการวิเคราะหทางเทคนิค
1. การวิเคราะหทางเทคนิคแมวาจะชวยลดระยะเวลาของการวิเคราะห โดยพิจารณาที่ผลกระทบ
เลย แตการวิเคราะหอาจจะยังไมมีความลึกเพียงพอ เพราะพิจารณาเนนไปท่ีผลกระทบทาง
จิตวิทยาของการซื้อขาย วิธีการที่เหมาะสม จึงควรอาศัยการวิเคราะหปจจัยพื้นฐาน ซ่ึงเนนการ
วิเคราะหสาเหตุเขามายืนยันดวย การพิจารณาท้ังสาเหตุและผลกระทบจะทําใหการหาขอสรุป
เกี่ยวกับมูลคาที่แทจริงของหลักทรัพยนั้นมีความม่ันใจมากขึ้น
2. เครื่องมือการวิเคราะหทางเทคนิคบางอยาง เชน การวิเคราะหแนวโนม ชวยใหหาสัญญาณ
ซื้อขายหลักทรัพยได แตตองระวังวาอาจไมไดผลในกรณีท่ีหลักทรัพยหรือตลาดมีการเคล่ือนไหว
แบบไรแนวโนม ดังน้ัน แมวาการวิเคราะหทางเทคนิคจะชวยใหหาสัญญาณซ้ือและสัญญาณ
ขายได แตการเขาออกจากตลาดโดยอาศัยสัญญาณภายใตการเคล่ือนไหวที่ไรทิศทางอาจไมมี
ประโยชนในการทํากําไร และยังทําใหเสียคาธรรมเนียมในการซื้อขายเพ่ิมขึ้นดวย
3. เคร่ืองมือในการวิเคราะหทางเทคนิคชวยแนะนําวาเม่ือใดควรซื้อหรือขาย หรือชวงใดท่ีแนวโนม
มีการเปลี่ยนแปลง แตไมไดเปนเคร่ืองมือท่ีจะยืนยันวาสามารถซื้อที่ราคาตํ่าสุด หรือ ขายได
ที่ราคาสูงสุด หรือ ทํากําไรไดสูงสุด เพราะขอมูลที่ใชในการวิเคราะหเปนขอมูลอดีตที่เกิดขึ้น
กอนแลว และสัญญาณของการวิเคราะหทางเทคนิคไมจําเปนวาจะตองถูกเสมอไป ซึ่งเปนไป
ตามหลักการทางสถิติ
250 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
7.1.2 ลักษณะของขอมูลที่นํามาวิเคราะหทางเทคนิค
จากแนวคิดรากฐานของการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค ท่ีเช่ือวาสามารถพยากรณ
ราคาหลักทรัพยได โดยอางอิงจากรูปแบบราคาและปริมาณการซื้อขายในอดีต โดยอาศัยแผนภูมิราคา
และเคร่ืองมือทางเทคนิคอ่ืนๆ ดังน้ัน ขอมูลสวนใหญท่ีนํามาใชในการสรางเครื่องมือวิเคราะหทางเทคนิค
จึงไดแก (1) ราคาหลักทรัพย ณ เวลาตางๆ และ (2) ปริมาณการซ้ือขายหลักทรัพย (trading volume)
ท้ังนี้ การวิเคราะหหลักทรัพยทางเทคนิคสามารถใชไดกับหลักทรัพยทุกประเภท แตในท่ีน้ีจะยกตัวอยาง
การประยุกตใชกับหุนเปนหลัก
ราคา (price)
ขอมูลราคาหุนท่ีผูลงทุนไดรับในแตละชวงเวลา ไดแก ราคาเปด ราคาสูงสุด ราคาตํ่าสุด ราคาปด
ราคาเฉลี่ย ราคาเสนอซื้อ ราคาเสนอขาย อยางไรก็ตาม เนื่องจากขอมูลราคาหุน เปนขอมูลท่ีมีมิติดาน
เวลาผนวกมาดวย เชน “ราคาหุนวันนี้” “ราคาหุนใน 1 ปท่ีผานมา” และอ่ืนๆ ในที่น้ีจะใชกรณีตัวอยาง
เปน “ราคาหุนในชวง 1 วันทําการที่ผานมา” (ซึ่งผูอานสามารถประยุกตความหมายของราคา ตามมิติของ
เวลาชวงอื่นๆ ได)
• ราคาเปด (opening price หรือ open) ราคาเปดของหุนแตละบริษัทในแตละวัน เปนราคาท่ีมี
การตกลงซื้อขายหุนบริษัทน้ัน เปนคร้ังแรกตอนเปดตลาดสําหรับวันน้ัน
• ราคาสูงสุด (highest price หรือ high) ราคาสูงสุดของหุนแตละบริษัทในแตละวัน เปนราคา
ซื้อขายหุนบริษัทนั้น ท่ีมีระดับสูงสุดในระหวางวันน้ัน
• ราคาต่ําสุด (lowest price หรือ low) ราคาตํ่าสุดของหุนแตละบริษัทในแตละวัน เปนราคา
ซื้อขายหุนบริษัทนั้น ท่ีมีระดับตํ่าสุดในระหวางวันน้ัน
• ราคาปด (closing price หรือ close) ราคาปดของหุนแตละบริษัทในแตละวัน เปนราคาท่ีมี
การตกลงซื้อขายหุนบริษัทน้ัน เปนครั้งสุดทายกอนปดตลาดสําหรับวันน้ัน
• ราคาเฉลี่ย (average price) การซ้ือขายหุนของแตละบริษัทในแตละวัน ยอมเกิดข้ึนหลายคร้ัง
ณ ราคา และปริมาณหุนท่ีอาจหลากหลาย เมื่อนําราคาซ้ือขายเหลาน้ันมาหาคาเฉลี่ยตามปริมาณ
การซ้ือขาย ไดผลลัพธเปนราคาเฉลี่ยของหุนบริษัทน้ันในวันน้ัน
• ราคาเสนอซ้ือ (bid price) เปนราคาที่เสนอโดยผูท่ีต้ังใจจะซื้อหุน (นั่นคือ เขาปรารถนาจะ
จายคาหุนในระดับราคาน้ัน)
• ราคาเสนอขาย (offer price) เปนราคาท่ีเสนอโดยผูท่ีตั้งใจจะขายหุน (น่ันคือ เขาปรารถนาจะ
รับคาหุนในระดับราคาน้ัน)
• ชวงหางราคาเสนอซื้อเสนอขาย (bid-ask spread) เปนคาความตางระหวางราคาเสนอขาย
(offer price) กับราคาเสนอซื้อ (bid price) พึงสังเกตวา ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง ราคาเสนอขาย
หุนหนึ่ง จะมีระดับสูงกวาราคาเสนอซ้ือหุนนั้นเสมอ
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 251
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
• ปริมาณการซื้อขาย (trading volume หรือ volume) ปริมาณการซ้ือขายหุนของแตละบริษัท
ในแตละวัน เปนจํานวนหุนบริษัทนั้นที่มีการซื้อขายรวมในวันนั้น ท้ังนี้ หากเปนขอมูลปริมาณ
การซ้ือขายทั้งตลาดในแตละวัน จะหมายถึงจํานวนหุนทุกบริษัท ที่มีการซื้อขายรวมทั้งส้ิน
ในตลาดหลักทรัพยในวันนั้น ท้ังน้ี ในแผนภูมิราคาหุน มักแสดงปริมาณการซื้อขายหุนไวท่ี
ดานลางของแผนภูมิราคาหุน
ตามแนวคิดการวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค ไดใหความสําคัญตอความสัมพันธ
ระหวางการเปล่ียนแปลงของราคาหุนหรือดัชนีราคาหุน กับปริมาณการซ้ือขายหุน กลาวคือ ในขณะท่ีราคาหุน
กําลังมีแนวโนมในทิศทางใดทิศทางหนึ่ง เชน มีแนวโนมสูงข้ึน หากปริมาณการซื้อขายหุนก็มากข้ึนดวย
แนวคิดทางเทคนิคเชื่อวา ราคาหุนจะยังคงมีแนวโนมสูงขึ้นอีกตอไป แตถาในขณะที่ราคาหุนกําลังมีแนวโนม
สูงข้ึน หากปริมาณการซื้อขายหุนลดนอยลง แนวคิดทางเทคนิคเชื่อวา เกิดการไมสอดคลอง (bearish
divergence) นั่นคือ บงถึงการสิ้นสุดแนวโนมการสูงขึ้นของราคาหุน
ในทํานองเดียวกัน ในขณะที่ราคาหุนกําลังมีแนวโนมลดลง หากปริมาณการซื้อขายหุนมากข้ึน
แนวคิดทางเทคนิคเชื่อวา เปนการยืนยันวาราคาหุนจะยังคงมีแนวโนมลดลงอีกตอไป แตถาในขณะท่ี
ราคาหุนกําลังมีแนวโนมลดลง หากปริมาณการซื้อขายหุนลดนอยลง แนวคิดทางเทคนิคเช่ือวา เกิดการ
ไมสอดคลอง (bullish divergence) น่ันคือ บงถึงการส้ินสุดแนวโนมการลดลงของราคาหุน
รูปที่ 7-2 เปนแผนผังแสดงความสัมพันธระหวางแนวโนมราคาหุนกับปริมาณการซ้ือขายหุน ตามที่
กลาวขางตน
รูปที่ 7-2 แผนผังแสดงความสัมพันธระหวางแนวโนมราคาหุนกับปริมาณการซ้ือขายหุน
'6 6 7)5 %B9 +C %ę . = Jê /'ë1 7I )
Á¾Ç¿· %6 ê J Á¾Ç¿· ) 1ę &
& ; &5 B +C ę%
4 7A 8 Ę1E E%.Ę 1 )1ę B +C %ę
4.ù8 .<
252 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
แผนภูมิราคาหลักทรัพย
ดังท่ีกลาวขางตนวา การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิคจะอยูบนความเช่ือท่ีวา สามารถ
วิเคราะหและพยากรณราคาหลักทรัพย เพ่ือหาสัญญาณซ้ือหรือสัญญาณขายจากรูปแบบราคาและปริมาณ
การซื้อขายในอดีต โดยนักวิเคราะหทางเทคนิคจะวิเคราะหจากแผนภูมิราคาและเคร่ืองมือทางเทคนิคอ่ืนๆ
ท้ังน้ี รูปแบบกราฟหรือแผนภูมิท่ีนิยมใชในการวิเคราะหทางเทคนิค ไดแก แผนภูมิแบบเสน (line chart)
แผนภูมิแทง (bar chart) และแผนภูมิแทงเทียน (candlestick chart)
• แผนภูมิแบบเสน (line chart)
แผนภูมิแบบเสน เปนกราฟท่ีแสดงแกนต้ังเปนราคาหุน สวนแกนนอนเปนงวดเวลา โดยแผนภูมิ
แบบเสนแสดงราคาหุนดวยราคาปดของหุนนั้นๆ สวนงวดเวลา อาจแสดงเปน ป หรือเดือน หรือสัปดาห
หรือวัน หรือช่ัวโมง หรือนาที หรืออ่ืนๆ เม่ือพล็อตราคาปดแลว จึงลากเปนเสนตอเน่ืองกัน ดังแสดงใน
รูปท่ี 7-3 ท้ังนี้ แผนภูมิแบบเสนแสดงเฉพาะราคาปดเพียงชนิดเดียว (มิไดแสดงราคาเปด ราคาสูงสุด และ
ราคาตํ่าสุด) ทําใหสามารถทําความเขาใจแผนภูมิไดไมยากนัก อยางไรก็ตาม การท่ีแผนภูมิแบบเสน
แสดงเฉพาะราคาปดตามงวดเวลา โดยมิไดแสดงราคาเปด ราคาสูงสุด และราคาต่ําสุด จึงทําใหนักวิเคราะห
สวนใหญ ไมนิยมนําแผนภูมิแบบเสนมาใชในการวิเคราะหหาแนวโนมราคา
รูปที่ 7-3 แผนภูมิแบบเสน (line chart)
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 253
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
• แผนภูมิแทง (bar chart)
แผนภูมิแทง เปนกราฟท่ีแสดงแกนตั้งเปนราคาหุน สวนแกนนอนเปนงวดเวลา เชน ป หรือเดือน
หรือสัปดาห หรือวัน หรือชั่วโมง หรือนาที เปนตน ราคาหุนที่แสดงมีลักษณะเปนแทงตั้งตรงในแนวดิ่ง
ในแตละแทงของแผนภูมิชนิดนี้ แสดงระดับราคาเปด (open) ราคาสูงสุด (high) ราคาต่ําสุด (low) และ
ราคาปด (close) ของงวดเวลาน้ันๆ โดยปลายบนสุดของแทง แสดงราคาสูงสุด (high) ของงวดเวลานั้น
ปลายลางสุดของแทงแสดงราคาตํ่าสุด (low) ของงวดเวลานั้น ขีดในแนวนอนส้ันๆ ดานซายของแทงแสดง
ราคาเปด (open) และขีดในแนวนอนส้ันๆ ดานขวาของแทงแสดงราคาปด (close) ดังแสดงในรูปที่ 7-4
สวนรูปท่ี 7-5 เปนภาพจําลองแผนภูมิแบบแทงที่พล็อตตอเน่ืองในชวงเวลาหนึ่ง โดยในกรณีที่แสดงแผนภูมิ
รูปที่ 7-4 การแสดงราคาหลักทรัพยในแตละแทงของแผนภูมิแบบแทง
'6 6
'6 6.= .< |»¹º
'6 6 ď w¾ÁÅ·
'6 6A ď ·À
'6 6 I7. < ÁÉ
+
รูปท่ี 7-5 แผนภูมิแบบแทง (bar chart)
254 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
เปนภาพสีนั้น ชวงที่ราคาหุนสูงข้ึนเมื่อเทียบกับวันกอนหนา มักแสดงดวยแทงสีดําหรือเขียวหรือนํ้าเงิน
ชวงที่ราคาหุนตํ่าลงเมื่อเทียบกับวันกอนหนา มักแสดงดวยแทงสีแดง
• รูปแบบของแทง (bar patterns)
แมวาการวิเคราะหราคาจากแผนภูมิแทง จะตองพิจารณาจากแผนภูมิราคาท่ีพล็อตตอเนื่องในชวง
เวลาหนึ่ง อยางไรก็ตาม รูปแบบของแทงแตละแทง ไดแก ความยาวของแทงและที่ตั้งของราคาเปดราคาปด
(โดยเฉพาะอยางย่ิง-ราคาปด) มีสวนชวยในการคาดการณราคาหุนอยูบาง ตัวอยางเชน หากหุนมีราคาปด
สูงกวาราคาเปด และคอนไปทางราคาสูงสุด มักคาดกันวา ราคาหุนจะสูงขึ้น แตหากหุนมีราคาปดตํ่ากวา
ราคาเปด และคอนไปทางราคาต่ําสุด มักคาดกันวา ราคาหุนจะต่ําลง อยางไรก็ตาม อาจมีสาเหตุอ่ืนๆ
เขามาเก่ียวของ ทําใหราคาหุนมิไดเปนไปตามที่ต้ังของราคาปดตามที่กลาวได
ในสวนของความยาวของแทงราคา ซึ่งบอกระยะหาง (range) ระหวางราคาสูงสุดและราคาต่ําสุด
ของหุนนั้น ในชวงเวลาน้ัน การที่แทงราคามีความยาวมากหรือราคาสูงสุดอยูหางจากราคาต่ําสุดอยูมาก
มักจะตีความวาเปนปจจัยที่เพิ่มความผันผวน (volatility) ใหกับราคาหุนนั้น ในทางตรงกันขาม การที่
แทงราคาคอนขางสั้น หรือราคาสูงสุดใกลเคียงกับราคาต่ําสุด บงถึงการเคล่ือนไหวของราคาเพียงเล็กนอย
ราคามีความผันผวนต่ํา
อน่ึง เน่ืองจากในแตละแทงของแผนภูมิชนิดน้ี แสดงราคาเปด ราคาสูงสุด ราคาตํ่าสุด และราคาปด
ของงวดเวลาน้ันๆ จึงมีการเรียกชื่อแผนภูมิแทงวา ‘OHLC Bar Chart’ ซ่ึงเปนคํายอมาจาก “Open, High,
Low, Close Bar Chart”
• แผนภูมิแทงเทียน (candlestick chart)
แผนภูมิแทงเทียน เปนกราฟที่แสดงแกนตั้งเปนราคาหุน สวนแกนนอนเปนงวดเวลา (เชน ป หรือ
เดือน หรือสัปดาห หรือวัน หรือช่ัวโมง หรือนาที เปนตน) กราฟแทงเทียนเปนกราฟท่ีผูลงทุนญี่ปุนใชในการ
วิเคราะหหุน หรือตลาดซื้อขายลวงหนา โดยกราฟแทงเทียนเปนกราฟท่ีตองอาศัยขอมูลราคาเปด ราคาสูงสุด
ราคาต่ําสุด และราคาปด โดยจะลากเสนเช่ือมระหวางราคาเปดกับราคาปดเขาดวยกัน ทําใหเปนเสนตั้งที่มี
ความหนาของเสนเหมือนกับแทงเทียนจริง
ท้ังนี้ กราฟแทงเทียนประกอบดวย ลําตัว (body) ซึ่งเปนชวงระหวางราคาเปดกับราคาปด โดย
กราฟแทงเทียนที่มีลําตัวสีขาว (white candlestick) จะมีราคาเปดต่ํากวาราคาปด ซ่ึงจะเกิดข้ึนในภาวะตลาด
อยูในชวงขาขึ้น ในขณะท่ีกราฟแทงเทียนที่มีลําตัวสีดํา (back candlestick) จะมีราคาเปดสูงกวาราคาปด
สวนใหญจะเปนชวงท่ีภาวะตลาดอยูในชวงขาลง แรงขายมากกวาแรงซ้ือจนทําใหราคามาปดตํ่ากวาราคาเปด
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 255
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
รูปที่ 7-6 แผนภูมิแบบแทงเทียน (candle sticks)
7.1.3 รูปแบบการเปล่ียนแปลงของราคาหลักทรัพย
ทฤษฎีดาว (Dow theory)
การทําความเขาใจรูปแบบการเปล่ียนแปลงของราคาหลักทรัพย ตามแนวคิดการวิเคราะหทางเทคนิค
ควรเริ่มจากการทําความเขาใจใน “ทฤษฎีดาว (Dow theory)” ซึ่งเสนอวิธีการวิเคราะหและตีความ
การเคลื่อนไหวของตลาดหุนมาต้ังแตคริสตศตวรรษที่ 19 ทฤษฎีน้ีไดรับการขนานนามตาม Charles Dow
(ค.ศ. 1851–1902) ผูรวมกอตั้งบริษัทดาวโจนส (Dow Jones Company) และเปนบรรณาธิการคนหน่ึงของ
หนังสือพิมพวอลลสตรีทเจอรนัล (The Wall Street Journal) ภายหลังจากท่ีเขาถึงแกกรรม ไดมีการรวบรวม
แนวคิดจากขอเขียนตางๆ ในบทบรรณาธิการของเขา แลวเรียกแนวคิดเหลานั้นวา Dow theory
ตาม Dow theory ไดเปรียบเทียบการเคล่ือนไหวของราคาหุนกับกระแสนํ้าข้ึนน้ําลง (tide) คล่ืน
(waves) และฟองคล่ืน (ripples) ในทะเล กลาวคือ หากตองการดูวากระแสนํ้าทะเลกําลังข้ึนหรือลง สามารถ
ดูไดจากพฤติกรรมของคล่ืน หากคล่ืนลูกตอมา มาแตะหาดทรายรนสูงกวาคล่ืนลูกแรก แสดงวาน้ําทะเล
ขณะน้ันกําลังขึ้น แตหากคล่ืนลูกตอมาถอยต่ํากวาคลื่นลูกแรกแสดงวานํ้าทะเลกําลังลง โดยมิตองพิจารณา
ฟองคล่ืนเล็กๆ ในลูกคลื่นนั้น
กระแสนํ้า (tide) ดังกลาว เปรียบเสมือนแนวโนมใหญ (primary trend) ของราคาหุน สวนคล่ืน
(wave) เปรียบเสมือนแนวโนมรอง (secondary trend or intermediate trend) ซ่ึงหากในชวงแนวโนมใหญ
อยูในชวงขาขึ้น จุดสูงสุดของแนวโนมรองในแตละชวงเวลาจะสูงขึ้นเร่ือยๆ แตหากในชวงแนวโนมใหญอยูใน
ชวงขาลง จุดสูงสุดของแนวโนมรองในแตละชวงเวลาจะตํ่าลงเร่ือยๆ โดยมิตองพิจารณาการเปล่ียนแปลง
ราคาหุนวันตอวัน
256 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
• แนวคิดหลัก 6 ประการ ของ Dow theory
1. ราคาที่เกิดขึ้น/ตกลงซ้ือขายกันนั้นไดสะทอนปจจัยทุกสิ่งไวแลว
2. ตลาดแบงออกเปน 3 แนวโนม
2.1 แนวโนมใหญ (primary trend) มีลักษณะเปนแนวโนมในระยะยาวของราคาหุนอาจใชเวลา
เปนป หรือหลายป
2.2 แนวโนมรอง (secondary trend or intermediate trend) เปนแนวโนมของราคาหุน ในชวง
เวลารายเดือน
2.3 แนวโนมยอย (minor trend) การเคล่ือนไหวรายวัน (daily fluctuation) ถึงรายสัปดาห
รูปท่ี 7-7 แนวโนมราคาหุน
'6 6/ę<
B +C %ę '1 B +C ę%D/gĘ )
B +C %ę D/gĘ Jê
A+)6
จากรูปท่ี 7-7 จะเห็นไดวา แนวโนมรองเปนองคประกอบที่กอสรางทิศทางของแนวโนมใหญ โดยหาก
ระดับราคาหุนในแนวโนมรองครั้งตอมาสูงกวาคร้ังกอน หรือหากเปนการปรับตัวลดลงยังคงอยูเหนือระดับที่
ลดลงกอนหนา (higher top & higher bottom) แสดงวาแนวโนมใหญของหุนในระยะยาวยังคงดี (ข้ึน) อยู
(primary up - trend หรือ bull market) แตในทางกลับกัน หากแนวโนมรองในชวงเวลาตอมาต่ํากวาแนวโนม
รองกอนหนา ทั้งในแงจุดสูงสุดและจุดตํ่าสุด (lower top & lower bottom) แสดงวาแนวโนมใหญของหุน
มีแนวโนมการปรับตัวลดลง (primary down-trend หรือ bear market) กลาวโดยยอ คือ แนวโนมยอย
แมจะไมมีสวนในการบอกทิศทางของแนวโนมใหญโดยตรง แตถือเปนองคประกอบที่เปนตัวกอรางสราง
แนวโนมรอง ซึ่งแนวโนมรองเปนองคประกอบท่ีกอรางสรางแนวโนมใหญตอไปตามลําดับ
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 257
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
3. แนวโนมใหญมี 3 ระยะ (พิจารณาจากพฤติกรรมการลงทุน)
3.1 ระยะแรก/ระยะสะสมหุน (accumulation phase) ซ่ึงโดยธรรมชาติแลวมักจะเปนผูลงทุน
ที่ใชปจจัยพ้ืนฐานเปนหลักเขาลงทุน
3.2 ระยะที่สอง (trend-followers phase) เปนชวงตลาดเผยใหเห็นถึงแนวโนมท่ีชัดเจนเกิดข้ึน
แลว ระยะน้ีผูลงทุนที่ใชในการวิเคราะหทางเทคนิคเปนหลักจะเขาลงทุนตามมา เน่ืองจาก
สวนใหญของนักเทคนิคจะเปนการลงทุนตามแนวโนมเปนหลัก
3.3 ระยะท่ีสาม/ระยะสุดทายของแนวโนมใหญ (distribution phase) เปนระยะที่มีการจําหนาย
จายแจก/ระบายหุน/ขายหุนออกไป
4. การเคล่ือนไหวของดัชนีราคาแตละกลุมอุตสาหกรรมจะตองมีทิศทางการเคล่ือนไหวในทาง
เดียวกันจึงเปนการยืนยันแนวโนมท่ีเกิดข้ึน กรณีพบวามีการเคล่ือนไหวท่ีไมสอดคลองกัน เชน ดัชนีราคาหุน
กลุมขนสงมีแนวโนมขึ้น แตดัชนีราคาหุนกลุมธนาคารพาณิชยกลับมีแนวโนมลง ตามทฤษฎีดาวจะถือวา
ลักษณะความไมสอดคลองกันนี้เกิดจากการท่ีตลาดยังมีแนวโนมที่ไมแนนอน ดังน้ันผูลงทุนจึงควรมีการ
ติดตามดูแนวโนมการเคลื่อนไหวของราคาหุน และดัชนีราคาหุนตอไป
5. ปริมาณการซ้ือขายหลักทรัพยตองมีการยืนยันแนวโนม กลาวคือ ท้ังราคาและปริมาณการซ้ือขาย
มีการปรับตัวไปในทิศทางเดียวกันเพื่อเปนการยืนยันแนวโนม ดังนั้น หากภาวะของตลาดมีแนวโนมใหญ
ในทิศทางขึ้นปริมาณการซ้ือขายหุนควรจะเพ่ิมขึ้นดวย และในชวงที่แนวโนมใหญยังเปนขาข้ึน หากเกิด
การพักฐาน/ปรับตัวลงมายังแนวรับและพบวาปริมาณการซื้อขายลดลงดวย จะแสดงถึงการเคลื่อนไหว
ปรับตัวดังกลาวเปนเพียงการปรับตัวชวงสั้นเทาน้ัน เปนตน
6. ราคาจะเคลื่อนท่ีตามแนวโนมเดิมตอไปจนกวาจะมีสัญญาณที่แสดงการเปล่ียนแปลงแนวโนม
เกิดขึ้นใหปรากฏ เชน ในกรณีแนวโนมขึ้นจะมีลักษณะ Higher top & Higher bottom ตอเน่ืองไป จนเมื่อใด
หากพบวาเกิดลักษณะ Lower top & Lower bottom ปรากฏ จึงจะแสดงวาแนวโนมขึ้นกอนหนาท่ีเคย
ดําเนินอยูน้ัน เกิดการเปล่ียนกลับเปนแนวโนมลงรอบใหม และจะเคล่ือนที่ในแนวโนมลงตอไปจนกวาจะ
เกิดสัญญาณเปล่ียนกลับเปนแนวโนมขึ้นรอบใหมเกิดข้ึนอีกครั้ง เปนตน
• จุดออนของทฤษฎีดาว
เน่ืองจากทฤษฎีดาวมักจะเนน/ใหความสําคัญของแนวโนมใหญ ดังนั้น โดยธรรมชาติเมื่อมีการเปล่ียน
แนวโนม เชน จากแนวโนมใหญขาขึ้นกอนหนา เปล่ียนเปนแนวโนมใหญขาลงรอบใหม มักจะพบระยะทาง
จากจุดสูงสุดของแนวโนมขึ้นกอนหนากับจุดท่ีแสดงสัญญาณเปลี่ยนเปนแนวโนมใหญขาลงซ่ึงควรเปนจุดที่
ตัดสินใจขาย มักจะมีชวงหาง/ระยะทางท่ีอาจจะมาก จึงอาจทําใหเสียโอกาสไปบาง อยางไรก็ตาม ยังสามารถ
นําองคความรูเกี่ยวกับเครื่องช้ี (indicators) เขามาประกอบ/ชวยปรับปรุงระบบตัดสินใจใหมีประสิทธิภาพ
มากข้ึนได
258 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
แนวโนมและเสนแนวโนม
ทิศทางการเคลื่อนไหวของราคาหุนไมไดเปนไปในทิศทางเสนตรง บางคร้ังราคาหุนอาจมีการปรับตัว
เพิ่มขึ้น หรืออาจปรับตัวลดลงในแตละชวงเวลา อยางไรก็ตาม ในการวิเคราะหหลักทรัพยทางเทคนิคจะต้ังอยู
บนพ้ืนฐานที่วาราคาหลักทรัพยมีการเคลื่อนไหวแบบเปนแนวโนม (trends) คือ อาจเปนแนวโนมขึ้นหรือ
แนวโนมลงได โดยแนวโนมที่เกิดข้ึนจะไมเปลี่ยนแปลงจนกวาจะมีปจจัยที่สงผลใหราคาหลักทรัพยเปลี่ยน
ทิศทางไป
จากแผนภูมิราคาหลักทรัพยสามารถเขียนเสนแนวโนม (trend lines) ได แมวาการเคล่ือนไหว
ของราคาหลักทรัพยในระยะสั้น (รายวัน) จะมีความผันผวนและเปล่ียนแปลงเร็วมาก แตในระยะปานกลาง
และระยะยาวน้ัน การเคลื่อนไหวของราคาหลักทรัพยสามารถแสดงใหเห็นถึงแนวโนมการปรับตัว และจะ
มีความเหมาะสมในการวิเคราะหทางเทคนิค แนวโนมที่ถูกเขียนขึ้นนี้สามารถแสดงถึงแนวรับและแนวตาน
ตลอดจนแสดงถึงการเปล่ียนแปลงในทิศทางของราคาหลักทรัพยได
• แนวโนม (trend)
แนวโนม (trend) คือ ทิศทางการเคล่ือนไหวของราคาท่ีมีการเปลี่ยนแปลงขึ้นหรือลงตามอุปสงค
และอุปทาน สามารถจําแนกประเภทของแนวโนมออกเปน 3 ลักษณะ ไดแก แนวโนมขาขึ้น แนวโนมขาลง
และแนวโนมการแกวงตัว
■ แนวโนมขาข้ึน (uptrend)
เปนการเคล่ือนไหวของราคาที่มีการปรับตัวขึ้นแตละครั้งทํายอดสูงใหมที่สูงกวายอดสูงเดิม ขณะเดียว
กับการปรับตัวลงแตละครั้งราคายอดต่ําใหมสูงกวาราคายอดต่ําเดิม เปนเชนน้ีไปจนกวามีการเปล่ียนแนวโนม
รูปท่ี 7-8 แสดงแนวโนมขาขึ้น
'6 6/ ę<
A+)6
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 259
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
■ แนวโนมขาลง (downtrend)
เปนทิศทางการเคลื่อนไหวของราคาท่ีมีการปรับตัวข้ึนแตละคร้ังทํายอดสูงใหมตํ่ากวายอดสูงเดิม
ขณะเดียวกันการปรับตัวลงแตละครั้งราคายอดต่ําใหมต่ํากวาราคายอดตํ่าเดิม เปนเชนน้ีไปจนกวามีการ
เปลี่ยนแนวโนม
รูปที่ 7-9 แสดงแนวโนมขาลง
'6 6/ ę<
A+)6
■ แนวโนมการแกวงตัว (sideway)
เปนทิศทางการเคล่ือนไหวของราคาท่ีมีการปรับตัวข้ึนแตละคร้ังทํายอดสูงใหมพอๆ กับยอดสูงเดิม
ขณะเดียวกันการปรับตัวลงแตละคร้ังราคายอดต่ําใหมใกลเคียงหรือเทากับยอดต่ําเดิม เปนเชนน้ีไปจนกวา
มีราคาผานทะลุดานใดดานหนึ่งระหวางยอดสูงหรือยอดต่ําใหม จึงจะมีภาพของการเปลี่ยนแนวโนม
รูปที่ 7-10 แสดงแนวโนมการแกวงตัว
'6 6/< ę
A+)6
260 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
• เสนแนวโนม (trend line)
เปนเสนแสดงทิศทางการเคล่ือนไหวของราคาไปในทิศทางใดทิศทางหน่ึง จนกวาจะมีปจจัยมาสงผล
ใหเกิดการกลับทิศทาง โดยผูลงทุนจะใชประโยชนของเสนแนวโนมเพ่ือดูแนวรับและแนวตาน รวมทั้งใชใน
การพิจารณาการเปลี่ยนทิศทางของราคา โดยรูปแบบการเคลื่อนไหวของราคาอาจเคลื่อนไหวโดยมีแนวโนม
เปนเสนตรงในระยะยาว หรือมีแนวโนมการเคล่ือนไหวท่ีตางรูปแบบออกไป ดังตอไปนี้
■ เสนแนวโนมขึ้น
เปนเสนท่ีลากขึ้นระหวางจุดต่ําสุดกับจุดต่ําสุดโดยจุดตํ่าสุดที่ 2 จะอยูสูงกวาจุดตํ่าสุดที่ 1 และทําให
เกิดจุดสูงสุดใหมข้ึนไป (new high) ดังแสดงตามรูปที่ 7-11
รูปท่ี 7-11 แสดงเสนแนวโนมขึ้น
■ เสนแนวโนมลง
เปน เสน แนวโนม ทล่ี ากขนึ้ ระหวา งจดุ สงู กบั จดุ สงู โดยทจ่ี ดุ สงู ท่ี 2 จะอยตู า่ํ กวา จดุ สงู แรก และจดุ ตา่ํ ใหม
(new low) ลงไป ดังแสดงตามรูปท่ี 7-12
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 261
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
รูปที่ 7-12 แสดงเสนแนวโนมขาลง
■ เสนแนวโนมราบ
เสนแนวโนมราบ (sideways) เปนลักษณะของการปรับตัวของราคาหุนในชวงแคบๆ (trading
range) อาจกลาวไดวาเปนชวงท่ีมีอุปสงคและอุปทานในหุนนั้นๆ ใกลเคียงกัน ซ่ึงไมทําใหตลาดเกิดจุดสูง
และจุดต่ําใหม (new high หรือ new low) การเขียนเสนแนวโนมราบทําโดยการลากเสนเช่ือมจุดต่ําสุด
สามจุดและจุดสูงสุดสามจุด ดังรูปที่ 7-13
รูปท่ี 7-13 แสดงการแกวงตัว
262 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
7.1.4 ตัวอยางการประยุกตแนวรับและแนวตานเพ่ือการตัดสินใจลงทุน
แนวรับและแนวตาน (support & resistance)
เมื่อราคาหุนปรับตัวลดลงจนเกิดแรงจูงใจใหมีการซ้ือหุน ซึ่งทําใหมีอุปสงคในหุนน้ันมากกวาอุปทาน
จะสง ผลใหร าคาหนุ มกี ารปรบั ตวั เพมิ่ ขน้ึ โดยทร่ี ะดบั ราคาหนุ ทตี่ า่ํ ทสี่ ดุ ทเ่ี กดิ ขน้ึ คอื แนวรบั (support) ในขณะท่ี
แนวตาน (resistance) เปนระดับท่ีราคาหุนปรับตัวเพิ่มข้ึนจนเกิดแรงจูงใจในการขายหุน ซ่ึงทําใหอุปสงค
นอยกวาอุปทานในหุนนั้น ราคาหุนจึงมีแนวโนมในการปรับตัวลดลงดังรูปท่ี 7-14
• แนวรับหรือแนวหนุน (support)
แนวรับ คือ แนวหรือบริเวณที่มีแรงซื้อเขามามาก เมื่อราคามีการปรับตัวลดตํ่าลงมา แตราคา
ไมสามารถผานลงไปได จนอาจทําใหเกิดการกลับตัวของตลาดจากขาลงเปนขาขึ้น
• แนวตาน (resistance)
แนวตาน คือ เมื่อราคาเหวี่ยงตัวข้ึนมาถึงจุดๆ หน่ึงจะมีแรงขายออกมามากอยางตอเนื่อง จนทําให
ราคาไมสามารถทะลุผานข้ึนไปไดจนอาจทําใหเกิดการกลับตัวจากตลาดขาข้ึนเปนขาลง
ทั้งนี้ เม่ือราคาทะลุผานแนวรับ (support) จะกลายเปนแนวตาน (resistance) และเม่ือราคาทะลุผาน
แนวตาน (resistance) จะกลายเปนแนวรับ (support) ตอไป
รูปที่ 7-14 แสดงแนวรับ และแนวตาน
'6 6/ <ę
B + ę6
B +'5
A+)6
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 263
การวิเคราะหหลักทรัพยโดยใชปจจัยทางเทคนิค
หลักการวิเคราะหแนวรับและแนวตาน (support & resistance)
• ปรมิ าณหนุ (volume) ยง่ิ สงู แสดงถงึ การเปลยี่ นมอื ระดบั นมี้ มี าก ซง่ึ จะเพม่ิ ความสาํ คญั แก Support
& Resistance
• ตัวเลขทางจิตวิทยา นิยมกําหนดใหเปนตัวเลขกลมๆ เชน 50, 100, 150, 200, 250, 300 เปนตน
ใชเปนแนวหนุนและแนวตานทางจิตวิทยา
• ยิ่งใชเวลาทดสอบมากข้ึนเทาใด แนวหนุนและแนวตานเหลานี้จะมีความสําคัญมากข้ึนเทานั้น
• ในแนวโนมขาขึ้น เมื่อราคาไดปรับตัวลดลงเขาหาเสนแนวโนมขาขึ้น (up-trendline) ซึ่งทําหนาที่
เปนเสนแนวรับ (support) คือ จุด 3 และ 5 จะเปนจุดท่ีเขาซื้อหุน โดยมีความเช่ือวาเมื่อราคา
ปรับเขาหาเสนแนวรับแลวจะดีดตัวข้ึนสูงในโอกาสตอไป
• ในแนวโนมขาขึ้น เมื่อราคาปรับตัวลดลงทะลุเสนแนวรับ คือ จุด 7 ลงไป จะเปนจุดขายหรือ
จุดขายตัดขาดทุน (cut loss) และแนวรับดังกลาวจะเปลี่ยนไปเปนแนวตาน แสดงถึงแนวโนม
เปล่ียนทิศทางเกิดการกลับตัวจากขาข้ึนเปนขาลง ดังแสดงตามรูปที่ 7-15.1
• แนวโนมขาลง เม่ือราคาปรับตัวเขาเสนแนวตาน (resistance line) คือ จุด 3 และ 5 จะเปน
จุดขาย สําหรับการลงทุนแบบเก็งกําไร (speculate)
• ในแนวโนมขาลง เมื่อราคาปรับตัวสูงขึ้นทะลุแนวตาน คือ จุด 7 ขึ้นไปได จะเปนจุดเขาซื้อ
เน่ืองจากแนวโนมขาลงไดเปล่ียนทิศทางเปนขาขึ้น เสนแนวตานท่ีผานมาไดเปล่ียนไปเปนแนวรับ
ดังแสดงตามรูปท่ี 7-15.2
รูปที่ 7-15 แสดงการทะลุแนวรับและแนวตาน
24 6 1
3
5
7
7 2 6
5 4
3
1
'= 9I £å¡å A. ę B. 6' 4)B< +'5 ' = I 9 £å¡ A.ę B. 6' 4)B< + ę6
264 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
บทสรุป
การวิเคราะหหลักทรัพยทางเทคนิคพิจารณาวา ในเม่ืออุปสงค (demand) และอุปทาน (supply)
ในหลักทรัพย เปนตัวกําหนดราคาหลักทรัพย อีกท้ังการเปล่ียนแปลงในอุปสงคและอุปทานในหลักทรัพย
เปนสาเหตุใหเกิดการเปลี่ยนแปลงในราคาหลักทรัพย ดังนั้น ในการวิเคราะหหลักทรัพย ควรมุงตรงไปท่ี
การวิเคราะหรูปแบบของราคาและปริมาณการซื้อขาย โดยเช่ือวาสามารถพยากรณราคาหลักทรัพยได
จากรูปแบบราคาและปริมาณการซ้ือขายในอดีต โดยอาศัยแผนภูมิราคาและเคร่ืองมือทางเทคนิคอื่นๆ
รูปแบบกราฟหรือแผนภูมิที่นิยมใชในการวิเคราะหทางเทคนิค ไดแก แผนภูมิแบบเสน (line chart)
แผนภูมิแทง (bar chart) และแผนภูมิแทงเทียน (candlestick chart)
แผนภูมิราคาหลักทรัพย นักวิเคราะหทางเทคนิคสามารถนํามาวิเคราะหแนวโนมได โดยทั่วไป
สามารถจําแนกประเภทของแนวโนมออกเปน 3 ลักษณะ ไดแก แนวโนมขาขึ้น แนวโนมขาลง และแนวโนม
การแกวงตัว
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 265
ความรูพ้ืนฐานเก่ียวกับการเงินและการลงทุน
การลงทุนใน
08 หลักทรัพยตางประเทศ
แมวาในปจจุบัน การลงทุนจากไทยในหลักทรัพยตางประเทศยังคงมีสัดสวนไมมากนัก แตในชวง
7–8 ป ที่ผานมา การลงทุนจากไทยในหลักทรัพยตางประเทศเพิ่มสูงข้ึนมาก การลงทุนในหลักทรัพยจากไทย
กระจายไปยังภูมิภาคตางๆ ของโลก โดยสวนใหญเปนการลงทุนในจีน ฮองกง และสหรัฐอเมริกา ท้ังน้ี
ประมาณ 70% ของเงินลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศจากไทย เปนการลงทุนในตราสารหนี้ สวนอีกประมาณ
30% เปนการลงทุนในตราสารทุน เปนท่ีนาสังเกตวา การท่ีการลงทุนในหลักทรัพยจากไทยไปในตางประเทศ
เพ่ิมสูงขึ้น สะทอนใหเห็นถึงกระแสโลกาภิวัตนของตลาดการเงิน รวมท้ังการที่ทางการไดผอนคลาย
กฎระเบียบเพื่อใหสอดรับกับกระแสดังกลาว เชน ตั้งแตป พ.ศ. 2551 เปนตนมา สํานักงานคณะกรรมการ
ก.ล.ต. และธนาคารแหงประเทศไทย ไดเริ่มอนุญาตใหผูลงทุนไทยสามารถไปติดตอกับบริษัทหลักทรัพย
ตางประเทศเพ่ือลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศไดโดยตรง หรือจะลงทุนผานบริษัทหลักทรัพยในประเทศไทย
ที่มีบริการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศได
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ เปนชองทางหน่ึงของการกระจายการลงทุนเพื่อมุงหวังท่ีจะ
ลดความเส่ียงของกลุมหลักทรัพยหรือพอรตของผูลงทุนลง และเปนชองทางหนึ่งที่จะมุงหวังสรางความ
เติบโตของมูลคาพอรตของผูลงทุน รวมท้ังการลงทุนในธุรกิจหรืออุตสาหกรรมท่ีผูลงทุนสนใจ แตมิไดเปน
หลักทรัพยจดทะเบียนในไทย อยางไรก็ตาม ผูท่ีลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ตองเผชิญความเส่ียง
เพิ่มข้ึนเม่ือเทียบกับการลงทุนเฉพาะในประเทศ การพิจารณาลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ จึงตองกระทํา
ดวยความรอบคอบ เน้ือหาในบทนี้จะกลาวถึงชองทางการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ เหตุผลสนับสนุน
การกระจายการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ความเสี่ยงที่ตองเผชิญ รวมทั้งหลักปฏิบัติตางๆ ที่เก่ียวของ
กับการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 267
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
8.1 เหตุผลที่พิจารณาหลักทรัพยตางประเทศเปนสวนหน่ึงของกลุมหลักทรัพย
เหตุผลพ้ืนฐานในการพิจารณาลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ไดแก การกระจายการลงทุน
(diversification) เพื่อมุงหวังลดความเส่ียง นอกจากนั้น การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศเปนการเปด
โลกกวางของการลงทุน และเปนชองทางหน่ึงเพ่ือมุงหวังสรางความเติบโตของมูลคากลุมหลักทรัพยหรือ
พอรตของผูลงทุน ตลอดจนผูลงทุนสามารถลงทุนในธุรกิจหรืออุตสาหกรรมที่นาสนใจ แตมิไดเปนหลักทรัพย
จดทะเบียนในไทย
8.1.1 เปนการกระจายการลงทุน (diversification) โดยมุงหวังลดความเสี่ยง
หลักการกระจายการลงทุน เปนหลักของการจัดสรรเงินลงทุนในแตละหลักทรัพย ท่ีมีความสัมพันธ
ของการเปลี่ยนแปลงของอัตราผลตอบแทนไมไปดวยกันอยางสมบูรณ สงผลใหอัตราผลตอบแทนของ
กลุมหลักทรัพยหรือพอรตการลงทุน (portfolio) มีความผันผวนนอยลง ขอความขางตนน้ี ประยุกตไดทั้ง
กรณีกระจายการลงทุนในหลักทรัพยตางชนิด (ตาง asset classes เชน ลงทุนท้ังในตราสารทุน ตราสารหน้ี)
และในหลักทรัพยตางประเทศ สําหรับกรณีการจัดสรรเงินลงทุนสวนหนึ่งไปลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
ดวยนั้น มีหลักฐานเชิงประจักษจากงานวิจัยหลายเรื่อง ระบุวา การเปลี่ยนแปลงของราคาหลักทรัพยในแตละ
ประเทศ มิไดไปดวยกันมากนัก ขอความจริงน้ีจึงนําไปสูขอสรุปวา ผูลงทุนสามารถเพิ่มประสิทธิภาพ
ของกลุมหลักทรัพยหรือพอรตการลงทุนได ดวยการกระจายการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศดวย ทั้งน้ี
การเพ่ิมประสิทธิภาพที่กลาวขางตนหมายถึง “ณ อัตราผลตอบแทนที่ผูลงทุนคาดหวังในระดับหนึ่ง ผูลงทุน
สามารถลดความเส่ียงลงได” หรืออาจหมายถึง “ณ ความเส่ียงระดับหนึ่งที่ผูลงทุนยอมรับได ผูลงทุนสามารถ
เพ่ิมอัตราผลตอบแทนที่คาดหวังใหสูงขึ้นได”
เนื่องจากอัตราผลตอบแทนของสินทรัพยแตละประเภทไมไดเคล่ือนไหวข้ึนลงไปในทิศทางเดียวกัน
เสมอไป ดังจะเห็นไดจากภาพตัวอยางผลตอบแทนรายป (%) ของหุนและตราสารหน้ีในไทยและตางประเทศ
ระหวางป พ.ศ. 2543–2557
268 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
ผลตอบแทนรวมรายป6 (%) ของหุนและตราสารหนี้ในไทยและตางประเทศ
1 5 '6 ) 1 B
110%
90%
70%
50%
30%
10% Đ
-10%
-30%
-50% 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557
/<ę E & / <ę 6Ę '4A ,
(SET Index) (MSCI Daily Net World USD)
'6.6'/ J9E & '6.6'/ J9 6Ę '4A ,
(Thai BMA 3-7 years) (JPM Global Aggregate Bond Index)
โดยในป พ.ศ. 2552 การลงทุนในหุน (ในไทยและตางประเทศ) ใหผลตอบแทนท่ีสูงกวาการลงทุนใน
ตราสารหน้ี (ในไทยและตางประเทศ) ขณะท่ีเมื่อเทียบผลตอบแทนจากการลงทุนในป พ.ศ. 2551 ซึ่งเกิด
วิกฤตการณการเงินโลกนั้น การลงทุนในหุนทั้งในไทยและตางประเทศ กลับใหผลตอบแทนท่ีตํ่ากวาการ
ลงทุนในตราสารหน้ี ดังน้ัน หากผูลงทุนมีพอรตที่มีการลงทุนท้ังในตราสารหนี้และตราสารทุน ก็จะชวย
ลดความเสี่ยงจากการลงทุนไดดีกวาการลงทุนในสินทรัพยประเภทใดประเภทหน่ึงเพียงอยางเดียว และ
หากเทียบผลตอบแทนของการลงทุนในหุนทั้งในไทยและตางประเทศพบวาบางชวงมีแนวโนมแตกตางกัน
เชน ในป พ.ศ. 2543–2545 ซ่ึงแนวโนมการลงทุนในหุนไทยปรับดีขึ้น ตางจากแนวโนมการลงทุนในหุน
ตางประเทศที่ปรับตัวลดลง ดังนั้น การกระจายการลงทุนในสินทรัพยตางประเทศจึงชวยใหกระจาย
ความเสี่ยงที่อาจจะเกิดข้ึน โดยเฉพาะกรณีที่การลงทุนในประเทศไมเปนไปตามท่ีคาดหวัง เนื่องจากปจจัย
สภาวะการลงทุนในประเทศอาจไมเอ้ืออํานวย ในขณะที่สภาวะการลงทุนตางประเทศอาจเปนไปในทิศทาง
ท่ีดี หากผูลงทุนมีการลงทุนทั้งในและตางประเทศ โอกาสที่จะขาดทุนหรือสูญเสียเงินตนก็จะลดลงได
สําหรับเน้ือหาตอไปจะแสดงใหเห็นตัวอยางการจัดพอรตการลงทุน ท่ีมีการลงทุนในสินทรัพยไทย
เทียบกับการลงทุนในสินทรัพยท้ังไทยและตางประเทศ เพื่อใหเห็นประโยชนจากการกระจายความเสี่ยง
6 เปนผลตอบแทนในสกุลทองถิ่น
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 269
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
ตัวอยางการจัดพอรตการลงทุนโดยใชผลตอบแทนและความเสี่ยงในอดีต7
จากที่ไดทราบประโยชนจากการกระจายความเสี่ยงการลงทุนท้ังไทยและตางประเทศแลว ในสวนน้ี
จะแสดงตัวอยางผลตอบแทนเทียบกับความเสี่ยงของพอรตโดยรวม ซึ่งคํานวณจากขอมูลผลตอบแทนและ
ความเส่ียงที่เกิดข้ึนจริงในอดีต (ระหวางป พ.ศ. 2543–2557)
พอรต 1
สินทรัพย สัดสวนการลงทุน ผลตอบแทนท่ีคาดหวัง ความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้น8
40.31%
หุนไทย 30% 17.40% 5.15%
–
ตราสารหนี้ไทย 70% 5.77% –
12.77%
หุนตางประเทศ – – 0.725
ตราสารหน้ีตางประเทศ – – ความเส่ียงท่ีอาจจะเกิดข้ึน8
40.31%
พอรตโดยรวม 100% 9.26% 5.15%
20.75%
อัตราสวนผลตอบแทนตอความเส่ียงของพอรต 5.48%
10.27%
พอรต 2 0.761
สินทรัพย สัดสวนการลงทุน ผลตอบแทนท่ีคาดหวัง
หุนไทย 20% 17.40%
ตราสารหน้ีไทย 60% 5.77%
หุนตางประเทศ 10% 3.12%
ตราสารหน้ีตางประเทศ 10% 5.65%
พอรตโดยรวม 100% 7.82%
อัตราสวนผลตอบแทนตอความเสี่ยงของพอรต
7 ท่ีมา: มิติใหมการลงทุนนอกดวยตนเอง เตรียมพรอมเพื่อกาวสูการลงทุนผลิตภัณฑทางการเงินในตางประเทศ,
ธนาคารแหงประเทศไทย
8 ความเส่ียงท่ีอาจจะเกิดข้ึน วัดจากสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) ซ่ึงวัดการกระจายตัวของอัตรา
ผลตอบแทนที่คาดหวัง หากสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานสูง แสดงวาผลตอบแทนท่ีไดจากการลงทุนในหลักทรัพย มีโอกาส
ผันผวนหรือคลาดเคลื่อนจากผลตอบแทนท่ีคาดหวังไดมากข้ึน การลงทุนจึงมีความเส่ียงท่ีสูงข้ึน
270 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
ตัวอยางการจัดพอรตการลงทุนขางตนจะเห็นไดวา พอรตที่ 1 การลงทุนในหุนและตราสารหนี้
ในประเทศเพียงอยางเดียวอาจใหผลตอบแทนที่คาดหวังสูงถึง 9.26% แตก็มีความเสี่ยงสูงถึง 12.77%
อยางไรก็ดี ในกรณีพอรตที่ 2 ซึ่งผูลงทุนเลือกกระจายการลงทุนทั้งในสินทรัพยในหุนและตราสารหน้ี
(ในไทยและตางประเทศ) แมวาผลตอบแทนที่คาดหวังของพอรตท่ี 2 อาจลดลงจาก 9.26% เปน 7.82%
แตความเสี่ยงของพอรตที่ 2 ก็จะลดลงจาก 12.77% เปน 10.27% ตามไปดวย โดยถาเทียบอัตราสวนของ
ผลตอบแทนตอความเสี่ยงจะพบวาพอรตที่ 2 ที่มีการลงทุนในสินทรัพยท้ังในประเทศและตางประเทศมี
อัตราสวนที่สูงกวาพอรตที่ 1 ซึ่งแสดงเห็นถึงประโยชนจากการกระจายความเส่ียงจากการลงทุนในสินทรัพย
ท่ีหลากหลาย ทั้งนี้ ตัวอยางการจัดพอรตการลงทุนที่กลาวมาน้ัน เปนการคํานวณโดยอาศัยขอมูลในอดีต
มาชวยในการคาดการณผลตอบแทนและความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ซ่ึงผลตอบแทนในอดีตอาจไมได
บงชี้ผลตอบแทนในอนาคต ข้ึนกับสถานการณที่เปลี่ยนแปลงไป ดังน้ัน ผูลงทุนควรพิจารณาสัดสวนการลงทุน
ในสินทรัพยแตละประเภทใหเหมาะสมกับตนเอง เน่ืองจากการลงทุนลวนมีความเส่ียง สัดสวนการลงทุน
ในตางประเทศท่ีมากหรือนอยเกินไป อาจทําใหอัตราผลตอบแทนตอความเสี่ยงของพอรตการลงทุนไมได
ดีกวาการลงทุนในประเทศอยางเดียวเสมอไป นอกเหนือจากการจัดสรรนํ้าหนักการลงทุนในสินทรัพยตางๆ
อยางเหมาะสมแลว สิ่งสําคัญที่ผูลงทุนตองคํานึงถึงคือ การหม่ันติดตามและประเมินผลวาเปนไปตาม
นโยบายการลงทุนท่ีตั้งไวหรือไม รวมท้ังการปรับเปลี่ยนน้ําหนักการลงทุนใหสอดคลองกับความตองการ
ของผูลงทุนเอง สถานการณเศรษฐกิจ ตลาดการเงิน และการเมืองท่ีเปลี่ยนไปดวย
ทั้งน้ี เหตุผลเบ้ืองหลังท่ีสงผลใหอัตราผลตอบแทนของหลักทรัพยประเทศหนึ่งกับอีกประเทศหน่ึง
แตกตางกัน ไดแก
• ในแตละประเทศมีความแตกตางกันของปจจัยซึ่งเปนสภาวะแวดลอมการลงทุน ไดแก การ
เปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ การเมือง หรือแมกระทั่งปจจัยดานจิตวิทยาของผูลงทุน การเปล่ียนแปลงใน
ปจจัยเหลานี้ อาจสงผลตอการเปลี่ยนแปลงตอราคาหลักทรัพยอยางรุนแรงในประเทศหนึ่งรวมท้ังประเทศอ่ืน
ท่ีมีความเช่ือมโยงกันอยางมาก ในขณะท่ีราคาหลักทรัพยของประเทศที่มีความเช่ือมโยงกันในระดับตํ่า
ไดรับผลกระทบนอย
• ในแตละประเทศมีโครงสรางทางเศรษฐกิจท่ีแตกตางกัน เชน โครงสรางการผลิตท่ีประกอบดวย
ภาคอุตสาหกรรม ภาคบริการ และภาคเกษตรกรรม ประเทศหน่ึงอาจมีการผลิตจากภาคอุตสาหกรรมเปน
สัดสวนที่สูง ในขณะท่ีอีกประเทศหน่ึงอาจมีการผลิตจากภาคเกษตรกรรมเปนสัดสวนที่สูง ดังน้ัน เมื่อเกิด
เหตุการณผันผวนแปรปรวนข้ึน เหตุการณน้ันๆ จึงสงผลกระทบตอรายไดของแตละประเทศดวยความรุนแรง
ท่ีแตกตางกัน และสงผลตอราคาหลักทรัพยของแตละประเทศดวยความรุนแรงที่แตกตางกันดวย
• การท่ีแตละประเทศมิไดอยูในชวงของวัฏจักรธุรกิจ (business cycles) เดียวกัน เชน ประเทศหนึ่ง
อยูในชวงกําลังเติบโต อีกประเทศหนึ่งอยูในชวงใกลจะเติบโตเต็มท่ี สงผลใหแตละประเทศที่อยูในชวงของ
วัฏจักรธุรกิจที่แตกตางกัน มีการเปล่ียนแปลงของราคาหลักทรัพย มิไดไปดวยกันมากนัก ตัวอยางเชน
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 271
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
ราคาหุนของบริษัทผลิตและจําหนายรถยนตในประเทศแถบยุโรปกับราคาหุนของบริษัทผลิตและจําหนาย
รถยนตในประเทศแถบเอเซีย มีคาสหสัมพันธในระดับตํ่า
กลาวโดยสรุป เหตุผลพ้ืนฐานในการพิจารณาลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ไดแก การกระจาย
การลงทุน (diversification) เพ่ือมุงหวังลดความเส่ียง ท้ังน้ี การลดลงของความเส่ียงจะยิ่งไดผลดี หาก
กลุมหลักทรัพยในประเทศกับหลักทรัพยตางประเทศมีคาสหสัมพันธตํ่าๆ ทั้งนี้ ความเสี่ยงที่ลดลง มิไดทําให
อัตราผลตอบแทนลดลงไปดวย
8.1.2 เปนชองทางหนึ่งเพื่อมุงหวังสรางความเติบโตของมูลคากลุมหลักทรัพย
ตลาดหลักทรัพยในนานาประเทศ สามารถเสนอโอกาสลงทุนเพ่ือสรางการเติบโตแกกลุมหลักทรัพย
หรือพอรตการลงทุน เพิ่มเติมจากตลาดหลักทรัพยไทย โดยเฉพาะอยางยิ่งตลาดหลักทรัพยท่ีเริ่มเติบโต
หรือตลาดเกิดใหม (emerging market) ในประเทศกําลังพัฒนาอื่นๆ ประเทศเหลานั้นแตกตางจากไทย
ในประเด็นตางๆ เชน อัตราการเติบโตของรายไดประชาชาติ โครงสรางอายุของประชากร ทรัพยากรธรรมชาติ
ท่ีมีอยู ความแข็งแกรงในการสงออก เปนตน การลงทุนในตลาดหลักทรัพยในประเทศท่ีมีแนวโนมการ
เติบโตสูง จะมีโอกาสท่ีจะสรางการเติบโตแกมูลคากลุมหลักทรัพยหรือพอรตการลงทุนของผูลงทุน ในอัตรา
ที่สูงข้ึน แตอยางไรก็ตาม อัตราการเติบโตที่คาดวาจะสูง อาจมีโอกาสมากที่จะผันผวนรุนแรงดวยเชนกัน
ผูลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ จึงตองพิจารณาอยางรอบคอบ
8.1.3 เปนทางเลือกในการลงทุนในธุรกิจหรืออุตสาหกรรมที่นาสนใจ แตมิไดเปนหลักทรัพยจดทะเบียน
ในไทย
ผูลงทุนอาจสนใจหลักทรัพยของกิจการที่ประกอบธุรกิจหรืออยูในอุตสาหกรรมบางอุตสาหกรรม
แตกิจการเหลานั้นมิไดเปนบริษัทจดทะเบียนในไทย เชน กิจการผลิตรถยนตที่มีการจําหนายผลิตภัณฑ
ไปท่ัวโลก กิจการเวชภัณฑยา กิจการผลิตและจําหนายสินคาฟุมเฟอย (luxury) และกิจการในธุรกิจกาสิโน
เปนตน ในกรณีที่ประสงคจะลงทุน ผูลงทุนสามารถลงทุนในหลักทรัพยเหลานี้ในตางประเทศได
8.2 ชองทางของการลงทุนและผูที่เกี่ยวของกับการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ผูลงทุนสามารถลงทุนโดยออมผานกองทุนรวมที่มีนโยบาย
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ รวมถึงกองทุนสวนบุคคล หรือผูลงทุนอาจลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
โดยมีบริษัทหลักทรัพยหรือโบรกเกอรไทยชวยอํานวยความสะดวกเพื่อลงทุนในหลักทรัพยในประเทศน้ันๆ
หรือผูลงทุนอาจติดตอลงทุนโดยตรงกับบริษัทหลักทรัพยหรือโบรกเกอรตางประเทศไดโดยตรงสําหรับ
ผูลงทุนท่ีไดรับอนุญาตจากธนาคารแหงประเทศไทย ดังนั้น เพ่ือใหเห็นภาพรวมของกลไกท่ีเก่ียวของกับ
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ หัวขอนี้จะกลาวถึงชองทางตางๆ ของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
รวมทั้งช้ีใหเห็นถึงบทบาทหนาที่โดยสังเขป ของผูที่เก่ียวของกับการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ท้ังนี้
272 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
เนื้อหาในหัวขอน้ี กลาวถึงหลักทรัพยตางประเทศโดยรวม มิไดเจาะจงวาเปนตราสารทุนหรือตราสารหน้ี หรือ
กองทุนรวม
8.2.1 ชองทางของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
ผูลงทุนสามารถลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศโดยใชชองทางการลงทุนโดยออมผานกองทุน หรือ
ลงทุนดวยตัวเองโดยมีบริษัทหลักทรัพยหรือโบรกเกอรไทยชวยอํานวยความสะดวก รวมทั้งสามารถติดตอ
ลงทุนโดยตรงกับบริษัทหลักทรัพยหรือโบรกเกอรตางประเทศเพื่อลงทุนในหลักทรัพยในประเทศน้ันๆ อีกดวย
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศโดยออมผานกองทุน
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศชองทางนี้ ไดแก การลงทุนผานกองทุนรวมท่ีลงทุนในตางประเทศ
(foreign investment fund: FIF) และกองทุนสวนบุคคล (private fund: PF) กองทุนท้ังสองประเภท บริหาร
จัดการโดยบริษัทหลักทรัพยที่ไดรับใบอนุญาตใหประกอบธุรกิจหลักทรัพยประเภทการจัดการกองทุนรวม
และ/หรือ กองทุนสวนบุคคล ภายใตการกํากับดูแลของสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. ท้ังนี้ กองทุน
สองประเภทนี้ แตกตางกันท่ีเจาของเงินทุน โดยกองทุนสวนบุคคลผูลงทุนสามารถเขามามีสวนรวมในการ
กําหนดนโยบายการลงทุนได
กองทุนรวมท่ีลงทุนในตางประเทศ หรือ FIF เปนกองทุนรวมท่ีมีนโยบายการลงทุนซึ่งสงผลใหมี
net exposure9 ท่ีเกี่ยวของกับหลักทรัพยตางประเทศโดยเฉล่ียรอบปบัญชีไมนอยกวารอยละ 80 ของ
ทรัพยสินสุทธิของกองทุนรวมนั้นๆ โดยสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. กําหนดใหกองทุนรวมประเภทนี้
ตองลงทุนในหลักทรัพยที่เสนอขายในประเทศที่มีหนวยงานกํากับดูแลท่ีเปนสมาชิกสามัญของสํานักงาน
คณะกรรมการ ก.ล.ต. โลก (international organization of securities commissions: IOSCO) หรือมีการ
ซื้อขายในตลาดซื้อขายหลักทรัพยตางประเทศท่ีเปนสมาชิกขององคกรตลาดหลักทรัพยโลก (world federation
of exchanges: WFE) เพ่ือใหมั่นใจไดวาตลาดหลักทรัพยและหลักทรัพยท่ีผูลงทุนไปลงทุนนั้น ไดรับการ
กํากับดูแลที่ดีในระดับมาตรฐานสากล รวมถึงปจจุบันสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. อนุญาตใหบริษัท
หลักทรัพยจัดการกองทุนไปลงทุนในหุนที่ซ้ือขายในตลาดซื้อขายหลักทรัพยของประเทศกลุมอนุภูมิภาค
ลุมแมน้ําโขง (Greater Mekong Subregion: GMS) ได10
ท้ังนี้ การบริหารกองทุนรวม FIF ของไทย สามารถแบงรูปแบบการบริหารไดเปน 2 แบบหลักๆ คือ
1. การลงทุนทางตรง โดย บลจ. ไทยนําเงินไปลงทุนในหลักทรัพยหรือสินคาทางการเงินตางๆ
ในตางประเทศ ไมวาจะเปนหุน ตราสารหน้ี สัญญาซ้ือขายลวงหนาท่ีมีผลตอบแทนอางอิงกับตัวแปรตางๆ
เชน อางอิงกับราคาหลักทรัพย หรือดัชนีราคาหลักทรัพย ราคาสินคาหรือดัชนีราคาสินคาโภคภัณฑ
9 net exposure หมายถึง มูลคาการลงทุนสุทธิในทรัพยสินไมวาเปนการลงทุนโดยตรงหรือโดยออมผานการลงทุน
ในตราสารหรือสัญญาที่ใหผลตอบแทนโดยอางอิงอยูกับทรัพยสิน ซึ่งเปนผลใหกองทุนมีความเสี่ยงในทรัพยสินนั้น
10 ประกาศคณะกรรมการกํากับตลาดทุน ท่ี ทน. 87/2558 เร่ือง การลงทุนของกองทุน ลงวันท่ี 17 ธันวาคม พ.ศ. 2558
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 273
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
2. การลงทุนทางออม โดย บลจ. ไทยลงทุนผานกองทุนรวมท่ีบริหารจัดการโดยผูจัดการกองทุน
ในตางประเทศอีกทอดหน่ึง หรือเปนการลงทุนทางออมผานกองทุนรวมในตางประเทศน่ันเอง โดยสามารถ
ลงทุนได 2 วิธี คือ (ก) กองทุนรวมประเภท fund of funds เปนการนําเงินไปซ้ือกองทุนรวมในตางประเทศ
หลายๆ กอง ซึ่งอาจจะมีนโยบายการลงทุนท่ีคลายกัน หรือมีนโยบายตางกันก็ได โดย บลจ. ไทยจะเปน
ผูพิจารณาวาจะนําเงินไปลงทุนในกองทุนรวมตางประเทศกองใดบาง ในสัดสวนเทาใด และจะมีการปรับเปลี่ยน
การลงทุนไดตามความเหมาะสม ตามที่ระบุไวในโครงการ (ข) กองทุนรวมประเภท feeder fund เปนการ
นําเงินไปลงทุนในกองทุนรวมในตางประเทศเพียงกองเดียวโดยเฉลี่ยรอบปบัญชีไมนอยกวารอยละ 80 ของ
ทรัพยสินสุทธิของกองทุนรวม และเรียกกองทุนตางประเทศนั้นวา master fund เชน กองทุนรวม FIF X
ไปลงทุนในกองทุนรวม Y ท่ีจัดต้ังในตางประเทศเพียงกองเดียว ซ่ึงกองทุนรวม Y จะมีผูจัดการกองทุนท่ีอยู
ตางประเทศเปนผูดูแลและบริหารเงิน โดยอาจลงทุนในตราสารทางการเงินตางๆ ตามนโยบายการลงทุน
ที่กําหนดไว ตัวอยางของกองทุนรวมแบบ feeder fund ของไทย เชน กองทุนรวม FIF ที่ไปลงทุนในกองทุน
รวมในตา งประเทศทม่ี นี โยบายลงทนุ ในหนุ ทว่ั โลก หรอื กองทนุ รวม FIF ทไ่ี ปลงทนุ ในกองทนุ รวมอที เี อฟทองคาํ
เปนตน
ทั้งน้ี การลงทุนผาน FIF จะชวยใหผูลงทุนท่ีมีจํานวนเงินลงทุนไมมากสามารถมีโอกาสลงทุนใน
ตางประเทศได โดยมีมืออาชีพมาชวยเลือกสินทรัพยที่เหมาะสมกับความตองการของผูลงทุนและบริหาร
จัดการลงทุนแทน อยางไรก็ตาม การลงทุนผาน FIF จะมีคาธรรมเนียมในการบริหารจัดการและติดตอกับ
ตางประเทศเพิ่มเติม รวมทั้งอาจมีระยะเวลาเพื่อรอรับเงินคาขายคืนหนวยลงทุนที่นานกวากองทุนรวมท่ีลงทุน
ในประเทศ
การลงทุนดวยตัวเองโดยมีบริษัทหลักทรัพยไทยชวยอํานวยความสะดวก
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศโดยตรง ผูลงทุนเปดบัญชีซื้อขายหลักทรัพยในตางประเทศกับ
บริษัทหลักทรัพยไทย ท่ีใหบริการซื้อขายหลักทรัพยในตางประเทศ
จากขอความจริงท่ีวา บริษัทหลักทรัพยไทยไมไดเปนสมาชิกของตลาดหลักทรัพยในประเทศอื่นๆ
โดยตรง ดงั นน้ั ตวั กลางในการซอื้ ขายหลกั ทรพั ยต า งประเทศ ระหวา งบรษิ ทั หลกั ทรพั ยไ ทยกบั ตลาดหลกั ทรพั ย
ตางประเทศ คือบริษัทหลักทรัพยตางประเทศน่ันเอง กลาวคือ เมื่อผูลงทุนสงคําส่ังซ้ือขายหลักทรัพย
ตางประเทศผานไปยังบริษัทหลักทรัพยไทยท่ีผูลงทุนน้ันๆ เปดบัญชีอยู บริษัทหลักทรัพยไทยจะสงคําส่ัง
ดังกลาวตอไปยังบริษัทหลักทรัพยในตางประเทศที่บริษัทหลักทรัพยไทยดังกลาวไดเปดบัญชีซ้ือขายอยู
เชนกัน โดยบัญชีท่ีบริษัทหลักทรัพยไทยเปดไวกับบริษัทหลักทรัพยในตางประเทศ เรียกวาบัญชีประเภท
เพ่ือลูกคา (omnibus account) ซ่ึงแยกตางหากจากบัญชีของบริษัทหลักทรัพย โดยบริษัทหลักทรัพย
ในตางประเทศจะถือวาบริษัทหลักทรัพยไทยน้ันๆ เปนเสมือนลูกคาคนหน่ึง และจะไมยุงเกี่ยวกับลูกคาของ
บริษัทหลักทรัพยไทยโดยตรงแตอยางใด เม่ือผูลงทุนของบริษัทหลักทรัพยสงคําสั่งซื้อขาย บริษัทหลักทรัพย
274 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
ไทยจะสงคําสั่งดังกลาวไปยังบริษัทหลักทรัพยในตางประเทศ จากนั้นบริษัทหลักทรัพยในตางประเทศจะ
สงคําส่ังดังกลาวเขาสูระบบการซื้อขายของตลาดหลักทรัพยในตางประเทศน้ันๆ ตอไป จะเห็นไดวา
การลงทุนโดยใชชองทางน้ี เหมาะกับผูท่ีตองการตัดสินใจในการลงทุนดวยตนเอง โดยผูลงทุนควรมีความรู
ความเขาใจในการลงทุน สามารถวิเคราะหหลักทรัพย ขาวสารในตางประเทศไดเอง
การลงทุนดวยตนเองโดยไมผานตัวกลางในประเทศ
ปจจุบันธนาคารแหงประเทศไทยอนุญาตใหผูลงทุนสถาบันตามประกาศของสํานักงานคณะกรรมการ
ก.ล.ต. (ทธ.1/2560) ลงทุนในผลิตภัณฑทางการเงินตางประเทศ โดยติดตอสถาบันการเงินตัวกลางใน
ตางประเทศไดโดยตรง ทั้งน้ี กรณีบริษัทตางชาติเขามาชักชวนเสนอขายผลิตภัณฑทางการเงินในประเทศไทย
บริษัทน้ันตองไดรับใบอนุญาตธุรกิจหลักทรัพยหรือสัญญาซ้ือขายลวงหนาจากสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต.
อยางไรก็ตาม ธนาคารแหงประเทศไทยมีแนวโนมที่จะผอนคลายใหผูลงทุนรายยอยสามารถไปลงทุนใน
หลักทรัพยตางประเทศโดยไมผานตัวกลางไดในอนาคต
ทั้งนี้ การลงทุนในตางประเทศโดยไมผานตัวกลางจะเปนการเพิ่มชองทางการลงทุนในตางประเทศ
ทําใหมีความคลองตัวในการลงทุนมากขึ้น รวมทั้งประหยัดคาธรรมเนียมในการบริหารจัดการ หรืออํานวย
ความสะดวกในการลงทุน ท่ีตัวกลางในประเทศคิดเพิ่มกับผูลงทุน อยางไรก็ตาม มีขอควรพิจารณาในการ
ลงทุนโดยไมผานตัวกลางในประเทศ ดังน้ี
• กอนเริ่มการลงทุน ผูลงทุนควรศึกษากฎหมาย สัญญา หลักเกณฑและขอจํากัดในการลงทุนของ
ประเทศนั้นๆ กอนการใชบริการกับสถาบันการเงินตัวกลางในตางประเทศ และเน่ืองจากผูลงทุนตองศึกษา
ขอมูลเหลาน้ีดวยตัวเอง จึงควรเลือกสถาบันการเงินที่นาเชื่อถือและอยูภายใตหนวยงานกํากับดูแลภายใต
ประเทศดังกลาว รวมทั้งผูลงทุนตองดําเนินการในเร่ืองที่เกี่ยวของกับการลงทุนดวยตนเอง เชน การบริหาร
ความเสี่ยงจากอัตราแลกเปล่ียน การจัดการดานเอกสาร การฟองรองเมื่อเกิดปญหา
• การเปด บญั ชเี พอ่ื การลงทนุ ผลู งทนุ ควรพจิ ารณาและศกึ ษาขอ มลู สถาบนั การเงนิ ตวั กลางตา งประเทศ
ที่ตองการลงทุนหรือเปดบัญชีเพื่อการลงทุน โดยควรเปดบัญชีเพื่อการลงทุนกับสถาบันการเงินตัวกลาง
ตางประเทศท่ีไดรับใบอนุญาตหรืออยูภายใตการกํากับดูแลของประเทศน้ันๆ และเปนบริษัทที่มีความ
นาเช่ือถือรวมถึงมีมาตรฐานในการใหบริการ
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 275
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
เปรียบเทียบการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศผานชองทางตางๆ
ผาน FIF ผานตัวกลางในประเทศ ลงทุนเองโดยตรง
ข้ันตอนการลงทุน มีมืออาชีพจัดการลงทุน ผูลงทุนจัดการลงทุนเอง ผูลงทุนจัดการลงทุนเอง
แทน ในสวนที่เกี่ยวของ โดยมีตัวกลางชวยอํานวย ในสวนท่ีเกี่ยวของกับ
กับการลงทุนทั้งหมด ความสะดวกในการลงทุน การลงทุนทั้งหมด
คาธรรมเนียมเพิ่มเติม มีคาธรรมเนียมเพ่ิมเติมที่ตองจายใหแกตัวกลาง ไมมีคาธรรมเนียมเพิ่มเติม
ในประเทศ ในการบริหารจัดการ หรือชวยอํานวย ที่ตองจายใหแกตัวกลาง
ความสะดวกในการลงทุน ในประเทศ
การรองเรียน สามารถรองเรียนหนวยงานกํากับดูแลในประเทศ ตองดําเนินการติดตอเพื่อ
กรณีท่ีไมไดรับความเปนธรรม รองเรียนกับหนวยงาน
กํากับดูแลในประเทศนั้นๆ
8.2.2 ผูที่เก่ียวของกับการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
บุคคลและองคกรตางๆ ท่ีเก่ียวของกับการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ไดแก
ผูลงทุน
ผูลงทุนสามารถแบงไดเปน 3 ประเภท คือ
1. ผูลงทุนสถาบันตามประกาศของสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. (ทธ.1/2560) ไดกําหนดไว
ไดแก ธนาคารแหงประเทศไทย ธนาคารพาณิชย สถาบันการเงินที่มีกฎหมายเฉพาะจัดต้ัง บริษัทหลักทรัพย
ผูประกอบธุรกิจสัญญาซื้อขายลวงหนา บริษัทประกันชีวิต บริษัทประกันวินาศภัย กองทุนรวม กองทุนรวม
สวนบุคคล กองทุนสํารองเล้ียงชีพ กองทุนบําเหน็จบํานาญขาราชการ กองทุนประกันสังคม บริษัท
จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย นิติบุคคลท่ีจดทะเบียนตามกฎหมายไทยท่ีมีสินทรัพยตาม
งบการเงินตั้งแต 5,000 ลานบาทข้ึนไป บุคคลอ่ืนท่ีธนาคารแหงประเทศไทยกําหนดใหสามารถนําเงิน
ไปลงทุนในผลิตภัณฑจากตางประเทศได ทั้งน้ี ตามที่สํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. กําหนด
2. บุคคลทั่วไปผานบริษัทหลักทรัพย ไดแก บุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลที่เปดบัญชีซ้ือขาย
หลักทรัพยโดยตรงดวยตนเองกับบริษัทหลักทรัพยท่ัวไป เปนการตัดสินใจซ้ือขายดวยตัวเองผานผูแนะนํา
การลงทุนของบริษัทหลักทรัพยไทยท่ีมีบริการซื้อขายหลักทรัพยตางประเทศ โดยอาศัยขอมูลที่มีอยูท่ัวไป
ในการประกอบการตัดสินใจ ท้ังนี้ มีกฎระเบียบขอบังคับ ดังนี้
2.1 บัญชีรวม และบัญชีคณะบุคคลไมสามารถลงทุนในหลักทรัพย ตราสารหนี้ และตราสาร
อนุพันธในตางประเทศได
2.2 บุคคลธรรมดา ตองมีอายุตั้งแต 21 ปข้ึนไป
276 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
3. กองทุนสวนบุคคล (private fund) ไดแก กองทุนที่บริหารการลงทุนโดยบริษัทหลักทรัพยจัดการ
กองทุนรวม (บลจ.) โดยมีผูจัดการกองทุนเปนผูดูแลการลงทุน ทั้งน้ี เงินทุนของกองทุนสวนบุคคลไมได
มาจากการระดมทุนในการออกขายหนวยลงทุนเหมือนกับในกรณีของกองทุนรวม หากแตเปนเงินทุนของ
บุคคลธรรมดา หรือ นิติบุคคลใดๆ ที่นําเงินทุนมาเปดบัญชีไวกับ บลจ. ในรูปแบบกองทุนสวนบุคคล
เพ่ือพ่ึงพาความรูความสามารถของผูจัดการกองทุนสวนบุคคลในการลงทุน
บริษัทหลักทรัพยไทย
ในปจจุบันสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. อนุญาตใหผูลงทุนสามารถลงทุนซื้อขายหลักทรัพย
ตางประเทศ ผานบริษัทหลักทรัพยในประเทศไทยได จึงมีบริษัทหลักทรัพยหลายแหงเปดบริการดังกลาวขึ้น
เพื่อใหบริการทางดานการลงทุนเปนไปอยางครบวงจร โดยผูลงทุนสามารถขอเปดบัญชีซื้อขายหลักทรัพย
ตางประเทศกับบริษัทหลักทรัพยดังกลาว ผานผูแนะนําการลงทุน หรือผูวางแผนการลงทุน ท้ังน้ี ประเภท
ของหลักทรัพยท่ีจะลงทุนไดนั้น ตองเปนหลักทรัพยที่อยูในขอบเขตที่สํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. อนุญาต
ใหลงทุนได ซ่ึงจะไดกลาวถึงตอไป
บริษัทหลักทรัพยตางประเทศ
ดังท่ีไดกลาวแลววา ในปจจุบันผูลงทุนสามารถลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศท่ีไดรับอนุญาต
จากสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. ไดสะดวกมากขึ้น อยางไรก็ตาม เน่ืองจากบริษัทหลักทรัพยใน
ประเทศไทยไมไดเปนสมาชิกของตลาดหลักทรัพยในประเทศโดยตรง เม่ือผูลงทุนไทยสงคําส่ังซ้ือขาย
หลักทรัพยตางประเทศผานไปยังบริษัทหลักทรัพยไทยที่ตนเปดบัญชีอยู บริษัทหลักทรัพยไทยจะสงคําส่ัง
ดังกลาวตอไปยังบริษัทหลักทรัพยในตางประเทศที่บริษัทหลักทรัพยในประเทศไทยดังกลาวไดเปดบัญชี
ซื้อขายอยูเชนกัน โดยบัญชีท่ีบริษัทหลักทรัพยไทยเปดไวกับบริษัทหลักทรัพยในตางประเทศ เรียกวาบัญชี
ประเภท Omnibus Account จากนั้นบริษัทหลักทรัพยในตางประเทศจะสงคําสั่งดังกลาวเขาสูระบบการ
ซื้อขายของตลาดหลักทรัพยในตางประเทศตอไป
ผูรับฝากทรัพยสิน (custodian)
การซ้ือขายหลักทรัพยโดยทั่วไปนั้น นอกจากจะมีบริษัทหลักทรัพยเปนตัวกลางในการซื้อและขาย
หลักทรัพยแลว ยังตองมีผูเก็บรักษาหลักทรัพยดวย สําหรับการซื้อขายหลักทรัพยในตางประเทศ จะไมมี
ตัวกลางในไทยท่ีมีบทบาทในการเก็บรักษาหลักทรัพยตางประเทศ แตธนาคารพาณิชยในตางประเทศจะมี
บทบาทดังกลาว ท้ังน้ี บริษัทหลักทรัพยไทยท่ีใหบริการซ้ือขายหลักทรัพยตางประเทศ มีบริการติดตอ
Custodian Service ใหในตัวอยูแลว โดยบางแหงอาจใหบริการโดยไมมีคาใชจาย แตบางแหงอาจเรียกเก็บ
คาบริการเก็บรักษาหลักทรัพย ซึ่งคาบริการนี้เรียกวา Custody Fee ทั้งน้ี ในทางปฏิบัติบริษัทหลักทรัพย
ไทยเหลานี้จะเปดบัญชี Custodian Account ไวกับธนาคารพาณิชยที่มีบริการ Global Custodian Service
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 277
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
เพื่อเก็บรักษาหลักทรัพยใหแกผูลงทุน แตเนื่องจากเปนการซื้อขายหลักทรัพยในตางประเทศ ซ่ึงแนนอนวา
มีมากกวา 1 ประเทศท่ีผูลงทุนของบริษัทหลักทรัพยไทยเหลานั้น เขาไปทําการซ้ือขาย หากบริษัทหลักทรัพย
ไทยเหลานี้ตองการติดตอเปดบัญชี Custodian Account และทําธุรกรรมฝากถอนหลักทรัพยกับทาง
Custodian Bank ของทุกๆ ประเทศที่บริษัทหลักทรัพยไทยนั้นๆ ใหบริการ ซ่ึงคงเปนเร่ืองท่ียุงยากและ
สิ้นเปลืองคาใชจายเปนอยางมาก ดังนั้น สวนใหญบริษัทหลักทรัพยไทย จะเปดบัญชี Custodian Account
ไวกับธนาคารพาณิชยในประเทศไทยที่มีบริการ Global Custodian Service และติดตอทําธุรกรรมฝากถอน
หลักทรัพยตางประเทศกับธนาคารพาณิชยในประเทศไทยดังกลาวเทานั้น โดยธนาคารพาณิชยไทยจะสงตอ
ธุรกรรมฝากถอนหลักทรัพยตางประเทศกับทางธนาคารพาณิชยในตางประเทศ แตละประเทศอีกทอดหน่ึง
ในฐานะท่ีเปน Sub Custodian ของธนาคารพาณิชยไทยดังกลาว ซึ่งจะเห็นวาแมธนาคารพาณิชยในไทย
จะถูกแตงตั้งเปน Custodian ใหกับทางบริษัทหลักทรัพยไทย แตแทจริงแลวผูเก็บรักษาหลักทรัพยที่แทจริง
นั้นคือธนาคารพาณิชยในตางประเทศของแตละประเทศนั่นเอง โดยธนาคารพาณิชยในไทยทําหนาที่
เสมือนหน่ึงเปนตัวกลางท่ีคอยประสาน หรือเปน Custodian แตเพียงในนามเทานั้น
ในกรณีผูลงทุนสถาบันน้ัน อาจใชบริการ Custodian Service ของธนาคารพาณิชยที่ผูลงทุนสถาบัน
มีบัญชี Custodian Account อยู โดยไมไดใช Custodian ท่ีบริษัทหลักทรัพยไทยมีไวใหบริการได หรือ
ผูลงทุนสถาบันบางรายอาจใช Custodian ของบริษัทหลักทรัพยไทยเพื่อลดความยุงยากสามารถทําได
สวนในกรณีผูลงทุนที่เปนนิติบุคคล โดยมากจะใชบริการ Custodian ของบริษัทหลักทรัพยไทยเหมือนผูลงทุน
รายยอยท่ัวๆ ไป แตจะมีบางที่ผูลงทุนนิติบุคคลบางรายอาจใช Custodian ของตัวเอง โดยการไปเปด
Custodian Account กับทางธนาคารพาณิชยไวเอง ทําไดเชนกัน
ตลาดหลักทรัพยตางประเทศ
การซื้อขายหลักทรัพยในแตละประเทศนั้น จะตองอยูภายใตการควบคุมและกํากับดูแลการซ้ือขาย
หลักทรัพยของประเทศนั้นๆ เฉกเชนเดียวกับผูลงทุนตางประเทศมาลงทุนผานตลาดหลักทรัพยแหง
ประเทศไทย ซึ่งกฎเกณฑของแตละประเทศอาจแตกตางกัน ท้ังในเรื่องของหลักทรัพยที่อนุญาตใหลงทุนได
วันชําระราคา (settlement date) หรือแมแตชวงเวลาในการซื้อขาย เปนตน อยางไรก็ตาม ในทางปฏิบัติ
เมื่อมีการซ้ือขายหลักทรัพยตางประเทศ บริษัทหลักทรัพยตางประเทศ และ Custodian ในตางประเทศ
จะคอยดูแลชวยเหลือเร่ืองเกณฑและขอควรปฏิบัติ
ธนาคารพาณิชย
ธนาคารพาณิชยเปนผูที่มีบทบาทสําคัญเก่ียวกับการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศอยางมาก ไมใช
เพียงแตเรื่องการเก็บรักษาหลักทรัพยในฐานะท่ีเปน Custodian เพียงอยางเดียว แตยังเปนผูที่มีบทบาท
สําคัญในเร่ืองของการชําระราคาเมื่อมีการซ้ือหลักทรัพย (settlement) การสงมอบหลักทรัพยเมื่อมีการขาย
278 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
(delivery) การแลกเปล่ียนเงินตราสกุลตางๆ รวมไปถึงการทําเรื่องปองกันความเส่ียงจากอัตราแลกเปล่ียน
(hedging) เพราะการลงทุนในแตละประเทศยอมตองใชสกุลเงินที่ตางกัน นอกจากน้ัน ยังดูแลเร่ือง Corporate
actions เชน สิทธิในการโหวต (voting right) เงินปนผลตางๆ เปนตน ท้ังนี้ Corporate actions สามารถ
แบงออกเปน 2 ประเภท ดังนี้
1. Mandatory Corporate Action Events ไดแก เงินปนผล (cash dividend) หุนปนผล (stock
dividend) ดอกเบี้ย (interest payment) การไถถอนเงินตน (redemption/maturity) การลดทุน
(capital reduction) การควบกิจการ (merger/takeover) การเปล่ียนมูลคาหุน (stock split)
การเพิกถอนหลักทรัพยออกจากตลาดฯ (delisting)
2. Voluntary Corporate Action Events ไดแก การจองซื้อหุนเพิ่มทุนที่จําหนายใหกับผูถือหุนเดิม
(right issue) การรับซื้อหุนคืน (tender offer) การแปลงสภาพใบสําคัญแสดงสิทธิ (conversion/
warrants exercise) การประชุมผูถือหุน (proxy voting)
ธนาคารแหงประเทศไทย
บทบาทของธนาคารแหงประเทศไทยในเรื่องของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ คือ การควบคุม
เงินตราที่จะนําออกไปลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ รวมทั้งเปนผูกําหนดแนวทางการจัดสรรวงเงินที่
ผูลงทุนแตละประเภทจะสามารถนําไปลงทุนไดในแตละครั้ง เมื่อผูลงทุนใดๆ มีความประสงคจะลงทุนใน
หลักทรัพยตางประเทศ หากมีการเปดบัญชีซื้อขายหลักทรัพยตางประเทศกับบริษัทหลักทรัพยไทยใดๆ
บริษัทหลักทรัพยไทยน้ันจะตองรายงานขอมูลรายละเอียดของผูลงทุนน้ันๆ ใหกับธนาคารแหงประเทศไทย
รับทราบ ซึ่งรายละเอียดท่ีเปดเผย เชน ช่ือผูลงทุน วงเงินที่ไดรับการอนุมัติและจัดสรร หลักทรัพยที่
เขาไปลงทุน เปนตน ซึ่งจะเห็นวาบทบาทและหนาท่ีของธนาคารแหงประเทศไทยในการควบคุมเงินตราที่
นําออกนอกประเทศเพ่ือลงทุนในหลักทรัพย และวงเงินที่ใชในการลงทุนเพ่ือปองกันการฟอกเงินน่ันเอง
สํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต.
สําหรับบทบาทของสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. ในเร่ืองการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศนั้น
ไดแก การควบคุมประเภทของหลักทรัพยท่ีอนุญาตใหลงทุนได รวมทั้งทําหนาท่ีในการควบคุมและกํากับดูแล
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศของผูลงทุนไทยผานบริษัทหลักทรัพยไทยใหเปนไปตามหลักเกณฑ
และกฎระเบียบท่ีสํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. กําหนดไว สําหรับรายละเอียดเก่ียวกับหลักเกณฑและ
กฎเกณฑตางๆ ที่สํานักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. กําหนดไวเกี่ยวกับการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
จะไดกลาวถึงในหัวขอตอๆ ไป
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 279
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
กรมสรรพากร
บทบาทท่ีเก่ียวของกับการลงทุนในตางประเทศของกรมสรรพากรประเทศไทย ไดแก การเก็บภาษี
เงินไดที่เกิดจากการลงทุนเหมือนกับการลงทุนทั่วไป กลาวคือ เมื่อนิติบุคคลหรือบุคคลธรรมดาทั่วไปมี
เงินไดจากการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ประเภทเงินไดท่ีจะเกิดขึ้นจากการลงทุนในหลักทรัพย
ตางประเทศ ไดแก (1) กําไรสวนเกินทุนจากการลงทุนในหลักทรัพย (capital gain) (2) เงินปนผล (dividend)
ที่ไดจากการลงทุนในตราสารทุน (3) ดอกเบ้ีย (interest หรือ coupon) ที่ไดจากการลงทุนในตราสารหนี้
ผูลงทุนมีหนาที่ย่ืนชําระภาษีเม่ือมีการนําเงินไดจากการลงทุนกลับมาในปภาษีที่ลงทุน ท้ังนี้ ผูลงทุนที่ได
รับเงินไดดังกลาวอาจตองถูกหักภาษี ณ ที่จาย ตามหลักเกณฑ และกฎหมายของแตละประเทศท่ีไปลงทุน
8.3 ผลตอบแทนและความเส่ียงของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
เม่ือผูลงทุนซื้อหลักทรัพยตางประเทศ เทากับวาผูลงทุนเหลานั้นเขาสูชองทางการสรางผลตอบแทน
จาก 2 แหลงพรอมๆ กัน แหลงหนึ่งคือผลตอบแทนจากตัวหลักทรัพยน้ันเอง กับอีกแหลงหน่ึงเปน
ผลตอบแทนจากการเปลี่ยนแปลงคาของสกุลเงินของประเทศท่ีผูลงทุนไปลงทุน เทียบกับคาสกุลเงินบาท ท้ังน้ี
คําวา “ผลตอบแทน” ท่ีกลาวถึงขางตนจากท้ัง 2 แหลง ยอมมีความเปนไปไดท้ังกรณีผลตอบแทน
เปนบวกและหรือผลตอบแทนเปนลบหรือขาดทุน และเม่ือประสานผลตอบแทนทั้ง 2 แหลงเขาดวยกัน
ผลลัพธที่ไดยอมมีความเปนไปไดทั้งกรณีผลตอบแทนเปนบวกหรือผลตอบแทนเปนลบเชนกัน ดังนั้น
แมวาเหตุผลพื้นฐานในการพิจารณาลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ไดแก การกระจายการลงทุนเพื่อมุงหวัง
ลดความเสี่ยงของกลุมหลักทรัพยหรือพอรตการลงทุน ในขณะเดียวกันผูลงทุนก็ตองเผชิญความเสี่ยงจาก
การเปล่ียนแปลงของอัตราแลกเปลี่ยน และความเสี่ยงอ่ืนจากการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศดวยเชนกัน
ดังนั้น ในเบ้ืองตนผูลงทุนควรเขาใจวิธีการคํานวณอัตราผลตอบแทนของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
และเขาใจปจจัยกําหนดความเสี่ยงของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
8.3.1 การคํานวณอัตราผลตอบแทนในชวงถือครอง (holding period return: HPR)
ของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
เชนเดียวกับกรณีการลงทุนในประเทศ ชวงถือครอง (holding period) เปนชวงระยะเวลาการลงทุน
ที่นับจากเวลาที่ซ้ือหลักทรัพย จนถึงเวลาท่ีขายหลักทรัพย ดังน้ัน อัตราผลตอบแทนในชวงถือครอง (holding
period return: HPR) จึงเปนผลตอบแทนจากการลงทุนท่ีเทียบเปนอัตราสวนตอเงินลงทุนตนงวดหรือราคา
ซื้อหลักทรัพย ในชวงระยะเวลาการลงทุน
ทั้งนี้ หากไมคํานึงถึงผลตอบแทนอันเน่ืองมาจากสิทธิในการซื้อหุนเพิ่มทุน และอัตราผลตอบแทน
จากการลงทุนตอ องคประกอบของ HPR ไดแก (1) ผลตอบแทนจากกระแสเงินสดรับระหวางงวด ซึ่งในกรณี
280 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
หุนสามัญ ไดแก ผลตอบแทนจากเงินปนผล (dividend yield) ถาเปนกรณีหุนกูหรือพันธบัตร ผลตอบแทน
จากกระแสเงินสดรับระหวางงวด ไดแก ผลตอบแทนจากดอกเบ้ียคูปอง (current yield) (2) ผลตอบแทน
จากการเปลี่ยนแปลงราคาหลักทรัพย [capital gain (loss)]
การคํานวณ HPR ของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ตองรวมผลกระทบจากการเปล่ียนแปลง
ของอัตราแลกเปล่ียนดวย วิธีการคํานวณ HPR ของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ มี 2 วิธีคือ
(1) ใชสมการ HPR ตามปกติ โดยแปลงคาตัวแปรที่ใชในการคํานวณใหอยูในรูปสกุลเงินบาททุกตัวแปร
(2) คํานวณ HPR จากฐานสกุลเงินตางประเทศกอน แลวจึงมาปรับปรุงคา ดวยอัตราการเปล่ียนแปลงของ
คาของสกุลเงินตางประเทศเมื่อเทียบกับสกุลเงินบาท
หลักการคํานวณ HPR ของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ปรากฏในสวนตอไปน้ี โดยจะแสดง
ตัวอยางการคํานวณเปรียบเทียบทั้งสองวิธี ในสวนถัดไป
• วิธีท่ี 1. คํานวณโดยใชสมการ HPR ตามปกติ โดยแปลงคาตัวแปรทุกตัวแปรใหอยูในรูป
สกุลเงินบาท
สมการ HPR ตามปกติท่ีกลาวถึง ไดแก สมการ (8.1) ซ่ึงมีตัวแปรเชนเดียวกับที่กลาวถึงในบทท่ี 3
แตกตางกันท่ีตัวแปรตางๆ ท่ีนํามาคํานวณคา HPR ตามสมการ (8.1) ผานการแปลงคาสกุลเงิน จาก
สกุลเงินตางประเทศมาอยูในรูปเงินบาทกอน
ในท่ีนี้ เพ่ือความสะดวกในการเขียนและอานคาตัวแปร จะใชสัญลักษณ R แทน HPR, สัญลักษณ
0 แทนเวลาตนงวดท่ี 1, และ 1 แทนเวลาปลายงวดท่ี 1 ดังนั้น R1 จึงหมายถึง HPR ของงวดท่ี 1
R1_B = CF1_B + (P1_B – P0_B) (8.1)
P0_B
โดยท่ี
R1_B คือ อัตราผลตอบแทนในชวงถือครองของงวดท่ี 1 คํานวณผานการแปลงคาเงินมาเปนสกุลเงินบาท
แลว
P1_B คือ มูลคาหลักทรัพยตางประเทศ ณ เวลาปลายงวดท่ี 1 คํานวณเปนคาสกุลเงินบาท
P0_B คือ มูลคาหลักทรัพยตางประเทศ ณ เวลาตนงวดท่ี 1 คํานวณเปนคาสกุลเงินบาท
CF1_B คือ กระแสเงินสดท่ีไดรับระหวางการถือครองหลักทรัพยตางประเทศในงวดท่ี 1 คํานวณเปนคา
สกุลเงินบาท
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 281
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
• วิธีท่ี 2. คํานวณ HPR จากฐานสกุลเงินตางประเทศกอน แลวจึงปรับปรุงคา ดวยอัตราการ
เปล่ียนแปลงของคาของสกุลเงินตางประเทศเมื่อเทียบกับสกุลเงินบาท ซึ่งมีสูตรการคํานวณดังแสดงในสมการ
ท่ี 8.2
1 + R1_B = (1 + R1_F) × (1 + e1_F) (8.2)
R1_B = (1 + R1_F) × (1 + e1_F) – 1
โดยที่
R1_B คือ อัตราผลตอบแทนในชวงถือครองของงวดท่ี 1 คํานวณผานการแปลงคาเงินมาเปนสกุลเงินบาท
แลว
R1_F คือ อัตราผลตอบแทนในชวงถือครองของงวดที่ 1 คํานวณจากฐานสกุลเงินตางประเทศ
e1_F คือ อัตราการเปลี่ยนแปลงของอัตราแลกเปลี่ยนระหวางเงินสกุลตางประเทศกับเงินบาท
ท้ังนี้ ในงวดเวลาท่ีคํานวณ HPR
ถาเงินสกุลตางประเทศแข็งคาข้ึน (appreciate) คา e1_F จะเปนบวก
ถาเงินสกุลตางประเทศออนคาลง (depreciate) คา e1_F จะเปนลบ
ตัวอยางที่ 8-1
เมื่อตนป นาย ก จัดสรรเงินจํานวน 2,311,330 บาท ลงทุนซ้ือหุนของบริษัทหน่ึงในตลาดหลักทรัพยนิวยอรก
(New York Stock Exchange: NYSE) อัตราแลกเปล่ียนในวันน้ันเทากับ 33.019 บาทตอหน่ึงเหรียญสหรัฐ
นาย ก ใชเงินจํานวนดังกลาวซ้ือหุนในราคา 100 เหรียญสหรัฐตอหุน และไดถือหุนนั้น 1 ปเต็ม และขาย
หุนนั้นในราคาตลาดเทากับ 110 เหรียญสหรัฐตอหุน ณ ปลายป แลวโอนเงินกลับประเทศไทย ดวยอัตรา
แลกเปลี่ยนเงินเหรียญสหรัฐเทากับ 36.162 บาทตอเหรียญสหรัฐ จงคํานวณผลตอบแทนรวมจากการลงทุน
ของนาย ก ซึ่งรวมผลตอบแทนจากหุน และจากการเปล่ียนแปลงของอัตราแลกเปล่ียน (ตัวอยางนี้ เปนกรณี
ไมมีเงินปนผล หรือมีเงินปนผล และไดรวมเงินปนผลเขากับมูลคาเงินลงทุนปลายงวดแลว)
จากขอมูลในโจทยตัวอยางขางตน คํานวณ HPR ตามวิธีที่ 1 ตามขั้นตอนดังนี้
ขอมูล ท่ีมา/การคํานวณ ผลลัพธ
มูลคาเงินลงทุนตนงวด (บาท) โจทยกําหนด 2,311,330 บาท
อัตราแลกเปลี่ยน ณ ตนงวด $1 โจทยกําหนด
มูลคาเงินลงทุนตนงวด ($) 2,311,330 บาท / 33.019 บาทตอ $ 33.019 บาท
ราคาหุนตอนซื้อตนงวด โจทยกําหนด 70,000 เหรียญสหรัฐ
100 เหรียญสหรัฐ
282 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
ขอมูล ท่ีมา/การคํานวณ ผลลัพธ
จํานวนหุนท่ีซ้ือ $70,000 / $100 ตอหุน 700 หุน
ราคาหุนตอนขายปลายงวด 110 เหรียญสหรัฐ
มูลคาเงินลงทุนปลายงวด ($) โจทยกําหนด 77,000 เหรียญสหรัฐ
อัตราแลกเปลี่ยน ณ ปลายงวด $1 $110 × 700 หุน 36.162 บาท
มูลคาเงินลงทุนปลายงวด (บาท) โจทยกําหนด 2,784,474 บาท
HPR_ฐานสกุลเงินบาท $77,000 × 36.162 บาท 20.47%
(2,784,474 – 2,311,330) / 2,311,330
นน่ั คอื ผลตอบแทนรวมจากการลงทนุ ของนาย ก ซงึ่ รวมผลตอบแทนจากหนุ และจากการเปลยี่ นแปลง
ของอัตราแลกเปลี่ยน คํานวณโดยวิธีท่ี 1 = 20.47%
ในกรณีการคํานวณ HPR ในวิธีที่ 2 ซ่ึงเปนการคํานวณจากฐานสกุลเงินตางประเทศกอน แลวจึง
ปรับปรุงคา ดวยอัตราการเปล่ียนแปลงของคาของสกุลเงินตางประเทศเม่ือเทียบกับสกุลเงินบาท ซึ่งสามารถ
คํานวณไดดังน้ี
1) ตามโจทยตัวอยางนี้ HPR ท่ีมีแหลงของผลตอบแทนเฉพาะจากหุนใน NYSE (คํานวณจาก
ฐานเงินเหรียญสหรัฐโดยไมผานอัตราแลกเปลี่ยนใดๆ) ได HPR = 10% [(110 – 100) / 100]
2) ตามโจทยตัวอยางนี้ เงินสกุลดอลลารสหรัฐ แข็งคาขึ้น กลาวคือ ตามขอมูลท่ีกําหนดใหตนป
ใชเงิน 33.019 บาท เพ่ือแลกเปลี่ยนได $1 ตอมาพอถึงเวลาปลายป หากจะซ้ือเงิน $1 ตองใช
เงินบาทเพิ่มขึ้นเปน 36.162 บาท (แตในกรณีนี้ ณ ปลายปเปนการแลกเปล่ียนเงินเหรียญสหรัฐ
กลับมาเปนสกุลเงินบาท จึงไดเงินสกุลบาทจํานวนมากขึ้น เม่ือเงินสกุลดอลลารสหรัฐแข็งคาข้ึน)
อัตราการเปล่ียนแปลงคาเงินเหรียญสหรัฐเม่ือเทียบกับเงินบาท = (36.162 – 33.019) / 33.019
= 9.5188%
3) นําผลจาก (1) กับ (2) มาประสานกัน โดยใชสมการ (8.2) ดังนี้
1 + R1_B = (1 + R1_F) × (1 + e1_F)
= (1.10) × (1.095188)
= 1.204706
R1_B = 1.204706 – 1 = 0.204706 = 20.4706%
นั่นคือ ผลตอบแทนรวมจากการลงทุนของนาย ก ซ่ึงรวมผลตอบแทนจากหุน และจากการ
เปล่ียนแปลงของอัตราแลกเปล่ียน คํานวณโดยวิธีที่ 2 = 20.47% ท้ังนี้ คําตอบของการคํานวณทั้งสองวิธี
จะตองเทากันเสมอ
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 283
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
ตัวอยางท่ี 8-2
เมื่อตนป นาย ข ไดจัดสรรเงินจํานวน 559,520 บาท ลงทุนซื้อหุนหนึ่งในตลาดหลักทรัพยเซ่ียงไฮ (Shanghai
Stock Exchange: SSE) อัตราแลกเปลี่ยนในวันน้ันเทากับ 5.5952 บาท ตอหน่ึงหยวน นาย ข ใชเงิน
กอนน้ันซ้ือหุนในราคา 10 หยวนตอหุน และไดถือหุนนั้น 1 ปเต็ม แลวขายหุนน้ันในราคา 11 หยวนตอหุน
ณ ปลายป แลวโอนเงินกลับประเทศไทย ดวยอัตราแลกเปลี่ยนเงินสกุล RMB หรือเงินหยวนเทากับ 5.3682
บาทตอหน่ึงหยวน จงคํานวณผลตอบแทนรวมจากการลงทุนของนาย ข ซ่ึงรวมผลตอบแทนจากหุน และ
จากการเปล่ียนแปลงของอัตราแลกเปลี่ยน (ตัวอยางนี้เปนกรณีไมมีเงินปนผล หรือมีเงินปนผล และไดรวม
เงินปนผลเขากับมูลคาเงินลงทุนปลายงวดแลว)
จากขอมูลในโจทยตัวอยางขางตน คํานวณ HPR ตามวิธีท่ี 1 ตามข้ันตอนดังนี้
ขอมูล ท่ีมา/การคํานวณ ผลลัพธ
559,520 บาท
มูลคาเงินลงทุนตนงวด (บาท) โจทยกําหนด 5.5952 บาท
100,000 หยวน
อัตราแลกเปลี่ยน ณ ตนงวดตอ 1 หยวน โจทยกําหนด
10 หยวน
มูลคาเงินลงทุนตนงวด (RMB) 559,520 บาท / 5.5952 บาทตอหยวน 10,000 หุน
ราคาหุนตอนซื้อตนงวด โจทยกําหนด 11 หยวน
110,000 หยวน
จํานวนหุนท่ีซ้ือ 100,000 หยวน / 10 หยวนตอหุน 5.3682 บาท
590,502 บาท
ราคาหุนตอนขายปลายงวด โจทยกําหนด 5.537%
มูลคาเงินลงทุนปลายงวด (RMB) 11 หยวน × 10,000 หุน
อัตราแลกเปลี่ยน ณ ปลายงวดตอ 1 หยวน โจทยกําหนด
มูลคาเงินลงทุนปลายงวด (บาท) 110,000 หยวน × 5.3682 บาท
HPR_ฐานสกุลเงินบาท (590,502 – 559,520) / 559,520
นั่นคือ ผลตอบแทนรวมจากการลงทุนของนาย ข ซึ่งรวมผลตอบแทนจากหุน และจากการ
เปลี่ยนแปลงของอัตราแลกเปลี่ยน คํานวณโดยวิธีท่ี 1 = 5.537%
หากคํานวณในวิธีที่ 2 ซ่ึงเปนการคํานวณ HPR จากฐานสกุลเงินตางประเทศกอน แลวจึงปรับปรุง
คาดวยอัตราการเปล่ียนแปลงของคาของสกุลเงินตางประเทศเม่ือเทียบกับสกุลเงินบาท
1) ตามโจทยตัวอยางน้ี HPR ที่มีแหลงของผลตอบแทนเฉพาะจากหุนใน SSE (คํานวณจากฐาน
เงินสกุล RMB หรือเงินหยวนโดยไมผานอัตราแลกเปล่ียนใดๆ) ได HPR = 10% [(11 – 10) / 10]
2) ตามโจทยตัวอยางน้ี เงินหยวนออนคาลง กลาวคือ ตามขอมูลท่ีกําหนดให ตนป ใชเงิน 5.5952
บาท เพ่ือแลกเปล่ียนได 1 หยวน ตอมาพอถึงเวลาปลายป หากจะซื้อเงิน 1 หยวน ใชเงินบาท
ลดลงเปน 5.3682 บาท (แตในกรณีน้ี ณ ปลายปเปนการแลกเปล่ียนเงินหยวนกลับมาเปน
284 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
สกุลเงินบาท จึงไดเงินสกุลบาทจํานวนลดลง เม่ือเงินสกุล RMB หรือเงินหยวน ออนคาลง)
อัตราการเปล่ียนแปลงคาเงินหยวนเม่ือเทียบกับเงินบาท = (5.3682 – 5.5952) / 5.5952
= –4.057%
3) นําผลจาก (1) กับ (2) มาประสานกัน โดยใชสมการ (8.2) ดังน้ี
1 + R1_B = (1 + R1_F) × (1 + e1_F)
= (1 + 0.10) × [1 + (–.04057)]
= (1.10) × (0.95943)
= 1.05537
R1_B = 1.05537 – 1 = 0.05537 = 5.537%
น่ันคือ ผลตอบแทนรวมจากการลงทุนของนาย ข ซึ่งรวมผลตอบแทนจากหุน และจากการ
เปลี่ยนแปลงของอัตราแลกเปลี่ยน คํานวณโดยวิธีท่ี 2 = 5.537% ทั้งน้ี คําตอบของการคํานวณทั้งสองวิธี
จะตองเทากันเสมอ
ผูลงทุนสามารถประยุกตการคํานวณ HPR ตามตัวอยางทั้งสองตัวอยางขางตน โดยอาจคํานวณ
วิธีใดวิธีหนึ่ง หรืออาจคํานวณท้ังสองวิธีเพ่ือตรวจสอบผลลัพธ ท้ังน้ี ตามตัวอยางดังกลาวเปนการเนนย้ําวา
เม่ือผูลงทุนซ้ือหลักทรัพยตางประเทศ เทากับวาผูลงทุนเหลาน้ันเขาสูชองทางการสรางผลตอบแทนจาก
2 แหลงพรอมๆ กัน แหลงหน่ึงคือผลตอบแทนจากตัวหลักทรัพยน้ันเอง กับอีกแหลงหน่ึงเปนผลตอบแทน
จากการเปลี่ยนแปลงคาของสกุลเงินของประเทศที่ผูลงทุนไปลงทุน เทียบกับคาสกุลเงินบาท
8.3.2 ความเส่ียงของการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
เปนที่ทราบกันดีวา การลงทุนทุกชนิดยอมมีความเส่ียง และเปนที่ทราบกันดีถึงเหตุผลพื้นฐานใน
การพิจารณาลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ ไดแก การกระจายการลงทุนเพ่ือมุงหวังลดความเสี่ยงของ
กลุมหลักทรัพยหรือพอรตลงทุน แตในขณะเดียวกัน ผูลงทุนพึงตระหนักดวยวา การลงทุนในหลักทรัพย
ตางประเทศผูลงทุนก็ตองเผชิญกับความเสี่ยงตางๆ ท่ีแตกตางไปจากการลงทุนเฉพาะภายในประเทศ ไดแก
ความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงในอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราตางประเทศ และความเส่ียงเฉพาะประเทศ
ความเสี่ยงจากการเปล่ียนแปลงในอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราตางประเทศ
เม่ืออัตราแลกเปลี่ยนระหวางเงินสกุลตางประเทศกับเงินสกุลบาทเปล่ียนแปลง จะสงผลตอการ
เพิ่มข้ึนหรือลดลงของอัตราผลตอบแทนจากการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ กลาวคือ เม่ือบริษัท
ตางประเทศผูออกหลักทรัพยจายเงินสดปนผล และหรือเม่ือผูลงทุนขายหุนตางประเทศ ผูลงทุนตอง
แลกเปล่ียนเงินสกุลตางประเทศมาเปนเงินสกุลบาท หากในชวงเวลาท่ีแลกเปลี่ยนเงินตราเปนชวงเวลาที่
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 285
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
เงินสกุลตางประเทศแข็งคาข้ึน (เมื่อเทียบกับเงินบาท) สงผลใหผลตอบแทนจากการลงทุนเพ่ิมข้ึน เนื่องจาก
ผูลงทุนสามารถแปลงเงินสกุลตางประเทศมาเปนเงินบาทไดมากขึ้น ในทางกลับกัน หากในชวงเวลาที่
แลกเปล่ียนเงินตราเปนชวงเวลาท่ีเงินสกุลตางประเทศออนคาลง (เมื่อเทียบกับเงินบาท) จะสงผลให
ผลตอบแทนจากการลงทุนลดลง เน่ืองจากผูลงทุนสามารถแปลงเงินสกุลตางประเทศมาเปนเงินบาทได
นอยลง ท้ังนี้ ในหลายๆ กรณี หากเงินสกุลตางประเทศออนคาลงอยางรุนแรง อาจสงผลรุนแรงตออัตรา
ผลตอบแทนจากการลงทุนในหลักทรัพยประเทศนั้นๆ จนถึงขั้นติดลบหรือขาดทุน
ความผันผวนของอัตราแลกเปล่ียน เปนสิ่งท่ียากตอการคาดการณ เนื่องจากมีปจจัยตางๆ ที่สงผล
กระทบตอการเคล่ือนไหวของอัตราแลกเปล่ียน ทั้งปจจัยพื้นฐานทางเศรษฐกิจในประเทศ นโยบายการเงิน
และการคลัง ภาวะเศรษฐกิจโลก การคาดการณและการเก็งกําไร เสถียรภาพการเมืองในประเทศและ
ตางประเทศ จิตวิทยาตลาด ตลอดจนขาวลือตางๆ และปจจัยทางเทคนิค ซึ่งความผันผวนของอัตรา
แลกเปล่ียนท่ีเกิดขึ้นน้ัน กอใหเกิดผลกระทบตออัตราผลตอบแทนจากการลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
อยางไรก็ตาม ผูลงทุนสามารถเลือกที่จะบริหารความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงของอัตราแลกเปล่ียนได
ดวยการทําธุรกรรมบริหารความเสี่ยงจากอัตราแลกเปล่ียน (foreign exchange hedging หรือเรียก
โดยยอวา FOREX hedging หรือ FX hedging) ซ่ึงจะไดกลาวในหัวขอ 8.3.3
นอกจากการเปล่ียนแปลงในอัตราแลกเปลี่ยนแลว ผูลงทุนพึงตระหนักวา ในบางประเทศอาจมี
ขอกําหนดในการควบคุมเงินตราตางประเทศ อันเปนขอจํากัดตอการเคล่ือนยายเงินออกนอกประเทศนั้นๆ
หรืออาจทําใหการเคล่ือนยายเงินทําไดชา
ความเส่ียงเฉพาะประเทศ
ในแตล ะประเทศ ยอ มมนี โยบายทางเศรษฐกจิ การเมอื ง รปู แบบของตลาดหลกั ทรพั ย รวมถงึ กฎระเบยี บ
ขอบังคับหลายๆ อยางท่ีแตกตางกัน ซ่ึงผูลงทุนท่ีจะตองศึกษาสิ่งตางๆ ดังกลาวกอนการตัดสินใจลงทุน ท้ังน้ี
สามารถจําแนกประเภทความเสี่ยงเฉพาะประเทศ ไดดังนี้
■ ความเสี่ยงเก่ียวกับเศรษฐกิจและการเมือง
เศรษฐกิจและการเมืองของแตละประเทศยอมแตกตางกัน ดังน้ัน การเลือกลงทุนในหลักทรัพย
ตางประเทศของประเทศที่มีเศรษฐกิจท่ีแข็งแกรง หรือมีแนวโนมเติบโตไดดีในอนาคต รัฐบาลมีนโยบาย
สนับสนุนการเติบโตของเศรษฐกิจอยางตอเน่ือง รวมถึงมีการเมืองที่มั่นคง มีเสถียรภาพ ยอมคาดหวังไดวา
การลงทุนในประเทศนั้นๆ นาจะมีเสถียรภาพ และมีโอกาสนอยท่ีจะเผชิญกับภาวะเศรษฐกิจถดถอยและ
การเมืองผันผวนไดในระดับหนึ่ง
286 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
■ ความเส่ียงท่ีเกี่ยวของกับภาวะตลาดหลักทรัพยและความผันผวนของราคาหลักทรัพย
ตลาดการซ้ือขายหลักทรัพยในประเทศใดๆ ยอมมีชวงที่ภาวะตลาดเปนขาข้ึน (bull market) และ
เปนขาลง (bear market) ซึ่งอาจเกิดจากภาวะเศรษฐกิจ นโยบายของรัฐบาล การเมือง ขาวลือในตลาด
ภัยธรรมชาติ ภัยจากการกอการราย หรือแมแตผลประกอบการของบริษัทจดทะเบียน เหลานี้เปนปจจัย
ที่ทําใหภาวะตลาด และราคาของหลักทรัพยในตลาดเกิดการเปลี่ยนแปลง ดังน้ัน ผูลงทุนควรติดตามขาวสาร
ของประเทศท่ีเขาลงทุน ภาวะตลาดของประเทศท่ีเขาลงทุน และหลักทรัพยท่ีเขาลงทุนอยางใกลชิด
■ ความเสี่ยงดานสภาพคลองของหลักทรัพย
สภาพคลองของการซ้ือขายหลักทรัพยใดๆ เปนส่ิงสําคัญท่ีผูลงทุนควรใหความสําคัญ โดยหากผูลงทุน
เลือกลงทุนในหลักทรัพยท่ีมีขนาดใหญ มีมูลคาตลาด (market capitalization) ท่ีสูง และ/หรือ มีสภาพคลอง
(liquidity) ท่ีสูง น่ันคือมีปริมาณการซ้ือขายท่ีมากพอ จะทําใหการซ้ือขายสะดวกย่ิงขึ้น เรียกไดวาซื้องาย
ขายคลอง อันเปนการลดความเส่ียงทางดานสภาพคลองของหลักทรัพยได ในมุมกลับกัน หากเลือกลงทุน
ในหลักทรัพยท่ีมีสภาพคลองตํ่า แมเปนหลักทรัพยที่มีพื้นฐานดี อาจสงผลใหเกิดความเส่ียงดานสภาพคลอง
ของหลักทรัพยได กลาวคือ การซ้ือการขายหลักทรัพยน้ันๆ อาจทําไดยาก
■ ความเสี่ยงเก่ียวกับการชําระราคาและสงมอบ
เนื่องจากการซื้อขายหลักทรัพยตางประเทศ ซึ่งโดยมากจะใช Custodian ซึ่งเปนธนาคารพาณิชย
ในการดูแลเกี่ยวกับการชําระราคาและสงมอบหลักทรัพย ดังน้ัน จึงมีโอกาสที่จะเกิดความลาชาในการ
ชําระราคา และ/หรือ ความลาชาในการสงมอบหลักทรัพย ซึ่งเมื่อเกิดเหตุการณดังกลาวข้ึน อาจสงผลให
ผูลงทุนท่ีเปนฝายขายหลักทรัพย ไดรับเงินคาขายลาชา หรือ ผูลงทุนท่ีเปนฝายซื้อหลักทรัพยไดรับการ
สงมอบหลักทรัพยลาชา แมวาฝายดานที่กระทําผิดจะถูกเรียกคาปรับจากตลาดหลักทรัพยของประเทศนั้นๆ
ผานมาทาง Custodian และในกรณีท่ีมีความผิดพลาดในการชําระราคาและหรือสงมอบ หากสุดทายแลว
ยังไมมีการชําระราคา หรือ สงมอบหลักทรัพย ภายในกําหนดเวลา ตลาดหลักทรัพยของประเทศนั้นๆ
จะบังคับใหการซื้อขายน้ันกลายเปน Trade Failure ซึ่งผลที่ตามมา คือการยกเลิกการซ้ือขายน้ันๆ (trade
cancellation) โดยตลาดหลักทรัพยของประเทศน้ันๆ ทันที จะเห็นวาการชําระราคาและสงมอบสําหรับธุรกรรม
การซ้ือขายหลักทรัพยตางประเทศที่เปนความเสี่ยงอีกอยางหน่ึงที่ไมควรมองขาม
■ ความเสี่ยงเกี่ยวกับกฎหมายหรือกฎระเบียบที่ใชบังคับ
ควรศึกษาเกี่ยวกับกฎหมายหรือกฎระเบียบที่ใชบังคับในแตละประเทศ แตละตลาดท่ีสนใจลงทุน ทั้งน้ี
เพ่ือปองกันความผิดพลาดที่อาจเกิดข้ึนโดยรูเทาไมถึงการณ ซ่ึงอาจสงผลใหการลงทุนเกิดความเสียหายได
ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย 287
การลงทุนในหลักทรัพยตางประเทศ
8.4 อัตราแลกเปลี่ยนเงินตราตางประเทศและปจจัยกําหนดการเปลี่ยนแปลงอัตราแลกเปล่ียน
การทําความเขาใจในความหมายของอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราตางประเทศ จะทําใหผูลงทุนสามารถ
วิเคราะหผลกระทบตออัตราผลตอบแทนจากการลงทุน เมื่อมีการแข็งคาขึ้นและออนคาลงของเงินตรา
ตางประเทศเมื่อเทียบกับเงินสกุลบาทได นอกจากนั้น การทําความเขาใจตอปจจัยตางๆ ท่ีเปนตัวกําหนด
การเปลี่ยนแปลงอัตราแลกเปลี่ยน จะทําใหผูลงทุนสามารถตีความปรากฏการณตางๆ ท่ีเกี่ยวของกับปจจัย
เหลานั้น และคาดการณถึงผลกระทบที่อาจเกิดข้ึนตออัตราแลกเปล่ียนและตอผลตอบแทนจากการลงทุน
ในหลักทรัพยตางประเทศ
8.4.1 อัตราแลกเปล่ียนเงินตราตางประเทศ
อัตราแลกเปล่ียนเงินตราตางประเทศ คือราคาเงินตราตางประเทศ ท่ีซื้อขายกันในตลาดปริวรรต
เงินตรา เชน ในวันท่ี 30 มิถุนายน พ.ศ. 2558 ธนาคารพาณิชยตางๆ ประกาศรับซื้อและขายเงินตรา
ตางประเทศ ดังน้ี (หมายเหตุ: เพื่อความกระชับ ขอความขางลางนี้ไดยกตัวอยางเงินตราตางประเทศ 1 สกุล
เทานั้น ตอธนาคาร 1 แหง)
ธนาคาร สกุลเงิน ราคารับซ้ือ ราคาขาย
A USD 1 (USD Dollar) 33.62 33.92
USD 50-100 (USD Dollar) 33.37 33.99
B 33.33 37.22
C EUR (EURO) 27.06 27.965
JPY(Yen)
วันที่ 30 มิถุนายน 2558
ธนาคาร A : รับซ้ือ ธนบัตรมูลคา 1 เหรียญสหรัฐ ในราคา 33.62 บาท และธนบัตรมูลคา 50–100
เหรยี ญสหรฐั ในราคาเหรยี ญละ 33.37 บาท ในขณะเดยี วกนั ขายธนบตั รมลู คา 1 เหรยี ญสหรฐั
ในราคา 33.92 บาท และธนบัตรมูลคา 50–100 เหรียญสหรัฐ ในราคาเหรียญละ 33.99 บาท
ธนาคาร B : รับซื้อเงินยูโรในราคายูโรละ 33.33 บาท ขายเงินยูโรในราคายูโรละ 37.22 บาท
ธนาคาร C: รับซ้ือเงินเยนญ่ีปุนในราคา 100 เยนละ 27.06 บาท ขายเงินเยนญี่ปุนในราคา 100 เยนละ
27.965 บาท
ฯลฯ
288 ศูนยสงเสริมการพัฒนาความรูตลาดทุน ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการเงินและการลงทุน
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search