ภาพเก่าเล่าขาน ตำนานตะพานหิน

Online Edition By OldPhotoTPH



ตภ �ำานพาเนกต่ าะเพลา่ านขหาินน

The Old Photos of Taphanhin, Pichit, Thailand

ทศพล เตียวประเสริฐกุล : บรรณาธิการ

Online Edition By OldPhotoTPH

Online Edition By OldPhotoTPH

2 ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ

ขอพระองคท์ รงพระเจริญย่งิ ยืนนาน

ดว้ ยเกล้าด้วยกระหมอ่ มขอเดชะ
ประชาชนชาวอำ� เภอตะพานหิน

ภาพเกา่ เล่าขาน ต�ำนานตะพานหนิ 3

ชอื่ หนงั สือ ภาพเกา่ เลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหิน
พิมพค์ ร้ังแรก เมษายน พ.ศ. 2556
จัดพมิ พโ์ ดย เทศบาลเมอื งตะพานหิน จงั หวัดพิจติ ร
พิมพ์ที่ โรงพิมพเ์ ดือนตลุ า
ศลิ ปกรรม ดวงตา พุ่มเจรญิ
จำ� นวนหน้า 296 หน้า
จำ� นวนพิมพ์ 4,000 เลม่
ISBN 978-616-7176-15-4

บรรณาธิการ ขอขอบคุณ Online Edition By OldPhotoTPH
นายทศพล เตียวประเสรฐิ กลุ นายสทิ ธเิ ดช แซ่จวิ
นายทรงพล เศรษฐะทัตต์
ที่ปรกึ ษา นายววิ ฒั น์ หลอ่ ศรีไทย
1.นายบูรณะ แสงรวีวสิ ิฐ นายเตี้ยงเซย้ี ง โชตศิ รีพนั ธพ์ ร
2.นายไชยยงค์ แสงรวีวสิ ิฐ คณุ บัวชุม เศรษฐะทัตต์
3.นายวรี ะพล ดวงอาจ นายไตร อิสรากำ� พต
4.นางสาวสมใจ นิตสิ กุลชยั นายธวชั วงษ์ษาพิน
นายสเุ มธ เดชดวง
ที่ปรึกษากิตติมศักด์ิ สวนธารทิพย์
นายธงชยั ลิขิตพรสวรรค์ ชาวตะพานหินผมู้ อบภาพถ่ายและเร่ืองราว
นายเอนก นาวกิ มูล ใหแ้ ก่กองบรรณาธิการทกุ ท่าน
บรรพชนชาวตะพานหนิ ผู้สร้างประวัติศาสตร์อันดีงาม
กองบรรณาธกิ าร ออกแบบปกหน้า - หลัง นายสมศกั ดิ์ นติ ิสกุลชัย
นายสมบรู ณ์ เทพรักษ์ เจา้ ของภาพปกหนา้ นายเอีย่ ม นิยมญาติ
นายสุวรรณ เทพทินกร เจา้ ของภาพปกหลงั นายเกียรตยิ ศ รตั นเลศิ
นายเกยี รตยิ ศ รัตนเลิศ พิสจู นอ์ กั ษร นายสปุ รดี ิ์ ณ นคร
นายอำ� นาจ เตชะศริ สิ วัสดิ์
นายอาดมั ปลอดภยั
นายสุรพงษ์ เผา่ วิทยานนท์
นางศริ ริ ัตน์ มทั วงั
นายปณุ พฒุ ิ นิสิตคุณากร
นายนลธวชั นิยมญาติ
นายไพฑรู ย์ ปญั ญาอนิ ทร์
นายพงษช์ ยั ไทยวรรณศรี
นายกฤษณคมน์ อารีสรุ ผล
นายสมมาตร ฉมิ ดี
นายมนตรี เกตุพนั ธ์
นายนรัตน์ ตั้ งปญั ญาวงศ์
นายเถลิงศกั ดิ์ หวังรุ่งเรืองกิจ

4 ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหิน

สารบาญ

คำ� นยิ ม 4
ค�ำน�ำ 5

ตะพานหนิ บา้ นเรา โดยนายมนตรี เกตพุ นั ธ์ 10
ตะพานหินถ่ินของเรา โดยนายธงชยั ลิขติ พรสวรรค์ 12
หวั ดาน โดยนายสรุ พงศ์ เผ่าวิทยานนท์ 49
เสาป้นั จ่ัน โดยนายสมบูรณ์ เทพรกั ษ์ 61
หลวงพ่อพทุ ธพิชัย วัดตะพานหนิ โดยนายสมบรู ณ์ เทพรักษ์ 86
หลวงพ่อพทุ ธเกตุมงคล วดั เทวประสาท โดยนายสุรพงศ์ เผ่าวทิ ยานนท์ 104
ศาลเจ้าตะพานหนิ โดยนายทศพล เตียวประเสรฐิ กุล และนายสมมาตร ฉมิ ดี 120
สะพานรฐั ราษฎรร์ งั สรรค์ โดยนายไพรชั วรปาณ ิ 144
การศึกษาของชาวตะพานหนิ โดยนายพงษ์ชัย ไทยวรรณศรี 170
ประเพณี วถิ ชี วี ติ และผ้คู น 196
ภาพวาดสีน�ำ้ ของตะพานหิน 293

ภาพเก่าเล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน 5

ค�ำนยิ ม

วันศุกร์ที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2555 มีการ ความจริงการท�ำสมุดภาพตะพานหินนั้ น
ประชมุ เรอื่ งการทำ� สมดุ ภาพตะพานหนิ ทสี่ ำ� นกั งาน ด�ำเนินการล่วงหน้ามาก่อนการประชุมแล้ว 2 ปี
เทศบาลเมอื งตะพานหนิ จ.พจิ ติ ร อยา่ งเปน็ ทางการ ตั้งแตค่ ณุ ธงชยั ลขิ ติ พรสวรรค์ สายเลอื ดตะพานหนิ
คณะกรรมการฯได้น�ำภาพเก่าของตะพานหินที่ ซ่ึงรู้จักกับผู้เขียนมานาน ได้น�ำแนวคิดเร่ืองสมุด Online Edition By OldPhotoTPH
รวบรวมจากบ้านต่างๆมาฉายให้ดูเป็นจ�ำนวนนับ ภาพไปพูดคยุ กบั คณุ ทศพล เตียวประเสรฐิ กุล นกั
พันภาพ ท�ำให้เห็นถึงศักยภาพและความสามัคคี ธุรกิจก่อน ตัวคุณทศพล (ซึ่งส�ำเร็จการศึกษาจาก
ของชาวตะพานหินวา่ สงู ส่งเพียงไร คณะนเิ ทศศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั ) เองก็
ชาวตะพานหินท�ำให้ผู้เขียนในฐานะคนชอบ สนใจเรอ่ื งทำ� นองนอี้ ยแู่ ลว้ จงึ นำ� ความไปพดู คยุ กบั
ทำ� สมดุ ภาพรสู้ กึ ประหลาดใจมาก เพราะภาพทฉ่ี าย ทางเทศบาลตะพานหิน จนกระท่ังเกิดโครงการ
ข้ึนจอล้วนแล้วแต่มีความคมชัด มีศิลปะ มีความ จัดทำ� สมุดภาพขน้ึ
หลากหลาย และมเี รอ่ื งราวอันทรงคุณคา่ มหาศาล ในการนี้ ทางเทศบาลฯ โดยการน�ำของ
ภาพทถ่ี กู สแกนเขา้ สรู่ ะบบดจิ ติ ลั ดว้ ยความอตุ สาหะ คุณบูรณะ แสงรวีวิสิฐ นายกเทศมนตรีเมือง
มีทั้งภาพบคุ คล สถานที่ เหตกุ ารณ์น้อยใหญ่ และ ตะพานหินยินดีอนุมัติงบประมาณพิมพ์สมุดภาพ
เรอื่ งเบด็ เตลด็ หากมหี นา้ กระดาษมากพอกส็ ามารถ แจกจ่ายแก่ชาวตะพานหินและชาวพิจิตร เพ่ือ
ขยายเตม็ หนา้ ไดเ้ กือบจะทุกภาพ สร้างส�ำนึกรักบ้านเกิดด้วยความเต็มใจ ท�ำให้ชาว
เมื่อได้รู้ว่า “ตะพานหิน” มาจากสะพาน ตะพานหินร่วมพลังท�ำงานเพื่อส่วนรวมกันอย่าง
อันเกิดจากหินดินดานในแม่น�้ำน่านเหนือตลาดขึ้น แข็งขัน และก�ำหนดให้หนังสือซ่ึงตั้ งชื่อว่า “ภาพ
ไปประมาณ 1 กิโลเมตร และอยากรู้ว่าหนิ ดินดาน เก่าเล่าขาน ต�ำนานตะพานหิน” พิมพ์ออกมาใน
นั้นหนา้ ตาอยา่ งไร ผรู้ วบรวมกส็ ามารถหาภาพถา่ ย เดอื นเมษายน พ.ศ. 2556
และภาพวาดสะพานหินดินดานมาแสดงให้ดูท่ีไป ในฐานะท่ีปรึกษากิตติมศักดิ์ ผมขอแสดง
ท่ีมาของช่อื อ�ำเภอไดอ้ ย่างชดั เจน ความเคารพนับถือและช่ืนชมน�้ำใจท่านนายก
เมื่อพูดถึงการเกิดชุมชนและตลาด ผู้ เทศมนตรีเมืองตะพานหินและคณะเทศบาลที่
รวบรวมกส็ ามารถหาภาพผนู้ ำ� ชมุ ชนซง่ึ เตม็ ไปดว้ ย ตัดสินใจให้เดินหน้างานวิชาการได้อย่างฉับพลัน,
ความเสยี สละ มาแสดงใหเ้ ห็นหน้าตาได้อยา่ งครบ คุณทศพล เตียวประเสริฐกุล บรรณาธิการผู้เป็น
ถ้วน ยกตัวอย่างเช่นภาพขุนห้วยเกตุเกษม (เพน หัวเรีย่ วหัวแรงใหญ,่ คณาจารยแ์ ละชาวตะพานหนิ
เพ็ญศรี) ก�ำนันผู้อุทิศที่ดินเป็นประเดิมเพื่อสร้าง ท้ั งรุ่นใหญ่รุ่นเยาว์ที่ช่วยกันประมวลภาพ และ
ถนนสายตะพานหนิ -เพชรบรู ณ์ และชกั ชวนใหผ้ อู้ น่ื เขยี นค�ำบรรยายหนังสือจนกระท่งั สำ� เร็จ
รว่ มสร้างสาธารณกศุ ลจนส�ำเร็จกจิ เปน็ ตน้ หวังว่าหนังสือเล่มน้ี จะเป็นแรงส่งในการ
บริเวณตะพานหินมีผู้เข้ามาตั้ งหลักแหล่ง ท�ำหนังสือเลม่ หนา้ และเปน็ ตัวอยา่ งให้อำ� เภอและ
ตั้งแต่สมัยทวารวดี แต่มายกฐานะเป็นอ�ำเภอเมื่อ จังหวดั อืน่ ๆ ได้ใช้ศกึ ษาเปน็ แนวทางด้วย
วันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2483 หรอื เม่อื 72 ปีก่อน
นบั จาก พ.ศ. 2555 ทเ่ี รม่ิ ประชมุ ชา่ งถา่ ยรปู คนแรก
ของตะพานหินเป็นใครไม่ทราบ หวังว่าจะมีการ เอนก นาวกิ มูล
ค้นคว้าต่อไปอีก เพราะช่างถ่ายรูปเป็นคนส�ำคัญ
จำ� พวกหน่ึงท่ีท�ำให้เราไดเ้ หน็ ภาพในอดตี บา้ นพพิ ิธภณั ฑ์

วันพุธท่ี 20 มนี าคม พ.ศ. 2556

6 ภาพเกา่ เล่าขาน ตำ� นานตะพานหนิ

ค�ำนำ� บรรณาธกิ าร

72 ปี อาจไม่นานนักหากเทียบกับอายุของโลกใบนี้ แต่เมื่อเทียบกับอายุของมนุษย์อาจ
ประมาณได้ 2 ชั่วอายคุ น ดังน้ันการมดี ำ� รเิ พือ่ จดั ท�ำหนงั สอื ครบรอบ 72 ปขี องอ�ำเภอตะพานหนิ
ในช่วงเวลานี้ จงึ มีความเปน็ ไปไดอ้ ย่างมากในการทจี่ ะสบื ค้นขอ้ มูลท่ีถกู ต้องตรงกับความเปน็ จรงิ
อย่างไรก็ตามหากจะถ่ายทอดเรื่องราวในรอบ 72 ปีอย่างละเอียดทุกแง่ทุกมุมเป็นตัวอักษร
คงต้องใช้เน้ือที่หนังสือนับพันหน้า การน�ำเสนอข้อมูลถึงผู้อ่านคงยืดยาวน่าเบ่ือ ทั้ งเปลือง
งบประมาณและทรพั ยากรไมน่ ้อย

คณะบรรณาธกิ ารจงึ มคี วามเหน็ รว่ มกนั ใหจ้ ดั พมิ พห์ นงั สอื ทำ� นองหนงั สอื เลา่ เรอื่ งดว้ ยภาพ
โดยมีค�ำบรรยายภาพประกอบ ซึง่ รปู แบบดังกล่าวทำ� ให้เกิดความสะดวก เพลิดเพลินและน่าสนใจ
ในการเข้าถงึ ข้อมูลของผอู้ ่าน ผู้สนใจทกุ ทา่ น

อย่างไรก็ตามการค้นคว้าหาภาพเก่าๆ การพิจารณาหาเน้ือเรื่อง ตลอดจนการตรวจสอบ
ความถูกตอ้ งของสถานที่ เวลา เจตนาของรปู นบั พันรปู จึงไม่ใชเ่ ร่ืองงา่ ยๆ เลย ตอ้ งขอขอบคณุ
ทุกท่านของกองบรรณาธิการจิตอาสาของเราที่ท�ำงานอย่างใส่ใจ เอาการเอางาน ด้วยเจตนา
อนั เดยี วกนั ทจี่ ะสง่ ผา่ นขอ้ มลู ประวตั ศิ าสตรข์ องอำ� เภอตะพานหนิ ผา่ นภาพถา่ ยไปยงั ผมู้ คี วามสนใจ
ความเปน็ มาของบ้านเมอื งในอนาคต

งานช้ินน้ีจะถึงมือท่านผู้อ่านมิได้เลยหากขาดผู้สนับสนุนส�ำคัญคือ คณะผู้บริหารเทศบาล
เมืองตะพานหิน พ.ศ. 2555 ท้ั งฝ่ายการเมืองและข้าราชการประจ�ำ ที่รับเป็นเจ้าภาพจัดพิมพ์
หนังสอื เล่มนี้

หากทา่ นท้ังหลายไดร้ บั ทราบขอ้ มลู หรอื แรงบนั ดาลใจทด่ี จี ากหนงั สอื เลม่ น้ี กองบรรณาธกิ าร
ทุกคนขอมอบความดที ้ังหมดแด่ผู้ให้การสนับสนุนในการจัดทำ� หนงั สอื เล่มน้ที ุกท่าน

ทศพล เตียวประเสรฐิ กุล
บรรณาธิการ

18 ธันวาคม พ.ศ. 2555

ภาพเกา่ เล่าขาน ตำ� นานตะพานหนิ 7

หนงั สอื ภาพเกา่ เลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ เลม่ นี้ ไดจ้ ดั พมิ พค์ รั้งนเ้ี ปน็ คร้ังแรก โดยรวบรวม Online Edition By OldPhotoTPH
และอธิบายช่ือ ประวัติความเป็นมา รวบรวมภาพเก่า เร่ืองราวต่างๆ ต้ั งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
ซึ่งมีความส�ำคัญต่อผมมาก และคิดว่าจะเป็นประโยชน์ต่อบุคคลท่ัวไปด้วย ผมถือว่าผมเป็น
คนตะพานหินคนหนง่ึ เพราะเปน็ เวลาถึง 60 ปีท่ีได้ใช้ชวี ติ เติบโตและท�ำงานในเมอื งน้ี ผกู พันท้ัง
ผคู้ น สถานท่ี กจิ กรรมตา่ งๆ ไดพ้ บปะผคู้ นมากมาย รเู้ หน็ ความเปน็ มาของบา้ นเมอื งนม้ี าโดยตลอด

วันหน่งึ คณุ ทศพล เตยี วประเสริฐกลุ (เคย้ี ง) ไดม้ าปรึกษาหารอื เร่ืองการทำ� หนงั สอื รวบรวม
ประวตั ิศาสตรข์ องเมอื งตะพานหนิ ผมรู้สกึ ยนิ ดแี ละดีใจ เพราะเมืองตะพานหนิ เจริญเติบโตมาได้
กด็ ว้ ยความเสยี สละและความรว่ มมอื รว่ มใจของคนรนุ่ กอ่ นๆ จงึ อยากใหค้ นรนุ่ หลงั ไดร้ บั ทราบและ
มีความภาคภูมิใจในบ้านเรา ในฐานะที่ผมดำ� รงต�ำแหนง่ นายกเทศมนตรีเมอื งตะพานหิน ซ่งึ ไดร้ บั
เลือกตั้งจากคนตะพานหินท้ังหลาย จงึ ขอสนบั สนุนกิจกรรมดๆี เช่นนี้

สุดท้ายนี้ ผมหวังว่าหนังสือน้ีจะเป็นมรดกของคนตะพานหินต่อไป และขอขอบคุณ
คณะบรรณาธิการและคนตะพานหนิ ทที่ ำ� ให้หนงั สอื เลม่ น้สี �ำเรจ็ ลลุ ว่ งไปด้วยดี

นายบรู ณะ แสงรวีวสิ ฐิ
นายกเทศมนตรเี มอื งตะพานหนิ

กุมภาพนั ธ์ พ.ศ. 2556

8 ภาพเกา่ เลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหิน

เร่ืองราวที่บอกเล่าถึงวิถีชีวิตของคนในชุมชนเก่ียวกับวัฒนธรรม ประเพณี เหตุการณ์ที่มี
ความสำ� คัญและความเปน็ มาต้ังแต่อดตี จนถงึ ปจั จุบัน ซ่ึงอาจส่งผลถงึ อนาคตได้ ทำ� ใหเ้ ราไดร้ บั รู้
วา่ ทผี่ า่ นมาจากอดตี จนถงึ ในขณะนมี้ กี ารเปลย่ี นแปลงไปอยา่ งไรบา้ ง ทั้งในแงข่ องการดำ� เนนิ ชวี ติ
และสถานท่ตี ่างๆ ซึง่ การเลา่ เรอ่ื งตา่ งๆ น้ัน อาจเกดิ จากการจนิ ตนาการของผอู้ ่านไดเ้ ท่านั้น แต่
ไม่อาจรับร้ถู ึงความรสู้ ึกและบรรยากาศในเจตนารมณข์ องผู้เขยี นในขณะน้ันได้ ทำ� ให้เร่ืองราวใน
อดีตที่ผ่านมาอาจคลาดเคล่ือนจากความเป็นจริงได้ ดังนั้ นเม่ือมีกลุ่มของผู้ที่รักเมืองตะพานหิน
ท่ีไดเ้ กบ็ สะสมและรกั ษาภาพเกา่ ในอดตี นำ� ภาพเหลา่ นมี้ าเลา่ เรอ่ื งราวในอดตี ของเมอื งตะพานหนิ
ท�ำใหผ้ อู้ า่ นรับรู้ถึงประวตั ศิ าสตร์และเร่อื งราวทผ่ี ่านมาได้อยา่ งดี ดังคำ� เปรียบเปรยทวี่ า่ “รปู ภาพ
เพยี งหน่ึงภาพสามารถแทนคำ� บรรยายไดน้ ับแสนนับล้านคำ� ”

เทศบาลเมอื งตะพานหนิ มคี วามยนิ ดเี ปน็ อยา่ งยงิ่ ทเ่ี ปน็ สว่ นหนงึ่ ในการจดั ทำ� หนงั สอื เรอื่ งราว
เก่ียวกับตะพานหิน โดยการรวบรวมภาพถ่ายในเหตุการณ์ต่างๆ มาร้อยเรียง เร่ืองราวในอดีตท่ี
ผ่านมา เพื่อให้เยาวชนและคนรุ่นใหม่เกิดความภาคภูมิใจในชุมชน และเป็นการปลุกจิตส�ำนึก
ในการรกั ทอ้ งถิน่ ของตนเอง

เทศบาลเมอื งตะพานหินขอขอบคณุ ทุกหน่วยงาน องคก์ รและคณะบุคคลต่างๆ โดยเฉพาะ
คณุ ทศพล เตยี วประเสรฐิ กลุ และกลมุ่ ตะพานหนิ บา้ นเรานา่ อยทู่ ่ีไดส้ นบั สนนุ ภาพเกา่ ซง่ึ ได้ใชเ้ วลา
ในการสะสมภาพตา่ งๆ มาเป็นเวลากว่าสบิ ปี ท�ำให้ชาวตะพานหินได้รบั รูพ้ ัฒนาการทางสังคมของ
คนในชมุ ชน ต้ังแตอ่ ดตี จนถงึ ปจั จบุ นั ผา่ นหนงั สอื ภาพเกา่ เลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ โดยคาดหวงั วา่
คนรนุ่ เกา่ และคนรนุ่ ใหมจ่ ะรจู้ กั ทจี่ ะเรยี นรู้ และคน้ หาความหมายของทกุ เรอ่ื งราวผา่ นภาพเกา่ เหลา่ น้ี
เพอื่ ทจ่ี ะไดจ้ ดจำ� ระลกึ ถงึ เรอื่ งราวอนั ทรงคณุ คา่ ของเมอื งตะพานหนิ จากวนั วานนำ� รากฐานมาพฒั นา
ใหเ้ จริญกา้ วหน้ายัง่ ยืนสืบต่อไป

สมใจ นิติสกลุ ชัย
ผอู้ ำ� นวยการกองวิชาการและแผนงาน

เทศบาลเมืองตะพานหิน

ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหิน 9

ตะพานหินบา้ นเรา Online Edition By OldPhotoTPH

เมือ่ เอ่ยถึง “ตะพานหิน” มถี นิ่ ฐาน
เปน็ แหลง่ บา้ น นามเมือง อันเล่อื งชือ่
คนรนุ่ เกา่ “เพอ่ื ส่วนรวม เขาร่วมมอื ”

ควรยึดถือ จดจ�ำ เป็นตำ� นาน
ก�ำเนดิ กลมุ่ ชมุ ชน คนขยนั
เข้าสรา้ งสรรค์ สองฝัง่ แม่นำ�้ น่าน
เหตคุ ำ� หน้า โดดเดน่ เป็น “ตะพาน”
เพราะหินดาน แถบหัวดาน ไม่ธรรมดา
ชว่ งน�้ำลด เกดิ ลาน หนิ ดานโผล่
ราวกับโชว์ สนั ดอน ครึ่งค่อนท่า
คร้ันนำ้� ขนึ้ ลานหาย ลับสายตา
ด�ำเนนิ มา ไมน่ อ้ ย เกอื บร้อยปี
ทางการขุด เปิดช่อง รวมสองครั้ง
ลานหนิ พัง เป้าหมาย...ขยายที่
หวังเรือใหญ่ แล่นปร๋อ ผา่ นพอดี
ลานเคยมี ปรากฏ...เกอื บหมดแล้ว
ตะพานหิน พฒั นา อยา่ งน่าอยู่
เกษตรคู่ การคา้ นับวา่ แจว๋
ประกวดเมือง ดเี ด่น พอเหน็ แวว
คงไมแ่ คล้ว หนทาง ควา้ รางวัล
คนตะพานหิน ภมู ิใจ “ตะพานหนิ ”
เพ่อื นต่างถนิ่ ใต้-เหนอื ลว้ นเชอ่ื มัน่
แม้จะอยู่ แดนใด หรือไกลกนั
ยงั ผูกพนั “ตะพานหิน ถิน่ บ้านเรา”
----------------------------------
โดย... นายมนตรี เกตุพนั ธ์
ครชู ำ� นาญการพิเศษ โรงเรียนตะพานหิน



10 ภาพเกา่ เล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน

ภาพเกา่ เลา่ ขาน ต�ำนานตะพานหิน 11

ตถนิะ่ พขาอนงหเรินา Online Edition By OldPhotoTPH

โดย นายธงชัย ลขิ ติ พรสวรรค์

จังหวัดพิจิตรเป็นเมืองโบราณท่ีปรากฏ
หลักฐานทางโบราณคดีถึงสมัยทวารวดีมีคูน�้ำ
คันดนิ ล้อมรอบ เช่น เมอื งนครไชยบวร อ�ำเภอ
โพทะเล, เมืองเก่า พจิ ติ ร, เมืองบา่ ง อ�ำเภอทบั
คล้อ และมีพัฒนาการมาตลอดตั้ งแต่สมัย
สโุ ขทยั อยุธยา จนถงึ รตั นโกสินทร์

นอกจากวัดโพธ์ิประทับช้างซึ่งสร้างใน
สมยั สมเดจ็ พระเจา้ เสอื แลว้ ยงั ปรากฏหลกั ฐาน
วา่ กอ่ น พ.ศ. 2530 มกี ารขโมยขดุ เจดยี บ์ นยอด
เขารูปช้าง อ.เมือง และได้พบพระบูชาสมัย
อยธุ ยา หนา้ ตกั กวา้ ง 3 นวิ้ และพระพมิ พป์ รหุ นงั
เนอ้ื ชนิ เปน็ จำ� นวนมาก ผทู้ พ่ี บเหน็ เหตกุ ารณเ์ ลา่
ว่าขโมยได้น�ำพระเหล่านั้ นใส่กระสอบถุงปุ๋ย
มาวางขายบริเวณสถานีรถไฟตะพานหินหลาย
กระสอบ

จังหวัดพิจิตรมีการเปล่ียนแปลงอย่าง
ใหญอ่ ยคู่ รั้งหนงึ่ คอื เมอื่ เกดิ การเปลย่ี นทางเดนิ
ของแม่น�้ำน่านซ่ึงเดิมน้ันไหลจาก จ.พิษณุโลก
เข้าเขต จ.พิจิตร บรเิ วณต�ำบลไผ่ขวาง (บา้ นดง
เศรษฐี) แล้วไหลลงใต้ผ่านเมืองพิจิตรเก่า
โพธ์ิประทับช้าง วังส�ำโรง วัดขวาง ทุ่งน้อย
ท่าบัว บ้านน้อยไปบรรจบกับแม่น้�ำยมที่ต�ำบล
บางคลาน อ.โพทะเล

ต่อมาเมอ่ื พ.ศ. 2413 มีกล่มุ คนจนี เขา้
มาท�ำไร่ฝ้ายบริเวณบ้านดงเศรษฐี และได้ขุด
ทางน้�ำเล็กๆ จากแม่น้�ำน่านไปเชื่อมกับคลอง
เรยี งที่บา้ นท่าฬอ่ และต่อมากระแสน�้ำไหลแรง
จนเปล่ียนทางเดินมาตามคลองเรียงซึ่งเป็น
คลองธรรมชาติ เช่ือมต่อกับคลองท่าหลวง

12 ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ

คลองคนั ในเขตอำ� เภอเมอื งพจิ ติ ร ผา่ นไปทางคลองหว้ ยคต คลองบษุ บงเหนอื และใต้ ในเขตอำ� เภอ
บางมลู นาก และไปบรรจบกับแมน่ ำ้� ยมทต่ี �ำบลเกยไชย อำ� เภอชุมแสง จ.นครสวรรค์ กลายเปน็
แม่นำ้� นา่ นใหม่

อน่ึงขออธิบายให้เห็นภาพว่า ตามธรรมชาตินั้นแม่นำ้� จะไหลไปตามร่องนำ้� เดิมท่ีมีอยู่แล้ว
กรณนี คี้ ลองทม่ี ชี อ่ื เปน็ แมน่ ำ้� นา่ นใหมน่ ั้น กค็ อื คลองดง่ั เดมิ ซง่ึ ไหลจากทศิ เหนอื ลงทศิ ใตผ้ า่ นทอ้ ง
ที่ อ.เมืองพจิ ติ ร อ.ตะพานหิน และ อ.บางมูลนาก โดยเรียกชื่อแตกต่างกันไป กล่าวคอื เมื่อไหล
ผ่าน อ.เมืองพิจิตรก็เรียกช่ือว่าคลองเรียง คลองท่าฬ่อ คลองท่าหลวง และคลองคัน เม่ือผ่าน
อ.ตะพานหิน เรียกว่าคลองห้วยเกตุ เม่ือผ่าน อ.บางมูลนากเรียกว่าคลองห้วยคต คลองบุษบง
เหนือ คลองบษุ บงใต้ แตท่ ั้งหมดคือล�ำคลองเดยี วกนั ซึง่ เปน็ รอ่ งน�ำ้ ตามธรรมชาติ เมอ่ื กระแสน�้ำ
เปลีย่ นทิศบริเวณบา้ นดงเศรษฐี ต.ไผ่ขวาง เพราะกลุม่ ชาวจนี ท�ำไรฝ่ ้ายขุดทางนำ้� เชอื่ มต่อ กระแส
น�้ำจงึ ไหลมาตามทางท่มี ดี นิ อ่อนและสะดวกกว่า จงึ กลายมาเป็นแมน่ ำ้� นา่ นในปจั จบุ ันนี้

กล่าวเฉพาะอำ� เภอตะพานหินถอื ว่าเป็นอำ� เภอไม่เก่านัก พ่งึ ก่อต้ังข้นึ เม่ือวันท่ี 1 เมษายน
พ.ศ. 2483 ปรากฏหลักฐานประเภทบันทึกการเดินทางก็เม่ือมีการสร้างทางรถไฟสายเหนือจาก
สถานนี ครสวรรค์ไปถงึ สถานีพิษณโุ ลกเมื่อ พ.ศ. 2451 แตก่ ่อนหน้านั้นชมุ ชนรมิ แม่นำ้� น่านจะมี

ภาพเก่าเล่าขาน ต�ำนานตะพานหนิ 13

ความส�ำคัญทีส่ ดุ ท่ีปรากฏช่ือให้พบเห็น ได้แก่ เมืองภมู ิ บ้านบางไผ่ บ้านหวั ดง บ้านเขารูปชา้ ง Online Edition By OldPhotoTPH
บา้ นฆะมัง บ้านวงั กลด ฯลฯ

ย้อนข้ึนไปเม่อื พ.ศ. 2376 พระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ในขณะทรงผนวชเป็น
พระภกิ ษวุ ชิรญาณเถระ ได้เสด็จธุดงค์ไปเมืองอตุ รดติ ถเ์ พือ่ สกั การะพระแท่นศลิ าอาสน์ และเมอื่
เสด็จกลับน้ันได้ทรงประทับแรมท่ีบ้านฆะมัง เพื่อร่วมฉลองพระวิหาร ณ วัดเชิงเขารูปช้าง เป็น
เวลา 4 วนั

ในสมัยรัชกาลท่ี 5 เมื่อคราวเสด็จพระราชด�ำเนินประพาสมณฑลฝ่ายเหนือ พ.ศ. 2444
(คราวหล่อพระพุทธชินราชจ�ำลอง) กระบวนเรือพระราชพาหนะขึ้นมาทางแม่น�้ำน่าน พระบาท
สมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอย่หู วั มีพระราชหตั ถเลขาไวว้ ่า

“เรอื ออกจากบางมูลนาคเวลาเช้า 2 โมงตรงขึน้ มาถึงเมอื งพจิ ิตรใหมเ่ วลากอ่ นเท่ียง ระยะ
ทางที่ข้ึนมาตอนน้ีมีบ้านหนาขึ้น แต่ดูทุ่งกว้างขึ้นกว่าตอนล่าง เม่ือพิเคราะห์ดูภูมิประเทศท้ั งพื้น
แผน่ ดนิ ไมเ่ หน็ ผดิ อะไรกนั กบั กรงุ เกา่ ” แสดงวา่ ชมุ ชนตะพานหนิ ยงั ไมม่ ีในขณะนั้น อกี ประการหนงึ่
ปรากฏภาพถา่ ยแพพลับพลาซง่ึ เจา้ เมอื งพจิ ิตรสรา้ งไวร้ บั เสด็จจอดอยู่ทบ่ี า้ นฆะมัง อ.เมือง

ตอ่ มาพ.ศ. 2457 สมเดจ็ พระมหาสมณเจา้ กรมพระยาวชริ ญาณวโรรส สมเดจ็ พระสงั ฆราช
เจา้ เสดจ็ ตรวจราชการคณะสงฆใ์ นมณฑลฝา่ ยเหนอื โดยเสดจ็ ฯ ไปทางรถไฟและเสดจ็ ฯ กลบั ทาง
เรอื โดยทรงบันทกึ ว่า “รถไฟหยุดเติมน�้ำที่สถานีตะพานหินราว 15 นาที สังเกตว่าตำ� บลนม้ี เี ดก็
มาก ผ้หู ญงิ ท�ำยาสูบ ผชู้ ายท�ำนา” ส่วนตอนกลบั ทางเรือ ทรงบนั ทกึ ถึงหัวดานของตะพานหนิ วา่
“มีดานหินเป็นคันขวางแม่น�้ำ มีช่องพอเรือเดินได้อยู่ริมตล่ิงฝั่งตะวันตกช่องหน่ึง กับตอนกลาง
ชอ่ งหนึ่ง” และทรงประทบั แรมในเรอื ท่นี ั่ง หนา้ วัดบางมูลนาก พร้อมทั้งทรงมหี มายเหตุวา่

“คนอ�ำเภอภูมิอยู่ข้างบริบูรณ์เพราะเป็นท�ำเลดี พวกอยู่ดอนท�ำนาเลี้ยงชีพ พวกอยู่ริมน�้ำ
รบั ขา้ วจำ� หนา่ ยต่อไป หม่บู ้านเรอื แพมีมาก ถนนกว้างขวาง ตลาดกแ็ น่นหนาเจริญทเี ดยี ว ทราบวา่
ซ้�ำต่อไปข้างหน้าจะเป็นท่าลงสินค้าเพชรบูรณ์ อีกท้ั งมีสถานีรถไฟที่น่ันด้วย นานไปคงจะเจริญ
มากกว่านี้” แสดงว่าสภาพการคา้ ขายทต่ี ลาดบางมูลนากเจรญิ รุ่งเรอื งกว่าตลาดตะพานหินเพราะ
มเี สน้ ทางลำ� คลองสำ� หรบั ขนสง่ สนิ คา้ จากจงั หวดั เพชรบรู ณม์ าสงเรอื ทบี่ างมลู นาก ซงึ่ กค็ งใชค้ ลอง
บษุ บงเหนอื

ตลาดตะพานหนิ เกดิ สภาพเศรษฐกจิ เฟอ่ื งฟกู เ็ มอื่ รฐั บาลจอมพล ป.พบิ ลู สงครามมนี โยบาย
จดั ต้ังจงั หวัดเพชรบรู ณเ์ ป็นเมอื งหลวงแห่งใหม่ เมอ่ื ครั้งสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยเร่มิ โครงการ
สรา้ งถนนสายตะพานหนิ – เพชรบรู ณ์ มกี ารเกณฑแ์ รงงานไปสรา้ งถนน และเรม่ิ ขนสง่ วสั ดุ อปุ กรณ์
กอ่ สรา้ งเขา้ ไปสรา้ งเมอื งหลวงแหง่ ใหม่ ทำ� ใหต้ ลาดตะพานหนิ เจรญิ เตมิ โตอยา่ งรวดเรว็ กลายเปน็
ชุมชนขนาดใหญ่ มตี ลาดโรงแรม โรงภาพยนตรเ์ กิดข้นึ ผคู้ นอพยพมาทำ� มาหากินมากมาย เชน่
ตระกูลเศรษฐะทัตต์มาจากจังหวัดแพร่ ตระกูลน่วมเจิมมาจากต�ำบลดงป่าด�ำ อ.เมือง จ.พิจิตร
ตระกลู สขุ ประเสรฐิ มาจากตำ� บลบางไผ่ อ.บางมลู นากตระกลู แดงทองดี มาจากจงั หวดั สระบรุ ี รวม
ตลอดถงึ ตระกลู เกา่ แกข่ องตะพานหนิ เอง เชน่ ตระกลู เพญ็ ศรขี องขนุ หว้ ยเกตเุ กษม (เพน เพญ็ ศร)ี
ก็ไดร้ ับโอกาสนีด้ ้วยเช่นกนั ทำ� ให้สภาพการคา้ ขายประกอบธรุ กจิ ในตลาดตะพานหินเจริญเตบิ โต
มาจนถงึ ทกุ วันนี้


วันเสาร์ที่ 2 กุมภาพนั ธ์ พ.ศ. 2556

14 ภาพเกา่ เลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ

ภาพมมุ กว้างของหวั ดาน โดยคณุ ไตร อสิ รากำ� พต ศิลปนิ ชาวตะพานหนิ ผู้เคยเห็นหัวดานมาก่อน
ได้วาดจากความทรงจำ� เจ้าของภาพ นายไตร อิสรากำ� พต

เดือนมนี าคม-เดอื นเมษายนของทุกปีนำ้� จะลด 15
ชาวตะพานหนิ มักพาลกู หลานมาเลน่ นำ�้ บริเวณหัวดาน
โดยเฉพาะเทศกาลสงกรานต์ ถ่ายเมือ่ พ.ศ. 2512
เจา้ ของภาพ จรยิ า ศศิลาวัณย์

ภาพเกา่ เลา่ ขาน ต�ำนานตะพานหิน

Online Edition By OldPhotoTPH

บรรยากาศของถนนเพ็ญศรีซึ่งเปน็
ถนนทีต่ ัดจากสถานีรถไฟตะพานหิน

มาจดแม่น้�ำน่าน ไม่ทราบปีทีถ่ ่าย
เจา้ ของภาพ คณุ เสาวณี โตวรกุล
1166 ภาพเกา่ เลา่ ขาน ต�ำนานตะพานหิน

แผนที่ พ.ศ. 2502

ภาพเกา่ เล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน 17

Online Edition By OldPhotoTPH

แผน ่ีท จาก Think Net 2552

18 ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ

เสาป้นั จั่นในจติ นาการจากภาพจดจำ� ท่ีศลิ ปนิ ผ้เู ขยี นภาพเคยสัมผัส รว่ มกบั ผู้อาวุโสมาร่วมบอกเลา่
ผ้เู ขยี นภาพ นายไตร อิสรากำ� พต

ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ 19

Online Edition By OldPhotoTPH

20 ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ

ถนนแดงทองดี ซ่งึ เป็นถนนเศรษฐกิจของเมอื งตะพานหนิ ไม่ทราบปที ถ่ี ่าย เจ้าของภาพ ครอบครัวนว่ มเจิม 21
ภาพเกา่ เล่าขาน ต�ำนานตะพานหิน

วิหารหลังใหมส่ รา้ งทางทิศใต้ของวดั ตะพานหนิ บรเิ วณที่เปน็ กุฎิเดิมของหลวงพอ่ พทุ ธพชิ ัย ถา่ ยเม่อื พ.ศ.2504 Online Edition By OldPhotoTPH
เจา้ ของภาพ นายสมบัติ อิสรากำ� พต

อีกดา้ นหนงึ่ ของหน้าบันของศาลาวดั ตะพานหิน ถ่ายเมอ่ื พ.ศ.2496
เจ้าของภาพ คุณจรยิ า ศศลิ าวณั ย์

ภาพถ่ายหลวงพ่อพุทธพชิ ัยในแผน่ กระดาษ
จ�ำหน่ายในงานวัด โดยรา้ นถา่ ยรูปสกลลักษณ์
เมื่อ พ.ศ. 2503 เจ้าของภาพ คณุ อัมพร เวทวนิ ิจ
22 ภาพเกา่ เล่าขาน ต�ำนานตะพานหนิ

พระภิกษุบวชใหม่ถา่ ยภาพเป็นทีร่ ะลกึ ในวิหาร และ 23
เชอื่ กนั ว่าค�ำวา่ พิชัยนั้น ส่วนหนึง่ มาจากพระยาพชิ ยั
ดาบหกั ดงั นั้นหลวงพ่อพุทธพิชยั จึงโปรดการทหาร
หากใครมาขอให้ไมต่ ้องเป็นทหารกม็ ักถกู ใบแดง
ทุกครั้ง เจ้าของภาพ คณุ อมั พร เวทวินิจ

ภาพเก่าเลา่ ขาน ต�ำนานตะพานหนิ

ชาวตะพานหนิ มากราบสกั การะหลวงพอ่ Online Edition By OldPhotoTPH
พุทธเกตุมงคลแหง่ วดั เทวประสาทเสมอ
ถา่ ยเมือ่ พ.ศ.2517
เจ้าของภาพ คณุ เสาวณี โตวรกลุ
24 ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ

เณรนอ้ ย (พ่นี อ้ งสกุลจนั ทไทย) ถา่ ยโดยมพี ระพกั ตร์ของ
หลวงพ่อพทุ ธเกตมุ งคลอยดู่ า้ นขวาของภาพ
เจ้าของภาพ คุณเสาวณี โตวรกลุ

ภาพเกา่ เลา่ ขาน ต�ำนานตะพานหิน 25

เจา้ พอ่ ปุงท้าวกง เจ้าพ่อตะพานหินองคด์ ้ังเดมิ Online Edition By OldPhotoTPH
ซึ่งตั้งศาลอยูต่ อนเหนือของตลาด
แถวบา้ นนายกเทศมนตรี (เชื้อ เศรษฐะทัตต์)
ต่อมาองค์เจ้าพ่อถกู คนร้ายขโมยไป
จงึ ไดย้ ้ายศาลเขา้ มาอยู่ในสถานทป่ี จั จุบนั
กอ่ นถึงบา้ นนายโตก รอดรักษา

26 ภาพเกา่ เล่าขาน ต�ำนานตะพานหนิ

เจ้าพ่อไฉ่ซ้งิ เอยี๊ ะ เจา้ พ่อก�ำเทยี นไต้ตี่ (น่ำ� เทียนมง้ึ แป๊ะกง)

เจา้ พ่อท้ังสามองคส์ ถติ อยู่ ณ ศาลปุงทา้ วกง ใหล้ กู หลานไทยจนี ไดก้ ราบไหว้เปน็ ขวัญก�ำลังใจจวบจนปจั จบุ นั 27
ภาพเก่าเล่าขาน ต�ำนานตะพานหนิ

Online Edition By OldPhotoTPH

2288 ภาพเกา่ เลา่ ขาน ต�ำนานตะพานหนิ

ศาลเจา้ พ่อปุงทา้ วกงตะพานหินในปจั จุบนั ต้ังเดน่ เป็นสงา่
บรเิ วณริมแม่น้�ำน่าน ขา้ งสะพานรฐั ราษฎรร์ ังสรรค์

ภาพเกา่ เล่าขาน ต�ำนานตะพานหนิ 29

ภาพประวัตศิ าสตรข์ องมงั กรทอง Online Edition By OldPhotoTPH
ซึง่ เหน็ นาจาและมงั กรทองปนี เสา
อวดลีลาบรเิ วณสามแยก
ร้านศรีเจรญิ พ.ศ.2532 แลเหน็
หลวงพอ่ ใหญอ่ ยดู่ ้านหลัง
เจ้าของภาพ ศาลเจา้ พอ่ ตะพานหนิ

30 ภาพเกา่ เล่าขาน ต�ำนานตะพานหนิ

การแสดงการต่อสขู้ องขนุ โจร
แหง่ เขาเหลยี งซาน
เป็นทปี่ ระทับใจต่อฝงู ชน
เจ้าของภาพ
นายทศพล เตยี วประเสรฐิ กลุ

ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหิน คณะเอ็งกอของสมาคมพ่อคา้
ตะพานหิน มลี ลี าการแสดงทดี่ ุดนั
สมจรงิ ได้เคยไปแสดง
เผยแพร่ชอ่ื เสียงชาวตะพานหิน
มาแลว้ ท่วั ประเทศไทย
เจ้าของภาพ
นายทศพล เตยี วประเสริฐกุล

31

สะพานรัฐราษฏรร์ งั สรรค์ Online Edition By OldPhotoTPH
ภาพมมุ สงู ของตลาดตะพานหิน ถา่ ยจาก
ทศิ เหนอื แลเหน็ ตลาดอยซู่ ้ายมอื
วดั เทวประสาทอยขู่ วามือ และ
ถนนชมฐรี ะเวชอยู่ซ้ายบน ซงึ่ เปน็ ถนน
ท่เี ช่อื มระหว่างอ�ำเภอตะพานหนิ กับจังหวดั
เพชรบูรณ์ ทำ� ใหต้ ลาดตะพานหนิ เจรญิ ขึ้น
อย่างรวดเรว็ อุปสรรคส�ำคัญอยา่ งหนึ่งของ
ตะพานหินกค็ ือไม่มสี ะพานเช่ือมระหว่าง
ฝ่ังตะวันออกและตะวนั ตกของแม่น้�ำนา่ น
ถา่ ยเมื่อ พ.ศ.2508
โดย นายมนตรี พนั ธจุ์ ารรุ ัตน์
เจา้ ของภาพ คณุ เสาวณี โตวรกุล
3322 ภาพเกา่ เลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ

ภาพเก่าเล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน 333

Online Edition By OldPhotoTPH

3344 ภาพเกา่ เลา่ ขาน ต�ำนานตะพานหนิ

สะพานรัฐราษฎรร์ งั สรรค์ ภาพมมุ สงู จากหนงั สอื พธิ ีเปดิ สะพานรัฐราษฎรร์ ังสรรค์ 335
ภาพเกา่ เลา่ ขาน ต�ำนานตะพานหิน

ภาพโรงเรยี นในตะพานหนิ Online Edition By OldPhotoTPH
โรงเรยี นหวั เฉียวกอ่ สร้างด้วยทุนทรพั ย์ของสมาคมฮว่ั เคยี้ วเฮียบหวยตะพานหิน  ซ่งึ ชาวตะพานหินช่วยกันบรจิ าคทรัพย์สนิ ซอ้ื ท่ดี ินและ
สรา้ งอาคารเรียนไม้สองช้ัน ขนาดกวา้ ง 14 เมตร ยาว 42 เมตร โดยเรมิ่ สร้างตั้งแตว่ ันที่ 5 พฤศจกิ ายน พ.ศ. 2489 แล้วเสร็จใน
วนั ที่ 14 ตลุ าคม พ.ศ. 2490  โดยมีนายอ้ายหมน่ิ แซภ่ ู่ นายกสมาคมฯ จดทะเบียนขออนุญาตเปน็ เจา้ ของโรงเรยี น
เจา้ ของภาพ นายทรงพล เศรษฐะทัตต์

ครสู นทิ รัตนาคมกับลูกศิษย์ช้ันมัธยมปีท่ี 2 เมอื่ พ.ศ. 2492 เจา้ ของภาพ คุณจริยา ศศิลาวณั ย์
36 ภาพเก่าเล่าขาน ตำ� นานตะพานหนิ

ภาพเก่าเลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหิน โรงเรยี นหัวเฉียว
มีซุ้มประตูแบบจนี เสริมเข้ามา
ถา่ ยเม่อื พ.ศ. 2508 มีปรชั ญาว่า
สวุ ิชาโน ภว โหติ ผรู้ ูด้ เี ปน็ ผเู้ จริญ
เจ้าของภาพ คุณพชั ราภรณ์ มาสวสั ดิ์

37

Online Edition By OldPhotoTPH

ภาพถา่ ยทางอากาศ ตลาดตะพานหนิ ปัจจุบัน (พ.ศ. 2555)
ถ่ายจากทิศตะวันออก ถ่ายภาพโดย นายทรงพล เศรษฐะทตั ต์
38 ภาพเกา่ เลา่ ขาน ต�ำนานตะพานหิน

ภาพเก่าเล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน 39

ภาพปัจจุบนั (พ.ศ.2555) ถา่ ยภาพจากทิศตะวันตก Online Edition By OldPhotoTPH
ถ่ายภาพโดย นายทรงพล เศรษฐะทัตต์

40 ภาพเกา่ เล่าขาน ตำ� นานตะพานหนิ

ภาพเก่าเล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน 41

Online Edition By OldPhotoTPH

ภาพเมอื งตะพานหนิ บรเิ วณริมแมน่ �้ำน่านในปัจจุบนั (พ.ศ. 2555) ถ่ายจากทางทศิ ใต้ขึ้นไป
แต่พอพิจารณาสภาพเมืองท่เี ปลี่ยนไปได้ ถ่ายภาพโดย นายทรงพล เศรษฐะทตั ต์

42 ภาพเกา่ เลา่ ขาน ตำ� นานตะพานหนิ

ภาพเก่าเล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน 43

Online Edition By OldPhotoTPH

ภาพเมืองตะพานหนิ ตอนกลางในปจั จุบนั (พ.ศ. 2555) ทีส่ วยงามทส่ี ดุ ภาพหนึ่ง
ถ่ายภาพโดย นายทรงพล เศรษฐะทตั ต์

44 ภาพเกา่ เล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน

ภาพเก่าเล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน 45

สมเด็จพระบรมโอรสาธริ าช เจา้ ฟ้ามหาวชิราลงกรณ
สยามมกฎุ ราชกุมาร เสด็จพระราชด�ำเนนิ เปดิ ตกึ อบุ ตั ิเหตุ
โรงพยาบาลสมเด็จพระยพุ ราช ตะพานหิน พ.ศ. 2542
เจ้าของภาพ คุณสุวรรณ เทพทนิ กร

Online Edition By OldPhotoTPH

พธิ ีเปิดตลาดแดงทองดี ภาพเก่าเล่าขาน ตำ� นานตะพานหนิ
ประมาณ พ.ศ. 2497-2500
เจ้าของภาพ นายสำ� ราญ แดงทองดี

46

พธิ ีเปดิ โรงภาพยนตรส์ ังวาลย์วัฒนาซ่งึ เปน็
อีกธุรกจิ หนึง่ ของนายสังวาลย์ แดงทองดี
ถ่ายเมือ่ ประมาณ พ.ศ. 2500
เจา้ ของภาพ นายสำ� ราญ แดงทองดี

ภาพเกา่ เล่าขาน ตำ� นานตะพานหิน 47

รปู หมู่ของเดก็ นักเรยี นถ่ายรว่ มกบั ผู้บริหารของสมาคมฮว่ั เคยี้ วเฮียบหวย Online Edition By OldPhotoTPH
ซง่ึ กอ่ ตั้งขนึ้ โดยชาวจีนโพ้นทะเล (ฮว่ั เคีย้ ว) ซึ่งเขา้ มาอาศยั อยู่ในตะพานหนิ ชดุ แรกๆ
เน้นการทำ� กิจกรรมด้านการศึกษา ประเพณี พธิ ีกรรมจีนและไทย
เจ้าของภาพ คณุ สวุ รรณ เทพทนิ กร

ขบวนแห่เถดิ เทิงงานในงานบวชบนสะพานรฐั ราษฎร์รงั สรรค์ เจ้าของภาพ ครอบครัวน่วมเจมิ
48 ภาพเกา่ เล่าขาน ต�ำนานตะพานหนิ