แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 293 วัดและประเมินผลการเรียนรู้ รายการวัด วิธีการวัดผล เครื่องมือวัดและ ประเมิน เกณฑ์การประเมิน ๑. สังเกตพฤติกรรมด้านปฏิบัติ ๑. สังเกตพฤติกรรม รายบุคคลและกลุ่ม ๒. ตรวจผลงาน ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๒. นักเรียนทำแบบทดสอบ ๑. แบบทดสอบ หลังเรียน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๓. นักเรียนร่วมสนทนา ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๔. นักเรียนตอบคำถาม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๕. นักเรียนทำกิจกรรม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 294 บันทึกผลหลังการเรียนรู้ 1. ผลการสอน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ปัญหาและอุปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แนวทางการแก้ไขและข้อเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ……………………………………………………………ผู้สอน (…………………………………………………………….)
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 295 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง บทอาขยานและคุณค่าจากบทอาขยาน ชั่วโมงที่ 1-2 ๑. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนิน ชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และ นำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ตัวชี้วัด ท ๑.๑ ป.6/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองได้ถูกต้อง ท 1.1 ป.6/2 อธิบายความหมายของคำ ประโยค และข้อความที่เป็นโวหาร ท 5.1 ป.6/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านและนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ท 5.1 ป.6/4 ท่องจำบทอาขยานตามที่กำหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ 2. สาระสำคัญ บทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ เป็นพระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร โดยบทที่ นำมาเป็นบทอาขยาน กล่าวถึงเรื่องศักดิ์ศรี ความซื่อสัตย์ และความสนใจค้นคว้าศึกษาเล่าเรียน 3. คำถามจุดประกาย การศึกษาหาความรู้มีประโยชน์อย่างไรต่อนักเรียนทั้งในปัจจุบันและอนาคต 4. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. สนทนาและตอบคำถามเกี่ยวกับบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ 2. อ่านทำนองเสนาะบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ 3. บอกความรู้ ข้อคิด และคุณค่าบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ 5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์และสมรรถนะสำคัญ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญ ๑. มีวินัย ๒. ซื่อสัตย์ ๓. สามัคคี ๔. ใฝ่เรียนรู้ ๕. ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ๑. ความสามารถในการสื่อสาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. สาระการเรียนรู้ บทอาขยานและคุณค่าจากบทอาขยาน : โคลงโลกนิติ
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 296 7. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 7.1 ขั้นสร้างประสบการณ์(E : Experience) 1. ครูให้ความรู้เกี่ยวกับโคลงโลกนิติในประเด็นต่าง ๆ พอสังเขป เช่น ประเภทของวรรณคดี ผู้ทรงพระนิพนธ์ ลักษณะคำประพันธ์ และเนื้อหา 7.2 ขั้นสะท้อนความคิด (R : Reflection) 2. ครูให้นักเรียนอ่านออกเสียงความรู้เกี่ยวกับโคลงโลกนิติ จากหนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้น ป.6 บริษัท สร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ (สสร.) จำกัด (หน้า 152) ย่อหน้าที่ 1 และ 2 ร่วมกันบอกประโยคใจความสำคัญ 3. ครูเปิดแถบบันทึกเสียงการอ่านทำนองเสนาะบทร้อยกรองประเภทโคลงสี่สุภาพให้นักเรียนฟัง ขณะฟังให้ สังเกตจำนวนคำในแต่ละวรรค ตำแหน่งคำสัมผัส การใช้เสียงเมื่อขึ้นต้นวรรค การแบ่งจังหวะคำ และเนื้อหา 4. ครูสุ่มเรียกนักเรียนเขียนแผนผังแสดงฉันทลักษณ์ของโคลงสี่สุภาพจากการฟัง โดยใช้ แทนจำนวนคำ ขอ อาสาสมัครโยงเส้นสัมผัส ครูตรวจสอบและให้ความรู้เกี่ยวกับสัมผัสนอก สัมผัสใน คำเอก คำโท ซึ่งเป็นข้อบังคับเฉพาะ 5. ครูให้นักเรียนอ่านออกเสียงบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ เป็นทำนองเสนาะตามครูทีละวรรค ถอดความ เป็นร้อยแก้ว แบ่งกลุ่มฝึกซ้อม จากนั้นสมาชิกศึกษาหัวข้อ คุณค่าบทอาขยานโคลงโลกนิติ จากหนังสือเรียน หน้า 153 6. ครูให้นักเรียนตอบคำถาม เพราะเหตุใด โคลงโลกนิติจึงได้รับเลือกเป็นบทอาขยาน, ข้อคิดหรือคติธรรมที่ ได้รับจากบทอาขยานโคลงโลกนิติเกี่ยวข้องกับเรื่องใดบ้าง 7. ครูให้นักเรียนสนทนาเกี่ยวกับลักษณะของวรรณคดีคำสอนเรื่องอื่น เช่น สุภาษิตสอนหญิง โดยบอกเกี่ยวกับ เนื้อหา สิ่งที่ผู้ประพันธ์ต้องการบอกกล่าว ตักเตือน หรือสั่งสอน ผู้ที่ผู้ประพันธ์ต้องการสื่อสารด้วย ครูชี้แนะเพิ่มเติม 7.3 ขั้นสรุปความคิดรวบยอด (C : Conceptualization) 8. ครูให้นักเรียนสรุปความโดดเด่นด้านวรรณศิลป์ของบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ และสรุปแนวทางที่จะนำ ข้อคิด คติธรรมไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน 7.4 ขั้นประยุกต์ใช้ความรู้ (A : Application) 9. ครูให้นักเรียนศึกษาวรรณคดีคำสอน หรือวรรณคดีเรื่องอื่นที่ปรากฏคติธรรม ข้อคิดที่เชื่อมโยงกับเรื่อง ศักดิ์ศรี ความสัตย์ ความตั้งใจศึกษาเล่าเรียน อย่างใดอย่างหนึ่ง คัดลอกลงกระดาษรายงาน ถอดความเป็นร้อยแก้ว แล้ว ระบุคติธรรม ข้อคิดที่ปรากฏนำส่งเป็นรายบุคคล 10. ครูให้แต่ละกลุ่มอ่านออกเสียงบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติเป็นทำนองเสนาะหน้าชั้นเรียนทีละกลุ่ม จากนั้น ลงคะแนนเสียงเลือกกลุ่มที่ปฏิบัติได้ดีที่สุดพร้อมบอกเหตุผล แล้วทำใบกิจกรรม 8. สื่อและแหล่งการเรียนรู้ ๑. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้น ป.6 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย บริษัท สร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ (สสร.) จำกัด 2. แถบบันทึกเสียงการอ่านทำนองเสนาะโคลงสี่สุภาพ 3. แบบวัดและบันทึกผลการเรียนรู้ 4. อินเทอร์เน็ต 5. ใบกิจกรรม
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 297 ใบกิจกรรม ชื่อ …………..…………………………… นามสกุล ……………………………… ระดับชั้น ……………………. เลขที่ …………………. คำชี้แจง ให้นักเรียนตอบคำถามเกี่ยวกับบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ บทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ เป็นผลงานพระนิพนธ์ของบุคคลใด คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. โคลงโลกนิติมีลักษณะคำประพันธ์อย่างไร คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. เนื้อหาของโคลงโลกนิติถูกจารึกไว้ที่วัดใด คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. โคลงสี่สุภาพวรรคหน้าแบ่งจังหวะคำอ่านอย่างไร คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. บทอาขยานจาก โคลงโลกนิติกล่าวถึงเรื่องใดบ้าง คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. โคลงสี่สุภาพวรรคหลังแบ่งจังหวะคำอ่านอย่างไร คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. คุณค่าด้านวรรณศิลป์ของบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ มีลักษณะอย่างไร คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. คำสอนเกี่ยวกับคุณสมบัติของผู้มีความรู้ในบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ เป็นคุณค่าด้านใด คำตอบ ............................................................................................................................. .................. ..
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 298 เฉลยใบกิจกรรม ชื่อ …………..…………………………… นามสกุล ……………………………… ระดับชั้น ……………………. เลขที่ …………………. คำชี้แจง ให้นักเรียนตอบคำถามเกี่ยวกับบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ บทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ เป็นผลงานพระนิพนธ์ของบุคคลใด คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. โคลงโลกนิติมีลักษณะคำประพันธ์อย่างไร คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. เนื้อหาของโคลงโลกนิติถูกจารึกไว้ที่วัดใด คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. โคลงสี่สุภาพวรรคหน้าแบ่งจังหวะคำอ่านอย่างไร คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. บทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ กล่าวถึงเรื่องใดบ้าง คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. โคลงสี่สุภาพวรรคหลังแบ่งจังหวะคำอ่านอย่างไร คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. คุณค่าด้านวรรณศิลป์ของบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ มีลักษณะอย่างไร คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. คำสอนเกี่ยวกับคุณสมบัติของผู้มีความรู้ในบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ เป็นคุณค่าด้านใด คำตอบ ............................................................................................................................. .................. .. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร โคลงสี่สุภาพ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร โคลงสี่สุภาพวรรคหน้า แบ่งจังหวะ 2/3 หรือ 3/2 ศักดิ์ศรี ความซื่อสัตย์ และความสนใจค้นคว้าศึกษาเล่าเรียน โคลงสี่สุภาพวรรคหลัง แบ่งจังหวะ 2 หรือ 2/2 ในกรณีที่มี 4 พยางค์ เล่นเสียงสัมผัสพยัญชนะ ในบาทเดียวกัน เช่น เสีย สัตย์ เสีย สู้ ม้วย มร คุณค่าด้านปัญญา
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 299 วัดและประเมินผลการเรียนรู้ รายการวัด วิธีการวัดผล เครื่องมือวัดและ ประเมิน เกณฑ์การประเมิน ๑. สังเกตพฤติกรรมด้านปฏิบัติ ๑. สังเกตพฤติกรรม รายบุคคลและกลุ่ม ๒. ตรวจผลงาน ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๒. นักเรียนทำแบบทดสอบ ๑. แบบทดสอบ หลังเรียน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๓. นักเรียนร่วมสนทนา ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๔. นักเรียนตอบคำถาม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๕. นักเรียนทำกิจกรรม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 300 บันทึกผลหลังการเรียนรู้ 1. ผลการสอน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ปัญหาและอุปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แนวทางการแก้ไขและข้อเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ……………………………………………………………ผู้สอน (…………………………………………………………….)
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 301 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง บทอาขยานและคุณค่าจากบทอาขยาน ชั่วโมงที่ 3-4 ๑. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนิน ชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และ นำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ตัวชี้วัด ท ๑.๑ ป.6/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองได้ถูกต้อง ท 1.1 ป.6/2 อธิบายความหมายของคำ ประโยค และข้อความที่เป็นโวหาร ท 5.1 ป.6/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านและนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ท 5.1 ป.6/4 ท่องจำบทอาขยานตามที่กำหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ 2. สาระสำคัญ บทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน ประพันธ์โดย พระธรรมโกศาจารย์ (เงื่อม อินฺทปญฺโญ) หรือ พุทธทาสภิกขุ ให้ข้อคิดเตือนใจและแนวทางปฏิบัติตนให้เป็นคนดีของสังคม มีลักษณะคำประพันธ์เป็นกลอนแปด 3. คำถามจุดประกาย ความคิด การกระทำ คำพูด นักเรียนคิดว่าสิ่งใดสำคัญที่สุด เพราะเหตุใด 4. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. สนทนาและตอบคำถามเกี่ยวกับบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน 2. อ่านทำนองเสนาะบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน 3. บอกความรู้ ข้อคิด และคุณค่าจากบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน 5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์และสมรรถนะสำคัญ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญ ๑. มีวินัย ๒. ซื่อสัตย์ ๓. สามัคคี ๔. ใฝ่เรียนรู้ ๕. ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ๑. ความสามารถในการสื่อสาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. สาระการเรียนรู้ บทอาขยานและคุณค่าจากบทอาขยาน : เป็นมนุษย์หรือเป็นคน
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 302 7. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 7.1 ขั้นสร้างประสบการณ์(E : Experience) 1. ครูนำภาพท่านพุทธทาสภิกขุมาให้นักเรียนดู จากนั้นให้ความรู้เกี่ยวกับความหมายของชื่อทางธรรม และ ประวัติพอสังเขป 7.2 ขั้นสะท้อนความคิด (R : Reflection) 2. ครูให้นักเรียนอ่านออกเสียงความรู้เกี่ยวกับบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน จากหนังสือเรียน รายวิชา พื้นฐาน ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้น ป.6 บริษัท สร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ (สสร.) จำกัด (หน้า 154- 155) แล้วตอบคำถาม แต่ละย่อหน้าให้ความรู้ในเรื่องใด 3. ครูเปิดแถบบันทึกเสียงการอ่านทำนองเสนาะบทร้อยกรองประเภทกลอนแปดให้นักเรียนฟัง ขณะฟังให้ สังเกตจำนวนคำในแต่ละวรรค ตำแหน่งคำสัมผัส การใช้เสียงเมื่อขึ้นต้นวรรค การแบ่งจังหวะคำ และเนื้อหา 4. ครูสุ่มเรียกนักเรียนเขียนแผนผังแสดงฉันทลักษณ์ของกลอนแปดจากการฟัง โดยใช้ แทนจำนวนคำ ขอ อาสาสมัครโยงเส้นสัมผัส ครูตรวจสอบและให้ความรู้เกี่ยวกับสัมผัสนอก สัมผัสใน สัมผัสระหว่างวรรค การใช้เสียง วรรณยุกต์ในคำสุดท้ายของแต่ละวรรค 5. ครูให้นักเรียนอ่านออกเสียงบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน เป็นทำนองเสนาะตามครูทีละวรรค ร่วมกัน ถอดความเป็นร้อยแก้ว แบ่งกลุ่มฝึกซ้อมตามแนวทาง จากนั้นให้สมาชิกศึกษาหัวข้อ คุณค่าบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือ เป็นคน จากหนังสือเรียน หน้า 155 แล้วตอบคำถาม - ในบทอาขยานกล่าวถึงพฤติกรรมใดบ้าง และคำว่า ใจ ผู้ประพันธ์หมายถึง อวัยวะหรือความคิด - ชื่อบทอาขยานมีลักษณะอย่างไร และส่งผลอย่างไรต่อผู้อ่าน 6. ครูให้นักเรียนอภิปรายและแสดงความคิดเห็น เห็นด้วยหรือไม่ที่ผู้ประพันธ์นิยามคนและมนุษย์ต่างกัน โดย พิจารณาจากความคิดของบุคคลนั้น 7.3 ขั้นสรุปความคิดรวบยอด (C : Conceptualization) 7. ครูให้นักเรียนสรุปความโดดเด่นของบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน และสรุปแนวทางที่จะนำข้อคิด คติ ธรรมไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน 7.4 ขั้นประยุกต์ใช้ความรู้ (A : Application) 8. ครูให้แต่ละกลุ่มอ่านออกเสียงบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน เป็นทำนองเสนาะหน้าชั้นเรียนทีละกลุ่ม จากนั้นลงคะแนนเสียงเลือกกลุ่มที่ปฏิบัติได้ดีที่สุดพร้อมบอกเหตุผล แล้วทำใบกิจกรรม 8. สื่อและแหล่งการเรียนรู้ ๑. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้น ป.6 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย บริษัท สร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ (สสร.) จำกัด 2. ภาพพุทธทาสภิกขุ 3. แถบบันทึกเสียงการอ่านทำนองเสนาะกลอนแปด 4. แบบวัดและบันทึกผลการเรียนรู้ 5. อินเทอร์เน็ต 6. ใบกิจกรรม
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 303 ใบกิจกรรม ชื่อ …………..…………………………… นามสกุล ……………………………… ระดับชั้น ……………………. เลขที่ …………………. คำชี้แจง ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย ✓ หน้าข้อความที่ถูกต้อง กาเครื่องหมาย x หน้าข้อความที่ไม่ถูกต้อง แล้วแก้ไขให้ ถูกต้อง บทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน ประพันธ์โดย นายบุญเสริม แก้วพรหม .................................................................................................................................................................. ............. บทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน มีลักษณะคำประพันธ์เป็นกลอนแปด หรือกลอนสุภาพ .................................................................................................................................................................. ............. จำนวนพยางค์ในแต่ละวรรคของกลอนสุภาพ สูงสุดคือ จำนวน 8 พยางค์ .................................................................................................................................................................. ............. การแบ่งจังหวะคำในการอ่านกลอนสุภาพที่มี 8 คำ คือ 3/2/3 .................................................................................................................................................................. ............. เนื้อหาของบทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน กล่าวถึง คติธรรมเรื่องความกตัญญู .................................................................................................................................................................. ............. ท่านพุทธทาสภิกขุเป็นบุคคลสำคัญของโลกด้านการศึกษา ศาสนา วัฒนธรรม และสันติภาพ .................................................................................................................................................................. ............. เป็นมนุษย์เป็นได้เพราะใจสูง เหมือนหนึ่งยูงมีดีที่แววขน มีวรรณศิลป์ที่โดดเด่นคือ สัมผัสพยัญชนะ .................................................................................................................................................................. ............. ในวรรคที่มี 9 พยางค์ ให้แบ่งจังหวะการอ่าน 3/3/3 .................................................................................................................................................................. ............. ใจของมนุษย์ คือ ใจที่สะอาด ใจที่สว่าง และใจที่สงบ .................................................................................................................................................................. ............. คำว่า ใจ ในบทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน หมายถึง ความคิดของบุคคลผู้นั้น .................................................................................................................................................................. .............
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 304 เฉลยใบกิจกรรม ชื่อ …………..…………………………… นามสกุล ……………………………… ระดับชั้น ……………………. เลขที่ …………………. คำชี้แจง ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย ✓ หน้าข้อความที่ถูกต้อง กาเครื่องหมาย x หน้าข้อความที่ไม่ถูกต้อง แล้วแก้ไขให้ ถูกต้อง บทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน ประพันธ์โดย นายบุญเสริม แก้วพรหม .................................................................................................................................................................. ............. บทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน มีลักษณะคำประพันธ์เป็นกลอนแปด หรือกลอนสุภาพ .................................................................................................................................................................. ............. ✓ จำนวนพยางค์ในแต่ละวรรคของกลอนสุภาพ สูงสุดคือ จำนวน 8 พยางค์ .................................................................................................................................................................. ............. การแบ่งจังหวะคำในการอ่านกลอนสุภาพที่มี 8 คำ คือ 3/2/3 .................................................................................................................................................................. ............. ✓ เนื้อหาของบทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน กล่าวถึง คติธรรมเรื่องความกตัญญู .................................................................................................................................................................. ............. ท่านพุทธทาสภิกขุเป็นบุคคลสำคัญของโลกด้านการศึกษา ศาสนา วัฒนธรรม และสันติภาพ .................................................................................................................................................................. ............. ✓ เป็นมนุษย์เป็นได้เพราะใจสูง เหมือนหนึ่งยูงมีดีที่แววขน มีวรรณศิลป์ที่โดดเด่นคือ สัมผัสพยัญชนะ .................................................................................................................................................................. ............. ในวรรคที่มี 9 พยางค์ ให้แบ่งจังหวะการอ่าน 3/3/3 .................................................................................................................................................................. ............. ✓ ใจของมนุษย์ คือ ใจที่สะอาด ใจที่สว่าง และใจที่สงบ .................................................................................................................................................................. ............. ✓ คำว่า ใจ ในบทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน หมายถึง ความคิดของบุคคลผู้นั้น .................................................................................................................................................................. ............. ✓ x x x x บทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน ประพันธ์โดย พระธรรมโกศาจารย์ หรือพุทธทาสภิกขุ จำนวนพยางค์ในแต่ละวรรคของกลอนสุภาพ สูงสุดคือ จำนวน 9 พยางค์ เนื้อหาของบทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน ให้ข้อคิดคติเตือนใจ แนวทางการปฏิบัติตนให้เป็นคนดี เป็นมนุษย์เป็นได้เพราะใจสูง เหมือนหนึ่งยูงมีดีที่แววขน มีวรรณศิลป์ที่โดดเด่นคือ การใช้คำเปรียบเทียบ
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 305 วัดและประเมินผลการเรียนรู้ รายการวัด วิธีการวัดผล เครื่องมือวัดและ ประเมิน เกณฑ์การประเมิน ๑. สังเกตพฤติกรรมด้านปฏิบัติ ๑. สังเกตพฤติกรรม รายบุคคลและกลุ่ม ๒. ตรวจผลงาน ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๒. นักเรียนทำแบบทดสอบ ๑. แบบทดสอบ หลังเรียน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๓. นักเรียนร่วมสนทนา ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๔. นักเรียนตอบคำถาม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๕. นักเรียนทำกิจกรรม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 306 บันทึกผลหลังการเรียนรู้ 1. ผลการสอน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ปัญหาและอุปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แนวทางการแก้ไขและข้อเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ……………………………………………………………ผู้สอน (…………………………………………………………….)
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 307 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง บทอาขยานและคุณค่าจากบทอาขยาน ชั่วโมงที่ 5-6 ๑. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนิน ชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และ นำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ตัวชี้วัด ท ๑.๑ ป.6/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองได้ถูกต้อง ท 1.1 ป.6/2 อธิบายความหมายของคำ ประโยค และข้อความที่เป็นโวหาร ท 5.1 ป.6/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านและนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ท 5.1 ป.6/4 ท่องจำบทอาขยานตามที่กำหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ 2. สาระสำคัญ บทอาขยาน ผู้ชนะ ประพันธ์โดย นายบุญเสริม แก้วพรหม ให้ข้อคิดเตือนใจ เรื่องความเพียรพยายามนำไป สู่ความสำเร็จ มีลักษณะคำประพันธ์เป็นกลอนแปด 3. คำถามจุดประกาย ผู้ชนะ ที่แท้จริงควรชนะสิ่งใดมากที่สุด 4. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. สนทนาและตอบคำถามเกี่ยวกับบทอาขยาน ผู้ชนะ 2. อ่านทำนองเสนาะบทอาขยาน ผู้ชนะ 3. บอกความรู้ ข้อคิด และคุณค่าจากบทอาขยาน ผู้ชนะ 5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์และสมรรถนะสำคัญ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญ ๑. มีวินัย ๒. ซื่อสัตย์ ๓. สามัคคี ๔. ใฝ่เรียนรู้ ๕. ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ๑. ความสามารถในการสื่อสาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. สาระการเรียนรู้ บทอาขยานและคุณค่าจากบทอาขยาน : ผู้ชนะ
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 308 7. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 7.1 ขั้นสร้างประสบการณ์(E : Experience) 1. ครูเขียนคำ ผู้ชนะ บนกระดาน ให้นักเรียนสนทนาในประเด็น ผู้ชนะที่แท้จริงคือการเอาชนะสิ่งใด จากนั้น ร่วมกันคาดคะเนว่า บทอาขยานนี้จะมีเนื้อหา หรือสอนใจเกี่ยวกับเรื่องใด 7.2 ขั้นสะท้อนความคิด (R : Reflection) 2. ครูให้นักเรียนอ่านออกเสียงความรู้เกี่ยวกับบทอาขยาน ผู้ชนะ จากหนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้น ป.6 บริษัท สร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ (สสร.) จำกัด (หน้า 156) แล้วตอบคำถาม แต่ละ ย่อหน้าให้ความรู้ในเรื่องใด 3. ครูเปิดแถบบันทึกเสียงการอ่านทำนองเสนาะบทร้อยกรองประเภทกลอนแปดให้นักเรียนฟัง ขณะฟังให้ สังเกตจำนวนคำในแต่ละวรรค ตำแหน่งคำสัมผัส การใช้เสียงเมื่อขึ้นต้นวรรค การแบ่งจังหวะคำ และเนื้อหา 4. ครูทบทวนความรู้เกี่ยวกับสัมผัสนอก สัมผัสใน สัมผัสระหว่างวรรค การใช้เสียงวรรณยุกต์ในคำสุดท้ายของ กลอนแปดแต่ละวรรค จากนั้นให้นักเรียนร่วมกันแต่งกลอนแปด จำนวน 2 บท ในหัวข้อที่ตกลงกัน 5. ครูให้นักเรียนอ่านออกเสียงบทอาขยาน ผู้ชนะ เป็นทำนองเสนาะตามครูทีละวรรค ร่วมกันถอดความเป็น ร้อยแก้ว แบ่งกลุ่มฝึกซ้อมตามแนวทาง จากนั้นให้สมาชิกศึกษาหัวข้อ คุณค่าบทอาขยานผู้ชนะ จากหนังสือเรียน หน้า 157 แล้วตอบคำถาม - ผู้ชนะ ในบทอาขยานเอาชนะสิ่งใด - ใจรัก ใจบากบั่น และใจจดจ่อ มีความสำคัญต่อการทำสิ่งต่าง ๆ อย่างไร - คติธรรมที่ปรากฏในบทอาขยาน ผู้ชนะ คือคติธรรมใด จากนั้นสมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันรวบรวมสำนวน คำพังเพย หรือสุภาษิตที่สอดคล้องกับคติธรรมในบทอาขยาน ผู้ชนะ เขียนลงกระดาษรายงาน ตัวแทนกลุ่มเขียนสำนวนบนกระดาน แล้วสนทนาเกี่ยวกับความหมาย 6. ครูให้นักเรียนอภิปรายและแสดงความคิดเห็น เห็นด้วยกับคำกล่าวที่ว่า ทุกอย่างสำคัญที่ใจ หรือไม่ อย่างไร และคำกล่าวนี้เชื่อมโยงกับบทอาขยาน ผู้ชนะ อย่างไร 7.3 ขั้นสรุปความคิดรวบยอด (C : Conceptualization) 7. ครูให้นักเรียนสรุปความโดดเด่นของบทอาขยาน ผู้ชนะ แล้วสรุปแนวทางที่จะนำข้อคิด คติธรรมไปปรับใช้ 7.4 ขั้นประยุกต์ใช้ความรู้ (A : Application) 8. ครูให้แต่ละกลุ่มอ่านออกเสียงบทอาขยาน ผู้ชนะ เป็นทำนองเสนาะหน้าชั้นเรียนทีละกลุ่ม จากนั้นลงคะแนน เสียง เลือกกลุ่มที่ปฏิบัติได้ดีที่สุดพร้อมบอกเหตุผล แล้วทำใบกิจกรรม 8. สื่อและแหล่งการเรียนรู้ ๑. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้น ป.6 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย บริษัท สร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ (สสร.) จำกัด 2. แถบบันทึกเสียงการอ่านทำนองเสนาะกลอนแปด 3. แบบวัดและบันทึกผลการเรียนรู้ 4. อินเทอร์เน็ต 5. ใบกิจกรรม
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 309 ใบกิจกรรม ชื่อ …………..…………………………… นามสกุล ……………………………… ระดับชั้น ……………………. เลขที่ …………………. คำชี้แจง ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย ✓ หน้าข้อความที่ถูกต้อง กาเครื่องหมาย x หน้าข้อความที่ไม่ถูกต้อง แล้วแก้ไขให้ ถูกต้อง บทอาขยานผู้ชนะ ประพันธ์โดย นายบุญเสริม แก้วพรหม .................................................................................................................................................................. ............. บทอาขยานผู้ชนะ มีลักษณะคำประพันธ์เป็นกลอนแปด หรือกลอนสุภาพ .................................................................................................................................................................. ............. จำนวนพยางค์ในแต่ละวรรคของกลอนสุภาพ สูงสุดคือ จำนวน 9 พยางค์ .................................................................................................................................................................. ............. การแบ่งจังหวะคำในการอ่านกลอนสุภาพที่มี 8 คำ คือ 3/2/3 .................................................................................................................................................................. ............. เนื้อหาของบทอาขยานผู้ชนะ กล่าวถึง คติธรรมเรื่องความกตัญญู .................................................................................................................................................................. ............. บทอาขยานผู้ชนะ กล่าวว่า เมื่อจะทำสิ่งใดให้ประสบผลสำเร็จ ต้องมีใจรัก ใจบากบั่น และใจสะอาด .................................................................................................................................................................. ............. คุณค่าด้านปัญญาของบทอาขยานผู้ชนะ คือ การให้แนวทางชำระจิตใจของตนเองให้สะอาด .................................................................................................................................................................. ............. คติธรรมที่ปรากฏในบทอาขยานผู้ชนะ ได้แก่ ความเพียรพยายาม และความกล้าเอาชนะจิตใจของตนเอง .................................................................................................................................................................. ............. เมื่อทำการสิ่งใดใจบากบั่น เป็นวรรคที่โดดเด่นเรื่องการใช้คำสัมผัสพยัญชนะและสระภายในวรรค .................................................................................................................................................................. ............. ถึงเหนื่อยยากพากเพียรไม่ละวาง เป็นวรรคที่สะท้อนคติธรรมหลักของบทอาขยานผู้ชนะ .................................................................................................................................................................. .............
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 310 เฉลยใบกิจกรรม ชื่อ …………..…………………………… นามสกุล ……………………………… ระดับชั้น ……………………. เลขที่ …………………. คำชี้แจง ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย ✓ หน้าข้อความที่ถูกต้อง กาเครื่องหมาย x หน้าข้อความที่ไม่ถูกต้อง แล้วแก้ไขให้ ถูกต้อง บทอาขยานผู้ชนะ ประพันธ์โดย นายบุญเสริม แก้วพรหม .................................................................................................................................................................. ............. ✓ บทอาขยานผู้ชนะ มีลักษณะคำประพันธ์เป็นกลอนแปด หรือกลอนสุภาพ .................................................................................................................................................................. ............. ✓ จำนวนพยางค์ในแต่ละวรรคของกลอนสุภาพ สูงสุดคือ จำนวน 9 พยางค์ .................................................................................................................................................................. ............. ✓ การแบ่งจังหวะคำในการอ่านกลอนสุภาพที่มี 8 คำ คือ 3/2/3 .................................................................................................................................................................. ............. ✓ เนื้อหาของบทอาขยานผู้ชนะ กล่าวถึง คติธรรมเรื่องความกตัญญู .................................................................................................................................................................. ............. บทอาขยานผู้ชนะ กล่าวว่า เมื่อจะทำสิ่งใดให้ประสบผลสำเร็จ ต้องมีใจรัก ใจบากบั่น และใจสะอาด .................................................................................................................................................................. ............. คุณค่าด้านปัญญาของบทอาขยานผู้ชนะ คือ การให้แนวทางชำระจิตใจของตนเองให้สะอาด .................................................................................................................................................................. ............. คติธรรมที่ปรากฏในบทอาขยานผู้ชนะ ได้แก่ ความเพียรพยายาม และความกล้าเอาชนะจิตใจของตนเอง .................................................................................................................................................................. ............. ✓ เมื่อทำการสิ่งใดใจบากบั่น เป็นวรรคที่โดดเด่นเรื่องการใช้คำสัมผัสพยัญชนะและสระภายในวรรค .................................................................................................................................................................. ............. ✓ ถึงเหนื่อยยากพากเพียรไม่ละวาง เป็นวรรคที่สะท้อนคติธรรมหลักของบทอาขยานผู้ชนะ .................................................................................................................................................................. ............. ✓ x x x เนื้อหาของบทอาขยานผู้ชนะ กล่าวถึง คติธรรมเรื่องความเพียรพยายาม บทอาขยานผู้ชนะ กล่าวว่า เมื่อจะทำสิ่งใดให้ประสบผลสำเร็จ ต้องมีใจรัก ใจบากบั่น และใจจดจ่อ คุณค่าด้านปัญญาของบทอาขยานผู้ชนะ คือ การให้แนวทางการเพิ่มสติปัญญาให้เฉลียวฉลาด
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 311 วัดและประเมินผลการเรียนรู้ รายการวัด วิธีการวัดผล เครื่องมือวัดและ ประเมิน เกณฑ์การประเมิน ๑. สังเกตพฤติกรรมด้านปฏิบัติ ๑. สังเกตพฤติกรรม รายบุคคลและกลุ่ม ๒. ตรวจผลงาน ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๒. นักเรียนทำแบบทดสอบ ๑. แบบทดสอบ หลังเรียน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๓. นักเรียนร่วมสนทนา ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๔. นักเรียนตอบคำถาม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๕. นักเรียนทำกิจกรรม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 312 บันทึกผลหลังการเรียนรู้ 1. ผลการสอน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ปัญหาและอุปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แนวทางการแก้ไขและข้อเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ……………………………………………………………ผู้สอน (…………………………………………………………….)
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 313 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง บทอาขยานและคุณค่าจากบทอาขยาน ชั่วโมงที่ 7-8 ๑. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำเนิน ชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และ นำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ตัวชี้วัด ท ๑.๑ ป.6/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองได้ถูกต้อง ท 1.1 ป.6/2 อธิบายความหมายของคำ ประโยค และข้อความที่เป็นโวหาร ท 5.1 ป.6/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านและนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ท 5.1 ป.6/4 ท่องจำบทอาขยานตามที่กำหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ 2. สาระสำคัญ บทอาขยานจาก เสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม ประพันธ์โดยพระสุนทรโวหาร หรือสุนทรภู่ กล่าวถึง ความรักของแม่และลูก แทรกด้วยอารมณ์โศกเศร้าจากการพลัดพราก มีลักษณะคำประพันธ์เป็นกลอนแปด 3. คำถามจุดประกาย ขุนช้างขุนแผน เป็นวรรณคดีที่มีความโดดเด่นอย่างไร 4. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. สนทนาและตอบคำถามเกี่ยวกับบทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม 2. อ่านทำนองเสนาะบทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม 3. บอกความรู้ ข้อคิด และคุณค่าบทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม 5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์และสมรรถนะสำคัญ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญ ๑. มีวินัย ๒. ซื่อสัตย์ ๓. สามัคคี ๔. ใฝ่เรียนรู้ ๕. ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ๑. ความสามารถในการสื่อสาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. สาระการเรียนรู้ บทอาขยานและคุณค่าจากบทอาขยาน : เสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 314 7. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 7.1 ขั้นสร้างประสบการณ์(E : Experience) 1. ครูให้นักเรียนทบทวนความรู้เกี่ยวกับกลอนเสภาและการขับเสภา จากนั้นบอกชื่อตัวละครในเรื่อง จับกลุ่ม ตัวละคร เพื่อบอกว่ามีความเกี่ยวข้อง หรือสัมพันธ์กันอย่างไร เล่าเนื้อหาในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับตัวละครพอสังเขป 7.2 ขั้นสะท้อนความคิด (R : Reflection) 2. ครูให้นักเรียนอ่านออกเสียงความรู้เกี่ยวกับบทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม จากหนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้น ป.6 บริษัท สร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ (สสร.) จำกัด (หน้า 157) แล้วตอบคำถาม ย่อหน้าที่อ่านให้ความรู้ในเรื่องใด 3. ครูเปิดแถบบันทึกเสียงการขับเสภาให้นักเรียนฟัง ขณะฟังให้สังเกตจำนวนคำในแต่ละวรรค ตำแหน่งคำ สัมผัส การใช้เสียงเมื่อขึ้นต้นวรรค การแบ่งจังหวะคำ เนื้อหา ขออาสาสมัครเขียนแผนผังแสดงฉันทลักษณ์บนกระดาน 4. ครูให้นักเรียนอ่านออกเสียงบทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม เป็นทำนองเสนาะ ตามครูทีละวรรค ร่วมกันถอดความเป็นร้อยแก้ว แบ่งกลุ่มฝึกซ้อมตามแนวทาง จากนั้นให้สมาชิกศึกษาหัวข้อ คุณค่าบท อาขยานเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม จากหนังสือเรียน หน้า 158-159 5. ครูให้นักเรียนตอบคำถาม บทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม ถ่ายทอดอารมณ์ ความรู้สึกใด คำสอนที่ปรากฏเป็นคำสอนในเรื่องใดบ้าง 6. ครูให้นักเรียนแสดงความคิดเห็น ในปัจจุบันนี้คำสอนของนางวันทองยังเป็นจริงอยู่หรือไม่ เพราะเหตุใด 7. ครูให้นักเรียนจับคู่กับเพื่อนทำกิจกรรมเชื่อมโยงความรู้ จากนั้นขออาสาสมัครเป็นคู่ ๆ ตอบคำถามทบทวน ชวนคิด คู่ละ 1 ข้อ เขียนคำตอบบนกระดาน 7.3 ขั้นสรุปความคิดรวบยอด (C : Conceptualization) 8. ครูให้นักเรียนสรุปความโดดเด่นของบทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม แล้ว สรุปแนวทางที่จะนำข้อคิด คติธรรมไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน 9. ครูให้นักเรียนเปรียบเทียบความเหมือนและความต่างของบทอาขยาน จำนวน 4 บท นำเสนอในรูปแบบ ตาราง จากนั้นสรุปจุดเชื่อมโยงของบทอาขยานทั้ง 4 บท ครูตรวจสอบและชี้แนะ 7.4 ขั้นประยุกต์ใช้ความรู้ (A : Application) 10. ครูให้แต่ละกลุ่มทำกิจกรรมเสริม เพิ่มการเรียนรู้ จากนั้นทำใบกิจกรรมและแบบทดสอบท้ายหน่วยการ เรียนรู้ 8. สื่อและแหล่งการเรียนรู้ ๑. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้น ป.6 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย บริษัท สร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ (สสร.) จำกัด 2. แถบบันทึกเสียงการขับเสภา 3. แบบวัดและบันทึกผลการเรียนรู้ 4. อินเทอร์เน็ต 5. ใบกิจกรรม
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 315 ใบกิจกรรม ชื่อ …………..…………………………… นามสกุล ……………………………… ระดับชั้น ……………………. เลขที่ …………………. คำชี้แจง ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย ✓ หน้าข้อความที่ถูกต้อง กาเครื่องหมาย x หน้าข้อความที่ไม่ถูกต้อง แล้วแก้ไขให้ ถูกต้อง บทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม เป็นพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 1 .................................................................................................................................................................. ............. บทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม ประพันธ์ด้วยกลอนแปด .................................................................................................................................................................. ............. จำนวนพยางค์ในแต่ละวรรคของกลอนสุภาพ หรือกลอนแปด สูงสุดคือ จำนวน 9 พยางค์ .................................................................................................................................................................. ............. การขับเสภา เป็นการอ่านออกเสียงคำกลอนให้มีความไพเราะ ใช้การเอื้อนเสียง หนัก เบา สูง ต่ำ สั้น ยาว .................................................................................................................................................................. ............. เครื่องดนตรีที่ใช้ประกอบการให้จังหวะการขับเสภา คือ กรับ .................................................................................................................................................................. ............. สิ่งที่นางวันทองสอนพลายงาม คือ คติธรรมเรื่อง ความกตัญญูกตเวที .................................................................................................................................................................. ............. การพลัดพรากของนางวันทองกับพลายงาม เกิดจากขุนช้างลวงพลายงามไปฆ่า ไม่สามารถอยู่ร่วมกันได้ .................................................................................................................................................................. ............. เหลียวหลังยังเห็นแม่แลเขม้น เป็นวรรคที่โดดเด่นเรื่องการใช้คำสัมผัสสระภายในวรรค .................................................................................................................................................................. ............. สะอื้นร่ำอำลาด้วยอาลัย เป็นวรรคที่สะท้อนอารมณ์ความรู้สึกเศร้าสะเทือนใจของนางวันทองกับพลายงาม .................................................................................................................................................................. ............. จนเติบใหญ่ยิ่งยวดได้บวชเรียน เป็นวรรคที่สะท้อนสภาพสังคมไทยสมัยก่อนที่ยังคงมีในปัจจุบัน .................................................................................................................................................................. .............
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 316 เฉลยใบกิจกรรม ชื่อ …………..…………………………… นามสกุล ……………………………… ระดับชั้น ……………………. เลขที่ …………………. คำชี้แจง ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย ✓ หน้าข้อความที่ถูกต้อง กาเครื่องหมาย x หน้าข้อความที่ไม่ถูกต้อง แล้วแก้ไขให้ ถูกต้อง บทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม เป็นพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 1 .................................................................................................................................................................. ............. บทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม ประพันธ์ด้วยกลอนแปด .................................................................................................................................................................. ............. ✓ จำนวนพยางค์ในแต่ละวรรคของกลอนสุภาพ หรือกลอนแปด สูงสุดคือ จำนวน 9 พยางค์ .................................................................................................................................................................. ............. ✓ การขับเสภา เป็นการอ่านออกเสียงคำกลอนให้มีความไพเราะ ใช้การเอื้อนเสียง หนัก เบา สูง ต่ำ สั้น ยาว .................................................................................................................................................................. ............. ✓ เครื่องดนตรีที่ใช้ประกอบการให้จังหวะการขับเสภา คือ กรับ .................................................................................................................................................................. ............. ✓ สิ่งที่นางวันทองสอนพลายงาม คือ คติธรรมเรื่อง ความกตัญญูกตเวที .................................................................................................................................................................. ............. การพลัดพรากของนางวันทองกับพลายงาม เกิดจากขุนช้างลวงพลายงามไปฆ่า ไม่สามารถอยู่ร่วมกันได้ .................................................................................................................................................................. ............. ✓ เหลียวหลังยังเห็นแม่แลเขม้น เป็นวรรคที่โดดเด่นเรื่องการใช้คำสัมผัสสระภายในวรรค .................................................................................................................................................................. ............. สะอื้นร่ำอำลาด้วยอาลัย เป็นวรรคที่สะท้อนอารมณ์ความรู้สึกเศร้าสะเทือนใจของนางวันทองกับพลายงาม .................................................................................................................................................................. ............. ✓ จนเติบใหญ่ยิ่งยวดได้บวชเรียน เป็นวรรคที่สะท้อนสภาพสังคมไทยสมัยก่อนที่ยังคงมีในปัจจุบัน .................................................................................................................................................................. ............. ✓ x x x บทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม ประพันธ์โดยสุนทรภู่ สิ่งที่นางวันทองสอนพลายงาม คือ คติธรรมเรื่อง ความพากเพียรพยายามในการศึกษาหาความรู้ เหลียวหลังยังเห็นแม่แลเขม้น เป็นวรรคที่โดดเด่นเรื่องการใช้คำสัมผัสพยัญชนะ และสัมผัสสระภายในวรรค
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 317 วัดและประเมินผลการเรียนรู้ รายการวัด วิธีการวัดผล เครื่องมือวัดและ ประเมิน เกณฑ์การประเมิน ๑. สังเกตพฤติกรรมด้านปฏิบัติ ๑. สังเกตพฤติกรรม รายบุคคลและกลุ่ม ๒. ตรวจผลงาน ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๒. นักเรียนทำแบบทดสอบ ๑. แบบทดสอบ หลังเรียน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๓. นักเรียนร่วมสนทนา ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๔. นักเรียนตอบคำถาม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. สังเกตรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง ๕. นักเรียนทำกิจกรรม ๑. แบบประเมินการ สังเกตพฤติกรรมและ แบบประเมินผลงาน ๑. ตรวจงานรายบุคคล ๑๖-๒๐ หมายถึง ดีมาก ๑๑-๑๕ หมายถึง ดี ๖-๑๐ หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า ๕ หมายถึง ปรับปรุง
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 318 บันทึกผลหลังการเรียนรู้ 1. ผลการสอน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ปัญหาและอุปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แนวทางการแก้ไขและข้อเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ……………………………………………………………ผู้สอน (…………………………………………………………….)
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 319 เฉลยคำถามทบทวนชวนคิด หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 คุณค่าจากบทอาขยาน 1. การฟังทำนองเสนาะเหมือนกับการฟังเพลงหรือไม่ อธิบายเหตุผลประกอบ ไม่เหมือน เพราะการฟังทำนองเสนาะ เป็นการฟังบทร้อยกรองที่ผู้อ่านใช้เสียงอ่านคำในแต่ละวรรคด้วยน้ำเสียง สูง ต่ำ หนัก เบา ยาว สั้น ตรงตามฉันทลักษณ์ของบทร้อยกรอง รวมถึงการอ่านในลักษณะเอื้อสัมผัส เพื่อให้เกิดเสียง สัมผัสที่ไพเราะของคำภายในวรรค และระหว่างวรรค 2. บทอาขยานจากโคลงโลกนิติ บทอาขยานเป็นมนุษย์หรือเป็นคน และบทอาขยานผู้ชนะ มีความเหมือน คล้ายคลึง หรือแตกต่างกันหรือไม่ อย่างไร ความเหมือน พิจารณาจากข้อคิดที่ปรากฏ ให้ข้อคิดเกี่ยวข้องกับการพัฒนาตนเอง เช่น คุณสมบัติของผู้รู้ ต้องรู้จัก ฟัง ถาม เขียน สังเกต คุณสมบัติของคนดี หรือผู้ที่เป็นมนุษย์ ต้องมีจิตใจที่สะอาด สว่าง สงบ คุณสมบัติของผู้ชนะ คือ การชนะใจตนเอง รู้จักใช้สติปัญญาไตร่ตรอง ส่วนความแตกต่าง คือ ลักษณะคำประพันธ์ โคลงโลกนิติ มีลักษณะคำ ประพันธ์เป็นโคลงสี่สุภาพ เรื่องอื่น ๆ เป็นกลอนแปด หรือกลอนสุภาพ 3. นักเรียนคิดว่าบทอาขยานแต่ละบทสามารถนำไปปรับใช้กับอาชีพใดได้บ้าง ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครู 4. นักเรียนคิดว่าเสียงที่อ่านเป็นทำนองเสนาะช่วยสร้างความประทับใจหรือไม่ อย่างไร ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครู 5. นักเรียนได้รับข้อคิดอะไรจากบทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครู
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 320 แบบทดสอบท้ายหน่วยการเรียนรู้ที่ 7 คุณค่าจากบทอาขยาน 1. ข้อใดเป็นบทอาขยาน ๑. มีความยาวมากกว่า 2 บท ๒. ให้แนวทางการดำเนินชีวิต ๓. แต่งโดยกวีผู้มีชื่อเสียง ๔. ได้รับความนิยมจากผู้อ่าน 2. อาขยานหมายถึงอะไร 1. บทท่องจำ 2. ฉันทลักษณ์ 3. ทำนอง 4. วรรคตอน 3. ข้อใดออกเสียงถูกต้อง ๑. อา - ขะ - ยา - นะ ๒. อา - ยาน - นะ ๓. อา - ขะ - หยัน ๔. อา - ขะ - ยาน ๔. ข้อใดเป็นประโยชน์ที่ได้รับจากการท่องบทอาขยาน 1. เกิดสุนทรียภาพทางภาษา 2. ชื่นชอบบทอาขยาน 3. ชื่นชอบวิชาภาษาไทย 4. แต่งบทอาขยานของตนเอง ๕. ข้อใดเป็นพระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร 1. รามเกียรติ์ 2. โคลงโลกนิติ 3. ขุนช้างขุนแผน 4. อิเหนา 6. ข้อใดเป็นลักษณะคำประพันธ์ของบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ 1. กาพย์ยานี 11 2. กลอนสุภาพ 3. โคลงสี่สุภาพ 4. กลอนสี่ 7. ข้อใดเกี่ยวข้องกับบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ 1. วัดระฆังโฆษิตารามฯ 2. วัดบวรนิเวศฯ 3. วัดมหาธาตุฯ 4. วัดพระเชตุพนฯ 8. ข้อใดไม่ได้ปรากฏในบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ 1. ศักดิ์ศรี 2. ความซื่อสัตย์ 3. ความกตัญญู 4. ความสนใจค้นคว้าศึกษาเล่าเรียน 9. บทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ กล่าวว่า ความรู้มีค่ามากกว่าทรัพย์สินเพราะเหตุใด 1. ไม่มีผู้ใดแย่งชิงไปได้ 2. ช่วยสร้างรายได้ 3. ทำให้มีศักดิ์ศรี 4. ช่วยเชิดหน้าชูตา
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 321 10. วรรคใดปรากฏสัมผัสสระ 1. เสียศักดิ์สู้ประสงค์ 2. ความรู้ดูยิ่งล้ำ 3. เร่งรู้เรียนเอา 4. เพราะเหตุจักอยู่กับ 11. ข้อใดเป็นคุณค่าด้านปัญญาของบทอาขยานจาก โคลงโลกนิติ 1. แนวทางชำระจิตใจ 2. แนวทางฝึกฝนตนเองให้เป็นผู้มีความรู้ 3. แนวทางเอาชนะใจตนเอง 4. แนวทางสร้างความสำเร็จ 12. บุคคลใดเป็นผู้ประพันธ์บทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน 1. พระสุนทรโวหาร 2. เจ้าพระยาพระคลังหน 3. พระธรรมโกศาจารย์ 4. นายบุญเสริม แก้วพรหม 13. ข้อใดเป็นลักษณะคำประพันธ์ของบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน 1. โคลงสี่สุภาพ 2. กาพย์ฉบัง 16 3. กาพย์ยานี 11 4. กลอนสุภาพ 14. ข้อใดเกี่ยวข้องกับพระธรรมโกศาจารย์ 1. พุทธทาสภิกขุ 2. สมาคมนักกลอน 3. พระสุนทรโวหาร 4. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร 15. ข้อใดแบ่งจังหวะการอ่านถูกต้อง 1. คิดดูเถิด/ถ้าใครไม่/อยากตก 2. ใจสกปรก/มืดมัว/และร้อนเร่า 3. คิดดู/เถิดถ้าใคร/ไม่อยากตก 4. ใจสกปรก/มืดมัวและ/ร้อนเร่า 16. ข้อใดไม่ได้ปรากฏในบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน 1. ใจสูง 2. ใจสะอาด 3. ใจบากบั่น 4. ใจสว่าง 17. ใจสูง มีความหมายตรงกับข้อใด 1. ใจที่ปราศจากกิเลส 2. ใจที่ตั้งมั่น 3. ใจที่บากบั่น 4. ใจที่บอบบาง 18. ข้อใดเป็นแนวทางปฏิบัติตนให้เป็นคนดีของสังคมจากบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน 1. ยึดมั่นในศักดิ์ศรี 2. ยึดมั่นในความกตัญญู 3. ยึดมั่นในความซื่อสัตย์ 4. ยึดมั่นความถูกต้อง
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 322 19. สัตว์ชนิดใดนำมาเปรียบเทียบกับมนุษย์ที่มีจิตใจสูง 1. กาเหว่า 2. มังกร 3. นกยูง 4. หงส์ 20. คุณค่าด้านวรรณศิลป์ที่โดดเด่นของบทอาขยาน เป็นมนุษย์หรือเป็นคน ตรงกับข้อใด 1. ใช้คำเลียนเสียงธรรมชาติ 2. ใช้โวหารเปรียบเทียบ 3. ใช้คำซ้ำเพื่อย้ำความหมาย 4. ใช้บรรยายโวหาร 21. บุคคลใดเป็นผู้ประพันธ์บทอาขยาน ผู้ชนะ 1. พระสุนทรโวหาร 2. พุทธทาสภิกขุ 3. บุญเสริม แก้วพรหม 4. พระธรรมโกศาจารย์ 22. ลักษณะคำประพันธ์ของบทอาขยาน ผู้ชนะ ตรงกับข้อใด 1. กลอนแปด 2. โคลงสี่สุภาพ 3. กาพย์ยานี 11 4. กลอนเสภา 23. ผู้ชนะในข้อใดสอดคล้องกับผู้ชนะในบทอาขยาน ผู้ชนะ 1. ผู้เอาชนะมิตร 2. ผู้เอาชนะศัตรู 3. ผู้เอาชนะอุปสรรค 4. ผู้เอาชนะใจตนเอง 24. จากบทอาขยาน ผู้ชนะ บุคคลต้องมีลักษณะตรงกับข้อใดจึงจะประสบความสำเร็จ 1. ใจสะอาด ใจสว่าง ใจสงบ 2. ใจสว่าง ใจบากบั่น ใจจดจ่อ 3. ใจสงบ ใจบากบั่น ใจจดจ่อ 4. ใจรัก ใจบากบั่น ใจจดจ่อ 25. คติธรรมใดปรากฏในบทอาขยาน ผู้ชนะ 1. ความเพียร 2. ความซื่อสัตย์ 3. ความกตัญญู 4. ความเมตตา 26. ข้อใดเป็นแนวทางเพิ่มสติปัญญาจากบทอาขยาน ผู้ชนะ 1. ไม่ไหวหวั่นอุปสรรคเป็นขวากขวาง 2. ใช้สมองตรองตริคิดพิจารณ์ 3. เมื่อทำการสิ่งใดด้วยใจรัก 4. งานทุกอย่างเสร็จเพราะกล้าพยายาม 27. ข้อใดเป็นผลงานการประพันธ์ของผู้ประพันธ์เสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม 1. รามเกียรติ์ 2. โคลงโลกนิติ 3. พระอภัยมณี 4. อิเหนา
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ป.6 323 28. บทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม มีลักษณะคำประพันธ์ตรงกับข้อใด 1. กาพย์ยานี 11 2. โคลงสี่สุภาพ 3. กลอนหก 4. กลอนแปด 29. ข้อใดเป็นคุณค่าด้านอารมณ์ในบทอาขยานจากเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน กำเนิดพลายงาม 1. ความเคียดแค้น 2. ความรักของแม่และลูก 3. ความเมตตา 4. ความรักระหว่างหนุ่มสาว 30. ข้อใดสะท้อนคุณค่าด้านวรรณศิลป์และคุณค่าด้านอารมณ์ 1. จะจากเจียนใจขาดอนาถใจ 2. ลูกผู้ชายลายมือนั้นคือยศ 3. แล้วพาลูกออกมาข้างท่าเกวียน 4. เขาจะพาลว้าวุ่นแม่ทูนหัว เฉลย ๑. 2 ๒. 1 ๓. 4 ๔. 1 ๕. 2 ๖. 3 ๗. 4 ๘. 3 ๙. 1 ๑๐. 2 ๑๑. 2 ๑๒. 3 ๑๓. 4 ๑๔. 1 ๑๕. 2 ๑๖. 3 ๑๗. 1 ๑๘. 4 ๑๙. 3 ๒๐. 2 ๒๑. 3 ๒๒. 1 ๒๓. 4 ๒๔. 4 ๒๕. 1 ๒๖. 2 ๒๗. 3 ๒๘. 4 ๒๙. 2 ๓๐. 1