LAPORAN KETUA AUDIT NEGARA 2021 SIRI 1

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

 Projek tidak dapat dilaksanakan/disiapkan susulan PKP serta isu-isu
berkaitan seperti pengesahan kerja di tapak tidak dapat dilakukan.

 Pemahaman terhadap SOP Bantuan Baik Pulih Rumah yang dikemas
kini untuk pelaksanaan program dalam tempoh RMKe-12. Tambahan
pula, terdapat PBT tertentu yang baru sahaja diberi kelulusan pada
tahun 2020 atau 2021.

b. Laporan Akhir Tidak Lengkap

i. SOP Bantuan Baik Pulih Rumah menetapkan PBT hendaklah memantau
dan menilai pelaksanaan projek oleh kontraktor. PBT juga dikehendaki
mengemukakan laporan akhir pelaksanaan projek kepada KPKT dalam
tempoh 14 hari selepas projek siap. Laporan tersebut hendaklah
mengandungi nama KIR/AIR, nombor kad pengenalan, alamat, nama
kontraktor, kos projek berserta spesifikasi kerja/BQ serta gambar/video
rumah sebelum, semasa dan selepas pembaikan.

ii. Semakan Audit mendapati Laporan Akhir yang disediakan oleh
18 PBT tidak lengkap dan tidak mematuhi format yang
ditetapkan. Antara maklumat yang tidak dilengkapkan adalah kos
projek, spesifikasi kerja dan gambar rumah yang disertakan tidak
menunjukkan kesemua skop kerja yang dibuat pembaikan oleh kontraktor.
Selain itu bagi kes melibatkan MD Pasir Puteh, gambar pembaikan dinding
yang ditunjukkan dalam Laporan Akhir didapati berbeza dengan
pembaikan sebenar di tapak seperti dalam Gambar 14 dan Gambar 15.

GAMBAR 14 GAMBAR 15

Pasir Puteh Pasir Puteh
- Kerja Pembaikan Dinding Berasaskan Kayu - Kerja Pembaikan Dinding Berasaskan Konkrit

Dalam Laporan Akhir Berdasarkan Lawatan Audit
(Sumber: Laporan Akhir MD Pasir Putih) (14.03.2022)

(Sumber: Jabatan Audit Negara)

iii. Laporan Akhir yang tidak lengkap tidak dapat membantu PBT atau KPKT
membuat pemantauan dengan berkesan terhadap kerja baik pulih yang
dilaksanakan oleh kontraktor.

LaporLaanpoKreatnuKaeAtuuadAituNdietgNaergaaTraahTauhnu2n0220121SiSriiri11 55- -4411
PPeenngguurruussaann PPrrooggrraamm PPeemmbbaassmmiian KKe miskkiinnaann BBaannddaarr RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

Pendapat Pelaksanaan Program Perumahan tidak memuaskan.
Audit Terdapat kelemahan pengesahan permohonan oleh PBT;
berlaku penerimaan berganda; peserta tidak didaftarkan
dalam sistem eKasih; skop kerja pembaikan tidak
dilaksanakan; dan pemantauan dengan berkesan tidak
dilaksanakan oleh PBT dan KPKT.

5.2.3. Pengurusan Program PEKB

Pengurusan Program PEKB dinilai berdasarkan proses pelantikan NGO, pemilihan
peserta, pelaksanaan kursus, pembekalan dan penerimaan peralatan serta
pemantauan oleh NGO. Penilaian adalah berdasarkan semakan terhadap sampel
2,476 peserta yang dilatih oleh 12 NGO.

5.2.3.1. Pelantikan NGO

a. Jawatankuasa Pemberian Bantuan Kerajaan (JPBK) bertanggungjawab menilai
dan memperakukan permohonan oleh NGO serta mencadangkan tindakan
terhadap NGO yang melanggar peraturan.

b. Berdasarkan Prosedur Permohonan Bagi Pertimbangan Pemberian Bantuan
Kerajaan kepada NGO, dinyatakan bahawa NGO mempunyai rekod yang tidak
memuaskan tidak layak dipertimbangkan.

c. Prosedur yang sama juga menyatakan JPBK mempunyai kuasa
membincangkan dan mencadangkan tindakan terhadap NGO yang melanggar
syarat yang ditetapkan serta membuat penilaian terhadap NGO.

d. Semakan Audit berhubung pelantikan NGO mendapati perkara seperti berikut:

i. NGO Dilantik Semula Walaupun Prestasi Tidak Memuaskan

 NGO A dilantik secara terus oleh JPBK untuk tempoh tiga tahun
berturut-turut (2016 hingga 2018) disebabkan terdapat lebihan
peruntukan berjumlah RM2.59 juta untuk tempoh tersebut. Pelantikan
ini membolehkan NGO A mempunyai peserta terbanyak yang dilatih
dalam tempoh RMKe-11 iaitu seramai 2,471 peserta (44.2%)
berbanding NGO lain. Pelantikan dibuat kerana NGO A mempunyai
prestasi yang baik. Bagaimanapun, hasil semakan Audit mendapati
NGO A tidak mematuhi Garis Panduan Teknikal PEKB kerana lewat
membekal peralatan pada tahun 2016.

5 - 452- 42 LaLpaoproarnanKKeteutuaaAAuuddiitt NNeeggaarraa TTaahhuunn22020121SiSriir1i 1 RAHSIA

PePnegnugruusrauns aPnroPgrroagmr aPmemP ebmasbmaisamn i aKnemKiesmkini sakni nBaannBdarn d a r

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

 NGO B dan NGO C pula dilantik semula oleh JBPK walaupun prestasi
tidak memuaskan. NGO B tidak melaksanakan bancian dan
pemantauan peserta manakala NGO C pula, hanya 50% peserta yang
dilatih mencapai prestasi pencapaian yang ditetapkan. Perkara ini telah
dilaporkan dalam Mesyuarat Pemberian Bantuan Kerajaan Kepada
NGO seperti dalam Jadual 20. Bagaimanapun, pelantikan semula
masih dibuat untuk tahun berikutnya.

JADUAL 20
PRESTASI NGO YANG DILAPORKAN
DALAM MESYUARAT PEMBERIAN BANTUAN KEPADA NGO

NGO CABUTAN MINIT MESYUARAT PEMBERIAN BANTUAN TAHUN
NGO B KERAJAAN NGO PERINGKAT KPKT PELANTIKAN DAN
BILANGAN PESERTA

DILATIH

Bil. 2 Tahun 2017 (21.03.2017) Lantikan Pertama:
 Terdapat teguran Audit yang memperlihatkan kelemahan NGO dalam 2016 (300 peserta)

pelaksanaan program Lantikan Selanjutnya:
 Kajian Penilaian Prestasi NGO menunjukkan NGO tidak melaksanakan 2019 (100 peserta)
2020 (109 peserta)
bancian dan pemantauan

NGO C Bil. 1 Tahun 2019 (17.01.2019) Lantikan Pertama:
2017 (41 peserta)
Prestasi pencapaian peserta bagi Fasa 1 Tahun 2018 yang mencapai
National Key Performance Indicator pendapatan RM300 sebanyak tiga kali Lantikan Selanjutnya:
dalam tempoh pemantauan adalah 50% sahaja 2018 (100 peserta)
2019 (150 peserta)
Bil. 1 Tahun 2020 (23 dan 24.01.2020) 2020 (150 peserta)

Ringkasan pelaporan NGO bagi pencapaian pada tahun 2017 dan 2018
tidak jelas

Sumber: Minit Mesyuarat Pemberian Bantuan Kerajaan NGO Peringkat KPKT

 Bagi NGO R pula, prestasi NGO telah dilaporkan dalam Laporan Khas
Unit Audit Dalam KPKT pada tahun 2017. Antara kelemahan yang
dilaporkan adalah pemalsuan dokumen dan tandatangan peserta bagi
tujuan tuntutan bayaran serta bancian secara lawatan ke rumah
peserta tidak dilakukan. Laporan polis terhadap NGO R telah dibuat
oleh KPKT pada 26 Julai 2017, namun KPKT tidak melaksanakan
tindakan lanjut berdasarkan syarat perjanjian.

ii. Penetapan Negeri kepada NGO

 Analisis Audit terhadap 12 NGO yang dipilih mendapati NGO A melatih
peserta di semua negeri semenanjung kecuali Perlis, Selangor dan
Putrajaya. NGO C pula kedua tertinggi iaitu melibatkan lima negeri dan
diikuti NGO I iaitu ketiga tertinggi melibatkan empat negeri.

 Selain itu, temu bual Audit dengan enam peserta yang dilatih oleh NGO
A pada tahun 2019 mendapati mereka mengikuti Program PEKB di
LaporLaanpoKreatnuKaeAtuuadAituNdietgNaergaaTraahTauhnu2n0220121SiSriiri11 55- -4433
PPeenngguurruussaann PPrrooggrraamm PPeemmbbaassmmiian KKe miskkiinnaann BBaannddaarr RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

Kelantan walaupun menetap di Pulau Pinang. Pihak Audit tidak dapat
menentukan asas penetapan/pembahagian negeri bagi setiap NGO
yang dilantik. Bilangan peserta yang dilatih oleh NGO dan negeri yang
terlibat ditunjukkan dalam Jadual 21.

JADUAL 21
SENARAI NGO DAN NEGERI YANG DILATIH

JUMLAH
PESERTA
DILATIH NGO
BIL. NGO MELAKA
SELANGOR
BILANGAN %
PERAK
P. PINANG

PERLIS
KELANTAN

KEDAH
TERENGGANU

JOHOR
WPKL
N. SEMBILAN
PAHANG
PUTRAJAYA
JUMLAH

1. NGO A 885 35.7    10
5
2. NGO C 441 17.8   4
3
3. NGO I 125 5.0    3
3
4. NGO D 234 9.5  2
2
5. NGO B 109 4.4   2
2
6. NGO Q 79 3.2   1
1
7. NGO F 150 6.1 

8. NGO G 143 5.8 

9. NGO M 96 3.9 

10. NGO R 64 2.6 

11. NGO K 100 4.0 

12. NGO V 50 2.0 

JUMLAH 2,476 100

Sumber: Analisis Jabatan Audit Negara

Maklum balas KPKT yang diterima pada 20 dan 26 Mei 2022

Kelulusan yang diberikan kepada NGO adalah berdasarkan kepada permohonan yang
dikemukakan. KPKT tiada halangan terhadap lokasi yang dipilih oleh NGO mengikut
kesesuaian dan kemampuan NGO.

Bahagian Undang-Undang KPKT berpandangan bahawa tuntutan ganti rugi terhadap
pemalsuan tandatangan tidak dapat dituntut oleh pihak Kerajaan memandangkan
perjanjian tersebut telah melangkaui had tempoh masa enam tahun berdasarkan
Seksyen 6 (1)(d) Akta Had Masa 1953 pindaan 2018 (Akta 254).

5 - 454- 44 LaLpaoproarnanKKeteutuaaAAuuddiitt NNeeggaarraa TTaahhuunn22020121SiSriir1i 1 RAHSIA

PePnegnugruusrauns aPnroPgrroagmr aPmemP ebmasbmaisamn i aKnemKiesmkini sakni nBaannBdarn d a r

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

5.2.3.2. Pemilihan Peserta
a. Garis Panduan Teknikal PEKB menetapkan perkara seperti dalam Jadual 22.

JADUAL 22
PROSES PEMILIHAN PESERTA

PROSES

 Kumpulan sasar merupakan KIR/AIR bandar yang  KPKT akan membuat pengesahan melalui e-mel

berdaftar dengan sistem eKasih dan berumur dalam tempoh lima hari bekerja selepas penerimaan

antara 18 hingga 60 tahun senarai nama peserta daripada NGO

 Pencarian dan bancian peserta dilakukan secara  Peserta yang disahkan oleh KPKT hendaklah

lawatan ke rumah ditawarkan secara bertulis oleh NGO dengan

melengkapkan Setuju Terima Tawaran (SST)

 Senarai peserta yang akan ditawarkan oleh NGO perlu dikemukakan kepada KPKT untuk pengesahan dalam
masa tujuh hari selepas pencarian dan bancian selesai

Sumber: Garis Panduan Teknikal PEKB

b. Semakan Audit mendapati perkara seperti berikut:

i. Peserta Tidak Memenuhi Syarat

 16 peserta yang dilatih oleh 10 NGO tidak menepati syarat umur yang
ditetapkan. Tujuh peserta berumur di bawah 18 tahun manakala
sembilan peserta berumur melebihi 60 tahun.

 21 peserta yang dilatih merupakan peserta gantian tanpa kelulusan
KPKT. Peserta tersebut dilatih oleh pihak ketiga yang dilantik oleh NGO
Y. Akibat pelanggaran syarat tersebut, KPKT telah mengemukakan
tuntutan bayaran balik berjumlah RM210,000 (RM10,000 seorang)
kepada NGO Y. Bagaimanapun setakat tarikh pengauditan dijalankan,
bayaran balik semula masih belum diterima oleh KPKT.

ii. Bancian dan Pengesahan Peserta Tidak Dilakukan

 Tarikh persetujuan 667 peserta melibatkan empat NGO (NGO C, NGO
D, NGO A dan NGO I) bersamaan dengan tarikh bancian dilakukan oleh
NGO tersebut. Hal ini menunjukkan proses pengesahan tidak
dilakukan oleh KPKT sebelum tawaran dibuat kepada
peserta. Kelemahan ini memberi risiko peserta yang tidak layak turut
ditawarkan untuk mengikuti Program PEKB.

 Seramai 13 peserta melibatkan NGO C dan NGO I
menandatangani SST lebih awal dari tarikh bancian pada
Borang Pencarian dan Bancian peserta antara satu hingga 27 hari.

 Analisis Audit terhadap maklum balas 48 peserta berhubung bancian
oleh NGO mendapati perkara seperti berikut:
LaporLaanpoKreatnuKaeAtuuadAituNdietgNaergaaTraahTauhnu2n0220121SiSriiri11 55- -4455
PPeenngguurruussaann PPrrooggrraamm PPeemmbbaassmmiian KKe miskkiinnaann BBaannddaarr RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

- 35 peserta (72.9%) menyatakan bahawa NGO ada melaksanakan
bancian melalui lawatan ke rumah bagi mengetahui minat dan
tahap kesediaan mereka untuk mengikuti latihan kemahiran dan
keusahawanan.

- 13 peserta (27.1%) yang dilatih oleh NGO G, NGO D, NGO Q dan
NGO R menyatakan tidak menerima bancian NGO secara
lawatan ke rumah. Namun, bayaran berjumlah RM2,380 untuk
proses bancian dibuat sepenuhnya kepada NGO.

- 41 peserta (83.7%) menyatakan kursus yang ditawarkan oleh NGO
bersesuaian dengan minat mereka, manakala lapan peserta
(16.3%) menyatakan tidak bersesuaian.

 Berhubung dengan minat peserta, antara sebab kursus yang
ditawarkan tidak bersesuaian dengan minat mereka adalah disebabkan
proses pemilihan tidak dibuat berdasarkan permohonan. Nama mereka
diperoleh melalui sistem eKasih. Selain itu, kursus yang mereka ikuti
adalah berdasarkan yang ditawarkan oleh NGO dengan had kuota yang
ditetapkan. Terdapat juga peserta terpaksa memilih kursus yang tidak
bersesuaian dengan minat mereka disebabkan kuota telah penuh.

Maklum balas KPKT yang diterima pada 20 Mei 2022

Setakat bulan Mei 2022, sebanyak RM160,000 telah diterima. Baki sebanyak
RM50,000 pula akan diperoleh selewat-lewatnya pada bulan Jun 2022. Selain itu,
penambahbaikan telah dilaksanakan pada tahun 2022 yang mana NGO perlu
mengemukakan bukti bergambar bancian yang dilaksanakan selepas semakan dan
kelulusan nama diperoleh daripada KPKT.

5.2.3.3. Pelaksanaan Program PEKB

a. Garis Panduan Teknikal PEKB dalam perjanjian menetapkan NGO hendaklah
menyediakan pakej penginapan dan makan minum yang bersesuaian kepada
peserta pada kadar RM150/hari/peserta.

b. Semakan Audit mendapati bayaran penginapan dan makan minum
yang dibuat kepada NGO G pada tahun 2016 melebihi kadar
yang ditetapkan, iaitu RM212 dan RM220 sehari mengakibatkan lebihan
bayaran berjumlah RM9,210. Butiran lanjut adalah seperti dalam Jadual 23.

5 - 546- 46 LaLpaoproarnanKKeetutuaaAAuuddiitt NNeeggaarraaTTaahhuunn20220121SirSii1ri 1 RAHSIA

PePnegnugrusr auns aPnroPgr oragmr a mPemP ebmasbma siamni aKnemK eismkiinsakni n aBnanBdaanr d a r

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

PERKARA JADUAL 23
PERBEZAAN DAN LEBIHAN KADAR KELAYAKAN

LOKASI KURSUS

MELAKA PAHANG

Penginapan dan Makan Minum RM220 seorang RM212 seorang

Bilangan Peserta yang Diluluskan 43 orang 100 orang

Perkiraan Audit RM220 x 43 orang = RM9,460 RM212 x 100 orang = RM21,200

Garis Panduan Teknikal PEKB RM150 x 43 orang = RM6,450 RM150 x 100 orang = RM15,000

LEBIHAN BAYARAN RM3,010 RM6,200

JUMLAH LEBIHAN BAYARAN RM9,210

Sumber: Sebut Harga, Invois, Perjanjian Kontrak, Garis Panduan Teknikal PEKB dan Perkiraan Audit

Maklum balas KPKT yang diterima pada 26 Mei 2022
Surat tuntutan bayaran balik kepada NGO G telah dikemukakan pada 25 Mei 2022.

5.2.3.4. Pembekalan dan Penerimaan Peralatan
a. Garis Panduan Teknikal PEKB menetapkan perkara seperti dalam Jadual 24.

JADUAL 24
SYARAT PEMBEKALAN DAN PENERIMAAN PERALATAN

SYARAT

 Peralatan perlu dibekalkan kepada peserta  Peralatan yang akan dibekalkan direkodkan dalam

berdasarkan kepada bidang kemahiran yang diikuti Borang Penerimaan Peralatan sebagai rujukan

dan sesi perbincangan peralatan semasa kursus sekiranya berlaku pertikaian semasa proses

penghantaran peralatan oleh NGO

 Dibekalkan dalam tempoh 30 hari selepas peserta  NGO perlu melengkapkan Borang Penerimaan

tamat kursus Peralatan dan ditandatangani oleh peserta/penerima

peralatan

Sumber: Garis Panduan Teknikal PEKB

b. Klausa 9 kontrak perjanjian pula menyatakan hak Kerajaan apabila
perkhidmatan lewat atau tidak mengikut skop perjanjian, Kerajaan hendaklah
memberikan notis bertulis kepada organisasi dengan menyatakan kegagalan
atau kemungkiran itu dalam tempoh masa yang dipersetujui oleh Kerajaan.
Sekiranya organisasi gagal untuk meremedikan kegagalan atau kemungkiran
tersebut dalam masa yang ditetapkan tersebut, Kerajaan berhak pada bila-bila
masa selepas itu, sama ada:

i. menolak perkhidmatan itu, menamatkan perjanjian dan membayar setakat
perkhidmatan yang diberikan sebagai pampasan kepada Kerajaan; atau

ii. setuju untuk menerima perkhidmatan itu dan mengenakan denda
mengikut formula atau kaedah yang ditetapkan

LaporLaanpoKreatnuKaeAtuuadAituNdietgNaergaaTraahTauhnu2n0220121SiSriiri11 55- -4477
PPeenngguurruussaann PPrrooggrraamm PPeemmbbaassmmiian KKe miskkiinnaann BBaannddaarr RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

c. Semakan Audit mendapati perkara seperti berikut:

i. Peralatan Dibekalkan Tidak Selaras dengan Kursus yang Diikuti

Berdasarkan Borang Penerimaan Peralatan peserta, didapati peralatan
yang dibekalkan oleh NGO G kepada 12 peserta kursus
kimpalan pada tahun 2016 tidak selaras dengan kursus
yang diikuti. Peralatan yang dibekalkan ialah mesin potong rumput,
tong ikan dan generator. Hal ini menyebabkan peralatan tersebut tidak
digunakan untuk menjana pendapatan mengikut bidang kursus yang
diikuti.

ii. Peralatan Lewat Dibekalkan

Lapan NGO lewat membekalkan peralatan kepada 1,300 peserta (52.5%)
dengan tempoh kelewatan antara satu hingga 133 hari. Kelewatan ini
mengakibatkan peserta lewat memanfaatkan peralatan seterusnya
menjejaskan jumlah pendapatan yang dijana. Berdasarkan perkiraan
Audit, kelewatan ini boleh mengakibatkan denda berjumlah RM0.62 juta
dikenakan kepada NGO. Butiran lanjut adalah seperti dalam Jadual 25.

JADUAL 25
TEMPOH KELEWATAN PEMBEKALAN PERALATAN OLEH LAPAN NGO

BIL. NGO BILANGAN PESERTA DENDA*
JULAT KELEWATAN (Hari) (RM)
21 - 40 41 - 60 61 - 80 81 - 100
1-20 >100

TAHUN 2016

1. NGO A 86 207 36 - -- 134,160

2. NGO G 38 67 20 - -- 50,052

3. NGO R 54 8 - - -- 20,561

TAHUN 2018

4. NGO D 28 - - - -- 4,672

TAHUN 2019

5. NGO A - 7 296 4 -1 181,110

6. NGO F - - 100 - 50 - 78,240

TAHUN 2020

7. NGO M -- - 14 56 - 60,060

8. NGO B - 109 - - -- 47,520

9. NGO I - 20 99 - -- 48,304

JUMLAH 206 418 551 18 106 1 624,679

JUMLAH BESAR 1,300

Sumber: Borang Penerimaan Peralatan
Nota: (*) - Anggaran Denda Berdasarkan Perkiraan Audit

5 - 548- 48 LaLpaoproarnanKKeetutuaaAAuuddiit NNeeggaarraaTTaahhuunn20220121SirSii1ri 1 RAHSIA

PePnegnugrusr auns aPnroPgr oragmr a mPemP ebmasbma siamni aKnemK eismkiinsakni n aBnanBdaanr d a r

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

iii. Peralatan Dibekalkan Tidak Mengikut Spesifikasi/Pembayaran

 Bagi kes melibatkan NGO M, semakan Audit mendapati spesifikasi 70
kios berjumlah RM113,400 yang dinyatakan dalam invois
(42”x24”x60”) tidak sama dengan spesifikasi dalam Borang
Pengesahan Peralatan peserta (42”x24”x32”). Spesifikasi
peralatan sebenar yang diterima peserta adalah lebih
rendah.

 Bagi kes melibatkan NGO V, semakan Audit terhadap dokumen
sokongan tuntutan bayaran kursus kimpalan pada tahun 2016
mendapati peserta kursus tersebut sepatutnya dibekalkan dengan lima
peralatan iaitu grinder bosch, cutter, hand drill bosch, kompressor dan
kasut keselamatan. Bagaimanapun, semak silang dengan senarai
peralatan yang diterima peserta mendapati tiga peserta tidak
menerima peralatan dengan lengkap. Namun begitu, bayaran
berjumlah RM4,300 bagi setiap peserta telah dibuat sepenuhnya
kepada NGO V tanpa pemotongan.

 Bagi kes melibatkan NGO G, lima peserta mengesahkan tidak
lengkap menerima peralatan sebagaimana yang
dinyatakan dalam Borang Penerimaan Peralatan.
Pengesahan ini mengakibatkan sebahagian bayaran ketiga berjumlah
RM21,500 yang dibuat kepada NGO adalah tidak teratur (baucar
bayaran bernombor B7039 dan bertarikh 11 Ogos 2016).

Maklum balas KPKT yang diterima pada 20 Mei 2022

Sebelum tahun 2018, pengesahan penghantaran dan penerimaan peralatan adalah
antara NGO dan peserta sahaja. Namun begitu, bermula tahun 2018 KPKT telah
memohon bantuan JBPM untuk mengesahkan penerimaan peralatan. Bagi kes
melibatkan NGO M, tindakan undang-undang sedang diambil terhadap NGO ini.

5.2.3.5. Pemantauan oleh NGO

a. Garis Panduan Teknikal PEKB menetapkan pemantauan peserta hendaklah
dilakukan melalui lawatan ke rumah peserta/premis perniagaan (sebanyak tiga
kali) dan panggilan telefon (sebanyak tiga kali) dalam tempoh enam bulan.
Perjanjian antara NGO dan KPKT turut memperuntukkan bahawa bayaran
boleh dipotong jika pelaksanaan program tidak mengikut kepada garis
panduan.

LaporLaanpoKreatnuKaeAtuuadAituNdietgNaergaaTraahTauhnu2n0220121SiSriiri11 55- -4499
PPeenngguurruussaann PPrrooggrraamm PPeemmbbaassmmiian KKe miskkiinnaann BBaannddaarr RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

b. Semakan Audit mendapati perkara berikut:

i. NGO Tidak Memenuhi Ketetapan Bilangan Pemantauan

 NGO G dan NGO D melaksanakan pemantauan kurang daripada
enam kali sebagaimana ditetapkan. Kekerapan pemantauan
yang dilakukan adalah antara empat dan lima kali sahaja dalam
tempoh enam bulan. Bagaimanapun, bayaran keempat kepada kedua-
dua NGO berjumlah RM222,700 dibuat sepenuhnya tanpa
pemotongan.

 Perkara ini berlaku disebabkan oleh kelemahan garis panduan yang
dimasukkan dalam perjanjian kontrak. Berdasarkan garis panduan
tersebut, bayaran keempat dibuat kepada NGO selepas tamat tempoh
pemantauan secara lawatan ke rumah peserta/premis perniagaan dan
penerimaan laporan pemantauan. Bagaimanapun, keperluan
pemantauan secara telefon tidak diambil kira bagi tujuan pembayaran.
Hal ini mengundang risiko NGO tidak melaksanakan pemantauan
seperti yang ditetapkan selepas bayaran diterima. Butiran lanjut adalah
seperti dalam Jadual 26.

JADUAL 26

PEMBAYARAN KEEMPAT KEPADA NGO

BIL. NGO TAHUN BILANGAN NO. BAUCAR BAYARAN JUMLAH
KEEMPAT/TARIKH (RM)
PEMANTAUAN
DILAKSANAKAN 128,700
94,000
1. NGO G 2016 5 2407B/07.12.2016
222,700
2. NGO D 2018 (Fasa 1) 4 12000223/06.12.2018

JUMLAH

Sumber: Baucar Bayaran dan Laporan Pemantauan NGO

Maklum balas KPKT yang diterima pada 26 Mei 2022

Kutipan bayaran balik kepada NGO yang melaksanakan pemantauan kurang daripada
enam kali akan dibuat sebaik sahaja pengiraan kutipan bayaran dimuktamadkan.

ii. Keraguan Ketepatan Laporan Maklumat Pendapatan oleh NGO

 Pendapatan yang direkodkan oleh NGO A bagi 48 peserta
yang dilatih tahun 2019 dalam Borang Soal Selidik
Pemantauan peserta tidak selaras berbanding Laporan
Pemantauan. Jumlah pendapatan yang direkodkan dalam Laporan
Pemantauan lebih tinggi antara RM100 hingga RM5,100 berbanding
direkodkan dalam Borang Soal Selidik Pemantauan peserta. Oleh itu,
maklumat pendapatan yang dilaporkan diragui ketepatannya.

5 - 550- 50 LaLpaoproarnanKKeteutuaaAAuuddiitt NNeeggaarraa TTaahhuunn22020121SiSriir1i 1 RAHSIA

PePnegnugruusrauns aPnroPgrroagmr aPmemP ebmasbmaisamn i aKnemKiesmkini sakni nBaannBdarn d a r

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

 Berdasarkan pemeriksaan fizikal pula, hanya tujuh peserta
(14%) yang menyelenggara buku tunai. Maklumat
pendapatan yang dicatat dalam buku tunai bagi kesemua peserta
berbeza dengan yang dilaporkan dalam Laporan Pemantauan NGO.
Rekod pendapatan pada buku tunai bulanan lebih rendah antara RM20
hingga RM1,380 dan lebih tinggi antara RM6 hingga RM163.

 Temu bual dengan dua peserta yang dilatih oleh NGO M pada tahun
2020, mendapati kedua-dua peserta tersebut masih belum
menjalankan perniagaan menepati kursus yang diikuti
dan peralatan yang diterima masih belum digunakan.
Namun, Laporan Pemantauan NGO melaporkan kedua-dua peserta
tersebut telah menjana pendapatan masing-masing iaitu RM670 dan
RM1,800 pada bulan pertama pemantauan. Hal ini menunjukkan
penjanaan pendapatan yang dilaporkan bukan mengambil kira
pendapatan daripada bidang kursus yang diikuti. Keadaan peralatan
yang belum digunakan ditunjukkan seperti dalam Gambar 16.

Dapur Bertekanan Tinggi GAMBAR 16

Kepala Batas, Pulau Pinang
- Keadaan Kanopi dan Dapur yang Masih

Belum Digunakan
(10.02.2022)

(Sumber: Jabatan Audit Negara)

Maklum balas KPKT yang diterima pada 20 Mei 2022

NGO membuat tafsiran yang salah terhadap klausa perjanjian program. NGO telah
menambah pendapatan Program PEKB dengan lain-lain pendapatan peserta.

Pendapat Pelaksanaan Program PEKB tidak memuaskan dan
Audit memerlukan penambahbaikan. Peserta yang dilatih tidak
memenuhi syarat; bancian tidak dilakukan oleh NGO;
peralatan lewat dibekalkan dan tidak mengikut spesifikasi; dan
terdapat keraguan pada maklumat pendapatan peserta.

LaporLaanpoKreatnuKaeAtuuadAituNdietgNaergaaTraahTauhnu2n0220121SiSriiri11 55- -5511
PPeenngguurruussaann PPrrooggrraamm PPeemmbbaassmmiian KKe miskkiinnaann BBaannddaarr RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

6. RUMUSAN KESELURUHAN AUDIT

Secara keseluruhannya, berdasarkan skop pengauditan dapat dirumuskan bahawa
walaupun prestasi output program tercapai, namun bantuan yang diluluskan tidak
diagihkan secara seimbang dan tepat kepada golongan sasar. Prestasi keberhasilan
program juga tidak tercapai sepenuhnya kerana masih terdapat peserta yang tidak
menjana pendapatan untuk keluar dari garis kemiskinan. Selain itu, pengurusan program
kurang memuaskan kerana masih terdapat kelemahan yang boleh ditambah baik agar
golongan sasar mendapat manfaat secara optimum. Bagi Program Perumahan, PBT tidak
melaksanakan tanggungjawab dengan berkesan kerana tidak melaksanakan projek
seperti mana kelulusan dan tidak memastikan kontraktor melaksanakan kerja seperti
mana skop projek. Bagi Program PEKB pula, NGO tidak mematuhi garis panduan yang
dikeluarkan antaranya tidak melaksanakan bancian peserta; lewat membekalkan
peralatan dan terdapat keraguan pada maklumat pendapatan peserta. Selain itu, KPKT
juga tidak memantau PBT dan NGO dengan berkesan menyebabkan wujud kelemahan
dalam pengurusan program.

7. SYOR AUDIT

Bagi memastikan kelemahan yang dibangkitkan dapat ditambah baik dalam pelaksanaan
program, adalah disyorkan kepada pihak yang terlibat untuk mengambil tindakan
terhadap perkara seperti berikut:

7.1. KPKT hendaklah menilai semula kriteria kelayakan peserta yang ditetapkan supaya
golongan yang mendapat manfaat program adalah golongan B40 di bandar dan
memastikan tiada pertindihan bantuan kerana sumber kewangan Kerajaan yang terhad;

7.2. KPKT hendaklah menilai semula kaedah pemilihan peserta dan bidang kursus yang
ditawarkan dengan mengambil kira keperluan semasa dan kehendak pasaran supaya
pendapatan dapat dijana secara optimum dan berterusan selari dengan minat peserta,
seterusnya membantu mereka keluar dari kemiskinan;

7.3. KPKT hendaklah menilai keperluan/mekanisme untuk menguruskan peralatan yang
tidak digunakan oleh peserta Program PEKB supaya tiada kerugian di pihak Kerajaan
terhadap perbelanjaan yang dibuat; dan

7.4. KPKT hendaklah memberikan tumpuan terhadap usaha penambahbaikan
mekanisme penyelarasan, pemantauan dan penilaian program agar dapat mencapai
matlamat yang disasarkan dengan berkesan.

5 - 552- 52 LaLpaoproarnanKKeteutuaaAAuuddiitt NNeeggaarraa TTaahhuunn22020121SiSriir1i 1 RAHSIA

PePnegnugruusrauns aPnroPgrroagmr aPmemP ebmasbmaisamn i aKnemKiesmkini sakni nBaannBdarn d a r

6 KEMENTERIAN KOMUNIKASI
DAN MULTIMEDIA

• JABATAN PENYIARAN MALAYSIA
• UNIT KERJASAMA AWAM SWASTA

– Projek Pembangunan Semula Kompleks
Angkasapuri sebagai Bandar Media



KOMPLEKS ANGKASAPURI SEBAGAI BANDAR MEDIA

PROJEK PEMBANGUNAN SEMULA
KOMPLEKS ANGKASAPURI
SEBAGAI BANDAR MEDIA

KEMENTERIAN KOMUNIKASI DAN MULTIMEDIA
JABATAN PENYIARAN MALAYSIA
UNIT KERJASAMA AWAM SWASTA

RUMUSAN AUDIT
“Secara keseluruhannya, pelaksanaan Projek Pembangunan Semula Kompleks
Angkasapuri sebagai Bandar Media adalah kurang memuaskan kerana hanya satu

projek yang telah disiapkan & dua lagi projek belum siap sepenuhnya“

Kos projek berjumlah PRESTASI OUTPUT

RM860 juta Pencapaian Fizikal Projek

Komitmen Kerajaan 1 Siap LA 1 100% 2
sepanjang tempoh konsesi 6
2 Dalam LA 2 99% 3
berjumlah RM2.406 bilion Pelaksanaan CA 93%

3 Perjanjian
• LA 1 (8 tahun pajakan)
Peningkatan Saluran TV
• LA 2 (8 tahun pajakan)
Dua saluran transmisi analog dinaik taraf
• CA (23 tahun konsesi/ kepada 10 saluran TV Digital. Produksi
penyiaran SD kepada HD 1080i
8 tahun pajakan) Enam saluran aktif & empat sokongan

Model PFI : BLMT & Tukaran tanah
bernilai RM137.19 juta (11.3 ekar)

PENGURUSAN PROJEK

Prestasi Kewangan PENCAPAIAN KEBERHASILAN

RMKe-11 Peruntukan RM151.87 juta
Belanja RM115.36 juta (76.0%)

RMKe-12 Peruntukan RM238.93 juta
Belanja sehingga Jan. 2022
RM68 juta (28.4%)

Pemilihan Modal berbayar tidak Statistik Penonton TV tahun 2021
Syarikat Konsesi mengikut Garis Panduan Pendengar radio tahun 2021
PPP
Tukaran Tanah
• Pengurangan tanah
Condition 11.3 kepada 9.48 ekar
Precedent
• Pencerobohan tanah

CP diluluskan 13 kali
bersamaan 1,411 hari

Pengurusan Peningkatan aduan Orang Berpuas hati Kajian Kepuasan
Aduan Awam Pelanggan

3 SYOR Kakitangan Berpuas hati
AUDIT Sumber: Edaran Borang Soal Selidik, JAN

Laporan Ketua Audit Negara Tahun 2021 Siri 1 6 - 16 - 1
Projek Pembangunan Semula Kompleks Angkasapuri Sebagai Bandar Media

6-2 Laporan Ketua Audit Negara Tahun 2021 Siri 1
Projek Pembangunan Semula Kompleks Angkasapuri Sebagai Bandar Media

RAHSIA RINGKASAN EKSEKUTIF

KEMENTERIAN KOMUNIKASI DAN
MULTIMEDIA

JABATAN PENYIARAN MALAYSIA
UNIT KERJASAMA AWAM SWASTA
PROJEK PEMBANGUNAN SEMULA KOMPLEKS
ANGKASAPURI SEBAGAI BANDAR MEDIA

Perkara Utama

Apa yang  Projek Pembangunan Semula Kompleks Angkasapuri berkonsepkan

diaudit? idea Bandar Media telah dicadangkan oleh Kerajaan pada tahun

2009. Pembangunan semula ini melibatkan dua komponen utama

iaitu pembinaan bangunan baharu dan pembekalan fasiliti

penyiaran. Projek ini melibatkan kos projek berjumlah RM860 juta

merangkumi tiga perjanjian iaitu Perjanjian Pajakan 1, Perjanjian

Pajakan 2 dan Perjanjian Konsesi.

 Model Private Finance Initiative (PFI) yang digunakan untuk
pembangunan projek ini adalah Built-Lease-Maintain-Transfer
(BLMT) yang mana syarikat konsesi akan membina kemudahan
infrastruktur atas tanah Kerajaan menggunakan dana syarikat.
Projek ini juga melibatkan tukaran tanah berkeluasan 11.3 ekar yang
bernilai RM137.19 juta.

 Pengauditan ini dijalankan untuk menilai sama ada Projek
Pembangunan Semula Kompleks Angkasapuri Sebagai Bandar Media
telah dilaksanakan dengan berhemat, cekap dan berkesan bagi
mencapai objektif yang ditetapkan iaitu membangunkan Bandar
Media yang akan menjadi mercu tanda kepada kemajuan industri
penyiaran dan industri kreatif serta pemangkin kepada Jabatan
Penyiaran Malaysia (RTM) ke arah era baru penyiaran negara.

 Projek ini juga bertujuan untuk menaik taraf dua saluran transmisi
analog sedia ada kepada 10 saluran TV Digital serta menaik taraf
produksi penyiaran daripada Standard Definition (SD) kepada High
Definition (HD).

 Pengauditan ini meliputi dua bidang utama Audit iaitu prestasi dan
pengurusan projek bagi tahun 2016 hingga 2021. Prestasi projek
dinilai berdasarkan kepada pencapaian output dan pencapaian
keberhasilan. Pengurusan projek pula meliputi prestasi kewangan,

LaporLaanpoKreatnuKaeAtuuadAituNdietgNaergaarTaahTuahnu2n0220121SiSriiri11 6 6- 3- 3
Projek PembangPurnoajenk PSeemmbaunlagunKaonmSpelmeuklsa KAonmgpkleakssaApnugrkiasSaepbuarigSaeibaBgaani BdaanrdaMr eMdeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_19.7.2022

pemilihan syarikat konsesi, tukaran tanah, condition precedent dan
pengurusan aduan LA 1.

 Pengauditan telah dijalankan di Kementerian Komunikasi dan
Multimedia (K-KOMM), Jabatan Penyiaran Malaysia (RTM) dan Unit
Kerjasama Awam Swasta (UKAS). Selain itu, pengauditan ini
meliputi semakan terhadap rekod perancangan yang dibuat mulai
tahun 2009.

Mengapa ia  Pembangunan Bandar Media melibatkan komitmen Kerajaan

penting berjumlah RM2.406 bilion yang telah diluluskan di bawah Rancangan

untuk Malaysia Kesebelas (RMKe-11).

diaudit?  Untuk menilai sama ada objektif yang ditetapkan bagi projek dicapai

iaitu membangunkan Bandar Media yang akan menjadi mercu tanda

kepada kemajuan industri penyiaran dan industri kreatif serta

pemangkin kepada RTM ke arah era baru penyiaran negara.

Apa yang  Secara keseluruhannya, pelaksanaan Projek Pembangunan Semula

ditemui Kompleks Angkasapuri sebagai Bandar Media adalah kurang

Audit? memuaskan kerana hanya satu projek yang telah disiapkan

manakala dua lagi projek belum siap sepenuhnya. Namun, bagi

elemen peningkatan dua saluran transmisi analog SD sedia ada

kepada 10 saluran TV Digital HD telah tercapai. Prestasi

keberhasilan belum dilaksanakan disebabkan projek masih belum

siap keseluruhannya. Penilaian terhadap KPI LA 1 bagi tempoh dua

tahun penyenggaraan mendapati pencapaiannya secara

keseluruhan adalah kurang memuaskan dan menyebabkan prestasi

penyiaran menurun. Selain itu, statistik bilangan

penonton/pendengar siaran TV dan saluran radio semakin

berkurangan pada tahun 2021 berbanding tahun 2020. Kelemahan

yang perlu diberi perhatian adalah seperti berikut:

- Kelewatan penyiapan projek telah menyebabkan kerugian di
pihak Kerajaan dari segi keselesaan kakitangan, ruang
penyimpanan terhad, kelewatan penggunaan kemudahan dan
bangunan baharu yang sepatutnya boleh diperoleh dan
digunakan lebih awal;

- Pemilihan syarikat dengan kedudukan kewangan yang tidak
kukuh telah merugikan Kerajaan dan mengakibatkan berlakunya
kelewatan dalam pelaksanaan projek;

6 -64- 4 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojjeekk PPeemmbbaanngguunnaannSSememulualaKoKmopmlepklsekAsngAknagskaapsuaripSuerbi aSgeabi aBgaanidaBraMndeadriaMedia
RAHSIA

RAHSIA

- Kelewatan memuktamadkan keluasan tanah akan menyebabkan
penetapan kadar bayaran Availability Charges bagi CA dalam
perjanjian tidak dapat ditentukan nilai komitmen kewangan
Kerajaan;

- Kelewatan dalam penyelesaian isu pencerobohan akan
menyukarkan proses penyerahan tanah kelak;

- Lanjutan Condition Precedent yang terlalu lama menyebabkan
projek lewat disiapkan; dan

- Perkhidmatan penyenggaraan syarikat konsesi adalah kurang
cekap dan boleh mengganggu prestasi penyiaran.

Apa yang  Bagi mengatasi kelemahan yang dibangkitkan dan memastikan

disyorkan perkara sama tidak berulang pada masa hadapan, pihak Audit

Audit? mengesyorkan tindakan seperti berikut:

- K-KOMM/UKAS hendaklah memastikan pemilihan syarikat
konsesi adalah berdasarkan garis panduan yang ditetapkan
supaya syarikat yang dipilih berupaya untuk melaksanakan
projek yang dirancang tanpa masalah kewangan dan
pengurusan.

- UKAS hendaklah menyediakan satu garis panduan yang jelas
mengenai penetapan caj dan bayaran bagi memastikan Kerajaan
mendapat value for money.

- K-KOMM/RTM perlu memastikan tadbir urus adalah menyeluruh
dan berkesan terutamanya dalam aspek pengurusan
penyenggaraan supaya pelaksanaan projek berjaya dicapai
mengikut objektif yang ditetapkan.

LaporLaanpoKreatnuKaeAtuuadAituNdietgNaergaaTraahTuahnu2n0220121SiSriiri11 6 6- 5- 5
Projek PembangPurnoajenk PSeemmbaunlagunKaonmSpelmeuklsa KAonmgpkleakssaApnugrkiasSaepbuarigSaeibaBgaani BdaanrdaMr eMdeidaia RAHSIA

6-6 Laporan Ketua Audit Negara Tahun 2021 Siri 1
Projek Pembangunan Semula Kompleks Angkasapuri Sebagai Bandar Media

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

KEMENTERIAN KOMUNIKASI DAN MULTIMEDIA

JABATAN PENYIARAN MALAYSIA
UNIT KERJASAMA AWAM SWASTA

1. PROJEK PEMBANGUNAN SEMULA KOMPLEKS ANGKASAPURI
SEBAGAI BANDAR MEDIA

FAKTA UTAMA

RM2.406 Bilion 3 Perjanjian RM860 Juta
 Jumlah komitmen Kerajaan
 Perjanjian Pajakan 1  Jumlah kos projek
(8 Tahun Pajakan)
berdasarkan Perjanjian Konsesi
meliputi kos Leasing Broadcast  Perjanjian Pajakan 2
System (LBS), Broadcast System (8 Tahun Pajakan) 20 Mac 2012
Maintenance Services (BSMS),
Availability Charges  Perjanjian Konsesi  Tarikh tiga perjanjian
(AC), (23 Tahun Konsesi/ 8 Tahun ditandatangani
Maintenance Services Charges Pajakan)
(MSC), Asset Management Services
Charges (AMSC) dan Broadcast
System Maintenance Charges

(BSMC)

Objektif Projek Membangunkan Bandar Media yang akan menjadi mercu tanda kepada
kemajuan industri penyiaran dan industri kreatif serta pemangkin

kepada RTM ke arah era baru penyiaran negara

1. LATAR BELAKANG

1.1. Pembinaan Bandar Media telah dicadangkan oleh Kerajaan Malaysia pada tahun
2009 mengambil contoh beberapa projek Bandar Media yang berjaya dilaksanakan di
Dubai, Sydney dan United Kingdom. Pembangunan semula Kompleks Angkasapuri
sebagai Bandar Media melibatkan dua komponen utama iaitu pembinaan bangunan
baharu dan pembekalan kemudahan fasiliti penyiaran.

1.2. Projek Pembangunan Semula Kompleks Angkasapuri Sebagai Bandar Media (Projek
Bandar Media) bertujuan untuk menaik taraf dua saluran transmisi analog sedia ada
kepada 10 saluran TV Digital serta menaik taraf produksi penyiaran daripada Standard
Definition (SD) kepada High Definition (HD 1080i).

1.3. Projek ini melibatkan tiga perjanjian iaitu Perjanjian Pajakan 1 (LA 1), Perjanjian
Pajakan 2 (LA 2) dan Perjanjian Konsesi (CA). Berdasarkan Makmal Pengurusan Nilai yang
diadakan pada 27 hingga 29 Julai 2011 dan 19 hingga 24 Ogos 2011, kos asal keseluruhan
projek adalah berjumlah RM1.114 bilion. Kos projek seterusnya telah dikurangkan kepada
RM860 juta berdasarkan keputusan Mesyuarat Jemaah Menteri pada 18 Januari 2012.
Komitmen Kerajaan yang terlibat sepanjang tempoh konsesi adalah berjumlah
RM2.406 bilion. Implikasi kewangan kepada Kerajaan pula adalah berbentuk
sewa/perkhidmatan sepanjang tempoh konsesi. Butiran lanjut adalah seperti dalam
Jadual 1.

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 -67- 7

Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

JADUAL 1
PECAHAN KOS KESELURUHAN PROJEK

BIL. KOMPONEN PROJEK SKOP PROJEK KOS KOMITMEN
PROJEK KERAJAAN
1. Perjanjian Pajakan 1 (LA 1) Kerja ubah suai Interior Design (ID), (RM Juta) (RM Juta)
Supply, Installation and Lease Akustik dan kerja Mechanical and
Agreement in Respect of Pusat Berita Engineering (M&E) untuk Studio Berita di 251.60 523.57
Bersepadu dan Pusat Penyiaran Wisma Berita dan Transmission Operation
Antarabangsa Malaysia Angkasapuri Centre di Bangunan Pusat Siaran 307.45
Antarabangsa (IBC)
1,574.86
Perjanjian Pajakan 2 (LA 2)
Supply, Installation and Lease Kerja ubah suai ID dan kerja M&E di Wisma
2. Agreement in Respect of Pusat TV, Wisma Radio dan IBC 87.03

Penyiaran Angkasapuri

Fasiliti yang terlibat adalah seperti berikut:

Perjanjian Konsesi (CA)  Menara Pejabat 18 tingkat

 Studio Rakaman Muzik dan Studio
Cadangan Mereka Bentuk, Membina, Latihan Muzik
Melengkap, Menyiapkan, Mentauliah
 Tiga buah Studio TV kapasiti 1,000
dan Menyelenggara Kerja  Auditorium dengan
Infrastruktur, Bangunan dan
3. Peralatan Penyiaran Bagi Bandar penonton *521.37

Media Angkasapuri di Atas  Garaj Kenderaan Siaran Luar

Sebahagian Lot PT23, 8354, 47446  Kafeteria
dan 47447 Bandar Kuala Lumpur,
Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur  Pusat Rekreasi
 Pejabat Pengawal

 Tempat Letak Kenderaan - 703 lot

JUMLAH 860.00 2,405.88

Sumber: Perjanjian Konsesi dan Kelulusan Kebenaran Merancang Daripada Dewan Bandaraya Kuala Lumpur Bertarikh
16 Januari 2019

Nota: (*) - Melibatkan Kos Pembinaan Bangunan Baharu berjumlah RM401.71 Juta dan Kos Sistem serta Peralatan
Penyiaran Berjumlah RM119.66 Juta

1.4. Pelaksanaan projek ini adalah secara Public-Private Partnership (PPP) yang
diselaraskan oleh Unit Kerjasama Awam Swasta (UKAS), Jabatan Perdana Menteri dan
projek ini telah ditawarkan kepada Syarikat 278845-D. PPP merupakan satu bentuk
kerjasama antara sektor awam dan sektor swasta di mana satu stand-alone business
diwujudkan. Pakej dibiayai dan diuruskan oleh sektor swasta merangkumi pembinaan,
pengurusan, penyenggaraan, pembaikan dan penggantian aset sektor awam meliputi
bangunan, infrastruktur, peralatan dan kemudahan.

1.5. Model Private Finance Initiative (PFI) yang digunakan untuk pembangunan projek
ini ialah Built-Lease-Maintain-Transfer (BLMT) yang mana syarikat konsesi akan membina
kemudahan dan infrastruktur atas tanah Kerajaan menggunakan dana syarikat. Selain
itu, sebahagian bayaran Availability Charges (AC) bagi perjanjian CA juga melibatkan
tukaran tanah berkeluasan 11.3 ekar yang bernilai RM137.19 juta.

1.6. Pemilik projek adalah Kementerian Komunikasi dan Multimedia (K-KOMM) yang
bertanggungjawab merancang serta memantau pelaksanaan keseluruhan projek. Jabatan
Penyiaran Malaysia (RTM) selaku pengguna bertanggungjawab memastikan aset
disenggara dengan baik, teratur dan sedia untuk digunakan. Unit Kerjasama Awam
Swasta (UKAS) pula berperanan merunding, menyedia draf serta memperakukan terma

6 -68- 8 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

dan syarat perjanjian konsesi yang telah dimuktamadkan untuk kelulusan Jemaah
Menteri.

1.7. Butiran projek pembinaan adalah seperti dalam Jadual 2. Pelan induk
pembangunan Projek Bandar Media secara keseluruhannya adalah seperti dalam
Rajah 1.

JADUAL 2
RINGKASAN MAKLUMAT PROJEK BANDAR MEDIA

PERKARA KETERANGAN

Model PFI BLMT dan Tukaran Tanah

Tarikh Perjanjian Ditandatangani 20 Mac 2012

Tarikh Kuatkuasa 29 Julai 2016

Tarikh Mula Kerja Asal 12 Disember 2016

Syarikat Konsesi Syarikat 278845-D

Pegawai Penguasa Syarikat 278845-D

Wakil Kerajaan 1 K-KOMM

Wakil Kerajaan 2 RTM

PERJANJIAN PAJAKAN 1

Pelanjutan Masa (EOT) 274 hari (EOT 1: 182 hari dan EOT 2: 92 hari)

Ganti Rugi Tertentu dan Ditetapkan (LAD) RM57,901 sehari

Tarikh Siap Kontrak (Asal) 11 Disember 2017

Tarikh Siap Kontrak (Sebenar) 11 September 2018

Tempoh Kontrak / Tempoh Pajakan 1 Tahun / 8 Tahun (Sehingga tahun 2027)

PERJANJIAN PAJAKAN 2 946 hari (EOT 1: 273 hari, EOT 2: 183 hari, EOT 3: 37 hari, EOT 4: 101 hari,
EOT EOT 5: 245 hari dan EOT 6: 107 hari)
Tarikh Siap Kontrak (Asal)
11 September 2018

Tarikh Siap Kontrak (Semasa) 14 April 2021

Tempoh Kontrak / Tempoh Pajakan 1 Tahun 9 Bulan / 8 Tahun

PERJANJIAN KONSESI

EOT 787 hari (EOT 1: 183 hari, EOT 2: 426 hari dan EOT 3: 178 hari)

Tarikh Siap Kontrak (Asal) 11 Disember 2019

Tarikh Siap Kontrak (Semasa) 05 Februari 2022

Tempoh Konsesi / Tempoh Pajakan 23 Tahun (Termasuk Tempoh Pembinaan 3 Tahun) / 8 Tahun

Sumber: Perjanjian Konsesi, EOT dan LAD

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 -69- 9

Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

RAJAH 1
PROJEK BANDAR MEDIA YANG SEDANG DILAKSANAKAN

Pusat Penyiaran Plaza & Parkir Menara Pejabat
Antarabangsa (IBC) Kereta Blok A5 Wisma Berita

Garaj Van OB Studio TV

Pusat Rekreasi Wisma TV

Auditorium Studio Muzik Wisma Radio

Parkir Kereta Blok C

Sumber: Jabatan Audit Negara

Nota: - Fasiliti Baharu; - Bangunan Sedia Ada

1.8. Di sepanjang tempoh pajakan ini, syarikat konsesi adalah bertanggungjawab untuk
menyenggara kemudahan, peralatan dan infrastruktur yang telah dibangunkan. Sebagai
balasan kepada perkhidmatan penyenggaraan tersebut, K-KOMM akan membuat bayaran
kepada syarikat konsesi secara bulanan. Bayaran bagi LA 1 dan LA 2 meliputi Leasing
Broadcast System (LBS) dan Broadcast System Maintenance Services (BSMS). Bayaran
bagi CA pula meliputi AC, Asset Management Services Charges (AMSC) yang merangkumi
Asset Management Programme Charges (AMPC) dan Maintenance Services Charges
(MSC) serta Broadcast System Maintenance Charges (BSMC). Butiran jenis bayaran yang
terlibat dalam Projek Bandar Media secara PFI ialah seperti dalam Jadual 3.

JADUAL 3
JENIS BAYARAN YANG TERLIBAT DALAM PROJEK BANDAR MEDIA

JENIS BAYARAN KEKERAPAN BAYARAN PENERANGAN BAYARAN

PERJANJIAN PAJAKAN 1 DAN PERJANJIAN PAJAKAN 2

LBS Setiap bulan mulai tempoh Bayaran sewa pajak bagi penggunaan peralatan penyiaran
Perkhidmatan Pengurusan Aset yang dibekalkan oleh syarikat konsesi

sehingga tamat tempoh konsesi

BSMS Setiap bulan mulai tempoh Bayaran bagi kerja yang berkaitan dengan sistem
Perkhidmatan Pengurusan Aset penyiaran yang perlu dijalankan mengikut manual
sehingga tamat tempoh konsesi peyenggaraan

PERJANJIAN KONSESI Bayaran sewa pajak bagi penggunaan kemudahan dan
infrastruktur yang dibangunkan oleh syarikat konsesi
Setiap bulan mulai tempoh
AC Perkhidmatan Pengurusan Aset

sehingga tamat tempoh konsesi

AMSC Setiap bulan mulai tempoh Bayaran bagi perkhidmatan pengurusan aset merangkumi
Perkhidmatan Pengurusan Aset bayaran Perkhidmatan Penyenggaraan dan bayaran

sehingga tamat tempoh konsesi Program Pengurusan Aset

6 -61-010 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

JENIS BAYARAN KEKERAPAN BAYARAN PENERANGAN BAYARAN
AMPC
MSC Setiap bulan sepanjang tempoh Jumlah yang perlu dibayar kepada syarikat konsesi oleh
pengurusan perkhidmatan aset Kerajaan terhad kepada RM107,836,700
BSMC Bayaran bagi perkhidmatan penyenggaraan kemudahan
Setiap bulan sepanjang tempoh dan infrastruktur sepanjang tempoh AMSC
AMSC
Bayaran bagi perkhidmatan penyenggaraan sistem
Setiap bulan mulai tempoh penyiaran
Penyenggaraan Sistem Penyiaran
(Broadcast Maintenance System Bayaran balik untuk kos urusan pinjaman, penyediaan
Period) perjanjian dan lain-lain yang telah dibelanjakan oleh
syarikat konsesi. Jumlah maksimum tuntutan ialah 2.5%
Reimbursement Sekali di sepanjang tempoh daripada jumlah kos pembinaan
konsesi

Sumber: Perjanjian Konsesi

2. OBJEKTIF PENGAUDITAN

Pengauditan ini adalah untuk menilai sama ada pengurusan Projek Bandar Media
diuruskan dengan cekap, berhemat dan berkesan bagi mencapai objektif yang telah
ditetapkan iaitu membangunkan Bandar Media yang akan menjadi mercu tanda kepada
kemajuan industri penyiaran dan industri kreatif serta pemangkin kepada RTM ke arah
era baru penyiaran negara.

3. SKOP PENGAUDITAN

Pengauditan ini merangkumi dua bidang utama Audit iaitu prestasi projek dan
pengurusan projek bagi tempoh tahun 2016 hingga 2021. Prestasi projek dinilai
berdasarkan kepada pencapaian output dan pencapaian keberhasilan. Pengurusan projek
pula meliputi prestasi kewangan, pemilihan syarikat konsesi, tukaran tanah, Condition
Precedent (CP) dan pengurusan aduan LA 1. Selain itu, pengauditan ini meliputi semakan
terhadap rekod perancangan yang dibuat mulai tahun 2009.

4. METODOLOGI PENGAUDITAN

Pengauditan dilaksanakan dengan menyemak fail, minit mesyuarat dan rekod kewangan
serta mengadakan perbincangan dan temu bual dengan pegawai terlibat. Pengauditan
telah dijalankan di K-KOMM, RTM dan UKAS. Lawatan fizikal turut dilaksanakan di RTM.
Selain itu, pihak Audit juga telah mengedarkan soal selidik kepada kakitangan RTM dan
orang awam untuk menilai tahap kepuasan pelanggan terhadap siaran televisyen dan
stesen radio RTM.

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 1-111
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

5. PENEMUAN TERPERINCI AUDIT

Pengauditan telah dijalankan pada bulan September 2021 hingga Mac 2022. Perkara yang
ditemui serta maklum balas daripada K-KOMM dan RTM telah dibincangkan dalam
Mesyuarat Penutup pada 30 Jun 2022. Penjelasan lanjut bagi setiap penemuan Audit
adalah seperti dalam perenggan berikut:

5.1. Prestasi Projek

5.1.1. Pencapaian Output

5.1.1.1. Pencapaian Fizikal Projek

Projek Bandar Media merupakan projek yang telah diluluskan di bawah Rancangan
Malaysia Kesebelas (RMKe-11). Projek ini telah dimuktamadkan melalui keputusan
Mesyuarat Jemaah Menteri pada 18 Januari 2012 dengan kos projek berjumlah
RM860 juta. Pihak Audit mendapati status pencapaian fizikal adalah seperti dalam
Jadual 4.

JADUAL 4
STATUS PENCAPAIAN FIZIKAL PROJEK BANDAR MEDIA SEHINGGA 31 JANUARI 2022

KOMPONEN PROJEK JADUAL SIAP ASAL JADUAL SIAP SEBENAR/SEMASA LEWAT
TARIKH (%)
TARIKH %

LA 1 11.12.2017 11.03.2019 100 -

LA 2 11.09.2018 14.04.2021 99 1

CA 11.12.2019 05.02.2022 93 7
Sumber: Laporan Kemajuan Kerja

a. Projek Siap

Projek LA 1 bermula pada 12 Disember 2016 dan siap sepenuhnya pada
11 Mac 2019. Projek ini disiapkan dengan tempoh EOT yang diluluskan selama
274 hari sehingga 11 September 2018. Cadangan Ganti Rugi Tertentu
dan Ditetapkan (LAD) berjumlah RM10.48 juta (RM57,901 x
181 hari) akan dikenakan disebabkan EOT hanya diluluskan setakat
11 September 2018. CoAc telah dikeluarkan pada 11 Mac 2019. Butiran lanjut
adalah seperti dalam Jadual 5.

JADUAL 5

EOT BAGI LA 1

EOT TARIKH TEMPOH EOT JUSTIFIKASI EOT
NO. LULUS EOT

1 29.11.2017 12.12.2017 hingga Kelewatan pengambilalihan tapak & naik taraf sistem Air Conditioning
11.06.2018 and Mechanical Ventilation System (ACMVS) Wisma Berita.

(182 hari)

2 06.06.2018 12.06.2018 hingga Kelewatan pihak MYTV memuktamadkan skop kerja serta spesifikasi
11.09.2018 (92 hari) Multiplex system dan Monitoring TOC.

Sumber: Sijil dan Minit Mesyuarat EOT LA 1

6 -61-212 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

Maklum Balas K-KOMM yang Diterima pada 24 Mei dan 3 Jun 2022

Berdasarkan perbincangan pada 24 Mac 2021 di antara pihak UKAS dan K-KOMM
adalah disyorkan supaya bayaran LAD LA 1 ditolak daripada pembayaran sewa secara
set-off pada penghujung konsesi supaya kesan minima ke atas aliran tunai syarikat
dan selanjutnya perkara ini disyorkan untuk diangkat ke peringkat Jawatankuasa
Pemantauan Projek untuk keputusan muktamad.

Pihak syarikat konsesi telah mengemukakan surat rayuan terhadap bayaran LAD
kepada K-KOMM untuk membolehkan penjadualan bayaran LAD dibuat dengan
mengambil kira kekangan kewangan semasa syarikat. Pembayaran LAD boleh
dilaksanakan di sepanjang tempoh perjanjian.

Pendapat Secara keseluruhannya pencapaian projek ini adalah kurang
Audit memuaskan kerana hanya satu projek yang telah disiapkan
manakala dua lagi belum siap sepenuhnya.

b. Projek Belum Siap

Berdasarkan Laporan Kemajuan Kerja bagi Projek Bandar Media sehingga
31 Januari 2022, pihak Audit mendapati dua daripada tiga projek tersebut
masih belum dapat disiapkan sepenuhnya mengikut tempoh yang ditetapkan.

i. Perjanjian Pajakan 2 (LA 2)

 Berdasarkan Klausa 1.1 Perjanjian LA 2 yang ditandatangani pada
20 Mac 2012, kerja bekalan dan pemasangan hendaklah disiapkan
dalam tempoh 21 bulan dari tarikh mula kerja dibuat. Pihak syarikat
konsesi perlu mereka bentuk, membekal, memasang, mengintegrasi
dan mentauliah sistem serta peralatan penyiaran di Wisma TV, Wisma
Radio dan IBC. Tarikh mula projek adalah pada 12 Disember 2016 dan
sepatutnya siap pada 11 September 2018.

 Lawatan fizikal Audit yang dijalankan pada 27 Januari 2022 dan
8 Februari 2022 mendapati kerja pembekalan peralatan penyiaran
tersebut masih belum dapat disiapkan sepenuhnya. Berdasarkan
Laporan Kemajuan No. 59, status sehingga 31 Disember 2021
menunjukkan penyiapan projek adalah pada tahap 99%
siap berbanding jadual asal walaupun diluluskan enam
EOT selama 946 hari sehingga 14 April 2021. Butiran EOT
yang diluluskan adalah seperti dalam Jadual 6 dan status kemajuan
kerja LA 2 adalah seperti dalam Gambar 1 dan Gambar 2.

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 1-313
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

NO. TARIKH TEMPOH JADUAL 6
EOT LULUS EOT EOT BAGI LA 2

1. EOT JUSTIFIKASI EOT

2. 06.06.2018 12.09.2018 Kerja LA 2 adalah berkaitan dengan kerja LA 1. Susulan daripada EOT No. 1 LA 1
hingga selama 6 bulan dan juga permohonan terkini EOT No. 2 LA 1 selama 3 bulan
TM
11.06.2019 Kerja tambahan syarikat konsesi membuat pindaan ke atas reka bentuk Broadcast
(273 hari) System. Kelewatan penghantaran peralatan dan bahan ke tapak disebabkan
pandemik Covid-19 serta penambahan penglibatan System Integrator (SI) dan
12.06.2019 vendor tempatan
hingga

11.12.2019
(183 hari)

12.12.2019 Proses pemasangan sistem baru tidak dapat dilaksanakan serentak di semua lokasi
hingga
3. 03.12.2019 17.01.2020 dan terdapat kekangan untuk menjadualkan sesi latihan sistem sementara dan juga
sistem baru untuk tujuan familiarisation
(37 hari)

 Proses pemasangan sistem baru tidak dapat dilaksanakan serentak di semua

lokasi dan terdapat kekangan untuk menjadualkan sesi latihan sistem sementara

18.01.2020 dan juga sistem baru;

4. 10.02.2020 hingga  Pakej E (Radio Studio Wisma Radio dan IBC) - Pelaksanaan skop kerja tidak
27.04.2020 dapat dilaksanakan mengikut perancangan asal dan telah dianjak ke depan; dan

(101 hari)  Pakej D (Non-Linear Editing & Graphic Wisma TV dan IBC) - Terdapat perubahan

reka bentuk dan seterusnya terpaksa menangguhkan tarikh lantikan syarikat
konsesi dan kerja ubah suai di Graphic Operation Centre (Wisma TV).

 Tidak dapat mengekalkan jumlah pekerja seperti sebelum Perintah Kawalan

Pergerakan (PKP) dan aktiviti mobilisasi yang memakan masa selama 45 hari;
 Penangguhan Final Acceptance Test, Site Acceptance Test, kerja pemasangan,

ujian dan latihan operasi kepada RTM;

28.04.2020  Pembekalan peralatan yang ditempah dari luar negara terkandas dan kelewatan
penghantaran bahan ke tapak;
5. 17.07.2020 hingga  Penjadualan semula modul latihan sistem untuk tenaga pengajar (dalam dan
28.12.2020
luar negara);
(245 hari)
 Masalah mobilisasi tenaga pengajar luar (kekangan perjalanan antarabangsa);

dan

 Pembekal peralatan dan sistem tidak beroperasi sepanjang tempoh PKP di

negara masing-masing.

29.12.2020  Bilangan pelatih melebihi provisi awal;
hingga
6. 02.04.2021  Pilihan raya Negeri Sabah; dan
14.04.2021  Kesiapsediaan Peralihan/Migrasi.
(107 hari)

Sumber: Sijil dan Minit Mesyuarat EOT LA 2
Nota: TM - Tiada Maklumat

GAMBAR 1 GAMBAR 2

Konti Radio, Wisma Radio Studio H1, Wisma TV
- Peralatan Radio yang Dibekalkan - Peralatan Lampu yang Dibekalkan

(08.02.2022) (27.01.2022)
(Sumber: Jabatan Audit Negara) (Sumber: Jabatan Penyiaran Malaysia)

6 -61-414 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

 Semakan Audit mendapati walaupun CoAc belum diserahkan, RTM
mendapat kebenaran untuk menggunakan studio yang telah siap dan
diguna pakai terlebih dahulu melalui Mesyuarat untuk membincangkan
dan memperakukan permohonan Pelanjutan Masa (EOT) oleh Syarikat
278845-D Bilangan 1 Tahun 2020 pada 7 Februari 2020.

Maklum Balas K-KOMM yang Diterima pada 24 Mei 2022, 3 Jun 2022 dan
6 Julai 2022

K-KOMM memaklumkan masih terdapat keperluan untuk menyiapkan baki kerja yang
melibatkan kefungsian operasi dan sistem penyiaran. Status setakat 30 Jun 2022,
Pakej D2 (Graphic & NLE) iaitu pemasangan perkakasan plug in yang diperlukan untuk
operasi editing belum dilaksanakan manakala Pakej E2 (Radio) bagi kerja integrasi
antara Wisma Radio dan Satellite Operation Centre (SOC) sedang dilaksanakan.

Selain itu, K-KOMM memohon syarikat untuk melengkapkan dokumen Certificate of
Availability, Certificate of Final Acceptance Test dan dokumen sokongan berkaitan
sebelum Joint Inspection dilaksanakan seterusnya CoAc dikeluarkan oleh pihak K-
KOMM.

ii. Perjanjian Konsesi (CA)

 Berdasarkan Klausa 1.1 Perjanjian Konsesi CA yang ditandatangani
pada 20 Mac 2012, tempoh pembinaan dan penyiapan fasiliti serta
infrastruktur adalah dalam tempoh 36 bulan dari tarikh mula projek
atau dalam tempoh masa lanjutan sekiranya ada. Pihak syarikat
konsesi perlu membina dan menyiapkan kemudahan dan bangunan
baharu dalam tempoh tiga tahun bermula 12 Disember 2016 dan
sepatutnya siap pada 11 Disember 2019.

 Lawatan fizikal Audit yang dijalankan antara tempoh 20 Januari 2022
hingga 23 Mac 2022 mendapati kerja pembinaan tersebut masih belum
dapat disiapkan sepenuhnya. Berdasarkan laporan kemajuan kerja
projek sehingga 31 Januari 2022, status kemajuan kerja
keseluruhan CA ialah 93% siap berbanding jadual asal
walaupun diluluskan EOT selama 787 hari sehingga
5 Februari 2022. Butiran lanjutan masa yang diluluskan adalah
seperti dalam Jadual 7 dan status kemajuan kerja CA adalah seperti
dalam Gambar 3 hingga Gambar 6.

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 1-515
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

JADUAL 7
EOT BAGI CA

EOTN TARIKH TEMPOH EOT JUSTIFIKASI EOT
O. LULUS EOT

 Kelewatan kerja meroboh Bangunan Rentak 50 dan Pusat Sumber –

12.12.2019 hingga Proses untuk kelulusan syor roboh perlu menjalani proses
11.06.2020 (183 hari)
1. 23.04.2018 pemeriksaan dan verifikasi oleh Lembaga Pemeriksa Pelupusan Aset
Tak Alih; dan

 Halangan dalam pelaksanaan jalan masuk sementara

 Kelewatan pelaksanaan kerja di tapak susulan penguatkuasaan

2. 17.07.2020 12.06.2020 hingga pelaksanaan PKP oleh pihak Kerajaan; dan

11.08.2021 (426 hari)  Kelewatan di pihak berkuasa utiliti – kelewatan penerimaan bekalan
kuasa utama dari TNB dan bekalan air utama dari Air Selangor

3. 01.02.2022 12.08.2021 hingga Pelaksanaan PKP, penutupan tapak dan Pelan Pemulihan Negara -
05.02.2022 (178 hari) bekalan rantaian bahan dan peralatan terjejas & pengurangan jumlah
pekerja di tapak untuk mematuhi SOP

Sumber: Sijil dan Minit Mesyuarat EOT CA

GAMBAR 3 GAMBAR 4

Menara Pejabat Auditorium
- Kerja Sebenar Fizikal 98% Siap - Kerja Sebenar Fizikal 96% Siap

(26.01.2022) (26.01.2022)
(Sumber: Jabatan Audit Negara) (Sumber: Jabatan Audit Negara)

GAMBAR 5 GAMBAR 6

Studio Muzik Pusat Rekreasi & Garaj Van Siaran Luar
- Kerja Sebenar Fizikal 97% Siap - Kerja Sebenar Fizikal 99% Siap

(10.02.2022) (26.01.2022)
(Sumber: Jabatan Audit Negara) (Sumber: Jabatan Audit Negara)

 Klausa 14.4.1 CA menetapkan syarikat konsesi hendaklah
mengemukakan Program Kerja Pembinaan (Construction Works
Programme) kepada Kerajaan tidak lebih 30 hari daripada tarikh
kuatkuasa iaitu selewat-lewatnya pada 28 Ogos 2016.

6 -61-616 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

 Program Kerja Pembinaan ini perlu supaya pihak Kerajaan dapat
memantau dan menilai secara terperinci aktiviti yang dilaksanakan oleh
syarikat konsesi.

 Semakan Audit mendapati syarikat konsesi hanya mengemukakan
Program Kerja Pembinaan kepada K-KOMM melalui surat bertarikh
25 Oktober 2016, lewat 58 hari dari tarikh dokumen berkenaan
sepatutnya dikemukakan.

 Kelewatan pihak syarikat konsesi dalam mengemukakan Program
Kerja Pembinaan dalam tempoh yang ditetapkan menyumbang kepada
kelewatan pihak Kerajaan dalam menjalankan penilaian dan perincian
terhadap program kerja projek berkenaan.

Maklum Balas K-KOMM dan RTM yang Diterima pada 24 Mei 2022 dan
6 Julai 2022

Berdasarkan Mesyuarat Tapak Bilangan 3 Tahun 2022 bertarikh 28 Jun 2022, status
kemajuan fizikal keseluruhan bagi CA setakat 15 Jun 2022 adalah 94%. Kelewatan
fizikal penyiaran adalah disebabkan oleh isu air yang telah merencatkan kesediaan
sistem ACMVS. Kesediaan sistem ACMVS ini telah menyebabkan kelewatan
pemasangan peralatan penyiaran.

RTM memaklumkan bahawa ruang kerja di bangunan baharu telah mengambil kira
keperluan jumlah kakitangan berdasarkan waran perjawatan. Masalah penggunaan
ruang bahagian yang terlibat akan dapat diatasi bila projek ini siap sepenuhnya.

K-KOMM memberi maklum balas pihak syarikat memaklumkan proses dalaman
syarikat yang panjang untuk melantik Kontraktor Utama telah menyumbang kepada
kelewatan penyediaan Program Kerja Pembinaan.

Pendapat Kelewatan penyiapan projek telah menyebabkan kerugian di
Audit pihak Kerajaan dari segi keselesaan kakitangan, ruang
penyimpanan terhad, kelewatan penggunaan kemudahan dan
bangunan baharu yang sepatutnya boleh diperoleh dan
digunakan lebih awal.

5.1.1.2. Mencapai Objektif Peningkatan Saluran TV Daripada Dua
Kepada 10 Saluran TV Digital

a. Projek Bandar Media bertujuan untuk menaik taraf dua saluran transmisi
analog SD sedia ada kepada 10 saluran TV Digital dan menaik taraf produksi
penyiaran kepada HD 1080i. Pembangunan projek ini adalah sejajar dengan

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 1-717
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

kemajuan pesat dalam bidang teknologi penyiaran dan standard penyiaran
digital antarabangsa.

b. Semakan Audit mendapati, dua saluran transmisi analog sedia ada telah dinaik
taraf kepada 10 saluran TV Digital. Selain itu, produksi penyiaran juga telah
dinaik taraf daripada penggunaan SD kepada HD 1080i.

c. Seterusnya, pihak Audit mendapati enam daripada 10 saluran TV tersebut
adalah aktif iaitu TV1, TV2, Berita, Okey, Sukan dan TV6 manakala empat
saluran lagi dijadikan sebagai sokongan dan digunakan apabila terdapat
masalah pada saluran sedia ada.

Maklum Balas RTM yang Diterima pada 24 Mei 2022 dan 3 Jun 2022

RTM mengesahkan penemuan Audit berkenaan enam saluran TV yang telah
beroperasi dan infrastruktur keseluruhan projek berkeupaayaan menyiarkan 10
saluran TV HD yang boleh disiarkan melalui pelbagai platform. Kesediaan
penambahan content dan saluran adalah berdasarkan keputusan dasar Kerajaan
semasa dan peruntukan bajet.

Pendapat Prestasi pelaksanaan kerja menaik taraf dua saluran analog
Audit kepada 10 saluran TV digital adalah tercapai berdasarkan
sasaran yang ditetapkan.

5.1.2. Pencapaian Keberhasilan

5.1.2.1. Penilaian Keberhasilan

a. Surat Pekeliling Am Bilangan 1 Tahun 2012 mengenai Garis Panduan Penilaian
Projek Pembangunan menetapkan Kementerian, Jabatan dan Badan Berkanun
Persekutuan membuat penilaian keberhasilan dan impak terhadap sesuatu
projek yang dilaksanakan. Selain itu, berdasarkan Arahan No. 1 Tahun 2010,
Majlis Tindakan Negara, penilaian keberhasilan adalah sebagai sistem amaran
awal untuk membantu Kementerian menyelaras semula strategi pelaksanaan
projek agar mencapai sasaran keberhasilan yang dihasratkan. Mengikut
kelaziman, penilaian keberhasilan dilaksanakan dalam tempoh satu hingga
lima tahun selepas projek pembangunan disiapkan.

b. Semakan Audit mendapati, penilaian keberhasilan masih belum dilaksanakan
disebabkan projek belum siap sepenuhnya.

6 -61-818 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

c. Hanya satu daripada tiga projek iaitu LA 1 telah disiapkan dan dinilai oleh
Jabatan Audit Negara berdasarkan Key Performance Indicator (KPI) yang
ditetapkan.

d. Merujuk kepada Klausa 16.4 KPI, LA 1, menyatakan bahawa sepanjang
tempoh pajakan, syarikat konsesi dikehendaki menjalankan BSMS mengikut
perkhidmatan, kekerapan penyenggaraan dan nilai parameter. Sekiranya
syarikat konsesi gagal atau cuai menjalankan sebarang perkhidmatan
penyenggaraan, Kerajaan berhak untuk mengenakan penalti nilai demerit dan
memotong jumlah tersebut daripada sewa untuk bulan tersebut.

e. Berdasarkan Appendix C Perjanjian Pajakan 1, sebanyak 10 KPI ditetapkan
dengan kadar penalti yang dihadkan berjumlah RM200,000 setiap bulan.
Butiran lanjut bagi sasaran KPI Projek Bandar Media dan kaedah pengiraan
KPI Deduction Value adalah seperti dalam Jadual 8 dan Rajah 2.

JADUAL 8

SASARAN KPI PROJEK BANDAR MEDIA

DESKRIPSI NILAI SASARAN PEMBERAT KADAR
KPI PERKHIDMATAN (%) PENALTI

(Parameter Operasi KPI) 35 (RM)
70,000
1 Availability of On Air Maximum 10 sec downtime of Air Transmission 30
Transmission Services Services Time per day. 60,000
Built in redundancy system change over time 5
below 10 sec 5 10,000
5
2 Availability of Production Minimum availability of 99.5% from Total 10,000
Services Production Services Confirmed Booking. 5 10,000
Maximum 3 hours per month for replacement of 5
spare or faulty equipment 5 10,000
3
Corrective Action for Software related: 100% completed within 5 2 10,000
3 services other than On Air calendar days. Hardware related: 100% 100 10,000
Transmission Service completed within 7 calendar days
6,000
4 Remote Online Support Minimum of 75% Remote online support cases 4,000
Complaint on Broadcast responded within 15 minutes 200,000
Maximum of 35 justifiable complaints per month
5 System Maintenance that requires Work Order
Services

Execution of Planned 90% executed within the same month.
6 Preventive Maintenance as Planned activities that cannot be executed
per Schedule arising from client’s prohibition will be excluded

7 Recurring Complaint On Maximum 35% monthly work order
Attended Work Order

8 Quality of Service Delivery Maximum 35% monthly work order
or Workmanship

9 Compliance to statutory 100% compliance
requirements

10 Management services and 75% compliance to agreed submission date
systems reporting

JUMLAH
Sumber: Appendix C, Perjanjian Pajakan 1

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 1-919
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

RAJAH 2
FORMULA PENGIRAAN KPI DEDUCTION VALUE

KPI Deduction Value = Weightage x Non Compliance Factor x Rate
Total Penalty = Sum of KPI Deduction Value(S)

Note:
1. KPI Deduction Value is calculated based on Weightage multiplied by Non Compliance Factor, multiplied by Rate for
each failed KPI result.
2. Non Compliance Factor is the recorded unit for services non-availability over the service unit per month. Maximum
factor is 1.0 for each KPI.
3. Total Penalty is the sum of all KPI Deduction Value for the effective month.
4. The Rate is capped at RM200,000 to ensure that the total penalty will not burden the Concession
Company significantly.

Sumber: Perjanjian Pajakan 1

f. Semakan Audit terhadap Laporan Kemajuan Bulanan Broadcast Maintenance
LA 1 mendapati jumlah penalti telah meningkat kepada
RM1.49 juta dalam tempoh tiga tahun melibatkan 36 laporan
penyenggaraan. Butiran lanjut adalah seperti dalam Rajah 3.

RAJAH 3
PENALTI DIKENAKAN BAGI TEMPOH TIGA TAHUN PENYENGGARAAN

TAHUN PERTAMA (2019) RM Juta PENINGKATAN PENALTI YANG
0.70 DIKENAKAN
• RM0.39 Juta
0.60
TAHUN KEDUA (2020)
0.50
• RM0.44 Juta
0.40
TAHUN KETIGA (2021)
0.30
• RM0.66 Juta
0.20
JUMLAH
0.10
• RM1.49 Juta
0.00
Sumber: Analisis Audit, Jabatan Audit Negara
Tahun Tahun Tahun
Pertama Kedua Ketiga

g. Selain itu, pihak Audit telah melaksanakan analisis terhadap tiga daripada
10 KPI yang berkaitan dengan pencapaian keberhasilan iaitu KPI 1, KPI 2 dan
KPI 8. Penilaian dibuat berdasarkan Laporan Kemajuan Bulanan Broadcast
Maintenance LA 1 (No. 11 hingga 34) yang melibatkan tiga komponen iaitu
Outside Broadcast Van (OBV), News Production System (NEWS) dan
Transmission Operation Centre (TOC). Analisis Audit terhadap sampel KPI
adalah seperti berikut:

6 -62-020 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

i. Availability of On-Air Transmission Services Performance (KPI 1)

 Klausa 16.4 dan Appendix C menetapkan prestasi perkhidmatan
saluran RTM bagi siaran TV1, TV2, TV6, Okey, Berita dan Sukan ke
udara (on-air transmission) tanpa gangguan diukur melalui KPI 1.
Penalti hanya dikenakan apabila berlaku gangguan siaran atau
kelewatan ke udara yang melebihi tempoh maksimum 10 saat sehari.

 Semakan Audit terhadap laporan kemajuan bulanan mendapati
peratus perbandingan gangguan siaran menunjukkan hanya
komponen NEWS yang menunjukkan peningkatan gangguan siaran
iaitu sebanyak 27.7%. Bagaimanapun bagi komponen OBV dan TOC
masing-masing menunjukkan penurunan gangguan siaran sebanyak
99.4% dan 85%. Butiran lanjut adalah seperti dalam Jadual 9.

JADUAL 9
GANGGUAN SIARAN MENGIKUT KOMPONEN BAGI TEMPOH DUA TAHUN

KOMPONEN

TARIKH NO. LAPORAN OBV NEWS TOC

TEMPOH MASA (Saat)

TAHUN 2020 11 0 3,060 3,120
11.01.2020 hingga 10.02.2020
11.02.2020 hingga 10.03.2020 12 0 2,040 7,560
11.03.2020 hingga 10.04.2020
11.04.2020 hingga 10.05.2020 13 0 780 1,250
11.05.2020 hingga 10.06.2020
11.06.2020 hingga 10.07.2020 14 0 1,740 130
11.07.2020 hingga 10.08.2020
11.08.2020 hingga 10.09.2020 15 0 5,760 233,700
11.09.2020 hingga 10.10.2020
11.10.2020 hingga 10.11.2020 16 2,400 8,400 0
11.11.2020 hingga 10.12.2020
11.12.2020 hingga 10.01.2021 17 0 1,155 12,300
JUMLAH
18 0 60 1,860
TAHUN 2021
11.01.2021 hingga 10.02.2021 19 0 1,020 2,040
11.02.2021 hingga 10.03.2021
11.03.2021 hingga 10.04.2021 20 0 0 3,755
11.04.2021 hingga 10.05.2021
11.05.2021 hingga 10.06.2021 21 0 0 0
11.06.2021 hingga 10.07.2021
11.07.2021 hingga 10.08.2021 22 0 44,174 0
11.08.2021 hingga 10.09.2021
11.09.2021 hingga 10.10.2021 2,400 68,189 265,715
11.10.2021 hingga 10.11.2021
23 0 25 9,000

24 0 27,237 0

25 0 4,800 6,423

26 0 5,777 4,233

27 0 7,740 172

28 0 11,700 114

29 0 660 0

30 0 2,640 960

31 0 6,900 16

32 0 7,252 19,020

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 2-121
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMeedidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

KOMPONEN

TARIKH NO. LAPORAN OBV NEWS TOC

TEMPOH MASA (Saat)

11.11.2021 hingga 10.12.2021 33 0 10,245 41

11.12.2021 hingga 10.01.2022 34 15 2,100 0

JUMLAH 15 87,076 39,979

JUMLAH KESELURUHAN 2,415 155,265 305,694

PERBANDINGAN PERATUS GANGGUAN UNTUK (99.4) 27.7 (85.0)
TEMPOH DUA TAHUN PENYENGGARAAN (%)

Sumber: Laporan Kemajuan Bulanan Broadcast Maintenance LA 1 dan Analisis Audit, Jabatan Audit Negara

• Bagi komponen NEWS, gangguan siaran tertinggi dilaporkan dalam
Laporan Kemajuan Bulanan Broadcast Maintenance LA 1 No. 22
yang melibatkan enam hari iaitu selama 44,174 saat seperti dalam
Jadual 10.

JADUAL 10
GANGGUAN SIARAN BAGI KOMPONEN NEWS

GANGGUAN SIARAN

NO. LAPORAN TARIKH TARIKH TEMPOH MASA
(Saat)

11.12.2020 480

13.12.2020 180

22 11.12.2020 hingga 14.12.2020 32,400
10.01.2021 16.12.2020 14

26.12.2020 10,800

10.01.2021 300

JUMLAH 44,174
Sumber: Laporan Kemajuan Bulanan Broadcast Maintenance LA 1

• Berdasarkan Jadual 10, pihak Audit mendapati berlaku gangguan
siaran selama 32,400 saat pada 14 Disember 2020 dan selama 10,800
saat pada 26 Disember 2020. Gangguan ini melibatkan rancangan
yang sama iaitu siaran Seleksi Radio dan On Viral. Akibatnya,
rancangan siaran dilaksanakan di tempat lain iaitu di Studio 3, Wisma
TV. Punca kepada perkara ini disebabkan syarikat konsesi gagal untuk
menyediakan Studio N3 dan N4 dalam tempoh masa yang ditetapkan
kerana kerja mengecat lantai studio. Selain itu, terdapat perbezaan cat
warna hijau antara dinding dan lantai menyebabkan kesan khas
chroma key masih tidak dapat menghasilkan kesan visual yang bersih
untuk keperluan siaran berita TV.

• Analisis Audit telah dijalankan dan mendapati perkara ini telah dibawa
dalam Mesyuarat Jawatankuasa Pengurusan Fasiliti dan Bangunan

6 -62-222 LLaappoorraann Ketuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n02102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

(MJFB) LA 1 yang mengambil masa 20 bulan untuk dibincangkan. Isu
mengenai kerja-kerja mengecat lantai ini telah dibincangkan bermula
dari mesyuarat Bilangan 2 Tahun 2020 bertarikh 11 Januari 2020
hingga mesyuarat Bilangan 10 Tahun 2021 bertarikh 10 September
2021. Butiran lanjut mengenai mesyuarat tersebut adalah seperti
dalam Jadual 11.

JADUAL 11
KRONOLOGI KEROSAKAN CAT HIJAU DI STUDIO N3 DAN N4

BAGI TAHUN 2020 DAN 2021

BIL. MESYUARAT/ PERBINCANGAN TINDAKAN SYARIKAT ANALISIS AUDIT
NO. LAPORAN MESYUARAT KONSESI
TERHADAP
(Tempoh) TEMPOH MASA

DIBINCANGKAN
(Bulan)

TAHUN 2020

RTM memaklumkan kualiti visual

dari studio berita N3 dan N4

terjejas akibat dari kualiti cat

hijau di atas lantai yang terkoyak

Bilangan 2 Tahun 2020/ dan warna hijau di atas Kerja mengecat Studio N3 telah
permukaan lantai studio tidak bermula pada 14 Disember 2020
No. 11 dan siap diserahkan untuk
(11.01.2020 -10.02.2020) sama dengan cat hijau di dinding operasi pada 23 Disember 2020.
studio.
hingga
RTM mengarahkan syarikat Kerja mengecat Studio N4 telah 10

Bilangan 11 Tahun 2020/ konsesi perlu mengambil bermula pada 24 Disember 2020
No. 20
tindakan pembaikan ke atas dan siap diserahkan kepada
(11.10.2020 - 10.11.2020) kerosakan cat hijau di atas
operasi pada

permukaan lantai Studio N3 dan 31 Disember 2020.

N4 kesan dari roda meja set yang

dialih keluar dan masuk studio.

Kerosakan ini menjejaskan kualiti

ke atas ‘Visual Set’.

TAHUN 2021

RTM mengarahkan syarikat Berdasarkan mesyuarat terkini,

konsesi perlu mengambil syarikat telah membuat
perancangan seperti berikut:
tindakan pembaikan ke atas

Bilangan 1 Tahun 2021/ kerosakan cat hijau di atas
permukaan lantai Studio N3 dan
No. 21 Perancangan jangka masa
(11.11.2020 - 10.12.2020) N4.
pendek: Syarikat konsesi

hingga Keadaan cat yang terkupas akibat membuat perubahan 10

dari kesan dari roda meja set keseluruhan posisi lampu.

Bilangan 10 Tahun 2021/ yang dialih keluar dan masuk Perancangan jangka masa
No. 30
studio mengikut keperluan panjang: Syarikat konsesi dalam
(11.08.2021 - 10.09.2021) rancangan berita. Kerosakan cat proses melantik vendor bagi

hijau di atas permukaan lantai ini menjalankan kerja mengecat
semula keseluruhan layar hijau.
menjejaskan kualiti ke atas ‘Visual

Set’.

Sumber: Minit Mesyuarat Jawatankuasa Pengurusan Fasiliti Dan Bangunan LA 1 serta Analisis Audit, Jabatan Audit Negara

 Analisis Audit selanjutnya terhadap sistem aduan Computerized
Maintenance Management System (CMMS) mendapati sebanyak
empat aduan telah dibuat pada 14 Disember 2020 dan 22 Februari
2021. Walau bagaimanapun, pihak Audit mendapati tindakan pihak
RTM untuk membuat aduan di dalam sistem CMMS telah lewat selama
11 bulan dari tarikh MJFB Bilangan 2 Tahun 2020. Maklumat mengenai

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 2-323
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

aduan yang dilaporkan dalam sistem CMMS adalah seperti dalam
Jadual 12.

JADUAL 12

STATUS ADUAN STUDIO N3 DAN N4

NO. TARIKH TARIKH STATUS
LAPORAN ADUAN ADUAN
NO. TIKET ADUAN MAKLUMAT ADUAN
DITUTUP Selesai dan
DIBUKA aduan telah

TAHUN 2020 ditutup

C01-R-1765 14.12.2020 Studio N3 dan N4 tidak boleh 25.01.2021 Belum Selesai

22 C01-R-1766 14.12.2020 digunakan kerana dalam proses 22.12.2020

C01-R-1767 14.12.2020 mengecat lantai 27.12.2020

TAHUN 2021

Penggunaan VizArc untuk set virtual TB
di Studio N3 dan N4 memerlukan
24 C01-R-1811 22.02.2021 latihan kepada pengguna bagi
memastikan hasil yang memuaskan
dalam penerbitan di studio tersebut

Sumber: Sistem CMMS dan Analisis Audit, Jabatan Audit Negara
Nota: TB - Tidak Berkenaan

 Seterusnya, lawatan fizikal Audit pada 24 Januari 2022 mendapati
terdapat perbezaan cat warna hijau antara dinding dan lantai di Studio
N4 seperti dalam Gambar 7.

GAMBAR 7

Studio N4
- Terdapat Perbezaan Cat Warna Hijau Antara

Dinding dan Lantai
(24.01.2022)

(Sumber: Jabatan Audit Negara)

 Selanjutnya, analisis Audit terhadap penalti dikenakan kepada syarikat
konsesi bagi tempoh dua tahun penyenggaraan mendapati jumlah
penalti telah meningkat sebanyak 72.7%. Penalti
dikenakan pada tahun 2020 berjumlah RM0.11 Juta dan
telah meningkat kepada RM0.19 juta bagi tahun 2021.

Maklum Balas RTM yang Diterima pada 24 Mei 2022, 3 dan 24 Jun 2022
serta 6 Julai 2022

RTM memaklumkan Mesyuarat Penyelarasan Penyelenggaraan Mingguan
dilaksanakan untuk memantau isu gangguan mingguan dan langkah pembetulan
yang telah diambil oleh syarikat.

6 -62-424 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

Selain itu, disebabkan pihak syarikat tidak dapat menyediakan fasiliti alternatif bagi
studio N3 dan N4 untuk bersiaran seperti dijadualkan maka RTM mengambil langkah
menggunakan fasiliti RTM untuk meneruskan siaran mengikut jadual. Seterusnya
sebagai tindakan susulan RTM mengenakan caj penalti KPI 1.

Dari 11 Mac 2019, Penerbitan Berita melalui Studio N3 dan N4 menggunakan Camera
Mid Tight Shot dengan kesan khas chroma key tidak melibatkan lantai.

Tiket Work Request tidak dibuka kerana tidak menjejaskan operasi penerbitan dan
peralatan yang disediakan. Ticket Work Request dibuka setelah penerbitan berita
menggunakan Long Shot bermula dari 14 Disember 2020 yang melibatkan gangguan
kepada siaran iaitu unclean graphic effect pada paparan visual kesan daripada
perbezaan warna hijau yang ketara antara lantai dan dinding di Studio N3 dan N4.

Sebagai penyelesaian jangka pendek, tindakan pihak syarikat adalah membuat
penyusunan semula sistem lampu untuk memperbaiki paparan visual tersebut. Pihak
syarikat juga membuat perancangan jangka panjang iaitu mengecat semula
keseluruhan studio N3 dan N4.

Selain itu, pihak RTM memaklumkan peningkatan penalti berlaku pada Laporan
Kemajuan Bulanan Broadcast Maintenance LA 1 No. 26, 27 dan 28. Antara isu yang
terlibat adalah berkaitan audio, video glitch dan sistem VizRT.

ii. Availability of Productions Services Performance (KPI 2)

 Klausa 16.4 dan Appendix C menetapkan KPI 2 diukur untuk melihat
kecekapan prestasi perkhidmatan produksi tersedia mengikut jadual
tempahan. Penalti akan dikenakan apabila syarikat konsesi tidak
memenuhi sasaran ketersediaan iaitu minimum 99.5% daripada
jumlah tempahan yang telah disahkan.

 Analisis Audit terhadap KPI 2 bagi tempoh dua tahun penyenggaraan
mendapati ketersediaan perkhidmatan adalah pada tahap
73.0% hingga 98.9% berbanding sasaran ketersediaan
perkhidmatan minimum 99.5% seperti dalam Jadual 13 dan
Carta 1.

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 2-525
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

JADUAL 13
PERKHIDMATAN TIDAK TERSEDIA MENGIKUT KOMPONEN BAGI TEMPOH DUA TAHUN

TEMPAHAN MENGIKUT KOMPONEN

OBV NEWS TOC
NO.
TEMPOH LAPORAN
JUMLAH
TEMPAHAN
TIDAK
TERSEDIA
JUMLAH
TEMPAHAN
TIDAK
TERSEDIA
JUMLAH
TEMPAHAN
TIDAK
TERSEDIA
KETERSEDIAAN

MINIT MINIT MINIT %

TAHUN 2020 11 16,530 2,120 51,707 1,985 44,640 1,184 95.3
12 40,524 162
11.01.2020 13 54,120 13,320 16,519 49 41,760 313 89.9
hingga 14 55,797 59
15 4,560 - 58,045 474 44,640 3,405 94.7
10.02.2020 16 54,855 222
17 22,200 22,200 53,323 1,616 43,200 2,942 79.2
11.02.2020 18 53,706
hingga 19 15,120 - 52,549 1 44,640 4,468 95.8
20 56,500 318
10.03.2020 21 54,240 17,080 121,262 975 43,200 541 88.3
22 124,334 97
11.03.2020 51,240 - 739,121 17,851 44,640 261 98.7
hingga 23,809
55,200 4,920 44,640 729 96.3
10.04.2020
26,280 1,132 43,200 140 98.7
11.04.2020
hingga 21,120 - 44,640 353 98.9

10.05.2020 45,960 17,100 43,200 76 91.8

11.05.2020 17,040 119 44,640 184 90.2
hingga 383,610 77,991 527,040 14,596

10.06.2020

11.06.2020
hingga

10.07.2020

11.07.2020
hingga

10.08.2020

11.08.2020
hingga

10.09.2020

11.09.2020
hingga

10.10.2020

11.10.2020
hingga

10.11.2020

11.11.2020
hingga

10.12.2020

11.12.2020
hingga

10.01.2021

JUMLAH

TAHUN 2021 23 8,520 - 254,152 82,923 44,640 215 73.0
24 142,346 64,663
11.01.2021 25 34,320 10,020 673,163 259,302 40,320 709 65.3
hingga 26 697,892 102,268
27 224,160 75,078 893,487 496,911 44,640 21,445 62.2
10.02.2021
257,760 7,950 6,868,800 7,900 98.5
11.02.2021
hingga 86,400 10,972 7,142,400 33,980 97.6

10.03.2021

11.03.2021
hingga

10.04.2021

11.04.2021
hingga

10.05.2021

11.05.2021
hingga

10.06.2021

6 -62-626 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

TEMPOH TEMPAHAN MENGIKUT KOMPONEN

OBV NEWS TOC
NO.
LAPORAN
JUMLAH
TEMPAHAN
TIDAK
TERSEDIA
JUMLAH
TEMPAHAN
TIDAK
TERSEDIA
JUMLAH
TEMPAHAN
TIDAK
TERSEDIA
KETERSEDIAAN

MINIT MINIT MINIT %
95.1
11.06.2021 28 200,160 18,960 699,595 293,550 6,912,000 72,552 96.4
hingga 29 578,160 252,527 96.6
30 524,880 57,260 822,372 287,784 7,142,400 785 94.5
10.07.2021 31 362,160 453,087 94.4
32 517,680 2,589 855,897 445,202 7,142,400 216 90.5
11.07.2021 33 366,480 819,755 89.6
hingga 34 72,000 1,950 1,089,293 908,231 6,912,000 6,361

10.08.2021 42,180 1,209,212 7,142,400 9,147

11.08.2021 75 1,379,115 6,912,000 394
hingga
- 1,506,589 7,142,400 449
10.09.2021

11.09.2021
hingga

10.10.2021

11.10.2021
hingga

10.11.2021

11.11.2021
hingga

10.12.2021

11.12.2021
hingga

10.01.2022

JUMLAH 3,232,680 227,034 10,223,113 4,466,203 63,446,400 154,153

JUMLAH 3,616,290 305,025 10,962,234 4,490,012 63,973,440 168,748
KESELURUHAN

PERBANDINGAN

PERATUS

PERKHIDMATAN

UNTUK TEMPOH DUA 742.7 191.1 1,283.1 18,653.5 11,938.3 956.1

TAHUN

PENYENGGARAAN

(%)

Sumber: Laporan Kemajuan Bulanan Broadcast Maintenance LA 1 dan Analisis Audit, Jabatan Audit Negara

CARTA 1
KETIDAKSEDIAAN PERKHIDMATAN MENGIKUT

KOMPONEN ANTARA TAHUN 2020 DAN 2021

Minit 4.47
5.00
4.50 0.08 0.23 0.02 0.01 0.15
4.00 OBV TOC
3.50 NEWS
3.00 2020
2.50
2.00
1.50
1.00
0.50

-

2021

Sumber: Analisis Audit, Jabatan Audit Negara

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 2-727
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

 Berdasarkan Jadual 13 juga, ketidaksediaan perkhidmatan semakin
meningkat pada tahun 2021 berbanding tahun 2020. Komponen
NEWS menunjukkan peningkatan ketidaksediaan
perkhidmatan yang ketara antara ketiga-tiga komponen
iaitu pada tahap 18,658.5%, diikuti komponen TOC pada
tahap 956.1% dan OBV pada tahap 191.1%. Antara punca
berlakunya perkhidmatan tidak tersedia bagi komponen NEWS kerana
ketidaksediaan perkhidmatan News Room Computer System (NRCS) di
negeri Terengganu, Melaka, Perak dan Sabah.

 Selanjutnya, analisis Audit terhadap kenaan penalti bagi KPI 2
mendapati sejumlah RM0.05 juta penalti telah dikenakan
bagi tahun 2020 manakala sejumlah RM0.08 juta bagi
tahun 2021. Justeru itu, berlaku peningkatan kenaan
penalti sebanyak 60%.

Maklum Balas RTM yang Diterima pada 24 Mei 2022 dan 3 Jun 2022

RTM memaklumkan antara penyebab utama peningkatan masa perkhidmatan yang
tidak tersedia ini ialah kerana tindakan pembetulan/pembaikan ini memerlukan
perolehan alat ganti daripada luar negara oleh syarikat konsesi yang pada tempoh ini
mengalami kekangan terutamanya masa pembekalan disebabkan pandemik Covid-19
yang melanda seluruh dunia.

Pemantauan isu gangguan mingguan melalui perbincangan (mesyuarat penyelarasan
penyelenggaraan mingguan) dengan pasukan penyenggaraan syarikat dilaksanakan
sebagai tindakan penambahbaikan. Selain itu juga, isu aduan yang tidak dapat
diselesaikan di peringkat mesyuarat mingguan akan diangkat untuk penyelarasan
dalam MJFB.

iii. Quality of Service Delivery or Workmanship Performance (KPI 8)

 Klausa 16.4 dan Appendix C KPI 8 menetapkan kualiti penyampaian

perkhidmatan atau prestasi kerja syarikat konsesi diukur berdasarkan

aduan pengguna mengikut skala neutral, berpuas hati, sangat berpuas

hati, sangat tidak berpuas hati dan tidak berpuas hati. Bilangan

responden yang terlibat bagi tahun 2020 dan 2021 masing-masing

adalah sebanyak 676 dan 2,010. Penalti dikenakan apabila tahap

kepuasan pengguna adalah sangat tidak berpuas hati dan tidak

berpuas hati. Selain itu, pengukuran kualiti ini juga tertakluk kepada

nilai sasaran maksimum 35% daripada jumlah arahan kerja bagi skala

sangat tidak berpuas hati dan tidak berpuas hati.

6 -62-828 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

 Analisis Audit terhadap KPI 8 sepanjang tempoh dua tahun
penyenggaraan mendapati sebanyak 1,477 bagi skala tahap
kepuasan kualiti kerja sangat tidak berpuas hati dan
tidak berpuas hati iaitu 268 lebih tinggi berbanding skala
neutral, berpuas hati dan sangat berpuas hati.

 Walau bagaimanapun, skala sangat tidak berpuas hati dan
tidak berpuas hati menunjukkan peningkatan daripada
41.1% pada tahun 2020 kepada 59.7% pada tahun
2021.

 Selain itu, pihak Audit juga mendapati sasaran arahan kerja adalah
pada tahap 24.0% hingga 85.2%. Pencapaian sasaran maksimum 35%
bagi kualiti kepuasan terhadap arahan kerja bagi skala sangat tidak
berpuas hati dan tidak berpuas hati melibatkan 18 bulan daripada
24 bulan seperti dalam Jadual 14.

JADUAL 14
TAHAP KEPUASAN KUALITI KERJA BAGI TEMPOH DUA TAHUN

KUANTITI

TEMPOH NO. JUMLAH NEUTRAL, SANGAT TIDAK PERATUS
LAPORAN PERMINTAAN (%)
BERPUAS HATI, BERPUAS HATI
KERJA SANGAT DAN TIDAK (c)/(a)x100

(a) BERPUAS HATI BERPUAS HATI 31.1
(b) (c)=(a)-(b) 25.8
49.0
TAHUN 2020 57.9
41.7
11.01.2020 hingga 10.02.2020 11 45 31 14 24.0
33.9
11.02.2020 hingga 10.03.2020 12 62 46 16 36.6
42.6
11.03.2020 hingga 10.04.2020 13 49 25 24 34.4
50.7
11.04.2020 hingga 10.05.2020 14 38 16 22 62.3
41.1
11.05.2020 hingga 10.06.2020 15 36 21 15
51.5
11.06.2020 hingga 10.07.2020 16 50 38 12 60.5
74.3
11.07.2020 hingga 10.08.2020 17 56 37 19 62.7
83.1
11.08.2020 hingga 10.09.2020 18 71 45 26

11.09.2020 hingga 10.10.2020 19 61 35 26

11.10.2020 hingga 10.11.2020 20 64 42 22

11.11.2020 hingga 10.12.2020 21 67 33 34

11.12.2020 hingga 10.01.2021 22 77 29 48

JUMLAH 676 398 278

TAHUN 2021

11.01.2021 hingga 10.02.2021 23 66 32 34

11.02.2021 hingga 10.03.2021 24 76 30 46

11.03.2021 hingga 10.04.2021 25 113 29 84

11.04.2021 hingga 10.05.2021 26 177 66 111

11.05.2021 hingga 10.06.2021 27 248 42 206

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 2-929
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

KUANTITI

TEMPOH NO. JUMLAH NEUTRAL, SANGAT TIDAK PERATUS
11.06.2021 hingga 10.07.2021 LAPORAN PERMINTAAN BERPUAS HATI, BERPUAS HATI (%)

28 KERJA SANGAT DAN TIDAK (c)/(a)x100
(a) BERPUAS HATI BERPUAS HATI
85.2
331 (b) (c)=(a)-(b) 27.5
56.5
49 282 40.8
62.8
11.07.2021 hingga 10.08.2021 29 360 261 99 48.1
58.6
11.08.2021 hingga 10.09.2021 30 131 57 74 59.7
55.0
11.09.2021 hingga 10.10.2021 31 147 87 60

11.10.2021 hingga 10.11.2021 32 121 45 76

11.11.2021 hingga 10.12.2021 33 129 67 62

11.12.2021 hingga 10.01.2022 34 111 46 65

JUMLAH 2,010 811 1,199

JUMLAH KESELURUHAN 2,686 1,209 1,477

Sumber: Laporan Kemajuan Bulanan Broadcast Maintenance LA 1 dan Analisis Audit, Jabatan Audit Negara

• Analisis Audit selanjutnya terhadap kenaan penalti bagi KPI 8
mendapati sejumlah RM0.03 juta penalti dikenakan bagi
tahun 2020 manakala sejumlah RM0.08 juta bagi tahun
2021. Justeru itu, berlaku peningkatan penalti sebanyak
166.7%.

Maklum Balas RTM yang Diterima pada 24 Mei 2022 dan 3 Jun 2022

Penyebab utama peningkatan ialah disebabkan terdapat aduan yang belum selesai.
Aduan ini tidak dapat diselesaikan dalam tempoh masa yang ditetapkan disebabkan
pandemik Covid-19 dan menyebabkan perolehan alat ganti daripada luar negara tidak
dapat diperolehi. Perolehan alat ganti ini bagi kerja pembetulan/pembaikan
berdasarkan aduan yang diterima. Pemantauan isu gangguan mingguan melalui
perbincangan (Mesyuarat Penyelarasan Penyelenggaraan Mingguan) dengan pasukan
penyenggaraan syarikat dilaksanakan sebagai tindakan penambahbaikan.

Pendapat Perkhidmatan penyenggaraan syarikat konsesi adalah kurang

Audit cekap dan boleh mengganggu prestasi penyiaran.

5.1.2.2. Statistik Penonton/Pendengar

a. Semakan Audit terhadap data bilangan penonton/pendengar yang diperolehi
daripada RTM menerusi platform ASTRO bagi tempoh tahun 2016 hingga 2021
mendapati bilangan penonton/pendengar berkurangan pada tahun 2021
berbanding tahun 2020 kecuali saluran radio Asyik FM seperti dalam
Jadual 15.

6 -63-030 LLaappoorraann Ketuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n02102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

JADUAL 15
STATISTIK BILANGAN PENONTON/PENDENGAR BAGI TEMPOH 2016 HINGGA 2021

TAHUN

SIARAN/ SALURAN 2016 2017 2018 2019 2020 2021
(‘000) (‘000) (‘000) (’000) (’000) (‘000)

TV1 14,254 13,943 14,174 13,833 14,162 14,053

TV TV2 13,153 12,564 13,171 12,295 12,492 12,196

Okey 7,239 8,796 9,032 8,579 7,660 6,959

Traxx FM TM 223 336 325 263 234

RADIO Minnal FM TM 503 638 564 544 524

AI FM TM 236 199 207 229 215

Asyik FM TM 1,429 482 466 398 449

Sumber: RTM
Nota: TM - Tiada Maklumat

b. Semakan Audit seterusnya terhadap data jumlah penonton yang diperolehi
daripada RTM menerusi platform Free To Air (FTA) untuk Semenanjung
Malaysia bagi tahun 2020 hingga 2021 mendapati bilangan penonton bagi
enam siaran TV juga berkurangan pada tahun 2021 berbanding 2020 seperti
dalam Carta 2.

CARTA 2
STATISTIK JUMLAH PENONTON BAGI TEMPOH TAHUN 2020 HINGGA 2021

Juta 261.64
300.00

250.00

200.00 183.62
150.00
100.00 156.24 115.34
120.86 93.41

101.82 92.22

64.65 54.39

50.00 20.38
0.00
0.00 TV 2 OKEY BERITA SUKAN
TV 1 TV6

2020 2021

Sumber: RTM
Nota: Saluran TV6 Hanya Mula Beroperasi Secara Percubaan Mulai 1 Julai 2021

c. Semakan Audit selanjutnya terhadap data jumlah pendengar saluran radio
yang diperolehi daripada RTM mendapati bilangan pendengar bagi
empat saluran radio meningkat dan dua saluran berkurang bagi
tempoh dua kali pada tahun 2021 seperti dalam Carta 3. Bilangan pendengar
bagi dua saluran radio yang berkurang adalah Traxx FM dan AI FM.

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 3-131
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMeedidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

CARTA 3
STATISTIK BILANGAN PENDENGAR BAGI TAHUN 2021

Juta

2.00 1.86 0.83 0.84 0.81 0.89 0.92 0.88
1.80 1.68 Nasional FM Minnal FM
1.60 0.22 AI FM 0.04 0.09
0.13 Asyik FM
1.40
Traxx FM
1.20

1.00

0.80

0.60

0.40

0.20

0.00
Radio Klasik

Bilangan Pengedar (Wave 1 -2021) Bilangan Pengedar (Wave 2 – 2021)

Sumber: RTM
Nota: Pengukuran Data Radio Dibuat Hanya Dua Kali Setahun Setiap Enam

Maklum Balas K-KOMM yang Diterima pada 24 Mei 2022 dan 3 Jun 2022

RTM dalam usaha untuk meningkatkan rating TV dan Radio RTM melalui Pelan
Strategik 2021 - 2025 berkaitan Teras Strategik 4: Pemerkasaan kualiti kandungan
dan Platform Penyiaran. Selain itu, RTM juga memaklumkan pengurangan bilangan
penonton pada tahun 2020 dan 2021 adalah disebabkan rancangan di setiap saluran
adalah merupakan bahan yang diulang siar berikutan tiada bahan baru dapat
diterbitkan. Ini kerana kekangan Covid-19 yang menular di seluruh dunia. Bagi
meningkatkan pencapaian bilangan penonton dan pendengar, RTM dalam
perancangan membuat kajian penambahbaikan kandungan dan jajaran siaran di
saluran TV dan stesen radio mengikut audien sasar.

5.1.2.3. Kajian Kepuasan Pelanggan

a. Pengukuran tahap kepuasan pelanggan terhadap keberkesanan Projek Bandar
Media telah dilaksanakan melalui soal selidik. Pihak Audit telah mengedarkan
soal selidik melalui sistem Quick Response (QR) Code mulai 9 Disember 2021
hingga 25 Mac 2022.

b. Soal selidik ini telah diedarkan bagi mewakili pihak awam dan kakitangan RTM
untuk menilai sama ada projek ini meningkatkan kualiti penyiaran dan
seterusnya memberikan perkhidmatan yang baik kepada masyarakat.
Sebanyak 175 responden orang awam dan 102 responden kakitangan telah
memberi maklum balas terhadap soal selidik ini. Aspek utama yang dinilai

6 -63-232 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

adalah tahap kepuasan berkenaan kualiti siaran TV dan radio RTM serta ulasan
responden.

c. Analisis Audit yang terdiri daripada orang awam terhadap kualiti siaran TV dan
Radio RTM mendapati sebanyak 152 (86.9%) responden berpuas hati dan 23
(13.1%) responden kurang berpuas hati dengan kualiti siaran TV yang
diberikan. Kualiti gambar, program siaran TV dan radio kurang menarik antara
faktor responden kurang berpuas hati dengan kualiti penyiaran tersebut.
Butiran lanjut adalah seperti dalam Carta 4.

CARTA 4
KUALITI SIARAN TV DAN RADIO RTM

Berpuas hati
13.1%

Kurang berpuas hati

86.9%

Sumber: Analisis Jabatan Audit Negara Berdasarkan Edaran Borang Soal Selidik

d. Seterusnya, analisis Audit daripada kakitangan RTM mendapati sebanyak 75
(73.5%) responden berpuas hati dengan peralatan dan sistem baharu yang
dibekalkan dan menepati kehendak pengguna manakala 27 (26.5%)
responden menyatakan sebaliknya seperti dalam Carta 5. Antara perkara
yang dibangkitkan melalui maklum balas responden adalah seperti:
i. Fasiliti tidak mencapai tahap penyiaran alaf baru;
ii. Aplikasi Dira (radio) tidak menepati kehendak pengguna;
iii. Peralatan tidak mengikut perkembangan semasa, cepat rosak serta kualiti
rendah; dan
iv. Peralatan dan sistem kurang baik daripada sistem sebelum ini.

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 3-333
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMeedidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

CARTA 5
STATISTIK KEPUASAN TERHADAP PERALATAN DIBEKALKAN

26.5%

Tidak

Ya

73.5%

Sumber: Analisis Jabatan Audit Negara Berdasarkan Edaran Borang Soal Selidik

5.2. Pengurusan Projek

5.2.1. Prestasi Kewangan

5.2.1.1. Komitmen Kewangan

a. Mengikut Garis Panduan PPP, UKAS, perenggan 2.2 menyatakan PPP
merupakan kaedah perolehan di mana elemen value for money dioptimumkan
melalui agihan risiko yang cekap, pendekatan perkhidmatan sepanjang hayat
aset, inovasi sektor swasta dan kepakaran pengurusan. Sebahagian daripada
ciri-ciri utama projek PPP seperti pembayaran untuk perkhidmatan adalah
berdasarkan prestasi dan standard yang telah ditentukan, menggalakkan
budaya penyenggaraan yang mana syarikat bertanggungjawab untuk
menyenggara aset sepanjang tempoh operasi yang dipersetujui.

b. Berdasarkan Perjanjian Konsesi, jumlah komitmen yang perlu
ditanggung oleh Kerajaan/K-KOMM sepanjang tempoh
konsesi berjumlah RM2.406 bilion. Komitmen ini termasuk LBS dan
BSMS bagi LA 1 serta LA 2 masing-masing berjumlah RM523.57 juta dan
RM307.45 juta. Selain itu, bagi CA jumlah komitmen AC, MSC, AMPC, BSMS
dan Reimbursement yang terlibat adalah bernilai RM1.575 bilion. Butiran
lanjut adalah seperti dalam Jadual 16.

JADUAL 16

KOMITMEN KEWANGAN PROJEK BANDAR MEDIA

KOMPONEN LBS/AC MSC AMPC BSMS REIMBURSEMENT JUMLAH
PROJEK (RM Juta)
(RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (RM Juta) (RM Juta)
LA 1 523.57
427.20 96.37 -- -
307.45
LA 2 288.00 19.45 -- -
1,574.86
CA 1,172.10 266.74 107.84 20.18 8.00
2,405.88
JUMLAH 1,887.30 382.56 107.84 20.18 8.00

Sumber: Perjanjian Konsesi

6 -63-434 LLaappoorraann Ketuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n02102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

5.2.1.2. Peruntukan dan Perbelanjaan Projek

a. Pihak Audit mendapati, peruntukan pembangunan telah diluluskan bagi
tempoh tahun 2018 hingga 2020 berjumlah RM151.87 juta di bawah
RMKe-11 bagi Projek Bandar Media dan daripada jumlah tersebut, sejumlah
RM115.36 juta (76.0%) telah dibelanjakan. Bagaimanapun, bagi tahun 2021
sehingga bulan Januari 2022, sejumlah RM238.93 juta peruntukan baru telah
diluluskan di bawah Rancangan Malaysia Kedua Belas (RMKe-12). Sehingga
bulan Januari 2022, sejumlah RM68 juta (28.5%) telah dibelanjakan bagi
projek berkenaan. Kedua-dua perbelanjaan berkenaan hanya melibatkan
komponen projek yang telah siap sepenuhnya iaitu LA 1. Butiran lanjut adalah
seperti dalam Jadual 17.

JADUAL 17
PERUNTUKAN DAN PERBELANJAAN PROJEK BANDAR MEDIA

SEHINGGA BULAN JANUARI 2022

KOMPONEN PERUNTUKAN BELANJA PERATUS PERUNTUKAN BELANJA PERATUS
PROJEK YANG (RM Juta) BELANJA YANG (RM Juta) BELANJA

DILULUSKAN (%) DILULUSKAN (%)
BAGI BAGI
28.5
RMKe-11 RMKe-12 -
(RM Juta) (RM Juta) -

LA 1 115.36 76.0 68.00 28.5

LA 2 151.87 -- 238.93 -
CA -- -

JUMLAH 151.87 115.36 76.0 238.93 68.00

Sumber: Laporan Prestasi Belanja dan Baucar Bayaran

b. Mengikut Arahan Perbendaharaan (AP) 53, semua Pegawai Pengawal adalah
bertanggungjawab melaksanakan kewajipan kewangan Kementerian/Jabatan
masing-masing dengan sempurna. Merujuk kepada Terms of Reference (TOR)
Jawatankuasa Pengurusan Fasiliti dan Bangunan, antara peranan
jawatankuasa adalah membuat penilaian, pengesahan dan memperaku
tuntutan bayaran untuk LBS dan BSMS yang dituntut oleh syarikat konsesi.

c. Semakan Audit terhadap proses perakuan dan pengesahan bagi proses
bayaran BSMS LA 1 untuk tempoh tahun 2019 hingga bulan Disember 2021
mendapati dua (6.1%) daripada 33 tuntutan bayaran BSMS yang
bernilai RM2.01 juta melibatkan kenaan penalti berjumlah
RM71,638.59 pada tahun 2020 telah dibuat sebelum mendapat
perakuan dan pengesahan MJFB terlebih dahulu. Butiran lanjut
adalah seperti dalam Jadual 18.

LapLoarpaonraKneKtuetauaAuAduidtitNNeeggaarraa TTaahhuunn 22002211SSiriiri1 1 6 6- 3-535
Projek PembaPnrgoujenkaPnemSbeamnguulnaanKSoemmpulaekKsomApnlegkksaAsnagpkuasrai pSureibSaegbaagiaBi Baannddar MMedeidaia RAHSIA

RAHSIA AGONG KAN_18.7.2022

JADUAL 18

SENARAI BAYARAN BSMS LA 1 YANG DIBUAT SEBELUM PROSES PERAKUAN

DAN PENGESAHAN MESYUARAT JAWATANKUASA FASILITI DAN BANGUNAN

BIL. TARIKH NOMBOR/ TEMPOH BIL. AMAUN BSMS AMAUN
MESYUARAT MESYUARAT TARIKH TUNTUTAN
TUNTUTAN (RM Juta) PENALTI
BAUCAR (RM)
BAYARAN

2020

3/2020 19.05.2020 12002108/ 11.02.2020 – 12/96 1.25 30,948.44
11/2020 23.11.2020 29.04.2020 10.03.2020 19/96 0.76 40,690.15

12006757/ 11.09.2020 –
18.11.2020 10.10.2020

JUMLAH 2.01 71,638.59

Sumber: Baucar Bayaran BSMS LA 1

d. Bayaran BSMS yang dibuat sebelum proses perakuan dan pengesahan
mesyuarat yang berkaitan menyebabkan proses awal sebelum bayaran dibuat
tidak teratur.

Maklum Balas K-KOMM dan RTM yang Diterima pada 24 Mei 2022 dan
3 Jun 2022

K-KOMM memaklumkan bagi 12/96, mesyuarat tidak dapat diadakan memandangkan
PKP yang telah dikuatkuasakan oleh Kerajaan bermula 18 Mac 2020 sehingga 3 Mei
2020. Manakala bagi 19/96, mesyuarat tidak dapat diadakan memandangkan PKPP
yang telah dikuatkuasakan oleh Kerajaan bermula 4 Mei 2020 sehingga 31 Disember
2020.

Pendapat Proses bayaran BSMS adalah tidak teratur kerana proses awal
Audit bayaran yang melibatkan proses perakuan dan pengesahan
mesyuarat tidak dilaksanakan mengikut syarat yang telah
ditetapkan dalam TOR, di mana perakuan dan pengesahan
mesyuarat MJFB perlu diperolehi sebelum bayaran boleh dibuat.

5.2.1.3. Penetapan Caj dan Bayaran

a. Merujuk kepada Klausa 5 dan Appendix B bagi Perjanjian Pajakan LA 1 dan LA
2, formula untuk pengiraan LBS dan BSMS atau jumlah sewaan yang terdiri
daripada bayaran pajakan peralatan penyiaran dan perkhidmatan
penyenggaraan yang diberikan oleh syarikat. Asas perkiraan amaun sewa
adalah mengikut persetujuan kos bekalan dan pemasangan nilai pajakan bagi
LA 1 dan LA 2 iaitu RM251.60 juta dan RM87.03 juta masing-masingnya.
Formula pengiraan sewa bagi LA 1 dan LA 2 adalah seperti dalam Rajah 4.

6 -63-636 LLaappoorraann KKeettuuaa AAuuddititNNegeagraaraTaThauhnu2n022102S1iriS1iri 1
PPrroojekk PPemembabnagnungaunnSaenmuSleamKoumlapleKkosmAnpglkeakssapAunrigSkeabasgaapiuBraindSaerbMaegdaiai Bandar Media
RAHSIA