หนังสือ 75 ชีวิต บนเส้นทาง ธปท.

ให้ธนาคารพาณิชย์ (ธพ.) ท�ำเองอยู่นั่นเอง ซ่ึงก็
พอเขา้ ใจทม่ี าของความคิดน้นั แตต่ ่อไปโลกจะไม่มี
พรมแดน เราจะเห็นคนเสนอสินค้าและบริการ
ที่ไม่สามารถช้ีได้ว่าเป็น ธพ. บริษัทหลักทรัพย์
หรือบริษัทประกัน การขีดเส้นแบ่งจะต้องระวัง
ไม่ให้เข้มมากจนท�ำให้ สง. หรือบริษัทลูกของ สง.
เสยี เปรยี บจนแขง่ ขนั ไมไ่ ด้ แตเ่ ทา่ ทเ่ี หน็ ธปท. มกั จะ
ใหน้ อ้ ยในตอนแรก แต่ตอ่ มาก็ค่อย ๆ ให้มากขึ้น ๆ
หรือบางทีก็ให้ล้�ำหน้า ก.ล.ต. ไปด้วยซ้�ำ เพียงแต่
ตอ้ งใชเ้ วลา

ส่ิงท่ีอยากจะฝากไว้ก็เหมือนกับสิ่งท่ีพูดกับ
คน ก.ล.ต. คอื เรากำ� ลงั เขา้ สชู่ ว่ งของการเปลย่ี นผา่ น
ที่บังคับให้เราต้องตัดสินใจเชิงนโยบายหรือ
เปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วกว่าที่เราคุ้นเคยภายใต้
สภาพแวดล้อมท่ีไม่แน่นอนและสลับซับซ้อน
มากขึ้น ตอนนี้นาฬิกาเราอาจเดินช้าไปกว่าของ
คนที่อยู่ภายใต้การก�ำกับดูแลของเรา เราจึงต้อง
ปรับตัว เราจะใช้เวลาท่าทีอย่างเดิมไม่ได้ เราอาจ
จะต้องรอบคอบแต่เราต้องท�ำเร็วขึ้น เม่ือก่อนเรา
จะค่อยเป็นค่อยไป คือ ให้แค่นี้ก่อน เม่ือวันหน้า
พร้อม จึงค่อย ๆ ให้เพ่ิม แต่ต่อไปต้องมองเกมให้
ยาวข้ึนและต้องเร่ิมแต่ละขั้นตอนเร็วข้ึน เพราะ
แต่ละส่ิงที่จะท�ำใช้เวลานานกว่าจะท�ำเสร็จ เรา
ในฐานะผู้กำ� กบั ดูแล เปน็ ผถู้ อื กุญแจความสามารถ
ในการแข่งขันของคนอื่น กล่าวคือ เป็นผู้เปิดให้
คนเหล่านั้นท�ำอะไรได้บ้าง และเป็นผู้ผลักดัน
ส่งเสริมให้เกิดการแข่งขัน เราจึงไม่ควรเป็นคน
ปิดล็อกกญุ แจน้ันซะเอง

ทพิ ย์สุดา ถาวรามร
13 สิงหาคม 2561

75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท. 249

รงุ่ ทอง ยวุ พนั ธ์

250 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 10 ตุลาคม 2531

‘อยกู่ ับศิลป’์

รุง่ ทอง ยวุ พนั ธ์

ถ้าทุกอย่างมีของคู่กันก็มักจะมีของตรงข้ามกันเสมอ แต่ศิลปะคือส่ิงที่ไม่มีค�ำว่าผิด
หรอื ถกู ความงามตามธรรมชาตทิ บี่ างคนกบ็ อกวา่ เปน็ ศลิ ปะและบางคนกบ็ อกไม่ใช่ แตศ่ ลิ ปะคอื
การสรา้ งสรรค์ คอื สนุ ทรยี ภาพ หรอื การสรา้ งอารมณต์ า่ ง ๆ ในทกุ แขนงศลิ ป์ ซง่ึ แสดงออกมา
หลากหลายลัทธิแตกต่างกันไป และงานศิลปะก็อยู่ท่ีความพึงพอใจของผู้รับตามรสนิยม
นอกจากปจั จยั สีแ่ ล้วยงั มีส่งิ อ่นื ๆ อีกมากมายรอบกายเรานับแตห่ ัวจรดเท้า เสอ้ื ผา้ หนา้ ผม
ข้าวของเคร่อื งใช้ อาหารการกนิ ทุกส่ิงอย่างตงั้ แต่ไมจ้ ้ิมฟนั ยันยานอวกาศ กม็ ักจะแฝงศลิ ปะ
อยู่ด้วยเสมอ จากจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์จึงเกิดการสร้างนวัตกรรม
ใหม่ ๆ ตอบสนองใหก้ บั มนุษยเ์ อง

จากหนุ่มอุบลฯ เด็กบ้านนอก ชื่อนายรุ่งทอง ยุวพันธ์ ช่วงท่ีเรียนอาชีวะเคยสอบตก
ทุกวิชาเพราะมัวแต่เขียนรูป เลยมีวิชาศิลปะวิชาเดียวที่ได้คะแนนเต็ม แต่ก็ผ่านท้ังหมดมาจนได้
เขียนรูปขายอยู่หลายปี ก็กลับมาเรียนต่อจนจบเพาะช่างเม่ือปี 2530 แต่ใช่ว่าคนเรียนศิลปะ
จะตอ้ งเปน็ ศลิ ปนิ ทุกคน ค�ำว่าศลิ ปนิ ในความคิดของผม คอื ผู้ทีส่ รา้ งสรรค์งานของตวั เองจน
เปน็ ทย่ี อมรบั ของสงั คมตา่ งหาก ผมเปน็ แคจ่ ติ รกรคนเขยี นรปู ขาย ระหวา่ งนนั้ แบงกช์ าตริ บั สมคั ร
ตำ� แหน่งศลิ ป์ ยังดที ่ีสอบแค่ภาคปฏบิ ัตริ บั 1 อัตรา จาก 170 คน ไดร้ องอันดับที่ 1 แบงกช์ าติ
เรยี กรายงานตวั หลงั จากอันดบั ท่ี 1 คอื คนที่รู้จกั กันสละสิทธเ์ิ พราะเงินเดอื น 3,750 บาท

ก้าวแรกทแี่ บงกช์ าติ

ผมเข้าท�ำงานเม่ือวันที่ 10 ตุลาคม 2531 หน่วยงานน้ีเพ่ิมเติมเพื่อปฏิบัติหน้าท่ีงานโสตฯ
ต�ำแหน่งพนักงานเผยแพร่หน่วยวิเทศสัมพันธ์ บริการให้กับสว่ นงานตา่ ง ๆ ทวั่ ทั้งธนาคาร และได้
ส�ำนักผู้ว่าการ เป็นหน่วยงานท่ีจัดประชุมทวิภาคี เรียนรู้ภายในเวลาไม่ก่ีนาทีถึงวิธีใช้งานของกล้อง
4 ประเทศ ระหว่างประเทศไทย อนิ โดฯ สิงคโปร์ ถา่ ยภาพนง่ิ ระบบอัตโนมอื แล้วออกปฏบิ ตั งิ านจรงิ
และมาเลเซีย และหน่วยงานนี้ได้พ่วงงานด้าน ในวันนั้นเลย ถึงภาพท่ีถ่ายออกมาจะพอดีบ้าง
โสตฯ ควบคู่กันไปด้วย ท�ำให้ผมได้เรียนรู้จากพี่ที่ มดื บา้ งสวา่ งบา้ งแตม่ นั ใชไ้ ดผ้ ลมากกบั การเรยี นศลิ ปะ

75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท. 251

เพราะมมุ กลอ้ งไมเ่ ปน็ สองรองใคร ตา่ งกบั ปจั จบุ นั ท่ี ทุกประเภทกว่าย่ีสิบรายการนับต้ังแต่นามบัตร
เทคโนโลยพี ฒั นาเปน็ แบบอตั โนมตั ิ จนใคร ๆ ทวั่ โลก จนถึงชุดสมุดข่อยผ้าไหมบรรจุธนบัตรที่ระลึกการ
แค่แตะปลายนิว้ ก็มภี าพฝีมอื ตวั เองไดแ้ ล้ว ประชมุ สภาผวู้ า่ การธนาคารโลกและกองทนุ การเงนิ
ระหวา่ งประเทศ เพอื่ มอบใหผ้ วู้ ่าการธนาคารกลาง
เมอื่ ปี 2534 เขา้ รว่ มกบั ทมี งานถา่ ยภาพของ ประเทศตา่ ง ๆ กว่า 100 ประเทศทวั่ โลกที่เข้าร่วม
ธนาคารและเบ้ืองหลังในหน้าท่ีฝ่ายศิลป์ ท�ำงาน ประชมุ และมอบสำ� หรับแขก วีไอพี ของธนาคาร
ออกแบบงานส่ิงพิมพ์ส�ำหรับใช้ในงานประชุม

ผลงาน คือ ผลทางใจ

นอกเหนอื จากงานโสตฯ แลว้ งานศิลป์ทีท่ �ำ ห้าหกชีวิตได้ใช้เวลาหาและรวบรวมข้อมูลมาพิมพ์
ประจ�ำเริ่มจากงานออกแบบปก น�ำไปถ่ายเอกสาร โดยผมน�ำมาออกแบบจัดวางอาร์ตเวิร์คควบคู่
และท�ำการเข้าเล่มด้วยสันปกกระดูกงู ความหนา กันไป และเป็นบางช่วงท่ีต้องท�ำต้ังแต่เจ็ดโมงเช้า
เป็นร้อยหน้ากระดาษ กว่ายี่สิบห้าเล่มในเวลา ถึงหน่ึงทุ่มตลอด 25 วันแบบต่อเน่ืองไม่มีวันหยุด
อันจ�ำกัดเพราะรอข้อมูลล่าสุดเพื่อเป็นเอกสารใน
การประชุมทวิภาคี 4 ประเทศแล้ว ผมไดม้ ีโอกาส “ถึงจะเปน็ เสย้ี วหนงึ่
ออกแบบหนา้ ปกและจดั วางรปู เลม่ หนงั สอื เลม่ แรก
เรอื่ ง “บทบาทหนา้ ทข่ี องธนาคารแหง่ ประเทศไทย” แตผ่ มก็มคี วามมุ่งมนั่ ทมุ่ เท
เพ่ือพิมพ์ออกเผยแพร่แก่ประชาชน เมื่อปี 2535 ทั้งสตปิ ญั ญา แรงกายแรงใจ ให้กบั
ธนาคารได้จัดแสดงนิทรรศการศิลปะโดยได้เชิญ งานของตนเองเต็มความสามารถ
ศิลปินระดับแนวหน้าของประเทศไทยกว่า 50 และทำ� ใหด้ ที ส่ี ุดมาเสมอ เพ่ือแลกกับ
ชีวิต งานจิตรกรรม ประติมากรรม และงานศิลป์ ผลตอบแทนคอื ความภาคภมู ิใจและ
อีกหลายประเภทเข้าร่วมแสดงผลงานที่ต�ำหนัก ความเป็นอย่ทู ด่ี ีขึน้ เกนิ กว่าทค่ี ิดไว้
วงั บางขุนพรหม ในวาระครบรอบ 50 ปี ธปท. และ
ผมไดอ้ อกแบบหนังสือช่ือ “ศลิ ปะสะสม” เพ่อื เปน็ ”จนส่งโรงพิมพ์เป็นรูปเล่มแล้วเสร็จภายใน
ที่ระลึกส�ำหรับงานน้ี และธนาคารยังได้ซ้ือผลงาน
อันมีค่าจากศิลปินไว้หลายชิ้นซึ่งปัจจุบันได้เป็น ระยะเวลา 1 เดือนเต็ม และตามมาด้วยหนังสือ
ศลิ ปนิ แหง่ ชาตเิ กอื บทงั้ หมดแลว้ และผลงานบางชนิ้ ครบรอบ 60 ปี ธปท. เปน็ คณะทำ� งานหนงั สอื 100 ปี
ทธ่ี นาคารสะสมไวไ้ ม่สามารถประเมินราคาได้ ธนบตั รไทย หนงั สือครบรอบวาระตา่ ง ๆ แผ่นพบั
สูจิบตั ร โปสเตอร์ ป้าย ฉากป้ายบนเวที เขยี นภาพ
เวลาผ่านไปธนาคารได้เห็นความส�ำคัญ การ์ตูนประกอบหนังสือเผยแพร่เก่ียวกับความรู้
ดา้ นนจี้ ึงเพิ่มอตั รากำ� ลัง แลว้ แยกงานออกเปน็ สอง ด้านการเงิน เรื่องการออม เรื่องเงินเฟ้อ งานศิลป์
หน่วย คอื งานโสตฯ และงานสื่อสง่ิ พมิ พ์ โดยเพมิ่ ในพิพิธภัณฑ์ธนาคารแห่งประเทศไทยท่ีต�ำหนัก
บุคลากรจากส�ำนักฝึกมาร่วมทีมท�ำงานศิลป์รวม
เป็นสามท่าน แล้วเริ่มท�ำหนังสือที่เกี่ยวข้องกับ
ธนาคารเล่มอ่ืน ๆ ก็ตามมาอีกเป็นระยะ ๆ เช่น
หนงั สอื ทร่ี ะลกึ ครบรอบทา่ นผวู้ า่ การปว๋ ย อง๊ึ ภากรณ์
กล่าวถึงประวัติอันดีงามของท่านซ่ึงมีคณะท�ำงาน

252 75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท.

วังบางขุนพรหม ส่ิงพิมพ์งานสันทนาการกีฬาและ หลักคดิ และแรงบันดาลใจ
บันเทิงเก่ียวกับธนาคารและอ่ืน ๆ อีกมากมาย
ส่ิงพิมพ์ในการเป็นเจ้าภาพจัดประชุมต่าง ๆ ถ้ากล่าวถึงงานศิลปะที่เราสร้างสรรค์ข้ึน
งานต้อนรับบุคคลส�ำคัญท้ังในและนอกประเทศ เพอ่ื ตอบสนองอารมณต์ นเองก็ไม่มีปญั หาใด ๆ แต่
ทมี่ าเยือนธนาคารแหง่ ประเทศไทย ความยากของงานประเภทนกี้ ค็ อื การออกแบบงาน
ให้ถกู ใจคนท้งั สิบคนคงเปน็ ไปไดย้ าก เพราะตดั สนิ
เม่ือปี 2552 เป็นต้นมา ธนาคารให้บริษัท ไม่ได้ว่าอันไหนสีไหนสวยกว่าแบบไหนเพราะ
มาสร้างแบรนด์เพ่ือเป็นอัตลักษณ์ของธนาคาร ขึ้นอยู่กับรสนิยมของแต่ละบุคคล ดังน้ันการ
ให้ชัดเจนข้ึน โดยปรับตราของธนาคารให้มีความ สร้างสรรค์ช้ินงานจากข้อความแล้วสื่อสารออกมา
ร่วมสมัย รวมท้ังสหี ลกั สีรอง ลวดลายตา่ ง ๆ ซึ่งเป็น เป็นภาพจึงต้องสอดคล้องกับหัวข้อท่ีก�ำหนดไว้
เร่ืองดีเพ่ือทีมงานศิลป์ได้น�ำมาออกแบบให้เป็นไป เป็นหลักพร้อมค�ำอธิบายถึงเหตุผลประกอบ แต่
ในทิศทางเดียวกันทั้งองค์กร ผมท�ำงานศิลป์ให้กับ ก็นั่นแหละกว่าจะจบลงได้แต่ละช้ินบางงานต้อง
ธนาคารมาตง้ั แตป่ ี 2531 จนถึงปลายปี 2561 อายุ ปรับแก้กันหลายรอบ ดีที่ว่าปัจจุบันเทคโนโลยี
งานผมก็ครบ 30 ปีเต็ม อยู่มา 10 สมัยนับตั้งแต่ ล�้ำสมัยจึงช่วยให้ลดข้ันตอนไปมาก หลักคิด คือ
ผวู้ า่ การกำ� จร สถริ กลุ จนถงึ ผวู้ า่ การทา่ นปจั จบุ นั แต่ มงุ่ ความสำ� เรจ็ ของงานเปน็ หลกั สรา้ งแรงบนั ดาลใจ
งานจะยงั ดำ� เนนิ ตอ่ ไปจนกวา่ จะเกษยี ณอายงุ านใน แบบไม่หยุดน่ิงท่ีได้พบเห็นจากผลงานจริงหรือ
ปี 2565 ถ้าจะเอย่ ถึงปริมาณงานที่ได้ท�ำมาทั้งหมด ค้นหาผลงานอ่ืน ๆ บนโลกอินเทอร์เน็ตมาเป็น
คงมากกวา่ หมนื่ ชน้ิ แตท่ กุ ชนิ้ คอื งานทท่ี ำ� ขนึ้ สดุ ฝมี อื แนวทางในการสรา้ งสรรคง์ านตอ่ แตจ่ ะไมล่ อกแบบ
หลายครง้ั ทีผ่ เู้ ข้าร่วมประชมุ ตา่ งประเทศขอช้ินงาน ใครโดยเด็ดขาด และยอมรับแบบไม่ปิดกั้น
ออกแบบสิ่งพมิ พ์ม้วนเก็บกลบั ไปดว้ ย ความคิดสร้างสรรค์งานศิลป์ของผู้อ่ืนท่ีร่วมแชร์
ความคิดกับเรา
ฝากขอ้ คิด

ชีวิตท่ีเริ่มต้นจากศูนย์ มีโอกาสได้เข้ามาท�ำงานในสถาบันอันทรงเกียรติแห่งน้ีท่ีมีชื่อว่าธนาคาร
แห่งประเทศไทย ซ่ึงไม่ได้เก่ียวกับวิชาชีพของตนเองเลยท่ีท�ำงานด้านศิลปะ แต่ทุกองค์กรมักจะมีงาน
ประเภทนี้อย่ดู ว้ ยเสมอ ถึงจะเป็นเสี้ยวหนง่ึ แต่ผมกม็ ีความมงุ่ มนั่ ทุ่มเททง้ั สตปิ ัญญา แรงกายแรงใจ ใหก้ ับ
งานของตนเองเต็มความสามารถ และท�ำให้ดีที่สุดมาเสมอ เพ่ือแลกกับผลตอบแทนคือความภาคภูมิใจ
และความเป็นอยู่ท่ีดีข้ึนเกินกว่าท่ีคิดไว้ โดยมีคติสอนใจว่า “ซื่อสัตย์และจริงใจ” โดยเฉพาะหลักธรรม
จะนำ� พาเราให้ผ่านอปุ สรรคได้เสมอ


ร่งุ ทอง ยวุ พันธ์

6 พฤศจกิ ายน 2561

75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท. 253

รณดล น่มุ นนท์

254 75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท.

เขา้ ท�ำงาน 3 มกราคม 2532

‘จธสานผู่ กานตู้ คักราลวรงจทพกุนาาณร ชิ ย’์

รณดล นุ่มนนท์

สมยั เดก็ ๆ ผมและนอ้ งชายจะนง่ั รถเมลจ์ ากนครปฐมไปหอสมดุ แหง่ ชาติ ทา่ วาสกุ รี ทกุ ๆ
ครงั้ จะตอ้ งผา่ นสแ่ี ยกเทเวศรแ์ ละรว้ั ประตหู นา้ วงั บางขนุ พรหม ไดเ้ หน็ อาคารสงา่ งามเตม็ ไปดว้ ย
มนต์เสน่ห์ ภายหลังทราบว่า อาคารหลังนั้นเป็นสถานท่ีท�ำงานของธนาคารแห่งประเทศไทย
(แบงก์ชาต)ิ หลงั จากไดอ้ า่ นหนังสือเรอื่ ง “ประวตั ิวงั บางขุนพรหม” ทค่ี ุณแม่ (ศาสตราจารย์
เกียรติคณุ ดร.แถมสขุ นุ่มนนท)์ เขยี นในโอกาสเปดิ อาคารส�ำนักงานใหญ่แหง่ ใหม่เม่อื ปี 2525

ด้วยชะตาชีวิตท่ีคงลิขิตไว้ ผมได้รับทุน การไปฝึกงานที่สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
การศกึ ษาตอ่ ยอดของธนาคาร ไปเรยี นตอ่ ปรญิ ญาโท ท�ำให้ผมสัมผัสได้ถึงวัฒนธรรมการท�ำงานอย่าง
และยังจ�ำได้อย่างแม่นย�ำถึงวันแรกท่ีเข้ามา เป็นพี่เป็นน้อง ใช้สรรพนามเรียกหัวหน้าและ
รายงานตัวเมื่อวนั ที่ 3 มกราคม 2532 บคุ คลแรก พนักงานที่อาวุโสกว่าว่า “พี่” เสมือนหน่ึงเป็น
ที่พบเม่ือย่างก้าวเข้าไปในอาคาร คือ พี่มงคล ครอบครวั เดียวกัน
หงสเ์ จรญิ หวั หนา้ ฝา่ ยรกั ษาความปลอดภยั ผใู้ หก้ าร
ต้อนรบั อย่างสุภาพนอบน้อม คอยดแู ลใหพ้ นักงาน ภายหลังการฝึกปฏิบัติงาน ผมได้รับการ
ทมี่ บี ตั รเขา้ ไปภายในอาคาร และใหบ้ คุ คลภายนอก บรรจุเข้าท�ำงานในต�ำแหน่งผู้ช่วยผู้วิเคราะห์
รอพนักงานลงมารับเพ่ือแลกบัตรประชาชนก่อน หน่วยวิเคราะห์ฝ่ายการธนาคาร ท�ำหน้าที่
อนุญาตให้เข้าไป เป็นภาพที่สร้างความประทับใจ วิเคราะห์ภาวะตลาดเงิน ห้องท�ำงานของหน่วย
ถอื เป็นการใหเ้ กยี รติอย่างยิ่ง ท้งั ๆ ที่ผมเป็นเพียง เปน็ หอ้ งเลก็ ๆ มโี ตะ๊ ทำ� งานเรยี งกนั 2 แถว นงั่ ไลก่ นั
พนกั งานใหมท่ เี่ พง่ิ เขา้ มาทำ� งาน ในชว่ ง 3 เดอื นแรก ตามลำ� ดบั อาวโุ ส มโี ตะ๊ หวั หนา้ หนว่ ยเปน็ โตะ๊ ตวั เดยี ว
ผมได้มีโอกาสไปเรียนรู้งานจากฝ่ายต่าง ๆ รวมทั้ง นั่งหลังสุด เห็นความเป็นไปของพนักงานในหน่วย
ท้ังหมด เหมือนบรรยากาศห้องเรียนไม่มีผิด

75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท. 255

พส่ี วุ รรณี วงษพ์ นั ธุ์ หัวหน้าหน่วย เป็นผ้ใู หญ่อาวุโส เงินส�ำรองระหว่างประเทศ ลงทุนในพันธบัตร
ทพี่ ูดนอ้ ย แตส่ ามารถดแู ลรุ่นนอ้ งได้เป็นอย่างดี สหรฐั ฯ จากศนู ย์กลางทางการเงินของโลกแหง่ น้ี

งานหลักของผมคือ การศึกษาวิวัฒนาการ เม่ือกลับมาท�ำงานที่ส�ำนักงานใหญ่ในปี
ตลาดเงิน และต้องเขียนรายงานภาวะตลาดทุก ๆ 2535 ไดเ้ ข้าไปทำ� งานในหอ้ งคา้ (Dealing Room)
วันศุกร์ ถือเป็นงานแรกท่ีสร้างความเครียดได้ ซ่ึงในเวลานั้นยังไม่มีเคร่ืองไม้เครื่องมือท่ีทันสมัย
สุด ๆ เพราะต้องเขียนให้แล้วเสร็จภายในคร่ึงวัน ต้องผูกสูตรต่าง ๆ ด้วยตนเอง พร้อมการน�ำเสนอ
บางสัปดาห์จรดปากกาไว้ที่กระดาษแต่มือยัง ด้วยกราฟในรูปแบบต่าง ๆ ท�ำให้รู้จักการใช้
ไมข่ ยบั เพราะไมท่ ราบจะเรม่ิ ตน้ เขยี นอยา่ งไร โชคดี โปรแกรมแบบแกมบังคับ นอกจากนั้น การต้อง
ที่มีพ่ีไพบูลย์ กิตติศรีกังวาน รองผู้ว่าการด้าน น�ำเสนอข่าวภาวะตลาดทุก ๆ เช้าให้กับผู้บริหาร
บริหาร และพี่สมพร จิตเป็นธม อดีตเลขาธิการ และทีมงาน ถือเป็นการเพ่ิมทักษะในการสื่อสาร
คณะกรรมการกองทนุ การออมแหง่ ชาติ ซง่ึ ทำ� งานใน ให้กระชับและเข้าใจงา่ ย ใชเ้ วลาสว่ นใหญ่ทำ� ความ
หนว่ ยงานเดยี วกนั คอยถา่ ยทอดวทิ ยายทุ ธ์ และยงั มี เข้าใจ ภาวะตลาดพันธบัตร และปัจจัยต่าง ๆ ท่ี
พีส่ ุวรรณ นกอยู่ เป็นคนคอยช่วยแก้ไขภาษาเขยี น มีผลกระทบ ต้องอยู่จนดึกดื่น เพ่ือคอยลุ้นข้อมูล
ของผม (ยังจำ� ท่พี สี่ วุ รรณแก้คำ� วา่ “อาทติ ยน์ ี้” เปน็ เศรษฐกิจสหรัฐฯ ยังนึกข�ำตัวเองอยู่จนถึงทุกวันนี้
“สัปดาห์นี้”) นอกจากน้ัน งานส�ำคัญอีกงานหนึ่ง เมอื่ พวกเราจะสง่ เสยี งดใี จกนั ลนั่ ถา้ ขอ้ มลู เศรษฐกจิ
คอื การจัดท�ำขอ้ มูลการเปลีย่ นแปลงค่าเงินทว่ั โลก สหรฐั ฯ ออกมาไมด่ ี เชน่ อตั ราการวา่ งงานสงู เพราะ
ของคืนที่ผ่านมา เพื่อให้ผู้ใหญ่ได้น�ำไปก�ำหนด ราคาพันธบัตรที่ลงทุนจะสูงขึ้น เรียกว่ามีความสุข
ค่าเงินบาทในแต่ละวัน ท�ำให้ต้องมาท�ำงานกัน บนความทุกข์ของผู้อ่ืน แต่ท้ายที่สุดก็เจอะเจอกับ
ตั้งแต่เช้า คือ พอพนักงานรักษาความปลอดภัย ตนเองจนไดเ้ มอื่ ไดเ้ ขา้ ไปมสี ว่ นรว่ มดแู ลสภาพคลอ่ ง
เปิดประตูทางเข้าก็จะรีบวิ่งกรูเข้าห้องท�ำงานเปิด ในชว่ งวกิ ฤตเศรษฐกจิ ปี 2540
เครอ่ื งรอยเตอร์ คำ� นวณกนั ดว้ ยเครอ่ื งคดิ เลข พรอ้ ม
กรอกใส่แผ่นกระดาษส่งข้ึนไปให้ผู้ใหญ่ใช้ตัดสินใจ เม่ือมรสุมผ่านพ้นไป ผมได้รับมอบหมาย
ภายใน 15 นาที ซง่ึ ถา้ หากกดค�ำนวณผิดกห็ มายถึง ให้ช่วยพัฒนาตลาดพันธบัตรในประเทศอยู่
คา่ เงินบาททกี่ ำ� หนดในแต่ละวนั จะผดิ เพี้ยนไปด้วย ช่วงหนึ่ง ก่อนจะพลกิ ชวี ติ จาก “นกั ลงทนุ ” มาเปน็
“ผตู้ รวจการธนาคารพาณชิ ย”์ ในปี 2542 เมอ่ื อดตี
งานต่อมาคือ การไปประจ�ำท่ีส�ำนักงาน ผวู้ า่ การ ม.ร.ว.จตั มุ งคล โสณกลุ ตอ้ งการใหพ้ นกั งาน
ตัวแทนธนาคารที่นครนิวยอร์กในปี 2533 ท�ำให้ แบงก์ชาติเป็นพนักงานท่ีมีความรู้รอบด้าน ผมยัง
ได้เรียนรู้อย่างรอบด้าน เพราะไปก่อต้ังส�ำนักงาน จ�ำได้ว่า ได้เรียนให้ท่านผู้ว่าการจัตุมงคลทราบว่า
แบบเร่ิมจากศูนย์ เราไปกัน 3 คน คือ พี่นพมาศ ผมยังเป็นห่วงในเร่ืองการพัฒนาตลาดพันธบัตร
มโนลีหกุล หัวหน้าส�ำนักงานฯ และพี่ผ่องเพ็ญ ของไทย ท่านตอบกลับว่า “ไม่ต้องห่วงหรอก
เรอื งวีรยทุ ธ ผ้ชู ว่ ยฯ ทำ� ให้ได้เรียนรู้หมดต้ังแตว่ ิชา หากรถเมล์สาย 6 หน้าแบงก์ชนคุณเสียชีวิต
จัดจา้ ง วชิ างบประมาณ งานสนบั สนุน งานธุรการ ตลาดพันธบตั รกย็ งั มีคนคอยชว่ ยดูแลตอ่ ไป”
(ต้ังแต่นิมนต์พระมาเจิมป้ายส�ำนักงานฯ จองรถ
จองโรงแรม) เรยี กว่าไดท้ ำ� งานอย่างคุ้มค่า ได้ทราบ ในช่วงเร่ิมแรกท่ีไปท�ำงานเป็นผู้ตรวจการ
กระบวนการปฏิบัติงานของแบงก์ชาติต้ังแต่ต้นน�้ำ ธนาคารพาณิชย์ พ่ีพงศ์อดุล กฤษณะราช อดีต
ไปจนถึงปลายนำ้� ท่ีส�ำคญั คือ ไดเ้ รียนรู้การบรหิ าร ผู้อ�ำนวยการอาวุโส จัดตารางการฝึกงานและ
ปฏิบัติงาน 3 เดือนให้ผมเรียนรู้วิทยายุทธ์ในการ

256 75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท.

ตรวจสอบ ออกไปตรวจสอบภาคสนาม มีโอกาส เป็นเร่ืองส�ำคัญท่ีสุดท่ีจะให้นายธนาคารยอมรับ
ดูแฟ้มลูกหน้ี และไปตรวจสาขาธนาคารพาณิชย์ บทบาทของเรา”
ยังจ�ำได้ว่า เข้าไปตรวจสอบนับเงินในห้องมั่นคง
และเมื่อได้ปฏิบัติงานจริง ยังได้เรียนรู้จากการ “ผมได้รับการปลูกฝงั ทกั ษะทส่ี ำ� คัญ ๆ
ตรวจสอบธุรกรรมอนุพันธ์ท่ีสลับซับซ้อนเพ่ิมเติม
การแก้ไขปัญหาฐานะของบริษัทเงินทุน รวมถึง มากมายในชว่ งการท�ำงานในสายงานน้ี
งานก�ำกับตามหลักเกณฑ์ เช่น การให้สินเช่ือกับ แตท่ เี่ ห็นเป็นที่ประจกั ษ์คอื การฝกึ ให้
ผู้ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งต้องเข้าใจกฎเกณฑ์จริง ๆ จึง เป็นคนชา่ งสังเกต มคี วามรอบคอบ
จะตีโจทย์แตก แมน่ ยำ� ในหลักเกณฑ์ ... แตท่ ักษะทีเ่ ปน็

ผมได้เห็นกระบวนการตรวจสอบที่ผันแปร หัวใจส�ำคัญทส่ี ดุ ทีเ่ รียนร้คู อื
ไปตามการเปล่ียนแปลงของสถาบันการเงิน จาก การตอ้ งระมดั ระวงั ในเรือ่ งความลบั ที่
การตรวจสอบที่เน้น Financial Audit มามุ่งเน้น
การตรวจสอบธรรมาภิบาลและการบริหารจัดการ พ่ี ๆ ได้สร้างบรรทดั ฐานไว้
ความเส่ียง ได้เห็นการปรับโครงสร้างของสายงาน
ตงั้ แต่แยกหนว่ ยงาน On Site และ Off Site มา ”ในช่วงการท�ำงานท่ีสายก�ำกับสถาบัน
จนถึงการรวมกันในปัจจุบัน รวมท้ังการตรวจสอบ
เพิ่มเติมในแง่มุมอื่น ๆ ที่แต่ก่อนไม่ได้คิดว่าจะ การเงิน ผมคิดว่าคงเป็นผู้ตรวจการฯ จนเกษียณ
มีนัยส�ำคัญเท่ากับปัจจุบัน ทั้งด้านการคุ้มครอง แต่ก็ได้รับความไว้วางใจให้ไปปฏิบัติงานดูแล
ผบู้ รโิ ภค(MarketConduct)ไปจนถงึ ความปลอดภยั ความเส่ียงด้านการเงินของแบงก์ชาติในปี 2552
ดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ (Cybersecurity) ท่ีต้องไปอธิบายเร่ืองยาก ๆ ให้เข้าใจง่ายต่อ
คณะกรรมการธนาคาร พร้อมกับการได้ไปท�ำงาน
ผมได้รับการปลูกฝังทักษะท่ีส�ำคัญ ๆ สายทรัพยากรบุคคลเรียนรู้เรื่อง “คน” และมา
มากมายในช่วงการท�ำงานในสายงานนี้ แต่ท่ีเห็น ชว่ ยงานกอ่ ตง้ั กลมุ่ ยทุ ธศาสตรอ์ งคก์ ร ชว่ ยงานดา้ น
เป็นที่ประจักษ์คือ การฝึกให้เป็นคนช่างสังเกต มี กลยุทธ์ให้ผู้ว่าการประสาร ไตรรัตน์วรกุล รวมท้ัง
ความรอบคอบ แม่นย�ำในหลักเกณฑ์ ผมยังจ�ำได้ มีส่วนรว่ ม ในการก�ำหนดยทุ ธศาสตร์ 9 ขอ้ เพอ่ื ให้
ถึงตอนท่ีต้องอ่านรายงานตรวจสอบให้พ่ีผู้ตรวจ แบงก์ชาติก้าวต่อไป ก่อนได้กลับมาท�ำงานดูแล
แบบบรรทัดต่อบรรทัดเพื่อสอบทานความถูกต้อง ด้านเสถียรภาพสถาบนั การเงนิ ในปจั จบุ ัน
ของเนอื้ หาไปจนถงึ การสะกดคำ� รวมถงึ การคำ� นวณ
ตัวเลขซ�้ำแล้วซ้�ำอีกเพื่อให้เกิดความแน่ใจว่า ผมมานั่งทบทวนตัวเองกับชีวิตการท�ำงาน
ถูกต้อง แต่ทักษะที่เป็นหัวใจส�ำคัญท่ีสุดที่เรียนรู้ ตลอด 29 ปี ได้มโี อกาสท�ำงานมากกวา่ 6 ฝ่ายงาน
คือ การต้องระมัดระวังในเรื่องความลับที่พ่ี ๆ ได้ ไดป้ ระสบเหตกุ ารณต์ า่ ง ๆ ทจี่ ดจำ� มาจนถงึ ทกุ วนั น้ี
สร้างบรรทัดฐานไว้ อดตี ผ้ชู ว่ ยผวู้ า่ การ อุดมทรพั ย์ ต้ังแต่เฝ้าดูค่าเงินและราคาพันธบัตรผ่านรอยเตอร์
เตชะก�ำพุธ เคยพดู กบั ผมต้ังแตว่ นั แรกที่เขา้ ทำ� งาน จนดกึ ดืน่ นอนฉลองปใี หม่ปี 2000 ทท่ี ำ� งานเพราะ
ในสายงานน้ีวา่ “เกยี รติภมู ิของการเปน็ ผ้ตู รวจการ
ธนาคารพาณิชย์ คือการสร้างความไว้วางใจให้กับ
ผู้รับการตรวจสอบ ดังน้ัน การรักษาความลับจึง

75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท. 257

กลัวปัญหา Y2K ไปจนถึงน่ังท�ำงานส่งมอบ จากก้าวแรกที่เข้ามาท�ำงานท่ีแบงก์ชาติ
หลักทรัพย์ในวันท่ีห้าง World Trade Centre มาจนถึงวันนี้ ผมสรปุ ได้วา่ แบงกช์ าตไิ ด้ช่วยใหผ้ ม
ถกู เผาจนวนิ าทสี ดุ ทา้ ย แตเ่ หตกุ ารณท์ ผี่ มถอื วา่ เปน็ เติบโตเป็นผู้ใหญ่ซึมซับบรรยากาศการเรียนรู้เพ่ือ
บทเรียนอันล�้ำค่าคือ เหตุการณ์ในช่วงปฏิบัติงาน ให้เกิดความรอบรู้ ได้รับโอกาสท�ำงานจากหัวหน้า
ท่ีนครนิวยอร์ก เมื่อผู้ว่าการชวลิต ธนะชานันท์ ดว้ ยความไวว้ างใจ ท�ำใหเ้ หน็ มุมมองท่ีกวา้ งไกลขึน้
แวะมาเย่ียมที่ส�ำนักงานฯ ก่อนไปประชุมประจ�ำปี ทสี่ �ำคญั คอื ได้รู้จักตัวเองมากขน้ึ น�ำสิง่ ท่ผี ิดพลาด
ของกองทนุ ระหวา่ งประเทศ ในเชา้ วนั เดนิ ทางกลบั กลับมาปรับปรุงแก้ไข แน่นอนว่าแบงก์ชาติจะ
ผมช่วยขนสัมภาระของท่านไปไว้ในรถยนต์เพ่ือ ยงั คงเปน็ องคก์ รเสาหลกั ดา้ นเศรษฐกจิ และการเงนิ
เดนิ ทางไปสนามบนิ โดยวางกระเปา๋ สว่ นตวั ของทา่ น ให้กับประเทศต่อไป หากแบงก์ชาติยังคงสามารถ
ไว้หน้ารถอย่างไม่ได้ระมัดระวังเพราะต้องรีบไป ผลิตสินทรัพย์ที่ล�้ำค่าท่ีไม่ได้แสดงไว้ในงบการเงิน
เอากระเป๋าใบใหญ่ขึ้นท้ายรถ ท่านได้ทวงถามถึง นั่นก็คือ บุคลากร ให้เป็นไปตามท่ีผู้ว่าการป๋วย
กระเปา๋ ถอื ใบนนั้ เมอื่ ถงึ สนามบนิ ปรากฏวา่ กระเปา๋ อ๊งึ ภากรณ์ กลา่ วไว้ว่า “การเป็นนายธนาคารกลาง
ได้อันตรธานไปแล้ว สอบถามก็ไม่มีใครทราบ ทดี่ ีนั้น ต้องเปน็ ท้งั คนเกง่ และคนดี”
สรุปได้ว่า มีมือดฉี กขโมยไป
รณดล นุม่ นนท์
ณ วินาทีน้ัน ผมหน้าซีดเผือดช็อกกับ 18 ธันวาคม 2561
เหตุการณ์ท่ีเกิดขึ้น ขาแทบจะทรุดลงกับพ้ืน คิด
ในใจว่า คงเป็นหนังเศร้าเร่ืองยาว แต่ใบหน้าของ
ท่านผู้ว่าการชวลติ แน่น่ิง ไม่แสดงอาการโกรธหรือ
เสียใจ พร้อมกับค�ำพูดท่ีแสดงถึงความเป็นผู้ใหญ่
มีเมตตาและให้อภัย การวางตนของท่านด้วยหลัก
พรหมวหิ าร 4 ทำ� ใหผ้ มสำ� นกึ ผดิ และถอื เปน็ บทเรยี น
อันล้�ำค่าที่ต้องมคี วามระมัดระวังและรอบคอบ

258 75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท.

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 259

พีระศักด์ิ อัคครนิ ทร์

260 75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท.

เขา้ ทำ� งาน 22 พฤษภาคม 2532

‘ชวี ติ คนธรรมดา...

ทบี่ างทกี ็เหมอื นไม่ธรรมดา’

พีระศักด์ิ อัคครนิ ทร์

“ช่วยให้เจ้าหน้าท่ีมา Set หน้าจอ Reuters ให้ท่านผู้ว่าด้วยค่ะ” เสียงสดใสของเลขาฯ
ผวู้ ่าการ ที่มคี �ำนำ� หน้าวา่ ม.ร.ว. ที่เลา่ ลอื กนั ว่าเป็นทเ่ี กรงขามมากของ ธปท. ชว่ งหลงั วิกฤต
ตม้ ย�ำกงุ้ บอกมาทางโทรศัพท์ ผมได้รบั หนา้ ท่นี น้ั จงึ รีบขน้ึ ไปยงั อาคาร 1 ชั้น 4 ทนั ที (อาคาร 2
สมัยน)้ี เลขาฯ บอกให้เขา้ ไปไดเ้ ลย กา้ วเขา้ ไปยังหอ้ งวิวสวย เงยี บสงบ พบทา่ นผู้วา่ การน่งั เก้าอี้
ท�ำงานอยู่ โต๊ะขา้ ง ๆ มีจอ Reuters เปดิ ไว้ ได้ยินเสยี งพดู วา่ “อยากได้หนา้ จอทแ่ี สดงขอ้ มลู
คา่ เงิน ตลาดหุ้น ขา่ ว ราคาน้�ำมนั ดว้ ย” โดยไมท่ ันคิดตอบไปวา่ “ไดค้ รบั พ”่ี เงียบไปพกั นงึ พลนั
สะดงุ้ ในใจ ท่านคงนึกว่า “ใครเปน็ พี.่ ..เหรอ?” แต่กก็ ม้ หน้าก้มตาทำ� จนทา่ น OK กค็ ่อย ๆ เดนิ
ยอ่ งเบาออกมา...เฮอ้ ตนื่ เต้นไมเ่ บาในชว่ งนั้น

ช่วงเพลาน้ันท�ำงานท่ีฝ่ายการธนาคาร กล่าวปิดงานตอนท้ายประมาณว่า “ทีแรกก็
ไดเ้ รยี นรงู้ านทท่ี า้ ทาย เพราะเพอื่ นรว่ มงานเกอื บครงึ่ ไม่ค่อยคาดหวังว่าจะได้อะไร พอมาท�ำจริง ๆ
จบต่างประเทศ จนต้องเรียกช่ือเล่นเป็นภาษาฝรั่ง สนุกมาก ละลายพฤติกรรมน้อง ๆ กระชับ
เชียว ไม่ว่าจะเป็น Ronny Peter William และ สัมพันธ์ดีมาก ได้ข้อคิดหลายอย่างว่าเราที่เป็น
อีกหลายชอ่ื มาเช้ากลบั เย็นเป็นปกติ ก็ไมม่ ีใครบ่น นักวิชาการควรมีมุมมองการท�ำงานร่วมกันเป็นทีม
เท่าไหรน่ ะ พอสนุกบรรยากาศดกี เ็ ลยท�ำงานเพลนิ ให้มากขนึ้ ” ประทบั ใจมากทงั้ คนร่วมและทมี จดั

ช่วงชีวิตถัดมาเม่ือท�ำงานฝ่ายทรัพยากร การได้ท�ำงานนอกเหนือหน้าที่ประจ�ำ
บคุ คล มโี อกาสรบั งานพเิ ศษเปน็ วทิ ยากร จำ� แมน่ ยำ� เป็นช่วงสนุกสุขใจ ได้มีโอกาสช่วยเหลือสนับสนุน
ไม่ลมื เมอ่ื นำ� ทีมน้อง ๆ 4 - 5 คน ไปจดั หลักสูตร ให้พี่ ๆ เพื่อน ๆ น้อง ๆ เรียนรู้อย่างเต็มท่ี ช่วง
การท�ำงานเป็นทีม (Teamwork) ให้ฝ่ายวิชาการ ที่ไปช่วยท�ำหน้าที่ประจ�ำกลุ่มพ่ี ๆ ผู้อ�ำนวยการ
สมัยน้ัน (คือสายนโยบายการเงินปัจจุบัน) ที่เมือง ผู้อ�ำนวยการอาวุโส ท่ีเข้าหลักสูตร Leadership
กาญจนบุรี กิจกรรมกลางแจ้งแต่ละฐานจัดให้ Boot Camp ที่ดอยตุง เชียงราย ทีมงานต้อง
เต็มเหน่ียว พอช่วงท้ายสรุปกิจกรรมว่าเรียนรู้ ดูแล เตรียมแต่ละช่วงอย่างเข้มข้น เราท่ีประจ�ำ
อะไรบ้าง ช่วงน้ีแหละ ผอ.อัจนา ไวความดี กลมุ่ พ่ี ๆ ก็ต้องสนบั สนนุ ให้บรรลภุ ารกจิ พอตกค�ำ่

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 261

ท่ีหน้าร้านอาหารดอยตุงก็มีการออกร้านจ�ำหน่าย “นอกเหนือจากการท�ำงานประจำ� แล้ว
ผลิตภัณฑ์ดอยตุงหลายชนิด ผู้อ�ำนวยการอาวุโส
สุภาพสตรีท่านหนึ่ง ก็มาชวนว่า “ช่วยไปเลือก
ผา้ พนั คอหนอ่ ย พจ่ี ะซอ้ื ไปฝากทบี่ า้ น” กแ็ นะนำ� แบบ
และสีที่เหมาะไปเรียบร้อย พอคืนสุดท้ายของงาน
พี่ ๆ กลุ่มที่เราดูแลกเ็ ดนิ มาพร้อมกบั กล่าวขอบคณุ เมอ่ื มีโอกาสได้ท�ำงานพเิ ศษต่าง ๆ
และ Surprise ด้วยกล่องของขวัญ เปิดออกดู ลว้ นมสี ่วนชว่ ยบ่มเพาะ
ปรากฏว่าเป็นผ้าพันคอท่ีเราช่วยเลือกให้...
ชา่ งตรงใจผูร้ ับยิ่งนัก! การสร้างสัมพันธภาพในทุกระดบั
พัฒนาทักษะหลายด้านใหเ้ รา
เห็นได้ชัดว่านอกเหนือจากการท�ำงาน โดยไม่รตู้ ัว ไม่สามารถซื้อหาได้
ประจ�ำแล้ว เมื่อมีโอกาสได้ท�ำงานพิเศษต่าง ๆ นอกจากลงมือท�ำมาตลอด
ล้วนมีส่วนช่วยบ่มเพาะการสร้างสัมพันธภาพ
ในทกุ ระดบั พฒั นาทกั ษะหลายดา้ นใหเ้ ราโดยไมร่ ตู้ วั ด้วยตนเอง
ไมส่ ามารถซอื้ หาได้ นอกจากลงมอื ทำ� มาตลอดดว้ ย
ตนเอง แมป้ ัจจบุ นั ก็ยงั มโี อกาสเช่นน้นั อยู่ ลองนกึ ดู ”
ว่าน่าภูมิใจแค่ไหนท่ีคนจะนึกถึงกล่าวถึงเราว่าเป็น
มอื อาชพี ในด้านนน้ั

เมื่อเวลาชีวิตการท�ำงานเดินทางมาถึงช่วงสุดท้าย พอจะมองเห็นสัจธรรมอย่างหนึ่งว่า ชีวิต
มีหลายสว่ นนกั ไมว่ า่ เร่อื งการทำ� งาน ครอบครัว เพือ่ นสนิทมิตรสหาย สังคม พอมองเห็นละวา่ เกดิ แก่
เจ็บ ตาย เปน็ ธรรมดา หาหลีกพน้ ไดไ้ ม่ แลว้ อะไรเล่าทจ่ี ะเปน็ หลักยึดให้อยู่อยา่ งสขุ สงบพอเพียง นัน่ คอื
“ธรรมะ” เป็นสิง่ ธรรมชาตทิ ่เี รยี นร้ปู ฏบิ ตั ิได้อย่เู นือง ๆ อย่าสำ� คญั ผดิ ว่าตอ้ งคนอายมุ ากเทา่ นัน้ คอ่ ยสนใจ
ศึกษา ตัวอย่างบางคนมบี ุญเยอะ ไมร่ ูจ้ ักธรรมะด้วยซ้�ำ ไม่รจู้ ะทำ� อะไร น่ังสมาธิเล่น ๆ จิตสงบโดยไม่ร้ตู วั
เกดิ ญาณเลง็ เหน็ อนาคตอนั ใกล้ จนญาตพิ น่ี อ้ งตอ้ งมาขอใหช้ ว่ ยดวู า่ ของหายไปไหนกม็ หี ลายราย ลองหนั มา
สนใจ “ธรรมะ” สักนิดแลว้ ชวี ติ จะสดใส

ไมใ่ ชน่ ักประพันธ์ แตอ่ ารมณ์พาไป ลองอา่ นดกู แ็ ลว้ กนั นะพ่นี อ้ ง

เร่มิ ท�ำงานมานานปีมง่ั มีสุข ไมเ่ คยทุกข์ทอ้ ใจหรือไหวหวนั่
ผ่านวกิ ฤต ธปท. มาด้วยกนั มลายพลันเมอ่ื รว่ มมือถือความดี
ภาคภูมใิ จได้ท�ำงานผา่ นหน้าท ่ี แมม้ ากมตี ้องเรียนรู้..กรูบย่ ่นั
ทำ� เพอ่ื ชาติหรอื เพ่อื ตนผลเหมือนกัน สขุ ใจพลนั เม่ือสำ� เร็จเสร็จในงาน
แม้ในบาง moment อาจเหน็ ต่าง แต่ทุกอยา่ งมี 2 หนา้ อยา่ ตดั สิน
Openness เปดิ ใจดเี ปน็ อาจิณ จะได้ยินสงิ่ ลำ�้ เลิศเชิดชูใจ
มีเวลามาสนใจ “ธรรมะ” บ้าง ทกุ สงิ่ อยา่ งช่างจริงแทไ้ มส่ งสัย
เร่งศึกษามุ่งปฏบิ ตั ิชกั ตดิ ใจ สดุ ทางไซร้ คอื สงบพบนพิ พาน

พีระศักดิ์ อัคครินทร์ (Peter)
10 กันยายน 2561

262 75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท.

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 263

ตฤณ พริง้ ประเสริฐ

264 75 ชีวิตบนเส้นทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 1 กนั ยายน 2532

‘งาน คือ

หนา้ ทที่ ีต่ อ้ งทำ� ให้ดที ่ีสดุ ’

ตฤณ พร้ิงประเสรฐิ

วนั ศกุ รท์ ่ี 1 กนั ยายน 2532 ไดม้ โี อกาสเขา้ มาเปน็ สว่ นหนงึ่ ของพนกั งานโรงพมิ พธ์ นบตั ร
กองการพมิ พ์ แผนกพมิ พส์ พี น้ื โดยใชค้ วามรแู้ ละความสามารถทไ่ี ดศ้ กึ ษาเลา่ เรยี นมาจากแผนก
วิชาช่างพมิ พ์ วิทยาเขตเทคนคิ กรุงเทพฯ ในสมัยนัน้ โดยทำ� หนา้ ท่ีเป็นพนักงานพิมพ์ระยะเวลา
1 ปี หลงั จากนน้ั มกี ารสอบโยกยา้ ยจากพนกั งานพมิ พม์ าเปน็ พนกั งานถา่ ยภาพการพมิ พ์ ผชู้ ว่ ย
งานตรงน้ีต้องใช้ความละเอียดรอบคอบ ความเท่ียงตรงและแม่นย�ำมากขึ้นกว่าเดิมเพราะ
งานตรงขั้นตอนนี้เป็นขั้นงานก่อนที่จะส่งงานไปสู่ขั้นตอนอื่น ๆ ถัดไป ซ่ึงก็จะมีความท้าทาย
ในเน้ืองานเพ่ิมมากขึ้น ในช่วงที่ท�ำงานเป็นพนักงานถ่ายภาพผู้ช่วย ได้มีโอกาสใกล้ชิดกับงาน
ทางดา้ นออกแบบมากขนึ้ ถงึ จะยงั ไม่ใชง่ านทางดา้ นออกแบบธนบตั รโดยตรง แตก่ ไ็ ดร้ บั มอบหมาย
ให้ท�ำงานด้านการออกแบบสื่อสิ่งพิมพ์ประเภทต่าง ๆ ท่ีจัดท�ำข้ึนในนามของโรงพิมพ์ธนบัตร
และในนามของธนาคารแหง่ ประเทศไทยในช่วงสมยั นัน้

1 มกราคม 2550 เนื่องจากมีการปรับ สว่ นตัวของกระผมเองโชคดีท่พี ี่ ๆ ทกุ ทา่ น
เปล่ียนและโอนย้ายต�ำแหน่งงานภายในส่วนงาน ใจดีมีเมตตาคอยอบรม สั่งสอน บ่มเพาะ รวมทั้ง
จึงท�ำให้ต้องย้ายมาท�ำงานเป็นพนักงานออกแบบ มอบรูปแบบ แนวคิดและเทคนิคต่าง ๆ โดยไม่มี
แบบเต็มตัว ความท้าทายเพิ่มมากข้ึนเป็นทวีคูณ ปิดปัง ซึง่ ทุก ๆ ท่านพร้อมทีจ่ ะถ่ายทอดและมอบ
เนอื่ งจากไมไ่ ดเ้ รยี บจบมาจากทางดา้ นการออกแบบ ประสบการณจ์ ากรนุ่ สรู่ นุ่ อกี ทง้ั ยงั ทงิ้ มรดกอนั ลำ้� คา่
โดยตรงเหมอื นกบั พนกั งานทา่ นอน่ื ๆ ทที่ ำ� งานดา้ น นนั่ คือ ผลงานของการออกแบบธนบตั รแบบตา่ ง ๆ
การออกแบบเปน็ ประจ�ำอยกู่ อ่ นหนา้ แลว้ ซ่งึ แตล่ ะ ทั้งท่ีถูกคัดเลือกมาตีพิมพ์และรูปแบบที่ไม่ได้ถูก
ท่านล้วนแล้วเป็นเสมือนบรมครูด้านการออกแบบ คดั เลอื กมาตพี มิ พ์ ทงิ้ เอาไวร้ นุ่ นอ้ ง ๆ ไดใ้ ชเ้ ปน็ ขอ้ มลู
ธนบัตรเลยก็ว่าได้ แต่ละท่านมีผลงานของการ และใช้เป็นแนวทางศึกษาและพัฒนาผลงานให้ดี
ออกแบบธนบตั รเปน็ ทป่ี ระจกั ษแ์ กส่ ายตาประชาชน ยง่ิ ขนึ้ หลงั จากทพ่ี วกทา่ นทยอยเกษยี ณอายงุ านกนั
กันทุกท่าน

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 265

เมอื่ ยคุ ของการเปลยี่ นถา่ ยเทคโนโลยเี ขา้ มา ในการทำ� งานกต็ อ้ งหดหายตามไปดว้ ย เชน่ จากเดมิ
มีบทบาทในการออกแบบธนบัตรมากย่ิงข้ึน การ อาจใชเ้ วลา 1-2 ปี ต้งั แต่เรม่ิ ต้นงานออกแบบจนได้
เริ่มต้นของการออกแบบอาจอยู่บนกระดาษ เป็น ธนบัตรหนึ่งชนิดราคาออกมาหมุนเวียนอยู่ใน
เพียงแค่ภาพร่าง ซึ่งต้องวาดและเขียนขึ้นด้วยมือ ทอ้ งตลาด แตเ่ มอ่ื มเี ทคโนโลยเี ขา้ มาชว่ ยลดขนั้ ตอน
เพียงอย่างเดยี วนน้ั ต้องเปลย่ี นมาท�ำการออกแบบ ในกระบวนการทำ� งานแตล่ ะชนิ้ งานระยะเวลาลดลง
ลวดลายดว้ ยเครอื่ งคอมพวิ เตอร์ ซงึ่ ณ เวลานน้ั เปน็ เหลือ 6 เดอื น ถงึ 1 ปี หรอื น้อยกว่าน้นั ท้งั นีข้ ึน้ อยู่
อะไรทยี่ ากล�ำบาก ตอ้ งเรียนรู้กนั ใหม่หมดทกุ อยา่ ง กบั สถานการณ์ ในชว่ งเวลานน้ั ๆ วา่ มคี วามเรง่ ดว่ น
ปรบั เปลยี่ นกระบวนการการทำ� งานและออกแบบใน มากนอ้ ยเพยี งใด
รปู แบบเดิมมาสู่รปู แบบใหม่ มันเปน็ อะไรท่ีทา้ ทาย
และยากล�ำบากมากในช่วงเวลานั้น แต่พวกเรา ไม่ว่ายุคสมัยจะเปลี่ยนแปลงไปตามกาล
ก็สามารถที่จะเรียนรู้ และพร้อมท่ีจะปรับเปล่ียน เวลา วิถีการท�ำงานก็ต้องปรับเปล่ียนให้ทันตาม
และเปดิ ใจรบั สงิ่ ใหม่ ๆ เพอ่ื ใหท้ นั ยคุ สมยั ทเี่ ปลยี่ นไป ยคุ สมยั ทเี่ ปลยี่ นไปและพรอ้ มรบั สถานการณต์ า่ ง ๆ
ให้มากย่งิ ขึน้ ท่ีจะเกิดขึ้นโดยท่ีเราไม่สามารถคาดเดาและ
รู้ล่วงหน้าได้เลย ส่ิงหน่ึงที่เราต้องเตรียมตัวรับมือ
“งานทางด้านการออกแบบ กับสถานการณ์ที่เปล่ียนแปลงได้ตลอดเวลา
น่ันคือ ใฝ่หาความรู้ ฝกึ ฝน ทกั ษะ เปดิ รบั ส่งิ ใหม่ ๆ
ไมว่ ่าจะเป็นงานออกแบบธนบัตร ท่ีเกิดขึ้นตลอดเวลา และพร้อมท่ีจะพัฒนาความรู้
งานออกแบบสิง่ พิมพ์มคี ่าอ่ืน ๆ ความสามารถ และพัฒนาศักยภาพของตัวเอง
ลว้ นเป็นงานท่ีมีความหลากหลาย อย่างต่อเนอื่ ง
และมีความท้าทายเปน็ อยา่ งมาก
ลักษณะงานดังกลา่ วเป็นงานท่หี ยุดนิ่ง มาพูดถึงความภาคภูมิใจที่เกิดข้ึนในการ
อยูก่ บั ทไ่ี มไ่ ดเ้ ลย ตอ้ งมีการศึกษา ท�ำงานตลอดระยะเวลา 26 ปี ของการท�ำงาน
ค้นควา้ แนวคิด รูปแบบ รวมทั้ง ด้านการออกแบบธนบัตรและรวมถึงการออกแบบ
เทคนิคใหม่ ๆ ท่ีเกดิ ขน้ึ ตลอดเวลา สิ่งพิมพ์มีค่าอ่ืน ๆ ด้วยน้ัน ส่ิงที่ท�ำให้มีความ
ตามยคุ สมยั ที่เปลีย่ นแปลงไป ปลาบปล้ืมและภาคภูมิใจเป็นอย่างมาก ถึงแม้ว่า
ส่ิงที่ท�ำนั้นมันคือ “งาน” และ “หน้าที่” ท่ีเรา
”หลังจากยุคของเทคโนโลยีได้ก้าวเข้ามา ต้องทำ� ใหช้ นิ้ งานให้ออกมาดีที่สดุ แตก่ ็อดทจ่ี ะดใี จ
และภูมใิ จลึก ๆ ไมไ่ ด้ ครง้ั หน่งึ ในชวี ิตท่ีการทำ� งาน
อยา่ งเตม็ รปู แบบ ความทา้ ทายใหม่ ๆ กย็ งั คงเกดิ ขนึ้ ด้านการออกแบบด้วยระยะเวลา 26 ปี ในท่ีสุด
ตลอดเวลา อย่างแรกที่เห็นได้อย่างชัดเจนท่ีสุดคือ ผลงานการออกแบบธนบัตรก็ได้ถูกคัดเลือกให้
ระยะเวลาในการท�ำงาน เมื่อมีเทคโนโลยีที่ดี และ ท�ำการจัดพิมพ์ท้ังด้านหน้าและด้านหลัง เพ่ือเป็น
ทนั สมยั เขา้ มาชว่ ยในกระบวนการทำ� งาน ระยะเวลา การเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
เนอ่ื งในโอกาสมหามงคลเสดจ็ เถลงิ ถวลั ยราชสมบตั ิ
ครบ 70 ปี 9 มถิ นุ ายน 2559 ซง่ึ ยงั ความปลาบปลม้ื
มาสวู่ งศ์ตระกลู เลยกว็ ่าได้

ยอ้ นเวลากลบั ไปเมอ่ื รขู้ า่ ววา่ งานของตวั เอง
ได้รับการคัดเลือกจากบอร์ดของธนาคารให้

266 75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท.

ดำ� เนนิ การจดั พมิ พไ์ ด้ สงิ่ แรกทผี่ ดุ ขน้ึ มาในหวั สมอง เยอรมนี และยังสนับสนุนทุนการศึกษาส�ำหรับผู้ที่
คือ ความกลัว ไม่ใช่วา่ กลวั จะท�ำไม่ไดน้ ะ แต่กลวั ว่า ตอ้ งการศกึ ษาตอ่ สำ� หรบั คา่ ตอบแทนและสวสั ดกิ าร
จะท�ำงานออกมาไม่ดี สมกับที่ทางบอร์ดธนาคาร ต่าง ๆ ธปท. ก็ดูแลอย่างเต็มที่ เพื่อให้พนักงาน
ไวว้ างใจเลอื กแบบของเราใหจ้ ดั พมิ พ์ แตส่ ดุ ทา้ ยแลว้ ทำ� งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ
ความกลัวต่าง ๆ เหล่านั้นหายไปหมดสิ้น เพราะ
นึกเสมอว่าเราต้องท�ำงานชิ้นนี้ให้ออกมาดีที่สุด ต้ังแต่วันแรกที่เข้ามาท�ำงานจนถึงปัจจุบัน
ไมใ่ ช่เพอื่ ใคร แตเ่ พ่ือในหลวงรชั กาลที่ 9 ทพี่ ระองค์ ยังรู้สึกได้ว่า งานทางด้านการออกแบบ ไม่ว่าจะ
ทรงเป็นทร่ี ักของปวงชนชาวไทย พระองค์ทรงงาน เป็นงานออกแบบธนบัตร งานออกแบบส่ิงพิมพ์
อย่างหนักเพ่ือให้ประชาชนคนไทยอยู่ดีกินดี มีคา่ อ่ืน ๆ ล้วนเป็นงานทีม่ ีความหลากหลาย และ
มีความสุข เมื่อคิดได้อย่างน้ีแล้ว ก็คงไม่มีอะไร มีความท้าทายเป็นอย่างมาก ลักษณะงานดังกล่าว
ท่ีจะต้องเกรงกลัวอีกต่อไป สู้และลุยไปให้ถึงที่สุด เป็นงานที่หยุดนิ่งอยู่กับที่ไม่ได้เลย ต้องมีการ
แตเ่ หนอื สงิ่ อน่ื ใด งานจะไมส่ ำ� เรจ็ ลลุ ว่ งไปไดเ้ ลย ถา้ ศกึ ษาคน้ ควา้ แนวคดิ รปู แบบ รวมทงั้ เทคนคิ ใหม่ ๆ
ขาดทมี งานทเี่ ขม้ แขง็ และแขง็ แกรง่ ตอ้ งขอขอบคณุ ท่ีเกิดขึ้นตลอดเวลาตามยุคสมัยท่ีเปล่ียนแปลงไป
ท่านผู้บริหารทุกท่านและทีมงานทุกหน่วยงานท่ีมี ทงั้ หมดนท้ี กี่ ลา่ วมานล้ี ว้ นเปน็ งานทท่ี า้ ทายศกั ยภาพ
ส่วนเกี่ยวข้องที่ช่วยกันท�ำงานน้ีให้ส�ำเร็จลุล่วงได้ ของตัวบุคคลเป็นอย่างมาก ซึ่งตัวผมเองรู้สึกได้
อยา่ งสวยงาม ซง่ึ ลำ� พงั ตวั ผมเองคนเดยี วไมส่ ามารถ ถึงพัฒนาการที่ดีขึ้นตั้งแต่วันแรกท่ีเข้ามาท�ำงาน
จะท�ำงานท่ียิง่ ใหญ่แบบน้ีส�ำเรจ็ ลงได้ จนถึงปจั จุบัน

หากถามว่ามีความภาคภูมิใจมากน้อย ตฤณ พรง้ิ ประเสริฐ
แคไ่ หนทไ่ี ดเ้ ขา้ มาทำ� งานทธี่ นาคารแหง่ ประเทศไทย 12 ตลุ าคม 2561
ขอตอบทนั ทเี ลยโดยไมต่ อ้ งคดิ “มคี วามภาคภมู ใิ จ
มาก” ท่ีไดเ้ ขา้ มาเปน็ สว่ นหน่งึ ขององคก์ รที่มคี วาม
สำ� คญั ของประเทศ และยง่ิ ตนื่ เตน้ มากขน้ึ ตอนไดม้ า
ท�ำงานจริงเพราะได้รู้จักและได้เรียนรู้จากเพ่ือน ๆ
พ่ี ๆ ท่ีล้วนมีความสามารถและมีประสบการณ์
เฉพาะดา้ นกนั จริง ๆ

นอกจากจะมีโอกาสได้เรียนรู้งานท่ีมีความ
ทา้ ทาย เรียนรสู้ ่งิ ใหม่ ๆ แลว้ ธปท. ยังสนบั สนุน
และอ�ำนวยความสะดวกในเรอื่ งต่าง ๆ เช่น พัฒนา
ศกั ยภาพของพนกั งานทงั้ Soft Skill และ Technical
Skill เพื่อให้พนักงานมีความรู้ความเช่ียวชาญ
ในหลาย ๆ ด้าน สร้างโอกาสความก้าวหน้าในสาย
อาชีพ โดยการส่งให้ไปพัฒนาความรู้และความ
สามารถเกี่ยวกับเทคนิคด้านต่าง ๆ ท่ีจะน�ำมาใช้
ในการออกแบบธนบัตร รวมท้ังสิ่งพิมพ์มีค่าอ่ืน ๆ
ณ ประเทศองั กฤษ ฝร่ังเศส สวิตเซอรแ์ ลนด์ และ

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 267

ฤชุกร สริ ิโยธนิ

268 75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 15 มกราคม 2533

‘สรา้ งสมดลุ

ใหช้ ีวิต’

ฤชุกร สิริโยธิน

ตลอดระยะเวลาการทำ� งานกวา่ 30 ปี ที่ ธปท. ได้หมุนเวียนงานมาหลายส่วนงาน ท�ำให้
เห็นมุมมองภาพรวมกลไกการเชื่อมโยงของนโยบายในเร่ืองต่าง ๆ ท่ี ธปท. ดูแล เริ่มต้ังแต่
ฝา่ ยวชิ าการเมือ่ ปี 2526 ฝ่ายก�ำกับและตรวจสอบสถาบนั การเงนิ และในช่วงวิกฤตเศรษฐกจิ
ไดร้ บั มอบหมายใหช้ ว่ ยงานกองทนุ เพอ่ื การฟน้ื ฟสู ถาบนั การเงนิ เพอื่ แก้ไขปญั หาสถาบนั การเงนิ
รวมถงึ การจดั ตงั้ บรรษทั บรหิ ารสนิ ทรพั ย์ไทย ตลอดจนมสี ว่ นรว่ มในการผลกั ดนั โครงการตา่ ง ๆ
ใหส้ ำ� เร็จ อาทิ ระบบการชำ� ระเงินอิเลก็ ทรอนิกส์ และการสรา้ งเสถยี รภาพระบบสถาบันการเงิน

กา้ วผา่ นวกิ ฤตด้วยแรงบนั ดาลใจจากบทเพลงพระราชนพิ นธ์

กวา่ จะก้าวข้ามมาถงึ จดุ นกี้ ผ็ า่ นช่วงเวลาทย่ี ากลำ� บากเช่นเดียวกับหลาย ๆ คน โดยเฉพาะตอนเกดิ
วิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 คนแบงกช์ าตติ อนนั้นก็เหน่อื ยหมด เพราะเป็นวิกฤต ทกุ จดุ ถูกกระทบ ประชาชน
ไม่เช่ือม่ันในองค์กรของเรา เป็นความรู้สึกของทุกคนร่วมกันว่าจะต้องท�ำให้ดีข้ึน ต้องท�ำให้คนยอมรับ
ทกุ คนจงึ มเี ปา้ หมายรว่ มกนั ในการสรา้ งศรทั ธาใหอ้ งคก์ ร เปน็ ชว่ งของการทำ� งานทเี่ รยี กไดว้ า่ เหนอื่ ยจนลา้
ความกดดันสงู ทางออกเวลาเครียดคือ การพกั สมองด้วยการไปเท่ยี วหรอื ไปฟังดนตรี

มคี รงั้ หนงึ่ ตอนทท่ี ำ� งานเหนอื่ ยมากไดไ้ ปฟงั Symphony มคี นมารอ้ งเพลงพระราชนพิ นธ์ “ความฝนั
อันสูงสุด” ความรู้สึก ณ ขณะนั้นท�ำให้เกิดแรงบันดาลใจ โดยเฉพาะช่วงเน้ือเพลงที่ว่า “ขอสู้ศึกทุกเมื่อ
ไมห่ วน่ั ไหว ขอทนทกุ ขร์ กุ โรม โหมกายใจ ขอฝา่ ฟนั ผองภัยด้วยใจทะนง” ประโยคน้ี ค�ำพดู นี้ ได้ตอกย้�ำให้
ตัวเองม่ันใจในงานทีท่ ำ� ว่าเป็นประโยชน์ตอ่ ประเทศชาติ ถา้ เราไมท่ �ำแลว้ ใครจะท�ำ มันคอื บทบาทหน้าท่ี
ถ้ายอมแพ้ตอนน้ันคงไมม่ วี นั น้ี ก็ได้เตมิ เช้ือไฟให้กลับมาตั้งใจผลักดันงานให้สำ� เรจ็ ลุล่วงไปได้

75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท. 269

สุขหรือท้อ แคค่ วามคิดในใจเรา

อกี หนงึ่ จดุ ทผ่ี า่ นมากค็ อื การทำ� งานทผ่ี า่ นมา เปน็ คนทส่ี นใจเรยี นรู้ กค็ ดิ วา่ ถา้ ไมล่ องทำ� ดแู ลว้ จะรู้
ส่วนมากจะเป็นงานด้านนโยบาย แต่ด้วยการที่ ได้อยา่ งไร ดงั นนั้ เมือ่ ลองทำ� ตอ่ ไปเรอื่ ย ๆ กร็ ้สู ึกว่า
ตวั เองหมนุ เวยี นเปลย่ี นงานเสมอ จงึ มบี างชว่ งไดไ้ ป “ทกุ วนั เปน็ การเรยี นร”ู้ กม็ อี ะไรเขา้ มาใหส้ งสยั เกดิ
ทำ� งานลกั ษณะงานประจำ� หลงั จากเรมิ่ ทำ� ไดส้ กั พกั คำ� ถามใหข้ วนขวาย สดุ ท้ายก็ก้าวขา้ มไปได้
กเ็ กิดคำ� ถามในใจวา่ “มันใช่เรามัย้ ” แต่ด้วยความ

ท�ำงานแบบท่ีใช่ ถกกันให้มั่นใจ

หลักในการท�ำงานคือ มีหลักการ ถูกต้อง ตัดสินใจในงานที่รับผิดชอบ ท�ำให้เราเติบโตทาง
โปร่งใส การท�ำงานไม่ได้ส�ำเร็จด้วยเราคนเดียว ความคดิ ไดฝ้ ึกการแกไ้ ขปัญหา และการเจรจากบั
ต้องท�ำงานเป็นทีม ทีมงานของเราก็ต้องเข้าใจ กลุ่มต่าง ๆ ดังนั้น หัวหน้าจึงมีบทบาทส�ำคัญเป็น
เปา้ หมายนโยบายวา่ ทำ� ไปเพอื่ อะไร ตอ้ งการเหน็ ผล อย่างมากในแตล่ ะองค์กร
อะไร หลงั จากมภี าพชดั รว่ มกนั แลว้ กต็ อ้ งคดิ ใหร้ อบ
ให้ชัด ซ่ึงเกิดจากการใช้ประสบการณ์ ความรู้ท่ีมี “การทำ� งานไม่ไดส้ �ำเร็จดว้ ยเราคนเดียว
และศึกษาเพิ่มเติม หลังจากวางนโยบายเสร็จแล้ว
ก็ต้องนำ� ไปใช้ สิง่ ส�ำคญั คือการใช้ศาสตรแ์ ละศลิ ป์ ตอ้ งทำ� งานเป็นทีม ทีมงานของเราก็
นโยบายของเราอาจไม่ถูกใจทุกคน ต้อง Engage ตอ้ งเขา้ ใจเปา้ หมายนโยบายว่าท�ำไป
กับ Stakeholder และต้องรู้ว่าจังหวะไหนควรใช้
นโยบายอะไร สามารถยดื หยนุ่ ไดแ้ คไ่ หน เพื่ออะไร ต้องการเห็นผลอะไร

ในการท�ำงานมี Role Model เปน็ ผบู้ รหิ าร ”การท�ำงานในอนาคตจะไม่เหมือนเดิม การ
ธปท. หลายท่าน ครแู ตล่ ะทา่ นเหมาะส�ำหรับแต่ละ
ช่วงน้ัน อาทิ ผู้วา่ การชยั วฒั น์ วบิ ูลยส์ วัสดิ์ ในชว่ ง ทำ� นโยบายหรอื ความเขา้ ใจแบบเดมิ ๆ แลว้ คาดหวงั
อยฝู่ า่ ยวิชาการ ซ่ึงทา่ นเป็นผมู้ วี ิสัยทศั น์ และมกี าร ผลแบบเดมิ อาจไม่ไดผ้ ล สิง่ ท่ีควรมี คอื (1) ต้อง
มอบหมายงานทช่ี ดั เจน รองผวู้ า่ การเกริก วณิกกุล รู้เท่าทันและรู้กว้างขึ้น (2) ต้องมีประสบการณ์ท่ี
คุณสาลินี วังตาล ท่ีมีการบริหารและตัดสินใจท่ี หลากหลาย เพ่ือช่วยมุมมองเรามากขึ้น ซึ่งไม่ใชแ่ ค่
เด่นชัดในช่วงวิกฤตปัญหาสถาบันการเงิน รวม การหมนุ เวยี นใน ธปท. แตร่ วมถงึ การไปทำ� งานภาค
ไปถึงผู้ว่าการธาริษา วัฒนเกส ผู้ว่าการประสาร เอกชนเพอ่ื ให้เขา้ ใจวิธีคิดมากขึ้น (3) กระบวนการ
ไตรรตั นว์ รกลุ และผวู้ า่ การวริ ไท สนั ตปิ ระภพ ทม่ี กี าร ท�ำงานต้องเปล่ียน มิเช่นน้ันเราจะคิดแบบเดิม ท�ำ
มององคร์ วมและการบรหิ ารงานในฐานะผนู้ ำ� องคก์ ร แบบเดิม (4) ควรน�ำเทคโนโลยมี าใช้ในการทำ� งาน
ท่ีเกง่ กน็ �ำจดุ เด่นของแต่ละท่านมาเรียนรู้ เชน่ ทำ� เครอื่ งชด้ี า้ นภาวะตา่ ง ๆ มากขน้ึ หรอื เอามา
วเิ คราะหใ์ ห้เห็นหลายมมุ เพอ่ื เตมิ วธิ กี ารทำ� งาน
หัวหน้างานก็มีส่วนช่วยพัฒนาศักยภาพ
ในการท�ำงาน โดยการมอบหมายงานที่ชัดเจนว่า
ในแต่ละเร่ืองมีเป้าหมาย และต้องท�ำอะไรบ้าง
ในสว่ นของตนเองไดร้ บั โอกาสมอบหมายใหส้ ามารถ

270 75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท.

ชีวิตหลายด้าน สมดุลสรา้ งได้

หลักในการท�ำงานคือเวลาเกิดความเครียด
หรือเหนื่อย ก็จะไปเติมพลังให้ตัวเองโดยไปเท่ียว
ตามท่ีต่าง ๆ ให้เห็นโลกท่ีกว้างขึ้น และเรียนรู้
ชีวิตผู้คนท่ีแตกต่างกันออกไป และจะไม่พยายาม
เอาเร่ืองงานท่ีค้างคากลับมาบ้าน เป็นเรื่องการ
พยายามสรา้ งสมดลุ ให้กบั ชวี ติ เพราะเรายังมสี งั คม
ครอบครวั และเพือ่ นฝงู กลุ่มอน่ื ๆ อยู่อีก

ส่วนตัวมีความเชื่อม่ันในบคุ ลากรของ ธปท.
เช่ือว่าทุกคนเป็นทรัพยากรที่มีค่า เช่ือในคุณค่า
หลกั การท่เี รามี ขอสง่ ตอ่ ธปท. ให้น้อง ๆ ทกุ ทา่ น
เพ่ือท�ำหน้าที่สบื สานบทบาทของ ธปท. ต่อไป และ
จะคอยเปน็ กำ� ลงั ใหต้ ลอดไป

ฤชกุ ร สริ ิโยธิน
31 ตุลาคม 2561

75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท. 271

จิรเทพ เสนีวงศ์ ณ อยธุ ยา

272 75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 1 กมุ ภาพันธ์ 2534

‘อดีตผวู้ างกลยทุ ธ์

การสอื่ สาร ธปท.’

จิรเทพ เสนีวงศ์ ณ อยุธยา

ตลอดระยะเวลา 25 ปที ท่ี ำ� งานใน ธปท. ผมบอกเลา่ เรอ่ื งราวเพอื่ สรา้ งความเขา้ ใจบทบาท
หนา้ ทขี่ องธนาคารกลางกบั ผคู้ นผา่ น 2 บทบาท บทบาทแรกในดา้ นการตา่ งประเทศ ตงั้ แตต่ ดิ ตาม
ภาวะเศรษฐกิจโลกและดแู ลเร่อื งความรว่ มมือระหวา่ งประเทศ ส่วนบทบาทที่สอง คือ ดแู ลเรื่อง
การสอื่ สารองคก์ รใน ตำ� แหนง่ ผอู้ ำ� นวยการอาวโุ ส ฝา่ ยบรหิ ารการสอ่ื สารองคก์ ร และทำ� หนา้ ท่ี
โฆษก ธปท. ไปพรอ้ มกัน ทง้ั 2 บทบาท ลว้ นใช้ทกั ษะเดียวกนั คอื “การสือ่ สาร”

Story Teller

ในฐานะนักการต่างประเทศ หน้าที่หลกั ของเราคอื วางกลยทุ ธ์การส่อื สารวา่ จะมีเป้าหมาย เนื้อหา
การเจรจา และการต่อรองอยา่ งไร เพือ่ ท�ำให้ความคิดหรอื จดุ ยนื ของ ธปท. ไดร้ ับการยอมรับบนพืน้ ท่ีของ
เวทโี ลก แม้ประเทศไทยจะไม่ใหญม่ าก แต่ก็ไม่ใช่ประเทศเล็กเช่นกัน เราจงึ วางตัวเปน็ ผ้ตู ามก็ไม่ได้ จะเปน็
ผนู้ ำ� เตม็ ทก่ี ไ็ มไ่ ด้ การอยกู่ ลาง ๆ จงึ เปน็ ความทา้ ทายวา่ จะวางจดุ ยนื อยา่ งไร ใหไ้ ดร้ บั ความชนื่ ชม และนำ� มา
ซ่ึงการยอมรบั และความรว่ มมอื

โครงสร้างและขั้นตอนการท�ำงานเดียวกันน้ีถูกน�ำมาใช้กับการส่ือสารองค์กรด้วย เป้าหมายของ
การสอ่ื สารของ ธปท. ไปสูผ่ ู้เกี่ยวข้องและประชาชน คือ การท�ำใหน้ โยบายมปี ระสทิ ธิภาพสูงสดุ แมว้ ่าจะ
ยังไม่ลงมือท�ำ ซ่ึงการจะไปถึงเป้าหมายน้ันได้ต้องสร้างความน่าเช่ือถือและความไว้วางใจ ด้วยกลยุทธ์ 3
ประการ คือ (1) ทำ� ใหค้ นเข้าใจ จงึ ต้องพดู เรอ่ื งยากใหเ้ ปน็ เรอ่ื งง่าย เปน็ เรอ่ื งใกล้ตวั (2) ทำ� ใหค้ นเช่ือม่นั วา่
ธปท. คิดครบ คิดด้วยเป้าประสงค์ท่ีเป็นกลางและเป็นประโยชน์ต่อทุกคน และ (3) ท�ำให้คนเชื่อใจว่า
เราจรงิ ใจ โปรง่ ใส และไมไ่ ด้มอี ะไรซกุ ซอ่ นไว้

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 273

ภาพลกั ษณ์หลากมติ ขิ อง ธปท.

ธปท. เคยถกู มองวา่ เปน็ องคก์ รทนี่ า่ เกรงขาม ใกลช้ ดิ มากขน้ึ และไมไ่ ดส้ ญู เสยี ความนา่ เชอ่ื ถอื หรอื
และเข้าถึงยาก เปน็ โจทย์ที่ตอ้ งแกไ้ ขด้วยการสร้าง ความขลังของการเป็นธนาคารกลางไป ตอนน้ีเมื่อ
การเข้าถึงและภาพลักษณ์ใหม่ ๆ เราลองสร้าง คุณเดินทางมาจากฝั่งธนบุรีข้ามสะพานพระราม 8
ภาพเสมือน ธปท. ขึ้นมาเป็นพ่ีชายคนโต เขาเป็น จะเห็นอาคารสองหลังของ ธปท. ที่กลายเป็น
นักเศรษฐศาสตร์คนเดิมที่ยังคงขลุกตัวท�ำงานหนัก แลนด์มาร์กของบริเวณน้ี หลังหนึ่งเป็นวัง
อยกู่ บั วชิ าการ พดู เรอื่ งทฤษฎยี าก ๆ และไมไ่ ดใ้ กลช้ ดิ บางขุนพรหมอายุกว่าร้อยปี ส่วนอีกหลังเป็นศูนย์
กบั คนอนื่ มากนกั เราจงึ สรา้ งน้องมาอกี 2 คน น้อง การเรียนรู้ธนาคารแห่งประเทศไทย ท่ีแปลงโฉม
คนกลางอาจจะปลดเนกไท ถอดสทู พดู เรอ่ื งยากให้ จากโรงพิมพ์ธนบัตรมาเป็นอาคารกระจกเปิดโล่ง
งา่ ยขนึ้ ใกลช้ ดิ กบั คนอนื่ มากขนึ้ และนอ้ งคนสดุ ทอ้ ง เห็นแม่น�้ำเจ้าพระยา เป็นพื้นที่สาธารณะที่เปิด
ทใ่ี สเ่ สอื้ โปโล นงุ่ กางเกงยนี ส์ สามารถไปพบปะพดู คยุ ให้ประชาชนเข้ามานั่งด่ืมกาแฟ อ่านหนังสือ หรือ
กบั คนรนุ่ ใหมไ่ ดอ้ ย่างเปน็ กันเอง ทำ� งาน สะทอ้ นใหเ้ หน็ ถงึ บคุ ลกิ ของ ธปท. ในปจั จบุ นั
ทมี่ ที งั้ สองมติ อิ ย่เู คยี งข้างกัน
เราสร้างกลไกท่ียังคงภาพใหญ่เร่ืองความ
เช่ือมั่น ไว้วางใจ แต่ท�ำในรูปแบบที่เข้าใจง่ายขึ้น

48 ปี วารสารธนาคารกลาง

ผมคิดว่าการท�ำนิตยสารไม่ใช่แค่สร้าง “ข้อมูลทีเ่ กิดจากการทำ� วารสาร
นิตยสารข้ึนมาฉบับหน่ึง แต่เป็นการสร้าง “คลัง
ข้อมูล” วารสารของธนาคารกลางเป็นหนึ่งใน ธนาคารกลางน้นั มีจ�ำนวนมากและ
เคร่ืองมือที่จะท�ำให้คนท่ัวไปเข้าใจถึงแนวคิดและ หลากหลาย ขนึ้ อย่กู บั วา่ เรามองและ
จุดยืนของเราได้มากข้ึน ธปท. เริ่มต้นท�ำวารสาร
“ธนาคารสาร” ทเี่ ปน็ สอ่ื สาระวชิ าการใหค้ นภายใน ใช้ประโยชน์จากมนั อยา่ งไร
รับรู้ต้ังแต่สมัย ดร.ป๋วย อ๊ึงภากรณ์ เป็นผู้ว่าการ
เติบโตสู่การเป็นวารสารองค์กร “BOT พระสยาม ”ประวัตศิ าสตรไ์ ว้อยา่ งหนงั สือ “72 ปี ธปท.” และ
MAGAZINE” พลิกโฉมจากแบบดั้งเดิมให้มีทั้ง
รปู แบบสงิ่ พมิ พแ์ ละออนไลน์ จากทเี่ คยเปน็ ชอ่ งทาง “จดหมายจากใจถึงอาจารย์ป๋วย ศาสตร์และศิลป์
สื่อสารเฉพาะภายในองค์กร ก็มาสื่อสารให้ บนเส้นทางของผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย”
ครบทั้งในและนอกองค์กร ให้คนได้เห็นมุมมอง ข้อมูลท่ีเกิดจากการท�ำวารสารธนาคารกลางนั้น
การเตรียมการ และการวิเคราะห์ของ ธปท. มีจ�ำนวนมากและหลากหลาย ขึ้นอยู่กับว่าเรามอง
ท้ังยังท�ำให้คน ธปท. เปิดตัวสู่สาธารณะมากขึ้น และใช้ประโยชน์จากมนั อย่างไร
และท�ำหน้าที่คล้ายจดหมายเหตุเล็ก ๆ ที่
ส า ม า ร ถ น� ำ ไ ป อ ้ า ง อิ ง เ ห ตุ ก า ร ณ ์ ส� ำ คั ญ ไ ด ้
ต่อยอดไปสู่การจัดท�ำหนังสือรวมเล่มที่จารึก

274 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

ธปท. ปลูกฝังความเปน็ มืออาชพี

ในการท�ำงานกว่า 25 ปี ผมมีโอกาสได้ ออกไปผจญภัยภายนอก ที่น่ีเป็นเหมือนโรงเรียน
ท�ำงานกับผู้ว่าการ ธปท. ถึง 8 ท่าน ทุกยุคสมัย วิทยายุทธ์ช้ันน�ำสามารถน�ำความรู้จากท่ีน่ีไปปรับ
ต้องตอบโจทย์ความท้าทายทางเศรษฐกิจ และ ใช้ได้ แต่ส่งิ หนึ่งทตี่ ้องไมล่ ืม คือ ธปท. สร้างใหเ้ รามี
การต่างประเทศท่ีต่างกัน ธปท. จึงเสมือนสถานท่ี จติ สาธารณะ เปา้ หมายในชวี ติ เราไมไ่ ดท้ ำ� เพอ่ื กำ� ไร
หลอ่ หลอมความเป็นมอื อาชีพ ทำ� ให้เราระมดั ระวงั เพื่อประโยชน์ของกลุ่มคนใดกลุ่มหนึ่ง แต่เราท�ำ
คิดเป็นระบบ และพยายามประเมินท้ังข้อดีข้อเสีย ทุกอย่าง “เพื่อส่วนรวม”
รวมถึงทางเลือกตา่ ง ๆ กอ่ นตดั สินใจ และนบั วา่ เรา
โชคดีที่ได้รับโอกาสให้ทดลองความคิดสร้างสรรค์ จริ เทพ เสนวี งศ์ ณ อยุธยา
ทำ� อะไรทสี่ นกุ และมคี วามหมาย สำ� หรบั คนทอี่ ยาก 20 กรกฎาคม 2561

75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท. 275

วชริ า อารมยด์ ี

276 75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 2 ตลุ าคม 2534

‘โอกาสดี ๆ

ที่ไดท้ ำ� งานหลากหลาย’

วชริ า อารมยด์ ี

พ่แี จนท�ำงาน ธปท. มาเกอื บ 30 ปี ทกุ ๆ ทีไ่ ด้ร่วมงาน มีความทรงจ�ำดี ๆ และไดเ้ รียนรู้
สิง่ ใหม่ ๆ จากเพ่อื น ๆ ธปท. เสมอ จนกระทัง่ วนั นี้กย็ ังคงเปน็ เชน่ นน้ั อยู่

เรม่ิ ทำ� งานครง้ั แรกตำ� แหนง่ เศรษฐกร หนว่ ย โอกาสไดเ้ วยี นงานกอ่ นเรม่ิ ทำ� งานจรงิ ทำ� ใหเ้ ราเรม่ิ
พัฒนาระบบการเงิน ฝ่ายวิชาการ ในใจนึกหว่ัน เขา้ ใจภาพการทำ� งานของ ธปท. และมโี อกาสไดร้ จู้ กั
ว่าเราจะท�ำงานได้ไหม วันแรกมารายงานตัวกับ เพื่อน ๆ พี่ ๆ หลายฝา่ ยซง่ึ นบั วา่ เป็นประโยชน์มาก
พ่ีจิตติมา ดุริยะประพันธ์ (อดีตผู้ช่วยผู้ว่าการ)
หัวหน้าหน่วยและมอบหมายให้เอางานเร่ือง หลงั จากเวยี นงาน 3 เดอื น ไดเ้ รมิ่ ทำ� งานจรงิ
Financial Liberalization ใหไ้ ปศกึ ษาระหวา่ งทจ่ี ะ ในหน่วยพัฒนาระบบการเงิน โดยในช่วงแรกนั้นมี
ไปหมนุ เวยี นงานตามฝา่ ยตา่ ง ๆ การหมุนเวียนงาน ผู้ช่วยผู้ว่าการ จันทวรรณ สุจริตกุล (พ่ีผ้ึง)
เริ่มจากฝ่ายการธนาคารเป็นฝ่ายงานแรก เจอ คอยสอนงาน ซง่ึ ถอื วา่ เปน็ พเ่ี ลย้ี งทค่ี อยใหค้ ำ� แนะนำ�
ผู้อ�ำนวยการอาวุโส สุพัฒน์พงษ์ นาวารัตน์ ตา่ ง ๆ ทงั้ ทใี่ นสมยั กอ่ นไมไ่ ดม้ กี ารมอบหมายพเ่ี ลย้ี ง
เอาแฟ้มสินเช่ือนากุ้งมาให้อ่าน แฟ้มใหญ่มาก อย่างเป็นทางการ ต้องขอบคุณพ่ีผ้ึงท่ีคอยดูแล
อ่านไม่จบภายในวันเดียว เผอิญช่วงน้ัน ธปท. ทั้งในเรื่องตรวจงานและการใช้ชีวิตใน ธปท. และ
เปน็ เจา้ ภาพจดั งานประชมุ ประจำ� ปขี องธนาคารโลก เนอ่ื งจากงานของหนว่ ยพฒั นาฯ ส่วนใหญเ่ ปน็ งาน
และกองทุนระหว่างประเทศ ถือว่าเป็นงานใหญ่ กง่ึ Project ทำ� ใหไ้ ดเ้ รยี นรงู้ านทพี่ ่ี ๆ เขากำ� ลงั ศกึ ษา
ของประเทศงานหนึ่ง จึงโชคดีท่ีได้เป็นส่วนหน่ึง กนั อยู่ ไมว่ า่ จะเปน็ เรอ่ื งการจดั ตง้ั EXIM Bank, BIBF
ของการจัดการประชุม ช่วงท้ายของการเวียนงาน และการออม เป็นต้น
ได้มีโอกาสไปส�ำนักงานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
(สมยั นน้ั ตอ้ งนง่ั รถไฟชนั้ 2 ไปคนเดยี วตอนกลางคนื ดิฉันยังจ�ำได้ถึงงานแรกท่ีได้รับมอบหมาย
กต็ นื่ เตน้ ไปอกี แบบ) ฝา่ ยเงนิ ฝากและพนั ธบตั ร และ คือ การเขียนหนังสือเก่ียวกับตลาดการเงินและ
ฝ่ายก�ำกับและตรวจสอบสถาบันการเงิน การที่มี ระบบสถาบนั การเงนิ ไทย เพอื่ ใช้ประกอบหลกั สูตร
การธนาคารกลาง ท�ำให้ต้องศึกษาหาความรู้จาก
ตำ� ราตา่ ง ๆ ทั้งในประเทศและตา่ งประเทศ รวมทั้ง

75 ชีวิตบนเส้นทาง ธปท. 277

ศึกษาหลักเกณฑ์ในการก�ำกับสถาบันการเงินด้วย ระดับสงู ถือเปน็ ประโยชน์อย่างมากกบั การทำ� งาน
เม่ือหนังสือเสร็จก็ได้รับมอบหมายให้เป็นวิทยากร ระยะตอ่ มา นับเป็นประสบการณท์ นี่ า่ จดจำ� ทเี ดียว
สอนวิชาดังกล่าวในหลักสูตรการธนาคารกลาง
จึงท�ำให้ได้รู้จักเพื่อนพนักงานจากหลายฝ่าย ในช่วงปี 2540 เกิด “วิกฤตต้มย�ำกุ้ง”
ในชว่ งการเปน็ วทิ ยากร ไดร้ ับ Feedback ท้งั บวก ลอยตวั คา่ เงนิ บาท ทา่ นผวู้ า่ การ ชยั วฒั น์ วบิ ลู ยส์ วสั ด์ิ
และลบ ซึ่งเป็นประโยชน์ให้มาปรับปรุงหลักสูตร ให้ตั้งทีมขึ้นมาดูแลและประเมินความเสียหาย
และพฒั นาการสอนเป็นอย่างดี จากเหตุการณ์ดังกล่าว ซ่ึงประกอบด้วยพี่ ๆ จาก
ต่างฝา่ ยงาน เป็นช่วงท่ีเหน็ดเหน่ือยกันมาก ทุกคน
“งานของ ธปท. ตอ้ งอาศัย ทุ่มเทแรงกายแรงใจร่วมกันฟันฝ่าวิกฤตการณ์
ไปด้วยกัน ท�ำให้รู้จักการท�ำงานในรูป Squad
ความร่วมมอื จากหลาย ๆ ฝา่ ยงาน ตัง้ แต่ช่วงนน้ั
ไมส่ ามารถทำ� งานได้
หลังจากท�ำงานพัฒนาตลาดฯ มาสักพัก มี
หากไมไ่ ดร้ บั ความรว่ มมือ ความรู้สึกว่าเราควรจะเข้าใจตลาดมากกว่านี้ พ่ีจึง
ได้ขอโอกาสไปทำ� งานทมี กลยุทธ์การลงทนุ บริหาร
”ในช่วงเวลาท่ีเข้าท�ำงานในฝ่ายวิขาการน้ัน เงนิ สำ� รอง เปลย่ี นจากผวู้ างกฎเกณฑ์ มาเปน็ ผลู้ งทนุ
ในตลาด นับว่าเป็นงานท่ีท้าทายมากและท�ำงาน
โชคดีมีเด็กรุ่นใหม่ ๆ เข้ามาท�ำงานใกล้ ๆ กันอยู่ ได้ไม่นานหัวหน้าก็ย้ายไปอยู่ทีมอื่น ท�ำให้รู้สึก
หลายคน ท�ำให้มี Gang เด็กของวิชาการ ซ่ึงได้ คอ่ นขา้ งกงั วลเพราะเปน็ งานใหม่ นอ้ ง ๆ ในทมี กใ็ หม่
ท�ำกิจกรรมร่วมกันมากมาย ต้ังแต่งานด้านบันเทิง ต้องขอบคุณทั้งพ่ี ๆ น้อง ๆ หลายคนท่ีคอยช่วย
โฆษก Cheerleader (อย่างเดียวที่ไม่ได้ท�ำคือ คอยสอนงานเรา มีต้ังแต่บอกให้ตัดสินใจลงทุน
การเป็นนางนพมาศ) ไปถึงงานด้านกึ่งวิชาการ เองจะได้เข้าใจความรู้สึกของการมี Butterfly in
เปน็ ผแู้ ทนสมาชกิ กองทนุ สำ� รองเลยี้ งชพี ซงึ่ หนา้ ตา Stomach ไปจนถงึ การอา่ นทกุ อยา่ งทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั
การลงทุนของกองทุนส�ำรองเลี้ยงชีพสมัยน้ัน ประเทศที่เราลงทุน อันท่ีจริงเราท�ำงานบริหารเงิน
ต่างจากปัจจุบันมาก เพราะมีแต่เงินฝากและ สำ� รอง ได้เรียนรู้มาก เหน็ ภาพ Macro ซึง่ แต่เดิม
พันธบัตร จึงได้มีการผลักดันให้มีการลงทุนในหุ้น งานลักษณะ Project อาจจะเป็นการท�ำงานเป็น
และพฒั นารปู แบบของกองทนุ ใหอ้ ยใู่ นรปู Investor จดุ ๆ ไมเ่ หน็ ภาพใหญเ่ ชอ่ื มโยงกนั มากนกั นอกจาก
Choices ซงึ่ ในตอนนน้ั กม็ ที ั้งผชู้ ่วยผูว้ า่ การ อัมพร เรื่องงาน ตอนนนั้ ยงั มีความท้าทายดา้ น HR Policy
แสงมณี และรองผู้ว่าการ รณดล นุ่มนนท์ เป็น ทเ่ี ปลย่ี นบอ่ ย มปี ระเดน็ ทตี่ อ้ งชแ้ี จงนอ้ ง ๆ อยตู่ ลอด
ที่ปรึกษา ช่วยคิด ช่วยผลักดัน นอกจากน้ัน ตอ้ งขอคำ� ปรกึ ษาหวั หนา้ เกา่ ทำ� ใหเ้ หน็ ความสำ� คญั
ยังไดต้ ดิ ตามผใู้ หญ่เขา้ รว่ มประชุมในเวทตี า่ ง ๆ นับ ของการเตรยี มความพร้อมให้ผบู้ รหิ ารใหม่
เป็นโอกาสที่ดี ท�ำให้เราได้เห็นภาพใหญ่ของการ
ประชุมระดับโลก ได้เห็นการท�ำงานของผู้บริหาร จากงานบริหารเงินส�ำรองก็มีโอกาสย้ายมา
ที่ฝ่ายเศรษฐกิจระหว่างประเทศ ซ่ึงคล้ายคลึงกับ
งานบริหารเงินส�ำรองอยู่บ้าง แต่บริบทต่างกันท่ี
งานบริหารเงินส�ำรองเน้นการเข้าใจภาพเศรษฐกิจ
แล้วคิดว่าตลาดคิดอย่างไร เราควรลงทุนอย่างไร
แต่งานใหม่นี้เน้นการน�ำความรู้เร่ืองเศรษฐกิจ

278 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

ต่างประเทศมาใช้เป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจ (อดีตรองผู้ว่าการ) มอบหมายให้เราศึกษาเร่ือง
ของคณะกรรมการนโยบายการเงนิ เปน็ การทำ� งาน การเปิดเสรีเงินทุนเคลื่อนย้าย โดย ธปท. เร่ิม
กง่ึ วชิ าการมากขนึ้ และยงั ไดม้ โี อกาสรว่ มทำ� งานวจิ ยั ผ่อนคลายให้มีการลงทุนโดยตรงได้เสรี ผ่อนคลาย
นำ� เสนอใน BOT Symposium ดว้ ย หลงั จากนน้ั ได้ เกณฑใ์ หเ้ กดิ ความคลอ่ งตวั ในการบรหิ ารความเสยี่ ง
ไปท�ำงานท่ีส�ำนักงานตัวแทน ธปท. นครนิวยอร์ก อัตราแลกเปล่ียนของภาคเอกชน ซึ่งในช่วงน้ัน
ชว่ งนนั้ ไดเ้ รมิ่ การลงทนุ ในสนิ ทรพั ยใ์ หม่ ๆ ทซี่ บั ซอ้ น บาทแขง็ มาก กไ็ ดม้ โี อกาสทำ� โครงการ “เจา้ พระยา”
ขน้ึ การอยทู่ นี่ นั่ ทำ� ใหต้ อ้ งบรหิ ารจดั การเองทกุ อยา่ ง เพ่ือเตรียมมาตรการส�ำหรับการดูแลค่าเงินบาท
ฝึกการประสานงาน และการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า ในยามจ�ำเป็น ซึ่งโชคดีท่ีไม่ได้ใช้ แต่ก็ต้องเตรียม
เราก็ต้องมีการเข้าสังคม มีการจัดงานบรรยาย พร้อมเอาไว้ เรยี กวา่ มพี ร้อมใช้เสมอ ในตอนนน้ั เรา
โดยส�ำนักงานตัวแทนเป็นเจ้าภาพ ได้รู้จักเพ่ือน ต้องทำ� งานเรง่ ดว่ น และหารอื ร่วมกบั ฝ่ายกฎหมาย
ใหม่ในหลาย ๆ ประเทศ สร้าง Connection ใน แบบใกลช้ ิด ไดท้ �ำทงั้ เร่ือง Capital Liberalization
การท�ำงานที่กว้างมากขึ้น ท�ำให้รู้สึกว่าตนเองเป็น และ Capital Control ไปพร้อมกัน นอกจากน้นั
ผบู้ รหิ ารอยา่ งแทจ้ รงิ ไดน้ ำ� ความรแู้ ละประสบการณ์ สิ่งที่เกิดขึ้นอีกอย่าง คือ ความร่วมมือระหว่าง
กลบั มาใช้ต่อยอดในการท�ำงานในอนาคต ส ่ ว น ง า น ที่ ดู แ ล เ รื่ อ ง อั ต ร า แ ล ก เ ป ล่ี ย น ข อ ง
3 ธนาคารกลางในภูมิภาค (ไทย มาเลเซีย
ในช่วงน้นั ได้กลับมาท�ำงานท่ีฝ่ายเศรษฐกิจ อินโดนีเซีย) ท�ำให้มีการประสานงาน แบ่งปัน
ระหว่างประเทศอีกครั้ง แต่เป็นงานที่กว้างกว่า ข้อมูลระหว่างกัน รวมถึง การสร้างฐานข้อมูล
การตดิ ตามศึกษาเศรษฐกิจของประเทศต่าง ๆ โดย เพ่ือติดตามแรงกดดันค่าเงิน ซึ่งการประชุม
เปน็ การมองภาพรวม และวางกลยทุ ธข์ ององคก์ รใน Tri-party ระหว่างธนาคารกลางดังกล่าวก็ยังมีมา
ด้านต่างประเทศว่าเราอยากมีบทบาทอย่างไรใน จนถึงปัจจุบัน โจทย์ต่อมาท่ีได้รับมอบหมายเป็น
เวทีตา่ งประเทศ ท้งั จากการเจรจา FTA ทง้ั ประชมุ เรอ่ื งการศึกษาเครอื่ งมือช่วย SMEs ในการบริหาร
กล่มุ อาเซียน อาเซยี น+3 EMEAP และ BIS ท�ำให้ ความเส่ียงด้านอัตราแลกเปลี่ยน (ก็ยังเป็นงาน
ไดเ้ หน็ หลาย ๆ ประเทศพยายามทจี่ ะวาง Position ตอ่ เน่ืองในปัจจุบนั ) เรม่ิ จัดต้งั Currency Futures
ในการเป็นผู้น�ำ และได้เห็นงานของหลายฝ่ายงาน ในประเทศไทย และสนับสนุนนโยบาย Local
ถอื เปน็ ชว่ งเวลาทส่ี นกุ กบั งานไปอกี แบบหนงึ่ สำ� หรบั Currency Settlement โดยผลักดันเรอ่ื ง Baht -
ประเทศไทย เราเปน็ ผรู้ เิ รม่ิ เรอื่ ง Safety Net ใหก้ บั Yuan Bilateral Swap Arrangement จนส�ำเร็จ
กลุ่มอาเซยี น ท�ำใหเ้ กดิ มี Chiang Mai Initiative ซึ่งงานทั้ง 2 ชิ้นนี้ใช้เวลานาน ท�ำให้ได้ข้อคิดว่า
(CMIM) ไดม้ โี อกาสมาสานตอ่ รว่ มจดั ทำ� รา่ งสญั ญา ความส�ำเร็จของงานบางอย่างไม่ได้ข้ึนอยู่กับเรา
CMIM ของกลุ่มประเทศสมาชิก ซ่ึงเป็นช่วงท่ีไทย อยา่ งเดยี ว แตต่ อ้ งรอจงั หวะ เวลา และโอกาสดว้ ย
เป็นประธานคณะท�ำงานร่วมกับเกาหลี เขินตัวเอง
ทีม่ คี นเรยี กว่า “Madam Chair” นับเปน็ อกี หนงึ่ เม่ือได้มาเป็นผู้อ�ำนวยการอาวุโส ฝ่าย
ความภาคภูมิใจท่ีท�ำให้กลุ่มอาเซียนสามารถตกลง บริหารเงินส�ำรอง คุณผ่องเพ็ญ เรืองวีรยุทธ
กันได้ว่าจะแบ่งสัดส่วนการลงขันระหว่างประเทศ (อดีตรองผู้ว่าการ) อยากให้ท�ำเร่ือง Strategic
อย่างไร Asset Allocation (SAA) และการลงทนุ ในประเทศ
Emerging Markets ใหม่ ๆ โดยได้ต้ังทีมใหม่
ในปี 2552 ย้ายมาอยู่ฝ่ายก�ำกับการ เพอ่ื ศกึ ษาและนำ� เสนอสดั สว่ นการลงทนุ ทเี่ หมาะสม
แลกเปลี่ยนเงินและสินเช่ือ คุณบัณฑิต นิจถาวร

75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท. 279

เพื่อให้เรามีมุมมองการลงทุนในระยะยาวมากข้ึน เพียงพอ เราต้องเรมิ่ พฒั นาต้ังแต่โครงสร้างพ้นื ฐาน
มีการศึกษาเรื่อง Career Path ของ Dealer ว่า และส่งเสรมิ Financial Literacy ของทั้งผ้เู ลน่ และ
ควรจะเป็น Specialist หรือไม่ และท้ายสุดก็ ผ้ใู ห้บรกิ ารดว้ ย
นำ� มาสกู่ ารปรบั โครงสรา้ งใหม่ ๆ หลงั จากนน้ั ไดย้ า้ ย
มาฝ่ายตลาดการเงินในปี 2557 ช่วงน้ันเป็นช่วง อีกเร่ืองหน่ึงท่ีส�ำคัญและเป็นความท้าทาย
ทำ� งานเกย่ี วกบั การดแู ลเสถยี รภาพคา่ เงนิ ควบคกู่ บั คือ เรื่องของเทคโนโลยีท่ีจะเข้ามากระทบกับงาน
การท�ำงานพัฒนาตลาดการเงิน โดยได้มีการจัดตั้ง ในหลาย ๆ ดา้ นของ ธปท. และมแี นวโนม้ ทจ่ี ะเขา้ มา
Thai Financial Market Committee (TFMC) ท่ี เรว็ และซบั ซอ้ นมากยง่ิ ขน้ึ มโี อกาสไดจ้ ดั ทำ� โครงการ
เปน็ การทำ� งานรว่ มกนั ระหวา่ ง ธปท. สถาบนั การเงนิ อินทนนท์ (Central Bank Digital Currency)
และผู้เล่นในตลาดการเงิน เพื่อท�ำหน้าท่ีศึกษา ซึ่งมีจุดเร่ิมจากน้องกลุ่มเล็ก ๆ ท่ีมีความสนใจใน
ผลักดันการพัฒนาตลาดการเงินของประเทศ และ Distributed Ledger Technology (DLT) มาชว่ ยกนั
เป็นช่องทางให้มีการแลกเปล่ียนความรู้ระหว่างกัน คิดและทดสอบว่าเราจะลองน�ำเอาเทคโนโลยีนี้
ผลงานทสี่ ำ� คญั คอื การผลกั ดนั ใหผ้ เู้ ลน่ ในตลาดเหน็ มาใช้กับงานด้านไหนได้บ้าง เพ่ือจะสามารถเข้าใจ
ความสำ� คญั ของการยกระดบั มาตรฐานของบคุ ลากร และใช้กบั ตลาดการเงนิ ไทยในอนาคต
ในตลาดการเงินไทย โดยตกลงร่วมกันให้ Dealer
ในห้องค้าจะต้องสอบใบอนุญาตและมีการทบทวน ต้องบอกว่าตัวเองโชคดีที่มีเพื่อนร่วมงาน
ความรทู้ ุก ๆ 2 ปี ซง่ึ ถือเปน็ มติ ใิ หมข่ องการพัฒนา พ่ี ๆ น้อง ๆ ทดี่ ี มีนายที่ดี ท�ำให้สามารถท�ำงาน
ตลาดการเงินไทย อย่างมีความสขุ ขอฝากขอ้ คิดไวด้ งั นี้

หลังจากได้รับต�ำแหน่งผู้ช่วยผู้ว่าการ • เพื่อนร่วมงานและทัศนคติของตนเอง
สายตลาดการเงิน นับว่าโชคดีเพราะได้ท�ำงาน เป็นส่ิงส�ำคัญท่ีสุดที่จะท�ำให้มีความสุขและสนุก
ในทุกฝ่ายของสายงานแล้ว ท�ำให้เข้าใจถึงความ กับการท�ำงาน
เช่ือมโยงของงานต่าง ๆ เริ่มแรกได้รับสานงานต่อ
ในเร่ือง Regulatory Guillotine ด้านเกณฑ์ • งานของ ธปท. ตอ้ งอาศัยความร่วมมือ
การควบคุมแลกเปลี่ยนเงิน ซึ่งเป็นงานที่พี่ผึ้งได้ จากหลาย ๆ ฝ่ายงาน ไม่สามารถท�ำงานได้หาก
เรมิ่ เรอ่ื งไว้ การเตรยี มความพรอ้ มสำ� หรบั การลงทนุ ไม่ได้รับความร่วมมอื
ในหนุ้ และการเปลยี่ น Dealing Room System ซง่ึ
ทั้ง 3 โครงการ เป็นเหมือนอภมิ หาโปรเจกตท์ ี่ตอ้ ง • อยา่ ทอ้ กบั การทำ� งาน งานบางอยา่ งตอ้ ง
ใชพ้ ่ี ๆ น้อง ๆ จากหลายฝ่ายงานท�ำให้เห็นถึงพลงั รอจงั หวะ เวลา และโอกาสท่เี หมาะสม
และศกั ยภาพของนอ้ ง ๆ ทท่ี ำ� งานรว่ มกนั นอกจากน้ี
ได้กลับมาท�ำเรื่องเคร่ืองมือบริหารความเส่ียงอัตรา • การได้ลงมือท�ำจะช่วยให้เราเห็นและ
แลกเปล่ียนอีกครั้ง ครั้งน้ีเป็นการน�ำเสนอธุรกรรม สามารถคิดต่อได้ง่ายขึ้นกว่าการน่ังคิดเพียงอย่าง
Options เครือ่ งมือป้องกนั ความเสย่ี งให้กบั SMEs เดยี ว
ที่เราเรียกกันเล่น ๆ วา่ “Options ช่วยชาติ” ท�ำให้
เขา้ ใจอะไรหลายอยา่ งว่าการพฒั นาตลาด โดยการ • อย่าลืมดูแลตัวเราเองให้มีก�ำลังกาย
สรา้ ง Instruments ใหม่ ๆ และแก้กฎเกณฑน์ ้นั ไม่ ก�ำลังใจ และกำ� ลังสติปัญญาอย่เู สมอ

วชิรา อารมยด์ ี
14 มกราคม 2562

280 75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท.

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 281

บัณฑติ นจิ ถาวร

282 75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท.

เขา้ ทำ� งาน 2 ตุลาคม 2535

‘ถอดประสบการณ์

น20ายปีธในนบาทคบาาทรกลาง’

บณั ฑิต นิจถาวร

ผมเรมิ่ งานทธี่ นาคารแหง่ ประเทศไทย (ธปท.) ปี 2533 ผา่ นงานหลากหลายทง้ั ฝา่ ยวชิ าการ
ฝา่ ยการธนาคาร ฝา่ ยการตา่ งประเทศ สายสารสนเทศและประชาสมั พนั ธ์ จนกา้ วขน้ึ ถงึ ตำ� แหนง่
รองผวู้ า่ การ ธปท. ระหวา่ งการทำ� งานเผชญิ กบั วกิ ฤตเศรษฐกจิ การเงนิ ของโลกถงึ 2 ครง้ั 2 ครา

ส่อื สารเพือ่ สร้างความเข้าใจ

ตลอดการท�ำงาน 20 ปีผมได้ปรับปรุง ในต่างจังหวัด โดยเน้นส่ือสารประเด็นท่ีเก่ียวข้อง
วิธีการท�ำงานในแต่ละส่วนให้ดีข้ึน ซ่ึงปัจจุบัน กบั เศรษฐกจิ ในภมู ภิ าค และในชว่ งทอ่ี ยใู่ นตำ� แหนง่
ก็ยังคงใช้ประโยชน์มาอย่างต่อเน่ือง เช่น ช่วงท่ี ผชู้ ว่ ยผวู้ า่ การกไ็ ดจ้ ดั ทำ� ระบบการทำ� นโยบายการเงนิ
ด�ำรงต�ำแหน่งผู้อ�ำนวยการฝ่ายวิชาการ ได้ริเร่ิม เพอ่ื เตรยี มการประชมุ ภายในอยา่ งเปน็ ขน้ั เปน็ ตอน
การแถลงขา่ วประจำ� เดอื นเพอ่ื ใหข้ า่ วกบั สอ่ื มวลชน รวมถึงวางระบบการพบปะธนาคารพาณิชย์ใน
เมอ่ื เปน็ ผอู้ ำ� นวยการฝา่ ยการธนาคาร ไดร้ เิ รมิ่ ระบบ ประเด็นที่ ธปท. ต้องการผลักดัน โดยผมให้ความ
การทำ� งานทมี่ กี ารประชมุ ตลาดทนุ ในตอนเชา้ ขณะท่ี ส�ำคัญกับการเก็บข้อมูลและการส่ือสารกับผู้มีส่วน
อยู่ฝ่ายการต่างประเทศ ก็ได้พัฒนาระบบการเก็บ เกย่ี วขอ้ งอยา่ งรอบด้าน
ข้อมูลว่าประเทศไทยมีหน้ีต่างประเทศเท่าไร และ
ใครเป็นเจ้าหน้ีบ้าง เม่ือเป็นผู้อ�ำนวยการอาวุโส หน้าท่ีของธนาคารกลาง คือ การดูแล
ส�ำนักงานภาคเหนือ ก็ได้จัดให้มีการแถลงข่าวของ เศรษฐกิจและเสถียรภาพทางการเงิน ซึ่งภารกิจ
ภาค เพ่ือให้เกิดการเข้าถึงนักธุรกิจและประชาชน ก็คือ การท�ำนโยบาย แตน่ โยบายของธนาคารกลาง
มีผลกระทบมากมาย จึงต้องสร้างความเข้าใจกับ

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 283

สาธารณชนว่า ขณะนีเ้ รากำ� ลังท�ำอะไรอยู่ เมือ่ ตลาดและประชาชนเขา้ ใจในเหตุผล เขากจ็ ะไดป้ รับตวั และ
สามารถเตรียมตัวรับมือได้ล่วงหน้า และช่วยท�ำให้การท�ำนโยบายมีประสิทธิภาพเพ่ิมมากข้ึน นอกจาก
ความรู้ความสามารถท่มี แี ล้ว เรื่องการส่ือสารถอื วา่ เปน็ ส่งิ สำ� คญั

เรยี นรวู้ กิ ฤต เพ่อื ป้องกนั วิกฤต

ระหวา่ งทำ� งานที่ธปท.ผมไดพ้ บกบั วกิ ฤตทาง ไม่สามารถช�ำระได้ มันก็เกิดวิกฤตประเด็นที่สอง
เศรษฐกิจ 2 ครั้งใหญ่ นนั่ คือ วกิ ฤตเศรษฐกจิ เอเชีย เปน็ สง่ิ ทสี่ ำ� คญั มาก คอื นโยบาย นโยบายทด่ี ี จะตอ้ ง
ปี 2540 และวิกฤตเศรษฐกิจโลกท่ีเริ่มจากปัญหา ป้องกันหรือไม่เอ้ือให้เหตุการณ์ในข้อแรกเกิด ด้วย
หน้ียุโรป ซ่ึงเป็นช่วงท่ีการท�ำงานมีความท้าทาย การออกนโยบายลว่ งหนา้ ถา้ เศรษฐกจิ มคี นกมู้ าก ๆ
อย่างยง่ิ เพราะว่า ธปท. มีหนา้ ทีด่ แู ลเศรษฐกิจให้ ก็ขึ้นดอกเบี้ย เป็นต้น ประเด็นที่สาม นโยบายจะ
สมดลุ และเตบิ โต ดงั นนั้ เมอ่ื เกดิ วกิ ฤต ธนาคารกลาง ประสบความสำ� เรจ็ ได้ ตลาดและประชาชนตอ้ งเชอ่ื
จ ะ ส า ม า ร ถ ดึ ง ส ถ า น ภ า พ ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ แ ล ะ และเข้าใจส่ิงท่ีธนาคารกลางท�ำ หากคนเชื่อใจการ
เสถียรภาพเศรษฐกิจให้กลับมาอยู่ที่เดิมได้อย่างไร ทำ� งานของธนาคารกลางกจ็ ะงา่ ย แตถ่ า้ ไมเ่ ชอ่ื แคท่ ำ�
จาก 2 เหตุการณท์ ่ีเกดิ ขนึ้ นน้ั ไดเ้ รียนรู้ 3 ประเดน็ อะไรเล็กน้อยก็จะกลายเป็นเร่ืองยาก ซึ่งความ
สำ� คญั คอื ประเดน็ แรก หนเี้ ปน็ ตน้ เหตขุ องทกุ อยา่ ง ไวว้ างใจทม่ี ตี อ่ ธนาคารกลางมขี นึ้ และลง ถา้ เศรษฐกจิ
และวิกฤตเศรษฐกิจสามารถเกิดข้ึนได้ทุกประเทศ ดี ประชาชนมคี วามสขุ ความไวว้ างใจกจ็ ะสงู แตห่ าก
ไม่ว่าจะเป็นประเทศใหญ่หรือเล็ก ประเทศท่ี เศรษฐกิจไม่ดี ความไว้วางใจก็จะต่�ำ ท�ำให้เราต้อง
พัฒนาแล้วหรือประเทศท่ีก�ำลังพัฒนา ถ้าเราดู ท�ำนโยบายด้วยความไม่ประมาท ไม่ให้เกิดความ
ตัวอย่างที่เกิดขึ้น สาเหตุจะมาจากข้อเดียว คือ ผิดพลาดขึ้น เพราะจะกระทบกับความไวว้ างใจ ซึง่
ความเปน็ หนี้ เมอ่ื มหี นม้ี าก ๆ เศรษฐกจิ มกั จะเตบิ โต เป็นเรื่องท่ีกู้คืนยากและต้องใช้เวลาเป็นข้อคิดและ
แต่เม่ือถึงจุดท่ีเศรษฐกิจเปล่ียน มีหนี้เยอะ ๆ จน ขอ้ สงั เกตทสี่ ำ� คัญสำ� หรับธนาคารกลางทว่ั โลก

หน้าท่ีส�ำคัญของ ธปท. เพือ่ อนาคตเศรษฐกิจไทย

หากย้อนไปดูการเติบโตของประเทศไทย ประเทศเพ่ือนบ้านอย่างเวียดนามและกัมพูชา
ในช่วง 40 ปที ่ผี ่านมา จะเห็นไดว้ ่า การเตบิ โตของ สามารถแข่งขนั ไดด้ กี วา่ ประเทศใหม่ ๆ กส็ ามารถ
เศรษฐกิจอยู่ในเกณฑ์ที่ดี เฉลี่ยประมาณร้อยละ ผลิตสินค้าในต้นทุนท่ีต�่ำกว่าเราได้ ประกอบกับ
7.7 แตห่ ลงั จากวกิ ฤตเอเชยี จะเหน็ ไดว้ า่ การเตบิ โต คณุ ภาพของแรงงานในประเทศไทยกไ็ มม่ กี ารพฒั นา
ชะลอตัวลง และยังไม่สามารถขยายตัวในอัตราที่ เชน่ ในเรอื่ งของการศกึ ษา และปจั จยั การผลติ ของ
สูงข้ึนได้ ในขณะที่ประเทศท่ีได้รับผลกระทบจาก เราไมม่ กี ารเปลยี่ นแปลงไปในทศิ ทางทเ่ี ตรยี มพรอ้ ม
วิกฤตเอเชียคลา้ ย ๆ กนั อย่าง เกาหลีใต้ อนิ โดนีเซยี ท่ีจะสามารถผลิตสินค้าในอนาคต เมื่อไม่มีการ
สามารถกลับมาเติบโตได้ดี จึงมีการตั้งค�ำถามว่า เตรยี มการ เรากไ็ มม่ สี นิ คา้ ใหมใ่ หส้ ามารถแขง่ ขนั ได้
แลว้ ทำ� ไมเศรษฐกจิ ไทยจงึ ไมส่ ามารถกลบั มาเตบิ โต
ในอตั ราที่สงู ได้ ผมคดิ ว่ามสี าเหตุอยู่ 2 เร่ือง เรื่องท่ีสอง ประเทศไทยในช่วง 10 ปี
ทผี่ า่ นมา ไมไ่ ดล้ งทนุ ในเรอื่ งของโครงสรา้ งพน้ื ฐาน
เรอื่ งแรก คอื ความสามารถในการแข่งขัน ท่ีจะกระตุ้นให้ภาคเอกชนมาลงทุนใหม่ ให้เขาได้
นน้ั หายไป โดยเฉพาะในกลมุ่ สินค้าที่ใช้แรงงานถูก ใช้เทคโนโลยีล่าสุดเพื่อปรับปรุงวิธีการผลิต เมื่อ

284 75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท.

โครงสรา้ งพน้ื ฐานไมม่ อี ะไรใหม่ ๆ เกดิ ขน้ึ ภาคธรุ กจิ “ถา้ ทุกฝ่ายไม่ปรบั ตวั
กไ็ ม่ลงทนุ รวมถึงไมป่ รบั วธิ กี ารผลติ ทีใ่ ชเ้ ทคโนโลยี เราก็คงไม่สามารถกลับมา
ใหม่ ๆ เราจึงไม่สามารถแข่งขันในแง่ของคุณภาพ
การผลิตได้ ภายใต้บริบทเช่นน้ี ธปท. ต้องสร้าง เปน็ ประเทศท่มี ีการเตบิ โตท่ดี ไี ด้
ภาวะแวดล้อมที่เอื้อต่อการปรับตัวของภาคธุรกิจ
และรกั ษาเสถยี รภาพของเศรษฐกจิ ไมส่ ร้างตน้ ทนุ ประเทศอืน่ เขากจ็ ะแซงเราไปเรอ่ื ย
ท่ีไม่จ�ำเป็น ท�ำให้ภาคธุรกิจพร้อมท่ีจะลงทุน ถ้า
ทุกฝ่ายไม่ปรับตัว เราก็คงไม่สามารถกลับมาเป็น เราก็จะเดินตามหลังคนอื่น
ประเทศท่ีมีการเติบโตที่ดีได้ ประเทศอื่นเขาก็จะ
แซงเราไปเร่ือย เราเดินตามหลังคนอื่น และคนไทย และคนไทยก็จะเสียโอกาส
กจ็ ะเสยี โอกาส ธนาคารกลางจงึ ตอ้ งรกั ษาดลุ ยภาพ
ของเศรษฐกจิ ดว้ ยการสรา้ งความมนั่ ใจใหภ้ าคธรุ กจิ ธนาคารกลางจึงต้องรกั ษาดุลยภาพ
ซึ่งถือเปน็ หน้าทส่ี �ำคญั
ของเศรษฐกิจด้วยการ
รจู้ รงิ ส่ือสารเป็น ลงมอื ทำ� คอื
คณุ สมบัตทิ ี่จ�ำเป็นของธนาคารกลาง สรา้ งความมั่นใจให้ภาคธรุ กิจ

บทบาทและหน้าท่ีธนาคารกลางที่มีความ ซึง่ ถอื เปน็ หนา้ ที่ส�ำคัญ
ส�ำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศหรือเศรษฐกิจโลก
มี 3 ข้อ ฝากขอ้ คดิ ”

ข้อแรก นโยบายเป็นส่ิงส�ำคัญและสามารถ ตอนน้ี ธปท. มีคนรุ่นใหม่เข้ามาเยอะมาก
สร้างความเปล่ียนแปลงได้ เพราะเศรษฐกิจเป็น เมื่อเข้ามาแล้วต้องภูมิใจในองค์กร ภูมิใจท่ีเป็น
เร่ืองของพฤติกรรมของสังคมท่ีมาจากแรงจูงใจ ส่วนหน่ึงของสถาบันหลักของประเทศที่สังคม
คนอยากท�ำอะไรต่าง ๆ ก็เพราะมีแรงจูงใจ สิ่งที่ ใหค้ วามไวเ้ นอ้ื เชอื่ ใจ ธปท. มปี ระวตั ศิ าสตรส์ ง่ั สมมา
นโยบายจะกระทบไดก้ ค็ อื การสรา้ งแรงจงู ใจทถ่ี กู ตอ้ ง อย่างยาวนาน ซึง่ การทจ่ี ะถูกคัดเลอื กเข้ามาทำ� งาน
ให้มีการลงทุน ถ้าเราสามารถท�ำนโยบายที่สร้าง ท่ี ธปท. ไมใ่ ชเ่ รอ่ื งงา่ ย ใครทไี่ ดม้ โี อกาสเขา้ มาทำ� งาน
แรงจูงใจที่ถูกต้องได้ อยากให้เศรษฐกิจไปทางใด ทน่ี ี่ ตอ้ งรว่ มสานตอ่ หนา้ ทใ่ี นการสรา้ งความไวว้ างใจ
ในเวลาไหนขนาดเทา่ ไร กจ็ ะสามารถเตบิ โตไดอ้ ยา่ ง และความนา่ เช่อื ถือให้กับองค์กร เพ่ือให้ ธปท. เป็น
มเี สถยี รภาพ ทย่ี อมรับและไวว้ างใจต่อไป

ข้อสอง ส่ิงที่ธนาคารกลางควรมี คือ การ บัณฑิต นจิ ถาวร
ส่ือสารท่ีดี การสื่อสารจะช่วยสร้างความเข้าใจ 12 ตลุ าคม 2561
เม่ือมีความเข้าใจร่วมกัน ก็จะท�ำให้เกิดนโยบายท่ี
มีประสิทธิภาพ และท่ีส�ำคัญคือ “ห้ามประมาท”
ไม่อย่างนั้นอาจจะกระทบกับความไว้วางใจ

ข้อสาม คือ พร้อมและกล้าท่ีจะแสดง
ความคดิ เห็น ในเวลาที่ควรกระท�ำ

75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท. 285

เกริก วณกิ กุล

286 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เขา้ ทำ� งาน 1 พฤศจิกายน 2537

‘ชวี ติ ท่ีเปน็ สขุ ’

เกรกิ วณกิ กลุ

ช่วงปี 2535 เกิดวิกฤตตุลาการ นักเรยี นทนุ ธปท. ทีเ่ ป็นนักกฎหมายก็ทยอยลาออกกนั
ไปหมด ทาง ธปท. กเ็ ลยพยายามหาคนทม่ี คี ณุ สมบตั ิใกลเ้ คยี งกบั นกั เรยี นทนุ โดยผู้ใหญก่ ไ็ ปพบ
นักกฎหมายหลายคนที่ศาลแต่พวกเขาปฏิเสธ ก็เลยมีการแนะน�ำผม ซึ่งผมคิดว่าเป็นช่วงเวลา
ที่ดนี ะ ผมเรมิ่ ท�ำงานท่ี ธปท. ในปี 2537 เป็นปที ่เี ศรษฐกจิ เฟื่องฟู ความจรงิ แลว้ ผมเข้ามาท�ำงาน
ท่ีน่ีเพราะคิดว่าคงจะมีอะไรให้ท�ำน้อย (หัวเราะ) เพราะยามที่เศรษฐกิจดีจะไม่ค่อยมีประเด็นอะไร
และสมัยก่อนคนก็จะให้ความเคารพ ธปท. มาก ไม่ค่อยมีเร่ืองฟ้องร้อง แต่ก็ไม่เคยนึกเลยว่า
ในทสี่ ุดแล้วก็จะมงี านใหท้ �ำมากมายในเวลาตอ่ มา

ภารกจิ แหง่ ความภาคภูมิ

ในปี 2539 มีกรณีของธนาคารกรุงเทพพาณิชยการ (Bangkok Bank of Commerce Public
Company Limited: BBC) ตอนนั้นผมเป็นรองผู้อ�ำนวยการฝ่ายกฎหมาย ได้รับเกียรติจากรองผู้ว่าการ
คณุ จรงุ หนขู วญั ใหผ้ มประสานงานกบั คณุ สรุ ชยั พฤกษบ์ ำ� รงุ ผอู้ ำ� นวยการฝา่ ยตรวจสอบ วา่ ในแงก่ ฎหมาย
จะต้องท�ำอะไรบ้าง เม่ือ ธปท. จะท�ำการแทรกแซง BBC และเป็นการท�ำงานที่ผมประทับใจและรู้สึก
ภาคภมู ใิ จมาก เพราะเปน็ งานใหญแ่ ละไดร้ บั การสง่ั หา้ มไมใ่ หบ้ อกใครทงั้ สนิ้ เนอื่ งจากเปน็ ความลบั สดุ ยอด
แตก่ อ่ นที่ ธปท. จะไปปดิ ประกาศคำ� ส่งั ที่ BBC ปรากฏวา่ หนังสอื พมิ พก์ ็รายงานข่าวนี้กันอย่างครกึ โครม
ในเช้าวันน้ัน ท�ำให้ผมรู้สึกว่าความลับเป็นสิ่งเลวร้ายที่สุด ตั้งแต่น้ันมาผมก็รู้สึกปฏิเสธความลับมาก
แต่ขณะเดียวกัน งานโดยสว่ นใหญ่ก็มักจะเปน็ ความลับ

ความภาคภูมใิ จลำ� ดับต่อมา คือ การเสนอให้เปลย่ี นแปลงรูปแบบองค์กรในสายกฎหมาย เพอื่ ให้
ทุกคนได้หมนุ เวียนการท�ำงาน เพ่อื เปดิ โอกาสใหพ้ นักงาน ธปท. ได้เรียนรงู้ านทห่ี ลากหลายและมขี อบเขต
กวา้ งขน้ึ ต่อมา ธปท. ก็น�ำระบบนไ้ี ปปรบั ใช้ในหลายสายงาน

นอกจากนี้ การเป็นประธานในการเจรจากับส�ำนักงานผู้แทนการค้าสหรัฐฯ (USTR) ในเร่ืองของ
การปรับโครงสร้างหน้ีจากวิกฤตต้มย�ำกุ้งปี 2540 จนท�ำให้สหรัฐฯ ไม่ก�ำหนดมาตรการทางภาษีตอบโต้
ประเทศไทย รวมถงึ การไดเ้ ปน็ ผจู้ ดั การกองทนุ เพอ่ื การฟน้ื ฟแู ละพฒั นาระบบสถาบนั การเงนิ คนแรกทดี่ แู ล
เรื่องการปรับโครงสรา้ งช�ำระหนี้ ก็เป็นอกี สองภารกจิ ที่ผมภมู ใิ จมาก

75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท. 287

ทำ� ลายการผูกขาดทางขอ้ มลู “อย่าหลงใหลในบรโิ ภคนิยมจนเกินไป

เมื่อผมเป็นผู้ช่วยผู้ว่าการ สายนโยบาย รูว้ า่ ตวั อยู่ทีไ่ หนกพ็ อเพยี งอย่ทู ีน่ นั่
สถาบันการเงิน ผมได้ท�ำลายการผูกขาดทาง
ข้อมูล ท�ำให้มีการเขียนอธิบายอย่างชัดเจนว่า ”
กฎระเบียบนั้นออกเพราะอะไร ท�ำให้คนอ่าน
สามารถตีความไดถ้ กู ตอ้ ง อยา่ ท�ำตวั ให้ว่าง
อย่าบริโภคนิยมจนเกินไป
ในสมัยก่อนคนออกกฎเท่าน้ันท่ีจะตีความ
กฎหมายได้ และคนอื่นไม่รู้ว่าออกมาท�ำไม ส่วน ในช่วงท่ีผมลาออกจากงานที่ศาลแล้ว แต่
ความลบั ทเ่ี ปน็ ความลบั ขนั้ สดุ ยอด คอื สายนโยบาย ยังไม่ได้เร่ิมท�ำงานท่ี ธปท. ผมได้มีโอกาสคุยกับ
สถาบันการเงินกับสายก�ำกับสถาบันการเงินก็ ศาสตราจารย์ Rode ซึ่งเช่ียวชาญด้านเคมีและ
ถูกท�ำลายลงเหมือนกัน สมัยนี้จึงไม่มีอะไรท่ีเป็น ปรชั ญาวทิ ยาแหง่ มหาวทิ ยาลยั Innsbruck ประเทศ
ความลับจนเกินไป แต่แน่นอนว่าส่ิงที่เราไป ออสเตรยี ทผี่ มเคารพ เขาบอกกบั ผมวา่ “อยา่ วา่ ง”
ตรวจสอบธนาคารพาณิชย์ เราไม่สามารถเปิดเผย เพราะเวลาวา่ งเปน็ สง่ิ ไม่ดี แตง่ านเปน็ ส่ิงทดี่ ี ถา้ เรา
กับคนภายนอกได้ แต่มีสิทธิ์เปิดเผยกับพนักงาน ฉลาดแบบไอนส์ ไตน์ เวลาวา่ งจะมคี า่ มาก เพราะจะ
ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการท�ำงานได้ เพราะถ้าไม่ให้ ผลิตและสร้างสรรค์สิ่งท่ีโลกไม่เคยเห็นมาก่อน แต่
ข้อเท็จจริง กจ็ ะจัดการกับความเสีย่ งไมไ่ ดเ้ ลย ถ้าคุณไม่ได้ฉลาดขนาดนั้น กรุณาอย่าว่าง เพราะ
คุณจะตกอยู่ในห้วงของความขี้เกียจ เขาใช้ค�ำว่า
สรา้ งชีวิตทเี่ ป็นสขุ “Your life won’t be productive” และคุณก็
จะเบื่อตวั เองในท่ีสุด
ผมไม่มีไลฟ์สไตล์อะไรที่โดดเด่นเป็นพิเศษ
เหมอื นกับคนอื่น ๆ สิ่งส�ำคญั คอื ยดึ ม่ันในการใช้ นอกจากน้ี กอ็ ย่าหลงใหลในบริโภคนยิ มจน
ชีวิตที่พอเพียงในแบบที่ตัวเองพอใจ ตั้งแต่เกิดมา เกนิ ไป รวู้ า่ ตวั อยทู่ ไ่ี หนกพ็ อเพยี งอยทู่ น่ี น่ั โชคดที ผ่ี ม
ลืมตาดูโลกก็เหมือนถูกล็อตเตอรี่แล้ว ผมมีโอกาส ได้ทำ� งานที่ ธปท. ซง่ึ ดูแลผมดมี าก ท�ำใหไ้ มต่ ้องไป
ได้รับการศึกษาท่ีดีท่ีสุด อยู่ในครอบครัวที่ดีท่ีสุด แกง่ แยง่ เอาจรงิ ๆ นะ บางที ผมกย็ งั คดิ วา่ การไดก้ นิ
ครอบครัวหน่ึง ได้โอกาสที่ดีท่ีสุด ผมก็ไม่รู้จะ อาหารท่ีดีที่สุดในโลกนี้เท่าท่ีมนุษย์เราจะสรรหา
เรยี กร้องอะไรจากชีวติ มากกวา่ นี้ มาได้ จะอรอ่ ยเทา่ ก๋วยเตย๋ี ววดั เอยี่ มหรอื เปล่า

ผมอาจจะไมใ่ ชค่ นทรี่ วยทส่ี ดุ เกง่ ทส่ี ดุ ฉลาด เกริก วณกิ กลุ
ท่ีสุด แต่เท่าที่มีอยู่นี้ก็พอใจแล้ว หัวใจส�ำคัญที่จะ 16 กรกฎาคม 2561
ทำ� ใหอ้ ยอู่ ยา่ งมคี วามสขุ กค็ อื เราอยกู่ บั คนทยี่ นิ ดใี ห้
กบั เรากอ่ น ไมไ่ ดเ้ รยี กรอ้ งอะไรจากเรา อยา่ งพอ่ กบั
แม่ ตอ่ มาคือ อยใู่ นแวดวงของคนท่ีกตญั ญูรู้คณุ เรา
จะมคี วามสขุ กบั การให้ แตถ่ า้ เราอยใู่ นกลมุ่ ทแ่ี ยง่ ชงิ
กต็ อ้ งไปแยง่ ชงิ กบั เขา หาความสขุ ไมไ่ ดเ้ ลย หากอยู่
ในสงั คมทไ่ี มแ่ กง่ แยง่ กจ็ ะมแี ตค่ วามเออ้ื อาทรตอ่ กนั

288 75 ชีวิตบนเส้นทาง ธปท.

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 289

ดร.รุ่ง มัลลิกะมาส

290 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 1 ธันวาคม 2538

‘ธเมปลท.ด็ แพหลันง่ ธเพุช์ า้นั ะ หน่งึ ’

รุ่ง มลั ลิกะมาส

ธปท. เป็นสถานท่ีท�ำงานแรกและท่ีเดียวของดิฉันตลอดช่วง 21 ปีแรกของการพ้นจาก
ชีวิตวัยเรียนในรั้วมหาวิทยาลัย ตอนยังท�ำงานอยู่ท่ี ธปท. ดิฉันมักคิดว่าองค์กรอื่น ๆ ก็คง
มีบรรยากาศคล้าย ๆ แบบน้ี กว่าจะมารูว้ า่ ธปท. เปน็ ทท่ี ี่ไมเ่ หมอื นใครกเ็ ม่อื ลาออกจาก ธปท.
ไปทำ� งานท่ีองคก์ รอื่นแลว้

อย่างหน่งึ ทรี่ ูส้ ึกไดอ้ ยา่ งชัดเจน คอื ท�ำงาน คิดมาดีแล้วแต่พี่อาจจะยังไม่เข้าใจทั้งหมด” และ
ทอ่ี นื่ ไมค่ อ่ ยไดร้ บั ความนบั หนา้ ถอื ตาหรอื มี Prestige เม่ือนึกย้อนกลับไป ช่วงเวลาที่ดิฉันแฮปปี้ที่สุด
เท่ากับทำ� งานให้ ธปท. สงิ่ นี้สมั ผสั ไดม้ ากท่สี ดุ เวลา ตอนท�ำงานอยู่ที่ ธปท. คือ เวลาท่ีล้อมวงถกงาน
พบเจอกบั ชาวต่างชาติ เพราะถา้ บอกว่าเคยท�ำงาน ช่วงเยน็ ๆ หรือบางทีก็ลว่ งเลยไปถงึ คำ่� ๆ กับพ่ี ๆ
ที่ Central Bank of Thailand จะท�ำใหเ้ ขาร้สู ึกทึ่ง น้อง ๆ เรามีความเห็นต่างกันบ้าง เหมือนกันบ้าง
ค่อนข้างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งทึ่งกว่าเม่ือเทียบ สนุกดีเพราะได้เรียนรู้มากมาย เมื่อเถียงกันไปมา
กบั เพอ่ื นรว่ มงานในระดบั เดยี วกนั ทมี่ ปี ระสบการณ์ บ่อยเข้า เส้นแบ่งของความเป็นหัวหน้ากับ
มากมายจากองค์กรเอกชน จึงสรุปได้ว่าถ้าเคย ลกู นอ้ ง หรอื พใี่ หญก่ บั นอ้ งใหม่ กม็ กั จะเลอื นหายไป
ทำ� งานที่ ธปท. กเ็ หมอื นมใี บการนั ตวี า่ Pedigree ดี กลายเปน็ ความผกู พนั และนบั ถอื ซง่ึ กนั และกนั แบบ
ซึง่ ทำ� ให้ดิฉันอดภาคภูมิใจไมไ่ ด้ เพอื่ นรว่ มงานเขา้ มาแทนท่ี ดิฉันยงั จ�ำได้ติดหูติดตา
วา่ คร้งั หนง่ึ เคยน่งั อยใู่ นห้องประชมุ ขา้ ง ๆ Dealing
อีกส่งิ ท่ี ธปท. พิเศษมาก คอื คน ธปท. เป็น Room เก่า และมีน้องช้ัน 4 ของสายนโยบาย
คนที่มีคุณภาพสูง มีความรับผิดชอบสูงปรี๊ด โดย การเงินยกมือขึ้นพร้อมกับกล่าวกับผู้ช่วยผู้ว่าการ
พื้นฐานเป็นคนช่างคิด หัวไว และใส่ใจในคุณภาพ ต่างสายงานว่า “ด้วยความเคารพ ผมไม่เห็น
ของงานเป็นอย่างมาก ถ้าลูกน้องส่งงานมาแล้ว ด้วยกับพ่ีครับ” เป็นโมเมนต์ที่รู้สึกว่าเธอเท่มาก
หัวหน้าแก้ไขเยอะจะมีค�ำถามผุดขึ้นมาทันทีว่า น่าเสียดายท่ีในช่วงหลัง ๆ บรรยากาศการแสดง
“ของผมไม่ดีหรือไง ท�ำไมพี่แก้เยอะอย่างน้ี (เว่อร์ ความคดิ เห็นแบบเปดิ กว้างภายใน ธปท. มีน้อยลง
รเึ ปลา่ เพ)่ ” หรือ “หนูขอเวลามาอธบิ ายเพราะหนู

75 ชีวติ บนเส้นทาง ธปท. 291

(อยา่ งน้อยในสายงานทดี่ ิฉนั เคยท�ำงานอยู่) นอ้ ง ๆ ฝากความหวังไว้กับพ่ี ๆ น้อง ๆ ท่ีเป็นผู้บริหาร
ไม่ค่อยกล้าแสดงความเห็น โดยเฉพาะความเห็นท่ี ธปท. ในปัจจุบัน รวมถึงท่ีจะเป็นผู้บริหารต่อไป
แตกต่างจากเสียงหมู่มากหรือแตกต่างจากหัวหน้า ในอนาคตว่า ขอให้ช่วยกันลดสภาวะดินเปรี้ยว
และพ่ี ๆ ก็ดูไม่ค่อยมีเวลาให้กับการรับฟังแบบ ฝนกรด และไฟปา่ เพ่อื กลา้ ไม้ต้นน้อย ๆ ใน ธปท.
เปิดใจโดยไม่ต้องด่วนตัดสินว่าความคิดแบบนี้ถูก รวมทง้ั ขอใหใ้ สใ่ จพฒั นาใหเ้ ขาเกง่ ขนึ้ ใฝร่ แู้ ละรอบรู้
หรือความเห็นแบบน้ันไม่ได้เร่ือง ซึ่งหากสามารถ มากขึน้ รวมทงั้ มีทักษะของผู้วางนโยบายทด่ี ี
น�ำบรรยากาศแบบเดิม ๆ กลับมาได้ ดิฉันคิดว่า
คนของ ธปท. ซึ่งเป็นคนที่มีศักยภาพสูงเป็น “เรามีความเห็นต่างกันบ้าง
ทุนประเดิม เหมือนเมล็ดพันธุ์ช้ันหน่ึง ก็จะได้อยู่
ในดินท่ีชุ่มน้�ำ อากาศโปร่ง แสงแดดส่องเพียงพอ เหมือนกันบา้ ง สนุกดีเพราะได้เรยี น
พร้อมเติบโตได้สุดศักยภาพและอย่างงดงาม รมู้ ากมาย เม่ือเถียงกนั ไปมาบ่อยเข้า
สามารถเป็นคนท่ีคิดไกล ใจกว้าง รักการเรียนรู้
รับฟังความคิดเห็นของคนอ่ืน และเป็นก�ำลังสมอง เสน้ แบ่งของความเปน็ หวั หน้ากบั
ให้กับประเทศชาติได้อย่างแท้จริงตลอดชีวิต ลูกนอ้ ง หรอื พี่ใหญ่กบั น้องใหม่
การท�ำงาน กม็ ักจะเลือนหายไป กลายเปน็ ความ
ผูกพนั และนบั ถอื ซงึ่ กนั และกัน
หากจะมสี ง่ิ หนง่ึ ทอ่ี ยากใหค้ น ธปท. มมี ากขนึ้ แบบเพ่ือนร่วมงานเขา้ มาแทนท่ี
คอื ประสบการณท์ ำ� งานนอก ธปท. ดฉิ นั เปน็ คนหนงึ่
ที่พึงพอใจกับการท�ำงานที่ ธปท. แต่ก็อดคิดไม่ได้ ”
ว่าโลกข้างนอกมันเป็นอย่างไร ข้างนอกจะมี
การประกวดนางนพมาศแบบใน ธปท. มั้ย หรือ หวังว่าวันหน่ึงเราจะได้ร่วมงานกันอีก
มปี า้ ยชอ่ื ทเี่ ขยี นชอ่ื เลน่ แทนชอื่ จรงิ แบบท่ี ธปท. มยั้ ออกมาอยู่นอก ธปท. แบบดิฉันบ้างก็เปล่ียน
เม่ือออกมาท�ำงานนอก ธปท. แล้ว ดิฉันจึงเข้าใจ บรรยากาศดีนะคะ :)
มากขึ้นวา่ ท�ำไมโคช้ ฟุตบอลระดบั แนวหนา้ ของโลก
มักต้องเคยเป็นนักฟุตบอลมาก่อน (แม้โค้ชเก่ง ๆ ร่งุ มัลลกิ ะมาส
อาจไม่ได้เป็นนักฟุตบอลตัวฉกาจเสมอไปก็ตาม) 4 กันยายน 2561
การเป็นโค้ชก็คล้ายกับการเป็น Regulator หรือ
ผู้ก�ำหนดนโยบาย หากทราบกลเกมและแนวคิด
ของนักฟุตบอล กรรมการ หรือแม้แต่ผู้ชมจาก
ประสบการณท์ เ่ี ปน็ ผเู้ ลน่ จรงิ ในสนามกจ็ ะทำ� ใหว้ าง
กศุ โลบายไดล้ กึ ซงึ้ ขน้ึ เขา้ ใจจติ วทิ ยาและแรงกดดนั
ของผู้เล่นแต่ละต�ำแหน่ง รวมถึงเข้าใจผลกระทบ
ของกติกาต่าง ๆ มากข้ึนดว้ ย

ดิฉันม่ันใจท่ีจะพูดว่าคนของ ธปท. คือ
Asset ที่ส�ำคญั ทส่ี ดุ ขององค์กรตลอด 75 ปที ี่ ธปท.
ยืนหยัดมาด้วยความสง่างาม จึงอยากถือโอกาสนี้

292 75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท.

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 293

กอบศกั ด์ิ ภตู ระกลู

294 75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 28 พฤศจิกายน 2539

‘จสาูโ่ กลกธปกทว.า้ ง’

กอบศกั ดิ์ ภูตระกลู

“มวี นั น้ีไดก้ ็เพราะ ธปท.” ท่กี ล่าวเชน่ น้กี เ็ พราะ หน่ึง คือ ผมโชคดีที่ไดร้ ับทุนมธั ยมปลาย
จาก ธปท. ไปเรยี นตอ่ ทอ่ี เมรกิ าเปน็ เวลา 10 ปี จนจบปรญิ ญาเอกจาก Massachusetts Institute
of Technology ดา้ นเศรษฐกจิ มหภาคและเศรษฐศาสตรร์ ะหวา่ งประเทศ (ถา้ ไมไ่ ดท้ นุ กค็ งไมไ่ ด้ไป
เรียนแน่ ๆ) และ สอง คือ ได้มโี อกาสทำ� งานท่ี ธปท. เป็นเวลา 15 ปี ได้เรยี นรูจ้ ากพี่ ๆ นอ้ ง ๆ
เพอื่ นรว่ มงาน ซงึ่ เปน็ ผทู้ ม่ี คี วามสามารถมากในทกุ ๆ ดา้ น ไดเ้ รยี นรจู้ ากงานทไ่ี ดร้ บั มอบหมายใหท้ ำ�
และได้ผา่ นวกิ ฤตนอ้ ยใหญ่ ผ่านร้อนผา่ นหนาว ท�ำให้คอ่ ย ๆ เติบโตทัง้ ในแงค่ ิดและการทำ� งาน

การแก้ไขวิกฤตไมม่ ีในตำ� รา “การไปดโู ลกกวา้ งเป็นเร่อื งสำ� คัญ
เพราะนโยบายของ ธปท.
เมื่อจบ ผมเริ่มท�ำงานที่ฝ่ายวิชาการ ธปท. กระทบกบั ทกุ คน
ก่อนเกิดวิกฤตต้มย�ำกุ้งเมื่อปี 40 เพียงเล็กน้อย
สำ� หรบั นกั เศรษฐศาสตร์ การไดท้ ำ� งานทธ่ี นาคารกลาง ”คนตกงานจ�ำนวนมาก รฐั บาลขาดดลุ การคลัง ต้อง
ช่วงเกิดวิกฤต นับเป็นการเรียนรู้ส�ำคัญอย่างย่ิง
ทอ่ี าจารย์ไมไ่ ด้สอนไวใ้ นต�ำรา (พยายามพลิกหลาย คอยประคองสถานการณ์ เรียกความเชื่อมั่นกลับ
รอบแล้ว แตก่ ็หาไมเ่ จอ ตอ้ งทำ� ไป เรียนร้ไู ป แกไ้ ป) คืนมา แก้ให้ฐานะการเงินของธนาคาร และบรษิ ัท
เอกชนคืนเป็นปกติ ซึ่งการท�ำงานในช่วงดังกล่าว
ย่งิ เป็นวกิ ฤตซอ้ น Twin Crises ทเ่ี กดิ จาก ถือเป็นประสบการณ์ที่หาได้ยากยิ่ง ท�ำให้เราเป็น
ความไม่สมดุลของโครงสร้างเศรษฐกิจมหภาค นกั เศรษฐศาสตร์ทค่ี รบเคร่ืองขึ้น
และจากปัญหาหนี้เสียในสถาบันการเงินและภาค
เอกชน ดังที่เกิดกับไทย ปัญหาจะรุนแรงเป็น
พิเศษ การจะรอดพ้นมาได้ ประเทศต้องด้ินรน
ต่อสู้กับสารพัดปัญหา ค่าเงินอ่อนยวบ เงินส�ำรอง
หมด เงินเฟ้อพุ่ง แบงก์ล้ม บริษัทเลิกกิจการ

75 ชีวิตบนเส้นทาง ธปท. 295

การก่อร่างสร้างตวั รอบใหม่

หลงั วกิ ฤตผา่ นพน้ ไป เศรษฐกจิ ไทยเรม่ิ เขา้ สู่ เปา้ หมายเงนิ เฟอ้ เปน็ ครง้ั แรกของไทย ทที่ า้ ยสดุ เรา
ช่วงการวางรากฐานใหม่ ทั้งในด้านมหภาคและ ประกาศใช้อัตราเงนิ เฟอ้ พ้ืนฐานระหว่าง 0 - 3.5%
สถาบันการเงิน ซึ่งเราต้องออกจากระบบการใช้ เปน็ เปา้ หมาย ใกลเ้ คยี งกบั นวิ ซแี ลนดท์ เี่ ปน็ ตน้ แบบ
ค่าเงินแบบคงท่ี มาสู่ระบบค่าเงินแบบลอยตัว ทต่ี งั้ เปา้ หมายไวท้ ี่ 0 - 3.0% ในประเดน็ น้ี ทน่ี า่ ภมู ใิ จ
ท�ำให้กรอบนโยบายด้านการเงินต้องเปลี่ยนไป กค็ อื เป้าเงนิ เฟอ้ แรกท่ีไทยใชอ้ ยูน่ านนบั 10 ปนี ั้น
ขณะน้ัน ท่านผู้ว่าการ ม.ร.ว.จัตุมงคล โสณกุล เงินเฟ้อพื้นฐานแทบจะไม่เคยออกจากเป้าเลย
ริเร่ิมน�ำแนวคิดเรื่องการก�ำหนดเป้าหมายเงินเฟ้อ เพราะได้ค�ำนวณอย่างดีย่ิงว่าเป็นเป้าท่ีเป็นไปได้
(Inflation Targeting) มาใช้ จนกลายเปน็ รากฐาน และไม่เข้ม ไม่อ่อนจนเกินไป และช่วยสร้างความ
นโยบายการเงนิ แบบใหม่ ทใี่ ชม้ าจนถงึ ปจั จุบนั เช่ือม่ันให้กับทุกคนในกรอบนโยบายการเงิน
แบบใหม่ และท�ำให้ไทยเป็นหนึ่งในประเทศ
ผมโชคดีที่ได้เป็นหนึ่งในทีมงานวางกรอบ Emerging Markets ที่ประสบความส�ำเร็จในการ
นโยบายคร้งั นั้น ไดช้ ว่ ยท�ำงาน ศกึ ษา และตดั สินใจ รักษาเงนิ เฟ้อในระดบั ต่ำ�
ในเร่ืองส�ำคัญหลายเร่ือง โดยเฉพาะการก�ำหนด

สถาบนั การเงนิ ไทย : เสาหลกั ของเสถยี รภาพหลังวกิ ฤต

เมอ่ื ทำ� งานไปได้ 5 ปี ผมไดย้ า้ ยงานขา้ มหว้ ย อยา่ งอิสระ เปน็ ช่องทางขายผลิตภัณฑ์ทางการเงิน
มาท�ำงานท่ีสายนโยบายสถาบันการเงินประมาณ ลดกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ที่ไม่จ�ำเป็น ซึ่งถึงวันน้ีผมยัง
2 ปี เพอื่ ชว่ ยอดตี ทา่ นรองผวู้ า่ การ พที่ องอไุ ร ลมิ้ ปติ ิ จำ� ไดถ้ งึ บรรยากาศการถกเถยี ง แลกเปลย่ี นระหวา่ ง
เขียนแผนพัฒนาสถาบันการเงินระยะที่ 1 ซึ่ง เพือ่ น ๆ ทมี งาน ท่ีเปน็ ไปอย่างคกึ คกั เพอ่ื หากรอบ
เป็นแผนส�ำคัญท่ีช่วยวางระบบใหม่ให้กับระบบ ที่ดที ีส่ ุดส�ำหรับระบบการเงนิ ไทย ซ่งึ เมอ่ื การปฏริ ูป
การเงินไทยยุคหลังวิกฤต ช่วยปิดจุดอ่อนที่เรามี ภาคการเงินดังกล่าวพร้อมกับเกณฑ์การตรวจสอบ
ในส่วนของกิจการวิเทศธนกิจ ปรับระบบสถาบัน ความเสี่ยงแบบใหม่ ส่งผลให้ภาคธนาคารของเรา
การเงินที่เคยซบั ซ้อน ท่มี ที ้ังธนาคาร บริษัทเงนิ ทุน มีฐานะการเงินที่แข็งแกร่ง ช่วยให้เศรษฐกิจไทย
บรษิ ทั เครดติ ฟองซเิ อร์ มาเปน็ ระบบงา่ ย ๆ แตม่ น่ั คง มีภูมิต้านทานอย่างดีต่อความผันผวนและวิกฤต
ใหท้ กุ คนเปน็ ธนาคารเหมือน ๆ กนั ทำ� ธุรกรรมได้ การเงนิ น้อยใหญใ่ นโลก ในช่วง 15 ปที ผ่ี า่ นมา

แรงบนั ดาลใจจากท่านผวู้ ่าการ ดร.ปว๋ ย : จดุ เปลี่ยนสำ� คัญของชีวิต

อีกงานท่ีเป็นจุดเปลี่ยนส�ำคัญของชีวิต ในชีวิต เพราะการจะเขียนหนังสือได้ ต้องศึกษา
กค็ ือ เมอ่ื ท�ำงานได้ประมาณ 2 ปีกวา่ ทา่ นผูว้ า่ การ ว่าท่านท�ำอะไรบ้าง ต้องไปคุยกับผู้ใหญ่ยุคท่าน
ดร.ปว๋ ย อง๊ึ ภากรณ์ เสยี ชวี ติ ปกตแิ ลว้ ธปท. ของเรา อาจารย์ป๋วย ไปค้นดูเอกสารที่ศูนย์เก็บเอกสาร
มีธรรมเนียมปฏิบัติว่า จะจัดท�ำหนังสือเพ่ือแจก ยอ้ นหลงั กลบั ไปเกอื บ 50 - 60 ปี ใตต้ กึ สำ� นกั งานใหญ่
ในงานครบรอบ 100 วนั ของการเสยี ชวี ติ ใหก้ บั ทา่ น ธปท. หลงั เกา่ วา่ ทา่ นสง่ั การอะไรบา้ ง โชคดที ่ี ธปท.
ผู้ว่าการทุกท่าน ผมจึงรับอาสาร่วมเป็นทีมผู้เขียน เก็บเอกสารส�ำคญั ๆ ท่มี ลี ายมอื ทา่ นไว้จ�ำนวนมาก
หนังสือเล่มนั้น ซึ่งถือว่าเป็นจุดเปล่ียนคร้ังส�ำคัญ กระท่ังเอกสารเตรียมการกล่าวสุนทรพจน์ หรือ

296 75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท.

การใหส้ ัมภาษณข์ องทา่ นกย็ ังมี ท�ำใหเ้ ข้าใจวา่ ท่าน หนึ่งในบทเรียนส�ำคัญที่ผมจดจ�ำไว้เสมอ
มีหลักการในการคดิ อยา่ งไร ท�ำอะไร แล้วมผี ลงาน เป็นค�ำสอนของ ดร.ป๋วย ท่ีบอกกับคน ธปท. ว่า
หลัก ๆ อะไรบ้าง การเข้าร่วมในงานเขียนครั้งน้ัน “เป็นคนแบงก์ชาติ จะอยู่ในรั้วในวังอย่างเดียว
ทำ� ให้ไดเ้ รยี นรูน้ อกตำ� ราอีกคร้ัง ไดเ้ กดิ ความเขา้ ใจวา่ ไม่ได้ ต้องไปสู้ศึกทีส่ ะพานขาว” ซ่ึงหมายความวา่
เศรษฐกิจไทยสามารถก่อร่างสร้างตัวและก้าวมา หากพนักงาน ธปท. ไม่ออกไปสู้ศึกข้างนอกท่ี
จนถงึ ทกุ วนั นี้ ไดเ้ ปน็ “หนงึ่ ในมหศั จรรยข์ องเอเชยี ” สภาพฒั นท์ อ่ี น่ื ๆ สดุ ทา้ ยเมอื่ รฐั บาลตดั สนิ ใจใชจ้ า่ ย
ตามค�ำยกย่องของธนาคารโลก ได้อย่างไร รวมทั้ง หรือลงทุนโครงสร้างพื้นฐานส�ำคัญมากเกินไป
ไดเ้ รยี นรศู้ ลิ ปะของการเปน็ นายธนาคารกลาง เรยี นรู้ เกิดเป็นการใช้จ่ายเกินตัว ครั้นรัฐบาลไม่มีเงิน
เทคนิคการน�ำเศรษฐศาสตร์มาประยุกต์ใช้จริง ก็ต้องไปกู้ยืม และสุดท้ายต้องน�ำเงิน ธปท. ไปใช้
ในการพฒั นาประเทศ จากทา่ นอาจารยผ์ ทู้ ไี่ ดช้ อ่ื วา่ ซ่ึงถ้าจะรอแก้ตอนน้ัน ศึกประชิดก�ำแพงวัง ก็ยาก
เป็นนักเศรษฐศาสตร์ท่ีเก่งท่ีสุดของไทย ท่ีเปี่ยม จะแก้ไขได้ ธปท. ก็จะไม่สามารถท�ำหน้าที่ในการ
ด้วยคณุ ธรรม 3 ประการ คอื ความจรงิ ความงาม ควบคุมเสถียรภาพทางการเงนิ ได้
และความดี

การก้าวออกไปสโู่ ลกกว้าง

หน่ึงในเร่ืองที่ตัดสินใจยากที่สุด และเป็น อย่างยั่งยืน ก็คือ ภาครัฐและเอกชนต้องท�ำงาน
จุดเปล่ียนส�ำคัญของชีวิตอีกคร้ัง คือ การก้าวออก ร่วมกนั อยา่ งใกลช้ ิด คนที่จะช่วยประสานงาน เป็น
จากร้ัววังบางขุนพรหมของเราไปสู่โลกกว้าง ด้วย กาวเชือ่ มที่มีประสทิ ธภิ าพ ต้องเคยอยูท่ ้งั สองด้าน
ความผกู พนั ที่มมี าแตเ่ ด็ก ๆ ท่ีพี่ ๆ แบงกช์ าติคอย
ดูแลส่งเสียให้เรียนหนังสือ ส่งเสริมในทุกรูปแบบ การพยายามหาโอกาสไปดูโลกดังกล่าว
ทำ� ใหเ้ มอื่ วนั หนง่ึ ทต่ี อ้ งตดั สนิ ใจออกจากแบงกช์ าติ รวมไปถงึ การเวียนงานใน ธปท. เองดว้ ย เราต้องไป
เป็นเร่ืองทชี่ ั่งใจอย่นู ับ 2 ปี ดูสิ่งท่ีเราไม่เคยเหน็ ไปท�ำสิ่งทีเ่ ราไม่เคยท�ำมากอ่ น
ด้วยมือของเรา เพราะเม่ือได้ทำ� แล้ว เราจะมองได้
สง่ิ ทอ่ี ยากฝากนอ้ ง ๆ ชาว ธปท. ไวค้ อื การไป กว้างข้ึน ซ่ึงยิ่งเห็นมากเท่าไร ก็จะย่ิงสามารถช่วย
ดูโลกกว้างเป็นเรื่องส�ำคัญ เพราะนโยบายของ สร้างประโยชน์ ขับเคลื่อนงานส�ำคัญให้กับองค์กร
ธปท. กระทบกับทุกคน เราจะท�ำนโยบายได้ดี และประเทศมากขน้ึ เทา่ นนั้ ทสี่ ำ� คญั ทส่ี ดุ การออกไป
มากนอ้ ยแคไ่ หนขน้ึ อยกู่ บั วา่ เราเขา้ ใจโลกภายนอก ดโู ลกจะชว่ ยใหม้ เี พอ่ื นมากมายหลายวงการ เราตอ้ ง
มากนอ้ ยแคไ่ หน การรจู้ รงิ จะทำ� ใหแ้ กป้ ญั หาวางนโยบาย มีเพอื่ นให้มาก ๆ เพ่อื นเหลา่ นัน้ จะเป็นแรงช่วยเรา
ไดต้ รงจดุ ในประเดน็ น้ี ไมม่ ที างทเ่ี ราจะเขา้ ใจอะไรได้ ภายหลงั ให้งานต่าง ๆ ทยี่ าก ๆ ส�ำเรจ็ ลลุ ่วงไปได้
โดยเพียงการอา่ น การเขียนบนั ทกึ พดู คุย ถกเถียง
เราตอ้ งไปอยกู่ บั เขา ทำ� งาน รว่ มเผชญิ ปญั หากบั เขา ถา้ เรามมุ านะ พยายามขวนขวาย แสวงหา
แลว้ ความเขา้ ใจกจ็ ะคอ่ ยๆซมึ ซบั เขา้ มาเปน็ สว่ นหนงึ่ ตนเองไมจ่ ำ� กดั ตนเองไมต่ ดิ ท่ีไมป่ ฏเิ สธกลา้ รบั คำ� ทา้
ของเรา วันน้ันที่ผมได้ตัดสินใจเลือกก้าวออกจาก ของโอกาสสำ� คัญต่าง ๆ ที่มาหาเรา สดุ ทา้ ยเราจะ
ร้ัววังออกไปอยู่ภาคเอกชน ก็เพราะเหตุน้ี สิ่งท่ี พัฒนาตนเองขึ้นเป็นบุคลากรที่ดี เป็นก�ำลังส�ำคัญ
จะท�ำให้ประเทศไทยเปลี่ยนแปลงและแข่งขันกับ ใหก้ ับองค์กรและประเทศต่อไป
ประเทศอื่นได้ สามารถแกไ้ ขปญั หาความเหลอ่ื มลำ�้
กอบศักดิ์ ภตู ระกลู
28 พฤศจกิ ายน 2561

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 297

ม.ร.ว.จตั ุมงคล โสณกุล

298 75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท.