หนังสือ 75 ชีวิต บนเส้นทาง ธปท.

เข้าทำ� งาน 7 มกราคม 2517

‘บทเรยี นจาก

การท�ำงานทธี่ นาคาร
แหง่ ประเทศไทย’

ศุภชยั พานิชภกั ดิ์

ความภูมิใจที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของธนาคารแห่งประเทศไทยเร่ิมต้นต้ังแต่ผมสอบได้ทุน
ธนาคารชาติ ถงึ แมว้ ่าผมจะถกู จดั อยู่ในลกั ษณะของ “หนูตะเภา” ใน 2 เรอื่ งเมอื่ ได้รับทุน

เร่ืองแรกเป็นการให้ทุนไปเรียนในวิชาท่ี “การสะสมความรเู้ รือ่ งเศรษฐกจิ
ธนาคารในสมัยน้ันใช้ช่ือว่า “วิชาสถิติศาสตร์” ท้งั ในประเทศและต่างประเทศ
ซึ่งท�ำให้เพ่ือน ๆ ที่เรียนแพทยศาสตร์ด้วยกัน และการตดิ ตามวิเคราะห์สถานการณ์
ในขณะนั้นมีความสงสัยว่าเปล่ียนแนวการเรียน เศรษฐกจิ อย่างใกล้ชิดตลอดเวลา
มามากมายขนาดน้ีได้อย่างไร และหลายคนก็
มีความสงสัยว่าวิชาสถิติศาสตร์น้ันจ�ำเป็นต้อง ท่ีธนาคารแห่งประเทศไทย
ข้ามน�้ำข้ามทะเลไปเรียนที่ต่างประเทศด้วยหรือ นับว่าเปน็ ขมุ ความรู้ดา้ นเศรษฐกจิ
จากค�ำอธิบายของท่านผู้ว่าการป๋วย อึ๊งภากรณ์
ผมจึงเริ่มกระจ่างขึ้นมาบ้างว่า แท้จริงแล้ว ทก่ี วา้ งขวางและลึกซ้ึงยิ่ง
วิชาสถิติศาสตร์ เป็นวิชาเศรษฐศาสตร์ท่ีมีหลัก
ของการวิเคราะห์ด้วยวิธีคณิตศาสตร์เป็นแนว ”
ส�ำคัญ นับเป็นวิชาใหม่ท่ีท�ำให้การวิเคราะห์ทาง
เศรษฐศาสตร์มีความน่าเช่ือถือแม่นย�ำมากข้ึน
เร่ืองที่สอง เป็นการให้ทุนไปเรียนท่ีประเทศ
เนเธอร์แลนด์ ซ่ึงตามปกติก็ไม่ค่อยมีคนไทยไป

75 ชีวิตบนเส้นทาง ธปท. 99

เรียนกันมากเท่าไหร่ เพราะต้องใช้ภาษาดัตช์เมื่อ ทางวิชาการวางแผนเศรษฐกิจ ซ่ึงอาจารย์ป๋วย
เรียนในระดับปริญญาตรีด้วย จากค�ำอธิบายของ รู้จักจากการที่ได้ท�ำงานกับศาสตราจารย์ผู้นี้ที่ชื่อ
ท่านผู้ว่าการป๋วยอีกเหมือนกันว่า ธนาคารมีความ Jan Tinbergen ที่องค์การ ECAFE (ซ่ึงในสมัยนี้
มุ่งหวังจะให้ไปเรียนกับอาจารย์ที่มีความสามารถ คือ องคก์ าร ESCAP ของสหประชาชาติ)

จากแพทยส์ นู่ กั เศรษฐศาสตร์

นับเป็นความโชคดีของผมที่คุณพ่อคุณแม่ เศรษฐศาสตรก์ ารพฒั นาทที่ ำ� ใหป้ ระเทศดอ้ ยพฒั นา
ไมข่ ดั ขอ้ งทจ่ี ะเปลย่ี นวชิ าเรยี นจากแพทยศาสตรม์ า ได้รับความช่วยเหลือที่เป็นระบบและในแนวทางที่
เปน็ วชิ า “สถิติศาสตร”์ และเป็นโชคดีอกี ขนั้ หนง่ึ ท่ี ถูกต้องมากข้ึน Tinbergen ได้ริเร่ิมการวิเคราะห์
ไดโ้ อกาสไปเรยี นกบั ศาสตราจารย์ Jan Tinbergen ในเรอ่ื งเศรษฐศาสตรข์ องทรพั ยากรมนษุ ยท์ ใ่ี นทส่ี ดุ
ตามที่อาจารย์ป๋วยได้แนะน�ำไว้ Tinbergen ผมได้มีส่วนร่วม และน�ำไปสู่การเขียนวิทยานิพนธ์
นอกจากจะเป็นนักเศรษฐศาสตร์คนแรกของ ของผมที่วิเคราะห์เกี่ยวกับการพัฒนาทรัพยากร
โลกท่ีได้รับรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์ในปี มนุษย์และการพัฒนาเศรษฐกิจ Tinbergen เป็น
ค.ศ. 1969 ยังเป็นนักเศรษฐศาสตร์ท่ีมีชีวิตความ คนสอนให้ผมเข้าใจว่าแม้กระทั่งตัวเลขก็ใช่ว่าจะ
เปน็ อยอู่ ยา่ งพอเพยี งทส่ี ดุ Tinbergen นง่ั รถรางและ ถูกต้องทุกอย่าง เนื่องจากสถิติก็ยังมีข้อบกพร่อง
รถไฟไปท�ำงานและมีความเป็นอยู่ท่ีประหยัดที่สุด อยู่มากโดยเฉพาะในกรณีของประเทศก�ำลังพัฒนา
ในขณะท่ีท�ำงานอยา่ งหนักท่ัวโลก นอกจากจะเปน็ และสอนให้ผมต้ังข้อสังเกตอยู่เสมอว่าส่ิงที่ทุกคน
ผู้ริเร่ิมในการน�ำระบบการวางแผนเศรษฐกิจมาใช้ ตามกันไปหรือเชื่อกันหมดว่าเป็นสิ่งท่ีถูกต้อง
ด้วยกรรมวิธีการวิเคราะห์แบบเศรษฐมิติแล้ว เขา อาจจะดีกว่าถ้าหากเราไปยืนวิเคราะห์จากอีก
ยังเป็นผู้ที่ริเร่ิมกระบวนการวิเคราะห์ที่น�ำไปสู่วิชา ดา้ นหน่งึ ก่อนท่ีจะเชื่อตามทุกคนไปหมด

บทเรียนอนั ล้�ำคา่

บทเรียนแรกที่ผมเรียนรู้จากการเป็น การรักษาธรรมาภิบาลท่ีดี ในการดูแลก�ำกับ
นั ก เ รี ย น ทุ น แ ล ะ ก า ร ท� ำ ง า น ที่ ธ น า ค า ร แ ห ่ ง นโยบายการเงินของประเทศ ความเช่ือถือและ
ประเทศไทย คือ ความส�ำคัญของการพัฒนา ความเช่ือม่ันเป็นพ้ืนฐานท่ีจ�ำเป็นที่สุด เพ่ือให้
ทรัพยากรมนุษย์ นโยบายที่อาจารย์ป๋วยให้ ธนาคารแห่งประเทศไทยมีความเป็นอิสระอย่าง
ความสนใจและความส�ำคัญเป็นพิเศษเห็นได้ เต็มท่ีในการปฏิบัติงาน ผมประทับใจที่สุดกับ
ชัดเจนจากการพัฒนาบุคลากรของธนาคาร การรักษาธรรมาภิบาลของผู้บริหารของ ธปท.
แห่งประเทศไทย เช่นเดียวกันกับศาสตราจารย์ อยา่ งเคร่งครัดเป็นประเพณีปฏบิ ัติมาโดยตลอด
Tinbergen ส�ำหรับผมทุนมนุษย์คือ ปัจจัยส�ำคัญ
ท่ีสุดของการพัฒนาที่สมบูรณ์ (Inclusive) และ บทเรียนท่ีสาม คือ การมีปัญญาในการ
ย่งั ยืน ท�ำงาน ดังเช่นหลักส�ำคัญประการหน่ึงในปรัชญา
เศรษฐกิจพอเพยี ง การสะสมความรู้เรอื่ งเศรษฐกจิ
บทเรียนท่ีสอง ผมถือเป็นหลักปฏิบัติ ทั้งในประเทศและต่างประเทศและการติดตาม
ในการท�ำงานทุกที่ คือระบบความมีวินัยและ วิเคราะห์สถานการณ์เศรษฐกิจอย่างใกล้ชิด

100 75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท.

ตลอดเวลาท่ีธนาคารแห่งประเทศไทย นับว่าเป็น ของธนาคารชาตกิ บั สถาบนั กองทนุ การเงนิ ระหวา่ ง
ขุมความรู้ด้านเศรษฐกิจท่ีกว้างขวางและลึกซ้ึงย่ิง ประเทศ ในบางคร้ังที่ผมได้มีโอกาสเข้าร่วมฟัง
การทธี่ นาคารเปน็ แหลง่ ชมุ นมุ ของนกั เศรษฐศาสตร์ การประชุมโดยมีผู้ช่วยผู้ว่าการ คุณหญิงสุภาพ
ที่ถือว่าอยู่ในระดับดีที่สุดของประเทศ ท�ำให้ ยศสุนทร เป็นหัวหนา้ คณะผู้แทนของ ธปท. สรา้ ง
การท�ำงานร่วมกันช่วยให้เกิดความแตกฉานใน ความประทบั ใจในการทำ� งานระดบั ระหวา่ งประเทศ
ความเข้าใจระบบเศรษฐกิจอย่างดีย่ิง หาสถาบัน ของผู้บริหารของธนาคารเป็นอย่างมาก อาจารย์
อ่ืน ๆ เทียบได้ยาก เมื่อผมไปท�ำงานท่ี UNCTAD คุณหญิงสุภาพ ได้สร้างความประทับใจให้กับผม
ได้เคยมีการวิเคราะห์การแก้ปัญหาโครงสร้าง ในการเจรจากับสถาบันการเงินระหว่างประเทศ
สถาบันทางเศรษฐกิจของประเทศก�ำลังพัฒนา อย่างย่ิง ซ่ึงเป็นแรงบันดาลใจให้ผมพยายามก้าว
โดยท่ัวไปได้มีการใช้ตัวอย่างของสถาบัน เช่น เขา้ สู่บทบาทในเวทีโลกในการท�ำงานของผมต่อมา
ธนาคารชาติ กระทรวงการคลัง ส�ำนกั งานวางแผน
พัฒนาเศรษฐกิจและสังคม เป็นกรณีที่ควรมี ประสบการณ์จากการท�ำงานท่ีธนาคาร
การปรับปรุงให้เข้มแข็งเป็นการเร่ิมต้น ในกรณีที่ แห่งประเทศไทยท�ำให้ผมเข้าใจปรากฏการณ์ทาง
ตอ้ งเลอื กลำ� ดบั ความสำ� คญั ในการพฒั นาโครงสรา้ ง เศรษฐกิจในโลกของความเป็นจริงมากขึ้น ท�ำให้
สถาบันที่ส�ำคัญของชาติ เข้าใจประเพณีปฏิบัติที่เคร่งครัดของผู้บริหาร
รุ่นก่อน ๆ ที่ผู้บริหารและพนักงานรุ่นต่อมาต้อง
บทเรียนที่สี่ เม่ือผมไปกราบลาท่าน ค�ำนึงถึง ยึดถือ และให้ความเคารพปฏิบัติตาม
ผู้ว่าการป๋วย เพ่ือไปศึกษาตามทุนของธนาคาร ทำ� ใหผ้ มมโี อกาสทำ� งานการเมอื งทมี่ งุ่ หวงั ประโยชน์
ทา่ นผวู้ า่ การไดเ้ นน้ วา่ การสง่ นกั เรยี นไปตา่ งประเทศ ของประเทศเป็นสรณะ มุ่งเน้นการพัฒนาคนเป็น
มิใช่เพื่อให้กลับมาช่วยงานของธนาคารชาติ หัวใจของการท�ำงานทุกแห่ง และพยายามหาทาง
แต่อย่างเดียว แต่อยากให้กลับมาช่วยงานของ ไปท�ำงานในเวทีโลกเพื่อสร้างอ�ำนาจการต่อรอง
ประเทศโดยส่วนรวมและให้ช่วยงานของ ธปท. ท่ีแข็งแกร่งข้ึนให้ประเทศไทยและกลุ่มประเทศ
โดยไปช่วยสร้างความเข้าใจเก่ียวกับวินัยการเงิน ก�ำลังพัฒนา เพ่ือให้กระบวนการโลกาภิวัตน์
การคลังในสถาบันอื่น ๆ ท่ีต้องท�ำงานร่วมกัน มคี วามครบถว้ นและมจี ดุ ศนู ยก์ ลางอยทู่ กี่ ารพฒั นา
กับ ธปท. เมื่อสถาบันนั้นเข้าใจหลักการของวินัย มากทสี่ ดุ
การเงินการคลังดีข้ึน งานของธนาคารก็น่าจะ
สะดวกมากข้ึน เมื่อผมลาออกจาก ธปท. เพ่ือ ศภุ ชัย พานิชภักด์ิ
ลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 31 กรกฎาคม 2561
ความคิดท่ีเป็นสาเหตุส�ำคัญคือ ค�ำสั่งสอนของ
อาจารย์ป๋วยที่ผมมีอยู่ตลอดเวลา ปัญหาเรื่อง
สถาบันการเงินท่ีอ่อนแอและการเงินนอกระบบ
ต้องการความเข้าใจจากผู้คนในวงกว้างและความ
ร่วมมือจากหลายสถาบนั นอกธนาคารชาติ

บทเรียนสุดท้าย ช่วงการท�ำงานท่ี
ธนาคารชาติผมได้เรียนรู้เร่ืองการเงินระหว่าง
ประเทศอย่างมากโดยเฉพาะในเรื่องการท�ำงาน

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 101

สรสทิ ธ์ิ สนุ ทรเกศ

102 75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท.

เขา้ ทำ� งาน 16 กรกฎาคม 2517

‘นักคิดผไู้ ม่หยดุ น่ิง’

สรสทิ ธ์ิ สนุ ทรเกศ

ผมไดเ้ ร่ิมทำ� งานดา้ นการตรวจสอบสถาบนั การเงินท่ธี นาคารแหง่ ประเทศไทยในปี 2517
ขณะนน้ั เพงิ่ มกี ารขยายงานในดา้ นนอ้ี ยา่ งจรงิ จงั โดยสว่ นตวั ไมไ่ ดม้ ปี ระสบการณเ์ กย่ี วกบั กจิ การ
ธนาคารแห่งประเทศไทยและธุรกิจสถาบันการเงินมาก่อนเลย เพราะเพิ่งจบการศึกษาระดับ
ปริญญาตรี ด้านการบญั ชี จากคณะพาณิชยศาสตรแ์ ละการบัญชี จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั
เรียกว่าทกุ อย่างต้องเรม่ิ ต้นศกึ ษาและเรียนรูก้ ันใหม่

สงั คมการทำ� งานทีอ่ บอนุ่

การท�ำงานท่ีนี่เป็นสังคมที่มีการปลูกฝังกันมาดีในลักษณะของการท�ำงานร่วมกันแบบพ่ีสอนน้อง
ครสู อนลกู ศิษย์ คือ มกี ารถ่ายทอดความรู้ ทำ� งานกันแบบร่วมหวั จมท้าย เพราะต้องออกไปตรวจสอบกัน
เป็นทมี รุ่นพี่ไม่หวงวชิ าความรู้ เราไมไ่ ด้พูดถึงทฤษฎีการพัฒนาบุคลากรแตท่ กุ อยา่ งเป็นไปโดยวฒั นธรรม
ว่าจะมีพห่ี นึง่ คนคอยดแู ลร่นุ นอ้ ง 2 - 3 คนในสังกัด จากนน้ั ก็ช่วยให้มีการพฒั นาความรคู้ วามสามารถและ
ให้ประสบการณ์อยา่ งตอ่ เน่ือง ผมประทบั ใจลกั ษณะการท�ำงานท่ีท�ำใหร้ ้สู ึกสนุกเหมือนเปน็ หอ้ งเรยี นและ
มหี ลายสิง่ รอให้เรยี นรู้อยูต่ ลอดเวลาทง้ั จากภายใน ธปท. และในสถาบันการเงนิ ทเ่ี ราไปตรวจสอบ

โดยหลักการเราจะเข้าไปสังเกตและตรวจสอบการท�ำธุรกิจให้ถูกต้องตามข้อบังคับของกฎหมาย
ว่าด้วยสถาบนั การเงินและตามนโยบายของทางการ ไม่ใช่การจับผดิ เมื่อท�ำความเขา้ ใจกนั ไดท้ างสถาบนั
การเงินและธนาคารก็จะเริ่มผ่อนคลาย เขารู้ว่าเราต้ังใจจะช่วยเหลือและให้ค�ำแนะน�ำเพ่ือป้องกัน
ผลกระทบตอ่ ความมัน่ คงของสถาบันการเงนิ ซึ่งนน่ั เปน็ สิง่ สำ� คญั

บทบาทใหม่ สรา้ งความมั่นใจและคุ้มครองผู้ฝากเงนิ

ตลอดระยะเวลากว่า 38 ปีที่ ธปท. ตั้งแต่ พฒั นาใหส้ ง่ ผลทด่ี ตี อ่ เปา้ หมายองคก์ รและสว่ นรวม
จุดเร่ิมต้นจนข้ึนมาเป็นรองผู้ว่าการด้านบริหาร แนวคิดน้ีต่อเนื่องตลอดมาแม้เม่ือไปรับต�ำแหน่ง
ผมคิดแค่ว่าจะท�ำงานเพื่อให้ได้งานที่ดีมีประโยชน์ ผู้อ�ำนวยการสถาบันคุ้มครองเงินฝาก โดยจะต้อง
อยากให้งานออกมาดีท่ีสุด มีการปรับปรุงและ น�ำพาทีมงานกว่า 50 ชีวิต ให้สามารถสร้างความ

75 ชีวิตบนเส้นทาง ธปท. 103

มั่นใจและคุ้มครองผู้ฝากเงินในสถาบันการเงิน อย่างราบร่ืน เช่น เรื่องของการจ่ายคืนผู้ฝาก ซ่ึง
โดยเฉพาะผู้ฝากเงินรายย่อยซึ่งเป็นคนส่วนใหญ่ เป็นเร่ืองของการจัดท�ำระบบการจ่ายคืนผู้ฝากเงิน
ของประเทศ โดยมีบทบาทหน้าที่ตามกฎหมาย การท�ำระบบการช�ำระบัญชี การท�ำระบบบริหาร
ก�ำหนดไว้มีอยู่ 3 เรื่อง (1) สถาบันการเงินต้อง ทรพั ยส์ นิ ของสถาบนั การเงนิ ทปี่ ดิ กจิ การ เพอ่ื จะได้
มีความพร้อมในการจ่ายคืนให้แก่ผู้ฝากและช�ำระ มจี ำ� นวนเงนิ มากพอทจี่ ะจา่ ยคนื ผฝู้ ากได้ ยามทเ่ี กดิ
บัญชี ถ้าสถาบันการเงินน้ันปิดกิจการไป (2) ต้อง เหตกุ ารณป์ ิดสถาบันการเงินขึน้ มาจรงิ ๆ
บริหารเงินกองทุนคุ้มครองเงินฝากท่ีมีอยู่ให้มี
ความม่ันคงแข็งแรง มีสภาพคล่องเพียงพอ และ ส�ำหรับการท�ำงานให้ได้ผลดีนั้น ผมจะ
(3) วิเคราะห์และติดตามฐานะสถาบันการเงิน ซึ่ง ยึดหลักในใจว่า เราต้องสร้างความแตกต่างจาก
โดยท่วั ไปแลว้ ท้งั 3 หน้าท่ี ต้องเชอ่ื มต่อกับ ธปท. คนอื่นและงานอ่ืน ๆ ท่ีเคยผ่านมาให้ได้ และเรา
ขอ้ นเี้ ปน็ สง่ิ ทเี่ ราเคยทำ� มากอ่ นแลว้ จงึ สามารถทำ� ได้ ไม่ได้แข่งกับคนอ่ืนนะ เราแข่งกับตัวเองว่า
อย่างต่อเนื่อง แต่ในส่วนส�ำคัญคือ การวางระบบ ทำ� อยา่ งไรใหม้ นั แตกตา่ ง มอี ะไรใหมอ่ อกมาทกุ ครง้ั
ต่าง ๆ ท่ีจะไปท�ำให้หน้าท่ีตามกฎหมายเป็นไปได้ ที่ได้ท�ำงานและต้องดกี วา่ เดมิ

พฒั นาการสถาบนั การเงินไทย

สถาบันการเงินไทยมีระบบบริหารความ “ในยุคปัจจุบันการทำ� งานจะมชี อ่ งว่าง
เสี่ยงที่ดี ซึ่งเกิดจากการที่ ธปท. กับภาคสถาบัน
การเงินมีการแลกเปลี่ยนความคิดความเห็น และ ระหว่างอายุมากข้ึน ซึง่ ก็ตอ้ งยอมรับ
ศึกษาพัฒนาการต่าง ๆ ร่วมกันหรือพร้อมกัน ความแตกต่าง ตอ้ งท�ำความเขา้ ใจ
มาตลอด มีการคาดการณ์และเตรียมพร้อมรับมือ และพฒั นาใหช้ ่องว่างมนั ลดน้อยลง
กับวิกฤตเป็นอย่างดี สังเกตได้จากช่วงท่ีเกิดวิกฤต
ทางการเงินของสหรัฐอเมริกาหรือในยุโรป มิได้ ชอ่ งว่างอาจไม่หายไปแต่เราตอ้ งทำ� ให้
ส่งผลกระทบต่อสถาบันการเงินไทยมากนัก และ ทกุ คนสามารถอยูร่ ว่ มกันได้อยา่ ง
ธปท. เอง ไดด้ แู ลความมนั่ คงคอ่ นขา้ งเขม้ งวด ทำ� ให้ มคี วามสขุ และผลกั ดันการทำ� งาน
มกี ารตง้ั สำ� รองสำ� หรบั NPL ไวส้ งู สะสมเงนิ กองทนุ
เอาไวร้ องรับวกิ ฤตการณ์ ผมเช่ือว่าสถาบนั การเงิน ให้บรรลเุ ป้าหมายขององคก์ ร
ของไทยสามารถแขง่ ขนั กบั นานาประเทศได้ แตเ่ รอื่ ง
ของการก้าวสู่เวทีโลกยังมีข้อจ�ำกัดเพราะส่วนใหญ่ ”
เราท�ำธุรกิจในประเทศ และยังมีสาขาน้อยในต่าง
ประเทศ สถาบนั การเงนิ ไทยอาจจะตอ้ งหาพนั ธมติ ร ด้านธุรกิจท่ีจะมีความซับซ้อนหลากหลายและทัน
จากต่างประเทศหรือมีการรวมตัวกันในประเทศ ตอ่ การเปลยี่ นแปลงทางเทคโนโลยี ผมเชอ่ื วา่ ตอนนี้
ให้มากข้ึน เพอ่ื ขยายธุรกจิ ร่วมกนั หรือมองหาลู่ทาง หลาย ๆ ธนาคารกำ� ลงั พฒั นากลยทุ ธแ์ ละลทู่ างใหม่
ในการให้บริการได้มากขน้ึ ในต่างประเทศ ซง่ึ เราก็เร่ิมได้เห็นการเปล่ยี นแปลงกันแล้ว

อีกเรื่องหน่ึง คือ คน เพราะการพัฒนาคน
ในภาคธรุ กจิ สถาบนั การเงนิ ตอ้ งพฒั นาใหเ้ ขามคี วามรู้

104 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

ธปท. ทที่ ุกคนเทา่ เทยี ม

ในยุคปัจจุบันการท�ำงานจะมีช่องว่าง
ระหวา่ งอายุมากข้นึ ซงึ่ กต็ ้องยอมรบั ความแตกต่าง
ต้องท�ำความเข้าใจ และพัฒนาให้ช่องว่างมันลด
น้อยลง ช่องว่างอาจไม่หายไปแต่เราต้องท�ำให้
ทุกคนสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข และ
ผลักดันการท�ำงานใหบ้ รรลเุ ป้าหมายขององคก์ ร

ผมไม่เคยมองคนท�ำงานที่ ธปท. ว่าเขาจะ
อยู่ในหน้าท่ีอะไร ฝ่ายใด เพราะถือว่าพนักงานมี
ความส�ำคัญทุกคน พอบอกว่าท�ำงานที่ธนาคาร
แห่งประเทศไทย ไม่ว่าจะท�ำงานด้านใดทุกคน
เปน็ ตวั แทนของ ธปท. ท้งั หมด ทุกคนเป็นคนของ
ธปท. ประชาชนยอ่ มคาดหวงั วา่ เราจะสามารถตอบ
ค�ำถามหรือแก้ปัญหาของเขาได้ พอเกิดปัญหาข้ึน
ทกุ คนควรจะต้องตอบปัญหาให้กับคนภายนอกได้

สรสิทธ์ิ สนุ ทรเกศ
13 กรกฎาคม 2561

75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท. 105

ยอดชาย ชศู รี

106 75 ชีวติ บนเส้นทาง ธปท.

เข้าทำ� งาน 1 พฤศจกิ ายน 2517

‘มแหห่งศั ชจีวรติรยง์าน’

ยอดชาย ชูศรี

เมื่อผมยังท�ำงานอยู่ที่ฝ่ายการพนักงานและการจัดองค์งาน ซึ่งเดี๋ยวนี้กลายเป็น

สายทรัพยากรบุคคลไปแล้วน้ัน ผมชอบน�ำตัวเลขสถิติต่าง ๆ เกี่ยวกับบุคลากรมาพิจารณา

และประเด็นหน่ึงที่ผมสนใจมากคือ พบว่าผู้บริหารระดับผู้อ�ำนวยการ (ต�ำแหน่งปัจจุบันคือ

ผอู้ ำ� นวยการอาวโุ ส) จำ� นวนมาก มกั จะมปี ระสบการณ์ในสายงานเดยี ว มาตง้ั แตต่ น้ จนถงึ ระดบั สงู

โดยไมเ่ คยยา้ ยออกนอกสายงาน ทเ่ี หลอื อาจจะมปี ระสบการณ์ 2 หรอื 3 สายงานเปน็ อยา่ งมาก

นี่คือข้อเท็จจริงท่ีแสดงว่า ในระยะนั้นธนาคารให้ความส�ำคัญต่อผู้ช�ำนาญการเฉพาะด้าน

(Specialist) เป็นอยา่ งมาก “ผมเป็นพนกั งานคนหน่ึงทีม่ ีโอกาส
ผมเองน่าจะเป็นบุคลากรในยุคแรก ๆ ไดท้ ำ� งานในสายงานตา่ ง ๆ

ที่ธนาคารเริ่มให้ความส�ำคัญในการสร้างเสริม
ประสบการณ์ด้านต่าง ๆ ให้พนักงาน ด้วยวิธีการ
หมุนเวียนงาน ท�ำให้ผมได้ท�ำงานท่ีหลากหลายขึ้น
รวมทั้งมีโอกาสได้ไปท�ำงานภายนอกองค์กร ตาม ทงั้ ส�ำนกั งานใหญแ่ ละสาขาภาค
ความต้องการของธนาคาร อาจจะนับได้ว่าชีวิต
การท�ำงานใน 33 ปี ผมเป็นพนักงานคนหน่ึงที่มี รวมทงั้ ภายนอกธนาคาร มากถึง
โอกาสไดท้ ำ� งานในสายงานตา่ ง ๆ ทงั้ สำ� นกั งานใหญ่ 8 สายงาน ซ่ึงในประสบการณ์
และสาขาภาค รวมท้ังภายนอกธนาคาร มากถึง การท�ำงานทหี่ ลากหลายนั้น
8 สายงาน ซึ่งในประสบการณ์การท�ำงาน เป็นความนา่ อศั จรรยท์ ีเ่ กิดขึ้น

ท่ีหลากหลายน้ัน เป็นความน่าอัศจรรย์ท่ีเกิดขึ้น กับตัวผม ในหลาย ๆ เรอื่ ง
กับตัวผม ในหลาย ๆ เร่อื ง ”75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท. 107

เรอื่ งแรก เมอื่ เขา้ ทำ� งานและตอ้ งไปฝึกงาน ของลูกหนี้ต่อไป โดยการจัดตั้ง บรรษัทบริหาร
ท่สี ายงาน 2 แหง่ กบั ทสี่ าขาธนาคารนั้น ผมใชเ้ วลา สินทรัพย์ไทย (TAMC) ผมได้รับมอบหมายให้ไป
ศึกษางานท่ีโรงพิมพ์ธนบัตรและท่ีสาขาภาคเหนือ ปฏิบัติหน้าที่เป็น กรรมการผู้จัดการ เพื่อด�ำเนิน
จ.ล�ำปาง สิ่งที่ท�ำให้รู้สึกอัศจรรย์ก็คือ ณ จุดหน่ึง การจัดตั้งและเริ่มกระบวนการท�ำงานของบรรษัท
ของกาลเวลา ผมได้ท�ำหน้าท่ีรับผิดชอบในการ บริหารสนิ ทรพั ยไ์ ทย
กอ่ สรา้ งสาขาภาคเหนอื แหง่ ใหมท่ ี่ จ.เชยี งใหม่ และ
ในช่วงถัดมา เม่อื เป็นผ้ชู ่วยผูว้ า่ การ สายปฏบิ ตั ิงาน พ.ศ. 2548 ระหว่างที่ผมปฏิบัติงานใน
ต่อด้วยผู้ช่วยผู้ว่าการ สายออกบัตรธนาคาร ผมก็ ต�ำแหน่งผู้ช่วยผู้ว่าการ สายปฏิบัติงาน ได้รับ
มีส่วนรับผิดชอบและก�ำกับการท�ำงานเกี่ยวกับ มอบหมายให้เป็นผู้รับผิดชอบในการด�ำเนินงานจัด
การสร้างโรงพิมพ์ธนบัตรแห่งใหม่ที่ อ.นครชัยศรี ตงั้ สายออกบตั รธนาคาร เพ่อื ให้บรู ณาการกิจการ
จนแล้วเสร็จ ท้ัง 2 โครงการ มีพิธีเปิดโดยมีการ ด้านธนบัตรให้ประสานสอดคล้องกัน ต้ังแต่ต้นน�้ำ
กราบบังคมทูลเชิญ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ถงึ ปลายน�้ำ เพราะแต่เดมิ งานการผลติ ธนบตั รและ
สยามบรมราชกมุ ารี การจัดการดา้ นธนบตั รอื่น ๆ นนั้ อยู่คนละสายงาน
ซ่ึงท�ำให้เกิดข้อขัดแย้งในแนวทางบริหารจัดการ
เร่ืองท่ีสอง ยิ่งเป็นเร่ืองแปลกขึ้นไปอีก ธนบัตรโดยรวม จึงท�ำให้มีการจัดตั้งสายออกบัตร
ทกี่ ารทำ� งานในสายงานทหี่ ลากหลายนนั้ ถา้ เปรยี บ ธนาคาร ในปี 2549 และผมได้ดำ� รงต�ำแหน่งผ้ชู ว่ ย
กบั การเปน็ ชา่ ง ผมมกั จะเปน็ ชา่ งทที่ ำ� หนา้ ที่ “สรา้ ง ผ้วู า่ การสายจดั การธนบตั รคนแรก เพอ่ื ดำ� เนินการ
บ้านใหม่” เสยี เปน็ สว่ นใหญ่ บูรณาการระบบจัดการธนบัตรให้เป็นไปโดย
มีประสิทธิภาพ และตอบสนองความต้องการของ
พ.ศ. 2538 ธนาคารมีโครงการก่อสร้าง ผู้ใช้คือ ตลาด มากกว่าท่ีจะท�ำตัวเป็นผู้ก�ำหนด
เพิ่มข้ึน แต่มีหน่วยงานท่ีรับผิดชอบแยกต่างหาก ความต้องการธนบตั รเสียเอง ซง่ึ ไม่เปน็ ไปตามหลัก
จากกัน จึงรวมส่วนงานท่ีเกี่ยวข้องท้ังหมดไว้ Customer Oriented
ด้วยกันโดยจัดต้ังเป็น ส�ำนักงานอาคารธนาคาร
และผมได้รับมอบหมายให้เป็นผู้อ�ำนวยการ นี่คือความแปลกที่ผมยังนั่งคิดถึงอยู่จน
คนแรก ทจ่ี ัดการวางระบบและด�ำเนินการกอ่ สร้าง ทุกวันนี้ และได้แต่ตั้งความหวังว่า มหัศจรรย์แห่ง
ทุกโครงการ เริ่มด้วยโครงการก่อสร้างส�ำนักงาน ชีวิตการท�ำงานนี้ อาจจะเกิดข้ึนกับน้อง ๆ เพราะ
ภาคเหนอื (จ.เชยี งใหม่) ผมเช่ือว่า น่คี ือวธิ เี พม่ิ คุณค่าให้แก่ทรพั ยากรบุคคล
ทีค่ มุ้ คา่ “ท้อได้ แต่อยา่ ถอย”
พ.ศ. 2542 ธนาคารจัดตั้ง ส�ำนักงาน
คณะกรรมการปรับปรุงโครงสร้างหน้ี (สปน.) ยอดชาย ชศู รี
เพ่ือด�ำเนินการปรับปรุงโครงสร้างหนี้ ตามการ 9 ตุลาคม 2561
มอบหมายของรัฐบาล ภายใต้การก�ำกับด้าน
นโยบายโดยคณะกรรมการเพอื่ สง่ เสรมิ การปรบั ปรงุ
โครงสร้างหน้ี (คปน.) ผมได้รับการแต่งต้ังให้เป็น
ผู้อ�ำนวยการของส�ำนักงาน เพ่ือด�ำเนินการจัดตั้ง
วางระบบ และดำ� เนนิ การใหไ้ ดผ้ ลโดยเรว็ ที่สดุ

พ.ศ. 2543 มีการเปล่ยี นแปลงรฐั บาล และ
รัฐบาลขณะนั้นมีนโยบายส�ำคัญในการแก้ไขปัญหา

108 75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท.

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 109

เสนาะ อนู ากูล

110 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เขา้ ทำ� งาน 24 พฤษภาคม 2518

‘บนนักเสพ้นัฒทางนา’

เสนาะ อนู ากูล

ผมรบั ใชช้ าติในดา้ นเศรษฐกจิ และสงั คมในหลายบทบาท มโี อกาสเปน็ เศรษฐกร รบั ผดิ ชอบ
การปรับปรุงแผนพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติ ที่ส�ำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจแห่งชาติ
ทำ� แผนฯ ฉบบั ท่ี 5 และ 6 ทพ่ี ลกิ โฉมเศรษฐกจิ ไทยจากประเทศทพ่ี งึ่ การเกษตรอยา่ งเดยี วเปน็ หลกั
มาเป็นประเทศที่มีความหลากหลายพึ่งได้ท้ังภาคการเกษตรและอุตสาหกรรม ได้วางแผน
Physical Infrastructure ถนน ไฟฟ้า และนำ้� จากระบบหลักระหว่างกรุงเทพฯ และจงั หวดั ใหญ่ ๆ
จนถึงถนนระหว่างจังหวัด อ�ำเภอ ต�ำบล และหมู่บ้าน ขณะเดียวกันก็เริ่มวางแผน Social
Infrastructure ได้แก่ การศึกษา สาธารณสุข การประปาชนบท และการพัฒนาชายฝั่งทะเล
ภาคตะวันออก ซ่ึงมีผลมากจนเป็นการเปลี่ยนโครงสร้างเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ
ในหลายด้าน

ผมได้รับต�ำแหน่งเป็นรองนายกรัฐมนตรีฝ่ายเศรษฐกิจ ในสมัยนายกรัฐมนตรีอานันท์
ปนั ยารชนุ ซงึ่ ไดร้ บั การมอบหมายอำ� นาจหนา้ ทอี่ ยา่ งเตม็ ที่ในฐานะประธานทปี่ ระชมุ คณะรฐั มนตรี
ฝ่ายเศรษฐกจิ จากน้นั กร็ ับต�ำแหน่งประธานมลู นิธแิ ละประธานสภาสถาบันวจิ ยั เพอ่ื การพัฒนา
ประเทศไทย หรือ TDRI ตั้งแต่เร่ิมก่อตั้ง และร่วมงานกับนักวิจัยระดับคลังสมองของประเทศ
หลายคน เปน็ เวลาถงึ 15 ปี

บทบาทนกั พัฒนาฯ แหง่ ธปท.

ผมเข้ารับต�ำแหน่งผู้ว่าการ ธปท. เมื่อวันท่ี ส�ำนักงานใหญ่ท่ีมีพระราชพิธีวางศิลาฤกษ์อาคาร
24 พฤษภาคม 2518 ได้พัฒนาองค์กรต้ังแต่ ส�ำนกั งานใหญ่ เมอ่ื วันที่ 3 มถิ ุนายน 2520
การสรา้ งศนู ยค์ อมพวิ เตอรข์ อง ธปท. เพอ่ื ใหพ้ นกั งาน
ท�ำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ได้ปรับสภาพ ผลงานอ่ืนท่ีภูมิใจคือ การแก้ไขปัญหา
สถานท่ีท�ำงาน ขยายไปสู่โครงการสร้างอาคาร โครงสร้างของธนาคารพาณิชย์ไทยที่เป็นปัญหา
สะสมมานาน โดยปญั หาแรกคอื ลกั ษณะการผกู ขาด

75 ชีวติ บนเส้นทาง ธปท. 111

โดยกลุ่มบุคคลในครอบครัวเพียงไม่กี่ครอบครัว ขณะที่รอกระบวนการแก้ไขกฎหมาย ก็ได้มีการ
และการปล่อยสินเช่ือให้แก่บุคคลในครอบครัว ก�ำหนดให้ธนาคารพาณิชย์ทยอยปล่อยสินเช่ือ
เครอื ญาติหรอื พวกพอ้ งเปน็ จำ� นวนมากปญั หาทส่ี อง การเกษตรเพ่ิมข้ึน และต่อมาได้ขยายไปรวมธุรกิจ
คอื ระบบธนาคารพาณชิ ยไ์ ทยมลี กั ษณะทเี่ ออ้ื ใหเ้ กดิ ในชนบทและอตุ สาหกรรมการเกษตร พรอ้ มกนั นนั้
การพฒั นาทีข่ าดความสมดลุ จึงเป็นเหตใุ หเ้ กิดการ ยงั ไดก้ ำ� หนดมาตรการใหธ้ นาคารพาณชิ ยท์ ป่ี ระสงค์
พัฒนาความเจริญทางเศรษฐกิจที่กระจุกตัวอยู่ใน จะขอเปิดสาขาในกรุงเทพฯ ซึ่งมีผลก�ำไรดี ต้อง
กรงุ เทพฯ เท่าน้นั เมอ่ื ไดม้ านัง่ ในตำ� แหนง่ ผ้วู ่าการ เปิดสาขาในอ�ำเภอในต่างจังหวัดเพ่ิมขึ้นด้วย ซ่ึงมี
ธปท. ซ่ึงอยู่ในฐานะท่ีจะช่วยแก้ปัญหาส�ำคัญน้ีได้ ส่วนช่วยให้เกิดการกระจายบริการของธนาคาร
จึงได้จัดต้ังคณะท�ำงานเพ่ือศึกษาประเด็นท่ีสมควร พาณชิ ย์ไปอย่างทว่ั ถึงมากขนึ้
มีการแกไ้ ขใน พ.ร.บ. ธนาคารพาณชิ ย์ พ.ศ. 2505

ผวู้ า่ การป๋วย ตวั อย่างด้านจรรยาบรรณและคุณธรรม

เร่ืองจรรยาบรรณและคุณธรรมส�ำคัญมาก “พนักงาน ธปท. ในฐานะ
ผมอยากยกท่านผู้ว่าการป๋วย อึ๊งภากรณ์ ให้เป็น
ตัวอย่างในเรื่องน้ี เป็นสิ่งที่คน ธปท. ต้องยึดมั่น นักพฒั นาประเทศรุน่ ต่อ ๆ ไป
โดยใชท้ งั้ ศาสตรแ์ ละศลิ ปใ์ หท้ นั กบั การเปลยี่ นแปลง ขอให้ร้วู ่าทุกคนก�ำลังทำ� เร่ืองทยี่ าก
ของโลกปัจจุบัน นอกจากนี้ ผมอยากให้ตระหนัก
เรอื่ งการบรหิ ารความเสย่ี ง ทง้ั ระดบั ประเทศ ระดบั ยากท้งั ในดา้ นวิชาการ
ภูมภิ าค และระดบั โลก เพราะจากประสบการณ์ใน เพราะโลกมนั เปลย่ี นแปลงเร็ว
องค์กรส�ำคัญทางเศรษฐกิจระดับประเทศท่ีท่าน
ผา่ นมามากกวา่ ครงึ่ ชวี ติ ทำ� ใหต้ ระหนกั ดวี า่ การบรหิ าร ยากทั้งในทางปฏบิ ตั ิ
ความเสยี่ งนบั เปน็ หัวใจของการบรหิ ารประเทศ เพราะทำ� ยังไงก็คงไม่ถกู ใจทุกคน
แต่เราตอ้ งยึดมั่นว่าสิง่ ทเ่ี ราทำ�
อยากฝากให้ ธปท. ดำ� เนนิ นโยบายเศรษฐกจิ เปน็ ผลดีในระยะยาวและเป็นส่งิ ท่ี
ในกระบวนทศั นท์ ถ่ี กู ตอ้ งและมกี ารประสานงานกนั ช่วยใหค้ นไทยมชี วี ิตความเปน็ อยู่ดีขน้ึ
ระหว่างนโยบายการคลังและนโยบายการเงินให้
มากกว่าท่ีผ่านมา แม้ว่าเป็นส่ิงพูดง่ายแต่ท�ำยาก ”“Middle Income Trap” นี้ไปได้ ขณะท่ีกลุ่มท่ี
ทว่ากเ็ ป็นสิง่ จำ� เป็นตอ้ งทำ� ให้ดีที่สุด เพื่อประโยชน์
ของประชาชนและประเทศชาติ วันน้ีเศรษฐกิจ เคยอยู่ต�่ำกว่าชนชั้นกลาง ก็ทยอยดันขึ้นมา เรา
ประเทศไทยก�ำลังตกอยู่ในกับดักท่ีเรียกว่า ต้องสร้างโมเดลการพัฒนาข้ึนใหม่โดยเน้นการใช้
“Middle Income Trap” เมื่อชาติเจริญมาถึง เทคโนโลยี และระบบ R&D อย่างจริงจงั
จุดหน่ึงที่มีชนช้ันกลางมาก แต่ประเทศไทยไม่เคย
มีการสร้างรากฐานทางเทคโนโลยีและระบบการ
บริหารจัดการท่ีดีเอาไว้ ท�ำให้ไม่สามารถก้าวข้าม

112 75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท.

ไมห่ ยดุ พฒั นา

สดุ ทา้ ยผมหวังวา่ ธปท. ในฐานะหนว่ ยงาน
ทีม่ สี ว่ นสำ� คญั ในการ พฒั นาเศรษฐกจิ ของประเทศ
จ�ำเป็นต้อง “Renovate” และ “Reinvent”
องค์กรของตัวเองอยู่ตลอดเวลา ควบคู่ไปกับการ
ยดึ มน่ั ในปณิธานของ ธปท. ที่ว่า “ยนื ตรง มองไกล
ยน่ื มอื และตดิ ดนิ ” สำ� หรบั พนกั งาน ธปท. ในฐานะ
นกั พฒั นาประเทศรนุ่ ตอ่ ๆ ไป ขอใหร้ วู้ า่ ทกุ คนกำ� ลงั
ทำ� เรอ่ื งทยี่ าก ยากทง้ั ในดา้ นวชิ าการ เพราะโลกมนั
เปลยี่ นแปลงเรว็ ยากทงั้ ในทางปฏบิ ตั ิ เพราะทำ� ยงั ไง
ก็คงไม่ถูกใจทุกคน แต่เราต้องยึดมั่นว่าส่ิงที่เราท�ำ
เป็นผลดีในระยะยาวและเป็นสิ่งท่ีช่วยให้คนไทย
มีชีวิตความเป็นอยู่ดีข้ึน การที่จะท�ำอย่างนั้นได้
ก็ต้องหมั่นหาความรู้ และเรียนรู้โลกภายนอก
ใหม้ ากข้ึน

เสนาะ อนู ากูล
13 กรกฎาคม 2561

75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท. 113

ธารษิ า วฒั นเกส

114 75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 16 มิถนุ ายน 2518

‘วิถขี องผู้ให้’

ธารษิ า วัฒนเกส

ตลอดระยะเวลา 35 ปีของการท�ำงานท่ี ธปท. ดิฉันได้ผ่านหลายฝ่ายงานและหลายยุค
หลายสมัย ท้ังยุคที่เศรษฐกิจเติบโต สถานการณ์บ้านเมืองสงบเรียบร้อย และยุคที่เกิดวิกฤต
เศรษฐกจิ ทง้ั วกิ ฤตตม้ ยำ� กงุ้ และวกิ ฤตแฮมเบอรเ์ กอร์ ตลอดจนเหตกุ ารณ์ไมส่ งบทางการเมอื ง
ครง้ั ใหญ่ในปี 2553 ทล่ี กุ ลามไปถงึ การยดึ พนื้ ทบ่ี นทอ้ งถนนโดยผปู้ ระทว้ งกลมุ่ หนงึ่ และปฏบิ ตั กิ าร
ยึดคนื พื้นท่โี ดยรัฐบาล ซึ่งกระทบถงึ การให้บรกิ ารของธนาคารพาณชิ ยแ์ ละ ธปท. เหตุการณ์
สำ� คญั ๆ หลายอยา่ งเป็นประสบการณท์ ี่มีคุณคา่ จงึ อยากขอแบง่ ปนั เปน็ บทเรยี นแกน่ อ้ ง ๆ
ทกุ คน ประสบการณ์ต่าง ๆ ได้ตอกย้ำ� วา่ การท�ำงานท่ี ธปท. ต้องยึดผลประโยชนข์ องระบบ
และประเทศชาตเิ ปน็ หลกั ตามทเ่ี ราไดร้ บั การบม่ เพาะมาตลอด แตท่ ส่ี ำ� คญั ไมย่ งิ่ หยอ่ นกวา่ กนั คอื
เราตอ้ งสือ่ สารและรับฟงั จากผู้เกี่ยวขอ้ งให้มากทีส่ ุด จงึ จะท�ำหน้าท่ีของเราไดร้ าบรื่น

การท�ำหนา้ ทีท่ ี่ดี จะส่งผลให้ ธปท. เปน็ ที่เชื่อถือและท�ำงานงา่ ยขึน้

ต้ังแต่ปลายปี 2007 ถึงประมาณกลาง พระราชด�ำรสั จากในหลวงรัชกาลท่ี 9 ทท่ี รงชน่ื ชม
ปี 2008 เงินเฟ้อขึ้นสูงมากถึงกว่าร้อยละ 9 ใน แบงก์ชาติในการดูแลบริหารเงินไม่ให้ด้อยค่า
เดอื นกรกฎาคม ทงั้ จากราคานำ�้ มนั และการจบั จา่ ย การข้ึนดอกเบ้ียอีกคร้ังหน่ึงในปลายเดือนสิงหาคม
ใช้สอยในประเทศท่ีเพ่ิมข้ึน รัฐบาลกดดันผ่านสื่อ จึงเปน็ ไปด้วยความราบร่นื ข้ึนไปอกี
ว่าไม่ต้องการให้ขึ้นดอกเบี้ยและมีข่าวบ่อยมาก
แทบจะเปน็ รายวนั วา่ จะปลดผวู้ า่ การ อยา่ งไรกต็ าม การสรา้ งความนา่ เชอื่ ถอื ให้ ธปท. จะตอ้ งทำ�
กนง. กไ็ ดต้ ดั สนิ ใจขนึ้ ดอกเบยี้ ไปในเดอื นกรกฎาคม ต่อเนอื่ งและครอบคลมุ เม่อื คราวเหตกุ ารณว์ ุ่นวาย
ปรากฏว่าเสียงวิพากษ์วิจารณ์บนส่ือเงียบลงอย่าง ทางการเมืองและลุกลามมาเป็นความวุ่นวายบน
รวดเร็ว ซ่ึงดิฉันก็เดาว่าการที่เราท�ำหน้าท่ีตาม ทอ้ งถนนหลายจดุ ธปท. กไ็ ดป้ ระสานงานกบั สมาคม
หลักการอย่างตรงไปตรงมาท�ำให้ได้ใจประชาชน ธนาคารอย่างใกล้ชิดเพ่ือให้ประชาชนยังเข้าถึง
รวมท้ังสื่อ จึงไม่กระพือข่าวในเชิงลบอีกต่อไป บริการทางการเงินอยา่ งปลอดภยั และ ธปท. เองก็
ยิ่งต่อมาในวันท่ี 20 สิงหาคม เราได้รับกระแส สามารถปฏบิ ตั งิ านทง้ั จากศนู ยส์ ำ� รองและสำ� นกั งาน
ใหญ่ รวมท้ังให้บริการเคลียร์เช็คและโอนเงินได้

75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท. 115

อย่างราบร่ืน ถือว่าเราบริหารความเส่ียงด้านปฏิบัติการได้ผลดีมาก ลองนึกภาพดูว่าถ้าเป็นข่าวว่า ธปท.
ต้องปดิ ศูนยเ์ คลยี ร์รงิ่ จากเหตุการณ์ดงั กล่าว ระบบการเงนิ จะระส่�ำระสายเพยี งใดและผลกระทบตอ่ ความ
น่าเชอ่ื ถอื ของ ธปท. คงจะมไี มน่ อ้ ย

สื่อสาร และรบั ฟัง

เหตกุ ารณส์ ำ� คญั ๆ อนั เปน็ ประสบการณต์ รง เห็นว่า เรามีทางออกอย่างไรท่ีจะท�ำให้เขาคลาย
ท่ีตอกย�้ำถึงความส�ำคัญของการส่ือสารและรับฟัง กงั วล เพราะงานใหญจ่ ะสำ� เรจ็ ได้ ทกุ คนจะตอ้ งเดนิ
มหี ลายเหตุการณ์ เชน่ การรวม ATM Pool ให้เป็น ไปดว้ ยกนั หมด ถา้ เราเอาตัวเองเป็นทต่ี งั้ และนึกว่า
วงเดียว การลดค่าธรรมเนียม การริเร่ิมใช้ระบบ เรารดู้ กี วา่ เขาเพราะศกึ ษามาดแี ลว้ คดิ วา่ ไมม่ ปี ญั หา
เคลียร์เช็คทางอิเล็กทรอนิกส์ท่ีช่วยลดเวลาการ ก็เดนิ ด่ยุ ๆ ไปคนเดยี ว งานชนิ้ นัน้ ๆ ก็จะไมม่ ที าง
เคลยี รร์ ง่ิ การรเิ รมิ่ ระบบโอนเงนิ ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ สำ� เรจ็ ไดเ้ ลย หลกั การนเ้ี ราทราบกนั ดี แตม่ แี นวโนม้
ทไี่ มม่ ี Settlement Risk ซง่ึ ลว้ นเปน็ มาตรการทเ่ี ปน็ ทจ่ี ะไมอ่ ดทนพอ ฉะนนั้ คน ธปท. ตอ้ งอดทน รบั ฟงั
ประโยชน์ต่อเศรษฐกิจ ด้วยการเพิ่มประสิทธิภาพ ขยันอธิบาย และสื่อสาร จะพูดแบบม้วนเดียวจบ
ลดต้นทุน และลดความเส่ียง แต่เราต้องท�ำให้ ไมไ่ ด้ เพราะความสำ� เร็จไมม่ ีทางลดั
ทุกฝ่ายที่เก่ียวข้องยินดีที่จะเปลี่ยนแปลงตามงาน
จึงจะสัมฤทธิผล ไม่เพียงแต่ธนาคารพาณิชย์จะไม่ ประสบการณ์เมื่อคร้ังท�ำงานด้านปฏิรูป
เห็นด้วยเพราะกระทบกับรายได้จากค่าธรรมเนียม ระบบการช�ำระเงินเป็นบทเรียนส�ำคัญในงาน
และจาก Float ในการเคลียร์เช็คซ่ึงเคยใช้เวลา ปฏิรูประบบสถาบันการเงินและการก�ำกับดูแล
มากสุดถึงสองสัปดาห์ ภายใน ธปท. เองก็มีการ ของ ธปท. เองหลงั วกิ ฤตตม้ ยำ� กงุ้ ใหม้ คี วามเขม้ แขง็
คัดค้านในเร่ืองการใช้ระบบอิเล็คทรอนิกส์ในการ เข้ามาตรฐานสากล และการแก้กฎหมายส�ำคัญ
เคลียร์เช็คและการโอนเงิน เพราะกลัวระบบจะ สามฉบับคือ พรบ. ธนาคารแห่งประเทศไทย
ไม่ปลอดภัยเท่าบุคลากรท่ีท�ำเรื่องนี้จนเชี่ยวชาญ พรบ. สถาบนั การเงนิ และ พรบ. คุ้มครองเงินฝาก
อย่าลืมว่าน่ีคือกว่า 20 ปีท่ีแล้ว คนรุ่นเก่ายังไม่ ในตอนทดี่ ฉิ นั อยใู่ นตำ� แหนง่ ผวู้ า่ การ การปฏริ ปู ระบบ
คุ้นกับระบบอิเล็กทรอนิกส์ซ่ึงเป็นเร่ืองใหม่มาก สถาบนั การเงนิ และการกำ� กบั ดแู ลเปน็ เรอื่ งใหญแ่ ละ
ในตอนนั้น โครงการตา่ ง ๆ เหลา่ นี้ล้วนต้องส่อื สาร หนกั มาก เพราะเราต้องทำ� ในยามทส่ี ถาบันการเงนิ
และเปดิ ใจรับฟังทกุ Stakeholders ตอ้ งมี “ความ ยังไม่แข็งแรง ส่วนเรื่องแก้กฎหมายนั้นไม่เพียงแต่
อดทน” ในการส่ือแล้วสื่ออีก ให้ทุกฝ่ายคลาย ต้องเดินสายอธิบายส่ือสารกับคณะกรรมาธิการ
กังวลต่อการเปล่ียนแปลงและไม่ให้เกิดความเข้าใจ ของสภาผู้แทนราษฎรหลายชุด นักวิชาการ และ
ท่คี ลาดเคล่อื น หากเขามีข้อกังวล กต็ อ้ งอธิบายให้ ประชาชนท่ัวไปเท่าน้ัน แต่ยังต้องส่ือสารท�ำความ
เข้าใจกับคณะศิษย์ของหลวงตามหาบวั ฯ อีกด้วย

คน ธปท. คือ คนในครอบครวั เดียวกนั

ความประทับใจที่เกิดขนึ้ ในรั้ว ธปท. คอื คน มีให้แก่กัน เรามีความเอื้ออาทรต่อกันเหมือนเป็น
ธปท. ช่วยกัน ทมี งานทกุ คนสงู้ าน ทำ� งานกนั เต็มท่ี สมาชกิ ในครอบครวั เดยี วกนั ผใู้ หญต่ อ้ งเปดิ ใจรบั ฟงั
ไม่เก่ียงงอนหรือชิงดีชิงเด่น แสดงให้เห็นถึงน�้ำใจที่ ความคิดเห็นของผู้น้อย ซ่ึงท่ีผ่านมาก็เป็นเช่นน้ัน

116 75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท.

การทำ� งานมบี รรยากาศของความใจกวา้ ง ไมบ่ นั่ ทอน ความสนกุ และรสู้ กึ ทา้ ทาย การมคี วามคดิ ความอา่ น
กำ� ลังใจกนั พนักงานทเี่ พ่งิ เขา้ มาใหม่ใน ธปท. หรอื ใหม่ ๆ และหลากหลายเปน็ สิ่งท่ดี ีและจำ� เปน็ ท�ำให้
ในสายงาน มักมีค�ำถามใหม่ ๆ เพราะคนท่ีอยู่ องคก์ รมคี วามแขง็ แกรง่ ในดา้ นความคดิ และมคี วาม
มานาน อาจคุ้นเคยจนไม่เกิดค�ำถามนอกกรอบ หลากหลาย วัฒนธรรมการท�ำงานรูปแบบน้ีเป็น
ผู้น้อยเมื่อเป็นท่ียอมรับก็จะไม่เกร็ง ท�ำงานด้วย สง่ิ ท่ี ธปท. จะต้องรักษาไว้

ธปท. ต้องเปน็ เสาหลักทางเศรษฐกจิ “เศรษฐกิจทั่วโลก

ธปท. ต้องท�ำหน้าท่ีที่เป็นพันธกิจของเรา มคี วามผนั ผวนมากขึ้น
คอื ดแู ลให้เศรษฐกิจเตบิ โตอยา่ งย่ังยนื ซ่ึงจะท�ำให้ การเปล่ียนแปลงเชงิ โครงสร้าง
ประชาชนอยู่ดีกินดี แต่บางอย่างแม้จะไม่ใช่หน้าท่ี ทางเศรษฐกิจ สงั คม และเทคโนโลยี
ของเราโดยตรง หากเป็นเรื่องที่จะมีผลกระทบต่อ มีมากขึ้นและเร็วขึน้ ความรทู้ าง
เศรษฐกจิ ตอ่ ความเปน็ อย่ขู องประชาชน ธปท. ก็ เศรษฐศาสตร์และเครอ่ื งมอื
ควรกระตุกให้ผู้เก่ียวข้องหรือสังคมได้ระมัดระวัง ทางนโยบายทม่ี อี ยู่อาจไมพ่ อแล้ว
ความเส่ียงท่ีอาจจะตามมา โดยเฉพาะปัญหาเชิง เราต้องตามการเปล่ยี นแปลงให้ทัน
โครงสร้างและแนวโน้มของการเปลี่ยนแปลงที่จะ
ส่งผลในระยะยาวหากไม่เตรียมรับมือ เพราะโดย ”Credibility ของ ธปท. วา่ เปน็ เสาหลกั ทางเศรษฐกจิ
ทั่วไปหน่วยงานอ่ืนและสังคมมักจะให้ความสนใจ
กับปัญหาเฉพาะหน้ามากกว่า ดังนั้น การศึกษา ท่ีพ่ึงพาได้และบุคลากรเป็นท้ังคนเก่งและคนดี
วิจัย และสร้างความตระหนักในเร่ืองเหล่านั้น เม่ือท�ำเช่นนี้ได้ Stakeholders ซึ่งรวมไปถึง
จงึ เปน็ เร่ืองสำ� คัญ สถาบันการเงิน ประชาชนก็จะให้การยอมรับ
และสนับสนุนแม้ในกรณีที่เราต้องมีนโยบายหรือ
ส�ำหรับข้อคิดที่อยากฝากถึงน้อง ๆ ธปท. มาตรการทเี่ ขม้ งวด
กค็ อื ขอใหร้ ว่ มมอื รว่ มใจในการทำ� งาน เพอื่ เปา้ หมาย
หลักการ และค่านิยมเดียวกัน และต้องเรียนรู้ ธาริษา วัฒนเกส
ตลอดเวลาไม่หยุดอยู่กับท่ี เพราะเศรษฐกิจท่ัวโลก 22 กรกฎาคม 2561
มีความผันผวนมากข้ึน การเปลี่ยนแปลง
เชิงโครงสร้างทางเศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยี
มีมากขึ้นและเร็วขึ้น ความรู้ทางเศรษฐศาสตร์
และเคร่ืองมือทางนโยบายท่ีมีอยู่อาจไม่พอแล้ว
เราต้องตามการเปลี่ยนแปลงให้ทัน รักษา

75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท. 117

พงศ์อดลุ กฤษณะราช

118 75 ชีวติ บนเส้นทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 15 กรกฎาคม 2518

‘เธอก็คอื ทส่ี ดุ

เสมอไป’

พงศ์อดุล กฤษณะราช

ผมได้พบกับพ่ีพงศ์อดุลเป็นคร้ังแรกเม่ือเดือนสิงหาคมปี 2542 เม่ือผมมารายงานตัว
เพ่ือปฏิบัติงานที่สายก�ำกับตรวจสอบสถาบันการเงิน ผมยังจ�ำภาพที่ได้รับการต้อนรับอย่าง
อบอุ่นฉนั พ่นี ้อง นำ้� เสียงที่นุ่มนวล ดว้ ยสีหน้าทีม่ แี ต่รอยยิม้ พร้อมกบั ยืน่ ตารางการดูงาน และ
ไดน้ งั่ อธบิ ายภาพรวมของงานกำ� กบั ตรวจสอบดว้ ยความเตม็ ใจ ทำ� ใหผ้ มรสู้ กึ คลายความกงั วล
ต่อการย้ายมาปฏิบัติงานในสายงานนี้

พ่ีพงศ์อดุล กฤษณะราช ได้เขียนเล่า พูดและน�ำเสนอ อีกทั้งต้องค้นคว้าและเรียนรู้
ประสบการณ์ชีวิตของตนเอง โดยเฉพาะในช่วง สิ่งใหม่ ๆ ตลอดเวลา
ชวี ติ การทำ� งาน 35 ปี ในแบงกช์ าตกิ อ่ นเกษยี ณเมอื่
ปี 2553 ไวใ้ นหนงั สอื “คนไมส่ ำ� คญั ” วา่ ตนเองเกดิ ดว้ ยมาดของความเปน็ นกั วชิ าการ ในขณะท่ี
มาในครอบครัวข้าราชการ คุณพ่อเป็นข้าราชการ ผู้บริหารเล็งเห็นถึงความส�ำคัญต่อการพัฒนา
แบงกอ์ อมสนิ คณุ แมเ่ ปน็ ครู แตต่ อ้ งลาออกจากงาน ผู้ตรวจสอบ พ่ีพงศ์อดุลจึงมักจะถูกมอบหมายให้
มาดูแลลูก ๆ ที่มีถึง 6 คน ท�ำให้การท�ำงานเป็น ท�ำงานที่เก่ียวข้องกับการพัฒนา จากชีวิตที่ต้อง
ส่ิงที่อยู่ในจิตใจของพี่พงศ์อดุลมาตั้งแต่เด็ก ช่วย ออกไปตรวจสอบตามสถาบนั การเงนิ กเ็ รมิ่ กลายเปน็
เลย้ี งดนู อ้ ง ๆ ทงั้ 5 คน และเมอ่ื เขา้ เรยี นทคี่ ณะบญั ชี นง่ั โตะ๊ ทำ� งาน จดั อบรมและงานคน้ ควา้ ตา่ ง ๆ รวมถงึ
จุฬาฯ ก็หางานพิเศษท�ำไปด้วย พอเข้ามาท�ำงาน การออกคมู่ อื การตรวจสอบทพี่ ี่ ๆ ผตู้ รวจการจะจำ� ได้
ที่สายก�ำกับตรวจสอบ ก็มุ่งม่ันท�ำงานอย่างเต็มท่ี อย่างแม่นย�ำถึงคู่มือสีเทา 11 เล่ม ที่ใช้เป็นคู่มือ
พรอ้ ม ๆ กบั ไปสอนหนงั สอื และไปฝกึ งานสอบบญั ชี ในการตรวจสอบ ถอื เปน็ คมั ภรี ไ์ บเบลิ ทเ่ี ปน็ รากฐาน
ท่ีถือว่าเป็นส่วนช่วยในการปฏิบัติงานท่ีแบงก์ชาติ ของค่มู ือการตรวจสอบในปัจจุบนั
เพราะงานสอบบญั ชไี ดช้ ว่ ยใหร้ จู้ กั วธิ กี ารตรวจสอบ
ส่วนการสอนหนังสือ ช่วยท�ำให้มีความกล้าท่ีจะ อย่างไรกด็ ี เหตกุ ารณว์ ิกฤตสถาบนั การเงิน
เม่ือปี 2540 ท่ีท�ำให้สังคมขาดความเชื่อม่ัน
ในการก�ำกับตรวจสอบของแบงก์ชาติ ท�ำให้

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 119

ม.ร.ว.จัตุมงคล โสณกุล ผู้ว่าการ ในช่วงเวลาน้ัน แม้ว่าหลักสูตรและเนื้อหาของโรงเรียน
ไดใ้ หโ้ จทย์ใหญ่กบั สายกำ� กับสถาบนั การเงนิ ในการ ผู้ตรวจสอบจะถูกปรับเปล่ียนไปตามกาลเวลา
พัฒนาผู้ตรวจสอบ โดยให้มีกระบวนการแต่งต้ัง แต่กล่ินอายของโรงเรียนในช่วงท่ีพี่พงศ์อดุลเป็น
ผู้ตรวจการด้วยการก่อต้ัง “โรงเรียนผู้ตรวจสอบ” อาจารย์ใหญ่ยังติดตามมาจนถึงทุกวันนี้ ซ่ึงท�ำให้
เพ่ือให้สังคมยอมรับ ซึ่งแน่นอนท่ีสุดผู้ท่ีได้รับ เห็นถึงความส�ำคัญต่อการพัฒนาทั้งกระบวนการ
มอบหมายงานที่ส�ำคัญนี้คือ พ่ีพงศ์อดุลท่ีได้น�ำ ตรวจสอบและบคุ ลากรในสายงาน เพอ่ื ใหเ้ ทา่ ทนั ตอ่
หลักสตู รของ Federal Reserve Bank มาปรบั ให้ ววิ ัฒนาการของสถาบนั การเงนิ และใหผ้ ตู้ รวจสอบ
เขา้ กบั สภาพแวดลอ้ มของระบบสถาบนั การเงนิ ไทย ไดอ้ อกไปตรวจสอบได้อย่างมน่ั ใจและภาคภมู ิใจ
โดยมีหลกั สูตรเร่มิ ตน้ 5 หลักสตู ร
พี่พงศ์อดุลได้มีโอกาสย้ายไปปฏิบัติงานใน
“การเปลี่ยนแปลงมิใช่เร่ืองงา่ ย ๆ สายงานอื่น ๆ เช่น สายนโยบายสถาบันการเงิน
และส�ำนักบริหารความเส่ียง ก่อนได้รับการเลื่อน
บางสิ่งบางอย่างทเี่ ราสามารถท�ำได้ ต�ำแหน่งเป็นผู้อ�ำนวยการอาวุโส ส�ำนักงานภาคใต้
ก็ท�ำไป แต่หากจะมีบา้ งที่ เปน็ เวลา 2 ปี และดำ� รงตำ� แหนง่ ผอู้ ำ� นวยการอาวโุ ส
ฝ่ายตรวจสอบภายใน เป็นต�ำแหน่งสุดท้ายก่อน
เราไมส่ ามารถทำ� ได้ กอ็ ย่าไปแบกรับ เกษยี ณอายรุ าชการ ซงึ่ พพ่ี งศอ์ ดลุ ไดฝ้ ากขอ้ คดิ ไวว้ า่
เป็นความทกุ ข์ใจ ยอมรบั สถานการณ์ “การเปลย่ี นแปลงมิใช่เรอ่ื งงา่ ย ๆ บางส่ิงบางอย่าง
ท่ีเราสามารถท�ำได้ก็ท�ำไป แต่หากจะมีบ้างที่เรา
และจงถอื เสียวา่ นี่เปน็ เร่อื งปกติ ไม่สามารถท�ำได้ก็อย่าไปแบกรับเป็นความทุกข์ใจ
ทจ่ี ะต้องเผชิญในการท�ำงาน ยอมรบั สถานการณแ์ ละจงถอื เสยี วา่ นเ่ี ปน็ เรอ่ื งปกติ
ความสำ� เร็จในอดีตไมไ่ ดเ้ ป็นเครอ่ื ง ท่ีจะต้องเผชิญในการท�ำงานความส�ำเร็จในอดีต
ไม่ไดเ้ ป็นเคร่อื งบ่งชถี้ ึงความส�ำเรจ็ ตอ่ ไปข้างหนา้ ”
”บ่งชถ้ี ึงความสำ� เร็จต่อไปขา้ งหนา้
พี่พงศอ์ ดลุ เล่าอยา่ งภาคภมู ิใจว่า “โรงเรยี น การมองตนเองของพ่ีพงศ์อดุล สอดรับกับ
ผู้ตรวจสอบได้เปิดการสอนคร้ังแรกเม่ือวันที่ 18 ความคดิ เห็นของผู้ใกลช้ ดิ เชน่ พ่ียงศักดิ์ เซย่ี งหลอ
กุมภาพันธ์ 2542 เร่ิมจากโรงเรียนผู้ตรวจสอบ 1 กล่าวว่า “หากพูดถึงพี่พงศ์อดุล ใคร ๆ ก็จะเห็น
รนุ่ ท่ี 1 มีนกั เรยี นจากฝ่ายตรวจสอบประมาณ 30 ภาพพี่ทีใ่ จดี พ่ที ่ีเปน็ แบบอยา่ งทด่ี ีใหแ้ กน่ อ้ ง ๆ โดย
คน เช่น บุษกร ธรี ะปญั ญาชัย, ณพงศ์ธวชั โพธกิ ิจ, เฉพาะภาพของการเป็นครู สอนงานน้อง ๆ สอนใน
วัลยา ศรีวัฒนา, ธีรศักด์ิ สูงลอย และนิรมล โรงเรยี นผตู้ รวจสอบ เปน็ ครแู ละวทิ ยากรใหส้ ถาบนั
กอสงวนมิตร อยู่กัน 3 สปั ดาหเ์ ต็ม ๆ ทส่ี ำ� นกั งาน การเงินและมหาวิทยาลัยหลายแห่ง พวกเราจึงมัก
ภาคเหนอื แม้วันเสาร์ อาทติ ย์ ก็ไม่หยดุ เพราะเรา เรียกพพ่ี งศอ์ ดุลว่า ครใู หญ”่
เน้นทั้งวิชาการและเสริมกิจกรรมให้เกิดความเป็น
หมู่คณะ รวมท้ังผ่อนคลายความเครียดหรือเหงา พี่พงศ์อดุลไดเ้ ขียน Weekly Mail สง่ ให้กับ
จนท�ำให้เปน็ แฟนกนั ก็หลายคู่” พนักงานในฝ่ายวางแผนและพัฒนาทุก ๆ วันศุกร์
พรอ้ มไดฝ้ าก 6 หลกั การไวใ้ นหนงั สอื “คนไมส่ ำ� คญั ”
ถือเป็นหลักการที่เป็นคุณสมบัติที่ดีของการเป็น
ผู้ตรวจสอบสถาบันการเงินที่พวกเราควรยึดถือ
ปฏบิ ตั ิ ดงั นี้

120 75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท.

1. ทำ� หนา้ ทีข่ องตนเองให้ดีทส่ี ดุ
เมื่อเราท�ำงานท่ีได้รับมอบหมายอย่างเต็มท่ี
และไม่รงั เกียจงานแล้ว แม้หวั หนา้ จะขอแก้ไข หรือ
เรารู้สึกขัดแย้งกับแนวคิดของเค้า หากเราจะท�ำ
หน้าที่ต่ออีกนิดก็คือ ช้ีแจงให้ความเห็นของเราไป
เชน่ นถี้ อื วา่ เราไดท้ �ำหนา้ ท่ีแล้ว
2. จงมองโลกในแง่ดี
หากหม่ันท�ำตัวเองให้เป็นคนมองโลกใน
ดา้ นดี ยอ่ มทำ� ใหร้ อบตัวของเราดนู ่าอภริ มย์ ใคร ๆ
กอ็ ยากอยใู่ กลเ้ พราะตวั เราไมเ่ ปน็ พษิ เปน็ ภยั กบั ใคร
3. ไม่ท�ำงานด้วยความหวังผลประโยชน์
ใด ๆ ตอบแทน
หากไมต่ อ้ งการมคี วามทกุ ข์ กไ็ มค่ วรคาดหวงั
ตงั้ แตต่ น้ และจะทำ� ใหเ้ รามแี ตค่ วามสขุ ในการทำ� งาน
การทำ� อะไรโดยไมค่ ำ� นงึ ถงึ ตนเองเปน็ ทตี่ ง้ั จะทำ� ให้
สิ่งน้ันส�ำเร็จออกมาด้วยความบริสุทธิ์ ปราศจาก
สง่ิ เคลือบแฝงเจือปน
4. การให้ คือ สงิ่ ที่ควรกระทำ�
ห า ก เ ร า จ ะ ย อ ม สู ญ เ สี ย โ ด ย มิ ไ ด ้ ห วั ง
ผลตอบแทนจะเกดิ เปน็ ทานบารมี นอกจากนี้ การให้
ยังหมายถึงการให้อภัยกับคนท่ีกระท�ำไม่ดีต่อเรา
หรอื ลูกนอ้ งอาจท�ำงานไมด่ ี ผดิ พลาด
5. ไมท่ ำ� เรือ่ งง่ายใหม้ นั ยุ่งยากโดยใช่เหตุ
หากเราคิดลึกละเอียดเกินเหตุ เราจะเสีย
โอกาสในการท�ำงานท่ีดีกว่าให้เกิดคุณค่า และ
ยิ่งไปกว่าน้ัน จะสร้างนิสัยให้เราเป็นคนหยุมหยิม
มากเร่ืองเกนิ ไป
6. จงทำ� ความดีอย่างสมำ�่ เสมอ
การทำ� ดเี ปน็ การสรา้ งคณุ คา่ ใหก้ บั ตวั เราเอง
สะสมไว้ อยา่ ทำ� ดเี พยี งเพอ่ื เอาหนา้ หรอื กระทำ� แบบ
หนา้ ไหว้หลงั หลอก

รณดล นุม่ นนท์
ผูเ้ รียบเรียง

14 กนั ยายน 2561

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 121

พวงทิพย์ ปรมาพจน์

122 75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท.

เข้าทำ� งาน 15 สงิ หาคม 2518

‘กองทุนเพอ่ื การฟน้ื ฟู

และพัฒนาระบบสถาบนั การเงนิ ’

พวงทิพย์ ปรมาพจน์

“กองทนุ เพอื่ การฟน้ื ฟแู ละพฒั นาระบบสถาบนั การเงนิ ”* กอ่ นปี พ.ศ. 2540 ยงั ไมเ่ ปน็ ทร่ี จู้ กั ของ
คนทวั่ ไป จนกระทงั่ เกดิ วกิ ฤตตม้ ยำ� กงุ้ ชอื่ ของกองทนุ ฟน้ื ฟเู ปน็ หวั ขอ้ ขา่ วใหญ่ จากการเปน็ ผใู้ หค้ วามชว่ ยเหลอื
สภาพคล่องแก่ระบบสถาบันการเงินหลายแสนล้านบาท และมีบทบาทในการแก้ไขปัญหาฐานะการเงิน
ของธนาคารพาณิชย์หลายแห่ง ข้อมูลท่ีเก่ียวข้องกับกองทุนฟื้นฟูจึงได้รับความสนใจจากบุคคลหลายฝ่าย
ท้ังเพ่ือต้องการทราบความเป็นไปและต้องการตรวจสอบหาข้อผิดพลาดจากการด�ำเนินงานของกองทุน
ดงั กลา่ ว บคุ คลหนงึ่ ในทมี งานทไ่ี ดร้ บั มอบหมายใหเ้ ปน็ ผชู้ แ้ี จงเนอ่ื งจากเปน็ พนกั งานในยคุ แรก ๆ ของกองทนุ
ฟน้ื ฟู ทง้ั ยังมสี ่วนร่วมในการด�ำเนนิ งานของกองทนุ ฟน้ื ฟใู นชว่ งวิกฤตสถาบนั การเงนิ

ดิฉันเริ่มท�ำงานท่ี ธปท. เม่ือปี พ.ศ. 2518 ท่ีฝ่ายก�ำกับและตรวจสอบสถาบันการเงิน ต่อมาได้
ย้ายมาท�ำงานในฝ่ายจัดการกองทุน ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ท�ำหน้าท่ีบริหารกองทุนฟื้นฟูต้ังแต่ปี พ.ศ. 2529
จนกระทง่ั เกษยี ณอายใุ นปี พ.ศ. 2556 ในขณะด�ำรงต�ำแหนง่ ผ้อู ำ� นวยการอาวโุ ส ฝา่ ยจัดการกองทุน และ
ผจู้ ัดการกองทุนฟ้ืนฟู

ประสบการณ์งานกองทุนฟ้นื ฟู

การทำ� งานทก่ี องทนุ ฟน้ื ฟเู ปน็ ประสบการณท์ มี่ คี า่ เพราะงานทไ่ี ดร้ บั มอบหมายแปรเปลยี่ นไปตลอด
ทำ� ใหต้ อ้ งปรบั แนวคดิ และแนวทางการปฏบิ ตั ใิ หเ้ หมาะกบั สถานการณท์ หี่ ลากหลาย ในชว่ งเรมิ่ กอ่ ตงั้ กองทนุ
ดงั กลา่ ว งานทไี่ ดร้ บั มอบหมายเปน็ งานทตี่ อ้ งคดิ ใหมท่ ำ� ใหม่ ทง้ั ระบบงานและการปฏบิ ตั จิ รงิ ตอ้ งไปศกึ ษา
วิธีปฏิบัติงานของธนาคารพาณิชย์และสถาบันการเงิน แล้วน�ำมาปรับปรุงให้เหมาะกับกองทุนฟื้นฟูที่เป็น
หน่วยงานของรัฐ เชน่ งานด้านการลงทนุ การใหค้ วามชว่ ยเหลอื ผู้ฝากเงิน การให้กยู้ มื โดยมีหลักประกนั

* เป็นกองทนุ หนึ่งใน ธปท. สถานะทางกฎหมายเปน็ นติ ิบุคคลแยกต่างหากจาก ธปท. บริหารงานโดยคณะกรรมการจดั การกองทุน
ซึ่งมผี ู้ว่าการ ธปท. และปลัดกระทรวงการคลัง เปน็ ประธานกรรมการและรองประธานกรรมการโดยตำ� แหน่ง

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 123

เปน็ ตน้ การทกี่ องทนุ ฟน้ื ฟตู อ้ งใชเ้ งนิ จำ� นวนมหาศาลเพอ่ื รกั ษาระบบการชำ� ระเงนิ ในชว่ งเกดิ วกิ ฤตตม้ ยำ� กงุ้
รวมทง้ั ยงั เขา้ ซอื้ หนุ้ และสนิ ทรพั ยด์ อ้ ยคณุ ภาพจากสถาบนั การเงนิ เงนิ ทนุ ทมี่ อี ยไู่ มส่ ามารถรองรบั ธรุ กรรม
ขา้ งตน้ ได้ ส่งผลใหก้ องทุนฟ้ืนฟเู กดิ ภาระหนี้สินจำ� นวนมาก งานบริหารหนี้สินจึงตามมา

หลังจากระบบสถาบันการเงินกลับเข้าสู่ภาวะปกติ งานท่ีได้รับมอบหมายต่อมาได้แก่ การติดตาม
เรยี กเงนิ คืนจากการช่วยเหลือสภาพคลอ่ ง การบรหิ ารหลักประกันตา่ ง ๆ ท่ีตกเป็นกรรมสทิ ธิ์ การบริหาร
จัดการหุ้นในสถาบันการเงินและสินทรัพย์ด้อยคุณภาพที่รับโอนจากสถาบันการเงินผ่านบริษัทบริหาร
สินทรัพย์ ท้ังนี้ เพอ่ื ลดความเสียหายท่เี กิดจากวิกฤตดงั กลา่ วให้เหลือน้อยท่สี ุด

หลกั คดิ ในการท�ำงาน “ที่ภมู ิใจที่สุด คอื วนั ที่เกษยี ณอายุ

“ท�ำหน้าท่ีของตนเองให้ดีท่ีสุด” ปฏิบัติ เพราะได้เป็นสว่ นหนง่ึ ของภารกิจการ
งานที่ได้รับมอบหมายให้บรรลุผลส�ำเร็จตาม
วัตถุประสงค์ ถ้ามีปัญหาหรืออุปสรรคพยายาม
แก้ไขดว้ ยตนเองอยา่ งสดุ ความสามารถ อย่างไรก็ดี แก้ไขวิกฤตสถาบนั การเงินจนลุล่วง
จากประสบการณ์การท�ำงานท่ีผ่านมา การท�ำงาน และสามารถสืบสานปณิธานของ
ให้ส�ำเร็จตามเป้าประสงค์ ควรมีทักษะที่จ�ำเป็น คน ธปท. ทที่ ำ� งานเพอื่ ประโยชน์ของชาติ
2 ประการ ได้แก่
1. การส่ือสาร งานของ ธปท./กองทุนฟ้ืนฟู ดว้ ยความซอ่ื ตรงและโปร่งใส

เกี่ยวข้องกับสาธารณชน การสื่อสารเพ่ือให้ ”ความภาคภูมิใจ
ผู้มีส่วนได้เสียมีความเข้าใจในสถานการณ์ที่เกิดข้ึน
หรือท่ีอาจจะเกิดขึ้นภายในขอบเขตที่พึงกระท�ำได้
และในเวลาที่เหมาะสม จะช่วยลดกระแสของ
ขา่ วลอื ทส่ี รา้ งความสบั สนลงไดร้ ะดบั หนง่ึ โดยเฉพาะ
ในยคุ ทป่ี ระชาชนตน่ื รตู้ อ่ ขอ้ มลู ขา่ วสารทกุ ประเภท การเข้าท�ำงานที่ ธปท. เปน็ ความภาคภูมใิ จ
2. การมีปฏิสัมพันธ์ท่ีดี งานของ ธปท./ เน่ืองจากเป็นสถาบันระดับประเทศ มีชื่อเสียง
กองทุนฟื้นฟูไม่อาจบรรลุผลตามวัตถุประสงค์หาก ในเรอื่ งความซอื่ สตั ยส์ จุ รติ และมหี ลกั การ แตท่ ภี่ มู ใิ จ
ไมไ่ ดร้ ับความร่วมมือจากภาคสว่ นต่าง ๆ นบั ตั้งแต่ ท่สี ดุ คอื วันทีเ่ กษยี ณอายเุ พราะได้เป็นส่วนหนึ่งของ
ทีมงานภายในหน่วยงาน ส่วนงานภายใน ธปท. ภารกจิ การแกไ้ ขวกิ ฤตสถาบนั การเงนิ จนลลุ ว่ ง และ
(อาทิ งานตรวจสอบสถาบันการเงิน งานด้านการ สามารถสืบสานปณิธานของคน ธปท. ทที่ ำ� งานเพือ่
ธนาคาร เป็นต้น) สถาบันการเงิน รวมตลอดถึง ประโยชนข์ องชาติด้วยความซอื่ ตรง และโปรง่ ใส
สว่ นงานอนื่ ๆ เชน่ กระทรวงการคลงั กรมบงั คบั คดี
อัยการ ก.ล.ต. ตลาดหลักทรัพย์ ฯลฯ ดังน้ัน พวงทพิ ย์ ปรมาพจน์
การสร้างและรักษาความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันจึงมี 13 กรกฎาคม 2561
ความส�ำคัญมาก

124 75 ชวี ิตบนเสน้ ทาง ธปท.

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 125

มงคล หงษเ์ จรญิ

126 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เขา้ ท�ำงาน 2 กมุ ภาพนั ธ์ 2519

‘ด้วยรัก ผูกพัน

และห่วงใย’

มงคล หงษ์เจริญ

ประสทิ ธิผลของการรักษาความปลอดภยั เกิดจากความร่วมมอื ของพนกั งานทกุ คนในองคก์ ร

จากวันวานจนถึงวันนี้ผมยังคงมีความ มานานและมปี ระสบการณส์ งู พวกเราเขา้ พบไดง้ า่ ย
ภาคภมู ใิ จในความเปน็ คน ธปท. อยา่ งไมเ่ สอื่ มคลาย และปรึกษาหารือได้ทุกเร่ือง ในส่วนของพนักงาน
บางคืนยังเผลอนอนหลับฝันไปว่าตัวเองยังคง ด้วยกันก็มีความรักความสามัคคีกันดี พนักงาน
ปฏิบัติงานอยู่ท่ี ธปท. ไม่น่าเช่ือเลยว่าตัวเองได้ สว่ นใหญ่กอ็ ทุ ศิ ตนต่อการทำ� งานอยา่ งแท้จรงิ
เกษยี ณอายุการท�ำงานมายาวนานถึง 15 ปแี ล้ว
การเปล่ียนแปลงครั้งใหญ่ของ ธปท.
เอ ... ถ้าเป็นอย่างนั้นเราก็มีอายุยาวนาน เกิดขึ้นเมื่อมีการเปิดใช้อาคารส�ำนักงานใหญ่
เท่า ๆ กบั ธปท. แลว้ ละ่ สิ หลังใหม่ (อาคาร 2) ในปี 2525 ธปท. ได้นำ� ระบบ
เทคโนโลยที ท่ี นั สมยั มาใชใ้ นการทำ� งาน ทำ� ใหร้ ะบบ
ผมเกิดก่อนวันสถาปนา ธปท. ประมาณ งานต่าง ๆ ได้รับการพัฒนา โดยเฉพาะมาตรการ
6 เดือน จึงเปรียบเหมือนว่าเราเป็นพี่ชายท่ีคอย ในการรักษาความปลอดภัยมีประสิทธิภาพมากข้ึน
ปกปอ้ งเกยี รตภิ มู ิ ศกั ดศิ์ รี และรกั ษาความปลอดภยั กระผมได้รับการพิจารณาให้ท�ำหน้าที่ท่ีเคาน์เตอร์
ใหก้ ับ ธปท. ดว้ ยจติ วิญญาณ ตดิ ตอ่ สอบถาม เรมิ่ แรกดว้ ยการทำ� หนา้ ทต่ี รวจสอบ
พิสูจน์ทราบลักษณะบุคคลและวัสดุอุปกรณ์ต่าง ๆ
นับเป็นโอกาสอันดีของผมท่ีได้เข้ามา เพื่อออกบัตรอนุญาตเข้าเขตหวงห้าม ต่อมาได้รับ
รว่ มงานกับ ธปท. ...ในสมยั น้ัน ธปท. มบี รรยากาศ หนา้ ท่ีเพิม่ เตมิ ในการใหบ้ รกิ ารติดต่อสอบถาม
ของความเปน็ บา้ นสงู มาก อาจเปน็ เพราะมพี นกั งาน
นอ้ ย บรเิ วณพน้ื ทก่ี ไ็ มก่ วา้ งขวางมากนกั หวั หนา้ งาน การท�ำงานท่ีเคาน์เตอร์ติดต่อสอบถาม
มักจะเป็นผู้สูงวัยใจดี จนรู้สึกเหมือนว่าเราก�ำลัง จะต้องมีประสิทธิภาพทั้งสองด้านควบคู่กันไป
ท�ำงานกับญาตผิ ูใ้ หญห่ รือพ่อบา้ น แต่ทา่ นเหล่านนั้ คือ ความถูกต้อง คือ การปฏิบัติตามกฎระเบียบ
ก็มีความรู้ความช�ำนาญสูง เพราะท่านผ่านงาน

75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท. 127

ขอ้ บังคับต่าง ๆ และ ความถูกใจ คือความพงึ พอใจ ความสามารถหลายด้าน แต่ผมก็เป็นแค่ฟันเฟือง
ของผู้รับบริการ ท้ังบุคคลภายในและภายนอก ตัวเล็ก ๆ ขององคก์ รเทา่ นั้น ผมอยากบอกว่า ผม
องคก์ ร และเจ้าหน้าท่ีฝ่ายรักษาความปลอดภัยทุกท่านมี
ความภาคภูมิใจกับคุณค่าของการท�ำหน้าท่ีรักษา
ปญั หาทม่ี กั พบบอ่ ย ๆ คอื ผมู้ าตดิ ตอ่ ทม่ี อี โี ก้ ความปลอดภยั ใหก้ บั พนักงาน อาคารสถานท่ี และ
หรือผู้ที่ยึดถือความเป็นอภิสิทธิ์ชนสูง เมื่อไม่ได้ วัสดอุ ปุ กรณ์ต่าง ๆ ของ ธปท. เปน็ ผู้ช่วยสนับสนุน
รับความสะดวกตามที่ตนต้องการก็จะกลายเป็น ให้ภารกิจของ ธปท. ด�ำเนินต่อไปได้อย่างราบรื่น
ปัญหาในการท�ำงานของเรา ผมเคยเจอเหตุการณ์ และปลอดภัย
ท่ีค่อนข้างรุนแรงอยู่คร้ังหน่ึง คร้ังน้ันมีสุภาพสตรี
ท่านหนึ่งต้องการเข้าห้องสมุด ธปท. เพ่ือค้นหา “ผทู้ ที่ ำ� หนา้ ท่ีทเ่ี คาน์เตอร์ติดตอ่
ขอ้ มลู เกี่ยวกบั ผลสรปุ ภาวะเศรษฐกิจครง่ึ ปี แตเ่ ธอ
ไม่ได้มาติดต่อตามเวลาที่ห้องสมุดเปิดให้บริการ สอบถาม ต้องใชห้ ลักการบรกิ ารทดี่ ี
ผมจึงเรียนกับเธอว่าผมจะติดต่อกับหน่วยงานท่ี มีไหวพรบิ และความฉลาดทาง
เกี่ยวข้องให้ เม่ือติดต่อได้แล้วจึงขอบัตรแสดงตน อารมณเ์ ขา้ แก้ไขปญั หา
ของเธอท่ีหน่วยงานราชการออกให้เพ่ือลงทะเบียน
ผู้มาติดต่อ เธอตอบว่า “ไม่มี” และกล่าวว่าท�ำไม ”ขอขอบคณุ ธปท. ทกี่ รณุ าใหค้ วามชว่ ยเหลอื
ต้องมีกฎเกณฑ์มากมายขนาดน้ี ที่อ่ืนไม่เห็น
เป็นแบบนี้เลย เธอไม่พอใจและเริ่มส่งเสียงดัง เกื้อกูลผมและครอบครัวให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี
แสดงอาการโมโหให้เห็น ผมจึงได้โทรศัพท์ถึง ตลอดมา และคงตลอดไป ขอขอบคุณผู้บริหาร
หนว่ ยงานตน้ สงั กดั ของเธอเพอ่ื ขอความอนเุ คราะห์ ทุกระดบั ชนั้ และน้อง ๆ เพอ่ื นร่วมงาน พนกั งาน
ให้ช่วยส่งพนักงานมาลงลายมือช่ือรับรองตัวตน จากฝา่ ยงานต่าง ๆ ทค่ี อยช่วยเหลือ ให้ค�ำแนะน�ำ
ของเธอ ทกุ อย่างจงึ จบลงด้วยดี รวมท้ังให้ข้อมูลท่ีเป็นประโยชน์ต่อการท�ำงานที่
เคาน์เตอร์ติดต่อสอบถาม ผมอยากเห็นพนักงาน
จึงขอฝากไว้ว่า ผู้ที่ท�ำหน้าท่ีที่เคาน์เตอร์ ทกุ ทา่ นในธปท.ใหค้ วามรว่ มมอื ปฏบิ ตั ติ ามมาตรการ
ตดิ ตอ่ สอบถาม ตอ้ งใชห้ ลกั การบรกิ ารทดี่ ี มไี หวพรบิ ต่าง ๆ รวมท้งั สงั เกตพฤตกิ รรมของผู้มาตดิ ตอ่ หรอื
และความฉลาดทางอารมณ์เข้าแก้ไขปัญหา ต่อมา พนักงานท่ีอาจละเมิดมาตรการการรักษาความ
ภายหลังผมทราบวา่ เธอเปน็ ผสู้ ่ือข่าว และหลังจาก ปลอดภัย ถ้าพบเห็นพฤติกรรมดังกล่าวกรุณา
เกิดเหตุการณ์คร้ังน้ัน เมื่อเธอมาติดต่อที่ ธปท. โทรศพั ทแ์ จง้ ฝ่ายรักษาความปลอดภยั โดยทันที
เธอก็จะน�ำบัตรประจ�ำตัวประชาชนมาด้วยทุกคร้ัง
และมีท่าทางเปน็ มติ ร ยม้ิ แย้มแจม่ ใสรวมท้ังมขี นม ณ วันน้ี นาทีน้ี ผมม่ันใจว่าพนักงานของ
เล็ก ๆ น้อย ๆ ติดไมต้ ิดมือมาฝากด้วยเสมอ ฝา่ ยรกั ษาความปลอดภยั ไดผ้ ลดั เปลย่ี นกนั ทำ� หนา้ ที่
รกั ษาความปลอดภยั ใหก้ บั ธปท. อยา่ งเขม้ งวดและ
ขณะที่เป็นพนักงาน ธปท. ผมได้รับการ ตอ่ เนอ่ื งตลอด 24 ชว่ั โมง การทำ� หนา้ ทขี่ องพวกทา่ น
อบรมและพัฒนาเพื่อเพ่ิมศักยภาพในการท�ำงาน
อยู่เสมอ ได้รับเงินเดือน สวัสดิการต่าง ๆ รวมท้ัง
ไดร้ บั โอกาสและความเปน็ ธรรมในการสอบเลอื่ นชน้ั
หรอื พจิ ารณาผลตอบแทน การไดท้ ำ� งานทเ่ี คานเ์ ตอร์
ตดิ ตอ่ สอบถาม ผมไดแ้ สดงความรบั ผดิ ชอบ ความรู้

128 75 ชีวติ บนเส้นทาง ธปท.

มีความส�ำคัญอย่างยิ่ง ขอให้ทุกท่านปฏิบัติหน้าที่
อย่างมีจิตส�ำนึกในงาน พวกพี่ ๆ ขอเป็นก�ำลังใจ
ใหก้ ารปฏบิ ัติหน้าที่สำ� เร็จลุล่วงไปดว้ ยดี ขออ�ำนาจ
แหง่ พระสยามเทวาธิราชไดช้ ่วยปกป้องค้มุ ครองให้
พวกเราทุกคนและ ธปท. จงอยู่รอดปลอดภัยจาก
พบิ ตั ภิ ัยต่าง ๆ ทุกประการ

มงคล หงษเ์ จริญ
28 พฤษภาคม 2561

75 ชีวิตบนเส้นทาง ธปท. 129

ปรางทพิ ย์ บุศยศริ ิ

130 75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เขา้ ทำ� งาน 24 กุมภาพันธ์ 2519

‘ความภาคภมู ิใจ

ทไี่ มร่ ู้จบ…’

ปรางทิพย์ บุศยศริ ิ

เริม่ ตน้ ท�ำงานท่ี ธปท. ปี 2519 ต�ำแหนง่ เศรษฐกรทหี่ น่วยการคลัง ฝ่ายวชิ าการ ทำ� ให้
ได้มีโอกาสติดต่อประสานงานกับส่วนราชการต่าง ๆ โดยเฉพาะกระทรวงการคลัง ส�ำนักงาน
คณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ส�ำนักงบประมาณในเร่ืองการจัดท�ำ
แผนพฒั นา โครงการพฒั นาดา้ นตา่ ง ๆ การจดั หารายได้ การจดั ทำ� งบประมาณแผน่ ดนิ การกเู้ งนิ
ของภาครฐั บาล ซง่ึ เปน็ ความรชู้ ว่ ยประกอบในการทำ� งานดา้ นระบบการเงนิ และการธนาคารของ
ธปท. รวมทงั้ จัดทำ� ข้อมูลฐานะการคลังของรฐั บาล และภาครฐั บาลโดยรวม ซึ่งรวมถงึ ข้อมลู
ของรฐั วิสาหกิจและรฐั บาลท้องถ่ินเผยแพรโ่ ดยท่ัวไปด้วย

หลงั จากนนั้ ไดม้ โี อกาสเปลยี่ นงานในสายงานตา่ ง ๆ ถงึ 13 ครงั้ ทงั้ เปน็ การเลอื่ นตำ� แหนง่ และโยกยา้ ย
ในธปท.อาทิฝา่ ยวชิ าการสาขาลำ� ปางฝา่ ยการธนาคารฝา่ ยปรบั ปรงุ โครงสรา้ งหนี้สายฐานขอ้ มลู สายนโยบาย
สถาบนั การเงิน ฝ่ายบรหิ ารข้อมูล และสำ� นกั งานภาคเหนือ นับเป็นความท้าทาย ถอื เปน็ ประสบการณ์ที่
มีคุณค่า เพราะนอกจากได้ศึกษาเรียนรู้งานใหม่ท่ีหลากหลายกว้างขวางขึ้น ท�ำให้รู้จักเพื่อนร่วมงานใหม่
แล้วยงั ได้นำ� ความรู้เดมิ มาผสมผสานกบั งานใหม่ ซึง่ เออ้ื ประโยชน์ต่องานโดยรวมของธนาคาร

ประสบการณ์ที่ไมล่ มื

1. การไปประจ�ำสาขาสำ� นักงานภาค 3 ครงั้ แขวนอยู่กับผักคะน้า ผักกาดไม่ก่ีต้น การพบกับ
เมื่อครั้งเป็นหัวหน้าหน่วยวิชาการที่สาขาล�ำปาง เกษตรกรท�ำใหไ้ ด้รับรเู้ รอื่ งราวและปัญหามากมาย
ได้ออกสำ� รวจในหลายพน้ื ท่ี ในขณะน้นั บางแหง่ ยงั
เปน็ พน้ื ทส่ี แี ดงและสชี มพู รา้ นสะดวกซอื้ รา้ นอาหาร ตอนเป็นผู้ช่วยผู้อ�ำนวยการงานวิชาการ
ยังไม่มี ร้านอาหารตามหมู่บ้านมีร้านเดียว มีของ ที่เชียงใหม่ เป็นช่วงวิกฤตเศรษฐกิจ ปี 2540
ในตู้กระจกส่ีเหลี่ยมเล็ก ๆ ซ่ึงมีแต่หมูสดเส้นเดียว ธนาคารสั่งปิดบริษัทเงินทุน 56 แห่ง ช่วงออกไป
พบผ้ปู ระกอบการก็ได้ไปช้ีแจงวา่ ไมม่ ปี ิดอกี แลว้

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 131

ปี 2540 เปิดส�ำนักงานภาคเหนือ มีการ ซ่ึงท�ำหน้าที่เป็นท่ีปรึกษาของอดีตนายกรัฐมนตรี
ประชมุ ของผบู้ รหิ ารระดบั สงู ของธนาคาร ตอนนนั้ บรรหาร ศิลปอาชา เมื่ออดีตนายกรัฐมนตรีไป
ส�ำนกั งานภาคเหนือ ยงั ไม่ได้จ้าง Contract Out Speech ท่ี UN ครบรอบ 50 ปี
เพื่อท�ำความสะอาดบ้านพัก ทุกงานทุกคนต้อง
ชว่ ยกนั ทำ� เศรษฐกรทำ� ความสะอาด เรยี นรวู้ ธิ กี าร 3. การมีส่วนร่วมในการจัดประชุม
ปูทนี่ อน สนกุ สนานกันดี ธนาคารโลกและกองทุนการเงินระหว่างประเทศ
ณ ประเทศไทยเมอ่ื ปี 2543 เปน็ หวั หนา้ ทมี จดั สรา้ ง
ในช่วงเป็นผู้อ�ำนวยการอาวุโส ส�ำนักงาน ห้องพักส�ำหรับภาคเอกชนจากท่ัวโลกท่ีมาเข้าร่วม
ภาคเหนือ ขณะน้ันปัญหาแชร์ลูกโซ่ร้อนแรง ประชุมต้องท�ำงานรับโทรศัพท์จองห้องพักต้ังแต่
ธปท. ขอความร่วมมือกับจังหวัดและต�ำรวจใน เชา้ ถงึ ดกึ ตามเวลาทำ� งานของประเทศตา่ ง ๆ ทำ� ให้
การจับผู้กระท�ำความผิด ซ่ึงมีความเส่ียงที่จะ เห็นถึง Demand ที่ลูกน้องต้องจัดหาห้องพักท่ีดี
ได้รับอันตรายสูง จ�ำได้ว่าหัวหน้าหน่วยธุรการ ท่ีสุด สมัยน้ันมีจ�ำกัดต้องจัดไว้ให้กับรัฐมนตรีและ
เปลี่ยนรถให้น่งั ทุกวนั ผ้วู ่าการธนาคารกลางของประเทศตา่ ง ๆ

2. เจ้านายถามว่าไปช่วยงานนักการเมือง 4. การเปน็ Liaison และหัวหน้า Liaison
ไดไ้ หม ท�ำให้ไดเ้ ปน็ หัวหน้าทมี ธปท. (รวม 5 คน) ในการประชมุ SEACEN Governor Meetings ท่ี
รว่ มกับคณุ ณฐั ตาปสนนั ทน์ (สายนโยบายสถาบนั ทั้งเครียดและสนกุ สนาน
การเงิน) คุณประสงค์ วีระกาญจนพงษ์ (ฝ่าย
วิชาการ) คุณประสาน สุวิญญัตติชัยพร (ส�ำนัก “การทำ� งานจะตอ้ งใจกวา้ งพอ
ผู้ว่าการ) คุณปณีต สิกขมฑล (ส�ำนักกฎหมาย)
ไปช่วยปฏิบัติงานให้กับรัฐมนตรีว่าการกระทรวง ทจี่ ะรบั ฟังความคิดเหน็ ของผู้อ่ืน
การคลัง (ดร.สรุ เกียรติ์ เสถยี รไทย) ในตอนนนั้ ท่าน ให้ความรู้ ใหข้ ้อมูล รวมทง้ั สอนงาน
ผวู้ า่ การ ม.ร.ว. จตั มุ งคล โสณกลุ เปน็ ปลดั กระทรวง เพ่อื ความสำ� เรจ็ ของงานโดยรวม
การคลงั ทำ� ใหม้ โี อกาสไดเ้ ขา้ รว่ มประชมุ กบั ผบู้ รหิ าร
ระดบั สงู ของกระทรวงการคลงั รวมทง้ั ประสานงาน ”
เร่อื งทีเ่ กี่ยวข้องกับงานของ ธปท. นอกจากนี้ยงั ได้
มีโอกาสติดตามรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง

ความภาคภมู ิใจ

ภาคภูมใิ จ (1) ทไ่ี ดเ้ ป็นสว่ นหนงึ่ ของสถาบัน ขอ้ มลู เพอื่ ใชใ้ นการวเิ คราะห์ กำ� หนดนโยบาย รวมถงึ
ทไี่ ดร้ บั การยอมรบั อยา่ งกวา้ งขวาง ถงึ ความซอ่ื สตั ย์ การเผยแพร่ข้อมูลในปี 2006 เมื่อ BIS รับเป็น
ความสามารถในการท�ำหน้าที่ดูแลเสถียรภาพ เลขานุการให้กับ IFC (Irving Fisher Committee)
ทางการเงนิ (Monetary and Financial Stability) ซ่ึงเป็น Forum ของธนาคารกลาง ที่จะใหผ้ จู้ ัดท�ำ
และ (2) ความเป็นเลศิ ในการจัดทำ� ขอ้ มลู เศรษฐกจิ ข้อมูล นักสถิติ และนักเศรษฐศาสตร์ ได้หารือกัน
การเงิน การคลัง และข้อมูลสถาบันการเงิน ซ่ึง ในเรื่องที่ธนาคารกลางสนใจในช่วงน้ัน ธปท. โดย
รวมถึงแหล่งท่ีมาของข้อมูล กรรมวิธีในการจัดท�ำ ฝ่ายบริหารข้อมูลสามารถเผยแพร่ข้อมูลเศรษฐกิจ

132 75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท.

และสถาบันการเงินได้ถูกต้อง ตรงตามเวลาเป็น 1. นายชัชวรุตม์ มุสิกไชย เสนอเร่ือง การ
ประจ�ำทุกเดือน และร่วมกับ BIS จัดประชุมเร่ือง ส�ำรวจฐานะการลงทุน และหน้ีต่างประเทศของ
การจัดท�ำข้อมูลกบั ธนาคารกลางตา่ ง ๆ ในภูมภิ าค ภาคเอกชน
จงึ ไดร้ ับเลือกเขา้ เป็นกรรมการใน IFC ดว้ ย ในปนี น้ั
มีการประชุม IFC ที่ Lisbon มีธนาคารกลาง 2. นางสาวปุณฑริก ศุภอมรกุล น�ำเสนอ
โปรตุเกสเป็นเจ้าภาพ เจ้าหน้าที่ของฝ่ายบริหาร เรอ่ื ง Estimation of Financial Intermediation
ขอ้ มลู ได้น�ำเสนอผลการศึกษา 2 เร่ือง คอื Services Indirectly Measures, Thailand Case

หลกั คดิ ในการทำ� งาน

ตลอดระยะเวลาท�ำงานที่ ธปท. ได้ยึด ภายนอก ธปท. ได้ดี นอกจากจะชว่ ยให้งานสำ� เร็จ
หลัก ได้แก่ (1) ความมุ่งม่ันที่จะให้งานส�ำเร็จเป็น ลุล่วงด้วยดแี ล้ว ยังช่วยแกไ้ ขปัญหาต่าง ๆ ไดอ้ ยา่ ง
ทย่ี อมรบั เปน็ ประโยชน์ และนำ� ไปใชไ้ ดจ้ รงิ (2) การ ราบรนื่ และ (3) การท�ำงานจะต้องใจกว้างพอท่จี ะ
มีมนุษยสัมพันธ์ท่ีดีช่วยให้สามารถขอความร่วมมือ รับฟังความคิดเห็นของผู้อ่ืน ให้ความรู้ ให้ข้อมูล
และประสานงานกับเพ่ือนร่วมงานทั้งภายในและ รวมทั้งสอนงาน เพือ่ ความสำ� เรจ็ ของงานโดยรวม

นบั ได้วา่ เป็นโชคดีท่ีตลอดการทำ� งานเกอื บ 33 ปีใน ธปท. ท่ไี ด้นายดี นายเก่ง ลูกน้องดี ลูกน้องเกง่
เพื่อนร่วมงานที่ดี ที่คอยให้ค�ำชี้แนะในการท�ำงาน สนับสนุนและผลักดันให้เจริญก้าวหน้าในการท�ำงาน
มาตลอด ขอขอบคณุ ทกุ ทา่ นคะ่ นอกจากนข้ี อขอบคณุ ธปท. ทชี่ ว่ ยดแู ลสขุ ภาพหลงั เกษยี ณเปน็ อยา่ งดที สี่ ดุ

ปรางทิพย์ บศุ ยศิริ
6 กนั ยายน 2561

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 133

ศริ ิ การเจรญิ ดี

134 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เขา้ ทำ� งาน 1 เมษายน 2519

‘บทเรียนอันล�ำ้ คา่ ’

ศริ ิ การเจริญดี

ชว่ งกอ่ นเรยี นจบปรชั ญาดษุ ฎบี ณั ทติ สาขา Monetary Economics and Econometrics
& Operations Research จากมหาวิทยาลัยโมนาช ประเทศออสเตรเลีย ซึ่งผมได้รับทุนจาก
ธปท. ให้มาศึกษาท่ีน่ีนั้น ผมเกิดค�ำถามหนึ่งข้ึนมาว่า เราจะน�ำสิ่งท่ีเรียนมาใช้กับการท�ำงานที่
ธปท. ไดอ้ ย่างไร ระหว่างนน้ั จงึ ไปสมัครท�ำงานที่ Department of Economic Research ของ
Reserve Bank of Australia ซ่ึงทน่ี ่นั ท�ำใหผ้ มรสู้ กึ ชดั เจนมาก ๆ ว่า สง่ิ ท่ีเราเรียนมา เวลาไป
ทำ� งานจริงมันคนละเร่อื งกันเลย พอได้เขา้ ไปทำ� งานวนั แรก เขากโ็ ยนโปรเจ็กต์หนงึ่ มาให้จัดการ
ยอมรับเลยว่าตอนน้ันผมงงมาก ไม่รู้ว่าจะเร่ิมจากตรงไหนดี แต่เช่ือหรือไม่ว่าการฝึกคร้ังน้ัน
มีประโยชนม์ าก กลายเป็นสงิ่ ที่ทำ� ให้ผมเช่อื มาโดยตลอดวา่ การศึกษาอาจช่วยปูพน้ื ฐานต่าง ๆ
ให้เรารู้จกั คิด รู้จักวิเคราะห์ และร้จู ักหาคำ� ตอบ แต่ On-the-job Training สำ� คญั อาจส�ำคญั
กว่า Formal Training ดว้ ยซ�้ำ

บทเรียนอนั ลำ�้ คา่ จาก ธปท.

เม่ือกลับมารายงานตัวท่ี ธปท. ผมเร่ิมต้น หลายคร้ังในการท�ำงานด้านนโยบาย
เขา้ ทำ� งานในสว่ นงานวจิ ยั ซง่ึ ครอบคลมุ ทง้ั การวจิ ยั จำ� ตอ้ งเผชญิ กบั ภาวะวกิ ฤตหรอื ในยามทเ่ี กดิ ปญั หา
ระดบั มหภาค งานวิจัยนโยบายการเงิน ฯลฯ เป็น ต่าง ๆ ทั้งน้ี เป็นอีกหน่ึงหน้าที่ของผู้รับผิดชอบ
งานทย่ี อมรบั วา่ สนกุ และไดป้ ระสบการณเ์ ยอะมาก งานด้านการก�ำหนดนโยบาย ท่ีต้องคิดหาแนวทาง
ทสี่ ำ� คญั ตอนทท่ี ำ� งานวจิ ยั ชว่ งนน้ั ผมไดส้ รา้ ง Con- แกไ้ ขทพี่ อจะเปน็ ไปได้ ซงึ่ ผมมองวา่ ตลอดชวี ติ การ
nection ท่ีมีคา่ ทีส่ ุด คอื ได้รจู้ ักและสร้างเครอื ขา่ ย ทำ� งานดา้ นน้ี ไมใ่ ชเ่ รอ่ื งงา่ ยทจ่ี ะอา้ งองิ แนวทางการ
กับธนาคารกลางของประเทศต่าง ๆ ผ่านงานวิจัย แก้ไขจากทฤษฎีในต�ำรา เพราะมันอาจใช้ไม่ได้กับ
และการได้ออกไปประชมุ สัมมนายังประเทศต่าง ๆ สถานการณจ์ ริง
จนในท่ีสดุ กไ็ ดเ้ ข้าไปอยใู่ นแวดวงท่ีเรียกว่า Policy
Design หรือ Policy Making ซ่ึงการท�ำงานใน สิ่งท่ีผมได้เรียนรู้มาก ๆ จากการท�ำงาน
เชงิ นโยบายทำ� ใหผ้ มเหน็ เลยวา่ ของจรงิ เปน็ อยา่ งไร ท่ี ธปท. คือ เวลาท่ีคิดและด�ำเนินนโยบาย
นอกเหนือจากการออกแบบนโยบายท่ีเราคิด

75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท. 135

ว่ามันดีท่ีสุดแล้ว ค�ำถามท่ีต้องตอบให้ได้ก็คือ ถ้ามันถูกน�ำไปปฏิบัติจริง มันจะเกิดประสิทธิภาพไหม
จะเป็นทยี่ อมรับไหม และต้องคิดว่ามันจะกระทบกบั ผมู้ สี ว่ นไดส้ ว่ นเสยี อยา่ งไรบ้าง

ศึกษาจากการสงั เกต

ใ น ก า ร ด� ำ เ นิ น น โ ย บ า ย เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ห รื อ สงั คมไทย เราอยคู่ นละวฒั นธรรม นน่ั เปน็ การเรยี นรู้
นโยบายการเงิน ที่แน่ ๆ จะตอ้ งมีการประชุม ทงั้ ทผ่ี มคิดวา่ เป็นประโยชนอ์ ยา่ งมากต่อการทำ� งาน
ภายในและบางคร้ังเป็นการประชุมกับหน่วยงาน
ภายนอก ผมค้นพบวา่ การประชุมในสังคมไทยจะ ดร.ปว๋ ย เคยพดู ไวว้ า่ “กอ่ นจะลงมอื ทำ� สง่ิ ใด
มรี ปู แบบทแ่ี ตกตา่ งไปจากสงั คมตะวนั ตกโดยสนิ้ เชงิ ควรรู้เขา รู้เรา” รู้เขา คือ ไม่ได้สืบว่า เขาจะท�ำ
เวลาผู้ใหญ่ไปประชุม ผมก็คอยสังเกตว่า ช่วงไหน อะไรบ้างนะ แต่ควรไปดูให้ดีว่า สิ่งที่เราจะท�ำน้ัน
ที่เขาจะ Intervene ช่วงไหนท่ีเขาจะนิ่ง และ มันจะกระทบเขาอย่างไร รู้เรา คือ รู้ว่าตัวเรา
รอจงั หวะชว่ งไหนท่พี ูดแลว้ Effective ท่ีสดุ สังคม ต้องการอะไร ในท่ีสุดแล้ว มันจะประสานกันได้
ตะวนั ตกเขาคดิ อยากจะพดู อะไรกพ็ ดู มนั ใชไ้ มไ่ ดก้ บั หรอื เปลา่ นเ่ี ปน็ สง่ิ ทผี่ มไดร้ บั การสอนและถา่ ยทอด
มาโดยตลอด

Good Change, Good Chance

ผมคิดว่าโลกสมัยน้ีไม่เหมือนสมัยก่อน “เวลาทีค่ ิดและดำ� เนินนโยบาย
ปัจจุบันนี้เป็นยุค Market-driven หรือ Market-
oriented หากจะให้เทียบกับภาพการท�ำงาน นอกเหนอื จากการออกแบบนโยบาย
ในสมัยกอ่ น คอื เทยี บกันไม่ติดเลย เมื่อส่ิงแวดลอ้ ม ทีเ่ ราคดิ วา่ มันดีที่สดุ แลว้
เปล่ียน โครงสร้างต่าง ๆ ย่อมเปล่ียนไป เพราะ
ฉะนั้น ธปท. จะยืนอยู่ที่เดิมไม่ได้ น่ีแหละท่ีเป็น คำ� ถามที่ตอ้ งตอบให้ได้ก็คือ
ความทา้ ทายอยา่ งมากสำ� หรบั ธนาคารกลางทว่ั โลก ถา้ มนั ถกู นำ� ไปปฏิบตั จิ รงิ มันจะเกิด
ไมใ่ ชเ่ ฉพาะ ธปท. ประสทิ ธภิ าพไหม จะเป็นทีย่ อมรบั ไหม

ดังน้ัน หากพนักงานของ ธปท. สามารถ และตอ้ งคิดว่ามันจะกระทบกับ
ลงพ้ืนที่ได้มากข้ึน ไปดูวิธีปฏิบัติจริงในแวดวง ผูม้ ีส่วนไดส้ ว่ นเสียอย่างไรบา้ ง
ธรุ กจิ มากขนึ้ มนั จะชว่ ยได้เยอะเลย เพราะความรู้
ไม่สามารถเกิดจากต�ำราได้เพียงอย่างเดียว แต่ ”แมว้ า่ การเปลย่ี นแปลงจะเปน็ สง่ิ ทห่ี ลกี เลยี่ ง
ข้ึนอยู่กับการติดต่อส่ือสารกับประชาชน และ
สามารถรวบรวมข้อมูลจากพวกเขาได้มากน้อย ได้ยาก แต่ตลอดชวี ิตการท�ำงานของผมที่ ธปท. มี
แค่ไหน ตัวอย่างที่ดีส�ำหรับการเก็บข้อมูลและ แก่นของวิธีคิดในการทำ� งานอยู่ 3 ประการ ไดแ้ ก่
ลงพื้นท่ีจริงของผมนั้น ก็คือ การเดินส�ำรวจ
ตลาดและศูนย์การค้าต่าง ๆ เพ่ือคอยสังเกต
วิวัฒนาการรูปแบบการบริโภค ทิศทางการใช้จ่าย
ของผู้คน รวมถึงสิ่งที่เกิดขึ้นใหม่ ๆ ในตลาด

136 75 ชีวิตบนเส้นทาง ธปท.

ความซ่ือสัตย์ (Honesty) การซ่ือตรงต่อ
ทุก ๆ ส่ิง (Integrity) และการไม่หยุดน่ิงอยู่กับที่
(Keep yourself up front to technology) ซง่ึ
ผมเห็นว่า น่าจะเป็นประโยชน์ต่อการท�ำงานของ
ร่นุ น้อง ธปท. ได้ไม่น้อย

ศริ ิ การเจริญดี
13 กรกฎาคม 2561

75 ชีวติ บนเส้นทาง ธปท. 137

ชาญชยั บุญฤทธิไ์ ชยศรี

138 75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท.

เข้าทำ� งาน 24 พฤษภาคม 2519

‘ผม ...

เกษยี ณท่ี ธปท. ครบั ’

ชาญชัย บุญฤทธไ์ิ ชยศรี

ก่อนอื่น ผมขอขอบคุณ ธปท. ที่ให้โอกาสผมเขียนบรรยายประสบการณ์และแนวคิด
เก่ยี วกบั การทำ� งานใน ธปท. ซง่ึ ผมถอื ว่าเป็นเกียรตอิ ย่างย่ิงครบั

ตลอดระยะเวลา 38 ปกี บั อีก 4 เดือนเศษ เงินทนุ น่าจะเปน็ แหล่งเงินทุน หากเป็นเช่นนั้น จะ
ที่ผมท�ำงานใน ธปท. ของพวกเรานี้ ธปท. มีการ เข้าข่ายข้อห้ามตามกฎหมายท่ีห้ามบริษัทเงินทุน
พัฒนาและเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา แสดงว่า ให้สินเชื่อแก่หรือก่อภาระผูกพันเพื่อกรรมการ แต่
พวกเราทที่ �ำงานใน ธปท. ก็ตอ้ งพัฒนาปรับเปล่ียน จากการตรวจสอบ ไมพ่ บว่าบริษทั เงินทนุ ให้สินเช่อื
ตลอดเวลาเชน่ เดยี วกนั อยา่ งไรกด็ ี ผมสงั เกตเหน็ วา่ หรอื ให้การสนบั สนนุ ทางการเงินใด ๆ แกโ่ ครงการ
มีคุณสมบัติบางอย่างท่ีพวกเรายึดม่ันไว้ไม่เปล่ียน ดงั กลา่ ว สนิ เชอ่ื ของบรษิ ทั เงนิ ทนุ กม็ ผี สู้ อบบญั ชี (ซง่ึ
อนั ท�ำให้ผมภาคภูมใิ จในคนของ ธปท. ซึง่ ผมขอยก เปน็ บรษิ ทั ชน้ั นำ� ของประเทศ) สมุ่ ตรวจ สง่ จดหมาย
กรณที ่เี กิดข้นึ 2 ตัวอยา่ ง เล่าสู่กันฟงั ดังนี้ ขอให้ลูกหน้ียืนยันเพื่อสอบทานและได้รับจดหมาย
ตอบมาครบถ้วน ไม่ปรากฏหลักฐานการให้สินเชื่อ
กรณีแรกนี้ เกิดข้ึนประมาณปี 2534 - แก่กรรมการที่ฝ่าฝืนกฎหมายและกฎเกณฑ์ของ
2535 ผู้ตรวจสอบของพวกเราต้ังข้อสงสัยบริษัท ธปท. จึงเกิดข้อกังขาว่าแหล่งเงินทุนที่ใช้ด�ำเนิน
เงินทุนแห่งหน่ึงว่าอาจจะมีการทุจริตยักยอกเงิน ธรุ กจิ มาจากไหน
ออกจากบริษัท เหตุที่สงสัยก็สืบเนื่องจากเจ้าของ
และเป็นกรรมการของบริษัทเงินทุนดังกล่าว เมื่อยังตรวจไม่พบความผิดปกติและการ
ทำ� ธรุ กจิ โครงการอสงั หารมิ ทรพั ยห์ ลายแหง่ รวมถงึ กระทำ� ผดิ จึงยากจะขออนมุ ตั ิ ธปท. ใหต้ รวจสอบ
การสร้างโรงแรมระดับ 4 - 5 ดาว ซ่ึงจะต้องใช้ บัญชีเงินฝากในธนาคารต่าง ๆ เพอ่ื หาแหล่งเงินทุน
เงินลงทุนจ�ำนวนมาก แต่ไม่ปรากฏข้อมูลท่ีชัดเจน ท่ีใช้ในโครงการ อีกทั้งเจ้าของบริษัทเงินทุนน้ี
ว่าอาศัยแหล่งเงินทุนใดเพ่ือด�ำเนินโครงการต่าง ๆ ก็เป็นผู้มีชื่อเสียงในสังคม มีบิดาเป็นนักธุรกิจใหญ่
นั้น โดยสญั ชาตญาณของผู้ตรวจสอบคดิ วา่ บรษิ ัท เป็นอดีตรองนายกรัฐมนตรี และอดีตหัวหน้า

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 139

พรรคการเมอื งใหญท่ รี่ ว่ มในรฐั บาลบรหิ ารประเทศ ธนาคารพาณชิ ย์ เพอื่ สง่ เสรมิ ธรรมาภบิ าลและสรา้ ง
ขณะนั้น การจะต้ังข้อกล่าวหาจึงต้องมีพยาน ความมั่นคงในระบบธนาคารพาณิชย์ อันเป็นการ
หลกั ฐานทีแ่ นน่ หนาชัดเจน ท�ำไปเพื่อพิทักษ์รักษาประโยชน์ของประชาชน
โดยเฉพาะผ้ฝู ากเงนิ โดยส่งั ใหธ้ นาคารพาณชิ ยต์ อ้ ง
ด้วยความมุ่งม่ันและไม่ย่อท้อ ผู้ตรวจสอบ ตรวจสอบบคุ คลทเ่ี ปน็ กรรมการหรอื ผบู้ รหิ ารระดบั สงู
จึงตรวจเอกสารข้อมูลในบริษัทเงินทุนโดยละเอียด และตอ้ งไม่แต่งตั้งบคุ คลทม่ี ีลกั ษณะต้องห้ามตามที่
จนพบว่า เช็คบางฉบับที่ช�ำระดอกเบ้ียสินเชื่อ ธปท. ก�ำหนด มาด�ำรงต�ำแหน่งดังกล่าว ลักษณะ
บางราย เป็นเช็คที่มาจากกลุ่มบริษัทของเจ้าของ ต้องห้ามท่ีก�ำหนด เช่น มีพฤติกรรมท่ีแสดงถึงการ
บริษัทเงินทุน มิใช่เช็คของลูกหน้ีสินเชื่อ เมื่อมี ทำ� งานอันสอ่ ไปในทางไม่สุจรติ มกี ารบรหิ ารงานท่ี
ข้อมูลเช่นนี้ ผู้ตรวจสอบจึงเสนอผู้บังคับบัญชา แสดงถึงการละเลยการท�ำหน้าที่ตามสมควร ขาด
ด�ำเนนิ การตรวจสอบเพิม่ เตมิ จน ธปท. มหี นงั สือ จรรยาบรรณหรือขาดความรอบคอบท่ีพึงมีในการ
ถึงลูกหน้ีต่าง ๆ สอบถามยอดหน้ีสินเชื่อ ผลที่ ปฏบิ ัตหิ น้าท่ี เป็นตน้ ประกาศดงั กลา่ ว ธปท. ออก
ไดร้ บั กลบั มาคือ เกอื บทุกบรษิ ทั มหี นังสอื ปฏเิ สธว่า โดยอาศัยอ�ำนาจตาม พ.ร.บ. การธนาคารพาณชิ ย์
มไิ ดข้ อสนิ เชอื่ จากบรษิ ทั เงนิ ทนุ ดงั กลา่ ว จงึ ชดั เจนวา่ ที่บังคับใช้ขณะน้ัน มาตรา 22 ซึ่งบัญญัติว่า
เกดิ การปลอมแปลงสนิ เชอื่ ขนึ้ ในบรษิ ทั เงนิ ทนุ แหง่ นี้ “ในกรณที ธ่ี นาคารแหง่ ประเทศไทยเหน็ วา่ ธนาคาร
และก่อความเสียหายแก่บริษัทเงินทุนหลาย พาณชิ ยใ์ ด ... (8) กระทำ� การหรอื งดเวน้ กระทำ� การใด
พนั ลา้ นบาท ซง่ึ ธปท. ไดด้ ำ� เนนิ การใหเ้ จา้ ของบรษิ ทั ตามที่ธนาคารแห่งประเทศไทยก�ำหนดขึ้นเพ่ือ
เงินทุนท�ำสัญญารับผิดชดใช้ รวมท้ังด�ำเนินคดีกับ พทิ กั ษร์ กั ษาประโยชนข์ องประชาชน ... ใหธ้ นาคาร
ผ้รู ่วมกระทำ� ผดิ แห่งประเทศไทยมีอำ� นาจส่งั ใหธ้ นาคารพาณชิ ยน์ น้ั
กระท�ำการหรืองดเว้นกระท�ำการ หรือแก้ไขการ
ส่วนบริษัทผู้สอบบัญชี ก็พบว่าบกพร่อง ดงั กลา่ ว ...”
ในการปฏิบัติงาน โดยจัดท�ำจดหมายถึงลูกหนี้
สินเช่ือ แต่มิได้จัดส่งไปรษณีย์เอง มอบหมายให้ ประกาศ ธปท. ฉบับน้ี ส่งผลต่อกรรมการ
บริษัทเงินทุนเป็นผู้จัดส่ง บริษัทเงินทุนจึงมีโอกาส ผู้จัดการของธนาคารพาณิชย์ใหญ่ที่กล่าวถึง ซ่ึง
ปลอมแปลงหนงั สอื ยนื ยนั หนส้ี ง่ กลบั ถงึ ผสู้ อบบญั ชี ขณะน้นั ครบวาระการดำ� รงตำ� แหนง่ และสมัครเข้า
ทางไปรษณีย์ ความบกพร่องน้ีส่งผลใหผ้ ู้สอบบัญชี รับการคัดเลือกเพ่ือด�ำรงต�ำแหน่งต่ออีก 1 วาระ
ถูกลงโทษดว้ ย รวมทงั้ สง่ ผลตอ่ ประธานกรรมการบรหิ าร ซง่ึ มพี ช่ี าย
เปน็ อดตี รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงการคลงั และดำ� รง
กรณที ส่ี อง เกดิ ขน้ึ ประมาณปี 2546 - 2547 ต�ำแหนง่ รองนายกรฐั มนตรีอยู่ในเวลานน้ั
ซง่ึ ผตู้ รวจสอบพบวา่ ธนาคารพาณชิ ยใ์ หญแ่ หง่ หนง่ึ
ให้สินเชื่อบกพร่องหละหลวมจ�ำนวนมาก ท�ำให้ การออกประกาศดงั กลา่ ว สง่ ผลให้ ธปท. ถกู
สนิ เช่อื เสยี หายหลายหมื่นลา้ นบาท จน ธปท. ต้อง โตแ้ ยง้ คดั คา้ นจากผสู้ ญู เสยี ประโยชน์ ถกู โจมตใี นสอื่
สงั่ ให้กนั สำ� รอง นอกจากน้ี ยงั พบวา่ กรรมการและ ต่าง ๆ ว่า ธปท. ออกประกาศเกนิ อำ� นาจกฎหมาย
ผู้บริหารระดับสูง รวมถึงกรรมการผู้จัดการด้วย เพ่ือกล่ันแกล้ง รวมทั้งถูกฟ้องในศาลปกครองเพื่อ
มีส่วนเกี่ยวข้องกับการให้สินเช่ือรายใหญ่บางราย เพกิ ถอนประกาศและเรยี กคา่ เสยี หาย อยา่ งไรกต็ าม
ซ่ึงมพี ฤติการณ์สอ่ ในทางทจุ รติ ธปท. ยงั คงตรวจสอบรวบรวมข้อมูลหลักฐาน และ
กลา่ วโทษกรรมการบรหิ ารของธนาคารพาณชิ ยใ์ หญ่
ประกอบกับขณะนั้น ช่วงเดือนกรกฎาคม แห่งน้ันต่อต�ำรวจเพ่ือด�ำเนินคดีในข้อหาทุจริต
2547 ธปท. ออกประกาศเก่ียวกับการแต่งต้ัง
กรรมการที่เป็นผู้บริหารและผู้บริหารระดับสูงของ

140 75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท.

ต่อหน้าท่ี และธนาคารพาณิชย์นั้นปฏิเสธการ ยังไม่พบส่ิงผิด แต่พวกเราก็มุ่งมั่นท�ำต่อจนกว่าจะ
ท�ำสัญญาจ้างต่อวาระกรรมการผู้จัดการ แม้ว่า สิน้ สงสัย
คณะกรรมการสรรหาเสนอให้ต่อวาระก็ตาม
นอกจากนี้ แม้จะมีอุปสรรคและความเส่ยี ง
ท้ายท่ีสุด ในปี 2555 ศาลปกครองสูงสุด ขัดขวางการท�ำงาน พวกเรายังคงต้ังใจปฏิบัติ
มีค�ำพิพากษายกฟ้องคดีที่กรรมการผู้จัดการฟ้อง หน้าท่ีอย่างไม่ย่อท้อ ดังในกรณีแรก ผู้ตรวจสอบ
ธปท. และในปี 2558 ศาลฎีกามคี �ำพพิ ากษาจำ� คกุ ปฏิบัติหน้าท่ีอย่างไม่ย่อท้อเป็นเวลาหลายปีจนพบ
ประธานกรรมการบริหาร กรรมการผู้จัดการ และ หลกั ฐาน หรอื จะถกู ตอ่ ตา้ นโจมตดี งั เช่นกรณีท่ีสอง
บุคคลอื่นท่ีมีส่วนร่วมทุจริตในการให้สินเชื่ออันก่อ พวกเราก็ไม่ย่อท้อ ยังต้ังใจปฏิบัติหน้าท่ีอย่าง
ความเสยี หายอยา่ งมากแกธ่ นาคารพาณชิ ย์แห่งนั้น ไม่ย่อท้อ แม้ผลลัพธ์จะปรากฏในอีกเกือบ 10 ปี
ต่อมา
ท้ังสองกรณขี า้ งต้นน้ี ผมประสงคจ์ ะให้เหน็
ถึงคุณสมบัติของพวกเราชาว ธปท. ในเร่ืองความ เหล่านี้คือ คุณสมบัติของพวกเราท่ีมิได้
มุ่งมั่นทจ่ี ะทำ� ในสงิ่ ทถี่ ูกต้อง และความต้ังใจปฏิบัติ เปล่ียนแปลงไปตามกาลเวลา แม้ปัจจุบันน้ี
หนา้ ท่อี ย่างไม่ย่อทอ้ องค์กรต่าง ๆ ภายนอกยังยอมรับในความซ่ือสัตย์
ของพวกเราชาว ธปท. ซ่ึงท�ำให้ผมภาคภูมิใจ
“อดตี เม่ือถกู ถามวา่ ทำ� งานทไ่ี หน ท่ีมีส่วนร่วมท�ำงานกับพวกเราในองค์กรแห่งน้ี
ผมตอบอย่างภาคภมู ิใจว่า มากว่า 38 ปี
ผมท�ำงานที่ ธปท. ครบั
ปัจจบุ นั น้ี ผมก็ยงั สามารถ อดีต เม่ือถูกถามว่าท�ำงานท่ีไหน ผมตอบ
ตอบอยา่ งภาคภมู ิใจวา่ อยา่ งภาคภมู ใิ จวา่ ผมทำ� งานท่ี ธปท. ครบั ปจั จบุ นั นี้
ผมเกษียณที่ ธปท. ครบั ผมก็ยังสามารถตอบอย่างภาคภูมิใจว่า ผมเกษียณ
”ไม่ว่าขอบเขตอ�ำนาจหน้าท่ีของ ธปท. ใน ที่ ธปท. ครบั

ฐานะองค์กรจะปรับเปลี่ยนตามการพัฒนาของ ชาญชยั บญุ ฤทธิ์ไชยศรี
เศรษฐกจิ และสงั คมไปประการใด พวกเราชาว ธปท. 8 สิงหาคม 2561
ในแต่ละยุคแต่ละสมัยก็ยังคงยึดหลักการท�ำงาน
ด้วยความมุ่งมั่นท่ีจะท�ำในส่ิงที่ถูกต้องอยู่เสมอ ท้ัง
2 กรณีข้างต้น แม้ผู้เกี่ยวข้องท่ีเสียประโยชน์จะ
เปน็ ญาติสนิทกับผมู้ อี ำ� นาจ พวกเราก็ไม่ปลอ่ ยปละ
ละเลย ส่วนในกรณีแรก เม่ือเกิดข้อสงสัยกงั ขาและ
เห็นว่าจ�ำเป็นต้องท�ำเพื่อความถูกต้องแล้ว ถึงจะ

75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท. 141

สุชาดา กิระกุล

142 75 ชวี ติ บนเสน้ ทาง ธปท.

เข้าท�ำงาน 4 มกราคม 2520

‘จาก 3 มกราคม 2520

ถงึ 30 กนั ยายน 2556’

สุชาดา กิระกลุ

เร่ิมต้นท�ำงานในธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ด้วยต�ำแหน่งเศรษฐกรผู้ช่วย ฝ่าย
วชิ าการ (สายนโยบายการเงนิ ในปจั จบุ นั ) ผา่ นชว่ งเวลาทเ่ี ตบิ โตและรบั ผดิ ชอบงานในหลากหลาย
ต�ำแหน่ง จนได้ก้าวข้ึนด�ำรงต�ำแหน่งผู้ช่วยผู้ว่าการสายนโยบายการเงิน ผู้ช่วยผู้ว่าการสาย
ตลาดการเงิน รองผู้ว่าการด้านบริหาร และรองผวู้ า่ การด้านเสถียรภาพการเงนิ จนเกษยี ณ
เมอ่ื ปี 2555 หลังจากนน้ั ยังคงท�ำงานให้กบั ธปท. ดว้ ยตำ� แหนง่ ทีป่ รกึ ษาผู้วา่ การอกี 1 ปี และ
ต่อด้วยการเปน็ ประธานคณะกรรมการบรษิ ัทบริหารสนิ ทรพั ย์สุขุมวทิ ประธานคณะกรรมการ
กำ� กบั ดแู ลกองทนุ เปดิ ดชั นพี นั ธบตั รไทยเอบเี อฟ ตำ� แหนง่ ปจั จบุ นั เปน็ กรรมการ คณะกรรมการ
กำ� กับดแู ลความเสยี่ ง ธปท. และกรรมการคณะกรรมการ บรษิ ทั ทรสิ คอร์ปอเรช่นั

ประสบการณ์ หลักคิด และ ความภมู ิใจในการท�ำงานที่ ธปท.

เกอื บ 40 ปี ใน ธปท. ได้ผา่ นวิกฤตการณ์ ผู้ฝากเงิน และทางการต้องการให้ธุรกิจไทยลด
เศรษฐกิจและการเงินหลายรอบท่ีรุนแรงที่สุด การพ่ึงการกู้ยืมเงินจากสถาบันการเงินเป็นหลัก
ก็คือวิกฤตปี 2540 ซ่ึงในวิกฤตคร้ังนั้นก็มีโอกาส มาเป็นการระดมเงินผ่านตลาดทุนโดยเฉพาะ
ด้วยวิกฤตส่งผลให้ประเทศไทยต้องมีการปฏิรูป ตลาดตราสารหนี้มากข้ึน จึงเป็นโอกาสให้มีการ
เศรษฐกิจ การเงิน สถาบันการเงิน การคลัง พัฒนาตลาดตราสารหนี้เป็นแหล่งเงินทุนได้ส�ำเร็จ
กฎหมาย ระบบจดั เกบ็ และการเปดิ เผยขอ้ มลู ทเ่ี ปน็ เรม่ิ มตี ลาดแรกทม่ี กี ารออกพนั ธบตั รอยา่ งสมำ�่ เสมอ
สากลมากข้ึน ตลอดจนเปล่ียนมาเป็นการด�ำเนิน เริ่มมีตลาดรองตราสารหนี้เพ่ือสร้างสภาพคล่อง
นโยบายอัตราแลกเปล่ียนลอยตัวแบบมีการจัดการ เร่ิมพัฒนาบุคลากรด้านตราสารหน้ีอย่างจริงจัง
และเร่ิมการด�ำเนินนโยบายการเงินภายใต้กรอบ และสามารถสร้าง Government Bond Yield
อตั ราเงนิ เฟอ้ เพอื่ สรา้ งความโปรง่ ใส ความนา่ เชอื่ ถอื Curve ส�ำหรับการอ้างอิงในตลาดตราสารหนี้ไทย
และ Accountability การท่ีรัฐบาลต้องออก ส�ำเร็จ ตลอดจนได้ร่วมมือกับธนาคารกลาง
พันธบัตรจ�ำนวนมหาศาลเพื่อกู้ยืมเงินมาคืนเงินแก่ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกและแปซิฟิก (EMEAP)

75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท. 143

จดั ตงั้ กองทนุ ASEAN Bond Funds เพอื่ ชว่ ยพฒั นา การท�ำงานใน ธปท. จะได้รับการปลูกฝัง
ตลาดตราสารหนใี้ นประเทศสมาชิก การมองภาพรวมอย่างรอบคอบ การตัดสินใจ
ต้องมองผลประโยชน์ต่อส่วนรวมเสมอ และการ
ระบบอัตราแลกเปล่ียนลอยตัวที่มีความ ด�ำเนินนโยบายและมาตรการต่าง ๆ ล้วนมีผล
ยืดหยุ่นขึ้นและประเทศไทยกลับมีการเกินดุลบัญชี กระทบต่อเศรษฐกิจรวมในวงกว้างทงั้ ทางบวกและ
เดินสะพัดอย่างต่อเนื่องท�ำให้ประเทศไทยสามารถ ทางลบ จึงต้องมีการใช้แบบจ�ำลองทางเศรษฐกิจ
ช�ำระหน้ีกองทุนการเงินระหว่างประเทศได้หมด และการจัดท�ำเครื่องชี้ทางเศรษฐกิจส�ำคัญ ๆ เพ่ือ
ในปี 2546 ซ่ึงก่อนก�ำหนด รวมท้ังสามารถสะสม การวิเคราะห์ เพื่อให้เห็นความเชื่อมโยงของเหตุ
เงินส�ำรองระหว่างประเทศไว้สร้างความมั่นคงด้าน และผล และการประเมินผลของมาตรการต่าง ๆ
เสถียรภาพการเงินระหว่างประเทศของไทยได้ นอกจากน้ี การประสานงานกันระหว่างสายงาน
ระดับหนึ่ง ความมั่นใจของสาธารณชนต่อ ธปท. และระหว่างหน่วยงานทั้งในและนอก ธปท. เป็น
และเศรษฐกิจไทยที่กลับมาจากช่วงวิกฤตคร้ังก่อน สง่ิ ทจ่ี ำ� เปน็ เพราะ ธปท. เปน็ องคก์ รขนาดใหญแ่ ละ
ท�ำให้ไทยสามารถผ่านช่วงเวลาท่ีเกิดวิกฤตการเงิน งานมีความส�ำคญั สูง
โลกในปี 2551 ไดอ้ ยา่ งดี รวมทง้ั ชว่ งวกิ ฤตการเมอื ง
และมหาอทุ กภัยในเวลาต่อมา การท�ำงานใน ธปท. แม้จะมีฐานะเป็น
พนักงานและผู้บริหารคนหนึ่งท่ีมีบทบาทเพียงเป็น
การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางการเงิน ฟันเฟอื งช้ินเล็ก ๆ ในการขับเคลอื่ นเคร่อื งจกั รเพ่อื
เป็นอีกงานที่ส�ำคัญของ ธปท. ระบบการช�ำระเงิน ดูแลเสถียรภาพเศรษฐกิจและพัฒนาประเทศไทย
ทม่ี คี วามรวดเรว็ ปลอดภยั และมปี ระสทิ ธภิ าพเปน็ อีกทั้งงานบางช้ินต้องใช้เวลาวางแผนด�ำเนินการ
โครงสร้างพ้ืนฐานท่ีจ�ำเป็นของประเทศ ก็ได้มีการ แตล่ ะกา้ วเปน็ เวลานานมากกวา่ จะสำ� เรจ็ แตน่ กี่ ค็ อื
พัฒนาระบบการหักบัญชีด้วยภาพเช็คและระบบ ความภาคภูมิใจท่ีได้เป็นส่วนหน่ึงในประวัติศาสตร์
การจัดเก็บภาพเชค็ (ICAS) จนส�ำเร็จในระดบั หนงึ่ ของ ธปท.
ทำ� ใหผ้ รู้ บั เชค็ ไดร้ บั เงนิ เรว็ ขนึ้ ควบคกู่ บั การวางแผน
พัฒนาระบบช�ำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์เพื่อเพ่ิม
ประสิทธิภาพการโอนช�ำระเงินและทดแทนการใช้
ธนบตั รซ่ึงต้นทนุ สูง

ความประทบั ใจทเ่ี ก่ียวกับ ธปท.

การไดท้ ำ� งานในบรเิ วณวงั บางขนุ พรหมและ และท่ีส�ำคัญ ธปท. ให้ความส�ำคัญในการพัฒนา
วังเทวะเวสม์ ซึ่งต้ังริมน้�ำเจ้าพระยาเป็นความสุข บุคลากรมากและส่งเสริมให้มีการพัฒนาตนเอง
ทางใจท่ีไม่เคยลืมและมีความสุขท่ีได้ร�ำลึกถึง ธปท. ให้ความมั่นคงในชีวิต ให้โอกาสในการ
นับตั้งแต่วันเข้าท�ำงานจนหมดวาระการท�ำงาน หมุนเวียนเปลี่ยนงานและเติบโตในการท�ำงานโดย
กระบวนการทำ� งานใน ธปท. ใหอ้ สิ ระในการทำ� งาน ธรรม การท�ำงานใน ธปท. มเี รอ่ื งใหมใ่ ห้แก้ปัญหา
คอ่ นขา้ งมาก พนกั งานและผบู้ รหิ าร ธปท. สว่ นใหญ่ และเรยี นรไู้ ดท้ กุ วัน
เป็นคนเกง่ มคี วามตง้ั ใจ ท่มุ เทในการทำ� งานและมี
การช่วยเหลอื ร่วมมือกัน มกี ารสอนงานกนั

144 75 ชีวติ บนเสน้ ทาง ธปท.

ข้อคิดท่ีต้องการฝากไว้สำ� หรบั น้อง ๆ

“รักในงานท่ที �ำ

หรือมี Passion ในสง่ิ ท่ที ำ�
จะทำ� ให้มีความสุข

และภมู ิใจเมอ่ื งานน้นั ก้าวไป
แต่ละกา้ ว แมจ้ ะไม่ไดส้ ำ� เรจ็
ในช่วงท่เี รารับผดิ ชอบอยู่
แตเ่ ราก็มคี วามสุขท่ไี ด้คดิ วา่
เรากม็ ีส่วนในความส�ำเร็จนี้

”มองไปขา้ งหนา้ Forward Looking เสมอ

แมว้ า่ อนาคตเปน็ สงิ่ ไมแ่ นน่ อนแตก่ ารไดเ้ ตรยี มตวั มี
การคิดหรอื วางแผนทด่ี ีไวก้ อ่ น ท�ำให้มีสติ

พัฒนาตนเอง ให้เป็นผู้เรียนรู้ตลอดชีวิต
จะได้พร้อมกับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นใหม่ ๆ
เสมอ ยงิ่ ในสถานการณท์ เี่ ทคโนโลยมี คี วามกา้ วหนา้
นวตั กรรมต่าง ๆ มกี ารพัฒนาไปอยา่ งรวดเร็ว เรา
ตอ้ งพฒั นาการทำ� งานใหท้ นั สถานการณต์ ลอดเวลา

ธปท. ยังคงเป็นองค์กรหลักในการดูแล
รกั ษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจการเงนิ สถาบนั การ
เงินและระบบการช�ำระเงิน ดังน้ันเม่ือมีโอกาสได้
มาท�ำงานใน ธปท. จะต้องท�ำงานอย่างเต็มความ
สามารถตลอดเวลา ชว่ ยกนั รกั ษาความเชอื่ ม่ันและ
ศรทั ธาท่สี าธารณชนให้ความไว้วางใจ

สุชาดา กริ ะกลุ
18 กรกฎาคม 2561

75 ชวี ติ บนเส้นทาง ธปท. 145

สมคดิ แสงเพชร

146 75 ชีวิตบนเสน้ ทาง ธปท.

เขา้ ท�ำงาน 29 เมษายน 2520

‘มคั คเุ ทศก์

ประจำ� พพิ ิธภณั ฑ์ ธปท.’

สมคดิ แสงเพชร

ผมเริ่มท�ำงานที่ ธปท. ในปี 2520 ในต�ำแหน่งเศรษฐกรผู้ช่วย หน่วยวิจัยเศรษฐกิจ
ระหว่างประเทศ ฝ่ายวิชาการ โดยท�ำงานในฝ่ายวิชาการเร่ือยมาจนได้เล่ือนข้ันเป็นเศรษฐกร
และหัวหนา้ หน่วยในทีส่ ุด

จนกระทงั่ ปี 2525 ธปท. ได้ยา้ ยที่ท�ำการจากวังบางขุนพรหม ซงึ่ เป็นสถานท่ีท�ำงานของ
ธปท. มาตง้ั แตป่ ี 2488 ไปอาคารสำ� นกั งานใหญท่ ส่ี รา้ งขนึ้ ใหมภ่ ายในบรเิ วณวงั บางขนุ พรหม และ
ได้ปรับปรุงวังบางขุนพรหม เปดิ เป็นพิพิธภัณฑ์ ธปท. อยา่ งเป็นทางการเมื่อวนั ท่ี 9 มกราคม
2536 เพอ่ื เปน็ แหลง่ เรยี นรเู้ กย่ี วกบั ววิ ฒั นาการเงนิ ตราไทย ประวตั สิ ถานทแ่ี ละบคุ คลทเ่ี กย่ี วขอ้ ง
กบั ธปท. รวมท้ังประวัติบทบาทหน้าท่กี ารด�ำเนนิ งานของ ธปท.

จากฝา่ ยวชิ าการสูก่ ารเป็นมคั คุเทศก์พพิ ิธภัณฑ์

ตัวผมช่ืนชอบงานพิพิธภัณฑ์อยู่แล้ว และ และการด�ำเนินนโยบายการเงินของ ธปท. เรา
มักเข้าชมพพิ ธิ ภัณฑ์ทั้งในประเทศและตา่ งประเทศ ต้องน�ำความรู้จากการเป็นนักวิชาการมาใช้ และ
ทกุ ครง้ั ทมี่ โี อกาส เมอ่ื พพิ ธิ ภณั ฑ์ ธปท. เปดิ อยา่ งเปน็ เนอ่ื งจากอาคารทจ่ี ดั แสดงหรอื วงั บางขนุ พรหม เปน็
ทางการ จงึ ไม่ลงั เลทีจ่ ะอาสามาชว่ ยงานพิพธิ ภัณฑ์ อาคารที่ได้รับการยกย่องว่างดงามมาก มีประวัติ
ธปท. ในต�ำแหน่งหัวหน้าหน่วยพิพิธภัณฑ์ ต้ังแต่ อันยาวนาน เราจึงต้องมีความรู้ในเร่ืองเหล่านี้
ปี 2536 โดยดูแลงานด้านประชาสัมพันธ์ รวมถึง เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นประวัติศาสตร์เศรษฐกิจ
ต้อนรบั แขกผมู้ าเยอื น และนำ� ชมพพิ ธิ ภณั ฑ์ ธปท. ของประเทศไทย ประวตั ศิ าสตรก์ ารดำ� เนนิ นโยบาย
จนกระท่ังเกษียณอายุในปี 2549 ในต�ำแหน่ง การเงนิ ของ ธปท. ตลอดจนประวตั วิ งั บางขนุ พรหม
ผูบ้ ริหารส่วน พิพิธภัณฑ์ ธปท.
ความภาคภูมิใจท่ีสุด คือ การได้มีโอกาส
หัวข้อในการจัดแสดงเป็นเรื่องเกี่ยวกับ ถวายรายงาน สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยาม-
วิวัฒนาการเงินตราไทย ประวัติการพิมพ์ธนบัตร บรมราชกมุ ารี เมอ่ื ครง้ั พระองคเ์ สดจ็ พระราชดำ� เนนิ

75 ชวี ิตบนเส้นทาง ธปท. 147

มาทรงเป็นประธานในงาน 100 ปี วงั บางขุนพรหม อาทิ หลวงตามหาบัว และหลวงพอ่ พธุ ฐานโิ ย ผมก็
และงานพิธีเปิดต�ำหนักใหญ่ วังเทวะเวสม์ ธปท. รบั หนา้ ทเ่ี ปน็ มคั คเุ ทศกน์ ำ� ชมพพิ ธิ ภณั ฑ์ ธปท. ดว้ ย
นอกจากนนั้ เม่ือพระเกจอิ าจารยม์ าเทศนท์ ี่ ธปท.

หวั ใจสำ� คญั ของมัคคเุ ทศก์

การถ่ายทอดเรื่องราวความรู้ต่าง ๆ น้ัน วา่ เปน็ อย่างไร เมือ่ เกดิ วิกฤตการณ์ขึน้ ใชม้ าตรการ
ผู้น�ำชมต้องมีความรู้ในเร่ืองที่จะถ่ายทอดเป็น อะไรในการแก้ไขปัญหา ซ่ึงต้องศึกษาเรียนรู้
อย่างดี ธปท. ได้เปิดโอกาสให้ผมได้อบรม เพ่ิมเติมเพ่ือน�ำมาถ่ายทอดให้ผู้เยี่ยมชมได้รับรู้
หลักสูตรมัคคุเทศก์ท่ีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เร่อื งราวต่าง ๆ อย่างครบถ้วน รวมทั้งประวัติของ
ในช่วงหลังเลิกงาน ซ่ึงนอกจากจะอบรมเร่ือง วังบางขุนพรหมและท่านเจ้าของวัง เราต้องเรียนรู้
การเป็นมัคคุเทศก์ที่ดีแล้ว ยังได้เรียนรู้เร่ืองราว ประวตั ศิ าสตรใ์ นชว่ งนนั้ ใหด้ ี และนำ� ความรเู้ หลา่ นนั้
ประวัติศาสตร์ ศิลปะ ประวัติของตัวอาคาร มาใช้ หมน่ั เรยี นรู้ หมนั่ ฟงั หมนั่ อา่ น กจ็ ะเกดิ ความรู้
ในยุคสมัยต่าง ๆ โบราณวัตถุท่ีทรงคุณค่า ซ่ึงก็ได้ ทจ่ี ะน�ำมาถา่ ยทอด
น�ำความรเู้ หลา่ นัน้ มาใชใ้ นการท�ำงาน
ก่อนเกษียณ ผมได้จัดท�ำคู่มือการน�ำชม
พพิ ิธภณั ฑ์ ธปท. เป็นพิพธิ ภณั ฑเ์ ฉพาะด้าน พพิ ธิ ภณั ฑไ์ วใ้ หพ้ นกั งานรนุ่ หลงั ใช้ วา่ ควรทำ� อยา่ งไร
เกี่ยวกับการเงิน จัดแสดงวิวัฒนาการเงินตรา แขกท่ีเข้ามาชมจึงจะเกิดความประทับใจ ได้รับ
ของไทย ต้ังแตอ่ ดีตจนถงึ ปจั จุบนั ในฐานะ ที่ ธปท. ความรเู้ ตม็ ท่ี และคิดว่าคงเปน็ คมู่ อื ทใี่ ช้ได้อยจู่ นถงึ
เปน็ ผพู้ มิ พธ์ นบตั ร กวา่ จะเปน็ ธนบตั รทใี่ ชใ้ นปจั จบุ นั ปจั จุบนั โดยมใี จความสำ� คญั หลกั สองประการ คือ
มปี ระวตั ิ ความเปน็ มาและกระบวนการผลติ อยา่ งไร (1) ต้องมีความรู้กว้างขวางในเร่ืองท่ีตนจะอธิบาย
อันน้ีเป็นสิ่งท่ีเราต้องการเผยแพร่ให้ผู้ท่ีมาเย่ียมชม และ (2) ถ่ายทอดได้เป็นอย่างดี ถ่ายทอดด้วย
พิพธิ ภัณฑ์ ธปท. ได้รับรู้ รวมถงึ ประวัติการดำ� เนนิ น�้ำเสียงที่ฟังสบาย ฟังชัดเจน ท่าทางท่ีแสดงออก
นโยบายการเงินของ ธปท. ในแต่ละยุคแต่ละสมัย อยา่ งเปน็ มติ รเป็นกันเอง

ศูนย์การเรยี นรเู้ พอื่ สร้างแรงบนั ดาลใจแหง่ ใหม่

ผมได้เข้าชมศูนย์การเรียนรู้ธนาคารแห่ง เข้ามาชม เน้ือหาการจัดแสดงยังคงเป็นเรื่องราว
ประเทศไทยกอ่ นเปดิ ตวั อยา่ งเปน็ ทางการ ประทบั ใจ ของบทบาทหน้าที่ของ ธปท. ประวัติเงินตราไทย
ในห้องจัดแสดงที่ทันสมัย น่าชม รวมถึงผู้น�ำชม และงานพิมพธ์ นบตั ร ซ่งึ เป็นงานหลกั งานหน่ึงของ
ที่ล้วนแต่มีความรู้ดีมาก เป็นความคิดท่ีดีที่น�ำเอา ธปท. โดยจัดแสดงด้วยส่ือและเทคนิคท่ีทันสมัย
อาคารซ่ึงคร้ังหนึ่งเคยเป็นโรงพิมพ์ธนบัตร มา เพ่ือให้เด็กหรือนักศึกษา มาค้นคว้าลึกลงไปได้
ปรับปรุงใหม่ให้มีความเหมาะสมที่จะเป็นห้อง นอกเหนือจากบอร์ดจัดแสดง นอกจากนี้ วัตถุ
จัดแสดง ไมว่ า่ จะเป็นความสะดวกปลอดภยั ความ จัดแสดงก็ครบถ้วนสมบูรณ์ สะท้อนยุคสมัย
สะอาดของห้องจัดแสดง ความกว้างขวางของพ้นื ท่ี ได้อยา่ งน่าสนใจ
ซึ่งส่ิงเหล่านี้จะเป็นสิ่งส�ำคัญในการดึงดูดให้ผู้สนใจ

148 75 ชีวิตบนเส้นทาง ธปท.