ฯพณฯ ดร. เฮลมุท รุคครเี กล เอกอัครราชทตู สหพันธส าธารณรัฐเยอรมนั
ประจาํ ประเทศไทย เขา เยยี่ มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
เพือ่ อาํ ลา เนอ่ื งจากครบวาระการปฏิบตั ิหนาทใี่ นประเทศไทย
เมือ่ ๒๑ มกราคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายเฉิน พี เสียน รองประธานสภา
ประชาชนแหงชาตขิ องสาธารณรัฐประชาชนจีน คนท่ี ๑
และคณะเขาเยี่ยมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวนิ
ในโอกาสเดนิ ทางมาเยือนประเทศไทยอยา งเปน ทางการ โดยเปนแขกของรัฐสภาไทย
เมอื่ ๑ กุมภาพันธ ๒๕๓๑
299
ฯพณฯลอวเรนซ เอ.เอช. สมธิ เอกอคั รราชทูตแคนาดา ประจําประเทศไทย
เขา เยยี่ มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวนิ
ในโอกาสเขา รับตาํ แหนงใหมในประเทศไทย เม่ือ ๑๐ กุมภาพนั ธ ๒๕๓๑
ผแ ู ทนคณะกรรมการการผลติ และแลกเปลยี่ นสินคา ทางการเกษตร
ของสภาผแู ทนราษฎรฝรัง่ เศส นาํ โดย นายคลอด เบอเริซร รองประธานคณะกรรมการฯ
เขาเยีย่ มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวิน
300 เม่อื ๒๕ กมุ ภาพันธ ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายมาเรย่ี น โอเซ็คคอฟสกี้ รฐั มนตรีวา การกระทรวงการตา งประเทศ
โปแลนด เขา เยย่ี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวิน
เมอ่ื ๓ มนี าคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ ดร. พเี ตอร วาร โกนย่ี รฐั มนตรวี า การกระทรวงการตา งประเทศฮงั การี 301
เขา เยีย่ มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวิน
เม่ือ ๓ มนี าคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายโมนรี ชฮิ าป อาหหเมค อลั -บายาดี เอกอัครราชทตู สาธารณรฐั อิรกั
ประจาํ ประเทศไทย เขา เย่ยี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวนิ
เม่อื ๙ มีนาคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายแบรน ด โอลเดนคอตต เอกอัครราชทตู สหพันธส าธารณรฐั เยอรมัน
เขา เยีย่ มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวนิ
302 ในโอกาสท่ีมารับตาํ แหนง ใหม เม่ือ ๑๖ มนี าคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายตัน เสง็ เฉง เอกอัครราชทูตสาธารณรัฐสงิ คโปร ประจาํ ประเทศไทย
เขา เยี่ยมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวนิ
ในโอกาสเขา รับตาํ แหนงใหม เมอ่ื ๘ เมษายน ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายแม็กดี้ ชาบร่ี เอกอัครราชทตู สาธารณรฐั อาหรบั อียิปต ประจาํ 303
ประเทศไทย เขา เย่ียมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวิน
ในโอกาสรับตําแหนงใหม เมอ่ื ๘ เมษายน ๒๕๓๑
ฯพณฯ ดร.พีเตอร คลายน เอกอคั รราชทูตสาธารณรฐั ออสเตรีย
ประจําประเทศไทย เขาเยีย่ มคารวะ
ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวนิ ในโอกาสรับตําแหนง ใหม
เม่อื ๘ เมษายน ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายโวลฟกงั ไซฟารท เอกอคั รราชทูตสาธารณรฐั ประชาธปิ ไตยเยอรมนั
ประจาํ ประเทศไทย เขาเย่ียมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวนิ
304 เมื่อ ๒๖ เมษายน ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายอิสซัค นาวอน เอกอัครราชทตู อิสราเอล ประจาํ ประเทศไทย
เขา เย่ยี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
เพอ่ื อาํ ลาในโอกาสพนจากตาํ แหนง ในประเทศไทย
เมื่อ ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายจาง เตอ เหวย เอกอคั รราชทตู สาธารณรัฐประชาชนจีน
ประจาํ ประเทศไทย เขา เยยี่ มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
เมอื่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๓๑
305
เจาชายจอรจ แหงฮันโนเวอร และคณะ ประกอบดว ยผูแ ทนรฐั สภายโุ รปและ
ผแู ทนรฐั สภาสหพันธสาธารณรฐั เยอรมนั รวม ๑๓ คน เขายีย่ มคารวะ
ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวิน
เมือ่ ๓ มถิ นุ ายน ๒๕๓๑
นายทมิ ฟตเซอร สมาชิกสภาผูแ ทนราษฎรออสเตรเลยี
และสมาชกิ กลมุ มิตรภาพรัฐสภาออสเตรเลีย-ไทย เขาเยยี่ มคารวะ
306 ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวนิ เมอ่ื ๑ กรกฎาคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายเซบาสตีออง มาเรีย ดีอาไมดา ซานโตส เดอ คาสเตลโล บรงั โก
เอกอัครราชทตู สาธารณรัฐโปรตุเกส ประจาํ ประเทศไทย เขาเย่ียมคารวะ
ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวนิ ในโอกาสรบั ตําแหนง ใหม
เมือ่ ๒๑ กรกฎาคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายฮารล ฟรแี มน-กรีน เอกอัครราชทตู นวิ ซแี ลนด ประจาํ ประเทศไทย
เขาเยี่ยมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
ในโอกาสรับตาํ แหนงใหม เม่ือ ๒๑ กรกฎาคม ๒๕๓๑
307
ฯพณฯ นายเมาริสิโอ ปต ตาญินี เอกอัครราชทตู สาธารณรฐั อิตาลี
ประจําประเทศไทย เขา เย่ยี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
เพ่อื อาํ ลาในโอกาสพนจากตําแหนงหนา ทใี่ นประเทศไทย
เมอ่ื ๒๖ กรกฎาคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายเบอนารด์ เวทเธอรริล ประธานสภาผูแทนราษฎรองั กฤษและภรยิ า
พรอ มท้งั คณะ เขา เย่ยี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
308 ในโอกาสเดินทางมาเยือนประเทศ เมื่อ ๑๘ สงิ หาคม ๒๕๓๑
คณะผแ ู ทนกลุมมิตรภาพสมาชิก รฐั สภาไทยเกาหลี จากสาธารณรัฐเกาหลี
จาํ นวน ๖ คน เขา เย่ยี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวนิ
ในโอกาสเดนิ ทางมาเยือนประเทศไทยเพ่อื กระชบั ความสัมพันธ
เมอ่ื ๒๓ สิงหาคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายปเตอร เอ็ม โมตซเ ฟลดต เอกอัครราชทตู นอรเ วย ประจาํ ประเทศไทย
เขาเย่ยี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
เพอ่ื อําลาในโอกาสพนจากตําแหนง หนา ท่ี เมอื่ วันท่ี ๒๖ สิงหาคม ๒๕๓๑ 309
ฯพณฯ นางมานูลา อาเกยี ร รองประธานรัฐสภาแหงโปรตเุ กส
เขาเยี่ยมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวิน
ในโอกาสเดินทางมาแวะเยอื นประเทศไทย
เมื่อ ๒๗ กันยายน ๒๕๓๑
ฯพณฯ บารอน แพทริค โนธอมบ เอกอคั รราชทูตเบลเย่ียม ประจําประเทศไทย
เขา เย่ยี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวนิ เพ่ืออําลาในโอกาส
310 พน จากตาํ แหนงหนาทใ่ี นประเทศไทย เมือ่ ๒๗ กนั ยายน ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายเบนแอค เอวิทัล เอกอัครราชทูตอิสราเอล ประจาํ ประเทศไทย
เขา เย่ียมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวนิ
ในโอกาสรับตาํ แหนง ใหม เมอื่ ๑๑ ตลุ าคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายอาคทิ าเน คิอูชิ เอกอัครราชทูตญี่ปน ุ ประจาํ ประเทศไทย 311
เขาเยีย่ มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวนิ
เพอื่ อาํ ลาในโอกาสพนจากตําแหนง หนา ที่ เมอ่ื ๑๓ ตุลาคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นาย เดเนยี ล แอนโทนี่ โอโดโนฮวิ เอกอคั รราชทตู สหรัฐอเมรกิ า
ประจําประเทศไทย เขา เยย่ี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
ในโอกาสมารบั ตาํ แหนง ใหม เมือ่ ๑๓ ตลุ าคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายรชิ ารด สมิธ เอกอคั รราชทตู ออสเตรเลยี ประจําประเทศไทย
เขาเยี่ยมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวิน
เพ่อื อําลาในโอกาสพนจากหนาท่ีในประเทศไทย เม่ือ ๑๘ ตลุ าคม ๒๕๓๑
312
ฯพณฯ นายจิออจโิ อ วคิ ชยิ่ เอกอัครราชทตู สาธารณรฐั อิตาลี ประจาํ ประเทศไทย
เขา เยย่ี มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
ในโอกาสรบั ตาํ แหนง ใหมประเทศไทย เมือ่ ๒๕ ตุลาคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายคมิ ยอง นมั รองนายกรฐั มนตรี และรัฐมนตรีวาการกระทรวงการตา งประเทศ
แหงสาธารณรฐั ประชาธบิ ไตยประชาชนเกาหลี เขาเยี่ยมคารวะ
ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวนิ
ในโอกาสเดนิ ทางมาแวะเยือนประเทศไทย เมื่อ ๒๘ ตุลาคม ๒๕๓๑
313
นายไมรโ ก เทรมาเยยี ร สมาชิกรัฐสภาอิตาลแี ละประธาน กลุมมติ รภาพอติ าลี-ไทย
ใน IPU เขา เยี่ยมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวนิ
ในโอกาสเดินทางมาเย่ยี มประเทศไทย เมื่อ ๘ พฤศจกิ ายน ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายปแอร เดอรมูลินาร เอกอคั รราชทตู เบลเยย่ี ม ประจําประเทศไทย
เขา เยีย่ มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
314 ในโอกาสมารบั ตําแหนง ใหม เม่ือ ๑๕ พฤศจิกายน ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายโจอาคมิ อิกนาซโิ อ อามาโซนาส แมก็ โดเวล เอกอคั รราชทตู
สหพันธส าธารณรัฐบราซิล ประจําประเทศไทย เขาเยี่ยมคารวะ
ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน ในโอกาสมารับตําแหนง ใหม
เมอ่ื ๑๕ พฤศจิกายน ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายหลุยส อลั เบรโต เฮนรี ซานเซล เอกอัครราชทตู สาธารณรัฐกวั เตมาลา
ประจําประเทศไทย เขา เยี่ยมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวิน
ในโอกาสมารบั ตําแหนง ใหม เม่ือ ๒๙ พฤศจกิ ายน ๒๕๓๑
315
นายอาร โนเรนส สมาชกิ วฒุ ิสภาเบลเยียม และประธานกลมุ เบลเยียม
ประจําสหภาพรฐั สภาของเบลเยยี มเขาเย่ียมคารวะ
ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
ในโอกาสท่ีเดนิ ทางมาเยอื นในประเทศไทยเม่ือ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๓๑
นายแจนสเ สน แวนเลย สมาชกิ สภายโุ รป เขาเย่ียมคารวะ
ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวิน เมื่อ ๑๙ ธันวาคม ๒๕๓๑
316
ฯพณฯ นายจัว ซู คมิ เอกอคั รราชทูตสาธารณเกาหลี ประจําประเทศไทย
เขาเยีย่ มคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อุกฤษ มงคลนาวิน
เพ่อื อาํ ลา ในโอกาสจะพนจากตําแหนง หนา ที่
เมือ่ ๒๐ ธันวาคม ๒๕๓๑
ฯพณฯ นายยาง ฮอง ซอ ฟ ประธานสภาประชาชนสงู สุดแหงสาธารณรัฐ
ประชาธิปไตย ประชาชนเกาหลแี ละคณะ
เขาเย่ียมคารวะ ฯพณฯ ศาสตราจารย ดร. อกุ ฤษ มงคลนาวนิ เมอ่ื ๒๓ ธนั วาคม ๒๕๓๑
317
318
บทสง่ ท้าย
หนังสือเล่มน้ีได้ให้รายละเอียดเก่ียวกับบทบาทด้านต่างประเทศ
ของรฐั สภาท่ีส�ำคัญทงั้ ๓ ดา้ น ซง่ึ น่าจะไมเ่ คยมีการจัดรวบรวมมาก่อน
การเยือนต่างประเทศตามค�ำเชิญเป็นทางการ เป็นงานส�ำคัญย่ิง
เป็นการแสดงถึงว่า รัฐสภาของเราได้รับการยอมรับระดับใด การท่ีประเทศ
ต่าง ๆ เชิญรฐั สภาของเรากเ็ พราะเขาต้องการเปน็ มิตรด้วย
กล่าวได้ว่า ระหว่างท่ีผมด�ำรงต�ำแหน่งประธานรัฐสภา ตั้งแต่ พ.ศ.
๒๕๒๗ - ๒๕๓๒ และ พ.ศ. ๒๕๓๔-๒๕๓๕ ผมได้รับค�ำเชิญจากหลาย ๆ
ประเทศ ซงึ่ มหี ลายประเทศไมส่ ามารถรบั ค�ำเชญิ ได้ เชน่ กรณปี ระเทศอหิ รา่ น
และประเทศอิรัก เพราะระยะน้ันมีสงครามรุนแรงระหว่างกัน การไปเยือน
ประเทศใดประเทศหน่ึงจะเป็นการเลือกข้าง ผมจงึ อธิบายใหเ้ ขา้ ใจว่า ทงั้ ๒
ประเทศนี้ ผมต้องการไปเยือนมาก แต่ขัดข้องเนื่องจากต้องการรักษาความ
เป็นกลาง เพราะทง้ั สองประเทศลว้ นเป็นมติ รทด่ี ขี องประเทศไทย
นอกจากน้ัน มีหลายประเทศท่ีส่งคำ�เชิญให้ไปเยือนเป็นคร้ังท่ีสอง
ซึ่งไม่สามารถรับคำ�เชิญได้ เพราะมีคำ�เชิญท่ีรอคำ�ตอบอยู่อีกหลายประเทศ
ยกเวน้ กฎเกณฑน์ ม้ี ปี ระเทศเดยี วคอื ประเทศจนี ซง่ึ มคี วามสมั พนั ธล์ กึ ซง้ึ และ
ยาวนานกับประเทศไทย
การเยอื นประเทศจนี ครัง้ แรกเม่อื พ.ศ. ๒๕๒๘ สร้างความประทบั ใจ
ให้แกค่ ณะรฐั สภาของเรามาก ดังปรากฏรายละเอยี ดในหนงั สอื เลม่ แรก
เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๑ ผมได้รับคำ�เชิญจากสาธารณรัฐประชาธิปไตย
ประชาชนเกาหลี ใหไ้ ปรว่ มพิธเี ฉลิมฉลองเนื่องในโอกาสครบรอบ ๔๐ ปแี ห่ง
การสถาปนาสาธารณรัฐประชาธปิ ไตยประชาชนเกาหลี
319
ผมพิจารณาเห็นว่า การไปประเทศเกาหลีต้องเริ่มต้นจากกรุงปักก่ิง
จึงเห็นเป็นโอกาสดีท่ีจะได้ไปเยือนประเทศจีนเป็นคร้ังท่ีสอง โดยการเดิน
ทางเที่ยวเดียวเป็นการประหยัดค่าใช้จ่ายการเดินทาง และจะได้มีโอกาส
รักษามิตรภาพอันแน่นแฟ้นกับผู้นำ�รุ่นใหม่ซึ่งเข้ามาแทนที่รุ่นเก่า ต้ังแต่
ประธานาธิบดี ประธานสภา นายกรัฐมนตรี ซึ่งผมเห็นว่ามีความสำ�คัญกับ
ประเทศไทยและคนไทยมาก
แนวทางการประหยดั คา่ ใชจ้ า่ ยในการเดนิ ทางนี้ผมไดด้ �ำ เนนิ การใหจ้ ดั
กลมุ่ ประเทศทจ่ี ะเดนิ ทางอยใู่ นเสน้ ทางเดยี วกนั โดยเฉพาะการเยอื นประเทศ
ยุโรป ซ่ึงสามารถเดินทางทีเดียว แต่ได้เยือนหลายประเทศต่อเนื่องกัน
แมว้ า่ จะท�ำ ใหเ้ หมอื นเพม่ิ ขน้ึ ซง่ึ รายละเอยี ดทง้ั หมดจะปรากฏในหนงั สอื เลม่
ตอ่ ๆ ไป
ในดา้ นของรฐั สภาทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั องคก์ รรฐั สภาระหวา่ งประเทศหลาย
องค์กร ผมไดใ้ ห้รายละเอียดและภาพประวตั ศิ าสตร์ตา่ ง ๆ ซึ่งคงไม่มีผ้ใู ดจัด
ทำ�ไว้ก่อน
ทสี่ �ำ คญั ไดแ้ กก่ ารทร่ี ฐั สภาเปน็ เจา้ ภาพจดั ประชมุ สหภาพรฐั สภาสากล
ครง้ั ท่ี๗๘เมอ่ื พ.ศ.๒๕๓๐ซง่ึ เปน็ การประชมุ ทตี่ อ้ งบนั ทกึ ไวเ้ ปน็ ประวตั ศิ าสตร์
เพราะเป็นครงั้ แรกและครัง้ เดยี วที่พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยูห่ ัว รชั กาลที่ ๙
เสด็จพระราชดำ�เนินทรงเปิดประชุม และพระราชทานพระราชดำ�รัสท่ีทรง
คณุ ค่าแก่มวลสมาชิก
นอกจากน้ัน ความแปลกใหม่ในการประชุมครั้งน้ี ผมได้ให้โอกาส
คณะผแู้ ทนทกุ ประเทศเขา้ พบ โดยการจดั เวลาทล่ี งตวั ซง่ึ ไมเ่ คยมกี ารประชมุ
คร้ังใดมีใหด้ ำ�เนนิ การเช่นน้มี ากอ่ น
320
งานด้านต่างประเทศส่วนสุดท้ายได้แก่การรับแขกต่างประเทศที่มา
เยอื น ไดแ้ กป่ ระธานสภาตา่ งประเทศทไ่ี ดร้ บั ค�ำ เชญิ มาเยอื นประเทศไทยเปน็
ทางการ รวมทั้ง การขอเข้าพบของคณะทไ่ี มเ่ ป็นทางการ
ท่ีสำ�คัญคือ ระหว่างท่ีผมดำ�รงตำ�แหน่งประธานรัฐสภา ผมได้ให้
เจา้ หนา้ ทรี่ วบรวมภาพและวนั ทเี่ ขา้ พบของทตู านทุ ตู ประเทศตา่ ง ๆ ซง่ึ ขอเขา้
พบหลายสบิ ประเทศ ตงั้ แต่ พ.ศ. ๒๕๒๗ – ๒๕๓๒ เพอ่ื ระลกึ ถงึ ความสมั พนั ธ์
อนั ดรี ะหว่างรัฐสภาไทยกบั บรรดาผู้แทนทางการทตู ของประเทศตา่ ง ๆ
นอกจากกิจกรรมทุกดา้ นที่กล่าวมาแล้วข้างตน้ มีกิจกรรมท่ีส�ำคญั ใน
การเยือนและกระชับสัมพันธไมตรี ได้แก่ การที่ผมและท่านผู้หญิงมณฑินี
มงคลนาวิน รับเชิญไปเป็นแขกเกียรติยศในการเล้ียงอาหารค�่ำอย่างเป็น
ทางการ ซึ่งนอกจากเอกอัครราชทูตประเทศเจ้าภาพแล้ว ในงานเดียวกัน
เอกอคั รราชทตู ประเทศเจา้ ภาพ มกั เชญิ แขกอน่ื ๆ ปกติ ไดแ้ ก่ เอกอคั รราชทตู
และคสู่ มรสของประเทศตา่ ง ๆ อีก ๔-๕ ประเทศ ท�ำใหม้ ีผู้รว่ มงานแต่ละครั้ง
ประมาณเกอื บยี่สิบคน
ในทางการทูตเพ่ือเป็นการตอบแทน ผมและท่านผู้หญิงได้เชิญ
เอกอัครราชทูตที่เป็นเจ้าภาพและคู่สมรสมารับประทานอาหารค�่ำท่ีบ้านใน
โอกาสสมควร ซง่ึ แน่นอนว่า จะมกี ารเชิญเอกอคั รราชทูตประเทศตา่ ง ๆ มา
ร่วมในงานด้วย ไม่น้อยกว่าครั้งละ ๔-๕ ประเทศ รวมแขกเชิญแต่ละครั้ง
ประมาณ ๑๕-๒๐ คน
ในด้านค่าใช้จ่าย ผมมีหลักการส่วนตัวว่า ถ้าเป็นการเลี้ยงรับรอง
ทบี่ ้าน ผมรบั ภาระคา่ ใช้จา่ ยเป็นการสว่ นตัวท้ังส้ิน โดยไม่ใชง้ บประมาณของ
ทางราชการ ท้ัง ๆ ทีส่ ามารถเบกิ จ่ายได้
321
การปฏบิ ตั เิ ชน่ น้ี ถอื เปน็ แนวทางสว่ นบคุ คล ซง่ึ โดยทว่ั ไปจะล�ำ บากใน
การเลียนแบบ และที่พิเศษท่ีสุดทำ�ให้ภาระกิจดังกล่าวข้างต้นประสบความ
สำ�เร็จโดยสมบูรณ์เพราะผู้ทำ�หน้าที่ภริยาประธานรัฐสภามีความสำ�คัญมาก
เพราะตอ้ งเปน็ ผทู้ ถ่ี งึ พรอ้ มในทกุ ดา้ นเชน่ กนั ไมว่ า่ ทางดา้ นการจดั งานรบั รอง
การเจรจา สนทนา ที่ทำ�ให้แขกชื่นชมและประทบั ใจ
ผมโชคดีท่ีองค์ประกอบต่าง ๆ ครบถ้วน ทำ�ให้ผมสามารถทำ�งาน
รบั ใชร้ ฐั สภาและประเทศชาตไิ ดอ้ ยา่ งทค่ี ดิ วา่ นา่ จะท�ำ หนา้ ทไี่ ดค้ รบถว้ นและ
สมบูรณท์ ี่สุด
ขอ้ สังเกตและควรปฏิบัตปิ ระการสดุ ท้าย ไดแ้ ก่ การตรงเวลา
ผมสังเกตว่า บรรดาแขกต่างประเทศโดยเฉพาะทูตานุทูตประเทศ
ตา่ ง ๆ ท�ำ ไมมาเข้าพบตรงเวลา ไม่เคยมาชา้ พรอ้ มกบั ค�ำ แกต้ วั วา่ มีปญั หา
เรื่องรถติด ซงึ่ พวกเราคนไทยใชเ้ ป็นประจ�ำ
ท่ีเป็นเช่นนี้เพราะการเตรียมตัวท่ีดี โดยการเดินทางไปให้ใกล้ที่
นัดหมายแลว้ จอดรถรอจนใกล้เวลาจงึ เดนิ ทางต่อ
สถานที่จอดรถรอเวลาของทูตานุทูตได้แก่ลานจอดรถบริเวณหน้า
อุโบสถวัดเบญจมบพติ ร ซงึ่ อยูใ่ กลร้ ัฐสภาทส่ี ดุ และจอดรถสะดวก ในวันนดั
ขณะที่ผมออกจากบา้ นผา่ นวัดเบญจมบพติ ร โดยผมจะไปใหถ้ ึงรัฐสภาก่อน
เวลาอย่างน้อยประมาณสิบห้านาที ผมสังเกตเห็นรถยนต์ทูตท่ีจะเข้าพบ
จอดรถอยู่แล้วในวัดเบญจมบพิตร จากการกระทำ�เช่นน้ีผมยังไม่เคยพบทูต
ตา่ งประเทศท่านใดมาชา้ กวา่ ก�ำ หนดนดั โดยคำ�แก้ตัวว่ามปี ญั หารถตดิ
เช่นเดียวกันกับการนัดหมายในการเล้ียงอาหารที่บ้าน ซึ่งปกติ
อาหารเยน็ มกั นดั หมายเวลา ๑๙.๓๐ น. ประมาณ ๑๙.๒๐ – ๑๙.๒๕ น. บรรดา
322
ผู้รับเชิญจะเร่ิมเข้ามาท่ีบ้าน ไม่เคยมีใครมาก่อนเวลามาก และไม่มีใครมา
สายมาก
การท่ีแขกมาถึงงานก่อนเวลามาก จะทำ�ความลำ�บากใจให้เจ้าภาพ
ซงึ่ การเตรียมงานยังไมพ่ ร้อมทจ่ี ะรบั แขก
ส่วนการมาถงึ งานชา้ มากกไ็ มเ่ คยปรากฏ โดยมกี ารใชว้ ิธใี หพ้ นักงาน
ขับรถมาสำ�รวจเสน้ ทางไว้กอ่ น ถงึ แมก้ ระนน้ั เนอื่ งจากปัญหาการจราจร เขา
จะยอมเสียเวลามาจอดรออยใู่ นบริเวณใกล้ ๆ เช่น ถา้ เชิญมาที่บา้ นของผม
ซ่ึงอยู่ซอยร่วมฤดี บรรดาแขกเชิญท่ีมาก่อนเวลาจะจอดคอยบริเวณโบสถ์
พระมหาไถ่ ซึ่งอยใู่ กลบ้ ้านท่ีสุด
เร่อื งส�ำ คัญอีกประการหน่ึงคือ เมือ่ ตอบรับคำ�เชญิ แล้วตอ้ งไปตามนดั
เพราะเจา้ ภาพจะจดั ทนี่ ง่ั ทเี่ หมาะสมไว้ ถา้ ไมไ่ ปทน่ี ง่ั จะวา่ งลง ตอ้ งมกี ารจดั ผงั
ที่น่งั ใหม่ ซ่ึงเป็นเร่อื งคอ่ นขา้ งโกลาหลมาก เพราะไมใ่ ช่จะจดั ให้ใครนัง่ ทีไ่ หน
ก็ได้ เนื่องจากต้องจดั ตามล�ำ ดบั ความสำ�คัญตามพธิ ีการทูต
เพราะฉะนนั้ ถ้ามเี หตุขัดขอ้ งจริง ๆ ควรแจง้ เจ้าภาพให้ร้ลู ว่ งหนา้ ก่อน
เวลานาน ๆ เพ่อื การแก้ปัญหาของเจา้ ภาพ
ตลอดล่วงเวลาท่ีผมอยู่ในวงการไม่ค่อยพบปัญหานี้กับชาว
ตา่ งประเทศ แตท่ ี่พบบอ่ ย ๆ คือ แขกเชิญคนไทย ซ่ึงบางคนมาถงึ งานช้ามาก
โดยไมแ่ จ้งเหตมุ ากอ่ น เจา้ ภาพจะเชญิ แขกเขา้ นงั่ ประจ�ำ ทยี่ งั ท�ำ ไมไ่ ด้ เพราะ
ตอ้ งรอจนนาทีสุดทา้ ย
และท่ีแย่ที่สุดคือการหายตัวไปเฉย ๆ ไม่ติดต่อหรือแจ้งให้เจ้าภาพ
ทราบ ซงึ่ สรา้ งความกระวนกระวายแก่เจา้ ภาพมาก และต้องแก้ปัญหาเรอ่ื ง
การจดั ท่นี ่ังใหม่
323
ท่ีแย่อีกอย่างหนึ่งคือ การเล้ียงอาหารอย่างเป็นทางการ เจ้าภาพจะ
จดั รายการอาหารที่เหน็ ว่าเหมาะสมกบั ทุกคนไว้เป็นการตายตวั ถา้ มีปญั หา
ที่เราไม่สามารถรับประทานอาหารจานใดได้ ก็ควรรักษามารยาทโดยทำ�
คลา้ ยกบั รับประทานอาหารจานน้นั พอเปน็ พิธี ไม่ทำ�ใหถ้ งึ กบั เจ้าภาพสงั เกต
และลำ�บากใจ
ทแี่ ยย่ ง่ิ ไปกวา่ นนั้ คอื กอ่ นการเสริ ฟ์ อาหาร พอเหน็ รายการอาหาร เชน่
อาหารเน้ือ บอกเจ้าภาพว่า ไม่ทานเน้ือ ขอเป็นอย่างอื่นได้หรือไม่ เจ้าภาพ
กต็ อ้ งพยายามจดั เปลย่ี นให้ ซงึ่ วธิ ดี ที สี่ ดุ คอื รบั ประทานขนมปงั -เนย และพวก
เครื่องเคียงข้างจาน โดยละเว้นไม่รับประทานเนื้อซึ่งรับประทานไม่ได้ แต่
ไม่ควรขอให้เจา้ ภาพเปลยี่ นอาหารให้ใหม่
และนี่คอื มารยาททางการทตู ทเ่ี ปน็ “สากล” มีเรอ่ื งตลกเลก็ ๆ นอ้ ย ๆ
ส�ำ หรบั การเลยี้ งกนั แบบไทย ๆ โดยเจา้ ภาพทกุ คนพยายามจดั อาหารทค่ี ดิ วา่
อรอ่ ย และเปน็ ทน่ี ยิ มกนั แตม่ แี ขกบางคนบอกวา่ รบั ประทานอาหารงา่ ย ๆ ขอ
ไขเ่ จียวจานเดียว อาหารอน่ื ๆ ไมต่ อ้ งกไ็ ด้ ซึ่งควรบอกเจา้ ภาพกอ่ น
ทงั้ หมดนเ้ี ปน็ ขอ้ สงั เกตจากประสบการณ์ ถา้ เหน็ สมควรรบั ไวพ้ จิ ารณา
นา่ จะเปน็ ประโยชน์
หวงั วา่ ทา่ นทม่ี โี อกาสอา่ นหนงั สอื เลม่ นแี้ ละทกุ ๆ เลม่ ทจี่ ะออกตอ่ ๆ ไป
จะไดร้ บั ประโยชนพ์ อสมควร ซง่ึ อาจท�ำ ใหผ้ มดใี จทค่ี วามพยายามในวยั ๘๖ ปี
ไมใ่ ชเ่ ป็นการเสยี เปล่า
324
ชือ่ หนงั สือ บนั ทกึ ภาพประวตั ศิ าสตร์ความทรงจ�ำ
บทบาทดา้ นตา่ งประเทศของรัฐสภา
ในระหวา่ งด�ำรงต�ำแหนง่ ประธานรฐั สภา
โดย ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน
บทบาทด้านตา่ งประเทศของรฐั สภา
ปีทจ่ี ัดท�ำ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๓
จ�ำนวนหนา้ ๓๒๖ หน้า
สงวนลขิ สทิ ธ์ิ ตามพระราชบัญญตั ลิ ิขสทิ ธิ์ พ.ศ. ๒๕๓๗
ห้ามท�ำซ�้ำ ดัดแปลง ไม่ว่าจะทั้งหมดหรือบางส่วน
ไม่ว่าโดยวิธีการใด เว้นแต่จะได้รับอนุญาตเป็น
ลายลกั ษณ์อกั ษรจากเจา้ ของลขิ สิทธ์ิ
มลู นธิ ิศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ – ท่านผ้หู ญงิ มณฑินี มงคลนาวิน
เลขท่ี ๖๓ ซอยรว่ มฤดี ๓ ถนนเพลินจิต แขวงลมุ พนิ ี
เขตปทุมวัน กรงุ เทพฯ ๑๐๓๓๐
โทรศัพท์ คุณจิรัสย์ คเชนทวา ๐๘๑-๘๙๙-๔๕๔๖,
คณุ สจุ ิตร เอี่ยมวรสมบตั ิ ๐๘๗-๘๓๒-๒๓๘๘
ศาสตราจารย์ ดร.อุกฤษ มงคลนาวนิ ว่าด้วยการอํานวยความยุติธรรมใน ๓ จังหวัดชายแดน
ภาคใต้ (กอยส) และเป็นประธานกรรมการอิสระว่าด้วย
ประวัตกิ ารศึกษา การสง่ เสรมิ หลกั นติ ิธรรม แหง่ ชาติ (คอ.นธ)
- เกิดเมอื่ วันที่ ๑๐ มนี าคม ๒๔๗๖ ด้านเกียรติคณุ ทไ่ี ด้รับทางวชิ าการ
- สําเร็จการศึกษานิติศาสตร์บัณฑิตและสังคม
- ในปี ๒๕๒๒ ได้โปรดเกล้าฯให้เป็นศาสตราจารย์
สงเคราะหศ์ าสตรบ์ ณั ฑิตจาก มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ปี พิเศษจุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย
พ.ศ. ๒๕๐๑ และ ๒๕๐๒ ตามลาํ ดบั
- พ.ศ. ๒๕๓๐ และ พ.ศ. ๒๕๓๒ รับพระราชทาน
- พ.ศ.๒๕๐๙สาํ เรจ็ การศกึ ษาปรญิ ญาเอกทางกฎหมาย ป ริ ญ ญ า นิ ติ ศ า ส ต ร์ ดุ ษ ฎี บั ณ ฑิ ต กิ ต ติ ม ศั ก ด์ิ จ า ก
(Docteur en Droit) จากมหาวทิ ยาลยั ปารสี ประเทศฝรง่ั เศส มหาวิทยาลัยรามคำ�แหงและจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ครอบครวั ตามลำ�ดบั
สมรสกบั ทา่ นผหู้ ญงิ มณฑนิ ี มงคลนาวนิ อดตี นางสนอง - พ.ศ. ๒๕๓๑ รับพระราชทานปริญญาบัตร
พระโอษฐ์ในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ใน (กติ ติมศักด์)ิ จากวทิ ยาลยั ป้องกนั ราชอาณาจักร
รชั กาลท่ี ๙ ด้านสงั คมสงเคราะห์
ด้านการศกึ ษา
- โปรดเกล้าฯให้เป็นกรรมการสภากาชาดไทย ตั้งแต่
เป็นผู้ริเร่ิมในการยกฐานะแผนกวิชานิติศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๒๗ จนถึงปจั จบุ ัน
ในคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ขึ้นเป็นคณะ
นิติศาสตร์ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๕ และดํารงตําแหน่งคณบดี - เป็นประธานกรรมการมูลนิธิตึก สก. ในพระบรม
อยู่ ๖ ปี นอกจากน้ัน เป็นผู้บรรยายกฎหมายในสถาบัน ราชูปถมั ภ์ ตงั้ แต่ พ.ศ. ๒๕๓๕ จนถงึ ปจั จบุ นั
การศกึ ษาอกี หลายแหง่
ด้านวชิ าชพี - เปน็ ประธานกรรมการพรี ะยานเุ คราะหใ์ นพระอปุ ถมั ภ์
ของสมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนีตงั้ แต่พ.ศ.๒๕๒๗
ได้ก่อตั้งสํานักกฎหมาย ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน ต้ังแต่ จนถงึ ปจั จุบัน
พ.ศ. ๒๕๑๓ จนถงึ ปัจจบุ ัน ด้านเกยี รตยิ ศในสงั คม
ด้านการเมือง
- ได้รับพระราชทานเสาเสมาธรรมจักร รางวัล
เริ่มเป็นสมาชกิ รัฐสภาตัง้ แต่ พ.ศ. ๒๕๑๕ จนถึง พ.ศ. ผู้ทำ�คุณประโยชน์ประเภทส่งเสริมกิจการคณะสงฆ์ พ.ศ.
๒๕๓๕ และดาํ รงตาํ แหนง่ รอง ประธานฯ, ประธานวฒุ สิ ภา, ๒๕๔๒
ประธานรฐั สภา หลายสมัย
ด้านบริหารราชการแผน่ ดิน - ได้รับพระราชทานเหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ ๑
พ.ศ. ๒๕๓๗
ไดเ้ ป็นท่ปี รกึ ษานายกรัฐมนตรี ตง้ั แต่ พ.ศ. ๒๕๑๘
เหตทุ เี่ ปน็ นกั นติ ศิ าสตรท์ ยี่ ดึ มน่ั ในหลกั ยตุ ธิ รรมนติ ธิ รรม - ไดร้ บั พระราชทานเหรยี ญกาชาดสดดุ ี ชัน้ ที่ ๑ พ.ศ.
สันติธรรม จึงได้รับแต่งตั้งให้เป็นประธานกรรมการอิสระ ๒๕๕๔
- เป็นนักศึกษาดีเด่นมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ในปี
พ.ศ. ๒๕๒๗ ในโอกาสมหาวทิ ยาลัยมีอายคุ รบ ๕๐ ปี
- ไดเ้ ปน็ “ปชู นยี บคุ คล”หนงึ่ ในรอ้ ยคนของจฬุ าลงกรณ์
มหาวทิ ยาลัยในโอกาสครบรอบ ๑๐๐ ปี พ.ศ. ๒๕๖๐
เครื่องราชอสิ รยิ าภรณ์
ได้รับเคร่ืองราช อิสริยาภรณ์ตระกูลต่างๆ ได้แก่ มหา
ปรมาภรณ์ ชา้ งเผือก (พ.ศ. ๒๕๒๗), มหาวชริ มงกฏุ (พ.ศ.
๒๕๒๘), ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (พ.ศ. ๒๕๓๒), เหรียญ
รัตนาภรณ์ ช้ันที่ ๓ (พ.ศ. ๒๕๓๔ ), ปฐมดิเรกคุณาภรณ์
(พ.ศ. ๒๕๔๐)
อิสริยาภรณ์ต่างประเทศได้แก่ อิสริยาภรณ์สูงสุดจาก
สาธารณรัฐเกาหลี (พ.ศ. ๒๕๒๘) และอิสริยาภรณ์ เลยิ
ออง คอนเนอร์ ชั้นคอมมานเดอร์ จากประเทศ ฝร่ังเศส
(พ.ศ. ๒๕๒๙)
นติ ธิ รรม
ยตุ ธิ รรม
สนั ตธิ รรม