บันทึกประวัติศาสตร์ความทรงจำ

มเี ดก็ ๆ มามอบมาลัยคล้องคอให้ นา่ รกั มาก

ตอ่ จากน้นั ไดพ้ บปะหารือกับประธานรัฐสภา อินโดนีเซยี และ
มอบของที่ระลกึ แลกเปล่ยี นกนั ภริยาประธานรฐั สภาได้แลกเปลี่ยน

ของที่ระลกึ กับคณุ มณฑินี มงคลนาวนิ ดว้ ย

149

มอบของท่ีระลึกให้ประธานรฐั สภาอนิ โดนเี ซีย

คณุ มณฑนิ ี มอบของท่รี ะลกึ ให้ภรยิ าประธานรัฐสภาอินโดนเี ซีย
150

วันท่ี ๑๑ เมษายน ๒๕๒๘ ไดเ้ ขา้ เยีย่ มคารวะ ฯพณฯ นายซฮู ารโ์ ต้
ประธานาธิบดี ณ กรุงจาการ์ตา ผมในฐานะประธานรัฐสภาอาเซยี น ไดน้ ำ�
ประธานรัฐสภาประเทศสมาชิกเขา้ รว่ มในการเยยี่ มคารวะด้วย

ท่านประธานาธิบดใี หก้ ารต้อนรับทีท่ �ำเนียบประธานาธบิ ดี
151

ท่านประธานาธิบดีมีประวัติท่ีน่าสนใจโดยเป็นประธานาธิบดีคนท่ี ๒
ของประเทศอนิ โดนเี ซยี และเปน็ ผทู้ ดี่ �ำ รงต�ำ แหนง่ ประธานาธบิ ดยี าวนานทส่ี ดุ
ของประเทศเปน็ เวลาถงึ ๓๒ ปี

ในการสนทนากับประธานรัฐสภาทุกประเทศมีความเห็นเดียวกันว่า
ท่านประธานาธิบดีเป็นคนที่มีอัธยาศัยนุ่มนวล แสดงความมีไมตรีจิต
ต่อประธานรัฐสภาทุกคนที่เข้าเย่ียมคารวะ จึงไม่แปลกใจที่ท่านได้รับฉายา
จากนานาชาติ โดยเฉพาะประเทศโลกตะวนั ตกวา่ “The Smiling General”
“นายพลผมู้ รี อยย้มิ ”

สำ�หรับภริยาของประธานรัฐสภาทุกคนได้เข้าเย่ียมพบภริยา
ประธานาธิบดที ท่ี �ำ เนยี บประธานาธิบดี โดยการน�ำ ของคุณมณฑนิ ี สังเกตวา่
ทา่ นเปน็ สภุ าพสตรที นี่ า่ รกั นมุ่ นวลและเกอื บไมใ่ สเ่ ครอื่ งประดบั ทม่ี รี าคาเลย

152

พิธสี ่งมอบตำ�แหน่งประธานรัฐสภาอาเซยี น

กิจกรรมสำ�คัญของการมาประเทศอินโดนีเซียได้แก่ การส่งมอบ
ตำ�แหน่งประธานรัฐสภาอาเซียน ให้แก่ประธานรัฐสภาอินโดนีเซีย ซึ่งมีกฎ
เกณฑ์วา่ จะตอ้ งผลัดเปลยี่ นกันเปน็ ประธานรฐั สภาเรยี งตามตัวอกั ษร

ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน
กลา่ วสนุ ทรพจนใ์ นการ
มอบต�ำแหน่งประธาน
รฐั สภาอาเซยี นใหป้ ระธาน
รัฐสภาอินโดนีเซีย

153

บรรยากาศผเู้ ขา้ ร่วมประชุม ขณะรบั ฟังสนุ ทรพจนข์ องประธานรัฐสภาไทย
154

การลงนามการสง่ มอบต�ำแหน่งประธานรัฐสภาอาเซยี น ให้ประธานรัฐสภาอนิ โดนเี ซีย

การสง่ มอบและแลกเปลี่ยนเอกสารระหวา่ งประธานรฐั สภาทง้ั สองประเทศ

155

การเลีย้ งรบั รองภายหลงั พิธกี ารสง่ มอบตำ�แหนง่

156

ผ้แู ทนประเทศไทยเปน็ เจา้ ภาพจดั งานเล้ยี งรบั รอง มกี ารสลกั น้ำ� แขง็ เป็นอกั ษร AIPO
157

158

159



การประชุมคณะมนตรีสหภาพรัฐสภา ครงั้ ท่ี ๑๒๐
ณ กรุงแคนเบอรา ประเทศออสเตรเลีย
ระหว่างวันท่ี ๑๑-๑๖ เมษายน ๒๕๒๐

161

ภาพการประชมุ สหภาพรัฐสภา ปี ๒๕๒๐ ที่ออสเตรเลีย

โดยมผี มเปน็ หวั หนา้ คณะผแู้ ทนและคณะผแู้ ทน อาทิ พลเอกโชติ หริ ญั
ยษั ฐติ ,ิ คณุ สขุ มุ นวพนั ธ,์ ดร.วศิ ษิ ฐ์ ประจวบเหมาะ เปน็ ตน้ โดยมพี นั เอกสงวน
คำ�วงษา เลขาธิการรฐั สภา เข้ารว่ มประชมุ ดว้ ย

B.M Snedden ประธานสภาฯ ออสเตรเลีย กลา่ วค�ำปราศรัยในพิธีเปิดประชุม

๑๑ เมษายน พ.ศ. ๒๕๒๐ Sir John Kerr ข้าหลวงใหญ่ของออสเตรเลยี
กล่าวค�ำปราศรัยในพิธีเปดิ ประชมุ ที่ Canberra Theatre

162

Malcolm Fraser นายกรัฐมนตรีของออสเตรเลยี กล่าวค�ำปราศรยั ในพิธีเปดิ ประชุม

คณะผ้แู ทนไทยในพิธเี ปดิ ประชุมที่ Canberra Theatre วนั ที่ ๑๑ เมษายน ๒๕๒๐
163

งานเลย้ี งรับรองคณะผู้แทนทไ่ี ปประชุม
โดยมี นายวเิ ชษฐ์ สทุ ธยาคม เอกอัครราชทูตไทย
ประจ�ำ กรงุ แคนเบอรร์ า่ และภรยิ าเปน็ เจ้าภาพ

ฝา่ ยไทยมพี ลเอกโชติ หริ ญั ยัษฐิติ เปน็ ผู้แทนหนว่ ยอาวุโส ประจ�ำ ชาตไิ ทย
164

ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน ทกั ทายกบั ผ้มู ารว่ มงาน
165

ดร.วศิ ิษฐ์ ประจวบเหมาะ เลขาธกิ ารหน่วยประจ�ำ ชาติ รว่ มงานเลย้ี งรับรอง
166

ภาพงานเลี้ยงรบั รอง

167



การประชมุ สมชั ชาใหญ่ คร้ังที่ ๑๒
และการประชมุ คณะมนตรี ครั้งที่ ๒๑
ของสหภาพสมาชกิ รัฐสภาเอเซยี ณ กรุงโตเกยี ว ประเทศญ่ปี ่นุ
ระหว่างวนั ที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๑๙ - ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๙

The Asian Parliamentarians Union
The 12th General Assembly
กรงุ โตเกียว ประเทศญ่ปี นุ่ พ.ศ. ๒๕๑๙

170

ดร.อุกฤษ มงคลนาวนิ กล่าวคำ�ปราศยั ในฐานะหวั หน้าคณะผู้แทนหนว่ ยประจ�ำ ชาติไทย
โดยขณะน้นั เปน็ รองประธานสภาปฏริ ูปการปกครองแผ่นดนิ คนที่ ๑ (ขณะนั้นมีอายุ ๔๒ ป)ี

171

172

ผ้เู ข้ารว่ มประชุมรว่ มถา่ ยภาพเปน็ ท่รี ะลึก 173

174

พธิ ลี งนามของหวั หนา้ คณะผ้แู ทนทุกประเทศ 175

176

ภาพระหว่างการประชุม 177
ดา้ นบน : คุณสมถวิล สังขทรัพย์ คณุ ภราดา บรุ ณศิริ เลขาธิการหน่วย

พลโทสมงิ ไตลังคะ คณุ กระวี สุทัศน์ ณ อยุธยา เลขาธิการรัฐสภา

กำ�ลงั ทกั ทายกบั ฯพณฯ นายมิกิ อดตี นายกรัฐมนตรีญ่ปี นุ่
178

งานเล้ียงจบลงด้วยการเชญิ ชวนผ้แู ทนประเทศตา่ งๆ รว่ มร�ำ วงด้วยเพลง “ลอยกระทง”
ในภาพคณุ สมถวลิ สงั ขทรัพย์ ผ้แู ทนหน่วยประจ�ำ ชาตไิ ทย (อดตี นกั เรียนไทยในญ่ปี ุน่
สมัยสงครามโลก คร้งั ท่ี ๒) รว่ มรอ้ งเพลงสร้างความครกึ คร้นื เพราะทุกคนรว่ มกนั รำ�วง

179



การเข้ารว่ มประชมุ AIPO
สาธารณรัฐเกาหลี ๒๕-๒๙ สิงหาคม ๒๕๒๘

การเขา้ ร่วมประชุม AIPO
สาธารณรัฐเกาหลี ๒๕-๒๙ สิงหาคม ๒๕๒๘

ในการไดร้ บั เชญิ ใหเ้ ยอื นสาธารณรฐั เกาหลอี ยา่ งเปน็ ทางการ ประจวบ
กบั มีการประชมุ Asean Inter Parliamentary Organization (องคก์ รรัฐสภา
อาเซียน) ที่กรุงโซล การประชุมจัดขึ้นที่รัฐสภาเกาหลี ซ่ึงปีนี้รัฐสภาเกาหลี
เปน็ เจ้าภาพ

คณะผู้แทนประเทศไทย ได้แก่ หน่วยประจ�ำชาติไทยใน AIPO ซ่ึงมี
ประธานรฐั สภาเป็นประธานหนว่ ยประจ�ำชาติ โดยมีผูแ้ ทนหนว่ ยประจ�ำชาติ
ทเ่ี ขา้ รว่ มประชมุ เชน่ คณุ สมถวลิ สงั ขทรพั ย,์ พลโทสมงิ ไตลงั คะ, พลโทกานต์
รตั นวราหะ เป็นต้น

182

และในโอกาสเดียวกันน้ี ประธานรัฐสภาเกาหลีได้ขอเชิญให้คณะ
ผู้แทนรฐั สภาไทยไดเ้ ยอื นเกาหลใี นฐานะแขกของประธานรัฐสภาเกาหลี

กิจกรรมของคณะผู้แทนหน่วยประจ�ำชาติไทย ปรากฏตามภาพ
กิจกรรมตา่ ง ๆ

183

184

ชมหอ้ งประชมุ รัฐสภาเกาหลี

185

มขี ้อสงั เกตทค่ี วรจะตอ้ งมีการแก้ไขเพือ่ ศกั ด์ศิ รขี องประเทศ
จากประสบการณใ์ นการเขา้ รว่ มประชมุ องคก์ รรฐั สภาในตา่ งประเทศ
ได้รับทราบจากรายงานของสถานทูตไทยในประเทศน้ัน ๆ ว่า ผู้แทนจาก
ประเทศไทยไมค่ อ่ ยไดเ้ ขา้ รว่ มประชมุ ตามก�ำหนดการ บางครง้ั ทน่ี งั่ ของผแู้ ทน
ไทยมีแต่ธงประจ�ำชาติและเจ้าหนา้ ทีเ่ ท่านัน้ และบางครง้ั เจ้าหนา้ ท่กี ็หายไป
ดว้ ย
โดยเฉพาะการประชมุ ทีจ่ ัดขน้ึ ท่ีประเทศเกาหลี ทางสถานทตู รายงาน
วา่ ผแู้ ทนไทยบางสว่ นซงึ่ รว่ มขบวนขน้ึ ไปท่ี Walker Hill (Casino) ซงึ่ เจา้ ภาพ
จัดเล้ียงรับรองแล้วมักจะอยู่เล่นการพนันต่อจนดึก เวลาเช้าจึงไม่ได้เข้าร่วม
ประชมุ
ที่เกาหลีขอเล่าเหตุการณ์บางเหตุการณ์ที่ควรทราบ เรื่องแรกได้แก่
การไมต่ รงต่อเวลาของเจา้ หนา้ ที่ส�ำคญั ในคณะ
ผมได้เตือนว่า การตรงเวลาถือเป็นเร่ืองส�ำคัญ โดยเฉพาะเมื่อถึง
เวลานัด หัวหน้าคณะและบรรดาผู้แทนซ่ึงล้วนเป็นผู้ใหญ่ มารอพร้อมแล้ว
เพอ่ื เตรียมเดินทางตามก�ำหนดการ แต่ทกุ คนต้องรอเจ้าหนา้ ท่ี
หลังจากได้เคยเตือนและท�ำความเข้าใจกันแล้ว ก็ยังมีเหตุการณ์
ไมต่ รงเวลาเกดิ ขน้ึ อกี โดยก�ำหนดการครง้ั นนั้ คณะเราจะไปเยยี่ มคารวะนายก
รัฐมนตรี ซ่ึงท�ำเนียบรัฐบาลอยู่ไม่ไกลจากโรงแรมที่เราพัก แต่เราก็ควรต้อง
ไปตามเวลานัด
เมอื่ ผมและคณะพรอ้ มแลว้ และรออยอู่ กี ๑๐ นาที ผมใหค้ ณะของเรา
ขน้ึ รถและเดินทางทนั ที

186

ปรากฏว่า พอรถเคล่ือนขบวนไปได้ประมาณ ๒๐ หลา เจ้าหน้าท่ี
ท่านนั้นว่ิงตามมา แต่ผมเห็นว่า มีการเตือนและเป็นผู้ใหญ่แล้ว จึงไม่ให้
หยดุ ขบวนและรอคนเพยี งคนเดยี ว หลงั จากนน้ั ไมม่ กี ารปฏบิ ตั ไิ มต่ รงตอ่ เวลา
เกดิ ขึน้ อีกเลย

เรอื่ งนต้ี อ่ เนอ่ื งจากเหตทุ ผี่ แู้ ทนฝา่ ยไทยบางทา่ นนอนดกึ ท�ำใหต้ นื่ นอน
สาย เขา้ ประชมุ ไมท่ ันหรอื ขาดประชุม

สาเหตทุ ส่ี �ำคญั ทที่ างสถานทตู รายงานคอื คณะผแู้ ทนไทยหลายคณะ
ได้รับการเล้ียงรับรองที่ Walker Hill (Casino) สถานท่ีเลี้ยงรับรองมีท่ีเล่น
คาสโิ นกนั เมอื่ การเล้ยี งเสรจ็ เรียบรอ้ ยและร่ำ� ลาเจา้ ภาพแล้ว ผแู้ ทนบางสว่ น
ไม่กลบั พร้อมคณะ แตอ่ ย่เู ล่นคาสิโนตอ่

ในส่วนคณะผู้แทน ซึ่งผมเป็นหัวหน้าคณะ ได้ขอร้องให้ทุกท่านซ่ึง
ถอื วา่ เป็นผแู้ ทนของประเทศไทย ค�ำนงึ ถงึ ศักดิ์ศรแี ละเกยี รติภมู ขิ องประเทศ
เปน็ ส�ำคญั

ท่านใดได้ไปร่วมงานเลี้ยงรับรองโดยขบวนรถซึ่งติดธงชาติไทย เม่ือ
งานเลย้ี งจบแลว้ ขอใหก้ ลบั พรอ้ มกนั ถา้ อยากจะไปเลน่ การพนนั ตอ่ กใ็ หก้ ลบั
ไปใหม่ ไม่ไปในขบวนรถซงึ่ มีธงชาตไิ ทย

ซ่ึงการขอร้องของผมได้รับการตอบสนองด้วยดี และเจ้าหน้าท่ีสถาน
ทตู ไทยในชว่ งเวลานน้ั ไดช้ มเชยมาก

187

การเล้ยี งตอบแทนโดยประธานรฐั สภาไทยเป็นเจ้าภาพ

ณ โรงแรมล็อตเต้ กรุงโซล มีการตกแต่งก้อนน�้ำแข็งเป็นสัญลักษณ์
ของรฐั สภาไทย พรอ้ มทง้ั ธงชาติของทัง้ สองชาติ

ถา่ ยภาพร่วมกับประธานรัฐสภาเกาหลี
188

ภาพบน พลเอกสม ขัตพนั ธ์ุ รองประธานวุฒิสภาคนท่ี ๑ 189
ทักทายกับผ้แู ทนฝา่ ยเจา้ ภาพ โดยมีคณุ สมรรค ศิรจิ นั ทร์
รองประธานสภาผแู้ ทนราษฎร คนท่ี ๑ ร่วมทกั ทายดว้ ย



ขอ้ สงั เกตในการเดนิ ทางไปเปน็
ผแู้ ทนของรฐั สภาไทยในตา่ งประเทศ

ข้อสงั เกตในการเดนิ ทางไปเป็นผู้แทนของรฐั สภาไทยในต่างประเทศ

การแลกเปลย่ี นการเยย่ี มเยอื นเพอ่ื เสรมิ สรา้ งและกระชบั ความสมั พนั ธ์
กับรัฐสภาของนานาประเทศ และเพ่ือสนับสนุนการด�ำเนินการด้านต่าง
ประเทศของฝ่ายบรหิ าร

งานด้านนี้ผมเหน็ วา่ มีความส�ำคัญแก่การท�ำงานของรฐั สภาอยา่ งยิ่ง
ดา้ นหน่งึ ดังน้นั ระหวา่ งท่ผี มด�ำรงต�ำแหน่งประธานรัฐสภา ไดร้ ับค�ำเชญิ ไป
เยือนประเทศต่าง ๆ รวม ๑๘ ประเทศ เร่ิมตง้ั แต่การไปเยอื นสหภาพโซเวียต
และสหพันธรัฐโปแลนด์ เพื่อ พ.ศ. ๒๕๒๗ และท่ีส�ำคัญที่สุดคือ การเยือน
สาธารณรัฐประชาชนจีน เม่ือ พ.ศ. ๒๕๒๘ ซ่ึงผมได้จัดพิมพ์บันทึกภาพ
ประวตั ศิ าสตร์ความทรงจ�ำในการเยือนประเทศตา่ ง ๆ ตามค�ำเชิญอย่างเป็น
ทางการระหว่างด�ำรงต�ำแหนง่ ประธานรฐั สภา เปน็ หนังสอื เลม่ ท่ี ๑ ออกเผย
แพรแ่ ลว้ เมอื่ วนั ท่ี ๑ พฤษภาคม ๒๕๖๓ ผมตงั้ ใจจะจดั พมิ พห์ นงั สอื การเยอื น
ประเทศตา่ ง ๆ ตามล�ำดบั ทไี่ ปเยอื น แตเ่ นอ่ื งจากเวลาผา่ นพน้ ไปถงึ ๓๕ ปี นบั
ตงั้ แต่ พ.ศ. ๒๕๒๗ การรวบรวมภาพและเรื่องราวใหม้ คี วามสมบรู ณจ์ ะตอ้ ง
ใชเ้ วลามาก จงึ จะจดั พมิ พห์ นงั สอื ตามความเหมาะสม ไมร่ อการจดั พมิ พต์ าม
ล�ำดับการเยอื นตามความต้ังใจเดิม

โดยเฉพาะหนังสือเลม่ ทีส่ องน้ี มีข้อมูลพอสมควรท่ีจะจัดพมิ พ์ได้ และ
เป็นการดีท่ีผู้อ่านที่สนใจจะทราบถึงบทบาทของรัฐสภาในด้านต่างประเทศ
รวมทัง้ ขอ้ คิดเหน็ บางประการ ซง่ึ เปน็ ความเห็นและการปฏบิ ัตขิ องผม ซ่ึงผ้ทู ่ี
จะต้องปฏิบัติหน้าท่ีเช่นเดียวกับผม รวมท้ังผู้ท่ีจะเป็นผู้แทนรัฐสภาไปเยือน
ต่างประเทศอาจถือเป็นแนวปฏิบัติท่ัวไปได้ เพราะผมปฏิบัติได้ผลดีมาแล้ว
โดยผมขอเสนอขอ้ คดิ เห็นดงั น้ี

192

๑. การพิจารณาประเทศท่ีจะรับคําเชิญ ควรคํานึงถึงประโยชน์ที่
ประเทศชาติจะได้รับในการสร้างสัมพันธไมตรี โดยระวังไม่ให้เกิดความ
กระทบกระเทือนสัมพันธไมตรีกับประเทศอื่นๆ โดยเฉพาะในขณะเวลาน้ัน
สถานการณ์โลกแบ่งเป็น ค่ายเสรีประชาธิปไตย และค่ายคอมมิวนิสต์
หรือ ค่ายสงั คมนิยม

๒. มีหลักการจะรับเชิญเฉพาะรัฐสภา ท่ีส่งหนังสือเชิญเป็นทางการ
โดยไม่ให้มีการติดต่อเป็นการภายใน โดยสภาของไทยเป็นฝ่ายริเร่ิมเพ่ือ
ขอให้มีการส่งคาํ เชญิ เพราะจะเป็นการเสยี เกยี รตขิ องรัฐสภาไทย

๓. วางแนวทางการคัดเลือกบุคคลที่จะร่วมเป็นคณะผู้แทน ซ่ึงไม่มี
นักธุรกิจร่วมไปในคณะผู้แทนด้วย เพราะรัฐสภา ไม่ใช่ฝ่ายบริหารที่จะต้อง
จดั ให้นักธุรกจิ ร่วมเดินทางไปดว้ ย เพอื่ เปิดโอกาสใหน้ กั ธุรกิจของท้งั สองฝ่าย
มีโอกาสพบปะเจรจาหารอื กนั ในดา้ นธุรกิจ ซึ่งเป็นงานของฝา่ ยบรหิ าร

๔. คณะผแู้ ทนอยา่ งเปน็ ทางการของรฐั สภา ฝา่ ยผเู้ ชญิ จะระบชุ อื่ และ
ตาํ แหนง่ โดยชัดเจน ในกรณีนี้ คณะผู้แทนเปน็ ทางการมีสิทธิ์ เบกิ ค่าเดนิ ทาง
และค่าเบี้ยเล้ียงตามระเบียบของทางราชการ ส่วนผู้ท่ีร่วมเดินทางไปด้วย
เช่น คู่สมรสของคณะผู้แทน จะต้องออกค่าใช้จ่ายเอง ในเร่ืองค่าเดินทาง
จากประเทศไทย ขาไปและขากลบั และไมม่ เี บย้ี เลยี้ ง

๕. การเลือกใช้ “ล่าม” จะมีความสําคัญมาก เพราะบางประเทศ
ฝ่ายเจ้าภาพไม่พูดภาษาอังกฤษ หรือฝร่ังเศส จึงจําเป็นต้องใช้ “ล่าม” เช่น
ประเทศจีน ประเทศรัสเซีย ประเทศเกาหลี ประเทศเยอรมนี เป็นต้น
(ท่จี ริงเยอรมนีพูดภาษาอังกฤษดมี าก) “ล่าม” ท่มี ีประสทิ ธิภาพท่สี ุด ควรเป็น
“ลา่ ม” ท่ี สามารถแปลภาษาพดู ของประเทศเจา้ ภาพเปน็ ภาษาไทยและแปล

193

ภาษาไทยเปน็ ภาษาของประเทศเจา้ ภาพอยา่ งคลอ่ งแคลว่ จากประสบการณ์
“ล่าม” ภาษาไทยท่ีมีประสิทธิภาพสูง มักเป็นผู้ท่ีทํางานที่สถานีวิทยุ
กระจายเสยี ง “ภาษาไทย” เช่น สถานวี ิทยุ “ปักกงิ่ ” หรอื สถานวี ทิ ยุ “มอสโค”
สว่ นประเทศเยอรมนใี ช้ “ลา่ ม” จากกระทรวงการตา่ งประเทศ โดยมวี ธิ ที าํ งาน
แตกต่างจาก “ล่าม” อ่ืน กล่าวคือ ฝ่ายเยอรมนี พูดภาษาเยอรมัน เม่ือพูด
ไดป้ ระโยคทสี่ อง “ล่าม” จะเรม่ิ แปลประโยคแรกเป็นภาษาองั กฤษทนั ทีและ
แปล ต่อๆ ไปทุกประโยค ส่วนฝ่ายผู้มาเยือน ก็ต้องพูดภาษาอังกฤษ และ
มีวิธีแปล เช่นเดียวกับ ประเทศผู้มาเยือน ถ้าไม่สันทัดในการพูดสดเป็น
ภาษาองั กฤษ มกั จะมปี ญั หาพอควร แตฝ่ า่ ยเยอรมนจี ะไมม่ ปี ญั หา เพราะพดู
ภาษาของตัวเอง

๖. ข้อน่าสังเกตอีกประการหนึ่ง คือ การปฏิบัติของประเทศเจ้าภาพ
ว่า เปน็ การปฏิบัตทิ ่ีใหเ้ กยี รตผิ ไู้ ปเยอื นในระดับใด เช่น ผู้ทําหนา้ ทไี่ ปรับและ
ไปส่ง ที่สนามบิน เป็นผู้มีตําแหน่งและฐานะเช่นใด บางประเทศ ประธาน
รัฐสภาของประเทศเจ้าภาพ จะไปรับและไปส่งด้วยตัวเอง **การไปรับ-ส่ง
ณ สนามบิน หรอื ตาํ แหน่งท่ีมีการตอ้ นรับในตา่ งจังหวัด ประเทศเจ้าภาพได้
สง่ บุคคลระดับใดมาใหก้ ารต้อนรับ

๗. การจดั ทพี่ กั รบั รอง เปน็ การจดั ทส่ี มเกยี รตหิ รอื ไม่ โดยทว่ั ไปเจา้ ภาพ
จะจดั ทพ่ี กั ใหใ้ นระดบั ดที สี่ ดุ สว่ นใหญเ่ ปน็ สถานทร่ี บั รองแขกเปน็ ทางราชการ
ในรปู แบบบา้ นพกั รบั รองของทางราชการ

๘. เรื่องยานพาหนะก็เป็นเร่ืองสําคัญ เพราะผู้แทนแต่ละคณะมี
จํานวนมาก การจัดพาหนะโดยเฉพาะการจัดขบวนรถยนต์อย่างดี เช่น
ประเทศจีน ใชร้ ถยนต์ ประจําชาติ “หงฉี” เปน็ รถเกง๋ ขนาดใหญ่ สีดํา ประดบั
ธงประจําชาติผู้ไปเยือน และธงประเทศเจ้าภาพคู่กัน เป็นการแสดงว่า

194

คณะนีเ้ ป็น “แขกเมอื ง” แต่พาหนะอาจจะเปล่ยี นไปในเมืองต่าง ๆ เช่น เปน็
รถเมอร์ซิเดสเบนซ์ใหม่เอี่ยมทั้งขบวน ส่วนบางประเทศ เช่นประเทศ
เกาหลีเหนือ ในขณะท่ีไปเยือนเนื่องในโอกาสสําคัญ ฉลองครบรอบ ๔๐ ปี
ของการสถาปนาประเทศเกาหลีเหนือมีผู้แทนจากประเทศต่างๆ มากกว่า
๔๐ ประเทศไปรว่ มงาน ในชว่ งเวลานนั้ จะเหน็ ขบวนรถเมอรซ์ เิ ดสเบนซส์ แี ดง
แล่นเปน็ ขบวนตามจาํ นวนประเทศท่ีเปน็ แขกเชญิ

๙. นอกจากจัดพาหนะรถยนต์แล้ว บางประเทศยังจัด “เคร่ืองบิน
พิเศษ” เฉพาะคณะผู้แทน ใช้เป็นพาหนะเดินทางไปสถานที่ต่าง ๆ โดยมี
คณะนักบินและเจ้าหน้าท่ีประจําเครื่องบินหลายคน ซึ่งบุคคลเหล่านี้ เมื่อ
คณะผ้แู ทนลงจากเครือ่ งบนิ และเดนิ ทางโดยรถยนต์ไปทใ่ี ด คณะนักบนิ และ
เจา้ หน้าทท่ี ้ังหมดจะติดตามไปด้วย โดยเครอื่ งบนิ จะจอดรอตลอดเวลา

๑๐. การตรงตอ่ เวลากเ็ ปน็ เรอ่ื งสาํ คญั มาก เพราะถา้ มกี ารไมต่ รงเวลา
อาจทําให้กําหนดการทุกอย่างคลาดเคลื่อนไปหมด เน่ืองจากคณะผู้แทน
รวมท้ัง เจ้าหน้าท่ีประจําคณะมีหลายคน หัวหน้าคณะจึงควรหารือทําความ
เข้าใจเรื่องกําหนดการ เช่นในตอนค่�ำก่อนแยกย้ายกัน ควรทําความเข้าใจ
เรื่องกําหนดการในวันรุ่งขึ้นให้ทุกคนได้รับทราบ เช่นกําหนดออกเดินทาง
๑๐.๐๐ น. ก่อนเวลาประมาณ ๑๐-๑๕ นาที เจ้าหน้าท่ีจะต้องพร้อม
ณ ท่นี ัดหมาย ดูแลความเรียบรอ้ ยตา่ ง ๆ สว่ นคณะผู้แทนและคสู่ มรส (ถา้ มี)
จะพร้อมเพรียงประมาณ ๕-๑๐ นาที เพื่อรอหัวหน้าคณะและภริยา (ถ้ามี)
ซงึ่ ควรจะพรอ้ มตรงเวลาหรอื กอ่ นเวลาประมาณ ๕ นาที มคี าํ ถามวา่ ถา้ ทกุ คน
พร้อมจะลงไปพบ ณ ที่นัดหมายก่อนเวลา ๒๐-๓๐ นาทีได้หรือไม่ เรื่องน้ี
ไมผ่ ิด แต่ไมค่ วรทํา เชน่ ผูแ้ ทนคนใดคนหน่งึ ลงจากหอ้ งไป ณ จดุ นดั หมาย
กอ่ นเวลามาก จะทําความอึดอดั ให้แกบ่ รรดาเจา้ หนา้ ที่ ซง่ึ ยังไมพ่ ร้อมเพราะ
เป็นการไปถึงก่อนเวลา เช่นเดียวกัน หัวหน้าคณะผู้แทนก็ไม่ควรลงไปก่อน

195

กําหนดเวลาที่นัดหมายเพราะจะทําให้เกิดความไม่สบายใจแก่บุคคลอื่นๆ
ในคณะซงึ่ มาถึงภายหลัง

ในขณะเดียวกันก็มีข้อควรระวังสําหรับคณะผู้แทน (รวมทั้งคู่สมรส
ถา้ ม)ี และคณะเจา้ หนา้ ทไ่ี มค่ วรไปถงึ จดุ นดั หมายชา้ กวา่ กาํ หนด โดยทท่ี กุ คน
ในคณะ รวมทัง้ หวั หนา้ คณะพร้อมแล้ว แต่ตอ้ งรอผู้แทนทมี่ าชา้ จะทาํ ให้เกิด
ความรสู้ กึ ไมด่ ี โดยเฉพาะถา้ เปน็ คณะเจา้ หนา้ ทจ่ี ะเปน็ ความผดิ ทไ่ี มน่ า่ ใหอ้ ภยั
เพราะการผดิ เวลา อาจทาํ ใหก้ าํ หนดการตา่ ง ๆ คลาดเคลอ่ื นไปหมด การแกไ้ ข
ท่ีดีที่สุด คือ “หัวหน้าคณะ” ต้องทําตัวเป็นตัวอย่าง และบุคคลในคณะ
จะต้องระมัดระวัง ไม่ทําให้เกิดเหตุการณ์ “มาสาย” เกิดข้ึน เรื่องเจ้าหน้าท่ี
ในอดีตรัฐสภามีกองวิเทศสัมพันธ์ที่มีเจ้าหน้าที่ที่เข้มแข็งท�ำงานทั้งหมด
อยา่ งมีประสิทธภิ าพ โดยไมไ่ ด้ใชบ้ ริการเอกชนเช่นปัจจบุ นั

๑๑. มีข้อควรพิจารณาว่าประเทศเจ้าภาพให้เกียรติแก่คณะผู้แทน
ระดับใด ได้แก่การพิจารณาถึงระดับฐานะของผู้ที่ประเทศเจ้าภาพจัดให้มา
“ประจาํ คณะ” (Persons Accompanying The Delegation) วา่ มคี วามสาํ คญั
ระดบั ใด ไมใ่ ชร่ ะดบั เจา้ หน้าท่ี ซงึ่ ต้องมหี นา้ ท่ีมาประจาํ อาํ นวยความสะดวก
อยู่แล้ว แต่ควรเป็นบุคคลระดับสมาชิกสภาคนสําคัญหรือระดับรัฐมนตรี
เป็นตน้

๑๒. การจัดงานเลี้ยงรับรอง (Reception) เพื่อเป็นเกียรติแก่คณะ
ผแู้ ทนโดยสถานเอกอคั รราชทตู ของประเทศไทย เปน็ ทเ่ี ขา้ ใจวา่ ประเทศใหญ่ ๆ
เช่น ประเทศรัสเซีย ประเทศอินเดีย หรือประเทศจนี ซงึ่ เปน็ ท่ตี ง้ั ของสถานทูต
ต่างประเทศนับร้อยประเทศเพราะฉะน้ัน ในงานดังกล่าวจะคาดหวังให้
ประธานสภาของประเทศเจ้าภาพให้เกยี รติมารว่ มงาน Reception คอ่ นขา้ ง
เป็นเรื่องยาก เพราะบุคคลระดับประธานสภาไม่สามารถไปร่วมงานของ

196

สถานทูตได้ทุกประเทศ จึงต้องเลือกไปเฉพาะสถานทูตประเทศท่ีเจ้าภาพ
ให้ความสาํ คญั

๑๓. เรื่องของขวัญที่จะนําไปมอบให้ประเทศเจ้าภาพ ควรพิจารณา
ให้เหมาะสม มีเอกลักษณ์ของประเทศ หรือมีความน่าสนใจในเร่ืองเก่ียวกับ
เมอื งไทย - รฐั สภาไทย ของขวญั ของสภาไทยทนี่ าํ ไปมอบใหเ้ ปน็ กรอบรปู เงนิ
สลักลวดลายไทย มีภาพพระที่นั่งอนันตสมาคม ซึ่งในขณะนั้นเป็นที่ทําการ
รัฐสภา โดยมีกล่องผ้ากํามะหยี่ ติดเครื่องหมาย “ตราครุฑ” นอกจากน้ัน
มีหนังสือ “พระท่ีน่ังอนันตสมาคม” ซึ่งผมได้ให้รวบรวมจัดพิมพ์ข้ึนจํานวน
๕,๐๐๐ เล่ม เมื่อเข้ารับหน้าท่ีประธานรัฐสภา เพื่อมอบให้คณะทูตานุทูต
และคณะผู้แทนต่างประเทศที่มาพบ รวมท้ัง นําไปให้แก่บุคคลสําคัญ
ของประเทศเจ้าภาพ เพ่ือเป็นการแนะนําให้รู้จักสภาไทย โดยภาพพระที่นั่ง
อนันตสมาคม ซ่งึ เปน็ ศิลปกรรมชาติตะวนั ตก เปน็ การแสดงถึงความทันสมยั
ของประเทศไทย ทดั เทยี มกบั ชาวโลกมานานแลว้ ของขวญั สาํ คญั อกี ชนดิ หนงึ่
ไดแ้ ก่เครอ่ื งเบญจรงคม์ ีตรารฐั สภาไทยในรปู แบบตา่ งๆบรรจใุ นกลอ่ งกาํ มะหย่ี
สวยงาม

197