15 Clusters: (15) แผนพัฒนาการท่องเที่ยวลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา

2. จำนวนธรุ กิจนำเทย่ี ว

ธุรกิจนำเที่ยวในที่น้ีแบ่งเป็น 4 ประเภทคือ (1) ธุรกิจนำเที่ยวทั้งภายประเทศ (Domestic)
(2) ธุรกิจนำเที่ยวรับเฉพาะนักท่องเที่ยวจากต่างประเทศอย่างเดียว (Inbound) (3) ธุรกิจนำเที่ยวคนใน
ประเทศไปยังตา่ งประเทศ (Outbound) และ (4) ธรุ กิจนำเที่ยวเฉพาะพื้นที่ (Local) พบว่าในพื้นท่ีลุ่มน้ำ
ทะเลสาบสงขลามีธุรกิจนำเที่ยว 3 ประเภท โดยส่วนมากเป็นประเภท Outbound โดยจังหวัดสงขลามี
ธุรกจิ นำเทีย่ วมากท่สี ดุ ในขณะท่ีจังหวดั พทั ลงุ มธี รุ กจิ นำเท่ยี วประเภทเฉพาะพน้ื ทีม่ ากทสี่ ดุ

ตารางท่ี 30 ธรุ กจิ นำเที่ยวในประเทศไทย

Domestic Inbound Outbound เฉพาะพนื้ ที่

ประเทศ 4 3,844 3,503 3,788
335 2,530
ภาคใต้ 3 1,611 107
90 52
3 จงั หวัด 89 2 21
15 25
สงขลา 72 6

พทั ลุง 3

นครศรีธรรมราช 14

ปรับปรุงขอ้ มลู ล่าสดุ เมือ่ 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2562

ที่มา: ศูนย์วิจัยด้านการตลาดการท่องเท่ยี ว, 2562.

ภาพที่ 119 จำนวนธุรกจิ นำเท่ียวในพื้นที่ลมุ่ น้ำทะเลสาบสงขลา
ทมี่ า: ศนู ยว์ ิจัยด้านการตลาดการท่องเทย่ี ว, 2562.

3. จำนวนธรุ กิจอาหารและภตั ตาคารเพื่อรองรับนักทอ่ งเที่ยว

จังหวัดนครศรธี รรมราชมธี รุ กิจอาหารและภตั ตาคารเพื่อรองรับนักท่องเที่ยวจำนวน 127
แห่ง ใกลเ้ คียงกับจงั หวัดสงขลาที่มีจำนวน 122 แหง่ โดยจงั หวดั พทั ลุงมีจำนวนนอ้ ยท่ีสดุ 27 แห่ง

สำนักงานการท่องเท่ยี วและกฬี าจงั หวัดสงขลา 230 มหาวิทยาลยั ราชภฏั สงขลา

ภาพท่ี 120 จำนวนภัตตาคารและรา้ นอาหารในพนื้ ทล่ี ุม่ น้ำทะเลสาบสงขลา
ที่มา: ศูนยว์ ิจัยด้านการตลาดการทอ่ งเทีย่ ว, 2562.

4. จำนวนสถานทีท่ ่องเที่ยว

เขตพื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาครอบคลุมพื้นท่ี 3 จังหวัด ตั้งแต่พื้นที่ต้นน้ำซึ่งเป็นพื้นท่ี
ภูเขาและป่าท่ีเป็นแหล่งกำเนิดของน้ำในทะเลสาบสงขลา พื้นที่กลางน้ำซ่ึงเป็นบรเิ วณทีร่ าบลุ่ม และพื้นที่
ปลายน้ำ บริเวณโดยรอบและพื้นที่ของทะเลสาบสงขลา ด้วยลักษณะทางกายภาพท่ีหลากหลายจึงทำให้
เขตพื้นที่ลุ่มน้ำมีสถานท่ีท่องเที่ยวจำนวนมากและหลากหลายไปด้วย ในเขตต้นน้ำสถานที่ท่องเที่ยวทาง
ธรรมชาติจึงประกอบไปด้วย ภูเขา ป่าไม้ น้ำตก ลำธาร ในเขตกลางน้ำประกอบด้วยแหล่งท่องเที่ยว
ทางการเกษตร ในขณะที่ปลายน้ำประกอบด้วยการทอ่ งเที่ยวชมธรรมชาติในทะเลสาบ รอบทะเลสาบ วิถี
ชวี ิต เป็นตน้

จากการทใ่ี นพื้นทล่ี ุ่มน้ำทะเลสาบสงขลามปี ระวัติมายาวนาน จึงทำให้มกี ารสร้างสรรค์และ
สืบทอดศิลปะและวัฒนธรรมมาอย่างตอ่ เนื่อง ในปัจจุบันไดท้ ำให้เกิดกจิ กรรมการท่องเท่ียวท่ีเกี่ยวข้องกบั
ศิลปวัฒนธรรม ความเชื่อ และวิถีชีวิตจำนวนมาก เช่น การท่องเที่ยววิถีชาวนา การท่องเที่ยวในเทศกาล
สำคัญ การเยี่ยมชมศิลปะในท้องถิ่น การท่องเที่ยวเชิงอาหาร การท่องเที่ยววัดและสถานที่ศักดิ์สิทธิ์
การเยย่ี มชมสถาปตั ยกรรม เป็นต้น

จากความหลากหลายและจำนวนมากนี้เอง ทำให้หลายส่วนงานพยายามรวบรวมสถานท่ี
ท่องเท่ียว โดยกรอบแนวคดิ การนำเสนอท่แี ตกต่างกนั ออกไป ทำใหก้ ารระบุว่าในพ้ืนที่ 3 จงั หวัดมีสถานที่
ท่องเที่ยวก่ีแหล่ง อะไรบ้าง ย่อมได้ผลของข้อมูลที่แตกต่างกัน จากการสืบค้นข้อมูลอินเตอร์เน็ต จาก
หน่วยงานที่ได้นำเสนอข้อมูลสถานที่ท่องเท่ียวของแต่ละจังหวัด สามารถสรุปจำนวนสถานที่ท่องเที่ยวได้
ดังตาราง

สำนกั งานการทอ่ งเที่ยวและกีฬาจงั หวัดสงขลา 231 มหาวิทยาลัยราชภฏั สงขลา

ตารางท่ี 31 จำนวนสถานทท่ี ่องเทยี่ ว

หน่วยงาน URL จำนวนสถานท่ีทอ่ งเท่ยี ว
สงขลา พทั ลงุ นครศรี
การท่องเทยี่ วแหง่ ประเทศไทย http+//thai.tourismthailand.org
ศูนยว์ จิ ัยด้านตลาดการทอ่ งเทย่ี ว http+//intelligencecenter.tat.or.th ธรรมราช
เวบ็ ไซตจ์ ังหวัด 53 29 88
สำนกั งานท่องเท่ยี วและกฬี า จว. http+//www.wongnai.com 125 57 177
วงใน (ท่ีกินท่ีเท่ยี วท่สี มาชิกแชร)์ http+//www.sanook.com/travel 87 14 Na.
Sanook (ผชู้ มสงู สุดในรอบป)ี 21 Na. 12
6,542 4,368 2,993
ตารางท่ี 32 สถานทีท่ ่องเท่ียว พทั ลุง 56 48 93

สงขลา เขตห้ามลา่ สัตวป์ า่ ทะเลน้อย นครศรธี รรมราช
ควนขเ้ี สยี น พื้นทช่ี ุ่มนำ้ โลก
ประเภททะเล ชายหาด เกาะ หมเู่ กาะสี่ เกาะหา้ เกาะนุ้ยนอก
หาดปากแตระ หาดไข่เตา่ แหลมประทับ
หาดมหาราช หาดพัทธทอง อทุ ยานแหง่ ชาติหาดขนอม-หมู่เกาะทะเลใต้
หาดมว่ งงาม หาดแสนสุขลำปำ หาดคอเขา
หาดทรายแก้ว หาดแสนสุขลำปำ อ่าวทอ้ งหยี
เกาะขาม แหลมจองถนน หาดสระบัว
หาดสะกอม ชายทะเลปากพนังและแหลมตะลมุ พกุ
หาดสร้อยสวรรค์ เขตรกั ษาพนั ธ์สุ ตั ว์ป่าเขาบรรทดั หาดหนิ งาม
แหลมสมิหลา เขตหา้ มลา่ สัตว์ปา่ ทะเลหลวง หาดสิชล
แหลมสนออ่ น จดุ ชมวิวผาผ้งึ
ทะเลสาบสงขลา ถำ้ มัจฉาปลาวน เขาชมุ ทอง
สวนสองทะเล ถำ้ มาลยั เขาพลายดำ
เกาะแมว ถ้ำรืน่ เทพนมิ ติ ร เขารามโรม
เกาะยอ น้ำตกเขาคราม คอนโดนกนางแอ่น
เกาะหนู นำ้ ตกตะโหมด จดุ ชมววิ เขาเหมน
นำ้ ตก ภูเขา ถำ้ อทุ ยาน น้ำตกโตนนำ้ นอ้ ย จดุ ชมววิ เขาเหลก็
เขาเก้าเสง้ น้ำตกโตนแพรทอง จดุ ชมวิวทะเลหมอกเขาเหลยี้ ม
เขาตังกวน นำ้ ตกโตนหินลาด ถ้ำแกว้ สรุ กานต์
เขาน้อย น้ำตกทา่ ช้าง ถำ้ เขาวงั ทอง
เจดียพ์ ่ีนอ้ งยอดเขาแดง น้ำตกบา้ นคลองหวะหลงั ถำ้ ตลอด
ถ้ำนำ้ ใส นำ้ ตกไพรวัลย์ ถำ้ นำ้ วงั ศรีธรรมโศกราช
ถำ้ รนู กสกั น้ำตกมโนราห์ ถำ้ หงส์
ถ้ำศรีเกษร น้ำตกลาดเตย น้ำตกกรุงชิง
นำ้ ตกโตนงาช้าง น้ำตกวงั ตอ น้ำตกกรงุ นาง
น้ำตกโตนดาดฟา้ นำ้ ตกหนานสูง นำ้ ตกกะโรม
นำ้ ตกโตนปลิว น้ำตกเหรยี งทอง นำ้ ตกคลองจัง
น้ำตกโตนลาด บ่อน้ำรอ้ นเขาชยั สน น้ำตกทา่ แพ
น้ำตกบริพตั ร ภเู ขาอกทะลุ น้ำตกปลิว
น้ำตกผาดำ นำ้ ตกพรหมโลก
นำ้ พุรอ้ น นำ้ ตกแมเ่ ศรษฐี
บ่อน้ำร้อนเขาแดง น้ำตกยอดเหลอื ง
ผาชมดาว
วนอทุ ยานน้ำตกบริพัตร มหาวิทยาลยั ราชภฏั สงขลา
หน่วยพิทักษ์สตั วป์ า่ แหลมควายราบ
อุทยานนกนำ้ คขู ดุ
อุทยานแหง่ ชาตเิ ขานำ้ คา้ ง
อทุ ยานแหง่ ชาตสิ นั กาลาคีรี

สำนกั งานการท่องเทย่ี วและกฬี าจงั หวดั สงขลา 232

สงขลา พทั ลุง นครศรธี รรมราช
อโุ มงคป์ ระวัติศาสตร์เขานำ้ ค้าง อา่ งเกบ็ น้ำคลองป่าบอน นำ้ ตกโยง
อุทยานแหง่ ชาตเิ ขาป-ู่ เขายา่ น้ำตกระแนะ
วถิ ชี วี ิต เศรษฐกจิ ชมุ ชน แอง่ น้ำหูแร่ นำ้ ตกวงั ลุง (นำ้ ตกสองรกั )
กรีนเวย์ น้ำตกสวนขัน
กล่มุ ราชวตั ถแ์ สงส่องหล้าท่ี1 น้ำตกสวนอาย
กลมุ่ อาชพี ผลิตภัณฑ์กะลามะพรา้ ว น้ำตกสขี่ ดี
คลองนาทับ นำ้ ตกสนุ ันทา
ตลาดกิมหยง น้ำตกหนานตากผ้า
ตลาดโกง้ โค้ง นำ้ ตกหนานเตย
ตลาดนัดชุมชนบ่อยาง นำ้ ตกอ้ายเขียว
ตลาดนัดวนั อาทิตยส์ งขลา บ่อน้ำรอ้ นกรงุ ชงิ
ตลาดนดั ไอเดีย ป่าประเปล่ียนสี
ตลาดนำ้ คลองแห ยอดเขาหลวง
ตลาดริมนำ้ คลองแดน ยอดเขาเหมน
ตลาดสันตสิ ขุ ล่องแกง่ คลองกลาย
ท่องเทย่ี วเชิงนิเวศนต์ ำบลบา้ นขาว ศูนยว์ ิปสั นาธรรมโปราโณ
ท่งุ ดอกปอเทอื งบา้ นรำแดง ศูนย์ศกึ ษาธรรมชาตแิ ละสตั วป์ า่
ทงุ่ ทานตะวันสงขลา นครศรีธรรมราช
บา้ นลงุ หนังฉ้ิน อรมุต เสน้ ทางเดินปา่ ยอดฝามี
ปางช้างเผอื กหาดใหญ่ จดุ ชมวิวเขาธง
สมหิ ลาชีพฟาร์ม อา่ งเกบ็ นำ้ กะทนู
หมู่บา้ นทำกรงนก อทุ ยานบอ่ น้ำรอ้ น
โหนด นาไผ่ คน อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขานัน
เอ อี วาย สเปซ อุทยานแห่งชาตเิ ขาหลวง
อทุ ยานแหง่ ชาตินำ้ ตกโยง
อทุ ยานแห่งชาตนิ ำ้ ตกสข่ี ดี

ตลาดใต้โหนด กล่มุ หัตถกรรมจกั รสานพัดใบกะพอ้ บา้ น
โคกยาง
ผลติ ภัณฑ์ชมุ ชนและศูนยก์ ารเรยี นรชู้ มุ ชน กลุ่มหตั ถกรรมจักรสานพัดใบกะพ้อ บ้าน
กะลามะพร้าวบา้ นควนขนนุ สวนเลา
หตั ถกรรมกะลามะพรา้ วเมืองพทั ลุง ชิณวงศ์ ฟารม์
ศนู ยศ์ ลิ ปหตั ถกรรมรูปหนังบางแกว้ ชุมชนกลุ่มทะเลหมอกกรงุ ชงิ
สวนสละลงุ ถัน พัทลุง ตลาดรอ้ ยปปี ากพนัง
หมู่บา้ นหัตถกรรมกระจูดทะเลน้อย ตลาดริมนำ้ เมืองลกิ อร์
สำเภาไทย บ้านบางปู
บ้ิงนาคาแฟ่ บ้านปลายอวน
นาโปแก ยา่ นตลาดแขก
ตลาดสวนใผ่ ศนู ยส์ ง่ เสรมิ ทอ่ งเที่ยวการเกษตรช้างกลาง
สวนไทย-ญ่ปี ุ่น
สวนปา่ น
หมู่บ้านคีรวี ง
หมบู่ ้านป้นั หมอ้
หัตถกรรมบ้านในถ้งุ

สำนักงานการทอ่ งเทยี่ วและกฬี าจงั หวัดสงขลา 233 มหาวิทยาลยั ราชภฏั สงขลา

สงขลา พทั ลงุ นครศรธี รรมราช
ถนนคนเดนิ สงขลา
สถาปตั ยกรรม วดั โบราณสถาน เจดียเ์ ขาอกทะลุ กำแพงเมืองเก่า
กำแพงเมอื งสงขลา เจดยี พ์ ิพธิ ภัณฑ์หลวงปู่เปล้ือง กำแพงเมอื งนครศรีธรรมราช
เจดยี พ์ ระบรมธาตวุ ดั ชัยมงคล ศูนยว์ ฒั นธรรมบ้านตะโหมด กุฏทิ รงไทยวัดวงั ตะวันตก
ด่านศุลกากรสะเดา พระพทุ ธนริ โรคนั ตรายชยั วฒั น์จตุรทิศ เก๋งจนี วัดแจ้ง
ตำหนักเขานอ้ ย วนอทุ ยานเมืองเกา่ ชยั บุรี เก๋งจนี วัดประดู่
ถนนนางงาม วงั เจ้าเมืองพทั ลุง เจดีย์ยักษ์
บ่อนำ้ ศกั ดิ์สทิ ธ์ิ วดั แหลมบ่อทอ่ วดั เขียนบางแก้ว ถนนท่าชา้ ง
บา้ นศรทั ธา วัดคูหาสวรรค์ บา้ นทา่ นขนุ รัฐวฒุ ิวจิ ารณ์
โบราณสถานถำ้ ครก วดั ดอนศาลา โบราณสถานเขาคา
ประตมิ ากรรมพญานาคพ่นน้ำ วัดถำ้ คหู าสวรรค์ โบราณสถานตุมปัง
ปอ้ มปากนำ้ แหลมทราย วดั ถำ้ สุมะโน วปิ สั สนา โบราณสถานถ้ำเขาพรง
พระเจดยี ์หลวง วัดทา่ แค โบราณสถานวดั โมคลาน
พระพุทธมงคลมหาราช วดั บ้านสวน พระตำหนักเมอื งนครศรธี รรมราช
พระโพธิสตั ว์กวนอิมหยกขาว วัดรตั นาราม พระธาตชุ ยั มณีศรีฆะโลก
พลบั พลาวหิ ารแดง วัดวัง พระวหิ ารสงู
พิพิธภัณฑ์พธำมะรงค์ ถนนเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา 5 พิพธิ ภัณฑเ์ ฉลิมพระเกยี รติเพ่ือพัฒนาพนื้ ที่
พิพิธภณั ฑสถานธรรมชาตวิ ทิ ยา 50 ธนั วาคม 2550 ลุม่ นำ้ ปากพนัง
พรรษาสยามบรมราชกมุ ารี สวนพฤกษศาสตรพ์ ทั ลุง พิพธิ ภัณฑ์พืน้ บ้านหนังตะลุงสชุ าติ
พิพิธภณั ฑเ์ มอื งหาดใหญ่ ทรพั ย์สนิ
อนุสาวรียพ์ ระยาทุกขราษฎร์ พิพิธภณั ฑเ์ มอื งนครศรีธรรมราช
พพิ ธิ ภณั ฑภ์ าพวาด 3 มติ ิ พิพิธภณั ฑสถานแห่งชาตนิ ครศรธี รรมราช
พพิ ิธภณั ฑสถานแห่งชาติ มัชฌิมาวาส พุทธภูมิ
พพิ ิธภณั ฑสถานแห่งชาตสิ งขลา วดั กระดังงา
มหาเจดยี ไ์ ตรภพไตรมงคล วดั เขาแกว้ วิเชยี ร
เมอื งหาดใหญ่ วัดเขาขนุ พนม
ยา่ นเมอื งเกา่ สงขลา วัดเขาพระทอง
วดั เกาะถำ้ วดั จันดี
วดั ขวด วดั เจดยี ์
วดั เขาเกา้ แสน วดั เจดีย์หลวง
วดั เขาบ่อ วัดแจง้ วรวหิ าร
วัดคงคาเลียบ วัดชะเมา
วัดคงคาวดี วัดถลงุ ทอง
วัดจะทง้ิ พระ วดั ถำ้ ทองพรรณรา
วัดชยั มงคล วัดถ้ำพระพทุ ธ
วัดดหี ลวง วัดเทพนมิ ติ ร
วดั ถำ้ เขารูปชา้ ง วดั ธาตธุ าราม
วดั ถ้ำตลอด วดั ธาตุนอ้ ย
วดั ทา่ คุระ วดั นนั ทาราม
วดั บางหยี วดั นางพญา
วดั ปกั คล้า วดั บางเนียน
วัดปา่ กอสุวรรณาราม วัดประดิษฐาราม
วดั พระเจดียง์ าม วัดประดพู่ ัฒนาราม
วดั มหตั ตมังคลาราม วัดป่าระกำเหนือ
วดั มัชฌมิ าวาส วดั พระมหาธาตวุ รมหาวหิ าร
วดั ราชประดษิ ฐาน วัดภเู ขาหลกั
วัดสนั ติวรคณุ วัดมเหยงคณ์
วดั สหี ยงั วัดแม่เจ้าอย่หู วั
วดั แหลมวงั วดั รอ่ นนา
วัดเอกเชงิ แส

สำนักงานการทอ่ งเทีย่ วและกีฬาจงั หวัดสงขลา 234 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

สงขลา พัทลงุ นครศรธี รรมราช
ศาลเจา้ พอ่ หลกั เมอื งสงขลา วดั รามประดิษฐ์
ศูนย์การเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตรด์ าราศาสตร์ วัดศรีทวี
นครหาดใหญ่
ศนู ย์ทอ่ งเทย่ี วเชิงเกษตรเกาะยอ วัดสวนปา่ น
ศนู ย์ปฏบิ ัตธิ รรมคณะสงฆ์จังหวดั สงขลา วัดสวนหลวง
ศนู ยว์ ิจยั ยางสงขลา วดั เสมาเมอื ง
สถานแสดงพนั ธส์ุ ัตว์นำ้ สงขลา วดั เสาธงทอง
สถาบนั ทกั ษณิ คดีศึกษา วดั หรงบน
สวนเฉลมิ พระเกียรติ 72 พรรษามหาราชินี วดั อนิ ทคีรี
สวนประวตั ศิ าสตร์ พลเอกเปรม ตณิ สลู านนท์ ศาลหลวงต้นไทร
สวนพฤกษศาสตรว์ รรณคดภี าคใต้ ศาลหลกั เมอื งนครศรธี รรมราช
สวนสัตว์สงขลา ศาลาเทวดานาคราช
สวนสาธารณะเทศบาลนครหาดใหญ่ ศาลาประดหู่ ก
สวนเสรี ศาลาพ่อท่านคลา้ ยวาจาสิทธ์ิ
สะพานติณสลู านนท์ ศลิ าจารกึ เขาช่องคอย
สุสานสุลตา่ นสลุ ยั มานชาห์ ศูนยว์ ทิ ยาศาสตรเ์ พ่ือการศกึ ษา
นครศรีธรรมราช
หาดใหญเ่ คเบิลคาร์ ศูนย์ศิลปหตั ถกรรมพื้นฐานนครศรีธรรมราช
หาดใหญไ่ อซโ์ ดม สนามหนา้ เมือง
อนุสาวรียก์ รมหลวงชมุ พรเขตอดุ มศกั ด์ิ สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ 84
อทุ ยานธรรมเจดยี ์วัดปา่ ขวาง สำนักวิปัสสนากรรมฐานสวนพุทธธรรมวดั
ชายนา
อุทยานวทิ ยาศาสตร์ สำนักศลิ ปและวัฒนธรรม สถาบันราชภฏั
มหาวิทยาลยั สงขลานครนิ ทร์ นครศรีธรรมราช
หอพระนารายณ์
124 60 หอพระพุทธสหิ งิ ค์
หอพระอิศวรและเสาชิงชา้
อนุสรณส์ ถานกวีศรปี ราชญ์
อนสุ รณ์สถานออกญาเสนาภิมุข
อนสุ าวรียว์ รี ไทย (คา่ ยวชิราวุธ)
อารยาเคลย์แอนดค์ ราฟท์
อุทยานการเรียนรู้เมืองนครศรธี รรมราช
144

สำนกั งานจงั หวดั นครศรีธรรมราช (2562) ไดส้ รุปวา่ ทรพั ยากรทอ่ งเทยี่ วจังหวดั นครศรธี รรมราช

มีแหล่งท่องเที่ยวรวม 598 แห่ง ได้แก่

ประเภทธรรมชาติ 282 แหง่

ประเภทประวัตศิ าสตรโ์ บราณ ศาสนสถาน 103 แหง่

ประเภทวฒั นธรรม วถิ ีชีวิตชุมชน และกิจกรรม 88 แหง่

ประเภทกลมุ่ นิเวศน์ป่าเขา 50 แห่ง

ประเภทกลมุ่ หาดทราย 20 แห่ง

ประเภทกลุม่ วิถลี มุ่ นำ้ 6 แหง่

ประเภทกลมุ่ ศาสนาศิลปวฒั นธรรม 49 แหง่

สำนกั งานการท่องเท่ียวและกฬี าจงั หวดั สงขลา 235 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

การเชอื่ มโยงการท่องเที่ยวกับพ้นื ทอี่ น่ื

ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาเป็นพ้ืนท่ีที่มีศักยภาพในการเชื่อมโยงกับพื้นที่อื่นค่อนข้างสูง เนื่องจาก
สามารถเข้าถงึ ได้หลายเส้นทาง ทั้งเส้นทางรถยนต์ เส้นทางรถไฟ และเส้นทางอากาศ โดยแต่ละเส้นทางมี
ลักษณะเช่ือมโยงดังนี้

1. เสน้ ทางรถยนต์

มีถนนหลายสายที่สามารถเข้าถึงลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา ทั้งที่เป็นเส้นทางระดับเอเชีย
ระดับประเทศ ระดับจังหวัด และระดับชุมชน ถนนที่สำคัญระดับเอเชียหรือระดับโลกที่เอื้อต่อการเชื่อมโยง
ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาคือ ถนนสาย AH2 หรือถนนสาย 4 (เพชรเกษม) ซึ่งเป็นถนนที่เป็นเครือข่ายทาง
หลวงสายเอเชีย มีระยะทาง 8,230 ไมล์ (13,177 กม.) จากเดนปาซาร์ อนิ โดนีเซีย ถึง โคสราวี อหิ ร่าน
โดยช่วงที่ผ่านประเทศไทย เริ่มจากพรมแดนพม่าที่อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย ลงมาจนจรดชายแดน
บ้านจังโหลน จังหวัดสงขลา เป็นระยะทาง 2,254 กิโลเมตร และผ่านเขตลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาในเขต
จังหวัดพัทลุงทั้งจังหวัด ในขณะที่ตัวทะเลสาบสงขลาอยู่ห่างจากถนนเส้นนี้เพียง 10 กิโลเมตร และมี
เส้นทางในระดับอำเภอที่เชื่อมถนนสาย 4 ไปยังชายฝั่งของทะเลสาบหลายเส้น โดยถนนเส้นนี้มีปริมาณ
การจราจรค่อนข้างหนาแน่น จากการสำรวจของกรมทางหลวง ในการตรวจนับรถประจำจุดต่างๆ พบว่า
จุดตรวจในเขตจังหวัดสงขลามีรถใช้เส้นทางต่อวันถึง 52,610 คัน จุดตรวจจังหวัดพัทลุงมีปริมาณ
การจราจรสูงถึงเกือบ 35,000 คันต่อวัน ในขณะที่จังหวัดนครศรีธรรมราชมีปริมาณรถประมาณ
30,000 คนั ตอ่ วนั จงึ นับไดว้ า่ เปน็ เส้นทางจราจรทส่ี ำคญั ของการคมนาคมขนส่งท้ังผู้โดยสารและสินคา้

นอกจากนี้ยังมีถนนเลียบฝั่งทะเลอ่าวไทย ซึ่งเป็นเส้นทางหลักสำหรับการเดินทางฝ่ัง
ตะวันออก คือ ถนนสาย 408 มีความยาวประมาณ 200 กิโลเมตร จาก ตำบลม่วงสองต้น อำเภอเมือง
จังหวัดนครศรีธรรมราช ถึงตำบลคลองเปี๊ยะ อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา โดยมีปริมาณจราจรประมาณ
ครึง่ หน่ึงของเส้นทางสาย 4 (22,783 คนั ตอ่ วัน)

ภาพท่ี 121 ถนนสาย AH2 236 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา
ทม่ี า: Google Inc., 2019.

สำนักงานการทอ่ งเที่ยวและกีฬาจงั หวดั สงขลา

ภาพท่ี 122 ถนนรอบทะเลสาบสงขลา
ที่มา: Google Inc., 2019.

ตารางที่ 33 ปริมาณจราจรโดยเฉล่ยี ตอ่ วนั ตลอดปี บนทางหลวงในความรับผิดชอบของกรมทางหลวง

(หน่วย: คนั ต่อวนั )

AH2 (สาย 4) สาย 408

จงั หวดั สงขลา พทั ลุง นครศรธี รรมราช สงขลา

ทุ่งสง - ร่อน สทิงพระ - เกาะ

ชอื่ สายทาง พรุพ้อ - เนินพชิ ยั พัทลุง - นาโหนด พบิ ูลย์ ยอ

รถยนต์น่ัง (ไม่เกนิ 7 คน) 13,036 5,261 7,631 7,264

รถยนต์นั่ง(เกนิ 7คน) 6,159 5,205 3,974 4,820

รถโดยสารขนาดเล็ก 2,277 402 293 974

รถโดยสารขนาดกลาง 1,695 371 284 49

รถโดยสารขนาดใหญ่ 1,154 412 276 96

รถบรรทุกขนาดเล็ก (4 ลอ้ ) 12,263 4,807 9,207 8,067

รถบรรทุกขนาด2เพลา (6 ล้อ) 4,694 4,694 1,612 473

รถบรรทุกขนาด3เพลา (10 ล้อ) 3,959 4,664 1,870 467

รถบรรทุกพว่ ง (มากกวา่ 3 เพลา) 4,071 4,638 2,270 291

รถบรรทุกกึ่งพ่วง (มากกว่า 3 3,302 4,211 2,326 282

เพลา)

รวม 52,610 34,665 29,743 22,783

ขอ้ มูล ณ วันท่ี 19 เมษายน 2561

ทมี่ า: สำนกั งานพฒั นารฐั บาลดจิ ทิ ลั (องคก์ ารมหาชน), 2562.

2. เสน้ ทางการเดนิ อากาศ

การเดินทางโดยเครื่องบินเป็นอีกการเชื่อมโยงที่สำคัญอีกเส้นทางหนึ่งของลุ่มน้ำทะเลสาบ
สงขลา เน่ืองจากบริเวณรอบพื้นที่มีสนามบินถึง 3 สนามบิน ได้แก่ ท่าอากาศยานนานาชาติหาดใหญ่ ท่า
อากาศยานนานาชาติตรัง และท่าอากาศยานนครศรีธรรมราช ระยะเวลาในการบินจากท่าอากาศยานใน
กรงุ เทพฯ (ท่าอากาศยานนานาชาติดอนเมืองและสวุ รรณภูมิ) เปน็ 1:20 ช่วั โมง 1:25 ชั่วโมง และ 1:05

สำนักงานการทอ่ งเทีย่ วและกฬี าจงั หวดั สงขลา 237 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

ช่ัวโมง ตามลำดับ โดย 2 ใน 3 สนามบินเป็นท่าอากาศยานนานาชาติ ซึ่งเอื้อต่อการเดินทางของ
นกั ทอ่ งเทยี่ วต่างประเทศ คาดการณ์ในปี พ.ศ. 2562 ทา่ อากาศยานนานาชาตหิ าดใหญ่จะมเี ที่ยวบินมาก
ถึง 12,000 เที่ยวต่อปี มีผู้โดยสารมากถึง 2,168,706 คน และหากรวมทั้ง 3 สนามบินแล้วจะมี
เที่ยวบินจำนวน 17,879 เที่ยวต่อปี ผู้โดยสาร 3,270,450 คนต่อปี หรือมีเที่ยวบินประมาณ 1,500
เทย่ี วต่อเดือน หรือ 50 เท่ียวตอ่ วนั

ภาพที่ 123 ภาพเส้นทางสายการบิน
ท่ีมา: Google Inc., 2019.

ตารางที่ 34 แผนการบินในประเทศรายเดือน ปี 2562 ของสนามบินในพืน้ ท่ีใกลเ้ คยี ง

สงขลา นครศรธี รรมราช ตรัง

เที่ยวบิน ผู้โดยสาร เท่ียวบนิ ผู้โดยสาร เท่ียวบนิ ผ้โู ดยสาร

รวมปี 2562 11,928 2,168,706 3,959 735,111 1,992 366,633

มกราคม 1,006 183,879 361 67,113 186 34,317

กมุ ภาพนั ธ์ 900 164,168 328 60,984 168 30,996

มีนาคม 1,020 185,237 363 67,491 186 34,317

เมษายน 1,068 194,426 360 66,960 180 33,210

พฤษภาคม 1,027 186,363 372 69,192 186 34,317

มิถนุ ายน 992 179,517 360 66,960 180 33,210

กรกฎาคม 1,054 190,897 372 69,192 186 34,317

สิงหาคม 1,053 190,673 372 69,192 186 34,317

กนั ยายน 991 179,372 360 66,960 180 33,210

ตุลาคม 1,031 186,741 345 64,089 171 31,482

พฤศจิกายน 877 160,768 180 32,940 90 16,200

ธันวาคม 909 166,665 186 34,038 93 16,740

ทมี่ า: ศูนยว์ จิ ยั ดา้ นการตลาดการท่องเท่ยี ว, 2562.

สำนกั งานการทอ่ งเทีย่ วและกีฬาจงั หวดั สงขลา 238 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

ภาพที่ 124 เทยี่ วบินของสนามบินรอบพื้นท่ลี ่มุ น้ำทะเลสาบสงขลา
ทมี่ า: ศนู ย์วจิ ยั ดา้ นการตลาดการทอ่ งเท่ียว, 2562.

ภาพท่ี 125 จำนวนผู้โดยสารของสนามบินรอบพื้นที่ลมุ่ น้ำทะเลสาบสงขลา
ทมี่ า: ศนู ย์วิจยั ดา้ นการตลาดการทอ่ งเท่ยี ว, 2562.

3. เส้นทางรถไฟ

พื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลามเี ส้นทางรถไฟผ่านกลางพืน้ ท่ี อยู่ระหว่างชุมทางรถไฟหลัก 2
ชุมทาง คือ ชุมทางทุ่งสง และชุมทางหาดใหญ่ มีกระบวนรถไฟสายยาวระหว่างกรุงเทพฯ -หาดใหญ่
กรงุ เทพฯ -สไุ หงโก-ลก และกรงุ เทพฯ - บตั เตอร์เวิรท์ (มาเลเซีย) ซ่ึงมกี ารเดนิ รถไฟทกุ วนั มกี ระบวนรถไฟ
สายสนั้ ระหวา่ ง หาดใหญ่-ทุ่งสง และสายท้องถิ่นในจังหวัดพทั ลงุ

สำนกั งานการทอ่ งเท่ียวและกฬี าจงั หวดั สงขลา 239 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

นอกจากเส้นทางที่กล่าวมาข้างต้นแลว้ ในอดีตในเขตลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลายังมเี ส้นทางการเดินเรือท่ี
สำคัญในการโดยสารและติดต่อค้าขาย การเดินเรือสำหรับโดยสารจะให้บริการรอบชุมชนลุ่มน้ำเป็นหลัก
ในขณะที่การติดต่อค้าขายจะมีทั้งสำเภาพ่อค้าชาวจีน และเรือบรรทุกข้าวสารไปยังท่าเรือสงขลาและ
ทา่ เรอื ปนี งั แตด่ ว้ ยการพัฒนาการขนส่งทางบกเจริญและรวดเรว็ กว่า ปจั จบุ ันจึงไม่มีการใชเ้ ส้นทางทางน้ำ
แตย่ งั คงมกี ารปรับสภาพเป็นเรือให้บรกิ ารนำเท่ียวแทน

ภาพท่ี 126 เส้นทางรถไฟ
ท่ีมา: Google Inc., 2019.

ศักยภาพดา้ นการทอ่ งเทยี่ วของพื้นที่

1. จงั หวัดสงขลา

จังหวัดสงขลามีศักยภาพในการเป็นเมืองศูนย์กลางการค้า การลงทุน การอุตสาหกรรม
จากภาคการเกษตรและการท่องเที่ยวของภาคใต้ตอนล่าง มีชายแดนติดประเทศมาเลเซีย มีต้นทุนด้าน
ตา่ งๆ และทรพั ยากรธรรมชาติท่สี วยงาม มแี หลง่ พลังงาน สามารถเชือ่ มโยงการพัฒนาดา้ นเศรษฐกิจได้ ทัง้
ภายในกลุ่มจังหวัดชายแดนภาคใต้ กลุ่มจังหวัดภาคใต้ฝั่งอ่าวไทย และประเทศเพื่อนบ้าน นอกจากน้ี
เศรษฐกิจของจังหวัดสงขลา ยังเป็นอันดับ 1 ในกลุ่มจังหวัดชายแดนภาคใต้ และใน 14 จังหวัดภาคใต้
ดว้ ย ดังน้นั จดุ เน้นการพัฒนาจังหวดั สงขลา คอื การพัฒนาใหไ้ ปสูค่ วามเจรญิ เตบิ โตอย่างมเี สถยี รภาพทาง
เศรษฐกิจ (Growth & Competitiveness) จะส่งผลให้เกิดการกระจายความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
ไปสู่จังหวัดต่างๆ ในกลมุ่ และต่างกลมุ่ ที่มีการเชื่อมโยงกัน (Inclusive Growth) อยา่ งไรก็ตาม การพัฒนา
จังหวัดนั้น มิได้มุ่งหมายเพียงเพื่อความเจรญิ ทางเศรษฐกิจแต่เพียงอยา่ งเดียว ยังคำนึงถึงการอนรุ กั ษ์และ
ฟื้นฟทู รัพยากรธรรมชาติอย่างย่ังยืน และการเป็นมิตรกับส่ิงแวดล้อม (Green Growth) รวมถึง การพัฒนาคน
ในด้านการศึกษา คุณธรรม จริยธรรม และความมีวินัย เพื่อให้คนมีความรู้ ความสามารถ อันจะนำไปสู่
ประชาชนชาวจังหวัดสงขลาทีม่ คี ณุ ภาพ (Government Efficiency)

สำนักงานการท่องเท่ียวและกีฬาจงั หวัดสงขลา 240 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

จากสภาพพื ้น ท่ี ของจั งหวั ดส งขลาที ่เ ป็ น พื ้น ที ่ ที ่มีธร รมชาติ ท่ีสวย งามแล ะเป ็น แห ล่ ง
ศลิ ปวัฒนธรรมของภาคใต้กระจายอยู่ท่ัวไปหลายแห่ง ทำให้จงั หวัดสงขลามศี ักยภาพในการท่องเที่ยวด้านต่างๆ
ดงั น้ี

การท่องเที่ยวพื้นที่ธรรมชาติของจังหวัดสงขลาที่เป็นที่รู้จักและได้รับความนิยม
อย่างแพร่หลายของนักท่องเท่ียว มีแหล่งท่องเที่ยวที่หลากหลาย ตั้งแต่ ภูเขา ถ้ำ น้ำตก ป่าไม้ ชายทะเล
ทะเลสาบ เป็นต้น แหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ ได้แก่ ทะเลสาบสงขลา หาดสะกอม หาดสมิหลา แหลมสนอ่อน
อุทยานนกน้ำคขู ุด (อุทยานนกน้ำท่ีใหญ่ท่สี ุดในเอเชยี ) อทุ ยานแหง่ ชาติเขาน้ำค้าง เกาะหนเู กาะแมว เป็นต้น

สงขลาเป็นเมืองที่มีอารยธรรมเจริญรุ่งเรือง มีโบราณสถาน โบราณวตั ถุ ประเพณีท่ีสืบทอด
จากบรรพบุรุษจากรุ่นสู่รุ่น การท่องเที่ยวแหล่งประเพณี วัฒนธรรมท้องถิ่น เป็นลักษณะการท่องเที่ยวท่ี
อาศัยกิจกรรมเกี่ยวกับพิธีกรรม เช่น การถือศีลกินเจ เทศกาลปีใหม่ ประเพณีสงกรานต์ ประเพณีชักพระ
ประเพณีแห่หมรับเดือนสิบ และประเพณีขึ้นเขากุฏิ เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีโบราณสถานที่มีชื่อเสียง
จำนวนมาก เชน่ วัดขวดซงึ่ เปน็ วดั ท่ีสร้างข้นึ จากขวดแก้ว วดั ถ้ำเขารปู ชา้ งเป็นวัดจีนท่ีมีสถาปัตยกรรมโดด
เด่นของภาคใต้ วัดจะทิง้ พระสร้างข้นึ ราวปี พ.ศ. 1542 ภายในวัดมโี บราณสถานซ่ึงเป็นศิลปะสมัยศรีวิชัย
มีภาพจติ รกรรมฝาผนงั ภายในวหิ ารท่มี ีอายุประมาณ 100 ปี วดั มชั ฌิมาวาสมีอายุกวา่ 400 ปี โดยสร้าง
ขึ้นในตอนปลายอยุธยา พระอุโบสถสร้างสมัยรัชกาลที่ 1 เป็นศิลปะประยุกต์ไทย-จีน ภายในวัดมี
พพิ ธิ ภัณฑภ์ ทั รศลิ ปะ รวบรวมพระพุทธรปู และวัตถุโบราณของเมืองสงขลา เขาตงั กวน บนยอดเขาตังกวน
เป็นที่ประดิษฐานเจดีย์พระธาตุคู่เมืองสงขลาสร้างในสมัยอาณาจักรนครศรีธรรมราช เป็นศิลปะสมัยทวารวดี
เจดยี พ์ ระบรมธาตวุ ดั ชัยมงคล ยา่ นเมอื งเก่าสงขลา มีความเก่าแกก่ วา่ 200 ปี อาคารบา้ นเรือนไม้แบบจีน
อาคารเก่าสไตล์ชิโนโปรตุกีส ศาลเจ้าพ่อกวนอู โรงแรมนางงามเป็นโรงแรมไม้เก่าแก่ประดับลายฉลุไม้
วจิ ติ รบรรจง พพิ ธิ ภณั ฑ์พธำมรงค์ (พะธำมะรง) พพิ ิธภณั ฑสถานแห่งชาตสิ งขลา บ้านลุงหนงั ฉนิ้ อรมุต

การศึกษา เรยี นรู้วถิ ชี วี ติ เป็นอีกกิจกรรมหนึ่งซ่ึงมีความโดดเด่นในจังหวัดสงขลา เน่ืองจาก
คนสงขลามีวิถีชีวิตค่อนข้างเป็นเอกลักษณ์ เช่น การท่องเที่ยวเกาะยอเพื่อเรียนรู้การทำสวนผลไม้แบบสุมรุม
เย่ียมชมวิธีทำและผลงานผ้าทอเกาะยอซึ่งเปน็ ผ้าพ้ืนเมืองท่ีมชี ่ือเสียง ลอ่ งเรอื ชมแหล่งเล้ียงปลากะพงขาว
ในกระชงั ในทะเลสาบสงขลา สถาบนั ทกั ษิณคดีศึกษา หมู่บ้านทำกรงนก เป็นตน้

นอกจากนี้ยังมีการท่องเท่ียวประเภทแหล่งบันเทิง อันเป็นรูปแบบการท่องเที่ยวเพื่อซื้อสินค้า
รับประทานอาหาร สถานบนั เทิง ซ่งึ มศี ูนย์กลางการท่องเท่ียวอยทู่ ี่อำเภอหาดใหญ่ และเมืองชายแดนไทย
- มาเลเซีย ได้แก่ อำเภอสะเดา นักท่องเที่ยวโดยทั่วไปมีทั้งชาวไทย และชาวต่างประเทศ โดยเฉพาะ
ประเทศเพอ่ื นบ้าน ซง่ึ ไดแ้ ก่ มาเลเซยี และสิงคโปร์

2. จงั หวัดพัทลงุ

จังหวัดพัทลุงมีประวัติความเป็นมายาวนาน ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ดังปรากฏ
หลักฐานจากการคน้ พบขวานหินขัดในท้องทีท่ ่วั ไปหลายอำเภอในสมยั ศรวี ิชยั บริเวณเมอื งพัทลุงเป็นแหล่ง
ชุมนุมที่ได้รับวัฒนธรรมอินเดีย นับถือพุทธศาสนาลัทธิมหายาน หลักฐานค้นพบ เช่น พระพิมพ์ดินดิบ
จำนวนมากเป็นรูปพระโพธิสัตว์รูปเทวดา โดยค้นพบบริเวณถ้ำคูหาสวรรค์ และถ้ำเขาอกทะลุ ต่อมาใน
พทุ ธศตวรรษที่ 19 ในสมยั กรงุ ศรอี ยุธยา เมอื งพทั ลุงมฐี านะเปน็ เมืองชน้ั ตรี ซง่ึ นบั วา่ เป็นหัวเมืองหน่ึงของ
พระราชอาณาจักรทางใต้ ในสมัยนั้นเมืองพัทลุงมักจะประสบปัญหาการโจมตีจากกลุ่มโจรสลัดมาเลย์อยู่
เสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มโจรสลัดอาแจะอารูและยุยงคตนะ ได้โจมตีเผาทำลายสรา้ งความเสยี หายแก่
เมอื งพทั ลุงถึงสองครั้ง ปัญหาดังกลา่ วนเี้ ป็นปจั จยั หนึง่ ที่ทำใหม้ ีการยา้ ยสถานทต่ี ั้งเมืองอยู่เสมอ และก็เป็น

สำนักงานการทอ่ งเท่ียวและกฬี าจงั หวดั สงขลา 241 มหาวิทยาลยั ราชภฏั สงขลา

มลู เหตุหน่งึ ทท่ี ำให้ชาวเมืองพัทลุงเป็นนกั ต่อสู้ท่เี ข้มแขง็ ในสมยั ธนบุรีและรัตนโกสินทร์ ได้มีการย้ายสถาน
ที่ตั้งเมืองอีกหลายครั้ง และได้ยกขึ้นเป็นเมืองชั้นโท ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
มหาราช ในช่วงนี้เมืองพัทลุงมีผู้นำสำคัญในการสร้างความเจริญ และความมั่นคงให้กับบ้านเมืองหลาย
ท่าน อาทิ พระยาพัทลงุ (ขนุ คางเหล็ก) พระยาวชิ ติ เสนา (ทองขาว) พระยาอภัยบริรักษ์ (จ้ยุ จนั ทโรจนวงศ)์ ได้
ป้องกันเอกราชของชาติมาหลายครั้ง เช่น เมื่อสงครามเก้าทัพ พระมหาช่วย วัดป่าลิไลย์ ได้นำชาวพัทลุง
ตอ่ สปู้ อ้ งกันการรุกรานของพมา่ จนไดร้ บั ความดคี วามชอบโปรดเกล้าฯ ให้เปน็ พระยาช่วยทกุ ขราษฎร์ ช่วย
ราชการเมืองพัทลุง นอกจากสงครามกับพม่าแล้ว ชาวพัทลุงยังมีบทบาทสำคัญในการรักษาความมั่นคง
ปลอดภัยของประเทศชาติในหัวเมืองภาคใต้ เพราะปรากฏอยู่เสมอว่าทางเมืองหลวงได้มีคำสั่งให้เกณฑ์
ชาวพัทลุงพร้อมด้วยเสบียงอาหารไปทำสงครามปราบปรามกบฏในหัวเมืองมลายู เช่น กบฏไทรบุรี พ.ศ.
2373 และ พ.ศ.2381 ซึง่ บทบาทดงั กลา่ วนี้สะท้อนให้เหน็ ความสำคัญของเมืองพัทลุงทางด้านการเมือง
การปกครองและแหลง่ อขู่ ้าวอู่น้ำในอดีตเป็นอย่างดี

ในด้านศิลปวัฒนธรรม จังหวัดพัทลุง เป็นเมืองเก่าแก่โบราณเมืองหนึ่งในภาคใต้ของ
ประเทศไทย เป็นเมืองขุนเขาอกทะลุ เพราะขุนเขาอกทะลุอยู่บริเวณกลางเมืองเป็นจุดเด่นประจำจังหวดั
นอกจากนี้จังหวัดพัทลุงยังถือเป็นเมืองต้นกำเนิดศิลปะการแสดงมโนห์รา หนังตะลุง และตกทอดเป็น
มรดกทางวัฒนธรรมของภาคใต้มาถึงปัจจุบัน ในส่วนทรัพยากรด้านประวัติศาสตร์ โบราณสถาน และ
โบราณวัตถุ ไดแ้ ก่ วังเจา้ เมอื งพัทลงุ

ในด้านทรัพยากรธรรมชาติ จังหวัดพัทลุงมีศักยภาพด้านทรัพยากรธรรมชาติสูง เนื่องมี
ทรัพยากรธรรมชาติหลายลักษณะอยู่ในบริเวณที่ไม่ห่างไกลกันมากนัก แหล่งท่องเท่ียวที่สำคัญ
ระดับประเทศอย่างทะเลน้อยซึ่งอยู่ในเขตห้ามลา่ สัตว์ป่าทะเลน้อย พื้นที่ชุ่มน้ำ และทะเลสาบน้ำจืดท่เี ปน็
แหลง่ อาศัยของนกนำ้ หลากหลายพันธ์ุ น้ำตกไพรวัลย์

ด้านประเพณีและวัฒนธรรม วถิ ชี ีวิต งานเทศกาลล่องเรือ - แลนกทะเลน้อย งานประเพณี
แข่งโพนลากพระ หรือประเพณชี ักพระ และวิถีชีวิตลุม่ ทะเลสาบสงขลา

3. จงั หวดั นครศรีธรรมราช

ลักษณะภูมิประเทศของจังหวัดนครศรีธรรมราช แบ่งได้เป็น 3 ส่วน คือ (1) บริเวณ
เทือกเขาตอนกลาง ได้แก่ บริเวณเทือกเขานครศรีธรรมราช มีอาณาเขตตั้งแต่ตอนเหนือของจังหวัดลงไป
ถึงใต้สุด ได้แก่ อำเภอสิชล อำเภอขนอม อำเภอท่าศาลา อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช อำเภอลานสกา
อำเภอพรหมคีรี อำเภอรอ่ นพบิ ูลย์ อำเภอชะอวด อำเภอจุฬาภรณ์ และอำเภอพระพรหม ในเขตเทือกเขา
นี้มภี เู ขาสูงสุดในจังหวัด คอื เขาหลวง ซึ่งสงู ประมาณ 1,835 เมตร เหนอื ระดบั น้ำทะเล (2) บริเวณทีร่ าบ
ชายฝัง่ ดา้ นตะวันออก ไดแ้ ก่ บริเวณเทือกเขาตอนกลางไปทางตะวันออกถงึ ฝ่ังทะเลอ่าวไทย จำแนกได้เป็น
2 ตอน คอื ตง้ั แต่อำเภอเมอื งนครศรธี รรมราชลงไปทางใต้ ทม่ี ีความกวา้ งจากบริเวณเทือกเขาตอนกลางไป
ถึงชายฝั่งทะเลระยะทางประมาณ 95 กิโลเมตร ได้แก่ อำเภอปากพนัง อำเภอเชียรใหญ่ อำเภอหัวไทร
และอำเภอชะอวด และอีกบริเวณหน่ึง คือตง้ั แตอ่ ำเภอท่าศาลาข้ึนไปทางทิศเหนือ อำเภอท่ีอยู่ในเขตพื้นที่
ราบด้านนี้ คือ อำเภอขนอม อำเภอสิชล อำเภอท่าศาลา และ (3) บริเวณที่ราบด้านตะวันตก ได้แก่
บรเิ วณท่ีราบระหวา่ งเทือกเขานครศรีธรรมราชและเทือกเขาบรรทัด ซ่งึ มีลักษณะเป็นเนินเขาอยู่เป็นแห่งๆ
อำเภอทอี่ ยู่ทร่ี าบด้านนี้ คอื อำเภอพิปนู อำเภอทงุ่ ใหญ่ อำเภอฉวาง อำเภอนาบอน อำเภอบางขัน อำเภอ
ถ้ำพรรณรา และอำเภอทุ่งสง สายน้ำสำคัญ ได้แก่ แหล่งต้นน้ำของแมน่ ้ำตาปี

สำนักงานการท่องเท่ียวและกฬี าจงั หวัดสงขลา 242 มหาวิทยาลยั ราชภฏั สงขลา

จงั หวัดนครศรีธรรมราช มีศักยภาพการทอ่ งเท่ยี ว มีแหลง่ ท่องเทยี่ วทสี่ วยงามทางธรรมชาติ
โซน ป่า ภูเขา ทุ่งนา และทะเล โดยมีการประชาสัมพันธ์ส่งเสริมการตลาดการท่องเที่ยวตามแคมเปญ
อย่างต่อเนื่อง ได้มีการเจาะกลุ่มเป้าหมายคนรักสุขภาพ พักผ่อนหลังเกษียณ เน้นแพทย์แผนไทย สปา
อาหารเพื่อสุขภาพ ไหว้พระ ทำบุญปฏิบัติธรรม รวมทั้งผลักดันให้มีการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในระดับ
นานาชาตทิ ศ่ี นู ย์แพทย์มหาวทิ ยาลัยวลยั ลักษณอ์ ีกดว้ ย

ทรัพยากรด้านโบราณสถาน โบราณวัตถุ และประเพณี จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นเมืองโบราณ
มกี ารคน้ พบวัตถุโบราณ และหลกั ฐานทางโบราณคดีอน่ื ๆ หลายอย่าง มที รัพยากรการท่องเที่ยว ดังน้ี

(1) ทรัพยากรด้านประวัติศาสตร์ โบราณสถาน และโบราณวัตถุ ได้แก่ พิพิธภัณฑสถาน
แห่งชาตินครศรีธรรมราช วัตถุโบราณเก่าแก่ท่ีค้นพบใน 4 จังหวัดภาคใต้ พระพุทธสิหิงค์ ประดิษฐาน
ที่หอพระพทุ ธสหิ งิ ค์ วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ชมกำแพงเมืองเก่าแก่ของนครศรีธรรมราชทีส่ ะท้อนถึง
ความเป็นเมืองโบราณ กุฏิทรงไทยที่ได้รับรางวัลอาคารอนุรักษ์ดีเด่น ประเภทปูชนียสถาน และวัดวา
อาราม จากสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ บ้านท่านขุนรัฐวุฒิวิจารณ์เรือน ปั้นหยา อายุ
มากกว่า 108 ปี บา้ นหนังตะลงุ สุชาติ ทรพั ย์สนิ พระตำหนักเมืองนคร

(2) ทรัพยากรการท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ได้แก่ ชายทะเลปากพนัง แหลมตะลุมพุก ถ้ำตลอด
ถ้ำเขาวังทอง ชมประติมากรรมธรรมชาติจากภายในถ้ำอันเกิดจากหินงอกหินย้อย อุทยานแห่งชาติเขาหลวง
น้ำตกท่าแพเป็นส่วนหน่ึงของอุทยานแห่งชาติเขาหลวง น้ำตกมีทั้งหมด 7 ชั้น ชุมชนกลุ่มทะเลหมอกกรุงชิง
ถ้ำหงส์ นำ้ ตกพรหมโลก น้ำตกกรุงชิง น้ำตกส่ีขดี น้ำตกอ้ายเขียว อุทยานแหง่ ชาติหาดขนอมหมู่เกาะทะเลใต้

(3) ทรัพยากรอืน่ ๆ ได้แก่ บา้ นรังนก

สำนักงานการทอ่ งเทย่ี วและกีฬาจงั หวัดสงขลา 243 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

4. ภาพรวมดา้ นศกั ยภาพการทอ่ งเท่ียว

ตารางที่ 35 ภาพรวมด้านศักยภาพการท่องเท่ียว 3 จงั หวดั

ประเด็น จงั หวัดสงขลา จงั หวดั พ

ลกั ษณะ จังหวัดสงขลา เป็นเมืองหลักของดินแดนสยาม จังหวัด

มรี ่องรอยประวัติศาสตร์ ข้นึ ช่อื วา่ เป็นเมืองสอง ความเป

ทะเล เพราะถูกขนาบด้วยทะเลสาบสงขลา ประเท

และทะเลอ่าวไทย ทั้งยังเป็นเมืองท่าที่สำคัญ ทรัพยาก

เมืองหนึ่ง เป็นเมืองที่มีวัฒนธรรม ประเพณี มี สถานท

เมืองเก่าแก่ มีโบราณสถาน มีตำนานเล่าขาน ประวัต

มากมาย และมีขนบธรรมเนียมประเพณี การ- และยังเ

คมนาคมมีเส้นทางหลักที่เชื่อมโยงหลายสาย ยังคงรัก

ท้ังทางเครอื่ งบิน รถไฟ และทางรถยนต์ และใน มาจนถงึ

อนาคตสามารถเป็นศูนย์กลางรองรับการ-

คมนาคม มพี นื้ ทก่ี ารค้าชายแดนติดกับประเทศ

มาเลเซยี ผา่ นทางดา่ นสะเดาและด่านปาดังเบซาร์

ประเภทและความโดด 1. ความโดดเด่นทางการ ท่องเที่ยววิถีพุทธ 1. ความ

เด่นของ ทรัพยากรการ ได้แก่ วัดเอก (เชิงแส) วัดพะโคะ วัดเจดีย์งาม ได้แก่ ว

ท่องเทยี่ ว วัดแหลมพ้อ วัดมัชฌิมาวาส วัดดีหลวง วัด- สวรรค์

คลองแห วัดต้นเลียบ สำนักสงฆ์นาเปล วัดคูเต่า เขาชยั ส

วัดคงคาวดี วัดนาทวี วัดหัวป่า ตำบลบ้านขาว 2. ควา

วดั มหตั ตลามงั คลาราม วัฒนธร

ปากคลอ

สำนกั งานการท่องเที่ยวและกฬี าจงั หวัดสงขลา 24

พัทลุง จังหวัดนครศรธี รรมราช

ดพัทลุง เป็นเมืองท่ีมีประวัติศาสตร์มี จังหวัดนครศรีธรรมราช เมืองคนดีเป็น

ป็นมายาวนาน มีลักษณะสภาพภูมิ- ศูนย์กลางการศาสนา เนื่องจากในอดีตเป็น

ศที่ราบเนินเขาและชายฝั่ง และมี เมืองโบราณที่มีความสำคัญ มีเมืองบริวารถึง

กรการท่องเทีย่ วมากมาย ประกอบด้วย 12 เมือง มีประวัติศาสตร์ความยาวนานแห่ง

ที่ท่องเที่ยวประเภทธรรมชาติ ทาง นครศรีธรรมราช เป็นแหล่งศิลปวัฒนธรรม ทำ

ติศาสตร์ โบราณวัตถุ และศาสนสถาน ให้มีแหล่งท่องเที่ยวที่สามารถมาศึกษา

เป็นแหล่งกำเนิดหนังตะลุง โนรา ซ่ึง ประวัติศาสตร์ได้ เป็นจังหวัดที่มีป่าไม้อุดม

กษาเอกลักษณ์ ศิลปะการแสดงสืบทอด สมบูรณ์ และสวยงาม ถือว่าเป็นจังหวัดที่มี

งปจั จุบัน อากาศดที ี่สุดในประเทศไทย

มโดดเด่นทางการ ท่องเที่ยววิถีพุทธ 1. ความโดดเด่นทางการท่องเที่ยวพหุวัฒนธรรม

วัดเขาอ้อ วัดเขียนบางแก้ว วัดถ้ำคูหา- ได้แก่ วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร วัดเจดีย์

วัดเขาแดงตก วัดเขาแดงออก วัดถ้ำ- (ไอ้ไข่) วัดธาตุน้อยหรือวัดพ่อท่านคล้ายวาจา-

สน ถ้ำสมุ โน วัดวงั สิทธ์ิ วัดคลองแดน วัดหรงบน วัดพรหมโลก

มโดดเด่นทางการท่องเที่ยวเชิงพหุ- กำแพงเมืองเก่านครศรีธรรมราช

รรม ได้แก่ วังเจ้าเมืองพัทลุง เมืองเก่า- 2. ความโดดเด่นทางการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ

อง เมืองเก่าบางแก้ว มโนราห์ทา่ แค ได้แก่ อุทยานแห่งชาติเขาหลวง น้ำตกพรหมโลก

44 มหาวิทยาลัยราชภฏั สงขลา

ประเดน็ จงั หวัดสงขลา จังหวัดพ

2. ความโดดเด่นทางการท่องเที่ยวเชิงพหุ 3. ความ

วัฒนธรรม ได้แก่ ชุมชนย่านเมืองเก่าสงขลา ได้แก่ อ

(ย่านเขาแดง) สถาบนั ทักษิณคดีศึกษา (เกาะยอ) แห่งชาต

ชุมชนวิถีพุทธ ตลาดน้ำคลองแดน ชุมชนวิถี- เทอื กเขา

มุสลิมหัวเขาแดง ชุมชนวิถพี ุทธ ตลาดน้ำคลองแห ทะเลน้อ

ชุมชนวิถีพุทธ อำเภอหาดใหญ่ ชุมชนคลองรี หมอกค

ตลาดน้ำเจ้าแม่อยู่หัว ตลาดริมน้ำคลองแดน เขาล่อน

ตลาดริมน้ำบางกล่ำ 4. ความ

3. ความโดดเด่นทางการท่องเที่ยวเชิงเกษตร สวนสละ

ได้แก่ สวนเกษตรชมรมรัตภูมิ สวนเกษตร ป่าบอน

ชมรมเกาะยอ สวนเกษตรตัวอย่างจะโหนง ตัวอยา่ ง

เกษตรพอเพียงบ้านหาร หนึ่งไร่หนึ่งแสน-

อำเภอระโนด ไร่สตรอว์เบอร์ร่ีรัตภูมิ ไร่นา-

สวนผสมเกาะแตว้ บา้ นรำแดง

4. ความโดดเด่นทางการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ

ได้แก่ ทะเลสาบสงขลา น้ำตกโตนงาช้าง หาด-

สมิหลา หาดชลาทัศน์

รูปแบบกิจกรรมการ 1. กิจกรรมการท่องเที่ยวเชิง นิเวศ ได้แก่ 1. กิจก

ท่องเที่ยว และแนวทาง กิจกรรมล่องคลองรี การเชิงเลรมิ คลอง การชม ประเพณ

การสรา้ ง ประสบการณ์ สวนผลไม้ การชมวิถีการเลี้ยงปลากะพง การ 2. กิจก

นกั ทอ่ งเที่ยว ทอ่ งเทีย่ วน้ำตก โตนงาชา้ ง การลอ่ งเรอื ทางนำ้ ตลาดก

นาโปแก

สำนกั งานการทอ่ งเท่ยี วและกฬี าจงั หวดั สงขลา 24

พทั ลุง จงั หวัดนครศรธี รรมราช

มโดดเด่นทางการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ น้ำตกอ้ายเขียว คีรีวง (ลานสกา) เขาพลายดำ
อุทยานนกน้ำทะเลน้อย อุทยาน- ลุ่มน้ำปากพนัง น้ำตกกรุงชิง แหลมตะลุมพุก
ติเขาปู่ – เขาย่า เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า- หาดทรายแก้ว หาดหินงาม หาดในเพลา ช่องรูเลด็
าบรรทดั หาดแสนสุขลำปำ ทะเลสาบลำปำ ขนอม
อย น้ำตกบนเทือกเขาบรรทัด ชมทะเล-
ควนนกเต้น เขาอกทะลุ เขาเจ็ดยอด
น
มโดดเดน่ การท่องเท่ียวเชิงเกษตร ได้แก่
ะปา่ บอน สวนสละลุงถัน สวนสับปะรด-
น สวนลุงทูน สวนไผ่ขวัญใจ ฟาร์ม-
งบางแก้ว ฟารม์ โคนม

กรรมการท่องเที่ยววิถีพุทธ ได้แก่ 1. กิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ได้แก่ ชม

ณแี ข่งโพน – ลากพระ สวนส้มโอทับทิมสยาม สวนมังคุดคีรีวง สวน-

กรรมการท่องเที่ยววิถีชุมชน ได้แก่ ทุเรียนตล่ิงชัน ศูนย์ท่องเที่ยวเชิงเกษตรช้างกลาง

กรีนมุ้งมิ้ง ตลาดใต้โตนด ตลาดสวนไผ่ การท่องเที่ยวเชิงเกษตรปากพนัง โฮมสเตย์

ก สำเภาไทย บิ้งนาคาเฟ่ การยกยอคลอง- บ้านครี วี ง

45 มหาวิทยาลัยราชภฏั สงขลา

ประเดน็ จงั หวัดสงขลา จังหวดั พ

2. กิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงวิถีพุทธ ได้แก่ ปากประ

ประเพณที อดผ้าปา่ สามัคคี ปดิ ทองหลวงปู่ทวด หัวลาน

เหยียบน้ำทะเลจืดและห่มผ้าพระสุวรรณเมา- ผลติ ภณั

ลิกศรีรัตนมหาธาตุ ประเพณีแห่ผ้าขึ้นเขากุฎิ 3. กิจก

การตักบาตรเทโวเขาตังกวน ประเพณีชักพระ การเดิน

การกวนข้าวมธุปายาส วัดคลองแห การไหว้ ปีนเขาเ

พระทองบำเพ็ญประโยชน์ การจัดพิธียก- แสงแรก

ขันหมากปฐม พิธีทำขวัญข้าว การท่องเที่ยว ทะเลน้อ

สะเดาเชิงนเิ วศ การชมวิถโี หนด-นาเล กจิ กรรม หัวบาตร

การปลูกป่าชายเลน กิจกรรมการตกปลา นั่งเรือ

ชมววิ กจิ กรรมการชมสวนผลไม้

3. กิจกรรมการท่องเท่ียววิถีชุมชนและ

นันทนาการ ได้แก่ การท่องเที่ยวย่านเมืองเก่า

สงขลา การท่องเท่ียวตลาดริมเขาชายน้ำ การ-

ท่องเที่ยวเกาะยอ การแข่งเรือยาว กิจกรรม

โครงการไร่นาสวนผสม ศูนย์การเรียนรู้ด้าน

การเกษตร

ผลิตภัณฑ์และบริการที่ 1. ขนมโบราณ ขนมขี้มอด 1. ข้าวส

มี เ อ ก ล ั ก ษ ณ ์ แ ล ะ 2. ลูกปดั มโนราห์ 2. ปลาด

สะท้อนอัต ลักษณ์ของ 3. ผลิตภณั ฑ์จากตน้ โหนด 3. เคยป

พื้นท 4. น้ำผง้ึ โหนด 4. ขาหม

5. นำ้ สม้ โหนด 5. สละ

สำนกั งานการท่องเทีย่ วและกีฬาจงั หวัดสงขลา 24

พัทลุง จงั หวดั นครศรีธรรมราช

ะ การป่นั จักรยานเมอื งเกา่ ชยั บรุ ี ตลาด- 2. กิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงพหุวัฒนธรรม

นหัวเลี้ยว การชมหมู่บ้านหัตถกรรม ได้แก่ งานเดือนสิบ (แห่หมรับ) ห่มผ้าพระธาตุ

ณฑท์ ่ที ำจากกะลามะพรา้ ว ประเพณีลากพระ ประเพณีรับเทียมดา

กรรมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ได้แก่ เทศกาลกินเจ

นป่าศึกษาธรรมชาติเขาเจ็ดยอด การ-

เจ็ดยอด ล่องแก่งป่าพะยอม การชม-

กคลองปากประ การชมวิถีควายน้ำ

อย การล่องแลนกทะเลน้อย ชมโลมา

ร

สังข์หยด 1. ส้มโอทบั ทมิ สยาม
ดุกรา้ ทะเลน้อย 2. มงั คดุ ครี วี ง
ปลาทะเลน้อย 3. ข้าวพระพรหม
มปู ากคลอง 4. ข้าวเกรยี บสมุนไพร
ป่าบอน – เขาชัยสน 5. ลูกหยีสามรส

46 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

ประเด็น จงั หวัดสงขลา จังหวัดพ
6. สบั ป
6. อาหารทะเลแปรรูป 7. เครอื่
7. ขา้ วช่อขิง 8. ผลติ
8. ปลาช่อนแห้ง 9. ทเุ รยี
9. ผ้าทอเกาะยอ 10. เคก้
10. น้ำผ้งึ ชันโรง 11. ลูก
11. ขนมดู ขนมตะโก้ ขนมโก 12. กล
12. น้ำตาลแวน่ น้ำตาลปกึ 13. แก
13. นำ้ ตาลผง (ชงกาแฟ) 14. หน
14. จำปาดะ 15. พร
15. เส่อื ปาหนัน 16. ผล
16. ขา้ วหลามแม่ทอม 17. ขน
17. ลูกปดั มโนราห์ 18. เสือ่
18. ขนมทองม้วน ขนมผงิ 19. ผ้า
19. ไขเ่ ค็ม
20. มะมว่ งเบาแชอ่ ่มิ 24
21. ผักปลอดสารพษิ
22. โคมไฟจากลูกปดั มโนราห์
23. นำ้ แกงสม้ สำเรจ็ รูป
24. ขา้ วหลามชักพรุ
25. ถัว่ ลิสง
26. เคร่ืองแกงสมุนไพร
27. ขา้ วไรซ์เบอร์รี

สำนักงานการท่องเท่ยี วและกีฬาจงั หวดั สงขลา

พทั ลุง จังหวดั นครศรีธรรมราช

ปะรดปา่ บอน 6. ผา้ ทอยกดอก
องจักสาน 7. กระเปา๋ หนงั ววั
ตภัณฑก์ ะลามะพร้าว 8. ผ้าบาตกิ
ยนเกาะหมาก 9. เครื่องจักสาน
กท่าแค 10. เคร่อื งถม
กปัดมโนราห์ 11. ผลติ ภัณฑ์จกั สานจากใบกะพอ้
ลว้ ยฉาบ 12. ผลติ ภณั ฑ์จักสานจากย่านลเิ ภา
กงน้ำเคยยอดหวาย 13. ผา้ ยกนคร
นังตะลงุ
ระเขาอ้อ
ลไมศ้ รีบรรพต - กงหรา
นมกะละแม
อกระจดู
าทอบ้านแพรกหา

47 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

ประเดน็ จังหวัดสงขลา จงั หวัดพ

28. ขนมพื้นเมือง เช่น ข้าวฟ่าง กวน ลูกหยี

29. กรงนกจำลอง

30. ผา้ ทอกระแสสนิ ธ์ุ

31. ยำสาหร่ายเกาะยอ

32. ไขค่ รอบ

กลุ่มนักท่องเที่ ย ว 1. นกั ทอ่ งเทย่ี วกลมุ่ ปจั จบุ นั ของจงั หวัด สงขลา 1. นักท

ป ั จ จ ุ บ ั น แ ล ะ ก ลุ่ ม แบ่งเป็น 2 กลมุ่ คอื 1) นกั ทอ่ งเทย่ี ว ชาวต่างชาติ คือ นัก

นักท่องเทยี่ วในอนาคต เช่น อินโดนีเซยี มาเลเซีย จนี สิงคโปร์ ฝรงั่ เศส สิงคโป

อิตาลี เดนมาร์ก เป็นต้น 2) นักท่องเที่ยวชาว นักท่อง

ไทย กลุ่มการประชุมสัมมนา MICE กลุ่ม นักท่อง

นักเรียน นักศึกษาท่ีท่องเที่ยวทัศนศึกษาเป็น สุขภาพ

หมู่คณะ กลุ่มผู้สงู วัยเดินทางท่องเที่ยวหลังการ เป็นต้น

เกษียณ กลุ่มนักท่องเที่ยวเพื่อความบันเทิง นนั ทนา

การชมมหกรรมคอนเสิร์ต และกลุ่มนักท่องเที่ยว 2. นักท

เพ่อื กฬี า นกั วงิ่ นักปั่นจักรยาน เปน็ ตน้ คือ นักท

2. นักท่องเที่ยวกลุ่มอนาคตของจังหวัดสงขลา ญี่ปุ่น สแ

มีเป้าหมายกับนักท่องเที่ยวในโซนพื้นที่ นักท่อง

ตะวันออกกลาง ชาวอาหรับ (ฮาลาล) และ เคร่อื งรา

นักทอ่ งเท่ยี วชาวญปี่ ุ่น

สำนกั งานการท่องเท่ียวและกฬี าจงั หวัดสงขลา 24

พัทลุง จังหวัดนครศรธี รรมราช

ท่องเที่ยวกลุ่มปัจจุบันของจังหวัดพัทลุง 1. นักท่องเที่ยวกลุ่มปัจจุบันของจังหวัด
กท่องเที่ยวชาวต่างชาติ จีน มาเลเซีย นครศรีธรรมราช คือ นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ
ปร์ และชาวยุโรป เป็นต้น โดยแบ่ง กลุ่มยุโรป มาเลเซีย สิงคโปร์ เป็นต้ น
งเที่ยวตามกิจกรรมการท่องเที่ยว เช่น นกั ทอ่ งเท่ียวแสวงบุญทำบุญ เสยี่ งโชค (วัดเจดีย์-
งเที่ยวชมธรรมชาติ นักท่องเที่ยวเพื่อ ไอ้ไข่) นักท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพ (บ้านคีรีวง)
พ เช่น การนวดแผนไทย สปาพื้นบ้าน นักท่องเทยี่ วชาวญปี่ ุ่น (ตามรอย ยามาดะ)
น และนักท่องเที่ยวด้านกีฬาและ 2. นักท่องเที่ยวกลุ่มอนาคตของจังหวัด
าการ เช่น นกั ว่ิง นักป่ันจกั รยาน เป็นตน้ นครศรีธรรมราช คือ นักท่องเที่ยวชาวรัสเซีย
ท่องเที่ยวกลุ่มอนาคตของจังหวัด พัทลุง (ขนอม) และนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติกลุ่มเดิม
ท่องเที่ยวชาวตา่ งชาติ เช่น จีน (ทัวร์รังนก) โดยขยายฐานเดิมให้เพิ่มจำนวนมากขึ้น
แกนดิเนเวีย เป็นต้น นักท่องเที่ยวเช็กอิน
งเที่ยวถ่ายรูป นักท่องเที่ยวความเช่ือ
างของคลงั (ชาวสงิ คโปร์ มาเลเซยี ) เป็นตน้

48 มหาวิทยาลัยราชภฏั สงขลา

ผลการประเมนิ ตามหลักเกณฑ์และเงื่อนไขในการกำหนดเขตพัฒนาการทอ่ งเท่ยี ว
ของคณะกรรมการนโยบายการท่องเท่ียวแห่งชาติ

ผลการประเมินตามหลักเกณฑ์และเงื่อนไขในการกำหนดเขตพัฒนาการท่องเที่ยวของ
คณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติของเขตพัฒนาการท่องเที่ยววิถีชีวิตลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา
โดยสำนักงานศูนย์วิจัยและให้คำปรกึ ษาแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (2561) ที่ทำการประเมินทั้งหมด
6 ดา้ น ไดผ้ ลประเมินดังนี้

1. เป็นพ้ืนทท่ี มี่ ีศกั ยภาพการท่องเทีย่ วอยู่ในระดับสงู

ตวั ช้ีวดั คะแนน ผลการประเมิน

1.1. ประเภทการท่องเท่ียว 3 มีแหล่งท่องเที่ยวในพื้นที่ รวม 218 แหล่ง

หมายเหตุ: พิจารณาจากประเภทของการท่องเที่ยว แบง่ เปน็

โดยใช้ระบบฐานข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวจาก แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วทางธรรมชาติ 102 แหลง่

กรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและ แหล่งท่องเทีย่ วทางประวัตศิ าสตร์ 68 แหลง่

กฬี า แหล่งท่องเทยี่ วทางศิลปวฒั นธรรม 27 แหล่ง

แหลง่ ทอ่ งเทีย่ วที่มนุษย์สรา้ งขึ้น 21 แหลง่

1.2 ความหลากหลายของชนดิ กิจกรรมการท่องเทยี่ ว 2 7.98 กิจกรรมต่อ 100 ตร.กม.
หมายเหตุ: พจิ ารณาจากจำนวนกิจกรรมการท่องเท่ียว
โดยใช้แหลง่ ข้อมลู จาก www.tripadvisor.com

1.3 ความพร้อมของบุคลากรในอุตสาหกรรม 3 8 สถาบนั
บรกิ าร
หมายเหตุ: พิจารณาจากจำนวนสถาบันการศึกษา
ที่เปิดสอนในหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับการโรงแรม
และการท่องเท่ียวในพ้นื ท่ี โดยใชข้ ้อมูลหลักสูตรท่ี
เปิดสอนในหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับการโรงแรม
แ ล ะ ก า ร ท ่ อ ง เ ที่ ย ว จ า ก เ ว ็ บ ไ ซ ต ์ ข อ ง แ ต ่ ล ะ
สถาบันการศกึ ษา

1.4 จำนวนวิสาหกจิ ชุมชน 2 14.92 ธรุ กิจตอ่ 100 ตร.กม.

หมายเหตุ: พิจารณาจากจำนวนวิสาหกิจชุมชนใน

เขตพื้นที่นั้นๆ (100 ตร.กม.) โดยใช้แหล่งข้อมูล

จากhttp://smce.doae.go.th/index.php

สำนักงานการท่องเท่ียวและกีฬาจงั หวัดสงขลา 249 มหาวิทยาลยั ราชภฏั สงขลา

ตวั ช้ีวัด คะแนน ผลการประเมิน

1.5 จำนวนตลาดสด และตลาดต้องชม 2 20 แหง่

(ความสามารถในการผลิตและกระจายสินค้า

เกษตรที่มีคุณภาพและ เพียงพอในการสนับสนุน

ธุรกิจบริการในพื้นที่ และ ตอบสนองความ

ตอ้ งการของผ้บู ริโภคอย่างทัว่ ถงึ )

หมายเหตุ: พิจารณาจากจำนวนตลาดสด และ

ตลาดต้องชม ที่เป็นเครือข่ายของกองส่งเสริมและ

บริหารระบบ ตลาด กรมการค้าภายใน โดยใช้

แหล่งข้อมลู จาก http://mwsc.dit.go.th

1.6 จำนวนสินค้าสุดยอดหนึ่งต ำบลหน่ึง 3 5.20 ตอ่ 100 ตร.กม.
ผลติ ภัณฑ์ (OTOP)
หมายเหตุ: พิจารณาจากจำนวนสินค้าหนึ่งตำบล
หนึ่ง ผลิตภัณฑ์ ซึ่งมีส่วนช่วยกระตุ้นให้ชุมชน
หมู่บ้าน พัฒนา คุณภาพผลิตภัณฑ์สินค้าท้องถ่ิน
สร้างรายได้แก่ช ุมช น โ ดยใช ้ข้ อมูลจ า ก
http://www.thaitambon.com/opc

1.7 จำนวนเทศกาลงานประเพณี 1 0.83 เทศกาลต่อเดือน

หมายเหตุ: พิจารณาจากข้อมูลจำนวนเทศกาล

งานประเพณีที่จัดขึ้นในแต่ละพื้นท่ี โดยใช้ข้อมูล

จาก http+//www.sawadee.co.th/

1.8 ความสามารถในการรองรับนักท่องเที่ยวของ

ตัวแหล่งท่องเท่ยี ว

1.8.1 จำนวนนักท่องเทยี่ วตอ่ พื้นที่ 1 41,925.27 คนตอ่ 100 ตร.กม.

หมายเหต:ุ พิจารณาจากสัดส่วนจำนวนนักท่องเที่ยว

ใน แต่ละเขตตอ่ พ้ืนท่ีนัน้ ๆ (100 ตร. กม.) โดยใช้

แหล่งข้อมูลจากกรมการท่องเที่ยว กระทรวงการ

ท่องเทยี่ วและกีฬา

1.8.2 จำวนหอ้ งพักตอ่ พืน้ ที่ 1 133.40 ห้องตอ่ 100 ตร.กม.

หมายเหตุ: พิจารณาจากสดั ส่วนจำนวนห้องพักใน

แต่ละเขตต่อพื้นที่นั้นๆ (100 ตร.กม.) โดยใช้

แหล่งข้อมูลจากกรมการท่องเที่ยว กระทรวง

การท่องเท่ยี วและกฬี า

สำนักงานการทอ่ งเที่ยวและกฬี าจงั หวัดสงขลา 250 มหาวิทยาลัยราชภฏั สงขลา

ตวั ชี้วดั คะแนน ผลการประเมิน

1.9 ความหนาแนน่ ของแหล่งท่องเที่ยว 1 1.05 แหล่งตอ่ พืน้ ที่ 100 ตร.กม.

หมายเหตุ: พิจารณาจากสัดส่วนจำนวนแหล่ง

ท่องเที่ยว ในพื้นที่ต่อขนาดของพื้นที่นั้นๆ (100

ตร.กม.) โดยใช้ ระบบฐานข้อมูลแหล่งท่องเที่ยว

จากกรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยว

และกีฬา

1.10 เป็นที่ต้องการสอดคล้องกับทิศทางและ

แนวโน้มความต้องการของนักท่องเที่ยวใน

ตลาดโลก

1.10.1 จำนวนผเู้ ย่ียมเยอื นชาวไทย 2 84,404.53 คนตอ่ 100 ตร.กม.

หมายเหตุ: พิจารณาจากสัดส่วนจำนวนผู้เยี่ยม

เยือนชาวไทยใน พื้นที่ต่อขนาดของพื้นที่นั้นๆ

(100 ตร.กม.) โดยใช้แหล่งข้อมูลจากกรมการ-

ท่องเที่ยว กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกีฬา

1.10.2 จำนวนผู้เยย่ี มเยอื นชาวต่างชาติ 2 44,915.45 คนตอ่ 100 ตร.กม.

หมายเหตุ: พิจารณาจากสัดส่วนจำนวนผู้เยี่ยม

เยือน ชาวต่างชาติในพื้นที่ต่อขนาดของพื้นที่นั้นๆ

(100 ตร. กม.) โดยใช้แหล่งข้อมูลจากกรมการ-

ทอ่ งเท่ียว กระทรวงการทอ่ งเทีย่ วและกีฬา

1.10.3 รายไดจ้ ากผเู้ ยยี่ มเยอื นชาวไทย 2 42,641 ล้านบาทตอ่ ปี

หมายเหตุ: พิจารณาจากรายได้จากผู้เยี่ยมเยือน

ชาวไทยในพื้นที่ โดยใช้แหล่งข้อมูลจากกรมการ-

ทอ่ งเท่ียว กระทรวงการท่องเทีย่ วและกีฬา

1.10.4 รายได้จากผู้เยี่ยมเยือนชาวต่างชาติ 1 22,387 ล้านบาทตอ่ ปี
หมายเหตุ: พิจารณาจากรายได้จากผู้เยี่ยมเยือน
ชาวต่างชาติในพื้นที่ โดยใช้แหล่งข้อมูลจากกรม
การทอ่ งเทีย่ ว กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า

1.10.5 อตั ราการเข้าพกั ของสถานพักแรม 2 59.72%

หมายเหตุ: พิจารณาจากอัตราการเข้าพักของ

สถานพักแรมของพื้นที่ โดยใช้แหล่งข้อมูลจาก

กรมการทอ่ งเทีย่ ว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

สำนกั งานการท่องเทีย่ วและกฬี าจงั หวัดสงขลา 251 มหาวิทยาลยั ราชภฏั สงขลา

ตวั ชี้วัด คะแนน ผลการประเมนิ

1.10.6 วันพักเฉลี่ย (นักท่องเที่ยวชาวไทย) 2 2.32 วัน

หมายเหตุ: พิจารณาจากวันพักเฉล่ี ยของ

นักท่องเที่ยวชาวไทยโดยใช้แหล่งข้อมูลจาก

กรมการท่องเท่ียว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

1.10.7 วันพักเฉลี่ย (นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ) 2 2.46 วัน
หมายเหตุ: พิจารณาจากวันพักเฉลี่ยของ
นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติโดยใช้แหล่งข้อมูลจาก
กรมการทอ่ งเที่ยว กระทรวงการท่องเทีย่ วและกฬี า

1.10.8 สอดคล้องกับกลุ่มนักท่องเที่ยวตาม 3 - กล่มุ นักท่องเทยี่ วผ้สู งู อายุ

เทรนด์ตา่ งๆ - กลมุ่ นกั ท่องเที่ยวเชงิ ประสบการณ์

หมายเหตุ: พิจารณาจากกิจกรรมการท่องเที่ยว - กลมุ่ นกั ทอ่ งเท่ียวขนาดใหญ่ (Mass)

ประเภท การท่องเที่ยวต่างๆ หรือการรองรับที่ - กลุม่ นกั ท่องเทีย่ วรักธรรมชาติ

สอดคล้องกับกลุ่มนกั ท่องเที่ยวประเภทตา่ งๆ โดย - กลุ่มนักทอ่ งเท่ียวเชิงสขุ ภาพ

ใชแ้ หล่งขอ้ มูลจาก www.tripadvisor.com - กลมุ่ นักท่องเทีย่ วประชมุ และสมั มนา

1.11 การมีส่วนร่วมของคนในพื้นที่ (สัดส่วน 1 29.65%
รายได้จาก การทอ่ งเทยี่ ว)
หมายเหตุ: พิจารณาจากสัดส่วนรายได้จากการ
ท่องเที่ยว (ข้อมูลจากกรมการท่องเที่ยว) ต่อ
รายได้รวมของคนในพ้ืนที่ (ข้อมูลจากสำนักงาน
คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคม
แหง่ ชาต)ิ

1.12 การสนับสนุนจากองค์กรทั้งภายในและ 1 1.15 บาท/คน
ภายนอกจากระดับต่างๆ (งบประมาณต่อ
นกั ท่องเที่ยว)
หมายเหตุ: พิจารณาจากสัดส่วนงบประมาณด้าน
การพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วปี พ.ศ. 2560 จากสำนกั
งบประมาณต่อจำนวนนักท่องเท่ียวในแต่ละ
จงั หวัดหรือพื้นท่ี

1.13 ด้านอนุรักษ์และรักษาสิ่งแวดล้อม (น้ำ,
ขยะ)
1.13.1 คุณภ าพน้ำ (WQI – Water Quality 2 ค่า WQI เฉลยี่ = 3.2
Index)

สำนักงานการท่องเท่ยี วและกีฬาจงั หวัดสงขลา 252 มหาวิทยาลยั ราชภฏั สงขลา

ตัวช้ีวัด คะแนน ผลการประเมนิ

หมายเหตุ: พิจารณาจากค่า WQI เฉลี่ยของพื้นท่ี

นั้นๆ โดยใช้ฐานข้อมูลคุณภาพน้ำจาก สำนัก

จดั การคุณภาพน้ำ กรมควบคมุ มลพิษ

1.13.2 ดา้ นการกำจัดขยะ 2 51.85%

หมายเหตุ: พิจารณาจากสัดส่วนจำนวนปริมาณ

ขยะท่ถี กู นำไปใช้ประโยชน์รวมเข้ากับปริมาณขยะ

ที่ถูกกำจัดอย่างถูกต้องต่อปริมาณขยะที่เกิดขึ้น

ล้านตนั ต่อปี โดยใชข้ ้อมลู จากกรมควบคมุ มลพิษ

2. เป็นพื้นที่ที่มีความโดดเด่นอันทรงคุณค่าทางธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม
ประวตั ศิ าสตร์ ศิลปวัฒนธรรมและวถิ ีชีวติ ชุมชน

ตวั ช้ีวัด คะแนน ผลการประเมิน

2.1 ความโดดเด่นของแหล่งท่องเที่ยวในระดับ 3 มีแหล่งท่องเที่ยวที่มีความโดดเด่นจำนวนมาก

สากล (คุณคา่ หรอื การจัดอนั ดบั ในระดบั โลก) กระจายอยู่ทั่วพื้นทีแ่ ละได้รับการรับรางวัลจาก

หมายเหตุ: พิจารณาจากประเด็นที่เกี่ยวข้อง หลายหนว่ ยงาน

รางวัล คุณค่าหรืออื่นๆ โดยใช้ข้อมูลจากเว็บไซต์

ทอ่ งเทีย่ วต่างๆ

3. เป็นพื้นที่การค้าชายแดนหรือเป็นพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญท่ีตั้งอยู่ตาม
แนวชายแดนระหว่างประเทศ หรือมีความเช่ือมโยงกับแหล่งท่องเที่ยวท่ี
สำคญั ของประเทศเพ่อื นบ้าน

ตัวช้ีวดั คะแนน ผลการประเมนิ

3.1 จุดผ่านแดนถาวร 1 2 จดุ ผ่านแดนถาวร

หมายเหตุ: พิจารณาจากจำนวนจุดผ่านแดน

ถาวรที่ติดกับประเทศเพื่อนบ้านของเขตพื้นท่ี

ท่องเที่ยว โดยใช้ข้อมูลจากกองการต่างประเทศ

สำนกั งานปลดั กระทรวงมหาดไทย

สำนักงานการท่องเทีย่ วและกีฬาจงั หวดั สงขลา 253 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

4. เปน็ พื้นทีเ่ ศรษฐกิจท่สี ำคัญซึง่ สมควรไดร้ ับการพัฒนาเพือ่ ประโยชนใ์ นการส่งเสริม
สนับสนุนและอำนวยความสะดวก รวมทั้งให้สิทธิพิเศษบางประการใน
การดำเนนิ กิจการเพื่อการทอ่ งเทยี่ วเปน็ การเฉพาะ

ตัวชว้ี ัด คะแนน ผลการประเมนิ

4.1 อัตราการขยายตัวของรายไดจ้ ากการทอ่ งเทีย่ ว 3 30.91%

ในพน้ื ที่

หมายเหตุ: พิจารณาจากรายได้จากการท่องเที่ยว

ของแต่ละเขตพื้นที่ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553-2558

เฉลี่ย 5 ปี (CAGR) โดยใช้ข้อมูลจากกรมการท่องเที่ยว

กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกฬี า

4.2 ลกั ษณะทางกายภาพของเศรษฐกิจในพน้ื ที่
4.2.1 ความสามารถในการใช้จา่ ยของนักท่องเทยี่ ว 2 เฉลย่ี 3,187 บาท/คน/วัน
หมายเหตุ: พิจารณาจ ากค่าใช้จ่ายของ
นักท่องเที่ยวต่อคนต่อวัน โดยใช้ข้อมูลจาก
กรมการทอ่ งเทีย่ ว กระทรวงการทอ่ งเทีย่ วและกฬี า

4.2.2 จำนวนธุรกิจรองรับด้านการท่องเที่ยว 1 1.56 แหง่ /100 ตร.กม.
ของพน้ื ท่ี
หมายเหตุ: พิจารณาจากสัดส่วนจำนวนสถาน
ประกอบการด้านการท่องเที่ยวจากกรมพัฒนา
ธุรกิจ การค้าซึ่งประกอบด้วยหมวดธุรกิจด้านที่
พกั แรมและบรกิ ารด้านอาหาร ดา้ นศลิ ปะ ความ
บันเทิงและ นันทนาการ และด้านกิจกรรมการ
บรกิ ารด้านอนื่ ๆ ต่อ ขนาดพืน้ ท่ี 100 ตร.กม.

5. เป็นพื้นที่แหล่งท่องเท่ียวทีเ่ ชื่อมโยงกับเส้นทางโครงข่ายคมนาคมและการขนส่ง
ที่เป็นเส้นทางหลัก ทั้งทางบก ทางน้ำ และทางอากาศ และการเข้าถึงแหล่ง
ท่องเทย่ี ว

ตัวชี้วดั คะแนน ผลการประเมิน

5.1 ความสะดวกในการเขา้ ถงึ

5.1.1 รถยนต์-ทางหลวง 1 0.44 เส้น/100 ตร.กม.

หมายเหตุ: พิจารณาจากสัดส่วนจำนวนเส้นทาง

หลวง ภายในจังหวัดหรือพื้นที่ ต่อพื้นที่ 100

ตร.กม. ของ จังหวัดหรือพื้นที่นั้น โดยใช้ข้อมูล

จากกรมทางหลวง

สำนักงานการท่องเทย่ี วและกฬี าจงั หวดั สงขลา 254 มหาวิทยาลัยราชภฏั สงขลา

ตวั ชีว้ ดั คะแนน ผลการประเมนิ

5.1.2 เรอื 2 บริเวณทะเล 146,204 เที่ยวเรอื /ปี

หมายเหต:ุ พจิ ารณาจากจำนวนเทีย่ วเรอื บริเวณ

แม่น้ำ หรือบริเวณทะเลภายในจังหวัดหรอื พื้นท่ี

โดย ใชข้ อ้ มลู จากกรมเจา้ ทา่

5.1.3 รถไฟ 3 100% มีเส้นทางรถไฟผา่ นท้งั 3 จงั หวดั

หมายเหตุ: พิจารณาจากสัดส่วนจำนวนจังหวัด

ที่มี เส้นทางรถไฟผ่านหรือเป็นจุดหมาย

ปลายทางต่อ จำนวนจังหวัดทั้งหมดภายในเขต

พื้นที่ โดยใช้ข้อมูล จากการรถไฟแห่งประเทศ

ไทย

5.1.4 เครื่องบนิ – เทยี่ วบิน 1 24,185 เท่ยี วบนิ /ปี

หมายเหตุ: พิจารณาจากจำนวนเที่ยวบินต่อปี

ของ สนามบินต่างๆ ในเขตพืน้ ท่ีของจังหวัดหรือ

พื้นที่นั้น โดยใช้ข้อมูลจาก การท่าอากาศยาน

แหง่ ประเทศไทย สำนักงานการบินพลเรือนแห่ง

ประเทศไทย

6. มีลักษณะพื้นฐานทางกายภาพด้านการท่องเที่ยวเป็นไปในทิศทางเดียวกัน
เพื่อประโยชนใ์ นการ พฒั นาตลาดการท่องเท่ียวเป็นสำคัญ

ตัวชี้วัด คะแนน ผลการประเมนิ

6.1 การประยุกต์ และพัฒนาการท่องเที่ยว 1 46.79% แหล่งธรรมชาติ

รว่ มกนั

หมายเหตุ: พิจารณาจากจำนวนประเภทแหล่ง

ท่องเที่ยวที่มากที่สุดในแต่ละจังหวัดหรือพื้นที่

และดูแนวโน้มว่าในแต่ละจังหวัดหรือพื้นที่มี

จำนวนประเภท แหล่งท่องเที่ยวที่มากที่สุด

เป็นไปในทิศทางเดียวกัน มากน้อยแค่ไหน โดยใช้

ข้อมูลสถิติจำนวนประเภท แหล่งท่องเที่ยวจาก

กรมการทอ่ งเท่ยี ว กระทรวงการท่องเทยี่ วและกฬี า

ท่มี า: สำนกั งานศนู ย์วิจัยและให้คำปรกึ ษาแหง่ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2561.

สำนักงานการทอ่ งเทย่ี วและกฬี าจงั หวดั สงขลา 255 มหาวิทยาลัยราชภฏั สงขลา

เมื่อพิจารณาเกณฑ์การประเมินแต่ละด้านตามหลักเกณฑ์ของ ท.ท.ช. พบว่า เขตพัฒนาการท่องเที่ยว
วถิ ชี ีวติ ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา มีความสอดคล้องกบั หลักเกณฑ์ โดยมรี ายละเอียดดงั น้ี

1) หลักเกณฑ์เป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพการท่องเที่ยวอยู่ในระดับสูง และคำนึงถึงแนวโน้ม
ทางการตลาดท่องเที่ยว พื้นที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยววิถีชีวิตลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลามีประเภทของ
การท่องเท่ยี วทห่ี ลากหลายและครอบคลุมความตอ้ งการของนักท่องเที่ยวในหลายกลุม่ ได้แก่ กลุม่ นกั ท่องเที่ยว
ผู้สูงอายุ กลุ่มนักท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์ กลุ่มนักท่องเที่ยวเพื่อชมธรรมชาติ กลุ่มนักท่องเที่ยวเชิง
สุขภาพ และกลุ่มนักท่องเที่ยวที่เข้ามาประชุมสัมมนา มีกิจกรรมการท่องเที่ยว 7.98 กิจกรรม ต่อ 100
ตารางกิโลเมตร โดยนักท่องเที่ยวที่เข้ามาเกนิ ครึ่งหนึง่ จะพักค้างแรมในพื้นที่ และมีวันพักเฉลีย่ 2.32 วนั
สำหรับนักทอ่ งเท่ยี วชาวไทย และ 2.46 วันสำหรับนกั ท่องเทย่ี วชาวตา่ งชาติ

2) หลักเกณฑ์เป็นพื้นท่ีที่มีความโดดเดน่ อันทรงคุณค่าทางธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หรือ
มีความล้ำค่าทางประวัติศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม และวิถีชีวิตชุมชน โดยมีแหล่งท่องเที่ยวท่ีได้รับรางวลั
ในระดับประเทศหลายแห่ง ในรูปแบบที่แตกต่างกัน เช่น ชุมชนวิถีพุทธคลองแดน ศูนย์วิทยาศาสตร์เพ่ือ
การศึกษานครศรีธรรมราช สวนสละลุงถัน เป็นต้น แสดงให้เห็นว่าเป็นพื้นที่อันมีทรัพยากรที่สำคัญเป็น
จำนวนมาก

3) หลักเกณฑ์เป็นพื้นที่การค้าชายแดนหรือเป็นพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญท่ีตั้งอยู่ตาม
แนวชายแดนระหว่างประเทศ หรือเป็นพื้นที่ที่แหล่งท่องเที่ยวที่มีความเชื่อมโยงกับแหล่งท่องเที่ยวท่ี
สำคญั ของประเทศเพอื่ นบา้ น มีจุดผา่ นแดน 2 จุด คอื ด่านสะเดา และดา่ นปาดังเบซาร์ ในจงั หวัดสงขลา
โดยดา่ นสะเดาถอื เปน็ ดา่ นท่ีมีมูลค่าการคา้ สงู ทส่ี ุดในประเทศไทย

4) หลักเกณฑ์เป็นพื้นที่เศรษฐกิจที่สำคัญซึ่งสมควรได้รับการพัฒนาเพื่อประโยชน์ใน
การส่งเสริม สนบั สนุน และอำนวยความสะดวก รวมท้งั ให้สทิ ธิพิเศษบางประการในการดำเนินกิจการ
เพื่อการท่องเที่ยวเป็นการเฉพาะ รายได้ทางการท่องเที่ยวในพื้นที่มีการขยายตัวอย่างรวดเร็ว คือเติบโต
ร้อยละ 30.91 ในช่วง ปี 2553 - 2558 และค่าใช้จ่ายต่อวันของนักท่องเที่ยวอยู่ในระดับที่สูงคือ
3,187 บาทต่อคน โดยเฉพาะในจังหวัดสงขลาที่เริ่มมีการขยายตวั ทางการท่องเที่ยวอย่างมาก เนื่องจาก
เปน็ พื้นท่ีอันมศี ักยภาพทางการท่องเทีย่ วอนั เร่ิมเปน็ ที่รู้จกั ของนักท่องเทยี่ ว

5) หลักเกณฑ์เป็นพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวที่เชื่อมโยงกับเส้นทางโครงข่ายคมนาคมและ
การขนส่งที่เป็นเส้นทางหลัก มีเส้นทางการคมนาคมที่เชื่อมต่อกับเส้นทางหลักของประเทศทั้งด้านถนน
การเดินทางทางเรือ เสน้ ทางรถไฟทผ่ี ่านพ้ืนที่ 3 จังหวัด และเทย่ี วบินทม่ี าลงท่หี าดใหญจ่ งั หวัดสงขลา

6) หลักเกณฑ์ด้านลักษณะพื้นฐานทางกายภาพหรือกิจกรรมด้านการท่องเที่ยวเป็นไปใน
ทศิ ทางเดียวกนั เพื่อประโยชนใ์ นการพัฒนาตลาดการท่องเท่ยี วเป็นสำคัญ รูปแบบการท่องเท่ียวที่ชัดเจน
และมีร่วมกันคือการท่องเที่ยวตามแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ อาทิ อุทยานแห่งชาติเขาปู่ - เขาย่า ที่
พัทลุง อุทยานแห่งชาติเขาหลวง ที่นครศรีธรรมราช พ้ืนที่ชายฝั่งทะเลของจังหวัดสงขลาและ
นครศรีธรรมราช

สำนักงานการท่องเทีย่ วและกีฬาจงั หวดั สงขลา 256 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

ตารางท่ี 36 เปรียบเทียบคา่ คะแนนของเขตพัฒนาการท่องเทีย่ ววถิ ชี ีวิตลุ่มนำ้ ทะเลสาบสงขลากับเขต
พัฒนาการทอ่ งเที่ยวเดมิ ท่ีประกาศแล้ว

หวั ขอ้ ว ิ ถ ี ช ี ว ิ ต ล ุ ่ ม ้น ำ
เจ้าพระยาตอนกลาง
วิ ีถ ีชวิต ุ่ลม ้นำโขง
อารยธรรมอีสานใ ้ต
ทะเลตะวันออก
อารยธรรม ้ลานนา
มรดกโลกด้าน
วัฒนธรรม
ทะเลตะวันตก
ัอนดา ัมน
ห ู่มเกาะทะเลใ ้ต
ลุ่มน้ำทะเลสาบ
สงขลา

ศักยภาพ 38 29 28 43 32 29 30 48 43 41

ความโดดเดน่ 1010130333

การคา้ ขา้ มแดน 0321211101

เศรษฐกิจ 5446545786

เช่อื มโยง 6465755847

ทศิ ทางการท่องเทย่ี ว 2222223331

คะแนนรวม 52 42 43 57 49 44 44 70 61 59

ทมี่ า: สำนกั งานศูนยว์ ิจยั และให้คำปรึกษาแหง่ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์, 2561.

โดยผลการประเมิน พบว่า ค่าคะแนนของเขตพัฒนาการท่องเท่ียววิถีชีวิตลุ่มน้ำทะเลสาบ
สงขลามีค่าคะแนนรวมอยู่ที่ 59 สูงกว่าค่าคะแนนของเขตพัฒนาการท่องเที่ยวเดิมที่ประกาศไปแล้วโดย
ส่วนมาก มีคะแนนต่ำกว่าเพียงเขตพัฒนาการท่องเท่ียวอันดามัน และเขตพัฒนาการท่องเที่ยวหมู่เกาะ
ทะเลใต้เทา่ นั้น

ประเมินศกั ยภาพดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว

การประเมนิ ศกั ยภาพของเขตพื้นท่ลี ุ่มแมน่ ้ำทะเลสาบสงขลาโดยการวเิ คราะห์เชงิ ยทุ ธศาสตร์ด้วย
เครื่องมือ Diamond Model ของการท่องเที่ยวจังหวัดสงขลา พัทลุง และนครศรีธรรมราช พบว่า มี
ประเดน็ ทง้ั เชงิ บวกและลบในแตล่ ะปจั จัยทงั้ 5 ปัจจยั ตาม Diamond Model ดงั รปู

1. ปจั จัยด้านการผลิต (Factor Conditions)

+ มีแหล่งท่องเที่ยวที่หลากหลายทั้งแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ทางวัฒนธรรม วิถีชีวิตท่ี
เป็นเอกลักษณ์โดดเด่น แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ (น้ำพุร้อน) แหล่งท่องเที่ยวผจญภัย (ล่องแก่ง เดินป่า
น้ำตก) รวมทง้ั แหลง่ ท่องเท่ยี วทม่ี นุษยส์ รา้ งขน้ึ

+ มีทรัพยากรธรรมชาติทมี่ คี วามอุดมสมบรู ณ์ มคี วามหลากหลายทางชวี ภาพสงู (ภเู ขา นำ้ ตก
ถำ้ นา ทะเล) มีเอกลกั ษณเ์ ฉพาะตัว และมชี ื่อเสียงระดับประเทศ ระดบั ภูมิภาค และระดับโลก

+ สามารถท่องเทีย่ วไดต้ ลอดทั้งปี
+ มีโครงข่ายคมนาคมที่มีความสะดวกและเชื่อมโยงทั้งทางทางบกและทางอากาศ ท้ัง
ภายในประเทศและระหวา่ งประเทศ
+ มีภูมิปัญญาท้องถิ่นที่หลากหลายและมีความเป็นอัตลักษณ์ที่สามารถนำไปสู่การพัฒนา
สินค้าชมุ ชน/ทอ้ งถ่ิน
+ มกี ลมุ่ วิสาหกิจชุมชนและผลติ ภัณฑช์ ุมชน หัตถกรรมพื้นบ้าน ทสี่ ามารถนำไปต่อยอดสร้าง
มูลคา่ เพิ่ม เป็นสนิ คา้ ที่ระลกึ

สำนกั งานการท่องเทยี่ วและกีฬาจงั หวดั สงขลา 257 มหาวิทยาลัยราชภฏั สงขลา

+ มีความโดดเด่นด้านอาหาร (วัตถุดิบ เมนู รสชาติ) เหมาะสำหรับการพัฒนาเป็นการท่องเท่ียว
เชิงอาหาร

+ มดี ่านชายแดน (ดา่ นสะเดา) หลักท่ีมีคนผา่ นแดนมากทสี่ ุดของประเทศ
+ มีตน้ แบบในการจดั การขยะในแหล่งท่องเทย่ี วที่มปี ระสิทธภิ าพและเป็นต้นแบบให้กับแหล่ง
ท่องเทยี่ วอน่ื
- ทีพ่ กั ในชมุ ชนยังไม่ได้มาตรฐานและไมเ่ พยี งพอ
- สิ่งอำนวยความสะดวกในแหล่งท่องเที่ยวยังไม่เพียงพอและไม่ได้มาตรฐาน เช่น ลานจอด
รถ ห้องนำ้ ห้องส้วม
- ระบบเครือข่ายสัญญาณโทรคมนาคมยังไม่ครอบคลุม (สัญญาณโทรศัพท์ สัญญาณ
อินเตอรเ์ น็ต)
- ระบบขนสง่ สาธารณะระหว่างสถานีขนสง่ หลักกบั แหล่งทอ่ งเท่ยี วยังไมเ่ พียงพอ
- ขาดบคุ ลากรและแหลง่ ข้อมลู ความรู้ (ผู้เลา่ เรอ่ื ง) ในการให้บรกิ ารการท่องเทย่ี ว
- ป้ายบอกทาง ป้ายส่ือความหมายยงั ไม่ครอบคลมุ
- ผลติ ภัณฑช์ ุมชนส่วนใหญ่มีการผลิตแบบดั้งเดิม ยงั ขาดการออกแบบใหต้ อบสนองต่อความ
ต้องการของผู้บรโิ ภคเฉพาะ (Niche Market) การแปรรปู ที่หลากหลาย การรบั รองมาตรฐาน
- ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม อยู่ในภาวะเสื่อมโทรม ถูกบุกรุก เกิดปัญหาอุทกภัย และ
ไฟป่า ตลอดจนปัญหามลพิษทางขยะ สัดส่วนจำนวนปริมาณขยะที่ถูกนำไปใช้ประโยชน์รวมเข้ากับ
ปริมาณขยะที่ถูกกำจัดอย่างถูกต้องต่อปริมาณขยะที่เกิดขึ้น และคุณภาพน้ำ (WQI – Water Quality
Index) ค่อนข้างตำ่
- การบริหารจัดการท่องเที่ยวยังมีการเลียนแบบ ขาดการศึกษาถึงศักยภาพและความต้องการ
ของนกั ท่องเทย่ี วอยา่ งแทจ้ ริง ทำใหก้ จิ กรรมท่องเทีย่ วบางประเภทขาดความย่ังยนื (ตลาดนำ้ )
- พ้ืนท่ใี นแหล่งท่องเทีย่ วสว่ นใหญ่อยู่ในเขตป่าอนรุ ักษ์ ทำให้มขี อ้ จำกดั ในการพัฒนา
- บคุ ลากรบริการยังขาดทักษะด้านภาษาในการใหบ้ ริการนักทอ่ งเท่ียวต่างประเทศ

2. ปจั จัยดา้ นอุปสงค์ (Demand Conditions)

+ จำนวนนักทอ่ งเทย่ี วโลกมอี ตั ราการขยายตัวเพ่มิ ขนึ้ อยา่ งตอ่ เนื่อง
+ ประเทศไทยมีนักท่องเที่ยวระหว่างประเทศมากเป็นอันดับ 10 ของโลก อันดับ 2 ของ
เอเชีย และ มากทสี่ ุดในอาเซียน และมีรายได้จากการท่องเทยี่ วเพิ่มขึ้นอยา่ งต่อเน่ือง
+ ประชากรใน 3 จังหวัดมีจำนวน 3.6 ล้านคน คิดเป็นประมาณร้อยละ 40 ของประชากร
ในภาคใต้ รวมทั้งนักท่องเที่ยวจาก 3 จังหวัดชายแดน ซึ่งเริ่มนิยมมาเที่ยวในพื้นที่มากขึ้น จึงเป็น
กลมุ่ เป้าหมายหลกั ของการท่องเท่ียวในเขตลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา
+ การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุเป็นโอกาสในการส่งเสริมการท่องเที่ยวสุขภาพ และการให้บริการ
ดแู ลผู้สูงอายุ สปา ลองสเตย์
+ นักท่องเที่ยวมีการใช้สื่อสังคมออนไลน์ในการศึกษาข้อมูลท่องเที่ยว เข้าถึงแหล่งท่องเทีย่ ว
มากขนึ้
+ นกั ท่องเท่ียวในพนื้ ท่ลี ุ่มน้ำส่วนมากเป็นนักท่องเทีย่ วในพ้ืนทแ่ี ละจังหวัดใกลเ้ คยี ง ทำให้เกิด
การเทย่ี วซำ้
+ นกั ท่องเที่ยวในประเทศสว่ นมากขับรถมาเที่ยวด้วยตนเอง

สำนกั งานการทอ่ งเทีย่ วและกีฬาจงั หวัดสงขลา 258 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

+ มีนักท่องเทีย่ วชาวต่างประเทศถงึ รอ้ ยละ 63 เป็นประเภทมาเที่ยวซ้ำ และประมาณ 3 ใน
4 มาโดยตนเองไม่ผ่านบริษทั นำเทยี่ ว

+ นักท่องเทย่ี วชาวตา่ งประเทศเกอื บท้ังหมดเดนิ ทางโดยเครื่องบนิ
- ภาวะเศรษฐกจิ ของประเทศมาเลเซียซ่ึงเป็นนกั ท่องเทีย่ วหลักในภาคใต้อยูใ่ นภาวะชะลอตัว
- นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ไม่นิยมพักค้างคืน โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวที่มาเท่ียวจังหวัด
นครศรีธรรมราชกับจังหวัดพัทลงุ เนื่องจากสว่ นใหญ่เป็นนักทอ่ งเที่ยวในพื้นที่และจังหวดั ใกล้เคียง มีเวลา
พำนักเฉลย่ี คอ่ นข้างตำ่ มาก และมแี นวโน้มลดลง
- ภาวะเศรษฐกิจของประเทศ และภาวะเศรษฐกิจในพื้นที่อยู่ในภาวะทรงตัว ส่งผลกระทบ
ตอ่ การตดั สินใจทอ่ งเทยี่ วของนักทอ่ งเทีย่ ว
- นักท่องเที่ยวบางส่วนใช้สนามบินในพื้นที่เพื่อไปเที่ยวยังพื้นท่ีอื่น (ทางผ่าน) หรือแม้แต่
นักท่องเที่ยวชาวมาเลเซียที่เข้าเมืองทางด่านชายแดน ซึ่งมีเป้าหมายการท่องเที่ยวเป็นชายแดน (สงขลา)
ภเู ก็ต และกรุงเทพฯ เป็นหลัก
- จำนวนนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศมีจำนวนน้อยมาก ในจังหวัดสงขลามีมากที่สุด
เนื่องจากมีสนามบินนานาชาติและมีด่านชายแดน แต่นักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศยังไม่นิยมเที่ยวใน
จังหวัดพทั ลงุ นครศรธี รรมราช และทะเลสาบสงขลา

3. กลยทุ ธ์ โครงสรา้ ง และการแข่งขัน (Firm Strategy, Structure and Rivalry)

+ ประชาชนมกี ารใช้สื่อสังคมออนไลนเ์ พิม่ ขึ้นในทกุ ชว่ งวยั โดยเฉพาะการใชผ้ ่านสมารท์ โฟน
- การประชาสัมพนั ธผ์ ่านระบบเครือขา่ ยสังคมยังไม่มี
- รูปแบบการจดั กจิ กรรมยังขาดความเชื่อมโยงระหว่างสถานทีท่ ่องเที่ยว และไม่มีการออกแบบให้
มกี จิ กรรมการทอ่ งเทีย่ วตลอดปี
- จำนวนธรุ กจิ รองรับด้านการทอ่ งเท่ยี วของพืน้ ที่ยงั มนี ้อย
- กิจกรรมการทอ่ งเทยี่ วยังไมห่ ลากหลาย และขาดการเชื่อมโยงเสน้ ทางการท่องเทยี่ ว
- ขาดการเชื่อมโยงการบรกิ ารจัดการท่องเทยี่ วตลอดห่วงโซ่คุณคา่
- ยังมกี ารนำงานวิจัย นวัตกรรม และเทคโนโลยมี าใช้การจัดการการทอ่ งเทีย่ วนอ้ ย
- สัดสว่ นรายไดจ้ ากการท่องเทย่ี วต่อรายได้รวมของคนในพ้นื ท่ียังมนี ้อยคิดเป็นร้อยละ 29.65

4. อตุ สาหกรรมสนบั สนุนและเกี่ยวเนื่อง (Related and supporting Industries)

+ มีสถาบันการศึกษาในพื้นที่จำนวนมากที่เปิดสอนหลักสูตรทางด้านการท่องเที่ยว และ
หลักสตู รท่เี ก่ียวขอ้ ง (เช่น การตลาด ประชาสมั พันธ์ เทคโนโลยี เปน็ ตน้ )

+ มศี ักยภาพในเรอ่ื ง MICE ในจงั หวัดสงขลา และ GEO Park ในจังหวัดสตูล
+ มรี ะบบโครงข่ายเชอ่ื มโยงกบั แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วทางทะเลฝง่ั อนั ดามนั ท่มี ีชื่อเสยี งระดบั โลก

5. รัฐบาล (Government)

+ รฐั บาลใหค้ วามสำคัญกับการทอ่ งเที่ยวเนอื่ งจากเป็นแหลง่ รายไดห้ ลักของประเทศ
+ มีแผนการพัฒนาท่องเที่ยวที่สอดคล้องกันทุกระดับต้ังแต่ระดับยุทธศาสตร์ชาติ ระดับ
กระทรวง ระดบั พื้นที่ เปน็ โอกาสในการพัฒนาการท่องเที่ยวได้อยา่ งต่อเนื่องและยง่ั ยืน
+ การตัง้ เขตเศรษฐกจิ พิเศษท่จี ังหวดั สงขลา เป็นการเพ่ือการค้าชายแดน รองรับภาคการท่องเทีย่ ว
- หน่วยงานภาครฐั ในพ้นื ท่ียงั ขาดการบูรณาการทางดา้ นการท่องเทยี่ ว

สำนักงานการท่องเทยี่ วและกีฬาจงั หวัดสงขลา 259 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

• S: •

• S: (AH2) 2 (
• S: ญญ ( )
/
• S:
• S: )
• W:
• W:

(Factor Conditions) (Firm Strategy, Structure a
Rivalry)

Diamond Model

• (Related and supporting Indu
• MICE GEO Park
•

ภาพที่ 127 โมเดลเพชร 26

สำนกั งานการทอ่ งเทย่ี วและกฬี าจงั หวัดสงขลา

•
•

and
(Demand Conditions)

(Government)

ustries)

• MICE GEO Park

• OTOP
•

60 มหาวิทยาลยั ราชภฏั สงขลา

บทท่ี 8 การวเิ คราะห์ศกั ยภาพของพน้ื ท่ี

จดุ แข็ง

S1 มีแหล่งท่องเที่ยวที่หลากหลายทั้งแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ทางวัฒนธรรม วิถีชีวิตที่
เป็นเอกลักษณ์โดดเด่น แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ (น้ำพุร้อน) แหล่งท่องเที่ยวผจญภัย (ล่องแก่ง เดินป่า
น้ำตก) รวมทง้ั แหล่งทอ่ งเท่ยี วท่มี นุษยส์ ร้างขึ้น

S2 มที รพั ยากรธรรมชาตทิ ม่ี ีความอดุ มสมบูรณ์ มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง (ภเู ขา นำ้ ตก
ถ้ำ นา ทะเล) มเี อกลักษณ์เฉพาะตัว และมีช่ือเสียงระดับประเทศ ระดบั ภูมิภาค และระดบั โลก

S3 สามารถทอ่ งเทย่ี วไดต้ ลอดทง้ั ปี
S4 มีโครงข่ายคมนาคมที่มีความสะดวกและเชื่อมโยงทั้งทางทางบกและทางอากาศ ท้ัง
ภายในประเทศและระหว่างประเทศ
S5 มีภูมิปัญญาท้องถิ่นที่หลากหลายและมีความเป็นอัตลักษณ์ ท่ีสามารถนำไปสู่การพัฒนา
สินคา้ ชมุ ชน/ท้องถ่ิน
S6 มีกลมุ่ วิสาหกิจชมุ ชนและผลิตภณั ฑ์ชุมชน หัตถกรรมพื้นบ้าน ที่สามารถนำไปต่อยอดสร้าง
มูลค่าเพม่ิ เป็นสินค้าที่ระลึก
S7 มีความโดดเด่นด้านอาหาร (วัตถุดิบ เมนู รสชาติ) เหมาะสำหรับการพัฒนาเป็นการท่องเที่ยว
เชิงอาหาร
S8 มีดา่ นชายแดน (ดา่ นสะเดา) หลกั ทม่ี คี นผ่านแดนมากทสี่ ดุ ของประเทศ
S9 มตี ้นแบบในการจัดการขยะในแหล่งท่องเท่ยี วที่มีประสิทธภิ าพและเปน็ ต้นแบบให้กับแหล่ง
ทอ่ งเทย่ี วอ่นื

จดุ ออ่ น

W1 ทีพ่ กั ในชมุ ชนยงั ไม่ได้มาตรฐานและไมเ่ พยี งพอ
W2 สิ่งอำนวยความสะดวกในแหล่งท่องเที่ยวยังไม่เพียงพอและไม่ได้มาตรฐาน เช่น ลานจอด
รถ ห้องนำ้ หอ้ งสว้ ม
W3 ระบบเครือข่ายสัญญาณโทรคมนาคมยังไม่ครอบคลุม (สัญญาณโทรศัพท์ สัญญาณ
อินเตอร์เน็ต)
W4 ระบบขนสง่ สาธารณะระหวา่ งสถานขี นสง่ หลักกับแหล่งท่องเท่ยี วยงั ไมเ่ พยี งพอ
W5 ขาดบคุ ลากรและแหล่งขอ้ มลู ความรู้ (ผู้เล่าเรอื่ ง) ในการให้บริการการทอ่ งเทีย่ ว
W6 ป้ายบอกทาง ปา้ ยสอ่ื ความหมายยงั ไม่ครอบคลมุ
W7 ผลิตภณั ฑ์ชมุ ชนส่วนใหญ่มีการผลิตแบบด้งั เดิม ยงั ขาดการออกแบบใหต้ อบสนองต่อความ
ตอ้ งการของผ้บู ริโภคเฉพาะ (Niche Market) การแปรรูปที่หลากหลาย การรับรองมาตรฐาน
W8 ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม อยู่ในภาวะเสือ่ มโทรม ถูกบุกรุก เกิดปัญหาอุทกภัย และ
ไฟป่า ตลอดจนปัญหามลพิษทางขยะ สัดส่วนจำนวนปริมาณขยะที่ถูกนำไปใช้ประโยชน์รวมเข้ากับ
ปริมาณขยะที่ถูกกำจัดอย่างถูกต้องต่อปริมาณขยะที่เกิดขึ้น และคุณภาพน้ำ (WQI – Water Quality
Index) ค่อนขา้ งต่ำ

สำนักงานการทอ่ งเทีย่ วและกีฬาจงั หวัดสงขลา 261 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

W9 การบริหารจัดการท่องเที่ยวยังมีการเลียนแบบ ขาดการศึกษาถึงศักยภาพและความต้องการ
ของนกั ท่องเที่ยวอยา่ งแทจ้ ริง ทำใหก้ จิ กรรมท่องเทย่ี วบางประเภทขาดความยั่งยนื (ตลาดน้ำ)

W10 พ้นื ที่ในแหล่งท่องเทย่ี วส่วนใหญ่อย่ใู นเขตป่าอนรุ กั ษ์ ทำใหม้ ีขอ้ จำกดั ในการพัฒนา
W11 บุคลากรบรกิ ารยงั ขาดทักษะด้านภาษาในการใหบ้ ริการนักทอ่ งเทย่ี วต่างประเทศ

โอกาส

O1 จำนวนนกั ทอ่ งเท่ยี วโลกมอี ตั ราการขยายตวั เพ่มิ ขนึ้ อยา่ งตอ่ เนื่อง
O2 ประเทศไทยมีนักท่องเที่ยวระหว่างประเทศมากเป็นอันดับ 10 ของโลก อันดับ 2 ของ
เอเชีย และ มากทส่ี ุดในอาเซียน และมีรายไดจ้ ากการท่องเทีย่ วเพม่ิ ข้ึนอยา่ งต่อเน่ือง
O3 ประชากรใน 3 จังหวัดมีจำนวน 3.6 ล้านคน คิดเป็นประมาณร้อยละ 40 ของประชากร
ในภาคใต้ รวมทั้งนักท่องเที่ยวจาก 3 จังหวัดชายแดน ซึ่งเริ่มนิยมมาเที่ยวในพื้นที่มากขึ้น จึงเป็น
กลมุ่ เปา้ หมายหลกั ของการทอ่ งเทยี่ วในเขตลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา
O4 การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุเป็นโอกาสในการส่งเสริมการท่องเที่ยวสุขภาพ และการให้บริการ
ดแู ลผสู้ งู อายุ สปา ลองสเตย์
O5 นักท่องเที่ยวมีการใช้สือ่ สังคมออนไลน์ในการศึกษาข้อมูลท่องเที่ยว เข้าถึงแหล่งท่องเทีย่ ว
มากขนึ้
O6 นักท่องเท่ยี วในพ้ืนที่ลมุ่ น้ำส่วนมากเป็นนกั ทอ่ งเที่ยวในพ้ืนท่ีและจังหวดั ใกล้เคียง ทำให้เกิด
การเทย่ี วซ้ำ
O7 นักทอ่ งเท่ียวในประเทศส่วนมากขบั รถมาเทย่ี วด้วยตนเอง
O8 มีนักท่องเทีย่ วชาวต่างประเทศถึงร้อยละ 63 เป็นประเภทมาเที่ยวซำ้ และประมาณ 3 ใน
4 มาโดยตนเองไม่ผา่ นบริษทั นำเที่ยว
O9 นักทอ่ งเทย่ี วชาวต่างประเทศเกือบทงั้ หมดเดนิ ทางโดยเครื่องบนิ
O10 มีสถาบันการศึกษาในพื้นที่จำนวนมาก ที่เปิดสอนหลักสูตรทางด้านการท่องเที่ยว และ
หลักสตู รท่ีเกย่ี วขอ้ ง (เชน่ การตลาด ประชาสมั พนั ธ์ เทคโนโลยี เปน็ ตน้ )
O11 มีศกั ยภาพในเรอื่ ง MICE ในจงั หวัดสงขลา และ GEO Park ในจงั หวดั สตูล
O12 มีระบบโครงข่ายเชือ่ มโยงกบั แหลง่ ท่องเท่ียวทางทะเลฝ่ังอนั ดามันทม่ี ีช่ือเสยี งระดบั โลก

อุปสรรค

T1 ภาวะเศรษฐกจิ ของประเทศมาเลเซียซึ่งเป็นนกั ท่องเทยี่ วหลกั ในภาคใต้อยูใ่ นภาวะชะลอตัว
T2 นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ไม่นิยมพักค้างคืน โดยเฉพาะนักท่องเท่ียวที่มาเทียวจังหวัด
นครศรีธรรมราชกับจังหวัดพัทลุง เนื่องจากส่วนใหญ่เปน็ นักทอ่ งเที่ยวในพื้นทีแ่ ละจังหวัดใกล้เคียง มีเวลา
พำนักเฉลย่ี ค่อนขา้ งตำ่ มาก และมีแนวโนม้ ลดลง
T3 ภาวะเศรษฐกิจของประเทศ และภาวะเศรษฐกิจในพื้นที่อยู่ในภาวะทรงตัว ส่งผลกระทบ
ตอ่ การตัดสนิ ใจทอ่ งเทยี่ วของนักท่องเท่ียว
T4 นักท่องเที่ยวบางส่วนใช้สนามบินในพื้นที่เพื่อไปเที่ยวยังพื้นที่อื่น (ทางผ่าน) หรือแม้แต่
นักท่องเที่ยวชาวมาเลเซียที่เข้าเมืองทางด่านชายแดน ซึ่งมีเป้าหมายการท่องเที่ยวเป็นชายแดน (สงขลา)
ภเู กต็ และกรงุ เทพฯ เปน็ หลัก

สำนักงานการทอ่ งเที่ยวและกฬี าจงั หวดั สงขลา 262 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

T5 จำนวนนักท่องเท่ียวชาวต่างประเทศมีจำนวนน้อยมาก ในจังหวัดสงขลามีมากที่สุด
เนื่องจากมีสนามบินนานาชาติและมีด่านชายแดน แต่นักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศยังไม่นิยมเที่ยวใน
จังหวดั พทั ลงุ นครศรธี รรมราช และทะเลสาบสงขลา

สำนักงานการท่องเที่ยวและกฬี าจงั หวดั สงขลา 263 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

TOWS Metric

S1 มีแหล่งท่องเที่ยวที่หลากหลายทั้ง
วัฒนธรรม วิถีชีวิตที่เป็นเอกลักษณ
(นำ้ พรุ ้อน) แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วผจญภยั (
ทอ่ งเทยี่ วท่มี นุษย์สรา้ งขนึ้ ระยะทาง

S2 มีทรัพยากรธรรมชาติที่มีความอุด
ชีวภาพสูง (ภูเขา น้ำตก ถ้ำ นา ท
ช่ือเสยี งระดับประเทศ ระดบั ภูมิภาค

S3 สามารถทอ่ งเทย่ี วไดต้ ลอดทง้ั ปี
S4 มีโครงข่ายคมนาคมที่มีความสะดวก

อากาศ ท้งั ภายในประเทศและระหว่า
S5 มีภูมิปัญญาท้องถิ่นที่หลากหลายแ

นำไปสกู่ ารพฒั นาสนิ คา้ ชุมชน/ท้องถ
S6 มีกลุ่มวิสาหกิจชุมชนและผลิตภัณฑ์

นำไปตอ่ ยอดสรา้ งมลู ค่าเพ่ิมเป็นสินค
S7 มีความโดดเด่นด้านอาหาร (วัตถุดิบ เ

เปน็ การทอ่ งเที่ยวเชิงอาหาร
S8 มดี า่ นชายแดน (ดา่ นสะเดา) หลกั ท่ีม
S9 มีต้นแบบในการจัดการขยะในแหล่ง

ต้นแบบให้กบั แหล่งท่องเท่ยี วอน่ื
S10 ผู้ประกอบการธุรกจิ ทอ่ งเทยี่ วและเกยี่
S11 คา่ ใช้จา่ ยเฉล่ยี ตอ่ วันต่ำ
S12 เป็นแหล่งท่องเท่ียวเพ่ือการเรยี นรู้

O1 จำนวนนกั ทอ่ งเทย่ี วโลกมอี ตั ราการขยายตวั เพิ่มขน้ึ อยา่ งตอ่ เน่ือง • ส่งเสรมิ ให้มกี ารอนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรม

O2 ประเทศไทยมีนักท่องเที่ยวระหว่างประเทศมากเป็นอันดับ 10 ของโลก อันดับ • พัฒนาสาธารณปู โภค เชน่ ท่ีจอดรถ หอ้
2 ของเอเชีย และ มากที่สุดในอาเซียน และมีรายได้จากการท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น
อย่างตอ่ เนื่อง • สร้างศูนย์กลางการเรียนรู้วิถีชีวิตลุ่มน
และระบบออนไลน์ (S5, O1, O2, O3

สำนักงานการทอ่ งเทยี่ วและกีฬาจงั หวัดสงขลา 26

งแหล่งท่องเท่ียวทางธรรมชาติ ทาง W1 ท่พี กั ในชมุ ชนยังไมไ่ ดม้ าตรฐานและไมเ่ พียงพอ

ณ์โดดเด่น แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ W2 สิ่งอำนวยความสะดวกในแหลง่ ท่องเที่ยวยังไม่เพียงพอและไม่ไดม้ าตรฐาน

(ลอ่ งแกง่ เดนิ ป่า น้ำตก) รวมท้ังแหลง่ เชน่ ลานจอดรถ ห้องนำ้ หอ้ งสว้ ม

งระหว่างแหลง่ ท่องเท่ยี วไมไ่ กล W3 ระบบเครือข่ายสัญญาณโทรคมนาคมยังไม่ครอบคลุม (สัญญาณโทรศัพท์

ดมสมบูรณ์ มีความหลากหลายทาง สัญญาณอินเตอรเ์ น็ต)

ทะเล) มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว และมี W4 ระบบขนส่งสาธารณะระหว่างสถานีขนส่งหลักกับแหล่งท่องเที่ยวยังไม่

ค และระดับโลก เพียงพอ

W5 ขาดบุคลากรและแหล่งข้อมูลความรู้ (ผู้เล่าเรื่อง) ในการให้บริการ

กและเชื่อมโยงทั้งทางทางบกและทาง การทอ่ งเที่ยว

างประเทศ W6 ปา้ ยบอกทาง ป้ายส่อื ความหมายยังไมค่ รอบคลมุ

และมีความเป็นอัตลักษณ์ ที่สามารถ W7 ผลิตภัณฑ์ชุมชนส่วนใหญ่มีการผลิตแบบดั้งเดิม ยังขาดการออกแบบให้

ถิ่น ตอบสนองต่อความต้องการของผู้บรโิ ภคเฉพาะ (Niche Market) การแปรรูปท่ี

ชุมชน หัตถกรรมพื้นบ้าน ที่สามารถ หลากหลาย การรับรองมาตรฐาน

คา้ ทร่ี ะลึก W8 ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม อยู่ในภาวะเสื่อมโทรม ถูกบุกรุก เกิด

เมนู รสชาติ) เหมาะสำหรับการพัฒนา ปัญหาอุทกภัย และไฟป่า ตลอดจนปัญหามลพิษทางขยะ สัดส่วนจำนวน

ปริมาณขยะที่ถูกนำไปใชป้ ระโยชน์รวมเข้ากบั ปริมาณขยะที่ถูกกำจดั อย่าง

มคี นผ่านแดนมากทีส่ ุดของประเทศ ถูกต้องต่อปริมาณขยะที่เกิดขึ้น และคุณภาพน้ำ (WQI – Water Quality

งท่องเที่ยวที่มีประสิทธิภาพและเป็น Index) คอ่ นขา้ งต่ำ

W9 การบริหารจัดการท่องเที่ยวยังมีการเลียนแบบ ขาดการศึกษาถึงศักยภาพ

ยวเนื่องสว่ นมากเปน็ นักธรุ กิจในพ้นื ที่ และความต้องการของนักท่องเที่ยวอย่างแท้จริง ทำให้กิจกรรมท่องเที่ยว

บางประเภทขาดความยงั่ ยืน (ตลาดน้ำ)

W10 พื้นที่ในแหล่งท่องเที่ยวส่วนใหญ่อยู่ในเขตป่าอนุรักษ์ ทำให้มีข้อจำกัดใน

การพัฒนา

W11 บุคลากรบริการยังขาดทักษะด้านภาษาในการให้บริการนักท่องเที่ยว

ตา่ งประเทศ

W12 ไมม่ สี นิ คา้ ของทรี่ ะลึกทีเ่ ปน็ อัตลกั ษณแ์ ละเปน็ แบรนด์ของทะเลสาบสงขลา

มชาติ (S2, O3, O14) • ส่งเสริมให้มีการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและการรักษาสิ่งแวดล้อม

องน้ำ (S1, O4, O7) การบรหิ ารจดั การขยะ (O3, O14, W7, W10)

น้ำทะเลสาบสงขลา ทั้งระบบในพื้นที่ • พัฒนาระบบสาธารณูปโภค เช่น รถประจำทาง ป้ายบอกทาง สัญญาณ
อนิ เตอร์ สญั ญาณโทรศัพท์ (W2, W3, W4, W6, O5, O4, O7)
3, o10)

64 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

O3 ประชากรใน 3 จังหวัดมีจำนวน 3.6 ล้านคน คิดเป็นประมาณร้อยละ 40 ของ • พฒั นาระบบการทอ่ งเทย่ี วเชงิ อาหาร (S
ประชากรในภาคใต้ รวมทั้งนักท่องเที่ยวจาก 3 จังหวัดชายแดน ซึ่งเริ่มนิยมมา • พฒั นาระบบการท่องเทีย่ วเชิงสุขภาพส
เที่ยวในพื้นที่มากขึ้น จึงเป็นกลุ่มเป้าหมายหลักของการท่องเที่ยวในเขตลุ่มน้ำ มาเลเซียและสิงคโปร์ (S5,O4)
ทะเลสาบสงขลา
O4 การเข้าสู่สังคมผู้สงู อายุเป็นโอกาสในการสง่ เสริมการท่องเทีย่ วสขุ ภาพ ทอ่ งเที่ยว • พัฒนากิจกรรมที่หลากหลาย มีตลอดป
• กลุ่มให้ยดื ระยะเวลาในการพำนกั ใหม้ า
เชิงประวตั ศิ าสตร์ และการใหบ้ ริการดแู ลผ้สู ูงอายุ สปา ลองสเตย์ •
O5 นกั ทอ่ งเทยี่ วมีการใชส้ ่ือสังคมออนไลน์ในการศึกษาข้อมูลท่องเที่ยว เข้าถึงแหล่ง • พัฒนาการเชื่อมโยงเส้นทางท่องเที่ย
พฤตกิ รรมของนักท่องเทยี่ ว (S1,S2,S3
ทอ่ งเทย่ี วมากข้นึ
O6 นกั ทอ่ งเที่ยวในพ้ืนที่ลุม่ นำ้ สว่ นมากเป็นนักท่องเทีย่ วในพื้นท่ีและจังหวัดใกล้เคียง พัฒนาการประชาสมั พันธใ์ นสอ่ื สงั คมออ
สน้ั สารคดี หลายภาษาเพือ่ เผยแพร่ในร
ทำให้เกดิ การเทีย่ วซำ้
O7 นักทอ่ งเท่ียวในประเทศส่วนมากขบั รถมาเทย่ี วดว้ ยตนเอง พัฒนา Application สำหรับการท่องเท
O8 มีนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศถึงร้อยละ 63 เป็นประเภทมาเท่ียวซ้ำ และ S3, O5)

ประมาณ 3 ใน 4 มาโดยตนเองไม่ผ่านบรษิ ทั นำเที่ยว • พัฒนาระบบตลาดแบบขาประจำหรือ

O9 นกั ทอ่ งเท่ยี วชาวต่างประเทศเกือบทั้งหมดเดินทางโดยเคร่ืองบิน หลงั ใช้บรกิ าร (S10,O3,O6)

O10 มีสถาบันการศึกษาในพื้นที่จำนวนมาก ที่เปิดสอนหลักสูตรทางด้าน

การท่องเที่ยว และหลักสูตรที่เกี่ยวข้อง (เช่น การตลาด ประชาสัมพันธ์

เทคโนโลยี เป็นต้น)

O11 มีศักยภาพในเรือ่ ง MICE ในจังหวดั สงขลา และ GEO Park ในจงั หวดั สตลู

O12 มีระบบโครงข่ายเช่ือมโยงกับแหล่งท่องเที่ยวทางทะเลฝั่งอันดามันที่มีชื่อเสียง

ระดบั โลก

O13 นโยบายสง่ เสรมิ การเทีย่ วเมืองรอง

O14 ปจั จัยหลักของนักท่องเท่ียวในประเทศคือชมความสวยของธรรมชาติและชมวิว

ทวิ ทัศน์

O15 วัตถุประสงค์หลักของการท่องเที่ยวของนักท่องเท่ียวชาวไทย 5 อันดบั แรก คือ

เพื่อสร้างความทรงจำท่ีดใี นชีวิต เพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับคนท่ีเดินทางด้วย

เพื่อเรียนรู้รูปแบบการใช้ชีวิตของคนในพื้นที่ เพื่อทดลองรับประทานอาหาร

ใหมๆ่ และเพือ่ ให้รางวัลกับชวี ิต

T1 ภาวะเศรษฐกิจของประเทศมาเลเซียซึ่งเป็นนักท่องเที่ยวหลักในภาคใต้อยู่ใน • จัดกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยวยังปร
ภาวะชะลอตัว
จนี (S1,S2,S3, S11,T1,T3)
T2 นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ไม่นิยมพักค้างคืน โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยว • ผูกโยงเรื่องราวเชิงประวัติศาสตร์ ควา
จังหวัดนครศรีธรรมราชกับจังหวัดพัทลุง เนื่องจากส่วนใหญ่เป็นนักท่องเท่ียวใน ประเพณี 2 วฒั นธรรม ไทย-มาเลย์ (S1
พื้นที่และจังหวัดใกล้เคียง มีเวลาพำนักเฉลี่ยค่อนข้างต่ำมาก และมีแนวโน้มใช้
เวลาในการพำนกั ลดลง • กิจกรรมท่องเทยี่ วนั่งรถไฟเรยี นรู้วถิ ีชวี ติ
• ประชาสัมพนั ธ์โดยรว่ มมือกบั สายการบ

สำนักงานการท่องเทยี่ วและกีฬาจงั หวดั สงขลา 26

S7. O1,O2,O3) • พัฒนาสนิ คา้ ของท่ีระลึก (W7,W12,O10)

สำหรบั ผูส้ ูงอายุ และนักทอ่ งเท่ียวชาว • พัฒนาแบรนด์ลุ่มนำ้ ทะเลสาบสงขลา (W7,W12,O10)

• พัฒนาศักยภาพบุคลากรด้านการท่องเที่ยว เช่น พัฒนาทักษะด้านภาษาและ

ปี เพ่ือตอบสนองนักท่องเที่ยวเฉพาะ บริการให้กับบุคลากรด้านการท่องเที่ยว พัฒนาการนวัตกรรมการบริการ

ากข้นึ (S1,S2,S3,O1,O4,O6) จัดการใหก้ ับผู้ประกอบการ (W5, W11,O10)

ยวให้หลากหลายและสอดคล้องกับ • พัฒนารูปแบบอาหารและผลิตภัณฑ์ให้สอดคล้องกับพฤติกรรมของผู้บริโภค

3,O1,O4,O6,O7,O10,O12) พรอ้ มจดั ทำระบบฐานข้อมลู และตลาดออนไลนผ์ ลิตภัณฑ์ (W7,O5)

อนไลน์ เช่น การทำ Clip การทำหนัง • สร้างทายาทผู้ประกอบรนุ่ ใหม่ (W5, W7,W11, O1,O2,O3,O5)

ระบบออนไลน์ (S1,S5,O5,O10)

ทีย่ วลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา (S1, S2,

อให้เกิดการเที่ยวซ้ำ หรือมีการติดต่อ

ระเทศมาเลเซีย สิงคโปร์ อินโดนีเซีย • มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา
ามเชื่อ ความศรัทธา จัดกิจกรรมงาน
1,T4)
ตลมุ่ นำ้ (S4,T1,T2,T3)
บิน (S1,S2,S4,T4)

65

T3 ภาวะเศรษฐกิจของประเทศ และภาวะเศรษฐกิจในพื้นที่อยู่ในภาวะทรงตัว
สง่ ผลกระทบตอ่ การตดั สนิ ใจท่องเทย่ี วของนักท่องเท่ียว

T4 นกั ท่องเทีย่ วบางส่วนใชส้ นามบินในพื้นที่เพ่ือไปเที่ยวยังพืน้ ที่อื่น (ทางผา่ น) หรือ
แม้แต่นักท่องเที่ยวชาวมาเลเซียที่เข้าเมืองทางด่านชายแดน ซึ่งมีเป้าหมาย
การทอ่ งเทย่ี วเปน็ ชายแดน (สงขลา) ภเู ก็ต และกรงุ เทพฯ เปน็ หลัก

T5 จำนวนนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศมีจำนวนน้อยมาก ในจังหวัดสงขลามีมาก
ที่สุดเนื่องจากมีสนามบินนานาชาติและมีด่านชายแดน แต่นักท่องเท่ียวชาว
ต่างประเทศยังไม่นิยมเที่ยวในจังหวัดพัทลุง นครศรีธรรมราช และทะเลสาบ
สงขลา

T6 เหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่ใกล้เคียงทำให้นักท่องเที่ยวจากภูมิภาคอื่นมี
ความกงั วลในความปลอดภยั

T7 ภาครัฐให้ความสำคัญกับการพัฒนาพื้นที่ที่เป็นแหล่งท่องเท่ียวหลักมากกว่า
แหลง่ ท่องเทยี่ วรอง

T8 นักท่องเที่ยวต่างประเทศเริ่มให้ความนิยมท่องเที่ยวในแหล่งท่องเที่ยวใหม่ของ
ประเทศแถบอาเซียนที่มีจุดเด่นด้านการท่องเที่ยวใกล้เคียงกับการท่องเที่ยวใน
พน้ื ที่

สำนักงานการท่องเท่ียวและกีฬาจงั หวดั สงขลา 26

66 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

บทที่ 9 แผนปฏบิ ัตกิ ารพัฒนาการทอ่ งเที่ยว ภายในเขต
พัฒนาการทอ่ งเท่ยี ววิถชี ีวติ ลมุ่ น้ำทะเลสาบสงขลา ระยะ 5 ปี

(พ.ศ. 2563 – 2567)

แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวของเขตพัฒนาการท่องเที่ยววิถีชีวิตลุ่มน้ำ
ทะเลสาบสงขลา

1. เปา้ หมายการพฒั นา

“การท่องเท่ียววิถชี ีวิตลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาอยา่ งมีส่วนร่วมสู่ความสมดลุ และยั่งยืน”

องคป์ ระกอบของเปา้ หมายการพฒั นา
ปจั จยั นำเขา้ (input) : วิถชี วี ิต ทรพั ยากรธรรมชาติ ของลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา
กระบวนการ (process): การมสี ว่ นในการพัฒนาของทุกภาคสว่ น
ผลลัพธ์ (output): ส่คู วามสมดุลและย่ังยืน ทง้ั 3 มิติ ไดแ้ ก่ เศรษฐกิจ สังคม

และส่ิงแวดล้อม)

2. นิยาม

“ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา” หมายถงึ พื้นทที่ ่ีครอบคลุมพืน้ ทจ่ี ังหวดั สงขลา พัทลุง และ
นครศรีธรรมราช เป็นทะเลสาบประเภทลากูนเพียงแห่งเดียวในเอเชียท่ีมี 3 น้ำ (น้ำจืด น้ำกร่อย
น้ำเค็ม)

“การท่องเที่ยววิถีชีวิต” หมายถึง การท่องเที่ยวเพ่ือ เรียนรู้ ซึมซับ และถ่ายทอด
วถิ ชี วี ิตและทรัพยากรของคนและชมุ ชนในลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา

“มีส่วนร่วม” หมายถึง การท่องเที่ยวที่มีรูปแบบการดำเนินการแบบร่วมกันของภาคี
ต่างๆ อาทิ ประชาชนในพื้นที่ ภาครัฐ ภาคเอกชน นักท่องเที่ยว ในขั้นตอนต่างๆ ต่อการพัฒนา ซ่ึง
ไดแ้ ก่ ร่วมตัดสินใจ ร่วมรับผิดชอบกับผลท่ีเกดิ ขน้ึ รว่ มรับคุณรบั โทษ

“ความสมดุลและยั่งยืน” หมายถึง การพัฒนาการท่องเที่ยวที่คำนึงถึงความสมดุล
ระหว่าง มิติเศรษฐกจิ มิติสังคม และมิติทรัพยากรธรรมชาติ และมีการกระจายการพัฒนาอย่างทั่วถึง
และยัง่ ยืน โดย

ด้านเศรษฐกิจ: เป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนที่ยั่งยืน โดยการสร้างรายได้
ผ่านการท่องเที่ยววิถีชีวิตและประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่น มีการกระจายรายได้อย่างเป็นธรรมสู่
เศรษฐกจิ ฐานราก

ด้านสังคม: เป็นการสร้างความตระหนักและความรู้ด้านวิถีชีวิตและวิถีชุมชน
ผ่านการศึกษาเพื่อนำไปสู่ความภาคภูมิใจของท้องถิ่น รวมทั้งการยกระดับคุณภาพชีวิตให้กับ
ประชาชนในพืน้ ท่ี

สำนักงานการท่องเทยี่ วและกฬี าจงั หวัดสงขลา 267 มหาวิทยาลยั ราชภัฏสงขลา

ด้านทรัพยากรธรรมชาติ: เป็นการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนใน
การอนุรกั ษ์ ฟน้ื ฟแู หล่งทรัพยากรธรณี ทรัพยากรธรรมชาติในพน้ื ท่ี

3. วตั ถุประสงค์

3.1 เพื่อพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวทะเลสาบที่มี
ชอ่ื เสียงระดบั ประเทศท่ีมกี ารพัฒนาโดยคำนงึ ถงึ การมีส่วนร่วม ความสมดุลและ
ความยง่ั ยนื ของทกุ มติ ิ (มติ ิเศรษฐกิจ มติ สิ ังคม และมติ ิทรัพยากรธรรมชาต)ิ

3.2 เพื่อพัฒนาแหล่งทอ่ งเที่ยวทางวัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชวี ิตทีเ่ ป็นอัตลกั ษณ์
ให้เป็นฐานทรัพยากรการท่องเที่ยว รวมทั้งพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน อาหาร
พื้นเมือง ให้เป็นผลิตภัณฑ์ท่องเที่ยวที่มีคุณภาพมาตรฐาน สามารถสร้างอาชีพ
เพ่ิมรายได้ใหก้ บั ชุมชนฐานรากใหพ้ ง่ึ พาตนเองไดอ้ ย่างยง่ั ยนื

3.3 เพอ่ื เพม่ิ รายได้จากการทอ่ งเที่ยวให้กบั จงั หวัดในพืน้ ที่ลุ่มนำ้ ทะเลสาบสงขลา

4. เป้าประสงค์รวม

4.1 เพื่อให้เขตพัฒนาการท่องเที่ยวลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มี
ชื่อเสียงระดับประเทศ เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์และการท่องเที่ยว
วัฒนธรรมและวิถีชีวิตชุมชนที่ได้มาตรฐานสากล สามารถสร้างความเข้มแข็ง
ใหก้ บั เศรษฐกิจฐานรากอย่างสมดลุ และยง่ั ยืน

5. ตัวชว้ี ัดเป้าประสงคร์ วม

5.1 รายได้จากการท่องเที่ยวของจังหวัดในเขตพัฒนาท่องเที่ยววิถีชีวิตลุ่มน้ำ
ทะเลสาบสงขลาเพ่มิ ข้นึ

6. ประเด็นการพัฒนา

ประเดน็ การพัฒนาที่ 1 อนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ
วถิ ีชีวติ และโครงสร้างพน้ื ฐาน

ประเด็นการพัฒนาที่ ๒ ยกระดับคุณภาพ ผลิตภัณฑ์ และการให้บริการท่องเที่ยวและ
พัฒนาต่อยอดกิจกรรมการท่องเท่ียวให้มีความหลากหลาย ทม่ี ี
ความสอดคล้องกับฐานทรัพยากรธรรมชาติ วิถีชีวิต และ
บรบิ ทของพน้ื ที่

ประเด็นการพัฒนาที่ 3 พัฒนาการประชาสัมพันธ์และการตลาดการท่องเท่ียวของ
เขตพัฒนาการท่องเทยี่ ววิถชี วี ติ ล่มุ น้ำทะเลสาบสงขลา

ประเดน็ การพฒั นาท่ี 4 พัฒนาการบริหารจัดการการท่องเที่ยวแบบมีส่วนร่วมใน
เขตพนื้ ทีพ่ ฒั นาการท่องเท่ียววิถีชีวติ ลุ่มนำ้ ทะเลสาบสงขลา

สำนกั งานการท่องเทย่ี วและกีฬาจงั หวัดสงขลา 268 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

“”

1 23 4

1. 1. 1. 1.
2.

2. 2.
2.

3. 3.

1. 1. 1. 1.
2. 2.
2. niche 2.
(Universal Design) 3. market Long 3.
3. 4. Stay 4.
4. (Tourism Route) 3. 5.
5. 5.
4. 6.
ญญ 7.
IMT-GT) (JDS /
6.
5. Road Show

สำนกั งานการท่องเทยี่ วและกฬี าจงั หวดั สงขลา 269 มหาวิทยาลัยราชภฏั สงขลา

แผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเที่ยว ภายในเขตพัฒนาการท่องเที่ยววิถีชีวิต
ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา

ประเดน็ การพัฒนาที่ 1 อนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวทาง
ธรรมชาติ วิถีชวี ติ และโครงสร้างพนื้ ฐาน

1. เป้าประสงค์

1) ทรัพยากรธรรมชาติรอบลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาเพื่อให้เป็นฐานทรัพยากร
การท่องเทยี่ วท่ใี ชป้ ระโยชนไ์ ดอ้ ย่างต่อเนอ่ื งและยั่งยืน

2) มแี หล่งท่องเที่ยวทม่ี คี ุณภาพและไดม้ าตรฐาน
3) เขตพัฒนาการท่องเที่ยววิถีชีวิตลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาเป็นแหล่งท่องเที่ยว

ธรรมชาตแิ ละวิถีชีวิตที่มีชื่อเสียงระดับโลก และมีการพัฒนาสอดคล้องสมดุลใน
ทกุ มติ ิ

2. ตวั ช้วี ัดการพฒั นา

1) จำนวนแหลง่ ท่องเทยี่ วทางธรรมชาตริ อบลมุ่ น้ำทะเลสาบสงขลาไดร้ บั การฟ้นื ฟู
2) สัดส่วนนักท่องเทย่ี วตา่ งประเทศเพม่ิ ขึ้นอยา่ งต่อเนื่อง

3. กลยุทธ์/แนวทางการพัฒนา

1) อนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติในแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติพื้นท่ีลุ่มน้ำ
ทะเลสาบอยา่ งเปน็ ระบบเพือ่ ความย่ังยนื ของแหล่งท่องเทย่ี ว

2) พัฒนาโครงสร้างพ้ืนฐานและสิ่งอำนวยความสะดวกในแหล่งท่องเที่ยวรอบ
ลุ่มน้ำทะเลสาบให้มีคุณภาพและมาตรฐานเพื่อรองรับการเติบโตของการ
ทอ่ งเท่ียวและสามารถรองรับนักทอ่ งเทยี่ วทุกกลุ่ม (Universal Design)

3) พฒั นาแหล่งทอ่ งเทย่ี วในเขตลุ่มนำ้ ทะเลสาบสงขลาให้มีคุณภาพไดม้ าตรฐาน
4) ส่งเสริมสนบั สนุนให้มีการรักษาความปลอดภัยในชีวติ และทรพั ยส์ ิน
5) ส่งเสริมให้มีการรวบรวม จัดทำมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม วิถีชีวิตลุ่มน้ำ

ทะเลสาบสงขลา ประวัติศาสตร์ เรื่องเล่า ให้เป็นข้อมูลการถ่ายทอดท่ีถูกต้องสู่
นักทอ่ งเทย่ี ว
6) ส่งเสรมิ การพฒั นาวัฒนธรรม การแสดงศลิ ปะ

สำนกั งานการทอ่ งเทยี่ วและกฬี าจงั หวัดสงขลา 270 มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา