The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by fanthai2553, 2020-05-24 06:35:36

แผนการจัดการเรียนรู้-เซลล์

-206-



ชุดฝกที 17.







อธิบำยสื่อควำมหมำย




กิจกรรม



สังเกต , ใช้ความรู้และประสบการณ ในการเขียนบรรยายภาพข้างล่างนีให้เข้าใจ


1)
พืช ใช้คารบอนไดออกไซด์และน ้าในกระบวนการ

....................................................................................






สงเคราะหด้วยแสง ซงจะได้น ้า กลโคสและออกซเจน
....................................................................................

ออกมา ในขณะเดยวกันพืชก็ใช้ออกซเจนในการหายใจ

....................................................................................

ด้วย และในเวลากลางวันน้อัตราการสงเคราะหด้วยแสง


....................................................................................
ของพืชจะมากกว่า การหายใจ
....................................................................................
2)






























ต่







ช้
....................................................................................
และโครงสรางของท่อล าเลยงน ้าและแร่ธาต (Xylem)



....................................................................................

ท่อล าเลยงอาหาร (Phloem) และเซลล์คม (Guard

....................................................................................


Cell) ซงอยู่รอบนอกของปากใบ ทคอยควบคมการ



....................................................................................
คายน ้าของพืชออกมาทางปากใบ
....................................................................................
เกณฑ์การให้คะแนน
• คะแนนเต็ม 10 คะแนน
• เขยนบรรยายถูกต้องสมบูรณ


ให้ข้อละ 5 คะแนน

-207-

แผนการจดการเรยนรู





กล่มสาระการเรยนร วิทยาศาสตร ชั้นมัธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1






ี่








ื่


หน่วยการเรยนรท 1 เรอง หน่วยของชวิตและชวิตพืช เวลา 30 ชั่วโมง
ี่



ื่

แผนการจัดการเรยนรท 15 เรอง ความรูรอบเพราะสบคน เวลา 1 ชั่วโมง


ื่
ี่

สอนวันท ……. เดอน ………………..… พ.ศ. ............... ชอผู้สอน นายยรรยง ปกปอง

1. สาระสาคัญ






1.1 พืชจัดเปนพวกผู้ผลต (Producer) เพราะสามารถสรางอาหารเองได้ ซงมนษย์และสัตว์ไม่สามารถท า



ได้ จงจัดเปนผู้บรโภค (Consumer) ทจะต้องกินพืชเปนอาหาร จงจะสามารถด ารงชวิตอยู่ได้ ดังนั้นพืชจงม ี












ประโยชนต่อส่งมชวิตและส่งแวดล้อมทั้งทางตรงและทางอ้อม







1.2 การสบค้นข้อมูลเพิ่มเตมโดยใช้ห้องสมดและอนเทอรเนต จะช่วยพัฒนาการสรางองค์ความรให้ม ี



ระบบมากข้น และเกิดความคงทนในการเรยนร ู ้




2. มาตรฐานการเรยนรู ว 1.1 : เข้าใจหน่วยพื้นฐานของส่งมชวิต ความสัมพันธของโครงสรางและหน้าท ี ่











ของระบบต่าง ๆ ของส่งมชวิต ทท างานสัมพันธกัน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารส่งทเรยนร

















น าความรไปใช้ในการด ารงชวิตของตนเองและดแลส่งมชวิต

3. ตัวชวัด





3.7 สบค้นข้อมูล และอธบายความส าคัญของกระบวนการสังเคราะหด้วยแสง ทมต่อสิ่งมีชีวิต และ



ส่งแวดล้อม


4. ภาระงาน / ชนงาน


4.1 ผลงานทผู้เรยนท าในชดฝกท 13 (ขนรากมลักษณะอย่างไร)

ี่
ี่


4.2 คะแนนการทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน







4.3 บันทกเจตคตและจตวิทยาศาสตรของผู้เรยน

5. จุดประสงคการเรยนรู (จดประสงค์น าทาง)





5.1 บอกแหล่งทเกิดของกระบวนการสังเคราะหด้วยแสงได้ถกต้อง



-208-







5.2 อธบายแผนภาพและสมการเกียวกับกระบวนการสังเคราะหด้วยแสงได้
5.3 บอกประโยชน์ของกระบวนการสังเคราะห ด้วยแสงได้






5.4 อธบายเกียวกับการสบพันธของพืชแบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศได้







ื่

5.5 ใช้ห้องสมดและอนเทอรเนตในการสบค้นความรเรองกระบวนการสังเคราะหด้วยแสงได้

5.6 มความรอบคอบ อดทน มเหตมผลในการท ากิจกรรมทางวิทยาศาสตร





5.7 ร่วมกิจกรรมด้วยความสนใจ เหนความส าคัญ และเรยนรอย่างมความสข







6. สาระการเรยนรู

6.1 ความส าคัญของกระบวนการสังเคราะหด้วยแสง
6.2 การสบพันธของพืช




6.3 การสบค้นข้อมูลจากห้องสมดและอนเทอรเนต





7. กระบวนการจดการเรยนรู ้
7.1 ขั้นสรางความสนใจ (engagement)

1. ผู้เรยนท าแบบทดสอบก่อนเรยน เพือตรวจสอบและทบทวนความรพื้นฐาน (แบบถูกผิด 10 ข้อ)










2. ผู้เรยนและครร่วมกันรองเพลง “การสังเคราะหด้วยแสง” ด้วยความสนกสนาน เดนเปนวงกลม



ปรบมอเปนจังหวะ และรองเพลง “ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร” สลับกันไปด้วย และเมอได้ยิน













สัญญาณ ให้แต่ละคนรบจับกล่มกับเพือนๆ ตามจ านวนทครบอก (ฝกความพรอม และกระต้นให้ผู้เรยน


ี่

มความกระฉับกระเฉง พรอมทจะเรยน)






3. ทบทวนความรเกียวกับทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร และการสังเคราะหด้วยแสง ทั้งโดย

การฝกอ่านค าศัพท์จากบัตรค า และการซักถาม เช่น

ให้ผู้เรียนบอกว่าเปนการใช้ทักษะใด จากสถานการณทีครูบอก



• เรียงล าดับเมล็ดพืชตามล าดับความสมบูรณได้ (ทักษะการจ าแนกประเภท)

• บอกความสัมพันธ์ของตัวแปรต้นกับตัวแปรตามก่อนท าการทดลองได้
(ทักษะการตั้งสมมติฐาน)
• ตวงสารละลายและใช้เครื่องมือได้ถูกต้อง (ทักษะการวัด)
• อธิบายความหมายของ “การเจริญเติบโต” ได้ชัดเจน สามารถตรวจสอบได้

(ทักษะการก าหนดนยามเชิงปฏิบัติการ)

-209-




7.2 ขั้นส ารวจและค้นหา (exploration)




4. ทบทวนเกียวกับกระบวนการสังเคราะหด้วยแสงของพืช โดยให้ผู้เรยนออกมาเขยนสมการ







แสดงกระบวนการสังเคราะหด้วยแสงของพืช และเขยนเปนสตรทางเคมของวัตถดบ และผลตผล


ซักถามและอภปรายเพื่อท าความเข้าใจ


5. ครใช้ค าถามแก่ผู้เรยนว่า น ้าทพืชน ามาใช้ในกระบวนการสังเคราะหด้วยแสงมาจากไหน









และส่งมาทใบอย่างไร (ส่งมาทางรากจากน ้าใต้ดน โดยการแพร่และถกล าเลยงมาโดยระบบท่อล าเลยง

น ้าและแร่ธาต)


ี่
6. ผู้เรยนแต่ละกล่มศกษาขั้นตอนของกิจกรรมในชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 13












(ขนรากมลักษณะอย่างไร) โดยรบวัสดอปกรณ ได้แก่ ต้นถั่วทเพาะไว้ แว่นขยาย แล้วปฏบัตการ




ทดลองตามขั้นตอน วาดภาพ บันทกผลและตอบค าถาม

7.3 ขั้นอธบายและลงข้อสรป (explanation)







7. ส่มตัวแทนกล่มออกมาน าเสนอผลการตรวจสอบในกิจกรรมของชดฝกท 13 ซักถาม อภปราย






เกียวกับประโยชน์ของราก การล าเลียงน ้า แร่ธาตุและสารอาหารของพืช (ผู้เรยนฝกใช้วัสดอปกรณช่วย



ในการน าเสนอผลงาน ได้แก่ แผ่นใส และเครองฉายภาพข้ามศรษะ)







8. ผู้เรยนและครร่วมกันสรปความรโดยการฝกอ่านค าศัพท์และอธบายความหมายจากบัตรค าหรอ









สรปความรจากสไลด์ในโปรแกรม Power Point เพื่อเราความสนใจ ท าให้การสรปบทเรยนรวดเรวและ


ชัดเจนยิ่งข้น

7.4 ขั้นขยายความร (elaboration)









9. ผู้เรยนแต่ละคนศกษาเกียวกับการสบพันธของพืช จากใบความรท 11 (การสบพันธแบบอาศัย



ี่
เพศของพืช) ซักถามความรความเข้าใจ ดังน้



• พืชใช้ส่วนใดในการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ (เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย)
• ก่อนเกิดการปฏิสนธิของพืช จะเกิดกระบวนการใดก่อน (การถ่ายละอองเรณ)





10. ครแนะน าการน าเสนอข้อมูล การพูดรายงานของผู้เรยน เพือการปรบปรงในคราวต่อไป

11. ครให้ความรเพิ่มเตม เรอง กระบวนการสังเคราะหด้วยแสง การล าเลยงของพืช และการ








สบพันธของพืชแบบอาศัยเพศ และไม่อาศัยเพศ และแนะน าให้ไปสืบค้นข้อมูลเพิ่มเติมในห้องสมุด






และอนเทอรเนต

-210-





7.5 ขั้นประเมน (evaluation)
12. ผู้เรยนท าแบบทดสอบหลังเรยน เพื่อตรวจสอบพัฒนาการของผู้เรยน (แบบถูกผิด 10 ข้อ)





13. ประเมนผลงานการท าชดฝกทักษะของผู้เรยน








14. ประเมนผลพฤตกรรมด้านอนๆ โดยการสังเกต สัมภาษณทั้งในห้องเรยน และนอกห้องเรยน




8. สอและแหลงเรยนรู



8.1 บัตรค ายากหรอค าส าคัญ เพือใช้ฝกอ่านและสรปบทเรยน ได้แก่ค าว่า กระบวนการสังเคราะหด้วยแสง










การสบพันธแบบอาศัยเพศ การสบพันธแบบไม่อาศัยเพศ การถ่ายละอองเรณ ู

8.2 แผ่นใสและเครองฉายภาพข้ามศรษะ (Over Head)












8.3 วัสดอปกรณตามกิจกรรมในชดฝกท 13 ได้แก่ แว่นขยาย ตันถั่วทเพาะแล้ว




8.4 ชดฝกทักษะวิทยาศาสตร (ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและความสามารถในการคดวิเคราะห)







เล่ม 1 เรอง หน่วยของชวิตและชวิตพืช ชั้นมัธยมศกษาปท 1



8.5 ห้องสมด และห้องคอมพิวเตอร เพื่อใช้ในการสบค้นข้อมูลจากอนเทอรเนต






9. การวัดและประเมินผล
9.1 ส่งทต้องการวัด









-ความรความเข้าใจ เรอง การสังเคราะหด้วยแสง การสบพันธของพืช การถ่ายละอองเรณ ู



-ทักษะการพูดสรปเรองและพูดรายงาน ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร ์
ื่




-เจตคตทดต่อการเรยน ได้แก่ ความสนใจ ความตั้งใจ และเหนความส าคัญ










-จตวิทยาศาสตร ได้แก่ ความใฝรใฝเรยน ความรอบคอบ มเหตมผล ความอดทน


9.2 วิธการวัด ใช้การซักถาม การท าชดฝกทักษะ และการสังเกตพฤตกรรม




9.3 เครองมอวัด
ื่



-แบบทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน




-ชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 13 (ขนรากมลักษณะอย่างไร)


ี่

-แบบประเมนเจตคตและจตวิทยาศาสตร



9.4 เกณฑ์การประเมน

-ตอบถูกให้ 1 คะแนน และตอบผิดให้ 0 คะแนน
-ข้นอยู่กับลักษณะและรปแบบของชดฝกทักษะ (เฉลยและเกณฑ์อยู่ในภาคผนวกแต่ละแผน)






-ให้คะแนนเปนระดับคณภาพ (แบบประเมนและเกณฑ์อยู่ภาคผนวกท้ายแผน)


-211-




10. กิจกรรมเสนอแนะ


10.1 แหล่งเรยนรควรยืดหยุ่นตามความเหมาะสมในด้านต่าง ๆ เช่น สภาพแวดล้อมทางธรรมชาต ิ



เวลา งบประมาณ และความพรอมของผู้เรยน เปนต้น






10.2 ผู้เรยนควรมความพรอมในด้านการพูดและการอ่านเพือจับใจความส าคัญ

11.3 ทักษะการเขยนเพือบันทกสรปสาระส าคัญ ควรฝกให้เกิดข้นในตัวผู้เรยนพรอมๆ กับการสราง








นสัยรกการอ่านและการสืบค้นข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่างๆ


ื่
(ลงชอ)

( นายยรรยง ปกปอง )
..... / ……… / ………


11. ความเหนและขอเสนอแนะของผูบรหารสถานศกษา



……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………...



ื่
(ลงชอ)
( ………………………………….)


ผู้อ านวยการ โรงเรยนบ้านดงเจรญ

….. / ……….. / ……..

12. บันทึกหลังสอน

12.1 ผลการสอน

-ด้านพุทธพิสัย …………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..

-212-







-ด้านทักษะพิสัย ……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..




-ด้านจตพิสัย …………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..





12.2 ปญหาอปสรรค ………………………………………………………………………………
12.3 แนวทางแก้ไข ………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..




ื่
(ลงชอ)

( นายยรรยง ปกปอง )
..... / ……… / ……..

-213-


























ภาคผนวก

















• แบบทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน
• เฉลย / เกณฑ์การให้คะแนนชดฝกท 13

ี่

(ขนรากมลักษณะอย่างไร)



• ใบความรท 11 (การสบพันธ์แบบอาศัยเพศของพืช)


ี่

-214-


แบบทดสอบก่อนเรยน – หลังเรยน






แผนท 15
ี่



ความรู้รอบเพราะสืบค้น



จงท าเครองหมาย / หน้าข้อทถูก และท าเครองหมาย X หน้าข้อทผิด
ื่
ี่
ี่
ื่






......... 1. น ้าเปนทั้งวัตถดบและผลตผลทได้ในกระบวนการ
สังเคราะห์ด้วยแสงของพืช


……. 2. สตว์และมนษย์เปนผู้ผลต ส่วนพืชเปนผู้บรโภค









……. 3. พืชจะมการปฏสนธก่อน แล้วจงเกิดการถ่ายละอองเรณ



……. 4. เซลล์สบพันธเพศผู้ของพืชดอก ก็คอรงไข่นั่นเอง



……. 5. ละอองเรณ เปนเซลล์สบพันธ์เพศผู้ของพืชดอก





……. 6. รากของพืชจะท าหน้าทดดน ้าและแร่ธาตจากด้านล่าง



ข้นไปส่ส่วนบนของพืช



……. 7. น ้าจากดนจะเข้าส่ขนรากของพืช โดยวิธออสโมซส


……. 8. แร่ธาตจากดนจะเข้าส่ขนรากของพืช โดยวิธ ี




แอกทฟทรานสปอรต

……. 9. การทละอองเรณปลวไปตกบนยอดเกสรตัวเมย
ี่



เรยกว่า การถ่ายละอองเรณ


……. 10. การปฏสนธ คอการทเซลล์สบพันธ์เพศผู้ผสมกับ








เซลล์สบพันธ์เพศเมย



-215-



ชุดฝกที 13.








ขนรำกมีลักษณะอย่ำงไร
กิจกรรม



1. เพาะเมล็ดถั่วด า หรือเมล็ดข้าวโพดกลุ่มละ 3-4 เมล็ด


2. เมือเมล็ดงอกแล้ว ให้ใช้แว่นขยายตรวจดูลักษณะของราก
ทีเพิ่งงอกออกมา บริเวณปลายราก

3. วาดรูปแสดงสิ่งทีสังเกตได้

เกณฑ์การให้คะแนน


• คะแนนเต็ม 5 คะแนน


• วาดภาพได้ถกต้อง สวยงาม 3 คะแนน


• ตอบค าถามได้ถกต้อง สมบูรณ ์
ให้ข้อละ 1 คะแนน (รวม 2 คะแนน)









ตอบค าถาม



1. ส่วนปลายรากทีนักเรียนเห็นมีลักษณะอย่างไร

เปนขนเล็ก ๆ มากมาย

.......................................................................................
.......................................................................................


2. นักเรียนคิดว่าลักษณะดังกล่าวเปนผลดีตอพืชอย่างไร



ช่วยในการดดซมน ้า และแร่ธาตจากดน


.......................................................................................
เข้าส่รากได้มาก

.......................................................................................

-216-





ใบควำมรูที่ 11








การสบพันธ์แบบอาศัยเพศของพืช






เมือพืชมีดอกเจริญเติบโตเต็มทีจะเริ่มออกดอก ภายในดอกจะมีการสร้างเซลล์สืบพันธุ์

โดยเกสรตัวผู้สร้างเซลล์สืบพันธุ์ตัวผู้ หรือละอองเรณเก็บไว้ใน อับละอองเรณ ส่วนเกสรตัวเมีย




จะมีรังไข่ ซึงภายในรังไข่จะมีไข่ ( โอวูล ) ท าหนาทีเก็บเซลล์สืบพันธุ์ตัวเมียหรือไข่ออนเอาไว้

การสืบพันธุ์ของพืชมีดอกแบบอาศัยเพศ มีล าดับ 2 ขั้นตอน คือ


1. การถายละอองเรณ ู
2. การปฏิสนธิ



การถ่ายละอองเรณ ู






การถายละอองเรณ คือ การทีละอองเรณของเกสรตัวผู้ ไปตกลงบนยอดเกสรตัวเมีย


ซึงสามารถเกิดขึนได้ 3 รูปแบบ คือ




1. การถ่ายละอองเรณภายในดอกเดยวกัน มักเกิดกับดอกสมบูรณเพศทีเกสรตัวผู้

อยูสูงกว่าเกสรตัวเมีย

2. การถ่ายละอองเรณขามดอกทอยู่ภายในตนเดยวกัน












3. การถ่ายละอองเรณขามดอกทอยู่คนละตนกัน มักเกิดกับดอกสมบูรณเพศที ่

เกสรตัวผู้อยูต ากว่าเกสรตัวเมีย ซึงไม่เอือให้เกิดการถายละอองเรณภายในดอก








เดียวกัน และเกิดกับดอกไม่สมบูรณเพศ ซึงมีเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียอยูคนละต้นกัน

-217-









ปจจัยทช่วยในการถ่ายละอองเรณ ู









ปจจัยทีชวยในการถายละอองเรณ เพือให้พืชมีดอกเกิดการปฏิสนธิ สร้างผล
และเมล็ดในการสืบพันธุ์ตอไป คือ














1. ลม เปนตัวช่วยพัดพาละอองเรณให้ไปตกลงบนยอดเกสรตัวเมีย มักเกิด




กับดอกทีมีขนาด มีนาหนักเบา ไม่มีกลิ่น และมีดอกเปนจ านวนมาก เช่น

ดอกของพืชตระกูลหญ้าชนิดตาง ๆ


2. สัตว์ ได้แก แมลง ( ผึง ผีเสือ ) นกบางชนิด ค้างคาวบางชนิด เปนตัวช่วย





ให้เกิดการถายละอองเรณ จากดอกหนึงไปยังอีกดอกหนึงได้ มักเกิดกับ






ดอกทีมีสีสวย มีกลิ่นหอม หรือมีตอมนาหวานซึงเปนตัวล่อให้สัตว์เหล่านี ้

เข้าหา








3. นา อาจเปนนาทีเรารดให้แกพืชหรือนาฝนทีตกลงมา จะเปนตัวพาละออง



เกสรตัวผู้ จากดอกทีอยูด้านบนให้ไปตกลงบนยอดเกสรตัวเมียของดอก


ทีอยูด้านล่างได้




4. คน ท าการถายละอองเรณ เพื่อให้พืชเกิดการผสมพันธุ์ และได้พืชทีมี

ลักษณะพันธุ์ดีตามทีต้องการ


-218-




แผนการจดการเรยนรู



ี่








กล่มสาระการเรยนร วิทยาศาสตร ชั้นมัธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1

หน่วยการเรยนรท 1 เรอง หน่วยของชวิตและชวิตพืช เวลา 30 ชั่วโมง

ื่






ี่

ื่

แผนการจัดการเรยนรท 16 เรอง ทดลองจนเกิดเขาใจ เวลา 2 ชั่วโมง

สอนวันท ……. เดอน ………………..… พ.ศ. ............... ชอผู้สอน นายยรรยง ปกปอง
ื่

ี่

1. สาระสาคัญ




1.1 พืชจะใช้การล าเลยงโมเลกุลของสารต่างๆ ได้แก่ น ้า แร่ธาตและอาหาร ภายในเซลล์ หรอจากเซลล์

ไปส่อกเซลล์หนง ได้หลายวิธเช่นการแพร่ ออสโมซส แอกทฟ ทรานสปอรต โดยในพืชนั้นสง จะมระบบ











ท่อล าเลยงอาหารคอ โฟลเอม ระบบท่อล าเลยงน ้าและแร่ธาตคอ ไซเลม





1.2 ปจจัยทมอทธพลต่อการล าเลียงของพืช ได้แก่การคายน ้า ความชื้น แสง และอุณหภูมิ







2. มาตรฐานการเรยนรู ว 1.1 : เข้าใจหน่วยพื้นฐานของส่งมชวิต ความสัมพันธของโครงสรางและหน้าท ี ่


















ของระบบต่าง ๆ ของส่งมชวิต ทท างานสัมพันธกัน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารส่งทเรยนร










น าความรไปใช้ในการด ารงชวิตของตนเองและดแลส่งมชวิต


3. ตัวชวัด


3.8 ทดลอง สบค้นข้อมูล และอธบายโครงสรางและการท างานของระบบล าเลยงของพืช





4. ภาระงาน / ชนงาน
ี่


4.1 ผลงานทผู้เรยนท าในชดฝกท 14 (ส่วนของพืชทล าเลยงน ้าและแร่ธาต) และชดฝกท 18 (การเจรญ


ี่





ี่


เตบโตของต้นถั่ว)

4.2 คะแนนการทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน


4.3 บันทกเจตคตและจตวิทยาศาสตรของผู้เรยน




5. จุดประสงคการเรยนรู (จดประสงค์น าทาง)





5.1 อธบายการล าเลยงของพืชชั้นต าได้



-219-





5.2 บอกความหมายของไซเลม และโฟลเอมในระบบท่อล าเลยงของพืชได้


5.3 อธบายการล าเลยงอาหาร น ้าและแร่ธาตของพืชได้






5.4 เปรยบเทยบท่อล าเลยงน ้าและท่อล าเลยงอาหารของพืชใบเล้ยงเดยวและใบเล้ยงค่ได้






5.5 วาดภาพแสดงท่อล าเลยงน ้าและท่อล าเลยงอาหารของพืชได้
5.6 บอกปจจัยทส่งผลต่อการล าเลียงของพืชได้




5.7 ออกแบบและท าการทดลองเกียวกับการล าเลยงของพืชได้


5.8 สรปผลการทดลองเกียวกับการล าเลยงของพืชได้







5.9 ใช้ห้องสมดและอนเทอรเนตในการสบค้นความรเรองการล าเลยงของพืชได้

ื่






5.10 มความรอบคอบ อดทน มเหตมผลในการท ากิจกรรมทางวิทยาศาสตร







5.11 ร่วมกิจกรรมด้วยความสนใจ เหนความส าคัญ และเรยนรอย่างมความสข
6. สาระการเรยนรู



6.1 ระบบท่อล าเลยงของพืช


6.2 ปจจัยทส่งผลต่อการล าเลยงของพืช


6.3 การทดลองเกียวกับการล าเลยงของพืช


6.4 โครงสรางและประเภทของดอก

7. กระบวนการจดการเรยนรู ้



7.1 ขั้นสรางความสนใจ (engagement)

1. ผู้เรยนท าแบบทดสอบก่อนเรยน เพือตรวจสอบและทบทวนความรพื้นฐาน (แบบถูกผิด 10 ข้อ)










2. ผู้เรยนอ่านออกเสยงข้อความทครเขยนบนกระดานด า ดังน้





ต้นไม้คอเพือนชวิต เพราะดดแก๊สพิษแทนมนษย์สตว์



3. ซักถามและอภปรายเกียวกับความหมายของประโยคดังกล่าว เช่น


-แก๊สพิษในทีนี้ คือแก๊สอะไร (คารบอนไดออกไซด์)


-พืชน าแก๊สน้ไปใช้ในกระบวนการใด (กระบวนการสังเคราะหด้วยแสง)





-กระบวนการสังเคราะหด้วยแสงเกิดข้นทไหน (คลอโรพลาสต์)

-220-





4. ทบทวนความหมายของผู้ผลต และผู้บรโภค โดยให้ผู้เรยนบอกว่าหมายถงอะไร เพราะเหตใด





5. ซักถามเกียวกับกระบวนการสังเคราะหด้วยแสง แล้วใช้ค าถามว่า





“ น ้า และน ้าตาลกูลโคส ทพืชสังเคราะหด้วยแสงข้นได้ จะถกน าไปไว้ทไหน อย่างไร”



7.2 ขั้นส ารวจและค้นหา (exploration)









6. ครแนะน าผู้เรยนว่า มนษย์เราซงเปนผู้บรโภค เมออาหารผ่านระบบย่อยอาหารแล้ว จะกลายไป



เปนสารอาหาร และถกล าเลยงโดยระบบไหลเวียนโลหตไปยังส่วนต่างๆ ของร่ายกาย และพืชก็เช่นเดยว




กัน สารอาหารได้แก่น ้าตาลกลโคสและน ้า ก็จะถกล าเลยงไปยังส่วนต่างๆ โดยระบบท่อล าเลยง


ี่


7. ผู้เรยนแต่ละกล่มศกษากิจกรรมในชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 14 (ส่วนของพืช













ทล าเลยงน ้าและแร่ธาต) รบวัสดอปกรณและปฏบัตการทดลองตามขั้นตอนในกิจกรรม บันทกผล




และตอบค าถาม






ี่
8. ผู้เรยนแต่ละกล่มศกษากิจกรรมในชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 18 (การเจรญเตบโต










ของต้นถั่ว) รบวัสดอปกรณ และปฏบัตการทดลอง (บันทกผลและตอบค าถาม ภายหลังเสรจส้นการทดลอง




เปนเวลา 4 วัน)
ี่








9. ผู้เรยนแต่ละคนศกษาใบความรท 9 (องค์ประกอบของดอก) และใบความรท 10 (ลักษณะดอก
ของพืช)

7.3 ขั้นอธบายและลงข้อสรป (explanation)



10. ส่มตัวแทนกล่มออกมาน าเสนอผลงาน จากการทดลองในชดฝกท 14 โดยใช้วัสดอปกรณช่วยใน







การน าเสนอ ได้แก่ แผ่นใสและเครองฉายภาพข้ามศรษะ (ครประเมนทักษะการพูดของผู้เรยน)










11. ผู้เรยนและครร่วมกันสรปโดยการฝกอ่านค าศัพท์และอธบายความหมายจากบัตรค า หรอสรป







ความรจากสไลด์ในโปรแกรม Power Point เพือเราความสนใจ ชัดเจนและรวดเรวยิ่งข้น ได้แก่ค าว่า


ระบบท่อล าเลียง ท่อล าเลียงน ้าและแร่ธาตุ ท่อล าเลียงอาหาร โฟลเอม ไซเลม


7.4 ขั้นขยายความร (elaboration)



12. ครแนะน าการน าเสนอข้อมูล การพูดรายงานของผู้เรยน เพือการปรบปรงในคราวต่อไป



13. ครให้ความรเพิ่มเตม เรอง ระบบท่อล าเลยง โครงสรางของดอก และประเภทของดอกพืชชั้นสง



















และแนะน าให้ผู้เรยนไปสบค้นความรในเรองดังกล่าวเพิ่มเตมจากห้องสมดและอนเทอรเนต

-221-





7.5 ขั้นประเมน (evaluation)
14. ผู้เรยนท าแบบทดสอบหลังเรยน เพื่อตรวจสอบพัฒนาการของผู้เรยน (แบบถูกผิด 10 ข้อ)



15. ประเมนผลงานการท าชดฝกทักษะของผู้เรยน





16. ประเมนผลพฤตกรรมด้านอนๆ โดยการสังเกต สัมภาษณทั้งในห้องเรยน และนอกห้องเรยน









8. สอและแหลงเรยนรู


8.1 บัตรค ายากหรอค าส าคัญ เพือใช้ฝกอ่านและสรุปบทเรียน ได้แก่ค าว่า ระบบท่อล าเลียง ไซเลม





โฟลเอม ท่อล าเลยงอาหาร ท่อล าเลยงน ้าและแร่ธาต ดอกสมบูรณเพศ ดอกไม่สมบูรณเพศ ดอกสมบูรณ ์



ดอกครบส่วน ดอกไม่สมบูรณ ดอกไม่ครบส่วน




8.2 แผ่นใสและเครองฉายภาพข้ามศรษะ (Over Head)







8.3 วัสดอปกรณตามกิจกรรมในชดฝกท 14 และ 18 ได้แก่ ต้นเทยน หมกแดง ใบมดโกน สไลด์



กล้องจลทรรศน เมล็ดถั่วด า กระดาษเยือ









8.4 ชดฝกทักษะวิทยาศาสตร (ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและความสามารถในการคดวิเคราะห)



เล่ม 1 เรอง หน่วยของชวิตและชวิตพืช ชั้นมัธยมศกษาปท 1









8.5 ห้องสมด และห้องคอมพิวเตอร เพื่อใช้ในการสบค้นข้อมูลจากอนเทอรเนต


9. การวัดและประเมินผล
9.1 ส่งทต้องการวัด






-ความรความเข้าใจ เรอง ระบบท่อล าเลยงของพืช โครงสรางของดอก ประเภทของดอก




-ทักษะการพูดสรปเรองและพูดรายงาน ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร ์
ื่
-เจตคตทดต่อการเรยน ได้แก่ ความสนใจ ความตั้งใจ และเหนความส าคัญ








-จตวิทยาศาสตร ได้แก่ ความใฝ่รู้ใฝ่เรียน ความรอบคอบ มีเหตุมีผล ความอดทน

9.2 วิธการวัด ใช้การซักถาม การท าชดฝกทักษะ และการสังเกตพฤตกรรม



9.3 เครองมอวัด
ื่


-แบบทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน



ี่




ี่
-ชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 14 และชดฝกท 18




-แบบประเมนเจตคตและจตวิทยาศาสตร


9.4 เกณฑ์การประเมน
-ตอบถกให้ 1 คะแนน และตอบผิดให้ 0 คะแนน



-ข้นอยู่กับลักษณะและรปแบบของชดฝกทักษะ (เฉลยและเกณฑ์อยู่ในภาคผนวกแต่ละแผน)


-ให้คะแนนเปนระดับคณภาพ (แบบประเมนและเกณฑ์อยู่ภาคผนวกท้ายแผน)




-222-




10. กิจกรรมเสนอแนะ


10.1 แหล่งเรยนรควรยืดหยุ่นตามความเหมาะสมในด้านต่าง ๆ เช่น สภาพแวดล้อมทางธรรมชาต ิ



เวลา งบประมาณ และความพรอมของผู้เรยน เปนต้น






10.2 ผู้เรยนควรมความพรอมในด้านการพูดและการอ่านเพือจับใจความส าคัญ

11.3 ทักษะการเขยนเพือบันทกสรปสาระส าคัญ ควรฝกให้เกิดข้นในตัวผู้เรยนพรอมๆ กับการสราง








นสัยรกการอ่านและการสืบค้นข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่างๆ


ื่
(ลงชอ)

( นายยรรยง ปกปอง )
..... / ……… / ……..


11. ความเหนและขอเสนอแนะของผูบรหารสถานศกษา



……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………...



ื่
(ลงชอ)
( ………………………………….)


ผู้อ านวยการ โรงเรยนบ้านดงเจรญ

….. / ……….. / ……..

12. บันทึกหลังสอน

12.1 ผลการสอน

-ด้านพุทธพิสัย …………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..

-223-







-ด้านทักษะพิสัย ……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..




-ด้านจตพิสัย …………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..





12.2 ปญหาอปสรรค ………………………………………………………………………………
12.3 แนวทางแก้ไข ………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..




ื่
(ลงชอ)

( นายยรรยง ปกปอง )
..... / ……… / ……..

-224-


























ภาคผนวก














• แบบทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน


ี่

• เฉลย / เกณฑ์การให้คะแนนชดฝกท 14




(ส่วนของพืชทล าเลยงน ้าและแร่ธาต)


• เฉลย / เกณฑ์การให้คะแนนชดฝกท 18
ี่


(การเจรญเตบโตของต้นถั่ว)

• ใบความรท 9 (องค์ประกอบของดอก)

ี่


• ใบความรท 10 (ลักษณะดอกของพืช)
ี่


-225-

แบบทดสอบก่อนเรยน – หลังเรยน







ี่
แผนท 16



ทดลองจนเกิดเข้าใจ




ี่
ื่
ื่
ี่
จงท าเครองหมาย / หน้าข้อทถูก และท าเครองหมาย X หน้าข้อทผิด



......... 1. ท่อล าเลยงน ้าและแร่ธาตของพืช เรยกว่า ไซเลม
……. 2. ท่อล าเลียงอาหารของพืช เรียกว่า โฟลเอม




……. 3. การล าเลยงอาหารของพืช ส่วนใหญ่จะเกิดข้นเวลากลางคน



……. 4. ทศทางการล าเลยงของไซเลม จะเกิดในสองทศทางคอ


ในแนวข้นและในแนวลง




……. 5. ทศทางการล าเลยงของโฟลเอม จะเกิดในทศทางเดยวคอ


ในแนวข้น
……. 6. โฟลเอมจะเรยงอยู่ด้านนอก ส่วนไซเลมจะเรยงอยู่ด้านใน



ของเซลล์พืชชั้นวาสควลารบันเดล



……. 7. ดอกครบส่วน คอดอกทมเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมย





อยู่ในดอกเดยวกัน เช่น กุหลาบ ชบา ต้อยต่ง

……. 8. ดอกมะเขอ ดอกผักบ้ง เปนดอกไม่ครบส่วน






……. 9. ดอกครบส่วนทกดอก ต้องเปนดอกสมบรณเพศเสมอ



……. 10. ดอกสมบรณเพศ เปนได้ทั้งดอกครบส่วน และดอกไม่

ครบส่วน

-226-



ชุดฝกที 14.








ส่วนของพืชที่ล ำเลียงน ้ำและแร่ธำตุ
กิจกรรม


1. เทหมึกแดง 15 cm ใส่ขวดปากกว้างซึงมีนาอยูประมาณ 0.75 ขวด


3



จุ่มต้นเทียนลงไปให้ปลายรากแช่อยูในหมึกแดง เปนเวลา 30 นาที




2. ยกต้นเทียนจากนาหมึก ล้างสีซึงเปอน


ส่วนรากออก ใช้ใบมีดโกนตัดล าต้น

ให้เปนท่อนยาวประมาณ 3 cm นาส่วน



ทีตัดออกมานีมาตัดตามขวางและ


ตามยาว ให้บางทีสุดทีจะบางได้ แล้วนา



ไปวางบนหยดนาบนสไลด์ ปดด้วย


กระจกปดสไลด์ นาไปตรวจดูด้วยกล้อง

จุลทรรศน ์
3. วาดรูปแสดงต าแหนงทีเห็นสีแดง


เกณฑ์การให้คะแนน (คะแนนเต็ม 5 คะแนน)

• วาดภาพได้ถกต้อง สวยงาม 3 คะแนน


ตอบค าถาม • ตอบค าถามได้ถกต้อง สมบูรณ 2 คะแนน

นักเรียนจะอธิบายลักษณะภายในทีสังเกตได้จากล าตันตัดตามยาว

และตัดตามขวาง ได้อย่างไร




ื่
เมอตัดตามยาวจะเหน หมกสแดงเปนเส้นยาวไปตาม
...................................................................................................


ล าต้นของต้นเทยน เนองจากหมกสแดงเคลอนทไปส

...................................................................................................ู่







ส่วนต่างๆ ของล าต้น โดยการออสโมซส
...................................................................................................




เมอตัดตามขวาง จะเหนกล่มเซลล์ท่อล าเลยงน ้าหรอ


...................................................................................................
ไซเลมเปนกล่มๆ กระจายอยู่รอบๆ


...................................................................................................

-227-




ชุดฝกที 18.







กำรเจรญเติบโตของต้นถั่ว


กิจกรรม



1. แช่เมล็ดถั่วด า 8 เมล็ดเปนเวลา 1 คืน




2. นาเมล็ดถั่วด าทีแช่นาไว้มา 1 เมล็ด สังเกตลักษณะ

ภายนอก แล้วแกะเปลือกออก แยกใบเลียงออกเปน

2 ส่วน วาดรูปแสดงลักษณะภายนอก และลักษณะ
ภายในของเมล็ด




3. ใช้กระดาษเยือ กรุทีก้นกล่องพลาสติกขนาดเส้นผ่าน

ศูนย์กลาง 4 cm จ านวน 4 ก้อน ลงไปให้อยูระหว่าง

กระดาษแข็งและกล่อง โดยให้ส าลีแต่ละก้อนอยูห่าง

กันเปนระยะประมาณเท่าๆ กัน


4. วางเมล็ดถั่วด าทีเหลือลงบนก้อนส าลี ดังรูปและรดนา



ให้ชืนทั่วทั้งกล่องทุกวัน นาไปวางในทีมีแสงสว่าง


5. สังเกตการเปลียนแปลงของรากและล าต้นทุกวัน

เปนเวลา 4 วัน บันทึกผลลงในตาราง


-228-







ตารางบันทกกิจกรรม





วันที ลักษณะการเจริญเติบโตของต้นถั่วด า ภาพการเจริญเติบโตของต้นถั่วด าแต่ละวัน



1. รากของเมล็ดถั่วจะงอกออกมา
..............................................................................

..............................................................................

2. มใบเล้ยง 1 ค่ โผล่ขึ้นมา



.............................................................................
ล าต้นสเขยวอ่อนและอวบ


.............................................................................


3. มใบมากข้น ล าต้นสูงกว่าเดิม
.............................................................................

ใบมสเขยว


.............................................................................


4. มใบมากข้นกว่าเดิม
.............................................................................



ล าต้นสง ใบมสเขยวเข้ม

.............................................................................
เกณฑ์การให้คะแนน (คะแนนเต็ม 10 คะแนน)
• การปฏบัตการทดลองได้ถกต้อง คล่องแคล่ว 5 คะแนน



ตอบค าถาม • การบันทกผล และตอบค าถามได้สมบูรณ 5 คะแนน


1. ตันถั่วทีเพาะในกล่องพลาสติกมีการเปลียนแปลงรูปร่างและขนาดอย่างไร





มจ านวนใบมากข้น ล าต้นใหญ่และสงข้น

.............................................................................................................
.............................................................................................................
2. นักเรียนสังเกตเห็นส่วนใดของต้นถั่วด า ทีงอกพ้นเมล็ดออกมากอน


ราก
.............................................................................................................

-229-





ใบควำมรูที่ 9







องค์ประกอบของดอก














ดอกของพืชเปนส่วนทพืชใช้ในการสบพันธ ดอกของพืชมส่วนประกอบทส าคัญ
4 ส่วน คือ กลีบเลี้ยง กลีบดอก เกสรตัวผู้ และเกสรตัวเมีย










1. กลีบเลี้ยง เปนส่วนทอยู่นอกสดของดอก มักมสเขยวคล้ายใบ ท าหน้าทห่อห้ม











ส่วนทอยู่ข้างในของดอกไว้ ในขณะทดอกยังอ่อนอยู่ หรอทยังเปนดอกตม เพือปองกัน
อันตรายจากแมลง และศัตร






2. กลีบดอก เปนส่วนทอยู่ถัดจากกลบเล้ยงเข้าไป มักมสสันสวยงาม บางชนดม ี



กล่นหอม ซงสสันทสดใส และกล่นหอมของดอกไม้จะช่วยล่อแมลงให้มาตอม เพือช่วย








ในการผสมเกสร


3. เกสรตัวผู เปนส่วนทอยู่ถัดจากกลบดอกเข้าไป เปนอวัยวะสรางเซลล์สบพันธตัวผู้









มักมหลายอัน เกสรตัวผู้แต่ละอัน ประกอบด้วย








3.1. ก้านเกสรตัวผู้ หรอก้านชอับเรณ มลักษณะเปนก้านยาว ๆ ท าหน้าทชอับเรณ ู






3.2. อับเรณ มลักษณะเปนกระเปาะ เปนแหล่งสราง และเก็บ "ละอองเรณ" ซง




ภายในละอองเรณจะม “เซลล์สบพันธเพศผู้” อยู่








4. เกสรตัวเมีย เปนส่วนทอยู่ในสด คอตรงกลางดอก ท าหน้าทสรางเซลล์สบพันธ ุ ์












ตัวเมย ทปลายยอดเกสรตัวเมยจะมลักษณะเปนขนและมน ้าเหนยว ๆ เคลอบอยู่ เพือช่วย


ในการดักจับละอองเรณ และในน ้าเหนยว ๆ น้จะม “น ้าตาล” เปนองค์ประกอบอยู่ จะช่วย








กระต้นให้ละอองเรณเกิดการงอกหลอด ซงเกสรตัวเมยประกอบด้วย ยอดเกสรตัวเมย ก้าน



ชเกสรตัวเมย และรงไข่ ซงอยู่ส่วนล่างสดของเกสรตัวเมย มลักษณะเปนกระเปาะ ภายในม ี











ไข่อ่อน (โอวูล) ซงมเซลล์สบพันธเพศเมยอยู่ภายใน






-230-





ใบควำมรูที่ 10








ลักษณะดอกของพช



ดอกไม้บางชนิดมีองค์ประกอบครบทั้ง 4 ส่วน แต่ดอกไม้บางชนิดมีองค์ประกอบ

ไม่ครบทั้ง 4 ส่วน ท าให้เราสามารถแบ่งประเภทของพืชมีดอกได้ โดยใช้ลักษณะของ

ดอกเปนเกณฑ์ ดังนี ้

1. ใช้ส่วนประกอบของดอกเปนเกณฑ์ ได้แก ่

1.1. ดอกสมบูรณ หมายถึง ดอกทีมีองค์ประกอบครบ 4 ส่วน คือ กลีบดอก




กลีบเลียง เกสรตัวผู้ เกสรตัวเมีย ได้แก ดอกพริก ดอกกหลาบ ดอกชบา ดอกต้อยติ่ง

ดอกมะเขือ ดอกพู่ระหง ดอกผักบุ้ง ดอกบานบุรี ดอกมะลิ ดอกชงโค ดอกอัญชัน ฯลฯ

1.2. ดอกไม่สมบูรณ หมายถึง ดอกทีมีองค์ประกอบไม่ครบ 4 ส่วน ได้แก ่


ดอกมะพร้าว ดอกมะระ ดอกบวบ ดอกฟกทอง ดอกต าลึง ดอกมะละกอ ดอกข้าว


ดอกข้าวโพด ดอกจ าปา ดอกจ าป ดอกบานเย็น ดอกเฟองฟา ดอกมะยม ดอกมะเดื่อ


ดอกตาล ดอกหญ้า ดอกแตงกวา ฯลฯ
2. ใช้เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียเปนเกณฑ์ ได้แก ่


2.1. ดอกสมบูรณเพศ หมายถึง ดอกทีมีเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียอยูในดอก



เดียวกัน ได้แก ดอกพู่ระหง ดอกบัว ดอกกหลาบ ดอกชงโค ดอกถั่ว ดอกมะเขือ

ดอกพริก ดอกกล้วยไม้ ดอกมะม่วง ดอกชบา ดอกข้าว ดอกต้อยติ่ง ดอกจ าปา



ดอกมะลิ เฟองฟา ดอกอัญชัน ดอกแค ดอกผักบ้ง ฯลฯ


2.2. ดอกไม่สมบูรณเพศ หมายถึง ดอกทีมีเกสรตัวผู้ หรือเกสรเมีย เพียง



อย่างเดียวในหนงดอก โดยดอกทีมีเฉพาะเกสรตัวผู้ เรียกว่า ดอกตัวผู้ ส่วนดอกทีมี



เฉพาะเกสรตัวเมีย เรียกว่า ดอกตัวเมียได้แก ดอกบวบ ดอกฟกทอง ดอกมะละกอ

ดอกข้าวโพด ดอกมะยม ดอกต าลึง ดอกมะพร้าว ดอกตาล ดอกเงาะ ดอกแตงกวา
ดอกมะระ ดอกหนาวัว ดอกมะเดื่อ ฯลฯ


-231-



ภาพโครงสรางของใบ


(ใช้ฉายโดยเครื่องฉายภาพข้ามศีรษะ เพือฝกถาม-ตอบผู้เรียน)



-232-


แผนการจดการเรยนรู













กล่มสาระการเรยนร วิทยาศาสตร ชั้นมัธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1
ี่






ื่
หน่วยการเรยนรท 1 เรอง หน่วยของชวิตและชวิตพืช เวลา 30 ชั่วโมง



ี่

ื่
แผนการจัดการเรยนรท 17 เรอง อธิบายไดถึงหนาที่ เวลา 1 ชั่วโมง


ื่
สอนวันท ……. เดอน ………………..… พ.ศ. ............... ชอผู้สอน นายยรรยง ปกปอง
ี่


1. สาระสาคัญ



1.1 การสบค้นข้อมูลและการทดลองเกียวกับโครงสรางและหน้าทของระบบสบพันธของพืช จะช่วยให้






เข้าใจ และสามารถอธบายได้ถกต้องและชัดเจนมากข้น










1.2 พืชชั้นสงหรอพืชดอกจะมโครงสรางทใช้ในการสบพันธแบบอาศัยเพศ คอเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมย











ี่
1.3 โครงสรางของดอกทส าคัญม 4 ส่วน คอ กลบเล้ยง กลบดอก เกสรตัวผู้ และเกสรตัวเมย


2. มาตรฐานการเรยนรู ว 1.1 : เข้าใจหน่วยพื้นฐานของส่งมชวิต ความสัมพันธของโครงสรางและหน้าท ี ่






ของระบบต่าง ๆ ของส่งมชวิต ทท างานสัมพันธกัน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารส่งทเรยนร


















น าความรไปใช้ในการด ารงชวิตของตนเองและดแลส่งมชวิต







3. ตัวชวัด

3.9 สบค้นข้อมูล ทดลอง และอธบายโครงสรางและหน้าทในระบบสบพันธของพืช





ี่

4. ภาระงาน / ชนงาน


ี่


4.1 ผลงานทผู้เรยนท า ในชดฝกท 20 (ส่วนประกอบของดอกไม้ชนดต่างๆ) และชดฝกท 21 (รองเพลง




ี่
ี่

ผลมาจากไหน)

4.2 คะแนนการทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน

4.3 บันทกเจตคตและจตวิทยาศาสตรของผู้เรยน






5. จุดประสงคการเรยนรู (จดประสงค์น าทาง)






5.1 บอกความหมายของการสบพันธแบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศได้

-233-





5.2 ยกตัวอย่างพืชทสบพันธแบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศได้




5.3 ส ารวจและน าเสนอพืชประเภทต่างๆ ในชมชนได้

5.4 บอกส่วนประกอบของดอกและประเภทของดอกได้


5.5 อธบายการถ่ายละอองเรณและการปฏสนธของพืชดอกได้



5.6 บอกปจจัยทส่งผลต่อการถ่ายละอองเรณูของพืชดอกได้



5.7 อธบายการเกิดผลและจ าแนกผลชนดต่างๆ ของพืชดอกได้

ื่






5.8 ใช้ห้องสมดและอนเทอรเนตในการสบค้นความรเรองระบบสบพันธของพืชได้







5.9 มความรอบคอบ อดทน มเหตมผลในการท ากิจกรรมทางวิทยาศาสตร





5.10 ร่วมกิจกรรมด้วยความสนใจ เหนความส าคัญ และเรยนรอย่างมความสข





6. สาระการเรยนรู

6.1 โครงสรางของดอกและประเภทของดอก


6.2 การสบพันธแบบใช้เพศและไม่ใช้เพศ


6.3 การปฏสนธของพืช

6.4 ผลชนดต่างๆ



7. กระบวนการจดการเรยนรู ้

7.1 ขั้นสรางความสนใจ (engagement)




1. ผู้เรยนท าแบบทดสอบก่อนเรยน เพือตรวจสอบและทบทวนความรพื้นฐาน (แบบถูกผิด 10 ข้อ)

ี่




2. ผู้เรยนดภาพเคลอนไหว (Animation) ของการเจรญเตบโตของพืช ทครน าเสนอโดยใช้โทรทัศน์

ื่


และคอมพิวเตอร เพือเราความสนใจ แล้วซักถามความรความเข้าใจ ดังน้




• ในการทดลองคราวทแล้วตันถั่วมการเปลยนแปลงอย่างไร







(มการเจรญเตบโต)





• นักเรยนจะอธบาย “การเจรญเตบโต” ได้อย่างไร
(การเพิ่มจ านวน ขนาด และการเปลียนแปลงรูปร่างของเซลล์)



• ในภาพน้จัดเปนพืชชั้นต าหรอพืชชั้นสง เพราะเหตใด






(พืชชั้นสง เพราะมดอกใช้สบพันธ์)



ี่

• อวัยวะใดของพืชมดอกทใช้ในการสบพันธ์โดยใช้เพศ


(เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมย)

-234-







3. ผู้เรยนและครร่วมกันรองเพลง “ผลมาจากไหน” จากเน้อเพลงในชดฝกทักษะวิทยาศาสตร ์



เล่ม 1 ชดฝกท 21 (ผลมาจากไหน) ด้วยความสนกสนาน
ี่



7.2 ขั้นส ารวจและค้นหา (exploration)
4. ผู้เรยนแต่ละคนศกษาเน้อหาในใบความรท 12 (การปฏสนธของพืช)













5. ผู้เรยนแต่ละคนศกษาเน้อหาในใบความรท 13 (ประเภทของผล)










6. เล่นเกมจัดกลุ่มผลไม้ (ใช้เกณฑ์คอ ผลเดยว ผลกล่ม และผลรวม) โดยให้ผู้เรยนเดนเปนวงกลม







ครแจกบัตรค าชอผลไม้ชนดต่างๆ ให้คนละ 1 ชอ ทกคนร่วมปรบมอและรองเพลง “ ผลมาจากไหน ”









เมอได้ยินสัญญาณ จงให้รบจับกล่มกับเพือนๆ ทได้ชอผลชนดเดยวกัน เช่น






ผลเดี่ยว ผลกลุม ผลรวม
มะปราง มะกอก น้อยหน่า ฝกบัว สับปะรด ขนน


พุทรา แตงโม จ าป จ าปา ลูกยอ มะเดอ

ื่

7. ผู้เรยนแต่ละคนตอบค าถามในชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 21


ี่







ี่
8. ผู้เรยนแต่ละกล่มศกษากิจกรรมในชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 20 (ส่วนประกอบ









ของดอกไม้ชนดต่างๆ) แล้งลงมอปฏบัตตามขั้นตอนในกิจกรรม บันทกผลและตอบค าถาม


7.3 ขั้นอธบายและลงข้อสรป (explanation)


9. ส่มตัวแทนกล่มออกมาน าเสนอผลการศกษาดอกไม้ทั้ง 4 ชนด ในกิจกรรมของชดฝกท 20











โดยใช้สอและวัสดอปกรณช่วยได้แก่ แผ่นใสและเครืองฉายภาพข้ามศีรษะ (ครประเมนทักษะการพูด)









10. ผู้เรยนและครร่วมกันสรปโดยการฝกอ่านค าศัพท์และอธบายความหมายจากบัตรค า หรอสรป



ความรจากสไลด์ในโปรแกรม Power Point เพือเราความสนใจ ให้เกิดความชัดเจนและรวดเรวข้น




7.4 ขั้นขยายความร (elaboration)



11. ครแนะน าการน าเสนอข้อมูล การพูดรายงานของผู้เรยน เพือการปรบปรงในคราวต่อไป










12. ครให้ความรเพิ่มเตม เรอง โครงสรางของดอก ประเภทของดอกและผล การสบพันธแบบใช้เพศ












และไม่ใช้เพศ การปฏสนธของพืช และเสนอแนะให้ไปสบค้นข้อมูลเพิ่มเตมจากห้องสมดและอนเทอรเนต

-235-





7.5 ขั้นประเมน (evaluation)


13. ผู้เรยนท าแบบทดสอบหลังเรยน เพื่อตรวจสอบพัฒนาการของตนเอง (แบบถูกผิด 10 ข้อ)


14. ประเมนผลงานการท าชดฝกทักษะของผู้เรยน




15. ประเมนผลพฤตกรรมด้านอนๆ โดยการสังเกต สัมภาษณทั้งในห้องเรยน และนอกห้องเรยน







8. สอและแหลงเรยนรู










8.1 บัตรค ายากหรอค าส าคัญ เพือใช้ฝกอ่านและสรปบทเรยน ได้แก่ค าว่า การปฏสนธ การสบพันธแบบ








ใช้เพศ การสบพันธแบบไม่ใช้เพศ ดอกสมบูรณเพศ ดอกไม่สมบูรณเพศ ดอกครบส่วน ดอกไม่ครบส่วน


ผลเดยว ผลรวม ผลกล่ม



8.2 แผ่นใสและเครองฉายภาพข้ามศรษะ (Over Head)





8.3 วัสดอปกรณตามกิจกรรมในชดฝกท 20 ได้แก่ สไลด์ กล้องจลทรรศน ดอกผักบ้ง ดอกต้อยต่ง







ดอกพู่ระหง ดอกต าลง







8.4 ชดฝกทักษะวิทยาศาสตร (ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและความสามารถในการคดวิเคราะห)
เล่ม 1 เรอง หน่วยของชีวิตและชีวิตพืช ชั้นมัธยมศึกษาปีที 1






8.5 ห้องสมด และห้องคอมพิวเตอร เพื่อใช้ในการสบค้นข้อมูลจากอนเทอรเนต



9. การวัดและประเมินผล


9.1 ส่งทต้องการวัด







ื่
-ความรความเข้าใจ เรองการปฏสนธ การสบพันธของพืช โครงสรางของดอก ประเภทของดอกและผล


ื่
-ทักษะการพูดสรปเรองและพูดรายงาน ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร ์




-เจตคตทดต่อการเรยน ได้แก่ ความสนใจ ความตั้งใจ และเหนความส าคัญ



-จตวิทยาศาสตร ได้แก่ ความใฝ่รู้ใฝ่เรียน ความรอบคอบ มีเหตุมีผล ความอดทน


9.2 วิธการวัด ใช้การซักถาม การท าชดฝกทักษะ และการสังเกตพฤตกรรม




ื่

9.3 เครองมอวัด


-แบบทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน
ี่
-ชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 20 และชดฝกท 21




ี่



-แบบประเมนเจตคตและจตวิทยาศาสตร





9.4 เกณฑ์การประเมน
-ตอบถกให้ 1 คะแนน และตอบผิดให้ 0 คะแนน



-ข้นอยู่กับลักษณะและรปแบบของชดฝกทักษะ (เฉลยและเกณฑ์อยู่ในภาคผนวกแต่ละแผน)


-ให้คะแนนเปนระดับคณภาพ (แบบประเมนและเกณฑ์อยู่ภาคผนวกท้ายแผน)




-236-




10. กิจกรรมเสนอแนะ


10.1 แหล่งเรยนรควรยืดหยุ่นตามความเหมาะสมในด้านต่าง ๆ เช่น สภาพแวดล้อมทางธรรมชาต ิ






เวลา งบประมาณ และความพรอมของผู้เรยน เปนต้น
10.2 ผู้เรยนควรมความพรอมในด้านการพูดและการอ่านเพือจับใจความส าคัญ












11.3 ทักษะการเขยนเพือบันทกสรปสาระส าคัญ ควรฝกให้เกิดข้นในตัวผู้เรยนพรอมๆ กับการสราง






นสัยรกการอ่านและการสบค้นข้อมูลจากแหล่งเรยนรต่างๆ

ื่
(ลงชอ)
( นายยรรยง ปกปอง )

..... / ……… / ………





11. ความเหนและขอเสนอแนะของผูบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………...
(ลงชอ)
ื่
( ………………………………….)

ผู้อ านวยการ โรงเรยนบ้านดงเจรญ


….. / ……….. / ……..

12. บันทึกหลังสอน


12.1 ผลการสอน

-ด้านพุทธพิสัย …………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..

-237-







-ด้านทักษะพิสัย ……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..




-ด้านจตพิสัย …………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..





12.2 ปญหาอปสรรค ………………………………………………………………………………
12.3 แนวทางแก้ไข ………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..




ื่
(ลงชอ)

( นายยรรยง ปกปอง )
..... / ……… / ……..

-238-


























ภาคผนวก















• แบบทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน

ี่


• เฉลย / เกณฑ์การให้คะแนนชดฝกท 20
(ส่วนประกอบของดอกไม้ชนดต่างๆ)


• เฉลย / เกณฑ์การให้คะแนนชดฝกท 21

ี่

(รองเพลงผลมาจากไหน)



ี่

• ใบความรท 12 (การปฏสนธของพืช)
• ใบความรท 13 (ประเภทของผล)
ี่



-239-

แบบทดสอบก่อนเรยน – หลังเรยน







ี่
แผนท 17





อธิบายได้ถึงหนาที


ื่
ื่
ี่
ี่
จงท าเครองหมาย / หน้าข้อทถูก และท าเครองหมาย X หน้าข้อทผิด

......... 1. การทละอองเรณปลวไปตกบนยอดเกสรตัวเมย เรยกว่า






การปฏสนธ







……. 2. พืชดอก จะมการปฏสนธซ้อนนั่นคอ สเปรมตัวหนงจะไป



ผสมกับไข่อ่อนได้เอมบรโอ และสเปรมอกตัวหนงจะไป










ผสมกับโพลารนวเคลยส ได้เอนโดสเปรม





……. 3. เมอรงไข่ได้รบการผสมแล้ว จะกลายไปเปนเมล็ด




……. 4. เมอไข่อ่อนได้รบการผสมแล้ว จะกลายไปเปนผล
……. 5. ดอกสมบรณเพศทกดอก จัดเปนดอกครบส่วนเสมอ





……. 6. ดอกครบส่วนทกดอก จัดเปนดอกสมบรณเพศเสมอ



……. 7. ผลทเกิดจากดอกเดยวทมหลายรงไข่เบยดกัน รงไข่










แต่ละอันก็มาจากเกสรตัวเมยอันหนง เมอเจรญไป








เปนผลจงเรยกว่า ผลรวม








……. 8. ผลทเกิดจากรงไข่อันเดยวทอยู่ภายในดอก ดอกเดยว

เรยกว่า ผลเดียว


……. 9. Pollination หมายถง การถ่ายละอองเรณของพืช

……. 10. การใช้หน่อ กิ่ง ก้าน ใบ และราก ของพืชไปขยายพันธุ์
เรยกว่า การสบพันธแบบไม่ใช้เพศ





-240-



ี่


ชดฝกท 20





ส่วนประกอบของดอกไม้ชนิดต่ำงๆ


กิจกรรม



1. สังเกตและเปรียบเทียบส่วนประกอบตางๆ ของดอกผักบุ้ง ดอกต้อยติ่ง ดอกพู่ระหง



และดอกต าลึง หรือดอกไม้อืนๆ ทีหาง่ายในท้องถิ่น แล้วแกะส่วนประกอบของแตละ

ชั้นของดอก คือ กลีบเลียง กลีบดอก เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย แล้วนาไปติดในตาราง

บันทึกผลในสมุด


2. สังเกตและเปรียบเทียบอับเรณของดอกไม้แต่ละชนิด แล้วใช้ปลายเข็มหมุดเขียอับเรณ ู




ลงบนกระจกสไลด์ แล้วหยดนาลงไป 1 หยด ใช้แท่งแก้วขยีอับเรณให้แตกออก สังเกต
ด้วยกล้องจุลทรรศน และวาดรูปละอองเรณ ู

3. แกะส่วนของกลีบดอกและเกสรตัวผู้ออกให้หมด ใช้ใบมีดผ่าเกสรตัวเมียตามยาว

สังเกตรังไข่ และ ออวูล ซึงอยูภายในโดยใช้แว่นขยายและวาดรูป


-241-






ตารางบันทกกิจกรรม




ส่วนประกอบของดอก ดอกผักบุ้ง ดอกต้อยติ่ง ดอกพู่ระหง ดอกต าลึง





/
/
/
/
กลีบเลียง .............................................................................................................................

/
/
/
/
กลีบดอก .............................................................................................................................
/
/
/
เกสรตัวผู้ .............................................................................................................................
/
/
/
-อับเรณ .........................................................................................................................

/
/
/
-ละอองเรณ ...................................................................................................................

/
/
/
/
เกสรตัวเมีย .........................................................................................................................
/
/
/
/
-รังไข่ ............................................................................................................................
/
/
/
/
-ออวูล ...........................................................................................................................
ตอบค าถาม
1. ดอกไม้แต่ละชนิดมีลักษณะของส่วนประกอบแต่ละอย่างเหมือนกัน
หรือแตกต่างกันอย่างไร



ต่างกัน ทั้งขนาด รปร่าง ส ปรมาณ และส่วนประกอบ
.............................................................................................................

2. ดอกไม้ชนิดใด มีส่วนประกอบของดอกไม่ครบและส่วนใดทีขาดหายไป


มไม่ครบเช่น ต าลง ขาดเกสรตัวผู้ หรอเกสรตัวเมยในบางดอก


.............................................................................................................
3. ละอองเรณของดอกไม้แต่ละอย่างมีลักษณะเหมือนกันหรือไม่ อย่างไร

ไม่เหมอนกัน เช่นมจ านวนมากน้อยไม่เท่ากัน รปร่างต่างกัน



.............................................................................................................

-242-



ี่
ชดฝกท 21







ร้องเพลงผลมำจำกไหน



กิจกรรม 1. ร้องเพลง “ ผลมาจากไหน ”



เนือร้อง/ท านอง : ยรรยง ปกปอง
แตน แตน แต แต่ แล แลน (ซ ้า)

ผลไม้คือรังไข่ ทีเปลียนแปลงไปหลังปฏิสนธิ






ผลเดียวนั่นก็มีดอกเดียวทีมีรังไข่หนึงอัน
มะม่วง ส้ม พลัน องุ่น ทุเรียน แตงโม
แตน แตน แต แต่ แล แลน (ซ ้า)

ผลกลุ่มมาจากรังไข่มีมากมายในดอกเดียวนั่น



เมือเจริญไม่หลอมรวมกัน จ าป จ าปา พลัน กระดังงา นมแมว
หลอมรวมแล้ว สตรอเบอรี นอยหนา บัว



แตน แตน แต แต่ แล แลน (ซ ้า)


ผลรวมคือสุดท้ายกลุ่มรังไข่ภายในดอกช่อ สับปะรด สาเก ไม่พอ หม่อน ลูกยอ อีก มะเดื่อ ขนน


รังไข่กลายเปนผล โอวูลกลายเปนเมล็ดมัน ใช้ในการสืบพันธุ์ แบบใช้เพศของพืชเอย
2. อภิปรายและซักถามเกียวกับ “การเกิดผลและเมล็ดของพืช”





ตอบค ำถำม




รงไข่ ทเกิดการปฏสนธแล้ว

1. ผล เจริญมาจาก ...................................................................................................


ไข่อ่อนหรอโอวูล ทเกิดการปฏสนธแล้ว



2. เมล็ด เจริญมาจาก ...............................................................................................





รงไข่อันเดยวทอยู่ภายในดอกเดยว


3. ผลเดียว เกิดจาก ..................................................................................................
รงไข่หลายรงไข่ทเบยดกันในดอกเดยว







4. ผลกลุ่ม เกิดจาก ..................................................................................................
กล่มของรงไข่ของดอกช่อหลายๆ ดอก


5. ผลรวม เกิดจาก .................................................................................................

-243-













เกณฑการใหคะแนน










ี่
• ชดฝกท 20
-คะแนนเต็ม 10 คะแนน

-การปฏบัตการทดลอง 3 คะแนน

-การบันทกผลการทดลองได้ถูกต้อง 4 คะแนน


(บันทกผลได้ถูกต้องให้ดอกละ 1 คะแนน)

-การเขยนตอบค าถาม 3 คะแนน

(เตมค าตอบได้ถูกต้องสมบูรณให้ข้อละ 1 คะแนน)




• ชดฝกท 21


ี่
-คะแนนเต็ม 5 คะแนน

-ตอบถูกต้องสมบูรณให้ข้อละ 1 คะแนน


-244-





ใบควำมรูที่ 12








การปฏสนธของพืช





การปฏิสนธ คือ การทีเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้เข้าผสมกับเซลล์สืบพันธุ์เพศเมีย




โดยหลังจากทีละอองเรณ ตกลงบนยอดเกสรตัวเมียแล้ว ละอองเรณจะงอก

หลอดแทงลงไปในก้านเกสรตัวเมีย จนถึงไข่ออน ( โอวูล ) ทีอยูภายในรังไข่


ภายในหลอดละอองเรณจะมีเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้อยู ซึงจะเข้ามาไปผสมกับเซลล์









สืบพันธุ์เพศเมีย (เซลล์ไข่ ) ทีอยูในไข่ออนโดยผ่านทางรูเปดทีอยูข้างใต้ ได้เปน



เซลล์ใหม่อยูภายในไข่ออน (เซลล์ใหม่ทีได้ก็ คือเซลล์ทีจะเจริญเปนต้นพืชต้นใหม่)



ี่
การเปลยนแปลงของดอกหลังปฏสนธ ิ

หลังจากการปฏิสนธิ ยอดและก้านชูเกสรตัวเมียจะเหียวลง กลีบเลียง กลีบดอก


เกสรตัวผู้ และเกสรตัวเมีย ก็จะแห้งแล้วร่วงหลุดไป ส่วนรังไข่ และ โอวูล หรือไข่ จะ

เจริญเติบโตต่อไป โดย รังไข่ จะเจริญกลายเปน ผล ส่วน โอวูล หรือไข่ จะเจริญไป




เปน เมล็ด ซึงภายในเมล็ดจะเก็บต้นออน และอาหารสะสมไว้ภายใน เพื่อเกิดเปนต้นใหม่

เมือเมล็ดพืชแพร่กระจายไปในทีตาง และไปตกในทีทีมีสภาพแวดล้อมทีเหมาะสม








กับการงอกของเมล็ด เมล็ดก็จะงอกเปนต้นใหม่ตอไป วิธีนีท าให้พืชดอกทีอยูตามธรรมชาติ


สามารถแพร่ได้โดยไม่สูญพันธุ์ไป

-245-














การสบพันธของพชมดอกแบบไม่อาศัยเพศ
นอกจากพืชมีดอก ใช้วิธีการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศแล้ว พืชมีดอกยังใช้


วิธีการสืบพันธุ์ โดยไม่ต้องอาศัยเซลล์สืบพันธุ์ หรือไม่ต้องอาศัยการสร้างเมล็ด

ได้อีกด้วย วิธีการสืบพันธุ์แบบน เรียกว่า การสืบพันธุ์แบบไม่ต้องอาศัยเพศ


เช่น การแตกหนอ การทาบกิ่ง การตอน ฯลฯ

นอกจากนีเรายังนาส่วนตาง ๆ ของพืชมีดอก เช่น กิ่ง ตา ยอด ใบ ล าต้น



หัว ราก มาใช้ในการขยายพันธุ์

-246-





ใบควำมรูที่ 13






ประเภทของผล





ในการศกษาชนดของผลมหลักเกณฑ์ในการจ าแนกหลายหลักเกณฑ์ เช่น ลักษณะและ




โครงสรางของดอก จ านวนและชนดของรงไข่ ลักษณะของเน้อผลไม้นั้นแก่แล้วแตกออก









หรอไม่ มส่วนของกลบเล้ยงหรอฐานดอกเปนส่วนประกอบของผลหรอไม่ เปนต้น แต่ใน




ชั้นน้จะแบ่งตามวิธการเกิดของผลเปนเกณฑ์ ซงสามารถจ าแนกได้เปน 3 ประเภท ดังน้ ี




1. ผลเดี่ยว ( Simple fruit ) คอ ผลทเกิดจากรังไข่อันเดียวในดอกเดียว ดอกอาจเป็น











ดอกเดยวหรอดอกช่อก็ได้ ตัวอย่างเช่น ผลมะเขอ แตง ฟกทอง สม เปนผลเดยวทเกิดจาก






ดอกเดยว และมะม่วง ชมพู่ มะกอก เปนผลเดยวทเกิดจากดอกช่อ เปนต้น ลักษณะของดอก





ี่
ทจะกลายเปนผลเดยว คอ ดอก 1 ดอกจะมรงไข่ 1 อัน เปนดอกเดยวหรอดอกช่อก็ได้ ถ้า




ี่



เปนดอกช่อรงไข่ของแต่ละดอกต้องไม่หลอมรวมกัน







2. ผลกลุม ( Aggregate fruit ) คอผลทเกิดจากกล่มของรงไข่ในดอกเดยวกันของดอก






เดยว รงไข่แต่ละอันก็จะกลายเป็นผลย่อยหนึ่งผล แต่เนืองจากอยูอัดกันแน่นจึงดูคล้ายกับ



เปนผลเดยว เช่น ผลน้อยหน่า สตรอเบอร เปนต้น แต่บางชนดก็ไม่อยู่อัดกันแน่นนัก คงแยก








เปนผลเล็ก ๆ เช่น ผลของกระดังงา การะเวก นมแมว เปนต้น ลักษณะของดอกทจะกลาย





เปนผลกล่ม คอ ดอกเปนดอกเดยว ใน 1 ดอก มรงไข่หลายอัน อาจเชอมรวมกันหรอไม่ก็ได้














3. ผลรวม ( Multiple fruit ) คอ ผลทเกิดจากรงไข่ของดอกแต่ละดอกของดอกช่อซงเชอม




รวมกันแน่น รงไข่เหล่าน้จะกลายเปนผลย่อย ๆ เชอมรวมกันแน่นจนคล้ายเปนผลเดยว ได้แก่







ผลสบปะรด ขนน สาเก ยอ หม่อน มะเดือ เป็นต้น ลักษณะของดอกทีจะกลายเป็นผลรวมคือ






ดอกเปนดอกช่อทมรงไข่ของดอกย่อยแต่ละดอก มาเชอมรวมกัน




-247-


แผนการจดการเรยนรู










ี่



กล่มสาระการเรยนร วิทยาศาสตร ชั้นมัธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1







หน่วยการเรยนรท 1 เรอง หน่วยของชวิตและชวิตพืช เวลา 30 ชั่วโมง
ื่
ื่


ี่

ื่
ิ่
แผนการจัดการเรยนรท 18 เรอง วิเคราะหดีเรองสงเรา เวลา 2 ชั่วโมง


สอนวันท ……. เดอน ………………..… พ.ศ. ............... ชอผู้สอน นายยรรยง ปกปอง

ื่
ี่


1. สาระสาคัญ
1.1 ระบบต่างๆ ทส าคัญของพืช ได้แก่ ระบบท่อล าเลยง ระบบการสบพันธ ระบบการสรางอาหาร









(การสังเคราะหด้วยแสง) ระบบการหายใจและคายน ้า ต่างมความส าคัญต่อการด ารงชวิตของพืช และส่ง

ผลต่อส่งแวดล้อม

1.2 การฝกทักษะการทดลอง ซงประกอบด้วย การออกแบบการทดลอง การปฏบัตการทดลอง และ










การบันทกผลการทดลอง จะช่วยให้สามารถตอบปญหาได้อย่างมเหตมผลและน่าเชอถอ








1.3 การตอบสนองของพืชต่อส่งเราภายนอก ได้แก่ แสง อณหภม น ้า และการสัมผัส นอกจากจะเกิดข้น

ในลักษณะของการเคลอนไหวแล้ว ยังส่งผลต่อกระบวนการสังเคราะหด้วยแสงของพืชอกด้วย










2. มาตรฐานการเรยนรู ว 1.1 : เข้าใจหน่วยพื้นฐานของส่งมชวิต ความสัมพันธของโครงสรางและหน้าท ่ ี




ของระบบต่าง ๆ ของส่งมชวิต ทท างานสัมพันธกัน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารส่งทเรยนร















น าความรไปใช้ในการด ารงชวิตของตนเองและดแลส่งมชวิต







3. ตัวชวัด





3.10 วิเคราะหความสัมพันธ และอธบายการท างานทสัมพันธกันของระบบต่างๆ ในพืชได้






3.11 ทดลอง วิเคราะห และอธบายเกียวกับการตอบสนองของพืชต่อส่งเรา ได้แก่ แสง อณหภม น ้า และ





การสัมผัส


4. ภาระงาน / ชนงาน


ี่


ี่
4.1 ผลงานทผู้เรยนท าในชดฝกท 27 (มาเร่มปลกต้นไม้กันเถอะ)


4.2 คะแนนการทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน



4.3 บันทกเจตคตและจตวิทยาศาสตรของผู้เรยน




-248-




5. จุดประสงคการเรยนรู (จดประสงค์น าทาง)






5.1 เขยนแผนผังหรอวงจรแสดงความสัมพันธของระบบต่างๆ ของพืชได้

5.2 อธบายความสัมพันธของระบบต่างๆ ของพืชได้



5.3 ออกแบบเพือท าการทดลองเกียวกับการตอบสนองของพืชต่อส่งเราได้





5.4 ปฏบัตการทดลองเกียวกับการตอบสนองของพืชต่อส่งเราได้





5.5 ใช้ทักษะการก าหนดและควบคมตัวแปรในการทดลองเกียวกับการตอบสนองของพืชต่อส่งเราได้





5.6 มความรอบคอบ อดทน มเหตมผลในการท ากิจกรรมทางวิทยาศาสตร





5.7 ร่วมกิจกรรมด้วยความสนใจ เหนความส าคัญ และเรยนรอย่างมความสข


6. สาระการเรยนรู ้

6.1 ความสัมพันธของระบบต่างๆ ในพืช


6.2 การตอบสนองของพืชต่อส่งเรา

6.3 ทักษะการทดลอง
6.4 ทักษะการก าหนดและควบคมตัวแปร



7. กระบวนการจดการเรยนรู ้

7.1 ขั้นสรางความสนใจ (engagement)





1. ผู้เรยนท าแบบทดสอบก่อนเรยน เพือตรวจสอบและทบทวนความรพื้นฐาน (แบบถูกผิด 10 ข้อ)

ื่
2. ผู้เรยนดภาพเคลอนไหว (Animation) ของต้นกาบหอยแครง สนทนาซักถามเกียวกับพฤตกรรม








การตอบสนองทผู้เรยนสังเกตเหน ดังน้


• นักเรยนสังเกตเหนอะไรในภาพ

• ท าไมจงเปนเช่นนั้น (ต้นกาบหอยแครงตอบสนอง

ต่อการสมผัส)









• มพืชชนดอนหรอไม่ ทตอบสนองต่อส่งเราอนๆ



(ต้นหม้อข้าวหม้อแกงลง ไมยราบ และต้นทานตะวัน)







• นักเรยนคดว่าในขณะทพืชตอบสนองต่อส่งเรา

ระบบต่างๆ ของพืชท างานไปด้วยหรอไม่ อย่างไร

-249-




7.2 ขั้นส ารวจและค้นหา (exploration)

3. ผู้เรยนแต่ละคนศกษาพฤตกรรมการตอบสนองของพืชต่อส่งเรา จากชดฝกทักษะวิทยาศาสตร ์








ี่


เล่ม 1 (ใบความรท 16 : การตอบสนองของพืชต่อส่งแวดล้อม)





4. ซักถามความรความเข้าใจเกียวกับการตอบสนองของพืชต่อส่งเรา เช่น

-การตอบสนองต่อส่งเราของพืชต่างจากการตอบสนองของสัตว์อย่างไร


(การตอบสนองของพืชเปนไปอย่างช้าๆ และเหนไม่ชัดเจนเหมอนสัตว์)







-ส่งเราภายนอกทมากระต้นให้พืชตอบสนอง มอะไรบ้าง






(แสง อณหภม ความช้น น ้า แรงดงดดของโลก)











-การเคลอนไหวแบบนาสตก เปนอย่างไร (เปนการเคลอนไหวทไม่สัมพันธกับทศทาง





ของส่งเราทมากระต้น เช่น ต้นไมยราบ ต้นกาบหอยแครง



-การเคลอนไหวแบบทรอฟก เปนอย่างไร (เปนการเคลอนไหวทมความสัมพันธกับทศทาง


















ของส่งเราทมากระต้น เช่น การงอกของรากพืชเข้าส่แรงดงดดของโลก


5. ผู้เรยนศกษาแผนภาพขนาดใหญ่เกียวกับความสัมพันธของกระบวนการหายใจ และกระบวนการ







สังเคราะหด้วยแสงของพืช ซักถามและอภปรายถงความสัมพันธทั้งในแง่ของระบบนเวศ และการแลก



เปลยนแก๊สออกซเจน คารบอนไดออกไซด์ และน ้า








6. ผู้เรยนแต่ละกล่มวางแผนออกแบบ และปฏบัตการทดลอง เพือศกษาการเจรญเตบโตและการ

ตอบสนองต่อส่งเราของพืช ในกิจกรรมของชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 27 ( มาเร่มปลก


ี่







ต้นไม้กันเถอะ)


7.3 ขั้นอธบายและลงข้อสรป (explanation)

7. ส่มตัวแทนกลุ่มออกมาน าเสนอผลงานการวางแผนและออกแบบการปลูกพืช โดยให้ระบุ






ตัวแปรในการทดลอง วัสดอปกรณ ขั้นตอนและการบันทกผลการทดลอง (ครประเมนทักษะการพูด)



8. ผู้เรยนและครร่วมกันสรปความรโดยการฝกอ่านออกเสยงค าและสรปความรจากสไลด์ใน










โปรแกรม Power Point เพือเราความสนใจ ให้เกิดความชัดเจนและรวดเรวข้น


7.4 ขั้นขยายความร (elaboration)


9. ครแนะน าการน าเสนอข้อมูล การพูดรายงานของผู้เรยน เพือการปรบปรงในคราวต่อไป




10. ครให้ความรเพิ่มเติม เรือง การตอบสนองของพืชต่อสิ่งเร้า และแนะน าให้ไปศึกษาความรู้




ในเรองดังกล่าวเพิ่มเตมจากห้องสมดและอนเทอรเนต








-250-




7.5 ขั้นประเมน (evaluation)


11. ผู้เรยนท าแบบทดสอบหลังเรยน เพื่อตรวจสอบพัฒนาการของตนเอง (แบบถูกผิด 10 ข้อ)



12. ประเมนผลงานการท าชดฝกทักษะของผู้เรยน








13. ประเมนผลพฤตกรรมด้านอนๆ โดยการสังเกต สัมภาษณทั้งในห้องเรยน และนอกห้องเรยน





8. สอและแหลงเรยนรู



8.1 บัตรค ายากหรอค าส าคัญ เพือใช้ฝกอ่านและสรปบทเรยน ได้แก่ค าว่า การเคลอนไหวแบบนาสตก








การเคลอนไหวแบบทรอฟก ส่งเราภายนอก แสง อณหภม ความช้น







8.2 แผ่นใสและเครองฉายภาพข้ามศรษะ (Over Head)



8.3 วัสดอปกรณในการปลกพืช ตามกิจกรรมในชุดฝึกที 27 ได้แก่ พันธุ์พืช กระถาง ปุ๋ ย ฯลฯ







8.4 ชดฝกทักษะวิทยาศาสตร (ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและความสามารถในการคดวิเคราะห)






เล่ม 1 เรอง หน่วยของชวิตและชวิตพืช ชั้นมัธยมศกษาปท 1






8.5 ห้องสมด และห้องคอมพิวเตอร เพื่อใช้ในการสบค้นข้อมูลจากอนเทอรเนต





9. การวัดและประเมินผล



9.1 ส่งทต้องการวัด

-ความรความเข้าใจ เรอง การตอบสนองของพืชต่อสิ่งเร้า ความสัมพันธ์ของระบบต่างๆ ในพืช



ื่
-ทักษะการพูดสรปเรองและพูดรายงาน ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร ์






-เจตคตทดต่อการเรยน ได้แก่ ความสนใจ ความตั้งใจ และเหนความส าคัญ






-จตวิทยาศาสตร ได้แก่ ความใฝรใฝเรยน ความรอบคอบ มเหตมผล ความอดทน







9.2 วิธการวัด ใช้การซักถาม การท าชดฝกทักษะ และการสังเกตพฤตกรรม


ื่
9.3 เครองมอวัด


-แบบทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน

-ชดฝกทักษะวิทยาศาสตร เล่ม 1 ชดฝกท 27 (มาเร่มปลูกต้นไม้กันเถอะ)


ี่




-แบบประเมนเจตคตและจตวิทยาศาสตร




9.4 เกณฑ์การประเมน

-ตอบถูกให้ 1 คะแนน และตอบผิดให้ 0 คะแนน



-ข้นอยู่กับลักษณะและรปแบบของชดฝกทักษะ (เฉลยและเกณฑ์อยู่ในภาคผนวกแต่ละแผน)

-ให้คะแนนเปนระดับคณภาพ (แบบประเมนและเกณฑ์อยู่ภาคผนวกท้ายแผน)




-251-




10. กิจกรรมเสนอแนะ


10.1 แหล่งเรยนรควรยืดหยุ่นตามความเหมาะสมในด้านต่าง ๆ เช่น สภาพแวดล้อมทางธรรมชาต ิ



เวลา งบประมาณ และความพรอมของผู้เรยน เปนต้น






10.2 ผู้เรยนควรมความพรอมในด้านการพูดและการอ่านเพือจับใจความส าคัญ

11.3 ทักษะการเขยนเพือบันทกสรปสาระส าคัญ ควรฝกให้เกิดข้นในตัวผู้เรยนพรอมๆ กับการสราง








นสัยรกการอ่านและการสืบค้นข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่างๆ


ื่
(ลงชอ)

( นายยรรยง ปกปอง )
..... / ……… / ……..


11. ความเหนและขอเสนอแนะของผูบรหารสถานศกษา



……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………...



ื่
(ลงชอ)
( ………………………………….)


ผู้อ านวยการ โรงเรยนบ้านดงเจรญ

….. / ……….. / ……..




12. บันทึกหลังสอน

12.1 ผลการสอน

-ด้านพุทธพิสัย …………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..

-252-







-ด้านทักษะพิสัย ……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..




-ด้านจตพิสัย …………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..





12.2 ปญหาอปสรรค ………………………………………………………………………………
12.3 แนวทางแก้ไข ………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………..




ื่
(ลงชอ)

( นายยรรยง ปกปอง )
..... / ……… / ……..

-253-


























ภาคผนวก

















• แบบทดสอบก่อนเรยน-หลังเรยน
• เฉลย / เกณฑ์การให้คะแนนชดฝกท 27

ี่


(มาเร่มปลกต้นไม้กันเถอะ)


• ใบความรท 16 (การตอบสนองของพืชต่อส่งแวดล้อม)

ี่


-254-

แบบทดสอบก่อนเรยน – หลังเรยน







แผนท 18
ี่



วิเคราะห์ดีเรืองสิ่งเร้า




ื่
ื่
ี่
ี่
จงท าเครองหมาย / หน้าข้อทถูก และท าเครองหมาย X หน้าข้อทผิด



......... 1. ออกซเจนทเกิดจากกระบวนการสงเคราะหด้วยแสง


ส่วนหนงพืชจะน าไปใช้ในกระบวนการหายใจด้วย



……. 2. การคายน ้าของพืชไม่สมพันธกับกระบวนการล าเลยงของพืช




……. 3. อณหภมทเหมาะสมต่อกระบวนการสงเคราะหด้วยแสง






ของพืช อยู่ระหว่าง 30 - 35 องศาเซลเซยส


……. 4. รากของพืชจะเจรญในทศทางออกจากน ้าหรอความช้น


ื่
……. 5. การหบบานของดอกทานตะวัน จัดเปนการเคลอนไหว



แบบนาสตก



……. 6. การงอกของหลอดเรณเข้าไปในโอวูล ซงภายในม ี

สารละลายน ้าตาล จัดเปนการเคลอนไหวแบบทรอฟก



ื่
……. 7. การเคลอนไหวของใบไมยราบ เปนการเคลอนไหวแบบนาสตก

ื่

ื่
ื่
……. 8. การเคลอนไหวของใบกาบหอยแครง เปนการเคลอนไหว

แบบทรอฟก


……. 9. รากของพืชจะเจรญในทศทางหนแสง


……. 10. ล าต้นของพืช จะเจรญในทศทางหนแรงดงดดของโลก






-255-



ชดฝกท 27.


ี่








ิ่
มำเรมปลูกต้นไม้กันเถอะ

กิจกรรม




1. เตรียมกระถางโดยใส่ดินและปุยลงไปประมาณ 0.8
ของกระถางขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 30 cm


2. ปลูกต้นไม้ทีนักเรียนชอบลงไปในกระถาง กระถาง






ละ 1 ต้น รดนา นาไปวางไว้ทีทีถูกแสงแดด ทั้งนี ้
จะวางให้ถูกแสงมากหรือนอยขึนกับชนิดของต้นไม้




3. เอาใจใส่รดนา พรวนดิน จนกระทั่งต้นไม้นั้นเจริญ
เติบโตเต็มทีหรือออกดอก



ตอบค าถาม


1. นักเรียนได้เรียนรู้อะไรบ้างจากการปลูกต้นไม้ในครั้งนี ้


การวางแผนการท างาน และการบ ารงรกษาพืช

......................................................................................................


ตลอดจนคณค่าของพชทเราปลก



......................................................................................................
......................................................................................................


2. นักเรียนพบอปสรรคหรือปญหาอะไรบ้าง


ปญหาในด้านการบ ารงรกษา และโรคพช


.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................


Click to View FlipBook Version