05

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 11 Drp : 27

❖ Periuk, kuali, bekas (containers) dan kegunaannya.

1. Periuk stok (stock pot).
Periuk besar, dalam, berat untuk menyediakan stok dan menggelegak kuantiti cecair
yang banyak. Periuk stok dengan spigots membenarkan cecair untuk disalirkan
tanpa mengganggu kandungan pepejal atau mengangkat pot.Saiz: 8-200 kuart (atau
liter).

2. Periuk Sos (sauce pot).
Periuk bulat separuh kedalaman. Sama seperti periuk stok tetapi lebih cetek, bagi
memudahkan untuk mengacau atau mencampurkan bahan-bahan. Digunakan untuk
sup, sos, dan cecair yang lain. Saiz 6-60 kuart (atau liter).

3. Brazier.
Bulat, luas, cetek, dan periuk heavy-duty . Digunakan untuk pemerangan, merebus,
dan merebus daging. Saiz: 11 hingga 30 kuart (atau liter).

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 12 Drp : 27

4. Saucepan.
Periuk seperti periuk yang kecil, cetek, berkilat, tetapi dengan ada satu pemegang
panjang bukan dua pemegang gelung. Mungkin mempunyai sisi-sisi lurus atau
condong. digunakan untuk pelbagai umum memasak atas. Saiz: 1 1/2 hingga 15
kuart (atau liter)

5. Saute pan, straight-sided.
Sama seperti saucepan tetapi lurus dan lebih berat. Digunakan untuk pemerangan,
braising, dan menggoreng. Oleh kerana kawasan permukaan yang luas, kuali
digunakan untuk memasak sos dan cecair lain apabila proses pengurangan
(reduction) yang cepat diperlukan. Saiz: 2 1/2 hingga 5 inci (65 hingga 130mm)
dalam 6 hingga 16 inci (160-400 mm) diameter.

6. Saute pan, slope-sided.
Juga dipanggil kuali goreng. Secara amnya, digunakan untuk memasak dan
menggoreng daging, ikan, sayur-sayuran, dan telur. Sisi condong membolehkan
tukang masak untuk flip dan melambungkan bahan yang dimasak tanpa
menggunakan spatula, membuat lebih mudah untuk mendapatkan makanan yang

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 13 Drp : 27

digoreng apabila spatula digunakan. Saiz: 6 hingga 14 inci (160-360 mm) diameter
atas.

7. Double-boiler.
Bahagian bawah periuk sama seperti periuk stok, yang berperanan sebagai tempat
air didihkan. Bahagian atas untuk diletakkan makanan agar makanan tersebut
dimasak dengan suhu yang rendah dan tidak terdedah secara terus dengan
haba.konsep penggunaan adalah seperti periuk pengukus. Saiz bagi bahagian atas
: 4 hingga 36 kuarts ( atau liters).

8. Sheet pan or bun pan.
Dulang segi empat tepat (1 inci / 25mm dalam) digunakan untuk membakar kek, roti
dan biskut dan untuk membakar atau memanaskan daging dan ikan tertentu. Saiz:
Dulang penuh, 18 x 26 inci (46x66cm); separuh dulang 18x13 inci (46x33cm).

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 14 Drp : 27

9. Bake pan.
Dulang segi empat tepat persegi panjang kira-kira 2 inci (50mm) dalam. Digunakan
secara am untuk membakar. Terdapat pelbagai saiz di pasaran.

10. Roasting pan.
Dulang segi empat tepat yang lebih besar, dalam, dan lebih berat daripada dulang
membakar. Digunakan untuk memanggang daging dan ayam.

❖ Measuring devices
1. Alat penimbang (scales).

Kebanyakkan bahan di dalam resipi diukur mengikut berat, jadi
timbangan yang tepat adalah sangat penting. Bahagian skala
digunakan untuk mengukur bahan-bahan dan juga untuk
membahagikan produk untuk perkhidmatan.

2. Jag Penyukat.

Digunakan untuk menyukat cecair seperti susu, minyak, air
dan lain-lain. Jag mempunyai bibir/muncung agar
memudahkan proses menuang cecair yang disukat.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 15 Drp : 27
3. Sudu penyukat.
Digunakan untuk menyukat cecair atau bahan pepejal dalam
4. Thermometer jumlah yang sedikit untuk sesuatu resipi. Bahan-bahan
seperti gula, garam, minyak, susu dan lain-lain. Setiap sudu
mempunyai ukuran yang berbeza.

Termometer menyukat suhu. Terdapat beberap jenis
untuk pelbagai tujuan
▪ Termometer daging menunjukkan suhu dalaman

daging. Ia dimasukkan sebelum memasak dan
ditinggalkn di dalam daging semasa memasak

PERALATAN MEMPROSES
Peralatan memproses makanan digunakan dengan meluasnya dalam penyediaan

makanan
kerana ia menjimatkan masa dan tenaga di samping mengurangkan bilangan pekerja

dapur.

Pengadun kek (Mixer).
Boleh didapati dalam dua bentuk dengan muatan seperti berikut;

i. Mixer bench mounted 4-20 liter.
ii. Mixer floor mounted 20-100 liter.

Mixer bench mounted Mixer floor mounted

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 16 Drp : 27

Alat ini digunakan untuk mengadun kek, memukul telur dan menguli doh. Mangkuk
adunan dan alat pengadun yang berlainan bentuk dan kegunaannya disertakan.
Diperbuat daripada bahan bermutu tinggi dan senang dibersihkan. Terdapat tiga jenis
alat pengadun;

a. Wire Whip atau Ballon Whisk.
Digunakan untuk mengadun adunan cair dan lembut sambil
memasukkan udara seperti adunan kek span, merigue, bater
dan krim putar. Kelajuan yang digunakan adalah maksimum.

b. Dough arm atau dough hook.
Digunakan untuk mengadun dan menguli adunan yang keras
atau kental seperti doh beryis dan doh roti canai. Kelajuan yang
digunakan nombor 1.

c. Paddle atau Beater
Digunakan untuk mengadun adunan yang mempunyai kadar
kelikatan yang sederhana seperti adunan kek cara putar,
adunan pastri choux dan adunan pastri rapuh. Kelajuan yang
digunakan semasa memutar adunan hendaklah sederhana

Pengisar makanan (Blender)
Jag pengisar makanan diperbuat daripada kaca, plastik atau keluli kalis karat dan
mempunyai sukatan metrik. Ukuran kapasiti jag biasanya 1 liter. Digunakan untuk
membuat air buah-buahan, menghancurkan dan sayur-sayuran,mencincang kekacang,
mengisar cili, membuat puri dan sos, mengadun bater dan membuat mayonis.
Mempunyai kemudahan mengawal kelajuan motor dan dilengkapi dengan mata pisau
keluli kalis karat yang dibentuk khas.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 17 Drp : 27

Food Processor
Food processor boleh didapati dalam pelbagai saiz 2-4 liter hingga ke 30-45
liter.Kegunaanya untuk mengisar, memotong, menguli, menghiris sayuran, mencampur
sebati adunan, mengisar cair untuk puri, sup, sos, mencincang daging, ikan yang telah
dibuang tulang, makanan kering seperti kacang, kelapa dan lain-lain.Mempunyai
kemudahan mengawal kelajuan dan terdapat alat keselamatan inter-lock. Terdapat juga
mata pisau yang digunakan untuk memarut, memotong, menghiris, mencincang dan
mencarik (shredding).

PERALATAN MEMASAK
Terdapat pelbagai jenis model dapur di pasaran. Ianya dipanaskan sama ada dengan
gas atau elektrik atau kedua-duanya sekali iaitu menggunakan elektrik untuk ketuhar dan
gas penunu. Reka bentuk dapur yang digunakan di rumah adalah berbeza dengan reka
bentuk yang digunakan di restoren, kantin atau dapur asrama. Dapur diperbuat daripada
kepingan keluli dan dilindungi dengan porselin, enamel atau keluli kalis karat. Terdapat
kemasan khas seperti aluminium, tembaga dan plastik. Penununya diperbuat daripada
aluminium jenis keras.

Dapur Gas.
Dapur gas digunakan untuk memasak makanan dengan menggunakan gas.Dapur gas
industri mempunyai paip pembersihan untuk kemudahan mencuci. Pilih rekabentuk dan
model dapur yang bersesuaian mengikut keperluan dan kegunaanya, berkualiti dan
diperbuat daripada bahan yang tidak mudah berkarat,kukuh, dan mudah dibersihkan.
Dapur mempunyai tungku/tempat meletak periuk daripada keluli yang kukuh dan tahan
haba panas.

Dapur Elektrik.
Dapur elektrik digunakan untuk memasak makanan dengan menggunakan plat pemanas.
Reka bentuk dan model dapur berbeza mengikut keperluan dan kegunaan. Dapur

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 18 Drp : 27

elektrik mestilah berkualiti dan diperbuat daripada bahan yang tidak mudah berkarat,
kukuh, dan mudah dibersihkan.

Ketuhar Gelombang Mikro.
Ketuhar gelombang mikro memasak makanan menggunakan tenaga yang dibawa oleh
gelombang. Sejenis injap voltan dipanggil magnetrion menggerakkan gelombang mikro
dengan kadar ulangan yang tinggi dan juga gelombang elektro-magnet ukuran pendek.

Makanan yang mengandungi air diletakkan di dalam ketuhar gelombang mikro. Molekul
yang ada dalam makanan bergerak dengan cepat dan haba dikeluarkan dan memasak
makanan. Digunakan untuk memanaskan makanan, memasak dan nyahbeku makanan.
Sekiranya ia digunakan dengan betul, memasak menggunakan ketuhar ini sangat cepat
dan menjimatkan hingga 75% masa yang diambil daripada memasak secara biasa serta
boleh mengurangkan tenaga. Masa memasak makanan dan kuantiti makanan yang
dimasak.

Peraturan Am Pemilihan Alatan Elektrik/Gas.
1. Pilih saiz dan model alatan yang sesuai mengikut keperluan dan kegunaanya
bagi mengelakkan pembaziran.
2. Pilih alatan yang berkualiti dan harganya berpatutan.
3. Pastikan alat gantinya mudah diperoleh dan berikan keutamaan kepada ciri-ciri
keselamatan.
4. Mempunyai kad jaminan serta kelulusan SIRIM atau Standard Piawaian
Antarabangsa.
5. Mudah mendapatkan perkhidmatan selepas jualan.
6. Alatan mestilah disertakan dengan manual penggunaan sebagai panduan.
7. Pastikan mudah untuk mendapatkan alat ganti bagi barangan tersebut.
8. Pastikan juga alatan ini mudah untuk dibersihkan.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 19 Drp : 27

Penggoreng Jeluk ( Deep Fat Fryer).
Penggoreng jeluk digunakan untuk menggoreng makanan dalam jumlah yang banyak
bagi mendapatkan hasil gorengan yang sekata. Ia mempunyai thermostat yang boleh
mematikan atau memperlahankan api sebaik sahaja minyak mencapai tahap yang tinggi.

Terdapat tiga jenis penggorengan jeluk;
a. Penggorengan jeluk biasa (Standard deep fryers)- bahan api yang digunakan
sama ada gas atau elektrik.
b. Penggorengan jeluk automatik (Automatic deep fryers)- mempunyai alat automatik
penentu jarak masa yang mengangkat bakul penggoreng sebaik sahaja makanan
masak. Penggoreng ini sangat berguna terutama kepada dapur yang sentiasa
sibuk.
c. Penggorengan jeluk bertekanan (pressure-deep fryers) di mana satu penutup
logam yang tebal digunakan bagi menutup penggoreng sewaktu makanan
digoreng. Makanan lebih cepat.
Alat ini dipanaskan menggunakan gas atau elektrik.Ada penggoreng yang disertakan
di sebelah bawahnya dengan penapis untuk menapis sisa makanan semasa
menggoreng.

GRIDDLE.
Griddle dipanaskan oleh haba dari sebelah bawah dengan gas atau elektrik.
Permukaannya rata dan diperbuat daripada besi pejal tebal/cast iron steel. Griddle
digunakan untuk menggoreng makanan menggunakan minyak sedikit seperti burger,
stik, sosej dan telur.

PERALATAN PENYEJUKKAN

Peti sejuk
Peti sejuk merupakan alat keperluan di dapur kerana ia digunakan untuk menyimpan
makanan supaya makanan tahan lama dan tidak cepat rosak. Terdapat beberapa
jenis model peti sejuk dengan muatan yang berbeza yang digunakan di rumah atau
secara komersial seperti restoran, asrama, hospital dan lain-lain.

Peti sejuk beku (Freezer).

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 20 Drp : 27

Alat ini digunakan untuk menyimpan makanan dingin beku di bawah suhu -18C.
Model dan saiz yang berbeza daripada yang kecil, mempunyai pintu satu atau walk-in
freezer room. Makanan yang disejuk beku boleh disimpan sehingga tempoh tiga
bulan.

Terdapat tiga jenis peti sejuk beku di pasaran
i. Peti sejuk beku kotak
ii. Peti sejuk beku menegak (chest freezer)
iii. Peti sejuk bersama peti dingin beku

Pendingin (Chiller).
Pendingin adalah alat yang direka bentuk untuk menyejukkan makanan supaya makanan
boleh disimpan lama. Terdapat alat pendingin yang dinamakan blast chiller digunakan
untuk menyejukkan makanan yang panas ke suhu sejuk dalam masa yang singkat.
Apabila makanan sudah dimasak, proses penyejukkan perlu dilakukan segera dalam
tempoh 30 minit untuk mengelakkan pembiakan mikroorganisma.

PERALATAN HOLDING

Bain-Marie.
Bain-marie ialah satu bekas atau kolah yang diperbuat daripada besi keluli kalis karat
yang menakung air panas. Air dipanaskan menggunakan gas atau elektrik. Ia
mempunyai pelbagai saiz dan bentuk. Alat ini digunakan untuk mengekalkan suhu
makanan agar sentiasa panas apabila dihidang.

Chafing Dish.
Alat ini digunakan untuk menghidang makanan dalam kuantiti yang banyak terutama
semasa jamuan atau majlis keraian. Terdapat dalam beberapa saiz dan bentuk.
Mempunyai dua lapisan gastronom untuk menampung air dan bahagian atas untuk
meletakkan makanan. Alat ini dilekatkan dengan pemegang yang kukuh. Penutup alat
dipasang terus pada gastronom atau yang boleh dialihkan. Rangka kaki alat ini boleh
dilipat. Sejenis lilin khas yang dibakar digunakan untuk memanaskan air di dalam
gastranom dan menjadikan makanan sentiasa panas.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 21 Drp : 27

Hot and Cold Cabinet
Alat yang digunakan untuk menyimpan makanan ynag sudah dimasak agar sentiasa
panas atau sejuk sebelum dihidangkan. Ia dipanaskan atau disejukkan oleh gas atau
elektrik. Hot cabinet digunakan untuk menyimpan makanan yang panas seperti karipap,
pai, pizza, flan dan lain-lain. Cold cabinet digunakan menyimpan makanan sejuk seperti
agar-agar, puding, kek ,mousse dan lain-lain.

1.3.3 Teknik memotong

Asas memotong

Potongan asas termasuk mencincang, membuat potongan julienne, batonnet, mendadu
(brunoise, jardiniere). Walaupun potongan bahan-bahan kelihatan menarik tetapi adalah
lebih penting bahan-bahan tersebut dimasak sama rata untuk hasil yang terbaik dari segi
warna, rasa dan tekstur.

(i) Trimming and peeling (pemangkasan dan mengupas).

Kebanyakan makanan yang memerlukan trimming dan peeling, adalah bagi
memudahkan potongan berikutnya dilaksanakan. Peralatan yang tepat
digunakan bagi mengurangkan serta meminimumkan trim loss. Berikut adalah
contoh penggunaan alatan yang tepat dan betul;

a. Gunakan alat pengupas putar atau berpusing bilah untuk membuang
kulit nipis dan mengelupas (peel) lobak merah, kentang dan bahan-
bahan yang sama kategori.

b. Gunakan paring knife untuk pemangkasan (trim) sayur-sayuran dan
buah-buahan atau untuk mengeluarkan batang atau akar daripada
herba dan sayur-sayuran.

c. Bagi mengelakkan bahan makanan yang berbentuk bulat (tembikai,
tembikai susu, tomato, dan lain-lain) bergolek atau terjatuh semasa
memotong, hiris nipis bahagian bawah makanan tersebut.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 22 Drp : 27

d. Gunakan boning knife to mengeluarkan lemak, tulang muda (gristle),
urat-urat daging dan ayam.

(ii) Mencincang dan mencincang halus (chopping and mincing)

Cincang pasli (chopping) Cincang halus (mincing)

Bagi mencincang sesuatu makanan, potong bahan tersebut secara kasar dan sama saiz.

Mirepoix kebiasaanya, dicincang sama seperti cendawan dan bahan-bahan aromatik

seperti sayur-sayuran, buah-buahan dan herba. Walaupun, perkataan mencincang

(chopping) adakalanya silih berganti dengan cincang halus (mincing) tetapi terdapat

perbezaan. makanan cincang biasanya dipotong menjadi saiz yang lebih halus. Ini sama

ada kerana makanan itu sendiri adalah agak halus seperti herba segar, atau kerana

produk akhir potong yang sangat halus seperti bawang merah. Berikut adalah langkah-

langkah asas;
▪ Potong akar dan hujung batang dan mengupas perkara jika perlu.
▪ Hiris atau cincang (chop) makanan pada jangka masa hampir tetap sehingga

potongan yang agak seragam. Keperluan ini tidak menjadi potongan sempurna

kemas, tetapi semua serpihan haruslah sama saiz.

(iii) Menghiris (slicing cuts).
Apabila anda boleh membuat yang bersih, walaupun menghiris, anda boleh
memotong pelbagai makanan daripada buah-buahan dan sayur-sayuran sehingga
daging dan ikan. Pilih pisau anda dengan berhati-hati.Bilah pisau yang panjang,
nipis adalah yang terbaik untuk memotong dan menghiris. Bilah yang lebih kecil
adalah lebih mudah untuk menguruskan makanan yang lebih kecil.

JENIS POTONGAN KETERANGAN
Chiffonade.
• Potongan chiffonade dilakukan oleh

tangan untuk memotong herba,

sayur-sayuran berdaun, dan bahan-

bahan lain ke dalam corak-carik

(shreds) yang sangat halus.

• Chiffonade berbeza dari

mencarik(shredding),

bagaimanapun pemotongan ini

adalah lebih halus dan seragam.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 23 Drp : 27

JENIS POTONGAN KETERANGAN

Potongan ini biasanya digunakan
untuk sayur-sayuran berdaun halus
dan herba
• Langkah-langkah asas adalah
seperti berikut:

▪ Gulung daun sehelai demi
sehelai menjadi seperti
silinder yang bertindan
sebelum memotong

▪ Susun bertindan beberapa
daun yang lebih kecil sebelum
memotong.

▪ Gunakan chef’s knife untuk
membuat potongan yang
sangat halus, potongan selari,
walaupun dicincang.

Rondelle. • Rondelle atau bulat mudah untuk

dipotong.

• Bentuk adalah hasil daripada

memotong sayur-sayuran silinder

seperti lobak merah, timun, terung

dan sebagainya.

• Langkah-langkah asas adalah

seperti berikut
▪ Trim dan peel (mengupas)

sayuran yang perlu.
▪ Buat penghirisan selari melalui

sayur-sayuran walaupun pada

selang menggunakan pisau

chef, pisau pemotong pisau

utiliti, pisau pemotong elektrik

atau mandolin.

▪ Memotong sayur-sayuran

untuk menghasilkan bentuk

bujur.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 24 Drp : 27

JENIS POTONGAN KETERANGAN

Tourne. • Potongan ini berbentuk oblong.
• Sesuai untuk kentang dan lobak

merah.
• Anggaran panjang 50mm.
• Potong dan bentukkan kepada 7

bahagian di sekelilingnya.
• Gunakan paring knife atau tourne

knife untuk mengukir kepada
bentuk barrel atau bola ragbi.

Lozenge (diamond. • Bentuk berlian, 1/2 x 1/2 x 1/8 inci
(12 x 12 x 4 mm.

• Potongan sama seperti paysanne
dan selalu digunakan sebagai
hiasan.

• Consomme, pates adalah sajian
yang selalu dihias dengan
potongan lozenge.

Fermier. • Potong kepada yang dikehendaki,
1/8 to 1/2 inci (4 to 12 mm).

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 25 Drp : 27

JENIS POTONGAN KETERANGAN
Mendadu (Dice).
• Potongan dadu selebar 6mm x
6mm x 6mm.

• Digunakan untuk menghias
makanan seperti sup.

dadu sederhana • Potongan dadu yang lebih besar
berukuran 6mm X 8mm X 6mm.
dadu besar
• Potongan ini sesuai untuk membuat
dadu kecil stok, sup dan lain-lain
Brunoise.
• Potongan dadu yang lebih kecil
daripada dadu sederhana (3mm X
3mm X 3mm).

• Digunakan untuk membuat inti
pastri, menghias sup dan lain-lain.

• Potongan dadu yang lebih kecil
daripada dadu sederhana (3mm X
3mm X 3mm).

• Digunakan untuk membuat inti
pastri, menghias sup dan lain-lain.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 26 Drp : 27

JENIS POTONGAN KETERANGAN
Batonnet.
• Potongan berbentuk baton dengan
ukuran 7mm X 7mm X 5cm.

Julienne. • Potongan sayuran yang berukuran
Fine julienne. 3mm X 3mm X 6cm.
Parissienne.
• Potongan menjadi jalur halus
seperti batang mancis.

• Potongan yang berukuran 2mm X
2mm X 6cm.

• Potongan lebih halus daripada
potongan julienne.

• Potongan sesuai untuk menghias
sup, consomme dan membuat inti
pastri.

• Berbentuk bulat seperti bola.
• Hanya boleh dibuat dengan

menggunakan skup (parissienne).
• Sesuai digunakan untuk membuat

bebola melibatkan buah-buahan
seperti tembikai, tembikai susu.
Sayur-sayuran seperti kentang juga
sesuai untuk membuat sup.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012/C01/P/(2/4) Muka : 27 Drp : 27

JENIS POTONGAN KETERANGAN

Zesting. • Potongan hanya boleh dilakukan
dengan menggunakan pemarut.

• Sesuai untuk memarut buah-
buahan sitrus seperti buah lemon,
buah oren dan lain-lain.

• Sesuai untuk menghias makanan
seperti kek dan pastri.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
ARAS 4 – 8, BLOK E9,
KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E
PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
62604 W.P. PUTRAJAYA

KERTAS PENERANGAN
(INFORMATION SHEET)

KOD DAN NAMA

PROGRAM / HT-012-2:2012 PENYEDIAAN DAN PEMBUATAN MAKANAN

PROGRAM CODE & NAME

TAHAP / LEVEL L2

NO DAN TAJUK UNIT HT-012-2:2012 - C01 HYGIENE, KITCHEN SAFETY AND
KOMPETENSI / FOOD HANDLING
COMPETENCY UNIT NO.
AND TITLE

NO. DAN PENYATAAN 1. IDENTIFY FOOD HANDLING ACTIVITIES
AKTIVITI KERJA / REQUIREMENTS
WORK ACTIVITIES NO.
AND STATEMENT 2. DETERMINE FOOD HANDLING TOOLS, KITCHEN
UTENSILS AND EQUIPMENT CLASSIFICATION

3. DETERMINE FOOD ITEMS CLASSIFICATION
4. UNDERSTAND THE PRINCIPLES OF RECEIVING AND

STORING FOOD ITEMS
5. MAINTAIN FOOD HANDLING ACTIVITIES

REQUIREMENTS
6. CARRY OUT HYGIENE AND CLEANLINESS OF WORK

AREA

NO. KOD / CODE NO. HT-012-2:2012-C01/P(3/4) Muka Surat / Page : 1 Drp / Of 17

TAJUK / TITLE:

KLASIFIKASI BAHAN MAKANAN

TUJUAN / PURPOSE:
Kertas ini memberi pengetahuan kepada murid untuk mengklasifikasi bahan makanan,
menyimpan bahan makanan berdasarkan sistem First In First Out (FIFO).
Menyediakan laporan ringkas dan senarai semak menggunakan borang yang
standard. dan menyatakan objektif dan prinsip penerimaan serta penyimpanan bahan
makanan mengikut kaedah yang betul.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 2 Drp : 17

PENERANGAN / INFORMATION :

KLASIFIKASI BAHAN MAKANAN.

Penyediaan makanan untuk sesuatu sajian memerlukan bahan-bahan tertentu seperti
bahan kering, bahan butchery, bahan tenusu dan jus. Bahan-bahan ini perlu dipilih
mengikut kualiti dan kuantiti yang diperlukan.

1.0 BAHAN KERING
Bahan kering dikategorikan kepada beberapa kumpulan:

1.0.1 Bijirin dan hasilan bijirin.

➢ Bijirin:
Beras, beras pulut, gandum, barli, jagung dan oat.

➢ Hasilan bijirin:
Produk yang dihasilkan daripada bijirin yang diproses, contohnya
tepung, mi,bihun, roti dan pasta.

➢ Cara pemilihan bijirin dan hasilan bijirin:
o Bijirin tidak berulat, kering dan tidak berketul-ketul.
o Hasilan bijirin berasa kesat, peroi, kering dan tidak berbau
hapak.

➢ Cara penyimpanan bijirin dan hasilannya yang betul:
o Disimpan dalam bekas yang kering dan bertutup.
o Ruang penyimpanan perlu mempunyai pengaliran udara
yang baik.

1.0.2 Lemak, minyak, garam dan gula.

➢ Minyak:
Minyak masak (kelapa sawit) , minyak bijan,minyak zaitun,
minyak jagung.

➢ Garam
➢ Lemak:

Marjerin , marjerin lembut (soft spread) ,mentega, lemak sayuran
(shortening).
➢ Gula
Gula pasir , gula merah , gula melaka , gula batu.
➢ Sos:
Sos tiram , kicap , kaya , sos cili dan sos tomato.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 3 Drp : 17

1.0.3 Perencah dan bahan lain

➢ Cili kering , asam jawa / asam keping ,lada hitam , lada sulah, serbuk
santan, santan cecair, serbuk kunyit , rempah kari (ikan / ayam /
daging) dan rempah kurma.

➢ Rempah ratus:
bunga lawang / kulit kayu manis / buah keras / buah pelaga / bunga
cengkih/ halba/ jintan manis/ jintan putih

➢ Rempah sup
➢ Taucu
➢ Cuka
➢ Suhun
➢ Agar-agar (serbuk agar-agar)

Bahan kering perlu disimpan di tempat yang kering pada suhu bilik dan mempunyai
pengaliran udara yang baik.

1.1 Buah-buahan & sayur-sayuran

Buah-buahan dan sayur-sayuran merupakan bahan makanan yang diperlukan
di dalam sajian kerana ia melengkapkan pengambilan nutrien dalam tubuh
badan, menambah rasa, warna dan tekstur pada hidangan. Sayur-sayuran dan
buah-buahan terdapat di dalam bentuk segar, dikeringkan, di dalam tin atau
botol dan disejukbeku.

Kegunaan sayur-sayuran dan buah-buahan dalam sajian sebagai :
o Pengiring kepada hidangan utama seperti daging, ayam, ikan dan
karangan laut.
o Bahan asas sup.
o Bahan perasa dalam sup, sos dan stew.
o Bahan untuk pelbagai jenis salad.
o Bahan hiasan dalam hidangan.
o Sumber nutrient utama bagi golongan vegetarian.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 4 Drp : 17

Cara pemilihan sayur-sayuran :

KLASIFIKASI SAYUR-SAYURAN CARA PEMILIHAN

Sayur-sayuran hijau: - Sayur segar, daun rangup, warna
• Berdaun terang
• Bunga
• Buah - Sayur berbunga perlu keras, padat dan
• Kacang tidak berulat.
• Batang
• pucuk - Sayur buah perlu licin, padat, bentuk
sekata dan tidak lebam.

- Sayur kacang rangup dan berwarna
segar.

- Sayur batang dan pucuk perlu keras
dan rangup.

- Sayur pucuk hendaklah muda.

Sayur-sayuran berakar: - pejal dan bersih dari tanah atau pasir.
• berakar - Saiz sederhana (saiz besar gentiannya
• berubi
• bebawang kasar).
- Kulit tidak calar atau bertunas.
- Tiada tanda terkena alat penggali.

Cara penyimpanan sayur-sayuran:
o Sayur-sayuran hijau : dibungkus dalam kertas atau beg plastik dan disimpan
dalam peti sejuk.

o Sayur-sayuran berakar, berubi dan bebawang: simpan di tempat sejuk,
gelap,kering dan berangin (contoh: bakul, tetingkat dawai / plastik).

KLASIFIKASI
BUAH-

BUAHAN

BUAH BUAH BUAH BUAH BUAH
LEMBUT KERAS BERBIJI CITRUS TROPIKA

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 5 Drp : 17

Cara memilih dan menyimpan buah-buahan:

PEMILIHAN BUAH-BUAHAN PENYIMPANAN BUAH-BUAHAN

Beli buah-buahan pada musimnya Beli buah dalam kuantiti yang sedikit
(murah dan mudah diperolehi). kerana ia cepat rosak.

Segar dan pejal apabila disentuh. Simpan buah-buahan mengikut jenis:
o Buah keras: dalam kotak di stor
Bersih, tiada tanda rosak/ pecah dan
bersaiz sederhana. yang sejuk.
o Buah lembut: dalam bakul dan

disimpan dalam peti sejuk.
o Buah berbiji: dalam dulang dalam

stor yang sejuk.

Pilih buah yang cukup masak jika ingin o Buah tropika: dalam bakul atau
dimakan mentah. Jika kurang masak ia kotak dan diletakkan dalam stor
berasid dan sukar dihadam , manakala sejuk atau peti sejuk.

jika terlalu masak mungkin terdapat

bakteria yang boleh menyebabkan

gangguan penghadaman.

Peka dengan warna buah untuk
memilih buah yang masak (ranum).

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 6 Drp : 17

1.2 BAHAN BUTCHERY

Bahan butchery dikategorikan kepada beberapa kumpulan:

1.2.1 Daging.

1.2.2 Ayam.

1.2.3 Ikan.

1.2.4 Karangan laut.

1.2.1 Daging.

- Ia terdiri daripada tisu berotot dan berlemak.
- Daging merah merujuk kepada daging lembu dan kambing dan

banyak digunakan dalam industri katering kerana rasanya lebih
enak berbanding daging putih.

- Cara memilih daging :
o Pilih daging yang berbau segar dan tidak busuk.
o Daging berkeadaan pejal , licin dan lembab.
o Air daging tidak melekat pada tangan apabila disentuh.
o Ira daging halus dan seragam.
o Pilih daging lembu berwarna merah dan lemaknya keras
berwarna kuning.
o Pilih daging kambing berwarna merah muda dan lemaknya
pejal berwarna putih.

- Cara menyimpan daging dengan betul:
o Daging dilap bersih dan dibungkus dengan plastik atau
disimpan dalam bekas bertutup.
o Simpan daging di ruang sejuk beku (suhu 15°C).
o Daging sejuk beku perlu digunakan dalam tempoh beberapa
hari sahaja.
o Proses nyahbeku daging beku perlu dilakukan di tempat
yang sejuk.

1.2.2 Ayam

- Ia termasuk dalam kumpulan daging putih.
- Daging ayam lebih mudah dihadam kerana gentiannya lebih pendek

dan tidak banyak lemak.

- Cara pemilihan ayam :

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 7 Drp : 17

o Daging pejal dan tiada tanda biru atau hijau.
o Tiada bau yang tidak menyenangkan.
o Kulit ayam tidak pecah/koyak.
o Dada ayam pejal.
o Rupa segar dan tidak melekit.

- Cara penyimpanan yang betul :
o Bahagikan kepada beberapa bahagian agar mudah

digunakan untuk memasak.
o Simpan daging dalam plastik atau bekas bertutup.
o Daging yang sejukbeku perlu dinyah beku sebelum dimasak.

1.2.3 Ikan
- Ikan mempunyai otot gentian lebih pendek, halus dan mudah
dihadam.
- Dua klasifikasi ikan:

KLASIFIKASI IKAN PENERANGAN

Ikan isi putih - Isi ikan tiada lemak kerana ia disimpan dalam
hati.

- Contoh: ikan kerapu, ikan bawal putih, ikan
kurau.

Ikan berminyak - Isi ikan berwarna gelap kerana lemak berada
dalam seluruh isi ikan.

- Ia susah untuk dihadam, tetapi lebih berkhasiat.
- Contoh: ikan tenggiri, ikan cencaru, ikan

terubuk.

- Cara pemilihan ikan :
o Ikan berbau segar dan tiada bau busuk.
o Isi ikan pejal dan insangnya berwarna merah.
o Mata ikan jernih, timbul dan bukan merah.
o Ikan yang bersisik mempunyai sisik yang rapat dan banyak.
o Ekor ikan keras dan tegak.

- Cara penyimpanan yang betul:
o Bersihkan isi perut ikan, basuh dan simpan di dalam plastik
atau bekas bertutup.
o Simpan ikan pada suhu sejuk beku tidak melebihi 2 hari.
o Jauhkan daripada makanan yang berbau kerana ia mudah
menyerap bau.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 8 Drp : 17

1.2.4 Karangan laut

- Karangan laut boleh dibahagikan kepada dua kumpulan:
o Krustasia : contohnya ketam dan udang.
o Moluska : contohnya kepah, tiram, kerang dan sotong.

- Isi karangan laut lebih kasar dan sukar dihadam.
- Cara pemilihan karangan laut:

o Sebaiknya karangan laut masih hidup ketika dibeli.
o Udang: isi pejal, kepala terlekat di badan, ekor tercacak dan

tajam bila dipegang.
o Kerang, kupang: tertutup rapat (isi yang segar menarik kuat

pada kulitnya) dan tidak banyak lumpur.

- Cara penyimpanan yang betul:
o Tidak boleh disimpan lama kerana mudah busuk dan boleh
menyebabkan keracunan makanan.
o Tiram dan kepah: disimpan dalam kotak bertutup dengan
guni lembab pada suhu bilik sejuk agar hidup dan
berkeadaan lembab.

1.3 Susu & produk tenusu
Susu adalah makanan yang lengkap kerana kaya dengan khasiat yang
diperlukan oleh tubuh. Susu yang biasa digunakan adalah susu lembu,
namun terdapat juga penggunaan susu kambing, susu unta dan susu
rusa di negara lain.

Kegunaan susu dalam makanan seperti:
o Sebagai minuman atau dicampurkan dengan bahan lain.
o Dimakan bersama bijirin emping.
o Bahan tambah masakan seperti puding, kastard, aiskrim dan

agar-agar.

Di antara jenis-jenis susu ialah:
o Susu tepung.
o susu pekat manis.
o Susu sejat atau cair.
o Susu pasteur.
o Susu UHT.
o Susu skim.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 9 Drp : 17

Cara penyimpanan susu yang betul:
o Simpan dalam bekas bertutup dan kedap udara.
o Elakkan menyimpan susu berhampiran dengan makanan yang
berbau kuat kerana susu menyerap bau.
o Jangan campurkan susu lama dengan susu baru.
o Simpan susu cair dan susu pekat dalam bekas lain selepas
dibuka kerana tinnya mudah berkarat.
o Susu bentuk cecair disimpan dalam peti sejuk.

Produk tenusu merujuk kepada susu yang diproses dan menghasilkan satu produk
susu yang berbeza agar ia boleh disimpan lebih lama.

PRODUK
TENUSU

KRIM KEJU MENTEGA YOGURT

Cara pemilihan produk tenusu:
o Keju dan mentega berbau segar.
o Permukaan keju yang dipotong tidak kelihatan kering dan kecut.
o Tiada bintik-bintik (lapuk) di bahagian luar atu kulit keju.
o Tekstur mentega lembut dan licin.
o Warna mentega keputihan atau kuning muda.

Cara penyimpanan produk tenusu:
o Krim perlu disimpan dalam peti sejuk dan perlu digunakan dalam tempoh 48
jam atau 2 hari selepas ia dibuka.
o Keju perlu disimpan ditempat yang sejuk, kering dan bilik yang cukup
pengudaraannya.
o Jauhkan keju dan mentega daripada makanan yang berbau kuat.
o Mentega dibungkus atau disimpan dalam bekas bertutup di tempat sejuk.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 10 Drp : 17

1.4 Telur
Telur merupakan bahan makanan yang penting dalam sajian makanan, kuih-
muih, kek,roti dan biskut. Telur yang biasa yang digunakan adalah telur ayam.

Kegunaan telur dalam masakan:
o Sebagai hidangan utama (kari telur, sambal telur).
o Sebagai bahan hias hidangan.
o Untuk mengglis biskut dan roti.
o Menambah nilai nutrien dalam makanan.
o Sebagai agen penaik (adunan kek).
o Sebagai pemekat (sos dan kastard).
o Sebagai penyadur makanan (pegedil).
o Sebagai pengemulsi (mayonis, sos salad).

PEMILIHAN PENYIMPANAN

Pilih telur yang baru dan elok Telur disimpan di tempat yang sejuk
bentuknya. (sebaiknya dalam peti sejuk).

Kulit telur bersih dan kesat. Bahagian runcing telur diletakkan
menghala ke bawah.

Telur tidak berkocak apabila
digoncang.

Telur baharu kelihatan bersih di Telur yang pecah disimpan dalam peti
bahagian dalamnya apabila dihalakan sejuk – bahagian kuning telur di
ke cahaya terang. simpan dalam bekas berisi air dan
putih telur disimpan dalam bekas
Telur baharu lebih berat berbanding bertutup ketat.
telur lama.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 11 Drp : 17

PENERIMAAN DAN PENYIMPANAN MAKANAN

Penerimaan dan p e n y i m p a n a n bahan makanan yang betul adalah penting
dalam pengendalian makanan. Ia b e r m u l a d a r i p e n e r i m a a n b a h a n
mentah daripada pihak pembekal, penyimpanan dan
mengagihkan barang-barang dari stor ke bahagian-bahagian dapur. Setiap
peringkat ini melibatkan proses perekodan secara bertulis atau menggunakan
sistem komputer (mengikut organisasi tertentu).

Objektif melakukan prosedur penerimaan dan penyimpanan bahan makanan
yang betul adalah untuk memastikan bahan makanan yang digunakan berkualiti
dan selamat untuk dimakan.

1.0 Prinsip penerimaan bahan makanan.
Penerimaan bahan makanan bermakna melakukan pemeriksaan ke atas
bahan makanan yang dihantar oleh pembekal dari aspek:
• Barang yang betul seperti diminta.
• Kuantiti yang betul seperti diminta.
• Kualiti (keadaan pembungkusan, saiz, rupa bentuk, warna, suhu).

Kriteria di atas diguna pakai bagi menentukan sama ada barang tersebut
diterima atau ditolak.

Pemeriksaan visual dilakukan untuk aspek fizikal bahan makanan yang
dihantar oleh pembekal.
Contoh:
(i) Bekas dan kotak makanan.

▪ Pembungkus untuk produk makanan tidak rosak dan bocor.
▪ Sekiranya bekas makanan telah r o s a k ( pecah, hancur, luntur),

isinya mungkin telah terdedah kepada pencemaran makanan.
▪ Pastikan tiada tanda-tanda pencemaran makanan oleh haiwan perosak,

serangga dan burung.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 12 Drp : 17

(ii) Produk berkaleng (ditinkan).
▪ Pastikan tiada kesan kemek pada bahagian atas dan bawah

bingkai tin atau di bahagian dalam tin.
▪ Tin tidak mengelembung.
▪ Tin tidak berkarat atau permukaan mengerutu.
▪ Tidak melepasi tarikh luput.

(iii) Barang mudah rosak atau tidak tahan lama (perishable items).
▪ Berkeadaan segar.
▪ Tiada bau busuk.
▪ Perubahan warna.

1.1 Prosedur penerimaan bahan makanan.
a) Sediakan alatan untuk proses penerimaan (contoh: nota minta).
b) Lakukan pemeriksaan visual ke atas barangan yang dihantar
(keadaan pembungkusan jika ada kerosakan).
c) Periksa dan rekodkan suhu makanan yang dinginbeku atau
sejukbeku.
d) Periksa kuantiti barangan yang dihantar.
e) Periksa barangan yang digantikan (jika ada).
f) Tolak barangan yang tidak menepati kriteria dan catatkan pada
invois.
g) Tandatangan invois.
h) Labelkan tarikh penerimaan pada pembungkus.
i) Simpan barangan di tempat penyimpanan yang sesuai.
j) Rekodkan stok di dalam kad inventori.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 13 Drp : 17
Contoh kad inventori

Penerimaan bahan mentah daripada pembekal perlu melalui pemeriksaan
fizikal seperti kuantiti, keadaan pembungkusan, saiz, rupa bentuk, warna dan
bau. Ini untuk memastikan pihak pembekal mengikut kualiti dan kuantiti
barang yang diminta. Barangan yang diterima ini juga perlu direkodkan di
dalam kad inventori mengikut jenisnya sebelum disimpan di stor.

2.0 Prinsip penyimpanan bahan makanan

Penyimpanan bahan makanan bermakna meletakkan bahan makanan yang
diterima daripada pembekal di tempat penyimpanan yang sesuai. Di peringkat
ini prinsip FIFO (First In, First Out) diguna pakai. FIFO merupakan satu
sistem kitaran bahan makanan semasa dalam peringkat penyimpanan. Ia
menerangkan tentang p e n g g u n a a n b a h a n b e r d a s a r k a n a p a
y a n g m a s u k dahulu digunakan dahulu dan apa yang datang kemudian
perlu menunggu sehingga yang terdahulu telah habis digunakan. Maka,
apabila prinsip ini diamalkan dengan betul ia dapat memastikan makanan
yang disediakan selamat dimakan dan menghalang pembaziran akibat
kerosakan bahan makanan ketika tempoh penyimpanan. Seterusnya, kos
bahan mentah dapat dijimatkan.

Tempat penyimpanan bahan makanan perlu mempunyai ciri-ciri berikut:
▪ Lokasinya berdekatan dengan kawasan penerimaan dan dapur.
▪ Keluasannya mencukupi (tidak kecil atau terlalu besar).
▪ Aksesnya terhad kepada kakitangan stor dan pihak pengurusan.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 14 Drp : 17

2.1 Stor simpanan kering (dry storage).

Stor simpanan kering atau stor utama untuk menyimpanan makanan kering
seperti bijirin, tepung, rempah-ratus, minyak masak, pasta dan lain-lain
makanan kering yang sesuai. Ciri-ciri stor simpanan kering:

▪ Suhu antara 16°C - 21°C.
▪ Mempunyai peredaran udara yang lancar.
▪ Menghadkan kemasukan cahaya matahari, namun mengekalkan

cahaya lampu mencukupi 2-3 watt / kaki persegi.
▪ Simpan barang jauh dari dinding dan lantai agar ada peredaran

udara dan mudahkan pembersihan.
▪ Barangan pukal disimpan pada palet 6 – 7 inci dari lantai.
▪ Barangan perlu disusun di rak dengan menggunakan sistem FIFO.
▪ Susunan barangan perlu teratur dengan sistem penomboran atau

pengkodan.
▪ Simpan agar mudah dicari dan mengambil inventori.
▪ Bijirin dalam bungkusan besar atau barang mudah rosak perlu

disimpan dalam bekas logam atau plastik bertutup rapat dan
dilabelkan.

Stor penyimpanan makanan kering

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 15 Drp : 17

2.2 Penyimpanan sejuk (refrigerated storage)

Bagi penyimpanan sejuk, suhu perlu dikekalkan antara 4°C - 7°C. Ruang
penyimpanan perlu mencukupi agar setiap produk sayur-sayuran, buah-
buahan dan produk tenusu dapat disimpan secara berasingan.

Keperluan ruang penyimpanan sejuk:
▪ Kawasan penyimpanan bersih.
▪ Menyediakan lampu radiasi ultraungu untuk mengawal pertumbuhan
kulapuk/cendawan.
▪ Menggunakan penggera suhu untuk mengesan jika berlaku
kerosakan dalam system penyejukan.

2.3 Penyimpanan sejuk beku (frozen storage).

Suhu penyimpanan sejuk beku adalah 0°C hingga -12°C. Antara produk
makanan yang perlu disimpan di ruang penyimpanan sejuk beku ialah
daging, makanan sejuk beku, aiskrim dan ais.

Aspek yang perlu dititik beratkan bagi penyimpanan sejuk beku ialah:
▪ Makanan perlu dibungkus dengan betul.
▪ Menyimpan produk mengikut konsep FIFO.
▪ Tidak membekukan semula produk yang telah dinyahbeku.
▪ Pertimbangkan penggunaan tolok haba (thermal gauge) untuk tujuan
pemantauan suhu sejuk beku.

3.0 Alat dan bekas penyimpanan makanan

Terdapat pelbagai jenis alat dan bekas yang digunakan untuk menyimpan
makanan. Aspek penting di dalam peggunaan bekas penyimpanan ini ialah :

▪ Bekas tersebut diperbuat daripada bahan yang selamat (food grade
material).

▪ Kedap udara bagi menyimpan makanan seperti tepung, biskut, roti.
▪ Bekas mudah dibersihkan.
▪ Tahan lama.

Jenis alat dan bekas penyimpanan makanan yang banyak digunakan ialah bekas
plastik, bekas kaca dan bekas logam. Selain itu, penggunaan rak, palet dan
bakul juga turut digunakan untuk tujuan penyimpanan makanan yang sesuai.

No. Kod / Code No. HT – 012 – 2 : 2012 / C01/P/(3/4) Muka : 16 Drp : 17

Bakul plastik Bekas plastik
Balang kaca Bekas logam
Rak besi
Palet

No. Kod / Code No. HT-012-2:2012/SK01/P(3/4) Muka : 17 Drp : 17

Latihan :

1. Berikan 1 contoh bahan makanan bagi setiap klasifikasi makanan di bawah.
a) Bahan kering : ________________________
b) Produk tenusu : ________________________
c) Bahan butchery : ________________________

2. Nyatakan dua (2) cara untuk memilih daging dan ikan yang berkualiti.
a) Daging: _____________________________________________________
_____________________________________________________
b) Ikan: _____________________________________________________
_____________________________________________________

3. Senaraikan empat (4) kegunaan sayur-sayuran dan buah-buahan dalam sajian.
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

4. Apakah aspek pemeriksaan semasa penerimaan bahan makanan daripada
pihak pembekal?
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________

5. Tuliskan empat (4) ciri stor penyimpanan bahan makanan kering.
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________