MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN TINGKATAN 4

FERMENTED MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 100
PLANT JUICES LANGKAH-LANGKAH :

(FFJ) 1) Sediakan bahan-bahan dan peralatan yang diperlukan.

❖ BAHAN : 2) Potong kecil buah. Gaulkan potongan buah dengan
❖ Buah-buahan yang masak gula merah pada kadar 1.1.

dan manis 3) Masukkan ke dalam bekas dan tutup dengan kertas.
❖ Ciku, mangga, pisang,
4) Ikat menggunakan gelang getah.
dokong, betik
❖ Gula merah 5). Tutup dengan penutup dan simpan di tempat redup
❖ Kertas putih selama 5-7 hari.
❖ Gelang getah 6) Tapis dan simpan larutan di dalam bekas.

❖ ALATAN :
❖ Bekas plastik
❖ Pisau
❖ Papan pemotong
❖ Mangkuk

Panitia Pertanian Negeri Kedah

FISH AMINO ACID MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 101
(FAA)
LANGKAH-LANGKAH :
BAHAN :
 Ikan 1) Sediakan bahan-bahan dan peralatan
 Ikan kembung, ikan sardin, ikan tenggiri, yang diperlukan.

ikan tongkol 2) Potong ikan kepada siazkecil.
 Gula merah
 Kertas putih 3) Gaul dengan gula merah dengan kadar
 Gelang getah 1:1.

ALATAN : 4) Masukkan ke dalam bekas.
 Bekas plastik
 Pisau 5) Tutup dengan kertas dan ikat dengan
 Papan pemotong gelang getah.
 Mangkuk
6) Tutur dengan penutup botol dan simpan
Gula merah Ikan di tempat redup selama 1 bulan.

7) Tapis dan simpan campuran baja di
dalam bekas dan tutup(jangan terlalu
ketat).

1

2

543

Panitia Pertanian Negeri Kedah

CALCIUM MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 102
PHOSPHATE LANGKAH-LANGKAH :

(CaP)

BAHAN :
Kulit telur
Cuka Beras
Kertas putih
Gelang getah

ALATAN :
Bekas plastik /
mangkuk
Botol

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 103

LATIHAN :
1. Rajah 1 menunjukkan unsur nutrient yang diperlukan oleh tumbuhan.

Nyatakan unsur-unsur itu.

Nutrient

Makro Mikro

i. .................................... iii. ....................................

ii. .................................... iv. ...................................

Rajah 1

[ 4 markah ]

2. Berikut adalah proses penghasilan baja Calcium Phosphate (CaP) yang tidak mengikut
urutan yang betul.
Susun proses penghasilan CaP mengikut urutan yang betul dengan menulis 1, 3 dan 4
pada petak yang disediakan.

Menutup bekas menggunakan kertas serta ikat dengan gelang getah

Campurkan gula makan dengan nisbah 1:10 kedalam kulit telur yang 2
telah dibakar dan dihancurkan

Sediakan kulit telur dan dibakar terlebih dahulu

Tutup bekas dengan penutup dan simpan ditempat redup selama 30

hari sebelum ditapis.

[ 3 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 104
3. Rajah 2 menunjukkan kaedah menghasilkan larutan baja organik.

Rajah 2
(a) Nyatakan kaedah menghasilkan larutan baja organik itu.

.................................................................................................................................
[ 1 markah ]

(b) Nyatakan bahan yang digunakan untuk meningkatkan aktiviti mikrob dalam
menghasilkan larutan baja itu.
.................................................................................................................................
[ 1 markah ]

4. Rajah 3 menunjukkan baja yang digunakan oleh seorang peladang.
Terangkan dua kebaikan baja tersebut.

Rajah 3
(a) …………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………
(b) ………………………………………………………………………………………….…..…

…………………………………………………………………………………………………
[ 4 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 105
5. Rajah 4 menunjukkan langkah membuat Fermented Fruit Juices (FFJ).

Lengkapkan rajah tersebut dengan menulis 2, 3 dan 4 mengikut turutan yang
betul. Langkah 1 telah diberikan.

1
Rajah 4

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 106
6. Nutrient tumbuhan terdiri daripada makro nutrien dan mikro nutrient.

Nyatakan satu fungsi utama bagi setiap nutrient makro itu.
i.Nitrogen :
………………………………………………………………………………………………..
ii.Fosforus :
………………………………………………………………………………………………..
iii.Kalium :
…………………………………………………………………………………………………

[ 3 markah ]
7. Kesan kekurangan unsur nutrient makro dalam tumbuhan dapat dilihat melalui

keadaan fizikal tumbuhan.
Nyatakan dua kesan kekurangan unsur nitrogen.
i. ………………………………………………………………………………………………
ii. ………………………………………………………………………………………………

[ 2 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 107

TAJUK 1.3 BAJA DAN PEMBAJAAN

STANDARD KANDUNGAN 1.3 Kesan penggunaan baja terhadap tanah dan
menghitung kos baja.

STANDARD 1.3.6 Menjustifikasikan kebaikan penggunaan baja kimia
PEMBELAJARAN dari aspek menambah nutrien dalam tanah, kesan
tindakbalas dan nutrien khusus mengikut keperluan
tanaman.

1.3.7 Menganalisis kesan penggunaan baja kimia
berlebihan iaitu pencemaran tanah, keasidan tanah dan kos
pembajaan

Di akhir pembelajaran, murid akan dapat :

OBJEKTIF PEMBELAJARAN 1. Menyatakan dan menerangkan tiga kebaikan
penggunaan baja kimia

2. Menyatakan dan menerangkan empat kesan
sampingan penggunaan baja kimia

TEMPOH MASA 1 Jam

TP 1 – Menerangkan kebaikan baja kimia dan organik.

TAHAP PENGUASAAN TP 2 – Menerangkan kesan sampingan baja kimia dan
organik.

TP 4 – Menganalisis kesan penggunaan baja kimia dan
organik.

Kaedah pentaksiran secara Lisan dan Bertulis

KAEDAH PENTAKSIRAN & • Soalan secara lisan
INSTRUMEN PENTAKSIRAN

• Nota I-Think/ Lembaran kerja / Soalan latihan

Buku Teks Pertanian T4, muka surat 64, 67.

PAUTAN BAHAN BANTU
MENGAJAR

(Link @ QR CODE)

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 108

Link You Tube :
1. https://www.youtube.com/watch?v=S8g8S3SK6X0

CADANGAN AKTIVITI Kaedah PdPr :
1. Medium – Telegram Voice Chat dan Modul.
2. Murid merujuk dan membaca buku teks muka surat 64,
67.
3. Murid menonton video di Youtube berdasarkan pautan
yang diberikan.
4. Murid merujuk nota yang disediakan.
5. Murid membuat latihan yang disediakan.
6. Latihan perlu dihantar kepada guru melalui Telegram /
Whatsap.

Kaedah PdPC :
Idea Rush
1. Murid fikir apa yang guru soal.
2. Murid tulis dengan cepat dan menyebut dalam kumpulan
dengan kuat.
3. Murid lain tidak dibenarkan menulis idea yang sudah
ditulis oleh rakan.
4. Kumpul semua jawapan dan pilih 1 atau 2 jawapan
terbaik sebagai nota.

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL / NOTA : MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 109

Kesan tindak balas
cepat

KEBAIKAN
PENGGUNAAN

BAJA KIMIA
(BK)

Menambah nutrien Membekalkan
dalam tanah nutrien khusus

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 110
KEBAIKAN PENGGUNAAN BAJA KIMIA

Kesan tindakbalas cepat Menambahkan nutrien
dalam tanah
➢ BK mudah larut
berbanding BO ➢ Baja NPK mempunyai
nutrien lengkap
➢ Nutrien dalam BK lebih
tersedia berbanding BO ➢ Ia membantu pertumbuhan
tanaman dengan
➢ Akar tumbuhan bertindak menambah nutrien yang
balas cepat terhadap BK diperlukan oleh tumbuhan

➢ Medium ➢ Kandungan nutrient dalam
pengangkutanmenyerap BK boleh diubahsuai
nutrisi dalam tanah, mengikut kehendak
dipindahkan ke semua pengguna
bahagian tumbuhan

Membekalkan nutrien khusus

➢ Baja mempunyai fungsi dalam
membekalkan nutrien khusus
tertentu

➢ Baja tunggal Urea membekalkan
satu unsur utama untuk tanaman :
Nitrogen mempercepatkan
tumbesaran dan menggalakkan
pertumbuhan daun hijau

➢ Baja CIRP mempercepatkan
pengeluaran akar, bunga dan
buah

➢ Baja MoP membekalkan nutrien
untuk pengembangan bunga dan
buah

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 111

KESAN SAMPINGAN
PENGGUNAAN BAJA KIMIA (BK)

Mencederakan tisu Meningkatkan keasidan Mencemarkan air dan Meningkatkan kos
tanaman tanah tanah produktiviti ladang

• baja yang terkena • baja ammonia sulfat • BK tidak dapat • Penggunaan BKyang
batang dan daun akan terurai dalam mengekalkan tidak dikawal
menyebabkan tanah kepada ion kesuburan tanah menyebabkan
bahagian itu melecur ammonium dan penggunaan secara
dioksidakan kepada • BK tidak berlebihan
• ini mencederakan tisu ion nitrat dan ion menggalakkan
tanaman hidrogen kehidupan organisma • Menyebabkan
tanah yang membantu pembaziran baja
• mengundang pelbagai • ion hidrogen akan penyuburan tanah
penyakit tanaman menurunkan pH tanah dalam jangka masa • Meningkatkan kos
panjang. produktiviti ladang
• penggunaan berulang
kali menyebabkan • Baja nitrogen akan
pengumpulan toksid meresap dan
bahan kimia mencemarkan sumber
air
• penggunaan baja ini
mempengaruhi pH • Bekalan nitrogen
tanah berlebihan
menggalakkan
pertumbuhan alga,
menyebabkan
tumbuhan akuatik lain
mati

• Pereputan sisa-sisa
tumbuhan
mengurangkan
bekalan oksigen

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 112
LATIHAN :
1. Maklumat menunjukkan salah satu kebaikan baja kimia.

“Membekalkan nutrien khusus”
Berdasarkan maklumat,
(a) Nyatakan dua contoh baja itu.

i. …………………………………………………………………………………………………
ii. …………………………………………………………………………………………………

[ 2 markah ]
(b) Nyatakan satu nutrient yang dibekalkan oleh baja di (a).

………………………………………………………………………………………………………
[ 1 markah ]

2. Rajah 1 menunjukkan sejenis baja yang digunakan oleh petani.

Rajah 1
Nyatakan dua kesan sampingan baja itu sekiranya digunakan secara berlebihan.
i. ……………………………………………………………………………………………………
ii. ……………………………………………………………………………………………………

[ 2 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 113

3. Rajah 2 menunjukkan kebaikan penggunaan baja kimia terhadap tanah.
Nyatakan kebaikan itu.

Menambah Nutrien Kebaikan Baja ii. …………………………….
dalam tanah Kimia
….…………………………….
.

i. ………………………………….
….………………………………..

Rajah 2

[ 2 markah ]

4. Dalam aktiviti penanaman, petani lebih gemar memilih penggunaan baja kimia berbanding
baja organik.
Terangkan tiga kebaikan baja kimia.
a. …………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
b. …………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
c. …………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
[ 6 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 114

5. Penggunaan baja kimia dan baja organik mempunyai kelebihan dan kekurangan.
Nyatakan kebaikan dan kekurangan baja itu.

Jenis baja Kelebihan Kekurangan

Baja Organik i. ii.

Baja kimia iii. iv.
[ 4 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 115

TAJUK 1.3 BAJA DAN PEMBAJAAN
STANDARD 1.3 Kesan penggunaan baja terhadap tanah dan menghitung kos baja.
KANDUNGAN
1.3.8 Menghitung kuantiti nutrien yang terdapat dalam satu formulasi
STANDARD baja.
PEMBELAJARAN 1.3.9 Menghitung kos baja dan kos satu program pembajaan tanaman.

Di akhir pembelajaran, murid akan dapat :

OBJEKTIF 1. Menghitung kuantiti nutrient bagi aktiviti / projek penanaman.
PEMBELAJARAN 2. Menghitung kuantiti baja bagi aktiviti / projek penanaman.

3. Menghitung kos baja bagi aktiviti pembajaan / projek penanaman.

TEMPOH MASA 2 Jam

TAHAP TP 5 - Merumus satu program pembajaan berdasarkan sejenis
PENGUASAAN tanaman, kos dan keluasan tertentu.

KAEDAH Kaedah Pentaksiran secara Lisan dan Bertulis
PENTAKSIRAN &
INSTRUMEN • Soalan secara lisan
PENTAKSIRAN • Latihan Bertulis / Lembaran Kerja
Buku Teks Pertanian T4, muka surat 75 hingga 79.

Link You Tube :

https://www.youtube.com/watch?v=a https://www.youtube.com/watch?v=k

6iSeTSo4iY 3CkJiL8VEQ

PAUTAN BAHAN
BANTU
MENGAJAR

(Link @ QR CODE)

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 116

https://www.youtube.com/watch?v https://www.youtube.com/watch?

=82sWoDU3wRw v=EgE1NMWkg_c

https://www.youtube.com/watch? https://www.youtube.com/watch?v

v=vy6Yg5gQ9Jk =Eg7aklAYsL0

CADANGAN Kaedah PdPr :
AKTIVITI 1. Medium – Telegram Voice Chat dan Modul. Guru memberikan
penerangan kaedah mengira berat nutrient, berat baja dan kos baja.

2. Murid merujuk dan membaca buku teks muka surat 75 hingga 79.

3. Murid merujuk nota yang disediakan.

4. Murid membuat latihan yang disediakan.

5. Latihan perlu dihantar kepada guru melalui Telegram / Whatsap.

Kaedah PdPC :

Fan N Pick

1. Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan. Murid duduk di dalam
kumpulan.

2. Murid menunggu guru memberi kad yang mengandungi soalan.

3. Secara bergilir-gilir :

• M1 ambil kad paling atas dan baca kepada M2.
• M2 menjawab soalan.
• M3 menilai jawapan.
• M4 merumus jawapan tersebut.

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL / NOTA : MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 117

KEPENTINGAN PENGIRAAN BAJA
PENGIRAAN
BAJA MENGHITUNG KUANTITI NUTRIENT
Pengiraan keperluan nutrient perlu dirancang
mengikut keperluan jenis tanah dan tanaman
Agar membekalkan nutrien yang betul tanpa
menjejaskan tanah dan tanaman
Keperluan nutrient bergantung kepada analisa
tanah dan daun

MENGHITUNG KUANTITI BAJA
Penggunaan kuantiti baja yang sesuai dengan
kadar penggunaan NPK yang tepat akan
menghasilkan tanaman yang subur
Penggunaan baja yang sesuai dapat menjaga
kesuburan tanah dan pH tanah
Tanah yang subur memberi nutrient yang
mencukupi kepada tanaman dan meningkatkan
pengeluaran

MENGHITUNG KOS BAJA
Pengiraan baja yang tepat dapat mengurangkan kos
perbelanjaan baja
Penggunaan baja berbeza mengikut jenis tanaman
dan jenis tanah di kawasan tanaman

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 118

MAKLUMAT YANG MENGHITUNG KUANTITI RUMUS MENGHITUNG
DIPERLUKAN UNTUK NUTRIEN KUANTITI NUTRIEN
MENGHITUNG BAJA
TUNGGAL DAN BAJA Berat Nutrient = Gred
x Berat Baja
SEBATIAN
100
Jenis Nutrien (N, P, K)

Gred Baja (Peratus N, P, K)
dalam baja

Berat Baja

MENGHITUNG KUANTITI BAJA Berat Baja = 100 x Berat Nutrient
Gred

MENGHITUNG KOS BAJA Kos Baja = Berat Baja x Berat Nutrient
Berat Satu Beg Baja

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 119

LATIHAN :

1. Jadual 1 menunjukkan jenis baja, gred baja dan harga baja bagi satu hektar program
penanaman sayur kailan di Ladang Firman.
Tanaman itu memerlukan 130kg N, 145kg P2O5 dan 160kg K2O.

Jenis Baja Berat Baja Harga / Beg (50kg) RM

Urea 46% 55.00

CIRP 35% 45.00

MoP 60% 70.00

Jadual 1

Berdasarkan maklumat itu,
(a) Hitungkan kuantiti baja bagi satu hektar kebun Kailan Firman :

(i) Urea
(ii) CIRP
(iii) MoP

[ 6 markah ]

(b) Berdasarkan jawapan di (a), hitungkan kos membeli baja bagi :
(i) Urea
(ii) CIRP

[ 4 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 120

2. Jadual 2 menunjukkan nutrien yang diperlukan bagi satu program pembajaan sejenis
tanaman seluas satu hektar.

Kuantiti nutrien yang diperlukan Jenis baja
(per hektar)

87 kg N Urea ( 46 % )

100 kg P2O5 CIRP ( 35 % )

110 kg K2O Muriat potasy ( 60 % )

Jadual 2

Hitung kuantiti baja : [ 2 markah ]
(i) Urea

(ii) CIRP [ 2 markah ]

(iii) Muriat Potasy [2 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 121

3. Jadual 3 menunjukkan maklumat tentang baja yang digunakan dalam satu program
pembajaan oleh seorang petani.

Baja Gred Baja Harga/50 kg (satu beg)
RM 85.00
Urea 46% N RM 75.00
RM 125.00
Fosfat Asli 30% P2O5 RM 145.00

Muriat potasy 60% K2O [ 2 markah ]

Nitrofoska 12:10:16
Berdasarkan Jadual 3, hitungkan: Jadual 3

(a) (i) Kuantiti N dalam satu beg baja Urea

(ii) Kuantiti K2O dalam satu beg baja Nirofoska [ 2 markah ]

(b) Kuantiti baja berikut jika tanaman memerlukan 150kg N, 80kg P2O5 dan 200kg K2O
sehektar

(i) Urea [ 2 markah ]

(ii) Fosfat Asli [ 2 markah ]

(iii) Muriat potasy [ 2 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 122

(c) Berdasarkan jawapan di (b), hitungkan kos membeli : [ 2 markah ]
(i) Urea

(ii) Fosfat Asli [ 2 markah ]

(iii) Muriat potasy [ 2 markah ]

(d) Kos baja Nitrofoska sebanyak 80kg jika petani membelinya sebagai baja tambahan.
[ 2 markah ]

(e) Jumlah kos membeli baja berdasarkan jawapan di (c) dan di (d).

[ 2 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 123

4. Jadual 4 menunjukkan maklumat keperluan nutrien dan jenis baja yang digunakan
dalam program pembajaan bagi bidang usaha sejenis buah-buahan.

Perkara Maklumat
Keperluan nutrien 120 kg N

200 kg P2O5

Baja digunakan 360 kg K2O
Agro Spesial (21% N)

Flora Segar (30% P2O5)

Cepat Subur (60% K2O)
Jadual 4

(a) Berdasarkan maklumat dalam Jadual 4, hitungkan:
i. Kuantiti unsur N dalam baja Agro Spesial seberat 50 kg.

[2 markah ]

ii. Kuantiti unsur P2O5 dalam baja Flora Segar seberat 50 kg
[ 2 markah ]

iii. Kuantiti unsur K2O dalam baja Cepat Subur seberat 45 kg.
[ 2 markah ]

iv. Kuantiti baja Agro Spesial yang perlu digunakan. [ 2 markah ]
v. Kuantiti baja Flora Segar yang perlu digunakan. [ 2 markah ]
vi. Kuantiti Cepat Subur yang perlu digunakan. [ 2 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 124

(b) Berdasarkan jawapan dalam (a) vi., hitungkan kos baja Cepat Subur jika harga
pasarannya ialah RM45.00 bagi setiap beg mengandungi 50 kg baja.
[ 3 markah ]

5. Jadual 5 menunjukkan maklumat pembajaan untuk satu program pembajaan

tanaman jagung.

Jenis Baja Kuantiti digunakan Kos/beg (50 kg)
Urea (46%N) (kg) RM85.00

240

CIRP (35%P2O5) 120 RM55.00
Muriat potasy (60%K2O) 200 RM70.00
Jadual 5

(a) Hitung kuantiti nutrien berikut :
(i) N

[ 2 markah ]

(ii) P2O5

[ 2 markah ]

(iii) K2O [ 2 markah ]
[ 2 markah ]
(b) Hitung kos baja berikut :
(i) baja urea

(ii) baja CIRP

[ 2 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

(iii) baja Muriat potasy MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 125
[ 2 markah ]

(c) (i) Nyatakan maksud gred baja sebatian 15:12:17.

[ 1 markah ]

(ii) Berdasarkan gred baja sebatian di (c)(i), hitung kuantiti baja yang diperlukan
untuk membekalkan 45kg N.
[ 2 markah ]

6. Jadual 6 menunjukkan maklumat tentang baja dalam satu program pembajaan.

Contoh Baja Gred Baja Harga / Beg (50 kg)

Urea 46 % N RM 54.00

CIRP 35 % P2O5 RM 30.00

Muriat Potasy 60 % P2O5 RM 65.00

Ntrofoska 15 : 12 : 17 RM 62.00
[ 2 markah ]
Jadual 6
Berdasarkan Jadual 6, hitung :
(a) (i) Kuantiti N dalam 50 kg Urea

(ii) Kuantiti P2 O5 dalam 50 kg CIRP [ 2 markah ]

(iii) Kuantiti K2 O dalam 50 kg Nitrofoska [ 2 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 126

(b) Kuantiti baja yang berikut bagi satu kawasan tanaman yang memerlukan

125kg N, 170kg P2O5 dan 200kg K2O.

(i) Urea [ 2 markah ]

(ii) CIRP [ 2 markah ]

(iii) Muriat Potasy [ 2 markah ]

(c) Kos bagi 175kg Nitrofoska [ 3 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 127

2.1
SISTEM PENTERNAKAN
& FAKTOR PEMILIHAN

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 128

TAJUK 2.0 PENTERNAKAN POLTRI

STANDARD KANDUNGAN 2.1 Sistem penternakan dan faktor pemilihannya.

STANDARD 2.1.1 Meneroka sistem penternakan poltri secara
PEMBELAJARAN komersial iaitu Sistem Intensif, Sistem Separa
Intensif
dan Sistem Integrasi.

2.1.2 Menghuraikan satu sistem penternakan poltri secara
komersial.

Pada akhir pdpc murid dapat :

1. Menyatakan sekurang-kurangnya 2 daripada 3 sistem

OBJEKTIF PEMBELAJARAN penternakan poltri dengan betul.
2. Menerangkan kebaikan dan keburukan setiap sistem

dengan betul.

3. Menyatakan perbezaan setiap sistem dengan betul.

TEMPOH MASA 3 Jam

TAHAP PENGUASAAN TP1 Menyatakan sistem penternakan poltri secara komersial
dan faktor pemilihannya

KAEDAH PENTAKSIRAN & 1. Pemerhatian
INSTRUMEN PENTAKSIRAN 2. Lisan
3. Penulisan

PAUTAN BAHAN BANTU Buku Teks MPEI Pertanian M/S 90 - 93
MENGAJAR https://youtu.be/cLBSkLCZWSE
https://www.youtube.com/watch?v=gPsXPwn7lAM&t=1s
(LINK @ QR CODE)

AKTIVITI Kaedah PdPr

1. Medium – Modul / Google Meet / Telegram
2. Murid perlu membaca buku teks muka surat 90 - 93

dan merujuk nota yang disediakan di bawah.

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 129
3. Murid menonton pautan di youtube untuk lebih

memahami tajuk.
4. Murid membuat latihan yang disediakan.
5. Latihan perlu dihantar melalui telegram kepada guru.

Kaedah PdPc
1. Guru melukis kandang dan dan gambar ayam
2. Guru menyoal murid-murid bagaimana membela
haiwan dengan betul
3. Guru mengaitkan jawapan murid (sama ada tepat
atau tidak) dengan tajuk pembelajaran.
4. Guru menerangkan sistem poltri dan faktor-faktor
yang menentukan pemilihan sistem secara ringkas
5. Hotseat (sistem penternakan) dan gallery walk
(huraian faktor)
6. Sebagai rumusan pembelajaran, beberapa orang
murid dipilih secara rawak untuk berkongsi
penerangan secara penulisan/lisan masing-masing
tentang proses penternakan

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL / NOTA MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 130
JENIS PENTERNAKAN POLTRI

SEPARA INTENSIF INTENSIF INTEGRASI
Lepas bebas
Sangkar Ternakan Ayam
Reban Mudah alih Lantai tinggi dengan Ikan
Sarap Tebal
Reban tertutup Ternakan Ayam
dengan tanaman

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 131

SANGKAR •Ayam penelur
•Memudahkan pengumpulan hasil
•Jumlah terhad 1 sangkar
•Reka bentuk bertingkat, bersekat / tanpa sekatan.
•Bahan diperbuat dari dawai BRC

LANTAI TINGGI •Lantai 1.8 m dari paras tanah.
•Lantai diperbuat dari kayu berketam atau dawai BRC

SARAP TEBAL •Lantai diperbuat dari konkrit.
•Ditutupi dengan sarap habuk kayu / jerami / sekam padi.
REBAN •Sarap diisi setebal 80 – 100 mm dari lantai
TERTUTUP
•Menggunakan teknologi terkini – pengurusan secara
automatic.
•Terdiri daripada sarap tebal, lantai tinggi dan sangkar.
•Mempunyai pengudaraan baik, persekitaran selesa dan
kawalan keselamatan.
•Rekabentuk reban ringkas menggunakan struktur besi dan
aluminium.

SISTEM SEPARA INTENSIF

KEBAIKAN KELEMAHAN

1. Bentuk reban yang bebas 1. Kadar produktiviti rendah

2. Ayam dibiar bebas atau lepas (keluar 2. Kehilangan ayam oleh pemangsa
pagi dan masuk reban waktu malam) tinggi

3. Ayam mencari makanan tambahan 3. Ayam menjadi liar dan tidak masuk
sendiri. dalam reban.

4. Kos dan penyelenggaraan murah 4. Ayam bertelur dan menetas secara
5. Kurang pengawasan tidak terkawal

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 132

SISTEM PENTERNAKAN INTENSIF

KEBAIKAN KELEMAHAN

1. Bentuk reban yang luas 1. Jumlah ayam terhad dalam satu reban
2. Kadar produktiviti lebih baik kecil
3. Ayam lebih senang diurus
4. Kehilangan ayam tidak terjadi kerana (1 jantan = 6 ekor betina)

sepanjang masa di dalam reban 2. Kos peralatan dan
penyelenggaraan lebih tinggi

3. Kos pemberian makanan
tinggi

Perbandingan Jenis Sistem Penternakan Untuk Penternakan Ayam Kampung Komersial

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 133

LATIHAN
1. Rajah 1 menunjukkan sistem penternakan poltri.

AB C

Rajah 1

Berdasarkan Rajah 1, nyatakan sistem penternakan poltri :
A : ………………………………………………………………………………………………….
B : ………………………………………………………………………………….………………

C : ………………………………………………………………………………….………………

[ 3 markah ]

2. Huraikan kelemahan sistem penternakan secara intensif dalam Rajah 2.

Sistem penternakan Kebaikan
intensif i. Bentuk reban yang luas
ii. Kehilangan ayam tidak berlaku kerana sepanjang masa
berada di dalam reban

Kelemahan
i. ................................................................................................
ii. ...............................................................................................
iii. ...............................................................................................

Rajah 2

[ 3 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 134

3. Jadual 1 menunjukkan sistem penternakan poltri. Terangkan kebaikan bagi setiap
sistem penternakan itu.

Sistem Penternakan Kebaikan

i. ...............................................................
…………………………………………….

i. ...............................................................
…………………………………………….

[ 4 markah ]
4. Penyataan berikut menerangkan mengenai sebuah sistem penternakan intensif.

- Lantai reban diperbuat daripada konkrit dan ditutupi dengan sarap

- Jenis sarap yang biasa digunakan ialah ketam kayu, jerami dan sekam padi

- Sarap diisikan setebal 80-100mm dari lantai
a) Nyatakan jenis penternakan intensif tersebut

……………………………………………………………………………………………...

b) Berikan dua kebaikan sistem penternakan intensif
i. …………………………………………………………………………………………..
ii. …………………………………………………………………………………………...
(3 markah)

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 135

TAJUK 2.0 PENGELUARAN POLTRI

STANDARD KANDUNGAN 2.1 Sistem penternakan dan faktor pemilihannya.

STANDARD 2.1.3 Mengkaji faktor-faktor yang menentukan pemilihan
PEMBELAJARAN sistem penternakan iaitu jenis hasil ternakan, peringkat umur
ternakan, bilangan ternakan dan kemampuan kewangan.

2.1.4 Menganalisis faktor-faktor yang menentukan pemilihan
sistem penternakan.

Pada akhir pdpc murid dapat :

1. Menyatakan faktor-faktor yang menentukan

OBJEKTIF PEMBELAJARAN pemilihan sistem penternakan
2. Menerangkan tiga dari empat faktor pemilihan

dengan betul.
3. Menyenaraikan faktor – faktor untuk penternakan

secara intensif.

TEMPOH MASA 3 Jam

TAHAP PENGUASAAN TP2 Menghuraikan faktor-faktor pemilihan sistem
penternakan poltri

KAEDAH PENTAKSIRAN & 1. Pemerhatian
INSTRUMEN PENTAKSIRAN 2. Lisan
3. Penulisan

PAUTAN BAHAN BANTU Buku Teks MPEI Pertanian M/S 94 - 96
MENGAJAR https://youtu.be/gY9Ms1APnmE

(LINK @ QR CODE)

Kaedah PdPr

AKTIVITI 1. Medium – Modul / Google Meet / Telegram

2. Murid perlu membaca buku teks muka surat 94 - 96 dan
merujuk nota yang disediakan di bawah.

3. Murid membuat latihan yang disediakan.

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 136
4. Latihan perlu dihantar melalui telegram kepada guru.
Kaedah PdPc

1. Round robin dan peta dakap
2. Guru membuat rumusan kepentingan pemilihan

system yang betul.
3. Sebagai rumusan pembelajaran, beberapa orang

murid dipilih secara rawak untuk berkongsi
penerangan secara penulisan/lisan masing-masing
tentang pemilihan sistem penternakan.

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 137

MODUL / NOTA
Faktor-Faktor Yang Menentukan Pemilihan Sistem Penternakan

Jenis hasil Peringkat umur
ternakan ternakan

Bilangan ternakan Kemampuan
kewangan

1. JENIS HASIL TERNAKAN
• Bergantung pada jenis ternakan iaitu ayam pedaging, ayam penelur, ayam kampung
dan puyuh.
• Sistem Penternakan Intensif – Ayam pedaging, ayam penelur (sistem sangkar) dan
puyuh.
- Membolehkan ternakan diawasi sepanjang masa.
- Memudahkan pengurusan seperti pemberian makanan dan minuman
- Kawalan pencegahan penyakit lebih berkesan
- Hasil diperoleh dengan cepat dan berkualiti
• Sistem Penternakan Separa Intensif – Ayam kampung
- Ternakan bebas bergerak di dalam kawasan luas yang dipagari
- Tidak memerlukan pengawasan sepanjang masa.
- Ternakan tahan daripada ancaman penyakit
- Tidak memerlukan reban yang berteknologi

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 138

2. PERINGKAT UMUR TERNAKAN
Ternakan dibahagikan kepada tiga peringkat umur iaitu peringkat perindukan, peringkat
pembesaran dan peringkat pengeluaran.

Perindukan •Sistem sarap tebal
•Ternakan berada dalam kepungan dalam jumlah kecil

Pembesaran •Ternakan bebas bergerak dalam kawasan reban

Pengeluaran •Ayam penelur ditempatkan di dalam sangkar

3. BILANGAN TERNAKAN
• Jumlah ternakan yang banyak memerlukan pengawasan, keselamatan dan kawalan rapi.
• Sistem penternakan intensif sesuai kerana memudahkan pegurusan aktiviti ternakan.
• Pengawalan dan keselamatan lebih minimum serta pengeluaran hasil lebih berkualiti.

4. KEMAMPUAN KEWANGAN
• Sistem intensif memerlukan modal yang besar untuk menyediakan :
- Perumahan ternakan
- Alatan automatic seperti pemberian makanan dan minuman
- Mesin pengumpul telur

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 139

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 140

LATIHAN
1. Nyatakan tiga faktor bagi menentukan pemilihan sistem penternakan
i. …………………………………………………………………………………………………………….
ii. ……………………………………………………………………………………………………………
iii. ……………………………………………………………………………………………………………

[ 3 markah ]
2. Rajah 1 menunjukkan faktor-faktor pemilihan sistem penternakan intensif.
Nyatakan faktor-faktor itu.

( i ) ……………………………. ( ii ) …………………………….

FAKTOR PEMILIHAN
SISTEM

PENTERNAKAN
INTENSIF

Reka Bentuk Reban (iii) …………………………….

Rajah 1

[ 3 markah ]

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 141
3. Rajah menunjukkan satu unit perumahan ternakan.

Berdasarkan rajah,
i. Nyatakan sistem penternakan itu.

…………………………………………………………………………………………………….
(1 markah)

ii. Terangkan tiga faktor pemilihan ternakan yang sesuai untuk sistem penternakan itu.
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………

(6 markah)

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 142

TAJUK 2.0 PENGELUARAN POLTRI

STANDARD KANDUNGAN 2.1 Sistem penternakan dan faktor pemilihannya.

STANDARD 2.1.5 Menerangkan keperluan peralatan bagi sistem
PEMBELAJARAN penternakan poltri secara komersial seperti kipas, pemanas,
penggera, penjana elektrik, jangka suhu, pengukur
kelembapan (hygrometer) dan pengukur kelajuan udara (air
speed meter).

Pada akhir pdpc murid dapat :

1. Menyatakan sekurang-kurangnya 5 daripada 11 peralatan
OBJEKTIF PEMBELAJARAN bagi sistem penternakan poltri secara komersial

2. Menerangkan kegunaan peralatan dengan tepat.

3. Menyatakan nama alatan berdasarkan gambarajah.

TEMPOH MASA 2 Jam

TAHAP PENGUASAAN TP 3 Menyediakan keperluan persekitaran dan peralatan
bagi sistem penternakan poltri secara komersial

KAEDAH PENTAKSIRAN & 1. Pemerhatian
INSTRUMEN PENTAKSIRAN 2. Lisan
3. Penulisan

PAUTAN BAHAN BANTU Buku Teks MPEI Pertanian M/S 97 – 100
MENGAJAR https://youtu.be/olBJ5F9nqR0
https://www.youtube.com/watch?v=hVw96Oy2dvk
(LINK @ QR CODE)

AKTIVITI Kaedah PdPr
1. Medium – Modul / Google Meet / Telegram

2. Murid perlu membaca buku teks muka surat 97 - 100 dan
merujuk nota yang disediakan di bawah.

3. Murid membuat latihan yang disediakan.

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 143
4. Latihan perlu dihantar melalui telegram kepada guru.
Kaedah PdPc
Kaedah Make a Match
1. Guru menyiapkan beberapa kad gambar alatan
2. Murid perlu menyesuaikan nama alatan dengan gambar.
3. Pelajar diuji dengan buat persembahan atau kuiz.

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL / NOTA MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 144
KEPERLUAN ALATAN PENTERNAKAN

KIPAS EKZOS
•Digunakan untuk reban tertutup
•Pengudaraan di dalam reban
•Pengeringan bahan buangan ternakan

ALAT PEMANAS
•Dipasang sebagai unsur haba kepada ternakan
•Alat yang biasa digunakan pemanas gas, elektrik, lampu pijar dan gasolec
hoover.
•Bilangan ternakan perlu bersesuaian dengan jenis alat pemanas.

PENGGERA / SISTEM AMARAN
•Dipasang bertujuan memberi amaran kecemasan (siren loceng berbunyi)
apabila berlaku gangguan peralatan atau tidak berfungsi.
•Alat perlu dipasang di reban, pejabat dan rumah penternak untuk tindakan
segera.

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 145

PENJANA ELEKTRIK
•Membekalkan elektrik jika bekalan utama terputus
•Disambung kepada panel kawalan automatic untuk digerakkan secara
automatic sebaik sahaja bekalan utama terputus

JANGKA SUHU
•Digunakan untuk mengetahui suhu di dalam reban
•Disambung ke panel kawalan automatic untuk merekod paras suhu di
dalam reban dari masa ke masa.
•Suhu yang sesuai untuk anak ayam 24 – 30 0C

PENGUKUR KELEMBAPAN (HIGROMETER)
•Digunakan untuk menentukan tahap kelembapan atmosfera di dalam
reban.
•Kelembapan reban yang sesuai 40% - 80%.

PANEL KAWALAN AUTOMATIK
•Membekalkan elektrik jika bekalan utama terputus
•Disambung kepada panel kawalan automatic untuk digerakkan secara
automatic sebaik sahaja bekalan utama terputus

PENGUKUR KELAJUAN ANGIN
•Bertujuan mengetahui pergerakan angina di dalam reban
•Memastikan keadaan angina tidak mengganggu keselesaan ternakan
•Menentukan kelajuan dan pergerakan angina di dalam reban

BEKAS DAN ALATAN MAKANAN
•Digunakan untuk pemberian makanan ternakan.
•Alatan automatic – pan feeder, auger feeder & chain feeder
•Alatan manual – hanging hopper

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 146
BEKAS DAN ALATAN MINUMAN
•Pemberian air minuman kepada ternakan
•Alatan automatic – nipple drinker
•Alatan manual – bell drinker
•Peralatan jenis gantung lebih menjimatkan ruang
lantai dan dapat mengelakkan pencemaran
air minuman

BEKAS DAN ALATAN PUYUH
•Bekas makanan dulang (anak puyuh), palung (puyuh dewasa)
•Bekas minuman lantai atau gantung
•Bidai untuk menutup reban peringkat perindukan atau dari angin kencang
•Alat pemanas jenis hoover atau lampu pijar berkuasa 15 watt untuk 50
ekor atau lampu minyak
•Sarap habuk papan
•Pengepung untuk peringkat perindukan
•Kertas sekiranya reban lantai atas
•Guli atau batu untuk dimasukkan di dalam bekas minuman

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 147
LATIHAN
1. Senaraikan empat alatan untuk reban tertutup.

i. ……………………………………………………………………………………………….
ii. ……………………………………………………………………………………………….
iii. ……………………………………………………………………………………………….
iv. ……………………………………………………………………………………………….

(4 markah)
2. Nyatakan dua alatan untuk mengawal suhu dan pengudaraan di dalam reban.

i. …………………………………………………………………………………………….
ii. …………………………………………………………………………………………….

(2 markah)
3. Rajah menunjukkan alatan untuk penternakan poltri. Terangkan fungsi setiap alatan itu.

i. …………………………………………………………...

ii. …………………………………………………………

iii. ………………………………………………………….
(3 markah)

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 148

TAJUK 2.0 PENGELUARAN POLTRI

STANDARD KANDUNGAN 2.1 Sistem penternakan dan faktor pemilihannya.

STANDARD 2.1.6 Menghuraikan keperluan persekitaran bagi sistem
PEMBELAJARAN penternakan poltri secara komersial iaitu pencahayaan,
suhu, kualiti udara, pergerakan udara, pengalih udara,
penyejukan, kesihatan dan keselamatan.

Pada akhir pdpc murid dapat :

1. Menyatakan keperluan persekitaran poltri.

OBJEKTIF PEMBELAJARAN 2. Menerangkan kepentingan keperluan persekitaran poltri.
3. Menyatakan alatan yang diperlukan untuk pencahayaan,
suhu, kualiti udara, pergerakan udara, pengalih udara,
penyejukan, kesihatan dan keselamatan poltri.

TEMPOH MASA 3 Jam (2 sesi pdp)

TAHAP PENGUASAAN TP 3 Menyediakan keperluan persekitaran dan peralatan
bagi sistem penternakan poltri secara komersial

KAEDAH PENTAKSIRAN & 1. Pemerhatian
INSTRUMEN PENTAKSIRAN 2. Lisan
3. Penulisan

PAUTAN BAHAN BANTU Buku Teks MPEI Pertanian M/S 101 - 108
MENGAJAR

(LINK @ QR CODE)

AKTIVITI Kaedah PdPr
1. Medium – Modul / Google Meet / Telegram

2. Murid perlu membaca buku teks muka surat 101 - 108
dan merujuk nota yang disediakan di bawah.

3. Murid membuat latihan yang disediakan.

Panitia Pertanian Negeri Kedah

MODUL BERSTRUKTUR MPEI PERTANIAN 149
4. Latihan perlu dihantar melalui telegram kepada guru.
Kaedah PdPc

1. Guru bercerita pagar letrik rumahnya
2. Murid melukis peta minda berkaitan langkah langkah

pengurusan kesihatan
3. Penerangan guru beserta contoh gambar ladang

ternakan
4. Guru menerangkan maksud GAHP
5. Three stray 1 stay dan peta pokok
6. Sebagai rumusan pembelajaran, soalan esei

diberikan dan beberapa orang murid dipilih secara
rawak untuk berkongsi penerangan secara
penulisan/lisan masing-masing

Panitia Pertanian Negeri Kedah