คู่มือครูและแผนการจัดการเรียนรู้_คณิตศาสตร์_ป.3_ภาคเรียนที่_1_2565-09012118

โครงการสวนพระองคส มเด็จพระกนิษฐาธริ าชเจา กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
มูลนธิ ิการศกึ ษาทางไกลผานดาวเทียม ในพระบรมราชปู ถัมภ

สาํ นักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน พืน ฐาน สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

ชดุ เอกสารส่อื ๖๐ พรรษา สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี

ลขิ สทิ ธ์ขิ อง สํานกั งานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี
สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพน้ื ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ
สถาบนั สง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธิการ
สงวนลิขสิทธติ์ ามพระราชบญั ญตั ิลขิ สทิ ธ์ิ
พมิ พค รัง้ ท่ี พ.ศ. ๒๕๖๓ จาํ นวน เลม
จัดพมิ พโดย

คำ�ชแี้ จง

ชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ (สำ�หรับครูผู้สอน) หน่วยที่ ๕ เศษส่วน เล่มนี้ เป็น ๑ ใน ๙ เล่ม ของชุดการจัดกิจกรรม
การเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ใช้กับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ ซึ่งผ่านการวิเคราะห์มาตรฐานและตัวชี้วัด
กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑
เมื่อสอนครบท้ัง ๙ เลม่ นกั เรยี นจะได้เรียนรคู้ รบถ้วนครอบคลุมทกุ มาตรฐานและตวั ชว้ี ัดของหลักสตู ร
ชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ (สำ�หรับครูผู้สอน) หน่วยที่ ๕ เศษส่วน เล่มนี้ เป็นเอกสารที่นำ�เสนอแนวทางในการจัด
การเรียนรู้คณิตศาสตร์ เร่อื งเศษส่วน ใหก้ บั นักเรยี นชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ประกอบด้วย
(๑) คำ�แนะนำ�สำ�หรับครผู ู้สอน
(๒) โครงสร้างชดุ การจัดกิจกรรมการเรยี นรู้
(๓) กำ�หนดการสอนคณติ ศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓
(๔) โครงสรา้ งหน่วยการเรียนรู้ หน่วยที่ ๕ เศษส่วน
(๕) มาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตัวช้วี ัดของหนว่ ยการเรยี นรู้ หนว่ ยท่ี ๕ เศษสว่ น
(๖) แผนการจดั การเรียนรู้ จำ�นวน ๑๗ แผน
(๗) เฉลยแบบฝกึ หดั ของนักเรยี น
(๘) เฉลยใบกิจกรรมของนักเรยี น
(๙) แบบประเมินทกั ษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์
ก่อนการสอนเรื่องเศษสว่ น ครผู ู้สอนควรศึกษาแผนการจดั การเรยี นร้จู ากเอกสารเลม่ นอี้ ย่างละเอียด จะทำ�ใหร้ ้วู ่าตอ้ ง
สอนแต่ละเนื้อหาอย่างไร และต้องเตรียมสื่อ/อุปกรณ์ประกอบการสอนอะไรบ้าง ซึ่งจะทำ�ให้การจัดการเรียนรู้ของครูมี
ประสทิ ธภิ าพ สง่ ผลให้นกั เรียนมีความรู้ความเขา้ ใจในเนื้อหาทสี่ อน
คณะผู้จัดทำ�หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ (สำ�หรับครูผู้สอน) หน่วยที่ ๕ เศษส่วนเล่มนี้ จะเป็น
ประโยชน์ต่อครูผู้สอน ในการนำ�ไปใช้จัดการเรียนรู้ เร่อื งเศษส่วน ใหก้ บั นกั เรียนชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ เพ่อื เพม่ิ ประสิทธภิ าพ
การจัดการเรยี นรขู้ องครแู ละการเรียนรขู้ องนกั เรียนใหส้ ูงข้นึ ต่อไป


สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
กระทรวงศึกษาธกิ าร

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครผู สู้ อน) กลมุ่ สาระการเรียนรูค้ ณติ ศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๓ I

สารบญั ๑
๔
คำ�แนะนำ�สำ�หรับครผู สู้ อน ๕
โครงสรา้ งชดุ การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ ๖
กำ�หนดเวลาการสอนคณติ ศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ ๗
โครงสรา้ งหน่วยการเรียนรู้ หน่วยท่ี ๕ เศษส่วน ๘
มาตรฐานการเรียนรแู้ ละตวั ชวี้ ดั ของหนว่ ยการเรียนรู้ หน่วยท่ี ๕ เศษสว่ น ๙
แผนการจัดการเรยี นรู้ ๑๗
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ ๑ ๒๕
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๒ ๓๔
แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๓ ๔๐
แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๔ ๕๑
แผนการจดั การเรยี นร้ทู ี่ ๕ ๖๑
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๖ ๖๙
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี ๗ ๗๙
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ ๘ ๘๘
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๙ ๙๘
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๑๐ ๑๐๘
แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๑๑ ๑๑๗
แผนการจัดการเรยี นรทู้ ่ี ๑๒ ๑๒๖
แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๑๓ ๑๓๕
แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี ๑๔ ๑๔๕
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๑๕ ๑๕๕
แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี ๑๖ ๑๖๐
แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี ๑๗ ๑๖๑
ภาคผนวก ๒๑๔
ภาคผนวก ก เฉลยแบบฝกึ หดั ๒๓๔
ภาคผนวก ข เฉลยใบกิจกรรม
ภาคผนวก ค แบบประเมินทกั ษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์

II ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครผู สู้ อน) กลุ่มสาระการเรยี นรคู้ ณิตศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี ๓

ค�ำ แนะน�ำ สำ�หรบั ครผู ้สู อน

๑. แนวคดิ หลัก
การจัดการเรียนการสอนคณิตศาสตร์มุ่งให้ผู้เรียนมีความสามารถด้านการสื่อสารและการคิดอย่างเป็นระบบ สามารถ
ตั้งขอ้ สนั นษิ ฐาน สืบเสาะและเลือกสรรสารสนเทศ ให้เหตผุ ล แกป้ ญั หาโดยเลือกใช้ยุทธวธิ ตี า่ ง ๆ การจัดกจิ กรรมจงึ ควรเนน้
การเรยี นรู้รว่ มกนั เปน็ กล่มุ ซึ่งเป็นการเปิดโอกาสให้ผ้เู รียนได้รว่ มกันคิด ปรึกษาหารอื อภิปราย แก้ปญั หา แสดงความคดิ เหน็
และสะท้อนความคิด (reflective thinking) ช่วยให้ผู้เรียนได้พัฒนาความรู้ ทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ และ
คุณธรรม จริยธรรม ในการจัดกลุ่ม อาจจัดเป็นกลุ่ม ๒ คน หรือกลุ่ม ๓ – ๔ คน หรืออาจจัดกิจกรรมร่วมกันทั้งชั้น ทั้งนี้
ขน้ึ อย่กู บั วัตถปุ ระสงค์ของการจัดกิจกรรมการเรียนรูน้ ้ัน ๆ
ในการดำ�เนนิ กจิ กรรมการเรยี นการสอนคณติ ศาสตร์ สง่ิ สำ�คญั ทผ่ี สู้ อนควรคำ�นงึ ถงึ เปน็ อนั ดบั แรกคอื ความรพู้ น้ื ฐานของ
ผเู้ รยี น ผสู้ อนอาจทบทวนโดยใชค้ าํ ถามหรอื ยทุ ธวธิ ตี า่ ง ๆ เพอ่ื นำ�ไปสกู่ ารเรยี นรเู้ นอ้ื หาใหม่ ขน้ั การสอนเนอ้ื หาใหม่ ผสู้ อนอาจ
กำ�หนดสถานการณ์ที่เชื่อมโยงกับเรื่องราวในขั้นทบทวนความรู้ และใช้ยุทธวิธีต่าง ๆ ที่ช่วยให้ผู้เรียนสามารถสรุปหรือเข้าใจ
หลักการ แนวคิด กฎ สูตร สัจพจน์ ทฤษฎีบท หรือบทนิยามด้วยตนเอง ในขณะที่ผู้เรียนปฏิบัติกิจกรรม ผู้สอนควรให้อิสระ
ทางความคิดกับผ้เู รยี น โดยผสู้ อนคอยสังเกต ตรวจสอบความเขา้ ใจและให้คำ�แนะนาํ อย่างใกล้ชิด
ในการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอน ผสู้ อนควรใหผ้ เู้ รยี นแตล่ ะคนหรอื แตล่ ะกลมุ่ ไดน้ ำ�เสนอแนวคดิ เพราะผเู้ รยี นมโี อกาส
แสดงแนวคิดเพม่ิ เตมิ รว่ มกัน ซักถาม อภิปรายขอ้ ขัดแย้งด้วยเหตแุ ละผล ผู้สอนมโี อกาสเสริมความรู้ ขยายความรู้หรอื สรุป
ประเด็นสำ�คัญของสาระที่นําเสนอนั้น ทำ�ให้การเรียนรู้ขยายวงกว้างและลึกมากขึ้น สามารถนำ�ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงได้
นอกจากนย้ี งั ทำ�ใหผ้ เู้ รยี นเกดิ เจตคตทิ ด่ี ี มคี วามภมู ใิ จในผลงาน เกดิ ความรสู้ กึ อยากทำ� กลา้ แสดงออก และจดจาํ สาระทต่ี นเอง
ไดอ้ อกมานําเสนอได้นาน รวมท้ังฝึกการเปน็ ผูน้ ำ� ผตู้ าม รบั ฟงั ความคิดเห็นของผอู้ ื่น
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้สำ�หรับชั้นประถมศึกษา ผู้สอนควรให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากการปฏิบัติ ฝึกทักษะการสังเกต
ฝึกให้เหตผุ ลและหาข้อสรุปจากส่ือรูปธรรมหรอื แบบจำ�ลองต่าง ๆ ก่อน แล้วขยายวงความรู้ส่นู ามธรรมตามความสามารถของ
ผู้เรียน สำ�หรับบางเนอ้ื หาทีย่ ากต่อการทำ�ความเข้าใจของนกั เรียนบางคน ผูส้ อนควรหายุทธวิธีตา่ ง ๆ ทเ่ี หมาะสมกับผูเ้ รยี น
ในการอธิบาย เช่น ใช้วิธีลดรูปของปัญหา หรือเลือกใช้สื่อเทคโนโลยีที่เหมาะสมเพื่อช่วยให้การเรียนรู้ง่ายขึ้น และเพื่อให้
ผู้เรียนตระหนักในคุณค่าของคณิตศาสตร์ ผู้สอนควรใช้สถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตจริงเป็นตัวอย่างในการจัดกิจกรรม
การเรียนรู้
๒. กระบวนการจดั การเรียนรู้
การนำ�ชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรไู้ ปใช้ ครผู ูส้ อนควรเตรียมตัวล่วงหน้า ดงั นี้
๑. ศึกษาโครงสร้างชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อให้ทราบว่าตลอดทั้งปีการศึกษา นักเรียนต้องเรียนรู้ทั้งหมด
กีห่ นว่ ย แตล่ ะหน่วยมีหน่วยยอ่ ยอะไรบา้ ง ใชเ้ วลาสอนกชี่ ัว่ โมง และมีกแี่ ผน
๒. ศึกษาโครงสร้างหน่วยการเรียนรู้ ว่าแต่ละหน่วยการเรียนรู้มีเนื้อหาอะไรบ้าง เนื้อหาละกี่ชั่วโมง ซึ่งจะช่วยให้
ครูผู้สอนมองเหน็ ภาพรวมของการสอนในหน่วยดังกล่าวได้อย่างชดั เจน
๓. ศึกษาแนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ซึ่งอยู่หน้าแผนแต่ละแผน เป็นการสรุปแนวการจัดกิจกรรมในแต่ละขั้นตอน
การสอน ทำ�ให้ครูผสู้ อนมองเหน็ ภาพรวมของการจดั การเรยี นรูใ้ นชั่วโมงน้ัน ๆ

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรับครผู ูส้ อน) กลุ่มสาระการเรียนรูค้ ณิตศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ ๓ 1

๔. ศึกษาแผนการจัดการเรยี นรู้ ตามหวั ข้อต่อไปน้ี
๔.๑ ขอบเขตเน้อื หา เปน็ เนื้อหาที่นกั เรยี นตอ้ งเรยี นรใู้ นแผนท่กี ำ�ลงั ศกึ ษา
๔.๒ สาระสำ�คัญ เปน็ ความคิดรวบยอดหรอื หลกั การท่ีนกั เรยี นควรจะไดห้ ลังจากได้เรียนรู้ตามแผนทีก่ ำ�หนด
๔.๓ จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ แบง่ เปน็ ดา้ นความรู้ และดา้ นทักษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์
๔.๔ กิจกรรมการเรยี นรู้ แบง่ เป็น ขั้นนำ� ข้นั สอน และขน้ั สรปุ ซึ่งแต่ละข้ันครูผู้สอนควรศกึ ษาทำ�ความเขา้ ใจอยา่ ง
ละเอียด นอกจากนค้ี รูผูส้ อนควรพิจารณาด้วยวา่ ในแต่ละข้ันตอนการสอน ครูผสู้ อนจะต้องศึกษาว่ามี
ส่อื /อุปกรณ์อะไรบ้าง
๔.๕ สื่อ/แหล่งเรยี นรู้ เปน็ การบอกรายการส่อื อปุ กรณ์ และแหล่งเรยี นรู้ท่ีต้องใชใ้ นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ในชว่ั โมงนั้น
๔.๖ การประเมนิ เปน็ การบอกทง้ั วธิ ีการ เครอื่ งมอื และเกณฑ์การประเมิน สำ�หรับเครือ่ งมือการประเมนิ ในชุด
การจัดกจิ กรรมการเรียนรูฯ้ นี้ ไดจ้ ดั เตรยี มไว้ใหค้ รูผสู้ อนเรยี บรอ้ ยแล้ว
๓. สือ่ การจดั การเรยี นรู้ กลุม่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓
สือ่ การจดั การเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณติ ศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ ประกอบดว้ ย
๓.๑ แผนการจัดการเรยี นรู้ สำ�หรับครูผู้สอนใชเ้ ปน็ แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ให้กับนกั เรียน
๓.๒ แบบฝึกหัด สำ�หรับนักเรียนใช้ฝึกทักษะหลังจากทำ�ความเข้าใจบทเรียน แนวคิดและความคิดรวบยอด
ทส่ี ำ�คัญในบทเรยี นเรอื่ งนน้ั ๆ ไปแล้ว
๓.๓ ใบกจิ กรรม สำ�หรับนักเรียนใช้ฝึกทกั ษะปฏิบัติ หรือสรา้ งความคดิ รวบยอดในบทเรียน
๓.๔ แบบทดสอบ เปน็ การวดั ความรู้ความเขา้ ใจตามตัวชี้วัดทีก่ ำ�หนดไวใ้ นหลักสูตร

แบบฝึกหดั และใบกิจกรรมของนักเรียนชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ ไดม้ กี ารกำ�หนดสัญลักษณร์ ูปดาว ๕ แฉก จำ�นวน
๓ ดวง และแถบสเี ขียว โดย
ฝ. หมายถงึ แบบฝึกหัด
ก. หมายถึง ใบกจิ กรรม
ผ. หมายถงึ แผนการจัดการเรียนรู้
เชน่
ฝ.๑.๖/ผ.๔ เปน็ แบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี ๑ ลำ�ดบั ท่ี ๖ อยใู่ นแผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๔
ฝ.๓.๗/ผ.๖ เป็นแบบฝกึ หดั หน่วยท่ี ๓ ลำ�ดบั ท่ี ๗ อยใู่ นแผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๖
ก.๒.๑/ผ.๓ เปน็ ใบกจิ กรรมหนว่ ยที่ ๒ ลำ�ดับท่ี ๑ อย่ใู นแผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๓
หมายเหตุ ลำ�ดับทขี่ องแบบฝึกหดั ใบกิจกรรม และแบบทดสอบจะเรียงตอ่ กันจนครบทุกแผนในแต่ละหนว่ ย

เมอื่ ขึน้ หน่วยใหม่ลำ�ดับท่ีของแบบฝกึ หดั และใบกิจกรรม จะเรมิ่ ต้นใหม่

2 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรบั ครผู ูส้ อน) กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ ๓

๔. ลักษณะชุดการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๓
ชดุ การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ กลุม่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๓ จดั ทำ�เปน็ หน่วยการเรียนรู้
(Learning Unit) โดยผา่ นการวิเคราะหม์ าตรฐานและตวั ช้วี ดั กล่มุ สาระการเรียนร้คู ณิตศาสตร์ (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ มาจัดทำ�เปน็ หน่วยการเรยี นรใู้ นแต่ละภาคเรยี น ดงั น้ี
ภาคเรยี นที่ ๑ ประกอบด้วย หน่วยการเรียนรู้ ๗ หน่วย ดงั นี้
หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐
หน่วยที่ ๒ การดำ�เนินการของจำ�นวน

หนว่ ยยอ่ ยที่ ๒.๑ การบวก การลบ
หน่วยที่ ๓ เรขาคณิต
หนว่ ยที่ ๔ เวลา
หนว่ ยท่ี ๕ เศษส่วน
หนว่ ยท่ี ๖ สถติ ิ
หน่วยที่ ๗ เงนิ
ภาคเรยี นที่ ๒ ประกอบด้วย หน่วยการเรยี นรู้ ๒ หนว่ ย ดังน้ี
หนว่ ยที่ ๒ การดำ�เนินการของจำ�นวน

หนว่ ยย่อยท่ี ๒.๒ การคณู การหาร
หน่วยที่ ๘ การวดั
หนว่ ยยอ่ ยท่ี ๘.๑ การวัดความยาว
หนว่ ยย่อยที่ ๘.๒ การวดั น้ำ�หนกั
หน่วยยอ่ ยที่ ๘.๓ การวดั ปริมาตร
๕. แผนการจัดการเรยี นรู้ กลุ่มสาระการเรยี นรูค้ ณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ ๓
การจัดทำ�แผนการจดั การเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ กำ�หนดให้สอดคลอ้ งกับ
หนว่ ยการเรียนรู้ แต่ละหนว่ ยการเรยี นร้ปู ระกอบดว้ ยแผนการจดั การเรยี นรหู้ ลายแผน แผนละ ๑ ชว่ั โมง โดยมีองคป์ ระกอบ
ของแผนการจดั การเรียนรู้คือ ขอบเขตเนอ้ื หา สาระสำ�คญั จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรซู้ ่ึงมที ้ังดา้ นความร้แู ละด้านทักษะและ
กระบวนการทางคณิตศาสตร์ กิจกรรมการเรียนรู้ ส่ือ/แหลง่ เรียนรู้ และการประเมิน สำ�หรบั แผนการจดั การเรยี นรทู้ กุ แผนจะ
มีแนวการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้อยู่หนา้ แผนทุกแผนซึง่ เปน็ การสรปุ ภาพรวมของการจดั กจิ กรรมการเรียนรใู้ นชว่ั โมงน้ัน ๆ
ในทกุ ขัน้ ตอนการสอนตัง้ แต่ข้ันนำ� ข้ันสอน ข้ันสรปุ และการวัดและประเมินผล

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรบั ครผู ูส้ อน) กลุ่มสาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ ๓ 3

โครงสรา้ งชดุ การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้
กลุ่มสาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓

หน่วยที่ ๘ หน่วยที่ ๑ หน่วยที่ ๒
การวดั จ�ำ นวนนบั การดำ�เนินการของจำ�นวน
(๔๖ ชว่ั โมง) ไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐
(๑๑ ช่ัวโมง) (๖๙ ชั่วโมง)

หนว่ ยท่ี ๗ ป.๓ หน่วยท่ี ๓
เงิน ๒๐๐ เรขาคณติ
ชวั่ โมง/ปี (๑๐ ชั่วโมง)
(๑๖ ช่ัวโมง)

หน่วยท่ี ๖ หน่วยท่ี ๔
สถิติ เวลา

(๑๑ ช่ัวโมง) (๑๔ ช่วั โมง)

หน่วยท่ี ๕
เศษส่วน
(๑๗ ชวั่ โมง)

หมายเหต ุ เวลารวมของทุกหนว่ ยเป็น ๑๙๔ ชว่ั โมงรวมกับการวัดผลประเมนิ ผล
และกจิ กรรมเสรมิ การเรยี นรูค้ ณติ ศาสตรเ์ ปน็ ๒๐๐ ชั่วโมง/ปี

4 ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรับครูผสู้ อน) กล่มุ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ ๓

ก�ำ หนดเวลาการสอนคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓ รวม ๙ เลม่

ภาคเรียนท่ี ๑ ภาคเรยี นที่ ๒

หน่วยการเรยี นรู้ จ�ำ นวน หนว่ ยการเรียนรู้ จำ�นวน
ชั่วโมง ชว่ั โมง
หนว่ ยท่ี ๑ จ�ำ นวนนบั ไม่เกนิ ๕๐
๑๐๐,๐๐๐ ๑๑ หนว่ ยที่ ๒ การด�ำ เนินการของ
หน่วยที่ ๒ การด�ำ เนนิ การของ จ�ำ นวน ๑๖
จำ�นวน ๑๖
หนว่ ยยอ่ ยที่ ๒.๑ การบวก การลบ ๑๙ หน่วยย่อยท่ี ๒.๒ การคูณ การหาร ๑๘
หนว่ ยที่ ๓ เรขาคณติ ๔๖
หน่วยท่ี ๔ เวลา - การคณู ๑๕
หน่วยที่ ๕ เศษสว่ น ๑๕
หน่วยท่ี ๖ สถิติ - การหาร ๑๖
หน่วยที่ ๗ เงิน ๑๐ - การบวก ลบ คูณ หารระคน ๔
กจิ กรรมเพมิ่ เติมส�ำ หรับโรงเรยี น ๑๔ หน่วยที่ ๘ การวัด ๑๐๐
รวม ๑๗ - การวดั ความยาว
๑๑ - การวัดนำ้ �หนกั

๑๖ - การวดั ปริมาตร

๒ กจิ กรรมเพิ่มเติมส�ำ หรับโรงเรียน

๑๐๐ รวม
รวม ๒๐๐ ชั่วโมง

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครผู ู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓ 5

โครงสรา้ งหนว่ ยการเรียนรู้
หน่วยท่ี ๕ เศษส่วน

กล่มุ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี ๓

การเปรยี บเทยี บเศษส่วน
(๓ ชวั่ โมง)

ความหมายเศษสว่ น การเรียงล�ำ ดบั เศษสว่ น
การอา่ นและเขยี นเศษส่วน (๒ ชว่ั โมง)
การลบเศษสว่ น
(๕ ชั่วโมง) (๒ ชวั่ โมง)

การบวกเศษสว่ น หน่วยท่ี ๕
(๒ ชว่ั โมง) เศษสว่ น
(๑๗ ชวั่ โมง)

โจทยป์ ัญหาเกี่ยวกบั กิจกรรมรว่ มคิดร่วมท�ำ
การบวกและการลบเศษส่วน สรา้ งสรรค์ภาพ
(๑ ช่ัวโมง)
(๒ ชั่วโมง)

6 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรับครูผสู้ อน) กล่มุ สาระการเรยี นรคู้ ณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดของหน่วยการเรยี นรู้
หน่วยที่ ๕ เศษส่วน

กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณติ ศาสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๓

สาระท่ี ๑ จำ�นวนและพชี คณิต
มาตรฐาน ๑.๑ เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจ�ำ นวน ระบบจ�ำ นวน การด�ำ เนนิ การของจ�ำ นวน

ผลท่เี กดิ ขนึ้ จากการดำ�เนนิ การ สมบตั ขิ องการดำ�เนินการ และน�ำ ไปใช้
ตวั ช้ีวดั
ค ๑.๑ ป.๓/๓ บอก อา่ นและเขยี นเศษสว่ นแสดงปริมาณสิง่ ต่าง ๆ และแสดงสิ่งตา่ ง ๆ
ตามเศษสว่ นทก่ี ำ�หนด
ค ๑.๑ ป.๓/๔ เปรยี บเทยี บเศษสว่ นที่ตวั เศษเท่ากันโดยท่ตี ัวเศษน้อยกวา่ หรือเท่ากบั ตัวสว่ น
ทกั ษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์
๑. การแก้ปัญหา
๒. การให้เหตุผล
๓. การส่ือสารและการส่อื ความหมายทางคณติ ศาสตร์
๔. เชื่อมโยง
๕. ความคิดสรา้ งสรรค์

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรบั ครผู ูส้ อน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ ๓ 7

แผนการจดั การเรียนรู้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรับครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรยี นรูค้ ณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๓ แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๑

แนวการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้

ขนั้ นำ� ตรวจสอบความร้พู น้ื ฐานของนกั เรยี นเกีย่ วกบั ส่ิงตา่ ง ๆ ท่ีเต็มหนว่ ย กับ ไม่เตม็ หนว่ ย

ข้นั สอน กจิ กรรม “รู้จักคร่งึ ” และกจิ กรรม “พบั คร่ึง”
ข้ันสรุป
การวัดและประเมินผล ตรวจสอบความเขา้ ใจเปน็ รายบุคคลเกี่ยวกบั การบอกปริมาณเป็นเตม็ หน่วย
ไมเ่ ตม็ หนว่ ย หรอื ครึ่งหนว่ ย โดยใหน้ ักเรยี นแสดงกระดาษเตม็ หนว่ ย ไมเ่ ต็มหนว่ ย และครึ่งหนว่ ย

แบบฝึกหดั 5.1
- ประเมินจากการตอบค�ำ ถาม การท�ำ แบบฝกึ หัด 5.1
- ประเมินจากการให้เหตผุ ล และ การสือ่ สาร ส่ือความหมายทางคณิตศาสตร์

9

10 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กล่มุ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ ๑ ชัน้ ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ช่ัวโมง
สอื่ /แหลง่ เรยี นรู้
ขอบเขตเนือ้ หา กจิ กรรมการเรยี นรู้
1. บตั รภาพ
ปริมาณของสิ่งต่าง ๆ ที่ ขัน้ นำ� 2. นำ�้ สี
เตม็ หนว่ ย ไม่เตม็ หนว่ ย และ 1. ครูตรวจสอบความรพู้ น้ื ฐานของนักเรยี นเก่ียวกับการบอกปริมาณของสงิ่ ต่าง ๆ ทเี่ ต็มหน่วย 3. ขวดบรรจนุ ำ�้ สี 2 ขวด
ครึ่งหน่วย กับไมเ่ ต็มหน่วย โดยจัดกิจกรรมดงั น้ี 4. แก้วนำ�้ ขนาดเดยี วกัน
1) ครเู ตรียมน้ำ�สีใส่ขวดใบที่ 1 เต็มขวด และน้ำ�สีใส่ขวดใบที่ 2 ไมเ่ ตม็ ขวด แล้วถามวา่ 2 ใบ
สาระส�ำ คัญ - ขวดใบท่ี 1 มนี ำ�้ เตม็ ขวดหรือไม่ (ขวดใบที่ 1 มนี ้ำ�เต็มขวด) 5. กระดาษรูปวงกลม
- ขวดใบท่ี 2 มนี ำ�้ เตม็ ขวดหรอื ไม่ (ขวดใบที่ 2 มีน�ำ้ ไม่เตม็ ขวด) 6. กระดาษรูปสเี่ หลย่ี มจตั รุ ัส
1. เราสามารถบอกปรมิ าณ 2) ครูเตรยี มน้�ำ สีใสแ่ กว้ ใบท่ี 1 เตม็ แกว้ น�ำ้ สใี สแ่ กว้ ใบที่ 2 ไมเ่ ตม็ แกว้ แล้วถามวา่ 7. กระดาษรปู สเี่ หลย่ี มผืนผ้า
ของสงิ่ ตา่ ง ๆ เปน็ เตม็ หน่วย - แกว้ ใบใดมีน้�ำ เต็มแกว้ (แก้วใบท่ี 1) 8. แบบฝึกหดั 5.1
ไมเ่ ต็มหน่วย หรอื ครงึ่ หน่วย - แก้วใบใดมีน�ำ้ ไมเ่ ต็มแกว้ (แก้วใบท่ี 2)
ครแู นะน�ำ ว่าในชีวิตจรงิ นกั เรยี นจะพบเจอสง่ิ ต่าง ๆ ทเ่ี ตม็ หน่วย เช่น นำ�้ เต็มแก้ว น้ำ�เต็มขวด การประเมนิ
2. การแบ่ง 1 หนว่ ยเปน็ และสง่ิ ตา่ ง ๆ ที่ไม่เต็มหนว่ ย เชน่ น�ำ้ ไมเ่ ตม็ แก้ว
2 ส่วน เท่า ๆ กันแต่ละสว่ น 2. ครูตดิ ภาพส่งิ ตา่ ง ๆ ทลี ะภาพ ใหน้ กั เรียนบอกปริมาณของสิ่งตา่ ง ๆ ในภาพว่าเตม็ หน่วย หรอื 1. วิธกี าร
แสดงปริมาณเปน็ คร่ึงหน่วย ไม่เต็มหน่วย เชน่ 1.1 ตรวจแบบฝกึ หดั
หลายเหลีย่ มน้ัน 1.2 สงั เกตพฤตกิ รรม
พิซซา่ เตม็ ถาดหรือเต็มหนว่ ย พซิ ซา่ ไมเ่ ต็มถาดหรอื ไม่เตม็ หนว่ ย การเรยี นรู้
จุดประสงค์การเรียนรู้ 2. เครอ่ื งมอื
2.1 แบบฝึกหัด 5.1
ด้านความรู้ 2.2 แบบประเมนิ ทักษะ
เพอ่ื ให้นักเรียนสามารถ และกระบวนการทาง
บอกไดว้ า่ สิ่งต่าง ๆ ท่กี �ำ หนด คณติ ศาสตร์
มปี รมิ าณเตม็ หนว่ ย ไม่เต็ม
หน่วย หรือคร่ึงหนว่ ย

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๑ ชนั้ ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ช่ัวโมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ด้านทักษะและกระบวนการ แอปเปิลเต็มลกู หรอื เตม็ หน่วย แอปเปลิ ไม่เตม็ ลกู หรือไม่เตม็ หนว่ ย 3. เกณฑ์
ทางคณิตศาสตร์ ครแู ละนกั เรียนรว่ มกันสรุปว่า เราสามารถบอกปรมิ าณของสิง่ ต่าง ๆ ไดเ้ ป็นเต็มหน่วยหรือ 3.1 ผลงานถูกต้อง
ไม่นอ้ ยกว่าร้อยละ 80
เพ่ือให้นกั เรยี นสามารถ 3.2 คะแนนรวมดา้ นทกั ษะ
1. ให้เหตผุ ล และกระบวนการทาง
2. ส่ือสารและส่ือความหมาย คณติ ศาสตร์ ไม่นอ้ ยกว่า
ทางคณติ ศาสตร์ รอ้ ยละ 60

ไมเ่ ต็มหนว่ ย ในการบอกปริมาณของส่งิ ต่าง ๆ ทไี่ มเ่ ต็มหนว่ ยก็ต้องเทียบกบั สง่ิ นัน้ ที่เต็มหนว่ ย

ขน้ั สอน
3. ครูจดั กจิ กรรมตรวจสอบความร้พู ืน้ ฐานของนกั เรียนเกี่ยวกับการบอกปรมิ าณของส่ิงตา่ ง ๆ
ท่ีเตม็ หน่วย ไมเ่ ตม็ หน่วย กบั คร่งึ หน่วย โดยครตู ดิ บัตรภาพบนกระดาน

12

11

12 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนร้คู ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนร้ทู ่ี ๑ ช้ัน ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ชวั่ โมง

34

56
ให้นกั เรยี นเลือกภาพทแี่ สดงปริมาณที่ครกู ำ�หนด พรอ้ มบอกเหตุผล เช่น
- ภาพใดแสดงปรมิ าณเต็มหนว่ ย (ภาพท่ี 2 กับภาพที่ 5)
- ท�ำ ไมจงึ คิดเช่นนัน้ (นกั เรยี นตอบตามความเขา้ ใจ เชน่ ภาพท่ี 2 แสดงแอปเปิลเตม็ ลูก
และภาพที่ 5 แสดงแตงโมเต็มลูก )
- ภาพใดแสดงปรมิ าณไมเ่ ต็มหน่วย (ภาพท่ี 1 ภาพท่ี 3 ภาพที่ 4 ภาพท่ี 6 )
- ทำ�ไมจึงคิดเชน่ นนั้ (นักเรียนตอบตามความเขา้ ใจ เช่น ภาพท่ี 1 แสดงแอปเปลิ 1 ลกู
ถกู กนิ ไปส่วนหน่งึ จงึ ไม่เตม็ ลกู ภาพท่ี 3 แสดงแอปเปิลประมาณครึ่งลกู จงึ ไมเ่ ตม็ ลกู ภาพท่ี 4
แสดงแตงโมประมาณคร่งึ ลกู จงึ ไมเ่ ต็มลกู และภาพท่ี 6 แสดงแตงโมง 2 ชิ้นซ่งึ ไมเ่ ตม็ ลูก)

กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑ ชนั้ ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชัว่ โมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ - ภาพใดแสดงปริมาณคร่งึ หนว่ ย (ภาพท่ี 3 กับภาพที่ 4)
- ท�ำ ไมจงึ คดิ เชน่ นน้ั (นกั เรยี นตอบตามความเขา้ ใจ เชน่ ภาพท่ี 3 แสดงแอปเปลิ ประมาณครง่ึ ลกู
เมื่อเทียบกบั แอปเปิล 1 ลูก และภาพท่ี 4 แสดงแตงโมประมาณครง่ึ ลูกเมือ่ เทียบกับแตงโม 1 ลกู )
4. ครูจดั กิจกรรมใหน้ กั เรียนรู้จักครง่ึ ดังนี้
ครแู จกกระดาษรปู วงกลม ใหน้ กั เรียนคู่ละ 1 แผน่ ใหน้ ักเรยี นพบั กระดาษแสดงการแบ่งครึง่
ซ่งึ จะไดด้ งั นี้

จากน้ันใหน้ กั เรยี นสังเกตวา่ การแบ่ง 1 หนว่ ย เป็น 2 ส่วน เทา่ ๆ กัน แตล่ ะสว่ นเรียกวา่
ครึง่ หนว่ ย ครแู นะน�ำ วา่ ในการแบ่งคร่ึงหรือแบ่งเปน็ 2 สว่ นเทา่ ๆ กัน อาจใช้การพับรูป 1 รูป
ให้ 2 ขา้ งของรอยพบั ทับกนั สนทิ แสดงว่าทั้ง 2 สว่ นเท่ากัน
5. ครูแจกกระดาษรปู ส่ีเหลยี่ มจัตุรัส ให้นกั เรียนค่ลู ะ 4 แผ่น ให้นักเรยี นพบั กระดาษแสดงการ
แบ่งครึง่ โดยให้ได้วธิ ีทแี่ ตกตา่ งกันมากที่สุด จากน้นั ส่มุ นักเรยี นออกมาน�ำ เสนอวธิ พี ับกระดาษ
ซงึ่ อาจได้ดงั น้ี

13

14 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรทู้ ่ี ๑ ชัน้ ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชว่ั โมง

ใหน้ กั เรยี นชูกระดาษแสดงปริมาณทีค่ รกู ำ�หนด เช่น

- เตม็ หนว่ ย ( )

- คร่งึ หน่วย (เช่น )

6. ครูแจกบัตรภาพทมี่ ีรอยพับแสดงการแบ่งเป็น 2 ส่วน กลมุ่ ละ 1 ชุด ชุดละ 4 รูป พรอ้ มกรรไกร

ให้นกั เรยี นเลอื กบตั รภาพท่ีแสดงการแบ่งครึง่ หรอื การแบง่ เป็น 2 สว่ น เท่า ๆ กนั จากนั้น
สุ่มตวั แทนออกมาน�ำ เสนอบัตรภาพท่แี สดงการแบง่ คร่ึง พร้อมวธิ กี ารตรวจสอบ เช่น ตดั ตาม
รอยพบั ทีก่ �ำ หนด แล้วน�ำ 2 ส่วนท่ีได้จากการตดั มาวางซ้อนกนั ถา้ ท้งั 2 ส่วนทบั กนั สนทิ แสดงวา่
กระดาษ 2 ส่วนนั้นเทา่ กันหรือแต่ละส่วนแสดงคร่งึ หน่วย
ครแู ละนกั เรยี นสรปุ รว่ มกนั วา่ การแบง่ 1 หนว่ ย เปน็ 2 สว่ น เทา่ ๆ กนั แตล่ ะสว่ นเรยี กวา่
ครง่ึ หนว่ ย ในการแบง่ ครง่ึ อาจใชก้ ารพบั รปู 1 รปู แลว้ ให้ 2 ขา้ งของรอยพบั ทบั กนั สนทิ แสดงวา่
ทง้ั 2 สว่ นเทา่ กนั หรอื ใชก้ ารตดั ตามรอยพบั ทก่ี �ำ หนด แลว้ น�ำ 2 สว่ นทไ่ี ดจ้ ากการตดั มาวาง
ซอ้ นกนั ถา้ ทง้ั 2 สว่ นทบั กนั สนทิ แสดงวา่ ทง้ั 2 สว่ นนน้ั เทา่ กนั

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๑ ชั้น ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ช่วั โมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขั้นสรปุ
7. ตรวจสอบความเขา้ ใจนักเรยี นโดยครูแจกกระดาษรูปส่เี หลีย่ มผนื ผา้ เต็มหน่วย (หมายเลข 1)
กับกระดาษรูปสเี่ หลยี่ มผนื ผ้าไมเ่ ต็มหนว่ ย (หมายเลข 2 และหมายเลข 3) ให้นกั เรียนคูล่ ะ 1 ชดุ
ดงั น้ี

1 23

ครูกำ�หนดให้กระดาษหมายเลข 1 เป็นกระดาษเตม็ แผน่ จากน้นั ครถู ามว่า
- กระดาษหมายเลขใดแสดงปรมิ าณเตม็ หนว่ ย (หมายเลข 1) เพราะเหตใุ ด (กระดาษหมายเลข 1
เปน็ กระดาษเตม็ แผน่ ) ใหน้ ักเรียนชกู ระดาษหมายเลข 1
- กระดาษหมายเลขใดแสดงปริมาณไม่เต็มหนว่ ยเมอ่ื เทยี บกับกระดาษเตม็ แผน่ (หมายเลข 2
และหมายเลข 3) เพราะเหตุใด (กระดาษหมายเลข 2 และหมายเลข 3 เป็นกระดาษไม่เตม็ แผ่น
เม่อื เทยี บกบั กระดาษเตม็ แผน่ ) ใหน้ กั เรยี นชูกระดาษหมายเลข 2 และหมายเลข 3
- นกั เรยี นจะแสดงกระดาษครง่ึ แผน่ หรอื ครง่ึ หนว่ ยของกระดาษเตม็ แผน่ ไดอ้ ยา่ งไร (พบั กระดาษ
หมายเลข 1 เป็น 2 สว่ น เทา่ ๆ กนั ) ใหน้ กั เรยี นพับกระดาษหมายเลข 1 เปน็ 2 ส่วน เท่า ๆ กนั
ซง่ึ อาจได้ดงั น้ี

15

16 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี ๑ ชั้น ป. ๓
หน่วยท่ี ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ชัว่ โมง

ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันสรปุ วา่
- เราสามารถบอกปรมิ าณของสิง่ ต่าง ๆ เปน็ เตม็ หน่วย ไม่เต็มหน่วย หรอื คร่ึงหนว่ ย
- การแบง่ 1 หนว่ ยเปน็ 2 ส่วน เทา่ ๆ กันแต่ละสว่ นแสดงปริมาณเป็นครง่ึ หน่วย
จากนน้ั ใหท้ �ำ แบบฝกึ หดั 5.1

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขนั้ นำ� แผนการจัดการเรยี นรูท้ ี่ ๒
ขน้ั สอน
ข้นั สรุป แนวการจดั กิจกรรมการเรียนรู้
การวัดและประเมินผล
แกป้ ัญหาจากสถานการณ์การแบ่งพซิ ซา่ เป็นช้ินเท่า ๆ กนั จากใบกิจกรรม 5.1 ขอ้ 1

การบอกและการเขยี นแสดงปรมิ าณของสิ่งตา่ ง ๆ เป็นเศษสว่ น
ตรวจสอบความเข้าใจเปน็ รายบคุ คลเกยี่ วกบั การบอกและการเขยี นแสดงปริมาณของส่ิงต่าง ๆ

เปน็ เศษสว่ น โดยใหน้ กั เรยี นทำ�ใบกจิ กรรม 5.1 ขอ้ 2
แบบฝึกหดั 5.2

- ประเมินจากการตอบคำ�ถาม การท�ำ ใบกจิ จกรม 5.1 และแบบฝกึ หัด 5.2
- ประเมนิ จากการแกป้ ัญหา การให้เหตุผล และ การสื่อสาร สอ่ื ความหมายทางคณติ ศาสตร์

17

18 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๒ ช้ัน ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชั่วโมง
สือ่ /แหลง่ เรยี นรู้
ขอบเขตเน้ือหา กิจกรรมการเรยี นรู้
1. กระดาษวงกลม 5
การบอกและการเขียน ขัน้ นำ� แผน่ ตอ่ กลุ่ม ตามจ�ำ นวนกลมุ่
แสดงปริมาณของส่งิ ต่าง ๆ 1. ครูก�ำ หนดสถานการณแ์ ละแจกกระดาษวงกลมแทนพซิ ซา่ ให้นักเรียนกลุม่ ละ 4 แผน่ 2. ใบกิจกรรม 5.1
เปน็ เศษสว่ น จากนัน้ ให้นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มชว่ ยกนั หาค�ำ ตอบแล้วเขยี นคำ�ตอบในใบกิจกรรม 5.1 ขอ้ 1 3. แบบฝกึ หัด 5.2
สถานการณท์ ่ี 1 มีพซิ ซา่ 4 ถาด แบง่ ให้คน 4 คน คนละเทา่ ๆ กัน
สาระสำ�คัญ แตล่ ะคนไดพ้ ซิ ซา่ คนละเท่าไร การประเมนิ

1. เศษสว่ นเปน็ จ�ำ นวนทใ่ี ช้ สถานการณ์ที่ 2 มีพิซซา่ 2 ถาด แบ่งให้คน 2 คน คนละเท่า ๆ กัน 1. วธิ ีการ
แสดงปรมิ าณของสง่ิ ตา่ ง ๆ แตล่ ะคนได้พซิ ซา่ คนละเท่าไร 1.1 ตรวจแบบฝกึ หดั
1.2 สงั เกตพฤตกิ รรม
2. สญั ลักษณท์ ใี่ ช้แสดง สถานการณท์ ่ี 3 มพี ซิ ซา่ 1 ถาด แบง่ ให้คน 2 คน คนละเทา่ ๆ กัน การเรยี นรู้
เศษส่วนประกอบด้วย ตัวเศษ แต่ละคนได้พซิ ซ่าคนละเทา่ ไร 2. เคร่อื งมือ
และตัวสว่ น 2.1 ใบกจิ กรรม 5.1
- ตวั เศษแสดงจ�ำ นวนของ สถานการณท์ ่ี 4 มีพซิ ซา่ 1 ถาด แบง่ ใหค้ น 4 คน คนละเท่า ๆ กนั 2.2 แบบฝกึ หัด 5.2
สว่ นทก่ี ลา่ วถงึ เขยี นไวด้ า้ นบน แตล่ ะคนไดพ้ ซิ ซ่าคนละเท่าไร 2.3 แบบประเมนิ ทกั ษะ
ของเสน้ คนั่ และกระบวนการทาง
- ตัวสว่ นแสดงจำ�นวนของ เมอ่ื นกั เรยี นท�ำ เสรจ็ แลว้ ใหต้ วั แทนนกั เรยี นน�ำ เสนอค�ำ ตอบและวธิ หี าค�ำ ตอบจากสถานการณท์ ่ี คณติ ศาสตร์
สว่ นทเ่ี ทา่ ๆ กนั ทง้ั หมด เขยี น 1 - 2 ซึง่ นักเรยี นอาจใชก้ ารแบ่งเปน็ กลุ่ม กลุ่มละเท่า ๆ กนั หรอื ใช้การหาร
ไวด้ ้านล่างของเส้นคน่ั จากนนั้ ครถู ามวา่ สถานการณท์ ี่ 3 หาคำ�ตอบอยา่ งไร

กล่มุ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๒ ชั้น ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ช่ัวโมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ ข้ันสอน 3. เกณฑ์
2. ครเู ขียนสถานการณ์ท่ี 3 พรอ้ มติดภาพพิซซ่า 1 ถาด บนกระดาน ดังนี้ 3.1 ผลงานมคี วามถูกต้อง
ด้านความรู้ มพี ิซซา่ 1 ถาด แบง่ ใหค้ น 2 คน คนละเท่า ๆ กนั แตล่ ะคนได้พซิ ซา่ คนละเท่าไร ไมน่ ้อยกว่าร้อยละ 80
เพ่ือให้นกั เรยี นสามารถ 3.2 คะแนนรวม ดา้ นทกั ษะ
เขียนเศษส่วนแสดงปริมาณ และกระบวนการทาง
ของสง่ิ ตา่ ง ๆ คณิตศาสตรไ์ ม่น้อยกว่า
ด้านทักษะและกระบวนการ รอ้ ยละ 60
ทางคณิตศาสตร์
เพอ่ื ใหน้ กั เรยี นสามารถ สุ่มนกั เรียนออกมานำ�เสนอวิธีหาค�ำ ตอบ ซ่งึ จะได้ว่า แบง่ พิซซ่า 1 ถาดเปน็ 2 ชน้ิ เทา่ ๆ กัน
1. แกป้ ัญหา ดังนนั้ แต่ละคนไดพ้ ซิ ซ่าคนละ 1 ช้นิ จากท้งั หมด 2 ชน้ิ หรอื แตล่ ะคนได้พิซซ่าครึง่ ถาด ดังนี้
2. ใหเ้ หตผุ ล
3. สอื่ สารและส่ือ
ความหมายทางคณติ ศาสตร์ พิซซ่า 1 ถาด แบง่ เป็น 2 ช้ินเท่า ๆ กนั หรือ 2 ส่วนเทา่ ๆ กนั

แตล่ ะคนจะได้
พซิ ซ่า 1 ชน้ิ จากทง้ั หมด 2 ช้ิน หรอื 1 ส่วน จากทั้งหมด 2 ส่วน
คเขรยี ูแนลแะสนดกั งเดรยี้วนยเรศว่ ษมสก่วันนสไรดุป้ ค12ำ�ตอบจะได้ว่า
แต่ละคนได้พิซซา่ คร่ึงถาด หรือ 12 ของพิซซา่ หนง่ึ ถาด

19

20 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒ ชน้ั ป. ๓
หน่วยท่ี ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ช่วั โมง

ครเู ขยี นเศษสว่ นบนกระดานพรอ้ มแนะน�ำ การอ่านดงั น้ี

12 21 12 อ่านว่า เศษหนงึ่ สว่ นสอง
1 เปน็ ตวั เศษ
2 เปน็ ตัวส่วน

ครูแนะนำ�ว่า
1 เปน็ ตัวเศษ แสดงปรมิ าณพซิ ซา่ 1 ชนิ้ หรอื 1 สว่ น
เขยี น 1 ไวด้ า้ นบนของเสน้ คัน่
2 เปน็ ตัวสว่ น แสดงปริมาณพิซซา่ ทั้งถาดท่แี บ่งเปน็ 2 ชิ้น (2 ส่วน) เท่า ๆ กัน
เขยี น 2 ไวด้ า้ นล่างของเส้นคนั่
3. ครเู ขียนสถานการณท์ ี่ 4 พรอ้ มติดภาพพิซซ่า 1 ถาด บนกระดาน ดงั น้ี
มีพิซซ่า 1 ถาด แบ่งให้คน 4 คน คนละเท่า ๆ กัน แต่ละคนไดพ้ ิซซา่ คนละเท่าไร

กลุ่มสาระการเรียนรูค้ ณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๒ ชนั้ ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ช่ัวโมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ สมุ่ นกั เรยี นออกมาน�ำ เสนอวธิ หี าค�ำ ตอบ ซง่ึ จะไดว้ า่ แบง่ พซิ ซา่ 1 ถาดเปน็ 4 ชน้ิ เทา่ ๆ กนั
แตล่ ะคนไดพ้ ิซซ่าคนละ 1 ชิน้ จากท้งั หมด 4 ชิ้น ดังน้ี

พซิ ซา่ 1 ถาด แบง่ เป็น 4 ช้นิ เทา่ ๆ กนั หรือ 4 สว่ นเทา่ ๆ
แต่ละคนจะได้
พซิ ซา่ 1 ชนิ้ จากท้งั หมด 4 ชิน้ หรือ 1 ส่วน ใน 4 ส่วน
เขยี นแสดงดว้ ยเศษส่วนได้ 14
ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกันสรปุ ค�ำ ตอบจะได้วา่
แต่ละคนไดพ้ ซิ ซ่า 1 ชิน้ จากท้ังหมด 4 ชิ้น หรือ
14 ของพิซซ่า 1 ถาด

ครเู ขยี นเศษสว่ นบนกระดานพร้อมแนะน�ำ การอ่านดงั น้ี

41 41 141 อ่านว่า เศษหนึ่งส่วนส่ี
เป็น ตัวเศษ
41 14 4 เปน็ ตวั ส่วน

21

22 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี ๒ ชัน้ ป. ๓
หนว่ ยท่ี ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ชัว่ โมง

ครูถามว่า
- 1 เป็นตัวเศษ แสดงปรมิ าณของอะไร (พซิ ซ่า 1 ชิน้ หรอื 1 ส่วน)
- 4 เปน็ ตัวสว่ น แสดงปรมิ าณของอะไร (พิซซ่าหน่ึงถาดท่แี บง่ เปน็ 4 ช้ิน หรอื 4 สว่ น
เท่า ๆ กัน)
4. ครูแจกบัตรภาพท่มี รี อยพบั แสดงการแบ่งเป็นส่วน ๆ กลุ่มละ 1 ชุด ชดุ ละ 4 รปู พรอ้ มกรรไกร

(1) (3)

(2) (4)
ใหน้ ักเรียนเลือกบตั รภาพทแ่ี สดงการแบ่งเป็นส่วนทเ่ี ท่า ๆ กนั พรอ้ มตรวจสอบโดยพับตาม
รอยพบั ถ้าแต่ละสว่ นทับกนั สนิทแสดงว่าแตล่ ะส่วนเทา่ กนั หรือตัดตามรอยพับท่กี ำ�หนด แลว้ น�ำ
แตล่ ะส่วนทีไ่ ด้จากการตัดมาวางซ้อนกัน ถ้าทุกส่วนทบั กันสนทิ แสดงวา่ กระดาษแตล่ ะส่วนน้นั
เท่ากัน จากนั้นครูถามคำ�ถาม เชน่
- นักเรียนบอกว่าภาพใดแสดงการแบ่งเปน็ สว่ นที่เทา่ ๆ กัน (ภาพที่ 1 ภาพที่ 3 และภาพที่ 4)
- ภาพใดที่แสดงการแบ่งเป็นส่วนไมเ่ ทา่ กนั (ภาพท่ี 2)

กลุ่มสาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี ๒ ชัน้ ป. ๓
หน่วยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ชัว่ โมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ - ภาพท่ี 1 แบง่ เป็นก่ีส่วน (2 ส่วน) แตล่ ะสว่ นเทา่ กันหรือไม่ (เท่ากัน) ทราบไดอ้ ยา่ งไร
(ตดั ตามรอยพบั ทีก่ ำ�หนด แล้วน�ำ ท้งั 2 สว่ นที่ได้จากการตัดมาวางซอ้ นกัน พบว่าทัง้ สองส่วนทบั กนั
สนทิ แสดงว่ากระดาษ 2 ส่วนน้ันเทา่ กัน)
- แตล่ ะส่วนในภาพที่ 1 เขยี นแสดงดว้ ยเศษส่วนได้อยา่ งไร ( 21 )
ครูเขียนแสดงเศษส่วนในรปู บนกระดาน ดังนี้

12 12

- ภาพท่ี 2 แบ่งเปน็ กสี่ ว่ น (4 ส่วน) แตล่ ะสว่ นเท่ากนั หรอื ไม่ (ไมเ่ ท่ากัน) ทราบไดอ้ ยา่ งไร
(ตดั ตามรอยพับทก่ี �ำ หนด แลว้ น�ำ ท้ัง 4 สว่ นทีไ่ ด้จากการตดั มาวางซอ้ นกนั พบว่าทง้ั สี่สว่ นทับกัน
ไม่สนทิ แสดงว่ากระดาษ 4 สว่ นน้นั ไมเ่ ท่ากนั )
สำ�หรบั ภาพที่ 3 และภาพที่ 4 ครูถามคำ�ถามทำ�นองเดียวกนั กับภาพท่ี 1 พรอ้ มสุ่มตวั แทน
นกั เรียนออกมาเขยี นเศษสว่ นแสดงปรมิ าณของแตล่ ะส่วน ซึ่งจะได้ดงั นี้

12 21 14 14
41 14

23

24 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรียนร้ทู ่ี ๒ ชน้ั ป. ๓
หนว่ ยท่ี ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชว่ั โมง

ข้นั สรุป
5. ตรวจสอบความเข้าใจนักเรียนโดยใหน้ ักเรยี นทำ�ใบกิจกรรม 5.1 ข้อ 2 เมือ่ นกั เรียนทำ�เสร็จแล้ว
ครสู ุ่มตัวแทนออกมาน�ำ เสนอ จากน้ันครูและนกั เรียนร่วมกันสรปุ ว่า
1) เศษส่วนเปน็ จำ�นวนท่ใี ชแ้ สดงปรมิ าณของสง่ิ ตา่ ง ๆ
2) สัญลกั ษณท์ ใ่ี ชแ้ สดงเศษส่วนประกอบดว้ ย ตัวเศษและตวั สว่ น
- ตวั เศษแสดงจ�ำ นวนของส่วนที่กลา่ วถึง เขียนไวด้ ้านบนของเสน้ คนั่
- ตวั สว่ นแสดงจ�ำ นวนของสว่ นท่ีเทา่ ๆ กันทง้ั หมด เขียนไวด้ า้ นล่างของเสน้ ค่นั
จากนั้นใหท้ �ำ แบบฝึกหัด 5.2

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขั้นน�ำ แผนการจัดการเรยี นร้ทู ่ี ๓
ข้ันสอน
ขนั้ สรปุ แนวการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้
การวดั และประเมนิ ผล
แบ่งขนมปังเป็นสว่ นเท่า ๆ กนั แล้วใหน้ ักเรียนใช้ช๊อคโกแลต็ ทาที่ขนมปงั แสดงเศษสว่ นท่ีครูก�ำ หนด
กจิ กรรมพับกระดาษและระบายสแี สดง 14 โดยใหไ้ ดว้ ิธที แี่ ตกตา่ งกันมากทส่ี ุด
การบอกและการเขียนแสดงปริมาณของส่งิ ตา่ ง ๆ เปน็ เศษส่วน

ตรวจสอบความเขา้ ใจเปน็ รายบคุ คลเก่ียวกับการบอกและการเขยี นแสดงปรมิ าณของสิ่งตา่ ง ๆ
เปน็ เศษส่วน โดยใหน้ กั เรียนทำ�ใบกิจกรรม 5.2
แบบฝึกหดั 5.3

- ประเมินจากการตอบคำ�ถาม การทำ�ใบกิจจกรม 5.2 และแบบฝึกหดั 5.3
- ประเมนิ จากการให้เหตุผล และการสอ่ื สารและสื่อความหมายทางคณติ ศาสตร์

25

26 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๓ ช้นั ป. ๓
หน่วยท่ี ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ช่วั โมง

ขอบเขตเนอ้ื หา กิจกรรมการเรียนรู้ สอื่ /แหล่งเรยี นรู้

การบอกและการเขียน ขน้ั นำ� 1. ขนมปงั
แสดงปรมิ าณของสิ่งตา่ ง ๆ 1. ครูแบ่งนกั เรยี นเปน็ กลมุ่ พรอ้ มแจกขนมปัง 1 แผน่ จานกระดาษ และมดี ห่ันอาหาร ใหน้ กั เรยี น 2. จานกระดาษ
ดว้ ยเศษสว่ น แบ่งขนมปงั เป็นส่วนเท่า ๆ กนั แลว้ ใหน้ ักเรยี นใช้ชอ๊ คโกแล็ตมาทาทีข่ นมปังแสดงเศษส่วนท่คี รู 3. มีดหนั่ อาหาร
ก�ำ หนด เชน่ 21 และ 13 4. ช๊อคโกแล็ต
สาระสำ�คัญ 2. ครแู จกกระดาษรูปส่เี หล่ียมจัตุรัสและดินสอสี ให้นกั เรียนคนละ 1 แผ่น ใหน้ ักเรียนพับกระดาษ 5. กระดาษรปู สี่เหลีย่ มจตั ุรสั
และระบายสีแสดง 14 โดยใหไ้ ด้วธิ ที แ่ี ตกตา่ งกันมากท่สี ดุ สมุ่ นักเรยี นออกมาน�ำ เสนอวธิ พี ับ คนละ 1 แผ่น
1. เศษสว่ นเปน็ จ�ำ นวนทใ่ี ช้ กระดาษและระบายสีแสดงเศษสว่ น 6. ดนิ สอสี
แสดงปรมิ าณของสง่ิ ตา่ ง ๆ 7. ใบกจิ กรรม 5.2
ข้ันสอน 8. แบบฝกึ หดั 5.3
2. สญั ลักษณ์ทีใ่ ช้แสดง ครูตดิ ผลงานของนกั เรียนบนกระดาน ครรู ะบายสีเพ่มิ อีก 1 – 2 ส่วนในรูป แล้วถามค�ำ ถาม เชน่
เศษสว่ นประกอบดว้ ย ตัวเศษ 1) สว่ นที่ระบายแสดงเศษสว่ นใด เพราะเหตุใด การประเมิน
และตวั สว่ น
- ตวั เศษแสดงจำ�นวนของ รปู สเี่ หลย่ี ม 1 รูป แบง่ เปน็ 4 ส่วนเท่า ๆ กนั 1. วธิ ีการ
สว่ นทก่ี ลา่ วถงึ เขยี นไวด้ า้ นบน 1.1 ตรวจแบบฝกึ หดั
ของเสน้ คัน่ 1.2 สงั เกตพฤตกิ รรม
- ตัวส่วนแสดงจ�ำ นวนของ การเรยี นรู้
สว่ นทเ่ี ทา่ ๆ กนั ทง้ั หมด เขยี น 2. เครอ่ื งมอื
ไว้ด้านลา่ งของเส้นคัน่ 2.1 ใบกิจกรรม 5.2
2.2 แบบฝึกหดั 5.3
ระบายสี 2 ส่วน จากท้งั หมด 4 สว่ น เขยี นแสดงด้วยเศษส่วนได้ 2.3 แบบประเมนิ ทักษะ
42 อ่านว่า เศษสองสว่ นสี่ และกระบวนการทาง
คณิตศาสตร์

กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรูท้ ี่ ๓ ชั้น ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ช่วั โมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ ครถู ามเพ่ิมเตมิ วา่ สว่ นท่ีไมไ่ ด้ระบายสแี สดงเศษสว่ นใด เพราะเหตุใด 3. เกณฑ์
3.1 ผลงานมคี วามถูกตอ้ ง
ดา้ นความรู้ รูปส่เี หลี่ยม 1 รูป แบ่งเป็น 4 สว่ นเทา่ ๆ กนั ไม่นอ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 80
เพ่ือใหน้ ักเรียนสามารถ 3.2 คะแนนรวมดา้ นทกั ษะ
เขียนเศษสว่ นแสดงปริมาณ ไมไ่ ดร้ ะบายสี 2 สว่ น จากท้ังหมด 4 ส่วน และกระบวนการทาง
ของสิ่งตา่ ง ๆ 42 คณติ ศาสตรไ์ ม่นอ้ ยกวา่
ดา้ นทกั ษะและกระบวนการ เขยี นแสดงด้วยเศษส่วนได้ รอ้ ยละ 60
ทางคณิตศาสตร์ 42 อา่ นว่า เศษสองสว่ นสี่
เพื่อให้นกั เรียนสามารถ 2) ส่วนที่ระบายแสดงเศษสว่ นใด เพราะเหตุใด
1. ใหเ้ หตผุ ล
2. สอ่ื สารและสอ่ื รูปส่ีเหลีย่ ม 1 รปู แบง่ เปน็ 4 สว่ นเทา่ ๆ กัน 34
ความหมายทางคณติ ศาสตร์
ระบายสี 3 ส่วน จากทงั้ หมด 4 สว่ น เขียนแสดงดว้ ยเศษส่วนได้
43 อ่านว่า เศษสามส่วนสี่


ครถู ามเพม่ิ เตมิ วา่ สว่ นทไ่ี มไ่ ดร้ ะบายสแี สดงเศษส่วนใด เพราะเหตุใด

รปู ส่เี หลย่ี ม 1 รปู แบ่งเปน็ 4 สว่ นเทา่ ๆ กัน

ไมไ่ ด้ระบายสี 1 ส่วน จากท้งั หมด 4 ส่วน
41
เขยี นแสดงดว้ ยเศษส่วนได้
14 อา่ นว่า เศษหนึง่ สว่ นส่ี

27

28 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนร้คู ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรูท้ ี่ ๓ ช้ัน ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชั่วโมง

4. ครตู ดิ ภาพแสดงการแบ่งเป็นสว่ นท่ีแตล่ ะสว่ นเท่ากนั บนกระดาน เชน่
(1)

ครถู ามวา่
- รูปส่ีเหลย่ี มผืนผา้ แบง่ เปน็ กี่ส่วนเทา่ ๆ กัน (4 สว่ น)
- ระบายสกี ีส่ ่วน (3 สว่ น)
- ส่วนทรี่ ะบายสเี ขียนแสดงดว้ ยเศษสว่ นได้อยา่ งไร 43
- เพราะเหตใุ ด (ตอบตามความเขา้ ใจ เช่น รปู สเี่ หลย่ี ม 1 รปู แบ่งเป็น 4 ส่วนเท่า ๆ กัน
ระบายสี 3 สว่ น จากทั้งหมด 4 สว่ น)
ครเู ขยี นค�ำ ตอบนักเรยี นบนกระดาน
รปู ส่เี หลี่ยม 1 รูป แบ่งเปน็ 4 ส่วนเท่า ๆ กนั
ระบายสี 3 ส่วน จากทงั้ หมด 4 ส่วน
3 เ ป น็ ต วั เ ศ ษ แ ส ด ง ป ร มิ า เ ณข 43 ยี ข น ออแงา่ สสนด่ววนง่าดทเว้ ร่ีศยะษเบศสาษายมสสสว่ ี นว่3นไดสส่ว้ี่ (น 43 )
4 เป็น ตัวสว่ นแสดงปรมิ าณของทงั้ หมดหน่งึ หนว่ ยท่ีแบ่งเปน็ 4 ส่วน เทา่ ๆ กนั

กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๓ ช้นั ป. ๓
หน่วยท่ี ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชัว่ โมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ (2)

ครถู ามว่า

- วงกลมแบ่งเป็นกส่ี ่วนเทา่ ๆ กัน (8 ส่วน)

- ระบายสีก่ีส่วน (6 ส่วน)
- ส่วนทร่ี ะบายสเี ขยี นแสดงดว้ ยเศษสว่ นได้อยา่ งไร ( 68 )
- เพราะเหตใุ ด (ตอบตามความเขา้ ใจ เชน่ วงกลม 1 รูป แบ่งเปน็ 8 ส่วนเท่า ๆ กัน

ระบายสี 6 สว่ น จากท้ังหมด 8 ส่วน)

ครูเขียนคำ�ตอบนักเรียนบนกระดาน

วงกลม 1 รูป แบง่ เปน็ 8 ส่วนเทา่ ๆ กนั

ระบายสี 6 สว่ น จากทั้งหมด 8 สว่ น
เข86ียนอแ่าสนดวงา่ ดเว้ศยษเศหษกสสว่่วนนแไดป้ ด86



6 เป็น ตัวเศษแสดงปริมาณของส่วนท่รี ะบายสี 6 ส่วน

8 เปน็ ตัวส่วนแสดงปริมาณของทั้งหมดหน่ึงหน่วยทแ่ี บง่ เปน็ 8 ส่วน เทา่ ๆ กัน

29

30 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี ๓ ชัน้ ป. ๓
หน่วยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ชวั่ โมง

(3)

ครถู ามว่า
- ส่วนทร่ี ะบายสเี ขยี นแสดงด้วยเศษส่วนได้อย่างไร ( 25 )
- เพราะเหตุใด (ตอบตามความเข้าใจ เช่น รปู ห้าเหลยี่ ม 1 รปู แบ่งเปน็ 5 ส่วนเท่า ๆ กนั

ระบายสี 2 สว่ น จากทงั้ หมด 5 ส่วน)
- สว่ นทไ่ี มร่ ะบายสเี ขียนแสดงดว้ ยเศษสว่ นได้อยา่ งไร ( 53 )
- เพราะเหตุใด (ตอบตามความเข้าใจ เชน่ รูปห้าเหลยี่ ม 1 รปู แบง่ เปน็ 5 สว่ นเทา่ ๆ กัน

ไม่ได้ระบายสี 3 สว่ น จากทง้ั หมด 5 ส่วน)

ครูเขียนคำ�ตอบนักเรียนบนกระดาน 52

ส่วนทีร่ ะบายสเี ขียนแสดงดว้ ยเศษส่วนได้ 53
52 อ่านว่า เศษสองสว่ นหา้
ส่วนท่ไี ม่ไดร้ ะบายสเี ขียนแสดงดว้ ยเศษส่วนได้
35 อา่ นว่า เศษสามสว่ นห้า

กลุ่มสาระการเรยี นรูค้ ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี ๓ ชั้น ป. ๓
หน่วยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชัว่ โมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ (4)

ครถู ามวา่
- ส่วนที่ระบายสเี ขยี นแสดงด้วยเศษส่วนไดอ้ ยา่ งไร ( 95 )
- เพราะเหตใุ ด (ตอบตามความเข้าใจ เช่น วงกลม 1 รปู แบง่ เปน็ 9 สว่ นเทา่ ๆ กนั

ระบายสี 5 ส่วน จากทง้ั หมด 9 สว่ น) แ94บ่ง) เปน็

- สว่ นทีไ่ ม่ระบายสีเขยี นแสดงดว้ ยเศษส่วนได้อย่างไร ( 9 สว่ นเท่า ๆ กัน
- เพราะเหตุใด (ตอบตามความเขา้ ใจ เชน่ วงกลม 1 รูป

ไม่ไดร้ ะบายสี 4 ส่วน จากท้ังหมด 9 สว่ น)

ครูเขยี นคำ�ตอบนักเรยี นบนกระดาน

สส่ว่วนนททไ่ีี่รมะ่ไบดา้รยะสบีแาสยดสงแี ส95ดงอ่า94นวอา่ า่ นเศวษา่ หเา้ศสษว่ สนสี่ เ่วกน้าเกา้

31

32 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนร้คู ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ ๓ ช้นั ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ช่วั โมง

5. ครตู ดิ ภาพรปู สี่เหล่ยี มทมี่ ีการแบง่ เปน็ สว่ นเท่า ๆ กัน ดังนี้


ครูถามว่า

- จากรูปแสดงการแบ่งเป็นก่ีส่วน (6 ส่วน)

- แตล่ ะส่วนแบง่ ได้เท่ากนั หรือไม่ (เท่ากัน)
ค- ร ูสจุ่มะตระวั บแทายนสนีแกั สเรดยีงนอ46อกไดม้อารยะา่ บงไารย(สรีแะสบดางยส64ี 4
สว่ นจากทั้งหมด 6 ส่วน)
บนกระดาน จะได้

ส่วนท่ีระบายสแี สดง 46(

- ส่วนทไี่ มไ่ ด้ระบายสีเขียนแสดงดว้ ยเศษสว่ นไดอ้ ย่างไร 62 )

- เพราะเหตใุ ด (ตอบตามความเข้าใจ เช่น รูปส่ีเหล่ียม 1 รปู แบง่ เปน็ 6 สว่ นเทา่ ๆ กนั

ไมไ่ ด้ระบายสี 2 ส่วน จากทั้งหมด 6 ส่วน)

ครเู ขียนคำ�ตอบนักเรยี นบนกระดาน



สว่ นทีร่ ะบายสีแสดง 6462 อา่ นวา่ เศษส่ีสว่ นหก
ส่วนที่ไมไ่ ด้ระบายสีแสดง อ่านว่า เศษสองสว่ นหก

กล่มุ สาระการเรียนรูค้ ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี ๓ ช้นั ป. ๓
หน่วยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชั่วโมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขั้นสรุป
6. ตรวจสอบความเขา้ ใจนกั เรยี นโดยให้นกั เรียนทำ�ใบกจิ กรรม 5.2 เมอ่ื นักเรยี นทำ�เสร็จแล้ว
ครูสุ่มตัวแทนออกมานำ�เสนอ จากนัน้ ครแู ละนกั เรียนรว่ มกันสรปุ วา่
1) เศษส่วนเป็นจำ�นวนท่ีใชแ้ สดงปรมิ าณของสง่ิ ต่าง ๆ
2) สัญลักษณท์ ี่ใชแ้ สดงเศษส่วนประกอบด้วย ตวั เศษและตัวสว่ น
- ตวั เศษแสดงจ�ำ นวนของส่วนทก่ี ลา่ วถงึ เขียนไว้ด้านบนของเส้นคั่น
- ตัวส่วนแสดงจ�ำ นวนของสว่ นที่เท่า ๆ กันทั้งหมด เขียนไวด้ ้านลา่ งของเสน้ คน่ั
จากน้นั ใหท้ �ำ แบบฝกึ หัด 5.3

33

34 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ ขน้ั น�ำ แผนการจดั การเรยี นร้ทู ่ี ๔
ข้ันสอน
ข้ันสรุป แนวการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้
การวัดและประเมนิ ผล
ตรวจสอบความเขา้ ใจเดิมเร่อื งเศษสว่ นเกยี่ วกบั การแบ่งเปน็ ส่วนเท่า ๆ กัน โดยใชบ้ ตั รภาพ

บอกและแสดงเศษสว่ นทีเ่ ทา่ กบั 1
แสดงเศษสว่ นท่ีกำ�หนดให้

ตรวจสอบความเขา้ ใจเปน็ รายบคุ คล โดยใหบ้ อกและแสดงเศษส่วนทีเ่ ท่ากบั 1
แบบฝกึ หดั 5.4

- ประเมินจากการตอบคำ�ถาม การท�ำ แบบฝกึ หัด 5.4
- ประเมินจากการให้เหตผุ ล และการส่ือสาร และส่ือความหมายทางคณติ ศาสตร์

กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรูท้ ี่ ๔ ชนั้ ป. ๓
หนว่ ยท่ี ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชว่ั โมง
สอื่ /แหล่งเรยี นรู้
ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขอบเขตเนอ้ื หา กจิ กรรมการเรียนรู้
1. บตั รภาพ
เศษส่วนที่เท่ากับ 1 ขนั้ นำ� 2. แถบกระดาษยาว 30 ซม.
1. ครตู รวจสอบความเขา้ ใจเดมิ เรอ่ื งเศษส่วนเกยี่ วกับการแบง่ เป็นส่วนเท่า ๆ กนั โดยติดภาพ กวา้ ง 5 ซม. (พบั คร่งึ กระดาษ
สาระสำ�คัญ บนกระดาน แล้วถามว่า สว่ นทีร่ ะบายสีในภาพต่อไปนภ้ี าพใดแสดง 14 เพราะเหตุใด A4 ตามแนวยาว 2 รอบ)
3. แบบฝกึ หดั 5.4
1. เศษสว่ นเปน็ จ�ำ นวนทใ่ี ช้ (a) (b) (c)
แสดงปรมิ าณของสง่ิ ตา่ ง ๆ ให้นกั เรยี นแต่ละค่ชู ่วยกนั คดิ และใหเ้ หตผุ ล จากนนั้ ครูสุ่มตัวแทนออกมานำ�เสนอค�ำ ตอบและ การประเมิน
เหตผุ ล ซึ่งควรได้วา่ สว่ นทร่ี ะบายสขี องภาพ (a) และ (b) แสดง 14
2. เศษสว่ นท่ตี ัวเศษ 4 สว่ นเทา่ ๆ กัน และระบายสี 1 สว่ น แต่ส่วนที่ระบายสขี องภาพ เพราะแต่ละรปู แบง่ เปน็ 1. วิธีการ
เทา่ กบั ตวั สว่ นมคี า่ เทา่ กับ 1 รูปแบง่ เป็น 4 สว่ นท่ไี ม่เท่ากนั (c) ไม่ไดแ้ สดง 41 เพราะ 1.1 ตรวจแบบฝกึ หดั
1.2 สงั เกตพฤตกิ รรม
จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ ขั้นสอน การเรยี นรู้
2. ครตู ิดบตั รภาพแสดงเศษส่วนบนกระดาน ใหน้ กั เรียนบอกเศษสว่ นแสดงสว่ นทีร่ ะบายสี 2. เคร่ืองมอื
ดา้ นความรู้ พร้อมบอกเหตผุ ล จากน้นั สุม่ ตัวแทนออกมาเขยี นเศษสว่ นแสดงสว่ นท่รี ะบายสี 2.1 แบบฝกึ หัด 5.4
เพือ่ ใหน้ ักเรียนสามารถ 1) รูปห้าเหลยี่ ม 1 รูปแบง่ เป็น 5 ส่วนเท่า ๆ กัน 2.2 แบบประเมินทกั ษะ
และกระบวนการทาง
ระบายสแี สดงเศษส่วนท่ี ระบายสี 4 ส่วน จากทั้งหมด 5 สว่ น คณติ ศาสตร์
กำ�หนด เขยี นแสดงดว้ ยเศษสว่ นได้ 45
ดา้ นทกั ษะและกระบวนการ
ทางคณติ ศาสตร์

เพ่อื ใหน้ กั เรยี นสามารถ
1. ให้เหตผุ ล
2. สื่อสารและส่ือ
ความหมายทางคณิตศาสตร์

35

36 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๔ ชั้น ป. ๓
หน่วยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชว่ั โมง

ครูระบายสีเพ่ิมอกี 1 สว่ น แล้วใหน้ ักเรยี นบอกและเขียนเศษสว่ นแสดงสว่ นท่ีระบายสจี ะได้ 3. เกณฑ์
3.1 ผลงานมีความถูกต้อง
รูปห้าเหลยี่ ม 1 รปู แบง่ เปน็ 5 สว่ นเทา่ ๆ กนั ไม่นอ้ ยกว่ารอ้ ยละ 80
3.2 คะแนนรวมดา้ นทกั ษะ
ระบายสี 5 ส่วน จากทงั้ หมด 5 สว่ น และกระบวนการทาง
คณติ ศาสตรไ์ มน่ อ้ ยกว่า
เขียนแสดงด้วยเศษสว่ นได้ ร้อยละ 60

ครใู ห้นกั เรียนสงั เกตว่า ระบายสี 5 สว่ น จากทงั้ หมด 5 ส่วน นั่นคือระบายสเี ต็มรปู 1 รปู
55
ดงั นัน้ = 1
2)

รปู แปดเหลย่ี ม 1 รปู แบง่ เปน็ 8 ส่วนเท่า ๆ กัน

ระบายสี 5 สว่ น จากทั้งหมด 8 ส่วน
เขียนแสดงดว้ ยเศษสว่ นได้ 85
ครรู ะบายสีเพ่ิมอกี 3 สว่ น แล้วให้นักเรียนบอกและเขียนเศษส่วนแสดงส่วนท่แี รเงาจะได้

รปู แปดเหล่ยี ม 1 รปู แบง่ เปน็ 8 สว่ นเทา่ ๆ กัน

ระบายสี 8 สว่ น จากทัง้ หมด 8 ส่วน
เขยี นแสดงดว้ ยเศษสว่ นได้ 88
ครูให้นักเรียนสังเกตวา่ ระบายสี 8 ส่วน จากท้งั หมด 8 ส่วน นั่นคือระบายสีเตม็ รูป 1 รปู
ดงั นนั้ 88 = 1

กลุ่มสาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรู้ที่ ๔ ช้ัน ป. ๓
หน่วยท่ี ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชัว่ โมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 3. ครูแจกแถบกระดาษยาวประมาณ 30 ซม. กวา้ ง 5 ซม. (พบั ครงึ่ กระดาษ A4 ตามแนวยาว
2 รอบ) ใหน้ กั เรยี นค่ลู ะ 4 แผน่ ครกู ำ�หนดให้ กระดาษ 1 แผน่ แสดง 1 หน่วย ใหน้ ักเรยี นพับและ
ระบายสกี ระดาษแสดง 21 14 และ 18 พรอ้ มเขียนเศษส่วนแสดงปรมิ าณของแตล่ ะส่วน จะได้

1

12 41 12 41 81
14 41 81 81 81
18 18 81 18

จากน้ันครบู อกเศษสว่ น ไดแ้ ก่ 22 24 34 44 83 87 88 ใหน้ กั เรียนระบายสีกระดาษแสดง
เศษส่วนทีค่ รกู �ำ หนด

ครใู หน้ ักเรียนสังเกตวา่

1

12 21

ระบายสี 2 ส่วน จากทั้งหมด 2 สว่ น นนั่ คือระบายสเี ตม็ รปู 1 รูป ดังน้นั 22 = 1

37

38 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๔ ช้นั ป. ๓
หน่วยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ช่วั โมง

1

41 14 41 14

ระบายสี 4 ส่วน จากทั้งหมด 4 ส่วน นัน่ คอื ระบายสีเตม็ รูป 1 รูป ดังนน้ั 44 = 1 81
1

81 18 81 18 18 18 18

ระบายสี 8 ส่วน จากทั้งหมด 8 ส่วน นน่ั คือระบายสีเต็มรปู 1 รปู ดงั นน้ั 88 = 1
ครแู ละนักเรยี นร่วมกันสรปุ ว่า เศษส่วนท่ตี วั เศษเท่ากับตัวส่วนมีค่าเท่ากับ 1

เมอื่ เสรจ็ กจิ กรรมครูใหน้ ักเรียนเก็บแถบเศษสว่ นใสถ่ งุ แลว้ เขียนชอ่ื นกั เรยี นหน้าถุง

ข้ันสรุป
4. ตรวจสอบความเข้าใจนกั เรยี นโดยครแู จกแถบกระดาษท่ีแบง่ เปน็ 5 สว่ น เทา่ ๆ กัน (ให้มขี นาด
เทา่ กับแถบเศษสว่ นในขอ้ 3) ให้นักเรยี นคนละ 1 แผน่ ดังน้ี

ครูถามว่า 51
1) ให้นักเรียนเขยี นเศษส่วนแสดงปรมิ าณของแตล่ ะส่วน จะได้

15 15 51 15

กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๔ ชน้ั ป. ๓
หน่วยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ชัว่ โมง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 2) ใหน้ กั เรียนระบายสีในแถบกระดาษแสดงเศษสว่ นทนี่ ักเรยี นชอบ พร้อมบอกเศษส่วน เชน่

51 51 15 15 51

ส่วนที่ระบายสแี สดง 52
3) แจกแถบกระดาษทแี่ บง่ เปน็ 5 สว่ น เท่า ๆ กัน อกี 1 แผ่น ใหน้ กั เรยี นระบายสีใน
แถบกระดาษแสดง 1 หนว่ ย ซ่งึ จะแสดง 1 หน่วยได้ ดงั น้ี

15 51 15 15 15

สว่ นท่รี ะบายสีแสดง 55 = 1
เมอ่ื นกั เรียนทำ�เสรจ็ แล้ว ครสู ุ่มตัวแทนออกมาน�ำ เสนอ จากน้ันครูและนกั เรยี นรว่ มกันสรปุ ว่า
เศษสว่ นท่ีตัวเศษเทา่ กับตัวส่วนมคี า่ เท่ากับ 1
ครใู ห้นักเรยี นเกบ็ แถบเศษสว่ นใสถ่ งุ แลว้ เขียนชื่อนักเรยี นหนา้ ถุง
จากน้ันใหท้ ำ�แบบฝกึ หัด 5.4

39

40 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๕

แนวการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

ขั้นน�ำ ทบทวนความหมายเศษส่วนโดยใหเ้ ลือกรูปทีแ่ บ่งเป็นสว่ นเทา่ ๆ กัน
และระบายสีแสดงเศษสว่ นท่กี �ำ หนด

ข้นั สอน จดั กิจกรรม 1 หนว่ ยเป็นอยา่ งไร
ข้นั สรปุ ใบกิจกรรม 5.3 ข้อ 1 - 3
การวดั และประเมินผล
ตรวจสอบความเข้าใจเป็นรายบคุ คลเกี่ยวกับ 1 หนว่ ยของเศษส่วนที่ก�ำ หนด
โดยให้นกั เรยี นทำ�ใบกิจกรรม 5.3 ขอ้ 4
แบบฝึกหัด 5.5

- ประเมนิ จากการตอบคำ�ถาม การท�ำ ใบกจิ จกรม 5.3 และแบบฝึกหัด 5.5
- ประเมินจากการแก้ปัญหา การสอ่ื สารและสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์ และความคดิ รเิ ร่มิ สรา้ งสรรค์

กลุม่ สาระการเรียนร้คู ณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๕ ชัน้ ป. ๓
หน่วยท่ี ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ช่วั โมง
สือ่ /แหล่งเรียนรู้
ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขอบเขตเนื้อหา กจิ กรรมการเรยี นรู้
1. บัตรภาพ
1 หน่วยของเศษสว่ น ขน้ั นำ� 2. แถบกระดาษ
1. ครแู จกบัตรภาพแสดงการแบง่ เปน็ สว่ นเทา่ ๆ กัน ให้นักเรียนกลุ่มละ 1 ชดุ ดังนี้ 3. ใบกจิ กรรม 5.3
สาระสำ�คัญ 4. แบบฝกึ หัด 5.5
(1) (2) (3)
1. เศษสว่ นเปน็ จ�ำ นวนทใ่ี ช้ ไดใเ้ พหยีน้ งกั จเรำ�ียนนวนเลเือดกยี รวปูเทท่าี่คนรั้นแู จจกาแกลนว้น้ั รสะมุ่ บตาัวยแสทแี นสนดงกั เร94ยี นอ85อกแมลาะน�ำ 63เสโนดอยรปู 1 รูปแสดงเศษส่วน การประเมิน
แสดงปรมิ าณของสง่ิ ตา่ ง ๆ
ครูอาจใชค้ ำ�ถามชว่ ยในการหาคำ�ตอบ เชน่ 1. วิธกี าร
2. เศษส่วนท่ตี วั เศษ 49 1.1 ตรวจแบบฝกึ หดั
เทา่ กับตัวสว่ นมีคา่ เทา่ กับ 1 - หากตอ้ งการระบายสแี สดง ตอ้ งระบายสใี นรปู ใด (รปู ที่ 1) เพราะเหตใุ ด (เพราะรูปที่ 1 1.2 สงั เกตพฤตกิ รรม
แบ่งเป็นส่วนเท่า ๆ กนั 9 สว่ น) การเรยี นรู้
จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ - ระบายสีแสดง 49 ไดอ้ ย่างไร 2. เครอื่ งมือ
- หากตอ้ งการระบายสแี สดง (ระบายสี 4 ส่วนจาก 9 ส่วน) 3) เพราะเหตใุ ด (เพราะรูปท่ี 3 2.1 ใบกิจกรรม 5.3
ดา้ นความรู้ แบง่ เปน็ สว่ นเทา่ ๆ กนั 8 ส่วน) 58 ตอ้ งระบายสใี นรูปใด (รปู ท่ี 2.2 แบบฝกึ หดั 5.5
เพือ่ ให้นกั เรยี นสามารถ 2.3 แบบประเมนิ ทักษะ
และกระบวนการทาง
แสดง 1 หน่วยของเศษส่วน คณิตศาสตร์
ทกี่ ำ�หนด
ด้านทักษะและกระบวนการ - ระบายสแี สดง 58 ไดอ้ ยา่ งไร (ระบายสี 5 ส่วนจาก 8 ส่วน)
ทางคณติ ศาสตร์
41
เพ่อื ให้นักเรยี นสามารถ
1. แก้ปัญหา
2. ส่อื สารและสือ่
ความหมายทางคณติ ศาสตร์
3. ความคิดริเร่มิ สรา้ งสรรค์

42 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนรูค้ ณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นร้ทู ี่ ๕ ชน้ั ป. ๓
หน่วยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ชั่วโมง

- หากต้องการระบายสีแสดง 36 ต้องระบายสใี นรูปใด (รูปท่ี 2) เพราะเหตุใด (เพราะรูปที่ 2 3. เกณฑ์
แบ่งเปน็ ส่วนเท่า ๆ กนั 6 ส่วน) 3.1 ผลงานมคี วามถกู ตอ้ ง
- ระบายสแี สดง 63 ไดอ้ ย่างไร (ระบายสี 3 ส่วนจาก 6 สว่ น) ไม่นอ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 80
3.2 คะแนนรวม ดา้ นทกั ษะ
ขัน้ สอน และกระบวนการทาง
2. ครูจดั กิจกรรม 1 หนว่ ยเป็นอย่างไร โดย ติดบัตรภาพบนกระดาน ใหน้ ักเรยี นเขียนเศษสว่ น คณติ ศาสตร์ไม่นอ้ ยกวา่
แสดงปรมิ าณสิง่ ต่าง ๆ ในภาพเทยี บกบั 1 หน่วย จากนน้ั สมุ่ ตัวแทนออกมาน�ำ เสนอ พรอ้ มอธบิ าย ร้อยละ 60
เหตุผล
1)

จากภาพแสดงพซิ ซา่ 32 ของพิซซา่ 1 ถาด

ครถู ามว่า พิซซา่ เตม็ ถาดจะมพี ิซซา่ กี่ช้นิ (3 ชิน้ ) เพราะเหตใุ ด (พซิ ซ่า 1 ถาดแบง่ เป็น 3 สว่ น
เทา่ ๆ กนั ) จากนนั้ ให้ตัวแทนนักเรยี นออกมาติดภาพพซิ ซ่าอีก 1 ช้นิ ใหเ้ ต็มถาด ซึง่ จะได้

พิซซ่าเตม็ ถาดเขยี นแสดงด้วยเศษสว่ นได้ 33 ของพซิ ซ่า 1 ถาด

กลุ่มสาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรู้ที่ ๕ ชัน้ ป. ๓
หน่วยที่ ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชั่วโมง
ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓
2)

ครถู ามวา่
- พิซซา่ 1 ถาด แบ่งเป็นสว่ นเทา่ ๆ กัน พิซซา่ 1 ถาด จะมพี ซิ ซ่ากี่ช้ิน (4 ชิ้น) เพราะเหตุใด
(จากภาพมีพิซซา่ 1 ชน้ิ ถ้ามพี ซิ ซา่ ขนาดเท่ากันเพมิ่ อกี 3 ชน้ิ จะเต็มถาดพอดี ดังนั้นพซิ ซา่ 1 ถาด
มี 4 ชน้ิ )
ครลู ากเส้นแบง่ ภาพเปน็ 4 ส่วนเท่า ๆ กนั ดังนี้

- พิซซ่าในภาพเป็นเศษส่วนเท่าไรของพซิ ซา่ 1 ถาด ( 14 ) ทราบได้อย่างไร (ตอบตาม
ความเข้าใจ เชน่ จากภาพพซิ ซ่า 1 ถาด แบ่งเปน็ 4 ส่วนเทา่ ๆ กนั ในภาพมพี ซิ ซ่า 1 ชน้ิ
เขยี นแสดงเป็นเศษสว่ นได้ 41 )

43

44 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรียนร้ทู ่ี ๕ ชนั้ ป. ๓
หน่วยท่ี ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ชัว่ โมง

ครใู หต้ ัวแทนนักเรียนออกมาตดิ ภาพพซิ ซ่าอกี 3 ชิ้นใหเ้ ตม็ ถาดจะได้ดงั นี้

44 ของพิซซา่ 1 ถาด หรอื 1 ถาด 44 ของพิซซ่า 1 ถาด)
พซิ ซา่ 1 ถาดเขยี นแสดงดว้ ยเศษส่วนเท่าไรของพซิ ซ่า 1 ถาด (

3)

ครูถามว่า
- พซิ ซา่ 1 ถาด แบ่งเปน็ ส่วนเท่า ๆ กัน พซิ ซา่ 1 ถาด จะมีพิซซา่ กชี่ ้นิ (8 ช้นิ ) เพราะเหตใุ ด
(จากภาพมีพซิ ซา่ 6 ช้นิ ถ้ามีพิซซ่าขนาดเทา่ กนั เพ่ิมอกี 2 ชิ้นจะเตม็ ถาดพอดี ดงั น้ันพซิ ซา่ 1 ถาด
มี 8 ชิน้ )

กลุม่ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรูท้ ่ี ๕ ชนั้ ป. ๓
หนว่ ยที่ ๕ เศษสว่ น เวลา ๑ ชวั่ โมง
ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓
- พิซซา่ ในภาพเปน็ เศษสว่ นเท่าไรของพซิ ซ่า 1 ถาด ( 68 ) ทราบไดอ้ ย่างไร (ตอบตาม
ความเขา้ ใจ เช่น จากภาพพซิ ซ่า 1 ถาด แบ่งเป็น 8 สว่ นเทา่ ๆ กัน ในภาพมพี ซิ ซ่า 6 ช้ิน
เขียนแสดงเป็นเศษส่วนได้ 86 )
ครูให้ตวั แทนนักเรียนออกมาตดิ ภาพพซิ ซา่ อกี 2 ชิ้นให้เตม็ ถาดจะไดด้ ังน้ี

พซิ ซ่า 1 88 ของพิซซา่ 1 ถาด หรอื 1 ถาด ( 88 ของพิซซ่า 1 ถาด)
ถาดเขียนแสดงดว้ ยเศษส่วนเทา่ ไรของพซิ ซ่า 1 ถาด

3. ครูแจกแถบกระดาษดงั รปู ให้นักเรียนคู่ละ 1 แผ่น แล้วถามคำ�ถาม

1) ถา้ สว่ นทร่ี ะบายสใี นกระดาษแสดง 1 สว่ น สว่ นทร่ี ะบายสแี สดงเศษสว่ นใดของกระดาษ 1 แผน่

ทราบได้อย่างไร

ให้นกั เรียนแต่ละคู่ชว่ ยกันเขยี นเศษสว่ นแสดงส่วนทร่ี ะบายสีในภาพเทยี บกับ 1 หน่วย

45

46 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรูค้ ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี ๕ ชน้ั ป. ๓
หน่วยท่ี ๕ เศษส่วน เวลา ๑ ชวั่ โมง

จากน้ันสุ่มตวั แทนออกมาน�ำ เสนอ พรอ้ มอธิบายเหตุผล ซงึ่ นักเรียนอาจใช้การพบั กระดาษ
ทีแ่ สดง 1 ส่วน ทบกนั ไปเรื่อย ๆ จนหมดกระดาษ จะได้ 5 สว่ นเทา่ ๆ กนั จากนัน้ ครูขีดเสน้
ตามรอยพบั ดงั น้ี


ดังนัน้ ส่วนท่รี ะบายสี แสดง 51 ของกระดาษ 1 แผ่น
ครูถามเพ่มิ เตมิ ว่า สว่ นทีไ่ ม่ระบายสีแสดงเศษส่วนเทา่ ไรของกระดาษ 1 แผน่
( 54 ของกระดาษ 1 แผน่ )
2) ถ้าสว่ นท่ีระบายสีในกระดาษแสดง 2 ส่วน ส่วนทร่ี ะบายสีแสดงเศษส่วนใดของกระดาษ
1 แผน่ ทราบไดอ้ ยา่ งไร


ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะคชู่ ว่ ยกนั เขยี นเศษสว่ นแสดงสว่ นทร่ี ะบายสี 2 สว่ น ในภาพเทยี บกบั 1 หนว่ ย
จากน้ันสมุ่ ตัวแทนออกมานำ�เสนอ พรอ้ มอธิบายเหตผุ ล ซ่งึ นกั เรียนอาจใช้การพบั กระดาษท่ีแสดง
1 ส่วน ทบกนั ไปเร่ือย ๆ จนหมดกระดาษ จะได้ 10 สว่ น จากนั้นครขู ีดเส้นตามรอยพับ ดงั นี้