แผนการจัดการเรียนรู้สุขศึกษา ม.1

แผนการจดั การเรยี นรู้
รายวชิ า สุขศึกษา รหัสวิชา พ ๒๑๑๐๑ - พ ๒๑๑๐๓

ระดับชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๑
กลุม่ สาระการเรยี นรู้สุขศึกษาและพลศึกษา

จดั ทำโดย

นายกวนิ พัฒน์ อชริ ศิรโรจน์
ตำแหนง่ ครผู ู้ช่วย

โรงเรยี นบ้านโคกแสมสาร
อำเภอโคกเจริญ จงั หวัดลพบุรี
สำนกั งานเขตพื้นที่การศกึ ษาประถมศึกษาลพบรุ ี เขต ๒
สำนกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

บันทึกข้อความ

ส่วนราชการ โรงเรยี นบา้ นโคกแสมสาร สังกดั สำนกั งานเขตพืน้ ทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาลพบรุ ี เขต 2

ท่ี /2564 วนั ที่ 10 เดือน พฤษภาคม พ.ศ. 2564

เรือ่ ง ขออนมุ ัตใิ ช้แผนการจัดการเรียนรู้วิชาสขุ ศึกษา

เรียน ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านโคกแสมสาร

ตามที่ข้าพเจ้า นายกวินพัฒน์ อชิรศิรโรจน์ ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย โรงเรียนบ้านโคกแสมสาร สังกัด
สำนักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศกึ ษาลพบรุ ี เขต 2 ได้รับมอบหมายให้ปฏิบัติการสอนรายวชิ าสุขศึกษา รหัส
วิชา พ 21101 และ พ 21103 ในภาคเรียนที่ 1 และ 2 ปกี ารศึกษา 2564 นั้น

ข้าพเจ้าจึงได้วิเคราะห์ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้ คำอธิบายรายวิชา โครงสร้างรายวิชา เพ่ือจัดทำ
แผนการจดั การเรียนรู้รายหน่วยการเรยี นรแู้ ละรายคาบ ซ่ึงสอดคล้องกบั หลักสูตรสถานศกึ ษาโรงเรียนบ้านโคก
แสมสาร พุทธศักราช 2564 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 โดยจัด
กจิ กรรมการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคญั เพอ่ื ท่ีจะได้นำไปใช้ในการจัดการเรียนรู้ เพ่ือพัฒนาคุณภาพ
ผูเ้ รยี นให้บรรลเุ ปา้ หมายของหลกั สตู รฯ ต่อไป

จงึ เรยี นมาเพ่ือโปรดพจิ ารณาอนมุ ัติ

ลงช่ือ..………………………….……………….
(นายกวินพัฒน์ อชริ ศิรโรจน์)
ครผู ู้ชว่ ย
1๐ พฤษภาคม 256๔

ผลการพิจารณาอนมุ ตั ิ

 อนุมัตใิ หใ้ ช้แผนการจดั การเรยี นรู้

 ไมอ่ นุมัติ
เพราะ
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................. .......................................................................... ..................

ลงช่อื ...............................................
(นายสมพร คลา้ ยวงษ)์

ผอู้ ำนวยการโรงเรียนบา้ นโคกแสมสาร
1๐ พฤษภาคม 256๔

ก

คำนำ

แผนการจัดการเรียนรู้ฉบับนี้ เป็นแผนการจัดการเรยี นรู้ในรายวชิ า สุขศึกษา ๑ รหัสวชิ า พ ๒๑๑๐๑ และ
รายวิชา สุขศึกษา ๒ รหัสวิชา พ ๒๑๑๐๓ รวมจำนวน ๑ หน่วยกิต กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ มีเน้ือหาเก่ียวกับการศึกษาความรู้และ
วเิ คราะห์เก่ียวกับระบบประสาท และระบบต่อมไร้ท่อ การพัฒนาตนเองให้เจริญเติบโตสมวัย การเปล่ียนแปลง
ทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และพัฒนาการทางเพศ อาหารที่เหมาะสมกับวัยภาวะโภชนาการท่ีมีผลกระทบต่อ
สุขภาพ การปฐมพยาบาลและการเคล่ือนย้ายผู้ป่วย และสารเสพติด เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าและความสำคัญ
ของการดูแลสุขภาพ เพ่ือนำไปเป็นแนวทางการปฏิบัติตนในชีวิตประจำวัน เพ่ือใช้ในการดูแลรักษา และสร้าง
เสริมสขุ ภาพของตนเอง ครอบครวั ชุมชน และสังคมในชวี ิตประจำวัน

หวังเป็นอย่างย่ิงว่าแผนการจัดการเรียนรู้ฉบับน้ีจะเป็นประโยชน์ในการจัดการเรยี นการสอนรายวิชาสุข
ศึกษาและพัฒนาทักษะการคิด ทักษะการใช้ชีวิต และทักษะอื่น ๆ ท่ีจำเป็นต่อผู้เรียน หากมีข้อผิดพลาด
ประการใด ขออภยั ไว้ ณ ที่นี้

นายกวนิ พัฒน์ อชริ ศริ โรจน์
ผูจ้ ัดทำแผนการจดั การเรยี นรู้

ข

สารบัญ

บันทกึ ข้อความ หนา้
คำนำ
สารบัญ ก
ตารางมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชว้ี ัดรายวิชาพื้นฐาน สุขศกึ ษา ข
คำอธิบายรายวิชา ๑
ตารางวเิ คราะหแ์ ผนการจดั การเรียนรรู้ ายช่ัวโมง ๒
โครงสร้างรายวิชาพนื้ ฐาน ๔
โครงสร้างเวลาเรียนรายวิชา ๙
หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี ๑ ระบบประสาทและระบบต่อมไรท้ ่อ ๑๑
๑๓
- แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๑ ความสำคัญของระบบประสาท ๑๘
- แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี ๒ วธิ ีดแู ลรักษาระบบประสาทให้ทำงานตามปกติ ๒๓
- แผนการจัดการเรียนร้ทู ่ี ๓ ความสำคัญของระบบต่อมไร้ท่อ ๒๘
- แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๔ วิธีดูแลรักษาระบบต่อมไร้ท่อให้ทำงานตามปกติ ๓๓
หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี ๒ การพัฒนาตนเองใหเ้ จริญเติบโตสมวัย ๓๘
- แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ ๑ การวเิ คราะหภ์ าวะการเจรญิ เติบโตทางรา่ งกายของตนเองกบั เกณฑ์ ๔๒

มาตรฐาน ๔๘
- แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี ๒ ปัจจัยทเ่ี กี่ยวข้องกับการพฒั นาตนเองใหเ้ จริญเติบโตสมวัย ๕๓
- แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ ๓ แนวทางการพฒั นาตนเองให้เจรญิ เตบิ โตสมวัย ๕๗
- แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี ๔ การพฒั นาตนเองให้เจริญเติบโตสมวัย ๖๑
หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ ๓ การเปลี่ยนแปลงทางรา่ งกาย จติ ใจ อารมณ์ และพัฒนาการทางเพศ ๖๗
- แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๑ ลักษณะการเปลยี่ นแปลงทางร่างกาย ๗๑
- แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๒ ลักษณะการเปล่ยี นแปลงทางจิตใจและอารมณ์ 75
- แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี ๓ พัฒนาการทางเพศ 79
- แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ ๔ การยอมรับและการปรับตัวต่อการเปลยี่ นแปลงทางเพศ 84
- แผนการจดั การเรียนร้ทู ่ี ๕ สถานการณเ์ ส่ียงและแนวทางการปอ้ งกนั การล่วงละเมิดทางเพศ ๘๘
- แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี ๖ การใชท้ ักษะในการป้องกันตนเองจากการลว่ งละเมิดทางเพศ 9๔
หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี ๔ อาหารทเ่ี หมาะสมกบั วัย ๙๙
- แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี ๑ อาหารท่ีเหมาะสมกับวัยทารก และวยั ก่อนเรยี น ๑๐๓
- แผนการจัดการเรยี นรทู้ ่ี ๒ อาหารที่เหมาะสมกับวยั เรียน ๑๐๗
- แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๓ อาหารที่เหมาะสมกับวยั รนุ่ ๑๑๑
- แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๔ อาหารท่ีเหมาะสมกับวัยตนเอง ๑๑๗
- แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ ๕ อาหารที่เหมาะสมกับวัยผใู้ หญ่ และวยั สงู อายุ ๑๒๑
- แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๖ อาหารเฉพาะกลุ่มบุคคล หน้า

ค

หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี ๕ ภาวะโภชนาการที่มีผลกระทบตอ่ สขุ ภาพ ๑๒๕
- แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๑ ภาวะโภชนาการ ๑๒๙
- แผนการจดั การเรียนรู้ที่ ๒ ภาวะการขาดสารอาหาร ๑๓๔
- แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๓ ภาวะโภชนาการเกิน ๑๓๙
- แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๔ การควบคมุ น้ำหนักของตนเองให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน ๑๔๔
๑๔๙
หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 การปฐมพยาบาลและการเคล่ือนย้ายผปู้ ่วย ๑๕๔
- แผนการจัดการเรียนร้ทู ่ี ๑ การปฐมพยาบาล : การเป็นลม ๑๕๘
- แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี ๒ การปฐมพยาบาล : บาดแผล ๑๖๒
- แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ ๓ การปฐมพยาบาล : ไฟไหม้ นำ้ ร้อนลวก ๑๖๖
- แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๔ การปฐมพยาบาล : กระดกู หัก ๑๗๑
- แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ ๕ การปฐมพยาบาล : ส่ิงแปลกปลอมเข้าตา หู คอ จมกู ๑๗๕
- แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๖ การปฐมพยาบาล : แมลงสัตวก์ ดั ต่อย ๑๘๐
- แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๗ การเคลื่อนย้ายผ้ปู ว่ ยดว้ ยผ้ชู ว่ ยเหลอื 1 คน ผู้ชว่ ยเหลือ 2 คน และผู้
ชว่ ยเหลือ 3 คน ๑๘๗
- แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๘ การเคล่ือนย้ายผปู้ ว่ ยโดยใชอ้ ุปกรณ์ ๑๙๒
๒๐๐
หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 7 สารเสพตดิ ๒๐๗
- แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ ๑ ลักษณะอาการของผ้ตู ิดสารเสพติดและการป้องกนั สารเสพติด ๒๑๒
- แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๒ พิษภัยสารเสพติดท่ีมตี ่อรา่ งกายและจติ ประสาทของผเู้ สพ ๒๑๗
- แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ ๓ ความสัมพันธ์ของการใชส้ ารเสพติดกบั การเกิดโรค
- แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ ๔ ทักษะการชักชวนผู้อื่นใหล้ ด ละ เลกิ สารเสพติด : ๒๒๒
- ทกั ษะการคิดวิเคราะห์
- แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ ๕ ทกั ษะการชักชวนผ้อู ื่นให้ลด ละ เลกิ สารเสพติด : ๒๒๖
- ทักษะการส่ือสาร
- แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๖ ทักษะการชักชวนผอู้ ่ืนใหล้ ด ละ เลกิ สารเสพติด : ๒๓๑
ทักษะการตัดสินใจ
- แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ ๗ ทกั ษะการชักชวนผู้อ่ืนใหล้ ด ละ เลกิ สารเสพติด : ๒๓๕
ทกั ษะการแก้ปัญหา
- แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๘ ทกั ษะการชักชวนผอู้ ื่นให้ลด ละ เลกิ สารเสพติด :
- ทกั ษะการปฏเิ สธ

๑

ตารางมาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชี้วดั รายวชิ าพื้นฐาน สุขศึกษา
กล่มุ สาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ช้ันมัธยมศึกษาปี ท่ี 1

สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวช้ีวัด

สาระที่ 1 : การเจรญิ เติบโตและพฒั นาการของมนษุ ย์

มาตรฐาน พ 1.1 เข้าใจธรรมชาตขิ องการ 1. อธบิ ายความสำคัญของระบบประสาท และระบบ

เจรญิ เตบิ โตและพัฒนาการของมนุษย์ ต่อมไร้ทอ่ ทีม่ ีผลต่อสขุ ภาพ การเจรญิ เตบิ โต

และพฒั นาการของวัยรุ่น

2. อธบิ ายวิธีดูแลรักษาระบบประสาท และระบบ

ต่อมไร้ทอ่ ให้ทำงานตามปกติ

3. วเิ คราะหภ์ าวะการเจริญเติบโตทางรา่ งกายของ

ตนเองกับเกณฑ์มาตรฐาน

4. แสวงหาแนวทางในการพฒั นาตนเอง

ใหเ้ จรญิ เติบโตสมวัย

สาระที่ 2 : ชีวติ และครอบครวั 1. อธบิ ายวธิ กี ารปรบั ตวั ตอ่ การเปล่ียนแปลง

มาตรฐาน พ 2.1 เข้าใจและเหน็ คุณคา่ ตนเอง ครอบครวั ทางรา่ งกาย จิตใจ อารมณ์ และพฒั นาการทางเพศ

เพศศึกษา และมีทักษะในการดำเนนิ ชวี ติ อยา่ งเหมาะสม

2. แสดงทักษะการปฏเิ สธเพอื่ ป้องกนั ตนเอง

จากการถูกลว่ งละเมิดทางเพศ

สาระท่ี 4 : การสร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ

และการปอ้ งกนั โรค

มาตรฐาน พ 4.1 เหน็ คณุ คา่ และมีทกั ษะในการ 1. เลือกกินอาหารที่เหมาะสมกับวัย

สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ การดำรงสขุ ภาพ การป้องกันโรค 2. วเิ คราะห์ปญั หาท่ีเกิดจากภาวะโภชนาการทีม่ ี

และการสรา้ งเสรมิ สมรรถภาพเพ่ือสุขภาพ ผลกระทบต่อสขุ ภาพ

3. ควบคมุ นำ้ หนกั ของตนเองให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน

สาระท่ี 5 : ความปลอดภยั ในชวี ิต

มาตรฐาน พ 5.1 ป้องกันและหลกี เล่ยี งปัจจัย 1. แสดงวธิ ปี ฐมพยาบาลและเคลื่อนยา้ ยผปู้ ่วย

เส่ยี ง พฤตกิ รรมเสีย่ งต่อสขุ ภาพ อบุ ตั ิเหตุ การใชย้ า อยา่ งปลอดภัย

สารเสพติด และความรุนแรง 2. อธิบายลกั ษณะอาการของผู้ติดสารเสพติด

และการป้องกันการติดสารเสพติด

3. อธบิ ายความสมั พนั ธ์ของการใช้สารเสพติดกับ

การเกิดโรคและอุบตั เิ หตุ

4. แสดงวิธกี ารชกั ชวนผอู้ ืน่ ใหล้ ด ละ เลิกสารเสพตดิ

โดยใชท้ ักษะตา่ ง ๆ

๒

พ 21101 สุขศกึ ษา 1 คำอธิบายรายวิชาพืน้ ฐาน
ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 1 กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ ขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา
เวลา 20 ชัว่ โมง

คำอธิบายรายวิชาพน้ื ฐาน
นักเรียนมีความรู้เร่ือง ระบบประสาท ระบบต่อมไร้ท่อ พัฒนาการของวัยรุ่น การปรับตัวต่อการ

เปลยี่ นแปลงทางรา่ งกาย จิตใจ อารมณ์ และพัฒนาการทางเพศ ความเสมอภาคทางเพศ มีทักษะปฏิบัตแิ ละ
กระบวนการ วิธีดแู ลระบบประสาท ระบบต่อมไรท้ ่อ วิธีการปรับตัวตอ่ การเปล่ียนแปลงทางรา่ งกาย จิตใจ
อารมณ์ และพัฒนาการทางเพศ แสดงทักษะการปฏิเสธเพ่ือป้องกันตนเองจากการถูกล่วงละเมิดทางเพศ
ความเสมอภาค ปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และพัฒนาการทางเพศได้เหมาะสม
มีทักษะและแสดงทักษะการปฏเิ สธเพ่อื ป้องกนั ตนเองจากการถกู ล่วงละเมดิ ทางเพศ

สามารถนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์โดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและสามารถนำไป
ประยุกต์ใช้กบั ชวี ิตประจำวันไดอ้ ยา่ งถกู ต้องเหมาะสม

รหสั ตวั ชว้ี ดั
พ 1.1 ม.1/1, ม.1/2
พ 2.1 ม.1/1, ม.1/2
พ 4.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3
พ 5.1 ม.1/1, ม.1/2

รวมทงั้ หมด 9 ตวั ชว้ี ัด

๓

พ 21103 สุขศกึ ษา 2 คำอธิบายรายวชิ าพื้นฐาน
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ขุ ศกึ ษาและพลศึกษา
เวลา 20 ช่วั โมง

คำอธิบายรายวชิ าพ้นื ฐาน
สามารถอธิบายการเลือกกินอาหารท่ีเหมาะสมกับวยั เข้าใจปัญหาจากการเกิดจากภาวะโภชนาการท่ี

มีผลกระทบต่อสุขภาพ บอกลักษณะอาการของผู้ติดสารเสพติดและการป้องกันการติดสารเสพติด เห็นคุณค่า
และประโยชน์ของการควบคุมน้ำหนักของตนเองให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานปฏิบัติการ ทดสอบสมรรถภาพทาง
กาย และปรับปรุงสมรรถภาพทางกายตามผลการทดสอบ มีทักษะปฏิบัติแก้ไขปัญหาจากการเกิดจากภาวะ
โภชนาการทมี่ ีผลกระทบต่อสุขภาพ เลอื กและเห็นประโยชน์ของการเลือกกินอาหารที่เหมาะสมกับวัย มีทักษะ
ปฏิบัติการเลีย่ งเพื่อปอ้ งกันการติดสิ่งเสพติด สามารถสาธิตเห็นคุณค่าและประโยชน์ของการปฐมพยาบาลและ
เคล่ือนย้ายผูป้ ่วยอย่างปลอดภัย

สามารถนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์โดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและสามารถนำไป
ประยกุ ต์ใช้กบั ชีวิตประจำวนั ได้อยา่ งถกู ต้องเหมาะสม

รหัสตวั ช้วี ัด
พ 4.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4
พ 5.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4

รวมทั้งหมด 8 ตัวช้วี ดั

ตารางวิเคราะหแ์ ผนการจดั การเรียนรรู้ ายช่ัวโมงท่ีส
รายวชิ าพื้นฐาน สุขศึกษา กลมุ่ สาระการเรียนรูส้ ุข

มาตรฐานการเรยี นรู้ สาระที่ 1 สาระท

และตัวช้ีวดั พ 1.1 พ2

แผนการจดั การเรียนรู้ 12341

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 1 ระบบประสาทและระบบตอ่ มไร้ท่อ

• แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 1 เร่อื ง ความสำคญั ของระบบประสาท 

• แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 2 เรื่อง วธิ ดี แู ลรักษาระบบประสาท

ให้ทำงานตามปกติ 

• แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 3 เรื่อง ความสำคญั ของระบบตอ่ มไรท้ อ่ 

• แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 4 เรอ่ื ง วธิ ีดูแลรักษาระบบต่อมไรท้ อ่

ใหท้ ำงานตามปกติ 

หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 2 การพฒั นาตนเองให้เจรญิ เตบิ โตสมวัย

• แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 เรอ่ื ง การวิเคราะหภ์ าวะการเจรญิ เตบิ โต

ทางรา่ งกายของตนเองกบั เกณฑ์มาตรฐาน 

• แผนการจดั การเรียนร้ทู ่ี 2 เร่ือง ปัจจัยท่ีเกี่ยวขอ้ งกับการพัฒนา

ตนเองให้เจรญิ เติบโตสมวยั 

• แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 3 เร่ือง แนวทางการพัฒนาตนเอง

ให้เจรญิ เติบโตสมวยั 

• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การพฒั นาตนเองให้เจริญเติบโต

สมวัย 

สอดคล้องกบั มาตรฐานการเรียนรูแ้ ละตัวช้ีวดั
ขศกึ ษาและพลศกึ ษา ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1

ท่ี 2 สาระที่ 3 สาระท่ี 4 สาระที่ 5

2.1 พ 3.1 พ 3.2 พ 4.1 พ 5.1

212312345612341234

สาระที่ 3 ใช้ในแผนการจัดการเรยี นรู้ พ 4.1 ม.1/4 ใชใ้ นแผนการจดั การเรยี นรู้ พลศกึ ษา ม.1
พลศึกษา ม.1

๔

ตารางวเิ คราะห์แผนการจัดการเรียนรู้รายช่วั โมงที่ส
รายวชิ าพื้นฐาน สุขศกึ ษา กลุ่มสาระการเรยี นรู้สุข

มาตรฐานการเรียนรู้ สาระท่ี 1 สาระท

และตัวชี้วดั พ 1.1 พ2

แผนการจดั การเรยี นรู้ 12341

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 3 การเปล่ยี นแปลงทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์

และพฒั นาการทางเพศ

• แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 1 เรื่อง ลกั ษณะการเปลีย่ นแปลงทางรา่ งกาย 

• แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 เรือ่ ง ลกั ษณะการเปลยี่ นแปลงทางจิตใจ

และอารมณ์ 

• แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 3 เรอ่ื ง พฒั นาการทางเพศ 

• แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 4 เรื่อง การยอมรับและการปรบั ตวั ต่อ

การเปลย่ี นแปลงทางเพศ 

• แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 5 เรอื่ ง สถานการณเ์ ส่ียงและแนวทาง

การปอ้ งกันการล่วงละเมดิ ทางเพศ

• แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 6 เร่ือง การใช้ทักษะในการปอ้ งกนั ตนเอง

จากการล่วงละเมดิ ทางเพศ

สอดคล้องกบั มาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตวั ช้ีวดั
ขศึกษาและพลศึกษา ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 1

ที่ 2 สาระท่ี 3 สาระท่ี 4 สาระที่ 5

2.1 พ 3.1 พ 3.2 พ 4.1 พ 5.1

212312345612341234

สาระที่ 3 ใช้ในแผนการจดั การเรยี นรู้ พ 4.1 ม.1/4 ใชใ้ นแผนการจดั การเรยี นรู้ พล
พลศกึ ษา ม.1 ศกึ ษา ม.1




๕

ตารางวเิ คราะหแ์ ผนการจัดการเรียนรู้รายชั่วโมงท
รายวชิ าพื้นฐาน สุขศกึ ษา กลมุ่ สาระการเรียนร

มาตรฐานการเรยี นรู้ สาระท่ี 1 สาระท

และตวั ช้ีวดั พ 1.1 พ2

แผนการจัดการเรียนรู้ 12341

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 4 อาหารท่เี หมาะสมกับวยั

• แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 1 เรื่อง อาหารที่เหมาะสมกับวยั ทารก

และวยั ก่อนเรียน

• แผนการจดั การเรยี นรูท้ ี่ 2 เรอ่ื ง อาหารท่เี หมาะสมกับวยั เรยี น

• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 3 เร่ือง อาหารท่ีเหมาะสมกับวยั รนุ่

• แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 4 เร่อื ง อาหารทเี่ หมาะสมกบั วัยตนเอง

• แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 5 เรือ่ ง อาหารที่เหมาะสมกับวัยผใู้ หญ่

และวยั สงู อายุ

• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 6 เรื่อง อาหารเฉพาะกลุ่มบคุ คล

หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 5 ภาวะโภชนาการท่มี ีผลกระทบตอ่ สุขภาพ

• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 เรอ่ื ง ภาวะโภชนาการ

• แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 2 เร่อื ง ภาวะการขาดสารอาหาร

• แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 3 เรอ่ื ง ภาวะโภชนาการเกนิ

• แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 4 เรือ่ ง การควบคุมน้ำหนกั ของตนเอง

ให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน

ท่ีสอดคล้องกับมาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตวั ชี้วัด
รู้สุขศกึ ษาและพลศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 1

ที่ 2 สาระที่ 3 สาระท่ี 4 สาระท่ี 5

2.1 พ 3.1 พ 3.2 พ 4.1 พ 5.1

212312345612341234

สาระที่ 3 ใช้ในแผนการจดั การเรยี นรู้  พ 4.1 ม.1/4 ใชใ้ นแผนการจดั การเรยี นรู้ พลศกึ ษา ม.1
พลศกึ ษา ม.1 












๖

ตารางวเิ คราะหแ์ ผนการจดั การเรยี นรูร้ ายช่ัวโมงท่ีส
รายวชิ าพนื้ ฐาน สุขศกึ ษา กลมุ่ สาระการเรียนร้สู ุข

มาตรฐานการเรยี นรู้ สาระที่ 1 สาระท

และตวั ชี้วัด พ 1.1 พ2

แผนการจัดการเรียนรู้ 12341

หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 6 การปฐมพยาบาลและการเคลื่อนยา้ ยผูป้ ว่ ย

• แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 1 เร่อื ง การปฐมพยาบาล : การเป็นลม

• แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 2 เรอ่ื ง การปฐมพยาบาล : บาดแผล

• แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 3 เรอ่ื ง การปฐมพยาบาล : ไฟไหม้
น้ำรอ้ นลวก

• แผนการจดั การเรียนรูท้ ่ี 4 เร่อื ง การปฐมพยาบาล : กระดกู หัก
• แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 5 เรอ่ื ง การปฐมพยาบาล : ส่งิ แปลกปลอม

เขา้ ตา หู คอ จมูก
• แผนการจดั การเรียนรูท้ ี่ 6 เรอ่ื ง การปฐมพยาบาล : แมลงสัตว์

กัดต่อย
• แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 7 เรื่อง การเคล่อื นย้ายผู้ปว่ ยดว้ ยผู้
ช่วยเหลอื

1 คน ผู้ช่วยเหลอื 2 คน และผ้ชู ว่ ยเหลอื 3 คน
• แผนการจดั การเรียนร้ทู ่ี 8 เรอ่ื ง การเคลื่อนย้ายผปู้ ่วยโดยใช้อปุ กรณ์

สอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรแู้ ละตัวช้ีวัด
ขศึกษาและพลศึกษา ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1

ที่ 2 สาระที่ 3 สาระท่ี 4 สาระท่ี 5

2.1 พ 3.1 พ 3.2 พ 4.1 พ 5.1

212312345612341234

สาระท่ี 3 ใชใ้ นแผนการจัดการเรยี นรู้ พ 4.1 ม.1/4 ใชใ้ นแผนการจดั การเรยี นรู้ พลศกึ ษา ม.1 
พลศึกษา ม.1 











๗

ตารางวิเคราะหแ์ ผนการจดั การเรียนรรู้ ายช่วั โมงท่ีส
รายวิชาพ้ืนฐาน สุขศกึ ษา กล่มุ สาระการเรยี นรูส้ ุข

มาตรฐานการเรยี นรู้ สาระที่ 1 สาระท

และตวั ช้วี ดั พ 1.1 พ2

แผนการจัดการเรียนรู้ 12341

หน่วยการเรยี นรูท้ ี่ 7 สารเสพติด

• แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 1 เร่ือง ลกั ษณะอาการของผตู้ ิดสารเสพตดิ

และการปอ้ งกันสารเสพตดิ

• แผนการจดั การเรยี นร้ทู ่ี 2 เรอื่ ง พษิ ภัยของสารเสพติดทม่ี ตี อ่ ร่างกาย

และจติ ประสาทของผ้เู สพ

• แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 3 เร่อื ง ความสมั พนั ธ์ของการใช้สารเสพตดิ

กับการเกดิ โรค

• แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 4 เรอ่ื ง ทกั ษะการชกั ชวนผูอ้ ืน่ ให้ลด ละ

เลกิ สารเสพตดิ : ทักษะการวิเคราะห์

• แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 5 เร่อื ง ทักษะการชกั ชวนผอู้ ืน่ ให้ลด ละ

เลิกสารเสพติด : ทกั ษะการส่ือสาร

• แผนการจดั การเรยี นร้ทู ่ี 6 เร่ือง ทักษะการชกั ชวนผู้อื่นใหล้ ด ละ

เลิกสารเสพตดิ : ทกั ษะการตัดสนิ ใจ

• แผนการจดั การเรียนรูท้ ี่ 7 เรื่อง ทกั ษะการชักชวนผู้อื่นใหล้ ด ละ

เลกิ สารเสพตดิ : ทักษะการแก้ปญั หา

• แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 8 เรื่อง ทกั ษะการชกั ชวนผู้อืน่ ใหล้ ด ละ

เลิกสารเสพตดิ : ทกั ษะการปฏเิ สธ

สรุป     

สอดคล้องกับมาตรฐานการเรยี นรู้และตัวชี้วัด
ขศึกษาและพลศึกษา ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 1

ที่ 2 สาระท่ี 3 สาระที่ 4 สาระท่ี 5

2.1 พ 3.1 พ 3.2 พ 4.1 พ 5.1

212312345612341234

พ 4.1 ม.1/4 ใชใ้ นแผนการจดั การเรยี นรู้ พลศกึ ษา ม.1 





สาระที่ 3 ใช้ในแผนการจดั การเรยี นรู้ 
พลศกึ ษา ม.1 






  

๘

๙

โครงสร้างรายวชิ าพ้นื ฐาน สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา (สขุ ศึกษา)
ช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 1 เวลาเรียน 40 ช่ัวโมง จำนวน 1 หนว่ ยกิต

ลำดับ ช่ือหน่วยการเรยี นรู้ มาตรฐานการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรู้ เวลาเรยี น
ที่ และตัวช้ีวัด (ช่วั โมง)

1 ระบบประสาท พ 1.1 ม.1/1, ม.1/2 1. ความสำคญั ของระบบประสาท 4
และระบบต่อมไรท้ ่อ และระบบต่อมไรท้ ่อที่มีผลต่อ 4
สุขภาพ การเจริญเติบโต และ 6
2 การพฒั นาตนเองใหเ้ จริญเตบิ โต พ 1.1 ม.1/3, ม.1/4 พัฒนาการของวัยรุ่น
สมวยั 2. วธิ ดี ูแลรกั ษาระบบประสาทและ 6
ระบบตอ่ มไร้ทอ่ ให้ทำงานตามปกติ 4
3 การเปล่ยี นแปลงทางร่างกาย พ 2.1 ม.1/1, ม.1/2
จติ ใจ อารมณ์ และพฒั นาการ 1. การวิเคราะหภ์ าวะการ
ทางเพศ เจริญเติบโตตามเกณฑ์มาตรฐานและ
ปัจจัยท่เี กย่ี วขอ้ ง
4 อาหารทีเ่ หมาะสมกบั วัย พ 4.1 ม.1/1 2. แนวทางในการพัฒนาตนเอง
ใหเ้ จริญเตบิ โตสมวยั
5 ภาวะโภชนาการทม่ี ีผลกระทบ พ 4.1 ม.1/2, ม.1/3
ตอ่ สุขภาพ 1. การเปลีย่ นแปลงทางร่างกาย
จติ ใจ อารมณ์ และพฒั นาการ
ทางเพศ

- ลกั ษณะการเปล่ยี นแปลง
ทางร่างกาย จติ ใจ อารมณ์
และพัฒนาการทางเพศ
- การยอมรับและการปรับตวั
ต่อการเปลยี่ นแปลงทางร่างกาย
จิตใจ อารมณ์ และพัฒนาการ
ทางเพศ
- การเบ่ียงเบนทางเพศ
2. ทักษะปฏิเสธเพ่ือปอ้ งกนั
การถกู ล่วงละเมิดทางเพศ

• หลกั การเลือกอาหารที่
เหมาะสมกบั วยั

1. ปัญหาที่เกิดจากภาวะโภชนาการ
- ภาวะการขาดสารอาหาร
- ภาวะโภชนาการเกนิ

2. เกณฑ์มาตรฐานการเจรญิ เติบโต
ของเด็กไทย
3. วธิ กี ารควบคุมนำ้ หนกั ของ
ตนเองให้อยใู่ นเกณฑ์มาตรฐาน

๑๐

ลำดบั ชอ่ื หน่วยการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ สาระการเรยี นรู้ เวลาเรยี น
ที่ และตัวชี้วดั (ชั่วโมง)
6 การปฐมพยาบาลและการ
เคลื่อนยา้ ยผปู้ ว่ ย พ 5.1 ม.1/1 • การปฐมพยาบาลและเคล่อื นย้าย 8
ผู้ป่วยอยา่ งปลอดภยั
7 สารเสพติด
- เป็นลม
- บาดแผล
- ไฟไหม้
- กระดูกหกั
- น้ำร้อนลวก

พ 5.1 ม.1/2, ม.1/3, ฯลฯ 8
ม.1/4 40
1. ลกั ษณะของผู้ติดสารเสพติด
รวมเวลาเรยี น 2. อาการของผ้ตู ิดสารเสพติด
3. การป้องกันการติดสารเสพตดิ
4. ความสมั พันธ์ของการใช้
สารเสพตดิ กับการเกดิ โรค
และอุบัติเหตุ
5. ทกั ษะที่ใช้ในการชักชวนผอู้ น่ื ให้
ลด ละ เลกิ ยาเสพตดิ

- ทักษะการคิดวเิ คราะห์
- ทักษะการส่ือสาร
- ทักษะการตัดสนิ ใจ
- ทกั ษะการแกป้ ัญหา
ฯลฯ

๑๑

โครงสรา้ งการจัดเวลาเรยี น
รายวิชาพืน้ ฐาน สุขศกึ ษา กลมุ่ สาระการเรียนรูส้ ุขศึกษาและพลศึกษา

ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรียน 20 ชั่วโมง

หน่วยการเรยี นรู้/แผนการจัดการเรียนรู้ เวลาเรยี น
(ชวั่ โมง)
หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 ระบบประสาทและระบบต่อมไรท้ ่อ
• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 1 เรอ่ื ง ความสำคัญของระบบประสาท 1
• แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 2 เรอ่ื ง วิธีดแู ลรักษาระบบประสาทใหท้ ำงานตามปกติ 1
• แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 3 เรื่อง ความสำคัญของระบบตอ่ มไร้ท่อ 1
• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 4 เรอ่ื ง วิธีดแู ลรักษาระบบต่อมไร้ท่อให้ทำงานตามปกติ 1

หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 2 การพัฒนาตนเองใหเ้ จริญเตบิ โตสมวัย 1
• แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 1 เรื่อง การวิเคราะหภ์ าวะการเจรญิ เตบิ โตทางรา่ งกาย
1
ของตนเองกับเกณฑ์มาตรฐาน 1
• แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 2 เรื่อง ปัจจยั ท่เี ก่ยี วข้องกบั การพัฒนาตนเองใหเ้ จริญเติบโต 1

สมวยั 1
• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง แนวทางการพัฒนาตนเองใหเ้ จริญเติบโตสมวัย 1
• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 4 เรอื่ ง การพฒั นาตนเองใหเ้ จริญเติบโตสมวัย 1
หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 3 การเปลีย่ นแปลงทางร่างกาย จติ ใจ อารมณ์ และพัฒนาการ 1
ทางเพศ
• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 เรือ่ ง ลักษณะการเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย 1
• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 2 เรอ่ื ง ลกั ษณะการเปลย่ี นแปลงทางจติ ใจและอารมณ์
• แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 3 เรื่อง พฒั นาการทางเพศ 1
• แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรอ่ื ง การยอมรับและการปรบั ตัวตอ่ การเปล่ยี นแปลงทางเพศ
• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง สถานการณ์เส่ยี งและแนวทางการป้องกนั 1
1
การล่วงละเมดิ ทางเพศ 1
• แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 6 เรื่อง การใช้ทักษะในการป้องกันตนเองจากการล่วงละเมดิ 1
1
ทางเพศ 1
หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 4 อาหารที่เหมาะสมกับวัย 20
• แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 เรือ่ ง อาหารทเ่ี หมาะสมกับวัยทารก และวยั ก่อนเรยี น

• แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 2 เรื่อง อาหารที่เหมาะสมกับวัยเรียน

• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 3 เรอ่ื ง อาหารที่เหมาะสมกับวัยรุ่น

• แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 4 เรอ่ื ง อาหารทเ่ี หมาะสมกบั วยั ตนเอง

• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 5 เรื่อง อาหารทเี่ หมาะสมกับวยั ผู้ใหญ่ และวัยสูงอายุ

• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 6 เรอ่ื ง อาหารเฉพาะกลมุ่ บคุ คล

รวมเวลาเรยี น

๑๒

หน่วยการเรียนรู้/แผนการจัดการเรียนรู้ เวลาเรียน
(ชว่ั โมง)
หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 5 ภาวะโภชนาการทีม่ ผี ลกระทบต่อสุขภาพ
• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 1 เรือ่ ง ภาวะโภชนาการ 1
• แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 2 เรอ่ื ง ภาวะการขาดสารอาหาร 1
• แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 3 เรื่อง ภาวะโภชนาการเกิน 1
• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 4 เร่ือง การควบคมุ น้ำหนกั ของตนเองให้อยู่ใน
1
เกณฑ์มาตรฐาน
1
หน่วยการเรยี นรูท้ ี่ 6 การปฐมพยาบาลและการเคลือ่ นยา้ ยผูป้ ่วย 1
• แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 1 เรอื่ ง การปฐมพยาบาล : การเป็นลม 1
• แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 2 เรื่อง การปฐมพยาบาล : บาดแผล 1
• แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 3 เรื่อง การปฐมพยาบาล : ไฟไหม้ นำ้ รอ้ นลวก 1
• แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 4 เรอ่ื ง การปฐมพยาบาล : กระดูกหกั 1
• แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง การปฐมพยาบาล : สงิ่ แปลกปลอมเขา้ ตา หู คอ จมกู
• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 6 เรอ่ื ง การปฐมพยาบาล : แมลงสัตวก์ ดั ต่อย 1
• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 7 เรื่อง การเคล่อื นยา้ ยผูป้ ว่ ยดว้ ยผู้ช่วยเหลอื 1 คน 1

ผชู้ ่วยเหลอื 2 คน และผู้ชว่ ยเหลือ 3 คน 1
• แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 8 เรือ่ ง การเคลือ่ นยา้ ยผปู้ ่วยโดยใช้อุปกรณ์
หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 7 สารเสพติด 1
• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 1 เรื่อง ลกั ษณะอาการของผู้ติดสารเสพติดและการป้องกนั 1

สารเสพติด 1
• แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 2 เร่ือง พิษภัยของสารเสพติดท่มี ีต่อร่างกายและจิตประสาท
1
ของผู้เสพ
• แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง ความสัมพันธ์ของการใช้สารเสพตดิ กบั การเกดิ โรค 1
• แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 4 เรื่อง ทักษะการชกั ชวนผูอ้ ื่นใหล้ ด ละ เลกิ สารเสพติด :
1
ทกั ษะการวเิ คราะห์
• แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง ทกั ษะการชักชวนผู้อ่ืนให้ลด ละ เลกิ สารเสพตดิ : 1
20
ทกั ษะการส่ือสาร
• แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 เรอื่ ง ทักษะการชกั ชวนผอู้ ่นื ให้ลด ละ เลกิ สารเสพติด :

ทักษะการตัดสินใจ
• แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 7 เรอื่ ง ทักษะการชักชวนผอู้ น่ื ใหล้ ด ละ เลกิ สารเสพตดิ :

ทกั ษะการแกป้ ัญหา
• แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 8 เรื่อง ทักษะการชกั ชวนผู้อน่ื ให้ลด ละ เลิกสารเสพตดิ :

ทักษะการปฏิเสธ
รวมเวลาเรียน

๑๓
๑๓

หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี ๑ ระบบประสาทและระบบต่อมไรท้ อ่

รหัส-ชอื่ รายวิชา พ 21101 สุขศึกษา กลุ่มสาระการเรยี นรู้ สุขศึกษาและพลศกึ ษา
เวลาเรียน 4 ชว่ั โมง
ช้ัน มัธยมศกึ ษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 โรงเรียน บ้านโคกแสมสาร

ผสู้ อน นายกวนิ พฒั น์ อชริ ศิรโรจน์

เป้าหมายหลกั ของการเรียนรู้

มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชี้วดั

มาตรฐานการเรยี นรู้
มาตรฐาน พ 1.1 เขา้ ใจธรรมชาตขิ องการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์
ตวั ชว้ี ดั
พ 1.1 ม.1/1 อธบิ ายความสำคัญของระบบประสาท และระบบต่อมไร้ท่อทีม่ ีผลต่อสุขภาพ

การเจรญิ เตบิ โต และพฒั นาการของวัยรนุ่
พ 1.1 ม.1/2 อธบิ ายวิธีดแู ลรกั ษาระบบประสาท และระบบต่อมไร้ท่อให้ทำงานตามปกติ

ความรู้ฝังแน่น ความเข้าใจท่ีคงทน (Enduring Understanding)

นักเรยี นเข้าใจว่า ระบบประสาทเป็นระบบท่คี วบคุมการทำงานต่าง ๆ ของรา่ งกาย การดูแลรกั ษา
ระบบประสาทอยา่ งถูกวิธแี ละสมำ่ เสมอ จะทำใหร้ ะบบประสาททำงานเป็นปกติ

ระบบตอ่ มไร้ทอ่ เป็นระบบท่ีควบคุมการทำงานของร่างกายใหเ้ กิดภาวะสมดลุ โดยหล่งั สารเคมี
ท่ีเรยี กวา่ ฮอรโ์ มน การดูแลรักษาระบบต่อมไร้ทอ่ อยา่ งถกู วธิ ีและสมำ่ เสมอ จะทำให้ต่อมไร้ท่อทำงานได้
เปน็ ปกติ

สาระการเรียนรู้

1. ระบบประสาท
2. ระบบตอ่ มไร้ทอ่

สมรรถนะสาคัญของผู้เรียน

1. ความสามารถในการสอื่ สาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแกป้ ัญหา

๑๔

4. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ติ
5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

1. ใฝ่เรยี นรู้
2. อยอู่ ย่างพอเพยี ง
3. ม่งุ มั่นในการทำงาน

ภาระงาน : ชิน้ งาน/การแสดงออกของผู้เรียน

• ใบงานท่ี 1 เร่อื ง ระบบประสาท
• ใบงานที่ 2 เรื่อง ระบบต่อมไร้ท่อ

การประเมินการเรียนรู้

1. ประเมินความรู้ เร่อื ง ระบบประสาท ระบบต่อมไรท้ ่อ (K) ดว้ ยแบบทดสอบ
2. ประเมินกระบวนการทำงานกล่มุ (P) ดว้ ยแบบประเมนิ
3. ประเมนิ ชนิ้ งาน เรื่อง ระบบประสาท (P) ดว้ ยแบบประเมิน
4. ประเมินช้ินงาน เร่อื ง ระบบต่อมไร้ทอ่ (P) ดว้ ยแบบประเมิน
5. ประเมินคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ ดา้ นใฝ่เรยี นรู้ อยอู่ ย่างพอเพยี ง มุ่งมน่ั ในการทำงาน (A)

ด้วยแบบประเมิน

แบบประเมนิ ตามสภาพจริง (Rubrics)

แบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม

รายการการ ระดับคณุ ภาพ
ประเมิน
4321
กระบวนการ
ทำงานกล่มุ มีการกำหนดบทบาท มีการกำหนดบทบาท มีการกำหนดบทบาท ไม่มีการกำหนด

สมาชิกชัดเจน สมาชกิ ชัดเจน เฉพาะหวั หนา้ บทบาทสมาชกิ

และมกี ารชแ้ี จง มกี ารชีแ้ จงเปา้ หมาย ไมม่ ีการช้ีแจง และไม่มีการชแี้ จง

เป้าหมาย อยา่ งชัดเจนและ เปา้ หมาย เปา้ หมาย สมาชิก

การทำงาน ปฏบิ ัติงานรว่ มกัน อยา่ งชัดเจน ตา่ งคนตา่ งทำงาน

มกี ารปฏิบัตงิ าน แตไ่ ม่มกี ารประเมนิ ปฏิบตั ิงานรว่ มกัน

รว่ มกนั เปน็ ระยะ ๆ ไมค่ รบทุกคน

อยา่ งรว่ มมือรว่ มใจ

พรอ้ มกับการประเมนิ

เปน็ ระยะ ๆ

๑๕

แบบประเมนิ ชนิ้ งาน เร่อื ง ระบบประสาท

รายการการ ระดบั คุณภาพ

ประเมนิ 4 32 1

การอธิบายความสำคญั อธิบายความสำคญั อธบิ ายความสำคญั อธิบายความสำคญั อธิบายความสำคญั
ของระบบประสาท
ของระบบประสาท ของระบบประสาท ของระบบประสาท ของระบบประสาท การปฏบิ ตั ติ นท่ีสง่ ผลต่อ
ระบบประสาทและ
และการปฏิบตั ติ น การปฏบิ ัตติ นทส่ี ง่ ผลตอ่ การปฏิบัตติ นทีส่ ่งผลต่อ การปฏิบัตติ นทีส่ ง่ ผลตอ่ วิธีการดูแลรักษาระบบ
ประสาทไดพ้ อเขา้ ใจ
ระบบประสาทและ ระบบประสาทและ ระบบประสาทและ

วธิ กี ารดูแลรักษาระบบ วิธีการดแู ลรกั ษาระบบ วิธกี ารดูแลรกั ษาระบบ

ประสาทไดส้ ัมพนั ธก์ นั มี ประสาทไดส้ มั พนั ธ์กนั มี ประสาทไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง

การเชื่อมโยง การอธบิ ายอยา่ ง เข้าใจง่าย

ใหเ้ หน็ ภาพรวม เปน็ เหตเุ ป็นผล

แบบประเมนิ ชิ้นงาน เรื่อง ระบบตอ่ มไรท้ อ่

รายการการ ระดบั คุณภาพ

ประเมนิ 4 3 2 1

การอธิบายความสำคญั อธิบายความสำคัญ อธบิ ายความสำคญั อธิบายความสำคญั อธิบายความสำคัญ

ของระบบตอ่ มไรท้ อ่ ของระบบตอ่ มไรท้ ่อ ของระบบต่อมไรท้ ่อ และ ของระบบตอ่ มไร้ทอ่ และ ของระบบต่อมไร้ท่อ และ

และเสนอวิธีการดแู ล และเสนอวธิ กี ารดแู ล เสนอวธิ กี ารดแู ลรักษา เสนอวิธีการดแู ลรักษา เสนอวธิ กี ารดูแลรักษา

รักษาระบบตอ่ มไรท้ ่อ รักษาระบบต่อมไรท้ ่อได้ ระบบต่อมไร้ทอ่ ไดม้ ีการ ระบบต่อมไรท้ อ่ ได้ เขา้ ใจ ระบบต่อมไร้ท่อได้

สัมพนั ธ์กนั อธบิ ายเปน็ เหตุ ง่ายและอธิบายเพ่มิ เตมิ แตไ่ มม่ กี ารอธบิ าย

มีการเชอ่ื มโยงให้เห็น เป็นผล เพิ่มเตมิ

ภาพรวม

๑๖

แบบประเมนิ คุณลักษณะอนั พงึ ประสงค์

ใฝ่เรยี นรู้
ตัวชี้วัดท่ี 4.1 ต้ังใจ เพยี รพยายามในการเรยี นและเขา้ ร่วมกจิ กรรมการเรยี นรู้

พฤตกิ รรมบ่งช้ี ดเี ยี่ยม (3) ดี (2) ผ่าน (1) ไมผ่ ่าน (0)

4.1.1 ตง้ั ใจเรียน เขา้ เรียนตรงเวลา เขา้ เรียนตรงเวลา เขา้ เรียนตรงเวลา ไมต่ ัง้ ใจเรียน

4.1.2 เอาใจใส่ ตัง้ ใจเรียน เอาใจใส่ ตัง้ ใจเรยี น เอาใจใส่ ตัง้ ใจเรยี น เอาใจใส่

และมคี วามเพียร และมีความเพยี ร และมีความเพียร ในการเรยี นรู้ มีสว่ น

พยายาม พยายามในการเรยี นรู้ พยายามในการเรียนรู้ ร่วมในการเรียนรู้

ในการเรยี นรู้ มีส่วนร่วมในการ มีส่วนร่วมในการ และเขา้ ร่วมกจิ กรรม

4.1.3 สนใจเขา้ รว่ ม เรยี นรู้ เรียนรู้ การเรยี นรตู้ า่ ง ๆ

กิจกรรมการเรียนรู้ และเขา้ รว่ มกจิ กรรม และเข้ารว่ มกจิ กรรม เป็นบางครั้ง

ตา่ ง ๆ การเรียนร้ตู ่าง ๆ การเรียนรู้ตา่ ง ๆ

ทั้งภายในและ บ่อยคร้ัง

ภายนอกโรงเรียนเป็น

ประจำ

อยู่อยา่ งพอเพียง
ตวั ช้ีวัดที่ 5.2 มีภูมิคุม้ กันในตวั ทดี่ ี ปรับตัวเพ่ืออยใู่ นสงั คมได้อย่างมีความสุข

พฤตกิ รรมบ่งช้ี ดเี ยย่ี ม (3) ดี (2) ผา่ น (1) ไม่ผ่าน (0)

5.2.1 วางแผนการ ใชค้ วามรู้ ข้อมูล ใช้ความรู้ ขอ้ มลู ใช้ความรู้ ขอ้ มลู ไม่วางแผนการเรียน
และการใช้
เรียน การทำงาน ขา่ วสารในการวาง ข่าวสารในการวาง ขา่ วสารในการวาง ชวี ิตประจำวัน

และการใช้ แผนการเรยี น การ แผนการเรยี น การ แผนการเรยี น การ

ชีวิตประจำวัน ทำงานและใช้ใน ทำงานและใช้ใน ทำงานและใช้ใน

บนพ้ืนฐานของ ชีวติ ประจำวัน ยอมรบั ชวี ติ ประจำวนั ยอมรบั ชวี ิตประจำวนั รับรู้

ความรู้ข้อมลู การเปลี่ยนแปลงของ การเปล่ียนแปลงของ การเปลีย่ นแปลงของ

ขา่ วสาร ครอบครวั ชมุ ชน ครอบครัว ชุมชน ครอบครัว ชมุ ชน

5.2.2 รเู้ ทา่ ทนั สังคม สภาพแวดลอ้ ม สังคม และ และสภาพแวดล้อม

การเปลี่ยนแปลง และปรับตวั อยรู่ ่วมกับ สภาพแวดล้อม

ของสังคม และ ผู้อ่นื

สภาพแวดลอ้ ม ไดอ้ ย่างมีความสุข

ยอมรับและปรับตวั

อยูร่ ว่ มกับผู้อืน่

ได้อย่างมีความสุข

๑๗

มุง่ มนั่ ในการทำงาน
ตัวชว้ี ัดที่ 6.1 ตัง้ ใจและรบั ผิดชอบในการปฏิบัติหนา้ ที่การงาน

พฤติกรรมบ่งช้ี ดีเยี่ยม (3) ดี (2) ผ่าน (1) ไมผ่ า่ น (0)

6.1.1 เอาใจใส่ ต้งั ใจและรบั ผิดชอบ ตง้ั ใจและรบั ผิดชอบ ตั้งใจและรับผิดชอบ ไม่ตงั้ ใจปฏิบัติ
ในการปฏบิ ตั ิหน้าท่ี ในการปฏิบตั ิหน้าที่ หนา้ ทีก่ ารงาน
ตอ่ การปฏบิ ตั ิหน้าที่ ในการปฏบิ ตั ิหนา้ ที่ ทไ่ี ด้รบั มอบหมาย ท่ไี ดร้ ับมอบหมาย
ให้สำเรจ็ มกี าร ให้สำเร็จ
ท่ีได้รบั มอบหมาย ท่ไี ด้รบั มอบหมาย ปรับปรุงและ
พัฒนาการทำงาน
6.1.2 ต้ังใจ ให้สำเร็จ มกี าร ใหด้ ีข้นึ

และรบั ผดิ ชอบ ปรบั ปรงุ และ

ในการทำงานให้สำเร็จ พฒั นาการทำงาน

6.1.3 ปรับปรุง ใหด้ ขี ึน้ ดว้ ยตนเอง

และพฒั นาการทำงาน

ด้วยตนเอง

ตวั ชวี้ ดั ที่ 6.2 ทำงานดว้ ยความเพียรพยายามและอดทนเพอื่ ใหง้ านสำเร็จตามเปา้ หมาย

พฤตกิ รรมบ่งชี้ ดเี ยีย่ ม (3) ดี (2) ผ่าน (1) ไมผ่ ่าน (0)

6.2.1 ทุม่ เททำงาน ทำงานด้วยความขยนั ทำงานด้วยความขยัน ทำงานด้วยความขยัน ไม่ขยัน อดทน

อดทน ไม่ยอ่ ทอ้ อดทน ไมย่ อ่ ทอ้ อดทน ไม่ยอ่ ท้อ อดทน พยายาม ในการทำงาน

ตอ่ ปญั หาและ ตอ่ ปญั หา พยายาม ต่อปัญหาในการ ให้งานสำเร็จ

อุปสรรค แกป้ ัญหาอุปสรรค ทำงาน พยายามให้ ตามเปา้ หมาย

ในการทำงาน ในการทำงาน งานสำเรจ็

6.2.2 พยายาม ใหง้ านสำเรจ็ ตามเปา้ หมาย

แกป้ ัญหาและ ตามเป้าหมาย ชนื่ ชมผลงาน

อุปสรรคในการทำงาน ภายในเวลาท่ีกำหนด ดว้ ยความภาคภมู ิใจ

ให้สำเร็จ ชื่นชมผลงาน

6.2.3 ชน่ื ชมผลงาน ด้วยความภาคภมู ิใจ

ด้วยความภาคภูมิใจ

๑๘
๑๘

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 1 ระบบประสาทและระบบต่อมไรท้ อ่
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 1

เร่อื ง ความสำคัญของระบบประสาท

รายวชิ าสขุ ศกึ ษา รหสั วชิ า พ๒๑๑๐๑ ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 1 เวลาเรียน 1 ช่วั โมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชีว้ ดั

มาตรฐานการเรยี นรู้
มาตรฐาน พ 1.1 เขา้ ใจธรรมชาตขิ องการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์
ตัวชว้ี ัด
พ 1.1 ม.1/1 อธบิ ายความสำคัญของระบบประสาท และระบบต่อมไร้ท่อทม่ี ผี ลตอ่ สขุ ภาพ

การเจรญิ เติบโต และพฒั นาการของวยั รนุ่

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. อธบิ ายความสำคัญของระบบประสาทและหน้าท่ใี นการทำงาน (K)
2. เขยี นแผนภาพความคดิ สรปุ เกีย่ วกบั โครงสรา้ งระบบประสาท (P)
3. เห็นความสำคัญของระบบประสาทที่มีผลตอ่ สุขภาพ การเจริญเติบโต และพัฒนาการของวยั รนุ่ (A)

สาระสาคญั

ระบบประสาทประกอบด้วยสมอง ไขสันหลงั และเส้นประสาท ซึ่งทำหน้าท่ีควบคมุ และประสาน
การทำงานของระบบต่าง ๆ ในร่างกายให้ดำเนินไปได้ดว้ ยดี โดยมีสมองเป็นอวยั วะหลัก ระบบประสาท
มีความสำคัญต่อร่างกาย เพราะเปน็ ตวั ควบคุมการทำงานของรา่ งกายและรบั ความรู้สึกของอวยั วะทุกสว่ น
ของรา่ งกาย

สาระการเรียนรู้

ระบบประสาท
• ความสำคัญของระบบประสาททีม่ ผี ลตอ่ สุขภาพ การเจริญเตบิ โต และพัฒนาการของวัยรุ่น
• โครงสรา้ งของระบบประสาท
• การทำงานของระบบประสาท

๑๙

สมรรถนะสาคญั ของผ้เู รียน

1. ความสามารถในการสื่อสาร
2. ความสามารถในการคดิ
3. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

ใฝ่เรียนรู้

การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

•ข้•ันน•าเ•ข้า•สู่บ• ท•เร•ียน• • • • • • • • •

1. นักเรียนเลน่ เกมนำ้ ขึน้ นำ้ ลง 5-10 รอบ จากน้ันรว่ มกนั ปรบมือ 1 ครั้ง 2 ครั้ง และ 3 ครง้ั
ตามคำส่งั สลับกันไปเรื่อย ๆ 5-10 รอบ เมื่อเล่นเกมน้ำขนึ้ นำ้ ลงและปรบมือตามคำสง่ั จบแลว้
นักเรยี นรว่ มกนั สนทนา โดยตอบตอบคำถาม ดังน้ี

• นกั เรยี นรู้สึกอยา่ งไรหลังจากทไี่ ด้เล่นเกม
• เกมทนี่ ักเรียนเล่นไดเ้ คล่อื นไหวร่างกายสว่ นใดบา้ ง
2. ร่วมกนั สนทนากับนักเรยี น โดยตอบคำถาม ดงั น้ี
• นักเรยี นคดิ ว่าเพราะเหตุใด นักเรียนจงึ จดจำเกมตา่ ง ๆ ท่ีตนเองเคยเลน่ หรือเรือ่ งราวต่าง ๆ
ทีเ่ คยเกดิ ขึ้นกับตนเองได้
• นกั เรียนคดิ วา่ ระบบใดของรา่ งกายที่ทำให้เราจดจำเรื่องราวหรอื ส่ิงตา่ ง ๆ ท่เี คยเกิดข้ึน
• นกั เรยี นคิดว่าระบบใดของร่างกายทที่ ำหน้าทีค่ วบคุมความรู้สึกตา่ ง ๆ

3.•ขน•้นัักเก•รรีย•ะนบส•วงั น•เกกต•าภร•าเรพ•ียรนะ•รบู้•บป•ร•ะส•าท• แ•ล้ว•รว่ •มก•ัน•อา่ นความรู้เพิ่มเตมิ เกยี่ วกบั ระบบประสาท ดังนี้

สมอง ๒๐

ไขสนั หลงั
เสน้ ประสาท

ระบบประสาท ประกอบด้วยสมอง ไขสนั หลัง และเส้นประสาท ซึง่ ทำหน้าที่ควบคมุ และประสาน

การทำงานของระบบต่าง ๆ ในร่างกายใหด้ ำเนนิ ไปดว้ ยดี โดยมสี มองเปน็ อวยั วะหลกั ดงั นนั้

ระบบประสาทจงึ มีความสำคัญต่อรา่ งกาย คือ เปน็ ตวั ควบคุมการทำงานและรับความรูส้ ึกของอวยั วะ

ทุกสว่ นในร่างกาย รวมถงึ ความรู้สกึ นึกคิด อารมณ์และความทรงจำต่าง ๆ ซ่ึงเม่ือไดร้ บั การกระตุ้น

จากภายนอกและภายใน จะมีการส่งกระแสประสาทกลับไปกลบั มาระหว่างสมองและอวยั วะสว่ นต่าง ๆ

ให้ทำงานตามตอ้ งการ เช่น การเคล่อื นไหวของอวัยวะในอริ ิยาบถตา่ ง ๆ การกะพรบิ ตา หรือสั่งการให้

กลา้ มเนื้อมดั ตา่ ง ๆ ทำงาน นอกจากน้นั ยังควบคุมการเตน้ ของหัวใจ อัตราการหายใจ ความดันโลหติ อณุ หภมู ิ

ในร่างกาย การย่อยอาหาร และการทำงานของระบบอนื่ ๆ ของรา่ งกาย

4. นกั เรียนศกึ ษาความรู้และรวบรวมขอ้ มูลเกยี่ วกบั ความสำคัญของระบบประสาทที่มีผล

ตอ่ สขุ ภาพ การเจรญิ เตบิ โต และพฒั นาการของวัยร่นุ โครงสร้างของระบบประสาท และการทำงาน

ของระบบประสาท จากแหลง่ การเรียนรู้ตา่ ง ๆ เชน่ หนงั สอื เรียน อินเทอรเ์ น็ต

5. นักเรียนออกมาสมุ่ หยบิ บัตรคำพฤติกรรม แลว้ อา่ นหน้าช้ันเรยี น จากนนั้ วเิ คราะหว์ า่ พฤติกรรมนัน้

เกดิ ขน้ึ จากการทำงานของสมองหรอื ไขสันหลัง ดังนี้

บตั รคำ คำตอบ

เขยี นหนงั สอื สมอง

เต้นตามจงั หวะดนตรี สมอง

อา่ นหนงั สอื สมอง

ยกมือตอบครู สมอง

กระโดดตบ สมอง

สะดุ้งตื่นจากฝนั ไขสนั หลัง

ชักมือออกจากหมอ้ ท่ีร้อน ไขสนั หลงั

ขนลกุ ไขสนั หลัง

หัวใจเตน้ เร็ว ไขสันหลงั

หลบั ตาเม่อื แสงจ้า ไขสันหลัง

7. นกั เรยี นรว่ มกนั แสดงความคิดเหน็ โดยตอบคำถามกระตุน้ ความคิด ดังน้ี
• ถา้ ระบบประสาททำงานผิดปกตจิ ะส่งผลต่อร่างกายอยา่ งไร

๒๑

• •ข้นั •ป•ฏบิ•ัต•แิ ล•ะส• ร•ุปค•ว•าม•รู้ • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
•8.• นักเรยี นแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม แต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปเกี่ยวกบั โครงสรา้ งของ

ระบบประสาท เป็นแผนภาพความคิด

(เส้นประสาทสมอง) (เสน้ ประสาทไขสันหลงั )

ระบบประสาทส่วนปลาย

(ไขสนั หลงั ) โครงสร้างของ (พาราซิมพาเทติก)
ระบบประสาท

ระบบประสาทส่วนกลาง ระบบประสาทอตั โนมตั ิ

(สมอง) (ซิมพาเทติก)

(สมองส่วนหนา้ )
(สมองส่วนกลาง)
(สมองส่วนทา้ ย)

9. นักเรยี นรว่ มกันสรุปสง่ิ ท่เี ขา้ ใจเป็นความรรู้ ่วมกนั เกย่ี วกับสมองและไขสันหลัง ดังน้ี
ระบบประสาทประกอบด้วยสมอง ไขสันหลัง และเสน้ ประสาท ซงึ่ ทำหนา้ ที่ควบคุม

และประสานการทำงานของระบบตา่ ง ๆ ในรา่ งกายให้ดำเนนิ ไปไดด้ ว้ ยดี โดยมีสมองเปน็ อวยั วะหลกั
ระบบประสาทมีความสำคัญตอ่ รา่ งกาย เพราะเป็นตวั ควบคุมการทำงานของรา่ งกายและรบั ความรสู้ กึ
ของอวยั วะทกุ ส่วนของรา่ งกาย

๒๒

ส่ือการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้

1. หนงั สอื เรยี น รายวิชาพ้นื ฐาน สุขศกึ ษาและพลศึกษา ชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 1
ของสถาบนั พัฒนาคุณภาพวชิ าการ (พว.)

2. ภาพระบบประสาท
3. แถบประโยคการทำงานของระบบประสาท
4. บัตรคำพฤติกรรมที่เกิดจากการทำงานของสมองหรือไขสันหลงั
5. แหล่งการเรียนรู้ทง้ั ภายในและภายนอกโรงเรียน

การประเมินการเรียนรู้

1. ประเมินความรู้ เร่อื ง ความสำคัญของระบบประสาทที่มีผลตอ่ สขุ ภาพ การเจรญิ เติบโต
และพัฒนาการของวยั รุน่ โครงสร้างของระบบประสาท การทำงานของระบบประสาท (K)
ด้วยแบบทดสอบ

2. ประเมินกระบวนการทำงานกลุม่ (P) ด้วยแบบประเมนิ
3. ประเมนิ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้านใฝเ่ รยี นรู้ (A) ด้วยแบบประเมนิ

ความคดิ เหน็ ของผู้บังคับบัญชา
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................

ลงช่อื .....................................................
(นายสมพร คลา้ ยวงษ์)

ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรยี นบ้านโคกแสมสาร

๒๓ ๒๓

หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 1 ระบบประสาทและระบบต่อมไร้ท่อ
แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 2

เรือ่ ง วธิ ดี แู ลรักษาระบบประสาทให้ทำงานตามปกติ

รายวิชาสขุ ศกึ ษา รหสั วิชา พ๒๑๑๐๑ ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 เวลาเรยี น 1 ชว่ั โมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชีว้ ดั

มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน พ 1.1 เขา้ ใจธรรมชาตขิ องการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของมนุษย์
ตวั ชว้ี ัด
พ 1.1 ม.1/2 อธิบายวธิ ีดแู ลรกั ษาระบบประสาท และระบบต่อมไรท้ ่อให้ทำงานตามปกติ

จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1. อธิบายวิธีดแู ลรกั ษาระบบประสาทให้ทำงานตามปกติ (K)
2. เล่นเกมหรือทำกิจกรรมทีช่ ว่ ยดูแลรกั ษาระบบประสาทให้ทำงานตามปกติ (P)
3. เห็นความสำคญั ของระบบประสาทท่ีมผี ลตอ่ สุขภาพ การเจริญเติบโต และพัฒนาการของวัยรุน่ (A)

สาระสาคญั

ระบบประสาทเปน็ ระบบทีค่ วบคุมการทำงานตา่ ง ๆ ของรา่ งกาย การดูแลรักษาระบบประสาทอย่างถูกวิธี
และสมำ่ เสมอจะทำใหร้ ะบบประสาททำงานเปน็ ปกติ

สาระการเรียนรู้

ระบบประสาท
• วิธดี แู ลรกั ษาระบบประสาทให้ทำงานตามปกติ

สมรรถนะสาคัญของผ้เู รียน

1. ความสามารถในการคดิ
2. ความสามารถในการแก้ปญั หา
3. ความสามารถในการใช้ทักษะชวี ติ

๒๔

คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

1. อยู่อยา่ งพอเพยี ง
2. มุ่งม่นั ในการทำงาน

การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้

•ข้•นั น•าเ•ข้า•สู่บ• ท•เร•ียน• • • • • • • • •

1. นักเรียนสำรวจพฤติกรรมของตนเองท่ีสง่ ผลต่อระบบประสาทในชีวิตประจำวัน แล้วออกมา
นำเสนอ เช่น นอนดกึ ดืม่ แอลกอฮอล์ เครยี ด ซึมเศร้า ฟังเพลงเสียงดงั เป็นต้น

2. นักเรยี นสังเกตภาพการขบั ข่รี ถจักรยานยนต์ ดงั น้ี

จากน้ันนักเรยี นร่วมกันสนทนา โดยตอบคำถาม ดงั นี้
• นักเรียนเคยขับข่หี รือเคยซ้อนรถจักรยานยนตห์ รือไม่
• นกั เรียนสวมหมวกนริ ภัยเมอ่ื ขบั ข่ีหรือซ้อนรถจักรยานยนต์หรือไม่
3. นักเรียนร่วมกนั รับฟงั คำอธิบายเพิม่ เติมว่า ตอ้ งสวมหมวกนิรภัยทุกครง้ั เมื่อขบั ข่หี รือซ้อน
รถจักรยานยนตเ์ พอื่ ป้องกนั สมองได้รบั การกระทบกระเทือนหากเกดิ อุบัตเิ หตุ หากรุนแรงอาจทำให้เสียชวี ติ
หรือพิการทางสมองได้

•ข•้นั ก•ร•ะบ•วน• ก•าร•เร•ียน•รู้• • • • • • • • • •

4. นักเรยี นศกึ ษาและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกบั วธิ ดี แู ลรักษาระบบประสาทให้ทำงานไดต้ ามปกติ
จากแหล่งการเรยี นรตู้ ่าง ๆ เชน่ หนังสอื เรียน อนิ เทอร์เนต็

๒๕

5. นักเรยี นร่วมกนั วเิ คราะห์เก่ยี วกับผลท่อี าจเกดิ ขนึ้ หากไม่ดูแลระบบประสาทให้ถูกวิธี
โดยตัวแทนนกั เรียนเขยี นคำตอบของเพ่ือนเป็นแผนภาพความคิดบนกระดาน (ตวั อย่างด้านล่าง)

ปวดศีรษะ เดินไมป่ กติ ความคิดชา้ ลง
ไมร่ ู้สึกตวั อาจเกิดอาการชา
ผลทอี่ าจเกดิ ขนึ้
หากไม่ดูแลรักษา
ระบบประสาท

เห็นภาพหลอน เป็นอมั พาต

6. นักเรยี นรว่ มกันแสดงความคิดเหน็ โดยตอบคำถามกระตุน้ ความคิด ดงั น้ี
• หากดูแลรกั ษาระบบประสาทไดด้ จี ะสง่ ผลอยา่ งไร

• •ข้นั •ป•ฏิบ•ตั •ิแล•ะส• ร•ุปค•ว•าม•รู้ • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

•7.• นักเรยี นแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม แต่ละกลุ่มร่วมกนั สืบคน้ เกมหรือกิจกรรมทีช่ ่วยพฒั นาระบบ

ประสาท จากนั้นแตล่ ะกลุ่มฝกึ ทำกิจกรรมนัน้ แลว้ ออกมาอธบิ ายและแสดงวิธีการเลน่ เกมหรือ
ทำกจิ กรรมดังกลา่ วใหเ้ พื่อนชม

8. นกั เรียนจับค่กู บั เพื่อนร่วมกันเขียนอธิบายความสำคัญของระบบประสาท ยกตัวอย่าง
การปฏิบตั ิตนท่ีสง่ ผลกระทบตอ่ ระบบประสาทและวธิ กี ารดูแลรักษาระบบประสาท และผลท่เี กดิ ขน้ึ
ต่อการดำเนินชีวิตเป็นแผนภาพความคดิ ลงในช้นิ งานท่ี 1 เรอื่ ง ระบบประสาท

9. นักเรยี นรว่ มกันสรุปส่ิงที่เขา้ ใจเปน็ ความรรู้ ่วมกัน ดังน้ี
ระบบประสาทเป็นระบบท่ีควบคุมการทำงานต่าง ๆ ของรา่ งกาย การดูแลรกั ษาระบบประสาท

อยา่ งถูกวธิ ีและสมำ่ เสมอจะทำให้ระบบประสาททำงานเปน็ ปกติ

๒๖

สื่อการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้

1. หนังสอื เรยี น รายวชิ าพ้ืนฐาน สุขศึกษาและพลศึกษา ช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 1
ของสถาบนั พัฒนาคุณภาพวชิ าการ (พว.)

2. ภาพการขบั ขี่รถจักรยานยนต์
3. แหล่งการเรียนร้ทู ง้ั ภายในและภายนอกโรงเรยี น

การประเมนิ การเรียนรู้

1. ประเมินความรู้ เรือ่ ง วธิ ีดูแลรักษาระบบประสาทใหท้ ำงานตามปกติ (K) ด้วยแบบทดสอบ
2. ประเมนิ กระบวนการทำงานกลมุ่ (P) ดว้ ยแบบประเมิน
3. ประเมินชนิ้ งาน เร่ือง ระบบประสาท (P) ดว้ ยแบบประเมิน
4. ประเมนิ คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ ด้านอยู่อย่างพอเพียง มุ่งม่ันในการทำงาน (A) ด้วยแบบประเมนิ

แบบประเมินตามสภาพจริง (Rubrics)

แบบประเมินใบงาน เร่อื ง ระบบประสาท

รายการการ ระดบั คณุ ภาพ

ประเมนิ 4 3 2 1

การอธบิ าย อธบิ ายความสำคัญ อธิบายความสำคัญ อธบิ ายความสำคัญ อธิบายความสำคัญ

ความสำคญั ของ ของระบบประสาท ของระบบประสาท ของระบบประสาท ของระบบประสาท

ระบบประสาท และ การปฏบิ ตั ติ นท่ีส่งผล การปฏบิ ัตติ นที่สง่ ผล การปฏิบัตติ นท่สี ง่ ผล การปฏิบตั ติ นทส่ี ่งผล

การปฏิบตั ติ น ต่อระบบประสาท ตอ่ ระบบประสาท ต่อระบบประสาท ตอ่ ระบบประสาท

และวธิ ีการดูแลรกั ษา และวิธกี ารดูแลรกั ษา และวิธกี ารดูแลรกั ษา และวิธีการดแู ลรักษา

ระบบประสาทได้ ระบบประสาทได้ ระบบประสาทได้ ระบบประสาทได้พอ

สัมพนั ธ์กนั มกี าร สมั พนั ธ์กันมีการ อย่างถูกต้องเขา้ ใจ เข้าใจ

เช่อื มโยง อธิบายอย่าง งา่ ย

ใหเ้ หน็ ภาพรวม เปน็ เหตเุ ปน็ ผล

ความคิดเหน็ ของผ้บู ังคบั บัญชา
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................

ลงชอ่ื .....................................................
(นายสมพร คล้ายวงษ์)

ตำแหน่ง ผูอ้ ำนวยการโรงเรียนบา้ นโคกแสมสาร

๒๗

ใบงานที่ 1 เร่ือง ระบบประสาท

วนั ท่ี________เดือน_______________พ.ศ.___________ ได_้ _________
ชื่อ_____________________________เลขท่ี______ช้นั __________ คะแนน
คะแนนเตม็ 10

นกั เรียนจบั ครู่ ่วมกนั อธิบายความสาคญั ของระบบประสาท ยกตวั อยา่ งการปฏิบตั ิตคนะทแ่ีสน่งนผลกระทบ

ตอ่ ระบบประสาท และวธิ ีการดูแลรักษาระบบประสาท พร้อมท้งั ผลต่อการดาเนินชีวติ เขียนลงในแผนภาพ

ความคดิ แลว้ ตอบคาถาม จากน้นั ออกมานาเสนอหนา้ ช้นั เรียน

ความสาคัญของระบบประสาท

การปฏิบัตติ นทส่ี ่งผลกระทบต่อ ระบบ วธิ ีการดแู ลรักษาระบบประสาท
ระบบประสาท ประสาท 1.

1. 2.
2. 3.
3.
ผลต่อการดาเนนิ ชีวติ
ผลต่อการดาเนินชีวิต 1.
1.
2.
2.

• นกั เรียนเข้าใจความสาคัญของวธิ ีการดแู ลรักษาระบบประสาทอย่างไรบ้าง และนาความรู้
ทีไ่ ด้ไปนาเสนอให้เพ่ือน ครอบครัว หรือบุคคลอื่นที่รู้จัก เพื่อเป็ นแนวทางในการปฏบิ ตั ิต่อไป

๒๘ ๒๘

หน่วยการเรียนร้ทู ่ี 1 ระบบประสาทและระบบต่อมไร้ท่อ
แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 3

เรื่อง ความสำคัญของระบบตอ่ มไรท้ อ่

รายวิชาสขุ ศึกษา รหสั วิชา พ๒๑๑๐๑ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 เวลาเรียน 1 ช่วั โมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด

มาตรฐานการเรยี นรู้
มาตรฐาน พ 1.1 เข้าใจธรรมชาตขิ องการเจริญเติบโตและพฒั นาการของมนุษย์
ตัวชีว้ ัด
พ 1.1 ม.1/1 อธิบายความสำคัญของระบบประสาท และระบบต่อมไร้ท่อท่มี ผี ลตอ่ สขุ ภาพ

การเจรญิ เติบโต และพัฒนาการของวัยรนุ่

จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1. อธิบายความสำคัญของระบบต่อมไร้ทอ่ และหน้าที่การทำงานของต่อมไรท้ ่อในรา่ งกาย (K)
2. เขียนแผนภาพความคิดสรุปเกย่ี วกับระบบต่อมไร้ท่อ (P)
3. เหน็ ความสำคัญของระบบต่อมไร้ท่อทีม่ ีตอ่ สุขภาพ การเจริญเตบิ โต และพฒั นาการของวัยรุ่น (A)

สาระสาคญั

ต่อมไร้ท่อมีความสำคญั ต่อร่างกายในการควบคุมอวยั วะภายในรา่ งกายให้ทำงานสัมพนั ธ์กัน
และควบคุมการทำงานของรา่ งกายให้อยู่ในภาวะสมดลุ โดยการสรา้ งและหลั่งสารเคมีทเ่ี รียกว่า ฮอรโ์ มน
(Hormone) ซึง่ จะถูกสง่ ไปตามสว่ นตา่ ง ๆ ของร่างกายโดยการลำเลยี งไปกบั นำ้ เลือด เพ่ือให้ร่างกาย
เจริญเติบโตแขง็ แรงและดำรงชีวิตไดต้ ามปกติ

สาระการเรียนรู้

ระบบตอ่ มไร้ทอ่
• ความสำคญั ของระบบต่อมไร้ทอ่ ที่มผี ลตอ่ สุขภาพ การเจริญเติบโต และพฒั นาการของวัยรนุ่
• ต่อมไรท้ อ่ ในร่างกายและหน้าทก่ี ารทำงาน

๒๙

สมรรถนะสาคัญของผ้เู รียน

1. ความสามารถในการสื่อสาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

ใฝเ่ รยี นรู้

การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้

•ข้•นั น•าเ•ข้า•สู่บ• ท•เร•ียน• • • • • • • • •

1. นักเรียนสำรวจตนเองเก่ยี วกบั ลักษณะหรอื อาการท่ีตรงกบั ตนเอง โดยเขียนเคร่ืองหมาย 

ลงในตารางตามความเป็นจรงิ ดงั น้ี

ลกั ษณะหรืออาการ ใช่ ไม่ใช่

1) มีปัญหาในการขบั ปัสสาวะ
2) ในวยั เดก็ มีร่างกายแคระแกร็น
3) มีลกั ษณะพดู ชา้
4) ความบกพร่องของระบบภมู ิคมุ้ กนั ในวยั เดก็
5) ใจสนั่ มือสนั่
6) เพศหญิงมีประจาเดือน เพศชายมีความตอ้ งการทางเพศ
7) ร่างกายซูบผอม น้าหนกั ลด
8) เหง่ือออกมาก
9) มีสิวข้ึนตามใบหนา้
10) มีขนข้นึ ตามรักแร้
11) อาการตกใจกลวั หรือโกรธ
12) เด็กชายมีพฒั นาการทางเพศเร็วข้ึน เดก็ หญิงมีลกั ษณะทางเพศ

ค่อนไปทางเพศชาย

๓๐

•ข•้นั ก•ร•ะบ•วน• ก•าร•เร•ียน•รู้• • • • • • • • • •

2. นักเรียนสงั เกตภาพระบบต่อมไร้ท่อในร่างกาย แล้วรว่ มกันอา่ นความรู้เพ่ิมเติม ดังน้ี

ตอ่ มพีเนียล
ต่อมใตส้ มอง

ตอ่ มไทรอยด์
ต่อมพาราไทรอยด์

ตอ่ มไทมสั

ต่อมหมวกไต
ตบั อ่อน

ต่อมเพศ (รังไข่)
ตอ่ มเพศ (ลูกอณั ฑะ)

ระบบต่อมไร้ทอ่ เปน็ ระบบท่ีมีการทำงานแบบประสานและควบคมุ เช่นเดยี วกบั ระบบประสาท
ตอ่ มไร้ท่อมีความสำคญั ต่อรา่ งกายในการควบคุมอวยั วะภายในรา่ งกายให้ทำงานสัมพนั ธ์กนั และควบคุม
การทำงานของร่างกายใหอ้ ยู่ในภาวะสมดุล โดยการสร้างและหลง่ั สารเคมีที่เรียกวา่ ฮอร์โมน (Hormone)
ฮอรโ์ มนที่หล่ังออกมาจากต่อมไร้ท่อ จะถูกส่งไปตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย โดยการลำเลียงไปกบั นำ้ เลือด
การจะดำรงชีวิตอยูไ่ ด้อยา่ งปกตจิ ำเปน็ ต้องมีการทำงานสอดคลอ้ งกนั อย่างเหมาะสมของระบบต่าง ๆ
ในร่างกาย

3. นกั เรียนศึกษาความรู้และรวบรวมข้อมูลเกย่ี วกับความสำคัญของระบบต่อมไรท้ ่อทมี่ ผี ล
ตอ่ สขุ ภาพ การเจริญเตบิ โต และพัฒนาการของวยั รุ่น ต่อมไร้ท่อในร่างกายและหน้าที่การทำงาน
จากแหลง่ การเรยี นรตู้ ่าง ๆ เช่น หนงั สือเรยี น อนิ เทอรเ์ นต็

4. นกั เรียนสงั เกตบตั รคำชอื่ ต่อมไร้ท่อและหนา้ ท่ีของตอ่ มไร้ท่อบนกระดาน จากนนั้ วเิ คราะห์
ความสมั พนั ธ์ และช่วยกันลากเส้นจับคใู่ ห้ถูกต้อง ดังน้ี

๓๑

ตอ่ มไทรอยด์ ผลิตอินซูลิน (Insulin) ที่ควบคุมระดบั น้าตาลในเลือด

ตอ่ มไทมสั ผลิตฮอร์โมนพาราไทรอยด์ (Parathyroid Hormone)
ต่อมหมวกไต
ผลิตฮอร์โมนควบคมุ การทางานของอวยั วะสืบพนั ธุ์
ต่อมใตส้ มอง และการเจริญเติบโตของร่างกาย
ตอ่ มพาราไทรอยด์
ผลิตฮอร์โมนอะดรีนาลิน (Adrenalin)
ต่อมเพศ
ตบั อ่อน ยบั ย้งั การเจริญเติบโตของอวยั วะเพศในการสืบพนั ธุ์
ไมใ่ หเ้ จริญเติบโตผิดปกติ
ตอ่ มไพเนียล
สร้างภมู ิคุม้ กนั โรคใหก้ บั ร่างกาย

ผลิตฮอร์โมนไทรอกซิน (Thyroxine) โดยใชไ้ อโอดีน
เป็นตวั สร้าง

ผลิตฮอร์โมนเทสทอสเทอโรน (Testosterone) ในเพศชาย
และผลิตฮอร์โมนโพรเจสเทอโรน (Progesterone)
กบั ผลิตฮอร์โมนเอสโทรเจน (Estrogen) ในเพศหญิง

5. นกั เรยี นร่วมกันแสดงความคดิ เหน็ โดยตอบคำถามกระตนุ้ ความคิด ดงั นี้
• ระบบตอ่ มไร้ทอ่ มคี วามสำคัญอย่างไรบ้าง

• •ข้ัน•ป•ฏิบ•ตั •ิแล•ะส• ร•ุปค•ว•าม•รู้ • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

•6.• นักเรียนแบ่งกลุ่ม 8 กลมุ่ เท่า ๆ กัน ตวั แทนกลมุ่ ออกมาจบั สลากหัวข้อต่อมไร้ทอ่ ต่าง ๆ

จากนั้นแตล่ ะกลุ่มช่วยกันสรุปเกีย่ วกบั ตอ่ มไร้ทอ่ ทกี่ ลุ่มตนเองไดร้ ับ ดังน้ี
1) ต่อมใต้สมอง (Pituitary Gland)
2) ตอ่ มไทรอยด์ (Thyroid Gland)
3) ตอ่ พาราไทรอยด์ (Parathyroid Gland)
4) ตอ่ มไทมัส (Thymus Gland)
5) ต่อมหมวกไต (Adrenal Gland)
6) ตับออ่ น (Pancreas)
7) ตอ่ มเพศ (Gonad Gland)
8) ต่อมไพเนยี ล (Pineal Gland)

๓๒

7. นักเรยี นรว่ มกนั สรุปสงิ่ ท่เี ขา้ ใจเป็นความร้รู ว่ มกัน ดงั นี้
ต่อมไร้ทอ่ มีความสำคญั ต่อร่างกายในการควบคุมอวยั วะภายในรา่ งกายให้ทำงานสัมพันธ์กัน

และควบคุมการทำงานของรา่ งกายให้อยู่ในภาวะสมดุล โดยการสร้างและหลงั่ สารเคมีทเี่ รียกวา่ ฮอรโ์ มน
(Hormone) ซง่ึ จะถูกสง่ ไปตามสว่ นตา่ ง ๆ ของรา่ งกายโดยการลำเลียงไปกบั น้ำเลือด เพ่ือใหร้ ่างกาย
เจริญเติบโตแข็งแรงและดำรงชวี ิตไดต้ ามปกติ

ส่ือการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้

1. หนงั สอื เรียน รายวิชาพน้ื ฐาน สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 1
ของสถาบันพฒั นาคุณภาพวิชาการ (พว.)

2. ภาพระบบต่อมไรท้ ่อ
3. บตั รคำชื่อต่อมไร้ท่อและหน้าทข่ี องต่อมไร้ท่อ
4. สลากหัวข้อต่อมไร้ท่อต่าง ๆ
5. แหล่งการเรียนรูท้ ้งั ภายในและภายนอกโรงเรียน

การประเมนิ การเรียนรู้

1. ประเมนิ ความรู้ เรือ่ ง ความสำคัญของระบบตอ่ มไรท้ ่อท่ีมีผลต่อสุขภาพ การเจรญิ เตบิ โต
และพฒั นาการของวยั รนุ่ ตอ่ ไรท้ อ่ ในรา่ งกายและหนา้ ที่การทำงาน (K) ด้วยแบบทดสอบ

2. ประเมนิ กระบวนการทำงานกลมุ่ (P) ด้วยแบบประเมนิ
3. ประเมนิ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ดา้ นใฝ่เรียนรู้ (A) ด้วยแบบประเมิน

ความคดิ เหน็ ของผู้บังคบั บัญชา
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................................ ..............

ลงช่อื .....................................................
(นายสมพร คล้ายวงษ์)

ตำแหนง่ ผอู้ ำนวยการโรงเรียนบ้านโคกแสมสาร

๓๓ ๓๓

หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 1 ระบบประสาทและระบบตอ่ มไร้ท่อ
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 4

เร่อื ง วธิ ีดแู ลรักษาระบบต่อมไรท้ อ่ ให้ทำงานตามปกติ

รายวิชาสุขศึกษา รหสั วชิ า พ๒๑๑๐๑ ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 เวลาเรียน 1 ชั่วโมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชีว้ ดั

มาตรฐานการเรยี นรู้
มาตรฐาน พ 1.1 เข้าใจธรรมชาติของการเจริญเติบโตและพฒั นาการของมนุษย์
ตัวชวี้ ัด
พ 1.1 ม.1/2 อธิบายวธิ ดี ูแลรักษาระบบประสาท และระบบต่อมไร้ท่อให้ทำงานตามปกติ

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. อธบิ ายวิธีดแู ลรักษาระบบต่อมไร้ท่อให้ทำงานตามปกติ (K)
2. เขยี นวธิ ีการดแู ลรกั ษาระบบประสาท (P)
3. เห็นความสำคัญของระบบต่อมไรท้ ่อทมี่ ีต่อสุขภาพ การเจริญเติบโต และพัฒนาการของวัยร่นุ (A)

สาระสาคญั

ต่อมไรท้ อ่ มคี วามสำคญั ต่อรา่ งกายในการควบคุมอวยั วะภายในรา่ งกายให้ทำงานสัมพันธ์กนั และควบคมุ
การทำงานของรา่ งกายใหอ้ ยู่ในภาวะสมดุล โดยการสรา้ งและหล่งั สารเคมีที่เรยี กว่า ฮอร์โมน (Hormone)
ฮอร์โมนทีห่ ล่ังออกมาจากตอ่ มไรท้ ่อจะถกู ส่งไปตามสว่ นต่าง ๆ ของร่างกายโดยการลำเลียงไปกบั น้ำเลอื ด
การดูแลรักษาระบบตอ่ มไรท้ ่ออย่างถกู วิธีและสม่ำเสมอ จะทำใหต้ ่อมไรท้ ่อทำงานเปน็ ปกติ

สาระการเรียนรู้

ระบบตอ่ มไร้ทอ่
• วิธดี แู ลรกั ษาระบบต่อมไร้ท่อใหท้ ำงานตามปกติ

๓๔

สมรรถนะสาคญั ของผ้เู รียน

1. ความสามารถในการคิด
2. ความสามารถในการแกป้ ญั หา
3. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ิต

คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

1. อยูอ่ ยา่ งพอเพยี ง
2. ม่งุ มน่ั ในการทำงาน

การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้

•ข้•นั น•าเ•ข้า•สู่บ• ท•เร•ียน• • • • • • • • •

1. นักเรียนสนทนาทบทวนเกี่ยวกับตอ่ มไร้ท่อท่ีไดเ้ รียนมา โดยตอบคำถาม ดงั นี้

• ต่อมไร้ทอ่ ในร่างกายมีอะไรบ้าง

(ต่อมไทรอยด์ ต่อมไทมัส ตอ่ มหมวกไต ต่อมใตส้ มอง ต่อมพาราไทรอยด์ ต่อมเพศ ตบั อ่อน
ตอ่ มไพเนยี ล)

2. นักเรยี นทบทวนความรู้และรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับวิธีดูแลรักษาระบบต่อมไร้ทอ่

จากแหลง่ การเรยี นรตู้ ่าง ๆ เช่น หนังสือเรยี น อินเทอรเ์ น็ต

•ข•้นั ก•ร•ะบ•วน• ก•าร•เร•ียน•รู้• • • • • • • • • •

3. นกั เรยี นแบง่ กลุ่ม 8 กลุ่ม เทา่ ๆ กัน ตัวแทนกล่มุ จบั สลากเลือกหัวขอ้ ต่อมไรท้ ่อตา่ ง ๆ จากน้นั
แตล่ ะกลุ่มร่วมกันวเิ คราะห์สาเหตทุ ที่ ำให้เกดิ อาการผิดปกติและผลกระทบที่อาจจะเกิดข้ึนลงในแผนภาพ
ความคดิ

4. นักเรียนกลุม่ เดิมร่วมกนั วเิ คราะหผ์ ลที่เกดิ ขึ้นถา้ ปฏบิ ัติ และไม่ปฏิบตั ใิ นการดูแลรกั ษา
ระบบตอ่ มไร้ท่อ ดังน้ี

การดแู ลรักษา ถา้ ปฏิบตั ิ ผลทเ่ี กดิ ขึน้
ระบบต่อมไร้ท่อ ถา้ ไมป่ ฏิบตั ิ
(ร่างกายแขง็ แรง การเจริญเติบโต
และพฒั นาการเป็นไปตามวยั )

ผลทีเ่ กดิ ขึน้

(ร่างกายอ่อนแอ การเจริญเติบโต
หยดุ ชะงกั พฒั นาการล่าชา้ )

๓๕

5. นกั เรยี นร่วมกันแสดงความคิดเห็น โดยตอบคำถามกระต้นุ ความคดิ ดงั น้ี
• ฮอรโ์ มนจากตอ่ มไร้ทอ่ เปรียบเสมือนส่วนใดของยานพาหนะตา่ ง ๆ

• •ข้นั •ป•ฏิบ•ตั •แิ ล•ะส• ร•ุปค•ว•าม•รู้ • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
•6.• นักเรียนวาดภาพเมนูอาหารที่ช่วยดูแลรกั ษาระบบต่อมไร้ท่อให้ทำงานได้ตามปกติ

ลงในกระดาษท่ีแจกให้และนำเสนอภาพวาดเมนูอาหารที่ช่วยดแู ลระบบต่อมไร้ท่อ และวธิ ดี ูแลรักษา
ระบบตอ่ มไร้ท่อหน้าชั้นเรยี น

7. นกั เรยี นอธบิ ายความสำคัญของระบบตอ่ มไรท้ ่อ แล้วเสนอแนวทางการดูแลรักษา
ระบบต่อมไร้ทอ่ ให้ทำงานตามปกติ และอธบิ ายผลทเี่ กดิ ขึ้นเป็นแผนภาพความคิด ลงในช้ินงานที่ 2
เร่ือง ระบบต่อมไรท้ ่อ

8. นักเรยี นรว่ มกนั สรุปส่งิ ทเี่ ขา้ ใจเปน็ ความรู้ร่วมกัน ดังน้ี
ตอ่ มไร้ท่อมีความสำคญั ต่อร่างกายในการควบคุมอวัยวะภายในรา่ งกายให้ทำงานสมั พันธ์กัน

และควบคุมการทำงานของร่างกายให้อย่ใู นภาวะสมดุล โดยการสร้างและหลั่งสารเคมีท่เี รียกว่า ฮอร์โมน
(Hormone) ฮอร์โมนท่ีหลง่ั ออกมาจากต่อมไรท้ ่อจะถูกส่งไปตามสว่ นตา่ ง ๆ ของร่างกายโดยการลำเลียง
ไปกับนำ้ เลือด การดูแลรกั ษาระบบตอ่ มไร้ทอ่ อย่างถูกวิธีและสม่ำเสมอ จะทำให้ตอ่ มไร้ท่อทำงานเปน็ ปกติ

๓๖

ส่ือการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้

1. หนงั สอื เรยี น รายวิชาพ้นื ฐาน สุขศึกษาและพลศึกษา ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ่ี 1
ของสถาบนั พฒั นาคุณภาพวิชาการ (พว.)

2. กระดาษที่ใชส้ ำหรบั ทำกิจกรรม
3. แหลง่ การเรยี นรทู้ ง้ั ภายในและภายนอกโรงเรยี น

การประเมินการเรียนรู้

1. ประเมินความรู้ เร่ือง วิธีดูแลรกั ษาระบบต่อมไร้ท่อให้ทำงานตามปกติ (K) ดว้ ยแบบทดสอบ
2. ประเมินกระบวนการทำงานกลมุ่ (P) ดว้ ยแบบประเมนิ
3. ประเมินช้นิ งาน เรื่อง ระบบต่อมไร้ทอ่ (P) ด้วยแบบประเมิน
4. ประเมนิ คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ ดา้ นอยู่อย่างพอเพยี ง มุ่งมนั่ ในการทำงาน (A) ด้วยแบบประเมนิ

แบบประเมนิ ตามสภาพจริง (Rubrics)

แบบประเมนิ ชน้ิ งาน เรือ่ ง ระบบต่อมไรท้ ่อ

รายการการ ระดบั คุณภาพ
ประเมนิ
4321
การอธิบาย
ความสำคญั ของ อธบิ ายความสำคัญ อธิบายความสำคัญ อธิบายความสำคัญ อธบิ ายความสำคัญ
ระบบตอ่ มไร้ท่อ
และเสนอวธิ กี าร ของระบบต่อมไร้ทอ่ ของระบบต่อมไร้ท่อ ของระบบต่อมไร้ทอ่ ของระบบต่อมไร้ท่อ
ดแู ลรกั ษาระบบ
ต่อมไรท้ อ่ และเสนอวิธีการดูแล และเสนอวิธีการดูแล และเสนอวิธกี ารดูแล และเสนอวธิ ีการดแู ล

รักษาระบบตอ่ มไร้ รกั ษาระบบต่อมไร้ทอ่ รกั ษาระบบต่อมไร้ท่อ รกั ษาระบบตอ่ มไร้ทอ่

ทอ่ ได้สมั พนั ธ์กัน ไดม้ ีการอธิบายเป็น ได้ เข้าใจง่ายและ ได้

มีการเชือ่ มโยงใหเ้ หน็ เหตุ อธบิ ายเพ่มิ เติม แตไ่ ม่มกี ารอธบิ าย

ภาพรวม เป็นผล เพิม่ เติม

ความคิดเห็นของผบู้ ังคับบญั ชา
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................

ลงช่อื .....................................................
(นายสมพร คล้ายวงษ์)

ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านโคกแสมสาร

๓๗

ชิน้ งานท่ี 2 เรื่อง ระบบต่อมไร้ท่อ

วนั ท่ี________เดือน_______________พ.ศ.___________ ได_้ _________

ชื่อ_____________________________เลขที่______ช้นั __________ คะแนน
คะแนนเตม็ 10
นกั เรียนอธิบายความสาคญั ของระบบต่อมไร้ท่อ และเสนอแนวทางการดูแลรคักะษแนารนะบบต่อมไร้ท่อ
ใหท้ างานตามปกติ และอธิบายผลท่ีเกิดข้ึนลงในแผนภาพความคดิ

ความสาคัญของระบบต่อมไร้ท่อ

การดูแลรักษาระบบต่อมไร้ท่อ ถ้า ผลทเี่ กดิ ขึน้
ปฏบิ ตั ิ ผลท่เี กดิ ขึน้

ถ้า
ไม่ปฏบิ ัติ

๓๘ ๓๘

หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๒ การพัฒนาตนเองใหเ้ จรญิ เตบิ โตสมวยั

รหัส-ชอ่ื รายวิชา พ 21101 สขุ ศึกษา กล่มุ สาระการเรียนรู้ สขุ ศึกษาและพลศึกษา
เวลาเรยี น 4 ชว่ั โมง
ช้ัน มัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 โรงเรยี น บา้ นโคกแสมสาร

ผสู้ อน นายกวินพฒั น์ อชริ ศิรโรจน์

เปา้ หมายหลักของการเรียนรู้

มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชีว้ ดั

มาตรฐานการเรยี นรู้
มาตรฐาน พ 1.1 เข้าใจธรรมชาตขิ องการเจริญเตบิ โตและพัฒนาการของมนุษย์
ตัวชวี้ ัด
พ 1.1 ม.1/3 วิเคราะห์ภาวะการเจริญเติบโตทางรา่ งกายของตนเองกบั เกณฑม์ าตรฐาน
พ 1.1 ม.1/4 แสวงหาแนวทางในการพฒั นาตนเองใหเ้ จริญเตบิ โตสมวยั

ความรู้ฝังแน่น ความเข้าใจท่คี งทน (Enduring Understanding)

นักเรียนเข้าใจว่า การวิเคราะหภ์ าวะการเจริญเติบโตทางรา่ งกายของตนเองเปรยี บเทียบกบั เกณฑ์
มาตรฐาน จะทำให้ทราบภาวะเจรญิ เตบิ โตของตนเอง เพ่ือเปน็ แนวทางในการปรบั ปรงุ พฤตกิ รรม
ควบคมุ ปจั จัยที่เก่ียวขอ้ ง ตลอดจนพัฒนาตนเองใหเ้ จรญิ เติบโตสมวัย

สาระการเรียนรู้

1. การวเิ คราะห์ภาวะการเจรญิ เติบโตทางร่างกายของตนเองกับเกณฑ์มาตรฐาน
2. ปจั จัยทเี่ กยี่ วขอ้ งกับการพฒั นาตนเองให้เจริญเตบิ โตสมวัย
3. แนวทางการพัฒนาตนเองให้เจรญิ เติบโตสมวยั

สมรรถนะสาคัญของผ้เู รียน

1. ความสามารถในการสอ่ื สาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแกป้ ญั หา

๓๙

4. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ติ
5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

1. มีวินยั
2. ใฝ่เรียนรู้
3. อย่อู ยา่ งพอเพียง
4. ม่งุ มั่นในการทำงาน

ภาระงาน : ชิ้นงาน/การแสดงออกของผ้เู รียน

• ใบงานท่ี 3 เร่อื ง การวิเคราะหภ์ าวะการเจรญิ เติบโตของตนเอง
• ใบงานที่ 4 เร่อื ง แนวทางการพัฒนาตนเองใหเ้ จรญิ เติบโตสมวัย

การประเมนิ การเรียนรู้

1. ประเมนิ ความรู้ เรือ่ ง การวเิ คราะห์ภาวะการเจรญิ เตบิ โตทางร่างกายของตนเองกับเกณฑ์มาตรฐาน
ปจั จยั ท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั การพฒั นาตนเองใหเ้ จรญิ เตบิ โตสมกบั วัย แนวทางการพฒั นาตนเอง
ใหเ้ จริญเติบโตสมวยั (K) ด้วยแบบทดสอบ

2. ประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม (P) ด้วยแบบประเมนิ
3. ประเมินช้นิ งาน เรอ่ื ง การวเิ คราะหภ์ าวะการเจรญิ เติบโตของตนเอง (P) ดว้ ยแบบประเมิน
4. ประเมนิ ชน้ิ งาน เรอื่ ง แนวทางการพัฒนาตนเองใหเ้ จรญิ เติบโตสมวยั (P) ด้วยแบบประเมนิ
5. ประเมนิ คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ ด้านมวี นิ ัย ใฝ่เรยี นรู้ อยู่อยา่ งพอเพยี ง มุง่ มน่ั ในการทำงาน (A)

แบดบ้วปยรแะบเบมปนิ รตะเามมินสภาพจริง (Rubrics)

แบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม

รายการการ ระดับคุณภาพ
ประเมิน
432 1
กระบวนการ
ทำงานกลมุ่ มีการกำหนดบทบาท มีการกำหนดบทบาท มีการกำหนดบทบาท ไมม่ กี ารกำหนด
บทบาทสมาชกิ
สมาชิกชัดเจน สมาชกิ ชัดเจน เฉพาะหวั หนา้ และไม่มีการชี้แจง
เปา้ หมาย สมาชกิ
และมีการช้ีแจงเปา้ หมาย มีการชี้แจงเปา้ หมาย ไม่มกี ารช้แี จงเป้าหมาย ต่างคนตา่ งทำงาน

การทำงาน อยา่ งชัดเจนและ อยา่ งชัดเจน

มีการปฏบิ ตั งิ านรว่ มกนั ปฏบิ ัติงานร่วมกนั ปฏบิ ตั ิงานรว่ มกนั

อยา่ งร่วมมือรว่ มใจ แตไ่ มม่ ีการประเมิน ไมค่ รบทุกคน

พร้อมกบั การประเมนิ เปน็ เป็นระยะ ๆ

ระยะ ๆ