แผนการจัดการเรียนรู้ เล่มที่ 1 ปีการศึกษา1/2566

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา สังคมศึกษา 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 ประจ าปีการศึกษา 2566 นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง รหัสนักศึกษา 62100107124 ชั้นปีที่ 5 สาขาวิชาพุทธศาสนศึกษา N O N S O O N G P I T T A Y A K A R N

แผนการจัดการเรียนรู้ วิชา สังคมศึกษา 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนโนนสูงพิทยาคาร นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง รหัสนักศึกษา 62100107124 สาขาวิชาพุทธศาสนศึกษา การฝึกปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา 1 รหัสวิชา ED18501 (INTERNSHIP IN SCHOOL 1) คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566

แผนการจัดการเรียนรู้ วิชา สังคมศึกษา 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนโนนสูงพิทยาคาร นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง รหัสนักศึกษา 62100107124 สาขาวิชาพุทธศาสนศึกษา การฝึกปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา 1 รหัสวิชา ED18501 (INTERNSHIP IN SCHOOL 1) คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566

หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขึ้นพื้นฐาน พ.ศ.2551 (ฉบับปรับปรุง 2560) กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ทําไมต้องเรียนสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช่วยให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจ การดำรงชีวิตของมนุษย์ ทั้งในฐานะปัจเจกบุคคลและการอยู่ร่วมกันในสังคม การปรับตัวตาม สภาพแวดล้อม การจัดการทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัด เข้าใจถึงการพัฒนาเปลี่ยนแปลงตามยุคสมัย กาลเวลา ตามเหตุปัจจัยต่าง ๆ เกิดความเข้าใจในตนเองและผู้อื่น มีความอดทน อดกลั้น ยอมรับใน ความแตกต่าง และมีคุณธรรม สามารถนำความรู้ไปปรับใช้ในการดำเนินชีวิต เป็นพลเมืองดีของ ประเทศชาติและสังคมโลก เรียนรู้อะไรในสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ว่าด้วยการอยู่ร่วมกันในสังคม ที่มี ความเชื่อมสัมพันธ์กัน และมีความแตกต่างกันอย่างหลากหลาย เพื่อช่วยให้สามารถปรับตนเอง กับ บริบทสภาพแวดล้อม เป็นพลเมืองดีมีความรับผิดชอบ มีความรู้ ทักษะ คุณธรรม และค่านิยมที่ เหมาะสม โดยได้กำหนดสาระต่าง ๆ ไว้ดังนี้ 1. ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม แนวคิดพื้นฐานเกี่ยวกับศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม หลักธรรม ของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ การนำหลักธรรมคำสอนไปปฏิบัติในการพัฒนาตนเองและ การอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข เป็นผู้กระทำความดี มีค่านิยมที่ดีงาม พัฒนาตนเองอยู่เสมอ รวมทั้งบำเพ็ญ ประโยชน์ต่อสังคมและส่วนรวม 2. หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม ระบบการเมืองการปกครอง ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ลักษณะและความสำคัญ การเป็นพลเมืองดี ความแตกต่างและความหลากหลายทางวัฒนธรรม ค่านิยม ความเชื่อ ปลูกฝังค่านิยมด้านประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ ทรงเป็นประมุข สิทธิ หน้าที่ เสรีภาพ การดำเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทย และสังคมโลก 3. เศรษฐศาสตร์ การผลิต การแจกจ่าย และการบริโภคสินค้าและบริการ การบริหารจัดการ ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัดอย่างมีประสิทธิภาพ การดำรงชีวิตอย่างมีดุลยภาพ และการนำหลัก เศรษฐกิจ พอเพียงไปใช้ในชีวิตประจำวัน 4. ประวัติศาสตร์เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ วิธีการทางประวัติศาสตร์ พัฒนาการ ของมนุษยชาติจากอดีตถึงปัจจุบัน ความสัมพันธ์และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์ต่าง ๆ ผลกระทบที่

เกิดจากเหตุการณ์สำคัญในอดีต บุคคลสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ในอดีต ความเป็นมา ของชาติไทย วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย แหล่งอารยธรรมที่สำคัญของโลก 5. ภูมิศาสตร์ลักษณะกายภาพของโลก แหล่งทรัพยากร และภูมิอากาศของประเทศไทย และ ภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก การใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ความสัมพันธ์กันของสิ่งต่าง ๆ ใน ระบบธรรมชาติ ความสัมพันธ์ของมนุษย์กับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ และสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น การนำเสนอข้อมูลภูมิสารสนเทศ การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือ ศาสนา ที่ตนนับถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่นและปฏิบัติตาม หลักธรรม เพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข มาตรฐาน ส 1.1 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี และธำรงรักษา พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม มาตรฐาน ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงาม และ ธำรงรักษา ประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทย และสังคมโลก อย่างสันติสุข มาตรฐาน ส 2.2 เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธา และธำรง รักษาไว้ซึ่งการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็น ประมุข สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส 3.1 เข้าใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใช้ ทรัพยากร ที่มีอยู่จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่า รวมทั้งเข้าใจ หลักการของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อการดำรงชีวิตอย่างมีดุลยภาพ มาตรฐาน ส 3.2 เข้าใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจต่าง ๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ และความจำเป็นของการร่วมมือกันทางเศรษฐกิจในสังคมโลก สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความสำคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ สามารถใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์มาวิเคราะห์เหตุการณ์ต่าง ๆ อย่างเป็นระบบ

มาตรฐาน ส 4.2 เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบันในด้านความสัมพันธ์ และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์อย่างต่อเนื่อง ตระหนักถึงความสำคัญ และสามารถวิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดขึ้น มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรัก ความภูมิใจและธำรงความเป็นไทย สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพันธ์ของสรรพสิ่ง ซึ่งมีผลต่อกันใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ตลอดจนใช้ภูมิสารสนเทสอ ย่างมีประสิทธิภาพ มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ สร้างสรรค์วิถีการดำเนินชีวิต มีจิตสำนึกและมีส่วนร่วมในการจัดการ ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้ สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือ ศาสนาที่ตนนับถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักธรรม เพื่ออยู่ร่วมกัน อย่างสันติสุข ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ 1. อธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตนนับถือสู่ประเทศเพื่อนบ้าน • การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ ประเทศ เพื่อนบ้านและการนับถือ พระพุทธศาสนาของ ประเทศ เพื่อนบ้านในปัจจุบัน 2. วิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนาหรือ ศาสนาที่ตนนับถือ ที่ช่วยเสริมสร้างความเข้าใจอัน ดีกับประเทศเพื่อนบ้าน • ความสำคัญ ของพระพุทธศาสนาที่ช่วย เสริมสร้างความเข้าใจอันดกับประเทศเพื่อน บ้าน 3. วิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนาหรือ ศาสนาที่ตนนับถือในฐานะที่เป็นรากฐานของ วัฒนธรรม เอกลักษณ์ของชาติและมรดกของชาติ • ความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทย ในฐานะเป็น - รากฐานของวัฒนธรรม - เอกลักษณ์และมรดกของชาติ

ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ 4. อภิปรายความสำคัญของพระพุทธศาสนาหรือ ศาสน ที่ตนนับถือกับการพัฒนาชุมชนและการจัด ระเบียบสังคม • ความสำคัญของพระพุทธศาสนากับการพัฒนา ชุมชนและการจัด ระเบียบสังคม 5. วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของ ศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำหนด • สรุปและวิเคราะห์พุทธประวัติ - การผจญมาร - การตรัสรู้ - การสั่งสอน 6. วิเคราะห์และประพฤติตนตามแบบอย่างการ ดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก เรื่องเล่าและศาสนิกชนตัวอย่างตามที่กำหนด • พุทธสาวก พุทธสาวิกา - พระสารีบุตร - พระโมคคัลลานะ - นางขุชชุตตรา - พระเจ้าพิมพิสาร • ชาดก - มิตตวินทุกชาดก - ราโชวาทชาดก • ศาสนิกชนตัวอย่าง - พระมหาธรรมราชาลิไท สมเด็จพรมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณ วโรรส 7. อธิบายโครงสร้างและสาระโดยสังเขปของ พระไตรปิฎกหรือคัมภีร์ของศาสนาที่ตนนับถือ • โครงสร้างและสาระสังเขปของพระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎกและพระอภิธรรมปิฎก 8. อธิบายธรรมคุณและข้อธรรมสำคัญในกรอบ อริยสัจ 4 หรือหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ ตามที่กำหนดเห็นคุณค่าและนำไปพัฒนา แก้ปัญหาของชุมชนและสังคม • พระรัตนตรัย - ธรรมคุณ 6 • อริยสัจ 4 - ทุกข์ (ธรรมที่ควรรู้) : ขันธ์ 5 ➢ อายตนะ - สมุทัย (ธรรมที่ควรละ) : หลักธรรม

ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ ➢ สมบัติ 4 ➢ วิบัติ 4 : อกุศลกรรมบถ 10 : อบายมุข 6 - นิโรธ (ธรรมที่ควรบรรลุ) - มรรค (ธรรมที่ควรเจริญ) : บุพพนิมิตของมัชฌิมาปฏิปทา : ดรุณธรรม : กุลจิรัฏฐิติธรรม 4 : กุศลกรรมบถ 10 : สติปัฏฐาน 4 : มงคล 38 ➢ ประพฤติธรรม ➢ เว้นจากความชั่ว ➢ เว้นจากการดื่มน้ำเมา • พุทธศาสนสุภาษิต - กมฺมุนา วตฺตติ โลโก สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม - กลฺยาณการี กลฺยาณํ ปาปการี จ ปาปกํ ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว - สุโข ปุญฺญสฺส อุจฺจโย การสั่งสมบุญนำสุขมาให้ - ปูชโก ลภเต ปูชํ วนฺทโก ปฏิวนฺทนํ ผู้บูชาเขา ย่อมได้รับการบูชาตอบ ผู้ไหว้เขาย่อมได้รับการไหว้ตอบ 9. เห็นคุณค่าของการพัฒนาจิตเพื่อการเรียนรู้และ ดำเนินชีวิตด้วยวิธีคิดแบบโยนิโสมนสิการคือวิธีคิด แบบอุบายปลุกเร้าคุณธรรมและวิธีคิดแบบอรรถ ธรรมสัมพันธ์หรือการพัฒนาจิตตามแนวทางของ ศาสนาที่ตนนับถือ • พัฒ นาการเรียนรู้ด้วยวิธีคิดแบบโยนิโส มนสิการ 2 วิธี คือ วิธีคิดแบบอุบายปลุกเร้า คุณธรรมและวิธีคิดแบบอรรถสัมพันธ์

มาตรฐาน ส 1.2 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี และธำรงรักษา พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ 1. ปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมต่อบุคคลต่าง ๆ ตาม หลักศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำหนด • การเป็นลูกที่ดีตามหลักทิศเบื้องต้นในทิศ 6 2. มีมรรยาทของความเป็นศาสนิกชนที่ดีตามที่ กำหนด • มรรยาทของศาสนิกชน - การต้อนรับ (ปฏิสันถาร) - มรรยาทของผู้เป็นแขก - ฝึกปฏิบัติระเบียบพิธี ปฏิบัติต่อพระภิกษุ การยืน การให้ที่นั่ง การเดินสวน การ สนทนา การรับสิ่งของ - การแต่งกายไปวัด การแต่งกายไปงาน อวมงคล งานอวมงคล 3. วิเคราะห์คุณค่าของศาสนพิธีและปฏิบัติตนได้ ถูกต้อง • การปฏิบัติตยอย่างเหมาะสม - การทำบุญตักบาตร - การถวายภัตตาหาร ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ 10. สวดมนต์ แผ่เมตตา บริหารจิตและเจริญ ปัญญาด้วยอานาปานสติหรือตามแนวทางของ ศาสนาที่ตนนับถือ • สวดมนต์แปลและแผ่เมตตา - รู้และเข้าใจวิธีปฏิบัติและประโยชน์ของ การบริหารจิตและเจริญปัญญา - ฝึกการบริหารจิตและเจริญปัญญาตาม หลักสติปัฏฐานเน้นอานาปานสติ - นำวิธีการบริหารจิตและเจริญปัญญาไปใช้ - ในชีวิตประจำวัน 11.วิเคราะห์การปฏิบัติตนตามหลักธรรมทาง ศาสนาที่ตนนับถือเพื่อการดำรงตนอย่างเหมาะสม ในกระแสความเปลี่ยนแปลงของโลกและการอยู่ ร่วมกันอย่างสันติสุข • การปฏิบัติตนตามหลักธรรม (ตามสาระการเรียนรู้ข้อ 8 )

สาระที่2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม มาตรฐาน ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงามและ ธำรงรักษาประเพณีและวัฒนธรรมไทยดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ 1. อธิบายและปฏิบัติตนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง กับตนเอง ครอบครัว ชุมชนและประเทศ • กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว เช่น - กฎหมายเกี่ยวกับความสามารถของผู้เยาว์ - กฎหมายบัตรประจําตัวประชาชน - กฎหมายแพ่งเกี่ยวกับครอบครัว เช่น การหมั้น การสมรส การรับรองบุตร การรับบุตรบุญธรรม • กฎหมายที่เกี่ยวกับชุมชนและประเทศ โดยสังเขป - กฎหมายเกี่ยวกับการอนุรักษ์ธรรมชาติ - กฎหมายเกี่ยวกับภาษีอากร และ เน้นการ กรอกแบบแสดงรายการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ตัวชี้วัด - สาระการเรียนรู้ - การถวายผ้าอาบน้ำฝน - การจัดเครื่องไทยธรรมเครื่องไทยทาน - การกรวดน้ำ - การทอดกฐิน การทอดผ้าป่า - การถวายสังฆทาน เครื่องสังฆทาน 4. อธิบายคำสอนที่เกี่ยวเนื่องกับวันสำคัญทาง ศาสนาและปฏิบัติตนได้ถูกต้อง • หลักธรรมเบื้องต้นที่เกี่ยวข้องในวันมาฆบูชา วันวิสาขบูชา วันอัฏฐมีบูชา วันอาสาฬหบูชา วันธรรมสวนะและเทศกาลสำคัญ • ระเบียบพิธีและการปฏิบัติตนในวันธรรมสวนะ วันเข้าพรรษา วันออกพรรษา วันเทโวโรหณะ 5. อธิบายความแตกต่างของศาสนพิธี พิธีกรรม ตามแนวปฏิบัติของศาสนาอื่นๆ เพื่อนำไปสู่การ ยอมรับและความเข้าใจซึ่งกันและกัน • ศาสนพิธี พิธีกรรม แนวปฏิบัติของศาสนาอื่นๆ สิ่งของต้องห้ามสำหรับพระภิกษุ

ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ - กฎหมายแรงงาน - กฎหมายปกครอง 2. เห็นคุณค่าในการปฏิบัติตนตามสถานภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพ หน้าที่ในฐานะพลเมืองดี ตามวิถีประชาธิปไตย • สถานภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพ หน้าที่ใน ฐานะพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย • แนวทางส่งเสริมให้ปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดี ตามวิถีประชาธิปไตย สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผู้เรียน ให้มีคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรู้ ซึ่งการพัฒนาผู้เรียนให้บรรลุ มาตรฐานการเรียนรู้ที่กำหนดนั้น จะช่วยให้ผู้เรียนเกิดสมรรถนะสำคัญ 5 ประการ ดังนี้ 1. ความสามารถในการสื่อสาร เป็นความสามารถในการรับและส่งสาร มีวัฒนธรรมในการใช้ ภาษาถ่ายทอดความคิด ความรู้ความเข้าใจ ความรู้สึกและทัศนะของตนเองเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูล ข่าวสารและประสบการณ์อันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาตนเองและสังคมรวมทั้งการเจรจาต่อรอง เพื่อขจัดและลดปัญหา ความขัดแย้งต่างๆการเลือกรับหรือไม่รับข้อมูลข่าวสารด้วยหลักเหตุผลและ ความถูกต้อง ตลอดจนการเลือกใช้วิธีการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพโดยคำนึงถึงผลกระทบที่มีต่อตนเอง และสังคม 2. ความสามารถในการคิด เป็นความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การคิดสังเคราะห์ การคิด อย่างสร้างสรรค์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการคิดเป็นระบบเพื่อนำไปสู่การสร้างองค์ความรู้หรือ สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจเกี่ยวกับตนเองและสังคมได้อย่างเหมาะ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา เป็นความสามารถในการแก้ปัญหาและอุปสรรคต่างๆที่ เผชิญได้อย่างถูกต้องเหมาะสมบนพื้นฐานของหลักเหตุผล คุณธรรมและข้อมูลสารสนเทศ เข้าใจ ความสัมพันธ์และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์ต่างๆในสังคม แสวงหาความรู้ประยุกต์ความรู้มาใช้ใน การป้องกันและแก้ไขปัญหาและมีการตัดสินใจที่มีประสิทธิภาพโดยคำนึงถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อ ตนเอง สังคมและสิ่งแวดล้อม 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต เป็นความสามารถในการนำกระบวนการต่างๆไปใช้ใน การดำเนินชีวิตประจำวัน การเรียนรู้ด้วยตนเอง การเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง การทำงานและการอยู่ร่วมกัน ในสังคมด้วยการสร้างเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างบุคคล การจัดการปัญหาและความขัดแย้งต่างๆ อย่างเหมาะสม การปรับตัวให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและสภาพแวดล้อมและการรู้จัก หลีกเลี่ยงพฤติกรรมไม่พึงประสงค์ที่ส่งผลกระทบต่อตนเองและผู้อื่น

5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีเป็นความสามารถในการเลือกและใช้เทคโนโลยีด้าน ต่างๆ และมีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพื่อการพัฒนาตนเองและสังคม ในด้านการเรียนรู้ การ สื่อสาร การทำงาน การแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ถูกต้องเหมาะสมและมีคุณธรรม คุณลักษณะอันพึงประสงค์ หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ เพื่อให้ สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมีความสุข ในฐานะเป็นพลเมืองไทยและพลโลก ดังนี้ 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 2. ซื่อสัตย์สุจริต 3. มีวินัย 4. ใฝ่เรียนรู้ 5. อยู่อย่างพอเพียง 6. มุ่งมั่นในการทำงาน 7. รักความเป็นไทย 8. มีจิตสาธารณะ

คำอธิบายรายวิชา สังคมศึกษา 3 รหัสวิชา ส22101 ประเภทวิชาพื้นฐาน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 3 ชั่วโมง/สัปดาห์ รวม 60 ชั่วโมง/ภาคเรียน จำนวน 1.5 หน่วยกิต ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 สัดส่วนการประเมินระหว่างเรียน : การประเมินผลปลายภาค (70:30) ศึกษา วิเคราะห์ การเผยแผ่พระพุทธศาสนาสู่ประเทศเพื่อนบ้าน ความสำคัญของ พระพุทธศาสนาที่ช่วยเสริมสร้างความเข้าใจอันดีกับประเทศเพื่อนบ้าน เป็นรากฐานของวัฒนธรรม เอกลักษณ์ของชาติ และมรดกของชาติ การพัฒนาชุมชนและการจัดระเบียบสังคม พุทธประวัติ พุทธ สาวก พุทธสาวิกา ชาดก และศาสนิกชนตัวอย่าง อธิบายและปฏิบัติตนตามคุณธรรมและปฏิบัติตนตาม ข้อธรรมสำคัญในกรอบอริยสัจ 4 พุทธศาสนสุภาษิต ศึกษาโครงสร้างและสาระสังเขปของพระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก และพระอภิธรรมปิฎก การพัฒนาจิตเพื่อการเรียนรู้และดำเนินชีวิตด้วยวิธีคิดแบบ อุบายปลุกเร้าคุณธรรมและวิธีคิดแบบอรรถธรรมสัมพันธ์ สวดมนต์แปล แผ่เมตตา บริหารจิตและเจริญ ปัญญาด้วยอานาปานสติ มีมรรยาทของความความเป็นศาสนิกชนที่ดี ปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรม และหลักคำสอนที่เกี่ยวเนื่องกับวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สมรรถนะในด้านความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถใน การคิด ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต และความสามารถในการใช้ เทคโนโลยีสามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต นำไปพัฒนาและแก้ปัญหาของชุมชนและสังคม มี คุณธรรมจริยธรรมและมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ สามารถนำไปปฏิบัติใน การดำเนินชีวิตอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข ศึกษา วิเคราะห์บทบาท ความสำคัญ และความสัมพันธ์ของสถาบันทางสังคม ความคล้ายคลึง และความแตกต่างของวัฒนธรรมไทยและวัฒนธรรมของประเทศในภูมิภาคเอเชีย เพื่อนำไปสู่ความ เข้าใจอันดีระหว่างกัน ข้อมูลข่าวสารทางการเมืองการปกครองที่มีผลกระทบต่อสังคมไทยสมัยปัจจุบัน กระบวนการในการตรากฎหมาย การปกป้องคุ้มครองผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน การปฏิบัติตนตาม สถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ และหน้าที่ในฐานะพลเมืองดี ปฏิบัติตนตามวิถีประชาธิปไตย โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา กระบวนการปฏิบัติ และกระบวนการกลุ่ม เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สมรรถนะในด้านความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถใน การคิด ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในการใช้

เทคโนโลยีและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี ดำรงชีวิตร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลก อย่างสันติสุข มีคุณธรรมจริยธรรมและมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิตอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ส 1.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5, ม.2/6, ม.2/7, ม.2/8, ม.2/9, ม.2/10, ม.2/11, ส 1.2 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5 ส 2.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4 ส 2.2 ม.2/1, ม.2/2 รวม 22 ตัวชี้วัด

ตารางโครงสร้างหลักสูตร รายวิชา สังคมศึกษา 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ตามหลักสูตรโรงเรียนโนนสูงพิทยาคาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่1 จำนวน 1.5 หน่วยกิต เวลา 60 ชั่วโมง ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน การเรียนรู้/ ตัวชี้วัด สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก คะแนน 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ประวัติและความ สำคัญของพระพุทธ ศาสนา ส 1.1 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4 พระพุทธศาสนาได้สอนหลักธรรม เพื่อพัฒนาตนตั้งแต่ ระดับพื้นฐานจนถึงขั้น สูงสุด และเน้นว่าเมื่อพัฒนาตนได้สมบูรณ์ แล้วให้บำเพ็ญประโยชน์แก่ผู้อื่นหรือสังคม ใน ว งก ว้ า งเป็ น ก า ร ต อ บ แ ท น ด้ ว ย อุดมการณ์นี้บรรดาพุทธสาวกผู้สืบทอด พระพุทธศาสนาจึงได้เผยแผ่หลักคำสอน ของพระพุทธศาสนา ไปยังภูมิภาคต่างๆ ของโลก เพื่อสร้างความเข้าใจอันดี และ เพื่อสันติสุขของมวลมนุษยชาติ 5 5 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 พุทธประวัติ พระ สาวก ศาสนิกชน ตัวอย่างและชาดก ส 1.1 ม.2/5 ม.2/6 การศึกษาพุทธประวัติ ประวัติพุทธสาวก พุ ท ธสาวิกา และชาวพุ ท ธตั วอย่าง ตลอดจนชาดกต่างๆ นอกจากสะท้อน ให้ เห็นถึงคุณค่าคำสอนของพระพุทธศาสนา แล้ว ยังสามารถนำจริยาวัตรของพระ ศาสดา และพระสาวกเหล่านี้ มาเป็น แนวทางในการปฏิบัติ เพื่อให้สามารถ ดำรงชีวิตอยู่ในสังคม ได้อย่างมีความสุขอีก ด้วย 6 5 3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 หลักธรรมทาง พระพุทธศาสนา ส 1.1 ม.2/8 หลักธรรมของพระพุทธศาสนาเป็นสิ่งที่มี อยู่แล้ว พระพุทธองค์เป็นเพียงผู้ทรงคัน พบและนำมาเผยแผ่แก่ มวลมนุษย์ เพื่อให้ เกิ ด ค ว า ม ส ง บ สุ ข ขึ้ น ใน โล ก เมื่ อ พระพุทธเจ้าจวนเสด็จดับขันธปรินิพพาน 4 3

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน การเรียนรู้/ ตัวชี้วัด สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก คะแนน พระองค์ได้ตรัสแก่พระอานนท์ว่า "ธรรม วินัยใดที่เราตถาคตแสดงแล้วบัญญัติแล้ว แก่เธอทั้งหลาย ธรรมวินัยนั้นจักเป็น ศาสดาของเธอทั้งหลาย เมื่อเราตถาคต ล่วงลับไปแล้ว"หมายความว่า พระธรรม เป็นตัวแทนของ พระพุทธเจ้า ดังนั้น การศึกษาหลักธรรมของพระพุทธเจ้าจึง เป็นสิ่งสำคัญ สำหรับพุทธศาสนิกขน เพื่อให้นำหลักธรรมดังกล่าว ไปใช้เป็น แนวทางในการดำเนินชีวิตได้อย่างถูกต้อง 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 พระไตรปิฎกและ พุทธศาสนสุภาษิต ส 1.1 ม.2/7 ม.2/8 พระไตรปิฎกเป็นคัมภีร์ที่บรรจุหลักธรรม คำสอน ของพระพุทธเจ้า ซึ่งแต่เดิมมีการ ถ่ายทอดต่อๆ กันมาด้วยการ ท่องจำ ภายหลังจึงได้มีการจารึกเป็นลายลักษณ์ อักษรพระไตรปิฎกจึงมีส่วนสำคัญในการ สืบต่อพระพุทธศาสนา ดังนั้น พุทธศาสนิก ขนที่ดีจึงควรศึกษาพระไตรปิฎกเพื่อมี ความรู้ความเข้าใจในหลักธรรมคำสอนของ พระพุทธศาสนา ได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้ การศึกษาพุทธศาสนสุภาษิตจะช่วยให้ เข้าใจหลักธรรมต่างๆ ได้อย่างถูกต้องและ สามารถเลือกสรร ไปใช้เป็นแนวทางในการ ดำเนินชีวิตได้อย่างถูกต้องเหมาะสม อีกด้วย 3 2

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน การเรียนรู้/ ตัวชี้วัด สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก คะแนน 5 หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 หน้าที่ชาวพุทธและ มรรยาทชาวพุทธ ส 1.2 ม.2/1 ม.2/2 สังคมไทยมีจำนวนประชากรประมาณ 65 ล้านคน ซึ่งใน จำนวนนี้มากกว่าร้อยละ 95 นับถือพระพุทธศาสนาเป็นที่ ยึดเหนี่ยว จิตใจ ทั้งนี้ พระพุทธศาสนาได้เข้ามา ผสมผสาน กลมกลืนกับวิถีชีวิตความ เป็นอยู่ของคนไทย จนไม่สามารถ แยก ออกจากกันได้ หรืออาจกล่าวได้ว่า การ ประพฤติปฏิบัติตนของพุทธศาสนิกชนย่อม ส่งผลกระทบต่อพระพุทธศาสนา ไม่ว่าจะ ท า ง ต ร ง ห รื อ ท า ง อ้ อ ม ดั ง นั้ น พุทธศาสนิกชนที่ดีจึงมีหน้าที่ทำนุบำรุง พระพุทธศาสนาให้เจริญมั่นคงสืบไป โดย การหมั่นศึกษาหาความรู้ ปฏิบัติตาม หลักธรรมคำสอน และประกอบพิธีกรรม ต่างๆ ให้ถูกต้องตามพุทธบัญญัติ 3 3 6 หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทาง พระพุทธศาสนา และศาสนพิธี ส 1.2 ม.2/3 ม.2/4 ม.2/5 ศาสนพิธีหรือพิธีกรรมทางศาสนาเป็น ระเบียบแบบแผน ทางศาสนาที่กำหนดขึ้น เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้ยึดถือ ปฏิบัติเป็น แ บ บ อ ย่ า ง เดี ย ว กั น แ ล ะ ถื อ เป็ น ส่วนประกอบที่สำคัญ ประการหนึ่งของ พระพุทธศาสนา นอกจากนี้ ศาสนพิธียัง ช่วย แสดงออกถึงเอกลักษณ์ของชาติและ สร้างความสามัคคีให้เกิดขึ้นในหมู่คณะ ชาติไทยมีเอกลักษณ์การประกอบพิธีกรรม ทางศาสนา และได้กำหนดให้มีวันสำคัญ ต่างๆ เกี่ยวเนื่องกับพระพุทธศาสนา มากมาย อาทิ วันมาฆบูชา วันวิสาขบูชา วันอาสาฬหบูชา ฯลฯ ดังนั้น 3 3

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน การเรียนรู้/ ตัวชี้วัด สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก คะแนน พุทธศาสนิกขนที่ดีจึงควรศึกษาความ เป็นมาของวันสำคัญ ทางพระพุทธ ศาสนาและศาสนพิธีต่างๆ เพื่อให้สามารถ ปฏิบัติตนได้อย่างถูกต้องเหมาะสม 7 หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 การบริหารจิตและ การเจริญปัญญา ส 1.1 ม.2/9 ม.2/10 การบริหารจิต คือ การฝึกฝนอบรมจิตให้ดี งาม นุ่มนวล มีความหนักแน่น มั่นคง แข็งแรง ผ่อนคลาย และสงบสุข ส่วนการ เจริญปัญญา คือ การฝึกให้รู้จักคิด อย่างที่ เรียกกันว่า "คิดเป็น แก้ปัญหาเป็น" นั่นเอง การฝึกจิตให้เป็นสมาธิมีหลายวิธี หนึ่งใน หลายวิธีนั้น คือ การกำหนดลมหายใจเข้า ออก ซึ่งเรียกว่า "อานาปานสติ" เมื่อจิต เป็นสมาธิแล้วจะเป็นบันไดก้าวไปสู่ปัญญา คือ จะอ่าน จะฟัง-หรือศึกษาเล่าเรียนเรื่อง ใด จะคิดตริตรองสิ่งใด จะกระทำ หรือ ฝึกปรือในเรื่องใดก็ตาม ก็จะเกิดความรู้ ความเข้าใจและ ความชำนาญได้ไม่ยาก วิธีการฝึกจิตให้เป็นสมาธิจึงเป็นสิ่งที่พึง ศึกษาเรียนรู้ เพื่อนำไปปฏิบัติให้เกิด คุณประโยชน์แก่ตนเองต่อไป 3 2 8 หน่วยการเรียนรู้ที่ 8 การปฏิบัติตนตาม หลักธรรมทาง พระพุทธศาสนา ส 1.1 ม.2/11 หลักธรรมคำสอนถือเป็นหัวใจสำคัญ สำหรับทุกศาสนา พระพุทธศาสนาก็ เช่นเดียวกับศาสนาอื่นที่มีพระธรรมคำ สอน ของพระพุทธเจ้าเป็นหัวใจสำคัญ สำหรับพุทธศาสนิกชน โดยหลักธรรม ต่างๆ ได้ก่อเกิดประโยชน์ต่อการจรรโลง สังคม ให้สงบสุขภายใต้กระแสความ เป ลี่ ย น แ ป ล งข อ งโล ก โด ย เฉ พ า ะ 2 2

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน การเรียนรู้/ ตัวชี้วัด สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก คะแนน หลักธรรมการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข ด้วย เ ห ตุ นี้ ห ลั ก ธ ร ร ม ค ำ ส อ น ข อ ง พระพุทธศาสนาจึงเป็น หลักธรรมที่ดีงาม มีความเป็นเหตุเป็นผล และสามารถพิสูจน์ ได้ด้วยการปฏิบัติ พุทธศาสนิกชนที่ดีจึง ควรศึกษาและปฏิบัติตน ตามหลักคำสอน อันจะนำไปสู่การปฏิบัติตนในทางที่ถูกต้อง ดีงาม ซึ่งจะก่อให้เกิดประโยชน์ต่อตนเอง และสังคมได้ในอนาคต 9 หน่วยการเรียนรู้ที่ 9 พลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 การอยู่ร่วมกันในสังคมประชาธิปไตย สมาชิกทุกคนจะต้องรู้จักบทบาทหน้าที่ ของต น ใน ฐาน ะ พ ล เมื อ งดี ต าม วิถี ประชาธิปไตย คือ ต้องเป็นบุคคลที่มี คุณธรรมและจริยธรรมเป็นหลักในการ ดำเนินชีวิต รู้จักการทำงานร่วมกัน มีส่วน ร่วมรับผิดชอบในกิจกรรมทางสังคม เคารพกติกาของ สังคมประชาธิปไตยด้วย การเข้าไปมีส่วนร่วมในกิจกรรมทาง การเมือง เศรษ ฐกิจ และสังคมของ ประเทศด้วยความรับผิดชอบและมี จิตสำนึกที่ดี ซึ่งถ้าทุกคนตระหนักถึง ความสำคัญและปฏิบัติตน เป็นพลเมืองดี ตามวิถีประชาธิปไตยได้ ย่อมส่งผลต่อการ พัฒนาประเทศให้เจริญก้าวหน้า และจะ ช่วยให้การอยู่ร่วมกันในสังคมดำเนินไปได้ อย่างสงบสุข รวมทั้งจรรโลงให้การ ปกครองระบอบ ประชาธิปไตยมีความ มั่นคง 6 5

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน การเรียนรู้/ ตัวชี้วัด สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก คะแนน 10 หน่วยการเรียนรู้ที่10 กฎหมายกับการ ดำเนินชีวิตประจำวัน ส 2.1 ม.2/1 ส 2.2 ม.2/1 เมื่อคนหมู่มากมาอยู่ร่วมกันเป็นสังคม จำเป็นที่จะต้องมี กฎ ระเบียบ ข้อบังคับ ให้คนใน สังคมประพฤติปฏิบัติตาม เพื่อ สร้างความสงบสุขให้เกิดขึ้นกับสังคม ซึ่ง กฎ ระเบียบ และข้อบังคับ ดังกล่าว ก็คือ "กฎหมาย" กฎหมายที่สำคัญของประเทศ ไทยนั้นมีอยู่มากมาย ซึ่งในที่นี้จะกล่าวถึง กฎหมายสำคัญที่ เกี่ยวข้องกับตนเองและ ครอบครัว ได้แก่ กฎหมายเกี่ยวกับดวาม สามารถของผู้เยาว์ กฎ ห ม่าย บัต ร ประจำตัวประชาชน กฎหมายแพ่งเกี่ยวกับ ครอบครัว เช่น การหมั้น การสมรส การ รับรองบุตร การรับบุตรบุญธรรม และ กฎหมายที่เกี่ยวกับชุมชนและประเทศ ได้ แก่ กฎ ห มายเกี่ยวกับ ภ าษี อาก ร กฎหมายแรงงาน กฎหมายปกครอง กฎหมายเกี่ยวกับการอนุรักษ์ธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม 8 6 11 หน่วยการเรียนรู้ที่11 เหตุการณ์และการ เปลี่ยนแปลงสำคัญ ของระบอบการ ปกครองไทย ส 2.2 ม.2/2 นับตั้งแต่การเปลี่ยนแปลงระบอบการ ป ก ค ร อ ง จ า ก ร ะ บ อ บ สมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็น ระบอบ ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรง เป็นประมุขใน พ.ศ. ๒๔๗๕ การเมืองการ ปกครอง ของไทยเกิดเหตุการณ์สำคัญ หลายเหตุการณ์ และส่งผลให้เกิดความ เปลี่ยนแปลงในหลายด้าน การศึกษา เหตุการณ์ทางการเมืองการปกครองของ ไทย ตั้งแต่หลัง พ.ศ. ๒๔๗๕ ถึงปัจจุบัน 6 5

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน การเรียนรู้/ ตัวชี้วัด สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก คะแนน ย่อมจะมีส่วนช่วยทำให้เกิดความเข้าใจใน พัฒนาการทางการเมืองการปกครองของ ไทยและเข้ามา มีส่วนร่วมมากยิ่งขึ้น 12 หน่วยการเรียนรู้ที่12 สถาบันทางสังคม ส 2.1 ม.2/3 ความสัมพันธ์ของคนในสังคมจะเชื่อมโยง กันไปมาเสมือนเป็นแบบแผนที่มั่นคง หาก จัดแบ่งความสัมพันธ์ดังกล่าวออกเป็นเรื่อง ๆ เราจะเห็นกลุ่มความสัมพันธ์ที่มีลักษณะ คล้ายคลึงกัน เช่น ความสัมพั น ธ์ที่ เกี่ยวข้องกับครอบครัว การศึกษา ตาสนา เศ รษ ฐกิ จ ก ารเมื อ ง ก ารป ก ค รอ ง นันทนาการ และสื่อสารมวลชน ซึ่งเราจะ เรียกกลุ่มความสัมพันธ์เหล่านี้ว่า "สถาบัน ทางสังคม" 4 4 13 หน่วยการเรียนรู้ที่13 วัฒนธรรมของไทย และวัฒนธรรมของ ประเทศในภูมิภาค เอเชีย ส 2.1 ม.2/4 วัฒนธรรมเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง ต่อมนุษย์ตั้งแต่ เกิดจนตาย และเป็นแบบแผนการดำเนิน ชีวิตที่แต่ละชนชาติได้สร้างสรรค์ขึ้น ประเทศไทยและประเทศในภูมิภาคเอเชีย ล้วนมีประเพณีและวัฒนธรรมของตนเอง ซึ่ง ประเพณีและวัฒนธรรมเหล่านี้ มีทั้งที่ คล้ายคลึงและแตกต่างกันออกไป อันเป็น ผลมาจากปัจจัย ต่าง ๆ ซึ่งก่อให้เกิดเป็น วัฒนธรรมเฉพาะของแต่ละชนชาติขึ้น ด้วย เหตุนี้ เราจึงควรเรียนรู้วัฒนธรรม ในสังคม ของตนเองและสังคมของประเทศใน ภูมิภาคเอเชีย เพื่อประโยชน์ในการนำ วัฒนธรรมไป เสริมสร้างความเข้าใจอันดี ระหว่างกันได้ 5 5

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน การเรียนรู้/ ตัวชี้วัด สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก คะแนน สอบวัดผลกลางภาค 1 20 สอบวัดผลปลายภาค 1 30 รวมตลอดภาคเรียน 60 100

การวิเคราะห์ตัวชี้วัดเพื่อกำหนดน้ำหนักคะแนน ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก (คะแนน) เกณฑ์การวัดและ ประเมินผล K P A ประวัติและความสำคัญของ พระพุทธศาสนา ส 1.1 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4 5 5 2 1 1 พุทธประวัติ พระสาวก ศา สนิกชนตัวอย่างและชาดก ส 1.1 ม.2/5 ม.2/6 6 5 2 1 1 หลักธรรมทาง พระพุทธศาสนา ส 1.1 ม.2/8 4 3 1 1 1 พระไตรปิฎกและพุทธ ศาสนสุภาษิต ส 1.1 ม.2/7 ม.2/8 3 2 1 0.5 0.5 หน้าที่ชาวพุทธและมรรยาท ชาวพุทธ ส 1.2 ม.2/1 ม.2/2 3 3 1 1 1 วันสำคัญทางพระพุทธ ศาสนาและศาสนพิธี ส 1.2 ม.2/3 ม.2/4 ม.2/5 3 3 1 1 1 การบริหารจิตและการเจริญ ปัญญา ส 1.1 ม.2/9 ม.2/10 3 2 1 0.5 0.5 การปฏิบัติตนตาม หลักธรรมทาง พระพุทธศาสนา ส 1.1 ม.2/11 2 2 1 0.5 0.5

ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด เวลา (ชั่วโมง) น้ำหนัก (คะแนน) เกณฑ์การวัดและ ประเมินผล K P A รวมคะแนนก่อนกลางภาค 29 25 10 6.5 6.5 สอบกลางภาค 1 20 - - - พลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย ส 2.1 ม.2/2 6 5 2 2 1 กฎหมายกับการดำเนิน ชีวิตประจำวัน ส 2.1 ม.2/1 ส 2.2 ม.2/1 8 6 3 1 1 เหตุการณ์และการ เปลี่ยนแปลงสำคัญของ ระบอบการปกครองไทย ส 2.2 ม.2/2 6 5 3 1 1 สถาบันทางสังคม ส 2.1 ม.2/3 4 4 2 1 1 วัฒนธรรมของไทยและ วัฒนธรรมของประเทศใน ภูมิภาคเอเชีย ส 2.1 ม.2/4 5 5 1 2 1 รวมคะแนนก่อนปลายภาค 29 25 11 7 5 สอบกลางภาค 1 20 - - - หมายเหตุ ส22101 รายวิชาพื้นฐาน สังคมศึกษา 3 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จัดเวลาเรียนให้นักเรียนได้ เรียนตลอดภาคเรียนที่ 1 เท่ากับ 60 ชั่วโมง การจัดทำโครงสร้างเวลาเรียนได้กำหนดเวลาเรียน 58 ชั่วโมง โดยมีเวลาในการทดสอบกลางภาคและปลายภาค 2 ชั่วโมง

กำหนดการสอน รายวิชา สังคมศึกษา 3 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่1 จำนวน 1.5 หน่วยกิตเวลา 60 ชั่วโมง วัน / เดือน /ปี ชื่อหน่วยการเรียนรู้ / หน่วยย่อย จำนวนคาบ • สาระการเรียนรู้ที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ประวัติและความสำคัญของพระพุทธศาสนา (5) การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและอินโดนีเซีย 1 การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซีย และสิงคโปร์ 1 การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศลาว กัมพูชาและเวียดนาม 1 วิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนา 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 พุทธประวัติ พระสาวก ศาสนิกชนตัวอย่างและ ชาดก (6) พุทธประวัติตอนผจญมาร การตรัสรู้และการสั่งสอน 2 ประวัติของพระสารีบุตรและพระโมคคัลลานะ 1 ประวัติของนางขุชชุตตราและพระเจ้าพิมพิสาร 1 ศาสนิกชนตัวอย่าง 1 ชาดก 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา (4) พระรัตนตรัยและหลักอริยสัจ 4 ในหมวดทุกข์(ธรรมที่ควรรู้) 1 หลักอริยสัจ 4 ในหมวดสมุทัย (ธรรมที่ควรละ) และนิโรธ (ธรรมที่ควร บรรลุ) 2 หลักอริยสัจ 4 ในหมวดมรรค(ธรรมที่ควรเจริญ) 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 พระไตรปิฎกและพุทธศาสนสุภาษิต (3) โครงสร้างและสาระสำคัญของพระไตรปิฎก 2 พุทธศาสนสุภาษิต 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 หน้าที่ชาวพุทธและมรรยาทชาวพุทธ (3) หน้าที่ชาวพุทธ 1 การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ 1 มรรยาทชาวพุทธ 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี(3) วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา 2

วัน / เดือน /ปี ชื่อหน่วยการเรียนรู้ / หน่วยย่อย จำนวนคาบ การประพฤติตนเพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข 1 หน่วยการเรียนรู้ที่7 การบริหารจิตและการเจริญปัญญา (3) การบริหารจิตและการเจริญปัญญา 2 การเจริญปัญญาโดยการคิดแบบโยนิโสมนสิการ 1 หน่วยการเรียนรู้ที่8 การปฏิบัติตนตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา (2) การปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมในกระแสความเปลี่ยนแปลงของโลก 1 การประพฤติตนเพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข 1 สอบวัดผลกลางภาค 1 • สาระการเรียนรู้ที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และ การดำเนินชีวิต หน่วยการเรียนรู้ที่ 9 พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย (6) พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย 2 สถานะภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ หน้าที่ในฐานะพลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย 2 การปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดี 1 แนวทางการส่งเสริมให้ปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 10 กฎหมายกับการดำเนินชีวิตประจำวัน (8) กระบวนการในการตรากฎหมาย 2 กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเองและครอบครัว 2 กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและประเทศชาติ 2 กฎหมายเกี่ยวกับการอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 11 เหตุการณ์และการเปลี่ยนแปลงสำคัญของ ระบอบการปกครองไทย (6) การเปลี่ยนแปลงระบอบการเมืองการปกครอง พ.ศ.2475 2 เหตุการณ์และการเปลี่ยนแปลงสำคัญของระบอบการปกครองไทย 2 การเลือกรับข่าวสารเกี่ยวกับการเมืองการปกครองของไทยในสังคม ปัจจุบัน 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 12 สถาบันสังคม (4) ความหมายและความสำคัญของสถาบันทางสังคม 1

วัน / เดือน /ปี ชื่อหน่วยการเรียนรู้ / หน่วยย่อย จำนวนคาบ บทบาทของสถาบันทางสังคม 2 ความสัมพันธ์ของสถาบันทางสังคม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 13 วัฒนธรรมของไทยและวัฒนธรรมของประเทศ ในภูมิภาคเอเชีย (5) ที่มาของวัฒนธรรม 1 ลักษณะวัฒนธรรมไทย 2 ลักษณะวัฒนธรรมของประเทศในภูมิภาคเอเชีย 2 สอบวัดผลปลายภาค 1 รวม รวม 60 คาบ

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ประวัติและความสำคัญของพระพุทธศาสนา เวลา 5 ชั่วโมง เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและอินโดนีเซีย เวลา 1 ชั่วโมง ครูผู้สอน นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง วันที่ เดือน พ.ศ. 2566 1.มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ส 1.1 รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกัน อย่างสันติสุข ตัวชี้วัด ม.2/1 อธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศเพื่อนบ้าน 2.สาระสำคัญ หลังจากที่พระพุทธเจ้าได้เสด็จปรินิพพานแล้ว พระเจ้าอโศกมหาราชผู้เป็นอุปถัมภ์ได้จัดส่งสมณทูต ไปเผยแผ่พระพุทธศาสนายังดินแดนต่างๆ โดยเฉพาะดินแดนที่เป็นเพื่อนบ้านของไทย ซึ่งได้แก่ เมียนมา และ อินโดนีเซีย ส่งผลให้พระพุทธศาสนาได้แพร่ขยายเป็นรากฐานของการจัดระเบียบสังคมและมีอิทธิพลต่อ การสร้างสรรค์วัฒนธรรม 3.จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนรู้และเข้าใจการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและประเทศอินโดนีเซียได้ อย่างถูกต้อง(K) 2. นักเรียนอธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและประเทศอินโดนีเซียได้(P) 3. นักเรียนยกตัวอย่างความสำคัญของการเผยแผ่พระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือที่มีต่อ การดำเนินชีวิตของผู้คนในประเทศเมียนมาและประเทศอินโดนีเซียได้อย่างสมเหตุสมผล(A)

4.สาระการเรียนรู้ การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้าน 1. ประเทศเมียนมา 2. ประเทศอินโดนีเซีย 5.คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. รักความเป็นไทย 6.สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 7.การจัดกิจกรรมการเรียนรู้(การสอนแบบบรรยาย) ขั้นที่1 นำเข้าสู่บทเรียน 1. ครูกล่าวทักทาย แจ้งชื่อเรื่องที่จะเรียนและจุดประสงค์การเรียนรู้ให้นักเรียนทราบ 2. นักเรียนเล่นเกมเปิดแผ่นป้ายทายชื่อสถานที่สำคัญและบอกชื่อประเทศของสถานที่ที่สำคัญ โดยใช้PowerPoint

ขั้นที่ 2 สอน 3. ครูบรรยายเรื่องการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและประเทศอินโดนีเซีย โดยใช้ PowerPoint ประกอบการบรรยาย 4. นักเรียนร่วมกันยกตัวอย่างความสำคัญของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือที่มี ต่อการดำเนินชีวิตของผู้คนในประเทศเมียนมาและประเทศอินโดนีเซีย 5. นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 2 กลุ่ม โดยการนับ 1,2 สลับกันไปจนครบทุกคน จากนั้นให้นักเรียน แบ่งกลุ่มตามตัวเลขที่ตัวเองได้นับ กลุ่มที่ 1 สืบค้นข้อมูลการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศเมียนมา กลุ่มที่ 2 สืบค้นข้อมูลการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศอินโดนีเซีย 6. หลังจากแบ่งกลุ่มเสร็จสิ้น ให้ตัวแทนกลุ่มแต่ละกลุ่มรับใบงานที่ 1.1 กลุ่มละ 3 ชุด จากครูผู้สอน และร่วมกันสืบค้นข้อมูล แลกเปลี่ยนความรู้ ความสำคัญและประโยชน์ของการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ประเทศเมียนมาและประเทศอินโดนีเซีย แล้วตอบคำถามลงในใบงานที่ 1.1 7. นักเรียนแต่ละกลุ่มทำใบงานที่ 1.1 เสร็จสิ้น ตัวแทนกลุ่มละ 2 คน ออกมานำเสนอใบงานที่ 1.1 หน้าชั้นเรียน ครูและเพื่อนกลุ่มอื่นร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง และให้ข้อเสนอแนะ ขั้นที่ 3 สรุป 8. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปเนื้อหาการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและประเทศ อินโดนีเซียผ่านสื่อ PowerPoint 8.สื่อและแหล่งการเรียนรู้ 1. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน พระพุทธศาสนา ม. 2 (อจท.) 2. สื่อ PowerPoint เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและอินโดนีเซีย 9.ภาระงาน/ชิ้นงาน 1. ใบงานที่ 1.1 เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและประเทศอินโดนีเซีย

10.การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือวัด เกณฑ์การวัดและ ประเมินผล ด้านความรู้ (K) นักเรียนรู้และเข้าใจการเผยแผ่ พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมา และประเทศอินโดนีเซียได้อย่างถูกต้อง การตอบคำถาม แบบสังเกต การตอบ คำถาม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ ด้านทักษะ (P) นักเรียนอธิบายการเผยแผ่ พระพุทธศาสนา เข้าสู่ประเทศเมียนมา และประเทศอินโดนีเซียได้ ตรวจใบงานที่ 1.1 ใบงานที่ 1.1 ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ ด้านคุณลักษณะ (A) นักเรียนยกตัวอย่างความสำคัญของการ เผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตน นับถือที่มีต่อการดำเนินชีวิตของผู้คนใน ประเทศเมียนมาและประเทศอินโดนีเซีย ได้อย่างสมเหตุสมผล การตอบคำถาม แบบสังเกต การตอบ คำถาม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

บันทึกผลหลังการสอน สรุปผลการเรียนการสอน 1. นักเรียนจำนวน........................คน ผ่านจุดประสงค์การเรียนรู้...............คน คิดเป็นร้อยละ................................. ไม่ผ่านจุดประสงค์............................คน คิดเป็นร้อยละ................................. ได้แก่ 1........................................................................................... 2. ........................................................................................ นักเรียนที่มีความสามารถพิเศษได้แก่ 1. .......................................................................................... 2. .......................................................................................... 2. นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจ (K) ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. นักเรียนมีความรู้เกิดทักษะ (P) ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4. นักเรียนมีเจตคติ ค่านิยม คุณธรรมจริยธรรม (A) ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ปัญหา/อุปสรรค /แนวทางแก้ไข .......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ ข้อเสนอแนะ .......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ (ลงชื่อ)…………………………………………… (นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง) ครูผู้สอน …………../……………./…………..

ความเห็นของครูพี่เลี้ยง ได้ทำการตรวจแผนการจัดการเรียนรู้ของ นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. องค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้ ครบถ้วนและถูกต้อง ยังไม่ครบถ้วนหรือไม่ถูกต้อง ควรปรับปรุงพัฒนา................................................ 2. ความสอดคล้องของแผนการจัดการเรียนรู้กับหลักสูตรสถานศึกษา สอดคล้อง ยังไม่สอดคล้อง ควรปรับปรุงพัฒนา......................................................................... 3. รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนา................................................... 4. สื่อการเรียนรู้ เหมาะสมกับรูปแบบการจัดการเรียนรู้ ยังไม่เหมาะสม ควรปรับปรุงพัฒนา............................................................................ 5. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ยังไม่ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ควรปรับปรุงพัฒนา.................................... 6. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 7. ระดับคุณภาพของแผนการจัดการเรียนรู้ ดีเยี่ยม ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง 8. ข้อเสนอแนะอื่นๆ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... (ลงชื่อ)…………………………………………... (นางสาวรุจิรา สุธรรมมา) ครูพี่เลี้ยง …………../……………./…………..

ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ได้ทำการตรวจแผนการจัดการเรียนรู้ของ นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. องค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้ ครบถ้วนและถูกต้อง ยังไม่ครบถ้วนหรือไม่ถูกต้อง ควรปรับปรุงพัฒนา................................................ 2. ความสอดคล้องของแผนการจัดการเรียนรู้กับหลักสูตรสถานศึกษา สอดคล้อง ยังไม่สอดคล้อง ควรปรับปรุงพัฒนา......................................................................... 3. รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนา................................................... 4. สื่อการเรียนรู้ เหมาะสมกับรูปแบบการจัดการเรียนรู้ ยังไม่เหมาะสม ควรปรับปรุงพัฒนา............................................................................ 5. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ยังไม่ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ควรปรับปรุงพัฒนา.................................... 6. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 7. ระดับคุณภาพของแผนการจัดการเรียนรู้ ดีเยี่ยม ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง 8. ข้อเสนอแนะอื่นๆ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... (ลงชื่อ)…………………………………………... (นางรสรินทร์ สุโพธิ์) หัวหน้ากลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม …………../……………./…………..

ความเห็นของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย ได้ทำการตรวจแผนการจัดการเรียนรู้ของ นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. องค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้ ครบถ้วนและถูกต้อง ยังไม่ครบถ้วนหรือไม่ถูกต้อง ควรปรับปรุงพัฒนา................................................ 2. ความสอดคล้องของแผนการจัดการเรียนรู้กับหลักสูตรสถานศึกษา สอดคล้อง ยังไม่สอดคล้อง ควรปรับปรุงพัฒนา......................................................................... 3. รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนา................................................... 4. สื่อการเรียนรู้ เหมาะสมกับรูปแบบการจัดการเรียนรู้ ยังไม่เหมาะสม ควรปรับปรุงพัฒนา............................................................................ 5. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ยังไม่ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ควรปรับปรุงพัฒนา.................................... 6. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 7. ระดับคุณภาพของแผนการจัดการเรียนรู้ ดีเยี่ยม ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง 8. ข้อเสนอแนะอื่นๆ .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ลงชื่อ.................................................................. (................................................) ตำแหน่ง.........................................................

แบบสังเกตการตอบคำถาม คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ ลงในช่องที่ตรงกับระดับ คะแนน ลำดับที่ ชื่อ-สกุล ของผู้รับการประเมิน รายการประเมิน รวม 9 คะแนน สนใจและตั้งใจฟังคำถาม ตอบคำถามได้ตรงประเด็น ตอบคำถามอย่างสม่ำเสมอ 3 2 1 3 2 1 3 2 1 ลงชื่อ................................................ (นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง) ครูผู้สอน/ผู้ประเมิน เกณฑ์การให้คะแนน - ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน - ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน - ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 7 - 9 ดี 4 - 6 พอใช้ ต่ำกว่า 3 ปรับปรุง

แบบประเมินสมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คำชี้แจง : ให้ผู้ประเมินใส่ระดับคุณภาพสมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ลำดับ ชื่อ – สกุล สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี รวมคะแนน ระดับคุณภาพ เกณฑ์การประเมิน ระดับคุณภาพ ปานกลางขึ้นไป ผ่านเกณฑ์ ลงชื่อ................................................ (นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง) ครูผู้สอน/ผู้ประเมิน

เกณฑ์คุณภาพสำหรับผู้ประเมินเพื่อการประเมินสมรรถนะสำคัญของผู้เรียน สมรรถนะ สำคัญของ ผู้เรียน รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1.ความสามารถ ในการสื่อสาร 1.1 มีความสามารถในการรับ – ส่งสาร พฤติกรรม ที่ปฏิบัติ ชัดเจน และ สม่ำเสมอ พฤติกรรม ที่ปฏิบัติ ชัดเจน และ บ่อยครั้ง พฤติกรรม ที่ปฏิบัติ ชัดเจน บางครั้ง 1.2 มีความสามารถในการถ่ายทอดความรู้ ความคิด ความเข้าใจของตนเอง โดยใช้ภาษา อย่างเหมาะสม 1.3 ใช้วิธีการสื่อสารที่เหมาะสม 1.4 วิเคราะห์แสดงความคิดเห็นอย่างมีเหตุผล 1.5 เขียนบันทึกเหตุการณ์ประจำวันแล้วเล่าให้ เพื่อนฟังได้ 2. ความสามารถ ในการคิด 2.1 มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ พฤติกรรม ที่ปฏิบัติ ชัดเจน และ สม่ำเสมอ พฤติกรรม ที่ปฏิบัติ ชัดเจน และ บ่อยครั้ง พฤติกรรม ที่ปฏิบัติ ชัดเจน บางครั้ง 2.2 มีทักษะในการคิดนอกกรอบอย่าง สร้างสรรค์ 2.3 สามารถคิดอย่างมีวิจารณญาณ 2.4 มีความสามารถในการคิดอย่างมีระบบ 2.5 ตัดสินใจแก้ปัญหาเกี่ยวกับตนเองได้ 3. ความสามารถ ในการใช้ เทคโนโลยี 5.1 เลือกและใช้เทคโนโลยีได้เหมาะสมตามวัย พฤติกรรม ที่ปฏิบัติ ชัดเจน และ สม่ำเสมอ พฤติกรรม ที่ปฏิบัติ ชัดเจน และ บ่อยครั้ง พฤติกรรม ที่ปฏิบัติ ชัดเจน บางครั้ง 5.2 มีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี 5.3 สามารถนำเทคโนโลยีไปใช้พัฒนาตนเอง 5.4 ใช้เทคโนโลยีในการแก้ปัญหาอย่าง สร้างสรรค์ 5.5 มีคุณธรรม จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้งให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้งหรือน้อยครั้งให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 11 - 15 3 ดี 6 - 10 2 ปานกลาง ต่ำกว่า 5 1 ปรับปรุง

ใบงานที่ 1.1 เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและอินโดนีเซีย คำชี้แจง ให้นักเรียนตอบคำถามลงในช่องว่างให้ถูกต้อง ชื่อ..................................................................................................ชั้น....................เลขที่...................... 1.พระพุทธศาสนานิกายใด ได้เผยแผ่เข้ามาในระยะแรก ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย 2.พระพุทธศาสนาได้เผยแผ่เข้ามาในช่วงระยะเวลาใด ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย 3.พระมหากษัตริย์พม่าพระองค์ใด ที่ส่งสมณทูตไปสืบ ทอดพระพุทธศาสนาที่ลังกา 4. กษัตริย์ราชวงศ์ใด แห่งอาณาจักรศรีวิชัยที่มีการ แลกเปลี่ยนวัฒนธรรมด้านศาสนากับ กษัตริย์ราชวงศ์ปาละแห่งแคว้นเบงกอล ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย 5.กษัตริย์พม่าพระองค์ใด ที่ทรงเป็นองค์อุปถัมภ์ในการ ทำสังคายนาพระธรรมวินัย ครั้งที่ 5 และ กระทำที่เมืองใด 6.พระพุทธศาสนาในอินโดนีเซียเริ่มเสื่อมลงเมื่อ อาณาจักรใดเสื่อมอำนาจ ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย 7.ผู้นำของพม่าที่จัดให้มีการสังคายนาพระไตรปิฎก ครั้งที่ 6 (ฉัฏฐสังคายนา) ในประเทศพม่า คือใคร 8.ปัจจุบันยังมีชาวอินโดนีเซียในแถบใดที่ยังคงมีความ ศรัทธาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย 9.การทำสังคายนาพระไตรปิฎก ครั้งที่ 6 นั้น มีพระเถระ ผู้เชี่ยวชาญพระไตรปิฎกจากประเทศใด ไปร่วมในการสังคายนา 10.ปัจจุบันศาสนาใด เป็นศาสนาประจำชาติของ อินโดนีเซีย ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย

ใบงานที่ 1.1 เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเมียนมาและอินโดนีเซีย คำชี้แจง ให้นักเรียนตอบคำถามลงในช่องว่างให้ถูกต้อง ชื่อ..................................................................................................ชั้น....................เลขที่...................... 1.พระพุทธศาสนานิกายใด ได้เผยแผ่เข้ามาในระยะแรก ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย นิกายเถรวาท นิกายมหายาน 2.ศาสนสถานที่สำคัญที่นักเรียนรู้จัก ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย เจดีย์ชเวดากอง(ดุลพินิจของครูผู้สอน) บุโรพุทโธ(ดุลพินิจของครูผู้สอน) 3.พระมหากษัตริย์พม่าพระองค์ใด ที่ส่งสมณทูตไปสืบ ทอดพระพุทธศาสนาที่ลังกา 4. กษัตริย์ราชวงศ์ใด แห่งอาณาจักรศรีวิชัยที่มีการ แลกเปลี่ยนวัฒนธรรมด้านศาสนากับ กษัตริย์ราชวงศ์ปาละแห่งแคว้นเบงกอล ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย พระเจ้านรปติสิทธุ ราชวงศ์ไศเลนทร์ 5.กษัตริย์พม่าพระองค์ใด ที่ทรงเป็นองค์อุปถัมภ์ในการ ทำสังคายนาพระธรรมวินัย ครั้งที่ 5 และ กระทำที่เมืองใด 6.พระพุทธศาสนาในอินโดนีเซียเริ่มเสื่อมลงเมื่อ อาณาจักรใดเสื่อมอำนาจ ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย พระเจ้ามินดง และกระทำที่เมืองมัณฑะเลย์ อาณาจักรศรีวิชัย 7.ผู้นำของพม่าที่จัดให้มีการสังคายนาพระไตรปิฎก ครั้งที่ 6 (ฉัฏฐสังคายนา) ในประเทศพม่า คือใคร 8.ปัจจุบันยังมีชาวอินโดนีเซียในแถบใดที่ยังคงมีความ ศรัทธาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย นายอูนุ ชวา สุมาตรา และเกาะบาหลี 9.การทำสังคายนาพระไตรปิฎก ครั้งที่ 6 นั้น มีพระเถระ ผู้เชี่ยวชาญพระไตรปิฎกจากประเทศใด ไปร่วมในการสังคายนา 10.ปัจจุบันศาสนาใด เป็นศาสนาประจำชาติของ อินโดนีเซีย ประเทศเมียนมา ประเทศอินโดนีเซีย ไทย ศรีลังกา ลาว และกัมพูชา ศาสนาอิสลาม

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 สาระการเรียนรู้ที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ประวัติและความสำคัญของพระพุทธศาสนา เวลา 5 ชั่วโมง เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซีย และสิงคโปร์ เวลา 1 ชั่วโมง ครูผู้สอน นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง วันที่ เดือน ปี 2566 1.มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ส 1.1 รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกัน อย่างสันติสุข ตัวชี้วัด ม.2/1 อธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศเพื่อนบ้าน 2.สาระสำคัญ หลังจากที่พระพุทธเจ้าได้เสด็จปรินิพพานแล้ว พระเจ้าอโศกมหาราชผู้เป็นอุปถัมภ์ได้จัดส่งสมณทูต ไปเผยแผ่พระพุทธศาสนายังดินแดนต่างๆ โดยเฉพาะดินแดนที่เป็นเพื่อนบ้านของไทย ซึ่งได้แก่ มาเลเซีย และสิงคโปร์ ส่งผลให้มีการเสริมสร้างความเข้าใจอันดีระหว่างประเทศเพื่อนบ้าน 3.จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนบอกประวัติการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซียและสิงคโปร์ได้อย่าง ถูกต้อง(K) 2. นักเรียนสรุปประวัติการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซียและสิงคโปร์(P) 3. นักเรียนเห็นคุณค่าและความสำคัญของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซีย และสิงคโปร์(A)

4.สาระการเรียนรู้ การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้าน 1. ประเทศมาเลเซีย 2. ประเทศสิงคโปร์ 5.คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. รักความเป็นไทย 6.สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 7.การจัดกิจกรรมการเรียนรู้(ใช้วิธีการสอนแบบบรรยาย) ขั้นที่1 นำเข้าสู่บทเรียน 1. ครูกล่าวทักทาย แจ้งชื่อเรื่องที่จะเรียนและจุดประสงค์การเรียนรู้ให้นักเรียนทราบ 2. นักเรียนร่วมกันตอบคำถามนำเข้าสู่บทเรียน ตัวอย่างคำถาม

ขั้นที่ 2 สอน 3. ครูบรรยายเนื้อหา เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซียและสิงคโปร์ โดยใช้PowerPoint ประกอบการบรรยาย 4. หลังจากครูบรรยายเนื้อหาเสร็จ ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 2 กลุ่ม โดยแบ่งตามเลขที่คู่และ เลขที่คี่ กลุ่มที่ 1 สืบค้นข้อมูลการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศมาเลเซีย กลุ่มที่ 2 สืบค้นข้อมูลการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศสิงคโปร์ 5. หลังจากแบ่งกลุ่มเสร็จสิ้น ให้ตัวแทนแต่ละกลุ่มรับใบงานที่ 1.2 กลุ่มละ 3 ชุด จากครูผู้สอนและ ร่วมกันสืบค้นข้อมูล แลกเปลี่ยนความรู้ ความสำคัญและประโยชน์ของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาไปยัง ประเทศมาเลเซียและสิงคโปร์แล้วตอบคำถามลงในใบงานที่ 1.2 และสรุปลงในสมุด 6. นักเรียนแต่ละกลุ่มทำใบงานที่ 1.2 เสร็จสิ้น ในตัวแทนกลุ่มละ 2 คน ออกมานำเสนอใบงาน ที่ 1.2 หน้าชั้นเรียน ครูและเพื่อนกลุ่มอื่นร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง และให้ข้อเสนอแนะ ขั้นที่ 3 สรุป 7. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปเนื้อหาการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซียและสิงคโปร์ ผ่านสื่อ PowerPoint 8.สื่อและแหล่งการเรียนรู้ 1. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน พระพุทธศาสนา ม. 2 (อจท.) 2. สื่อ PowerPoint เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซียและสิงคโปร์ 9.ภาระงาน/ชิ้นงาน 1. ใบงานที่ 1.2 เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศประเทศเพื่อนบ้าน

10.การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือวัด เกณฑ์การวัดและ ประเมินผล ด้านความรู้ (K) นักเรียนบอกประวัติการเผยแผ่ พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซีย และสิงคโปร์ได้อย่างถูกต้อง ตรวจใบงานที่ 1.2 ใบงานที่ 1.2 ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ ด้านทักษะ (P) นักเรียนสรุปประวัติการเผยแผ่ พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศมาเลเซีย และสิงคโปร์ ตรวจใบงานที่ 1.2 ใบงานที่ 1.2 ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ ด้านคุณลักษณะ (A) นักเรียนเห็นคุณค่าและความสำคัญของ การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศ มาเลเซีย และสิงคโปร์ การตอบคำถาม แบบสังเกต การตอบ คำถาม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

บันทึกผลหลังการสอน สรุปผลการเรียนการสอน 1. นักเรียนจำนวน........................คน ผ่านจุดประสงค์การเรียนรู้...............คน คิดเป็นร้อยละ................................. ไม่ผ่านจุดประสงค์............................คน คิดเป็นร้อยละ................................. ได้แก่ 1........................................................................................... 2. ........................................................................................ นักเรียนที่มีความสามารถพิเศษได้แก่ 1. .......................................................................................... 2. .......................................................................................... 2. นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจ (K) ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. นักเรียนมีความรู้เกิดทักษะ (P) ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4. นักเรียนมีเจตคติ ค่านิยม คุณธรรมจริยธรรม (A) ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ปัญหา/อุปสรรค /แนวทางแก้ไข .......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ ข้อเสนอแนะ .......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ (ลงชื่อ)…………………………………………… (นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง) ครูผู้สอน …………../……………./…………..

ความเห็นของครูพี่เลี้ยง ได้ทำการตรวจแผนการจัดการเรียนรู้ของ นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. องค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้ ครบถ้วนและถูกต้อง ยังไม่ครบถ้วนหรือไม่ถูกต้อง ควรปรับปรุงพัฒนา................................................ 2. ความสอดคล้องของแผนการจัดการเรียนรู้กับหลักสูตรสถานศึกษา สอดคล้อง ยังไม่สอดคล้อง ควรปรับปรุงพัฒนา......................................................................... 3. รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนา................................................... 4. สื่อการเรียนรู้ เหมาะสมกับรูปแบบการจัดการเรียนรู้ ยังไม่เหมาะสม ควรปรับปรุงพัฒนา............................................................................ 5. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ยังไม่ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ควรปรับปรุงพัฒนา.................................... 6. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 7. ระดับคุณภาพของแผนการจัดการเรียนรู้ ดีเยี่ยม ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง 8. ข้อเสนอแนะอื่นๆ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... (ลงชื่อ)…………………………………………... (นางสาวรุจิรา สุธรรมมา) ครูพี่เลี้ยง …………../……………./…………..

ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ได้ทำการตรวจแผนการจัดการเรียนรู้ของ นายกิตติศักดิ์ เข็มทอง แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. องค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้ ครบถ้วนและถูกต้อง ยังไม่ครบถ้วนหรือไม่ถูกต้อง ควรปรับปรุงพัฒนา................................................ 2. ความสอดคล้องของแผนการจัดการเรียนรู้กับหลักสูตรสถานศึกษา สอดคล้อง ยังไม่สอดคล้อง ควรปรับปรุงพัฒนา......................................................................... 3. รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนา................................................... 4. สื่อการเรียนรู้ เหมาะสมกับรูปแบบการจัดการเรียนรู้ ยังไม่เหมาะสม ควรปรับปรุงพัฒนา............................................................................ 5. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ยังไม่ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ ควรปรับปรุงพัฒนา.................................... 6. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 7. ระดับคุณภาพของแผนการจัดการเรียนรู้ ดีเยี่ยม ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง 8. ข้อเสนอแนะอื่นๆ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... (ลงชื่อ)…………………………………………... (นางสาวภัทร์ฐิตา แท่งทอง) หัวหน้ากลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม …………../……………./…………..