EKONOMI TINGKATAN 4

Bab 4 Contoh Faedah Sosial

Faedah Peribadi Secara rumus, faedah sosial dapat dijelaskan seperti berikut:

Kos 'BFEBI TPTJBM 'BFEBI QFSJCBEJ 'BFEBI MVBSBO
pengangkutan
Contohnya, seseorang individu memilih menunggang basikal
rendah pergi bekerja. Antara faedah peribadinya termasuklah:
(i) kos pengangkutan yang lebih rendah berbanding
)DHGDK
kesihatan memandu kereta
(ii) faedah kesihatan daripada menunggang basikal
Mengelakkan (iii) mengelak daripada kesesakan lalu lintas dan menjimatkan
kesesakan
lalu lintas masa perjalanan
Faedah sosial daripada menunggang basikal juga
Menjimatkan mendatangkan faedah luaran seperti:
masa (i) Kadar kesesakan lalu lintas yang rendah bagi pengguna

Faedah Luaran jalan raya yang lain
(ii) Kadar pencemaran alam sekitar yang rendah
Kadar (iii) Kos perubatan kesihatan yang lebih rendah kepada
kesesakan
lalu lintas orang ramai
Jika sesuatu barangan mempunyai faedah luaran yang sangat
yang menonjol, jumlah faedah sosial akan menjadi lebih besar
rendah daripada faedah peribadi.

Kadar
pencemaran
udara yang

rendah

Kos Masyarakat yang mempunyai kesedaran alam sekitar yang tinggi
perubatan telah mula mengurangkan penggunaan kenderaan bermotor semasa
yang rendah
kepada orang pergi bekerja

ramai

242

Pengeluaran

AKTIVITI 4.2.5

1. Sebuah stadium baharu yang boleh menampung seramai 40 000 – 50 000 penonton akan
dibina di Nusajaya, Johor dengan kos kira-kira RM200 juta.
Berdasarkan maklumat di atas, lengkapkan jadual di bawah.

Kos sosial Faedah sosial

Peribadi

Luaran Lebuhraya KL-Kuala Selangor (Lebuhraya LATAR)
2.

Pembinaan Lebuhraya KL–Kuala Selangor (LATAR) dimulakan pada tahun 2008 dan siap
pada tahun 2011 dengan kos RM958 juta dibiayai sepenuhnya oleh KL–Kuala Selangor
Expressway Berhad (KLSEB).
Lebuhraya LATAR sepanjang 33 km ini menghubungkan Kuala Lumpur dengan Kuala
Selangor, Assam Jawa, Ijok, Bestari Jaya (Batang Berjuntai), Kota Puteri, Puncak Alam,
Shah Alam, Bukit Jelutong, Sungai Buloh, Kundang, Rawang dan Selayang. Terdapat lima
persimpangan dan empat plaza tol, iaitu Plaza Tol Ijok, Plaza Tol Kuang Timur/Barat, Plaza
Tol Kundang Timur/Barat dan Plaza Tol Taman Rimba Templer di sepanjang lebuhraya ini.

(Sumber: http://www.latar.com.my/faqs.htm.)

Bincang dalam kumpulan kesan eksternaliti daripada projek lebuh raya di atas. Kemudian,
bentangkan hasil perbincangan di depan kelas.

243

Bab 4

Peta Konsep

Pengeluaran

Konsep pengeluaran, kos, dan hasil Produktiviti dan eksternaliti

Pengeluaran Kos pengeluaran Produktiviti Eksternaliti

Konsep pengeluaran Kos pengeluaran Maksud produktiviti ‡ 0DNVXG HNVWHUQDOLWL
jangka pendek ‡ .RV VRVLDO
‡ )LUPD Faktor yang ‡ )DHGDK VRVLDO
‡ 3HQJHOXDUDQ ‡ .RV WHWDS mempengaruhi
‡ ,QSXW ‡ .RV EHUXEDK
‡ 2XWSXW ‡ -XPODK NRV produktiviti
‡ -DQJND PDVD ‡ .RV EHUXEDK SXUDWD
‡ .RV SXUDWD ‡ 7HQDJD PDQXVLD
SHQJHOXDUDQ ‡ .RV PDUJLQDO ‡ 6LVWHP GDQ
‡ +XEXQJDQ DQWDUD
Fungsi pengeluaran SURVHGXU
jangka pendek MXPODK RXWSXW ‡ 6WUXNWXU RUJDQLVDVL
GHQJDQ NRV SXUDWD ‡ *D\D NHSLPSLQDQ
‡ -XPODK NHOXDUDQ NRV PDUJLQDO ‡ 3HUVHNLWDUDQ NHUMD
‡ .HOXDUDQ SXUDWD MXPODK NRV GDQ ‡ 7HNQRORJL
‡ .HOXDUDQ PDUJLQDO NRV EHUXEDK SXUDWD ‡ %DKDQ EDKDQ
‡ .HOHQJNDSDQ PRGDO

Hasil dan untung
‡ +DVLO 75
+DUJD VHXQLW × .XDQWLWL MXDODQ
‡ 8QWXQJ HNRQRPL
-XPODK KDVLO ² .RV HNVSOLVLW .RV LPSOLVLW

Tahap pengeluaran paling cekap

244

Pengeluaran

Pengeluaran

Konsep Pengeluaran, Kos, dan Hasil Produktiviti dan Eksternaliti

t ,POTFQ QFOHFMVBSBO t .BLTVE QSPEVLUJWJUJ
t 'VOHTJ QFOHFMVBSBO KBOHLB QFOEFL a t 'BLUPS GBLUPS ZBOH NFNQFOHBSVIJ QSPEVLUJWJUJ
t .BLTVE KVNMBI LPT
LPT UFUBQ
LPT CFSVCBI
t .BLTVE FLTUFSOBMJUJ
LPT QVSBUB
LPT NBSHJOBM EBO LPT CFSVCBI t .BLTVE LPT TPTJBM EBO GBFEBI TPTJBM
QVSBUB b t .FOJMBJ LPT TPTJBM EBO GBFEBI TPTJBM
t 1FSIJUVOHBO LPT UFUBQ
LPT CFSVCBI
KVNMBI
LPT
LPT QVSBUB
LPT NBSHJOBM
EBO LPT
CFSVCBI QVSBUB
t )VCVOHBO BOUBSB UJOHLBU PVUQVU EFOHBO
KVNMBI LPT
LPT QVSBUB
LPT NBSHJOBM
EBO LPT
CFSVCBI QVSBUB
t ,POTFQ IBTJM EBO VOUVOH
t 1FOHIJUVOHBO KVNMBI IBTJM EBO VOUVOH
t 5BIBQ QFOHFMVBSBO QBMJOH DFLBQ

a Input Tetap dan Input Berubah

5JEBL CFSVCBI .FSVQBLBO #FSVCBI TFDBSB
TFDBSB MBOHTVOH JOQVU MBOHTVOH EFOHBO
EFOHBO PVUQVU
QFOHFMVBSBO PVUQVU

8VKVE EBMBN 8VKVE EBMBN
KBOHLB QFOEFL KBOHLB QFOEFL

TBIBKB EBO KBOHLB
QBOKBOH

Input Tetap Input Berubah

$POUPI #FSCFOUVL $POUPI CBIBO
NFTJO EBO ö[JLBM NFOUBI EBO

UBOBI CVSVI

245

Bab 4 Ron95

adalah input berubah Getah as Kapas as Kayu as Tepung
bagi pengeluaran
Tayar Baju Almari Mi goreng
Faktor penghubungan

adalah input tetap Mesin pemotong
bagi pengeluaran
Kilang as Mesin jahit as kayu as Dapur gas
Faktor penghubungan Tayar
Baju Almari Mi goreng

b Maksud Jenis-jenis Kos Pengeluaran
Jenis Kos Pengeluaran

Jumlah kos Kos tetap Kos berubah Kos purata Kos marginal Kos berubah purata

#BZBSBO VOUVL #BZBSBO VOUVL #BZBSBO VOUVL ,PT TFVOJU 1FSVCBIBO EBMBN ,PT QFOHHVOBBO JOQVU
QFOHHVOBBO QFOHHVOBBO JOQVU QFOHHVOBBO JOQVU PVUQVU KVNMBI LPT BLJCBU CFSVCBI CBHJ TFVOJU
TFNVB JOQVU EBSJQBEB QFSVCBIBO PVUQVU
UFUBQ CFSVCBI
TFVOJU PVUQVU

Bayaran Kos tetap Merupakan Kos berubah Bayaran
untuk RM20 000 kos RM1 200 untuk

penggunaan Kos tetap pengeluaran Kos berubah penggunaan
input tetap input
Memberi
Wujud kesan ke atas berubah
dalam jangka
untung Wujud
pendek dalam jangka
sahaja Diukur dalam pendek dan
unit wang
Tidak jangka
berubah panjang
secara
langsung Berubah
dengan secara
output
langsung
Perlu dengan
dibayar output
walaupun
Tidak perlu
tiada dibayar
pengeluaran
jika tiada
246 pengeluaran

Pengeluaran

Refleksi

Selepas mempelajari bab ini, anda dapat:
4.1 Konsep Pengeluaran, Kos, dan Hasil

Menjelaskan konsep pengeluaran
Menjelaskan fungsi pengeluaran jangka pendek
Menjelaskan maksud kos tetap, kos berubah, jumlah kos, kos purata, kos marginal, dan kos
berubah purata
Mengira kos tetap, kos berubah, jumlah kos, kos purata, kos marginal, dan kos berubah purata
Menjelaskan hubungan antara tingkat output dengan jumlah kos, kos purata, kos marginal, dan
kos berubah purata
Menjelaskan konsep hasil dan untung
Mengira jumlah hasil dan untung
Mengenal pasti tahap pengeluaran paling cekap

4.2 Produktiviti dan Eksternaliti
Menyatakan maksud produktiviti
Menjelaskan faktor-faktor yang mempengaruhi produktiviti
Menyatakan maksud eksternaliti
Menjelaskan maksud kos sosial dan faedah sosial
Menilai faedah sosial dan kos sosial berdasarkan contoh yang sesuai

Istilah BM - BI Ê UÊ Kos purata (Average cost)
Ê UÊ Kos tetap (Fixed cost)
4.1 Konsep Pengeluaran, Kos, dan Hasil Ê UÊ Pengeluaran (Production)
Ê UÊ Fungsi pengeluaran jangka pendek Ê UÊ Untung (Profit)

(Short term production function) 4.2 Produktiviti dan Eksternaliti
Ê UÊ Hasil (Revenue) Ê UÊ Eksternaliti (Externality)
Ê UÊ Jumlah keluaran (Total product) Ê UÊ Faedah sosial (Social benefit)
Ê UÊ Keberkesanan (Effectiveness)
UÊ Jumlah kos (Total cost) Ê UÊ Kecekapan (Efficiency)
Ê UÊ Keluaran marginal (Marginal product) Ê UÊ Kos sosial (Social cost)
Ê UÊ Keluaran purata (Average product) Ê UÊ Produktiviti (Productivity)
Ê UÊ Kos berubah (Variable cost)
Ê UÊ Kos berubah purata (Average variable cost)
Ê UÊ Kos marginal (Marginal cost)
Ê UÊ Kos pengeluaran (Production cost)

247

Bab 4

Latihan Sumatif 4

Ạ Soalan Objektif

Arahan: Tiap-tiap soalan diikuti oleh empat jawapan pilihan. Pilih satu jawapan yang paling tepat.

1. Gambar di bawah menunjukkan dua jenis 2. Antara yang berikut, yang manakah benar
input pengeluaran kek lapis.
tentang jumlah kos dalam pengeluaran

jangka masa pendek sebuah firma?

I Jumlah kos adalah bersamaan dengan

jumlah kos tetap apabila tingkat

output adalah sifar

II Jumlah kos ialah kos seunit output

yang dikeluarkan oleh firma

Gambar 1 Gambar 2 III Jumlah kos mempunyai hubungan

yang negatif dengan tingkat output

Pilih perbezaan yang tepat antara input pengeluaran
pengeluaran dalam Gambar 1 dan
Gambar 2. IV Tambahan dalam jumlah kos adalah

sama dengan tambahan dalam jumlah

kos berubah

Gambar 1 Gambar 2 A I dan II C II dan III

A Wujud pada Tidak wujud B I dan IV D III dan IV
tingkat output jika tingkat
sifar output adalah 3. Antarayangberikut,yangmanakahmerupakan
sifar kos berubah dalam proses pengeluaran?
A Sewa kilang
B Kuantiti Kuantiti B Kos bahan mentah
C Bayaran premium insurans kebakaran
penggunaannya penggunaannya D Bayaran kos pembelian mesin baharu
kilang
adalah tetap berubah

apabila tingkat mengikut

output berubah perubahan 4. Jadual di bawah menunjukkan pengeluaran
sesuatu barang oleh Firma Y.
tingkat output

Bilangan buruh Jumlah

C Merupakan input Merupakan (orang) keluaran (unit)

tetap dalam input berubah 1 10
3 22
pengeluaran dalam 5 40
8 66
pengeluaran 10 80

D Wujud dalam Hanya Penggunaan bilangan buruh yang ke
jangka masa wujud dalam
pengeluaran jangka masa berapakah menunjukkan nilai keluaran
pendek dan pengeluaran
panjang pendek marginal yang paling tinggi?

A 3 orang C 8 orang

B 5 orang D 10 orang

248

Pengeluaran

5. Pilih pernyataan yang benar mengenai kos 8. Jadual di bawah menunjukkan butiran
perbelanjaan Firma A.
purata dalam proses pengeluaran.

I Kos purata bersamaan dengan kos Butiran RM

tetap dicampur dengan kos berubah Kos bahan mentah 6 000
Kos buruh 2 000
II Kos purata akan meningkat setelah Kos bahan api 1 750
Bayaran sewa tapak tanah 3 000
mencapai nilai minimumnya

III Kos purata menunjukkan kos seunit

output yang dihasilkan

IV Kos purata ialah tambahan jumlah

kos akibat daripada tambahan satu Jika Firma A menghasilkan 20 000 unit

unit keluaran barang dan dijual pada harga RM0.80

A I dan II C II dan III seunit, berapakah jumlah untung yang

B I dan IV D III dan IV akan diperoleh oleh Firma A?

6. Maklumat berikut menunjukkan kos A RM3 250 C RM8 260
pengeluaran bagi sebuah kilang pakaian
pada bulan Januari. B RM5 600 D RM8 890

RM 9. Apakah faedah sosial yang akan timbul
apabila kerajaan negeri menggalakkan
Gaji pekerja 30 000 penggunaan lebih banyak basikal di
Pulau Pinang?
Faedah modal 1 800 A Kos pengangkutan yang lebih tinggi
B Kadar pengangguran yang rendah
Insurans kebakaran 1 200 C Kadar kesesakan lalu lintas yang
rendah
Bayaran bil air dan elektrik 1 200 D Kadar pencemaran udara yang lebih
tinggi
Bahan mentah 50 000

Bayaran sewa bangunan kilang 12 000

Bayaran telefon dan Internet 800

Hitung jumlah kos berubah kilang 10. Gambar di bawah menunjukkan aktiviti
pakaian tersebut. pengeluaran botol minuman sebuah firma.

A RM36 200 C RM65 000
B RM47 000 D RM82 000

7. Maklumat berikut menunjukkan kos
pengeluaran sebuah firma.

Untuk menghasilkan output sebanyak Pilih kesan eksternaliti yang negatif
180 unit, kos pengeluaran yang
ditanggung oleh Syarikat QL ialah daripada aktiviti pengeluaran di atas.
sebanyak RM1 450. Apabila firma
menambahkan output menjadi 220 unit, I Pembebasan asap kilang yang bertoksik
kos pengeluarannya telah meningkat
sebanyak 15%.

II Peluang pekerjaan yang lebih banyak

Hitung kos marginal firma bagi output III Penggunaan teknologi yang moden
yang ke-220 unit.
IV Kesesakan lalu lintas

A RM3.86 C RM5.44 A I dan II C II dan III
B RM4.85 D RM6.45
B I dan IV D III dan IV

249

Bab 4

ạ Soalan Esei

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.
1. (a) Dengan contoh yang sesuai, terangkan maksud pengeluaran dalam konteks ekonomi.
(b) Jelaskan perbezaan antara pengeluaran jangka pendek dengan pengeluaran jangka panjang.

2. (a) Gambar di bawah menunjukkan dua jenis input dalam pengeluaran.

Gambar 1 Gambar 2

Jelaskan tiga perbezaan input dalam Gambar 1 dan Gambar 2.

(b) Jadual di bawah menunjukkan pengeluaran sebuah firma.

Input tetap (unit) Input berubah (unit) Jumlah keluaran (unit)

32 10

33 18

35 26

36 30

(i) Apakah jenis jangka masa pengeluaran firma ini? Beri alasan.
(ii) Hitung keluaran purata dan keluaran marginal pada setiap tingkat input berubah.
(iii) Terangkan hubungan antara jumlah keluaran, keluaran purata, dan keluaran marginal.

3. Jadual di bawah menunjukkan hubungan antara jumlah keluaran dengan kos pengeluaran
bagi sebuah firma.

Jumlah keluaran (unit) Jumlah kos (RM) Kos marginal (RM)

0 100 –

1 190 A

2 B 80

3 340 70

4 400 60

5 470 70

6 550 80

7 640 90

8 750 110

9 890 140

250

Pengeluaran

(a) Hitung:
(i) Nilai A dan B.
(ii) Kos purata bagi keluaran yang ke-3 dan ke-7.
(iii) Kos berubah bagi keluaran ke-4 dan ke-9.

(b) Terangkan hubungan antara kos purata dengan kos marginal.

4. (a) Maklumat berikut berkaitan dengan pengeluaran Syarikat Murni Berhad.

Syarikat Murni Berhad ialah sebuah syarikat yang
menghasilkan cakera padat untuk dijual di pasaran tempatan.
Kos tetap dan kos berubah yang ditanggung oleh syarikat ialah
masing-masing sebanyak RM28 000 dan RM16 500 untuk
keluaran sebanyak 30 000 unit. Syarikat telah menetapkan
untuk menjual cakera padat pada harga RM2.00 seunit.

(i) Hitung kos purata Syarikat Murni Berhad.
(ii) Hitung jumlah keuntungan atau kerugian Syarikat Murni Berhad.

(b) (i) Jelaskan konsep hasil dan untung dengan contoh yang sesuai.
(ii)
Arif memulakan perniagaan dengan modal sebanyak RM10 000. Jumlah wang ini
jika disimpan di dalam bank akan diberi faedah 4% setahun. Arif menggunakan
kedai sendiri yang mempunyai nilai sewa tahunan sebanyak RM2 400. Sebelum
memulakan perniagaan, Arif bekerja sebagai seorang pegawai kerajaan yang
menerima gaji RM2 500 sebulan. Jumlah perolehan perniagaan Arif dalam
tahun pertama ialah RM40 000 iaitu sebelum ditolak dengan perbelanjaan
perniagaan sebanyak RM1 000.

Hitung untung ekonomi untuk perniagaan Arif.

5. (a) Terangkan maksud produktiviti.
(b) Jelaskan bagaimana faktor pengeluaran buruh akan mempengaruhi tingkat produktiviti
sesebuah firma.

6. (a) Jelaskan konsep kos sosial dan faedah sosial dalam konteks ekonomi.
(b) Jelaskan tiga faedah sosial yang timbul apabila sebuah kilang pakaian ditubuhkan
di kawasan perindustrian yang berdekatan.

251

Bab 4

KAJIAN KES

Syarikat MJAuto Berhad ialah sebuah syarikat automobil tempatan yang mengeluarkan kereta
persendirian untuk pasaran tempatan dan juga dieksport ke negara-negara ASEAN. Syarikat MJAuto
Berhad telah berusaha untuk meningkatkan produktiviti dan daya saing produknya di pasaran
antarabangsa agar dapat menguasai bahagian yang lebih besar dalam pasaran kereta di dunia.

Pada bulan Jun 2015, Syarikat MJAuto Berhad telah memperkenalkan model kereta baharunya, iaitu
Ascentra 1.5 untuk sasaran pengguna yang berpendapatan sederhana. Oleh itu, bahagian pengeluaran
telah mengemukakan dua kaedah pengeluaran yang berikut untuk dipertimbangkan oleh pihak
lembaga pengarah syarikat:

Kaedah pengeluaran

Butiran XY

Buruh (orang) 80 50
Mesin (unit)
Kos pengeluaran (RM/sebuah) 12 16

62 000 58 800

Syarikat MJAuto Berhad telah menetapkan harga yang sangat kompetitif dengan pesaingnya iaitu
sebanyak RM76 800 sebuah. Pada bulan September 2015, syarikat mengeluarkan 12 000 buah
kereta model Ascentra 1.5 dan berjaya menjual 9 000 buah daripada keseluruhan pengeluarannya.
Kewujudan Syarikat MJAuto Berhad selama 10 tahun di bandar Kulim, Kedah telah mendatangkan
pelbagai kebaikan, di samping beberapa keburukan kepada masyarakat setempat.

Berdasarkan kes di atas, jawab soalan berikut.

(a) Nyatakan dua cara Syarikat MJAuto Berhad dapat meningkatkan produktivitinya.

(b) (i) Tentukan kaedah pengeluaran yang wajar dipilih oleh Syarikat MJAuto Berhad untuk kereta
model baharunya, Ascentra 1.5. Jelaskan jawapan anda.

(ii) Berdasarkan (b)(i), berapakah jumlah kos pengeluaran yang ditanggung oleh Syarikat MJAuto
Berhad untuk mengeluarkan 12 000 buah kereta dengan kaedah pengeluaran yang dipilih?

(iii) Hitung jumlah keuntungan atau kerugian Syarikat MJAuto Berhad apabila syarikat berjaya
menjual 9 000 buah kereta dengan kos pengeluaran di (b)(ii).

(c) (i) Beri satu contoh input tetap dan input berubah yang digunakan oleh Syarikat MJAuto Berhad
dalam pengeluaran keretanya.

(ii) Nyatakan jenis jangka masa pengeluaran Syarikat MJAuto Berhad dalam pengeluaran kereta
model Ascentra 1.5. Beri alasan.

(d) (i) Nyatakan dua contoh faedah sosial daripada kewujudan Syarikat MJAuto Berhad.
(ii) Nyatakan satu contoh kos sosial daripada kewujudan Syarikat MJAuto Berhad.

252

Pengeluaran

Praktis

Arahan: Lengkapkan peta pemikiran di bawah.
1. Berdasarkan gambar yang diberi, tulis jawapan yang betul pada peta alir.

Menggunakan Untuk Bagi
menghasilkan memaksimumkan

2. Berikan maksud bagi jenis keluaran berikut berserta dengan rumusnya.

Jenis Keluaran

Jumlah keluaran Keluaran purata Keluaran marginal

Rumus Rumus Rumus

3. Tuliskan rumus bagi setiap kos berikut.

Jenis Kos Pengeluaran

Jumlah kos Kos tetap Kos berubah

Kos purata Kos berubah purata Kos marginal

253

Glosari

Akaun semasa Akaun yang membolehkan pendeposit membuat bayaran dengan
menggunakan cek.
Akaun simpanan
Akaun simpanan wang yang diberi faedah dan boleh
Akaun simpanan mengeluarkan wangnya pada bila-bila masa.
tetap
Anjal Akaun yang digunakan untuk menyimpan sejumlah wang bagi
Bai Bithaman Ajil sesuatu tempoh masa tertentu.
Bank perdagangan
Peratus perubahan harga kurang daripada peratus perubahan kuantiti.
Bank pusat
Konsep penjualan barang secara ansuran termasuk keuntungan.
Barang modal
Bank yang dimiliki oleh pihak swasta dan bermotifkan
Barang pengganti keuntungan.
Barang penggenap
Bayaran pindahan Bank yang dimiliki oleh kerajaan untuk mengawal sistem
kewangan negara bagi menjamin kestabilan ekonomi negara.
Belanjawan
peribadi Barang yang dihasilkan untuk digunakan dalam proses
Buruh pengeluaran barang lain. Misalnya mesin dan lori.

Ceteris paribus Barang yang dapat mengganti fungsi sesuatu barang yang lain.

Dividen Barang yang perlu digunakan bersama dengan barang lain.

Pendapatan yang diterima oleh individu tanpa memberi
sumbangan pengeluaran.

Anggaran perbelanjaan berdasarkan anggaran pendapatan boleh
guna dalam suatu tempoh masa tertentu.

Tenaga manusia yang disumbangkan sama ada dari segi fizikal
atau mental dalam suatu proses pengeluaran.

Perkataan Latin yang membawa maksud “faktor-faktor lain tidak
berubah”.

Pulangan yang diterima oleh pemegang saham dan penabung
dalam institusi kewangan Islam.

254

Glosari

Ekonomi Islam Merupakan sistem ekonomi campuran yang berlandaskan
Ekonomi Al-Quran dan Hadis.

Eksternaliti Ilmu yang mengkaji bagaimana manusia mengagihkan sumber
Faedah ekonomi yang terhad untuk memenuhi kehendak manusia yang
Faktor pengeluaran tidak terhad.
Firma
Fungsi pengeluaran Kos atau faedah yang tidak diambil kira dalam pengeluaran dan
Hukum penawaran penggunaan sesuatu barang dan perkhidmatan.
Hukum permintaan
Hukum pulangan Ganjaran kepada pemilik modal dan kos yang harus dibayar
berkurangan bagi penggunaan atau pinjaman modal wang.
Inflasi
Input berubah Sumber ekonomi yang digunakan untuk mengeluarkan barang
Input tetap dan perkhidmatan iaitu buruh, tanah, modal, dan usahawan.
Intensif buruh
Unit ekonomi yang menggunakan faktor-faktor pengeluaran
untuk menghasilkan barang atau perkhidmatan.

Merujuk perhubungan antara input dengan output.

Hukum ini menyatakan bahawa semakin tinggi harga, semakin
banyak barang ditawarkan dan sebaliknya.

Hukum ini menyatakan bahawa semakin tinggi harga, semakin
kurang kuantiti diminta dan sebaliknya.

Apabila penambahan penggunaan satu input berubah terhadap
sejumlah input tetap menyebabkan jumlah keluaran bertambah
pada kadar yang semakin berkurangan.

Keadaan ekonomi yang mengalami kenaikan dalam tingkat
harga umum secara berterusan dan tidak terhad.

Faktor pengeluaran yang jumlah kuantitinya berubah mengikut
tingkat output.

Faktor pengeluaran yang jumlah kuantitinya tetap pada
sebarang tingkat output.

Kaedah pengeluaran yang menggunakan lebih banyak faktor
buruh daripada faktor modal.

255

Glosari

Intensif modal Kaedah pengeluaran yang menggunakan lebih banyak faktor
modal daripada faktor buruh.

Isi rumah Unit asas ekonomi yang membekalkan perkhidmatan faktor
pengeluaran kepada firma dan membuat perbelanjaan penggunaan.

Jangka masa panjang Suatu jangka masa apabila semua input yang digunakan dalam
proses pengeluaran merupakan input berubah.

Jangka masa Suatu jangka masa apabila terdapat sekurang-kurangnya satu
pendek input tetap dalam proses pengeluaran.

Jumlah hasil Jumlah pendapatan yang diterima oleh pengeluar daripada jualan
sejumlah keluaran tertentu.

Jumlah keluaran Jumlah output yang dikeluarkan hasil gabungan input tetap dan
input berubah.

Jumlah kos Jumlah kos tetap ditambah kos berubah.

Keanjalan harga Mengukur peratus perubahan dalam kuantiti ditawarkan kesan
penawaran daripada peratus perubahan harga barang itu dengan andaian
ceteris paribus.

Keanjalan harga Mengukur peratus perubahan dalam kuantiti diminta kesan
permintaan daripada peratus perubahan harga barang itu dengan andaian
ceteris paribus.

Kehendak Keinginan individu untuk memiliki barang dan perkhidmatan
bagi mencapai kehidupan yang lebih selesa.

Keluaran purata Jumlah keluaran per unit input berubah.

Keluaran marginal Perubahan jumlah keluaran akibat perubahan seunit input berubah.

Keluk kemungkinan Keluk yang menunjukkan had maksimum tingkat pengeluaran
pengeluaran yang dapat dicapai oleh sebuah ekonomi dengan menggunakan
faktor pengeluaran yang ada dan tingkat teknologi tertentu.

Keperluan Keinginan individu terhadap barang dan perkhidmatan bagi
membolehkannya hidup pada tahap keselesaan yang minimum.

256

Glosari

Keseimbangan Merujuk keadaan pasaran apabila kuantiti permintaan sama
pasaran dengan kuantiti penawaran pada suatu tingkat harga tertentu.
Kos berubah
Kos eksplisit Kos yang berubah secara langsung pada setiap tingkat output.
Kos implisit
Perbelanjaan firma terhadap penggunaan input dalam proses pengeluaran.
Kos lepas
Perbelanjaan firma terhadap faktor pengeluaran yang dimiliki
Kos marginal sendiri tetapi tidak diambil kira dalam kos pengeluaran.
Kos pengeluaran
Pilihan kedua terbaik yang terpaksa dilepaskan akibat daripada
Kos purata pemilihan barangan terbaik.
Kos sosial
Perubahan jumlah kos kesan daripada perubahan seunit output.
Kos tetap
Lebihan Jumlah perbelanjaan yang ditanggung oleh sesebuah firma
penawaran untuk penggunaan sejumlah input dalam proses pengeluaran.
Lebihan
permintaan Kos per unit output.
Maghrib
Masalah asas Kos yang ditanggung oleh masyarakat akibat wujudnya kesan
ekonomi sampingan yang terhasil daripada proses pengeluaran.
Mekanisme pasaran
Kos yang tidak berubah pada setiap tingkat output.
Mobiliti buruh
Modal Keadaan kuantiti yang ditawarkan terhadap sesuatu barang
melebihi kuantiti yang diminta.

Keadaan kuantiti yang diminta terhadap sesuatu barang melebihi
kuantiti yang ditawarkan.

Unsur-unsur yang bercanggah dengan syariah.

Merujuk masalah yang berkaitan dengan apa, berapa,
bagaimana, dan untuk siapa barang dikeluarkan.

Kaedah menentukan harga pasaran melalui interaksi permintaan
pasaran dengan penawaran pasaran.

Kebolehan perpindahan buruh dari segi tempat atau jenis pekerjaan.

Alat atau wang yang digunakan dalam proses pengeluaran.

257

Glosari

Mudharabah Suatu bentuk perkongsian antara pihak bank dengan pemilik
modal untuk menjalankan sesuatu pelaburan.

Overdraf Kemudahan pinjaman yang diberikan oleh pihak bank
perdagangan kepada pemegang akaun semasa yang layak untuk
mengeluarkan wangnya melebihi jumlah baki yang disimpan.

Pelaburan Perbelanjaan terhadap barang-barang modal atau penambahan
stok modal yang sedia ada.

Penawaran Keinginan dan kebolehan firma untuk menawarkan sesuatu
barang atau perkhidmatan pada suatu tingkat harga tertentu
dalam satu jangka masa tertentu.

Pendapatan boleh Jumlah pendapatan selepas ditolak jumlah pelepasan cukai.
cukai

Pendapatan boleh Baki pendapatan setelah ditolak semua potongan wajib.
guna

Pengeluaran Proses mengkombinasikan faktor-faktor pengeluaran untuk
menghasilkan barang dan perkhidmatan.

Perintah sedia ada Arahan daripada pemegang akaun kepada bank untuk membuat
bayaran tetap yang berulang pada tarikh yang ditetapkan.

Permintaan Keinginan dan kesanggupan untuk membeli suatu barang pada
suatu tingkat harga dalam satu tempoh masa tertentu.

Permintaan berkesan Permintaan yang disokong oleh kuasa beli atau kemampuan
membayar.

Permintaan pasaran Jumlah kuantiti sesuatu barang atau perkhidmatan yang diminta
oleh semua individu dalam suatu pasaran pada suatu tingkat
harga tertentu dalam satu jangka masa tertentu.

Perubahan dalam Perubahan dalam kuantiti yang diminta oleh pengguna kesan
kuantiti diminta daripada perubahan harga barang itu sendiri.

Perubahan dalam Perubahan dalam kuantiti yang ditawarkan oleh firma kesan
kuantiti ditawarkan daripada perubahan harga barang itu sendiri.

258

Glosari

Perubahan penawaran Perubahan yang disebabkan oleh faktor-faktor selain harga barang
itu. Ditunjukkan oleh peralihan keluk penawaran ke kiri atau
ke kanan.

Perubahan Perubahan yang disebabkan oleh faktor-faktor selain harga barang
permintaan itu. Ditunjukkan oleh peralihan keluk permintaan ke kiri atau
ke kanan.

Pindahan kredit Cara bank perdagangan membuat pembayaran terus ke dalam
akaun penerima.

Produktiviti Keupayaan untuk menghasilkan output daripada sejumlah input
yang diberikan.

Pulangan pelaburan Keuntungan yang diterima oleh pelabur dalam tempoh
pelaburan.

Risiko pelaburan Kemungkinan mengalami kerugian daripada pelaburan yang
dilaburkan.

Rizab berkanun Simpanan wajib bank perdagangan di bank pusat berdasarkan
jumlah deposit di bank perdagangan berkenaan.

Sektor kedua Sektor yang melibatkan kegiatan penggunaan atau pemprosesan
barang yang telah dikeluarkan oleh sektor utama untuk
mengeluarkan barang separuh siap atau barang akhir.

Sektor ketiga Sektor perkhidmatan yang memberi sokongan terhadap
kemajuan ekonomi.

Sektor utama Sektor ekonomi yang melibatkan pengeluaran secara langsung
daripada alam semula jadi tanpa mengubah suai bentuk barang.

Sewa Ganjaran kepada faktor tanah atau faktor pengeluaran yang
penawarannya terhad.

Sistem ekonomi Sistem ekonomi yang menggabungkan ciri-ciri kebaikan
campuran sistem ekonomi pasaran bebas dengan sistem ekonomi
perancangan pusat.

Sistem ekonomi Sistem ekonomi yang individu dan pihak swasta bebas membuat
pasaran bebas segala keputusan ekonomi tanpa campur tangan kerajaan.

259

Glosari

Sistem ekonomi Sistem ekonomi yang kerajaan atau badan perancangan pusat
perancangan pusat berkuasa penuh dalam segala kegiatan dan keputusan ekonomi.
Subsidi
Tabungan Bantuan kewangan, perkakas, dan bahan yang diberikan oleh
Tak anjal kerajaan kepada pengeluar.

Takjiri Pendapatan boleh guna yang tidak dibelanjakan.
Tanah
Peratus perubahan harga lebih besar daripada peratus
Untung perubahan kuantiti.
Untung ekonomi
Kontrak pindah milik harta yang disewa.
Upah
Faktor pengeluaran yang merangkumi semua sumber alam
Upah benar semula jadi yang boleh digunakan untuk pengeluaran
barang-barang dan penawarannya terhad.
Upah nominal
Usahawan Ganjaran kepada usahawan yang menanggung risiko perniagaan.

Utiliti Untung yang diperoleh pengeluar setelah jumlah kos eksplisit
dan jumlah kos implisit ditolak daripada jumlah hasil.
Wadiah
Ganjaran kepada buruh yang menyumbangkan tenaga fizikal
Wang atau mental dalam aktiviti pengeluaran.

Upah yang dinyatakan dalam sebutan barang dan perkhidmatan
yang diperoleh.

Upah yang dinyatakan dalam wang semasa.

Individu yang menggabung dan menyelaras faktor pengeluaran
lain untuk menghasilkan barang dan perkhidmatan.

Kepuasan yang dinikmati oleh seseorang hasil daripada
penggunaan sesuatu barang atau perkhidmatan.

Kontrak simpanan keselamatan antara penyimpan (pelanggan)
dengan penjaga (bank).

Merupakan komoditi atau benda yang diterima umum oleh
masyarakat sebagai alat perantaraan pertukaran.

260

Senarai Rujukan

Bank Negara Malaysia, 1999. The Central Bank and Financial System in Malaysia: A Decade
of Change, 1998-1999. Kuala Lumpur. Bank Negara Malaysia.

Bank Negara Malaysia, 2014. Laporan Tahunan. Kuala Lumpur. Bank Negara Malaysia.

Baumol, Wj., dan Blinder, A.S., 2009. Economics: Principles and Policy, Edisi ke-11. South
Western: Cengage-Learning.

Chamhuri Siwar dan Surtahman Kastin Hasan, 2005. Ekonomi Malaysia, Edisi ke-6. Petaling
Jaya: Longman.

Che Ros Zainol, Cheng Hin Soo, Khoo Boon Chong, 2002. Ekonomi Asas Tingkatan Empat.
Batu Pahat: Zeti Enterprise.

Dan Moynihan, Brian Titley, 2012, Complete Economics for Cambridge IGCSERG and
O-Level, Edisi ke-2. USA: Oxford University Press.

Hamzaid Yahya, 2010. Ekonomi (Bahagian Mikroekonomi), Edisi ke-3. Melaka: KYS
Enterprise.

Heng Siew Ngu & Md. Ziyadi Md Tahir, 2007. Teks Pra-U Mikroekonomi. Kuala Lumpur:
Longman Malaysia Sdn. Bhd.

Jabatan Perangkaan Malaysia, 2015. Laporan Penyiasatan Perbelanjaan Isi Rumah 2014.
Kuala Lumpur.

Jabatan Perangkaan Malaysia. Buku Tahunan Perangkaan. Diterbitkan setiap tahun. Kuala
Lumpur.

John Sloman, Alison Wride, Dean Garratt, 2015. Economics, Edisi ke-9. Pearson Education
Limited.

Kementerian Kewangan Malaysia. Laporan Ekonomi. Diterbitkan Setiap Tahun, Kuala
Lumpur: Percetakan Nasional Malaysia Berhad.

Mankiw Ng. 2011. Principles of Economics, Edisi ke-5. South-Western Cengage Learning.

Michael Parkin, 1998. Economics. USA: Addison-Wesley Publishing Company, Inc.

Paul Hoang, Margaret Ducie, 2013. Cambridge IGCSE and O Level Economics, United
Kingdom: Hodder Education.

Sabariah Ali, 2011. Teks STPM Mikroekonomi, Edisi Ketiga. Kuala Lumpur: Oxford Fajar
Sdn. Bhd.

Susan Grant, 2014. Cambridge IGCSE Economics, United Kingdom: Cambridge University
Press.

Theng Kock Leing, Razali Muhamad, 2002. Ekonomi Asas Tingkatan Empat. Kuala Lumpur:
Sasbadi Sdn. Bhd.

261

Indeks

AA Bil pertukaran 135 Faktor pengeluaran 7
Buruh 8 Firma 5 – 6, 11, 207
Alat Fungsi pengeluaran
bayaran tertunda 126 C
perantaraan jangka pendek 211
pertukaran 124 – 125 Caj kewangan 181
penyimpan nilai 126 Cek 133, 136 G 13, 144 – 146
ukuran nilai 125 Cita rasa 58, 177
Ceteris paribus 49 – 50, 70 A
Anggaran Corak agihan Guna tenaga
pendapatan 183
perbelanjaan 183 barangan 18, 29 H
pendapatan 18, 28,
Anjal 92, 97 – 98, 104 30 – 31 H
Cuaca 71
B Cukai pendapatan Harga
perseorangan 162 – 165 barang itu 50, 56, 62,
B Catuan 29 70, 74, 174 – 175
D barang lain 57
A faktor pengeluaran 71
Bai Bithaman Ajil 140 D keseimbangan 78,
Bank 84 – 87
Dasar kerajaan 60, 73 purata barangan 150
Islam 139, 186 Debit langsung 136
perdagangan 131 – 139, Draf bank 137 Hasil 225
186 Dividen 150, 152 Hukum
pusat 128 – 131
Simpanan Nasional 186 E penawaran 64
Barang permintaan 49
mewah 94 E I
pengganti 57, 94, 175
penggenap 57 e-dagang 77, 155, 176 I
perkilangan 101, 104 Ekonomi Islam 32 – 35
pertanian 105 Eksternaliti 239 – 242 Iklan 58, 175 – 176
tahan lama 170 Ilmu ekonomi 2
tidak tahan lama 170 FA Inflasi 128 – 129
Bantuan kewangan 152 Input
Barter 124 – 125 Faedah 150 – 151
Bayaran Faedah berubah 208 – 215
kredit 179 tetap 208 – 215
pindahan 150, 152 peribadi 242 Intensif
tunai 178 sampingan 148 buruh 18, 28
Belanjawan peribadi 183, sosial 240, 242 modal 18, 28
184 – 185 Isi rumah 5 – 6, 10
Biasiswa 152 J

262

Indeks

J permintaan 51 – 52 M
permintaan pasaran
Jadual 52, 53 – 54 Maghrib 139
penawaran 65 Keperluan 4, 168 Mata wang 128 – 129
permintaan 51 Kepuasan 6, 10 Masalah
Keseimbangan pasaran
Jangka masa 77 – 87 asas ekonomi 16 – 18,
panjang 210 Koperasi 187 28 – 31
pendek 210 Kos ekonomi 9
berubah 215 – 223 kekurangan 5 – 6,
Jangkaan harga masa berubah purata 216, 10 – 13
depan 60, 71 221, 223 – 224 Matlamat
lepas 6, 9 – 12, pengeluar 72
Jumlah 14 – 15 kewangan 183
hasil 97 – 99, pengeluaran 215, 219 Mekanisme pasaran 21, 28
225 – 227 marginal 217, 221, Memaksimumkan
keluaran 211 – 212 222 – 223 jualan 73, 207
kos 216 – 222 peribadi 241 keuntungan 72, 207
purata 217, 220, kebajikan
Jurubank 130 – 131 222 – 223 masyarakat 6, 207
sosial 239 – 241 Meminimumkan kos
K tetap 215 – 217, 17
219 – 220, 222, 224 Mobiliti
KA Kuantiti keseimbangan 78, geografi 7
83 – 87 kegunaan 7
Kad Kuasa pekerjaan 8
juruwang elektronik mutlak 29 tempat 7
132, 137 beli 49, 129 Modal 7
kredit 138 Kumpulan Wang Simpanan Monopoli 24
Pekerja 159 – 160 Mudharabah 140
Kadar Musim 59
cukai 164 – 165 L O
faedah 151, 181
zakat 167 L O

Keanjalan harga A Output 208 – 209
penawaran 101 – 107 Laissez-faire 21 Overdraf 133 – 135
permintaan 89 – 100, Lebihan
108 – 110 P
penawaran 79 – 81
Kecairan 192 permintaan 79 – 81 P 77
Kehendak 4 – 6, 168 Lembaga
Keluaran Hasil Dalam Negeri 162 A
Tabung Haji 186 Pasaran
marginal 211, 213 M
purata 211 – 213 langsung 77
Keluk tidak langsung
kemungkinan
pengeluaran 13 – 15
penawaran 65, 66
penawaran pasaran 67,
68

263

Indeks

Pekali keanjalan 91 –92, Kad kredit 135 Sumber ekonomi 4 – 6
102, 104 – 105 peribadi 134 Syarikat kewangan 187
Potongan wajib 159
Pelaburan 188 – 192 Produktiviti 232 – 237 T
Pelepasan cukai 162 – 163 Pulangan pelaburan 191
Pemasaran 175 Tabungan 170, 183
Penawaran RA Takjiri 141
Tak anjal 92 – 93, 98, 99,
firma 64 Riba 151
pasaran 66 – 68 Risiko pelaburan 190 105
Pencen 152 Rizab Tanah 7
Pendapatan Tingkat teknologi 72
boleh guna 59, 158 antarabangsa 129
boleh cukai 162 berkanun 131 U
individu 59, 150 S
Penentu U
penawaran 69 S
permintaan 56 Unit amanah 152, 187
Pengeluaran 208 A Untung 150 – 151,
Perbelanjaan Sandaran minimum 129
harian 183 Segmen pasaran 177 225 – 227
luar jangka 183 Sektor ekonomi 226 – 227
penggunaan 170 Upah 148, 150 – 151
tetap 183 kedua 143 – 146 benar 150
Perintah sedia ada 137 ketiga 143 – 146 nominal 150
PERKESO 161 utama 142 – 146 Usahawan 8
Permintaan Sewa 150 – 151
berkesan 49 Sewa beli 135 W
pasaran 52 – 54 Simpanan tetap 133
Perubahan Sistem ekonomi Wadiah 140
dalam kuantiti campuran 20, 26 – 27, Wang 124
diminta 62 30 – 31 Wang saku 152
dalam kuantiti pasaran bebas 20 – 22,
ditawarkan 74 24, 28 ZA
penawaran 75 perancangan pusat 20,
permintaan 63 22 – 23, 25, 29 Zakat 167
Pindahan kredit 137 sosialis 22
Pinjaman Skim perbankan Islam 139
bercagar 134 Subsidi 73, 110 – 113

264

Dengan ini SAYA BERJANJI akan menjaga buku ini
dengan baik dan bertanggungjawab atas kehilangannya

serta mengembalikannya kepada pihak sekolah pada
tarikh yang ditetapkan

Skim Pinjaman Buku Teks
Sekolah

Tahun Tingkatan Nama Penerima Tarikh
Terima

Nombor Perolehan:
Tarikh Penerimaan:

BUKU INI TIDAK BOLEH DIJUAL

RM10.90
ISBN 978-983-3485-10-9

FT364001