Bab 2
2.2.3 Keanjalan Harga Permintaan
Anjal dan Tak Anjal
Pada asasnya, keanjalan harga permintaan boleh dibahagikan
kepada anjal dan tak anjal.
JOM Anjal
1. Apakah maksud Pekali keanjalan melebihi 1 (Ed Ͼ 1).
permintaan anjal? Peratus perubahan kuantiti diminta adalah lebih besar
daripada peratus perubahan harga (%ΔQ Ͼ %ΔP). Ini
2. Nyatakan tiga contoh barang bermakna pengguna sangat responsif terhadap perubahan
yang permintaannya anjal. harga. Contohnya, jika harga diturunkan 5%, kuantiti diminta
akan meningkat lebih daripada 5%.
Harga (RM)
D
P0
%6P
P1
D
%6Q Q1 Kuantiti
Q0 (unit)
Rajah 2.20 Keanjalan harga permintaan anjal
Apabila harga menurun dari P0 ke P1, kuantiti diminta
meningkat dengan banyak dari Q0 ke Q1. Sebaliknya jika
harga meningkat dari P1 ke P0, kuantiti diminta menurun
dengan banyak dari Q1 ke Q0.
Keanjalan harga permintaan anjal mempunyai keluk
permintaan yang landai.
Contoh barang ialah barang mewah.
Rumah mewah Tak Anjal
merupakan barang yang
Pekali keanjalan kurang daripada 1 (Ed Ͻ 1).
permintaannya anjal Peratus perubahan harga adalah lebih besar daripada peratus
perubahan kuantiti diminta (%ΔP Ͼ %ΔQ). Ini bermakna
pengguna kurang responsif terhadap perubahan harga.
Contohnya, jika harga dinaikkan 10%, kuantiti diminta
menurun kurang daripada 10%.
92
Pasaran
Harga (RM) JOM
D
1. Apakah maksud
P1 permintaan tak anjal?
%6P
2. Nyatakan tiga contoh barang
P0 yang permintaannya tak
anjal.
%6Q D
Q1 Q0 Jenis-jenis keanjalan
Kuantiti harga permintaan
(unit)
Untuk mengetahui
Rajah 2.21 Keanjalan harga permintaan tak anjal jenis-jenis keanjalan dengan
lebih lanjut, anda boleh
Apabila harga meningkat dari P0 ke P1, kuantiti diminta menonton video berikut:
menurun dengan sedikit dari Q0 ke Q1. Sebaliknya jika harga https://www.youtube.com/
menurun dari P1 ke P0, kuantiti diminta meningkat dengan watch?v=HHcblIxiAAk
sedikit dari Q1 ke Q0. (Diakses pada 5 Oktober 2016)
Keanjalan harga permintaan tak anjal mempunyai keluk
permintaan yang curam.
Contoh barang ialah barang keperluan dan barang yang
mempunyai ketaatan pengguna yang tinggi.
AKTIVITI 2.2.3
Lukis keluk untuk menunjukkan keanjalan harga permintaan bagi dua jenis barangan berikut:
(a) Pakej pelancongan
(b) Buah-buahan
Terangkan keluk yang anda lukis.
F 1. Anjal 2. Tak anjal
O (a) Ed Ͼ 1
K (b) %ΔQ Ͼ %ΔP (a) Ed Ͻ 1
(b) %ΔQ Ͻ %ΔP
U (c) Contoh barang: barang mewah (c) Contoh barang: barang keperluan
S (d) Keluk permintaan berbentuk landai (d) Keluk permintaan berbentuk curam
93
Bab 2
2.2.4 Penentu Keanjalan Harga
Permintaan
Terdapat banyak faktor yang mempengaruhi keanjalan harga
permintaan suatu barang, antaranya ialah:
Jenis Barangan
Barang mewah adalah lebih anjal kerana apabila harganya
meningkat sedikit, pengguna akan mengurangkan kuantitinya
dengan banyak. Sebaliknya, barang keperluan asas seperti beras
tak anjal kerana sebarang perubahan harga yang besar hanya akan
menyebabkan perubahan kuantiti diminta yang kecil. Pengguna
tetap membeli barang tersebut walaupun harga meningkat.
Barang kemas mempunyai Faktor Jangka Masa
permintaan yang anjal
Dalam jangka masa pendek, permintaan barang biasanya
tak anjal. Hal ini kerana dalam jangka masa ini, jika harga
barang meningkat, permintaannya tidak banyak berubah kerana
sukar untuk mencari barang pengganti yang lain. Sebaliknya,
dalam jangka masa panjang, permintaannya adalah anjal kerana
jika harga sesuatu barang itu meningkat, pengguna sempat
mencari barang penggantinya.
JOM Bilangan Barang Pengganti
Nyatakan lima contoh barang Barang yang mempunyai banyak barang pengganti,
yang mempunyai banyak permintaannya adalah anjal kerana apabila harganya meningkat
barang pengganti dan lima sedikit, pengguna akan mengurangkan kuantitinya dengan
contoh barang yang mempunyai banyak dengan membeli barang pengganti lain yang lebih murah
kurang barang pengganti. harganya. Sebaliknya, bagi barang yang tidak mempunyai
barang pengganti, jika harganya meningkat dengan banyak,
kuantiti diminta tidak dikurangkan dengan banyak kerana
barang itu sukar digantikan dengan barang lain. Oleh itu,
permintaannya adalah tak anjal.
Minuman berperisa mempunyai banyak barang pengganti. Oleh itu
permintaannya adalah anjal
94
Pasaran
Nisbah Perbelanjaan dengan Pendapatan
Semakin besar bahagian pendapatan boleh guna dibelanjakan
ke atas sesuatu barang, maka permintaannya akan semakin
anjal. Contohnya, perbelanjaan terhadap telefon pintar
mengambil bahagian besar daripada jumlah pendapatan dan
perbelanjaan terhadap makanan mengambil bahagian kecil
daripada jumlah pendapatan. Jika berlaku peningkatan
peratusan harga yang sama bagi telefon pintar dan makanan,
permintaan bagi makanan akan dikurangkan dengan sedikit
tetapi permintaan terhadap telefon pintar akan dikurangkan
dengan peratusan yang lebih banyak. Maka, permintaan terhadap
makanan adalah tak anjal manakala permintaan terhadap telefon
pintar adalah anjal.
Bilangan Kegunaan Permintaan telefon pintar
adalah anjal manakala
Jika sesuatu barang itu mempunyai banyak kegunaan, permintaan makanan adalah
maka permintaannya adalah anjal. Contohnya tepung gandum,
apabila harga meningkat sedikit, kuantiti permintaannya tidak anjal
akan dikurangkan dengan banyak berdasarkan jumlah bilangan
kegunaannya. Keadaan sebaliknya berlaku bagi tepung atta Cabaran KBAT
yang boleh digunakan untuk membuat capati sahaja. Jika
harganya ditingkatkan dengan banyak, kuantiti permintaannya Mengapakah garam
berkurang dengan sedikit sahaja atas sebab bilangan mempunyai permintaan yang
penggunaannya terhad. tak anjal? Kaitkan jawapan
anda dengan penentu
Ketagihan keanjalan permintaan.
Jika sesuatu barang mempunyai tahap ketagihan yang tinggi,
misalnya rokok dan kopi, pengguna akan tetap membelinya
walaupun pada harga yang tinggi. Oleh itu, permintaannya adalah
tak anjal.
Ketahanan Barang Susu mempunyai permintaan
yang tidak anjal
Bagi barang tahan lama, permintaannya adalah anjal, kuantitinya
boleh dibeli dengan banyak jika harganya jatuh kerana
barangan ini boleh disimpan lama. Contoh bagi barang tahan
lama ialah perabot dan barangan elektrik. Sebaliknya, bagi barang
yang tidak tahan lama seperti susu segar, permintaannya
adalah tak anjal. Kuantitinya tidak boleh dibeli dengan banyak
walaupun harganya turun kerana barang ini tidak boleh
disimpan lama.
95
Bab 2 2.2.4
AKTIVITI
1. Berikut adalah dua jenis barang.
Barang yang manakah permintaannya lebih anjal? Mengapa?
2. Gaji sebulan Puan Masariah ialah RM5 000. Pada bulan ini dia telah membelanja RM1 500
untuk membeli sebuah peti sejuk baharu dan RM300 untuk membayar bil elektrik dan air.
Apakah kesimpulan yang boleh dibuat terhadap perbelanjaan di atas dengan konsep keanjalan
harga permintaan?
3. (a) Bahagikan murid kepada empat kumpulan.
(b) Setiap kumpulan dikehendaki memerhatikan barang-barang di sekitar rumah dan sekolah,
pilih lima jenis barang (setiap kumpulan tidak boleh memilih barang yang sama).
(c) Berdasarkan pemerhatian masing-masing, setiap kumpulan dikehendaki merekodkan hasil
kajian seperti berikut:
Barangan Keanjalan
(d) Bincang dalam kumpulan faktor yang mempengaruhi keanjalan harga permintaan
barang tersebut.
(e) Bentang hasil perbincangan di depan kelas.
1. Penentu keanjalan harga permintaan ialah:
F (a) Jenis barangan
(b) Faktor jangka masa
O (c) Bilangan barang pengganti
K (d) Nisbah perbelanjaan dengan pendapatan
U (e) Bilangan kegunaan
S (f) Ketagihan
(g) Ketahanan barang
96
Pasaran
2.2.5 Perhubungan antara Keanjalan JOM
Harga Permintaan dengan
Jumlah Hasil
Jumlah hasil ialah pendapatan yang diterima oleh pengeluar
daripada perbelanjaan yang dibuat oleh pengguna terhadap
barang-barang yang dipasarkan. Oleh itu, jumlah hasil adalah
sama dengan jumlah perbelanjaan pengguna.
Jumlah hasil = Kuantiti × Harga
Berdasarkan rumus, jumlah hasil diperoleh apabila kuantiti
barang yang dijual didarab dengan harga seunit barang tersebut.
Jika harga berubah, jumlah hasil turut berubah. Sejauh mana
perubahan harga sesuatu barang memberi kesan kepada jumlah
hasil bergantung pada keanjalan harga permintaan barang itu.
Lengkapkan jadual berikut:
Anjal E Harga Jumlah
d hasil
Jika permintaan terhadap sesuatu barang adalah anjal, penurunan
harga barang tersebut menyebabkan peningkatan dalam jumlah Anjal Turun
hasil dan sebaliknya, peningkatan harga barang menyebabkan
penurunan dalam jumlah hasil. Anjal Naik
Contoh:
Andaikan pengeluar menjual suatu barang pada harga RM20
dan kuantiti yang berjaya dijual adalah sebanyak 60 unit.
Maka jumlah hasilnya sama dengan RM1 200. Andaikan
harga barang diturunkan kepada RM16 dan kuantiti diminta
meningkat kepada 90 unit. Bagaimanakah keanjalan permintaan
mempengaruhi jumlah hasil pengeluar?
Penyelesaian:
%ΔQ
Ed = %ΔP
%ΔQ = 90 – 60 × 100
60
= 50%
%ΔP = RM16 – RM20 × 100
RM20
= -20%
Ed = 50%
-20%
= -2.5
Nilai keanjalan harga permintaan ialah 2.5.
97
Bab 2 Didapati nilai Ed Ͼ 1, maka keanjalan harga permintaan
barang ini adalah anjal. Bagi barang yang permintaannya
JOM
anjal, penurunan harga yang sedikit akan menyebabkan
Berdasarkan Rajah 2.22, cuba
anda jelaskan keadaan apabila peningkatan kuantiti diminta yang lebih besar, kesannya jumlah
harga barang meningkat.
hasil meningkat.
Hubungan antara jumlah hasil dengan permintaan barang anjal
dapat dijelaskan melalui rajah berikut:
Harga (RM)
D
20
%6P
16
D
%6Q Kuantiti (unit)
60 90
Rajah 2.22 Hubungan antara jumlah hasil dengan
permintaan barang anjal
Berdasarkan rajah, penurunan harga dari RM20 ke RM16
menyebabkan kuantiti diminta meningkat dari 60 unit ke 90
unit. Didapati jumlah kawasan pertambahan hasil lebih besar
daripada jumlah kawasan pengurangan hasil. Kesan bersihnya
ialah jumlah hasil meningkat.
Bukti:
Jumlah hasil asal = RM20 × 60 unit = RM1 200
Jumlah hasil baharu = RM16 × 90 unit = RM1 440
Pertambahan jumlah hasil = RM1 440 – RM1 200 = RM240
Kesimpulannya, bagi barang yang permintaannya anjal, penurunan
harga barang akan menyebabkan jumlah hasil meningkat.
JOM Tak Anjal
Lengkapkan jadual berikut: Jika permintaan terhadap sesuatu barang adalah tak anjal,
peningkatan harga barang tersebut menyebabkan peningkatan
E Harga Jumlah dalam jumlah hasil dan sebaliknya penurunan harga barang
d hasil menyebabkan penurunan dalam jumlah hasil.
Tak Turun Contoh:
anjal
Andaikan pengeluar menjual suatu barang pada harga RM40
Tak Naik dan kuantiti yang berjaya dijual adalah sebanyak 100 unit.
anjal Apabila harga barang dinaikkan kepada RM72, kuantiti diminta
menurun kepada 80 unit. Apakah hubungan antara keanjalan
harga permintaan barang dengan jumlah hasil?
98
Ed = %ΔQ Pasaran
%ΔP
Cabaran KBAT
%ΔQ = 80 – 100 × 100
100 Jika barang A mempunyai
nilai keanjalan harga
= -20% permintaan yang melebihi 1,
apakah strategi harga yang
%ΔP = RM72 – RM40 × 100 perlu dijalankan oleh pengeluar
RM40 untuk memaksimumkan
jumlah hasilnya? Buktikan
= 80% jawapan anda dengan contoh
berangka.
Ed = -20% = -0.25
80% JOM
Nilai keanjalan harga permintaan ialah 0.25. Berdasarkan Rajah 2.23,
cuba anda jelaskan hubungan
Didapati nilai Ed Ͻ 1, maka keanjalan harga permintaan barang antara jumlah hasil dengan
ini adalah tak anjal. Bagi barang yang permintaannya tak anjal, permintaan barang apabila
peningkatan harga yang banyak akan menyebabkan penurunan harga barang menurun dari
kuantiti diminta yang sedikit, kesannya jumlah hasil meningkat. RM72 ke RM40.
Hubungan antara jumlah hasil dengan permintaan barang tak 99
anjal dapat dijelaskan melalui rajah berikut:
Harga (RM) D
72
%6P
40
D Kuantiti (unit)
%6Q
80 100
Rajah 2.23 Hubungan antara jumlah hasil dengan
permintaan barang tak anjal
Kenaikan harga daripada RM40 kepada RM72 menyebabkan
kuantiti diminta menurun daripada 100 unit kepada 80 unit.
Didapati jumlah kawasan pertambahan hasil lebih besar
daripada jumlah kawasan pengurangan hasil. Kesan bersihnya
ialah jumlah hasil meningkat.
Bukti:
Jumlah hasil asal = RM40 × 100 unit = RM4 000
Jumlah hasil baharu = RM72 × 80 unit = RM5 760
Pertambahan jumlah hasil = RM5 760 – RM4 000 = RM1 760
Kesimpulannya, bagi barang yang permintaannya tak anjal,
kenaikan harga barang akan menyebabkan jumlah hasil meningkat.
Bab 2
AKTIVITI 2.2.5
1. Jadual berikut menunjukkan peratus perubahan harga (%ΔP) dan peratus perubahan kuantiti
diminta (%ΔQ) bagi empat jenis barang, gariskan jawapan yang betul.
Jenis Jenis keanjalan
barang
%ΔP %ΔQ harga Kesan terhadap jumlah hasil
permintaan
Barang A +5% –10% Anjal / Tak anjal Meningkat / Menurun / Tidak berubah
Barang B –20% +4% Anjal / Tak anjal Meningkat / Menurun / Tidak berubah
Barang C –12% +60% Anjal / Tak anjal Meningkat / Menurun / Tidak berubah
Barang D +15% –3% Anjal / Tak anjal Meningkat / Menurun / Tidak berubah
2. Rajah berikut menunjukkan keluk permintaan bagi dua jenis barang.
Harga (RM) Harga (RM)
D
D
5 6
4
D
Kuantiti 3 Kuantiti
0 10 20 (unit) D (unit)
0 10 12
Barang E Barang F
Apakah keputusan yang harus diambil oleh firma untuk meningkatkan jumlah hasilnya?
3. Bincang dalam kumpulan dengan memilih sebuah syarikat berikut untuk menerangkan bagaimana
syarikat tersebut menggunakan konsep keanjalan harga permintaan untuk menetapkan harga
barang bagi memaksimumkan jumlah hasilnya.
(a) Syarikat Perodua
(b) Penerbangan Malaysia Berhad (MAS)
(c) Mana-mana satu taman tema di Malaysia
(d) Syarikat pelancongan
(e) Pasar raya
F
O 1. Bagi barang yang permintaannya anjal, penurunan harga barang dapat
meningkatkan jumlah hasil pengeluar.
K 2. Bagi barang yang permintaannya tak anjal, peningkatan harga barang dapat
U
meningkatkan jumlah hasil pengeluar.
S
100
Pasaran
2.2.6 Keanjalan Harga Penawaran Barang pertanian
adalah kurang
Mengikut hukum penawaran, apabila harga sesuatu responsif terhadap
barang meningkat, kuantiti ditawarkan akan bertambah perubahan harga
dan sebaliknya apabila harga sesuatu barang turun, kuantiti
ditawarkan akan menurun.
Namun, tindak balas dalam perubahan kuantiti ditawarkan kesan
daripada perubahan harga adalah berlainan bagi setiap jenis
barangan. Contohnya bagi barang pertanian, tindak balas dalam
kuantiti ditawarkan adalah kurang daripada perubahan dalam
harga kerana kuantiti ditawarkan bagi barang pertanian adalah
sukar ditambahkan dalam jangka pendek.
Keadaan sebaliknya berlaku bagi barang perkilangan,
penawaran barang perkilangan adalah sangat responsif terhadap
perubahan harga.
Untuk menjelaskan tindak balas penawaran terhadap perubahan
harga barang dan perkhidmatan, maka konsep keanjalan harga
penawaran adalah diperlukan.
Keanjalan harga penawaran (E ) mengukur peratus perubahan
s
dalam kuantiti ditawarkan kesan daripada peratus perubahan harga
barang itu dengan andaian ceteris paribus.
Keanjalan harga penawaran dapat dihitung mengikut Alat komunikasi adalah
rumus berikut: responsif terhadap
perubahan harga
Keanjalan harga penawaran (Es) = % perubahan kuantiti ditawarkan (%ΔQ)
% perubahan harga barang (%ΔP)
Atau %ΔQ
%ΔP
Es =
%ΔQ = Kuantiti baharu (Q1) – Kuantiti asal (Q0) × 100
Kuantiti asal (Q0)
%ΔP = Harga baharu (P1) – Harga asal (P0) × 100
Harga asal (P0)
101
Bab 2 Contoh pengiraan
Hitung nilai keanjalan harga penawaran bagi kasut apabila
Pengiraan keanjalan harga kasut meningkat dari RM50 ke RM52 dan kuantiti
harga penawaran ditawarkan meningkat dari 150 pasang ke 180 pasang.
Anda boleh menonton video Mengira peratus perubahan kuantiti ditawarkan
berikut untuk mempelajari
penghitungan keanjalan Langkah ¨Q = .XDQWLWL EDKDUX Q1 ± .XDQWLWL DVDO Q0) × 100
harga penawaran melalui
penerangan rajah. 1 .XDQWLWL DVDO Q0)
https://www.youtube.
com/watch?v=N-k8509h9bc 180 – 150
(Diakses pada 5 Oktober 2016) ¨Q = 150 × 100
= 20%
Mengira peratus perubahan harga
Langkah ¨P +DUJD EDKDUX P1) – Harga asal (P0)
¨P = Harga asal (P0) × 100
2
RM52 – RM50
= RM50 × 100
= 4%
JOM Langkah Mengira keanjalan harga penawaran
1. Apakah maksud tanda positif 3 ¨4
pada pekali keanjalan harga Es = ¨3
penawaran?
20%
2. Hitung nilai keanjalan harga = 4%
penawaran jika peratus
perubahan harga ialah 10% =5
dan peratus perubahan
kuantiti ialah 5%. Tanda positif pada pekali keanjalan harga penawaran
menunjukkan hubungan positif antara harga dengan kuantiti
3. Tafsirkan pekali keanjalan ditawarkan. Dalam contoh di atas, nilai pekali keanjalan harga
harga penawaran yang penawaran 5 bermaksud apabila harga meningkat 4%, kuantiti
bernilai E = 0.7. yang ditawarkan akan meningkat 20% atau apabila harga
meningkat 1%, kuantiti ditawarkan akan meningkat 5%.
s
1. Tindak balas perubahan kuantiti ditawarkan kesan daripada perubahan harga
F barang itu dikenal sebagai keanjalan harga penawaran.
O 2. Rumus keanjalan harga penawaran:
% perubahan kuantiti ditawarkan (%ΔQ)
K Keanjalan harga penawaran (Es) = % perubahan harga barang (%ΔP)
U
Atau
S Es = %ΔQ
%ΔP
102
Pasaran
AKTIVITI 2.2.6
1. Lengkapkan jadual di bawah.
Barang % Perubahan harga % Perubahan kuantiti Keanjalan harga (Es)
(a) Getah 20 2
(b) Perabot 35 1.5
(c) Kereta 18 9
2. Jadual berikut menunjukkan kuantiti penawaran bagi dua jenis barang pada pelbagai
tingkat harga.
Harga (RM) Kuantiti roti ditawarkan Kuantiti tepung ditawarkan
(bungkus) (bungkus)
1 4 000 30
2 6 000 60
3 8 000 90
Hitung nilai pekali keanjalan harga penawaran bagi kedua-dua jenis barang apabila harga
(a) meningkat daripada RM1 kepada RM2.
(b) menurun daripada RM3 kepada RM2.
Tafsirkan nilai pekali keanjalan harga penawaran tersebut.
3. Jadual di bawah menunjukkan harga suatu barang dan kuantiti yang ditawarkan.
Harga barang (RM) Kuantiti ditawarkan (kg)
X 200
30 40
Hitung nilai X jika nilai pekali keanjalan harga penawaran ialah 2.
4. Rajah di bawah menunjukkan keluk penawaran untuk suatu barang.
Harga (RM)
52 S
50
S
0 200 Y Kuantiti
(unit)
Hitung nilai Y jika nilai pekali keanjalan harga penawaran ialah 0.5.
103
Bab 2 2.2.7 Keanjalan Harga Penawaran Anjal
dan Tak Anjal
104
Pada asasnya, keanjalan harga penawaran boleh dibahagikan
kepada anjal dan tak anjal.
Anjal
Pekali keanjalan harga melebihi 1 (Es Ͼ 1).
Peratus perubahan kuantiti ditawarkan adalah lebih
besar daripada peratus perubahan harga (%ΔQ Ͼ %ΔP).
Ini bermakna kuantiti ditawarkan sangat responsif
terhadap perubahan harga. Perubahan harga yang sedikit
akan memberikan kesan yang besar kepada kuantiti
yang ditawarkan. Contohnya apabila harga ditingkatkan 10%,
kuantiti ditawarkan akan meningkat melebihi 20%.
Harga (RM)
S
P1
P0 %6P
S
%6Q
0 Q0 Kuantiti
Q1 (unit)
Rajah 2.24 Keanjalan harga penawaran anjal
Contoh barang terdiri daripada barang-barang perkilangan
seperti kereta, pakaian, dan alatan elektrik.
Apabila harga meningkat dari P0 ke P1, kuantiti ditawarkan
meningkat dengan banyak dari Q0 ke Q1. Sebaliknya, jika
harga menurun dari P1 ke P0, kuantiti ditawarkan menurun
dengan banyak dari Q1 ke Q0.
Keanjalan harga penawaran anjal mempunyai keluk penawaran
yang landai.
Barang-barang perkilangan mempunyai keanjalan harga penawaran
anjal kerana pengeluarannya dapat ditingkatkan dengan mudah
apabila harganya meningkat
Tak Anjal Pasaran
Pekali keanjalan kurang daripada 1 (ES Ͻ 1). JOM
Peratus perubahan harga adalah lebih besar daripada peratus
perubahan kuantiti ditawarkan (%ΔP Ͼ %ΔQ). Ini bermakna 1. Nyatakan tiga contoh
kuantiti ditawarkan kurang responsif terhadap perubahan barang yang penawarannya
harga. Perubahan harga yang besar akan memberikan anjal.
kesan yang sedikit sahaja kepada kuantiti yang ditawarkan.
Contohnya, apabila harga diturunkan sebanyak 20%, kuantiti 2. Apakah bentuk keluk
ditawarkan menurun kurang daripada 20%. penawaran bagi barang
yang penawarannya anjal?
Harga (RM)
S
P0
%6P
P1
%6Q
0 S Kuantiti
Q1 Q0 (unit)
Rajah 2.25 Keanjalan harga penawaran tak anjal
Contoh barang terdiri daripada barang-barang pertanian Apabila harga barang pertanian
naik, pengeluarannya tidak dapat
seperti kopi dan koko. ditambah serta-merta, maka
penawaran barang pertanian
Apabila harga menurun dari P0 ke P1, kuantiti ditawarkan adalah tak anjal
menurun dengan sedikit dari Q0 ke Q1. Sebaliknya, jika
harga meningkat dari P1 ke P0, kuantiti ditawarkan meningkat
dengan sedikit dari Q1 ke Q0.
Keanjalan harga penawaran tak anjal mempunyai keluk
penawaran yang curam.
F 1. Anjal 2. Tak anjal
O (a) Es Ͼ 1 (a) Es Ͻ 1
K (b) %ΔQ Ͼ %ΔP (b) %ΔQ Ͻ %ΔP
U (c) Contoh barang: (c) Contoh barang:
barang perkilangan barang pertanian
S (d) Keluk penawaran berbentuk landai (d) Keluk penawaran berbentuk curam
105
Bab 2 2.2.8 Penentu Keanjalan Harga
Penawaran
106
Terdapat banyak faktor yang mempengaruhi keanjalan harga
penawaran suatu barang, antaranya ialah:
Tambahan Kos
Penawaran adalah tak anjal sekiranya penambahan kuantiti
sesuatu barang memerlukan tambahan kos pengeluaran
yang sangat besar. Manakala penawaran adalah anjal apabila
penambahan dalam penawaran memerlukan tambahan kos
yang sedikit.
Corak Penggunaan Faktor Pengeluaran
Penawaran adalah tak anjal sekiranya pengeluaran sesuatu
barang itu memerlukan faktor pengeluaran tertentu atau faktor
pengeluaran itu sukar diperoleh. Sebaliknya, penawaran
adalah anjal apabila faktor pengeluaran mudah diperoleh
dan ditambahkan.
Faktor Masa
Jangka masa boleh dikelaskan kepada dua jenis iaitu jangka
masa pendek dan jangka masa panjang. Dalam jangka masa
pendek, penawaran adalah tak anjal kerana penambahan
pengeluaran adalah terhad. Manakala dalam jangka masa
panjang, penawaran adalah anjal kerana semua faktor
pengeluaran boleh diubah dengan mudah.
Bilangan Firma dalam Pasaran
Penawaran sesuatu barang menjadi anjal sekiranya bilangan
firma dalam pasaran adalah banyak kerana kuantiti barang
yang ditawarkan adalah banyak. Sebaliknya, penawaran
sesuatu barang menjadi tak anjal jika bilangan firma
dalam pasaran adalah sedikit kerana jumlah keluaran di pasaran
turut berkurangan.
Mobiliti Faktor Pengeluaran
Jika faktor pengeluaran yang digunakan untuk menghasilkan
sesuatu barang boleh dipindahkan dengan mudah dari suatu
tempat ke tempat yang lain atau daripada satu keluaran kepada
keluaran yang lain, maka penawaran barang tersebut adalah anjal.
Sebaliknya, jika mobiliti faktor pengeluaran adalah rendah,
maka penawaran barang menjadi tak anjal.
Ketersediaan Stok atau Inventori Pasaran
Penawaran suatu barang adalah anjal jika firma mempunyai Ketersediaan stok
stok barang yang banyak sama ada dalam bentuk bahan mempengaruhi keanjalan
mentah, barang separuh siap ataupun barang siap. Stok ini
membolehkan firma bertindak cepat apabila harga barang penawaran
meningkat di pasaran.
AKTIVITI 2.2.8
1. Lengkapkan jadual di bawah. Penawaran tak anjal
Penawaran anjal (a) Tambahan kos adalah
(a) Tambahan kos adalah
(b) Bekalan input didapati (b) Bekalan input didapati
(c) input pengganti (c) input pengganti
(d) Jangka masa (d) Jangka masa
2. Berikut adalah dua jenis barang yang dikeluarkan oleh firma.
Bincang dalam kumpulan, barang yang manakah penawarannya lebih anjal?
Wakil kumpulan perlu membentangkan hasil perbincangan di depan kelas.
F 1. Penentu keanjalan penawaran ialah (d) Bilangan firma dalam pasaran
O (a) Tambahan kos
K (b) Corak penggunaan faktor pengeluaran (e) Mobiliti faktor pengeluaran
U (c) Faktor masa
(f) Ketersediaan stok atau inventori
S
107
Bab 2 2.2.9 Kepentingan Keanjalan Harga
Pada akhir tahun, pasar Firma
raya akan mengadakan Firma boleh mempengaruhi jumlah hasil dengan mengubah
jualan penghabisan stok harga berdasarkan keadaan keanjalan sesuatu barangan yang
bagi meningkatkan jualan ditawarkan. Jumlah hasil diperoleh apabila kuantiti barang yang
dan keuntungan. Akan dijual didarab dengan harga.
tetapi, bukan semua
barang akan dijual dengan Jumlah hasil = Kuantiti × Harga
harga yang lebih murah.
Pada umumnya, penjual Jumlah hasil berbeza dengan untung kerana ia belum
hanya mengadakan jualan mengambil kira kos pengeluaran yang terlibat. Maka untuk
murah untuk barangan meningkatkan jumlah hasil, firma itu boleh
yang responsif terhadap
perubahan harga. menjual lebih banyak kuantiti barang
menaikkan harga barang
Hasil marginal (MR) merujuk
kepada perubahan dalam Namun, adakah kenaikan harga semestinya meningkatkan
jumlah kos kesan daripada jumlah hasil firma? Jawapannya adalah tidak kerana ia
perubahan dalam seunit output. bergantung kepada keanjalan harga permintaan barang tersebut.
Hasil purata (AR) merujuk
kepada hasil yang diperoleh Harga (RM)
daripada seunit output.
Jumlah hasil (TR) merujuk Ed > 1
kepada jumlah nilai penerimaan
yang diperoleh firma daripada Ed < 1
jumlah outputnya.
MR AR Kuantiti
108 0 (unit)
Jumlah hasil (RM)
TR Kuantiti
0 (unit)
Rajah 2.26 Hubungan antara harga dengan jumlah hasil
Berdasarkan Rajah 2.26, dapat disimpulkan bahawa hubungan
antara keanjalan harga permintaan dan jumlah hasil adalah
seperti berikut:
(a) Pada bahagian keluk permintaan yang anjal (Ed > 1),
penurunan harga oleh firma akan menyebabkan peningkatan
kuantiti diminta dengan kadar yang lebih besar. Oleh itu,
jumlah hasil yang diterima oleh firma akan meningkat.
(b) Pada bahagian keluk permintaan yang tidak anjal
(Ed < 1), penurunan harga oleh firma hanya menyebabkan
peningkatan kuantiti diminta dengan kadar yang kecil.
Oleh itu, jumlah hasil yang diterima oleh firma menurun.
Kerajaan Pasaran
Bagi kerajaan, konsep keanjalan harga permintaan dan keanjalan Cukai tak langsung ialah cukai
harga penawaran adalah penting dalam menjalankan polisi cukai yang dikenakan kepada firma
dan subsidi. Beban cukai yang perlu ditanggung oleh pembeli yang beban cukainya boleh
atau pengeluar dan jumlah subsidi yang akan dinikmati oleh dipindahkan kepada pengguna
pengeluar dan pembeli juga bergantung kepada keanjalan harga untuk dibayar. Contohnya,
permintaan dan keanjalan harga penawaran. duti import, duti eksport dan
cukai eksais. Jika kerajaan
Percukaian meningkatkan cukai jualan
rokok sebanyak 20 sen maka
Pengenaan cukai tak langsung oleh kerajaan kepada pengeluar firma akan meningkatkan harga
akan menambahkan kos pengeluaran pengeluar, maka jumlah rokok sebanyak 20 sen supaya
penawaran akan menurun pada setiap tingkat harga. Pengurangan beban cukai tersebut ditanggung
penawaran ditunjukkan oleh peralihan keluk penawaran ke kiri dan dibayar oleh pengguna.
seperti rajah di bawah.
Harga (RM) S1 S0 Harga (RM) D S0
E1 P1 S1
D E0
P1 A D E1
P0
P0 A E0
C
CB B
S1 S0
S1 S0 D
0 Q1 Q0
Kuantiti 0 Q1 Q0 Kuantiti
(unit) (unit)
Rajah 2.27 Permintaan anjal dan kesan cukai Rajah 2.28 Permintaan tidak anjal dan kesan cukai
Kedua-dua rajah di atas menunjukkan keseimbangan asal Masyarakat ASEAN
dicapai pada E0 dengan harga keseimbangan P0 dan kuantiti Kadar percukaian di
keseimbangan Q0. Malaysia masih lagi rendah
Setelah cukai dikenakan, keluk penawaran beralih ke kiri jika dibandingkan dengan
sesetengah negara ASEAN
dari S0S0 ke S1S1 dengan keseimbangan baharu dicapai pada yang lain.
E1. Didapati harga keseimbangan meningkat dari P0 ke P1,
manakala kuantiti keseimbangan turun dari Q0 ke Q1. Perbezaan kadar cukai negara-negara ASEAN
Dengan cukai per unit sebanyak E1B, jumlah cukai pada Q1
ialah P1E1 BC dengan beban cukai pengguna sebanyak P0P1E1A Cukai Pendapatan Cukai Pendapatan GST/VAT (%)
dan beban cukai pengeluar sebanyak CP0AB.
Bagi keluk permintaan anjal beban cukai pengeluar adalah Korporat (%) Individu (%)
lebih besar daripada beban cukai pembeli. SINGAPURA LAOS
17 0-20 7 24 0-24 10
FILIPINA KEMBOJA
30 5-32 12 20 20 10
THAILAND MYANMAR
20 5-37 7 5-40 1-35 12
Bagi keluk permintaan tak anjal, beban cukai pengeluar INDONESIA BRUNEI
adalah lebih kecil daripada beban cukai pembeli.
25 5-10 10 20 0 0
VIETNAM MALAYSIA
25 5-35 10 25 0-26 6
(Sumber: Dipetik dari akhbar
Utusan Malaysia, 8 Feb 2015)
109
Bab 2
Subsidi
Pemberian subsidi oleh kerajaan kepada pengeluar akan
mengurangkan kos pengeluaran, maka keluk penawaran akan
beralih ke kanan. Jumlah subsidi yang akan dinikmati oleh
pengeluar dan pembeli bergantung kepada keanjalan harga
permintaan dan keanjalan harga penawaran.
Harga (RM) Harga (RM)
D
S0 S0
S1
A E0 B S1 AB
D P0 E0 C
S1 C
P0 Q0 E1 P1 E1 Kuantiti
P1 D S0 (unit)
S1 D
S0 Kuantiti 0 QQ
Q1 (unit)
0 01
Rajah 2.29 Permintaan anjal dan subsidi Rajah 2.30 Permintaan tak anjal dan subsidi
Masyarakat ASEAN Kedua-dua rajah di atas menunjukkan keseimbangan asal
Kerajaan akan menghapuskan dicapai pada titik E0 apabila keluk permintaan DD bersilang
subsidi berperingkat untuk dengan keluk penawaran S0S0. Harga keseimbangan ialah P0
dibahagikan dalam bentuk dan kuantiti keseimbangan Q0.
tunai seperti pemberian Apabila subsidi per unit BE1 diberi, harga keseimbangan
Bantuan Rakyat 1Malaysia jatuh dari P0 ke P1, manakala kuantiti keseimbangan
(BR1M). Antara negara ASEAN bertambah dari Q0 ke Q1.
yang telah mengamalkan Bagi keluk permintaan anjal, subsidi yang dinikmati oleh
pemberian tunai ialah
Singapura dan Indonesia. pengeluar iaitu P0ABC adalah lebih besar daripada subsidi
pembeli iaitu P1P0CE1.
(Sumber: Dipetik dari akhbar Bagi keluk permintaan tak anjal, subsidi yang dinikmati oleh
Utusan Malaysia, 18 Nov 2014)
pengeluar iaitu P0ABC adalah lebih kecil daripada subsidi
pembeli iaitu sebanyak P1P0CE1.
AKTIVITI 2.2.9 A
Berdasarkan Rajah 2.27, bincang dalam kumpulan dan lukiskan rajah yang menunjukkan kesan
pencukaian atas kes berikut:
(a) Penawaran anjal
(b) Penawaran tak anjal
Murid-murid dikehendaki menerangkan rajah dan membuat kesimpulan seperti dalam teks
percukaian. Tugasan ini perlu dihantar kepada guru untuk dinilai.
110
Pasaran
AKTIVITI 2.2.9 B
Rajah di bawah menunjukkan penawaran anjal dan penawaran tak anjal apabila subsidi diberikan.
Harga (RM) D0 Harga (RM) D0 S0
B
A B S0 A S1
P0 E0 C S1 P0 E0 C
P1 S0
E1 P1 E1
S0
S1 D0 Kuantiti S1 D0 Kuantiti
0 Q0 Q1 (unit) (unit)
0 Q0 Q1
Penawaran anjal dan subsidi Penawaran tak anjal dan subsidi
Isi tempat kosong dengan jawapan yang betul.
Kedua-dua rajah di atas menunjukkan keseimbangan asal dicapai pada titik dengan
tingkat harga keseimbangan dan kuantiti keseimbangan .
Selepas subsidi diberi, keluk penawaran S0S0 akan beralih , tingkat harga keseimbangan
menurun dari ke dan kuantiti keseimbangan dari
ke .
Bagi keluk penawaran anjal, daripada jumlah subsidi , sebanyak akan
dinikmati oleh pembeli. Jumlah subsidi pembeli adalah
iaitu . daripada subsidi pengeluar
Bagi keluk penawaran tak anjal, subsidi yang dinikmati oleh pengeluar iaitu adalah
daripada subsidi pembeli iaitu .
1. Konsep keanjalan harga penting kepada firma untuk menentukan strategi harga.
F 2. Bagi barang yang permintaan anjal, firma perlu menurunkan harga untuk
O meningkatkan jumlah hasil.
K 3. Bagi barang yang permintaan tak anjal, firma perlu meningkatkan harga untuk
meningkatkan jumlah hasil.
U 4. Bagi kerajaan, konsep keanjalan harga penting untuk menentukan polisi percukaian
S
dan subsidi.
111
Bab 2
Peta Konsep
Keseimbangan Pasaran
Permintaan Penawaran
Keinginan dan kemampuan seseorang Kuantiti sesuatu barang atau perkhidmatan
individu untuk membeli sesuatu barang atau yang sanggup dan mampu dikeluarkan oleh
perkhidmatan pada suatu tingkat harga pengeluar pada suatu tingkat harga dalam
dalam jangka masa tertentu jangka masa tertentu
Hukum permintaan Hukum penawaran
Apabila P↑, Qd↓ Apabila P↓, Qd↑ Apabila P↑, QS↑ Apabila P↓, QS↓
Penentu permintaan Perubahan kuantiti Penentu penawaran
diminta/ditawar
+DUJD EDUDQJ LWX VHQGLUL Perubahan +DUJD EDUDQJ LWX VHQGLUL
+DUJD EDUDQJ ODLQ permintaan/ +DUJD IDNWRU SHQJHOXDUDQ
&LWD UDVD penawaran &XDFD
3HQGDSDWDQ LQGLYLGX -DQJNDDQ KDUJD PDVD GHSDQ
0XVLP 7LQJNDW WHNQRORJL
-DQJNDDQ KDUJD PDVD GHSDQ 0DWODPDW SHQJHOXDU
'DVDU NHUDMDDQ 'DVDU NHUDMDDQ
Keanjalan Harga Permintaan / Penawaran
Anjal Tak anjal
Peratus perubahan kuantiti lebih besar 3HUDWXV SHUXEDKDQ NXDQWLWL OHELK NHFLO GDULSDGD
daripada peratus perubahan harga (%Q Ͼ %P) peratus perubahan harga (%Q Ͻ %P)
Penentu keanjalan harga
Keanjalan harga permintaan Keanjalan harga penawaran
-HQLV EDUDQJDQ 7DPEDKDQ NRV
%LODQJDQ EDUDQJ SHQJJDQWL &RUDN SHQJJXQDDQ IDNWRU SHQJHOXDUDQ
1LVEDK SHUEHODQMDDQ GHQJDQ SHQGDSDWDQ )DNWRU PDVD
)DNWRU MDQJND PDVD %LODQJDQ ILUPD GDODP SDVDUDQ
%LODQJDQ NHJXQDDQ 0RELOLWL IDNWRU SHQJHOXDUDQ
.HWDJLKDQ .HWHUVHGLDDQ VWRN DWDX LQYHQWRUL
.HWDKDQDQ EDUDQJ
112
Pasaran
Pasaran
Keseimbangan Pasaran Keanjalan Harga
s +XNXP SHUPLQWDDQ s .HDQMDODQ KDUJD SHUPLQWDDQ (d)
s 3HQJLUDDQ (d
s 3HPEHQWXNDQ NHOXN SHUPLQWDDQ s -HQLV NHDQMDODQ KDUJD SHUPLQWDDQ d
LQGLYLGX GDQ SDVDUDQ s 3HQHQWX NHDQMDODQ SHUPLQWDDQ
s 3HUKXEXQJDQ (d GHQJDQ MXPODK KDVLO
s 3HQHQWX SHUPLQWDDQ a s .HDQMDODQ KDUJD SHQDZDUDQ (V)
s 3HQJLUDDQ (V
s 3HUXEDKDQ GDODP NXDQWLWL GLPLQWD s -HQLV NHDQMDODQ KDUJD SHQDZDUDQ e
s 3HQHQWX NHDQMDODQ SHQDZDUDQ
s 3HUXEDKDQ SHUPLQWDDQ s .HSHQWLQJDQ NHDQMDODQ KDUJD
s +XNXP SHQDZDUDQ
s 3HPEHQWXNDQ NHOXN SHQDZDUDQ
ILUPD GDQ SDVDUDQ
s 3HQHQWX SHQDZDUDQ b
s 3HUXEDKDQ GDODP NXDQWLWL GLWDZDUNDQ
s 3HUXEDKDQ SHQDZDUDQ
s .HVHLPEDQJDQ SDVDUDQ
s .HVDQ OHELKDQ SHUPLQWDDQ SHQDZDUDQ c
s 3HUXEDKDQ SHUPLQWDDQ SHQDZDUDQ WHUKDGDS
NHVHLPEDQJDQ SDVDUDQ
a Penentu Permintaan b Penentu Penawaran
%XNX 7HNV &LNJX %XNX 7HNV &LNJX
+DUJD 0DWODPDW
EDUDQJ LWX SHQJHOXDU
0XVLP -DQJNDDQ
KDUJD
+DUJD Penentu Penentu +DUJD
EDUDQJ permintaan PDVD GHSDQ penawaran EDUDQJ LWX
ODLQ 'DVDU &XDFD
NHUDMDDQ
'DVDU 7LQJNDW
NHUDMDDQ WHNQRORJL
&LWD UDVD -DQJNDDQ +DUJD IDNWRU
KDUJD PDVD SHQJHOXDUDQ
3HQGDSDWDQ
LQGLYLGX GHSDQ
%XNX 5XMXNDQ ,QWHUQHW %XNX 5XMXNDQ ,QWHUQHW
113
Bab 2
c Kesan Lebihan Permintaan atau Penawaran
D ,PSOLNDVL OHELKDQ SHUPLQWDDQ Harga (RM)
D /HELKDQ s +DUJD DNDQ PHQLQJNDW D SP
SHUPLQWDDQ s .XDQWLWL SHUPLQWDDQ DNDQ WXUXQ P
> DPDP 6P6P s .XDQWLWL SHQDZDUDQ DNDQ QDLN P0 E
Pasaran s 6HKLQJJD NHVHLPEDQJDQ SDVDUDQ P1 123 DP
Barangan
GLFDSDL GL WLWLN E SP Lebihan
E /HELKDQ permintaan
SHQDZDUDQ
0 Q1 Q0 Q2 Kuantiti
> 6P6P 'PDP (unit)
E ,PSOLNDVL OHELKDQ SHQDZDUDQ Harga (RM)
s +DUJD DNDQ PHQXUXQ Lebihan
s .XDQWLWL SHUPLQWDDQ DNDQ QDLN P1 DP penawaran SP
s .XDQWLWL SHQDZDUDQ DNDQ WXUXQ
E
123
s 6HKLQJJD NHVHLPEDQJDQ SDVDUDQ P0
GLFDSDL GL WLWLN E SP DP
0 Q1 Q0 Q2
Kuantiti
(unit)
d Jenis Keanjalan Harga Permintaan
Keanjalan Harga Permintaan
Anjal Tak anjal
s (d Ͼ s (d Ͻ
s Δ4 Ͼ Δ3 s Δ4 Ͻ Δ3
s .HOXN SHUPLQWDDQ DGDODK ODQGDL s .HOXN SHUPLQWDDQ DGDODK FXUDP
s &RQWRK EDUDQJ PHZDK s &RQWRK EDUDQJ PHVWL GDQ EDUDQJ NHSHUOXDQ
s 6WUDWHJL MXDODQ PHQXUXQNDQ KDUJD MXDODQ s 6WUDWHJL MXDODQ PHQLQJNDWNDQ KDUJD MXDODQ
e Jenis Keanjalan Harga Penawaran
Keanjalan Harga Penawaran
Anjal Tak anjal
s (V Ͼ s (V Ͻ
s Δ4 Ͼ Δ3 s Δ4 Ͻ Δ3
s .HOXN SHQDZDUDQ DGDODK ODQGDL s .HOXN SHQDZDUDQ DGDODK FXUDP
s &RQWRK EDUDQJ SHUNLODQJDQ s &RQWRK EDUDQJ SHUWDQLDQ
114
Pasaran
Refleksi
Selepas mempelajari bab ini, anda dapat:
2.1 Keseimbangan Pasaran
Menjelaskan hukum permintaan
Melukis dan menjelaskan pembentukan keluk permintaan individu dan pasaran
Menghuraikan penentu permintaan
Membezakan perubahan dalam kuantiti diminta dan perubahan permintaan
Menjelaskan hukum penawaran
Melukis dan menjelaskan pembentukan keluk penawaran individu dan pasaran
Menghuraikan penentu penawaran
Membezakan perubahan dalam kuantiti ditawarkan dan perubahan penawaran
Menerangkan konsep keseimbangan pasaran
Melukis rajah keseimbangan pasaran berdasarkan jadual permintaan dan penawaran
Menjelaskan kesan lebihan permintaan atau lebihan penawaran terhadap harga dan kuantiti
Menganalisis kesan perubahan permintaan atau penawaran terhadap keseimbangan pasaran
2.2 Keanjalan Harga
Menjelaskan konsep keanjalan harga permintaan dan keanjalan harga penawaran
Menghitung keanjalan harga permintaan dan keanjalan harga penawaran
Menjelaskan keanjalan harga permintaan anjal dan tak anjal
Menjelaskan keanjalan harga penawaran anjal dan tak anjal
Menjelaskan penentu keanjalan harga permintaan dan keanjalan harga penawaran
Menerangkan hubungan antara keanjalan harga permintaan dengan jumlah hasil
Menjelaskan kepentingan keanjalan harga
Istilah BM - BI Ê UÊ Permintaan (Demand)
UÊ Perubahan penawaran (Change in supply)
2.1 Keseimbangan Pasaran UÊ Perubahan permintaan
UÊ Barang pengganti (Substitute goods) (Change in demand)
UÊ Barang penggenap
(Complementary goods) 2.2 Keanjalan Harga
UÊ Harga keseimbangan (Equilibrium price)
UÊ Hukum penawaran (Law of supply) Ê UÊ Anjal (Elastic)
UÊ Hukum permintaan (Law of demand) Ê UÊ Keanjalan harga penawaran
UÊ Keseimbangan pasaran
(Market equilibrium) (Price elasticity of supply)
UÊ Ketidakseimbangan (Disequilibrium) Ê UÊ Keanjalan harga permintaan
UÊ Lebihan penawaran (Excess supply)
UÊ Lebihan permintaan (Excess demand) (Price elasticity of demand)
UÊ Penawaran (Supply) Ê UÊ Tak anjal (Inelastic)
115
Bab 2
Latihan Sumatif 2
Ạ Soalan Objektif
Arahan: Tiap-tiap soalan diikuti oleh empat jawapan pilihan. Pilih satu jawapan yang paling tepat.
1. Istilah permintaan adalah berkaitan 4. Rajah di bawah menunjukkan keluk
penawaran.
dengan
I kemampuan seseorang individu Harga (RM)
II tingkat pendapatan negara S
III kos pengeluaran
IV harga barang
A I dan II C II dan III
B I dan IV D III dan IV
2. Rajah di bawah menunjukkan keluk S Kuantiti
permintaan terhadap sesuatu barang. 0 (unit)
Harga (RM) Pernyataan manakah menerangkan keluk
D0 D1 penawaran tersebut?
A Harga bertambah kuantiti menurun
P1 B Harga bertambah kuantiti tidak berubah
C Harga berkurang kuantiti meningkat
D0 D1 Kuantiti D Harga bertambah kuantiti meningkat
0 Q0 Q1 (unit)
Faktor manakah yang akan menyebabkan 5. Antara yang berikut, yang manakah akan
peralihan keluk permintaan dari D0D0 membawa kepada pertambahan kuantiti
ke D1D1? penawaran rumah kediaman?
A Harga barang pengganti turun I Peningkatan tingkat teknologi dalam
pembinaan rumah kediaman
B Pendapatan individu meningkat II Penurunan harga faktor pengeluaran
III Penurunan harga rumah kediaman
C Kadar cukai pendapatan meningkat IV Perubahan cita rasa pengguna
A I dan II
D Harga barang itu dijangka turun pada B I dan IV
C II dan III
masa depan D III dan IV
3. Maklumat di bawah menunjukkan 6. Teliti maklumat di bawah.
hubungan antara dua jenis barang.
Apabila pasaran kereta telah mencapai
Apabila harga barang X meningkat, keseimbangan, kuantiti permintaan
kuantiti barang Y diminta akan kereta sama dengan kuantiti
berkurangan. penawaran kereta.
Apakah kemungkinan barang X dan Apakah yang terjadi dalam pasaran, jika
barang Y? berlaku kenaikan harga kereta?
A Teh dan kopi
B Gula dan garam
C Kereta dan petrol
D Komputer peribadi dan televisyen
116
Pasaran
A Berlaku pengurangan pengeluaran 8. Rajah di bawah menunjukkan keluk
kereta di pasaran permintaan sejenis barang.
B Berlaku lebihan penawaran kereta di Harga (RM)
pasaran D
C Berlaku lebihan permintaan kereta di 6
pasaran
3
D Tidak terdapat sebarang perubahan
kuantiti kereta di pasaran D
0 Kuantiti
Q1 10 (kg)
7. Rajah di bawah menunjukkan keluk Andaikan keanjalan harga permintaan
keseimbangan pasaran bagi suatu barang.
ialah 0.6. Jika harga meningkat daripada
Harga (RM) RM3 kepada RM6, berapakah nilai Q?
D S A 3 kg C 5 kg
P2
B 4 kg D 6 kg
P0 E 9. Seseorang pengeluar akan menurunkan
harga sebagai strategi meningkatkan
P1 D jumlah hasil jika keluarannya ialah barang
S
A mesti C perkilangan
0 Q1 Q0 Q2 Kuantiti
(unit) B mewah D pertanian
Apakah kesannya jika harga turun dari P0 10. Jika nilai keanjalan harga penawaran suatu
ke P1? barang ialah 0.6. Tafsirkan nilai tersebut.
I Ketidakseimbangan pasaran berlaku A Apabila harga meningkat 1%, kuantiti
ditawarkan meningkat 0.6%
II Keseimbangan pasaran berlaku di P1 B Apabila harga meningkat 1%, kuantiti
III Berlaku lebihan penawaran sebanyak ditawarkan menurun 0.6%
C Apabila harga menurun 0.6%, kuantiti
Q1Q2 ditawarkan berkurang 1%
IV Berlaku lebihan permintaan sebanyak D Apabila harga menurun 0.6%, kuantiti
ditawarkan meningkat 1%
Q1Q2 C II dan III
A I dan II
B I dan IV D III dan IV
ạ Soalan Esei
Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.
1. (a) Dengan menggunakan jadual permintaan, terangkan hubungan antara harga dengan
kuantiti diminta.
(b) Bezakan antara perubahan dalam kuantiti diminta dengan perubahan permintaan.
2. (a) Jelaskan hukum penawaran.
(b) Dengan menggunakan rajah, jelaskan pembentukan keluk penawaran pasaran.
3. (a) Dengan menggunakan rajah, terangkan kesan terhadap harga dan kuantiti keseimbangan
kereta apabila kerajaan membatalkan subsidi kepada pengeluar kereta tempatan.
(b) Huraikan tiga sebab keanjalan harga penawaran koko kurang anjal berbanding dengan
keanjalan harga penawaran coklat.
117
Bab 2
4. (a) Jadual di bawah ini menunjukkan hubungan antara harga barang P dengan permintaan
terhadap barang Q dan barang R.
Keadaan Harga Barang P Permintaan Barang Q Permintaan Barang R
1 Turun Berkurang Bertambah
2 Naik Bertambah Berkurang
(i) Apakah hubungan antara barang P dengan barang Q, dan barang R?
(ii) Berikan contoh barang P, barang Q, dan barang R.
(b) Jumlah kuantiti diminta barang Z telah meningkat sebanyak 100% dalam masa 8 bulan
walaupun harganya tidak berubah. Bagaimanakah situasi ini boleh terjadi?
5. (a) Keluk permintaan A, B, dan C merupakan keluk permintaan individu dalam sebuah
pasaran manakala keluk permintaan D mewakili keluk permintaan pasaran.
Harga (RM)
DA DB DC DD
6
5
DA DB DD
0 2 4 X8 12 15 DC
Kuantiti (unit)
21 Y
Binakan jadual permintaan yang menggambarkan rajah tersebut.
(b) Jadual di bawah menunjukkan nilai pekali keanjalan harga permintaan bagi dua jenis barang.
Barang A Barang B
0.5 1.5
Bagaimana pengeluar dapat meningkatkan jumlah hasilnya?
6. (a) Situasi 1 dan Situasi 2 berkaitan dengan jual beli buah rambutan antara Pak Mat dan
Encik Ali.
Pak Mat, saya nak Dua hari kemudian... Eh, Pak Mat, harga dah
beli 5 kg rambutan. meningkat. Kalau begitu,
saya nak 2 kg sajalah.
6LWXDVL R1Mk3g.00 Baiklah Baiklah. 6LWXDVL
Encik Ali.
1 kg
RM5.00
(i) Hitung nilai pekali keanjalan harga permintaan buah rambutan berdasarkan
peningkatan harga situasi 1 dan situasi 2.
(ii) Tafsirkan nilai pekali keanjalan harga permintaan bagi buah rambutan tersebut.
(b) Jelaskan setiap perubahan yang berikut terhadap pasaran buah-buahan tempatan:
(i) Berlaku kemajuan teknologi dalam penanaman buah-buahan tempatan
(ii) Berlaku musim kemarau yang berpanjangan
(iii) Berlaku serangan penyakit kulat dan bakteria terhadap pokok buah-buahan tempatan
(iv) Tindakan kerajaan membenarkan pengimportan buah-buahan dari luar negara
118
Pasaran
KAJIAN KES
Syarikat Bintang Maju Sdn. Bhd. mempunyai modal berbayar sebanyak RM15.5 juta. Berikut adalah
pilihan cadangan keluaran syarikat pada permulaan operasi kilangnya di Kawasan Perindustrian
Taman Maju Jasin.
Kipas angin jenama “Nyaman” Tepung gandum jenama “Matahari”
UÊ «>ÃÊ>}ÊÞ>}Êi}iÕ>À>ÊÜ>«Ê>ÀÊ UÊ /i«Õ}Ê}>`ÕÊÞ>}Ê`«ÀÌÊ`>Ê`V>«ÕÀ>Ê
seperti pendingin hawa dengan perasa ubi keledek
UÊ ->ÌÕÃ>ÌÕÞ>Ê`iÕ>À>Ê`Êi}>À>ÊÊ UÊ i}}Õ>>ÊÌi}Êi}>À>Ê À>â
menggunakan teknologi Jerman UÊ ÃÊ«i}iÕ>À>Ê, £ä°ÓÊÕÌ>
UÊ i}}Õ>>ÊxäÊÌi>}>ÊLÕÀÕ
UÊ ÃÊ«i}iÕ>À>Ê, £ä°xÊÕÌ> UÊ >À}>ÊÃi}À>Ê, Ó°xä
UÊ i}}Õ>>ÊxäÊÌi>}>ÊLÕÀÕ
UÊ >À}>ÊÃiÕÌÊ, xää
Disebabkan masalah modal, syarikat ini telah membuat keputusan untuk mengeluarkan kipas angin
dan melepaskan kilang pemprosesan tepung gandum. Dijangkakan produk ini akan mendapat
sambutan daripada pelbagai lapisan pengguna terutamanya pencinta alam kerana pengeluaran kipas
ini menjaga alam sekitar hasil daripada menggunakan teknologi hijau dan mesin dari negara Jerman.
Pada peringkat awal, permintaan terhadap kipas angin ini tidak memenuhi sasaran syarikat. Oleh itu,
pihak pengurusan telah mengambil keputusan untuk menurunkan harga seunit kipas angin berwap
`>À«>`>Ê, xääÊÃiÕÌÊi«>`>Ê, {näÊÃiÕÌ°Ê iÃ>Ê`>À«>`>Ê«iÕÀÕ>Ê
>À}>ÊÌiÀÃiLÕÌ]Ê«iÀÌ>>Ê
ÌiÀ
>`>«Ê«À`ÕÊÊÌi>
Êi}>ÌÊ>ÌÕÊ`>À«>`>Ê{ääÊÕÌÊi«>`>ÊxääÊÕÌÊ«>`>ÊLÕ>Ê«iÀÌ>>°
Jadual di bawah menunjukkan jumlah permintaan kipas angin jenama “Nyaman” pada tiga bulan
«iÀÌ>>ÊÌ>
ÕÊÓä£ÇÊÃiÌi>
Ê
>À}>Ê`ÌÕÀÕ>°
Harga baharu (RM) Januari (unit) Februari (unit) Mac (unit)
{nä xää xnä Èxä
Berdasarkan kajian kes di atas, jawab soalan berikut.
(a) Jelaskan masalah ekonomi yang dihadapi oleh Syarikat Bintang Maju Sdn. Bhd.
(b) Setujukah anda dengan keputusan syarikat mengeluarkan kipas angin? Beri tiga alasan.
(c) Jelaskan kepentingan teknologi hijau kepada seorang
(i) pengeluar
(ii) pengguna
(d) (i) Hitung nilai pekali keanjalan harga permintaan bagi kipas angin apabila harga diturunkan
daripada RM500 kepada RM480?
(ii) Takrifkan nilai pekali keanjalan harga permintaan di (i).
(e) Berdasarkan jawapan di (d)(i), setujukah anda dengan penurunan harga yang dilakukan oleh
syarikat? Berikan alasan anda.
(f) Selain harga kipas angin itu sendiri, nyatakan faktor-faktor lain yang boleh mempengaruhi
permintaan terhadapnya?
(g) Jelaskan bagaimana harga keseimbangan bagi kipas angin ditentukan di pasaran.
119
Bab 2
Praktis
Arahan: Lengkapkan peta pemikiran di bawah.
1. Apakah yang akan berlaku terhadap permintaan barang apabila perubahan berikut
berlaku?
(i) Apabila harga barang (i) Permintaan terhadap
pengganti bagi suatu barang itu akan
barang meningkat. (hubungan
).
(ii) Apabila harga barang
bagi suatu (ii) Permintaan terhadap
barang itu akan
barang meningkat. menurun (hubungan
).
(i) Apabila pendapatan (i) Permintaan barang akan
individu . Penentu kerana
Permintaan
(ii) Apabila pendapatan kuasa beli .
a Harga barang
individu . lain (ii) Permintaan barang akan
b Pendapatan kerana
individu
kuasa beli .
c Jangkaan
(i) Jika harga barang harga pada (i) Permintaan barang akan
masa depan sekarang.
dijangka
pada masa depan. d Dasar (ii) Permintaan barang akan
(ii) Jika harga barang kerajaan sekarang.
dijangka
pada masa depan.
(i) Jika kerajaan (i) Permintaan barang akan
menaikkan kadar cukai kerana
.
pendapatan boleh guna
(ii) Jika kerajaan .
kadar
(ii) Permintaan barang akan
cukai pendapatan. kerana
120 pendapatan boleh guna
.
Pasaran
2. Lengkapkan peta pokok tentang penentu keanjalan harga permintaan dan keanjalan
harga penawaran.
Penentu Keanjalan Harga Permintaan
Jenis barangan Bilangan barang Bilangan kegunaan Ketahanan barang
Anjal jika pengganti
Anjal jika Anjal jika
Anjal jika
Tak anjal jika Tak anjal jika Tak anjal jika Tak anjal jika
Faktor jangka masa Nisbah perbelanjaan Ketagihan
Anjal jika dengan pendapatan Anjal jika
Anjal jika
Tak anjal jika Tak anjal jika Tak anjal jika
Penentu Keanjalan Harga Penawaran
Tambahan kos Faktor masa Mobiliti faktor
Anjal jika Anjal jika pengeluaran
Tak anjal jika Anjal jika
Tak anjal jika Tak anjal jika
Corak penggunaan Bilangan firma Ketersediaan stok
faktor pengeluaran dalam pasaran atau inventori
Anjal jika Anjal jika
Anjal jika
Tak anjal jika Tak anjal jika
Tak anjal jika
121
Bab 3
EKONOMI & ANDA
Berikut adalah perbualan antara seorang ibu dengan anaknya selepas balik kerja.
Anak: Ibu, kenapa balik lambat hari ini?
Ibu:
Anak: Kereta ibu tu rosak lagi, ibu bercadang untuk membeli sebuah kereta terpakai.
Ibu:
Belilah kereta baharu, ibu.
Anak:
Ibu: Kalau beli kereta baharu, kena buat pinjaman dan bayar kadar faedah. Kalau beli kereta
terpakai, boleh jimat kira-kira 50%. Tambahan lagi, ibu perlu kumpul duit sebanyak
Anak: RM50 000 dalam tiga tahun ini sebagai kos pendidikan Lin di pusat pengajian tinggi nanti.
Ibu:
Ibu, fikir jauhlah, Lin baru belajar di tingkatan 4 sekarang.
Ibu mesti buat perancangan dari sekarang, kalau tidak dari mana kita nak dapat duit nanti.
Tiap-tiap bulan ibu telah asingkan dan simpan 15% daripada pendapatan ibu untuk tujuan
ini. Baki pendapatan bulanan, ibu laburkan dalam amanah saham dan emas di bank.
Adakah kerana sebab itu, ibu selalu berjimat cermat dan berbelanja secara bijak?
Ya, Lin. Kalau kita tak merancang kewangan dengan baik, kita akan susah nanti.
Selepas dua jam...
Ibu: Lin buat apa ni?
Anak: Ibu tengoklah sendiri.
Pengurusan wang ibu:
VLPSDQDQ (PDV VDKDP
6LPSDQ VHEHOXP V\DULNDW ERQ
EHODQMD NHUDMDDQ
'HSRVLW WHWDS 3LOLK SHODEXUDQ Matlamat kewangan
-DQJND SDQMDQJ
GHSRVLW WDEXQJDQ \DQJ EHULVLNR NRV SHQGLGLNDQ
50
DPDQDK VDKDP VHGHUKDQD -DQJND SHQGHN
SHPEHOLDQ NHUHWD
Sumber pendapatan 7DEXQJ +DML (ODN VSHNXODVL WHUSDNDL 50
Perbelanjaan
%HNHUMD VHEDJDL Simpanan Pelaburan
MXUXKHEDK UDGLR %HUEHODQMD GHQJDQ
0HQFDUL ELMDN
SHQGDSDWDQ %DUDQJ NHSHUOXDQ
VDPSLQJDQ GHQJDQ GLGDKXOXNDQ
EHNHUMD VHEDJDL BANK (ODNNDQ SLQMDPDQ
SHQWHUMHPDK SHULEDGL NDG NUHGLW
GDQ KXWDQJ
+LGXS GDODP NHDGDDQ
\DQJ VHGHUKDQD
Selepas mempelajari bab ini, cuba anda lukiskan pengurusan wang anda berdasarkan matlamat
kewangan anda.
BAB Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
3 Wang, Bank, dan
Pendapatan Individu
Wang adalah alat ciptaan manusia dan digunakan oleh manusia sebagai
alat perantaraan pertukaran untuk mendapatkan barang dan perkhidmatan.
Wang boleh disimpan dalam bank atau digunakan untuk berbelanja.
Seseorang harus merancang perbelanjaan supaya matlamat kewangan
masing-masing dapat dicapai. Wang yang terlebih juga dapat digunakan
untuk membuat pelaburan. Namun segala-galanya ini perlu bermula dengan
mencari wang dahulu iaitu dengan bekerja atau mendapatkan pendapatan
daripada sumber-sumber yang lain.
Standard Kandungan: Kata Kunci:
3.1 Wang dan Bank
3.2 Pendapatan Individu :DQJ
3.3 Penggunaan Pendapatan Individu 6HNWRU HNRQRPL
%D\DUDQ SLQGDKDQ
3HQGDSDWDQ EROHK JXQD
3RWRQJDQ ZDMLE
.HSHUOXDQ
.HKHQGDN
%HODQMDZDQ SHULEDGL
5LVLNR SHODEXUDQ
3XODQJDQ SHODEXUDQ
123
Bab 3
3.1 Wang dan Bank
Apakah empat fungsi wang?
Bagaimanakah Bank Negara Malaysia (BNM) berfungsi sebagai
bank pusat di negara kita?
Apakah peranan bank perdagangan dalam membantu
masyarakat di Malaysia?
BERITA ONLINE
Apakah itu Bitcoin? (Sumber: http://money.cnn.com/intographic/
technology/what-IS-bitcoin/)
Bitcoin merupakan mata wang maya atau mata wang
digital yang mula diperkenalkan sekitar tahun 2008 oleh
Satoshi Nakamota. Wang ini tidak dikawal selia oleh
mana-mana badan dan tidak berbentuk fizikal seperti
mata wang kertas atau duit syiling yang dikeluarkan
oleh bank pusat. Bitcoin boleh digunakan untuk
membeli barang-barang elektronik oleh sesiapa sahaja
di dunia, pada bila-bila masa, dengan akses kepada
komputer atau telefon pintar yang disambung Internet.
Bitcoin dikatakan sebagai revolusi mata wang digital
baharu dan rangkaian pembayaran yang mengubah
cara orang melihat dan menggunakan wang. Setujukah
anda dengan pernyataan ini?
Selama ini, kita menggunakan wang kertas dan duit syiling untuk menjalankan transaksi
atau pertukaran barang. Wang yang kita gunakan dicetak dan dikawal selia oleh bank
pusat serta perlu disandarkan dengan emas dan pertukaran asing. Berikutan dengan
peredaran masa, kini kita juga menggunakan pelbagai alat pembayaran bank seperti
cek, kad debit, dan kad kredit untuk membuat pembayaran. Adakah pada masa Abad
hadapan, wang digital akan menggantikan wang dan alat-alat pembayaran ini? ke-21
3.1.1 Fungsi Wang
Setiap hari kita menggunakan wang untuk jual beli barang
dan membuat bayaran. Sebelum wujudnya wang, manusia
menggunakan sistem barter iaitu proses pertukaran barang
dengan barang. Apakah itu wang?
Wang merupakan komoditi atau benda yang diterima umum oleh
masyarakat sebagai alat perantaraan pertukaran.
124
Duit syiling Jenis-jenis wang Deposit semasa Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
Wang kertas
Ciri-ciri wang:
CONTOH A/k Penerima Sahaja CONTOH 18 071 7 UÊ ÌiÀ>ÊÕÕ
Lee Cheng Jee 80.00 UÊ Õ`>
Ê`L>Ü>
UÊ />
>Ê>>
Lapan puluh sahaja Errin UÊ Õ`>
Ê`L>
>}>
UÊ iÃÌ>L>Ê>Ê
UÊ *i>Ü>À>ÊÌiÀ
>`
Kelemahan sistem barter
Barang tidak tahan lama
Masalah membawa barang
Masalah kehendak serentak
Kesukaran menentukan kadar pertukaran
Kesukaran membahagikan barang kepada unit yang kecil
Wang memainkan empat fungsi utama dalam ekonomi iaitu: Kesukaran menemui kehendak
serentak dalam sistem
Alat Perantaraan Pertukaran
barter merumitkan proses
Wang berperanan sebagai alat perantaraan pertukaran pertukaran barang
kerana wang boleh digunakan untuk menjalankan urus
niaga iaitu jual beli barang atau perkhidmatan. Wang digunakan untuk
Seorang nelayan boleh menjual hasil tangkapannya membeli barang
untuk mendapatkan wang. Dia juga boleh menggunakan
wang yang diperoleh untuk membeli kasut.
Peniaga kasut yang menerima bayaran dalam bentuk
wang pula boleh menggunakan wang itu untuk membayar
upah pekerja.
Fungsi wang ini membolehkan pertukaran pelbagai hala
berlaku dan memudahkan urus niaga dalam ekonomi.
Alat Ukuran Nilai
Setiap barang dan perkhidmatan dalam pasaran
mempunyai harga yang dinyatakan dalam nilai wang.
Contohnya harga sebuah buku ialah RM20 dan harga
sebatang pen ialah RM5. Ini bererti nilai sebuah buku
bersamaan dengan 4 batang pen.
Fungsi wang ini membolehkan pengguna dan penjual
menentukan nilai barang dengan mudah dan perbandingan
nilai dengan barang lain dapat dilakukan.
125
Bab 3
ANANIA
Harga mengikut berat, bagi setiap 100 gram ikan yang siap dimasak
dengan pilihan masakan harganya seperti berikut:
Siakap RM5.50 Pari Tuka RM4.00 Bawal RM5.50
Keli RM2.50 Udang RM6.00
Merah RM5.50 Kembung RM3.50 Sotong RM4.50
Ketam RM5.50 Lala RM2.50
Kerapu RM5.50 Kerang RM1.00 Cencaru RM2.50
Jenahak RM5.50
Tilapia Merah RM3.00
Pilihan masakan:
Stim 3 Rasa Masak Pedas Masak Halia Masam Manis
Wang dapat mengukur nilai makanan di restoran
Alat Penyimpan Nilai
Wang boleh disimpan untuk kegunaan pada masa hadapan.
Anda mungkin menyimpan sebahagian daripada wang
saku anda setiap hari agar dapat membeli sesuatu barang
pada masa akan datang.
Ciri wang yang tahan lama dan mempunyai nilai
yang stabil membolehkan wang berfungsi sebagai alat
penyimpan nilai.
Cabaran KBAT Sedikit-sedikit lama-lama jadi bukit
º/>«>Ê Ü>}Ê ÃiÕ>Þ>Ê Alat Bayaran Tertunda
tak menjadi”
Adakah anda bersetuju Sebahagian urus niaga dalam ekonomi melibatkan
dengan pernyataan di atas? bayaran tunai dan ada juga urus niaga yang melibatkan
jualan secara hutang atau kredit.
126 Barangan seperti kereta sukar dijual secara tunai kerana
harganya mahal dan bukan semua pengguna mampu
membeli secara tunai.
Penjual mungkin membenarkan pembeli membayar
secara ansuran.
Contohnya Cik Azizah membeli sebuah kereta Proton
dan bayaran ansuran ialah RM600 sebulan.
Wang diterima sebagai alat bayaran tertunda kerana
mempunyai nilai yang stabil.
Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
PERODUA MYVI BAHARU - MODEL TERLARIS DI PASARAN
Model DISKAUN/ HARGA HARGA ATAS BULANAN BULANAN
HADIAH ASAL (RM) JALAN (RM) (10% PENDAHULUAN) (PINJAMAN PENUH)
STANDARD G (M) 31 HADIAH PERCUMA 40 862.16 40 862.16 (RM) (RM)
STANDARD G (A) 31 HADIAH PERCUMA 43 862.15 43 862.15
PREMIUM X (A) 31 HADIAH PERCUMA 46 862.15 45 774.15 438 487
PREMIUM XS (A) 31 HADIAH PERCUMA 48 862.16 48 862.16
470 523
491 545
574 582
Wang sebagai alat bayaran tertunda
AKTIVITI 3.1.1
1. Bandingkan kelebihan sistem wang dengan sistem barter dari aspek berikut:
(a) Alat perantaraan pertukaran
(b) Alat ukuran nilai
(c) Alat penyimpan nilai
(d) Alat bayaran tertunda
2. Anda diminta menentukan sama ada barangan berikut boleh memainkan peranannya sebagai
wang atau tidak dalam ekonomi:
(a) Kad prabayar
(b) Kain
(c) Ikan
(d) Garam
(e) Emas
Selepas itu, bincang jawapan anda dengan rakan anda. Bentangkan jawapan anda
kepada kelas.
F 1. Wang merupakan komoditi atau benda yang diterima umum oleh masyarakat
sebagai alat perantaraan pertukaran.
O 2. Empat fungsi wang adalah seperti berikut:
K (a) Alat perantaraan pertukaran
(b) Alat ukuran nilai
U (c) Alat penyimpan nilai
S (d) Alat bayaran tertunda
127
Bab 3 3.1.2 Fungsi Bank Pusat
Bank Negara Malaysia Bank Negara Malaysia merupakan bank pusat di negara kita. Bank
ini ditubuhkan pada 24 Januari 1959. Bank pusat mempunyai
>`>ÀÊ «iÀ ÌÕ>À>Ê 1- Ê kuasa tunggal untuk mengeluarkan mata wang negara iaitu
LiÀL>`}Ê, Ê«>`>Ê Ringgit Malaysia (RM). Hanya wang yang diterbitkan oleh Bank
1 September 2014 Negara Malaysia sahaja yang sah diperlakukan dengan nilai di
negara kita dan pihak lain tidak dibenarkan untuk mencetak atau
US$1 = RM3.152 menerbitkan wang Malaysia. Berikut adalah 5 peranan utama
>`>ÀÊ «iÀ ÌÕ>À>Ê 1- Ê Bank Negara Malaysia:
LiÀL>`}Ê, Ê«>`>Ê
1 Mengeluarkan mata wang
1 September 2015
US$1 = RM4.203 2 Mengawal kestabilan nilai mata wang
>Ê,}}ÌÊ >>ÞÃ>ÊÌi>
Ê
>ÌÕ
ÊLiÀL>`}Ê >ÀÊ 3 Jurubank kepada kerajaan
Amerika Syarikat
4 Jurubank kepada bank perdagangan
128
5 Mengawal kestabilan ekonomi
Mengawal Kestabilan Nilai Mata Wang
Nilai sesuatu mata wang diukur melalui dua cara iaitu dari aspek
kuasa beli wang dan juga dalam mata wang asing.
Kuasa Beli
Kuasa beli wang bermaksud kemampuan wang untuk
membeli sesuatu barang atau perkhidmatan.
Sekiranya anda mempunyai wang sebanyak RM10 dan harga
pen ialah RM2, anda mampu membeli 5 batang pen. Sekiranya
harga pen naik kepada RM5, anda mampu membeli 2 batang
pen sahaja. Ini bererti kenaikan harga boleh menyebabkan
kuasa beli menurun.
Kenaikan harga barang secara berterusan dalam ekonomi
dikenal sebagai inflasi dan kadar inflasi yang tinggi boleh
menjejaskan nilai mata wang.
Mata Wang Asing
Kebanyakan mata wang negara termasuk Ringgit Malaysia
dibandingkan dengan Dolar Amerika Syarikat kerana Dolar
Amerika Syarikat digunakan dengan meluas dalam perdagangan
antarabangsa. Misalnya US$1 = RM4.20 atau RM1 = US$0.238.
Kadar ini sentiasa berubah mengikut keadaan ekonomi semasa.
Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
Tiga kaedah bank pusat menstabilkan nilai mata wang:
Mewujudkan sandaran minimum
2UGLQDQ %DQN 1HJDUD 0DOD\VLD PHPSHUXQWXNNDQ VDQGDUDQ
PLQLPXP GDODP EHQWXN HPDV GDQ UL]DE DQWDUDEDQJVD
5L]DE DQWDUDEDQJVD WHUPDVXNODK HPDV SHUWXNDUDQ DVLQJ PLOLNDQ
KDN SHQJHOXDUDQ NKDV GDQ UL]DE NXPSXODQ ZDQJ DQWDUDEDQJVD
,QL EHUHUWL VHNLUDQ\D EDQN SXVDW LQJLQ PHQFHWDN 50 VDQGDUDQ
PLQLPXP \DQJ SHUOX GLPLOLNL LDODK 50
Campur tangan dalam pasaran pertukaran asing (FOREX) JOM
&RQWRKQ\D %DQN 1HJDUD 0DOD\VLD DNDQ PHPEHOL 5LQJJLW 0DOD\VLD Bagaimanakah bank pusat
GHQJDQ PHQMXDO 'RODU $PHULND 6\DULNDW DSDELOD QLODL 5LQJJLW menstabilkan nilai mata wang
0DOD\VLD DGDODK UHQGDK negara?
.HVDQQ\D MXPODK 5LQJJLW 0DOD\VLD GL GDODP SDVDUDQ DNDQ ,}}ÌÊ >>ÞÃ>ÊÞ>}Ê«iÀÌ>>Ê
EHUNXUDQJ GDQ QLODL 5LQJJLW 0DOD\VLD DNDQ PHQLQJNDW EHUEDQGLQJ `ÌiÀLÌ>Ê«>`>Ê£ÓÊ ÕÊ£ÈÇÊ
GHQJDQ 'RODU $PHULND 6\DULNDW i}}>Ì>Ê >ÀÊ >>Þ>Ê
`>Ê ÀÌÃ
Ê Ài°Ê*>`>ÊÌ>
ÕÊ
:DODXSXQ WLQGDNDQ LQL PHQJXUDQJNDQ UL]DE DQWDUDEDQJVD £Î]Ê ÃLÊ º, »Ê ,}}ÌÊ
\DQJ GLSHJDQJ ROHK %DQN 1HJDUD 0DOD\VLD QLODL 5LQJJLW 0DOD\VLD >>ÞÃ>®Ê`«iÀi>>ÊÕÌÕÊ
GDSDW GLVWDELONDQ i}}>Ì>ÊÃLʺf»°
0HQJDZDO LQÀDVL
%DQN SXVDW DNDQ PHPDVWLNDQ NDGDU LQIODVL GDODP QHJDUD EHUDGD
SDGD SDUDV WHUNDZDO GHQJDQ PHQJJXQDNDQ DODW GDVDU NHZDQJDQ
Rizab antarabangsa BNM RM418 bilion Logo Bank Negara Malaysia
Õ>>Ê Õ«ÕÀ\Ê ,â>LÊ >Ì>À>L>}Ã>Ê >Ê i}>À>Ê >>ÞÃ>Ê ®Ê
>>
Ê, {£nÊLÊLiÀÃ>>>Ê1-f{°£ÊL®Ê«>`>Ê£xÊ"ÌLiÀÊ
Óä£x°Ê >>ÊiÞ>Ì>>Ê
>ÀÊ]Ê ÊLiÀ>Ì>Êi`Õ`Õ>ÊÀâ>LÊÌÕÊ
VÕÕ«Ê ÕÌÕÊ iL>Þ>Ê n°nÊ LÕ>Ê «À ÌÊ ÌiÀ Ì>}}Õ
Ê `>Ê £°ÓÊ >Ê
hutang luar jangka pendek.
«iÊÕÌ>>ÊÀâ>LÊ>Ì>À>L>}Ã>Ê>>
ÊÀâ>LÊ>Ì>ÊÜ>}Ê>Ã}Ê
1-fnx°nÊL®]Êi`Õ`Õ>ÊÀâ>LÊ/>LÕ}Ê >Ì>Ê7>}Ê Ì>À>L>}Ã>Ê
1-fä°nÊ L®]Ê >Ê *i}iÕ>À>Ê
>ÃÊ 1-f£°nÊ L®]Ê i>ÃÊ
1-f£°{ÊL®]Ê`>Ê>ÃiÌÊÀâ>LÊ>Ê1-f{°ÎÊL®°
Sumber: Diubah suai daripada Harian Metro, 22 Oktober 2015®
129
Bab 3 Jurubank kepada Kerajaan
Tan Sri Dato’ Sri Dr. Zeti Mentadbir akaun negara
Akhtar Aziz Sebagai jurubank kepada kerajaan, bank pusat menyimpan
dan menguruskan akaun kerajaan yang terdiri daripada:
Gabenor Bank Negara Malaysia (a) Akaun kewangan: Mengandungi catatan semua hasil
(Mei 2000 – April 2016) dan perbelanjaan kerajaan.
(b) Akaun pinjaman kewangan: Mengandungi segala
Datuk Muhammad bin Ibrahim rekod pinjaman yang dibuat oleh kerajaan.
Gabenor Bank Negara Malaysia Bank pusat juga menerima wang yang dibayar kepada
kerajaan dan melakukan pembayaran bagi pihak kerajaan.
(Mulai Mei 2016 – )
Memberi pendahuluan sementara
JOM Bank pusat bertanggungjawab memberi pendahuluan
sementara kepada kerajaan apabila kerajaan mengalami
Apakah maksud bank pusat masalah kekurangan kewangan.
memberikan pendahuluan Kerajaan perlu membayar balik tidak lewat daripada tiga
sementara? bulan setelah berakhirnya tahun kewangan kerajaan.
Mengurus hutang negara
Bank pusat bertanggungjawab memperoleh pinjaman
bagi pihak kerajaan daripada sumber dalam negeri dan
luar negara.
Bank pusat akan memperoleh pinjaman melalui penjualan
bil-bil perbendaharaan dan surat jaminan kerajaan kepada
institusi kewangan atau memperoleh pinjaman di pasaran
modal antarabangsa.
Bank pusat juga menerbitkan sijil pelaburan kepada institusi
kewangan Islam.
Memberi nasihat pelaburan
Bank pusat bertindak sebagai penasihat dan ejen kerajaan
untuk aktiviti pelaburan kerajaan di luar negara.
Bank pusat akan mengkaji peluang projek pelaburan di luar
negara yang berpotensi dan menguntungkan dari semasa
ke semasa.
Mengurus pertukaran asing
Bank pusat akan memastikan rizab antarabangsa sentiasa
mencukupi.
Bank pusat juga mengawal pertukaran asing dan memastikan
bahawa nilai mata wang negara berada dalam keadaan
stabil di pasaran kewangan antarabangsa.
130
Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
Jurubank kepada Bank Perdagangan
Menyediakan akaun penjelasan antara bank
Setiap bank perdagangan mempunyai sebuah akaun
penjelasan di bank pusat. Wang dalam akaun penjelasan ini
akan digunakan untuk membayar hutang antara bank akibat
pengeluaran cek.
Menjaga rizab berkanun
Rizab berkanun ialah simpanan wajib bank perdagangan
di bank pusat pada kadar tertentu. Kadar rizab berkanun
semasa ialah 4%. Ini bererti sesebuah bank perdagangan
perlu menyimpan RM4 sekiranya mempunyai wang sebanyak
RM100. Perubahan kadar rizab berkanun akan memberi kesan
kepada keupayaan bank perdagangan memberi pinjaman.
Sumber pinjaman terakhir kepada bank perdagangan
Bank perdagangan yang mengalami masalah kekurangan tunai
boleh mendapatkan pinjaman daripada bank pusat.
AKTIVITI 3.1.2
Anda dikehendaki bekerjasama dengan rakan sekelas menjemput penceramah dari BNM untuk
menyampaikan ceramah tentang tajuk bersesuaian yang telah dipelajari dalam bab ini. Murid kelas
dibahagikan kepada tiga kumpulan:
Kumpulan pertama: UÊ *iÀLi>>>Ê>>Ê`>ÊÕÊ«iViÀ>>
]Ê
UÊ iÞi`>>ÊÌ>ÕÊViÀ>>
° guru, dan murid-murid yang terlibat.
UÊ iiÌ>«>Ê Ì>À
]Ê Ìi«>Ì]Ê >Ã>]Ê `>Ê
UÊ }}>À>Ê «iÀLi>>>Ê Ê «iÀÕÊ i`>«>ÌÊ
tempoh masa ceramah diadakan. kelulusan daripada pihak sekolah.
UÊ iLÕ>ÌÊ ÃÕÀ>ÌÊ À>ÃÊ `>Ê i`>«>Ì>Ê
Kumpulan ketiga:
kelulusan daripada pihak sekolah. UÊ *i}>V>À>Ê>ð
UÊ i}
ÕLÕ}Ê«
>ÊL>ÊÕÌÕÊ«i}iÃ>
>° UÊ i}À}Ê«iViÀ>>
ÊÃi«>>}Ê>ð
UÊ i}
>ÃÊ Ìi«>ÌÊ ViÀ>>
Ê ÃiLiÕÊ >ÃÊ
Kumpulan kedua:
UÊ iÀ>V>}Ê>}}>À>Ê«iÀLi>>>° berlangsung.
UÊ >Þ>À>Ê Ã>}ÕÊ
>ÌÊ >Ì>ÕÊ
>`>
Ê Vi`iÀ>
>ÌÊ
penceramah.
Setiap kumpulan dikehendaki menyediakan laporan selepas ceramah untuk dinilai oleh guru.
1. Tiga kaedah bank pusat untuk menstabilkan nilai mata wang:
(a) Mewujudkan sandaran minimum
F (b) Campur tangan dalam pasaran pertukaran asing
(c) Mengawal inflasi
O 2. Jurubank kepada kerajaan:
K (a) Mentadbir akaun negara (d) Memberi nasihat pelaburan
(b) Memberi pendahuluan sementara (e) Mengurus pertukaran asing
U (c) Mengurus hutang negara
S 3. Jurubank kepada bank perdagangan:
(a) Menyediakan akaun penjelasan antara bank (c) Sumber pinjaman terakhir
(b) Menjaga rizab berkanun
131
Bab 3
3.1.3 Fungsi Bank Perdagangan
Bank perdagangan ialah institusi kewangan milik swasta yang
bermotifkan keuntungan.
Terdapat 27 buah bank
Penubuhan Bank perdagangan di Malaysia.
2 perdagangan perlu Lapan daripadanya merupakan
mendapat kebenaran bank milik tempatan dan
Bank Negara Malaysia bakinya milik negara asing.
(BNM). Berikut ialah senarai bank
perdagangan tempatan:
t "óO #BOL #FSIBE
1 4 t "MMJBODF #BOL .BMBZTJB
Berhad
Semua bank 3 Bank perdagangan t "N#BOL .
#FSIBE
perdagangan di juga perlu memiliki t $*.# #BOL #FSIBE
Malaysia tertakluk lesen yang t )POH -FPOH #BOL #FSIBE
kepada Akta Bank dan dikeluarkan oleh t .BMBZBO #BOLJOH #FSIBE
Institusi Kewangan 1989 Menteri Kewangan. t 1VCMJD #BOL #FSIBE
t 3)# #BOL #FSIBE
PIDM Menerima Deposit
Tahukah anda bahawa
simpanan anda di bank Bank perdagangan menerima deposit daripada pelbagai lapisan
tempatan dilindungi masyarakat seperti pelajar, pekerja, peniaga, dan badan korporat
oleh insurans? dengan menawarkan tiga jenis akaun iaitu:
Dapatkan maklumat
tambahan dengan layari Akaun Simpanan
laman web
http://www.pidm.gov.my Membolehkan masyarakat menyimpan wang dalam jumlah
yang kecil dan tidak tetap. Simpanan tersebut boleh
Video berkaitan: dikeluarkan pada bila-bila masa. Pemegang akaun simpanan
http://www.pidm.gov.my/ menerima faedah yang rendah berbanding akaun simpanan tetap.
downloads/2015/video/ Antara kemudahan yang disediakan untuk pemegang akaun
DIS-Lat-BM.mp4 simpanan ialah:
Pemindahan wang
Buku bank atau penyata bank
Pembayaran bil dan bayaran ansuran
Pemindahan wang antara bank (GIRO)
Kemudahan kad juruwang elektronik (ATM)
Perbankan Internet
132
Akaun Simpanan Tetap Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
Akaun ini membolehkan pelanggan bank menyimpan JOM
sejumlah wang untuk tempoh tertentu dan dibayar kadar
faedah yang lebih tinggi berbanding akaun simpanan. 1. iâ>>\Ê
Faedah hanya dibayar apabila tamat tempoh simpanan. >®Ê >ÕÊë>>Ê
Sekiranya pemegang akaun mengeluarkan simpanan lebih dengan akaun
awal, maka faedah tidak akan dibayar, walau bagaimanapun simpanan tetap
bergantung kepada budi bicara bank. L®Ê >ÕÊÃi>Ã>Ê`>Ê
Pemegang akaun diberi sijil simpanan. Sijil ini boleh dijadikan akaun simpanan
cagaran untuk mendapatkan pinjaman bank.
2. Jelaskan kelebihan akaun
semasa berbanding akaun
simpanan.
Akaun Semasa Pemegang akaun semasa
boleh membayar dengan cek
Lazimnya simpanan dalam akaun semasa tidak dibayar
faedah tetapi dikenakan caj perkhidmatan. Sesetengah
bank membayar faedah kepada pemegang akaun semasa
sekiranya simpanan mereka melebihi had tertentu bergantung
kepada pihak bank.
Simpanan minimum untuk membuka akaun semasa adalah
lebih tinggi berbanding akaun simpanan dan pemohon perlu
mengemukakan seorang perujuk iaitu pemegang akaun
semasa di cawangan bank yang sama.
Pemegang akaun semasa boleh memohon kemudahan
overdraf iaitu mengeluarkan wang lebih daripada baki simpanan.
Kemudahan yang disediakan untuk pemegang akaun
semasa adalah sama seperti pemegang akaun simpanan, yang
berbeza ialah:
Kemudahan cek
Kemudahan overdraf
AKTIVITI 3.1.3 A
VÊ *iÌiÀÊ iÀÕ«>>Ê ÃiÀ>}Ê «iÊ i`>Ê «iÀ>LÌÊ `Ê ÕV
}]Ê ->À>Ü>°Ê >Ê
mempunyai akaun semasa di Bank Unggul Berhad dan menggunakan kemudahan
>>ÕÊÊÕÌÕÊÕÀÕÃ>Ê«iÀ>}>>Þ>°Ê
VÊ*iÌiÀÊÕ}>ÊiÊ>>ÕÊë>>Ê
ÌiÌ>«Ê `Ê L>Ê ÌiÀÃiLÕÌÊ `i}>Ê Õ>
Ê Ã«>>Ê ÃiL>Þ>Ê , £ääÊ äää°Ê >Ê Õ}>Ê
membuka akaun simpanan di bank berkenaan untuk tiga orang anaknya.
Bincangkan dalam kumpulan untuk mengenal pasti kesesuaian dan kegunaan setiap akaun simpanan
dalam situasi di atas.
133
Bab 3
Memberi Pinjaman
Bank perdagangan menyediakan perkhidmatan pembiayaan kewangan dengan memberikan
pinjaman. Terdapat lima kaedah utama bank perdagangan dalam menyediakan kemudahan
pinjaman iaitu:
1 Overdraf
.HPXGDKDQ \DQJ GLVHGLDNDQ NHSDGD SHPHJDQJ DNDXQ VHPDVD XQWXN PHQJHOXDUNDQ ZDQJ OHELK
GDULSDGD EDNL VLPSDQDQQ\D EHUGDVDUNDQ KDG \DQJ WHODK GLWHWDSNDQ ROHK EDQN
Kelebihan Kekurangan
.HELDVDDQQ\D WLGDN PHPHUOXNDQ 'LNHQDNDQ IDHGDK \DQJ WLQJJL
FDJDUDQ DWDX SHQMDPLQ %XNDQ VHPXD SHPHJDQJ DNDXQ VHPDVD \DQJ GLWDZDUNDQ
%ROHK PHQJHOXDUNDQ ZDQJ PHQJLNXW NHPXGDKDQ RYHUGUDI
NHSHUOXDQ $GD KDG WHUWHQWX \DQJ WHODK GLWHWDSNDQ
'LNHQDNDQ IDHGDK XQWXN MXPODK \DQJ
GLJXQDNDQ VDKDMD
%ROHK GLJXQDNDQ ROHK SHQLDJD \DQJ
PHQJKDGDSL PDVDODK DOLUDQ WXQDL
XQWXN PHPED\DU JDML VHZD DWDX
PHPEHOL VWRN
Contoh overdraf dalam penyata bank
2 Pinjaman peribadi Memberi Pinjaman
%ROHK GLPRKRQ ROHK LQGLYLGX EHUXPXU WDKXQ NH DWDV \DQJ 6HPXD SLQMDPDQ
PHPSXQ\DL VXPEHU SHQGDSDWDQ \DQJ WHWDS EDQN SHUGDJDQJDQ
%LDVDQ\D NHPXGDKDQ SLQMDPDQ LQL GLJXQDNDQ XQWXN PHPELD\DL GLNHQDNDQ NDGDU
NRV SHQGLGLNDQ SHPEHOLDQ EDUDQJ WDKDQ ODPD VHSHUWL SHUDERW IDHGDK
GDQ NRPSXWHU
3HPRKRQ WLGDN PHPHUOXNDQ FDJDUDQ WHWDSL PHPHUOXNDQ
VHRUDQJ SHQMDPLQ
Bukan semua permohonan 3 Pinjaman bercagar
pinjaman akan berjaya kerana
bank perdagangan perlu meneliti .HPXGDKDQ SHPELD\DDQ XQWXN SHPEHOLDQ
kedudukan kredit pemohon. Sila KDUWDQDK VHSHUWL UXPDK GDQ WDQDK
layari laman web berikut untuk
maklumat lanjut: 3LQMDPDQ LQL GLNHQDNDQ IDHGDK GDQ SHQHULPD
SLQMDPDQ EROHK PHPED\DU EDOLN SLQMDPDQ VHFDUD
ZZZ FWRVFUHGLW FUHGLWEXUHDX DQVXUDQ
FRP P\ EQP JRY P\ .HJDJDODQ PHPED\DU EDOLN SLQMDPDQ
PHQJDNLEDWNDQ KDUWD \DQJ GLFDJDUNDQ DNDQ
GLOHORQJ
134
Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
&RQWRK RYHUGUDI
(QFLN ,VPDLO PHPSXQ\DL EDNL VHEDQ\DN 50 GDODP DNDXQ
VHPDVDQ\D GL %DQN 8QJJXO %HUKDG %DQN 8QJJXO PHPEHULNDQ
NHPXGDKDQ RYHUGUDI VHEDQ\DN 50 NHSDGD (QFLN ,VPDLO ,QL
EHUPDNQD (QFLN ,VPDLO EROHK PHQJHOXDUNDQ 50 ZDODXSXQ
EDNL VLPSDQDQQ\D KDQ\DODK 50 6HNLUDQ\D (QFLN ,VPDLO
PHQJHOXDUNDQ ZDQJ VHEDQ\DN 50 LQL EHUPDNQD EHOLDX WHODK
PHQJJXQDNDQ NHPXGDKDQ RYHUGUDI VHEDQ\DN 50 GDQ IDHGDK
DNDQ GLNHQDNDQ XQWXN 50 GDQ EXNDQQ\D 50
4 Pinjaman kenderaan (Kemudahan sewa-beli) JOM
.HPXGDKDQ LQL GLJXQDNDQ XQWXN PHPELD\DL SHPEHOLDQ
Ê ÕÀ>
Êi`>«>ÌÊ
NHQGHUDDQ EDKDUX GDQ NHQGHUDDQ WHUSDNDL pembiayaan Bank Setia
Berhad untuk pembelian
%DQN PHQDZDUNDQ SLQMDPDQ VHKLQJJD KDUJD NHUHWD GDQ sebuah kereta baharu
WHPSRK ED\DUDQ EDOLN VHKLQJJD WDKXQ LiÀ
>À}>Ê, £ääÊäää°Ê
Ê ÕÀ>
ÊiL>Þ>ÀÊ
3HPLQMDP GLNHQDNDQ IDHGDK GDQ EROHK PHPED\DU VHFDUD pendahuluan sebanyak
DQVXUDQ , £äÊäääÊ`>ÊL>Þ>Ê
dibayar secara ansuran
5 Pinjaman kad kredit Ãi>>ÊnÊÌ>
Õ°Ê >`>ÀÊv>i`>
Ê
Þ>}Ê`i>>Ê>>
ÊίÊ
3HPHJDQJ NDG NUHGLW EROHK PHQJJXQDNDQ NDG NUHGLW XQWXN setahun.
PHQGDSDWNDQ SHQGDKXOXDQ WXQDL KLQJJD KDG WHUWHQWX
ÌÕ}ÊL>Þ>À>Ê>ÃÕÀ>ÊÞ>}Ê
-HQLV SLQMDPDQ LQL GLNHQDNDQ IDHGDK \DQJ WLQJJL GDQ WLGDN «iÀÕÊ`L>Þ>ÀÊi
Ê
Ê ÕÀ>
Ê
PHPHUOXNDQ VHEDUDQJ FDJDUDQ DWDX SHQMDPLQ pada setiap bulan.
6 Mendiskaunkan bil pertukaran Cabaran KBAT
0HQGLVNDXQNDQ ELO SHUWXNDUDQ EHUPDNVXG EDQN PHPEHOL ELO Ê >>ÞÃ>]ÊÌiÀ`>«>ÌÊ`Õ>Ê
SHUWXNDUDQ SDGD KDUJD \DQJ OHELK UHQGDK GDULSDGD KDUJD PXND jenis kad kredit utama iaitu
Visa dan Mastercard°Ê >>Ê
%LO SHUWXNDUDQ LDODK SHUMDQMLDQ \DQJ GLODNXNDQ ROHK SHQJKXWDQJ >Ã>ÊÞ>}ÊÃ>>]Ê«i}}Õ>Ê
NHSDGD SHPEHUL KXWDQJ juga dapat membayar secara
tunai.
$SDELOD SHPEHUL KXWDQJ PHPHUOXNDQ ZDQJ VHEHOXP ELO
SHUWXNDUDQ PDWDQJ SHPEHUL KXWDQJ EROHK PHQGDSDWNDQ Setiap satu cara ada
SLQMDPDQ GDULSDGD EDQN SHUGDJDQJDQ kelebihannya tersendiri. Berikan
hujah anda.
%DQN DNDQ PHPEHULNDQ SLQMDPDQ NHSDGD SHPEHUL KXWDQJ
GHQJDQ PHQGLVNDXQNDQ ELO SHUWXNDUDQ WHUVHEXW
-XPODK GLVNDXQ NH DWDV ELO SHUWXNDUDQ PHUXSDNDQ NDGDU IDHGDK
\DQJ GLNHQDNDQ
135
Bab 3
Menerima dan Membuat Bayaran
Bank perdagangan membantu pelanggannya membuat dan
menerima bayaran melalui:
Sistem cek
"SBIBO LFQBEB CBOL
8. 1. 2017 Sistem Cek
Tunai 40/ 55 Kemudahan bayaran ini hanya disediakan kepada pemegang
Empat puluh dan sen lima puluh lima xx akaun semasa.
sahaja Biasanya cek digunakan oleh peniaga untuk membayar gaji
pekerja, pembelian stok atau perbelanjaan lain.
&2172+ Peniaga juga mungkin menerima cek daripada pelanggan
untuk perkhidmatan yang disediakan.
Bank bertindak sebagai ejen pembayar dan penerima bagi
pemegang akaun semasa.
AKTIVITI 3.1.3 B
*>`>ÊÌ>
ÕÊÓä£{]Ê/L>>Ê >LiÀÊ >Ê i}>À>Ê >>ÞÃ>Ê ®ÊiÞ>Ì>>ÊL>
>Ü>ÊÌiÀ`>«>ÌÊ
101 juta urus niaga melibatkan kedua-dua tunai dan cek yang membawa kepada kos pengendalian
Ì}}°Ê >ÀÊÌ>
ÕÊÓ䣣ÊqÊÓä£Î]Ê«i}i`>>ÊViÊÃiV>À>Ê«ÕÀ>Ì>ÊÌÕÀÕÊ«>`>Ê>`>ÀÊ`Õ>Ê«iÀ>ÌÕÃ]ÊÃÕÃÕÌÊ
£äÊ«iÀ>ÌÕÃÊ«>`>ÊÌ>
ÕÊÓä£{Ê`>ÊÌiÀÕÃÊiÀÃÌÊÃiL>Þ>Ê£ÈÊ«iÀ>ÌÕÃÊ`>>ÊÌi«
ÊÃiL>ÊLÕ>Ê
«iÀÌ>>Ê«>`>ÊÌ>
ÕÊÓä£x°Ê*
>Ê Êi}ÕÕÀ>ÊL>}>ÊViÊÞ>}Ê`i>Ã>ÊÌÕÀÕÊ`>À«>`>Ê
À>À>ÊÓäÇÊÕÌ>ÊÕÀÕÃÊ>}>Ê«>`>ÊÌ>
ÕÊÓä£äÊi«>`>Ê£{ÊÕÌ>Ê«>`>Ê>
ÀÊÌ>
Õ°Ê i>ÕÊLiÀ>Ì>Ê
menjelang tahun 2020, sasarannya ialah 100 juta cek yang boleh menjimatkan kos pengendalian
i«>`>ÊÕÊ, ÎääÊÕÌ>°
(Sumber: Disesuaikan daripada http://malaysiagazette.com/ms/ekonomi/
bnm-gesa-bank-kurangkan-kos-pengendalian-tunai-cek)
Bincangkan dalam kumpulan strategi yang boleh diambil oleh industri perbankan untuk
mengurangkan penggunaan tunai dan cek dalam kalangan masyarakat.
Arahan kepada Bank
Debit langsung
Pelanggan boleh mengarahkan bank membuat bayaran yang
tidak tetap jumlahnya pada tarikh tertentu kepada penerima
bayaran seperti yang dinyatakan dalam bil.
Bank akan memindahkan wang daripada akaun pelanggan
untuk membayar agensi yang mengeluarkan bil seperti Tenaga
Nasional Berhad (TNB), Maxis, dan ASTRO.
71% 50 +DQWDU (QFLN 'ROODK %HUL E-Bank
0D[LV 50 ELO SHODQJJDQ DUDKDQ
$VWUR 50
EDQN
%XDW ED\DUDQ NHSDGD VHWLDS DJHQVL EHUNHQDDQ
Rajah 3.1 Debit langsung
136
Pindahan kredit Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
Sesebuah syarikat yang mempunyai pekerja yang ramai
akan menghadapi masalah untuk membuat bayaran gaji JOM
secara tunai.
Pihak pengurusan syarikat boleh menggunakan kemudahan Bandingkan debit langsung
pindahan kredit iaitu membuat bayaran terus ke akaun penerima. dengan pindahan kredit.
Syarikat Wawasan Berhad Bank Setia Berhad "LBVO 1FLFSKB
Menghantar senarai nama pekerja, Memindahkan wang Pekerja mendapat gaji
jumlah gaji, nombor akaun bank daripada akaun Syarikat mereka
pekerja dan nama bank kepada Wawasan Berhad kepada
Kad ATM
Bank Setia Berhad pekerja Dapatkan maklumat
tambahan tentang
Rajah 3.2 Pindahan kredit perkhidmatan kad
juruwang elektronik dengan
Perintah sedia ada layari laman web:
KWWS ZZZ PHSVDWP FRP
Arahan daripada pemegang akaun tabungan atau akaun P\ EP OHDUQ PRUH KWPO
semasa kepada bank untuk membuat bayaran tetap dan
berulang pada tarikh yang telah ditetapkan. Video berkaitan:
Contohnya bayaran sewa, premium insurans, dan ansuran KWWS ZZZ PHSVDWP FRP
sewa beli. P\ EP UHVRXUFH FHQWHU KWPO
Draf bank
Merupakan cek yang dikeluarkan oleh bank apabila
diminta oleh pelanggannya untuk membuat bayaran kepada
pihak tertentu.
Pelanggan dikenakan caj perkhidmatan.
Contohnya, draf bank digunakan untuk membuat
kiriman wang di dalam dan luar negara serta melanggani
saham baharu.
Kad juruwang elektronik (Kad ATM)
Pelanggan bank boleh membuat urus niaga kewangan
secara layan diri dengan menggunakan kad juruwang
elektronik (ATM).
Contohnya, membuat simpanan dan pengeluaran wang,
membuat bayaran, menyemak baki, pindahan wang, tambah
nilai untuk perkhidmatan Touch’n Go dan perkhidmatan
telefon mudah alih.
Kad ini bertindak sebagai kad debit apabila membuat bayaran
untuk pembelian barang atau perkhidmatan di pasar raya,
stesen minyak atau urus niaga melalui e-dagang.
137
Bab 3 Kad kredit
Kad ini membolehkan pelanggan bank membeli barang
Mesin kad kredit yang dan perkhidmatan secara kredit.
memudahkan pembelian Bank membiayai perbelanjaan pemegang kad dan pemegang
kad boleh membayar balik sekali gus atau secara ansuran.
Jika pelanggan gagal membayar mengikut tempoh yang telah
ditetapkan, kadar faedah yang tinggi akan dikenakan.
Bagi sesetengah bank, pemegang kad kredit juga dikenakan
yuran tahunan.
AKTIVITI 3.1.3 C
Kad Debit Alternatif Ganti Tunai
Biasanya urusan jual beli dilakukan secara tunai, namun seiring dengan peredaran masa, orang
ramai kini tidak perlu risau sekiranya tiada wang di dalam poket. Ini adalah kerana kad debit dan
kad kredit boleh digunakan di kedai, pusat beli-belah mahupun stesen minyak secara meluas untuk
membeli barang. Menyedari kelemahan penggunaan kad kredit, ramai yang sudah beralih kepada
ÌÀ>Ã>ÃÊiiÀÕÃÊ>`Ê`iLÌ°Ê >}>>ÊÌÀi`ÊÌÕÊ>>ÊÌiÀÕÃÊi}>Ì°
(Sumber: http://www.sinarharian.com.my/bisnes/kad-debit-alternatif-ganti-tunai-1.369859)
Bincang dalam kumpulan tentang:
(a) Kelebihan dan kelemahan penggunaan kad kredit dengan kad debit.
(b) Sebab-sebab peningkatan penggunaan kad debit di Malaysia.
Perkhidmatan Lain
Perbankan Internet
Pelanggan bank boleh membuat transaksi perbankan
dengan menggunakan komputer, telefon pintar, peranti
mudah alih, dan sebagainya. Pelanggan bank hanya
memerlukan sambungan Internet untuk membuat capaian
dan transaksi kepada akaun bank pada bila-bila masa dan
di mana-mana sahaja.
Kini kesemua bank perdagangan di Malaysia menawarkan
perkhidmatan perbankan Internet. Pelanggan boleh
menggunakan perkhidmatan perbankan untuk membuat
pelbagai transaksi seperti membayar bil, menyemak baki
akaun, membuat pindahan akaun, membuat pembelian,
dan mencetak penyata. Penggunaan perbankan Internet
di Malaysia semakin meningkat.
138
Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
Perkhidmatan-perkhidmatan lain
Selain perbankan Internet, bank perdagangan juga menyediakan
perkhidmatan-perkhidmatan ini:
1 2 3 Layarilah laman web yang
berikut untuk mendapat
Pelaburan Urus niaga Unit amanah maklumat lanjut tentang
emas saham Skim Perbankan Islam (SPI)
6
4 5 KWWS ZZZ EDQNLQJLQIR
Urusan FRP P\ BV\VWHP PHGLD
Penulisan Perkhidmatan bayaran GRZQORDGDEOHV LVODPLFB
wasiat insurans eksport dan EDQNLQJ SGI
import
Perkhidmatan-perkhidmatan lain yang ditawarkan oleh
bank perdagangan
Konsep Skim Perbankan Islam (SPI)
1FSCBOLBO *TMBN NFSVQBLBO TJTUFN
LFXBOHBO *TMBN ZBOH QSJOTJQ EBO
amalannya berlandaskan hukum
*TMBN TZBSJBI
1FSCBOLBO *TMBN CFSCF[B EFOHBO
perbankan konvensional kerana
segala urusannya menghindari
unsur-unsur Maghrib seperti riba,
maisir, dan gharar.
1SJOTJQ BTBT QFSCBOLBO *TMBN JBMBI
perkongsian untung dan risiko antara
pihak yang berurus niaga.
Bank Islam ditubuhkan pada tahun 1983 ialah perbankan
berasaskan syariah yang pertama di Malaysia
139
Bab 3
Prinsip Perbankan Islam
Prinsip Wadiah Mudharabah Bai Bithaman Ajil
Maksud (Pemegang amanah) (Perkongsian untung) (Jualan secara
ansuran)
t #FSUJOEBL TFCBHBJ t 4BUV CFOUVL
wakil untuk menjaga perkongsian dengan t #BOL NFOKVBM CBSBOH
harta pelanggan. bank bertindak kepada pelanggan
sebagai usahawan dengan pembayaran
t *OJ CFSFSUJ CBOL dan melabur wang tertangguh pada
merupakan pelanggan (pemodal) harga tertentu
pemegang amanah dalam bidang termasuk margin
untuk harta pelaburan yang keuntungan yang
pelanggan. menguntungkan. telah dipersetujui.
t #BOL UJEBL t 6OUVOH BLBO t 1FMBOHHBO BLBO
membayar sebarang dibahagikan antara membayar harga
pulangan tetapi bank dengan barang secara
pelanggan mungkin pelanggan mengikut ansuran berdasarkan
menerima hibah nisbah tertentu seperti syarat yang telah
(hadiah) daripada bank. 30 : 70 atau 50 : 50. ditetapkan.
Perkhidmatan t "LBVO TFNBTB t 4FCBSBOH LFSVHJBO t 1FNCJBZBBO
bank yang t "LBVO TJNQBOBO pelaburan yang perumahan
berkaitan bukan disebabkan
oleh kecuaian bank t *OTUSVNFO EFQPTJU
akan ditanggung oleh boleh niaga
pelanggan.
t 1FNCJBZBBO
t "LBVO QFMBCVSBO BN kad kredit dan
t "LBVO QFMBCVSBO pembiayaan umrah
khas
ܩ ܨ ܨ
%ROHK 'HSRVLW $PDQDKNDQ
GLNHOXDUNDQ 50 50
SDGD ELOD
ELOD PDVD
ܫ8QWXQJ ܩ ܨ5XPDK
5XJL Gunakan GLEHOL ROHK
ܪ untuk ܩ-XDO
8QWXQJ SHODEXUDQ kepada
Pelaburan Halal ܪ%D\DU
UXPDK
VHFDUD
DQVXUDQ
140
Wang, Bank, dan Pendapatan Individu
Takjiri AKTIVITI 3.1.3 D
(Pindah milik harta sewa)
1. Bezakan perbankan Islam dengan perbankan konvensional.
t #BOL NFNCFMJ BTFU
yang diperlukan oleh Perbankan Islam Perbankan Konvensional
pelanggan dan pelanggan
perlu membayar sewa
untuk tempoh tertentu.
t 4FMFQBT UBNBU UFNQPI
aset yang disewa akan
dipindah milik kepada
pelanggan.
t 1FNCFMJBO LFOEFSBBO 2. Encik Lee mempunyai akaun semasa di Bank Islam Malaysia
t 1FNCFMJBO NFTJO Berhad. Beliau telah memperoleh pembiayaan Bank Islam
t 1FNCFMJBO CPO untuk pembelian tiga buah bas baharu untuk kegunaan
perniagaan. Encik Lee juga telah membuka sebuah
kedai buku dengan pembiayaan Bank Islam sebanyak
, ÈäÊ äää°Ê *iLi>Ê LÕÕÊ LiÀ>Ê , £xÊ äääÊ Õ}>Ê `L>Þ>Ê
oleh Bank Islam.
Bincangkan dalam kumpulan, prinsip perbankan Islam yang
terlibat dalam situasi di atas.
ܨ 1. Bank perdagangan ialah institusi kewangan
%DQN EHOL milik swasta yang bermotifkan untung.
ܪ%D\DU PHVLQ 2. Fungsi bank perdagangan seperti berikut:
VHZD (a) Menerima deposit
ܩBank (b) Memberi pinjaman
EXODQDQ VHZDNDQ F (c) Menerima dan membuat bayaran
VHKLQJJD O (d) Menyediakan perkhidmatan lain
PHVLQ 3. Perbankan Islam merupakan sistem kewangan Islam
VDWX kepada K yang prinsip dan amalannya berlandaskan hukum Islam
WHPSRK SHQJLODQJ
U (syariah).
akan
S 4. Konsep perbankan Islam berlandaskan prinsip-prinsip
PHQMDGL
PLOLN berikut:
(a) Wadiah
SHQJLODQJ (b) Mudharabah
(c) Bai Bithaman Ajil
(d) Takjiri
141
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
BUKU TEKS EKONOMI TINGKATAN 4
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search