3) 3100-0009 วิชางานเครื่องมือกลเบื้องต้น ปวส

นงำนโลหะในรูปแบบทรงกระบอกสมมำตรเป็นหลักโดย
วำมต้องกำรท้ังนี้ส่ิงท่ีควรรู้มีหลำยประกำร เช่น กำรเลือก
มำะสมกับวัสดุชิ้นงำน กำรคำนวณหำสภำวะที่เหมำะสม
ะที่สำคัญของกำรกลึงงำนคือ ชิ้นงำนจะเป็นตัวหมุนและ
ดของงำน ดังนั้นกำรคำนวณหำควำมเร็วรอบจะพิจำรณำ
นกำรเลอื กรูปแบบกำรกลึงจะพิจำรณำจำกรูปแบบชนิ้ งำน
งำนกลึงปอก งำนกลึงเกลียว งำนกลึงคว้ำนรูใน งำนกลึง
ลกั ษณะของเครือ่ งมือและวิธกี ำรกลึงทแ่ี ตกต่ำงกนั ออกไป

6 เค

ครื่องกดั

สาระสาคัญ

เคร่ืองกัดเป็นเคร่ืองจักรกลท่ีมีความส
เคร่ืองกัดเพลานอน เครื่องกัดเพลาต้ังหรือเคร
สามารถทางานได้หลากหลายรูปแบบ ลักษณะง
งานกดั ผิวฉาก งานกดั เอียง งานกดั รอ่ งลิม่ งานก

าคัญมาก แบ่งออกเป็นหลายชนิด ได้แก่
ร่ืองกัดแบบผลิต และเคร่ืองกัดแบบพิเศษ
งานท่ีใช้เครื่องกัดผลิต ได้แก่ งานกัดผิวราบ
กัดร่องตวั ที และงานกดั ร่องหางเหย่ียว

สาระการเรียนรู้

1. ชนิดของเครอ่ื งกัด
2. สว่ นประกอบต่างๆ ของเคร่ืองกัด
3. เครือ่ งมือและอปุ กรณท์ ใี่ ช้กบั เครอ่ื งกดั
4. การคานวณในงานกัด
5. ข้นั ตอนการทางานของเครอื่ งกัด
6. ความปลอดภยั ในการปฏบิ ัติงานของเครอื่ งก
7. การบารงุ รักษาเคร่อื งกัด

กดั

สมรรถนะประจาหน่วย

1. แสดงความรูเ้ กี่ยวกับเคร่ืองกัด
2. แสดงความรเู้ กี่ยวกบั การคานวณงานกดั

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้

1. บอกชนดิ ของเครือ่ งกัดได้
2. อธบิ ายส่วนประกอบต่างๆ ของเคร่อื งกัดได
3. บอกเครอ่ื งมอื และอุปกรณท์ ใี่ ชก้ บั เครือ่ งกัด
4. คานวณงานกัดได้
5. บอกขัน้ ตอนการทางานของเคร่ืองกดั ได้
6. บอกวธิ กี ารทางานดว้ ยความปลอดภยั ในกา
7. บอกวธิ ีการบารุงรักษาเคร่ืองกดั ได้

ด้
ดได้
ารปฏบิ ตั ิงานเครื่องกดั ได้

ชนดิ ของเครือ่ งกัด

เครื่องกดั เพลานอน

เคร่อื งกัดเพลาต้งั

ชนดิ ของเครือ่ งกดั

เครือ่ งกดั อเนกประสงค์

เคร่อื งกัดท่คี วบคุมดว้ ยคอมพวิ เตอร์

ส่วนประกอบตา่ งๆ ของเคร่อื งก

สวติ ชเ์ ปิด-ปิด

โครงเคร่ืองกัด
ฐานเครื่อง

กดั เพลานอน

คานยน่ื เครอื่ งกัด

แกนเพลาเครอ่ื งกดั
โต๊ะงาน

มือหมุนเลือ่ นโต๊ะงาน

สว่ นประกอบตา่ งๆ ของเคร่อื งก

แขนโยกปรับความเรว็ รอบ

แกนเพลาเครอ่ื งกดั
ฐานเคร่ือง

กดั เพลาตั้ง

มอเตอร์
สวิตชเ์ ปิด-ปิด

โตะ๊ งาน

มือหมุนเล่ือนโต๊ะงาน

สว่ นประกอบตา่ งๆ ของเคร่อื งก

มือหมนุ เลือ่ นโต๊ะงาน
ฐานเคร่ือง

กดั อเนกประสงค์

แกนเพลาเครอ่ื งกัด
แขนโยกปรับความเรว็ รอบ
โต๊ะงาน

เคร่อื งมอื และอปุ กรณท์ ่ใี ชก้ บั เค

ปากกาจับงาน

คร่อื งกดั

โตะ๊ จบั งานแมเ่ หลก็

เครือ่ งมอื และอุปกรณ์ที่ใช้กับเค

แกนเพลานอ

เพลาจบั ดอกกัดโดยตรง

ครอ่ื งกัด

อนจบั มีดกดั

เพลาจับมดี กดั สาหรบั จบั ยดึ ดอกกดั

เคร่อื งมือและอปุ กรณท์ ่ใี ชก้ บั เค

ป

คร่ืองกดั

ปลอกดา้ มจบั

เครื่องมอื และอปุ กรณท์ ่ีใชก้ ับเค

ดอกกดั ชิ้นงานใหโ้ ค้งนนู ดอกกดั ชนิ้ งานใหโ้ ค้งเวา้

ดอกกัดแบ

ครือ่ งกดั ดอกกดั เป็นมมุ

วา ดอกกัดดา้ นข้าง

บบต่างๆ

เครอ่ื งมือและอุปกรณท์ ี่ใช้กับเค

ดอกกดั ข้นึ รูปมุมมน ดอกกดั ปาดห
ใชก้ ับเคร่อื งกดั

ดอกกดั แบ

ครื่องกดั ดอกกัดปาดหน้า
ใช้กบั เคร่ืองกัดเพลาต้งั
หนา้ เรยี บ
ดเพลานอน

บบต่างๆ

เคร่อื งมอื และอุปกรณท์ ใ่ี ชก้ ับเค

ดอกเอน็ มลิ ล์

คร่อื งกัด

หวั แบง่

การคานวณในงานกัด

สูตรคานวณ


=

= ความเรว็ ตดั ในงานกดั (เมตร/นาท)ี
= ความยาวเสน้ ผา่ น

ณความเร็วตัด


,

N = ความเรว็ รอบดอกกัด (รอบ/นาท)ี

นศูนยก์ ลางดอกกัด (มิลลิเมตร)

การคานวณในงานกัด

สูตรคานวณค

,
=

= ความเรว็ ตดั ในงานกดั (เมตร/นาท)ี
= ความยาวเส้นผ่าน

ความเร็วรอบ




N = ความเร็วรอบดอกกัด (รอบ/นาท)ี

นศนู ย์กลางดอกกดั (มิลลเิ มตร)

การคานวณในงานกดั

สตู รคานวณ

จานวนองศาทห่ี มนุ ไปในกา

N = จานวนส

ณการแบง่ ตรง

ารกดั แตล่ ะครั้ง =


ส่วนที่ตอ้ งการแบ่ง

การคานวณในงานกดั

สตู รคานวณการแ

=

T = จานวนรอบและรูทหี่ มนุ แบง่
40 = อตั ราทดของเก

แบง่ แบบธรรมดา




N = จานวนส่วน/จานวนฟันที่ตอ้ งการแบง่

กลยี วหนอนหรอื เฟอื งหนอน

ขั้นตอนการทางานของเครื่องกดั

• ตรวจสอบสภาพความพร้อมของเครอ่ื งเพอ่ื ควา
• ตรวจสอบ ติดต้งั ความพรอ้ มของอปุ กรณ์จับย
• จับมดี กัดทีจ่ ะนามาใช้กดั ช้นิ งาน
• ต้งั ความเรว็ รอบให้ถกู ตอ้ ง
• ปอ้ นอัตราป้อนกัดงานให้ถกู ตอ้ ง
• ทาการกดั ชิ้นงานตามแบบงาน

ด

ามปลอดภยั ในการทางาน
ยึดต่อการใชไ้ ด้อยา่ งดี

ความปลอดภัยในการปฏบิ ตั ิงาน

• ผปู้ ฏบิ ัตงิ านตอ้ งแต่งกายให้รดั กมุ และถูกต้องต
• สวมแวน่ ตานริ ภยั ขณะปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันเ
• ศึกษาข้ันตอนการใช้เครื่องกดั ให้เข้าใจก่อนการ
• ตรวจสอบความพรอ้ มของเครื่องกัดกอ่ นการใช
• ในขณะปฏบิ ัตงิ านต้องมีแสงสว่างเพียงพอ
• ปดิ สวติ ชเ์ ครอื่ ง และให้เคร่ืองหยดุ สนิทก่อนทา
• ใชแ้ ปรงปัดเศษโลหะทกุ ครัง้ ห้ามใช้มือปัดหรือ
• ไมห่ ยอกลอ้ เล่นกันในขณะปฏิบัติงาน

นของเคร่ืองกัด

ตามกฎระเบยี บของโรงงานขณะปฏิบตั งิ าน
เศษโลหะกระเด็นเข้าตา
รใช้งาน
ช้งานทกุ ครัง้

าการวัดขนาดชน้ิ งาน
อปากเป่า

การบารงุ รกั ษาเครอ่ื งกดั

• ตรวจสอบชน้ิ สว่ นต่างๆ ของเคร่ืองกัดกอ่ นการ
• หยอดน้ามนั หล่อลื่นในส่วนท่มี ีการเคลื่อนทท่ี กุ
• เครอื่ งมอื และอปุ กรณต์ ่างๆ จะตอ้ งวางบนผา้ ห
• โดยตรงเพราะจะทาให้โตะ๊ งานเกิดความเสียหา
• เลอื กใช้เคร่อื งมอื ตดั ใหเ้ หมาะสมกบั วสั ดุงาน
• เลอื กใชค้ วามเร็วรอบและอัตราป้อนกดั ใหเ้ หมา
• ควรหล่อเย็นด้วยน้ามันหล่อเย็นขณะกัดชิ้นงา

โลหะ และเป็นการช่วยยืดอายุการใชง้ านของค
• หลังจากเลิกใช้งานแล้ว ต้องเช็ดทาความสะอ

การเคลอื่ นทท่ี กุ จดุ

รใช้งานทกุ ครั้ง
กจดุ กอ่ นการใชง้ านเครอ่ื งกัด
หรือมีวสั ดอุ ่อนรองรับ ไมค่ วรวางบนโตะ๊ งาน
ายได้

าะสมกบั วัสดงุ าน
านเพื่อระบายความร้อนที่เกิดข้ึนจากการตัดเฉือน
คมตดั เครอื่ งมอื ตัดดว้ ย
อาดเครื่องกัด และหยอดน้ามันหล่อลื่นในส่วนท่ีมี

สรุป กระบวนการกัดเป็นกระบวนกา
กดั บา่ ฉาก กัดเฟือง รวมถงึ กดั ผิวเรียบบนชิ้นง
ใช้ในอตุ สาหกรรมการผลติ ที่หลากหลาย และ
กาหนด โดยยังสามารถตัดชิ้นส่วนของวัสด
เป็นไปตามความต้องการของการผลิตเคร่ืองก
แนวนอน เครื่องกัดอเนกประสงค์ และเคร่ือง
ใช้ในงานผลิตแบบพิเศษภายใต้คาส่ังที่เขียนข
ความเฉพาะได้อย่างมปี ระสิทธภิ าพ

รกัดวัสดุด้วยมีดกัด โดยสามารถทาได้ท้ังการกัดร่อง
งานในอุตสาหกรรมการผลิต เคร่ืองกัดเป็นเครื่องจักรกลท่ี
ะมคี วามแม่นยาสูง ด้วยการเคลื่อนท่ีของมีดกัดในทิศทางท่ี
ดุต้ังแต่ขนาดเล็กไปจนถึงขนาดใหญ่ ให้ชิ้นงานมีรูปทรง
กัดแบ่งออกเป็น 4 ชนิด ได้แก่ เคร่ืองกัดแนวตั้ง เครื่องกัด
งกัด CNC ซึ่งเครื่องกัด CNC เป็นเครื่องกัดที่ออกแบบเพื่อ
ขึ้นด้วยระบบคอมพิวเตอร์ ทาให้สามารถสร้างช้ินงานที่มี

7 เค

คร่อื งไส

สาระสาคญั

งานไสเป็นการตัดเฉือนชิ้นงานเพ่ือลดขน
ดว้ ยมดี ไส โดยการตัดเฉือนเนื้อชิ้นงานใหข้ าดออ
งานไสในแนวตั้ง ส่วนใหญ่จะเป็นการไสเพื่อลดข
นามาไสร่องล่ิม ไสเฟือง อีกทั้งยังมีเคร่ืองไสขนา
มคี วามยาวมากๆ ดงั น้นั ช้ินงานทผี่ ลิตออกมาจาก