Кемел Адам (1)

п е р ш т е м е н к ,о л д а п ж е б е й м ш » , - д е п , A y fa /ia p b in A b i К,абы/1 eTTi» («днфэл» cypeci, 9). «ЛСацбырды да ол Жаудырады...» Алла TaFaлafa кеп ™бадат wacafaH такуа адамдардын, 6ipi былай деп баяндайды: «Шелде туратынбыз. Б1рде cyfa барып булаксуалып кlaлfaнblн керд1м. Уйге КУР кол кайтып келд!м де, кайтадан су 1здеп шыктым. BipaK, 6ip тамшы да су тапкан жокпын. Bi3 балаларымызбен коса шелдеп, кинала бастадык. Содан сон, 6i3re ен, жакын, дyFaлapды кабыл алушы Алланы еске алып, OfaH Ayfa кыла бастадым. Тэяммум дэрет алдым да, Ky6bmafa карап eKi рэкат намаз окып, колдарымды кетерт, Ayfa кылып жыладым. Осылай е тш т су тмед1м. Алланьщ сезш естодм: «Ж ок, элде, 0з1не Ayfa еткен ^ысылган жанньщ Ayfa-TmeriH кабыл алып, оны басына тускен ауыртпалыктан куткаратын, сендерд1 (жер бетш керкейтсш ьэм oHAafbi жуйеге, жаратылыс максатына сай eMip cypciH деп) жер бетшщ халифалары кылfaн (Алла) кайырлы ма? Алламен катар баска кудай бар ма?! Эрине, жок, ездерщ неткен аз ойланатын, ™брат алайын демейтш адамсьщдар» («нэмл» cypeci, 62). К,удайакы, сонда аспанда 6ipAe-6ip булттьщ карасы ж ок болды. Б!раздан кейш кенеттен 6i3AiH, дэл ycTiMi3Ae булт пайда болып, содан сон, жан,быр жауа бастады. Bi3 Жаратканньщ жэрдем4мен се й тт шeлiмiздi кандырдык, жуынып, тазаландык. Б!раздан кейш уйден арырак басып барып, ол жакка еш жацбыр жayмafaнын байкадым. Сонда Алла Tafaлa мен Ayfa кылып жaлбapfaннaн кешн AyfaMAbi кабыл алып, й з д щ дэл тебем4зге жан,быр жayAыpfaнын TyciHAiM жэне OfaH шуюр кылдым». «Кулдары жауыннан yMiTTepiH узген шакта жауын жаудырып, (т!рш!л4к иелер! y m iH ) ракымын шартарапка жаятын да © 3 i. Ол дэрттелуге, мадакка эбден лайык

6CMfaH (к,улдарыныц) Ш Ы Н ДОСЫ ЬЭМ K ,0pfaH bl>> («Шура» cypeci, 28). Элбетте, Жаратк,анга Ayfa цылып, умтм1зд1 еш узбеу1м1з керек. в й тке ж Алла faHa 6i3re ризык 6epin, жацбырды Ол faH a жаудырады. Ол faHa 6i3re киыншылыктардан apbm yfa жэне тосцауылдардан етуге жэрдем береди «Одан к,оркып api MetfipiMmeH ум1т ете отырып flyfa етщдер. Ш убэаз, Алланын рак,ымы (ипл!кт1 icTep aT^apyfa келгенде ш ке н асын жерге коятын) i3ri жaндapfa ете жак,ын» («Аграф» cypeci, 56). Алла Тагала пaйfaмбapлapынын 6ipi туралы былай деген: «Б1з онын да дугасын кабыл алды к жэне OfaH Яхияны сыйладык- Сол уш ж жубайын OfaH бала тауып бере алатындай жаедайга келлрдж. Расында, олар (Зэкэрия, жубайы ж эне улдары Яхия) жацсылыц жасауда 6 ip -6 ip iM e H acbifa жарысатын, сондай-ак (рацымымыздан) умп- еткен, api (каьарымыздан) коры ккан куйде Bi3re жалбарынатын. Олардын Bi3re деген сы й-курмел мен мойынсунуы, шынында да, ерекше едЬ> («днбия» cypeci, 90) У а , Ж а р а п щ а н сЯ л л я , з/сщсысын бере кер! Бурынгы faflbiMflapflaH Ибн Рэжэб 6ip KiciHiH басынан еткен оцигасын 6aflHflafaH. Кеп уак,ытын WapaTK,aHfa ™бадат жасаумен етюзген тацуа Kici бар едК Ол Меккеде ж у р т , к,олында еш царажаты калмайды. BipHeiue кун аштык,тан к,иналып, сэл болмаганда е л т кала жаздады. B ip fle ол Меккенщ кеш еанде ж у р т кымбат багалы алца тауып алды. Одан кейж Харам м е ш т н е барды. Ол жерден сол алк,аны !здеп журген KiciHi жолыцтырды. Ол алкасы цандай екешн анык, суреттедь

Так,уа Kici айтады: «Ол MafaH суйшилге 6ip нэрсе ^ берер деген умилен алмасын берд!м. BipaK, ол алк,асын ^ aлfaн сон, 6ipAe-6ip тиын не баск,а нэрсе бермей ке тт к,алды. М ен: «Уа, Жаратк,ан Алла, Сежн, разылышн, а»-4 ymiH оны ез иесше берд!м, MafaH жак,сысын ©3iH, бере кер», - AefliM. Кейш так,уа адам canapfa аттанады. Кемеге отырып тен^зде бара жатк,анда к,атты толк,ын басталады. К,айык, аударылып ке т т, ол 6ip агаштын, cbiHbifbiH устап аман к,алды. Толк,ын оны кепке шейш ары-бер'| лак,тыра отырып, ак,ыры жарым apaлfa шьюарып тастады. Ол жерден меш ггп жэне онда намаз ок,ып жатк,ан Kicmepfli кордк Keлiп сапк,а турып намаз окы ды . Содан сон, К,уран аяттары жaзылfaн парак,тарды Kepin, оларды ок,и бастады. Жарым аралдын, TypfbiHAapbi одан: «Сен К,уран ок,и аласыц ба?» - деп сурады. Одан кейш п о ке а н ы e3i аузынан жaлfacтыpaйык1: «Мен « И э » -д е п жауап берд!м. Олар: «Ыздщ балаларымызга К,уран ок,уды уйретсен,», - деп влнд!. Сейтш, олардьщбалаларын К,уран OK,yfa уйрете бастадым. Содан сон, олар межн, жазуды да бм елж м д! Kepin: «Балаларымызды ез'щ к,алай жаза алсан, солай к,ылып уйрете аласын, ба?» - деп сурады. М ен cofaH да ке л кл м . Содан сон, олар: «Б1здщ арамызда 6ip ж елм к,ыз бар. Оньщ эке а жак,сы адам, жак,ында к,айтыс болды. CofaH уйлен'т алсан, к,алай болады?» - дед!. М ен ке л кл м . Мен ол K,bi3fa уйленген TyHi онын, мойнынан баягы 6ip кезде 03iM тауып aлfaндaй алк,аны Kepin, одан: «Бул алк,аны к,айдан алдын,?» - деп сурадым. Ол бул алк,аны 3Keci М еккеде жургенде жогалтып aлfaнын жэне оны 6ip Kici тауып алып, экес!не э ке л т 6epreHiH, сонда экеа сэжде к,ылып турып, Алладан к,ызына сол кю дей так,уа куйеу н эст Кылуын cypaHfaHbiH айтып берд'|». Сонда так,уа Kici оган: «Сол Kici менмш» деп айтты. 251

С ейтт ол алк,а адал жолмен к,айта келдк Алланьщ разылыга ушш иесше TancbipfaH нэрсеж Алла одан да жаксысымен толыктап берген. «Алла 03i Таза, сондыктан тазасын faHa кабыл алады». (Хадистен) Ибн Аббас (р.аньума) бала кезжде Алла Елила (с.а.с.) б1рде OfaH былай дегенш баяндайды: «Мен cafaH б1рнеше акик,атты уйретейш. Алланы умытпа, ол ceHi сак,тайды. Алланы умытпасац, Оны езщ нщ алдьщнан табасын, (колдауына, жэрдемш е ие боласьщ). Егер 6ip нэрсе cypafbiK келсе, Алладан сура. Жэрдем cypafbiH, келсе де, Алладан сура. Егер букм адамдар жиналып cafaH жаксылы к жаса<ылары келсе, Алла таедырыца жaзfaндaй faHa жэрдем бере алады. Егер олар 6api жиналып cafaH зиян цылгалары келсе, Алла сенщ таедырьща жaзfaндaй faHa зиян жасай алады. бйткеж таедыр каламдары кетермген, сиясы кепкен». Элбетте, Алланьщ M eftipiM i 6i3re жакы н. Ол - Естуил, Кабыл алушы. Ал енд1 6i3 немкурайды, жалкау, элазб1з. Bi3 OfaH шаршап, шалдыкпай AyfaMeH жалбаруымыз керек болса да, оньщ орнына: «Aллafa Ayfa кылып жатырмын, 6ipaK Ол р у гэ м п ы кабыл aлfaн ж ок!» - дейм1з. Bi3 сэждеден бас кетермей: «Уа, улылыктьщ жэне жомарттыктьщ ИесН» - деп жалбарып, OfaH кайтакайта б е р м т Ayfa кылып, Оньщ ец жаксы еамдерш кайта-кайта кайталап, Ол б1здщ ДYfaлapымызfa жауап 6epin, б!зге 03i Ta^AafaH жаксы нэрсесш бергенге шейш сиына 6epyiMi3 керек ед\. Kicmep Aллafa жалбарудьщ орнына, езше yKcafaH пенделерден тменген, 61рак, еш жауап ала aлмafaн каншама уакыттар болып жатканын бмем|'з. Олар ум1тс1з жаедайда кaлfaндaй, Aллafa букм

ык,ыласымен, ол faHa ж эрдем бере аларын сезшумен ^ ттегеннен кейш жэрдем сезаз келедк 2 0ртурл1 адамдардыц e M ip жолын !здеуиллер к,ызык,ты oк1иfaлapfa тап болады. Bip к,ария aypyfa шалдь^ып, 6ipHeiue жыл бойы кимылсыз жатып к,алады. Дэр^ерлер к,олынан келгенше эрекет жacafaнымeн еш жэрдем бере алмайды. Ак,ыры, e3i жэне оньщ отбасындашлар ауруынын, айь^арынан yMirrepiH у з т , мойынсунып к,алады. BipaK, 6ip KyHi тебеден шаян лке оньщ басына тусл де, б'фнеше мэрте Luafbin алды. Содан кейш ауру Kici денеа к,имылдай 6acTafaHbiH сездК Ол 6ipa3 эрекет жасап отырып, орнынан турып, 6ipHeuie к,адам басты. Белмеажн, eciriHe шейш барып, бaлa-шafacы OTbipfaH белмеге шык,ты. Олар сондай TaH ^faH AbiKjaH естер!нен танып к,ала жаздады. 0з кездерше сенген жок- Содан сон, ол бoлfaн о ке а н ы айтып бердк Осы шал болып K ^ f a H K ic iH i еш юмнщ ойына келмеген умен айы к,ть^ан улы >KapaTK,aHfa мак,таулар болсын! Кейш 6ip дэркерге бул OK,Mfa туралы айтып бергенде, ол заманауи медицинада шаяннын, уы шал ауруы ушш к,олданылатынын айтты. Элбетте, Алла ауру жвберумен 6ipre оны ц шипасын да ж!беред'|. Алла Tafaлa езшщ так,уа жэне эулие пенделер|, пaйfaмбapлapы арк,ылы кептеген facыpлapдaн 6epi эрк,андай кереметтерд'| K e p c e T in келген! шындык,. Бул кереметтер имандылар ушш сабак,, ескерту жэне Жаратк,аннын, куш-к,уатынын, куэа болып есептеледк Л е й д с у да ш ипа болады аг 5^- дулиелердщ кереметтерi 253

Алла Елила (с.а.с.) ершндж алып берген адам canapfa шык,к,ан едк Ол тускен кеме адасып KeTin византиялык,тар иелж K,bmfaH аймак,к,а барып, cmapfa TyTK ,biH fa Tycin к,алды. Bip тэстдерм ен ол жак,тан да к,утылып шык,к,ан сон, мусылмандарды 1здеп ж ур т, шелде apbidaHfa тап болады. Ол арыстанга: «Уа, Эбу эл-Харис! (арабтар арыстанды се й тт атайтын) Мен Алла Елила (с.а.с.) бостандыкда uibirapfaH K iciM iH . Менщ басымнан пэлендей ок,игалар етп» - деп айтып бердк Сонда арыстан тез басып жак,ын ке л т , онымен 6ipre ж урдк Ол к,андай да 6ip унд1 ecTireH сайын со л жак,к,а жупре бердк Ак,ыры, анау KiciMeH 6ipre ж у р т отырып, мусылман эскерлерге жеткеннен кейш артына К.ЭЙТТЫ. (Ал-Хаким. CeHiMdiхадис) Бухари баяндайды: б1рде Усайд ибн Худайр мен Аббад ибн Бишр (р.аньума) - eKeyi Пaйfaмбapымызбeн (с.а.с.) сейлест отырып, к,арац*ы тускенде сыртк,а шыгады. Айнала кезге туртсе Keprici3 к,арац*ы бoлFaндык1тaн уйлерше эр нэрсеге шалынып ке тт бара жатты. Екеушщ де к,олдарында тая*ы бар едк Кенеттен 6ipeyiHiH, тая*ынан жарык, нур шьиып, жолды жарык, к,ыла бастады. Олар K ^ fa H жолды сол жарык,пен жaлfacтыpды. К,ашан олар б е л ш т эрюм ез жолымен кететш бoлfанда екшилажн, де тая*ы жарык, бере бастады. Сейтт e K e y i де цолында*ы таягынын, жарьиымен уйлерше ж етп. (Мишк,ат эл-масабих.) Эбу Бэюр Сыддык, (р.а.) б1рде меш птщ жанында туратын ю стерден ушеуш уйше алып келдк бйткеш Алла Елила (с.а.с.) бул Kic'mepAi конакда шак,ырып, сыйлауды мусылмандардан етшген едк Эбу Бэмр оларды к,онак,тарды уйшде к,алдырып, e3i Алла Елилсше (с.а.с.) барып, одан туннщ 6ip уа*ында келдк Эйел1 одан: «Неге к,онак,тарыца келмей к,ойдын,?» - деп сурады. Ол: «Сен oлapFa тамак, берген жок,сын, ба?» - деп сурады. Эйелк «Олар сен келмейшше тамак,

iujnetiMi3 деп тамацтан бас тартты», - дедк Эбу Бэюр ашуы ке л т : «Мен ешцашан бул тамактан жемеймш !» = - д е д . Оны ест'т эйел1 де, к,онак,тар да ол тамакты 5_ жемейм1з деп ант берд!. Сонда Эбу BaKip: «Бул Kt>mfaHbiMbi3 шайтаннан бoлfaн дурыс емес ic» - дед1 де, тамакты алып келуж eTiHin, 03i жей бастаганда, K,aflfaHflap к,осылып жей бастады. Олар каншалык жеген сайын, тамак соншалык, кебейе берди Эбу Бэюр эйелжен: «Е, Бану Фирастык, бул неа?» - деп сурады. Ол болса: «Цандай к,ызык,! K,a3ip там ак 6i3 жей бастаганнан да кеб1рек болып калды!» - дед!. Жэне олар там ак жеген со к Алла Елилане (с.а.с.) де 6epin ж1бердк Ол да тамак,танды. (М ишкат ал-масабих) Зубайрды (р.аньума) Исламнан бас тарттыру уш ж кинай бердК BipaK ол мулдем бас тартк,ан жок. Акыры, к,инаудан кейж K83i кермей калды. Оны Kepin путк,атабынушылар: «Оныц кезж путтарымыз Лат пен Узза сокы р ^ылып к,ойды» - дедк Сонда ол: «Жок, К,удайак,ы, ондай емес!» - дедЬ Алла оньщ кезж кайта KepceTin койды. Ал енд1 Ууайс эл-Царни к,айтыс бoлfaндa оньщ кш м д ерж щ арасынан бурын болмаран кебж/М тапк,ан. Сондай-ак, бауырынан ол уилн K,a3bmfaH K,a6ipfli де тапкан. Оны сол дайын кебЖге орап, дайы н Ka6ipre к,oйfaн. Буган y^cafaH сежмд1 Kicmep аркылы айтылтан керем егп ок,игалар ете кеп. Олар 6i3re Алланьщ MeftipiMiH, кУА'ретж жэне сондай-ак оньщ ш еказ miMi буюл макулыктарды корш ап туратынын 6тд|редК «Алланын, кулл1 аспан элем( мен жердепнщ бэрж 6 ‘meTiHAiriH кермейм1сщ?! Уш Kici жасырын бас косып купия сейлессе, сезаз, олардьщ тертж ш ю Алла болмак- Сондай-ак бес Kici жасырын бас косып, Купия сейлессе, сезаз, олардьщ алтыншысы Алла болмак- Tirrri одан да аз яки кеп адам кай жерде 255

болмасын жасырын бас к,осып к,упия сейлессе, Алла м ж д е гп турде олармен 6ipre болмац. Кейж к,иямет кун1 пенделерж (дуниеде) не icren, не цс^аны нан хабардар eTin, жаппай жауапца тартады. Шубэаз, Алла - барлык, нэрсеж бмуил» («мужадила»cypeci, 7). HKija peminge J Я лла Жеткткгт Алла Елила (с.а.с.) айтцан: Исраилулдарьжан 6ipey басца б1реуден мьщ динар к,арыз сурады. Олардьщ ортасында мынадай эцпм е журдк К,арыз беруил: «Куэлжке ету уилн б1реулерд! алып кел». К,арыз алушы: «Куэ ретжде Алла 03i жеткмж™». К,арыз беруил: «Онда кептд ж ке ететж 6ipeyfli тауып кел». К,арыз алушы: «К ептдж ке де Алла жетюлжтЬ>. Сонда царыз беруил: «Сен тура айтасьщ», - дедк Сонда б ел гм уацытк,а шейж карыэта ак,ша алды да, те ^зге canapfa шык,ты. 0 зж щ icTepi б1ткен сон белпленген уак,ытта ез жерЫе цайтып кету уилн кеме 1здед1, 6ipan таба aлFaн жоц. Содан сон, ол afaujTbiH cbiHbifbiH алып, оны ойып мын, динарды жэне царыз берген Kicire жазылран цатты салып те ^зге келдк К,арыз алган Kici хатьжа былай деп жаз?ан: «Уа, Алла Тагалам! Элбетте, пэленшедан мьщ динар aлfaнымды 0зЩ бмесщ. Ол ке п тд ж ке 6ipeyfli тауып кел дегенде, мен: «Алланьщ к е п т д т ж етктж л», - дед1м жэне куэ керек дегенде, Tafbi да: «Алланьщ к у э л т ж е тктж л » , - деп ед1м. Сонда ол келгскен. Мен оган тиесЫ ак,шаны 6epin ж1берууилн кеме 1здед!м, б1рацтапцан жокпын. EHfli бул ацшаны саган тапсырам». С ейтт ол жана<ы afaiuTbi Teni3re тастады да, e3i елже кететЫ кеме !здеп Kerri. Карыз берген Kici акдласын беретж Kici кемемен ке л т калар ма екен деп K,apafa/ibi жafaлayfa келд!. Ол жерден 6aflfbi ацша

салынран араштьщ сынь^ын кердк Алраш оны отын ретшде алды да, кейш жаксылап карап iiuiHe caлы нfaн акша мен хатты кердк Кейш карыз алран Kici де келдк Карыз алран Kici: «Алламен ант берем, сенщ акшацды жетюзу ушш кеме !здеген efliM . BipaK мына ^a3ip келгеннен баска кеме тапк,ан жокпын», - дедк Карыз берген адам одан: «Сен MafaH 6ip нэрсе ж1бердщ бе?» - деп сурады. К,арыз Kici: «Мен cafaH ез!м келген кемеден баска еш нэрсе тапкан жокпы н деп айтпадым ба», - дедк Сонда карыз берген Kici OfaH: «Элбетте, Алла сен afauiTbiH, сынырына салып ж!берген нэрсецд! колыма жетк1зд1», - дедк Бул окираны Бухари хадис жинарында келлредК ^Л рам н ан тамак; j/сесец, дцгац к,абыл Алла Елила (с.а.с.) ез уакытында Сард ибн Эбу Уаккастьщ (р.а.) аткан жебелер! эрдайым деп тисш деп flyfa кылран едк Содан бастап оньщ дурасы ce3ci3 кабыл болран едк Кейш Куфаньщ туррындары халифа Омар (р.а.) дайындаран Куфаньщ aKiMi Сард (р.а.) туралы Омарга (р.а.) шарымданранда, ол Куфа елшен Сард (р.а.) туралы сурастыру ушш эде№ адам ж1бердк Калада Сард (р.а.) туралы сурастырмаран 6 ip fle -6 ip меилт калран жок- Акыры бэр! оньщ жаксы жактарын айтты. Bip KyHi сауалнама журпзуил Бану Абс руыньщ м е ш т н е юргенде, Эбу Сард деген атка конран Усама ибн К,атада орнынан турып: «Енд! сен сурап жаткан сон, мен айтайын. Сард эскерлермен коса жорыктарра катыскан ж ок. Тускен олжаларды тен, белген ж ок жэне сот icTepiH шешуде э д м е гп болран жок», - дедк

2Г Сонда Сагд (р.а.) дауысын mbifapbin елге ест1рте 5 былай дедк «Онда мен Aллafa ант берумен уш нэрсе '5 туралы Ayfa цыламын: «Уа, Жаратк,ан Алла! Егерде сол пенден, ©TipiK айтып жатса, езш керсетт, атакда ие болу ушш орнынан TypfaH болса, онда онын, eMipiH де, ке д е й ш т т н узак, цылып, cofaH сынацтарынды бер!» - дед!. Оныц бул Ayfacbi анык, кабыл болды. Кейш баск,алар ол юаден жаедайы к,алай екенш cypafaHAa, ол: «Саедгьщ к,аргысына K ^ fa H сорлы ш алм ы н»,-деп жауап 6epin журдк Абдул-Малик кейш п кездерде: «Сол K ic iH i кейш кэр тж те н к,астары кезше шейш тускенше к,арамай, кешеде жас куцдерге Tnicin журген жaFдaйдa керд1м» деп айтцан. Сонда Tafbi б1рде 6ip Kici Саедтын, (р.а.) кезшше a3ipeT Алид! жамандай бастады. Сагд (р.а.) оныц сезш ток,татуын етшд1, ол к,оймай эз!рет Алид! жамандай бердк Сонда 93ipeT Саед: «Уа, Алла! Будан меж 0зщ к,aлafaнындaй к,утк,ара кер!» - дедк Со л замат Куфа тараптан 6ipey цуалап келе жатк,андай шапк,ан бойы туйе mbifa келд! де, еш жерге ток,тамай, еш жак,к,а бурылмай TiKe жaцafы Kicire к,арай шауып келдк Содан соц 93ipeT Алид! жaмaндaFaн KiciHiH, ycTiHe ujbifbin тепкмеп е л л р т тастады. Бул OK,nfa кептеген елдщ кезшше бoлFaн. - «Ш убэаз, Б\з елил пaйfaмбapлapымызfa жэне иман келлргендерге бул дуниеде де, барлык, куэгерлер (Алланьщ алдында) тжелершен TiK турып куэлжке журетш (к,иямет) куж де м ш детп турде ЖЭрдем 6ep e M i3 » («М ум'т» cypeci,51). - Бул ок^ал ард ы иманын, куш ейт, WapaTK,aHfa дyfaлapмeн кеп жалбарсац екен деген тмекте баяндадым. Алланын, M e fiip iM iH умытпа жэне OfaH умтыл, ейткеж Алла Tafaлa былай дейдк «MafaH Ayfa етщдер, сендерге жауап берейш» («Мумш» cyped,60). 258

- «(Уа, Мухаммед!) Егер кулдарым сенен Мен туралы сураса, Мен оларра ете жа^ынмын, MafaH жалбарынып, дуга еткеннщ flyfacbiH жауапсыз 5_ - Жаратк,аннын M eiiipiM i буюл адамдарды жэне жануарларды кушагына алып, буюл дуниеж ^амтып турады. Ол K,ypfaK,Ta да, суда да, кунд1з де, тунде де, барлык кимылды да, цимылсыз да нэрселерге толык, жетедк «Жет1 к,абат аспан мен жер ж эне ондагы кулл1 жаратылыс атаулы Алланы ке м ш тж атаулыдан пэктейд1 api улы^тайды. Оны мадак,тамайтын api ульщтамайтын 6 ip fle -6 ip жаратылыс ж о^. Алайда сендер олардьщ айтк,ан мадагы мен улы^тауын тус1не алмайсындар. Ол (сондай улы api устем болганымен, ауыр кунэ жасаган цулдарынын e3iH б1рден жазаламайтын) ете сабырлы, аса KeiuipiM fli» («Исра» cypeci, 44). Имам Ахмад (рахимаьуллаьу) Эбу Ьурайрадан жеткен хадисп келлредк «Б1рде пaйfaмбapлapдынl 6ipi (Сулеймен) Алладан жацбыр ллеу y m iH елмен дала?а шыкданда, олар кенеттен шалцасынан жатып, аяк,тарын acnaHfa созып алып AллaFa жалбарып жатк,ан к,умырск,аны кердк Сонда ол пай?амбар былай дедк «Артк,а к,айтын,дар, басцалардын, дyfaлapы арк,ылы сендер жан,бырмен к,амтамасыз болдьщдар». Алла Tafaлa Куранда 6aRHAafaH Сулеймен ce3iH еслген к,умырск,а туралы окиганы еске алып керейш. Бул к,умьфск,а ез халк,ына былай деген: «Уа, к,умырск,алар! Дереу уяларьща юрщдер! Сулеймен мен кдлын, эскер'| сендерд1 байк,амай таптап ке тт журмеСШ» («Нэмл» cypeci', 18). Кебшесе Алланын, M eftipiM i элаз ж энджтер арк,ылы келед*!. К,алдьфмаймын» («Бацара» cypeci, 186). 259

^ А л л ага разы бол! Bi3 айтамыз: «Алладан - Егелл*13 ретшде, Исламнан 3* - д ж ретшде жэне Мухаммедтен - r^fa /v \6 a p ретшде Бул сездер Aллafa, оньщ зацдарына, оньщ таедырына, таэдыры б1здщ к,алауларымь^а дэл келгенде faHa емес, барлык, уак,ыттарда разы болуымыз керек екенш белгмейдк Б1з Алланьщ пенделер'|м1з. Пенде-к,ул деген сез. Ал енд1 к,ожайыны к,улына YHaMafaH нэрсе жacafaны ymiH, к,улы наразы бола ма? Жаксылык, пен береке жayfaн сэтте Aллafa разы болып, ал енд1 к,андай да 6ip жafымcыз сынак,тар болса ризальны наразылык^а aйнaлfaндap да бар: «Мундай адам мак,сатына ж е тт, жак.сылык.к.а кенелсе, жаны жай тауып, мэз болады. Ал к,андай да 6ip сынакда, к.иындык.к.а тап болса, б1рден сырт айналып, жалтара к,алады. С ейтт, дуниеде де, ациретте де бар жа^сылыктан ца«ылып, он,бай зиян шегедк MiHe, ОН,баЙ ЗИЯН Шегу Деген - ОСЫ» («Хаж» cypeci, 11). Кешпел1 арабтардьщ кейб1реулер1 Исламды к,абыл aлfaнмeн/ Tafbi не болып кетед1 деп байк,ап TypfaH. Егер жацбыр жауып, мал сутл, далалар, бау-бак,шалар туамд1 болса, олар Иcлaмfa разы болып, бекем бoлfaн. Ал еид\ кенет Исламды к,абыл aлfaннaн кейш турмыста к,андай да 6ip кесел-кесапат болып кетсе, онда барлыгы ymiH д\ид\ кжэлап, дшнен к,айтып кетл. Aллafa разы болып, алатын сыйлык,-сауаптарды к,алап, соны кездеп, оньщ MeftipiMiHe жэне ризаль^ына ие болуын к,алаган Kicmep бар. Булар ак,ыреттеп м э ц гт ж eM ip ymiH ецбек еткен адамдар. Алла Tafaлa © 3iH iH , пендеа ретшде, 0 з д1нiнiц Кызметкер1 к,ылып тацдап aлfaн K ici бул тацдауга наразы болса, ол к,атал жaзafa лайык,ты: разымын». 260

«(Уа, Мухаммед!) Сондай-ак, oлapfa ез ^ тарапымыздан аяттары м ь^а к,атысты miM н э с т еткен ^ KiciHiH, OK,nfacbiH айтып бер. Иэ, ол (ез'ше бертген ^ осынау miMre к,арамастан бейне 6ip cbinbipbmfaH тер‘|дей) аяттарымыздан ipreciH ашып сыпырылып ШЫК.ТЫ. Ак,ыры, шайтан оны сон,ынан mecTipin экетт'|, се й тт ол аз™ ндардьщ б!рш е айналдыы» («Аграф» cypeci, 175). A ллafa разы б о л у - o fан жак,ындауды K ^ a fa H A a p fa , уюм'ше бас июиллерге, оны н,тура ж о л ы н д а бoлfaны нa K,yaHfaHAapfa, OfaH м oйы нcyнyш ы л apfa ашык, eciK. Алла Елина (с.а.с.) Хунайн cofbicbiHaH тускен олжаларды белicTipin жатып, жак,ында Исламды к,абыл aлfaн араб басшыларына мол сыйлык,тар 6epin, ансарларта еш нэрсе бермедк Эйткеш олардын, иманы бекем жэне к,андай да 6ip сыйлык,пен иманын кушейту'ш'щзэрулИ жок, болды. Ол сыйлык,тар арк,ылы араб ру басшыларын дуние жак,сылык,тарын суюден арылтып, журектер'шде Ислам суйкпениллИ н ояту мак,сат K,bmbiHfaH. Сонда Алла Елшюне (с.а.с.) С а щ ибн Убэда (р.а.) ке л т ашык, айтты: «Уа, Алланын, Елила, 6i3 жен,1ске ие болып aлfaн олжаларды бел1спргеннен кейш ансарлардын, 6ip белвп азге р е н ж т жатыр. 0з руластарьщызды к,ур K ^A bipfaH жок,сыз. Баск,а араб руларына да жомарттык,пен сыйлык,тар берд И з. Ал енд1 aнcapлapfa болса еш нэрсе тиген жок,!» Алла Елила (c.a.c.) OfaH: «Сащ, сен езщ бул туралы не деп ойлайсын,?» - деп сурады. Ол: «Уа, Алланьщ Елила, мен ез руымнын, 6ip белтм'ш», - деди Сонда Алла Елила (с.а.с.): «Онда езщ нщ буюл руластарьщды 6ip жерге ж ина»,-д еп буйырды.Саед (р.а.) ансарларды жинafaннaн кейш, ол кейб1р муьажирлерд1 де олар?а к,осты. Баск,а ешюмд! к,оск,ан жок,. Бэр'| жиналып б'ггкеннен кейш Сащ (р.а.) Алла Елчлсше (с.а.с.) ке л т

ансарлар >KM h^faHbiH айтты. Алла Елила (с.а.с.) 5= олардын, алдына шыгып, Aллafa мак,тауларды айтып, S шуюриллж ке л л р т, содан сон, айтты: «Уа, ансарлар, Зь MafaH сендердщ режштерщ женшде айтты. Мен сендерге келгенде, адасцандардан едщдер. Кейш Алла сендерд1 тура жoлFa салды. Кедей едщдер, Алла сендерге байлык, бердк B ip -6 ip i^e душпан едщдер, Алла журектерщд1 6ipiKTipin цойды?!» Ансарлар: «Барлык, мак,таулар жэне ризалык,тар Аллага жэне онын, Елилсше болсын!» деп к,олдап Kerri. Содан кейш Алла Елила (с.а.с.): «Уа, ансарлар, маган жауап бермейсщдер ме?» - дедк Олар: «CafaH н е т жауап берем1з. Барлык, жак,сылык,тар жэне а л ^ста р Aллafa жэне онын, Елилсше Tnecmi емес пе?!» - дедк Содан соц Алла Елила (с.а.с.) былай дедк «Алламен ант берем, егер сендер к,аласацдар: «Сен 6i3re eTipiKiui деген к1нэ тагылып келгенсщ, 6i3 cafaH сендж. Сен б!зге еш к,олдаушысы жок, келгенсщ, 6i3 cafaH жэрдем бердж. Сен 6i3re к,угындалып келгенсщ, ал енд1 6\з саган арамыздан орын бердж. Сен 6i3re мук,таж болып келдщ, 6i3 ceHi к,олдады^» деп айтсацдар да сендердщ тура болмак,! Сендер ap3biMafaH дуние ymiH ренжщ щ дер ме? Мен оныц арк,асында елд1 дшге тартып, олар болса сендердщ дш бекем деп ceHin, Исламды к,абыл алмады ма? Элде сендер, ансарлар, ол Kicmep уйлерше туйелермен, цойлармен к,айтып, сендер болса Алланьщ Елиламен ^afiTyfa разы емессщдер ме? Мухаммедтщ жаны цолында TypfaH Aллafa ант берем, ьижрет болмаганда мен ансарлардьщ 6ipi болушы ед1м. Егерде барлык, адамдар 6ip сурлеумен, ансарлар баск,а сурлеумен кететш болса, мен ансарлармен кетпекпш! Уа, Жаратк,ан Алла, ансарларды, ансарлардын, балаларын жэне ансарлардын, урпацтарын м етр!м щ е ала кер?!» 262

Сол сезден кейш елдщ 6api сондай к,атты ^ mbmafaHAbiK,TaH сак,алдарына шейш су болды. Содан ^ сон, олар: «Б1зд1н, улеам1зге Алланын, Елила тигенше ^ разымыз!» - дедк Содан кейш ансарлар тарап Kerri. Жаратк,аннын, ризальиына умтылган жэне пейш ке K ip rici келгендер имандарын арзымаган уак,ытша дуние TafaMAapbiHa алмастырмайды. Алла Елилсшде (с.а.с.) 6i3 ушш ен, жак,сы улп бар. Ол Алла TaFaлaFa эрк,андай жaFдaйлapдa/ к,уанышта жэне к,ай*ыда, кедейлжте жэне байлык,та, денсаулык,та жэне ауруда, жак,сылык,тарда жэне жамандьщтарда эрдайым разы болган. Алла Елила (с.а.с.) ж елм болып ескен жэне осыншамалык, кедей болгандык,тан кейде к,арнын тойдыру уш1н к,урманын, к,алдык,тарын да таба алмаган уак,ыттары бoлfaн. Ол аштык,тын, азабын жецмдету ушш кейде Ы н е тас та байлап алды. Yiu кун к,атарынан аш болуга жэне 6ipa3 арпа ушш 6 ip яьудиге садагын уак,ытша K ^ flb ip y fa тура келген уак,ыттары да болган. Ол жатк,анда жагына i3i к,алатындай к,атты шидщ устшде у й ы к ^ а н . Жэне соныц бэрше к,арамай AллaFa разы болып eM ip сурдк Исламнын, aлFaшк,ы жылдары Пайгамбарымыз (с.а.с.) бен алгашк,ы мусылмандарга букм дуние к,арсы шык,к,андай болды. Имандылар к,инауга, зомбылыкда жэне K,yfbiHfa душар болып, эрб’|р алга к,арай басылган к,адам ауыр к,иыншылык,тармен бетпе-бет келдк Жэне cofaH к,арамай ол Aллafa разы болган. Алла Елилсшщ (с.а.с.) к,олдаушысы, суйежил жэне жубатушысы болган суй|кт‘| эйел! Хадишадан жэне оны K,opfan журуил кекесшен 6 ip жылда айырылды. Сол сэтте ол путк,атабынушылардан да к,атты жэб1р кердк Оган айтпаган жаман сездер1 калган жок,. 0 T ip iK U J i, ак,ылынан адаск,ан ак,ын, сик,ыршы, жынды, 263

ацылынан айныган... дедк Жэне соларга к,арамай ол Жаратушысына разы болган. Ол суйген мекеж, ecin ер жеткен ата журты, ap6ip кешесш, ap6ip 6afbiH, ap6ip уйж жа^сы керген М еккеы тастап кетуге шарасыз болган. Коштасып жатып Меккеге царап турып былай дедк «Алламен ант берем, сен Алланьщ ен жацсы ж ерю н- Алла ymiH барлыц жерлерден суйжлсщ . Егер MeHi бул жерден WMafaHfla, мен ceHi еш^ашан тастап кетпейтж ед!м!» жэне ол соган царамай Аллага разы едк Ол Таиф тургындарын Исламга ша^ыру ymiH барды. Жерплшл халы к оган ете цастык,пен м эм те жасады. Оны тас боранга алып, аяцтарынан к,ан агып, аяцкшмже толып Kerri. Оны мазак,тады. Соган царамай, ол Жарат^анга разы болды. Ол барлы ц ж ерде ж э н е барлы к сэтте A ллafa разы болды . Bi3 одан улп алуы м ы з керек. ЧЫешгм цабыл алу «Егер кандай да 6 ip icKe бел бусац, 6 ip Аллага тэуекел ет. Шубэаз, Алла тэуекелш т кулдарын жацсы керед1» («дли Имран» cypeci, 159). Keniui/iiriMi3 мацызды шеопмдерд1 кабыл алуда ею удай боламыз. Не к,ылсам деп ойланып, узак, уак,ыт бойы циналып, кумэнданып, жуйкем1з жук,арып, уйк,ысыз тундер жэне бас аурулармен аласурамыз. Бул - б1здщ цателюлш. 0зщд1 ^инап уацытты текке ж1бергеннщ орнына кецесетш лайыцты б1реумен кецест, истихара1 AyfacbiH ок,ып турып жацсылап Истихара - 6ip нэрсенщ, 6ip \ct\y\ жацсылытын, оц жолга салынуын Жаратканнан тмеу деген сез. Алла Елила (с.а.с.) КУран сурелерЫ уйреткендей, барлык |'стерде истихара цылуды у й р е тт турып былай д е ге н :« Араларыцнан б1реулер1цб1р ic wacayfa ниеттенгенде парыздан тысцары eKi рэкат намаз оцып, содан со к бул дураны айтсын: «Уа, Алла! Сен б м ге тц ушш, к т щ жацсылыц белгю н Сенен тм е й м т, куш -wdipem iHe суйент Сенен цуат-цайрат сураймын. Жацсылыцца

6ipa3 ойлан да, к,айсы ой тура кершсе, жак,сылык,тан ум1т е т т, Aллafa тэуекел етумен \с\ид\ баста. Кыскасы, KeniumiriMi3re керекл ж ‘|герлмш жетпейдк Бэд'ф cofbicbiHbiH, алдында Алла Елила (с.а.с.) сахабалармен кецесп де, eKi удай болмастан олардын, берген кецеа бойынша ic жасады. Ухуд со*ысында да осылай жacafaн. Узак, уак,ытца шейш ойланып, езше сежмдмш тщ жок,ть^ынан eKi удай болып журе беру KiciHiH, 6ip нэрсе жacayFa деген к,алауын жofaлтaды. 0 3 iH e сеж м аз жэне к,орк,ак, Kici кеп игiлiктepгe жете алмайды. Алдында к,андай да 6ip тоск,ауылдар пайда болса, тез шепнед1 жэне aлfaн багатынан тез адасады. 03iHe с е ж м а зд ш л , б е ке р д е н -б е ке р к,орк,ынышты ж эн е ку м эн ойларды ары к,арай к,уып тастап, ойланы п анык,тап туры п, icTi бастай беру керек. Мыжыцдап 6ip нэрсен! к,айталай беру, «егерде», «бэлюм», «болу MyMKiH» деген сездерд! кеп сейлеу езше сежмаздерге жэне eKi ж узд терге тиеалк Олар бупн б!реулермен болса, ертец баск,амен болады. «Олар ек! арада (мусылмандар мен кэтрлердщ арасында жafымпaздaнып) журедо, не мынaлapfa к,осылмайды, не aнaлapfa к,осылмайды» («ниса» cypeci, 143). Bi3 солардай болгы м ы з келе ме? memyiMdi Сенщ шеказ ж о м а р тты к, цайырымдылыгыцнан суранам. в й тке н / Сен/м барлык, нэрсеге куш in ж етедь мен'щ цолымнан еш нэрсе келмейд'1. Сен бэр'т б те а н , мен бтм ейм 'т. Ке/иеск/ элемнщ сырларын б тге н жалгыз Взщс'щ! Уа, Алла! Сол ic мен/'н diHirue, OMipiMe, iciMdihi он болуына не дуние-ацырет1ме пайдалы болса, буны маган Hddn цыл жэне оцтайлы цыл. Одан кейш маган соньщ берекеан бер. Ал егерде сол ic мен1ц diniMe, OMipiMe, iciM diц ацыраяш на не дуние-ацырет1ме зиянды болса, буны маган ж олатпа. Менi де мундайга душар к,ылма, ж ан дуниемнен оны алые к,ыл жэне маган ж ацсы лы цты цайда болса да н эст цыл. Сонымен /иен/ разы цыл». («Сол ic» деген жерде кездеген максатын айтсын). 18-702

is зг U icH i ексец, соны орасыц 03iMi3re сырттан царайтын болсац, ж у р кTVPbicbiMbi3fa ©3iMi3 тан^аламыз. Баск,алардьщ 6i3re сабырлы ж эне ж а^сы м'жезде м э м т е жасауын к,алаймыз, ал 93iMi3 ашуланамыз. Бас^алар 6i3re MefiipiM flmiK ж эне жомарттык, жасауын к,алаймыз, ал 93iMi3 сарацдык, к,ыламыз. Б1з бекем суюдЬ достыцты, камк,орлыкты к,алаймыз, ал 03i/v\i3 буларды бacкlaлapfa бере алмаймыз. MeftipiMAmiKTi басцалардан !здейсщ. Ал е зщ ше? 0згеруд1 бм м ейсщ ! Осщ мен свзщ eKi тцрли.. Шынайы бацыт - Жарат^аннын, алдындары мждеттердЬ одан кейж оныцпенделержщалдындары мждеттерд1 орындауда турады. Алраш бэрш ен бурьж улы Аллара, одан кейж адамзатца цызмет жаса. Ауызбен айтып цою оцай. Жан теб1ренткен сездерд сейлегенд1 бтгендер ете кеп. Id мен ce3i eKi турл! дейд! буран. Айтцан сезд1 ic ж узж де орындау 6ipiuaMa циынырак- Жацсы сипаттар туралы айту оцай, 6ipaK оларра ие болу оцай емес. Жацсы icTep туралы айту оцай, 6ipaK оларды орындай б'|лу оцай емес. «Сендер ел-журтка i3rMKTi буйырып, ездерщ д умыт ^алдырасындар ма?! бздерщ KiTan (Тэуратты) о^исыцдар, еш а^ылра салып ойланбайсыцдар ма?!» («Бацара» cypeci, 44). Басцаларды жацсылыкла ша^ырып койы п, ез'| арам icTepAi жасаудан TapTbiH 6afaH , арам ic ii еш тартынбай к,ыла берген Kici К,иямет KyHi ауыр жaзafa уш ы райды. Ол отк,а тасталады. Сонда одан тозак, тур«ындары ол жацца ц а й т т Tycin калганы н сурайды. Ол: «М ен елд\ жацсылыкда шак,ыратынмын, 6ipaK, 63iM жасамайтынмы н. Ж амандыцты жacayfa тыйым 266

салатынмын, 6ipaK, оны ез1м жасай беретжмж», -д е й д К Уа, тэл1мгер, к,улак, сал ocbifaH; 5 Дэл езщнен 6acrafaHbiH дурыс цой? БелгШ д ж маманы ж эне устаз, езж щ баяндарымен талай елд1 жылатк,ан Эбу Муаз ар-Рази б1рде былай деген: 0 3 i к,орык,пай к,уд1ретт1 Кудайдан, 0згелерд1 цорцындар деп шацырган; Тэу1п сек'|лд1 басцаларды емдеп, 0з'| болса кеп дертпен ауырган. Тацуалар кене заманда елге садаца берудщ сауабы туралы айтардан бурын, 63i садаца 6epin турып содан соц кейж faHa айтты. Елмен болган мэммлемнз - бул дуниедеп faHa емес, о дуниедеп де ба^ытымыздын 6ip белМ. Bi3fli цоршап турган орта 6i3re эсер етедк Бул эсер о н да, Tepic те болуы м ум кж . Елмен араласып, энпм е цуру 6i3re пайдалы жэне ^уаныш алып келедь Ал енд1 бас^алардын алдындагы мждеттер1м1зд1 калай орындауымыз - ол З зд щ м энплж дуниедеп 6MipiMi3re лкелей эсерж типзедК Ата-анамыздын, балаларымыздын, жубайымыздын, тугандардын, достардын, кериллердщ, дждестер1м!здщт.б. алдында эрцандай мждеттер1м1з бар жэне бул мждеттерд1 орьждау 6i3re сауап экел'т, пешшке Kipyre жэрдем береди Ал енд'| п е т ш - мэнплж бак,ыт мекеш. Али ибн Эбу Талиб (р.а.) былай дейдй «9p6ip KiciHiH айналасына уш м ж дел бар жэне эрюм ортасынан уш нэрсен1 кутсе болады. Елмен сейлессе шындьщты айтуы керек, цалдырылган аманат^а циянатжасамауы керек, берген уэдеан орьждау керек. Содан сон Ъхз Жэне айналамыз 267

елден ж урепнщ суикпениллтн, жылы сездерд! жэне к,олдарынан келген жэрдемш аямауы керек». Алла Tafaлa былай дейдк «Егер шайтан cafaH муны умыттырса, есще тусер-туспес ол жерден к е т т к,ал. Залым к,ауыммен 6ipre 6ip сэт те отырма» («днгам» cypeci, 68). Алла Елила (с.а.с.) жаман жолдас зиян алып келетшш айтып, ондай м э м те ж устаныц от урлейтш K e p iriM e H caлыcтыpFaн. О р та д а ^ м эм те пайдалы болып, к,уаныш тарту етсе жэне иманыцды куш ейтт, 1л1м1н,д1 кебейтт, жак,сы yMiT берген, жак,сы icTepfli opbiHAayfa жетелеген жэне Жаратк,анныц ризаль^ына умтылатын к1с1лерАЩ айналасында бoлyfa эрекет жаса. Олар cafaH бак,ытты бoлyfa жэрдем 6 e p c iH , сен де оларды бакытты ^ы/iyfa эрекет жаса! Ч)см алу - пешште «Шын мэншде, Bi3 адамзатты машак,ат пен сынакда толы eM ipre жолдадык,» («Бэлэд» cypeci, 4). Имам Ахмадтан: «К,ашан демаламыз?» - деп cypafaH fla, ол: «Пешштщ к,ак,пасынан KipreHHeH кейш», - деп жауап берген. Бул дуниедеп eMipAe демалу жок,. Онда - уайым, машак,ат, к,иыншылык,тар, ауру-сырцау, к,айга-муц жэне сынак,тар faHa бар. Тепнен 93i Kip болса, Тап-таза кергщ келе ме? Университетте 6ipre ок,ь^ан нигериялык, досымды анасы эрдайым таьажжуд намазын ок,ып, Курзн тилауат к,ылу ymiH туннщ уилнил жарымында оятады екен. Ь\рр,е ол анасына: «Апа, мен бупн турмаймын. Bipa3 д е м а л ^ м ке л т жатыр», - дейдк Сонда анасы: «Балам, мен сеш кейш демалсын деп оятып жатырмын fo fi. B ip iH m i пешшке K ip , содан сон, демаласыц» д е гт.

BypbiHfbi тацуа faлымдapдынl 6ipi Мэсрук, кебшесе ^ сэждеде уйыцтап кдлатын едк OfaH: «Bipa3 демалсан, 5 жак,сы болады» - деп айтцанда, ол: «Мен сол A e /v^yfa умтылып жатырмын», - деген екен. Парыз ^бадаттары н к,алдырумен дeмaлfaн Kicmep шынында езше жазаны жацындатады. Шынайы демалу - жак,сы iciepAi жасау жэне уак,ытты л л э ¥3 жак,ындатушы нэрселерге жумсау. Имансыздар ездерше тиесшв кызыклиылыктарды, демалуларды бул жерде, бул дуниеде ал<ылары келедк Сондыктан олар: «Уа, Раббымыз! Улеамвзге тиетш азапты жауап^а тартылатын кун келмей турыпак, тезд етт бере бер», - дейд1 («сад» cypeci, 16). «Ань^ында, булар (кунэьар кэтрлер) цолма-к,ол пайданы ( r f h h , кез aлдapындafы к,у дуниеж) жацсы кередь (cofaH ацсары ауып, соньщ соцында журедО» Олар ертенл кун, о дуние жэне мэнДлж eMip туралы ойланбайды. Сондыктан олар бупнш де, ертецш да, ецбегш де, T y c iM iH де, басталуын да, аягын да жoFaлтaды. 0 M ip зан,ы сондай. Жаксылык, пен жамандык,тьщ, байлык, пен кедейлжтщ, жецмдш пен к,иыншылык,тьщ араласуы зебра сияк,ты ак, жэне к,ара жолак,тардан турады. Барль^ы етедк «Содан кейш олар ( h f h h к,айтыс бoлfaндap) шынайы егелер'| Aллafa к,айтарылады. Bmin крйьщдар! Билж айтып, уюм шы€ару 6ip AллaFa тиес'т'|. Ол жауапк,а тартуда ете жылдам» («дмам» cypeci, 62). Барльиы б п е д . 269

,1 cs ЗГ П^орытынды Ак,ырында, улы ЖapaткlaнFa мак,тауларды айтамыз, Оньщ мей1р1мд1л'1П ушш ризалык, бмд'фемиз. OfaH Ayfa-TmeKTepiMi3Ai айтып жалбарамыз. Ол - Ecryiui, Kepyiui жэне бэрш Бмукш. Уа, Жарат^ан Алла, Сен разы 6cm faHfa шейш cafaH мак,таулар болсын, Сен разы бoлfaндa да мак,таулар болсын, Сен разы бoлfaннaн кейш де мак,таулар болсын. Уа, Жараткан Алла, б1реулерд1ц жуз1 жарык,, баск,алардын, жуз'| кара бoлfaн KyHi б1зд1н, жуз1м1зд1 жарьщ к,ыл! Уа, Жаратк,ан Алла, 6i3re ез1н,н1н. MewpiMiH,Ai, ризаль^ьщды жэне KeiuipiMiH,Ai тарту ет! Уа, Жаратк,ан Алла, ак, кш м деп юрдщ кеткеншдей к,ылып журектер1м1здег1 кунэларды жуып ж1бер. К,атекемшм1ктер'|м1зден шьиыс пен батыстын, ортасын к,алай алые цылсан, сондай алые к,ыл. Жараткан Алла Куран мен суннегп 6i3 ymiH цасиегп к,ылып, олардьщ аяндарынан жэне даналык,к,а толы ескертулершен 93iMi3 ymiH пайда aлyfa жэрдем береш! Алла Tafaлa уак,ытты жак,сы 1стерд! жacayfa жэне Ж аратк,а^а ™бадат ymiH пaйдaлaнyfa мумюниллж 6e p in # 6i3Ai лас жэне арам ктерд1 жасаудан сак,тасын. Ол 6i3Ai тузу жoлfa салып, тозак, отына алып баратын жолдан алыстатсын. Алла Tafaлa б'вге eKi дуниен'щ де бак,ытын береш! «Сенщ Жаратушын, - ¥лылык,тьщ Meci - таптаза ж эне OfaH телшген жамандыцтардан пэк. Пaйfaмбapлapfa сэлем болсын! Жэне элемдердщ Meci - Aллafa мак,таулар болсын! 270

£скерт улерге арналган

6'скертулерге арналган

иМазмцны Kipicne с е з ....................................................................................... 3 К'иап туралы ....................................................................................5 Уа, Жаратк,ан Алла!....................................................................... 6 Бак,ытты eM ip сур!..........................................................................9 Ойлан жэне шуюршмш ет.................................................. ................ 11 бткенге к,ай*ырма.................................................................... 13 Бупнп кунщмен e M ip сур ........................................................15 Алдамшы .................................................................................. 16 ...................................................................................................................................................1 8 1Я Муцайма!............................................................................... Унамсыз сезге муцайма!.......................................................20 Иман - e M ip езеп...................................................................21 Барлыры тардырда жазылран............................................... 23 Жумсактьщ- сулулык,............................................................25 .................................................................................................................................................. 2 6 79 Баск,ага кез салма.................................................................... ^ Жаксылык, жаса.........................................................................30 9з бак,ытыцды жасап ал..........................................................33 Bi3 байк,амай журген бак,ыт................................................... 34 Kici, Kici, жэне K ici!..........................................................................34 Бакыттын, уш к,урылымы.........................................................35 0л!м белпленген уацытынан ерте келмейд!.......................36 38 Ескерту........................................................................................ Уш мейрам................................................................................. Алла Тарала орнын толтырып 6epefli..................................40 Уак,ытты пайдалы .................................................................. 41 Бул дуние муцаюра арзымайды ......................................... 43 ...................................................................................................................................................4 5 Адам ....................................................................................... 47

Бес айырмашылык,...................................................................48 5 Бул туралы ойландыц ба?.......................................................50 Пайдалы жэне пайдасыз miM................................................ 50 гг Шайтанныц уш жолы............................................................... 53 Абыройыцнан сура...................................................................53 Намазга бекем бол!..................................................................55 Керкем мшез............................................................................. 56 ¥йцысыздык,тыц ей, жацсы д э р ю ..........................................57 «Б1зге Алла жетк^ктЬ Ол - ей, жацсы к,олдаушы!»............58 Aллafa тэуекел ету....................................................................60 Сабырлылык,............................................................................. 61 Ар^аца жер шарын ар^алап алма.........................................62 Колыцда бар нэрсеге разы бол.............................................63 Бацыттылыкка yMTbrnfaHflap ymiH он кецес........................65 Bapi жа^сы болады...................................................................66 Кайгырт^ан нэрсежцбэр1 е тт кетед1.................................. 68 Пей1ш туралы ойлан.................................................................69 Муцаюдыц не кереп бар?.......................................................75 Кул1маре!...................................................................................77 Канша мэрте.............................................................................. 81 Не езгерд1?................................................................................ 82 Бацыттыльщ - тура жолда.......................................................83 Кедейлж жэне байльщ............................................................ 84 Жаратцан жэне пенде............................................................. 86 Еркшдж.......................................................................................86 всектер жэне жорамалдар.................................................... 87 Бацыттылык,............................................................................... 88 Ауру-сыркау............................................................................... 88 Куаныш ce6e6i..........................................................................90 М уцайма!.................................................................................. 92 Жаман эдет............................................................................... 96 Уа, Адам баласы!......................................................................98 Алладан KeiuipiM сура.............................................................. 99 274

Сулулыкда кез салу.................................................................100 Дуниеге баскаша кезк,араспен кара....................................101 Бакытты болгасы келгендер ymiH карапайым ережелер..................................................................................*^ 3 flapi жэне карапайым шындык,........................................... Ю5 Не туралы кай«ырамыз?....................................................... 105 Кггап ...................................................................................... 106 Мэцплж eM ip...........................................................................107 «Орнымнан туратын болсам...».......................................... 1°8 бз-ез'щнен есеп ал..................................................................109 Куран жэне суннетте кутылу туралы...................................НО Акикат с ы н ...............................................................................111 Уайым жэне денсаулык......................................................... 112 Oйfa батып отырма.................................................................112 Еюнил eM ip...............................................................................116 YMiT ........................................................................................ 116 Сахабалардын, бакыты.......................................................... 117 Oйлaнyfa себеп....................................................................... 120 Муктаждыктан коры кпа....................................................... 120 Сынактардыц жец1лдеу1........................................................ 121 .................................................................................................................................................1 2 1 1/iiM - бакытка жетелейтж ж о л............................................ 122 Куану ........................................................................................*24 Жер аралау, canapfa ..............................................................I 26 Тундердщ ж е м ю .....................................................................i28 Урей мен YMiT...........................................................................I 29 Ризалыкты пендеден кугп е ..................................................I 34 Шынайы с у ю ............................................................................136 0ткен нэрсе кайтып келмейд!............................................. I 37 YMiTiHAi узбе!............................................................................138 Кымбат минуттар.................................................................... i39 Жаратканньщ элемдеп кереметтер'!...................................143 Эр нэрсенщ ез уакыты бар...................................................146 .................................................................................................................................................1 4 8 275

Эз\и,е азык i3Ae, 6ipaK саран, болма....................................150 ;? Eni дуниеде де бакытсыз болудын, ce6errrepi.................. 151 5 Журектерд1 емдеу...................................................................151 Дуга - журектерге дауа......................................................... 153 Жаксылык текке кетпейд!..................................................... 153 Досыц KiM екен!н айтшы....................................................... 155 Мэцплж ракат бул жакта емес............................................ 156 Бул дуниедеп eMipfliH, мацызы............................................ 156 Бакыттыц Kiyrri......................................................................... 158 Бакыт акшада емес.................................................................159 Алла жэрдем 6epeAi...............................................................160 «Пендем Мен туралы кандай ойда болса, сондаймын...»......................................................................... 161 03inAi танып бm...................................................................... 161 03iHAi жетмд'ф........................................................................ 162 Муцайма, 6dpi орнына келед!............................................. 163 Ризалыктьщ жем!стер1............................................................163 Уа, Адам баласы!....................................................................164 MyMKiHiumiKTi колдан шь^арып алма................................ 166 TaкyaлapFa кулак сал..............................................................167 Сауабынды кебейт.................................................................169 Айналаца кара........................................................................ 172 Айналацда^лардын, кемиллтне кез1ад ж у м ................ 173 Еацде мыктап уста.................................................................175 Киялкеш лк...............................................................................176 «Алла - имандылардьщ Крлдаушысы...».......................... 183 Жолаушыныц жол белплер!................................................ 185 Жаксылыктар да сынак......................................................... 188 Крльщнан шыкпас казынан,..................................................189 Жулдыздар*^ карай................................................................190 Сак б ол!.................................................................................... 192 Нэтиже ujbifapyfa асыкпа...................................................... 192 Bip шеипмге келсец, тайсалмай кадам бас.......................192 0л4мнен кейшл eMip..............................................................193 276

Тэубе кел'пр!........................................................................... *94 ^ Мей1р'|мдтердщ MeftipiMAici.............................................. 198 ^ Киыншылык, жэне сынак,тар................................................ 198 Орта жолды устану.................................................................201 Жаксылык, жецкже жетсш!....................................................202 Солай ........................................................................................203 0з1нд'| езгертсец, барлыгы езгеред1................................... 205 Жамандык,тан биж б о л ......................................................... 207 Bapi 6ip сэтте болмасын........................................................ 207 A3fa шуюр келт'|ре алмай жатып, кепке к,айтт разы боламыз?..................................................................................209 Уш ереже..................................................................................2*® Сабырлылык........................................................................... 211 Ел imi ме не жал*ыздык, па?..................................................2*3 Жаратканнын, кереметтерше назар сал............................. 220 Аз болса да жалгасып турган ic - жак,сы ic ........................221 Иман жэне эдеп-ахлак, KiciHiH, 6afacbiH анык,тайды.........224 Эйелзаты..................................................................................226 Кул!мдеудан баста! ................................................................227 (отбасылык бак,ыттыц к,арапайым ережелерО................. 227 Кек сак,тау - жан-дуниеж улайтын у....................................231 К,алай кержсец солай бол, к,алай болсан, солай керш!....233 Алла Tafaлa барже к,УА‘ф етп................................................ 235 Садак,а бэледен де, к,айгыдан да арылтады.....................236 К,айгыдан арылу .....................................................................239 Алланын, Кггабы......................................................................239 Эр нэрсежн, ез уак,ыты бар...................................................240 Суйген ic - жа№а жа*ымды...................................................241 Иман к,азынасы.......................................................................242 л 244 Орта жол................................................................................... Адал жэне арам......................................................................24^ «Ол кутпеген жак,тан ризык, беред'|...»............................... 248 «Жан,бырды да ол жаудырады...».......................................249 Уа, Жаратк,ан Алла, жак,сысын бере кер!........................... 250 277

Сурасац, Алладан сура.......................................................... 252 ;s Кейде у да шипа болады....................................................... 253 '5 Эулиелердщ кереметтер!...................................................... 253 ~ Куэ ретшде Алла ж е ткМ кп...................................................256 ^ Арамнан тамак жесец, AyfaH, кабыл болмайды............... 257 J Aллafa разы б о л !....................................................................260 LLleiuiM цабыл алу....................................................................... 264 HeHi ексец, соны орасыц....................................................... 266 lcin мен сезщ eKi турл4............................................................266 B ib жэне айналамыз...............................................................267 Дем алу - пешште...................................................................268 Корытынды..............................................................................270 278

KypMemmi оцырман! 0м1рде бакытты болгыц к е л т , 6ipaK оган цайтш жету KepeKTiriH бш е алмай киналып журсщ бе? Онда бул KiTan сен ymiH табылмас дауа десек болады. Бул KiTan бу дуниеде гана емес, о дуниедеп м эщ гтк ем4рде де кайтш бакытты болу керек деген суракка жауап бередь Алланыц K iT a 6 b i жэне Оньщ пайгамбарыньщ cyHHeTi 6 i3 re кептеген сешмдь сынактан еткен жэне карапайым бакы ттьщ куралдарын берген. Бул KiTanTbi окыган сон eмipдe бакытты адамдар кебейсе екен деген сешм жэне зор yMiTneH ете кеп дереккездерден, кггаптардан жиналып реттелген. Саган жэне сенщ бакытка карай сапарында Алла Тагала 0 3 i жэрдемшщ болсын! I S B N 9 7 8 - 6 0 1 - 7 9 1 0 - 4 1 -ft