อดีตพุทธ สัญลักษณ์ในศิลปะล้านนา

ทมี่ าของภาพประกอบ

เอกสารภาษาไทย

จารณุ ี อินเฉดิ ฉาย และ ขวญั จิต เลศิ ศริ ิ. พระบฏ. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, ๒๕๔๕. (หน้า ๑๑๗)
ทศพล จังพานชิ ยก์ ลุ . พระพทุ ธรปู มรดกล�ำ้ ค่าของเมอื งไทย. กรุงเทพฯ : สำ�นกั พมิ พ์คอมมา่ . ๒๕๔๖.
(หนา้ ๕๑, ๕๓)
ศิลปากร, กรม. สมดุ ภาพไตรภมู ิฉบบั กรุงศรีอยุธยา-ฉบบั กรุงธนบรู ี เลม่ ๒. กรุงเทพฯ : อมรนิ ทร,์ ๒๕๔๒.
(หนา้ ๔๕)
________. สมุดภาพไตรภูมิฉบบั อกั ษรธรรมลา้ นนาและอกั ษรขอม. กรงุ เทพฯ : อมรินทร,์ ๒๕๔๗.
(หน้า ๓๑, ๕๗, ๖๓, ๖๓, ๖๗, ๖๘, )
สรุ ิยวฒุ ิ สุขสวสั ด์ิ และ มาศ บรุ กรรม โกวิท. วิศุทธศิ ลิ ป์. กรงุ เทพฯ : บริษัท บรหิ ารและพัฒนา
เพอ่ื การอนรุ กั ษ์สง่ิ แวดลอ้ ม จำ�กัด (มหาชน), ๒๕๔๕. (หนา้ ๑๑๑)
ฮันท์ เพนธ์. คำ�จารกึ ทฐ่ี านพระพทุ ธรปู ในนครเชียงใหม.่ กรุงเทพฯ : สำ�นกั นายกรฐั มนตร,ี ๒๕๑๙. (หน้า ๒๒๑)

เอกสารภาษาตา่ งประเทศ

Forrest McGill, editor ; Forrest McGill and M.L. Pattaratorn Chirapravati. Emerald cities :
arts of Siam and Burma 1775-1950. San Francisco, Calif. : Asian Art Museum, 2009. (p. 43)

เวปไซด์

http://www.chiangraifocus.com (หนา้ ๑๗๗)
http:www.dhammajak.net/forums (ภาพหนา้ ๓๕, ๔๙)
http://www.facebook.com/ART OF BUDDHA (หนา้ ๓๙, ๘๗)
http://www.jitdrathanee.com (หน้า ๑๑๓)

บุคคล

ปฐม พัวพันธ์สกลุ (หนา้ ๒๑, ๔๐, ๖๑, ๗๓, ๗๕, ๗๗, ๙๓, ๑๐๗)
ทพิ วรรณ ท่งั ม่ังมี (หน้า ๒๒, ๒๔, ๙๑, ๑๖๙)
ฉลองเดช คภู านมุ าต (ภาพถ่ายท่ีเหลือท่ีเหลือทั้งหมด)

249

ประวัติผู้เขียน

ฉลองเดช คูภานุมาต

การศึกษา พ.ศ. ๒๕๓๙ ศิลปบัณทิต สาขาศิลปไทย คณะจิตรกรรม
ประตมิ ากรรม และภาพพมิ พ์ มหาวทิ ยาลยั ศลิ ปากร
พ.ศ. ๒๕๔๕ ศิลปมหาบณั ทิต สาขาศลิ ปไทย คณะจติ รกรรม
ประตมิ ากรรม และภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
พ.ศ. ๒๕๕๗ ปรัชญาดุษฎบี ณั ฑติ สาขาภูมภิ าคลุ่มนำ้ �โขงและสาละวนิ ศกึ ษา
มหาวทิ ยาลัยราชภัฏเชียงใหม่

ปัจจุบัน รองศาสตราจารย ์ ประจำ�ภาควชิ าส่อื ศลิ ปะและการออกแบบส่อื
คณะวจิ ิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชยี งใหม่

รางวลั เกยี รติยศ
รางวลั ที่ ๑ การประกวดจติ รกรรมบวั หลวง ครงั้ ท่ี ๒๐
จิตรกรรมภูมทิ ศั น์ในประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๓๙
รางวลั วิทยานิพนธ์ดีเย่ยี ม บัณฑติ วทิ ยาลยั มหาวิทยาลยั ราชภฏั เชียงใหม่

ประสบการณก์ ารทำ�งาน อาจารย์พเิ ศษ ภาควชิ าทศั นศลิ ป์
พ.ศ. ๒๕๔๔ - พ.ศ. ๒๕๔๕ คณะศลิ ปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
อาจารย์ประจำ�โปรแกรมวชิ าศลิ ปกรรม
พ.ศ. ๒๕๔๕ - พ.ศ. ๒๕๔๖ คณะมนษุ ยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏธนบรุ ี
อาจารย์ประจำ�ภาควชิ าทัศนศิลป์
พ.ศ. ๒๕๔๖ - พ.ศ. ๒๕๕๓ คณะวิจิตรศลิ ป์ มหาวิทยาลยั เชยี งใหม่
ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ประจำ� ภาควชิ าทัศนศิลป์
พ.ศ. ๒๕๕๓ - พ.ศ. ๒๕๕๗ คณะวจิ ิตรศลิ ป์ มหาวทิ ยาลัยเชียงใหม่
รองศาสตราจารย์ประจำ� ภาควชิ าสอื่ ศิลปะและการออกแบบสอื่
พ.ศ. ๒๕๕๘ - ปจั จุบนั คณะวิจิตรศลิ ป์ มหาวทิ ยาลัยเชียงใหม่
250

ผลงานวิจัย
พ.ศ. ๒๕๕๑ การสรา้ งสรรคไ์ ทยจากคตคิ วามเชอ่ื เรอ่ื งไตรภมู ิและจักรวาลวิทยาในพระพุทธศาสนา
Cretion of Thai Arts based on the Buddhist Belief
in The Threefold Spheres of Existence
พ.ศ. ๒๕๕๔ แนวคิดมหาปรุ ิสลกั ขณะพุทธปฏมิ าศลิ ปะไทล้ือ เมอื งนา่ น
The Concept of Marks of the Great Man Buddha Image in Tai Lue Art
in Nan Province
พ.ศ. ๒๕๕๖ แนวคิดคติจกั รวาลวิทยาในงานศลิ ปกรรมลา้ นนาเพอ่ื การสร้างสรรคศ์ ิลปกรรมร่วมสมยั
Cosmology Conception in Lanna Arts For Contemporary Arts Creation
พ.ศ. ๒๕๕๙ แนวคิดมหาปุริสลกั ษณะพุทธปฏิมาศิลปะไทลอื้ เพ่อื การสรา้ งสรรคศ์ ลิ ปะไทยรว่ มสมัย
The Concept of Marks of the Great Man Buddha Image in Tai Lue Art
For Contemporary Thai Arts Creation
พ.ศ. ๒๕๖๐ จิต-จักรวาล : การสรา้ งสรรค์ศลิ ปะร่วมสมัยให้เปน็ ส่อื สร้างสำ�นึกทางศลี ธรรม
Spirit – Universe. Creation ๐f Contemporary Arts
for Morality Reminiscence Medias.
พ.ศ. ๒๕๖๑ แนวคิดพระอดีตพุทธเจ้าในงานพุทธศลิ ป์ล้านนาเพอื่ การสรา้ งสรรค์ศลิ ปะรว่ มสมยั
The Buddhas of the Past Conception in Lan Na Buddhist Art
For Contemporary Arts Creation
พ.ศ. ๒๕๖๒ สัญลกั ษณ์ดอกบวั ในจติ รกรรมลา้ นนาเพื่อการสรา้ งสรรค์ศิลปะรว่ มสมยั
The Symbolic Meanings of Lotus in Lanna Painting
For Contemporary Arts Creation
หนังสอื
พ.ศ. ๒๕๕๗ คตจิ ักรวาลวทิ ยาพทุ ธศาสนาในจิตรกรรมลา้ นนา
พ.ศ. ๒๕๖๒ สญั ลักษณ์ดอกบวั ในจติ รกรรมล้านนา
พ.ศ. ๒๕๖๒ อดตี พุทธ สัญลกั ษณ์ในศิลปะล้านนา

251

ผลงานตพี มิ พ์
พ.ศ. ๒๕๕๒ บทความวจิ ัย เรอ่ื ง การสร้างสรรคไ์ ทยจากคตคิ วามเชื่อเรื่องไตรภมู ิ
และจกั รวาลวิทยาในพระพทุ ธศาสนา
Cretion of Thai Arts based on the Buddhist Belief
in The Threefold Spheres of Existence
นำ�เสนอบทความวิจัยในการประชมุ สัมมนาศลิ ปกรรมนานาชาติ ครงั้ ที่ ๑
วนั ท่ี ๑๓ - ๑๕ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ คณะศิลปกรรมศาสตร ์
มหาวทิ ยาลัยศรีนครินทรวโิ รฒ ประสานมิตร

พ.ศ. ๒๕๕๓ บทความวิจยั เรอ่ื ง การสร้างสรรค์ไทยจากคติความเช่อื เร่อื งไตรภมู ิ
และจักรวาลวิทยาในพระพทุ ธศาสนา
Cretion of Thai Arts based on the Buddhist Belief
in The Threefold Spheres of Existence
วารสารศลิ ปกรรมศาสตร์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลยั ศรีนครินทรวิโรฒ
ประสานมิตร ปีท่ี ๑๓ ฉบบั ท่ี ๒ (กรกฎาคม-ธนั วาคม)

พ.ศ. ๒๕๕๖ บทความวจิ ัย เรอื่ ง แนวคิดมหาปุริสลกั ขณะพทุ ธปฏิมาศิลปะไทลอ้ื เมอื งน่าน
The Concept of Marks of the Great Man Buddha Image in Tai Lue Art
in Nan Province
วารสารวจิ ิตรศิลป์ (Journal of Fine Arts) คณะวจิ ติ รศิลป์ มหาวทิ ยาลัยเชียงใหม่
ปที ่ี ๔ ฉบบั ท่ี ๒ (กรกฎาคม – ธนั วาคม)

พ.ศ. ๒๕๕๖ บทความวิจัย เรื่อง Cosmology Conception in Lanna Arts
for Contemporary Arts Creation
นำ�เสนอในการประชุมวิชาการระดับชาติและนานาชาติ
ICOMOS Thailand : National Conference ๒๐๑๓
มรดกทางวฒั นธรรมเอเชียท่ีถูกลืม : รู้ รักษา สบื สาน
252 คณะสถาปตั ยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

พ.ศ. ๒๕๕๖ บทความวจิ ยั เร่ือง Buddhist Cosmology Conception in Lanna Paintings.
นำ�เสนอต่อทป่ี ระชุมทางวิชาการระดับนานาชาติ
The Wisdom for Social Development

พ.ศ. ๒๕๕๖ บทความวิจยั เร่อื ง The Concept of Buddhist Cosmology
in Lanna Architectural Planning.
นำ�เสนอต่อที่ประชุมทางวชิ าการระดบั นานาชาติ
iGRC๒๐๑๓ Global issues and Awareness

พ.ศ. ๒๕๕๗ บทความวิจยั เร่อื ง การศกึ ษาแนวคดิ คติจักรวาลวิทยาในพระพทุ ธศาสนา
จากงานจิตรกรรมลา้ นนาเพอ่ื การสร้างสรรค์ศิลปะร่วมสมัย
A Study on Buddhist Cosmology Conception in Lan Na paintings
For the creations of contemporary Arts.
วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร ฉบับภาษาไทย สาขาสังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์
และศลิ ปะ ปีท่ี ๓๔ ฉบับท่ี ๓ (กันยายน - ธนั วาคม)

พ.ศ. ๒๕๖๐ บทความวจิ ัย เรือ่ ง แนวคดิ มหาปุรสิ ลักษณะพทุ ธปฏิมาศลิ ปะไทลอ้ื
เพื่อการสร้างสรรค์ศลิ ปะไทยรว่ มสมัย
The Concept of Marks of the Great Man Buddha Image in Tai Lue Art
For Contemporary Thai Arts Creation.
วารสารมหาวทิ ยาลัยศลิ ปากร ฉบับภาษาไทย สาขาสงั คมศาสตร์ มนษุ ยศาสตร์
และศิลปะ ปที ี่ ๓๗ ฉบบั ท่ี ๒ (พฤษภาคม – สิงหาคม)

พ.ศ. ๒๕๖๐ บทความวิชาการ เรื่อง การสรา้ งสรรค์ศิลปะร่วมสมยั
จากแนวคดิ คติจักรวาลวทิ ยาในพุทธศาสนา
Creation of Contemporary Art Based on Buddhist Cosmology Conception
นำ�เสนอต่อท่ีประชมุ วิชาการวจิ ยั ระดับชาติ สถาบนั บณั ฑิตพัฒนศลิ ป์ คร้ังท่ี ๑

253

พ.ศ. ๒๕๖๐ บทความวิชาการ เรอ่ื ง แสงแห่งพทุ ธบารมี The Light of Buddhaparami.
นำ�เสนอต่อท่ีประชมุ ทางวชิ าการระดับชาติ ศลิ ปกรรมวจิ ยั ครัง้ ที่ ๓
“เศรษฐกิจสร้างสรรคใ์ น Thailand ๔.๐” คณะศิลปกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแกน่

พ.ศ. ๒๕๖๐ บทความวชิ าการ เรื่อง คติไตรภมู ิในจิตรกรรมลา้ นนากับการสร้างสรรค์ศลิ ปะร่วมสมัย
Representation of the Tribhumi in Lanna Painting
for Contemporary Arts Creation.
นำ�เสนอต่อทปี่ ระชมุ ทางวชิ าการและการแสดงผลงานวิจยั ทางศิลปะและงาน
สร้างสรรค์ ครงั้ ที่ ๓ คณะสถาปตั ยกรรมศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยนเรศวร

พ.ศ. ๒๕๖๑ บทความวิจยั เร่ือง จิต-จักรวาล : การสรา้ งสรรค์ศลิ ปะร่วมสมัย
ให้เป็นส่ือสร้างสำ�นกึ ทางศลี ธรรม
Spirit – Universe. Creation ๐f Contemporary Arts
for Morality Reminiscence Medias.
วารสารวจิ ติ รศลิ ป์ (Journal of Fine Arts) คณะวจิ ติ รศลิ ป์ มหาวิทยาลยั เชียงใหม่
ปีท่ี ๙ ฉบบั ที่ ๑ (มกราคม – มถิ ุนายน)

พ.ศ. ๒๕๖๒ บทความวิจยั เรื่อง แนวคิดพระอดีตพทุ ธเจา้ ในงานพทุ ธศลิ ป์ล้านนา
เพอื่ การสร้างสรรคศ์ ิลปะรว่ มสมยั
The Buddhas of the Past Conception in Lan Na Buddhist Art
For Contemporary Arts Creation
วารสารวจิ ิตรศลิ ป์ (Journal of Fine Arts) คณะวิจิตรศลิ ป์ มหาวทิ ยาลัยเชยี งใหม่
ปที ี่ ๑๐ ฉบับที่ ๑ (มกราคม – มถิ นุ ายน)

254



THESYMBOLICMEANINGSOFTHEBUDDHASOFTHEPASTINLANNAART