แผนที่นำทางการขับเคลื่อน
เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน
ด้านการศึกษา
(SDG4 ROADMAP)
จังหวัดเพชรบูรณ์
สำ นั ก ง า น ศึ ก ษ า ธิ ก า ร จั ง ห วั ด เ พ ช ร บู ร ณ์
สำ นั ก ง า น ป ลั ด ก ร ะ ท ร ว ง ศึ ก ษ า ธิ ก า ร ก ร ะ ท ร ว ง ศึ ก ษ า ธิ ก า ร
คำนำ
เป้ าห ม าย ก ารพั ฒ น าท่ี ยั่ งยืน (Sustainable Development Goals ห รือ ย่ อ ว่า SDGs)
เป็นประมวลเป้าหมายโลก 17 ข้อท่ีเชื่อมโยงกัน สมัชชาสหประชาชาติต้ังขึ้นในปี 2015 และตั้งใจให้บรรลุ
ภายในปี 2030 เปา้ หมายชดุ น้พี ฒั นาข้ึนเพือ่ เป็นกรอบการพัฒนาโลกในอนาคตต่อจากเป้าหมายการพฒั นาแห่ง
สหัสวรรษซึ่งหมดอายใุ นปี 2015 เป้าหมาย 17 ข้อ ประกอบดว้ ย (1) ขจัดความยากจน (2) ขจัดความอดอยาก
(3) สุขภาพและความเป็นอยู่ดี (4) การศึกษาคณุ ภาพ (5) ความเท่าเทียมทางเพศ (6) น้ำสะอาดและสุขาภิบาล
(7) พลังงานสะอาดในราคาท่ีซ้ือได้ (8) อาชีพและการเติบโตทางเศรษฐกิจท่ีดี (9) อุตสาหกรรม นวัตกรรมและ
โครงสร้างพื้นฐาน (10) ลดความเหล่ือมล้ำ (11) นครและชุมชนย่ังยืน (12) การบริโภคและการผลิตอย่าง
รับผิดชอบ (13) การปฏิบัติการเกี่ยวกับสภาพภูมิอากาศ (14) การใช้ทรัพยากรในมหาสมุทรอย่างยั่งยืน (15)
การใช้ท่ดี ินอย่างยงั่ ยนื (16) สันติภาพ ความยุตธิ รรม และสถาบนั เขม้ แข็ง (17) การร่วมมือกันเพือ่ เปา้ หมาย
ประเทศไทยได้มีการประกาศยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ.2561- 2580) แผนแม่บทภายใต้
ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 แผนการศึกษาแห่งชาติ
พ.ศ. 2560 – 2579 แผนระดับที่ 2 และระดับ 3 ที่เก่ียวข้อง นโยบายรัฐบาล รวมถึงบริบทของจังหวัด
เพชรบูรณ์ เพื่อวางกรอบเป้าหมายและทิศทางในการพัฒนาประเทศ โดยเช่ือมโยงเป้าหมายการพัฒนาที่ย่ังยืน
(Sustainable Development Goals) เป็นกรอบการพัฒนาประเทศและตามสหประชาชาติ โดยมีประเด็นที่
เกี่ยวข้องกับการศึกษาคือเป้าหมายที่ 4 การศึกษา ที่มีคุณภาพ “ทำให้แน่ใจว่าให้การศึกษาท่ีมีคุณภาพอย่าง
ท่ัวถึงและเท่าเทียม และส่งเสริมโอกาสการเรยี นรู้ตลอดชีพแก่ทุก ๆ คน” มียุทธศาสตร์ชาติท่ีเกี่ยวข้องกับการ
จัดการศึกษาของประเทศ คือยุทธศาสตร์ท่ี 3 ด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ โดย
เป้าหมายหลักเพ่ือให้ผู้เรียนทุกช่วงวัยได้รับการพัฒนาในทุกมิติ เป็นคนเก่ง คนดี มีคุณภาพ พร้อมสำหรับวิถี
ชีวิตในศตวรรษที่ 21 สังคมไทยมีสภาพแวดล้อมที่เอ้ือและสนับสนุนต่อการพัฒนาคนตลอดช่วงชีวิต และมี
ความพร้อมขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศสู่ความม่ันคง ม่ังค่ังและย่ังยืน และแผนอื่นที่เกี่ยวข้อง โดยมี
กระทรวงศึกษาธิการเป็นเจ้าภาพหลักในการขับเคล่ือนในระดับประเทศ โดยในระดับภูมิภาคและพื้นที่ มี
สำนกั งานศกึ ษาธิการภาค และสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดเปน็ เจ้าภาพในการขับเคลือ่ นในระดับพื้นที่ ร่วมกับ
หนว่ ยงานทางการศกึ ษาและหนว่ ยงานทเี่ กย่ี วขอ้ งในพ้ืนที่
สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดเพชรบูรณ์ จึงได้จัดทำแผนท่ีนำทางการขับเคลื่อนเป้าหมายการ
พฒั นาท่ีย่ังยนื ด้านการศึกษา (SDG4 Roadmap) จังหวัดเพชรบูรณ์ เป้าหมายที่ 4 สร้างหลักประกันว่า ทุกคน
มีการศึกษาท่ีมีคุณภาพ ครอบคลุมและเท่าเทียม และสนับสนุนโอกาสในการเรียนรู้ตลอดชีวิต (SDG4) ฉบับน้ี
เพ่ือเป็นแนวทางในการขับเคล่ือนเป้าหมายการพัฒนาท่ีย่ังยืนด้านการศึกษา สอดรับการแผนท่ีนำทางใน
ระดับประเทศตามบริบทของจังหวัดเพชรบูรณ์ สู่การปฏิบัติผ่านแผนพัฒนาการศึกษาจังหวัดและแผนปฏิบัติ
ราชการของหน่วยงานและสถานศึกษา พร้อมทงั้ การจัดเก็บรวบรวมข้อมลู ในระดบั สถานศึกษา หน่วยงาน และ
ระดับจังหวัดเพื่อรายงานผลในภาพรวมของประเทศ ให้การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาท่ียั่งยืนด้าน
การศึกษา (SDG4) บรรลุเป้าหมาย ให้จังหวัดเพชรบูรณ์และประเทศไทยได้รับยการพัฒนาตามตัวชี้วัดของ
สหประชาชาติสบื ไป
สำนักงานศึกษาธกิ ารจังหวดั เพชรบูรณ์
ก
สารบัญ
คำนำ หน้า
สารบัญ ก
ข
ส่วนท่ี 1 บทนำ 1
1. หลักการและเหตผุ ล 1
2. วัตถุประสงค์ของการจัดทำ SDG4 Roadmap 4
3. ข้นั ตอนการดำเนนิ การจัดทำแผนที่นำทาง (SDG4 Roadmap) 4
4. สาระสำคัญของแผนทน่ี ำทางการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาทย่ี ง่ั ยนื ด้านการศกึ ษา 4
(SDG4 Roadmap)
5. ปจั จัยแหง่ ความสำเรจ็ การขบั เคลอ่ื นสู่การปฏิบัติ 5
สว่ นที่ 2 เป้าหมายการพัฒนาท่ยี ัง่ ยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) 7
กับการพัฒนาประเทศไทย
1. วาระการพฒั นาทีย่ ่งั ยนื : เปา้ หมายการพฒั นาท่ียง่ั ยนื 7
(Sustainable Development Goals: SDGs)
2. เป้าหมายการพฒั นาทย่ี ่ังยืนของประเทศไทย : ยุทธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. 2561-2580) 41
3. ความเชื่อมโยงจากเป้าหมายการพฒั นาที่ย่ังยนื (SDGs) สู่เปา้ หมายการพัฒนาประเทศไทย 48
4. ความกา้ วหนา้ ของการดำเนนิ งานตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยงั่ ยืน 50
54
ส่วนท่ี 3 ความสำคัญของเป้าหมายการพัฒนาทย่ี งั่ ยนื 54
1. ความสำคญั ของการศึกษากบั การพัฒนาประเทศ 57
2. ความสอดคล้องระหว่างเป้าหมายการพฒั นาท่ียงั่ ยืน (เป้าหมายที่ 4)
กบั เป้าหมายการพัฒนาประเทศ 93
3. ความก้าวหน้าการดำเนินงานขบั เคล่อื นเป้าหมายท่ี 4 101
4. การขับเคล่ือนเป้าหมายการพัฒนาทย่ี งั่ ยืนในบริบทของจังหวัดเพชรบรู ณ์ 165
166
สว่ นท่ี 4 สาระสำคญั ของแผนทีน่ ำทาง 167
1. กิจกรรมและขัน้ ตอนการดำเนินงาน 170
2. สาระสำคัญของแผนที่นำทางฯ
3. การวเิ คราะห์และจัดทำแผนงาน/โครงการ/การดำเนนิ งาน/การพฒั นา 191
เพอ่ื ขบั เคล่ือน SDG4 Roadmap ส่กู ารปฏบิ ตั ิ
4. การขบั เคลื่อนการขบั เคลอ่ื นเปา้ หมายการพฒั นาท่ียง่ั ยนื ดา้ นการศึกษา (SDG4 Roadmap)
“เปา้ หมายท่ี 4 สร้างหลักประกันวา่ ทุกคนมีการศึกษาท่ีมีคุณภาพอยา่ งครอบคลุมและ
เท่าเทียม และสนบั สนุนโอกาสในการเรียนร้ตู ลอดชวี ติ ” SDG4 Roadmap สูก่ ารปฏิบัติ
ของจังหวดั เพชบรู ณ์
ข
สว่ นที่ 5 การขับเคลื่อนเปา้ หมายการพัฒนาท่ียั่งยืน 234
1. กรอบแนวทางการขับเคลือ่ นเปา้ หมายการพฒั นาทย่ี ่งั ยนื (SDGs) 234
2. กรอบแนวทางการขบั เคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาทยี่ ัง่ ยืน เป้าหมายหลักท่ี 4 (SDG4) 244
3. แนวทางการดำเนนิ งานติดตามประเมนิ ผลการขบั เคลือ่ นเป้าหมายการพัฒนาท่ียั่งยืน 256
จงั หวดั เพชรบรู ณ์
4. ข้อมลู รายชื่อหน่วยงานและผปู้ ระสานงานหลัก 256
คณะผ้จู ดั ทำ 259
ค
สว่ นที่ 1
บทนำ
แผนทน่ี ำทางการขบั เคล่อื นเป้าหมายการพัฒนาทยี่ ่ังยืนด้านการศกึ ษา (SDG4 Roadmap)
เปา้ หมายที่ 4 สรา้ งหลักประกนั วา่ ทกุ คนมีการศกึ ษาท่ีมคี ุณภาพอย่างครอบคลุมและเท่าเทียม
และสนับสนุนโอกาสในการเรยี นรูต้ ลอดชีวติ จงั หวัดเพชรบูรณ์
1. หลักการและเหตผุ ล
การจัดทำแผนที่นำทางการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา (SDG4
Roadmap) เป้าหมายที่ 4 สร้างหลักประกันว่า ทุกคนมีการศึกษาที่มีคุณภาพ ครอบคลุมและเท่าเทียม
และสนับสนุนโอกาสในการเรียนรู้ตลอดชีวิต (SDG4) ฉบับน้ี มีเหตุผลความจำเป็นเนื่องมาจาก คณะกรรมการ
เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (กพย.) ซึ่งมีอำนาจหน้าที่ในการกำหนดนโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาที่ยั่งยืน
ของประเทศ ให้ครอบคลุมทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคมและสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุลและบูรณาการ รวมทั้งเป็นไปตาม
ข้อตกลงหรือความร่วมมือระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งส่งเสริม สนับสนุน กำกับดูแล ให้ข้อเสนอแนะ
ในการดำเนินงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐและเอกชน เพื่อให้เป็นไปตามนโยบายและยุทธศาสตร์
การพฒั นาทยี่ ัง่ ยืนทีก่ ำหนดไว้ ได้มีการประชุมเมื่อวนั ท่ี 19 ธันวาคม 2562 โดย กพย. ได้ให้ความเห็นชอบแผนการ
ขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนสำหรับประเทศไทย (Thailand’s SDGs Roadmap) เพื่อใช้เป็นแผนสำหรับ
การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย และให้แต่งตั้งคณะอนุกรรมการ 4 คณะ เพื่อวาง
แผนการดำเนินงาน กำกับ ติดตามและประเมินผลการดำเนินงานขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนไปสู่
การปฏิบัติให้บรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้ และต่อมา กพย. ได้มีมติเห็นชอบการกำหนดหน่วยงานรับผิดชอบ
และประสานงานหลักการขบั เคล่ือนเปา้ หมายการพัฒนาที่ยัง่ ยืน จำนวนทั้งสิ้น 17 เปา้ หมายหลกั เม่ือวันท่ี 14
กนั ยายน 2563 โดยกระทรวงศึกษาธกิ ารได้รับมอบหมายให้เป็นหน่วยงานรบั ผิดชอบและประสานงานหลักการ
ขับเคล่อื นเปา้ หมายการพัฒนาที่ยั่งยนื “เปา้ หมายที่ 4 สรา้ งหลกั ประกนั ว่า ทกุ คนมีการศึกษาที่มีคุณภาพอย่าง
ครอบคลุมและเทา่ เทยี มและสนบั สนุนโอกาสในการเรยี นรู้ตลอดชีวิต” ซึ่งภายใต้เป้าหมายนี้มีเป้าหมายยอ่ ย 10
เป้าหมาย กระทรวงศึกษาธิการไดร้ บั มอบหมายให้เปน็ หนว่ ยงานรบั ผดิ ชอบเป้าหมายย่อย 8 เปา้ หมาย กระทรวงการ
ต่างประเทศ 1 เป้าหมาย และกระทรวงการอดุ มศกึ ษา วทิ ยาศาสตร์ วิจยั และนวัตกรรม 1 เปา้ หมาย ดงั น้ี
เปา้ หมายย่อย หน่วยงาน
รบั ผิดชอบ
4.1 สร้างหลกั ประกันวา่ เด็กชายและเดก็ หญงิ ทุกคนสำเรจ็ การศึกษาระดบั กระทรวงศึกษาธกิ าร
ประถมศึกษาและมัธยมศึกษาที่มีคณุ ภาพ เท่าเทียม และไม่มีคา่ ใชจ้ า่ ย นำไปสู่
ผลลัพธท์ างการเรยี นท่ีมปี ระสิทธิผล ภายในปี พ.ศ. 2573 กระทรวงศึกษาธกิ าร
4.2 สร้างหลกั ประกนั ว่าเด็กชายและเด็กหญิงทุกคนเขา้ ถึงการพัฒนา การดูแล
และการจดั การศึกษาระดับก่อนประถมศึกษา สำหรบั เด็กปฐมวัยทีม่ ีคณุ ภาพ กระทรวงศกึ ษาธิการ
เพื่อให้เด็กเหล่านั้นมีความพร้อมสำหรับการศึกษาระดับประถมศึกษา ภายในปี พ.ศ.
2573
4.3 สร้างหลักประกันให้ชายและหญงิ ทุกคนเข้าถงึ การศึกษา อาชวี ศกึ ษา อดุ มศึกษา
รวมถึงมหาวิทยาลยั ท่ีมีคณุ ภาพ ในราคาท่สี ามารถจา่ ยได้ ภายในปี พ.ศ. 2573
1
เปา้ หมายยอ่ ย หนว่ ยงาน
รับผดิ ชอบ
4.4 เพ่ิมจำนวนเยาวชนและผใู้ หญท่ ีม่ ีทักษะท่ีเกย่ี วข้องจำเป็น รวมถึงทักษะทางด้าน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
เทคนิคและอาชพี สำหรบั การจา้ งงาน การมีงานที่มีคุณคา่ และการเป็น
ผู้ประกอบการ ภายในปี พ.ศ. 2573
4.5 ขจัดความเหล่ีอมล้ำทางเพศด้านการศึกษา และสรา้ งหลกั ประกันวา่ กลุ่มท่ีเปราะบาง กระทรวงศกึ ษาธิการ
ซง่ึ รวมถึงผู้พิการ ชนพื้นเมืองและเด็ก เข้าถงึ การศึกษาและการฝึกอาชพี ทุกระดบั
อยา่ งเท่าเทียม ภายในปี พ.ศ. 2573
4.6 สร้างหลักประกันวา่ เยาวชนทกุ คนและผู้ใหญ่ ทัง้ ชายและหญิงในสัดส่วนสูง กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
สามารถอา่ นออกเขยี นได้และคำนวณไดภ้ ายในปี พ.ศ. 2573
4.7 สร้างหลักประกนั วา่ ผเู้ รียนทกุ คนได้รับความรู้และทักษะทจี่ ำเปน็ สำหรับส่งเสริม กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
การพัฒนาทยี่ ัง่ ยืน รวมไปถงึ การศึกษาสำหรับการพัฒนาทย่ี ั่งยืนและการมวี ถิ ีชวี ิตที่
ย่งั ยนื สิทธมิ นุษยชน ความเสมอภาคระหวา่ งเพศ การสง่ เสริมวฒั นธรรมแห่งความ
สงบสขุ และการไม่ใช้ความรนุ แรง การเป็นพลเมืองของโลก และความชนื่ ชมในความ
หลากหลายทางวัฒนธรรมและการท่วี ฒั นธรรมมีสว่ นชว่ ยใหเ้ กิดการพฒั นาท่ยี ่ังยืน
ภายในปี พ.ศ. 2573
4.a สร้างและยกระดับสถานศึกษา ตลอดจนเคร่อื งมือและอุปกรณ์การศึกษาท่ี กระทรวงศึกษาธิการ
ออ่ นไหวต่อเด็ก ผพู้ ิการ และเพศภาวะ และใหม้ สี ภาพแวดล้อมทางการเรยี นรทู้ ี่
ปลอดภัยปราศจากความรนุ แรง ครอบคลมุ และมีประสิทธิผลสำหรับทกุ คน
4.b เพิ่มจำนวนทนุ การศึกษาท่ัวโลกท่ใี ห้แก่ประเทศกำลังพัฒนา โดยเฉพาะประเทศ กระทรวง
พฒั นานอ้ ยทีส่ ุด รฐั กำลงั พัฒนาทเ่ี ปน็ เกาะขนาดเล็กและประเทศในทวีปแอฟริกา การตา่ งประเทศ
เพอื่ เขา้ ศึกษาต่อในระดบั อดุ มศึกษา รวมถึงการฝึกอาชีพ และโปรแกรมดา้ น
เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร ด้านเทคนิค วิศวกรรม และวทิ ยาศาสตร์ ใน
ประเทศพฒั นาแลว้ และประเทศกำลงั พัฒนาอื่น ๆ ภายในปี พ.ศ. 2573
4.c เพิม่ จำนวนครูท่ีมีคณุ วุฒิ รวมถึงการดำเนินการผ่านความร่วมมือระหว่างประเทศ กระทรวงศกึ ษาธิการ
ในการฝึกอบรมครูในประเทศกำลังพฒั นา โดยเฉพาะอย่างย่ิงในประเทศพฒั นาน้อยทสี่ ุด
และรัฐกำลังพฒั นาท่ีเปน็ เกาะขนาดเลก็ ภายในปี พ.ศ. 2573
สำหรับแนวทางในการดำเนินงานเพื่อขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนสำหรับประเทศไทย
ไปสู่การปฏิบัติ ในระยะ 10 ปีข้างหน้า กพย. กำหนดให้หน่วยงานรับผิดชอบและประสานงานหลักดำเนนิ การ
จัดทำแผนการขับเคลื่อนระดับเป้าหมายหลัก (SDG Roadmap) และกำหนดเป้าหมายหรือหมุดหมาย
(Milestone) ระดับเป้าหมายย่อย (Targets) รวมทั้งให้กำหนดตัวชี้วัดที่เหมาะสม โดยพิจารณาจากตัวชี้วัด
ที่สหประชาชาติกำหนด (global SDGs indicators) เป็นหลกั ทั้งน้ี ในการดำเนินการขอให้คำนึงถึงความสอดคล้อง
กับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน และเป้าหมายของยุทธศาสตร์ชาติ และแผนที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้สอดคล้องกับ
บริบทของการพัฒนาประเทศดว้ ย
2
กระทรวงศึกษาธิการ โดยสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการในฐานะเป็นหน่วยงานรับผิดชอบ
และประสานงานหลักการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าหมายที่ 4 จึงได้กำหนดแนวทาง
การดำเนินงานเพื่อการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าหมายที่ 4 ให้บรรลุเป้าหมาย และมีความ
สอดคลอ้ งกบั แนวทางการดำเนินงานท่ี กพย. กำหนด ดงั นี้
1. แต่งตั้งคณะกรรมการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา เพื่อทำหน้าที่
กำหนดกรอบแนวทางและเป้าหมายการดำเนินงานในการขับเคล่ือนเป้าหมายการพัฒนาท่ียงั่ ยนื ด้านการศึกษา
รวมถึงพิจารณาให้ความเห็นชอบแผนที่นำทาง (Roadmap) การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน
ด้านการศึกษา (SDG4 Roadmap) และกำกับ ติดตาม รายงานผลการดำเนินงาน และแก้ไขปัญหาอุปสรรค
ในการดำเนินงาน เพื่อให้การดำเนินงานบรรลุเป้าหมายการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน
ด้านการศึกษาในภาพรวม โดยมีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศกึ ษาธิการ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศกึ ษาธิการ
เป็นท่ปี รึกษา ปลดั กระทรวงศึกษาธิการ เปน็ ประธาน ผบู้ ริหารหน่วยงานในสงั กัดกระทรวงศึกษาธิการ ผู้ทรงคุณวุฒิ
ผู้แทนกระทรวง/หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เป็นกรรมการ โดยมีผู้อำนวยการสำนักนโยบายและยุทธศาสตร์
ผู้อำนวยการศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ผู้อำนวยการสำนักความสัมพันธ์ต่างประเทศ สำนักงาน
ปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ เปน็ กรรมการและเลขานุการร่วม
2. แต่งตั้งคณะทำงานจัดทำแผนที่นำทาง (Roadmap) การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนา
ทีย่ ั่งยนื ด้านการศึกษา เพือ่ ทำหน้าทก่ี ำหนดเปา้ หมาย ตวั ชี้วัด และแนวทางการดำเนนิ งาน ภายใต้ (รา่ ง) แผนทีน่ ำทาง
(Roadmap) การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา และจัดทำ (ร่าง) แผนที่นำทาง
(Roadmap) การขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนดา้ นการศึกษา เสนอต่อคณะกรรมการขับเคลื่อนเป้าหมาย
การพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา เพื่อพิจารณาให้ความเห็นขอบ รวมทั้ง กำหนดแนวทางการติดตามและรายงาน
ผลการดำเนินงานการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา โดยมี นางสาวดุริยา อมตวิวัฒน์
ผู้ทรงคุณวุฒิด้านต่างประเทศ สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธาน มีผู้แทนหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
เป็นคณะทำงาน และมีผู้อำนวยการสำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
เป็นคณะทำงานและเลขานกุ าร
3. แต่งตั้งคณะทำงานขับเคลื่อนแผนที่นำทางเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา
(SDG4 Roadmap) ระดับภาคและระดับจังหวัด เพื่อทำหน้าที่กำหนดเป้าหมาย ตัวชี้วัดและแนวทาง
การดำเนินงานในระดับพื้นที่ ที่สอดคล้องเชื่อมโยง และขับเคลื่อนแผนที่นำทาง SDG4 Roadmap ภาพรวม
ไปสู่การปฏิบัตใิ นระดบั พน้ื ที่ภาคและจงั หวัด
ในการนจ้ี งั หวดั เพชรบูรณ์ โดยสำนักงานศึกษาธิการจงั หวัดเพชรบูรณ์ เปน็ หนว่ ยงานในกำกับ
ของกระทรวงศึกษาธิการ ที่จะดำเนินการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าหมายที่ 4 ของจังหวัด
เพชรบูรณ์ ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและสถานศึกษาทุกระดับในการขับเคลื่อนเป้าหมายสู่การปฏิบัติให้
สำเร็จเป็นรปู ธรรม โดยมีแนวทางของจงั หวัด ดังนี้
1. สร้างการรบั รู้แผนท่ีนำทางการขับเคลอื่ นเป้าหมายการพฒั นาที่ยั่งยนื ด้านการศึกษา (SDG4
Roadmap)เป้าหมายท่ี 4 สร้างหลักประกันว่าทุกคนมีการศกึ ษาที่มคี ุณภาพอย่างครอบคลุมและเท่าเทยี มและ
สนบั สนนุ โอกาสในการเรียนรตู้ ลอดชีวิต จังหวัดเพชรบรู ณ์ สู่หน่วยงานที่เกีย่ วขอ้ ง
2. แต่งตั้งคณะกรรมการ ขับเคลื่อนแผนที่นำทางเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา
(SDG4 Roadmap) ระดับจงั หวัด
3. หนว่ ยงานทางการศึกษาและหนว่ ยงานที่เก่ียวข้อง สรา้ งการรับรสู้ ู่สถานศึกษาในสังกัดหรือ
ท่ีกำกบั ดแู ล พร้อมนำเป้าหมายและตวั ชว้ี ดั สแู่ ผนปฏบิ ัตริ าชการของหนว่ ยงานเพือ่ ขับเคลื่อนต่อไป
3
2. วตั ถุประสงคข์ องการจัดทำ SDG4 Roadmap
2.1 เพื่อใช้เป็นกรอบแนวทางและเป้าหมายของการดำเนินงานในการขับเคลื่อนเป้าหมาย
การพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าหมายที่ 4 สร้างหลักประกันว่า ทุกคนมีการศึกษาที่มีคุณภาพ ครอบคลุมและเท่าเทียม
และสนับสนนุ โอกาสในการเรียนรตู้ ลอดชวี ติ (SDG4) ไปสู่การปฏิบตั ิได้อยา่ งชดั เจน เปน็ รูปธรรม
2.2 เพื่อใช้เป็นกรอบแนวทางในการติดตาม ประเมินผลความสำเร็จของการดำเนินงาน และ
รายงานผลการดำเนินงานในการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าหมายที่ 4 สร้างหลักประกันว่า
ทุกคนมีการศึกษาที่มีคุณภาพ ครอบคลุมและเท่าเทียม และสนับสนุนโอกาสในการเรียนรู้ตลอดชีวิต (SDG4)
สกู่ ารปฏิบัติ
2.3 เพื่อให้การดำเนินงานของกระทรวงศึกษาธิการ ในฐานะหน่วยงานรับผิดชอบและ
ประสานงานหลักเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เปา้ หมายท่ี 4 สร้างหลกั ประกันว่า ทกุ คนมีการศกึ ษาท่ีมีคุณภาพ
ครอบคลุมและเทา่ เทียม และสนับสนนุ โอกาสในการเรียนรตู้ ลอดชีวิต (SDG4) และจงั หวดั เปน็ ไปตามแนวทาง
การดำเนนิ งานที่ กพย. กำหนด
3. ขนั้ ตอนการดำเนนิ การจดั ทำแผนทน่ี ำทาง (SDG4 Roadmap)
ในการดำเนินงานเพื่อจัดทำแผนที่นำทางเพื่อการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน
เป้าหมายที่ 4 สร้างหลักประกันว่า ทุกคนมีการศึกษาที่มีคุณภาพ ครอบคลุมและเท่าเทียม และสนับสนุน
โอกาสในการเรียนร้ตู ลอดชวี ติ (SDG4) กระทรวงศกึ ษาธิการ ได้กำหนดขน้ั ตอนการดำเนนิ งาน ดงั นี้
3.1 ศึกษา วิเคราะห์ข้อมูลจากการประชุม สัมมนา ผลงานวิจัย หรือบทความที่เกี่ยวข้อง
จากเอกสารส่งิ พมิ พ์ เอกสาร/ตำราทีเ่ ป็นข้อมูลอิเลก็ ทรอนิกส์ รวมท้ังขอ้ มลู เผยแพรผ่ า่ นบนเว็บไซต์ต่าง ๆ
3.2 สังเคราะห์ข้อมูล สรุปข้อมูลพื้นฐานที่สำคัญและจำเป็นนำมาใช้เป็นกรอบสำหรับ
การจดั ทำแผนที่นำทาง (Roadmap) การขับเคลือ่ นเป้าหมายการพฒั นาที่ยง่ั ยืนดา้ นการศึกษา (เป้าหมายที่ 4)
3.3 จดั ประชมุ คณะทำงานฯ ยกร่างแผนท่นี ำทางฯ (SDG4 Roadmap)
3.4 จัดประชุมคณะกรรมการฯ พิจารณา (ร่าง) แผนทนี่ ำทางฯ (SDG4 Roadmap)
3.5 นำเสนอผบู้ ริหารกระทรวงศกึ ษาธกิ ารพิจารณาให้ความเห็นชอบ
3.6 จัดส่งแผนที่นำทางการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา (SDG4
Roadmap) ฉบับสมบูรณ์ ให้สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ในฐานะ
ฝ่ายเลขานุการ กพย. เพื่อนำเสนอ กพย. ตอ่ ไป
3.7 จัดทำแผนที่นำทางการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา (SDG4
Roadmap) ระดับจงั หวดั และสรา้ งการรบั ร้พู รอ้ มขบั เคลอ่ื นการศกึ ษาตามเปา้ หมาย
4. สาระสำคญั ของแผนที่นำทางการขับเคล่ือนเป้าหมายการพัฒนาที่ยง่ั ยืนดา้ นการศึกษา (SDG4 Roadmap)
ในการจัดทำเอกสาร SDG4 Roadmap ฉบับนี้ กระทรวงศึกษาธิการได้ร่วมมือกับกระทรวง
และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการจัดทำ SDG4 Roadmap ขึ้น โดยยึดองค์ประกอบของแผนการขับเคลื่อน
เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนสำหรับประเทศไทย (Thailand’s SDGs Roadmap) ตามที่ กพย. เห็นชอบ
นำมาใชเ้ ปน็ กรอบหรอื องคป์ ระกอบหลักของ SDG4 Roadmap ทงั้ น้ี กระทรวงศกึ ษาธิการพิจารณาแลว้ เห็นว่า
เพื่อให้การสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ SDG4 Roadmap กับหน่วยงานหรือทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง
หรือภาคีเครือข่ายการพัฒนาได้ง่ายขึ้น จึงได้ปรับการกำหนดองค์ประกอบหรือเนื้อหาสาระ SDG4 Roadmap ใหม่
โดยแบง่ เน้อื หาสาระออกเป็น 5 สว่ น (ยดึ ตามองค์ประกอบที่ กพย. กำหนด เรียงลำดับใหม่) ดังนี้
4
สว่ นที่ 1 บทนำ
สว่ นท่ี 2 เปา้ หมายการพฒั นาทีย่ ั่งยนื (SDGs) กับการพัฒนาประเทศไทย
ส่วนที่ 3 ความสำคญั ของเป้าหมายการพฒั นาที่ย่งั ยืน (เปา้ หมายที่ 4) ต่อประเทศไทย
• ความสำคญั ของเปา้ หมายที่ 4 ตอ่ ประเทศไทย
• ความเชื่อมโยงของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) กับเป้าหมายย่อย
ของแผนแมบ่ ทภายใต้ยุทธศาสตรช์ าติ
ส่วนท่ี 4 สาระสำคัญของแผนที่นำทางการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา
(SDG4 Roadmap)
• ห่วงโซ่คุณค่า (Value Chain) เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา
เปา้ หมายที่ 4
• การดำเนินงานเพื่อบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน การกำหนดแผนงาน/
โครงการ/กิจกรรม เพอ่ื ขับเคลอ่ื น)
ส่วนท่ี 5 การขับเคล่ือน SDG4 Roadmap สกู่ ารปฏบิ ตั ิ และการติดตามประเมินผลและรายงาน
• ข้อมลู หน่วยงานผู้จดั ทำ
• การสร้างการตระหนักรู้
• กลไกการขับเคล่ือนเปา้ หมายที่ 4
• ภาคกี ารพัฒนา
• การตดิ ตามประเมินผลการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาทีย่ ่ังยืนด้านการศึกษา
5. ปัจจัยแห่งความสำเร็จการขบั เคลื่อนสู่การปฏบิ ัติ
5.1 ผู้บริหารและบุคลากรต้องมีความรู้ เข้าใจ และนำไปปฏิบัติ ควรประชุมชี้แจง สร้างความรู้
ความเข้าใจกับผู้บริหารหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องทุกระดับ ให้รับรู้ และมีความเข้าใจ รวมทั้ง กำหนดให้การ
ขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาท่ียั่งยืน เป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญของกระทรวงหรือหน่วยงาน เพื่อให้บุคลากร
ในหน่วยงานเหน็ ความสำคัญและมีสว่ นรว่ มในการดำเนนิ งานขับเคลือ่ น SDG4 Roadmap ไปสู่การปฏบิ ตั ิ
5.2 ทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องต้องรับรู้ เข้าใจ และเข้ามามีส่วนร่วมดำเนินการ ควรพัฒนา
รูปแบบและวิธีการประชาสัมพันธ์ สร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนภาพรวม และ
เปา้ หมายการพัฒนาท่ียงั่ ยืน เปา้ หมายหลักที่ 4 กับทุกภาคสว่ นทีเ่ กี่ยวข้องท้ังภาครัฐ เอกชน ภาควชิ าการ รวมถึง
องคก์ รทัง้ ในและระหวา่ งประเทศ เพอ่ื ให้เหน็ ความสำคญั และเข้ามามสี ว่ นร่วมในการขบั เคลื่อนไปสู่การปฏิบัติ
อย่างจริงจัง กับการพัฒนาด้านการศึกษาของประเทศให้มีความยั่งยืน โดยใช้รูปแบบและวิธีการที่หลากหลาย
เข้าใจง่าย และเข้าถึงได้ง่าย ทั้งในรูปแบบเอกสารสิ่งพิมพ์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ สื่อดิจิทัล รวมถึงการเผยแพร่
ผ่านทาง website ของกระทรวง และหน่วยงานท่เี กี่ยวขอ้ ง
5.3 มีการแต่งตั้งคณะกรรมการ/คณะทำงานหรือกำหนดผู้รับผิดชอบชัดเจน ตั้งแต่
ระดบั ประเทศ ไปจนถึงชุมชน ท้องถิน่ และต้องเปน็ ผูท้ ่ีมคี วามรูค้ วามเขา้ ใจเกย่ี วกับเป้าหมายการพฒั นาท่ีย่ังยืน
ถูกต้องด้วย ควรแต่งตั้งคณะทำงานขับเคลื่อนแผนที่นำทางฯ (SDG4 Roadmap) ในระดับพื้นที่ ทั้งในระดับภาค
หรือกล่มุ จังหวัด (สำนกั งานศึกษาธกิ ารภาค) และระดบั จังหวัด (สำนกั งานศกึ ษาธิการจังหวัด) ซึ่งเปน็ หนว่ ยงาน
ปฏิบัติที่มีการดำเนินงานขับเคลื่อนการพัฒนาที่แท้จริง โดยกำหนดให้มีคณะกรรมการที่ประกอบด้วย
ทุกภาคส่วนที่เก่ียวข้องในพื้นที่ร่วมกันรับผิดชอบกำหนดแนวทางการดำเนินงานในระดับพื้นที่ภาคและจังหวัด
5
โดยคำนึงถึงความสอดคล้องกับแผนท่นี ำทาง SDG4 Roadmap และ Thailand’s SDGs Roadmap ตามลำดบั
รวมถงึ คณะกรรมการของหนว่ ยงานทางการศกึ ษาในพนื้ ท่ีจงั หวดั ในการขับเคลื่อนระดับหนว่ ยงาน
5.4 มีฐานข้อมูล หรือระบบฐานข้อมูลสำหรับการจัดเก็บ รวบรวมข้อมูลผลการดำเนินงาน
ตามแผนที่นำทาง SDG4 Roadmap เพื่อใช้สำหรับการกำกับ ติดตาม ประเมินผลและรายงานผลการดำเนินงาน
เป็นรายปี เพื่อรายงานผลการดำเนินงานต่อ กพย. และทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องอย่างต่อเนื่อง รวมทั้ง เพื่อเป็น
ข้อมูลพื้นฐานสำหรับการพิจารณาปรับปรุง ทบทวนแนวทางการดำเนินงานหรือเป้าหมายของแผนที่นำทาง
SDG4 Roadmap ให้สอดคลอ้ งกับสถานการณ์ในแตล่ ะปีควบคู่ไปดว้ ย
6
ส่วนที่ 2
เปา้ หมายการพัฒนาทย่ี ่ังยนื
(Sustainable Development Goals: SDGs)
กบั การพฒั นาประเทศไทย
การพัฒนาเพื่อให้เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs)
หรือเป้าหมายการพัฒนาของโลก “The Global Goals” นั้น เป็นความพยายามที่จะขจัดความยากจน
ความไม่เท่าเทียม และสิ่งที่จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสภาวะอากาศ ในขณะที่จะไม่ทิ้งให้มีผู้ใดอยู่ข้างหลัง
ส่วนเป้าหมายการพัฒนาประเทศไทยภายใต้วิสัยทัศน์ของยุทธศาสตร์ชาติ คือ “ประเทศไทยมีความมั่นคง มั่งค่ัง
ย่งั ยืน เปน็ ประเทศพัฒนาแล้ว ด้วยการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง” หรอื เป็นคติพจน์ประจำชาติ
วา่ “มน่ั คง ม่ังคง่ั ยั่งยนื ” เพอื่ สนองตอบต่อผลประโยชน์แหง่ ชาติ อันได้แก่ การมเี อกราช อธปิ ไตย การดำรงอยู่
อย่างมั่นคง และยั่งยืนของสถาบันหลักของชาตแิ ละประชาชนจากภยั คุกคามทกุ รูปแบบ การอยู่ร่วมกันในชาติ
อยา่ งสันตสิ ุขเปน็ ปกึ แผน่ มคี วามม่นั คงทางสังคมท่ามกลางพหสุ งั คมและการมีเกยี รติและศกั ด์ิศรขี องความเป็นมนุษย์
ความเจริญเติบโตของชาติ ความเปน็ ธรรมและความอยู่ดีมสี ุขของประชาชน ความย่ังยืนของฐานทรัพยากรธรรมชาติ
สิ่งแวดล้อม ความมั่นคงทางพลังงานและอาหาร ความสามารถในการรักษาผลประโยชน์ของชาติภายใต้
การเปลี่ยนแปลงของสภาวะแวดล้อมระหว่างประเทศ และการอยู่ร่วมกันอย่างสันติประสานสอดคล้องกัน
ดา้ นความม่ันคงในประชาคมอาเซียนและประชาคมโลกอย่างมีเกียรติและศักดิ์ศรี ดังน้ัน เป้าหมายการพัฒนา
ที่ยั่งยืน (SDGs) กับเป้าหมายการพัฒนาประเทศไทยตามยุทธศาสตร์ชาติจึงมีความสอดคล้องเชื่อมโยงกัน
เพียงแต่จุดเน้นและเป้าหมายของการพัฒนาประเทศไทย ถูกกำหนดขึ้นภายใต้บริบท สภาวะแวดล้อม
สภาพปัญหาและความพร้อมที่เหมาะสมกับการพัฒนาประเทศไทย
1. วาระการพัฒนาท่ยี ่งั ยืน : เป้าหมายการพัฒนาที่ย่ังยืน (Sustainable Development Goals: SDGs)
องค์การสหประชาชาติ (United Nations: UN) ไดเ้ ล็งเหน็ ความสำคญั ของการพฒั นาของโลก
โดยการตั้งเป้าหมายการพัฒนาในด้านต่าง ๆ ของโลก เริ่มจากเป้าหมายการพัฒนาแห่งสหัสวรรษ (Millennium
Development Goals: MDGs) มีระยะเวลา 15 ปี (พ.ศ. 2543-2558) ตั้งเป้าหมายของการพัฒนาไว้
8 เปา้ หมาย ประกอบดว้ ย
1) ขจดั ความยากจนและความหวิ โหย
2) ให้เด็กทกุ คนไดร้ บั การศึกษาระดบั ประถมศึกษา
3) สง่ เสริมความเท่าเทียมกันทางเพศและบทบาทสตรี
4) ลดอตั ราการตายของเด็ก
5) พฒั นาสุขภาพสตรตี ้ังครรภ์
6) ต่อสู้กับโรคเอดส์ มาลาเรยี และโรคสำคัญอนื่ ๆ
7) รักษาและจดั การส่ิงแวดลอ้ มอย่างย่ังยนื
8) สง่ เสริมการเป็นหุ้นส่วนเพือ่ การพัฒนาในประชาคมโลก
ผลการดำเนินงานตามเป้าหมายการพัฒนาแห่งสหัสวรรษที่ผ่านมา มีทั้งในส่วนที่ประสบ
ผลสำเร็จและไม่ประสบผลสำเร็จ หลังจากสิ้นสุดเป้าหมายการพัฒนาแห่งสหัสวรรษ สหประชาชาติได้ริเร่ิม
ดำเนินการหารือเกี่ยวกับการพัฒนาของโลกให้มีความต่อเนื่องและยั่งยืน ภายใต้ชื่อ เป้าหมายเพื่อการพัฒนา
ที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) โดยเพิ่มเป้าหมายจาก 8 เป้าหมาย เป็น 17 เป้าหมายหลัก
(Goals) โดยในแต่ละเป้าหมายจะกำหนดเป้าหมายย่อย เรียกว่า เป้าประสงค์ (Targets) และในแต่ละ
7
เปา้ ประสงค์ จะกำหนด ตวั ชว้ี ดั (Indicators) เพื่อใชใ้ นการติดตามความก้าวหน้าของการดำเนินงานในแต่ละ
เปา้ หมาย ทัง้ นี้ เป้าหมายการพฒั นาที่ยง่ั ยนื 17 เปา้ หมายหลัก ประกอบดว้ ย
1) ยตุ คิ วามยากจนทุกรูปแบบในทุกที่
2) ยตุ ิความหวิ โหย บรรลุความมั่นคงทางอาหารและยกระดับโภชนาการ และสง่ เสริมเกษตรกรรม
ที่ยั่งยืน
3) สร้างหลักประกนั การมีสขุ ภาวะทีด่ ี และส่งเสริมความเป็นอย่ทู ด่ี ีสำหรบั ทกุ คนในทกุ ชว่ งวัย
4) สร้างหลักประกันว่าทุกคนมีการศึกษาที่มีคุณภาพอย่างครอบคลุมและเท่าเทียม และ
สนับสนนุ โอกาสในการเรียนรตู้ ลอดชีวิต
5) บรรลคุ วามเสมอภาคระหวา่ งเพศ และเพม่ิ บทบาทของสตรแี ละเด็กหญงิ ทกุ คน
6) สร้างหลักประกันเรื่องน้ำและการสุขาภิบาล ให้มีการจัดการอย่างยั่งยืนและมีสภาพพร้อมใช้
สำหรับทุกคน
7) สร้างหลักประกันว่าทุกคนเข้าถึงพลังงานสมัยใหม่ในราคาที่สามารถซื้อหาได้ เชื่อถือได้
และยง่ั ยืน
8) ส่งเสริมการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจที่ต่อเนื่อง ครอบคลุม และยั่งยืน การจ้างงานเต็มที่
และมผี ลติ ภาพ และการมงี านที่มีคณุ ค่าสำหรับทกุ คน
9) สร้างโครงสร้างพื้นฐานที่มีความยืดหยุ่นต่อการเปลี่ยนแปลง ส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรม
ท่คี รอบคลุมและยั่งยืน และสง่ เสรมิ นวัตกรรม
10) ลดความไม่เสมอภาคภายในและระหว่างประเทศ
11) ทำให้เมืองและการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ มีความครอบคลุม ปลอดภัย ยืดหยุ่นต่อการ
เปลยี่ นแปลงและยัง่ ยืน
12) สร้างหลกั ประกันให้มีแบบแผนการผลิตและการบริโภคทย่ี ง่ั ยืน
13) ปฏิบัติการอย่างเร่งด่วนเพื่อต่อสู้กับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและผลกระทบ
ที่เกิดขนึ้
14) อนุรักษ์และใช้ประโยชน์จากมหาสมุทร ทะเล และทรัพยากรทางทะเลอย่างยั่งยืน
เพอ่ื การพฒั นาท่ีย่งั ยืน
15) ปกป้อง ฟื้นฟู และสนับสนุนการใช้ระบบนิเวศบนบกอย่างยั่งยืน จัดการป่าไม้ที่ยั่งยืน
ต่อสู้การกลายสภาพเป็นทะเลทราย หยุดการเสื่อมโทรมของที่ดินและฟื้นสภาพกลับมาใหม่ และหยุดการ
สูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ
16) ส่งเสริมสังคมที่สงบสุขและครอบคลุมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ให้ทุกคนเข้าถึงความยุติธรรม
และสรา้ งสถาบันที่มีประสทิ ธิผล รับผิดชอบ และครอบคลมุ ในทกุ ระดับ
17) เสริมความแข็งแกร่งให้แก่กลไกการดำเนินงานและฟื้นฟูหุ้นส่วนความร่วมมือระดับโลก
เพื่อการพัฒนาท่ยี ่ังยืน
8
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เปา้ หมายย่อย (Targets) ตวั ช้ีวดั (Global SDG indicators)
เป้าหมายที่ 1 ยุตคิ วามยากจนทุกรูปแบบในทุกที่ (No poverty)
1.1 ภายในปี พ.ศ. 2573 ขจดั ความยากจนขนั้ รนุ แรง 1.1.1 สัดสว่ นของประชากรที่มีรายได้ตำ่ กวา่
ของประชาชนในทุกพื้นที่ให้หมดไป ซงึ่ ปจั จบุ นั ความ เสน้ ความยากจนสากลจำแนกตาม เพศ อายุ
ยากจนวดั จากคนทมี่ ีค่าใชจ้ ่ายดำรงชพี รายวนั ต่ำกวา่ สถานะการจา้ งงาน และ ท่ตี ง้ั ทางภมู ศิ าสตร์
$1.90 ตอ่ วนั (ชมุ ชนเมือง/ชนบท)
1.2 ภายในปี พ.ศ. 2573 ลดสัดส่วน ชาย หญงิ และเด็ก 1.2.1 สัดส่วนของประชากรที่อยตู่ ำ่ กว่าเสน้
ในทุกชว่ งวัย ทอ่ี ยภู่ ายใต้ความยากจนในทุกมิติ ความยากจนของประเทศ จำแนกตามเพศ และอายุ
ตามนยิ ามของแต่ละประเทศ ใหล้ ดลงอย่างน้อยคร่งึ หน่ึง 1.2.2 สัดส่วนของผู้ชาย ผหู้ ญิงและเด็กในทุกช่วงวยั
ท่ยี ากจนในทุกมติ ิ ตามนยิ ามของแตล่ ะประเทศ
1.3 ดำเนนิ การให้ทุกคนมีระบบและมาตรการการ 1.3.1 สดั ส่วนของประชากรทไี่ ด้รบั ความคมุ้ ครอง
คุม้ ครองทางสงั คมระดับประเทศท่ีเหมาะสม ซ่ึงรวมถึง ตามระบบและมาตรการการคุ้มครองทางสังคม
ฐานการคุม้ ครองทางสงั คม (floors) โดยให้ครอบคลมุ จำแนกตามเพศ และแบ่งเปน็ เดก็ ผวู้ ่างงาน
กลุ่มประชากรยากจน และกลุ่มเปราะบางให้มากพอ ผูส้ ูงอายุ ผูพ้ ิการ หญิงต้งั ครรภ์ เดก็ เกดิ ใหม่ ผทู้ ี่ไดร้ ับ
ภายในปี พ.ศ. 2573 บาดเจ็บจากการทำงาน ผู้ทย่ี ากจนและเปราะบาง
1.4 ภายในปี พ.ศ. 2573 สร้างหลักประกันว่าชาย 1.4.1 สัดส่วนของประชากรอาศยั ในครวั เรอื น
และหญิงทุกคน โดยเฉพาะผูท้ ่ียากจนและเปราะบาง ท่ีเข้าถึงบริการขัน้ พืน้ ฐาน
มีสทิ ธิเท่าเทียมกนั ในทรัพยากรทางเศรษฐกิจ รวมถึงการ 1.4.2 สัดสว่ นของประชากรผู้ใหญ่ทมี่ ีสิทธิครอบครอง
เขา้ ถงึ บริการข้ันพ้ืนฐาน การเป็นเจ้าของและมสี ิทธิ ที่ดินอย่างมน่ั คง โดย (ก) มเี อกสารสทิ ธ์ใิ นทีด่ นิ
ในท่ีดินและทรพั ยส์ นิ ในรูปแบบอื่น มรดก ตามกฎหมาย และ (ข) ทราบว่าสิทธคิ รอบครองท่ีดนิ
ทรัพยากรธรรมชาติ เทคโนโลยใี หม่ท่ีเหมาะสม ของตนมคี วามมน่ั คง จำแนกตามเพศ และประเภท
และบริการทางการเงิน ซ่งึ รวมถึงระบบการเงินระดบั การถือครอง
ฐานราก (microfinance)
9
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตวั ชี้วดั (Global SDG indicators)
1.5 ภายในปี พ.ศ. 2573 สร้างภมู ติ ้านทานให้กับ 1.5.1 จำนวนผเู้ สยี ชีวิต สูญหาย และผูท้ ีไ่ ดร้ บั
ผูท้ ี่ยากจนและอยใู่ นสถานการณเ์ ปราะบาง รวมท้งั ลด ผลกระทบโดยตรงจากภยั พบิ ัติต่อประชากร
ความเสย่ี งและความลอ่ แหลมตอ่ ภาวะสภาพอากาศ 100,000 คน (ภัยพบิ ตั ิ รวมถึง อุทกภัย อัคคภี ัย
ผนั ผวนรุนแรง การเปลย่ี นแปลงอย่างรนุ แรง วาตภยั และภยั แลง้ )
ทางเศรษฐกิจ สงั คมและสง่ิ แวดล้อม และภยั พิบัติ 1.5.2 การสูญเสยี ทางเศรษฐกิจอันเน่อื งมาจาก
ภยั พบิ ัติโดยตรง ตอ่ GDP โลก
1.5.3 จำนวนประเทศที่มแี ละดำเนินการ
ตามยทุ ธศาสตร์การลดความเสีย่ งจากภัยพิบัติ
ระดับประเทศทส่ี อดคล้องกบั กรอบการดำเนนิ งาน
เซนไดเพอื่ การลดความเสย่ี งจากภยั พบิ ัติ
พ.ศ. 2558 – 2573
1.5.4 สัดส่วนขององค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่ินที่มี
และดำเนนิ การตามยุทธศาสตร์การลดความเสย่ี ง
จากภยั พบิ ัติระดบั ท้องถนิ่ ท่สี อดคล้องกับยุทธศาสตร์
ระดบั ประเทศ
1.a สร้างหลกั ประกันว่าจะมกี ารระดมทรัพยากร 1.a.1 สัดสว่ นของเงนิ สนับสนุนใหเ้ ปลา่ (ODA
อย่างมีนยั สำคัญจากแหล่งท่ีหลากหลาย รวมไปถงึ การ grants) เพอื่ มุ่งลดความยากจน จากผ้ใู ห้การ
ยกระดับความรว่ มมือเพื่อการพัฒนา เพื่อใหป้ ระเทศ สนบั สนนุ ทั้งหมด ต่อรายไดม้ วลรวมประชาชาติ
กำลงั พฒั นา โดยเฉพาะอยา่ งยิง่ ประเทศพัฒนาน้อยทีส่ ดุ (GNI) ของประเทศผ้รู บั (เปลี่ยนตัวช้ีวดั )
มีวิธกี ารทีเ่ พียงพอและคาดการณไ์ ด้ในการดำเนนิ งาน 1.a.2 สัดส่วนการใช้จา่ ยรวมของรัฐบาลในบริการ
ตามแผนงานและนโยบายเพ่ือยุตคิ วามยากจนในทุกมิติ ท่สี ำคญั จำเป็น (การศึกษา สุขภาพ และการคุ้มครอง
ทางสังคม)
1.b สร้างกรอบนโยบายทีเ่ หมาะสมในระดบั ประเทศ 1.b.1 รายจ่ายสาธารณะทางสังคมท่เี อ้ือประโยชน์
ระดับภูมิภาค และระดับนานาชาติ บนฐาน แก่คนจน
ของยุทธศาสตรก์ ารพฒั นาท่ีเอ้ือประโยชนแ์ ก่คนจน (pro-
poor) และคำนึงถงึ ความละเอียดอ่อนเชงิ เพศภาวะ
(gender-sensitive) เพอ่ื ส่งเสริมใหม้ ีการเร่งการลงทุน
เพื่อปฏบิ ัติการขจัดความยากจน
เป้าหมายท่ี 2 ยุตคิ วามหิวโหย บรรลุความมัน่ คงทางอาหารและยกระดับโภชนาการ และสง่ เสริมเกษตรกรรม
ทยี่ ั่งยนื (Zero hunger)
2.1 ยุตคิ วามหวิ โหยและสร้างหลักประกนั ใหท้ ุกคน 2.1.1 ความชุกของภาวะขาดสารอาหาร (รอ้ ยละ)
โดยเฉพาะคนทยี่ ากจนและอยู่ในภาวะเปราะบาง (Prevalence of undernourishment)
อันรวมถึงทารก ได้เข้าถึงอาหารที่ปลอดภัย มโี ภชนาการ 2.1.2 ความชกุ ของความไม่มั่นคงทางอาหาร
และเพียงพอตลอดทง้ั ปี ภายในปี พ.ศ. 2573 ของประชากรในระดับปานกลางหรอื รุนแรง โดยใช้
Food Insecurity Experience Scale (FIES)
10
เป้าหมายหลัก (Goals) / เปา้ หมายย่อย (Targets) ตวั ชี้วดั (Global SDG indicators)
2.2 ยตุ ิภาวะทุพโภชนาการทุกรปู แบบและแก้ไขปัญหา 2.2.1 ความชกุ ของภาวะเตี้ยในเดก็ อายุตำ่ กว่า 5 ปี
ความต้องการสารอาหารของหญิงวัยรุ่น หญิงตง้ั ครรภ์ (ประเมนิ สว่ นสงู ตามเกณฑ์อายุ ท่ีมีสว่ นสงู หา่ งจาก
และให้นมบตุ ร และผสู้ งู อายุ ภายในปี พ.ศ. 2573 ค่ามัธยฐานตามมาตรฐานการเจรญิ เตบิ โตของเด็ก
รวมถึงบรรลุเปา้ หมายท่ตี กลงรว่ มกันระหว่างประเทศ ขององค์กรอนามยั โลก (WHO) ในช่วงน้อยกวา่ -2 SD)
ว่าด้วยภาวะเตย้ี (stunting) และแคระแกรน็ (wasting) 2.2.2 ความชกุ ของภาวะทุพโภชนาการในเดก็ อายุ
ในเด็กอายตุ ่ำกวา่ 5 ปี ภายในปี พ.ศ. 2568 ตำ่ กว่า 5 ปี จำแนกตาม (ก) ภาวะผอม (wasting)
(ข) ภาวะนำ้ หนักเกนิ (overweight) (ประเมิน
น้ำหนกั ตามเกณฑส์ ว่ นสูง ทมี่ ีนำ้ หนักเมื่อเทยี บกบั
ความสูงหา่ งจากคา่ มัธยฐานตามมาตรฐาน
การเจริญเติบโตของเด็กของ WHO ในชว่ งมากกว่า
+2 SD หรอื ต่ำกวา่ -2 SD)
2.2.3 ความชุกของภาวะโลหติ จาง (anemia)
ในหญิง อายุระหวา่ ง 15 – 49 ปี จำแนกตามภาวะ
ตงั้ ครรภ์ (เพิม่ ตัวช้ีวดั )
2.3 เพิ่มผลติ ภาพทางการเกษตรและรายได้ของผผู้ ลิต 2.3.1 มูลคา่ การผลิตต่อหน่วยแรงงาน จำแนกตาม
อาหารรายเล็ก โดยเฉพาะผ้หู ญงิ คนพ้นื เมอื ง ครัวเรอื น ขนาดกจิ การของการทำฟาร์ม/เลยี้ งสัตว์/การปา่ ไม้
เกษตรกร เกษตรกรผเู้ ลีย้ งสัตว์ และชาวประมง 2.3.2 รายได้เฉล่ียของเกษตรกรผู้ผลิตอาหาร
ใหเ้ พิม่ ข้นึ เป็น 2 เทา่ โดยรวมถงึ การเขา้ ถงึ ท่ีดิน รายย่อย จำแนกตามเพศ และสถานะพนื้ เมอื ง
ทรพั ยากรและปัจจยั การผลิต ความรู้ บรกิ ารทางการเงิน (เพ่ือแยกชนพ้ืนเมือง หรอื ชนเผา่ )
ตลาด และโอกาสสำหรบั การเพ่มิ มูลค่าและการจ้างงาน
นอกฟาร์ม อย่างม่ันคงและเท่าเทยี ม ภายในปี พ.ศ. 2573
2.4 สรา้ งหลักประกันว่าจะมรี ะบบการผลติ อาหาร 2.4.1 รอ้ ยละของพน้ื ท่เี กษตรท่ีมีการทำการเกษตร
ทีย่ ัง่ ยืนและดำเนนิ การตามแนวปฏบิ ตั ทิ างการเกษตร อย่างมีผลติ ภาพและยงั่ ยืน
ทีม่ ีภมู ิคมุ้ กนั ทจี่ ะเพ่ิมผลติ ภาพและการผลติ ซ่ึงจะช่วย
รกั ษาระบบนเิ วศ เสริมขีดความสามารถในการปรบั ตัว
ต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภมู ิอากาศ ภาวะอากาศ
รุนแรง ภยั แล้ง อทุ กภยั และภัยพิบัตอิ น่ื ๆ และจะช่วย
พฒั นาคณุ ภาพของดินและทีด่ ินอย่างต่อเน่อื ง ภายในปี
พ.ศ. 2573
2.5 คงความหลากหลายทางพันธกุ รรมของเมลด็ พนั ธุพ์ ืช 2.5.1 จำนวนแหลง่ พนั ธุกรรมพชื และสตั วเ์ พ่ืออาหาร
ท่ีใชเ้ พาะปลูก สตั วใ์ นไรน่ าและทีเ่ ลีย้ งตามบา้ นเรือน และการเกษตรท่ีเก็บรักษาในสถานทีส่ ำหรบั อนุรักษ์
และชนิดพนั ธตุ์ ามธรรมชาติท่ีเกีย่ วขอ้ งกับพืชและสัตว์ ทั้งในระยะกลางและระยะยาว
เหล่าน้นั รวมถึงให้มธี นาคารพชื และเมล็ดพนั ธ์ุท่ีมีการ 2.5.2 สดั สว่ นพนั ธ์สุ ตั วท์ อ้ งถ่นิ ที่จดั อยใู่ นระดับ
จดั การท่ดี ีและมีความหลากหลาย ท้งั ในระดับประเทศ ความเส่ยี งท่จี ะสูญพันธ์ุ
ระดับภูมิภาค และระดับนานาชาติ และสร้างหลักประกนั
ว่าจะมกี ารเขา้ ถึงและแบ่งปนั ผลประโยชนอ์ ันเกดิ จาก
การใช้ทรัพยากรทางพันธุกรรมและองค์ความรทู้ ้องถน่ิ
11
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เปา้ หมายย่อย (Targets) ตวั ชี้วดั (Global SDG indicators)
ทเ่ี กย่ี วข้องอยา่ งเป็นธรรมและเท่าเทยี ม ตามทีต่ กลงกนั
ระหว่างประเทศ ภายในปี พ.ศ. 2563
2.a เพ่ิมการลงทุน ตลอดจนยกระดบั ความร่วมมือ 2.a.1 ดชั นี Agriculture Orientation (AOI) ของ
ระหวา่ งประเทศในเรื่องโครงสร้างพนื้ ฐานในชนบท รายจา่ ยของภาครฐั (สัดสว่ นของรายจา่ ยภาครัฐ
การวิจยั และสง่ เสริมการเกษตร การพัฒนาเทคโนโลยี ด้านการเกษตรต่อสัดสว่ นของ GDP ในภาคการเกษตร)
และการทำธนาคารเชอื้ พันธ์ุ (gene bank) ของพชื 2.a.2 กระแสความช่วยเหลือรวม (ความช่วยเหลอื
และสัตว์ เพ่ือยกระดบั ขีดความสามารถในการผลติ เพอื่ การพัฒนาอยา่ งเปน็ ทางการ (Official
สนิ คา้ เกษตรในประเทศกำลังพัฒนา โดยเฉพาะอยา่ งย่งิ Development Assistance: ODA) และกระแส
ในประเทศพฒั นาน้อยท่ีสุด ความช่วยเหลืออยา่ งเปน็ ทางการอื่น (Other
Official Flows: OOF) ท่ีใหไ้ ปยังภาคการเกษตร
2.b แก้ไขและปอ้ งกนั การกดี กันและการบิดเบอื น 2.b.1 การอุดหนนุ การสง่ ออกสินค้าเกษตร
ทางการคา้ ในตลาดเกษตรโลก รวมถงึ ทางการขจดั การ
อุดหนุนสนิ ค้าเกษตรเพือ่ การสง่ ออกทุกรปู แบบและ
มาตรการเพือ่ การสง่ ออกทกุ แบบที่ใหผ้ ลในลกั ษณะ
เดียวกนั โดยใหเ้ ป็นไปตามอาณัตขิ องรอบการพัฒนาโดฮา
2.c เลือกใช้มาตรการทส่ี รา้ งหลกั ประกันไดว้ า่ ตวั ชวี้ ดั ราคาอาหารท่ีผิดปกติ
ตลาดโภคภัณฑอ์ าหารและตลาดอนพุ ันธส์ ามารถทำงาน
ไดอ้ ยา่ งเหมาะสม และอำนวยความสะดวกในการเขา้ ถึง
ขอ้ มูลของตลาดและขอ้ มูลสำรองอาหารได้อย่าง
ทันการณ์ เพื่อจำกัดความผนั ผวนของราคาอาหารที่รนุ แรง
เปา้ หมายท่ี 3 สรา้ งหลักประกนั การมสี ขุ ภาวะทดี่ ี และส่งเสริมความเป็นอยู่ทีด่ ีสำหรบั ทกุ คนในทกุ ชว่ งวัย
(Good health and well-being)
3.1 ลดอัตราการตายของมารดาท่วั โลกให้ต่ำกวา่ 70 คน 3.1.1 อัตราการตายของมารดา (ตอ่ การเกิดมีชพี
ตอ่ การเกดิ มชี ีพ 100,000 คน ภายในปี พ.ศ. 2573 100,000 คน)
3.1.2 สัดสว่ นของการคลอดบุตรทด่ี แู ลโดยบุคลากร
ด้านสาธารณสขุ ทม่ี ีความชำนาญ
3.2 ยุติการตายทปี่ ้องกันได้ของทารกแรกเกดิ และเด็ก 3.2.1 อัตราการตายของทารกอายตุ ่ำกว่า 5 ปี
อายตุ ่ำกว่า 5 ปี โดยทุกประเทศมุง่ ลดอัตราการตาย (ตอ่ การเกิดมีชพี 1,000 คน)
ในทารกลงให้ต่ำถงึ 12 คน ต่อการเกดิ มชี ีพ 1,000 คน 3.2.2 อัตราตายของทารกแรกเกิด (ต่อการเกิดมีชพี
และลดอตั ราการตายในเด็กอายตุ ำ่ กว่า 5 ปี ลงให้ต่ำถึง 1,000 คน)
25 คน ต่อการเกิดมีชพี 1,000 คน ภายในปี พ.ศ. 2573
3.3 ยตุ ิการแพร่กระจายของเอดส์ วัณโรค มาลาเรีย 3.3.1 จำนวนผู้ตดิ เชอ้ื HIV รายใหม่ต่อประชากร
และโรคเขตร้อนท่ีถกู ละเลย และตอ่ สกู้ ับโรคตบั อักเสบ ทไ่ี ม่มกี ารตดิ เชื้อ 1,000 คน (จำแนกตาม เพศ อายุ
โรคติดต่อทางน้ำ และโรคติดต่ออ่ืน ๆ ภายในปี พ.ศ. 2573 และกลุม่ ประชากรหลัก)
3.3.2 อัตราการเกิดโรควณั โรคตอ่ ประชากร
100,000 คน
12
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วดั (Global SDG indicators)
3.3.3 อัตราการเกดิ โรคมาลาเรียตอ่ ประชากร
1,000 คน ต่อปี
3.3.4 จำนวนของผู้ตดิ เชอ้ื ไวรสั ตบั อกั เสบบี
ตอ่ ประชากร 100,000 คน
3.3.5 จำนวนผูท้ ่ีต้องการความชว่ ยเหลอื ในการดแู ล
รักษาโรคเขตร้อนท่ีถูกละเลย (Neglected tropical
diseases)
3.4 ลดการตายก่อนวัยอนั ควรจากโรคไม่ติดตอ่ ให้ลดลง 3.4.1 อัตราการตายของผ้ทู เี่ ป็นโรคหวั ใจและหลอด
หนง่ึ ในสาม ผ่านทางการปอ้ งกนั และการรกั ษาโรค เลอื ด โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน หรอื โรคระบบ
และสนบั สนนุ สุขภาพจติ และความเป็นอยู่ทีด่ ี ภายในปี ทางเดนิ หายใจเร้ือรงั
พ.ศ. 2573 3.4.2 อัตราการฆ่าตัวตาย
3.5 เสรมิ สร้างการป้องกนั และการรักษาการใช้สาร 3.5.1 ความครอบคลมุ ของการรกั ษา (การรกั ษา
ในทางที่ผดิ ซ่ึงรวมถงึ การใชย้ าเสพตดิ ในทางที่ผดิ โดยใช้ยา ทางจติ สงั คมและการฟืน้ ฟสู มรรถภาพ
และการใช้แอลกอฮอลใ์ นทางทเ่ี ป็นอนั ตราย และบริการการติดตามผลการรักษา) สำหรบั ผู้ที่ใช้
สารเสพตดิ
3.5.2 การดื่มแอลกอฮอล์ในระดับอันตราย นิยาม
ตามบรบิ ทของประเทศ คดิ เป็นปรมิ าณแอลกอฮอล์
ตอ่ หวั ประชากร (อายุตั้งแต่ 15 ปีขึน้ ไป) ในจำนวน
ลิตรของแอลกอฮอลบ์ ริสุทธ์ิ ภายในปีปฏทิ ิน
3.6 ลดจำนวนการตายและบาดเจบ็ จากอุบัตเิ หตุจาก 3.6.1 อัตราผูเ้ สียชีวติ จากการบาดเจบ็ จากอุบตั ิเหตุ
การจราจรทางถนนทวั่ โลกลงครงึ่ หน่ึง ภายในปี พ.ศ. 2563 ทางถนน
3.7 สรา้ งหลักประกนั ถว้ นหนา้ ในการเข้าถึงบริการ 3.7.1 สดั สว่ นของหญิงวัยเจริญพนั ธ์ุ (อายุ 15-49 ปี)
สุขภาวะทางเพศและอนามัยการเจรญิ พนั ธ์ุ รวมถึง ท่พี งึ พอใจกบั การวางแผนครอบครัวด้วยวิธสี มยั ใหม่
การวางแผนครอบครวั ขอ้ มลู ข่าวสารและความรู้ 3.7.2 อัตราการคลอดในหญงิ อายุ (10-14 ปี,
และการบรู ณาการอนามยั การเจรญิ พนั ธ์ุในยุทธศาสตร์ 15-19 ปี) ต่อผหู้ ญงิ อายุ (10-14 ปี 15-19 ปี)
และแผนงานระดับชาติ ภายในปี พ.ศ. 2573 1,000 คน
3.8 บรรลกุ ารมหี ลกั ประกันสุขภาพถ้วนหน้า รวมถึง 3.8.1 ความครอบคลมุ ของบริการดา้ นสุขภาพ
การปอ้ งกนั ความเส่ยี งทางการเงิน การเขา้ ถึงการบริการ ทจี่ ำเป็น (นยิ ามความครอบคลุมของบริการทีจ่ ำเป็น
สาธารณสุขจำเป็นท่ีมีคุณภาพ และเขา้ ถึงยาและวัคซีน เฉล่ยี โดยยดึ การติดตามการรักษา ซง่ึ ประกอบดว้ ย
จำเปน็ ที่ปลอดภยั มีประสทิ ธภิ าพ มีคณุ ภาพ ภาวะเจรญิ พนั ธุ์ มารดา เดก็ เกดิ ใหม่และสขุ ภาพเดก็
และมรี าคาท่สี ามารถซื้อหาได้ โรคตดิ ต่อ โรคไมต่ ิดต่อ และความสามารถในการ
เขา้ ถึงบริการระหว่างคนทวั่ ไปและผู้ดอ้ ยโอกาส)
3.8.2 สดั ส่วนของประชากรท่ีมีค่าใช้จา่ ยครัวเรือน
ดา้ นสขุ ภาพต่อค่าใชจ้ า่ ยครัวเรือนหรือรายได้ทัง้ หมด
อยู่ในระดับสูง
13
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตวั ช้ีวัด (Global SDG indicators)
3.9 ลดจำนวนการตายและการเจ็บปว่ ยจากสารเคมี 3.9.1 อัตราการตายทเี่ กดิ จากมลพิษทางอากาศ
อนั ตรายและจากมลพษิ และการปนเปื้อนทางอากาศ นำ้ ในบ้านเรอื นและในบรรยากาศ
และดิน ให้ลดลงอย่างมาก ภายในปี พ.ศ. 2573 3.9.2 อัตราการตายท่ีเกดิ จากนำ้ และการสขุ าภบิ าล
ท่ไี มป่ ลอดภัย และปราศจากสุขลักษณะ (เผชญิ กับ
บรกิ ารดา้ นน้ำ สุขาภบิ าลและสุขอนามัยที่ไม่ปลอดภัย)
3.9.3 อัตราการตายท่เี กดิ จากการได้รับสารพษิ
โดยไมต่ ้งั ใจ
3.a เพ่ิมความเข้มแขง็ ในการดำเนินงานตามกรอบ 3.a.1 ความชุกทปี่ รับมาตรฐานอายุแลว้ (age-
อนสุ ัญญาขององค์การอนามยั โลกว่าดว้ ยการควบคุม standardized) ของการใชย้ าสูบ/บหุ ร่ีในปจั จบุ นั
ยาสบู ในทุกประเทศตามความเหมาะสม ของกลุ่มผู้สบู บหุ รที่ ม่ี ีอายตุ ง้ั แต่ 15 ปขี นึ้ ไป
3.b สนับสนนุ การวิจยั และการพฒั นาวัคซีนและยาสำหรับ 3.b.1 สดั สว่ นของประชากรท่ีเข้าถึงยาและวัคซีน
โรคติดต่อและไมต่ ดิ ต่อทส่ี ง่ ผลกระทบโดยตรงต่อประเทศ ในราคาที่สามารถหาซ้ือไดท้ ต่ี ั้งอยู่บนพนื้ ฐาน
กำลังพฒั นา ใหม้ ีการเขา้ ถึงยาและวคั ซีนจำเป็นในราคา ของความย่ังยนื
ทีส่ ามารถซ้ือหาไดต้ ามปฏญิ ญาโดฮาว่าด้วยความตกลง 3.b.2 ยอดรวมสทุ ธิความชว่ ยเหลือด้านการพฒั นา
ทรัพยส์ นิ ทางปัญญาที่เกี่ยวข้องกับการค้า (TRIPS) และ อยา่ งเป็นทางการ (ODA) ดา้ นการวิจยั
การสาธารณสขุ ซ่งึ เน้นย้ำสิทธสิ ำหรบั ประเทศกำลัง ทางการแพทย์และดา้ นสุขภาพพื้นฐาน
พัฒนาทจ่ี ะใช้บทบัญญัติในความตกลง TRIPS อย่างเตม็ ท่ี 3.b.3 สัดสว่ นของสถานพยาบาลท่ีมชี ุดยาจำเปน็
ในเร่ืองการผ่อนปรนเพ่ือจะปกปอ้ งสขุ ภาพสาธารณะ (core set of relevant essential medicines)
และโดยเฉพาะการเข้าถึงยาโดยถว้ นหน้า ในราคาทซ่ี ้ือหาได้อย่างย่งั ยนื
3.c เพิ่มการใชเ้ งินสนบั สนนุ ด้านสุขภาพ และการสรรหา 3.c.1 ความหนาแน่นและการกระจายตัว
การพฒั นา การฝกึ ฝน และการเกบ็ รักษากำลังคน ของบุคลากรดา้ นสาธารณสุข
ด้านสขุ ภาพในประเทศกำลังพัฒนา โดยเฉพาะอย่างย่ิง
ในประเทศพัฒนาน้อยท่สี ดุ และรัฐกำลังพฒั นาที่เป็น
เกาะขนาดเล็ก
3.d เสรมิ ขีดความสามารถของทกุ ประเทศ โดยเฉพาะ 3.d.1 ศักยภาพในการดำเนนิ การตามกฎอนามยั
อยา่ งยิ่งประเทศกำลงั พัฒนา ในดา้ นการแจง้ เตอื น ระหว่างประเทศ (International Health
ลว่ งหน้า การลดความเส่ียง และการบริหารจัดการ Regulations) และการเตรยี มความพร้อมสำหรบั
ความเสย่ี งด้านสขุ ภาพท้ังในระดบั ประเทศและระดบั โลก ภาวะฉุกเฉินดา้ นสุขอนามยั
3.d.2 ลดสดั ส่วนการติดเชื้อในกระแสเลือดเนอ่ื งจาก
เช้อื ดื้อยาต้านจลุ ชีพ
เปา้ หมายที่ 4 สร้างหลกั ประกันวา่ ทุกคนมีการศึกษาที่มคี ุณภาพอยา่ งครอบคลุมและเท่าเทยี มและสนับสนุน
โอกาสในการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Quality education)
4.1 สร้างหลักประกันว่าเด็กชายและเดก็ หญิงทุกคน 4.1.1 สดั ส่วนของเด็ก/เยาวชนใน (ก) ระดบั ช้ัน ป.2
สำเร็จการศกึ ษาระดบั ประถมศึกษาและมธั ยมศึกษาที่มี หรือ ป.3 (ข) ป.6 และ (ค) ม.3 ทม่ี ีความสามารถ
คณุ ภาพ เท่าเทยี ม และไมม่ ีค่าใชจ้ า่ ย นำไปสผู่ ลลัพธ์ ตามเกณฑข์ ้ันต่ำเป็นอย่างนอ้ ย ใน (1) ดา้ นการอา่ น
ทางการเรียนท่มี ีประสทิ ธิผล ภายในปี พ.ศ. 2573
14
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เปา้ หมายย่อย (Targets) ตวั ชี้วดั (Global SDG indicators)
และ (2) ดา้ นคณติ ศาสตร์ หรือการคดิ คำนวณ
จำแนกตาม เพศ
4.1.2 อัตราการสำเร็จการศึกษา (ระดับประถมศึกษา
มัธยมศึกษาตอนตน้ และมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย)
4.2 สรา้ งหลักประกนั วา่ เด็กชายและเดก็ หญิงทุกคน 4.2.1 รอ้ ยละของเด็กอายุต่ำกวา่ 5 ปี ทีม่ ีพัฒนาการ
เข้าถงึ การพัฒนา การดแู ล และการจัดการศึกษา ทางดา้ นสุขภาพ การเรยี นรู้ และพฒั นาการ
ระดับก่อนประถมศึกษา สำหรบั เดก็ ปฐมวยั ที่มีคุณภาพ ทางบุคลิกภาพตามวยั จำแนกตามเพศ
เพือ่ ให้เดก็ เหล่านั้นมีความพร้อมสำหรบั การศึกษา 4.2.2 อัตราการเข้าเรยี นปฐมวัย (อย่างนอ้ ย 1 ปี
ระดับประถมศึกษา ภายในปี พ.ศ. 2573 กอ่ นถึงเกณฑ์อายุเข้าเรียนประถมศกึ ษา) จำแนก
ตามเพศ
4.3 สรา้ งหลกั ประกนั ใหช้ ายและหญงิ ทุกคนเข้าถึง 4.3.1 อัตราการเข้าเรียนของเยาวชนและผูใ้ หญ่
การศึกษา อาชีวศึกษา อดุ มศึกษา รวมถงึ มหาวทิ ยาลัย ท้งั ในระบบ นอกระบบการศกึ ษา รวมทั้ง
ทม่ี คี ุณภาพ ในราคาท่ีสามารถจา่ ยได้ ภายในปี พ.ศ. 2573 การฝึกอบรมในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา จำแนกตามเพศ
4.4 เพ่มิ จำนวนเยาวชนและผู้ใหญท่ ่ีมที ักษะที่เก่ยี วขอ้ ง 4.4.1 สดั สว่ นของเยาวชน/ผู้ใหญท่ มี่ ที ักษะ
จำเป็น รวมถงึ ทักษะทางดา้ นเทคนิคและอาชีพ ทางดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สาร
สำหรับการจ้างงาน การมีงานท่ีมคี ณุ ค่า และการเปน็ จำแนกตามประเภททักษะ
ผูป้ ระกอบการ ภายในปี พ.ศ. 2573
4.5 ขจัดความเหลีอ่ มล้ำทางเพศดา้ นการศึกษา 4.5.1 ดชั นคี วามเท่าเทยี มกนั (ผ้หู ญงิ -ผชู้ าย/ในเขต-
และสร้างหลักประกนั ว่ากลุม่ ท่ีเปราะบางซึ่งรวมถึงผูพ้ ิการ นอกเขตเมือง/ความม่ังคั่งสงู -ตำ่ และอน่ื ๆ
ชนพ้ืนเมือง และเด็ก เข้าถึงการศึกษาและการฝึกอาชีพ เช่น สถานะความพิการ คนพ้ืนเมือง และคนที่ได้รบั
ทุกระดับอยา่ งเท่าเทียม ภายในปี พ.ศ. 2573 ผลกระทบจากความขดั แยง้ หากมีข้อมูล) สำหรับ
ทุกตัวช้วี ดั ท่ใี นรายการน้ีที่สามารถแยกได้
4.6 สร้างหลักประกันว่าเยาวชนทุกคนและผู้ใหญ่ 4.6.1 สดั สว่ นของประชากรในกลุ่มอายุทกี่ ำหนด
ทั้งชายและหญงิ ในสดั สว่ นสงู สามารถอา่ นออกเขยี นได้ มคี วามรู้ความสามารถสำหรับการทำงานในดา้ น
และคำนวณได้ ภายในปี พ.ศ. 2573 ก) การอ่านออกเขียนได้ ข) ทักษะในการคำนวณ
จำแนกตามเพศ
4.7 สรา้ งหลกั ประกันวา่ ผู้เรียนทกุ คนไดร้ ับความรู้ 4.7.1 ระดับการดำเนินการเพื่อบรรจุ
และทักษะทีจ่ ำเป็นสำหรับส่งเสริมการพฒั นาทยี่ ง่ั ยนื (i) การศึกษาเพื่อความเปน็ พลเมอื งโลก และ
รวมไปถงึ การศกึ ษาสำหรบั การพัฒนาทยี่ ่งั ยืนและการมี (ii) การจดั การศึกษาเพื่อการพัฒนาท่ยี ัง่ ยนื
วิถชี ีวติ ท่ยี ัง่ ยืน สิทธิมนุษยชน ความเสมอภาคระหว่างเพศ เป็นเร่ืองหลกั ใน (ก) นโยบายการศกึ ษาของประเทศ
การสง่ เสรมิ วฒั นธรรมแหง่ ความสงบสุขและการไม่ใช้ (ข) หลักสูตร (ค) การศกึ ษาของครู
ความรนุ แรง การเปน็ พลเมืองของโลก และความชนื่ ชม และ (ง) การประเมนิ ผลนกั เรียน
ในความหลากหลายทางวฒั นธรรมและการทวี่ ฒั นธรรม
มีส่วนช่วยให้เกดิ การพัฒนาท่ียั่งยนื ภายในปี พ.ศ. 2573
15
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตวั ชี้วดั (Global SDG indicators)
4.a สรา้ งและยกระดับสถานศึกษา ตลอดจนเคร่อื งมือ 4.a.1 สดั ส่วนของโรงเรียนทม่ี ีการเข้าถึงบรกิ าร
และอปุ กรณ์การศึกษาท่ีอ่อนไหวต่อเด็ก ผู้พิการ ข้ันพน้ื ฐาน จำแนกตามประเภทบรกิ าร
และเพศภาวะ และจดั ให้มสี ภาพแวดล้อมทางการเรยี นรู้ (สดั ส่วนของโรงเรยี นที่มีการเขา้ ถงึ (a) ไฟฟา้
ที่ปลอดภัย ปราศจากความรุนแรง ครอบคลุม (b) อินเทอรเ์ นต็ ทใ่ี ชใ้ นการเรียนการสอน
และมปี ระสิทธิผลสำหรบั ทกุ คน (c) เคร่ืองคอมพวิ เตอร์ท่ีใชใ้ นการเรยี นการสอน
(d) โครงสรา้ งพนื้ ฐาน และวสั ดอุ ปุ กรณท์ ่ีไดร้ บั การ
ปรบั ใหเ้ หมาะสมกับนักเรยี นท่ีมีความบกพร่อง
ทางร่างกาย (e) น้ำดื่มพน้ื ฐาน (f) สง่ิ อำนวยความ
สะดวกพน้ื ฐานดา้ นสุขอนามัยที่แบ่งแยกตามเพศ
และ (g) ส่งิ อำนวยความสะดวกพืน้ ฐานในการทำ
ความสะอาดมือ (ตามนิยามตัวชี้วดั ของ WASH
ในเรื่อง น้ำ สุขอนามัย และสุขลักษณะสำหรับทุกคน))
4.b เพมิ่ จำนวนทนุ การศึกษาทัว่ โลกที่ให้แก่ประเทศ 4.b.1 ปรมิ าณความช่วยเหลอื เพอ่ื การพัฒนา
กำลังพัฒนา โดยเฉพาะประเทศพฒั นาน้อยท่ีสุด อย่างเปน็ ทางการ (ODA) ทีเ่ ปน็ ทนุ การศึกษา
รฐั กำลังพัฒนาท่เี ปน็ เกาะขนาดเล็ก และประเทศในทวปี จำแนกตามสาขาและประเภทการศึกษา
แอฟริกา เพื่อเขา้ ศึกษาต่อในระดบั อุดมศึกษา รวมถึง
การฝกึ อาชพี และโปรแกรมด้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ
และการส่ือสาร ด้านเทคนิค วศิ วกรรม และ
วิทยาศาสตร์ ในประเทศพัฒนาแล้วและประเทศกำลัง
พัฒนาอน่ื ๆ ภายในปี พ.ศ. 2563
4.c เพ่ิมจำนวนครทู ี่มีคุณวฒุ ิ รวมถึงการดำเนินการ 4.c.1 สัดสว่ นของครูท่ีมีคุณวุฒิเหมาะสมในการจดั
ผ่านความรว่ มมือระหวา่ งประเทศในการฝกึ อบรมครู การศึกษาพืน้ ฐาน จำแนกตามระดับการศึกษา
ในประเทศกำลงั พฒั นา โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ในประเทศ สัดส่วนของครูในระดับ (a) ก่อนประถมศึกษา
พฒั นาน้อยท่สี ุด และรัฐกำลังพัฒนาท่ีเปน็ เกาะขนาดเลก็ (b) ประถมศกึ ษา (c) มธั ยมศึกษาตอนตน้
ภายในปี พ.ศ. 2573 และ (d) มัธยมศึกษาตอนปลาย ผู้ซ่ึงอย่างน้อยได้รบั
การฝึกอบรม (เชน่ การฝึกอบรมการสอน) ซึง่ ตอ้ ง
ดำเนนิ การก่อนหรอื ระหว่างช่วงที่ทำการสอน
ในระดับทเี่ กยี่ วข้องของแตล่ ะประเทศ
เป้าหมายที่ 5 บรรลคุ วามเสมอภาคระหว่างเพศ และเพ่ิมบทบาทของสตรีและเดก็ หญิงทุกคน (Gender
equality)
5.1 ยตุ ิการเลือกปฏิบัติทกุ รูปแบบทมี่ ตี ่อผูห้ ญิง 5.1.1 สนับสนุน บงั คับ ตดิ ตามตรวจสอบความเท่าเทยี ม
และเดก็ หญิงในทุกท่ี และการไม่แบ่งแยกในหลักพื้นฐานทางด้านเพศ
ไม่วา่ จะมหี รือไมม่ ีกรอบกฎหมายกำหนดไว้กต็ าม
16
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วัด (Global SDG indicators)
5.2 ขจดั ความรุนแรงทกุ รปู แบบทมี่ ีต่อผหู้ ญงิ
และเด็กหญิงทงั้ ในที่สาธารณะและทร่ี โหฐาน รวมถงึ 5.2.1 สดั ส่วนของผู้หญงิ และเด็กหญิงอายุ 15 ปขี ึ้นไป
การคา้ มนุษย์ การแสวงประโยชน์ท้งั ทางเพศ ที่เคยอยู่ร่วมกับคู่ครองไดร้ ับความรุนแรงทางรา่ งกาย
และในรูปแบบอื่น ทางเพศ หรือทางจิตใจโดยคู่ครองคนปจั จบุ ัน หรอื
คนก่อนหน้า ในชว่ ง 12 เดอื นที่ผ่านมา จำแนกตาม
5.3 ขจดั แนวปฏบิ ตั ทิ เี่ ป็นภัยทุกรูปแบบ รูปแบบความรนุ แรงและอายุ
อาทิ การแตง่ งานในเดก็ ก่อนวัยอันควร 5.2.2 สดั ส่วนของผู้หญงิ และเด็กหญิงอายุ 15 ปขี ้ึนไป
และโดยการบงั คบั และการทำลายอวยั วะเพศหญิง ทไี่ ด้รบั ความรุนแรงทางเพศจากบุคคลอน่ื ที่ไม่ใช่
ค่คู รอง ในช่วงระยะเวลา 12 เดือนท่ีผ่านมา
5.4 ตระหนกั และให้คุณคา่ ต่อการดูแลและการทำงาน จำแนกตามอายุ และสถานที่เกิดเหตุ
บ้านแบบไม่ไดร้ ับคา่ จา้ ง โดยจดั ให้มบี ริการสาธารณะ 5.3.1 สัดสว่ นของผ้หู ญิงอายุระหว่าง 20-24 ปี
โครงสร้างพน้ื ฐานและนโยบายการคุ้มครองทางสังคม ท่แี ตง่ งานหรืออยู่ดว้ ยกันก่อนอายุ 15 และ 18 ปี
และสนับสนุนความรับผิดชอบร่วมกนั ภายในครัวเรอื น 5.3.2 สดั สว่ นของเด็กหญิงและผู้หญิง (อายุระหว่าง
และครอบครวั ตามความเหมาะสมของแต่ละประเทศ 15-49 ปี) ท่ีไดร้ บั การขลิบ/ตัดอวัยวะเพศหญงิ
5.5 สรา้ งหลกั ประกันว่าผหู้ ญิงจะมสี ว่ นรว่ มอยา่ งเตม็ ที่ จำแนกตามอายุ
และมีประสิทธผิ ล และมโี อกาสท่เี ท่าเทยี มในการเปน็ 5.4.1 สดั ส่วนของเวลาท่ีใชไ้ ปในการทำงานบ้าน
ผ้นู ำในทุกระดับของการตดั สินใจในเรอ่ื งการเมือง และดแู ลคนในครวั เรอื นที่ไม่ได้รบั คา่ ตอบแทน
เศรษฐกจิ และสาธารณะ จำแนกตามเพศ อายุ และสถานทอ่ี ยู่
5.6 สร้างหลกั ประกนั ว่าจะมีการเขา้ ถึงสุขภาวะทางเพศ
และอนามัยการเจรญิ พันธ์ุ และสทิ ธิดา้ นการเจรญิ พนั ธุ์ 5.5.1 สัดสว่ นของผ้หู ญิงดำรงตำแหน่งใน
โดยถ้วนหน้า ตามทต่ี กลงในแผนปฏิบตั ิการของการ (ก) รฐั สภา และ (ข) การปกครองท้องถ่ิน
ประชมุ นานาชาตวิ า่ ด้วยประชากรและการพฒั นา 5.5.2 สดั ส่วนของผู้หญิงในตำแหน่งบริหาร
และแผนปฏบิ ตั ิการปักกิ่งและเอกสารผลลัพธ์
ของการประชุมทบทวนเหลา่ น้ัน 5.6.1 สดั ส่วนของผหู้ ญิงอายุ 15-49 ปี ที่ทำการ
ตัดสินใจด้วยตนเองบนพ้นื ฐานข้อมูลที่เพยี งพอ
(informed decision) ในเรื่องความสมั พนั ธ์ทางเพศ
การคุมกำเนิด และการดูแลด้านอนามัยการเจรญิ พนั ธุ์
5.6.2 จำนวนประเทศท่ีมกี ฎหมายและกฎระเบยี บ
ทรี่ ับประกันไดว้ า่ ผู้หญิงและผูช้ ายที่มีอายุ 15 ปขี ึ้นไป
เขา้ ถงึ การศึกษา ข้อมูล และการดแู ลด้านสุขภาวะ
ทางเพศและอนามยั เจริญพันธ์ุ ได้อยา่ งเต็มท่ี
และเทา่ เทียม
17
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วดั (Global SDG indicators)
5.a ดำเนนิ การปฏิรปู เพ่อื ให้ผู้หญิงมสี ิทธิท่ีเท่าเทียม 5.a.1 (a) สดั สว่ นของจำนวนประชากรในภาค
ในทรัพยากรทางเศรษฐกิจ รวมท้งั การเขา้ ถึงการเป็น การเกษตรท้งั หมดทีเ่ ป็นเจา้ ของหรอื มสี ิทธิเหนือ
เจา้ ของและมีสิทธใิ นท่ดี ิน และทรัพยส์ ินในรูปแบบอน่ื พนื้ ท่ที ำการเกษตร จำแนกตามเพศ และ (b) สดั สว่ น
การบริการทางการเงิน การรับมรดก และ ของผ้หู ญงิ ทเ่ี ปน็ เจา้ ของหรือมีสทิ ธิถือครองพน้ื ท่ี
ทรัพยากรธรรมชาติ ตามกฎหมายของประเทศ ทางการเกษตร จำแนกตามประเภทการครอบครอง
5.a.2 สัดสว่ นของประเทศท่ีกรอบกฎหมาย (รวมถึง
กฎจารตี ประเพณี) ทร่ี ับประกันความเทา่ เทยี ม
ของผ้หู ญิงในสทิ ธิการเปน็ เจ้าของ หรือมีสิทธใิ นทีด่ ิน
5.b เพิ่มพนู การใชเ้ ทคโนโลยี โดยเฉพาะเทคโนโลยี 5.b.1 สัดสว่ นของผทู้ ่ีเป็นเจ้าของโทรศัพท์เคลื่อนท่ี
สารสนเทศและการสือ่ สารเพื่อเพิ่มบทบาทแกส่ ตรี จำแนกตามเพศ
5.c เลือกใชแ้ ละเสริมความเข้มแขง็ แกน่ โยบายทด่ี ี 5.c.1 สดั ส่วนของประเทศท่ีมีระบบตดิ ตามและ
และกฎระเบียบท่บี ังคับใช้ได้ เพื่อสง่ เสริมความเสมอภาค จดั สรรทรพั ยากรภาครัฐเพื่อสนบั สนนุ ความเท่าเทยี ม
ระหว่างเพศและการเพิ่มบทบาทแกผ่ หู้ ญงิ และเด็กหญิง ทางเพศและเพมิ่ บทบาทแก่สตรี
ทุกคนในทุกระดบั
เป้าหมายที่ 6 สร้างหลักประกนั เรอ่ื งน้ำและการสุขาภิบาล ใหม้ กี ารจดั การอย่างย่งั ยืนและมสี ภาพพรอ้ มใช้
สำหรับทกุ คน (Clean water and sanitation)
6.1 บรรลเุ ป้าหมายการให้ทุกคนเข้าถึงน้ำดม่ื ทีป่ ลอดภัย 6.1.1 สดั สว่ นของประชากรทใ่ี ช้บริการน้ำด่มื ที่ไดร้ ับ
และมรี าคาที่สามารถซ้ือหาได้ ภายในปี พ.ศ. 2573 การจดั การอย่างปลอดภัย
6.2 บรรลเุ ปา้ หมายการใหท้ ุกคนเข้าถึงการสขุ าภบิ าล 6.2.1 สัดส่วนของประชากรทใี่ ช้ (ก) บรกิ ารด้านการ
และสุขอนามยั ท่ีพอเพียงและเปน็ ธรรม และยุติการ สขุ าภบิ าลที่ไดร้ ับการจัดการอยา่ งปลอดภยั
ขบั ถา่ ยในทโ่ี ล่ง โดยใหค้ วามสนใจเปน็ พเิ ศษต่อความ (ข) สงิ่ อำนวยความสะดวกในการลา้ งมือดว้ ยสบู่
ต้องการของผูห้ ญงิ เด็กหญิง และกลุ่มท่อี ยูใ่ น และน้ำ
สถานการณ์เปราะบาง ภายในปี พ.ศ. 2573
6.3 ปรับปรุงคุณภาพน้ำ โดยการลดมลพิษ ขจดั การ 6.3.1 สัดสว่ นของน้ำเสยี ครวั เรือนและอุตสาหกรรม
ทง้ิ ขยะและลดการปลอ่ ยสารเคมอี ันตราย ทไ่ี ดร้ บั การบำบัดอย่างปลอดภัย
และวัตถุอันตราย ลดสดั สว่ นน้ำเสียท่ไี มผ่ ่านการบำบดั 6.3.2 สดั ส่วนของแหล่งน้ำ (เชน่ มหาสมทุ ร, ทะเล,
ลงคร่ึงหนง่ึ และเพิ่มการนำกลับมาใช้ใหมแ่ ละการใช้ซ้ำ ทะเลสาบ, แมน่ ้ำ, ธารนำ้ , คลอง, หรอื สระน้ำ)
ท่ีปลอดภัยอย่างย่งั ยืนทัว่ โลก ภายในปี พ.ศ. 2573 ทมี่ ีคุณภาพน้ำโดยรอบทีด่ ี
6.4 เพ่ิมประสิทธิภาพการใช้นำ้ ในทุกภาคส่วน 6.4.1 การเปลี่ยนแปลงของประสทิ ธิภาพการใช้นำ้
และสรา้ งหลกั ประกันวา่ จะมีการใชน้ ้ำและจัดหาน้ำ ในชว่ งเวลาท่ผี ่านมา
ทยี่ ่ังยืน เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำ และลดจำนวน 6.4.2 ระดับความตึงเครียดด้านน้ำ (สัดสว่ นการใช้
ประชากรท่ีประสบปญั หาการขาดแคลนนำ้ ภายในปี นำ้ จดื ตอ่ ปริมาณน้ำจดื ทั้งหมด)
พ.ศ. 2573
6.5 ดำเนินการบรหิ ารจดั การทรัพยากรน้ำแบบองคร์ วม 6.5.1 ระดับการดำเนนิ งานการจัดการทรพั ยากรน้ำ
ในทกุ ระดบั รวมถึงผา่ นทางความร่วมมือข้ามเขตแดน แบบบูรณาการ (0-100)
ตามความเหมาะสม ภายในปี พ.ศ. 2573
18
เป้าหมายหลัก (Goals) / เปา้ หมายย่อย (Targets) ตัวชี้วัด (Global SDG indicators)
6.5.2 สดั สว่ นของพ้ืนทล่ี ุ่มน้ำข้ามเขตแดนทมี่ ีการ
จัดการดำเนนิ งานเพื่อความร่วมมอื ด้านนำ้
6.6 ปกป้องและฟ้ืนฟูระบบนเิ วศทีเ่ ก่ียวข้องกบั แหล่งน้ำ 6.6.1 การเปลีย่ นแปลงของระบบนเิ วศทีเ่ ก่ยี วข้อง
รวมถึงภเู ขา ปา่ ไม้ พนื้ ท่ชี ุม่ น้ำ แม่น้ำ ช้ันหนิ อุ้มน้ำ กบั น้ำในช่วงเวลาที่ผา่ นมา
และทะเลสาบ ภายในปี พ.ศ. 2563
6.a ขยายความร่วมมือระหวา่ งประเทศและสนบั สนุน 6.a.1 ปริมาณความชว่ ยเหลือเพื่อการพฒั นา
การเสรมิ สรา้ งขดี ความสามารถให้แก่ประเทศ อย่างเปน็ ทางการ (ODA) ในด้านที่เก่ียวข้องกบั น้ำ
กำลังพฒั นาในกิจกรรมและแผนงานท่ีเก่ียวข้องกบั น้ำ และสุขาภิบาล ซงึ่ เป็นส่วนหน่ึงของแผนบรู ณาการ
และสุขาภบิ าล ซ่งึ รวมถงึ การเกบ็ กกั น้ำ การขจัดเกลอื การใช้จ่ายของภาครฐั
ประสิทธิภาพการใชน้ ้ำ การบำบดั นำ้ เสยี เทคโนโลยีการ
นำน้ำกลับมาใช้ใหม่
6.b สนับสนุนและเพิ่มความเขม้ แข็งในการมีสว่ นรว่ ม 6.b.1 สดั สว่ นของหน่วยงานบริหารส่วนท้องถนิ่
ของชุมชนท้องถ่นิ ในการพฒั นาการจดั การน้ำและ ทจ่ี ดั ตั้งและวางนโยบายปฏบิ ัตกิ าร และกระบวนการ
สขุ าภบิ าล ปฏิบัติ เพือ่ การมสี ่วนรว่ มของชมุ ชนท้องถ่ิน
ในดา้ นการจัดการนำ้ และการสุขาภิบาล
เป้าหมายที่ 7 สร้างหลักประกันว่าทุกคนเข้าถึงพลังงานสมัยใหม่ในราคาท่ีสามารถซ้ือหาได้ เชื่อถือได้ และยั่งยนื
(Affordable and clean energy)
7.1 สรา้ งหลกั ประกันว่ามีการเข้าถึงการบริการพลังงาน 7.1.1 สดั สว่ นของประชากรทีเ่ ขา้ ถงึ ไฟฟา้
สมัยใหม่ทเ่ี ชอ่ื ถือได้ ในราคาทส่ี ามารถซ้ือหาได้ ภายในปี 7.1.2 สดั สว่ นของประชากรท่ีพง่ึ พาเชือ้ เพลงิ
พ.ศ. 2573 และเทคโนโลยสี ะอาดเปน็ หลัก
7.2 เพิม่ สัดส่วนของพลงั งานหมนุ เวียนในสัดส่วน 7.2.1 สดั ส่วนการใช้พลงั งานหมุนเวยี นตอ่ การใช้
พลงั งานของโลก (global energy mix) พลังงานข้นั สดุ ท้าย
ภายในปี พ.ศ. 2573
7.3 เพิ่มอตั ราการปรับปรุงประสทิ ธภิ าพการใช้พลังงาน 7.3.1 ความเข้มของการใช้พลังงาน ทส่ี มั พนั ธ์
ของโลกใหเ้ พม่ิ ข้ึนเปน็ 2 เทา่ ภายในปี พ.ศ. 2573 กบั พลงั งานข้นั ตน้ และผลิตภณั ฑ์มวลรวม
ภายในประเทศ (GDP)
7.a ยกระดับความร่วมมอื ระหวา่ งประเทศเพ่ืออำนวย 7.a.1 การไหลเวียนของเงนิ ทุนระหวา่ งประเทศ
ความสะดวกในการเข้าถงึ การวจิ ยั และเทคโนโลยี ส่ปู ระเทศกำลงั พฒั นาเพื่อสนับสนุนการวจิ ยั
พลังงานที่สะอาด โดยรวมถึงพลังงานหมนุ เวยี น และพฒั นาด้านพลงั งานสะอาด และการผลติ
ประสิทธภิ าพการใช้พลังงาน และเทคโนโลยีเช้อื เพลิง พลังงานหมุนเวยี น รวมท้ังระบบไฮบริด
ฟอสซลิ ช้ันสูงและสะอาด และสนบั สนุนการลงทนุ
ในโครงสรา้ งพ้นื ฐานด้านพลงั งานและเทคโนโลยี
พลงั งานที่สะอาด ภายในปี พ.ศ. 2573
19
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตวั ช้ีวัด (Global SDG indicators)
7.b ขยายโครงสร้างพน้ื ฐานและพฒั นาเทคโนโลยี 7.b.1 กำลงั ผลิตติดต้งั พลงั งานหมนุ เวียนในประเทศ
สำหรบั การจดั ส่งบริการพลังงานสมัยใหม่และยั่งยนื กำลงั พัฒนา (วัตต์ต่อหวั ประชากร)
โดยถ้วนหนา้ ในประเทศกำลังพัฒนา โดยเฉพาะอยา่ งย่ิง
ในประเทศพฒั นาน้อยทีส่ ดุ และรัฐกำลงั พฒั นาทีเ่ ป็น
เกาะขนาดเลก็ ท่ีสอดคล้องกับโครงการสนบั สนนุ
ของประเทศเหล่านนั้ ภายในปี พ.ศ. 2573
เปา้ หมายท่ี 8 ส่งเสริมการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจทตี่ ่อเนื่อง ครอบคลุม และย่ังยนื การจา้ งงานเต็มที่
และมีผลิตภาพ และการมีงานที่มคี ณุ คา่ สำหรับทุกคน (Decent work and economic growth)
8.1 ทำให้การเตบิ โตทางเศรษฐกจิ ต่อหัวประชากร 8.1.1 อัตราการเติบโตเฉลีย่ ตอ่ ปขี องผลิตภณั ฑ์
มีความย่งั ยนื ตามบริบทของประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิง่ มวลรวมในประเทศที่แทจ้ ริง (real GDP) ต่อหวั
ให้ผลิตภณั ฑ์มวลรวมในประเทศของประเทศพัฒนา ประชากร
น้อยท่ีสดุ มกี ารขยายตัวอยา่ งนอ้ ยร้อยละ 7 ต่อปี
8.2 บรรลกุ ารมผี ลติ ภาพทางเศรษฐกิจในระดบั ท่สี ูงขน้ึ 8.2.1 อัตราการเติบโตเฉลี่ยตอ่ ปขี อง real GDP
ผ่านการสรา้ งความหลากหลาย การยกระดับเทคโนโลยี ต่อประชากรผ้มู งี านทำ
และนวตั กรรม รวมถึงการมุ่งเนน้ ภาคการผลิตท่ีมี
มูลค่าเพิ่มสูง และใชแ้ รงงานเป็นหลกั (Labour-
intensive)
8.3 ส่งเสรมิ นโยบายท่ีมงุ่ เน้นการพฒั นาทีส่ นับสนนุ 8.3.1 สดั ส่วนการจ้างงานนอกระบบต่อการจา้ งงาน
กิจกรรมที่มีผลิตภาพ การสรา้ งงานทมี่ ีคณุ ค่า ความเปน็ ท้ังหมด จำแนกตามสาขา และเพศ
ผปู้ ระกอบการ ความสร้างสรรคแ์ ละนวัฒกรรม และให้
การสนับสนนุ การรวมตวั และการเตบิ โตของวิสาหกจิ
รายยอ่ ย ขนาดเล็ก และขนาดกลาง ผ่านการเขา้ ถงึ
บริการทางการเงิน
8.4 ปรับปรุงประสทิ ธิภาพการใชท้ รัพยากรของโลก 8.4.1 ร่องรอยการใช้วตั ถดุ บิ (Material Footprint)
ในการบรโิ ภคและการผลติ อย่างต่อเนื่อง และพยายาม ร่องรอยการใช้วตั ถุดิบต่อหวั ประชากร
ทจ่ี ะแยกการเติบโตทางเศรษฐกจิ ออกจากความเส่ือมโทรม และต่อผลติ ภณั ฑ์มวลรวมในประเทศ (GDP)
ของสิ่งแวดล้อม ซ่ึงเป็นไปตามกรอบการดำเนินงาน 8.4.2 การบริโภควตั ถุดิบในประเทศ การบริโภค
10 ปี ว่าด้วยการผลิตและการบริโภคท่ยี ง่ั ยนื โดยมี วตั ถุดิบในประเทศต่อหวั ประชากร และต่อผลิตภัณฑ์
ประเทศทีพ่ ัฒนาแล้วเป็นผูน้ ำในการดำเนินการ มวลรวมในประเทศ (GDP)
ไปจนถงึ ปี พ.ศ. 2573
8.5 บรรลุการจ้างงานเต็มท่ีและมีผลิตภาพ และการมีงาน 8.5.1 รายไดเ้ ฉลย่ี ต่อชว่ั โมงของลกู จ้าง จำแนก
ทมี่ ีคณุ คา่ สำหรบั หญงิ และชายทกุ คน รวมถึงเยาวชน ตามเพศ อายุ อาชีพ และความพิการ
และผู้มภี าวะทุพพลภาพ และให้มีการจ่ายค่าจา้ ง 8.5.2 อัตราการวา่ งงาน จำแนกตามเพศ อายุ
ท่ีเท่าเทียมสำหรับงานที่มคี ุณคา่ เท่าเทยี มกัน ภายในปี และ ความพกิ าร
พ.ศ. 2573
20
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตวั ช้ีวัด (Global SDG indicators)
8.6 ลดสัดสว่ นของเยาวชนทไี่ มม่ ีงานทำ ทไี่ ม่มีการศึกษา 8.6.1 สดั สว่ นของเยาวชน (15-24 ปี) ที่ไมไ่ ด้อยู่
และที่ไม่ไดร้ บั การฝกึ อบรม ลงอยา่ งมาก ภายในปี ในระบบการศึกษา การจา้ งงานหรอื การฝกึ อบรม
พ.ศ. 2563
8.7 ดำเนนิ มาตรการที่มปี ระสทิ ธภิ าพโดยทนั ที เพื่อขจดั 8.7.1 สดั ส่วนและจำนวนเดก็ อายุ 5-17 ปี ท่ีเข้าขา่ ย
แรงงานทถี่ ูกบงั คับ ยุติความเป็นทาสสมัยใหม่ แรงงานเดก็ จำแนกตามเพศและอายุ
และการค้ามนษุ ย์ และยับยัง้ และกำจัดการใชแ้ รงงาน
เดก็ ในรปู แบบที่เลวรา้ ยที่สดุ ซ่ึงรวมถึงการเกณฑ์
และการใช้ทหารเด็ก และภายในปี พ.ศ. 2568
ยตุ ิการใชแ้ รงงานเดก็ ในทกุ รูปแบบ
8.8 ปกปอ้ งสิทธิแรงงานและส่งเสรมิ สภาพแวดลอ้ ม 8.8.1 อัตราความถข่ี องการบาดเจ็บร้ายแรง และไม่
ในการทำงานทป่ี ลอดภยั และม่นั คงสำหรับผู้ทำงาน ร้ายแรง จากการทำงาน ต่อแรงงาน 100,000 คน
ทุกคน รวมถึงผู้ทำงานต่างด้าว โดยเฉพาะหญงิ ต่างด้าว จำแนกตามเพศ และสถานะแรงงานต่างดา้ ว
และผทู้ ่ที ำงานเสี่ยงอันตราย 8.8.2 ระดับการปฏบิ ัตติ ามสทิ ธแิ รงงานในประเทศ
(เสรีภาพในการสมาคม และการเจรจาตอ่ รองร่วม)
โดยยึดหลกั ธรรมนูญของ ILO และกฎหมาย
ภายในประเทศ จำแนกตามเพศ และสถานะแรงงาน
ต่างดา้ ว
8.9 ออกแบบและใช้นโยบายเพอ่ื ส่งเสรมิ การท่องเท่ยี ว 8.9.1 สัดสว่ นผลติ ภณั ฑ์มวลรวมภายในประเทศ
ทย่ี ่ังยนื ซงึ่ ช่วยสรา้ งงานและสง่ เสรมิ วัฒนธรรม จากการท่องเที่ยวต่อ GDP ทั้งหมด และอัตราการ
และผลติ ภณั ฑ์ท้องถนิ่ ภายในปี พ.ศ. 2573 เตบิ โตของ GDP จากการท่องเท่ียว
8.10 เสรมิ ความแข็งแกรง่ ของสถาบนั ทางการเงิน 8.10.1 จำนวน (ก) สาขาของธนาคารพาณชิ ย์
ภายในประเทศเพ่ือส่งเสรมิ และขยายการเขา้ ถงึ และ (ข) เครื่องรับจ่ายเงนิ อตั โนมตั ิ (ATMs) ต่อผู้ใหญ่
การธนาคาร การประกัน และบริการทางการเงินแก่ทุกคน 100,000 คน
8.10.2 สัดสว่ นของผู้ใหญ่ (อายตุ งั้ แต่ 15 ปขี ้ึนไป)
ทม่ี ีบัญชกี บั ธนาคาร หรือสถาบันการเงินอนื่ ๆ หรือ
กับผใู้ ห้บรกิ ารทางการเงนิ ผ่านโทรศัพท์เคลือ่ นท่ี
8.a เพ่ิมการสนบั สนุนในกลไกความช่วยเหลือเพื่อการค้า 8.a.1 มลู ค่าความช่วยเหลอื /ภาระผูกพัน
(Aid for Trade) แกป่ ระเทศกำลงั พฒั นา โดยเฉพาะ (Commitments) และการเบิกจา่ ยเงินช่วยเหลอื
อย่างย่งิ ในประเทศพฒั นานอ้ ยท่สี ุด ซง่ึ รวมถึงผ่านกรอบ (Disbursements) ภายใตก้ ลไกความชว่ ยเหลือ
การทำงานแบบบรู ณาการสำหรับความช่วยเหลือทาง เพ่ือการค้า (Aid for Trade)
วชิ าการท่ีเก่ียวข้องกับการคา้ แก่ประเทศพัฒนานอ้ ยทีส่ ดุ
(Enhanced Integrated Framework for Trade-
related Technical Assistance to Least
Developed Countries)
21
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวช้ีวัด (Global SDG indicators)
8.b พฒั นาและดำเนนิ งานตามยุทธศาสตรโ์ ลก 8.b.1 การมีและดำเนนิ งานตามยุทธศาสตร์
สำหรับการจ้างงานเยาวชนและดำเนินงานตามข้อตกลง ระดบั ประเทศเฉพาะดา้ นการจ้างงานเยาวชน
เร่ืองงานของโลก (Global Jobs Pact) ขององค์การ หรือเป็นส่วนหน่ึงของยุทธศาสตรด์ ้านการจ้างงาน
แรงงานระหว่างประเทศ (ILO) ภายในปี พ.ศ. 2563 ของประเทศ
เป้าหมายท่ี 9 สรา้ งโครงสรา้ งพน้ื ฐานที่มคี วามยดื หยุน่ ต่อการเปลย่ี นแปลง ส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรม
ที่ครอบคลมุ และยั่งยนื และส่งเสรมิ นวัตกรรม (Industry, innovation, infrastructure)
9.1 พัฒนาโครงสรา้ งพ้นื ฐานท่ีมคี ุณภาพ เชอื่ ถือได้ 9.1.1 สดั ส่วนของประชากรชนบททอ่ี าศยั อยู่ภายใน
ยัง่ ยืนและมีความตา้ นทานและยดื หยนุ่ ต่อการ ระยะ 2 กิโลเมตรจากถนนทสี่ ามารถใชง้ านไดท้ ุกฤดู
เปลีย่ นแปลง ซึง่ รวมถึงโครงสรา้ งพื้นฐานของภูมิภาค 9.1.2 ปริมาณผู้โดยสาร และสินค้าทข่ี นสง่ จำแนก
และท่ขี ้ามเขตแดน เพ่ือสนับสนนุ การพัฒนาทาง ตามรูปการขนส่ง
เศรษฐกจิ และความเป็นอยทู่ ี่ดีของมนษุ ย์ โดยเฉพาะ
การเข้าถึงได้ในราคาที่สามารถจา่ ยได้และเทา่ เทียม
สำหรบั ทกุ คน
9.2 สง่ เสรมิ การพัฒนาอุตสาหกรรมท่ีครอบคลุมและ 9.2.1 (ก) สัดส่วนของมูลคา่ เพ่ิมผลผลติ
ย่งั ยืน และภายในปี พ.ศ. 2573 ให้เพิ่มสว่ นแบง่ ของ (Manufacturing value added: MVA) ต่อ GDP
ภาคอุตสาหกรรมในการจา้ งงานและผลติ ภณั ฑ์มวลรวม และ (ข) MVA ต่อหวั ประชากร
ของประเทศ โดยให้เป็นไปตามบรบิ ทของประเทศ และ 9.2.2 สดั ส่วนการจา้ งงานในอุตสาหกรรมการผลิตต่อ
ให้เพ่ิมส่วนแบ่งขน้ึ เปน็ 2 เท่า ในประเทศพฒั นา การจ้างงานรวมท้ังหมด
นอ้ ยทีส่ ุด
9.3 เพม่ิ การเข้าถึงบรกิ ารทางการเงิน โดยรวมถงึ เครดิต 9.3.1 สัดสว่ นของมูลคา่ เพิม่ ของอุตสาหกรรมขนาด
ในราคาที่สามารถจ่ายได้ ใหแ้ ก่โรงงานอตุ สาหกรรมและ เล็กตอ่ มูลค่าเพิ่มของอุตสาหกรรมทั้งหมด
วิสาหกิจขนาดเลก็ โดยเฉพาะในประเทศกำลงั พัฒนา 9.3.2 สดั สว่ นของอตุ สาหกรรมขนาดเลก็ ทม่ี กี ารกู้ยืม
รวมทั้งเชื่อมโยงผู้ประกอบการเหล่าน้เี ขา้ ส่หู ว่ งโซม่ ลู คา่ หรอื มีวงเงินทธ่ี นาคารให้กู้ยืม
และตลาด
9.4 ยกระดับโครงสรา้ งพื้นฐานและปรับปรงุ 9.4.1 ปรมิ าณการปล่อยก๊าซคารบ์ อนไดออกไซด์
อตุ สาหกรรมเพ่ือให้เกดิ ความยั่งยืน โดยเพมิ่ ต่อหน่วยมลู ค่าเพ่มิ
ประสิทธภิ าพการใช้ทรพั ยากรและการใช้เทคโนโลยี
และกระบวนการทางอุตสาหกรรมทีส่ ะอาดและเปน็ มิตร
ตอ่ ส่งิ แวดล้อมมากขน้ึ โดยทกุ ประเทศดำเนนิ การตาม
ขีดความสามารถของแต่ละประเทศ ภายในปี พ.ศ. 2573
9.5 เพมิ่ พนู การวจิ ยั ทางวทิ ยาศาสตร์ ยกระดับขดี 9.5.1 สดั สว่ นของคา่ ใช้จ่ายดา้ นการวิจัยและพัฒนา
ความสามารถทางเทคโนโลยีของภาคอุตสาหกรรมในทุก ต่อ GDP
ประเทศ โดยเฉพาะในประเทศกำลังพัฒนา และให้ 9.5.2 สัดสว่ นนักวจิ ัย (เทยี บเทา่ กับการทำงานเต็ม
ภายในปี พ.ศ. 2573 มีการสง่ เสริมนวตั กรรมและใหเ้ พิ่ม เวลา) ต่อประชากร 1,000,000 คน
จำนวนผูท้ ำงานวจิ ยั และพฒั นา ต่อประชากร 1 ลา้ นคน
22
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วดั (Global SDG indicators)
และเพิ่มค่าใชจ้ า่ ยในการวิจยั และพฒั นาในภาครัฐและ
เอกชน
9.a อำนวยความสะดวกการพัฒนาโครงสรา้ งพืน้ ฐาน 9.a.1 การสนบั สนนุ ระหว่างประเทศอย่างเป็น
ทย่ี ่งั ยืนและมคี วามยดื หยุน่ ในประเทศกำลังพัฒนา ทางการทั้งหมด (ความช่วยเหลอื เพ่ือการพฒั นา
ผา่ นทางการยกระดบั การสนับสนนุ ทางการเงนิ อยา่ งเปน็ ทางการ (ODA) และกระแสความชว่ ยเหลือ
เทคโนโลยี และดา้ นวิชาการให้แก่ประเทศในแอฟริกา อย่างเปน็ ทางการอ่นื (OOF)) ในดา้ นโครงสรา้ ง
ประเทศพัฒนาน้อยทสี่ ดุ ประเทศกำลงั พฒั นาท่ีไม่มี พนื้ ฐาน
ทางออกสูท่ ะเล และรัฐกำลงั พัฒนาที่เป็นหมเู่ กาะขนาดเล็ก
9.b สนับสนุนการพัฒนาเทคโนโลยี การวจิ ยั และ 9.b.1 สัดสว่ นมลู คา่ เพ่มิ ของอุตสาหกรรมเทคโนโลยี
นวัตกรรมภายในประเทศกำลงั พฒั นา รวมถงึ การให้มี ระดับสงู และระดับกลาง ตอ่ มูลคา่ เพ่ิมรวมทั้งหมด
สภาพแวดล้อมทางนโยบายท่ีนำไปส่คู วามหลากหลาย
ของอตุ สาหกรรมและการเพิ่มมลู ค่าของสินคา้ โภคภัณฑ์
9.c เพ่ิมการเข้าถึงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สาร 9.c.1 สดั สว่ นของประชากรท่ีอยใู่ นพืน้ ทท่ี มี่ สี ัญญาณ
และมงุ่ จัดใหม้ กี ารเข้าถึงอินเตอร์เน็ตโดยถว้ นหนา้ และ โทรศัพทเ์ คลือ่ นที่ จำแนกตามเทคโนโลยี
ในราคาทสี่ ามารถจา่ ยได้ในประเทศพัฒนาน้อยที่สุด
ภายในปี พ.ศ. 2563
เปา้ หมายท่ี 10 ลดความไม่เสมอภาคภายในและระหว่างประเทศ (Reduced inequalities)
10.1 บรรลกุ ารเตบิ โตของรายไดข้ องกลุ่มประชากร 10.1.1 (ก) อัตราการเติบโตของการใช้จ่าย
ร้อยละ 40 ที่มีรายไดต้ ำ่ สุด อย่างกา้ วหน้าและย่ังยืน ในครัวเรอื น หรอื รายไดต้ ่อหัวในกลุ่มประชากร
โดยใหม้ อี ัตราเตบิ โตสูงกว่าคา่ เฉลี่ยของประเทศ รอ้ ยละ 40 ที่มีรายไดต้ ่ำสดุ และ (ข) อตั ราการ
ภายในปี พ.ศ. 2573 เติบโตของการใช้จา่ ยในครวั เรือน หรือรายได้ตอ่ หัว
ในกลุม่ ประชากรท้งั หมด
10.2 เสริมสรา้ งศักยภาพและส่งเสรมิ ความครอบคลุม 10.2.1 สดั สว่ นประชากรที่มรี ายไดต้ ำ่ กวา่ รอ้ ยละ 50
ทางสังคม เศรษฐกิจและการเมอื งสำหรบั ทุกคน ของรายไดม้ ธั ยฐาน จำแนกตามเพศ อายุ และ
โดยไม่คำนงึ ถึงอายุ เพศ ความพิการ เช้ือชาติ ชาตพิ ันธ์ุ ความพิการ
แหลง่ กำเนิด ศาสนา สถานะทางเศรษฐกิจหรืออน่ื ๆ
ภายในปี พ.ศ. 2573
10.3 สร้างหลกั ประกนั ถึงโอกาสทเี่ ทา่ เทียมและลดความ 10.3.1 สดั ส่วนของประชากรท่รี ายงานว่ารู้สึก
ไม่เสมอภาคของผลลพั ธ์ รวมถึงโดยการขจัดกฎหมาย ถูกเลอื กปฏิบตั ิหรือถูกคุกคามในชว่ ง 12 เดอื น
นโยบาย และแนวทางปฏิบัติที่เลือกปฏิบัติ และส่งเสริม ที่ผ่านมา ตามข้อบัญญัตพิ น้ื ฐานของการห้ามเลือก
การออกกฎหมาย นโยบาย และการปฏบิ ัติที่เหมาะสม ปฏิบัติภายใต้กฎหมายสิทธิมนษุ ยชนระหว่าง
ในเร่อื งดงั กลา่ ว ประเทศ
10.4 นำนโยบาย โดยเฉพาะนโยบายการคลงั ค่าจ้าง 10.4.1 สว่ นแบง่ แรงงานต่อ GDP (ประกอบไปดว้ ย
และการคุม้ ครองทางสงั คมมาใช้ และใหบ้ รรลคุ วาม ค่าจา้ ง และประกันสงั คมทจ่ี ่ายโดยนายจา้ ง)
เสมอภาคย่ิงขนึ้ อย่างก้าวหน้า 10.4.2 ผลกระทบด้านการถา่ ยโอนรายได้
(redistributive impact) จากนโยบายการคลงั
23
เป้าหมายหลัก (Goals) / เปา้ หมายย่อย (Targets) ตัวช้ีวัด (Global SDG indicators)
10.5 ปรบั ปรงุ กฎระเบียบและการตดิ ตามตรวจสอบ 10.5.1 ตวั ชี้วัดเสถียรภาพของระบบการเงิน
ตลาดการเงนิ และสถาบันการเงนิ ของโลก และเสริม (Financial Soundness Indicators)
ความแขง็ แกรง่ ในการดำเนนิ การตามกฎระเบยี บ
ดงั กล่าว
10.6 สรา้ งหลกั ประกนั วา่ จะมีตวั แทนและเสียง 10.6.1 สัดส่วนของสมาชิก และสิทธใิ นการออกเสียง
ของประเทศกำลังพัฒนาในการตดั สินใจในสถาบนั ของประเทศกำลงั พฒั นาในองค์กรระหว่างประเทศ
การเงินและเศรษฐกจิ ระหว่างประเทศเพม่ิ มากข้ึน
เพ่ือใหเ้ ปน็ สถาบันท่ีมปี ระสทิ ธผิ ล นา่ เชื่อถอื มีความ
รับผิดชอบ และมีความชอบธรรมมากข้ึน
10.7 อำนวยความสะดวกในการโยกย้ายถ่นิ ฐาน 10.7.1 คา่ ใชจ้ า่ ยในการจัดหางานทลี่ ูกจ้างต้องจ่าย
และเคลื่อนย้ายของคนให้เปน็ ระเบยี บ ปลอดภยั ปกติ คิดเป็นสดั ส่วนของรายไดป้ ระจำเดอื น/ปีท่ีได้รับจาก
และมคี วามรับผดิ ชอบ รวมถึงให้การดำเนินงานเป็นไป ประเทศปลายทาง
ตามนโยบายดา้ นการอพยพที่มีการวางแผน 10.7.2 จำนวนประเทศท่ีมนี โยบายเอื้อต่อการ
และการจัดการท่ีดี โยกย้ายถนิ่ ฐานและเคลื่อนย้ายของคนทเี่ ป็นระเบียบ
ปลอดภยั ปกติ และมคี วามรับผิดชอบ
10.7.3 จำนวนแรงงานข้ามชาติทีเ่ สยี ชวี ติ ระหวา่ งการ
ข้ามพรมแดนทั้งทางทะเล ทางบก และทางอากาศ
10.7.4 สัดส่วนประชากรทเ่ี ป็นผอู้ พยพ (refugee)
จำแนกตามประเทศตน้ ทาง
10.a ปฏิบตั ติ ามหลักการปฏบิ ตั ิอยา่ งเป็นพเิ ศษและ 10.a.1 สัดส่วนของรายการภาษศี ุลกากร (tariff
แตกต่าง (special and differential treatment: lines) ของสินค้านำเข้าจากประเทศพฒั นาน้อยทส่ี ดุ
S&D) สำหรับประเทศกำลงั พัฒนา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง และประเทศกำลงั พัฒนา ทไ่ี ม่มขี อ้ กีดกันทางภาษี
ประเทศพฒั นาน้อยท่ีสุด ให้สอดคล้องตามข้อตกลง อากร (zero-tariff)
ขององค์การการคา้ โลก
10.b สนบั สนนุ การให้ความช่วยเหลอื เพื่อการพัฒนา 10.b.1 ทรัพยากรเพื่อการพัฒนาท้ังหมด จำแนก
อย่างเป็นทางการ (ODA) และการไหลของเงิน รวมถึง ตามประเทศที่ไดร้ บั ความชว่ ยเหลือ และประเทศ
การลงทุนโดยตรงจากตา่ งประเทศ ไปยงั รัฐที่มีความจำ ผู้ใหก้ ารช่วยเหลือ และประเภทของการให้ความ
เป็นมากทส่ี ดุ โดยเฉพาะประเทศที่พัฒนานอ้ ยท่ีสดุ ช่วยเหลือ (เช่น การชว่ ยเหลอื ด้านการพฒั นา
ประเทศแถบแอฟริกา รัฐกำลังพัฒนาทเ่ี ป็นหมูเ่ กาะ อยา่ งเปน็ ทางการ (ODA) การลงทนุ ทางตรง
ขนาดเลก็ และประเทศกำลงั พัฒนาที่ไมม่ ีทางออกสู่ ของต่างประเทศ (FDI) และอ่ืน ๆ)
ทะเล โดยให้สอดคล้องกบั แผนและแผนงานของประเทศ
เหลา่ น้นั
10.c ลดคา่ ใช้จ่ายในการทำธุรกรรมของการส่งเงนิ กลบั 10.c.1 สัดสว่ นของค่าใช้จา่ ยการสง่ เงนิ กลบั ประเทศ
ประเทศของแรงงานย้ายถนิ่ (migrant remittance) ตอ่ จำนวนเงินรวมที่ส่งกลบั
ให้ต่ำกว่ารอ้ ยละ 3 และขจดั การชำระเงินระหว่าง
24
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วัด (Global SDG indicators)
ประเทศ (remittance corridors) ทีม่ ีค่าใช้จ่ายสงู กว่า
ร้อยละ 5 ภายในปี พ.ศ. 2573
เป้าหมายที่ 11 ทำใหเ้ มืองและการต้ังถิ่นฐานของมนุษย์มคี วามครอบคลุม ปลอดภัย ยดื หยุ่นต่อการเปล่ียนแปลง
และย่ังยืน (Sustainable cities and communities)
11.1 สรา้ งหลกั ประกันว่าทุกคนเขา้ ถงึ ท่ีอยู่อาศยั และ 11.1.1 สดั สว่ นของประชากรในเขตเมืองที่อาศัยอยู่
การบรกิ ารพ้นื ฐานทเี่ พยี งพอ ปลอดภัย ในราคา ในชมุ ชนแออัด ทอี่ ยู่อาศัยนอกระบบ
ทส่ี ามารถจา่ ยได้ และยกระดับชมุ ชนแออัด ภายในปี หรือไมเ่ หมาะสม
พ.ศ. 2573
11.2 จดั ให้ทุกคนเขา้ ถงึ ระบบคมนาคมขนส่งทยี่ ั่งยืน 11.2.1 สดั สว่ นของประชากรทเ่ี ข้าถึงการขนส่ง
เข้าถงึ ได้ ปลอดภยั ในราคาที่สามารถจ่ายได้ พัฒนา สาธารณะได้อยา่ งสะดวก จำแนกตามเพศ อายุ
ความปลอดภัยทางถนน ขยายการขนสง่ สาธารณะ และผู้พิการ
และคำนงึ ถงึ กลุ่มคนที่อยู่ในสถานการณ์ทเี่ ปราะบาง
ผู้หญิง เดก็ ผู้พกิ าร และผ้สู งู อายุ ภายในปี พ.ศ. 2573
11.3 ยกระดบั การพฒั นาเมืองและขีดความสามารถ 11.3.1 สดั ส่วนของอตั ราการใช้ที่ดนิ ตอ่ อัตราการ
ให้ครอบคลมุ และยั่งยนื เพ่ือการวางแผนและการบรหิ าร เติบโตของประชากร
จัดการการต้งั ถิน่ ฐานของมนุษยอ์ ย่างมสี ่วนรว่ ม 11.3.2 สัดส่วนของเมอื งที่ภาคประชาสงั คมเข้ามา
บูรณาการและย่ังยืนในทุกประเทศ ภายในปี พ.ศ. 2573 มีสว่ นร่วมโดยตรงในการวางแผนและการจัด
การเมือง โดยมกี ารดำเนนิ การเปน็ ประจำ
และเปน็ ประชาธิปไตย
11.4 เสริมความพยายามในการปกป้องและคุ้มครอง 11.4.1 รายจา่ ยรวมต่อหัวประชากร ในดา้ นการสงวน
มรดกทางวฒั นธรรมและทางธรรมชาติของโลก การปอ้ งกนั และการอนุรกั ษ์มรดกทางวฒั นธรรม
และมรดกทางธรรมชาติ จำแนกตามแหล่งเงนิ
สนบั สนนุ (ภาครฐั /เอกชน) ประเภทมรดก
(ทางวฒั นธรรม ทางธรรมชาติ) และระดับของรัฐบาล
(ประเทศ ภมู ิภาค และท้องถ่ิน/เทศบาล)
11.5 ลดจำนวนผเู้ สยี ชวี ติ และผูท้ ่ไี ดร้ ับผลกระทบ 11.5.1 จำนวนผู้เสยี ชีวติ สูญหาย และผู้ท่ไี ดร้ ับ
ตลอดจนลดความสูญเสยี โดยตรงทางเศรษฐกจิ ผลกระทบโดยตรงจากภัยพบิ ัติตอ่ ประชากร
เทียบเคียงกับ GDP ของโลก ท่ีเกดิ จากภัยพบิ ตั ิ 100,000 คน (ภัยพบิ ัติ รวมถึง อุทกภัย อัคคีภยั
ซ่ึงรวมถงึ ภัยพบิ ัติท่ีเก่ยี วกับน้ำ โดยมงุ่ เปา้ ปกป้องคนจน วาตภยั และภัยแล้ง)
และคนที่อยู่ในสถานการณท์ ่ีเปราะบาง 11.5.2 ความสูญเสียโดยตรงทางเศรษฐกจิ เทียบเคยี ง
ภายในปี พ.ศ. 2573 กบั GDP ของโลก รวมถึงความเสยี หายทีเ่ กดิ กับ
โครงสร้างพ้ืนฐานและการหยุดชะงกั ของการบริการ
ขน้ั พื้นฐานท่สี ำคญั อ่ืนๆ อนั เนื่องมาจากภยั พิบตั ิ
11.6 ลดผลกระทบทางลบของเมอื งต่อสิ่งแวดล้อมต่อหัว 11.6.1 สัดส่วนของขยะมลู ฝอย (MSW) ท่ีมีการ
ประชากร รวมถงึ การให้ความสำคัญกับคุณภาพอากาศ จัดเก็บและจดั การในสถานท่ีท่มี ีการควบคมุ
ต่อปริมาณขยะมูลฝอยรวม จำแนกตามเมือง
25
เป้าหมายหลัก (Goals) / เปา้ หมายย่อย (Targets) ตัวช้ีวัด (Global SDG indicators)
และการจัดการขยะมูลฝอย และของเสียอน่ื ๆ ภายในปี 11.6.2 ระดบั ค่าเฉลี่ยทั้งปขี องฝุ่นละอองขนาดเล็ก
พ.ศ. 2573 (เช่น PM2.5 และ PM10) ในเขตเมือง (ถว่ งน้ำหนัก
กับประชากร)
11.7 จัดใหม้ ีการเข้าถงึ พืน้ ทสี่ าธารณะสีเขยี ว ที่ปลอดภัย 11.7.1 สว่ นแบง่ เฉล่ยี ของพ้ืนทเ่ี มืองทถ่ี ูกสร้างขนึ้
ครอบคลุมและเข้าถึงได้ โดยถ้วนหน้า โดยเฉพาะสำหรบั ให้เปน็ สถานทีท่ ่ีใช้ประโยชน์สาธารณะสำหรบั ทุกคน
ผ้หู ญงิ เด็ก คนชรา และผู้พิการ ภายในปี พ.ศ. 2573 จำแนกตามเพศ อายุ และผ้พู ิการ
11.7.2 สดั สว่ นของผทู้ ีต่ กเปน็ เหย่อื ของการคกุ คาม
ทางร่างกาย หรอื เพศ จำแนกตาม เพศ อายุ
สถานภาพความพกิ าร และสถานที่เกิดเหตุ
ในช่วง 12 เดอื นที่ผา่ นมา
11.a สนบั สนุ นการเช่ือมโยงเชงิ บวกทางเศรษฐกิจ สงั คม 11.a.1 จำนวนประเทศที่มีนโยบายระดับชาติ
และส่งิ แวดล้อมระหวา่ งพืน้ ทเี่ มือง รอบเมือง และชนบท ดา้ นการพัฒนาเมืองหรือแผนการพัฒนาภาค
โดยการเสริมความแขง็ แกรง่ ของการวางแผนการพัฒนา ซง่ึ มี (ก) ความสอดคล้องกบั พลวัตของประชากร
ในระดับชาติและระดบั ภูมภิ าค (ข) ความสมดลุ ของการพัฒนาเชงิ พนื้ ที่
และ (ค) การเพ่ิมพนื้ ทีก่ ารคลัง (fiscal space) ของท้องถิ่น
11.b ภายในปี พ.ศ. 2563 เพ่ิมจำนวนเมอื งและ 11.b.1 จำนวนประเทศที่มีและดำเนนิ การ
กระบวนการต้ังถนิ่ ฐานของมนษุ ย์ทเี่ ลือกใช้และ ตามยุทธศาสตร์การลดความเสย่ี งจากภัยพบิ ตั ิ
ดำเนินการตามนโยบายและแผนท่บี รู ณาการ ระดบั ประเทศทีส่ อดคล้องกับกรอบการดำเนนิ งาน
เพอ่ื นำไปส่คู วามครอบคลุม ประสทิ ธิภาพในการใช้ เซนไดเพอ่ื การลดความเสยี่ งจากภัยพิบตั ิ พ.ศ. 2558
ทรัพยากร การลดผลกระทบและปรับตัวตอ่ การ – 2573
เปลี่ยนแปลงสภาพภมู ิอากาศ มีภมู ติ ้านทานต่อภยั พิบัติ 11.b.2 สัดส่วนขององคก์ รปกครองสว่ นท้องถิ่นทีม่ ี
และใหพ้ ฒั นาและดำเนนิ การตามการบรหิ ารความเสีย่ ง และดำเนนิ การตามยุทธศาสตรก์ ารลดความเสยี่ ง
จากภัยพบิ ัตแิ บบองค์รวมในทุกระดับ โดยเป็นไปตาม จากภัยพบิ ัติระดับท้องถ่นิ ที่สอดคล้องกบั ยุทธศาสตร์
กรอบการดำเนนิ งานเซนไดเพื่อการลดความเสย่ี ง ระดับประเทศ
จากภยั พิบัติ พ.ศ. 2558 - 2573
11.c สนบั สนุนประเทศพัฒนาน้อยท่ีสุด รวมถึงผา่ นทาง 11.c.1 สัดสว่ นของการสนับสนุนทางการเงินที่จัดสรร
ความชว่ ยเหลือทางการเงนิ และวิชาการในการสร้าง ให้กับการก่อสรา้ ง และการเพิ่มเติมเพื่อให้เกิดความ
อาคารทีย่ ่งั ยืนและมคี วามต้านทานและยืดหยนุ่ โดยใช้ ย่งั ยนื ยืดหยนุ่ และอาคารทใ่ี ช้ทรัพยากรอยา่ งมี
วสั ดทุ ้องถ่ิน ประสิทธภิ าพ
(ในการประชุมคณะกรรมาธิการสถิติแหง่
สหประชาชาติ คร้งั ที่ 51 ระหวา่ งวนั ที่ 3 – 6
มีนาคม 2563 เสนอใหย้ กเลกิ ตัวช้วี ดั 11.c.1
เน่ืองจากยังไม่มีการจดั ทำ methodology และข้อมูล)
26
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตวั ชี้วดั (Global SDG indicators)
เปา้ หมายที่ 12 สรา้ งหลักประกันให้มีแบบแผนการผลิตและการบรโิ ภคท่ียง่ั ยนื (Responsible
consumption, production)
12.1 ดำเนนิ การใหเ้ ป็นผลตามกรอบระยะ 10 ปี 12.1.1 จำนวนประเทศที่มีการพฒั นาหรือนำใช้
ของแผนงานวา่ ด้วยแบบแผนการผลิตและการบรโิ ภค เคร่อื งมือการดำเนินนโยบายทีม่ ีวตั ถปุ ระสงค์
ที่ย่งั ยืน ทุกประเทศนำไปปฏิบตั ิโดยประเทศทีพ่ ฒั นา เพ่อื สง่ เสริมการเปลย่ี นผ่านสู่การผลติ และการบรโิ ภค
แล้วเปน็ ผู้นำ โดยคำนึงถึงการพฒั นาและ ทยี่ ง่ั ยืน
ขีดความสามารถของประเทศกำลงั พัฒนา
12.2 บรรลุการจดั การทีย่ ั่งยืนและการใช้ 12.2.1 ร่องรอยการใชว้ ัตถดุ ิบ (Material
ทรพั ยากรธรรมชาติอยา่ งมีประสิทธภิ าพ Footprint) รอ่ งรอยการใช้วัตถดุ ิบตอ่ หัวประชากร
ภายในปี พ.ศ. 2573 และตอ่ ผลิตภณั ฑม์ วลรวมในประเทศ (GDP)
12.2.2 การบริโภควตั ถดุ บิ ในประเทศ การบริโภค
วตั ถุดบิ ในประเทศต่อหวั ประชากร และต่อผลติ ภัณฑ์
มวลรวมในประเทศ (GDP)
12.3 ลดของเสียอาหาร (food waste) ของโลก 12.3.1 (ก) ดัชนีการสูญเสยี อาหาร (ข) ดชั นขี องเสยี
ลงคร่ึงหนึ่งในระดับค้าปลีกและผบู้ ริโภค และลดการ อาหาร
สูญเสียอาหาร (food loss) ตลอดการผลติ และหว่ งโซ่
อปุ ทาน รวมถึงการสญู เสยี หลังการเกบ็ เกยี่ ว ภายในปี
พ.ศ. 2573
12.4 บรรลุเรื่องการจดั การสารเคมีและของเสยี ทกุ ชนิด 12.4.1 จำนวนภาคสี มาชกิ ของข้อตกลงพหภุ าคี
ตลอดวงจรชวี ิตของสงิ่ เหลา่ น้ันด้วยวธิ ีท่เี ป็นมติ ร ดา้ นส่ิงแวดลอ้ มดา้ นของเสียอันตรายและ
ตอ่ สง่ิ แวดลอ้ ม ตามกรอบความร่วมมือระหว่างประเทศ สารเคมอี ่นื ๆ ทีบ่ รรลุวัตถปุ ระสงคข์ องพนั ธกรณีและ
ที่ตกลงกันแล้ว และลดการปลดปลอ่ ยส่ิงเหลา่ นน้ั ออกสู่ ข้อผกู พนั ในการถ่ายทอดขอ้ มูลตามทกี่ ำหนดไว้ใน
อากาศ นำ้ และดนิ อย่างมนี ัยสำคญั เพื่อจะลด แต่ละข้อตกลงท่ีเกีย่ วข้อง
ผลกระทบทางลบต่อสุขภาพของมนุษยแ์ ละส่งิ แวดลอ้ ม 12.4.2 (ก) ของเสียอนั ตรายที่เกดิ ขึ้นต่อหัวประชากร
ใหม้ ากที่สุด ภายในปี พ.ศ. 2563 และ (ข) สัดส่วนของเสียอันตรายทไี่ ด้รบั การบำบดั
จำแนกตามประเภทการบำบัด
12.5 ลดการเกดิ ของเสยี โดยใหม้ กี ารป้องกนั การลด 12.5.1 อตั ราการนำขยะกลับมาใชใ้ หม่ (recycling
ปริมาณ การใชซ้ ้ำ และการนำกลับมาใชใ้ หม่ ภายในปี rate) ในระดับประเทศ (จำนวนตนั ของวสั ดทุ ีถ่ ูกนำ
พ.ศ. 2573 กลบั มาใช้ใหม่)
12.6.1 จำนวนบรษิ ทั ท่ีตีพิมพ์รายงานความย่ังยืน
12.6 สนับสนนุ ใหบ้ ริษัท โดยเฉพาะบริษัทข้ามชาติ (ตวั ชี้วัดเทยี บเคียง รายงานความยงั่ ยืนของบริษัท
และบริษัทขนาดใหญ่ รับแนวปฏิบัตทิ ยี่ ่ังยืนไปใช้ และ ท่จี ดทะเบียนในตลาดหลักทรพั ย์)
บูรณาการข้อมูลด้านความย่ังยืนไว้ในรอบการรายงาน
ของบริษัทเหลา่ นน้ั 12.7.1 ระดบั การดำเนนิ การตามนโยบายและ
แผนปฏิบตั ิการด้านการจดั ซอ้ื จัดจา้ งของภาครัฐ
12.7 สง่ เสริมแนวปฏิบัตดิ ้านการจัดซื้อจดั จา้ งของ ทีย่ ่งั ยืน
ภาครฐั ท่ียั่งยนื ตามนโยบายและการให้ลำดบั ความ
ความสำคัญของประเทศ
27
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วดั (Global SDG indicators)
12.8 สร้างหลกั ประกนั วา่ ประชาชนในทุกแห่งมีขอ้ มลู 12.8.1 ระดับการดำเนนิ การเพือ่ บรรจุ
ทเี่ ก่ยี วข้องและมคี วามตระหนักถึงการพัฒนาทยี่ ่ังยนื (i) การศึกษาเพื่อความเป็นพลเมอื งโลก และ
และวิถชี ีวติ ทส่ี อดคลอ้ งกบั ธรรมชาติ ภายในปี พ.ศ. (ii) การจดั การศึกษาเพือ่ การพฒั นาท่ยี ่ังยืน เปน็ เร่ือง
2573 หลักใน (ก) นโยบายการศกึ ษาของประเทศ
(ข) หลกั สตู ร (ค) การศึกษาของครู
และ (ง) การประเมินผลนักเรียน
12.a สนับสนนุ ประเทศกำลังพัฒนาในการเสรมิ 12.a.1 กำลังผลิตติดต้ังพลังงานหมุนเวยี นในประเทศ
ความแข็งแกร่งของขีดความสามารถด้านวิทยาศาสตร์ กำลังพฒั นา (วตั ต์ต่อหัวประชากร)
และเทคโนโลยีท่จี ะขับเคล่ือนไปสู่แบบแผนการผลติ
และการบริโภคทีย่ ัง่ ยืนย่ิงข้ึน
12.b พัฒนาและดำเนนิ การใช้เครอื่ งมอื เพื่อตดิ ตาม 12.b.1 ดำเนินการใช้เคร่ืองมือทางการบัญชีทีม่ ี
ผลกระทบของการพฒั นาทีย่ ัง่ ยืนในด้านการท่องเทย่ี ว มาตรฐานเพื่อตดิ ตามมติ ิทางเศรษฐกิจและ
ทย่ี ั่งยืนท่สี รา้ งงานและส่งเสริมวฒั นธรรมและผลติ ภณั ฑ์ สิ่งแวดลอ้ มของความย่งั ยนื ทางการท่องเท่ยี ว
ทอ้ งถน่ิ
12.c ทำให้การอุดหนนุ เชื้อเพลงิ ฟอสซิลที่ไร้ 12.c.1 (ก) สดั ส่วนของเงนิ อุดหนนุ เช้ือเพลงิ ฟอสซลิ
ประสิทธภิ าพและนำไปสู่การบริโภคที่ส้นิ เปลืองมีความ ตอ่ GDP และ (ข) สัดสว่ นของเงินอดุ หนนุ เชือ้ เพลงิ
สมเหตุสมผล โดยกำจัดการบิดเบือนทางการตลาด ฟอสซลิ ต่อค่าใช้จ่ายรวมของประเทศในดา้ นเชอ้ื เพลิง
ใหส้ อดคล้องกับบริบทของประเทศ รวมถึงการปรบั ฟอสซลิ
โครงสรา้ งภาษีและเลกิ การอุดหนนุ ท่ีเปน็ ภยั เหล่าน้นั
เพ่อื สะท้อนใหเ้ หน็ ผลกระทบตอ่ ส่งิ แวดลอ้ ม
โดยคำนงึ ถึงความจำเป็นและเงอ่ื นไขเฉพาะของประเทศ
กำลังพัฒนาและลดผลกระทบทางลบท่อี าจเกิดข้ึน
ตอ่ การพฒั นาของประเทศเหลา่ น้ันในลกั ษณะที่เป็น
การคุ้มครองคนจนและชุมชนที่ไดร้ บั ผลกระทบ
เป้าหมายที่ 13 ปฏิบัติการอย่างเร่งด่วนเพื่อต่อสกู้ ับการเปล่ียนแปลงสภาพภมู ิอากาศและผลกระทบท่ีเกิดข้ึน
(Climate action)
13.1 เสรมิ ภมู ติ ้านทานและขีดความสามารถในการ 13.1.1 จำนวนผู้เสยี ชีวิต สูญหาย และผู้ท่ไี ด้รบั
ปรับตัวต่ออันตรายและภัยพิบตั ิทางธรรมชาตทิ ี่เกย่ี วขอ้ ง ผลกระทบโดยตรงจากภยั พิบัตติ อ่ ประชากร
กบั ภูมอิ ากาศในทกุ ประเทศ 100,000 คน (ภัยพบิ ตั ิ รวมถึง อทุ กภัย อัคคีภัย
วาตภยั และภัยแล้ง)
13.1.2 จำนวนประเทศที่มีและดำเนินการ
ตามยทุ ธศาสตร์การลดความเสี่ยงจากภัยพิบตั ิ
ระดับประเทศทีส่ อดคล้องกับกรอบการดำเนินงาน
เซนไดเพอื่ การลดความเสี่ยงจากภยั พบิ ตั ิ พ.ศ. 2558
– 2573
28
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวช้ีวดั (Global SDG indicators)
13.1.3 สดั ส่วนของหน่วยงานระดับท้องถิ่นทีม่ แี ละ
ดำเนนิ การตามยุทธศาสตร์การลดความเสีย่ งจาก
ภยั พิบัตริ ะดบั ท้องถน่ิ ทีส่ อดคล้องกบั ยุทธศาสตร์
ระดับประเทศ
13.2 บรู ณาการมาตรการด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพ 13.2.1 จำนวนประเทศท่ีมเี ปา้ หมายการลดกา๊ ซ
ภมู ิอากาศในนโยบาย ยุทธศาสตร์ และการวางแผน เรอื นกระจกของประเทศ (NDCs) ยทุ ธศาสตร์
ระดับชาติ ระยะยาว แผนการปรับตัวตอ่ ผลกระทบจากการ
เปล่ยี นแปลงสภาพภูมอิ ากาศ ยุทธศาสตร์ในรายงาน
การดำเนนิ งานด้านการปรบั ตัว (Adaptation
communications) และในรายงานแห่งชาติ
(National communications)
13.2.2 ปริมาณรวมการปลอ่ ยกา๊ ซเรอื นกระจกต่อปี
13.3 พฒั นาการศึกษา การสรา้ งความตระหนักรู้ 13.3.1 ระดบั การดำเนนิ การเพือ่ บรรจุ
และขีดความสามารถของมนุษย์และของสถาบนั (i) การศึกษาเพื่อความเปน็ พลเมืองโลก และ
ในเรอ่ื งการลดผลกระทบและการปรับตวั ตอ่ การ (ii) การจัดการศึกษาเพอื่ การพฒั นาทีย่ ่ังยนื
เปลีย่ นแปลงสภาพภูมิอากาศ และการเตือนภัยลว่ งหนา้ เป็นเรอื่ งหลกั ใน (ก) นโยบายการศึกษาของประเทศ
(ข) หลกั สูตร (ค) การศึกษาของครู
และ (ง) การประเมินผลนกั เรียน
13.a ดำเนินการให้เกิดผลตามพันธกรณีที่ผูกพัน 13.a.1 ปริมาณเงนิ ดอลลารส์ หรฐั ท่ีระดมได้ตอ่ ปี
ต่อประเทศพฒั นาแล้วซง่ึ เป็นภาคขี องอนุสัญญา เทยี บเคยี งกับเปา้ หมายการระดมทนุ สะสมต่อเน่อื ง
สหประชาชาติวา่ ดว้ ยการเปล่ียนแปลงสภาพภูมิอากาศ ให้ได้ 1 แสนลา้ นเหรียญสหรัฐตามพันธะสัญญา
ที่มเี ปา้ หมายร่วมกันระดมทุนจากทกุ แหล่งใหไ้ ดจ้ ำนวน จนถงึ ปี พ.ศ. 2568
1 แสนล้านเหรยี ญสหรัฐต่อปี ภายในปี พ.ศ. 2563
เพื่อสนองความต้องการของประเทศกำลงั พัฒนา ภายใต้
บริบทของการดำเนนิ มาตรการลดผลกระทบของการ
เปล่ยี นแปลงสภาพภูมิอากาศและความโปรง่ ใสในการ
ดำเนนิ งาน ตลอดจนจัดหาเงินทุนเพ่ือใหก้ องทุน
Green Climate Fund ดำเนนิ การไดเ้ ต็มท่โี ดยเร็ว
13.b ส่งเสรมิ กลไกท่ีจะเพิ่มขีดความสามารถในการ 13.b.1 จำนวนประเทศพัฒนาน้อยท่สี ดุ รฐั กำลัง
วางแผนและการบริหารจัดการทีเ่ ก่ยี วข้องกบั การ พัฒนาทเ่ี ป็นเกาะขนาดเลก็ ที่มเี ป้าหมายการลดกา๊ ซ
เปล่ียนแปลงสภาพภมู ิอากาศอยา่ งมปี ระสิทธผิ ล เรอื นกระจกของประเทศ (NDCs) ยทุ ธศาสตร์ระยะ
ในประเทศพฒั นาน้อยท่ีสุด และรัฐกำลงั พฒั นาท่เี ปน็ ยาว แผนการปรับตัวตอ่ ผลกระทบจากการ
เกาะขนาดเล็ก โดยให้ความสำคญั ต่อผูห้ ญิง เยาวชน เปล่ยี นแปลงสภาพภมู ิอากาศ ยทุ ธศาสตรใ์ นรายงาน
ชมุ ชนท้องถิ่นและชุมชนชายขอบ การดำเนนิ งานด้านการปรับตัว (Adaptation
communications) และในรายงานแห่งชาติ
(National communications)
29
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วัด (Global SDG indicators)
เป้าหมายท่ี 14 อนุรกั ษ์และใชป้ ระโยชน์จากมหาสมุทร ทะเลและทรพั ยากรทางทะเลอยา่ งยั่งยืนเพื่อการพัฒนา
ทยี่ ่ังยืน (Life below water)
14.1 ปอ้ งกันและลดมลพิษทางทะเลทุกประเภทอยา่ งมี 14.1.1 (ก) ดชั นีของปรากฏการณ์ยโู ทรฟเิ คชนั่
นัยสำคัญ โดยเฉพาะจากกจิ กรรมบนแผน่ ดนิ รวมถึง (Eutrophication) และ (ข) ความหนาแนน่ ของขยะ
ขยะในทะเลและมลพษิ จากธาตุอาหาร (nutrient พลาสติกในทะเล
pollution) ภายในปี พ.ศ. 2568
14.2 บรหิ ารจัดการและปกป้องระบบนิเวศทางทะเล 14.2.1 จำนวนประเทศทใี่ ชแ้ นวทางเชงิ ระบบนิเวศ
และชายฝ่งั เพ่ือหลีกเลีย่ งผลกระทบทางลบทีม่ ีนยั สำคัญ ในการบริหารจดั การพื้นที่ทางทะเล
รวมถึงโดยการเสริมภูมติ า้ นทานและปฏิบตั ิการเพ่ือฟ้ืนฟู
เพอื่ บรรลุการมีมหาสมุทรทมี่ ีสขุ ภาพดีและมีผลติ ภาพ
ภายในปี พ.ศ. 2563
14.3 ลดและแก้ปญั หาผลกระทบของการเป็นกรด 14.3.1 คา่ ความเปน็ กรดในทะเลเฉลย่ี (pH) โดยวัด
ในมหาสมทุ ร โดยรวมถึงผ่านทางการเพิ่มพนู จากสถานีสุม่ ตัวอย่าง
ความรว่ มมือทางวทิ ยาศาสตร์ในทกุ ระดับ
14.4 ภายในปี พ.ศ. 2563 ให้กำกับการทำการประมง 14.4.1 สัดส่วนของมวลสตั ว์นำ้ (fish stocks)
อยา่ งมีประสทิ ธิผล และยุติการประมงเกนิ ขดี จำกดั ทอ่ี ยู่ในระดบั ความยง่ั ยืนทางชีวภาพ
การประมงท่ผี ิดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไร้การ
ควบคุม (IUU) และแนวปฏบิ ตั ิดา้ นการประมงท่ีเปน็ ไป
ในทางทำลาย และดำเนนิ การใหเ้ ปน็ ผลตามแผนการ
บริหารจัดการท่ีอย่บู นฐานวทิ ยาศาสตร์ เพื่อจะฟ้นื ฟู
มวลปลา (fish stock) ในเวลาท่สี ้ันทีส่ ุดทจ่ี ะเปน็ ไปได้
อยา่ งน้อยทสี่ ดุ ให้อยใู่ นระดับผลผลิตสงู สดุ ทีย่ ั่งยืน
(maximum sustainable yield) ตามคุณลกั ษณะ
ทางชีววิทยาของสตั วน์ ำ้ เหลา่ นั้น
14.5 ภายในปี พ.ศ. 2563 อนุรกั ษพ์ ้ืนท่ีทางทะเลและ 14.5.1 ขอบเขตของพ้ืนที่คมุ้ ครองทีเ่ ก่ียวขอ้ งกับพ้นื ท่ี
ชายฝั่งอย่างนอ้ ยร้อยละ 10 โดยให้เปน็ ไปตามกฎหมาย ทางทะเล
ระหวา่ งประเทศและภายในประเทศ และอยู่บนพ้นื ฐาน
ของข้อมลู ทางวทิ ยาศาสตรท์ ี่ดที สี่ ุดท่ีมีอยู่
14.6 ภายในปี พ.ศ. 2563 ยับย้ังการอุดหนนุ การประมง 14.6.1 ความกา้ วหนา้ ของประเทศตา่ ง ๆ ในการใช้
บางรปู แบบที่มสี ว่ นทำให้เกิดการประมงเกินขีดจำกดั เครอื่ งมอื /กลไกระหว่างประเทศ เพื่อต่อสูก้ บั
ขจัดการอดุ หนนุ ท่ีมสี ว่ นทำให้เกิดการประมงทผ่ี ิด การประมงท่ผี ิดกฎหมาย ขาดการรายงาน
กฎหมาย ขาดการรายงาน และไร้การควบคมุ และระงบั และไร้การควบคุม
การรเิ รม่ิ การอุดหนนุ ในลักษณะดงั กลา่ ว โดยตระหนกั ว่า
การปฏบิ ัติท่ีเปน็ พเิ ศษและแตกตา่ งท่ีเหมาะสมและมี
ประสทิ ธิผลสำหรบั ประเทศกำลังพฒั นาและประเทศ
30
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวช้ีวดั (Global SDG indicators)
พฒั นานอ้ ยที่สุดควรเป็นส่วนควบในการเจรจา
การอุดหนนุ การประมงขององค์การการค้าโลก
14.7 ภายในปี พ.ศ. 2573 เพิ่มผลประโยชน์ทาง 14.7.1 รอ้ ยละของผลผลติ จากการประมงท่ยี ่ังยนื
เศรษฐกจิ แกร่ ัฐกำลังพัฒนาทเี่ ปน็ เกาะขนาดเลก็ และ ตอ่ GDP ในรัฐกำลังพฒั นาท่ีเป็นเกาะขนาดเล็ก
ประเทศพฒั นาน้อยที่สุดจากการใชท้ รัพยากรทางทะเล ประเทศกลมุ่ พฒั นานอ้ ยที่สุด และทกุ ประเทศ
อยา่ งยง่ั ยนื รวมถึงผ่านทางการบริหารจดั การอย่างย่ังยืน
ในเร่ืองการประมง การเพาะเลีย้ งสตั วน์ ้ำ
และการท่องเท่ียว
14.a เพ่มิ ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ พฒั นาขดี 14.a.1 สัดสว่ นการจดั สรรงบประมาณเพื่อวิจยั
ความสามารถในการวิจยั และถ่ายทอดเทคโนโลยี เกยี่ วกบั เทคโนโลยีทางทะเล ตอ่ งบประมาณการวิจยั
ทางทะเล โดยคำนงึ ถึงหลักเกณฑ์และแนวปฏิบัติ ท้ังหมด
เกีย่ วกบั การถา่ ยทอดเทคโนโลยที างทะเล
ของคณะกรรมาธิการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยสมุทรศาสตร์
เพื่อจะพัฒนาคณุ ภาพมหาสมุทรและเพ่มิ พนู ใหค้ วาม
หลากหลายทางชวี ภาพทางทะเลมีส่วนสนับสนุน
การพัฒนาของประเทศกำลังพัฒนามากข้นึ โดยเฉพาะ
อย่างยิง่ ในรัฐกำลังพัฒนาท่ีเป็นเกาะขนาดเล็กและ
ประเทศพัฒนาน้อยท่สี ดุ
14.b จดั ใหช้ าวประมงพื้นบ้านรายเล็กเข้าถึงทรัพยากร 14.b.1 ความกา้ วหน้าของแต่ละประเทศท่มี ีการใช้
ทางทะเลและตลาด และดำเนินการด้านข้อกฎหมาย / ข้อบังคบั /
นโยบาย / กรอบการปฏบิ ัติงานของหน่วยงาน
ท่ตี ระหนกั และปกปอ้ งสิทธิของการทำประมง
ขนาดเล็ก
14.c เพิ่มพูนการอนรุ ักษ์และการใชม้ หาสมุทรและ 14.c.1 จำนวนประเทศท่ีมีความกา้ วหน้าในการ
ทรัพยากรอย่างย่ังยนื โดยการดำเนินการใหเ้ กดิ ผล ใหส้ ตั ยาบนั ยอมรบั และนำกรอบการทำงาน
ตามกฎหมายระหว่างประเทศตามท่สี ะทอ้ นใน เชงิ กฎหมาย/ นโยบาย/สถาบัน และเครอ่ื งมือในการ
UNCLOS ซึ่งเปน็ กรอบทางกฎหมายสำหรับการอนรุ ักษ์ แปลงกฎหมายระหวา่ งประเทศทเี่ กีย่ วกบั มหาสมทุ ร
และการใช้มหาสมุทรและทรัพยากรเหล่าน้ันอย่างยง่ั ยนื มาใช้ ดังทีส่ ะท้อนอยใู่ น UNCLOS เพ่อื การอนรุ กั ษ์
ตามทีร่ ะบุในย่อหน้าท่ี 158 ของเอกสาร The Future และการใช้มหาสมุทรและทรัพยากรอยา่ งยั่งยืน
We Want
เปา้ หมายที่ 15 ปกปอ้ ง ฟ้ืนฟู และสนบั สนนุ การใชร้ ะบบนิเวศบนบกอย่างยั่งยนื จัดการป่าไม้ทยี่ ั่งยนื ต่อสู้การ
กลายสภาพเป็นทะเลทราย หยดุ การเส่อื มโทรมของทีด่ ินและฟ้นื สภาพกลับมาใหม่ และหยุดการสญู เสีย
ความหลากหลายทางชีวภาพ (Life on land)
15.1 สรา้ งหลกั ประกนั วา่ จะมีการอนุรักษ์ การฟ้นื ฟู 15.1.1 สัดส่วนของพื้นท่ปี า่ ไม้ต่อพน้ื ท่ีดนิ ทง้ั หมด
และการใชร้ ะบบนเิ วศบนบกและแหล่งนำ้ จดื ในแผน่ ดนิ
รวมทง้ั บรกิ ารทางระบบนิเวศอยา่ งยั่งยืน โดยเฉพาะ
31
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วดั (Global SDG indicators)
อยา่ งยงิ่ ป่าไม้ พื้นทช่ี ่มุ น้ำ ภเู ขาและพน้ื ทแ่ี ห้งแลง้ 5.1.2 สัดสว่ นของพ้ืนทสี่ ำคัญตอ่ ความหลากหลาย
โดยเป็นไปตามขอ้ บังคบั ภายใต้ความตกลงระหว่าง ทางชวี ภาพทง้ั ทางบกและแหล่งน้ำจดื ซง่ึ เป็นพ้ืนท่ี
ประเทศ ภายในปี พ.ศ. 2563 ค้มุ ครอง จำแนกตามประเภทระบบนิเวศ
15.2 สง่ เสริมการดำเนินการด้านการบรหิ ารจดั การป่าไม้ 15.2.1 ความก้าวหน้าในการบริหารจัดการปา่ ไม้
ทุกประเภทอยา่ งยั่งยนื หยดุ ยั้งการตัดไมท้ ำลายป่า อยา่ งย่ังยนื
ฟ้นื ฟปู า่ ท่เี สอื่ มโทรม และเพ่ิมการปลกู ปา่ และฟืน้ ฟปู า่
ทั่วโลกอยา่ งจริงจงั ภายในปี พ.ศ. 2563
15.3 ต่อตา้ นการกลายสภาพเปน็ ทะเลทราย ฟน้ื ฟูทดี่ ิน 15.3.1 สดั ส่วนของทดี่ นิ ทีถ่ ูกทำให้เสือ่ มโทรม
และดินท่ีเสื่อมโทรม รวมถึงท่ีดนิ ท่ีได้รับผลกระทบ ตอ่ พ้นื ทด่ี นิ ทงั้ หมด
จากการกลายสภาพเปน็ ทะเลทราย ภัยแล้ง และอุทกภยั
และพยายามท่ีจะบรรลถุ ึงความสมดุลของการจัดการ
ทรพั ยากรที่ดิน ภายในปี พ.ศ. 2573
15.4 สรา้ งหลักประกันวา่ จะมีการอนุรักษร์ ะบบนเิ วศ 15.4.1 ขอบเขตของพ้ืนท่ีคุ้มครองทม่ี ีความสำคัญ
ภูเขาและความหลากหลายทางชีวภาพของระบบนเิ วศ ตอ่ ความหลากหลายทางชวี ภาพบนภเู ขา
เหล่านนั้ เพอื่ เพ่ิมพนู ขดี ความสามารถของระบบนิเวศ 15.4.2 ดัชนีพ้นื ทีภ่ ูเขาสเี ขยี ว (Mountain Green
ในการสร้างผลประโยชน์อนั สำคัญต่อการพฒั นาทยี่ ่ังยนื Cover Index)
ภายในปี พ.ศ. 2573
15.5 ปฎิบัตกิ ารท่ีจำเป็นและเร่งด่วนเพอ่ื ลดการ 15.5.1 ดัชนบี ญั ชีการเปลย่ี นแปลงสถานภาพพนั ธุ์พืช
เสอื่ มโทรมของถิ่นท่ีอยู่ตามธรรมชาติ หยุดยั้งการสญู เสยี และพันธุ์สตั วท์ เ่ี สย่ี งต่อการถกู คุกคาม (Red List
ความหลากหลายทางชวี ภาพ และภายในปี พ.ศ. 2563 Index)
ปกป้องและป้องกนั การสญู พันธุ์ของชนิดพนั ธุ์
ทีถ่ กู คุกคาม
15.6 สง่ เสริมการแบง่ ปนั ผลประโยชน์ที่เกดิ จากการใช้ 15.6.1 จำนวนประเทศที่มีการยอมรบั กรอบกฎหมาย
ประโยชนท์ รพั ยากรพันธกุ รรมอย่างเท่าเทยี มและ กรอบการบริหารจดั การ และกรอบนโยบายเพอ่ื สร้าง
ยุติธรรม และส่งเสริมการเขา้ ถงึ ทรพั ยากรเหล่านนั้ ความม่ันใจในความเป็นธรรม และความเทา่ เทียม
อย่างเหมาะสม ตามข้อตกลงระหวา่ งประเทศ ในการแบง่ ปันผลประโยชน์
15.7 ปฏบิ ตั ิการอย่างเรง่ ด่วนเพ่อื จะยุตกิ ารล่าและการ 15.7.1 สดั ส่วนของการค้าสัตว์ปา่ และพชื ปา่ ที่ถูกลา่
ขนยา้ ยชนดิ พนั ธพุ์ ชื และสัตว์คุ้มครอง และแกป้ ัญหา หรอื ถกู ขนย้ายอย่างผดิ กฎหมาย
ทงั้ อปุ สงคแ์ ละอปุ ทานต่อผลติ ภัณฑ์สัตว์ป่าทผี่ ิด
กฎหมาย
15.8 นำมาตรการเพ่อื ป้องกันการนำเข้าและลด 15.8.1 สัดสว่ นประเทศท่ไี ด้ใช้กฎหมายระดับชาติ
ผลกระทบของชนดิ พันธตุ์ า่ งถิ่นท่รี กุ รานต่อระบบนเิ วศ ทีเ่ กย่ี วข้อง และจัดสรรทรัพยากรเพ่ือปอ้ งกนั หรือ
บกและน้ำ และควบคุมหรอื ขจัด priority species ควบคุมชนิดพนั ธ์ุตา่ งถน่ิ ที่ถูกรุกรานอยา่ งเพยี งพอ
ภายในปี พ.ศ. 2563
32
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วัด (Global SDG indicators)
15.9 บรู ณาการมูลค่าของระบบนเิ วศและ 15.9.1 (ก) จำนวนประเทศท่กี ำหนดเปา้ หมาย
ความหลากหลายทางชวี ภาพเขา้ ไปสู่การจัดทำแผน ระดบั ชาตทิ ส่ี อดคลอ้ งหรอื ใกลเ้ คยี งกับเปา้ ประสงค์
กระบวนการพฒั นา ยทุ ธศาสตรก์ ารลดความยากจน ท่ี 2 ของ Aichi Biodiversity ของแผนยทุ ธศาสตร์
และบัญชที ง้ั ระดบั ท้องถ่ินและระดบั ประเทศ ภายในปี ความหลากหลายทางชีวภาพ ค.ศ. 2011-2020
พ.ศ. 2563 ไว้ในยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนปฏิบตั ิการความ
หลากหลายทางชวี ภาพระดับชาติ (NBSAP) และมี
การรายงานความกา้ วหนา้ ในการบรรลเุ ป้าหมาย
ดังกล่าว (ข) บรู ณาการความหลากหลายทางชวี ภาพ
ในระบบการรายงานและการบญั ชขี องประเทศ
(การดำเนนิ การตามระบบบญั ชีเศรษฐกจิ และ
ส่งิ แวดลอ้ ม)
15.a ระดมและเพ่ิมทรัพยากรทางการเงินจากทุกแหล่ง 15.a.1 (ก) การช่วยเหลือเพื่อการพฒั นาอยา่ งเปน็
เพอื่ อนรุ ักษแ์ ละใช้ความหลากหลายทางชวี ภาพ ทางการ (ODA) เพ่ือการอนรุ กั ษ์และการใชป้ ระโยชน์
และระบบนเิ วศอย่างยั่งยืน จากความหลากหลายทางชวี ภาพอยา่ งยั่งยนื และ
(ข) รายได้และเงนิ ที่ระดมได้จากการใช้เคร่ืองมือ
ทางเศรษฐศาสตรท์ เ่ี กย่ี วขอ้ งกบั ความหลากหลาย
ทางชีวภาพ
15.b ระดมทรัพยากรจากทุกแหลง่ และทุกระดบั 15.b.1 (ก) การชว่ ยเหลือเพ่อื การพฒั นาอย่างเป็น
เพ่อื สนับสนุนเงนิ แกก่ ารบริหารจัดการป่าไม้อย่างยงั่ ยืน ทางการ (ODA) เพือ่ การอนุรกั ษแ์ ละการใชป้ ระโยชน์
และสร้างแรงจูงใจทีเ่ หมาะสมสำหรบั ประเทศกำลัง จากความหลากหลายทางชีวภาพอย่างยั่งยนื และ
พัฒนาใหเ้ กิดความกา้ วหน้าในการบริหารจดั การ (ข) รายได้และเงนิ ทรี่ ะดมไดจ้ ากการใชเ้ ครื่องมือ
ซงึ่ รวมถงึ การอนุรักษ์และการปลกู ป่า ทางเศรษฐศาสตรท์ ่ีเกี่ยวข้องกับความหลากหลาย
ทางชีวภาพ
15.c เพ่ิมพูนการสนบั สนนุ ในระดับโลก 15.c.1 สดั สว่ นของการค้าสัตว์ปา่ และพชื ปา่ ทถ่ี ูกล่า
แก่ความพยายามที่จะตอ่ สู้กบั การล่า การเคลือ่ นย้ายชนดิ หรอื ถูกขนยา้ ยอยา่ งผิดกฎหมาย
พนั ธุค์ ุม้ ครอง รวมถึงโดยการเพิม่ ขดี ความสามารถ
ของชุมชนท้องถน่ิ ในการดำรงชพี อย่างยง่ั ยืน
เปา้ หมายท่ี 16 ส่งเสริมสงั คมที่สงบสุขและครอบคลมุ เพ่ือการพัฒนาทยี่ ั่งยนื ให้ทุกคนเขา้ ถงึ ความยุตธิ รรม
และสรา้ งสถาบันที่มีประสิทธิผล รบั ผดิ ชอบ และครอบคลุมในทกุ ระดบั (Peace, justice and strong
institutions)
16.1 ลดความรุนแรงทกุ รปู แบบและอัตราการตาย 16.1.1 จำนวนเหยอื่ ฆาตกรรม ตอ่ ประชากร
ที่เก่ยี วข้องในทุกแหง่ ให้ลดลงอยา่ งมนี ยั สำคญั 100,000 คน จำแนกตามเพศ และอายุ
16.1.2 การเสียชวี ิตที่เก่ยี วข้องกบั ความขดั แย้ง
ต่อประชากร 100,000 คน จำแนกตาม อายุ เพศ
และสาเหตุ
33
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตวั ชี้วัด (Global SDG indicators)
16.1.3 สดั ส่วนของประชากรทีไ่ ด้รบั
(ก) ความรุนแรงทางรา่ งกาย (ข) จติ ใจ
และ (ค) ทางเพศ ในช่วง 12 เดอื นท่ีผ่านมา
16.1.4 สัดสว่ นประชากรที่ร้สู ึกปลอดภยั เมื่อเดิน
ในบริเวณพ้ืนที่ท่ีอาศัยเพียงลำพงั
16.2 ยตุ ิการขม่ เหง การแสวงหาประโยชน์ 16.2.1 สัดสว่ นของเด็กอายุ 1-17 ปี ทเ่ี คยถูกทำร้าย
อยา่ งไมถ่ ูกตอ้ ง การค้ามนุษย์ และความรุนแรง ทางรา่ งกาย และ/หรือข่มเหงทางจิตใจโดยผู้ดูแล
และการทรมานทุกรูปแบบท่มี ีต่อเด็ก ในเดอื นที่ผา่ นมา
16.2.2 จำนวนเหยือ่ การค้ามนุษยต์ ่อประชากร
100,000 คน จำแนกตามเพศ อายุ และรปู แบบ
การแสวงหาประโยชน์
16.2.3 สัดส่วนของผหู้ ญงิ และผ้ชู าย อายุ 18-29 ปี
ทเ่ี คยถูกกระทำความรุนแรงทางเพศกอ่ นอายุ 18 ปี
16.3 สง่ เสรมิ หลกั นติ ธิ รรมท้ังในระดบั ชาตแิ ละระหวา่ ง 16.3.1 ร้อยละของเหยื่อความรนุ แรงใน 12 เดือน
ประเทศ และสร้างหลกั ประกันวา่ ทกุ คนสามารถเขา้ ถงึ ทผ่ี า่ นมา ซ่งึ ได้แจง้ การกระทำอนั รนุ แรงนน้ั
ความยตุ ธิ รรมอย่างเท่าเทยี ม ตอ่ พนักงานเจา้ หน้าที่ทมี่ ีอำนาจหน้าที่ หรอื กลไก
ทางการในการยตุ ิข้อขดั แย้ง
16.3.2 สดั สว่ นของจำนวนผตู้ ้องขงั ที่ศาลยงั ไม่
พิพากษาต่อจำนวนนักโทษทั้งหมด
16.3.3 สัดส่วนประชากรทมี่ ีปัญหาความขัดแยง้
ในช่วง 12 เดอื นท่ีผ่านมา และผทู้ ี่เข้าถึงกลไก
การแกป้ ัญหาความขดั แยง้ ทงั้ ทเ่ี ปน็ ทางการและ
ไม่เป็นทางการ จำแนกตามประเภทของกลไก
16.4 ลดการลกั ลอบเคลื่อนย้ายอาวุธและเงิน เสรมิ ความ 16.4.1 มูลคา่ รวมทั้งหมดของกระแสเขา้ ออกของเงนิ
แขง็ แกร่งของกระบวนการติดตามและการสง่ คืน ที่ผิดกฎหมาย (หนว่ ยเปน็ ดอลลาร์สหรัฐ)
สนิ ทรพั ยท์ ่ถี ูกขโมยไป และต่อสกู้ บั อาชญากรรมท่ีจดั ตั้ง 16.4.2 สดั สว่ นของอาวธุ (อาวุธเล็กและอาวุธเบา)
ในลกั ษณะองค์กรทุกรปู แบบ ภายในปี พ.ศ. 2573 ทถ่ี กู ยดึ คน้ พบและส่งมอบ ซ่ึงเจ้าหนา้ ที่ได้ตดิ ตาม
และระบุแหล่งท่ีมาหรือบรบิ ททีผ่ ดิ กฎหมาย
ของอาวุธ โดยเป็นไปตามมาตรฐานและเครื่องมือ
ทางกฎหมายระหว่างประเทศ
16.5 ลดการทจุ ริตในตำแหนง่ หน้าทีแ่ ละการรับสนิ บน 16.5.1 สดั สว่ นของบุคคลทเี่ คยตดิ ตอ่ กับเจา้ หนา้ ที่
ทกุ รปู แบบ ของรฐั อย่างนอ้ ย 1 คร้ัง และมกี ารให้สินบน
หรอื ถกู เรยี กสินบนโดยเจา้ หน้าท่ขี องรัฐในชว่ ง
ระยะเวลา 12 เดือนทีผ่ า่ นมา
16.5.2 สดั สว่ นขององค์กรธรุ กิจที่เคยตดิ ต่อกบั
เจา้ หน้าทข่ี องรัฐอยา่ งน้อย 1 คร้ัง และมีการ
34
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวช้ีวดั (Global SDG indicators)
16.6 พัฒนาสถาบนั ทมี่ ีประสิทธผิ ล มคี วามรบั ผดิ ชอบ ใหส้ นิ บน หรือถกู เรยี กสนิ บนโดยเจา้ หนา้ ท่ขี องรัฐ
และโปร่งใสในทุกระดบั ในชว่ งระยะเวลา 12 เดือนที่ผา่ นมา
16.6.1 การใช้จา่ ยภาครฐั ขน้ั พ้ืนฐานคดิ เป็นสัดสว่ น
16.7 สร้างหลักประกันวา่ จะมีกระบวนการตัดสินใจทม่ี ี ของงบประมาณที่ไดร้ บั การอนุมตั ิแล้ว จำแนกเปน็
ความรับผดิ ชอบ ครอบคลุม มสี ่วนร่วม และมคี วามเป็น ภาค (หรอื จำแนกตามรหสั งบประมาณ หรือทม่ี ี
ตวั แทนท่ดี ี ในทุกระดับการตัดสนิ ใจ ลกั ษณะคล้ายคลึงกนั )
16.6.2 สัดสว่ นประชากรที่พงึ พอใจกบั บรกิ าร
16.8 ขยายและเสริมความแข็งแกรง่ ของการมีส่วนร่วม สาธารณะครัง้ ล่าสดุ ที่ตนได้ใช้บริการ
ของประเทศกำลังพัฒนาในสถาบันทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง 16.7.1 สัดสว่ นตำแหน่งในสถาบันของรฐั
กับธรรมาภบิ าลโลก ระดบั ประเทศและระดบั ท้องถ่นิ ซ่ึงรวมถงึ
16.9 จัดให้มีอตั ลักษณ์ทางกฎหมายสำหรับทุกคน (ก) สภานติ ิบัญญัติ (ข) บรกิ ารสาธารณะ
โดยรวมถึงการให้มีการจดทะเบียนเกิด (สตู ิบตั ร) และ (ค) คณะตุลาการ เปรยี บเทียบกบั การกระจาย
ภายในปี พ.ศ. 2573 ตัวในระดับชาติ โดยจำแนกตามเพศ อายุ ผู้พิการ
16.10 สรา้ งหลักประกนั วา่ สาธารณชนสามารถเขา้ ถึง และกลมุ่ ประชากร)
ข้อมลู และมีการปกป้องเสรีภาพขั้นพ้ืนฐาน 16.7.2 สัดส่วนของประชากรท่ีเช่อื วา่ มกี ระบวนการ
ตามกฎหมายภายในประเทศและความตกลงระหว่าง ตัดสนิ ใจทค่ี รอบคลุมและตอบสนองความต้องการ
ประเทศ จำแนกตามเพศ อายุ ความพิการ และกลุ่มประชากร
16.8.1 สัดสว่ นของสมาชิก และสิทธกิ ารออกเสียง
ของประเทศกำลงั พฒั นาในองคก์ รระหว่างประเทศ
16.9.1 สัดสว่ นของเด็กอายุตำ่ กว่า 5 ปี ท่ีมกี าร
จดทะเบียนแจ้งเกิดกับหนว่ ยงานของรฐั
จำแนกตามอายุ
16.10.1 จำนวนคดีท่ีพสิ จู น์แลว้ ว่าเป็นความจรงิ
เกีย่ วกับการฆาตกรรม (killing) การลกั พาตวั
(kidnapping) การอ้มุ หาย (enforced
disappearance) การควบคุมตัวโดยพลการ
(arbitrary detention) การทรมาน (torture)
ท่กี ระทำต่อผสู้ ื่อข่าว บคุ ลากรทีเ่ กย่ี วข้องกับสื่อ
สหภาพแรงงาน และผู้พิทักษ์สทิ ธมิ นษุ ยชน
ในชว่ ง 12 เดอื นทีผ่ ่านมา
16.10.2 จำนวนประเทศที่ใช้และดำเนนิ การ
ตามรฐั ธรรมนูญ ตามกฎหมายและ/หรอื นโยบาย
ทร่ี บั ประกันวา่ สาธารณชนสามารถเขา้ ถงึ ข้อมลู ได้
35
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วดั (Global SDG indicators)
16.a เสรมิ ความแขง็ แกรง่ ของสถาบนั ระดับชาติ 16.a.1 การมีองค์กรอสิ ระดา้ นสิทธมิ นุษยชน
ทเ่ี กี่ยวข้อง โดยรวมถงึ กระทำผ่านทางความร่วมมือ ที่สอดคล้องกับหลักสนธสิ ัญญาปารีส (Paris
ระหว่างประเทศ เพ่ือสรา้ งขีดความสามารถในทกุ ระดับ Principles)
โดยเฉพาะในประเทศกำลงั พัฒนา เพื่อจะปอ้ งกันความ
รนุ แรงและต่อสูก้ บั การก่อการร้ายและอาชญากรรม
16.b สง่ เสรมิ และบังคับใชก้ ฎหมายและนโยบาย 16.b.1 สดั ส่วนของประชากรทร่ี ายงานว่าร้สู กึ
ท่ไี ม่เลือกปฏิบตั เิ พื่อการพฒั นาที่ย่ังยนื ถูกเลอื กปฏิบัติ หรอื ถูกข่มขู่/คุกคามในชว่ ง 12 เดือน
ที่ผา่ นมา ตามขอ้ บญั ญตั พิ ้นื ฐานของการห้ามเลือก
ปฏิบตั ิภายใต้กฎหมายสิทธมิ นุษยชนระหว่าง
ประเทศ
เปา้ หมายที่ 17 เสรมิ ความแข็งแกรง่ ใหแ้ ก่กลไกการดำเนนิ งานและฟ้ืนฟหู ุน้ สว่ นความรว่ มมอื ระดับโลก
เพอ่ื การพัฒนาที่ยง่ั ยนื (Partnerships for the goals)
การเงิน
17.1 เสรมิ ความแขง็ แกรง่ ของการระดมทรพั ยากร 17.1.1 สดั ส่วนรายไดภ้ าครัฐรวม ตอ่ GDP จำแนก
ภายในประเทศ โดยรวมถึงการสนบั สนุนระหว่าง ตามแหลง่ ทม่ี าของรายได้
ประเทศไปยังประเทศกำลังพัฒนา เพอ่ื ปรับปรงุ 17.1.2 สัดส่วนงบประมาณภายในประเทศทจ่ี ดั สรร
ขดี ความสามารถของประเทศในการเก็บภาษีและรายได้ จากภาษีภายในประเทศ
อนื่ ๆ ของรฐั
17.2 ประเทศพฒั นาแลว้ จะดำเนินการใหเ้ ป็นผล 17.2.1 ความช่วยเหลอื เพอื่ การพฒั นาอยา่ งเป็น
ตามพันธกรณีเรือ่ งการให้ความชว่ ยเหลือเพอื่ การพฒั นา ทางการ (ODA) สทุ ธิ ยอดรวม และทใ่ี ห้แก่ประเทศ
อยา่ งเป็นทางการ (ODA) อย่างเตม็ ที่ โดยรวมถงึ พัฒนาน้อยทส่ี ุด โดยคดิ เป็นสัดสว่ นรายได้มวลรวม
พนั ธกรณีที่ให้ไวโ้ ดยประเทศพฒั นาแล้วหลายประเทศ ประชาชาติ (GNI) ของ ผูบ้ รจิ าคท่เี ป็นสมาชกิ
ที่จะบรรลุเปา้ หมายการมสี ัดส่วน ODA/GNI ทใ่ี หแ้ ก่ ของคณะกรรมการความช่วยเหลือเพื่อการพัฒนา
ประเทศกำลังพัฒนา รอ้ ยละ 0.7 และมีสดั ส่วน (Development Assistance Committee)
ODA/GNI ท่ีให้แก่ประเทศพัฒนานอ้ ยทส่ี ดุ ของ OECD
รอ้ ยละ 0.15 ถึง 0.20 โดยผู้ให้ ODA ควรพจิ ารณา
ตง้ั เป้าหมายท่จี ะใหม้ ีสัดสว่ น ODA/GNI ทใ่ี หแ้ ก่
ประเทศพัฒนาน้อยท่ีสุด
17.3 ระดมทรัพยากรทางการเงินสำหรบั ประเทศกำลัง 17.3.1 สัดสว่ นของการลงทนุ โดยตรงจาก
พัฒนาเพ่ิมเติม จากแหลง่ ทหี่ ลากหลาย ตา่ งประเทศ (FDI) การช่วยเหลือเพ่ือการพฒั นา
อยา่ งเป็นทางการ (ODA) และความรว่ มมือ ใต้-ใต้
ตอ่ รายได้มวลรวมประชาชาติ (GNI)
17.3.2 สัดส่วนของมูลคา่ ของการโอนเงนิ กลบั
ประเทศ (เปน็ สกลุ เงนิ ดอลลาร์สหรฐั ) ตอ่ GDP
ทั้งหมด
36
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เปา้ หมายย่อย (Targets) ตวั ชี้วดั (Global SDG indicators)
17.4 ชว่ ยประเทศกำลังพัฒนาในการบรรลคุ วามย่ังยนื 17.4.1 สัดส่วนภาระหนี้ (debt service) ตอ่ รายได้
ของหนี้ระยะยาว โดยใชน้ โยบายทีป่ ระสานงานกนั ที่มุ่ง จากการส่งออกสินคา้ และบริการ
สง่ เสรมิ การจัดหาเงินทุนโดยการกอ่ หนี้ การบรรเทาหน้ี
และการปรับโครงสร้างหนี้ตามความเหมาะสม และ
แก้ปัญหาหน้ีต่างประเทศของประเทศยากจนที่มีหนี้สิน
ในระดบั สูงเพอ่ื ลดการประสบปัญหาหนี้ (debt
distress)
17.5 ใช้และดำเนนิ การให้เกดิ ผลตามระบอบการส่งเสริม 17.5.1 จำนวนประเทศที่ยอมรบั และดำเนินการ
การลงทุนสำหรับประเทศพัฒนาน้อยท่ีสุด ตามกฎเกณฑ์การสง่ เสริมการลงทนุ ของประเทศ
กำลงั พัฒนา รวมทั้งประเทศพัฒนาน้อยท่สี ดุ
เทคโนโลยี
17.6 เพ่ิมพนู ความรว่ มมือระหวา่ งประเทศ 17.6.1 จำนวนผูใ้ ช้อินเตอรเ์ น็ตบรอดแบนด์ประจำ
และในภูมภิ าคแบบเหนือ-ใต้ ใต-้ ใต้ และไตรภาคี และ ท่ี ต่อผอู้ ยู่อาศัย 100 คน จำแนกตามความเรว็
การเข้าถงึ วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม และ
ยกระดบั การแบง่ ปันความรู้ตามเงือ่ นไขที่ตกลงรว่ มกนั (ตัดตัวช้ีวัด 17.6.1 เดิมออก และใชต้ ัวชีว้ ัด 17.6.2
โดยรวมถึงผา่ นการพัฒนาการประสานงานระหว่างกลไก เดิมแทน)
ทมี่ ีอยู่เดิมโดยเฉพาะอยา่ งยิ่งในระดับของสหประชาชาติ
และผา่ นทางกลไกอำนวยความสะดวกด้านเทคโนโลยี
(Technology Facilitation Mechanism) ของโลก
17.7 ส่งเสริมการพฒั นา การถา่ ยทอด และการเผยแพร่ 17.7.1 จำนวนเงนิ ทนุ รวมทใี่ ห้แกป่ ระเทศกำลงั
เทคโนโลยีท่เี ปน็ มิตรกับส่งิ แวดลอ้ มให้กบั ประเทศกำลัง พฒั นาเพื่อสนับสนนุ การพฒั นา การถ่ายทอด และ
พัฒนาภายใตเ้ งื่อนไขท่ีอำนวยประโยชนแ์ กป่ ระเทศ การเผยแพร่ เทคโนโลยีท่ีเปน็ มิตรกับสิง่ แวดล้อม
กำลงั พฒั นารวมท้งั ตามเงื่อนไขสทิ ธพิ ิเศษตามทต่ี กลง
ร่วมกัน
17.8 ใหธ้ นาคารเทคโนโลยีและกลไกการเสริมสร้าง 17.8.1 สัดส่วนของประชากรทใี่ ช้อินเทอร์เน็ต
ขีดความสามารถด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและ
นวตั กรรมสำหรบั ประเทศพฒั นานอ้ ยทส่ี ุด ทำงานได้
อยา่ งเต็มท่ีภายในปี พ.ศ. 2560 และเพ่มิ พูนการใช้
เทคโนโลยสี นบั สนุนทส่ี ำคญั โดยเฉพาะอย่างยง่ิ
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร
การเสริมสรา้ งความสามารถ
17.9 เพิ่มพูนการสนบั สนนุ ระหวา่ งประเทศสำหรับการ 17.9.1 มูลคา่ (ดอลลาร์) ของการใหค้ วามชว่ ยเหลือ
ดำเนินการดา้ นการเสริมสรา้ งขีดความสามารถที่มี ทางการเงิน และทางวิชาการ (รวมถงึ ผ่านความ
ประสทิ ธผิ ลและมีการต้ังเป้า ในประเทศกำลงั พฒั นา ร่วมมือ เหนอื -ใต้ ใต-้ ใต้ และไตรภาค)ี ทีไ่ ด้ใหค้ ำม่นั
เพื่อสนับสนุนแผนระดับชาติทจ่ี ะดำเนนิ งานในทุก ไวก้ ับประเทศกำลังพฒั นา
37
เป้าหมายหลัก (Goals) / เป้าหมายย่อย (Targets) ตัวชี้วัด (Global SDG indicators)
เปา้ หมายการพฒั นาทยี่ ่ังยนื รวมถึงผ่านทาง
ความร่วมมือแบบเหนือ-ใต้ ใต้-ใต้ และไตรภาคี
การคา้
17.10 ส่งเสรมิ ระบบการคา้ พหุภาคที ่ีเป็นสากล มกี ตกิ า 17.10.1 ค่าเฉลี่ยของอัตราภาษีศลุ กากรถว่ งน้ำหนกั
เปิดกวา้ ง ไม่เลือกปฏบิ ตั ิ และเสมอภาค ภายใต้องค์การ ทัว่ โลก
การคา้ โลก โดยรวมถงึ ผ่านข้อสรุปของการเจรจาภายใต้
วาระการพฒั นารอบโดฮา
17.11 เพ่ิมส่วนแบ่งการส่งออกของประเทศกำลังพัฒนา 17.11.1 ส่วนแบง่ ของการส่งออกในระดับสากล
ให้สงู ขน้ึ อยา่ งมีนยั สำคญั โดยมงุ่ เพิ่มสว่ นแบ่ง ของประเทศกำลังพัฒนา และประเทศพฒั นา
ของประเทศพัฒนาน้อยทส่ี ดุ ในการสง่ ออกทวั่ โลก นอ้ ยทสี่ ดุ
ใหส้ งู ขึ้น 2 เท่าในปี พ.ศ. 2563
17.12 ทำให้เกดิ การดำเนินการในเวลาทีเ่ หมาะสม 17.12.1 ภาษีศลุ กากรเฉลยี่ ถ่วงน้ำหนกั ทีป่ ระเทศ
ในเรอื่ งการเข้าถงึ ตลาดปลอดภาษแี ละปลอดการจำกดั กำลังพัฒนา ประเทศพัฒนาน้อยท่ีสดุ และรฐั กำลัง
ปริมาณในระยะยาวสำหรับประเทศพัฒนาน้อยทส่ี ุด พฒั นาทีเ่ ป็นหมู่เกาะขนาดเล็ก เผชิญอยู่
โดยใหส้ อดคลอ้ งกบั คำตดั สนิ ขององค์การการคา้ โลก
โดยรวมถงึ การสร้างหลักประกนั วา่ กฎว่าดว้ ย
แหลง่ กำเนดิ สินค้าทม่ี ีการใหส้ ิทธิพิเศษทางการค้าทใี่ ช้
กบั ประเทศพฒั นาน้อยท่สี ุดจะมคี วามโปร่งใสและ
เรียบงา่ ย และมีส่วนช่วยอำนวยความสะดวกในการ
เขา้ ถงึ ตลาด
ประเด็นเชิงระบบ ความสอดคลอ้ งเชิงนโยบายและเชิงสถาบัน
17.13 เพม่ิ พนู เสถยี รภาพเศรษฐกจิ มหภาคของโลก 17.13.1 ผังติดตามเศรษฐกจิ มหภาค
โดยรวมถึงผ่านทางการประสานงานนโยบายและ (Macroeconomic Dashboard)
ความสอดคล้องเชิงนโยบาย
17.14 ยกระดับความสอดคล้องเชงิ นโยบายเพื่อการ 17.14.1 จำนวนประเทศท่มี ีกลไกเสริมสร้างนโยบาย
พฒั นาทยี่ ่งั ยนื ใหม้ ีความสอดคลอ้ งกบั การพัฒนาท่ยี ง่ั ยืน
17.15 เคารพพน้ื ท่ีทางนโยบายและความเป็นผู้นำ 17.15.1 ขอบเขตการใช้กรอบผลลัพธ์และเครื่องมือ
ของแตล่ ะประเทศท่จี ะสรา้ งและดำเนนิ งานตามนโยบาย การวางแผนท่ปี ระเทศเป็นเจ้าของโดยผู้ใหค้ วาม
เพื่อการขจัดความยากจนและการพฒั นาทีย่ ัง่ ยืน รว่ มมอื เพอ่ื การพฒั นา
17.16 ยกระดับหุ้นส่วนความร่วมมอื ระดับโลกเพ่ือการ 17.16.1 จำนวนประเทศทร่ี ายงานความกา้ วหน้า
พฒั นาท่ยี ั่งยนื โดยร่วมเตมิ เต็มโดยห้นุ สว่ นความร่วมมอื ตามกรอบการติดตามประสิทธผลของการพฒั นาที่มี
จากภาคสว่ นท่หี ลากหลายซ่งึ จะระดมและแบ่งปนั ผูม้ สี ว่ นได้เสยี ทห่ี ลากหลาย ท่ีสนับสนุนการบรรลุ
ความรู้ ความเช่ียวชาญ เทคโนโลยี และทรพั ยากร เป้าหมายการพัฒนาทย่ี ง่ั ยนื
ทางการเงิน เพ่ือจะสนับสนุนการบรรลุเปา้ หมาย
การพฒั นาท่ียัง่ ยืนในทุกประเทศ โดยเฉพาะในประเทศ
กำลังพฒั นา
38
เปา้ หมายหลัก (Goals) / เปา้ หมายย่อย (Targets) ตัวชี้วัด (Global SDG indicators)
17.17 สนับสนุนและสง่ เสรมิ ห้นุ สว่ นความรว่ มมือ 17.17.1 จำนวนเงินดอลลารส์ หรัฐที่มภี าระผูกพัน
ระหวา่ งภาครัฐ ภาครัฐ-ภาคเอกชน และประชาสังคม ใหใ้ ช้ในโครงการความรว่ มมือภาครัฐ-เอกชน
สร้างบนประสบการณแ์ ละกลยทุ ธ์ด้านทรัพยากร ด้านโครงสรา้ งพ้นื ฐาน
ของหนุ้ ส่วน
17.18 ยกระดบั การสนับสนุนด้านการเสริมสร้าง 17.18.1 ตัวชี้วดั ขีดความสามารถเชงิ สถติ เิ พื่อการ
ขีดความสามารถให้กับประเทศกำลังพฒั นา รวมถึง ติดตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยัง่ ยนื
ประเทศพัฒนาน้อยท่สี ุดและรัฐกำลังพัฒนาทีเ่ ป็นเกาะ 17.18.2 จำนวนประเทศท่มี ีกฎหมายทางสถติ ิ
ขนาดเลก็ ให้เพม่ิ การมีอย่ขู องข้อมูลท่ีมีคุณภาพ ของประเทศ ทส่ี อดคล้องกับหลกั พนื้ ฐานของสถติ ิ
ทนั เวลาและเชอ่ื ถือได้ จำแนกตามรายได้ เพศ อายุ ทางการ
เช้อื ชาติ ชาติพันธุ์ สถานะการอพยพ ความพกิ าร 17.18.3 จำนวนประเทศท่ีมแี ผนสถติ ิระดับประเทศ
ตำแหน่งทางภมู ิศาสตร์ และคุณลักษณะอน่ื ๆ ทีไ่ ดร้ ับเงนิ ทนุ อยา่ งเตม็ ท่ี และอยู่ระหว่าง
ทีเ่ ก่ยี วข้องตามบริบทของประเทศ ภายในปี พ.ศ. 2563 การดำเนินการให้บรรลุ จำแนกตามแหลง่ เงนิ ทุน
17.19 ต่อยอดจากข้อรเิ ร่ิมทม่ี ีอยแู่ ลว้ ในการพัฒนา 17.19.1 มลู คา่ เงนิ ดอลลารข์ องทรัพยากรท่ีใช้ในการ
การวดั ความก้าวหน้าของการพฒั นาทย่ี ่งั ยืนทีม่ ผี ล เสริมสรา้ งขีดความสามารถด้านสถิตขิ องประเทศ
ต่อผลติ ภณั ฑ์มวลรวมภายในประเทศ และสนบั สนนุ การ กำลงั พัฒนา
สรา้ งขดี ความสามารถดา้ นสถิติในประเทศกำลังพัฒนา 17.19.2 สดั สว่ นของประเทศท่ี ก) มีการดำเนนิ การ
ภายในปี พ.ศ. 2573 สำมะโนประชากรและสำมะโนครัวเรอื นอย่างนอ้ ย
หนึง่ คร้ังในรอบ 10 ปีท่ีผ่านมา และ ข) มีการจด
ทะเบียนเกดิ รอ้ ยละ 100 และ จดทะเบียนการตาย
ร้อยละ 80
สำหรับการพัฒนาตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน 17 เป้าหมายหลัก ครอบคลุมมิติการพัฒนา
ท้งั ดา้ นการพฒั นาคน เศรษฐกจิ และความม่งั คง่ั สงิ่ แวดล้อม สนั ติภาพและความยตุ ธิ รรม และความเป็นหนุ้ ส่วน
การพัฒนา ดังน้ี
1. การพัฒนาคน (People): 1 ยุติความยากจน, 2 ยุติความหิวโหย, 3 สุขภาพที่ดี,
4 การศกึ ษาท่มี คี ณุ ภาพ, 5 ความเสมอภาคระหวา่ งเพศ
2. สิง่ แวดลอ้ ม (Planet): 6 การจดั การนำ้ และสุขาภบิ าล, 12 การผลติ และบรโิ ภคอยา่ งย่ังยืน,
13 การต่อสู้ปัญหาเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ, 14 ทรัพยากรทางทะเลอย่างยั่งยืน, 15 ระบบนิเวศบนบก
อย่างย่ังยืน
3. เศรษฐกิจและความมั่งคั่ง (Prosperity): 7 พลังงานสมัยใหม่, 8 การเติบโตทางเศรษฐกิจ
ที่ครอบคลุม และการมีงานที่มีคุณค่า, 9 โครงสร้างพื้นฐานที่มั่นคง, 10 ลดความไม่เสมอภาค, 11 เมืองและ
การตง้ั ถิน่ ฐาน
4. สันติภาพและความยตุ ธิ รรม (Peace): 16 สงั คมทสี่ งบสขุ และความยุติธรรม
5. ความเป็นหนุ้ สว่ นการพัฒนา (Partnership): 17 หุ้นส่วนความรว่ มมือระดบั โลก
39
ภายใต้ 17 เป้าหมายหลัก (Goals) ในแต่ละเป้าหมายจะมีเป้าหมายย่อย (Targets)
รวมทั้งสิ้น 169 เป้าหมาย โดยเป้าหมายย่อยจะเป็นตัวกำหนดประเด็นหรือขอบเขตของการพัฒนา
ของเป้าหมายหลักให้มีความชัดเจน เจาะจงมากขึ้น อย่างไรก็ตาม ในแต่ละเป้าหมายหลัก จะประกอบด้วย
เป้าหมายย่อย 2 รูปแบบ คือ เป็นตัวเลขล้วน เช่น 1.1 1.2 เป็นต้น กับเป็นตัวเลขและตัวอักษร เช่น 1. a 1.b
เป็นต้น ความแตกต่างของเป้าหมายย่อยที่เป็นตัวเลขล้วน กับตัวเลขผสมตัวอักษร คือ เป้าหมายย่อยที่เป็น
ตัวเลขล้วน เปน็ การกำหนดเปา้ หมายความสำเรจ็ ในเชิงผลลัพธ์ของการดำเนนิ งานให้บรรลุเปา้ หมายการพัฒนา
ที่ยั่งยืนเป้าหมายนั้น ๆ ส่วนเป้าหมายที่เป็นตวั เลขผสมตัวอักษร เป็นการกำหนดเป้าหมายในเชิงแนวทางหลัก
หรอื ประเด็นหลกั ที่ควรใหค้ วามสำคญั ในการดำเนนิ งานเพื่อใหบ้ รรลุเปา้ หมายการพฒั นาทยี่ ่ังยืนเปา้ หมายนน้ั ๆ
สำหรับหลักการการพัฒนาเปา้ หมายการพัฒนาที่ยั่งยนื หรือ SDGs มุ่งเน้นให้ความสำคัญกับการพัฒนาที่เนน้
ครอบคลุม ทั่วถึง ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง จะเห็นได้จากหลายเป้าหมายระบุให้ความสำคัญกับคนยากจน
เปราะบาง หรือชายขอบให้ได้รับประโยชน์หรือมีโอกาสเข้าถึงการพัฒนาทั้งทางด้านสังคม เศรษฐกิจ และ
บรกิ ารสาธารณะต่าง ๆ และมงุ่ เน้นให้ประเทศที่พัฒนาแล้วให้ความช่วยเหลือประเทศที่กำลงั พัฒนาหรือพัฒนาน้อย
มุ่งเน้นให้ความสำคัญกับการพัฒนาแบบบูรณาการ กล่าวคือ การพัฒนาที่ต้องดำเนินการพัฒนาไปพร้อม ๆ กัน
ในทุกมิติ ทุกด้าน ไม่สามารถดำเนินการแบบแยกส่วนเป็นด้าน หรือเป็นเป้าหมายได้ เนื่องจากแต่ละเป้าหมายหลัก
มีส่วนส่งเสริม และสนับสนุนการบรรลุเป้าหมายซึ่งกันและกัน เช่น การบรรลุเป้าหมายหลักที่ 4 การสร้าง
หลักประกันว่าทุกคนมีการศึกษาที่มีคุณภาพ เท่าเทียม ย่อมมีความสัมพันธ์ เกี่ยวข้องเชื่อมโยงเป้าหมายหลักที่ 1
การให้เด็กยากจนเข้าถึงบริการพื้นฐาน เป้าหมายหลักที่ 2 เกี่ยวกับปัญหาเด็กเตี้ย แคระแกรน หรือมีภาวะ
ทุพโภชนาการ เป้าหมายหลักที่ 6 การมีน้ำดื่มที่สะอาด ปลอดภัย เป้าหมายหลักที่ 9 การเข้าถึงเทคโนโลยี ข้อมูล
ข่าวสาร และอินเทอร์เน็ต เป้าหมายหลักที่ 13 การพัฒนาหลักสูตร เพื่อสร้างความตระหนักรู้การเปลี่ยนแปลง
สภาพภูมิอากาศ เป้าหมายหลักที่ 17 เรื่องเข้าถึงอินเทอร์เน็ต เป็นต้น เพราะฉะนั้น การดำเนินการพัฒนา
เพื่อให้บรรลุเป้าหมายแต่ละเป้าหมายหลักจึงมีความเชื่อมโยง และส่งผลซึ่งกันและกันด้วย นอกจากนั้น
การพฒั นาเพื่อให้บรรลุเป้าหมายการพฒั นาท่ีย่ังยืน ต้องมุง่ เน้นใหค้ วามสำคัญกบั การพัฒนาในระดบั พืน้ ที่ ชุมชน
ท้องถิ่น เพื่อเป็นการสร้างความตระหนัก กระตุ้นให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง หรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในชุมขน ท้องถิ่น
เข้ามามีบทบาทสำคัญในการพัฒนารูปแบบหรือแนวทางในการแก้ไขปัญหาในพื้นที่ด้วยตนเอง จะทำให้
40
การแก้ไขปัญหานั้น เป็นไปอย่างสอดคล้อง เหมาะสมกับบริบทของแต่ละพื้นที่และมีความยั่งยืน ทั้งนี้ เพื่อให้
สามารถติดตามความก้าวหน้าของการดำเนินงานเพื่อขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน อย่างเป็นระบบ
ในแต่ละเป้าหมายย่อยจึงมีการกำหนดตัวชี้วัดและค่าเป้าหมายไว้ให้ชัดเจน (Global SDG indicators) เพื่อการ
ตดิ ตามและประเมินผล SDGs ประกอบดว้ ย ตวั ชี้วัด 11 ตัวชวี้ ดั
2. เปา้ หมายการพัฒนาทย่ี ัง่ ยนื ของประเทศไทย : ยทุ ธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561-2580)
การพัฒนาประเทศไทยนับต้ังแต่แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 1 เป็นต้นมา
ได้ส่งผลให้ประเทศมีการพัฒนาในทุกมิติ ทั้งในด้านเศรษฐกิจที่ประเทศไทยได้รับการยกระดับเป็นประเทศ
ในกลุ่มบนของกลุ่มประเทศระดับรายไดป้ านกลาง ในดา้ นสังคมที่มีการพฒั นาคุณภาพชีวิตของประชาชนส่งผล
ให้ประเทศไทยหลุดพ้นจากการเป็นประเทศยากจน และในด้านสิ่งแวดล้อมที่ประเทศไทยมีข้อได้เปรียบ
ในความหลากหลายเชิงนิเวศ อย่างไรก็ตาม ประเทศไทยยังมีความท้าทายต่อการพัฒนาที่สำคัญ อาทิ อัตรา
การขยายตวั ทางเศรษฐกิจในปี 2560 ทรี่ ้อยละ 3.9 ถือว่าอย่ใู นระดับต่ำกว่าศักยภาพ เมอื่ เทียบกบั ร้อยละ 6.0
ต่อปี ในช่วงเวลาเกือบ 6 ทศวรรษที่ผ่านมา โดยมีสาเหตุหลักจากการชะลอตัวของการลงทุนภายในประเทศ
และสถานการณ์เศรษฐกิจโลกที่ยังไม่ฟื้นตัวได้เต็มที่ โครงสร้างเศรษฐกิจไทยที่ยังไม่สามารถขับเคลื่อนด้วย
นวัตกรรมได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ภาคบริการและภาคเกษตรมีผลิตภาพการผลิตในระดับต่ำ ขาดการนำ
เทคโนโลยีเข้ามาเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตประกอบกับแรงงานไทยยังมีปัญหาเรื่องคุณภาพและสมรรถนะ
ที่ไมส่ อดคล้องกบั ความต้องการในการขับเคล่อื นการพฒั นาของประเทศ
นอกจากนั้น ศักยภาพและคุณภาพของประชากรไทยทุกช่วงวัยยังคงเป็นปัจจัยท้าทายสำคญั
ต่อการพฒั นาประเทศ แมว้ ่าการเขา้ ถึงระบบบริการสาธารณะ การศึกษา บรกิ ารสาธารณสุข โครงสร้างพน้ื ฐานต่าง ๆ
และการคุ้มครองทางสังคมอื่น ๆ ของคนไทยมีความครอบคลุมเพิ่มมากขึ้น แต่ยังคงมีปัญหาเรื่องคุณภาพ
การใหบ้ ริการที่มีมาตรฐานแตกต่างกันระหวา่ งพื้นที่ ซึ่งเปน็ หนง่ึ ในสาเหตหุ ลักทท่ี ำให้ประเทศไทยยังคงมีปัญหา
ความเหลื่อมล้ำในหลายมิติ ขณะทีป่ ญั หาด้านความยากจนยังคงเป็นประเดน็ ท้าทายในการยกระดับการพัฒนา
ประเทศให้ประชาชนมีรายได้สูงขึ้นและแก้ปัญหาความเหลื่อมล้ำอย่างยั่งยืน ขณะเดียวกันการวาง
กลยุทธ์ระยะยาวในการฟื้นฟู การใช้ และการรักษาทรัพยากรอย่างบูรณาการเพื่อการพัฒนาประเทศที่ผ่านมา
ยังขาดความชัดเจน ส่งผลให้ทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ มของประเทศยังมีปัญหาการใช้อย่างสิ้นเปลือง
และเส่อื มโทรมลงอย่างรวดเรว็
ทั้งนี้ ปัญหาดังกล่าวข้างต้นมีสาเหตุส่วนหนึ่งมาจากประสิทธิภาพการบริหารจัดการภาครัฐ
การพัฒนาประเทศขาดความต่อเนื่องและความยืดหยุ่นในการตอบสนองต่อความต้องการและปัญหา
ของประชาชน ขณะที่ความมั่นคงภายในประเทศยังมีหลายประเด็นที่ต้องเสริมสร้างให้เกิดความเข้มแข็ง
ลดความขัดแย้งทางความคิดและอุดมการณ์ที่มีรากฐานมาจากความเหลื่อมล้ำ ความไม่เสมอภาค การขาด
ความเชื่อมั่นในกระบวนการยุติธรรม และปัญหาการขาดเสถียรภาพทางการเมือง ตลอดจนส่งเสริมคนในชาติ
ให้ยดึ ม่นั สถาบันหลักเป็นศนู ยร์ วมจติ ใจใหเ้ กดิ ความรกั ความสามัคคี
ในขณะเดียวกัน การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรที่มีสัดส่วนประชากรวัยแรงงาน
และวัยเด็กที่ลดลงและประชากรสูงอายุที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จะเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่จะทำให้การพัฒนา
ประเทศในมิติต่าง ๆ มีความท้าทายมากขึ้น ทั้งในส่วนของเสถียรภาพทางการเงินการคลังของประเทศในการ
จัดสวัสดิการเพื่อดูแลผู้สูงอายุที่เพิ่มสูงขึ้น การลงทุนและการออม การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศ
ความมั่นคงทางสังคม การบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน ซึ่งจะเป็นประเด็นท้าท ายต่อ
การขับเคลื่อนประเทศไปสกู่ ารเป็นประเทศพฒั นาแล้ว
41
ปัจจัยและแนวโนม้ ท่คี าดวา่ จะส่งผลตอ่ การพัฒนาประเทศ
แม้ว่าประเทศไทยจะมีตำแหน่งที่ตั้งที่สามารถเป็นศูนย์กลางในการเชื่อมโยงในภูมิภาค
และเป็นประตูสู่เอเชีย แต่การที่มีอาณาเขตติดกับประเทศเพื่อนบ้านหลายประเทศ ทำให้ปัญหาด้านเขตแดน
กับประเทศเพื่อนบ้านยังคงเป็นความท้าทายด้านความมั่นคงในอนาคต นอกจากนี้ ประเทศไทยยังคงต้อง
ให้ความสำคญั กับปญั หาดา้ นความม่ันคงอน่ื ๆ ทีม่ คี วามซบั ซ้อน ละเอยี ดออ่ น และมีความเชื่อมโยงกันหลายมิติ
ที่อาจเป็นประเด็นทา้ ทายต่อการสร้างบรรยากาศความไว้วางใจระหว่างรัฐกบั ประชาชนและระหว่างประชาชน
กับประชาชน ซึ่งรวมถึงการสร้างความสามัคคีของคนในชาติที่จะนำไปสู่การแก้ปัญหาความขัดแย้งระหว่าง
กลุม่ ประชากรไทยท่ีมแี นวคดิ และความเช่อื ท่ีแตกตา่ งกนั อยา่ งยั่งยนื
นอกจากนี้ การขยายอิทธิพลและการเพิ่มบทบาทของประเทศมหาอำนาจที่อาจก่อให้เกิด
การเปลี่ยนแปลงไปสู่ระบบหลายขั้วอำนาจ หรือเกิดการย้ายขั้วอำนาจทางเศรษฐกิจ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อ
เสถียรภาพทางเศรษฐกิจของประเทศในอนาคต ขณะที่องค์กรที่ไม่ใช่รัฐ อาทิ องค์การระหว่างประเทศ
และบรรษัทขา้ มชาติ จะมีบทบาทมากขึ้นในการกำหนดกฎ ระเบียบ ทิศทางความสัมพันธ์ และมาตรฐานสากลต่าง ๆ
ทั้งในด้านความมั่นคง และเศรษฐกิจ รวมทั้งการรวมกลุ่มเศรษฐกิจ และการเปิดเสรีในภูมิภาคที่นำไปสู่ความ
เช่ือมโยงในทุกระบบ อาจก่อให้เกิดความเสย่ี งด้านอาชญากรรมขา้ มชาติและเศรษฐกิจนอกระบบ รวมทั้งปญั หา
ยาเสพติด การค้ามนษุ ย์ และการลกั ลอบเข้าเมอื ง
ในทางกลับกัน ความเปลี่ยนแปลงจากโลกาภิวัตน์และความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยีที่ได้รับการพัฒนาอย่างก้าวกระโดดจะก่อให้เกิดนวัตกรรมอย่างพลิกผัน อาทิ เทคโนโลยี
ปัญญาประดิษฐ์ อินเทอร์เน็ตในทุกสิ่ง การวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ หุ่นยนต์และโดรน เทคโนโลยีพันธุกรรม
สมัยใหม่ และเทคโนโลยีทางการเงิน ซง่ึ ตัวอยา่ งแนวโนม้ การพัฒนาเทคโนโลยีอยา่ งก้าวกระโดดเหล่าน้ี คาดว่า
จะเป็นปัจจัยสนับสนุนหลักที่ช่วยทำให้เศรษฐกิจโลกและเศรษฐกิจไทยมีแนวโน้มที่จะกลับมาขยายตัวได้
เข้มแข็งขึ้น แนวโน้มสำคัญที่จำเป็นต้องมีการติดตามอย่างใกล้ชิด อาทิ การรวมกลุ่มทางการค้าและการลงทนุ
ที่จะมีความหลากหลายเพิ่มมากขึ้น การแข่งขันที่คาดว่าจะรุนแรงขึ้นในการเพิ่มผลิตภาพและสร้าง
ความหลากหลายของสินคา้ และบริการท่ีตอบโจทย์รูปแบบชีวิตใหม่ ๆ
นอกจากนั้น ประเทศไทยคาดว่าจะเข้าสู่การเป็นสังคมสูงวัยระดับสุดยอดในปี 2574
จะก่อให้เกิดโอกาสใหม่ ๆ ในการตอบสนองความต้องการของกลุ่มผู้บริโภคสูงอายุที่จะมีสัดส่วนเพิ่มขึ้น
อย่างต่อเนื่อง รวมทั้งการคาดการณ์ว่าครอบครัวไทยจะมีขนาดเล็กลงและมีรูปแบบที่หลากหลายมากข้ึน
ประชากรในประเทศไทยจะมีช่วงอายุที่แตกต่างกันและจะมีกลุ่มคนช่วงอายุใหม่ ๆ เพิ่มขึ้น ซึ่งจะส่งผล
ต่อทัศนคติและพฤติกรรมที่แตกต่างกัน ดังนั้น การเตรียมความพร้อมของประชากรให้มีคุณภาพและการนำ
เทคโนโลยีทเ่ี หมาะสมมาใชใ้ นการผลิตและการบรกิ ารของประเทศจะเปน็ ความทา้ ทายสำคญั ในระยะต่อไป
ในขณะเดียวกัน โครงสร้างประชากรที่เข้าสู่สังคมสูงวัย อาจทำให้เกิดความต้องการแรงงาน
ต่างชาติเพิ่มมากขึ้นเพื่อทดแทนจำนวนแรงงานไทยที่ลดลง ซึ่งปัจจัยด้านการเปิดเสรีในภูมิภาคและ
ความก้าวหน้าของการพัฒนาระบบคมนาคมขนส่งในภูมิภาคจะทำให้การเคลื่อนย้ายแรงงานและการย้ายถิ่น
มคี วามสะดวกมากขนึ้ และเป็นปจั จัยสำคัญท่จี ะทำให้เกิดการเคลื่อนย้ายประชากรเข้าออกประเทศเพิ่มมากขึ้น
โดยเฉพาะในกลุ่มประชากรที่มีศักยภาพซึ่งมีแนวโน้มในการเคลื่อนย้ายไปเรียนหรือทำงานในทั่วทุกมุมโลก
สูงขึ้น ทั้งนี้ การย้ายถิ่นส่วนใหญ่มีวัตถุประสงค์เพื่อแสวงหาโอกาสทางเศรษฐกิจที่ดีขึ้น จึงอาจจะเป็นไปได้
ที่ประเทศไทยจะยังคงเป็นประเทศผู้รับของประชากรจากประเทศเพื่อนบ้าน ขณะที่ประชากรไทยโดยเฉพาะ
แรงงานทักษะอาจมีแรงจูงใจในการย้ายถิ่นไปยังประเทศที่มีระดับการพัฒนาที่ดีกว่า อาจทำให้การแย่งชิง
42
แรงงานมีความรุนแรงมากขึ้น ซึ่งจะยิ่งทำให้เกิดความเสี่ยงต่อการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจและการ
เปลี่ยนแปลงของบรบิ ทสังคมไทย
นอกจากนี้ ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศคาดว่าจะมีความรุนแรงมากข้ึน
ทง้ั ในเชงิ ความผนั ผวน ความถี่ และขอบเขตที่กว้างขวางมากข้นึ ซึ่งจะสรา้ งความเสยี หายต่อชีวิตและทรัพย์สิน
ระบบโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็น ตลอดจนระบบผลิตทางการเกษตรที่สัมพันธ์ต่อเนื่องกับความมั่นคง
ด้านอาหารและน้ำ ขณะที่ระบบนิเวศต่าง ๆ มีแนวโน้มเสื่อมโทรมลง และมีความเป็นไปได้ค่อนข้างสูงในการ
สูญเสียความสามารถในการรองรับความต้องการของมนุษย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ดี ระดับความ
รุนแรงของผลกระทบอันเกิดจากการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกและความเสื่อมโทรมของระบบนิเวศต่าง ๆ
ดังกล่าวที่แต่ละประเทศจะต้องเผชิญจะมีความแตกต่างกัน ทำให้การเป็นสังคมสีเขียว การรักษาและบริหาร
จัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างบูรณาการจะได้รับความสำคัญและความสนใจจาก
นานาประเทศรวมทั้งประเทศไทยเพิ่มมากขึ้น พลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก รวมถึงการสร้างสมดุล
ความมั่นคงด้านพลังงานและอาหารมีแนวโน้มที่จะมีความสำคัญเพิ่มมากขึ้น กฎระเบียบและข้อตกลง
ด้านสิ่งแวดล้อมจะมีความเข้มข้นและเข้มงวดขึ้น โดยกรอบการพัฒนาตามข้อตกลงระหว่างประเทศต่าง ๆ
ที่สำคัญ เช่น เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน และบันทึกความตกลงปารีส จะได้รับการนำไปปฏิบัติอย่างจริงจัง
มากยงิ่ ข้นึ
แนวโน้มเหล่านี้จะก่อให้เกิดความท้าทายต่อการพัฒนาประเทศในหลายมิติ ทั้งในส่วนของ
การจ้างงานและอาชีพ สาขาการผลิตและบริการใหม่ ๆ ความมั่นคงของประเทศอันเกิดจากภัยคุกคาม
และความเสี่ยงด้านอื่น ๆ ที่ซับซ้อนขึ้น อาชญากรรมไซเบอร์ รูปแบบการก่อสงครามที่ใช้เทคโนโลยี
เป็นเครื่องมือ การเคลื่อนย้ายอย่างเสรีและรวดเร็วของผู้คน เงินทุน ข้อมูลข่าวสาร องค์ความรู้ เทคโนโลยี
และสินค้าและบริการ การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่รวดเร็วและคาดการณ์ได้ยาก
การเกิดขึ้นของโรคระบาด และโรคอุบัติใหม่ที่จะส่งผลให้การเฝ้าระวังด้านการสาธารณสุขในประเทศ
มีความสำคัญมากขึ้น อาจนำไปสู่ปัญหาความเหลื่อมล้ำที่ทวีความรุนแรงมากขึ้นได้ หากไม่มีมาตรการที่มี
ประสิทธิภาพในการป้องกันและรองรับผลกระทบต่าง ๆ ที่คาดว่าจะเกิดขึ้น ซึ่งรวมถึงการเตรียมความพร้อม
เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีและนวัตกรรมแบบพลิกผันที่จะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะ
อย่างยิ่งหากการเข้าถึงเทคโนโลยี โครงสร้างพื้นฐาน และองค์ความรู้สมัยใหม่มีระดบั ความแตกต่างกันระหว่าง
กลุ่มประชากรต่าง ๆ โดยการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีและนวัตกรรมดังกล่าวจะส่งผลต่อทั้งการจ้างงาน
และอาชีพที่จะมีรูปแบบและลักษณะงานที่เปลี่ยนไป มีความต้องการแรงงานที่มีสมรรถนะสูงเพิ่มมากข้ึน
หลายอาชีพอาจหายไปจากตลาดงานในปัจจุบันและบางอาชีพจะถูกทดแทนด้วยระบบอัตโนมัติโดยเฉพาะ
อาชีพที่ต้องการทักษะระดับต่ำ ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อความมั่นคงและคุณภาพชีวิตของประชาชนที่ปรับตัว
ไม่ทันหรือขาดความรู้และทักษะที่ทันกับยุคสมัยทีเ่ ปลี่ยนแปลงไป กระแสโลกาภิวตั นท์ ี่จะทำให้เกิดการพัฒนา
ขยายความเป็นเมือง วิถีชีวิตที่เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว รวมทั้งการเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศที่อาจจะมี
ความแปรปรวนมากยิ่งขึ้น ซึ่งปัจจัยทั้งหมดดังกล่าวจะส่งผลให้ปัญหาความยากจนและความเหลื่อมล้ำ
ของประเทศมีความซับซ้อนมากย่ิงขึ้น
จากปัจจัยและแนวโน้มที่คาดว่าจะส่งผลต่อการขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศในมิติต่าง ๆ
ข้างต้น เห็นได้ว่าบริบทและสภาพแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกประเทศมีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนแปลง
อยา่ งรวดเร็ว มพี ลวัตสงู และมีความซับซอ้ นหลากหลายมติ ิ ซงึ่ จะส่งผลตอ่ อนาคตการพฒั นาประเทศอย่างมาก
ดังนั้น การพัฒนาประเทศจึงจำเป็นต้องมียุทธศาสตร์การพัฒนาที่ครอบคลุมทุกมิติและทุกด้านการพัฒนา
ทเี่ กี่ยวขอ้ ง มีความรว่ มมือในลักษณะประชารัฐจากภาคส่วนตา่ ง ๆ ในรปู แบบของหุ้นส่วนการพัฒนาท่ีเป็นการ
43
ดำเนินงานอย่างบูรณาการ เนื่องจากทุกมิติการพัฒนามีความเกี่ยวข้องซึ่งกันและกัน โดยประเทศไทย
จำเป็นตอ้ งมที รัพยากรมนษุ ย์ที่มีคุณภาพ มคี วามรู้ สมรรถนะ และทกั ษะทีส่ อดคลอ้ งกับการเปลย่ี นแปลงต่าง ๆ
สามารถรู้เท่าทันและปรับตัวให้สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข มีอาชีพที่มั่นคง สร้างรายได้ ท่ามกลาง
ความเปลี่ยนแปลงกฎเกณฑ์และกติกาใหม่ ๆ และมาตรฐานที่สูงขึ้น โดยเฉพาะในโลกที่มีการเปลี่ยนแปลง
อย่างรวดเร็ว ซึ่งจำเป็นต้องมีการพัฒนาระบบและปัจจัยส่งเสริมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องไปพร้อมกัน ทั้งในส่วนของ
ระบบการเรียนการสอน และการพัฒนาทักษะฝีมือที่สอดคล้องกันกับการพัฒนาของคนในแต่ละช่วงวัย ระบบ
บริการสาธารณะ โครงสร้างพื้นฐาน รวมทั้งการใหค้ วามสำคัญกบั การส่งเสริมเทคโนโลยีและนวัตกรรม เพื่อให้
ประเทศไทยสามารถยกระดับเป็นเจ้าของเทคโนโลยีและนวัตกรรมก้าวทันโลก จากการต่อยอดการพัฒนา
บนพื้นฐานนโยบายไทยแลนด์ 4.0 ส่งผลให้เกิดการสร้างห่วงโซ่มูลค่าทางเศรษฐกิจในทั้งภาคอุตสาหกรรม
ภาคเกษตร และภาคบริการ กระจายผลประโยชน์จากการพัฒนา ลดปัญหาความเหลื่อมล้ำ และนำไปสู่
การเสริมสร้างคณุ ภาพชวี ติ ของประชาชนทกุ ภาคส่วน
นอกจากนี้ ประเทศไทยต้องให้ความสำคัญกับการสร้างสมดุลความมั่นคงด้านพลังงาน
และอาหาร รักษาไว้ซึ่งความหลากหลายเชิงนิเวศ การส่งเสริมการดำเนินชีวิตและธุรกิจ และการพัฒนา
และขยายความเป็นเมืองที่เติบโตอย่างตอ่ เนื่องทีเ่ ปน็ มิตรต่อส่ิงแวดลอ้ ม พร้อมกับการมีขอ้ กำหนดของรูปแบบ
และกฎเกณฑ์ที่เกี่ยวเนื่องกับลักษณะการใช้พื้นที่ที่ชัดเจน ขณะที่การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและระบบ
โลจิสติกส์ กฎหมาย ระบบภาษีต้องมีกลยุทธ์การพัฒนาที่สามารถอำนวยความสะดวกและส่งเสริมให้ประเทศ
มีศักยภาพการแข่งขันที่สูงขึ้น และสามารถใช้จุดแข็งในเรื่องตำแหน่งที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ของประเทศให้เกิด
ประโยชน์ต่อการพัฒนาประเทศมากขึ้น รวมทั้งให้ความสำคัญของการรวมกลุ่มความร่วมมือกับนานาประเทศ
ในระดับภูมิภาคและระดับโลก เพื่อกระชับและสร้างสัมพันธไมตรี เสริมสร้างความสัมพันธ์ทางการทูต ซึ่งจะ
กอ่ ใหเ้ กิดการสร้างพลังทางเศรษฐกิจและรักษาความม่ันคงของประเทศ โดยจำเปน็ ตอ้ งสร้างความพร้อมในการ
ที่จะยกระดับมาตรฐานและมีการปฏิบัติให้เป็นไปตามระเบียบกติกาสากลในด้านต่าง ๆ ขณะเดียวกันประเทศไทย
จำเป็นต้องเร่งให้มีการปฏิรูประบบราชการและการเมืองเพื่อให้เกิดการบริหารราชการที่ดีและเสถียรภาพ
ทางการเมือง มีการส่งเสริมคนในชาติให้ยึดมั่นสถาบันหลักเป็นศูนย์รวมจิตใจเพื่อให้เกิดความรักความสามัคคี
และลดความขัดแย้งภายในประเทศ โดยที่นโยบายการพัฒนาต่าง ๆ จำเป็นต้องคำนึงถึงความสอดคล้องกับ
โครงสร้างและลกั ษณะพฤติกรรมของประชากรทีอ่ าจจะมีความแตกต่างจากปจั จบุ นั มากข้นึ
ดังนั้น ภายใต้เงื่อนไขโครงสร้างประชากร โครงสร้างเศรษฐกิจ สภาพสังคม สภาพภูมิอากาศ
สิ่งแวดล้อม และปัจจัยการพัฒนาต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ส่งผลให้ประเทศไทยจำเป็นต้องมีการวางแผนการพัฒนา
ที่รอบคอบและครอบคลุม อย่างไรก็ตาม หลายประเด็นพัฒนาเป็นเรื่องที่ต้องใช้ระยะเวลาในการดำเนินงาน
เพื่อให้เกิดการปรับตวั ซึ่งจะต้องหยั่งรากลึกลงไปถึงการเปลี่ยนแปลงในเชิงโครงสร้าง การขับเคลื่อนการพัฒนา
ให้ประเทศเจริญก้าวหน้าไปในอนาคตจึงจำเป็นต้องกำหนดวิสัยทัศน์ในระยะยาวที่ต้องบรรลุ พร้อมท้ัง
แนวยุทธศาสตร์หลักในด้านต่าง ๆ เพื่อเป็นกรอบในการขับเคลื่อนการพัฒนาอย่างเป็นบูรณาการบนพื้นฐาน
ประชารัฐเพื่อยกระดับจุดแข็งและจุดเดน่ ของประเทศ และปรับปรุงแก้ไขจุดอ่อนและจุดด้อยตา่ ง ๆ อย่างเป็น
ระบบ โดยยทุ ธศาสตร์ชาตจิ ะเป็นเปา้ หมายใหญ่ในการขับเคล่ือนประเทศ และถา่ ยทอดไปสู่แผนในระดับอ่ืน ๆ
เพ่อื นำไปสู่การปฏิบัตทิ ั้งในระดับยุทธศาสตร์ ภารกิจ และพื้นที่ ซ่งึ รวมถึงพ้ืนที่พิเศษต่าง ๆ อาทิ เขตเศรษฐกิจ
พิเศษชายแดน เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก เพื่อให้การพัฒนาประเทศสามารถดำเนินการได้อย่างมั่นคง
ม่งั คง่ั และ ยัง่ ยืน
44
วสิ ัยทศั นป์ ระเทศไทย
“ประเทศไทยมีความมัน่ คง มั่งคัง่ ยั่งยนื เปน็ ประเทศพัฒนาแล้ว ด้วยการพัฒนาตามหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” หรือเป็นคติพจน์ประจำชาติว่า “มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน” เพื่อสนองตอบต่อ
ผลประโยชน์แห่งชาติ อันไดแ้ ก่ การมีเอกราช อธิปไตย การดำรงอยู่อย่างม่ันคง และย่งั ยืนของสถาบันหลักของชาติ
และประชาชนจากภยั คุกคามทุกรปู แบบ การอยรู่ ว่ มกนั ในชาตอิ ย่างสันติสขุ เป็นปึกแผ่น มคี วามมัน่ คงทางสังคม
ท่ามกลางพหุสังคมและการมีเกียรติและศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ ความเจริญเติบโตของชาติ
ความเป็นธรรมและความอยู่ดีมีสุขของประชาชน ความยั่งยืนของฐานทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม
ความมั่นคงทางพลังงานและอาหาร ความสามารถในการรักษาผลประโยชน์ของชาติภายใต้การเปลี่ยนแปลง
ของสภาวะแวดล้อมระหว่างประเทศ และการอยู่ร่วมกันอย่างสันติประสานสอดคล้องกันด้านความมั่นคง
ในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลกอยา่ งมีเกียรติและศกั ดิศ์ รี
ความมั่นคง หมายถึง การมีความมั่นคงปลอดภัยจากภัยและการเปลี่ยนแปลง
ทั้งภายในประเทศและภายนอกประเทศในทุกระดับ ทั้งระดับประเทศ สังคม ชุมชน ครัวเรือน และปัจเจก
บุคคล และมีความมั่นคงในทุกมิติ ทั้งมิติทางการทหาร เศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม และการเมือง เช่น
ประเทศมีความมั่นคงในเอกราชและอธิปไตย มีการปกครองระบบประชาธิปไตยที่มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็น
ประมุข สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์มีความเข้มแข็งเป็นศูนย์กลางและเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ
ของประชาชน มีระบบการเมืองที่มั่นคงเป็นกลไกที่นำไปสู่การบริหารประเทศที่ต่อเนื่องและโปร่งใสตามหลัก
ธรรมาภิบาล สังคมมีความปรองดองและความสามัคคี สามารถผนึกกำลังเพื่อพัฒนาประเทศ ชุมชนมีความ
เข้มแข็ง ครอบครัวมีความอบอุ่น ประชาชนมีความมั่นคงในชีวิต มีงานและรายได้ที่มั่นคงพอเพียงกับการ
ดำรงชีวิต มีการออมสำหรับวัยเกษียณ ความมั่นคงของอาหาร พลังงาน และน้ำ มีที่อยู่อาศัย และความปลอดภัย
ในชีวิตทรัพยส์ นิ
ความมัง่ คง่ั หมายถึง ประเทศไทยมีการขยายตวั ของเศรษฐกิจอย่างต่อเน่ืองและมีความย่ังยืน
จนเข้าสู่กลุ่มประเทศรายได้สูง ความเหลื่อมล้ำของการพัฒนาลดลง ประชากรมีความอยู่ดีมีสุขได้รับ
ผลประโยชน์จากการพัฒนาอย่างเท่าเทียมกันมากข้ึน และมีการพัฒนาอย่างทั่วถึงทุกภาคส่วน มีคุณภาพชีวิต
ตามมาตรฐานขององค์การสหประชาชาติ ไม่มีประชาชนที่อยู่ในภาวะความยากจน เศรษฐกิจในประเทศ
มีความเข้มแข็ง ขณะเดียวกันต้องมีความสามารถในการแข่งขันกับประเทศต่าง ๆ ทั้งในตลาดโลกและ
ตลาดภายในประเทศเพื่อให้สามารถสร้างรายได้ทั้งจากภายในและภายนอกประเทศ ตลอดจนมีการสร้าง
ฐานเศรษฐกิจและสังคมแห่งอนาคตเพื่อให้สอดรับกับบริบทการพัฒนาที่เปลี่ยนแปลงไป และประเทศไทย
มีบทบาทท่ีสำคัญในเวทีโลก และมคี วามสัมพันธ์ทางเศรษฐกจิ และการค้าอย่างแน่นแฟ้นกับประเทศในภูมิภาค
เอเชีย เป็นจดุ สำคญั ของการเชื่อมโยงในภมู ิภาค ทั้งการคมนาคมขนส่ง การผลิต การค้า การลงทุน และการทำธุรกิจ
เพื่อให้เป็นพลังในการพัฒนา นอกจากนี้ ยังมีความสมบูรณ์ในทุนที่จะสามารถสร้างการพัฒนาต่อเนื่องไปได้
ได้แก่ ทุนมนุษย์ ทุนทางปญั ญา ทนุ ทางการเงนิ ทุนทเ่ี ป็นเคร่อื งมือเครือ่ งจักร ทุนทางสังคม และทนุ ทรัพยากรธรรมชาติ
และส่ิงแวดลอ้ ม
ความยั่งยืน หมายถึง การพัฒนาที่สามารถสร้างความเจริญ รายได้ และคุณภาพชีวิต
ของประชาชนให้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจที่อยู่บนหลักการใช้ การรักษา
และการฟื้นฟูฐานทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน ไม่ใช้ทรัพยากรธรรมชาติจนเกินพอดี ไม่สร้างมลภาวะ
ต่อสิ่งแวดลอ้ มจนเกินความสามารถในการรองรับและเยยี วยาของระบบนเิ วศ การผลติ และการบริโภคเป็นมิตร
กับสิ่งแวดล้อม และสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน ทรัพยากรธรรมชาติมีความอุดมสมบูรณ์มากขึน้
และสิ่งแวดล้อมมีคุณภาพดีขึ้น คนมีความรับผิดชอบต่อสังคม มีความเอื้ออาทร เสียสละเพื่อผลประโยชน์
45
ส่วนรวม รัฐบาลมีนโยบายที่มุ่งประโยชน์ส่วนรวมอย่างยั่งยืน และให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วม
ของประชาชน และทุกภาคสว่ นในสังคมยดึ ถือและปฏิบัตติ ามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งเพ่ือการพัฒนา
อยา่ งสมดลุ มเี สถียรภาพ และย่ังยนื
โดยมีเป้าหมายการพัฒนาประเทศ คอื “ประเทศชาติม่ันคง ประชาชนมีความสุข เศรษฐกิจ
พัฒนาอย่างต่อเนื่อง สังคมเป็นธรรม ฐานทรัพยากรธรรมชาติยั่งยืน” โดยยกระดับศักยภาพของประเทศ
ในหลากหลายมิติ พัฒนาคนในทุกมิติและในทุกช่วงวัยให้เป็นคนดี เก่ง และมีคุณภาพ สร้างโอกาสและ
ความเสมอภาคทางสงั คม สร้างการเติบโตบนคณุ ภาพชีวติ ท่ีเปน็ มิตรกบั สิ่งแวดล้อม และมีภาครฐั ของประชาชน
เพือ่ ประชาชนและประโยชนส์ ว่ นรวม โดยการประเมนิ ผลการพฒั นาตามยุทธศาสตรช์ าติ ประกอบดว้ ย
1) ความอย่ดู มี สี ขุ ของคนไทยและสงั คมไทย
2) ขดี ความสามารถในการแขง่ ขัน การพฒั นาเศรษฐกจิ และการกระจายรายได้
3) การพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์ของประเทศ
4) ความเท่าเทียมและความเสมอภาคของสังคม
5) ความหลากหลายทางชีวภาพ คุณภาพสิ่งแวดลอ้ ม และความย่ังยนื ของทรัพยากรธรรมชาติ
6) ประสิทธภิ าพการบรหิ ารจัดการและการเขา้ ถงึ การให้บริการของภาครฐั
เพื่อให้ประเทศไทยสามารถยกระดับการพัฒนาให้บรรลุตามวิสัยทัศน์ “ประเทศไทยมีความ
มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน เป็นประเทศพัฒนาแลว้ ด้วยการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” และ
เป้าหมายการพัฒนาประเทศข้างต้น จึงจำเป็นต้องกำหนดยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศระยะยาวที่จะทำให้
ประเทศไทยมีความมั่นคงในเอกราชและอธิปไตย มีภูมิคุ้มกันต่อการเปลี่ยนแปลงจากปัจจัยภายใน
และภายนอกประเทศในทุกมิติทุกรูปแบบและทุกระดับ ภาคเกษตรกรรม ภาคอุตสาหกรรม และภาคบริการ
ของประเทศได้รับการพัฒนายกระดับไปสู่การใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมในการสร้างมูลค่าเพิ่ม และพัฒนา
กลไกที่สำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจใหม่ที่จะสร้างและเพิ่มศักยภาพในการแข่งขันของปร ะเทศ
เพื่อยกระดับฐานรายได้ของประชาชนในภาพรวมและกระจายผลประโยชน์ไปสู่ภาคส่วนต่าง ๆ ได้อย่าง
เหมาะสม คนไทยไดร้ ับการพัฒนาใหเ้ ป็นคนดี เก่ง มวี นิ ัย คำนึงถึงผลประโยชนส์ ว่ นรวม
46