The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by Dorya Yayınları, 2021-04-01 05:20:22

7.Sınıf Dorya Türkçe Sınıf İçi Uygulama Klavuzu_edited_edited

Basit Zamanlı, Birleşik Zamanlı Fiiller, Ek Fiilin Olumsuz Çekimi, Ek Fiilin Soru Çekimi




Alıştırma–2
Aşağıdaki isimleri, ek eylemin duyulan geçmiş zamanı ve tüm şahıs ekleriyle çekimleyip sıralı nokta ile gösterilen
yerlere yazınız.


Tekil Çoğul Tekil Çoğul

Güzel …………………… …………………… Şanslı …………………… ……………………


…………………… …………………… …………………… ……………………


…………………… …………………… …………………… ……………………




Hızlı …………………… …………………… Temiz …………………… ……………………

…………………… …………………… …………………… ……………………


…………………… …………………… …………………… ……………………





Alıştırma–3

Aşağıdaki birleşik zamanlı fiillerin kipini örnekteki gibi yanlarındaki sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.

Başarırdım Geniş zamanın hikâyesi


1. Toplardı ………………………………………


2. Geleceklermiş ………………………………………

3. Gülümseseydim ………………………………………


4. Olmalıysak ………………………………………


5. Gelirmişiz ………………………………………


6. Satacaklardı ………………………………………

7. Boyamalıydı ………………………………………


8. Çalınıyormuş ………………………………………


251

Basit Zamanlı, Birleşik Zamanlı Fiiller, Ek Fiilin Olumsuz Çekimi, Ek Fiilin Soru Çekimi




Kılavuz Bilgi


Ek Fiilin Olumsuz Çekimi
Ek fiille çekimlenmiş sözcükler, “değil” edatıyla olumsuz yapılır.

Örnekler: O sıralar, müdür yardımcısıydım. O sıralar, müdür yardımcısı değildim.
olumsuzu
isim ek eylem isim ek eylem
tamlaması tamlaması


isim + değil + ek fiil + kişi eki



Başarılı değil di m
Başarılı değil miş im
Başarılı değil se m
Başarılı değil im(dir)

Not: “değil” sözcüğü tek başına yüklem olamaz.
Örnek: Selin, kimseye kızgın değildi.
Yüklem










Alıştırma–4

Aşağıdaki cümlelerdeki fiillerin olumsuz biçimlerini yanlarındaki kutulara yazınız.



Anneannem uzun süredir çok sağlıklıymış.


Dün, yatağın üstü kalın bir örtüyle örtülüydü.

Otel odaları çok düzenliydi.


O, çok başarılı bir şairdir.


Sofra, örtüsünden yemeğine çok özenliymiş.



252

Basit Zamanlı, Birleşik Zamanlı Fiiller, Ek Fiilin Olumsuz Çekimi, Ek Fiilin Soru Çekimi




Kılavuz Bilgi


Ek Eylemin Soru Çekimi
Ek fiille çekimlenmiş sözcükler, “mi” edatıyla soru yapılır.
Örnekler: Sen bu saate kadar evde miydin? İzlediğin film güzel miymiş? Sen de geliyor muydun?



isim + mi + ek fiil + kişi eki



Başarılı mı (y)dı m? Başarılı mıydım?
Başarılı mı (y)mış ım? Başarılı mıymışım?
Not: Birleşik zamanlı fiillerin soru biçimi de “mi” edatıyla yapılır ve mi soru edatı, ek eylemle birlikte sözcükten her
zaman ayrı yazılır.


fiil + kip eki + mi + ek fiil + kişi eki



Tanı yor mu (y)du m? Tanıyor muydum?
Tanı yor mu (y)muş um? Tanıyor muymuşum?


















Alıştırma–5
Aşağıdaki bazı cümlelerde ek eylemin soru biçimi yanlış yazılmıştır. Yanlış yazılanları belirleyerek yanlarındaki
kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.


1. Böyle cennet vatana herkes sahip midir?
2. Bizi yoran aslında insanların kibirimi dir?

3. Arkadaşın Konya’nın bir ilçesinde oturmuyor muydu?
4. Bize anlattıkları tamamen yalanmıy mış?

5. Sakince oturup öğretmeni dinleyemez miymiş?
6. Son doktor kontrolünde bebek sağlıklı değilmi ydi?


253

EK EYLEM (EK FİİL)
Basit Zamanlı, Birleşik Zamanlı Fiiller, Ek Fiilin Olumsuz Çekimi, Ek Fiilin
Soru Çekimi

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1


Boşluk Doldurma

1. Aşağıdaki cümlelerde bulunan ek fiillerin altını çizerek kullanıldıkları göreve göre cümlenin numarasını ağaç-
ların altındaki uygun kutulara yazınız.




1. Çocuk gelişimini etkileyen birçok
biyolojik sebep vardır.
2. Bu kuşlar, özgürlüğün tadına
varmışlardı.
3. Vefalı ve iyi kalpli insanlar, çevre-
ye duyarlıdır.
4. Kadın, köpeğini hasretle kucaklı-
yordu.
İsim ve İsim Soylu Sözcükleri 5. Penguenlerin sıcak bir yerde ya- Basit Zamanlı Fiilleri Birleşik
Yüklem Yapma şadığını görmek mümkün değil. Zamanlı Yapma
6. Minik kedi, parktaki büyük küçük
herkesi eğlendirmişti.
7. Çalıştığı okulda çok mutluydu.






İşaretleme

2. Aşağıdaki cümlelerde bulunan ek eylemlerin hangi kiple çekimlendiğini yanlarındaki kutucuğa (✔) işareti koyarak
işaretleyiniz.


Cümleler Geçmiş zaman Geniş zaman Şart
1. Aniden bastıran yağmurun sebebi kara bulutlarmış.
2. Ben evden çıkarken hava gayet güneşliydi.
3. Eczaneler kapalıysa nöbetçi olanı aramalıyız.
4. Partiye katılım yeterli sayıda değilse gitmeyiz.
5. Bu okulun en zeki ve saygılı öğrencisi sensin.
6. Bir süredir bu apartmanda kimse yokmuş.
7. Çocuklar kimsesizse onlara kol kanat germeliyiz.

8. O, maceraperest okura seslenen bir yazardır.
9. Evin kedisi koşturup durmuş, çok yaramazmış.
10. Osman, dağ bayır dinlemeden koyunları otlatan bir çoban.


254

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Basit Zamanlı, Birleşik Zamanlı Fiiller, Ek Fiilin Olumsuz Çekimi, Ek Fiilin Soru Çekimi


Boşluk Doldurma

3. Aşağıda verilen mastarları basit zamanlı ve birleşik zamanlı fiil olarak çekimleyip sıralı nokta ile gösterilen yerlere
yazınız.


Basit zamanlı fiiller Birleşik zamanlı filler


Yemek …………………………………… ……………………………………


Kaçırmak …………………………………… ……………………………………

Solmak …………………………………… ……………………………………


Yedirmek …………………………………… ……………………………………


Oluşmak …………………………………… ……………………………………

Erimek …………………………………… ……………………………………

















Eşleştirme

4. Aşağıdaki cümlelerde bulunan ek eylemleri, kutudaki uygun kiplerle eşleştirip sıralı nokta ile gösterilen yerlere
yazınız.

1. Bu katlanabilir, kullanması kolay bir masaymış. ………
a. Ek eylemin görülen
2. Ayın ışığı denize vurdu, deniz ışıl ışıldı. ………
geçmiş zamanı
3. Takım galipse mutlu haberi herkesle paylaşalım. ……… b. Ek eylemin duyulan
geçmiş zamanı
4. O, romanlarıyla çığır açmış; büyük bir yazar. ………
c. Ek eylemin geniş za-
5. Dedesi eskiden sınırda gümrük müdürüymüş. ……… manı
d. Ek eylemin şartı
6. Çocuklar, oyun bağımlılıkları yüzünden mutsuz. ………

7. Üzücü durumlar karşısında hep sakindir. ………
8. Aradığın elbise buysa karşı caddedeki dükkânda bulabilirsin. ………



255

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1


5. 9.
(1)İnci Küpeli Kız, Hol- Cümleler Ek eylem Ek eylem
landalı ressam Johannes var yok
Vermeer’in bir tablosu- 1. Trafiğe rağmen eve bir x
dur. (2)Tablonun odak saatte vardık.
noktası, adından anlaşı- 2. Dolapta ne peynir ne de x
lacağı gibi “inci küpe”dir. zeytin vardı.
(3)Tablodan esinlenerek 3. Benim de kendime göre x
kitap yazılmıştı ve sonra kurallarım vardı.
beyaz perdeye uyar- 4. Sosyal ilişkileri gelişmiş x
lanmıştı.(4) Kitap, filme insanlar vardı orada.
göre büyük ilgi gördü. Yukarıdaki tabloda hangi cümleyle ilgili bilgi yanlış
verilmiştir?
Cem’in tabloyla ilgili verdiği numaralanmış bilgilerin
hangisinde ek eylem yoktur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

A) 1. B) 2. C) 3. D) 4.

10.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hikâye birleşik Yardıma muhtaç insanlar için elinden gelen her
zaman cümleye “pişmanlık” anlamı katmıştır? şeyi yapıyormuş.

A) Yağmur yağmasaydı günümüzü dışarıda geçirebilirdik. Bu cümle için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
B) Sapanca’daki tatilimizde sen de olmalıydın.
C) Kazandıklarımı kenara atsaydım bir araba almıştım. A) Basit zamanlı fiil kullanılmıştır.
D) Bizi kandırdığını anlamasaydım büyük zarara uğra- B) Rivayet birleşik zamanlı fiil kullanılmıştır.
mıştık. C) Ek eylem alarak yüklem olmuş bir isim vardır.
D) Hikâye birleşik zamanlı fiil kullanılmıştır.

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylemi düşmüş
bir yüklem kullanılmıştır?
11.
A) Teknoloji mantıklı kullanılırsa yararlı bir araçtır. Ben sana hep üşüyordum,
B) Yoğun kar yağışının sebebi Balkanlar’dan gelen so- Çünkü kıştım.
ğukmuş.
Nakıştım, bakıştım.
C) Kütüphanesinde her türden kitap var.
İnkar etmiyorum da bunu,
D) Evin bahçesindeki envai çeşit bitki ona aitti.
Seni sevmek gibi büyük
işlere kalkıştım.
8. 1. Öldürmeyen acı, insanı güçlendirirmiş.
2. Bu deneyimden sonra senin önün açıktır. Ve lütfen inkar etme;
3. Tüm görevlerimi layıkıyla yerine getirebildim. Sana en çok ben yakıştım.
4. Hava İstanbul’da fazlasıyla soğukmuş.

Numaralanmış cümlelerden hangi ikisinde ek fiil, Özdemir Asaf’ın bu şiirinde ek eylem almamış sözcük
ismi yüklem yapmıştır? aşağıdakilerden hangisidir?


A) 1 ve 2. B) 1 ve 4. A) nakıştım B) kalkıştım
C) 2 ve 3. D) 2 ve 4. C) üşüyordum D) kıştım

256

EK EYLEM (EK FİİL)
Basit Zamanlı, Birleşik Zamanlı Fiiller, Ek Fiilin Olumsuz Çekimi, Ek Fiilin
Soru Çekimi

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2


İşaretleme

1. Aşağıdaki tablodaki cümlelerde ek fiil kullanılan cümlelere (+) işareti kullanılmayanlara (–) işareti koyunuz.


Cümleler Ek fiil var Ek fiil yok
1. Serkan; çevresince sevilen, uysal ve pozitif bir çocuktu.
2. Birlikte çalıştığım insanlarla yüz göz olmayı pek sevmiyorum.
3. Bir haftadır alışveriş yapmadığımız için dolapta hiçbir şey yoktu.
4. Uzun uğraşlardan sonra konsolosluktan pasaportumuzu alabildik.
5. Dostum olmasaydı kendimi bu hayatta çok yalnız hissederdim.
6. Aramızda küçük şeylerin hiç lafı olmayacağı bir arkadaşlıktı bu.
7. Yaz geldi, gardırobumu yenileyip birkaç şort ve tişört almalıyım.
8. Çamaşır makinemiz bozulunca bazı çamaşırları elde yıkadık.
9. Annemin hisleri, uçmak için heyecanlanan bir kuşunki gibiydi.
10. Adam, karşımda aynı cümleleri kararlı bir şekilde tekrarladı.
11. Hakan Günday, ülke çapında bilinen ve sevilen bir yazardır.
12. Picasso’nun eserleri bugüne kalabildiyse bu, büyük bir başarıdır.







Doğru-Yanlış

2. Aşağıdaki cümlelerde verilen bilgilerin yanındaki kutucuğa doğruysa “D” yanlışa “Y” yazınız.


1. “Anneler Günü’nde anneme güzel bir hediye almıştım.” cümlesinde fiil, duyulan geçmiş zamanın hikâyesiyle
çekimlenmiştir.

2. “Bugünün dünyasında her şey bambaşkadır artık.” cümlesinde ek eylemin görülen geçmiş zamanıyla çekimlenmiş
isim vardır.

3. “Kapıdaki görevliyi buraya çağırın lütfen.” cümlesinde ek eylem vardır.
4. “Motivasyonun yükselmesi biraz da ödül sistemine bağlıdır.” cümlesinde “bağlıdır” sözcüğü, ek eylemin geniş

zamanıyla çekimlenmiştir.
5. “O, usta işi eserler veren, sevginin ve hüznün şairiymiş.” cümlesinde isim soylu sözcük ek eylemle yüklem olmuştur.

6. “Bembeyaz karın üstünde ayak izlerimi bırakıyordum.” cümlesinde rivayet birleşik zamanlı fiil vardır.
7. “Papatya en masum çiçeklerden değil miydi?” cümlesinde ek eylemin olumsuz soru biçimi kullanılmıştır.

8. “Dikkatli bakarsanız resimdeki detayı fark edersiniz.” cümlesinde rivayet birleşik zamanlı fiil vardır.

257

Basit Zamanlı, Birleşik Zamanlı Fiiller, Ek Fiilin Olumsuz Çekimi, Ek Fiilin Soru Çekimi
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2

Boşluk Doldurma


3. Aşağıdaki parkta bulunan çocukların cümlelerindeki ek fiilleri ve ek fiillerin hangi kiple çekimlendiğini kutuya
yazınız.



Çok sabırsızsın kardeşim,
merak etme birazdan
seni sallayacağım.
Ben de sallanmak isti-
yordum.






Bugün biraz yorgundum
Bugün çok mutluyum! ama neyse sıra bana da
gelecek herhâlde.

















Tabii, havalar ısınınca
hepsi evimizi istila etti.










Ek Fiil Kutusu



…………………………….… / …………………………….………………………

…………………………….… / …………………………….………………………

…………………………….… / …………………………….………………………

…………………………….… / …………………………….………………………





258

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisine ek fiilin görevi di- 7.
ğerlerinden farklıdır? Sarıyer Ortaokulu Müdürlüğüne,

A) Huzurun insan sağlığına etkisi yadsınamaz bir ger-
çektir. Okulunuz 8/A sınıfı öğrencilerinden Semih
B) Hobilerime vakit ayırabilmek benim için lükstür. Altın’ın velisiyim. Oğlum, İngiltere’deki yaz
okuluna katılacaktır. Bu konuda gerekli izni
C) Vaktim olsaydı pazara uğrayıp meyve alacaktım. veriyorum. Gereğini arz ederim.
D) Arkadaşım, bazı problemlerinden ötürü sinirliydi. Saygılarımla
Tülay Altın



Tülay Hanım’ın okula verdiği bu dilekçede kaç ek fiil
5. kullanılmıştır?


vardır A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
tatsızmış
8.
Eve güzel bir karne götürür-
sem babam bisiklet alacağına
vakitsizdir
söz vermişti. Böyle bir aileye
sahip olduğum için şanslı-
yım.

uçarmış



Aşağıdakilerden hangisi Umut’un cümlelerindeki
ek eylemden biri değildir?
Yukarıdaki balonlarda ek eylem almış sözcükler yazılı-
dır. A) götürürsem B) vermişti
C) güzel D) şanslıyım
Buna göre hangi renk balondaki ek eylemin görevi
diğerlerinde farklıdır? 9. Aşağıdaki ek eylemle ilgili bilgilerden hangisi yan-
lıştır?
A) Turuncu B) Mavi
C) Sarı D) Kırmızı A) İsme gelerek onları yüklem yapar.
B) Basit zamanlı fiilleri, birleşik zamanlı yapar.
C) “-dir” eki, ek eylemin görülen geçmiş zamanıdır.
D) “-se” eki ek eylemin şartıdır.


6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylemin geniş 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem ek eylemin
zamanı vardır? farklı bir kipiyle çekimlenmiştir?


A) Bilim insanları, her çağda topluma yön verir. A) Elbisede en sık tercih ettiğim renk, mavidir.
B) İşini zamanında yapmadığı için bir açıklaması vardır. B) Bu hayatta en güvendiğim dostum sensin.
C) Yüz ölçümü en fazla olan ilimiz Konya’ymış. C) Akşama kadar hiçbir şey yemediğim için açtım.
D) Abanın kadri yağmurda bilinir, demiş atalarımız. D) Çocukluğumun geçtiği eşsiz bir şehirdir Yalova.

259

ZARFLAR (BELİRTEÇLER)
30.Bölüm
Zaman, Durum, Miktar (Azlık-Çokluk), Yer-Yön, Soru Zarfları


Sınıf İçi Alıştırma ve Uygulamalar


Kılavuz Bilgi

Fiillerin, fiilimsilerin, sıfatların ya da zarfların anlamlarını durum,
miktar, yer-yön, zaman ve soru yönünden belirten sözcüklere
zarf(belirteç) denir.

Örnekler: Zaman hızlı geçiyor. Çok büyük bir evde yaşıyor.


zarf fiil zarf sıfat isim
Zaman çok hızlı geçiyor. Çok konuşan bir çocuktu.

zarf zarf fiil zarf fiilimsi


Not: Sıfatlar bir ismin özelliğini belirtmek için kullanılırken zarflar; fiillerin, sıfatların ya da başka bir zarfın özelliğini
belirtmek için kullanılırlar.


Örnekler: Kırmızı elbisesiyle göz kamaştırdı. Elleri kırmızı olmuştu.
sıfat isim zarf fiil


Not: Zarflar çekim eki aldıklarında isimleşir.


Örnek: Arabayı ileriye park ettim.
isim
Zarflar, özelliklerine göre beş grupta incelenir:



1. Zaman Zarfları
Fiillerin anlamlarını zaman yönünden sınırlayan zarflardır. Fiillere “Ne zaman?” sorusu sorularak zaman zarfı bulunur.


Örnekler: Resim sergisine geçen hafta gitmiştik. Yazın Datça’da bir köy evinde kalmıştık.


zaman zarfı zaman zarfı
Not: Zaman anlamı taşıyan bazı sözcükler, cümlede zarf değil isim görevinde kullanılabilir.

Örnek: Akşam, en sevdiğim vakittir. Akşam sana gelmeyi düşündüm.


isim zaman zarfı






260

Zaman, Durum, Miktar (Azlık-Çokluk), Yer-Yön, Soru Zarfları




Kılavuz Bilgi


2. Durum Zarfları
Fiillerin nasıl yapıldığını ve durumunu belirten zarflardır. Fiillere “Nasıl?” sorusu sorularak bulunur.
Örnekler: Sınıftan ağlayarak çıktı. Merdivenleri hızlı hızlı çıkıyor.


durum zarfı durum zarfı
Not: Durum zarfları, cümleye “kesinlik, yineleme, şart, dilek vb. anlamlar” katabilir.
Örnekler: Bu filmi mutlaka izlemeliyim. Bana yine iyi davranıyor.


kesinlik zarfı yineleme zarfı


Alıştırma–1

Aşağıdaki karikatürlerde bulunan zarfların altını çizerek türünü sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.
1. 2.



















…………………………………………… ……………………………………………

3. 4.




















…………………………………………… ……………………………………………


261

Zaman, Durum, Miktar (Azlık-Çokluk), Yer-Yön, Soru Zarfları



Kılavuz Bilgi


3. Yer - Yön Zarfları

Fiillerin anlamlarını yer ve yön bakımından niteleyen zarflardır. Yer – yön zarfları, “aşağı, yukarı, içeri, dışarı, ileri, geri,
öte, beri” sözcükleridir.


Örnekler: Eşyalarını almak için yukarı çıktı. Binadan içeri girdi.


yer-yön zarfı yer-yön zarfı


Not: Yer- yön zarfları, hâl eki aldıklarında isimleşir ve zarf özelliğini yitirir.


Örnekler: Eşyalarını almak için yukarıya çıktı. Binadan içeriye girdi.

isim isim



4. Miktar (Azlık- Çokluk, Nicelik) Zarfları
Bir fiilin, fiilimsinin, sıfatın ya da başka bir zarfın anlamını azlık - çokluk yönünden belirleyen zarflardır. Fiillere, sıfatlara
ve zarflara “Ne kadar?” sorusu sorularak bulunur.


Örnekler: Epey uzun bir toplantıydı. Dün akşam çok yemiş.


miktar zarfı sıfat miktar zarfı fiil
Yine çok kararlı davrandı.


miktar zarfı durum zarfı fiil

Miktar zarfları derecelendirme anlamı taşır:
• Eşitlik anlamı (kadar) Arı kadar çalışkandır o.
• Üstünlük anlamı (daha) Serra, meleklerden bile daha güzeldi.
• En üstünlük anlamı (en) Mahallenin en dürüst esnafıydı.
• Aşırılık anlamı (pek, çok, epeyce…) Film epey kısa olmuş.


Not: “daha” sözcüğü hem zaman hem de miktar zarfı olarak kullanılabilir. Bu sözcük “henüz” anlamını veriyorsa zaman
zarfı, vermiyorsa miktar zarfıdır.


Örnekler: Ödevlerimi daha bitiremedim. Biraz daha zor bir sınavdı.

zaman zarfı miktar zarfı




262

Zaman, Durum, Miktar (Azlık-Çokluk), Yer-Yön, Soru Zarfları




Alıştırma–2
Aşağıdaki ailenin cümlelerinde bulunan zarfları ve türlerini sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.





Anneciğim, Bodrum’a Fazla heyecanlanma tat-
gidince eve geri dönmek lım. Bizi Bodrum’da çok
istemeyeceğiz galiba.
güzel günler bekliyor.




Epey uzun bir yolculuk
olacak. Hazır mısınız ba- Evet, babacığım hazırız.
kalım? Sanırım aranızda en he-
yecanlı benim.



















………………………… ……………………………… ………………………………



………………………… ……………………………… ………………………………







Alıştırma–3
Aşağıdaki metinde bulunan zarfların altını çiziniz.



Aliağa’daki çevre kirliliği bizleri çok rahatsız ediyor. Hepimiz zaman zaman sisi andıran ve genzimizi acı acı yakan bir du-

manın içinde kalıyoruz. Öte yandan fabrikaların atıkları ve gemi söküm kuruluşlarının denizde ve kıyılarda yarattığı kirlilik,


cennet gibi yerleri bugün maalesef cehenneme çeviriyor.



263

Zaman, Durum, Miktar (Azlık-Çokluk), Yer-Yön, Soru Zarfları




Kılavuz Bilgi


5. Soru Zarfları
Fiillerin, fiilimsilerin ve zarfların anlamını soru yoluyla belirten zarflardır.
Örnekler: Sabahtan beri ne bakıp duruyorsun? Dizi ne kadar sürecek?


soru zarfı soru zarfı
Not: Soru zarfı, soru sıfatı ve soru zamiriyle karıştırılmamalıdır. Soru sözcüğüne karşılık olarak verilen cevap hangi türde
bir sözcükse soru sözcüğü de o türdedir.
Örnekler:
Eve nasıl geldin? Eve yürüyerek geldim.


soru zarfı durum zarfı
Nasıl bir gömlek aldın? Sarı bir gömlek aldım.

soru sıfatı sıfat isim
Bana ne getireceksin? Bilgisayar getireceğim.


soru zamiri isim









Alıştırma–4

Aşağıdaki cümlelerden soru zarfı kullanılanların yanındaki kutucuğa (✔) işareti koyarak işaretleyiniz.


1. Okula gitmediğimize göre bugün nereye gideceğiz?
2. İki saattir arıyorum, neden cevap vermiyorsun?

3. İleride bir ayrım var, hangi yoldan gidelim?
4. Projeyle ilgili çalışmaların ne kadar sürecek?

5. Halamlar Amerika’da nasıl bir evde oturuyorlar?
6. Niçin öğretmenin senden istediklerini yapmıyorsun?

7. Bu toplantıda bizim dışımızda kimler olacak acaba?
8. Amerika’da yaşayan kuzenin hangi eyalette oturuyor?

9. Neden anne ve babanın sözünü dinlemiyorsun?
10. İstanbul’da ailenle kaç gün kalacaksın?


264

ZARFLAR (BELİRTEÇLER)
Zaman, Durum, Miktar (Azlık-Çokluk), Yer-Yön, Soru Zarfları


Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1


Boşluk Doldurma

1. Aşağıdaki karikatürlerde bulunan zarfları belirleyerek sıralı nokta ile gösterilen yerlere türlerini yazınız.
1. 2.



















………………………………………………… …………………………………………………

3. 4.

















………………………………………………… …………………………………………………

5. 6.



















………………………………………………… …………………………………………………

265

Yazılıya Hazırlık ve Ödev SorularıYazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1



İşaretleme

2. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili zarfların etkilediği sözcüğün türünü işaretleyiniz.




1. Sevimli çocuk, çekine çekine içeri girdi. Zarf fiil sıfat

2. Benim kadar çalış bak sen de başaracaksın. Zarf fiil sıfat

3. Yemeği biraz fazla kaçırdım, midem bulandı. Zarf fiil sıfat

4. Ağabeyim istediklerimizi seve seve gönderdi. Zarf fiil sıfat

5. Bizimkinden daha geniş bir evde kalıyormuş. Zarf fiil sıfat

6. Derdini oldukça sakin bir sesle anlattı. Zarf fiil sıfat

7. Gömleğim biraz dar geldiği için rahatsız oldum. Zarf fiil sıfat

8. En mutlu anlarımda o yanımdaydı. Zarf fiil sıfat

9. Uzun zamandır dışarıda yemek yememiştik. Zarf fiil sıfat

10. Son gelişmeler herkesin huzurunu biraz kaçırdı. Zarf fiil sıfat













Boşluk Doldurma

3. Aşağıdaki tabloda yer alan altı çizili zarfların türlerini belirleyerek uygun olan kutuyu (✔) işareti ile işaretleyiniz.



Durum Zaman Soru Yer-Yön Miktar
Cümleler
Zarfı Zarfı Zarfı Zarfı Zarfı
1. Masadan bir hışımla kalkıp yerine geçti.


2. Geçen gün çok şiddetli dolu yağdı.
3. Bu seviyeye gelmek için çok çalıştı.

4. Ne dertlenip durursun, gülümsemek varken?

5. İşlerini çabucak bitir, sonra yukarı çık.



266

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları

4. 8. Aşağıdaki tabelaların hangisinde zarf kullanılmıştır?
Biz Atatürk’ün izinden emin adımlarla
yürüyeceğiz. Onun ilkelerinden bir an bile A) B)
vazgeçmeyeceğiz. Buraya Park İçeri Kasksız
Etmek Girilmez.
Yasaktır.





C) D)
Lütfen Çimlere 100 km İleride
Bu çocukların taşıdığı pankartta kaç zarf kullanıl- Basmayınız. Benzin İstasyonu
mıştır? Var.

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4





5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde fiili zaman bakı-
mından tamamlayan sözcük kullanılmamıştır?
9.
A) Doğamız yok oluyor ve hâlâ buna ses çıkarmıyoruz. Akşam, şehrin üzerine bir sis gibi çöktü.
B) Kalabalık dağılınca elinde çiçek olan bir kız göründü.
C) Uzun süredir beklediğim haber henüz gelemedi. Bu cümlede aşağıdaki zarf türlerinden hangisi vardır?
D) Kış, mevsimlerin en çetin ve zor geçenidir. A) Zaman zarfı
B) Durum zarfı
C) Yer – yön zarfı
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir D) Miktar zarfı
zarfla sağlanmamıştır?

A) Sana yapılan haksızlığı niçin bana söylemedin?
B) Nasıl çalıştığını bana anlatmayacak mısın? 10.
C) Ne zaman işlerini gününde bitirmeyi başaracaksın? Bunu yukarı koydum mu
D) Bunca işi yoluna koymayı nasıl beceriyorsun? kule tamamlanacak.




7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden
farklı bir zarf kullanılmıştır?
“yukarı” sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde bu cüm-
A) Herkesin ortasında sana böyle davranmamalıydı. ledekiyle aynı türde kullanılmıştır?
B) Arkadaşının söylediklerini utanmadan herkese anlattı.
A) Kutuların çoğunu yukarıya taşımam gerekiyor.
C) Sakin kişiliği ile birçok kişinin ilgisini çekmeyi kolayca
başardı. B) Caddenin yukarısında bir hayvanat bahçesi var.
D) Yarın gazetelerde bu haberi okuyunca insanlar şaşı- C) Annem, birkaç dakika önce yukarı çıktı.
racak. D) Yukarı sınıftan bir öğrenci, kardeşimi sordu.

267

ZARFLAR (BELİRTEÇLER)
Zaman, Durum, Miktar (Azlık-Çokluk), Yer-Yön, Soru Zarfları


Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2


Boşluk Doldurma

1. Çocukların cümlelerindeki zarfları uygun mektup zarflarına yazınız.



Ben, şu anda karnımı
iyice doyurmalıyım. Kar-
nımı doyurduktan sonra
enerjim artacak.
Ahmet









Ali
Yediklerimizi güzelce
hazmedelim ve biraz
dinlenelim lütfen. Çok
uzun bir yoldan geldik.


Yemeğimizi yedikten
sonra ormanda keşfe çı-
kalım. Bence bizi orman-
da çok keyifli dakikalar Selin
bekliyor.








Selin’in zarf kutusu Ahmet’in zarf kutusu Ali’nin zarf kutusu




















268

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları


Eşleştirme

2. Aşağıdaki cümlelerde bulunan altı çizili zarfları türleri ile eşleştirip sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.

1. Bebek uyanmasın diye kapıyı usulca kapattım. ………

2. Evdeki işlerimizi bitirdikten soran aşağı ineceğiz. ……… a. Durum zarfı
3. Onunla göz göze gelince ne demek istediğimi anlamış. ………
b. Zaman zarfı
4. Birazdan en sevdiğim dizi başlayacak galiba. ………
5. Kışın soğuktan kat kat giyinmeyi sevmiyorum. ………
c. Miktar zarfı
6. Şu sokaktan biraz ileri gidersek konsere yetişiriz. ………
7. Çocuk, okuldan sırtında çantasıyla ağlayarak ayrıldı. ……… d. Yer - yön zarfı

8. Gazetede yazanlar, olayın aslını apaçık gösteriyor. ………
e. Soru zarfı
9. Bu kadar ödevi iki günde nasıl bitireceksin? ………
10. Yarışmacılara yetişmek için var gücümle koştum. ………
















Boşluk Doldurma

3. Aşağıdaki cümlelerde sıralı nokta ile gösterilen yerlere kutudaki uygun zarfları yazınız.

1. Lütfen ……………… olalım! Ders başladı.
çok
2. Yemeğini ……………… yedi ve uykuya daldı.
nasıl
3. ……………… ilkokul arkadaşımla buluşacağım. sessiz
4. Elindeki parayı ……………… fazla harcama. güzelce
5. ……………… bu kadar yoğun çalışabiliyorsun? akşamüstü
teneffüsteyken
6. Sınıf ……………… birisi içeri girip silgiyi almış.
çabalamadan
7. ……………… başarıya ulaşmamız imkânsızdır. epey
8. Kızmamak için ……………… sabretti öğretmenimiz.











269

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2


4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükler 7. İlkbaharda en ke-
eylemi farklı bir yönden belirtmiştir?
yifli şeydir uçurtma
uçurmak. Hiçbir şey
A) Köşesindeki yazıları nesnel bir üslupla kaleme alı-
yor. düşünmeden sadece
rüzgârın yönünü takip
B) İstanbul’a gidince Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ni
görün. edersiniz.
C) Aldığı haberin etkisiyle her işi neşeyle yapıyordu.
D) Senem, girdiği her ortamda uyumlu davranır.
Onur’un cümlesindeki altı çizili çözcüklerden hangisi
zarf değildir?


A) İlkbaharda B) en
5. C) Hiçbir şey düşünmeden D) yönünü
Anne, evde biraz Hava çok soğuk,
sıkıldım. Dışarı sıkı giyinmeden dı-
çıkabilir miyim? şarı çıkma oğlum. 8. “büyük” sözcüğü aşağıdaki cümlelerden hangisinde
fiile durum anlamı katmıştır?

A) Aldığım palto evde giyince büyük geldi.
B) Büyüğüne karşı saygılı olmak zorundasın.
C) Sene sonunda büyük bir gösteriyle sahnede olaca-
ğız.
D) Onu karşımda görünce büyük bir mutluluk yaşa-
Anne - oğul arasında geçen diyalogdaki sözcüklerin dım.
türü hakkında aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
9. (1) Güneş, ışıl ışıl etrafı ısıtır. (2) İçin güne kıpır kıpır
A) Annenin cümlesinde yer – yön zarfı vardır. başlamaktan huzurla doludur. (3) Kahvaltını edersin ve
B) Oğlanın cümlesinde zaman zarfı vardır. gün içinde neler yapacağını planlarsın. (4) Sonra dışarı
C) Annenin cümlesinde durum zarfı vardır. çıkıp deniz havasını içine çeker ve işlerini hâlletmeye
D) Oğlanın cümlesinde miktar zarfı vardır. koyulursun.
Numaralanmış cümlelerden hangisinde zaman zarfı
kullanılmıştır?


6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf, bir sıfatı be- A) 1. B) 2. C) 3. D) 4.
lirtmektedir?


A) Mağazan aldığın yeni elbiseyle çok şık görünüyor- 10. “daha” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde
sun. cümleye zaman anlamı katmamıştır?
B) Bu aşçının yemeklerinin epey lezzetli olduğunu duy-
dum. A) Daha toplantıya kimse gelmedi.
C) Hayattan keyif almak için çok farklı hobiler edinin. B) Biraz daha çay alır mıydınız acaba?
D) Çok zaman geçmemesine rağmen kardeşimi özle- C) Daha elimdeki işler bitmedi.
dim. D) Annemin yemeği daha pişmemiş.

270

YANIT ANAHTARI



YANIT ANAHTARI



1. BÖLÜM SÖZCÜKTE ANLAM / Gerçek, Mecaz, Terim Anlam, Çok Anlamlılık


Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4
1. kaydı 1. Bu işe de hemen atlamıştım. 1. Mecaz anlam 1. G 6. G
2. oturuyor 2. Her zamanki gibi hayallere 2. Mecaz anlam 2. M 7. M
5. serilmiş daldım. 3. Mecaz anlam 3. M 8. M
3. Onu yaşamımdan silmek en 4. Gerçek anlam 4. G 9. M
doğru karardı. 5. Mecaz anlam 5. G 10. G
6. Gerçek anlam
7. Mecaz anlam
8. Mecaz anlam


Alıştırma–5 Alıştırma–6 Alıştırma–7
1. T 3 ve 5 1. Önceki.
2. M 2. Çok kullanmaktan yıpranmış, harap olmuş şey.
3. M 3. Çoktan beri var olan, üzerinden çok zaman geçmiş
4. T bulunan.
4. Geçerli olmayan.




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
Doğru-Yanlış Boşluk Doldurma Eşleştirme 4. C
1. D 7. Y Gerçek Anlam Mecaz Anlam 1. B 5. D
2. Y 8. Y düştü ağır 2. C 6. C
3. D 9. Y aydınlatmak açtı 3. D 7. D
4. D 10. D sert sıcak 4. A
8. D
5. D tuzlu boş
6. Y renkli koyu 9. D




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

Eşleştirme Boşluk Doldurma Eşleştirme 4. A
1. C 1. temel 1. D 5. A
2. E 2. mecaz 2. F 6. D
3. D 3. mecaz 3. A
7. D
4. A 4. temel 4. G
8. D
5. B 5. B
6. C 9. B
7. E



273

YANIT ANAHTARI



2. BÖLÜM SÖZCÜKTE ANLAM / Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler, Zıt (Karşıt)
Anlamlı Sözcükler, Sesteş (Eş Sesli) Sözcükler, Yakın Anlamlılık
Alıştırma–1 Alıştırma–2
okul duygu
ödül - mükâfat meşhur - ünlü akıl - us
fikir ev
sıfat - ön ad asır - yüzyıl armağan - hediye
kılavuz gaye hikâye - öykü millet - ulus hane - ev
hafıza mektep muallim - öğretmen dil - lisan sene - yıl
delil - kanıt ahenk - uyum sınav - imtihan
his rehber
amaç düşünce

konut bellek


Alıştırma–3 Alıştırma–4 Alıştırma–5
1. Zarar Sesteş Sözcük Kutusu 1. Eş dost herkesi bu mutlu güne çağırdık.
2. Kötü 2. Senden bu kadar çekinmese, kaçınmasa sorun yok.
3. İniş
4. Yermek 3. Yıllardır seni okutmak için uğraşıp didiniyor.
5. Kalabalık sal, dik, saç, arı, kar, yol 4. Bu davranışlarından kim olsa usanmış, sıkılmıştır.

5. Mutluluk gözyaşları, sevinç kahkahalarına karıştı.



Alıştırma–6 Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
Sözcükler Eş Anlamlısı Var Sesteş Zıddı Var
1. Var X X X Doğru-Yanlış
2. İhtiyar X X 1. Y 7. Y 3. D
4. A
3. Dolu X X 2. D 8. D 5. C
4. El X X 3. Y 9. D 6. C
5. Al X X X 4. Y 10. D 7. A
6. Kara X X X 5. D 8. B
7. Sal X 6. Y 9. A
8. Yar X X
9. Az X X
10. Kaz X
Eşleştirme

Taş girmiş ayakkabısının içine. Zıt anlam Doğru dürüst anlatırsanız anlayaca-
Taş gönlüm nerede istersen. ğız.
Yakın anlam
Ne ağlaşmalarımız biter ne de Bazı kitaplar, yalan yanlış bilgilerle
gülüşmelerimiz. Eş sesli dolu.

274

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
İşaretleme Boşluk Doldurma Bulmaca 4. B
1 ve 2 5. B
SÖZCÜKLER OLUMSUZU ZIT ANLAMLISI A R M A Ğ A N 6. D

inmek inmemek çıkmak K P E N Ç İ A 7. C
tuzlu tuzsuz tatlı S T K I A Ş Z 8. C
oturmak oturmamak kalkmak İ G T Ö R L İ 9. B
unutmak unutmamak hatırlamak T F E R T U K
almak almamak vermek E Y P O N S F 10. C


3. BÖLÜM SÖZCÜKTE ANLAM / Somut-Soyut Anlam, Genel-Özel Anlam, Nicel-Nitel Anlam

Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4
Somut Anlamlı Soyut Anlamlı 2 ve 4 1. Varlık - canlı - hayvan -yılan - boğa 1. G
Kelimeler Kelimeler yılanı 2. Ö
2. Kıta - ülke - bölge - şehir - köy - 3. G
insan mahalle
rüzgâr sevgi 4. Ö
mutlu 3. Edebiyat - Türk Edebiyatı - yazar 5. G
ben - Elif Şafak 6. Ö
sokaktan fikirlerini 4. Canlı - bitkiler - sebzeler - yaz
ses öğretmenlik sebzeleri - patlıcan
meslekmiş
ışığını 5. Varlık - renk - sıcak renk - kırmızı
mumları 6. Varlık - eşya - mobilya - sandalye
7. Paragraf - kelime - hece - harf
8. Türkiye - bölge - il - Ankara
Alıştırma–5 Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

Nicel Anlamlı Nitel Anlamlı Eşleştirme Doğru-Yanlış
Sözcükler Sözcükler 1. bitki - papatya 1. Y
2. şehir - istanbul 2. D
ağır eski 3. meyve - elma 3. Y
çok olumlu 4. renk - kırmızı 4. Y
alçak zayıf 5. bölge - Akdeniz 5. D
ufacık ağır İşaretleme
küçük sağlam
hafif Nicel Nitel 4. D
Geçen sene büyük işler açmış başına. X
5. A
Koca lokmayı atma ağzına, kibar ol. X 6. A
Uzun boyuyla basketbol takımına girdi. X 7. A
Bu havada deniz hâlâ sıcaktı. X 8. B
Küçük kız upuzun saçlarını kısacık kestirmiş. X
Genç bir çocuk bizi kapıda saatlerdir bekliyor. X

275

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

Bulmaca Boşluk Doldurma İşaretleme

Sandalye evin tek mobilyası diyebilirim.
D U M A N D R 1. NT
Kebap babamın gözde yemeğidir.
E F A D E F U
Köpekler, sadık hayvanlardan bir tanesidir. 2. NC
F U S A H S H Ayran, restoranlarda en çok tercih edilen içecekmiş. 3. NT
T K A L İ Z E Teyzem akrabalarım arasındaki en anlayışlı kişidir. 4. NC
E Ç P E R İ Ö Mutfak evin geniş bölümüymüş. 5. NC
R G Ç T C L Y Greyfurdu turunçgiller grubuna dahil ederiz.
Avukatlık en zor mesleklerdendir. 6. NT
Tenis iki raket ve topla oynanan bir spordur. 7. NC
Gölün üzerindeki orkideler çiçeklerin en güzelidir.

4. A 5. C 6. D 7. B 8. D 9. C
4. BÖLÜM SÖZCÜKTE ANLAM / Söz Öbeklerinde Anlam, İkilemeler, Deyimler,
Yansıma Sözcükler

Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4
1. c düşe kalka: Karşıt anlamlı sözcüklere 1. E 2 ve 4
2. d abur cubur: Her ikisi de anlamsız sözcüklerle 2. F
3. a kalem malem: Birinci kelimenin ilk harfinin yerine “m” 3. D
4. b harfi getirilmesiyle 4. A
5. e tıkır tıkır: Yansıma sözcüklerle 5. B
sorgu sual: Eş ya da yakın anlamlı sözcüklerle 6. G
eğri büğrü: Biri anlamlı diğeri anlamsız sözcüklerle 7. C
çeşit çeşit: Sözcük tekrarıyla
dişe diş: Sözcüklerin hâl eki almasıyla
ileri geri: Karşıt anlamlı sözcüklerle


Alıştırma–5 Alıştırma–6
1. Kedinin miyavlamasına hepimiz acıdık.
Bozuk musluktan su şarıl şarıl akıyordu. şarıl
2. Tavan arasından bir fare tıkırtısı geldi.
Kapı, rahatsız eden bir gıcırtıyla açıldı. gıcırtıyla 3. Kimsesiz kalmış bir köpeğin inlemesiydi bu.

Kuşlar, hâllerinden memnun ötüşüyorlar. ötüşüyorlar 4. Meleşen kuzular, çok sevimliydi.
5. Dışarıdan gelen sesle hepimiz irkildik.
Rüzgârın uğultusuyla yerimizden kalkıverdik. uğultusuyla

Elmayı kütürdeyerek iştahla yedi karşımda. kütürdeyerek




276

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

Doğru-Yanlış Deyim Oluşturma Bulmaca
1. Y 4. B
2. Y Saat tutmak 5. C
3. D Göze çarpmak 1. ARKA ÇIKMAK 6. D
4. D Yüreğine oturmak 2. KULAĞINA GİTMEK 7. B
5. Y Aklı almak 3. KAPISINI AŞINDIRMAK 8. C
6. D Dişe dokunmak 4. DİL UZATMAK 9. A
7. D Yardıma koşmak 10. B
8. D

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
Boşluk Doldurma İşaretleme Doğru-Yanlış 4. C
1. D 5. A
gurulduyordu 1 2. D 6. D
cıvıltıları 3 3. Y 7. B
gıdaklamaları 5 4. D 8. B
vızıltıları 9 9. C
hırıltıları 5. D
6. D 10. B

5. BÖLÜM SÖZCÜKTE ANLAM / Dolaylama, Ad Aktarması, Deyim Aktarması

Alıştırma–1











Aslan Kaleci Televizyon Kömür Atatürk







File bekçisi Kara elmas Ormanlar kralı Büyük kurtarıcı Aptal kutusu


Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4

1. Babam evin direğidir, her şeyi ona danışırız. 1. Eserleri 5. Ülkeler 1. D
2. Kendilerine Boğaz’ın dibinde saray yavrusu almışlar. 2. Yağmur 6. Odun veya kömür 2. B
3. İnce hastalığın çaresi yokmuş eski zamanlarda. 3. Halk 7. Ayakkabılarını 3. A
4. Bacasız sanayi ülkemizde günden güne değerini yitiriyor. 4. Yazarlar 8. Tekne 4. C

277

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

Boşluk Doldurma Doğru-Yanlış Eşleştirme 4. C
1. D 1. Söylediği acı sözler bende onarılmayacak izler
1. Dolaylama bıraktı. 5. B
2. Duyular arası aktarma 2. Y 2. Gruptaki kadife sesler kulağımızın pasını sildi. 6. B
3. Ad aktarması 3. Y 3. Kuzenimin tatlı bebeği emeklemeye başlamış. 7. D
4. Dolaylama 4. D 4. Herkes samimi davranınca sıcak bir ortam oluştu.
5. Ad aktarması 5. D 5. Havada iki gündür keskin kömür kokusu var. 8. C
6. İnsandan doğaya aktarma 6. D 9. B
7. Dolaylama 7. Y 10. C
8. Ad aktarması 8. D
9. Ad aktarması
10. Duyular arası aktarma



Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
İşaretleme Eşleştirme 3. B

4. B
1 5. B
2
4 Medeniyetler beşiği 6. A
6
Televizyon


Minik serçe


Mars

Sihirli kutu




Haliç
Kızıl gezegen




Mezopotamya
Altın boynuz




Sezen Aksu



278

YANIT ANAHTARI




6. BÖLÜM CÜMLEDE ANLAM / Cümle Vurgusu, Cümlenin Ana Düşüncesi, Cümlenin Konusu,
Cümle Oluşturma, Cümle Tamamlama, Benzer Anlamlı Cümleler,
Zıt Anlamlı Cümleler, Örtülü Anlam

Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3
1. Bu pahalı ve zevkli bileziği nereden aldın? 1. Bazı insanlar kendi ol- 1. Kişilik özelliklerinin
2. Annem akşam yemeği için lazanya ve salata yapacakmış. maktan çekinir ve bir belirlenmesinde kişiye
3. Ülkemin sayısız güzellikleri var. maskeyle dolaşır. sorumluluk verme.
4. Eve erken mi geleceksiniz acaba? 2. İnsanı en çok etkileyen 2. Doğayı sevmenin öne-
5. Pek çok zorluk yaşasa da mutludur o. romanlar, hayatın bazı mi
6. Kaç yıldır bu şirkette çalışıyorsun? dönemlerinde akla ge- 3. Kendini önemsemeyen
lir.
7. Yarın arkadaşlarla toplanıp sinemaya gideceğiz. 3. Gezme ve görmenin ta- insanlarla olmanın zara-

8. Stresli bir ortamda çalışsa da sakindir. dına varanların yaşadığı
9. Meğer ihtiyacım olan şey tabiatmış. yere dönmemesi müm-
10. Ömer mi söylemiş tüm bunları? kündür.



Alıştırma–4 Alıştırma–5 Alıştırma–6 Alıştırma–7

1. Küsmek için bahaneler aramak yerine sevmek için Güneş, diz çö- 1 1
çareler arayın. kenlerden önce 2 4
2. Hayat, insanın cesaretine göre küçülür ya da büyür. ayakta duranla- 4
3. İnciler kumsalda bulunmazlar eğer bir tane istiyorsan rın üzerinde par- 6
denize dalmalısın. lar.
4. İnsan olduğunuzu hatırlayın, geriye kalan her şeyi
unutsanız da olur. En yüce cömert-
5. Tatlı dil her kapıyı açan sihirli bir anahtardır. lik, imkânlar kı-
6. Rüyaları gerçekleştirmenin en iyi yolu uyanmaktır. sıtlıyken yapılan-
7. Bir kitaplığın ve bahçen varsa hiçbir eksiğin yoktur. dır.
8. Düşünmeden söz söylemek nişan almadan ateş etme-
ye benzer. Hayat sadece
9. Fikirlerin kanatları vardır, kimse ulaşmasını engelleye- yaşamakta ol-
mez. duğumuz andan
10. Aynı şeyi tekrar yapmak ve farklı sonuçlar beklemek ibarettir.
deliliktir.

Alıştırma–8

1. Başka yemekler de yapacak. 6. Daha önce de düşük not almış.
2. Daha önce huysuzluklarını çekiyorduk. 7. Diğer araçlar zarar görmüş.
3. Geçen sene çalışmıyordun. 8. Başkalarının da köyde evi var.

4. Sana güvenmiyorum. Güvendiğim insanlar var 9. Diğer yemekleri daha az severim.
5. Eskiden erken kalkardım, şimdi kalkamıyorum. 10. Başkalarını da partiye bekliyorum.


279

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

Boşluk Doldurma Boşluk Doldurma Eşleştirme İşaretleme
1. Hayatımızdaki her anın değerli olması 1. değerlidir 1. b 1
2. Zorlukların hayat deneyimi olarak görülmesi 2. nerede 2. a 2
3. Başarmak üzere olanların en büyük hatası işlerini 3. gümrük müdürüymüş 3. b 3
yarıda bırakmaktır, pes etmemektir. 4. bir depoya 4
4. Keyifle ve mutlulukla yapılan işten para almanın 5. yanlış 6
değeri çok büyüktür. 8

5. B 6. C 7. A 8. C 9. D 10. C
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
Doğru-Yanlış Yeniden Yazma Boşluk Doldurma İşaretleme
1. D 1. İnsanlar, kendi araçlarının 1. Mum dibine ışık vermez. 4
2. D araçları oldular. 2. Göz görmeyince gönül unuturmuş.
3. D 2. İyilikle kötülüğü, sevgiyle 3. Yıldız gibi parıldamak için karanlığa ihtiyacın
4. Y öfkeyi yen. yok.
3. Doğayı koruduğumuz 4. Dünyanın düşleyene de düşlediğini yapana da
5. D
sürece o da bizi korur. ihtiyacı var.
6. D 5. Hayatınızı ortaya koymazsanız hayatınızı kaza-
7. Y namazsınız.
8. D
5. C 6. B 7. A 8. D 9. D 10. D
7. BÖLÜM CÜMLEDE ANLAM / Atasözü, Özdeyiş (Vecize), Öznel-Nesnel Cümleler,
Doğrudan-Dolaylı Anlatımlı Cümleler, Neden (Sebep)-Sonuç Cümleleri, Amaç-Sonuç
Cümleleri,Koşul-Sonuç Cümleleri (Şart Cümleleri), Karşılaştırma Cümleleri

Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4
1. D Sağlam kafa, sağlam vücutta bulunur. Atatürk 1. N 6. N 1. DL 6. DR
2. E Ön yargıları parçalamak atomu parçalamaktan daha 2. Ö 2. DR 7. DL
3. C zordur. Einstein 3. N 3. DL 8. DR
4. B Beşikten mezara kadar bilim öğrenin. Hz. Muhammed 4. N 4. DR
5. A Bir okul açan, bir hapishane kapatır. Victor Hugo 5. Ö 5. DR

Alıştırma–5 Alıştırma–6 Alıştırma–7
6. Bodrum en eğlenceli tatil beldele-
1. a 1 1. Kırmızı sana en çok yakışan renk. rindendir.
2. a 3 2. Papatyayı, gülden daha çok seve- 7. Tiyatro sinemadan daha gerçekçi
3. b 4 rim. geliyor.
4. c 3. Senin kadar sakin birini tanıma- 8. Makarna kadar çok sevdiğim bir
dım.
5. b 4. Annemin böreği gibi lezzetliydi bu yemek yok.
6. c da. 9. Tren yolculuğunu uçak yolculuğun-
dan daha güvenli bulurum.
5. Gazete okumayı dergi okumaktan 10. Meyvelerin en güzelidir çilek.
daha çok seviyorum.

280

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1



Doğru-Yanlış Yeniden Yazma
1. D 7. D Bu yaz geçen yazdan daha sıcak geçecek.
2. Y 8. D Kitap okumayı, boş dergilere bakmaya tercih ederim.
3. Y 9. Y
Kaş, Marmaris’e göre tenha ve doğayla iç içedir.
4. D 10. D
Tenis maçı izlemeyi, basketbol maçı izlemeye tercih ediyoruz.
5. D 11. Y
6. Y 12. Y Sinema izlerken tiyatro izlerken hissettiklerimi hissetmiyorum.




Boşluk Doldurma İşaretleme
1. Düşünüp taşınmadan ivedi olarak yapılan Neden- Amaç- Koşul- Karşılaş-
işten iyi sonuç alınmaz. Cümleler Sonuç Sonuç Sonuç tırma
2. Ne kadar uzak düşseler de insanlar günün Yağmur yağınca her yer toprak
birinde karşılaşır. 1. koktu. X
3. İnsan canının değerini bilmeli, onu yıpratma- Şanslıysan bu yarışmayı kazanır-
malıdır. 2. sın. X
4. Yaradılıştan iyi olan kimse, ne denli elverişsiz
ortamda bulunsa da niteliğini yitirmez. 3. Hava, düne göre bayağı ısındı. X
5. Elden kaçırılan fırsat gözde büyütülür. 4. Uçmak için düşmeyi göze alma- X
6. İnsan, malına gelen zarardan, canına gelmiş lısın.
gibi acı duyar. 5. Yemeğe düşkün olduğumdan kilo X
7. Kişi, kendisi için önceden yaptığı hazırlıkların alıyorum.
verimini ileride alır. 6. Para biriktirdiğin sürece sıkıntı X
8. Bir insan hep aynı yalanla kandırılmaz. yaşamazsın.
9. Sabır zor bir iştir ancak güzel sonuçları var- 7. Dişim ağrıdığı için okuldan izin X
dır. aldım.
10. Kendini işe vermeyenden, bir iş üretmeyen- 8. Dünyanın en güzel halıları, İran’da X
den hayır gelmez. dokunur.
Ben mutlu olayım diye yanıma
9. X
gelmiş.
Sen meslek sahibi ol ki içim rahat
10. X
etsin.




5. B 6. A 7. D 8. A 9. A 10. B









281

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

Eşleştirme Tablo Doldurma İşaretleme
1. C Doğrudan Dolaylı 1
2. B Cümleler Anlatım Anlatım 5
3. A 1. Kibirli davranmak kimseye yakışmaz, der annem. X
4. E 2. Gül ve vernik kokularını çok sevdiğini söyledi. X
5. D
3. Babam, Avrupa tarihini iyi bildiğinden bahsederdi. X
4. Öğretmenimiz, “Her doğan gün bir hediyedir.” dedi. X
5. Fazla eşyalarımı ihtiyaç sahiplerine vereceğim, demiş. X

Boşluk Doldurma
1. Bir eylemin gerçekleşme gerekçesinin belirtildiği cümleler, sebep-sonuç cüm-
leleridir. 5. B
2. Amaç-sonuç cümlelerinde hedef bellidir, hedefe ulaşılıp ulaşılmadığı belli de- 6. C
ğildir.
3. Bir kişinin kurduğu cümlenin değiştirilmeden üçüncü kişiye aktarılması doğru- 7. A
dan anlatımdır. 8. D
4. İki varlığın benzeyen ya da benzemeyen özelliklerinin ölçülmesine karşılaştırma 9. C
denir. 10. B
5. Bir durumun gerçekleşmesinin başka bir duruma bağlı olduğu cümleler, koşul
cümlesidir.
8. BÖLÜM CÜMLEDE ANLAM / İçerik Bildiren, Üslup Bildiren Cümleler, Tanım, Öneri,
Tasarı, Varsayım, Kesinlik, Ön Yargı (Peşin Hüküm), Eleştiri, Öz Eleştiri, Tahmin,
Olasılık (İhtimal) Cümleleri

Alıştırma–1 Alıştırma–2
1. İ Cümleler Varsayım Tasarı Öneri Tanım
2. Ü 1. Bir an masal kahramanı olduğunu düşün, ne yaparsın? X
3. Ü Romanımda kullanacağım karakterleri, çevremden seçmeyi plan-
4. İ 2. lıyorum. X
5. Ü 3. Düşün ki ressam oldun, kimin ya da neyin resmini çizerdin? X
4. Bence sınava düzenli çalışıp hazırlanmanda fayda var. X
5. Sabır en önemli erdemdir, ondan vazgeçme derim. X
6. Farz edelim sonuçları dikkate almadık, ne değişecek? X
7. Şiir, duyguları tümüyle dışarı vuran, uyumlu söz topluluğudur. X
Vakit kaybetmeden çalışma takvimimizi netleştirmeyi öneriyo-
8. X
rum.
Bir kişinin öz yaşam öyküsünü anlattığı metin türüdür otobiyog-
9. X
rafi.
Yaz tatili için şimdiden para biriktirmeyi düşünüyorum çünkü pek
10. X
çok yeri göreceğim.

282

YANIT ANAHTARI






Alıştırma–3 Alıştırma–4

1. c Tahmin Cümleleri Öz Eleştiri Cümleleri Olasılık Cümleleri
2. b
3. a
4. a 1 3, 5 2, 4
5. c

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
Boşluk Doldurma Doğru-Yanlış
1. tahmin 1. İ
2. varsayım 2. İ
3. olasılık 3. Ü
4. kesinlik 4. Ü
5. varsayım 5. Ü
6. tahmin 6. Ü
7. olasılık

Tablo Doldurma

Ön Yargı Eleştiri Öz Eleştiri Tasarı
Cümleler
Cümlesi Cümlesi Cümlesi Cümlesi
Geçen yılki şiir dinletisinde sesimi daha iyi
1. X
kullanmıştım. 4. C
Romanın dili ağır olduğu için kimse okumayı 5. C
2. X
tercih etmiyor. 6. A
Yarınki yarışmanın galibi kesin Kemal ola-
3. X 7. D
cak. 8. C
Dünyaca ünlü yıldızın bu seferki performansı
4. X 9. D
içler acısıydı.
Kendimi geliştirip iyi bir şirkette çalışmayı
5. X
tasarlıyorum.
Tablodaki gerçekçi unsurlar, insanın gözünü
6. X
ve ruhunu yoruyor.
Kekim, şekeri fazla kaçırdığım için yenecek
7. X
gibi değildi.
Bu sorumluluğu ona verdiniz ama kesin yerine
8. X
getiremeyecek.
Önümüzdeki ay düzenli olarak ders çalışmayı
9. X
planlıyorum.
Matematik sınavından yüzde yüz düşük not
10. X
alır o.


283

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

Eşleştirme İşaretleme Doğru-Yanlış
1. C 1 1. D 4. C
2. D 5 2. Y 5. B
3. E 3. D 6. B
7. B
4. H 4. Y
8. A
5. B 5. Y
6. G 6. D
7. F
8. A









9. BÖLÜM CÜMLEDE ANLAM / Eşitlik, Endişe(Kaygı), Yakınma(Şikâyet), Sitem, Şaşırma,
Uyarı, Beğeni, Pişmanlık, Küçümseme ve Azımsama Cümleleri,
Aşamalı Durum Bildiren Cümleler, Anlama Dayalı Anlatım Bozukluğu



Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4

2 1. eşitlik 1. d 7. d 1. K
3 2. yakınma 2. b 8. a 2. A
5 3. eşitlik 3. c 3. K
4. endişe 4. a 4. A
5. sitem 5. c 5. A
6. yakınma 6. b 6. K


Alıştırma–5 Alıştırma–6 Alıştırma–7 Alıştırma–8
1. yağışı 1. mutlaka - sanıyorum 1. x 1. Gereksiz sözcük kullanımı
2. ilk 2. şüphesiz - muhtemelen 2. x 2. Sözcüğün yanlış yerde
3. gittikçe 3. - kullanımı
4. yukarı 4. - 3. Deyim yanlışlığı
5. x 4. Sözcüğün yanlış anlamda
kullanılması











284

YANIT ANAHTARI






Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

Tablo Doldurma
Pişmanlık Sitem Yakınma Beğeni
Cümleler
Cümlesi Cümlesi Cümlesi Cümlesi
1. Keşke annemin sözünü dinleseydim. X
2. Her hafta kıra gidersiniz de beni çağırmazsınız. X
3. Saatlerce uğraşıp yaptığı pasta, çok lezzetliydi. X
4. Uğradığın onca haksızlığa ses çıkarmıyorsun. X
5. Verdiğim emeklere rağmen beni hiç aramadın. X
6. Konudan haberdar olmadan onu suçlamamalıydık. X

7. Bir de her şeyi abartmasa ne iyi olacak. X
8. Filtre kahvenin tadını hiçbir içeceğe değişmem. X
9. Bir elbise insan bu kadar yakışabilir. X
10. Bu sınava daha çok çalışmalıydım. X


Eşleştirme Boşluk Doldurma 4. A 8. B
1. B 1. eşitlik 5. B 9. D
2. A 2. endişe 6. A 10. B
3. E 3. aşamlı durum 7. B
4. küçümseme




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

Bulmaca Doğru-Yanlış
4 1. D 3. A 7. B

2 3 A 2. Y 4. C 8. B
5. C
9. B
S Y Z 3. D 6. D
4. D
1 P İ Ş M A N L I K
5. Y
T K M 6. Y
E I S

M N A
M M

A A





285

YANIT ANAHTARI







10. BÖLÜM PARÇADA ANLAM / Parçanın Konusu, Başlığı, Parçanın Anahtar Sözcüğü



Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4 Alıştırma–5 Alıştırma–6
4 1. Çocukların doğal 3 1. Öyküler ve Yazar 2
alandan uzaklığı Merhamet Okumak
2. Hiroşima’nın ya- 2. Türk Kahvesi Tekrar
şadığı felaketten Hissetmek
sonra unutulması Farklı
Dönem

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
Boşluk Doldurma İşaretleme Boşluk Doldurma
1. İnsanların asıl bilmesi gerekenler- 2 Sevmek, aile fertleri, mutlu, paylaşımcı
den habersiz olması 4. C
2. Çocukları acıma duygusundan 5. D
mahrum yetiştirme 6. A
7. B












Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

Boşluk Doldurma İşaretleme
1. Anahtar Kelimeler : Kış, güzellik, yakışmak, şehir d 3. C
Konu : Kış aylarında şehirlerin güzelliği a 4. B
Başlık : Kışın güzelliği c 5. B
6. A
2. Anahtar Kelimeler : Edebiyat, sevgi, deneme, günümüz yazarları
Konu : Gençlere edebiyat sevgisi aşılamanın yolları.
Başlık : Edebiyat sevgisi













286

YANIT ANAHTARI





11. BÖLÜM PARÇADA ANLAM / Parçanın Ana Düşüncesi, Şiirin Ana Duygusu,
Parçanın Teması
Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4
3 3 4 Toprağa duyulan
sevgi



Alıştırma–5 Alıştırma–6 Alıştırma–7 Alıştırma–8
3 Memleket sevgisi Bağlanmama Babaya duyulan
sevgi

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

İşaretleme Boşluk Doldurma İşaretleme
1. Yaşama sevgisi 1. Beğenilme veya kalıcı olamama kaygısıyla eser 3
2. Umut yazılmaz. 5. B
2. Doğanın değerini bilmeyen, çevreyi kirleten 6. C
insanlar her zaman vardır. 7. D
3. Kadınların hayatları anne olduktan sonra 8. A
değişse de sonrasında eski duygu ve istekler
geri gelir.



Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
Boşluk Doldurma İşaretleme İşaretleme
1. Sevgi A. 3 B. 1 5
2. Yaşlanma korkusu 3 4. C
4 5. B
5 6. B
6 7. D























287

YANIT ANAHTARI





12. BÖLÜM PARÇADA ANLAM / Yardımcı Düşünceler, Kişilik ve Karakter Özellikleri
Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4 Alıştırma–5 Alıştırma–6

1 3 3 1 3 1
5 4


Alıştırma–7
1
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1 Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
İşaretleme İşaretleme Doğru-Yanlış 4. D İşaretleme İşaretleme 3. D
3 4 1. D 5. C 1 2 4. C
4 2. D 6. D 2 5. C
3. Y 7. B 5 6. D
4. Y 6 7. D
5. D


13. BÖLÜM PARÇADA ANLAM / Parçanın Bölümleri, Paragraf Oluşturma, Paragraf
Tamamlama,Paragrafın Bölünmesi, Anlatımın Akışını Bozan Cümle

Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4
1. Sonuç 6. Giriş 3 3 - 1 - 4 - 2 2
2. Giriş 7. Gelişme 5
3. Gelişme 8. Giriş 6
4. Gelişme 9. Giriş
5. Sonuç 10. Sonuç


Alıştırma–5 Alıştırma–6 Alıştırma–7
4 3 3
2






Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
Paragraf Oluşturma İşaretleme İşaretleme Boşluk Doldurma Boşluk Doldurma Boşluk Doldurma
4 - 1 - 3 - 2 1 1 Ama her insanın 2 - 1 - 4 - 3 PATİK
3 3 daha küçük yaşta
6 4 yapmayı hayal ettiği
7 bir meslek vardır ya
8 işte benimki de ya-
10 zarlıktı.


288

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

Boşluk Doldurma İşaretleme 3. B
4 1 4. B
3 5. C

6. D
7. C
14. BÖLÜM PARÇADA ANLAM / Anlatım Teknikleri, Anlatıcılar,
Anlatımda Yararlanılan Duyular

Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4
Öyküleme Açıklama Göz 1. kişi
Betimleme Tartışma Kulak 1. kişi
3. kişi
3. kişi


Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1 Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
Eşleştirme Eşleştirme İşaretleme İşaretleme
2 1 3. B 1 1 3. D
4 3 4. C 2 2 4. A
1 2 5. A 5 3
3 4 6. B 5. D
6. A
7. C


15. BÖLÜM PARÇADA ANLAM / Düşünceyi Geliştirme Yolları, Anlatım Özellikleri

Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4
Örnekleme Kişileştirme 1 Özgünlük, sürükleyicilik
Tanık gösterme, tanımlama Karşılaştırma 3
Örnekleme Benzetme
Sayısal verilerden yararlanma

Alıştırma–5 Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

Karşılaştırma, tanımlama İşaretleme İşaretleme İşaretleme Doğru-Yanlış Boşluk Doldurma
Karşılaştırma, benzetme, 1 2 4 1. Y Benzetme, karşılaş-
Sayısal verilerden yararlanma, karşı- 2 2. D tırma
laştırma, tanımlama 3 3. D Karşılaştırma
Tanımlama 4. Y
Örnekleme
5. D
6. D

6. C 7. A 8. A 9. D
289

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

İşaretleme İşaretleme Boşluk Doldurma
3 Karşılaştırma
Benzetme 4. D
Karşılaştırma, örnekleme 5. C
Örnekleme 6. B
7. B






16. BÖLÜM PARÇADA ANLAM / Metinde Olay Örgüsü, Ortak Metin, Görsel Okuma

Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3
Olay Yer Zaman Kişiler 2 3
Dedeleri tarafın- Koru Bir gün Dört kardeş 4 4
dan bakılan dört Korkmaz
kardeşin babala- Dede
rını kaybetmesi Baba (Hasan Bey)
Karşı köyün insanları




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
İşaretleme İşaretleme İşaretleme
1 1
3 6
4 7









Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
İşaretleme Boşluk Doldurma İşaretleme İşaretleme
1 Olay Kişiler Yer Zaman 1 1
2 5 3
Sokak
Kibritçi Kız
Bir yılbaşı gecesinde …………………………… …………………………… …………………………… 4
Bir yılbaşı
……………………………
gecesi
Kibritçi Kız’ın kimse …………………………… …………………………… ……………………………
Çocuklar
……………………………
……………………………
tarafından fark …………………………… …………………………… ……………………………
edilmemesi …………………………… …………………………… ……………………………
…………………………..
…………
5. C 6. C 7. C
290

YANIT ANAHTARI




17. BÖLÜM METİN TÜRLERİ / Hikâye Edici ve Bilgi Verici Metinler

Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4
Hikâye Efsane Makale 1. b
Masal Anı Deneme 2. c
Fabl Destan Sohbet 3. a

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
İşaretleme İşaretleme Doğru-Yanlış Eşleştirme
2 2 1. D 1. b
3 2. Y 2. a
4 3. D 3. c
4. Y
5. Y

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
Eşleştirme
1. f 4. d 2. B 3. C 4. C 5. D 6. B
2. a 5. b
3. e 6. c

18. BÖLÜM METİN TÜRLERİ / Şiir Bilgisi, Söz Sanatları
Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4

1 2 Lirik Kişileştirme, konuşturma, benzetme
3 3 Epik
4 4
5


Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
Boşluk Doldurma İşaretleme
1. Lirik
2. Epik Gün olur sürüyüp beni derbeder Bir gülsün sen yaprak yaprak
3. Pastoral Bu ses rüzgârlara karışır gider. Ben aşkımla bahar getirdim sana
4. Satirik Gün olur peşimden yürür beraber, Tozlu yollardan geçtiğim uzak
Ansızın haykırır bana: Nerdesin? İklimden şarkılar getirdim sana.

Doğru-Yanlış Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. Ey bütün cihana bedel Türk eli

1. D Dante gibi ortasındayız ömrün. Açtığın cenklerin yoktur evveli
2. D Delikanlı çağımızdaki cevher, Tarih bir nehir ki coşkundur seli
3. Y Yalvarmak, yakarmak nafile bugün, Sen ona nispetle umman gibisin.
4. Y Gözünün yaşına bakmadan gider.
5. D

291

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

İşaretleme Boşluk Doldurma 3. A
Bin atlı, çocuklar, ordu, dev 4. D
5. C
Türküler, ana sütü
6. D
Göz, kömür 7. C
Ben, uçsuz bucaksız bir deniz 8. A

19. BÖLÜM YAZIM KURALLARI / Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3

1. Sayın Cümleler Var Yok 1. 29 Ekim 1923’te 10. Mahallesi’nde
2. Hristiyan Arkadaşım hem kırgızca hem 2. çarşamba 11. dergisini
5. güneş de kazakça konuşabilir. X 4. Avrupalılaşması 12. Kulesi’ni
7. sağlık Kızılırmak Nehri, yağmurların 5. Cilalı Taş Devri’nde 14. kedisi
8. Mars’ta etkisiyle gürül gürül akıyor. X 7. gazetesinin 18. pazartesi
9. Dağları Dünyada petrol, en çok Afrika 8. Ulusal Egemenlik ve 20. türkü
kıtasında bulunuyor. X Çocuk Bayramı
Ankara’yı -okuduğum şehri- Alıştırma–4
uzun süredir görmemiştim. X 4. Yontma Taş Dev-
1. Resmi Gazete
Şimdiki batı medeniyeti, ne 2. Sevgili Dostum, ri’ndeyiz.
kadar örnek alınmalı bilmi- X 5. Otobüs Durağı
yorum. 3. Suç ve Ceza 6. Mavi Bakkal

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1 Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
Boşluk Doldurma Boşluk Doldurma 3. D
1. güneş 6. dede 11. perşembe 4. B
2. Güneş 7. doğu 12. Perşembe 5. D
Gönderen: Doktor Selin Yılmaz
3. Dünya 8. Doğu 13. cadde 6. D
Salihli Mahallesi 42. Sokak 4. dünya 9. Ekim 14. Cadde 7. A
Gül Apartmanı No.: 12/5 5. Dede 10. ekim 8. D
Fatih/İstanbul
Boşluk Doldurma
Cümleler Doğru yazımı
Doğru-Yanlış İşaretleme
4. A Dün çarşıdan iki kilo Maraş Don-
1. D 6. Y 4 Maraş dondurması
5. C durması aldım.
2. Y 7. Y
6. B Türk tarih kurumu son yıllarda
3. D 8. Y Türk Tarih Kurumu
7. B çalışmalarına hız verdi.
4. Y 9. D 8. B Milletvekili halka “ Sayın yurttaş-
5. D 10. Y larım” diye seslendi. Sayın Yurttaşlarım
Bu yıl kurban bayramı tatili dokuz
gün olacakmış. Kurban Bayramı
Cumhurbaşkanı gazi Mustafa Gazi Mustafa Kemal
Kemal, halkı selamladı.

292

YANIT ANAHTARI





20. BÖLÜM YAZIM KURALLARI / Ayrı Yazılan Birleşik Sözcükler, Bitişik Yazılan Birleşik
Sözcükler, Satır Sonunda Sözcüklerin Bölünmesi, Yazımı Karıştırılan Sözcükler
Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3

kuzey doğu Y lületaşı Y 1. terk etti Kuyruklu yıldız D Çalarsaat Y
gecemavisi Y hava yolu D 2. yılan balığı, ateş balığı Keçiboynuzu D Güney batı Y
ön söz D koyuyeşil Y 3. narçiçeği Yapa bilmek Y Başçavuş D
öğretmen evi Y patlakgöz Y 4. Ay tutulması Anadil Y Deprem zede Y
5. deniz yolu
aslan ağzı Y elsabunu Y Gök taşı D Deri altı D
çağ dışı D baş ağrısı D 6. art niyet
uğur böceği D tulum peyniri D 7. Doğu Anadolu Arz etmek D Yerelması Y
dilbilgisi Y haftaiçi Y Haftasonu Y Kitabevi D


Alıştırma–4 Alıştırma–5
1. Y 5. Y 1 6
2. D 6. Y 2 8
3. Y 7. D 4 10
4. D 8. D 5




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

Boşluk Doldurma Boşluk Doldurma
YANLIŞ YAZILMIŞ SÖZCÜKLER 1. bilinçaltı 3. D
2. binbaşı
Ağabeyim gök taşı hiçbirini 4. A
5.
9.
1. ……………………… ……………………………… …………………………. 3. herhangi biri 5. B
birkaç
su altı
çalar saat
2. …………………….. ……………………………… ………………………….. 4. kaybolmak 6. B
10.
6.
başhemşire
çayhane
gökdelenin
11.
7.
3. ……………………… …………………………….. ………………………….. 7. A
Ağustos böceği
ana dil
bal rengi
12.
4. ……………………… …………………………….. ………………………….. 8. A
8.
9. D
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
Boşluk Doldurma Doğru-Yanlış Boşluk Doldurma 4. C
1. - 7. -
deniz yılanı afetzede yanı sıra 1. reddetmek 6. pes etmek 5. C
……………………… ……………………………… …………………………. 2. Y 8. - 6. B
kara yolu yazadurmak yer elması 3. - 9. Y 2. yapadurmak 7. terk etmek 7. D
…………………….. ……………………………… …………………………..
Hindistan cevizi dalgakıran süregelmek 4. Y 10. - 3. zannetmek 8. hapsolmak 8. A
……………………… …………………………….. …………………………..
5. Y 11. Y 4. alt etmek 9. hissetmek 9. B
6. Y 12. - 5. yüzebilmek 10. arz etmek 10. A
293

YANIT ANAHTARI





21. BÖLÜM YAZIM KURALLARI / Sayıların, Kısaltmaların, İkilemelerin ve Pekiştirmeli
Sözcüklerin Yazımı, Satır Sonunda Sözcüklerin Bölünmesi
Alıştırma–1 Alıştırma–2

1
4 TDK’ya baktığınızda sorunun cevabının net olduğunu göreceksi- X
niz.
TÖMER’de yıllarca çalışıp işten çıkarıldıktan sonra tazminatını ala-
mayan arkadaşım var.
Seyyar satıcıdan 5 kg’den fazla domates alma, çoğu çürük çıkıyor. X
İng.’den sonra başka bir dil öğrenmeye çalışmak zor geliyor. X
Prof. Dr. Mehmet Öz, kalp sağlığımızı korumak için neler yapabile-
ceğimizi anlattı.


Alıştırma–3



Merdivenlerden Takım, dişe-diş Kardeşimle kırlar- Bu bize yeter de ar-
hızlı, hızlı çıkma- mücadeleye de- da elele yürüyerek tar bile, dolapmo-
yınız. vam ediyordu. çiçek topladık. lap almayacağım.


İkilemeleri oluşturan söz- İkilemeleri oluşturan söz- ………………………… …………………………
İkilemeler ayrı yazılır.
İkilemeler ayrı yazılır.
…………………………
…………………………
cüklerin arasına noktala- cüklerin arasına noktala- ………………………… …………………………
…………………………
…………………………
ma işareti konmaz. ma işareti konmaz. ………………………… …………………………
…………………………
…………………………
Alıştırma–4
Yarın güne başladığımda bambaşka bir insan olacağım. Yep yeni bir hayata yelken açacak, çevremdekilere
ter temiz duygularla yaklaşacağım. Tek hedefim, dos doğru olmak yani doğruluktan hiçbir zaman ayrıl-
mamak olacak. Hayatın dimdik yokuşlarından pes etmeden tırmanmaya devam edeceğim.



Alıştırma–5 Alıştırma–6
1 Yarın 16:40’ta yapılacak toplantı ertelenmiş. X
3
Binanın 7’inci katında oturmak bence çok ürtkütücü. X

Prof’un çalışmaları, birçok hastalığa çare olacak. X

Bembeyaz örtü, pencereden izleyenler için keyifliydi.

Müzik dersinde analitik notanın özelliklerini öğrendik.




294

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

İşaretleme

X X












X X
















Doğru-Yanlış
1. Y 6. Y
3. B 4. C 5. B 6. D 7. A 8. B
2. Y 7. D
3. D 8. Y

4. D 9. Y

5. D 10. D


Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2


Doğru-Yanlış Eşleştirme
1. c
1. Y 5. Y 2. d
3. g 3. C 4. C 5. A 6. B 7. C 8. B
2. D 6. D
4. e
3. D 7. D 5. a
6. f
4. D 8. Y 7. b






295

YANIT ANAHTARI





22. BÖLÜM YAZIM KURALLARI / Bağlaç Olan de ve Ek Olan –de’nin Yazımı, Bağlaç Olan ki ve
Ek Olan –ki’nin Yazımı, Soru Eki mı / mi / mu / mü’nün Yazımı, Ek Fiilin Yazımı, İle’nin Yazımı
Alıştırma–1






+ 1. Sen de bizimle gelirsen çok + 4. Ya odanı hemen toparla ya da
seviniriz. sinemaya gitmeyi unut.

– 2. Bu konuda Ayşe’ye ve arkadaş- – 5. Selma’da taş boyayarak rahat-
larına hiç te katılmıyorum. lıyormuş.
– 3. Kim eve gelecekde yemek + 6. Böyle durumlarda sakin kal-
yapacak? mak iyidir.



Alıştırma–2 Alıştırma–3
1 X X




3 FARKINDA MIYIZ? ÜLKENİN GELECE- GELECEK SE- MADEMKİ TEMİZ
4 Dikkat etmezsek Ğİ SENİN ELİNDE! NİN! ELİNDEKİ ÇEVRE İSTİYO-
dünyada ki su tü- DOĞAYI KORU VE ENERJİYE SA- RUZ, HAYDİ O
kenecek. SEV Kİ GELECE- HİP ÇIK! ZAMAN EL ELE!
ĞİMİZ KURTUL-
SUN.



Alıştırma–4 Alıştırma–5 Alıştırma–6 Alıştırma–7
1. + 1 2 1. Tan’ile Mehmet münazarada karşı gruplarda olduğu için
2. – 2 5 memnun değil.
3. + 5 4. Karga’yla tilkinin hikâyesini bilmeyen yoktur, diye düşü-
4. – nüyorum.
5. –

Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1


İşaretleme Doğru-Yanlış Eşleştirme 4. B
1. d 5. A
1. – 6. +
1. D 5. Y 2. a 6. A
2. – 7. + 3. b 7. C
2. D 6. D 4. c
3. – 8. – 8. C
3. Y 7. D 5. e
4. – 9. –
5. + 10. – 4. Y 8. D



296

YANIT ANAHTARI




Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2

İşaretleme Boşluk Doldurma
Cümleler Şaşma Pekiştirme Soru Zaman 1. bugün de
1. Herhangi biri seni rahatsız etti mi çevrendeki- 2. Nazım Hikmet’te
lerden hemen yardım istemelisin. X 3. dilemeyi de
2. Ürkek mi ürkek bakışlarıyla hem benden yardım X 4. unutur muyum
diliyor hem de oradan kaçmak istiyor gibiydi. 5. ufaktı ki
3. Üç aydır üzerinde çalıştığım projemi bitirebi- 6. gelmesin mi
lecek miyim acaba? X 7. Tanberk imiş
4. Bunca olayın üzerine pişkin bir şekilde karşımı- X 8. 1955’te
za geçip konuşmasın mı?
5. Sınıfta bir karar alınırken herkesin fikrini soran
ve önemseyen bir öğretmenin var mı? X 3. C
6. Proje ödevini bitirdi mi söz verdiğim gibi onu X 4. B
kayak tatiline götüreceğim. 5. B
7. Onu köhne mi köhne bir evde dünyaya getir- 6. C
dikleri doğru mu? X X 7. A
8. Biz mışıl mışıl uyurken birden çadırımızın ya- X 8. C
nından hızla bir şey geçmesin mi?

23. BÖLÜM NOKTALAMA İŞARETLERİ / Nokta, Virgül, Noktalı Virgül, İki Nokta,
Üç Nokta, Soru İşareti
Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4

1. a 1. Tırnak içine alınmamış alıntı sözlerin sonuna konur. 1. 2 4
2. c 2. Özneyi belirtmek için konur. 2. 2 1
3. b 3. Eş görevli sözcük ya da sözcük grularını ayırmak için konur. 3. 1 3
4. d 4. Ara söz ya da ara cümlelerin başına ve sonuna konur. 5
5. e 5. Kabul ya da ret bildiren sözcüklerden sonra konur. 2

Alıştırma–5 Alıştırma–6
1. Anlatım olarak tamamlanmamış cümlenin sonun konur. 2
2. Açıkça yazılmak istenmeyen kelime yerine konur. 5
3. Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonun konur. 6
8
4. Alıntılarda başta, ortada ve sonra alınmayan kelimeler yerine konur.
10
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
Boşluk Doldurma


Küçük kız ( , )“Kimselerin korkmadığı şeyler.” diye tarif etti korkularını ( . ) Büyük bir yalnızlık duygusu içindeydi bunu

söylerken ( . ) Küçük kız ( , ) herkesten daha da korkak buluyordu kendini. Sonra kitaplardan konuştuk onunla. Ne
tür kitapların ilgisini çektiğini sordum. Saymaya başladı ( : ) macera kitapları ( , ) tarihî kitaplar ( ... ) Geçenlerde yeni
çıkanlar rafında rastladığı bir kitabı neden almadığını şu sözlerle açıkladı( : ) “Kapağındaki resim korkunçtu( . )”

297

YANIT ANAHTARI






İşaretleme Doğru - Yanlış
4 3
5 5 4. C 5. C 6. B 7. C 8. C 9. A 10. C
7 6
8 9



Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
Bulmaca Doğru - Yanlış
2 Cümleler D Y
N 3 1. Karşımda kendine güvenen, gözelerinin
1 O N içi gülen ve sakin biri… X
V K O 2. Yazık, çocukluğumun geçtiği bağ, bahçe-
İ T K leri beton yığınına çevirenlere. X
5 S O R U İ Ş A R E T İ 3. Bu akım üç şairle anılır: Orhan Veli, Oktay X
G A Rıfat, Melih Cevdet.
Ü L 4. Yaşlı; doktoru görünce heyecanlandı ve X
muayene olmaktan vazgeçti.
L I
V 5. Geçen gün İstanbul - Ankara 450 km (?) X
4 İ K İ N O K T A diye okumuştum.
6. Bir terzi makas, yüksük gibi aletler, kumaş,
R X
iplik gibi malzemeler kullanır.
G 7. Sayın Başkan, size güvenliğiniz için diğer
Ü yoldan gitmeyi teklif ediyorum. X
L 8. 6.’ncı sınıftaki yeğenim, müzik dersinde
çok sıkıldığını söylüyor. X

Boşluk Doldurma
1. Ünlem işareti (!)
2. Nokta (.) 4. A 5. C 6. D 7. D 8. A



24. BÖLÜM NOKTALAMA İŞARETLERİ / Ünlem İşareti, Kısa Çizgi, Uzun Çizgi, Eğik Çizgi,
Tırnak İşareti, Yay Ayraç, Kesme İşareti
Alıştırma–1 Alıştırma–2

1. Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra konur. 1
2. Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan 2
cümle veya ibarelerden sonra konur. 4
3. Alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırılmak is-
tenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde kullanılır.
4. Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra konur.


298

YANIT ANAHTARI




Alıştırma–3

Otobüsten inip ayağımı yere bastığım anda karşımda beliren pos bıyıklı amca( : )

( –– ) Serpil sen misin, diye sordu.
( –– ) Evet ( , ) benim; buyur amcacığım, dedim.
Telefonuma ulaşamayan annem, 11( / )12( / ) 2016 tarihinde Ankara ( – ) Bursa arası yolculuk
yapan tüm otobüs şirketlerine ulaşıp adımı bulmuştu.


Alıştırma–4 Alıştırma–5 Alıştırma–6
1. Faruk Nafiz, “Han Duvarları”nda Anadolu coğraf- 1. Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümle- 1. Kısaltmalara getiri-
yasını ve insanını en güzel şekilde anlatmıştır. nin dışında kalan ek bilgiler için kullanılır. len ekleri ayırmak
2. Üniversite öğrencilerinin bir kısmı “edebiyat” 2. Bir söze alay, kinaye veya küçümseme için konur.
kavramını yeni yeni öğrenme başladı. anlamı kazandırmak için ünlem yay ayraç 2. Seslerin ölçü ve
3. Uzun ve zor bir geceden sonra “Yatsam uyuya- içine alınır. söyleyiş gereği
bilir miyim acaba?” diye düşündü durdu. 3. Tiyatro eserlerinde konuşanın hareketle- düştüğünü göster-
4. Kafka’nın “Dönüşüm” adlı hikâyesi böcek olarak rini, durumunu açıklamak için kullanılır. mek için kullanılır.
uyanan bir adamın başından geçenleri anlatıyor. 4. Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümle- 3. Sayılara gelen ek-
5. Dil bilgisinde “–lik/–lık/–luk/–lük” ekleri, bazı nin dışında kalan ek bilgiler için kullanılır. leri ayırmak için
somut isimlere eklenerek onları soyutlaştırır. konur.
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1
İşaretleme Bulmaca Boşluk Doldurma
1 Y A Y A Y R A Ç V E
3 U S G I N P Ş A İ Ğ Akşam eve geldiğinde babamın sesinde bir sevinç vardı ( : )
4 Z R İ E M I T R R İ
5 U K E L Ü N H J G K ( –– ) Nerde benim güzel kızım ( , ) dedi.
6 ( –– ) Burdayım. Yatıyorum baba, dedim.
N A Z Y T A B İ Ü Ç
Gülümseyerek bana bir paket uzattı. Elindeymiş ( , ) arkasına
Ç Z E İ N C C G L İ
gizlediği için görmemişim.
İ Ü Ç N O K T A A Z
Z C S Ü K Ç E S K G
G R Z E T K Z A P İ
4. D 5. A 6. B 7. A 8. B 9. B
İ Ü Ç N A T S S A N
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 2
Boşluk Doldurma
Hoca bir gün pazardan bir sepet yumurta almış. Dokuz tanesi bir akçeye ( . ) Sonra gidip pazarın başka bir köşesine
yumurtaları satmak için başlamış bağırmaya ( : )
( –– ) Onu bir akçeye yumurta var ( ! ) Onu bir akçeye yumurta var ( ! )
Hoca (‘) nın yumurtaları dokuzu bir akçeden aldığını gören biri, duyduğuna inanamamış. Yaklaşmış Hoca ( ‘) nın yanına, sormuş(:)
( –– ) Yumurtaların dokuzunu bir akçeye alıp onu bir akçeye satarak zarar ettiğinin farkında değil misin ( ? )
Gülmüş Hoca ( : )
( –– ) Zarar da faydadan sayılır. Dostlar alışverişte görsün ( , ) demiş.

299

YANIT ANAHTARI





Doğru-Yanlış İşaretleme
1. Y 6. Y 1
2. D 7. D 2 4. C 5. A 6. A 7. B 8. B 9. A 10. A
3. Y 8. D 4
4. D 9. D
5. Y 10. Y

25. BÖLÜM FİİLLER (EYLEMLER) / Anlam Özelliklerine Göre Fiiller (İş, Oluş, Durum Fiilleri),
Mastar Hâlindeki Fiiller ve Çekimli Fiiller
Alıştırma–1 Alıştırma–2 Alıştırma–3 Alıştırma–4

1. Durum fiili 1. doydu ⇒ Durum 6. bronzlaştık ⇒ Oluş 1. İş 4. İş 1. 3 ➞ Yapılandır
2. Oluş fiili 2. çıktım ⇒ Durum 7. bekledim ⇒ İş 2. Durum 5. İş 2. 2 ➞ Gözle
3. Durum fiili 3. yıkayabildim ⇒ İş 8. saklamıştım ⇒ İş 3. Oluş 6. İş 3. 3 ➞ Kesiştir
4. İş fiili 4. kutladım ⇒ İş 9. morardı ⇒ Oluş 4. 1 ➞ Çalış
5. donacaktır ⇒ Oluş 10. acıktı ⇒ Durum

Alıştırma–5

1. katıldım 3. yansıtılıyor 5. ilişkilendirmeliyiz 7. süslensem
2. çıkartılmış 4. çarptınız 6. gidilecek 8. kutularlar


Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları - 1

Boşluk Doldurma İşaretleme
1. Sürüyorum 1. F 6. F
2. dinledi 2. İ 7. F
3. izleyeceksin
4. boyarlar 3. İ 8. İ
5. sulayayım 4. F 9. F
6. örmeliyiz 5. İ 10. İ

İşaretleme
Cümleler İş fiili Oluş fiili Durum fiili
1. Gittiğim ülkelerde deniz ürünlerini yemeyi daha çok tercih ediyorum. X
2. Çocukları bir bir evlenince anne ve baba koca evde yalnız yaşar. X
3. Dün fırından aldığım tazecik ekmek, uzun süre açıkta kalınca bayatladı. X
4. Arkadaşımın taşınma işlerine yardım edip vakitlice evime döndüm. X
5. Karla kaplı dağların üzerini, göz alıcı ve gizemli bir sis bulutu sarmıştı. X
6. Kanepenin üzerindeki yastıkları yıkadım, kılıfları yenileriyle değiştim. X
7. İlkbaharın tazeliğiyle bitkiler yeniden doğmuş, etraf bolca yeşermişti. X
8. O evden çıkana kadar ben çoktan İstanbul’un diğer ucuna varmıştım. X

4. B 5. D 6. D 7. D 8. C 9. A 10. B

300


Click to View FlipBook Version