Parçanın Bölümleri, Paragraf Oluşturma, Paragraf Tamamlama, Paragrafın Bölünmesi,
İletişim
Anlatımın Akışını Bozan Cümle
Kılavuz Bilgi
Paragraf Tamamlama
Paragraf tamamlama sorularında giriş, gelişme veya sonuç bölümlerinden birinde boş bırakılan yere anlam bütünlüğü
dikkate alınarak uygun bir cümlenin getirilmesi istenir. Bir paragrafı tamamlarken paragrafın konu ve ana düşüncesi be-
lirlenmelidir çünkü paragrafın başına, ortasına veya sonuna getirilebilecek cümle, paragrafta işlenenlerle uyumlu olmak
zorundadır.
Alıştırma–4
Kendimi içinde çocuk saklayan biri, diye tarif edebilirim. Ben eğlenceli ve yaratıcı tarafıma hiçbir zaman sırtımı dönme-
dim; çocuksu yönümü, yaşım kaç olursa olsun dışa vurmaktan çekinmedim. Çünkü o yönüm içimde kendiyle kalırsa
………………………………………………..
Bu metni aşağıdaki cümlelerden hangisiyle tamamlayabiliriz, bulup yanındaki kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.
1. mutlu olur, hayattan keyif alırım.
2. bana hiçbir faydası olmaz.
3. var olanla yetinmeyi bilirim.
Kılavuz Bilgi
Paragrafın Bölünmesi
Paragraf; aynı konu etrafında anlam, dil ve anlatım bakımından birbirini tamamlayan cümlelerden oluşur. Konunun ya
da konuya bakış açısının farklılaştığı yerde başka bir paragrafa geçilir. Paragraf, bu kısımlardan bölünmelidir.
Alıştırma–5
(1) Dünya’daki ilk sokak lambası Endülüs Emevileri zamanında İspanya'nın Kurtuba şehrinde yapıldı. (2) Ülkemizde ise
elektrikli ilk sokak lambasının İstanbul gecelerini aydınlatmasından bu yana tam yüz üç yıl geçti. (3) O tarihten beridir,
gündüz akşama dönerken yavaşça parlıyor sonra da geceyi ve etrafı aydınlatıyorlar. (4) Sokak lambaları, bir bakıma şehrin
estetik gece bekçileri ve sokak manzarasının önemli bir parçasıdır. (5) Yapımında kullanılan malzemeyle, her bir semte
özgü modeliyle sokak ve caddelere renk katarlar.
Bu metin iki paragrafa ayrılmak istendiğinde ikinci paragrafın kaç numaralı cümleyle başlaması gerektiğini bulup
sıralı nokta ile gösterilen yere yazınız.
……………………………………………….
101
Parçanın Bölümleri, Paragraf Oluşturma, Paragraf Tamamlama, Paragrafın Bölünmesi,
İletişim
Anlatımın Akışını Bozan Cümle
Kılavuz Bilgi
Anlatımın Akışını Bozan Cümle
Paragrafta farklı bir konuya ya da aynı konunun farklı bir yönüne değinen cümle, paragrafın anlam bütünlüğünü bozar.
Bu cümlenin önceki ve sonraki cümleyle biçimsel bağlantısı pek yoktur ya da zayıftır. Diğer cümlelerde kullanılan ortak söz-
cük bu cümlede yer almaz. Akışı bozan cümle bulunurken paragrafı oluşturan cümlelerin tek tek konusu belirlenmeli, konu
birliğinin dışına çıkan cümle tespit edilmelidir.
Alıştırma–6
(1) Son yıllardaki dizi film çekim sayısında artış olmaması dizilerin bir duraklama dönemine girdiğini göstermiyor elbette.
(2) Yayınlandıkları saat açısından diziler, eskisinden de çok yer kaplıyor ekranlarda. (3) İnsan zihnini uyuşturmaktan başka
bir işe yaramayan dizileri izlemeye keyifle devam ediyoruz. (4) İlk dönemlerde dizi bölümleri ortalama 60–70 dakikayken
günümüzde bir önceki bölümün özeti ve reklam aralarıyla birlikte bu süre neredeyse iki saati buluyor. (5) Hatta popüler
dizilerde bu süre daha da uzuyor.
Numaralandırılmış cümlelerden hangisinin paragrafın anlatım akışını bozduğunu bulup sıralı noktayla gösterilen
yere yazınız.
……………………………………………….
Alıştırma–7
Aşağıdaki paragraflarda anlatımın akışını bozan, cümleleri belirleyerek sıralı noktalarla gösterilen yerlere yazınız.
(1) Her şeyin değiştiği hatta hızına yetişemediğimiz şekilde değiştiği bir dünyada yaşıyoruz. (2) Değişen dünyayla birlikte
insanların dillendirdiği sorunlar da değişiyor. (3) Sorunları, her fırsatta dile getirmekten bıkmıyor insanoğlu. (4) Fakat
temele indiğimizde insanlığın sorunları hep aynı kalıyor: ekmek kavgası, insanca yaşama arzusu...
……………………………………………….
(1) Birçok kişinin düşündüğünün aksine sanat yalnızca mutluluğu ve güzel olanı değil acı ve üzüntüyü de yansıtabilir. (2)
Sanat eserleri, geçmişte de günümüzde de insanların yaşam tarzları, inançları ve düşünce biçimleri hakkında da bilgi verir.
(3) Sanat eseri denince müzeleri, galerileri ve buralarda sergilenen tablo veya heykelleri düşünmemeliyiz sadece. (4) Ve
sadece gerçekçi üslupla betimlenmiş kişi ve manzaralar değil bir düşüncenin sembolik ya da hayali izlenimi de olabilir
sanat.
……………………………………………….
102
PARÇADA ANLAM
İletişim
Parçanın Bölümleri, Paragraf Oluşturma, Paragraf Tamamlama, Paragrafın
Bölünmesi, Anlatımın Akışını Bozan Cümle
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Paragraf Oluşturma
1. Numaralandırılmış cümleleri anlamlı ve kurallı bir paragraf oluşturacak şekilde sıralayınız.
1. Açıkçası şunu da eklemeliyim, illa tematik bir yanı olsun, bir mesaj vereyim diye zorlayarak, kaygılanarak yazmıyorum
öykülerimi.
2. Bir yetişkin olarak kendimi bile geri plana itmeye özen gösteriyorum.
3. Hatta bundan özellikle kaçınıyorum.
4. Temalarımı seçerken yetişkinleri hiç ama hiç düşünmüyorum.
……………………………………………….
İşaretleme
2. Aşağıdaki cümlelerden giriş cümlesi olanları bulup yanlarındaki kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.
1. Film, 2. Dünya Savaşı’nda bir ailenin çektiği acıları ve iki genç arasındaki imkânsız aşkı anlatıyor.
2. Fakat günümüzde gözle görülmeyen, dokunulamayan varlıklar pek bir kıymet teşkil etmiyor maalesef.
3. Mutluluğun sırrı, sahip olduklarımızın değerini bilmektir.
4. Örneğin, sağlıklı olmak ya da sevdiklerimizin yanımızda olması bir çok şey ifade ediyor.
5. Bu fikirleri, zihinlere işleyenler tüketim toplumunun mimarlarıdır.
6. Hikâyelerimi kaleme alırken okuyucunun benden ne beklediği önemlidir.
7. Yapılan bir araştırmaya göre öğrencilerin birçoğu okuduğunu anlamada zorluk çekiyor.
8. Beni tanımayan ve hayatında hiç film izlememiş birine de izletseniz filmlerimden zevk alacağını düşünüyorum.
9. Bir de bir filmi anlamak için entelektüel birikim gerekiyormuş gibi bir algı var.
10. Başarılı girişimcileri, başarısızlardan ayıran etmenlerin en önemlisinin sabır olduğuna inanıyorum.
3. …………………………………………birçok kişinin bu cümleye yüklediği anlam ortaktır. Bir insan, dünyaya geldiğinde
hangi huy ve özelliklere sahipse yıllar geçse bile bu huy ve özellikler değişmez , aynı kalır. Maalesef bu da katılmadığım
sözlerden bir tanesidir çünkü insan, devir değiştikçe veyahut öğrenip bilgi sahibi oldukça mutlaka değişim gösterir. Ör-
neğin, kinci bir kişiliğe sahipken ileride daha yufka yürekli olabilir insan. Yani olumsuz bir özellik, yaşamın getirdikleriyle
olumluya dönüşebilir ya da tam tersi gerçekleşebilir.
Yukarıdaki paragrafın giriş cümlesi olabilecekleri belirleyip yanlarındaki kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.
1. “Can çıkar, huy çıkmaz.”
2. “Ağaç, yaşken eğilir.”
3. “Huylu huyundan vazgeçmez.”
4. “İnsan yedisinde ne ise yetmişinde de odur.”
5. “Bir insanın karakteri, onun kaderidir.”
103
Yazılıya Hazırlık ve Ödev SorularıYazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Boşluk Doldurma
3. Aşağıda verilen metinde anlatımın akışını bozan cümleyi, bulup sıralı noktayla gösterilen yere yazınız.
(1) İtalya’ya yerleşmeden önceki deneyimlerim günlük tutmaktan ya da şiir denemelerinden öteye gitmedi. (2) Bu yüzden
yazmaya İtalya’da başladım diyebiliriz. (3) Ama her insanın daha küçük yaşta yapmayı hayal ettiği bir meslek vardır ya işte
benimki de yazarlıktı. (4) Yazmak, hayatın yükünü daha kolay taşıyabilmemi sağlardı oralarda. (5) Ancak kimi zaman hayat
insanı ardından sürüklüyor. (6) İstanbul’a dönünce çok farklı bir çalışma hayatım oldu.
…………………………………………………………………………………………………………………………………
Boşluk Doldurma
4. 1. Bu ilçeye gelenler önce burada Manavgat Şelalesi'ne gidip o muhteşem güzelliği ve huzuru doyasıya yaşar, sonra da
eşsiz manzarayı arkalarına alıp fotoğraf çektirirler.
2. Manavgat, sahip olduğu doğal güzellikleriyle ruhu rahatlatıp bedenin pasını temizleyen bir cennet köşesi gibidir.
3. Oymapınar Baraj Gölü’ne gidebilirseniz ne âlâ, orası da böyle huzurludur.
4. Rahatlayan ruhunuzu yanınıza alıp uğrayabileceğiniz bir durak daha vardır.
Numaralanmış cümleleri anlamlı ve kurallı bir paragraf oluşturacak şekilde sıralayıp sıralı nokta ile gösterilen yere
yazınız?
………………………………………………………
Boşluk Doldurma
5. K. A.
Biri kısa süre sonra göçüp gitti, İlkbaharda kucak dolusu papatya
diğerine ne olduğunu hatırla- toplayabildim. Okul çıkışı, neva-
yamadım ama ölen aslana hep lemizi alıp keçilerin otladığı kıra
içten içe üzüldüm. gidebildik. Eğimliydi arazi.
P.
Doğup büyüdüğüm yer bir
zamanlar dutlukmuş. Ben göre-
medim o hâlini. Dutluk için gecik-
miştim ama doğup büyüdüğüm
İ. yerin kırlık zamanına yetiştim. T.
Doğduğum yerdeki o meyilli Çığlıklar kopararak uzanıp çayır
kırlık alanın altında iki sera vardı. çimene, yeşilin üzerinde yuvar-
İki seranın ortasındaki dev bir lanabildik. Çayımızı yudumlar-
kafeste iki aslan yaşardı ya da en ken yolduğumuz otlarla keçileri
azından bir süreliğine yaşadı. elimizle besledik.
Verilen cümle kutuları anlamlı ve kurallı bir şekilde sıralandığında kutuların harflerinin hangi sözcüğü oluştur-
duğunu sıralı nokta ile gösterilen yere yazınız.
………………………………………………………
104
PARÇADA ANLAM
Parçanın Bölümleri, Paragraf Oluşturma, Paragraf Tamamlama, Paragrafın
Bölünmesi, Anlatımın Akışını Bozan Cümle
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
Boşluk Doldurma
1. Aşağıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden itibaren ikinci bir paragraf oluşturulabilir, bulup sıralı
noktalarla gösterilen yerlere yazınız.
(1) Hereke halılarını diğer halılardan ayıran en önemli özellik, kullanılan malzeme
ve dokuma tekniğidir. (2) Her bir santimetrekarelik alana yaklaşık yüz çift düğüm
atılarak motif ve desenler ortaya çıkarılır. (3) İncelik ve parlaklık, bu halıların za-
rafetini ortaya koyar. (4) Günümüzde kullanılan yün kalitesi geçmişteki Hereke
halılarında kullanılan yün kalitesine göre oldukça düşüktür. (5) Bunun nedeni
kullanılanlar eskiden tamamen canlı hayvan yünü iken günümüzde kesilmiş
hayvan yünleri olmasıdır.
………………………………………………
(1) Yufka, mayanın henüz icat edilmediği dönemlerde yuvarlak, metal eğimli
plakaların üzerinde akıtma hamur ve açma hamur ürünlerinin pişirilmesiyle ortaya
çıkmış ve böylece “ince hamur işlerinin atası” unvanını hak etmiştir. (2) Türk mutfa-
ğında ise baklava, börek gibi tatlı veya tuzlu hamur işlerinin yapımında kullanılan,
ince açma hamurdur yufka. (3) Yemek araştırmacıları yufkanın Orta Asya ve Türk
kültürünün bir parçası olduğunu söylüyor. (4) Kervanlarda da üretilmeye müsait
olması nedeniyle yufkanın Orta Doğu’dan başlayan yolculuğu hızla Akdeniz’e ve
Balkanlar'a yayılmıştır.
………………………………………………
İşaretleme
2. Başarı birdenbire değildir. Vakit alan bir hazırlık süresi vardır. Önce toprağı hazırlar, sonra ekersiniz. Sabırla bakımını ya-
parsınız. İlaçlar, gübreler, yabancı otları ayıklar, sular ve çapalarsınız………………….. Bilinçle ve akılla sürdürmelisiniz bu
süreci ki başarı hep yanınızda olsun. Başarısızlık ise ayağını yorganına göre uzatmamaktır. Kendini tanımamaktır. Gereksiz
hayaller kurup kendini bunlarla oyalamaktır.
Bu metinde boş bırakılan yere aşağıdaki cümlelerden hangisi getirilmesi gerektiğini bulup yanındaki kutucuğu
(✔) işareti ile işaretleyiniz.
1. İşte bütün bunlardan sonra iyi ürün alırsınız.
2. Yine de beklediğiniz verimi alamazsınız bazen.
3. Ve uzunca bir süre beklersiniz tekrardan.
4. Sonra fazladan çaba gösterdiğinizi fark edersiniz.
105
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir paragrafın giriş 6. (1) Çok eski zamanlarda kralın biri, bitten pireden tik-
cümlesi olmaya uygundur? sindiği kadar hiçbir şeyden tiksinmezmiş.(2) Bu nedenle
kral kendine göre bir kurtuluş yolu bulmuş. Her akşam
A) Yazarın niyetinin bilinmesi, bu yapıtın anlaşılmasında giysileriyle birlikte banyoya girer, gövdesinde bir pire
rol oynamaz. varsa can korkusuyla banyoyu dolduran suya sıçrarmış.
B) Eğitim sistemimizle alakalı uzun süredir devam eden (3) Kralın en saygılı uşağı da pireciği usulca yakalar, iki
bir tartışma var. tırnağı arasında “çıt!” diye eziverirmiş.(4) Böylece yüce
kral, geceleri rahat uyku uyurmuş.
C) Çeşitli toplumların düşüncelerinin çözümlenmesiyle
de açıklanabilir durum. Parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden son-
D) Fakat herkes, yazılanlara inanmak zorunda değildir ra “Günümüzde böyle zararlı böceklere karşı kullanabi-
elbette. leceğimiz türlü türlü haşarat tozları ve ilaçlar var ama o
zamanlar böyle değilmiş tabii.” cümlesi getirildiğinde
anlamda daralma ya da bozulma olmaz?
4. Ortalama her 15 dakikada bir Dünya’nın bir yerinde, bir A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
hayvan türünün nesli tükeniyor. Bundan haberdar olma
olasılığınız düşük, televizyonda haber yapıldığını görme
olasılığınız ise çok daha düşük. Ama tükeniş günde 24
saat tıkırdamaya devam ediyor. Her yıl, 30.000’den fazla
hayvan türü, yeryüzünden siliniyor. Ne yazık ki ...
Bu metnin sonuna aşağıdakilerden hangisinin geti-
rilmesi en uygundur?
A) Bu konuda yapabileğimiz pek çok şey var.
B) Bu, korkutucu bir sayı ve sürekli artmaya devam
ediyor.
C) İnsanlarımıza, öncelikle hayvanları koruma bilinci
verilmeli.
7. 1. Adanın nefes kesici ağaçlar, bitkiler ve çiçeklerle
D) En azından şu an hayatta olan türleri korumak için kaplı küçük, tropik bir ormanı var.
çabalamalıyız.
2. Bu dev balığın suda âdeta uçarcasına hareketleriyle
izleyenlere sunduğu şölene şahit olunması gerek
diye düşünüyorum.
5. (1) Dünyada olan bitene bakıp karamsarlığa kapılabilir, 3. Maldivler’deki en ufak mercan adalarından Rasd-
ideal yaşamı hayal etmenin gereksiz olduğunu düşü- hoo, dünyadaki en seçkin tatil yerlerinden birine,
nebilirsiniz. (2) Ama o kadar da ümitsiz olmamak , her ev sahipliği yapıyor.
zaman bir umudun var olduğuna inanmak gerekiyor. (3) 4. Ama botanik bir bahçeyi andıran bu adanın deniz
Mutlu bir aile ortamında yaşayan, okullarında başarılı, tarafı da eğlenceli, mesela okyanusa manta vato-
sevecen çocuklar yalnızca öykülerde ve filmlerde değil, zunun beslenme saatine doğru dalmak inanılmaz
yanı başımızda olabilir. (4) Öykülerde ve filmlerde çizilen bir deneyim.
mutlu çocuk portresi, çoğu zaman gerçekçi gelmiyor
insanlara. Numaralanmış cümlelerden anlamlı ve kurallı bir
paragraf oluşturulmak istendiğinde sıralama nasıl
Bu parça, düşüncenin akışına göre ikiye bölündü- olmalıdır?
ğünde ikinci paragraf hangi cümleyle başlar?
A) 1 - 2 - 4 - 3 B) 1 - 3 - 2 - 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) 3 - 1 - 4 - 2 D) 3 - 4 - 2 - 1
106
PARÇADA ANLAM
14.Bölüm
Anlatım Teknikleri, Anlatıcılar, Anlatımda Yararlanılan Duyular
Sınıf İçi Alıştırma ve Uygulamalar
Kılavuz Bilgi
Öyküleme (Hikâye Etme)
Öyküleyici anlatım biçiminde amaç, okuyucuyu olay içinde yaşatmaktır. Öykülemede bir olay; zaman, mekân ve kah-
ramanlar çevresinde geliştirilerek anlatılır.
Uyarı: Öykülemenin betimlemeden en belirgin farkı, birbirine bağlı olayların anlatılması ve hareketliliğe dayanmasıdır.
Kılavuz Bilgi
Betimleme (Tasvir Etme)
Betimleyici anlatım biçiminde amaç okuyucuya izlenim kazandırmaktır. Diğer bir deyişle betimleme “sözcüklerle resim
yapma sanatı”dır. Betimlemeler fiziksel ya da ruhsal özellikler de içerebilir.
Uyarı: Betimlemede varlıkların ya da durumların belirgin özellikleri anlatılır.
Uyarı: Betimleme, anlatılanların olaylar dizisi olmaması yönüyle öykülemeden ayrılır.
Alıştırma–1
Aşağıdaki paragrafların hangisinde, betimleme ya da öyküleme anlatım tekniğinin kullanıldığını yazınız.
Bugün ormanda yürüyen fillerin üstünde, uyum içerisinde bir o yana bir bu yana sallandık. Bir anda yeşilliklerin arasında
bir gergedan gördük, derisi bir zırhı andırıyordu. Fillere aldırmaksızın otlamaya devam eden, huzurlu ve narin canlıyı,
sessizce izlemeye koyulduk. Daha sonraysa oyunbaz filin nehirde yıkanmasına yardımcı olduk ama o teşekkür olarak
hortumuyla bizi ıslattı.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Toros Dağları’nın etekleri ta Akdeniz’den başlar. Kıyıları döven ak köpüklerden sonra doruklara doğru yavaş yavaş yükselir.
Akdeniz’in üstünde daima, top top ak bulutlar salınır. Kıyılar dümdüz, cilalanmış gibi düz killi topraklardır. Killi toprak et
gibidir. Bu kıyılar saatlerce içe kadar deniz kokar, tuz kokar.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Kılavuz Bilgi
Açıklama
Açıklama anlatım biçiminde amaç, okuyucuyu herhangi bir konuda bilgilendirmektir. Bu anlatım biçimiyle yazılan
metinlerde öğreticilik esastır.
Uyarı: Bu anlatım biçiminin kullanıldığı yazılarda amaç okuyucuyu bilgilendirmek, ona bir şeyler öğretmek olduğu
için sade ve anlaşılır bir dil kullanılır.
107
Anlatım Teknikleri, Anlatıcılar, Anlatımda Yararlanılan Duyular
Kılavuz Bilgi
Tartışma
Tartışma anlatım biçiminde yazarın amacı, bir düşünceyi çürütüp kendi düşüncesini savunmaktır. Kendi görüşünü ortaya
koyan yazar, karşıt görüşün dayanaksız olduğunu örnekleri ile gösterir. Yazar, bunu yaparken karşısında biri varmış ve onunla
sohbet ediyormuş havası içindedir.
Alıştırma–2
Aşağıdaki metinlerin hangisinde tartışma ya da açıklama anlatım tekniğinin kullanıldığını yazınız.
İlk şemsiye kullanımına Mezopotamya'da rastlanır. Yapımında yaprak ve papirüslerin kullanıldığı
şemsiyenin kullanımı eski Yunan kültüründe görülür. Yağmura karşı ilk kullanımının Çin’de olduğu bi-
linmektedir. Kâğıttan yapılan şemsiyeler, reçinelenerek su geçirmez yapılmış ve yağmurdan korunmak
amacıyla kullanılmıştır.
……………………………………………………………………………………………………………
Yazarlarımızın çocuk edebiyatını yeterince önemsediğini söylüyorlar. Bu görüşe katıldığımı söyleye-
mem. Günümüz yazarlarının çocuklar ve gençler için yazmalarını fazlasıyla teşvik etmek gerektiğini
düşünüyorum. Tümüyle çocuklar için kurgulanmış, onların hayal dünyalarını geliştirmeye yönelik ama
en önemlisi onlarda edebiyat tadı oluşturacak ve edebiyata yakınlaşmalarını sağlayacak kitaplara
ihtiyacımız var.
……………………………………………………………………………………………………………
Kılavuz Bilgi
Anlatıcılar
1. Kişi Ağzından Anlatım
Anlatıcı, olayın kahramanlarından ya da tanıklarından biridir. Olayı “ben” diliyle anlatır.
Uyarı: Bu tür anlatımlarda çoğu zaman birinci tekil şahıs (ben) veya birinci çoğul şahıs (biz) ekleri kullanır.
Örnek: Hepimiz sabırsızlanıyorduk. Akşama ailece dışarı çıkacak, çok uzun bir süre sonra hep beraber olmanın tadını
çıkaracaktık. Bizden daha mutlusu olamazdı bugün.
3. Kişi Ağzından Anlatım
Anlatıcı, olayın kahramanı değil gözlemcisidir. Olaylar, dışarıdan görüldüğü şekliyle anlatılır.
Uyarı: Bu tür anlatımlarda çoğu zaman üçüncü tekil şahıs (o) veya üçüncü çoğul şahıs (onlar) ekleri kullanılır.
Örnek: Geç saatlere kadar sokağın başında onu bekledi. Ara sıra ellerini silkeliyor sonra bir noktaya odaklanıp farklı
diyârlara gidiyordu sanki.
108
Anlatım Teknikleri, Anlatıcılar, Anlatımda Yararlanılan Duyular
Kılavuz Bilgi
Anlatımda Yararlanılan Duyular
Duyular, varlıkları algılamamızı veya fark etmemizi sağlar. Duyu organlarımızdan göz, kulak, burun, dil ve deri ile algılama
sürecimiz başlar. Metinlerde yazarlar “görme, işitme, dokunma (hissetme), tatma, koklama” duyularından yararlanabilir.
Alıştırma–3
Ağacın şakır şakır kanadığını ilk olarak Mustafa gördü. Bütün çocuklara korkarak, gözleri büyüyerek usul usul anlattı.
Sonra çocuklar geceler boyunca ağacı beklediler, sonunda ağacın bir pınar gibi kanadığını gördüler, yaralı bir kurt gibi
de bütün yapraklarıyla birlikte inlediğini duydular. Sonradan köyün kadınları, arkasından da yaşlıları, erkekleri bunu
gördüler, duydular.
Bu metinde yararlanılan duyuları bulup altlarındaki kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.
Alıştırma–4
Aşağıdaki metinlerde kaçıncı kişi ağzından anlatım yapıldığını verilen boşluklara yazınız.
Şehrin kalabalık bir semtinde, trafiğin yoğun olduğu bir saatteyiz. İkimiz de dalgın dalgın yola bakıp hiç konuşmadan
günün değerlendirmesini yapıyoruz. Bir süre sonra kulağımızın zarını patlatan korna sesiyle yerimizden zıplıyoruz.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Futbolun teknik ayrıntılarına kendimi yakın hissedemedim ama bu dünyayı da hiçbir zaman küçümsemedim. Eşimin
futbolu çokça sevmesi beni hiçbir zaman rahatsız etmedi çünkü keyif aldığımız şeyler farklı olsa da birbirimize saygı
duymamız gerektiğinin bilincindeyim.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Daha önce duyulmamış bir şey yaptı. Dört yüz deveyi arka arkaya dizerek hepsine çuvallarla kitap yükledi. Develer, harf
sırasına göre sırtlarına konan kitapları taşıyarak şahla beraber sefere çıktı. Dağları ovaları onunla beraber kat ettiler.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Mevlâna yaşadığımız hayatı, bir dağın eteğinde durup haykırmaya ve sonra kendi sesimizin yankısını duymaya benze-
tiyor. İnsanlar ne söylüyorsa ağzından hangi kelimeler çıkıyorsa dağ, er ya da geç aynen iade ediyor.
………………………………………………………………………………………………………………………………
109
PARÇADA ANLAM
Anlatım Teknikleri, Anlatıcılar, Anlatımda Yararlanılan Duyular
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Eşleştirme
1. Aşağıdaki paragraflarda betimleme anlatım tekniği kullanılmıştır. Paragrafları uygun görsellerle eşleştiriniz.
Güney İrlanda’da bir çiftlik kapısının üzerinde yaşayan yavru kırlangıcı, anne kır- 1
langıç özenle besliyor. Birkaç gün içinde yuvanın dışına çıkacak olan bu yavru, tek
başına yiyecek bulmayı öğrenene kadar anne ve babasına muhtaç.
………………………………
İlkbaharda kiraz çiçekleriyle göz alan High Park’ın zengin bitki örtüsü, kasım ayında 2
da ayrı bir görsel şölen sunuyor. Parkta yürüyüş yapılabilecek alanların dışında
nehrin üzerinden geçen ihtişamlı bir köprü var. Köprüden nehri izlediğinizde şehrin
yansımalarını görüyorsunuz.
………………………………
3
Çukurova’da pamuk yetiştiriciliği epeydir yapılıyor. Pamuk tarlaları, uzaktan izlen-
diğinde bembeyaz bulut yığınlarını andırıyor. Beyazın o tonunu uçsuz bucaksız
görmek, insana huzur veriyor.
………………………………
4
Dağ, kilometrelerce öteden bile tüm heybetiyle görülüyordu. Dağın yamaçlarındaki
beyaz örtü, göz alıcıydı. Bakanın huzur bulduğu bu manzara karşısında şaşırmamak
elde değildi.
………………………………
110
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Eşleştirme
2. Aşağıdaki parçalarda kullanılan anlatım teknikleri ile parçaları eşleştiriniz.
Ön sözün öneminden bahsedilip duruluyor bu aralar.
Yazarın eserini okura özgürce terk edemediğini ve yaz-
dıklarıyla yetinmediğini gösteren bir perdedir ön sözler
bana göre. İpşiroğlu’nun ön sözleri, dilin ve meselelerin gi-
zemini yok eden, eseri okurdan uzaklaştıran metinlerden
oluşuyor ki diğer yazarların durumu da çok farklı değil.
Yedi sekiz yaşlarında minik bir kız, salonun kirli döşemesi- TARTIŞMA
ne avuçlarını dayayıp baş aşağı kalkıvermiş; elleri üzerinde 1
bir baştan bir başa yürürken uzun sarı saçları yerleri sü-
pürmeye başlamıştı. Annesi kızı o hâlde görünce tehlikeli
hareketler yapmaktan hemen vazgeçmesini istedi.
BETİMLEME
2
Bacaklarını iki yana açmış, pos bıyıklı bir adamın resmi ÖYKÜLEME
vardı duvarda. Sağ kolunu yana doğru açmıştı, kabzası 3
yere dayalı uzun bir tüfek tutuyordu sağ elinde. Sol elini
ise belindeki kalın kuşağa sokmuştu. Başında beyaz bir
fes vardı. Mavi renkteki ceketinin üzerinde çapraz fişek- AÇIKLAMA
liği asılıydı. Pantolonu bacaklarını sımsıkı sarıyor, daracık 4
paçaları uzun yün çoraplarının içine giriyordu.
Kadınların köleleştirildiği bir dönemde, kadın hakları
ve köleliğin kaldırılması için mücadele etmiş bir yazar
Louisa May Alcott. İç savaş sırasında yoksulluk çekmiş,
aydın bir ailenin kızı. 1868’de, kendi çocukluğundan
yola çıkarak yazmış olduğu “Küçük Kadınlar” adlı roman,
yıllardır çocuk edebiyatının en önemli klasiklerinden
biri sayılıyor.
111
Yazılıya Hazırlık ve Ödev SorularıYazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
3. 2014 sonbaharında Kuzey Pasifik'in tam ortasında yer 5. Maraş, İç Anadolu ve Akdeniz’in karışımından oluşmuş
alan ve mini bir adalar zinciri oluşturan Faroe Adaları'nda bir geçiş iklimine sahiptir ve dağların vadilerinden bü-
sörf yapmaya gitmiştim. Uçaktan Vagur Adası'na indi- yüyerek gelen, hiç durmadan esen bir rüzgâr vardır bu
ğimizde tertemiz okyanus havasını ciğerlerimize çektik. şehirde. Üstüne türküler yakılmış bu bitimsiz rüzgâra,
Tüm okyanus hareketsiz bir şekilde dururken yukarıdaki halk arasında “Garbi Yeli” denir. Dört mevsimin her
tepelerden inen kaynak suyu Pasifik Okyanusu'na dökü- birinin hakkıyla yaşandığı Kahramanmaraş, güçlü akar-
lüyordu. Çok huzurluydum, sonunda dünyanın en güzel suların cennetidir diyebiliriz. İl sınırları içinden doğan
yerini görmüşüm gibi hissediyordum. on dokuz akarsuyun hemen hemen hepsi şehrin alt
kısmında buluşur ve Ceyhan ismini alır.
Bu metnin anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisi-
dir? Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi
ağır basmaktadır?
A) Betimleme
B) Öyküleme A) Açıklama
C) Tartışma B) Betimleme
D) Açıklama C) Tartışma
D) Öyküleme
4. Bebek, Türkiye’nin göz bebeği İstanbul’un keyfini çı- 6. Toplumsal dışlanmanın insanı farklılıklarından utanmaya
karmak isteyen ziyaretçilerin popüler tercihi. Boğaz'ın ve onlardan bir an önce kurtulmaya yönlendirdiğini kim
Avrupa kıyısından içerilere doğru uzanan semt, bir reddedebilir? Öyle ya hepimiz hem bu duruma isyan
zamanlar Osmanlının önemli ticaret merkezlerinden ederiz hem de bir yerlere dahil olmak ve ait hissetmek
biriydi. Şimdi ise güzel, sessiz sokakları, sıralı ağaçlarla isteriz. Aslında, toplum da bir yandan “farklı olandan”
çevrili parkları ve mutlu insanlarıyla meraklı ziyaretçileri kendini korumaya çalışırken öte yandan farklı olanlar
ağırlıyor. sayesinde dönüşür ve değişir.
Bu parçanın anlatım biçimi aşağıdakilerden hangi- Bu metnin anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisi-
sidir? dir?
A) Betimleme A) Açıklama
B) Tartışma B) Tartışma
C) Açıklama C) Öyküleme
D) Öyküleme D) Betimleme
112
PARÇADA ANLAM
Anlatım Teknikleri, Anlatıcılar, Anlatımda Yararlanılan Duyular
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
İşaretleme
1. Aşağıdaki metinlerden 3. kişi ağzından anlatımla oluşturulanları yanlarındaki kutucuğu (✔) işaretiyle işaretleyiniz.
1. Denizin üstünü, gemileri göstermeyecek kadar bir duman örtmüş; adalar, karşı dağlar yarı bellerine kadar bu ak
dumanın içinde kalmışlardı. Ortalık sütlimandı gene.
2. Yaşar Kemal bir doğa yazarıdır. Doğadan binbir kimlik ve çeşitlilik çıkartan bir ozandır. Dağ, deniz, ova vb. doğa
unsurları Yaşar Kemal’in romanına önemli bir değer yükler.
3. Galatasaray’dan Tünel’e doğru yürürdük. Beyoğlu’na çıktığımız zaman Türk mahallelerinde oturanların çoğu gibi,
kendimizi büyük bir seyahat yapmış sanırdık.
4. O okula giderken beni saracak kitaplar bulmak için mücadele ederdim. Şimdi ise elimden bırakamayacağım dü-
zinelerce kitap sayabilirim.
5. Cemil Kavukçu’nun öykü dili, anlattıklarıyla hemen bütünleşmeye yatkındır. Sözgelimi yeniyetme serseri kişileri
mi anlatıyor, dili aynı kimliğe bürünüverir.
İşaretleme
2. Başarılı insanlar, hayattan ne istediklerini bilen ve bu hedeflere göre tavır alıp bunlar için çaba gösteren insanlardır. Siz
de hedefinize ulaşma konusunda başarılı olmak istiyorsanız yeteneklerinize, eğitiminize, alt yapınıza uygun, gerçekçi ve
gerçekleşebilir hedefler belirleyin. Hedeflerinizi net bir biçimde tanımlayın. Sağlıklı beslenmek güzel bir hedef olsa da
yeterince dar bir sınır çizmediği için beyniniz kendini kodlamakta zorlanabilir. “Bu yıl fast food yemeyeceğim.” gibi kesin
hedeflerle işinizi kolaylaştırın.
Bu parçayla ilgili doğru verilen bilgileri bulup yanlarındaki kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.
1. “Hedefe ulaşma yolları” konusunda bilgi verilmiştir.
2. 3. kişi ağzından anlatım yapılmıştır.
3. Birçok sıfat kullanılmıştır.
4. Görme ve işitme duyusuyla ilgili ayrıntılara yer verilmiştir.
113
Yazılıya Hazırlık ve Ödev SorularıYazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
3. Sıradan bir akşamdı. Jimmy her zamanki gibi ablası 6. Evde bulunduğum zaman hayatım daha çok kitaplığım-
Georgie’yle şakalaşıyor; annesi, babası haberleri izlerken da geçer, oradan ev işlerini yönetmek imkânını da bulu-
Jimmy’ye “Hadi yat artık, geç oldu.” diyordu. Hiç kimse az rum. Giriş kapısının hemen üstündeyim; hem bahçeyi,
sonra kapıyı çalacak kişinin ailenin ve küçük Jimmy’nin kümesi, avluyu görürüm hem de evimin öteki bölümleri
tüm tarihini değiştireceğinden haberdar değildi. İçeri içinde sayılırım. Hiçbir düzene uymadan, hiçbir amaç
giren “yabancı”nın Jimmy’le bir derdi olduğu belliydi. gütmeden bir bu kitabı bir şu kitabı karıştırırım; zaman
“Beni neden istiyorsunuz?” diye sordu Jimmy. Uzun olur hayal kurarım zaman olur kurduğum hayalleri ya
boylu adam, “Sen neden kaçıyorsun?” diye karşılık kendim yazarım ya da bir aşağı bir yukarı dolaşarak
verdi. “Kim olduğunuzu bilmiyorum.” dedi Jimmy. “Kim başkasına yazdırırım.
olduğunu bilmiyorsun!”
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han-
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangi- gisi söylenemez?
si söylenemez?
A) Birden çok duyudan yararlanılmıştır.
A) Okuyucu olay içinde yaşatılmıştır. B) 1. kişi ağzından anlatılmıştır.
B) Eylemler art arda gerçekleşmiştir. C) Öyküleme yapılmıştır.
C) 3. kişi ağzından anlatılmıştır. D) Olay içinde yaşatma vardır.
D) Herhangi bir konuda bilgi vermiştir.
4. Çalı diplerinde, ince yeşil sapları üstünde boyunları bükül-
müş mor menekşeler gözüktü. Kokuları, inceden inceye
kayalıklardan doğru geldi. Sümbüller kayalıkları yardılar,
mavi bir bulut gibi ortalığa çöktüler. Yabangülleri açtı.
Derken çimenlerle birlikte öteki çiçekler, bitkiler de bir göz
açıp kapayıncaya kadar topraktan fışkırdı. Güneş, ilk defa
doğuyorcasına taze dağların doruğunda açıldı.
Bu parçada aşağıdaki duyuların hangilerinden ya-
rarlanılmıştır?
A) Koklama - görme B) Tatma - koklama
C) Dokunma - tatma D) Görme - dokunma 7. Kitaplığım yusyuvarlak bir odadan ibaret, odamda
masamla sandalyemi alacak kadar yer var. Bir bakışta
5. Yazarlarımızın çoğunun yeni dile karşı koymaya kalk- kitaplarımın tümünü birden görebileceğim şekilde
malarının, dil için de o yazarlar için de büyük bir kötü- düzenlenmiş beş raflı dolaplar, çember hâlinde duvar-
lüğü oluyor. Dilin gelişimi engelleniyor. Çünkü yeni dil, ları kaplar. Odanın on altı adım çapında boşluğa bakan
yazarların yani kendisini asıl kullanacak kimselerin payı çok geniş ve çok güzel manzaralı üç penceresi var. Kışın
olmadan kuruluyor; bu yüzden birtakım zevksizliklerin daha az bulunurum bu odada çünkü evim bir tepenin
önüne geçilemiyor. Yazarlarımız için iyi bir gelişme de- üstündedir; hiçbir odası da bu oda kadar yer kaplamaz.
ğil bu çünkü yarın onlar küçük düşecekler. Bu dili ister Gayret sarf etmemi gerektiren, ıssız bir yerde olduğu için
istemez kullanacaklar daha doğrusu isteyerek öteden hoşuma gider. Böylece hem çalışmamın verimli olmasını
beri istediklerini sanarak kullanacaklar. sağlar hem de topluluktan beni uzak tutar.
Bu metinde aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi Bu metinde aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi
kullanılmıştır? kullanılmıştır?
A) Açıklama B) Öyküleme A) Açıklama B) Öyküleme
C) Betimleme D) Tartışma C) Betimleme D) Tartışma
114
PARÇADA ANLAM
15.Bölüm
Düşünceyi Geliştirme Yolları, Anlatım Özellikleri
Sınıf İçi Alıştırma ve Uygulamalar
Kılavuz Bilgi
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Örnekleme
Paragrafta anlatımın daha anlaşılır olmasını ve anlatılanların okuyucunun zihninde somutlaşmasını sağlayan düşün-
ceyi geliştirme yoluna örnekleme denir. Paragrafta genellikle “mesela, örneğin, söz gelimi…” gibi ifadelerle düşünceyi
geliştirme yolu kullanılır.
Tanık gösterme (Alıntı Yapma)
Yazarın paragrafta anlattıklarının inandırıcılığını arttırmak amacıyla konuyla ilgili, alanında uzman birinin ismini ve cüm-
lesini yazısına almasına tanık gösterme denir. Alıntının yapılmadığı paragraflarda tanık göstermeden bahsedilemez.
Tanımlama
Bir kavram ya da varlığın ne olduğunu açıklayan düşünceyi geliştirme yoluna tanımlama denir.
Uyarı : Cümleye sorulan “Bu nedir?” sorusu, tanım cümlesini buldurur.
Alıştırma–1
Aşağıdaki metinlerde kullanılan düşünceyi geliştirme yollarını sıralı noktalarla gösterilen yerlere yazınız.
Hayat bizlere yanıtları önceden bilinmeyen sorular hazırlar. Onca emek vererek ulaştığımız cevap ise bizi başka bir soru-
nun kapısına götürür. Söz gelimi doğmak, büyümek, konuşmak, sosyal bir varlık olmak, eğitim almak ve sonunda “birey
olabilmek” hep birer sınavdır.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Ünlü Türk şairi Gülten Akın, “Adamın su gibi akanıdır Kahramanmaraşlı.” der. Hakikaten Kahramanmaraş insanlarının su
gibi coşkun ve berrak bir yanı vardır. Kahramanmaraş coğrafyası su bolluğuyla olduğu gibi, orman çeşitliliği bakımından
da önemli bir yere sahiptir.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Dünya edebiyatçılarının pek çoğu, hiç değilse bir tane çocuk kitabı kaleme alıyor. Bunda bir yandan kendi okurlarını
yetiştirme amacı olsa da öte yandan çocukları iyi edebiyatla buluşturma gayreti olduğunu da düşünüyorum. İtalo Calvino
bu yazarlardan biri.
………………………………………………………………………………………………………………………………
115
Düşünceyi Geliştirme Yolları, Anlatım Özellikleri
Kılavuz Bilgi
Karşılaştırma
İki varlık ya da durumun benzeyen ve benzemeyen yönlerinin ölçülmesine karşılaştırma denir. Karşılaştırma düşünceyi
geliştirme yönteminde “en, çok, pek, daha…” gibi sözcükler kullanılır.
Sayısal Verilerden Yaralanma
Yazarın anlattıklarını ispatlamak ya da inandırıcı kılmak için konuyla ilgili anket, araştırma sonuçlarını veya istatistiki
sonuçları sayısal verilerle ifade etmesine sayısal verilerden yararlanma denir.
Kişileştirme
İnsana ait özellik ya da davranışların insan dışındaki varlıklara yüklenmesine kişileştirme denir.
Benzetme
Nitelikçe zayıf bir varlığın nitelikçe güçlü olana yaklaştırılmasına benzetme denir. Benzetme yapılırken “gibi, sanki,
kadar, tıpkı…” gibi ifadeler kullanılır.
Alıştırma–2
Aşağıdaki metinlerde kullanılan düşünceyi geliştirme yollarını sıralı noktalarla gösterilen yere yazınız.
Sonbaharın gelişiyle yapraklar, can dostu ağaca veda ediyor; uzunca bir süreliğine uykuya dalmak için izin istiyordu. Telaş
içindeydi sonbahar, kendisinden sonra gelecek kışın hazırlıklarını hızlandırıyordu. Doğa, hüzün içinde olsa da devinimine
devam etmeliydi.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Şahin ve doğanlar avlarını öldürebilmek için yükseklerden hızlı bir dalış yapmak zorunda kalırken, altın kartallar sakin
bir şekilde avına yaklaşıp kaba kuvvetiyle onu boğar. Peki, istese bir insanın bileğini sıkarak onu kangren yapabilecek bir
kudrete sahipken nasıl oluyor da bu hayvan sahibini öpücüklere boğan, onun bir ıslığıyla hemen omzuna konuveren,
ondan başka kimseden yemek yemeyen bir hâle bürünebiliyor?
………………………………………………………………………………………………………………………………
Toroslar ovayı bir ay gibi çepeçevre kuşatır. Ve Çukurova Akdeniz’le dağların arasında kalır. Ovayı kuşatan dağlar kat
kattır. Ta görünmeze kadar açık maviden, maviden, mordan, laciverde uzanır; çok uzaklarda da göğün belli belirsizliğinin
içine karışır gider.
………………………………………………………………………………………………………………………………
14-18 Ekim arası kapılarını nihayet açan Frankfurt Kitap Fuarı'nın ilk üç gününde alana girebilenler yalnızca 100’den fazla
ülkeden gelen yedi bini aşkın yayıncı, sektör temsilcisi ve gazetecilerdi. Son iki gün ise 280 bin ziyaretçiyi ağırlayan fuar
merkezinde, toplamda dört binin üzerinde etkinlik gerçekleşti.
………………………………………………………………………………………………………………………………
116
Düşünceyi Geliştirme Yolları, Anlatım Özellikleri
Kılavuz Bilgi
Anlatımın Özellikleri
Anlatımın kusursuz olabilmesi için yalınlık, doğallık, açıklık, duruluk, akıcılık, özlülük, yoğunluk, sürükleyicilik ve özgünlük
gibi özelliklere sahip olması gerekir.
Yalınlık(Sadelik): Süsten, sanatlı söyleyişten uzak anlatımdır.
Doğallık: Düşüncelerin gündelik konuşma diliyle, içten geldiği gibi anlatılmasıdır.
Açıklık: Tek bir yargının belirtildiği, anlatımın karmaşık olmadığı yazıların özelliğidir.
Duruluk: Anlatımda gereksiz sözcük ve eklerin bulunmamasıdır.
Akıcılık: Anlatımda okurken söylenmesi güç ya da anlamı bilinmeyen sözcüklerin, yinelemelerin olmamasıdır.
Özgünlük: Anlatım tarzının ya da içeriğinin kimseye benzememesi, orijinal olmasıdır.
Yoğunluk: Yazının duygu ve düşünce bakımından zenginlik ifade etmesidir.
Sürükleyicilik: Anlatımda merak duygusunun uyanık tutulması, okuyucunun kendini anlatılanların içinde hissetmesidir.
Alıştırma–3
Bana göre iyi bir kitapta okuyucu kendisiyle konuşturulmalıdır. Bir şekilde okuyucuyu kendisiyle iletişime geçirebilen
kitap, o kişiye göre iyi bir kitaptır diye düşünüyorum. Türü, konusu ne olursa olsun bir roman, gezi kitabı, siyasi kitap
olabilir, beni içine çekmeli, içeriğe dahil olabilmeliyim. Bunu sağlayan ise iyi bir edebi üsluptur bence. Kitap etkileyici bir
üslup ve zengin bir dille yazılmışsa konusu ne olursa olsun benim ilgimi çeker.
Bu metne göre iyi bir kitapta bulunması gereken anlatım özellikleri aşağıdakilerden hangileridir, işaretleyiniz.
1. Yoğunluk
2. Akıcılık
3. Sürükleyicilik
4. Duruluk
Alıştırma–4
Aşağıdaki metne göre iyi bir kitapta bulunması gereken anlatım özellikleri hangileridir, yazınız.
İyi bir kitap; okurken bana dünyayı, başkalarını ve kendimi başka bir açıdan, farklı bir ışığın altında gösteren kitaptır. İyi
kitap, içinde anlatılanlarla o başka açının ve o farklı ışığın çok özel bir anda, kendine özgü bir biçimde bir araya getirilişiyle
ortaya çıkan ve formülü, ölçeği sadece o kitaba özgü olan bir büyüdür. Bu büyü, ansızın karşımıza çıkar ve sayfalar sürer.
Keşke bitmese desek de biter ama bir kez büyülendiğimiz için iyi bir kitabın kapağını kapattıktan sonra da o büyü devam
eder.
………………………………………………………………………………………………………………………………
117
Düşünceyi Geliştirme Yolları, Anlatım Özellikleri
Alıştırma–5
Aşağıdaki paragraflarda yararlanılan düşünceyi geliştirme yollarını bularak boşluklara yazınız.
Matematik, gündelik hayatın sürdürülmesi için olmazsa olmaz bir araç olduğu kadar, teknolojinin son hızla ilerlediği
çağımızda var olan sistemin anlamlandırılması ve üzerine yeni bir şeyler eklenebilmesi için kullanılan en temel “bilgi”
türüdür. Bu durum, matematiğin öğretimine en çok önem atfedilen, sınavlarda en çok puan kazandıran alan olmasını
da açıklıyor.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Pazarda kayboldunuz mu hiç? Pazarda kaybolmak diğer kalabalık yerlerde kaybolmaya benzemez. Hele ki küçük bir
çocuksanız hayatta yaşadığınız en kötü ilk beş deneyim içine rahatlıkla girer pazar kayboluşları. Annenizin elini sımsıkı
tutup güvenle gezmeye benzemez. Tehlikelerle dolu bir ormanda ilerlemek gibidir. En kötüsü de sizi kaybeden anne-
nizin nasıl da perişan olduğunu düşünüp iyice endişelenmenizdir.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Meşe, 400 kadar türü arasında yaz kış yapraklarını dökmeyenleri de bulunan, kerestesi en dayanıklı orman ağaçlarından
biridir. Dünya üzerinde geniş bir yayılış sahası vardır. 25 m boya ve 2 m gövde çapına erişebilen geniş tepeli ağaçlardan
3-5 m boya sahip çalılara kadar değişen türleri vardır. Bu bitkilerin gövdeleri önceleri düzgün, sonraları kalın ve yırtılmış
durumda olup koyu renktedir.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Geçenlerde okuduğum bir kitapta, çocukların yetişkinlerin ilgisine muhtaç bir varlık değil; kimi zaman onların başa
çıkamadığı meselelerin çözümünü bulabilecek denli becerikli, bağımsız ve renkli insanlar olduğu belirtilmiş.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Yazar, sayılarla anlamak zorunda olduklarımızı ölçekleyip baş edebileceğimiz lokmalar hâline getirmiş. Bazen küçük olanı
büyütmüş bazen de büyük olanı küçültmüş. Örneğin Dünya’nın 4.5 milyarlık yaşını bir yıla indirmiş ve kolay hazmedilir
bir takvim çıkmış ortaya.
………………………………………………………………………………………………………………………………
118
PARÇADA ANLAM
Düşünceyi Geliştirme Yolları, Anlatım Özellikleri
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
İşaretleme
1. Kış; Ada’nın her tarafına yerleşebilmek için rüzgârlarını poyraz, yıldız, karayel hâlinde seferber ettiği zaman öte yakadaki yaz;
pılısını pırtısını yeni toplamış bir kenara, oldukça mahzun bir göçmen gibi oturmuştu. İkisi de pek memnundu hâlinden,
fakındaydılar her şeyin bir sonu ve zamanı olduğunun.
Bu metinde yararlanılan düşünceyi geliştirme yollarını bulup yanlarındaki kutucuğu (✔) işaretiyle işaretleyiniz.
1. Benzetme
2. Karşılaştırma
3. Kişileştirme
4. Örnekleme
İşaretleme
2. Sabahın ilk ışıkları, gecenin karanlığını dağıtınca Rönesans mimarisiyle keşfedilmeyi bekleyen bir şehir gülümseyiverdi
bana. O anda kente ısındım. Her dönemeçte şeker kutuları gibi renkli binalar, kilise ve tepesi taçlı katedraller Doğu ve Batı
Avrupa’yı mükemmel bir şekilde harmanlamış. Pek çoğu âdeta tarihten süzülüyor.
Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisinin söylenemeyeceğini bulup yanlarındaki kutucuğu (✔) işaretiyle işa-
retleyiniz.
1. Şehre insana ait özellik yüklenmiştir.
2. Şehir ve insan arasında benzerlik ilgisi kurulmuştur.
3. Betimleyici unsurlar kullanılmıştır.
4. Binalar ve şeker kutuları benzetme unsurlarıdır.
İşaretleme
3. Edebiyat, hayatımızın en yaratıcı dönemi olan çocuklukta tanışılması gereken bir dünyadır. Çocuğun doğal hayal gücünü
ateşleyen, onu hayatla tanıştıran yanıyla edebiyat, vazgeçilmez bir duraktır.
Bu metinde aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından hangisi kullanılmadığını bulup yanlarındaki kutucuğu
(✔) işareti ile işaretleyiniz.
1. Tanımlama
2. Benzetme
3. Karşılaştırma
4. Sayısal veri
119
Yazılıya Hazırlık ve Ödev SorularıYazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Doğru-Yanlış
4. Bir yanıyla heyecanlı ve hareketli, tehlikeler ve kâbuslarla doluydu hayat ve buna rağmen en güzeliydi. Ronald Barthes’ın
bir lafı vardır: “Yazarın yaşadığı, onun kişisel tarihidir.” der. Ben de hep adrenalin ihtiyacı içinde yaşıyordum. Sürekli kova-
lamaca, gerilim… Ama her ne yaşıyorsam “Benim geçmişimdir, bana aittir.” düşüncesiyle hareket ettim.
Metinle ilgili verilen bilgiler yanındaki kutucuğa doğruysa “D” yanlışsa “Y” yazınız.
1. Bilgilendirme amaçlanmıştır.
2. Tanık göstermeden yararlanılmıştır.
3. Karşılaştırmaya başvurulmuştur.
4. Düşünce, örnekler verilerek somutlaştırılmıştır.
5. Tanımlama yapılmıştır.
6. Öznel yargılar ağır basmaktadır.
Boşluk Doldurma
5. Aşağıdaki metinlerde yararlanılan düşünceyi geliştirme yollarını sıralı noktalara gösterilen yerlere yazınız.
Kano, rafting ve dağ bisikleti gibi alternatifler sunan Pokhara, Nepal’in macera sporları merkezi. Yamaç paraşütçüleri kendi-
lerini dev kuşlar gibi tepelerden bırakıp gölün üstünde zarafetle süzülüyor. Bizse daha sakin bir aktivite seçip göl kıyısında
saatlerce yürüyor, karla kaplı Balık Kuyruğu Dağı’na uzaktan bakıyor ve ufak bir ada tepesindeki Tal Barahi Tapınağı’na
gitmek üzere ahşap bir tekneye biniyoruz.
……………………………………………………………………………………………………………………………
Selçuk Baran’ın “Porselen Bebek” adlı kitabı, çocuk edebiyatımızın en başarılı eserlerinden biri bence. Kitaba adını veren
Porselen Bebek öyküsü, apartmanlar arasına sıkışıp kalmış hayatından sıkılan ve evlerinin duvarında asılı bir resmin içine
girip orada kendine yeni bir dünya kuran küçük kızın yaşadıklarını anlatıyor.
………………………………………………………………………………………………………………………………
120
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
6. Bilimde, sanatta, edebiyatta olan gelişmelerin ardın- 8. Afyonkarahisar akıllara mükemmel termal tesisleri,
daki ortak şey, insanlığın merak duygusudur. O olmasa kaymak ve sucuğuyla gelir. Ama benim hafızamda o
yerimizde sayacaktık belki de. Ya da her şey tesadüflere heybetli kaya kütlesi üzerindeki kaleyle yer etmiştir. Tarih
bırakılmış olacaktı. Merak eden ve bu merakın peşine kitapları 226 metre yükseklikteki bu kalenin hikâyesini
düşenlerin sayesinde ilerliyor insanlık. Mesela Feridun neredeyse 3500 yıl öncesine, Hititler'e kadar götürür.
Oral’ın yazdığı ve resimlediği Baloncu Dede ve Üç Küçük Selçuklulardan beri adı Karahisar’dır. Nereye gitseniz
Yaramaz, bu merakı aşılıyor ve keşfetmenin mutluluğu- onu görürsünüz.
nu en iyi şekilde anlatıyor çocuklara.
Bu parçada yazar, düşüncelerini açıklarken aşağıda-
Bu parçada yazar, düşünceyi geliştirme yollarından ki anlatım yollarının hangisinden yararlanmıştır?
hangisine başvurmamıştır?
A) Sayısal veriler
A) Tanımlama B) Benzetme
B) Karşılaştırma C) Kişileştirme
C) Benzetme D) Örnekleme
D) Örnekleme
7. Çocukluk, hayal gücü demektir. Hayal gücünüz henüz 9. Kitabın dili oldukça sade. Bilgiler kısa ve çok anlama
gerçekliğin baskın farkındalığıyla engellenmemişken sahip bir üslupla kaleme alınmış. Ayrıca, gerçek adlî tıp
bir uçağın kanadına orada dünyayı dolaşabilirsiniz ya uzmanlarını laboratuvarda iş başında gösteren fotoğ-
da dev gibi bir köstebeğin sırtında yeraltına inip gizli raflar ya da araba hırsızlarının güvenlik kameralarınca
zenginlikler keşfedebilirsiniz. Her şey, siz onu nasıl hayal yakalanmış görüntüleri, görsel açıdan çok etkileyici.
ederseniz öyledir! Ne bilinçaltına tıkıştırılmış korkular Her bölümün sonuna eklenen özet sayfada, o bölümde
çarpıtır hayal gücünüzü ne de toplumsal ön yargılar, değinilen ana başlıklar kısaca yeniden anlatılıyor ve
sınırlar. anlatımda gereksiz tek sözcük bile kullanılmamış.
Bu metinde düşünceyi geliştirme yollarının hangi- Aşağıdakilerden hangisi bu metinde bahsedilen
lerinden yararlanılmıştır? kitabın anlatım özelliği değildir?
A) Benzetme-Tanımlama A) Özlülük
B) Tanımlama- Örnekleme B) Yalınlık
C) Örnekleme- Karşılaştırma C) Duruluk
D) Karşılaştırma- Benzetme D) Akıcılık
121
PARÇADA ANLAM
Düşünceyi Geliştirme Yolları, Anlatım Özellikleri
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
İşaretleme
1. Bari’de uçaktan indiğimde şehrin meydanlarında gururla ayakta duran büyük binaların ardında beni nelerin beklediğinden
haberim yoktu. Elimde haritayla deniz boyunca sıralanmış, çeşit çeşit dükkânların bulunduğu caddelerden geçiyorum ve
günü denizde geçirdikten sonra nihayet kıyıya bağlanmış, renkli, küçük balıkçı tekneleriyle karşılaşıyorum. Adriyatik suları
Bari kıyısı boyunca ışıl ışıl parlıyor ve deniz surunun önünde dizilmiş bir grup adam ilgimi çekiyor.
Bu metinde kişileştirilen varlık aşağıdakilerden hangisidir, resimlerin altındaki kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.
İşaretleme
2. İstanbul’da bir kıtadan diğerine her gün binlerce insan taşıyan vapurlar, 18 milyon insanın yaşadığı bu dev metropolün
sudaki simgeleri. Sanatçı ruhlar için de eşsiz birer esin kaynağı olan ve artık beli ağrıyan bu sığınaklar, tüm kalabalığın içinde
insana huzur veriyor. Kentin içinden yılan gibi kıvrıla kıvrıla geçerek suyun üzerinde iki kıyıyı birbirine taşıyan vapurlar,
İstanbul’un vazgeçilmezlerinden olmaya devam edecek gibi görünüyor.
Bu metinde aşağıdaki düşünceyi geliştirme tekniklerinden hangisi kullanılmamıştır, bulup yanındaki kutucu (✔)
işareti ile işaretleyiniz.
1. Sayısal verilerden yararlanma
2. Kişileştirme
3. Örnekleme
4. Benzetme
122
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları
Boşluk Doldurma
3. Aşağıdaki metinlerde yararlanılan düşünceyi geliştirme tekniklerini, sıralı noktalarla gösterilen yerlere yazınız.
Sık olmasa da annemle babam televizyon seyretmeyi sever. En çok sevdikleri de gezi programlarıdır. Onlara ne zaman ne
izlediniz, diye sorsam seyahat programı derler. Bu durumda kafam hep karışıyor. Annemle babam gezmeyi pek sevmez,
ne zaman bir yere gitmek istesem gereksiz bulurlar. Ama bu programları seviyorlar. Sanırım bir yerde bir yanlışlık var.
……………………………………………………………………………………………………………………………
Çocukluktan yetişkinliğe giden yolun üzerinde mevsimler hızla değişir. Bir de bakmışsınız her mevsimde çocukluk değer-
lerinden, inançlarından biri gidivermiş. İlk kurban hayaller olur çoğu zaman. Gereksiz bir gerçekçilik sokulur hayata. Sonra,
merdivenlerden koşarak iner gibi kararlılık mertebesinden iniverilir.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Yazarın zamanla göz önünden uzaklaşmak bir yana, bugün geçmiştekinden daha çok ilgi gördüğü söylenebilir. Söz gelimi
son iki kitabı Angelacoma’nın Duvarları ile Tasmalı Güvercin, onun bilinen öykü anlayışının dışına çıktığında da ustalığını
pekiştirdiğini gösterdi. Pek çok yazar, yazarlık serüvenleri içinde adamakıllı düşünülüp tasarlanmış ve yıllarca izi sürülmüş
biçimlerin dışına çıkmakta güçlük çeker.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Bu eserde, kısa cümleli anlatım bilinçli olarak mı tercih edilmedi yoksa farkında olmadan mı uzun cümleler kullanıldı anla-
mak mümkün değil. Anlatımda pürüz yaratan cümlelere de kitapların içerik zenginliğine ve bilgi kalitesine yakışmayacak
kadar sık rastlanıyor. Örneğin “Yaşam, okyanustan çıkıp karalara çıkıyor.” cümlesinde “çıkmak” fiilinin iki kez kullanılması
ses akışını bozuyor.
………………………………………………………………………………………………………………………………
123
Yazılıya Hazırlık ve Ödev SorularıYazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
4. Küçük Prens benim hakikat oyunumdur. Onun kadar 6. Kitaplarımda sadece kelimeleri kullanıyorum, resimleri
sahici bir şeye rastlamadım ömrüm boyunca. Bu denli değil. Görsel hikâye anlatıcılarına ve onların herhangi
incelikli bir kitabın, üstelik bu kadar yalın bir dilde kap- bir dil kullanmadan hikâyelerini aktarma yeteneklerine
sadığı felsefi derinlik, bana her seferinde parmağını imrenerek bakıyorum. Çizgi filmciler, ressamlar, film ya-
sallayarak yeni kapılar açıyor. Her okuyuşumda, gezege- pımcıları… İnsanların beğenilerine, beyinlerinin mantık
nini ardında bırakıp da dünyamızı anlamaya çalışan ve kısmını atlayıp hayal güçlerine seslenerek daha doğru-
sevmenin ne demek olduğunun ayırdına varan, o sarışın dan hitap ediyorlar ve bence bu en büyük başarılardan
minik oğlan, beni bir kez daha âşık ediyor kendine. biri.
Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme teknik- Bu metinde aşağıdaki düşünceyi geliştirme teknik-
lerinden hangisi kullanılmamıştır? lerinden hangileri kullanılmıştır?
A) Tanımlama A) Örnekleme - Benzetme
B) Karşılaştırma B) Örnekleme - Karşılaştırma
C) Kişileştirme C) Karşılaştırma - Benzetme
D) Örnekleme D) Tanımlama - Örnekleme
5. Pazartesi sabahındaki ruh hâlinizi şansa bırakmayın. 7. Bir şeyin hayatımızda doldurduğu boşluğu anlamamız
Güzel bir kahvaltı yapın. En sevdiğiniz ayakkabılarınızı için onun geçici bir süreliğine gizlenmesi gerekebilir.
giyin ve en sevdiğiniz şarkıları dinleyin. Güne kahkahay- Örneğin sesinizin neye yaradığının farkında mı değil-
la başlamak için en yakın arkadaşınızı arayıp komik bir siniz? Ses canlı bir şey olsa sen misin benim kıymetimi
hikâye anlatın ya da eğlenceli bir şeylerden bahsedin. bilmeyen deyip bir süreliğine ortalıktan toz olsa neye
Spor yapmak size enerji ve güç veren bir aktivitedir, mut- uğradığınızı şaşırmaz mısınız? Ben ve birçok insan bu
laka sabah sporunuzu yapın. Sert bir bardak kahveyle duruma şaşırırız elbet.
enerji depolayın. Güne olumlu bir şekilde başlarsanız
geri kalanı da öyle geçecektir. Bu parçada yazar, aşağıdaki düşünceyi geliştirme
tekniklerinden hangisine başvurmuştur?
Bu parçada ağır basan düşünceyi geliştirme tekniği,
aşağıdakilerden hangisidir? A) Karşılaştırma
B) Örnekleme
A) Tanımlama
C) Tanık gösterme
B) Benzetme D) Tanımlama
C) Karşılaştırma
D) Tanık gösterme
124
PARÇADA ANLAM
16.Bölüm
Metinde Olay Örgüsü, Ortak Metin, Görsel Okuma
Sınıf İçi Alıştırma ve Uygulamalar
Kılavuz Bilgi
Metinde Olay Örgüsü
Belli bir konu etrafında, birbirine bağlı olayların bir zincirin halkaları gibi birbirine bağlanması ile ortaya çıkan bütüne
olay örgüsü denir. Olay metinlerinin olmazsa olmaz unsurları, kişi (şahıs/varlık) kadrosu, zaman ve yerdir (mekân).
Uyarı: Kişi kadrosu, metinlerde olayı yaşayan ya da gözlemleyen kişilerdir.
Uyarı: Zaman, olayın yaşandığı vakti belirtir.
Uyarı: Yer, olayın yaşandığı yerdir (mekân).
Alıştırma–1
Anneleri ölmüş ve babaları bir koruda çalışan dört kardeş; köpekleri Korkmaz ve dedeleri ile birlikte kutu gibi, harabe
bir evde yaşıyorlardı. Bu dört kardeşe evdeki dedeleri bakıyordu. Babaları ayda yılda bir çocuklarıyla ilgilenmeye gelir,
ihtiyaçlarını giderir, konu komşuyu çocuklarına iyi bakmaları için tembihlerde bulunurdu. Babalarının gelmediği günlerde
ise çocuklar korunun yolunu tutarlardı. Karşı köyün insanları bu köyün korusunu çekemez arada sırada koruya keçilerini
gönderirler, bu yüzden de mutlaka aralarında kavga çıkardı. Bir gün yine böyle bir olayda silahlar ateşlenmiş ve Hasan
Bey de koruda hayatını kaybetmişti. Babalarını da kaybeden bu dört kardeş dedeleri ile yalnız kalmışlardı.
Bu metnin olay örgüsü tablosunu doldurunuz.
Olay Yer Zaman Kişiler
125
Metinde Olay Örgüsü, Ortak Metin, Görsel Okuma
Kılavuz Bilgi
Ortak Metin
Ortak metin sorularında verilen iki metin arasındaki farklı veya benzer özellikler bulunur. Ortak metin sorularında,
öncelikle soru kökü okunmalı, her iki metinin de konu ve ana düşünceleri tespit edilmeli, benzer ya da ortak özellikler
belirlenmelidir.
Alıştırma–2
Kaplan, kedigiller familyasından etçil bir memeli ve büyük kediler ailesinin dört üyesinden
biri olan süper yırtıcıdır. Hint alt-kıtası, dünyada yaşayan vahşi kaplanların %80'ine ev
sahipliği yapmaktadır. Kaplanlar sık sık su birikintilerinde, göllerde ve nehirlerde yıka-
nırlarken görülürler. Kaplanlar yalnız avlanırlar ve birincil olarak geyik, yaban domuzu
ve manda gibi orta ve büyük boyutlu otçullarla beslenirler.
Aslan, kedigiller ailesinden etçil yırtıcı memeli bir hayvan türüdür. Hindistan'ın koruma
altına alınmış küçük bir bölümünde ve Afrika kıtasında yaşamaktadırlar. Geniş alınlı,
güçlü çeneli, uzayıp çekilebilen tırnaklı, sarımtırak kısa ve yatık tüylüdür. Afrika savanla-
rında bazen ağaçlara da tırmanan aslan; zebraları, geyikleri, ceylanları, hatta mandaları
avlayarak beslenir. Ayrıca bazen, sırtlanları korkutarak onların öldürdükleri hayvanları
da yer.
Bu iki metinde bahsedilen hayvanların ortak yönlerini bulup yanlarındaki kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.
1. Benzer fiziksel özelliklere sahip olmaları
2. Etçil ve yırtıcı olmaları
3. Afrika Kıtası’nda yaşamaları
4. Geyik ve mandaları avlamaları
5. Suyu sevmeleri
126
Metinde Olay Örgüsü, Ortak Metin, Görsel Okuma
Kılavuz Bilgi
Görsel Okuma
Görsel, yazılı metinlerin dışında kalan resim, fotoğraf, afiş, sembol, şekil, işaret, harita, tablo, grafik, karikatür vb. ögelere
verilen genel bir isimdir. Yazılı metin dışındaki bu ögeleri anlamlandırma ve yorumlama işine ise “görsel okuma” denir.
Alıştırma–3
Yukarıdaki kitap okuma grafiğinde, bir okulda günde toplam kaç kitap okunduğu belirtilmiştir. Bu grafikten
çıkarılamayacak yargıları bulup yanlarındaki kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.
1. Cuma, en az kitap okunan gündür.
2. Salı ve perşembe günleri, kitap okuma oranı aynıdır.
3. Kız öğrenciler, en çok pazartesi günü kitap okumaktadır.
4. Çarşamba günü en çok kitap okunan gündür.
127
PARÇADA ANLAM
Metinde Olay Örgüsü, Ortak Metin, Görsel Okuma
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
İşaretleme
1. Aşağıdaki görsellerden hangisinin mesajı diğerlerinden farklıdır, işaretleyiniz.
İşaretleme
2. Bu metinde aşağıdaki ögelerden hangilerinin olduğunu işaretleyiniz.
1. Olay
2. Zaman
3. Mekân
4. Kişiler
128
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları
İşaretleme
3. Aşağıda tarifleri verilen yemeklerin ortak özelliklerini işaretleyiniz.
Patlıcan Musakka Patlıcan Oturtma
4 adet patlıcan/ 250 g kıyma/ 4 adet patlıcan/ 3 adet soğan/ 200
yarım çay bardağı zeytinyağı/ 2 g kıyma/ 2 adet domates/ yarım
adet soğan/ 1 adet domates/1 çay çay bardağı zeytinyağı/1 çay kaşığı
kaşığı tuz tuz/1 baş sarımsak
Patlıcanları soyun ve ince birer dai- Patlıcanları soyun ve 20 dakika
re şeklinde doğrayın. Kızgın yağda tuzlu suda bekletin. Patlıcanları,
pembeleşinceye kadar kızartın. Ya- yuvarlak şekilde doğrayın ve kı-
ğını kuru peçeteyle aldıktan sonra zartın. Soğanı kavurun, kıyma ve
soğumaya bırakın. Ayrı bir tavada dövülmüş sarımsağı ekleyin. Karı-
soğanları yağla kavurun ve kıyma şımı, 15 dakika pişirdikten sonra,
ile küp küp doğradığınız domatesi patlıcanların yarısını bir fırın kabına
ekleyin.15 dakika pişirdikten sonra dizin ve karışımın yarısını yemeğin
bir kaba dizdiğiniz patlıcanların üzerine yayın. Aynı işlemi bir kez
üzerine hazırladığınız karışımı daha yapıp en üstüne ince doğran-
yayın. Yemeği 120 dereceye ayarlı mış domatesleri dizin. Yemeği, 25
fırında 30 dakika pişirin. Afiyet dakika 120 dereceye ayarlı fırında
olsun. pişirin. Afiyet olsun.
1. Patlıcan yemeği olmaları
2. Pişme süreleri
3. Üzerlerine domates dizilmesi
4. Bir süre tuzlu suda bekletilmeleri
5. Malzemelerinde sarımsak bulunması
6. Patlıcanların yuvarlak şekilde doğranması
7. Pişirilme dereceleri
129
PARÇADA ANLAM
Metinde Olay Örgüsü, Ortak Metin, Görsel Okuma
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
İşaretleme
1. Bu tablodan hareketle aşağıdaki bilgilerden hangilerine ulaşılabilir, işaretleyiniz.
1. Halkın giyim tarzı
2. Mimari yapı
3. Halkın temel geçim kaynakları
4. Toplumsal kurallar
5. Hayvanlara verilen önem
Boşluk Doldurma
2. Bir yılbaşı gecesiydi. Sokaklarda dondurucu, kavurucu bir soğuk vardı. Yoldan geçenler paltolarının yakasını kaldırmışlar,
atkılarına bürünmüşler, hızlı hızlı yürüyorlardı. Kimi evine geç kalmış, acele ediyor, kimi bir eğlence yerine gidiyordu.
Çocuklar koşuyorlar, birbirlerine kartopu atıyorlardı. Gecenin zevkini en çok onlar çıkarıyorlardı. Kahkahalarla gülüyorlar,
sevinçle haykırıyorlardı. Yalnız bir çocuk vardı ki gelip geçenler onun farkında değillerdi. Onun adı Kibritçi Kız’dı.
Bu metnin olay, kişiler, yer ve zaman unsurlarını aşağıdaki kutulara yazınız.
Olay Kişiler Yer Zaman
……………………………
……………………………
……………………………
……………………………
…………………………… …………………………… …………………………… ……………………………
…………………………… …………………………… …………………………… ……………………………
………………………….. …………………………… …………………………… ……………………………
…………
130
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
İşaretleme
3. Hikâye; gerçek ya da gerçeğe yakın bir olayı aktaran kısa, düzyazı şeklindeki anlatıdır. Kısa
oluşu, yalın bir olay örgüsüne sahip olması ve az sayıda karaktere yer vermesiyle roman ve
HİKÂYE diğer anlatı türlerinden ayrılır. Öyküde, olayın geçtiği yer sınırlıdır. Karakterler belli bir olay
içinde gösterilir. Bu karakterlerin de çoğu zaman sadece belli özellikleri yansıtılır. Konu tümüyle
kurgusal ya da yaşanmış bir olay olabilir.
Roman; bir grup insanın başından geçenleri ya da geçebilecekleri, onların iç dünyalarını ve
ROMAN dış yaşantılarını belli bir kronolojik, mantıksal, duygusal ya da sanatsal ilişkiyi gözeterek öy-
küleyen anlatıma denir. Uzun olayların art arda gelişebildiği bir yazı türüdür. Anlatılan olaylar
kahramanlık öyküleri ya da gerçeküstü durumlar değil sıradan insanların günlük yaşantılarıdır.
Kullanılan dil, şiirlerde olduğu gibi süslü değil sıradan ve sadedir.
Yukarıdaki parçalarda bahsedilen metin türlerinin ortak özelliklerini bulup yanlarındaki kutucuğu (✔) işareti ile
işaretleyiniz.
1. Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olaylara değinmeleri
2. Karakter sayılarının eşit olması
3. Uzun olmaları
4. Olayın geçtiği yerin sınırlı olması
5. Anlatımlarının yalın olması
İşaretleme
4.
Bu tablodan hareketle aşağıdakilerden hangilerine ulaşılamaz, yanla-
rındaki kutucuğu (✔) işareti ile işaretleyiniz.
1. Kaplumbağa terbiyecisinin yaşına
2. Dönemin giyim tarzına
3. Kaplumbağaların ne ile beslendiğine
4. Dönemin sanatsal faaliyetlerine
131
Yazılıya Hazırlık ve Ödev SorularıYazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
5. 7. Anne ve babasını küçük yaşta kaybeden Papkin, Bay
Jerfi, Bayan Jengar ve oğulları Paşa ile birlikte bir şatoda
yaşamakta ve mutlu bir çocukluk geçirmektedir. Papkin
çoğu zaman anne ve babasını özlese de hayatından
memnundur. Bir akşamüstü, Paşa ile beraber okuldan
çıkıp şatoya geldiklerinde, Melodi Hanım isimli bir
konukla karşılaşırlar. Papkin, Melodi Hanım’dan bir bü-
yükbabası olduğunu öğrenir. Bu büyük bir sürprizdir.
Çünkü ona her konuda nasihat veren, yardım eden
üvey annesinden bu konuda daha önce tek bir söz dahi
işitmemiştir.
Bu görselden hareketle aşağıdakilerden hangisine
ulaşılamaz? Bu metnin olay, yer, zaman, kişi unsurları aşağıda-
kilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Çocuk, kendini yalnız hissetmektedir.
B) Ebeveynler, çocuğa ilgi göstermemektedir. Olay Yer Zaman Kişiler
C) Çocuk, cezalandırılmıştır. A) Papkin’in anne ba- Okul Öğlen Papkin, Paşa,
D) Ebeveynler, kendi ilgi alanlarına yönelmiştir. basını kaybettikten Melodi Hanım,
sonra sıkıntı yaşa- Bay Jerji ve Ba-
ması yan Jengar
6. Minibüs, kapalı aracın içine
koltuklar yerleştirilerek B) Paşa ve Papkin’in Sokak Sabah Paşa ve Papkin
yolcu taşımacılığında kul- okul dönüşü mace-
lanılan hafif ticari araçtır. ra yaşamaları
Sadece altı koltuk ile on
dört koltuk sınırı vardır.
Aracı kullanan kişiler, ödenen belli bir ücret karşılığında C) Papkin’in hiç tanı- Şato Akşamüstü Papkin, Bay Jer-
yolcuyu uygun duraklara götürürler. Özellikle toplu madığı birinden ji, Bayan Jengar,
taşıma minibüsleri kısa mesafelerde her şehirde çalışan büyükbabası oldu- Paşa ve Melodi
araçlardır. ğunu öğrenmesi Hanım
Taksi, daha çok kent içinde ya D) Bay Jerfi ve Bayan Ev Gece Bay Jerfi, Ba-
da yakın çevresinde bir yer- Jengar’ın Melodi yan Jengar ve
den bir yere gitmek için tu- Hanım’ı aileye sev- Papkin
tulan şoförlü ulaşım aracıdır. dirmek için çaba
Genellikle sarı renkli ticari sarf etmeleri
araçtır. Durağından veya te-
lefonla çağrılarak alınan taksi, arabası olmayanlar için
kolaylık sağlar. Taksiye binmenin belirli bir ücreti vardır
ve her şehirde belli durakları vardır.
Bu iki metne göre, minibüs ve taksi arasındaki fark
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ticari araç olmaları
B) Ücret karşılığında yolcu taşımaları
C) Telefonla çağrılabilmeleri
D) Her şehirde bulunmaları
132
METİN TÜRLERİ
17.Bölüm
Hikâye Edici ve Bilgi Verici Metinler
Sınıf İçi Alıştırma ve Uygulamalar
Kılavuz Bilgi
Hikâye Edici ve Bilgi Verici Metinler
1. Hikâye Edici Metinler
Hikâye (Öykü): Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olayların yer, zaman ve kahramanlar çevresinde bir kurguya bağlı
kalınarak anlatıldığı kısa yazılardır.
Roman: Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olayların yer, zaman ve kahramanlar çevresinde bir kurguya bağlı kalınarak
anlatıldığı uzun yazılardır. Yer, zaman, kişi ve olay unsurları hikâyeye göre çok daha geniştir.
Masal: Olağanüstü olayların ve kişilerin yer aldığı kurmaca bir türdür. Masallar öğüt verici niteliktedir ve sonunda hep
iyiler kazanır, kötüler kaybeder.
Fabl: Bir olayın bitkiler, hayvanlar ve cansız varlıklar arasında geçtiği, öğüt verme amacıyla yazılan yazılardır. Düzyazı
ya da şiir biçiminde yazılabilir.
Alıştırma–1
Aşağıdaki paragrafların hangi metin türüne ait olduğunu yazınız.
Ahırın avlusunda oynarken aşağıda, gümüş söğütler altında görünmeyen derenin hüzünlü şırıltısını işitirdik. Evimiz
büyük kestane ağaçları arkasında kaybolmuş gibiydi. Annem, İstanbul’a gittiği için benden bir yaş küçük olan kardeşim
Hasan’la artık Dadaruh’un yanından hiç ayrılmıyorduk. Bu, babamın seyisi, yaşlı bir adamdı. Sabahleyin erkenden ahıra
koşuyorduk. En sevdiğimiz şey atlardı. Dadaruh’la birlikte onları suya götürmek, çıplak sırtlarına binmek, ne doyulmaz
bir zevkti. Hasan korkar, yalnız binemezdi...
………………………………………………………………………………………………………………………………
İyilik meleği; bir fareyi, faytonu sürecek olan arabacıya, kertenkeleleri de arabanın arkasından gidecek olan uşaklara çe-
virivermiş. Sıra Külkedisi’ne gelmiş. Peri, sihirli değneğini Külkedisi’nin üzerindeki elbiselere değdirdiğinde Külkedisi’nin
yırtık pırtık elbisesi birden çok güzel bir balo elbisesine dönüşmüş. Ayaklarında ise camdan yapılmış ayakkabılar varmış.
İyilik perisi külkedisine artık baloya gidebileceğini, baloda dilediği gibi eğlenebileceğini, yalnız saat on iki olduğunda
bunların hepsinin eski hâline dönüşeceğini söylemiş...
………………………………………………………………………………………………………………………………
Bir dala konmuştu karga cenapları. Ağzında bir parça peynir vardı. Sayın tilki kokuyu almış olmalı. Ona nağme yapmaya
başladı: “Ooo! Karga cenapları, merhaba! Ne kadar güzelsiniz, ne kadar şirinsiniz! Gözüm kör olsun yalanım varsa. Tüy-
leriniz gibiyse sesiniz, sultanı sayılırsınız bütün bu ormanın.” Keyfinden aklı başından gitti bay karganın. Göstermek için
güzel sesini açınca ağzını, düşürdü nevalesini. Tilki kapıp onu dedi ki: “Efendiciğim, size güzel bir ders vereceğim, her
dalkavuk bir alığın sırtından geçinir, bu derse de fazla olmasa gerek bir peynir.” Karga şaşkın, mahcup, biraz da geç ama
yemin etti bundan sonra faka basmayacağına...
………………………………………………………………………………………………………………………………
133
Hikâye Edici ve Bilgi Verici Metinler
Kılavuz Bilgi
Anı (Hatıra): Genellikle tanınmış kişilerin yaşadıkları çok sonradan kaleme aldıkları, tarihî belge niteliğindeki yazılardır.
Destan: Halkın inanışına dayanan, içerisinde olağanüstü unsurlar bulunan ve coşkulu bir anlatımın olduğu yazı türü-
dür.
Efsane (Söylence): Gerçek bir olaydan yola çıkılıp zaman içerisinde olağanüstülükler kazanan yazı türüdür. Genellikle
söyleyeni belli değildir.
Tiyatro: İnsan hayatını konu edinen, belli bir yerde ve zamanda toplanan seyircilerin önünde, oyuncuların temsil etmesi
amacıyla yazılmış yazı türüdür. Konusu bakımından dram, komedi ve trajedi olmak üzere üçe ayrılır. Dram, hayatın acıklı
ve gülünç yanlarını, komedi hayatın gülünç yanlarını, trajedi ise hayatın acıklı yanlarını konu alır.
Alıştırma–2
Aşağıdaki paragrafların hangi metin türünden alındığını sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.
Lidya Kralı Midas zamanında, kentin yönetici seçimi vardır. O zamanın Gordion kentinin ünlü âlimi bir kehanette bulunur.
Kentin ve ülkenin gelecekte kralı olacak kimse bu gece yarısına doğru saman yüklü bir arabayla kente girecektir. Kâhinin
bu kehaneti üzerine bütün kent halkı gece uyumaz, sabaha kadar kente gelecek yeni kralı beklemeye başlarlar. Gordion
adındaki çiftçi, hazırladığı samanını kentte satmak için sabah erkenden yola çıkar. Gecenin karanlığında yolculuğunu
sürdürerek kente gelir. Bu çiftçi ünlü Kral Midas’ın babasıdır...
………………………………………………………………………………………………………………………………
Güneşin yavaş yavaş denize doğru inmeye başladığı sırada, birden hareketlendi kalabalık. “Atatürk geliyor! Atatürk geli-
yor!” sesleri yükseldi. Kalabalığın iki yana çekilerek kendisine açtığı daracık alanda ilerlemeye çalışan Atatürk, öğrencileri
selamlayarak ilerledi. Çevresine bakındı, balkonu fark edince oraya yöneldi. Balkondakiler biraz daha sıkışarak hemen ona
yer açtılar. Atatürk, mutlu bir gülümsemeyle çevresini süzdü. Bütün dikkatleriyle kendine bakan öğrencilere, “Nasılsınız
gençler?” diye sordu...
………………………………………………………………………………………………………………………………
Büyük Hun Hakanlarından birinin iki kızı vardı. Kızlarının ikisi de birbirinden güzeldi. Bu iki kızın da ancak ilahlarla ev-
lenebileceğine inanıyor ve bu kızların insanlar için yaratılmadığını söylüyorlardı. Hakan da aynı şekilde düşündüğü için
kızlarını insanlardan uzak tutmanın çarelerini aradı. Ülkesinin en kuzey ucunda, insan ayağı az basan veya insan ayağı hiç
görmeyen bir yerinde, çok yüksek bir kule yaptırdı. Kızların ikisini de bu kaleye kapattı. Ondan sonra da aklınca inandığı
tanrısına yalvarmaya başladı...
………………………………………………………………………………………………………………………………
134
Hikâye Edici ve Bilgi Verici Metinler
Kılavuz Bilgi
2. Bilgi Verici Metinler
Deneme: Yazarın herhangi bir konudaki düşüncesini kesin yargılara varmadan ispatlamaya çalışmadan samimi bir
üslupla anlattığı yazı türüdür.
Makale: Bir görüşü savunmak ve kanıtlamak amacıyla yazılan dergi ve gazete yazılarıdır. Ciddi bir üslup kullanılır.
Eleştiri: Herhangi bir sanat eseriyle ilgili olumlu ya da olumsuz görüşlerin belirtildiği yazı türüdür.
Sohbet (Söyleşi): Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini, karşısında biri varmış ve onunla konuşuyormuş gibi ak-
tardığı yazı türüdür. Samimi bir üslup kullanılır.
Fıkra (Köşe Yazısı): Yazarın güncel konularla ilgili görüşlerini, kesin yargılara varmadan samimi bir üslupla anlattığı
yazı türüdür. Mizahi fıkra ile karıştırılmamalıdır.
Alıştırma–3
Aşağıdaki paragrafların hangi metin türüne ait olduğunu sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.
Travmatik strese maruz kalan kız ve erkek çocukların beyninin bundan farklı şekilde etkilendiği ortaya çıktı. ABD Stanford
Tıp Fakültesinden bilim adamlarının araştırmasında travma sonrası stres bozukluğu bulunan gençlerde, vücuttaki işaretleri
tespit eden, duyguları ve empatiyi yönlendiren beynin “insula” adı verilen bölgesinin bir bölümünde, kız ve erkeklerde
yapısal farklılıklar görüldü.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Severim gerçekçi edebiyatı. Bu yaşa değin en çok onun ürünlerini, o yolda yazılmış hikâyeleri, romanları, hep o çığırı
öven denemeleri, eleştirmeleri okudum. Bir hikâyede, bir romanda anlatılanların, gerçekte olanlara benzememesi, çok
kimseler gibi benim için de büyük bir suçtur. Peri masallarından, dev masallarından çocukluğumda bile pek hoşlanmadım.
Olmayacak şeyler, benzerleri görülmeyecek insanlar anlatan hikâyeler arasında beğendiklerim yoktur demeyeceğim
ama onlarda da gerçeği aradım.
………………………………………………………………………………………………………………………………
Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız desem tabii bana gülersiniz. Zaten ben de biraz gülmeniz için söze böyle başladım.
Güler yüze ve gülmeye dair olan bu konuşmayı asık suratla dinlemenizi istemem tabii. Konuşurken söze başladığınız
sırada karşınızdakinin kaşlarını çattığını, asık bir suratla sizi dinlediğini görürseniz konuşma hevesiniz kırılır. Lafı kısa
kesip bu tatsız sohbeti bir an önce bitirmeye bakarsınız. Bir de karşınızdakinin sizi güler yüzle dinlediğini, hatta araya
biraz da tatlı söz karıştırarak sohbete renk verdiğini görecek olsanız konuştukça konuşacağınız gelir.
………………………………………………………………………………………………………………………………
135
Hikâye Edici ve Bilgi Verici Metinler
Kılavuz Bilgi
Biyografi (Yaşam Öyküsü): Tanınmış kişilerin yaşam hikâyesinin anlatıldığı ve genellikle nesnel yargıların kullanıldığı
yazı türüdür. Biyografide kişinin hayatını başkaları kaleme alır.
Otobiyografi (Öz Yaşam Öyküsü): Bir kişinin kendi yaşam hikâyesini, kendisinin anlattığı yazılardır.
Röportaj (Mülakat): Yazarın bir konuyla ilgili yaptığı incelemelerine kendi görüşlerini de katarak yazdığı dergi ve gazete
yazılarıdır. Anlatılanlar genellikle fotoğraflarla desteklenir.
Gezi Yazısı (Seyahatname): Gezip görülen yerlerin ilgi çekici yönlerinin anlatıldığı yazı türüdür. Yazarın kişisel göz-
lemleri ön plandadır.
Mektup: Bir düşünce, duygu veya dileğin iletilmesi amacıyla yazılan yazılardır. Mektuplar; özel mektuplar, edebi mek-
tuplar, iş mektupları ve resmî mektuplar olmak üzere dört grupta incelenir.
Dilekçe: Bir isteği, bir şikâyeti duyurmak veya bir konuda bilgi vermek, bilgi istemek için yazılan imzalı başvuru yazı-
larına denir.
Tutanak: Meclis, kurul, sınıf gibi yerlerde söylenen sözlerin olduğu gibi yazıldığı türdür.
Günlük (Günce): Kişilerin yaşantılarını veya gözlemlerini tarih belirterek günü gününe aktardıkları türdür.
Alıştırma–4
Aşağıdaki parçalarla yazı türlerini eşleştirip yanlarındaki sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.
1. Geçen sabah dünyanın en büyük Budist tapınaklarından biri olan Boudha’yı ziyaret
ettik. Devasa beyaz kubbesinin üzerinde çok renkli dua bayrakları dalgalanıyor. Kızıl
kumaşlara bürünmüş keşişlerin Budist anıtının etrafında ritmik bir şekilde dönüp dua
tekerleklerini çevirmelerini izledim. Sonrasında 400 basamaklı bir merdivenden çıkıp ………
eski primat sakinleri nedeniyle Maymun Tapınağı olarak da bilinen Swayambhunath’a
vardık.
Mektup
2. 1879 yılında Almanya’da doğan Einstein, modern fiziğin kuramlarının oluşmasında a.
büyük katkıları olan bir bilim insanıdır. Pek çok kuramıyla bilimin önünü açan Eins-
tein, “Nobel Fizik Ödülü”nü almaya hak kazandı. Hayatı boyunca yaptığı çalışmalarla ……… Gezi Yazısı
adından söz ettiren fizikçi, 1955 yılında hayata gözlerini yumdu.
b.
Biyografi
3. Sevgili Dostum, c.
Uzun süredir senden haber alamıyorum. Merak etmeye başladım. Kuzenin Ayşe’ye de
yazdım ama o da henüz cevap vermedi. Bizlerde bir değişiklik yok. Günlerimiz kitaplar, ………
yazılar arasında geçiyor.
136
METİN TÜRLERİ
Hikâye Edici ve Bilgi Verici Metinler
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
İşaretleme
1. Türk şarkıcı, besteci, söz yazarı, filozof ve TV programı yapımcısı Barış Manço...Türkiye'de rock müziğin öncülerinden,
Anadolu Rock türünün kurucularından... Müziğe başlangıcı Galatasaray Lisesinde oldu. Yüksek öğrenimini Belçika Kraliyet
Akademisinde tamamladı. Bestelediği 200’ün üzerindeki şarkısı, kendisine 12 altın ve bir platin albüm ve kaset ödülü
kazandırdı. Bu şarkıların bir bölümü daha sonra Arapça, Bulgarca, Flemenkçe, Almanca , Fransızca, İbranice, İngilizce,
Japonca ve Yunanca olarak yorumlandı.
Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangilerinin söylenebileceğini bulup yanlarındaki kutucuğu (✔) işareti ile işa-
retleyiniz.
1. Bir görüşü savunmak amacıyla yazılmıştır.
2. Kişiyle ilgili bilgiler, kronolojik sırayla verilmiştir.
3. Metin, 3. kişi ağzıyla yazılmıştır.
4. Öznel bir tutum izlenmiştir.
İşaretleme
2. Verilen parçanın aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait bir metinden alınmış olduğunu yanındaki kutucuğa (✔)
işareti koyarak işaretleyiniz.
Yazmanın üstadı Tolstoy’un 1881 yılında kaleme aldığı bir başyapıt daha karşınızda. Tolstoy, devrin Rus köy dünyasından
izlenimler edinmeyi sağlayan tasvirleri içinde, “Özünde maddi ihtiyacını tamamlamış insan, daha neye ihtiyaç duyar?” so-
rusunun cevabını barındıran öyküler sunuyor okuyucusuna. Yazılmasının üzerinden 130 yılı aşkın süre geçmesine karşın
betimlemelerinin yalınlığı içerisindeki derinliği, çıkarımlarının güncelliğini yitirmeyişi, büyük yazarlara yaraşan bir marifet
olarak her daim Tolstoy ismi ile birlikte anılıyor.
1. Biyografi
2. Eleştiri
3. Deneme
4. Makale
Doğru-Yanlış
3. “Deneme” ile ilgili verilen bilgilerden yanındaki kutucuğa doğru olanlara “D”, yanlış olanlara “Y” yazınız.
1. Herhangi bir konuda yazılabilir.
2. Üslubu ciddidir.
3. Düşünceler kanıtlanmaya çalışılmaz.
4. Öğüt verici niteliktedir.
5. Güncel olaylardan bahsedilir.
137
Yazılıya Hazırlık ve Ödev SorularıYazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Eşleştirme
4. Aşağıdaki parçaları uygun yazı türüyle eşleştirip yanlarındaki sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.
Güzelin ne olduğunu kim bilebilir ki? Ben heykellerim-
deki insanların çok güzel olmalarını istemedim. Mutlu
olan, acı çeken, üzülen, âşık olan gerçek insanlar gibi
olmalarını düşledim. Bir insanın ruhunu anlayabilmek
için yüzüne bakman yeterlidir. Düşündüklerinin ve his-
settiklerinin heykelin yüzünden okunabilmesini istedim.
Belki de bu nedenle bana “düşünceyi mermere işleyen
usta” diyorlar.
Kastamonu güngörmüş, hatır bilir bir kenttir. Yolcuy-
sanız nereden gelmiş olduğunuz önemli değil, köyün a. Gezi Yazısı
birinde dara düşerseniz ister Taşköprü’de, Azdavay’da
ister Çatalzeytin’de, Devrekani’ de hangi kapıyı çalarsanız b. Deneme
Tanrı misafiri bilirler sizi. Hane ekmeğinin bir lokması
sizindir, sıcacık sobanın yanı da. Kastamonulular kışı da c. Anı
Tanrı misafiri olarak bilirler. Dağın da denizin de ormanın
da kanyonun da güzeli vardır Kastamonu’da. Ağaçların
memleketi olduğu için ahşap yüzlüdür.
Guernica, en ünlü resimlerimden biri oldu. İspanya İç
Savaşı’nda Alman savaş uçakları İspanya’nın Guernica ka-
sabasını bombalamışlardı. O kadar etkilenmiştim ki bunu
bir duvar resmine aktarmak istedim. Savaşta gördüğüm
bütün çirkinlikleri, acıyı, karmaşayı, öfkeyi ve çaresizliği
çizmeye başladım. Resmi bitirmek üzereyken bir Alman
subayı atölyeme geldi. Resme bakıp alaycı bir ses tonuyla
sordu: “Bunu sen mi yaptın?” Büyük bir öfkeyle yanıt ver-
dim: “Hayır, siz yaptınız!”
138
METİN TÜRLERİ
Hikâye Edici ve Bilgi Verici Metinler
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
Eşleştirme
1. Aşağıdaki görselleri ve bilgileri, ifade ettikleri yazı türleriyle eşleştirip yanlarındaki kutucuğa yazınız.
a. Günlük c. Tiyatro e. Masal
b. Fabl d. Gezi Yazısı f. Mektup
1. 2.
?
Ne istersek onu iletir. Günü gününe dosttur.
3. 4.
Hep iyiler kazanır. Seyahatten artakalanlardır.
5. 6.
Hayvanlar dile gelir. Yaşam, sahnede oynanır.
139
Yazılıya Hazırlık ve Ödev SorularıYazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
2. İlk insandan bugüne atılan her adımın ardında gizemi 4. Ailemin kökeni 1492 yılına dayanıyor. İzmir’e gelip yer-
çözme, yeni olanı kurcalama, doğayı keşfedip ona hâkim leşmişler. Yani tamı tamına 518 yıllık İzmirli bir ailenin
olma çabasından söz edilemez mi? Bir nevi hayatta çocuğuyum. Yazarlığımın dışında ticaret ve sanayi ile
kalabilmenin sırrı da orada aslında. Çevremizde olup uğraştım. Ancak 1988 tarihinden itibaren ticareti de
bitenleri öğrendikçe onlarla baş etmenin yollarını da sanayi de bırakıp kendimi yalnız yazarlığa, konferanslara,
bulabiliyoruz. Bilimsel gelişmeler insanlığın elini güç- seminerlere, Atatürk fotoğrafları sergilerime adadım.
lendiriyor, ömrünü uzatıyor. Sanattaki gelişmeler yaşamı Böylece hem topluma hem de kendime daha yararlı
renklendiriyor, güzelleştiriyor. olduğumuzu düşünüyorum.
Bu metin aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait Bu metin, aşağıdaki türlerin hangisinden alınmıştır?
olabilir?
A) Anı B) Biyografi
A) Makale B) Deneme C) Otobiyografi D) Hikâye
C) Eleştiri D) Fıkra
5. Bir varmış, bir yokmuş, evvel zamanda bir padişah ile üç
kızı varmış. Bir gün bu padişah kızlarını başına toplamış,
“Beni ne kadar seversiniz?” demiş. En büyük kız, "Dünya-
lar kadar..."ortanca kızı, "Kucak kadar...", küçük kızı da "Tuz
kadar severim.” demiş. Padişah küçük kızın cevabına çok
sinirlenmiş, “İnsan tuz kadar sevilir mi?” demiş ve onu
saraydan kovmuş. Küçük kız yollara düşmüş. Az gitmiş,
uz gitmiş, bir köye ulaşmış. Orada köyün zenginlerinden
birini görmüş ve yardım dilemiş...
Bu metin, aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden
alınmıştır?
3. Aşağıdakilerden hangisi bilgi verici bir metinden
alınmamıştır?
A) Destan B) Efsane
A) Yazılanların birbirine yakın duruşu yanı sıra yeni C) Fabl D) Masal
anlatım biçimleri arayıp bulma konusundaki merak
ve çaba eksikliği, edebiyatımızın öncelikli tartışma
konuları arasında sayılabilir.
6. “Ölmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Film”, dünya
B) “Büyük” olanı düşleyip başarısızlığa uğramaktansa sineması hakkında yapılan en renkli ve zengin referans
kişi, gücünün yettiğini yaparsa kârlı çıkar. Çocuk için kitaplar arasında yer alıyor. Sekiz ülkeden 57 yazarın
yazarken dilin kurallarını iyi uygulamak, kendi çocuk- katkıda bulunduğu kitap, 1001 önemli film hakkında
luğumuza dönerek o dünyayı gözden kaçırmamak kısa, doyurucu ve kolayca okunabilecek metinleri ve
çok önemli. zengin görselleri ile dikkat çekiyor. Farklı milletlerden
C) Okulda büyük bir telaş var. Bir yandan yurt dışından yazarların orta noktada buluşup film seçiminde karara
gelecek misafir öğrencileri nasıl ağırlayacağımızı varması zor olsa gerek. Her şeye rağmen kitap, şimdiden
konuşuyoruz bir yandan da 23 Nisan Çocuk Bayramı listeleri zorlayacak gibi gözüküyor.
kutlamaları için tören hazırlıkları yapıyoruz.
D) Metinler, masalsı bir tonla ve ayrıntıya girmekten Bu metin, aşağıdaki yazı türlerinin hangisinde alın-
kaçınmadan yazılmış. Yer yer çocukları zorlayabilecek mıştır?
bazı detaylar bile var. Ama işte kitabın çizeri ve yazarı
öylesine uyumlu bir çalışma çıkarmış ki sonuçta her A) Makale B) Eleştiri
şey bir eğlenceye dönüşmüş. C) Fıkra D) Deneme
140
METİN TÜRLERİ
18.Bölüm
Şiir Bilgisi, Söz Sanatları
Sınıf İçi Alıştırma ve Uygulamalar
Kılavuz Bilgi
Şiir Bilgisi, Söz Sanatları
Duygu, düşünce ve hayallerin ahenkli bir şekilde dile getirildiği edebi anlatım biçimine şiir denir.
Uyarı : Şiir, düz yazıdan biçim özellikleriyle ayrılır.
Mısra (Dize) : Şiirin her bir satırına denir.
Beyit (İkilik) : İki dizeden oluşan şiir bölümleridir.
Kıta (Dörtlük) : Dört dizeden oluşan şiir bölümleridir.
Şiirin Ahenk Unsurları
Hece Ölçüsü: Şiirde dizeleri oluşturan sözcüklerin hece sayılarının eşitliğine dayanan ölçüdür.
Serbest Ölçü: Dizeleri oluşturan sözcüklerin hece sayısının birbiriyle eşit olmadığı, şairin herhangi bir kurala bağlı
kalmadan yazdığı şiirlerde kullandığı ölçü biçimidir.
Ses benzerlikleri: Dizelerin sonundaki yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı kelimelerin, eklerin
benzerliğine “kafiye (uyak)”; yazılışları, görevleri ve anlamları aynı olan ek, sözcük ya da sözcük gruplarına “redif” denir.
Alıştırma–1
Bu şiirle ilgili aşağıdakilerden hangileri söylenebilir, aşağıdaki kutucuklara (✔) işareti koyarak işaretleyiniz.
1. Dörtlüklerden oluşmuştur.
2. İlk dörtlükte “–cak” ahenk unsurudur.
3. Sekiz dizeden oluşmuştur.
4. Dize sonlarında ses benzerliği bulunmamaktadır.
141
Şiir Bilgisi, Söz Sanatları
Kılavuz Bilgi
Şiir Türleri
Lirik Şiir: Sevinç, aşk, üzüntü, özlem, sevgi, aşk vb. duyguların coşkulu bir şekilde anlatıldığı şiirlerdir.
Epik(Destansı) Şiir: Kahramanlık, yiğitlik, savaş, zafer vb. konuların coşkulu bir şekilde anlatıldığı şiirlerdir.
Didaktik Şiir: Belli bir konuda öğüt ya da bilgi vermek amacıyla yazılan öğretici şiirleridir.
Pastoral Şiir: Kır ve çoban yaşayışını, doğal güzellikleri anlatan doğa şiirleridir.
Satirik Şiir: Toplumsal aksaklıkları, sosyal eşitsizlikleri alaycı bir dille eleştiren şiirlerdir.
Dramatik Şiir: Tiyatroda okunmak ve sahnelenmek amacıyla yazılan şiirlerdir.
Alıştırma–2
A B
Benim bu gidişe aklım ermiyor. Tam otların sarardığı zamanlar
Fukara hâlini kimse sormuyor, Yere yüzükoyun uzanıyorum.
Padişah sikkesi selam vermiyor. Toprakta bir telaş bir telaş,
Kefensiz kalacak ölümüz biz. Karıncalar öteden beri dostum.
Ruhi Su Behçet Necatigil
Bu iki şiir için aşağıdakilerden hangileri söylenebilir, yanlarındaki kutucuğa (✔) işareti koyarak işaretleyiniz.
1. Her iki şiir de konusuna göre pastoraldir.
2. Her iki şiirde de dize sonlarında ses benzerliği vardır.
3. A şiiri hece ölçüsüyle yazılmıştır.
4. Her iki şiir de bir dörtlükten oluşmuştur.
5. A şiiri konusuna göre satiriktir.
Alıştırma–3
Aşağıdaki şiirlerin konusuna göre hangi şiir türünde yazıldığını sıralı nokta ile gösterilen yerlere belirtiniz.
1. Bilmezler yalnız yaşamayanlar, 2. Tarihin dilinden düşmez bu destan
Nasıl korku verir sessizlik insana; Nehirler gazidir, dağlar kahraman
Nasıl koşar aynalara Her bir taşı yakut olan bu vatan
Bir cana hasret, Can verme sırrına erenlerindir.
Bilmezler.
Orhan Veli Kanık Orhan Şaik Gökyay
………….……………………………… ………….………………………………
142
Şiir Bilgisi, Söz Sanatları
Kılavuz Bilgi
Söz Sanatları
Kişileştirme: İnsana özgü davranış ya da özelliklerin insan dışındaki varlıklara aktarılmasıdır.
Örnek: Kimi menekşeler, fısıldaşıp duruyor.
Konuşturma: İnsan dışındaki varlıklara cümle kurdurtmaktır. Her konuşturmada kişileştirme bulunur.
Örnek: Evim bana, “Hoş geldin!” dedi.
Benzetme: Özellikçe zayıf bir varlığın özellikçe güçlü olana yaklaştırılmasıdır.
Örnek: Leyla bir kuğu gibi süzülüyor içeri.
Uyarı : Benzetme benzeyen, benzetilen, benzetme yönü ve benzetme edatı olmak üzere dört öğeden oluşur.
Örnek: Benzeyen Leyla, benzetilen Kuğu, benzetme yönü süzülmesi, benzetme edatı gibi.
Abartma: Bir varlığı ya da durumu olduğundan daha büyük ya da küçük gösterme sanatıdır.
Örnek: Bir “Off!” çeksem karşıki dağlar yıkılır.
Zıtlık: Birbirine karşıt iki kavramı bir arada kullanmaya “zıtlık” denir.
Örnek: Hüzün ve neşe bir arada, ne garip dünya!
Alıştırma–4
Kitap en iyi arkadaş,
Bana neyi sorsam söyler.
Ne anlatsam en sonunda
Çalış, iyi, doğru ol der.
Geceleri uyumaz o,
Beni kaldırır erkenden.
Okulum gibidir o,
Kitabı çok severim ben.
Fazıl Hüsnü Dağlarca
Bu şiirde hangi söz sanatları kullanılmıştır, sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.
……………………………………………………………………………………………………………………………..
143
METİN TÜRLERİ
Şiir Bilgisi, Söz Sanatları
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Boşluk Doldurma
1. Aşağıdaki şiirlerin türlerini altlarındaki sıralı nokta ile gösterilen yerlere yazınız.
1. Nasıl güzel geçti bütün yaz 2. Kalktı göç eyledi Avşar elleri,
Geceler küçük bahçede… Ağır ağır giden eller bizimdir.
Sen zambaklar kadar beyaz Arap atlar yakın eder ırağı,
Ve ürkek bir düşüncede, Yüce dağdan aşan yollar bizimdir.
Sanki mehtaplı gecede Dadaloğlu
Hülyan eşiği aşılmaz
Bir saray olmuştur bize.
Ahmet Hamdi Tanpınar
……………………………………………… ………………………………………………
3. Gümüş bir dumanla kaplandı her yer 4. Bir arzuhal yazsan makama varsan
Yer ve gök bu akşam yayla dumanı Ağlasan derdini davanı sorsan
Sürüler, çimenler, sarı çiçekler Ağır hasta olsan hekime varsan
Beyaz kar, yeşil çam, yayla dumanı! Yarana bir ilaç bile sürmez parasız.
Ömer Bedrettin Uşaklı Yahya Kemal Beyatlı
………………………………………………… ………………………………………………
144
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 1
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları
İşaretleme
2. Aşağıdaki şiirlerde dize sonlarında bulunan ses benzerliklerini işaretleyiniz.
Gün olur sürüyüp beni derbeder Bir gülsün sen yaprak yaprak
Bu ses rüzgârlara karışır gider. Ben aşkımla bahar getirdim sana
Gün olur peşimden yürür beraber, Tozlu yollardan geçtiğim uzak
Ansızın haykırır bana: Nerdesin? İklimden şarkılar getirdim sana.
Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. Ey bütün cihana bedel Türk eli
Dante gibi ortasındayız ömrün. Açtığın cenklerin yoktur evveli
Delikanlı çağımızdaki cevher, Tarih bir nehir ki coşkundur seli
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün, Sen ona nispetle umman gibisin.
Gözünün yaşına bakmadan gider.
Doğru-Yanlış
3. Aşağıdaki dizelerle ilgili verilen bilgilerden doğru olanlara “D” yanlış olanlara “Y” yazınız.
A B
Bir gün doludizgin boşanan atlarımızla Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim,
Yerden yedi kat arşa kanatlandık o hızla. Minicik gövdeme yüklü Kaf Dağı.
1. Her iki şiirde de abartma söz sanatına başvurulmuştur.
2. A şiiri, destansı özellikler taşımaktadır.
3. Her iki şiirde de dize sonlarında ahenk unsurları vardır.
4. B şiirinde zıtlıktan yararlanılmıştır.
5. A şiirinde dize sonundaki “-ızla” ahenk unsurudur.
145
METİN TÜRLERİ
Şiir Bilgisi, Söz Sanatları
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
İşaretleme
1. Aşağıdaki şiirde kişileştirilen varlıklar hangileridir, işaretleyiniz.
Sordular seni,
Nasıl derim ki terk etti,
Bırakıp gitti beni.
Anladılar ki aşkımız bitti.
Alay ettiler benle hep
Sen oldun bunlara bak sebep Deniz Martı
Martı dedi: “Gördüm ah onu!”
Belinde erkek kolu.
Rüzgâr güldü hâlime
Dedi: “Gidelim düş önüme!”
“Gidemem, dinle martıları
Bitmiyor alayları…”
Dario Moreno
Rüzgâr Vapur
Boşluk Doldurma
2. Aşağıdaki dizelerde benzeyen ve benzetilen unsurları yanlarındaki kutucuklara yazınız.
Bin atlı, akınlarda çocuklar gibi şendik;
Bin atlı, o gün dev gibi bir orduyu yendik.
Ah bu türküler, köy türküleri,
Ana sütü gibi candan ana sütü gibi temiz.
Unutma haklısın kömür gözlüm,
Bu sözüm sana sitemdir.
Ben kendi varlığı içinde taşan,
Uçsuz bucaksız bir denizim.
146
Yazılıya Hazırlık ve Ödev Soruları – 2
3. Yollarda kalan gözlerimin nurunu yordum. 6. Topraktandır cümle beden,
Kimdir o, nasıldır diye rüzgârlara sordum. Nefsini öldür ölmeden.
Hülyamı tutan bir büyü var ondan diyordum. Böyle emretmiş Yaradan,
Gördüm: Dişi bir parsın elâ gözleri vardı. Sen kalemsin ben uç muyum?
Yahya Kemal Beyatlı Âşık Veysel
Bu şiirin türü aşağıdakilerden hangisidir? Bu şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Lirik B) Pastoral A) Konusuna göre öğretici şiirdir.
C) Satirik D) Didaktik B) Ahenk unsurlarından yararlanılmıştır.
C) Dörtlük şeklinde verilmiştir.
D) Konusuna göre satirik şiirdir.
7. Kırlara açılırız çıngıraklarımızla.
4. Durmadan işleyen saatlerde Okuma yok, yazma yok, bilmeyiz eski, yeni.
Dişli, dişliye karşı. Kuzular bize söyler yılların geçtiğini,
Dişililerin arasında, Arzu, başlarımızdan yıldızlar gibi yüksek;
Güçsüz güçlüye karşı. Önümüzde bir sürü, yanımızda bir köpek.
Herkes bir şeye karşı Kemalettin Kamu
Küçük hanım, yatağında uykuda
Rüyalarına karşı. Bu şiirin türü aşağıdakilerden hangisidir?
Orhan Veli Kanık
A) Duygusal şiir
Bu şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? B) Öğretici şiir
C) Doğa şiiri
A) Dize sonlarında ses benzerliği yoktur.
D) Kahramanlık şiiri
B) Konusuna göre satirik şiirdir.
C) Hece ölçüsüyle yazılmamıştır.
D) Konusuna göre lirik şiirdir.
8. 1. Evin geçimini üstlenince dünyanın yükünü omuz-
larında hissetti.
2. Uyuyan güllerin yanına yağmur usulca yaklaştı.
3. Annem melek gibi temiz ruhlu bir insandır.
4. “Gül.” dedi bülbül güle.
Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerde sırasıyla
5. Ay suda bestelerken en güzel şarkısını,
Küreklerim de suya en derin şiiri yazdı. hangi söz sanatları vardır?
Bu dizelerde hangi söz sanatı kullanılmıştır? A) Abartma - Kişileştirme - Benzetme - Konuşturma
B) Abartma - Benzetme - Konuşturma - Kişileştirme
A) Abartma B) Benzetme C) Kişileştirme - Benzetme - Abartma - Konuşturma
C) Kişileştirme D) Konuşturma D) Kişileştirme - Abartma - Benzetme - Konuşturma
147
YAZIM KURALLARI
19.Bölüm
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
Sınıf İçi Alıştırma ve Uygulamalar
Kılavuz Bilgi
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
A. Cümle büyük harfle başlar.
Örnek: Ak akçe kara gün içindir.
– Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonlarına uygun noktalama işareti
(nokta, soru, ünlem vb.) konur.
Örnek: Atatürk “Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!” diyor.
– İki çizgi arasındaki açıklama cümleleri büyük harfle başlamaz.
Örnek: Bir zamanlar -bu zamanlar çok da uzak değildir; bundan on, on iki yıl önce- Türk saltanatının maddi sınırları
uçsuz bucaksız denilecek kadar genişti.
– İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar.
Örnek: Menfaat sandalyeye benzer: Başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan yükseltir.
– İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bunlar büyük harfle başlamaz.
Örnek: Bu eskiliği siz de çok evde görmüşsünüzdür: duvarlarda çiviler, çivi yerleri, lekeler...
– Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan sonra gelen kelime özel ad değilse büyük harfle başlamaz.
Örnek: 2007 yılında Türk Dil Kurumunun 75. yılını kutladık.
– Örnek niteliğindeki kelimelerle başlayan cümlede de ilk harf büyük yazılır.
Örnek: “Banka, bütçe, devlet, fındık” gibi yüzlerce kelime, kökenleri yabancı olmakla birlikte artık dilimizin malı olmuştur.
B. Dizeler büyük harfle başlar.
Söyle sevda içinde türkümüzü,
Aç bembeyaz bir yelken.
Neden herkes güzel olmaz?
Yaşamak bu kadar güzelken.
Fazıl Hüsnü Dağlarca
148
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
Kılavuz Bilgi
C. Özel adlar büyük harfle başlar.
1. Kişi adlarıyla soyadları büyük harfle başlar.
Örnekler: Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Kâzım Karabekir...
– Takma adlar da büyük harfle başlar.
Örnekler: Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman), Demirtaş (Ziya Gökalp)...
2. Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar büyük harfle başlar.
Örnekler: Kaymakam Erol Bey, Dr. Alâaddin Yavaşça, Mustafa Efendi, Zeynep Hanım...
– Akrabalık adı olup lakap veya unvan olarak kullanılan kelimeler büyük harfle başlar.
Örnekler: Nene Hatun, Gül Baba, Telli Baba...
– Akrabalık bildiren kelimeler küçük harfle başlar.
Örnek: Tülay ablama gittim.
3. Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam veya unvan sözleri büyük harfle başlar.
Örnek: Uzak Doğu’dan gelen heyeti Vali dün kabul etti.
4. Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren kelimeler büyük harfle başlar.
Örnekler: Sayın Bakan, Sayın Başkan...
– Mektuplarda ve resmî yazışmalarda hitaplar büyük harfle başlar.
Örnekler: Sevgili Kardeşim, Aziz Dostum...
Canım Arkadaşım,
5. Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar.
Örnekler: Boncuk, Fındık, Minnoş...
6. Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlar.
Örnekler: Alman, Arap, İngiliz, Japon, Rus, Türk...
7. Dil ve lehçe adları büyük harfle başlar.
Örnekler: Türkçe, Almanca, İngilizce, Rusça, Arapça, Oğuzca...
149
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
Kılavuz Bilgi
8. Devlet adları büyük harfle başlar.
Örnekler: Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
9. Din ve mezhep adları ile bunların mensuplarını bildiren sözler büyük harfle başlar.
Örnekler: Müslümanlık, Müslüman, Hristiyanlık, Hristiyan, Musevilik...
10. Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar.
Örnekler: Tanrı, Allah, İlah, Cebrail...
11. Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar.
Örnekler: Merkür, Neptün, Satürn, Halley, Kutup Yıldızı...
– Dünya, güneş, ay kelimeleri gezegen anlamı dışında kullanıldıklarında küçük harfle başlar.
Örnek: Biz dünyadan ayrı yaşarken dünya epey değişmiş.
12. Düşünce, hayat tarzı, politika vb. anlamlar bildirdiğinde doğu ve batı sözlerinin ilk harfleri büyük yazılır.
Örnekler: Batı medeniyeti, Doğu mistisizmi...
– Bu sözler yön bildirdiğinde küçük yazılır.
Örnek: Bursa’nın doğusu...
13. Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar.
Örnekler: Afrika, Asya, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu...
14. Yer adlarında ilk isimden sonra gelen ve deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle
başlar.
Örnekler: Ağrı Dağı, Aral Gölü, Asya Yakası, Dicle Irmağı, Ege Denizi...
Marmara
Marmara
Denizi
Denizi
Van Gölü
Van Gölü
150
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search