แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาการเขียนลวดลายไทย รหัสวิชา 20315-2107

148 หน้า
5
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เรื่อง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

ลวดลายประดับพระโกศ

ใบเทศ
ฟองนำ้

ประจำยำมกำ้ นตอ่ ใบเทศ

ภาพท่ี 7-5 รปู แบบลวดลายบวั กลบี ขนุน ชนั้ องคพ์ ระโกศทองใหญ่ (รชั กาลท่ี 5)

149 หน้า
6
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เร่อื ง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

ภาพท่ี 7-6 รูปแบบลวดลำยกลบี ขนนุ ชนั้ องคพ์ ระโกศทองใหญ่ (รชั กำลท่ี 9)

150

ใบความรู้ หน้า
7
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เรื่อง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน
ช่ือและหน้าท่ีวสั ดอุ ปุ กรณ์ในงานเขียนลายบวั กลีบขนุน บวั กลุ่ม

ดนิ สอกดหรอื ดนิ สอดา ชนดิ HB
- ใชส้ าหรบั รา่ งลายเขยี นเสน้ ทต่ี อ้ งการ

ยางลบ
- ใชส้ าหรบั ลบเสน้ ดนิ สอทไ่ี ม่ตอ้ งการ

ไมบ้ รรทดั
- ใชส้ าหรบั วดั ขนาดรปู รา่ ง -รปู ทรงเหลย่ี ม

กระดาษขนาด A4หรอื กระดาษอารต์ ชนดิ เน้อื ละเอยี ด
เป็นมนั ขนาด 80-100 แกรม
- ใชส้ าหรบั เขยี นลายไทยดว้ ยดนิ สอ

ทเ่ี หลาดนิ สอ
- ใชส้ าหรบั เหลาดนิ สอใหไ้ สด้ นิ สอมคี วามแหลม

กระดาษชาระ
- ใชส้ าหรบั เชด็ ผงดนิ สอทต่ี ดิ ตามอุปกรณ์

151

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
8
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผ่นท่ี : 1
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เร่ือง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

1. 1.1 บอกช่อื และหน้าทอ่ี ุปกรณ์การเขยี นลาย

2. 2.1 กาหนดขนาดรปู ทรงโครงสรา้ งลายบวั กลบี ขนุน

152

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
9
วิชา : การเขยี นแบบลวดลายไทย แผน่ ท่ี : 2
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เรอื่ ง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

3. 3.1 เขยี นเสน้ กาหนดขนาดรปู ทรงโครงสรา้ งลายบวั กลบี
ขนุนกลบี ท่ี 1

4. 4.1เขยี นเสน้ กาหนดขนาดรปู ทรงโครงสรา้ งลายบวั กลบี
ขนุนกลบี ท่ี 2

153

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
10
วิชา : การเขยี นแบบลวดลายไทย แผ่นท่ี : 3
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เรอื่ ง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

5. 5.1เขยี นเสน้ กาหนดขนาดรปู ทรงโครงสรา้ งลายบวั กลบี
ขนุนกลบี ซอ้ น

6. 6.1 กาหนดเสน้ กรอบดา้ นนอกลายกลบี ขนุน

154

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
11
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผน่ ท่ี : 4
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เรือ่ ง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

7. 7.1 กาหนดลายกลบี บวั ดา้ นหน้า

8. 8.1 ร่างลวดลายลงในลายกลบี ขนุน

155

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
12
วิชา : การเขยี นแบบลวดลายไทย แผน่ ท่ี : 5
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เร่อื ง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

9. 9.1เขยี นรายละเอยี ดการร่างลวดลายกลบี ขนุนลงใน
พน้ื ทล่ี วดลาย

10. 10.1 ตดั เสน้ รายละเอยี ดลายกลบี ขนุนลงในพน้ื ท่ี
ลวดลาย

156

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
13
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผ่นท่ี : 6
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เรือ่ ง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

ข้อควรระวงั การปฏิบตั ิงาน คาอธิบายข้อควรระวงั การปฏิบตั ิงาน

1. 1.1 การแบ่งกลบี ขนุนใหเ้ ขยี นกลบี ขนุนสลบั กนั ระหว่าง
ลายดา้ นหน้าและดา้ นหลงั

2. 2.1 การแบ่งพน้ื ทก่ี ารเขยี นลวดลายควรมพี น้ื ทเ่ี ท่ากนั

157

ใบงาน หน่วยท่ี 2
สอนครงั้ ท่ี 7
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั
เร่อื ง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

1. จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม
1.1 จดั เตรยี มอปุ กรณ์การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน ได้
1.2 แสดงขนั้ ตอนการเขยี นลายบวั กลบี ขนุน ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง

2. สมรรถนะ
2.1 มที กั ษะการเขยี นลายบวั กลบี ขนุน
2.2 แกป้ ัญหาจากการเขยี นลายบวั กลบี ขนุน ได้

3. เครือ่ งมอื วสั ดุ และอุปกรณ์
ดนิ สอกดหรอื ดนิ สอดา ยางลบ ไมบ้ รรทดั กระดาษขนาด A4 ทเ่ี หลาดนิ สอ กระดาษชาระ

4. การประเมินผล
ผลงานการเขยี นลายบวั กลบี ขนุน ผา่ นเกณฑก์ ารประเมนิ รอ้ ยละ 60

5. เอกสารอ้างอิง/เอกสารค้นคว้าเพ่ิมเติม
ปฏพิ ทั ธ์ ดาระดาษ. (2539). ลายไทย ภาพไทย. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 2 กรุงเทพฯ: ม.ป.พ.
ภญิ โญ สวุ รรณครี .ี (2546). ลายไทย. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 2. กรงุ เทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .
โพธิ์ ใจออ่ นน้อม. (2522). คมู่ อื ลายไทย. โรงพมิ พธ์ นาคารออมสนิ .
พระเทวาภนิ ิมมติ . (2530). สมุดตาราลายไทย. โรงพมิ พค์ รุ สุ ภา.
สนั ติ เลก็ สุขมุ . (2539). กระหนกในดนิ แดนไทย. สานกั พมิ พม์ ตชิ น.

158

ใบงาน หน่วยท่ี 2
งานครงั้ ท่ี 7
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นลายประเภทลายบวั

เร่อื ง : การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน

6. การมอบหมายงาน

คาสงั่ ท่ี 1 ให้นักเรียนเขียนลายกลีบขนุนตามแบบที่กาหนดให้ ความสงู ตวั ลาย 15.8 ซ.ม ความกว้างตวั ลาย

10.4 ซ.ม การแบง่ รายละเอียดการเขียนตวั ลาย การกาหนดขนาดให้แบง่ ขนาดลวดลายตามใบ

ขนั้ ตอนการปฎิบตั ิงาน คะแนนเตม็ 100 คะแนน

159

7. เกณฑก์ ารประเมินผลงาน

แบบประเมินผลงานนกั เรยี น

ชื่อนักเรยี น……………………………………………………………….เลขท่ี…………………
ระดบั ชนั้ ปวช.2 สาขาวิชา ช่างทองหลวง

วิชา การเขยี นลวดลายไทย เรื่อง การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน
ผลการประเมิน
ระดบั คะแนน

ข้อ จดุ ประเมินคณุ ภาพผลงาน ีดเ ่ียยม
การเขียนลายบวั กลีบขนุน ีดมาก
ีด
พอใ ้ช
ปรับปรุง
คะแนนรวม
่ผาน เกณท์ประเ ิมน
ไม่ ่ผาน
54321

1 การเตรยี มอปุ กรณ์การเขยี นลาย ( X2 )
2 การรา่ งสดั สว่ นรปู ทรง ( X2 )
3 ความเหมาะสมของรูปทรง ( X4 )
4 ลายเสน้ มคี วามคมชดั ( X2 )
5 การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน ( X6 )
6 จานวนการเขยี นลายครบตามทม่ี อบหมาย( X2 )
7 ความสะอาด ปราณีตในการเขยี นลาย( X2 )

ผลคะแนนรวม

หมายเหตุ ( X2 ) = จานวนคณู ค่าระดบั คะแนนกบั ค่าคะแนนเกณฑป์ ระเมนิ เช่น X2 คา่ คะแนน 5 = 10 คะแนน

ลาดบั ที่
160
1. การเตรยี มอุปกรณ์การเขยี นลาย ( X2 ) 10 คะแนน
แบบสรปุ ผลการประเมินผลงานนักเรยี น2. กการร่างสดั ส่วนรปู ทรง ( X2 ) 10 คะแนน
3. ความเหมาะสมของรปู ทรง ( X4 ) 20 คะแนน
วิชา การเขยี นลวดลายไทย เรอื่ งการเรยี นท่ี 7 การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน4. ลายเสน้ มคี วามคมชดั ( X2 ) 10 คะแนน
ระดบั ชนั้ ปวช.2 สาขาวิชา ชา่ งทองหลวง กาญจนาภิเษกวิทยาลยั ช่างทองหลวง5. การเขยี นลายบวั กลบี ขนุน ( X6 ) 30 คะแนน
6. จานวนการเขยี นลายครบตามทม่ี อบหมาย( X2 ) 10 คะแนน
จดุ ประเมินคณุ ภาพชิ้นงาน7. ความสะอาด ปราณีตในการเขยี นลาย ( X2 ) 10 คะแนน

ชื่อ นามสกลุ
ผ้รู บั การประเมิน

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

ผลรวมคะแนนค่าเฉล่ียร้อยละของนักเรียนทงั้ หมด

(…………………………………………)
นานพีระยศ แก้วปัญญา
ผปู้ ระเมิน
คะแนนรวม 110 คะแนน

คา่ เฉลี่ยร้อยละ

ผา่ น เกณท์ท่ีผ่านการประเมินค่าเฉลี่ยรอ้ ยละ 65
ไมผ่ ่าน

161

แผนการจดั การเรียนรู้ หน่วยท่ี 3
สอนครงั้ ที่ 9
หลกั สตู ร ประกาศนียบตั รวิชาชีพ พทุ ธศกั ราช 2562 หน่วยกิต 1-4-3

รหสั วิชา 20315-2107 วิชา การเขียนลวดลายไทย ปฏบิ ตั ิ 4 ช.ม.
หน่วยการเรียนรู้ การเขียนลายแมล่ ายก้านต่อดอก
เร่ืองการเรียนรู้ การเขียนลายเกลียว
ทฤษฎี 1 ชม.

1. สาระสาคญั

ความรู้ ความเขา้ ใจ หลกั การเขยี นลายกา้ นต่อดอก และปฏบิ ตั งิ านเขยี นลายก้านตอ่ ดอก การนาความรู้
ไปปรบั ประยุกตใ์ ช้ ในการออกแบบลวดลาย การเขยี นลายกา้ นต่อดอก มขี นั้ ตอนวธิ กี ารเขยี นลายทแ่ี ตกตา่ ง
จากลายประเภทลายกนก การเขยี นกลุ่มแม่ลายกา้ นต่อดอกมกี ารแบ่งพน้ื ท่ี ขนาดทช่ี ดั เจน การเขยี นตวั ลาย
มกี ารแบง่ ขนาด พน้ื ทเ่ี ท่ากนั การนาตวั ลายกา้ นตอ่ ดอก สามารถนาไปใชก้ บั งานช่างทองหลวง การออกแบบ
กลุ่มงานประเภทลายพ้นื ท่ีท่มี ีขนาดแนวตงั้ เช่นขอบ หรอื กรอบรูป ท่มี พี ้นื ท่สี ่เี หล่ยี ม ล้วนแล้วแต่ต้องนา
ความรูป้ ระเภทลายก้านต่อดอก ไปทาการออกแบบช้นิ งานทงั้ ส้นิ การเขา้ ใจในหลกั การ วธิ กี ารเขยี น การ
แบ่งตัวลาย จึงเป็นขนั้ ตอนพ้นื ฐานของการเขียนการออกแบบลวดลาย และการนาองค์ความรู้ไปปรับ
ประยุกตใ์ ช้
2. สมรถนะประจาหน่วย

2.1 สมรรถนะประจาหน่วย

2.1.1 สามารถแสดงความรูเ้ กย่ี วกบั การเขยี นลายเกลยี ว
2.1.2 สามารถปฏบิ ตั งิ านเขยี นลายเกลยี ว
2.1.3 ความละเอยี ดรอบคอบในการดแู ลรกั ษา เครอ่ื งมอื อุปกรณ์ในการเขยี นลาย
2.2 เกณฑก์ ารปฏิบตั ิงานประจาหน่วย

2.2.1 สามารถอธบิ ายความรเู้ กย่ี วกบั การเขยี นลายเกลยี วไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
2.2.2 สามารถปฏบิ ตั ขิ นั้ ตอนการเขยี นลายเกลยี วไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
2.2.3 ความละเอยี ดรอบคอบในการดแู ลรกั ษา เคร่อื งมอื อุปกรณ์ในการเขยี นลาย

3. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
3.1 จดุ ประสงคท์ วั่ ไป

3.1.1 เพอ่ื ใหค้ วามรคู้ วามเขา้ ใจเกย่ี วกบั การเขยี นลายเกลยี ว
3.1.2 เพอ่ื ใหม้ ที กั ษะในการปฏบิ ตั งิ านเขยี นลายเกลยี ว
3.1.3 มคี วามละเอยี ดรอบคอบในการดแู ลรกั ษา เคร่อื งมอื อุปกรณ์ในการเขยี นลาย

162

3.2 จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม
3.2.1 ระบคุ วามหมายความเป็นมาเกย่ี วกบั ลกั ษณะลายเกลยี วไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง
3.2.2 บอกประเภทความหมายลายเกลยี วไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
3.2.3 แสดงขนั้ ตอนการเขยี นลายเกลยี วไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
3.2.4 ผเู้ รยี นแสดงพฤตกิ รรมทด่ี ใี นการเขา้ เรยี น ตรงตอ่ เวลา ซกั ถามขอ้ สงสยั ตามความเหมาะสม

และทาความสะอาดหอ้ งเรยี นตามขอ้ ตกลง

4. สาระการเรียนรู้
4.1 ความหมายลายเกลยี ว
4.2 ลกั ษณะลายลายเกลยี ว
4.3 หลกั การเขยี นลายเกลยี ว

5. กิจกรรมการเรียนรู้
5.1 การนาเข้าสู่บทเรียน
5.1.1 ครผู สู้ อนแจง้ วตั ถปุ ระสงคก์ ารเรยี น กจิ กรรมการเรยี นการสอนและวธิ กี ารประเมนิ ผล
5.1.2 ครผู สู้ อนนาเขา้ สบู่ ทเรยี นซกั ถามความรเู้ ดมิ หรอื ปพู น้ื ฐานความรู้ลายเกลยี ว
5.1.3 ครเู ปิด Power Point อธบิ ายความหมายของลายเกลยี วและความสมั พนั ธ์ ความเกย่ี วเน่อื งการ

นาลายเกลยี วไปออกแบบลวดลายไทยในรูปแบบลวดลายชนิดอ่นื และสอดแทรกคุณธรรมการมพี ฤตกิ รรมท่ี
ดใี นการเขา้ เรยี น ตรงตอ่ เวลา ซกั ถามขอ้ สงสยั ตามความเหมาะสม

5.2 การเรียนรู้
5.2.1 ครเู ปิด Power Point เรอ่ื งความหมายความเป็นมาของลายเกลยี วครผู สู้ อนบรรยาย

ดาเนินการสอนหรอื ประกอบกจิ กรรมการเรยี นโดยทน่ี าเสนอรปู ภาพฉายประกอบ
5.2.2 ครนู ารปู ภาพลายเกลยี วและลายทเ่ี กย่ี วเน่อื งกบั ลายเกลยี วมาประกอบการอธบิ าย
1) ครถู าม-ตอบกบั นกั เรยี น โดยครยู กตวั อย่างรปู ภาพลายเกลยี วแลว้ ถาม-ตอบเกย่ี วกบั

ความหมายความเป็นมาของลายเกลยี วกบั การนาไปใช้
2) การออกแบบลวดลายไทยลายเกลยี วมสี ว่ นสาคญั ต่อการเขยี นลายไทยดา้ นใดบา้ ง
3) ขอ้ สงั เกตการเขยี นลายเกลยี วมหี ลกั การสงั เกตอะไรบา้ ง

5.2.3 ครนู กั เรยี นชว่ ยกนั สรุปความหมายความเป็นมาของลายเกลยี ว
5.2.4 ครใู หน้ กั ศกึ ษาทาใบงานท่ี 1 เร่อื งความสาคญั ความเป็นมาลายเกลยี วมดี า้ นใดบา้ ง โดยให้
นกั เรยี นเขยี นลงในสมุดบนั ทกึ ความรขู้ องตนเอง
5.2.5 ครใู หน้ กั เรยี นฝึกทกั ษะการเขยี นลายเกลยี วตามใบงาน
5.2.6 ครเู รยี กตรวจการเขยี นลายเกลยี วเป็นรายบุคคลพรอ้ มชจ้ี ุดแกไ้ ขเป็นรายบคุ คล
5.2.7 ครใู หน้ กั เรยี นฝึกเขยี นลายเกลยี วตอ่ จนครบจานวนการฝึกเขยี นลายเกลยี ว

163

5.3 การสรปุ
5.3.1 ครสู มุ่ นกั เรยี นเล่าความรเู้ กย่ี วกบั ลายเกลยี วความสาคญั ดา้ นใดบา้ ง
5.3.2 ครสู รุปเรอ่ื งความหมายและเป็นมาของลายเกลยี ว
5.3.3 ครสู รุปหลกั การสงั เกตการณ์เขยี นลายเกลยี วตามหลกั การความงามดา้ นลวดลายศลิ ปะไทย

5.4 การวดั และประเมินผล
5.4.1 เครอ่ื งมอื ประเมนิ
5.4.2 แบบประเมนิ ผลพฤตกิ รรม
5.4.3 แบบทดสอบความรู้
5.4.4 แบบประเมนิ ผลงาน

6. ส่ือและแหล่งการเรยี นรู้
6.1 สื่อโสตทศั น์
6.1.1 คลปิ วดิ โี อ การเขยี นลายเกลยี ว
6.2 โสตทศั น์อปุ กรณ์
6.2.1 คอมพวิ เตอร์
6.2.2 โทรศพั ท์มอื ถอื สมารท์ โฟน
6.2.3 แทบ็ เลต็

6.3 สื่อส่ิงพิมพ์
6.3.1 หนงั สอื ลายไทย ภาพไทย. ปฏพิ ทั ธ์ ดาระดาษ. (2539).
6.3.2 หนงั สอื ลายไทย. ภญิ โญ สวุ รรณครี .ี (2546).

6.4 สื่อบทเรียนอิเลก็ ทรอนิกส์
6.4.1 ใบความรู้ ลายเกลยี ว
6.4.2 ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ าน
6.4.3 Power Point

7. หลกั ฐานการเรียนรู้
7.1 หลกั ฐานความรู้
7.1.1 แผนการจดั การเรยี นรู้
7.1.2 ใบความรู้
7.1.3 ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ าน
7.1.4 บนั ทกึ หลงั การสอน

164

7.2 หลกั ฐานการปฏิบตั ิงาน
7.2.1 ใบงาน
7.2.2 เกณฑก์ ารประเมนิ ผลงาน

8. การวดั และประเมินผลการเรียนรู้
8.1 เครอ่ื งมือการประเมิน
8.1.1 กอ่ นเรยี นรู้
วธิ กี ารวดั ผล การสมั ภาษณ์ การอภปิ ราย
เคร่อื งมอื วดั คาตอบจากการสมั ภาษณ์ แนวคดิ จากการอภปิ ราย
8.1.2 ระหวา่ งเรยี นรู้
วธิ กี ารวดั ผล ขนั้ ตอนในการปฏบิ ตั ิ
เคร่อื งมอื วดั การสงั เกตกุ ารปฏบิ ตั งิ านของนกั เรยี น
8.1.3 หลงั เรยี น
วธิ กี ารวดั ผล ผลงานการเขยี นลายกา้ นต่อดอก
เครอ่ื งมอื วดั เกณฑก์ ารประเมนิ ผลงานการเขยี นลายเกลยี ว
8.2 เกณฑก์ ารประเมิน
8.2.1 เกณฑป์ ระเมนิ พฤตกิ รรมผเู้ รยี นผ่านเกณฑป์ ระเมนิ ตามขนั้ ตอนปฏบิ ตั งิ านการเขยี นลาย

เกลยี ว
8.2.2 แบบทดสอบความรผู้ ลการประเมนิ ผ่านดา้ นรคู้ วามเขา้ ใจตอ่ หลกั การเขยี นลายเกลยี ว
8.2.3 เกณฑก์ ารประเมนิ การเขยี นลายเกลยี วไมต่ ่ากวา่ รอ้ ยละ 60

165

9. บนั ทึกผลหลงั การจดั การเรยี นรู้

9.1 ขอ้ สรปุ หลงั การจดั การเรียนรู้
ด้านผ้สู อน
การจดั การเรยี นการสอนในรปู แบบ  online  off line
 สอนไดค้ รบตามหวั ขอ้ ทก่ี าหนดในแผนการจดั การเรยี นรู้
 สอนไดไ้ ม่ครบตามหวั ขอ้ ทก่ี าหนดในแผนการจดั การเรยี นรู้ ยงั ขาดหวั ขอ้ ดงั น้ี

แนวทางการแกป้ ัญหาการสอนไม่ครบหวั ขอ้ ตามแผน

ด้านความพร้อมและผลการเรยี นร้ขู องผ้เู รยี น

จานวนนกั เรยี นทงั้ หมด คน จานวนนกั เรยี นทเ่ี ขา้ เรยี น คน
จานวนนกั เรยี นทข่ี าดเรยี น คน
เกณฑท์ แ่ี นะนา คดิ เป็นรอ้ ยละ ดมี าก(80-100) ดี (70-79) พอใช้ (60-69) ตอ้ งปรบั ปรงุ (ต่ากวา่ 60)
1 การตรงต่อเวลา  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
2 การแต่งกาย, การปฏบิ ตั ติ ามระเบยี บ  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
3 ความพรอ้ ม, ความตงั้ ใจในการเรยี น  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
4 มคี วามรบั ผดิ ชอบงานทม่ี อบหมาย  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
5 มคี วามรู้ ความสามารถ ตรงวตั ถปุ ระสงค์  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
อ่นื ๆ

9.2 ปัญหา อปุ สรรค

9.3 ข้อเสนอแนะและแนวทางแก้ปัญหา

ลงชอ่ื ผสู้ อน ลงช่อื หวั หน้าสาขาวชิ า
( นายพรี ะยศ แกว้ ปัญญา ) ( นายพรี ะยศ แกว้ ปัญญา)

ลงช่อื
(นายพรอนนั ต์ ภกั ดบี ญุ )

ผอู้ านวยการกาญจนาภเิ ษกวทิ ยาลยั ชา่ งทองหลวง

หมายเหตุ ปัญหา อุปสรรคและแนวทางแกป้ ัญหา ผสู้ อนนาไปพฒั นา ในรปู แบบของวจิ ยั ชนั้ เรยี น หรอื พฒั นาการจดั การเรยี นรใู้ นครงั้ ตอ่ ไป

166

ใบความรู้ หน้า
2
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นต่อดอก
เรื่อง : การเขยี นลายเกลยี ว

1. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้

1.1 จดุ ประสงคท์ วั่ ไป
1.1.1 เพอ่ื ใหม้ คี วามรคู้ วามเขา้ ใจความหมายลายเกลยี ว
1.1.2 เพอ่ื ใหม้ ที กั ษะการเขยี นลายเกลยี ว
1.1.3 เพอ่ื ใหก้ จิ นิสยั มคี วามรอบคอบและยอมรบั ฟังความคดิ เหน็ ผอู้ ่นื

1.2 จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม
1.2.1 ระบุความหมายความเป็นมาเกย่ี วกบั ลกั ษณะลายเกลยี วอยา่ งถกู ตอ้ ง
1.2.2 บอกประเภทความหมายลายเกลยี วไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
1.2.3 แสดงขนั้ ตอนการเขยี นลายเกลยี วไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
1.2.4 ผเู้ รยี นแสดงพฤตกิ รรมทด่ี ใี นการเขา้ เรยี น ตรงตอ่ เวลา ซกั ถามขอ้ สงสยั ตามความเหมาะสม และทา

ความสะอาดหอ้ งเรยี นตามขอ้ ตกลง

2. สมรรถนะ

2.1 มคี วามรคู้ วามเขา้ ใจความหมายลายเกลยี ว
2.2 มที กั ษะการเขยี นลายเกลยี ว
2.3 แกป้ ัญหาจากการเขยี นลายเกลยี วได้

3. เนื้อหาสาระ (ใบความร)ู้

167

ใบความรู้ หน้า
2
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแม่ลายกา้ นต่อดอก
เรอ่ื ง : การเขยี นลายเกลยี ว

เรื่องการเรยี นร้ทู ่ี 9 การเขียนลายเกลียว (สปั ดาหท์ ี่ 9 )

ลายเกลียว

บุญมา แฉ่งฉายา. (2543: 131) กล่าวว่า “ลายเกลยี ว” เป็นลายท่มี รี ูปทรงภายนอกทงั้ สเ่ี หลย่ี มใบเทศ
สเ่ี หล่ยี มขนมเปียกปูนในรูปทรงกลบี บวั ซ่ึงแล้วแต่ลกั ษณะของท่นี ามาประดิษฐ์ เช่น เป็นลายตดิ ต่อกัน
เหมอื นลายหน้ากระดาน หรอื ลายกรอบ เป็นตน้

เศรษฐมนั ตร์ กาญจนกุล (2543 : 70) กล่าวว่า “ลายเกลยี ว” เป็นลกั ษณะรอยพนั หรอื บดิ ต่อเน่ือง
อย่างเกลยี วเชอื กหรอื สว่าน เป็นต้น ลายเกลยี วเป็นลายประกอบอกี ชนิดหน่ึง เหมอื นกบั ลายรกั รอ้ ยคอื เป็น
ลายประกอบเหมอื นกนั ใชต้ ามพน้ื ทร่ี าบซง่ึ เป็นลายต่อเน่อื งแบบหน้ากระดานเรยี งไปในทศิ ทางเดยี วกนั และ
เหมอื นกนั เม่อื นาลายชนิดใดมาผูก ก็จะเรยี กตามช่อื ลายนัน้ ๆ เช่น เกลยี วใบเทศ ใชล้ ายใบเทศมาผูกลาย
เกลยี วเปลวใบเทศอย่างเดยี วกนั กบั ขา้ งตน้ ผดิ แต่ปลายจะสะบดั ไหล เกลยี วกระหนก ใชล้ ายกระหนกมาผูก
ลาย เกลยี วมงั กรคาบแกว้ เป็นเกลยี วทเ่ี วน้ วงใน ในลกั ษณะวงกลม เพอ่ื ใสส่ อดลายภายในวงกลมนนั้

พระเทวาภนิ ิมมติ (2537 : ไม่ปรากฏเลขหน้า) กล่าวเก่ยี วกบั การนาลายเกลยี วไปใชว้ ่า ลายเกลยี ว
ชนิดกระหนก, ใบเทศและมงั กรคาบแก้ว ส่วนมากใช้เป็นลูกแก้วและใช้ในท่แี บนราบ ส่วนลายเกลยี วชนิด
หางโตใชใ้ นทเ่ี ป็นหน้ากระดานแบบราบ ดงั ภาพประกอบท่ี 9-1 ถงึ 9-2

168 หน้า
2
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นต่อดอก
เร่ือง : การเขยี นลายเกลยี ว

ภาพท่ี 9-1 ลายเกลียว
ท่มี า : ปฏพิ ทั ธ์ ดาระดาษ. ( 2541). ลายไทยภาพไทย : 215.

169 หน้า
3
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นแม่ลายกา้ นต่อดอก
เรือ่ ง : การเขยี นลายเกลยี ว

ภาพท่ี 9-2 ลายเกลยี วแบบต่างๆ
ท่มี า : ปฏิพทั ธ์ ดาระดาษ. ( 2541). ลายไทยภาพไทย : 216.

170

ใบความรู้ หน้า
5
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นต่อดอก
เร่อื ง : การเขยี นลายเกลยี ว
ช่ือและหน้าที่วสั ดอุ ปุ กรณ์ในงานเขียนลายเกลียว

ดนิ สอกดหรอื ดนิ สอดา ชนิด HB
- ใชส้ าหรบั รา่ งลายเขยี นเสน้ ทต่ี อ้ งการ

ยางลบ
- ใชส้ าหรบั ลบเสน้ ดนิ สอทไ่ี มต่ อ้ งการ

ไมบ้ รรทดั
- ใชส้ าหรบั วดั ขนาดรปู ร่าง -รปู ทรงเหลย่ี ม

กระดาษขนาด A4หรอื กระดาษอารต์ ชนิดเน้อื ละเอยี ด
เป็นมนั ขนาด 80-100 แกรม
- ใชส้ าหรบั เขยี นลายไทยดว้ ยดนิ สอ

ทเ่ี หลาดนิ สอ
- ใชส้ าหรบั เหลาดนิ สอใหไ้ สด้ นิ สอมคี วามแหลม

กระดาษชาระ
- ใชส้ าหรบั เชด็ ผงดนิ สอทต่ี ดิ ตามอุปกรณ์

171

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
6
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผน่ ท่ี : 1
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นต่อดอก
เรื่อง : การเขยี นลายเกลยี ว

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

1. 1.1 บอกชอ่ื และหน้าทอ่ี ปุ กรณ์การเขยี นลาย

2. 2.1 กาหนดขนาดรปู ทรงโครงสรา้ ง ความกวา้ ง ความสูง
ลายเกลยี ว

172

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
7
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผ่นท่ี : 2
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแม่ลายกา้ นต่อดอก
เร่อื ง : การเขยี นลายเกลยี ว

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

3. 3.1 กาหนดการแบ่งโครงสรา้ งลกั ษณะการแบ่งลาย การ
แบ่งพน้ื ทต่ี วั ลาย

4. 4.1 ร่างลายเสน้ โครงสรา้ งลกั ษณะลายเกลยี ว

173

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
8
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผน่ ท่ี : 3
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นต่อดอก
เรื่อง : การเขยี นลายเกลยี ว

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

5. 5.1เขยี นเสน้ ร่างรายละเอยี ดการเขยี นลายเกลยี ว

6. 6.1 ลงน้าหนกั เสน้ ตดั เสน้ การเขยี นเสน้ ลายเกรยี ว

174

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
9
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผน่ ท่ี : 4
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก
เร่อื ง : การเขยี นลายเกลยี ว

ขอ้ ควรระวงั การปฏิบตั ิงาน คาอธิบายข้อควรระวงั การปฏิบตั ิงาน

1. 1.1 การแบง่ โครงสรา้ งเสน้ รปู ร่างรปู ทรงลายจะเป็นเสน้
ขนานกนั

2. 2.1 ทศิ ทางแกนกลางเสน้ เคลอื เถา มลี กั ษญะเป็นเสน้
โคง้

175

ใบงาน หน่วยท่ี 12
สอนครงั้ ท่ี 12
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแม่ลายกา้ นต่อดอก
เรอื่ ง : การเขยี นลายเกลยี ว

1. จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม
1.1 จดั เตรยี มอุปกรณ์การเขยี นลายเกลยี วได้
1.2 แสดงขนั้ ตอนการเขยี นลายเกลยี วไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง

2. สมรรถนะ
2.1 มที กั ษะการเขยี นลายเกลยี ว
2.2 แกป้ ัญหาจากการเขยี นลายเกลยี วได้

3. เครอ่ื งมือ วสั ดุ และอุปกรณ์
ดนิ สอกดหรอื ดนิ สอดา ยางลบ ไมบ้ รรทดั กระดาษขนาด A4 ทเ่ี หลาดนิ สอ กระดาษชาระ

4. การประเมินผล
ผลงานการเขยี นลายเกลยี วผ่านเกณฑก์ ารประเมนิ รอ้ ยละ 60

5. เอกสารอ้างอิง/เอกสารค้นคว้าเพ่ิมเติม
ปฏพิ ทั ธ์ ดาระดาษ. (2539). ลายไทย ภาพไทย. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 2 กรงุ เทพฯ: ม.ป.พ.
ภญิ โญ สุวรรณครี .ี (2546). ลายไทย. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 2. กรุงเทพฯ: จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .
โพธิ์ ใจออ่ นน้อม. (2522). ค่มู อื ลายไทย. โรงพมิ พธ์ นาคารออมสนิ .
พระเทวาภนิ ิมมติ . (2530). สมุดตาราลายไทย. โรงพมิ พค์ รุ ุสภา.
สนั ติ เลก็ สุขมุ . (2539). กระหนกในดนิ แดนไทย. สานกั พมิ พม์ ตชิ น.

176

ใบงาน หน่วยท่ี 3
งานครงั้ ท่ี 9
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก

เร่ือง : การเขยี นลายเกลยี ว

6. การมอบหมายงาน

คาสงั่ ท่ี 1 ให้นักเรยี นเขียนลายเกลียวตามแบบท่ีกาหนดให้ ขนาดความสูง 18 ซ.ม ขนาดความกว้าง 5 ซ.ม

( เส้นกรอบด้านใน 0.1 ซ.ม กรอบด้านนอก 0.4 ซ.ม) พรอ้ มตดั เส้นลายเกลียวให้ครบถ้วนสวยงาม

คะแนนเตม็ 100 คะแนน

177

7. เกณฑก์ ารประเมินผลงาน

แบบประเมินผลงานนักเรยี น

ช่ือนักเรียน……………………………………………………………….เลขท่ี…………………
ระดบั ชนั้ ปวช.2 สาขาวิชา ช่างทองหลวง

วิชา การเขยี นลวดลายไทย เรอ่ื ง การเขยี นลายเกลยี ว
ผลการประเมิน
ระดบั คะแนน

ข้อ จดุ ประเมินคณุ ภาพผลงาน ีดเ ่ียยม
การเขียนลายเกลียว ีดมาก
ีด
พอใ ้ช
ปรับปรุง
คะแนนรวม
่ผาน เกณท์ประเ ิมน
ไม่ ่ผาน
54321

1 การเตรยี มอุปกรณ์การเขยี นลาย ( X2 )
2 การรา่ งสดั สว่ นรปู ทรง ( X2 )
3 ความเหมาะสมของรปู ทรง ( X4 )
4 ลายเสน้ มคี วามคมชดั ( X2 )
5 ลายเกลยี ว ( X6 )
6 จานวนการเขยี นลายครบตามทม่ี อบหมาย( X2 )
7 ความสะอาด ปราณีตในการเขยี นลาย( X2 )

ผลคะแนนรวม

หมายเหตุ ( X2 ) = จานวนคณู ค่าระดบั คะแนนกบั ค่าคะแนนเกณฑป์ ระเมนิ เช่น X2 ค่าคะแนน 5 = 10 คะแนน

ลาดบั ที่
178
1. การเตรยี มอุปกรณ์การเขยี นลาย ( X2 ) 10 คะแนน
แบบสรปุ ผลการประเมินผลงานนักเรยี น2. กการร่างสดั สว่ นรปู ทรง ( X2 ) 10 คะแนน
3. ความเหมาะสมของรปู ทรง ( X4 ) 20 คะแนน
วิชา การเขยี นลวดลายไทย เรือ่ งการเรยี นท่ี 9 การเขยี นลายเกลยี ว4. ลายเสน้ มคี วามคมชดั ( X2 ) 10 คะแนน
ระดบั ชนั้ ปวช.2 สาขาวิชา ช่างทองหลวง กาญจนาภิเษกวิทยาลยั ช่างทองหลวง5. การเขยี นลายเกลยี ว ( X6 ) 30 คะแนน
6. จานวนการเขยี นลายครบตามทม่ี อบหมาย( X2 ) 10 คะแนน
จดุ ประเมินคณุ ภาพชิ้นงาน7. ความสะอาด ปราณตี ในการเขยี นลาย ( X2 ) 10 คะแนน

ช่ือ นามสกลุ
ผ้รู บั การประเมิน

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

ผลรวมคะแนนค่าเฉลี่ยร้อยละของนักเรียนทงั้ หมด

(…………………………………………)
นานพีระยศ แก้วปัญญา
ผ้ปู ระเมิน
คะแนนรวม 110 คะแนน

คา่ เฉลี่ยร้อยละ

ผา่ น เกณท์ท่ีผ่านการประเมินค่าเฉลี่ยรอ้ ยละ 65
ไมผ่ ่าน

179

แผนการจดั การเรียนรู้ หน่วยที่ 3
สอนครงั้ ท่ี 10
หลกั สตู ร ประกาศนียบตั รวิชาชีพ พทุ ธศกั ราช 2562 หน่วยกิต 1-3-4

รหสั วิชา 20315-2107 วิชา การเขียนลวดลายไทย ปฏบิ ตั ิ 4 ช.ม.
หน่วยการเรยี นรู้ การเขียนแม่ลายก้านต่อดอก
เรือ่ งการเรยี นรู้ การเขียนลายรกั ร้อย
ทฤษฎี 1 ชม.

1. สาระสาคญั

ความรู้ ความเขา้ ใจ หลกั การเขยี นลายก้านตอ่ ดอก และปฏบิ ตั งิ านเขยี นลายก้านตอ่ ดอก การนาความรู้
ไปปรบั ประยุกตใ์ ช้ ในการออกแบบลวดลาย การเขยี นลายก้านต่อดอก มขี นั้ ตอนวธิ กี ารเขยี นลายทแ่ี ตกตา่ ง
จากลายประเภทลายกนก การเขยี นกลุ่มแม่ลายกา้ นต่อดอกมกี ารแบ่งพน้ื ท่ี ขนาดทช่ี ดั เจน การเขยี นตวั ลาย
มกี ารแบ่งขนาด พน้ื ทเ่ี ทา่ กนั การนาตวั ลายกา้ นต่อดอก สามารถนาไปใชก้ บั งานช่างทองหลวง การออกแบบ
กลุ่มงานประเภทลายพ้นื ท่ีท่มี ีขนาดแนวตงั้ เช่นขอบ หรอื กรอบรูป ท่มี พี ้นื ท่สี เ่ี หล่ยี ม ล้วนแล้วแต่ต้องนา
ความรูป้ ระเภทลายก้านต่อดอก ไปทาการออกแบบช้นิ งานทงั้ ส้นิ การเขา้ ใจในหลกั การ วธิ กี ารเขยี น การ
แบ่งตัวลาย จึงเป็นขนั้ ตอนพ้นื ฐานของการเขียนการออกแบบลวดลาย และการนาองค์ความรู้ไปปรับ
ประยุกตใ์ ช้
2. สมรถนะประจาหน่วย

2.1 สมรรถนะประจาหน่วย

2.1.1 สามารถแสดงความรูเ้ กย่ี วกบั การเขยี นลายรกั รอ้ ย
2.1.2 สามารถปฏบิ ตั งิ านเขยี นลายรกั รอ้ ย
2.1.3 ความละเอยี ดรอบคอบในการดแู ลรกั ษา เคร่อื งมอื อุปกรณ์ในการเขยี นลาย
2.2 เกณฑก์ ารปฏิบตั ิงานประจาหน่วย

2.2.1 สามารถอธบิ ายความรเู้ กย่ี วกบั การเขยี นลายรกั รอ้ ยไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง
2.2.2 สามารถปฏบิ ตั ขิ นั้ ตอนการเขยี นลายรกั รอ้ ยไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
2.2.3 ความละเอยี ดรอบคอบในการดแู ลรกั ษา เคร่อื งมอื อปุ กรณ์ในการเขยี นลาย

3. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
3.1 จดุ ประสงคท์ วั่ ไป

3.1.1 เพอ่ื ใหค้ วามรคู้ วามเขา้ ใจเกย่ี วกบั การเขยี นลายรกั รอ้ ย
3.1.2 เพอ่ื ใหม้ ที กั ษะในการปฏบิ ตั งิ านเขยี นลายรกั รอ้ ย
3.1.3 มคี วามละเอยี ดรอบคอบในการดแู ลรกั ษา เครอ่ื งมอื อุปกรณ์ในการเขยี นลาย

180

3.2 จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม
3.2.1 ระบคุ วามหมายความเป็นมาเกย่ี วกบั ลกั ษณะลายรกั รอ้ ยไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
3.2.2 บอกประเภทความหมายลายรกั รอ้ ยไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
3.2.3 แสดงขนั้ ตอนการเขยี นลายรกั รอ้ ยไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
3.2.4 ผเู้ รยี นแสดงพฤตกิ รรมทด่ี ใี นการเขา้ เรยี น ตรงตอ่ เวลา ซกั ถามขอ้ สงสยั ตามความเหมาะสม

และทาความสะอาดหอ้ งเรยี นตามขอ้ ตกลง

4. สาระการเรยี นรู้
4.1 ความหมายลายรกั รอ้ ย
4.2 ลกั ษณะลายรกั รอ้ ย
4.3 หลกั การเขยี นลายรกั รอ้ ย

5. กิจกรรมการเรยี นรู้
5.1 การนาเข้าสู่บทเรยี น
5.1.1 ครผู สู้ อนแจง้ วตั ถปุ ระสงคก์ ารเรยี น กจิ กรรมการเรยี นการสอนและวธิ กี ารประเมนิ ผล
5.1.2 ครผู สู้ อนนาเขา้ สบู่ ทเรยี นซกั ถามความรเู้ ดมิ หรอื ปพู น้ื ฐานความรู้ลายรกั รอ้ ย
5.1.3 ครูเปิด Power Point อธบิ ายความหมายของลายรกั ร้อยและความสมั พนั ธ์ ความเก่ยี วเน่ือง

การนาลายรักร้อยไปออกแบบลวดลายไทยในรูปแบบลวดลายชนิดอ่ืน และสอดแทรกคุณธรรมการมี
พฤตกิ รรมทด่ี ใี นการเขา้ เรยี น ตรงต่อเวลา ซกั ถามขอ้ สงสยั ตามความเหมาะสม

5.2 การเรียนรู้
5.2.1 ครเู ปิด Power Point เร่อื งความหมายความเป็นมาของลายรกั รอ้ ยครผู สู้ อนบรรยาย

ดาเนินการสอนหรอื ประกอบกจิ กรรมการเรยี นโดยทน่ี าเสนอรปู ภาพฉายประกอบ
5.2.2 ครนู ารปู ภาพลายรกั รอ้ ยและลายทเ่ี กย่ี วเน่อื งกบั ลายรกั รอ้ ยมาประกอบการอธบิ าย
1) ครถู าม-ตอบกบั นกั เรยี น โดยครยู กตวั อย่างรปู ภาพลายรกั รอ้ ยแลว้ ถาม-ตอบเกย่ี วกบั

ความหมายความเป็นมาของลายรกั รอ้ ยกบั การนาไปใช้
2) การออกแบบลวดลายไทยลายรกั รอ้ ยมสี ว่ นสาคญั ต่อการเขยี นลายไทยดา้ นใดบา้ ง
3) ขอ้ สงั เกตการเขยี นลายรกั รอ้ ยมหี ลกั การสงั เกตอะไรบา้ ง

5.2.3 ครนู กั เรยี นช่วยกนั สรุปความหมายความเป็นมาของลายรกั รอ้ ย
5.2.4 ครใู หน้ กั ศกึ ษาทาใบงานท่ี 1 เร่อื งความสาคญั ความเป็นมาลายรกั รอ้ ยมดี า้ นใดบา้ ง โดยให้
นกั เรยี นเขยี นลงในสมดุ บนั ทกึ ความรขู้ องตนเอง
5.2.5 ครใู หน้ กั เรยี นฝึกทกั ษะการเขยี นลายรกั รอ้ ยตามใบงาน
5.2.6 ครเู รยี กตรวจการเขยี นลายรกั รอ้ ยเป็นรายบุคคลพรอ้ มชจ้ี ดุ แกไ้ ขเป็นรายบุคคล
5.2.7 ครใู หน้ กั เรยี นฝึกเขยี นลายกา้ นตอ่ ดอกต่อจนครบจานวนการฝึกเขยี นลายรกั รอ้ ย

181

5.3 การสรปุ
5.3.1 ครสู ุม่ นกั เรยี นเล่าความรเู้ กย่ี วกบั ลายรกั รอ้ ยความสาคญั ดา้ นใดบา้ ง
5.3.2 ครสู รุปเร่อื งความหมายและเป็นมาของลายรกั รอ้ ย
5.3.3 ครสู รุปหลกั การสงั เกตการณ์เขยี นลายรกั รอ้ ยตามหลกั การความงามดา้ นลวดลายศลิ ปะ

ไทย
5.4 การวดั และประเมินผล
5.4.1 เครอ่ื งมอื ประเมนิ
5.4.2 แบบประเมนิ ผลพฤตกิ รรม
5.4.3 แบบทดสอบความรู้
5.4.4 แบบประเมนิ ผลงาน

6. สื่อและแหล่งการเรยี นรู้
6.1 ส่ือโสตทศั น์
6.1.1 คลปิ วดิ โี อ การเขยี นลายรกั รอ้ ย
6.2 โสตทศั น์อปุ กรณ์
6.2.1 คอมพวิ เตอร์
6.2.2 โทรศพั ท์มอื ถอื สมารท์ โฟน
6.2.3 แทบ็ เลต็

6.3 สื่อส่ิงพิมพ์
6.3.1 หนงั สอื ลายไทย ภาพไทย. ปฏพิ ทั ธ์ ดาระดาษ. (2539).
6.3.2 หนงั สอื ลายไทย. ภญิ โญ สวุ รรณครี .ี (2546).

6.4 ส่ือบทเรียนอิเลก็ ทรอนิกส์
6.4.1 ใบความรู้ ลายรกั รอ้ ย
6.4.2 ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ าน
6.4.3 Power Point

7. หลกั ฐานการเรียนรู้
7.1 หลกั ฐานความรู้
7.1.1 แผนการจดั การเรยี นรู้
7.1.2 ใบความรู้
7.1.3 ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ าน
7.1.4 บนั ทกึ หลงั การสอน

7.2 หลกั ฐานการปฏิบตั ิงาน
7.2.1 ใบงาน
7.2.2 เกณฑก์ ารประเมนิ ผลงาน

182

8. การวดั และประเมินผลการเรียนรู้
8.1 เครอ่ื งมือการประเมิน
8.1.1 กอ่ นเรยี นรู้
วธิ กี ารวดั ผล การสมั ภาษณ์ การอภปิ ราย
เครอ่ื งมอื วดั คาตอบจากการสมั ภาษณ์ แนวคดิ จากการอภปิ ราย
8.1.2 ระหวา่ งเรยี นรู้
วธิ กี ารวดั ผล ขนั้ ตอนในการปฏบิ ตั ิ
เครอ่ื งมอื วดั การสงั เกตกุ ารปฏบิ ตั งิ านของนกั เรยี น
8.1.3 หลงั เรยี น
วธิ กี ารวดั ผล ผลงานการเขยี นลายรกั รอ้ ย
เคร่อื งมอื วดั เกณฑก์ ารประเมนิ ผลงานการเขยี นลายรกั รอ้ ย
8.2 เกณฑก์ ารประเมิน
8.2.1 เกณฑป์ ระเมนิ พฤตกิ รรมผเู้ รยี นผ่านเกณฑป์ ระเมนิ ตามขนั้ ตอนปฏบิ ตั งิ านการเขยี นลายรกั

รอ้ ย
8.2.2 แบบทดสอบความรผู้ ลการประเมนิ ผ่านดา้ นรคู้ วามเขา้ ใจตอ่ หลกั การเขยี นลายรกั รอ้ ย
8.2.3 เกณฑก์ ารประเมนิ การเขยี นลายรกั รอ้ ยไมต่ ่ากวา่ รอ้ ยละ 60

183

9. บนั ทึกผลหลงั การจดั การเรยี นรู้

9.1 ขอ้ สรปุ หลงั การจดั การเรียนรู้
ด้านผ้สู อน
การจดั การเรยี นการสอนในรปู แบบ  online  off line
 สอนไดค้ รบตามหวั ขอ้ ทก่ี าหนดในแผนการจดั การเรยี นรู้
 สอนไดไ้ ม่ครบตามหวั ขอ้ ทก่ี าหนดในแผนการจดั การเรยี นรู้ ยงั ขาดหวั ขอ้ ดงั น้ี

แนวทางการแกป้ ัญหาการสอนไม่ครบหวั ขอ้ ตามแผน

ด้านความพร้อมและผลการเรยี นร้ขู องผ้เู รยี น

จานวนนกั เรยี นทงั้ หมด คน จานวนนกั เรยี นทเ่ี ขา้ เรยี น คน
จานวนนกั เรยี นทข่ี าดเรยี น คน
เกณฑท์ แ่ี นะนา คดิ เป็นรอ้ ยละ ดมี าก(80-100) ดี (70-79) พอใช้ (60-69) ตอ้ งปรบั ปรงุ (ต่ากวา่ 60)
1 การตรงต่อเวลา  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
2 การแต่งกาย, การปฏบิ ตั ติ ามระเบยี บ  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
3 ความพรอ้ ม, ความตงั้ ใจในการเรยี น  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
4 มคี วามรบั ผดิ ชอบงานทม่ี อบหมาย  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
5 มคี วามรู้ ความสามารถ ตรงวตั ถปุ ระสงค์  ดมี าก  ดี พอใช้ ตอ้ งปรบั ปรุง
อ่นื ๆ

9.2 ปัญหา อปุ สรรค

9.3 ข้อเสนอแนะและแนวทางแก้ปัญหา

ลงชอ่ื ผสู้ อน ลงช่อื หวั หน้าสาขาวชิ า
( นายพรี ะยศ แกว้ ปัญญา ) ( นายพรี ะยศ แกว้ ปัญญา)

ลงช่อื
(นายพรอนนั ต์ ภกั ดบี ญุ )

ผอู้ านวยการกาญจนาภเิ ษกวทิ ยาลยั ชา่ งทองหลวง

หมายเหตุ ปัญหา อุปสรรคและแนวทางแกป้ ัญหา ผสู้ อนนาไปพฒั นา ในรปู แบบของวจิ ยั ชนั้ เรยี น หรอื พฒั นาการจดั การเรยี นรใู้ นครงั้ ตอ่ ไป

184

ใบความรู้ หน้า
2
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นลายแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก
เรอื่ ง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

1. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้

1.1 จดุ ประสงคท์ วั่ ไป
1.1.1 เพอ่ื ใหม้ คี วามรคู้ วามเขา้ ใจความหมายลายรกั รอ้ ย
1.1.2 เพอ่ื ใหม้ ที กั ษะการเขยี นลายรกั รอ้ ย
1.1.3 เพอ่ื ใหก้ จิ นสิ ยั มคี วามรอบคอบและยอมรบั ฟังความคดิ เหน็ ผอู้ ่นื

1.2 จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม
1.2.1 ระบคุ วามหมายความเป็นมาเกย่ี วกบั ลกั ษณะลายรกั รอ้ ยอย่างถกู ตอ้ ง
1.2.2 บอกประเภทความหมายลายรกั รอ้ ยไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง
1.2.3 แสดงขนั้ ตอนการเขยี นลายรกั รอ้ ยไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
1.2.4 ผเู้ รยี นแสดงพฤตกิ รรมทด่ี ใี นการเขา้ เรยี น ตรงตอ่ เวลา ซกั ถามขอ้ สงสยั ตามความเหมาะสม และทา

ความสะอาดหอ้ งเรยี นตามขอ้ ตกลง

2. สมรรถนะ

2.1 มคี วามรคู้ วามเขา้ ใจความหมายลายรกั รอ้ ย
2.2 มที กั ษะการเขยี นลายรกั รอ้ ย
2.3 แกป้ ัญหาจากการเขยี นลายรกั รอ้ ยได้

3. เนื้อหาสาระ (ใบความร)ู้

185

ใบความรู้ หน้า
2
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นแม่ลายกา้ นต่อดอก
เรอื่ ง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

เรือ่ งการเรียนร้ทู ี่ 10 การเขียนลายรกั รอ้ ย (สปั ดาหท์ ี่ 10 )

ลายรกั รอ้ ย

ความหมายของลายรกั ร้อย

ลายรกั รอ้ ย หมายถงึ ลายทม่ี ลี กั ษณะเหมอื นรอ้ ยดอกไมช้ นิดต่างๆ เป็นพวงมาลยั โดยเรม่ิ ตน้ จากการแบ่ง
ส่วน เขยี นเค้าโครงของดอกไม้ทจ่ี ะออกแบบ แล้วต่อเตมิ ส่วนละเอยี ดรวมทงั้ ก้านหรอื ใบดว้ ยกไ็ ด้ แล้วแต่ความ
ตอ้ งการแต่ละสว่ นๆ ใหต้ อ่ เรยี งกนั ไป เชน่ ลายรกั รอ้ ยดอกไม้ ลายรกั รอ้ ยใบเทศ ลายรกั รอ้ ยเปลว และลายรกั รอ้ ย
กาบปลี เป็นตน้ (บญุ มา แฉ่งฉายา. 2533 : 125)

ลายรกั รอ้ ย หมายถงึ ลายชนิดหน่ึงทช่ี ่วยประกอบลายอ่นื ๆ รูปทรงลายจะตดิ ต่อกนั เป็นหน้ากระดาน ใช้
แนวตงั้ เป็นสว่ นใหญ่ หากประดบั ฐานจะเป็นสว่ นลกู แกว้ อกไก่ อกเสาประตู และรดั อก รดั เอว มตี ่างๆ กนั (เศรษฐ
มนั ตร์ กาญจนกลุ . 2543 : 68)

จากความหมายของลายรกั รอ้ ยขา้ งตน้ ผเู้ ขยี นไดก้ าหนดความหมายไวด้ งั น้ี ลายรกั รอ้ ยเป็นลายตดิ ต่อกนั
เป็นหน้ากระดาน คลา้ ยดอกรกั เรยี งรอ้ ยเป็นมาลยั เป็นแถวยาว

ที่มาของลายรกั รอ้ ย

เป็นลายทม่ี ลี กั ษณะต่อเน่ืองกนั ตวั ลายซ้าๆ กนั คลา้ ยกบั ลายหน้ากระดาน เขา้ ใจวา่ ลายรกั รอ้ ยน่าจะไดช้ ่อื
มาจากการประดษิ ฐล์ ายคลา้ ยการรอ้ ยพวงมาลยั สว่ นใหญจ่ ะใชง้ านลายรกั รอ้ ยแนวตงั้ เสยี สว่ นใหญ่ (เศรษฐมนั ตร์
กาญจนกุล. 2547 : 125)

รปู ทรงและส่วนประกอบของลายรกั รอ้ ย

เป็นลายตดิ ต่อกนั เป็นหน้ากระดานตวั ลายส่วนปลายทบั สว่ นล่างซ่งึ กนั และกนั ลายรกั รอ้ ยประกอบด้วย
ลายประจายาม และลายกระจงั ตาออ้ ย ลายรกั รอ้ ยใชล้ ายประจายามเป็นตวั ออกลาย เอากระจงั ใบเทศหรอื กระจงั
ตาออ้ ยเรยี งตอ่ กนั ไปทางซา้ ยและขวาจนถงึ ทๆ่ี ตอ้ งการ (ปฏพิ ทั ธ์ ดาระดาษ. 2541 : 204)

การนาลายรกั รอ้ ยไปใช้ ดงั น้ี

1. ใชเ้ ป็นลายกรอบ ขอบในรปู ทรงตา่ งๆ
2. ใชเ้ ป็นลายประดบั ฐานพระจะอยใู่ นสว่ นลกู แกว้
3. ใชเ้ ป็นลายประดบั สถาปัตยกรรม เชน่ ลายทอ่ี กเลาประตู รดั อก รดั เอว
4. ลายรกั รอ้ ยเป็นลายชว่ ยประกอบกบั ลายอ่นื ๆ โดยมากไม่มใี ชเ้ ฉพาะของตวั มนั เอง
ขนั้ ตอนการเขียนลายรกั รอ้ ย

เป็นลายทเ่ี ขยี นในแนวตงั้ สว่ นใหญ่ ลวดลายทป่ี ระดษิ ฐม์ าจากดอกไม้ ใบไม้ วธิ กี ารเขยี นลายจะ
คลา้ ยลายหน้ากระดาน เพยี งแตต่ วั ลายดา้ นล่างเอาปลายทบั ซอ้ นซง่ึ กนั และกนั

186 หน้า
2
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นลายแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก
เรื่อง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

ลายรักร้อย

ดงั ภาพประกอบท่ี 15-1 ถงึ 15-7

ภาพท่ี 10-1 ประเภทลายรกั รอยสมยั ตา่ งๆ
ทม่ี า : สนั ติ เลก็ สุขมุ . (2545). กนกในดนิ แดนไทย. : 91.

187 หน้า
3
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแม่ลายกา้ นต่อดอก
เรือ่ ง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

ภาพท่ี 10-2 ลายรกั รอยแบบต่างๆ
ทม่ี า : สนั ติ เลก็ สุขมุ . (2545). กนกในดนิ แดนไทย. : 92.

188 หน้า
4
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก
เรือ่ ง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

ภาพท่ี 10-3 ลกั ษณะลายรกั รอย
ทม่ี า : สนั ติ เลก็ สขุ มุ . (2545). กนกในดนิ แดนไทย. : 93.

189 หน้า
3
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นแม่ลายกา้ นตอ่ ดอก
เร่ือง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

ภาพท่ี 10-4 รปู แบบลายรกั รอ้ ย
ทม่ี า : สนั ติ เลก็ สขุ มุ . (2545). กนกในดนิ แดนไทย. : 94.

190 หน้า
4
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแม่ลายกา้ นต่อดอก
เรือ่ ง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

1. รกั รอ้ ยเปลว 2. รกั รอ้ ยกาบปลี 3 รกั รอ้ ยดอกไม้
ภาพท่ี 10-5 ลวดลายรกั รอ้ ย

ภาพท่ี 10-6 ลวดลายรกั รอ้ ยแบบต่างๆ
ทม่ี า : ปฏพิ ทั ธ์ ดาระดาษ. (2541). ลายไทยภาพไทย : 206, 208.

191 หน้า
4
ใบความรู้

วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก
เรอ่ื ง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

ภาพท่ี 10-7 ลวดลายรกั รอ้ ยแบบอ่นื ๆ
ทม่ี า : มานะ ทองสอดแสง. (2545). หนงั สอื ตารา ศกึ ษาศลิ ปะลายไทย. : 50-51.

192

ใบความรู้ หน้า
5
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นแม่ลายกา้ นต่อดอก
เรอ่ื ง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย
ช่ือและหน้าท่ีวสั ดอุ ปุ กรณ์ในงานเขียนลายรกั ร้อย

ดนิ สอกดหรอื ดนิ สอดา ชนดิ HB
- ใชส้ าหรบั รา่ งลายเขยี นเสน้ ทต่ี อ้ งการ

ยางลบ
- ใชส้ าหรบั ลบเสน้ ดนิ สอทไ่ี ม่ตอ้ งการ

ไมบ้ รรทดั
- ใชส้ าหรบั วดั ขนาดรูปรา่ ง -รปู ทรงเหลย่ี ม

กระดาษขนาด A4หรอื กระดาษอารต์ ชนดิ เน้อื ละเอยี ด
เป็นมนั ขนาด 80-100 แกรม
- ใชส้ าหรบั เขยี นลายไทยดว้ ยดนิ สอ

ทเ่ี หลาดนิ สอ
- ใชส้ าหรบั เหลาดนิ สอใหไ้ สด้ นิ สอมคี วามแหลม

กระดาษชาระ
- ใชส้ าหรบั เชด็ ผงดนิ สอทต่ี ดิ ตามอปุ กรณ์

193

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
6
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผน่ ท่ี : 1
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก
เรื่อง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

1. 1.1 บอกช่อื และหน้าทอ่ี ปุ กรณ์การเขยี นลาย

2. 2.1 กาหนดขนาดรปู ทรงโครงสรา้ งลายรกั รอ้ ย

194

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
7
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผน่ ท่ี : 2
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก
เรื่อง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

3. 3.1 เขยี นเสน้ ตอ่ เน่อื งโครงสรา้ งลายทซ่ี อ้ นกนั ของลาย
กลบี ซอ้ น

4. 4.1เขยี นโครงสรา้ งลวดลายลกั ษณะลายรกั รอ้ ย

195

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
8
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผ่นท่ี : 3
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก
เร่อื ง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน คาอธิบายขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน

5. 5.1 เขยี นรายละเอยี ดตวั ลายลายรกั รอ้ ย ใหค้ รบถว้ น

6. 6.1 ตดั เสน้ ลายรกั รอ้ ยใหค้ รบถว้ น การเขยี นเสน้ ใหม้ ี
น้าหนกั เสน้ เสมอกนั

196

ใบลาดบั ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน หน้า
9
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย แผน่ ท่ี : 4
หน่วยการเรยี นรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นต่อดอก
เร่อื ง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

ขอ้ ควรระวงั การปฏิบตั ิงาน คาอธิบายข้อควรระวงั การปฏิบตั ิงาน

1. 1.1 การแบ่งจงั หวะตวั ลาย ควรดจู งั หวะ การแบง่ รปู ร่าง
รปู ทรงตวั ลายใหเ้ ขา้ ใจ ก่อนการเขยี นตวั ลาย

2. 2.1 การเขยี นลายรกั รอ้ ย การเขยี นลายตอ่ เน่อื งระหว่าง
ลายรกั รอ้ ยจะใชล้ ายกนกเป็นลายเช่อื มในการเขยี น

197

ใบงาน หน่วยท่ี 3
สอนครงั้ ท่ี 10
วิชา : การเขยี นลวดลายไทย
หน่วยการเรียนรู้ : การเขยี นแมล่ ายกา้ นตอ่ ดอก
เร่ือง : การเขยี นลายรกั รอ้ ย

1. จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม
1.1 จดั เตรยี มอุปกรณ์การเขยี นลายรกั รอ้ ยได้
1.2 แสดงขนั้ ตอนการเขยี นลายรกั รอ้ ยไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง

2. สมรรถนะ
2.1 มที กั ษะการเขยี นลายรกั รอ้ ย
2.2 แกป้ ัญหาจากการเขยี นลายรกั รอ้ ยได้

3. เครอื่ งมือ วสั ดุ และอปุ กรณ์
ดนิ สอกดหรอื ดนิ สอดา ยางลบ ไมบ้ รรทดั กระดาษขนาด A4 ทเ่ี หลาดนิ สอ กระดาษชาระ

4. การประเมินผล
ผลงานการเขยี นลายรกั รอ้ ยผ่านเกณฑก์ ารประเมนิ รอ้ ยละ 60

5. เอกสารอ้างอิง/เอกสารค้นคว้าเพิ่มเติม
ปฏพิ ทั ธ์ ดาระดาษ. (2539). ลายไทย ภาพไทย. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 2 กรงุ เทพฯ: ม.ป.พ.
ภญิ โญ สุวรรณครี .ี (2546). ลายไทย. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 2. กรุงเทพฯ: จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .
โพธิ์ ใจออ่ นน้อม. (2522). คมู่ อื ลายไทย. โรงพมิ พธ์ นาคารออมสนิ .
พระเทวาภนิ ิมมติ . (2530). สมุดตาราลายไทย. โรงพมิ พค์ ุรุสภา.
สนั ติ เลก็ สุขมุ . (2539). กระหนกในดนิ แดนไทย. สานกั พมิ พม์ ตชิ น.