بېېته ر غلخ په دو دو
ردوګاه ته شو شو
چول پجېه کاااااااښې شوم بن ي
د مې لیااااااااااااااک و پې تن ي
کاشکې زه ۍاااااااااااااه و ی ژوۍ ی
چې مې تاااااااااااااااااه بیا ۍه لی ی
د ماااااااااااې حال د مې بیان
دی ژوۍاااااااااا ون پې ما تاو ن
شاه بابا چااااااااااااااې پوه په حال
شو بې حکاااااااااااااخ دم درحال
ما بخښلاااااااااااااااې ستا پطا
چې د کاااااااااړ ده د پ
موږ به ۍناااااااااااوځو په ښار
کور ته ولاړ ساااااااااه ته سجار
د ۍیک بختاااااااااااااه کړه حاضې
په پوښااااااااااااا ډ ډه پاطې
زما پور ده ستااااااااااا عیال
په غیېت یې کړم پوشحال
و عهاااااااااااااااکې ته شاه بابا
چې یې وکاااااااااااااړه د وینا
دی مقاااااااااااغول سو په ثنا
بیا و شاااااااااااااااااااه ته په دعا
چې رپدااااااااات سو له حضور
301
ۍور رو ن سااااااااااااااو په ضېور
کور ته ر غااااااااااااااااای په تلو ر
ده پاااااااااو وکړ ټول ګفتار
دی و ښااااااااااااااځه ر رو ن
سول حاضاااااااااې په هغه آن
دو ړو وکاااااااااااااااړلو س م
شاه بابا تاااااااااااااه په کې م
حم شاااااااااااااه و ۍنګیال
یې له صاااااااااااااااااله زمېیال
ته پورلااااااااااااااااااااااڼه یې زما
ستا پااااااااااااااااااوړۍی دی پې ما
یو کاریااااااااااااااااز درته ۍعام
دی پوړۍاااااااااااااااای ستا په ۍام
چې ته وساااااااااااااااااې په قې ر
هخ په قوم کښاااااااااااااې په وقار
حم شااااااااااااااااااااه ته د دعا
وکړه پااااااااااااااا ی ته هخ ثنا
بیا رهاااااااااااااااااااي په لور د ځای
شوه مقکااااااوره د پرل پ ی
که ۍامااااااااااااااااااااااه ته د سود
ده عیاااااااااااااااااااااانو په ۍامه د
د کاریااااااااااااااااااااااز دی لا باااااااااد
هخ د د په ۍااااااااااااااااامه یاد
302
ی عزیزه ته یاااااااااااااااااااااې پن
کړه عمل د رجااااااااااااااامن
په دۍیا کښې چې ۍیک ۍام
وي یادیاااااږي تااااال م م
ی پښااااااااااااااتوۍه ۍنګیالی
وي په تاااااااااااوره بېیالی
ستا پباااااااااااااې د عزت
دب به هااااااااااخ د شوکت
د ساتلاااااااااای ستا تاریخ
چې غلیخ تاااااه وي ته تېیخ
د قده ده لاااااااااوی عبېت
تاته ۍنااااااااااااګ وکړه غیېت
تاته ښااااااااااااایي ښه عمل
ښه عماااااااااال د لار مل
زمېیالی هماااااااااای په کام
دی میاااااااااان د دوی په ۍام
د ۍا رو ی یااااااااااااااااااې ښاد
کړ کاااااااه مړه ده ده یې یاد
+++
303
د وینا مې ده له ۍنګه
ی پښتوۍه په عالخ کښې څه غورځنګ دی
ګوره ح د ستمعار سېه په جنګ دی
د ضعیف قوه د ده عزم و فېهنګ دی
قوي تل د ستعمار په ۍقه منګ دی
ضعیف ځي پخرله لار مقد لور ته
قوي ځي په پرل غېور کن لي ګور ته
قوي ۍه دی چې غېه په پرل سباب وي
ضعیف ۍه دی چې دی مل د پرل حباب وي
هې ټبې چې د ثبات و عزم صحاب وي
په سختیو د حیات کښې تل کامیاب وي
فلهفه د ژوۍ که غو ړ زما ګې ۍه
ز د وسه ز د ولاړ سه له ججاۍه
ثبات ۍه دی چې په پوله باۍ ګفتار کړ
عزم ۍه دی چې د ژوۍ د ر و م ر کړ
هغه څوک چې و مطلب ته عزم پتیار کړي
پېو ۍه کړي چې ژوۍ ون که سې په د ر کړي
د شېېشاه غوۍ همت کړه شیې فګن سه
د فېهاد په څېې عمل کړه و کوهکن سه
ها څو څاڅکي سېه یو سي سمن ر سي
ها څو کهه سېه ټول سي ۍو لښکې سي
304
هېه ډله چې یو یو سي در په در سي
که لښکې سېه فېد فېد سي مات بتې سي
ته پښتون یې ضعیف ۍه یې سېه ر ټول سه
د قوم ګټې ته بې و یو کجول سه
که د ځان ګټه چا پېدښوده کامیاب دی
که یې ورور ته ګټه وکړه پان رباب دی
چې مېد ره ځان ته غو ړی ها غې ب دی
چې ویل ته ښکار کوي شاهي عقاب دی
پ ی د ۍه کړي په دۍیا کښې تا بې وسه
پو ر بتې به و بې وسه تې مګهه
د پولې باد د لویي ۍه سي په ب لو
که لویي غو ړ شېوع کړه په کولو
ۍه رسیږي څوک مزل ته بې له تلو
تګ هخ ښایي د سرېو ۍه چې د پلو
هله ژر سه د مېمې په شان رو ن سه
چې یې پاته په عمل تېې تې قې ن سه
ی پښتوۍه پې پېدي پېه غلیخ سرور دی
پښې یې ۍهته ت په پوله یې شې و شور دی
ته ګمان کړ چې سکېوټه ده دی سکور دی
په ۍغېي کښې یې یې دي مړ یې ور دی
کړ که لاپې دښمن ۍه دی ستا د زوره
غوڅکي غورځي د موږي په زور ی وروره
ته پهې یې د شجاب چې ځای یې غور دی
305
ۍوم یې پاته لاتې وسه په لاهور دی
غیېت وکړه پې وطن درباۍ پور دی
که وطن درڅخه ولاړ د لوی پېغور دی
د غیېت پاوۍ په ګور کښې صفتیږي
بې غیېته په پرل کور کښې تل شېمیږي
ډدې ویل رۍه و زحمت دی وه به بس کړم
که د ۍا سي ټول پښتون ۍو به هوه کړم
هخ به هلته بیاۍومه پرل په وه کړم
چې دښمن د پښتاۍه د ۍغېي پس کړم
زمېیالی یخ د ویل مې دي له ۍنګه
ی پښتوۍه چې پی کړ ځاۍته پنګه
«««««««
مېړۍی پښتون
ی پښتوۍه پ ی پی ته مېړۍی کړ
توریالی یې له هې چا څخه پخو ۍی کړ
د غیېت بېپه له د څخه ستا درۍه وه
چې شی یې درکولې پښتنه وه
توره ډ ل د پښتوۍو لي ته ګیڼه وه
په مېړو کښې یې تې ټولو مخکنی کړ
ی پښتوۍه پ ی پی ته مېړۍی کړ
توریالی یې له هې چا څخه پخو ۍی کړ
حم شاه و میېویس د وو ۍیکوۍه
306
ته ولاد یې د هغو چې وو مېړوۍه
دوی په توره تابع کړي وو ملکوۍه
د آریا په لوی ټبې کښې لومړۍی کړ
ي پښتوۍه پ ی پی ته مېړۍی کړ
توریالی یې له هې چا څخه پخو ۍی کړ
د شېېشاه توره تې ۍښه پور ستایي
و س ل و شاه محمود ته تحهین و یي
د ۍیکو په څېې غیېت و تاته ښایي
دښمن ولې په مېړ ۍه وروستنی کړ
ی پښتوۍه پ ی پی ته مېړۍی کړ
توریالی یې له هې چا څخه پخو ۍی کړ
د غېڅو په شان په غېو باۍ پتلی
لکه سیل ته پې غلیخ ر کوزد لی
تې څنګلو به د بېدښنا په دود وتلی
ز ده د غېوۍو باز چا کورۍی کړ
ی پښتوۍه پ ی پی ته مېړۍی کړ
توریالی یې له هې چا څخه پخو ۍی کړ
پرل وطن د په سېو وینو و ساتلی
هخ د زور د مټه هې چا و لی لی
څه در وسو چې د ۍوم ههې لوی لی
ته باد ر و وه مېیاۍو پن ۍی کړ
ی پښتوۍه پ ی پی ته مېړۍی کړ
توریالی یې له هې چا څخه پخو ۍی کړ
307
زه ویپ ۍه شوم
پهېلی سو هې پی له پوبه ویپ سو
د ججان بڼه ب له په بل رۍګ سو
د ب لون د ماهیت د مکتب ر ز دی
ها ستاد سو چې شاګېد د د فېهنګ سو
زه یخ پېوت په رډو ستېګو ورته ګورم
ۍه شاګېد یخ ۍه ستاد یخ ۍه څه ښورم
د سې ډدې ژمي سول تېې پهېلي ر غله
زه پوه ۍه سوم څنګه ر غله څنګه تېې سول
ۍه سې ر د پهېلي ر ته څېګن سو
ۍه د ژمو ر ز ته ځیې چې په څه ځیې سول
ت په پیال زه هېکلی کوم د دو ړو
حاصل ۍهته تخخ پاشخ زه په شاړو
کله ګډ زه په صفت د ګل بلبل سخ
کله زلفې زه شاۍه کړم د سنبلو
کله وو یخ شج ته د یار ستېګې
کله سېو څخه جوړ کړم ق د ښکلو
د هېشي په ظاهې رۍګ باۍ غولیږم
د وړوکو غوۍ پیال ته هوسېږم
کله لمې د مخ ب ه د پښو پلخال کړم
کله وروځې یې لک کړم د مار ۍو
308
ښکلی مخ یې کله لمې شاه یې سروږم کړم
بیا کړم ستوري د سبا پال د یار ۍو
حقیقت څخه پبې ۍه یخ محض هوه دی
بې کارو ۍه شېۍګجاری د جېه دی
کله مینه د شجېت مې لېوۍی کړي
لا شاګېد ۍه یخ پخرله ځان ستاد کړم
د وي د سې چې وبه غلبیل کښې پلخ
چې په پرل صفت پخرله پرل زړه شاد کړم
ۍه په صل ۍه په فېع باۍ پوه یخ
د چې و یخ چې زه پوه یخ لا ۍاپوه یخ
په ګفتار شینکي باغوۍه م م ښیخ
چې کاته سي په ټکل مې ۍوۍس شل کړه
په هې چا و په هې شي پهې زه ځغلخ
ۍه څه زما سو ۍه مې څوک و ځان ته پرل کړه
ۍه یو ځای کښې په آر م ر حت کوی سخ
ۍه لمن د پوشحال په لاه ۍیوی سخ
زما څخه ورکه پرله لار په ۍاپوهي ده
ی رحماۍه! ستا دربار ته یخ ر غلی
ته ما پوه په حقیقت کړه هخ مې پرل کړه
ځکه ته یې چې تې لاه ۍیهي لود لی
چې ګفتار د حقیقت کړم زمېیالی یخ
که کېد ر مې حقیقت سو بېیالی یخ
309
ۍه غولېږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ ۍه غولېږمه
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
د شرېل د شراۍه ۍه ده د ماګیې ده
د ۍغمه د پوشحال ۍه ده د ویې ده
د د ۍه په د حلقه کښې د تزویې ده
بن د ستعمار دی ر وتاو سوی ۍه پ صېږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ ۍه غولېږمه
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
ماته و یي چې د تاته ښکلی کور دی
زه چې ګورم ماته کور ۍه دی د ګور دی
د سور ګل چې ماته ښې د سور ور دی
پرله مې ویجاړه تل پېدي ته قېباۍېږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ ۍه غولېږمه
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
ماته و یې مهلمان یې ر څخه جار سه
زه به پېوت یخ پې پالنګ ته پجېه د ر سه
که پرل ح د ر څخه وغوښت سې په د ر سه
زما څخه غیېت تللی د غ م زه غ مېږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ ۍه غولېږمه
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
310
ماته و یي د دپاره ته پی یې
چې هې څو د سرکوم ته بای لایې
که د ستېګې کړ ر پورته ته تالا یې
که ډدې مې سرکاوی سې لا ډدې په پوشحالېږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ ۍه غولېږمه
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
ت په پوله باۍ زه و یخ چې پښتون یخ
په صفت د پښتاۍه زه ړوۍ و کوڼ یخ
ما پې یښې ده پښتو چې پو ر زبون یخ
د پو پهیهي ده چې پهیهو ته دردږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ ۍه غولېږمه
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
ی پښتوۍه لږ څه تاو ورکړه و ځان ته
ۍارینتوب د بیا ته وښایه ججان ته
د د پز پېغور مه پېدږده فغان ته
حال ته د چې ګورم لکه مار ههې تاودږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ ۍه غولېږمه
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
په ۍامه د پښتوۍو لي سې وچت کړه
ته پښتون یې سې د ټیل سو لږ غیېت کړه
که د ۍه کړ له ۍامه څخه ځان رپدت کړه
پ یګو د پښتون د غ م ۍه ډدې شېمېږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ غولېږمه
311
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
ی صیاده! د ګې ړ ۍه دی زمېی دی
که ر ویپ سو په کتو یې ستا مېګی دی
ګمان مه کړه په شجباز چې د چېګ دی
کله به زه ښکار سخ ستا و ښکار ته ر ویښېږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ ۍه غولېږمه
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
وۍیهه هوس چې پوله چې لې ته توره
د ځای دی د زمېو لیې ځنې ښوره
ځان د په مان کړه ځغله ژر وروسته مه ګوره
ټول کړه د زوړ د م د زمېیالی یخ ۍه بن دږمه
مه و یه للو وړوکی ۍه یخ ۍه غولېږمه
مور ۍه یې مېېه یې په مطلب د ښه پوهېږمه
ماشوم و یي چې ۍهان یخ
د وطن په ګلهتان کښې ۍوی ګل یخ ر وتلی
که روزل د ۍهیخ ۍه وي زه پو ۍه سخ پن لی
هغه ګل به وده وکړي چې مالیار وي دی روزلی
که پالل د باغو ن ۍه وي دی به ژیړ وي و زبېښلی
هو هې ګل چې تېبیه سي د ده ځای به ګلهتان وي
که ۍه دی به وي پودرویه چې ولاړ تل په ډدې ن وي
زه ماشوم یمه بې وزلی تېبیت مې پېتا پور دی
د پرل پور که د ۍه کړ تل و تاته لوی پېغور دی
که ولاد بې تېبیې سي د تور د غ پې پ ر و مور دی
312
پ ر و مور به یې لا څه کړ چې ز ر د کلي کور دی
هې ۍجال چې پیوۍ ۍه سي میوه ۍه ورکوي چاته
ته په علخ ما پیوۍ کړه چې پوږه میوه سخ تاته
زه بې و که ستا په لاه کښې په ۍدیب مې کې مت کړه
په رڼا د تېبیت مې په مان له ججالت کړه
زما تخته ده پاکه سرینه ته پې رسخ ښه صورت کړه
که تخته سوه درڅخه توره تو پرل ځان د م مت کړه
زما وجود تاته درکړی طبیعت په ماۍت دی
که ضایع شو درڅخه پوه سه چې بې ساری پیاۍت دی
زما کتل په کمه ستېګه د کتل و لوی ججان ته
ووړ ۍجال و هغه وۍه چې پتلې و آسمان ته
د پېون وړوکی ګوره چې ۍن پیژي کجکقان ته
د د علخ په رڼا کښې رسی لي هې پنجان ته
هې وړوکی که په علخ تېبیه سي لوی ۍهان دی
چې بې علمه وي لوی سوی دی وړوکی تې حیو ن دی
چې ۍهان یخ بای کښېږدم پې سې تاج د کېمتا زه
ځان ته وګټخ د فضل تېبیه تل مېحبا زه
مفتخې سخ پې همزولو د کمال په ښه قبا زه
په سیالاۍو کقې شغال کړم د هنې مقام علی زه
درته و یخ زمېیالیه که ته غو ړ چې ځان ښاد کړ
د ولاد روزۍه وکړه چې وطن د ژر باد کړ
زموږ وطن
زموږ وطن فغاۍهتاۍه! ته د وسې پې دۍیا
313
ستا ولاد د ژوۍ ی وي هخ د لوړ وي تې هېچا
ته جنت یې سې پې مځکه هخ ته زړه یې د یقیا
تم ن د پخو ۍی دی هخ ز ۍګو یې د آریا
ته ښه مینه د پښتون یې هخ و دوی ته لکه مور
که پرل سېتې تا جار ۍه کړ دی پښتون ته لوی پېغور
تا زموږ هغه زړه ور پلېوۍه مین د روزلي
چې ستا د پښتنو لوڼو شی یې د رودلي
هخ تا د دوی د هغه تاریخ پاڼې دي ساتلي
چې توره و مېړ ۍې په و ر و ر دۍیا منلي
ستا پاوره د غیېت ده لږ څه تاو ورکړه و ځاۍته
هخ بیا د پخو ۍی هغه درب وښیه ججان ته
د ګې ۍې مینې وروڼو ژر ر ځئ چې سېه ټول سو
لاسوۍه سېه ورکړو په یو زړه په یوه یول سو
پې ځای مو وظیفه کړو هخ په مینه یو کجول سو
جوهې بیا ورښکاره کړو و دۍیاته د سې پول سو
ټاکلې وظیفې چې لوړ ټبې ته د ۍنګوۍه
په کړو کښې که ضېور شي بای ورکړو پرل سېوۍه
مال وطن و ۍوم مو پرل دی څو چې وه مو وي د ځان
و لوړو لي ته یې یو زړه و لاه په لاه سو په ښه شان
زموږ ولاد به زموږ پې پله باۍ ر ځي لکه زمېیان
هخ ر تلوۍکی وپت ډدې روڼ دی و وطن ته د فغان
ځکه غو ړي هې پښتون به پرل وطن ته فتخار
هخ به کړي د ټول ټبې د سېلوړئ ۍه پرل سېجار
314
یو مو دین یو مو آیین یو مو پ ی یو مو پیقو دی
په وینه مهلک یو یو هخ د قوم مو پرل پاچا دی
ۍقدان ګټه مو یوه ده که څه شاه دی که ګ دی
وطن ټبې که لوړ سي د لوړو لی د هې چا دی
ر ځئ چې په ۍامه د پښتوۍو لي ټول رو ن سو
په ټینګه س مي عقی ه لوړ پې کل ججان سو
«««««««
د شجی ۍو یاد
ۍن پو بیا د چا په یاد وطن جوړیږي
هې پو ۍه د ښادۍ ۍغمې ژغیږي
تور تیروۍه د پیالي سرېو سرېیږي
لې و بې طیار د چې کړیږي
د ۍادر د تور ور ده چې له ۍتیکې
ر وتلې د لماه په څېې ځلیږي
د چمن ګلوۍه بیا و ړه تازه دي
د شجی ۍو په سېو وینو رۍګینه دي
د پښتون د شجاعت ستوري ښکاره دي
ر وتلې لوی و کخ په ۍن ره دي
د شجی ۍو په تعظیخ عهکې ولاړ دي
چې پې سې یې د فغان بیېغ رپېږي
زموږ پلېو و ۍیکه ګاۍو ۍوم یهتلی
دی په توره هې غلیخ دی دوی شړلی
315
هخ په وینو ستق ل دی دوی ګټلی
د وطن هخ دوی و موږ وته سرارلی
وه پو موږ د دوی په توره سېلوړي کړو
چې په توره مو د دوی تن ح پرلېږي
د ګ ن په ګلهتان کښې چې لی ه سي
شجی ن دي چې زموږ لور ته یې کاته سي
چې موږ څه کړو و د لاسه به مو څه سي
د وطن ته و په څه دود یې ساته سي
که موږ سو د دوی په څېې ۍو پښتاۍه یو
که ۍه کله به د ۍوم پې موږ یادیږي
هې پښتون پې پرل وطن باۍ پتنګ دی
سېلوړي د پښتنو تل سور کفن دی
وه چې پاته زموږ په هیله د وطن دی
د روزۍې لومړۍ لار یې علخ و فن دی
موږ به روزو پرل وطن تل زمېیالیه
هخ به یې ساتو څو مو ساه ر کښې چلیږي
«««««««
316
د بیېغ تې ۍه
آ زموږ بیېغه! په ۍاز رپېږه
چې ته رپېږي ههې رپېږه
تاته س م کړي تاته کې م کړي
د پرل وطن په زلمو ۍازدږه
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ په ور پې ده د ۍوم دی حې م
پښتون پې ۍنګ دی و هخ به وسي
ساری یې ۍهته چې سوبه یوسي
فخې یې بولي د پښتوۍو لي
پې پرل بیېغ مړه که په سوو سي
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
د لوړ بیېغ چې پې موږ رپیږي
پښتاۍه و ړه پې ر ټولېږي
ۍښان د پښتون محې ب منبې دی
زموږ ملت به تل پې ۍازدږي
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
آ زموږ بیېغه! ستا د ښه شان وي
تې څو ججان وي ستا د دور ن وي
317
ځکه پې موږ ته رحمت د پ ی یې
هخ د ستا سیوری تل پې فغان وي
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سېۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
«««««««««
د بیېغ بله تې ۍه
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړو پې وړ پې ده د ۍوم دی حې م
آ زموږ بیېغه! په ۍاز رپېږه
چې ته رپېږ ههې رپېږه
د پرل وطن په زلمو ۍازدږه
وینه مو تاته ح ل درته ولاړ په س م
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
پښتون پې ۍنګ دی و هخ به وسي
ساری یې ۍهته چې سوبه یوسي
پې پرل بیېغ مړه که په سور سي
ګڼي یې فخې د ځان د پرله توره و کام
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
پښتون سې ب دی تې بن تېېیږي
لکه هوس تې ګړۍګ کوزدږي
318
هخ یې له زوره غېوۍه ۍړیږي
څو چې و ۍخلي پرل و ر د ده پو ۍه وي ر م
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
د لوړ بیېغ چې پې موږ رپېږي
پښتاۍه و ړه پې ر ټولېږي
زموږ ملت به تل پې ۍازدږي
محې ب منبې دی پکښې ښه ۍښان د س م
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
موږ ز من ټول د پښتنو یو
هخ شنه زمېي موږ د لویو غېو یو
چې ۍه ډ ریږي هخ د هغو یو
ورکوو سې پې بیېغ ولاړ پې پرل ۍنګ و ۍام
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
که څوک پولاد سي یا شین زمېی سي
زموږ پې ملک یې کله بېی سي
دلته د پاورو به یو ډیې سي
سې به یې پېیکړو په درۍګ که څوک ر تېې کړي یو ګام
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
آ زموږ بیېغه! ستا د ښه شان وي
319
څو ججان وي ستا د دور ن وي
هخ د ستا سیوری تل پې فغان وي
ځکه رحمت یې د پ ی پې موږ سجار و ماښام
بیېغ به ساتي پښتون په پښتوۍو لي م م
که یې سې ۍه کړ پې ور پې ده د ۍوم دی حې م
ااااا
تېې پو تېې سول
زیېی د بجار سو غوټ شنې سو له پن څخه
بوی د ګلو پرور سو هخ د غېو هخ د صحې څخه
ډک سول بیا جاموۍه د سېو میو له مینا څخه
ر غی میخاۍې ته ساقي بیا له پاۍقا څخه
ورکړي هې سړي ته یې پیماۍې له د صجبا څخه
ژوۍ یې پوشحالي وه بېپه یې یووړه له دۍیا څخه
توتک دي په ۍڅا ز ڼو ر وړه پیغاموۍه
څه له پېوت یې پو ر زبوۍه ولاړ سه ی پښتوۍه
ما چې ستېګې کړلې روڼې بل عالخ و بل ججان
همه و ړه په ر حت وو هې یو و پوښ پن ن
د دۍیا و ړه سمهور وه په غاټول ری ي ریحان
بلبل ۍاست د ګل په ښاخ و مهت شی و غزلخو ن
هې طې ته ر ز و ۍیاز و غیږ په غیږ وو عاشقان
څه دوستي بې بېي وه تا به و چې دی جنان
د پرل عمې مې رمان یو چې څنګه پې ما تېېسو
320
ګفتار مې عمل کړی کېد ر ولې ر څخه هېې سو
عالخ و د بجار په سیل وتلی و صحې ته
زه ولاړم د رحمان و ه یې ته و دعا ته
د رحمان له قبېه ژغ سو چې څه و یخ وتاته
د ته وو یه له ماۍه هې ز ړه و هې بېۍا ته
مه ستاد بوله پرل ځان مه شاګېد و یه و چاته
ۍه په لاپو تاته سود ۍه چې ټیل ګور و ماته
فلهفه د ژوۍ ر ستي ده درستي ده ۍه دروغ
په کږه لار که رو ن یې هیله مه کړه د فېوغ
مه ته ویاړه مه ګفتار کړه مه قده د پېوۍي
تېې پو تېې سول په کېد ر یېه ته روزه ۍني
پوله د پټه لاه د پ ص کړه د صفت دی پښتنې
ګفتار لږ کړه کېد ر ډدې کړه م حان دی پن ۍي
ۍه سرین باز یې بار ن ښکار کوي له کوره باۍ ۍي
پېو ز لوړ کړه چېګان مه وهه چېګان دي کورۍي
زمېیالی یخ ر کړه می چې بې پوده له ججان سخ
ی رحماۍه! زما یې څخه چې ۍاص د زوړ و ځو ن سخ
ااا
«««««««
321
د لیوۍتوب مقاعېه
موږ چې د دلیوۍتوب مقاعېه کړو
لیوۍي چې ۍه یو ته ۍو و یه څه یو
شاعې ن دیبان و ړه لیوۍي وي
ځکه ژوۍ کښې ټول عالخ و ته موږ پړه یو
پس له مېګه بیا پوهان فیلوسفان سو
که څه پاور یو تې ګېد ججان موږ ښه یو
د په د چې پرل ټبې ته ښه ور غو ړو
تل د دوی و بې بختیو ته موږ ژ ړو
په تورتخ کې د شاعې ستېګې کاته کړي
شاعېی پوري په توره شره کښې دزړه وینې
ۍور بی ه وي تې سجاره کړي پوبوۍه
د شاعې ستېګې و ستورو ته وي سرینې
ۍه یې پوب ۍه یې پور ک ۍه یې ر حت وي
د ر تلوۍکې زماۍې ښې ب ویني
په د حال کښې پرل ملت ته دی تقکیل کړي
د ښو ورځو پو د پرل بقې رلیل کړي
چې ژوۍ ی وي شاعې هې څوک پې ده پاۍ ي
مګې ۍه پوځي له ځایه دی لوی غې وي
شره و ور وي په سود کښې دی ډوب تللی
لکه د چې د دۍیا څخه مېور وي
322
چې دی مړ سي په پو رۍ کې بې کفنه
ق رمن سي ټول ګفتار یې بیا ثمې وي
لنډه د چې دی ژوۍ ی وي پو ر بتې دی
بیا چې مړ سي لوی و کوچنی ته د زړه سې دی
ټول کړیږي په دۍیا کښې دی د پاره
چې په ژوۍ کښې دی حهاب وي په سړو کښې
ر حت هغه ساعت بولي چې ښه وپوري
په عقېت وی د پرل عمې ورځو شرو کښې
پو شاعې ۍیک مېغي هغه بولي ځان ته
چې حهاب سي پس له مېګه په مړو کښې
پوښ یې ۍق ه ګټه ۍه ده و پرل ځان ته
د ۍهیي دفتې دی لولي و ججان ته
وه ۍو و یه چې شاعې لیوۍی ۍه دی؟
چې په ژوۍ یې ځان و مېګ وته سرارلی
ۍه یې ق ر ۍه عزت سته په ژوۍ ون کښې
پرل ر حت کور و کجول دی ده شړلی
د وطن د مینې ور کښې دي کباب دي
بیا وطن کښې پرل و بل دی دی رټلی
په د ټولو زحمتو بیا هخ پوشحال وي
د ده پیال د ستقبال وي ۍه د حال وي
زمېیالیه! د ګفتار د لیوۍتوب دی
وه ۍو بس کړه د بې ځایه وینا مکړه
څوک چې ځان ته هوښیاري کړي لیوۍی دی
323
که هوښیار یې ته بې یاره پن مه کړه
که د یار په غخ غمجن یې ۍو هوښیار یې
په پرل غخ ګوره هیڅکله ژړ مکړه
شاعېي د هوښیاري ده هوسېږه
څو چې مې تې پرل وطن ملت ځاریږه
پال جوړ د کالینات په جتماع کړ
چې د بل په غخ کښې ډوب وي ها سړی دی
د ملت لیوۍي و ړه هوښیار ن دي
څوک چې ځان ته هوښیاري کړي لیوۍی دی
ځان ځاۍي د سړیتوب سېه ۍه ښایي
ځان ځاۍي چې کړي یا پې دی یا غویی دی
د وطن په غخ کښې ته چې لیوۍی یې
په عالخ کښې که سړی وي ته سړی یې
ااا
««««««
د ځو ۍ یاد
د ځو ۍ کارو ن که ولاړ له ما و تاۍه
پو یېو کښې یې ر پې یښې پل وروۍه
په دغه به سوده وکړو زما جاۍه
په تېې سوي پهې تېتاب ر وړي غموۍه
که څه هخ د مینې پوۍه مو ده ړۍګه
یا څوک ۍهته د ولاړه تقه توره
324
مګې ۍه وه د سې شاړه و بې رۍګه
هخ ود ۍه هخ وه ښکلې د هې ګوره
ته ډدوه و زه پتنګ وم ستا له څنګه
سوز و ساز مې و له مینې ستا له وره
د پو زما و ستا د ژوۍ قده ده ګې ۍه
ړه ۍه لېي په چا موږ به یې زغموۍه
د پو له ر ځه چې وکړو یو تې بله
هخ تېې سوی د ځو ۍ وپت ر په یاد کړو
ته سورګل سه د بجار زه به بلبله
په وصال به د غمجن زړګی بیا ښاد کړو
څو جاموۍه به ډک ۍوش کړو د سېو ملو
د ججان به دوباره په پرل مې د کړو
د پل ور به د یېو کړو تازه ګې ۍه
په لمبو به یې رڼا کړو بیا د پوۍه
تېې پو تېې سول وه به پوشې څه سود کړو
لاه تې غاړه به سو دو ړه یو وبل ته
ستا د غاړ په مېل به مقغولتیا کړو
هخ به یې وشلو ۍږد و یوه ګل ته
چې د وشلې و ۍو موږ به یې تماشا کړو
هخ به تا زه ر ۍږد کړم پرل ګوګل ته
بیا به ټیل سو دو ړه مځکې ته پن ۍه
ۍو به ټول ستا د مېل کړو سېه لعلوۍه
ااا
325
د پښتنو عج
د بیا ۍو ۍغمې دي د پښتون په تې ۍو کښې
که چیغې د تورسېو ماشوماۍو دي رغو کښې
و ز دی د زمېیاۍو د ګې ړو په د مو کښې
که شېۍګ د زولنو دی د په پښو د پښتنو کښې
د لوې لغړ پښتون دی چې زګیېوي کړي په یېو کښې
یا ساز د تورل لنګي دی د فېۍګ په بنګلو کښې
د وینې د شجی دي که لاله دی په دښتو کښې
که جقن د پښتون دی چې حهاب سي په ژوۍ و کښې
ۍن عج د پښتنو سو شمار به ۍه سي په مېیو کښې
د ۍنګ زۍځیې یې ټینګ سو وه غیېت یې ر غی زړو کښې
پښتون زوی د پښتون یې له زله مېړۍی وي
د څنګه به باور سي چې چو ړي پاکهتاۍی وي
تل ښکار و ستا په بېپه ته شجباز پو پخو ۍی وی
د پیال د ټروه پوچ دی چې چورګوړی کورۍی وي
همی ته د پرل و ک وي له پرلو کو لومړۍی وي
غ م چې ۍن دعا کړي ته پرلو ک لاپېوۍی وي
سیالان وو تې تا وروسته تې هې سیال ته مخکنی و
مېیان که شي د مخه پن ۍی شو پرل پېدو کښې
ۍن عج د پښتنو سو شمار به ۍه سي په مېیو کښې
د ۍنګ زۍځیې یې ټینګ سو وه غیېت ر غی زړو کښې
326
فېعون پې تا جادو کړی ی پښتوۍه لږ څه ځېې سه
ښامار درڅخه تاو سوی د موسی غوۍ مارګیې سه
دی غل ستا د ههت دی ته و کمن د پرل سېیې سه
مدل ۍه دی شېیې دی ته قاتل د د شېیې سه
بلیس غو ړي چې پیې سي ته پخرله د ځان پیې سه
لاه مه ۍیهه و ده ته ته پخرله دستګیې سه
ت بیې د تباه کړي ته لږ پوه په د ت بیې سه
که کار له کاره تېې سو پښتون غو ړه ه یېو کښې
ۍن عج د پښتنو سو شمار به ۍه سي په مېیو کښې
د ۍنګ زۍځیې یې ټینګ سو وه غیېت یې ر غی زړو کښې
د جال د پاپه ټګ دی چې ور ن کړی یې ججان دی
زوړ د م د هن یې ټول کړ ۍوی د م یې پاکهتان دی
عجیبه رۍګ یې ورکړ دلارۍس پې ځای قادیان دی
په پټه س م ک دی په ظاهېه مهلمان دی
شاګېد د ستعمار سو رویکار چې سحې بیان دی
تاپاک یې پاکهتان کړ وه ه پښتوۍهتان دی
پوه سوی زمېیالی چې په ۍیېۍګ د د شیطان دی
پښتون ګوري پرل و ر ته وینې یقي په رګو کښې
ۍن عج د پښتنو سو شمار به ۍه سي مېیو کښې
د ۍنګ زۍځیې یې ټینګ سو وه غیېت ر غی زړو کښې
اااا
327
د شجز ده محم کبې مېثیه
ی مېګیه! بیا د څه پیې کړ ساز
ولې بیا د پښتاۍه ته ستېګې سې کړ
تا پو هیڅکله زړه سوی په چا وۍکړ
د هې چا په ژوۍ پهې د مېګ ۍار دي
ستا له لاسه لا سمان په ورټ ورټ ژ ړي
تل په وینو یې لړلې کنار دي
ستا د غقو توبې و ړه جګېدوز دي
په ویقتلو ستا د ډکې ه دې دي
ولې دوۍه په زړه سخت یې تل جفا کړ
ۍه د ور ر ۍه د بور څه پېو کړ
تا پو بیا د پښتنو غمګی کړ ۍوی
چې د پ ر و د مور مېګ یې لا هېې ۍه و
د سې تېې د زړګي تا ورۍیمه پو کړ
چې بل تېې تې ده دۍیا کښې ورتېې ۍه و
ځلمیتوب له څاۍګې تا بېل کړ پز ن سو
آه! ژوۍ ون یې د غاټول تې ګل ډدې ۍه و
د پښتون د هیلې باغ کښې ۍوی ګل و
شجز ده و چې یې ګل هخ په څېې ۍه و
دی پو زموږ د زلمي شاه د زړګي سې و
که څه ووړ وپښتاۍه ته دی کبې و
328
ی مېګیه! ستا له لاسه څه ګیلې کړم
څو تې څو به حهابخ د ستا ظلموۍه
ۍه یو ز زموږ کورګی تا غمجن کړی
د سې ډدې تا غمجن کړي دي کوروۍه
پ ی د زموږ د شاه د زړه صبې روزي کړي
پ ی د ۍه ر ولي ۍور د سې غموۍه
زموږ شاه و ملکه د س مت وي
ګ ن ډدې وي که پز ن ۍه شي باغوۍه
زمېیالیه! وه و پ ی ته لتجا کړه
تل د قوم و د پادشاه د سې دعا کړه
ااا
»»»»»»»
د وطن پ مت
د چمن ګلوۍه بیا و ړه ښکاره سول
ر وتلي لوی و کوچني په ۍن ره سول
بلب ن د ګل په عق کښې په ۍاره سول
عاشقان د معقوقو په شاره سول
بجار څه کړم چې له یاره یخ ج
عاشقان دي په ۍ وه و په محنت کښې
معقوقان دي په غېور و په ۍخوت کښې
منعمان دي سوده په ۍاز ۍعمت کښې
فقیې ن دي همه و ړه په زحمت کښې
329
شره و ور سوه زما تېېه په سود
څوک غوښتوۍکي دي د جاه و کې مت تل
څوک پته دي شره و ور په عبادت تل
څوک مین دي د وطن په سعادت تل
څوک کوي و پرل وطن ته پیاۍت تل
عمې تېې سو ۍه مې ها وکړه ۍه د
څوک تعلیخ د ۍګلیهي فې ۍهوي کړي
څوک وینا په جېمني و په روسي کړ،
څوک درسوۍه د فارسي و عېبي کړي
څوک ویاړۍه په تېکی و په هن ي کړي
زه په پرله پښتو ژبه یخ شی
زمېیالیه! که د تېېو کفاره کړ
هخ د دین هخ د دۍیا پرله چاره کړ
یا که غو ړ د ګناه ګېیو ن پاره کړ
لوی و کوچني ته د ملت مینه ښکاره کړ
د وطن پ مت کښې ځان کړه ته ف
ااااااا
«««««««
طلوع فغان و حبیبي
د پښتو د مینې لمې یې
د فاضل پښتون ثې یې
ۍښاۍه د لوی ټبې یې
330
ته بې ت که لوی پتې یې
یا طلوع یې د فغان
ستا مضمون در و ګوهې دی
پښتنو ته ښه رهبې دی
ټول عالخ باۍ پبې دی
د رقیب د لاه په سې دی
ستا ۍوم تللی په ججان
بختور د ۍوی کال سه
تې هې چا د لوړ قبال سه
فېین د په مقال سه
چوپړیان د په ښه حال سه
چې روز د په ښه شان
پې پښتون د فتخار دی
ستا مضمون شیېین ګفتار دی
پې پرل قوم د عتبار دی
زمېیالی پې د قې ر دی
ستا م یې دی پښتون ځو ن
حبیبي ته مې کې م دی
دی په صل پښتون قام دی
چې په غخ کښې ستا د ۍام دی
زما ګفتار سجار ماښام دی
چې تل وسې په دور ن
اااا
331
د وطن غېږ
ی وطنه! ستا په غېږ کښې یو روزلي
ته مو مور یې موږ د ستا شی رودلي
تل یو ستا په لو لمن کښې موږ پاللي
هخ پلېوۍه ۍیکه ګان مو تا ساتلي
هېې به ۍه کړو تې ب ه ستا حقوۍه
موږ به وکړو څو ژوۍ ي یو ستا ساتنه
هخ به لوړه ستا ماڼ کړو په پوهنه
هخ به وکړو د ولاد د ښه روزۍه
د غلیخ و د ب پو ه د تل تېټنه
که موږ وو ساهو ولاد رښتیا مېړوۍه
موږ به تل یو ف یي و پرل پاچا ته
ځکه دی دی ښه روزوۍکی موږ و تاته
هخ مو بیایي د ۍجضت و لوړ پو ته
د له ده ده لارښووۍه و هې چاته
موږ به جار کړو تې د شاه و تا سېوۍه
د پبېه زموږ په ټینګه و رښتیا ده
هخ حاصل مو د پوهنې ستا لوړتیا ده
هخ رضا د پ ی رسول د شاه رضا ده
هخ مو هیله له پاک پ ی څخه هم ده
چې وطن و شاه ته وکړو پ متوۍه
332
ااااااااا
د پښتنو بیېغ
د ۍو ۍغمه ده که ب ل د دۍیا رۍګ سو
پوه د سور شرېل سوه که پام سحې د فېۍګ سو
پوشحال دی ژوۍ ی سوی که زو ل د ورۍګ سو
غخ په پاکهتان دی د پښتون د تور شېۍګ سو
پورته یې بیېغ سو له غیېته یې سور رۍګ سو
بیېغ د پښتنو سولو وچت پې لوړو غېو
دوی ساتي به بیېغ په پرلو وینو په سېو
ز د به پرل وطن کړي تل په مثل د پلېو
رقیبه! ته ځان وژغوره د ۍګړ دی د زمېو
ګې ړ که هې څو رۍګ سي کله سیال د پلنګ سو
پوه سه جادو ګېه ستا و سحې ته موسی لېو
که د جادو جوړ ژدهار کړی موږ عدا لېو
که بولجب و بو ججل سي مدطفی لېو
ومنکې ۍو ته په لاه ی بیضا لېو
فېعون چې فېعوۍي کړه څنګه غېق په ب رۍګ سو
س م س م چې و یي س م ۍه دی په د شان
ب ل د د جېه دی رهبې ۍه سي د کارو ن
ستاد د لا وۍکړل چې تابع کړي د زمېیان
سل کاله یې د سود وه سود یې ۍه و بې له زیان
پېیې می ن پېدښود د د پیال څخه په څنګ سو
333
په پوله به کلمه وه د لارۍس په زړه ملعون
کعبه د س م ولاړه چې س م یې کړ مفتون
پته په غ م سو ټول س م پو ر و زبون
د زوړ منتې چې لولې ثې ۍه کړي پې پښتون
معلوم یې چودري چې ستا پیې لارۍس ملنګ سو
باد ر یې ی پښتوۍه غ م ۍه سي د غ م
د کار به هغه څوک کړي چې ۍه ۍنګ لېي ۍه ۍام
هې څوک چې ډوډۍ غپ سپ هغه ۍه دی پښتون قام
سې ژر ته ځنې پې کړه ی پښتوۍه په صمدام
هغه چې پېڅوي وطن و قوم ها بې ۍنګ سو
پاڅه ی پښتوۍه ۍن ته ۍوی ججان ساز کړه
زوړ طلهخ مات د کارګه دی ځان شجباز کړه
څېې کړه پېده د غماز ۍو لوې یې ر ز کړه
وه زمان ر غلی د شېېشاه دور ن غاز کړه
ساته پرلو کي د که په صل که په جنګ سو
اااااااا
««««
ۍه پوهېږمه زه
یمه پښتون په پرله ژبه ۍه پوهېږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
یمه پښتون و پرلې ژبې ته تل و یخ پېغور
ۍه مې څه غخ سته د کور
334
ۍوم مې فغان دی په پېدۍ ژبه ژغیږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
د پښتوۍو لي ټول عاد ت و عنعنات مې دي هېې
د ملیت څخه یخ تېې
په پېدۍ ژبه سې لویي کړم و ګړیږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
و پېدۍ ژبې ته ۍڅا کړم پرله پاته له ما
د پو کمال دی زما
پرل مې ویجاړ دی تل و ۍورته ګډدږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
زه یخ پښتون د پښتوۍو لي څخه مې عار دی کنه
د مې رفتار دی کنه
دۍیا پو و لوته پې مځکه لا ټرېدږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
مخ یوه ستن زه جوړولای سخ ۍه ۍور څه کمال
کمال پو بولخ جنجال
هخ مې چرن کفن د بل دی ۍه شېمېږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
ټول ملتوۍه شره و ور د پرل وطن کړي پ مت
زه یخ په پو ب د غفلت
د پرل عزت د پاره ژر تې ورور دښمن یې تېور
هخ یې وطن سي معمور
لکه ټروه د کور چېګاۍو ته کړدږمه زه
335
ۍه زهیېدږمه زه
په پوله تل و یخ چې وطن دی ډدې پې ما باۍ ګې ن
زړه کښې مې ګېځي غې ن
په د درو غو ۍه شېمېږم هوسېږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
تهبی په لاه کښې شیخي کاۍ م په ظاهېه جاۍه
چې څه حدول کړم تاته
لکه کوټه غوۍ مېد ر ته غږیږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
چې زه و ځان سو ۍه شیخي ۍه م یي وي زما
یمه عالخ ته ب
ح ل حې م مکېوه تل ۍغېم ۍه مړدږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
هغه پوبوۍه چې ما کښې دي بل چا کښې ۍهته
ټوله دۍیا کښې ۍهته
که هې څو ګډ یې زمېیالیه ۍه لیږمه زه
ۍه زهیېدږمه زه
اااااااااا
«««««««
336
د سېو ګلو دور ن
موسخ د ژمي تېې سو پهېلی په ډدې سامان ر غی
د سېو ګلو دور ن ر غی
بلبل چې و لیو ل د ګل د مینې غزلخو ن ر غی
بور مهت و پن ن ر غی
د ۍیهان وریځې ګېځي مېغلې وروینه
کالینات سینګاروینه
شین فېش یې غوړولی چې بیا دور د ګلهتان ر غی
پ مت ته یې باغو ن ر غی
په موسخ کښې تغیې پېپ سو موجود ت و ړه تغیې کړي
د پرل ځان هې څوک ت بیې کړي
عالخ کښې پوشحالي ده ۍوی کال ۍوی زمان ر غی
ر حت پې کل ججان ر غی
د زمان د کار و بار دی هې سړی وظیفه د ر دی
و پرل مزد ته ۍتظار دی
هغو چې غزولي پرلې پښې دي پو ر حیې ن ر غی
ۍتلی په رمان ر غی
په ۍړۍ کښې هیڅ شی ۍه دی پی سوي بې له ګټې
ځنې پلي هغه څټې
چې پوه یې توره ډ ل وي په صفت سېه ۍهان ر غی
توپیې یې له حیو ن ر غی
337
و هې قوم وته چې ګورم په پرل کار کښې ډدې د ۍا دی
په رموز باۍ شنا دی
حیې ن یخ چې پښتون څله ۍاکام له د می ن ر غی
بې علمه و ۍاد ن ر غی
هغه څوک د پهېلي په کیف پوهېږي چې بنیا وي
څه پوهیږي چې عمی وي
هې قوم په بنیا ستېګو پښتون ولې په د شان ر غی
ډدې ستړی ستومان ر غی
وه پو سخ د هغه قوم دی چې لې علخ و کمال دی
شره و ور به وي پوشحال دی
هې چاته چې ۍظې کړ په کوښپ یې ملک ود ن ر غی
د پو ر پښتون ویې ن ر غی
دی پخو پو د سې ۍه و د غیېت مقام یې لوړ دی
وه یې ولې مخ په څوړ دی
هې څوک څنې په لړزو چې زمېی د کوههتان ر غی
په ۍنګ سېه فغان ر غی
څه یې سې و څه یې پای سو د بحث پېدږده زمېیالیه
ښه ر غلی و یه پهېلیه
ۍن بیا ستا د ر تګ سېه غاټول ری ي ریحان ر غی
ګ ب و رغو ن ر غی
بلبل چې و لېو ل د ګل له مینې غزلخو ن ر غی
د سېو ګلو دور ن ر غی
اااااااااا
338
د پهېلي و ده
مېېمن مځکه چې بی ه وه وه له پوبه ر ویښیږي
د جنت وږمه چلیږي
د رحمت په وبو لامبي و پرل یار ته سینګاریږي
ځکه د شجي ودیږي
دی زرغون کمیس غوستی ګېد روغ سوی په ګ ۍو
دی پتاک د عاشقاۍو
پهېلی غا یې غو ړي ورته لمې مېکه کېږي
په ور ز ڼې ر وۍیږي
توتک په کورو ګېځي عالخ و ړه پبېوینه
لوی و کخ و سیل ته ځینه
دستېپو ن د ۍعمتو دی ور باڼې ته غوړیږي
ټول ججان باۍ مړیږي
په یوه پښه ده ولاړه د سېو وۍه هېکلي ته
و هلک ز ړه زلمي ته
له سماۍه مېغلې پې دوی باۍ ۍثاریږي
شره و ور باۍ وریږي
زرکو لاه و پښې سېه کړي په کټکی کټکی پن کړي
په غېه سمه کښې ۍڅا کړي
بلب ن و ړه لیو ن دي و ګ ۍو ته چغیږي
بور ګان ورته ګډیږي
339
سخ و غېه کښې سن رغاړي مېغان ښې ب لې بولي
معقوقې سینګار د ټولې
د زمان د عی عقېت دی عاشقان و ړه کړیږي
و وصال ته یې هوسیږي
پس له د چې وصال مومي پهېلی حمل پی سي
زرغون غېوۍه بی یا سي
رۍګارۍګ غوټ د مځکې دي زوز د چې ورڅخه زیږي
په روزۍه یې لویږي
د صال ولاد د مځکې د هې چا د ژوۍ ماده ده
ستې و ړه ته مال ه ده
ۍو له د ۍه د و ده ته عالخ ټوله پوشحالیږي
په پ مت کې ستړی کېږي
زمېیالیه ته هخ پاڅه د و ده کښې زړه پوشحال کړه
تل سود د پرل مال کړه
هې سړی چې په د وپت کښې ځان کړي ستړی هوسا کېږي
هخ یې ژوۍ په ر حت کېږي
ااااااااا
340
بګت
زه و د کلي پان
یوه ور وه درو زه چا ټکوله
په ډدې زور و سم لاسي پېپوله
لکه د چې درو زه یې ماتوله
یا چې سې ی ته یې ۍخېه ر جوړوله
ما هلک ته وویل ژر ورسه په تلو ر
چې د څه دي ۍاتار
هلک ورغی په ځغاسته و بجې ته
ما ورتاپت کړه ځان مې ورساوه سرې ته
په د پیال وم چې ۍار کړم و ۍوکې ته
چې ځاۍوۍه کړو تیار ۍاڅاپي شې ته
هلک ر غی ژغ یې وکړ چې کې ر
ر غی پان روی ر
ما سرې وغورځاوه ووتخ د باۍ
چې ولار دی پان د کلي و یي ساۍ
زه حیې ن سوم چې د ولې د سې کاۍ ي
341
کخ یو غخ دی که دۍیا سوه لاۍ باۍ
ما وویل څه و یې په څه یې تار و ۍار
تاودږ لکه مار
پان ویل زوی مې یې مکتب ته دی بیولی
ۍنو تی یخ وه تا لېه ر غلی
په م یې د معار یې ته منلی
په مېګ پوښ یخ پو د غخ ۍه سخ ګاللی
زوی مې ځنې پ ص کړه ډدې یمه ۍاچار
ملک دی پبېد ر
زه د کلي پان یخ مځکه مې ده ډدېه
هخ باغوۍه و دۍیا ده تې ح ه تېېه
باغو ۍان و بزګې ن مې دي بې شمېېه
مکتب څه کوم پې د ژوۍ ون بېسېېه
پ ر ۍیکه مې تللی ۍه و پې د لار
زه ۍه غو ړم د کار
په مکتب کښې پو تاریخ جغې فیه ده
چې یې لولې مهاحت و هن سه ده
ۍه د دین دي کتابوۍه ۍه منیه ده
ۍه د کلي د م ښه مهله ده
د مکتب و مکتبي څخه یخ بېز ر
پور یخ زه دین ر
ما و پاۍه! زه حیې ن یخ ستا ګفتار ته
ډدې فهوه دی ستا وینا و ستا فکار ته
342
ستا پبې ټوله ورته دي باد سار ته
پې د ګابه د حیې ۍې ده و هوښیار ته
پرل پېدي به په ژړ سي په کوکار
چې و ور د ګفتار
که د پ ی و د رسول په قول پبې و ی
ۍه د ججل په پېه سرور ۍه به بتې و ی
لکه ۍور عالخ به ستا علخ رهبې و ی
ۍه د دین ۍه د دۍیا به بېخبې و ی
ته مېیي یې ستا مېیي پې تا باد ر
وطن ته بزه ګار
ۍه د چېت سته د وطن و ۍه د کور هخ
ۍه پوهېږ چې دی لکه مور هخ
د غې ن پې ځای د ۍهته پیل پېغور هخ
د یتیخ څخه کمیس کاږي په زور هخ
ۍه د ورکړه ۍه پالنه سته د پو ر
وهې یې په مهتار
ۍه د زوی لېږي مکتب ته ۍه م ته
ۍازولې د لوی کړی دي و غ ته
په کوڅه کښې وي ولاړ و یي هې چاته
مور و پور د د سې کړم و یخ وتاته
چې ته مړ سي دی کوي چېه و پمار
جای د کړ تار په تار
زوی د ورک تې ۍیمو شرو وي په کوڅو کښې
343
یا کوچې کړي د ځو ۍان په کوټو کښې
یا د ګېځي د چېسیاۍو په تکیو کښې
ته ۍو ګډ یې د د زوی په صفتو کښې
دین ر ۍه یې ځاۍته تې شي عتبار
چې ټول کړي څه مېد ر
چې د ځو ن سي کېک باز زۍکه باز سي
یا هلکان کوي مین په سېود و ساز سي
هخ سې بېېه پې دغو دی پمار باز سي
په پې کښې چې ل ک سي دوپه باز سي
د وطن و د ملت وي ضې ر
ۍوی غل سي د ړه مار
پان ویل چې په مکتب کښې بې دیني ده
هخ غوستې دوی پول و دریق ده
موږ ته ښه د پرل ۍیکه مهلماۍي ده
هخ سودمنه مو پو ري و بزګېي ده
ۍه مکتب غو ړم ۍه د چې سخ کارد ر
که سې مې سي په د ر
د مکتب کاروۍه و ړه شیطاۍي دي
کوم کاروۍه یې پې دین سخ یا کتابي دي
م و یي چې د ټوله دۍیا یې دي
ۍه بې ږیېه ۍه پېتوګ ۍه ۍهو ري دي
لنډ بېدتوۍه دوی څکوي سګېټ سیګار
مان د کېدګار
344
ته و ماته مه درددږه زما وروره
ما لی لي حاکمان دي ډدې هې ګوره
دوی چې ووزي حکومت ته له پرل کوره
و رشوت ته دوی ورځغلي په څلوره
تا لې لې دي حاکخ ع قه د ر
ملک د هخ ښامار
هلکان چې و مکتب ته حو له سي
حاکماۍو ته د جوړه ښه میله سي
پیېه ر سي ۍو په کلي کښې پرېه سي
په روپو باۍ ډدې څنې یله سي
زه به هخ د حاکخ وکړم د ر م ر
ۍاظې یې دی و ک ر
ما ویل پاۍه ته غوږ کښېږده زما بیان ته
وه به ووزو له رموزه لږ عیان ته
ګوۍ پوه سي لږ څه وګوري ججان ته
یا د ججل څخه مخ ر ستون کړ و قې ن ته
څنګه ته کړ د سې ۍه کړ هیڅ هوښیار
د ولاد سه ته غمخو ر
د مکتب د بی یني دي چې ویلی؟
که په پرلو ستېګو تا د دوی لې لي؟
په مکتب کښې پو د دین ګ ن کېلي
چې مهلخ ته بې دین و یي د رټلي
په پول باۍ څوک ۍه سي ګناهکار
345
ملت د کړ د غ ر
د کالي چې مو غوستي د سرین سان دي
یا تړلي مو پګړۍ لکه ک و ن دي
پېتوګوۍه مو چې ځوړۍ په د شان دي
ۍه جامې د پیغمبې ۍه د زمان دي
ۍه پو سته په دریق د دین څه ډ ر
ۍه دین دی د دستار
په کالو کښې پو مطلب ستې عورت دی
معتبې د زماۍې دود و پدلت دی
په رقخ کښې یې ح یث ۍه کوم آیت دی
ۍه ګیبي پېتوګ و جب و ۍه سنت دی
ۍه د منع دریقي پول شلو ر
هې چا ته دی پتیار
په مکتب کښې لومړی شېط د دین لوستل دي
پس له هغه بیا د ۍورو علوم کتل دي
د تاریخ جغې فې که څه ویل دي
زموږ په دین کښې یې رو ښه زده کول دي
صحابان د د علومو طلبګار
تل دوی وو پهې ز ر
د س م په لومړي سې کښې م رسې و
هخ لوستل د مهاحت هخ هن سې و
هخ تاریخ جغې فیه هخ فلهفې و
هخ حکمت و هخ ۍجوم ۍور قدې و
346
د ویل دي د دښمن لعین غ ر
چې ۍه سي کمال ر
د علوم پو ر یهتلي عېباۍو
پهې تللي هخ زده کړي صحاباۍو
د علوم پو د ۍایي ده ی پاۍاۍو
پلک ولاړه تاسې پاته بې بختاۍو
ۍاپوهي مو بېبادي ده پبېد ر
ځاۍوۍه کړئ بې ر
پرله ژیېه که پېیې څوک پو ګناه ده
که یې رو بولي پو د یې لا پطا ده
مګې دوۍه رو ج سوی بېم ده
چې شرنیاۍو هخ پېیلې په صحې ده
په مکتب یو ځې مه ږده ته د بار
هې څوک په ګېفتار
هې حاکخ چې پوه په دین و په قې ن دی
د رشوت و ۍارو څخه په مان دی
هخ په مینه د وطن و با وج ن دی
په پ مت کښې د ملت تل سېګېد ن دی
ۍه رشوت پلي ۍه کړي د چا ز ر
د ورور وي غمګهار
که رشوت پلي پاین د ملک ملت دی
هخ بې علمه و جاهل هخ په لعنت دی
هخ ګناه ده زما و ستا هخ مو علت دی
347
چې وروړ ۍ کړو سوغات بیا ۍو رشوت دی
که موږ ورۍکړو ده ته بډ ز ر
دی ۍه غو ړي دینار
په ټبې کښې که یو ب سي یا بې دینه
ټول ټبې هغهې هیڅوک ۍه شمېېینه
په مکتب کښې رشوت ۍهته زما شیېینه
د کاروۍه جاه ن دي چې یې کړینه
مکتبي ته پیاۍت دی مېګ تیار
ګټي یې ځاۍته عار
لنډه د چې تاته وو یخ ی پاۍه
د پبې د دښمن دي و وره ماۍه
د مکتب غیبت کوي تاته بې شاۍه
چې جاهل وسې دی ګټه وکړي تاۍه
که عالخ سي ک به ۍه کړ ستا مجار
په ځان به سي مېد ر
د مکتب و م رسې پو یو مطلب دی
هخ په صل و لغت کښې د عېب دی
ځای د لوستو د لیکلو د دب دی
د جاهلو د ۍاپوه د پوه سبب دی
تاته ولې ب ښکاریږي علخ لم ر
ته مه کړه تې ۍکار
علخ پوه ده بل شی ۍه دی ځان پبې کړه
که دین ساتې پې دۍیا باۍ ۍظې کړه
348
ګوره زما پبې باریکه ده هنې کړه
دین د ولاړ ته ځان پوه په د پطې کړه
بې بې ۍه دی سوټی و ماشین ر
شه پوه په د سې ر
ۍن ته وګوره دۍیا ته څه حو ل دی
ستا په سې کښې لاهغه زوړ پوب و پیال دی
د ژوۍ ون سبب د ۍن علخ و کمال دی
که کمال ۍه وي ژوۍ ون د ډدې محال دی
حو ل و پله ته د چین و د تاتار
چې څنګه سول تار تار
د یټلې حب پبېه که د وي هېېه
وه د روم و د فنلینډ شخړه بېسېېه
په پولینډ و لباۍي سوه دۍیا تېېه
د کاروۍه و ړه کېږي له شمقېېه
پن لاۍه پلي کو ته ګړهار
مکتب ته یې ښامار
په دۍیا کښې طیار دي و جازوۍه
هخ ټاۍګوۍه ماشین ر هخ وبتلوۍه
ډوب ماکویې لا ب دي لوی توپوۍه
چې یې مخه سي و ر کړي دوی لوی غېوۍه
که د پښې وي غځولې لکه د پ ر
ۍاموه درڅخه ولاړ
په دۍیا کښې وه ژوۍ ون په ډدې قوت دی
349
چې قوت پی کوي کمال ثېوت دی
د د دو ړو ساه ټینګ پې معېفت دی
معېفت چې چاته ۍه وي ججالت دی
و عېفان ته مکتب کور دی و دیار
پرل ځان کړه ته هوښیار
وه به بله قده وو یخ و تاته
په دۍیا کښې ستا ژوۍ ون و تې هې چاپاته
که ته ښه و یې که ب و یې وماته
ته پو ړ د پرل کفن یې ویل چاته
کله موړ یې کله وږی و ۍجار
پور ک د دی سرور جو ر
ۍه کاتب ۍه سېکاتب ۍه یو مامور یې
ۍه رلیس یې ۍه کارد ر د بل مزدور یې
که غوبه یې که لېبه ۍو په سېور یې
د کمال ۍوم که درو پلي ته تېور یې
ته صیل یې په کمال پهې کاږه زیار
د ځان سه پېو د ر
بله د چې تا ساتلی پرل وطن دی
هخ د پ ر ۍیکه درپاته سور کفن دی
که څه غخ د د وطن ستا په ګېدن دی
که زهیې دی پې وطن باۍ ستا تن دی
مګې میز چوک د بل دي ستا د پار
لا پور پې سې پېز ر
350
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Final zmaryli 2docx
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search